TITUS
Sulxan-Saba Orbeliani, Kilila da Damana
Part No. 15
Previous part

Chapter: 13  
Page of edition: 926  
Line of edition: 1  
იგ

Line of edition: 2  
კარი მეათსამეტე

Line of edition: 3  
მეფეთაგან გაკრძალვა ჴერჴიანისა,
Line of edition: 4  
ორპირისა და მოღალატის კაცისა

Line of edition: 5  
ჩახრუხაული


Line of edition: 6        ბრძენმა ცნობილმან, ცნობასწრობილმან, ქუეყნიერს საქმეს, ჱე, გამოცდილმან.
Line of edition: 7        
სიტყვისა თავი, არათუ ავი, ასრე აუღო ენამკობილმან.


Line of edition: 8        
რაიმ-დაბიშლიმ რა ესე არაკი ფიდაფი ბრძნისაგან მოისმინა,
Line of edition: 9     
მისის სულისათჳს ღ(მერ)თს ესეთი ლოცვა შეწირა, ანგელოზთ
Line of edition: 10     
საყნოსელთა ეცა, და მისის იგავის ნიში, რარიგადაც
Line of edition: 11     
განთიადისა ნათელმა სინათლე, ეგრე ამბავი წარმოაჩინა.
Line of edition: 12     
უთხრა:



Line of edition: 13  
ლექსი


Line of edition: 14        
ეჰა, სიბრძნისა იგავნი პირით შენითა დიან და,
Line of edition: 15        
ძნელის ადვილად შემცვლელად ასრე მეიმედიანდა. /      Page of alt.ed.: T_250 


Line of edition: 16        
სულგრძელებისა, მოცდისა, გამოკულევისა, სიმშვიდისა
Line of edition: 17     
და მოთმენისა სარგებელი ყოველივე მოვისმინე, და აჩქარებისა
Page of edition: 927   Line of edition: 1     
და სისუბუქის სიავე გულისხმა ვყავ. აწ ესეცა მაუწყე,
Line of edition: 2     
მეფეთა ერთგულისა და მისანდოთა ყმათა არაკი / რომელიგუარი      Page of alt.ed.: A_342 
Line of edition: 3     
სიდიდესა და სიკეთესა შეიფერებს, იგიცა დამანახვეო.
Line of edition: 4        
ბარამან მეფე დალოცა და ქება შეასხა. მოახსენა:



Line of edition: 5  
შაირი


Line of edition: 6        
ვირემდის დილისა ჴელი სწმედდეს საზრდელად მცენარსა,
Line of edition: 7        
მტუერს ყაყაჩოსა მოჰგვიდეს, არღავანს გარდამფენარსა,
Line of edition: 8        
შენი საშროშნე ყუაოდეს, ბედს უქროლებდეს ზენარსა.
Line of edition: 9     
და   შემოდგომისა აერი ნუმცა ჰკრავს თრთვილს საწყენარსა!


Line of edition: 10        
რომელიც მეფემ ბრძანა, მათისა სვეტებთა ცნობა ადგილსა
Line of edition: 11     
და ადგილს ჴამს. მეფისაგან ჯერარს თჳსი ყმანი კიდონტის
Line of edition: 12     
ქვითა გამოსცადოს და თითო-თითოსა რჩევა, საქციელი,
Line of edition: 13     
ერთგულობა და მეცნიერება გამოჩხრიკოს, მათს შჯულიერობასა
Line of edition: 14     
და ღ(მრ)თისმოშიშობასა, სარწმუნოობასა და მისანდობელობასა
Line of edition: 15     
გული დააჯეროს, ამისთჳს, რომე პატრონთა სამსახურისა
Line of edition: 16     
თავი სიმართლე არის, და თუცა სიმართლეს ღ(მრ)თის
Line of edition: 17     
შიში არა აქვს, მისანდობელი არ იქნების; ამისთუის რომე
Line of edition: 18     
ყოვლის კეთილის დასაბამი ღ(მრ)თისმოშიშობა არის. რომელსაც
Line of edition: 19     
პატრონის მონასა შიში ღ(მერ)თსა აქვს, / სიმშვიდისა და      Page of alt.ed.: D_535 
Line of edition: 20     
მოსვენების გზა მით გაძლიერდების და გლეხნიცა გულდებული
Line of edition: 21     
იქნებიან. თქუა:



Line of edition: 22  
შაირი


Line of edition: 23        
მოჴელენი ღ(მრ)თისმოშიშნი დაადგინე გამგებელად,
Line of edition: 24        
ვეზირები შჯულმტკიცენი -- ქუეყნის გულის დასადებლად,
Line of edition: 25        
არ მეფისა საზიანოდ მსახურებდენ, იყუნენ მხლებლად,
Line of edition: 26     
და   ქუეყანასა უოჴრებდენ, ექმნას ცეცხლთა მოსადებლად.


Line of edition: 27        
ამას ცილი არ უნდა -- ცრუ და მტყუარი კაცი არ გაიშინაურო
Line of edition: 28     
და ანუ საქუეყნოსა გასაგებელთა ზედა არ დაადგინო,
Line of edition: 29     
თუარა მათგან ბოროტი იშვებისო.
Line of edition: 30        
რაიმ ბრძანა:
Line of edition: 31        
-- კარისა ამის ამბვისა გამოცხადება ჴამს. უთაონი და
Line of edition: 32     
უგვარონი კეთილმქცეველნი იქნებიან, მაგრამ მათი საქმისა
Line of edition: 33     
ბოლო სიმრუდით მათისა წყალობისა მოქმედნი სიკეთის ნაცვლად
Line of edition: 34     
უკუაწბილებენო. უთხრა:



Page of edition: 928  
Line of edition: 1  
შაირი


Line of edition: 2        
უკუღმართნი და უგლიმნი თუცა კეთილად შვრებიან,
Line of edition: 3        
ბოლოდ გამოსცვლის საქმესა, გულნი არ ემოწმებიან; /      Page of alt.ed.: T_251 
Line of edition: 4        
ბოროტსავე იქს უცილოდ, აგრევ მას შეესწრებიან,
Line of edition: 5     
და   მათნი დიდების მიმცემნი, იცოდე, ცუდად შურებიან.


Line of edition: 6        
ბარამან თქუა:
Line of edition: 7        
-- ამა სიტყვისა თარგმანი ესე არს -- მეფისა კართა
Line of edition: 8     
მდგომთა კაცთა სამნი ესე საქმე ჴამს სჭირდენ: პირველად,
Line of edition: 9     
პირშენახული და პატრონის ხვაშიადისა მისანდობელი და
Line of edition: 10     
ლხინისა და ჭირისა და ქუეყნის რიგისა მცოდინარე; მეორედ,
Line of edition: 11     
პირმართალი და ტყუილისათჳს მორცხვი, რადგან მეფეთაგან
Line of edition: 12     
და მტყუართა და ცრუთაგან მორიდება ჴამს. ამისთჳს, თუცა კაცსა
Line of edition: 13     
ყოველივე კეთილი სჭირდეს და მინდობა და პირობის გათაება
Line of edition: 14     
არა ჰქონდეს, რადგან მატყუარი იქნება, მისი ნდობა აღარა
Line of edition: 15     
ჴამს; მესამედ, კეთილის გუარისა და კარგის მოდგმისა იყოს,
Line of edition: 16     
რომე ნიჭისა და წყალობისა და ნაკეთვრის დახსოვნება იცოდეს
Line of edition: 17     
და მის მუქაფას ცდილობდეს, და სადეთაც ქარი გასასტიკდეს,
Line of edition: 18     
მას არ მიმართოსო. მიუნდოთათჳს უთქუამსთ:



Line of edition: 19  
ლექსი


Line of edition: 20        
ვით მიწა დამყარებული, პირობას დაემკვიდრია,
Line of edition: 21        
ქარსავით მთა-მთა ნუ დარბი, ქარქვეტასავით რბიდია.


Line of edition: 22        
მეფეთაგან ჴამს თჳსთა ყმათა საქციელსა და საქმესა
Line of edition: 23     
სჭვრეტდეს, არათუ მათს მორჭმასა და ზეიმსა. თუცა ყმათა
Line of edition: 24     
სამკაულად ჭკუა, ცნობა და მეცნიერება მოუშოებიათ, / მეფენი
Line of edition: 25     
ამას უნდა სძებნიდენ და ეს ერჩიოსთ. ბრძენთ უთქუამსთ:
Line of edition: 26     
მეფენი თჳსისა ყმისა გამოცდასა და წყალობის ქნაში
Line of edition: 27     
გამოცდილსა და ბრძენსა მკურნალსა ჴამს მიემსგავსნენო.
Line of edition: 28     
რაგვარადაც იგინი სნეულისა ჭირსა და სატკივარსა, წრტიალსა
Line of edition: 29     
და სიმცირესა არა სცნობს, და მაჯასა არ უნახავს და
Line of edition: 30     
კარურასა არ დახედავს და დიდად არ გამოსჩხრეკს, მისსა
Line of edition: 31     
კურნებასა არა ჴელ-ჰყოფს, აგრევე მეფეთაგან / ჴამს თჳსთა      Page of alt.ed.: A_343 
Line of edition: 32     
ყმათა, დიდთა და მცირეთა საქმე და საქციელი გამოიძიოს,
Line of edition: 33     
და გამოჩხრიკოს და თითოს ჴელგამამავლობა და სიტყუანი,
Line of edition: 34     
ცოდნა და მეცნიერება და რიგი, რაჲცა შესდგემდეს, მისი საფერი
Line of edition: 35     
წყალობა უყოს და სამსახური ეგრე დასდვას, და ადვილად
Page of edition: 929   Line of edition: 1     
არავის მიენ/დოს, არამც შეწუხებისა და მოწყენის მიზეზი
Line of edition: 2     
დაიდვას. ამა ამბავსა ოქრომჭედლისა და ერთის ხარაზისა
Line of edition: 3     
არაკი მიჰგავსო.
Line of edition: 4        
რაიმ ჰკითხა, როგორ ყოფილაო?



Line of edition: 5  
ბარამან თქუა არაკი

Line of edition: 6  
[ჴელმწიფე და ოქრომჭედელი]


Line of edition: 7        
უამბიათ, ალიბის თემსა ერთი ჴელმწიფე იყო სახელოვანი
Line of edition: 8     
და დიდებული. მის ჟამთა ჴელმწიფეთა მისის მორჩილებისა
Line of edition: 9     
საყური / სულისა ყურთა შინა გაეყარათ, მრავალთა მეპატრონეთა      Page of alt.ed.: T_252 
Line of edition: 10     
მისის როარტაგისა ბრძანება თავსა ზედა დაედგათ.
Line of edition: 11     
უთქუამთ:



Line of edition: 12  
შაირი


Line of edition: 13        
მეფე ძლიერი, მოწყალე. უხვი და სახელოვანი,
Line of edition: 14        
ქუეყნისა მაშენებელი, ქალაქად შექნის კლდოვანი.
Line of edition: 15        
მტერნი სრულ დამონებოდენ, ვითა ზროხანი მძოვანი,
Line of edition: 16     
და   სიბრძნე ზე ამაღლებოდა, ქუე ჰქონდა ცნობა მჴცოვანი.


Line of edition: 17        
მას ერთი ასული ესვა ტანსარო, პირმთუარე, სახენათელი,
Line of edition: 18     
მზეებრ ბრწყინვალე, თმამუშკი, ყოველთა მასუნნელებელი.
Line of edition: 19     
თქმულა:



Line of edition: 20  
მრჩობლედი ჩახრუხაული


Line of edition: 21        
ლალის ბაგენი, გულთსადაგენი, ჯიმშედის ბეჭდის თუალთა სადარი,
Line of edition: 22        
მის ბეჭდის ღერო თუ დააღერო, ტუჩი უმცროსად დასაქადარი.
Line of edition: 23        
პირის სახენი ღრუბელს ვახენი, ორიონისა უწითლად მჩენად,
Line of edition: 24        
თმათა დალალნი, ტრფიალთ დამლალნი, დაღს დაასმიდა ზედ დასაჩენად.      Page of alt.ed.: D_537 
Line of edition: 25        
პირმზე ნათელი, ვითა სანთელი, ცეცხლის მსახურთა სათაყვანები,
Line of edition: 26        
მშვილდური წარბი, მისგან ვერ წარბი, ისრად წამწამს გკრავს, გექმნა   სავნები.


Line of edition: 27        
მამაჲ თჳსსა ასულსა სხუათა უნახავად ინახევდა და მას
Line of edition: 28     
დაუფასებელსა მარგალიტსა დაფარვით სადაფთა შიგან ზრდიდა.
Line of edition: 29     
მის ქალისათჳს სამკაულისა შემზადება დაიწყო და ერთისა
Line of edition: 30     
ჴელოვანისა ოქრომჭედელისა მოყუანება ბრძანა. მას
Line of edition: 31     
ქალაქსა შინა ერთი უცხო ოქრომჭედელი იყო, რომლისა ოქროსა
Page of edition: 930   Line of edition: 1     
ბრძმედად მზის დისკოს ბუდე და ვეცხლისა სადნობელად
Line of edition: 2     
ახალი მთუარე ეფერებოდა. თქმულა:



Line of edition: 3  
შაირი


Line of edition: 4        
დღე და ღამე სწავლას ზომდა, ოსტატობით იხარებდა,
Line of edition: 5        
თჳსსა ჴელსა ოქროთ ჰჴდიდა, ოქროს ყოლე შეიკრებდა,
Line of edition: 6        
მისსა ქმნილსა ვინც ნახვიდა, თუალთა გაისაოცრებდა,
Line of edition: 7     
და   მისთა ბაძთა ვერ შემძლენი ჟამთა ცუდად წაარებდა.


Line of edition: 8        
ჴელმწიფეს მისი ქება მოახსენეს და რაგინდარა მისი შემზადებულიცა
Line of edition: 9     
აჩუენეს, და დიდად მოეწონა და მიუწოდა, და
Line of edition: 10     
საჯალაბოთა სრათა მოიჴმო და ასულისა სამკაულისა შემზადება
Line of edition: 11     
უბრძანა. ოქრომჭედელი დია ენაპირიანი და მცოდინარი
Line of edition: 12     
იყო, და მისი საუბარი ჴელმწიფეს მეტად იამა, და მისმა
Line of edition: 13     
ბედნიერმა გულმა მისი ხლება მოინება, და იგი მიწყით
Line of edition: 14     
უცხოსა და საკვირველს ამბებს მოახსენებ/დის ხოლმე. ამით      Page of alt.ed.: T_253 
Line of edition: 15     
მის პატრონისა გულსა შეითჳსებდა, მანამდის შინამოსამსახურე
Line of edition: 16     
შეიქნა; ჴელმწიფის ასული, რომელსა მზისა და მთოვარის
Line of edition: 17     
შუქი არ მისდგომოდა, იგიცა მისი სახილველი შეიქნა.



Line of edition: 18  
ტაეპი


Line of edition: 19        
რაც გულსა შეემყისება, ჯალაბთა შეეთჳსება.


Line of edition: 20        
მას ჴელმწიფესა ერთი ვეზირი ჰყუა, ბრძენი, ჭკუაქებული,
Line of edition: 21     
რჩევაში სახელგანთქმული ესეთი, მისი გონიერებისა კალამი
Line of edition: 22     
ქუეყანას დაიპყრობდა, მისი წერილი გამარჯვებასა
Line of edition: 23     
წარმოაჩენდა, მისი საგონებელი საბედნიერო სამკაული და
Line of edition: 24     
სვესვიანობისა შესამოსელი იყო; შჯულიერთა და დიდებულთა
Line of edition: 25     
მისი ნათელი გზები დაეპყრათ, თემთა და ქუეყანათა გამგებელთა
Line of edition: 26     
მისი საწერელი წინა უძღოდათ და სიბრძნითა და
Line of edition: 27     
კეთილქცევით ატარებდა. უთქუამთ:



Line of edition: 28  
ლექსი


Line of edition: 29        
მისის წერილის მდინარე ქუეყანას ზედ მოჰფენია,
Line of edition: 30        
ასრიგს წყაროს სმენ მელნისგან მწყურვალნი იგ მეფენია.      Page of alt.ed.: A_344 


Line of edition: 31        
რა მან ვეზირმან სცნა ჴელმწიფისაგან მის ოქრომჭედელისა
Line of edition: 32     
ეგეთი ქცევა და რჩევისა დაჯერება და ზომისაგან მეტი
Line of edition: 33     
პატივი და სიმაღლე მისზედა მიღებული, მისის სვესვიანობისა
Page of edition: 931   Line of edition: 1     
მართებულობისათჳს საწვრთელად ენა ააღო და ესეთი
Line of edition: 2     
სიტყვით მოიუბნა, რომელი სიპატიოსნისა ბაკსა არა გასცილებოდა,
Line of edition: 3     
და სიტყვისა სადავე ოქრომჭედლისაკენ მიიბრუნა
Line of edition: 4     
და მოახსენა:
Line of edition: 5        
-- ჴელმწიფე, ცხონდინ, პირველნი მეფენი ჴელთუფალთა
Line of edition: 6     
თჳსად მოსამსახურედ და შინაურად არა შეიყუანდენ, მისს
Line of edition: 7     
ალაგს პატივი რაჲცა ჰფერებიათ, / მას უყოფდენ და მათს      Page of alt.ed.: D_538 
Line of edition: 8     
ამხანაგთა ზედა აამაღლებდენ; აწ თქუენა კაცი იგი შინაურად
Line of edition: 9     
გაგიჩენია და სიტყვის საკითხავად შეგიქნია. ესრე ჴამდა, რომელიცა
Line of edition: 10     
მაგისი საფერი იყო, მის გზით გემსახურებინა. მე
Line of edition: 11     
ესრე მგონია, კაცსა მას გუარკეთილობა და ჯავარსრულობა
Line of edition: 12     
აკლდეს, ამისათჳს არამც მისი სიტყუა ერთა შესაწუხებელი
Line of edition: 13     
იყოს? ესეთისა კაცისაგან სიკეთისა და წყალობისა მუქაფასა
Line of edition: 14     
არა ველიო. მოახსენა:



Line of edition: 15  
ლექსი


Line of edition: 16        
ვინცა მოელის უგვანთა კაცთაგან რასმე კეთილსა,
Line of edition: 17        
მას მიჰგავს -- ძეწნსა ხილს სთხოვდეს არ მდგარსა, ქუემოკვეთილსა. /      Page of alt.ed.: T_254 


Line of edition: 18        
მე გამომიცდია, მეფენი რომელსაცა საბოძუარსა და ნიჭსა
Line of edition: 19     
გაუმრავლებენ, მეშურნე კაცნი მეტისა წყენითა თჳსისა
Line of edition: 20     
თავისა სიკუდილსა მოიწადინებენ. ბრძენთ უთქუამს: ესე დიდი
Line of edition: 21     
ბოროტიაო, სხვისა მიცემა და საბოძვარი კაცსა შეშურდესო.
Line of edition: 22     
მოახსენა:



Line of edition: 23  
შაირი


Line of edition: 24        
მეშურნე კაცსა არა სთნავს სხვის საწადლისა პოვნანი,
Line of edition: 25        
ანგარი ცხიმსა დაიცავს, სძულს მწერთა მისი წოვნანი.
Line of edition: 26        
ღაზოს ტაბლათა მჯდომელსა ჰქონდეს ხანთაღა ყოვნანი,
Line of edition: 27     
და   საზრდოს ჭამისგან უფრო აქვს გულთა შურისა ძოვნანი.


Line of edition: 28        
მეპატრონეთა მოალერსედ ესეთი გუარის კაცნი უნდა მოიძიონ,
Line of edition: 29     
მეცნიერება სრული ჰქონდეს და მაღალსა პატივსა
Line of edition: 30     
ღირს იყოს. უგვაროსა და ყრმებ/რივისა ხილისა მოკრეფა
Line of edition: 31     
არა გზიანია. ესეთისა გუართა შეთჳსებითა მრავალი ავი აღიძვრის
Line of edition: 32     
და ყოველი სასირცხვილო საქმე ორპირის კაცისაგან
Line of edition: 33     
გამოვაო. მოახსენა:



Page of edition: 932  
Line of edition: 1  
შაირი


Line of edition: 2        
ვისცა მინდობა არა აქუს მას უპიროსა პირისა,
Line of edition: 3        
მისგან ბოროტი რად გიკვირს, ქნაღა დაიწყოს ძვირისა.
Line of edition: 4        
მუხთლობა უარესია ყოვლის სიავის ძირისა,
Line of edition: 5     
და   ჴამს მორიდება ღადრისა, ტკბილისა, ენაჴშირისა!


Line of edition: 6        
ჴელმწიფემ უბრძანა:
Line of edition: 7        
-- კაცი იგი სახითა შვენიერია, და რომელსაცა კაცსა
Line of edition: 8     
სახე კეთილი აქვს, ყოველისავე საქმისა კეთილად განგებისა
Line of edition: 9     
ნიშიაო. დიდთაგან ნათქუამია -- უსტართა გარ წერილითა მის
Line of edition: 10     
უსტრის სიკეთე იცნობებისო. უთხრა:



Line of edition: 11  
ლექსი


Line of edition: 12        
ჭკვიანნი კაცნი იცნობენ გარედამ შინა წერილთა,
Line of edition: 13        
მისის საქმისა ამბავსა, სიკეთე ჴელდაჭერილთა.


Line of edition: 14        
ბრძენთ უთქუამს: საჭირო / რუკა კაცმან უნდა აღმოიკითხოს.      Page of alt.ed.: D_539 
Line of edition: 15     
რომლისა სახე შვენიერებით შემკობილია, მისსა კარკაცობასა
Line of edition: 16     
ახლის კეთილის პირით გამოელოდე, რომლისა ამბავისა
Line of edition: 17     
პირი კეკლუცობისა სამოსლითა შემკობილი იყოს. ესე
Line of edition: 18     
სიტყუა ამად უთქუამთ, სახისა სიმშვენიერე ბუნების სიკეთის
Line of edition: 19     
ნიშანი არისო. / უთხრა:      Page of alt.ed.: T_255 



Line of edition: 20  
ლექსი


Line of edition: 21        
რაც შვენიერი იხილო ბუნების გამოსაჩენად,
Line of edition: 22        
ავს ეჭვსა ნუ დაადგრები მისის სიცუდის დაჩენად.


Line of edition: 23        
ვეზირმა მოახსენა:
Line of edition: 24        
-- სიბრძნისა და ჭკუისა კაბადონთა შინა სიმშვენიერისა
Line of edition: 25     
ქებასა არა აღმოიკითხვენ, სიკეთის დასაბამად სიმართლის
Line of edition: 26     
მეტი მოსაწონარი და საქებარი / არა უთქუამთ რა. მრავალი      Page of alt.ed.: A_345 
Line of edition: 27     
კაცი ესრე შუენიერია, მნახველთა გულთა მისტაცებენ, მაგრამ
Line of edition: 28     
რა გასინჯვის ილეკრო კიდონტის ქუასა ეცემის, მაშინ გამოუსადეგად
Line of edition: 29     
იცნობება.
Line of edition: 30        
ბრძენთ არაკად უთქუამთ: ერთმან ბრძენმა ერთი შუენიერი
Line of edition: 31     
ჭაბუკი ნახაო და მისსა გულსა მისი მეგობრობა მოუნდაო.
Line of edition: 32     
რა შეეყარა და ახლოს მისი საქმისა ტვიფარი გასინჯა და
Line of edition: 33     
სისუფთაე, რომელი ეფერებოდა, იგი არა ჰქონდა, ბრძენი გაეშორა
Page of edition: 933   Line of edition: 1     
და თქუა: კეთილი სახლი იყო, თუცა შინაგან დებულიყო
Line of edition: 2     
რამეო! მოახსენა:



Line of edition: 3  
ლექსი


Line of edition: 4        
იგავად ნახე ლერწამი ორი, ადგილთა მდგომარედ,
Line of edition: 5        
ერთი შაქარსა გიკეთებს, სხვა -- ჭილობს დასაჯდომარედ!


Line of edition: 6        
ჴელმწიფემ უბრძანა:
Line of edition: 7        
-- სახის სილამაზე ბუნების სიკეთის მოწამეა. ორტაბა/ხისა      Page of alt.ed.: C_544 
Line of edition: 8     
ბუნებისა მქონებელი ბუნებასა მოერევისო. ამასა
Line of edition: 9     
მწვრთელი არა ჰყოლია, ამისთჳს მისი სიკეთე კეთილობისა
Line of edition: 10     
გზიდამ გადრეკილა. აწ რა წყალობისა მოიმედე შეიქნების და
Line of edition: 11     
ქებისა და ძაგების სახესა გაარჩევს, სიკეთისა ხარისხთა აღიწევაო.
Line of edition: 12     
თუცა წვრთასა ჩავარდნა ქვასა სიხარულისა მომმატებელს
Line of edition: 13     
იაგუნდად და გულისა გამხსნელს წყლიანს ლალად შეიმზადების,
Line of edition: 14     
და შავი სისხლი ბედისაგან სუნნელ მუშკად შეიცუალების
Line of edition: 15     
და წვიმისა წვეთი ობოლს მარგალიტად იქცევის, --
Line of edition: 16     
თქუა:



Line of edition: 17  
შაირი


Line of edition: 18        
ბუნებით წყალი ნოტიო იქნების მარგალიტია,
Line of edition: 19        
სისხლი გამუშკდეს სუნელად, უპემან ვერ დაიტია,250*
Line of edition: 20        
ქიმია შესცვლის ოქროთა, რკინის წალდი თუ კლიტია,
Line of edition: 21     
და   კაცი რა არის, ვერ მოვწვრთა, რა თუალი დავაცქიტია.


Line of edition: 22        
ვეზირმან მოახსენა:
Line of edition: 23        
-- ეჰა, ჴელმწიფეო, რომელსაც გუარად გულმწყრალობა
Line of edition: 24     
სჭირს, იგი წვრთითა მოიშლის და თუცა გულმწყრალი არ
Line of edition: 25     
არის, რაგუარადაც ყოველი სისხლი აფრიკის მუშკად არ
Line of edition: 26     
შეიცუალების, აგრევე უგვარო და უგვანი ათასთა წელთა
Line of edition: 27     
სწვართო და პატივი მიაპყრო, მისგან კეთილს ნუ მოელიო.
Line of edition: 28     
უთხრა:



Line of edition: 29  
ლექსი


Line of edition: 30        
ძეწნი თუ ალოდ მიგაჩნდეს, ზარდო, შესწვართო, მობარო,
Line of edition: 31        
ვერ იყნოს სუნელებასა, მერმეღა გაამგმობარო!


Line of edition: 32        
გუარიანი კაცი თუცა ასრიგად დაამდაბლო, მისი გუარი
Line of edition: 33     
და ჯავარი არ გამოიცულება. ერთს პატიოსანს კაცს ამაზედ
Line of edition: 34     
უთქუამს:



Page of edition: 934  
Line of edition: 1  
შაირი


Line of edition: 2        
ვისცა რა გუარი არ შესწევს, უგვარო ავტომოსანი,
Line of edition: 3        
რაგინდ შეამკო ოქროთა, შემოსად ჰყო სტავროსანი,
Line of edition: 4        
ძაღლის მწერს ვარდი დაუგდო, ზედა დაბურო სოსანი,
Line of edition: 5     
და   ძაღლის მწერსავე უწოდენ ყოველნი ენაჴმოსანი!


Line of edition: 6        
ოდესცა კაცმან სცანს, ჴამს, უგუარო ვისმე არ შეითჳსოს,
Line of edition: 7     
რომე დამდაბლების მორევში არ ჩაიფრას, რარიგადაც ერთის
Line of edition: 8     
ჴელმწიფის შვილი ხარაზის შეთჳსებითა მონა შეიქნა და მონებისაგან
Line of edition: 9     
სიკვდილის მინდორთა გარბენასა მცირე
Line of edition: 10     
დაუკლდაო.
Line of edition: 11        
ჴელმწიფემ ჰკითხა, როგორ ყოფილაო?



Line of edition: 12  
ვეზირმა თქუა არაკი

Line of edition: 13  
[ხარაზი და ჴელმწიფის შვილი]


Line of edition: 14        
მოუარაკებიათ, სპარსთა ქუეყანასა ერთი ჴელმწიფე ჯდა
Line of edition: 15     
სახელოვანი, ბუნებაკეთილი, რომელსა თემთა მოვლისა საფუძველი
Line of edition: 16     
გლეხთ მოვლასა და მოწყალებასა ზედა დაედვა,
Line of edition: 17     
ჴელმწიფობისა სნატი სამართალსა ზედა გაეფინა. უთქუამთ:



Line of edition: 18  
ფისთიკაური


Line of edition: 19        
სამართლის ჴელი ზე გაემართა თემთა წყალობის მისაფენელად,
Line of edition: 20        
უსამართლობის ფერჴი დაება, შეებორკილა მოსაწყენელად.


Line of edition: 21        
მისთჳს ღ(მერ)თსა ერთი ვაჟი ებოძებინა, სიმჴნისა და საპატიურობისა
Line of edition: 22     
ნიში შუბლთა აჩნდა, ქუეყნის მპყრობელობისა
Line of edition: 23     
და თემთ უფლობისა სასწაული პირის სახეთა შეეტყობოდა. /      Page of alt.ed.: T_257 
Line of edition: 24     
თქმულა:



Line of edition: 25  
ლექსი


Line of edition: 26        
მზეს უგვანდა მოვანება, მთვარე გახდეს ნახვით შლეგად,
Line of edition: 27        
სხვათ ვარსკვლავთა მისი დარი არ ენახათ ქვეყნის ნერგად.


Line of edition: 28        
ამა ყრმასა მჴარზე ნების სიფართე შავი ნიშანი აჩნდა. რა
Line of edition: 29     
მამამან იგი ნიშანი ნახა, ფერი ეცუალა და მის ჟამის ბრძენთა
Line of edition: 30     
მის ნიშნის ნიშატი ჰკითხა. მათ მოახსენეს:

Page of edition: 935  
Line of edition: 1        
-- ჩუენთა წიგნთა შინა ესრე წერილ არს: რომელსაცა
Line of edition: 2     
ვისმე ესეთი ნიშანი ჰქონდეს, დიდსა საშიშართა საქმეთა
Line of edition: 3     
შევარდების, მაგრამ თემისა და ქუეყანისა დამპყრობელი და
Line of edition: 4     
დიდებული შეიქნებისო.
Line of edition: 5        
ჴელმწიფე დიდად გახარებული შეიქნა და გასაზრდელად
Line of edition: 6     
გაამზადა. მის ჴელმწიფისა მეზობლად ერთი ხარაზი ესახლა,
Line of edition: 7     
ავთესლი და არაწმიდა, და ჴელმწიფე მას სამადლოდ პატივსა
Line of edition: 8     
უყოფდა და როჭიკსა და საბოძვარსა აძლევდა. ამის გამო განსვენებით
Line of edition: 9     
დღეთა აღამებდა. რა ჴელმწიფის შვილი რვის
Line of edition: 10     
წლისა შეიქნა, თამაშობდის და იმღერდის და ზედიზედ მის
Line of edition: 11     
ხარაზისა დუქანთა მივიდის ხოლმე, და ხარაზიცა შეაქცევდის
Line of edition: 12     
და ახალისებდის. / ვეზირმან რა სცნა, მისსა მოშორვებასა      Page of alt.ed.: D_541 
Line of edition: 13     
ცდა დაიწყო და ჴელმწიფეს მოახსენა:
Line of edition: 14        
-- ყრმათა გული ცვილებრ რბილია და სადეთაც გარდახრი,
Line of edition: 15     
მიდრკება; და ესე არა ჴამს, მეფეთა შვილი ხარაზსა თანა
Line of edition: 16     
იყოფებოდეს, რომე მისი უგუარობისა საქმე მასცა არ გარდედვას
Line of edition: 17     
და გულთა არა ეუფლოსო, და ჴელმწიფობისა ვასკულავი
Line of edition: 18     
უგვანისა ღრუბლითა არ დაიფაროს და მისი მაღალი
Line of edition: 19     
რიგის გზა არ გაეკლიანდესო. უთხრა:



Line of edition: 20  
ტაეპი


Line of edition: 21        
უგუვანის ბუნებისაგან ქნა ნურა გიკვირს ნურასი.


Line of edition: 22        
ჴელმწიფემ უბრძანა:
Line of edition: 23        
-- იმა ყრმასა ხარაზი იგი შეჰყუარებია, და რადგან მე
Line of edition: 24     
შვილთმოყუარე ვარ, და თუცა მისი გაწყობა დაუშალო, ყმაწვილია
Line of edition: 25     
და ეწყინების, და მისი გულსკლება მე არ მინდა; მანამდისი
Line of edition: 26     
დავაცლი, ვირე გაიზარდოს და კაი და ავი გაარჩიოს
Line of edition: 27     
და მერმეღა მის სწავლასა უმჯობესად გავაგებო.
Line of edition: 28        
ვეზირმა აღარა მოახსენა რა და დადუმდა. ჴელმწიფემ
Line of edition: 29     
ხარაზს მოუწოდა და წყალობას დაპირდა, გულის დასადებელი
Line of edition: 30     
იმედი უბრძანა:
Line of edition: 31        
-- ჩემი მეზობელი ხარო / და ესე ყრმა, ჩემისა ღვიძლისა      Page of alt.ed.: C_546 
Line of edition: 32     
ნაკუეთი, შენ შეგთჳსებია და ესე მინებს, მას აამებდე და
Line of edition: 33     
ცეცხლსა და წყალსა მოარიდებდეო.
Line of edition: 34        
ხარაზმა მიწას აკოცა. / მოახსენა:      Page of alt.ed.: T_258 



Line of edition: 35  
ლექსი


Line of edition: 36        
მეფისამც ვარდის წალკოტი ქუეყნად ფშვის სამიწყაროსა,
Line of edition: 37        
მისის ღამისა ლამპარი დღის ფაკლად დაშრტეს აროსა!251*


Page of edition: 936  
Line of edition: 1        
მე მონა თქუენი თავსა ჩემსა ამა საჴელოსა ღირსად ვერა
Line of edition: 2     
ვხედავ, და ესეთისა ხარისხისა აღსლვისა კადრება ჩემგან
Line of edition: 3     
შეუძლებელია, მაგრამ რადგან ჴელმწიფისა გუგა ქიმიასავით
Line of edition: 4     
შავს მიწას ბრწყინვალეს ოქროდ შესცვლის და უგუანსა
Line of edition: 5     
ქვასა სპეკალად შეიქმს, -- მეც ისრე ვარო. მოახსენა:



Line of edition: 6  
ტაეპი


Line of edition: 7        
მიწასა გავლის, ოქროთა შესცვლის, დახედავს ქვასა, გაალალებსა!


Line of edition: 8        
აწ დიდი იმედი მაქვს, რომე ჴელმწიფის წყალობითა მისი
Line of edition: 9     
სამსახური ვათაო, და რიგიან მოვაჴდინო და დიდი სახელი
Line of edition: 10     
გავფინოო.
Line of edition: 11        
მასუკან მას ყრმასა სამსახური დაუწყო, კადნიერად აიქვის
Line of edition: 12     
და თჳსსა სახლთა ზედასაზედა წაიყუანდის, და ხან ჴელმწიფისა
Line of edition: 13     
კართა მიიყუანდა და ღამე და დღე თჳსსა სახლთა
Line of edition: 14     
ამყოფის. ჴელმწიფეცა ხარაზსა მოწყალებისა თუალითა
Line of edition: 15     
სჭვრეტდა და იგიცა დღეყოელ ყრმისა სამსახურსა აჩუენებდა,
Line of edition: 16     
ვირე სრულ მისანდობელი შეიქნა და საქმითაცა პატივის
Line of edition: 17     
ჩოგნითა ამხანაგთ ბურთი მოსტაცა. თქმულა:



Line of edition: 18  
ტაეპი


Line of edition: 19        
სამსახურისა ჩოგნითა ბურთი / მალ მოიტაცების.      Page of alt.ed.: D_542 


Line of edition: 20        
დღისით ჴელმწიფისა სამსახურად მიიყუანის და საღამო
Line of edition: 21     
ჟამ წალკოტთა და საფუნდრუკოთა ადგილთა და დიდსა ხანსა
Line of edition: 22     
შეაქცევდის. მას ჴელმწიფესა შორი მგზავრობა რამე მოუჴდა
Line of edition: 23     
და მჴევლებიან და ხადუმებიან წავიდა. ხარაზსა მოუწოდა და
Line of edition: 24     
შვილი გულით შეავედრა და მისის მოვლისათვის შეეხვეწა.
Line of edition: 25     
ხარაზმან სამსახურს მატა. და ქალაქს ახლო ერთი დიდი წალკოტი
Line of edition: 26     
იყო, სამოთხესა ჰგუანდა: მისი ერთმანეთში გაბმული
Line of edition: 27     
ვარჯები დილის ნიავსა მიგრეხ-მოგრეხით მუშკსავით დაეფანჩა,
Line of edition: 28     
ჩრდილოსა სუნნელებასა ნასრანის პირისაგან სველი
Line of edition: 29     
ამბარი აეტაცა. / მის წალკოტისა სურვილსა ყოველი სუნნელი      Page of alt.ed.: A_347 
Line of edition: 30     
და შვენიერი ყუავილნი ცნობიდამ გამოეყუანა და დას/დასად      Page of alt.ed.: T_259 
Line of edition: 31     
მუნ მკვიდრობა მოეწადინათ, ნებით თუ ძალად თითოსა ადგილის
Line of edition: 32     
დაპყრობასა ცდილობდენ; შროშანი გასულნელებული
Line of edition: 33     
ბრწყინვალედ მდგომარე იყო, ნარდიონი სხვადასხვაობითა
Line of edition: 34     
ყნოსასა ფშვიდა, ყარამფილისა ყუავილსა უცხოთ და უცხოდ
Page of edition: 937   Line of edition: 1     
მთვრალივით თვალები ასჭრელებოდა, ტუხტსა, კეკლუცს
Line of edition: 2     
ქალსავით, ფერადფერადი შეემოსა, ნარგიზი მათს წამწამსავით
Line of edition: 3     
ჴშირად გარ შემოსწყობოდა, სანთელა მათსავე ღაწვთაებრ
Line of edition: 4     
ცეცხლებრ ეტყინე/ბოდა, ლაჟვ<ა>რდის ყუავილი საჩინოდ      Page of alt.ed.: C_547 
Line of edition: 5     
ყვალას აშუენებდა, ოლენას ფეროზის იალმაგი ჩაეცვა,
Line of edition: 6     
ია მორცხვად დამზერით იხედვიდა, უნდი ალაღებით ზე იჭვრიტებოდა,
Line of edition: 7     
კოჩივარდა მონურად თავმოდრეკით იდგა, ადრაგუნი
Line of edition: 8     
მათის შურით გამწყრალიყო, ნასრანსა მრისხანებითა
Line of edition: 9     
მრავალი ლახვარი მოესხა, ფურისულა ჯარად და ჯარად დარაზმებულიყო,
Line of edition: 10     
იასამანი მებრძოლსავით ზღუდეს შესეოდა,
Line of edition: 11     
ხვართქლა მოშაითსავით საბელზედ გასულიყო, იაკოსტასა
Line of edition: 12     
ჴრმალი მოეწვადა, მზესუჭვრიტესა დარაკა დაეფარებინა, ნეგო
Line of edition: 13     
ლახტითა იცემებოდა, ხაშხაშსა ბუმბა სასროლად მოემზადებინა;
Line of edition: 14     
არღავანი, დაკოდილს მეომარსავით, სისხლით შესვრილიყო,
Line of edition: 15     
ყაყაჩოსა კუშტობით საყელო გარდაეხივა, ვარდსა
Line of edition: 16     
ფრჩხილითა ღაწვი დაეხოკა, შაშპრა განცვიფრებით ფერმიხდილიყო,
Line of edition: 17     
ქურქუმს გულს შემოყროდა და სოსანსა სამგლოვიარო
Line of edition: 18     
შეემოსა. ყოველთავე თჳს-თჳსი ადგილი ეპოვათ და სამოთხის
Line of edition: 19     
ხის საფერთ ყუავილთა ღაჟღაჟობათა კაცის გული
Line of edition: 20     
მახეთა შიგა გაებათ.



Line of edition: 21  
მრჩობლედი ფისთიკაური


Line of edition: 22        
სიკეთით ბაღი სამოთხეს გუანდა, თუ არ იმასა, რას შევადარო?
Line of edition: 23        
მის სამოთხისა ვარდი ქაჯს გუანდა, შვენებით სრული დასაქადარო.
Line of edition: 24        
იასამანი ღვინოს ასხემდა, ნარგიზს ფიალა ჴელთა ეჭირა,
Line of edition: 25        
ია დამთვრალი მიგდებულიყო, ვარდსა მიბრუჟვით ჭირი ეჭირა.
Line of edition: 26        
ნარ/დიონს თმანი მჴარზედ გარდეგდო, ღვინოს გაეხსნა ნარგისთა ყური252*,
Line of edition: 27        
ბულბულთა ჴმასა ვეღარ ისმენდა, ესრე შესლოდა აშიკთა შური!


Line of edition: 28        
ჴელმწიფის შვილი მალემალ მის წალკოტისა ნახვად წავიდის
Line of edition: 29     
და ჴელმწიფეცა სხვაგან წასრული იყო. რა ყრმა იგი
Line of edition: 30     
წესისაებრ წალკოტად მივიდა, თჳსნი მსახურნი და ხადუმნი
Line of edition: 31     
თან ახლდენ, მოთუალული გვირგვინი ედგა და მომარგალიტული
Line of edition: 32     
სამოსელი ეცვა. რა თუალბოროტმა ხარაზმა ნახა,
Line of edition: 33     
უგვარობისა სიხარბემა თუალნი დაუბრმო. ორგულობასა და
Line of edition: 34     
ხრიკსა ჴელი მიჰყო და საგონებელთა თჳსთა იტყოდა: ესე
Line of edition: 35     
გვირგვინი და შესამოსელი ასსა დიდვაჭარსა სათავნოდ /      Page of alt.ed.: T_260 
Line of edition: 36     
ეკმაების და ათასსა დუქანსა აავსებს. მამა ამისი ქალაქსა
Line of edition: 37     
შორავს და დედა და სხუანი მონანი მე სარწმუნოდ მხედვენ;
Page of edition: 938   Line of edition: 1     
აწ ამა ყრმასა მოვიტაცებ და ძვირფასად დავყიდი და რაცაღა
Line of edition: 2     
დღენი დამრჩომია, სიხარულითა და შვებით დავაღამებო.
Line of edition: 3     
თქუა:



Line of edition: 4  
ლექსი


Line of edition: 5        
რა დრო მოგეცეს, ეცადე, ჴელთა ჩაიგდო უნჯია,
Line of edition: 6        
ბედი კარს გირეკს, სვეს გაძლევს, ცა ზეგარდამო ლურჯია.


Line of edition: 7        
მან უწმიდურმა თჳსი მსგავსი ბუნება ეთერის ცეცხლით
Line of edition: 8     
აღატყინა, და მინდობის პირისწყალი / მიწათა დასთხია და      Page of alt.ed.: D_543 
Line of edition: 9     
თჳსსა უფლისწულსა ბოროტი შეამთხვია, და ერთი მონათაგანი
Line of edition: 10     
მოიბირა და სხვათ ყოველთა საძილო წამალი შეასვა და
Line of edition: 11     
ყრმა მძინარი ერთსა კიდობანთა ჩააწვინა. ღამით ერთსა ჯამა
Line of edition: 12     
აქლემსა აჰკიდა, რომელი სისწრაფით მთოვარესა მოეწეოდა
Line of edition: 13     
და ქუეყნის მზომელი ცა მისს სიმალესა ჰკვირობდა.
Line of edition: 14     
უთქუამთ:



Line of edition: 15  
ფისთიკაური


Line of edition: 16        
ცისა უსწრაფე, მთუარის უმალე, დაღმა ღვარულად ჩაქანებულად,
Line of edition: 17        
ხან ორთქლსავითა აღმა ამრბენი, ღრუბელს შეერთის არ შეკრებულად.


Line of edition: 18        
თჳთცა ერთსა ტაიჭსა აღჯდა, კაცის სიცოცხლესავით
Line of edition: 19     
ჩქარმავალსა, რომელსა ისრი/ს სლვისათვის ფერჴი შეეპყრა      Page of alt.ed.: A_348 
Line of edition: 20     
და მეხის ელვისათჳს სიზანტე თავს დაედვა. თუცა სადავესა
Line of edition: 21     
დააყრიდა, ბურთსა შიშითა გასტაცებდა, თუცა მათრაჴსა
Line of edition: 22     
ჰკრევდა, აერთა აიჭრებოდა! უთქუამთ:



Line of edition: 23  
შაირი


Line of edition: 24        
ყურგრძელი, ქაჩაჩმახვილი, ჩქარი, ქარულად მავალი,
Line of edition: 25        
გაუჭირებლად გამრბენი, ედვა რაც წინა სავალი,
Line of edition: 26        
თევზურად ზღუაში მცურავი, ჴმელზე ერბინა მრავალი,
Line of edition: 27     
და   სრულობით დაუღალავი, ვით ხარბს ჰყოფს შემოსავალი.


Line of edition: 28        
მონა იგი ერთს სხუას ცხენსა შესვა -- ქარფერჴსა, ბასრის
Line of edition: 29     
მღეჭელსა, ელვისა მსგავსსა და ჴმაქუხილიანსა. / უთქუამთ:      Page of alt.ed.: T_261 



Line of edition: 30  
ლექსი


Line of edition: 31        
ვით მონავარდე გავაზი, აერთა დაუშრომელი,
Line of edition: 32        
ღრუბლისა უსუბუქესი, ნიავს დაჰქონდეს რომელი.


Page of edition: 939  
Line of edition: 1        
ორი სხვა ცხენი დაიმარქაფეს და საგზალი ზედ აჰკიდეს
Line of edition: 2     
და პირი გზას დააპყრეს და მას ღამეს გათენებამდე შორი და
Line of edition: 3     
გრძელი გზა გავლეს. დილას მცირე ხანს შეისვენეს, და ესრე
Line of edition: 4     
სწრაფად იარეს, ორსა დღესა მის ჴელმწიფისა საზღუარი
Line of edition: 5     
გავლეს და სხუასა თემსა მივიდნენ. მას წალკოტსა შინა ხადუმნი
Line of edition: 6     
და მონანი შუადღემდე უცნობო ეყარნენ. რა მებაღემა
Line of edition: 7     
საქმე ესე სცნა, ნუშისა ზეთი ცხარსა ძმარსა არივა და ყოველთავე
Line of edition: 8     
ცხვირთა აწვეთა, ეგრე ცნობასა მოიყუანნა. ჴელმწიფის
Line of edition: 9     
ძე და ხარაზი ვეღარსად პოეს. ქალაქად შევიდენ და
Line of edition: 10     
დედასა მისსა აცნობეს. მაშინვე დედამისი ცხენსა შეჯდა და
Line of edition: 11     
მას წალკოტსა შინა მოვიდა. რა ვარდის სუნი საყნოსელსა /      Page of alt.ed.: D_544 
Line of edition: 12     
მისსა აღარ ეცა, თქუა:



Line of edition: 13  
შაირი


Line of edition: 14        
ბაღს მიველ, სარო არ დამხუდა, მამაკლდა თუალთა ჩენანი,
Line of edition: 15        
გაშლილის ვარდის სიტყვისა აღარ მეღირსა სმენანი,
Line of edition: 16        
თუალნი ცრემლსა წვიმს უმისოდ, ვითა ღრუბელი ზენანი,
Line of edition: 17     
და   რით მელხინება გულწყლულსა ეს ულხენელი წყენანი!


Line of edition: 18        
რა დედამან მისი თუალის სინათლე ვეღარ ნახა, შექნა
Line of edition: 19     
ტირილი და ვალალება, მისისა დადაგულისა გულისა სულთქმა
Line of edition: 20     
ზეცად აღიწეოდა, ყოველთა ადგილთა და გარემოთა
Line of edition: 21     
აძებნინებდა. რა პოვნისა საწადელი ვეღარ აისრულეს და მალემსრბოლნი
Line of edition: 22     
და შიქრიკნი ცუდმაშვრალნი მოვიდნენ, დედამისი
Line of edition: 23     
მისის მოშორვების ცეცხლითა ვითა სანთელი იწვებოდა,
Line of edition: 24     
იტყოდა:



Line of edition: 25  
ლექსი


Line of edition: 26        
მომშორდა სული, გამექცა, გულსა მედების ალები,
Line of edition: 27        
თუ საყუარელსა ვერ ვხედავ, რადღა მისხენან თუალები!


Line of edition: 28        
ღამესა გულის წვით ათენებდა, და ღვიძლი ლიფსავით ენთებოდა
Line of edition: 29     
და ფირტვიდამ მწუხარე სულთქმა ამოუშუა და თქუა:



Line of edition: 30  
ლექსი


Line of edition: 31        
სულიღა მიდგეს მჭმუნვარე საყუარლის მოშორვებული,
Line of edition: 32        
ესეც მას უკან მივსწიო, ჴორცი დავაგდო ვებული! /      Page of alt.ed.: T_262 


Line of edition: 33        
რა ესე თქუა, საუკუნოსა გზასა მიმართა და წასვლის დრო
Line of edition: 34     
მოუვიდა, და სულისა მიმტაცებელი ბრძანება ზეგარდმო მოუვიდა
Page of edition: 940   Line of edition: 1     
და სიცოცხლის სანთელი სიკუდილის ქარისაგან დაუშრტა.
Line of edition: 2     
ითქუა:



Line of edition: 3  
ტაეპი


Line of edition: 4        
წავიდა ვარდი აქადამ ესო, მისი ეკალი გულსა დამესო!


Line of edition: 5        
ხადუმთა და კარის მცუელთა საქმე ესე ყოველივე ჴელმწიფეს
Line of edition: 6     
მიწერეს, და რა აღმოიკითხა, გამობრუნდა და თჳსსა
Line of edition: 7     
ტახტსა და ქალაქსა მოვიდა. ცოლის სიკუდილისა და შვილის
Line of edition: 8     
დაკარგვის გლოვა გარდაიჴადა, და მერმე დათმენის ბაკთა**
Line of edition: 9     
შევიდა და ნუგეშინისცემასა მორჩილ ექმნა. თქუა:



Line of edition: 10  
ლექსი


Line of edition: 11        
ესეთი საქმე რა ვკითხე ჭკვიანთა მოხუცებულთა,
Line of edition: 12        
მითხრა -- წასულსა ნუ მისდევ, გაქცევით გამალებულთა.


Line of edition: 13        
მან ხარაზმა ჴელმწიფის შვილი შამს მიიყუანა, გაძარცვა
Line of edition: 14     
სამკაული და ერთს დიდვაჭარსა მონად მიჰყიდა, და ათსა
Line of edition: 15     
წელსა მას მონობდა და ნებისაებრ ემსახურებოდა. მას ყმასა
Line of edition: 16     
შვენება იოსებისა ჰქონდა და გასყიდვაცა მისი მოუჴდა.
Line of edition: 17     
უთხრა:



Line of edition: 18  
ლექსი


Line of edition: 19        
იოსებ მისრეთს გაყიდეს ზომად ოქროსა წონითა,
Line of edition: 20        
შენ გუერობს სულით გიყიდო გულითა მოსაწონითა.253*


Line of edition: 21        
რა იგი სასურველი ახალნორჩი კვიპაროზი გარ გამოვიდის,
Line of edition: 22     
ყოველნი ტრფიალებითა შეფრფინევდიან და დას-დასნი
Line of edition: 23     
მის საროტანისათჳს ჴელაპყრობით ილოცევდიან. უთქუამთ:



Line of edition: 24  
ლექსი


Line of edition: 25        
ქალაქს გავლიდის -- აქებდენ, ავს თუალთა არიდებდიან,
Line of edition: 26        
სულსა წინ საჴლედ უშლიდენ, გულს ფერჴს ქუეშ დაუფენდიან.


Line of edition: 27        
დიდვაჭარი იგი კეთილი და მეცნიერი იყო და საგონებელსა
Line of edition: 28     
ჩავარდა და თქუა: ამას იქით ამა მონისა ჩემთანა ყოფა
Page of edition: 941   Line of edition: 1     
უმსგავსოაო. თუცა სახლთა ფარულად შევინახო, ვერა კეთილსა
Line of edition: 2     
ისწავლის, და თუცა გარ ვატარო, არამც ეშმაურისა საბრხითა
Line of edition: 3     
ცეცხლი რამე აღეგზნას, რადგან ესრე უსწოროდ ტურფა
Line of edition: 4     
რამეაო. / თქუა:      Page of alt.ed.: T_263 



Line of edition: 5  
ლექსი


Line of edition: 6        
მოიწიფა გულთა ლხინი, მაღლით ხედავს ქუე ზენარი,
Line of edition: 7        
ნურვის თუალსა ნუ აჩუენებ, სულს არ მიხვდეს საწყენარი.


Line of edition: 8        
ესე ესრე სჯობს, ყრმა ესე სპარსთა ჴელმწიფესა შევძღვნა:
Line of edition: 9     
იგი სიუხვით გარდამატებულია და რაცა ამა მონისათჳს
Line of edition: 10     
ფასი მიმიცემია, უმრავლესსა მომანიჭებსო.
Line of edition: 11        
მან დიდვაჭარმა სპარსეთად წაიყუანა და ჴელმწიფესა
Line of edition: 12     
უძღვნა. რა ათის წლითგან რა მამასა გაჰყროდა, ვეღარ იცნა,
Line of edition: 13     
რადგან გავსილი მთვარე ათოთხმეტისა შექმნილიყო.
Line of edition: 14     
მოახსენა:



Line of edition: 15  
ლექსი


Line of edition: 16        
ათოთხმეტის წლის ჭაბუკი, ჩაუქი მოუწყინარე,
Line of edition: 17        
მორჩილი მოსამსახურე, მთვარე მოგიძღუენ წინარე!


Line of edition: 18        
კულავ თჳსსა ქუეყანასა მისლვა ეღირსა, და ჴელმწიფემ,
Line of edition: 19     
შვილად უმეცარმა, შინამოსამსახურეთა თანა დააწესა. უყუარდა
Line of edition: 20     
და დღე და ღამე წყალობასა და ნიჭთა უმრავლებდა.
Line of edition: 21     
მცირესა ხანთა ამხანაგთა ზედა პატივი გარდაემატა.
Line of edition: 22        
ერთი სპეკალთა მსყიდველი, რომელი მიწყით მეფისა საუნჯეთა
Line of edition: 23     
შინა იმსახურებოდა და სამკაულებიცა რამე ებარა,
Line of edition: 24     
ყრმა იგი მას ეწყობოდა და პატივსა უყოფდა, და ჴელმწიფის
Line of edition: 25     
საბოძვრისაგან მასცა წილსა დაუდებდის ხოლმე. რა მესპეკალემან
Line of edition: 26     
მისი ჴელმწიფისა გულითადობა ნახა, მისს უგვაროსა
Line of edition: 27     
და უგბილსა ბუნებასა ბოროტი სიხარბე მოუნდა და ამას იგონებდა:
Line of edition: 28     
ყრმა ესე მოვაცთუნო, და თუცა ჴელმწიფის ბეჭდები
Line of edition: 29     
დავაპარვინე, ყოველსა საუნჯისა ბეჭდულობასა ავტეხ და
Line of edition: 30     
რაცა მინდა, საყოფინარსა მოვიღებ და აგრევე დავბეჭდაო.
Line of edition: 31     
მერმეღა ყრმას უთხრა:
Line of edition: 32        
-- ჱე, ჩემო საყუარელო და მოწყალებისა და კეთილისა
Line of edition: 33     
მყოფელო, შენისა ესოდენისა ვალისა. დადებითა მეცა მნებავს
Line of edition: 34     
მუქაფად შემოგზღო რამეო. / აწ ჴელმწიფისა ბეჭედსა ზედა      Page of alt.ed.: D_546 
Line of edition: 35     
ნიში რამე გამოსახულია, რომელსაცა ბეჭედთა იგი სახე
Page of edition: 942   Line of edition: 1     
უზის, მისი სიტყვა არა დასცდების, და ბრძანება გავლენილი
Line of edition: 2     
იქნების და ყოველი თემი დაემორჩილებისო. უთხრა:



Line of edition: 3  
ლექსი


Line of edition: 4        
ვით სოლომონის ბეჭედი, ეგრე გეგონოს სახითა,254*
Line of edition: 5        
მის მქონებელსა ყოველი თემი დაუბამს მახითა! /      Page of alt.ed.: T_264 


Line of edition: 6        
თუცა შენ ამას ეცდები -- რა ჴელმწიფემან დაიძინოს, მაშინ
Line of edition: 7     
ბეჭედი იგი თითთა წაჰყარო და მე მომიტანო, სახესა მას
Line of edition: 8     
შენთჳს გარდმოვსახავ და მოგცემ. უცილოდ ადრე ჴელმწიფობისა
Line of edition: 9     
სნატთა შენი შუენიერება ადრე დააშვენებს. ამა პირობითა
Line of edition: 10     
ვიქ, შენი ვეზირობა მე მომცეო. უთხრა:



Line of edition: 11  
ტაეპი


Line of edition: 12        
მეც გავძღე შენის ნამუსით, ტაბლათა შენთა ნამუსრით.


Line of edition: 13        
მესპეკალემა ჴელმწიფის შვილი საცთურით მოატყუა,
Line of edition: 14     
და ღამით, უდროოდ / მამისა საწოლსა შევიდა და მძინარსა      Page of alt.ed.: C_551 
Line of edition: 15     
თითთა ბეჭდისა წაყრა დაუწყო. მას ზედა ჴელმწიფეს გაეღვიძა,
Line of edition: 16     
მას, მონად საგონებელსა, შერისხა: ბეჭდისა წაყრა ვით
Line of edition: 17     
იკადრე, ანუ რა საქმე გედვაო?! მან სირცხვილეულმა პასუხი
Line of edition: 18     
ვეღარა გასცა. და ჴელმწიფესა გულის წყრომისა ცეცხლი მოეგზნა,
Line of edition: 19     
ქონდაქარს მოუწოდა, მისი სიკუდილი უბრძანა. რა
Line of edition: 20     
გააშიშვლეს სასიკვდილოდ, მჴართა ზედა შავი იგი ნიშანი
Line of edition: 21     
ჴელმწიფემ დაუნახა, მაშინვე იცნა და სიხარულით ცნობასა
Line of edition: 22     
მიჰჴდა. რა ჴელმწიფე ქონდაქარმა ესრე ნახა, გაჰკვირდა და
Line of edition: 23     
ყრმისა სიკუდილი დააცადა. რა შებნედილი მობრუნდა, წამოიჭრა.
Line of edition: 24     
ყრმას მოეხვივა და უთხრა:
Line of edition: 25        
-- ჵი, შვილო, ჩემთა თუალთა ნათელო, უგვაროსა ხარაზისა
Line of edition: 26     
შემეცნებამა შენისა მოშორვებისა ცეცხლითა დამწვაო!
Line of edition: 27        
შვილმანცა ბოდიშითა მოაჴსენა:
Line of edition: 28        
-- მეცა ავგუარისა მესპეკალისა გაწყობ / ამა უწესო საქმე      Page of alt.ed.: A_350 
Line of edition: 29     
მაქნევინაო.
Line of edition: 30        
ჴელმწიფემ მესპეკალე დასაჯა და შვილსა სწავლა და
Line of edition: 31     
წვრთა დაუწყო: უგუაროსა და ავთესლსა კაცსა ნუ გაიშინაურებ,
Line of edition: 32     
რომლისაგან ზიანის მეტი სარგებელი არა ჰქონია რა,
Line of edition: 33     
და მისთანათა ალერსსა და გაწყობისაგან კალთა გარდიკვეთოს,
Line of edition: 34     
რომე ასეთსა საქმესა აღარა შევარდესო.



Page of edition: 943  
Line of edition: 1  
*
Line of edition: 2  
* *


Line of edition: 3        
ამა არაკისა სარგებელი ესე არს, რომე ყოველთა მეპატრონეთა
Line of edition: 4     
სცნან: უგუაროსა და უმართებულოსა კაცისა გაწყობა
Line of edition: 5     
და შ[ე]თვისება მეპატრონესა მონად შესცვლის და მონასა
Line of edition: 6     
ყელგარდაგდებულადო. ესე ოქრომჭედელიცა ერთი მისთანა
Line of edition: 7     
ჩანს და მისსა საქმესა მორიდება უნდაო. აწე ჴელმწიფესა
Line of edition: 8     
მისი შინაურობა და გულითადობა დაუჟინია. უმჯობესად ამას
Line of edition: 9     
ვხედავ -- მისსა ამპარტავნობასა გაუფრთხილდეთ, არამცა ესეთი
Line of edition: 10     
ბოროტი ქნას, რომე მისი მოვლა აღარავის შეეძლოსო.
Line of edition: 11        
ჴელმწიფემა მის ვეზირისა სიტყუასა ყური არა მიუპყრა
Line of edition: 12     
და ესრე უბრძანა: /      Page of alt.ed.: T_265 
Line of edition: 13        
-- მეფენი თუცა საბედნიეროსა და სამჯობინარსა საქმესა
Line of edition: 14     
არა დაინახვენ, მას საქმესა არა იქმან, და ანუ თუ განგებით
Line of edition: 15     
გულთა არა მოეცა, არცა საზიანოსა საქმეზედ დაიჟინებენო.
Line of edition: 16     
გუარდიდობასა და კეთილსა მოდგმასა ადამიანის სიკეთესა და
Line of edition: 17     
ქველისმოქმედებასა შინა რა საქმე უცს? სიდიდისა, მორჭმისა
Line of edition: 18     
და პატიოსნობის მიზეზი ცოდნა-მეცნიერება / და მართებული      Page of alt.ed.: D_547 
Line of edition: 19     
საქციელი არის, არათუ გუარი და მოდგმა და ნათესაობაო!
Line of edition: 20     
უთხრა:



Line of edition: 21  
შაირი


Line of edition: 22        
კაცი თუ ვარგა, რად უნდა მისის მოდგმისა ცილობა,
Line of edition: 23        
თუ თვით არ ვარგა, რას არგებს მამა-პაპათა შვილობა?
Line of edition: 24        
რა მარგალიტი დაბერდეს, შეუმცრდეს ფასთა წილობა,
Line of edition: 25     
და   რაცა არა ჩანს, რას ვაქებ? რაცა ჩანს -- მიყუარს ზრდილობა!


Line of edition: 26        
სიკეთე და დიდება მათი აქევ, რომელნიცა კაცნი ჴელმწიფეტა
Line of edition: 27     
შეიყვარონ და გამოირჩიონ. ერთსა მაღალსა და დიდსა
Line of edition: 28     
ჴელმწიფესა უთქუამს: რომელსაცა ჩუენ ავამაღლებთ, მისი
Line of edition: 29     
თავი ყოველთა უმაღლესი შეიქნებისო და რომელსაც ჩუენ
Line of edition: 30     
დავამდაბლებთ, მისის ბედისა ვარსკულავი მწვირეთა სიღრმეთა
Line of edition: 31     
ქუეშე ჩაიჭრებისო. ჩუენმან წყალობის ნიავმა თუცა მლაშესა
Line of edition: 32     
ადგილსა / იქროლა, იგი ერმისა წალკოტსაცა ნაღვლიანად      Page of alt.ed.: C_552 
Line of edition: 33     
შეიქსო. ჩუენი გულისწყრომა რა მეხის ცეცხლებრ გაიბნევის,
Line of edition: 34     
მისი ბურჯღული ათასის სოფლისა საყანურსა მოსწვავსო.
Line of edition: 35     
თქუა:



Page of edition: 944  
Line of edition: 1  
შაირი


Line of edition: 2        
მეფენი ვისცა შერისხვენ, სასირცხოდ გააწბილებენ,
Line of edition: 3        
სიმაღლით ჩამოაგდებენ, სკორეთა ჩააცილებენ;
Line of edition: 4        
ვის მოწყალებით შეხედვენ, სიმაღლეს უნაწილებენ,
Line of edition: 5     
და   გლახაკთა გაამდიდრებენ, ბრმათ თუალსა აუხილებენ!


Line of edition: 6        
ჩუენცა კაცი იგი აღგვიდგინებია, თავი მისი პატივით
Line of edition: 7     
აღგვიმაღლებია. სარწმუნოდ იყავ: ჩუენი ბუნება უმართებულოსა
Line of edition: 8     
არასა იქსო.
Line of edition: 9        
რა ვეზირმა დახედა, ჴელმწიფესა მისი გადიდება ზომისაგან
Line of edition: 10     
მეტად ენება, აღარა თავი აწყინა და დადუმდა. მერმეღა,
Line of edition: 11     
რა მცირემან ხანმა გავლო, ოქრომჭედელმა თვისისა საწადლისა
Line of edition: 12     
ჴელი გახსნი/ლი ნახა, ფერჴი მისს გზასა გარდაბიჯა      Page of alt.ed.: T_266 
Line of edition: 13     
და სხვათას ხვასტაგისა ხვეჭა დაიწყო. ერთსა დღესა ჴელმწიფის
Line of edition: 14     
ასულსა სამკაულთა შემზადება მოუნდა, ზოგი რამე თუალნი
Line of edition: 15     
პატიოსანი მოინება. მისთანა არცა საუნჯეთა იპოებოდა
Line of edition: 16     
და ვერცა სავაჭროთა შინა იშოვნეს. მას ოქრომჭედელსა
Line of edition: 17     
ერთისა დიდვაჭრის ქალისა ძვირფასთა სპეკალთა ქონება
Line of edition: 18     
ესმა, კაცი მიუვლინა და ფასს დაჰპირდა და მოღება შეუთუალა.
Line of edition: 19     
მოვიდა ქალი იგი და ფიცი უთხრა. რა არ იქნა, ჴელმწიფის
Line of edition: 20     
ქალთან წაიყუანა და მოახსენა:
Line of edition: 21        
-- მასმია, ამა ქალსა რჩეული სპეკალი აქუს-ყე, რომლისა
Line of edition: 22     
მსგავსი ცათა მესპეკალესა ვარსკულავთა სპეკალთაგანი
Line of edition: 23     
ბეჟმედის ცის ტაბაკთა ზედა ბრწყინვალება მიუცემია. მათგანი
Line of edition: 24     
სინათლისა და წყალჯავარითა მას არ ედარდებოდეს და
Line of edition: 25     
ზღვისა ძიძასა, რომელსა ობოლი მარგალიტი სადაფის აკუნითა
Line of edition: 26     
აღუზრდია, თუალმახვილს მემარგალიტესა მისთანა
Line of edition: 27     
რჩეული არ ენახოსო. მოახსენა:



Line of edition: 28  
ლექსი


Line of edition: 29        
კრონოსის უბრწყინვალესი სხივი, მთიების ფერია,
Line of edition: 30        
სიმრგრვლე, სისწორე, სითეთრე მთვარესა გარდაერია.


Line of edition: 31        
ამისგან იშოების ელვარე იაგუნდები, რომელი მზის დედას
Line of edition: 32     
ლითონის მუცელსა შინა ასისა ღვიძლის სისხლის დათხევითა
Line of edition: 33     
შეუმზადებია, და ტინისა ტვინსა მისთანა თჳსითა
Line of edition: 34     
გულმაგრობითა მისს მკერდსა შინა ათასითა სათუთობითა
Line of edition: 35     
სხუა არ აღუზრდიაო. თქუა:



Page of edition: 945  
Line of edition: 1  
ლექსი


Line of edition: 2        
მაჭრის ცვარსა ჰგავს წითელსა ზამთრისგან შეყინებულსა,
Line of edition: 3        
სხვადასხუა რიგსა ყინტორსა ლალისფრად ჯამში დებულსა.


Line of edition: 4        
მრავალი მწუანე, კამისფერი ზურმუხტი, რომელი მჭვრეტელთა
Line of edition: 5     
თუალსა გააცვიფრებს და მისის გულის გამხსნელის
Line of edition: 6     
სიმწვანის ნახვითა კაცსა თუალისა ჩენასა მოუმატებსო. თქუა:



Line of edition: 7  
ჩახრუხაული


Line of edition: 8        
მისგან ვსცან ესე, რგებად ვაწესე, თუალის სინათლის მოსამატებლად,
Line of edition: 9        
თურე მწვანენი, მოლთ საგვანენი, გუგასა გასწმედს გასანათლებლად. /      Page of alt.ed.: T_267 


Line of edition: 10        
ამის სპეკალის სკივრსა შინა რაოდენი ბადახშანის ლალი
Line of edition: 11     
ძეს, რომელი, სპარსეთისა ბროწეულის ყუავილსავით, კაცთა
Line of edition: 12     
თუალთ წინაშე ცეცხლსა აანთებს, და რამდენიღაც ფერშუენიერი
Line of edition: 13     
ფეროზი, რომელი მინასა ჰგავს და ცა მისგან ფერსა
Line of edition: 14     
სესხულობს. თქუა:



Line of edition: 15  
ლექსი


Line of edition: 16        
ლალი დანიშნავს ცაზედა ორიონს ცეცხლმოდებულსა,
Line of edition: 17        
ფეროზნი სფეროს ბრუნვასა მალ შეიქს ლურჯად ღებულსა.


Line of edition: 18        
ბატონისშვილისაგან ჴამს ბრძანება: თუალნი იგი რადგან
Line of edition: 19     
გუეჴმარებიან, ამა ქალმან მოგვყიდოს და ფასი სრული მივსცეთო,
Line of edition: 20     
და თუცა ნებით არა ქნას, უნებურად მოვაღებინოთო.
Line of edition: 21        
მან ქალმა მოწადინებით ვაჭრის ქალს თუალების თხოვნა
Line of edition: 22     
დაუწყო. ვაჭრის ქალმა ფიცი შექნა, რაცაღა ჰქონდა აჩუენა:
Line of edition: 23     
ამის მეტი არა მაქუს-ყეო. ოქრომჭედელმა არ მოიწონა. ჴელმწიფის
Line of edition: 24     
ქალმა სიხარბით მისი ჯაჯა მოინება, და უმეცრებისა
Line of edition: 25     
ბიდახითა გლისპობის ღვინით დაითრო, და ეშმათა მიმყოლთა
Line of edition: 26     
კაცთა ქარის შესხმამა მობერა, და ზვაობისა და ამპარტავნებისა
Line of edition: 27     
სილაღემა ბუნების ცეცხლი აუგზნო და მის
Line of edition: 28     
ვაჭრის ქალისა ჯაჯის ქნა ბრძანა. მან ქალმა ფიცხელი
Line of edition: 29     
ტანჯვა ვერ შესძლო და მცირესა ხანსა სიკუდილის ჭანგთა
Line of edition: 30     
გაება.
Line of edition: 31        
მის ქალისა მოძმენი და ნათესავნი შეიყარნენ და მათი
Line of edition: 32     
ტირილი და ვაება ცამდე აღიწია. ბრძენმა და გულმმობილმა
Line of edition: 33     
ვეზირმა ესე საქმე ყოველივე ჴელმწიფისა გულისფიცართა
Page of edition: 946   Line of edition: 1     
დაწერა. რა ესეთი უსამართლოების კვამლი მისის საჯალაბოსა
Line of edition: 2     
სახლით გამოჰჴდა, ჴელმწიფემა სინანულითა და სიბრალულითა
Line of edition: 3     
მათ მოჩივართა მრავალი უბოძა და მათი გული შეიჯერა
Line of edition: 4     
და თჳსსა ქალსა სიყუარულისა თუალი აჰყარა და
Line of edition: 5     
ესეთისა უმსგავსოსა და უგზოსა ქნისათჳს სიმაღლის ხარისხით
Line of edition: 6     
ჩამოაგდო. უგუარო / და ბოროტი იგი ოქრომჭედელი      Page of alt.ed.: D_549 
Line of edition: 7     
ნაცვლისმიგებისა შიშით გაიპარა. დედოფალმა ქალისა ქალაქს
Line of edition: 8     
გარეთ დაყენება ამჯობინა და სადაც საჴელმწიფო ოთხწალკოტი
Line of edition: 9     
იყო, მუნ დაადგინა; ვირე მამა გულს მოიბრუნებდეს
Line of edition: 10     
და რისხუასა მოიმდორებდეს, და მასუკან ღირსნი კაცნი
Line of edition: 11     
შუა ჩამოიყუანონ მეხვაიშნედ და მამას შეარიგონ, შინაღა შემოვიყუანო.
Line of edition: 12     
ქალი რა მუნ შეიყუანეს, ოქრომჭედელი მის სამსახუროდ
Line of edition: 13     
მივიდა. ქალმა რა ნახა, განრისხდა, / დია ავად      Page of alt.ed.: T_268 
Line of edition: 14     
მიეპყრა, უთხრა:
Line of edition: 15        
-- ავგუარო, ბუნებაბოროტო, თესლგარყვნილო! უთხრა:



Line of edition: 16  
ლექსი


Line of edition: 17        
სად შენი ხატი ესახოს, კედელთა შესაჭვრეტელი,
Line of edition: 18        
მისი მხედველი თუალიმცა ნუმც არის დაუშრეტელი.


Line of edition: 19        
აწცა ამად მოსრულხარ, კულავღა უარესი საქნელი შემოგვძინო
Line of edition: 20     
და მაცთურობითა უძნელესი ბოროტი აღადგინოო.
Line of edition: 21     
გამრიდე, შენი ჩემთან ყოფნა აღარაოდეს იქნების და არცაღა
Line of edition: 22     
შენი საუბარი შემიძლიაო.
Line of edition: 23        
ოქრომჭედელი იქით გაძებული წავიდა და იმედმოწყვედილი
Line of edition: 24     
პირი უდაბურთაკენ დააპყრა, მწუხარე და შეჭმუნებული      Page of alt.ed.: C_554 
Line of edition: 25     
ვიდოდა. რა დაღამდა და შავმა ღრუბელმა შავი ჴარის
Line of edition: 26     
ფარდაგი** ბრწყინვალეს ჰაერს ჩამოაფარა და ვარსკვლავთა
Line of edition: 27     
სხივნი უჩინო ყო, საწყალი ესეთსა დროსა შეესწრა, რომე
Line of edition: 28     
ლილასა სცრიდენ, კვამლსა და ნახშირსა წვიმასა შეასწორებდენ.
Line of edition: 29     
თქმულა:



Line of edition: 30  
ლექსი


Line of edition: 31        
ღამე ზანგისა უშავე, ეთიოპისა მსგავსია,      Page of alt.ed.: A_352 
Line of edition: 32        
თევზის ზურგს შესცილებოდა მას მისი იგ სისავსია.255*


Line of edition: 33        
იგი გულშემოყრილსავით ბარბაცებდა. მუნ მონადირეს
Line of edition: 34     
ნადირთათუის თურე ორმო ჩაეთხარა. მას შინა ერთი გუელი
Page of edition: 947   Line of edition: 1     
და ერთი ყაზუპუნა და ერთი ვეფხვი ჩაცვივნულიყუნეს. ოქრომჭედელი,
Line of edition: 2     
სხვისათჳს ჴნარცვის მთხრელი, მგზავრ მიმავალი
Line of edition: 3     
პირუტყულად მაშიგ ჩაიჭრა. უთქუამთ:



Line of edition: 4  
შაირი


Line of edition: 5        
ვინ სხუასა მთხრებლსა მოუთხრის უსამართლობის სახითა,
Line of edition: 6        
მის თავსა უზამს ზიანსა საქმითა დასანახითა:
Line of edition: 7        
ვით ყაჭის ჭია გარემოს თავს მოიბლარდნის მახითა,
Line of edition: 8     
და   მანც თჳსი ზომა მოთხაროს, ბარი თუ ჰქონდეს რა ხითა.


Line of edition: 9        
რა ესენი მას მთხრებლსა ჩაცვივდნენ, თჳსისა მწუხარებისაგან
Line of edition: 10     
სხუათა სავნებელად ვერ მოიცალეს, რაცაღა ხანი ერთგან
Line of edition: 11     
ერთმანერთისა უწყენელად იყუნენ. მაშინ ერთი მოქალაქე მგზავრი
Line of edition: 12     
კაცი იგი შეებრალა და თქუა: კაცი ესე ადამის ნათესავია
Line of edition: 13     
და ამა შეჭირვებისა მორევსა ჩაჭრიალა, და სიკუდილისა მინდორსა
Line of edition: 14     
მისწურვია და სიცოცხლის სავანე დაუგდია. ამას ვეცდები,
Line of edition: 15     
ესე აწიდამ ამოვიყუანო და ამა / საქმისა მადლითა სულსა      Page of alt.ed.: T_269 
Line of edition: 16     
საგძალსა შეუკრებო.
Line of edition: 17        
მის კაცის ამოსაყუანელად თოკი / ჩაუშვა. უაპუზუნა შემოახლტა      Page of alt.ed.: D_550 
Line of edition: 18     
და ამოვიდა და ორმოსა პირსა დაჯდა; მეორედ
Line of edition: 19     
ჩაუშვა თოკი, გუელი შემოეხვია და იგიცა ამოძურა; მესამედ
Line of edition: 20     
თოკსა ვეფხმა ჭანგი მოჰკრა და იგიცა ზე ამოიჭრა. სამთავე
Line of edition: 21     
მას მგზავრსა მადლი მოახსენეს. უთხრეს:



Line of edition: 22  
ლექსი


Line of edition: 23        
ბედს ვეწივეთ, ღ(მერ)თმან მოგუცა, არა ჩუენმა ცდა და ჴერჴმა,
Line of edition: 24        
რაცა მადლი შენ ჩუენზედ ჰქენ, დასავალად შენმა ფერჴმა.


Line of edition: 25        
შენ ჩუენზედა დიდად დაშვერ და თავს დიდად გარდასაჴადი
Line of edition: 26     
ვალი დაგუადევ, აქა ამისი მუქაფა და ბოდიშის მოჴდა არ
Line of edition: 27     
ძალგვიცსო. ყაპუზუნამ უთხრა:
Line of edition: 28        
-- ქალაქსა რა კლდე ახლოს ახლავს, მე მის ძირს ვსადგურობ,
Line of edition: 29     
და თუცა სიყუარულით დაშვრები და ჩემსა სახლსა
Line of edition: 30     
გაანათლებ, სიკეთეზედ სიკეთეს დამატებო. -- ვეფხმა უთხრა:
Line of edition: 31        
-- მეცა მის ქალაქისა მახლობელად ტყესა შინა ვმკვიდრობ,
Line of edition: 32     
და თუცა მუნით გამოიმგზავრებ, სამსახურს ვეცდებიო.
Line of edition: 33     
-- გუელმა უთხრა:
Line of edition: 34        
-- მე ქალაქისა ზღუდესა შინა სორო მაქუს, და რა იქ
Page of edition: 948   Line of edition: 1     
მობრძანდები, ვეცდები ჩემი ვალი გარდავიჴადოო. ამა სამთავე
Line of edition: 2     
ერთი ანდერძი გუაქუს, / თუცა მას დაგვიჯერებ, შენთჳსვე      Page of alt.ed.: C_555 
Line of edition: 3     
სჯობიაო: ამა კაცსა მის ორმოთაგან ნუ ამოიყუან. თავად
Line of edition: 4     
ადამის ტომთა პირობის გათავება არ იციან და კეთილის ნაცულად
Line of edition: 5     
ბოროტსა მიაგებენ, მათის საცხადის საქმისაგან ნუ
Line of edition: 6     
მოსცთები და მათის ფარულის ხლათისაგან და უწმიდურის გულისაგან
Line of edition: 7     
ნუ დამშვიდდებიო. უთხრეს:



Line of edition: 8  
ლექსი


Line of edition: 9        
სიმუხთლე, დაუნდობლობა უგვანთა კაცთა წესია,
Line of edition: 10        
მათი საქმე და ბუნება მჴეცთაგან უარესია!


Line of edition: 11        
ამ ჟამის კავნი სახით კეთილად ეჩუენებიან და სიმართლისაგან
Line of edition: 12     
შორს არიანო. უთხრეს:



Line of edition: 13  
ტაეპი


Line of edition: 14        
სახით ცხოვარსა მიგუანან, საქმითა -- მგელს მძვინვარესა!


Line of edition: 15        
კაცი იგი, რომელი ესოდენსა ჟამთა ჩუენთან იყოფოდა
Line of edition: 16     
მისი გზა კეთილად ვიცანით: მისსა აგებულებასა შინა მოწყალებისა
Line of edition: 17     
და სიბრალულის ნიში არა ჩანსო. / უთხრეს:      Page of alt.ed.: T_270 



Line of edition: 18  
შაირი


Line of edition: 19        
კაცი სოფელს ჰგავს, სოფელი შვენის და ჭრელობს ფერითა,
Line of edition: 20        
სიმწყაზრით ნუ მიენდობი, თუ ვერ გაიცნა ვერითა.
Line of edition: 21        
სოფლის საშროშნე მოსჩხრიკო, ძირთა სუნევდე წვერითა,
Line of edition: 22     
და   დანდობის სუნი არ უდის, -- ესე სცან დასაჯერითა!


Line of edition: 23        
თუცა ამა ჩუენსა სიტყუასა არ დაიჯერებ, ესეთსა დღესა
Line of edition: 24     
შეესწრები, დიდად ინანდე, არა გერგოს რაო.
Line of edition: 25        
მან მოგზაურმა / მათ არ მოუსმინა, და თოკი ჩაჰკიდა და      Page of alt.ed.: D_515 
Line of edition: 26     
ოქრომჭედელი ამოიყუანა. რა ამოვიდა, მადლი გარდიჴადა და
Line of edition: 27     
ჴელმწიფის წყალობისა და თჳსისა უბედურობისა ამბავი მოკლედ
Line of edition: 28     
უამბო და მას დღეს მასთან წაყოლას შეეხვეწა: ნუთუ
Line of edition: 29     
მეცა მუქაფა რამე შემოგზღოო. მგზავრმა უთხრა:
Line of edition: 30        
-- აწ ღ(მრ)თის ძალით გზ/ას მივალ, და სამიოდე დღენი      Page of alt.ed.: A_353 
Line of edition: 31     
მინებს მივლა-მოვლა, და თუცაღა, ღ(მერ)თ(მა)ნ დღენი მომცა, პაემანი
Line of edition: 32     
დამიღებია, მერმეღა ადრე გიახლებიო. უთხრა:



Page of edition: 949  
Line of edition: 1  
ტაეპი


Line of edition: 2        
თუცაღა დღენი მისხენან, მზა ვარ-ყე სამსახურადო.


Line of edition: 3        
ესეთისა პაემნითა ერთმანეთსა დაესალმენ და მის-მის გზას
Line of edition: 4     
წარემართნენ. ოქრომჭედელი მასვე ქალაქსა შევიდა და ერთსა
Line of edition: 5     
ადგილსა დაიმალა, და ჴელმწიფეცა მის გაშინაურებასა და
Line of edition: 6     
წყალობასა ზედა ინანდა და ვეზირისა სწავლისა დაუჯერებლობაზედა
Line of edition: 7     
ირცხოდა. ქალი აღარ ინახვინა, და რომელიც დიდებულნი
Line of edition: 8     
და წარჩინებულნი მეხვაიშნედ მოვიდნენ, არ აპატივა.
Line of edition: 9     
მართ ერთი წელი ეგრე წარჴდა. მან პირველჴსენებულმან
Line of edition: 10     
მოგზაურმა თემნი და ქალაქნი მოიარნა და სამასი ფლური
Line of edition: 11     
იშოვნა, და ბოლოდ სამკვიდროვე მოაგონდა და ეგრე
Line of edition: 12     
იტყოდა: / თუცა აქ ნებიერად ვარ და არა მაკლია რა, მაგრამ      Page of alt.ed.: C_556 
Line of edition: 13     
სამშობლოთა აერი კაცთათჳს მაშვნეა და სიმრთელეს იგი
Line of edition: 14     
უჯობსო და მუნებური გემო უფრორე ეგემების პირთაო.
Line of edition: 15     
თქუა:



Line of edition: 16  
ლექსი


Line of edition: 17        
რა უნდსა მიწის სანაცვლოდ თუალ-მარგალიტი დაუგო,
Line of edition: 18        
უნდსა მიწავე სურიან, არ უჩანს იგ სააუგო.


Line of edition: 19        
მერმე შემოიქცა და სამკვიდროსაკენ სწრაფად წამოვიდა
Line of edition: 20     
და მომავალსა ყაპუზუნას სადგურის სიახლოესა დაუღამდა
Line of edition: 21     
და მუნ გარდაჴდა. რა ღამემ ჟამი რამე გავლო, სისხლისა
Line of edition: 22     
მღვრელნი ორნი მზირნი, მახვილმოწვდილნი, რომლისა შიშითა
Line of edition: 23     
მარიხი ღვიძლის გაპობისათჳს ფრთხილობდა და ოროლოსანი      Page of alt.ed.: T_271 
Line of edition: 24     
თევზი სულის მომნადირებელის მათის ჴრმლის რიდით
Line of edition: 25     
პირსა ფარსა იფარებდა. თქმულა:



Line of edition: 26  
ლექსი


Line of edition: 27        
გულთგამგურემელსა თუალთაებრ მეშურნეთ სისხლთა მღურელია,
Line of edition: 28        
ბანაკთა სისხლის სმისათჳს ჴმალმოლესვითა მსვრელია.


Line of edition: 29        
მას კაცსა თავს დაესხნენ, შეიპყრეს, გაცარცვეს და გაშიშვლებული
Line of edition: 30     
საბლებით მაგრად შეკრეს, და გზას გარდაცილეს და
Line of edition: 31     
მთის ძირად დააგდეს და წავიდნენ. შეკრული იგი ამას იგონებდა
Line of edition: 32     
და იტყოდა: ვიდრეღა სული მიდგანან, ერთსა უსტარსა
Line of edition: 33     
ჩემსა თავსა წაუკითხაო. თქუა:



Line of edition: 34  
ტაეპი


Line of edition: 35        
ნუღარ იმდურვი, ჱე, მადლობა გმართებს შესწირო.


Page of edition: 950  
Line of edition: 1        
მას ღამეს შეკრული ესეთის მოვლენისათვის ღ(მერ)თსა
Line of edition: 2     
, მადლობდა. რა გათენდა, ჴელ-ფერჴის / ტკივილმა დიდად შეაჭირვა,      Page of alt.ed.: D_552 
Line of edition: 3     
ყივილი და ვალალება იწყო. იტყოდა



Line of edition: 4  
ლექსსა


Line of edition: 5        
გულო, გტკივიან ასონი, დაიწყევ ღაღადებანი,
Line of edition: 6        
მაგრამ შემწესა ვერ ვხედავ, შემრჩეს აქავე დებანი.


Line of edition: 7        
ცრემლსა მწარესა თუალთაგან ანჩქრევდა და იტყოდა: ვაიმე,
Line of edition: 8     
რას სასიკუდილოსა ადგილსა ჩამოვარდი -- ჩემსა ამბავსაცა
Line of edition: 9     
ვერავინ სცნობს და სულისა შემაიწრებელისა კეეშნითა
Line of edition: 10     
სიკუდილისა უფსკრულთა დავინთქმიო. თქუა:



Line of edition: 11  
ლექსი


Line of edition: 12        
გულმტკივარისა ტკივილი რა იცის გულდადებულმა?
Line of edition: 13        
ჩემს კიდე ვინ სცნას, რა მჭირმან, გლეხმა თუ გადიდებულმა!


Line of edition: 14        
მას ჟამსა ყაპუზუნა საზრდოს საძებრად დაიარებოდა და
Line of edition: 15     
მის კაცისა ახლორე გავლო. რა მისი მწარე ვაება მიესმა
Line of edition: 16     
მიბრუნდა, თჳსი კეთილისმყოფელი ჭირში გაბმული ნახა, თუალთა
Line of edition: 17     
სისხლისა ნაკადელმა გარდმოსჩქეფა და უთხრა:
Line of edition: 18        
-- ეჰა, სასურველო მოყვასო, ჩემო ჭირისაგან გამომჴსნელო,      Page of alt.ed.: C_557 
Line of edition: 19     
ამა ჭირსა შიგა ვის ჩაუგდიხარ და ესე რაჲ
Line of edition: 20     
მოგვლენიაო?
Line of edition: 21        
მგზავრმა უთხრა: /      Page of alt.ed.: T_272 
Line of edition: 22        
-- ეჰა, საყვარელო, ამა საჭმუნვაროდან აშენებულსა სოფელსა
Line of edition: 23     
რაჲცა საუკეთესო სიხარულია, იგი უფრორე ჭირითა და
Line of edition: 24     
ზრუნვით სავსე არისო! უთხრა:



Line of edition: 25  
ლექსი


Line of edition: 26        
ამ საფუტკრიდამ ვინ ჭამა უფიტოდ თაფლის გოლია,
Line of edition: 27        
რომე ფუტკარმა არ უცა ეკლის უწლოსი სოლია?!


Line of edition: 28        
რომელსაც კაცსა ამა სიტყვისა გულისხმის-ყოფა აქვს და
Line of edition: 29     
ამა საქმისა სიმართლე გამოსცხადებია, არცა ამ სოფლის ჭირის
Line of edition: 30     
ეკლის ჩხვლეტისა სიმწუხარისათჳს შემოდგომის ღრუბელსავით
Line of edition: 31     
სიმწარის ცრემლთა ჰვრიდეს, და არცა ახალ-ნორჩვარდებრ
Line of edition: 32     
გაზაფხულის ჟამს ლხინსა და შვებას აულაღდეს
Page of edition: 951   Line of edition: 1     
ამისთვის რომე არცა ზრუნვა და არცა სიმხიარულე ხანგრძლად
Line of edition: 2     
არ დადგებისო. უთხრა:



Line of edition: 3  
შაირი


Line of edition: 4        
ესე სოფელი ერთპირზე მიწყივ არს დაუდგომელი,      Page of alt.ed.: A_354 
Line of edition: 5        
მოგცემს და მალე წაგართუამს, სიცრუვე მიუწდომელი!
Line of edition: 6        
რაცა არა გაქვს, რას გარგებს? წაგერთმის გაქვსღა რომელი,
Line of edition: 7     
და   რადგან ვერც ერთსა შერჩება, რადმცა ხარ მაზედ მწყრომელი?


Line of edition: 8        
მზირთაგან მისი შეპყრობა და გაცრცვა და საქონლის
Line of edition: 9     
წახმა, და შეკრვა და დაგდება -- ყოველივე უამბო. ყაპუზუნამ
Line of edition: 10     
ნუგეში სცა. უთხრა:



Line of edition: 11  
ლექსი


Line of edition: 12        
უიმედოთა იმედი ბედია ღ(მრ)თის მოცემული,      Page of alt.ed.: D_553 
Line of edition: 13        
ბნელს ღამეს მოსდევს ნათელი, ნათელსა -- ბინდი ცემული.256*


Line of edition: 14        
მე რაცა ძალმიცს ამ შენსა საქმესა ვეცდები, მაგრამ პირველად
Line of edition: 15     
საუკეთსოდ ეს მგონია, შენ ამა კრულებისაგან გაგჴსნაო.
Line of edition: 16        
მიფრინდა კბილითა და თოკები შეაჭრა და ახლორე ქოხი
Line of edition: 17     
რამე შეემზადა, მუნ მიიყვანა და ნედლი და ჴმელი ხილი მოართვა
Line of edition: 18     
და მუნ მას დღეს მოცდას ევედრა და განსვენებისა წესითა
Line of edition: 19     
შვებისა სასთაულთა თავის დადება მოახსენა, -- ვირე მოვიდოდე,
Line of edition: 20     
მომილოდინეო. თჳთ მუნით ჩქარად წავიდა და მზირთა მათ
Line of edition: 21     
ეწივა. მათ ღამე და დღე მოუსვენებლად ევლოთ და ერთსა
Line of edition: 22     
წუაროს პირს მაშურალნი მიწოლილიყუნენ და ძილი მოსლოდათ.
Line of edition: 23     
ნაალა/ფევი და ხალთები ზურგთაგან მოეჴსნათ და უშიშრად
Line of edition: 24     
და მშვიდად დაწოლილიყვნენ. სამსახუბისას ყაპუზუნა
Line of edition: 25     
მოეწივა. რა იგინი ეგრე ნახა, დიდად იამა, და მათი პარჭუკები
Line of edition: 26     
დახსნა, ფლური იგი ამოიღო და ერთსა ადგილსა დაფლა
Line of edition: 27     
და კვლავ გამობრუნდა და რაც მათი საჭურველი და სამოსელი
Line of edition: 28     
იყო, დაჰპარა და სხუაგან დამალა. თჳთ ერთის ფარულის
Line of edition: 29     
ადგილით ჭვრეტა დაუწყო. რა მზირთა მათ გაეღვიძა, მათის
Line of edition: 30     
ტვირთისა და საჭურველისაგან ვეღარა პოეს რა. აქა-იქ ეძებდეს
Line of edition: 31     
და შეღონებულნი კუალსაცა ვერ შეხუდენ. ერთმან მათგანმა
Line of edition: 32     
თქუა:
Line of edition: 33        
-- ძმანო, წყარო ესე კაცთა სავალი არ არის. აქა გზა წარსავალი
Line of edition: 34     
შორავს და ადამიანთა კუალი არა ჩანს და არცა კაცთა
Line of edition: 35     
ნაქმარი მგონია. წყარო ესე ნუთუ / დევ-ქაჯთა იყოს? ჩუენ      Page of alt.ed.: C_558 
Page of edition: 952   Line of edition: 1     
უმეცრებით ესეთი საქმე თავსა შევამთხვიეთ. აწ ჩუენ მადლი
Line of edition: 2     
ღ(მერ)თს მივსცეთ, რომელმან მათისა ჴელისაგან გვიჴსნა და
Line of edition: 3     
ცოცხალი დავრჩით. ადრე ვივლტოდეთ აქათ, რაცაღა სულისა
Line of edition: 4     
ნაწილი შეგვრჩომია, სწრაფად იგი გარდავხვეწოთო! თქუა:



Line of edition: 5  
შაირი


Line of edition: 6        
უდაბნო ქაჯით სავსესა მოვედით, შევეყარენით,
Line of edition: 7        
გული ვიწრონი ნაღვლისა სიფართით გავამწარენით.
Line of edition: 8        
სოფელმან არსად დაგვინდო, სადაც რომ შევეწყნარენით,
Line of edition: 9     
და   უცებთა გზათა მავალთა თავი სრულ გავიმწარენით.      Page of alt.ed.: D_554 


Line of edition: 10        
მასუკან მათ მზირთა შიშისა მისგან გულაღრძვით პირი
Line of edition: 11     
სიჩქარის გზას დააპყრეს და ვლეს. უთქუამთ:



Line of edition: 12  
ტაეპი ჩახრუხელი


Line of edition: 13        
რა ცისა ველსა, გრილსა და სველსა უნჯი იპოვა მიწას დებული.


Line of edition: 14        
ყაპუზუნამ მგზავრი იგი მას წყაროსთან მოიყუანა და მისი
Line of edition: 15     
წანართმევი ფლურები და რაჲცა მათ მზირთათჳს დაეპარა, ყოველივე
Line of edition: 16     
მას კაცსა უძღუნა. მან მგზავრმა თჳსი იგი ფლური
Line of edition: 17     
აიღო და მათ მზირთა ნაძარცვი არარა ინდომა. ყაპუზუნასა
Line of edition: 18     
მშვიდობა მისცა, ქალაქსა მას მომართა. მისი გზა ტყისა მის
Line of edition: 19     
გამოსავლელი თურე იყო, სადა ვეფხვი იგი გუარობდა. შორით
Line of edition: 20     
რა ვეფხი დაინახა, ლომსა ამსგავსა, დიდად შეშინდა და დამალვა
Line of edition: 21     
ეწადა. ვეფხმა უყივლა:
Line of edition: 22        
-- ნუ იშიშვი, მე შენი მოყუარე ვარო! უთხრა:



Line of edition: 23  
ტაეპი


Line of edition: 24        
ყველა მახსოვს ნაკეთვარი შენი ჩემზედ დანავალი! /      Page of alt.ed.: T_274 


Line of edition: 25        
რა ახლოს მოვიდა, ეთაყუანა და დიდი მადლობა მოახსენა
Line of edition: 26     
და მცირესა ხანსა მუნ გასვენებასა ეაჯა. რა მგზავრმა დაიცადა,
Line of edition: 27     
ვეფხი ჩქარა წავიდა, სტუმრისა სამასპინძლოს შოვნისათჳს
Line of edition: 28     
აქა-იქ ვლიდა. თურე მას ჟამსა ჴელმწიფის ქალი მას
Line of edition: 29     
წალკოტსა გარე სეერნობდა; ზედ შეხვდა ძვირფასის სამკაულითა
Line of edition: 30     
შემკული. ვეფხი შესთქრა და თავი მოგლიჯა, და სამკაული
Line of edition: 31     
ასწყვიტა და მას მგზავრსა მოუტანა და მიართვა.
Line of edition: 32     
მგზავრი დაესალამა და ქალაქსა მას წამოვიდა. მგზავრს ოქრომჭედელზე
Page of edition: 953   Line of edition: 1     
ვალდებულობა მოაგონდა და ესე თქუა: -- მჴეცთა      Page of alt.ed.: A_355 
Line of edition: 2     
ესოდენი სიკეთე შემომზღვეს და ესოდენი სიმდიდრე შემძინეს
Line of edition: 3     
თუცა ოქრომჭედელი მნახავს, იფი გონიერი კაცია, ფერჴთა
Line of edition: 4     
ქუეშეცა გამეგების, არათუ სხვა პატივი და მასპინძლობა
Line of edition: 5     
დამაკლოს. ამა ყოველსა ჩემსა ნაშოვარსა მას მიუტან და იგი
Line of edition: 6     
ღირებულად გამიყიდის და დიდად მასარგებლებსო.
Line of edition: 7        
რასაცა ჟამსა ჴელმწიფის ქალისა სიკუდილი ქალაქში გაცხადდა,
Line of edition: 8     
მასვე ჟამსა მგზავრი იგი ქალაქად შევიდა, და ყოველი
Line of edition: 9     
სიმრავლე დარბაზს შეკრებილიყო. მაშინ ოქრომჭელი
Line of edition: 10     
სამალავის კუთხიდამ გამოსულიყო, თჳსსა / მოყვარესა ვისმე      Page of alt.ed.: D_555 
Line of edition: 11     
ნახვად ეძებდა: ამა ამბვისა გამოკითხვა ენება. მაშინ მოგზაური
Line of edition: 12     
იგი, მისზედ ვალდებული, შეხვდა, დიდად გაიხარა და პატიოსნად
Line of edition: 13     
თჳსსა სად/გომსა შეიწვივა. რა დასვა და მოიალერსეს,      Page of alt.ed.: C_559 
Line of edition: 14     
მერმე თჳსი ამბავი და ჴელმწიფის სამსახურით გამოვარდნა
Line of edition: 15     
და ყოველივე ყოფილი წვლილად წამოუთხრა. მან მგზავრმა
Line of edition: 16     
ნუგეში სცა, და გული დაუდვა და ეგრე უთხრა:
Line of edition: 17        
-- ეჰა, ძმაო, თუცა სოფლის უხანობისაგან ხვასტაგი და
Line of edition: 18     
სიმდიდრე მიგღებია, მე ოქრო და თუალთა პატიოსანთა და
Line of edition: 19     
უფასოათა მარგალიტისაგან ფარღული მაქვს და შენ თუალთა
Line of edition: 20     
მცნობელი ხარ, -- ესენი დამიყიდე და, როცა გინდა, შენთჳს
Line of edition: 21     
აიღე, სხვაჲ მე მარგინეო.
Line of edition: 22        
-- ესე პატიოსანი სამკაული ფასდაუდებელია. აწ შენ გულდებულ
Line of edition: 23     
და მხიარულ იყავ: ამა ცოტასა ხანსა სინა დიდსა დიდებასა
Line of edition: 24     
შეგძინებ, და შენ აქა გულნებიერად იყავ, ვირე მე
Line of edition: 25     
მოვიდოდეო.
Line of edition: 26        
მერმე ესე მოიგონა და იტყოდა: ესე კაი ბედი მომეცა. მე /      Page of alt.ed.: T_275 
Line of edition: 27     
რადგან ჴელმწიფე მრისხავს და აწ თჳსისა ქალისათჳს მწუხარეა
Line of edition: 28     
და თჳსისაქალისა მკულელსა ეძიებს, აწ მე ჴერჴისა
Line of edition: 29     
უცდელად არ დავდგები და ამის უკეთესსა ვერას მოვიხრიკებ:
Line of edition: 30     
ამა მგზავრსა ჴელმწიფესა ჴელთ მივსცემ და ამა ყელსაბამსა
Line of edition: 31     
ვაჩუენებ; მას მოჰკლავს და მე ჩემსა დანაშაულსა მომიტევებს
Line of edition: 32     
და ამა ფარღულსა სამთხრობლოდ მომცემს და მე პირველსავე
Line of edition: 33     
ხარისხსა აღმიყვანსო.
Line of edition: 34        
მივიდა დარბაზისა კარსა და დაიძახა:
Line of edition: 35        
-- ჴელმწიფის ქალის მკულელი დამიჭერია და მისი ყელსაბამი
Line of edition: 36     
ჴელთ გამომირთმევიაო!
Line of edition: 37        
ჴელმწიფეს რა ესმა, ფარღული იტხოვა. რა ნახა, იცნა და
Page of edition: 954   Line of edition: 1     
მანდატური გაუსივა და მგზავრი პყრობილი მოიყუანეს. რა
Line of edition: 2     
საბრალომ თჳსი თავი ესრე მყოფი ნახა, ოქრომჭედელსა
Line of edition: 3     
უთხრა:



Line of edition: 4  
ლექსი


Line of edition: 5        
მოყუარე, მომკალ უწყალოდ მოყრულად აქა დებითა,
Line of edition: 6        
მტერი არ მოჰკლავს ამგუარად მტერობის დაქადებითა!


Line of edition: 7        
ამისთანას სარეწავი არა გმართებდა ჩემთჳს მოსაცემელად!
Line of edition: 8     
ჴელმწიფე გარისხებულსა ესე ყოველი მართალსავით
Line of edition: 9     
დაანახვეო?
Line of edition: 10        
რადგან ყელსაბამი ნიშ[ა]ნი ჴელთ ეჭირათ, აღარა აუბნეს
Line of edition: 11     
რა, პატიმრად წაყუანა ბრძანა:
Line of edition: 12        
-- დღეს უცალოდ ვარ, ქალისა მწუხარება მაქვს და მისი
Line of edition: 13     
დაფლვის და სულისა გაგებისაო. აწ ქალაქი გაბასრებულსა
Line of edition: 14     
მოავლეთ და ეგრე საპყრობილეს დააბით და ხვალე
Line of edition: 15     
მოკალითო!
Line of edition: 16        
მას კაცსა რა აქა-იქ ატარებდენ, მან / გუელმა სოროთ თავი      Page of alt.ed.: D_556 
Line of edition: 17     
გამოყო. თჳსი მომრჩენელი კაცი გაქიქებული და შეკრული
Line of edition: 18     
ნახა, უმზირა და საპყრობილესა მას შინა შეჰყუა. მივიდა და
Line of edition: 19     
ჰკითხა და მისი ამბავი სცნა. დიდად დაუმძიმდა და უთხრა:
Line of edition: 20        
-- მე გითხარ-ყე, მას კაცსა მინდობა და პირისწყალი არა
Line of edition: 21     
აქუას და ნუ ამოიყუან-მეთქი, და არ დამიჯერეო. უთხრა:



Line of edition: 22  
ლექსი


Line of edition: 23        
მე მასვე დღესა ფარადის იმედი გარდამივარდა,
Line of edition: 24        
რა შვიდი გულის სადავე შირინის ჴელთა მივარდა!257*      Page of alt.ed.: T_276 


Line of edition: 25        
მგზავრმა უთხრა:
Line of edition: 26        
-- ეჰა, საყვარელო მოყუასო! ჩემსა დაკოდილსა გულსა
Line of edition: 27     
რომელსა სალბუნსა კურნებად ადებ, ეგე უფრორე აწყლულებს
Line of edition: 28     
და სხვა სარგებელი არარაჲ აქვს. მე რაცა მჭირს, მეყოფის
Line of edition: 29     
შენისა სიტყვისა უსმენარობითაო. უთხრა:



Line of edition: 30  
ტაეპი


Line of edition: 31        
ქალაქთა საკიცხელი ვლი საქუეყნოდ შერცხვენილია.


Line of edition: 32        
სხუაჲ რამე მოიგონე, ნუთუ შენითა შეწევნითა სული
Line of edition: 33     
მოვარჩინოო.

Page of edition: 955  
Line of edition: 1        
გუელმა უთხრა:
Line of edition: 2        
-- გუშინ ჴელმწიფის დედასა დავკბინე და მისის წამლისათჳს
Line of edition: 3     
ქალაქი ესე სეაჯერეს და ვერარა ღონე დაიდვეს. ესე
Line of edition: 4     
ბალახი შეინახე და ხვალე შენ მოგძებნიან და გკით/ხუენ გუელისა      Page of alt.ed.: A_356 
Line of edition: 5     
ნაკბენისა წამალსა, და შენ ცოდნა იჩემე, და რაჲ ჴელმწიფესა
Line of edition: 6     
ამასა მოახსენებენ, მიგიწოდს; და რა მიხვიდე, პირველად
Line of edition: 7     
შენი სარჩელი წარმოუთხარ და მერმეღა წამალი დედასა
Line of edition: 8     
მისსა ასვი. ეკურნება და ამა ფათერაკსა გარდარჩებიო.
Line of edition: 9        
მგზავრმა მადლი ჰკადრა და გუელი თჳსავე ადგილს      Page of alt.ed.: C_560 
Line of edition: 10     
წავიდა.
Line of edition: 11        
დილასა ადრე გუელი ჴელმწიფისა დედისა სახლთა ერდოთა
Line of edition: 12     
აჰხდა და საკვამლურისაგან ჩამოჰყივლა: გუშინ რომელი
Line of edition: 13     
მგზავრი უბრალოდ საპყრობილესა პატიმარ-ჰყავთ, მან გუელის
Line of edition: 14     
ნაცემის წამალი იცის და იგი ჰკურნებსო!
Line of edition: 15        
მაშინ შვილოცა დედასა თავით უჯდა, რომლისა მწუხარებითა
Line of edition: 16     
ქალისა გლოვაცა დავიწყებოდა და მკურნალნი უსხდეს
Line of edition: 17     
და მისსა წამალსა ჰკითხვიდა. რა ჴმა ესე ესმა, ერდოთა კაცი
Line of edition: 18     
აგზავნეს, -- ვინ არის, მოუწოდეთო! სულიერი ვერა პოეს, და
Line of edition: 19     
მათ ზეგარდმოსა ჴმასა შესწამეს და გული დააჯერეს. მასინვე
Line of edition: 20     
პატიმარი იგი გაჴსნეს და ჴელმწიფის წინ წარმოადგინეს.
Line of edition: 21     
მგზავრმა თავის მართლობად ენა აღძრა და მოახსენა:



Line of edition: 22  
შაირი


Line of edition: 23        
ეჰა, მეფეო, სამართლად მსჯავრიმცა შენი დიდობენ,
Line of edition: 24        
შენს კართა წინა მუხთალნი და ცრუნი ნუმცა ფლიდობენ:
Line of edition: 25        
ყოვლნი მტყუანნი სარჩელსა შენისამც ჴრმლითა რიდობენ,
Line of edition: 26     
და   ჩემი სცან სწორე სიმართლე, საცუდავად რად მიმზიდობენ?      Page of alt.ed.: T_277 


Line of edition: 27        
გუელნაცემისა წამალი დია გამოცდილი მაქუს და ქუეყნისა      Page of alt.ed.: D_557 
Line of edition: 28     
დედოფალი ლხინებასა ადრე ჰპოებს, მაგრამე პირველად ჩემი
Line of edition: 29     
სიმართლე, ანუ შეცოდება თქუენმა მაღალმა გულმან სცნას და
Line of edition: 30     
ჴელმწიფურითა მსჯავრითა ორიოდენ სიტყუა მისსა სვესვიანობისა
Line of edition: 31     
შემკრებელსა ყურსა მოასმინოსო. მოახსენა:



Line of edition: 32  
შაირი


Line of edition: 33        
ყური მოუპყარ, მაღალო, ამ საჩივრისა სმენასა,
Line of edition: 34        
ვიაჯი, ვითხოვ ვედრებით, სურვილით აღვძრავ ენასა:
Line of edition: 35        
ვინცა მღვიძარე არ არის, უდბად წევს მიწყივ ქუენასა,
Line of edition: 36     
და   იგი კეთილსა ვერ ჰპოებს აღსაფრენელად ზენასა!


Page of edition: 956  
Line of edition: 1        
ჴელმწიფის გულთა მის მგზავრის სიმართლის ეჭვი შევიდა
Line of edition: 2     
და საჩივრის თქმისა დასტური დასცა. მან მგზავრმა კადნიერად
Line of edition: 3     
და პირსწორედ და სრუ/ლისა წესითა თავისა გარდასავალი      Page of alt.ed.: C_561 
Line of edition: 4     
ყოველივე მოახსენა და მისი სიმართლე ჴელმწიფის წინაშე
Line of edition: 5     
გამობრწყინდა. მერმე ბალახი იგი რძითა შეაგბო, შეასვა
Line of edition: 6     
სნეულსა და მაშინვე საკურნებელი ნიშანი გამოაჩნდა. ჴელმწიფემ
Line of edition: 7     
პატიოსანი სამოსელი შემოსა და მრავალი უბოძა, და მისი
Line of edition: 8     
სარჩობელი შიშთვილი ოქრომჭედელსა ელოდა. რომელსა
Line of edition: 9     
ფლურთა და ფარღულისა და ჴელმწიფისაგან ამაღლებისა იმედი
Line of edition: 10     
ჰქონდა, მას მრისხანე მანდატური მიუჴდენ და მგზავრისა
Line of edition: 11     
ნაცულად იგი ჩამოჰკიდეს. მას ჟამსა ეგეთისა ცილისსემწამებელსა
Line of edition: 12     
კაცსა ძელზედ დააშთობდენ, მისსა საკიცხელსა გუამსა,
Line of edition: 13     
ცილისწამებისა და მიუნდობელობის ნაგვთაგან სავსესა,
Line of edition: 14     
განგავეს და თჳსი საფერი მისაგებელი მიაგეს. თქუა:



Line of edition: 15  
შაირი


Line of edition: 16        
ნაცვლისგებისა სოფელსა თუცა ესახლო მშვიდობით,
Line of edition: 17        
სხვასა ბოროტსა ნუ იზამ, სული დაიცევ რიდობით;
Line of edition: 18        
კეთილი გინდეს, კარგი ქენ, იყავ უფლისა მინდობით,
Line of edition: 19     
და   თვარა, რასაც იქ, მოგხვდება უნამეტნავე დიდობით.



Line of edition: 20  
*
Line of edition: 21  
* *


Line of edition: 22        
ესე არს სამეფო არაკი, -- კარის გამგეთა და ყმათა და მოსამსახურეთა
Line of edition: 23     
რიგიანად გასინჯვა, რომელ მეფეთაგან ჴამს გამოუცდელად
Line of edition: 24     
არავინ დიდსა საქმესა არ შეაბას და არცა გამოუკულევე/ლად
Line of edition: 25     
რისხვა წარმოთქუას, და ამას ცდილობდესთჳსა      Page of alt.ed.: T_278 
Line of edition: 26     
სიმაღლისა დროსა და ჟამსა სააქაოსა სახელოვნად იყოს      Page of alt.ed.: D_558 
Line of edition: 27     
და საიქიო ამ საქმით კეთილად დაიმკვიდროსო. თქუა:



Line of edition: 28  
შაირი


Line of edition: 29        
ცა მიწყივ ბრუნავს, თათოსა აძლევს ჟამ-ჟამად შრომასა,
Line of edition: 30        
ვის რა ნობარი მიხვდება, თუცა სცნობს მისსა ზომასა.
Line of edition: 31        
არცარა იგი შერჩება, შეჰკრვია რასაც ნდომასა.
Line of edition: 32     
და   ნეტავი მას კაცს, რომელი განერას ღ(მრ)თისა წყრომასა! /      Page of alt.ed.: T_279 




Next part



This text is part of the TITUS edition of Sulxan-Saba Orbeliani, Kilila da Damana.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 29.8.2008. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.