TITUS
Sulxan-Saba Orbeliani, Kilila da Damana
Part No. 12
Previous part

Chapter: 10  
Page of edition: 829  
Line of edition: 1  


Line of edition: 2  
კარი მეათე      Page of alt.ed.: D_461 

Line of edition: 3  
კაცისა საქმის ნაცვლის მიგებისა      Page of alt.ed.: A_295 
Line of edition: 4  
და მისი მაგიერისა      Page of alt.ed.: C_469 


Line of edition: 5        დაბიშლიმ პატიოსნითა სიტყვითა ფიდ-ფაი ბრძნისა ქება
Line of edition: 6     
წარმოთქუა და უბრძანა:
Line of edition: 7        
-- ჳრისასი და ქამიჯუს** არაკი მოვისმინე: ესეთი არაკია,
Line of edition: 8     
დია ჭკუის გულისხმისსაყოფელი. რომელიცა მეფეთა
Line of edition: 9     
და მისთა მსახურთა შორის ჩამოვარდების: სიმტყუვნე თუცა
Line of edition: 10     
ორგულობა, შერისხუა თუ შეწყალება, ქუეყნის გაგება და
Line of edition: 11     
წესი, -- ყოველივე ამით შეიტყობის. აწ ენა დააშრევ ესეთისა
Line of edition: 12     
კაცისა ჰ[ა]მბავთა ზედა, რომელი თჳსისა ამაღლებისა
Line of edition: 13     
და პატივისათჳს სხუას ბოროტი უყოს, და სულიერთ
Line of edition: 14     
შეწუხებისაგან ჴელი არ აიღოს, და ბრძენთა ჭკვიანურსა
Line of edition: 15     
სწავლასაყური არა უპყრას, და მისი მოსავალი არაკით
Line of edition: 16     
გამოვაჩინოთო.
Line of edition: 17        
მან ბრძენმან ბრძანა: /      Page of alt.ed.: T_161 
Line of edition: 18        
-- არავინ არის, რომელმანცა პირუტყულს საქმეს, თუ არ
Line of edition: 19     
უგულისხმომა, ჴელ-ყოსო. რადგან უმეცართა სიკეთისა და
Line of edition: 20     
ბოროტისა, ნათლისა და ბნელისა გარჩევა არა იციან, ამისთჳს
Line of edition: 21     
უმსგავსოსა თქმითა და ქნითა უმსგავსოთა და უპატიურთა
Page of edition: 830   Line of edition: 1     
უდაბნოთა შინა განლიგდებიან და თჳსთა ნაქმართა საქმეთაგან
Line of edition: 2     
საბოლოოდ სინანულსა ჩავარდებიან, და მხედველი თუალი
Line of edition: 3     
საკუთარს საქმეზედ ცრემლის მღვრელი შეიქნება და
Line of edition: 4     
მერმე დამნაშავეზედ მუქაფას ეცდების. მაგრამე, რომელსაც
Line of edition: 5     
თუალი ღ(მრ)თის წყალობისა სპეკალის საოლავითა გამოუოლავს
Line of edition: 6     
და მით სინათლე მისცემია და გულის სავარდე ღ(მრ)თის
Line of edition: 7     
წყალობისა სისრულისა სუნნელებითა გასუნნელებია, მას
Line of edition: 8     
რაცა თაჳსა თჳსისათვის არა უნებს, იგი არცა მოყვსისა თჳსისათჳს
Line of edition: 9     
უნდაო. თქუა:



Line of edition: 10  
ტაეპი


Line of edition: 11        
რაცა შენთჳს არ გინდოდეს, ნუ გწადია იგი სხვისდა!


Line of edition: 12        
ესე ჴამს, რომე ვიცოდეთ, -- ყოვლის მოქმედის მისაგებელი      Page of alt.ed.: D_462 
Line of edition: 13     
გამზადებულია. თუცა კაცსა ბოროტის მოსლვა არა უნდოდეს,
Line of edition: 14     
თუცა შეძლება რამე იშოვნოს, ნუ გაამპარტავნდებისო.
Line of edition: 15     
თქუა:



Line of edition: 16  
ლექსი


Line of edition: 17        
ავსა ნუ იქ და ავისა ნუროდეს შეგეშინდების,
Line of edition: 18        
თვარა ავისა მოქმედსა ღ(მერ)თი არ მოუთმინდების.


Line of edition: 19        
რა კაცსა განსაცდელი შეემთხვიოს, მართებს, ავსა და
Line of edition: 20     
უსამართლოსა გაე/ყენოს და კაცთა შეჭირვებისა აღთქმა      Page of alt.ed.: C_470 
Line of edition: 21     
აღთქუას, და ვინცა შეუწუხებია, იგი მოიმადლოსო. თქუა:



Line of edition: 22  
ტაეპი


Line of edition: 23        
ესეცა ღ(მრ)თის წყალობაა, მისგანვე მოვლინებული.


Line of edition: 24        
ამა საქმისა და სახის არაკი რაზმის** გამტეხელი ლომისა
Line of edition: 25     
და მშვილდოსნის კაცის არაკიაო.
Line of edition: 26        
რაჲმ ჰკითხა, რაგვარად ყოფილაო?



Line of edition: 27  
ბარამან თქუა არაკი

Line of edition: 28  
[ლომი და მელი]


Line of edition: 29        
უთქუამთ, ჰალაბის თემსა ერთი ტევრი იყო ხის სიმრავლითა
Line of edition: 30     
გაწყობილი, წალკოტივით აღყუაებულად შემკობილი.
Line of edition: 31     
/ თქმულა:      Page of alt.ed.: T_162 



Line of edition: 32  
ლექსი


Line of edition: 33        
ვარდი, ძეწნი და ალვის ხე, ჭანდარი ანაზარდია,
Line of edition: 34        
შტო შტოსა შიგა გაცმული, ვით ბრწამლი დანაბარდია!


Line of edition: 35        
მას ტევრთა შიგა ერთი ხუადი ლომი იყო, მსგავსი უზაბარისა,
Line of edition: 36     
ბრძოლად და საომრად გამზადებული, პილოსა ოდენი,
Line of edition: 37     
რომელი ცისა არია მისად ნადირად კანჯარსავით იყო
Line of edition: 38     
და / ზოდიაქოს ლომი მისის შიშისაგან ქუესკნელთა ქუეშე      Page of alt.ed.: D_463 
Line of edition: 39     
იმალებოდა. უთქუამთ:



Line of edition: 40  
შაირი


Line of edition: 41        
რა კბილთა გამოიჩენდა მრისხანებისა წესითა,
Line of edition: 42        
ვით გრდემლსა სცემდეს უროსა საქმითა უმჭედლესითა,
Line of edition: 43        
თუალნი საჴმილსა უგუანდა ზარითა უარესითა,
Line of edition: 44     
და   პირი კლდის ქუაბსა აშკმული, სხმული გმურგანალესითა.


Line of edition: 45        
მიწყივ სისხლისა ღუარსა აქცევდის, კბილსა და ჭანგსა
Line of edition: 46     
სულიერისა ჴორცითა შესვრიდის. ერთი ყურშავი მისი მოსამსახურე
Line of edition: 47     
იყო, რა მისი ესეთი ქნილობა მოიხილა, მისის
Line of edition: 48     
უწყალოს სისხლისმელობისაგან შეეშინა და მისის სამსახურის
Line of edition: 49     
გაშორვება მოაწადინა და თქუა:



Line of edition: 50  
ლექსი


Line of edition: 51        
ეგეთს კაცსა მოერიდე მაწყენარსა, არა დაშნსა,
Line of edition: 52        
ვინ ცეცხლს ახლო მოუჯდება, შეწუხდება, ვერ ივაშნსა!224*


Line of edition: 53        
ესეთისა საგონებელისა მქონებელმან უდაბურთა პირი მიაპყრა
Line of edition: 54     
და ერთსა ტყეთა შეხუდა. ნახა ერთი თაგვი, მისითა
Line of edition: 55     
ღონისძიებითა ერთისა ხისა ძირთა ჰჴვრეტდა და მისის ხერხის
Line of edition: 56     
მსგავსის კბილებითა ნახერხსა ქუეშე იფენდა. ხე იგი
Line of edition: 57     
თაგუს ეგრე ეტყოდა:

Page of edition: 832  
Line of edition: 1        
-- ჱე, უწყალოვ და გულთაგამომჭმელო, რასათჳს საგუემელისა
Line of edition: 2     
ცულითა ძირისა ჩემისა საფუძველსა დაღმასა აღმა
Line of edition: 3     
მომიქცევ და სულისა თოკსა საუდიეროსა ჴრმლითა გამიკუჱთ,
Line of edition: 4     
და ჩემსა ჩრდილსა ქუეშე კაცსა განსუენებასა მოუშლი
Line of edition: 5     
და ჩემისა ხილისა ნაყოფისაგან უიმედო<ს> შეიქო?
Line of edition: 6     
უთხრა:



Line of edition: 7  
ლექსი


Line of edition: 8        
ნუ იქ ავსა: ავის მქნელსა წინა უძეს დიდი ავი,
Line of edition: 9        
არა კაცთა წესი არის პირუტყობა გასაზავი.


Line of edition: 10        
თაგვმა მისსა შეწუხებასა ყური არა უპყრა და მისსავე გამოღრუებასა
Line of edition: 11     
ცდილობდა. ანაზდად, ერთი პირაშკმული გველი
Line of edition: 12     
მოვიდა, / და თაგვი შეიპყრა და წამსა შინა შთანთქა.      Page of alt.ed.: T_163 
Line of edition: 13     
ყურშავი ამა საქმესა გაკვირვებით ხედვიდა და გულისხმაყო:ავის
Line of edition: 14     
მქნელსა ავი წაეკიდების და ეკლის დამრგველი საწადლის
Line of edition: 15     
ვარდს ვერ მოჰკრეფსო. უთხრა:



Line of edition: 16  
ლექსი


Line of edition: 17        
ავსა იქ და კაი გინდა, -- ესე ვინმცა მოიგონა?
Line of edition: 18        
ავსა აბი არ მიეგოს, მსჯავრი რითღა აიწონა?


Line of edition: 19        
რა გუელმა თაგვის ჭამა გაასრულა, მის ხის ძირსა მოიბოკლა.
Line of edition: 20     
ძღარბი ერთი სადედამცღა მოვიდა, გუელს კუდი სტაცა
Line of edition: 21     
და ეგრე შეიბღუნძა, გველს კუდის შეპყრობა ემწვავა
Line of edition: 22     
ეგოდენ თავი მას ძღარბსა სცა, მისის ეკლის ისრისაგან სრულობით
Line of edition: 23     
დაიჴვრიტა და მისი სული ჯოჯოხეთისა ანგელოზსა
Line of edition: 24     
შევედრა.
Line of edition: 25        
ყურშავმა მიუნდობლობის კაბადონთა სხვა წერილიცა
Line of edition: 26     
იხილა. ძღარბმა რა გველისაგან მოიცადა, თავი გამოიჩინა
Line of edition: 27     
და, გველისა რაც ეჭმებოდა, შეჭამა, და ველით კლდეთა
Line of edition: 28     
ავიდა და მუნ აგრევე შეიბღუნძა. ყურშავი თან მზირად დასდევდა.
Line of edition: 29     
ნახა, ერთი მომყმარი მელი მოვიდა. რა იგი ძღარბი ნახა,
Line of edition: 30     
თავისა საძღომად დაიგულვა. სცნა, მისის ეკლისაგან საწადლის
Line of edition: 31     
ვარდის სუნი არ ეყნოსებოდა და არცა უჴერჴოდ
Line of edition: 32     
ნდომის კარი გაიღებოდა. ძღარბი გულაღმა გარდაბრუნა და
Line of edition: 33     
ზედ დააფსა. ძღარბსა წვიმის მოსლვა ეგონა, თავი სამალავიდამ
Line of edition: 34     
გამოყო, მელამ სწრაფად ყია შეუპყრა, თავი მოგლიჯა
Line of edition: 35     
და სრულობით ხალისიან ესრე შეჭამა, ტყავის მეტი არა
Page of edition: 833   Line of edition: 1     
დაუტევა რა. წამსა შინა პირისპირ ერთი მშიერი მწევარი
Line of edition: 2     
მოუჴდა ერთის მჴრით მგელსავითა და მან მელი იგი დაგლიჯა,
Line of edition: 3     
ესოდენი ჭამა, თჳსი მწუხარება მოილხინა და ერთსა
Line of edition: 4     
ჩრდილსა ქუეშე მიწვა.
Line of edition: 5        
ყურშავი ამაებს განცვიფრებით სჭვრეტდა და სხვასაცა
Line of edition: 6     
რასმე ელოდა, რომე დაფარულის რისხვის სახლიდამან სამუქფოს
Line of edition: 7     
ველთა რა მოიწიოსო.
Line of edition: 8        
ანაზდად, ერთი ვეფხი ტევრიდამ მოვიდოდა, ვირე ძაღლი
Line of edition: 9     
იგი გაიღვიძებდა, სულისა მიმტაცებელისა ჭანგითა გულღვიძლი
Line of edition: 10     
აღმოუხეთქა. თურე ვეფხი იგი მონადირისაგან
Line of edition: 11     
ლტოლვილი იყო და მონადირე მშვილდ-კაპარჭითა უკან
Line of edition: 12     
მოსდევდა; რა ვეფხი ძაღლის მჭამელი ნახა, ერთი გულისა
Line of edition: 13     
გასაგმირავი ქეიბური სტყორცა და მარჯვენის გუერდით
Line of edition: 14     
მარცხნით გაჰჴირა და მოკლა. ითქუა:



Line of edition: 15  
ლექსი


Line of edition: 16        
ცამან თქვა: ვაქო ისარი და მუჭი მოუცდენელი.
Line of edition: 17        
მიწამ თქვა: ღ(მერ)თ(მა)ნ აკურთხოს ამ საქმის აქ მომფენელი.


Line of edition: 18        
მონადირემ სწრაფად ტყავი ჴელმარჯვედ გაჰკადა თავით
Line of edition: 19     
კუდამდე, უცხო / სიჭრელე ჰქონდა. ზედ ერთი მჴედარი მოადგა,      Page of alt.ed.: C_472 
Line of edition: 20     
სიჭრელისათჳს ვეფხის ტყავი მოინდომა, თხოა. უარში ცილება
Line of edition: 21     
შეექნათ. შუღლი გაძლიერდა, სიკუდილი შუამავალი
Line of edition: 22     
შეექნათ. მჴედარმა ჴრმალი მოიწვადა, ჰკრა მონადირესა და
Line of edition: 23     
თავი მისი მიწათა შერთო, და ტყავი ვეფხისა აიღო და გზას
Line of edition: 24     
გაემართა. ვირე ერთსა უტევანსა გაივლიდა, ცხენი წაექცა/და
Line of edition: 25     
კისერი მოსტეხა. ითქუა:



Line of edition: 26  
ტაეპი


Line of edition: 27        
სოფლისა ვითარებითა ორს ჟამს ვერ იყო რებითა.


Line of edition: 28        
ყურშავს ამათით გამოცდილება მოემატა, და გაბრუნდა და
Line of edition: 29     
ლომის სასამსახუროდ მივიდა და მუნით წასასვლელად გამოეთხოვა.
Line of edition: 30     
ლომმა უთხრა:
Line of edition: 31        
-- ჩუენისა ბედნიერობისა ჩრდილსა ქუეშე ამო განსვენება
Line of edition: 32     
გაქუს-ყე, ჩემისა მოუ/კლებელისა ტაბლისაგან და ჩემისა სანოვაგისაგან
Line of edition: 33     
მოსავალი არა გაკლია რა, ჩემის სამსახურის დატევებისა
Line of edition: 34     
და აქითგან წასვლის მიზეზი რაჲაო?

Page of edition: 834  
Line of edition: 1        
ყურშამ მოახსენა:
Line of edition: 2        
-- ეჰა, ჴელმწიფევ, მე ერთსა რასმე სვინდისი მამხილებს
Line of edition: 3     
მწუხარება რამე გონებათა ჩემთა შინა აღმოცენებულა, რომე
Line of edition: 4     
მისი დამალვა სრულიად დამადნობს და თქმა სულის მიჴდად
Line of edition: 5     
მიმწურავსო. მოახსენა:



Line of edition: 6  
ლექსი


Line of edition: 7        
ჩემის გულისა ნათქვამი თუ დაგიმალო, ძნელია,
Line of edition: 8        
გითხრა, მეშინის -- გარისხდე, დღენი იჩქითად მელია.


Line of edition: 9        
თუცა ჴელმწიფურად პაემანსა მიბოძებ, იგი არათი გატყდებოდეს,
Line of edition: 10     
მოგახსენებო.
Line of edition: 11        
ლომმა მისი პირი და ფიცი მისცა. ყურშამ მოახსენა:
Line of edition: 12        
-- მე ამას ვხედავ, ჴელმწიფე ესოდენსა სულსა შეაჭირვებს
Line of edition: 13     
და მისის ძლიერების სადავე უბრალოთა რისხავსო. მოახსენა:



Line of edition: 14  
ლექსი


Line of edition: 15        
უსამართლო დაუტევე, მისი იცან საპასუხო,
Line of edition: 16        
განკითხვის დღე მოიგონე, ცოდვილთ ჭირი მიუსახო.


Line of edition: 17        
ამა იგავის მოჴსენებისა მორიდალი ვარო.
Line of edition: 18        
ლომსა ზენაარისა სიმტკიცე მოაგონდა და უთხრა:
Line of edition: 19        
-- რადგან შენ უსამართლოჲ არა დაგმართებია რა, ჩემგან
Line of edition: 20     
უდიერი არა მოგულენია რაო, მაშე ჩემი მოშორვება რად
Line of edition: 21     
მოგიწადინებიაო?
Line of edition: 22        
ყურშამ მოახსენა: /      Page of alt.ed.: T_165 
Line of edition: 23        
-- ორისა მოზეზის გამო: ერთი ესე, ყოველივე მოწყალებისა
Line of edition: 24     
უფალი უწყალოსა ჭვრეტასა ვერ თავს იდებს და შეწუხებულისა
Line of edition: 25     
კაცისა კუნესასა ვერ მოითმენსო. მოახსენა:



Line of edition: 26  
შაირი


Line of edition: 27        
შენგან ყოველნი "ვაის" ჴმობენ საბრალო და სვესვიანი,
Line of edition: 28        
ამას ყველა ავად გართმევთ, ვინ ხელი ვართ, ვინ ჭკვიანი.
Line of edition: 29        
მე არავინ გამირჯია, არცა უყავ სხვას ზიანი,
Line of edition: 30     
და   მაგრამ მათმა შეჭირვებამ დამიბნელა დღე მზიანი!


Line of edition: 31        
მეორე ესე, არამც ესეთისა საქმისა მუქაფა შენცა შემოგეზღოს
Line of edition: 32     
და მეცა შენისა მეგობრობისა ცეცხლითა დავიწვაო?

Page of edition: 835  
Line of edition: 1        
ლომმა უთხრა:
Line of edition: 2        
-- ავისა საქმისა მისაგებელი სად გინახვან, ანუ კეთილისა
Line of edition: 3     
ბედნიერობა ვისი გასმიაო?
Line of edition: 4        
მან მოახსენა:
Line of edition: 5        
-- ეს სოფელი მუქაფის მიგების ადგილია და კლდესა ჰგავს:
Line of edition: 6     
რასაცა უყივლებ, მასვე უკმოგძახებსო! მე დღეს თუალითა
Line of edition: 7     
ჩემითა მიხილავს ყოვლისა სანაცლოს მიგების სახე და მართლად
Line of edition: 8     
გამისინჯავსო. -- და რაცა ენახა, ყოველივე წამოუთხრა
Line of edition: 9     
და ზედა სწავლაცა დაურთო და უთხრა:
Line of edition: 10        
-- ეჰა, ჴელმწიფევ, ხის მკუეთელი თაგვი გუელისა საჭმელი
Line of edition: 11     
იქნა, მისი შემჭმელი გველი ძღარბისაგან გაიბძარა, ძღარბი,
Line of edition: 12     
გველის მომკულელი, მელის ხრიკის ბადესა გაება, მელმა
Line of edition: 13     
რადგან მისი სისხლი დასთხია, მშიერის ძაღლისაგან ძარღვი
Line of edition: 14     
ამოეწოდა, ძაღლი ამა უდიერობით ვეფხისა ჭანგითა დაიბალთა,
Line of edition: 15     
ვეფხი მისდა ნაცვლად ისრითა უწყალოდ გაიგვრიმა, და
Line of edition: 16     
მონადირემ მისის მონადირებითა სიკუდილსა თავი გააქარვებინა
Line of edition: 17     
და მჴედარი, მის უბრალოს სისხლის დათხევითა, უპატიურად
Line of edition: 18     
კისერმოტეხილი შეიქნაო. თქუა:



Line of edition: 19  
ლექსი


Line of edition: 20        
ნახე პეპლისა უბრალო სისხლისა დამთხველობა,
Line of edition: 21        
აღარ აცალა სანთელსა ღამისა გამთევლობა.


Line of edition: 22        
თითოსა და თითოსა მათთა ნაქმართა ზედა ყოველთავე
Line of edition: 23     
ზიანი მოუვიდა, და სატანჯველისაგან მათის წესით ჭირის მახეთა
Line of edition: 24     
დაებნენო. ამისთუის ავისაგან გაცლა და ბოროტის მოშორვება
Line of edition: 25     
ჭკვიანთაგან ჴამსო. თაჳსისა საქმისათჳს უმჯობესისა
Line of edition: 26     
მოსვლასა და კეთილის მოვლენას ცდილობდეს, ესე მართებულიაო.
Line of edition: 27     
/ თქუა:      Page of alt.ed.: T_166 



Line of edition: 28  
ლექსი


Line of edition: 29        
თავს სიბრძნისა ესეა, ნიშანი ჭკუათა პოვნანი,
Line of edition: 30        
მშვიდობის ყოფის სისწრაფე, მრისხანებისა ყოვნანი!


Line of edition: 31        
ლომი აგრევე თჳსსა ძლიერებასა იქადდა და თჳსისა მძლავრებისა
Line of edition: 32     
რისხვასა ზედა დამტკიცებულიყო, და ყურშას სიტყუა
Line of edition: 33     
საქირდლად მიაჩნდა და მისი სწავლა საცინლად ესმოდა: რამდენსაც
Line of edition: 34     
შაეაგონებდა, ანგარებისა და სიხარბის ცეცხლი ემატებოდა.
Line of edition: 35     
უთხრა:



Page of edition: 836  
Line of edition: 1  
ლექსი


Line of edition: 2        
რომლისა გზითა მასწავლი სწავლასა მაგისთანასა?
Line of edition: 3        
ნუღარას უბნობ, მიმატებ რისხვის ცეცხლს თანისთანასა!


Line of edition: 4        
ყურშავმა სცნა, რომე მისი შეგონება ლომისა ყურთა არად
Line of edition: 5     
შედიოდა. რაგუარადაც ჯინჭვლისა ფერჴი ბასრსა არა დააჩნდების,
Line of edition: 6     
აგრევე მისი სწავლა მისსა გულის ფიცართა არა ეკროდა
Line of edition: 7     
და რაგვარადაც ეკალი / ქუასა -- ეგრე არა ესობოდა.      Page of alt.ed.: D_467 



Line of edition: 8  
ტაეპი


Line of edition: 9        
მართლა უთქუამთ: სიპსა ქვასა ვერ შეჰჴდება ქაცვთა წვერი.


Line of edition: 10        
ლომი დაუტევა და ერთი ყურე მონახა და მუნ დადგა. ლომი
Line of edition: 11     
გარისხებული უკან გაუდგა. ყურშა ბარდსა რასამე შინა
Line of edition: 12     
დაემალა და ლომმა ვეღარა პოვა, შემოიქცა და ორნი ქურციკის
Line of edition: 13     
ნუკრი ველთა მძოვარი ნახა, მათი დედა გარემოს უდარაჯებდა.
Line of edition: 14     
ლომმა მათი შეპყრობა მოინება, ქურციკმა ტირილით
Line of edition: 15     
ჴმა უყო:
Line of edition: 16        
-- ეჰა, ჴელმწიფეო, ორისა ჩვილისა ნუკრისა მონადირებითა
Line of edition: 17     
რაჲ გაძღომა მოგეცემა? ამათითა ჭამითა ამალსაცა ვერა
Line of edition: 18     
მოიბრუნებო, ნუ მიზამ, თუალთა ჩემთა ჩემთა თუალის სინათლეთა
Line of edition: 19     
ზედა ცრემლით მტირალს ნუ შეიქო, გულსა ჩემსა ჩემისა
Line of edition: 20     
ღვიძლისა ძლიერითა ცეცხლითა ნუ მოსთუთქაო. შენცა
Line of edition: 21     
შვილნი გისხენ, მათ ეკრძალე, მათცა ეგეთი არა შეემთხვას
Line of edition: 22     
რაო. / უთხრა:      Page of alt.ed.: T_167 



Line of edition: 23  
ტაეპი


Line of edition: 24        
მეც იგი მიყავ, რაცაღა შენ ყოფად მოგეწონოსაა!


Line of edition: 25        
მას ლომსაცა ორნი ბოკვერნი ჰყვეს, რომელნი ქუეყანის
Line of edition: 26     
მანათობელად ეგულვებოდა. მის ველს იქით ტყე იყო, მუნ მონადირე
Line of edition: 27     
მათ ბოკვრებსა დასაჭერად ცდილობდა. აქა ლომმა რა
Line of edition: 28     
ქურციკისა შეტირილი არა შეისმინა და ნუკრები დაუჭამა, იქ
Line of edition: 29     
მონადირემან ლომის ბოკურები დაჴოცა და ტყავი გაჰჴადა.
Line of edition: 30     
უთხრა:



Line of edition: 31  
ტაეპი ჩახრუხაული


Line of edition: 32        
თურე შენისა შინაურისა მტერი ყოფილხარ მოსაწყინარი!


Page of edition: 837  
Line of edition: 1        
ქურციკი ლომისაგან ივლტოდა, შვილების სიმწუხარითა
Line of edition: 2     
ხელისაებრ აქ-იქ გარბოდა. მას ყურში იგი შეემთხვია, ჰკითხა:
Line of edition: 3     
რა წაგკიდებიაო? ქურციკსა ტირილისაგან გული შეუბნდა და
Line of edition: 4     
დაიცადეს, და ორნივე შეიწრებულნი შესტიროდენ და ერთმანეთს
Line of edition: 5     
შესჩიოდენ. იტყოდეს



Line of edition: 6  
ლექსსა


Line of edition: 7        
რა გული ჩემი საყუარლის ნავღლითა შეწუხდებიან,
Line of edition: 8        
ვინცა მიხილავს, ტირიან, ჭმუნვისა გამო ბნდებიან.


Line of edition: 9        
ვაი და ვალალება რა დაასრულეს, ტირილი დაიდუმეს.
Line of edition: 10     
ყურშამ ნუგეშის-ცემა დაუწყო და უთხრა: ნუ ზრუნავ, მცირესა
Line of edition: 11     
ხანსა უკანის მასცა დიდი ბოროტი წაეკიდებისო. უთხრა:



Line of edition: 12  
ლექსი


Line of edition: 13        
სანთელი მჴართა შერუჯავს პეპელსა თავმბრუნველსა,
Line of edition: 14        
მაგრამ თჳთ ადრე დადნების, ქონი სწვეთს ცვართუმალესა!


Line of edition: 15        
რა ლომი ტევრთა შევიდა, მისნი ბოკვერნი მიწათა უტყაოდ
Line of edition: 16     
მდებარე ნახა. შექნა ძახილი, და ყვიროდა ძლიერად და იტყოდა



Line of edition: 17     
ლექსსა


Line of edition: 18        
ესეთი ურვა მომეცა, სული გამექცა, წავიდა,
Line of edition: 19        
უკურნებელი ვაება, დღე მომივიდა შავი და! /      Page of alt.ed.: T_168 


Line of edition: 20        
ლომის ტირილსა და ვალალებასა ზედა ყოველნი მის ადგილისა      Page of alt.ed.: D_468 
Line of edition: 21     
მხეცნი / შეიჭირვებდეს და ცათა ფრინველნი მისისა      Page of alt.ed.: C_475 
Line of edition: 22     
გოდებისაგან გულდამწვარნი ცრემლეოდენ. იტყოდა



Line of edition: 23  
ლექსსა


Line of edition: 24        
ღუარად სისხლი მდის თუალთაგან, ცრემლთა სანაცვლოდ მოდენით,
Line of edition: 25        
მტერნიც საბრალოდ ტირიან, მეტად მოყურისა ოდენით!


Line of edition: 26        
მის ლომისა მეზობლად ერთი მელი მკვიდრობდა, რომელსა
Line of edition: 27     
მსოფლიოსა საქმისაგან კალთა დაებერტყა და განშორებულობისა
Line of edition: 28     
მატიანეთაგან სიტყუა რამე აღმოეკითხა.



Page of edition: 838  
Line of edition: 1  
ლექსი


Line of edition: 2        
განშორებოდა სოფელსა, ვით ვარხვი უდაბნოსანი,
Line of edition: 3        
მოთმენის ხარგა დაედგა, ტანს ფლასი შენამოსანი.


Line of edition: 4        
მისად მისამძიმრებლად ლომსა იახლა და მოახსენა:
Line of edition: 5        
-- რაჲ არს ესეთი გაუსვენებელი ტირილი და რომლისა
Line of edition: 6     
მიზეზისათჳს ვაგლახობო?
Line of edition: 7        
ლომმა ყოველივე მისისა შეჭირვებისა სახე გამოუცხადა.
Line of edition: 8     
მელმა მოახსენა:
Line of edition: 9        
-- მოთმინება მოიპოე და დადუმდი: არავისსა საყნოსელსა
Line of edition: 10     
ამა უხანოსა სოფლის ვარდისაგან კეთილი სუნი არა ჰყ/ნოსია
Line of edition: 11     
და არცა ვის პირსა საწუთროს მეღვინისაგან გემრიელი და
Line of edition: 12     
სასიხარულო ღვინის ჭაშნიკი უზრუნველად არ შეუსვამსო.
Line of edition: 13     
უთხრა:



Line of edition: 14     
შაირი


Line of edition: 15        
უხანოს სოფლის სიკეთე ვის შეუსრულდა სრულაო?
Line of edition: 16        
მისნი მიმდომნი ყოველნი მისგანვე გაბასრულაო!
Line of edition: 17        
მისგან ნაკოდთა გულ-ღვიძლთა საწამლოდ ეს მოსულაო:
Line of edition: 18     
და   მოთმინება სჯობს ყუალასა, თუ ვინმე დაისულაო.


Line of edition: 19        
ერთსა ჟამსა ყური მომიპყარ და გულისხმისსაყოფელი გონება
Line of edition: 20     
გაჴსენ, ვირემ ორსაოდენ სიტყუა ბრძენთ მატიანეთაგან
Line of edition: 21     
წაგიკითხოო და მუხთლისა სოფლისა საქმე დაგანახოო.
Line of edition: 22        
ლომმა შინაგანი ზღვის ღელვის ქოთება დაამდორვა, და
Line of edition: 23     
სასმენლად ყური და საწვრთელად გულისა კარი გაღებული
Line of edition: 24     
მიუპყრა. მელმა, რა ლომი მისის სწავლის მოსურნედ გაიცადა,
Line of edition: 25     
გულისა გასანათლებელი სიტყუა დაიწყო და ეტყოდა:
Line of edition: 26        
-- ეჰა, ჴელმწიფეო, ამა მოკუდავსა სოფელსა შინა ყოელსავე
Line of edition: 27     
დასაწყისსა თითო დასასრული მისცემია, და რა დღენი
Line of edition: 28     
გასრულდე/ბიან და ჟამი მოიწევა, ერთი რამ გარდეფარება და      Page of alt.ed.: T_169 
Line of edition: 29     
თუალისა დაწამწამებისა ოდენი ღაცადება აღარ მიეცემა. აწ
Line of edition: 30     
შენ თითოსა შეჭირვებითა ზედა სიხარულსაცა ჴამს ელოდე და
Line of edition: 31     
ყოელსა სიმხიარულესა შინა მგლოვარებისა მოწევნის იმედი
Line of edition: 32     
არ დააგდო. უთხრა:



Line of edition: 33  
ლექსი


Line of edition: 34        
მრავალ წელ სოფლის წალკოტთა ვლიდე და გული ახარო,
Line of edition: 35        
ყუავილს უეკლოდ ვერ ნახავ, არ გჩხვლეტდეს, არ იახარო.225*


Page of edition: 839  
Line of edition: 1        
ყოველთა საქმეთა ზედა ღ(მრ)თისა ნებასა გიჴამს დასჯერდეო.
Line of edition: 2     
უთხრა:



Line of edition: 3  
ფისთიკაური


Line of edition: 4        
სული ფარად ჰყავ გასაკრძალავად, მოსავლის ისრის გასაფრთხილებად,      Page of alt.ed.: D_469 
Line of edition: 5        
თმის ბეწვის წუერსა დაუცდენელად ზედა მოხვდება, მიუცილებად.


Line of edition: 6        
ლომმა უთხრა:
Line of edition: 7        
-- ესეთი განსაცდელი შვილთა ჩემთა რისაგან წაეკიდაო?
Line of edition: 8        
მელმა უთხრა:
Line of edition: 9        
-- ესე შენით მომჴდარა და ქმნილისა მუქაფა შემოგძღვია
Line of edition: 10     
რომელი აწ მოგევლინაო. შენი საქმე მის შეშის მსყიდველისა
Line of edition: 11     
არაკსა დია გავს, რომელი იკითხვიდა: შეშასა ჩემსა ცეცხლი
Line of edition: 12     
სადეთ შეედვაო?
Line of edition: 13        
ლომმა ჰკითხა, რაგუარად ყოფილაო?



Line of edition: 14  
მელმა თქუა არაკი

Line of edition: 15  
[უწყალო ვაჭარი]


Line of edition: 16        
მოუუბნებიათ, პირველსა ჟამსა ერთი უწყალო კაცი ყოფილა,
Line of edition: 17     
საბრალოთა და მდაბიოთაგან შეშას ნაძალადევად იაფად
Line of edition: 18     
იყიდდა და ზამთარ ძვირად გაჰყიდდა. გლეხთა მისის უსამართლობით
Line of edition: 19     
სული ყიათა მობრჯენოდა და მდიდარნი მისის სიხარბისაგან
Line of edition: 20     
ტიროდენ. თქუა:



Line of edition: 21  
ლექსი


Line of edition: 22        
მდაბიოთ გული დაეწვა ანგარებისა ცეცხლითა,
Line of edition: 23        
მდიდართა სახლი დაეცა ხარბად აღების ვეცხლითა.


Line of edition: 24        
ვისთჳნაც მას ძალით შეშა წაერთმივა და ნახევარი ფასი
Line of edition: 25     
არ მიეცა, მათ კაცთა დღესა ერთსა ღ(მერ)თს ჴელი შეჰყარეს
Line of edition: 26     
საწყლისა სულთქმითა შესტირეს და მას ეგრე ეტყოდეს:
Line of edition: 27        
-- ეჰა, უწყალოვ, ღ(მრ)თისაგან გეშინოდეს და წყევლას მოერიდეო!
Line of edition: 28     
/ უთხრეს:      Page of alt.ed.: T_170 



Line of edition: 29  
ლექსი


Line of edition: 30        
წყევლისაგან გეშინოდეს, მოერიდე ღ(მერ)თსა დიდად,
Line of edition: 31        
სისხლის ცრემლით შესტირებენ გულმდუღარნი, ართუ მშვიდად.


Page of edition: 840  
Line of edition: 1        
მაშინ ერთი ვინმე მოწყალე კაცი შეხუდა და რა ესეთი
Line of edition: 2     
საქმე ნახა, საგმობრად ენა ააუბნა და ავპირად უთხრა:



Line of edition: 3  
შაირი


Line of edition: 4        
საწყალთა ღამე არ სძინავთ, ათევენ უღონობითა,
Line of edition: 5        
მიმხვეჭთა ისარს ესრვიან მის მწუხარისა ცნობითა,
Line of edition: 6        
მისგან შეშინდი ტირილით, ცრემლსა გკრავს გულადნობითა,
Line of edition: 7     
და   მას წყლულსა ვერვინ ვერ ჰკურნებს მრავლითა ჴელოვნებითა.


Line of edition: 8        
ამა საბრალოთა, რომელთა მაღლისა ღ(მრ)თისა კარისაგან
Line of edition: 9     
კიდე სხუა თავის შესაფარებელი არ უჩანსთ, ესეთსა უსამართლოსა
Line of edition: 10     
ნუ უყოფ; ესენი მწუხარებით / ღამე-ყოელ, სანთელებრ      Page of alt.ed.: C_477 
Line of edition: 11     
გულდამწუარნი, ცრემლთა ადენენ. ამათსა უდიერსა ნუ <უ>ზამ,
Line of edition: 12     
და მკოდოვანთა სახლსა უწყალოდ ნუ დაუქცევ, და ქურივთა
Line of edition: 13     
და ობოლთა გულისა სისხლთა ლალისფრის ღვინის სანაცლოდ
Line of edition: 14     
შურისა ბიდახთა ნუ დაუსხამო. უთხრა:



Line of edition: 15  
ტაეპი


Line of edition: 16        
ნუ სვამ ამ თასსა, თვარ ხვალეც გთრავსა.226*


Line of edition: 17        
მას უწყალოსა და ამპარტავნებით ლაღსა მის კეთილისა
Line of edition: 18     
კაცისა სწავლება ეწყინა და უგუნურმა პირი / შეიჭუა, და      Page of alt.ed.: D_470 
Line of edition: 19     
უთხრა:



Line of edition: 20  
ლექსი


Line of edition: 21        
წადი აწ, პატიოსანო, ნუ მაწყენ, გამერიდია,
Line of edition: 22        
ტიტინის ათასს კალოსა ერთ ქრთილად არ ვიყიდია.


Line of edition: 23        
მან კაცმა ზურგი ადრიკა და სადგომსა წავიდა. იმ ღამეს
Line of edition: 24     
მის მეშეშის ხორას ცეცხლი შეეკიდა, და მუნით -- მის სახლსა
Line of edition: 25     
და, რაც ებადა, სრულობით გარდაეწვა და უწყალო იგი რბილის
Line of edition: 26     
სასთაულის ნაცულად თბილს ნაცარზედ დასვა; და გუშინ
Line of edition: 27     
მასწავლებელი პატიოსანი იგი კაცი დადაგულს ზედ წაადგა
Line of edition: 28     
და ნახა უწყალო იგი, რომელ მოყუარეთა თჳსთა შესჩიოდა: არ
Line of edition: 29     
ვიცი, ცეცხლი ესე სახლთა ჩემთა სადეთ ჩამოვარდაო! მაშინ
Line of edition: 30     
მან პატიოსანმა კაცმან უთხრა: /      Page of alt.ed.: T_171 
Line of edition: 31        
-- საბრალოთა სულთქმის კუამლისაგან და გულდამწვართა
Line of edition: 32     
ცეცხლისაგანაო! უთხრა:



Page of edition: 841  
Line of edition: 1  
ლექსი


Line of edition: 2        
ეკრძალე აღტყინებულსა შიგნით ცეცხლისა ალებსა,
Line of edition: 3        
მანკი მჯდომისა მასუკან ვარ გამოიხეთქს ძალებსა!


Line of edition: 4        
მაშინღა მან უწყალომა თავი დაჰკიდა და გონებათა თჳსთა
Line of edition: 5     
შინა ესრე იტყოდა: მართალი სიტყუა კაცს არ უნდა ეწყინოსო.
Line of edition: 6     
რადგან მე ესოდენისა კაცისა შეწუხებისა თესლი ვთესე
Line of edition: 7     
ამის უკეთესს ნაყოფს ვერ გამოიღებდაო! თქუა:



Line of edition: 8  
ლექსი


Line of edition: 9        
გულარძნილი თესლი დავთესე სრულ ჩემსა მუშაკობასა,
Line of edition: 10        
ბოლოდ გასინჯე, ნაშრომი რა შევიკრიბე მკობასა!


Line of edition: 11        
ესე არაკი ამისთჳს მოვიყუანე, რომე სცნათ, რაჲც შვილთა
Line of edition: 12     
შენთა შეემთხვა, თურე შენცა სხუათა შვილებისათჳს გიქნია
Line of edition: 13     
და იგინიცა ესრე მწუხარედ აგიტირებია და ესეგუარი გიქნიაო.
Line of edition: 14     
მათაც შენგან ესეთის უდირეის ქნა მოუთმენიათ და აწ
Line of edition: 15     
შენცა სხუათაგან ესე შეჭირვება მოითმინეო!
Line of edition: 16        
ლომმა უპასუხა:
Line of edition: 17        
-- ეგეთი სიტყვა ჩემთვის რომლითა საქმითა დაიჯერეო? --
Line of edition: 18     
მელმა უთხრა:
Line of edition: 19        
-- რავდენის წლისა ხარ? -- მან ბრძანა:
Line of edition: 20        
-- ორმეოცისა წლისაო. -- მელმან მოახსენა:
Line of edition: 21        
-- ესეოდენსა ხანსა რითა იზრდებოდა და ძალიერება რითა
Line of edition: 22     
გემატებოდაო?
Line of edition: 23        
ლომმა უთხრა:
Line of edition: 24        
-- კაცთა ჴორც[ი]საგან და ნადირთა, რომელთა მოვინადირებდიო.
Line of edition: 25     
-- მელმა უთხრა:
Line of edition: 26        
-- მაშე, ესოდენთა სულიერთა რა ხანსაცა სჭამდი, მათ
Line of edition: 27     
მამადედანი არა ჰყვესა? იგინი რაჲ თჳსსა საყვარელთა გაეშორიან,
Line of edition: 28     
არა შეწუხდიანა ანუ არა იგლოიანა და არა იტირიანა?
Line of edition: 29     
ჰე, სცან, თუცა შენ იგი არ გექნა, არცა დღეს ესე შენ გექნებოდაო!
Line of edition: 30     
უთხრა:



Page of edition: 842  
Line of edition: 1  
შაირი


Line of edition: 2        
თუცა შენ გექნა სხუაზედა გულითა საქმე ქუელანი,
Line of edition: 3        
მუქაფას შენც იპოებოდი, რომ შეგწეოდა ყველანი.
Line of edition: 4        
შენგან რაც სულნი ტიროდენ, ცრემლით მოერწყო ველანი,      Page of alt.ed.: D_471 
Line of edition: 5     
და   ვითღა მიეცეს შენს წყლულსა წამალი სასიმთელანი?! /      Page of alt.ed.: T_172 


Line of edition: 6        
თუცა ესეგუარსა საქმესა არა მოიშლი და ესეთი უდიერობა
Line of edition: 7     
და სისხლის სმა ჰყოვე, ესეთსა ბავთსა მრავალსა იხილავ.
Line of edition: 8     
ვირე ესოდენი სულნი შენგან იწიწვიან, მანობამდე შენ მშვიდობისა
Line of edition: 9     
სუნი არ მოგედინების. ესეცა უწყოდე, უწყალონი არას
Line of edition: 10     
დროს თჳსისა გულისა საწადელსა ვერ მიემთხვევიანო. უთხრა:



Line of edition: 11  
ტაეპი


Line of edition: 12        
ვერვინ ჰკრა ამ[ა] მშვილდითა საწადლის საგანს ისარი!


Line of edition: 13        
ლომმა რა ესეთი სიტყუები მოისმინა, მისი საუბრის სიმართლე
Line of edition: 14     
მის წინ გაიშალა და გულისხმა-ყო, ბოროტის მოქმედის
Line of edition: 15     
მისაგებელი თჳსისავე ქმნილობით იქნების და სიბოროტე
Line of edition: 16     
სიავეს მოიყვანს. თჳსსა გონებათა შინა ესრე იტყოდა: ჩემთა
Line of edition: 17     
დღეთა ზაფხული, რომელი ჩემისა სიყრმისა ჟამი იყო, სიბერედ
Line of edition: 18     
და უღონობად შემცულია, და წამ და წუთ ნაბიჯი გაცუდებისა
Line of edition: 19     
გზათა ეტარების; მგზავრობა წინა მიძეს, ამის უმჯობესი
Line of edition: 20     
არა მოიგონების რა: სამგზავრო საგძალი გავიკეთო, და
Line of edition: 21     
ცოცხალთა შეჭირვებისა და შეზარებისა ბილიკი დავაგდო და
Line of edition: 22     
მცირესა საზრდელსა დავსჯერდე, მეტ-ნაკლებობისა ზრუნვა
Line of edition: 23     
დაუტეო და ქო/ნებისა და უქონლობისა საგონებელი გარდავიგდოო.      Page of alt.ed.: A_301 
Line of edition: 24     
თქუა:



Line of edition: 25  
შაირი


Line of edition: 26        
მაქუს, თუ არა მაქვს, რად ვზრუნავ? ვიშვებდი ღ(მრ)თისა სასოთა!
Line of edition: 27        
ბრძენნი არ სდევენ სარვაგთა, ფასთა და მათ უფასოთა.
Line of edition: 28        
ორთა ფუნდუკთა** საგზალი იქმენ ნუ დასანასოთა.227*
Line of edition: 29     
და   აქა ქოხთ მაღალ-მდაბლობა რაა, რომ გედგას დასოთა!


Line of edition: 30        
ჴორცისა და სისხლის ჭამიდამ ჴელი აიღო, და ხილთა და
Line of edition: 31     
მხალთა ჭამა დაიწყო და ამა ყოფასა დასჯერდა. მელმა რა ესე
Line of edition: 32     
შეიტყო, ლომი ხილის ჭამას დასჯერდაო, საგონებელთა ჩავარდა
Page of edition: 843   Line of edition: 1     
და იტყოდა: თუცა ხილსა შეეჩუევის, ჩემი ერთისა
Line of edition: 2     
წლისა საზრდელი მას ორსა დღესა არ ეყოფაო! დაღონებული
Line of edition: 3     
ლომთან მოვიდა და მოახსენა:
Line of edition: 4        
-- ჴელმწიფე რას შეექცევაო? -- ლომმა უთხრა:
Line of edition: 5        
-- ამ სოფლისაგან ჴელი ამიღიაო და მოღვაწებისა სარტყელი
Line of edition: 6     
შემომირტყამსო. უთხრა:



Line of edition: 7  
ლექსი


Line of edition: 8        
სოფლის ზღვიდამ რადგან კაცი წყალს სვამს ოდენ ტკბილსა,      Page of alt.ed.: C_479 
Line of edition: 9        
პირი ჩემიც მის გემოსა აღარ ახლებს ყოლე კბილსა! /      Page of alt.ed.: T_173 


Line of edition: 10        
მელმა მოახსენა:
Line of edition: 11        
-- არა ეგრეა, რომელსა თქუენ ბრძანებთ! მე ამა საქმითა
Line of edition: 12     
ყოველთა ცხოელთა დასაკლისსა უმეტესსა ვხედავო.
Line of edition: 13        
ლომმა ჰკითხა:
Line of edition: 14        
-- რომლისა მიზეზითა ვაზიანებ? აწ ხომე არცა პირსა და
Line of edition: 15     
არცა ჭანგთა სულიერისა საწყენლად სისხლთა შინა არას გავსვრიო?!
Line of edition: 16     
თქუა:



Line of edition: 17  
ლექსი


Line of edition: 18        
ლახვრითაც დამჭრან უწყალოდ, ასოეულად ჭერითა,
Line of edition: 19        
არას კაცს აღარას ვავნებ სრულის აღთქმისა ჭერითა!


Line of edition: 20        
მელმა უთხრა:
Line of edition: 21        
-- შენის საზრდოსაგან ჴელი აგიღია, სხუა სულიერითა
Line of edition: 22     
საზრდო, რომელიც შენს გუარს არ უჭამია, იგი ყოველთათვის
Line of edition: 23     
მოგიჭირავს. ამა ტევრისა ხიჩატელი სამს-ოთხს დღეს ხომე
Line of edition: 24     
შენ არ გეყოფა, და რომელიცა მოძრავნი ხილით იზრდებიან,
Line of edition: 25     
იგინი სრულობით მოსწყდებიან, და მათიცა ცოდვა ქედსა
Line of edition: 26     
შენსა დაეკიდებიან და ამისიცა მუქაფა შენგან ინაზღაურების!
Line of edition: 27     
მე მეშინის, შენ მას ღორის მსგავსად არ მოგიჴდეს, რომელი
Line of edition: 28     
ყაპუზუნას ხილისათჳს ეშუღლოდაო.
Line of edition: 29        
ლომმა ჰკითხა, როგორ ყოფილაო?



Line of edition: 30  
მელმა თქუა არაკი

Line of edition: 31  
[ყაპუზანი და ღორი]


Line of edition: 32        
უთქუამთ, ერთსა ყაპუზანსა სვე აუმაღლდა და თჳსსა გუართა
Line of edition: 33     
და ნათესავთა გაეშორა, ერთსა ჭალაკსა დაემკვიდრა. მას
Page of edition: 844   Line of edition: 1     
ადგილსა რამდენიღაც ლეღვის ხენი დგა. მისსა გონებათა შინა
Line of edition: 2     
იტყოდა: პირუტყვთა შიმშილობა მოწევნილა და ამა ადგილისა
Line of edition: 3     
ლეღვისა კიდე არა სადა რა იშოებისო. თუცა ამას ყოველსავე
Line of edition: 4     
ნედლსა და ჴმელსა მოსჭამს ვინმე, ზამთარ რითაღა გამოვიზრდებით?
Line of edition: 5     
ეს უმჯობესია, თითოსა დღესა თითო ლეღვი მოვიმუშაო,
Line of edition: 6     
ჩემისა სულისა დამაოკებელი შევჭამო, და სხვაჲ ჩირად
Line of edition: 7     
გავაჴმო, რომე ზამთარი და გაზაფხული მოსვენებით გამოვიაროო.
Line of edition: 8     
თქუა:



Line of edition: 9  
ლექსი


Line of edition: 10        
ზაფხულ საზრდო შეიკრიბე, დაშვერ, ამად მოიჭირვე,
Line of edition: 11        
ზამთარ ყოლე არ დაგაკლდეს, ნამეტნავი იცხრე, ირვე!


Line of edition: 12        
ამისათჳს მათ ხეთა ბერტყდის, საყოფსა ჭამდის და ნამეტნავს
Line of edition: 13     
ინახევდის. ერთსა დღსა, მსგავსად ჩუეულებისა, ლეღვის
Line of edition: 14     
ხესა კრეფად გავიდა, რომელსამე ჭამდა და რომელსამე ჩირად
Line of edition: 15     
ინახევდა. / ანაზდათ, ერთი ღორი, მონადირისა დამფრთხალი      Page of alt.ed.: T_174 
Line of edition: 16     
მას ტყესა შინა შემოიჭრა. რომელიც ხევნარი მოევლო, ნაყოფი
Line of edition: 17     
ვერ ეპოვა. რა მას ლეღვთან მოვიდა, ყაპუზანა ზედ გასრული
Line of edition: 18     
იყო, რა ღორი თუალად აიღო, მუცელმა გურემა დაუწყო,
Line of edition: 19     
და თქუა:



Line of edition: 20  
ლექსი


Line of edition: 21        
იჩქითად სადეთ მომიჴდა ანაზდეული ჭირია?
Line of edition: 22        
ღ(მერ)თო შენ მიჴსენ ამისგან, მომაპყარ შენი პირია!


Line of edition: 23        
ღორმა რა ყაპუზუნა ხეზე ნახა, საყუარლად მოოიკითხა და
Line of edition: 24     
უთხრა: სტუმართმოძულე ნუთუ / არა ხარო?      Page of alt.ed.: D_473 
Line of edition: 25        
ყაპუზუნა შეშინებულმან პირსაფერებელი ენა ააუბნა და
Line of edition: 26     
უთხრა:



Line of edition: 27  
ლექსი


Line of edition: 28        
იმედის ბაღთა სალხინოდ სარო მწვევიხარ ტანითა,
Line of edition: 29        
ჩოდოლოს სახლთა მოსრულხარ სტუმარი სვემოტანითა!


Line of edition: 30        
შენი ბედნიერი ფერჴი კურთხეულ იყოს. თუცა უწინარეს
Line of edition: 31     
თქუენ მაღლის მოსა/მსახურე ვინმე გებოძა და პირველ შემეგნა,      Page of alt.ed.: A_302 
Line of edition: 32     
მე გლახაკსა სამასპინძლო რამე შემემზადებინა, კაი იყო
Line of edition: 33     
აწ სირცხვილი დამედვა, საკადრისად ვერ დაგხვდიო! უთხრა:



Page of edition: 845  
Line of edition: 1  
ტაეპი


Line of edition: 2        
სწრაფად სტუმრის წვევისათვის შეწუხდების უქონელი!


Line of edition: 3        
ღორმა უთხრა:
Line of edition: 4        
-- აწ გზით მაშურალი მოვალ და რაჲც სანუკვარი გებადოს
Line of edition: 5     
მომართჳ, დია მომყმარი ვარო. უთხრა:



Line of edition: 6  
ტაეპი


Line of edition: 7        
რაცა გაქვს, იგი მომართჳ, ნუ გამიგრძელებ ნადიმსა!


Line of edition: 8        
ყაპუზუნამ ლეღვისა ერთი ხე მოუბერტყა. ღორმა ხალისიანად
Line of edition: 9     
შეჭამა, ესრე რომე მის ხისა აღარა დარჩა რა, და პირი
Line of edition: 10     
მასპინძელს მიაპყრა და ეგრე უთხრა:
Line of edition: 11        
-- ეჰა, სასურველო მასპინძელო, ჯერედ შავასა ცეცხლი
Line of edition: 12     
ვერ მომინელდა და წადილისა სამშვინველი დია ისწრაფისო,
Line of edition: 13     
სხვაჲცა ხე მომიბერტყე და სიკეთის ვალი დამადეო!
Line of edition: 14        
ყაპუზუნამ სხუაცა / ხე მოუბერტყა და იგიცა მალიად შეჭამა,
Line of edition: 15     
რომლისაგან აღარარა დაუტევა. ღორმან სხუაცა მოინება.
Line of edition: 16     
ყაპუზუნამ ეგრე უთხრა:
Line of edition: 17        
-- ჰე, სტუმარო, სიბრალულისა წესსა ნუ განაძებ! რაჲცა
Line of edition: 18     
დღეს შეგაჭამე, ჩემი ერთისა თჳსა საზრდელი იყოო, მე სხვისა
Line of edition: 19     
მორთმა აღარა ძალმიცო. უთხრა:



Line of edition: 20  
ტაეპი


Line of edition: 21        
ამის უფროსი სიუხვე არ მმართებს, არ მექნებისა!


Line of edition: 22        
ღორმა წყრომა დაუწყო და უთხრა:
Line of edition: 23        
-- ესე ტყე რა ხანია შენ გჭერია, რაღა გინდა, აწ მომანებეო!
Line of edition: 24     
-- ყაპუზუნამ უთხრა:
Line of edition: 25        
-- სხვისა სამკვიდროსა ცილება უმსგავსო და სჯულის გარდამავალია,
Line of edition: 26     
და საბოოლოდ ბოროტის შემძინებელი და კაცთაგან
Line of edition: 27     
მოუწონებელი. მაგა საქმესა გა/რიდე და უსამართლოსა და
Line of edition: 28     
უმწეოსაგან ჴელი აიღევ: იცოდე, მაწყენარობა კეთილსა ნაყოფსა
Line of edition: 29     
არ მოისხამსო. უთხრა:



Line of edition: 30  
ფისთიკაური


Line of edition: 31        
თუ უკბენ კბილით, გევნება ღრძილით, გულსა დაგიწყებს სისხლი დენასა,
Line of edition: 32        
კბილის ტკივილი დაგემართება, კუნესით იძრევდე ძნელად ენასა!


Page of edition: 846  
Line of edition: 1        
ღორი ამ სიტყვისათჳს აღშფოთდა და უყივლა: მაგა ხით
Line of edition: 2     
ჩამოგიღებ და შენად საკადრისად მოგეპყრობიო! და ხეზე გასვლა
Line of edition: 3     
და ყაპუზუნას ჩამოთრევა მოინება. რა პირველთა შტოთა
Line of edition: 4     
შეჰჴდა, მოუსქდა, ჩამოიჭრა, ნაკაფსა ზედა დაეცა და ბლაგვი
Line of edition: 5     
შიგ გაეჴირა და სამშვინველი ჯოჯოხეთ<ის>ა პეტს მიაბარა.
Line of edition: 6        
ესე არაკი ამისთჳს მოვიყვანე, შუ შენგან სხვის ხილის ჭამითა
Line of edition: 7     
ესოდენი კრებული მოსწყდებიან, შენგან ნაქმარი ავი
Line of edition: 8     
მათს / შვილთა გულთა დაედება და ნიადაგ წყევლითა მოგიჴსენებენ,
Line of edition: 9     
და არცა ერთი მათგანი შენის მაღვებისაგან არ დასცხრებიან,
Line of edition: 10     
და თუცა ამას უწინ შენი უწყალოება განთქმულიყო
Line of edition: 11     
აწ შენისა მოღუაწებისა საქმე ყოველთა ყურთა მისმენიათ. ამა
Line of edition: 12     
ორთაგანვე საქმეთაგან ნადირნი შენნი მომდურავნი შეიქნებიან.
Line of edition: 13     
ესე რა სოფლისა დატევებაჲა, შენ შენის ხორცისა პატივისათჳს
Line of edition: 14     
იღვწოდე, და ჴორცისა გემოვნებასა მისდევდე და სულისა და
Line of edition: 15     
სიბრძნისა გზა გაგეშვასო?! უთხრა:



Line of edition: 16  
ლექსი


Line of edition: 17        
ჴორცის გემოს მიჰყოლიხარ, ტყვე შექმნილხარ მისი ყოლე,
Line of edition: 18        
სულისასა არას ზრუნავ, მუცელს მისდევ ქუე მამყოლე!


Line of edition: 19        
ლომმა რა ეს სიტყუები მოისმინა, ხილისა ჭამაცა დაუტევა
Line of edition: 20     
და მწვანილსა <და> წყალსა დასჯერდა, და ლოცუასა და
Line of edition: 21     
მოღუაწებასა უმატა და ჟამსა და უჟამოსა ამა ლექსთა იტყოდა



Line of edition: 22  
შაირთა


Line of edition: 23        
ჰე, უგულო, სოფლის სიმუხთლეს მოშორდი, მოერიდია,
Line of edition: 24        
იწროს სფეროდამ გამოდი, წადი, უდაბნოდ რბიდია!
Line of edition: 25        
საწუთრო გძულობს, რად გიყუარს, მას თუალი რად გიკიდია?
Line of edition: 26     
და   ქუელთა კაცთ მსგავსად სიმჴნითა აქა ნუ დაიბინდია!


Line of edition: 27        
ნეტართან თუცა მიაწევ, გავლო სად მათი ჴიდია,
Line of edition: 28        
ეცადე კაპანს გახერა, ეკალთა არა მკიდია,
Line of edition: 29        
სოფლის ზღვას სადაფისათჳს ნდომით ნუ დაინთქმიდია,
Line of edition: 30     
და   ობოლს მარგალიტს ნუ ჰკარგავ უცები, ვითა ფლიდია!



Page of edition: 847  
Line of edition: 1  
*
Line of edition: 2  
* *


Line of edition: 3        
ესე არს ბოროტის მოქმედისა და მისი მისაგებელისა არაკი,
Line of edition: 4     
რომე ქუეყანასა შიგა მყო/ფსა მისივე სიბოროტე შეჰკრავს      Page of alt.ed.: A_303 
Line of edition: 5     
და სიბოროტისა მისგან ბოლოდ ავისა მოსლვასა არ მოიგონებს
Line of edition: 6     
და რაცა ჭირი მისგან სხუას შემთხვევია, თჳთცა მას შიგა
Line of edition: 7     
გაებმისო. თქუა:



Line of edition: 8  
ლექსი


Line of edition: 9        
სასუფევლისა კარზედა დაუწერიათ ასონი:
Line of edition: 10        
"სოფლისგან მოტყუებულთა აქა ნუ აქუან სასონი!"


Line of edition: 11        
ჭკუვისმყოფელსა კაცსა მართებს: რაჲცა თავისა თჳსისა და
Line of edition: 12     
თჳსისა შვილისა და თჳსისა მოყვარეთათჳს არა უნდეს, იგივე
Line of edition: 13     
სხუათათჳს / არა მოინებოს, ამისთვის რომე მისი დათესილი
Line of edition: 14     
ნაყოფი ავად არ მოიმკოსო. თქუა:



Line of edition: 15  
ჩახრუხაული


Line of edition: 16        
ქუეყანა გქონდეს, თან რა წაგქონდეს კაცის ნაწყენი მოსახუეჭელად,
Line of edition: 17        
ნუ იქ ავს ავსად, ცოდვითა ავსად, არა ბრძენი იქს მას, უეჭველად.
Line of edition: 18        
სოფელი გავს ზღვას, ავთათჳს ავთ ზღვას, ხვითქით სავსეა შესაპყრობელად,
Line of edition: 19     
და   ის გაისვენებს, თავს გაიმჩუენებს, ვინ იქს თავს ყურედ მარტო მყოფელად!      Page of alt.ed.: T_177 



Next part



This text is part of the TITUS edition of Sulxan-Saba Orbeliani, Kilila da Damana.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 29.8.2008. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.