TITUS
Sulxan-Saba Orbeliani, Kilila da Damana
Part No. 5
Previous part

Chapter: 3  
Page of edition: 497  
Line of edition: 1  
[გ]

Line of edition: 2  
კარი მესამე

Line of edition: 3  
მოყუარეთ ერთობის სარგებელი      Page of alt.ed.: C_26 
Line of edition: 4  
და მათი მოსავალი      Page of alt.ed.: D_220 


Line of edition: 5        რაიმ ბარამანს უბრძანა:
Line of edition: 6        
-- კეთილად გავიგონე ეგე არაკნი, მოყურის ცდითა, და
Line of edition: 7     
ტყუილის ჩხუბითა და მტერობის საქმითა ერთი უბრალოდ
Line of edition: 8     
მოკლეს და მოსამრთლე ღ(მერ)თმან მის უწყალოს ჩხუბების მუქაფა
Line of edition: 9     
მასვე შეზღო. აწე, თუცა დრო იყოს, გვიბრძანე ერთგულის
Line of edition: 10     
მოყურისა და ერთ საქმეზედ მყოფის ამბავი, მოსაგებელთა
Line of edition: 11     
ჴმარება, და მათის სიყუარულის ნაყოფი, და მტრის მოშორვებისა
Line of edition: 12     
და ერთმანეთის შემწეობა, და ერთპირობით ყოფნით სხუათა
Line of edition: 13     
წადილის თჳს საწადლისაებრ გარიგება.
Line of edition: 14        
ბარამან თქუა:



Line of edition: 15  
შაირი


Line of edition: 16        
ჰე, ჟამიერო მეფეო, მსაჯულო, სამართიანო,
Line of edition: 17        
მაღალო, ქუელო, მდიდარო, ცად აღსავალად გზიანო,
Line of edition: 18        
ღ(მრ)თივ დაფარულო, ბედგრძელო, ჴელმწიფეთ ზედა სვიანო,
Line of edition: 19     
და   ქუეყანათ მაშენებელო, წყალობით წვიმა-მზიანო!      Page of alt.ed.: T_310 


Line of edition: 20        
სცან, რომე ბრძენთა სისრულისა საქციელისა გემო ქებულია
Line of edition: 21     
და მის მოყრობასა დაჴელად გდებასა არა უსასყიდლო
Line of edition: 22     
და მრავალფასი საშოვარი არ შეედარებისო. თქუა:



Page of edition: 498  
Line of edition: 1  
ლექსი


Line of edition: 2        
საწუთროს შინა წაბუკნი ან ბერნი ვინცა არიან,
Line of edition: 3        
მოყუარეს ვერ მოშორდება ოდენ მარტო თუ ჯარიან.


Line of edition: 4        
კაცი რა მოყურის ერთგულობის ბეჭდითა სავეცხლეში
Line of edition: 5     
სწორად დაიბეჭდების, მათს სიკუდილის ნერგთა ერთპირობის
Line of edition: 6     
წალკოტში ერთობისა და პირგათაების ძებნის ხეზე ნამყენი
Line of edition: 7     
უხარებია. სულის განსვენება და სარგებელია მოყურის რგება
Line of edition: 8     
და მრავალია მათი მოსაგებელი. მათში ბედნიერობის ჟამსა და
Line of edition: 9     
ხანსა, სიყუარულსა და ლხინსა და ერთმანეთის რგებასა და ავს
Line of edition: 10     
დროში ერთმანეთის შეწევასა საცხადო ჰყოფენ. თქუა:



Line of edition: 11  
შაირი


Line of edition: 12        
მოყუარე გულთა ჩაისვი, რა გინდ რომ ვერ გემწეოდეს,
Line of edition: 13        
უმოყრო კაცი, ვით ფიფქი, მზისაგან გაილეოდეს,
Line of edition: 14        
ყოვლი სიკეთე სოფლისა მას ვერა მოერეოდეს,
Line of edition: 15     
და   პირობიანის მოყურისა მჯობი რა მოიძეოდეს!


Line of edition: 16        
ყოველი არაკები ერთგულის მოყურისა და ერთნება საყუარლისა      Page of alt.ed.: C_227 
Line of edition: 17     
ცხორების სახედ მოუყუანიათ: ჭილყვავისა თუ თაგუისა,
Line of edition: 18     
ტრედისა ანუ კუსა, ქურციკის არაკი -- უფრო ნათლად და გამოცხადებით
Line of edition: 19     
მოუყუანიათ და ტკბილსასმენელი.
Line of edition: 20        
რაიმ ჰკითხა, როგორ ყოფილაო?



Line of edition: 21  
ბარამან თქუა არაკი

Line of edition: 22  
[ჭილყვავი და თაგვი]


Line of edition: 23        
უთქუამთ, ქიშმირის თემთა ერთი გულისგასაწყო ადგილი
Line of edition: 24     
იყო, უამხანაგო, მწვანვილოვანი მიწის პირი, ჭრელად სახილავი,
Line of edition: 25     
ცის კამარასავით ელვიდა. შაშპრა გულის საწადლად ყორნის
Line of edition: 26     
და ფარშამანგის ბოლოსავით ჭყრტიალებდა. /      Page of alt.ed.: T_311 



Line of edition: 27  
ჩახრუხაული


Line of edition: 28        
მინდორ-ტყიანი, ხე-ხილიანი, ატამ-ბიანი, სხალ-ვაშლიანი,
Line of edition: 29        
კორდ-მწუანიანი, ყუავილიანი, წყარო-წყლიანი, ციმციმიანი,
Line of edition: 30        
ხევნარიანი, აჩრდილ-მზიანი, ჩიტნი ჴმიანი, ზედ ბარტყიანი,
Line of edition: 31     
და   ვარდთან იანი, უნდ შროშნიანი, ფერელვიანი, სუნელიანი!


Page of edition: 499  
Line of edition: 1        
ამისთჳს მას ტყეში ნადირი მრავალი იყო და მონადირე
Line of edition: 2     
ხშირად იარებოდა, და ფრინველთა და ოთხფერჴთა ნადირობდენ,
Line of edition: 3     
ჴერჴიანობითა საბრჴეთა და მახეთა უდგმიდეს. / მის      Page of alt.ed.: A_144 
Line of edition: 4     
ტევრთა თანა ერთსა მაღალსა ხესა ზედა ერთსა ჭილყვავსა
Line of edition: 5     
დაებუდა. მის ხის ფურცელთ ყოელთა ზედა ესრე ეწერა: სულისა
Line of edition: 6     
და სამკვიდროს სიყუარული სწორად ამოიკითხეო!** ერთსა
Line of edition: 7     
დღესა ჭილყვავი მასზედ მჯდომარე მიმოიხედვიდა და აქათ
Line of edition: 8     
და იქით იჭვრიტებოდა. ანაზდად, ერთი მონადირე ვინმე გამოჩნდა,
Line of edition: 9     
ბადე -- მჴართა და ხალთა ზურგთა ეტვირთა, და გავაზი
Line of edition: 10     
ჴელთა უჯდა და სწრაფად ხისაკენ მორბოდა. ჭილყვავი
Line of edition: 11     
შეშინდა და თქუა:



Line of edition: 12  
შაირი


Line of edition: 13        
ღ(მერ)თო, ამ კაცსა სასწრაფო ესეთი რა მოსწევია,
Line of edition: 14        
ესრე გაწირვით მორბედსა გულთა რაიმცა სთნევია?
Line of edition: 15        
არა ჩანს მისი მიზეზი, საჭირო რა შეზღვევია,
Line of edition: 16     
და   სწრაფად მავალსა წამზედა ფერჴი არ მოუცლევია.


Line of edition: 17        
ესრე ჩქარად მორბის, ვაზრობ, ჩემის შეპყრობისათჳს წელი
Line of edition: 18     
შეერტყას და ჩემდა მოსანადირებელად ჴერჴის ისარი ეშმაურობის
Line of edition: 19     
მშვილდთა დაეკილოებინოს. აწ საჴმარი ჭკუა ეს არის
Line of edition: 20     
თავი მოვაკძალოო. თქუა:



Line of edition: 21  
ტაეპი-ჩახრუხაული


Line of edition: 22        
ვსჭვრიტო და ვნახო, ცნობა შევახო მის დაფარულით რა გამოვსახო.


Line of edition: 23        
ჭილყვავი ხეს მოეფარა და გულითა და თუალითა მას უმზერდა.
Line of edition: 24     
მან მონადირემ მის ხის ძირს ბადე გაშალა, და ჴერჴის
Line of edition: 25     
საკენკი ზედ მოაბნია და მოშორვებით დაუჯდა. ერთი ჟამი რა
Line of edition: 26     
გამოჴდა, ერთი გუნდი ტრედი მოვიდნენ. ერთი ტრედთაგანი
Line of edition: 27     
მათი თავი იყო, სახელად მათუყა ეწოდა. გონება ნათელი, ჭკვიანი,
Line of edition: 28     
სრული მცოდინარი. სხუა იგი ტრედნი მას მორჩილობდენ,
Line of edition: 29     
/ მისის სამსახურის მცდელნი, / ამისთუის რომე რჩევის      Page of alt.ed.: T_312 
Line of edition: 30     
გზები, ჭკუა და სწავლა მეტი ჰქონდა და სხვა მის ბრძანებას      Page of alt.ed.: D_222 
Line of edition: 31     
არ გარდავიდოდიან. რა ტრედთა თუალთა საკენკი ნახეს, შიმშილის      Page of alt.ed.: C_22 
Line of edition: 32     
ცეცხლი სტომაქთა მოეგზნა, გაძლების აღვირი წაიყარეს
Line of edition: 33     
და გასინჯვა უგულებელს ყვეს. მათუყა რადგან მარიგებელი
Page of edition: 500   Line of edition: 1     
იყო, რაცა წესია უფროს-უმცროსობისა, მოთმენასა
Line of edition: 2     
და მოცდასა ასწავლიდა. და უთხრა:



Line of edition: 3  
ლექსი


Line of edition: 4        
სიჩქარით მისლვა არ ვარგა საზდოსა ზედა ნდომითა,
Line of edition: 5        
გაკრძალვა გვიჴამს მახეთა, გუერდსა უდგა თითოს ზომითა.


Line of edition: 6        
მათ უპასუხეს:
Line of edition: 7        
-- ჰე, პატიოსანო! ჩუენი საქმე გაუსინჯაობასა და სიჩქარეზედ
Line of edition: 8     
მიწევნილა, ცალიერს მუცელსა საზდოს ძალი მოჰკლებია,
Line of edition: 9     
სტომაქის ქუაბი საგონებელით ავსილა, სწავლისა მოსმენისა
Line of edition: 10     
დროსა საბოლოოს სასმენელთა შინა ადგილი ვერ უპოვიათ.
Line of edition: 11     
ბრძენთ უთქუამთ:



Line of edition: 12  
ლექსი


Line of edition: 13        
მშიერი ჭირთა მიმართავს გულაღძრვით, დაუცადებლად,
Line of edition: 14        
რადგან სიცოცხლე მოსძულდა, ესღა აქუს გულის სადებლად.


Line of edition: 15        
მათუყამ შეიგნო, მის საკენკელთა წადილით მდომელთა
Line of edition: 16     
მცირისა სწავლისა საგდებლის თოკი არა გარდაეცმიან, მეცნიერების
Line of edition: 17     
ბაგირითა უგუნურნი უმეცრებისა ჴნარცვითა არა
Line of edition: 18     
ამოიყუანებიან.



Line of edition: 19  
ლექსი


Line of edition: 20        
ვინც ნდომას დაემონება, მორჩენა დია ძნელია,
Line of edition: 21        
პირმეტყუელთაგან პირუტყუთა მსგავსება რა საქნელია?**


Line of edition: 22        
თჳთ ენება მათ გარე მოჰქცეოდა და ერთსა ნაპირთაგანთა
Line of edition: 23     
მისულიყო, მაგრამე საქმისა მოსვლამან შეჭირვებისა საჴივი
Line of edition: 24     
მის კისერთაც მოაბა და მახისაკენ მიზიდა.



Line of edition: 25  
ტაეპი-ჩახრუხაული


Line of edition: 26        
გასაბუცებო, მივალ უცებო, იქით კავი მწევს უმზო, უცებო.111*


Line of edition: 27        
მათ ტრედთა ერთობით შიში და კრძალვა დაუტევეს და
Line of edition: 28     
მას საზრდოს დაასხდენ და კენკა იწყეს. მაშინვე ბადე თავს
Line of edition: 29     
დაეცა. მათუყამ უთხრა:

Page of edition: 501  
Line of edition: 1        
-- აწ სცანით, თქუენისა სიჩქარისა ბოლო არად მოსაწონი
Line of edition: 2     
იყო, და გაუსინჯაობა არას საქმესა შინა არა ვარგაო. და არცა
Line of edition: 3     
კეთილად მოვაო. / უთხრა:      Page of alt.ed.: T_313 



Line of edition: 4  
ლექსი


Line of edition: 5        
მრავლის ტრფიალის წადილი, გულო, მოგატყუებს ჭირებსა,
Line of edition: 6        
მის გზაზედ ჩქარად მავალი დაცემას გაიპარებსა.


Line of edition: 7        
თუისი უგუნურობა სცნეს ტრედთა მათ და დაბუცდენ. მაშინვე
Line of edition: 8     
მებადური დაფარულით გამოვიდა და დიდის სიხარულით
Line of edition: 9     
მათკენ სწრაფად იარა, რომე ჴელთ იპყრას და სახლსა თჳსსა
Line of edition: 10     
წაასხნეს. რა ტრედთა მონადირე ნახეს, აჩქარდენ და თჳთომან
Line of edition: 11     
ცალ-ცალკე თჳსა მორჩენას ცდა დაიწყეს, ფრთათა და ბოლოთა
Line of edition: 12     
ახეთქებდენ და ფრტიალებდენ. მათუყამ უთხრა:
Line of edition: 13        
-- ეჰა, მოყუასნო! თქუენ თითონი თავისა თჳსისა მორჩესა      Page of alt.ed.: A_145 
Line of edition: 14     
ცდილობთ და / ამხანაგთასა არას ზრუნავთ. თქუა:      Page of alt.ed.: C_22 



Line of edition: 15  
ლექსი


Line of edition: 16        
რა წესია მოყვსისაგან მოყურისათჳს ესე საქმე:
Line of edition: 17        
სხვანი ჩემნი ამხანაგნი მოსწყდენ, მოვრჩე მარტო აქ მე?


Line of edition: 18        
სიყუარული შჯულისაგან ბრძანებულ არს ესრე, რომე მოყუასსა
Line of edition: 19     
მოყუსის მორჩენა თავის თავისაგან უმეტეს ჴამს
Line of edition: 20     
რომე / უნდოდეს. როგორც მათ ორთ ამხანაგთ ნავში მჯდომთა,      Page of alt.ed.: T_223 
Line of edition: 21     
რა ზღვის კიდეთა მიახლოვდა, ნავი გაუტყდათ, და ორნივე
Line of edition: 22     
ზღუათა ჩაცვივდენ, და ერთი მცურავი კიდითგან საშუელად
Line of edition: 23     
შეცურდა, უნდა, ერთ-ერთი გამოეყუანა და მოერჩინა. რომელსაც
Line of edition: 24     
მიეშველის, იგი ეტყოდის



Line of edition: 25  
ლექსსა


Line of edition: 26        
ეჰა, ძმაო! ამ მორევსა მე გამიშვი, დამიტევე,
Line of edition: 27        
ჩემს მოყუასსა მიეშველე, მიცურდი და მიეტევე!


Line of edition: 28        
თუცა თქუენ ეგოდენი სიყუარული არა გაქვსთ, თქუენთა
Line of edition: 29     
ამხანაგთა სიცოცხლე თქუენის თავის უმეტეს გინდესთ, ესე
Line of edition: 30     
მაშინაც ქენით: ყოველთა ერთბამად, ერთპირად, ერთსიმჴნით
Line of edition: 31     
ვეცადნეთ. ნუთუ ესე ბადე მოვფხვრათ და ზე ავიტაცოთ, და
Line of edition: 32     
თანა წავიღოთ და მოვრჩეთო.

Page of edition: 502  
Line of edition: 1        
ტრედთა მისი ბრძანება ათავეს, და ერთპირად შეფრინდენ
Line of edition: 2     
და ჴერჴის მაჴითა მახე მოგლიჯეს და ბადეთავსგარდაცმული
Line of edition: 3     
აფრინდენ და წავიდნენ. რა მონადირემ ტრედთ აფრენა და ბადის
Line of edition: 4     
მოტაცება ნახა, მათი დაშრომა და ეგრევ ჩამოვარდნა
Line of edition: 5     
ეგონა, თუალი მათზე დაიჭირა და უკან გამოუდგა. მან ჭილყვავმა
Line of edition: 6     
გონებასა თჳსსა თქუა: მრავალჟამ ესეთი საქმე არა ნქილა
Line of edition: 7     
ქუჱყანათა ზედა. / აწ ჩემგან არა საქნელია, რომე მას უკან      Page of alt.ed.: T_314 
Line of edition: 8     
არ გაუდგე და მათი საქმე არა ვსცნა, თუ რაჲ იქნება, და ამა
Line of edition: 9     
გამოცდილებითა ჩემისა ჟამისა საზრდელი შევიკრიბო და დაჭირების
Line of edition: 10     
დროს მოვიჴმაროო. თქუა:



Line of edition: 11  
ლექსი


Line of edition: 12        
წადი, საზრდო მოიკრიბე დღედ საჭიროდ მოსავალი,
Line of edition: 13        
სოფლის ჭირთა მოვლენაზედ მოგინდების მოსავალი.112*


Line of edition: 14        
ჭილყვავი მათ უკან გაუდგა, და მათუყა და მისნი ამხანაგნი
Line of edition: 15     
ბადიან მიფრინვიდეს. მათსა მდევარსა მებადურსა თუალი მათზედ
Line of edition: 16     
ეპყრა, გზათა ზომდა და სდევდა. მათუყამ რა ნახა მათი
Line of edition: 17     
მონადირისგან დევნა, რომე მოჭირვებით მიწევას ცდილობდა
Line of edition: 18     
მანობამდე ხელთ არ ჩაეყარა, არ მოესვენა, მოყუასთა პირი
Line of edition: 19     
მიაპყრა და უთხრა:
Line of edition: 20        
-- მას ავპირსა სრულობით ჩუენის ამოწყუედის ცდის წელი
Line of edition: 21     
შეურტყამს და ჩუენდა სადაჴოცად გუდევს. ვირე მისსა
Line of edition: 22     
თუალთა არ დავეფარებით, გულსა ჩუენ იგი არა მოგუაშორებსო.
Line of edition: 23     
ესე უმჯობესია, შენებულობის კერძო ვიაროთ, წალკოტთა
Line of edition: 24     
და ხეთაკენ ვიფრინოთ, რომე მან ვეღარ დაგვინახოსო. და
Line of edition: 25     
რა / დავეფარებით, იმედს გარდიწყუეტს და სინანულით გარე      Page of alt.ed.: C_23 
Line of edition: 26     
შეიქცევისო.
Line of edition: 27        
ტრედთ მოუსმინეს, მინდვრის გზით მირიდეს, ხევნაროანთა
Line of edition: 28     
მიაშურეს.
Line of edition: 29        
რა მებადურმა იგინი ვეღარ ნახნა, მოწყენილი, მწუხარებით
Line of edition: 30     
გარე შეიქცა. ჭილყუავი აგრევე მისდევდა, რომე მათი მორჩენა
Line of edition: 31     
რის ჴერჴით იქნებისო, რომე მათი ესეთი დღის მოსლვისა / საქმე      Page of alt.ed.: D_224 
Line of edition: 32     
თჳსად საგზლად შეინახოს. თქუა:



Line of edition: 33  
შაირი


Line of edition: 34        
სიბრძნე მიყვარს საპოვნელად, გამოცდისა სარგებელად:
Line of edition: 35        
ზიანი და შეძინება მოვიკრიბო სხვათა ველად,
Line of edition: 36        
რაცა მარგებს, მოვიყიდო, დავიჭირო მაგრა ჴელად,
Line of edition: 37     
და   საწყინარი ქუე დავაგდო, ვითა უთქუამთ ბრძენთა ძველად.


Page of edition: 503  
Line of edition: 1        
ტრედნი მონადირის დევნის შიშისაგან უშიშარ იქმნეს, და
Line of edition: 2     
თჳსთა მორჩენისათჳს მათუყას მადლობდენ. მან ჭკუათამყოფელმან
Line of edition: 3     
და ცნობავრცელმან საგონებლისა შემდგომად მათ ერჩია
Line of edition: 4     
და უთხრა:
Line of edition: 5        
-- ჩემი ჭკუა ესრე ხედავს, მოყურისა შეუწევნელად ჩუენი
Line of edition: 6     
ამა ჭირის ჴსნისა ღონე არ არისო. უთხრა:



Line of edition: 7  
ტაეპი


Line of edition: 8        
უმოყროდ ეს გზა ვერ განვლოთ, ჰე, მზა.      Page of alt.ed.: T_315 


Line of edition: 9        
აქა ახლორე ერთი თაგვია, ზირაქა ეწოდების. ჩემთა მოყუარეთაგან
Line of edition: 10     
უფროსად ერთპირი, მოწყალე და სხუათა მოყუასთა
Line of edition: 11     
და შემწეთაგან აღმატებული. უთხრა:



Line of edition: 12  
ლექსი


Line of edition: 13        
ამხანაგია ერთგული, მოყუარე პირობიანი,
Line of edition: 14        
მისთა მიმდოთა მის გამო არვის უნახავს ზიანი.


Line of edition: 15        
რომე ღელვაგვემულსა ლიმონის პირი გუაჩუენოს და
Line of edition: 16     
ამა შეჭირვებისაგან გვილხინოსო. მერმე, ერთი ნაოჴარი
Line of edition: 17     
იყო, სადა მას თაგვსა სორო ჰქონდა, მუნ დასხდენ და მის სოროს      Page of alt.ed.: A_146 
Line of edition: 18     
/ კართა სურვილით დარეკეს. რა მათუყას ჴმა ზირაქას
Line of edition: 19     
ყურთა მიესმა, ადრე გამოვიდა და თჳსი მოყუარე ჭირთა ბადეთა
Line of edition: 20     
დაბმული ნახა. სისხლისა წყალი თუალთა წყაროდამე ღაწვთა
Line of edition: 21     
ჩამოადინა, კაეშანმორეული სულთქმა დამწვრის ღვიძლისაგან
Line of edition: 22     
ლაჟუარდის ცის სიმაღლედ აღაბნია. და თქუა:



Line of edition: 23  
შაირი


Line of edition: 24        
რას ვხედავ, ჵი, მოყუარენო! რა მოგვლენიათ ზესითა?
Line of edition: 25        
მე ვითღა ვიყო შვებითა სასიხარულოს წესითა?
Line of edition: 26        
რადგან თქუენ ესრე სოფელმა გაგწირათ, ვიყო მე სითა?
Line of edition: 27     
და   ჩემთა მოყვასთა გიჭვრეტდე ჭირთა ჭირთ უარესითა.


Line of edition: 28        
ჰე, პატიოსანო მოყუარეო! ეჰა, შეთვისებულო ამხანაგო!
Line of edition: 29     
რამან ხრიკმან გაგაბა ბადესა მაგას? რომლისა მიზეზითა ჩავარდი
Line of edition: 30     
ტანჯვასა მაგასო?

Page of edition: 504  
Line of edition: 1        
მათუყამ უთხრა:
Line of edition: 2        
-- სიკეთისა და სიავის მოსვლა, სარგებელი თუ დასაკლისი,
Line of edition: 3     
სოფლისა ვითარებაზედა არს. დამბადებელისაგან სიკეთისა
Line of edition: 4     
კიდე კაცთათვის სამსჯავროსა კალმითა არა დაუწერია რა
Line of edition: 5     
მაგრამე ჩუენისა ურჩებითა და სოფლისა მიმო/სლვითა შეუძლებელია      Page of alt.ed.: C_231 
Line of edition: 6     
განსაცდელი არ მოევლინოს, და მისის მორიდებით
Line of edition: 7     
გარდაიცილოსო. უთხრა:



Line of edition: 8  
ლექსი


Line of edition: 9        
რაცა ჩემთჳს გაგებულა, იგი მოვა დაუცადლად,
Line of edition: 10        
მადლი ღ(მერ)თსა, მას მივიჩნევ წყალობად და დიდად მადლად!


Line of edition: 11        
მე სოფლისა განსაცდელმან ამა სიკუდილისა კალთათა გამახვია:
Line of edition: 12     
მცირისა საკენკისათჳს ჩემთა ამხანაგთა / აღვირი წაიყარეს,      Page of alt.ed.: D_225 
Line of edition: 13     
მე მათ სიჩქარესა და გაუკრძალველობასა უშლიდი, /      Page of alt.ed.: T_316 
Line of edition: 14     
დაუდევრობას ვუსაყვედურებდი**, ფათერაკისა ჴელმა თუალთა
Line of edition: 15     
წინ ანაზდი ფარდაგი გარდაგვბურა, და ჩემი მხედვარე და
Line of edition: 16     
შორს დამნახავი ჭკუა უგუნურების ბნელესა და უცოდინრობის
Line of edition: 17     
საფარველსა ქუეშე შეაწყუდივა, და ყოველნი ერთობით სატანჯვლის
Line of edition: 18     
ჴელთა და ჭირისა ჭანგთა გავებით.
Line of edition: 19        
თაგუმა უთხრა:
Line of edition: 20        
-- მიკვირს, ეგოდენის ჭკუისა და მსწრაფლმოგონების
Line of edition: 21     
უფალმან თქუენზედ მოსულს განსაცდელს ვერ განერენით და
Line of edition: 22     
ფათერაკის ისარსა ჴერჴის რჩევის ფართა*** ვერ მოეფარენით.
Line of edition: 23        
მათუყამ უთხრა:
Line of edition: 24        
-- ჰაი-ჰაი, ზირაქავ, მაგას ნუ იტყვი! რომელნიცა ძალითა
Line of edition: 25     
ჭკუითა და ცოდნითა ჩემზედ უაღრეს არიან, სიდიდითა და
Line of edition: 26     
მორჭმითა ყოვლითურთ შემძლებელნი, ვერცა იგინი მოირჩენენ
Line of edition: 27     
თავთა მათთა სოფლის განსაცდელისაგან. თუცა განგება მოვა
Line of edition: 28     
და საქმე აღიძვრის, ზღვის თევზთა ღრუბელთა შერთავს
Line of edition: 29     
და ჰაერით ფრინველთა ქუე ჩამოჰყრის, და ვერა დაბადებული
Line of edition: 30     
განგების შეცვლის ღონეს ვერ დაიდებს მოთმენისა და დაჯერების
Line of edition: 31     
მეტსა. თქუა:



Line of edition: 32  
ჩახრუხაული


Line of edition: 33        
ტომნი კაცთანი, ქუეშე ცათანი შემოკრბენ გმირნი, იმედებულნი,
Line of edition: 34        
განგების მჴდომად, მათს მოსაჴდომად, თუალნი დაუდგესთ, ყურნი ღებულნი,
Page of edition: 505   Line of edition: 1        
თევზნი ზღვით ჴმელთა, ფრინველნი ველთა მახეს ჩაცვივენ საწყლად დებულნი,
Line of edition: 2        
ქუეყნისა ღონეს, ცრუთ მოსაწონეს, თივა ემსგავსოს ალმოდებული.


Line of edition: 3        
ჴამს კაცმან ესე იცოდეს, მცოდინარეთ ღონე განგებასთან
Line of edition: 4     
უმეცართ მსგავსია. განგებასა თანა ქუეყნის მპყრობელნი მეფენი,
Line of edition: 5     
მკოდოანი გლახაკნი სწორი არიან. უთხრა:



Line of edition: 6  
ლექსი


Line of edition: 7        
ძალითა და საქონლითა განგებასა ვინ განერას?
Line of edition: 8        
არამც გითქუამს: რად მომიჴდა, მემართლების ანუ მე რას?


Line of edition: 9        
ზირაქამ უთხრა:
Line of edition: 10        
-- ჵი, მათუყავ! ამას გული დააჯერე! რომელსაც სამოსელს
Line of edition: 11     
ღ(მრ)თისა წადილის მკერვალი ერთს მის მაღლის კარის მოსამსახურის
Line of edition: 12     
ტანთათჳს შეჰკერავს, მისი საყელო ბედნიერობით
Line of edition: 13     
შემკული და** კალთანი მისნი შრომითა მორთული ჰქონდეს,      Page of alt.ed.: C_23 
Line of edition: 14     
განსაცდელი უეჭველად წყალობად და მოწყა/ლებად მისაჩენია,
Line of edition: 15     
მაგრამ მონამა მისის განგებისა არარა იცის, რომლისათჳს
Line of edition: 16     
მოივლინება, და მას შეწყალებას ვერ ხედავს, მასუკან
Line of edition: 17     
რაჲ მოსდევს. და / ჴამს მონამან სიბრძნის სისწორის მოსავალთათჳს      Page of alt.ed.: T_317 
Line of edition: 18     
მადლობის შემწირველი იყოს, რადგან მისი დაბადებულია
Line of edition: 19     
და იგივე ჰფარავს. ამის იგავისათჳს უთქუამთ: უთხრა:



Line of edition: 20  
ლექსი


Line of edition: 21        
კამკამს ღვინოსა და მღვრიე თხლესა ნუ გამოარჩევ, შესვი ამოთა,
Line of edition: 22        
რასაცა ჩუენი მეღვინე გუასმევს, იგი კეთილ არს ჟამ-უჟამოთა.


Line of edition: 23        
რომელიცა მოგულენია, რადგან მადლობით მიგითუალავს ყოელთა
Line of edition: 24     
უმჯობესი. / ეგე მას მიგავს, როგორაცა მათ ბრძენთ      Page of alt.ed.: A_147 
Line of edition: 25     
უთქუამსთ: სიტკბო უსარჯლოდ და უჭიროდ არ იქნებისო, და      Page of alt.ed.: D_226 
Line of edition: 26     
გასვენების ვარდი უეკლოდ არ გამოებმისო. უთხრა:



Line of edition: 27  
ლექსი


Line of edition: 28        
სასოწარკუეთა არა სჯობს, შჯულშია დაყენებული,
Line of edition: 29        
მრავალგზის ქნილა -- იმედი ბოლოს მოსდევდეს ქებული.


Line of edition: 30        
რა საუბარი დაასრულა, სითაც მათუყა ება, მას მჴარეს ბადეს
Line of edition: 31     
ჭრა დაუწყო. მათუყამ უთხრა:

Page of edition: 506  
Line of edition: 1        
-- საყუარელო მაგობარო, პირველად მათ ჩემთა მოყუასთა
Line of edition: 2     
ბადე დაჭერ, რომე გული ჩემი შეიჯერო, და მასუკან მე
Line of edition: 3     
გამომიჴსენიო.
Line of edition: 4        
თაგუმა ყური არ მიუპყრა დაა თჳსსა საქმესა იღვწიდა.
Line of edition: 5     
მათუყამ კუალად დაჟინებით პირი მიაპყრა და უთხრა:
Line of edition: 6        
-- ზირაქავ, თუცა ჩემი მოყუარე ხარ და ჩემისა ნებისად
Line of edition: 7     
მეჴმარები, პირველად ჩემნი მოყუასნი გამოიჴსენ და სიკეთისა
Line of edition: 8     
მადლიერობა სულისა ჩემისა ქედთა დააჭდევ.
Line of edition: 9        
თაგვმა უთხრა:
Line of edition: 10        
-- შენ საზღვრისა გარდასლვასა შემზადებ და ცუდნი საუბარნი
Line of edition: 11     
დაგიჟინია. ჰგონება, შენი აგებულობა ვერა რამა შეაწუხოს?
Line of edition: 12     
და იგინი შენსა ნაკეთვარსა არად მიიჩნევენ. ეგეთი სიტყუა
Line of edition: 13     
დაუტევე.
Line of edition: 14        
მათუყამ უთხრა:
Line of edition: 15        
-- მე ამა საუბარსა ნუ მიშლი, რადგან ამა გუნდთა თაობა
Line of edition: 16     
საცხადოდ რუკათა ზედა ჩემსა სახელზედ დაუწერიათ, მათის
Line of edition: 17     
საქმის აღსრულების პირობა დამიცს, რადგან ესენი ჩემს
Line of edition: 18     
ჴელქუეშენი არიან, და ეგენი ჩემზედ ნაკეთვარნი არიან. და ამა
Line of edition: 19     
მიზეზითა, რადგან მე მაგათი მთავარი ვარ, ჩემგანაც მართებულია
Line of edition: 20     
მაგათზედ კეთილის ყოფა. მაგათ რაც სიკეთე შესძლებიათ,
Line of edition: 21     
იგი უქნიათ; მაგათის ერთპირობითა და თანაშემწეობითა
Line of edition: 22     
მონადირისა ჴელთაგან / მორჩენილვართ. აწ ჩემგანაც ჴამს,      Page of alt.ed.: T_318 
Line of edition: 23     
მაგათ მუქაფა რამე შევზღო და მათი წინამავლობის წესი აღვასრულო.
Line of edition: 24     
რომელიც ჴელმწიფე თჳსს განსუენებას მოინებებს
Line of edition: 25     
გლეხთა ჭირთა მახეთა შინა გააბამს, და მისის სიმაღლის ნათელი
Line of edition: 26     
ხანგრძლად ვერ ენთება, და ადრე დაშრტების და სვესვიანობათა
Line of edition: 27     
თუალნი დამრუმდებიან. უთხრა:



Line of edition: 28  
ლექსი


Line of edition: 29        
თუ მეფეს სძინავს, ქვეყანა ვერ დაიძინებს შვებითა,
Line of edition: 30        
მთავარი თუცა არ შვრების, თემი მოოჴრდეს თნებითა.


Line of edition: 31        
თაგუმა უთხრა:
Line of edition: 32        
-- მეფე ყმათა შორის სულის მსგავსია და გუამთა შინა --
Line of edition: 33     
გულსავით. მაშე, მორჩენა მისი უფროსად ჴამს. თუცა გული
Line of edition: 34     
მთლად არის, სხვათა ასოთა ტკივილი ეგოდენი არა არის რა.
Line of edition: 35        
ღ(მერ)თ(მა)ნ ნუ ქნას, რა გულსა ჭირი ეუფლა, გუამთა ლხენა შეუძლებელი
Line of edition: 36     
შეიქნება. უთხრა:



Line of edition: 37  
ლექსი


Line of edition: 38        
თუ ყმა მოაკლდა მეფესა, არ ეგრე დასაკლისია.
Line of edition: 39        
თჳთ უვნოსაგან შენობა ადვილად შესაძლისია.113*


Page of edition: 507  
Line of edition: 1        
მათუყამ უთხრა:
Line of edition: 2        
-- არამც ჩემის ბადისა ჭრათა ზედა დაშვრე და მოგეწყინოს
Line of edition: 3     
და ზოგი ვინმე ჩემნი მოყუასნი შეკრულნივე დარჩნენ; და მე
Line of edition: 4     
რომ ვება, რაზომცა დაშვრე, გაძლიერდები, / და მე ეგრე არ      Page of alt.ed.: D_227 
Line of edition: 5     
დამიტევებ, და არცა შენთა გონებათა ჩემსა მოუჴმარებლობასა
Line of edition: 6     
გაიზრახავ. ესეც არის, რადგან ჭირი ერთად თავს ვიდევით
Line of edition: 7     
მორჩენის შვებაცა ჴამს, ერთგან შებრალების გზა გაგვიკულიოო.
Line of edition: 8     
უთხრა:



Line of edition: 9  
შაირი


Line of edition: 10        
მოყუარე და ამხანაგი თუ მოიგო ესეგუარი:
Line of edition: 11        
შენი ლხინი ლხინასდ უჩნდეს, ჭირი ჭირზედ არ საკმარი.
Line of edition: 12        
თუ ამ ორში არ გარგია, რად იმოყსო, რად იდარი?
Line of edition: 13     
და   სხუას რას გიზამს? ვერ გაცხონებს, აწ აქავე გარე, გარი.


Line of edition: 14        
თაგუმა უთხრა:
Line of edition: 15        
-- ქუელის კაცის წესი და პატიოსნისაგან მტკიცე ბრძანება
Line of edition: 16     
ეგ არის. ამას იქით შენი დიდებული სახელი, დამყარებული
Line of edition: 17     
სარწმუნოება, თემთა განეფინება, და ყოელი ერი შენს ერთგულობას
Line of edition: 18     
ეცდებიან და მოგენდობიან, და შენის სიყუარულით
Line of edition: 19     
აღეგზებიან, და ჴელქვეშეთა წადილი და ნება შენსა ჭაბუკობასა
Line of edition: 20     
შეეთჳსებისო. / უთხრა:      Page of alt.ed.: T_319 



Line of edition: 21  
ლექსი


Line of edition: 22        
ესეთს მოყუასსა ეთვისე, კაცურად ყოლე მავალსა,
Line of edition: 23        
მოყვრისთჳს სულდადებულსა, მტერს მოუთმენდეს მრავალსა.


Line of edition: 24        
მერმე ზირაქამ მრავლის ცდითა და შრომით მისის მოყუასთ
Line of edition: 25     
ბადე დაჭრა, და ბოლოდ მათუყა ჭირის თოკიდამ გამოიყუანა.
Line of edition: 26     
ტრედნი მას მშვიდობით დაესალმენ და თჳსთა საბუნაგოთა წავიდენ,
Line of edition: 27     
და თაგვი სოროთა შევიდა.
Line of edition: 28        
რა ჭილყვავმან მის თაგვისაგან ეგეთი შეწევნა და ბადის
Line of edition: 29     
დაჭრა ნახა, მისი მაგობრობა მოინება, და მისი გათჳსება და      Page of alt.ed.: A_143 
Line of edition: 30     
მოყსობა დიდად სარგებელად დაინახა, და გონებათა შინა ესრე
Line of edition: 31     
იტყოდა: რაჲცა ამა ტრედთა შეემთხვა, ესეთი საფათერაკო მეცა
Line of edition: 32     
წინა მიც, და ესეთის კაცისა მოყურობა, რომელიცა შეჭირვებასა
Line of edition: 33     
შინა ჴელის ამპყრობელია, ჩემად იმედად მყუესო. თქუა:



Page of edition: 508  
Line of edition: 1  
შაირი      Page of alt.ed.: C_234 


Line of edition: 2        
ხშირად არიან მოყუარე მრავლად სასაუბრონია,
Line of edition: 3        
მაგრამ მოყრობის მოქმედი ცოტაა, არ უფრონია.
Line of edition: 4        
მოყუარემ საქმის საქნელად იცოდეს ჟამთა დრონია,
Line of edition: 5     
და   მოყურისა ტვირთი იტვირთოს აწევად საადრონია.


Line of edition: 6        
მერმე ჭილყვავი წყნარად თაგვის სოროს მოუჯდა და ჴმა
Line of edition: 7     
უყო. თაგუმა ჰკითხა ვინაობა მისი. მან უთხრა:
Line of edition: 8        
-- მე ჭილყუავი ვარ, შენთან მოსრული, და დიდისა ჭირისა
Line of edition: 9     
მქონებელიო.
Line of edition: 10        
ზირაქა ჭკვიანი და სრული მცოდინარე იყო, ჟამთა და ხანთა
Line of edition: 11     
სიცხე და სიცივე გამოეცადა, ავი და კაი მრავალგზის
Line of edition: 12     
ესინჯა. მას ადგილს სამალავად და გასაპარავად ჴურელი ყოვლგნით
Line of edition: 13     
გაემრავლებინა, ერთმანეთში გზები გაეღო, და საჭირო
Line of edition: 14     
ღონისძიებათა ცდილობა წინ დაედვა, ყოვლის საფათერაკოს
Line of edition: 15     
საქმის მოსვლისა სიბრძნის ნებაზე მიენდო. რა ჭილყვავისა
Line of edition: 16     
ჴმა ესმა, გამოსძახა და უთხრა:
Line of edition: 17        
-- რაჲ საქმე გიც შენ ჩემთანა, ანუ მე შენთან -- რაი
Line of edition: 18     
მიზეზიო?
Line of edition: 19        
ჭილყვავსა რაც ენახა, თავით ბოლომდე უამბო, / და მისი      Page of alt.ed.: D_228 
Line of edition: 20     
პირობის სისრულე და ტრედთათჳს ღუაწლი უქო. და რადგან
Line of edition: 21     
შენგან მათი ეგეთი შებრალება და მოჴმარება ვნახე, და რაჲც
Line of edition: 22     
შენის მოყრობითა მათ საქმე ეწია, და ვითარისა ჭირისა და
Line of edition: 23     
ფათერაკისაგან იჴსენ, ამისთჳს შენი მოყრობა მომინდა, და
Line of edition: 24     
შენგან ველი, ერთგულობაზე გავიფიცნეთო. / უთხრა:      Page of alt.ed.: T_320 



Line of edition: 25  
ლექსი


Line of edition: 26        
მეშინის, გულის სიტყუანი მინდა გაგანდო ყოელი,
Line of edition: 27        
შენ ჩემთვის იყო, მე -- შენთჳს, შუა გუყვეს ღ(მერ)თი ცხოელი.


Line of edition: 28        
თაგუმა უთხრა:
Line of edition: 29        
-- ჩემსა და შენში მეგობრობა კრულია და მახლობელობა
Line of edition: 30     
-- გაშორვებული. უთხრა:



Line of edition: 31  
ჩახრუხაული


Line of edition: 32        
შენთა ბაზართა ვერ ვსჭვრეტ ფაზართა, სარგებლად ვხედავ სულის ზიანად,
Line of edition: 33        
ჩუენი ვაჭრობა, გველებრ კაჭრობა, დასავლეთს მაწვევს ლტოლვად გზიანად.114*


Page of edition: 509  
Line of edition: 1        
წადი, ცივსა რკინათა ნუ ნაყ, ნურცა ფერჴსა ესეთსა სანდომელთა
Line of edition: 2     
ზედა სდგამ, რომე მისი ჴელთგდება ყოვლის გზით
Line of edition: 3     
უცხო იყოს და არ იქნებოდეს, -- ნავითა ჴმელეთზე სიარული
Line of edition: 4     
და ტაიჭითა ზღუაზედ რბევაა. რომელიცა უპოვარისა პოვნად
Line of edition: 5     
ვლიდეს, თავისა თჳსსა საკიცხელად გაჰჴდის, და თჳს უგუნურებასა
Line of edition: 6     
ბრძენთ წინაშე გააცხადებს. უთხრა:



Line of edition: 7  
ჩახრუხაული


Line of edition: 8        
ეგე მახენი სხვად იზრახენი, მოინადირე სირთა სახენი,
Line of edition: 9        
მე რად მნახენი, არ საჩმახენი? ეგე სახრიკო ვერ შემახენი.


Line of edition: 10        
ჭილყვავმა უთხრა:
Line of edition: 11        
-- ეგეთი სიტყუა რა სათქმელია? მჴნე და სახელოვანი კაცი
Line of edition: 12     
შეჭირვებულსა და უღონოსა უიმედოდ არ შეიქს, და რომელიც
Line of edition: 13     
ბედნიერისა / და დიდების პატრონის კარისაკენ სამეგობროდ      Page of alt.ed.: C_23 
Line of edition: 14     
პირსა იქს, გამწყრალი ჴელის ნებსა პირთა არა
Line of edition: 15     
ჰკრავს. მე დროსა და ჟამთაგან მოსულის ჭირის შიშით ამა
Line of edition: 16     
სახლსა შემოვხვეწივარ და ბოროტის განსაცდელისათჳს ამა
Line of edition: 17     
კარის ზღურბლი საფარველად მომინახავს. უთხრა:



Line of edition: 18  
ლექსი


Line of edition: 19        
შესახვეწელი არსად მაქვს შენის კარისა კიდეა,
Line of edition: 20        
ვერსად ვერ წავალ ცოცხალი, მალხენ, თუ წამეკიდეა.


Line of edition: 21        
აწ მტვერსავით ამა კარისა სატკეპნელი მომსახურე შექნილვარ,
Line of edition: 22     
და ჩემსა პირისწყალსა ამა სახლისა მონობიდამ არც
Line of edition: 23     
ნებითა და არცა ძალითა არასადა უკუვაბრუნებ, და არცა სატანჯვლითა
Line of edition: 24     
სხვაგნით ვევლვტიო. / უთხრა:      Page of alt.ed.: T_321 



Line of edition: 25  
ლექსი


Line of edition: 26        
თუ რისხვის ჴრმლითა მოცამკლავ, შენ იცი, ნება შენია,
Line of edition: 27        
თუცა ნასყიდად დამიჭერ, მონა ვარ დასაშენია.115*


Line of edition: 28        
თაგუმა უთხრა:
Line of edition: 29        
-- ჵი, ყუავო! ხრიკები გაუშვი, საცთურის საკენკსა ფათერაკის
Line of edition: 30     
მახეთა ზედა ნუ აყრი, რადგან მე შენის / ბუნების საქმე      Page of alt.ed.: D_229 
Line of edition: 31     
ვიცი. / შენ ხომე ჩემი ტომი და ნათესავი არა ხარ და შენთანა      Page of alt.ed.: A_149 
Line of edition: 32     
რაჲ საალერსო მაქუსო? უთხრა:



Page of edition: 510  
Line of edition: 1  
შაირი


Line of edition: 2        
მსგავსი ჴამს მსგავსსა შეუდგეს, მას ეტრფიალოს სულითა,
Line of edition: 3        
სხვა არსი სხვას ბუნებასა თანა რად სდევდეს სრულითა?
Line of edition: 4        
უმსგავსოს ვისმე გაწყობა ჭირს მისცემს არა ცრულითა,
Line of edition: 5     
და   ჩემი და შენი მსგავსება ვისმცა ეზმანა რულითა?


Line of edition: 6        
არას ჴერჴითა მაშენგან არ მოვღორდები. რომელიც
Line of edition: 7     
უფერსა კაცსა დაემეგობრება, მას ეგრე წაეკიდება, როგორაცა
Line of edition: 8     
მას კაკაბს წაეკიდაო.
Line of edition: 9        
ყუავმა ჰკითხა, როგორ ყოფილაო?



Line of edition: 10  
თაგუმა თქუა არაკი

Line of edition: 11  
[კაკბისა და ქორის სიყვარული]


Line of edition: 12        
უთქუამთ, ერთი კაკაბი კლდეთა ძირთა გოგევდა და მისის
Line of edition: 13     
კაკანის ჴმა ზეცად აღიწეიდა. ჰაერთა შინა მფრინავმან ერთმა
Line of edition: 14     
ქორმან მავალსა ანაზდად თუალი შეადგა, და რა მისი კასკასით
Line of edition: 15     
სიცილსა ყური მოჰკრა, ყოველივე შრომა და სარჯელი გულთაგან
Line of edition: 16     
გაეცალა, და მისის სიყუარულის სახე გულის ფიცართა
Line of edition: 17     
გამოისახა, და თჳსთა გონებათა შინა იგონებდა და იტყოდა:
Line of edition: 18        
-- ქუჱყანათა ზედა მეგობრობისა უმჯობესი არა არის რა.
Line of edition: 19     
საყუარლის მოყურისა და გამწყოს ამხანაგის გარიდება უჴამსია.
Line of edition: 20     
იგავთა შინა უთქუამს: უსაყვარლო კაცი მიწყივ სნეულიაო.
Line of edition: 21     
თქუა:



Line of edition: 22  
ლექსი


Line of edition: 23        
საყუარელი ვის არა ჰყავს ამ სოფელსა, ამა თემთა,
Line of edition: 24        
მისის ლხინის ხეთ ნაყოფი არ ექმნების ვითა ლემთა.


Line of edition: 25        
ესე-შუენიერი, მხიარულად პირმოცინარი, სლვასწრაფი,      Page of alt.ed.: C_23 
Line of edition: 26     
ლამაზად მოძრავი! რა გულმან ესეთსა ამხანაგთან ილხინოს
Line of edition: 27     
გაახლდება და გაჭაბუკდება, აგებულობა ყოვლის რევმათაგან
Line of edition: 28     
გაუწმდებაო. / თქუა:      Page of alt.ed.: T_322 



Line of edition: 29  
შაირი


Line of edition: 30        
მოყუარე მინდა ქებული, ერთპირი, ერთის გულისა,
Line of edition: 31        
ჩემი შესჭირდეს, მილხინოს, რაღაცამ გამაგულისა.
Line of edition: 32        
რა ვნახო, ჭირნი მეფონოს, სად მელმის დადაგულისა,
Line of edition: 33     
და   მას შევფრფინევდე სურვილით, ვით წყალთა ნერგი რგულისა.116*


Page of edition: 511  
Line of edition: 1        
მერმე წყნარისა ფრენითა კაკაბსა მიმართა. რა კაკაბმა ნახა
Line of edition: 2     
მიჰრიდა და ერთსა კლდისა ნაპრალთა შეძვრა. ქორი კართა
Line of edition: 3     
მიუჯდა, და თჳსი საგონებელი ყოველივე აუწყა და უთხრა:
Line of edition: 4        
-- კაკაბო, დღესაქამდე შენისა სიკეთისა უმეცარი ვიყავ
Line of edition: 5     
შენი შესწავლა და ცნობა არ მქონდა. დღეს შენმა საქციელმა
Line of edition: 6     
გულთა შინა ჩემთა დიდი სიყუარული დათესა და გულისაღსაძრველმა
Line of edition: 7     
შენმა გოგვამან მე ყოლე მომინადირა. აწ ესე მინდა
Line of edition: 8     
დღეის წაღმა ჩემგან აღარა იშიშოდე და დავმეგობრდეთ, და მე
Line of edition: 9     
და შენი ერთობა გაეგოსო, რადგან სიყუარულსა მრავალი სარგებელი
Line of edition: 10     
მოაქუს, და მოყრობისა ხე საწადლისა ხილსა მოისხამსო.
Line of edition: 11     
უთხრა:



Line of edition: 12  
ლექსი


Line of edition: 13        
სიყუარულისა ხევნარსა საწადლის ხილნი ასხენო,
Line of edition: 14        
ჰკრიფო, ვერ მოლევ, უმრავლე სისავსით აგრევ ას ხენო.117*


Line of edition: 15        
კაკაბმა ჴმა უყო და ჰქუა:      Page of alt.ed.: D_230 
Line of edition: 16        
-- ჵი, მძლავრობისა საქმეთა მოქმედო! ამა საბრალოსა
Line of edition: 17     
მონისა ცემისაგან ჴელი აიღე. ეგრე გეგონო, ვითამცა სხვა ერთი
Line of edition: 18     
კაკაბი ვინმე შეგეჭამოსო! უთხრა:



Line of edition: 19  
ლექსი


Line of edition: 20        
მე შენი ნახვა არ მსურის, შიში მაქვს მოუთმინარე,
Line of edition: 21        
ჩემი და შენი ალერსი ვინა თქუა მოსასმინარე?!


Line of edition: 22        
ოდესაც ცეცხლი და წყალი შეზავდებიან და შეერთება მოუჴდებათ,
Line of edition: 23     
ჩემი და შენი დამეგობრება მაშინღა იქნება; რომელსაცა
Line of edition: 24     
დროსა მზე და ჩრდილი გაერთდებიან, ჩემი და შენი მოყრობაცა
Line of edition: 25     
მოთავსდებისო. უთხრა:



Line of edition: 26  
ტაეპი


Line of edition: 27        
მაგ საგონებლით ჴელი აიღე, სამოყრო კარი სხვაგნით გაიღე.


Line of edition: 28        
ქორმა უთხრა:
Line of edition: 29        
-- ჱე, პატიოსანო! შენსა გონებათა შინა გაჩხრიკე: მე შენზედ
Line of edition: 30     
სიკეთისა კიდე რაჲ მეწადება? მე გეხვეწები და გემუდარები
Line of edition: 31     
თვარა ეს ხომე იცი, ჩემსა კლანჭსა სიმახვილე არ აკლია, /      Page of alt.ed.: T_323 
Line of edition: 32     
რომე ერთი შენისთანა ნადირი ვერ შეიპყრას, და არცა ჩემი
Page of edition: 512   Line of edition: 1     
ჩარბი მოცვეთილა, რათამცა ფრინვლისა უჴორცობამან შემაწუხოს.
Line of edition: 2     
ამის მეტი არა მწადიან რა, რომე შენი გაუყრელობა
Line of edition: 3     
და შეთვისება მომინდა, და ერთად ყოფნისა / და შენი შვენიერების      Page of alt.ed.: A_150 
Line of edition: 4     
სიტურფე სიკეთის გზაზედ მაყენებს, და შენცა ჩემისა
Line of edition: 5     
გაწყობითა მრავალი სარგებელი შეგეძინება. პირ/ველად ესე,      Page of alt.ed.: C_23 
Line of edition: 6     
რა ჩემნი ნათესავნი რა ჩემის შეწევნისა ფრთისა საფარველსა
Line of edition: 7     
ქუეშე გნახვენ, მძვინვარებისა ჴელსა შენისა კალთისაგან განაშორებენ,
Line of edition: 8     
თვალითა მოწყალითა და მოყუარულითა ჭვრეტას
Line of edition: 9     
დაგიწყებენ. შენცა გულნებიერად კლდეთა და ველთა სლვა და
Line of edition: 10     
ფრენათა დაიწყებ; მეორე ესე, შენცა ჩემთა ბუდეთა წაგიყუან
Line of edition: 11     
და ვრცელთა ადგილთა გამყოფებ, და შენისა მყოფობისაგან
Line of edition: 12     
მაღალთა ხარისხთა აღიწევი, და კუალად ესეცა -- შენისავე
Line of edition: 13     
გუარისაგან ერთსა შუენიერსა, ლამაზს, შენს საფერს ტოლს
Line of edition: 14     
საქორწილოდ მოგვრი, რომე სალხინო ჴელი კისერთა გარდახვიო
Line of edition: 15     
და შენი ხანი და ჟამი ამოს საწადლით წარვლოო. უთხრა:



Line of edition: 16  
ლექსი


Line of edition: 17        
მიწაზე ზრუნვა არ მოგხვდეს, ზეცით ნაღვლისა ურვანი,
Line of edition: 18        
წინ ლხინის ტაბლა დებული, ღვინის ჯამშია ცურვანი.


Line of edition: 19        
კაკაბმა უთხრა:
Line of edition: 20        
-- შენ ფრინველთა უმჯობესი ხარ, და ნება ჴელთა შენთა
Line of edition: 21     
არს. მე შენი მებეგრე გლეხი ვარ და ჩემთა უბედობისაგან
Line of edition: 22     
თქუენგან უიმედობასა არ ველი. ვინ იცის დროს საქმე, რა მე
Line of edition: 23     
თქუენის წყალობისა ღირსი ვიქნები, მაშინ არამც ჩემი გუნება
Line of edition: 24     
სიმხიარულით ალაღდეს, თქუენი ქებული გული ჩემზედ
Line of edition: 25     
არ გაწყრეს და საპატრონოს რისხვის კლანჭითა ტენით ძარღუნი
Line of edition: 26     
არ ამომწვადნე. თვარა, ესევე მიჯობს, აქავე მარტოებით
Line of edition: 27     
სოროთა შინა ცოცხლობით ვიმყოფებოდე და ჩემთა უფალთა რისხვის
Line of edition: 28     
საზარელი დროშა არ ავმართოო. უთხრა:



Line of edition: 29  
ჩახრუხაული


Line of edition: 30        
მზის პირსა მღერას, ჩემს დასაჯერას, ჩემს საკადრისად ვერ ვხედავ ვერად.      Page of alt.ed.: D_231 
Line of edition: 31        
მიჯობს-ყე ესე, რაც დავიწესე: კლდის ჩრდილთა ვიჯდე სრულ დასაჯერად.


Line of edition: 32        
ქორმა უთხრა:
Line of edition: 33        
-- ჱე, ძმაო! არ გოცნობია, საყუარლის აუგზე მოყვრის
Line of edition: 34     
თუალი ბრმა არის: რაცა სილაღით უშვერი რამე ქნას, მას
Line of edition: 35     
შვენიერად ეჩვენებაო. / უთხრა:      Page of alt.ed.: T_324 



Page of edition: 513  
Line of edition: 1  
ლექსი


Line of edition: 2        
საყუარლის გესლი მოყუარეს მწთოლვარე თაფლი ჰგონია,
Line of edition: 3        
მისი აუგი სახელად უჩნს, ვითა სავარგონია.


Line of edition: 4        
მე რომე შენს ქცევასა სიყუარულისა თუალითა უჭვრეტ
Line of edition: 5     
შენის შესხმის რუკა[სა] სურვილის მატიანეთა რა დავსდებ
Line of edition: 6     
რითღა იქნების წყენისა ასონი საწყინრად ამოვიკითხო, და
Line of edition: 7     
შენგან საწყენი რითაც გზით რასაც საქმეში მე გულთა დავიდვა?
Line of edition: 8     
უთხრა:



Line of edition: 9  
ტაეპი


Line of edition: 10        
სურვილის გუგა მოყვრისა საწყნარს ვერ დაინახავს.


Line of edition: 11        
კაკაბმა რომელიცა მართებული მიზეზი უთხრა, ქორმა
Line of edition: 12     
ეზომი დასამშვიდებელი პასუხი პირისპირ მისცა; ბოლოჟამ
Line of edition: 13     
კაკაბი პირობის სიმტკიცითა ნაპრალიდამ გამოიყუანა, და ერთმანეთს
Line of edition: 14     
გარდეხვივნენ, და ჴელახლა პირი და ფიცი გაახლეს.
Line of edition: 15     
ქორი წაუძღვა და თჳს ბუდეთა წაიყუანა, და ერთად სიყუარულითა
Line of edition: 16     
და ლხინით სოფელსა მოსჭამდენ. რა ორი-სამი დღენი
Line of edition: 17     
ესრე დააღამეს, კაკაბი ქორისაგან უშიშ იქმნა, ალაღდა და
Line of edition: 18     
მაღლითა ჴმიანობითა ზახილი და უბადო სიცილი დაიწყო. ქორი      Page of alt.ed.: C_238 
Line of edition: 19     
მაღლის გონებით ითმენდა, თუცა არა სმენოდა, ყურთა
Line of edition: 20     
იყრუებდა, მაგრამე გულთა შინა წყრებოდა.
Line of edition: 21        
ერთსა დღესა ქორი უძლებად იყო და სისუსტე ემატა. ესოდენ
Line of edition: 22     
მოუძლურდა, ჴორცთა მონადირებად ვეღარ მოიფრინვა და
Line of edition: 23     
მას დღეს ბუდესავე ჯდა. რა ბინდი მოეკიდა და კუჭი საჭმლისაგან
Line of edition: 24     
დაუცალიერდა, შიმშილმან შეაჭირვა, აგებულობა მოეშალა,
Line of edition: 25     
ძოღანდელი წყრომა, რაჲც გულთა შეკრული ჰქონდა
Line of edition: 26     
ჭმუნვისა მაოცნებელი პირისახე თუალთა წინ დაიდვა და დაჯერების
Line of edition: 27     
კილოთი მისკენ არ იჭვრეტდა: კაკბისა გაბძარვისა და
Line of edition: 28     
ჭამისა მიზეზთა იგონებდა. კაკაბმა რა გარისხებისა ნიშანი
Line of edition: 29     
მის გულთა შინა ხანა და თუალით თჳსი სიკუდილის გამზადება
Line of edition: 30     
გაიცადა, მყინვარი სულთქმა მწუხარებით სავსე გუამიდამ ამოადინა.
Line of edition: 31     
და თქუა:



Line of edition: 32  
ლექსი


Line of edition: 33        
ძუელსა მტერსა რად მივენდვე, ცხადი ეჭვი, ვით მამწონდა?
Line of edition: 34        
ზღვისა ღელვას რად შევარდი, ყოლე კრძალვა რად არ მქონდა?      Page of alt.ed.: T_325 


Page of edition: 514  
Line of edition: 1        
ვაიმე, რომ უწინვე ჩემის საქმის ბოლო ვერ გავსინჯე, და      Page of alt.ed.: A_151 
Line of edition: 2     
სხვას თესლს მივენდევ, / ბრძ/ენთ არა ვისმინე და უნათესაოსთ      Page of alt.ed.: D_233 
Line of edition: 3     
ალერსსა შევეთჳსე! ბრძენთ უთქუამსთ:



Line of edition: 4  
ტაეპი


Line of edition: 5        
უცხო თესლთ მეგობრობასა დაეჴსენ მათს მინდობასა!


Line of edition: 6        
საჴსოვარი დავივიწყე, და აწ ჩემის სიცოცხლის ხომალდი
Line of edition: 7     
ესეთს პილაგონთა შევაგდევ, რომე რჩევის მცურავი მისის
Line of edition: 8     
მორჩენის ღონეს ვერ შეიძლებს. სულის ბაგირი ესრე გავსწყვიტე,
Line of edition: 9     
გონების თითის წვერვალი მის შესასკუნელად გაშტერდებისო.
Line of edition: 10     
თქუა:



Line of edition: 11  
შაირი


Line of edition: 12        
ღონე ყოველგნით მომეღო, მომიუძლურდეს ასონი,
Line of edition: 13        
მოყუასთა პირი მიტეხეს, წარჴდა სიცოცხლის სასონი!
Line of edition: 14        
ცით სიხარული მომაკლდა, ჟამთ შვება თან სადასონი,
Line of edition: 15     
და   პყრობილი მტერთა ჴელთ ვყავარ, სწადს ჩემი სისხლი ვასონი.


Line of edition: 16        
თჳსა გონებათა შინა ესეთსა რასმე ბრჭობდა, და ქორნი
Line of edition: 17     
მისთვის ჭირის კალთა გაეშალა და სისხლისა მსმელი ჩარბი
Line of edition: 18     
შხამის წყლითა იწრთობოდა.



Line of edition: 19  
ტაეპი


Line of edition: 20        
რა მიზეზი წინ დაიდვა, საქმე თჳსი გააკეთა.


Line of edition: 21        
კაკაბი რა მკრთალითა პირითა უჭვრეტდა და კრძალვით
Line of edition: 22     
ექცეოდა, ქორმან მიზეზი ვეღარა უპოვა რა, რათამცა მოეკლა,
Line of edition: 23     
ღონე მოსწყდა და რისხვით კაკაბსა უბრძანა:
Line of edition: 24        
-- რაჲა ესე, მე მზესა ქუეშე ვზი და მაცხუნებს, შენ
Line of edition: 25     
ჩრდილთა გაისვენებო?
Line of edition: 26        
კაკაბმა უთხრა:
Line of edition: 27        
-- მაღალი და ქუეყანათა მპყრობელო! აწ ხომე ღამე არს,
Line of edition: 28     
და ყოველი თე/მი სიბნელესა მოუცავს? თქუენ რომელმა მზემა      Page of alt.ed.: C_239 
Line of edition: 29     
შეგაურვა, ანუ მე ჩრდილსა ქუეშე სადა გამისვენებიაო?!
Line of edition: 30        
ქორმა უთხრა:
Line of edition: 31        
-- ეჰა, შენ მოურიდალო! მე ტყუილისა მთქმელად შემქენიო
Page of edition: 515   Line of edition: 1     
და მე და ჩემი სიტყუა შეურაცხად გიჩანვართო?! აწ შენი სამუქფო
Line of edition: 2     
რისხვა მოგანიჭო!
Line of edition: 3        
ამისი თქმა და მისი დაგლეჯა და შეჭმა იქნა. /      Page of alt.ed.: T_326 



Line of edition: 4  
ლექსი


Line of edition: 5        
კაკბისა მაღალს სიცილსა უცხოდ სინჯვიდა მგოსანი,
Line of edition: 6        
ლექსი ვერა თქუეს საქებლად ადრე მტრის მისანდოსანი.



Line of edition: 7  
*
Line of edition: 8  
* *


Line of edition: 9        
ეს არაკი ამისთჳს მოვიყუანე, რომ სცნა: რომელიც სხუა
Line of edition: 10     
ნათესავსა და უცხო თესლს ემეგობრება და ალერსს მოინდომებს,
Line of edition: 11     
და ესეთსა კაცთან სიყუარულს ცდილობდეს, მრისხანებისაგან
Line of edition: 12     
არ დამშვიდდეს, და მასთანა ჟამთა და ხანთა დაზმიდეს,
Line of edition: 13     
კაკაბსავით შუენიერს თავსა გაიქარვებს, და თავის საფარი
Line of edition: 14     
მისი სიცოცხლის დღის ფარი ჴელით დავარდების. ამავე
Line of edition: 15     
გზით მე შენ ლუკმად გინდივარ და შენისა ნაყროვნებისაგან
Line of edition: 16     
მე გრძლად ვერ ვიცოცხლებ, და ამით მე და შენს შუა გაწყობისა
Line of edition: 17     
გზა ვისგან გაიხსნება, და შეთვისების საქმენი რით
Line of edition: 18     
შეიძლება?
Line of edition: 19        
ჭილყუავმა უთხრა:
Line of edition: 20        
-- ეჰა, ზირაქავ! ჭკუაში გასინჯე: შენისა ღალატითა მე რა
Line of edition: 21     
სარგებელი შემეძინება? შენისა შეჭმითა სიყმილი ოდეს მომეკუეთება?
Line of edition: 22     
შენითა სიცოცხლითა და შენის სიყუარულითა ათასი
Line of edition: 23     
სარგებელი მიმეცემა და ასი ათასი მოსავალი მომემატება!
Line of edition: 24     
ეგე არა მოსაწონია, რადგან შენისა ნდომისა გზათა მომიკუეთ,
Line of edition: 25     
და მე პირსა მარიდებ და გასაძებელსა ჴელსა მკერდთა მიბიძგავ.
Line of edition: 26     
შენი პატიოსანი ნამუსი და სხვათა მეხვაიშნობა ქვეყანაზე
Line of edition: 27     
გაითქვა. ჩემს ერთგულობის სიმართლესა რად ჰკარგავ და
Line of edition: 28     
უცხოსა და მწირსა შენის კარიდამ მადგებ? უთხრა:



Line of edition: 29  
შაირი


Line of edition: 30        
უცხოთა შეწყნარებასა ღ(მერ)თი გვიბრძანებს ცხოველი,
Line of edition: 31        
თჳსად მიიჩნევს ყუალასა, რაცა კაცს უყო ყოველი.
Line of edition: 32        
მისის მცნებისა სმენასა მეც შენგან ოდენ მოველი,
Line of edition: 33     
და რად თქუენსა თემსა არ წესობს მადლისა შესაგროველი?


Line of edition: 34        
მე რაცა შენგან უხვად სიკეთე და ვალდებულობის სიმრავლე
Line of edition: 35     
მინახავს, არა მგონია, შენის მოწყალებისაგან / უცხო მყო,      Page of alt.ed.: D_233 
Line of edition: 36     
ჩემი გუნება სულთმალხენარის სულით არ შეიწყალო! უთხრა:



Page of edition: 516  
Line of edition: 1  
ტაეპი118*


Line of edition: 2        
შენგან ვის უკვირს, აღირსებ უღირს[ს], წესად უცხოსა შეთჳსებანი.


Line of edition: 3        
თაგუმა უთხრა:
Line of edition: 4        
-- არას მტრობას ეგოდენი სიძულილი არა აქუს, რომე
Line of edition: 5     
ბუნებით განყოფილთა მეშურნეთა. თუცა ორთა კაცთა
Line of edition: 6     
შუა მტერობა რამე შეიქნას, შუამავალთაგან მათი შერიგება
Line of edition: 7     
ადვილია, / მცირითა მიზეზითა მისი დაწყობა შეიძლება.      Page of alt.ed.: T_327 
Line of edition: 8     
მაგრამ, თუცა გუარობითა და მოდგმით მტერნი არიან და
Line of edition: 9     
ორგნითავე მათი შური ღაზოდ დამკვიდრებულა, მის ძველის
Line of edition: 10     
მტერობისაგან ერთმანეთში / ჩხუბი ცოტაზე აიშლება და / ახალსა      Page of alt.ed.: C_240 
Line of edition: 11     
ჩხუბთა ზედა პირველი მტერობა ყოველივე მოაგონდება      Page of alt.ed.: A_152 
Line of edition: 12     
და გაუახლდებათ. და მათი რგება არას გზით საწადლის წესითა
Line of edition: 13     
არ მოითავსება, მისი სიბოროტე სიკეთის ძალისაგან გაშორვებულია
Line of edition: 14     
და მათ იგი სიკეთე ორთავე ძალსა შემოსსო. უთხრა:



Line of edition: 15  
ტაეპი


Line of edition: 16        
ვირემდი გული არ წავა, საგონებელი არ გავა.


Line of edition: 17        
ბრძენთ უთქუამსთ, ბუნებითი მტერობა ორი რიგიაო: ერთი
Line of edition: 18     
ესე, ნიადაგ ზიანი ერთისა მისკენ არ იყოს, ესე ორთავე მტერთა
Line of edition: 19     
საწუხარი არის: ხან ერთი მეორისაგან გაილაჴება, და ხან
Line of edition: 20     
იგი მისგან შეიწყინება, რაგვარადაც პილოს და ლომის მტერობა,
Line of edition: 21     
რომე მათი შეყრა უბრძოლელად არ იქნების; მაგრამ ეგრე
Line of edition: 22     
არ არის, მათსა წყლულებასა სალბუნი არა აქუნდეს, ამისთჳს,
Line of edition: 23     
რომე ნიადაგ გამარჯვება ერთს არა აქუს და გაქცევა -- მეორესა.
Line of edition: 24     
ზოგჯერ ლომი სძლევს და ზოგჯერ პილო. ამა გზითა მათი
Line of edition: 25        
მტერობა ესეთსა ხარისხთა არ აღწევნილა, მათსა დაკოდილობასა
Line of edition: 26     
სალბუნი არა მიეცეს, და რომელსაცა გამარჯვება დარჩება,
Line of edition: 27     
მისი გული ალაღდების. მეორე ესე, რომელ ნიადაგ ძლევა
Line of edition: 28     
ერთის კერძო იყოს და დაცემა -- მეორისაკენ, რაგვარადაც თაგვთა
Line of edition: 29     
და ციცათა, ანუ მგელთა და ცხოვართა. სხუათა ამის
Line of edition: 30     
მსგავსად მტერობა ყოველს დროს ერთსა -- ერთისა სარგებელი,
Line of edition: 31     
მეორესა -- ზიანი. ესეთსა მტერობასა რაი მოევლება, თუცა
Line of edition: 32     
ცისა მოქცევასა მისი მოშლა ძალ-ედვას, ანუ ჟამთა და დროთა
Line of edition: 33     
მათის შურის ხვანჯთა გაჴსნა ექნებოდეს, და ნიადაგ სიკუდილი
Line of edition: 34     
ცხად იყოს, და ცალგნით ძლევა, და მეორეგნით უღონობა
Line of edition: 35     
და მისი შეწევნა არ იქნებოდეს? მუნ სულის დაცვა ვითარ შეიძლება
Line of edition: 36     
და ახლო ყოფა რაგვარად იქნებისო? უთხრა:



Page of edition: 517  
Line of edition: 1  
ფისთიკაური


Line of edition: 2        
როს ჳდღე და ღამე ერთად შეთვისდენ, ან მზე და ჩრდილი ძაფმა შეჰყაროს,
Line of edition: 3        
მაშინც ვინ შენთან მჯდომი მიხილოს, ვალალთა თავსა გარდამაყაროს.


Line of edition: 4        
ჭილყუავმა უთხრა:
Line of edition: 5        
-- მადლი ღმერთსა, რომ შენი მტერობა ჩემსა გულთა შინა
Line of edition: 6     
არა ყოფილა! და თუცა ჩემისა გუართაგანი / ვინმე შენი მტერი      Page of alt.ed.: D_234 
Line of edition: 7     
და ქიშპია, ჩემისა გონებისა სარკესა სიმტყუვნის მტვერი / არა      Page of alt.ed.: T_328 
Line of edition: 8     
დასდებია, და მოსურნე გული სიყუარულის მიჭვრიტანად მეგობრობისათჳს
Line of edition: 9     
ამიელვებია, და იმედიანი სასოება მაქვს. როგორც
Line of edition: 10     
იგინი მაგ პატიოსნი [ს] საყუარლის გულმან მოარჩინა,
Line of edition: 11     
ჩემსა ერთგულობასაცა მიემოწმოსო. უთხრა:



Line of edition: 12  
წყობილი


Line of edition: 13        
შენ ეგე ნუ გეგულვება,
Line of edition: 14        
გულის წამღების ურვება.
Line of edition: 15        
შენის გულისა ჴურვება,
Line of edition: 16        
მან არ იცოდეს თუ რვება.119*


Line of edition: 17        
თაგუმა უთხრა:
Line of edition: 18        
-- დაჟინებისა საზღუართა გარდაჰჴედ, ჩემის მოყრობისა      Page of alt.ed.: C_241 
Line of edition: 19     
ცდასა დაეხსენ, თუ ამისთჳს მიწვევ და შენცა ესე გწადიან,
Line of edition: 20     
მცირითა მიზეზითა სიყუარულისა ნასთი შეიკრას, და მერმე
Line of edition: 21     
სრული იგი სიქიშპე გუარეულთა წესთა ზედა მიიქცეს. რაგვარადაც
Line of edition: 22     
წყალი რა მრავალხან ერთსა გუბეთა შეაყენო, მაშინ
Line of edition: 23     
მისი გემო და სუნი შეიცუალება, მაგრამე ბუნება მისი შეუცუალებლად
Line of edition: 24     
აქუს-ყე: ოდეს ცეცხლთა დაასხა, მისა დაშრეტად
Line of edition: 25     
არ მოუძლურდება. აგრევ მტრის მეგობრობასა, ასპიტსა გველებრ,
Line of edition: 26     
მინდობაჲ არა აქვს. მტერთან ერთობა ჭანგმახვილის
Line of edition: 27     
[ვეფხის] სინჯვისაგან უარესია. ბრძენთ უთქუამს: მტერთ სიტყვით
Line of edition: 28     
ნუ მოსტყუვდებიო, რაგინდ სიმდაბლითა სიტკბოს საქმით
Line of edition: 29     
გექენებოდესო. უთხრა:



Line of edition: 30  
ლექსი


Line of edition: 31        
შენის მოყრობის იმედის ძველის მტრისაგან შოვება.
Line of edition: 32        
აბანოს საჴმილს ვამსგავსე, თუ ვარდი მუნ იპოვება.120*


Line of edition: 33        
რომელიცა მტერსა ტკბილის ენისა და თავდაბლობისათჳს
Line of edition: 34     
გულდაჯერებით მიენდობა, მას იგი შეემთხვევა, რაჲცა მას აქლემოსანს
Line of edition: 35     
კაცს შეემთხვიაო.
Line of edition: 36        
ყვავმა ჰკითხა, როგორ ყოფილაო?



Line of edition: 37  
თაგუმა თქუა არაკი

Line of edition: 38  
[სიკეთის მუქაფა]


Line of edition: 39        
სახედ დაუცთ, კაცი ერთი აქლემსა ჯდა და მგზავრ იარებოდა.
Line of edition: 40     
ერთსა ადგილსა მივიდა. მუნ მგზავრთა ცეცხლი დაეგზნო,
Line of edition: 41     
და მათს წასვლას უკან ქარსა გაებნივა და კაჭაჭთა მოჰკიდებოდა,
Line of edition: 42     
და ლამ/პრობასავით ხანძარი გაძლიერებულიყო.
Line of edition: 43     
გარმოდებულს ცეცხლს შუა ერთი ასპიტი გუელი დამწყვდეოდა      Page of alt.ed.: T_329 
Line of edition: 44     
და ვერსაით ვერ გასულიყო, და არას მჴრით მორჩენის
Line of edition: 45     
იმედი არა ეპოებოდა, და, ვით თევზი ტაფათა შინა, მოხრაკუასა
Line of edition: 46     
და მწუადსავით ცე/ცხლზედ შეწვასა მიახლებულიყო, გესლისა      Page of alt.ed.: A_153 
Line of edition: 47     
ცუარი თუალთაგან სისხლის ცრემლად სდიოდა. რა იგი
Line of edition: 48     
აქლემოსანი კაცი ნახა, ჴმა უყო და / თქუა:      Page of alt.ed.: D_235 



Line of edition: 49  
ლექსი


Line of edition: 50        
რა იქნება, მომეჴმარო, მოწყალებით შემივედრო,
Line of edition: 51        
ამა ჭირსა მომარჩინო, გამიკეთო ავივე დრო!


Line of edition: 52        
აქლემოსანი კაცი ღ(მრ)თის მოშიში და გულმოწყალე კაცი
Line of edition: 53     
იყო. რა გველი შეჭირვებასა მყოფი ნახა, შეწუხებული და
Line of edition: 54     
უღონო, თჳს გუნებასა შინა იტყოდა: თუცა გუელია, ადამიანთა
Line of edition: 55     
მტერი, აწ რადგან ესრე შეჭირვებული და შეზარებულია, ამის
Line of edition: 56     
უკეთესს რასა ვიქ, რომე მას ზედა მოწყალებისა და შებრალების
Line of edition: 57     
თესლი დავსთესო? ვიცი, სააქაოს ბედნიერობისა და საიქიოს
Line of edition: 58     
მოწყალების კიდე სარგებელსა არარა მოგვცემსო და
Line of edition: 59     
არცა მიწათა შიგა თესვა გვარგიაო. ესე თქუა და ერთი მანდიკი
Line of edition: 60     
ჰქონდა, ოროლისა წვერთა გამოაბა და გველსა მიუპყრა.
Line of edition: 61     
გველმა რა ღონისძიების გზა ჰპოვა, მას მანდიკთა ჩაძვრა, და
Line of edition: 62     
აქლემოსანმა ამა ჴერჴითა ცეცხლით გამოიყუანა, და გუელს
Line of edition: 63     
უთხრა:
Line of edition: 64        
-- აწ სადა გინდა, წადიო. რადგან ესეთსა ფათერაკს მოგარჩინე      Page of alt.ed.: C_242 
Line of edition: 65     
და ესეთისა ჭირისაგან გიჴსენ, ერთის მჴრისაკენ იარე
Line of edition: 66     
და კაცთა ნუღარა ავნებ, რომე კაცთა შემაწუხებელსა ამ სოფელს
Page of edition: 519   Line of edition: 1     
სახელი წაუხდება, და მას საუკუნოს მტერთ გულისად
Line of edition: 2     
გაჴდებისო. უთხრა:



Line of edition: 3  
ლექსი


Line of edition: 4        
ზეცით ღ(მრ)თისა გეშინოდეს, კაცთ აყოლე ნუ აჭირვებ,
Line of edition: 5        
მრავალს ჭირსა მორჩომილხარ, თუცა იცხრებ, თუცა ირვებ.


Line of edition: 6        
გველმა უთხრა:
Line of edition: 7        
-- ჵი, კაცო! იგი უმსგავსო სიტყუა დაუტევე; ვირემ შენ და
Line of edition: 8     
აქლემსა შენსა არა უცემ, აეასადა წავალო.
Line of edition: 9        
აქლემოსანმა უთხრა:
Line of edition: 10        
-- მე შენზე კეთილი საქმე ვყავ და ცეცხლით გამოგიყვანე,
Line of edition: 11     
აწე მუქაფად მაგას მომაგებო? უთხრა:



Line of edition: 12  
ლექსი


Line of edition: 13        
მე, რაცა ჴამდა, იგი ვქენ, სიკეთე -- კაცთა საქნელი,
Line of edition: 14        
გულარძნილი დრკუსა მოქმედებს, ვით ღვედი გამოსაქნელი. /      Page of alt.ed.: T_330 


Line of edition: 15        
გუელმა უთხრა:
Line of edition: 16        
-- შენ კეთილი მიყავ, მაგრამე იგი სიკეთე ჴამდა სხვისათჳს
Line of edition: 17     
გექმნა და ჩემთჳს არა. სხვაჲ შეჭირვებისაგან მოგერჩინა და
Line of edition: 18     
შეგეწყალებინა, -- ესე საქნელი იყო. არა უწყია, ჩემის მტრისა
Line of edition: 19     
შხამი ვარ, ადამიანიჩემგან ერთსაცა სარგებელსა არ გულობს.
Line of edition: 20     
მაშ, ჩემსა მორჩენასა რად ეცადე? ვისთანაც სიავე საქნელია,
Line of edition: 21     
მასთა სიკეთისა ქნასა რას აქნევდი? აწ ერთი ვაება ჴამს, რომე
Line of edition: 22     
შენშენ გიძღუნა. სიკეთე რომე ავსა კაცსა ზედა ჰქნა, მას შეედრება,
Line of edition: 23     
თუცა ბოროტი კეთილსა კაცსა შეამთხვიო, -- რარიგადაც
Line of edition: 24     
ჭკვათამყოფელთა უთქუამსო. უთხრა:



Line of edition: 25  
შაირი


Line of edition: 26        
ბრძენთ უთქუამს: ჭკვათა ჩხრეკითა გამოგვიცდია სახენი,
Line of edition: 27        
ჴამსკეთილისა მოქმედსა სიკეთე მალ შეახენი,
Line of edition: 28        
ბოროტის მქნელსა მოუდგა ადრე შიშთქლის მახენი,
Line of edition: 29     
და   ვინ ხელსა სობრძნით ეტყოდეს, ბრძენთ უთხრას მოსაჩმახენი!


Line of edition: 30        
ესეგუართა თანა სიკეთისა ქნა არა ჴამს, და ჰურიათა შჯულსა
Line of edition: 31     
შინაცა სწერია ჩუენი და ღქუენი საუკუნომდე მტერობა,
Line of edition: 32     
ჩუენგან თქუენი კბენა, და თქუენგან ჩუენისს თავის გატვინვა; /      Page of alt.ed.: D_236 
Page of edition: 520   Line of edition: 1     
ჩუენგან თქუენი ლტოლვა, და თქუენგან ჩუენი სიკუდილი ბრძანებულია,რომე
Line of edition: 2     
ციცხალი არ გაგვიშვათ. აწ შენ ბრძანებულსა
Line of edition: 3     
გარდაჰჴედ და დიდი ცოდვა იტვირთე. მე მცნებას არ შეურაცხვყოფ
Line of edition: 4     
და ამისთჳსცა გიკბენ სხუათა დასანახავად.
Line of edition: 5        
აქლემოსანმა უთხრა:
Line of edition: 6        
-- გუელი, მოწყალება მოიგე! შჯულშია არას ადგილს სიკეთის
Line of edition: 7     
ნაცულად სიავე არა ძეს, სარგებლის ნაცვლად -- ზიანი,
Line of edition: 8     
და მოჴმარების ნაცვლად -- წყენა. ესეთსა საქმესა კეთილი
Line of edition: 9     
ბოლო არა აქვსო.
Line of edition: 10        
გუელმა უთხრა:
Line of edition: 11        
-- თქუენ, ადამის ტომთა წესი იეგ არის: კეთილის წილ ბოროტსა
Line of edition: 12     
უზამთ. / აწ მეცა თქუენსა ნაქმარსა წესსა გიყოფ. რომელსაც      Page of alt.ed.: C_243 
Line of edition: 13     
მუქაფას თქუენ ბაზართაჯყიდით, მეცა თქუენ მოგყიდიო.
Line of edition: 14     
უთხრა:



Line of edition: 15  
ტაეპი


Line of edition: 16        
შენს წლამდი განასყიდარსა წამზე მოგყიდი მდიდარსა.


Line of edition: 17        
კაცისა მრავალსა ვედრებასა გუელი არა უსმენდა, და ადრე
Line of edition: 18     
გარდაწყვედასა ცდილობდა და ეტყოდა:
Line of edition: 19        
-- პირველად შენ გიცე, თუ შენსა აქლემსაო? -- კაცი
Line of edition: 20     
ეტყოდა:
Line of edition: 21        
-- მრუდსა საგონისსა გაეშოვრე, სიკეთის ნაცულად სიავე
Line of edition: 22     
უბადო საქმეაო.
Line of edition: 23        
გუელმან უთხრა: /      Page of alt.ed.: T_331 
Line of edition: 24        
-- ამა მუქაფასა მე თქუენისა წესითა შემოგზღაო.
Line of edition: 25        
მან კაცმა ივარძმა და უთხრა:
Line of edition: 26        
-- თუცა მოწამითა დამატეხ, რომე ეგე საქმე ადამიანთაგან
Line of edition: 27     
ქნილიყოს, მაშინღა / შენგან კბენასა სულითაც მოვიყიდი, ჩემსა      Page of alt.ed.: A_154 
Line of edition: 28     
სიკუდილსა თავს ვიდებო.
Line of edition: 29        
გუელმან მიღმა მინდორთა ერთი კამბეში მძოარი დაინახა,
Line of edition: 30     
და უთხრა:
Line of edition: 31        
-- მივიდეთ მისთანა, და ამა საქმისა სახე მართლობით მას
Line of edition: 32     
გამოვჰკითხოთო.
Line of edition: 33        
კაცი იგი და გუელი კამბეშთან მივიდენ, და ენოანმა გუელმა
Line of edition: 34     
ჰკითხა კამბეშსა:
Line of edition: 35        
-- სიკეთის მოქაფა რაჲ არისო?
Line of edition: 36        
კამბეშმა უპასუხა:
Line of edition: 37        
-- თუცა ადამიანთა წესითა მკითხავ, სიკეთისა ნაცვლად
Line of edition: 38     
სიავე იციანო.ესრე, რომე მე ხანსა რასამე წელიწადთა შინა
Line of edition: 39     
ერთსა ღოღოსა უშობდი, და სახლი მისი რძითა და ერბოთი
Page of edition: 521   Line of edition: 1     
აუვსე, მისის მორჭმის საფუძველი და საძირკუელი ჩემის მიზეზით
Line of edition: 2     
იყო. და დავბერდი და მოვბერწდი, ჩემი ნაკეთვარი
Line of edition: 3     
დაივიწყა, ბოსლით ველად გამაძო; და რა ხანი ერთი ძოვნითა
Line of edition: 4     
და მოსვენებითა ჩემდა ნებისად ვეტარებოდი, ცოტა რამ სიმსუქნე
Line of edition: 5     
მომეცა. გუშინ ჩემმა პატრონმა აქათ გამოვლო და მისსა
Line of edition: 6     
თუალსა პოხილად ვეჩუენე. ერთი კაბასი მოიყუანა და მას
Line of edition: 7     
მიმყიდა, და დღეს მას მივყავარ დასაკლავადო. ესე არს ჩემისა
Line of edition: 8     
ესოდენისა ნაკეთვარისა მუქაფაო?! უთხრა:



Line of edition: 9  
ტაეპი


Line of edition: 10        
ჩემი ამბავი ესე არი, სადღა ვთქუა დასაკუნესარი?


Line of edition: 11        
გუელმა უთხრა:
Line of edition: 12        
-- გესმა, კაცო? აჰა, ჩემად საკბენელად გაემზადეო.
Line of edition: 13     
კაცმან უთხრა:
Line of edition: 14        
-- სამართალში ერთის მოწმით საქმე არ დამტკიცდებაო.
Line of edition: 15     
სხუაცა ვინმე იმოწმე და საწადელი აღისრულეო.
Line of edition: 16        
გუელმა მიხედა ერთი ხე რამე დაინახა და თქვა:
Line of edition: 17        
-- წავიდეთ, მას ხესა ვკითხოთო!
Line of edition: 18     
რა მას ხესა თანა მივიდენ, გუელმა ჰკითხა:
Line of edition: 19        
-- კაცობის რიგით სიკეთის მუქაფა რა არისო?
Line of edition: 20     
ხემ უთხრა:
Line of edition: 21        
-- ადამიანთა წესითა სიკეთის სანაცლო -- სიავეა, და სარგებლობის
Line of edition: 22     
ნაცულად -- დასაკლისიო. ამით სცან, რადგან მე ერთი
Line of edition: 23     
ხე ვარ, ამა უადგილოთა ადგილთა მავალთა კაცთა მოსამსახურე,
Line of edition: 24     
ნიადაგ ერთსა ფერჴთა ზედა ვდგავარ, რომე კა/ცი ვინმე
Line of edition: 25     
ამა უდაბურთა მაშვრალი სისხლშეშრობილი მოვიდეს
Line of edition: 26     
გაუსვენო და ჩემს ჩრდილის ქუეშე შვება მიეცეს. რა თუალსა
Line of edition: 27     
აღახმენ, ჩემთა რტოთა რომელი ცულთათჳს ტარად, სხვა
Line of edition: 28     
ბარისათვის, სხვა ფიცრად და კარებად მინატრიან! თუცა ცული
Line of edition: 29     
ახლავსთ, რომელიცა რტო მოუნდება, მომკუეეთენ, და თუცა
Line of edition: 30     
არა, ესთეთსა სიტყუასა იტყვიან და ჩემისა სიკეთისა პასუხად
Line of edition: 31     
ესრე ჩემთჳს მოინდომებენ !უთხრა:



Line of edition: 32  
ლექსი


Line of edition: 33        
მე თავთა მათთა ვაჩრდილებ, მალ გაუსვენებ შრომასა
Line of edition: 34        
იგინი ძირით მომთხრისა ცდილობენ არ დაცხრომასა!


Line of edition: 35        
გუელმა უთხრა:
Line of edition: 36        
-- ესე მეორე მოწამე, რომელმა დაამტკიცა. აწ კბენისათჳს
Line of edition: 37     
სიყუა აღარა გაქვს რაო.

Page of edition: 522  
Line of edition: 1        
კაცმან უთხრა:
Line of edition: 2        
-- სული ტკბილია და ძნელად გასაცემი, და სოფლით გასვლა
Line of edition: 3     
საზარელი! თუცა ერთსა სხვასაცა იმოწმებ, უცილოდ
Line of edition: 4     
საკუდავად თავსა მოგცემო.
Line of edition: 5     
საკვირველად ერთი მელი დაინახეს, ახლორე დგა და მათსა
Line of edition: 6     
ცილებასა ისმენდა და მათსა სარჩელთა გულის სიღრმითა
Line of edition: 7     
სჩხრეკდა. გუელმა უთხრა:
Line of edition: 8        
-- აჰა, მელი, და მასაც ვკითხოთ, იგი რაღასა გეტყუისო.
Line of edition: 9        
მან კაცმა კითხვა დაასწრო. მელმა შეტუქსა და უთხრა:
Line of edition: 10        
-- არა იცი, სიკეთისა მუქაფა ავი არისო? შენ მაგა გუელისათჳს
Line of edition: 11     
რომელი სიკეთე გიქნია, რომე ნაცულად ტანჯვასა
Line of edition: 12     
შემთხუვევიხარო?!
Line of edition: 13        
მან კაცმა თჳსი ამბავი ყოველივე უთხრა. მელმა უთხრა:
Line of edition: 14        
-- ჭკვიანსა ვისმე გავხარ და ეგეთი ტყუილი ვით იკადრეო?
Line of edition: 15     
უთხრა:



Line of edition: 16  
ლექსი


Line of edition: 17        
ბრძენთაგან მრუდი სათქმელი, თქვი, თუ რა სავარგონია,
Line of edition: 18        
კაცურსა კაცსა ტყუილი არ შვენის, გამიგონია.


Line of edition: 19        
გუელმა უთხრა:
Line of edition: 20        
-- მართალსა იტყვის! ამა მანდიკითა, რომელი პალანთა
Line of edition: 21     
ჰკიდავს, ცეცხლისაგან გამომიყუანაო.
Line of edition: 22        
მელმა შერისხა:
Line of edition: 23        
-- მე ვით დავიჯერო, ესრე დიდი გუელი ამა მცირეთა მანდიკთა
Line of edition: 24     
ჩაეტევაო?!
Line of edition: 25     
გუელმა უთხრა:
Line of edition: 26        
-- თუცა არა სჯერიხარ, აწ ჩასძვრები და თვალით ნახეო.
Line of edition: 27        
მელმა უთხრა:
Line of edition: 28        
-- როდესაც თუალით ვნახავ, მაშინღა დავიჯერებ, და
Line of edition: 29     
თქუენსა სწორესა სამართალსა მაშინღა ვიქ, რომელსა შინა
Line of edition: 30     
მიდგომა, და შემწეობა და სიქიშპესა საქმე არა ერიოსო.
Line of edition: 31     
კაცმა მანდიკსა პირი აუღო, და გუელი, მელისა ქარითა
Line of edition: 32     
ალაღებული, მანდიკსა ჩაძვრა. მელმან მან კაცს უჴმო:
Line of edition: 33        
-- ეჰა, რა შენი მტერი გაბმული ნახო, ხანთა ნუღარ აყოვნებო!
Line of edition: 34     
უთხრა:



Line of edition: 35  
ლექსი


Line of edition: 36        
რა მტერი ჴელთა დაიპყრა, მორევით შეიწრებული,
Line of edition: 37        
ბრძენთ უთქუამს: ხანთა ნუ დაზამ, აღარ შეიქნას რებული!


Page of edition: 523  
Line of edition: 1        
კაცმან მან მანდიკისა პირს მოჰკრა, და მიწასა ზედა ესოდენი
Line of edition: 2     
აწყვიტა, გუ/ელი სრულიად გაგალა, და მისისა გესლისაგან
Line of edition: 3     
მორჩა, და ერნი მისის შიშისაგან დამშვიდდა. თქუა:



Line of edition: 4  
ტაეპი


Line of edition: 5        
ავი სიკუდილი წესია, სიცოცხლე უარესია!


Line of edition: 6        
ამა არაკისა შესაძინელი ესე არს, რომე ჭკვათამყოფელმა
Line of edition: 7     
კაცმა სიფრთხილე არა დაუტეოს, და გაკრძალვა არ დააგდოს,
Line of edition: 8     
და მტრის მოუძლურებაზედ არ ალაღდეს, და მისის
Line of edition: 9     
მდაბლა ქცევისათჳს არ მიენდოს, რომ მისის ჴერჴისაგან არ
Line of edition: 10     
მოუღონოვდეს. უთხრა.



Line of edition: 11  
შაირი


Line of edition: 12        
ვინ მტერთა სიტყვით განლაღდეს, ქარი შეისხას ძალისა,
Line of edition: 13        
სიბრძნის ლამპარი დაუშრტეს სიმცხინვარისა ალისა!
Line of edition: 14        
მტერი ვის გაუმოყურდება? გული უც ქვისა სალისა!
Line of edition: 15     
და   მაშინღა იქნას, რკინისა სილბო მიეცეს კალისა.


Line of edition: 16        
ჭილყუავმა უთხრა:
Line of edition: 17        
-- ეგე სიბრძნისა სიტყუანი, შენგან თქმული, მოვისმინე.
Line of edition: 18     
ეგე ბრწყინვალე კუშტობა, რომელი ჭკვათა ლითონით გამოიღე,
Line of edition: 19     
ვსცან და გული გამინათლდა. შენისა კაცობისა და მოწყალების
Line of edition: 20     
საკადრისი ეს არის, დაჟინებისა უგბილობისაგან
Line of edition: 21     
ჴელი აიღო, და ჩემი ვედრება მიოსმინო, და მოპყრობის წესი
Line of edition: 22     
გაასრულო. ბრძენნი იყტყვიან: სახელგანთქმულსა კაცსა მიერჩოდეო
Line of edition: 23     
და ავსა კაცსა მოერიდეო, ქამისათვის რომე სახელოანი
Line of edition: 24     
კაცი ერთსა ჟამსა მეცნიერების სიკეთის წესითა გულიისაწადელს
Line of edition: 25     
აპოვნინებს, უცხოობისაგან შეითვისებს, მოყრობას ნამეტნავად
Line of edition: 26     
სიმტკიცეზედ დაამყარებს. ავგული მოყუარე რომელი
Line of edition: 27     
იყოს, ალერსის სიტკბოსა ვერ გამოსცნობს, და ასის წლისა
Line of edition: 28     
მოყრობას ერთსა წამსა გააქარვებს, და წუთსა ერთსა იავარ
Line of edition: 29     
ჰყოფს; მისსა საფერთა კაცთა მსწრაფლ ჰპოებს და გამოყვრდება,
Line of edition: 30     
და მოყრობისა საფუძველსა მალე მოანგრევს, და, კეცის
Line of edition: 31     
ჭურწელივით, სწრაფად შეიმუსრება და არარათი განმრთელდება.
Line of edition: 32     
კეთილის გზით უთქუამთ:



Page of edition: 524  
Line of edition: 1  
შაირი


Line of edition: 2        
მოყუარე ძებნე ესეთი: ბრძენი, მართალი, გზიანი,
Line of edition: 3        
სოფლის მოშლამდე თანადი, ვითასოფელი მზიანი.
Line of edition: 4        
სახლს რა ალიზი საძირკულად დაუდგა, თუცა ბზიანი,121*      Page of alt.ed.: T_334 
Line of edition: 5     
და   წვიმითა ჩამოიზვლევა, დაგემართება ზიანი!


Line of edition: 6        
მე მათგან ვარ, რომე ჩემსა მოყურობას მინდობა აქუს. ესოდენი
Line of edition: 7     
ხანია აქა ვზი, და შენთანა ერთგულობის ჯდომის მონატრე
Line of edition: 8     
ვარ, რომე / ამა კარისა მოსამსახურე ვიყო, და არარას      Page of alt.ed.: D_339 
Line of edition: 9     
საქმით არა გავეშორო. და ვერცა ჩემი გული გაისვენებს, ვირემ
Line of edition: 10     
შენის ალერსითა არა პატივ-მცე. უთხრა:



Line of edition: 11  
ფისთიკაური


Line of edition: 12        
შენთანა ტურფის კალთას შევიპყრობ ჴელით ადვილა, არ გასაშვებელად
Line of edition: 13        
მრავალი სისხლის წყალი122* შემისვამს შენის შეყრისთჳს, ჩემდა საშვებლად.


Line of edition: 14        
თაგუმა უთხრა:
Line of edition: 15        
-- შენს ერთობასა და ალერსსა სულითაც მოვიყიდი, მაგრამ      Page of alt.ed.: C_246 
Line of edition: 16     
ამისთჳს ესრე შორს მეჭირა, რომე შინისა გონებითა შინა
Line of edition: 17     
არ გამგმო, ჩემთა ჭკუათა მიზეზი რამე ვერარაჲ გეპოვნაო რა
Line of edition: 18     
და ესე არ გეთქუა, რომე უძლური, უღონო და შეუგებელი
Line of edition: 19     
მოყუარე ვიპოვნეო. წეღანც გითხარ, შენი მოყურობა ჩემს გულს
Line of edition: 20     
დიდად უნდა, და შენი ალერსის სურვილი საზღვარს გარდასცილდაო.
Line of edition: 21     
უთხრა:



Line of edition: 22  
შაირი


Line of edition: 23        
რა გულთა მეხებრ მოყურისა სურვილი ჩაიჭრებისა,
Line of edition: 24        
მას გულს მოყურობის ხალისი არ ოდეს მოაკლდებისა.
Line of edition: 25        
შატრფოჲ ძებნად არ წავა, -- ტრფიალი იარებისა,
Line of edition: 26     
და   გული გულისა მოყუარე უგულოდ მალ დადნებისა!


Line of edition: 27        
ამის შემდგომად გამოვიდა და სოროსა პირთა დადგა. ჭილჭუავმა
Line of edition: 28     
უთხრა:
Line of edition: 29        
-- რაჲ მიზეზია შენი წინაწამოუდგომლობაჲ ანუ ჩემისა
Line of edition: 30     
პირისაგან რაჲ სახედველი მაქუს? კუალად რაჲმე გიცს გონებათა
Line of edition: 31        
შინა და რიდი რამე არა გაგიშორებიაო?

Page of edition: 525  
Line of edition: 1        
თაგუმა უთხრა:
Line of edition: 2        
-- თუცა ვინმე თუისის მოყურობისათჳს სული გაწიროს და
Line of edition: 3     
თჳსი სატრფიალო ცხორება თჳსა მოყუარესა ანაცუალოს, მას
Line of edition: 4     
მართალი, საკუთარი მოყუარე და მეგობარი ეწოდების; რომელიცა
Line of edition: 5     
ამა საწუთროსა საქმისა სამჯობინართათჳს შერიგდებიან
Line of edition: 6     
და გაერთდებიან, რაცა მათი წესია, ერთმანეთზედ არც ნამეტურ
Line of edition: 7     
უხობენ და არცა სრულიად ძუნწობენ, -- იგინიცა ერთი
Line of edition: 8     
შუათანა მეგობრობა / და მოყურობა არის, და სიკეთისაკენ / უფრორე      Page of alt.ed.: A_156 
Line of edition: 9     
ჰკერძობს; და რომელიცა დროსა და ჟამისა მოსლვისათჳს,      Page of alt.ed.: T_335 
Line of edition: 10     
ანუ დიაცთა შუამდგომლობითა, ანუ ხვასტაგთა და
Line of edition: 11     
აგარაკთა მფსონობითა მეგობრობენ და მოყურობენ, იგინი მებადურთა
Line of edition: 12     
ჰგუანან: საკენკთა თჳსისა სარგებლისაჳს დაჰფანჩუენ,
Line of edition: 13     
არათუ ფრინველთა საძღომად! და ესეთსა მოყურობასა
Line of edition: 14     
თუცა ნდომა გარდამათა, უცილოდ, ბოლოდ მტრობა შეექნებაო.
Line of edition: 15     
უთხრა:



Line of edition: 16  
ლექსი


Line of edition: 17        
რომელსა გუამსა ქიშპობა სამუდმოდ დაემკვიდრება,
Line of edition: 18        
მოყურობისაგან უმეტეს მტერობა გაემდიდრება!


Line of edition: 19        
მოყუარე იგი, რომელი მოყურისათჳს სულსა დასდებს და
Line of edition: 20     
თავისა თჳსისა მსგავსად შეიყუარებს, -- ამისი უდიდესი სიყუარული
Line of edition: 21        
არა არს, და ესეთსა მოყუარესა მსგავსი არა ჰყავს, და
Line of edition: 22     
მისი საზღუარი სულთა დადება არის, და სამუსიკოთა ლექსთა
Line of edition: 23     
შინა ესე უფროსად ქებულა საუნჯეთა წარგებისაგანო. უთხრა:



Line of edition: 24  
ლექსი


Line of edition: 25        
უნჯთათჳს ლომნი ჭაბულნი ასი აზთასნი არიან,
Line of edition: 26        
მაგრამ რა სულზე მიდგება, სიკუდილი შეეზარიან!


Line of edition: 27        
არა მინდა დაგეფაროს, მეგობრობის კარის გაღება და საალერსო
Line of edition: 28     
გზით გახსნა სენთან ჩემის სილის ოდნად საწადელია
Line of edition: 29     
/ და სრულობით ყოველი სიყუარულისა წესის საქმე ჩემი თქუენთან      Page of alt.ed.: D_240 
Line of edition: 30     
მიწუდომილა. უთხრა:



Line of edition: 31  
ტაეპი      Page of alt.ed.: D_240 


Line of edition: 32        
მივადგე სულსა-ყე, დასასრულს, მისგანც გავდგები, აწ გიზამ სრულსა.123*


Page of edition: 526  
Line of edition: 1        
თუცა გონებასა ბოროტი სახე შემომეკრიბა, არასა დროსა
Line of edition: 2     
მეგობრობა ესე არა მოჰჴდებოდა, და სოროსა უბისაგან არა გამოვსძვრებოდი
Line of edition: 3     
და არცა შენსა მოყურობასა შევიწყნარებდი. შენი
Line of edition: 4     
ერთგულება** ჩემის შეთჳსების წადილისა საეჭვის საზრვარზედა
Line of edition: 5     
ზომისაგან მეტად გარდასულია, და მეცა მორჩენილვარ
Line of edition: 6     
და უსუსურის მიუნდობლობის გზა შეკრულა. მაგრამ შენი
Line of edition: 7     
ნათესავნი და მოყუარენი მატყუარნი, დაუნდობელნი არიან, და
Line of edition: 8     
არცა შენი მსგავსნი არ არიან. მათგან დაუნდობრობისა მეშინიან
Line of edition: 9     
და არამც ჩემი სიკუდილი მათ მოინებონო!
Line of edition: 10     
ჭილყუავმა უთხრა: /      Page of alt.ed.: T_336 
Line of edition: 11        
-- ჩემსა მოყუარეთა და ჩემსა შუა ესეთი ფიცია, ჩემის
Line of edition: 12     
მტრისა მტერინი და მოყუარისა მოყუარენი არიანო.
Line of edition: 13        
თაგუმა უთხრა:
Line of edition: 14        
-- რომელიცა ჩემისა მოყუარისა მტერსა დაემოყურების
Line of edition: 15     
იგიცა ჩემი მტერი შეიქმნების, და ჩემისა მტრისა მოყუარესა
Line of edition: 16     
ვინცა დაემტერების მე დამემოყურებისო. უთხრა:



Line of edition: 17  
ლექსი


Line of edition: 18        
ორთა კაცთაგან გიჯობიან გულისა მოშოვრებანი:
Line of edition: 19        
მტრის მოყურისა და მოყურის მტრის, ვისგან მოგხვდების ვებანი.


Line of edition: 20        
ამისთჳს უთქუამთ ბრძენთა, მოყუარენიცა და მტერნიცა
Line of edition: 21     
სამსახენი არიან: საცხადოო მტერნი, და მოყუარის მტერი, და
Line of edition: 22     
მოყუარე მტერი. აგრავე მოყუარენიცა: მოყუარე გულითადი
Line of edition: 23     
და მოყუარის მოყუარე და მყრის მტერი. უთხრა:



Line of edition: 24  
შაირი


Line of edition: 25        
ეგრე მტრისა არ მეშინის, რადგან ცხადად მაწყინარობს,
Line of edition: 26        
მოყუარესა მტერსა უთხრი: მემოყურება, მოცინარობს,
Line of edition: 27        
მოყურის მტერი არ მაძინებს, არცა თჳითან მოძინარობს,
Line of edition: 28     
და   გული ჩემი რასა ლამის, რად არა ჩქარობს, რადმცა წყნარობს?!


Line of edition: 29        
ჭილყუავმა უთხრა:
Line of edition: 30        
-- შენისა სიტყუვისა ძალი ვსცან. მადლი ღ(მრ)თისა, რომე
Line of edition: 31     
მოყურობის რიცხვსა შინა გასაწყო რიგები, სიმტკიცე და სიმაგრე
Line of edition: 32     
შენსა და ჩემში დასდევ; რომე მე ამასა ვსცდილობ: რომელსაცა
Line of edition: 33     
ჩემდა მოყურად ვიცნობ, იგი შენიცა მოყუარე იყოს
Page of edition: 527   Line of edition: 1     
და ჩემდა საყუარლად მას მივიჩნევ. რომელიც შენის საწადლის
Line of edition: 2     
მცდელი იქნება, და რომელიცა შენ გაგითჳისდება, იგი ჩემიცა
Line of edition: 3     
თჳსი იქნება; და თუცა ჩემი საკუთარი ამხანაგი შენ გაგეშორება,
Line of edition: 4     
ჩემგანცა მისი გაშორება დაიჯერე, რაგინდ დიდად საყუარელი
Line of edition: 5     
იყოს. უთხრა:



Line of edition: 6  
ფისთიკაური


Line of edition: 7        
ვის მეგობრობისა ერთგულებისა დაღი არ აჯდეს საწადლის პირსა,
Line of edition: 8        
მოყუასი მტერი მამადაც მყუანდეს, ყოლე გავაძებ მიღმა ნაპირსა.


Line of edition: 9        
ჩემსა სიმდიდრესა და მის დიდებულობასა რჩევასა და გაპირებასა
Line of edition: 10     
შინა ამას ვაცადუნებ: რადგან თუალი, ყური და ენა
Line of edition: 11     
გუამთა დარაჯანი არიან, / გულისა ჩემისა სიხარულიცა, თუცა      Page of alt.ed.: C_248 
Line of edition: 12     
შენი ორგულობა რამე შევამცნივე, წამსა შინა ყოველსავე
Line of edition: 13     
გუამისა ჩენისაგან კიდეგან ვყოფ, უფსკრულთა ჩაუტევებ. /      Page of alt.ed.: T_337 
Line of edition: 14     
უთხრა:



Line of edition: 15  
ლექსი


Line of edition: 16        
თუცა ერთი ასო შენი დაემოყროს შენსა მტერთა,
Line of edition: 17        
ორკეც მტერად შეირაცხე, ორად გაჭერ, შერთა მტვერთა!      Page of alt.ed.: A_157 


Line of edition: 18        
თაგუსა ამა სიტყვითა გული შეუჯერდება, მიიახლა და ჭილყუავი
Line of edition: 19     
მხურვალედ მოიკითხა. ერთმანერთს გარდაეხვივნენ, და შვება
Line of edition: 20     
და ალერსი გაამრავლეს. თქუა:



Line of edition: 21  
ტაეპი


Line of edition: 22        
ლხინის სარტყელი წელთა შეირტყათ მოყურისა გულთა ჩასახუტებლად!


Line of edition: 23        
რაოდენ დღეთა ესრეთ განვლეს. თაგვი მისა შესაფერად
Line of edition: 24     
მასპინძლობდა, რიგი და მაემნისა წესი არა დააკლო რა. მერმე
Line of edition: 25     
უთხრა:
Line of edition: 26        
-- ეჰა, ძმაო! თუცა აქა სადგომლად დაიბარგებ და დედაწულთა
Line of edition: 27     
მოასხამ, მეტად გაერთება იქნება, და დავიმადლებ
Line of edition: 28     
რადგან შესაყრელი სიყუარული სულსა შენსა ზედა დამიცს.
Line of edition: 29     
და თუცა ამას არა იქ, ესე ადგილი უხამსი და უგემური შემექნება
Line of edition: 30     
რადგან ჩემი სადგომი აქ არის, არცა ურიგო ადგილი
Line of edition: 31        
მგონია: დია სუენიერი და გულის გასამხიარულებელია! და
Line of edition: 32        
თუცა ესე არ იქნების, უმჯობესი ბრძანეო.
Page of edition: 528   Line of edition: 1        
ჭილყუავმა უთხრა:
Line of edition: 2        
-- ადგილობითა კეთილი, და ვრცელი და ჰაერკეთილია, და
Line of edition: 3     
სიტყუაცა არა ითქმის რა, მაგრამე გზა ადგილია, და მგზავრი
Line of edition: 4     
ხშირად დიან და მავლობენ, და მათან მრავალი ჭირი შეგვემთხვევა,
Line of edition: 5     
და მტრისაგან მრავალი ზრუნვა მოგვხვდება. ერთსა
Line of edition: 6     
ადგილსა ხევნარიანი ადგილია, სიკეთითა და სასიხარულოთა
Line of edition: 7     
ნათლითა სავეს, ჰაერმაშვნეობითა ერთისა წალკოტისა მსგავსად
Line of edition: 8     
შესაქცეველი და სალხინო სამყოფი. უთხრა:



Line of edition: 9  
შაირი


Line of edition: 10        
ახალი მწვანე გაშლილი, წყლისპირი ყუავილოსანი,
Line of edition: 11        
დილის ნიავი მქროლელი, ამბრისა სუნთა მყნოსანი,
Line of edition: 12        
ნარდი შროშანთან ნარევი უდროოსა და დროსანი,
Line of edition: 13     
და   ია და ვარდი სალხინოდ უსხენან, ვითა მგოსანი.


Line of edition: 14        
ერთსა ჩემს მოყუარესა კუსა მუნ სამყოფი აქვს, მის გარემოს
Line of edition: 15     
ჩუენი საზრდელიც მრავლად იშოება, არცა კაცთა ფერხი
Line of edition: 16     
ხვდების. თუცა გწადს, და ერთად მუნ ვიდოდეთ და რაღაცა
Line of edition: 17     
დღენი დაგვრჩომია, შვებითა და ლხინითა ვაღამებდეთო. /
Line of edition: 18        
თაგუმა უთხრა:      Page of alt.ed.: T_338 



Line of edition: 19  
ჩახრუხაული


Line of edition: 20        
თუცა სუდრისა, სიკუდილს უდრისა, კალთა მიწას ქუეშ არ გამეშალა.
Line of edition: 21        
ნუ ირწმენ, რომე შენ გაგიწყრომე: შენს კალთას ჴელი პყრობად მეშალა.


Line of edition: 22        
არა საწადელი შენისა ხლებისა უბედნიერესად არა მჩანს
Line of edition: 23     
და არცა სანდომელი შენისა შეყრისათჳს შემიდარებია. ადაცა
Line of edition: 24     
შემ მზესავით მისდრკები, მე ჩრდილებ უკან შეგიდგები; რორომელსაცა
Line of edition: 25     
მიწასა საჴლისა** ბერტყვითა გავლი, კალ/თასავით
Line of edition: 26     
ფერჴსქუჱსე დავეფინები; ვირემდე სული ჩემი სილთამხუთავთა      Page of alt.ed.: C_24 
Line of edition: 27     
ჭანგთა შინა არ ჩავარდება, ერტისა ჴელსა სურვულის
Line of edition: 28     
კალთას არ მოვსხლეტ. უთხრა:



Line of edition: 29  
ლექსი


Line of edition: 30        
საუკუნის საშუებლისა საყელო და ანუ კალთა,
Line of edition: 31        
თუ შეიპყრას, ვინ გაუსვას შემცდართა და მოსაკალთა?


Line of edition: 32        
ამა ადგილსა რომე ვიყოფები, უწინდელი ჩემი სამკვიდრო
Line of edition: 33     
არ არს, ჩემდა უნებურად აქა წამოვიწიე. / თუცა ამბავი გაგრძელდების,      Page of alt.ed.: D_242 
Page of edition: 529   Line of edition: 1     
მრავალი საკვირველი წარმოითქმის. და ერთსა ადგილსა
Line of edition: 2     
დავსადგურდებით, და გულით მოიწადინებ, მოგახსენებ.
Line of edition: 3     
უთხრა:



Line of edition: 4  
ტაეპი


Line of edition: 5        
მრავლისაგან ცოტას გეტყვი, არ შეწუხდეს გული შენი.


Line of edition: 6        
საუბარი მათი ამაზედ მოსწყდა, და ჭილყუავმა თაგვსა კუდი
Line of edition: 7     
ნისკარტით შეუპყრა და ხევნარიანთაკენ იარა. რა წყალთა
Line of edition: 8     
პირთა მიახლოვდა, სადა სამყოფი გაეგულვა, კუ იგი აქა-იქ
Line of edition: 9     
მიმოვლიდა და შორით ჭილყუავის სისავე გაიცადა, შეშინდა
Line of edition: 10     
და წყალთა შიგან ჩაიყუნთა. ჭილყუავმან თაგვი ნელად მიწათა
Line of edition: 11     
დასვა, კუსა მას ჴმა უყო. ჳუმ რა მისი ხმა იცნა, წყლისაგან
Line of edition: 12     
გამოვიდა და საყუარელის მოყუარის პირი დაინახა, სიხარულის
Line of edition: 13     
უშნის სულთქმა ჰეართა აღაბნია. თქუა:



Line of edition: 14  
შაირი


Line of edition: 15        
ჩემი საწადი მოყუარე სალხინოდ მიმოვარდია,
Line of edition: 16        
ბნელ ბედსა ბედი მიბედე, ამად მადლობად ვარ დია.
Line of edition: 17        
მწუხარებისა ეკალი აღარ მწერტს, განავარდია,124*      Page of alt.ed.: A_158 
Line of edition: 18     
და   სასიხარულო ჟამი მაქუს, ვკრიფო სამოთხის ვარდია!


Line of edition: 19        
მერმე ერთმანერთი მოწლედ მოიკითხნეს და კუმ ჰკითხა:
Line of edition: 20        
-- ესოდენსა ხანსა სადა დაჰყავ და რასა ყოფითა
Line of edition: 21     
მიმოვლიდიო?
Line of edition: 22        
ჭილყუავმა თავსა თჳსსა გარდასავალი ყოველივე უთხრა, --
Line of edition: 23     
ტრედთა ბადეთა გაბმა, და მათი წასვლა და თაგუისაგან გამოჴსნა,      Page of alt.ed.: T_339 
Line of edition: 24     
და მისი გაწყობა / და დამეგობრება, და მისსა ადგილსა
Line of edition: 25     
მოყუანა სრულობით უამბო. რა კუმ ესენი მოისმინა, თაგვის
Line of edition: 26     
ნახუა მოინება, და თქუა



Line of edition: 27  
ლექსი


Line of edition: 28        
ფერჴბედნიერად მობრძანდი ამა ადგილსა ფლობილსა,
Line of edition: 29        
ცოცხლება შენ და პატივი, მშვიდობა გიძღვნა ცნობილსა.


Line of edition: 30        
ბედი ჩემი სანატრელი შემექნა, რადგან თქუენ ადგილსა ამას
Line of edition: 31     
მოიწიეთ, და ჩემის წადილის ძალით თქუენის სახის ვარსკულავი
Line of edition: 32     
ჴმელეთის ცაზედ ამოცისკარდაო.
Page of edition: 530   Line of edition: 1        
თაგვმა უთხრა:
Line of edition: 2        
-- ეგეთი სიმდაბლისა ბოდიშითა მოუბნებათა პასუხი ვით
Line of edition: 3     
უნდა შევიძლოო! ანა თქუენისა ბრძანებისა ბრწყინვალე მადლობა
Line of edition: 4     
რომელმან ენამა / გამოთქუას? მე მზისა სიცხოანებასა      Page of alt.ed.: C_25 
Line of edition: 5     
თქუენისა ჩრდილითა დაფარულ ვარ და შენისა ბედნიერების
Line of edition: 6     
პირის სარგებელი ნაბუქარსავით გამმრავლებია. უთხრა:



Line of edition: 7  
ლექსი


Line of edition: 8        
პირველ წყალობად მომიძღჰნ გზის მაშვრალობის კითხვანი,
Line of edition: 9        
ბოლოდ მებედა შენისა საუბრის აღმოკითხვანი.


Line of edition: 10        
რა გზისა შრომისაგან განისუენეს, რადგან სამყოფი იგი
Line of edition: 11     
მშვიდობის ადგილი იყო, და ჩხუბისა ლაშქრისა ძალისაგან
Line of edition: 12     
სასიცოცხლო შვება აღარა შფოთევდა, და საამხანაგოთ ზრუნვის
Line of edition: 13     
მტუერი მათ აღარა ეცემოდა, ჭილყუავმა პირი ზირაქას
Line of edition: 14     
მიაპყრა და ევედრა:
Line of edition: 15        
-- ძორან რომე არაკისა თქმასა დამპირდი, რომელიცა საუკეთესო
Line of edition: 16     
იცოდე, კუს იგი მოასმენიეო, რომე ალერსობისა სახე
Line of edition: 17     
თქუენშიაცა დაემყაროს და ერთმანეთისა შემეცნებითა / სულნი
Line of edition: 18     
გავიჭაბუკოო. უთხრა:



Line of edition: 19  
ლექსი


Line of edition: 20        
აღახვენ ბაგე ლალისა ტკბილად სასაუბრონია,
Line of edition: 21        
სულთა სრა საქრით აგვივსე, ლაღობა არ უდრონია!



Line of edition: 22  
[თაგვის თავგადასავალი]


Line of edition: 23        
თაგუნამ სიტყვითა ხმიანითა კუს მოახსენა:
Line of edition: 24        
-- ეჰე, ძმაო! ჩემი სამშობლო და სამკვიდრებელი ადგილი
Line of edition: 25     
ინდოეთის ქუეყანასა ერთსა ქალაქსა შინა იყო, რომელსა მარუთს
Line of edition: 26     
უწოდდენ. მუნ ერთის მარტო/მყოფის სენაკსა შინა უზრუნველი      Page of alt.ed.: T_340 
Line of edition: 27     
ადგილი მეპყრა. ერთი ისეთი სორო შემემზადა, რავდენიც
Line of edition: 28     
თაგუნი მახლდენ, დღითი-დღე ჩემსა მსახურებასა და
Line of edition: 29     
ერთგულებასა მატებდენ. მას მარტომყოფს სიმართლისა და
Line of edition: 30     
სიწმიდისათთუის ყოველ დილასა საჭმელსა მოუძღვიდენ. მარტომყოფი
Line of edition: 31     
ცოტას რასმე სადილად სწამდა, და სხუასა სათამოსათჳს
Line of edition: 32     
გაინუზლებდა. მე მას არ ვაცლიდი, ვირე სახლით გავიდოდის,
Line of edition: 33     
მაშინვე საჭმელსა მივეტევებოდი, რაჲც მიამის, ვიგემებდი,
Line of edition: 34     
და გარდანარჩომსა სხუათა თაგუთა მივსცემდი. მარტომყოფმა
Page of edition: 531   Line of edition: 1     
ჩემის მოშოვრებისთჳს მრავალი ხრიკები შემზადა
Line of edition: 2     
მაგრამ ვერა ირგო რა. მოკლვისა საცადლითა ვერარა მოიჴერჴა.
Line of edition: 3     
ერთსა დღესა პატიოსანი სტუმარი ვინმე ეწვია. რა მოემშვიდობეს
Line of edition: 4     
და პურობა გასრულდა, მარტომყოფმა სასარგებლო
Line of edition: 5     
სიტყუანი დაუფინა, და მერმე ჰკითხა მისი გვარ-ტომობა, სლვა
Line of edition: 6     
და სადაურობა, და ადგილი და მომოსლვის მიზეზი. სტუმარი
Line of edition: 7     
იგი ქუეყანისა მნახავი კაცი იყო, და ჟამთა სიტკბოსა და სიმწარის
Line of edition: 8     
ჭაშნიკი მრავალი ენახა.



Line of edition: 9  
ლექსი


Line of edition: 10        
მოევლო ზღვა და ხმელეთი მრავალწელ დასახანებლად,
Line of edition: 11        
ურიცხვი საქმე მოემკო გულისწადილის სანებლად.


Line of edition: 12        
მარტომყოფსა მდაბლითა სიტყვითა ეუბნებოდა, და რაცა
Line of edition: 13     
თემთა უცხო და საკუირველი ენახა, ყოველსავე გულდაწყნარებით,
Line of edition: 14     
რიგიან უამბობდა. მისსა საუბარსა შინა მარტომყოფი
Line of edition: 15     
ზედასაზედა ტაშსა ჰკითხვიდა; მასპინძელი თაგვთა დაფრთხობისათჳს
Line of edition: 16     
ჰკრვიდა და სტუმარი გაქირდვად ხედვიდა; შერცხვენდა
Line of edition: 17     
რადგან ესეთი ქნა არა სტუმრისა საალერსოდ ჴამდა. გაწყრა      Page of alt.ed.: A_159 
Line of edition: 18     
და უთხრა:
Line of edition: 19        
-- ჰე, მარტომყოფო! საუბართა ზედა ტაშის კრვა უჴამსიაო
Line of edition: 20     
გამღივარ/თა და მოლიზღართა წესიაო, ესეთი საქმის ქმნა შენგან      Page of alt.ed.: C_251 
Line of edition: 21     
არა საქნელიაო, მღერა და როკვა ზეელვა შენგან სასწავლოდ
Line of edition: 22     
არა საკადრისიაო. უთხრა:



Line of edition: 23  
შაირი


Line of edition: 24        
კიცხევა ქარდად აგდება კაცისა არა წესია,
Line of edition: 25        
რომელიც ბრძენი ცრუოდეს, შმაგთაგან უარესია;
Line of edition: 26        
ვინც რომე იწყოს საქნელად მოყუასთა დასაკუნესია,
Line of edition: 27     
და   ჴმელეთზე მისგან უბილწე ეშმას რა დაუთესია? /      Page of alt.ed.: T_341 


Line of edition: 28        
მარტომყოფმა უთხრა:
Line of edition: 29        
-- ღმერთმან მაშოროს მე, სიყრმიდამ აქამდის კიცხევის      Page of alt.ed.: D_244 
Line of edition: 30     
ქაცვი კალთასა ჩემსა არა მოჰკიდებია, და არცა სიცრუისა
Line of edition: 31     
მტუერი გულისა ჩემისა ჰეართა შებნევიაო! ამა ტაშთა ჰკრვა
Line of edition: 32     
ამისთჳს არის, თაგუთა ლაშქარნი მფორიაქობენ და ჩემთა ტაბლათა
Line of edition: 33     
და ტაბაკთა იავარ ჰყოფენ, ესრე გაგულოვნებულან, რასაც
Line of edition: 34     
აქა საზრდელსა დავსდებ, სრულობით დამტაცებენ. მე მათი
Line of edition: 35     
გარდამკიდე ვერცარა პურსა ვპოვებ და ვერცაღა მათის საქმითა
Line of edition: 36     
საჭმელი სახლთა შინა შემინახავსო! უთხრა:



Page of edition: 532  
Line of edition: 1  
ლექსი


Line of edition: 2        
ათასნი ჩემისთანანი მას წინ ვერ აუდგებიან,
Line of edition: 3        
რა მარბიელად გამოვა, ვერც უკან გაუდგებიან.


Line of edition: 4        
სტუმარმა უთხარა:
Line of edition: 5        
-- იგი ყოველნი ეგრე ურცხვნი და მტაცებელნი არიანა ანუ
Line of edition: 6     
მათ შინა ერთი ვინმე მაწყინრობით მეტობსო?
Line of edition: 7        
მარტომყოფმა უთხრა:
Line of edition: 8        
-- მათში ერთი მეტობს გულოვნებითა ესრე, რომე პირისპირ
Line of edition: 9     
წინადამ საჭმელსა და საზრდოს მიმტაცებსო.
Line of edition: 10     
სტუმარმა თქვა:
Line of edition: 11        
-- მისსა ეგეთსა გამბედაობასა ერთი მიზეზი რამე ჰქონან
Line of edition: 12     
მის არაკის მსგავსად, რაგვარადაც მან კაცმა მასპინძლის**
Line of edition: 13     
ცოლს დაუჟინა, რომელსა ბლოოდ მიზეზი მოაქვს: ჴნდურის
Line of edition: 14     
მუკაშარსა სხვისა მუკაშრისა მსგავსად ჰყიდიო.
Line of edition: 15     
მარტომყოფმა ჰკითხა:
Line of edition: 16        
-- თუცა გუნებას ხარ, მითხარ, როგორ ყოფილაო?



Line of edition: 17  
სტუმარმა თქვა არაკი

Line of edition: 18  
[ხნდურის მუკაშარი]


Line of edition: 19        
რა ამა გზათა მოვიდოდი, ბინდის ჟამად ერთსა სოფელსა
Line of edition: 20     
მოველ და ერთსა მეცნიერსა კაცსა ვესტუმრე. რა სერი მივიღეთ
Line of edition: 21     
და მოვიალერსეთ, მე საგებელი დამიგეს, და ლოგინთა
Line of edition: 22     
მივწევ და ჯერეთ ძილი არ მომსლოდა. მასპინძელი იგი თჳსა
Line of edition: 23     
ცოლ-შვილთან მივიდა და ჩემსა და მათ შუა ერთი ჭილობი
Line of edition: 24     
ეკიდა, სხვა საფარებელი არა იყო რა. ამის გამო მათი ლაპარაკი
Line of edition: 25     
ყოველივე მესმოდა. ქმარმა უთხრა:
Line of edition: 26        
-- ჰე, დედაკაცო! ხვალე მინდა ამა სოფლისა ერთისა წარჩინებულისა
Line of edition: 27     
წვევა, რადგან ესე პატიოსანი სტუმარი და ჩუენი
Line of edition: 28     
მეცნიერი მიფარული გამოგუეცხადა, ესენი ერთად დავსხნა, და
Line of edition: 29     
ჩემისა საქმისა მსგავსი და მათი საკადრისი მასპინძლობა      Page of alt.ed.: T_342 
Line of edition: 30     
შეუმზადოო.
Line of edition: 31        
ცოლმა უთხრა:
Line of edition: 32        
-- შენი საქმე მიკვირან! ესოდენი არა გაქვს რა, ცოლი და      Page of alt.ed.: C_252 
Line of edition: 33     
შვილი მომყმარი გააძღო, წვეულებას რით შეიძლებო? გული
Page of edition: 533   Line of edition: 1     
უხობითა და ჴელი ცალიერობითა სავსე გაქვს და ერთი ფოლი
Line of edition: 2     
არა გეშოება მსხლისა და მარილის მისყიდვად. და თუცა ხვალისათჳს
Line of edition: 3     
ჭურჭელსა რასმე გაჰყიდი, ჩუენღა არღარა დაგვიშთენ,      Page of alt.ed.: D_245 
Line of edition: 4     
შენსა უკანა უმთხოვროდ ერთსა დღესა პურის ნატეხი
Line of edition: 5     
პოონ. ეგე საუბარი დაუტევეო!
Line of edition: 6        
კაცმა უთხრა:



Line of edition: 7  
ფისთიკაური


Line of edition: 8        
ხარბად მხედველი თუალი შეიკრებს, აგროებს, მაგრამ ვერ მოიჴმარებს,
Line of edition: 9        
ბედისა ბურთსა იგ გაიტაცებს, რომელიც გასცემს, მოიმჴრობს ჯარებს!


Line of edition: 10        
როდესაც სიუხვისა და წყალობისა ჟამნი ერთად შეიყრებიან,
Line of edition: 11     
მაშინ ჴამს სიკეთისა ქნა, ამისთუის რომე საუკუნოს საგზალი
Line of edition: 12     
ესე არს. რომელიცა ამა სოფელსა განძთა დადებასა
Line of edition: 13     
ცდილობს, ცოდვასა შეიკრებს, ამისთჳს უნჯთა მრავლად დადება
Line of edition: 14     
მღილთა შესაჭმელია, და ბოლოოდ გმობასა და ძაგებასა
Line of edition: 15     
დაუწყებენ, როგორაც მას მგელს მოუჴდაო.
Line of edition: 16        
ცოლმა ჰკითხა, როგორ ყოფილაო?



Line of edition: 17  
ქმარმა თქუა არაკი

Line of edition: 18  
[ხარბი მგელი]


Line of edition: 19        
უთქუამთ, ერთი მონადირე იყო ვინმე მჴნე და ჴელგამომავალი.
Line of edition: 20     
მისის მახისა შიშითა ქურციკი ველთა ფერჴთა ვერ გასდგმიდა,
Line of edition: 21     
ნადირნი მისის განზრახვის ჴერჴის ცდისაგან სოროთ      Page of alt.ed.: A_160 
Line of edition: 22     
ვერ გამოვიდიან.
Line of edition: 23        
თუალსწრაფი, ჴელ-ფეხ ჩაუქი, გულისხმა ზედ მორეული
Line of edition: 24     
ხრიკთა მიმრები, ფერჴგრძელი, სიცქვიტე გარდარეული!
Line of edition: 25        
დღესა ერთსა საბრჴე დაურწყო და ერთი ქურციკი შეიპყრა.
Line of edition: 26     
რა მონადირე სამალავით გამოვიდა მისად მახით გამოსახსნელად,
Line of edition: 27     
ქურციკმა სულისა მორჩენისათჳს ძლიერება მოიხჴმარა
Line of edition: 28     
საბრჴე მოგლიჯა და მინდორთაკენ იარა. გამკრთალმა მონადირემა
Line of edition: 29     
მშვილდსა ისარი დაუკილოვა, სტყორცა ქურციკსა და
Line of edition: 30        
გაგვრიმა. და დაეცა. მონადირე მივიდა, შეკრა და ზურგთა წამიოკიდა
Line of edition: 31     
და შინისაკენ წამოვიდა. მომავალსა წინა ტახი ერთი
Page of edition: 534   Line of edition: 1     
დახვდა. მან ღორმან შემოუტევა. მშვილდოსანმა მას ერთი
Line of edition: 2     
ისარი დაასპრო და ღვიძლის მკერავი ისარი სატკივართა ადგილთა
Line of edition: 3     
ეცა. ჭრილობით გაშმაგებული ტახი ზედ შემოვარდა      Page of alt.ed.: T_343 
Line of edition: 4     
და შემოჰკრა მონადირესა და ორნივე მუნვე დაიჴოცნენ. ზედ
Line of edition: 5     
ამაზედ ერთი ქურციკი და ერთი ღორი ახალი მკუდარი მუნ ეყარნენ,
Line of edition: 6     
დიდად გაეხარდა, და მრავლის შოებისათჳს სიცოცხლის
Line of edition: 7     
მოიმედე შეიქნა. და თქუა:



Line of edition: 8  
ლექსი


Line of edition: 9        
მრავალნი ჟამნი გასულან, ხანნი ურიცხვნი დროსანი,
Line of edition: 10        
ესრე კეთილთა სიმრავლე ვერ პოეს იეფოსანი.


Line of edition: 11        
აწე გონიერებისა და სარვაგისა დრო და ჟამი არს, საზრდო
Line of edition: 12     
შემოკრებულია, და თუცა შენახვად შემეზარება, ჭკუისა და
Line of edition: 13     
გონიერებისაგან კიდეგან ვიქნებიო, და თუცა მეტნობით წარვაგებდე,      Page of alt.ed.: C_25 
Line of edition: 14     
უწვრთელობა იქნება და უცოდინარი მერქმის. ნასმენსა
Line of edition: 15     
ამბავსა ნახული სჯობი. დღესა მშვილდისა საბელი შევხსნა
Line of edition: 16     
და საქმისა სიხარულის მშვილდის საბელი არ გავსწყვიტო;
Line of edition: 17     
ესე ახალი ჴორცი ერთსა ადგილსა დავაწყო და დღითი დღე
Line of edition: 18     
ნების ისარი საწადლის საგანთა მივაწვდინო; საზრდელი ესე
Line of edition: 19     
ადგილსა ერთსა მივზიდო და დრო-ჟამიერის ზრუნვისათუის
Line of edition: 20     
და ზრუნვა დრო ჟამისათჳს ერთრიგად შევიმზადოო. ბრძენთ
Line of edition: 21     
ესრე უთქუამთ:



Line of edition: 22  
შაირი


Line of edition: 23        
ერთობით ყოლე არ ვარგა უნჯისა გარდაბნევანი:      Page of alt.ed.: D_246 
Line of edition: 24        
გრძლად სიცოცხლესა ჭირად აცს უქონელობის რევანი.
Line of edition: 25        
დახარჯე საუნჯისაგან, მაგრამ არ უყო სრევანი
Line of edition: 26     
და   ყოველსა თუცა წარაგებ, ოდენ ვერ ჰპოო მცვრევანი.


Line of edition: 27        
მგელმა ნამეტნავისა სიხარბითა მშვილდის საბელი სესაჭმელად
Line of edition: 28     
მოინდომა და რა კბილითა ჭრა დაუწყო, რა საბელი
Line of edition: 29     
გაწყდა, მშვილდის გოზამ წუერი გარდაიქნია და მგელს გულსა
Line of edition: 30     
ეცა და წამსვე შინა სული წარჴდა.



Line of edition: 31  
ტაეპი


Line of edition: 32        
თჳთც მოკუდა, რაცა ეპოა დარჩა კბილთ დასაკეპოა.



Page of edition: 535  
Line of edition: 1  
*
Line of edition: 2  
* *


Line of edition: 3        
ამა არაკისა მოსაგებელი ესე არს: უნჯთა შეკრებათა ზედა
Line of edition: 4     
მოჭირვებისა ნდომა და სიხარბით მრავალთა საზრდოთა მოანგარება
Line of edition: 5     
პატიოსანთა კაცთა საძაგლად დაუცთ. ბოლოდ უმკვიდროო
Line of edition: 6     
და უბადლო გაჴდება და უჴმარი შეიქნებაო. თქუა:      Page of alt.ed.: T_344 



Line of edition: 7  
ლექსი


Line of edition: 8        
რაცა გაქვნდეს სვი და ჭამე, რადმცა ზრუნავ მონაწევსა?
Line of edition: 9        
გათენებას მიეწიე, თვარ ბნელს ნახავ მონაწევსა!**


Line of edition: 10        
ვაი, მას ბედმლაშე კაცსა და ბოროტის ტომისასა, რომელმაცა
Line of edition: 11     
ძუელი სიტყუა უგულებელს-ყოს, და მრავალის ჭირითა
Line of edition: 12     
და შრომითა საუნჯე გაიმრავლოს, და სიცოცხლის დასასრულსა
Line of edition: 13     
ურიცხვის წმუნვის კიდე აღარა დარჩეს რა! თქუა:



Line of edition: 14  
შაირი


Line of edition: 15        
რადღა შეიკრებ, მდიდარო, ურიცხვთა ოქრო-ლალებსა?
Line of edition: 16        
მოჰკვდები, სხუათა დარჩება, მაშინღა არ ივალებსა.
Line of edition: 17        
საფორიაქოთ ყოველნი ჴელ-ფერჴთა გაიმალებსა,
Line of edition: 18     
და   მის მეტსა ვერსა შეიძენ -- სულსა აუნთებ ალებსა!


Line of edition: 19        
რა მისმან ცოლმან ბრძნული სიტყვის სწავლება მოისმინა
Line of edition: 20     
და საბედნიერო საზრდოს ამბავი გულად იღო, სიფიცხისაგან
Line of edition: 21     
მოლბა და უთხრა:
Line of edition: 22        
-- ჩემო პატრონო, მცირე ბრინჯი და ჴნდური ყრმათათჳს
Line of edition: 23     
მაქვს, და აწ ვსცან, სიძუნწე უბადლო ყოფილა. აწე ათთა კაცთა
Line of edition: 24     
რაჲც ეყოფოდეს, ეგოდენსა საჭმელსა შევმზადებ, და ვინცა
Line of edition: 25     
გენებოს სტუმარნი მოაწვივე და უმასპინძლეო.      Page of alt.ed.: A_161 



Line of edition: 26  
ლექსი      Page of alt.ed.: C_25 


Line of edition: 27        
მეორეს დღესა არ გრილმან, არც სველმა მზისა წყარომან,
Line of edition: 28        
ძილისა მტვერი თუალთაგან მობანა პირთა მარომან.


Line of edition: 29        
ჴნდური იგი დაღერღა და მზეს გაუდგა გასახმობელად, რომე
Line of edition: 30     
მერმე ქმრისათჳს გემიერი შეჭამადი შემზადოს. მოვიდენ ჩიტნი
Line of edition: 31     
და კენკა დაუწყეს. თჳთან სხუას რასმე საქმობდა და ძილი
Line of edition: 32     
მოერივა, თვლემა დაიწყო. მოვიდა ძაღლი და მუკაშარს პირი
Line of edition: 33     
დაჰყო. რა დედაკაცმან ნახა, იზიზღა და მისგან საჭმლად აღარ
Page of edition: 536   Line of edition: 1     
მოინება, აიღო და ბაზართა წარვიდა. ეცა საქმე რამე მქონდა
Line of edition: 2     
მას უკან მივსდევდი. რა ის ჴნურისა მსყიდველსა თანა მივიდა,
Line of edition: 3     
მუკაშარი ჴნულზედ გაუცვალა. მან კაცმან უთხრა:
Line of edition: 4        
-- დედაკაცო ამაში ერთი რამ მიზეზია, თუარა დაღერღილი      Page of alt.ed.: D_247 
Line of edition: 5     
მუკაშარი დაუღერღელს ჴნურზედ პირისპირ რად
Line of edition: 6     
გამიცვალეო?



Line of edition: 7  
*
Line of edition: 8  
* *


Line of edition: 9        
ესე არაკი ამისთჳს ნიშნად წინ დაგიდევ, მეცა ეგრე გონება
Line of edition: 10     
მეტყვის, მის თაგვისა ეგეთი გაბედვა და გულოვნება      Page of alt.ed.: T_345 
Line of edition: 11     
ერთი რამ დაფარული მიზეზი იყოს, რა მისსა ჴელსა ეგოდენი
Line of edition: 12     
ძალი და შეუპოვრობა სხვისა საქმითა უნდა ჰქონდეს. ესე საქმე
Line of edition: 13     
ამას ჰგავს, მას განძი რამე უძეს, და მისი იმედი ესოდენსა
Line of edition: 14     
შეუპოვრობასა აქნევინებსო. თუცა მისის საქმისა ნერგსა
Line of edition: 15     
სთულისა ქარი სცემოდა, მისი პოხიერება და მშვენიერება მისისა
Line of edition: 16     
რტოთა ყლორტებთა არ გამოაჩნდებოდაო. უთქუამსთ, ვეცხლისა
Line of edition: 17     
უქონელი კაცი ფთებოლოდაცვინულს ფრინველსა
Line of edition: 18     
ჰგავსო. თქუა:



Line of edition: 19  
შაირი


Line of edition: 20        
ვეცხლს ნუ მოკლებ, ვინადგან ვეცხლსა აქვს დიდი ძალები.
Line of edition: 21        
ყოვლგნით სასო აქვს ოქროსა, ცხადი და იდუმალები.
Line of edition: 22        
პირობას** აჯობინებენ, კლდე ვერ ედაროს სალები,
Line of edition: 23     
და   მაგრამ ოქროვე აჯობებს: ანგართ მასზე აქვს თუალები!


Line of edition: 24        
მე გონება ამაზე დამიჯერებია, ამა თაგვისა ძალი და ღონე
Line of edition: 25     
ვეცხლისაგან იყოს. ერთსა წერაქვსა ვითხოვ, რომე მისი სორო
Line of edition: 26     
დავარღვიო და მოვნახო, -- მისი ბოლო სად მისწვდებისო.
Line of edition: 27     
მაშინვე წერაქვი მოიღეს მე მას ჟამს სხვასა სოროსა ვჯე
Line of edition: 28     
და მისი საუბარი მესმოდა. ჩემსა სოროთა ათასი ფრული მედვა
Line of edition: 29     
ნიადაგ მასზედ ვგორევდი, და გულთა და გონებათა სიხარულსა
Line of edition: 30     
ვმატებდი, გულისსიტყვის საწადლისა სიმრავლე
Line of edition: 31     
სულთა სალხინებელი მით მქონდა: რა მას მოვიგონებდი, ლხინი
Line of edition: 32     
და შვება მკერდთა შინა აღარ დამეტეოდა, დაუმჭნარი ვარდი
Line of edition: 33     
გუამთა შინა ამოყუავდებოდა. მან სტუმარმა ჩემი სორო
Line of edition: 34     
გარდათხარა. რა ფრულთან მიიწია და ნახა, თქუა:



Line of edition: 35  
მრჩობლედი


Line of edition: 36        
მზისაგან უბრწყინვალესო, ნათლად გიცინის ბაგენი,
Line of edition: 37        
შენი ელვარე სახელი გულისა გასაშმაგენი!
Page of edition: 537   Line of edition: 1        
მშვენიერს პირსა გაჩნია ყვითლად მკთოლვარე დაღია.      Page of alt.ed.: C_25 
Line of edition: 2        
პატიოსნობით შემკულო, ვით ფერად სრული ბაღია.
Line of edition: 3        
ხან ჴელთა მჭედელთ ამშვენებ, ვიტა კეკლუცთა იანი,
Line of edition: 4        
ხან ვეცხლის გუერთა მოჰფარავ, ვით კორდთა დარი მზიანი,
Line of edition: 5        
სიხარულისა მიმცემო, შეზრუნვებულის გულისა,
Line of edition: 6        
სოფლისა ბრძენთა მოქლონთა გასაღებელო სრულისა!


Line of edition: 7        
მარტომყოფს უთხრა:
Line of edition: 8        
-- ესე იყო მის თაგვისა გამბედაობის სათავნო, და მისის
Line of edition: 9     
ღონის მიმცემელი, მისი უნჯი და სიბრძნისა მასწავლებელი
Line of edition: 10     
და ძლიერების ზურგიო. ამას იქით ტაბლასა ვეღარ გაგირყუნის,
Line of edition: 11     
პურისა ტაბაკობათა ვეღარ მოგირბევსო.
Line of edition: 12        
მე მათსა სიტყუასა ყურსა უპყრობდი, სიმწუხარისა და
Line of edition: 13     
ვაების ზღუდე გარე მედგმო და ავსა ნიშანსა ჩემის თავისა      Page of alt.ed.: T_346 
Line of edition: 14     
თჳს ცხადად ვხედევდი. მოჭირვებით ვცდილობდი მის სოროთ
Line of edition: 15     
გამოძრომასა, და მას ჟამსა ერთი ანაზდეული ბნელბედობა
Line of edition: 16     
ჩემდა მოიწია, ესეთი შეუგებელი მოსავალი ჩემსა სამყოფსა      Page of alt.ed.: D_248 
Line of edition: 17     
ცა: რაღაცა თაგვნი ჩემთანა იყვნეს, ყოველთავე გამრიდეს
Line of edition: 18     
ჩემი სიუხვე და ქველობა მათს თვალწინ განქარდა, მარტო დატევების
Line of edition: 19     
გზა გამოჩნდა!... მოყრობისა სიკეთისა ცეცხლმა დავსება**
Line of edition: 20     
იწყო. მონებრივი კამკამი წყარო მათის სარწმუნოებისა
Line of edition: 21     
ორგულობის მტუერითა აიმღურაო. თქუა:



Line of edition: 22  
შაირი


Line of edition: 23        
გულთა მათთა სიყუარული აღარ დარჩა არცა ყოლე,      Page of alt.ed.: A_162 
Line of edition: 24        
სწავლა ვერვეს შევასმინე, ჩემ კერძ ვინღა მოვიყოლე?
Line of edition: 25        
რადგან ყველა გამერიდნეს, ოდენ სული რად ვიყოლე,
Line of edition: 26     
და   უქონელი მომიძაგეს, მყოლნი მყვეს თუ არამყოლე.


Line of edition: 27        
იგი თაგუნი, რომელიცა ჩემისა ტაბლათა გარდმონაცვივთა
Line of edition: 28     
იზრდებოდეს, და ჩემისა პურისმტეობითა რჩებოდენ, და ჩემისა
Line of edition: 29     
მოწყალებისა კალოთა მარცუალთა შეიკრებოდენ დღე-ყოველ
Line of edition: 30     
ჩემგან კეთილისა საბოძვრისა ჩვეულნი იყვნეს, რა ნახეს მათი
Line of edition: 31     
საწადელი საგონებელი ჩემთანა აღარა იყო რა, ჩემისა ერთგულად
Line of edition: 32     
სამსახურისა, და ერთობისა, და შეწევნისა, და ბრძანებისა
Line of edition: 33        
მორჩილებისაგან პირი მიიქციეს და საგმობარი და საკიცხელი
Line of edition: 34     
ენა ჩემზედ ააუბნეს, ჩემი ალერსი დაივიწყეს და ორგულობა
Line of edition: 35     
და მტერობა მოიგონეს! თქუა:



Page of edition: 538  
Line of edition: 1  
შაირი


Line of edition: 2        
გონება რამან დამიბრმო, თუცა მომიჴდა ზენითა,
Line of edition: 3        
მათი მუხთლობა, სიმრუდე ვიხილე ზე აღზრზენითა:
Line of edition: 4        
ჩემთა მოძმეთა დამაგდეს, შემქნეს ცრემლითა დენითა...
Line of edition: 5     
და   ძაღლურად კართა დაზრდილნი ფერჴთა მლოშნიდეს ენითა!


Line of edition: 6        
არაკად თქმულა ვისაც უნჯი არა აქვს, და მოყუარენი არა
Line of edition: 7     
ჰყავს, ლიტონის კაცისაგან ვერა საწადელი აღსრულდების, და
Line of edition: 8     
რაჲც სანდომელი გულთა გაუვლის, მოსაგებლად ვერ მიემთხვევისო.
Line of edition: 9     
ნაღვარევსავით, რა წვიმისაგან ადიდდეს, ვერცა
Line of edition: 10     
ტბად დადგება, და არცა მდინარედ დიან, ამისთჳს რომე უკანა
Line of edition: 11     
გამაძლიერებელი არა უვის, და მიწისა სიჴმელე შეისვამს და
Line of edition: 12     
ვერასად მიაწევსო. ბრძენთ უთქუამს: ვისცა ძმაჲ არა ჰყავს,      Page of alt.ed.: C_25 
Line of edition: 13     
სადაცა არს, ყოელგან უცხო არისო; ვისცა ძე არა უის, მისი
Line of edition: 14        
სახელი ჟამთა სიგრძეთა რუკათა ზედა აღიხოცებისო, და ვინცა
Line of edition: 15     
უქონებო და დავრდომილია, მოყუარეთ მოსძულდებისო.
Line of edition: 16     
უქონელთა მოყუარე არა ეყოლებათ: როსცა მას შეჭირვება რამე
Line of edition: 17     
ექნება, იგინი რა ცის ჴომლებრ შეკრებულნი იყუნენ, რა მის      Page of alt.ed.: T_347 
Line of edition: 18     
სა მოლოდინსა იაზრებენ, ტატანსავით გაიბნევიან, ამისთჳს
Line of edition: 19     
რომე უბადონი და ახალგამდიდრებულნი მოყუარენი სიძუნწესა
Line of edition: 20     
ირჩევენ და უხობასა და წყალობასა მოიძგებენ. თქუა:



Line of edition: 21  
მრჩობლედი


Line of edition: 22        
უპირო მოყუარის მჭვრეტელო და მისგან იმედიანო,
Line of edition: 23        
ბუზნი მუნ შემოკრბებიან, სადაცა თაფლი დიანო!
Line of edition: 24        
სადამდის ღვინო დადგანან, გისმენ მთვრალობენ ყვავილნი.      Page of alt.ed.: D_249 
Line of edition: 25        
ბზიკსავით გარ გეხვევიან, კბენით დაგმართონ ძალანი.
Line of edition: 26        
რა რომ სოფელმა დაგცალა, შენზედ იჴმარა წესები
Line of edition: 27        
ორძალებ ჩაჴვი გაფუჭდა, დაცარიელდეს ქესები, --
Line of edition: 28        
ალერსსა მიღმა მიჰკიდვენ, ზურგს დაგიწყებენ ქცევასა
Line of edition: 29        
შენის მოყურობის სახელსა უწოდენ მათს დაქცევასა, !
Line of edition: 30        
ესეთი კაცი ბაზრისა ძაღლს მიჰგავს შუკად მავალსა,
Line of edition: 31        
შენს ალერსს ის ურჩევია, სად ძუალთა ჰპოებს მრავალსა!


Line of edition: 32        
არაკებთა შინა მოუყუანიათ, ერთსა ბრძენსა ჰკითხეს: რავდენი
Line of edition: 33     
მოყუარე გივისო? მან სიტყუა უგო:
Line of edition: 34        
-- არ ვიციო. ვიდრე ყოფა-სიცოცხლე გამართუილი და საქონელი
Line of edition: 35     
მრავალი მაქვს, ყოველნი ვინმე მოყურობასა მაჩუენებენ,
Line of edition: 36     
და საერთგულოსა და სასიყუარულოსა სიტყუათა მეტყვიან;
Line of edition: 37     
და მეცა სოფელმან ჭირისა მტუერითა სვესვიანობათა
Page of edition: 539   Line of edition: 1     
თუალნი დამიბრმო, მაშინღა გამოჩნდების, ვინ მოყუარეა და
Line of edition: 2     
ვინ მტერი. რომელისა მოყუარესა ჭირისა დროსა მოსძებნის
Line of edition: 3     
და საყუარელი შეზარების ჟამთა მონახავს, მაშიმღა სწორე
Line of edition: 4     
გაირჩევაო. თქუა:



Line of edition: 5  
ლექსი


Line of edition: 6        
ვის ჟამი გარდაუბრუნდეს, დრო შეეცუალოს ბედითა,
Line of edition: 7        
მას მოყუარე და ცოლ-შვილი სიტყუით შექნას ყბედითა.


Line of edition: 8        
კუალად ფილოსოფისთ რუკასა დაუწერიათ: ერთსა მოლექსესა
Line of edition: 9     
ჰკითხესო: რასათჳს უქონელსა კაცსა მცირედნი ემოყვრებიან
Line of edition: 10     
და საქონლიანსა მრავალნიო? მან უპასუხა:
Line of edition: 11        
-- ქონება ქუეყნისა შემამკობელია. ვისთანა მკვიდრობს
Line of edition: 12     
სხუა კაცნი მას პატივსა უყოფენ და მსახურებენო, და რა ჴელთაგან
Line of edition: 13     
წაუა, მის ახლორე აღარ მიდგებიანო. თქუა:



Line of edition: 14  
შაირი


Line of edition: 15        
რა ვარდმან მწვანის კალთანი ყუავილით სავეს გაშალა,      Page of alt.ed.: A_163 
Line of edition: 16        
მაშინ ბულბულმან ათასი ჴმატკბილი ქება აშალა.
Line of edition: 17        
რა რომ სთვლის ქარმან ფურცელი გააჴმო, შექმნა ნაშალა,      Page of alt.ed.: T_348 
Line of edition: 18     
და   ბულბულმაც ვარდის სურვილი გარდაიკუეთა, დაშალა!


Line of edition: 19        
მაშინ მის თაგვებისაგან ერთი ჩემს მსახურობაზე სხუათაგან      Page of alt.ed.: C_257 
Line of edition: 20     
უფროსს თავნაჩენი იყო. მას ჩემთან ერთს წუთს ალერსი
Line of edition: 21     
თუისის სიცოცხლის ბედნიერობისაგან უტკბოსად მიუჩნდა, და
Line of edition: 22     
დღე-ყოველ მოყურობის წესთა ერთგულად მცდელობდა, და სიმართლის
Line of edition: 23     
მძებნელობით ნიადაგ ჩემთან იყო. თქუა:



Line of edition: 24  
ლექსი


Line of edition: 25        
სატრფოთა ვეტრფიალები გულითა მოუჴსნელითა,
Line of edition: 26        
მახვილიც ვერ მომაშორებს საქმითა უნანელითა.


Line of edition: 27        
მან უცნობსავით გუერდი გამიარა, და თუალი მომარიდა და
Line of edition: 28     
არ მომხედა. მე უჴმე და უთხარ:



Line of edition: 29  
ლექსი


Line of edition: 30        
წაველ და თუალი არა შემკარ, დამაგედ უნახავია!
Line of edition: 31        
ამხანაგთაგან ეგეთი საქნელად საზრახავია!


Page of edition: 540  
Line of edition: 1        
აწ შენ რაღა მოგვლენია, შენ რომე ჩემი სიყუარული და
Line of edition: 2     
სურვილი გქონდა, სადა დაგიკარგავსო?
Line of edition: 3        
მან თაგუმან პირმქისედ და კუშტად უთხრა:
Line of edition: 4        
-- უბადლო კაცი ყოფილხარ! მედად კაცი სხუას როდეს ემსახურებისო?
Line of edition: 5     
აჯნად არავისთან დაშვრებიანო. ოდეს შენს მზეთა
Line of edition: 6     
ქუეშე აღბობდი რასმე, ჩუენ ყოველნი მისთჳს გემონებოდით.      Page of alt.ed.: D_150 
Line of edition: 7     
აწე, რადგან დაგლახაკდი, რაღააო?! ბრძენნი იტყვიან: კაცი
Line of edition: 8     
უქონელი და მკოდოვანნი, რაგუარადაც ამა სოფელსა უბადოა,
Line of edition: 9     
საეჭვარია, საიქიოსა მაღლისა ხარისხისაგან ვიეთნი
Line of edition: 10     
უცხო შეიქმნებიანო. ამა მიზეზითა ნუთუ დედა-წულთ ზრუნვათაგან
Line of edition: 11     
თავი შეეძაგოს, და ბოროტისა ქმნითა სარჩოსა მოშოვება
Line of edition: 12     
მოიწადინოს, და ესეგუარი საქმე ცოდვას მოაქყვებს და
Line of edition: 13     
მას სოფელსაც დაუკარგავს. რაგუარადცა აქა შეჭირვებულია
Line of edition: 14     
მუნცა ცოდვითა დილეგთა პატიმარ იქმნასო. თქუა:



Line of edition: 15  
ტაეპი


Line of edition: 16        
წარმართთა მწირთა არც შჯული, არც აქუსთ საწუთროს ქონება.


Line of edition: 17        
აგრევე რა კაცსა ქუეყნიერი ქონება ჴელთაგან წაუვიდეს
Line of edition: 18     
თუცა მოთმენა და სასოება აღარ გარდამატა, მისი სარეწავი საიქიოს
Line of edition: 19     
საბედნიეროდ არა ჩანს. მეგობრობამ ვერა მარგო რა, და
Line of edition: 20     
მისის რიოშის საქმისაგან გამრიდა და ცუდი მიზეზი მოიდვა.
Line of edition: 21        
მე უთხარ:      Page of alt.ed.: T_349 
Line of edition: 22        
-- ეგე რაჲ სათქმელია, რომელსა იტყვი მეთქი? უქონელობა
Line of edition: 23     
მეფობისა უაღრესია, რომელსაცა გვირგვინი პატიოსნებისა
Line of edition: 24     
ადგს-მეთქი, და სამჴარი მისისა მოწმობისა მჴართა ჰკიდიამეთქი.
Line of edition: 25     
უთხარ:



Line of edition: 26  
შაირი


Line of edition: 27        
ყუალას მატს მსხემთა სიკეთე და მათი სიადვილენი,
Line of edition: 28        
არა აქუს რა და უხვად აქვსთ, არავინა ყავსთ მცილენი.
Line of edition: 29        
სხემი ცად მირბის ქუეყნითა, მითა აქვს ეს საძვილენი,
Line of edition: 30     
და   მათგან შექმნილან მდიდარნი, მრავალჯერ გასაწბილენი.


Line of edition: 31        
მაშე დავრდომილთა რათღა ძვირსა უზრახავ, მწირთა      Page of alt.ed.: C_258 
Line of edition: 32     
ალერსთა რად კიდეგან ჰყოფ?
Line of edition: 33        
მან თაგუმა მითხრა:
Line of edition: 34        
-- ვაიმე, ვაიმე, საბრალოვ! იგინი, რომელნი ჭმიდითა კაცთა
Line of edition: 35     
უქიათ და მათგან მოწონებულნი არიან-ყე, თქუენთანა საბრალონი
Page of edition: 541   Line of edition: 1     
და შეჭირვებულნი მათ არა ჰგუანან. იგინი მართალსა
Line of edition: 2     
გზათა შედგომილ არიან, ამა სოფლისა და სააქაოს დიდებისაგან
Line of edition: 3     
ჴელი აუღიათ; საჭუთროსი არა უნდომებიათ რა, ყოველი
Line of edition: 4     
მსოფლიო მოუძულებიათ, რაჲცა ჴელთა ჰქონდათ, დაუტევებიათ.
Line of edition: 5     
ესე გამცხადებული გლახაკობაა. წირთა გლახაკობა არა
Line of edition: 6     
თუ ესეთი გლახაკობაა. სიგლახაკე სხუაჲა და მწირობა -- სხვაჲ.
Line of edition: 7     
მწირი იგი არს -- ქვეყანა დააგდოს და გლახაკი იგი, რომე ქუეყანამა
Line of edition: 8     
გააგდოსო. მითხრა:



Line of edition: 9  
ფისთიკაური


Line of edition: 10        
მიწის თევზსა ჰგავს პურის გლახაკი, ვერა მპოვნელი ნოტიობისა,
Line of edition: 11        
თევზის ბუნება აქვს და წყალს ელტვის, არათუ სხუათა შეესწორობისა;
Line of edition: 12        
ხემსით გლახაკთა, არა ღმრთისათჳს გზა წარემართა სულთა მკობისა
Line of edition: 13     
და   მოკუდავის გუამით წინა მიეძღვნა მცირედი რამე მადლთა ცნობისა.


Line of edition: 14        
სიმართლისათჳს რომ სიგლახაკე თქმულა დიდად საუნჯედ,      Page of alt.ed.: D_151 
Line of edition: 15     
ღ(მრ)თის საუნჯისაგან ერთი საიდუმლო იგი არს: ზრუნვათა      Page of alt.ed.: A_164 
Line of edition: 16     
მომალხენელი, სიწმიდით განსასვენებელი სავანე, წყარო და
Line of edition: 17     
წყალი, ყოვლის ღნიოშისაგან სულთა გამბანელი, ხვაშიადის
Line of edition: 18     
სამოსელია, რომელსა ჴელი მაღალი მისსა წმიდასა გუამსა შემოსს,
Line of edition: 19     
ქუეყნის დასრულების გარჩევისა ოქრომყოფელი, თქმისა
Line of edition: 20     
და გამოთქმის განსაზღურებელიო. თქუა:



Line of edition: 21  
შაირი


Line of edition: 22        
სოფლით განდგომა პირველად თავის გაწირვა მგონია,
Line of edition: 23        
ამხანაგთ დასაფარავი, იდუმალ მოსაგონია.
Line of edition: 24        
თავი გაწირე, მოიგე ფარულად სულთ სარგონია,
Line of edition: 25     
და   თავგაუსვლელად საქმენი არარა სავარგონია!      Page of alt.ed.: T_350 


Line of edition: 26        
მაგრამ სოფლისაგან დაგლახაკება ყოველთა ბოროტებათა**
Line of edition: 27     
უდიდესია: კაცთაგან დამარტოვდება, თუალი გაუხარბდება
Line of edition: 28     
სირცხვილის ფარდაგი აეჴდება, მოწყალება საფუძველით დაენგრევა,
Line of edition: 29     
ჩხუბსა და ეშმაურობასა შემოიკრებს, საქონელი და
Line of edition: 30     
ძალი მოაკლდება, უპატიობისა და სიძუმწის მიზეზი იქნება.
Line of edition: 31     
სიგლახაკისა ბაკთა შინა რომელიცა ფერჴთა შესდგამს, მის
Line of edition: 32     
მეტს ღონეს ვერ დაიდებს, პირისწყის საფარველი უნდა
Page of edition: 542   Line of edition: 1     
აეკეცოს. პირისწყალი სარწმუნოებისაგან არს. რა მისი ქანდა
Line of edition: 2     
მოეჴოცება, მისი სიცოცხლე გაცუდდება, ჭირისა და ჭმუნვისაგან
Line of edition: 3     
შებორკილებული დაჯდების; განსვენებისა სტუმარი
Line of edition: 4     
მკერდისა მისისაგან ბარგთა გაზიდავს, და ნაღვლისა ლაშქარი
Line of edition: 5     
გულსა მისსა მოარბევს; ჭკუის სანთელი დაუშრტება; გონიერება,
Line of edition: 6     
ცნობა და დახსოვნება, და გასინჯვა -- ყოველივე მოაკლდება;
Line of edition: 7     
რჩევა, რაზომცა კარგად ეცადოს, გაუმრუდდება; რაგინდ
Line of edition: 8     
მისადმო იყოს, მიუნდობელად გამოჩნდება. მისნი მეგობარნი
Line of edition: 9     
პირველად კეთილად მხედველნი, მერმე ბოროტად მხედველად
Line of edition: 10     
ექნებიან, სხვათა დანაშაულთა მას გარდაჴდევინებენ; რაც      Page of alt.ed.: C_25 
Line of edition: 11     
სხუათა თქუან და ქნან -- მას დაებრალება; ყოველის მდიდრის
Line of edition: 12     
ქება რა ესმას, იგი მას საზრახავად აუდგება. დავრდომილმა
Line of edition: 13     
თუცა გულოვნება რამე ქნა, არად შეირაცხვენ; თუცა გაცემა
Line of edition: 14     
ეცადა -- ცუდად წარმგებად ხადიან; თუცა მოთმენა მოინება --
Line of edition: 15     
უღონოსა და მცონარსა უწოდენ; თუცა ზვაობა იწყო -- ამპარტავნად,
Line of edition: 16     
უთმინოდ და გულ-პილწად მოიჴსენებენ; თუცა ენისა
Line of edition: 17     
სიმარჯვე გამოიჩინა -- მრავალმოლაყბედ იტყვიან; თუცა მდუმარეობს
Line of edition: 18     
-- კედელსა ზედა მოხატულსა ამსგავსებენ; თუცა
Line of edition: 19     
მარტოჯდომობას იქს -- შმაგსა უწოდენ; თუცა მხიარულად
Line of edition: 20     
იცინა -- მასხარად ჩააგდებენ; თუცა სალუქობა დაიწყო --
Line of edition: 21     
ჴორცთგამასვენებულობას უზრახენ; თუცა ძველს სამოსელსა
Line of edition: 22     
და ხმელსა პურს დასჯერდა -- უჭკოს და ძუნწს დაარქმევენ; თუცა
Line of edition: 23     
ერთ ადგილს დადგება -- გამოუცდელსა და ჩრდილში ნაზარდად      Page of alt.ed.: D_252 
Line of edition: 24     
დასდებენ; თუცა იმგზავრა -- თავგამოუბმელად და
Line of edition: 25     
უბედურად ჩააგდებენ; თუცა არა იქორწინა -- ერთს რასმე
Line of edition: 26     
მოუგონებენ; თუცა იქირწინა მეძავსა და ავხორცს დაუძახებენ;
Line of edition: 27     
მის ნათესავსა და მოძმესთანა პირბილად იქნება; თუცა
Line of edition: 28     
სოფლისა ნდომა შეამჩნიეს -- ყველანი გაუმტერდებიან, და
Line of edition: 29     
არარათი არა შეიწყნარებენ, უქონელობისათჳს ყურსა აღარავინ
Line of edition: 30     
მიუპყრობს. რაცა ავი მას კაცსა მოუჴდება, ყოველივე ესეგუარის
Line of edition: 31     
სიხარბითა წაეკიდების. / თქუა:      Page of alt.ed.: T_351 



Line of edition: 32  
ლექსი


Line of edition: 33        
ბოროტის სიხარბისაგან კაცს გაუცვდება დიდება.
Line of edition: 34        
ვინცა მოითენს, უთუოდ ღ(მრ)თის კალთას მოეკიდება.


Line of edition: 35        
რა მან, ჩემმა მოყუარემენ, ესე ამბავი მოიუბნა, მე ვარქვი:
Line of edition: 36        
-- ჰე, მართალსა იტყვი-მეთქი. ესეცა მასმია, თუცა სნეულსა
Line of edition: 37     
სიმართლისა იმედი გარდაუწყდა, ანუ ესეთი სალმობა ეცეს, მისის
Page of edition: 543   Line of edition: 1     
ლხინებისა ეჭვი არღარა იყოს; ანუ კაცი უცხოთა თემთა
Line of edition: 2     
ჩავარდეს, არცაღა გარე შექცევა ძალ-ედვას და არცა დგომისა
Line of edition: 3     
ღონე ჰქონდეს, ჴელმოკლეობისა და უქონელობისაგან უადვილისია-მეთქი.
Line of edition: 4     
აწა მართლად დავირწმუნე, რომე სიტყუა ესე
Line of edition: 5     
ფილასოფოსთაგან ბრძანებულა, ესეთისა საქმისათუის მოთმინებისა
Line of edition: 6     
პირი დაუც-მეთქი. თქუა:



Line of edition: 7  
შაირი


Line of edition: 8        
უქონელობის უძნელე თემზე არ არის სენია:
Line of edition: 9        
ჴელცარიელი არვისგან სიკეთით არ სახსენია.
Line of edition: 10        
ვინც ნდომით ჭირთა ჩავარდეს, იგინი, ან ესენია,
Line of edition: 11     
და   მოკუდავსა ზრუნვა შეედვას, დაწყეოს დედის ჴსენია!


Line of edition: 12        
უქონელი და შეჭირვებულის კაცის საქმე ესრე ძნელია! თჳსის
Line of edition: 13     
სიცოცხლის საზრდოსა სხუათ უნდა შესთხოვდეს, ერთსა
Line of edition: 14     
მისსა მსგავსსა კაცსა ნიადაგ თავს აწყენდეს. ყოვლის გზით      Page of alt.ed.: A_165 
Line of edition: 15     
სიკუდილი უმჯობესია უქონელობასა. უადვილესია გუელისა პირთა
Line of edition: 16     
თითა ჩაყოფა და იქედან სასათაგან გესლისა ამოხმა, მშიერისა
Line of edition: 17     
ლომისაგან ჴორცთა მოტაცება და გარისხებულისა
Line of edition: 18     
ვეფხისა თანა ერთსა ჭურჭელთა შინა ჭამა, -- კაცი რა კაცსა
Line of edition: 19     
მიწყივ შესთხოვდეს და ექენებოდეს. ავსა კაცსა და ახალმდიდართა      Page of alt.ed.: C_26 
Line of edition: 20     
თანა ესეთი შეთხოვა და მიგან შოება განსვენება ნუ
Line of edition: 21     
გგონია-ყე, -- მთავრობისა გარდადგინებისა ჭირისა უჭირესიაო.
Line of edition: 22     
ბრძემთ უთქუამს:



Line of edition: 23  
ჩახრუხაული


Line of edition: 24        
ოთხნი სარგონი, არ სავარგონი, შესაძინელსა არ ემსგავსება.
Line of edition: 25        
მათ ოთხთა ბოლოს ვერ შეესწოროს, ამით არა ღირს მისი თავსება:
Line of edition: 26        
სიცოცხლის შვება სიკუდილის ვება, მთავრობის წართმა, -- კდემით ავსრება,
Line of edition: 27     
და   ცოდვა სანანლად აუგი მრავლად, შოვნა თხოვითა -- ჩამოხავსება.


Line of edition: 28        
მერმე მას თაგვს გამოვრიდე და ჩემის სოროს სანახავად
Line of edition: 29     
მიველ. ვნახე მარტომყოფი და სტუმარი ჩემსა ფლურებთა იყოფდეს.
Line of edition: 30     
რა გაიწილეს მარტომყოფმა თჳსი წილი ჩაჴუთა ჩაყარა
Line of edition: 31     
და ბალიშს ქუე დაიდვა. ძაღლის მსგავსმა სიხარბემ მორევა      Page of alt.ed.: T_352 
Line of edition: 32     
დამიწყო და მის ფლურების ჴელთ გდება მოვიწადინე. ნუთუ
Line of edition: 33     
კიდევე გულისათჳს ღონე მომეძია, სულისა გამშვენება მომცემოდა,      Page of alt.ed.: D_253 
Line of edition: 34     
ძმანი და მოყუარენი ეგრევე ჩემდა მოქცეულიყუნეს
Line of edition: 35     
ლხინი გამმრავლებოდა და ალერსი გამემართა! ამისისა საგონებლითა
Page of edition: 544   Line of edition: 1     
ხანი რამე დავიყოვნე. მარტომყოფს ძალი მოუვიდა.
Line of edition: 2     
თავით კერძო მივეპარე. სტუმარი იგი, მრავალგამოცდილებისა
Line of edition: 3     
ქონებელი, თურმე მღვიძარე იყო და საქმესა რასმე ჭვრეტდა.
Line of edition: 4     
რა ბალიშს მივახლოვდი, ჯოხი მკრა და ფერჴი მწარედ მატკინა.
Line of edition: 5     
ფერჴმტკივანი ძლივ სოროდ შევაწიე. რა ტკივილმან მიშვა
Line of edition: 6     
მეორედ სიხარბევე გარდმემატა. გამოველ, პარვა დავიწყევ.
Line of edition: 7     
სხვაჯერ მტყორცა და თავთა ზედა მკრა. ბრუდასხმულმა მრავლის
Line of edition: 8     
ცდითა სოროსავე შევასწარ, გულშებნედილი დავეცი და
Line of edition: 9     
მის ნაგვემისაგან ქუეყანასა განძიცა დამშხამდა და სიგლახაკეცა
Line of edition: 10     
დამავიწყდაო. თქუა:



Line of edition: 11  
ჩახრუხაული


Line of edition: 12        
კაცო რად სტირი, გიჭმუნავს პირი? უქონელობა გტკივიან მწარედ?
Line of edition: 13        
რადგან ცხოელობ, ჟამით ყოველობ, ღ(მერ)თსა მადლობდე პირმოცინარედ!


Line of edition: 14        
მაშინღა ვსცან: უბედურების წინამორბედი სიხარბეა**. ყოელთა
Line of edition: 15     
სატანჯველტა მომღები სიხარბეა: ვირემ ჩიტი სიხარბით
Line of edition: 16     
საკენკსა არა დაეცემა, ყელთა მახის თუალი არა გარდეცმის;
Line of edition: 17     
ვირე ადამიანი სიხარბესა წელთა არ შეირტყამს, მისი, პატიოსნების
Line of edition: 18     
სამოსელი არა დაუძონძდება. ვინცა ზღუასამავალობს,
Line of edition: 19     
საშიშართა გზათა ვერ ასცილდსება. იგი სიხარბისა გარდარევაა,
Line of edition: 20     
რომელსაცა პატიოსანთა პირთა სიხარბის მტვერი
Line of edition: 21     
ვერ დაედება. სიხარბის ქვის სიმსუბუქე დიდობის წონას მინდობის
Line of edition: 22     
წონას დააკლებსო. თქუა:



Line of edition: 23  
შერეული


Line of edition: 24        
ეჰა, ძმაო ანგარება ძნელი არის მოსაგებლად,
Line of edition: 25        
ყოველი სული მოიძაგებს, მოიძულვებს მოსაძებლად.
Line of edition: 26        
ორი სიტყუა მოგსმენია, თუცა გინდა საცნობარი,
Line of edition: 27        
თუ სიცოცხლე შენი გწადდეს, ძმანი გისხდეს შენდა მქებლად,
Line of edition: 28        
რაცა გქონდეს, მას დასჯერდი სახარჯო და საუბარი,
Line of edition: 29        
სხვის ქონება ნუ რა გინდა, წანართმევი მოსაღებლად!


Line of edition: 30        
მიკვირან კაცთაგან: გასვენება ნებავსთ და მრავალთა ხუასტაგთა      Page of alt.ed.: C_261 
Line of edition: 31     
შეიკრებენ, და ესე არა იციან, მოსვენება მცირედისა
Line of edition: 32     
ქონებისაგან იქნების და მით მოიპოების. უნჯთა და განძთა
Line of edition: 33     
ეძებენ და ამრავლებენ, და ესე ვერ უცნიათ, მაღლისა ხარისხისა
Line of edition: 34     
აღწევასა მისგან ჴელის აღებითა მისწვდების. თქუა:      Page of alt.ed.: T_353 



Page of edition: 545  
Line of edition: 1  
ლექსი


Line of edition: 2        
პატივს იგი მიოპოვებს, ვინ სოფელსა მოიძულებს,
Line of edition: 3        
ვინ სიხარბეს მოიძაგებს, სულსა აღარ დაიწყლულებს!


Line of edition: 4        
მას უკან მუნ სოროს ნახვით ჩემი საქმე გავმართე და სიხარბისა
Line of edition: 5     
ნერგი გულის კორდიდამ აღმოვფხვარ. ღ(მრ)თის წყალობის
Line of edition: 6     
რტოთაგან მდღევრის დაჯერების ხილი ჴელთა მომეცა.
Line of edition: 7     
ღ(მრ)თის განგებასა დავსჯერდი და ჯამთა და დროთა მოსავალსა
Line of edition: 8     
თავი მივანდევ, და გულთა ჩემთა განვიზრახე, და ვთქვი:
Line of edition: 9     
რადგან ქუეყნის კაცნი ამა მოსავლისათჳს ავკაცად და საგმობარადმდებენ,      Page of alt.ed.: A_166 
Line of edition: 10     
ამისთჳს ესე უმჯობესია, რადგან ჩემისა ჭკუათა      Page of alt.ed.: D_254 
Line of edition: 11     
გონება საშოვრის ნდომისა თუალით კილოთა მიგკურია
Line of edition: 12     
მისის არე-მარის ხედვისათჳს დავაბრმო! არაჟამად არ ქნილა
Line of edition: 13     
და არას ბედნიერს დროსა ჴერჴთა კუალი და ნიშანი საცხადო
Line of edition: 14     
არ შექმნილოყოს; არას სახლსა არ დამართებია, სიკუდილისა
Line of edition: 15     
ზარი კართა არ მისდგომოდეს. ვინ ამაღლდა, რომელი არა
Line of edition: 16     
დაეცა? სადა შეკრებული დაადრგა, რომელი არა განიბნივა?
Line of edition: 17     
რომელი წველი მხიარული დარჩა, რომე სისხლის დოსტაქანი
Line of edition: 18     
არ შესვა? ვის გაეღო საბედნიერო კარი, რომელსა ათასი
Line of edition: 19     
ჭირი ზურგთა არ აეკიდაო? თქუა:



Line of edition: 20  
შაირი


Line of edition: 21        
ურცხვია ესე სიფელი ვითა როსკიპი დედანი,
Line of edition: 22        
ყოველსა ქმარსა მის გამო ეწოდებოდა მცვედანი;
Line of edition: 23        
ბაგე მიუპყრის შაქრისა, სასხვიდოდ შესკუნის მკედანი,
Line of edition: 24     
და   მისი ტრფიალი არ დარჩა, არ გაუმრუდდა ბედანი!


Line of edition: 25        
ესეთისა უჴანოსა ჴელის კიდება არა სარგებელია, მისთჳს
Line of edition: 26     
შვრებოდეს, და მისთჳს ზრუნვა გაიმრავლოს, მისისა სიმუხთლისა
Line of edition: 27     
ზიანსა და სარგებელსა შეეთვისოსო. თქუა:



Line of edition: 28  
შაირი


Line of edition: 29        
საწუთროსაგან ვინ პოვა სიკეთე პატიოსანი,
Line of edition: 30        
ბოლომდი ლხინთა ქონება, ჟამიერობა დროსანი?
Line of edition: 31        
მას აქვს ჭირი და ნაღველი, სიკუდილი სამაროსანი,
Line of edition: 32     
და   მერმეღა სულთა წარწყმედა, ტანჯვა საიეფოსანი!


Line of edition: 33        
მას უკან მარტოყოფისა სახლთა გამოვრიდე და მინდორთა
Line of edition: 34     
დავემართე. ტრედი ერთი მეგობრად მყუა, მისსა სიყუარულსა
Page of edition: 546   Line of edition: 1     
მოვმართე, რომლისა ჰამბავი ჩემან მოწყალემან ჭილყვავმა
Line of edition: 2     
მიამბო.** რადგან ჩრდილოსა ქარმან თქუენის შუენიერის ყვავილის
Line of edition: 3     
სულნელება მე მომბერა, შენის სიმწყაზრისა სიკეთემა
Line of edition: 4     
და შენის მოწყალების შებრალებამა თქვენის ერთგულობის      Page of alt.ed.: C_26 
Line of edition: 5     
ნდომაზედ დამამტკიცა, ამა ერთობასა მივენდევ, რომე ბედნიერის
Line of edition: 6     
შეყრითე ერთი ტკბილი ამხანაგი გიშოვნე, უცხოსა      Page of alt.ed.: T_354 
Line of edition: 7     
ქუეყნისა შისისაგან გამოველ. მტერმრავლისა საქმე ძნელია.
Line of edition: 8     
მტერისა შიში საადვილო არ არის, ქუეყანაზედ არასამხიარულო
Line of edition: 9     
კაის მდომთან ლხინსა და შექცევასა არ ედარება. ამხანაგისა
Line of edition: 10     
გაყრასა არა ნავღელი არ შეეგუანება. მადლი შემოქმედსა
Line of edition: 11        
რადგან გულთა მაწყლულებელის ქაცვისაგან საბედნიერო ვარდი
Line of edition: 12     
ამიყუავდა და ბნელისა ღამისა წყუდიადი ქუეყანისა დამაწესებელისა
Line of edition: 13     
დილის ნათლის ბრწყინვალებითა მოსვენებას
Line of edition: 14     
შევხვდიო. უთხრა:



Line of edition: 15  
შაირი


Line of edition: 16        
მოშოვრებისა დილა და მოყურის გაყრისა ღამენი,
Line of edition: 17        
დასრულდა, გარდაიარა ვარსკულავი შესაწამენი.
Line of edition: 18        
სასოს მზე გარდაგუეფინა ნათელი მოკამკამენი,
Line of edition: 19     
და   აწ მოლხენითა შევსწიროთ უფალსა "ამინ, ამენი!"


Line of edition: 20        
თავისა ჩემისა გარდასავალი ესე იყო, რომელი გიამბე. და
Line of edition: 21     
აწ შენ გხლებივარ და თქუენისა მოყურობითა სვებედნიერობა
Line of edition: 22     
გამმრავლებიაო. უთხრა:



Line of edition: 23  
ლექსი


Line of edition: 24        
არა ღირს ვარ მოწყალებით სიყუარულსა შენმიერსა,
Line of edition: 25        
ჭმუნვის ჭანგი გულისაგან მომასორე ურვით ბერსა.


Line of edition: 26        
კუმან რა ესეთი სიტყუანი მოისმინა, პატივისცემა დაუწყო
Line of edition: 27     
და მეცნიერებისა მისისა აღბაძება მოინება. უთხრა:      Page of alt.ed.: D_255 



Line of edition: 28  
ლექსი


Line of edition: 29        
ვისაც სახლსა ესეგუარი-ყე სტუმარი ესტუმრების,
Line of edition: 30        
მუნ საბუდრად ბედნიერი ომაინი დაადგრების.


Line of edition: 31        
რომელი სვესვიანობა შეედრება თქუენისა მეგობრობასა და
Line of edition: 32     
გუერდსა ხლებასა? რომელი სიხარული უმჯობესია თქუანისა
Page of edition: 547   Line of edition: 1     
შუენიერისა პირისა ხილვასა? რაგუარადაც შენ ჩენგან შემწეობისა
Line of edition: 2     
და მოჴმარებისა იმედი გაქუს, მეცა შენი შეთვისება და
Line of edition: 3     
მოყურობა ჩემად დიდებად და საჩინომყოფელად დამიცს. ვირემ
Line of edition: 4     
სულთა ლამპარი მიბრწყინავს, პეპელსავით ტრფიალით შენისა
Line of edition: 5     
პირისა სინათლესა ვემოყურები და გარე დავბრუნავო.
Line of edition: 6     
უთხრა:



Line of edition: 7  
ჩახრუხაული


Line of edition: 8        
პირმზე, შენისა სხივთა მჩენისა სიყუარული მიც სკივრთა გულისა,
Line of edition: 9        
შენ მიერ წყენა, გინა მოწყენა, ვითამც ვიაზრა გასაგულისა!


Line of edition: 10        
ამა ზღაპრობისა ამბავსა შინა გამოჩენილი საუბარი მრავალრიგთა      Page of alt.ed.: A_167 
Line of edition: 11     
გამოცდილებათანი იპოებიან და რავდენი სხუადასხუა
Line of edition: 12     
სწავლანი გამოჩნდებიან! ჴამს, ჭკვიანნი ქუეყანისა საქმესა
Line of edition: 13     
მისის რიგით დასჯერდენ და იკმაონ. ამა გზითა თუცა ესოდენი
Line of edition: 14     
აქვნდეს, სამთხოვრა ჴელი არავის გაუმარტოს და რაჲცა აქვს
Line of edition: 15     
მას დასჯერდეს. ვისაცა ჩოდოლო და მდღევარი საზრდელი      Page of alt.ed.: C_26 
Line of edition: 16     
ეპოება, მან მეტის ნდომისა ფერჴი მოთმინების საზღვრიდამ
Line of edition: 17     
არ გარდადგას, და უგუნურობით ჭირისა და შეზარების ველთა
Line of edition: 18     
განლიგებული არ დავარდეს, რაგუარადაც მას მრავლის მდომელსა
Line of edition: 19     
კატას მოუჴდაო.
Line of edition: 20        
თაგუმა ჰკითხა, ეგე როგორ ყოფილაო?



Line of edition: 21  
კუმ თქუა არაკი

Line of edition: 22  
[კატა და ტრედები]


Line of edition: 23        
უთქუამსთ, ერთსა კაცსა ერთი კატა ჰყუა და დღიური ეგოდენი
Line of edition: 24     
ჴორცი ჰქონდა როჭიკად, შიშილისა ცეცხლსა დაუვსებდის.
Line of edition: 25     
მაგრამ მისი აგებულება ნაყროანი და უგბილი იყო, -- სიხარბის
Line of edition: 26     
ძალსა მოიცემდის და თჳსსა როჭიკსა არა სჯერდებოდის.
Line of edition: 27     
თქუა:



Line of edition: 28  
ჩახრუხაული


Line of edition: 29        
ღირსო რომელო, მრავლის მდომელო, მწირთა მიჰბაძე სარვაგით ჭამა,
Line of edition: 30        
მომთნეს პატივნი, ხარბთა პატიჟნი არ ასცილდება, არ დანთქას ჭამა.


Line of edition: 31        
ერთსა დღესა მან ციცამან სატრედოს კარი ჩავლო და მათი
Line of edition: 32     
ტკბილი ღუღუნის ჴმა მიესმა. გულთა მათი ნდომისა ესეთი
Page of edition: 548   Line of edition: 1     
სურვილი ჩაუარდა, ვეღარა გაიგნა რა. მას სატრედოსა შევიდა.
Line of edition: 2     
მისი მეტრედე მუნ დახვდა, შეიპყრა და სიცოცხლის წალკოტით
Line of edition: 3     
გამოიყუანა და სიკუდილის მწირეთა გარია ციცასა
Line of edition: 4     
ტრედთა ტვინთაგან სასისა დატკბობა ეწადა, და მეტრედემ
Line of edition: 5     
ტყავი გააძრო, ბზით გატენა და სატრედოს კედელთა ჩამოჰკიდა
Line of edition: 6     
მის კატის პატრონსა გზად გავლა მუნით შეხვდა. რა
Line of edition: 7     
ციცას ტყავი ნახა, იცნა და თქუა:
Line of edition: 8        
-- ეჰა, ბოროტო ნაყრონებავ და უძღებო ანგარებაო! თუცა
Line of edition: 9     
ესე მას ცოტასა ჴორცთა სასჯერებოდა, მაწემცა ცოცხლობით      Page of alt.ed.: D_256 
Line of edition: 10     
იქნებოდაო! თქვა:



Line of edition: 11  
მრჩობლედი      Page of alt.ed.: T_356 


Line of edition: 12        
ბუნებავ ცოტას დასჯერდი, მოითმე მოუთმ(ი)ნარე,
Line of edition: 13        
რომ ნდომისაგან პატიჟი მოგხუდების მოსაწყინარე.
Line of edition: 14        
უყრიან, ვერ ცნას სიმდიდრე საქონლის შოვნის მონამა,
Line of edition: 15        
სიცოცხლის უნჯთა ვერა სძლო ყოლე ოქროსა წონამა.
Line of edition: 16        
კაცსა ხარბობა შეარცხვენს, უკუაწბილებს სახითა,
Line of edition: 17        
მახესა არვინ გაებმის, ართუ სიხარბის მდომელი,
Line of edition: 18        
რა საზრდო ნახოს, ეცდება საჭმელად მალ წამწდომელი.
Line of edition: 19        
ვეფხი ულაყე ყოველთა, ამპარტავნებით ანგარი,
Line of edition: 20        
თაგვებ გაებმის საბრჴესა არ შეუძლია ანგარი.125*


Line of edition: 21        
ამა არაკისა სარგებელი ესე არს: რა ერთისა საზღვრის
Line of edition: 22     
კიდე ღონე არა იყოს, და ერთი სორო, რომელი სიცივესა და
Line of edition: 23     
სიცხესა დაუფარვიდეს, მას დასჯერდი, და ხვასტაგთა ხელყოფისთჳს**
Line of edition: 24     
თავსა ნუ შეიწყენო. უთხრა:



Line of edition: 25  
ლექსი


Line of edition: 26        
ნუ ზრუნავ, აგარაკი თუ უნჯი წაგიჴდა სრულობით,
Line of edition: 27        
რადგან შენ ეგრე ცოცხალ ხარ ჴორცთა სიმრთელით, სულობით.


Line of edition: 28        
ესე ირწმუნე: ყოველთა კაცთა პატიოსნებისა ცოდნაა და არა
Line of edition: 29     
საქონელი. რომელიცა*** ბუნების სიმჴნით შემკულია, რაგინდ      Page of alt.ed.: C_264 
Line of edition: 30     
არავივ პატივსა იყოფდეს, ეგრეცა პატიოსანი და ქებული იქნების
Line of edition: 31     
ლომსავით, -- თუცა ჯაჭვითა დაბმული იყოს, მისი ძალი
Line of edition: 32     
და ძლიერება არ მოაკლდების; საქონლის უფალი თუცა უმეცარია,
Page of edition: 549   Line of edition: 1     
უბადლო და ცუდი იქნების. მაჩვი რაგინდ დიდებულის
Line of edition: 2     
სამოსლით შემოსო, ეგრევე უსუსური და უძლური დარჩების.
Line of edition: 3     
უთხრა:



Line of edition: 4  
შაირი


Line of edition: 5        
კაცი სიბრძნისა მოყუარე, ცნობა, ჭკვაგაუზომელი,
Line of edition: 6        
ლართა და უნჯთა არა სწვრეტს, იგი სხვისა მდომელი!
Line of edition: 7        
უგუნური და უბადლო არს, ვით დილეგთა მჯდომელი,
Line of edition: 8     
და   მაშინ გლახაა, ქონება ჰქონდეს თვალმიუწვდომელი!


Line of edition: 9        
ესეცაა, რომე უცხოსა ქუეყანასა მყოფობისა ჭირი და მწირობაა      Page of alt.ed.: A_168 
Line of edition: 10     
შენთა გულთაგან განიშორე და სამკუიდროსა და ადგილის
Line of edition: 11     
მოშოვრებისათჳს ნუ სწუხარ, რომე ჭკვიანი სადაცა მოვა
Line of edition: 12     
თჳსისა სიბრძნითა თავჩენილი და გამორჩეული იქნება, და
Line of edition: 13     
უგუნური თჳსსა სამკჳდროსა სამშობლოსაცა უცხო და
Line of edition: 14     
მწირი იქნება. უთხრა:



Line of edition: 15  
ტაეპი


Line of edition: 16        
მჴნე ყოვლგან პატივს იშოვნის, სადცა იყოს რებული!


Line of edition: 17        
ესე ნუ გიმძიმს, რომე საზრდო მქონდა და გამეფანტაო.
Line of edition: 18     
იცოდე, საქონლისა სარგებელი ქუეყანისა ჭირისა ზიანსა მოიღებს,
Line of edition: 19     
სვესვიანობათა, და ბედნიერობათა და ყოვლისა კეთილისა      Page of alt.ed.: T_357 
Line of edition: 20     
ბაკთაგან გასულია. ბრძენთ უთქუამს: ექუსთა საქმეთა
Line of edition: 21     
საძირკუელთა სიმტკიცე არა ჴამს კაცმა მოიწადინოსო: პირველად,
Line of edition: 22     
ღრუბლისა ჩრდილი, რომელი ხილვისა უმალ გაიარს;
Line of edition: 23     
მეორე, მიზეზით მოყურობა, რაჲ ცოტა მიოცადო, ელვისა უმალ
Line of edition: 24     
განქარდება; მესამე; ქალისა აშიკობა მცირედისა ყოფითა დაშრტება;
Line of edition: 25     
მეოთხე, მწყაზარისა სახე ბოლოდ დაჭნება; მეხუთე
Line of edition: 26     
ტყუილის თქმა, რომელსა სინათლე არა აქუს; მეექუსე, ქუეყნიერი      Page of alt.ed.: D_257 
Line of edition: 27     
ქონება ადრე გაცუდდება და თჳსა პატრონსა პირსა არ
Line of edition: 28     
გაუთავებს. უთხრა:



Line of edition: 29  
ჩახრუხაული


Line of edition: 30        
ოქრო და ვერცხლით, მამულის ფერცხლით, ამა სოფლისა მონიჭებულით,
Line of edition: 31        
ნუ ზუაობ კაცო, დაიდევ საცო, თვარა მოგაცდენს სიტყუა ქებულით.


Line of edition: 32        
ჭკჳანისა კაცისა საკადრისი არ არის ხვასტაგთა ზედა სიხარული
Line of edition: 33     
ანუ ცოტასა რასმე ზედა ზრუნევდეს, რადგან მაღალთა
Page of edition: 550   Line of edition: 1     
და სახელოვანთა და უხვთა თანა ყოველი სოფელი ერთისა
Line of edition: 2     
ბზისა ოდენათ არა ჩანან. მაშე, მისისა ნდომისათჳს სიცოცხლის
Line of edition: 3     
პატიოსნების კალოს ხუავი ქარსა უნდა დაატაცებინოს.
Line of edition: 4     
საქმის წახდენის მოგონებითა ერთისა ქრთილისა მარცვლისა
Line of edition: 5     
ოდენი ზრუნვაცა ნუ გექნებიან. მათ რაჲცა დაფარულისაგან
Line of edition: 6     
გამოუღიათ, გულჴსნილობისა და სიუხვის რაში მინდორსა
Line of edition: 7     
შინა ცხადად ურბევიათ, სიკეთის რიცხვთა შემოკრებითა
Line of edition: 8     
საჴმართაგან ჴელი აუღიათ, და მოსაგებელი წარუგიათ
Line of edition: 9     
არათუ სოფლისა საჴმართა სიხარულისათჳს გულისა კარი      Page of alt.ed.: C_26 
Line of edition: 10     
გაუღიათ, გარნა მისის სიკეთის გამოჩენა, მოწყენა და შეწუხება,
Line of edition: 11     
რაც რომე ერის, გამოუჩენიათო. უთხრა:



Line of edition: 12  
შაირი


Line of edition: 13        
ქუეყანა გქონდეს, წაგერთუას, მიგაჩნდეს ვითა ჩალანი,
Line of edition: 14        
ჴმელეთი სრულად დაიპყრა, ყოველი მისი ძალანი,
Line of edition: 15        
არარა შეგეძინება, ვითა ქუა გქონდეს სალანი;
Line of edition: 16     
და   მაშინღა იყო სისრულით, არ უნდეს სულსა ტალანი!


Line of edition: 17        
მართალთ საუნჯედ იგი უნდა ეგულვებოდეს, კაცმან თუისმან
Line of edition: 18     
უწინარეს კეთილი საგზალი წარგზავნოს; თუისად სარგებლად
Line of edition: 19     
იგი მიაჩნდეს: მუნ საუკუნეს ნუზლი განძად დადვას. კეთილი
Line of edition: 20     
სიტყუა, მადლისა მოქმედება, ქუელისა საქმე -- ესენი ესეთი
Line of edition: 21     
საქონელი არიან-ყე, არავისგან გაირყვნება, არცა მოიპარება,      Page of alt.ed.: T_358 
Line of edition: 22     
ჟამისა და დროის ქცევითა, დღისა და ღამის ბრუნვითა არა
Line of edition: 23     
წარიტაცება. ქუეყნიერისა უნჯთა სარგებელთა, თუცა გზიან და
Line of edition: 24     
მართებულად მოუარა, მას საუკუნოსათჳს გამოსაძიებელი საგზალი
Line of edition: 25     
შეიქმნების, სიკუდილის ბრძოლისათჳს საჭურველად
Line of edition: 26     
მოეჴმარება, ამისათჳს რომე სიკუდილის მანდატურისა მოსლვა
Line of edition: 27     
უცნაური და ანაზდად მომავალია, და მისი გარე შექცევა და
Line of edition: 28     
სულისა წამსაცა შინა დაყოვნების დროება და ჟამე-ერთი დაცადება
Line of edition: 29     
აღარ მოჴდებაო. უთხრა:



Line of edition: 30  
შაირი


Line of edition: 31        
უდების ძალით გაიფრთხევ, გამოიფხიზლე ცნობითა,
Line of edition: 32        
მღჳძარეს თუალით იხილე გულისა გამოცნობითა,
Line of edition: 33        
დღე მირბის, ღამე გვეწვწვა, უცნობლად ჟამთაცნობითა,
Line of edition: 34     
და   ქარის უმელედ გუეცემა მცონართა ზედ მოსწრობითა.


Line of edition: 35        
ვიცი, ჩემი სწავლება არ გეჭირება: შენი სასარგებლო და
Line of edition: 36     
საზიანო ყოველივე შენ უკეთ იცი, მაგრამე მინდა მოყრობისა
Page of edition: 551   Line of edition: 1     
მართებული წესი გამოვაჩინო, და შენსა გამოჩენილსა და ქებულისა
Line of edition: 2     
სიკეთისა და მოწონებულისა გაწესებათა ერთი რამ დასამადლებელი
Line of edition: 3     
დავანახო. რადგან დღეს ჩემი ძმა და მოყუარე
Line of edition: 4     
ბრძანდები, რაცა ცდა და ჴელგამამავლობა შემიძლია, თქუენთჳს
Line of edition: 5     
გეგულვებოდეს და მოელოდე -- ყოვლის საქმით გაცნობებ;
Line of edition: 6     
რაგინდ თჳთ შენგან მრავალუწყალოება და ჭირი მომიჴდეს,      Page of alt.ed.: D_250 
Line of edition: 7     
ჩემგან შენ ერთგულებისა პირის მეტი ვერა ნახო რა. უთხრა:      Page of alt.ed.: A_169 



Line of edition: 8  
შერეული


Line of edition: 9        
თუცა შენ გინდეს გაშვება, მე ჴელით მოგეკიდები,
Line of edition: 10        
შენგან თუ პირი გამიტყდეს, მე ყოლე არ გეფლიდები.
Line of edition: 11        
რა კიდეგან მყო, გამაძო, არ მიმაკარო არესა,
Line of edition: 12        
გინა გაწირვა გენებოს, -- არად არა წაგეკიდები!
Line of edition: 13        
შენი გაყრილი, საწყალი, ვის ვნახავ სამუდარესა?
Line of edition: 14        
მე შენვე გაგისაკუთრდე, შენთანვე ფერჴთ ქვე ვიდები!


Line of edition: 15        
რა კუმან ესეთი სიტყუანი მოიუბნა და ჭილყუავსა მისგან
Line of edition: 16     
მისთანა ტკბილი ალერსი თაგვისა მოასმინა, გული გაუახლდა
Line of edition: 17     
და უზრუნველი სიხარული შეექმნა და უთხრა:
Line of edition: 18        
-- ეჰა, ძმაო! მე სიხარული მომეც და გულთა სიამე მომიმატე      Page of alt.ed.: C_266 
Line of edition: 19     
და ცოტა რამ შენის სიკეთისაგანაც გამოაჩინე. მართალი
Line of edition: 20     
მოყრობა იგია, რომელმან მოწყალების ჩრდილითა, შეწევნისა      Page of alt.ed.: T_359 
Line of edition: 21     
პატიოსნითა მოყვასთა თავთა დააჩრდილოს და სააჯო კარი
Line of edition: 22     
მისთჳს გააღოს და მისთა შუამდგომელთა მოსმენა და საწადელთ
Line of edition: 23     
აღსრულება თჳსსა სულსა დაამადლოს. ღომელმაც მოყრობასა
Line of edition: 24     
შინა ერთიცა მოყვსისა თჳსისა ურჩობა ქნას, იგი მოყუარულად
Line of edition: 25     
არა ითქმიან. ამბავთა შინა დაუწერიათ:



Line of edition: 26  
[გულისხმიერი მეგობარი]


Line of edition: 27        
ერთსა ბრძენსა ვინმე მოყუარე ჰყუა საყვარელი. რთსა ღამესა
Line of edition: 28     
მოყუარე იგი კართა მიადგა და კარი დაურეკა. რა მან
Line of edition: 29     
ბრძენმა სცნა მისისა მოყუარისა მისვლა, დიდთა საგონებელთა
Line of edition: 30     
ჩავარდა და იტყოდა: ესერეთსა უდროოსა ჟამსა რამცა მიზეზია
Line of edition: 31     
ისის მოსლვისაო? რავალთა გამოძიებათა უკანის, ერთი ჩაჴვი
Line of edition: 32     
ვერცხლითა სავეს აიღო, და ჴრმალი წელთა შეირტყა, კარნი
Line of edition: 33     
გახვნა და მოყუარესა ჴელი უპყრა, და ბოდიში მოითხოვა და
Line of edition: 34     
უთხრა:
Line of edition: 35        
-- ამა უდროსა ჟამსა შენმა მოსლვამა ორთა საგონებელთა
Line of edition: 36     
ჩამაგდოო. ანუ ესე, ნუთუ საქონლისა დაჭირება რამე მოგწეოდეს,
Page of edition: 552   Line of edition: 1     
ანუ მტერი ვინმე გამოგჩენოდეს და შენი სიკუდილი ეწადოსო,
Line of edition: 2     
-- მეცა მის გამო მწედ გემწევებოდეო, მეცა ორისავე
Line of edition: 3     
საჴმარი გამოვიღე. თუცა უნჯი გიჴმს, აჰა, ჩაჴვი ერთი ვერცხლისა,
Line of edition: 4     
და თუცა ასაბია გინდა, და -- ხმალი წელთა მაბიაო.
Line of edition: 5     
უთხრა:



Line of edition: 6  
ტაეპი


Line of edition: 7        
აწ რასაც ბრძანებ, გავაგებ, თქუენს სიტყვას არსად წავაგებ!


Line of edition: 8        
მან მოყვარემან ბოდიში მოითხოვა, და მისგან ნაქმარი იგი
Line of edition: 9     
ქმნული მოეწონა, მის მინდობასა და სარწმუნოებასა გული დააჯერა.
Line of edition: 10     
უთხრა:



Line of edition: 11  
შაირი


Line of edition: 12        
როს ღ(მერ)თ(მა)ნ შენნი საქმენი გააგოს, ესრე ქენია:
Line of edition: 13        
შენც შენის მოყურის საქმენი, საქნელად ნუ მოგწყენია,
Line of edition: 14        
მოყუასთ წადილი, შეწევნა, სჯობია რაცა გთმენია,
Line of edition: 15     
და   მას უყვედურად მიაგე, ვიტა ბრძენთაგან გსმენია!


Line of edition: 16        
ერთი ვინმე კეთილის მოქმედი თუცა დროსა და ჟამთა
Line of edition: 17     
მორევთა შიგა ჩავარდეს, მოსი ჴელის პყრობა, თუ არკეთილისა
Line of edition: 18     
მოქმედსა, არავის ძალუცს. აგრევე, თუცა პილო რა ორმოთა      Page of alt.ed.: D_259 
Line of edition: 19     
ჩაიჭრას, თუ არ სხვა პილო, ვერავინ შეიძლებს აღმოყვანებასა
Line of edition: 20     
მისსა. თუცა შენ ერთისა თაგვისაგან პირობისა ჭირნი გინახავნ,
Line of edition: 21     
ამად ნაღველი არა გიჴამს, არცა თუალი მისსა უნამუსობასა
Line of edition: 22     
და უპირისწყლობასა ადევნო, და შენსა სიკეთესა
Line of edition: 23     
მიჰმადლო, ამისთჳს რომე ჭკვიანი ნიადაგ სი/პატიოსნესა და      Page of alt.ed.: T_360 
Line of edition: 24     
სიკეთეს ეცდების, და მისისა ქველობისა სახელი გაითქმის.
Line of edition: 25     
თუცა დიდისა სახელისა განფენა უნდა, და შემოკრებულთათჳს
Line of edition: 26     
თავისიცა თავის წაგებაცა საქნელი** იყოს, მასცა არ დაიშურვებს,
Line of edition: 27     
ამისთვის რომე დაუსრულებელისა ბედნიერობისა ერთისა
Line of edition: 28     
პურითა ნაშოვარად ჰგონებს. უთხრა:



Line of edition: 29  
ჩახრუხაული


Line of edition: 30        
ქუეყანა სრულად მოგეცეს სრულად, შენ სახელისა შოვნა მოიგე,126*
Line of edition: 31        
თემთ მოსავალი, კაცთ მოსავალი, სახელს ვერა სჯობს ქვეშ თუ მოიგე.


Page of edition: 553  
Line of edition: 1        
რომელიცა თჳსა სიმდიდრეთა და სიკეთეთა შინა გლახაკთა
Line of edition: 2     
და დავრდომილთა არა გაეამხანაგოს, მდიდრად არა იჴსენების
Line of edition: 3     
და მისი ცხორება ბოროტად გაიარს, და სახელი საზრახავი
Line of edition: 4     
გუავა, და მტერთა საწადელი მაზედ აღსრულდებისო. უთხრა:



Line of edition: 5  
ლექსი


Line of edition: 6        
კაცი სახელის მძებნელი არ მოკუდეს უკუნისამდე,
Line of edition: 7        
სახელგმობილი მკუდარია უმალე სიტყუის თქმისამდე.


Line of edition: 8        
ჭილყუავი რა ამას იტყოდა, ერთი ქურციკი შორით გამოჩნდა.
Line of edition: 9     
ასრე სწრაფით რბოდა, მშვოლდოსა მდევარსა ჰგუავნდა.      Page of alt.ed.: A_170 
Line of edition: 10     
კუმ წყალთა ყუნთი ქნა, და ჭილყვავი ზეტა შეფრინდა და თაგვი
Line of edition: 11     
სოროთა შევიდა. ქურციკი რა წყალთა პირას მივიდა
Line of edition: 12     
მკრთალგუარად დადგა. ჭილყუავმან მიმოიჭვრიტა, სხვაჲ ვერარა
Line of edition: 13     
დაინახა, რა მათ მოყუასთა ჴმა უყო, და კუ წყლით გამოვიდა,
Line of edition: 14     
და თაგვი -- სოროთა. ჳუმ რა ნახა ქურციკი მშიშრეულად
Line of edition: 15     
წყალთა ჭვრეტდა და არა სმიდა, უჴმო:
Line of edition: 16        
-- თუცა გწყურის, სვი, ნურარასი გეშინის, აქა სარიდალი
Line of edition: 17     
არა არის რაო.
Line of edition: 18        
ქურციკი მიეახლა და კუმ ნუგეში სცა, და თქუა:



Line of edition: 19  
ლექსი


Line of edition: 20        
მიღმა უთხრა: საყვარელო, სადეთ მოხვალ? მომეახლე,
Line of edition: 21        
უცხოობით ნუ გამრიდებ, ჩემი ვანი გაისახლე!


Line of edition: 22        
ქურციკმა სიტყუა უგო:
Line of edition: 23        
-- მე ამა ველთა მარტო ვიარებოდი, და ჩემთა ტომთა და
Line of edition: 24        
ნათესავთა არა** შევერთოდი, და როდესცა მოისარნი სასიკუდილოსა
Line of edition: 25     
მშვილდთა მოირთხემდენ, მე აქა-იქი გავეშორებოდიო.
Line of edition: 26     
დღეს ერთი მჴცოანი ვინმე უკან მდევდა, სადაცა გავეცალ, თან
Line of edition: 27     
გამომეკიდა. მონადირედ ვიაზრე და ვთქვი: ფათერაკად ჩემი
Line of edition: 28     
ფერჴი მისის ჴერჴისა საბრჴეში არ ჩავაგდო-მეთქი, გამოვრი-]
Line of edition: 29     
დე და აქეთ წამოველო.
Line of edition: 30        
კუმ უთხრა: /      Page of alt.ed.: T_361 
Line of edition: 31        
-- ნუ ზრუნავ, აქა არაოდეს მონადირესა არ გაუვლიაო.
Line of edition: 32     
თუცა ჩვენი ალერსი გწადიან, და ჩუენისა მოყურობისა ბაკთა
Page of edition: 554   Line of edition: 1     
შინა ფერჴთა შემოსდგამ, მეგობრობისა იატაკი ჩუენ სამთა გავაოთხოთ,
Line of edition: 2     
და შენით შევსრულდეთ და ვიყვარებოდეთო.      Page of alt.ed.: D_260 
Line of edition: 3     
ბრძენთ უთქუამთ: მოყუარეთა სიმრავლე ჭირის სიმრავლესა
Line of edition: 4     
და სიმძიმეს შეასუბუქებსო. უთხრა:



Line of edition: 5  
ლექსი


Line of edition: 6        
სად სიყუარული გამრავლდეს, ერთპირობისა წესია,
Line of edition: 7        
მაშინ ყოველთა შეიტყონ -- გაგვცლია დასაკვნესია.


Line of edition: 8        
თქმულა, თუცა მოყუარენი ათასიცა გესხნეს, იცოტავეო, და
Line of edition: 9     
ერთი მტერი მრავლად მიიჩნივეო. უთხრა:



Line of edition: 10  
ლექსი      Page of alt.ed.: C_26 


Line of edition: 11        
მოყუარენი მოიმაგრე, გაიმრავლე გააცხადე,
Line of edition: 12        
ერთსა მტერსა მოერიდე და ნიჯადი მოიხადე.


Line of edition: 13        
თაგუმა ერთი რამ არაკი მოიუბნა და ჭილყუავმაც მრავალი
Line of edition: 14     
გულთა სახამებელი სიტყუა [უ]თხრა. ქურციკმა რა მათი საქმე
Line of edition: 15     
ნახა, საყუერელნი მოყუასნი პატიოსანთა საქმეთა მოქმედნი
Line of edition: 16     
იყუნეს, მათ შეერთო და მათდა მოალერსე მეგობრად დადგა.



Line of edition: 17  
ტაეპი


Line of edition: 18        
მეგობართა, საყუარელთა შეეთჳსე, ნუთუ ტრელთა.


Line of edition: 19        
ქურციკი იგი მას სათიბთა დასადგურდა, მათ მოყუარეთა
Line of edition: 20     
და ამხანაგთა ყოველივე გაუსაკუთრეს, და მის საძოვრიდამ
Line of edition: 21     
აღარა სადა წავიდა, მათის სამყოფით ფერჴი სხუაგან აღარგარდგა,
Line of edition: 22     
და არცა სხუასა საზღუართა გარდაბიჯა, -- მუნ მათთან
Line of edition: 23     
დაემკვიდრა, და ერთმანეთთან ყოფითა იხარებდეს. მის ახლორე
Line of edition: 24     
ერთი ლერწმოანი ადგილი იყო, რომელსამე ჟამსა მუნ შეიყრებოდენ
Line of edition: 25     
და ალერსობდენ. და მათთა თავთა გარდასავალთა
Line of edition: 26     
ერთმანერთსა უამბობდენ. დღესა ერთსა ჭილყუავი, თაბვი და
Line of edition: 27     
კუ მუნ შეიყარნეს. ქურციკსა ელოდეს და არსად მოვიდა. მათ
Line of edition: 28     
მისის დაგვიანებითა საგონებელი შეექნათ. თუალის უნახავად
Line of edition: 29     
გონების აზრით მიხვდენ. ჭილყვავმა მიფრენა და ადრე მისის
Line of edition: 30     
ამბის მოღებას ევედრნეს. უთხრა:



Line of edition: 31  
ლექსი


Line of edition: 32        
დილის ნიაო, სილისა მეგობრის ძებნად მოარე,
Line of edition: 33        
მას მოსურნეთა ამბავი მისი მოგუართვი, მოარე.127*      Page of alt.ed.: T_362 


Page of edition: 555  
Line of edition: 1        
ჭილყვავმან მიიფრინა და მალიად მისი ამბავი მოუტანა და
Line of edition: 2     
უთხრა მისის ჭირის მახეთა გაბმა.კუმ თაგუსა უთხრა:
Line of edition: 3        
-- ამა საქმისა ღონისძიება შენგან კიდე სრავის ძალუცსო
Line of edition: 4     
ქურციკისა მორჩენისა დროშასა შენს გარდა სხვა ვერავინ
Line of edition: 5     
ამართავსო. უთხრა:



Line of edition: 6  
ტაეპი


Line of edition: 7        
სწრაფად ვლე, საქმე არა წაჴდეს, სასინანულოდ არ გაჴდეს.


Line of edition: 8        
მერმე გზა გაასწავლეს. თაგვმა ქურციკს მიაშურა. რა ნახა
Line of edition: 9     
უთხრა:
Line of edition: 10        
-- ვაი, ძმაო საყუარელო! რასათუის ესეთსა მთხრებლსა
Line of edition: 11     
ჩაჭრილხარ? შენისა ეგეთისა ჭკვისა პატრონმა ქედთა ჴერჴისა
Line of edition: 12     
თოკი რასათჳს გარდაიცვიო?
Line of edition: 13        
ქურციკმა უთხრა:
Line of edition: 14        
-- განგებისა წინააღმდგომი მეცნიერთაგან უქნელია! სოფლისა
Line of edition: 15     
მოსავალზედ ჭკუა და გონიერება იშვით მოიჴმარება;
Line of edition: 16     
რჩევისა უდაბნოდამ ფათერაკის სავანემდი გზის სიგრძე მოუალია;
Line of edition: 17     
ჴერჴის ეზოდამ ფათერაკის სავანემდი გზის სიგრძე მიუწდომელი      Page of alt.ed.: D_261 
Line of edition: 18     
შარააო. უთხრა:



Line of edition: 19  
ლექსი


Line of edition: 20        
ჩვენ გარეთ ვსხედვართ უცნობად, უცხოდ რამ ალაღებული,
Line of edition: 21        
შიგნით თუალთმაქცი თამაშობ[ს], მატყუვრად სულდაღებული.      Page of alt.ed.: A_171 


Line of edition: 22        
თაგუმა უთხრა: მართალსა იტყიო. უთხრა:      Page of alt.ed.: C_261 



Line of edition: 23  
ლექსი


Line of edition: 24        
სად ფათერაკი კარავსა დაიდგამს, დასადგურდების
Line of edition: 25        
ვინ მის ძაგებას სილაღით ეცდების, გაცაწბილდების.


Line of edition: 26        
მერმე თაგუმა მის მახის თოკსა ჭრა დაუწყო. ამაზედ კუც
Line of edition: 27     
იქ მივიდა, მისსა ამხანაგსა შეჭირვების სამძიმარი მიუთხრა
Line of edition: 28     
ქურციკმა უთხრა:
Line of edition: 29        
-- საყუარელო მოყუარევ! შენი აქა მოსლვა ჩემისა შეჭირვებისაგან
Line of edition: 30     
უფრო დამიმძიმდა, ამისთჳს რომე, ვირემ მონადირე
Line of edition: 31     
მოგვესწრებოდეს, მანობამდე თუცა თაგუმან თოკი გაკვეთა, მე
Page of edition: 556   Line of edition: 1     
ფერჴდაფერჴ სულსა გარდავახვეწებ, ჭილყვავი გაფრინდა და
Line of edition: 2     
თაგვი სოროთა შეიხვეწება. მაგრამ შენ რა გიყოთ? რად ესრე
Line of edition: 3     
საქმე გაგვიჭირეო?
Line of edition: 4        
კუმ უთხრა:
Line of edition: 5        
-- აჰი, აჰი, სასურველო მოყუარევ! რით იქნებოდა ჩემი
Line of edition: 6     
მოუსვლელობა? რომლისა შვებისათუის დამდგარიყავ, მოყუარე
Line of edition: 7     
ესრეთ შეჭირვებული მეგულვებოდა. რომელი კაცი მოითმენს
Line of edition: 8     
საყუარლის გაყრასა და მისსა განსაცდელსა შინა ყოფასაო?      Page of alt.ed.: T_363 
Line of edition: 9     
უთხრა:



Line of edition: 10  
ლექსი


Line of edition: 11        
უშენოდ ნუმცა მექნება სიცოცხლე ერთის წამისა,
Line of edition: 12        
შენთანვე მიჯობს სიკვდიდლი, სხვაგან გრძელყოფას ჟამისა!


Line of edition: 13        
მე შენთან მოსვლისათჳს ვიხარებ, შენმა სურვილმა უნებურად
Line of edition: 14     
მეამა ადგილსა მომაწევინა. შენისა პირისა ნახვისა
Line of edition: 15     
ნდომამა ჩემგან მოგცა და შენი მოლოდინი მიმტაცა. ესოდენი
Line of edition: 16     
სიშორე რა გამიგრძელდა, ჩემა მოყუასმა სიწყნარის ფერჴი
Line of edition: 17     
მინდორთა დაამტკიცა.** უთხრა:



Line of edition: 18  
ლექსი


Line of edition: 19        
უწყის ღ(მერ)თმ(ან), უშენოდ გასვენება არ მექნება,
Line of edition: 20        
დღე გაყრილი, ღამე მიღმა, მაშა გული დამიდნება.


Line of edition: 21        
შენ ნურასა იურვი. აჰა, წამსა შინა ამა ხვანჯისაგან გაოიჴსნები,
Line of edition: 22     
და გულითა მხიარულითა ჩუენთა სამყოფთა მივიდეთო,
Line of edition: 23     
და ყოველსა საქმესა ზედა ღ(მერ)თსა მადლობა და დიდება
Line of edition: 24     
შევსწიროთო, რადგან ერთიცა დაკოდილობა ჩუენსა გუამსა
Line of edition: 25     
არა შეგუემთხუაო. მოწყალისა საფარველი ჩუენის გონებისაგან
Line of edition: 26     
შეუგებელია, და მის შემსგავსებული მონობა ჩუენგან
Line of edition: 27     
შეუძლებელიაო.
Line of edition: 28        
ამასა რა იტყოდეს, შორით მონადირე გამოჩნდა. თაგუს თოკი
Line of edition: 29     
გაეჭრა და სოროთა შეძვრა, ქურციკი გაიქცა, ჭილყვავი
Line of edition: 30     
აფრინდა, კუ მუნვე დარჩა და მონადირე მოესწრა. ნახა, მახე
Line of edition: 31     
გაჭრილი იყო. გაბუცების თითთა საგონებლობის კბილით იკბინა.
Page of edition: 557   Line of edition: 1     
/ აქა-იქ იხედვიდა, თუცა ესე საქმე ვისით მომიჴდაო?      Page of alt.ed.: D_262 
Line of edition: 2     
ნახა, კუ მუნ ეგდო. გულთა შინა თქუა: თუც ცოტაჲ რამეა, ამა
Line of edition: 3     
წყენისაგან ეგრეცა სასიხარულოა. ქურციკი წამივიდა, მახე
Line of edition: 4     
აღარ გამთელდება, ჴელცარიელი მონადირისაგან შინ მისვლა
Line of edition: 5     
აუგიაო. აიყვანა კუ და ხალთათა ჩაისვა, ზურგთა წა/მოიკრა      Page of alt.ed.: C_27 
Line of edition: 6     
და ქალაქის კერძო იარა. რა მონადირე გასცილდა, სამნი
Line of edition: 7     
იგი მოყვასნი მოკრბენ, ნახეს, კუ ვეღარა პოვეს. შცნეს, კუ იგი
Line of edition: 8     
მონადირის საბრჴესა შეეპყრა. შექმნეს გლოვა და ტირილი ესოდენ,
Line of edition: 9     
მათი ჴმა ზეცას აღიწეოდა. და თქუეს:



Line of edition: 10  
ჩახრუხაული


Line of edition: 11        
თუ თუალმან ჩუენმან, გლახ გასაჩენმან რას დღეს ვერ გნახეს ცრემლით ვიბანდეთ.
Line of edition: 12        
გულნი გვეწოდეს, გლოვით გვეწოდეს,128* სავაებოთა ჴმათა ვიბანდეთ.129*


Line of edition: 13        
რა სამძიმარი ედარების მოყურისა გაყრასა და რომელი
Line of edition: 14     
ნაღველი მეტობს მეგობრისა მოშორვებასა? -- მოყუასისა და მეგობრის
Line of edition: 15     
პირის ხილვისაგან უცხო იქმნას და მისის სახის ვარდისაგან      Page of alt.ed.: T_364 
Line of edition: 16     
მოწყდეს, გაბუცებულს ფერჴი მწვირეთა ჩაუარდება და მარტოჯდომის
Line of edition: 17     
ჩოდოლოთა მწუხარე ჴელთა გულსა ზედა დაიკრეფს.
Line of edition: 18     
თქუა:



Line of edition: 19  
ლექსი


Line of edition: 20        
შენ თუ ჭირი არა გჭირან, მე რა მარგებს, მაქვს თუ ურვა;
Line of edition: 21        
რუს პირს მჯდომმა რით შეიგნას სხვას ვით ველთა მოეწყურვა?


Line of edition: 22        
თვითომან მოყუასმან თითო გოდება წარმოთქვეს და სატირალი
Line of edition: 23     
გვრინვა დასდებლად წარმოიუბნეს, რომე მათი თქმულობა
Line of edition: 24     
მწუხარებისა სახენი იყუნეს. თქუეს:



Line of edition: 25  
ფისთიკაური


Line of edition: 26        
გულს სულის ნება მოყურის უბაგოდ არა აქუს რამე სიტკბოს გემონი,
Line of edition: 27        
უსატრფო-მოყროდ არა სანდომი არა ვარგა რა, თუცა გემონი.130*


Line of edition: 28        
ბოლოს ქურციკმა ჭილყვავს უთხრა:
Line of edition: 29        
-- ძმაო რაგინდ ჩუენი სიტყვა საქებელი იყოს, და შაირობა
Line of edition: 30     
გაწყობილი, უნამეტნავე მწუხარება გუმართებს, მაგრამ
Page of edition: 558   Line of edition: 1     
კუსათუის რა სარგებელია ჩუენი ტირილი და გვრინვაო? ერთგან
Line of edition: 2     
ვარჩიოთ, და ერთი რამ ჴერჴი ვქნათ, მას ერგოს რამე,      Page of alt.ed.: A_172 
Line of edition: 3     
იგი უმჯობეაო. ბრძემთ უთქუამს: ორთა სახეთა კაცთა საქმეთა
Line of edition: 4     
ოთხთავე მისი ჟამი აქვსო: გულოვნება და სიმჴნე -- ომისა
Line of edition: 5     
ჟამსა, ანაბარი და მიბარებული -- თხოის დროსა, სიყუარული
Line of edition: 6     
და მშვიდობა დედა-წულთა თანა-უქონელობასა შინა, და მოყურობის
Line of edition: 7     
მართებული -- შეჭირვებისა და დაჭირვების ჟამსა. უთხრა:



Line of edition: 8  
ლექსი


Line of edition: 9        
საყუარელი ჭირთა მინდა მომჴმაროდ და შემწედ დიდად,
Line of edition: 10        
თუ ლხინი მაქვს, ყოვლი კაცი გამიდებენ ქუეშე ხიდად.


Line of edition: 11        
თაგუმა უთხრა:
Line of edition: 12        
-- ქურციკო, მე ჴერჴი რამე მოვიგონე, და ესრე მეჯობინების:      Page of alt.ed.: D_263 
Line of edition: 13     
შენ დაკოდილის მსგავსად მონადირისა მის წინა განვლე
Line of edition: 14     
და შეჭირვებულსავით ეჩუენე. ჭილყვავი ზურგთა დაგჯდებოდეს
Line of edition: 15     
და გკბენდეს, რომე მონადირესა შენი მოკუდაობა ეგონოს. რა
Line of edition: 16     
დაგინახავს, შენის შეპყრობის იმედი გულთა მიეცემა, და კუსა
Line of edition: 17     
ხალთითა ქუეყანად დასდებს და შენ გამოგეკიდება. შენ კოჭლობითა      Page of alt.ed.: C_27 
Line of edition: 18     
და ბარბაცით წინარე წაუძეღ, ნუცა ესრე გაშორდები,
Line of edition: 19     
რომე იმედი გარდაუწყდეს და შეიქცეს. ერთხანად ესრე
Line of edition: 20     
ატარე, მანმადე მე კუსა უშველი და გავაპარებო.      Page of alt.ed.: T_365 
Line of edition: 21        
სხვათ მოყუასთ ესე თათბირი მოუწონეს. ქურციკი იგი ამა
Line of edition: 22     
რჩევისა მსგავსად ეჩუენა. მონადირემ რა ეგრე შეღონებით ნახა
Line of edition: 23     
და ფრინველიცა სდევდენ, სიხარბით ქურციკის შეპყრობა
Line of edition: 24     
მოინება, ხალთა მოიხსნა, დააგდო და ქურციკსა დევნა დაუწყო.
Line of edition: 25     
თაგვმა მაშინვე ხალხის პირსაკრავი გაჭრა და კუ გაუტევა.
Line of edition: 26     
რა მონადირე ქურციკის დევნისაგან დაშვრა, შემოიქცა და
Line of edition: 27     
თჳს ხალთასთანა მოვიდა. აჰა ხალხის პირსაკრავი გაკუჱთილი
Line of edition: 28     
და კუ აღარა მყოფი. გაოცდა და თქუა: რაცა წამეკიდა
Line of edition: 29     
საკვირველი და დაუჯერებელი არისო: პირველად ქურციკის
Line of edition: 30     
მახის გაკუეთა და დაკოდილობაზედ ჭილყვავის დევნა, და აწ
Line of edition: 31     
ხალთის გაჭრა და კუს გაპარვაო. ესეთი საქმე რამცა უნდა
Line of edition: 32     
იყოსო? ამას რა იგონებდა, შიშისა ზარი გულთა ეუფლა, და
Line of edition: 33     
თქუა: ესე სჯობს, სწრაფად წავიდე და მერმეღა ამა ველთა
Line of edition: 34     
ნადირობად აღარასოდეს მოვიდეო. -- თჳსი დაჭრილი ხალხთა
Line of edition: 35     
და დაწყუედილი მახე მოკრიბა და გაპარვად მოემზადა, და
Line of edition: 36     
აღთქმა დადუა: თუცა მშვიდობით უდაბური იგი ადგილი გავლოს,
Page of edition: 559   Line of edition: 1     
მისა დღეთა შინამუნ აღარა გავლოს, და სხუათა მონადირეთაცა
Line of edition: 2     
მუნ მისლვა მოუშალოს. თქუა:



Line of edition: 3  
ტაეპი


Line of edition: 4        
აქა ესრე ვიდიადე, ქარის ჴელთა არის ბადე.131*


Line of edition: 5        
რა მონადირე იგი წავიდა, ოთხნივე მოყუასნი შემოკრბენ
Line of edition: 6     
მშვიდობით, მოსვენებულნი და შიშის გარდარჩომილნი თჳსთა
Line of edition: 7     
სამკჳდროსა შეიყარნეს. მას დღესა უკან არას დროს ჭმუნვისა
Line of edition: 8     
ჴელი მასთა კალთასა არა შეეხო, ვერცა ზრუნვისა ფრჩხილმან
Line of edition: 9     
მათი გულისა საუნჯე გახიკა. მათის ერთპირობისა და ეღრთგულობის
Line of edition: 10     
ლხინით შეკრული ალერსის მკერდი მაგრად შეექნათ.



Line of edition: 11  
მრჩობლედი


Line of edition: 12        
ცალწვერს მკედსა დედაბერი სწრაფად გასწყუედს უსუსური,      Page of alt.ed.: D_264 
Line of edition: 13        
რა ოთხწუერად შეაგრიხო, გმირი დაშურეს ძალთა მსური.
Line of edition: 14        
ვარდის მალ-მალ მოსუნება სასას აჴმობს, არ ანედლებს
Line of edition: 15        
თუ შაქარი ეგრე სჭამო, ღვიძლს ვნებასა დაამხედვლებს.
Line of edition: 16        
ორისაგან თითო, ცალკე არას არგებს სულსა, გულსა
Line of edition: 17        
მაგრამ ერთად შეგბობილი არგებს ყოვლთა სენთა რგულსა.132*


Line of edition: 18        
ესე არს არაკი მოყუარეთ ერთგულობისა, და ზღაპარი ავთა
Line of edition: 19     
კაცთა, მუსაიბთა და ზურგთა მიმცემთა სწორი ერთჴელობა
Line of edition: 20     
და ბედნიერობისა მოქმედთა და უბედურობისა მცდელთა გარჩევა,      Page of alt.ed.: T_366 
Line of edition: 21     
სიყუარულისა და მოსვენების რიგით პატივი, და ალერსის
Line of edition: 22     
მუქაფა სიკეთითა. ავსა დროსა და ჟამსა რომე ერთგულობით
Line of edition: 23     
მარადღე დაყონ და სრულისა ერთპირობითა დადგენ. რთმანეთის
Line of edition: 24     
სიკეთის ნდომითა და მოჴმარებითა ესოდენისა ძნელისა
Line of edition: 25     
განსაცდელისაგან მორ/ჩნენ, ჭირი უკან დაიგდეს და** ლხინისა      Page of alt.ed.: C_272 
Line of edition: 26     
სნატთა დაფერილთა კეთილის საქმითა დალიჭთა დასხდენ.
Line of edition: 27     
ჭკვიანთა უჴამს, სიბრძნისა საგონებლობითა ზღაპარი ესე გულისხმა
Line of edition: 28     
ყოს, რადგან ნადირთა და პირუტყვთა უსუსურმა მოყრობამა
Line of edition: 29     
ესოდენი მოსაწონელი ხილი მოახა, ჭკუათამყოფელთა
Line of edition: 30     
და საქებელთა გუარიანთა და გამორჩეულთა პირმეტყველთა
Line of edition: 31     
კაცთა რავდენი რიგი ერთობის სიმართლის სახე სახედველი
Line of edition: 32     
და ერთსაფუძვლად დასადებელი და კანონის მსგავსნი მიეცემიან?
Page of edition: 560   Line of edition: 1     
და ესეთი გონება მაღიღა ცდილობითა და მოჭირვების
Line of edition: 2     
დაუზარბლობითა და რა ხანს გააწევ! ნახე თუ მისის სარგებლის      Page of alt.ed.: A_173 
Line of edition: 3     
რიგი კეთილსა და ბოროტსა რაგვარად გაურჩევს, აგებულების
Line of edition: 4     
ნიშნითა თვითოთა პირთა ზედა რაგვარად გამოაჩენს და
Line of edition: 5     
მისი მის დროს დამდაბლებისა ჟამი რას დიდებისა და პატივის
Line of edition: 6     
დროს აღგამაღლებს.



Line of edition: 7  
მრჩობლედი


Line of edition: 8        
ვინცა მოყუასთა ერთობა იცის, მას დაემონების,
Line of edition: 9        
მისთჳს სიცოცხლის გაწირვას არად არ დაეღონების.
Line of edition: 10        
რასაც საქმეში მოყვარე არა გახლავს, არცა ვარგია,
Line of edition: 11        
საქმენი უამხანაგოდ ცოტაი ქნილა კარგია!
Line of edition: 12        
ვინ სწორსა სიტყვას გეტყოდეს, პირობა ჰქონდეს მართალი,
Line of edition: 13        
მის კალთას ჴელი მოჰკიდე! გასწავლე ეს სამართალი.
Line of edition: 14        
ესეთი კაცი შეიტკბევ, პირიგითაოს, პირობა,
Line of edition: 15        
სულივა ფარად გიფაროს, სწყვლიდეს ისართა პირობა.133*
Line of edition: 16        
მოყვრის სული თუცა სულით ოდენ მოიყიდებიან,
Line of edition: 17        
სულის ძმობა სულისაგან უძვირფასეს იდებიან!134*      Page of alt.ed.: T_367 



Next part



This text is part of the TITUS edition of Sulxan-Saba Orbeliani, Kilila da Damana.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 29.8.2008. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.