TITUS
Sulxan-Saba Orbeliani, Kilila da Damana
Part No. 13
Previous part

Chapter: 11  
Page of edition: 848  
Line of edition: 1  
[ია]

Line of edition: 2  
კარი მეათერთმეტე

Line of edition: 3  
უზომოს ნდომისა, რაცა აქუს
Line of edition: 4  
მისისაც დაკარგვისა


Line of edition: 5        რაიმ ქუეყნის მპყრობელისა გულთა მოწონებითა არაკისა
Line of edition: 6     დასრულებასა ზედა ბრძანა:
Line of edition: 7        -- ჰე, მჯობისა მჯობისა წარმომთქმელო და მოსაწონებელისა
Line of edition: 8     ნათლად მომფენელო და სარწმუნოთა სიტყუათა გულთა
Line of edition: 9     მაჩუენებელო! ბოროტისა საქმისა არაკი, რომელნიცა სხუათა
Line of edition: 10     შეჭირვებასა მოინებებენ, და რა მათ მათი მისაგებელი მუქაფად
Line of edition: 11     მიეგების, რომელიცა მოკვეთისა მისისა და აღთქმის დადების
Line of edition: 12     უკანის სინანულისა საფარველსა ქუეშე შეივლტიან, იგი
Line of edition: 13     მოვისმინე. აწ მას გევედრები, რომე მეათერთმეტე ანდერძისა
Line of edition: 14     იგავიცა განმარტებით წარმომითხრა, ეგეთის კაცისა საქმე
Line of edition: 15     რომელმან ეგეთი საქმე ჴელად აიღოს, მისი რიგი და წესი არ
Line of edition: 16     იყოს და მისსა უმართებულოსა საქმის ქნასა შეეცადოსო.
Line of edition: 17        სრული იგი ბრძენი ესეთისა სიტყვითა მოჰყუა, სიწმიდისა
Line of edition: 18     გონებისა მდინარესა ჰგუანდა და სიტკბოთი შაქრისა ყინულისა
Line of edition: 19     სასმელსა. / თქმულა:      Page of alt.ed.: T_178 



Page of edition: 849  
Line of edition: 1  
შაირი


Line of edition: 2        დაიწყო სიტყუა წყლიანი, ბროლისა უწმიდესია,
Line of edition: 3        სიტკბოთ თაფლისა უტკბილე, რაცაა მისი წესია,
Line of edition: 4        რომელი ყური ისმენდა, რამც იყო უამესია,
Line of edition: 5     და   პლატონ ბრძენისა ნათქუამს, შენვე სთქუა, უკეთესია.228*


Line of edition: 6        მოახსენა:
Line of edition: 7        -- ეჰა, ქუეყნის მფარველო ჴელმწიფეო!



Line of edition: 8  
ჩახრუხაული


Line of edition: 9        შენის გულისა ნდომა მგულისა იმედის კალთას იყოს ხვეულად,
Line of edition: 10        დღე-ჟამნი შენნი და თემნი შენნი229* საუკუნომდე ეგოს რჩეულად!


Line of edition: 11        პირველთ ბრძენთა უბრძანებიათ: დაფარულსა სამკერვლოსა
Line of edition: 12     შიგა კეთილნი საქმენი ყოველთა გუამთათჳს შეკერილი
Line of edition: 13     დაუცთ, ღ(მრ)თისა სალაროთა მათ მათი საფერი სამოსელი ყოვლის
Line of edition: 14     კაცის ტანადობის გუარად გაუწყვიათო: ყოველთაგან თითო
Line of edition: 15     რამე შეიმზადება და ყოელსა კაცსა თითო საქმე უჴამსს. თქუა:



Line of edition: 16  
შაირი


Line of edition: 17        ფარშამანგი მწერის მსგავსად არა თქმულა, არ შობილა,
Line of edition: 18        ფასკუნჯსავით პატიოსნად მკალი ყოლე არ ცნობილა;
Line of edition: 19        მრმით ღვინისა გემოვნება ენის წუერსა არ წობილა,
Line of edition: 20     და   ვარდის სუნი ჴმელის ქაცვით ვით დენილა, ვით სწრობილა?


Line of edition: 21        ღ(მრ)თის მოწყალების მწდესა მისის მარნისაგან ყოვლის
Line of edition: 22     კაცისათჳს განწესებული შეძლების ბიდახი თითო თითოსათვის
Line of edition: 23     ჩამოურიგებია და მისის სიუხვის წყაროს სმისაგან უიმედო
Line of edition: 24     არავინ გაუჴდია. თქუა:



Line of edition: 25  
ლექსი


Line of edition: 26        არავინ არის ღ(მრ)თისაგან უწილო, კერძმიღებული,
Line of edition: 27        ვის რა რომ შვენის განგებით საწყავით გამოღებული.


Line of edition: 28        ამისთჳს ყოველსა კაცსა მართებს, რომელიც სამოსელი
Line of edition: 29     შემოქმედს პირველად მისთჳს / უბოძებია, იგი შეიმოსოს და მას      Page of alt.ed.: A_304 
Line of edition: 30     დასჯერდეს და მის საქმის განწესებითა ნელ-ნელად ხარისხის
Line of edition: 31     სისრულეს მიიწევის. / უთხრა:      Page of alt.ed.: T_179 



Page of edition: 850  
Line of edition: 1  
ლექსი


Line of edition: 2        მეკურტნობავე სჯობია, მარჯვედ ჰკერევდეს პალანსა,
Line of edition: 3        ავის ქუდისა მკერავსა, საპირეს ჰკუეცდეს ბალანსა.230*


Line of edition: 4        რომელიც რაჲ ჴელოსანი იყოს და ერთი რამ მისი საქნელი
Line of edition: 5     საქმე იყოს, იგი დაუტეოს და რაჲცა მისი საქნელი და წესი არ
Line of edition: 6     ოყოს, მას ჴელ-ყოს და იგი მოინებოს, იგი უმსგავსოჲ განსაცვიფრებელსა
Line of edition: 7     მოუღონოებასა ქუეშე ჩავარდეს, და სხუაჲ გზაჲ
Line of edition: 8     რომელიცა დაუპყრია, იგი სავანეთა ვერ მიაწევინებს და ვეღარცა
Line of edition: 9     უკუღმართ მასვე ზედა მიიქცევის და ორსავე საშუალ
Line of edition: 10     გაშტერებით გაწბილებული დარჩებისო.თქუა:



Line of edition: 11  
ტაეპი


Line of edition: 12        ვერც წინ წადგება კეთილად, ვერც უკან უკმოკვეთილად!


Line of edition: 13        მაშე, კაცი ჴამს მისსა ჴელოსნობისა წესსა ზედა მტკიცედ
Line of edition: 14     ეგოს და ნდომისა ჴელსა აქა-იქ ჰაერისა შტოებთა არ აწოდინოს.
Line of edition: 15     ესრე ჴამს, ნამეტნავის მონდომება მიღმარ უკუაგდოს და
Line of edition: 16     რომლისაცა საქმისაგან სარგებელისა და კეთილის მოსავალი
Line of edition: 17     ენახოს, ადვილად და ცუდად ჴელიდამ არ დააგდოს**, რომელსაც
Line of edition: 18     საქმესა სიგლახაკით გამოეყვანოს, იგი რჩეული მოქმედება
Line of edition: 19     არ გაუშვას. თქუა:



Line of edition: 20  
ლექსი


Line of edition: 21        ლეღვის მსყიდელსა რა უნდა სიმდიდრე ამის მეტია,
Line of edition: 22        ლეღვი გაყიდოს ასარად, ათი თუ მეცამეტია.


Line of edition: 23        მათი არაკი ამა საქმესა დია მიგავს, რომე მოღვაწე იგი
Line of edition: 24     ებრაულისა ენისა მცოდინარე და მოყირჭებულის ჴელოსნის
Line of edition: 25     სტუმრისა შეყრასა, რომე მისის ენის / სწავლება მოინდომაო.
Line of edition: 26     რაიმ ჰკითხა, როგორ ყოფილაო?



Line of edition: 27  
ბარამან თქუა არაკი

Line of edition: 28  
[მოყირჭებული ხელოსანი]


Line of edition: 29        უთქუამთ, ყუნუჯის თემსა კაცი ვინმე იყო მოღვაწე, მემარხულე,
Line of edition: 30     ცოდვაზე გაკრძალებული, შჯულმტკიცე, სარწმუნოებაშეუძრავი,
Page of edition: 851   Line of edition: 1     რიგისა და წესის მოქმედი. რასაცა მოღუაწებითა და
Line of edition: 2     მარხულობითა ღ(მრ)თის საუნჯიდამ მოეცემოდა, სტუმარსა და
Line of edition: 3     უცხოზედ წარაგებდა, და თჳსის სამხრობასა და სერისა ღონესა
Line of edition: 4     ლოცვითა მოიღებდის და ეგრე უღონოთა პატივსა უყოფდის.
Line of edition: 5     უთქუამთ:



Line of edition: 6  
მრჩობლედი


Line of edition: 7        მოღუწებისა სახელი გვირგვინად თავსა დაედგა,
Line of edition: 8        ღ(მრ)თისა მონასა გონება ცნობითურთ ცაში გაედგა.
Line of edition: 9        სასუფევლისა მძებნელი ზე მივიდოდა სულითა,
Line of edition: 10        ენამჭევრობით მეტყუელი, რიტორთა დამასულითა,
Line of edition: 11        ეშმაკის მაოტებელი. ანგელოზურად ცხოელი,
Line of edition: 12        ღ(მრ)თისა მოსურნე, სამგზავროდ ცანი შეევლო ყოელი!


Line of edition: 13        ყოველივე მისი სიკეთე შჯულიერისა ბრძანებისათვს დაემორჩილებინა,
Line of edition: 14     ყოველივე თჳსი დღე და ჟამი ქველისა საქმის
Line of edition: 15     მოქმედებითა დაეღამებინა; სოფლის მოყვარებისა ფრინველსა
Line of edition: 16     მისსა გულთა შინა ვერ დაებუდა, მისის მოღუაწებისა მზის შუქის
Line of edition: 17     ბრწყინვალება ამა ბნელისა სამყოფისათჳს არ მიეყენებინა.
Line of edition: 18     თქუა:



Line of edition: 19  
ლექსი


Line of edition: 20        ნეტარ მას, ვინცა მზეებრივ ვლიდა უზადოს დარითა,
Line of edition: 21        მან ჩრდილი არ მოაყენა სოფელსა დართვად დარითა!


Line of edition: 22        ესეთისა მოღუაწებითა, რომელსაც განგების ზარდახშათაგან
Line of edition: 23     ნიჭი მოევლინებოდა, თჳსად საზრდოდ და სტუმართმოყრობისათჳს
Line of edition: 24     იჴმევდა და გლახაკთა და დავრდომილთა მისცემდა.
Line of edition: 25     თქუა:



Line of edition: 26  
ლექსი


Line of edition: 27        უხვების ცათა აგზავნე მოწყალებისა ცისკარი,
Line of edition: 28        მუნ მოივაჭრე ურიცხვი შენდა საუნჯედ ის კარი.


Line of edition: 29        ერთსა დღესა ერთი მოგზური ეწვია და მისსა სენაკსა
Line of edition: 30     დაივანა. მოღუაწე იგი, წესისაებრ, პირმხიარულად და გულჴსნილად
Line of edition: 31     დახუდა. ალერსისა და სანოვაგისა / შემდგომად საუბარი
Line of edition: 32     დაიწყეს. მან მოღუაწემა სტუმარსა სადაურობა და სადმიმავალობა
Line of edition: 33     ჰკითხა. მან უთხრა:
Page of edition: 852   Line of edition: 1        -- ჩემი ამბავი გრძელი და საწყინოა და თუცა გინებ, მოკლედ
Line of edition: 2     მცირესა რასმე მოგახსენებო. -- მოღვაწემ უთხრა:
Line of edition: 3        -- რომელსაცა გული და ყური დაჴშული არა აქუს, ყოვლისა
Line of edition: 4     ამვისაგან ცოტა რამე სარგებლი გამოიღებისო.თქუა:



Line of edition: 5  
ლექსი


Line of edition: 6        მონახვა საქმეს ასწავლის, გამოცდა -- ჭკუის რიგებსა,
Line of edition: 7        ზღაპართ სმენითაც კეთილსა შეიკრებს-ყე, მოიგებსა!


Line of edition: 8        უთხრა, გარდასავალი უკლებად მიამბეო.
Line of edition: 9        სტუმარმა უამბო:



Line of edition: 10  
[მოყირჭებულის თავგადასავალი]


Line of edition: 11        -- ჱე, მოღვაწეო, ამა დრო-ჟამთა პატიოსნად გამოჩენილო!
Line of edition: 12     მე გუარად ფრანგი ვარ, და მას ქუეყანას მებაზრე ხაბაზი ვიყავ
Line of edition: 13     და მით დღითი დღე მკერდისა თორნესა შრომის ცეცხლითა
Line of edition: 14     ვაჴურვებდი და / ათასის საყუედურითა ხანდიხან მცირესა
Line of edition: 15     პურსა შევიძენდიო. თქუა:



Line of edition: 16  
ლექსი


Line of edition: 17        ბეჭი და მკერდი შემწოდა ალითა მოტყინარითა,
Line of edition: 18        ლუკმა პურისა საშოვრად, არა ქცევითა წყნარითა.


Line of edition: 19        ერთისა მჴვნელისა მეგობარი ვიყავ, მიწყივ ალერსი გაუწყუედელი
Line of edition: 20     გუქონდა. რა ხუარბალი დამჭირდის, მან მჴვნელმან
Line of edition: 21     მიმოყურის და მომცის, და მისი ფასი მერმე ხანგამოვლით
Line of edition: 22     გამომართჳს და არ დამიმძიმის. დღესა ერთსა მისსა წალკოტსა
Line of edition: 23     მაწვივა და მართებულად მიმასპინძლა, და მერმე მკითხა:
Line of edition: 24        -- მოსავალი რა-ერთი იქმნებისო, ანუ თავნზე სარგებელი
Line of edition: 25     რა შეგეძინებისო? -- მე უთხარ:
Line of edition: 26        -- ჩემისა დუქნისა სათავნო ოცი საპალნე ხუარბალიამეთქი
Line of edition: 27     და მე ჩემთა დედა-წულთა საჭმლად გუეყოფის და
Line of edition: 28     ხვარბალიცა იგი ათი-ათორმეტად გარდამიმეტდების-მეთქი.
Line of edition: 29     უთხარ:



Line of edition: 30  
ლექსი


Line of edition: 31        რადგან ამისგან უფროსი არა მაქუს სავაჭრონია,
Line of edition: 32        მეც ამას დავსჯერებივარ, საქნელად სააზრონია.


Page of edition: 853  
Line of edition: 1        მჴუნელმან მან მითხრა:
Line of edition: 2        -- რად შრომილხარ, ანუ რა სარგებელი გქონებიაო? ანუ
Line of edition: 3     მაგით რას დაიუნჯებო? მე ესრე მეგონა, შენისა ჴელოსნობისაგან
Line of edition: 4     დიდი მოსაგებელი და მრავალი შემოსავალი გქონიაო.
Line of edition: 5     მითხრა:



Line of edition: 6  
ტაეპი


Line of edition: 7        რაც მეგონა, იგი არ იყო, აზრმა ცნობა მით გამიყო!


Line of edition: 8        მე უთხარ:
Line of edition: 9        -- ეჰა, მდიდარო, შენ რის მოსავლის პატრონი ხარო?
Line of edition: 10     მან მითხრა:
Line of edition: 11        -- ჩემსა ჴელობასა ცოტა სათავნო და მრავალი სარგებელი
Line of edition: 12     აქუს-ყეო: მცირესა დავსთესავ და მრავალსა გავლეწაო, და ესეთისა
Line of edition: 13     საქმითა ათითა ასი რომე მომივიდეს, სარგებლად დავიწუნებო.
Line of edition: 14     -- მე ესე გამიკვირდა და სიტყუა უგე:
Line of edition: 15        -- ეს როგორ იქნება-მეთქი?
Line of edition: 16        -- რად გიკვირს? ხაშხაშის მარცვალი, ყოველთა უმცირესი,      Page of alt.ed.: D_480 
Line of edition: 17     რა კეთილსა / მიწათა დასთესო, ერთსა მარცუალსა ოცი      Page of alt.ed.: C_487 
Line of edition: 18     შტო და მეტიცა აღმოეცენება, თითოსა შტოსა თითო თავი
Line of edition: 19     მარცვლითა სავსე ექნების. ამის გამო, ნახე, ჩუენისა სარგებელისა
Line of edition: 20     აღრიცხვა არავისაგან არ აიღებისო. მოსაგებელისა აქსირი[ს]
Line of edition: 21     მოქმედთა ესრე გამოუჩენიათ, რომელთა მეწამული
Line of edition: 22     ჩექა რომ უთქუამთ, იგი ამა მუშაკობაზედ დაუსკუნიათო.
Line of edition: 23     მითხრა:



Line of edition: 24  
შაირი


Line of edition: 25        ცუდად შვრებიან მძებნელნი მეწამულისა ჩექისა,
Line of edition: 26        დღეს აღამებენ უბადოდ, მტვერი გარდასდის ქექისა,
Line of edition: 27        შავი მიწა ჴნას, იგი სჯობს, სხვაც აქებს, რაცა მექისა,
Line of edition: 28     და   ესეა სრული ქიმია მსოფლიო ღრუბელთ ჭექისა!


Line of edition: 29        რა მჴვნელისა მისგან ესეთი სიტყუა მოვისმინე, მისის სარგებლის
Line of edition: 30     სურვილმან ტვინი მომტაცა, დუქანი ჩემი დავჴაშ, და
Line of edition: 31     ჴვნასა და თესვას ჴელ-ვყავ. ჩემსა უბანსა შიგა ერთი მწირი
Line of edition: 32     იყო, მისი სიკეთე და მეცნიერება ყოველგან განთქმულიყო.
Line of edition: 33     თქუა:



Line of edition: 34  
ლექსი


Line of edition: 35        სოფლის დიდება გაეშვა, ერთს კუთხეს დასჯერებოდა,
Line of edition: 36        სხუადასხუა რიგი საჭმელი ნებისად შემცირებოდა!


Page of edition: 854  
Line of edition: 1        რა სცნა ჩემგან ჩემის ჴელოსნობისაგან ჴელის აღება და
Line of edition: 2     სხვის საქმის მოკიდება, მომიწოდა, დამტუქსა და მითხრა:
Line of edition: 3        -- ეჰა, ოსტატო, რაჲცა შენ საქმარი გაგიწესებია, მას დასჯერდიო,
Line of edition: 4     და ნამეტნავისა ნდომასა დაეხსენიო, ამისთჳს რომე
Line of edition: 5     ვისცა დაჯერებისა ილეკრო ჴელთ აქუს, ძისს ცხორებაში
Line of edition: 6     ჴელმწიფე არისო. მითხრა:



Line of edition: 7  
ლექსი


Line of edition: 8        ქრთილისა პურსა დასჯერდი და დაითმინე ნებანი,
Line of edition: 9        ებრენიკს ნუ სჭამ, თუცაღა მოსდევდეს კაცთა ვნებანი!


Line of edition: 10        მე უთხარ:
Line of edition: 11        -- ეჰა, პატიოსანო, ამა ჴელობითა სარგებელი არა მაქუს
Line of edition: 12     და მჴვნელთა მოსაგებელი უამრავი ყოფილა, იგი მომინდა, მით
Line of edition: 13     სარგებელი მინდა შევიძინოო! -- მან მითხრა:
Line of edition: 14        -- ესეოდენი ხანია შენისა ცხორებისა დღენი ამა ჴელოსნობითა
Line of edition: 15     დაგიღამებია, მაშინ შენი სარწყული გულდაჯერებლებისა
Line of edition: 16     და დაუღონებლობისა სიღნიოშისა და სიმღვრივისაგან
Line of edition: 17     დაწმედილი იყო; აწე რომელსა საქმესა შესდგომიხარ, იგი
Line of edition: 18     შენს ცნობას შეაღნიოშებს და მისსა წესსა შენ ვერ შეიძლებ
Line of edition: 19     ჴვნასა და თესვასა შენ თავსა ვერ გაუხვალ. რაჲცა წადილი
Line of edition: 20     საწოლთა მოოიგონება გარეთ იგი ყოველივე არა მოჴდებისო.
Line of edition: 21     მითხრა:



Line of edition: 22  
ლექსი


Line of edition: 23        მფსონთა იციან გზა რამე გრძელი და გაუზომელი,
Line of edition: 24        საწადლის შუკით ვის მიხვდა ვალი თუ თავნი რომელი?


Line of edition: 25        ნუ სცთები, ხელურად შენსა მოქმედებასა ნუ დაუტევებ!
Line of edition: 26     მე დამიჯერე, თუარამ არამც მას წეროსავით მოგივიდესო!
Line of edition: 27     მე ვკითხე, როგორ ყოფილა-მეთქი?



Line of edition: 28  
მწირმა მითხრა არაკი

Line of edition: 29  
[წერო და ტრედი]


Line of edition: 30        უთქუამთ, ერთის წყლის პირს ერთი მმურკნელი მისსა
Line of edition: 31     სასარცხლოსა რცხიდა. ნახა ერთი წერო, მის მდინარისა კიდესა
Line of edition: 32     ჯდებოდის და მუნ უყეთა თხრიდის და ჭუათა გამოიღებდის,
Page of edition: 855   Line of edition: 1     და მას ჭამდის და მით იზრდებოდის; და რა გაძღის, ბუდესავე
Line of edition: 2     თჳსსა მიმართის. დღესა ერთსა, ანაზდეულად, ფრთესწრაფი
Line of edition: 3     მიმინო გამოჩნდა, ჴელთ მსუქანი შხერო ეპყრა, ახლორა
Line of edition: 4     დაჯდა და ჭამა დაუწყო და, რაცა მორჩა, მუნ დააგდო.
Line of edition: 5     წერომ რა იგი ნახა, ესრე იტყოდა: იგი მცირე ფრინველი
Line of edition: 6     ესეთსა კეთილსა საჭმელსა ნადირობს, და მე ესე ახოანი და
Line of edition: 7     ტანდიდი ცუდითა რითმე ვიზარდებიო, ესე ჩემი ჴელგამოუალობა
Line of edition: 8     და ზარმაცობაჲ არს. რასათჳს მეცა დიდთა და კეთილთა
Line of edition: 9     საჭმელთაგან არ ვეცდებიო? და ესე მიჯობს, ესეთისა ცუდი
Line of edition: 10     საზრდელი აღარ ვიკადროო. თქუა:



Line of edition: 11  
შაირი


Line of edition: 12        ღრუბლისა ნოტიობასა და სიჩქარითა რბენასა,
Line of edition: 13        კუამლი არ შეუზარდება მისის ცუარისა დენასა,
Line of edition: 14        აგრევ წმიდანი გულითა იწყებენ ზე ადენასა,
Line of edition: 15     და   სწრაფად იღვწიან ასვლასა, დაუყოვნებლად ფრენასა!


Line of edition: 16        მერმე ჭუათა ნადირობა გაუშვა და შხეროსა და ტრედთა
Line of edition: 17     მოლოდინი დაიწყო. მმურკნელი, რომელი მიმინოსა და შხეროსა
Line of edition: 18     უმზერდა, მანვე წეროსა ჭვრეტა დაუწყო. წერომ ერთი
Line of edition: 19     ტრედი მჯდომარე ნახა, გაფრინდა და მას ტრედსა შეუტევა.
Line of edition: 20     ტრედი მუნით აფრინდა და ლიამპალთა ზედა დაჯდა. წერო
Line of edition: 21     მიუჴდა და იგიცა მუნ დაჯდა, ტრედი გაფრინდა. წეროს ფერჴნი
Line of edition: 22     ლიათა შიდა დარჩა, რამდენსაც აფრენას ეცადა, ფრთენიცა
Line of edition: 23     ლიითა შეესვარა და შეკრულივით მუნ დარჩა. მან მმურკნელმა
Line of edition: 24     იხილა, მივიდა, შეიპყრა და თავის სახლისაკენ გაემართა.
Line of edition: 25     წინარე მეცნიერი ვინმე შემოეყარა, ჰკითხა:
Line of edition: 26        -- სადა გიშოვნიაო? -- მმურკნელმა უპასუხა:
Line of edition: 27        -- ამან წერომან მიმინოსა მსგავსება მოინება და თჳსიცა
Line of edition: 28     თავი ჭირის ბადეთა გააბაო.
Line of edition: 29        ესე არაკი ამისთჳს მოვიყუანე, დაისწავლო: ყოელი კაცი
Line of edition: 30     თავის საქმეს უნდა დასჯერდეს, და რომელი მისი საქნელია
Line of edition: 31     იგი არ გაუშუას და მისი უფერი საქმე ჴელად არ აიღოსო.
Line of edition: 32        რა მან ბრძენმა სიტყუა ესე დაასრულა, გულსა შინა ჩემსა
Line of edition: 33     ხარბობამ აღარ შე/უშვა, და სასარგებლო იგი სიტყვა ჩემის      Page of alt.ed.: A_307 
Line of edition: 34     გონებიდამ გააძო; და მასვე საგონებელსა მივჰყევ და ხაბაზობით      Page of alt.ed.: D_482 
Page of edition: 856   Line of edition: 1     ჴელი ავიღე. რაცაღა მცირე სათავნო მქონდა, მით საჴნველი
Line of edition: 2     მოვიმართე და მრავალი თერძული დავთესე და მოცდის
Line of edition: 3     თუალი მოსავლის გზაზე მეჭირა. ამასობაში ჩემთა დედა-წულთა
Line of edition: 4     სიცოცხლე შეიწრდა: რადგან ხაბაზობა გაუშვი, დღითიდღეური
Line of edition: 5     საზრდელი მომაკლდა, და წლამდე ხომ მოსავალი არ
Line of edition: 6     მოვიდოდა, და მკის მოსვლამდი შიმშილმა ძალი დაგუმართა.
Line of edition: 7     სინანული დავიწყევ და ავქნილობასა თავსა ვაბრალებდი, რადგან
Line of edition: 8     მწვრთელისა შეგონება არა შევისმინე. ერთისა დღისა
Line of edition: 9     საზრდელი აღარ / მეშოებოდა, და საუმჯობესოდ ესევ ვარჩიე:      Page of alt.ed.: C_489 
Line of edition: 10     ვალი ავიღე და აგრევე ხაბაზობა და ცდა რამე დავიწყევ თქვა:



Line of edition: 11  
ლექსი


Line of edition: 12        რაც კაცი მისის საქმისგან თუ იყოს შეიწრებული,
Line of edition: 13        იგი სჯობს, მასვე დასჯერდეს, დაადგეს შემაგრებული!


Line of edition: 14        ერთის მოქალაქისაგან სესხი ვიშოე, დუქანი გავაღე, უმცროსნი
Line of edition: 15     მუნ დავაყენე. მე ხანდიხან ჩემთა ჯეჯლთა ნახვად წავიდი
Line of edition: 16     ხოლმე, მას ვსცევდი:არარამ გამირყუნას-მეთქი. ხან
Line of edition: 17     დუქანს დავხედევდი და ხან ნათესსა. ხანი რა გამოჴდა, უმცროსთა
Line of edition: 18     მიღალატეს და, რაჲცა დუქანთა მაქვნდა, ყველაკაჲ
Line of edition: 19     წაიღეს, და ჯეჯილიცა ჰაერმა მოაცთუნა და სრულობით წამიჴდა.
Line of edition: 20     პირი მასვე პირველსა ჩემსა შემაგონებელსა მწირსა
Line of edition: 21     მივაპყარ და ჩემი ამბავი ყოველივე მიუთხარ. მან / ბრძენმა
Line of edition: 22     გამიცინა და მითხრა:
Line of edition: 23        -- მაგას მის ჭარმაღის კაცის საქმე დია მიჰგავს, რომელსა
Line of edition: 24     ორი ცოლი ჰყუა: ერთი მოდღევნებული და ერთი ქალ-დედაკა
Line of edition: 25     ციო, რომელთა წუერი მოფხვრესო.
Line of edition: 26        მე ვკითხე, როგორ ყოფილა-მეთქი?



Line of edition: 27  
მწირმა მითხრა არაკი

Line of edition: 28  
[ჭარმაღი კაცი და მისი ორი ცოლი]


Line of edition: 29        უთქუამთ, ერთსა ჭარმაღსა კაცსა ორი ცოლი ჰყვა:ერთი
Line of edition: 30     მოდღევნებული და მეორე ქალ-დედაკაცი; და მას კაცსა წვერი
Line of edition: 31     ნახევარი შავი და ნახევარი თეთრი ჰქონდა. ორივე ცოლი უყვარდა,
Line of edition: 32     და ერთსა ღამესა ერთსა თანა გაათენის, და მეორესა --
Line of edition: 33     მეორესა თანა. და ესრე ჩუეულიყო, რომელთა თანა დაწვის
Line of edition: 34     თავს მუჴლთა ზედა დაუდებდის და ეგრე დაიძინის. ერთსა
Page of edition: 857   Line of edition: 1     დღესა მის მოდღევნებულის მუჴლსა ზედა ეძინა. ცოლი მისი
Line of edition: 2     მის წვერსა სჭვრეტდა და გონებასა შინა ესრე არჩივა: ამა
Line of edition: 3     ჩემსა ქმარსა წვერთა რაიცა შავი აქუს, იგი დავარჩიო და თითო
Line of edition: 4     მოვგლიჯო, რომე სრულობით წუერთეთრი შეიქნას. ამისთვის
Line of edition: 5     მას ქალსა-/ცოლსა მისი ნახვა აღარ იამება და ერთმანერთი
Line of edition: 6     შესძულდებათ. მისი სიყუარულის ცეცხლი დაუშრტება და ქმარი
Line of edition: 7     მე დამრჩებისო. და იგი შავი ბეწვი ნელად ყოველივე გამორჩევით
Line of edition: 8     დააწიკვა. თქმულა:



Line of edition: 9  
ტაეპი


Line of edition: 10        წვერის დაგლეჯა სჯობია ცოლისა ჴელთა ყოფასა.


Line of edition: 11        კაცი იგი მეორეს დღეს მას ქალსა ცოლსა თანა მივიდა და
Line of edition: 12     წესისაებრ, მისთა მუჴლთა დაიძინა. მანცა ესე გულთა თვისთა
Line of edition: 13     გამოარჩია: ესე თეთრი რაცაღა დარჩომია, ამას მე დავაწიკვებ
Line of edition: 14     და უწვერულს ყმად გამოჩნდება, და რა თჳსსა თავსა ჭაბუკად
Line of edition: 15     ნახავს, ბებერსა ცოლსა ითაკილებს და ქმარი მე დამრჩებისო!
Line of edition: 16     რაჲცა თეთრი წვერი ჰქონდა, მან დააგლიჯა. მცირესა
Line of edition: 17     ხანისა შემდგომად მან კაცმა ყბათა ჴელი მოივლო, -- ერთი ბალანი
Line of edition: 18     აღარსად ება, წვერისა კალო, ხვავითა სავსე, ქარსა გაეტაცა!
Line of edition: 19     დიდი ვალალება შექნა, მაგრამ რაღას მოეწეოდა!



Line of edition: 20  
*
Line of edition: 21  
* *


Line of edition: 22        აწე შენიცა საქმე მას მიმსგავსებიაო: თავნი და სარგებელი
Line of edition: 23     დუქანი და მოსაგებელი მოგიშლია და შავსა ჴნულსა შიგა
Line of edition: 24     დაგითესავს. აწ არცა სარჩოსა თორნისა გამოსაცხობელი
Line of edition: 25     ფქვილი გაქვს და არცაღა საცხორებელისა კალოთა პირთა ძნა
Line of edition: 26     შეგიზვინებიაო. / თქუა:      Page of alt.ed.: T_186 



Line of edition: 27  
ლექსი


Line of edition: 28        ერთ დღე დამზმელი მისთანა, მეორეს -- ამასთანაო.
Line of edition: 29        აწ რომე ხედავ, ვით იყო, ან შავთან თუ თეთრთანაო?


Line of edition: 30        რა ესე არაკი მოვისმინე, აღარც ის იყო და აღარც ესე
Line of edition: 31     მაშინვე ვსცან, რასაც იგი ჩემი მეზობელი მეტყოდა, მართალი
Line of edition: 32     იყო. ჩემი ქონება მოვალეებს ვერ აუვიდოდა და ესევ ვარჩიე:
Page of edition: 858   Line of edition: 1     ქალაქით გამოვიპარე და სავანით სავანამდე მშიშრეული ვიარებოდი,
Line of edition: 2     ვირე შორსა თემსა მოვიწივე. მუნცა ბავთი ამბავი
Line of edition: 3     მომესმა: შვილნი დამხოცოდენ და, თუ რამე ჰქონდათ, მოვალეთ
Line of edition: 4     ვახშისა წილ წაეღოთ და გაეყოთ. მე სამკვიდროსა მოშორვებამა
Line of edition: 5     ღვიძლი დამიკოდა, მერმეღა ჩემსა წყლულსა გულსა სხვის
Line of edition: 6     გულის შეყრითა წამალსა დება დაუწყევ და მგზავრობით დაშრომილსა
Line of edition: 7     თავსა თქუენისთანას ღ(მრ)თის მოყუარის პირის ნახვით
Line of edition: 8     მოსვენების სალბუნსა ვსცხებდიო. აწ, ამჟამად ჩემი გულისა
Line of edition: 9     სარკე, ნავღლითა შესვარული, თქუენის დიდებულის პირის
Line of edition: 10     ხილვით გაიჴოცა და ჩემისა ლხინისა სასმელი თქუენის ტკბილის
Line of edition: 11     სიტყვით შეიმზადაო!



Line of edition: 12  
შაირი


Line of edition: 13        თუცა დავშუერ, არ ვინანი სლვასა ჩემსა ამად არად,
Line of edition: 14        მადლი ღ(მერ)თსა, შეგეყარე, მოვაწივე შენად კარად!
Line of edition: 15        შენის ნახვით აღმისრულდა საწადელი მისამხვდარად,
Line of edition: 16     და   აღარ ვჩივი ჭირთა ჩემთა, რაც ვიურვე რაღად და რად.


Line of edition: 17        აწ ესე არს თავთა ჩემთა გარდასავალი, რომელი მოკლედ
Line of edition: 18     მოგახსენეო.
Line of edition: 19        მწირმან უთხრა;
Line of edition: 20        -- შენისა საუბრისაგან სიმართლე მესუნების და გული ჩემი
Line of edition: 21     შენსა უტყუარობასა ემოწმების. რადგან მრავალნი დღენი
Line of edition: 22     მწარითა ჭირითა დაგიღამებია და მგზავრობისა შრომა დაგითმენია,
Line of edition: 23     აგრევე კეთილი გამოცდილება მოგიგია, წესისა და სწავლისა
Line of edition: 24     და მეცნიერებისა სრული ცოდნა მოგიპოებია, ამას იქით
Line of edition: 25     მშვიდობით და განცხრომით და შვებით იქნებიო. უთხრა:



Line of edition: 26  
ტაეპი


Line of edition: 27        ჭმუნვისა ღამე წასულა, თენდება დილა შვებისა!


Line of edition: 28        სტუმარი მასპინძლის ნახვით იხარებდა, და მასპინძელი
Line of edition: 29     სტუმრის მოსვლისათჳს გასცხრებოდა და მისსა ალერსსა შეიტკბობდა.
Line of edition: 30     მწირი იგი ისრაილისა ტომისაგანი იყო და ებრაულსა
Line of edition: 31     ენასა იტყო/და. სხვაცა ენანი მრავალი იცო/და, მაგრამ      Page of alt.ed.: T_187    Page of alt.ed.: C_491 
Line of edition: 32     თჳსსა მოსამსახურეთა მისისა გუარისა ენითა ეუბნებოდის; და
Line of edition: 33     ფრანგსა მას სტუმარსა, მის ენისა უმეცარს, დია შეუყუარდა
Line of edition: 34     ებრაული ლაპარაკი და მეტად იამის ხოლმე და მას მწირსა
Line of edition: 35     მისსა ლაპარაკსა ეხვეწებოდის. რადგან მას სტუმარსა იამის
Page of edition: 859   Line of edition: 1     მწირიცა მისის ნდომისათვის მას ენასა იტყოდის. სტუმარი
Line of edition: 2     იგი ებრაულს ენასა ეტრფიალა და მისი სწავლება დია მოინებაო.
Line of edition: 3     თქვა:



Line of edition: 4  
ჩახრუხაული


Line of edition: 5        ესმა ენანი, არ საწყენანი, მიწყივ შაქრითა ანავსებარედ,
Line of edition: 6        ძოწისა ბაგით, გულთა სადაგით, სიტკბოსა მყრელი, ართუ უდარედ,
Line of edition: 7        სტუმარმა ნახა, შოვნად მოსახა შაქრისა ტვირთი ფასთ სამუდარედ,
Line of edition: 8     და   ძვირსა შაქარსა, რადგან აქ არსა, ვით შინდს ვაჭრობდა მას მიუმხვდარედ.


Line of edition: 9        რა ხანმა წარვლო, სიუცხოვის ფარდაგი შუადამ ჩამოიხსნა
Line of edition: 10     და შინაურობა გადიადდა და ერთმანეთის ბოდიში დაუტევეს
Line of edition: 11     შებედვით გაპირხასდენ.



Line of edition: 12  
ლექსი


Line of edition: 13        ერთგან დასხდიან ნებისად, ადგიან მოუწყინარად,
Line of edition: 14        კრძალვა მოითმეს, შელიზღდენ, შეიქნეს პირმოცინარად.


Line of edition: 15        სტუმარმა ბოდიშისა მოთხოვითა მოღუაწე დალოცა და
Line of edition: 16     უთხრა:



Line of edition: 17  
ლექსი


Line of edition: 18        თქუენი ბრძანება კლიდია გამღები დაფარულისა,
Line of edition: 19        სიტყუა ღ(მრ)თისმეტყუელებისა, ნაბრძნობი სრულთა სრულისა.


Line of edition: 20        ამა სიტყვისა შემჭევრებასა ვერა რომელი ენა მიჰგავს
Line of edition: 21     ესრე რომე სიბრძნისა თუალითა მსმენელის თუალთაგან ამის
Line of edition: 22     უტკბოსი და უსრულესი არა ხილულა და არცა სიტყვის მეცნიერთა
Line of edition: 23     კაცთა გულისყურთა ამის უმშვენიერესი ენა მოსმენიაო.
Line of edition: 24     თქუა:



Line of edition: 25  
ლექსი


Line of edition: 26        მიკვირან უცხოდ მოსმენა ამ შვენიერის ენისად,
Line of edition: 27        ანგელოზთა ვთქვა? არ არის, არც უდარეა სმენისად!


Line of edition: 28        ამას გეაჯები, ეგ ენა მე მასწავლო და მაგა საუბრისა შეტყობა
Line of edition: 29     ჩემთვის არ დაიშურვოო. რადგან დღეს წყალობის თასუხათი
Page of edition: 860   Line of edition: 1     ალერსის გაგება მოგირწყავს, იმედი <მაქვს>, რომ
Line of edition: 2     ჩემი შემოხვეწება დაიჯერო, და მიახლო და მაგის სწავლების
Line of edition: 3     წერილი გულისა ჩემისა ფიცართა დამიწერო, და ამა მოწყალებითა
Line of edition: 4     ჩემისა სიკეთისა წარმატება საცნაურ-ჰყო და სიყუარულისა
Line of edition: 5     და ნდომისა წესი გამოიჩინაო. უთხრა:



Line of edition: 6  
ლექსი


Line of edition: 7        ამის მეტსა ვერას შეგზღავ: გიმადლებ და გაქებ დია,
Line of edition: 8        უხვად მონას მაცოდინებ, ზეშთა მექნეს სვე-ბედია!


Line of edition: 9        მოღვაწემ უთხრა:
Line of edition: 10        -- რისაგან იქნების, მე შენ ამა ენის სწავლება დააგიშურვოო?
Line of edition: 11     ამის უკეთეს რასა ვიქ, რომე უცოდინარი კაცი უნაყოფო
Line of edition: 12     მიწისაგან მცოდინარობის ცაში ავიყვანოო! მაგრამ გული ამაზედ
Line of edition: 13     მიკრთის, ებრაელთა და ფრანგთა ენა და სიტყუა დია
Line of edition: 14     უმსგავსო და შორიშორს არიან და არამც სწავლა გაგიძნელდეს
Line of edition: 15     და რომელიცა უმსგავსო უსაზღვრო შეხვდების, მცოდინარე
Line of edition: 16     მაზედ მეტად შეღონდებისო. ამა საქმითა ჩემი ჭირნახულიცა
Line of edition: 17     ცუდად ჩაიარს და ვერცა შენ დაისწავლიო.
Line of edition: 18        სტუმარმა უთხრა:
Line of edition: 19        -- რომელიცა ერთსა სანდომელსა ზედა ფერჴთა შეადგამს
Line of edition: 20     და მოჭირვებასა ქედსა შეაბამს და საწადლის აღსრულების
Line of edition: 21     სალოცავსა პირსა მიაპყრობს, მინდვრისაგან დაშრომისათჳს
Line of edition: 22     აღარა ჴამს შეღონებაო. თქუა:



Line of edition: 23  
ლექსი


Line of edition: 24        თუ სატრფიალო მინდორთა ფერჴით სლვა მოგინდებოდეს,
Line of edition: 25        ყუედრების ქაცვის ჩხვლეტასა ნუ ისმენ, თუ გედებოდეს!


Line of edition: 26        მე ამა საქმისა ნდომა ესრე მეუფლა, რაცა თავთა ზედა
Line of edition: 27     თმათა ბეწვი მასხია, ყოველივე ჴრმლოსანი წინა მეომრად
Line of edition: 28     დამხვდეს, მაშინცა პირსა უკან აღარ უკუვიქცეო, და რაჲცა
Line of edition: 29     წამწამნი მაქვს, ყოველივე ლახვრად დამესმოდეს, სხუას საქმეს
Line of edition: 30     არას მივხედავო! უთხრა:



Line of edition: 31  
ტაეპი


Line of edition: 32        გულისა განძთა მძებნელსა ჭირნი გაუმრავლდებიან!


Page of edition: 861  
Line of edition: 1        ცოდნისა ნდომისათჳს კაცი რასაცა ჭირთა მოითმენს, მისი
Line of edition: 2     დასასრული განსვენების მომატყუებელიაო, და ოსტატისა
Line of edition: 3     შრომასა არაოდეს წაჴდებისო, რაგუარადაც მას მებადურმან
Line of edition: 4     ცოდნისათვის მცირე შრომა მოიგო მუყრთაგან და სრული
Line of edition: 5     ბედნიერობა პოვა და სიგლახაკის უღონობისაგან ლხინის მინდორთა
Line of edition: 6     გამდიდრებული მიიწიაო.
Line of edition: 7        მოღუაწემ ჰკითხა, როგორ ყოფილაო?



Line of edition: 8  
სტუმარმან თქუა არაკი

Line of edition: 9  
[აკუმი თევზი]


Line of edition: 10        უთქუამთ, გლახაკი კაცი ვინმე მებადური ფრინველთა და
Line of edition: 11     თევზთა მოიბადურებდა და მისსა დღე-ჟამთა მით წარვლიდა.
Line of edition: 12     თევზთა და ფრინველთ ნადირობისა ჟამსა ყოელი ასო ბადედ
Line of edition: 13     შეეცვალებოდა და ყოველი ბალანი თუალმახვილად შეექნებოდა.
Line of edition: 14     უთქუამთ:



Line of edition: 15  
ტაეპი


Line of edition: 16        წყალთა და ჰაერთ მავალი მას გაებმოდა მრავალი.


Line of edition: 17        ერთსა დღესა ბადე გაშალა და მრავლისა ცდითა მახეთა
Line of edition: 18     ახლორე ძვილ სამნი ფრინველნი მოუსხდენ და შიგა შეწყვდევასა
Line of edition: 19     ლამოდა. ზედა ჴმიანობა რამე შემოესმა, მათისა გაფრთხობისა
Line of edition: 20     კრძალვისათჳს სამალავით გამოვიდა, ნახა, ორნი
Line of edition: 21     ბრძენნი ვინმე მოდიოდეს, და სიბრნისა სიტყუასა მეტყუელებდეს
Line of edition: 22     და მაღლისა ჴმითა უბნობდეს. მებადური მათ
Line of edition: 23     იაჯებოდა:
Line of edition: 24        -- ნუ ჰყივით, ფრინველნი დაფრთხებიან და მე ჭირნახული
Line of edition: 25     გამიცუდდებიანო! უთხრა:



Line of edition: 26  
ტაეპი


Line of edition: 27        ძმანო, ნუ ჰყივით, ნადირის მოსვლაა გასაბადირის.231*


Line of edition: 28        მათ ჰქუეს:
Line of edition: 29        -- ჩუენ თუცა შენისა მონადირებულისა წილთა დაგვიდებ
Line of edition: 30     და თითოსა თითო ფრინველსა მოგუცემთ, დავდუმდებითო.
Line of edition: 31     მებადურმა უთხრა:
Page of edition: 862   Line of edition: 1        -- ჱე, პატიოსანნო, მე თჳთ გლახაკი ვარ და დედა-წულთ
Line of edition: 2     მრავლობა მაწუხებს. ამით არს მათი საზრდო. ორი ფრინველი
Line of edition: 3     რომე თქვენ მოგცე, მე შინა ვითღა მივიდე ანუ ათნი სულნი
Line of edition: 4     ერთისა ფრინვლითა ვით დავიოკოო?
Line of edition: 5     მათ უთხრეს:
Line of edition: 6        -- შენ დღე-ყოელ ამა საქმესა მოქმედებ და ჩუენ დღეს
Line of edition: 7     ძვილ შევესწარითო. ანუ ვიყივლებთ, გავაფრთხობთ, ანუ ესე
Line of edition: 8     პირობა მოგვეციო.
Line of edition: 9        მებადურმა ვედრება ვერ შეასმინა და წილისა მიცემასა
Line of edition: 10     შეჰპირდა. რა ფრინველნი ბადეთა შეჴდეს, თოკი დაძრა და
Line of edition: 11     ყოველივე შეიპყრა. რადგან მუდარა აღარ გაუვიდა, თითო
Line of edition: 12     თითოსა მისცა და ეგრე უთხრა:
Line of edition: 13        -- რადგან თქუენთჳს ესოდენი შრომა თავს ვიდევ და აწ
Line of edition: 14     ნადირიცა ესე მოგიძღუენ, რომელსაცა სიტყუასა ზედა თქუენ
Line of edition: 15     იცილებოდით, იგი მე მასწავლეთ, ნუთუ ერთსა დღესა მე
Line of edition: 16     მეჴმარებოდესო.
Line of edition: 17        მათ ჰქუჱს: /      Page of alt.ed.: T_190 
Line of edition: 18        -- აკუმზედ ვდაობდითო / და აკუმის გამოძიებაზე      Page of alt.ed.: D_487 
Line of edition: 19     ვიცილებოდითო.
Line of edition: 20        მებადემ ჰკითხა:
Line of edition: 21        -- აკუმი რად გამოითარგმანებისო?
Line of edition: 22        მათ უთხრეს:
Line of edition: 23        -- აკუმი მას ჰქვიან, რომელი არცა დედალი და არცა მამალი
Line of edition: 24     იყოსო.
Line of edition: 25        მან მებადურმან სიტყუა იგი დაისწავლა და შეჭირვებული
Line of edition: 26     შინ წავიდა და, რაცა წაჰკიდებოდა, ცოლს უამბო. მას ღამესა
Line of edition: 27     მცირედსა საზრდელსა დასჯერდენ, და მეორესა დღესა, რა
Line of edition: 28     მზის ოქროფრთოსანი ფრინველი ცისკრის ბუდიდამ გამოფრინდა
Line of edition: 29     და ვეცხლებრ ელვარნი ვარსკულავთა თევზნი, მზის
Line of edition: 30     სხივის მკედის** შიშითა გაკრთომილნი, სამყაროს ზღუსა შინა
Line of edition: 31     დაიმალნენ, ითქუა:



Line of edition: 32  
ლექსი


Line of edition: 33        ძაფისა ლანძვმან232* ყვითელმან, მონადირისა გებულმან,
Line of edition: 34        მზის თევზი მახეს გააბა, ცხორების იმედებულმან!


Line of edition: 35        მან მებადურმან ზღვის კიდესა ბადე მოსდვა და, დიდად
Line of edition: 36     იმედნეულმან, მოჭირვებით ნადირობა დაიწყო. ერთი უცხო
Line of edition: 37     თევზი ბადეში გაება, ტურფა და შვენიერი, რომლისა მსგავსი
Page of edition: 863   Line of edition: 1     არას ჴელოსანს მისთანა ჯაჭვი არ მოექსოვა და არცა მესალიკეთა
Line of edition: 2     ზღუათა პელაგონთა მისთანა რამე ენახათ. თქუეს:



Line of edition: 3  
შაირი


Line of edition: 4        მკერდი ვეცხლურად სპეტაკი, წმიდად ელვარე სპეტისა,
Line of edition: 5        თუალნი მზეებრი ნათელი, თუალს ავნის დამაცქეტისა,
Line of edition: 6        ზურგი ჴოჴბური ლაღანდრად, მნახავთა გამაჴეტისა,
Line of edition: 7     და   სხუადასხუა ფერი მრავლობით, აღრიცხულთ დანამატისა!


Line of edition: 8        მებადურს მისი ქმნულება გასაცვიფრებლად აუჩნდა და ამას
Line of edition: 9     იტყოდა: ესეთი საკვირველი ვის რა უნახავსო? არცა ვის ესრე
Line of edition: 10     გასაოცარი მოუნადირებიათო. ეს მიჯობს, მეფესა უძღუანა და
Line of edition: 11     მისგან ჩემთა სწორთა უმჯობესად სახელი ავიმაღლოო! თევზი
Line of edition: 12     იგი ერთსა წყლით სავსე ჭურჭელთა შიგა ჩასვა და მეფისა
Line of edition: 13     საძღნოდ წაიღო. მეფესა სავარდე აეშენებინა, ისარნები მარმარილო
Line of edition: 14     ექმნა და სხუადასხუა რიგნი თევზნი უსხდა, და თჳთ
Line of edition: 15     მის პირსა ჯდა.



Line of edition: 16  
ლექსი


Line of edition: 17        ყველაი ტანვეცხლიანი, მცურვალნი, მოთამაშენი,
Line of edition: 18        ოქროსა საყუროსანი, ცილებით დასამაშენი.233*


Line of edition: 19        მთუარის მსგავსი ნავი მის საგუბრისა კიდეთა მოვლიდა. /      Page of alt.ed.: T_191 



Line of edition: 20  
ლექსი


Line of edition: 21        შიგა ხომალდი ალოსი შეწყობით შენაწევრები,
Line of edition: 22        სამის დღის მთუარისა მსგავსი ლურჯს ცასა შენამჭევრები!


Line of edition: 23        დღე-ყოველ მეფე მის ავაზნის ნახვად მივიდის და მისის
Line of edition: 24     კიდითა თევზთა ცურვათა და ნავისა სლვასა შეექცეოდის.



Line of edition: 25  
ტაეპი


Line of edition: 26        ავზშია სჭვრეტდის მთუარესა, ვარსკვლავთა გარის-გარესა.


Line of edition: 27        მაშინ მებადური იგი შევიდა, უცხო და საკვირველი იგი
Line of edition: 28     თევზი მეფესა მიართუა. რა მეფისა თუალმა იგი გაიცადა, დიდად
Line of edition: 29     იამა და მონადირესა ათასის ფლურისა მიცემა ბრძანა.
Line of edition: 30     ერთმან მისმან კადნიერმან / ვეზირმან საწვრთელი პირი ააღო
Line of edition: 31     და ნარნარად მეფეს მოახსენა.



Page of edition: 864  
Line of edition: 1  
ლექსი


Line of edition: 2        თქუენიმცა გული ნათელი ნათლის წყაროთამც დიანო,
Line of edition: 3        შენნი მწვანვილი უკუდავად დაუჭნობელად ჰგიანო!234*


Line of edition: 4        მონადირენი ურიცხვნი არიან და ზღვასა შინა თევზი უამრავი.
Line of edition: 5     თუცა თითოსა თევზისა ძღნობისათჳს ათასთა ფლურთა
Line of edition: 6     მისცემთ, არარომელი საუნჯეღა დარჩებისო და არცა ქუეყანით
Line of edition: 7     ეზომი შემოსავალი ჩანანო. ერთისა თევზისა ფასი რაჲა ანუ
Line of edition: 8     მონადირისა რა ნიჭიაო? წყალობაცა სამსახურისა საფერი
Line of edition: 9     ჴამს და რისხვაცა შეცოდების მსგავსიაო. მოახსენა:



Line of edition: 10  
ლექსი


Line of edition: 11        ტაგარს თუ ასი საწყავი წყალი ჩავიდეს ზომითა,
Line of edition: 12        თუ მაში ორასს ჩაასხამ, დაზიანდების ცთომითა.


Line of edition: 13        მეფემ უბრძანა:
Line of edition: 14        -- რადგან ათასი ფლური მიცემად ვბრძანე, აწ ჩემი
Line of edition: 15     სიტყვა ვით გავაცრუოო?
Line of edition: 16        მან მოახსენა:
Line of edition: 17        -- ესეთსა მიზეზსა მოგახსენებ, სიტყუა არ გაგიცუდდესო
Line of edition: 18     და აღარცა ეგოდენი მივსცეთო. მას ჰკითხეთ, თევზი ესე
Line of edition: 19     მამა/ლია თუ დედალიაო? თუცა დედლობა მოგახსენოს, მამალი
Line of edition: 20     სთხოვე, და თუ მამლობა თქვას, უბრძანე: დედალიცა მომგუარე
Line of edition: 21     ამის ტოლად და ათასსა ფლურსა მოგცემ-თქო. იგი მას ვერ
Line of edition: 22     მოიყუანს და დაღონებული წავაო.
Line of edition: 23        ჰკითხა მეფემა:
Line of edition: 24        -- ეს თევზი მამალია, თუ დედალიაო?
Line of edition: 25        მებადურსა მათ ბრძენთა სწავლებითა გამოცდილება ესწავა
Line of edition: 26     და სიტყვა იგი იცოდა და მეფის კითხულობაცა შეიგნა, რომლისა
Line of edition: 27     მიზეზისათჳს იტყოდა. მაშინ ცურვისა საგონებელი რჩევისა
Line of edition: 28     ზღუასა შეაცურვა სიტყვისა მარგალიტისა პოვნისათჳს
Line of edition: 29     და ბრძენთა მათ ნასწავლები სიტყუა მოაგონდა და მოახსენა:
Line of edition: 30        -- ეს თევზი აკუმიაო, რომელი არცა მამალია და არცა
Line of edition: 31     დედალი.
Line of edition: 32        მეფეს იამა და ვეზირსა ზედა გაწყრა და მას კაცსა ორი
Line of edition: 33     ათასი ფლური უბოძა, და ესეთსა მეფისა წყალობასა მიხუდა.
Line of edition: 34     ამისთჳს ცოდნისათვის ჭირისა თავსდებასა და ბრძენთ სამსახურსა
Line of edition: 35     არარა ზიანი სდევსო ამისთჳს უთქუამთ ბრძენთა:



Page of edition: 865  
Line of edition: 1  
შაირი


Line of edition: 2        სიბრძნეს ეცადე, სიბრძნითა პატივი მოიგებიან,
Line of edition: 3        უცოდინარნი ჭაბუკნი ჩალად არ ეღირებიან.
Line of edition: 4        ცოდნა შესძინებს არძანგსა, ვინცა ვინ სად იქებიან,
Line of edition: 5     და   ქუედას ხარისხით საზეოდ ავლენ და ამაღლდებიან!


Line of edition: 6        მოღუაწემ უთხრა:
Line of edition: 7        -- აწე რადგან დაჟინებისა ველისა საძებრად გზათა ფერჴითა
Line of edition: 8     ზომ, რაცა მე შემიძლია, სწავლასა და თქმასა არ დაგაკლებ
Line of edition: 9     და იგავის გამოთარგმანებასა და შეგონების რიგსა წამსა
Line of edition: 10     არ მოგაცდენო.
Line of edition: 11        სტუმარმა თჳსი საქმე დაუტევა და მრავალი ჟამი ებრაულისა
Line of edition: 12     ენისა სწავლასა შინა დააღამა, და მის ენისა სწავლებასა
Line of edition: 13     ვერასა მისწვდა. და მისმა გულისყურმა კარი არ გაუღო.
Line of edition: 14     რაზომცა სწავლასა უმატებდა, იგი მის მიჴდომაზედ დამცირდებოდა
Line of edition: 15     და რამდენსაც წვრთისა ნერგსა მისის გონების საშროშნეთა
Line of edition: 16     შიგა დაუნერგევდა, მისი შტონი უცოდინრობისა
Line of edition: 17     ხილსა ამრავლებდა.



Line of edition: 18  
ფისთიკაური


Line of edition: 19        თუ მოწყალების საუნჯიდამე კაცსა წყალობა არ ბოძებია,
Line of edition: 20        ცდა არას არგებს, რაღას იჭირვის, დაჟინება-ყე რად მოსძებია?


Line of edition: 21        დღესა ერთსა მოღვაწემან მან უთხრა:
Line of edition: 22        -- საქმესა ძნელსა ჴელს-ჰყავ და მძიმესა ტვირთსა ზურგი
Line of edition: 23     მიაპყარ. შენი ენა ამა მეტყუელებისათჳს ვერა მოდრკების და
Line of edition: 24     შენთა გონებათა ამა საუბრისა მიჴდომა არა აქვსო. აწ დამიჯერე
Line of edition: 25     და ესე საქმე დაუტევე. რომელიც მინდორი შენი სატარებელი
Line of edition: 26     არ იყოს, ფერჴს ნუ დაადგამო. უთხრა:



Line of edition: 27  
შაირი


Line of edition: 28        არ იქნებოდეს, ნუ გინდა, ვერა იქ ცუდად მშრომელი,
Line of edition: 29        ბრალია, ჟამნი წარვლიან, სხუა რამ ისაქმე რომელი.
Line of edition: 30        ბრძენთ მცნებას ნუ გარდაჰჴდები შენის ნებისა მდომელი,
Line of edition: 31     და   ერთს გზას ვერ მიხვდე, რად ეძებ, თუცაა გაუზომელი? /      Page of alt.ed.: T_193 


Line of edition: 32        შენი სიყრმითგან ნასწავლები ენა დაგიტევებია და მშობელთა
Line of edition: 33     შენთა უსწავ/ლელთა ენასა ზედა სცთები, ესე სწავლისა      Page of alt.ed.: C_496 
Line of edition: 34     გზასა შორს დარჩომიაო.

Page of edition: 866  
Line of edition: 1        სტუმარმან უთხრა:
Line of edition: 2        -- მათ გარდასრულთა, რომელთა უგუნურად და უმეცრებით
Line of edition: 3     უვლიათ, მათი ბაძი მე ჭკვათაგან დამშორებია მე იგინი
Line of edition: 4     საქირდლად მიჩანან და თავჴედად ვაჴსენებ. მე მათის აღბაძებითა
Line of edition: 5     გზას არ მოვსცთები და სწორესა სლვასა არ გავამრუდებო.
Line of edition: 6     ბოროტის მიბაძუა ეშმათა ფათერაკიაო.** წრფელი გზა
Line of edition: 7     კეთილობის შარა არის. ჩვილთა ყრმათა ხუხულისა შენება
Line of edition: 8     ერთი რამ ჴელოვნება ჰგონიათ, და რა აღორძნდებიან, ცუდმაშვრალობა
Line of edition: 9     გამოუჩნდებათ; და მართლისა სახლისა მაშენებელნი
Line of edition: 10     კეთილად შვრებიან და თუალმახვილობითა ნათლის
Line of edition: 11     ბრწყინვალებასა ხედვენ. თქუა:



Line of edition: 12  
შაირი


Line of edition: 13        ვინც მაგალითის ფარდაგსა ევლტის და დაერიდება,
Line of edition: 14        მაშინ სცნობს სწორე ნათელსა, რაც არის მისი დიდება.
Line of edition: 15        მომრთველს და მცნობსა საშუალ ძეს დიდი კიდის-კიდება,
Line of edition: 16     და   გამომჩხრეკელი დავითს ჰგავს, მაგალითს აქვან ბინდება.


Line of edition: 17        მოღვაწემ უთხრა:
Line of edition: 18        -- ჩემი შეგონება არცა ერთი დამიჯერე, და აწ მეშინიან
Line of edition: 19     შარისა ამის დასასრული სინანულისა შენობასა
Line of edition: 20     მივიდესო. შენ ხომ ფრანგული ენისა სწავლული ხარ და შენთა
Line of edition: 21     ტომთა და გუართა სიტყვა ძალგიცს? აწე, რადგან მიწყივ
Line of edition: 22     ებრაულსა უბნობ, არამც ეგ შენი ენაცა დაგავიწყდეს და ვეღარცა
Line of edition: 23     ებრაული ისწავლო და საკიცხელად დაიდვაო! უთხრა:



Line of edition: 24  
ლექსი


Line of edition: 25        ვარჩიე სულის მიცემა, ვნახომცა მისი სახენი,
Line of edition: 26        სული დავთმე და ვერ ვნახე, ესრე მომედგა მახენი!


Line of edition: 27        ესე საქმე მას მაღრანისა საქმესა ჰგავს, რომელმან კაკბისა
Line of edition: 28     გოგვასა სწავლა დაიწყო და თავისიცა დაავიწყდაო.
Line of edition: 29        სტუმარმა ჰკითხა, როგორ ყოფილაო?



Line of edition: 30  
მწირმა თქუა არაკი

Line of edition: 31  
[მაღრანი და კაკაბი]


Line of edition: 32        მოუუბნებიათ, ერთმა მოფრენალმა მაღრანმა ნახა კაკაბი
Line of edition: 33     ერთი, მიწაზე მგოგვარე. მის შუენიერისა სლვითა და აქა-იქ
Line of edition: 34     მიმოვლითა მნახველთა ცნობასა მისტაცებდა. / უთხრა:



Page of edition: 867  
Line of edition: 1  
ლექსი


Line of edition: 2        ერთხელ მგოგვარი გიხილე, სული წამართვი სულაო,
Line of edition: 3        კულა გამოგოგდი, საჴლეთა სული გავფინო სრულაო!


Line of edition: 4        მას მაღრანსა მის კაკბის სლვა დია მოეწონა. მისი მივლამოვლა
Line of edition: 5     და გოგმანი დიდად გაუკვირდა. მისისა სიარულისა
Line of edition: 6     სწავლა გულმან მისმან მეტად მოინება, მისის ტარების
Line of edition: 7     უცხოობასა მისი გონება ეტრფიალა. კაკბისა სასამსახუროდ
Line of edition: 8     მონობის კალთა წელთა ჩაიკეცა, სმისა და ჭამისაგან ჴელი
Line of edition: 9     აიღო და მისს მსგავს სიარულს ცდილობდა, და კაკბის უკან
Line of edition: 10     დევნითა მისის გოგმანისა სეფურსა იქმოდა და იტყოდა



Line of edition: 11  
ლექსსა


Line of edition: 12        კაკაბი დარბის გოგმანით, ვლის სლვითა საკვირველითა,
Line of edition: 13        მე უკან კოჭლობით დავსდევ მის სლვისა სწავლას ველითა!


Line of edition: 14        დღესა ერთსა კაკაბმა უთხრა:
Line of edition: 15        -- პირზანგო, დევისა მსგავსო, შენ მიწყივ უკან მდევ
Line of edition: 16     ჩემს სლვასა და ქცევასა ცდილობ, ესე რაჲ მოგინებებიაო?
Line of edition: 17        მაღრანმა უთხრა:
Line of edition: 18        -- კაშკაშით მოცინარეო და სახეშვენიერო.



Line of edition: 19  
ლექსი


Line of edition: 20        შენმა სლვამ გული წამართვა, თან გაიტანა რებულმან,
Line of edition: 21        უკან საძებრად მოვდივე ცრემლით არ დაწყნარებულმან!


Line of edition: 22        დაიჯერე, შენის გოგმანის ნდომამა გული და ცნობა წამგუარა.
Line of edition: 23     რაცაღა ხანია ფერჴსა შენსა ქვეშე ვიყოფები**, მაგა შენისა
Line of edition: 24     სლვისა სწავლება მომიწადინებია, ამისთჳს რომე უაღრესობის
Line of edition: 25     ფერჴი ჩემთა ამხანაგთა თავსა დავადგაო!
Line of edition: 26        კაკაბსა გაეცინა და თქუა, უთხრა:



Line of edition: 27  
ტაეპი


Line of edition: 28        მიკვირს და გამკვირვებია: ნეტარ, შენ ვინ და მე ვინო?


Page of edition: 868  
Line of edition: 1        ჩემი სლვა სხვის აგებულებისაგან არის და შენი ჴინჴილი
Line of edition: 2     მა შენის აგებულებითა. ესენი არას საქმით არ შეიცუალებიან
Line of edition: 3     არცა სწავლებით ისწავლებისო. ჩემი გოგმანი სხვის რიგით
Line of edition: 4     არის და შენი ხლტომა სხვის სახითაო! უთხრა:



Line of edition: 5  
ტაეპი


Line of edition: 6        გზა გაუსინჯე საქმესა, შენ სად მიხვალ და აქ მე -- სა!


Line of edition: 7        ამა საგონებელისა და ამის სწავლების ცდისათჳს თავსა ნუ
Line of edition: 8     აშრობო, / უთხრა:      Page of alt.ed.: T_195 



Line of edition: 9  
ტაეპი


Line of edition: 10        დაუტევე ესე მშვილდი, მკლავთა შენთა დასაბილდი!235*


Line of edition: 11        მაღრანმა უთხრა:
Line of edition: 12        -- რადგან ერთის საქმე ჴელად ავიღე, დასაშლელისა სიტყვით
Line of edition: 13     აღარ გაუშვებო, სანამდისი ჩემსა საწადელსა ჴელთა არ
Line of edition: 14     ვიგდებ, ფერჴსა უკან აღარ უკუვდგამო. უთხრა:



Line of edition: 15  
ლექსი


Line of edition: 16        მოცდის ნავი ნავღლის ზღვასა შევაცურვე სარგებელად,
Line of edition: 17        ან დავინთქმი, ან მარგალიტს ამოვიღებ, ვიგდებ ხელად!


Line of edition: 18        უბადომ მერმეღა მცირესა ხანსა სდივა, და ვერცა მისი
Line of edition: 19     გოგვა ისწავლა და თჳსი სიარულიცა დაავიწყდა; დიდის
Line of edition: 20     ცდითა მისი სლვა ვე/ღარ მოიგონა.      Page of alt.ed.: A_313 
Line of edition: 21        ეს არაკი ამაზე მოვიყვანე, სცნა, რომე ცუდი შრომა თავს
Line of edition: 22     გიდებია და უმსგავსოსა და ურგებსა საქმესა ცდილობ. თქმულა:
Line of edition: 23     უგუნური იგი არს, რომელმანცა თჳსი თავი ესეცა საქმესა
Line of edition: 24     შიგა ჩააგდოს, მისი საფერი საჴელო არ იყოს. ესე არაკი
Line of edition: 25     მას ზედა მოვიდა, რადგან ხაბაზობა დაუტევე და მჴვნელობა
Line of edition: 26     დაიწყევ, და ბოლოდ ორისავე ჴელოსნობისა თოკი ჴელთაგან
Line of edition: 27     დაგუარდა და აწ სიგახლაკისა და უცხოობისა ჭირთა
Line of edition: 28     გაბმულხარ.

Page of edition: 869  
Line of edition: 1        სტუმარმა მოღვაწეს სიტყვა არ მოუსმინა, და მცირესა
Line of edition: 2     ხანსა მამა-პაპათა ენა დაავიწყდა და ვერცაღა ებრაული ენა      Page of alt.ed.: C_49 
Line of edition: 3     ისწავლა. თქუა:



Line of edition: 4  
ტაეპი


Line of edition: 5        იგი ჴელით წაგივიდა და არც ესე მოგივიდა!



Line of edition: 6  
*
Line of edition: 7  
* *


Line of edition: 8        ესე არს კაცისა მის არაკი, რომელმანცა თჳსი ჴელობა
Line of edition: 9     დაუტეოს და ესეთსა საქმესა შეუდგეს, მისი საფერი არ იყოს.
Line of edition: 10        ეს კარი მეფეთათვის საჩხრეკელია და კეთილად გამოსადეგი,
Line of edition: 11     ამად რომე ჴელმწიფეთაგან გაირჩევა ჴელისუფალთა, და
Line of edition: 12     ქუეყნის მოურნეთა და გლეხთ მოვლა, და მოყურის გადიდება
Line of edition: 13     და მტერთ მორიდება ამით იცნობის. უთქუამს:



Line of edition: 14  
ტაეპი


Line of edition: 15        არ მომინდა ამ იგავთა უმეცრება კეთილ-ავთა!


Line of edition: 16        არამც გიქმნია, უგვარონი და ავბუნებანი გუარიანთა და კეთილთა
Line of edition: 17     კაცთა გაუპირისპირო, და ჭკუამჩატენი და საქმეშეუძლებელნი
Line of edition: 18     მათდა ამხანაგად თქუენის კარის შეწყალების ასპარეზთა
Line of edition: 19     სწორად ატარო. ოდესღაც უგუაროთა მათდა ამხანაგად
Line of edition: 20     შეიქ, ვირე საქმე გაძნელდებოდეს, თჳსი თავი მათ ელვის უმალესი
Line of edition: 21     ჰგონიათ. მაგრამ ესე უმართლესია, ორისა ცხენითაცა
Line of edition: 22     დევნა უყოს,236* გუარიანთ მტვერსაცა ვერ დაინახუენო! / თქუა:      Page of alt.ed.: T_196 



Line of edition: 23  
ტაეპი


Line of edition: 24        ჯიმშედის ჯამს ვით ედრების ხისა პინა მოთვალული?237*      Page of alt.ed.: D_492 


Line of edition: 25        მაშა, ესეთისა საქმისაგან გაფრთხილება ჴამს და რისხვის
Line of edition: 26     მოვლენისაც საშიშარია. ღ(მერ)თ(მა)ნ ნუ ყოს, თუცა ადამის ტომთა
Line of edition: 27     უფროს-უმცროსობა გასწორდა და უაღრესთა კაცთა უდარესმა
Line of edition: 28     სიტყვისგება დაუწყო და ამხანაგურად მოექცა, ქუეყანა
Page of edition: 870   Line of edition: 1     აღარ დაიცვის და დაზიანდება და არეულობა და გაურიგებლობა
Line of edition: 2     გამრავლდების.
Line of edition: 3        პირველი მეფენი ამა მიზეზისათჳს ავბუნებათა და ავგუართა
Line of edition: 4     კაცთა გუარიანთა თანა სასწავლოთა არ მისცემდენ და არცა
Line of edition: 5     მწერლობისა რიცხვისა ცოდნისა იგავთა შეატყობინებდენ. თუცა
Line of edition: 6     ესეთი წესი დაიდების, ჴელოსანნი სახელმწიფოს** გამგეობისა
Line of edition: 7     საქმეთა შეერთნენ ანუ სახელმწიფოს გამგენი ჴელოსნობასა
Line of edition: 8     ჴელოსანთა შეეცილნენ, მეფობისა წესი ადრე მოიშლების
Line of edition: 9     და ურიგობა და უგვანობა შეიქნების. მერმე ავთა და უგუაროთა
Line of edition: 10     საჭურველი ადგილსა ჰპოებს და ამა მიზეზითა საქმისა
Line of edition: 11     საქნელად მრავალნი შეზარდებიან, და დროსა და ჟამისაგან
Line of edition: 12     ნიშნები გამოჩნდებიან და მისგან სიბოროტე გამრავლდებიან.
Line of edition: 13     ჭკვიანთაგან ჴამს, სიბრძნისა სწავლა შემოკრიბოს და მათი
Line of edition: 14     მოვლა იცოდეს და მეცნიერთ / სწავლა დაიჯეროს, რომე მისის      Page of alt.ed.: C_499 
Line of edition: 15     სარგებლის ნათლის პოვნითა, მათის გამოცდილების ხილიხ
Line of edition: 16     გამოზრდითა მათი საქმე უგუნურება და უმეცრებასა მოეშოროს.
Line of edition: 17     თქუა:



Line of edition: 18  
მრჩობლედი


Line of edition: 19        ესეთი კაცი გიყუარდეს, ჭკუა სიბრძნეთა მპოველი:
Line of edition: 20        ყური სმენასა მიაპყრას, გული სწავლისა მშოელი.
Line of edition: 21        სიტყუა მარგალიტს მიგუანან, მოამბე -- ამომღებელსა,
Line of edition: 22        ძნელია, ვინცა იპოებს მარგალიტს სხვათ საქებელსა.
Line of edition: 23        ამ ჭრელს დაფარულს სადაფთა, რომელსა აძეს ზე ბნელი
Line of edition: 24        ბევრს კარგს მარგალიტს იპოებ იგავთა გამომძებნელი. /      Page of alt.ed.: T_197 




Next part


This text is part of the TITUS edition of Sulxan-Saba Orbeliani, Kilila da Damana.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 29.8.2008. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.