TITUS
Sulxan-Saba Orbeliani, Kilila da Damana
Part No. 4
Previous part

Chapter: 2  
Page of edition: 421  
Line of edition: 1  


Line of edition: 2  
კარი მეორე      Page of alt.ed.: A_108 

Line of edition: 3  
ავისმოქმედისა ნაცულის მიგებისა
Line of edition: 4  
და მათის საქმის ბოლო და
Line of edition: 5  
ბოროტის მიჴდომა


Line of edition: 6        რაიმ ბრძანა:
Line of edition: 7        
-- ეგე ყოველივე მოვისმინე, რაჲცა მშვიდისა და ბრძნისა
Line of edition: 8     
ანუ ავენისა არაკები ბრძანე, რომელმანცა მზაკუარებისა სიმუხთლითა
Line of edition: 9     
და ორგულობისა მოქმედებითა თუალთა ჴედი დააფარა,
Line of edition: 10     
და თვისი ჴელმწიფე მოწყალებისა გზიდამა შეაცთუნა, და
Line of edition: 11     
მიუნდობელისა და პირგაუთავებელისა სახელი უწოდა, და
Line of edition: 12     
მოტყუებითა ლომი ესეთსა საქმესა ზედა დააყენა, რომე ბედნიერობისა
Line of edition: 13     
და სიმაღლის ფერჴი შემუსრვად მოინება. აწე
Line of edition: 14     
ესე მწადიან მეცნიერისა ბრძნისაგან, უმჯობესი თჳთვე უწყის
Line of edition: 15     
და ამისი დასასრულიცა გამოაჩინოს და გამოთქუას. -- ამა
Line of edition: 16     
ამბვისა შემდგომად ლომი რა გონებას მოეგო, და დამანაზე
Line of edition: 17     
გუნება გაერყუნა, მისი მართებული რა უყო, ანუ მისის შემცოდეობისა
Line of edition: 18     
წიგნი ვითარ წაუკითხა, ანუ დამანამ რომლისა      Page of alt.ed.: T_242 
Line of edition: 19     
საქმითა და რიგითა თავი რაგვარად იმართლა, ანუ / თჳსისა
Line of edition: 20     
მოჩივრისათჳს რა ჴერჴი და მოგონება შეხვანჯა და მისისა
Line of edition: 21     
მოქმედებისა აღსასრული სადანამდის მიიწია. ბრძენმა ბრძანა:



Page of edition: 422  
Line of edition: 1  
ლექსი


Line of edition: 2        
მეფეო, შჯულის მფარველო, ჴმელეთთა მტკიცე ზღუდეო
Line of edition: 3        
ზეშთა მპყრობლისა ნათელსა აფრენით დაიბუდეო!


Line of edition: 4        
მიღმა გასინჯვისა და სწორისა და მართლის მოგონების**
Line of edition: 5     
თავი ეს არის: ჴელმწიფენი და დიდებულნი ერთისა სიტყვისა
Line of edition: 6     
სმენითა ადრე ადგილისაგან არა ჴამს შეიძრნენ, ვირემდის
Line of edition: 7     
ნათლად და გამოცხადებითა და ჭკუისა საქმითა ჭეშმარიტი არა
Line of edition: 8     
შეიგნას, და მერმეღა ქნა ბრძანებულა. უთხრა:



Line of edition: 9  
ლექსი


Line of edition: 10        
მეშურნე და ორენასა სიტყუას ვინცა მოუსმინებს
Line of edition: 11        
ბოლოდ მოსდევს სინანული, ზენა სულსა შეასმინებს!


Line of edition: 12        
ოდესაც შურისა მეძიებელისა საუბარსა მოისმენენ და
Line of edition: 13     
დაიჯერებენ, საძაგელი და საგმობარი საქმე იშვების, და ბოლოდ
Line of edition: 14     
მისი ნაცვლისგება ესრე ჴამს, რომ ენის მატარებელსა
Line of edition: 15     
და მეშურნესა ესრე რიგად ყურნი მოუგრიხნე, რომე მისი
Line of edition: 16     
მსმენელნი შეშინდენ და ბოროტთა მოგონებათაგან გაეკრძალნენ.
Line of edition: 17     
და მის რისხვის რიდითა ეკლიანი სამუშაკო აღარა სთესონ.
Line of edition: 18     
უთხრა:



Line of edition: 19  
შაირი


Line of edition: 20        
ეკალთა ძირი აღმოფხუარ, სთესე იფქლისა ყანანი,      Page of alt.ed.: C_17 
Line of edition: 21        
ხე-ხილის მსხმელი კეთილი დარგევ, შეუდგი მანანი.
Line of edition: 22        
დაშრეტავე სჯობს ბაზმისა, თუცა დაგიწვას ვანანი
Line of edition: 23     
და   თემსა ვახარო, რა მგამა, თუცა ერთს ავსა ვანანი.85*      Page of alt.ed.: D_168 



Line of edition: 24  
[ლომისა და ხარის ამბავის დასასრული]


Line of edition: 25        
რა ლომმა გამოჩხრიკა, დამანას არაკების მზაკუარებას
Line of edition: 26     
მიხუდა, და გულისხმა ჰყო მისი მაცთურობა-ჩხუბი, და იგი
Line of edition: 27     
რა ერთის რიგისა რისხვითა დასაჯა, სხუათ მისს მსგზავსთა
Line of edition: 28     
კაცთა, ამ საქმით თუალნი გაუნათლდათ და ენისა შეკრძალვა
Line of edition: 29     
იპოეს. ესე არაკი ესრეთ ყოფილა: რა ლომმან ჴარისა საქმეთაგან
Line of edition: 30     
მოიცალა, მის აჩქარების საქმის ქნისათჳს შენანებისა
Page of edition: 423   Line of edition: 1     
თითთა მოწყენისა კბილითა იკბინა, და ნდომისა თავი
Line of edition: 2     
გამოძიებისა მუჴლთა დადვა.      Page of alt.ed.: T_243 



Line of edition: 3  
ლექსი


Line of edition: 4        
შურისგებისა ნავღლითა ცივთა სულთქმათა ახევდა
Line of edition: 5        
იტყოდა: რა ვქენ, ვინა ქნა ამ სოფლად ან ვინ ნახევდა?86*


Line of edition: 6        
დღე-ყოველ ნაღვლობდა ესრე: -- რასათჳს ავჩქარდიო! წამ
Line of edition: 7     
და წუთ ამას იგონებდა, რასათჳს სიწყნარით, გასინჯვით და
Line of edition: 8     
მოცდით საქმისა ამის პირი არ გამოვიკულიეო? თქუა:



Line of edition: 9  
შეწყობილი


Line of edition: 10        
გულს ლაგამი რად წავყარე, ჭკუა მივეც ჴელით ქართა**,
Line of edition: 11        
ეს სიშმაგე არ უქნია არას ბრძენსა, ცნობა წყნართა!
Line of edition: 12        
აწე ვსცან და კუალადა ვსცნობ, მაგრამ რას ვეჭვ მოსაჴმართა
Line of edition: 13        
რაღას მარგებს სინანული, რად ვქენ თავსა დასაბართა?87*
Line of edition: 14        
ქმნამდისა ჴამს გაფრთხილება, რა ეწამლოს მათ ნაქმართა
Line of edition: 15     
და   უჴმარია შეჭირვება, არ იკმარებ რა საკმართა!


Line of edition: 16        
ლომმა ხანი რამე ზრუნვითა და ნავღლითა გაატარა, მისისა
Line of edition: 17     
გულისა შეწყენითა მჴეცთა ლხინი გაეშორა და გლეხობათა      Page of alt.ed.: A_109 
Line of edition: 18     
შეიწრება, მჭიდროობა განმრავლდა. ველურის ნადირთათჳს
Line of edition: 19     
საქმენი ესე უნდომელი და ცნობის მიღების მიზეზნი
Line of edition: 20     
შეიქნენ.



Line of edition: 21  
ლექსი


Line of edition: 22        
ყაყაჩო გულსა მიდაგავს ჩემის კუნესისა კუამლითა,***
Line of edition: 23        
ვისცა შევხედავ მცნობელსა, ვერას მილხენენ წამლითა.


Line of edition: 24        
მრავალგზის შუთურბას ნამსახურსა და ნაკეთვარსა მოიჴსენებდენ,
Line of edition: 25     
ნავღლის მორევითა გული შე[უ]იწრდებოდათ
Line of edition: 26     
გულკოდილობა აჩნდებოდათ. ლომი ამისი მოცადინე იყო
Line of edition: 27     
მისი ამბავი ვისმე ეუბნა, ანუ მისი ხსენება ჩამოეგდოთ. თქუა:



Line of edition: 28  
ლექსი


Line of edition: 29        
ერთს წამსა გონებიდამა ვერ გარდაგიგდებ შენაო
Line of edition: 30        
შენს სახელს ან მე წავიტყვი, ან სხუამ თქმით ამაშენაო.


Page of edition: 424  
Line of edition: 1        
თითოეულად მჴეცთა მოაწვევდის და მისსა ამბავთა
Line of edition: 2     
ათქმევდის. ერთსა ღამესა ვეფხსა ესეგვარსა სიტყუათა ეტყოდა,
Line of edition: 3     
და თირკმელთა წვასა და გულის ტკივილსა შესჩიოდა.
Line of edition: 4     
ვეფხმა მოახსენა:
Line of edition: 5        
-- ჰე, ჴელმწიფეო! უზომო საგონებელი ერთისა საქმისათჳს,
Line of edition: 6     
რომე რჩევისა ჴელი მისა ნაცულისგებისა და ჯავრის
Line of edition: 7     
ამოყრისაგან მოკლე შეიქნას, სიშმაგესა / და ხელურობას      Page of alt.ed.: D_169 
Line of edition: 8     
მოაწევს. ერთისა საქმისა მოვლა რა აღარ გაეწყობოდეს, და
Line of edition: 9     
განგებისა ბაკთა გარე იყოს, მისთჳს ნავღლვა ჭკუისა და ცნობისაგან
Line of edition: 10     
კიდეგანია. ბრძენთ უთქუამს:



Line of edition: 11  
ლექსი


Line of edition: 12        
ნუთუ კუალადღა მიეცეს ჴელთა ნასროლი ისაროს
Line of edition: 13        
მაგრამე მისი აგრევე ჴელში მოცემა ის აროს.


Line of edition: 14        
რომელიცა ესეთსა საძებარსა მოიძიებს, რომე მისი ჴელთგდება
Line of edition: 15     
ძნელი იყოს, მრავალჯერ ქნილა, საწადლის პოვნის ნაცვლად,
Line of edition: 16     
რაცა ჴელთ აქუნდეს, იგიცა წარაგოს, რაგუარადაც
Line of edition: 17     
მელმა ქათმის ნდომით ტყავის ნაკუჱთი, რომელი სულის მოსაბრუნებლად
Line of edition: 18     
ჰქონდა, იგიცა ზედ დადვაო. ლომმა უბძანა
Line of edition: 19     
როგორ ყოფილაო?



Line of edition: 20  
ვეფხმა თქუა არაკი

Line of edition: 21  
[მშიერი მელი და ტყავის ნაჭერი]


Line of edition: 22        
იტყვიან, ერთი მელი ხემსისა ნდომითა სოროდამ გამოვიდა
Line of edition: 23     
და აქა-იქ ცანცარებდა. დიდად მომყმარი, მინდვრისა სიფართისა
Line of edition: 24     
გზასა მშიერი ფერჴითა ზომდა. ანაზდად, მისის უღონოების
Line of edition: 25     
შემწედ სასათა სუნი რამე ეცა. მიედევნა მას სუნისა სიმყრალესა,
Line of edition: 26     
ნახა ახალი ტყავთა ნაგლეჯი ეგდო, რომელი მჴეცსა
Line of edition: 27     
ჴორცი მისი ეჭამა და ტყავი დარჩომილიყო. რა მელმა იგი ნახა,
Line of edition: 28     
თუალი გაუნათლდა და ღონე რამე ტანთა მოეცა. თქუა:



Line of edition: 29  
ლექსი


Line of edition: 30        
მკუდრად მიწურვილსა მიოხა მცირე მობერვის სუნმანო
Line of edition: 31        
გუამით გასულმა აგრევე გუამი იპოვა სულმანო.


Line of edition: 32        
მელმა რა ტყავი საკუთრად იჴელთა, პირი სოროსა მიაპყრა.
Line of edition: 33     
თქუა:



Page of edition: 425  
Line of edition: 1  
ტაეპი


Line of edition: 2        
რა საწადელსა ეწიოს, ხალვა სჯობს, თავის წინობა.


Line of edition: 3        
გზად მიმავალი ერთსა სოფელსა ახლორე შეხვდა, ნახა ველად
Line of edition: 4     
მსუქანი ქათამნი კენკად გამოსულნი, და ზირაქად სახელდებული
Line of edition: 5     
ყრმა ვინმე მცველად მოფარებით წელშერტყმულიყო.
Line of edition: 6     
მელსა ქათმის ხორცის ნდომა აეშალა, მათის ტვინთ გემოს
Line of edition: 7     
ხსოვნის გულისთქმის სიხარულითა ტყავის ნაკუეთი მუნ დაურჩა,
Line of edition: 8     
და ქათმისაკენ მიმავალსა ერთი ტურა წინ დახვდა, და
Line of edition: 9     
უთხრა:      Page of alt.ed.: T_245 
Line of edition: 10        
-- ძმაო, მეტად აჩქარებულის გონებით გხედავ, და რაჲ
Line of edition: 11     
მოგსვლია, ანუ რა საქმეაო?
Line of edition: 12        
მელმა უთხრა:      Page of alt.ed.: C_17 
Line of edition: 13        
-- სასურველო მოყუასო, მას ქათამთა ხედავა, რომელი თითო
Line of edition: 14     
საქმისა / ყოველი ენა ამა იგავთა თქმისა გამორჩევითა და
Line of edition: 15     
შეტევებითა თავით ბოლომდე ამოიკითხვისო? უთხრა:



Line of edition: 16  
ლექსი


Line of edition: 17        
იგია თავით ტანამდე ყოელთა გუამთა სულია,      Page of alt.ed.: D_170 
Line of edition: 18        
სული ეგეთი ბრწყინვალე არ იშოება სრულია.


Line of edition: 19        
მე დიდი ხანია შიმშილის ჭირთა დავები, და საზრდელისა
Line of edition: 20     
საუნჯისა მოლარემა ესე ტყავისა ნაკუჱთი საზრდოდ მომცა.
Line of edition: 21     
აწ ჩემთა შავათა ნდომასა ესე ეგონება, რომე ქათამთა ამათგანი
Line of edition: 22     
ერთიც არის ვიჴელთო, და ჩემისა ჴორცისა გული მისის
Line of edition: 23     
ნდომისა სიტკბოთა, რომელი სულთაებრ ტკბილ არს, / მით გავაძღოო.      Page of alt.ed.: A_110 
Line of edition: 24     
თქუა:



Line of edition: 25  
ლექსი


Line of edition: 26        
ჩემს მწარეს ლხინში მოყვარემ შაქრით დამიტკბოს ბაგენი
Line of edition: 27        
სასმელი მასვას სალხენი, არ გულთა დასადაგენი!


Line of edition: 28        
ტურამ უთხრა:
Line of edition: 29        
-- მე დიდი ხანია ვსცდილობ, და ამა ქათამთა შეპყრობად
Line of edition: 30     
ვიჭირვი, და მათის მონადირებისათჳს ვშვრები, და იგი ყრმა
Line of edition: 31     
ზირაქა ესეთისა მოვლითა სცავს, ვერას ღონისძიებითა მის
Line of edition: 32     
ყრმისა შიშითა ვერცა ერთი ჩემისა მოგონებისა მახეთა ვერ
Line of edition: 33     
გამიბამს. ბრძენიცა მხატვარნი მისისა მოვლისა და სიფრთხილისა,
Line of edition: 34     
მათისა მოუტაცებლობისათჳს ჴერჴისა მაგალითს
Page of edition: 426   Line of edition: 1     
ეტრატთა ზედაცა ვერ გამოხატუენ. მე ამის გონებითა ჟამი
Line of edition: 2     
მაკლდების, და დღეს ღამედ შევსცვლი ხოლმე, და ღამეს დღედ
Line of edition: 3     
ვაქცევ, და არ იქნა! შენ რადგან ტყავისა ნაკუეთი გიპოვნია
Line of edition: 4     
იგი საშოვრად იკმაე და ამისისა ნდომისაგან უიმედო შეიქენ.
Line of edition: 5     
უთხრა:



Line of edition: 6  
ლექსი


Line of edition: 7        
გული ცოტას დააჯერე, რაცა მოგცეს ღ(მერ)თ(მ)ან მდღევრად
Line of edition: 8        
სულის თუალი დაიფახვე სიხარბისა გზათა მდევრად.


Line of edition: 9        
მელმა უთხრა:
Line of edition: 10        
-- ძმაო, საწადელსა თუცა გულისა ნება ასწვდების, უღონობისა
Line of edition: 11     
საქმითა ძუნწობისა შეწყნარება და უცდელობისა მცონარება
Line of edition: 12     
დიდი აუგია. თუცა კორდოვანთა ჩრდილთა ვარდსა თანა
Line of edition: 13     
ლხინი ძალუც, ფერჴი ბილწთა ადგილთა და ეკლოვანთა
Line of edition: 14     
რომე ატაროს, სირცხვილად დასადებია. / თქუა:      Page of alt.ed.: T_246 



Line of edition: 15  
ლექსი


Line of edition: 16        
თუცა მომხვდა საქებელთა ფერჴის დადგმა ზედა სნატთა
Line of edition: 17        
რად დავსჯერდე დასაწოლად გაცვეთილთა ჩიჩობ-ნატთა?


Line of edition: 18        
მე სახელისა სიმაღლე ერთსა უგემურისა ტყავისა ნაგლეჯისა
Line of edition: 19     
ჭამასა არ მაჯერებს, რომე გული პოხიერისა ჴორცისა
Line of edition: 20     
გემოსა მოვაშოროო.
Line of edition: 21        
ტურამ უთხრა:
Line of edition: 22        
-- ჰე, შე უგბილო, ანგარო და შეურაცხო! ავმუცლობისათჳს
Line of edition: 23     
მაღალი / სახელოვნობა გიწოდებია, შენისა საძაგელისა      Page of alt.ed.: C_17 
Line of edition: 24     
სამშვინველისათვის დიდი ტბა სახელ-გიდებია! შენ ამა ამბვისაგან
Line of edition: 25     
უმეცარი ხარ, რომე უქონელობისა უდიდესობა არა არის
Line of edition: 26     
რა, და ცოტას დაჯერება მოსვენებაა გაურჯელი. უთხრა:



Line of edition: 27  
შაირი


Line of edition: 28        
საწუთროს ვაჭრად მავალმა დავსჩხრიკე საბაზრონია
Line of edition: 29        
ამ სოფლის მდიდართ საუნჯე, მათი რაც სასიზმრონია
Line of edition: 30        
მწირთ მოსავალი ვიხილე, უმეტეს სააზრონია
Line of edition: 31     
და   ვინატრე, მათი მომეცეს მოთმინებისა ზრონია.


Line of edition: 32        
ამის უკეთესი არარა შეგხვდების რა. რაჲცა ბედი ზეგარდამო      Page of alt.ed.: D_171 
Line of edition: 33     
შენთჳს წილხდომილი იყო, მას დასჯერდი, და მეტისა
Line of edition: 34     
ნდომასა გაეშორე. ესრე დაუდებიათ, ავი სარგებელი მოსდევსო,
Page of edition: 427   Line of edition: 1     
როსცა სლვის დრო არ იყოსო. მდღევარი გაწილულია
Line of edition: 2     
მის დროსათჳს დადებული. უთხრა:



Line of edition: 3  
ლექსი


Line of edition: 4        
მდღევარი გაუჩენიათ, დრო დაუცთ მისის ჟამისა
Line of edition: 5        
მის უმეტესი მის უწინ არ მიეცემის წამისად.


Line of edition: 6        
მე ვშიშობ, ამა მეტისა ნდომითა რომე ადრე მოგიწადინებია,
Line of edition: 7     
იგი ტყავისა ნაგლეჯიცა ჴელით არ წაგერთვას, და ფერხთაგან
Line of edition: 8     
სრულობით არ დავარდეო. შენი საქმე მას დია მიჰგავს
Line of edition: 9     
მის ვირის სახელსა, რომე კუდის ნდომითა ორივე ყურიც მოიკუეთაო.
Line of edition: 10     
მელმა ჰკითხა, როგორ ყოფილაო?



Line of edition: 11  
ტურამ უთხრა არაკი

Line of edition: 12  
შაირად





Line of edition: 13  
[უკუდო ვირი]


Line of edition: 14        
უკუდო ვირი კუდისა საძებრად იარებოდა
Line of edition: 15        
ყანასა რასმე შევიდა, სადაცა მცუელი დგებოდა.
Line of edition: 16        
მეველემ ყურნი დაჰკუეთნა, არათუ კუდი ჰგებოდა
Line of edition: 17     
და   საზღურისა გარდამავალსა მის მეტი რა ერგებოდა!      Page of alt.ed.: T_247 


Line of edition: 18        
მელმა უზომოს ნდომითა და სიხარბით პირი მირიდა და
Line of edition: 19     
თქუა:



Line of edition: 20  
ლექსი


Line of edition: 21        
მე საყუარლისა გონება გულთა მაქუს, თუცა მიშლიან
Line of edition: 22        
მისისა მოშორვებისთჳს გზათა ეკალთა მიშლიან.


Line of edition: 23        
შენ თუალი მადევნე, თუ რაგვარითა ხრიკითა ერთი უმჯობესი
Line of edition: 24     
ქათამი პირად / ვიგდო და მის ნადირობის საკადრისსა      Page of alt.ed.: A_111 
Line of edition: 25     
მზუარეთა გაუწვე.
Line of edition: 26        
ესე სიტყუა დაასრულა, ტყავი მუნ დაუტევა და ქათამთა
Line of edition: 27     
მათკენ წავიდა. ტურამ, რა მის გულქვაობასა თჳსი სასიყვარულო
Line of edition: 28     
სწავლება ვერ შეასმინა, ზურგი ადრიკა და თჳსა სოროსა
Line of edition: 29     
მიმართა. ამასობაში აერთა შინა მფრინავმა ყორანმა რა
Line of edition: 30     
ტყავი ნახა, მკუდარი ნადირი რამ ეგონა, მხიარულმან კლანჭით
Line of edition: 31     
აიტაცა, ზე აერთა აფრინდა. მელი რა ქათამთა დაახლოვდა,
Page of edition: 428   Line of edition: 1     
ზირაქა საბუსუნოთა ადგილით გამოიჭრა, ჴელთა ჯოხი
Line of edition: 2     
აქვნდა, შესტყორცა, მელსა / ფერჴთა ეცა. საწყალმა მელმა სულის      Page of alt.ed.: D_172 
Line of edition: 3     
შიშითა გული ქათამთ ალერსსა მოაშორვა, სიჩქარითა
Line of edition: 4     
და ბარბაცითა / ტყავის ნაგლეჯსა მიაშურა. რა მივიდა, ტყავი      Page of alt.ed.: C_17 
Line of edition: 5     
მუნ აღარ დაუხვდა, პირი ცისკენ ქნა, ტირილით შეჩივლა
Line of edition: 6     
ენება, რა აიხედა, ნახა ყორანსა ჴელთ ეჭირა, და მიაქვნდა და
Line of edition: 7     
იტყოდა ამა



Line of edition: 8  
ლექსსა


Line of edition: 9        
ხვედრი მოგეცა, გააგდე, არ შეიწყნარე გონებით
Line of edition: 10        
ამისთჳს მრუდად მომღერნი მაშვრალნი დაეღონებით.


Line of edition: 11        
მელმა ქათმისა უშოვრობისა და ტყავისა დაკარგვისა ნავღლითა
Line of edition: 12     
თავი მიწათა ეზომ აწყვიტა, ტვინი თმათა გაერივა.
Line of edition: 13     
ამა არაკისა თქმისა მიზეზი ესე არს: რადგან ჴელმწიფემ
Line of edition: 14     
გარიგებულის თემისა ერთი ყურე თჳსითა ჴელითა დაარღვია
Line of edition: 15     
და დანარჩომი, რაცაღა არის, მათს შეწევნასა და კარისა დიდების
Line of edition: 16     
გაგებას აღარას ნაღლობს, და მათთვის საწყალობოსა
Line of edition: 17     
მათის გაწყობის რიგთა არასა ბრძანებს, ლაშქრის თავთა და
Line of edition: 18     
დიდებულთა თავი მოსძაგებიათ. მკუდარი შუთურბა აღარ გაცოცხლდება,
Line of edition: 19     
და სხვანი მოსამსახურენი რომ მკვიდრნი** არიან
Line of edition: 20     
იგინიცა სამსახურთა შორდებიანო. ლომი საგონებელსა ჩავარდა,
Line of edition: 21     
და მასუკან ბრძანა:
Line of edition: 22        
ესე სიტყუა დია სამჯობინარო და საერთგულო რჩევა არისო,
Line of edition: 23     
მაგრამე მე შუთურბაზედ უსამართლო მომიჴდა, და ესოდენი
Line of edition: 24     
ჩემი შეწყენა მის გამო არისო.
Line of edition: 25        
ვეფხმა მოახსენა: /      Page of alt.ed.: T_248 
Line of edition: 26        
-- ჵი, მეფე! მისი მაგიერი საქმე მაგა მოწყენითა არა იქნების,
Line of edition: 27     
რიგიანის რჩევითა და ჭკუისა გასინჯვითა მოჴდებისო.
Line of edition: 28     
თქუა:



Line of edition: 29  
ლექსი


Line of edition: 30        
თუ ჭიქის ჯამთა ჯინჭველი ჩაიჭრა ფერჴთა მგლინარსა
Line of edition: 31        
ცნობითა აღმოიყუანე, ძალს ნუ უქ შესაწყინარსა.


Page of edition: 429  
Line of edition: 1        
მე ამას ვიკადრებ: მჴეცთა ჴელმწიფე ტირილისა და მწუხარებისაგან
Line of edition: 2     
დასცხრეს, და საქმისა საფუძველი გამოწლვილვაზედ
Line of edition: 3     
დასხნას, და ამისა გამოძიებასა გამოუდგეს, მისი საქმე
Line of edition: 4     
თავით ბოლომდე მონახოს, მაშინღა თქუენთა გონებათა გამოუბრწყინდების.
Line of edition: 5     
რაჲცა ამბავი შუთურბასი თქუენსა ბედნიერსა
Line of edition: 6     
ყურთა ასმია, თუცა იგი ჭეშმარიტია, თჳსი სასჯელი მას მიუღია;
Line of edition: 7     
და თუცა ტყუილი შეუკრავთ და უბრალოდ შემოუსმენიათ,
Line of edition: 8     
მისი მაბეზღარი და ესეთის საქმისა შემხვანჯელი ისრისა
Line of edition: 9     
საგნად სასაგნოთა შინა დასადებიაო. მოახსენა:



Line of edition: 10  
ტაეპი


Line of edition: 11        
ვინცა ავია, მოსჭერ თავია, მისი აღმოფხვრა თემთა ზავია.


Line of edition: 12        
ლომმა უბრძანა:
Line of edition: 13        
-- მეფეთ სავეზირო მრჩეველი შენ ხარო, მე ესოდენნი
Line of edition: 14     
ჟამნი შენითა განზრახვითა სრულითა სახელოვნობითა მივლია.
Line of edition: 15     
შენი ბრძნული მოგონება მიღმა საგონებლისა ჴერჴთა
Line of edition: 16     
მოლოდების განშორებისა წინამბრძოლად დამიყენებია. რარიგადაც
Line of edition: 17     
შენი ნათლად ჭკუათა სარჩეველი იყოს, ესე საქმე ეგრე
Line of edition: 18     
წინარე წაიყუანო. მე შენისა სწავლებითა აწ ნავღლის მორევში
Line of edition: 19     
მყოფი გამოვსულვარ.      Page of alt.ed.: C_17 
Line of edition: 20        
ვეფხმან პაემანი დაუდვა, მცირე ხანს ამა საქმისა მიზეზისა
Line of edition: 21     
ჴელმწიფის ბედნიერს თუალთა წინაშე დადება, და წამზედაცა
Line of edition: 22     
სიმართლისა დაფარულისა განცვიფრებისა ფარდაგსა შინა არ
Line of edition: 23     
დატევება. მოახსენა:



Line of edition: 24  
ლექსი


Line of edition: 25        
ყოველს ამბავსა იჩქითად ნათლად მოგიძღვნი, მზიანად,      Page of alt.ed.: D_173 
Line of edition: 26        
ბეწვს გამოვიღებ თბისაგან გარჩევითა და გზიანად.88*


Line of edition: 27        
ლომმა ამა პაემანთა ზედა გულის წყრომა დაიმშვიდა. და
Line of edition: 28     
ღამემაც წარვლო, და ვეფხი დაეთხოვა და თჳსისა სადგომისაკენ
Line of edition: 29     
წავიდა. გზად მიმავალი ქილილასა და დამანას სადგომსა
Line of edition: 30     
შეხვდა. მათ შუა საუბარი შეჰქონდათ და ორნივე მაღლითა
Line of edition: 31     
ჴმითა ისარჩლებოდენ. ვეფხსა პირველადვე დამანასი სიავკაცისა
Line of edition: 32     
აზრი ჰქონდა; და მას დროსა, რა მათის სამყოფიდამ შუღლისა
Line of edition: 33     
ჴმა მოესმა, იგი მოაგონდა, და ახლორე მივიდა და
Line of edition: 34     
კედლიდამე მიუყურ/ნა, და გული და გონება მათსა კამათობათა      Page of alt.ed.: A_112 
Line of edition: 35     
მიაპყრა. ქილილა ამას ეტყოდა: /      Page of alt.ed.: T_249 

Page of edition: 430  
Line of edition: 1        
-- დამანავ, დიდი საქმე ჰქენი და ძნელი ტვირთი აიღევ:
Line of edition: 2     
ჴელმწიფეს მუხთლობა წააცდუნე, და ორპირობის და დაუნდობლობის
Line of edition: 3     
სახელი უწოდე; აშლისა და ჩხუბის ცეცხლი მჴეცთა
Line of edition: 4     
შინა აღაგზენ; მოსვენებით ნუ სჯდები, წამ და წუთ მისი
Line of edition: 5     
ცოდვა შენთვის ღაღადებს, და მისით შენ სატანჯველსა და
Line of edition: 6     
ზრუნვასა შიგა დაებმიო. უთხრა:



Line of edition: 7  
ლექსი


Line of edition: 8        
ვინ უსამართლოდ მახვილი ქარქაშით აღმოაქანა
Line of edition: 9        
მისმან მახვილმან მისივე სისხლი დასთხიოს აქანა!


Line of edition: 10        
ესე ვიცი, რა ტევრთა ჴელთუფალნი შენთა საქმეთა შეიტყობენ,
Line of edition: 11     
შენდა შემწედ აღარავინ გამოდგებიან და შენსა სიკუდილსა
Line of edition: 12     
და ხეიბრობასა ეცდებიან. ამას იქით ჩემი და შენი
Line of edition: 13     
ერთად სადგურობა და საუბარი აღარ იქნება, რადგან უთქუამთ



Line of edition: 14  
შაირი


Line of edition: 15        
მზაკუართანა საალერსოდ ნუ დასჯდები, თქმულა, გრძელად
Line of edition: 16        
შენ თუცაღა მართალი ხარ, იგი შეგსრვის დია ძნელად.
Line of edition: 17        
მზე დიდია, მცირე ნისლი მოეფარვის, შეიქს ბნელად!
Line of edition: 18     
და   ცოტა მწვირე წყალს აამღვრევს, წყნარა დიან, რაზომ ნელად!


Line of edition: 19        
აწ მომშორდი და სხვა მეგობარი იძიე, დღეის წაღმა ჩემსა
Line of edition: 20     
საუბარსა დაეხსენ, ამას იქით ჩემგან შენი მოყრობა და
Line of edition: 21     
ალერსი აღარ იქნებაო.
Line of edition: 22        
დამანამ უთხრა:
Line of edition: 23        
-- სასურველად საყუარელო, უთხრა:



Line of edition: 24  
შაირი:


Line of edition: 25        
შავგული შენს გულს გავყარო, ჩემსა შეეწყოს რა გული?
Line of edition: 26        
გლახ შენთანავე ამყოფე ცეცხლით დამწუარი, დაგული!
Line of edition: 27        
შენი სურვილი მითა მაქვს ღნიოშით სრულ გარდაგული.
Line of edition: 28     
და   ვისღა მოვაბა, სად მაგდებ, კარნი რათაღა დაგული.


Line of edition: 29        
გაყრისა მაგალითსა ნუ წინ მიყოფ, შენთა ალერსთაგან ნუ
Line of edition: 30     
კიდეგან მიქ, / შუთურბასა საქმესა ზედასაზედა ნუ იგონებ.      Page of alt.ed.: C_17 
Line of edition: 31     
საქმე თუცა პირველად არ გაისინჯა, მას უკან გარდასრულის
Line of edition: 32     
მოგონებისათჳს მოწყენა და საქმის მოვლის ცდა რაღა
Line of edition: 33     
სარგებლად გამოიყენება. სიბოროტისა სენი პირველად გულიდამ
Line of edition: 34     
ამოიღე, და პირი სიხარულისა და განცხრომისაკენ ქენი
Page of edition: 431   Line of edition: 1     
რადგან მტერი საიქიოს წავიდა, საწადლის აერი მისის მტუერთგან
Line of edition: 2     
გაწმდა, უკუღმართმა მეღვინემა მოსასვენებელი თასი
Line of edition: 3     
სამხიარულოს სანაჟურეთა შინა დასწრიტა, / საბედნიერო კარი      Page of alt.ed.: T_250 
Line of edition: 4     
სვესვიანობათა ზედა / გაიხვა და სასოებისა კუკური იმედის      Page of alt.ed.: D_174 
Line of edition: 5     
კორდზედ გაიფურჩნაო. თქუა:



Line of edition: 6  
ლექსი


Line of edition: 7        
აწ ღვინის სმა სჯობს ურვასა მტრისასა, მოყუარისასა
Line of edition: 8        
რადგან წადილი მოგვეცა, ეს გემოპირმა ისასა.


Line of edition: 9        
ქილილამ უთხრა:
Line of edition: 10        
-- ამა სიტყვით ჰგავს, შენ მოწყალებისაგან გამრუდებულხარ;
Line of edition: 11     
შუებათა იმედისა ნდომა გაქვს, და ესე გწადიან, დღემან
Line of edition: 12     
შენმა შვებით წარვლოსო. უთხრა:



Line of edition: 13  
ტაეპი


Line of edition: 14        
უგბილო, ნავღლის მგბობელო, უქნელთ საქმეთა მბობელო!


Line of edition: 15        
დამანამ უთხრა:
Line of edition: 16        
-- არცა ეგრე ვარ, რომე ორგულობისა ჴერჴისა, და ორპირობისა
Line of edition: 17     
ბოლოდ მოსაგებელი არა ვიცოდე, შურის სირცხვილისა
Line of edition: 18     
სამკალის მოსავალი არა უწყოდე, მაგრამ დიდობისა სიყუარულმა,
Line of edition: 19     
და სიმდიდრისა ნდომამა და მეშურნეობისა ქარმან
Line of edition: 20     
მომიტაცა და დაღმა დამაგორვა. აწ საქმობა, ცდა და რჩევა
Line of edition: 21     
აღარას არგებს, ჩვენის ადგილით კიდეგანქმნილაო.
Line of edition: 22        
რა ვეფხმა ესე ყოველივე მოისმინა და ყოველივე შეიგნა
Line of edition: 23     
ლომის დედასა თანა მივიდა და მოახსენა:
Line of edition: 24        
-- ერთი საიდუმლო მაქვს, და პირობა მინდა პატრონისა
Line of edition: 25     
ჩემისაგან, რომე დაუჭირებლად ესე ხვაშიადი არავისთან
Line of edition: 26     
ბრძანოსო.
Line of edition: 27        
მან პირი და ფიცი უბრძანა, და ვეფხსა რაცა ქილილასა და
Line of edition: 28     
დამანასაგან ასმოდა, ყოველივე მოახსენა: დამანასაგან ყოვლისავე
Line of edition: 29     
თავსდადება და ქილილასაგან მისი შუღლი უკლებელად
Line of edition: 30     
უამბო. ლომისა დედასა საქმე ესე მეტად გაუკვირდა, და მეორესა
Line of edition: 31     
დღესა რიგიანითა წესითა ლომის სანახავად მივიდა. ლომი
Line of edition: 32     
მოწყენითა და დიდსა საგონებელსა მყოფი ნახა. ჰკითხა:
Line of edition: 33        
-- შვილო, ეგე დაღრეჯა და შეწყენა რომლისა მიზეზით
Line of edition: 34     
არი/სო? უთხრა:      Page of alt.ed.: A_113 



Page of edition: 436  
Line of edition: 1  
შაირი


Line of edition: 2        
მცხრალი მთუარე რამ გალია? მზისა შორავს ბრწყინვალება?
Line of edition: 3        
სარო ტანი რად შეგიკრთა, აღარა გწადს კაცთა ხლება?
Line of edition: 4        
რა ნავღელი მოგერია, კეეშანთა გაახლება
Line of edition: 5     
და   მიწყივ ურვა, მიწყივ ზრუნვა, მოწყენათა გარ მოხლება?


Line of edition: 6        
ლომმან უთხრა:
Line of edition: 7        
-- ჩემისა დაღრეჯისა მიზეზი შუთურბას სიკუდილისა და
Line of edition: 8     
მისის ჭკუისა და რჩევის მოშორვების კიდე არა არის რაო. /      Page of alt.ed.: T_250 
Line of edition: 9     
რაზომცა ვცდილობ, მისი სიქუელის საგონებელი გულით ვერ
Line of edition: 10     
გავაძე, და მისი ზრუნვა ჩემის საცნობელით ვერ გაუიყვანეო.
Line of edition: 11     
უთხრა:



Line of edition: 12  
შაირი      Page of alt.ed.: C_18 


Line of edition: 13        
შენმა მზემა, ვერ გარდგიგდებ გონებიდამ ერთსა წამსა!
Line of edition: 14        
გარდგიგდებდე, მეცა მინდა, ვერ გარდგიგდე შენა წამსა:
Line of edition: 15        
თუალთა წინა ამიჩნდები, მომეხლები ზე წამწამსა
Line of edition: 16     
და   იქნას ვიქ-ღა, არ იქნების, -- საცნობელით ესე მწამსა!


Line of edition: 17        
ოდესცა საქუეყნოსა რჩევისა საგონებელსა ვიქნები, საყუარელი,
Line of edition: 18     
ერთგული, სასიამოვნო მასწავლებელი, მშვიდობის
Line of edition: 19     
მყოფელი, / მტკიცედ პირობიანი, სამსახურის თავსმდებელი      Page of alt.ed.: D_175 
Line of edition: 20     
კაცი რა მომინდეს, -- საგონებელთა შინა პირისპირ შუთურბა
Line of edition: 21     
წარმომიდგება და მეტყვის



Line of edition: 22  
ლექსსა


Line of edition: 23        
სამსახურისა რიგისა და მინდობისა წესისა
Line of edition: 24        
ჩემთანა ვეღარ იპოო, სულთქმა გამრავლდეს კუნესისა!


Line of edition: 25        
ლომის დედამ უთხრა:
Line of edition: 26        
-- ყოველთა კაცთა დამოწმებასა გულისა სიმართლისა დაჯერება
Line of edition: 27     
უნათლესია. საეჭვი საქმე რომე ვერ გაარჩიოს, მისვე
Line of edition: 28     
ბნელეთის ბინდის მსგავსია. ჴელმწიფის ბრძანებასა აჩნია, რომე
Line of edition: 29     
მათს გულთა შუთურბას შეუცოდრობისათვის მოწმობა
Line of edition: 30     
თურე აქვს, რადგან მისი სიკუდილი უბრალოდ მომჴდარაო. მეშურნეთა
Line of edition: 31     
ცდის სახით სწავლებითა ჴელმწიფისათვის ტყუილი
Line of edition: 32     
მართლად დაუნახვებიათ, და ჟამ-ყოელ სინანული პირთა გაჩუენებსთ.
Line of edition: 33     
თუცა ჴელმწიფესა რაჲცა პირველ მოხსენდა, მაშინ
Line of edition: 34     
რისხვისა ცხენის თავგამწეობისა მოთმინებისა ლაგმითა დაგეპყრათ,
Page of edition: 433   Line of edition: 1     
და მისი სინათლე ჭკუის გზის ნათლით გა]გ[ესინჯათ,
Line of edition: 2     
აწ სინანულისა საბრჴეთა არა გაებმოდა, და ლხინისა მატიანე
Line of edition: 3     
საიქიოსა სარკმელთა არ დაიდებოდაო. უთხრა:



Line of edition: 4  
შეწყობილი


Line of edition: 5        
სიმშვიდე თემსა აღავსებს -- ესე ბრძენთ ნაუბარია
Line of edition: 6        
სიმჴურვალისა სისწრაფე ავნებს, გაჴმების ბარია;
Line of edition: 7        
ლამპარის სიმჴურვალითა ბნელს ებრძვის, თუცა დარია;
Line of edition: 8        
პეპელს ატყუებს, პატრუქს სწვავს, აოცნებს ვითა დარია;89*
Line of edition: 9        
მოთმენა კართა გაგიღებს, გიწოდს, -- არ დარჩე გარია
Line of edition: 10     
და   მომთმენი არვის უნახავს სხვის ჴელთა შემხედვარია.


Line of edition: 11        
ლომმა უთხრა:
Line of edition: 12        
-- დედაო, რაცა ბრძანე, მაგა საქმეთა გული შემიწუხდა
Line of edition: 13     
მრისხანებისა ცეცხლმა მოთმენის საფუძველი დაწვა, და აწ
Line of edition: 14     
რადგან მის საქმის გარჩევის ამბავი ჩანს, მოცდის კიდე
Line of edition: 15     
რა გავაწყო? მაგრამ ყოვლისაგან ესე უარესია, ყოველთა ქუეყანათა
Line of edition: 16     
კაცთა ბოროტის სახელითა მე თითითა საჩუენებელად
Line of edition: 17     
შეუქნივარ, და ულუკთა რამლთა წინწალთა ჩემი უსამართლობა      Page of alt.ed.: T_252 
Line of edition: 18     
დაუსახავთ. მე რამდენიც მომიჩხრეკია, ვერა ორგულობა
Line of edition: 19     
და დამნაშაობა, ანუ უკადრისი რამე ჴარისაგან ნაქმარი არა
Line of edition: 20     
მიპოვნია რა, რომელ მისის სიკუდილისათჳს ქუეყანასა შინა
Line of edition: 21     
თავი გამომემართლებინა, მეცნიერნი და უმეცარნი სიტყუის
Line of edition: 22     
ქუეფარვით მომეშორებინა. რამდენსაც მოთმენას ვსცდილობ
Line of edition: 23     
მწუხარება და ნავღელი მისის / სიკუდილისა უფრო და უმეტეს      Page of alt.ed.: C_181 
Line of edition: 24     
მომემატა. საბრალო შუთურბასა რა განათლებული და მართებული
Line of edition: 25     
სირცხვილი ჰქონდა! ამისთუის შურითა და მზაკურობითა
Line of edition: 26     
ცილი შესწამეს, რომელი მას არ ეკადრებოდა. ეგეთი კაცი
Line of edition: 27     
ოდეს იყო რომე მას ჩხუბის ცდა და ბოროტი გაზრახვა მის
Line of edition: 28     
სასასა შეეტკბო, და ჩემისა სიკუდილისა ნდომა, და ჩემი წინააღდგომა
Line of edition: 29     
მას გულთა შინა გაევლო, და მე კიდეც წყალობა და
Line of edition: 30     
სიკეთე არ მექნა? და მაზე ამისთანა შური და მტერობა და
Line of edition: 31     
ჩხუბი ვისმე გაებედა, / მაშინცა მოკითხუა მმართებდა. აწე ჩემი      Page of alt.ed.: D_176 
Line of edition: 32     
გაზრახვა ეს ა/რის: ესე საქმე გამოვიძიო, და ამბისა საზღუართა      Page of alt.ed.: A_114 
Line of edition: 33     
მივიწიო, და ამა შურითა ქნილსა საქმესა თუცა აღარა
Line of edition: 34     
ერგება რა, მაგრამ ნუთუ ჩემი სული გავასვენო, რომე მჩხუბავთა
Line of edition: 35     
და ენამატარებელთა ყურნი მოუგრიხნე და ჩემი სიმართლე
Line of edition: 36     
კაცთა წინაშე ნათლად გამოვაჩინო. აწე, თუცა მისისა საქმისა
Line of edition: 37     
თქუენ ერთიცა რამე აზრი აგიღიათ, და ამბავი რამ შეგიგნიათ,
Line of edition: 38     
მე მაცნობე და ერთი საკანონოცა დამდევ გარდსახდელად.
Line of edition: 39        
ლომის დედამ უთხრა:



Page of edition: 434  
Line of edition: 1  
ლექსი


Line of edition: 2        
გულის საუნჯე სავსე მაქვს საიდუმლოთა სპეკალთა
Line of edition: 3        
მაგრამ ვერ გავხსნი, ვერ ვიტყვი: ენაზე მასმენ ეკალთა!


Line of edition: 4        
ერთი რამ სიტყუა მესმა და ჩემგან მისი თქმა უღონიო არისო
Line of edition: 5     
და ერთი საქმე რამე მიპოვნია და მისის გამოჩენის გზა
Line of edition: 6     
წარყუნილია, რომე ამისი მსმენელნი თქუენივე მახლობელნი
Line of edition: 7     
ვინმე მოწამე არიან; მათ უთქუამთ ჩემთუის, რომე მათი ნაუბარი
Line of edition: 8     
მალვით ყურისმიპყრობითა მათ ასმოდეს. უთხრა:



Line of edition: 9  
ლექსი


Line of edition: 10        
მემარნეს ვკითხე: რა არის ადრე მორჩენის გზანია?
Line of edition: 11        
ღვინო ითხოვა, მასვითო, მქუა: სიტყვის არა თქმანია.


Line of edition: 12        
ჴელმწიფეს უკეთ მოეხსენება, კაცის საიდუმლოსა გამხილებასა
Line of edition: 13     
დიდი სირცხვილი მოსდევს, საიდუმლოთა გაცხადებასა
Line of edition: 14     
დასაკლისი მრავალი აქვს. ამისთჳს შჯულის მეცნიერთ ესეთისა
Line of edition: 15     
განკრძალვისათუის ძლიერი ბრძანება დაუცთ, თუარა      Page of alt.ed.: T_253 
Line of edition: 16     
მეც ყოველსავე ვიტყოდი, და ნავღლისა ნაგავთა ჩემისა შვილისა
Line of edition: 17     
გულთა ჩავაგვიდი.
Line of edition: 18        
ლომმა უთხრა:
Line of edition: 19        
-- რჯულთ მეცნიერთა და ბრძენთა ნაბრძანებთა განწესება
Line of edition: 20     
მრავალრიგია. კაცთათჳს ხუაშიადის გამოცხადების დაშლა
Line of edition: 21     
უბრძანებიათ. ესე ამისთუის დაუცთ, კაცთა უმჯობესად და სიცოცხლის
Line of edition: 22     
წარსამართებელად მოუნახავთ, და რადგან კაცისა
Line of edition: 23     
სამჯობინარად უპოვნიათ, ამისთვის საფუძვლად დაუმყარებიათ;
Line of edition: 24     
თუ არა, ერთს ვისმე რომე ერთის მართლმადიდებელის
Line of edition: 25     
სიკუდილი უბრალოდ ეწადოს, და იგი ვისმე მიენდოს, აფიცოს
Line of edition: 26     
და გაანდოს მის კაცის მოკლვა, და უბრალო სისხლის დათხევა
Line of edition: 27     
გაამხილოს და აუწყოს, იგი აღსარებათა შინა გამართლდება.
Line of edition: 28     
და თუცა ესეთი ხუაშიადი დაფარა, მის მესისხლეს კაცისა თანაზიარი
Line of edition: 29     
შეიქნება. ვისაც ეგ უთქუამს, ამ გზითა ამა სიტყვის
Line of edition: 30     
აღსრულება მოუნებებია, თჳთ თუისი ფერჴი შუადამ გარე გამოუდგამს
Line of edition: 31     
და მაგა საქმისა უთქმელობისა ცოდვა შენთჳს კისერთა
Line of edition: 32     
დაუცს. და მეორე ესეც არის: არამც მას კაცსა ჩემი
Line of edition: 33     
შიში რამე აქუნდეს, და თქუენ მაგა ხუაშიადისა გამოჩენისა
Line of edition: 34     
მიზეზად შეგქნათ. აწე მე ესე იმედი მაქვს: / მიბრძანო და დედობრივისა      Page of alt.ed.: D_177 
Line of edition: 35     
სიყვარული და წურთის წესი ჩემზე აღასრულო.
Line of edition: 36     
უთხრა:



Line of edition: 37  
ლექსი


Line of edition: 38        
ჴამს ხვაშიადი გაანდო გულისა მისანდობელთა
Line of edition: 39        
ყოყმანი არად საჴმარ არს, ეტყოდე სიღრმის მცნობელთა.


Line of edition: 40        
ლომის დედამ უთხრა:
Line of edition: 41        
-- ეგე ბრძანება საბრძნო და საქებელია, და რომელი/ცა      Page of alt.ed.: C_18 
Line of edition: 42     
გამოაჩინეთ, დია მოსაწონებელია, მაგრამე საიდუმლოსა გამომთქმელსა
Line of edition: 43     
ორი აუგი მოაყივნებს: ერთი ესე, ვისაც უთქუამს
Line of edition: 44     
მისი მტერობა საცხადო იქნება, და მეორე, რა სხუა კაცნი
Line of edition: 45     
სცნობენ, აღარავინ მიენდობა, და იტყვიან -- იგი გაამხილა
Line of edition: 46     
აღარც მე დამინდობსო, და სიტყვის გამცემად დასდებენ. მოყვრის
Line of edition: 47     
თუალიდამ გავარდება და მტერთ სიტყვას ქუეშ ჩავარდება.
Line of edition: 48     
უთხრა:



Line of edition: 49  
ლექსი


Line of edition: 50        
სიტყვის შენახვას ვერა ვსძლებ, გული მილამის მბობასა
Line of edition: 51        
მტერთ რიდით ბაგეს მოვბეჭდავ, მახვილთა ველი სობასა!


Line of edition: 52        
ბრძენთ უთქუამს: -- ვინცა ხუაშიადთა საუკუნოსა კოლოფთა
Line of edition: 53     
შინა არა დაკრძალავს, ხვაშიადი იგი მისდა სამტეროდ
Line of edition: 54     
დროშათა / ამართავს; და იგავთა შინაცა მოუყუანიათ: -- რომელიცა      Page of alt.ed.: T_254 
Line of edition: 55     
საიდუმლოსა გასცემს, იგი თავსა თჳსსა გასწირავსო.
Line of edition: 56     
თქუა:



Line of edition: 57  
ტაეპი


Line of edition: 58        
ხვაშიადისა დაფარვა კაცისა დღეთ სიგრძენია.


Line of edition: 59        
ჴელმწიფევ, ნუთუ მის მეჯინიბის ამბავი არ გასმოდეს, რომე
Line of edition: 60     
თვისმა ჴელმწიფემა ხუაშიადი გაანდო, და მან გაამხილა და
Line of edition: 61     
თავიც ზედ დაადვაო?
Line of edition: 62        
ლომმა ჰკითხა, როგორ ყოფილაო?



Line of edition: 63  
ლომის დედამ თქუა არაკი

Line of edition: 64  
[საიდუმლოს გამცემი მეჯინიბე]


Line of edition: 65        
პირველად ერთი ჴელმწიფე იყო ქებული და სახელოვანი
Line of edition: 66     
და ყოველითა რიგითა შემკული. მისი საფერი მოსაგებელი ესრე      Page of alt.ed.: A_115 
Page of edition: 436   Line of edition: 1     
მოეგო, მისის სიმდიდრის მოწყალებითა სხივთა მისი
Line of edition: 2     
საბრძანებელი გარე მოეცუა. უთხრა:



Line of edition: 3  
ლექსი


Line of edition: 4        
ფრიდონის სპათა შემკერბი, ჯიმშედის თემთა მფლობელი
Line of edition: 5        
ვით ალექსანდრე მაღალი, ვითა დარიოს მცნობელი.90*


Line of edition: 6        
ერთსა დღესა ნადირობად გამოვიდა, ყოლბისა მყოლნი კაცნი
Line of edition: 7     
სამსახურთა იჭირვოდენ. ჴელმწიფემ მეჯინიბეს უბრძანა:
Line of edition: 8        
-- მნებავს ჩემი ცხენი შენსა ცხენსა ვადგინო, და რომელი
Line of edition: 9     
უმალე და უმჯობესია, იგი ვსცნაო.
Line of edition: 10        
მეჯინიბემ ჴელმწიფის ბრძანებული აღასრულა და / ორთავე      Page of alt.ed.: D_178 
Line of edition: 11     
გააჭენეს. რა ლაშქარს გასცილდენ, მეფემ ავჟანდა მოიმაგრა
Line of edition: 12     
და სადავეს აზიდა. მეჯინიბეს უბრძანა:
Line of edition: 13        
-- ამა ცხენთა დგენისა მიზეზი ესე იყო, ჩემთა გულთა ხვა
Line of edition: 14     
რამე მიც, და ერთი რამე საგონებელი დაბუდებულა. ჩემთა
Line of edition: 15     
ყმათა ვერავის ვენდევ, და აწ ესე მოვიგონე -- მარტოჲ შენ დამეჴელებინე,
Line of edition: 16     
რომე ესე სხვათა ვერა სცნან, და ესე ხვაშიადი
Line of edition: 17     
არავინ შეიტყოს შენ ესე კეთილად დამიფაროო.
Line of edition: 18        
მეჯინიბემ ქება შეასხა, და თქუა:



Line of edition: 19  
ლექსი


Line of edition: 20        
მეფეო, მზისა მზობამდე ჟამნიმცა თქუენი დასობდენ
Line of edition: 21        
სიხარული და განცხრომა მუნამდე ბევრ ათასობდენ!


Line of edition: 22        
მე, უღირსი და გლახაკი, ამა მაღალსა პატივსა და დიდებასა,      Page of alt.ed.: C_18 
Line of edition: 23     
რა ვეჭვ. მზისაებრ ელვარის ჴელმწიფის წყალობის      Page of alt.ed.: T_255 
Line of edition: 24     
ჩრდილი ჩემზე მოადგეს, თუარ ჩემგან საიდუმლოსა დილის ნიავი,
Line of edition: 25     
რომელი გაზაფხულის ამბვის მესაიდუმლოეა, ამა კორდისაგან
Line of edition: 26     
სუნსაცა ვერ იკრავსო და გული, რომე ამა საუნჯის მოჴელეა,
Line of edition: 27     
იგიცა მისის ცნობისა საზღვარსა ვერა მიხვდებისო.
Line of edition: 28     
მოახსენა:



Line of edition: 29  
ლექსი


Line of edition: 30        
ვით სული, გუამთა წყუდეული, არვისგან დაინახების
Line of edition: 31        
აგრევე თქუენი ბრძანება ამ სულთა შეინახების.


Line of edition: 32        
ჴელმწიფე დიდს წყალობას დაჰპირდა და უბრძანა:
Line of edition: 33        
-- მე ძმისა ჩემისაგან საგონებელსა დიდსა ჩავარდნილ ვარ.
Page of edition: 437   Line of edition: 1     
დღითიდღე ჩემის სიკუდილისა და აღმოფხვრის სახე მისის
Line of edition: 2     
დგომისა და ჯდომისა პირთა ზედა აღმომიკითხვის. ესე მართლა
Line of edition: 3     
შემიგნია, მას ჩემის მოკლვის ზოსტერი წელთა შეურტყამს.
Line of edition: 4     
აწ ესე მწადიან: ვირე იგი დამასწრებდეს, მნებავს
Line of edition: 5     
უწინ მე მისი თავი, ვითა ქვა გზიდამ, ავიღო და აგარაკისა
Line of edition: 6     
სათიბი საჩხუეტელისა ეკალთაგან გავმარგლოო. თქუა:



Line of edition: 7  
ტაეპი


Line of edition: 8        
ვისი ძაღლია უღონო მელი, რომ გაარისხოს ძლიერი მგელი?


Line of edition: 9        
შენგან ესე მინდა: ყოელჟამ ამა საქმესა გაეკრძალო, ჩემსა
Line of edition: 10     
დარაჯობასა ფრთხილობდე.
Line of edition: 11        
მეჯინიბემა ამა საქმეთა ცდისა და სამსახურისა პირობა
Line of edition: 12     
დაუდვა. ვირემ სადგომსა მოვიდოდენ, პაემნის გარდასლვის
Line of edition: 13     
უსტარი თჳსის დაუნდობლობით წაიკითხა, მცველობისა და
Line of edition: 14     
ერთგულობისა რიგთა გარდასცილდა და ფერჴი შეცოდებისა
Line of edition: 15     
ველთა ავლინა.



Line of edition: 16  
[შაირი]


Line of edition: 17        
მოყვრისა გულის მიმდონი ამ სოფელს ცუდად შვრებიან:
Line of edition: 18        
ამ ჟამად არ იპოება, სიტყვის შენახვას ჰკრთებიან.
Line of edition: 19        
გულს უთხარ სახვაშიადო, რაზომცა ჴორცნი დნებიან,      Page of alt.ed.: D_179 
Line of edition: 20     
და   თუცაღა მეცნა პირველად, პირმრთელნი არ იქნებიან.**


Line of edition: 21        
მეჯინიბემ დრო დაიცა და ჴელმწიფის ძმასა იახლა, და ყოველი,
Line of edition: 22     
რაიცა ასმოდა, ეგრე უამბო. ჴელმწიფისა ძმამა დიდად
Line of edition: 23     
დაუმადლა, და დიდსა ნიჭთა დაჰპირდა, და საცადლით თავსა
Line of edition: 24     
თჳსსა ძმის ხრიკისაგან აკრძალებდა. ვითა ცათა ბრუნვისა წესია
Line of edition: 25     
და უხანოსა სოფლისა უსაძირკულობა, მის მსგზავსად
Line of edition: 26     
ძმისა სუიანობისა ზაფხული ზამთრად შეუცუალა, და ბედნიერობის      Page of alt.ed.: T_256 
Line of edition: 27     
ყუავილი სიცოცხლის ნერგისაგან ჩამოაცვივნა. თქუა:



Line of edition: 28  
შაირი


Line of edition: 29        
გაზაფხულისა ნიავსა ზამთარი შეუდგს ბუქისა
Line of edition: 30        
შობილსა ყრმასა -- სიბერე ან მალ მიფარვა შუქისა
Line of edition: 31        
ვინ პოოს ჟამთა სიგრძენი და დღენი ლხინთა უქისა?
Line of edition: 32     
და   ავი და კარგი სიკუდილმან საფლავად ჩააქუქისა!


Page of edition: 438  
Line of edition: 1        
ჴელმწიფობის ტახტი, დიდების სრა-ფარდაგი მისის მაღლის
Line of edition: 2     
მეფობისაგან ცარიელი დარჩა. უმცროსმა ძმამა ფერჴი      Page of alt.ed.: C_18 
Line of edition: 3     
მის საპატრონოზედ შედგა, და მეფობის გვირგვინი ამაღლებულს
Line of edition: 4     
თავსა დაიდგა.



Line of edition: 5  
ჩახრუხაული      Page of alt.ed.: A_116 


Line of edition: 6        
აგარაკთ ბაღთა, ლხინთა სალაღთა, სუეთა კუკურნი მას გაეშალა
Line of edition: 7        
სამეფო ნერგი, წალკოტთა ხერგი, სრულად განედლდა, რაც მოეშალა.


Line of edition: 8        
რა ტახტთა ზედა დაჯდა, პირველი ბრძანება ესე მოიღო:
Line of edition: 9     
მეჯინიბე იგი მოიყუანეთო! რა მოიყვანეს, მაშინვე თავის მოკვეთა
Line of edition: 10     
ბრძანა. საწყალმა მეჯინიბემ ენა ააუბნა და თქუა,
Line of edition: 11     
მოახსენა:



Line of edition: 12  
ლექსი


Line of edition: 13        
მეფეო! ესე სამეფო შენმცა გაქვს სვეძლიერობით
Line of edition: 14        
ციერთა ეტლმან დაგხედოს ნიადაგ ბედნიერობით.


Line of edition: 15        
ჩემი თქუენთანა შეცოდება მოჴმარებისა და ერთგულობისა
Line of edition: 16     
კიდე არა არის რაო! თქუა:



Line of edition: 17  
ტაეპი


Line of edition: 18        
გმსახურე დიდი, არ მქონდა რიდი.


Line of edition: 19        
ჴელმწიფემ ბრძანა:
Line of edition: 20        
-- ბოროტისა კაცისაგან ხუაშიადისა გაცემისა უდიდესი
Line of edition: 21     
რაჲ შეცოდება იქნებისო? მაგასა ესე დამნაშაობა აქუს: ჩემი
Line of edition: 22     
ძმა მაგას ყოველთ ერთგულთაგან უმეტეს მიენდო, და მისი
Line of edition: 23     
საიდუმლო გაუმხილა. აწ მე მას ვითღა დავენდობიო?!** თქუა:



Line of edition: 24  
ტაეპი


Line of edition: 25        
კაცი უპირო გავინაპირო!


Line of edition: 26     
მეჯინიბე რაზომცა ევედრებოდა, აჯა არავინ გამოართუა
Line of edition: 27     
და ჴელმწიფის წყრომაში ჩავარდა, და სიმუხთლე თავს
Line of edition: 28     
დაედვა.



Page of edition: 439  
Line of edition: 1  
ჩახრუხაული


Line of edition: 2        
სიბრძნისა დარგი ექმნება ნარგი, ვისიცა ენა ხუაშიადს ჰფარავს
Line of edition: 3        
ჴრმალი ვერა ჰკუეთს, ჟამი რად ჰკუეთს, არას მოელის, დღითი-დღე, არ, ავს.


Line of edition: 4        
ჴელმწიფევ, ამა არაკისა სარგებელი ეს არის, რომე პირისა
Line of edition: 5     
დაუმჭირველობასა სარგებელი არა აქუს, და კაცისა ხუაშიადისა
Line of edition: 6     
გამოჩენითა ბედნიერობა არ მოისთულება.
Line of edition: 7        
ლომმა უთხრა:
Line of edition: 8        
-- ჵი, დედაო, რომელსაც თჳსისა ხუაშიადის გამოცხადება
Line of edition: 9     
არ უნდა, გუნებასა თჳსსა უნდა შეინახოს, და არავის გაანდოს.
Line of edition: 10     
და თუცა თჳსი გულისპასუხი სხუას ვისმე გაანდო, მან
Line of edition: 11     
რომე კიდეც გაამხილოს, აუგად არ დაიდება, ამისთჳს, თუცა
Line of edition: 12     
კაცი თჳსსა ტვირთსა ვერა ზიდავს, სხუას რომე აჰკიდოს, და
Line of edition: 13     
მანცა ვერ ზიდოს, არა საკვირველია! უთხრა:



Line of edition: 14  
ლექსი


Line of edition: 15        
შენს ხუაშიადსა თუ შენა ვერ დაიმარხავ გონებით
Line of edition: 16        
სხვამ რომე წათქუას, რად გიკვირს, ანუ რად დაეღონებით?


Line of edition: 17        
სხვა სახეც არის, თუცა ხუაშიადისა თქმითა სიმართლე
Line of edition: 18     
იშოვების, რაგინდ მისი თქმა სასირცხო იყოს, მის გამო სიმართლის
Line of edition: 19     
ქმნისაგან დაიფარების. აწე ამისთჳს, რომელიც მართალია,
Line of edition: 20     
იგი მინდა შევიტყო, და ამას გნუკავ, ესე სიკეთე მიყო
Line of edition: 21     
და ნავღლისა ტვირთი ჩემსა დაღონებულსა გულსა გარდასტვირთო,
Line of edition: 22     
და, ტუცა გარკვევით არა მითხრა, ერთისა იგავის
Line of edition: 23     
გამო მაცნობე; და, თუცა იგავითა არა ითქმოდეს, ნიშნობით
Line of edition: 24     
მაშინც მანიშნეო.
Line of edition: 25        
ლომის დედამ უპასუხა:
Line of edition: 26        
-- ამა პაემნითა გაცნობებ: რომელსაცა შეცოდებისა ბოროტად
Line of edition: 27     
ჩხუბის მტუერი აღუფქურევია, მისი სამუქფო რისხვა
Line of edition: 28     
მიაგო, მისი შეწყალებისა და მიტევებისა გზა მისის არაწმიდის
Line of edition: 29     
პირის თუალთათჳს დაჰფაროო. ვიცი, შჯულისთავთა და
Line of edition: 30     
კეთილმსწავლებელთა შენდობა და შეწყალება უბრძანებიათ
Line of edition: 31     
რჯულთა აღსრულებაცა უზომო კეთილია, მაგრამე, რადგან
Line of edition: 32     
მისგან ქუეყანათა დასაკლისი და სათემო ჩხუბი ქნილა, მისი
Line of edition: 33     
შეუწყალებლობა შეწყალებისაგან უკეთესია, ამისთჳს, რადგან
Page of edition: 440   Line of edition: 1     
ქუეყანათა განფენილა მისი ესოდენი შეცოდება და ჴელმწიფის
Line of edition: 2     
კალთისა უპატიურად შესრვაჲ. თუცა ესეთსა კაცსა არა ეზღვია
Line of edition: 3     
რა, სხუათა ავენათა და მზაკუართა გული გაულაღდება, და
Line of edition: 4     
უსამართლობის ძლიერებას მოიცემენ, და ყოველთა ჭკუისმყოფელთა
Line of edition: 5     
და კეთილმისანდოთა და მართალთა ავსა სიბოროტესა
Line of edition: 6     
შეამთხუევენ. ამისთუის ესეთისა კაცისა მოთმენა და შენდობა
Line of edition: 7     
უჴამსია, და თუცა ღონე სადმე იძიოს, იგიცა მოუკუეთონ,
Line of edition: 8     
რომე მისი საქმე ყოველგან გამოცხადდესო. თქუა:



Line of edition: 9  
ლექსი


Line of edition: 10        
ვინცა გირჩიოს, ნუ უსმენ, ერთა ჭირსა და ხვეჭასა
Line of edition: 11        
საქუეყნო მტერად შერაცხე მოკალ, ჩააგდე, ჰე, ჭასა!


Line of edition: 12        
ამა ამბვისა სწორე მიცნია, დამანას დიდისა სიცრუითა ესე
Line of edition: 13     
ესრეთ უქნევინებია, და დია მზაკუარი, მტყუანი და ჩხუბთა
Line of edition: 14     
ამშლელია.
Line of edition: 15        
ლომმა უთხრა:
Line of edition: 16        
-- თქუენ წაბძანდით, და მე ამა საცთურისა მუქაფსა
Line of edition: 17     
შევზღაო.
Line of edition: 18        
და ლომის დედა სადგომს წავიდა. ლომმა მრავალი საგონებელი
Line of edition: 19     
შემოიკრიბა და გზები მოუსინჯა და მერმეღა ლაშქართთავნი
Line of edition: 20     
და მჴედართმთავარნი, და თავადნი, და წარჩინებულნი
Line of edition: 21     
და ვეზირნი და მახლობელნი მოაწვივა, და რა მოკრბენ, თჳსიცა
Line of edition: 22     
დედა მოაბძანა. მერმეღა დამანასი ბრძანა დალიჭთა წინა
Line of edition: 23     
წამოდგომა. ესე რა დამანას ესმა, გრძელსა და შორესა საგონებელთა
Line of edition: 24     
ჩავარდა და მოწყენა მოერივა. დამანამ რა ნახა ჭირისა
Line of edition: 25     
კარი ღია, და სიკეთის გზა -- მოჭერილი, ერთსა სეფეწულსა
Line of edition: 26     
ჩუმად ჰკითხა:
Line of edition: 27        
-- ესე ყრილობა რაჲაო, ანუ რა ქნილა ესეთი, რომე ჴელმწიფესა
Line of edition: 28     
ესეთსა რჩევათა შეთქმულობა აქუსო?
Line of edition: 29        
ლომისა დედამა ყური მოსწივა და ჴმა უყო:
Line of edition: 30        
-- ესე ყოველნი შენსა გრძნებასა ზედა გაცვიფრებულან და
Line of edition: 31     
საგონებელთა შესრულან, შენი ორგულობა შეუტყვიათ, შენი
Line of edition: 32     
საკვირველი ჩხუბები გამოცხადებულა. რაცა ჴელმწიფისა კაამყოლისათუის
Line of edition: 33     
ტყუილის მახე დაგირწყავს გამოჩენილა; ჴერჴის
Line of edition: 34     
ქაჯობისა და ეშმაკობისა ფარდაგი პირთა აგჴდია. აწე შენისა
Line of edition: 35     
სიცოცხლისა გაგრძელება უჴამსია: ესეთისა მხიბლაობისა გამოჩენით
Line of edition: 36     
მქნელი მიწათა ზედა ვითღა ვლიდესო.
Line of edition: 37        
დამანამ მოახსენა:
Line of edition: 38        
-- ბრძენთ უთქუამსთ, ვინცა ჴელმწიფეთა თავდადებით მსახურებსო,
Page of edition: 441   Line of edition: 1     
ზედასა-ზედა მწუხარებისა ხარისხთა აღჴდებისო;
Line of edition: 2     
ვინცა მისი მახლობელი შეიქნებისო, ყოველი, მტერიცა და მოყუარე,
Line of edition: 3     
მესისხლედ შეექნებისო; მოყუარენი-სიმაღლისა და
Line of edition: 4     
დიდების შურისათჳს, და მტერნი -- მისის ბრძნულის რჩევისა
Line of edition: 5     
და ქვეყნის მოვლისა და რიგიანის სამსახურისათჳსო. თქუა:



Line of edition: 6  
ლექსი


Line of edition: 7        
მეფეთა სასამსახუროდ ვინცა ახლორე მონობდეს
Line of edition: 8        
თჳსსა შიშსა და ზრუნვასა საზომით ვერა მზომობდეს!


Line of edition: 9        
ამისთჳს მეცნიერთა ზურგი მოსვენებით სიმშუიდის კედლისათჳს
Line of edition: 10     
მიუყრდენიათ, და პირი სოფლისა ოშხივარისა და
Line of edition: 11     
უხანობისათუის მიუდრეკიათ; ღ(მერ)თსა მონებად მინდობიან და
Line of edition: 12     
კაცთა სამსახურთა მოშორვებიან. წამსაცა ერთსა მათის გონებიდამე
Line of edition: 13     
ღ(მერ)თი არ დაივიწყების, უსამართლო და უდიერსა
Line of edition: 14     
სა სხვათა შეწუხებასა გაშორებიან; ბოროტის ნაცვლად კეთილსა
Line of edition: 15     
უყოფენ, მრისხანეობა და შური არა აქუსთ. მათ ჴელმწიფენი
Line of edition: 16     
მოწყალებისა და სამართლის წესთა შინა არა გუანან
Line of edition: 17     
თქუა:



Line of edition: 18  
შაირი


Line of edition: 19        
სჯობს სასოება უფლისა, ვიდრე მთავართა სასოსა
Line of edition: 20        
მისი მსჯავრი და წყალობა ერთრიგად კაცთა ასოსა
Line of edition: 21        
თუარა ყოველგან სიმრუდე გაიყოს, გაიასოსა
Line of edition: 22     
და   მუნ სამართალი მართალი, აქ ზაკუა სტანობს ასოსა.91*


Line of edition: 23        
ერსა უმრავლესად ღ(მრ)თის ნებისა და ბრძანების გარდასვლით
Line of edition: 24     
შჯიან, ტყუილისა რიგთა და შურთა სდევენ, და სიმართლე
Line of edition: 25     
გაუშორებიათ, ამით რომე მრავალჯერ შემცოდეთა, რომელთა
Line of edition: 26     
რისხვა ჯერარს, მას, ერთგულთა მსგავსად, შეიწყალებენ,
Line of edition: 27     
და ხან კეთილად მასწავლებელთა და რიგიანთა მრჩეველთა,
Line of edition: 28     
რომლისა წყალობა მართებსთ, მას დაამდაბლებენ და საზარელს
Line of edition: 29     
რისხვას შეამთხვევენ, რომე ესეთი ქნა არც ერთზე
Line of edition: 30     
შემსგავსებული არ არის. ბოროტი მათს საქმეში საცნაურია
Line of edition: 31     
უსამართლოს მიდგომა მათში საცხადოა, მათის გულის ნდობისა
Line of edition: 32     
აღსრულება მათს საქმეში სახილავია; ბოროტი მათგან
Line of edition: 33     
გაურჩეველია, სარგებელი და ზიანი მათს თუალთ წინაშე სწორეა.
Line of edition: 34     
ერთმა კაცმან რომე ესე შეიძლოს, მიწის** პირისა საუნჯე
Line of edition: 35     
მეფისა მოლარესა მიაბაროს, -- ერთისა ქრთილისა მარცვლისა
Page of edition: 442   Line of edition: 1     
ოდენად არა დაუმადლებენ, სხვასა -- გინებისა და ავკაცობისათჳს
Line of edition: 2     
პატიოსნად მაღლა ცად აღიყუანებენ. თქუა:



Line of edition: 3  
ტაეპი


Line of edition: 4        
ხარბად ნუ ითხოვ ჴმოსანი, მუტრიბი ხარ, თუ მგოსანი!


Line of edition: 5        
მოლხენილი ვიყავ თუ მოტირალი, ისივ მიჯობდა, ჴელმწიფეთა
Line of edition: 6     
თანა ხლებასა, შვებისა, და მოსვენებისა და მარტოყოფისა
Line of edition: 7     
კუთხითა ფერჴი გარე არ გამომედგა. მიჯობდა, რადგან
Line of edition: 8     
ჴელმწიფეთ სამსახური აღგზებულსა ცეცხლსა ჰგავს, იგი არ
Line of edition: 9     
მექნა, მაგრამ შვებასა და პატივსა ვერავინ ვერ იცნობს. კაცის
Line of edition: 10     
სამსახურისათუის ღ(მრ)თის სამსახურის გამშვებსა ისრე მოუა
Line of edition: 11     
როგორადაც მას სენაკთა მჯდომელსა განშორებულს
Line of edition: 12     
მოუვიდაო.
Line of edition: 13        
ლომის დედამ ჰკითხა, როგორ ყოფილაო?



Line of edition: 14  
დამანამ თქუა არაკი

Line of edition: 15  
[განდიდებული განშორებული]


Line of edition: 16        
ერთსა, ამ სოფლით განშორებულსა, საწუთროსა ზრუნვა
Line of edition: 17     
დაეტევებინა, მარტოდ სენაკთა დასჯერებოდა კეთილთა სანოაგეთა
Line of edition: 18     
განყენებული; მცირეთა საზრდელთა და უნდოთა სამოსელთათუის
Line of edition: 19     
გული დაედვა.



Line of edition: 20  
შაირი


Line of edition: 21        
საყელო ნაღვლის ჴელითა დაეძრო, გაეშვებინა
Line of edition: 22        
კალთა კლდეზედა მიეკრა, მისთჳს შეეთჳსებინა.
Line of edition: 23        
სამოსელი და საჭმელი მოლთაგან მოეღებინა
Line of edition: 24     
და   გლახა, სიმდაბლით მქცეველი, ქუე ჩალა მოედებინა.


Line of edition: 25        
მისი მოღუაწებისა და ღ(მრ)თისმოყვარებისა ჴმა ადრე ყოველსა
Line of edition: 26     
ადგილსა მიეფინა, მახლობელნი და შორიელნი მისის
Line of edition: 27     
ნახვისა და პატიოსნის ლოცვისა მიღებად მივიდოდეს. რა
Line of edition: 28     
მოღუაწებისა ნიში ნათლად მის პირთა ცხადად იხილეს, სარწმუნოება
Line of edition: 29     
მაზედ დადვეს, და მომავალი მნახველი ემატებოდა.
Page of edition: 443   Line of edition: 1     
მისა სიახლოესა ერთი მეფე ჴელმწიფობდა, საღმრთოსა კაცისა
Line of edition: 2     
პატივის მყოფელი და დიდად მოსურნე, რომელი ღ(მრ)თისა მონობისა
Line of edition: 3     
ძიებითა ჴელმწიფობისა მონათა გააგებდა, მისი წადილი
Line of edition: 4     
და ნდომა წინასწარმეტყუელთა და მოციქულთა სიტყვისა სმენის
Line of edition: 5     
მეტი არა იყო რა.



Line of edition: 6  
ჩახრუხაული


Line of edition: 7        
წმიდა ცხორება, ქველმოქმედება, კეთილბუნება განმარტებული
Line of edition: 8        
გლახაკთ მოწყალე, ურჩთა მოძალე, მეფეთა წესთა გარდმატებული.


Line of edition: 9        
რა მის განშორებულის ამბავი ესმა, მისად ხილვად მივიდა
Line of edition: 10     
და მის პატიოსნისაგან ლოცვით შეწევნა ითხოვა, და ჴელმწიფობისა
Line of edition: 11     
საქმეთა შინა საჴმარი სწავლა ჰკითხა. მან განშორებულმა
Line of edition: 12     
მოახსენა:
Line of edition: 13        
-- ღ(მერ)თსა ორნი რამ ჰქონან: წარმავალი და წარუალი.
Line of edition: 14        
წარმავალი ესე სოფელი, და წარუალი მერმე იგი სოფელი.
Line of edition: 15     
ჭკუათა უაღრესი სიკეთე ესე არს, წარმავალს სამყოფს არ დაემონო,
Line of edition: 16     
და არცა მიენდო, და თუალი წარუალისა სოფელსა
Line of edition: 17     
ზედა გეჭიროსო. უთხრა:



Line of edition: 18  
შაირი


Line of edition: 19        
წარუალს თემსა ეცადე შემუსვრილითა გულითა
Line of edition: 20        
რას გარგებს ესე საწუთრო სიცოცხლე მალ წასულითა?
Line of edition: 21        
იგ საუკუნო დიდება უკუდავად გქონდეს სულითა
Line of edition: 22     
და   მისი მცირედი ნაწილი ჴმელეთსა სჯობან სრულითა.


Line of edition: 23        
ჴელმწიფემ უბრძანა:
Line of edition: 24        
-- გამორჩევითა მაგა მამულისა მოშოება შესაძლო არისა?
Line of edition: 25        
განშორებულმა უთხრა:
Line of edition: 26        
-- დავრდომილთა ჴელის აპყრობითა, შეჭირვებულთა მოწყალებითა
Line of edition: 27     
კეთილად შეიძლება. რომელსაცა მეფეთაგანსა საიქიოს
Line of edition: 28     
განსვენება უნდა, აქა ჴამს გლეხთა მოსვენებასა ეცადოსო.
Line of edition: 29     
თქუა:



Line of edition: 30  
შეწყობილი


Line of edition: 31        
მან გაისუენოს ოხჭანად, მიწათა შინა დებულმან
Line of edition: 32        
ვის ყმანი მოსვენებით ჰყვეს სიმშვიდე აგოს გებულმან.
Line of edition: 33        
ამან მოჭამოს საწუთრო, არ რისხუა მიმოდებულმან
Line of edition: 34        
მისგან ვერ ნახოს ბოროტი, მისგანვე ჴელდადებულმან.
Page of edition: 444   Line of edition: 1        
შჯულთა მპყრობელმან, ღ(მრ)თისაგან იმედებულმან
Line of edition: 2     
და   სასოს ჩოგნითა სვე-ბედთა ბურთი წაიღოს ქებულმან.


Line of edition: 3        
რა განშორებულმან სწავლა დაასრულა, ჴელმწიფის გული
Line of edition: 4     
ქადაგებულის თუალ-მარგალიტით აავსო. რა მისის პატიოსნის
Line of edition: 5     
პირითა ესეთი წურთა მოისმინა, წადილისა ჴელითა მის სუფთას
Line of edition: 6     
კალთას მოეკიდა, და ნიადაგ მისსა ალერსსა ცდილობდა.
Line of edition: 7     
მაში დადგრომილის გულისთქმათა მისის სწავლითა გაძებასა
Line of edition: 8     
ეწადა.
Line of edition: 9        
ერთსა დღესა ჴელმწიფე, ჩვეულებისაებრ, მას განშორებულსა
Line of edition: 10     
თანა იყო, და მისსა შუენიერსა სწავლასა ყურსა უპყრობდა.
Line of edition: 11     
ანაზდად, მიჩივართა ნესვტსავით ჴმობა და ბუკებრ ზახილი
Line of edition: 12     
იწყეს. მან განშორებულმა მოუწოდა, მატი საქმე და სარჩელი
Line of edition: 13     
გამოჰკითხა, და მათი მართებული და სწორი სამართალი ჴელმწიფეს
Line of edition: 14     
ასწავლა. ჴელმწიფესა დია იამა, და მოეწონა და შეეხუეწა,
Line of edition: 15     
რომე ხანდისხან შეწუხებულთა სარჩელთა მისის ბედნიერის
Line of edition: 16     
ყურით მოისმენდესო და / მისსა თუალთა წინ გაარჩევდესო.
Line of edition: 17     
განშორებული ამ გზით დაჰყუა, რადგან შეწუხებულთა
Line of edition: 18     
ულხენდა და დაღონებულთა შეეწეოდა, მისის სულისათჳს მადლსა
Line of edition: 19     
შეიკრებდა. მეფისა ბრძანება დაიჯერა, და რა ბრჭენი საბრჭოთა
Line of edition: 20     
დასხდიან, მასცა მოუწოდდენ და უმისოდ არას გაბრჭობდენ.
Line of edition: 21     
ესეთსა სამართალსა ჰყოფდა, რომე მის ქუეყანისა საქმე
Line of edition: 22     
უფროსი-ერთი მას ეკითხებოდა, და იგი ამაღლებული ადგილი
Line of edition: 23     
მის განშორებულისა სუფთასა კალთათა გამოანასკუეს
Line of edition: 24     
და ნიადაგ ამა გზითა საქონელი და ადგილი შეეძინებოდა. განშორებულსა
Line of edition: 25     
ნელ-ნელა დიდების სიყუარულის ნდომისა სამოსელი
Line of edition: 26     
გუნებაში ემოსებოდა, მისი ლოცვა და მოღვაწეობა დაფუტუროვდა;
Line of edition: 27     
დიდობის იალმაგი სოფლის სიყუარულით ჩაიცვა
Line of edition: 28     
და მოღუაწებისა გვირგვინი შვების სასთაულზედ უკუღმა
Line of edition: 29     
დადვა.



Line of edition: 30  
ლექსი


Line of edition: 31        
ამა მაცთურმა სოფელმა გზა არ წაურყუნას ვინ არი
Line of edition: 32        
სიცრუის თასის ღვინის სმით რომე არ შექნას მძინარი?


Line of edition: 33        
ქუჱყანა ერთი როსკიპი დიაცია, სანახავად კეკელა, რომელსა
Line of edition: 34     
თჳსის საგდებლით მრავალი კაცი მოუნადირებია, სამფსონ
Line of edition: 35     
ძლიერივით თუალდამბრმალი საჭიროს მფქველად დაუყენებია.
Line of edition: 36     
უთხრა:



Page of edition: 445  
Line of edition: 1  
მრჩობლედი


Line of edition: 2        
სოფელი ესე ბებერი უწყალოდ მოსრავს გმირებსა
Line of edition: 3        
კულავ ბუმბერაზთა ჩააგდებს ჭირის ორმოსა ძირებსა
Line of edition: 4        
თემთა შენობას დაარღვევს ნილოსის ღადოს ცემითა
Line of edition: 5        
იოსებს ძმათ მოაძულებს, იაკობს შესვრის ცრემლითა!
Line of edition: 6        
საწუთროს შეყრას გაყრა აქუს, გზათ ადრე გარდაქცევანი
Line of edition: 7        
მისი პირობა -- მიუნდო, ერთობა -- სრულ დაქცევანი.
Line of edition: 8        
მისის ზღუდისა კედელი მეფეთ თავითა გებული
Line of edition: 9        
მისი ზღუა მარტვილთ სისხლითა აღსავსე, წითლად ღებული!


Line of edition: 10        
რა განშორებულსა მონაღვაწთა სიმლაშისა ადგილთა ჴორცთა
Line of edition: 11     
განსვენებისა გემოვნება აღერია, და სოფლისა სიტკბოთა
Line of edition: 12     
სასმელები სვა, კაცთა სამწეო საწადელი დავიწყდა.



Line of edition: 13  
ლექსი


Line of edition: 14        
უსმენელს ესმა ბუკთა ჴმა, სვეთა ნობათა ჟღერანი
Line of edition: 15        
თჳსის სენაკის საქმენი მან მოიგონა ვერანი.92*


Line of edition: 16        
ქუეყნიერისა სიყვარულისა საყური ყურთა შიგა გაეყარა
Line of edition: 17     
და რა ჴელმწიფემან მისი რჩევა და რიგები და ქუეყანის მოვლა
Line of edition: 18     
გაწყობით იხილა, ნებამყოფობისა სადავე მიშვებით მას ჴელთა
Line of edition: 19     
მისცა. მან განშორებულსა პირველად საუკუნოსა საგონებელი
Line of edition: 20     
ჰქონდა, აწ საწუთროსა ზრუნვა გაუმრავლდა: მოსავლის ეჭვითა,
Line of edition: 21     
გულისსიტყვის საგონებლითა ერთი იყლიმიც არ
Line of edition: 22     
იყოფინა.



Line of edition: 23  
ფისთიკაური


Line of edition: 24        
ბიბინოვანი, რომელიც ნახე, ერთი ყუავილიც არ დარჩომილა
Line of edition: 25        
შემოდგომის თრთჳლს ყუელა დაუძრავს, ზაფხულის მწუანე სრულ წარჴდომილა.


Line of edition: 26        
ერთსა დღესა მისთა ამხანაგთაგანი ერთი მის განშორებულის
Line of edition: 27     
ნახვად მოვიდა, რომელიცა ერთად მოღუაწეობდენ და
Line of edition: 28     
ცრემლიანითა ლოცვითა / ღამეთა გაათენებდენ. რა მისი ეგრექცევა      Page of alt.ed.: D_185 
Line of edition: 29     
ნახა, მისის გულისა მასმორთა დიდი ცეცხლი აღეგზო. და თქუა:



Line of edition: 30  
ლექსი


Line of edition: 31        
ელისესაგან დამტკბარი წყარო ჩანს დამწარებული
Line of edition: 32        
ვარდსა რტოთაგან სისხლი სდის, უშვერად წკანწკარებული.


Page of edition: 446  
Line of edition: 1        
რა ღამე მოიწია და ფერჴი მისწყნარდა, უთხრა:
Line of edition: 2        
-- აჰი-აჰი პატიოსანო! რა არი, რომელსა ვხედავ, და ესე
Line of edition: 3     
რაისა სახეა, რომელსაცა ვსჭვრეტო? უთხრა:



Line of edition: 4  
ლექსი


Line of edition: 5        
ჟამად გნახე, რას იღუწიდი სულიერად რა სასოთა
Line of edition: 6        
იგი ქცევა რა გიქნია, სად გაგექცა რას ასოთა?


Line of edition: 7        
განშორებულმან, რაგინდა რა სამართლებელი მიზეზნი შემოიღო,
Line of edition: 8     
მაგრამე ერთიცა მეცნიერთა რიგთაგანი სიტყუა ვერა
Line of edition: 9     
წარმოთქუნა. სტუმარმა უთხრა:
Line of edition: 10        
-- რასაცა იტყვი, ეგო ყოველივე ჴორცთა მიზეზნი არიან.
Line of edition: 11        
დაიჯერე, შვების თოკი დაიმოკლე და ცნობის კარი სწორად
Line of edition: 12     
გააღე. მართალსა გეტყვი: თქვენი ბედნიერი გონება ქუეყნიერსა
Line of edition: 13     
საქმესა შეუპყრია, და შენი წმიდა გული ჴელმწიფურსა დიდებასა
Line of edition: 14     
დაუბამს. უთხრა:



Line of edition: 15  
ლექსი


Line of edition: 16        
სვავი ძვალს ყლაპავს სიხარბით, რას არგებს გასაძღომელად?
Line of edition: 17        
ეს მიმიძიმს, მისი აჩრდილი თავს გინდა დასადგომელად.**


Line of edition: 18        
დამიჯერე, სოფლისა ამის უარყოფის*** კალთა საცთურის
Line of edition: 19     
მტუერისაგან დაიბერტყე, ამპარტავნების თავი სიმდაბლის
Line of edition: 20     
ფერჴით დათრგუნე, გესლიანს საფუარს საწუთროს ნდომის
Line of edition: 21     
პურთა ნუ შეურევო. უთხრა:



Line of edition: 22  
ტაეპი


Line of edition: 23        
მსოფლიო ცმელი,93* თუ ჩასაცმელი, გესლიანია სასმელ-საჭმელი!


Line of edition: 24        
განშორებულმა უპასუხა:
Line of edition: 25        
-- ჰე, საყვარელო მოყვასო! კაცთაგან რაჲც გასმია-ყე, ჩემსა
Line of edition: 26     
მუნით გამოსვლასა ეგოდენი არა უვნია რა. გონება მასვე
Line of edition: 27     
სამსახურთა იღუწის, და რომელზედაც გინახვივარ, მასვე საქმეთა
Line of edition: 28     
ზედა ვსდგევარო.

Page of edition: 447  
Line of edition: 1        
სტუმარმან უთხრა:
Line of edition: 2        
-- აწ შენ ჯერეთ არა გიცნობია, ამისთჳს რომე ამა საფლისა
Line of edition: 3     
ნდომისა წადილსა შენთვის ღ(მრ)თის შეწევნის ხედვის
Line of edition: 4     
თუალი დაუხუჭვან, და მაშინ სცნობ, რა სინანულსა მას უსარგებლოსა
Line of edition: 5     
ჩავარდე. უთხრა:



Line of edition: 6  
ლექსი


Line of edition: 7        
ვინცა იქს არა საქნელსა, რომ დაინახოს ბოლოსა
Line of edition: 8        
რა გინდ ინანოს, რას არგებს? სირცხვილმან შეაბოლოსა!


Line of edition: 9        
შენი საქმე მის ბრმის არაკსა ჰგავს, მათრაჴი და გუელი
Line of edition: 10     
რომ ვერ გაარჩივა.
Line of edition: 11        
განშორებულმა ჰკითხა, როგორ ყოფილაო?



Line of edition: 12  
სტუმარმან თქუა არაკი

Line of edition: 13  
[გველი-მათრახი]


Line of edition: 14        
ერთი ბრმა და სხვანი თუალხილულნი, გზად მიმავალნი
Line of edition: 15     
ერსა უდაბურთა ადგილთა გარდაჴდენ. ღამიან ადგნენ და წასვლა
Line of edition: 16     
ენებათ. მან ბრმამ მათრაჴს ძებნა დაუწყო. მუნ სიცივისაგან
Line of edition: 17     
შეყინებული გველი იდვა. ბრმას თჳსი მათრაჴი ეგონა
Line of edition: 18     
ჴელი წაუსვა, მისის მათრაჴის ურბილესი და უკეთესი ეჩუენა.
Line of edition: 19     
მხირულობით ცხენს სწრაფად შეჯდა, და თჳსი მათრაჴი მუნვე
Line of edition: 20     
დარჩა. რა გათენდა, იმ** კაცმა ნახა, უყივლა:
Line of edition: 21        
-- ეგე რა მათრაჴი გიპყრია, გესლიანი გუელიაო! ვირემ
Line of edition: 22     
ჴელთა გიცემდეს, აწვე გააგდეო.
Line of edition: 23        
მას ბრმას მისგან ესრე ეგონა, ეს მათრაჴი მოუნდა და გაგდებისათჳს
Line of edition: 24     
მეტყვისო. და უთხრა:



Line of edition: 25  
ტაეპი


Line of edition: 26        
რაცა სვემან კაცსა მისცეს, მართებს თჳსად დაიმტკიცეს.


Line of edition: 27        
მე ჩემი მათრაჴი დამეკარგა, და ღ(მერ)თმან უკეთესი მიბოძა:
Line of edition: 28     
თუცა შენ ბედი შეგეწევა, შენ უკეთესს იშოვნიო. მე ეგრე უგუნური
Line of edition: 29     
ნუ გგონივარ, საცთურიანითა სიტყვითა მათრაჴი გარდავაგდოო
Line of edition: 30     
მას კაცსა გაეცინა და ეგრე უთხრა:
Page of edition: 448   Line of edition: 1        
-- ამხანაგთა წესია, თუისსა მოყვასსა სავნებელთა საქმეთა
Line of edition: 2     
უნდა არიდებდესო. მე დამიჯერე, გუელი გიპყრია, დააგდეო.
Line of edition: 3        
მან ბრმამა პირი შეიჭუხნა და თქუა:



Line of edition: 4  
ლექსი


Line of edition: 5        
დაჟინებული მრჩეველი საზღვარსა გარდაჴდებისა
Line of edition: 6        
ბოლოს ვერ ხედავს, არა სჩხრეკს, რაჲია, რა მოჰჴდებისა.


Line of edition: 7        
ესე მათრაჴი ჩემთჳის გშურან. და მით დაგიჟინია ამისი გაგდება,
Line of edition: 8     
და შენ გინდა აიღო, -- ეგე უგბილი საგონებელია. ნუ
Line of edition: 9     
სცთები, მსგავსიერი ვაჭრობა მოივაჭრე, ესე მათრაჴი იგია
Line of edition: 10     
რომელი დაფარულისა ცოდნისაგან მომცემიაო. უთხრა:



Line of edition: 11  
ლექსი


Line of edition: 12        
საყუარლის კალთა მოსურნემ რა ბედით ჴელთა იგდოსა
Line of edition: 13        
რა ჭკუა არის, მტრის რჩევით ანაზდად გარდაიგდოსა?


Line of edition: 14        
რამდენჯერ უშალა მან კაცმა, და ეფიცა მას, მან არა უსმინა,
Line of edition: 15     
და არცა დააუჯერა. რა მზემ აერი გაათბო, და ყინვა გუელისაგან
Line of edition: 16     
განეყენა, რა მათრაჴულად დაკრვა ენება და დაძრა, მაშინვე
Line of edition: 17     
გველმა ჴელთა უცა და მოკლა.
Line of edition: 18        
ესე არაკი ამისათვის მოვიყუანე: შენცა ამა სოფლისა მინდობასა
Line of edition: 19     
ნუ შეეთვისები, ამისათვის, მისი სახე გუელებრ ჭრელია
Line of edition: 20     
და არა შეგაცთუნოს, და მისის სილბილითა და სიჩჩვილითა
Line of edition: 21     
არ შეგიერთოს. მისი გესლი ყოველთა ასპიტთა და იქედნეთაგან
Line of edition: 22     
უფროსად მაკუდინებელიაო. უთხრა:



Line of edition: 23  
შაირი


Line of edition: 24        
სოფლისგან თაფლთა სასმელად ნუ ელი შეუმრღუეველად
Line of edition: 25        
მის სიტკბოსა შხამი თან ახლავს სიკუდილის მოსაწუეველად:
Line of edition: 26        
გოლი გგონია შერგებად, ხელად გაგაჭრობს ზე ველად,94*
Line of edition: 27     
და   ანაზდად ცოდვასა შეგასწრებს, ტვირთად ვერ ასაზეველად.


Line of edition: 28        
რა განშორებულმან მისი სიტყუანი მოისმინა, რადგან ამპარტავნება
Line of edition: 29     
შესლოდა, მას მოყუასსა გული აარიდა და საგონებელს
Page of edition: 449   Line of edition: 1     
ჩავარდა. ქუეყნის სიმტყუვნის საქმესა რა მისის გულის
Line of edition: 2     
კალთა, პირველის სიწმიდის მსგავსად, რა დაეპყრა, საცხადოდ
Line of edition: 3     
დაინახა. მის მოყვსის სწავლება სასიყარულო საწვრთელი
Line of edition: 4     
რადგან იყო, თუალთაგან მწარე ცრემლი გარმოსცვივდა,
Line of edition: 5     
მწუხარებისა სულთქმა ნაკუჱრცხლისაგან შემწვრის ფირტვით
Line of edition: 6     
ამოიჴვნეშა. თქუა:



Line of edition: 7  
ლექსი


Line of edition: 8        
გული ამევსო ნავღლითა, სულთქმა მაქვს ოცჯერ რვაისა
Line of edition: 9        
ძნელბედობისა მტირალი ვიზახი ვაგლახ-ვაისა!


Line of edition: 10        
მას ღამეს, მნთებარეს სანთლის ღვე<ნ>თებრ, ცრემლი
Line of edition: 11     
გულშემწვარსა სდიოდა, პეპელსვით სინანულის ნათლის სხივით
Line of edition: 12     
იდაგებოდა. რა თეთრშემოსილმა დილამან მზის მოფენის
Line of edition: 13     
ჟამი განშორე/ბულსა ფერჴს ქუეშ გაუფინა, და შავით შემოსილი
Line of edition: 14     
სოფელი ღამის სენაკთა შევიდა --



Line of edition: 15  
ლექსი


Line of edition: 16        
რა დილამ ცისა შუქთაგან გაჰფინა ნათლის არდაგი
Line of edition: 17        
ქუეყანისა პირთა მირიდა შავი ღამისა ფარდაგი!


Line of edition: 18        
მისი კარი ძოღანდებულად კაცით აივსო. განშორებულსა
Line of edition: 19     
ამპარტავნებისა ქარმა მობერა, და სინანულისა კალო მედიდურობის
Line of edition: 20     
სილარის ჭალიკონმა გაუბნია.



Line of edition: 21  
ლექსი


Line of edition: 22        
მწუხრი მოქმედი აღთქმისა: "ხვალ აღარა ვიქმ ამასა"
Line of edition: 23        
გათენდის, უფრო მოუნდის უჟამოსა და ჟამასა!


Line of edition: 24        
ესეთისა მოქმედებითა განშორებულმა საჴელმწიფო გასაგებელი
Line of edition: 25     
სრულიად ჴელთა დაიპყრა, ვეზირნი და დიდებულნი
Line of edition: 26     
თჳსით საურავისაგან გააძო, საქმისა რიგებისა სამართალი და
Line of edition: 27     
გზები გაუმრუდდა. ერთსა დღესა უსამართლოდ ერთი გლეხი
Line of edition: 28     
მოკლა, რომე მას სიკუდილს არ ემართლებოდა და სიკუდილს
Line of edition: 29     
უკან მრავალი ინანა. რა მკუდარი დაფლეს, მისი სახლეულნი
Line of edition: 30     
და მოყუარენი შეკრბენ, და ჴელმწიფესთან საჩივრად მოვიდნენ.
Line of edition: 31     
რა ჴელმწიფემან მათი საქმე გამოიძია, ბრჭესა უბრძანა
Line of edition: 32     
გასამართლება. ბრჭემა განშორებულის მესისხლეთ მიცემა გაბრჭო,
Page of edition: 450   Line of edition: 1     
და ტანჯვით სიკუდილი გააჩინა. განშორებულმან ქრთამით
Line of edition: 2     
თავისი უსიკვდილობას ეცადა, მაგრამ აღარ იქნა! ამისათჳის
Line of edition: 3     
ვერ მორჩა, რადგან ღ(მრ)თის სამსახური კაცთ სათნოზედ გაცუალა.
Line of edition: 4     
და კაცთა პატივთ გაშორდა, სიკუდილის მორევთა
Line of edition: 5     
ჩაიჭრა და საუკუნო საშვებელსა დააკლდა.
Line of edition: 6        
ეს ამისთჳის ვთქვი, რა ჩემი გონება და პირი ღ(მრ)თის სამსახურსა
Line of edition: 7     
მოვარიდე და ჴელმწიფის კარის სამსახურს მოვმართე,
Line of edition: 8     
/ ღ(მრ)თის ბრძანების წერილსა ყური არა მიუპყარ, და მეფეთ      Page of alt.ed.: D_188 
Line of edition: 9     
სამსახურს ვეცადე. თქვა:



Line of edition: 10  
ტაეპი


Line of edition: 11        
რაცა ჭირი გარდამჴდების, ჩემთვის ყუალა ცოტაია!


Line of edition: 12        
დამანამ რა თჳსი სიტყუანი წარმოაცალიერა, მაღლის მეფისა
Line of edition: 13     
წინაშე მდგომნი დიდად გაჰკვირდენ, და ლომმა საგონებლითა
Line of edition: 14     
თავი დაიხარა, და თუ რა ქნას, ვერარა შეიგნა: ანუ ესე
Line of edition: 15     
საქმე ვითა გაარციოს და დამანას რა პასუხი მიაგოს.
Line of edition: 16        
ყურშავი, რომელი ყოველთა უპირველესი წინაშე მდეგია
Line of edition: 17     
მან რა იხილა ყოველნი დიდებულნი საგონებელთა მყოფნი
Line of edition: 18     
პირი დამანას მიაპყრა და უთხრა:
Line of edition: 19        
-- ესეოდენი მეფეთ სამსახურის გმობა, და მათის ამაღლებულის
Line of edition: 20     
თავის პატიოსნის გვირგვინის აუგი რაც იქნა, შენვე
Line of edition: 21     
თქვი, არა შენითა საქმითა იქნაა? შენ ესე არა უწყია, ერთსა
Line of edition: 22     
ჟამსა მეფისა სიცოცხლემან წყალობითა და სამართლითა
Line of edition: 23     
გლეხთა მოსვენებითა დაყოს, იგი სამოცისა წლისა მოღვაწებათა
Line of edition: 24     
შემსგავსებულად დაუცთ? ესოდენთა გულსრულთა და
Line of edition: 25     
ღ(მრ)თის მორჩილთა მკითხველთა მეფისა სამსახური თავს
Line of edition: 26     
უდებიათ, რომე ქუეყანა, და შჯული და შესაკრებელი მტკიცედ
Line of edition: 27     
ეგოს. მეფეთ სამსახური ქუეყანათა მოვლა არს; მოსამართლეობა
Line of edition: 28     
ძალდატანებულთა მოჴმარება არს. ამისთუისცა მრავალთა
Line of edition: 29     
მოუსვენებლობა თავს უდებიათ, რომე ესე მადლის მოგებად
Line of edition: 30     
შეურაცხიათ. თურე მის გონებაგანათლებულის მოხუცებულისა
Line of edition: 31     
ამბავი არ გასმიაო?
Line of edition: 32        
დამანამ ჰკითხა, როგორ ყოფილაო?



Page of edition: 451  
Line of edition: 1  
ყურშავმა თქუა არაკი

Line of edition: 2  
[მეფესთან მიმომსვლელი განდეგილი]


Line of edition: 3        
უთქუამსთ, სპარსეთს ერთსა ქალაქსა შინა იყო მოხუცებული
Line of edition: 4     
ერთი, რომელსა ყოველი სპარსთა ქალაქებთა მოხუცებულთა
Line of edition: 5     
მჴედრობათაგან ასპარეზთა სიკეთის საზომი მას მიეტაცა,
Line of edition: 6     
სიბრძ/ნის შარავანდთა თავი მაღლის ცისათვის
Line of edition: 7     
მიებრჯინა.



Line of edition: 8  
შაირი


Line of edition: 9        
მის ქუეყნისა მპყრობლად სიბრძნით მოეფრინვა თემი რა ცა,95*
Line of edition: 10        
ორსავ სოფელს ბუდე ედგა, მას აეგო მადლით რაცა;
Line of edition: 11        
რაშსა მჯდომსა დილის ველთა მათრაჴითა გაეტკაცა
Line of edition: 12     
და   სოფლით ბურთი საუკუნოს ჩოგნით სწრაფად გაეტაცა!


Line of edition: 13        
სახელად გონებითმხილველი ეწოდა. მისი სასწაულთა მოქმედებათა
Line of edition: 14     
სახელი დასავლის მჴარესა და რომისა გარემოს
Line of edition: 15     
მიწევნულიყო; მისი ჴმაგანფენილობათა დაფდაფი ეგვიპტის
Line of edition: 16     
სანახებათა, შამსჯაზირეთს და იამანეთს იძახდა, ერაყის მიდამოთა
Line of edition: 17     
და ხუარასანის კიდურთათჳს თჳსი ამბავი მიეწერა, თურქისტნის
Line of edition: 18     
მართალთა და ინდოელთ სატრფიალოთა ერთგულობის
Line of edition: 19     
ჴელი მისის წადილის კალთი/სათჳს მიეწუდინათ. ერთი
Line of edition: 20     
მწირი თჳსის ქუეყნიდამ მის პატიოსნის კაცის ბედნიერის სამყოფის
Line of edition: 21     
ნახვად წამოვიდა, დიდისა შრომითა სამარყანდის თემით
Line of edition: 22     
სპარსეთად მოიწია. თუცა კაცთა საწადლის ფერჴნი სატამჯვლის
Line of edition: 23     
ეკალთა არ დაიწერტება, / საჴმარითა ჴელითა სატრფიალოსა
Line of edition: 24     
ვარდსა კრეფად ვერ მისწვდება.



Line of edition: 25  
ლექსი


Line of edition: 26        
თუცა ბულბული ვერ ითმენს სიმწარით ეკალთ ჩხვლეტასა
Line of edition: 27        
ვარდის ტრფიალსა მირიდოს, ნუ უზამს თუალით ცქეტასა.


Line of edition: 28        
მგზავრი მწირი, მაშვრალი, გზისა მინდორთა შემოკლების
Line of edition: 29     
მცდელი, მშვიდობისა და განსვენებისა შესაკრებელსა გარდაჴდა,
Line of edition: 30     
კრძალულის ბაგისა პირი მოხუცებულისა კარისა იატაკთა
Line of edition: 31     
შეამთხვია და საწადლისა ძელსა** კრვა დაუწყო. კართა მდგომარეთა
Line of edition: 32     
მსახურთა გზათა შრომილობისაგან მოიკითხეს, და მისის
Line of edition: 33     
ამბვის შეტყობას უკან რქვეს:

Page of edition: 452  
Line of edition: 1        
-- აჰა, მწირო, მცირე დაიყოვნე! პატრონი ჩუენი, მოხუცებული,
Line of edition: 2     
და სხვანი, შედეგნი მისნი, სულტანისა სამსახურად
Line of edition: 3     
წავიდენ, და ჟამდაუყოვნებლად მოვლენ და შეგიტკბობენო.
Line of edition: 4        
რა მწირმა მატი სულტანთა თანა წასვლა სცნა, დაუმძიმდა
Line of edition: 5     
და თქუა:
Line of edition: 6        
-- ვაიმე, რა ცუდად მოვშვერი და ესეოდენი ჭირი თავს ვიდევ!
Line of edition: 7     
რომელთა მოხუცებული ჴელმწიფეთა ემეგობრება, და
Line of edition: 8     
მათსა ალერსთა ცდილობს და მათთან საუბრის წადილი აქვს
Line of edition: 9     
მისგან ჩემი ნასკვი ვით გაიხსნება, ანუ მადლისა და ცოდვის
Line of edition: 10        
გზათა რითაღა დამანახვებსო? თქუა:



Line of edition: 11  
ლექსი


Line of edition: 12        
ვით ძაღლსა სურის პატრონი, ეგრე მოვიჭერ რბენითა
Line of edition: 13        
მან სასო გარდამიკუეთა უმსგავსოს საქმის ჩენითა!


Line of edition: 14        
მაშინვე გარე შემოიქცა და ფოლორცთა სლვად მომართა
Line of edition: 15     
და შერყუნილის გულითა მრისხანებისა საჴმილთა შინა ვერ
Line of edition: 16     
მოითმინა, და აღმოუტვიფრავს ბეჭედსა მოხუცებულის ვეცხლსა
Line of edition: 17     
ზედა სვემდა. მისის საქმის უმეცარი იყო და უმართებულოდ
Line of edition: 18     
და შეუტყობრად ძვირს უზრახევდა.



Line of edition: 19  
ლექსი


Line of edition: 20        
კაცო, გაკითხბვას რას აქნევ, სოფლისა ზღუათა მცურავი?
Line of edition: 21        
ვინცა დანთქმულა, რა იცი, სად წაჴდა, რის მიმწურავი? /      Page of alt.ed.: T_269 


Line of edition: 22        
მიმავალი მწირი ქალაქის მოურავმა ნახა. მას ღამეს ერთი
Line of edition: 23     
მპარავი თურე საპყრობილით გაჰპარვოდა და მას სახეში ამსგავსა.
Line of edition: 24     
ჴელმწიფე მოურავსა და ღამის მცველთ გასწყრომოდა
Line of edition: 25     
მპარავის პოვნა და ჴელების დაკუეთა ებძანა. რა ამ მწირსა
Line of edition: 26     
იგინი შეხვდეს, მპარავი იგი ეგონათ, შეიპყრეს და მაშინვე
Line of edition: 27     
ჴელთ მოსაკუეთელად წაიყვანეს. რაოდენსაც თავის მართლებას
Line of edition: 28     
ეცადა, არავინ უსმინა და ჴელთა მოკუეთაზედ მიდგა. რა უწყალო
Line of edition: 29     
ქონდაქარმან ნაწრთობი ბასრის დანა მწირსა მაჯათა გარდასაკუეთელად
Line of edition: 30     
მიიღო. მუნ გონებითმხილველი მოხუცებული
Line of edition: 31     
თავს წამოადგა. დეგინ-დეგინის ჴმა მოისმა. მოხუცებული
Line of edition: 32     
ავჟანდაგადეზებულითა მას ჯართა ჯრილობათა შიგა შეეტკიცა
Line of edition: 33     
და მისთა ამბავთა გამოკითხვა იწყო. მწირისა საქმე რა შეიტყო,
Line of edition: 34     
მოურავს უთხრა:

Page of edition: 453  
Line of edition: 1        
-- ესე ჩემისა კარისა მწირთაგანია. მაგას რომე ეგრე
Line of edition: 2     
სტანჯავთ, და მართლისათჳს ცილი შეგიწამებიათ, ეგე
Line of edition: 3     
განუტევეთო.
Line of edition: 4        
მოურავმან მოხუცებულისა ცხენისა ფერჴთა აკოცა, და მათ
Line of edition: 5     
დაამადლა, და მწირსა მასთანა ბოდიში მოიჴადა და თჳსსა საქმეთა
Line of edition: 6     
მიმართა. სა საბრალო იგი კაცი ძვილ სიკუდილსა და
Line of edition: 7     
უწყალო ქონდაქარსა გარდარჩა, და მოხუცებულსა ავჟანდა
Line of edition: 8     
შეუპყრა და თან გაჰყუა. მან პატიოსანმა მოხუცებულმან მჴართა
Line of edition: 9     
ჴელი დასდვა და სიმშვიდით უთხრა:
Line of edition: 10        
-- რისხვით კაცის განკითხ/ვა მწირთაგან არა წესიაო. თუცა
Line of edition: 11     
ჩუენისთანა კაცნი მეფეთა არა ემსახურებიან, თქვენისთანას
Line of edition: 12     
უბრალოს რა უსამართლო შეემთხვას, მისი მორჩენა აღარ
Line of edition: 13     
იქნებაო.
Line of edition: 14        
მწირმა გულისხმა ყო, რომე იგი განკითხვა სიგლისპით
Line of edition: 15     
იყო და უმეცრებით, და უგუნურად ექნა. რაჲცა სიბრძნის მეცნიერთაგან
Line of edition: 16     
საქმე იქნების, იგი საზიანოთაგან ცარიელია, ესრე
Line of edition: 17     
რომე, მის მოხუცებულის ნდომა სიმართლის საწადელს შეთჳსებოდა.
Line of edition: 18     
მაშე მისი ნაქმარი ყოველივე ღ(მრ)თის ნება ყოფილა
Line of edition: 19     
და თუცა ჭკუა მრუდად არა დაინახვიდეს, მისთანათა კაცთა
Line of edition: 20     
ნაქმარი ყოველივე უმჯობესი არსო.
Line of edition: 21        
ამა არაკისა თქმისა მიზეზი ესე არს, რომე მეცნიერთა კაცთაგან
Line of edition: 22     
ჴელმწიფეთა სამსახური ამისთუის მოუნებებიათ, მეფეთა
Line of edition: 23     
კართა მიმოსვლა და მათი ხლება ცოდვად და კდემად არ
Line of edition: 24     
მიუჩნევიათ. უთხრა:



Line of edition: 25  
ტაეპი


Line of edition: 26        
შენ ვინ ხარ, ვისი სწორია? კაცთაგან გასაშორია!


Line of edition: 27        
დამანამ უთხრა:
Line of edition: 28        
-- რომელთაცა ბრძენთა მეფეთათჳს უმსახურებიათ, სრულის
Line of edition: 29     
გამზრახეობითა მოუყუანიათ. მათ ღ(მრ)თის ბრძანება არ /      Page of alt.ed.: T_270 
Line of edition: 30     
გაუმრუდებიათ, და არცა შჯულისა წესთა გარდამჴდარან. რომელიცა
Line of edition: 31     
მაგა სახითა იქცევა, არავისაგან დაიწუნება, მაგრამ
Line of edition: 32     
ჩუენისთანა კაცნი მათსა საზომთა ვერ მისწვდებიან. იგინი სიხარბესა
Line of edition: 33     
და მოხვეჭათა გაეკრძალებოდენ, და სხვათა, რომელთაცა
Page of edition: 454   Line of edition: 1     
ბრძანებ. მეფენი ღ(მრ)თის აჩრდილნი არიან. მათგანცა
Line of edition: 2     
ჯერარს, რომე მეფეთ წადილი ღ(მრ)თის გზაზე ვიდოდეს, და
Line of edition: 3     
მრუდსა შარასა მოშორდეს: არცა კაცი ვინმე ნდომითა აამაღლოს,
Line of edition: 4     
და არცა ვისმე უმართებულოდ რისხუა შეამთხვიოს. მეფეთა
Line of edition: 5     
საქებელი საქმე ესე არის: ჴელგამომავალსა და რიგიანსა
Line of edition: 6     
ყმასა პატივი უყოს, და უმსგავსოთა, ურჩთა და შეუძლებელთა
Line of edition: 7     
პატიჟი გაუმრავლოს. უთხრა:



Line of edition: 8  
შაირი


Line of edition: 9        
კარგი კაცი, ვითა ვარდი, გაფურჩნოს და ააყვაოს
Line of edition: 10        
წყალობისა წყაროთ რწყვიდეს, მერმე ტკბილად დაუყუაოს.
Line of edition: 11        
ანგარი და მომხვეჭელი გაგლიჯოს და გააყვაოს
Line of edition: 12     
და   თუ შურადცა გაიშოროს, მოაწივოს, მოიყვაოს.96*


Line of edition: 13        
ლომის დედამ უბძანა:
Line of edition: 14        
-- ჰაი-ჰაი, დამანავ! ესეგვარსა სიტყუათა, რომელსა იტყვი
Line of edition: 15     
ყოველივე მართალია, და შენი საქმენი მრუდად მოჩანან! აქა
Line of edition: 16     
მსხდომარენი წარჩინებულნი ამასა ზედა შეთქმულან: შუთურბა
Line of edition: 17     
ჴელმწიფისა ერთი საყუარელი, ქებული, ერთგული მოსამსახურე
Line of edition: 18     
იყო, და შენ შენის სიცრუითა და მზაკუარებისა ცეცხლითა
Line of edition: 19     
მისი საიმედო ბრჯა მის კალოთა ზედა დაგიწუავს; შენსა
Line of edition: 20     
ჩხუბებსა მისი სიკეთის იატაკი აღმოუნგრევია და ჴელმწიფის
Line of edition: 21     
პირობა გაგიმრუდებია. უბრძანა:



Line of edition: 22  
ლექსი


Line of edition: 23        
შურისა ცეცხლი გასტყორცე, მცირე რამ ნაკუერცხალია
Line of edition: 24        
ქუეყანა სრულად გარდასწვი, ყანობირი და კრცხალია.


Line of edition: 25        
დამანამ თქუა:
Line of edition: 26        
-- ჴელმწიფის მზეებრ გაბრწყინებულის გულის დაფარული
Line of edition: 27     
არა არის რა. აქა მყოფთაცა ყოველთავე იციან, ჩემსა და
Line of edition: 28     
ჴარსა შუა მტერობა და ქიშპობა არა ყოფილა რა, ძუელი ნაწყენობა
Line of edition: 29     
არა გვხსოვნებია რა, ჩემი წასაჴდენელი და დასაკლისი
Line of edition: 30     
მას არა უქნია რა, წყალობის მეტნობისა და პატივისაგან
Line of edition: 31     
კიდე მე მისგან არა მინახავს რა. ჴელმწიფის თუალთა წინაშე
Line of edition: 32     
მე მის ნაკლებად არ მიჩნეულვარ, რომე ჴელმწიფის წყალობა
Line of edition: 33     
შემშურვებოდა, და ამა გზებით მისი გაცუდება მომეწადა.
Line of edition: 34     
მე ჴელმწიფესა ერთი რამ სწავლა მოვახსენე, ერთი რამ სიტყუა
Line of edition: 35     
მასმოდა, და მისი ნიშანი თუალით მე/ნახა, ესე უმიზეზოდ      Page of alt.ed.: T_271 
Page of edition: 455   Line of edition: 1     
ჴელმწი/ფეს მოვახსენე, და ჩემგანც მართებული იყო      Page of alt.ed.: C_196 
Line of edition: 2     
რომე მეცნობინა, რადგან ჩემი უზომოდ მოწყალე ბძანდებოდა.
Line of edition: 3     
ჴარის სიკუდილი თავაღებით არც მე მიკადრებია, -- ბოდიშის
Line of edition: 4     
გზით მოვახსენე. თჳთ ჴელმწიფემაც თუალით ნახა, ჩემი ნათქუამის
Line of edition: 5     
გამკლავება თჳთვე გასინჯა. მისისავ ჭკუით მის თავზედ
Line of edition: 6     
ეს მოიწია. მრავალსა კაცსა შუთურბას ერთჴმობა ჰქონდათ,
Line of edition: 7     
მისთან ორგულნი და მიმდგომი ამხანაგნი იყუნეს. აქ
Line of edition: 8     
რადგან ჩემგან მართლის თქმა მართებულია, ამისათჳს შეშინებულან,
Line of edition: 9     
-- დაიჯერეთ, სწორე და მართალი სიტყუა ეს არის.
Line of edition: 10     
თქუა:



Line of edition: 11  
ლექსი


Line of edition: 12        
მართლისა მთქმელსა ყოველნი სძულობენ, ექიშპებიან
Line of edition: 13        
დუმილივე სჯობს სწორე თქმას, არავის მოსწყინდებიან.


Line of edition: 14        
აწ ყოველი მისი შეთქმულნი კაცნი ჩემისა სისხლისა დათხევისა
Line of edition: 15     
მოცადინე არიან. მე / არა მგონია, მათის გამხილებისათჳს      Page of alt.ed.: A_124 
Line of edition: 16     
და ესეთისა ერთგულობისათჳს უდიერი რამე მიყოთ.
Line of edition: 17        
რა დამანამ სიტყუა აქამდე მოჰყარა, დღემ გავლო და ლომმა
Line of edition: 18     
ბრძანა:
Line of edition: 19        
-- ესე გაუბრჭოებლად არ იქნების, ბრჭესა მიაბარეთ, რომე
Line of edition: 20     
მაგისი საქმე გამოვიძიოთ. რისხვისა და შეწყალების წესი
Line of edition: 21     
უმოწმოდ და დაუტეხლად ესეთისა საუბრითა და შეწამებით არ
Line of edition: 22     
იქნებისო, რომე მართალი სამართალი უნდა იქნასო.
Line of edition: 23        
დამანამ მოახსენა:
Line of edition: 24        
-- რა საბძანებელია, ვინ არის ჭკუითა და ცოდნითა ჴელმწიფის
Line of edition: 25     
შედარებული? რომელი ბრჭეა მოწყალებითა თქუენზედ
Line of edition: 26     
უაღრესი? მადლი ღ(მე)რთსა, რომე ჴელმწიფის / მზეებრ ბრწყინვალე
Line of edition: 27     
გული სარკესავით გაუწმედია, და ესეთი ჭურჭელი შეუმზადებია,
Line of edition: 28     
ქუეყანა შიგ დაინახება და ყოველთა მისთა მოაჯეთა
Line of edition: 29     
საქმენი მას შინა ნათლად გამოჩნდება! თქუა:



Line of edition: 30  
ლექსი


Line of edition: 31        
დრო-ჟამთა რასც[ა] იგონებ, შენ თუ სწერ ბამბის ქარტათა
Line of edition: 32        
პირველვე აღუწერია ღ(მერ)თს ცნობით ქვა ამარტათა.


Line of edition: 33        
ეს უცილოდ ვიცი, დაფარულის ცნობა და ცილის გარჩევა
Line of edition: 34     
ჴელმწიფის მსგავსად, მისი გარჩევა, გაგება და გამოკულევა
Line of edition: 35     
არავის ძალუცს. აწ რომე თქუენის ბრძანების სარკეს შეუორთქლებელს
Page of edition: 456   Line of edition: 1     
გამოსჭვირვაი აქუს, ვაი თუ, გამოძიება რომ ბრძანეთ
Line of edition: 2     
სხვის ხრიკებითა ჩემზედა საორგულო ჴმები გამოთქუან, და
Line of edition: 3     
ჩემგან ნაერთგულევობის ნაცვლად ჩემი წაჴდენა მათის წადილით,
Line of edition: 4     
ცისკრის ბრწყივალებასავით, თემსა მოჰფინონ?!**
Line of edition: 5     
მოახსენა:



Line of edition: 6  
ტაეპი


Line of edition: 7        
თქუენს თუალს წინ გზანი ყვალაა მზანი: არარა გიძეს წინ დაფარულად!


Line of edition: 8        
ლომმა ბძანა:
Line of edition: 9        
-- ამა საქმისა ძიებისა ცდა ნამეტნავად ჴამს. ამისსა სწორედ
Line of edition: 10     
შეტყობასა ესეთის გზით მოვაჴდენ, მისთანა არავის შეეძლოსო.
Line of edition: 11     
თქუა:



Line of edition: 12  
შაირი


Line of edition: 13        
შენცა იცი, მალ ვიპოებ ხუაშიადსა დაფარულსა
Line of edition: 14        
ყვალას გულსა ნათლად გავჩხრეკ, გონებასა ცნობასრულსა;
Line of edition: 15        
საცადს ასად გავაასებ, არა მოვსცემ თუალთა რულსა
Line of edition: 16     
და   ღვიძლით ბეწვსა ამოვიღებ,*** ყოლე გავხსნი ყოვლთა კრულსა.97*


Line of edition: 17        
დამანამ თქუა:
Line of edition: 18        
-- დაუნაშაველობისათჳს საუბარი ამისთჳს დამიჟინებია
Line of edition: 19     
ნუთუ, ამდენის გამოძიებითა ჩემი სიმართლე და ერთგულობა
Line of edition: 20     
უფრო გამოჩნდეს. და არცა მე შეცოდების მქნელი ვარ, თუ
Line of edition: 21     
არა, ჴელმწიფის კარის სამსახურთა თავსა არ დავიდებდი, და
Line of edition: 22     
არცა მოტეხილისა ფერჴითა ჭირის გზათა დავსჯდებოდი, და
Line of edition: 23     
სხუასა ადგილსა გარდვიხვეწებოდიო. თქუა:



Line of edition: 24  
ტაეპი


Line of edition: 25        
მიწისა ველსა გავლიდი ვრცელსა.


Line of edition: 26        
ლომის დედამ უთხრა:
Line of edition: 27        
-- ჰე, დამანავ! შენ მოუძებნელობისათჳს გულშეწუხებულსა
Page of edition: 457   Line of edition: 1     
ცრემლი არა გდის. შენის ხრიკებით ცდილობ დაუნაშავებლად
Line of edition: 2     
გამოხვიდე! უჩუენოდ შენთა საქმეთა გამოძებნა, და შენი
Line of edition: 3     
ამ საქმისაგან მორჩენის ცდა -- ცუდი საგონებელია.
Line of edition: 4        
დამანამ მოახსენა:
Line of edition: 5        
-- მე მრავალი მტერი მყავს. ჩემს წესაზე ჩემი ქიშპნი ურიცხუნი
Line of edition: 6     
არიან. ამას ვიაჯი -- ჩემი საქმე ერთს მშვიდობისმყოფელს
Line of edition: 7     
ვისმე უბძანოთ. ბრჭისა და მისთანა კაცთა გარეშე ვინმე
Line of edition: 8     
იყოს, რომელიც მან სმენილი და მინახვედრი შეიტყოს, უტყუარად
Line of edition: 9     
ჴელმწიფისა ყურსა მოასმინოს. და ჴელმწიფეს, რომელსა
Line of edition: 10     
ქუეყნისა უდიდესი ჭკუა აქუს, და მისი სვებედნიერობის გულის
Line of edition: 11     
სარკითა გასინჯოს, რომე ცრუ წამებით დამნაშავესავით
Line of edition: 12     
არ მოვკუდე, და განკითხვის დღეს უსამართლოდ დათხეულის
Line of edition: 13     
სისხლის მოკითხულობა არ იქნასო. / უთხრა:      Page of alt.ed.: T_273 



Line of edition: 14  
ლექსი


Line of edition: 15        
მე სიკუდილსა არ ვეშიშვი, როსცა არის, მაძეს თავსა
Line of edition: 16        
არამც სისხლმა უბრალომა ღადო გიკრას სულთა ნავსა.


Line of edition: 17        
ლომმა ბრძანა:
Line of edition: 18        
-- მე არას სამართალსა შინა სისწორის საზღუარი არ
Line of edition: 19     
დამირღვევია. არას საქმით არ იქნება, რომე მე სამართალი
Line of edition: 20     
გავსწიხნო, მაგრამე, თუცა ორგულობა ესე შენ შეგამცდა, --
Line of edition: 21     
შენსა საფერსა სატანჯველსა შეგაბამო. უთხრა:



Line of edition: 22  
ტაეპი


Line of edition: 23        
რასაცა დასთეს მიწისა პირსა, იგი ამოვა, გაიდგამს ძირსა!


Line of edition: 24        
დამანამ მოახსენა:
Line of edition: 25        
-- მე რომლისა მიზეზითა ესეთსა ორგულობასა მოვიგონებდი,
Line of edition: 26     
რომლისა შეწევნითა უსაზომოსა საქმესა შევეცდებოდი,
Line of edition: 27     
და შეუძლებელთა შესაძლებელად გულთა გავივლებდი? მე
Line of edition: 28     
რაცა ჴელმწიფისაგან უსაზომო შებრალება და მოწყალებათა
Line of edition: 29     
ნიში მინახვან, უთუოდ მე თჳსის ქუეყნის მპყრობლობით სახელოვნებისაგან
Line of edition: 30     
უცხო შემიქს, და ჩემსა საიმედო სამართალსა
Line of edition: 31     
არ გარდამიკუეთს. უთხრა:



Line of edition: 32  
ლექსი


Line of edition: 33        
სიმართლისათჳს დაგბადა ღ(მერ)თმან სამსაჯავროდ ქებულად,
Line of edition: 34        
უმსჯავრო არა გამოვა მოსამრთლისგან დებულად.


Page of edition: 458  
Line of edition: 1        
ერთმა ვინმე თქუა:
Line of edition: 2        
-- რასაც დამანა უბნობს, არათუ ჴელმწიფის ქებისა და
Line of edition: 3     
დიდებისათჳს იტყვის, არა! ამა ხრიკებითა თავისა თჳსისა ჭირთაგან
Line of edition: 4     
გამოჴსნასა ცდილობსო.
Line of edition: 5        
დამანამ პასუხი გასცა:
Line of edition: 6        
-- ვინ არი ჩემთვის ჩემის თავისაგან უკეთესი მოყუარე
Line of edition: 7     
ანუ უსაყუარლესი მეგობარი, ჩემის მორჩენისა ჩემგან უფრო
Line of edition: 8     
მდომელი? ვინცაღა თავისა თჳსისათჳს არა გაირჯება, და თავსა
Line of edition: 9     
თჳსსა არ უმწეებს, სხუას მისგან რა იმედი ექნებისო?! უთხრა:



Line of edition: 10  
ტაეპი


Line of edition: 11        
თუ კაცი თჳთ ვერ ირგებსა, ვით აგებს სხუათა რიგებსა?


Line of edition: 12        
შენი სიტყუა შენვე მოწმად მოგდევს, შენს უცოდინარობასა,
Line of edition: 13     
გამოუცდელობასა, უჭკუობას ამტკიცებს. შენ ნუ აზრობ
Line of edition: 14     
ამისი სახე ჴელმწიფემ არ გამოჩხრიკოს, და მის გამოძიებას
Line of edition: 15     
უკან შენ არ უკუსწბილდე! შენ ესრე არა იცი, მისი ნათელი
Line of edition: 16     
ცნობა ერთისა თაობისა / საქმესა ერთს ღამესა გულსა გაავლებს,
Line of edition: 17     
და ლაშქრისა სიდიდესა ერთისა საქმითა გააქარვებს?
Line of edition: 18     
თქუა:



Line of edition: 19  
ჩახრუხაული


Line of edition: 20        
მისი სრულ თემის მოცნობა თემის საგონებელი ერთის წამისა,
Line of edition: 21        
საქმეს სრულებით გაგება ცნებით სხუის არ შესაძლო ას წელს ამისა.


Line of edition: 22        
ყურშავმა უთხრა:
Line of edition: 23        
-- ამას წინანდელი შენი ეზომი ჩხუბი და ქაჯობა ეგრე არ
Line of edition: 24     
მიკვირან, რომე აწ ეგე შენი ენამარჯვობა და ამა საქმეთა
Line of edition: 25     
გაზეპირება და არაკებთა გამოთქმა.
Line of edition: 26        
დამანამ უთხრა:
Line of edition: 27        
-- მართალს უბნობ, თუ ვინმე მიჯერებდეს. არაკისა და
Line of edition: 28     
სიტყუამჭევრობის დროა, თუ ჭკუისა ყურითა ვინმე
Line of edition: 29     
მომისმენდესო.
Line of edition: 30        
ლომის დედამ უთხრა:
Line of edition: 31        
-- ჰაი-ჰაი, ურცხო, კიდევღა იმედი გაქუსა, შენისა ეშმაურობითა
Line of edition: 32     
გარდარჩეო?
Line of edition: 33        
დამანამ თქუა:
Line of edition: 34        
-- თუ ვინმე კეთილსა და ბოროტსა ერთად მიიჩნევს, სიკეთესა
Line of edition: 35     
საივის წინ არ წააყენებს, აღარცა რას მე ვინაღვლიო! ძე
Page of edition: 459   Line of edition: 1     
სამსახურისა ერთგულობის ტვირთი თავსა მიტვირთავს, გამგეობა
Line of edition: 2     
გამისრულებია. ჴელმწიფესა უკეთ მოეხსენება, რომე ვერა
Line of edition: 3     
ორგული სიტყვით თავს ვერ იმართლებს. ვისაც ჩემთვის
Line of edition: 4     
უსამართლო სწადიან, მისი ნდომა მასვე მიუბრუნდება. რომელიცა
Line of edition: 5     
ჩემისა საქმისა გამომართლებასა ასწრაფებს, გამოძიების
Line of edition: 6     
სარგებლისა და სიწყნარის რიგისაგან გარდასცულის, ბოლოდ
Line of edition: 7     
გარდასაჴადი მიეგება, როგორადაც უთქუამთ. უთხრა:



Line of edition: 8  
ტაეპი


Line of edition: 9        
სიჩქარის საქმე ბრზენთ სძულს დასარქმე,98* ჭკუის სახლს დასცემს, იქ შენ და აქ -- მე.


Line of edition: 10        
რომელიც სიჩქარით სიწყნარის გზას დაკარგავს, მას ეგრე
Line of edition: 11     
მოუა, ვითა / მას დიაცსა მოუვიდა, როგორცა მან სიჩქარით
Line of edition: 12     
თჳსი მოყუარე და მისის მონა ვერ გაარჩივაო.
Line of edition: 13        
ლომი დამანას სიტყუას ყურსა უპყრობდა და ჰკითხა, როგორ
Line of edition: 14     
ყოფილაო?

Line of edition: 15     
   დამანამ თქუა არაკი
Line of edition: 16        
[დიდვაჭრის ცოლი და მხატვარი]

Line of edition: 17        
ქიშმირის ქალაქსა შიგა ერთი დიდვაჭარი იყო. ქონებათა
Line of edition: 18     
სიმდიდრე უთვალავი ჰქონდა, ხადუმნი და მსახურნი მრავალნი
Line of edition: 19     
ჰყვეს. ცოლი ესვა პირმთუარე, თმახუჭუჭი -- იტყოდენ: მოარულსა
Line of edition: 20     
ცის თუალთა მისი მსგავსი მზეცა არ უნახავსო, არცა
Line of edition: 21     
თურქთა ჴელთა მისთანა რამ ჩავარდნილიყოს. მისი სახე საყუარლის
Line of edition: 22     
შეყრის დღესა გუანდა ნათლად მოელვარე, მისი თმანი
Line of edition: 23     
საყვარლის გაყრის ღამესავით შავი და გრძელი.



Line of edition: 24  
შერეული


Line of edition: 25        
ერთსახედ შუადღის მზეებრ, ვითა ნათლად მჩენარე
Line of edition: 26        
თუალნი ნარგიზად მოსარვით, ნახევარ რულთა მცენარე;
Line of edition: 27        
პირი ბროლ-ლალთა უმჯობე, ინანთით გარდაბანილი
Line of edition: 28        
წელი წერწეტი, მკერდბრტყელი, რა ნახო, ვლიდეს ზენარე.
Line of edition: 29        
გულტკბილი, შაქრის უტკბოსი ბაგე-ბალახში ცუარული.
Line of edition: 30     
და   ხსენსავით (?) ლბილი სხეული, ჴელთათჳს არ საწყენარე.


Line of edition: 31        
მის დიდ ვაჭრის მეზობლად ერთი მხატვარი ესახლა. ენამჭევრობითა
Line of edition: 32     
და სიჩაუქითა ქუეყნისაგან თითის საჩუენებლად
Line of edition: 33     
შექნილიყო. მხატვრობით მსოფლიოთა / კაცთა გულით შეხედვით      Page of alt.ed.: A_126 
Page of edition: 460   Line of edition: 1     
მოეტაცა. მისის სახის გამომსახველსა კალამსა ჩინელთა
Line of edition: 2     
მხატვართა სული საწვრთელსა მინდორთა შინა გაეცვიფრებინა;
Line of edition: 3     
მისი ფერების შეხამებას ხატაელთ დამაფერადებელთა ჰერათის
Line of edition: 4     
მინდორი გაეცუდებინა.99*



Line of edition: 5  
მრჩობლედი


Line of edition: 6        
ჴელსწრაფი, უცხო ოსტატი, ჭკვიანი, გონიერია
Line of edition: 7        
წყალზე ქარულად მოხატის ყმა იყო, თუნდა ბერია.
Line of edition: 8        
გულისა გასანათლებად თმანი ხუჭუჭი დასახის
Line of edition: 9        
ღამის სარითა დღის ვარდსა, შროშანთან ურგის, მას ახის.
Line of edition: 10        
მისთა ნახატთა მნახველი თუ გასინჯევდა ცნობითა
Line of edition: 11        
აგიც მის მსგავსად გაბუცდის ვერარას გამოცნობითა!


Line of edition: 12        
დიდვაჭრის ცოლსა და მას შუა აშიკობა ჩამოვარდნილიყო.
Line of edition: 13     
მხატუარსა მის ტურფისა სიყუარული გამოაჩნდა: სურვილის      Page of alt.ed.: D_195 
Line of edition: 14     
ჴელმწიფემა რა გულსა თემთ/-მეცნიერობის სახლი და სამყოფი      Page of alt.ed.: C_200 
Line of edition: 15     
შეამცნია და ტრფიალებისა ლაშქარი გუამთა შეესივა, შვიდნი
Line of edition: 16     
საცნობელნი დაიპყრნა.



Line of edition: 17  
ტაეპი


Line of edition: 18        
სურვილის მეფემ გულისა თემი დაიპყრა შჯულისა!


Line of edition: 19        
მის ყრმისა თუალი მისის ტრფილაებისათჳს მოღვაწესა
Line of edition: 20     
გულსავით იღვიძებდა, და გახმული თუალი შემოდგომისა და
Line of edition: 21     
გაზაფხულის ღრუბელსავით ცუართა აპკურებდა, და იტყოდა:



Line of edition: 22  
ლექსსა


Line of edition: 23        
ვითა ლამპარი ვიწვები საყუარლის გზათა მარები,
Line of edition: 24        
ხან ურვის ცვარით ვირცხები, ცრემლით მომირწყავს არები.


Line of edition: 25        
მან ქალმა მის ჭაბუკის ნახვითა გული გონებით გასცა, და
Line of edition: 26     
მოცდისა და მოთმინებისა უსტარი თავდავიწყებას** გაუშალა.
Line of edition: 27     
და იტყოდა:



Line of edition: 28  
ლექსსა


Line of edition: 29        
გული წავიდა, გამექცა, მკერდი დამიცარიელდა.
Line of edition: 30        
ჰე, მოთმენაო, გამრიდე, სხვა რამე ელდა მიელდა.


Page of edition: 461  
Line of edition: 1        
სურვილის ცეცხლმა ორთავე მოგზება დაუწყო, შუამატყვი
Line of edition: 2     
და მარჭაკალი აღარ უნდოდათ. ერთმანეთს შეხუდენ, მისვლამოსვლის
Line of edition: 3     
გზა რაყიფის** მტვერისაგან გაგავეს. ერთსა დღესა
Line of edition: 4     
მან ქალმა მას ყმას უთხრა:
Line of edition: 5        
-- შენა ოდესაც სენისა მოსლვითა ჩემსა სამყოფთა ადგილთა
Line of edition: 6     
გამინათლებ, უადვილესია, თუარა ჩემს მოსვლას გვიანობა
Line of edition: 7     
სდევს, ამად რომე, ვირემ დროსა ჰპოებდე და მიმიწოდდე, ანუ
Line of edition: 8     
კენჭთა შემოტყორცასა დავინახვიდე, ანუ სხვასა ნიშნობასა
Line of edition: 9     
ვსცნობდე, დაყოვნებითა უკაცრავად დაგრჩები. და თუცა შენისა
Line of edition: 10     
მხატრობისა ოსტატობითა ესეთსა რასმე მოიგონებ, რომე არავისგან
Line of edition: 11     
შეიტყობოდეს, და სხვათა უცნაურად ჩუენ მონახჭვით
Line of edition: 12     
ესეთი რამ მომზადო, მე და შენ როდესაც გვინდოდეს სხუათაგან
Line of edition: 13     
შეუტყობელად და აზრუკრავად მინ შევიყრებოდეთო. ესე
Line of edition: 14     
არცა ჭკუაზე შორავს, და სარჩევსაცა შინა ახლორე ჩანსო.
Line of edition: 15        
მან მხატვარმან უთხრა:
Line of edition: 16        
-- მე ორსა აჯიღათა შევმზადებ: ერთი, სითეთრით ვარსკულავსავით
Line of edition: 17     
წყალში ელვიდეს, და მეორეს -- შავსა სათისა
Line of edition: 18     
თმებრ და ზანგისა ყურმალთა მსგავსსა. და შენ რა იგი ნიშანი
Line of edition: 19     
ნახო, სწრაფად შევიყრებოდეთო.
Line of edition: 20        
რა იგინი ამა პირსა დაასკუნიდენ, მის მხატვრისა ერთი მონა
Line of edition: 21     
კედელს უკან იდგა, და მათს საუბარს ყურთა უპყრობდა
Line of edition: 22     
და ესმოდა.



Line of edition: 23  
ლექსი


Line of edition: 24        
ბაგეს ნუ გაჴლეჩ სათქმელად, თაფლი ზედ თუცა გესხნესა
Line of edition: 25        
სიფრთხილე გიჯობს: ნუტუმცა, კედელთა ყურნი ესხნესა!


Line of edition: 26        
რა აჯიღა იგი შემზადა, მისვლა-მოსვლის პირობაც გასრულდა.
Line of edition: 27     
ერთსა დღეს მხატუარი იგი საქმესა რასამე ზედა წავიდა
Line of edition: 28     
და საღამომდის მუნ დაეყოვნა. მან მონა/-ზანგმა ამა მიზეზით      Page of alt.ed.: C_201 
Line of edition: 29     
მისი მოხატულობის გზა გასინჯა, აჯიღა იგი მხატურის
Line of edition: 30     
ქალსა გამოსტყუა, წამოისხა და მას დიდვაჭრის ცოლთან
Line of edition: 31     
შევიდა. დიაცმან მან, ნამეტნავის ნდომით რომ თჳსი კურო
Line of edition: 32     
მოსურვებოდა, ვეღარა გასინჯა რა, და მონა იგი თჳსი აშიკი
Line of edition: 33     
ეგონა, და უცხო და მეცნიერი ვერათი გაარჩივა.



Line of edition: 34  
ლექსი


Line of edition: 35        
თავი მისცა საალერსოდ, ლხინსა წერა დაცაუწყო
Line of edition: 36        
საწადელი აღისრულა, კოცნა, ხლება მოღაიწყო.


Page of edition: 462  
Line of edition: 1        
მონამან მან რა გულის ნება დაასრულა, მოლხენილი მივიდა
Line of edition: 2     
და აჯიღა მასვე ქალსა მიუტანა. რა ესე გარდასწყდა, მხატვარი
Line of edition: 3     
იგი მოვიდა, საყუარლის პირის ნახვის სურვილითა
Line of edition: 4     
მოცდის სამოსელი გაიჴადა, აჯიღა მოიფარა და დიდვაჭრის
Line of edition: 5     
სახლ/სა მიმართა. დიაცი მოეგება, მოეხვია და ჰრქუა:
Line of edition: 6        
-- საყუარელო, რაჲ არს ესრე ადრე შენი მობრუნვებაჲო?
Line of edition: 7        
მხატვარი მაშინვე მიჴუდა, რაჲცა ქნილიყო და თჳსი მისვლა
Line of edition: 8     
სხვას გზით დაანახვა. მივიდა, იკითხა, ყოველივე შეიგნო
Line of edition: 9     
თჳსა ასულსა და მონასა ორთავე გაურისხდა, და აჯიღანი იგი
Line of edition: 10     
ორივე დაწვა და მას საყვარელსა გაეყარა. იგი დიაცი, თუცა
Line of edition: 11     
მას საქმეთა შინა არა აჩქარებულიყო და მის მონისაგან არ
Line of edition: 12     
შებილწებულიყო, მისის საყუარლის ნახვისაგან უცხო არ
Line of edition: 13     
შეიქნებოდაო.



Line of edition: 14  
ლექსი


Line of edition: 15        
სიჩქარის ნერგის დამრგუელი ისწრაფის, სინჯავს არასა
Line of edition: 16        
ნაყოფს გლოისას მოისთლობს ნაქმართა დასამწარასა.


Line of edition: 17        
ესე არაკი ამისათჳს მოვიყუანე, რომე ჴელმწიფემ შეიტყოს
Line of edition: 18     
ჩემი საქმე. მას აჩქარება არ გაეწყობა, მართლა ვიტყვი, რისხვისა
Line of edition: 19     
შიშითა არ ვამბობ. თუცა სიკუდილი საუკუნომდე ძილია
Line of edition: 20     
და უნდომი მოსვენება, ოდესცა იქნება, მოვა. მრავალჯერ მოსული
Line of edition: 21     
ფერჴი მისის ჴელით გაუღონოებულმან და შეუტყვიათ
Line of edition: 22     
რომე წარსვლისა და სიკუდილის ბაკიდამ გამოსულა შეუძლებელია.
Line of edition: 23     
რომელიცა წარმავალსა ქუეყანასა დასტკეპნის, -- სიკუდილისა
Line of edition: 24     
სასმელი უნდა სვას და სამკდრო სამოსელი
Line of edition: 25     
შეიმოსოს.



Line of edition: 26  
შაირი


Line of edition: 27        
ცის სრბამან სიცოცხლის ყუდროს ვინ დასვა ხანდაზმობილად
Line of edition: 28        
რომ განთიადის უმსწრაფლედ არ მოკლას ეგრე სწრობილად?
Line of edition: 29        
ამ საწუთროსა მკერვალმან ვის რა უკეროს ცნობილად
Line of edition: 30     
და   კაბა ვერავის ჩააცვას დაუძონძებლად, მკობილად.


Line of edition: 31        
თუცა ათასი სული მედგას, და ვიცოდე, ჴელმწიფის ნაცულად
Line of edition: 32     
წაეგებოდეს, თუცა მას ერგებოდეს, თითოსა ათასრიგად
Page of edition: 463   Line of edition: 1     
მოვიძულვებ და ორისავე სოფლისათუის მათს ბედნიერობას
Line of edition: 2     
ვანაცუალებ. თქუა:



Line of edition: 3  
ჩახრუხაული


Line of edition: 4        
ეს ტკბილი სული, არ ამოსული, სულთა უტკბოსსა, მას ყოვლად სრულსა,
Line of edition: 5        
დავთმო მაშინა, არ შემეშინა, მე ვანაცვალო, ვამსგავსო რულსა!


Line of edition: 6        
მაგრამ ჴელმწიფისაგან ამა საქმის ბოლოს გასინჯვა ჴამს.
Line of edition: 7     
თუცა ჴელმწიფისაგან ჴრმლითა ურისხუელობა არ იქნება, აგრევე
Line of edition: 8     
გამოსაყენებელის ყმის ცუდის ეჭვით სიკვდილი უქნელია.
Line of edition: 9     
თქუა:



Line of edition: 10  
ტაეპი


Line of edition: 11        
მრავალთა კაცთა მომკულელი მარტო დარჩების მომკულელი.100*


Line of edition: 12        
ყოველს ჟამსა საქმის შემძლებელი მონა არ იშოება. ადვილად
Line of edition: 13     
მისანდობელი და პირშენახული მოსამსახურე ჴელთ არ
Line of edition: 14     
ჩაუარდება. თქუა:



Line of edition: 15  
შაირი


Line of edition: 16        
კაცმან იაზროს: უგვარო გამოვაყენო და რითა,
Line of edition: 17        
ესე მასა ჰგავს, სიპი ქვა მზესა გაუდვა ღარითა,
Line of edition: 18        
ჰგონოს, შეიქნას ალმასად იაგუნდისა დარითა,
Line of edition: 19     
და   რამდენი წელი გაჲარს, არ შეჲცუალოს არითა!**


Line of edition: 20        
ლომის დედამ შეატყო, რომე დამანას სიტყუა მოსწონდა
Line of edition: 21     
<ლომსა> და ყურთა ამაოდ უპყრობდა. საგონებელთა ჩავარდა
Line of edition: 22     
და თქუა: ვაი, თუ ლომსა ესე მოკალული სიტყუები მართალი
Line of edition: 23     
რამე ეგონოს და საფერებელი ტყუვილი სიტყუები გულის სიწრფელით
Line of edition: 24     
დაიჯეროსო; მისი ტკბილად გამთბარი ენის სასმელი
Line of edition: 25     
შესვას და ამა საქმისა გამოძიებასა აღარ გამოუდგესო? პირი
Line of edition: 26     
ლომს მიუღო და მოახსენა:
Line of edition: 27        
-- თქუენი დადუმება ამას ჰგავს, დამანასა სიტყუები მართალი
Line of edition: 28     
გგონიათ და სხუათა მოხსენება ტყუილი. მე ესე ეჭვი
Line of edition: 29     
მაქვს: თქუენა სწორისა სიტყუასათჳს გული ვერ დაგიჯერებიათ
Line of edition: 30     
და ტყუილის საზღვრის გარდასლვასა ცდილობდე. უთხრა:



Page of edition: 464  
Line of edition: 1  
ლექსი


Line of edition: 2        
უსმენლად ვით მოიწონო იადონისა სტუენანი?
Line of edition: 3        
ჩხიკვის ჩხავილი არ გაცლის, კოდალათ ფატრის კრკენანი.


Line of edition: 4        
ესე თქუა და გამწყრალი სადგომს წავიდა. ლომმა დამანასი
Line of edition: 5     
ჴელბორკილით საპყრობილედ წაყვანა ბრძანა და დაკრძალვა
Line of edition: 6     
და ბრჭეთაგან მისის საქმის გამოძიება, და მართლის ცნობა
Line of edition: 7     
და მოხსენება. სამსჯავროს კრება გაიყარა, და ლომის დედა
Line of edition: 8     
ხალვად მყოფთან მივიდა და უთხრა:
Line of edition: 9        
-- ეჰა, შვილო! მე დამანასი დიდი სიბრალული მაქვს, მაგრამ
Line of edition: 10     
აწ შევიტყევ, გასაკვირვალი ჟამი და გასაოცრებელი დრო
Line of edition: 11     
ყოფილა. ესოდენი შეთხზნილი ტყუილი ვითარ მოიგონების
Line of edition: 12     
დანაშაულის თავს გარდავლება ტკბილისა სიტყვითა რაგუარ
Line of edition: 13     
მოჴდება? ესეთსა სწავლაებს რომ შემოიღებს, თუცა ჴელმწიფე
Line of edition: 14     
მას ყურსა მიუპყრობს, ერთისა საუბრითა ამა მორევსა
Line of edition: 15     
გასც/ურავს. აწე ამას მოგახსენებ: მისი მოკლვა ჴელმწიფისა
Line of edition: 16     
და მისთა ლაშქართა დიდი მოსვენებაა, და უკეთესი ეს არის
Line of edition: 17     
ადრე მისი ქაჯობის საქმე დაცალო და მისს ეშმაურს სიტყუებს
Line of edition: 18     
ყური არ მიუპყრათ. თქუა:



Line of edition: 19  
ტაეპი


Line of edition: 20        
სიჩქარე არა კეთილ არს, თუ არ კეთილის საქმისა.


Line of edition: 21        
ლომმა უთხრა:
Line of edition: 22        
-- ჴელმწიფეთა თანა ახლო მყოფთა შუა ჩხუბი და შური
Line of edition: 23     
მრავალია, და მათის საჴელმწიფოს** გამგებელთა ჴელოსნობად
Line of edition: 24     
ერთმანერთის ავის ნდომა, დღე და ღამე ძვირის ზრახუა აქვთ.
Line of edition: 25     
და თუცა ჴელგამომავალი და მჴნე ვინმე გამოჩნდა, მის სიკუდილს
Line of edition: 26     
ეცდებიან. შემძლებელსა და საქმის გამრიგებელს კაცსა
Line of edition: 27     
მეშურნე და ავის მდომი მრავალი ეყოლებათ, საბრალოსა და
Line of edition: 28     
ჴელგამოუალსა არავინ მტერი ეყოლება. დამანა დია ჴელგამომავალი
Line of edition: 29     
და ყოვლის რიგით შემკულია და ჩემს წინაშე კადნიერი.
Line of edition: 30     
ნუთუ ამის შურითა შეთქმულ იყუნენ და უბრალოდ შეცოდება
Line of edition: 31     
დაადვან და ამ გზით მოკლანო?
Line of edition: 32        
ლომის დედამ უთხრა:
Line of edition: 33        
-- ეგეთი შური ვის ექნების, რომე კაცი საიკუდილოდ
Line of edition: 34     
გამოიმეტონ!
Line of edition: 35        
ლომმა უთხრა:
Page of edition: 465   Line of edition: 1        
-- შური ესეთი ცეცხლია, რა აეგზება, ნედლსა და ჴმელსა
Line of edition: 2     
სწორედ დასწუავს! მეტის შურითა ესეთს ბოროტსა იქს / კაცი
Line of edition: 3     
რომე თჳსი შემსგავსებული კეთილი ვერ დაინახოს, როგორც
Line of edition: 4     
მათ სამთ მეშურნეთა არაკთა შინა თქმულაო.
Line of edition: 5        
ლომის დედამ ჰკითხა, როგორ ყოფილაო?



Line of edition: 6  
ლომმა თქუა არაკი

Line of edition: 7  
[სამი შურიანი ამხანაგი]


Line of edition: 8        
მოუყუანიათ, სამნი ამხანაგნი შეიყარნენ, და სიყუარულით
Line of edition: 9     
შეთვისებულნი, მგზავრად წავიდნენ. მან უფროსმან ამხანაგმა
Line of edition: 10     
მათ ორთა ჰკითხა:
Line of edition: 11        
-- თქუენ თქუენისა ქალაქით რად გამოსულხართო?
Line of edition: 12        
ერთმან მათგანმა უთხრა:
Line of edition: 13        
-- რომელსა ადგილსა მე ვიყავ, რასაცა ურიგოსა მოვისმენდი,
Line of edition: 14     
ვერ მოვითმენდი, და შური ესრე მომერივის, ცეცხლებრ
Line of edition: 15     
შემწვის, და ამისათჳს გულთა შინა ესე ვარჩივე, ცოტასა ხანთა
Line of edition: 16     
სამყოფთა გამოვრიდე, ნუთუ ესეთი უამებელნი აღარა ვნახოო.
Line of edition: 17        
მეორემა თქუა:
Line of edition: 18        
-- მეცა ამა ზრუნვისაგან კალთა შეპყრობილი ვიყავ, ვეღარ
Line of edition: 19     
გავსძელ და გამოვარდი.
Line of edition: 20        
მესამემ ამხანაგმა თქუა:
Line of edition: 21        
-- თქვენ ორნივ ჩემისა ნავღლისა ცეცხლით დამწვარხართ.
Line of edition: 22     
მე ამა ურვისაგან პირი უდაბნოსაკენ მიმიპყრიაო. თქუა:



Line of edition: 23  
ლექსი


Line of edition: 24        
მართალსა გეტყვი, ვერ დავთმობ ესრე ცოტასა წყენასა:
Line of edition: 25        
ჩემი ძმა სუემდეს ღვინოსა, მე ცუდად უჯდე მენასა.


Line of edition: 26        
ამით სამთავე გამოჩენილი საქმე შეიქნა. სამნივე ამხანაგნი
Line of edition: 27     
გულძვირნი და მეშურნენი იყუნეს. ამა საქმისა უფალნი მისგუარათ
Line of edition: 28     
საყუარლად ვიდოდენ. ერთსა დღესა გზათა ზედა ერთი
Line of edition: 29     
ჩაჴვი ვეცხლი პოვეს. სამნივე მუნ გარდაჴდენ და თჳთ ერთმანეთს
Line of edition: 30     
უთხრეს:
Line of edition: 31        
-- ჩვენი სარგებელი მოგუხვდა, აწ ეს გავიყოთ და გარე
Line of edition: 32     
შევიქცეთო და ჩუენთა სამკუიდროთა მივმართოთო და მცირეჲ
Line of edition: 33     
ხანი შვებით ვილხინოთო.
Line of edition: 34        
ცილებისაგან ესეთი შურისა ოფლმან დაასხათ, ვერღარ გარიგდენ,
Page of edition: 466   Line of edition: 1     
რომე სწორად გაეყოთ, და არცა სიუხვისა შეძლება
Line of edition: 2     
მოიცეს მის ვეცხლისაგან ჴელი აეღოთ; და ვერცა სიძუნწით
Line of edition: 3     
გაყოფას ლამოდენ, და ამ საქმით ერთი დღე და ღამე უდაბურთა
Line of edition: 4     
ადგილსა დარჩნენ მშიერ-მწყურვალნი, შეჭირვებულნი. ძილი
Line of edition: 5     
და მოსუენება მათი უგემურად გარდავლეს, კამათობდენ და
Line of edition: 6     
ვერას არიგებდენ.



Line of edition: 7  
შაირი


Line of edition: 8        
სოფლის საქმისა სარვაგთა ვინ მისწვდა, ვინ გააგებსა?
Line of edition: 9        
გავს ზღვის უფსკრულსა ჩასჭვრეტდეს, აღრაცხდეს ძირთა ნაგებსა.
Line of edition: 10        
ავს კაცთ მოყსობა მასა გავს, სწრაფად აქცევდე ნაგებსა,
Line of edition: 11     
და   ულხენელს ჭირსა ვინ ნახავს ცუდის წამლითა ნარგებსა?


Line of edition: 12        
მეორეს დღესა, დილეულ, ჴელმწიფე ვინმე ნადირობად
Line of edition: 13     
გამოსულიყო, და მათ ამაცილებასა შინა ზედა მოადგა. სამნი
Line of edition: 14     
იგი კაცნი გზათა ზედა მსხდომარენი ნახა, მათი საქმე გამოჰკითხა.
Line of edition: 15     
რა სცნეს, შეიტყვეს, ყოველივე ჴელმწიფეს მოახსენეს:
Line of edition: 16        
-- ჩუენ, სამნივე შურითა შეპყრობილნი, ამა მიზეზითა სამკუიდრო
Line of edition: 17     
დაგუიტევებიაო, შეწუხებულნი აქა მოსრულვართ და
Line of edition: 18     
აქაცა ესრე ვეცხლის პოვნაზედ შუღლი და ბრძოლა ჩამოგვივარდათ
Line of edition: 19     
და დამზავებელი კაცი ვერ გვიპოვნიაო. მოახსენეს:



Line of edition: 20  
ლექსი


Line of edition: 21        
მადლობა ღ(მერ)თსა, ვინათგან ვპოეთ გულისა წადილი
Line of edition: 22        
ნატრით ნანატრი მოგვეცა, ვითა მშიერსა სადილი.


Line of edition: 23        
ჴელმწიფემ უბრძანა:
Line of edition: 24        
-- სამთავე მითხარით, რას გუარისა შურისა უფალი ხართო
Line of edition: 25     
რომე მისის წესითა და რიგითა ვეცხლი გაგიწილოო.
Line of edition: 26        
ერთმა მოახსენა:
Line of edition: 27        
-- მე ესეთისა შურისა ხარისხთა ვდგევარ, არას ჟამსა არა
Line of edition: 28     
მნებავს, რასაცა კაცსა სიკეთე რამ უყო, ანუ ჩემგან მას კეთილი
Line of edition: 29     
და მოწყალება ანუ სარგებელი რამე მიხუდესო.
Line of edition: 30        
მეორემა თქუა:
Line of edition: 31        
-- მაგასა ეგოდენი შური არა ჰქონებია. მე ესეთი შურითა
Line of edition: 32     
შეპყრობილი ვარ, თუცა ვნახე -- სხვამან სხვასა მისცა რამე
Line of edition: 33     
ანუ კეთილი უყო რამე, მე თუალნი დამიბნელდებისო.
Line of edition: 34        
მესამემან თქუა:
Line of edition: 35        
-- ამა ორთა შურისა ნაწილი არა ჰქონიათ და ცუდად შუღლობენ.
Page of edition: 467   Line of edition: 1     
მე ესეთი შური მაქვს, ესეცა არა მნებავს, სხუამან
Line of edition: 2     
ჩემზედ კეთილი ქნას ანუ მომცეს რამე. მაშე, სხვის კეთილი
Line of edition: 3     
ვითღა მენდომებაო?!
Line of edition: 4        
ჴელმწიფემან გაცვიფრებისა თითთა გონების კბილით იკბინა,
Line of edition: 5     
და მათ შავბედთა უშჯულო სიტყვის წერით მათის სახის
Line of edition: 6     
მაგალითის ნაწერზედა გაოცდა და უბრძანა:
Line of edition: 7        
-- თქუენის სიტყვის თქმითა, ამა ვეცხლისა მოცემა თქვენთუის
Line of edition: 8     
ცოდვაჲ არის, და თითოსა თითო თქუენის სიბოროტისა
Line of edition: 9     
პატიჟი უნდა მოგეგოსო. რომელსაც კაცსა სხვისა სიკეთე და
Line of edition: 10     
წყალობა არა ნე/ბავს, მისი მისაგებელი ეს არის: ბედნიერობის
Line of edition: 11     
ნაყოფთაგან გააყენონ, და ორსავე სოფელს დაზიანდეს
Line of edition: 12     
და უცხოობით მოშორდეს; რომელსაც სხვისაგან სხვის კეთილის
Line of edition: 13     
ყოფა არ უნდა მისთჳს უმჯობესი ესე არს, სწრაფად
Line of edition: 14     
სიცოცხლისაგან გავიყუანოთ, ესეთისა ნავღლისა ტვირთი მისის
Line of edition: 15     
სულის პირიდამ ამოვიღოთ; მესამისა მის მისაგებელი
Line of edition: 16        
ესე არს, მრავალფერითა ტანჯვითა იტანჯოს და მანობამდე
Line of edition: 17     
შეჭირვებისა ჭანგსა შინა ივაგლახოს, ვორე მძორად გარდიქცეს
Line of edition: 18     
და სული მისი სირთა ირეჭთა გაებას.
Line of edition: 19        
მერმე პირველისა გააჩინა:სრულობით გატიტვლება და
Line of edition: 20     
უსაზრდელოდ მას უდაბნოთა ადგილთა გაძება და რაცა ჰქონდეს,
Line of edition: 21     
წართმა. თქუა:



Line of edition: 22  
შაირი


Line of edition: 23        
თუ კაცსა სხვისთჳს კეთილი არა ეწადოს ნებითა
Line of edition: 24        
ნურც სხუა მას შეზღავს კეთილსა მოწყალებისა თნებითა.
Line of edition: 25        
ხე უნაყოფო მოჰკუეთე, ცული შემოჰკარ ნებითა,101*
Line of edition: 26     
და   ბოროტი ძირით აღმოფხუარ, ვით ბნედიანი სნებითა.


Line of edition: 27        
მეორე მეშურნესა ჴრმლით თავი მოჰკუეთა და / შურისაგან
Line of edition: 28     
გულის დაგუას მოარჩინა, მას მესამესა ნავთი შესცხეს და
Line of edition: 29     
ცხელსა მზის ყუდროსა დააგდეს, რომელი მცირისა ხანისა
Line of edition: 30     
უკან ტანჯვით მოკუდა. და სამნივე იგი მეშურნენი თჳსისა შურის
Line of edition: 31     
გზით წარვიდენ.



Line of edition: 32  
შაირი


Line of edition: 33        
უკურნებელი სენია შური, თუ კაცსა ეცისა
Line of edition: 34        
ეშმათ წესია, ქაჯისა, საქმე მძვინვარე მჴეცისა.
Line of edition: 35        
თქმულა:მეშურნე მტერია ქუეყანისა და ზეცისა
Line of edition: 36     
და   თჳსსავე სულსა უწყალოდ მოჰკლავს და ქუჱ დაეცისა.


Line of edition: 37        
შურისძიება დევისა და მგლის წესია. არა ნავღელი შურისა
Line of edition: 38     
უდიდე არ იქნება. მეშურნეთა წამ და წუთ კაცთა სიხარულზედ
Line of edition: 39     
მოსწყენიათ და სხუათას ჭირისაგან -- ჭირში.



Page of edition: 468  
Line of edition: 1  
ლექსი


Line of edition: 2        
ამ ზრუნვითა სულს გასცემენ უმსგავსონი, ავნი კაცნი:
Line of edition: 3        
რად ცოცხალან ქუჱლნი კაცნი, მალ მოისრან, ვითა ვაცნი!


Line of edition: 4        
ესე არაკი ამად წარმოვთქუი, რომე ამით სცნა: შური მუნამდე
Line of edition: 5     
მიიწევის, ვირე თჳსისა თავისა მსგავსიერი სიკეთეცა
Line of edition: 6     
არა ენებოს. ამით საჩინოა, სხვისათჳს რაღა კეთილი ენდომებისო.
Line of edition: 7     
არამც დამანას საქმეც ესრე შურით ამდგარი იყოსო.
Line of edition: 8        
ლომის დედამ უთხრა:
Line of edition: 9        
-- მე ამ კარისკაცთაგან მეშურნობის გზა არ მინახავს, და
Line of edition: 10     
ამ სახისა არცა ვისგან რა ეჭვი შემსვლია. ნუთუ ესე იყოს
Line of edition: 11     
ყოველნი მის მოკლვაზედ შეთქმულიყვნენ და ჴელმწიფისა
Line of edition: 12     
შესმენისთჳს ექნასთ? თუარა მისის გაცუდებითა სარგებელი
Line of edition: 13     
არავის მიეცემის.
Line of edition: 14        
ლომმა უთხრა:
Line of edition: 15        
-- მე ამა საქმისა ესრე მწადიან: დამანას გაცუდებისა საქმესა
Line of edition: 16     
არ აუჩქარდე და არცა სხუანი იგი მაზედ ჩემის წყალობისათჳს
Line of edition: 17     
დაქიშპებულნი იყუნენ. მე სხვათა სიამოვნისათჳს
Line of edition: 18     
ღ(მრ)თის თუალი რად განვიშორო. ვირემ მისის საქმისა გამოძიებასა
Line of edition: 19     
არ აღვასრულებ, მე მისის მოკლვის ბრალსა არ დავიდებ.
Line of edition: 20     
შუთურბას საქმესა ზედა რამე ავსჩქარდი და ეგოდენ სანანელად
Line of edition: 21     
შემექნა, აწ ეგრე / რათაღა ვყო? უმჯობე ეს არის, შეუტყობრად      Page of alt.ed.: C_206 
Line of edition: 22     
და გამოუკვლეველად ჴელგამომავალი და გამოჩენილი
Line of edition: 23     
კაცი არ წავაჴდინო, და ვირ[ე]მდის სიმართლისა პირი
Line of edition: 24     
ეჭვისა ფარდაგსა უკან არა ვნახო, არა ბრძანება მაზედ არ
Line of edition: 25     
დავასკუნა, და ამა სიტყვისა თარგმანება, რომელი საუკეთესო
Line of edition: 26     
სარგებელია და სიწმიდის ზნითა შობილი, რომელი დიდსა
Line of edition: 27     
ბრძენს უთქუამს, მას არ გარდავსცილდე. უთქუამს:



Line of edition: 28  
მრჩობლედი


Line of edition: 29        
თუცა რისხუა მოგერიოს, შემცოდისა წყრომა სავსე,
Line of edition: 30        
დაითმინე გონებითა, ბორგვის ცეცხლი სწრაფად ავსე.
Line of edition: 31        
ადვილი გასატეხლად ლალი თლილი, ფერად ვარდი,
Line of edition: 32        
მაგრამ მისი გამთელება არ იქნების, რა დასწყნარდი.
Line of edition: 33        
ჩქარად ჴლმისა ამოღება, თუცა ბრძენმა დაუწუნოს,
Line of edition: 34        
სინანული რაღას არგებს, ან სიწყნარე ვინ ურწმუნოს?


Page of edition: 469  
Line of edition: 1        
ლომმა და დედა მისმა საუბარი დაასრულეს და თჳსთა სადგომთა
Line of edition: 2     
წავიდენ. დამანა საპყრობილედ შეაყენეს და ხალაჯაური
Line of edition: 3     
დაადვეს. ქილილამ რა სცნა, ძმობილობის ცეცხლმა გული დასწუა
Line of edition: 4     
და მეგობრისა სიყუარულმა მისად ნახვად გაამგზავრა.
Line of edition: 5     
რა საპყრობილედ შევიდა, ოდეს დამანა დაინახა, მისის თუალისა
Line of edition: 6     
ღრუბლითა ცრემლისა წვიმამა ცვარვა დაიწყო, და
Line of edition: 7     
უთხრა:
Line of edition: 8        
-- ძმაო, ამა ჭირისა უფალი და გატანჯული ვითღა გიხილო,
Line of edition: 9     
ანუ ამას იქით ჩემსა სიცოცხლესა რა გემოღა მიეცემისო?
Line of edition: 10     
უთხრა:



Line of edition: 11  
შაირი


Line of edition: 12        
უშენოდ სული მიდგანან, როგორ ვსცოცხალვარ და ვითა
Line of edition: 13        
თუ ყოლე გვერდსა არ მიჯდე სიტყვითა კარგ სადავითა?/
Line of edition: 14        
გეთქუა, უჩემოდ გაძელო მტერთანა არ სადავითა
Line of edition: 15     
და   მეფობა მექნას, მონად ვდგე, -- არ თქმულა ეს იგავითა.


Line of edition: 16        
დამანამაც ტირილი შექნა და თქუა:



Line of edition: 17  
ლექსი


Line of edition: 18        
მოსურნის მოყურის სიშორე ჩემგან ვით გაიძლებისა?
Line of edition: 19        
ღვიძლდაკოდილი, გულწყლული, შორს მყოფი მისის ხლებისა.


Line of edition: 20        
ესე ზრუნვა, ჭირი და ნაღველი და საპყრობილისა მძიმე
Line of edition: 21     
ჯაჭვი მე არარად მიჩანს, ამად რომე გაყრისა კუამლი უნდა
Line of edition: 22     
შემომბოლევდეს, და მოშორვებისა ცეცხლითა ვდნებოდე.
Line of edition: 23     
უთხრა:



Line of edition: 24  
შაირი


Line of edition: 25        
ღამე მეოცნის შენისა თუალ-პირთა ჭვრეტის სახენი
Line of edition: 26        
ნავღლისა ცეცხლთა სადაგად გული ზედაზედ ვახენი.
Line of edition: 27        
თუცა მეზმანი-მეკურნის, დავიწვი, რა ვერ გნახენი
Line of edition: 28     
და   ჯაჭვით შეკრულსა მეფონის, გამწყრალმა თუ ვიახენი.102*


Line of edition: 29        
ქილილამ უთხრა:
Line of edition: 30        
-- ჰაი-ჰაი, დამანავ! აწე რადგან ესრე მოჴდა და ამა
Line of edition: 31     
ხარისხთა აღჴდა, რაჲ/ც გამცენ და გირჩივე, და სამჯობინარი
Line of edition: 32     
წინარე დაგიდევ, მე ამა საქმეთა ეჭვი უწინვე მქონდა და ყუალაკასა
Line of edition: 33     
ვხედევდი. ჭკუიის სწავლითა ესოდენი დაგიჟინე და არა
Page of edition: 470   Line of edition: 1     
მისმინე, და ალხისა რჩევითა სენისა გონებისა ნებასა მიჰყევ
Line of edition: 2     
და ბოლო ესრე მოჰკდა. რასაცა გეტყოდი, აგიჴდა. უთხრა:



Line of edition: 3  
ლექსი


Line of edition: 4        
გულო, გიშალე მგზავრობა, მიხვალ, დაგიჭერს საცთურით,
Line of edition: 5        
არ მომისმინე, შეგიპყრეს, გამოიჴსნები აწ თუ რით?


Line of edition: 6        
თუცა ეგოდენსა საუბარსა არ გავკრძალებოდი, და მე შენი
Line of edition: 7     
ქადაგება დამეჯერებინა და ამ საქმეზედ მოცთუნებულვიყავ
Line of edition: 8     
დღეს შენის ორგულობის თანაზიარი ვიქნებოდი და ესეთსა
Line of edition: 9     
საყუედრელსა სიტყუასა ვეღარ გეტყოდი. ჰაი-ჰაი, უგუნურო!
Line of edition: 10     
არა დღე-ყოველ ბძენთ ნათქუამებსა გასწავლიდი? და აწ მაშინდელი
Line of edition: 11     
ნიშები ყუელა გამოჩნდა, აჰა, ხედავ? მაბეზღარი კაცი
Line of edition: 12     
თჳს დღის მოსვლამდე უწინვე წასვლას დააშურებს. ამა სოფლისა
Line of edition: 13     
დიდებისა და სიმაღლისთვის მოჭირვებასა სიცოცხლისათვის
Line of edition: 14     
გემო არა აქვს, და ესეც იქნება, საწუთროს მიმდონი
Line of edition: 15     
ვიეთნი ესეთსა სატანჯველთა შევარდენ, თჳსი ცხორება ესრე
Line of edition: 16     
დამწარდეს, ყოველს წამ და წუთ სიკუდილსა ნატრობდეს
Line of edition: 17     
რაგუარადაც შენ მოგივიდა, / რომე შენსა სიცოცხლესა სიკუდილი
Line of edition: 18     
უმჯობეაო. / უთხრა:      Page of alt.ed.: T_285 



Line of edition: 19  
ლექსი


Line of edition: 20        
ამა შენმა მოსავალმან გული სრულად დამიბინდა,
Line of edition: 21        
ასად სჯობდა არა ყოფნა, ეგრე ყოფა არად მინდა.


Line of edition: 22        
დამანამ უთხრა:
Line of edition: 23        
-- ეჰე, ძმაო! დღე-ყოველ რაც მართებდა, მამცნებდი და
Line of edition: 24     
მასწავლიდი. მაგრამ ჩემმა ავმა ჩვეულებამა და საქონლის სიხარბემა
Line of edition: 25     
და სიდიდის ნდომამა, ჩემისა ჭკუის სიპოხე დაამჭლო.
Line of edition: 26     
შენი სწავლება ჩემს გულსა შინა ამისთჳს არ შევიდა, რომე
Line of edition: 27     
ზიანიც დამენახა, მაშინც მის საქმისა ესეთი უსაზღვრო ნდომა
Line of edition: 28     
მქონდა, ნამეტნავისა მოჭირვებითა ვსცდილობდი, როგორადაც
Line of edition: 29     
სნეულსა საჭმლის ნდომა აუარდეს, რაგინდ მისი მაწყინრობა
Line of edition: 30     
იცოდეს, არ გაეკრძალება და ნდომაზედ დადგება. ეგრევე კაცმან,
Line of edition: 31     
რომელიცა მოსათმენი ვერ მოითმინოს და არცა მოიკუეთოს,
Line of edition: 32     
რაცა მისგან ჭირი აუტყდეს, იგი უნდა თავს იდვას. თუცა
Line of edition: 33     
თავი ვიმართლო, რაღა საჴმარ არს, -- ჩემითავე მჭირს.
Line of edition: 34     
უთხრა:



Page of edition: 471  
Line of edition: 1  
ლექსი


Line of edition: 2        
ეს სატირალი საქმენი სხვისგან არა მჭირს ჭირითა
Line of edition: 3        
მე ჩემი თავი მოვღალე შრომითა გასაჭირითა.


Line of edition: 4        
ქილილამ უთხრა:
Line of edition: 5        
-- ჭკუიანთა კაცთა საქმე ეს არის, თჳს საქმეს ყოველსავე
Line of edition: 6     
ბოლოსა უსინჯავდეს. ნერგისა დარგუას უწინ მისს ხილს
Line of edition: 7     
უნდა სჩხრეკდეს, და იცნას, რაგუარსა ნაყოფსა მოსცემს, რომ
Line of edition: 8     
რა მოისხას, სასინანულოდ არ გაუჴდეს და თჳსის ნამუშავარისაგან
Line of edition: 9     
ცარიელი არ დარჩეს. აგრევე, სიტყუა ასეთი არ წათქვას
Line of edition: 10     
თჳთ დაინანოს, ამის მეტს ვერას ირგებს -- მტერს იამოს და
Line of edition: 11     
მოყვარეს ეწყინოს. თქუა:



Line of edition: 12  
ტაეპი


Line of edition: 13        
სინანულით რას უშველი, თუ ხარ პირველ ავთა მფშველი.


Line of edition: 14        
დამანამ უთხრა:
Line of edition: 15        
-- მტრის უკან [არ] დევნა უღონოს კაცისა წესია. მოსვენება
Line of edition: 16     
და სიმხიარულით სიცოცხლის დაჯერება, უპატიურისა და
Line of edition: 17     
ცუდის ვისიმე საქმეა. რომელიცა დიდთა სახელთა ეძებენ
Line of edition: 18     
დიდს ჭირთა, ძნელს შიშებს გამოივლიან. უთხრა:



Line of edition: 19  
ლექსი


Line of edition: 20        
აერის ჩოგნით ბურთისა გატანა იქმნას აწე როს?
Line of edition: 21        
ვინცა შვებას ძლიერსა, ჴამს მოკლვა თავს დაიწეროს.


Line of edition: 22        
ქილილამ უთხრა:
Line of edition: 23        
-- ბედი, დიდება და სიმდიდრე ყოველივე მაგა ჭირად და
Line of edition: 24     
ზრუნვად არა ღირს. / უთხრა:



Line of edition: 25  
ლექსი


Line of edition: 26        
სვეთ ბაღთა პალატის კართა ნუ ეძებ ლხინთა ხილებსა
Line of edition: 27        
აქ ჭირთა, მუნ ჯოჯოხეთსა ნაყოფად მოიხილებსა.


Line of edition: 28        
გმართებდა ხედვა და გონება ქუეყნიერის დიდებისა და ქონების
Line of edition: 29     
მოანგარებაზედ არ დაგედვა და მით მწუხარებისა და
Line of edition: 30     
ვაების ჴნარცვთა არ ჩაჭრილიყავ, შურისა და ქიშპობისა ნერგი
Page of edition: 472   Line of edition: 1     
არ დაგერგო, რომე დღეს მისი მოსხმულის მწარე ხილის
Line of edition: 2     
გემო უკადრისად არ გენახა და ავად არ მოგესთლო.
Line of edition: 3        
დამანამ უთხრა:
Line of edition: 4        
-- ვიცი, ამა ჭირისა თესლი მე დავთესე, და ვინცა რას
Line of edition: 5     
დასთესს, მასვე მოიმკისო. თქუა:



Line of edition: 6  
ლექსი


Line of edition: 7        
კარგს კეთილი სდევს, ავს ავი წინა უცს მოსაგებელად,
Line of edition: 8        
იფქლი საუნჯედ შეკრბების, ღუარძლი -- ცეცხლთ მოსადებელად.


Line of edition: 9        
მე შხამის ბალახში შევიქენ, თაფლი და ვარდი რითღა გავჴდები?
Line of edition: 10     
რა საქმის დრო ჴელით წაუა, ჴელიც საქმობიდამ დადგება,
Line of edition: 11     
აღარცა ცდის თითითა გამორჩევისა ნასკვიღა გაიხსნების.
Line of edition: 12     
ამისთჳს სიკეთის საგონებლის პირი აღარა ჩანს. მევე ჩემი
Line of edition: 13     
საქმე მიცნია და ჩემი დასაგმობელი გამიცდია, და ესეც შევიტყევ,
Line of edition: 14     
სიმაღლისა და ბედნიერობისა თუალ-მარგალიტი ნავღლის
Line of edition: 15     
მორვის ქვიშისა ფასი არ ყოფილა. თქუა:



Line of edition: 16  
ჩახრუხაული


Line of edition: 17        
ადვილ ამიჩნდა, არ თუალთა მიჩნდა პირველ სოფლის ზღუა ნავთა სავალად;
Line of edition: 18        
რა გავიგევ, ვერა ვირგევ რა, თავიც დავადევ, სული სავალად.103*


Line of edition: 19        
ქილილამ უთხრა:
Line of edition: 20        
-- აწ შენის მორჩენის განზრახუა რას გზით მოგიპოვებია
Line of edition: 21     
შენი გამოჴსნა რომლის კარიდამ გამოგიძიებია?.
Line of edition: 22        
დამანამ თქუა:



Line of edition: 23  
ჩახრუხაული


Line of edition: 24        
შენის სურვილის გზა მომეჭირა, ღონე არა მაქუს გარდსახვეწელად
Line of edition: 25        
გაძნელდა რჩევის პოვნა გარჩევის, ვისიღა ვიყო შესახვეწელად?


Line of edition: 26        
ესრე მოჩანს, ჩემისა სიცოცლისა ხომალდი სიკუდილისა
Line of edition: 27     
პელაგონთა დაინთქას და დღეგრძელობისა მზე გაცუდებისა და
Line of edition: 28     
დღემოკლობისა დასავალსა ჩაჴდეს. მე ჩემის მორჩენისათჳს
Line of edition: 29     
როდის / დავზარდები და თუ რამ ჴერჴი და საცდური გამივა
Line of edition: 30     
ვეცდები. მაგრამ აწ ჩემი შრომა და საცადელი ყოველივე ოჴერ
Line of edition: 31     
მექნების, თუცა შენ უმოწყალეოდ მექმნები და შენის მეგობრობის
Page of edition: 473   Line of edition: 1     
წესითა არ შემეწევი, და ჩუენში რომ სიყუარული დანერგულა,
Line of edition: 2     
მის გზით ჩემთჳს მოიჭირვო. და ვინ იცის, შენ ჩემი
Line of edition: 3     
საქმე გამოგკითხონ, -- ღ(მერ)თმან ნუ ქნას, და ჩემი ხვაშიადი
Line of edition: 4     
რაიცა შენ იცი, თუცა გათქმევინეს, მერე ჩემი ჭირი ერთიორად
Line of edition: 5     
პირთა წამომიდგება. პირველ, შენზე უკაცრავად ვიქნები
Line of edition: 6     
რომ დაგაშრობ და ჩემის საქმით გაირჯები, და მეორედ, ესე
Line of edition: 7     
ვიცი, მართალსა მოწმობასა იმოწმებ. შენი იგავნი და საქმის
Line of edition: 8     
საფუძუელნი სიმართლეზედ დაგიმტკიცებია და მართალსა
Line of edition: 9     
იტყუი. ამა გზითა ჩემი და შენი სახენი საიქიოს თუღა ნახვენ
Line of edition: 10     
ერთმანეთსა, და მუნ ამ სოფლიო შესაქცეველი და საალერსო
Line of edition: 11     
ნახვა ხომ არ იქნებისო.
Line of edition: 12        
ქილილამ უთხრა:
Line of edition: 13        
-- რაცა სთქვი, გულისხმა ვყავ, მაგრამ შენ ხომ იცი, მე
Line of edition: 14     
ჯაჯასა და ტანჯვასა ვერ მოვითმენ, გუემის სიმწარესა და
Line of edition: 15     
ტკივილსა ვერ თავს ვიდებ; რაცა დაფარული ვიცი, ვერ დავმალავ,
Line of edition: 16     
მე კაცის ფერობისათჳს ტყუილსა და ცილსა ვერას ვიტყვი.
Line of edition: 17     
ძოღანდელი თუ რამ მკითხეს, როგორც მოჴდა, სწორედ
Line of edition: 18     
მოვახსენებ. შენი სამჯობინარი ეს არის: ესოდენსა უბადოთა
Line of edition: 19     
საქმეთა ჩამოეხსნა, შენი შეცოდება ყოველივე აღიარო, რაცა
Line of edition: 20     
გიცოდავს, შეინანო, შენი სული საიქიოს ტანჯვისა და მწუხარებისაგან
Line of edition: 21     
განარინო. თუცა უცილოდ შენი სიკუდილი მოწევნილა,
Line of edition: 22     
ესე უკეთესია: ამ წუთის სოფლის ცოდვა და ბოროტი
Line of edition: 23     
საქმე მას საუკუნოს არ გაგყუეს. თუცა აქა წუთ-ჟამ იტანჯო
Line of edition: 24     
მუნ დაუსრულებელის ტანჯვისა სიმწარის წყალი მაშინაც არა
Line of edition: 25     
სუა!
Line of edition: 26        
დამანამ უთხრა:
Line of edition: 27        
-- შენსა სწავლებასა გამოვიკვლევ და რომელიცა საჯობინარია,
Line of edition: 28     
მას ვიქო.
Line of edition: 29        
ქილილა მოწყენილი და ნავღლმორეული წავიდა, ჭირის
Line of edition: 30     
მოსავლითა ტვირთმძიმე. გონების ზურგი მოწყენის დროს მიაყუდა
Line of edition: 31     
და ვაების ცხედარზედ კუნესით ტრიალებბდა, და რა
Line of edition: 32     
დილა გათენდა, ანაზდად მოკუდა.



Line of edition: 33  
ტაეპი


Line of edition: 34        
წავიდა სოფლის მდომელი, მიწის სიღრმისა მზომელი.


Line of edition: 35        
ქილილასა და დამანას მის ღამის საუბარს, თურე მუნ
Line of edition: 36     
ერთი მპარავი დაბმული იყო და მათ ახლო ეძინა, და მათს ლაპარაკზედ
Line of edition: 37     
გაე/ღვიძა, და ყური მიუპყრა და ყოველივე დაიხსოვნა      Page of alt.ed.: T_288 
Page of edition: 474   Line of edition: 1     
და თქუა: ნუთუ ამა სიტყუებმა ერთსა დღესა მარგოს
Line of edition: 2     
რამეო?



Line of edition: 3  
ტაეპი


Line of edition: 4        
ყოველს სიტყუასა დრო უნდა, ლაპარაკს -- მისი ადგილი.


Line of edition: 5        
მეორეს დღეს მზემან მან ოქროს ლომმა ჭიქის ფერს ცის
Line of edition: 6     
ტევრთა ზე/და ბრუნვა დაიწყო. პირშავი დამანა შავის წერილის      Page of alt.ed.: C_210 
Line of edition: 7     
ღამესა შინა საპყრობილისა ყურეთა დაფარვით
Line of edition: 8     
დამალულიყო.



Line of edition: 9  
ლექსი


Line of edition: 10        
მის სამსჯავროსა ქუეყნისა მზე გამობრწყინდა ზეცითა,
Line of edition: 11        
ღამემა ბნელთა კალთანი აკუართა ზე აკეცითა.


Line of edition: 12        
მეორედ სამსჯავრო კრება შეიყარა და ლომის დედამან
Line of edition: 13     
დამანას ამბავი გაახლა. მეუდიერისა ცოცხლად გაშვება წმიდისა
Line of edition: 14     
კაცისა სიკუდილისა ოდენია. ავსა კაცზედ კარგკაცობა
Line of edition: 15     
კეთილსა კაცსა ზედა ბოროტის ქნის შედარებულია. თქუა:



Line of edition: 16  
ლექსი


Line of edition: 17        
ავთან სიკეთე მასა ჰგავს, ქუელს ჰკადრო დიდი ავები,
Line of edition: 18        
თუ ავსა ავი არ უყო. ვის ჰკითხო დანაშავები?


Line of edition: 19        
რომელმაც შეიძლოს და მოჩხუბარი ცოცხალი გარდარჩინოს,
Line of edition: 20     
და მზაკუარსა უხოიშნოს, იგი მოჩხუბრისა და უწყალოს
Line of edition: 21     
ამხანაგი იქნების. უთხრა:



Line of edition: 22  
ლექსი


Line of edition: 23        
ავს ნუ იქ, ავის მოქმედსა ყოლე ნუ შეეთჳსები,
Line of edition: 24        
ვის ავი სჭირდეს -- გიმზიმდეს, ესეა შესატყვისები.


Line of edition: 25        
ლომმან ბრჭენი შეტუქსნა, რათა დამანასა საქმისა გამოძებნასა
Line of edition: 26     
ეცადონ და მისი შეცოდება სა ორგულობა დღითი-დღე
Line of edition: 27     
არ დააგდონ. ამას უკან მოკრბენ ბრჭენი და მოსამართლენი
Line of edition: 28     
მოხუცებულნი და მცოდინარენი, და სხვანიცა კაცნი საერთოსა
Line of edition: 29     
მას საბრჭოსა შინა. საბრჭოთა გამგებელმა კრებულთა მათ
Line of edition: 30     
მაღლითა ჴმითა უთხრა:
Page of edition: 475   Line of edition: 1        
-- ჴელმწიფემ კიდევ დამანას საქმის გამოძიება და პოვნა
Line of edition: 2     
ყოველთაგან გამოკულევით ბრძანა: ამისთჳს, მანობამდის ყოელი
Line of edition: 3     
საქმის პირი მისის შემსგავსებულის საქმით მწიკვლისაგან
Line of edition: 4     
არ გაიჴოცების, არას სალბუნით არ გაწმდების, და ერთი სიბრძნე
Line of edition: 5     
თქუენგან / ესეთი გამოჩნდეს, სამართლის წესთა არა შორევდეს,
Line of edition: 6     
სამშჯავროს საზღვრისაგან უცხო არ იყოს, უდიერისა
Line of edition: 7     
და უწყალობისაკენ პირი არ მიექციოს. თვითომან თქუენგანმა
Line of edition: 8     
რაც მისის სიბრძნისაგან იცოდეს, იგი თქუას. ამისა
Line of edition: 9     
სწორესა თქმასა სამნი / სარგებელნი შეუდგს: პირველად ესე
Line of edition: 10     
სისწორის მწყობრსა შეჰკრებს, სიმართლის დროშას ამართავს,
Line of edition: 11     
სამართალში პატიოსნობას მოიგებს, და შჯულისა და
Line of edition: 12     
წესის რიგსა შინა მრავალი მადლი მიეცემა; მეორედ, უდიერობის
Line of edition: 13     
საფუძვლისა დარღვევა, უსამართლობის ამოფხვრა
Line of edition: 14     
ორგულთა ქედთა დადრეკა, ღ(მრ)თის ბრძანების გაგება და მრავალთა
Line of edition: 15     
ერთა ჭირთა სასარგებლო; მესამედ, ჴერჴიანისა და ჩხუბიანისა
Line of edition: 16     
კაცთა დამშვიდება, და მათის ხრიკის მორჩენა და
Line of edition: 17     
შემცოდეთა და ორენათა დასათრგუნველი, და მართალთა კაცთა
Line of edition: 18     
განსვენებათა გარიგება.
Line of edition: 19        
რა მან ესე სიტყუანი დაასრულა, ყოველნი მდუმარედ ისმენდენ,
Line of edition: 20     
და ჩუმობა გაგრძელდა, და არცა ერთკერძო სიტყუა არ
Line of edition: 21     
ითქუა. მათ დამანას საქმე მართლად არ იცოდეს, მათ რომ
Line of edition: 22     
ერთი რამ გაეჩინათ და დაჯერებით დაესკუნათ. უბრალო სისხლის
Line of edition: 23     
დათხევას ეკრძალებოდეს.
Line of edition: 24        
რა დამანამ ესე საუბარ-უთქმელობა ნახა, გული ერმისა
Line of edition: 25     
წალკოტსავით აუყუავდა და გაეშალა, მაგრამ პირად მოწყენა
Line of edition: 26     
იჩემა, და თავი შეღონებულსა ამსგავსა და თქუა:
Line of edition: 27        
-- ეჰა, შჯულისა და ქვეყნის** გამგენო, ქვეყანათა და თემთა
Line of edition: 28     
წინამძღუარნო! თუცა უბადოსა ვიკადრებ, იდუმალცა მაშინც
Line of edition: 29     
გავიხარებდი, რადგან შეცოდება არარა მაქვს, და რომელიცა
Line of edition: 30     
შეუცოდარი ვინმეა, -- მაზედ სიტყუა არავის ექნება. რომელმანცა
Line of edition: 31     
თჳსი სიმართლე უწყოდეთ, ეგრე მოიჭირვეთ, მართებულია.
Line of edition: 32     
და აწ მეცა გაფიცებ, რომელმაცა ჩემისა საქმისაგან
Line of edition: 33     
რაც რამ იცოდეთ, მართალი წარმოთქუითო. თქუენ უკეთ მოგეხსენებათ,
Line of edition: 34     
ყოველი კაცი თჳსითა სიტყვითა განმართლდება და
Line of edition: 35     
თჳსითავე სიტყვითა დაისჯება. რომელმაც სიტყუა მართლისა
Line of edition: 36     
გასამართლებლად ანუ სასიკუდილოდ დასჯისათჳს თქუან, სწორი
Line of edition: 37     
უნდა გამოიკულიონ, მტკიცისა პირით იმოწმონ. ამისთჳს
Page of edition: 476   Line of edition: 1     
ვინც მე ცილის წამებით სიკუდილსა გამაბამს, მას ეგრე მოუა,
Line of edition: 2     
რაცა მას უმეცარსა და გაუწვრთელს მკურნალს მოუვიდაო.
Line of edition: 3        
ბრჭეებმა ჰკითხეს, როგორ ყოფილაო?



Line of edition: 4  
დამანამ თქუა არაკი

Line of edition: 5  
[ორი მკურნალი]


Line of edition: 6        
უთქუამთ, ერთი გამოუცდელი და უცოდინარი კაცი უმეცრებით
Line of edition: 7     
საქმესა სჩხრეკდა და მკურნალობისა ცდილობა დაიწყო.
Line of edition: 8     
არცა კარაბადინი ეკითხა, არცა გულისა მონახაზობა
Line of edition: 9     
ჰქონდა. ესრე წამლებთა უმეცარი იყო, რომე ინდოურს
Line of edition: 10     
ჯავზსა და წიწმატის კაკალს ვერ გაარჩევდა. სენის
Line of edition: 11     
ცნობისა სრულიად მიუხდომელი იყო, თუალის ტკივილსა და
Line of edition: 12     
ნიკრისს ვერ გაჰყოფდა, მაჯუნისა და მის ნივთებისაგან მისი
Line of edition: 13     
გონება უცხო ქნილიყო. ნუსხის დაწერასა, საჭმლის სალბილობელსა
Line of edition: 14     
და შარბათებს საუძლუროთაგან შორს
Line of edition: 15     
დარჩომილიყო.



Line of edition: 16  
ლექსი


Line of edition: 17        
რაცა სნეული საწამლოდ მის პირსა დაინახევდა,
Line of edition: 18        
სიცოცხლე სწრაფად გაწირის, სიკუდილსა ადრე ნახევდა.


Line of edition: 19        
რომელსა ქალაქსა შინა მის მკურნალისა დუქანი იყო, უმეცრებისა
Line of edition: 20     
სავაჭრო გაეხსნა, კაცის კლვის ჴმა განჰფენოდა. ერთი
Line of edition: 21     
სხუა მკურნალი იყო მცოდინარობით სახელოვანი, ღონისძიებით
Line of edition: 22     
ფერჴბედნიერობით ქებული, ჴმაგადიდებული, ელიასავით
Line of edition: 23     
უსულოთა სულის მიმცემი, და ელისესავით მკუდრისაგან
Line of edition: 24     
მკუდრის აღმადგინებელი.**



Line of edition: 25  
მრჩობლედი


Line of edition: 26        
თავბრუსა ესრე ჰკურნებდა, სხუა შემთხვეოდა რაც არით
Line of edition: 27        
მოეწადინა, -- იქმოდა დადგომას, ბრუნავს რა ცა რით.
Line of edition: 28        
ფერჴბედნიერი ჴმელს ხეთა გაანრდლებდა ნახვითა
Line of edition: 29        
ცხროებიანთა მარგები ვერხვის ფურცელთა სახვითა.104*


Line of edition: 30        
რა უწყალო დრო და ჟამი გაწესებულა, ვერას სახელოანსა
Line of edition: 31     
და პატიოსანსა / მისის ტაბლისაგან ნავღლისა და ზრუნვის      Page of alt.ed.: A_134 
Page of edition: 477   Line of edition: 1     
ლუკმის მეტი ვერა გამოუცოხნია / რა მოუსვენებლად საჭირმრავლო      Page of alt.ed.: C_212 
Line of edition: 2     
და საუპატიო კი აუმაღლებია და გაუდიდებიაა**.
Line of edition: 3     
თქუა:



Line of edition: 4  
ლექსი


Line of edition: 5        
ამ ჟამისანი ცოდნასა არ სყიდულობენ ჩალითა,
Line of edition: 6        
სადღა გავყიდო სავაჭრო, სადღა ვლო მე ჩანჩალითა?


Line of edition: 7        
მას ჟამსა მის ქუჱყანის მცოდინარეთ საქმის გამოჩენის ხილი
Line of edition: 8     
დამზრალიყო, და თუალნათლიანთა ვარსკულავი მოკლებით
Line of edition: 9     
დაბნელებულიყო. მის ქუჱყნის მხედვარისა თუალთა გამოცდილებასა
Line of edition: 10     
პატიოსანი იგი და მეცნიერთ კაცთა ბაიათაა მხედვარებისა
Line of edition: 11     
ნათელი და წალკოტთა ფერად-ფერადობათა შვენიერობათა
Line of edition: 12     
დამანახვებელი მცირესა ხანთა კეთილად უჩნდათ, და მასუკან
Line of edition: 13     
ესრე მოიძულეს, მაში სიკეთისა ნაწილსა აღარასა ჰგულობდენ.
Line of edition: 14     
შეწუხებული და ყოველთაგან მოძაგებული, ერთსა
Line of edition: 15     
სახლისა ყურეთა დაჯდა, და იგი კაცთა მატყუვებელი და უსწავლელი
Line of edition: 16     
მკურნალი მეტად სატრფიალოდ გამოჩნდა მათ
Line of edition: 17     
შინა. თქუა:



Line of edition: 18  
ლექსი


Line of edition: 19        
წმიდათა პირნი დაჴშულად ეშმათა უჩანს შვენებით,
Line of edition: 20        
გავკვირდი, ჭკუა დამეწუა: რა სიცრუვეა ქენებით!


Line of edition: 21        
ცოტასა ხანს უკან მის თემისაგან გამორჩეული მკურნალი
Line of edition: 22     
შეიქნა, მისი სიკეთის სახელი ტყუილად ქვეყანაზე გაეფინა.
Line of edition: 23     
მის ქალაქისა ჴელმწიფესა ერთი ასული ჰყუა, შუჱნიერებით
Line of edition: 24     
მზეს მიგუანდა. ამბრის სულნელებისა ვაჭარი მისს მუშკის
Line of edition: 25     
მაწაკისა ნასკუთა ვერ გაჴსნიდა***.



Line of edition: 26  
ლექსი


Line of edition: 27        
მთუარესა სათისა მშვილდი შვენოდა გიშრის ისრითა,
Line of edition: 28        
უსულოს სულთა მიმღებად გულს მოსტაცებდა ის რითა?


Line of edition: 29        
ქალი იგი მისა შეგუანებულსა კაცსა მისცა ცოლად და დიდებული
Line of edition: 30     
ქორწილი გააგო და საჴელმწიფო რიგებით განაწესა.



Page of edition: 478  
Line of edition: 1  
ლექსი


Line of edition: 2        
მთვარემან მზე მოაწვია
Line of edition: 3        
კრონოსთან დია აწვია.105*


Line of edition: 4        
მას ორთა სასვეოთა ვარსკულავთაგან ობოლი მარგალიტი
Line of edition: 5     
სადაფთა ჴარჴანჩოთა გამობუტკოვდა. რა შობისა დღე მოიწია
Line of edition: 6     
ესეთი სენი ეუფლა, ქალი იგი დია შეაურვა. მას ბრძენსა
Line of edition: 7     
მკურნალსა მოხადეს და მისი სნეულობა გაუცხადეს. მან მაჯა
Line of edition: 8     
უნახა, მისი ჭირი ყოველივე შეიგნა და მოახსენა:
Line of edition: 9        
-- ამა სენისა ღონე ერთი წამალია, რომელსა ცხოველობა
Line of edition: 10     
ჰქვიან. მისგან ერთი დანგი წულილად უნდა დაგალონო და
Line of edition: 11     
შეაგბონ, და ცოტაჲ მუშკი და კასია ურთონო, და შაქრის
Line of edition: 12     
მყინვარით ერთი სასმელი შემზადონ და ავადმყოფს ასუანო, --
Line of edition: 13     
მასინვე სენი იგი გაერიდებისო.
Line of edition: 14        
მათ უთხრეს:
Line of edition: 15        
-- ეჰა, მკურნალო! ეგე წამალი სადა არს, ანუ რას ადგილს
Line of edition: 16     
იპოებისო?
Line of edition: 17        
მკურნალმა უთხრა:
Line of edition: 18        
-- ჴელმწიფისა საწამლოთა სახლთა შინა მინახავს, ცოტაჲ
Line of edition: 19     
იყო, ვეცხლის ტაკუკითა მუნ იდგა ოქროსა მოქლონითა დაკლიტული,
Line of edition: 20     
და აწ თუალთა დამაკლდა და ცნობა არ ძალმიცსო.
Line of edition: 21        
მაშინვე იგი უმეცარი მკურნალი წამოდგა, თქუა:
Line of edition: 22        
-- რომელსაცა წამალსა ბრძენი მკურნალი იტყვის მის ჭირის
Line of edition: 23     
სალხინებლად, მე კეთილად ვიცნობო.
Line of edition: 24        
საწამლოსა სახლთა შეიყუანეს. მუნ სხვა წამლებიც ეგრე
Line of edition: 25     
ვეცხლის ტაკუკებით იყო, მის მკურნალის ნათქუამი წამალი
Line of edition: 26     
ვეღარ პოვა, სხვა შეეცუალა, ნაცულად სხუა გამოიტანა. ასპიტის
Line of edition: 27     
გესლი თურე იყო, სხვის საქმისათჳს საჴმრად თურე
Line of edition: 28     
ინახვიდენ. გესლი იგი სხვას წამლებთა განზავა, მისცა ქალსა
Line of edition: 29     
მას. რა გემო იხილ[ა], მაშინვე სული ტკბილი წარჴდა. ჴელმწიფესა
Line of edition: 30     
მას საყუარლისა ასულისა თჳსისა გაყრისა ესეთი
Line of edition: 31     
ცეცხლი აღეგზა, ცათა მისწუდებოდა. ბრძანა დანარჩომისა მის
Line of edition: 32     
გესლისა მის უსწავლელისა მკურნალისა შესმევა, და რა შეასვეს,
Line of edition: 33     
წამსავე შინა იგიცა მოკუდა: თჳსისა ნაქმრისა ნაცვალი
Line of edition: 34     
მასვე მიეგო.



Line of edition: 35  
ლექსი


Line of edition: 36        
იგავად დაუცთ, მოქმედსა სხუაზედა ბოროტისასა,
Line of edition: 37        
არ თუ მას უყო ზიანი, -- თჳთვე ჩაიდვა კისასა.


Page of edition: 479  
Line of edition: 1        
ეს არაკი ამისთჳს მოვიყუანე, სცნათ, რომელიცა საქმე საეგებიოდ**
Line of edition: 2     
იქნება, ბოლოდ იძაგება; რაჲცა ცილისწამებითა და
Line of edition: 3     
ვერაგობით შემზადდება, მერმე სასინანულოდ შეიქნება.
Line of edition: 4        
ერთმა ვინმე კრებულისაგანმა უთხრა:
Line of edition: 5        
-- ეჰა, დამანავ! შენ ესეთის საქმის მოქმედი ხარ, შენისა
Line of edition: 6     
გუნებისა ნადებსა ყოველნივე ნათლად ხედვენ, და შენის აგებულებისა
Line of edition: 7     
უწმიდურობა ამა კრებულთა შინა საჩინოა, და
Line of edition: 8     
შენისა საქმიანობისა სიბნელე შენისავე სახისა შემსგავსებულიაო.
Line of edition: 9     
ბრჭემ ჰკითხა:
Line of edition: 10        
-- მაგა სიტყუასა რომლისა გზითა იტყვი, ანუ ამაგი თქმასა
Line of edition: 11     
რაჲ სიმართლე შეუდგს, გუაცნობეო, და რომლითა მოწმობითა
Line of edition: 12     
სთქვი, გუაცოდინეო.
Line of edition: 13        
მან თქუა:
Line of edition: 14        
-- მცოდინარეთა და სწავლულთაგან თქმულა, ყოველი
Line of edition: 15     
შუბლგანიერი და მარჯვენე თუალი რომ მარცხენასა ზედა უმცროსი
Line of edition: 16     
ჰქონდეს, მის გულსა შინა სიკეთე არა იქნება რა, და
Line of edition: 17     
ვისაცა ცხვირი მარცხნივ გამრუდებული აქუს და თუალი
Line of edition: 18     
სრულიად დაღმა ეპყრას და მიწასა უმზირდეს -- მისი ბუნება
Line of edition: 19     
უბადო, ჩხუბისა და ორეანობისა და სიბოროტისა ჭურჭელი
Line of edition: 20     
იქნებისო. ამისთანა ნიშანნი მაგისა პირისახეთა ჩანანო.
Line of edition: 21        
დამანამ უთხრა:
Line of edition: 22        
-- ღ(მრ)თის ბრძანებაში თუალღება და პირსფერობა არ
Line of edition: 23     
არის, და არც მის მაღლის საქმეთა შინა ნაკლებობა და აჩქრება
Line of edition: 24     
და შეცთენა მოჴდებისო. უთხრა:



Line of edition: 25  
ჩახრუხაული


Line of edition: 26        
დავიწყებანი, ლიქნით მცნებანი და შენებრთა გამო-რე ქმნულა
Line of edition: 27        
თუარა ზენარით, მის გამო მცინარით, მუ ეჭვ, სიმრუდე ქუე მოცემულა.


Line of edition: 28        
თუცა ეგე შენი ნათქუამი ნიშნები სწორი და დასაჯერებელია,
Line of edition: 29     
და მაგით მართალი და ტყუილი, ცოდვა და მადლი, დანაშაული
Line of edition: 30     
და დაუნაშავლობა გაირჩევა და გაირკუევა, მაშა
Line of edition: 31     
ქუეყანასა ზედა ანღა მოწამე, ანღა ფიცი, ბრჭენი და მოსამართლენი
Line of edition: 32     
რათღა საჴმარ არს? და მათგან ჴელის აღებაცა ჴამს, და
Page of edition: 480   Line of edition: 1     
დღეის წაღმა აღარცა ვისი ქება სათქმელიღაა და აღარცა ვისი
Line of edition: 2     
ძაგება. მაშა, რომელიცა კაცი რომელსაცა სახეზე დასახულა, --
Line of edition: 3     
მისი მოშორვება აღარავისგან შესაძლებელი ყოფილა, და
Line of edition: 4     
აღარც დამნაშავისა პატიჟიღა ჴამს, და არცა სიკეთისა მოქმედისა
Line of edition: 5     
პატივი. მაშა, რომელსა მე მეწამებით ღ(მერ)თმან ნუ ქნას
Line of edition: 6     
რომე იგი მე მექნას და ჩემი მსჯავრი მასზე დაამტკიცოთ. თუცა
Line of edition: 7     
ეგრეა, ჩემი შეცოდება არა ყოფილა და აღარცა ამით მე
Line of edition: 8     
უნდა გამპატიჯოთო. თქუა:



Line of edition: 9  
ლექსი


Line of edition: 10        
ამ მწუანოანსა ჩემ თავად ამოსულას არამც აზრობდე,
Line of edition: 11        
ვით გავიხარო ნაყოფად, თუ ზროთა ჩემთა აზრობდე?


Line of edition: 12        
მაშა, მე შენის სიტყუით, ჭირის საბრჴისაგან მივეჴსენ
Line of edition: 13     
და შენ შენის უგუნურებისა სიტყუა და საქმე გამოაჩინე: უგუარო
Line of edition: 14     
და უმართებულო ზრახვა და უჩინარი სასარჩლო და ვერ
Line of edition: 15     
შესაგებელი სიტყუა საქებელს კრებაში შესწმასნე. უთხრა:



Line of edition: 16  
ლექსი


Line of edition: 17        
მჴცოანებათა სიბრძნეთა არა სდევს ბრძენთა ხანანი,
Line of edition: 18        
იცნობის შენი შლეგობა, ჴეტად რა წართქუი სანანი.


Line of edition: 19        
რა დამანამ ესეთი სიტყუჱბი მოიუბნა, ყოველმა კრებულმან
Line of edition: 20     
დუმილის ბეჭდით პირთა სადაფნი მობეჭდეს და ჴმაყოფისა
Line of edition: 21     
თხრობა / დაჩუმდა. ბრჭეთ დამანასი აგრევე საპყრობილედ      Page of alt.ed.: T_294 
Line of edition: 22     
შესმა ბრძანეს და მის კრების გაგება თითოეულად ლომს მოახსენეს.
Line of edition: 23     
რა დამანა საპყრობილედ მიჰყუანდათ, ქილილასი ერთი
Line of edition: 24     
მოყუარე ახლორე შეხვდა, რომელსა სახელად რუზიბეი
Line of edition: 25     
ეწოდა. დამანამ ჰკითხა:
Line of edition: 26        
-- გუშინდელს აქეთ ქილილას ამბავი / აღარ მასმიაო, ესეთსა      Page of alt.ed.: D_209 
Line of edition: 27     
გასაჭირთა ადგილთა მისგან მოგონების იმედი მაქვნდაო.
Line of edition: 28     
უთხრა:



Line of edition: 29  
ლექსი


Line of edition: 30        
მოყუარე მინდა მოყრული და ამპყრობელი ჴელისა
Line of edition: 31        
შეჭირვებაში მლხენელი, გარდამწყუჱტელი ძნელისა!


Line of edition: 32        
შენ მისი ჩემზედა რაჲ იმედი მოგაქვს, ანუ მისის მოყრობისას
Line of edition: 33     
რასა მეტყუიო?

Page of edition: 481  
Line of edition: 1        
რუზიბეიმ რა ქილილას სახელი მოისმინა, დამწუელი
Line of edition: 2     
სუ/ლთქმა ღვიძლით აღმოუშვა, სისხლისა ცრემლის ცვარი      Page of alt.ed.: A_136 
Line of edition: 3     
თუალთა ღრუბელმა ჩამოადინა და თქუა:



Line of edition: 4  
ლექსი


Line of edition: 5        
გული მიმეღო, გონება, საყვარელს ვითღა ვსდევნიდე?
Line of edition: 6        
ენა დამება, ჩემს თქმასა, რითიღა გავამზევნიდე?


Line of edition: 7        
დამანა ესრე აჩქარდა, თავი და ბოლო ვეღარა სცნა და
Line of edition: 8     
უთხრა:
Line of edition: 9        
-- მალე მაცნობე მისი ამბავი, რაც იცოდეო.
Line of edition: 10        
რუბიზეიმ უთხრა:
Line of edition: 11        
-- ჵი, დამანავ!



Line of edition: 12  
შაირი      Page of alt.ed.: C_21 


Line of edition: 13        
სულნი მელმიან უწყალოდ მეგობრის მოშორვებითა
Line of edition: 14        
გულწყლულს სალბუნი არა აქვს, თუცა მეკურნოს დებითა;
Line of edition: 15        
თირკმელი მეწვის, მიდნების, ვითა სანთელი ნთებითა
Line of edition: 16     
და   ფირტვთაგან სულთქმა მომაკლდა, ახვა არ ძალმიცს თნებითა.


Line of edition: 17        
ჰე, დამანავ! მან სანატრელმან მოყუარემ თჳსი ბარგი ამა
Line of edition: 18     
მუდრეგის სოფლის სადგომიდამა ყოველთა საყოფელთა სადგურში
Line of edition: 19     
გაზიდა, და მოყუარეთა და მაგობართა გულთა გაყრისა
Line of edition: 20     
და მოშორვების დაღი დასვა.



Line of edition: 21  
ლექსი


Line of edition: 22        
ვაი, მოყუარესა მოვშორდი, ვაი, მეგობარსა ამოსა
Line of edition: 23        
გაყრილობისა ზრუნვასა უბივარ უსიამოსა!


Line of edition: 24        
დამანამ რა ქილილას სიკუდილის ამბავი მოისმინა, ცნობას
Line of edition: 25     
მიჴდა და ერთს ჟამს დაბნედილი ეგდო. რა მობრუნდა, მწარეს
Line of edition: 26     
ცრემლით ტირილით ვალალება დაიწყო / და თქუა:      Page of alt.ed.: T_295 



Line of edition: 27  
შაირი


Line of edition: 28        
ვაი, ვარდი სასიხარულო ძირით გამიჴმა უდაროდ;
Line of edition: 29        
ვაი, ლხინთა რტონი მომიტყდეს საშუებლად იგ სამუდაროდ.
Line of edition: 30        
გულო, ვაებდი სულითურთ, შექნილხარ აწ სასუდაროდ
Line of edition: 31     
და   ჰე, თუალო, სისხლი აწვიმე, თევზთა არ დასაბუდაროდ!


Page of edition: 482  
Line of edition: 1        
რა დამანამ უსაზომოდ მოიტირნა, დათმენის სამოსელი გოდების
Line of edition: 2     
ჴელითა დახივა, თმანი და წუერნი მიწათა გარივა. ესეთისა
Line of edition: 3     
ყოფითა იქცეოდა, არას კაცს მისი ხილვისა და სმენისა
Line of edition: 4     
მოთმენა არა შეეძლო. თქუა:



Line of edition: 5  
ლექსი


Line of edition: 6        
მოდი, ბულბულო, ვგოდებდეთ მომრთუელნი ვამ-ვამისანი
Line of edition: 7        
ორნივე ცრემლით სოელნი, მტირალნი ჟამ-ჟამისანი!


Line of edition: 8        
რუზიბეის დიდად შეებრალა და ნუგეშინის ცემა დაუწყო
Line of edition: 9     
და უთხრა:
Line of edition: 10        
-- ჰე, დამანავ! შენ ხომ იცია, დასაბამისა მატიანეთა უკუდაებისა
Line of edition: 11     
სახელი არას მოკუდავის სიცოცხლის ქარტასა ზედა
Line of edition: 12     
არ დაუწერია, და არც ბრძანებულა, და არცა სულიერისა შემოქმედსა
Line of edition: 13     
მათის სისრულის გამოხატვის წერილში არ ჩაურთავს?
Line of edition: 14     
მისის საგანგიოს მკერვალსა ცხოველობის ტანის სამოსელი
Line of edition: 15     
საარშიოდ ადამიანთათჳს არ შეუკერავს, მის სახლის
Line of edition: 16     
დიდების საფენზედ ლამპართა ბრწყინვალება უჭირისქაროდ არ
Line of edition: 17     
აუნთია. უთხრა:



Line of edition: 18  
ლექსი


Line of edition: 19        
მოქცევმან ცამან ქუეყანად ეკალნი დარგო ქაცვითა,
Line of edition: 20        
უმისოდ ვარდი არა ქნა სიცოცხლის წალკოტს დაცვითა.


Line of edition: 21        
საწუთროს საშროშნიდამ სიცოცხლის სავარდეს ერთს
Line of edition: 22     
პტულსა ვერ ნახავს შემოდგომის ქარისაგან მოურყუნელსა. / ესე      Page of alt.ed.: D_210 
Line of edition: 23     
ესეთი სასმელია, ყოველმა კაცმა მისი გემო უნდა აიკიდოს. ამა / დაკოდილობისა      Page of alt.ed.: C_21 
Line of edition: 24     
სალბუნი მოთმენის კიდე არა იქნება რა, ამა სნეულობისა
Line of edition: 25     
მორჩენა -- გაძლების მეტი ღონე არ იძიება.



Line of edition: 26  
ლექსი


Line of edition: 27        
მოთმენა მიჴამს ურვისა ამა გულისა სენისა[დ],
Line of edition: 28        
გაძლება წამლად დავიდვა კურნებად, არ საჴსენისად.


Line of edition: 29        
დამანამ ესეთისა სიტყვითა მცირე ნუგეში იცა, და გული
Line of edition: 30     
დაიწყნარა და თქუა:      Page of alt.ed.: T_296 

Page of edition: 483  
Line of edition: 1        
-- ჰე, რუზიბეჲ! მაგა სიტყუჱბითა ჩანს, რომე მე მამართლებ,
Line of edition: 2     
ამით რომე ქილილა ჩემი საკუთარი მოყუარე იყო, და მისი
Line of edition: 3     
სწავლა შემეწეოდა და მისი გული ჩემის საიდუმლოს საუნჯე
Line of edition: 4     
იყო. მას შინა ესრე შევინახვიდი, არას დროსა და ჟამსა
Line of edition: 5     
მისი გაცხადება არ ეგებოდა. დღისა და ღამის სარკესა შინა
Line of edition: 6     
ჩემის ხუაშიადის დანახვა უიმედო იყო. ვაიმე, რომე მის პატიოსნის
Line of edition: 7     
მოყვრის ბედნიერი ჩრდილი თავთა ჩემთაგან გარდმეცალა
Line of edition: 8     
/ და მე აქა, ავთა სამყოფთა კუთხეთა, უამხანაგოდ, უმეგობროდ,      Page of alt.ed.: A_137 
Line of edition: 9     
უმოყსოდ, უშემწეოდ დავრჩიო. თქუა:



Line of edition: 10  
ლექსი


Line of edition: 11        
ვის ვანდო გულისპასუხი? არა მყავს მეხვაშიადე!
Line of edition: 12        
უმწეომ რა ვიმუშაკო, თუ შრომა გავადიადე?


Line of edition: 13        
მაშა, ესეთისა სიცოცხლისა უფალსა რაჲღა გემო მომხვდება,
Line of edition: 14     
ანუ სულთა სათავნოთაგან რომელიღა სარგებელი მომხუდება?
Line of edition: 15     
თუცა იგი ჩემთვის არა მგონებოდა ამ დროსა, და ჩემნი
Line of edition: 16     
მტერნი ჩემთვის ესოდენსა ხრიკთა მოიგონებდენ და ასრე მოაჴდენდენ,
Line of edition: 17     
უცილოდ თავსა სატანჯვლით მოვიკლევდი, და მარტოობასა,
Line of edition: 18     
მოწყენასა და უამხანაგობას მოვრჩებოდი. და აწ ესეთსა
Line of edition: 19     
ჭირთა რა დაბმულვარ უმწეოდ და მოუჴმარებლად, მაშინ
Line of edition: 20     
კიდევ რასმე თავს ვეწეოდიო!? თქუა:



Line of edition: 21  
ლექსი


Line of edition: 22        
აწ იმედისა შეყრისა ადგილით გაცლა გვიჴამსა,
Line of edition: 23        
ჴელთაგან ღონე წამსვლია, დაგლახაკება მიზამსა.


Line of edition: 24        
რუბიზეიმ უთხრა:
Line of edition: 25        
-- თუცა ქილილა საწუთროსა დასრულებისა საეკლოსა
Line of edition: 26     
საცნობელად დაეფლა, სხუა მისის მოყურის სიყუარულის
Line of edition: 27     
ნერგი ერთგულობის ოფლით ეგრეთვე ახლობს და მწვანობს.
Line of edition: 28        
უთხრა:



Line of edition: 29  
ლექსი


Line of edition: 30        
ნუ ზრუნავ, სავარდისაგან თუცა ერთი რტო დაიზრო,
Line of edition: 31        
ნასრანის პირსა ნარდი თმობს, მასთან შროშანი დაიზრო.


Line of edition: 32        
დამანამ უთხრა:
Line of edition: 33        
-- მართლა იტყვი, შენი სიცოცხლე ყოელთ ჩემთ შეჭირვებათა
Line of edition: 34     
მომლხენელია, შენი სულის დგმა მრავლის სიმწუხარის
Page of edition: 484   Line of edition: 1     
წამალია. აწ შენ ჩემი ძმა და მოყუარე ხარ, ქილილას სანაცლო
Line of edition: 2     
ჴელი მომეც, რომე ჩემი ძმობის პირი გამითაოო.
Line of edition: 3        
რუზიბეიმ დიდად გაიხარა, და მიიახლა და უთხრა:
Line of edition: 4        
-- მე ამა წყალობისა ქნითა კეთილად გამომაჩინე და თავი
Line of edition: 5     
ჩემი ღრუბლამდისი აამაღლე, და საბრალო გული ჩემი ამა
Line of edition: 6     
თქუენისა ბოდიშისა მოჴდასა სადაღა წაუა, და ჩემმა / შემამკობელმა      Page of alt.ed.: T_297 
Line of edition: 7     
ენამან ამა წყალობის მადლობა ვით შეიძლოს, ანუ
Line of edition: 8     
შესხმა / ვითა თქუასო?      Page of alt.ed.: C_21 
Line of edition: 9        
მერმე ერთმანეთს ჴელი უპყრეს და ფიცი მისცეს, რარიგადაცა
Line of edition: 10     
პირობის შეკრვის წესი იყო, / და მეგობრობა საყუარელი
Line of edition: 11     
დაასკუნეს. მერმე დამანამ უთხრა:
Line of edition: 12        
-- ერთსა ადგილსა ჩემი და ქილილას საუნჯე ძეს, და თუცა
Line of edition: 13     
დაშურები და მას აქ მე მომიტან, თქუენი ნაშრომი ცუდად არ
Line of edition: 14     
წაგიჴდებისო.
Line of edition: 15        
რუზიბეიმ დამანას უკლებად საუნჯე იგი მოართუა. დამანამ
Line of edition: 16     
თჳსი წილი თჳთ აიღო, და ქილილას კერძი მას მისცა, და
Line of edition: 17     
ევედრა ზედაზედ ჴელმწიფის კართა მისლვასა და მისის ამბვის
Line of edition: 18     
ვითაობისა მოტანასა. რუზიბეიმ ესე ხვაშიადი დამანას სიკუდილამდე
Line of edition: 19     
დაიდუმა.



Line of edition: 20  
ტაეპი


Line of edition: 21        
პაემანთ პირი ეს არი, ათაო დანაწესარი.


Line of edition: 22        
დღესა მეორესა დედა ლომისა ლომსა იახლა და კრებათა
Line of edition: 23     
დამტკიცებისა რაობა იკითხა, და ლომმა მათი საქმე და ბრჭეთაგან
Line of edition: 24     
მათის გზების გამოკულევა ყოველივე უამბო. რა ლომის
Line of edition: 25     
დედამ გამოწვლილვით შეიტყო, გაწყრა და ესრე უთხრა:
Line of edition: 26        
-- თუცა სატუქსარი სიტყუა გკადრო, მეფობისა სიმაღლესა
Line of edition: 27     
არა შეჰგავს, და თუცა თუალნი დავიწუხნე, სწავლისა და
Line of edition: 28     
კეთილობისა მჴარნი მოტეხილნი უკურნებელად დარჩებიან.
Line of edition: 29        
ლომმა უთხრა:
Line of edition: 30        
-- სწავლისა კართა გასაღებელად ბოდიში, მოთმენა და
Line of edition: 31     
მორიდება მართებული არ არის. თქუენი სიტყუა ყოვლის ეჭვისა
Line of edition: 32     
და ცილისაგან გაწმედილია და მრავლის გზით სარწმუნოდ
Line of edition: 33     
გაეფინება. მიბრძანეთ, რომელიცა მოგხსენებიათო.
Line of edition: 34        
ლომის დედამ მოახსენა:
Line of edition: 35        
-- რა ვთქუა? ტყუილისა და მართლის გარჩევას არ ცდილობ,
Line of edition: 36     
შენსა სარგებელსა და ზიანსა არ გამოეძიებ! დამანა რა
Line of edition: 37     
დროს დაიცემს, თჳთოს ესეთს ჩხუბს გაშლის, დიდად ნათელი
Page of edition: 485   Line of edition: 1     
ჭკუა მის გამოკულევაზედ შეღონდეს, გამკუჱთელი მახვილი
Line of edition: 2     
მისად საპასუხოდ დამოკლდესო.
Line of edition: 3        
ლომმა უთხრა:
Line of edition: 4        
-- თქუენ დღეს აქა ბძანდებოდეთ, რომე დამანას საქმე
Line of edition: 5     
გაირჩიოს და მერმე ზეშთა ბრძანება დაესკუნას.
Line of edition: 6        
ბრჭენი მერმეღა შემოკრბენ ერთად და დამანას ამბვის გაახლება
Line of edition: 7     
მოინებეს. მცირენი და დიდნი წარმოდგენ, და ბრჭეთ
Line of edition: 8     
მონაცულემა წინა დღის სიტყუები / მეორედ წარმოთქუა. კრებულთაგანთა      Page of alt.ed.: T_298 
Line of edition: 9     
დამანას საქმეზედ მოწამე ითხოვეს. მათგანთა
Line of edition: 10     
არავინ რა თქუა, და არცა ჴმა ვინმე ყო, და არცა ვინ სიმართლე
Line of edition: 11     
ანუ სიმტყუნე მისი აჴსენეს. ბრჭემა პირი / დამანას მიაპყრა      Page of alt.ed.: A_138 
Line of edition: 12     
და უთხრა:
Line of edition: 13        
-- თუცა კრებული ესე უთქმელობითა მათითა გეჴმარებიან
Line of edition: 14     
გულით ყოველნი შენსა ორგულობათა დაჯერებული არიან. შენისა
Line of edition: 15     
სიკუდილისათვის ერთჴმა შექნილან, და ამა საქმითა შენთჳს
Line of edition: 16     
რა სასარგებლო ჩანს? აწ შენთჳს სამჯობინარო ესეა, რომე
Line of edition: 17     
შენი შეცოდება შენითავე პირით აღიარო, და აღთქმის ყოფითა
Line of edition: 18     
საიქიოს სატანჯუელთაგან გათავისუფლდე და აქა შენისა სიკუდილითა
Line of edition: 19     
მენ ორკეცად განსუენება მოიგო, ჩუენს მოგვაცალო
Line of edition: 20     
ესოდენსა ურვასა და შენცა მორჩეო. უთხრა:



Line of edition: 21  
მრჩობლედი      Page of alt.ed.: C_21 


Line of edition: 22        
ამა სიტყვისა სწავლასა ერთ დიდად დაამადლებენ.
Line of edition: 23        
უთქუამთ, მოკუდავნი საზომთა ორს საქმეს გაიადლებენ:
Line of edition: 24        
ან მის უწყალოს სილტოლად მცირენი განერებიან,      Page of alt.ed.: D_212 
Line of edition: 25        
ან მოწყალების ბუნებას საყუარლად ემოყუსებიან
Line of edition: 26        
სურვილით გულთა ღიათა შეისმენ, შეითჳსებენ;
Line of edition: 27        
ან საძაგელად გაჰჴდიან, გაძებად გაამქისებენ.
Line of edition: 28        
თუ კეთილია, საყუედრელს დილეგთა მოურჩებიან
Line of edition: 29        
თუ ბოროტია, მის ავთა ყოველნი ეურჩებიან.


Line of edition: 30        
ჰე, დამანავ! ესე შენაცოდარი რომ გამოაცხადო, ორი მადლი
Line of edition: 31     
მოგხუდება: ერთი ესე, რომე მის სოფლისათჳს გასტყდები
Line of edition: 32     
აწინდელსა ნაქმარსა სიმტყუვნესა დაიდებ, და ამ საწუთროსაგან
Line of edition: 33     
ჴელს აიღებ, და ამ სოფელს გაიტანჯები და მას საუკუნოს
Line of edition: 34     
დაიმკვიდრებ აქაურის უბადო ბედნიერობის მოძულვებისათჳს.
Line of edition: 35     
მეორე ესე, რადგან შენს ავენობასა და ბოროტმოქმედებას
Line of edition: 36     
იტყვი, ყოველი კაცი ჭკუასა და ცოდნაში ჩამოგართმენ
Line of edition: 37     
და ყუელანი საქებურად დაგდებენ. შენცა ესე დამიჯერე და ამა
Line of edition: 38     
სიტყუასა ზედა დადეგ: სახელოვნად სიკუდილი სასირცხოს
Line of edition: 39     
სიცოცხლეს უკეთესიაო. თქუა:



Page of edition: 486  
Line of edition: 1  
ლექსი


Line of edition: 2        
ვინც სახელოვნად მოკუდება, სახელი დარჩეს ქებული,
Line of edition: 3        
ნაზრახს სიცოცხლეს ისი სჯობს, საფლავსა იყოს დებული.


Line of edition: 4        
დამანამ მოახსენა:
Line of edition: 5        
-- ბრჭეო, თვითმოგონებითა და სხვის წამებითა სწორი
Line of edition: 6     
არარა იქმნების. საცხადოს მოწმით უნდა სამართალი საჯო. /      Page of alt.ed.: T_299 
Line of edition: 7     
თუცა თქუენ ჩემსა დანაშაულსა ჰგონებთ, მე ჩემი ყოველივე
Line of edition: 8     
სიმათლე ვიცი. სხვის ეჭვისათჳს ჩემის სიმართლის დაფარვა
Line of edition: 9     
ჩამგან სწორე რიგი არ არის, და არცა კეთილი წესი. მერმე
Line of edition: 10     
რადგან თქუენ ჰგონებთ, რომე მე შუთურბას შური მქონოდეს
Line of edition: 11     
მაშა ამას ყოველნი კაცნი დაიჯერებენ და მრავლის მითქმა-მოთქმით
Line of edition: 12     
დაამტკიცებენ. ამით ყოველთა წინაშე მეშურნედ და
Line of edition: 13     
მოჩხუბარად გამოვსჩნდები. მერმე, ესე რომე მე ჩემის უბრალოდ
Line of edition: 14     
სისხლის დათხევას ვეცადო და უმიზეზოდ ჩემზე სიკუდილი
Line of edition: 15     
მოვაწიო, რა გზა აქვს და რა წესი იქმნების? და ამისთუის
Line of edition: 16     
ვცდილობ, რომ სასიკუდილოს საქმისაგან გავმართლდე.
Line of edition: 17     
მე ესე ვიცი, რასაცა შემწამებენ, უცილოდ მართალი არ არის
Line of edition: 18     
რომე ეგეგუარი მე რამე მექნას. სხვათა დამნაშაობა ვისიცა ვიცი,
Line of edition: 19     
მისი ვერ მითქუამს, ცოდვისა მეშინის, ტყუილად ჩემს
Line of edition: 20     
თავსა დამნაშაობა რის გზით დავადვაო? თქუა:



Line of edition: 21  
ლექსი      Page of alt.ed.: D_213 


Line of edition: 22        
თუ თავთა ჩემთა აუგი ვთქუა, დიდად საზრახავია.
Line of edition: 23        
სხვათა სიმართლე ვით მეთქმის, რითღა დასანახავია.


Line of edition: 24        
ეჰა,** ბრჭენო! ესეგუარის სიტყვითა დადუმენით, თუცა
Line of edition: 25     
სწავლა გინდათ, -- უკეთესი ჴამს, თუცა ავის მდომნი ხართ, იგი
Line of edition: 26     
უმჯობეა, არა გამოაცხადოთ. / ბრჭეთათჳს ბრძნებულია      Page of alt.ed.: C_12 
Line of edition: 27     
ღ(მრ)თის შიშის დავიწყების მორიდება. თქუენი წესია მართლის
Line of edition: 28     
თქმათა გამოძიება და გამოწვლილვა. ჩემისა ბედისა უსუსურებამა
Line of edition: 29     
და უბედობამა ამა ჩემს საქმეში შიშისა და მორიდების
Line of edition: 30     
გზები დაგავიწყათ და თქუენის ეჭვითა და მტერთ სიტყვითა
Line of edition: 31     
სიმართლის თუალთა იხუჭავთ. უთხრა:



Page of edition: 487  
Line of edition: 1  
შაირი


Line of edition: 2        
შენებრ ყუავილი სოფლისა არ გაუშლია არესა,
Line of edition: 3        
მე ქაცუსა მიძღვნი ნიადაგ სალხენად საწყინარესა,
Line of edition: 4        
დიდსა და მცირეს ახარებ, ყუალას ჰყოფ მოცინარესა,
Line of edition: 5     
და   მე მარტო შენგან დამჭნარი გავარდე ზღუდის გარესა.


Line of edition: 6        
ბრჭეთა, მცოდინარეთა და მწიგნობართა, რომელთაცა ჴელმწიფება      Page of alt.ed.: A_139 
Line of edition: 7     
აქუსთ მომყნად საქმისა მის, და შენდობა მისცემიათ
Line of edition: 8     
კეთილთა ზედა, და ყოველი მოწმობა, რომელიც სიმართლის
Line of edition: 9     
ოფაზით გაწმედილი არ იყოს, დარწმუნების სავეცხლეთა შინა
Line of edition: 10     
სრული უზადო არ იქნება. რომელმაც ერთი საქმე არ იცოდეს
Line of edition: 11     
და მას მოწმობდეს, მას ეგრე მოუვა, როგორც მას ქორის ბაზიერს
Line of edition: 12     
მოუჴდაო. /      Page of alt.ed.: T_300 
Line of edition: 13        
ბრჭემ ჰკითხა, როგორ ყოფილაო?



Line of edition: 14  
დამანამ თქუა არაკი

Line of edition: 15  
[ბაზიერი და ზორაყები]


Line of edition: 16        
უთქუამთ, ერთი მარზაპანი იყო დიდად სახელოანი, სვებედნიერობით
Line of edition: 17     
შემკული, საქმით საქებელი, ჴმააღმატებით
Line of edition: 18     
განფენილი.



Line of edition: 19  
ჩახრუხაული


Line of edition: 20        
გამრიგე სრული, ამრავლის სული, სიტყუა კეთილი გარდმატებულად
Line of edition: 21        
სიბძნით გარდამრე, ჴელით მძლეთა მრე, საქმით გამრჩევი განმარტებულად.


Line of edition: 22        
ამა მარზაპანსა ესეთი ცოლი ჰყუა, შვენებით სულთა განმასვენებელი,
Line of edition: 23     
სიკეკლუცითა თემთა გამაოცებელი, უკუდაების
Line of edition: 24     
წყალსავით სიცოცხლის მომმატაბელი, პირტკბილი, შაქრისა
Line of edition: 25     
გემოთა დამეტებული.



Line of edition: 26  
შაირი


Line of edition: 27        
ღაწვი იაგუნდს უგუანდა, სახე -- წყალს ჩამდინარესა,
Line of edition: 28        
პირი -- მთუარესა გავსილსა, სრულ აშვენებდა არესა;
Line of edition: 29        
წარბი მშვილდურად მოხრილი, წამწამი -- ისარს მწარესა,
Line of edition: 30     
და   მისგან მოწყლულსა არ მისცის წამალი მემუდარესა.


Page of edition: 488  
Line of edition: 1        
გულთა მომტაცებელის სახის მქონებელი, სიწმიდისა და
Line of edition: 2     
სისუფთაის შუქი შემოეკრიბა, მანათობელი პირისახე მოღუაწებისა,
Line of edition: 3     
მარხვისა და ლოცვის ხალებით მოეკაზმა.



Line of edition: 4  
შაირი


Line of edition: 5        
გაკრძალვის თუალით მხედველი, აუგთა დამარიდები,
Line of edition: 6        
მორცხობის ზეწარმოსხმული, ებურა კდემის რიდები,
Line of edition: 7        
შორითაც მისსა სახესა ვერ განიცდიდეს ფლიდები,
Line of edition: 8     
და   ჩრდილიც არ უნდის მეგობრად მზისაგან განაკიდები.106*


Line of edition: 9        
მას მარზაპანსა ერთი ბალხელი მონა ჰყუა, დიდად უცები
Line of edition: 10     
და ურიგო. მის/ნი თუალთა გუგანი უმსგზავსოსა ცოდვათა ხედვიდის      Page of alt.ed.: C_22 
Line of edition: 11     
და გული მისი სიავისა და ბოროტებისა მტვრითა აევსო.
Line of edition: 12     
მარზაპნის საგანგიოთა ქორის ბაზიერი იყო და ფრინვლის
Line of edition: 13     
ნადირობისათჳს მიჩენილ იყო. ერთსა დღესა მან მონამა
Line of edition: 14     
თჳსი ბატონის ცოლი დაინახა, მაშინვე მისის გულის სირი
Line of edition: 15     
მისის ტრფიალებისა მახეთა გაება. /      Page of alt.ed.: T_301 



Line of edition: 16  
ჩახრუხაული


Line of edition: 17        
ჭირთა მნახავი, ზრუნვა მსახავი გული შენს მახეს სწრაფად ჩავარდა,      Page of alt.ed.: D_214 
Line of edition: 18        
სონღულის თუალნი, ვერ მინათუალნი, შენის დევნითა დაშვრა დავარდა.


Line of edition: 19        
ბაზიერმა გული გახელებული გასცა, რავდენიც სასარგებლო
Line of edition: 20     
ძალი მომართა, ერთობის კარი ღია ვერ ნახა. რაჲც
Line of edition: 21     
სატყუარი და სავედრებელი სიტყუა შეუმჭევრა, მისმა სასმენელმა
Line of edition: 22     
არ შეიწყნარა. თქუა:



Line of edition: 23  
ლექსი


Line of edition: 24        
ჩემი ნება საყუარლისა სინაზისა შორავს ხაზთა,
Line of edition: 25        
მოვინატრებ, თუცა ბედად შეეყარა ნაზი ნაზთა.


Line of edition: 26        
ბაზიერმა ტურფას წალკოტის ფარშამაგის შესაპყრობელად
Line of edition: 27     
წელი შეირტყა, და რამდენჯერაც საგონებლის ქორი ჰაერთა
Line of edition: 28     
ააფრინვა, საწადლის ბუდის გზა ვერ პოვა.



Page of edition: 489  
Line of edition: 1  
ლექსი


Line of edition: 2        
ეგ ილინჭა სხვა ფრინველსა მოუდგი და მოუმახე,
Line of edition: 3        
მალაღური** მაღლა ბუდობს, შეეწუადო, რა შეახე.


Line of edition: 4        
რა იგი უიმედო გაჴდა, ბოროტის ბუნების მქონემა ბოროტის
Line of edition: 5     
ყოფა მოინება და მას პატიოსანსა საძაგელი საქმე შეუმზადა,
Line of edition: 6     
მისის მოყივნებისათჳს უცხო რამ ჴერჴი მომზადა. წავიდა
Line of edition: 7     
და ერთის მონადირისაგან ორი ზორაყი იყიდა; ბალხურის
Line of edition: 8     
ენითა ერთს დასწავლა: "ბექა მეკრესთან მწოლი ვნახეო", და
Line of edition: 9     
მეორეს ასწავლა: "მე არარას ვიტყვიო". ერთს კვირას რა ეს
Line of edition: 10     
ორთავე ასწავლა, და მარზაპანმა სმა დაუწყო და განცხრომის
Line of edition: 11     
სნატთა ჯდა, ბაზიერი მოვიდა და იგი ზორაყნი მოართუა, და
Line of edition: 12     
მასთან ტკბილმოუბრად, თუალტკბილფანჩვით ლაპარაკი დაიწყეს,
Line of edition: 13     
და მას ორთა დასწავლილთა სიტყუათა იტყოდეს. მარზაპანმა
Line of edition: 14     
ბალხთა ენა არ იცოდა, დიდად უხაროდა და გუ/ლი      Page of alt.ed.: A_140 
Line of edition: 15     
სიხარულით აევსო, და მას გულთა მაფუფუნებელთა ჴმათა დახაროდა
Line of edition: 16     
და სუროდა. ჩიტნი იგინი ცოლსა მიაბარნა და მათი
Line of edition: 17     
მოვლა და გაწვრთა დავედრა. საბრალო ქალმა ჩიტების ენა არ
Line of edition: 18     
იცოდა, და ზრდიდა და აპატიებდა, და, მოყურის მსგავსად
Line of edition: 19     
მტერსა პატივსცემდა.



Line of edition: 20  
ლექსი


Line of edition: 21        
შვილურად მტერნი დავზარდე საგმობრად, მოსაყივარად,
Line of edition: 22        
აწ მათგან გულდაკოდილი ვზი აუგისა მჩივარად. /      Page of alt.ed.: T_302 



Line of edition: 23        
მარზაპანი ზორაყთა მათ ასათუთებდა და ესრე შეუყვარდა
Line of edition: 24     
უმათოდ ლხინი არ იამებოდა და მათდა უმღერლად არა სვემდა.
Line of edition: 25     
მათი სულის მალხენელი / ჴმა გულთა გამახელებელის ბარბითსა      Page of alt.ed.: C_22 
Line of edition: 26     
შურად აუდგებოდა და ჩანგისა ზახილსა დააყრუებდა.
Line of edition: 27     
ერთსა დღესა ბალხელნი კაცნი მოვიდეს და მარზაპანსა ესტუმრენ.
Line of edition: 28     
მათ უმასპინძლა და ზორაყნი მუნ დაჰკიდა და ჩიტები
Line of edition: 29     
ჩუეულებისაებრ, მას ორსა სიტყუასა ამბობდენ. სტუმართ რა
Line of edition: 30     
მათი სიტყუები ესმათ, / ერთმანეთს ჭვრეტა დაუწყეს და მერმე      Page of alt.ed.: D_215 
Line of edition: 31     
სირცხვილისაგან თავი დაჰკიდეს, და მას საუბარზედ გაოცდენ.
Line of edition: 32     
მარზაპანმა რა ლხინის ცეცხლი მოკლებული ნახა, და
Line of edition: 33     
მხიარულობის გემო სტუმრებმა საგონებლობის გაჩემებაზედ
Line of edition: 34     
გაცუალეს, მის დუმილისა და მოწყენის საქმე სტუმრებს დაჟინებით
Line of edition: 35     
კითხვა დაუწყო. სტუმარნი გარდაცქაფას ცდილობდენ
Page of edition: 490   Line of edition: 1     
და ვერ შეიჯერეს. ერთი მის სტუმართაგანი სიტყუაწამთქმელი
Line of edition: 2     
იყო. მან უთხრა:
Line of edition: 3        
-- ჰე, მარზაპანო! რომელსა ჩიტნი იტყუიან, არა გასმიანო?
Line of edition: 4        
მარზაპანმა ჰკითხა:
Line of edition: 5        
-- რას იტყვიანო? მე მათი სიტყვის თარგმანი არ ვიციო
Line of edition: 6     
მაგრამ მათის ტკბილის ჴმისაგან გულთა სიხარული მომემატებისო,
Line of edition: 7     
და შეეხვეწა -- მათის სიტყვის თარგმანი მითხარითო.
Line of edition: 8     
თქუა:



Line of edition: 9  
ტაეპი


Line of edition: 10        
რა ვიცი ჩიტის ენანი, სოლომანის თქვეს სმენანი.107*


Line of edition: 11        
მათ ზორაყის სიტყვის თარგმანი მარზაპანს უამბეს, და მათგან
Line of edition: 12     
ნათქუამი გამოუცხადეს. მარზაპანმა სმა და ლხინი მოშალა.
Line of edition: 13     
უთხრა მათ:
Line of edition: 14        
-- პატიოსანნო! შემინდევით ამისთჳს, მე ესე თარგმანი არა
Line of edition: 15     
ვიცოდი. აწე რა ესე შევიგენ, ამას მიზეზი აღარა აქვს. ქალაქსა
Line of edition: 16     
ამას ჩუენსა წესად ძეს: რომელსაცა სახლთა შინა ავის მოქმედი
Line of edition: 17     
დიაცია, მუნ არარასა სჭამენ.
Line of edition: 18        
ამა საუბართა ზედა ბაზიერმა მოახსენა:
Line of edition: 19        
-- მეცა მრავალჯერ მინახვანან და მოწამე ვარო.
Line of edition: 20        
მარზაპანი გარისხდა და ცოლის სიკუდილი ბრძანა. ცოლმან
Line of edition: 21     
კაცი მიუვლინა და ესე შემოუთვალა: ეჰა, პატრონო! თქუა:



Line of edition: 22  
ლექსი


Line of edition: 23        
მომკლავ, დამარჩენ, -- შენი ვარ, ყავ ჩემზე ბრძანებულია,
Line of edition: 24        
მცირედ დაწყნარდი, დამშვიდდი, მერმე ქენ მართებულია.      Page of alt.ed.: T_303 



Line of edition: 25        
აწ რისხვისაგან დასცხერ, გონება დააწყნარე, ნუ ასჩქარდები
Line of edition: 26     
ამ საქმეზედა. თქუა:



Line of edition: 27  
ტაეპი


Line of edition: 28        
რას ჩქარობ ჩემსა სიკუდილსა: ჴელთ გყავარ პატიმარია.


Line of edition: 29        
ჭკუათმყოფელთა სისხლის დათხევათა და ყოველთა საქმეთათჳს
Line of edition: 30     
გამოკულევა სიწყნარით ქნა იციან. თუცა სიკუდილი
Page of edition: 491   Line of edition: 1     
ჴამს და სიკუდილისა ღირსი[ა], ამას იქითცა ხანი მრავალნი
Line of edition: 2     
სხენან. მაგრამ ღ(მერ)თმან ნუ ყოს, სიჩქარით უბრალო მოკლა[ს],
Line of edition: 3     
და მერმე სცნას უმართებულოდ მისი მოკლვა, მისის
Line of edition: 4     
რგე/ბის ცდა შველების ბაკისაგან გარე დარჩება, და მისი ცოდვა      Page of alt.ed.: C_22 
Line of edition: 5     
მეორედ მოსლვას თავს დაედება. თქუა:



Line of edition: 6  
ლექსი


Line of edition: 7        
გაუსინჯავად კაცის კლვა ცოდვაა გარდამდინარე,
Line of edition: 8        
ინანდე, ვეღარეს არგებ, ვით წყალწაღებულს მძინარე.


Line of edition: 9        
მარზაპანმა მის ქალის ფარდაგს უკან მოყუანა და დაყენება
Line of edition: 10     
ბრძანა, და ამა ამბვისა ესე სახედ უთხრა:
Line of edition: 11        
-- ზორაყი არათუ ადამიანთაგანი არს და კაცთა ნათესავი
Line of edition: 12     
რომე მათს სიტყუასა / შინა სიქიშპე და შური იყოსო. რაცა      Page of alt.ed.: D_216 
Line of edition: 13     
უნახავთ, მას იტყვიანო, და ბაზიერიცა ჩემი მათ ემოწმებისო.
Line of edition: 14     
ესე ეგეთი შეცოდება არ არის, რომე ამისი მიტევება იქნებოდესო.
Line of edition: 15     
უთხრა:



Line of edition: 16  
ტაეპი


Line of edition: 17        
თუ ეს გიცოდავს, იცოდე -- აღთქმითა ვერ მეფიცოდე.


Line of edition: 18        
ცოლმა პასუხი გასცა:
Line of edition: 19        
-- საქმისა მოურნეობა მართებული საქნელი არის, რა ამბავთა
Line of edition: 20     
პირი სამართლად გამოჩნდების. თუცა სასიკუდილოჲ
Line of edition: 21     
ვარ, წამსა ერთსა გულმწყრალობა / ეგე დააწყნარეო.      Page of alt.ed.: A_141 
Line of edition: 22        
მარზაპანმა უთხრა:
Line of edition: 23        
-- მაშა, საქმე ესე ვით შეიგებისო?
Line of edition: 24        
ცოლმა უთხრა:
Line of edition: 25        
-- მაგ ბალხელთა კაცთა ჰკითხე: ამა ფრინველთა ამა ორთა
Line of edition: 26     
სიტყუათა კიდე სხუა ბალხური ენა იციანა, ანუ არა, რომე
Line of edition: 27     
საჩინო შეიქნას მაგათი მთქმელობა, რადგან ორთა სიტყუათა
Line of edition: 28     
მეტსა ვერ იტყვიან. მაგ ბაზიერმა, ურცხვმა და თავჴედმა
Line of edition: 29     
რადგან თჳსი ბოროტი საწადელი ჩემგან ვერ აღისრულა
Line of edition: 30     
ამისთჳს უგუნურმა თჳსითა გო/ნებითა, რადგან სხვა ეშმაკობა      Page of alt.ed.: T_304 
Line of edition: 31     
და ჴერჴი ვეღარა შეიძლო, და ამისთუის ორი ესე სიტყუა
Line of edition: 32     
ჩიტთათჳს უსწავლებია. თუცა მაგათ ხვისაღა თქმა იცოდენ
Line of edition: 33     
სისხლიმცა ჩემი უცოდველად დაითხიოს და სულსა ჩემსა ცოდვა
Line of edition: 34     
ჩემი ეზღვიოსო!

Page of edition: 492  
Line of edition: 1        
მარზაპანსა რა ესე გზიანი გამოძიების სიტყუა ესმა, სამთა
Line of edition: 2     
დღეთა სტუმარნი ზორაყთა მათ აუბნა, და ამა ორისა სიტყუისა
Line of edition: 3     
კიდე ვერარა თქუეს. ამით მის ქალისა სიმართლე
Line of edition: 4     
გამოჩნდა, და მისი სიკუდილისა გაგება გაცუდდა. მარზაპანმა
Line of edition: 5     
ბაზიერის შემოყუანება ბრძანა. ბაზიერმა ქორი ჴელთ შეისვა
Line of edition: 6     
და მხიარულად წარმოუდგა, ნიჭსა რასმე ელოდა! რა შევიდა
Line of edition: 7     
ბექამ ჰკითხა:
Line of edition: 8        
-- ჰე, შენ უღმრთოვ და უწყალოვ! შენ მნახეა მე ღ(მრ)თისა
Line of edition: 9     
უნდომისა საქმისა მოქმედად?
Line of edition: 10        
მან მიუგო:
Line of edition: 11        
-- ჰე, მე გნახე!
Line of edition: 12     
სიტყვისა ამის დასრულებამდე ჴელთა მჯდომარე ქორი
Line of edition: 13     
პირთა შეაფრინდა და ჩარბითა თუალი წამოსთხარა.
Line of edition: 14        
მან ქალმა თქუა:
Line of edition: 15        
-- რომელიცა უნახავისა ნახვასა იტყვის, მისი ნაცვალი
Line of edition: 16     
ესრე შეეზღვისო. თქუა:



Line of edition: 17  
ლექსი


Line of edition: 18        
თუალნი ბოროტად მხედველნი დაბრმავდეს, დადგეს ჩენითა,
Line of edition: 19        
ბილწი გულისთქმა, წყეული ნუ იქნას წარმოჩენითა.



Line of edition: 20  
*
Line of edition: 21  
* *


Line of edition: 22        
ესე არაკი ამისთჳს მოვიყუანე, რომე სცნათ, რომელსა არ      Page of alt.ed.: C_22 
Line of edition: 23     
ენახოს და მოეგონოსთ და ამით ცილსა სწამებდენ, ამ სოფელს
Line of edition: 24     
შერცხუება და მას სოფელს ღ(მრ)თის რისხვასა და სატანჯველთა
Line of edition: 25     
ჩავარდების.
Line of edition: 26        
რა დამანამ სიტყუა დაასრულა, ყოველივე დაწერეს და
Line of edition: 27     
ლომს მიუძღვანეს, და მან თჳსსა დედასა აჩუენა. ლომის დედამ
Line of edition: 28     
რა ესე გუარნი მოისმინა, თქუა:
Line of edition: 29        
-- ჰაი-ჰაი, ჴელმწიფევ! ამა საქმისთუის ჩემი ცდა და
Line of edition: 30     
მოჭირვება ამის მეტი სასარგებლო არა არის რა. მან ღ(მრ)თისგარეგანმა
Line of edition: 31     
ესოდენი ბოროტი მოიგონა, და თუცა დღეის წაღმა
Line of edition: 32     
თჳსი ხრიკითა და ეშმაურობითა სიკუდილს გარდარჩა, ჴელმწიფისა
Line of edition: 33     
და მისის საყმოთ საქმეს არევს. რადგან შუთურბა ყოვლით
Line of edition: 34     
გულით ერთგული თანაგანმზრახი იყო და მას რა / მოუგონა      Page of alt.ed.: D_217 
Page of edition: 493   Line of edition: 1     
და რა საქმე უყო, სხვათა სახელმწიფოს** გამრიგეთა რაღამე
Line of edition: 2     
უნდა უყოს? დაიჯერე, ავის ბუნები/საგან ავის მეტი არა გამოვა      Page of alt.ed.: T_305 
Line of edition: 3     
რა, და ბოროტის აგებულებისაგან უწმიდურობისა, ჩხუბისა
Line of edition: 4     
და ურიდობის კიდე არა კეთილი იქნება. უთხრა:



Line of edition: 5  
შაირი


Line of edition: 6        
ბუისგან ნუ გამოელი ბოლიკარკაზის*** ბედებსა,108*
Line of edition: 7        
ნურც კირკიტასგან ქორისას შეძლებას გასაბედებსა.
Line of edition: 8        
რა უგუარონი ამაღლდენ, საჩხუბრად დაიყბედებსა,
Line of edition: 9     
და   გუარიანთ დასცემს, თემს შესჭამს, გლეხთა გარდასცვეთს ქედებსა.


Line of edition: 10        
ამაგუარმა სიტყუამა ლომის გულთა შინა გზა პოვა და შორი
Line of edition: 11     
და გრძელი საგონებელი შეექნა. დედას უთხრა:
Line of edition: 12        
-- მიბძანე, დამანას ამბავი ვისგან შეგიტყვიაო, რომე მე
Line of edition: 13     
დამანას სიკუდილისათჳს არავინ მაბრალებდესო.
Line of edition: 14        
დედამ უთხრა:
Line of edition: 15        
-- ჴელმწიფევ, ერთმან კაცმან რა ხვაშიადი გამანდოს, იგი
Line of edition: 16     
რა გავაცხადო, დიდი ცოდვაა. ერთი საიდუმლო რა ანაბარად
Line of edition: 17     
მომანდოს, მისი უთქმელობა ჩემთუის საქებარია და პატიოსნობა.
Line of edition: 18     
აწ რადგან მოგიწადინებია, ამას ვიქ: მას კაცსა დასტურსა
Line of edition: 19     
ვთხოვ და თუცა დასტური დამცა, მაშინღა გიამბობო.
Line of edition: 20     
ლომი ამას შესჯერდა, და ლომის დედა მუნით წავიდა და
Line of edition: 21     
თჳს მაღალს სრათა მივიდა. ვეფხს მოუწოდა, დიდის პატივითა
Line of edition: 22     
და წყალობით შეიწყნარა.



Line of edition: 23  
ჩახრუხაული


Line of edition: 24        
დრო მიებაძა, სტავრა და ძაძა კაცთა გამოცდად შენნი წყრომანი,
Line of edition: 25        
ვითა მზე, ჱე, ზე, ჴმელეთთა, ეზე,109* ცახეთ ამზევი, სად აქუს ჯდომანი.


Line of edition: 26        
და უბრძანა:
Line of edition: 27        
-- მჴეცთა ჴელმწიფესა წყალობის გზები შენთჳს მოუნიჭებია.
Line of edition: 28     
საცხადო ნიშანია, რომე სიკეთე და გაძლიერება შენთვის
Line of edition: 29     
გამოჩენით დაუმტკიცებია. ამისთჳს ერთგულობით მისი დამადლება
Line of edition: 30     
შენგან მართებულია ამ გზითა, რადგან ჴელმწიფის წყალობა
Line of edition: 31     
დღე და ღამე გემატების.

Page of edition: 494  
Line of edition: 1        
ვეფხმა მოახსენა:
Line of edition: 2        
-- ჴელმწიფევ! ჴელმწიფის პატივი და სიკეთე რომ ჴელმწიფეს**
Line of edition: 3     
მისი, ჩემ მონისა, მისის ნაცრისათჳს უბრძანებია
Line of edition: 4     
მის მადლობასა რომე მიბრძენებთ, ეგეთი მადლიერობა პირისა
Line of edition: 5     
ჩემის/აგან რომლითა სიტყვითა გა/მოითქმისო, ანუ ვით შეიძლებისო?      Page of alt.ed.: A_142 
Line of edition: 6     
ლაშქართა ბრძოლა ერთისაგან ათასისა, ცოტასაგან      Page of alt.ed.: C_22 
Line of edition: 7     
უზომოსი ვისგან შეიძლებისო და რას გზით დასანახავი იქნებისო?
Line of edition: 8     
/ თქუა:      Page of alt.ed.: T_306 



Line of edition: 9  
ლექსი


Line of edition: 10        
სოსანებრ თავით ბოლომდე ყუავილად მესხას ენანი,
Line of edition: 11        
მაშინცა ვით შემიძლია მადლობის წარმოჩენანი?


Line of edition: 12        
მე დღეს აქამომდე შეწვნის ასპარეზთ მინდორი მადლიერობის
Line of edition: 13     
ფერჴით გამიზომია. და აწცა, რომელსაც დროსა და
Line of edition: 14     
ჟამსა საწუთროს დედოფალი*** მაგონებს, სამსახურის სისრულის
Line of edition: 15     
მეტსა სხვას არას ვიგულებ.
Line of edition: 16        
ლომის დედამ უბრძანა:



Line of edition: 17  
ლექსი


Line of edition: 18        
რადგან კაცურად დაგიდგამს კაცობის საფუძველია,
Line of edition: 19        
ქუელთა კაცთაგან სიკეთე პაპეულთაგან ძველია.


Line of edition: 20        
ლომმა თჳსი გულის ხუაშიადი უწინვე შენ გიბრძანა, და      Page of alt.ed.: D_218 
Line of edition: 21     
შენ აღსრულების პირობა დაუდევ. შუთურბას უწყალო მტრის
Line of edition: 22     
პასუხისა მიგებისა რაც საცდელია, უნდა ეცადოო. უთხრა:



Line of edition: 23  
ტაეპი


Line of edition: 24        
დღეს ის პირობა ყავ, ქმენ გმირობა.


Line of edition: 25        
უმჯობესი ესე არს, რომე ჴელმწიფის სამსახურში რაც გინახავს
Line of edition: 26     
და გასმია, მართლობით ყოველივე მოახსენო, ამისთჳს
Line of edition: 27     
რომე დამანას თჳსი სიმტყუვნე ასრე მოუჩხიბავს, რომე ლამის
Line of edition: 28     
ლომმა მისის სიკუდილისაგან ჴელი აიღოს. და ამის გამო ლომის
Line of edition: 29     
კართა ჩხუბისაგან მშვიდობით ვეღარავინ დაწყნარდება
Page of edition: 495   Line of edition: 1     
და რა მცირე ხანი წაიარს, ჴერჴითა და ხრიკითა დიდთა და
Line of edition: 2     
გამგეთა კაცთა ძარღვთა ამოსწვდის; რომელსაცა თჳსი სამსახურის
Line of edition: 3     
წინ წაყენება და საჴელოს მოვლა უნდა, მის სიკუდილს
Line of edition: 4     
ეცადოს, და მისის შურის ასპარეზის საჴამსო მიაგონ.
Line of edition: 5     
ვეფხმა მოახსენა:
Line of edition: 6        
-- ჴელმწიფეო, ამა საქმისა თავსდება ჩემგან საქნელია.
Line of edition: 7     
აქამომდე არა ვიმოწმე, ესე სწორი მოწმობა ხვაშიადად მქონდა
Line of edition: 8     
ამა მიზეზისათუის, რომე ესე მენება, ჴელმწიფესა მცირე
Line of edition: 9     
რამე მისი ამბავი ყურთა ჩავარდნოდა და მისი ხრიკი და ეშმაურობა
Line of edition: 10     
შეეტყო. თუცა უწინარეს ამა საქმესა ვცდილიყავ, ანუ
Line of edition: 11     
ჴელად ამეღო, ჴელმწიფემ მისი სიმტყუნე და ავბუნებობა და
Line of edition: 12     
ბოროტი აგებულება და ჩხუბი / არ იცოდა და ჩემგან ქიშპობა      Page of alt.ed.: T_307 
Line of edition: 13     
ეგონებოდა და ავად გამისინჯევდა. აწ რადგან მართალსა მისწდომია,
Line of edition: 14     
მე ჴელმწიფის სამჯობინაროს არ დავიდუმებ. ათასი
Line of edition: 15     
სულიცა მედგას, ერთსა ჟამსა მას ვანაცვალებ, რომე ერთის
Line of edition: 16     
მისის მოწყალებისა საფარდოდ არ ჩავაგდებ, და სამონოს სამსახურადაც
Line of edition: 17     
ცოტად მივიჩნეო. მოახსენა:



Line of edition: 18  
ლექსი


Line of edition: 19        
თუ ორივ ჩემი სოფელი არ ვანაცვალო მეფესა,110*
Line of edition: 20        
ორსავ სოფელსა შერცხვენა ნუმც დამელევა მყეფესა!


Line of edition: 21        
მას სიტყუას უკან ლომის დედის სამსახურით ლომის სამსახურთა      Page of alt.ed.: C_22 
Line of edition: 22     
მოვიდნენ, და ქილილას და დამანას ლაპარაკი როგორც
Line of edition: 23     
სმენოდა, ეგრე ნადირთ კრებულობაში წარმოთქუა, და
Line of edition: 24     
ეს სიტყუა საცხადო შეიქნა. და ორნი იგი კაცნი,** რომელთა
Line of edition: 25     
საპყრობილესა მათნი ლაპარაკი ასმოდა, მათაც კაცი მოეგზავნა,
Line of edition: 26     
ჩუენც მათი მოწამენი ვართო. ლომმა მათიცა მოყუანება
Line of edition: 27     
ბრძანა. მოვიდენ, და რაცა საპყრობილეში მათ ეუბნათ, ყოველივე
Line of edition: 28     
მოწმობით მოახსენეს. ჰკითხეს:
Line of edition: 29        
-- რასათუის მაშინვე არა სთქუიო?
Line of edition: 30        
მათ მოახსენეს:
Line of edition: 31        
-- ჴელმწიფევ, იგი ერთის მოწმობით არ გატყდებოდა, და
Line of edition: 32     
მე უსამართლოდ ერთის პირუტყვის დაშრომაც არა მდომიაო.
Line of edition: 33     
ლომმა ეგეთი სიტყუა კარგად ჩამოართუა, და ამა ორთა
Line of edition: 34     
მოწმობისათუის დამანას სიკუდილი ბრძანა და დაამტკიცა. და
Line of edition: 35     
ბრჭეებმა განაჩენი დაწერეს, და მუნ მყოფნი მჴეცნი ამაზე ერთჴმა
Line of edition: 36     
იქმნეს და მისი სიკუდილი ჴარის მსგავსად გააწესეს.



Page of edition: 496  
Line of edition: 1  
ტაეპი


Line of edition: 2        
რაც ხელი ავსა დასთესავს, ავსა მოიმკის ბოლოსა.      Page of alt.ed.: D_219 


Line of edition: 3        
ლომმა და ბრჭეებმა დამანას მაგრა შეკრვა და კრძალულად
Line of edition: 4     
პყრობა ბრძანეს. მუნით მძორივით თრევით წაიღეს, ბოროტად
Line of edition: 5     
ტანჯეს, და ბოლოდ საპყრობილესა შინა მშიერ-მწყურვალი,
Line of edition: 6     
დაყროლე/ბული მძორი შეიქნა, და მისის ხრიკისა და      Page of alt.ed.: T_308 
Line of edition: 7     
ხლათისა და ეშმაურობის ისარი მასვე ეცა. საპყრობილოს
Line of edition: 8     
ჯოჯოხეთით ჯოჯოხეთის საპყრობილესა ჩაიჭრა, და საცხადო
Line of edition: 9     
შეიქნა, რომე ჴერჴისა და ჩხუბის მოქმედი ბოლო ჟამს უწყალოს
Line of edition: 10     
საქმით ასრე ორსავ სოფელს სატანჯველს მიეცემა.



Line of edition: 11  
შერეული


Line of edition: 12        
რაც კაცი გზათა საბრჴეთა სხუათაა დაურწყამს დებითა,      Page of alt.ed.: A_143 
Line of edition: 13        
ბოლოდ თვითანვე გაებმის ზეგარდმო მიმოდებითა.
Line of edition: 14        
კეთილი ყლორტი ბედს ისხამს, ხილად მიუძღვნის მრავალთა,
Line of edition: 15        
ვარდს ვერვინ მოჰკრებს ნარისა დამრგუელი იმედებითა,
Line of edition: 16        
ვითა ვლის, გზათა შეხვდების დრკუსა და მართლად მავალსა,
Line of edition: 17        
კეთილს კეთილი შეეზღვის, ავს -- ავი გარდადებითა.      Page of alt.ed.: T_309 



Next part



This text is part of the TITUS edition of Sulxan-Saba Orbeliani, Kilila da Damana.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 29.8.2008. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.