TITUS
Sulxan-Saba Orbeliani, Kilila da Damana
Part No. 6
Previous part

Chapter: 4  
Page of edition: 561  
Line of edition: 1  
[დ]

Line of edition: 2  
კარი მეოთხე      Page of alt.ed.: C_273       Page of alt.ed.: D_265 

Line of edition: 3  
განკრძალვა მტრისა და მათის საქმის
Line of edition: 4  
ჭვრეტა და მათის ჴერჴისაგან მორჩენა


Line of edition: 5        რაიმ უბრძანა ბარამანს:
Line of edition: 6        -- მოყუარეთ გაწყობისა და ერთობის არაკი მოვისმინე, და
Line of edition: 7     ერთგულისა და მართლის მეგობრის მიზეზი შევიტყევ და
Line of edition: 8     გავიგონე. უთხრა:



Line of edition: 9  
ლექსი
Line of edition: 10        ვის მოყუარე შეეთჳსა, მას რა ზრუნვა ექონება?
Line of edition: 11        მეგობარი ვის არა უნდეს, გული რითღა ექონება!


Line of edition: 12        აწ თუცა მოწყალებითა ენასა მოაშორებ და მტერობისა იგავთაცა
Line of edition: 13     გამოიტყვი, რომე მისგან არა მოღორდეს, მისის ბრალის
Line of edition: 14     სიტყვითა და ვედრებითა არა ალაღდეს, რომელი მეოთხე
Line of edition: 15     ანდერძთა სწერია, რომელი გრძელითა გამოკულევითა საგონებელისათა
Line of edition: 16     არა / ადრე მიენდოს მტერსა, რომე მტერი არას      Page of alt.ed.: T_368 
Line of edition: 17     გზითა არა გაუმოყურდება და არცა დაინდობსო. უთხრა:



Page of edition: 562  
Line of edition: 1  
ლექსი


Line of edition: 2        მტრისაგან შენი მოყრობა მაშინღა იქნას ჟამითა,
Line of edition: 3        რა ცეცხლი წყალსა დაზავდეს სამუდმოდ, არ ერთ წამითა.


Line of edition: 4        ფიდაფიმ თქუა:
Line of edition: 5        -- ყოველს საქმეთა ზედა მეცნიერმა კაცმან თუცა სიტყვა
Line of edition: 6     არ ირწმუნოს და არ დაიჯეროს, და პირმხიარულობისა სიტკბოსა
Line of edition: 7     და სიმდაბლის სავაჭრო არ მოიყიდა, ჭკვიანი მტერი
Line of edition: 8     მისისა სამჯობინაროსათჳს ჴელგამამავლობისა საცადსა გამოიჩენს
Line of edition: 9     და გამოჩენილითა თუ დაფარულითა ტყუილითა მრავალს
Line of edition: 10     ტყუილს გამართავს, და ჴერჴისა და საცთურის რიგებთა
Line of edition: 11     ეცდების. ამისთჳს მრავლის საგონებლითა მრავალსა რჩევასა
Line of edition: 12     გამოსჩხრეკს. მაშე, მრავალსაგონებლიანსა და ჭკვიანსა კაცსა
Line of edition: 13     მართებს დიდი გაკრძალვა. რაგინდ მტერმან სიქუელე და სიკეთის
Line of edition: 14     ნამეტნაობა დაანახოს, მისი წადილი ესე არის: ბოროტი
Line of edition: 15     ცდუნება შეექნას და ამპარტავნებითა დასცეს. ამისთჳს ჴამს
Line of edition: 16     რაგინდ მტერმა ნამეტნავი ფერობა და სიტკბო მიუძღუნოს
Line of edition: 17     მაშინღა უფრო გაერთების კალთა უკან უჴმს უკუსაწეველად!
Line of edition: 18     თუცა შეაცთუნა და ერთიცა ჯვრიტინა ღია დააგდო, მტერი
Line of edition: 19     მისი მეცნიერი, ნიადაგ მაში ჭვრეტას დაიწყებს, და თათბირის
Line of edition: 20     ისარსა საწადლის საგანთა ჰკრავს, და ამა საქმითა თჳსსა საქმესა
Line of edition: 21     გზას / გაურკვევს, და, მასუკან, ნაღველსა და დანანებასა      Page of alt.ed.: C_27 
Line of edition: 22     ჴელსა ვერღარა შეუპყრობს, და მრავალი ზრუნვა სარგებლად
Line of edition: 23     აღარა ექნება, და ეგრე მოუჴდება, როგორადაც მაღრანისაგან
Line of edition: 24     ბუს მოუვიდაო.
Line of edition: 25        დაბიშლიმ ჰკითხა, როგორ ყოფილაო?



Line of edition: 26  
ფიდაფიმ თქუა არაკი

Line of edition: 27  
[მაღრანთა და ბუთა მტერობა]


Line of edition: 28        მოუყუანიათ, ჩინეთისა ერთსა ადგილსა ერთი მთა იყო. მისის
Line of edition: 29     სიმაღლის შეწდომამდე / და მისის თხემის დანახვადმდე      Page of alt.ed.: D_266 
Line of edition: 30     თუალი მრავალგან დაისვენებდა, მეცნიერობისა სახედველი გონების
Line of edition: 31     ფერჴთა მის მაღლის წვერსა უკიბოდ ვერ დაადგმიდა. /      Page of alt.ed.: T_369 
Line of edition: 32     თქუა:



Line of edition: 33  
ლექსი


Line of edition: 34        ვერას შეკრიქსა ენახა მისი სიმაღლე თვალითა,
Line of edition: 35        არცა ვინ ზე ასულიყო ცნობის ფერჴისა კუალითა.


Page of edition: 563  
Line of edition: 1        მისის კიდის სიშუენიერე, სიდიდეთ მეტნობა და ველთა      Page of alt.ed.: A_174 
Line of edition: 2     სივრცენი. თქუა:



Line of edition: 3  
ტაეპი


Line of edition: 4        სიმაღლით -- ცათა სიმაღლე, სივრცით -- ჴმელეთთა ოდენი.


Line of edition: 5        მის თემისა პირი მისსა სიგანესა მოეცვა. სიბრძნისა მეწალკოტესა
Line of edition: 6     თჴსისა ძლიერებითა ესეთი ხე გაეზარდა, მისი რტონი
Line of edition: 7     ცათა გარდაჰფენოდა, და მისი ძირი უფსკრულსა ჩასწდომოდა.
Line of edition: 8     თქუა:



Line of edition: 9  
შაირი


Line of edition: 10        მას დიდსა ხესა რაც რტონი ესხნეს და გარდაჰფენოდა,
Line of edition: 11        ვით ბროლის ლანძვი ზედ ეკრა, ცასავით ტურფად შვენოდა.
Line of edition: 12        მისი ქებანი ხეთ შორის მიწის პირს არ მოსწყენოდა,
Line of edition: 13     და   რტოთ თვალი არ მისწვდებოდა, გოენების ზომით ჩემობდა.


Line of edition: 14        მას მთასა ზედა ურიცხვთა მაღრანთა დაებუდათ. მათ მაღრანთა
Line of edition: 15     ერთი ჴელმწიფე ჰყუათ, სახელად ფირუზ ერქუა. ყოველნი
Line of edition: 16     მისის ბრძანების მორჩილნი იყუნეს, მისსა ბრძანებასა
Line of edition: 17     და სიტყვის იგავთა კრულებისა გაჴსნათა ცდილობდნენ. ყოველთა
Line of edition: 18     ასმია მაღრანისა და ბუისა ძველითგანი მტერობა. ერთს
Line of edition: 19     ღამეს ბუთა ჴელმწიფე, რომელსა სახელად შაბანგი** ეწოდა
Line of edition: 20     მრავლისა ლაშქრითა, მკვეთელისა და სისხლთა მსმელითა
Line of edition: 21     თავსა დაესხა, მრავალთა მათთა ჯართაგანსა ძარღვნი
Line of edition: 22     ამოსწვადნა.



Line of edition: 23  
ლექსი


Line of edition: 24        მკლავითა მჴნურად იბრძოდეს, გულოვნად, დაუშრომელად,
Line of edition: 25        მტერნი მიწათა გარივეს, ვით ჭუა მტუერთა მძრომელად.


Line of edition: 26        მას ბნელსა ღამესა დამჴდურნი გაუღონოვდეს, და ომისა
Line of edition: 27     ცეცხლი წაუკიდეს და მოკუდავებისა ნაკუეთი ჟამის წყუდიადობისა
Line of edition: 28     მათს საყელოთა დაეკერა, და ომისა მისგან გამარჯვებულნი
Line of edition: 29     გარე შეიქცნეს. მეორეს დღეს, რა შავფრთოსანმა ღამის
Line of edition: 30     სიბნელის პირი დახავლის ბუდისაკენ ქნა, და ვარსკულავნი
Line of edition: 31     მათ ბუთაებრ განიბნივნენ, -- /      Page of alt.ed.: T_370 



Page of edition: 564  
Line of edition: 1  
ლექსი      Page of alt.ed.: C_275 


Line of edition: 2        მახვილი წვდილი მოჰქონდა მზესა, ქუეყნისა მანათსა,
Line of edition: 3        ღამის ლაშქარი გაექცა მისს სხივთა ხუთთა ან ათსა!


Line of edition: 4     მაღრანის ჴელმწიფემა დანარჩომი ლაშქარი შემოიკრიბა
Line of edition: 5     ბუთა რაზმთაგან დალაშქრვათა საქმენი და რჩევანი განიზრახა,
Line of edition: 6     და უთხრა:
Line of edition: 7        -- თქუენცა ნახეთ მათი ჩუენზედ გაგულოვნება, რომე დღეს
Line of edition: 8     თქუენი რამდენი მოკლეს, და სხუანი დაკოდეს, და რამდენთა
Line of edition: 9     ფრთე და ბოლონი მოსწვადეს და მოამსხვრიეს! / მათგან რომ      Page of alt.ed.: D_267 
Line of edition: 10     ჩუენ ძალი, სირცხვილი და ამოწყუეტა დაგვეცა, ამის უფროსი
Line of edition: 11     აღარ იქნების. თავად ესოდენი ჭირი და უპატიურობა, და მერმე
Line of edition: 12     სამკვიდროთა და სახლთა შინა მოჴდომა!. რადგან ესრე გვიძაბუნეს,
Line of edition: 13     ჩუენთა ბუდეთა და განსასვენებელთა მოგვიჴდენ და
Line of edition: 14     ესოდენი ძალი დაგვმართეს, აწ ეჭვი აღარ არის, იგინი დიდად
Line of edition: 15     დაგულოვნდებიან და ახლავე, მალე გარე შემოიქცევიან; და
Line of edition: 16     მეორედ თუცა დაგვესხნენ, ჩანს, უფრორე ძალას დაგუმართებენ,
Line of edition: 17     ამით რომე ესოდენნი დაკოდილნი და დაწყლულებულნი
Line of edition: 18     წამალთა მოქენენი არიან. და თუცა ადრე, მეორედ კიდევ
Line of edition: 19     ღამით დაგვესხნენ, ჩუენთა ლაშქართაგანი ერთიცა ცოცხალი
Line of edition: 20     ვერ მოურჩებიანო. და ამა საქმისა გასინჯვა და რჩევისათჳს
Line of edition: 21     ბაგენი აღახვენით და ყოველთა მათის მოშორვებისათჳს მოიგონეთ
Line of edition: 22     რამეო. უთხრა:



Line of edition: 23  
მრჩობლედი


Line of edition: 24        ჯერეთ, პირველად შეგვებნეს, გამოუცდელნი ვიყუენით,
Line of edition: 25        კაცური ჴერჴი შევმზადოთ, მეორედ ნუ ვიბრიყუენით.
Line of edition: 26        ამ ღუართა გზათა არ შევკრავთ, მოგვიცავს, მოგუედინება,
Line of edition: 27        ჩუენს თემსა სრულად წალეკავს, ბოლოდ დაგვრჩება გინება.
Line of edition: 28        დღეს საქმე მოვივერაგოთ, შევმზადოთ ხრიკთა გზებია,
Line of edition: 29        ხვალე ყოელთა არ მოგვხვდეს საჴმილი ანაგზებია.


Line of edition: 30        რა ფირუზამ სიტყუა დაასრულა, მისის ჯარისაგან ხუთნი
Line of edition: 31     მაღრანნი გამოერჩივნენ და ჴელმწიფის წინ მოდგეს. ქება შეასხეს
Line of edition: 32     და მართებული საქციელი აღასრულეს, -- დია გამოჩენილნი
Line of edition: 33     და ჭკუადიდნი იყუნეს, რჩევასა და გონიერებასა შინა
Line of edition: 34     გარდამატებულნი, სხუათა ნანიშნებთა ხვაშიადთა და სანდომელთა
Line of edition: 35     ყოვლსავე შეუტყობდენ, მათისა რჩევითა რომელსაცა
Line of edition: 36     გზათა გაემართებოდიან, კეთილად წარემართებოდის. /      Page of alt.ed.: T_371 



Page of edition: 565  
Line of edition: 1  
შაირი


Line of edition: 2        ბრძენი, გონებამაღალი, რჩევამრავალი, გზიანი,
Line of edition: 3        დროსა და ჟამთა შემტყობი, არ ცუდად მიზეზიანი.
Line of edition: 4        მისმან თათბირმან მრავალთა მტერთა დამართის ზიანი,
Line of edition: 5     და   საქმეთა ნათლად მხედველი, ვით მიჭვრიტანა მზიანი.


Line of edition: 6        მაღრანთა მათის საქმის სასოება მათს რჩევაზედ დაედვათ:      Page of alt.ed.: A_175 
Line of edition: 7     ბოროტთა საქმეთა მათისა სიტყვითა მოშორდებოდენ, ჴემწიფის
Line of edition: 8     ბედნიერობა მათს რჩევაზედ იდგა, მათის განზრახვისა
Line of edition: 9     კართა ვერავინ დაჴშვიდა. რა ფირუზას თუალი / მათ მიადგა,      Page of alt.ed.: C_276 
Line of edition: 10     თითო-თითოსა, რომელიც მათი არძანგი იყო, და პატივსა და
Line of edition: 11     წყალობასა დაჰპირდა და უბრძანა:
Line of edition: 12        -- დღეს ჭკუის მოჴმარებისა და ცოდნის მოგონების ჟამია!
Line of edition: 13     რაცა სპეკალი გულისა თქუენისა საუნჯეთა გქონდესთ, გამოიღეთ
Line of edition: 14     და ძაფთა შეწყობილად დააცვით; და რაცა ვეცხლი გონებისა
Line of edition: 15     სავეცხლეთა განწმედილი დაგიბეჭდავსთ ცდის დაღითა
Line of edition: 16     გამოცხადებისა ბაზართა შინა ჴამს მიაწევინოთ!
Line of edition: 17        მათ მაღრანთა საქებელი ენა / ააუბნეს. მოახსენეს:      Page of alt.ed.: D_268 



Line of edition: 18  
შაირი


Line of edition: 19        მეფეო, ღ(მერ)თ(მა)ნ შენ მოგცეს ყოველთა თემთა დიდება,
Line of edition: 20        ცით ძალი, ქუეყნით სიმშვიდე, მტერთაგან არ წაკიდება,
Line of edition: 21        ვალანა გამარჯვებისა ჴელითა შენთა მიდება
Line of edition: 22     და   ორგულთა თავის დათრგუნვა, ამისთჳს ჰქონდეს რიდება!


Line of edition: 23        და მოახსენეს: რაცა თქუენსა დიდებულსა გაპირებასა ამა
Line of edition: 24     საქმისა ნებავს, ყოველთა იგი უპატიოსნეა, და რომელიცა
Line of edition: 25     თქუენსა ნათელსა გონებათა გავლის, უკეთესი იგი არს. ჩუენ
Line of edition: 26     მონანი ვართ. ათასის ზომით ჩუენგან თქუენისა ბრძნისა გონებისა
Line of edition: 27     სარკეთა შინა უნათლესად გამოჩნდება. ჩუენ ესეთსა რასა
Line of edition: 28     მოვიგონებთ, რომე მის მეცნიერებათა შინა უპატიოსნესი მაგალითი
Line of edition: 29     არ დასახულიყოს, მაგრამე რასაცა მოკითხულსა იქს და
Line of edition: 30     სწავლასა მოიჴსენებს, ანდაზად მასცა გონებათა შეიხუამს; რომელსაცა
Line of edition: 31     მოვახსენებთ ამაღლებულს ფირუზს ყოველივე უკლებლად
Line of edition: 32     მოეჴსენება, მაგრამე სხუათა / კითხვაც ურიგო არ      Page of alt.ed.: T_372 
Line of edition: 33     არისო.
Line of edition: 34        მან ფირუზ ჴელმწიფემან ერთსა მათგანსა ჰკითხა:
Line of edition: 35        -- შენ ამ საქმისას რას არჩეო?
Line of edition: 36        მან მოახსენა:
Line of edition: 37        -- ეჰა, ჴელმწიფევ! რომელნიცა ჩუენსა უწინარეს ბრძენნი
Page of edition: 566   Line of edition: 1     და მეცნიერნი ყოფილან, ესეთისა მოსავლისა ჴერჴი ჩუენთჳს
Line of edition: 2     საცნაურად დაუცთ და უსწავლებიათ: ერთსა რომელსაცა კაცსა
Line of edition: 3     მძლავრი მტერი ჰყუეს, და მისი პირისპირი არ ძალ-ედვას
Line of edition: 4     და გაუღონოვდეს, საქონლის აფორაქებასა და დედა-წულთ
Line of edition: 5     დატყუევებასა სამკვიდროსა და სამყოფის დატევება უმჯობესიაო
Line of edition: 6     ამისთჳს, რომე ბრძოლასა დიდი ფათერაკი სდევს და
Line of edition: 7     ომსა შინა ფერჴისა შედგმასა ძნელი ჭირი აქუს. თუცა მტერმა
Line of edition: 8     ძალი დაატანა, გაცლა ჴამს. რომელმაც უმსგავსოდ და გაუსინჯავად
Line of edition: 9     ჯავრისა ამოყრისათჳს ფერჴი დაამყაროს, მეტადრე მისთანა
Line of edition: 10     ძლიერისა მტრისა, რომე მისგან ზიანის ნიში სცემოდეს
Line of edition: 11     და მას შემართებით ეომოს, მის კაცსა მიჰგავს, რომელმან
Line of edition: 12     ღვარისა სადინართა დაიძინა და მდინარის ზედა ალიზთა აღმოჰკუეთდეს
Line of edition: 13     თვისისა ძალისა მინდობილი და თჴსითა გულოვნობითა
Line of edition: 14     მოტყუვდეს; ჭკუისაგან შორს დარჩების, თუცაღა
Line of edition: 15     ჴრმალი ორპირი ჰქონდეს და გამარჯვებისა ქარი ყოვლგნით
Line of edition: 16     უქროდესო. მოახსენა:



Line of edition: 17  
ლექსი


Line of edition: 18        დაბალს მტერთაცა ეკრძალე: ღუარსა ჰგავს მჩქებრად მდენარსა,135*
Line of edition: 19        შენს უმძლეს ყოლე ნუ ებრძვი, დაგმართებს მოსაწყენარსა!


Line of edition: 20        ჴელმწიფემან პირი მეორესა მრჩეველსა მიაპყრა და ჰქუა:      Page of alt.ed.: C_277 
Line of edition: 21        -- შენსა საგონებელთა შინა ამა საქმისა უმჯობესი რაჲაო?
Line of edition: 22        მან მოახსენა:
Line of edition: 23        -- რომელიცა ამან მოგახსენათ -- გაცლა და ადგილისა დატევება
Line of edition: 24     -- ჩემი რჩევა მას ვერ ემოწმებისო. ამისთანა განზრახუა
Line of edition: 25     ჭკუათმყოფელთა სასიტყო არ არისო. პირველად ამისი განზრახვა
Line of edition: 26     და ამ გზაზედ დადგომა, მისის სამკვიდროსა და სამშობლოს
Line of edition: 27     ადგილის დაგდება და უნამუსობის / დადება უბადო      Page of alt.ed.: D_269 
Line of edition: 28     საქმეა. მოახსენა:



Line of edition: 29  
ლექსი


Line of edition: 30        არ შვენის ლომსა ჭაბუკსა, მცირედღა დანაკოდარსა,
Line of edition: 31        ადრე ადგილის დაგდება, დარსა გაექცეს მოდარსა!136*


Line of edition: 32        უმჯობესი ეს არის: სიმჴნისა საჭურველი ავიღოთ და მრისხანებითა
Line of edition: 33     და გულისწყრომითა პირი მბრძოლთა შევაქციოთო! /      Page of alt.ed.: T_373 
Line of edition: 34     მოახსენა:



Page of edition: 567  
Line of edition: 1  
შაირი


Line of edition: 2        ჴრმალი არა ვკრათ, არ ვარგა, უფრორე გვიძაბუნებენ!
Line of edition: 3        ჭაბუკად ვინღა გვაჴსენებს? დიაცნიც დაგვიწუნებენ.
Line of edition: 4        ჩვენსა გმობასა არ კაცნი, ტურანიც დაიყმუნებენ,
Line of edition: 5     და   ძაბუნთა ნაძაბუნევად ზრახვითა შეგვაცთუნებენ!


Line of edition: 6        ჴელმწიფენი მაშინღა შეიძლებენ თემისა შვენიერებასა
Line of edition: 7     ყელთ გარდახვევნასა, როდესაც ცეცხლისა მსროლელისა
Line of edition: 8     ჴრმლისა ნაწრთობის წყლითა ავთა მოქმედთა მტერთა სახელი
Line of edition: 9     სულ/ისა მაგალითი, გარდარეცხოს. სახელოვანი მაშინღა გასვენების      Page of alt.ed.: A_176 
Line of edition: 10     სირჩათა საწადლისა ბაგეთა შეაწებებს, რაჟამს თვალსწრაფის
Line of edition: 11     მტრის ნდომის ფიალა გამარჯვების ქვით დაამსხვრიოს.
Line of edition: 12     ამა რჩევისა ჟამი აქა მიწურვილა. ყოვლგნით დარაჯნი
Line of edition: 13     გავიყენოთ, და სადეთაცა შიშთა ველოდეთ, მუნით თავსა გაუფრთხილდეთ,
Line of edition: 14     და თუცა მტერი დაგუესხა, გამზადებული და დარაზმულნი
Line of edition: 15     მივეგებოთო, ომისა ჟამთა მამაცურად შევმაგრდეთ
Line of edition: 16     და გამარჯვების პირი ველთა მტვრისაგან იმედის თვალი<თ>
Line of edition: 17     მოვიბერტყოთ, რომე სახელოვნობის მინდორთა სისხლი ნადიმთა
Line of edition: 18     მიწათა გავრიოთ. მოახსენა:



Line of edition: 19  
ტაეპი


Line of edition: 20        სახელოვანად სიკუდილი კაცთაგან სანატრელია!


Line of edition: 21        ჴელმწიფისაგან ჴამს ომისა ჟამსა სახელის განთქმასა ცდილობდენ,
Line of edition: 22     სიმჴნესა და გმირობასა მოივაჭრებდენ. თქუა:



Line of edition: 23  
შაირი


Line of edition: 24        თავი გაწირე, დაადგი ფერჴი ველს გამაგრებულად,
Line of edition: 25        ქენნებით ვარდის ჩოგანთა ღვაწლისა ბურთი დებულად,137*
Line of edition: 26        მაშინღა ბედი გეწევის, შენთანა იყოს რებულად:
Line of edition: 27     და   სამკეცი რაზმი დაჰფრიწო, ვით ცეცხლმა გარ მოდებულად!


Line of edition: 28        ჴელმწიფემ მესამესა წყალობა უბედნიერა და უბრძანა:
Line of edition: 29        -- შენსა საგონებელთა რაჲაო, და შენთა თათბირთა რომელსა
Line of edition: 30     სანდოსა სახისა ფიცართა გამოსწერო?
Line of edition: 31        მან მოახსენა:
Line of edition: 32        -- მე სხუათა მონახსენებთა ვშორავ, და ესე მემჯობინების:
Line of edition: 33     ყო/ელთა მჴარეთა აეშაგი გავგზანოთ და ფრთხილნი დარაჯანნი      Page of alt.ed.: C_278 
Line of edition: 34     დავიდგინოთ; მტერთა ამბავი ვჩხრიკოთ და მათის საქმის საპასუხო
Page of edition: 568   Line of edition: 1     გავაგოთ, და უმჯობესი დავამტკიცოთ. მათ რომელი
Line of edition: 2     სწადიან, შევი/ტყოთ. თუცა დაზავება უნათ, ანუ არა? ბეგარათა      Page of alt.ed.: T_374 
Line of edition: 3     და ხარკთა ჯერან ანუ არა? თუცა ესოდენ შეგვიწყალეს
Line of edition: 4     სულთა დადებამდე ღონის მაგალითთა შეგუაძლებინებენ, შემსგავსებით
Line of edition: 5     ბეგართა თავსა დაგვადებენ, რომე მათის ბრძოლისა
Line of edition: 6     და ღამე დასხმისაგან დავმშვიდდეთ, და ჩუენთა სამკვიდროთა
Line of edition: 7     ვიყოფოდეთო. მოახსენა:



Line of edition: 8  
მრჩობლედი


Line of edition: 9        თუ ჩუენი რჩევა შეიძღვნა, მონაჴსენები ესია:
Line of edition: 10        მტერთ შეხვეწება სჯობია, ბრძოლანი უარესია.
Line of edition: 11        თუ მტერსა ვერ მოვერევით იგ დაგვაჭარბებს ძალითა,      Page of alt.ed.: D_270 
Line of edition: 12        მიცემავე სჯობს საქმისთჳს სახრიკალისა ძალითა.138*
Line of edition: 13        თუ გწადის მტერმა არ გავნოს ვნებითა სავნებელითა
Line of edition: 14        ტკბილი სიტყუა და მიცემა შეჰკრავს სრულ საცნობელითა.


Line of edition: 15        ჴელმწიფეთაგან ერთრიგი საქნელი გამორჩევა ეს არის: რა
Line of edition: 16     მტერმა ძალი და ძლიერება გამოიჩინოს და მისი შიში თემთა
Line of edition: 17     მოეფინოს, -- ესე ყოველი შეუძლიაო -- და ამით მდაბიონი
Line of edition: 18     მოისროდენ და იავარ-იქმნებოდეს, ამისთჳს ჴერჴისა ნარდის
Line of edition: 19     ნახჭი გაშალოს და მტერსა სამღერელი კამათელი წაუგოროს
Line of edition: 20     და მარსისა შიშისაგან გამოიყუანოს, და ხვასტაგი და საქონელი
Line of edition: 21     თემისა და ადგილის ფარდად დადვას. და თუცა მტერსა
Line of edition: 22     ამპარტავნობისა და ზვაობის კამათელი მოუვიდა, მას მტრობის
Line of edition: 23     ნარდის დავის თხოვა მოუჴდება. რაგინდ მტერთა ძალი
Line of edition: 24     მეტი იყოს, მძლავრობითა და რისხვითა მღერისა, ჭკუისა და
Line of edition: 25     გამოცდილებისაგან შორს დარჩებაო. მოახსენა:



Line of edition: 26  
ტაეპი


Line of edition: 27        თუცა ჟამი შენ არ მოგყუეს, შენ მას მიჰყევ, რაცა სწადდეს!


Line of edition: 28        ჴელმწიფემან მეოთხესა მრჩეველსა უჴმო და უბრძანა:
Line of edition: 29        -- შენცა ერთი რამ წარმოთქვი, რაცა საგონებელთა
Line of edition: 30     გქონდესო!
Line of edition: 31        მან მოახსენა:
Line of edition: 32        -- ეჰა, ჴელმწიფევ! სამკვიდროს დატევება და გარდავარდნის
Line of edition: 33     დაღი და უცხოობის სარჯელი გავსძლოთ, იგი მეჯობინებისო.
Line of edition: 34     თუცა მათ ჩუენის წესისა და რიგისა ძაფი გაწყვიტეს
Line of edition: 35     სრულიად დავსრულდებით. აქამდე რა მტერობა ყოველთა უმეტეს
Line of edition: 36     შეგუეძლო, აწ ჩუენცა თავი დავიმდაბლოთო. თქვა:



Page of edition: 569  
Line of edition: 1  
ლექსი


Line of edition: 2        ვინ თქუა, ასკატა სონღულსა საცემრად დაიმონებდეს?
Line of edition: 3        ლომსა საბრძოლად ქურციკი არად არ მოიწონებდეს? /      Page of alt.ed.: D_375 


Line of edition: 4        ჩუენ, რაგინდ მათი ხარკის მიცემა თავს ვიდვათ და სრულიად
Line of edition: 5     მათს ბრძანებას ქვეშე შევიდეთ, ეგრეცა არ დაგვინდობენ
Line of edition: 6     და სრულიად ჩუენთა მოსრვათა, რაცა ძალუცთ, ეცდებიანო.
Line of edition: 7     ნათქუამია: მტერსა ესოდენ პატივ ეცო, შენი საწადელი / აღგისრულდესო,      Page of alt.ed.: C_279 
Line of edition: 8     არათუ ესეთსა ხარისხთა აღსვა, რომე მისითა
Line of edition: 9     ამაღლებითა თავი მოიძაგო, და მას დაემონო და მტერი გააძალიანოს.
Line of edition: 10     იგინი არას საქმით მართებულსა ხარკსა არ შეგვჯერდებიან.      Page of alt.ed.: A_177 
Line of edition: 11     ჩუენი საქმე სიწყნარე და მოცდაა, და თუცა აღარ
Line of edition: 12     იქნა და, ომივე სჯობს ამისთჳს რომე ბრძოლისა ჭირი და
Line of edition: 13     სიკუდილი გვიჯობს ჩუენთა სახელთა მოყივნებასაო. მოახსენა:



Line of edition: 14  
ლექსი


Line of edition: 15        გვიჯობს სიკუდილი ქებული, თავის გაწირვა ნებითა,
Line of edition: 16        სიცოცხლე მოყივნებულსა, აუგიანსა ვნებითა.


Line of edition: 17        ჴელმწიფემან მას ბრძენსა, მეხუთესა მრჩეველსა, რომელსა
Line of edition: 18     ქარშონა ეწოდა, მას უჴმო და უბრძანა:
Line of edition: 19        -- შენგან მრავალი ხვანჯი დასკვნილი ადვილ გახსნილი
Line of edition: 20     მინახავს, და შენი მინდობა მაქვს, და ქუეყანათა მოვლისა სასოებასა
Line of edition: 21     ველიო. უბრძანა:



Line of edition: 22  
შაირი


Line of edition: 23        ჰე, ბრძენო, ჩუენო ერთგულო, მეფეთა მისანდობელო,
Line of edition: 24        მათთა საჭირო საქმეთა ადვილად გამამცნობელო,      Page of alt.ed.: D_271 
Line of edition: 25        მტერთა სახრიკო საქმეთა შენ მათდა დამასწრობელო,
Line of edition: 26     და   მოყვარეთ ზურგის მიმცემო, ორგულთა დამამჴობელო!


Line of edition: 27        ამისას შენ რომელსა რჩევასა გაიზრახავ: ბრძოლასა და
Line of edition: 28     ომსა, თუცა სამკვიდროსა დატევებასა და გაცლასაო?
Line of edition: 29        ქარშონამ მოახსენა:
Line of edition: 30        -- მე ამას ვარჩევ; ბუთა ომსა ნუ ვეჩქარებით. ვირე მათი
Line of edition: 31     საქმე სხუა არა მოჴდეს რა, ჩუენ მათ მტერობა რამე არ დავანახოთ
Line of edition: 32     ამისთუის, რომე ბრძოლისა ჟამსა იგინი ჩუენგან უმჴნე
Line of edition: 33     მეომარნი არიან და უგულოვნესი, და ძალითაც უმეტესნი, და
Page of edition: 570   Line of edition: 1     ტანადაც უახოვნესი. მტერთა რომელიცა უღონოდ მიიჩნევს
Line of edition: 2     ამპარტავნებისა მქონებელი იქნება, და რომელიცა ამპარტავნებას
Line of edition: 3     იწყებს, სიკუდილსა მიახლოვდება. მე მათგან კუალად
Line of edition: 4     დასხმა არღა მგონიან, რომელსაცა გონების თუალითა ვსინჯავ.
Line of edition: 5     ჯერ-ხანად იგინი აღარას გვიმტერებენ, ამისთჳს რომე იგინი
Line of edition: 6     აწ დალაღებულნი არიან და მტერთა მძლავრებისაგან დამშვიდებულნი
Line of edition: 7     იქნებიან. იგინი ამას იტყვიან: აწ გამარჯვებულთა /      Page of alt.ed.: T_376 
Line of edition: 8     თუცა, კიდევ ომი გავაწყოთ, არამცა ფათერაკი წაგვეკიდოს და
Line of edition: 9     მარცხი მოგვიჴდესო, დავმდაბლდეთ და ჩუენი ძლიერობა მოიშალოსო.
Line of edition: 10     -- მე აწ მათგან ომსა არ ვაზრობ. იგინი ჩუენსა გაპარვასა
Line of edition: 11     ჰგულობენ. თუცა მზანი არიან, ამისთჳს, ვეჭვ მათს
Line of edition: 12     მზეობასა, და თუმცა არა მზანი არიან, ვგონებ, თუცა ბოდიში
Line of edition: 13     რამე სახრიკო მოითხოონო, და მე ამა სამთა საქმეთაგან იგინი
Line of edition: 14     ომისა დაცადებული მგონია. მათ თუცა განაღა ომი ეწადოს
Line of edition: 15     ჩუენგან ომი სამჯობინარი არ არის ამისთჳს, რომე ჭკჳანთა
Line of edition: 16     საუკეთესოდ ესე უთქუამთ: ომსა და ბრძოლასა კაცი მოერიდოსო.
Line of edition: 17     ომითა რაგინდ თაფლი შეიმზადოს, გემო არა აქვს
Line of edition: 18     სული ყოელთა უმჯობესია, მას არარა შეედარებაო. მოახსენა:



Line of edition: 19  
შაირი      Page of alt.ed.: C_28 


Line of edition: 20        თუ იყო გმირთა უმჴნესი მისისა მის საზომისა,
Line of edition: 21        პილოსა უძლიერესი, მჯობი მებრძოლად ლომისა,
Line of edition: 22        არ ვიცით, ბრძოლა რასა იქს, რა გაგებაა ომისა!
Line of edition: 23     და   მაშინც მშვიდობა სჯობია, იმედი სულთა დგომისა.


Line of edition: 24        ჴელმწიფემ უბრძანა:
Line of edition: 25        -- რადგან ომსა სამჯობინაროდ ვერა ხედავთ, მაშე სხუასა
Line of edition: 26     რასა ამჯობინებთო?
Line of edition: 27        მან მოახსენა:
Line of edition: 28        -- ამა საქმისა მოცდა და ჭვრეტა, და სიმაღლისა და სიმდაბლის
Line of edition: 29     ფერჴთა ზომა ჴამსო. ჴელმწიფის ძალი, რომე გზიანითა
Line of edition: 30     რჩევითა განზრახვათა გამოკულევითა შეეძინება, დიდითა
Line of edition: 31     საუნჯითა და მრავლისა ლაშქრითა ეგოდენი ღონე არ დაიდებაო.
Line of edition: 32     მოახსენა:



Line of edition: 33  
ლექსი


Line of edition: 34        ერთი ჴრმალი გამკუჱთელი ორმოცს მოჰკლავს, ანუ ასსა,
Line of edition: 35        ერთი რჩევა სრულ დასთრგუნავს სიმრავლესა ლაშქრის დასსა!


Line of edition: 36        ჴელმწიფეთ სიმდიდრე და ძალი ნათელგზიანი რჩევა არის.
Line of edition: 37     მასწავლებელი ვეზირების რჩევა სიმდიდრის მომატების მიზეზია,
Page of edition: 571   Line of edition: 1     მათი კეთილი ცოდნა, რაგუარადაც ზღუასა მდინარე შეემატება
Line of edition: 2     და შეეწევა; და თუცა არა შეედინა, მოაკლდება. აგრევე
Line of edition: 3     რომელმანცა მწვრთელთა სწავლება და მათგან დამარხულის
Line of edition: 4     სიბრძნის საქმე კეთილად არ მოიყიდა, / მცირედსა ხანთა ყოველივე      Page of alt.ed.: D_272 
Line of edition: 5     ბედსვიანობათა მიახლება გაშორდება და გაებნევა;
Line of edition: 6     რომელსაცა ჭკუა დას სიბრძნის ბედნიერობა მისცემია, და
Line of edition: 7     მისანდო ყმათა სიტყუათა ისმენს / და დაიჯერებს, მისი სვესვიანო<ბა>      Page of alt.ed.: T_377 
Line of edition: 8     გაძალიანდება და საწადელი საწადელზედ მიეცემა.
Line of edition: 9     მადლი ღ(მერ)თსა, რომე დღეს ჩუენი / ჴელმწიფე სიბრძნითა,      Page of alt.ed.: A_178 
Line of edition: 10     მეცნიერებითა და რჩევითა სრულია! უთხრა:



Line of edition: 11  
შერეული


Line of edition: 12        მეფეო, შენი სიბრძნენი ჴმელეთსა ჰფარავს დარულად,
Line of edition: 13        ენა, მზე შენის სიტყვისა დართავე არის დარულად.
Line of edition: 14        თქუენი თათბირი ყოელთა კეთილთა უმჯობესია,
Line of edition: 15        გულისხმა შემოკრებული მტერთ უძღუნის ძილთა და რულად.
Line of edition: 16        ჩემი ვით შეჰგავს გონება თქუენს ცნობას, -- უარესია
Line of edition: 17     და   მძივი ვით დაიფასება სპეკალთან, დართავს და რულად.139*


Line of edition: 18        რადგან ჴელმწიფემან მე თანამგზრახობისა პატივითა გამამდიდრა
Line of edition: 19     და გონიერებაჲ მიქო, აწ ჩემგან ჴამს, რომელიმე თავისწინა,
Line of edition: 20     და რომელიმე საჯაროდ მოვახსენოო. მე სიმდაბლესა
Line of edition: 21     და სიმაღლესა ორთავე მივისაქმებ, მაგრამე თუცა ომსა ვშლი
Line of edition: 22     და არა მნებავს, აგრევე დამდაბლებასა და მათსა თავისმოდრეკასა
Line of edition: 23     არ ვაჯობინებ. ბეგართა და ხარკთა ტვირთუად, რადგან
Line of edition: 24     მამა-პაპათა ჩუენთა ზურგი არ მიუპყრიათ, მე ქედსა არა დავიკიდებო.
Line of edition: 25     თქუა:



Line of edition: 26  
ჩახრუხაული


Line of edition: 27        ვმონო თუ მტერსა, გავეგო მტუერსა, სირცხვილად მიჩანს საუკადრისოდ.
Line of edition: 28        მიჯობს მოკლვანი,140* არა მოკვლანი საყვედრელს დღეთა, რად ჰყავ სადრისოდ.


Line of edition: 29        მაღალსა და კეთილმოქმედს კაცსა სიცოცხლის სიგრძე ანუ      Page of alt.ed.: C_28 
Line of edition: 30     ცოდვისა მოსანანებლად და ანუ სახელისა განსაფენელად უნდა
Line of edition: 31     უნდოდეს. ღ(მერ)თ(მა)ნ ნუ ქნას, და უბადოდ ყოფასა დღემოკლობა
Line of edition: 32     უმჯობესია და უსაწადელესია. მე ავად ვხედავ. რომე ჴელმწიფემა
Line of edition: 33     ვედრებით ქედი მოუხაროს და მათდა სალაჴავად გაჴადოს,
Line of edition: 34     ამისთჳს რომე ჩუენთა პირთა მრავალი ჭირის კარნი გაიხმიან
Page of edition: 572   Line of edition: 1     და ღონისძიებისა საგონებელი ყოველგნით დაიჴშვისო.
Line of edition: 2     თქუა:



Line of edition: 3  
ლექსი


Line of edition: 4        ქველი სახელი გაჰფინე, ნუ მოისუსტებ ქებასა,
Line of edition: 5        სისუსტის ადგილს მანქანა ძალით დამართებს ნებასა!


Line of edition: 6        სხუასა ჩემსა მოსახსენებელსა თავისწინა მოვიუბნებ, რომე
Line of edition: 7     საქუეყნო რჩევა ჴელმწიფესა გავაგონოო.
Line of edition: 8        მათ კრებულთაგან ერთმა უთხრა: /      Page of alt.ed.: T_378 
Line of edition: 9        -- ჰაი-ჰაი ქარშონავ! ყოვლისა განზრახვისა სარგებელი
Line of edition: 10     ესე არს, რაჲცა სათქმელი გაქუს, ჭკუათამყოფელთა თანა მოიუბნო,
Line of edition: 11     ამისთჳს, ნუთუ მათშიაცა ერთმან ესეთი რამე თქუას
Line of edition: 12     გონების ისარი საწადლის საგანთა მოახვედროსო. ბრძენთ
Line of edition: 13     უთქუამს: რჩევა ჭკუათა შემოკრება არისო. ბრძენთა სიმრავლემა
Line of edition: 14     რა თითო ფიალა ერთად შერიონ, სარგებელი და სიკეთე
Line of edition: 15     მათგან გამრავლდების, საბოლოოდ გაცუდების სათავე მოსწყდებისო,
Line of edition: 16     რაგუარადაც მეცნიერთ უთქუამსო. უთხრა:



Line of edition: 17  
შაირი


Line of edition: 18        ნუ მიენდობი ოქროსა, ნუცა ჴრმალსა და გმირებსა,
Line of edition: 19        მალე გასცვეთენ მახვილსა, ისართა გასაგმირებსა,
Line of edition: 20        ბრძენთაგან რჩევა მოიგე, დასჯერდი მათს თათბირებსა.      Page of alt.ed.: D_273 
Line of edition: 21     და   რჩევასა თავს დაიბურვენ, არ აჰკიდებენ ვირებსა!


Line of edition: 22        მაშე, შენ რომე რჩევასა თავისწინა იტყვი, რომლისა გზითა
Line of edition: 23     აჯობინებო?
Line of edition: 24        ქარშონამ უთხრა:
Line of edition: 25        -- ყოველი კაცი მე და შენსავით ჴელმწიფისა ხუაშიადისა
Line of edition: 26     და საიდუმლოსა რჩევისა დამმარხეველი არ არის. ჴელმწიფეთა
Line of edition: 27     ხვაშიადისა გაცემა, ანუ მისისავე მრჩეველთაგან იქნების, ანუ
Line of edition: 28     მოციქულისაგან. შენ ხომ კეთილად იცი, ეგეთმა კაცმან თუცა
Line of edition: 29     ჩუენთა სიტყუათა ყური მოჰკრა, რასაცა მოისმენს, სწრაფად
Line of edition: 30     მტერთა აცნობებს. და იგინი ხანთა აღარ დაზმიან, და ჴერჴი[ს]ა
Line of edition: 31     და ჩხუბისა ჴვრელებთა ამოავსებენ, და ჩუენისა რჩევისა
Line of edition: 32     ისარი მერმეღა საწადლის საგანთა საკრავად ვეღარ მიაწევს.
Line of edition: 33     რაგინდ მტერთა მსტოვარი ვერა გუწვდებოდეს, საეჭვია:
Line of edition: 34     ერთიც არის: მათი მოყუარე და გამამხილებელი აქა გუყუეს
Line of edition: 35     და მოსასმენი იდუმალ შესთუალონ, რომელიცა ამა კრებათა
Page of edition: 573   Line of edition: 1     შინა ისიტყუა. მრავალთა ენათა ქუეშე ჩავარდნილი მტერთა
Line of edition: 2     და მოყუარეთა ყური ყოველსავე მოისმენს. ამისთჳს ხუაშიადისა
Line of edition: 3     დაფარვა დია დაჟინებით უსწავლებიათო. უთხრა:



Line of edition: 4  
ლექსი


Line of edition: 5        კეთილად უთქუამთ გონიერთ საქმენი საგაზრახონი:
Line of edition: 6        თუ თავი გიყუარს, დაიცევ სიტყუანი შესანახონი.


Line of edition: 7        რომელიცა თჳსსა საიდუმლოთა, რომელიცა დიდად გულითადი      Page of alt.ed.: C_282 
Line of edition: 8     არ არის და, მასთან / იტყვიან, ბოლოდ სასინანულოდ      Page of alt.ed.: A_179 
Line of edition: 9     შეექნება და მერმე სინანულს სარგებელი აღარ ექნება. და არცა
Line of edition: 10     სხუათა ხვა/შიადისა თქმათა ეგოდენი გაკრძალვა უჴამს,      Page of alt.ed.: T_379 
Line of edition: 11     რომე ჴელმწიფეთა მართებსთ. არცა ჴელმწიფეთაგან, თუცა
Line of edition: 12     მისანდო და გამოცდილი არ არის, მისი გულის ხვაშიადი ეთქმის,
Line of edition: 13     თვარა მისგან დიდი დანაკლისი სააზროაო. უთხრა:



Line of edition: 14  
ლექსი


Line of edition: 15        თუცა შენს მეტმა იცოდეს შენი იდუმალ რჩევანი,
Line of edition: 16        ამაზე უნდა ვაებდე, გქონდეს ცრემლშია რევანი.


Line of edition: 17        მრავალგზის მომჴდარა, ჴელმწიფეთა საიდუმლოსა გამხელითა
Line of edition: 18     ქუეყანასა სული და სიცოცხლე ყოველივე მოოჴრებოდეს,
Line of edition: 19     რაგვარადაც ქიშმირის ჴელმწიფე ვეზირის ხვაშიადის
Line of edition: 20     განდობის მიზეზითა მცირესა ხანს უკან ჴელმწიფობის სიმაღლით
Line of edition: 21     გარდმოვარდა და მისის სიცოცხლის მზე დასავლად
Line of edition: 22     ჩაჰჴდაო.
Line of edition: 23        ფირუზმა ჰკითხა, როგორ ყოფილაო?



Line of edition: 24  
ქარშონამ თქუა არაკი

Line of edition: 25  
[საიდუმლოს გამმჟღავნებელი ვეზირი]


Line of edition: 26        უთქუამთ, ქიშმირს ერთი ჴელმწიფე ყოფილა, თვისისა ნების
Line of edition: 27     ლაგამი/ცის ცხენისათუის პირთა აედვა, შესაპყრობელი      Page of alt.ed.: D_274 
Line of edition: 28     საგდებელი თავგამზიდვრის ჟამისათჳს ყელთა გარდეცვა. მისის
Line of edition: 29     ბასრის ჴრმლის ცეცხლისა შიშითა ქარი აქა-იქ ქროლასა ვერა
Page of edition: 574   Line of edition: 1     იკადრებდა, სულთა გამაკრთობელისა ქუხილიანს წვიმათა სიმრუდით
Line of edition: 2     მიწისა დალტობა არ ძალ-ედვა**.



Line of edition: 3  
შაირი


Line of edition: 4        თემთა თჳსთა სიმშვიდისა სამოსელი შეემოსა,
Line of edition: 5        რომე ჴრმალი ვერა ჰკვეთდა, ვით მოყუასსა, ვით მეძმოსა,
Line of edition: 6        მძლავრნი გლეხთა ვერ ავნებდენ, ვერც მპარავნი სარემოსა,
Line of edition: 7     და   ყოვლნი სულნი იხარებდეს, მოელოდენ ქუე ზემოსა!


Line of edition: 8        ამა დიდებულსა ჴელმწიფესა საჯალაბოთა მოფარდაგულთა
Line of edition: 9     სრათა ტურფად შვენიერი ცოლი უჯდა. მისი თმანი და წინამონი
Line of edition: 10     გრძელთა ღამეთა ესწორებოდა, პირისა მისისა სიკეკლუცე
Line of edition: 11     ათხუტმეტისა დღისა მთუარისა მოვანებასა მისტაცებდა.
Line of edition: 12     უგულოთა კაცთაცა ღა სიზმრად ენახა, მისის სიყუარულითა
Line of edition: 13     რა გაეღვიძისთ, მოთმენისა საყელოთა დაიხევდენ.



Line of edition: 14  
შაირი


Line of edition: 15        საჭვრეტლად ბოლოკარკაზი, ტანსარო, პირად მზიანი,
Line of edition: 16        წარბი მშვილდურად მოხრილი, ღაწვი ვარდულად წყლიანი,      Page of alt.ed.: T_380 
Line of edition: 17        თმაჴშირი, ნახუჭუჭარი, წელწვრილი, უსულიანი,
Line of edition: 18     და   თუალგრემა, ბაგებალახში შეწყობით კბილძოწიანი!


Line of edition: 19        ჴელმწიფე მისის სიმწყაზრის ტრფიალი იყო და გარდამატებით
Line of edition: 20     უყუარდა / ესრეთ, რომე მისის სახისა ნახუა სულისდგმად      Page of alt.ed.: C_283 
Line of edition: 21     მიაჩნდა, მისის თმისა და ხალის თამაშობა სიცოცხლის მომატყუებელი
Line of edition: 22     ეგონა ამად, რომე ყოველთა სული[ე]რთა მათისა
Line of edition: 23     სასურველისა ტრფიალება მაღნიტებრივ მისკენ მიიზიდვენ და
Line of edition: 24     მათნი კავნი გულთა განსვენებისა მოთმინებისა საუნჯეთა გულისა
Line of edition: 25     მისისა უბეთაგან მისტაცებენ.



Line of edition: 26  
ლექსი


Line of edition: 27        ნუ ჰგონებ ჩემის ნებითა მე მისსა უკან მიმწევსა!
Line of edition: 28        თმანი საგდებლად გარდმაცუა, მაბია ძალად მიმწევსა!


Line of edition: 29        იგი კეკელა და მოკამათე ჴელმწიფის გულისა მოლაღურსა
Line of edition: 30     რა თჳსის დალალთა მახეთა შინა გაბმულთა ნახევდა, წარბსა
Line of edition: 31     მშვილდურად გოზით გოზამდე მოზევდა, წამწამსა ისრად მისის
Line of edition: 32     მკერდისა საგანთა ესროდა, ჯამითი-ჟამად სხუადასხუა რიგითა
Page of edition: 575   Line of edition: 1     უსულითა ეჩუენებოდა, ტკბილის საქმითა და სხვა რიგის მიზეზებითა
Line of edition: 2     მისსა გულთა შინა შეაბიჯებდა**.



Line of edition: 3  
ლექსი


Line of edition: 4        აშიკთა ცეცხლით დამწველი, მჭვრეტელთა გამაშმაგები,
Line of edition: 5        ყაბაჩა ტანთა ემოსა, ნაგებთა უცხო ნაგები.141*


Line of edition: 6        მეტისა სილამაზითა და უსულისა მაცთუნებლობითა ქმარსა
Line of edition: 7     არა სჯერდებოდა და სხუათაცა მოინადირებდა და გულისა
Line of edition: 8     მიმღებელსა საგდებელსა მომნებებელთა ყელთა გარდააცმიდა.
Line of edition: 9     ჴელმწიფესა ერთი შინა მოსამსახურე ჰყუა, სახეშუენიერი, ახალი
Line of edition: 10     ჭაბუკი, / ყმა კაცი, ახლად წვერ-ულვაში ხავსისებრ მოხვეოდა,      Page of alt.ed.: D_275 
Line of edition: 11     უკუდაებისა წყარო/თი მორწყულსა ჰგუანდა, სიმწუანე,      Page of alt.ed.: A_180 
Line of edition: 12     სამოთხის კორდებრ, სამოთხის რუს პირთა მოჰფაროდა.



Line of edition: 13  
ლექსი


Line of edition: 14        ლალის ბაგეთა ნაწყობთა გარ მოსცხებოდა მელანი,
Line of edition: 15        მის შვენებისა მნახველნი იუცხოებდენ ყველანი.


Line of edition: 16        იგი ქალი მას ეტრფიალა და იგი ყრმაცა მისსა სურვილის
Line of edition: 17     ბადეთა გაება. მათისა საქმის ფარდაგთა შიგა მოთმენის მოცდის
Line of edition: 18     ჯამის ნაწილზედ ცახეთა ოდენიცა აღარ დაურჩათ. /      Page of alt.ed.: T_381 



Line of edition: 19  
ჩახრუხაული


Line of edition: 20        მონატრეობის, მონა ტრიობის სულის ტანჯვასა ვინ მოეშოროს?
Line of edition: 21        სწვევდეს წამ ალი, მისთჳს წამალი ძებნოს, ვერ პოოს მკურნალთა სოროს.


Line of edition: 22        ჟამ-ყოელ სატრფო და მტრფიალი თუალ-წარბით ლაპარაკობდენ
Line of edition: 23     და წამისა ნიშნებითა გულისთქმათა მათთა უამბობდენ.
Line of edition: 24     ერთსა დღესა ჴელმწიფე ნადიმად ჯდა, ცოლი გუერდს ახლდა
Line of edition: 25     და გული მისის სიკეკლუცისათჳს შეეკრა. ჭაბუკი იგი იმსახურებოდა
Line of edition: 26     და ყოველსა სალხინოსა წესთა მართებულად აწყობდა.
Line of edition: 27     ჴელმწიფე თჳსა გულთა მალხინებელსა სჭვრეტდა და მისისა
Line of edition: 28     პირისა წერილთა / იკითხვიდა. ქალმან, მის ჭვრეტის უმეცარმა,      Page of alt.ed.: C_284 
Line of edition: 29     მას ვაჟსა შეხედა და გულისა სიხარულითა გაეცინა, და მათი
Line of edition: 30     სიტკბოთ სავსე დამშვიდებული ჟამი გამოცხადდა.



Page of edition: 576  
Line of edition: 1  
ტაეპი


Line of edition: 2        ვარდისა გაცინებამა ბულბული სრულად შეშალა.


Line of edition: 3        იგი ვაჟიცა მის პირისპირ ჯადეგითა თვალთა კილოთა
Line of edition: 4     სათუთობისა სახეთა აჩუენებდა და ათასრიგს ხელობასა ქუეყანასა
Line of edition: 5     მოჰფენდა.



Line of edition: 6  
ლექსი


Line of edition: 7        მონარგიზულნი გუგანი ნახევრად ჩამოფახულნი,
Line of edition: 8        ციმციმად მოჟუჟუნარე, აშიკთ საკლავად სახულნი!


Line of edition: 9        ჴელმწიფემ თუალი მოჰკრა და მათი განზრახვა სცნა. რა მათი
Line of edition: 10     ტრიობა შეიტყო, საყუარელს სრულობით გული მოაშორა.



Line of edition: 11  
ლექსი


Line of edition: 12        ბრძენნი იტყვიან: რას არგებს კაცს კვიპაროზის ხენია,
Line of edition: 13        თუ მისი ჩრდილი სხვასა ადგს და თვით მოვაგლახენია?!


Line of edition: 14        მერმეღა თჳთვე განიზრახა: ესეთსა საქმესა სიჩქარე არა
Line of edition: 15     უჴმს, ჭკუით მოვლა უმჯობეაო. ესე ორნივე, უეჭველად, ჩემი
Line of edition: 16     მტერნი არიან და მათი ამოფხვრა ჩემგან საქნელია, მაგრამ
Line of edition: 17     სიჩქარე ჭკუის გზებს სრულობით დაჰკარგავსო.



Line of edition: 18  
ტაეპი


Line of edition: 19        სულგრძელება სჯობს ყოვლისა საქმისა გასაგებელად! /      Page of alt.ed.: T_382 


Line of edition: 20        მერმე, აგრევე პირველივე სიყუარული არ მოიშალა მათისა
Line of edition: 21     მიუჴდომელობისათუის, და მას ღამეს მისის საყვარლის შუქითა
Line of edition: 22     გათენებამდე ჯდა, მაგრამ მისი გული პეპელებრ სისწრაფის
Line of edition: 23     ცეცხლის ალსა შიგა იწვებოდა.



Line of edition: 24  
ლექსი


Line of edition: 25        ლომმა მთურალმა და ტრფიალმა ვით მოითმინა ნახული,
Line of edition: 26        მისის გულისა ყუავილსა რა ჰკრეფდა სხუა გაზრახული?       Page of alt.ed.: D_276 


Page of edition: 577  
Line of edition: 1        მეორე დღეს, რა მზემა ჯიმშედის სვიანობისა გამარჯვებული
Line of edition: 2     დროშა და ფირუზის ფერს ცისა კამარასა ზედა
Line of edition: 3     ამართა, და ვარსკულავთ ჴელმწიფემა გიშრის ფარდაგი მინის
Line of edition: 4     მსგავსის დერეფნის წინადამ აკეცა.



Line of edition: 5  
შაირი


Line of edition: 6        რა მზისა რძალმა ტურფანი სახენი ამოანათა,
Line of edition: 7        ლილისფერს ცათა განფენით მან სხივნი ასჯერ ანათა;142*
Line of edition: 8        ყოვლგნით მიუშვა ნათელი სიბნელის გასაბანათა,
Line of edition: 9     და   მისგან დაშვენდა ჴმელ[ე]თი არ დაზმით მას ერთ ხანათა.


Line of edition: 10        ჴელმწიფე სვებედნიერობისა ტახტსა დაბძანდა. სახელოვნობის
Line of edition: 11     ჴმა გაჰფინა და უდიერობის მოქმედების მისაგებელი
Line of edition: 12     მისად საფერად გააგო.



Line of edition: 13  
ჩახრუხაული      Page of alt.ed.: C_285 


Line of edition: 14        მეფე დარული, ნუ თუალდარული,143* სამართლის, მქმნელი, სწორეს მსჯავრისა,
Line of edition: 15        ღ(მრ)თის მადლის ჩრდილი, ზესთა გაზრდილი, სიმართლე წვრთილი ზეცის კარისა.


Line of edition: 16        რა თემთა საქმისა გაგებისაგან მოიცალა, მოუწოდა თვისა
Line of edition: 17     ვეზირსა, რომელიცა მისისა ქუეყანისა გამკარგავი იყო, თავისწინაობა
Line of edition: 18     ბრძანა და ხალვა შეიქნა. რისხვისაგან ქონდაქარი მოაყვანინა,
Line of edition: 19     და ვეზირსა წუხანდელი ყოველივე უამბო და მოინება
Line of edition: 20     მისისა რჩევითა მათ ერ/თი რამ სასმელი შეასვან. და ჭკუათა      Page of alt.ed.: A_191 
Line of edition: 21     მასწავლებელი ხვაშიადისა თქმასა უშლიდა და ეტყოდა: -- რაცა
Line of edition: 22     სწადს გულსა შენსა, ქენ და ნურავის ეტყვიო. -- ჴელმწიფე
Line of edition: 23     წყენამა ესრე ააჩქარა, გულთა ვეღარ დაიტია და ვეზირსა ყოველივე
Line of edition: 24     წარმოუთხრა, ამა საქმისა რჩევა ჰკითხა, და იგიცა
Line of edition: 25     მისსა განზრახვასა მიემოწმა, მისივე რჩევა დაამტკიცა; და
Line of edition: 26     მათი სიკუდილი დაესკუნა, რომე მათ სამსალის წუენი ორთავე
Line of edition: 27     დააჭაშნი/კვინოს, და სიცოცხლის კიდიდამ სიკუდილის მორევთა      Page of alt.ed.: T_383 
Line of edition: 28     დანთქან, ესრეთ რომე ვეზირისა კიდე ვერავინ აგრძნას
Line of edition: 29     მარტოოდენ ჴელმწიფემან, ამად რომე ავი სახელის ფარდაგი
Line of edition: 30     არ დაიხიოს და პირისწყლის მკედი სააუგოდ არ გაწყდეს.



Line of edition: 31  
ლექსი


Line of edition: 32        ესეთი საქმე ფარვით სჯობს, იდუმალ, არვის ცნობილად.
Line of edition: 33        თუ გამოცხადდა, არ ვარგა, აუგი უძღვის სწრობილად.


Page of edition: 578  
Line of edition: 1        ვეზირი თჳსა სრასა მივიდა. თურე ვეზირის ქალი მას დღეს
Line of edition: 2     ჴელმწიფის ცოლის სანახავად იყო და მისდა მართებულად არ
Line of edition: 3     უალერსა, და სწორთა მისთაგან შერცხვენდა და ითაკილა. შინ
Line of edition: 4     მოვიდა, მამას დია მოწყენილი დახვდა. მამა მოწყენის მიზეზი
Line of edition: 5     ჰკითხა და რა შეიტყო, დიდად ეწყინა. თჳსა ასულსა გულის
Line of edition: 6     დასადებელად იგი საქმე ახარა.



Line of edition: 7  
ფისთიკაური


Line of edition: 8        დილის ნიავმა გუშინ ღამისა სასიხარულო ამბავი უძღვნა,
Line of edition: 9        ზრუნვა-ნავღელი სრულ გაუქარვა, ნაადგილევის ძირნიც მოურღუნა.


Line of edition: 10        და უთხრა:
Line of edition: 11        -- ნუ ზრუნავ, შვილო, ამა სამსა-ოთხსა დღეთა მისისა სიცოცხლისა      Page of alt.ed.: D_277 
Line of edition: 12     ლამპარი დაშრტება და დღეგრძელობისა ვარდი
Line of edition: 13     დაუჭკნებაო.
Line of edition: 14        ასულმა მის ამბვისა მიზეზი გამოჰკითხა. მამამ ზიგიერთი
Line of edition: 15     რამ ჴელმწიფისა და მისი ნაუბარი უამბო და არავისთან თქმასა
Line of edition: 16     ევედრა. მას ქალსა ესე საქმე დიდად გაეხარა, და მამის საწოლით
Line of edition: 17     გამოვიდა და თვისსა განსასვენებელსა მივიდა. ძოღან
Line of edition: 18     რომე ჴელმწიფის ცოლსა ვეზირის ქალი კუშტად გამოეშვა
Line of edition: 19     ამისთჳს თჳსი ერთი საჭურისი მისად გულის დასადებელად გამოეგზავნა
Line of edition: 20     და ბოდიში მოეთხოვა. რა ხადუმმა მისი სიტყუა დაასრულა,
Line of edition: 21     მან ქალმა სიტყუა უგო:
Line of edition: 22        -- რა იქნებისო, თუცა მან მე ჩემთა ამხანაგთა შინა უკუმაწბილა,
Line of edition: 23     მასა ახლორე ახლავს თჳსი სატანჯველიო! უთხრა:



Line of edition: 24  
ტაეპი      Page of alt.ed.: C_286 


Line of edition: 25        მომეახლა დღენი იგი, დამიძვირდეს მტერთა ჭვრეტა!


Line of edition: 26        მან საჭურისმა რა ესე მოისმინა, ორგულობა იჩემა და მხიარულითა
Line of edition: 27     პირითა მის სიტყვისა მიზეზი გამოჰკითხა და თქუა:
Line of edition: 28        -- რა გასახარელი დღე მექნება, მისისა უკეთურობისაგან
Line of edition: 29     მოვრჩეო!
Line of edition: 30        მან ქალმა უთხრა:
Line of edition: 31        -- თუცა ამა ხვაშიადსა არ გაგიმხელ, ყუალაკას წვრილად /      Page of alt.ed.: T_384 
Line of edition: 32     გიამბობო და შენ არარას დაგიფარავო.
Line of edition: 33        მან ხადუმა ფიცი მისცა და ქალმან მან ყოველივე უამბო
Line of edition: 34     საჭურისი მივიდა და ყოველივე მის ქალის თქმული მისსა ბატონსა
Page of edition: 579   Line of edition: 1     მოახსენა. მაშინვე მან მისსა ხელქმნილსა იდუმალ
Line of edition: 2     მოუწოდა, ყოველივე უამბო, და სხვანიცა ვინმე მოიბირნეს და
Line of edition: 3     გაერთპირდნენ, და ვირემ ჴელმწიფე თჳსსა განზრახვასა აღასრულებდა,
Line of edition: 4     მათ დაასწრეს და სულისა მისისა ხომალდი სიკუდილის
Line of edition: 5     ღელვათა დაანთქეს.
Line of edition: 6        მას ჴელმწიფესა თუცა თჳსი ხუაშიადი ვეზირისათჳს არ
Line of edition: 7     გაენდო, მაღალის საჯდომის სნატით სიკვდილის სიღრმეთა არ
Line of edition: 8     ჩაიჭრებოდა.
Line of edition: 9        ამა არაკისაგან ესე მოსაგებელი გამოვა: თუცა ჴელმწიფენი
Line of edition: 10     თჳსა ვეზირთა მათთა ხვაშიადთა ეტყვიან, სცდებიან, ჰგონიათ
Line of edition: 11     მათის რჩევით სარგებელი პოონ, მაგრამ ნუ იქმენ! მათგან ესე
Line of edition: 12     ჴამს, თკსი სააუგო ხვაშიადი არავის გაანდონ ამისთჳს, რომე
Line of edition: 13     თუცა <ხელმწიფე> თჳსითა სიდიდითა და სიმაღლითა და
Line of edition: 14     სიქუელითა და სულგრძელებითა თკსსა ხვაშიადთა ვერა დაიტევს,
Line of edition: 15     მაშე სხუამან, მისგან მოკლეს ჭკუისამან, მისგან ცოდნანაკლებმან,
Line of edition: 16     ვით დაიტიონ მისი ხვაშიადიო? თქუა:



Line of edition: 17  
ლექსი


Line of edition: 18        შენ თუ არ ძალგიცს დაფარვა შენისა ხვაშიადისა,
Line of edition: 19        ეს ძნელი საქმე სხვისაგან პყრობად ვინ დაიქადისა?!


Line of edition: 20        ქარშონამ რა ესე არაკი თქუა და თუალნი პატიოსანნი და
Line of edition: 21     მარგალიტნი ბრძნულის სიტყვის ალმასითა დაჴვრიტა, ერთმა
Line of edition: 22     მუნ მდგომარეთაგანმა საყუედრელი ენა ააუბნა და უთხრა:
Line of edition: 23        -- ეგეგუარი სიტყუა ყოველთა რჩევათა და განზრახუათა
Line of edition: 24     საფუძველთა აღმომფხვრელიაო, და თჳსსა მოგონებისა და
Line of edition: 25     რჩევისა მინდობასა ამტკიცებსო. ესე უფრო სწორეა, რჩევისა
Line of edition: 26     მოკლება სიბრძნისა და ჭკუისაგან დია მოშორვებული არის, /      Page of alt.ed.: D_278 
Line of edition: 27     და ამაში ერთი სიტყუაა, მოწმიან ამბობს, რომე ყოელთა საქმეთა
Line of edition: 28     შინა რჩევა ჴამსო. უთხრა:



Line of edition: 29  
ფისთიკაური      Page of alt.ed.: A_182 


Line of edition: 30        თუ საფუძველი შენის საქმისა რჩევა-განზრახვით არ დაამყარო,
Line of edition: 31        შჯულისა წესთა გაეშორები, ჭკუისა გზასა მალ გაეყარო!      Page of alt.ed.: T_385 


Page of edition: 579  
Line of edition: 1        ბრძენნი და ფილასოფოსნი თჳსსა რჩევასა მათს მისანდობელთა
Line of edition: 2     კარის მოსამსახურეთა ჰკითხვენ. ესე სარწმუნოა, რომე
Line of edition: 3     რჩევა და განზრახუა ნიადაგ საქნელია და პატიოსანი დიდად.
Line of edition: 4     უთხრა:



Line of edition: 5  
ლექსი      Page of alt.ed.: C_287 


Line of edition: 6        თჳსთა წმიდათაც ღმერთმან რჩევათა გაგება,
Line of edition: 7        შენ ამა წესსა რადა შლი, რა არს ახლისა გაგება?


Line of edition: 8        ქარშონამ თქუა:
Line of edition: 9        -- ჰე, მოწყალემა ღ(მერ)თ(მა)ნ მოსე წინასწარმეტყუელსა უბრძანა
Line of edition: 10     სხუათა შეკითხვა, არათუ ამისთჳს, რათამცა მას სხუათა გამორჩევა
Line of edition: 11     მისა საჴმარ იყო, რადგან თჳთ ღ(მერ)თი პირისპირ ეტყოდა,
Line of edition: 12     და ორისავე სოფლის გზა უცთენელად ასწავა, და ესრეთი
Line of edition: 13     სარკე შემზადა, ყოველსა ქუეყანასა სიკეთისა მაჩუენებელი
Line of edition: 14     იყო, მაგრამე ამისთჳს უბრძანა, რომე სხუათა მაგალითად იყო
Line of edition: 15     და სხვათ ეგრე, მსგავსად მისსა, ყონ, რომე კაცნი თჳსსა ჭკუასა
Line of edition: 16     არ დასჯერდენ, და თჳსისა საქმისა მინდობილნი არ იყუნენ,
Line of edition: 17     და გამორჩევითა და გამოკულევით ჭკუანაკლებობასა სხვათა
Line of edition: 18     ჭკუისა გამოკითხვითა შეასრულებდენ და შემოწმებით
Line of edition: 19     დაამტკიცებენ, რაგუარადაც ბაზმისა სინათლესა ზეთი გააძლიერებს,
Line of edition: 20     და ცეცხლისა ალსა, რა შეშისა სიმრავლე დაურთო,
Line of edition: 21     უფროსად აღენთების! ნუ გგონია, ჩემი ესე ნათქუამი ეგრე
Line of edition: 22     იყოს, რამე რჩევისა მოშლასა ვიტყოდე. მე ამას ვიტყვი, რომელიცა
Line of edition: 23     რჩევა ითქუას, იგი ესრე დაიფაროს, რომე არავინ
Line of edition: 24     გაამხილოს ამისთჳს, რომე ხუაშიადისა დაფარვისაგან ორნი
Line of edition: 25     სარგებელი იშვებიან. ერთი ესე, მრავალგზის გამოცდილია:
Line of edition: 26     რომელიცა საქმესა ფარულად ეცდების, ყოველივე ადრე იქნების,
Line of edition: 27     რაგვარადაც ლოცვა დაფარული უადვილეს შეიწირება.
Line of edition: 28     მეორე ესე, რაგინდ რჩევა და განზრახუა ვერ შეასწორო და
Line of edition: 29     ანუ ერთი საქმე რამე გულთა შინა გქონდეს და არ გამხილდეს,
Line of edition: 30     მაზედ მტერი ვერცა შამათსა გიზამს, ვერცარას ზიანს
Line of edition: 31     იქსო. უთხრა:



Line of edition: 32  
ლექსი


Line of edition: 33        თუცა საქნელი ვერა ჰქნა, არარა საზრახავია,
Line of edition: 34        მაგრამე სხვანი რა გგმობდენ, ესე მეტადრე ავია.


Line of edition: 35        ფირუზამ უბრძანა:
Line of edition: 36        -- ეჰა, გონიერო მასწავლებელო და პატიოსანო მრჩეველო!
Page of edition: 581   Line of edition: 1     მე წყალობის მონიჭება და ამაღლება და სრული მინდობა
Line of edition: 2     შენდა დამიცს. ყოველთა ვეზირთა და სწავლულთა კაცთა, რაცა
Line of edition: 3     ამა კართა მოსამსახურენი არიან, შენ სისრულითა და რჩევითა
Line of edition: 4     ჰმატ და უპატიოსნესად გხედავ; და რაჲც შენის პირით სწავლა
Line of edition: 5     / და რჩევა გამოჰჴდეს, მისა მოჴსენებასა ნუ დამარიდებო.      Page of alt.ed.: T_386 
Line of edition: 6        ქარშონამ თაყუანი სცა და თქუა:



Line of edition: 7  
ლექსი


Line of edition: 8        ჰე, შენი მსჯავრი მჴეცთა და ფრინველთა გაჰკვირვებია,
Line of edition: 9        შენნი სიბრძნენეი კაცთაგან დია მოსასურვებია!      Page of alt.ed.: D_279 


Line of edition: 10        ყოველთა მონათაგან საჴამსოა, რომე თჳსა პატრონსა საჯობინარსა
Line of edition: 11     ურჩევდეს, და მისსა შესაძინელსა საქმესა მოიპოებდეს
Line of edition: 12     და მისსა სასარგებლოს მოაჴსენებდეს. თუცა მისი რჩევა
Line of edition: 13     საკეთილოდ რადმე ნახოს, და მით მი/სის ფარდაგის სიბნელე      Page of alt.ed.: C_288 
Line of edition: 14     განათლდებოდეს, ამოდ და ტკბილად შეაგონებდეს, და სავედრებელითა
Line of edition: 15     ცდითა, ვირემ მისი რჩევა არ დაასრულოს, სიტყუა
Line of edition: 16     არ გაუწყვიტოს. რომელმაც მონამა თჳსის უფლისა კერძობა
Line of edition: 17     დაუტეოს, მისის განზრახვის საქმე არ დაფაროს და მინდობით
Line of edition: 18     ნამარხევი პირობა უარყოს, ესეთი კაცი მტრად შეირაცხება.
Line of edition: 19     სრული მრჩეველი და მშვიდობისმყოფელი და მისანდო მოსამსახურე
Line of edition: 20     ვინცა ჴელად იგდოს, მისის სიკეთის მუქაფად პატივი
Line of edition: 21     და ნიჭი და დიდობის რიგი ჴამს საქნელად, და ბოროტის მოქმედისათჳს
Line of edition: 22     რისხუა და წყრომა მის ქუეყნის სამართლის წესითა
Line of edition: 23     მართებულია მიაგოს. მე ესრე მგონია, თუცა ვინმე ესე ესრეთ
Line of edition: 24     ქნას, მას მისი თემი და სვესვიანობა მტკიცედ დაემყაროს
Line of edition: 25     და დრო და ჟამთა მოსავლის ჴელი <და> ბედნიერობის სიკეთე
Line of edition: 26     მას მალე არ წაერთვასო. მოახსენა:



Line of edition: 27  
შაირი


Line of edition: 28        რაცა შეგეძლოს შჯულმტკიცედ მსჯავრი ყავ სამართლიანი,
Line of edition: 29        ამით დაიპყრა ქუეყანა, ჴმელეთი, ზღუანი წყლიანი.
Line of edition: 30        თემსა სიმშვიდე მიჰფინე, ვითა მზე ფერნათლიანი,
Line of edition: 31     და   ღ(მერ)თი მოგისპოს ჭმუნვასა, თუცა ხარ თუალცრემლიანი.


Line of edition: 32        ჴელმწიფემა ჰკითხა:      Page of alt.ed.: A_183 
Line of edition: 33        -- ხუაშიადისა დაფარვა რარიგად უნდა, ანუ ვისგან ჴამსო?
Line of edition: 34        მან მოაჴსენა:
Line of edition: 35        -- ჴელმწიფესა ხუაშიადი მეტ-ნაკლები ხარისხით არისო.
Page of edition: 582   Line of edition: 1     ერთი რიგია, თჳთ თაჳსსა გუნებასა შინა ფარულად დაიმარხოს
Line of edition: 2     ესრე მალვით ჰქონდეს, თჳთაც ცოდნა არ ეგონოს, არამთუ
Line of edition: 3     სხუასა ვისმე მისგანი აზრითაცა არა აცნობოს. ერთსა ბრძენსა
Line of edition: 4        ამაზე უთქუამს: / თქუა:      Page of alt.ed.: T_387 



Line of edition: 5  
შაირი


Line of edition: 6        რაცა სათქმელი არ არის, შეაკარ გულის ფიცართა,
Line of edition: 7        ესრე დაფარე, მპარავი ვით იტყვის დასაფიცართა,
Line of edition: 8        თჳთვე ეძებო, ვერ ჰპოო, სად გედვას ქვის უმტკიცართა,
Line of edition: 9     და   ადრე საპოვრად ნუ დასდებ ადვილად მოსაბიცართა!


Line of edition: 10        სხუა ესეა, რომე ორსა ანუ სამსა კაცსა მინდობის ხარისხთა
Line of edition: 11     აღიყუანებენ და გაითჳსებენ. რომელიმე უარეს-უკეთესობით
Line of edition: 12     ოთხნი-ხუთნიც იქნებიან, მაგრამე ესე ბუებით მტერობის
Line of edition: 13     ხუაშიადი, რომელი გულთა მაქუს, ოთხის ყურისა და ორის თავის
Line of edition: 14     მეტსა გაშინაურება არ ეფერება.
Line of edition: 15        ჴელმწიფემა რა ესეგუარი სიტყუა მოისმინა, საწოლისაკენ
Line of edition: 16     წავიდა და ქარშონა ვეზირს უჴმო. და დაჯდა და სიტყუა ჩამოუგდო.
Line of edition: 17     პირველად ესე ჰკითხა:
Line of edition: 18        -- ჩუენსა და ბუებსა შუა მტერობის მიზეზე რაჲაო?
Line of edition: 19        მან მოახსენა:
Line of edition: 20        -- პირველთა ჟამთა შინა / ერთს მაღრანს მათი საწყენი      Page of alt.ed.: D_280 
Line of edition: 21     უქნია, და აწ ბუებსა იგი გულთა ჩასჭრია, მისთვის გუემტერებიან
Line of edition: 22     და დღემდი მისი შური ღაზოდ გულთა დაუმარხავთო
Line of edition: 23        ფირუზამ ჰკითხა, რაგვარად ყოფილაო?



Line of edition: 24  
ქარშონამ თქუა არაკი

Line of edition: 25  
[მაღრანთა და ბუთა მტერობის მიზეზი]


Line of edition: 26        პირველად თქმულა: ფრინველნი მოკრბეს და ერთად შეითქვნეს,
Line of edition: 27     და ერ/თი ჴელმწიფე გამოსარჩეველად მოინებეს, რათა      Page of alt.ed.: C_289 
Line of edition: 28     წინ გვიძღოდეს და გააგებდეს, და ჩუენთა ცხორებისა საქმესა
Line of edition: 29     იგი იურვოდეს, და ჩუენ მისთა ბრძანებათა ვემორჩილებოდეთო,
Line of edition: 30     და თუცა მტერი საითმე აგვიჩნდეს, მისის ბრძოლისა მიზეზი
Line of edition: 31     გავაწყოთო. მათ თითომან თითოგუარი ფრინველი ამჯობინეს,
Line of edition: 32     და სხვათა მისის გზითა და გამოკვლევით მოშალეს
Line of edition: 33     ვირემ რიგი ბუსათჳს ითქმოდა. ამას უმრავლესნი დაემოწმენ
Line of edition: 34     და მისი გაჴელმწიფება დაასკუნეს. ამა რჩევასა ზედა რა გაცხარდნენ,
Line of edition: 35     რომე მისი გაბატონება დაემტკიცოს, რომელთამე
Page of edition: 583   Line of edition: 1     დაიწუნეს, და მათ შუა შფოთისა ცეცხლი აღეგზნა, და დაჯერების
Line of edition: 2     სიტყუა საზღვარსა გარდასცილდა და ჩხუბი საბრძოლსა
Line of edition: 3     მიჯნათა მიადგა. რომელთამე ბუს შეწევნისა დროშა ამართეს
Line of edition: 4     და სხუათა გაშორების ქვა შურდულით დაუშინეს. მერ/მეღა      Page of alt.ed.: T_388 
Line of edition: 5     დაზავდეს და ესე პირობა დადვეს: ამა შემოკრებულთაგან გარეშე,
Line of edition: 6     სხვა ვინმე მოსამართლედ მოიყუანონ, და მისა ნათქუამსა
Line of edition: 7     დასჯერდენ, და ესე ცუდი შფოთი დააწყნარონ.
Line of edition: 8        ამასობაში ერთი მაღრანი შორით გამოჩნდა. ყოველმა ფრინველმა
Line of edition: 9     ჴმა ყო და თქვეს:
Line of edition: 10        -- ესე არცა ამა კრებულთაგანია, და ჩვენებრ ფრინველთა
Line of edition: 11        გვარია, და მას ვარჩევინოთო. თუცა მრჩეველთა თავნი სხვადსხვას
Line of edition: 12     ტომისანი ერთსა სიტყუათა არა იდგნენ, ერთობასა მოსავალი
Line of edition: 13     უერთპიროდ არ მოისთულება, და ვერცა, რომლისა
Line of edition: 14     საგონებელი გაქვს, მისსა სახესა ვერ გაიცდიო.
Line of edition: 15        რა მაღრანი მათ თანა მოვიდა, ყოველივე მათი ნარჩევი
Line of edition: 16     მას უამბეს და მისგან მის საქმისა უმჯობესისა გამოკვლევა
Line of edition: 17     მოითხოვეს. მაღრანმა ეგრე უთხრა:
Line of edition: 18        -- ეგე საქმე შფოთის მოგონებისა მომტყუებელი და
Line of edition: 19     უმსგავსო ფიქრიაო**. ბუჲ დიდობისა და მბრძანებლობისა რაჲ
Line of edition: 20     საფერიაო? მას ავსახესა და უფერსა ყოველთა ნების მინდობა
Line of edition: 21     ვით იქნებისო! თქუა:



Line of edition: 22  
ლექსი


Line of edition: 23        მამულო, ფასკუნჯის ადგილი საფრენლად რისთჳს გწადია?
Line of edition: 24        შენ შერცხვე, ჩუენ ვირჯებოდეთ, კულავ აუგია, კულა დია!


Line of edition: 25        მაღალ მფრინავი ქორი, რომელი უზემოესთა ჰაერთა არწივთა
Line of edition: 26     მეპირისპირობს, და ერთმანეთსა ექადიან, სადა წასრულა,
Line of edition: 27     ანუ რა მოვლენია? ანუ შვენიერი ფარშამანგი, საოცრად
Line of edition: 28     სანახავი, რომელსა ვერა წალკოტი და ყუავილოვანთ ბიბინი
Line of edition: 29     მის ფრთა და ბოლოთა ვერ / ედარება, რა ქნილა? ანუ ბოლოკარკაზი,      Page of alt.ed.: D_281 
Line of edition: 30     რომელი მეფეთა თავთა სვებედნიერობისა ჩრდილთა
Line of edition: 31     აყენებს, რომელსა მჴარესა გაგცლიათ? ფასკუნჯი შუქგამფენელი,
Line of edition: 32     სასტიკის ფრთის ჴმითა რომელი მთათა და კლდეთა
Line of edition: 33     სძრავს, სად დაფარულა? ჰე, თუმცა ყოველი ახოვანნი ფრინველ/ნი
Line of edition: 34     მოწყუედილიყუნენ, თუცა უღონონი და ფრთეშემუსვრილნი      Page of alt.ed.: A_184 
Line of edition: 35     აღარსად იპოებოდეს, ესევე უმჯობეა, ფრინველნი
Line of edition: 36     უჴელმწიფოდ დასდგეთ და ბუსა სამსახური სასირცხოდ თავთა
Page of edition: 584   Line of edition: 1     არა დაიდვათო. რომე შესაფერისად თავიანთი საზიზღარი
Line of edition: 2     სახისა, მოკლეს ჭკუისა არიან, ამისთუის ბრაზი** მათ მეტად
Line of edition: 3     ერევიან. / მერმე, ესეც არის, მათსა უღონობასა ვერ დაუტეობენ,      Page of alt.ed.: C_293 
Line of edition: 4     და ქუეყნისა მანათლებელსა და განმაბრწყინებელსა დღესა
Line of edition: 5     ჰრიდებენ და ეშიშვიან. ესეცა უარესი და ძნელი სჭირსთ
Line of edition: 6     სიხარუ/ლი და სირცხვილი მათში გაურჩეველი და შეუტყობარიაო.      Page of alt.ed.: T_389 
Line of edition: 7     ეგე საგონებელი დაუტევეთ და მაგა საქმესა ნუღარ
Line of edition: 8     გააცხადებთ. თქუენის საქმის საფუძველი სიბრძნის რჩევაზედ
Line of edition: 9     დადევით, ჭკუის რიგი კანონთანი ჴელით იპყარით, ყოვლის
Line of edition: 10     მოსავლისა და საქონლის გაგებასა რჩევისა გზით იქმოდეთ
Line of edition: 11     რომე ჟამ-ყოელ განსუენებით და ბედნიერად იყოთ. ჯერეთ
Line of edition: 12     თქუენს შუა ერთი მშვიდობისმყოფელი გაიჩინეთ ესეთი, რომე
Line of edition: 13     პირმრთელი და ცოდნით სრული და მისანდობელი იყოს, რაჲცა
Line of edition: 14     საქმე მოგადგესთ და მოგიჴდესთ, სრულითა და მოსაწონებელის
Line of edition: 15     რჩევითა მისი მოურნეობა და გაგება შეეძლოს, მის ყურდგლის
Line of edition: 16     მსგავსად, რომელმა მთოვარის მოციქულობა იჩემა და
Line of edition: 17     რიგიანის განზრახვითა თჳის გუარი და ტომი დიდსა ჭირსა
Line of edition: 18     მოაშორვა.
Line of edition: 19        ფრინველთა ჰკითხეს, როგორ ყოფილაო?



Line of edition: 20  
მაღრანმა თქუა არაკი

Line of edition: 21  
[მთვარის მოციქული ყურდგელი]


Line of edition: 22        უთქუამთ, ზირბადის კუნძულთა, სადა პილონი გუარობენ
Line of edition: 23     ერთსა წელიწადსა არა იწვიმა. ცუარისა დედამა სიმაძღრის
Line of edition: 24     ძუძუთაგან ერთითა წუეთითა მწყურვალსა მიწასა, აკუანთა
Line of edition: 25     მწოლარესა, ბაგე და პირი არ გაუსველა. ჴმელის წლის ცეცხლის
Line of edition: 26     სახედველნი, გულქვათ თუალთავით, ცრემლშეშრობილად
Line of edition: 27     გაჴადა. სწრაფად მდენი რუები უბედურის ნდომა-წადილივით
Line of edition: 28     გააჴმო. ამისთჳს პილონი, წყურვილის ტანჯვითა უღონოქმნილი,
Line of edition: 29     მატთა ჴელმწიფეთა ეაჯნეს. მან ყოველსა მჴარესა წყლისა
Line of edition: 30     საძებრად კაცნი გაგზავნა, რომე დიდისა ცდითა და მრავლის
Line of edition: 31     ღონისძიებითა წყალი მონახონ და პოონ. მათ პილოთა საწადლის
Line of edition: 32     ცდითა და ნდომის ფერჴითა მის თემისა გარემო სრულობით
Line of edition: 33     მოზომეს. ერთსა მდინარესა შეხუდენ, რომელსა სახელად
Line of edition: 34     მზისთუალი / ეწოდა, -- მას სპარსნი ნართაულად მთოვარის      Page of alt.ed.: D_282 
Page of edition: 585   Line of edition: 1     წყალსა უჴმობენ, -- ჭალიან-ტყიანი დიდი წყალი ჩადიოდა. პილოთ
Line of edition: 2     სიმრავლე წყალსა მუნ სმიდეს. იგი ადგილი ყურდგელთა
Line of edition: 3     სამყოფი იყო. რა მუნ პილონი მივიდენ, ყურდგელნი დიდსა
Line of edition: 4     ჭირსა ჩაცვივდენ: პილონი სლვათა შინა ფერჴთა დაადგმიდენ
Line of edition: 5     ესრე გასთქერდენ, ძუალი და რბილი აღარ გაირჩეოდა, მათი
Line of edition: 6     გუამი მიწათა აღერეოდა.



Line of edition: 7  
ლექსი


Line of edition: 8        რა წყნარა წავლი მინდორთა, ესე იქნების, ვიცია,
Line of edition: 9        რომ შენმა ცხენმა დათრგუნოს მათი თავები მტკიცია.      Page of alt.ed.: T_390 


Line of edition: 10        მათ პილოთა მოსვლითა მათ ყურდგელთაგანი მრავალნი
Line of edition: 11     უწყალოდ დაითრგუნა.



Line of edition: 12  
ტაეპი


Line of edition: 13        რა გარდაგრჩება, ვინღა დარჩება, თუ ორჯელ-სამჯერ კიდევ გვეწვევით?


Line of edition: 14        ყურდგელნი ერთობით ერთსა დღესა მათსა ჴელმწიფესა      Page of alt.ed.: C_291 
Line of edition: 15     კართა მიადგნენ და მოახსენეს:
Line of edition: 16        -- ქუეყნის მპყრობელთაგან მართებულია, საბრალოთაა
Line of edition: 17     მფარველი და უღონოთაა ჴელისამპყრობელი იყოს. დალიჭთა
Line of edition: 18     ჯდომა მოსამართლეობისა და მოურნეობისათჳს გაგებულა
Line of edition: 19     რომე ნავღლიანთაა ძალდამართებულთ ულხინოს. მოახსენეს:



Line of edition: 20  
ლექსი


Line of edition: 21        მეფობა მისთჳს გაეგო, საყდართა მჯდომარეობა,
Line of edition: 22        შეჭირვებულთა ელხინოს, ერგოს, ვისა სჭირს მრეობა.


Line of edition: 23        რადგან ჩუენი მოურნე ბრძანდები, აწ გვემწეე და ჩუენსა
Line of edition: 24     შეჭირვებასა უხვაიშნე, ჩუენისა ესოდენისა ტანჯვის საპასუხო
Line of edition: 25     გზა გაარჩივე. აჰა, იგინი ადრე შემოიქცევიან, და რაჲც ნახევარმკუდარნი
Line of edition: 26     მათს ფერხთა გარდარჩომიათ, აწ მათაცა დასტკებნიან
Line of edition: 27     და სულსა განაშორვებენო. თქუეს:



Line of edition: 28  
ლექსი


Line of edition: 29        ერთხელ გუნახეს, სრულ მიგვიღეს ჭკუა, ცნობა-გონებანი,
Line of edition: 30        აწ ამასცა მოგვტაცებენ, გუაქუსღა სულთა ქონებანი.


Page of edition: 586  
Line of edition: 1        ჴელმწიფემან უბრძანა:
Line of edition: 2        -- ესე ეგრე ცოტა რამე საქმე არ არის: სიჩქარითა და სისწრაფით
Line of edition: 3     ვეცადნეთ გაგება შევიძლოთო! რომელიცა თქუენში
Line of edition: 4     მეცნიერი ვინმე იყოს, მო/ვიდეს, რომე რჩევისა გზები მოვნახოთ.      Page of alt.ed.: A_185 
Line of edition: 5     ალაღება და ეგრე მათი შემართება ჭკუისაგან საქონელი
Line of edition: 6     არ არის, სიბრძნისა და ჴელოვნების მეტი ღონე არ დაიდებაო
Line of edition: 7     ბრძანა:



Line of edition: 8  
ლექსი


Line of edition: 9        სიბრძნით მდიდარნი, ცნობილნი, ჭკუითა გარდამჭარბენი,
Line of edition: 10        ურჩევლად არას იქმოდენ განზრახუათ შემახარბენი.


Line of edition: 11        მათ შინა ერთი გონიერი და მეცნიერი ყურდგელი იყო
Line of edition: 12     სახელად ბერუზა** ეწოდა. მათზე მას ჭკუა და ცოდნა და განზრახვათა
Line of edition: 13     გაგება ნამეტნავი ჰქონდა. რა ამ საქმეზედ მათი ჴელმწიფე
Line of edition: 14     შეჭმუნებული ნახა, მიიახლა და მოახსენა /      Page of alt.ed.: T_391 



Line of edition: 15  
შაირი


Line of edition: 16        მეფესა თჳსთა მონათა ზრუნვა აქუს ნაჴვედნარისა,
Line of edition: 17        წესია, მართებს გამართვა მიდრეკილ-მიმცონარისა,
Line of edition: 18        მოლხენა შეჭირვებულთა, ნუგეში გულდამჭნარისა,
Line of edition: 19     და   სიტყვა განჰკურნებს, მოალხენს შესმენა საუბნარისა.


Line of edition: 20        თუცა აჯობინებთ, პილოებთან მე დესპანად გამგზავნეთ და      Page of alt.ed.: D_283 
Line of edition: 21     ერთი მისანდობელი კაცი თან გამატანეთ, როცა მე ვქნა და
Line of edition: 22     ვთქუა, მომისმინოს და ეგრე ქნას.
Line of edition: 23        ჴელმწიფემ უბრძანა:
Line of edition: 24        -- შენი მიუნდობლობა და უპირობა ჩუენ არ გუასმია და
Line of edition: 25     არცა შენი სი/მუხთლე ვისმე უნახავს. შენი სწორი ბუნება და      Page of alt.ed.: C_292 
Line of edition: 26     ერთგულობა გვიცნია და დაგვირწმუნებიაო. უთხრა:



Line of edition: 27  
ლექსი


Line of edition: 28        შენის საქმისა სახენი მასმია, გამიჩხრეკია,
Line of edition: 29        კიდონტთაა ოქროს საცნობლად გარჩევით მომირეკია.


Line of edition: 30        საბედნიერო გზა წარგემართოს და რაიცა საქმიანობა და
Line of edition: 31     ჴელგამამავლობა გაქვს, ეცადე. შენ, ჴელმწიფეთ დესპანი დესპანთა
Line of edition: 32     ენაა. ჴელმწიფის კეთილი გულის წერილის საიდუმლოსა
Page of edition: 587   Line of edition: 1     ცნობა მისგან გაგზავნილის სიკეთისაგან გამოცხადდების
Line of edition: 2     ამისთჳს, რომე თუ დესპანისა რა ერთი ცოდნა-მეცნიერება გამოჩნდება,
Line of edition: 3     და კეთილსა საქმესა და სწორესა გზასა დაუნახვენ
Line of edition: 4     ჴელმწიფეთ გაგებასა, გამორჩევისა და ცოდნის თანაზიარი შეიქნება;
Line of edition: 5     თუ არა, დესპანი ცოდნანაკლები და აჩქარებული ნახეს
Line of edition: 6     ბოროტის კაცის ენა ჴელმწიფეზედ აღიძვრის, ზრახვასა და
Line of edition: 7     გმობასა დაუწყებენ. მეცნიერთ ამისთუის მრავალი რამ უთქუამთ
Line of edition: 8     და მტკიცედ უწვრთიათ და აღრიცხვით არაკები მოუყუანიათ.
Line of edition: 9     რომელსაც ერთსა ადგილსა დესპანისა გაგზავნა ენებოს, მეცნიერი
Line of edition: 10     და გუარიანი, და მათგან უმეტეს სიტყუამარჯუჱ და გამსინჯავი
Line of edition: 11     და სიტყვის მეპასუხე იყოს. პირველნი მეფენი გამორჩეულსა
Line of edition: 12     ფილასოფოსსა გაგზავნიდენ დესპანად. ალექსანდრე მაკედონელი
Line of edition: 13     თჳსსა სამოსელსა შეიცვლიდა და, უმრავლესად
Line of edition: 14     თჳთ წავიდის და იტყოდა: თქუა:



Line of edition: 15  
ლექსი


Line of edition: 16        ჯიქი და ლომი ძლიერი, მონადირე და მარები,
Line of edition: 17        თჳთვე დადიან დესპანად, სიტყუა აქუთ არსაკმარები.


Line of edition: 18        ერთსა ბრძენსა დესპანისა გაგზავნისათვის უბრძანებია: /      Page of alt.ed.: T_392 



Line of edition: 19  
ჩახრუხაული


Line of edition: 20        ჴამს მოციქული ბრძენი და სრული, სიტყუარჩეული, გულგმირი ქუელი,
Line of edition: 21        ჰკითხონ სახენი, მეპასუხენი, სპათ მოსაწონი, საქციელ ძუელი,
Line of edition: 22        მტერთა შემრიგე, ზავთა გამრიგე. ეს შენგან მინდა, აგრევე ველი,
Line of edition: 23     და   არ სიტყუა მცთარი, არიოს ჯარი, თემთ მაოჴარი, ვით ჯარბი გუელი.


Line of edition: 24        ბერუზამ მოახსენა:
Line of edition: 25        -- ჰე, ხელმწიფეო! თუცა მე დესპანთა რიგი და ცოდნა
Line of edition: 26     რაიც ძალმიც, ვიცი, მაგრამე ქუეყნის მფარველს თქუენს მოწყალებას
Line of edition: 27     ვევედრები, თჳსისა სიბრძნისა სკივრთაგან დაუფასებელი
Line of edition: 28     მარგალიტისა ამოღება ბრძანოს, მეცნიერების ძაფთა
Line of edition: 29     შეწყობით დააცუას, რომე მე იგი / მის დროსა სამკაულად ვიჴმაროო,      Page of alt.ed.: D_284 
Line of edition: 30     და ჩემისა გაპატიოსნებისა და ამაღლების სათავნოდ
Line of edition: 31     დავდვა, და რაცა ვისაქმო და ვქნა, და მის კანონისა და სწავლისა
Line of edition: 32     გარდაჴდომასა ვეკრძალო, და თქუენის ბრძანებისაებრ
Line of edition: 33     ქნასა ვეცადო და ეგრე წესიერად ვათაოო. ჴელმწიფემ უბრძანა:
Line of edition: 34        -- ჰაი, ჰაი, ბერუზავ! მოციქულობის საუმჯობესო წესი ეს
Page of edition: 588   Line of edition: 1     არის, რომე ენის მახვილი ბასრისა ჴრმლისაგან უმკვეთელესი
Line of edition: 2     ჰქონდეს, და მოთმენა და შეძლება, სიტკბო და შერისხვა მის
Line of edition: 3     პირთა ზედა გამოცხადებით გაწყობილი იყოს, / სამუდარო      Page of alt.ed.: C_293 
Line of edition: 4     ბრწყინვალება გარ უნდა უკრთებოდეს. ესრეთი მცოდინარე
Line of edition: 5     ჴამს, მისმა მეპასუხემა, თუცა კუშ/ტი სიტყუა რამე უთხრას,      Page of alt.ed.: A_186 
Line of edition: 6     მან სიტკბოთა და სიწყნარით და აუჩქარებელად მოიუბნოს და
Line of edition: 7     დააცადოს. თუცა სიტყვის აღება სათნოყოფის პირისაგან სილაღით
Line of edition: 8     მოგიჴდეს, ჴამს, დასასრულსაცა გულის დასაამებელი
Line of edition: 9     გემოანად სიტყუა დაუტკბო და სიმდაბლის საუბრით ბოლო
Line of edition: 10     მოუღოო. უთხრა:



Line of edition: 11  
ლექსი


Line of edition: 12        ამო სიტყუა შურის ძალასა გულისაგან გააოტებს,
Line of edition: 13        ტკბილი ენა წარბ-შესკუნილსა სარისხუელად არ აკოტებს.


Line of edition: 14        მართალია, დესპანმა სიტყუა უნდა იცოდეს, მაგრამე ესრეთ
Line of edition: 15     -- სიტყუა წყალობისა და რისხვისა, წყენისა და ჴელგამამავლობისა,
Line of edition: 16     სიყურაულისა და სიძულვილისა, სიტკბოსი და
Line of edition: 17     სიმწარის, შეკრვისა და გაჴსნისა, შეპყრობისა და გატევებისა
Line of edition: 18     გაფრეწისა და გაკერვისა, გამოჭრისა და გამრთელებისა. ჴამს
Line of edition: 19     სიკდული და დაწვა თავს იდვას, და ყოვლისა სოფლისა დიდება
Line of edition: 20     და პატივი მიანიჭონ, თჳსი / ნამუსი არ გაუშვას; ვისთანაცა      Page of alt.ed.: T_393 
Line of edition: 21     მივიდეს, ეცადოს მათი ქიშპობა და გულბოროტება შეიგნას
Line of edition: 22     და გამოიძიოს. ბრძენთა ანდერძად დესპანთათჳს დაუგდიათ,
Line of edition: 23     საუბრისა მოსავალი არისო.
Line of edition: 24        ბერუზამ ქება შეასხა, დალოცა და საჴელმწიფო კარი გამოვლო
Line of edition: 25     და საცადელსა ჴელი მიჰყო.
Line of edition: 26        რა ღამემა ლილისფერი იალმაგი შეიმოსა, და ბნელისა
Line of edition: 27     ფარდაგი მინისებრს ქუეყნის ნათელსა წინა ჩამოუფარა, მცირეს
Line of edition: 28     ხანს უკან ძლიერების საუნჯის უფალმან სპეტაკი ტაბაკი
Line of edition: 29     მთოარისა ცის სიფლის პირთა ზედა დააბრუნვა.



Line of edition: 30  
ჩახრუხაული


Line of edition: 31        რა მუშაკთ ჭიპისა თმანი იპისა, ღამის სისრულე მას შეედარა,
Line of edition: 32        მთუარე სრბოლითა, პირ-ობოლითა, ერდოს ამოჴდა, რა მოიდარა.


Line of edition: 33        რა მთოვარე საშუალ ფოროს დაახლოვდა, და მზის ელვა
Line of edition: 34     მიწას ქუეშ დაიფარა, და ჴმელეთის პირის სამკაული ბრწყინვალებისა
Line of edition: 35     ნათლის სისრულე ჴელცარიელი კუთხთა მჯდომარე
Line of edition: 36     დარჩა, ბერუზამ პილოთა სიმრავლესა მიმართა და მათსა სამყოფითა
Page of edition: 589   Line of edition: 1     მივიდა. გონებათა შინა იტყოდა: მათ უწყალოთა თუცა
Line of edition: 2     მივეახლო, საშიშარია და სულის გასაწირავი, რაგინდ მათის
Line of edition: 3     დასთაგანმა ავი არა მოინებონ რა. აგრევე საბოლოოს ჭკუათა
Line of edition: 4     შინა იგი უმჯობესია, თავჴედთა და მბორგავთა კაცი ზედ არ
Line of edition: 5     უნდა შევარდეს ამისთჳს, რომე მათ თჳსისა სიმდიდრისაგან საბრალოთა
Line of edition: 6     და დაცემულთა შეწყალება არა აქუსთ, და ათასრიგად
Line of edition: 7     შეღონებულთა ფერჴთა ქუეშე მოიწყუდევენ, და ამა უგზოს
Line of edition: 8     საქმის მიწის მტუერთა მათის / განზვაებულს ყურთაცა არა      Page of alt.ed.: D_285 
Line of edition: 9     მოიცხებენ და არცა შეიჭმუნებენ. თქუა:



Line of edition: 10  
ლექსი


Line of edition: 11        მათ ჩუენი არარა შესჭირს, საბრალოდ დარჩომილთასა,
Line of edition: 12        დილის ლამპარი თუ გაქრა, ვიდები ძირსა ჩრდილთასა.144*


Line of edition: 13        ესე მიჯობს, ერთსა მაღალსა ადგილსა ავჰჴდე, და მოციქულობა
Line of edition: 14     სევატყობინო, და თუცა მიმიწვიეს, მივალ, და თუცა ვერა
Line of edition: 15     შევეტყუე, სულსა მაშინცა ცოცხალსა გარდავარჩენო. ერთსა
Line of edition: 16     მაღალსა გორაკთა შედგა და პილოთა ჴელმწიფესა შორით
Line of edition: 17     ჴმა უყო და უთხრა:
Line of edition: 18        -- მე მთოვარის მოგზავნილი ვარ, და მოციქულობისა რაცა
Line of edition: 19     წესია, მას მიყოფთ, და არა მიშავს რა, და მიმიწვევთ, მრავალი
Line of edition: 20     მაღალი და უკადრისი სიტყუა მომაქუს. თუ მთოვარისა
Line of edition: 21     დავედრებულს მომისმენთ, ღამისა ქალაქისა პატრონია და
Line of edition: 22     დღის ჴელმწიფის მო/ნაცვლე. ვინცა მისსა ბრძანებისა გარდამავალია,      Page of alt.ed.: T_394 
Line of edition: 23     მის სიტყუასა გულისყურსა არა მიუპყრობს, ამას
Line of edition: 24     ჰგავს, კაცმან თუისითა ჴელითა ცული თვისთა ფერჴთა ნებით
Line of edition: 25     დაიკრასო, და თჳსსა სიკუდილსა თჳსითა წადილითა
Line of edition: 26     ცდილობდესო.
Line of edition: 27        პილოთ ჴელმწიფეს რა ეს ესმა, თჳსის ადგილით ზე
Line of edition: 28     აიჭრა და გამოჰკითხა:
Line of edition: 29        -- მაგა მოციქულობისა მიზეზი რაჲაო?
Line of edition: 30        ბერუზამ უთხრა:
Line of edition: 31        -- მთოვარე ამას ბრძანებს: რომელნიცა უღონოთა ზედა
Line of edition: 32     გაძლიერდებიან, და მათ ზედა ზუაობით მოქადულობენ, მათის
Line of edition: 33     თავისა ჴელქუეშ შემოგდებასა და ფერჴითა დათრგუნვასა ცდილობდენ,
Line of edition: 34     ესე მათისა სიბოროტისა წარმომაჩინებელია და
Line of edition: 35     სიკუდილისა მორევთა დაანთქამსო. უთხრა:



Line of edition: 36  
მრჩობლედი


Line of edition: 37        ნუ ალაღდები ზვაობით, გულითა მაღლა მჩენითა,
Line of edition: 38        გონებას შურსა ნუ შერთავ წუთსაცა ზედ დაჩენითა.
Page of edition: 590   Line of edition: 1        თუ უნაგირი რისხვისა ცხენსა შეადგა წყრომისა,      Page of alt.ed.: A_187 
Line of edition: 2        სისწრაფით მაჭენებელსა დაგიდგეს ვერ საზომისა.
Line of edition: 3        ანაზდათ თავით დაგენთხას წყალი, სიცოცხლის მწვეთარე
Line of edition: 4        სფეროს წამწამი შენს ფარსა ეცემის დასაფეთარე.
Line of edition: 5        ბოლოდ ეს საქმე სხვარიგად მოგივა, მოგენიჭება:
Line of edition: 6        საქმე ჴელიდამ წაგივა, მეფობა გაგებიჭება!


Line of edition: 7        შენ ესრე ალაღებულხარ, რომე შენი თავი ყოველთა ზედა
Line of edition: 8     უმაღლეს და უპატიოსნე გგონია. შენი უბადო ძალი და ძლიერება
Line of edition: 9     შენისავ გაცუდებისა მომღებელია, შენ დიდად რადმე შეგირაცხია.
Line of edition: 10     აწ ესეცა ჰყავ: ჩემსა მდინარესა ზედა მოსრულხარ
Line of edition: 11     და ლაშქრისა სიმრავლითა შეგიბილწებია, და მრავალი სიბოროტისა
Line of edition: 12     სიბნელე მას წყალთა შინა შეგირთავს, -- ესე არა იცია
Line of edition: 13     ფრთეძლიერი ორბი თუმცა მას წყალთა ზედა გარდაფრინდების
Line of edition: 14     მეხის ტეხის ცეცხლი მასცა მას ფრთესა მოსწუავსო? ანუ
Line of edition: 15     მზის თუალმან ცის წალკოტით მისი დაპყრობა მოინება, ვარაზ
Line of edition: 16     მოისრულნი ზღვის თევზნი საოცრისა ისრითა თუალთაცა
Line of edition: 17     მისთა აღუკერვენო? უთხრა:



Line of edition: 18  
შაირი


Line of edition: 19        დევ-ქაჯნი, მუნ მიმავალნი, ვეღარ შეიქცენ შვებითა,      Page of alt.ed.: D_286 
Line of edition: 20        ვერ გარდაფრინდეს ფრინველი, ფრთენი დასცვივდეს ნებითა.
Line of edition: 21        მის უეტიკოდ ვის ძალუც გამოვლა უკმრებითა,      Page of alt.ed.: C_295 
Line of edition: 22     და   ვერამ მოძრავმა ვერა ქნას მუნ დგომა მათის თნებითა.


Line of edition: 23        მე ჩემისა უზომოსა მოწყალებითა ამა დესპანისა მოგზავნითა
Line of edition: 24     შენთჳს ესეცა მიცნობებია, შენთჳს დიდი პატიჟი მეწადა. აწ
Line of edition: 25     თუ/ცა შენ შენსავე სამყოფსა მიმართავ, და აქა მოსვლასა შეინანებ,      Page of alt.ed.: T_395 
Line of edition: 26     შენვე გიჯობს, თუ არა, მე თჳთ თავით ჩემით მოვალ და
Line of edition: 27     ესეთისა ტანჯვითა მოგაკუდინებ, ყოველთა უკვირდესო. პირველად
Line of edition: 28     ესე ერთისა სიტყვისა ნიში შემომითვლია! აწვე სწრაფად
Line of edition: 29     მოდი, მას წყალსა შინა ვარ. რა თუალით შენით გამიცადო,
Line of edition: 30     მას უკძნის ჩემთა წყალთა კიდესა აღარა განვლოო.
Line of edition: 31        პილოსა ჴელმწიფესა ესე სიტყვანი მეტად გაუკვირდა
Line of edition: 32     შეშინდა და წყლისაკენ წამოვიდა, ჩახედა და მთოვარის სახე
Line of edition: 33     წყალში დაინახა. ბერუზამ უჴმო:
Line of edition: 34        -- ჴელმწიფევ, მცირედი წყალი მიიღე, პირი დაიბანე და
Line of edition: 35     მთოვარესა თაყუანი ეც, ნუთუ შეგიწყალოს და გულლმობილ
Line of edition: 36     გექმნასო.
Line of edition: 37        პილომა რა ჩიჩვირი წყალთა შთაყო, წყალი შეანჩქრია. პილოს
Line of edition: 38     მთოვარისა შეძვრა ეგონა. ჴმა ყო:
Page of edition: 591   Line of edition: 1        -- მთოვარისა დესპანო! რა ჩიჩვირი წყალთა ჩავყავ, მთუარემა
Line of edition: 2     მიწყინა და თჳსითა ადგილითა შეიძრაო!
Line of edition: 3        ბერუზამ უთხრა:
Line of edition: 4        -- ნუღარა სდროებ, თაყუანი ეც, რომ დაგიტკბესო.
Line of edition: 5     პილომ მისი რჩევა აღასრულა და პირობა დადვა: დღეის
Line of edition: 6     წაღმა მუნ აღარ გავლოს და არცაღა სხუანი პილონი მის
Line of edition: 7     წყლისა კიდესა მიუშვას. ბერუზამ იგი ყოველი ნაქმარი მისსა
Line of edition: 8     ჴელმწიფესა მოახსენა, და ესეგუარისა ჴერჴითა ყურდგელთა
Line of edition: 9     მშვიდობა მიეცა, და მას წრტიალსა ჭირის ტკივილსა მორჩნენ.



Line of edition: 10  
*
Line of edition: 11  
* *


Line of edition: 12        ესე არაკი ამისთჳს მოვიყუანე: თქუენში მცოდინარეს კაცს
Line of edition: 13     საქმის წინ წაყუანა უნდა შეეძლოს, და მტრისა გაცურებას
Line of edition: 14     ეცადოს და შეიძლოს. თუცა აწ თქუენში ჭკუა და ცოდნა არ
Line of edition: 15     დაკარგულა, რა საქნელია თქუენის ჴელმწიფობის როარტაგი
Line of edition: 16     ბუს სახელითა იწერებოდესო! ესე თქუენთუის მიცნობებია. ამა
Line of edition: 17     ჭირსა თქუენ ნუ შეიყრით, რადგან მათ ესოდენი ავი წესი და
Line of edition: 18     სიმტყუვნე და ჴერჴი და ეშმაურობა ჰქონან და გულღრტუნი
Line of edition: 19     არიან. თქუენც იცით, ყოელსა სასირცხოსა საქმესა ჴელმწიფისა
Line of edition: 20     უპირობობა უარესი არისო. თქუა:



Line of edition: 21  
მრჩობლედი შაირი


Line of edition: 22        რა სიყუარული დააგდოს პირობის განაკიდარმა,
Line of edition: 23        გულსა ვით უძღუნას სიბრძნენი, სულისა განაზიდარმა?
Line of edition: 24        თუ მკერდი საცთურისაგან, ჰე, გაიშავა ღამურად,
Line of edition: 25        მაში ნათელი არ დარჩეს, არც ყოლე, არცა წამურად.
Line of edition: 26        მუხთალი კაცი ვერ კაცობს, ესე სცანთ გლახა-მდიდარმა,
Line of edition: 27        ვერა სირცხვილი მოიხსნას ორპირობისა მზიდარმა.


Line of edition: 28        მეფენი დამბადებელისა აჩრდილნი არიან! მადლი შემოქმედსა,      Page of alt.ed.: A_188 
Line of edition: 29     რომე ესრეთ შემზადა! მათდა უმზეოდ ქუეყანასა ზედა
Line of edition: 30     სიმშვიდე / და მო[წ]ყალება არა განათლდების, და არცა მათდა      Page of alt.ed.: T_396 
Line of edition: 31     უჩრდილოდ თემთა / შვება და განსუენება არ მიეცემის, და / ცის      Page of alt.ed.: D_287 
Line of edition: 32     კარავი მათის მოწყალების სვეტისა კიდე, არა მგონიეს, სხუასა      Page of alt.ed.: C_296 
Line of edition: 33     რასამე ზედა იდგესო. თქუა:



Line of edition: 34  
ჩახრუხაული


Line of edition: 35        თუ შემოქმედსა, ყოველთა მხედსა, უსამართლონი თუ ოდენ სდევდა,
Line of edition: 36        ლურჯსა კარავსა, ჴმელთა მფარავსა, უთოკოდ გარე არ   მოგუზღუდევდა.


Page of edition: 592  
Line of edition: 1        ქუეყნიერისა კაცთა გასუენებისა საბელი მოსამართლესა მეფესა
Line of edition: 2     ზედა გამობმულია, ცათა კარავთა თოკნიცა, თუცა მეფეთა
Line of edition: 3     სამართალი, მოწყალება და გაგება არ შეეწევა, იგიცა ერთმანერთსა
Line of edition: 4     შეაწყდებიან. მეფეთ ბრძანება თჳსთა საბრძანებელთა
Line of edition: 5     შინა სულთა ამოჴდისა და საქონელთა იავარყოფის აშემძლებელია.
Line of edition: 6     მათი ბრძანება ზეგარდამო განგების მიმსგავსებულია:
Line of edition: 7     გაჴსნისა და შეკრვისა, გაკეთებისა და წაჴდენის მქნელია. მაშა
Line of edition: 8     მეფენი მოსამართლე და მოწყალე ჴამს უნდა იყუნენ, არათუ
Line of edition: 9     უსამართლო და უწყალო, და გლეხთ მეუდიერე და უჴამსად
Line of edition: 10     მომვლელი იყოს, და რისხვასა და ძალსა უმრავლებდეს. ჴამს
Line of edition: 11     მისი გულის სარკე შურის მტვრისაგან გაწმიდოს, გულის მაგალითსა
Line of edition: 12     ზედა ხრიკი, ჴერჴი და საცთური არ გამოისახოს.
Line of edition: 13     რომელიც საბრალო გლეხი უწყალოსა და უსამართლოს მეფისა
Line of edition: 14     და ჴელმწიფის ჴელთ ჩავარდება, ეგრე მოუჴდება, რაგუარადაც
Line of edition: 15     მას კაკაბსა და შხეროს მემარხულის კატისაგან მოუვიდაო.
Line of edition: 16        ფრინველთა ჰკითხეს, ეგ როგორ ყოფილაო?



Line of edition: 17  
მაღრანმა თქუა არაკი

Line of edition: 18  
[კაკაბი, შხერო და კატა]


Line of edition: 19        მე ერთსა მაღლისა მთისა კალთასა ერთსა ხესა ზედა ბუდე
Line of edition: 20     მედგა. ჩემდა მეზობლად ერთი კაკაბი ბუდობდა. ერთმანეთი
Line of edition: 21     დია გვიყუარდა და პატივსა და ალერსსა ერთმანეთს არ ვაკლებდით.
Line of edition: 22     მე მისი ნახვა ზედასაზედა მსუროდა. დრო-ჟამთა მოსავალი
Line of edition: 23     და შვება, თქმული და მოგონებული არა გუაკლდა რა.
Line of edition: 24     კაკაბი ანაზდად გაუჩინარდა. მისის გამოჩენის ჟამი გაგრძელდა
Line of edition: 25     ესრეთ, რომე სიკუდილსა ვგულობდით. ცოტა ხანს უკან ერთი
Line of edition: 26     შხერო მოვიდა და მისი ადგილი მან დაიპყრო. რადგან მე კაკბისა
Line of edition: 27     ვეღარა შევიგენ რა, მისთჳს აღარ დაუშალე, / და ვთქუი.      Page of alt.ed.: T_397 



Line of edition: 28  
ტაეპი


Line of edition: 29        ერთი თუ წავა, სხუა მოვა, სხვა სხვისა საადგილოსა.
Line of edition: 30        რა დღენი რამე წარჳდა, ცისა ბრუნვამა ჟამი გამოსცუალა.


Line of edition: 31     კაკაბი აგრევე გამოჩნდა და მოვიდა. რა სხუა ვინმე თჳსსა სახლსა
Line of edition: 32     და სამკვიდროსა შინა ნახა, ბრძოლა შეექნათ. კაკაბი სამკვიდროსა
Line of edition: 33     თჳსისა დაცლასა და სამყოფისა დანებებასა ეტყოდა
Line of edition: 34     და შხერო ამას იტყოდა:
Page of edition: 593   Line of edition: 1        -- აწ ესე ადგილი მე მომცემია და მე ვეუფლე. თუცა სარჩელი
Line of edition: 2     რამე გაქუს, სამართალსა შინა მივდეთ და მუნ
Line of edition: 3     გავიწყვიდოთო.
Line of edition: 4        კაკაბმა უთხრა:
Line of edition: 5        -- შენ ძალითა და უსამართლოდ დაგიპყრია და მე სიგელი
Line of edition: 6     და გუჯარიცა მაქვსო!
Line of edition: 7        ამ საქმით მათში დიდი მტერობა და ქიშპობა გაძლიერდა
Line of edition: 8     და დღე-ყოველ ცილებამა ჩხუბისა ცეცხლსა უმეტეს ნთებას
Line of edition: 9     უმატა, კამათობისა და ბრძო/ლისა დროშა გაიშალა. მე      Page of alt.ed.: C_297 
Line of edition: 10     რაზომცა ვამშვიდებდი და მათსა / დაზავებიასა ვცდილობდი, ვერა      Page of alt.ed.: D_283 
Line of edition: 11     ღონე დავუდევ. ორნივე ამას ზედა დადგენ: ერთსა ღ(მრ)თის მოშიშსა
Line of edition: 12     და სწორსა მოსამართლესა კაცსა თანა მოვიდნენ, და
Line of edition: 13     მან რაცა უსაჯოს, მისსა ბრძანებასა და სიტყუასა არა
Line of edition: 14     გარდავჴდეთო.
Line of edition: 15        კაკაბმა თქუა:
Line of edition: 16        -- აქა ახლორე ერთი განშორებული და მარტომყოფი კატაა,
Line of edition: 17     ნიადაგ მემარხულე, პატიოსანი, არავისი მაჭირვებელი
Line of edition: 18     დღეყოველ კეთისმქნელი, ღამე ლოცვითა გამათენებელი
Line of edition: 19     მანობამდე ფეხზედ მდგომელი, ვირემ ოქროსნატიანი ჯიმშეტის
Line of edition: 20     მზისა წინაშე დერეფნული ცა გაფარღიაებული შეიქნებოდეს.
Line of edition: 21     მის დრომდის, ვირემ ფერადთა ქუებთა სამნები ღამის
Line of edition: 22     მთავართა გარე დაისხმოდენ, თჳსსა ბუნებასა და აგებულობასა
Line of edition: 23     შეაწუხებსო, ბრძმედსა შინა შიმშილის ცეცხლითა იდნობაო.
Line of edition: 24     ერთს ჟამს, რომე ვარსკულავთა ცხენი მნათობი და ტატანთა
Line of edition: 25     ლაშქარი ცისა ფორეთა ტრიალით მოვიდნენ, მის ჟამის გამოსლვამდე,
Line of edition: 26     რა ძლიერების ფარეშნი ადრეან ქუეყანასა მომართვენ
Line of edition: 27     და ცისკრის ელვისა ლამპართა აანთებენ და ჴმელთა ზედა სხივის
Line of edition: 28     გამფენელი მზის ბრწყინვალება მიწისა პირთა ზედა საჩინო
Line of edition: 29     იქნებოდეს, სანთელსავით ლოცვით ფერჴთა მდგომარე, სუ/რვილის      Page of alt.ed.: A_189 
Line of edition: 30     ალისა წვითა და ტრფიალებისა შანთისა სიმჴურვალითა
Line of edition: 31     ნადნობსა ღვენთთაებრ ცრემლი სდისო.



Line of edition: 32  
შაირი


Line of edition: 33        გუგათ წყაროთა ჴელ-პირთა მწიკული სრულ გარდებანოდა,
Line of edition: 34        მოწყენით კუთხთა მჯდომელსა ცად ასვლად გარდებანოდა,      Page of alt.ed.: T_398 
Line of edition: 35        საწუთრო ქუე დაეთრგუნა, ქნარ-ბარბითს გარდ ებანოდა,
Line of edition: 36     და   სულთა ტრფიალსა გონება ციერთა გარდებანოდა!145*


Line of edition: 37        მისი პირისა საჴსნელი მხალი და წყალი არისო. ცხოელთა
Line of edition: 38     სისხლის დათხევა მისთჳს საზარელი და მისის ნებისაგან განშორებულიაო.
Page of edition: 594   Line of edition: 1     სხუა ბრჭენი მისგან უფროსად სახელგანთქმული
Line of edition: 2     სადა იქნებაო, რომე ჩუენი სწორი სამართალი ქნასო, და
Line of edition: 3     ვერცა მისთანას სადმე ვპოებთო და მას გავაბჭობინოთო.
Line of edition: 4        ამასა ორნივე შესჯერდნენ და პირი მის ბრჭისა სახლსა მიაპყრეს.
Line of edition: 5     მეცა მათ უკან გაუდეგ, რადგან დრომა მათ ჟამმან მას
Line of edition: 6     მემარხულე კატასა ესეთნი ნადირნი მიგუარა, ორთა მათ მტერთა
Line of edition: 7     შუა რაგუართა სამართალსა და მსჯავრსა მოაჴდენდა, იგი მენახა.
Line of edition: 8     რა მასთან მივიდენ და ქუეყნის სანაყროვანე თუალი მათ
Line of edition: 9     შეჰკრა, მარჯვენასა ფერჴთა დაენდო, და პირი სალოცავისაკენ
Line of edition: 10     მიიქცია, ლოცვა იწყო და ღ(მერ)თს მადლობა შეწირა, და მჴურვალე
Line of edition: 11     ვედრება აჩუენა, რომე სიმშვიდის სახითა მოინადიროს.
Line of edition: 12     თქვა:



Line of edition: 13  
შაირი


Line of edition: 14        ჯოჯოხეთისა კარისა კლიტეა გასაღებელი,
Line of edition: 15        საჩუენებელი ლოცვანი, თუ გაიმრავლა მქებელი;
Line of edition: 16        იდუმალ ავის მოქმედმა საქმე ქნას საძაგელი,
Line of edition: 17     და   ცხადად კეთილი რას არგებს კაცობრივ გასაგებელი?


Line of edition: 18        რა შხერომ ესეთი საქციელი და პატიოსნობა და რიგი მისგან
Line of edition: 19     ნახა, დი/დად გაჰკუირდა, და კაკაბიც მისის მოღვაწების      Page of alt.ed.: C_298 
Line of edition: 20     განცვიფრებამა შეიპყრა. მანამდის მოიცადეს, ვირემ ლოცუასა
Line of edition: 21     მათსა სამართალსა ევედრნეს, და მათში შფოთი და ჩხუბისა
Line of edition: 22     დაასრულებდა. / ლოცვისა შემდგომად შენდობა მოითხოვეს, და      Page of alt.ed.: D_289 
Line of edition: 23     გაწმედას ეაჯნეს. რა მრავალი სახვეწარი სიტყუა მოახსენეს
Line of edition: 24     მან უთხრა:
Line of edition: 25        -- თქუენი საჩივარი მითხარითო!
Line of edition: 26     კაკაბმა თჳსი სარჩელი მოახსენა. კატამ უთხრა:
Line of edition: 27        -- ჭაბუკო, მე დია სიბერე მომწევია, გაცხადებულსა საწადელსა
Line of edition: 28     ჩემისა სრულისა სასმენლისათუის დაკლება შეუმატებია,
Line of edition: 29     სფეროსა ჩქარად ბრუნვასა სისუსტის მტვერი სახედვლისა
Line of edition: 30     გუგათა ჩაუბნევია, ჴელისა სიძლიერე ჭირთა აღმაორძინებელს
Line of edition: 31     დროს მოუკლია, შემოდგომისა ჟამსა ნოტიობისა წყალი
Line of edition: 32     და ღონის გემო ჩემისა სულისა წალკოტის ნერგთათჳს შეუშვრია,
Line of edition: 33     ჭაბუკობისა სიახ/ლე და სიმჴნე, დღეს რომელი თვით      Page of alt.ed.: T_399 
Line of edition: 34     ძლიერ და ღონიერ არს, სიბერის შებმის დილასა მოუტაცია.
Line of edition: 35     ესე ყოველი სირცხვილის შემოკრებისა შტანგიაო. უთხრა:



Line of edition: 36  
შაირი


Line of edition: 37        სიჭაბუკისა ყუავილი დამიჭნო ჟამთა დენამა,
Line of edition: 38        დღე მირბის, თუმცა ვირწმუნებთ, ან ნახა თუალთა ჩენამა.
Page of edition: 595   Line of edition: 1        ნდომა მომაკლო, წადილი, მან განგებამა ზენამა,
Line of edition: 2     და   ტვინი დათხელდა, დააგდო სასაპყროდ მუჴლი რბენამა.


Line of edition: 3        ახლორე მოდით, და თქუენი სარჩელი მაღლად მითხარით
Line of edition: 4     და მეორედ მომასმინეთ, რომე ორთავე საქმე სწორედ გავარჩიო
Line of edition: 5     და სიმართლით გავბრჭო. და სამართლის ქნამდე, პირველად
Line of edition: 6     თქუენის სიყუარულისათჳს ცოტა რამე სწავლა მინდა გამცნო,
Line of edition: 7     რომელსა შინა შჯულიერი და ამა სოფლისა სამჯობინაროა,
Line of edition: 8     და ყური მომიპყარითო. უთხრა:



Line of edition: 9  
ტაეპი


Line of edition: 10        დღეს არა მისმენ სწავლასა, ხუალ დაინანებ დავლასა.


Line of edition: 11        თუმცა გულპყრობილად მომისმენთ და დასწავლით, მისსა
Line of edition: 12     ნაყოფსა ორსავე სოფელსა მოისთლობთ, და თუცა არ დამიჯერებთ,
Line of edition: 13     მას მცნებასა გარდახუალთ, მე ყოვლად უბრალო ვიქნებიო.
Line of edition: 14     უთხრა:



Line of edition: 15  
ლექსი


Line of edition: 16        მე რაცა მმართებს, გასწავლი, გამცნებ, რაც საცოდნარია,
Line of edition: 17        იქთ, თუ არა იქთ, თქუენ იცით, ჭკვათაგან საპოვნარია!


Line of edition: 18        სიკეთის პირველი კარი ეს არის: ორთავე სიმართლე მოიწადინოთ      Page of alt.ed.: A_190 
Line of edition: 19     და სიწრფელის გზასა არა გარდაუქციოთ, ესე იგი
Line of edition: 20     არს, კერპმსახურება და უშჯულოება არა შემოგერიოსთ, ამა
Line of edition: 21     წუთისოფლისა ჴელის კიდებითა საუკუნოს საშვებელისაგნ
Line of edition: 22     უმკვიდრო და სასუფევლისაგან უცხო არ შეიქნათო.
Line of edition: 23        კაკაბმა უთხრა:
Line of edition: 24        -- ჰე, სწორე მოსამართლეო! თუცა კაცნი სიმართლესა ცდილობდენ
Line of edition: 25     და სიწრფელისა გზასა ვიდოდენ, მოსამართლისა
Line of edition: 26     სახლთა რაღათ მონახვენ, ანუ / ბრჭეთა თავის წყენა რადმცა      Page of alt.ed.: C_299 
Line of edition: 27     იქნებოდა? ფიცი და მოწამე / ჟამთა მატიანეთაგან აღიჴოცებოდა,
Line of edition: 28     თითოსა კაცთა თუალი ნდომისა და წადილის ძარღვთა
Line of edition: 29     შეჰკურია, და სიმართლის სახესა მათი გუგა არ დაინახავს, თუ
Line of edition: 30     არა, კაცსა რა გონების თუალი / სურვილისა საოლავითა გაუნათლდება,      Page of alt.ed.: T_400 
Line of edition: 31     შურისა მტვერი მისსა თუალისა სარკესა ვერ მიეკარება.
Line of edition: 32     მას ელიან და ნდომობენ, ვირემ მადლისა სახე დაინახონ
Line of edition: 33     და მათსა გონებისა თუალსა სინათლე მიეცეს. ეს იგავი
Line of edition: 34     ერთსა რჯულისა მეცნიერსა სიმღერად მოუყუანიათ.
Line of edition: 35        კატამ ჰკითხა, როგორ ყოფილაო?



Page of edition: 596  
Line of edition: 1  
კაკაბმა თქუა არაკი

Line of edition: 2  
თქვა ჩახრუხაული ძაგნაკორულად146*





Line of edition: 3  
[ძალად ბრჭე]


Line of edition: 4        კაცს ვისმე ბრჭობას, მსჯავრისა ბჭობას აძლევდენ, იყო ცრემლისა მღურელად.
Line of edition: 5        სხუამ უთხრა: სტირ რად, რადამც ხარ მჩივრად? მოლხენა გმართებს, -- ეს თქმულა ძუელად.
Line of edition: 6        მან თქუა: ვაიმე, მაქუსღა რაიმე? სამართლის ქნანი მიჩნს საზღეველად,
Line of edition: 7     და   ზარი დამეცა, ზარი დამეცა, ჰე, გონებისა გასაკრთომელად!
Line of edition: 8        მოჩივართ ორთა, მჭყვირალთა ღორთა შორის ვით გავბრჭო, ჭკუის მზომელად?
Line of edition: 9        იგ ორნი მტერნი, ვით მზე და მტუერნი, ვით გავარჩიო ზედ მიმჴდომელად?
Line of edition: 10        რა ქნას მსაჯულმა, ღონეკლარჯულმა, ორთ აჴირება სიტკბო მწყრომელად?
Line of edition: 11     და   ზარი დამეცა, ზარი დამეცა, ჰე, გონებისა გასაკრთომელად!
Line of edition: 12        მათ ხრიკთა უცნო, შინაგან რა უცნო147* ცოდვას ჩავარდე სისხლისა მსმელად...
Line of edition: 13        იტყვიან: იცან, ვინც მტერი გიცან,148* მათი ჴერჴები მისაწდომელად
Line of edition: 14        სიბრძნე არ რეტობს, სინათლე მეტობს, ვითა სანთელი   დაუშრეტელად.
Line of edition: 15     და   ზარი დამეცა, ზარი დამეცა, ჰე, გონებისა გასაკრთომელად!
Line of edition: 16        მათ ოდენ ვარგო, მე გავიბარგო საფლავად, ცოდვა ჩამყუეს მდომელად
Line of edition: 17        მათ ორთ ვერაგთა, საქმით ვერაგთა149* სიქიშპე მაბრმობს, გამჴდის მჯდომელად.
Line of edition: 18        სად შური შევა, მუნ არის ზღვევა, იქ კეთილობა იყოს მხტომელად
Line of edition: 19     და   ზარი დამეცა, ზარი დამეცა, ჰე, გონებისა გასაკრთომელად!
Line of edition: 20        გული თუალს აცლის, ქრთამი ორსავ სცულის, ამაზე არის დაუშრომელად.
Line of edition: 21        მოვიანგარე, შინ თუ ან გარე, ტყუე შევიქნები მონად რომელად,
Line of edition: 22        ბრჭის გულის დება, საქმის მიდება, როდეს გაარჩევს ავ-კარგთ მდგომელად?
Line of edition: 23     და   ზარი დამეცა, ზარი დამეცა, ჰე, გონებისა გასაკრთომელად!



Line of edition: 24  
* *


Line of edition: 25        მადლი მოწყალესა, სიქიშპის ჭანგსა და გაუსიჯაობასა შენი
Line of edition: 26     განათლებული გული არ გაუშავებია და ქრთამისა ალისა
Line of edition: 27     ჭრტიალსა შენი მართლამხედველი თუალი ვერ დაუბრმია! ამა
Line of edition: 28     მიზეზითა, რომე სისწორის სამართალი, რომელიც მართალი იყოს
Line of edition: 29     მაგ თუალით გასინჯო, და რომელიცა შჯულიერს სამართალს
Line of edition: 30     გარდაჴდეს, მრისხანე ანგელოზსა ჴელთა მიეცეს. უთხრა:



Page of edition: 597  
Line of edition: 1  
ტაეპი


Line of edition: 2        ვინც არ გისმინოს ბრძანება, მოკუდავსამც დაეგუანება.


Line of edition: 3        კატამ უთხრა: /      Page of alt.ed.: C_300 
Line of edition: 4        -- კეთილი სიტყუები წარმოსთქვიო, მაგრამ საუკეთესო
Line of edition: 5     იგი არს, თქუენისა გულისა მიწისაგან შურისა და სიქიშპის
Line of edition: 6     ეკალი გამაგრგლოთ და სცნათ სიმართლის მოქმედი რომელია, /      Page of alt.ed.: T_401 
Line of edition: 7     რომე სიმართლეში რიოში არა ურევია რა. მართალსა თუცა
Line of edition: 8     მისი საწადელი არა აღუსრულდა, / მისის ავის მდომის იგავსა      Page of alt.ed.: D_291 
Line of edition: 9     ზედა მაშინცა გაემარჯვება, და თუცა ყოლე მისი საწადელი
Line of edition: 10     აღესრულა, კეთილის გზით უთქუამთ.



Line of edition: 11  
შაირი


Line of edition: 12        დღეს თუცა ცხენსა აჭენებ სოფლისგან ალაღებული,
Line of edition: 13        ხვალე ბაგირზე დაგიბმენ, არ ნაძეძია ღებული.
Line of edition: 14        ამ სოფლის მოვერაგება, ქაჯთაგან შემოღებული,
Line of edition: 15     და   რას გარგებს, საუკუნოსა მიგელის კარი ღებული.


Line of edition: 16        მე ამას გამცნებ თქუენ, რათა კეთილის საქმითა საუკუნოსა      Page of alt.ed.: A_191 
Line of edition: 17     საგზალი შეიმზადოთ, რადგან კაცის სიცოცხლე გაზაფხულისა
Line of edition: 18     ღრუბელსა ჰგავს, და ყუავილოვნება ესე დაჭნობადი არს. ნუ
Line of edition: 19     მიენდობით სოფლისა სიჭრელესა! ყოველი კაცი სულთა თქუენთა
Line of edition: 20     მსგავსად გიყუარდესთ, რომელიცა თქუენისა თავისთჳს
Line of edition: 21     არ გინდეს, სხვისათჳს ნუ გინდათო. უთხრა:



Line of edition: 22  
ტაეპი


Line of edition: 23        სხვას ნუ მიაგებ საქნელსა შენგან არ მოსაწონარსა.


Line of edition: 24        ამა სწავლათა მათ ასწავლიდა, და სხვადასხვა რიგთა ლოცვათა
Line of edition: 25     აჩუენებდა. მანობამდე მათსა გულთა შინა სიმშვიდე დანერგა.
Line of edition: 26     მაშინღა გულმინდობილნი უშფოთველად, წყნარად წინ
Line of edition: 27     მოუსხდენ. კატამ კისკასის შეტევებითა ორივე ჴელთ შეიპყრა
Line of edition: 28     და მისი მაცთურის მუცლის გასაძღომელად მისი ჴორცი საგემებელად
Line of edition: 29     შეიმზადა, და მისი ლოცვა-მარხულობა, სიწმიდე და
Line of edition: 30     სიკეთე, მისის ფარისევლობისა და ბოროტის ბუნების სატყუვრად
Line of edition: 31     გამომაჩინებელი შეიქმნა.



Page of edition: 598  
Line of edition: 1  
*
Line of edition: 2  
* *


Line of edition: 3        ესე არაკი ამისთუის მოვიყუანე, რომე ცხადად ვიტყვი: ამა
Line of edition: 4     საწუთროსა შინა ნურავინ მიენდობით ბუსა, რომე სიბოროტისა
Line of edition: 5     მომატყვებელი და უმსგავსოს საქმის მოგონება არის. მათი
Line of edition: 6     ზაკუა ურიცხვია, და სიავე -- უამრავი, და სიმუხთლე -- უანგარიშო.
Line of edition: 7     მათი სიბოროტე ზღვის ოდენია და სიკეთე მისი ნიჟისა
Line of edition: 8     უმცირესი, მათი სიავე ცის სფეროსა უდიდე და კეთილობა --
Line of edition: 9     წინწკალთა ტოლიო. / თქუა:      Page of alt.ed.: T_400 



Line of edition: 10  
ფისთიკაური


Line of edition: 11        ათი ათას წელ სრულ მისი ქება თუცა ვიუბნა დაუცხრომელად,
Line of edition: 12        მართლობით ერთსაც ნუ დამიჯერებთ, ან ერთი სჭირდესთ რომელს რომელად.


Line of edition: 13        ეგეგუარი საქმე თქუენგან მოსანდომელი და საქნელი არ
Line of edition: 14     არის, თუცა იგი ჴელმწიფობის სნატთა დასვათ-ყე, და მის უბედურსა
Line of edition: 15     თავსა სამეფო გვირგვინი დაედგმის, უცილოდ საქმისა
Line of edition: 16     მმართავიცა ამა უბადობისა ქნისათჳს ქვისა სეტყვითა იწვიმებს;
Line of edition: 17     თუცა მაღალი ტახტი მისის სასაცილოს ფერჴთა დაილაჴვის,
Line of edition: 18     სფეროსა ბრუნვა მრისხანებითა ცეცხლისა ალსა ჩამოაგზებს.
Line of edition: 19     ამის მიზეზისათჳს, გონებაბილწი, და გულღრტუ და
Line of edition: 20     უფერნი არიან და თქუენ სიბრძნისა ზღუდე დაგერღვევისთ.
Line of edition: 21     უთხრა:



Line of edition: 22  
ლექსი


Line of edition: 23        პატიოსანი სპეკალი მონახეთ, მოივაჭრენით,
Line of edition: 24        თუარა აგურის ნატეხი ლალსამც რად შეუდარენით?


Line of edition: 25        ფრინველთა ამას იტყჳსა სმენითა ბუსაგან ყოველთავე ჴელი
Line of edition: 26     აიღეს, და მისის სიუარულისაგან კიდეგან იქმნეს, და იგი
Line of edition: 27     უბადო და დანაცრებული უმეცრებისა ჟამთა მოწყენის კუთხეთა
Line of edition: 28     დავარდა. მან მაღრანსა რქუა:
Line of edition: 29        -- ჰე, პირშავო და ურცხო! პირისწყლისა ფარდაგი პირთა
Line of edition: 30     რად აიჴადე და ესოდენი ჭირი / რათ შემიმზადე? მე გამაცუდე      Page of alt.ed.: D_292 
Line of edition: 31     და ეშმაურობისა და ქაჯობისა ჴმა გაითქჳ; ესეთსა შეჭირვებასა
Line of edition: 32     შემაწყუდიე, ასი ათასთა წელთა აღარა მელხინება რა; ესეთი
Page of edition: 599   Line of edition: 1     მტერობისა ცეცხლი აღაგზენ, რომელსა ცათა წვიმა და ზღუათა
Line of edition: 2     წყალი ვერაოდეს დაავსებს. თქუა:



Line of edition: 3  
ტაეპი


Line of edition: 4        გული წავა და გულთაგან ეს გლოვა არსად გამერას!


Line of edition: 5        ესე არა ვიცი, ჩემგნით რაჲ შეცოდება გაჴსოვდა, რომე
Line of edition: 6     ესრე საძაგელად მომაყივნე?! ანუ პირველ ნაწყენობისათჳს ესრე
Line of edition: 7     უპატიურად გამპატიჟე? ესე არა იცია, თუცა ნედლი ხე
Line of edition: 8     მოჰკუჱთო, მისი ძირი კვალად რტოთა აღმოიხეთქს და პირველის
Line of edition: 9     მსგავსად / აღორძნდება, მაგრამე, თუმცა მოყვსობისა ნერგი      Page of alt.ed.: T_403 
Line of edition: 10     ხრიკისა ხერხითა მოხერხო, აღარას დროს მისი სარგებლიანი
Line of edition: 11     ნორჩი მისის ძირით აღარ ამოვა! თუცა მახვილითა კაცი
Line of edition: 12     დაჰკოდო, მის ჭრილობისა ღონისძიება სალბუნითა იქმნება
Line of edition: 13     მაგრამ სიტყვით დაკოდილისა აღარა ღონე არ დაედება და არცაღა
Line of edition: 14     რამე ეწამლება. თქვა:



Line of edition: 15  
შაირი


Line of edition: 16        ენისა დანაკოდარი ჴრმლისაგან უარესია:
Line of edition: 17        ვერა მკურნალი ვერ არგებს, რაგინდ მჯობისა ზესია.
Line of edition: 18        თუ შენი ენა სხვას ეცა, საკუდავად განალესია,
Line of edition: 19     და   ვით კოკას ქვისა ალერსი სალეწად დასაკუნესია!


Line of edition: 20        თუცა წამწამთა წუერი მკერდსა ეცეს და გულსა დაესოს
Line of edition: 21     იგი ამოღებად შეიძლება, მაგ/რამ ენისა ნატყორცნი ისარი თუცა      Page of alt.ed.: A_192 
Line of edition: 22     ფირტვთა ეცა, ამოღებად საჭიროაო. თქუა:



Line of edition: 23  
ტაეპი


Line of edition: 24        ენის ისარი, მკულელი ის არი, გულსა ნაკრავი, ვითა ისარი!150*


Line of edition: 25        რაცა მაწყენარნი და დამაკლებელნი არიან, ერთისა სიკეთის
Line of edition: 26     ქნითა მოგშორ/დებიან, მაგრამე მეშურნის გაწმედა ყოვლის      Page of alt.ed.: C_302 
Line of edition: 27     გზით უღონიო არისო. თუცა ცეცხლს მწველობა აქუს, აგრევე
Line of edition: 28     წყლითა დაშრტება, და ავის ენის აგზებული ალი შვიდის
Line of edition: 29     ზღვის წყლითა არ დაივსება. სამსალა კაცთა და ყოველთა
Line of edition: 30     ცხოელთა მომწყუედელია, მისი გესლი თერიაყითა გაიკურნება
Line of edition: 31     და შურისა გესლი არას წამლით არ განქარდება. ამას იქით
Line of edition: 32     ჩუენს გუარსა და თქუენს ნათესავსა შუა მტრობის ხე დაენერგა,
Page of edition: 600   Line of edition: 1     რომლისა ფესვი ქუესკნელად ჩაიწევის, და შტონი ცათა
Line of edition: 2     აღსწვდების. რა შურისა ნერგი გულთა დაინერგება, საცნაური
Line of edition: 3     და შესატყობია, რასაცა ხილსა მოისხამსო. თქუა:



Line of edition: 4  
ლექსი


Line of edition: 5        შურისა ნერგი რა გულსა აღორძნდეს, დანათესარი,
Line of edition: 6        მალ გამოჩნდების, რა მოაქვს მას ხილი დანაწესარი.


Line of edition: 7        ბუმ რა ესე ამბები აღმოიკითხა, შეჭმუნვებულის პირითა და
Line of edition: 8     შემუსვრილითა ფრთითა გაემგზავრა და მაღრანსა თჳსი მოქმედებული
Line of edition: 9     სასინანულოდ შეექნა, გრძელსა საგონებელსა ჩავარდა.
Line of edition: 10     და გონებასა შინა ესრე იტყოდა:
Line of edition: 11        -- ესე გასაოცრებელი საქმე ჴელად რათ ავიღეო? ჩემის /      Page of alt.ed.: T_404 
Line of edition: 12     თესლ-ტომისათჳს ძლიერი და უწყალო მტერი რად ავსტეხეო?
Line of edition: 13     მე ფრინველთა სარჩეველად რა საქმე მედვაო, / რომელიც დიდგუარნი
Line of edition: 14     და უმჯობესნი იყუნეს და ჩემგან უფრო სიტყუამარჯვენი,
Line of edition: 15     და მათი მეცნიერი და მათის ბუნების უკეთ მცნობელნი
Line of edition: 16     მათისა აუგისა ცხადად მხედველნი, მაგრამე მათ არც იგავითა
Line of edition: 17     რამე წარმოთქუეს, და ჭკუის მოგონებითა და საბოლოოს ძებნისათუის
Line of edition: 18     მათ პირი შეკრეს, თჳთ მოერიდნენ და მე წარმომათქმევინეს.
Line of edition: 19     ენა ჴრმლისათჳს ამისთჳს შეუდარებიათ, რომე ცუდად
Line of edition: 20     არა ამოამღერებდენ. ჴრმლით მღერა უგუანი საქმეა. სახელოვანი
Line of edition: 21     და ჴრმიანი კაცი ჴრმალსა, თუ არ ომშია, არა სცდიან.
Line of edition: 22     აგრევე ენის ჴრმალი, დაუჭირებლად პირის ქარქაშით თუ ამოამღერა,
Line of edition: 23     თავისა თჳსისა ყელის გამოკუჱთა არის. თქუა:



Line of edition: 24  
შაირი


Line of edition: 25        რა ენამ წარმოთქმის სეფური იწყოს ნდომითა,
Line of edition: 26        რად მიკვირს, სული კრთებოდეს შიშითა, გინა წყრომითა?
Line of edition: 27        ჴრმალი რა სულის ამოჴდად, ჰე, შეიმზადა რომითა,151*
Line of edition: 28     და   ენისა სახედ შემზადეს, აგრევ ენისა ზომითა.


Line of edition: 29        ერთი სიტყუა თუცა პირისპირ საჯაროდ ითქუა, უცილოდ
Line of edition: 30     შური და ქიშპობა გარდაემეტება, და რა გინდ მოსაწონებელი
Line of edition: 31     სიტყუა ითქუას, საწყინო საწ[ყ]ინოსა და მტერობა მტერობასა
Line of edition: 32     გარდაერევა. უთქუამსთ, რა გინდ ჭკვიანი, ძლიერი და ღონიერი
Line of edition: 33     ვინმე იყოს. ჴამს მტერობა და საჩხუბარი არარა ქნას
Line of edition: 34     და არცა თჳსსა ძალსა და ძლიერებას მიენდოს და მტრისა გამრავლებასა
Line of edition: 35     არა ცდილობდეს. რა გინდ მსწრაფლსაკურნებელი
Page of edition: 601   Line of edition: 1     წამ[ა]ლი და თერიაყი საწამლოთა კოლოფთა ედვას, მაშინცა
Line of edition: 2     ასპიტისა გესლისაგან გაკრძალვა უჴამს. თქუა:



Line of edition: 3  
ლექსი      Page of alt.ed.: C_303 


Line of edition: 4        თუ თერიაყთა სიმრავლე გქონდეს, ხუთონი რჩეულნი,
Line of edition: 5        არამცა გემოდ იხილო, სადა გესლი აქვს რეულნი!


Line of edition: 6        ბრძენნი ამას დაამტკიცებენ: საქმისა ქნა უმჯობესია თქმასა
Line of edition: 7     და ვერა ქნასა; ქნა და არა თქმა უპატიოსნესიაო. კეთილის
Line of edition: 8     საქმის ნიშანი საქმის დასრულებაზედ გამოჩნდება და საქმის
Line of edition: 9     ბოლო სარგებლისა რიგთა მიაწუდენს. თქმა საქმის ქმნისაგან
Line of edition: 10     უფროსად ჴმამაღალია. ამისთჳს საქმის ქნა რაცა მართებს
Line of edition: 11     ენით იტყვიან, კაცთ სას/მენელად დაიქადნიან, და სიტყუამარჯობით      Page of alt.ed.: T_405 
Line of edition: 12     ესრე მოიუბნებენ, რომე საქმის შემძლებლად და
Line of edition: 13     ჴელგამომავლად გამოჩნდენ, მაგრამ ცოტასა ხანში გამოუჩნდება,
Line of edition: 14     და საზრახვად და საკიცხრაად გაჴდება. სიტყუა რომ იცოდეს
Line of edition: 15     და საქმე არ შეეძლოს, მისი მოსაგებელი სინანულისა და სირეგვნისა
Line of edition: 16     მეტი არა დარჩება რა. მეცა მათ მოტრაბახეთა და მაკუეხართაგანი
Line of edition: 17     შევიქენ, რო/მე საქმის ბოლო ვერ გავსინჯე, თუცა      Page of alt.ed.: A_193 
Line of edition: 18     ჭკუისა შარავანდედი თავსა ჩემსა ზედა დამედგა, ანუ სიბრძნისა
Line of edition: 19     ბედი მომეგო, ერთისაცა ვისთჳსმე მერჩევინა, და მისითა
Line of edition: 20     განზრახვითა ჭკუა მომეჴმარებინა, და წაღ/თქმულისა სიტყვითა
Line of edition: 21     საგმობარი და საშიშარი საუბარი არ მელაყბაო. თქუა:



Line of edition: 22  
ლექსი


Line of edition: 23        ვით მოვიუბენ უცბად სიტყუანი საამაყონი?      Page of alt.ed.: D_294 
Line of edition: 24        რად მოვაჭამე პირუტყუთა ბრჯა, კრძალვით დასასაყონი?


Line of edition: 25        რასთჳს ურიდად და თავჴედობით ჭკვიანისა მასწავლებელისა
Line of edition: 26     და მწვრთელისა რჩევასა გაუდეგ და ბრძენთ მეცნიერებასა
Line of edition: 27     დავშორდი, უგნურთა და უმეცართა მივბაძე, უცოდინართა
Line of edition: 28     და უგვანთა და უგზოდ მოლაპარაკეთა თანა შერთული და
Line of edition: 29     შერაცხული შევიქენ? იგავთა შინა უთქვამთ: მრავალმეტყუელება
Line of edition: 30     ცუდი საუბარი იქნება ამისთჳს, რადგან სიკეთის სახედ
Line of edition: 31     სიწყნარე დადებულია; ესე მჩემებელობად შეიცვალება, და ბრძენნი
Line of edition: 32     ცუდმოუბართა ამის ნაკლებად შერაცხვენ, და ენადუმილიანსა
Line of edition: 33     მრავალმეტყველისაგან უპატიოსნესად აქებენო. თქუა:



Page of edition: 602  
Line of edition: 1  
მრჩობლედი


Line of edition: 2        უტყვი პირუტყვი არიან და კაცნი -- ენოვანები,
Line of edition: 3        დუმილსა ვაქებ, ჩხუბსა ვგმობ, სიავე ავსავ ვანები.
Line of edition: 4        თუ კაცი სიტყვიერებდეს, გონიერებით მთქმელობდეს,
Line of edition: 5        თუარა უტყვთაებრ დადუმდეს, ართუ ენითა მელობდეს.
Line of edition: 6        ეკრძალე ცუდად მეტყუელსა, უმსგავსოდ მოუბარესა,
Line of edition: 7        ერთი თქვი ბრძნული, მარაგად, გუანედს, ეფაროს გარესა.


Line of edition: 8        ესრეთ რასმე მაღრანი შეღონებული საგონებელსა თჳსსა
Line of edition: 9     შინა იტყოდა და თავსა თჳსსა ჰგმობდა, მაგრამ რაღას არგებდა?
Line of edition: 10     გაფრინდა და წავიდა! ეს არის ჩუენსა და ბუთა შინა
Line of edition: 11     მტერობაო.



Line of edition: 12  
*
Line of edition: 13  
* *


Line of edition: 14        ჴელმწიფემ უბრძანა:
Line of edition: 15        -- ეგე ჩუენი და ბუთ მტრობისა ამბავი მოვისმინე, მიამა
Line of edition: 16     და მაგით მრავალი სარგებელი მოვიგე. ბრძენთა მეგობრობა
Line of edition: 17     მათის სიტყ/ვის თავისი წინამ/ძღუარად შეუქნიათ, და ბედსვიანობისა      Page of alt.ed.: T_406 
Line of edition: 18     ნიშანია ეგეგუარი საქმე, და მეცნიერებისა ხარისხთა      Page of alt.ed.: C_304 
Line of edition: 19     აღსლვისა მოწამეაო. თქუა:



Line of edition: 20  
შაირი


Line of edition: 21        კაის კაცისა ალერსი მუშკის ყნოსას ჰგავს ამოსა,
Line of edition: 22        მისი სუნება ტვინს აძლევს ძალსა და ძალის გამოსა,152*
Line of edition: 23        გულს სიბრძნეს მისცემს, ახარებს ჟამსა და მას უჟამოსა,
Line of edition: 24     და   რა უმჯობეა ჭკვიანსა, რა კაცი შეეწამოსა?!.


Line of edition: 25        აწ რადგან გულისა ჩემისა სახლი შენისა სიტყვისა სანთლითა
Line of edition: 26     განმინათლდა, როგორათაცა სენაკთა ყურეთა მჯდომელსა
Line of edition: 27     ბაზმა ბრწყინვალე განანათლებს, აწ ესეცა მირჩიე: რადგან
Line of edition: 28     ლაშქარი ჩუენი, პეპელის მსგავსად, ბუთა უდიერისა ცეცხლისაგან
Line of edition: 29     იწვიან, რომლისა საქმითა მოევლება, და გლეხნი ვითარ
Line of edition: 30     გულდებულ იქმნებიან, და რაის დაუურვებო? უთხრა:



Line of edition: 31  
ჩახრუხაული


Line of edition: 32        შენნი თათბირნი, ვისცა აბირნი, იგ გაეგება დასაწესებლად.
Line of edition: 33        ას რიგთა ხვანჯთა, შეკრულთა ბრანჯთა, სწრაფად გამოჰჴსნი ჴელისა ხლებად!


Page of edition: 603  
Line of edition: 1        ქარშონამ ენა ააუბნა და ჴელმწიფესა ქება შეასხა. და
Line of edition: 2     მოაჴსენა:



Line of edition: 3  
ლექსი


Line of edition: 4        მეფეო, ჴმელთა მფლობელო, ციერნიმც მწედ გემწევიან,
Line of edition: 5        სვესვიანობით მავალსა ავი ნუმც მოგეწევიან!


Line of edition: 6        რომელიცა ნათლად მხედველთა ვეზირთა რჩევა მოგახსენესთ
Line of edition: 7     ბრძოლისა და შერიგებისა, წასვლისა და დგომისა, / ხარკისა      Page of alt.ed.: D_295 
Line of edition: 8     და დამონებისა, შეხვეწნისა და გარდახვეწისა, არცა ერთი
Line of edition: 9     მოსაწონებელი არ არის. მე იმედი მაქუს, ერთრიგად ჩუენგან
Line of edition: 10     ხერხისა აღებიოა მათი დაცემა მოჰჴდეს, მრავალს კაცსა ჴერჴითა
Line of edition: 11     და ცდითა თჳსი საწადლის მოსავალი კეთილად მოუსთულია.
Line of edition: 12     რომელიცა საქმე წესითა და მისის რიგითა არა წარმართებულა,
Line of edition: 13     ჴერჴითა და ხრიკითა მისი საქმე წინ წაუყენებიათ,
Line of edition: 14     რაგუარადაც გორგანელთა მპარავთა მარტომყოფელის** ჴელიდამ
Line of edition: 15     საცთურით ცხოვარი გამოსტყუესო.
Line of edition: 16        ჴელმწიფემ ჰკითხა, როგორ ყოფილაო?



Line of edition: 17  
ქარშონამ თქუა არაკი

Line of edition: 18  
[მარტომყოფელის ცხვარი და მპარავნი]


Line of edition: 19        მოუყუანიათ, ერთსა მარტომყოფელსა ერთი ცხოვარი ეყიდა
Line of edition: 20     მსხუერპლად შესაწირავად, და თოკმობმული მიჰყვანდა და      Page of alt.ed.: A_194 
Line of edition: 21     თჳსად სენაკად მივიდოდა. გზათა მეტად ხრიკიანი მპარავნი
Line of edition: 22     შეხუდენ. რა / ნახეს, ხარბობის თუალი შეაკრეს და სიცრუის      Page of alt.ed.: T_407 
Line of edition: 23     ზოსტერი შემოირტყეს, მარტომყოფს უკან აედევნეს, და მაცთურობისა
Line of edition: 24     მგელთა ნდომისა ღონისძიება დაიწყეს, და პირისპირ
Line of edition: 25     მონადირება ვერ გაბედეს; მერმე მელურობა მოიმღერეს,
Line of edition: 26     მაგრამე მარტომყოფს ყურდგლის ძილი ვერ მოგუარეს. მრავალს
Line of edition: 27     საცთურს ეცადნენ, და მერმე რჩევა ამაზედ დაას/კუნეს      Page of alt.ed.: C_305 
Line of edition: 28     და ამა ჴერჴზედა გაერთდენ, რათა მარტომყოფელის წრფელი
Line of edition: 29     გონება და სწორი ბუნება რითმე შეაცთუნონ და ცხოარი იგი
Line of edition: 30     ჴელთ იგდონ.
Line of edition: 31     ერთი მათგანი წინარე წარმოდგა და ჴმა უყო:

Page of edition: 604  
Line of edition: 1        -- ჱე, პატიოსანო! ძაღლი ესე სადიდამ მოგყავსო?
Line of edition: 2        სხვამ გუერდი წაურბინა და უთხრა:
Line of edition: 3        -- ძაღლი ესე სადა მიგყავსო?
Line of edition: 4        სხვა პირდაპირ გამოეძახა:
Line of edition: 5        -- ღირსო, ნადირობას მიხვალ, ძაღლი დათოკილი ჴელთ
Line of edition: 6     გიპყრიაო!
Line of edition: 7        სხუამ უკანით უყივლა:
Line of edition: 8        -- ძაღლი ეგე ვითარ იყიდეო?
Line of edition: 9        ყოველნი გარ მოერტყნეს და ერთჴმობით ესეთი სიტყუანი
Line of edition: 10     უთხრეს. ერთმან უთხრა:
Line of edition: 11        -- ნუთუ ეფესელთ ძაღლი იყოსო?.
Line of edition: 12        სხუა ეკიცხებოდა და ირყოდა:
Line of edition: 13        -- ესე კაცი მოღუაწეთაგანია და ჴელსა და სამოსელსა ძაღლისაგან
Line of edition: 14     რად შეიბილწებსო!
Line of edition: 15        სხვა იგავიანად წარმოიტყოდა:
Line of edition: 16        -- ამა მარტომყოფელსა მადლისათჳს ძაღლი გასაწვრთელად
Line of edition: 17     და სასწავლებელად მიჰყვანანო.
Line of edition: 18        თითო ესეთი მოსაცთუნებელი სიტყუა წინა დაუდვეს,
Line of edition: 19     ესეთისა ხუმრობითა შესცხრებოდეს, ესრე ტკბილისა ენოანებითა
Line of edition: 20     ეუბნებოდეს. თქუა.



Line of edition: 21  
ფისთიკაური


Line of edition: 22        თუალმან სატრფომან გზანი შეუვრა, ბაგე კითხულობს ტრფიალთა შურსა,
Line of edition: 23        გულს მისტაცებენ აშიკთა სრულად, სხვადასხვა რიგად მას მოსასურსა.


Line of edition: 24        ესეთისა მრავალმეტყუელებითა მარტომყოფსა გულთა
Line of edition: 25     ეჭვი დაუთესეს და თქუა:
Line of edition: 26        -- არამცა ამისი მომსყიდველი / გრძნების მოქმედი ვინმე      Page of alt.ed.: D_296 
Line of edition: 27     იყო და ძაღლი ცხურად მომაჩუენა და მე მომყიდა?! ესე უმჯობესია,
Line of edition: 28     ეს ძაღლი აქა დაუტეო და ვინცა მომყიდა, იგი მოვიძიო
Line of edition: 29     და ფასივე იგი გამოვართუაო.
Line of edition: 30        საბრალო მარტომყოფი წრფელის გულითა მას მომსყიდველსა
Line of edition: 31     უკან გაუდგა და ცხუარი მუნ დაუტევა. მათ მპარავ/თა      Page of alt.ed.: T_408 
Line of edition: 32     ცხოვარი იგი შეიპყრეს და თჳსა სამყოფთა წაიყუანეს, აღარა
Line of edition: 33     დაიცადეს და მსწრაფლ დაკლეს.



Page of edition: 605  
Line of edition: 1  
*
Line of edition: 2  
* *


Line of edition: 3        ესე არაკი ამისთჳს წარმოვსთქჳ, რომე ჩუენცა ეგრეთ
Line of edition: 4     გუმართებს ჴერჴი რამე შევმზადოთ, რომე მათთანა ხრიკისა
Line of edition: 5     და საცთურის მეტს ვერას გავაწყობთო. თქუა:



Line of edition: 6  
შაირი


Line of edition: 7        თუ ძალად მტერსა ვერ მატდე, არ გქონდეს მისი დარობა,
Line of edition: 8        ჴერჴსა და ხრივსა ეცადე, გაუშვი მიუმხვდარობა.
Line of edition: 9        ქნილა მშვილდისა საბელი, რომელს აქვს ზედ შემჴმარობა,
Line of edition: 10     და   იგიც გაწყდების ჴერჴითა, ცნობას თუ ჰქონდეს წყნარობა.


Line of edition: 11        ფირუზ ჴელმწიფემ უბრძანა:
Line of edition: 12        -- ღონე რამე იძიე, რომელიცა გუმართებდესო.
Line of edition: 13        ქარშონამ მოახსენა.
Line of edition: 14        -- მე თავსა ჩემსა საქმესა ამასა ზედა გარდვაგებო, ერთისა
Line of edition: 15     კაცისა სი/კუდილითა რა მრავალთა კაცთა სულნი სიკუდილისაგან      Page of alt.ed.: C_306 
Line of edition: 16     გამოიჴსნებოდეს, წერილი ბრძანებს, საქნელიაო. მე ასე
Line of edition: 17     მეჯობინების, რომე ჴელმწიფემ დიდი და მცირენი შემოიკრიბოს,
Line of edition: 18     მათში მე ცუდად რაზედმე გამირისხდეს, და ფრთენი და
Line of edition: 19     ბოლონი დამაგლეჯინოს, გალაჴული, დაკოდილი და სისხლიანი
Line of edition: 20     ამავე ხისა ქუეშე, სადა ბუდე მიდგს, იგიცა დამიშალოს,
Line of edition: 21     და მე დამიტეოს, და ჴელმწიფე ყოვლის მისის კრებულითა და
Line of edition: 22     სპითა წაბძანდეს, და მას რომელსამე ადგილსა დაისადგუროს,
Line of edition: 23     და ჩემდა მოსვლამდი მუნ მოიცადოს, ვირემ მე ჴერჴთა მახეთა
Line of edition: 24     მათსა გზათა დაურწყმიდეო და ჩემსა ხლათებსა გავამზადებდეო;
Line of edition: 25     და მერმე რა მოვიდე, რაიც მას ჟამთა რჩევა მექნას, იგი
Line of edition: 26     გამოვაჩინო.
Line of edition: 27        ჴელმწიფე გარ გამობძანდა გარისხებული, ყოელი ჯარი გარე
Line of edition: 28     დგა. მათის რჩევისა ამბვისა გამოსვლის მომლოდინელი,
Line of edition: 29     ნუთუ მათი რჩევა ჩუენთვის დასამშვიდებელი რამე იყოსო. რა
Line of edition: 30     ჴელმწიფე მრისხანედ ნახეს, ყოველთა შეძრწუნებულთა თავი
Line of edition: 31     დაჰკიდეს და მოწყენა შეექნათ. მაშინვე ფირუზ ჴელმწიფემა
Line of edition: 32     ქარშონას გამოთრევა ბრძანა, ბოლო-ფრთისა დაგლეჯა და
Line of edition: 33     თავით ტანამდე სისხლით გაბასრვა და მის ხის ძირთა დაგდება
Line of edition: 34     უპატიურად, და თვისისა ლაშქრისა საბანაკოდ აყრა, და
Line of edition: 35     მას გამორჩეულსა / ადგილსა მისვლად გაემგზავრენ. სანამდისი      Page of alt.ed.: A_195 
Line of edition: 36     იგინი ესოდენთა საქმეთა მოიმზადებდეს, მზე დაჰჴდა და ძლიერებისა
Page of edition: 606   Line of edition: 1     მუშაკმან ვარსკვლავთგაწყობილობათა თუალ-მარგალიტნი
Line of edition: 2     ცათა არდაბაგთა შინა ამღერა. /      Page of alt.ed.: T_409 



Line of edition: 3  
ლექსი


Line of edition: 4        მზის სხიფმან თუალთა მირიდა, ვითა ფრინველმან მავალმა,
Line of edition: 5        ღამესა ბნელსა მოჰმართეს ჭურვილმან სპამა მრავალმა.


Line of edition: 6        შაბანგ,** ჴელმწიფე ბუთა, მას დღესა მისითა თანაგამზრახითა      Page of alt.ed.: D_297 
Line of edition: 7     ამა საგონებელთა შინა იყუნეს: რადგან ჩუენ მაღრანთა
Line of edition: 8     სამკვიდრებელთა გზანი ვისწავლეთ, და მრავალნი მათგანნი
Line of edition: 9     ავსწყვიდენით და მჴარ-ბოლო მოღებულნი შეგვიქნია, აწ ღამესა
Line of edition: 10     ამას კიდევე მათ დავესხათო, და მათი სასიცოცხლო დღენი
Line of edition: 11     სიკუდილისა ღამესა შევრიოთო, და რაცაღა დღენი გუაქუან,
Line of edition: 12     მოსვენებით ჩუენთა სავანეთა გული ვალხინოთო.



Line of edition: 13  
ტაეპი


Line of edition: 14        მტრის სიკუდილს უკან სიცოცხლე საამოდ სანატრელია!


Line of edition: 15        რადგან ღამე ბუთათჳს ძალის ღონე და დღისაგან უმჯობესია,
Line of edition: 16     რა შავი სამოსელი, ლურჯფეროვანი, წინ გაიფინა, ქუეყნის
Line of edition: 17     ჴელმწიფობისა სნატსა გარდაერთხა, ზანგთა ლაშქარმა
Line of edition: 18     ღამის სურვილითა, ეთიოპისა ბანაკსავით, თავს დასასხმელად
Line of edition: 19     აბაშეთისა დროშა ამართა.



Line of edition: 20  
ტაეპი


Line of edition: 21        მიწისა პირმა, ამბრისა ფერმა, ცის ბრწყინვალება მრუმედ შესცვალა!


Line of edition: 22        ბუთ ჴელმწიფემ თჳსის უამრავის ლაშქრითა მაღრანთა      Page of alt.ed.: C_307 
Line of edition: 23     ღამე თავსდასხმა არჩიეს, და მათგანნი ამა პირსა ზედა ერთჴმა
Line of edition: 24     იქნეს, და მაღრანთა საბანაკოთა მიუჴდენ.



Line of edition: 25  
შაირი


Line of edition: 26        ურიცხვი მბრძოლი, ძლიერი, მოწადინენი ომისა,
Line of edition: 27        ყოველნი ღაზო გულისა, სავსე შურისა ნდომისა,
Line of edition: 28        გამწყრალნი, გარისხებულნი, რიცხვი არ ჰქონდათ ზომისა,
Line of edition: 29     და   ვით ტინი გაუდრეკელნი, ნება არ ჰქონდათ დგომისა.


Line of edition: 30        რა ბუთ ლაშქარი მაღრანთა საბანაკოთა მოეგზნა, ერთიცა
Line of edition: 31     ვეღარაპოეს, და ბუნი დიდად დაღონდენ, და აქა-იქ ეძებდეს
Page of edition: 607   Line of edition: 1     და მიმოფრინვიდენ. ქარშონა მის ხის ძირსა კუნესით ვალალებდა
Line of edition: 2     და თავსა ხამხამთა შინა იფარვიდა. ერთს ბუსა მისი ჴმა
Line of edition: 3     შემოესმა და მისი მუნ ყოფნა ჴელმწიფეს მოახსენა.
Line of edition: 4        შაბანგ** ჴელმწიფე მისის დიდებულებით და წარჩინებულებითა
Line of edition: 5     და გულის სანდოთა მას მაღრანთან მივიდნენ. ჰკითხეს:
Line of edition: 6     /      Page of alt.ed.: T_410 
Line of edition: 7        -- ვინ ხარ და აქა რად ჰკუნესიო?
Line of edition: 8        ქარშონამ თჳსი სახელი და გუარი, ვეზირობა და თჳსი მორთულობის
Line of edition: 9     გარიგება მოახსენა. ჴელმწიფემ უბრძანა:
Line of edition: 10        -- შენი საქმე ყოველივე მასმია და აწ ესე მინდა მითხრა: --
Line of edition: 11     მაღრანნი სადა არიანო?
Line of edition: 12        მან მოახსენა.
Line of edition: 13        -- ჩემი საქმე ჩემივე მოწამეა, მე მათი ხუაშიადი აღარ მეცოდინების
Line of edition: 14     რაო.
Line of edition: 15        შაბანგ ჴელმწიფემ უბრძანა:
Line of edition: 16        -- შენ მაღრანთა ჴელმწიფისა ვეზირი იყავი, რაჲ ორგულება
Line of edition: 17     და შეცოდება გიქნია, რომე ესე შეგემთხვაო.
Line of edition: 18        ქარშონამ მოახსენა:
Line of edition: 19        -- ჩემა ჴელმწიფემ სიმართლე -- სიმრუდედ, და ერთგულება
Line of edition: 20     ორგულობად შემიცუალა, და მეშურნეთა შესმენის კარი
Line of edition: 21     ღია პოეს, და ესე მოსავალი მოსვლით მომივიდა, და პირველი
Line of edition: 22     ნამსახური და ძუელი გარჯილობა წამსა შინა გამიქარდა
Line of edition: 23     და უფსკრულთა ჩამეჭრაო. თქუა:



Line of edition: 24  
ლექსი


Line of edition: 25        უმადურ-უსარეწაო შემექნა ნამსახურია.
Line of edition: 26        უწყალოს კაცზე სიკეთე. მითხარ, რა მოსასურია?


Line of edition: 27        შაბანგ ჴელმწიფემ ჰკითხა:      Page of alt.ed.: D_298 
Line of edition: 28        -- შენი მისგან გაპატიჟების მიზეზი რაჲ იყოო?
Line of edition: 29        მან მოახსენა:
Line of edition: 30        -- ფირუზ ჴელმწიფეს მას ღამეს რა თავს დაესხენით და
Line of edition: 31     დაგვიონვარეთ, რაცაღანი გარდაგეხვეწენით, ფირუზ შემოგვკრიბნა
Line of edition: 32     და თითოსა თითო თათბირი გამოჰკითხა. რა ჩემი რიგი
Line of edition: 33     მოიწია, მკითხა: ამა სახისა ღონე რა დაიდებაო? მე ესე ვთქჳ:
Line of edition: 34     ჩუენისა გუარისა სპათა მათი პირისპირობა არ ძალუც/-მეთქი,      Page of alt.ed.: C_308 
Line of edition: 35     და მათი სიმჴნე და გულოვანობა ჩუენ გუმეტობს-მეთქი, სიმრავლით
Page of edition: 608   Line of edition: 1     უამრავი და ძლიერება უზომო ჩუენზე ჭარბი აქუთ-მეთქი,
Line of edition: 2     სვებედნიერობის ტაიჭთა აღვირი ბუთ ჴელმწიფესა
Line of edition: 3     ჴელთა უპყრია და დალიჭთა ფერჴთა მოკაზმულობა მისის
Line of edition: 4     ფერჴით გაშვენებულა, ბედსვიანთა ჴელის კრვა კაცსა გააცუდებს,
Line of edition: 5     ხანგრძლად ტახტისა მპყრობელისა ბრძოლაზე თავის
Line of edition: 6     ქება საკეთილო ნიშანი არ არის-მეთქი. თქუა:



Line of edition: 7  
შაირი      Page of alt.ed.: A_196 


Line of edition: 8        საყდარზე მჯდომის მბრძოლისა საქმე სიამაყეთანი,
Line of edition: 9        ადრე ჴამს თავის წარკუეთა, ვითა შტოები ხეთანი,
Line of edition: 10        ირემი ლომსა ებრძოდეს, ჟამნი შეუმცრდეს დღეთანი,
Line of edition: 11     და   ადვილად სახლი დაერღვას ნაწნავი, ვით საბზელთანი.


Line of edition: 12        უმჯობესი დესპანისა გაგზავნა არის-მეთქი. თუცა საომარი
Line of edition: 13     ალი ააგზნან, ჩუენ ჩუენი სადგური გაფანჩვის ცეცხლითა მოვწვათ
Line of edition: 14     და / ჩუენ, კუამლებრ, ქუეყანისა ღრეთა ქუეშე დავიმალოთ-მეთქი.      Page of alt.ed.: T_411 
Line of edition: 15     და თუცა ზავისა კარნი გაგვიღონ, ბაჟი და ხარკი
Line of edition: 16     სიხარულითა და მადლობით თავს ვიდვათ მეთქი. თქუა:



Line of edition: 17  
ფისთიკაური


Line of edition: 18        თავი გინდა, თავს ნუ გასწირავ, ზვერი დაიდევ, მიეც ხარკები,
Line of edition: 19        თვარა, თავი და მისი გვირგვინი ჴელით წაგივა, ვის ეხარკები.


Line of edition: 20        ამაზე ჴელმწიფეს გული გაუშმაგდა, და პირისა ფერი ეცუალა
Line of edition: 21     და შემრისხა: ეგ როგორ მკადრეო. ანუ ვით შემომბედეო?
Line of edition: 22     მე ომისაგან მაშინებო და ჩემი სპანი თუალით აგიწუნებიაო?!
Line of edition: 23     მითხრა:



Line of edition: 24  
შაირი


Line of edition: 25        მტერი ჴრმალს ლესავს ჩემთვისა, თუცა საკუდავად მებასრა,
Line of edition: 26        მაშ ჩემი ენა მახვილი უმკუეთე რაღას მებას რა?
Line of edition: 27        მტერს გული სწრაფად მოუკლა., რაჟამს უწყალოდ მებასრა
Line of edition: 28     და   ჩემს ომსა მან ვერ დაუდგას, გავარბენინო მე ბასრა!153*


Line of edition: 29        კულავ მეორედ სწავლისათჳს ენა აღვძარ და დაჟინებითა
Line of edition: 30     და სწორისა რჩევითა ვსწვართე. მოვახსენე:
Line of edition: 31        -- ეჰა, ჴელმწიფეო! სამჯობინარსა კალიბსა ნუ დაუტეობ,
Line of edition: 32     და შენისა გულისა ნიავითა გაუსინჯავად და გამოუძიებლად
Line of edition: 33     საქმეს ნუ შემართავ-მეთქი. კრძალვა და რიდი ჴელთ იპყარ,
Page of edition: 609   Line of edition: 1     რომე ძლიერს მტერს ლიქნითა და ფერობით შეწყალება გულთა
Line of edition: 2     შეუა, და თავჴედი ნადირი ჴერჴისა და ხრიკისა მახესა გაებმის-მეთქი.
Line of edition: 3     უთხარ:



Line of edition: 4  
ლექსი


Line of edition: 5        ორსავე სოფელს გარგია ამ ორთა სიტყუათ სწავლანი.
Line of edition: 6        მოყუარეს თავს აბრალებდე, მტერთ შეახვეწო დავლანი.


Line of edition: 7        ამას მიჰგავს, მცირე და დაბალი მოლი ძლიერის ქარის      Page of alt.ed.: D_299 
Line of edition: 8     მიმოყოლითა უვნე/ბელად დადგების, და მაღალი და რტოჴშირი      Page of alt.ed.: C_309 
Line of edition: 9     ხენი სიმტკიცით დადგომითა ძირითურთ აღმოიფხვრიან-მეთქი.
Line of edition: 10     უთხრა:



Line of edition: 11  
ჩახრუხაული


Line of edition: 12        ნუ სჩხუბავ, რომე მანქანის ღონე ჩხუბის საქმისა მოქმედებულსა
Line of edition: 13        ჩხუბისა გზასა წაგირყუნის მზასა, დროსა არ მოგცემს შენთვის ქებულსა.


Line of edition: 14        რა ეს სწავლა მოვახსენე, აბორგდა, და მე დამადუმეს და
Line of edition: 15     ბუთ კერძობა შემომწამეს. მათ ჩემთა ნათესავთაგან ჴელის
Line of edition: 16     აღება და გადგომა, მტერთა შურისა ცეცხლსა გზება დაუწყეს
Line of edition: 17     და მე ესრე / გამლაჴეს, ვითა თქვენ ხედავთო. მე მათი საქმე      Page of alt.ed.: T_412 
Line of edition: 18     ესრე მგონია, მათ თქუენი ომი სწადიან, და ბუსუნსა დაგიდგებიან
Line of edition: 19     და თქუენის მოწყუედის ჴერჴს რასმე ცდილობენო.
Line of edition: 20     ბუთ ჴელმწიფემან, რა ქარშონას სიტყუა მოისმინა, მისსა
Line of edition: 21     ე.რთსა ვეზირსა ჰკითხა:
Line of edition: 22        -- ამა მაღრანისა თქმულსა რაგუარად ხედაო?
Line of edition: 23        მან მოახსენა:
Line of edition: 24        -- ამას ყოვნება არა გაეწყობა. რასაც ადრე მიწა-მტვერთა
Line of edition: 25     გარევ, უმჯობეაო. მაგისი ბილწი საგონებელი აწვე განაქარვო,
Line of edition: 26     ბოლოს განსვენების და დამშვიდების საქმე დაიმკჳდრო -- მაგისი
Line of edition: 27     სწრაფად სიკუდილი ჴამსო. ამისთჳს მაგის უკეთესს საშოვარს
Line of edition: 28     ჴელთ ვეღარ იგდებ, არამც გაგიბნევია. ამ ნახევარმკუდრის
Line of edition: 29     მეხისაგან ერთსა ესეთსა ცეცხლსა მოველი, რომე მისისა ალისა
Line of edition: 30     გუგუნი აწვე ყურთა მესმისო. მოახსენა:



Line of edition: 31  
ტაეპი


Line of edition: 32        ნუმც მინახავს ამ ცეცხლისა ვუამლი თემთა მოეფინოს!


Page of edition: 610  
Line of edition: 1        რომელმაც დრო რა დაიცეს ძლიერს მოვალესა ზედა, და
Line of edition: 2     მას ხანი დაუყოვნოს, მერმეღა მის ზედა ჟამი და ღონისძიება
Line of edition: 3     ვეღარაოდეს პოოს, და სინანულმა და სამძიმარმა აღარა სარგებელი
Line of edition: 4     მისცეს. რა მტერი დაუუსუსურდეს და დაუმარტოვდეს,
Line of edition: 5     მაშინდა ეცადოს, რომ თავი თჳსი მისგან გაათავისუფლოს,
Line of edition: 6     თვარა, თუცა მტერი იგი მის მორევისაგან აღმო/ცურდა,      Page of alt.ed.: A_197 
Line of edition: 7     კულავ ძალს მოიცემს და სათავნოს გაიმრავლებს და აღმოსაფხვრელად
Line of edition: 8     მოემზადება. თქუა.



Line of edition: 9  
შაირი


Line of edition: 10        რა მტერი შენგან ივლტოდენ, შენ მას ნუ გაეპარები!
Line of edition: 11        თუ თოკი შენი გაწყვიტოს, შენ ნუ გაუწყვედ, წარები.
Line of edition: 12        მტერთგან რით ჰპოო მშვიდობა? მას საქმეს ნუ ეკმარები.
Line of edition: 13     და   თუ ჴელად იგდო, აჯასა წამსა ნუ წაეკარები.


Line of edition: 14        ჴელმწიფემ მის სიტყუასა ყური არ მიუპყრას** და არცა მისსა
Line of edition: 15     სულთა შემაწუხებელსა ტკბილად მაუბართა ენასა სასმენელთა
Line of edition: 16     შინა ადგილი აპოვნინოს***, რადგან ბრძენთ უთქუამსთ:
Line of edition: 17     მინდობა მოყვრისაცა გაუსინჯავად და გამოუცდელად უჭკო
Line of edition: 18     საქმეაო, არამთუ ჴერჴიანსა და მაცთურსა მტერსა არ გაეკრძალოსო!
Line of edition: 19     თქუა:



Line of edition: 20  
ლექსი      Page of alt.ed.: C_310 


Line of edition: 21        ამჟამად გამრავლებულა მოყუარე დაუნდობელი,
Line of edition: 22        აწ ვით შევიქნა მტერისა ხრივისა ადრე მცნობელი? /      Page of alt.ed.: T_413 


Line of edition: 23        ქარშონამ რა ეს სიტყუა მოისმინა, გულამოსკუნით ტირილი
Line of edition: 24     დაიწყო და თქუა:



Line of edition: 25  
ლექსი


Line of edition: 26        გული მიც ნავღლით ნაკოდი, წყლული, შალალთა მდენარე,
Line of edition: 27        შენ რაღადა მჩხვლეტ ლახვრითა? აიხედე-ყე ზენარე!


Line of edition: 28        ესგუარმა სიტყუამა ბუთ ჴელმწიფის გულთა კარი გაახვნა,      Page of alt.ed.: D_300 
Line of edition: 29     მას ვეზირსა პირი მოარიდა, და სხვა ვეზირსა მიექცა და
Line of edition: 30     უთხრა:
Page of edition: 611   Line of edition: 1        -- შენ რასა მეტყვიო?
Line of edition: 2        მან მოახსენა.
Line of edition: 3        -- მე მაგისსა მოკლვასა ვერ ვარჩევ, ამად რომე მოწყალებისა
Line of edition: 4     მქონებელი, რა მტერს დაძაბუნებულსა და უსუსურს ნახავს,
Line of edition: 5     მაშინღა შეიწყალებს და მისის დაცემულობისა აღდგინებასა
Line of edition: 6     და ჴელისაპყრობასა ეცდებისო, რომე მისი სიქუელე
Line of edition: 7     და გულკეთილობა გამოცხადებით თემთა შინა გამობრწყინდეს,
Line of edition: 8     რაგუარადაც ზამთრის დაზრულსა გაზაფხულისა მნახველსა
Line of edition: 9     შვება უნდა მიეცეს, და უღონოსა და ფერჴთაგან დავარდნილსა
Line of edition: 10     შეწევნა მიეცესო. მოახსენა:



Line of edition: 11  
ლექსი


Line of edition: 12        გზა კეთილისა კაცისა ნიადაგ გქონდეს სავალად,
Line of edition: 13        ვირე დრო გედვას, დავრდომილს ჴელი აუპყარ სავლად.


Line of edition: 14        ზოგიერთი საქმეა, მტერს მოყურად შეიქს, რაგუარადაც
Line of edition: 15     დიდვაჭრის მოძულე ცოლი მპარავის შიშითა ქრმის მოყუარული
Line of edition: 16     შეიქნაო.
Line of edition: 17        ჴელმწიფემ ჰკითხა, როგორ გასმიაო?



Line of edition: 18  
მან ვეზირმა მოახსენა არაკი

Line of edition: 19  
[დიდვარჭრის ცოლი და მპარავი]


Line of edition: 20        უთქუამთ, ერთი დიდვაჭარი იყო, მეტად მდიდარი, მაგრამე
Line of edition: 21     დია დუხჭირი და ავსანახავი, ავგული და ფხიკიანი, სიბერით
Line of edition: 22     მოუძლურებული, მაგინებელი და უჴამსად მქცეველი.



Line of edition: 23  
შაირი


Line of edition: 24        დევის უბილწე სახითა, ეშმათა უგონჯარესი,
Line of edition: 25        საჴმილით შეფარილული, კუამლითა შენამჭნარესი,
Line of edition: 26        ყუავისა უდუხჭირესი, გულქვათა საუარესი,
Line of edition: 27     და   შეხედვით ცნობის წამღები, სიკუდილის დღის უმწარესი!


Line of edition: 28        ამ ეშმაკისა სახესა კაცსა ესეთი ცოლი ჰყუა. სახითა ტურფა,
Line of edition: 29     სიმწყაზრით შუენიერი, პირისწყლიანი, ათხუთმეტისა დღისა
Line of edition: 30     მთვარისა მსგავსად მი/სი ციალი ბნელთა ღამესა ნათლის      Page of alt.ed.: C_311 
Line of edition: 31     დღისაგან უმე/ტეს ელვიდა, ქუეყანისა მანათობელი მზე ცათა      Page of alt.ed.: T_414 
Line of edition: 32     კამარისა სიმაღლითა მისა კამკამებასა მეშურნეობდა, თემთა
Line of edition: 33     კაცთა ენანი მისის ქების შესხმასა ამა სიტყჳთა იტყოდეს:



Page of edition: 612  
Line of edition: 1  
შაირი


Line of edition: 2        თუცა მთუარე პირსა შენსა ედარების, ვერ ესწოროს,
Line of edition: 3        იგ დაბნელდეს, შენ ნათობდე; შენ -- არ. მას მზე მოეშოროს,
Line of edition: 4        საყუარელი კვიპაროზი ტანად ვინმცა გაგიოროს?154*
Line of edition: 5     და   მას სჯობიხარ უსულითა, თუალი ვინმცა მოგაშოროს?!


Line of edition: 6        სპეკალთა მაფრქუეველი კალამ[ნ]ი მცირედრე მისსა სიკეთესა
Line of edition: 7     ესესახედ სწერდენ და ბრძანებდენ      Page of alt.ed.: A_198 



Line of edition: 8  
შაირსა


Line of edition: 9        რასაცა გულთა დაიწერს კალამი გონებისანი,
Line of edition: 10        შენი შუენება მას მეტობს. არა მსგავსია სხვისანი!
Line of edition: 11        ყოვლს სატურფალსა შენ სჯობხარ, ციერნი წუხან დღისანი,
Line of edition: 12     და   შენგან მიიხმენ ნათელსა დისკოცა იგი მზისანი!


Line of edition: 13        მისი ქმარი ათასრიგის სურვილით მისის სახის დანახვის
Line of edition: 14     მოსურნე იყო, და იგი ასი ათასსა ეჯთა მისის სიმძულვარითა
Line of edition: 15     გაირბენდა, არცა მის ტკბილსა ალერსსა შეეთჳსებოდა, არცა
Line of edition: 16     მისისა ლიქნითა მოღორდებოდა. ქმარსა წამ და წუთ მისი
Line of edition: 17     სურვილი ემატებოდა და შეღონებისა ჭმუნვითა შეიწრებისა
Line of edition: 18     ტანჯვანი პირთა აჩნდებოდა, თითოსა სულთქმაზედ მისისა
Line of edition: 19     ურვისა კვამლთა / ამოიოხრევდა, იტყოდა      Page of alt.ed.: D_301 



Line of edition: 20  
ტაეპსა


Line of edition: 21        თუ არ შემრისხავ ურვილსა, რითღა ემატოს სურვილსა?


Line of edition: 22        ვერცა შებრალებისა გული საწადლისა მისისა ჴელსა მის
Line of edition: 23     ნაწნავისა საგდებელსა მისწვდებოდა, არცა ვედრებისა ქაცვთა
Line of edition: 24     მისის პირის წალკოტთა შინა საწადლის ვარდი გაეშლებოდა,
Line of edition: 25     თქუა:



Line of edition: 26  
ლექსი


Line of edition: 27        მე მის პირისა მონა ვარ, ნახვად ვინ მერიდებისა,
Line of edition: 28        ვისის თმისათჳს გავხელდი, ჴელი არ მიმიწვდებისა!


Line of edition: 29        მის ვაჭრის სახლთა ერთს ღამეს მპარავი შეეპარა. მას ვაჭარსა
Line of edition: 30     ეძინა და მის ცოლს ეღვიძა. რა მპარავის შესვლა შეიტყო,
Line of edition: 31     შეშინ/და, საძულველს ქმარს მოეჭდო და ზედ მიეკრა,      Page of alt.ed.: T_415 
Page of edition: 613   Line of edition: 1     ძლიერ მიეკონა. დიდვაჭარს გაეღვიძა, და მღვიძარე ბედსა
Line of edition: 2     გარდაეხვივა, და მეტის სიხარულისაგან სული ითქუა და თქუა:



Line of edition: 3  
ლექსი


Line of edition: 4        გაეღვიძეს ბედსა ჩემსა ან ოცნება რამ მეჩუენა,
Line of edition: 5        სიზმრივ ხილვის უიმვდოს ცხადად ეს რა გამემჩუენა?!


Line of edition: 6        ესე რაი წყალობა მომევლინა, რომე ფარულისა ფარდაგით
Line of edition: 7     ესე გამოკრთა, / და რომლისა მსახურებისაოჳს ესეთი საქმე      Page of alt.ed.: C_312 
Line of edition: 8     ბედნიერობისა მოსავალი მომივიდაო? თქუა:



Line of edition: 9  
ტაეპი


Line of edition: 10        სადა ბჭე არა სტანობდა, მუნ ვარი ვითარ გაეღო?


Line of edition: 11        რა მიმოიხილა, ნახა მპარავი იგი და სცნა, ქალისა მის
Line of edition: 12     მოხვევა მისის შიშის გამო იყო და ეტყოდა მას:
Line of edition: 13        -- ეჰე, კეთილო სტუმარო, ფერჴბედნიერო. რაჲც ძალგედვას,
Line of edition: 14     უნჯთა ჩემთაგან აიღე და წადი, რადგან შენით ამა
Line of edition: 15     ჩემმან გამტანჯველმა და ჩემა მოძულემა ჩემზე გული მოიბრუნა,
Line of edition: 16     წყალობის თუალით მომხედაო!



Line of edition: 17  
*
Line of edition: 18  
* *


Line of edition: 19        ამა არაკისა სარგებელი ეს არის, რომე ზოგიერთნი პირისანი
Line of edition: 20     იქნებიან, მტერმანც რომ ნახოს -- სიტკბოსა, სიყვარულისა,
Line of edition: 21     ალერსისა და ჩუქების მეტსა ვეღარასა უყოფენო. აწ
Line of edition: 22     მაღრანი ესეცა მათგანი ვინმეაო. მოახსენა:



Line of edition: 23  
ტაეპი


Line of edition: 24        ყავ, რაცა ჩემი ისმინე, რისხვანი აწ მოითმინე.


Line of edition: 25        ჴელმწიფემ მესამეს ვეზირსა ჰკითხა:
Line of edition: 26        -- აწ შენი გონება რასა ხედავსო?
Line of edition: 27        მან მოახსენა:
Line of edition: 28        -- უკეთესი ესე არს, ჴელმწიფემან მისისა სულისა ზეწარი
Line of edition: 29     არ დახიოს და მოწყალებისა სამოსელი შემოსოს, და რომელიცა
Line of edition: 30     მისი შესაფერი სიბრალულია, მით შეიწყალოს, რომე იგიცა
Page of edition: 614   Line of edition: 1     მის მართებულსა სამსახურთა ეცდების, სწავლისა და ერთგულობისა
Line of edition: 2     კართა ამით გააღებს. სხუას ბრძენს გამოუცდიათ,
Line of edition: 3     მტრისა სიმრავლისაგან თუცა ერთიც არის კაცი გამოიბირე,
Line of edition: 4     მათი გაფანჩვის ქვა მათს შეყრილობათა შუა ჩავარდებაო.
Line of edition: 5     რომლითაცა ჴერჴითა ერ/თი-ორის კაცის მათგან გამოყუანას      Page of alt.ed.: T_416 
Line of edition: 6     შევიძლებთ, მათში დიდი ცილება, და განხეთქილება და მიმოთქმა
Line of edition: 7     შეიქნება, და მეორეს მტერსა გულისსაწადლის გემოსა
Line of edition: 8     გაამყვირტებს, და მოყუარის გულსა რიგთა ჩააგდებსო, რაგვარადაც
Line of edition: 9     დევმა და მპარავმან, განშორებულის მორჩენის მიზეზად
Line of edition: 10     შეექნენ.
Line of edition: 11        ჴელმწიფემ ჰკითხა, როგორ ყოფილაო?



Line of edition: 12  
ვეზირმა მოაჴსენა არაკი

Line of edition: 13  
[განშორებული, დევი და მპარავი]


Line of edition: 14        არაკად უთქუამთ, ერთი განშორებული იყო, ბუნებით წმიდა.      Page of alt.ed.: A_199 
Line of edition: 15     საქციელითა სუფთა, კეთილად მქცეველი, ბაღდადისა შუკათა
Line of edition: 16     ერთი სენაკი დაეპყრა. მისი მოქმედება ესე იყო: დღე-ღამე
Line of edition: 17     დაუცადებელად ჟამიერად ილოცვიდა და ქუეყნიერისა
Line of edition: 18     კაისა და ავისა საქმის ქნისაგან კალთა სრულობით დაებერტყა,
Line of edition: 19     საწუთროს უხანობისა / წერილსა მატიანეთა პირისაგან იკითხვიდა,      Page of alt.ed.: D_302 
Line of edition: 20     და ეუწყა, რომე გუგა თუალისა დაუწერტელად არ დარჩებოდა,
Line of edition: 21     და იჩქითად მარბენელი ხატი მისი არ შეიპყრობოდა,
Line of edition: 22     და სიკეთის საუნჯე მრავლისა ცდითა გუელუცემრად არა
Line of edition: 23     ხუდებოდა.



Line of edition: 24  
შაირი      Page of alt.ed.: C_313 


Line of edition: 25        უეკლო ვარდი ვერ ჰპოო სოფლის წალკოტის არესა,
Line of edition: 26        მისი ყვავილი საკრეფლად დაღსა დაგაჩნევს მწარესა,
Line of edition: 27        ჴრმალსა გცემს, მზის სხივს გაოცნებს, ეჭვდე მის შესადარესა.**
Line of edition: 28     და   ფერმიჴდას ოქროდ გახარებს კაცთა არ მოსაჴმარესა.


Line of edition: 29        მოწყალების კუთხესა შინა თავი მოსვენებისა უბესა შიგა
Line of edition: 30     ჩაეყო და მის მდღევრისა საზრდოსა, რომელი უცნაურისა
Line of edition: 31     ფარდაგით მოეცემოდა, მას დასჯერდებოდა.



Page of edition: 615  
Line of edition: 1  
ლექსი


Line of edition: 2        ჩუენ სახე დაჯერებისა დაგვიდვა საკმარებელად,
Line of edition: 3        მოყვრის შეწევნის მოქენე მართ ოდენ დამჯერებელად.


Line of edition: 4        მაშინ ერთმან მისმან მსასოებელმა კაცმან, რა მისი ეგრე
Line of edition: 5     ყოფნა და სიწმიდე სცნა, თჳსისა სულისათჳს ერთი ახალი,
Line of edition: 6     მსუქანი, გემოთი და სიპოხით გარდამეტებული კამბეშის ღოღო
Line of edition: 7     შესაწირა/ვად მიუძღვნა განშორებულსა, რა მის სენაკად      Page of alt.ed.: T_417 
Line of edition: 8     მიიყვანეს, ერთმა მპარავმა ნახა, და ნდომისა სიხარბე მოემატა
Line of edition: 9     და განშორებულისა სენაკსა მიმართა. მას მპარავსა ერთი
Line of edition: 10     დევი კაცის მსგავსად უკან დაედევნა. მან მპარავმა ჰკითხა:
Line of edition: 11        -- ვინ ხარ, ანუ სადა მიხვალო?
Line of edition: 12        მან უთხრა:
Line of edition: 13        -- მე დევი ვარ, კაცად ამისთჳს შევიცვალე და მის განშორებულისა
Line of edition: 14     სენაკად მივალ ამად, რომე ამა თემთა კაცნი უმრავლესნი
Line of edition: 15     მისისა ქადაგებითა ცოდვასა და ავსა საქმესა დაუტეობენ,
Line of edition: 16     და აღთქმასა ჰყოფენ და სინანულს შეუდგებიან, ჩუენის
Line of edition: 17     მორჩილებისა და სამსახურისაგან ჴელსა იღებენ. აწ მინდა
Line of edition: 18     მაზე დრო დავიცე და იგი მოვკლა, -- ამა საქმეზე მოვალ. ჩემი
Line of edition: 19     ამბავი ეს არის და შენი შენ მიამბეო.
Line of edition: 20        მან უთხრა:
Line of edition: 21        -- მე მპარაობისა და ავაზაკობისა მოქმედი ვარ, ღამე და
Line of edition: 22     დღე ჩემი საგონებელი ეს არის: ვისი რა ქონება მოვიპარო, ანუ
Line of edition: 23     შეწუხებისა დაღი ვის გულსა დავასვა? აწ მას განშორებულსა
Line of edition: 24     მსუქანი ღოღო მიუძღუნეს, იგი მოვიპარო და ჩემად საზრდოდ
Line of edition: 25     ვიჴმაროო. [დევმა] უთხრა:



Line of edition: 26  
ტაეპი


Line of edition: 27        ჱე, ჩემო სულო, ბედად მოსულო, ვიამხანაგოთ დღივ და ღამ, სულო!


Line of edition: 28        ეჰა, ვმადლობ სვესა ჩუენსა, რომე ჩემსა და შენ შუა ამხანაგობის
Line of edition: 29     საბელი გამტკიცებულა და ერთობის გზა გამზადებულა.
Line of edition: 30     ესე უადვილეა, ორისავე სამტერო რადგან ერთიაო.
Line of edition: 31        მერმე პირი გზას მიაპყრეს, და საღამოს განშორებულისა
Line of edition: 32     სენაკსა მიადგენ, მას ლოცვა დაესრულებინა და სალოცველსა
Line of edition: 33     ადგილსა ჩამომჯდარიყო და სთვლემდა. მპარავი საგონებელსა
Line of edition: 34     ჩავარდა და იტყოდა: თუცა დევმა მისი სიკუდილი გააპირა,
Line of edition: 35     არამც მას ღაეღვიძოს, სცნას და ჴმა ყოს. მეზობელნი მოკრბებიან
Page of edition: 616   Line of edition: 1     და ამით მე კამბეჩის ღოღოს ვეღარ ვიჴელთებო. დევი/ცა      Page of alt.ed.: C_314 
Line of edition: 2     ამას იგონებდა. თუცა მპარავი კარსა გაახვამს კამბეშისა გამო
Line of edition: 3     საყუანად, კარისა ჭრიალითა / მას გაეღვიძების და მე მის მოკლვას      Page of alt.ed.: D_303 
Line of edition: 4     ვეღარ შევიძლებო. დევმა პირველ მისი მოკლვა მოინება
Line of edition: 5     და მპარავმა -- კამბეშის მოპარვა. ამაზე ცილება შეექნათ და
Line of edition: 6     შუა შუღლი და ბრძოლა გამოერიათ. მპარავმა განშორებულს
Line of edition: 7     უყივლა:
Line of edition: 8        -- დევი შენდა სასიკუდილოდ მოსულაო!
Line of edition: 9        დევმა დაიყვირა:
Line of edition: 10        -- მპარავი აქა გიდგს, კამბეშსა გპარავსო!
Line of edition: 11        განშორებულს მათს ჴმიანობაზე გაეღვიძა, დაიძახა, მეზობელნი      Page of alt.ed.: A_200 
Line of edition: 12     ყოველივე მოე/შველნენ და დევი და მპარავი ორნივე      Page of alt.ed.: T_418 
Line of edition: 13     გარდაიხვეწნეს, და განშორებულის სული და საქონელი მტრისა
Line of edition: 14     სიცრუისაგან უვნებელი დარჩა.



Line of edition: 15  
ლექსი


Line of edition: 16        თუცა მტერთ ლაშქარს შეუჴდა გაყრა და ორპიროვანი,155*
Line of edition: 17        ჴრმალსა ქარქაშით რათ იღებ, რად უნდა ჴელთა პყრობანი?!



Line of edition: 18  
*
Line of edition: 19  
* *


Line of edition: 20        რა მან ვეზირმა სიტყუა ესე დაასრულა, პირველი ვეზირი
Line of edition: 21     გარისხდა და თქვა:
Line of edition: 22        -- მე ვხედავ, ეგე თჳსითა ხრიკითა და ეშმაურობითა თქუენ
Line of edition: 23     შეგაცთუნებს. გიჯობსთ, გაუსინჯაობის ძილისაგან გაიფრთხოთ,
Line of edition: 24     და ესეთი უმეცრებათა ბამბა გულისყურით ამოიღოთ,
Line of edition: 25     და ამა საქმისა გაგებისათჳს გონებასა მოეგოთ, რომე ჭკუისა
Line of edition: 26     საქმეთა საფუძველსა ქუეშე მტერთა ხრიკებთა გაგებასა უმეტესად
Line of edition: 27     სამჯობინაროდ დასდებენ. ტყუილითა და უნათლოს სიტყვითა
Line of edition: 28     მათს გზას არ მოსცდებიან. უცოდინარი მოყუარე, რომელსაცა
Line of edition: 29     ვერ მიხუდება და ვერ დაინახავს, ცოტათი რითმე
Line of edition: 30     მოტყუვდება და დაჟინებით ჴელგამომავალსა აიკინჭილებს,
Line of edition: 31     ძუელს შურსა და მტერთ სივერაგეს გულით გააგდებს, და დაზავებისათჳს
Line of edition: 32     სიხარულს იწყებენ, და ესე არ იციან, მტერი რაგინდ
Line of edition: 33     ათასფერად დახატული ეჩუენოს, აგრევე სამტერო ფერი
Line of edition: 34     მისის გულის ფიცარზედ დაწერით აჩნდებისო. თქუა:



Line of edition: 35  
შაირი


Line of edition: 36        ეცადე, ინდოს ლაშქარმა გულს არ მისტაცოს ცნობანი,156*
Line of edition: 37        მსგეფსისა ჟამმა რა გავლოს, ეგრევ ქნას იმოდნობანი.
Line of edition: 38        ამე რა გავა, დღე მოვა, ნათლად მზისავე მზობანი,
Line of edition: 39     და   ბნელსა მავალმა ფერჴს ავნოს, სად ჰყრია გზად ქვაობანი.


Page of edition: 617  
Line of edition: 1        საცხადოა, უცოდინართ თუალთა ბასრის ქალაქი ბაღდადად
Line of edition: 2     ეჩუენების, ბროლი და მძივი უმეცართ სახედველსა სპეკალის
Line of edition: 3     ქვა ეგონების. თქუენი საქმე მას ხუროს ამბავსა ჰგავს,
Line of edition: 4     როსკიპისა და ურცხვისა ცოლის სიტყვით რომ მოტყუვდაო.
Line of edition: 5        ჴელმწიფემ ჰკითხა, როგორ ყოფილაო?



Line of edition: 6  
ვეზირმა მოახსენა არაკი

Line of edition: 7  
[სარანდიბელი ხურო და მისი ცოლი]


Line of edition: 8        უთქუამთ, იყო ერთი ხურო სარანდიბისა ქალაქსა შინა,
Line of edition: 9     ჴელოსნობითა და ოსტატობითა საზღუარზე მისული. მას ცოლი
Line of edition: 10     ჰყუა სი/ლამაზითა სრული, თუალი ქურციკსა უგვანდა,      Page of alt.ed.: T_419 
Line of edition: 11     რომელი შეხედვით ლომსა მოინადირებდა და მელისა მსგავსთა
Line of edition: 12     ქუეყნიერსა მცოდინარეთა ყურდგელივით დააძინებდა.157*



Line of edition: 13  
შაირი


Line of edition: 14        გულისა მომტაცებელი, შემაცთენელი სულისა,
Line of edition: 15        აშიკთა მისთა მოწვალე, ტანსარო კარგ უსულისა,
Line of edition: 16        თმანი გველურად ღვლარჭნილი, მნახველთა დამასულისა,
Line of edition: 17     და   პირს ვარდის ცვარი ნანიჟი,, მზისაგან ნისლწასულისა!


Line of edition: 18        ხურო იგი მისი ტრფუალი იყო და ჟამსაცა ერთსა უმისოდ
Line of edition: 19     ვერ გასძლებდა. ცოლიცა პირსაფერისად პატივსა უყოფდა და
Line of edition: 20     სიყუარულსა ჩემობდა, მაგრამე სხვაგან ლხინობდა, და ნადიმობდა
Line of edition: 21     და სხვათა მოყუარეთა სასმლითა სვემდა. მის მეზობლად
Line of edition: 22     ერთი ვინმე ჭაბუკი იყო, სიმაღლე სულისა კორდსა შინა
Line of edition: 23     კვიპაროზსავით აღეზარდა და პირი ახალს გაშლილს ვარდსავით
Line of edition: 24     სუნნელებისა წყლითა დაებანა.



Line of edition: 25  
ლექსი


Line of edition: 26        ერთი ხე158* მზე და მთვარისა იდგა, მართ უკეთესია,
Line of edition: 27        სხვას გარე ხავსი მოსხმოდა მუშკთ მჯობი, დანათესია!


Line of edition: 28        იგი დიაცი მას ეტრფიალა და იგი ყმა მისის სურვილის
Line of edition: 29     მახეში გაება. მათში შუამავალთაგან საქმე დაახლოვდა. შეთულა-მიწერითა
Line of edition: 30     სანიადაგო ლხინ-სიხარულის დილა საღამოს
Page of edition: 618   Line of edition: 1     მიეწეოდა. მეშურნეთა მათ ორთ მოყუარეთ ერთმანეთის სურვილის
Line of edition: 2     ანთება მათ თუალთა წყვდიადს ბნელად ეჩუენებოდა.



Line of edition: 3  
ლექსი


Line of edition: 4        არ ვისი შემშურებია სამნეო საქონელია,
Line of edition: 5        განაღა სატრფოს წადილი გულთა მაქუს ღაზოდ ძნელია!


Line of edition: 6        ამა საქმისა მეშურნეთა ყოველივე მას ხუროს აცოდინეს.
Line of edition: 7     მან საბრალომან ეგ/ოდენი აუგის გაკრძალვა არა იცოდა,      Page of alt.ed.: A_201 
Line of edition: 8     ამისთვის მართლისა შეტყობასა ეცადა და მაშინღა მისის საქმის
Line of edition: 9     მოვლასა, უთხრა ცოლსა თჳსსა:
Line of edition: 10        -- სხუაგან წასვლა მნებავს და საგზალი შემიმზადეო. ეგრე
Line of edition: 11     შორაც არ არის, ხანი რამ დამვყოვნოსო, მაგრამ შენი მოშორვება
Line of edition: 12     ვით მოვითმინოო, ანუ სულთა დამადნობელსა ჭირისა
Line of edition: 13     ბრძმედსა შიგა ვით გავსძლოო? უთხრა: /      Page of alt.ed.: T_420 



Line of edition: 14  
ლექსი


Line of edition: 15        გაყრა არ მინდა უნდომად, ამად შექნილვარ ნებითა,
Line of edition: 16        ვისა სწადს შენი შორს ყოფა მოსურვებისა თნებითა?


Line of edition: 17        ცოლმანცა ქაჯებრივი ტრელობა დაუწყო და სიხარულისა
Line of edition: 18     ცრემლთა თუალთაგან აფრქუევდა. საგზალი სწრაფად მოუმზადა
Line of edition: 19     და წარგზავნა. მიმავალმა ქმარმა ამცნო:
Line of edition: 20        -- კარნი მაგრიად დაჴშევ და ყოველსა ზედა გაკრძალვით
Line of edition: 21     იყავ. თუცა მპარავნი ჩემსა აქა არაყოფასა სცნობენ, სახლისა
Line of edition: 22     დათხრასა ეცდებიან, და საქონელსა და მონაგებთა იავარ
Line of edition: 23     ჰყოფენო.
Line of edition: 24        ცოლმან მისმან მისი მცნება ესრე დაიმარხა და / ფიცი ესრე      Page of alt.ed.: C_316 
Line of edition: 25     დაამტკიცა. რა მისმა ქმარმა კარი გავლო, მის კუროსა კაცი
Line of edition: 26     გაუგზავნა და შეუთვალა.



Line of edition: 27  
ლექსი


Line of edition: 28        მოდი, წალკოტი ბიბიინებს, ვარდი გაშლილა კიდესა,
Line of edition: 29        ეკალი ჩამოსცვივნია, კალთას ვერ მოგეკიდესა!      Page of alt.ed.: D_305 



Line of edition: 30        მან კურომაცა პირობა შეუთუალა: ღამემ რა ცოტა გავლოს,
Line of edition: 31     ცისკრის მოწევნამდე ჩემისა სახისა ნახვასა ელოდეო! -- დიაცსა
Line of edition: 32     პაემანი ესე დიდად იამა, და მასპინძლობისა სამზადისსა ჴელი
Line of edition: 33     მიჰყო. თქუა:
Page of edition: 619   Line of edition: 1  
ჩახრუხაული


Line of edition: 2        ნეტარ, რა სვენი,159* სრულ მოსასვენი დღეს მომეცემა პატიოსანი?!
Line of edition: 3        ერთს ღამეს, მთვარევ თუ მოივანე, ჩემსა მოხვიდე ტანად სოსანი.


Line of edition: 4        ხურო იგი ღამისა სიბნელესა შემოიქცა და თჳს სახლსა შინა
Line of edition: 5     შევიდა. მას ჟამს მოუჴდა შესლვა, რა მთოვარე და ერმი
Line of edition: 6     მესადგურე ქნილიყო, და აშიკ-მაშიკნი ერთმანეთს შესწყობოდენ:
Line of edition: 7     ხან ტურფა სახე ვაჟისა გულისა ნაზადსწრაფობის ცეცხლსა
Line of edition: 8     მის ქალის მოთმენის კალთასა ჩააგდებდა, და ხან ქალი იგი,
Line of edition: 9     ბროლტანი და გულისა წამღებელი, ვაჟსა სიბრძნე-მეცნიერობისა
Line of edition: 10     საუნჯეთა დასტაცებდა!



Line of edition: 11  
შაირი


Line of edition: 12        ორი ტანსარო ცხოელი, ცნობათა მომტაცებელი,
Line of edition: 13        თავით ფერჴამდის უსინჯო, ძვირად დასაფასებელი.
Line of edition: 14        ერთისა პირი მთუარულად ღამისა მანათლებელი,
Line of edition: 15     და   მეორის ბაგე ბალახში ბროლ-ლალთა ზედ შემწებელი.      Page of alt.ed.: T_421 


Line of edition: 16        საბრალო ხურომ ესოდენი მოიცადა, რომ იგინი დაწვნენ და
Line of edition: 17     მოისვენეს. მერმე ფერჴწყნარად მათსა ლოგინსა ქუეშე შეწვა,
Line of edition: 18     რომ მათი საქმე ყოველივე შეიტყოს. ანაზდად, ცოლმა მისს
Line of edition: 19     ფერჴსა თუალი შეასწრა. მაშინვე სცნა, ქრმის გამგზავრება
Line of edition: 20     საქმის გამოსაცდელად იყო. ჩუმად თჳსსა მოყუარესა
Line of edition: 21     წასჩურჩნა.
Line of edition: 22        -- მაღლითა ჴმითა მკითხე, მე უფრო გიყვარვარ, თუცა შენი
Line of edition: 23     ქმარიო?
Line of edition: 24        მან ყმამა უსმინა და ეგრე უთხრა:
Line of edition: 25        -- ჱე, სასურველო! ესე მაცნობე: ჩემი სიყვარული შენსა
Line of edition: 26     გულში მეტობს, თუცა შენის ქრმისაო?
Line of edition: 27        დიაცმა უთხრა:
Line of edition: 28        -- ესე სიტყუა ვითა მკითხეო, ანუ რა სარგებელი გაქვს
Line of edition: 29     ამისა თქმითაო?
Line of edition: 30        ვაჟმან შიშითა ჴმა ვეღარა გასცა და ქალმავე უთხრა:
Line of edition: 31        -- მართალსა იტყვი, დიაცნი გულსუსტობითა და უგუნურობითა,
Line of edition: 32     ეშმაკის საქმის ნდომითა, ან თჳსის სიტურფის გამოჩენითა
Line of edition: 33     ასე მოსცთებიან, და რაგუართაგანც იყოს, ერთს ვისმე
Line of edition: 34     მოყუაოეს შეთჳსდებიან, და მათს უგვარობასა და ავტომობასა
Line of edition: 35     არა დახედვენ, და მოუწონარს არ გასინჯავს და აუგს არად
Line of edition: 36     შეირცხუენს. რა წადილს აისოულებს და ნდომას გაათავებს,
Page of edition: 620   Line of edition: 1     სიყუარული კლებას დაიწყებს, მათი სიახლოვე სხუა უცხოებსავით
Line of edition: 2     დაშორდება. უთხრა:



Line of edition: 3  
ლექსი      Page of alt.ed.: C_317 


Line of edition: 4        მოყურის გაშვება ადვილ სჩანს დიაცსა გაწბილებულსა.
Line of edition: 5        დღეს ერთისაა, ხვალ სხვისა, წამს არ შერჩება ქებულსა.


Line of edition: 6        მაგრამ ქმარი. რაგვარადაც სული გუამში დგას, ესრეა ცოლისათჳს
Line of edition: 7     და ნათელთა თუალთა მისთა უმჯობესიო. თქუა:      Page of alt.ed.: A_202 



Line of edition: 8  
ტაეპი


Line of edition: 9        იქნება სულის გაწირვა, არ ქრმისა აბეზარობა.


Line of edition: 10        დღემც დაუმცირდება და სიცოცხლემც ნუ ეღირსება ეგეთსა
Line of edition: 11     დიაცსა, ქმარი ათასჯერ თჳსსა სულსა არ ერჩიოს, და უფროსად
Line of edition: 12     დიდად არ უყუარდეს და თჳსი სიცოცხლე ქრმის / გასვენებისათჳს      Page of alt.ed.: D_306 
Line of edition: 13     არ უნდოდესო! უთხრა:



Line of edition: 14  
ლექსი


Line of edition: 15        უქრმოდ ნუმცა მაქუს სიცოცხლე, ცხორება ერთის წამისა,
Line of edition: 16        სულიმც ნუ მიდგას გუამშიგა ნაათალსავე ჟამისა!


Line of edition: 17        რა ხურომ სიტყუა ესე მოისმინა, ცოლის სიყვარული და
Line of edition: 18     მოწყალება გულთა შეუვიდა და თქუა: /      Page of alt.ed.: T_422 
Line of edition: 19        -- მეწადა დიაცისა ამის ბოროტის ყოფა და ღ(მერ)თ(მა)ნ ამა
Line of edition: 20     საბრალოსა სიკეთე გამოაცხადა. დიაცი გონებასუსტია და ადვილად
Line of edition: 21     მცთარი. ჩემისა სიყუარულითა რადგან ესრე იწვის, და
Line of edition: 22     ჩემისა ტრფიალებითა მეუღლობის წესი და რიგი გულდაჯერებით
Line of edition: 23     ჩემზედ უპყრია, რაგინდ ერთი რამე შეეცოდებინოს, იგი
Line of edition: 24     სასწორთა შიგა არა ჴამს შეუდვა, და ამ საქმით ერთი რამ
Line of edition: 25     ამბავი გაითქვას, და ცუდის გამოკიდებით უარესი იქნას, რად
Line of edition: 26     ვარგაო? არა კაცთაგანი უცოდველი და წმიდა არ არისო.
Line of edition: 27     თქუა:



Line of edition: 28  
ტაეპი


Line of edition: 29        ვინ არის, ჴმელთ მოიწია, კალთა არ შეუბიწია?


Page of edition: 621  
Line of edition: 1        სინანული დაიწყო: მე ცუდად თავსა ჩემსა ესოდენი შრომა
Line of edition: 2     რად შევამთხვივეო?! აწ რჩევა ეს არის: მასთან მეუღლობის
Line of edition: 3     ლხინი არ მოვშალო და მისი პირისწყალი უცხოს კაცთ წინაშე
Line of edition: 4     ჴმელთა ზედა არ მოვაყივნო, რადგან ესეთი საქმე ცთომით
Line of edition: 5     წაჰკიდებია, არათუ ცოდნითა და მტერობითაო. მაშა, მე მმართებს,
Line of edition: 6     მისსა გულკეთილობასა თვალი და ყური მივაპყრა და
Line of edition: 7     მისი აუგი დავფაროო. თქუა:



Line of edition: 8  
ლექსი


Line of edition: 9        ვის სჭირდეს ერთი სიკეთე, აუგი ასზე მეტია,
Line of edition: 10        მოყვარე სიკეთის მეტსა ვერ ხედავს თუალნაბლეტია!


Line of edition: 11        მერმეღა მას ლოგინს ქუეშ მოიცადა გულდაწყნარებით,
Line of edition: 12     ვირე იგინი თვისის შვებისაგან მოიცლიდენ. და რა წყუდიადისა
Line of edition: 13     ღამისა დროშა გაიქცა,



Line of edition: 14  
ლექსი


Line of edition: 15        რა ღამის ჩრდილით გამოჴდა დღისა ელვარე დროშანი,
Line of edition: 16        სფეროდ გამოჩნდა ცისკარი, სოსანში ვითა შროშანი! --


Line of edition: 17        უცხო იგი კაცი წავიდა. დიაცმა თავი მოიმძინარა. ხურო      Page of alt.ed.: C_318 
Line of edition: 18     წყნარად ლოგინის ქუეშედამ გამოვიდა და მოკრძალვით ზედ
Line of edition: 19     უკუჯდა. მოწყენისა მტვერთა, დიაცისა შუბლთა ნადებთა, წყალობისა
Line of edition: 20     საჴლითა ჰჴოცთა, წყნარად ჴელსა მკერდსა ზედა უსმიდა,
Line of edition: 21     მანამდე ცოლი მისი მაცთურობის ძილითა თუალსა გაახვემდა.
Line of edition: 22     ნახა, ქმარი სასთუმლით უჯდა, წამოიჭრა და თქუა:



Line of edition: 23  
ლექსი


Line of edition: 24        აჰა, რას დღესა შევესწარ, ბედისა მოსაწევარსა!
Line of edition: 25        ამის მოსვლითა გაუცდა სიმაღვე ჩემსა მწყევარსა. /      Page of alt.ed.: T_423 


Line of edition: 26        მერმე ჰკითხა:
Line of edition: 27        -- მშვიდობით როდის მობრძანდიო?
Line of edition: 28        ქმარმა უთხრა:
Line of edition: 29        -- მაშინ მოველ, რა უცხოსა მის ჭაბუკისა ყელსა / რომ      Page of alt.ed.: D_307 
Line of edition: 30     მკლავი მოგეჭდო. რა ვსცან, შენთჳს საჴმარად ჴელი მოეცა,
Line of edition: 31     მეცა შენის შექცევისათჳს მოვითმინე, და შენი გული არ გავამწარე,
Line of edition: 32     რადგან ჩემზედ შენი გულკეთილობა დიდი სიყუარული
Page of edition: 622   Line of edition: 1     შევიტყევ. დაჯერებულვარ, რომე შენი სიცოცხლე ჩემთვის
Line of edition: 2     გინდა და შენი თვალის ჩენა ჩემდა საჭვრეტელად გიპყრია.
Line of edition: 3     თუცა ესე ერთი შენი უკადრისი აუგი მოგიჴდა, შეცთომით და
Line of edition: 4     ეშმაკის საქმით იქნა. აწ მე შენს სიყუარულს პატივს არ მოვაკლებ,
Line of edition: 5     -- გულდებულ იყავ და ნურარასა ზედა გერიდების,
Line of edition: 6     ჭმუნვისა და ურვისაგან გამოდი! მე რადგან შენზე ბოროტი
Line of edition: 7     გაზრახვა რაჲცა მქონდა, და სხვანი რამ გამეგო, ისიცა შემინდევ.
Line of edition: 8     აწ მადლი სვესა ჩემსა, რომე ესრე გამოხველ, ჩემისა
Line of edition: 9     ნდომის მეტი არარა გაქვსო! უთხრა:



Line of edition: 10  
ტაეპი


Line of edition: 11        უგუნურად განვიზრახე სიბოროტის შენთჳს სახე.


Line of edition: 12        დიაცმან მანცა სახრიკო ენა ააუბნა, და ორისავ მჴრითა
Line of edition: 13     ნავღელი გაეშორა, და სურვილის ჴელი სიხარულისა ყელსა
Line of edition: 14     გარდახვივეს, და ხურომ ბოდიში მოიჴადა და ეს იგავი უთხრა:      Page of alt.ed.: A_203 



Line of edition: 15  
ლექსი


Line of edition: 16        ეგრემცა ღ(მერ)თი ნუ გკითხავს შენის ცოდვისა საქმესა,
Line of edition: 17        ვით მე არ გკითხო ნაქმარი იქ ღ(მერ)თ(მა)ნ გიშვას, აქ მე სა.



Line of edition: 18  
*
Line of edition: 19  
* *


Line of edition: 20        ეს სახე ამისთჳს მოვიყუანე, თქუენცა მის ხუროსავით, ავის
Line of edition: 21     დედაკაცის სიტყვის მსგავსად, ამა მაცთურის მაღრანის ენით
Line of edition: 22     არ მოსტყუვდეთ და მისს ჴერჴსა და ხრიკსა, რომლისაგან სისხლისა
Line of edition: 23     სუნი მოდის, მას არ მიჰყუეთ და სიმართლის გზიდამ
Line of edition: 24     არ გახვიდეთო. თქუა:



Line of edition: 25  
შაირი


Line of edition: 26        ჭკვიანი მტერთ პირობასა არ მიენდობა გულითა:
Line of edition: 27        ვით იგი არის ჴერჴითა, საქმითა ჭარმაგულითა,
Line of edition: 28        იგიც აჭრელებს სიბრძნესა გულისა ბაღთა რგულითა,
Line of edition: 29     და   ვინც მიენდობა, შეიქნას ცნობითა დავარგულითა! /      Page of alt.ed.: T_424 


Line of edition: 30        რომელიც მტერი შორყოფისა მიზეზითა ვერ გიმტერებს,
Line of edition: 31     ეცდება და / გიახლოვდეს და წვრთითა სწავლებითა შეგიტკბოს      Page of alt.ed.: C_319 
Line of edition: 32     და მუდარობითა გაგიშინაურდეს; და რა შენი ხვაშიადი სცნას,
Page of edition: 623   Line of edition: 1     რა დროს დაიცემს, გამჭრიახობით** საქმესა მიხუდების, და
Line of edition: 2     სადაცა გარდასამტვრევია, მეხის ცეცხლსავით დასწვავს და
Line of edition: 3     განგების ისრის მსგავსად დაუცდენელად საწადლისა და ნდომის
Line of edition: 4     ნიშნის მეტსა არას ეცემა.
Line of edition: 5        მაღრანმა უთხრა:
Line of edition: 6        -- ჱე, გულისა გამგურემელო მოყუასო! ჩემზედა რა ესოდენსა
Line of edition: 7     არაკობ და ესოდენსა უსარგებლოთა იგავთა წარმოიტყვი?
Line of edition: 8     რა მადლი გაქუს ესეთისა თქმითა? ესეთი უდიერი და უსამართლო
Line of edition: 9     რომ მე დამემართა, და ესოდენი სატანჯველი ჩემზედ
Line of edition: 10     მოიწია, ჴერჴსა და ეშმაურობასა რაში ჰგავსო? არავის დაბადებულთაგანსა
Line of edition: 11     თჳსი სატანჯველი სხვისა მოსვენებისათჳს არა
Line of edition: 12     უნდა. მე ესეთი უპატიო ყოფა ჩემისა ნებითა არ მომინდომებია-ყე.
Line of edition: 13     / ყოელთა უწყიან, ესოდენი ვაების მოცემა ჩემთვის      Page of alt.ed.: D_308 
Line of edition: 14     მაღრანისაგან ჩემი დანაშაულის კიდე არასათჳს ქნილა.
Line of edition: 15        ვაზირმა უთხრა:
Line of edition: 16        -- მიღმარ ჩანს, რომე ესე შენი სატანჯველი ჴერჴითა გიქნია
Line of edition: 17     და შენის ნებით მოგიჴდენია. შენი თავი ამა ჯაჯაში შეგიმწყუდევია,
Line of edition: 18     და საწადლისაგან რომე შურისძიება გულთა გიცს,
Line of edition: 19     მისთჳს მწარე სასმელი ტანჯვისა შენის იმედით გულში გაგიჴმია.
Line of edition: 20     მრავალს კაცს მტრის სიკუდილისათვის თჳსი თავი მოუკლავს,
Line of edition: 21     ამისთჳს, რომე თჳსისა მეპატრონისა საწადელი აღასრულოს!
Line of edition: 22     ნუთუ სახელი ქუეყანასა ზედა გაჰფინოს, ამისთვის
Line of edition: 23     თჳსი თავი წაჴდენის მორევში ჩაუგდიაო, რაგვარადაც მან ციდამტკაველმა
Line of edition: 24     თჳსი თავი სასიკუდილოდ მისცა, რომ თჳსის
Line of edition: 25     ნათესავის შური ეძიაო.
Line of edition: 26        ბუთ ჴელმწიფემ ჰკითხა, როგორ ყოფილაო?



Line of edition: 27  
ვეზირმა თქვა არაკი

Line of edition: 28  
[ციდამტკაველნი და დათვი]


Line of edition: 29        ერთსა კუნძულსა შინა მრავალი ციდამტკაველი დამკვიდრებულიყო.
Line of edition: 30     მას შინა მრავალი ძუელი და ახალი ხილი იშოვებოდა,
Line of edition: 31     წყალი და ჰაერი მათის გუნების მაშვნე. დღესა ერთსა
Line of edition: 32     უფროსი-ერთი მათის კრებულთაგანი ერთსა ხის ჩრდილსა ქუეშე
Line of edition: 33     ისხდენ და თითო-თითოსა რასმე ლაპარაკობდენ: ხან ბუსტუღისავით***
Line of edition: 34     მოცინარითა ბაგითა პირთა იძრევდენ და თავწარგრაგნილისა
Page of edition: 624   Line of edition: 1     თხილისა / არაკსა იტყოდეს, წამზედა ნოტიო      Page of alt.ed.: T_425 
Line of edition: 2     ნუშის მსგავსს თუალთა ლეღვის ჩირის მეტზე არ აღახელდენ.
Line of edition: 3     ანაზდად, მათს შუა ერთმან დათუმა გამოელო. მათს კრებულთ
Line of edition: 4     ყოფისაგან დია თავი დაეჩაგრა და მისსა გონებასა შინა ესე
Line of edition: 5     თქუა:
Line of edition: 6        -- ესე როგორ გაიძლება, მე დღე-ყოველ ქვათა და კლდეთა
Line of edition: 7     შეწყუდეულ ვარ და გულტკივნეული ვიარები, და ათასის ჭირითა
Line of edition: 8     თუცა ეკალი რამე ანუ მოლთა ძირი ძვილ ვიშოო, და
Line of edition: 9     ესე ციდამტკაველნი ამა ადგილსა განცხრომით ესოდენთა ძუელთა
Line of edition: 10     და ახალთა ხილსა ჭამენო და აბრეშუმზე** ურბილე მწვანოანთა
Line of edition: 11     ზედა დადიანო. თქუა:



Line of edition: 12  
ჩახრუხაული


Line of edition: 13        ვითა მთუარენი, მეჯუფთარენი, ზაფხულს უფრჩქნია, ვითა ვარდია,
Line of edition: 14        მე სიშორითა, საქმით ორითა, ზამთარს ვემსგავსე ეკალ-ბარდია!


Line of edition: 15        მასუკან, მის კრებულის დასხმა და მათი ისრით უწყალოდ      Page of alt.ed.: C_320 
Line of edition: 16     მოსრვა მოინება. ესე განზრახვა ციდამტკაველთა იაზრეს, და      Page of alt.ed.: A_204 
Line of edition: 17     ათასამდე მაიმუნი შეითქვეს, შეებნეს და დათვი ძლიერად დაკოდეს
Line of edition: 18     და გარჯილ-გაპატიჟებული გააქციეს. საბრალო უგბილი
Line of edition: 19     სადგომს მიმავალი დათვი, რომელსა ჯერეთ საწადლის
Line of edition: 20     ნერგისაგან ნდომის ხილი არ მოეკრიფა, მაშინ მისის სიცოცხლის
Line of edition: 21     ხე დაჭნობად მიიწურა, და მისი გუნების კუთხენი, რომლისაც
Line of edition: 22     მოსვენების სანთლის ალითა განათლება რა უნდოდა,
Line of edition: 23     ღონისძიების ბაზმა დაუშრიტეს. თქუა:



Line of edition: 24  
ფისთიკაური


Line of edition: 25        ბაგენი ჩემნი ჯერ არ ხლებოდა ერთსა მცირესა ლხინისა თასსა,      Page of alt.ed.: D_309 
Line of edition: 26        მაშინ ქვა დასცეს ჭირის ჴელითა საწადლის ჯამთა ჩემთვის ათასსა!


Line of edition: 27        ესეთსა ჟამსა დათჳ, ციდამტკაველთაგან ლტოლვილი, მთასა
Line of edition: 28     ავიდა და დიდითა ჴმითა დაიძახა და მისნი ნათესავნი შემოკრიბნა.
Line of edition: 29     რა იგი ეგრე გამჴდარი ნახეს, მათი საქმე, ომი და
Line of edition: 30     ძალი გამოიკითხეს. დათუმა ყოველივე უამბო. მათ უთხრეს:
Line of edition: 31        -- ჰაი, ჰაი, სიჯაბნის უარესი არა არის რა! რაგვარა თუ
Line of edition: 32     დათვსა უსუსურთა ციდამტკაველთა ესეთი საქმე შეამთხვიონო
Line of edition: 33     და ესოდენი სირცხვილი დასდვან, რომლისთანა ჩუენს გვართა
Line of edition: 34     და ნათესავთა დღესამომდე არ დამართებოდესო? საუკუნომდე
Page of edition: 625   Line of edition: 1     ესე საყუედურად დაგვედვას, და ესე სიჯაბნის სახელი, ჩუენისა
Line of edition: 2     გუარისა მოსაყივარი, ჴმელეთთა გაეფინოსო. აწე უკეთესი
Line of edition: 3     რჩევა ეს არის, რომე ერთი პირი და პაემანი შევკრათ, და
Line of edition: 4     ერთსა ღამესა თავსა და/ვესხათ და მათის სიცოცხლისა მზე      Page of alt.ed.: T_426 
Line of edition: 5     დავაბნელოთო, და ომისა მტვერითა მათი იმედი გავაშაოთო!
Line of edition: 6     თქვეს:



Line of edition: 7  
შაირი


Line of edition: 8        თუცა დრო მოგვცეს სფერომა სვებედნიერის ბედისა,
Line of edition: 9        მტერთაგან შური ვიძიოთ უსასო-უიმედისა.
Line of edition: 10        ჩუენ თავი მათი შევმუსროთ, ვით ბრძენმა ენა ყბედისა,
Line of edition: 11     და   ჩუენი სახელი გაითქუას, ვით ქვა სისხლთათჳს ღრედისა.


Line of edition: 12        დათუნი გვარ-ტომობის ცეცხლის აღგზებითა ალაღდენ,
Line of edition: 13     ქადილის ენა ააუბნეს, სამტერო შურის ჴმიანობისა მათი ყვირილი
Line of edition: 14     ზეცად აღიწეოდა და იტყოდეს. თქუეს:



Line of edition: 15  
ჩახრუხაული


Line of edition: 16        მტერნი ჯინჭველად მიჩანან ველად, ჩუენ ვართ ვეშაპნი, მჴნე, შემძლებელად,
Line of edition: 17        უკუღმა რბიან, მკუდარ იქნებიან, ვით განერება ჩუენს ჭანგთა მრთელად?
Line of edition: 18        დროშა ომისა, ჩუენის ზომისა, რა გაიშალოს ლაშქართა მცველად,
Line of edition: 19     და   მტერთა თავები, დამნაშავები, მიწად გორვიდენ სისხლნასხამ ველად!


Line of edition: 20        მერმე ესე დაასკუნეს: მას ღამესა დაესხან, და მოწყვედისა
Line of edition: 21     ცეცხლი შეუგზნან და ომისა საჴმილისა ალი ციდამტკაველთა
Line of edition: 22     სიცოცხლისა კალოთა მოუკიდონ. / მას ჟამსა, რა ოქროსჭანგიანმა      Page of alt.ed.: C_321 
Line of edition: 23     მზის ლომმა ცის ნადირის წყაროსა ზედა წასელა მოინება,
Line of edition: 24     დიდმან და მცირემან დასავლისა და ჩრდილოს ბჭისა ახლოს
Line of edition: 25     სლვა დაიწყეს.



Line of edition: 26  
ლექსი


Line of edition: 27        მზემ ნათლის სხივი მიჰრიდა, ზურგი მიაპყრა არესა,
Line of edition: 28        ჰაერი სრულად გაშავდა, ჴმელი ხვდა მიუმხუდარესა!


Line of edition: 29        ერთპირად მას ღამესა დათუთა მათ ციდამტკაველთა ჯართა
Line of edition: 30     მიჰმართეს. თურემათი ჴელმწიფე მისის დიდებულითა და შინაყმითა
Line of edition: 31     ნადირობას წასულიყო, და მას ღამესა მინდორთა დარჩომილიყო.
Page of edition: 626   Line of edition: 1     სხუა მუნ მყოფი, ლაშქრის დასხმისა უმეცარნი,
Line of edition: 2     თჳსა სადგომს მოსვენებით იყუნეს.



Line of edition: 3  
ლექსი


Line of edition: 4        ვითა მკალი და ჯინჭველნი მათ ეგრე დაესხმოდიან,
Line of edition: 5        გუანდა თუ მთანი დაიზვლენ, ქუეშე მიწანი ძრწოდიან!


Line of edition: 6        ვირემ მათი ჯარი მოესწრებოდათ, მრავალნი მოსწყვიდნეს      Page of alt.ed.: D_310 
Line of edition: 7     და დაჴოცეს. მათგანი მცირვნი ვინმე, საწყალი და საბრალონი,
Line of edition: 8     მათის სისხლისმსმელის მორევთაგან ცოცხალთა სული კიდეთა
Line of edition: 9     გაიყუანეს. და დათვებსა მათი სავსე კუნძული და გაწყობილი
Line of edition: 10     ტევრი დარ/ჩა, რა მათგან დაცალიერებული ნახეს, მაშა      Page of alt.ed.: T_427 
Line of edition: 11     დგომის ფერჴი რეგვნობის კალთასა გაიხვიეს, და უსამართლობისა
Line of edition: 12     საქმითა იგი გარჯილი და გაპატიჟული დათჳ უფროსად
Line of edition: 13     დაიდგინეს, და ჴელის სიგრძითა მათ ციდამტკაველთაგან რაცა
Line of edition: 14     საზრდოდ დადებულიყო, თავიანთ მფლობელობაში** მოიქციეს.



Line of edition: 15  
ტაეპი


Line of edition: 16        ღ(მერ)თო, ღ(მერ)თო! ვინ შეკრიბა, ანუ ყოლე ვინ გაკრბა?!      Page of alt.ed.: A_205 


Line of edition: 17        მეორეს დღეს, რა შავგული ქუეყანა კეკლუცის პირსავით
Line of edition: 18     გაშუენიერდა და მზის დისკო მიწისა ტახტთა აღმოჴდა, --



Line of edition: 19  
ლექსი


Line of edition: 20        დილის ლაშქარმან რა დროშა გაშალა ბრწყინვალებისად,
Line of edition: 21        ქუეყნის სიბნელის ასოსა კალამსა ჰკრევდა ნებისად.


Line of edition: 22        ციდამტკაველთ ჴელმწიფე, ამა ამბვისა უმეცარი, მისის
Line of edition: 23     კუნძულისაკენ მივიდოდა. რომელთაც ჭირის მორვისაგან ნახევარსული
Line of edition: 24     გაეხრწივათ, იგინი წინარე ემთხვივნენ, და ესოდენი
Line of edition: 25     საზარელი საქმე, მათზე მომჴდარი, შესჩივლეს და ყოველი მისი
Line of edition: 26     სახე ჴელმწიფეს გაასინჯვეს. გაკვირვებისა თითსა შურისა
Line of edition: 27     კბილითა იკბინა და თქუა:
Line of edition: 28        -- ვაი, სამკვიდროო მამულო, ჴელისა ჩემისაგან გასულო!
Line of edition: 29     და ვაჲ, ხვასტაგთა სიმრავლეო, მტერისა ჴელთაგან
Line of edition: 30     იავარქნილო!
Line of edition: 31        სულთქმით იახა, და თქუა:***
Page of edition: 627   Line of edition: 1        -- ბედმა ჩემმა მკოდოვანების მტვერი თავსა დამაცრაო, და      Page of alt.ed.: C_322 
Line of edition: 2     ბოლომოღებულმა სვემა პირი მიქციაო. თქუა:



Line of edition: 3  
შაირი


Line of edition: 4        სოფლის წალკოტთა სიკეთე ვერვინ მოისთლო სვიანი,
Line of edition: 5        ბედის მიმდობმა ვერ პოვა საქმე ვარგი და გზიანი..
Line of edition: 6        საწუთრო მაოცნებელსა ვინ მიენდოდა ჭკვიანი,
Line of edition: 7     და   უხანობისა მომცემმა მამა-პაპათ ჰკრა ზიანი.


Line of edition: 8        სხვანიცა იგი ჴელმწიფის მხლებელნიცა შეშფოთდენ და
Line of edition: 9     იწყეს ყოველმავე ხვასტაგთა და ცოლ-შვილისათვის ტირილი
Line of edition: 10     და ვაება და დაღონება. მათშია ერთი ციდამტკაველი იყო,
Line of edition: 11     ჭკუის გზით სრული, ცოდნისა ხარისხთა აღწევნილი, ამისთჳს
Line of edition: 12     მას დიდსა პატივსა უყოფდენ, ხელმწიფე და მისნი ყმანი მისის
Line of edition: 13     რჩევითა ბედის გზას წარმართებდენ. /      Page of alt.ed.: T_428 



Line of edition: 14  
შაირი


Line of edition: 15        იყო გონებანათელი, გულწმიდა, სიბრძნით მრჩეველი,
Line of edition: 16        მისის თათბირით იყლიმთა დამპყრობი, გამსაზღვრეველი,
Line of edition: 17        კრონოსის მასწავლებელი, დანაშაულის მზღვეველი,
Line of edition: 18     და   მთიების მწვრთელი, სიტყვისა სასაუბროსა მთქმეველი!


Line of edition: 19        რა მან ციდამტკაველმა ჴელმწიფე შეღონებული და სპანი
Line of edition: 20     შეჭირვებულნი ნახა, სასწავლოდ პირი ააღო და თქუა:



Line of edition: 21  
შაირი


Line of edition: 22        ჭირსა ნუ შეუსუსტდები, ბავთსა მჴნე ექმენ დონითა.      Page of alt.ed.: D_311 
Line of edition: 23        ორს საზიანოს გასწავლი, სრულ შეგაწუხოს მონითა.
Line of edition: 24        პირველ მოყურისა საწყენსა, რა მათგან გასაგონითა,
Line of edition: 25     და   მერმე მტრის გასახარელსა სულით, გულით და გონითა!


Line of edition: 26        ჭირთა შიგა მოუთმენელობა და სიმწუხარე მე, მონასა
Line of edition: 27     თქუენსა, ყოვლისა სიკეთისაგან შორად მიქმნია ამისთჳს, რომე
Line of edition: 28     სულმოკლესა და უღონოსა გამოაჩენს. ამა სიკეთის შემოსაზღვრის
Line of edition: 29     არაკებთა შინა ორრიგ ზიანად იტყვიან. ერთი ესე, რომე
Line of edition: 30     მოთმენა შეგონებას დიდად შემატებს და მოთმინების ხე საწადლის
Page of edition: 628   Line of edition: 1     ხილსა მოისხამს; ამა მცნებითა მოთმინების კარის გასაღები
Line of edition: 2     და მოთმენის მოქმედება მორჩომის კართა გაახუამს. თქუა:



Line of edition: 3  
შაირი


Line of edition: 4        მოცდა კლიტეა კარისა უნჯისა, სახარჯავისა,
Line of edition: 5        მოცდით აღეხვას დაჴშული კარი მის საკრძალავისა,
Line of edition: 6        მოცდამ აჰჴოცოს ურვანი გულისა მოსავლავისა,
Line of edition: 7     და   მოცდამ გაგაოს უწყალო ნაბუქი მტვერი თავისა!


Line of edition: 8        და მეორე, მართალი რჩევა და სწორეს გაგების გზა, რომელი
Line of edition: 9     საქმის მეცნიერისა და ნათელგულმოელვარისა, რომელი
Line of edition: 10     ჭირისა ღამესა გაუნათლებს, და მათ უწყალოთაგან სიბნელე-მოხვეულთა
Line of edition: 11     და შეჭირვებულთა სიმწარესა იგი / სიკეთით ერთობილად      Page of alt.ed.: C_323 
Line of edition: 12     დადნობად ჴელეწიფება, მას დაასუსტებს და გააცუდებს.
Line of edition: 13     რომელი ესეთის კაცის ერთისა ღამისა მოგონება ათასის
Line of edition: 14     წლის საქმისა გაგებას ყოველსავე გაასრულებდეს, თქუა:



Line of edition: 15  
ლექსი


Line of edition: 16        კეთილი რჩევა სალბუნს ჰგავს მკურნალთა ჴელოვებასა.
Line of edition: 17        ასნაკვეთს გულსა ამთელებს, ჰკურნებს ყოველსა ვნებასა. /      Page of alt.ed.: T_429 


Line of edition: 18        ჴელმწიფე და სხუა ციდამტკაველნი მისის სიტყვით დადუმდენ
Line of edition: 19     და ჰკითხეს მას:
Line of edition: 20        -- მოწეულსა ამა საქმესა ვითა გვიჴმს მოუაროთო?
Line of edition: 21        მაშინ მან / თავისწინაობა ითხოვა და მერმე მოახსენა:      Page of alt.ed.: A_206 
Line of edition: 22        -- ეჰა, სახელდიდო ჴელმწიფეო! ჩემი შვილი და მოყუარენი
Line of edition: 23     ყოველივე ამა უწყალოსა გვართაგანთა მოუწყუედიათ. მე
Line of edition: 24     მათის ნახვის იმედის გარდაწყუედითა არცა დღეგრძელობისა
Line of edition: 25     სიხარულიღა მაქუს და აღარცა სიცოცხლისა სურვილიო.
Line of edition: 26     თქუა:



Line of edition: 27  
ლექსი


Line of edition: 28        უმათოდ ჩემი სიცოცხლე თუ მიყოს, სრულად ბნელია,
Line of edition: 29        სიცოცხლე იგი ათასჯერ სიკუდილსა ქუე უძნელია!


Line of edition: 30        რადგან ყოვლისა საქმისა ბოლოდ სიცოცხლის სამოსელი
Line of edition: 31     სიკუდილისა ფონთა შინა გაირცხება, ესე მწადიან, რამდენიც
Line of edition: 32     დარგი ქუეყნისა წილისაგან მაქუს, მოსვენების ნაშენები საიქიოსა
Page of edition: 629   Line of edition: 1     მინდორთა მივიღო და ჩემისა სულისაგან აბეზარ ვიქნა,
Line of edition: 2     და ჩემთა სასურველთა საყუარელთ შური მათ გაუსინჯავად
Line of edition: 3     მტანჯველთაგან ვიძიო.
Line of edition: 4        ჴელმწიფემ უბრძანა:
Line of edition: 5        -- ჱე, ანთარო! შურისძიების გემო სულისა პირთა ეტკბობის.
Line of edition: 6     ამა გზით ჴამს, სილაღითა რა მტერსა მრე ექნას სიცოცხლისა
Line of edition: 7     და განსვენების მიზეზის მოგებითა, თვარა თუცა შენსა
Line of edition: 8     თავსა განაქარვებ, ქუეყანა აშენდება თუცა აოჴრდების, შენთჳს
Line of edition: 9     რაია?! სადაცა გული ვერა დაიწყნაროს, ჴმა უქმი შეიქნებისო.
Line of edition: 10     თქუა:



Line of edition: 11  
ჩახრუხაული


Line of edition: 12        ამ მწვანოვანსა, ფერსამოვანსა, შენ თუ გარიდებ გონება მწერალად,
Line of edition: 13        მერმე აყუავდენ, გინა დამჭნარდენ, მე რადღა მინდა, იყოსღა მცხრალად?


Line of edition: 14        ანთარმა მან მოახსენა:
Line of edition: 15        -- ეჰა, ჴელმწიფეო. ესეთი საქმენი მჭირან, ჩემი სიცოცხლე
Line of edition: 16     სიკუდილზედ ადვილად / გასაცულელია, მოკუდაება უკუდაებისაგან      Page of alt.ed.: D_312 
Line of edition: 17     უსაწადელესია, რადგან ჩემს თუალთა ნათელთა ყრმათა
Line of edition: 18     ვეღარა ვსჭვრეტ, და მათთა შვენიერთა პირთა მიწისა ფარდაგისაგან
Line of edition: 19     დაფარულთა ვგონებ, და მოყუარეთ მოშორვების ალითა
Line of edition: 20     დამწუარი გული სატკივარისა სიბნელესა აბია. მათი საკრებულო
Line of edition: 21     კალო მარმენიოს სასტიკის ქარისაგან მიტაცებულა.
Line of edition: 22     ყოელთა სიცოცხლე ქონებით და მამულით ცხოელობს, მისიცა
Line of edition: 23     ხვავი მარბი/ელთაგან დატაცებულა. აწ მე მნებავს, ჴელმწიფის      Page of alt.ed.: T_430 
Line of edition: 24     წყალობის ნაცვლად ესე შემეძინოს. ჩემი მოყუასნი, ვინცა /      Page of alt.ed.: C_324 
Line of edition: 25     გულდადაღულნი არიან, მოსვენების სალბუნით ჴელი აუპყრა
Line of edition: 26     და სულის ილეკრო მათდა სანაცლოდ დავდვა და ჩემი სახელი
Line of edition: 27     ჟამთა და დროთა პირთა ზედა დავსწერო, თქუა:



Line of edition: 28  
ლექსი


Line of edition: 29        დიდის სახელით სიკუდილსა ვლამი და მომიწადია,
Line of edition: 30        ყოვლს საშოვარსა ის მიჯობს, სახელი გამიკულადია!160*



Line of edition: 31        მაგრამ მე მინდა ჩემი სიკუდილი ჴელმწიფეს არ დაუმძიმდეს,
Line of edition: 32     და თუცა წარჩინებულთა თანა ნადიმით ლხინთა ჯდომა
Line of edition: 33     მოგიჴდესთ, ჩემი მათზე ერთგულობა და თავისდადება მოიგონოთო.
Line of edition: 34     თქუა:
Page of edition: 630   Line of edition: 1  
ლექსი


Line of edition: 2        რა საწადლისა სიბათა ჴელი დაიდვა ნებითა,
Line of edition: 3        მაშინ მეც მომიგონებდეთ, როს ლხინი გქონდესთ ნებითა.161*


Line of edition: 4        ჴელმწიფემან უბრძანა:
Line of edition: 5        -- ვითა შეუდგები ამა საქმესა, ანუ რომლითა ჴერჴითა
Line of edition: 6     ეგეთსა ბჭესა შეხვალო?
Line of edition: 7        მან მოახსენა:
Line of edition: 8        -- ერთი თათბირი მომიგონია, რომე მათსა ჭაბუკობისა საცადსა
Line of edition: 9     ველთა ხორშაკის ქარის ალმურით შევსწვავო, მაგრამ
Line of edition: 10     ესე საუკეთესოდ დასამარხავია, ჩემი ხუაშიადისა რჩევა გარე
Line of edition: 11     არ გაეფინოსო. მე ესე რჩევა მომიგონია: მე ყურნი და კბილნი
Line of edition: 12     დამლეწნეთ, და ჴელი და ფერჴნი მომტეხოთ, სადა ჩუენი საყოფელი
Line of edition: 13     იყო, მის ტევრის კიდეს მუნ დამაგდოთ, და ჴელმწიფე
Line of edition: 14     და მისნი მონანი უჩინართა ადგილთა დაიმალნეთ, და სამს
Line of edition: 15     დღემდე მოიცადოთო, და მესამესა დღეს მიდით და თქვენთა
Line of edition: 16     სამყოფთა დაემკუიდრენით, რომე მუნ მტერთა თქუენთა ნიშანიცა
Line of edition: 17     აღარსად იქნების და მათის ნათესავისაგან ზიანი აღარაოდეს
Line of edition: 18     მოგხვდებისთო.
Line of edition: 19        ჴელმწიფემან მის ციდამტკაველისა რჩევა დაიჯერა, და
Line of edition: 20     მისის ყურთ დაგლეჯა, და ასოთ მოტეხა და მის ტყის კიდესა
Line of edition: 21     დაგდება ბრძანა.
Line of edition: 22        ეგრე უყვეს, და თჳთ გაიფანჩნენ და საქმის ლოდინი დაიწყეს.
Line of edition: 23     მაიმუნი იგი თეთრად გათენებამდე ესრე მწარედ ტიროდა,
Line of edition: 24     მისის სიბრალულითა ქვის გული გაწყალდებოდა, და მისის
Line of edition: 25     ვალალების ჴმისაგან კლდე/ნიცა მწარედ ცრემლეოდენ.      Page of alt.ed.: A_207 
Line of edition: 26     დათუთა ჴელმწიფე დილასა ადრე გამოვიდა და მისი ჴმა
Line of edition: 27     შემოესმა, მას ჴმასა მიჰყვა; ციდამტკაველი იგი ეგრე მყოფი
Line of edition: 28     ნახა, მისი მოუდრეკელი რისხუა მოულბა და ფიცხელთა გულთა
Line of edition: 29     მოწყალება შეუვიდა, და მისს ამბავს კითხვა და მას საქმეს
Line of edition: 30     ძებნა დაუწყო. / მან ციდამტკაველმა მისი დათუთ ჴელმწიფობა      Page of alt.ed.: D_213 
Line of edition: 31     სცნა, დალოცა და ქება შეასხა, მოახსენა:      Page of alt.ed.: T_431 



Line of edition: 32  
შაირი


Line of edition: 33        თავით, გულით და გუამითა ვიწვი ცეცხლისა ალითა,
Line of edition: 34        მოწყალება ყავ მეფური და დაინახე თვალითა.
Line of edition: 35        საქმე დამექცა, წამიჴდა, რაცა ვაშენე სალითა,      Page of alt.ed.: C_325 
Line of edition: 36     და   რაღა ძეწევის, ვინ მარგებს სამკურნალოთა მალითა?!


Page of edition: 631  
Line of edition: 1        -- ეჰა, ჴელმწიფეო! მე ციდამტკაველთა ჴელმწიფისა ვაზირი
Line of edition: 2     ვიყავ, მას გუერდსა ვახლდი და ნადირობას გავედით, და თქუენ
Line of edition: 3     რომე ჩუენთა ჯართა დასხმოდით, ჩუენ აქა არ ვიყავით.
Line of edition: 4     მეორეს დღეს თქუენგან ოტებულნი კაცნი მოვიდნენ და ამა საზარელისა
Line of edition: 5     საქმის მოსლვა ჴელმწიფეს მოახსენეს. მის ჴელმწიფისა
Line of edition: 6     ხვაშიადი და გაზრახვა მე მებარა, და მევედრა, ამა საქმისათჳს
Line of edition: 7     მირჩიე რამეო. მე მისის ერთგულობისათჳს, რაცა მისი
Line of edition: 8     სამჯობინარი დავინახე, იგი მოვახსენე. ჩემი რჩევა ეს არის,
Line of edition: 9     რომე ჩუენ მათის სამსახურის სარტყელი შევირტყათ, ჩუენი
Line of edition: 10     დანარჩომი დღენი მის დიდის ჴელმწიფის სამსახურსა შინა
Line of edition: 11     დავაღამოთ-მეთქი, და მისის ბედნიერობის ჩრდილსა ქუეშე ამა
Line of edition: 12     ავთა ხანთა და ჟამთა სიბოროტისაგან გავისვენოთ-მეთქი, ერთსა
Line of edition: 13     ყურესა და მცირესა საზრდელსა დავსჯერდეთ-მეთქი.
Line of edition: 14     უთხარ:



Line of edition: 15  
შაირი


Line of edition: 16        გულისხმიერის ბედისა საფარველს ქუეშე მყოფელი,
Line of edition: 17        გზას პოებს, ვისცა ჭკუა აქუს, თუცა მოაცლის სოფელი,
Line of edition: 18        წალკოტსა შევა, ვარდსა ჰკრებს, ჭირისა პირდამყოფელი,
Line of edition: 19     და   ნარდსა და შროშანს გარდარგავს, აევსოს სრულ საყოფელი!


Line of edition: 20        ჴელმწიფე ამა მოჴსენებაზედ დაჭმუნდა. თქუენისა ამა
Line of edition: 21     ტყეთა შინა დამკვიდრებისათჳს ესრე შეშფოთდა და ავი ენა
Line of edition: 22     ააუბნა, მეტი აღარ იქნებოდა. მე რაზომცა მისსა შეგონებასა
Line of edition: 23     ვეცადე, გარისხდა, და რასაცა ხედავთ, ესე მომაგო, და მონათა
Line of edition: 24     უბრძანა.
Line of edition: 25        -- ეგე რადგან მათი მიმდეგი და ერთჴმა ქმნილიაო, მათ
Line of edition: 26     სიახლოესა დააგდეთო. ვსცნათ, იგინი მაგას რასმვ შეეწევიანო!
Line of edition: 27     მე ერთგულობის ნაცვალად ასე გამჴადეს, და აქა მომიყუანეს
Line of edition: 28     და ტყის პირს დამდვეს.
Line of edition: 29        ესე თქუა ესეთისა მწუხარისა ტირილითა, რომე დათვისა
Line of edition: 30     ჴელმწიფე ცხელისა ცრემლითა ილტობოდა. თქუა:



Line of edition: 31  
შაირი


Line of edition: 32        ვიჩივლო, გული ქვისაცა სისხლითა ატირდებიან,
Line of edition: 33        ვიტირო, ზღუანი თვალთაგან წინარე დაგვიდგებიან, /      Page of alt.ed.: T_432 
Line of edition: 34        ვთქვა, კლდე დაიწვის, ჩემითა ცოდვითა ჩამოდნებიან,
Line of edition: 35     და   არა ვთქვა, რა ვქნა დამწვარმა?! გული უწყალოდ ინდებიან!!


Page of edition: 632  
Line of edition: 1        ჴელმწიფემ ჰკითხა:
Line of edition: 2        -- აწ ციდამტკაველნი სადა არიანო?
Line of edition: 3        მან მოახსენა.
Line of edition: 4        -- ერთი უდაბნოა, რომელსა კაცისგამომცდელი ეწოდების,
Line of edition: 5     მუნ დგანან და ყოველის მჴრითა ლაშქარსა იწვევენ, და ამა
Line of edition: 6     მცირესა ხანსა სისხლისა მსმელთა ჯარისა სიმრავლესა შეიკრებენ
Line of edition: 7     და თავსა დაგესხმიანო.
Line of edition: 8        დათჳს ჴელმწიფეს შეერიდა და უთხრა:
Line of edition: 9        -- ჰაი, ჰაი, ანთარო! აწ ჩუენსა რასა არჩევო? -- არამც მათ
Line of edition: 10     ჭირი რამე შეგვამთხვიონო?!
Line of edition: 11        მან მოახსენა.
Line of edition: 12        -- გულის დაჯერება ჴამს. თუცა მე ფერჴი მქონდეს, ესეთსა
Line of edition: 13     დროსა თავსა დავესხმოდი, რომე მათი / ყოველივე იავარ      Page of alt.ed.: D_314 
Line of edition: 14     შექმნაო!
Line of edition: 15        ჴელმწიფემ უბრძანა:
Line of edition: 16        -- ვიცი, შენ მათი სამყოფი და ადგილი ყოველივე იცი, და      Page of alt.ed.: C_326 
Line of edition: 17     თუცა ჩუენ მათზე წაგვიძღუები, ჩუენ დიდსა ვალსა დაგვდებ.
Line of edition: 18     და რადგან ესრე უწყალოდ შეუქნიხარ, შენ მათსა შურსაც
Line of edition: 19     იძიებო.
Line of edition: 20        ციდამტკაველმა მოახსენა:
Line of edition: 21        -- მე დაძვრა და წამოსვლა არა. ძალმიცს და რა უნდა
Line of edition: 22     ვქნაო? მაგისა ეტიკობასა ჴელი და ფერჴი უნდაო!
Line of edition: 23     ჴელმწიფემ უბრძანა:
Line of edition: 24        -- მე შენის საქმის ღონისძიება შემიძლია და კეთილის
Line of edition: 25     ჴერჴით წაყუანაო.
Line of edition: 26        მერმე ბრძანა ლაშქართა მოკრება და სპასპეტთა და სპათა
Line of edition: 27     მომზადება, და ბარგთა და ნუზლთა წაღება, ამბის სახე ლაშქართ
Line of edition: 28     შეატყობინა:** -- ამა ღამესა ჩემთა მტერთა ბრძოლ/ად წავალო      Page of alt.ed.: A_208 
Line of edition: 29     და ყოველნივე მზა იყავით და საჭურველი აიღევითო!
Line of edition: 30     ციდამტკაველი ერთს დათუსა ზურგთა დააკრა და პირი
Line of edition: 31     გზას მიაპყრეს. მაიმუნი იგი ნიშნებით გზათა ასწავლიდა. მანობამდე
Line of edition: 32     ვლეს, ვირემ კაცთგამოსაცდელს უდაბნოსა შინა მივიდოდენ.
Line of edition: 33     ესეთი ველი იყო, წყალი არსად იპოვებოდა. გაზაფხულისა
Line of edition: 34     ნოტიო ღრუბელი მას ველსა შინა მეტისა გაჴმობისაგან დაიწოდა,
Line of edition: 35     მთოვარისა სწრაფი შიქრიკი მის ველის ძალდატანებისაგან
Line of edition: 36     ზეცისა გზათა შესცთებოდა, ქუეყნის მზომელნი მისისა შიშითა
Line of edition: 37     და რიდითა გარ ვერ გამოვიდიან, თემთა მავალნი მათსა
Line of edition: 38     გონებასა შინა მას სავანედ სავალად არ გაივლებდენ; ესეთი
Page of edition: 633   Line of edition: 1     ხორშაკი აქროლდის მას უდაბურთა ველთა, ვისაცა მისი ნიშანი
Line of edition: 2     ეცის, წამსა შინა დადნებოდა, მიწასა და ქვიშასა საჴმილებრ
Line of edition: 3     გააჴურებდა; მის ხორშაკისა მიზეზითა ვერა მოძრავი მუნ
Line of edition: 4     ვე[რ] გაიარდა. მას კაცთმჭამელსა ველშია სიმლაშით მოლი
Line of edition: 5     არ აღმოსცენდებოდა. /      Page of alt.ed.: T_433 



Line of edition: 6  
შაირი


Line of edition: 7        უდაბნო უწყლო, საზარო, ვრცელი, სიდიდით დებული,
Line of edition: 8        სავალად მეტად საჭირო, გავლა უიმედებული;
Line of edition: 9        მისი ჰაერი ცეცხლის ჰგვანდა, ჰაერი ცეცხლად დებული,
Line of edition: 10     და   მიწა ქვაქმნილი, უმაგრე, ქვაი-ანდამატებული.


Line of edition: 11        ციდამტკაველი ასწრაფებდა და ეტყოდა:
Line of edition: 12        -- სვლასა ეცადენით, ეირე დილისა თეთრი ფარდაგი ქვეყანისა
Line of edition: 13     პირთა გაეფინებოდეს, მანობამდე მათი კრებულის სრა-ფარდაგისა
Line of edition: 14     ლხინი ამა ველთაგან მოვფხვრათო. ჩქარად ვლეთ!
Line of edition: 15     ვირე რომისა მეფისა ბრწყინვალე დროშა გაიშლებოდეს, მუნამდეს
Line of edition: 16     მათი ამაღლებისა და ბედნიერობისა ბავრაყი თავდამოქცევით
Line of edition: 17     შევქნათო!
Line of edition: 18        მათ დათუთა ალაღებულთა აზვავების ფერჴი მას უდაბნოსა
Line of edition: 19     შედგეს, მათის ნებითა მარმენიოს ველთა და სიკვდილის
Line of edition: 20     მინდორთა გაეშალნეს. რა მზე აღმოჰჴდა, ნახეს, ციდამტკაველთა
Line of edition: 21     კვალიცა ვეღარა იხილეს. მათი იგი ეტიკი სწრაფად
Line of edition: 22     სლვასა / აჩქარებდა და შურისა საცთურითა მათ ატყუებდა რა      Page of alt.ed.: D_315 
Line of edition: 23     მზე ამოჰჴდა და შეიმაღლა და მისისა მცხინვარებისა სიმჴურვალითა
Line of edition: 24     ყოელი იგი ადგილი დასაწვავად აღაგზნო, მზისა შუქისა
Line of edition: 25     ალმან იგი აერი ესრე აღატყინა, მიხედვით ყოველნივე
Line of edition: 26     შეიწვებოდეს, და რაცა მოძრავი მას მიწათა ფერჴთა დაადგმიდა,
Line of edition: 27     ცვილებრ დადნებოდენ.



Line of edition: 28  
შაირი


Line of edition: 29        სიცხისა ძნელი ჭრტიალი სულსა შესწვიდა გუამითა,
Line of edition: 30        ბაგენი ცხიმებრ დნებოდეს, კბილთ უწებვითა ამითა,
Line of edition: 31        ქარი ხორშაკი გამლევი მის საზარლისა ჟამითა,
Line of edition: 32     და   ჯოჯოხეთისა უცხესი ჴმელეთზე ჴორცთ საწამითა!


Line of edition: 33        მზეს სიცხე მოემატა და დათვთა სულისა მარღვნი მოსწვადნა,
Line of edition: 34     შესაწველი ხორშაკის ქარმა მობერეა დაიწყო, შორიდამ
Line of edition: 35     უკვამლოს ცეცხლებრ ლაპლაპობდა. ჴელმწიფემ ციდამტკაველს
Line of edition: 36     პირი მიაპყრა და უთხრა:
Page of edition: 634   Line of edition: 1        -- ესე რა უდაბური ადგილია, რომე ამისისა შიშითა გული
Line of edition: 2     და სტომაქი ლამის დაგვიდნესო და ღვიძლი სრულობით შეგვეწვასო?
Line of edition: 3     ანუ იგი რაია, რომელი ცეცხლისა ფერად პირისპირ
Line of edition: 4     ჩანანო, ჩვენ კერძო საშიშრად მომავალიაო, აღტყინებული
Line of edition: 5     მკუეთრ მოვაო?
Line of edition: 6        მან ციდამტკაველმა უთხრა:
Line of edition: 7        -- ჱე, უწყალოვ და გონებათა მტანჯველო! ეს დღემოკლობის
Line of edition: 8     უდაბნოაო, და იგი სიკუდილის წინამძღუარიაო, რომელი
Line of edition: 9     მოქრის, / და თქუენ გულმხიარულად იყავითო: თუცა თითოსა      Page of alt.ed.: T_434 
Line of edition: 10     ათასი სული გედგასთ, ერთიცა ვერ გარდურჩებაო! ესე, რომელი
Line of edition: 11     მოვა, ხორშაკია, და თქუენ ყოველსავე ნაცარ-მტუერად
Line of edition: 12     შეგიქსო და განგაქარვებს, რაგვარადაც შენ უდიერობის ალითა
Line of edition: 13     ციდამტკაველთ ბანაკი დასწვიო.
Line of edition: 14        ამა სიტყუასა რა იტყოდენ, მოჰჴდა ქარი და იგი ხორშაკი და
Line of edition: 15     დათვნი და ციდამტკაველი იგი, და ყოველნი დიდნი და მცირენი
Line of edition: 16     მასვე ადგილსა დაწვნა და ერთიცა მათგანი ვერ განერა!
Line of edition: 17     მესამეს დღეს, მას პაემანზედ, რომელიც დაესკუნათ, ციდამტკაველთ,
Line of edition: 18     ჴელმწიფე თვისითა სპითა მას კუნძულთა მივიდენ,
Line of edition: 19     და ტევრი იგი ცარიელი დახუდათ და საყოფელი მათი მოსარჩლის
Line of edition: 20     მტუერისაგან გაწმიდეს. თქუეს:



Line of edition: 21  
ლექსი      Page of alt.ed.: A_209 


Line of edition: 22        წარჴდა სიბნელის ღამენი, დღე გაგვითენდა დარული,
Line of edition: 23        ზამთრისა ჭირმა მიგურიდა, ლხინი მოგვეცა არული!162*



Line of edition: 24  
*
Line of edition: 25  
* *


Line of edition: 26        ეს არაკი ამისთჳს მოვიყუანე: ჴელმწიფემ ესე სცნას, შურისა
Line of edition: 27     მქონებელი შურისა ძიებისათჳს სულსა გასწირავს და მოყუარეთა
Line of edition: 28     სისხლისათჳს თჳსი სიცოცხლე სასწორსა შინა არ
Line of edition: 29     დაუდებიათ. მე ქარშონას ამბავი კარგად ვიცი, -- ხერხითა და
Line of edition: 30     ვერაგობით სავსე არის**. უწინვე მე მაღრანთა საქმე მისინჯავს,
Line of edition: 31     რომე შორად დამნახავნი და ცნობისა მომაცთუნვებელნი და მატყუარნი
Line of edition: 32     არიან. რა ქარშონა ესრე ვნახე, მე გულდაჯერებული
Line of edition: 33     შევიქენ, რომე ესე რჩევა და ცდა მაგათსა საქმესა სწორად
Page of edition: 635   Line of edition: 1     ჰგავს. ასეთს ვერასა მოიგონებთ, მათი ხრიკი და ჴერჴები მათზედ
Line of edition: 2     მეტი არ იყოსო. თქუა:



Line of edition: 3  
ტაეპი


Line of edition: 4        მასმოდა შენი სულთა სულობა, გნახე, გაგსინჯე, -- ათასჯერ მეტობ!


Line of edition: 5        უკეთესი ესე არს, რომე ვირე იგი სერსა დაგვიმზადებდეს,
Line of edition: 6     ჩუენ სადილი / ვაჭამოთო; ვირემ ეგე ჩუენისა სისხლისა დაღვრისა      Page of alt.ed.: C_328 
Line of edition: 7     სარტყელსა მოირტყმიდეს, ჩუენ მისი სიკვდილი
Line of edition: 8     გამოვხატოთო!
Line of edition: 9        რა ბუთ ჴელმწიფემა ესეთი სიტყვა მოისმინა, პირი შეიჭუა
Line of edition: 10     და თქუა:
Line of edition: 11        -- ესევითარი გულქვაობა და უმოწყალეობა არის, რომელ
Line of edition: 12     ჩვენთჳს ერთი ვინმე ესრე გაპატიჟებული და ბოროტად გატან/ჯული      Page of alt.ed.: T_435 
Line of edition: 13     შექნილიყოს, და ჩუენცა მისსა უარესსა გაუპირდეთ,
Line of edition: 14     ერთისა კუერისა დალეწილი მეორედ სინისა ბრძმედსა შინა
Line of edition: 15     გამოვადნოთო? აწე შენა არა გასმია, რომელი უთქუამთ:



Line of edition: 16  
ლექსი


Line of edition: 17        ჭირვეულს გულსა ნუგეში ეც, შეიწყალე ვნებული,
Line of edition: 18        გაჭირებულსა ეწიე, ცეცხლი დაუვსე დებული!


Line of edition: 19        მერმე ბრძანა და მაღრანი იგი დიდითა პატივითა და სრულითა
Line of edition: 20     დიდებითა მისთანა წაიყუანა. მაშინ ვეზირმან მოახსენა:
Line of edition: 21        -- რადგან ჩემსა სიტყუათა ყური არა მიუპყარ და ჩემი
Line of edition: 22     სწავლანი, რომელი სიბრძნისა თუალი იყო, და საუმჯობესი
Line of edition: 23     რჩევა მოგახსენე, და თქუენ დაჯერების პირი მირიდეთ, მაშე,
Line of edition: 24     ესე მაშინც ქენით: თქუენი სიცოცხლე მაგასთან მტერმოყრულად
Line of edition: 25     იქონიეთ, და ერთსაცა წამსა მაგისა ჴერჴსა და საცთურსა ნუ
Line of edition: 26     მიენდობით, რომე მაგისი ნაყოფის სთულის ხრიკები ბუთ
Line of edition: 27     ზიანისა და მაღრანთ სარგებელის მეტი არა არის რა.
Line of edition: 28     ჴელმწიფე ამისსა თქმასა ზედა გარისხდა, მის ერთგულისა
Line of edition: 29     და მეცნიერისა და თანამკუ[ი]დრის სიტყუა არად მიიჩნია, და
Line of edition: 30     მაღრანი მისსა სამსახურსა შინა გაადიდა და გაიშინაურა, და
Line of edition: 31     სასამსახუროდ და საპატრონყმოდ გაიერთა. იგიცა კრძალვა-რიდითა
Line of edition: 32     უცხო რიგითა ექცეოდა, ლხინსა და ნადიმში კაამყოლებთან
Line of edition: 33     სხვადასხვა რიგად გაამხიარულებდა, თავს მონისგან
Line of edition: 34     უფროსად მონად აჩუენებდა, და მისი სიმაღლის ხარისხი აღმა
Page of edition: 636   Line of edition: 1     და აღმა მიდიოდა. ჴელმწიფის გულთა შინა მისის ყმათაგან გზა
Line of edition: 2     უკეთ პოვა ესრე, რომე მისანდობელი და ხუაშიადის სათქმელი
Line of edition: 3     შეიქნა. რა მისი ეგრე ერთგულობა, და ჴელგამამავლობა
Line of edition: 4     და მრავალი კარგი რჩევა გამოჩნდა, ქუეყანა სარიგებლად და
Line of edition: 5     მახვეწრად შეექნა, და ყოველსა კრებაში რჩევასა მას ჰკითხევდენ,
Line of edition: 6     და სამჯობინაროსა მისის განზრახვითა და თათბირით
Line of edition: 7     გააგებდეს.
Line of edition: 8        ერთსა დღესა ნადიმთა შინა მჯდომელმან საჯაროდ
Line of edition: 9     წარმოთქუა:
Line of edition: 10        -- მაღრანთა ჴელმწიფემა მე დაუნაშაებლად წამაჴდინა და
Line of edition: 11     შეუცოდებლად გამპატიჯა. აწე მანობამდე არ დავსცხრები, ვირემ
Line of edition: 12     მისგან შურსა არა ვიძიებ და ჩემსა ჭაბუკობისა ჴელისა
Line of edition: 13     ძალსა მას არ ვაჩუენებო! და მუნამდე ვერცა გავისვენებ და
Line of edition: 14     ვერცა დავწყნარდები, არცა ძილი მომივა, და არცა ჭამა და
Line of edition: 15     სმა შემერგებაო! მე ამის წადილის გამო მრავალი ხანი დავლივე
Line of edition: 16     და მრავალი ჟამი საგონებლითა გამოვიარე. ბოლოდ ესე
Line of edition: 17     ვსცან: მე ვირემ მაღრანთა / ნიშატი და სახე მაქვს, ამა საწა/დელსა      Page of alt.ed.: T_436 
Line of edition: 18     ვერა მივეწევი. აქანობამდე ჩემი თავი ვერ გამოვსცადე.      Page of alt.ed.: C_329 
Line of edition: 19     მე ესე მეცნიერთაგან მასმია: -- ერთსა საბრალოს ვისმე უწყალოსა
Line of edition: 20     და ამპარტავანისაგან უსამართლოდ ტანჯვა და პატიჟი
Line of edition: 21     გარდაჰჴდოდეს, და / მან გულმჴურვალობით თჳსი თავი ცეცხლსა      Page of alt.ed.: D_317 
Line of edition: 22     შინა დაიწვას, მაშინ ღ(მერ)თსაგან რასაცა ითხოვს, იგი მიეცემისო.
Line of edition: 23     აწე მე ჴელმწიფეს ამას ვეაჯები: თუცა ამჯობინოს,
Line of edition: 24     ბრძანოს და დამწუან. ნუთუ, რა ცეცხლისა დებაში ღ(მერ)თსა
Line of edition: 25     ვთხოო და ბუდ შემცვალოს, და ამა საქმითა მის უსამართლობის
Line of edition: 26     მოქმედზედ ჴელი გავიჴსნა და მათგან შური ვიძიოო.
Line of edition: 27     იგი ბუ, რომელი ქარშონას სიკუდილის მცდელი იყო, მუნ
Line of edition: 28     დახვდა და თქუა:



Line of edition: 29  
შაირი      Page of alt.ed.: A_210 


Line of edition: 30        შროშანი სრულად თეთრია, მას არა გავხარ ბუნებით,
Line of edition: 31        გულშავს ყაყაჩოს მიჰგავხარ გონების მით დაყმუნებით.
Line of edition: 32        ორპირო ვარდო, დადუმდი ეშმაურითა ცთუნებით,
Line of edition: 33     და   ორენა სოსნად გამოსჩნდი, უნებელად სთკუ, თუ ნებით.163*


Line of edition: 34        ჴელმწიფემ ჰკითხა:
Line of edition: 35        -- ეგეთი სიტყუა, რომელსა ზედა მოიღეო?
Line of edition: 36        ვეზირმა მოახსენა:
Line of edition: 37        -- ამა სიტყუამა გამოაჩინა ესე სრულობით ჴერჴი და მაცთურობა
Line of edition: 38     და ხრიკი აღუდგინებიაო. თქუა:



Page of edition: 637  
Line of edition: 1  
ლექსი


Line of edition: 2        ეგ კაცი თავით ფერჴამდე ჴერჴად ჩანს მით სიჭრელითა,
Line of edition: 3        შური ეგზების, იგი სწვავს, ხრიკს ლამის სანატრელითა.


Line of edition: 4        თუცა ერთი დუხჭირი და ავი კაცი დაწვან, და მისი ნაცარი
Line of edition: 5     უკუდავებისა წყაროთა და სამოთხისა კამკამეულითა ღვინითა
Line of edition: 6     მოზილონ, ავის გვარისა და ავფერობისაგან მისი სახე მაშინცა
Line of edition: 7     არ შეიცვალებისო, და მისის გუნების სიბოროტე და სიბილწე
Line of edition: 8     არცა წყალთაგან გაირცხება და ვერცა ცეცხლისაგან დაიწვებისო.
Line of edition: 9     თქუა:



Line of edition: 10  
ლექსი


Line of edition: 11        ავგუარისაგან იმედი ნუ გაქვს კეთილის ყოფისა,
Line of edition: 12        ზანგი რცხით არ გათეთრდების აბაშთა მუნ სამყოფისა.


Line of edition: 13        ეგრე ვთქუათ, მაგისი ბილწი და უჴამსი ნივთი<თ> შეზავებული
Line of edition: 14     გუამი ფარშამანგად შეიცუალოს, ანუ მაგისმა უწმიდურმა
Line of edition: 15     შავ/მა ტანმა მრავალფერის ფრინვლის** ნაკრტენი      Page of alt.ed.: T_437 
Line of edition: 16     შეისხას, მასვე მაღრანთა რიგთა <და> წესთა ზედა იქნებისო,
Line of edition: 17     რაგვარადაც თაგვი იგი ადამიანთა სახე შეიქნა, და აგრევე თაგვთა
Line of edition: 18     გუარისა მიმდგომი და მდომელი იყო, და ქუეყანისა მანათობელი
Line of edition: 19     მზე, და სარგებლიანი ღრუბელი, და მოსვენების მომცემელი
Line of edition: 20     ქარი და მყარი კლდე მის სადაროდ არ მიიჩნივა.
Line of edition: 21        ჴელმწიფემ ჰკითხა, როგორ გასმიაო?



Line of edition: 22  
ვეზირმა თქუა არაკი      Page of alt.ed.: C_330 

Line of edition: 23  
[ქალად ქცეული თაგვი]


Line of edition: 24        უთქუამსთ, ერთი მარტომყოფი, სასწაულთა მოქმედი, რუს
Line of edition: 25     პირსა ჯდა. მოთმინებისა წყლითა ქუეყნიერისა საქმეთა და
Line of edition: 26     შფოთისაგან ჴელი დაებანა. ერთმა მოფრენალმა მაღრანმა გარდმოვლო,
Line of edition: 27     და ნიკარტისაგან ერთი თაგვის ღლაპი გავარდა და
Line of edition: 28     მარტომყოფისა წინაშე მიწასა დაეცა. მარტომყოფელსა შეებრალა,
Line of edition: 29     / აიყუანა და მისსა სენაკად მიიყუანა და მალატონში      Page of alt.ed.: D_318 
Line of edition: 30     წაიხვივა. მერმე საგონებელთა ჩავარდა და თქუა: ამან არამც
Line of edition: 31     მოსახლეთა ვისმე რამ აწყინოს და მათ ზიანი რამე ეცესო?!
Line of edition: 32     ღ(მერ)თსა ევედრა, რათა ქალად შეიცუალოსო, და მარტომყოფის
Page of edition: 638   Line of edition: 1     ლოცვა ღ(მრ)თის შეწევნის სასწაულს მიხვდა, და ძლიერმა
Line of edition: 2     მუშამ იგი შვენიერ ქალად შექმნა: სახეშუენიერი, ტანადობაგაწყობილი,
Line of edition: 3     პირნათელი, თმახუჭუჭი, ესრე ტურფა, რომემზე
Line of edition: 4     მისის პირის შურისა ცეცხლსა მთვარისა კალოსა ადუღებდა,
Line of edition: 5     მისი მუშკებრ სუნნელი თმანი შავს კუამლსა ღამის გულისაგან
Line of edition: 6     ამოაცლიდა. თქუა:



Line of edition: 7  
ლექსი


Line of edition: 8        სარო თავს იქებს ტანადად, ზროთა ესე სჯობს, უწყია,
Line of edition: 9        მთუარე იქადის ნათელსა, ამას შობითგან უწყია.164*


Line of edition: 10        მარტომყოფმა რა გასინჯა ერთი რამ გუამი, ნათლისაგან
Line of edition: 11     შეგუამებული. ერთსა ვისმე მზარდულსა შევედრა, რომე შვილისაებრ
Line of edition: 12     სათუთად უფუფუნებდეს. და მზარდული მისსა ბრძანებასა
Line of edition: 13     დაემორჩილა და მისი სიტყუა აღასრულა -- ქალი იგი
Line of edition: 14     დიდის პატივითა და ნებიერობით აღზარდა. რა ქალი დროს
Line of edition: 15     მოვიდა, მარტომყოფმა უთხრა:
Line of edition: 16        -- ჰე, საყუარელო სულო! შენი გუამი და პატიოსანი ბუნება
Line of edition: 17     რომე უმსგავსოდ განირყუნას, ესე არა წესია. მე საქმე ესე
Line of edition: 18     ნებასა / შენსა ზედა დამიცს, რომელიც შენს საქრმოდ გინდოდეს,      Page of alt.ed.: T_438 
Line of edition: 19     მითხარ, -- კაცთაგანი, თუ რომელიც დაბადებულთაგანი,
Line of edition: 20     დიდი თუ მცირე, მას მიგცემო.
Line of edition: 21        მან ქალმა უთხრა:
Line of edition: 22        -- მე ესეთი ქმარი მინდა: ძლიერი და შემძლებელი, რომე
Line of edition: 23     ყოვლისა ძლიერისა უძლიერესი იყოს და სიდიდის სივრცე
Line of edition: 24     მაღალთა ხარისხთა აღყვანებული ჰქონდეს!
Line of edition: 25        მარტომყოფმა უთხრა:
Line of edition: 26        -- მაგას რომელსა იტყვი, გავს, მზე არისო!
Line of edition: 27        ქალმა ჰკადრა:
Line of edition: 28        -- მართალს ბრძანებო. ეგრე მგონია, მას მძლე და მრე არავინ
Line of edition: 29     ჰყვესო, და რაცა ცასა ქუეშეა, ყოველთა მეტობს და მას
Line of edition: 30     მიმეცო. თქუა:



Line of edition: 31  
შაირი      Page of alt.ed.: A_211 


Line of edition: 32        რა დილის დარი მზისაგან დაშუენდა შესამკობელად,
Line of edition: 33        დისკოთ გამოჰჴდა ნათელი ავთა და კარგთა მცნობელად;
Line of edition: 34        ნათლისა კარი გაეღო ღამისა დამამჴობელად,
Line of edition: 35     და   ქუეყანამ მღერა დაიწყო სხვად რასმე შესასწრობელად.


Page of edition: 639  
Line of edition: 1        მეორეს დღეს, რა ცისკრის აღმომაბრწყინვებელი მზე აღმოსავლისა
Line of edition: 2     მანა/თობელად აღმოჰჴდა, მარტომყოფმა მის ამბვისა      Page of alt.ed.: C_331 
Line of edition: 3     სახე წარმოუთხრა და ევედრა ქალისა მის შუენიერისა და
Line of edition: 4     სახეშემკულისა და პირისწყლიანისათჳს, რომე მისსა ბრძანებასა
Line of edition: 5     ქუეშე იყოსო, ამა მიზეზისათჳს, რომე მან ძლიერი და
Line of edition: 6     შემძლებელი ქმარი მომიდვაო. მზე ამა სიტყვისა თქმისათჳს
Line of edition: 7     წამოჭეხდა და ესე პასუხი გასცა:
Line of edition: 8        -- თუცა გნებავს შენ, მე ჩემგან უძლიერესსა ვისმე გასწავლიო.
Line of edition: 9     ღრუბელი ესე, რომელი ჩემსა ბრწყინვალებასა დაჰფარავს
Line of edition: 10     და ჴმელეთსა ჩემსა სხივსა არა მიაყენებს, იგი უძლიერეს
Line of edition: 11     არისო.



Line of edition: 12  
წყობილი


Line of edition: 13        დიდსა, მაღალსა, ნათელსა მზესა      Page of alt.ed.: D_319 
Line of edition: 14        მცირე ღრუბელი შეუცულის ზნესა!


Line of edition: 15        განშორებული ღრუბელსა თანა მივიდა და იგივე სიტყუა
Line of edition: 16     წარმოუთხრა. ღრუბელსა სირცხვილის ოფლმა დაასხა და
Line of edition: 17     ეგრე უთხრა:
Line of edition: 18        -- ჩემს შინა რაჲ ძალი და სიმჴნე გინახავს, ქარი ჩემგან
Line of edition: 19     არა უძლიერეს არსო?! სადეთაც უნდა, მუნით წარმიტაცებსო!
Line of edition: 20     განშორებულმა რა ეს მოისმინა, ქართან მივიდა და იგივე
Line of edition: 21     ამბავი უთხრა. ქარი შეკდემისაგან დაყუდნა და უთხრა.
Line of edition: 22        -- მე რა ძალი და ძლიერება და სიდიდეშემატყევ?! ძლიერი
Line of edition: 23     / იგი კლდეა, მას სიმტკიცისა ფერჴი დამყარებისა კალთათა      Page of alt.ed.: T_439 
Line of edition: 24     წაუგრაგნია და ვარსკულავღერძებრივ მისსა ადგილსა უძრავად
Line of edition: 25     დგასო; და ესოდენ ძლიერ ვეკუეთები, როგორადაც
Line of edition: 26     ჩურჩნა შობითგან ყრუსა, ეგრე არა ესმის, და ჯინჭველი ანუ
Line of edition: 27     ქინქლა კოხსა ქუასა შეაჯდეს და არა სცნასო.



Line of edition: 28  
შეწყობილი


Line of edition: 29        ქარი თუ ღრუბელს ატარებს,
Line of edition: 30        კლდე ქარსა გაიმხატვარებს!165*


Line of edition: 31        მარტომყოფი კლდესა თანა მივიდა და თჳსისა ამბვისა მატიანე
Line of edition: 32     წაუკითხა. კლდემ სიტყუა გამოსცა და უთხრა:
Line of edition: 33        -- ჱე მარტომყოფო! მე ძლიერებითა და ძალითა თაგვი
Line of edition: 34     გარდამემატების, რომე ჩემი საფუძველი და შიგნით გარემდე
Page of edition: 640   Line of edition: 1     მას დაუჴვრელავს, და ჩემსა გულთა შინა სამყოფი დაუცს, და
Line of edition: 2     მკერდი ჩემი კბილითა გამოუღრღნია და სრულიად დაულეწია,
Line of edition: 3     და ვერას ღონით მას ვერა გარდავრჩომივარ.
Line of edition: 4        მაშინ მას განშორებულსა მან ქალმა უთხრა:
Line of edition: 5        -- მართალსა იტყჳს, მაგას ჰფერობს ჩემი ქრმობა და მაგას
Line of edition: 6     მიმეცო!
Line of edition: 7        მან მარტომყოფმა მას თაგვსა უთხრა, და რადგან იგიცა
Line of edition: 8     მისის თესლისაგან იყო, მასცა მისი ნდომა შეუვიდა. ეგრე
Line of edition: 9     უპასუხა:
Line of edition: 10        -- დიდი ხანია მეცა ერთი ვინმე გულის გამამხიარულებელი
Line of edition: 11     და სულის გამწყობი <მინდა> მყვეს ვინმეო, მაგრამ
Line of edition: 12     ჴამს ჩემის გუარისაგანი იყოსო.
Line of edition: 13        მან ქალმა თქუა:
Line of edition: 14        -- ამის უკეთესი რა მომიჴდება, მარტომყოფი ღ(მერ)თსა      Page of alt.ed.: C_332 
Line of edition: 15     ევედროს და მე ეგრევ თაგუად შემცვალოსო, და შენთან ლხინი
Line of edition: 16     მქონდეს და ერთმანეთს ვეხვეოდეთო!
Line of edition: 17        რა განშორებულმა მათ ორთავე ნება სწორად შეიგნა, სალოცავად
Line of edition: 18     ჴელი აიპყრა, მის ქალის აგრევე თაგუად შეცვლასა
Line of edition: 19     ევედრა, და რა ქალი სრულიად თაგვი იქმნა, ერთმანერთს შერთო
Line of edition: 20     და თქუა:



Line of edition: 21  
შაირი


Line of edition: 22        ჱე, სულო! ყოვლი ბუნება გუართავენ მიიზიდიან,
Line of edition: 23        სადიდამს არის იგ უნდათ.. მისავე თანა მიდიან.
Line of edition: 24        ჴორცი მიწით გუაქუს, მიიქცეს და მასთანავე სთვლიდიან,
Line of edition: 25     და   მუნ მომკად უძეს სამვალი, რასაცა აქ სთესვიდიან!



Line of edition: 26  
*
Line of edition: 27  
* *


Line of edition: 28        ამა არაკისა სარგებელი ეს არის: რაც ვინმე რომლისაცა
Line of edition: 29     ბუნებისაგანი იყოს, და იგი მრავლის ჭირითა და შრომით
Line of edition: 30     სხვად რადმე / შეცვლად მოინებონ, ბოლოდ / იმავე წესსა და      Page of alt.ed.: T_440 
Line of edition: 31     რიგზედ მივა. რიტორთა და ბრძენთა ეს იგავი ლექსთ დარგთა      Page of alt.ed.: D_320 
Line of edition: 32     შინა მოუყუანიათ და ეს დაფარული სათქმელი ტკბილად ნიშნებით
Line of edition: 33     წარმოუთქუამთო.



Line of edition: 34  
ჩახრუხაული


Line of edition: 35        ხე ხილიანი, ფესვ-ძირიანი, მწარე, ხენეში, ველთა მდგომელი      Page of alt.ed.: A_212 
Line of edition: 36        დარგო სამოთხედ, ბარო სამ-ოთხედ, შესხლა, შესწუართო, იყო მზომელი,
Line of edition: 37        რწყვიდე თაფლ-სმითა, ვერ შესაძლითა კეთილობისა მისის მდომელი, --
Line of edition: 38     და   ხენეშს ნაყოფსა, პირთა დამყოფსა, მასვე მოგიძღვნის, იყო რომელი!


Page of edition: 641  
Line of edition: 1        ერთი სხუაცა იგავიანი სიტყუა მოუყუანიათ ამას ზედა.
Line of edition: 2     თქუა:



Line of edition: 3  
მრჩობლედი


Line of edition: 4        მაღრანის კუერცხი ყომრალი, ცუდი და მოუწონარი,
Line of edition: 5        ფარშავანგს ჩეკად დაუდვა, მოუდვა დასაღონარი,
Line of edition: 6        ჩეკაში წყალსა ასმევდე, სამოთხის მას მდინარესა,
Line of edition: 7        ფეტვისა ნაცვლად ხურმასა უყრიდე, ტკბილ მცენარესა,
Line of edition: 8        უკუდავი სული ჩაბერო, შემზადო ესრე კეთილი,
Line of edition: 9        ბუდე დაუდგა ოქროსა, არ ფიჩხი წამოკვეთილი, --
Line of edition: 10        ყვავისა კუერცხი ყვავსა შობს -- ეს სრულად განაცხადია,
Line of edition: 11        ფარშამაგს ცუდად დააშრობ, განაღა მითქუამს კულა დია!


Line of edition: 12        ბუთ ჴელმწიფემა მისის უბადოს ქცევითა არ სწავლა არარა
Line of edition: 13     დაუჯერა, და დასარწმუნებელის ყურით არა უსმინა და მის
Line of edition: 14     ვეზირის სიტყუა შურად ჩამოართუა, და გასასინჯავი საქმე არ
Line of edition: 15     დაიჭირა. და მაღრანი დღე-ყოელ მისის გულის გასაწყოს იგავებსა
Line of edition: 16     და ღამ-ღამედ უცხოს არაკებს ეუბნებოდა და საკვირველის
Line of edition: 17     ხუმრობაებით მოალხენდა, და ამით გულითადი შინაური
Line of edition: 18     შეიქნა და ყოვლისა ხუაშიადისა სანდო გაჴდა. ანაზდეულად
Line of edition: 19     დრო დაიცა და მაღრანებისაკენ გარდაფრინდა. და რა მაღრანის
Line of edition: 20     ჴელმწიფემ ნახა, სიხარულით ფრთა ფრთასა შემოჰკრა
Line of edition: 21     და თქუა:



Line of edition: 22  
შაირი


Line of edition: 23        ჰე, გულო ჩემო, წასულო, ერთხანად მოშორვებულო,
Line of edition: 24        გულის საწადლის მომღებო, ადრე მოიმედებულო!
Line of edition: 25        სულის უტკბოსო ძმობილო, მტერთათჳს ცეცხლო ღებულო,
Line of edition: 26     და   ვაშა, რა გნახე მოსული, ჰე სულო ჩემო, დებულო!166*


Line of edition: 27        მერმე ფირუზ ჴელმწიფემ მოუწოდა და ჰკითხა:
Line of edition: 28        -- ეჰა, ქარშონავ! რაჲ ისაქმეო?
Line of edition: 29        მან მოახსენა:
Line of edition: 30        -- ჴელმწიფის სვემა სძლია, და რაცა მწადდა, მას ვეწიეო
Line of edition: 31     და ჩემი საცადი ყოველივე ვჰყავ, და ამა საქმესა ზედა დაემზადენით:
Line of edition: 32     შურისძიების ჟამი არის და მტერთა გულმესისხლობის
Line of edition: 33     ნახვის დროაო!
Line of edition: 34        ჴელმწიფემ უბრძანა:
Line of edition: 35        -- სამჯობინაროს საქმე სრულად გამოგვიცხადე შენის კეთილის
Line of edition: 36     პირითა, რომე მისისა გზითა ზღვის მსგავსი ლაშქარი
Line of edition: 37     რიგიან მოვიჴმაროთო!
Page of edition: 642   Line of edition: 1        ქარშონამ მოახსენა:
Line of edition: 2        -- ერთს კლდესა შინა დიდი ქუაბია, და ბუები დღისით მუნ
Line of edition: 3     შეკრბებიან, და მის ახლოს მრავალი ჴმელი კაჭაჭი იპოება.
Line of edition: 4     და ჴელმწიფემ მაღნართა უბრძანოს, ყოველმან კაჭაჭი ქუაბისა
Line of edition: 5     კართა მიზიდონ და დაახორაონ. მუნ ახლო ცხუართა ფარეხი
Line of edition: 6     არის, და იქიდამ მე ცეცხლსა მოვიღებ და მას შეუკიდებ, და
Line of edition: 7     მაღრანთა ფრთითა ბერვა იწყონ. რა ცეცხლი გაძლიერდება
Line of edition: 8     რომელიც ბუ გარე გამოვა -- დაიწვის, და რომელიცა შინ დარჩების,
Line of edition: 9     კუამლის ბოლი დაარჩობსო.
Line of edition: 10        ჴელმწიფესა რჩევა ესე მოეწონა და ამა გაზრახვასა შეუდგან
Line of edition: 11     და ყოველი ბუები ესრე დაწვეს. მათ მაღრანთა დიდი გამარჯვება
Line of edition: 12     და სიხარული მიეცათ, და მოყუარეთა ვითა ეწადა
Line of edition: 13     ეგრე შემოიქცენ. ერთმანეთს ხიხარულითა მიულოცვიდენ და
Line of edition: 14     ქებასა შეასხმიდენ ესოდენ, მათი ჴმა ცათა გაიწეოდა. თქუეს:



Line of edition: 15  
შაირი


Line of edition: 16        ბოლოდ აგრევე მოგუეცა მამული სამკვიდრებელად,
Line of edition: 17        თუცა აქამდის ვიყუენით ცრემლითა სხუაგან მრებელად!
Line of edition: 18        ჟამად სვე გამოგვიბრუნდა, ბედი აუარებელად,
Line of edition: 19     და   რაც ავი ვნახეთ, გველხინა, აღარ ვართ საარებელად!


Line of edition: 20        ჴელმწიფე და მისი ლაშქარი ქარშონას საქებურს ცოდნასა
Line of edition: 21     და მოსაწონს ჭკუას დაემორჩილნენ, და მისს დიდებასა, პატივსა
Line of edition: 22     და ამაღლებასა ცდილობდენ, და მისი ქება ყოველგან გათქვეს
Line of edition: 23     და გულით ლოცვიდიან, და იგი ჴელმწიფის სვებედნიერობასა
Line of edition: 24     აქებდა და ლოცევდა, და ყოველთავე მათ მათის წესით პატივსა
Line of edition: 25     სდებდა. მაშინ ჴელმწიფემ უბრძანა:
Line of edition: 26        -- შენი თათბირითა და რჩევის სიკეთითა მტერთა ვსძლეთ
Line of edition: 27     და მოვსწყვიდენით, და მოყუარენი სახელითა და სიხარულით
Line of edition: 28     ავავსენითო, -- უცხო რამ ნიშატი და ბედი გქონიაო!
Line of edition: 29        ქარშონამ მოახსენა:
Line of edition: 30        -- ყოველივე თქუენმა სვესვიანობამა ქნა და თქუენმა სიმართლემანო!
Line of edition: 31     მე ამ გამარჯუებისა ნიშანი მასვე დღესა ცხადად
Line of edition: 32     ვიხილე, რა მათ უწყალოთა და უგვანთა ესეთი ჩუენი აწყუედა
Line of edition: 33     მას ჟამსა მოაწიეს ამ ჩუენს გუარსა ზედა, და ესოდენი უსამართლო
Line of edition: 34     გლეხთა ზედა მოიღეს და ჩუენი სამკვიდრებელი
Line of edition: 35     ქუეყანა თჳსად მოინებესო. მოახსენა:



Line of edition: 36  
ჩახრუხაული


Line of edition: 37        თუალსისხლისფერმან, ვნების საფერმან, შენს თემსა სისხლი დასთხია ძნელად,
Line of edition: 38        პირი გუნებრივ, არა გუნებრივ, გაყვითლებია,167* დღე ვქმნა ბნელად.


Page of edition: 643  
Line of edition: 1        მეორედ ჴელმწიფემან ჰკითხა:
Line of edition: 2        -- ესოდენთა ჟამთა ბუთა თანა ყოფა და ალერსი ვით მოითმინე,
Line of edition: 3     ანუ, იგინი ბუნებით მტერნი არიან, ვითა გაუერთდი? ესე
Line of edition: 4     ვიცი, გულსწორი კაცი მრუდსა და მოჩხუბართა თანა ლხინსა
Line of edition: 5     ვერ შეაწყობს და მოწყალე და უწყალო ბუნებით ვერ მოთავსდებიან.
Line of edition: 6     თქმულა: გველთა თანა ცხოვრება სჯობია მეშფოთესა
Line of edition: 7     და ავის მოყუასისთანა ყოფასაო. უბრძანა:



Line of edition: 8  
შაირი


Line of edition: 9        გულსა გაყრისა სიმწარე თუ არსად გამოუცდია.
Line of edition: 10        მრავალ ნაკოდსა სხეულსა ნატრით სიკუდილი უცდია!
Line of edition: 11        სხუათა ნარაჯის ჭამანი გემწაროს, თუ გაბუცდია,
Line of edition: 12     და   სჯობს შენსა მხალსა დასჯერდე, შენ ძმათა გაუხუცდია!


Line of edition: 13        ქარშონამ მოახსენა:
Line of edition: 14        -- ეგე ეგრეთ არს, რასაცა ჴელმწიფე ბრძანებს სული კაცისა
Line of edition: 15     ეგრე არას ჭირსა არ შეუწუხდება, რომე უგვაროსა და
Line of edition: 16     უმსგზავსოსა თანა ლხინსა საძაგლად მიიჩნევს, და უგვანისა
Line of edition: 17     თანა ყოფა ჯოჯოხეთში ყოფას ჰგავს. მაგრამე ჭკვიანნი თჳსის
Line of edition: 18     საყუარლის გულისა და მისისს სამჯობინაროს წადილისათჳს
Line of edition: 19     ჭირთა არ დარიდებენ, არცა შეწუხებას და მოწყენასა შეუდრკებიან,
Line of edition: 20     და სრულითა სიხარულითა თავს იდებენ და მიეჭილტვიან.
Line of edition: 21     მეცნიერების უფალი ყოველსა უპატიურობასა, ურვასა
Line of edition: 22     და ნავღელსა ზედა აჩქარების მორევსა შიგა არ ჩაიჭრების
Line of edition: 23     ამისთვის, რომე მისი ბოლო გამარჯვებისა და წარმართების
Line of edition: 24     ახლორე აქუს. არა საუნჯე დაუშრომელად არ იპოების და
Line of edition: 25     არასდროს ვარდი ეკლის უჩხვლეტად არ მოიკრიფებისო. თქუა:



Line of edition: 26  
ლექსი


Line of edition: 27        ვინ დაშურა, მანვე მოიგო უნჯი ორსავე სოფელსა.      Page of alt.ed.: D_322 
Line of edition: 28        ზარმაცმა ვერა შეკრიბნა სარგებლად თჳს საყოფელსა! /      Page of alt.ed.: T_443 


Line of edition: 29        ჴელმწიფემ უბრძანა:
Line of edition: 30        -- ბუთ ცოდნისა და მეცნიერებისა ერთი რამ ამბავი
Line of edition: 31     გვიამბეო.
Line of edition: 32        მან მოახსენა:
Line of edition: 33        -- მათში სიბრძნე და ჭკუა ვერარა ვნახე მის მეტსა თანა
Line of edition: 34     რომელი ჩემსა სიკუდილსა არჩევდაო, და სხუანი მისა რჩევასა
Line of edition: 35     ალხად ხედვიდეს, და მისსა წვრთასა ყური არა მიუპყრეს! ესოდენსა
Page of edition: 644   Line of edition: 1     გულისხმასა ვერ მივიდნენ. მე მათში უცხო ვინმე
Line of edition: 2     მიველ, ჩემსა თემსა და მოყვარეთა თანა გამოჩენილი და ცოდნითა
Line of edition: 3     სახელგანთქმული, -- ამას ვერა მიჰჴვდენ, არამც ამან ერთი
Line of edition: 4     რამ ჴერჴი მოიგონოს და დრო დაიცესო; და ვერცა ესოდენ
Line of edition: 5     მათთა ჭკუათა დაეკვირნენ, მათისა მწვრთელისა სიტყუა
Line of edition: 6     დაეჯერებინათ და ჩემთჳს დაეფარათ. მაგრამე თჳთვე ნახეს
Line of edition: 7     რაცა დაემართოსო! თქმულა, ჴელმწიფეთა თჳსთა ხვაშიადთა
Line of edition: 8     და საიდუმლოთა ზედა დიდი გაკრძალვა უჴამსო. მიუნდობელი
Line of edition: 9     მოყუარე მტრისაგან უფრორე სარიდალიაო. თქუა:



Line of edition: 10  
შაირი


Line of edition: 11        მოყუარე მიუნდობელსა ნუ მიენდობი სასოთა,
Line of edition: 12        მით რომე გაგცემს უნებლივ საქმითა დასანახოთა.
Line of edition: 13        მტერი გმონებდეს, ნუ ეტყვი იგავით ერთის ასოთა,
Line of edition: 14        ორთავე გიჴამს გაკრძალვა, ხასთა და მათ უხასოთა!


Line of edition: 15        ჴელმწიფემ უბრძანა:
Line of edition: 16        -- მე ესრე მგონია, ესოდენმა უდიერობამა მოუვლინათ
Line of edition: 17     ბუთა ესეთი სიკუდილიო.
Line of edition: 18        ქარშონამ მოახსენა:
Line of edition: 19        -- ეგრეთ არს, რომელიცა ჴელმწიფე უსამართლოს სახესა
Line of edition: 20     დასდებს, მისის ბედსვიანობის საძირკუელი ადრე დაირღვევისო.
Line of edition: 21     ჴელმწიფობის სიმტკიცე უსამართლობითა და უდიერობით
Line of edition: 22     არ დაემყარებისო. თქუა:



Line of edition: 23  
შაირი


Line of edition: 24        გულბოროტს კაცსა ერიდე, ნუ გავლი მისსა არესა,
Line of edition: 25        სიკუდილს მოიმკის უწყალო, სახლსა აივსებს კარესა,
Line of edition: 26        მეფეთმეფე თუ ავსა იქს, მას ვინმცა მიეკარესა?
Line of edition: 27     და   უთუოდ თავსა მოითხრის, სულს უზამს არ საკმარესა!


Line of edition: 28        თქმულა, რომელმანცა ოთხი საქმე ქნას, ოთხთა მოსალოდებელთა
Line of edition: 29     უნდა ელოდოსო: უსამათლობისა მოქმედი -- დაჯერებით
Line of edition: 30     თჳსს სიკუდილსა; დიაცთ მოყვარე** -- მისსა შერცხუენასა;
Line of edition: 31     მრავლის მჭამელი -- ზედასა-ზედა დასნეულებასა; და უმეცრისა
Line of edition: 32     და ავმრჩეველისა კაცისა ამყოლი -- თემის მოოჴრებასა.
Line of edition: 33        ესეცა ბრძენთა სირათა დაუდებიათ: ექუსმა რიგმან კაცმან
Page of edition: 645   Line of edition: 1     თუცა მათ ექვსი იგი საქმე არ მოიკუეთა, მისის მოსავლის
Line of edition: 2     იმედი ჴამს გარდაიწყვიდოსო: პირველად, მეფემან უსამართლომან
Line of edition: 3     და უწყალომან -- თემის აშენებისა და სვებედნიერობისაგან;
Line of edition: 4     მეორედ, ამპარტავანმა კაცმა -- მოღვაწებისა და კეთილის
Line of edition: 5     საქმისაგან; მესამედ, ავისა კაცისა მეგობარმა -- მათგან სიკეთის
Line of edition: 6     ქნისაგან; მეოთხედ, ურცხვმა და ავსაქციელმა კაცმა --
Line of edition: 7     სიმდიდრისა და სიმაღლის ნდომისაგან; მეხუთედ, ავენამ --
Line of edition: 8     კეთილის საქმის მოსვლისაგან; მეექვსედ, ხარბმა -- შეუცოდრობისა
Line of edition: 9     და სვესვიანობის ნდომისაგან, -- ამისთჳს კაცთა თჳსი
Line of edition: 10     ნდომა ჭირთა ჩააგდებს. სადაცა ნდომისა სისრულე კარავსა
Line of edition: 11     აღმართავს, სისწორე და სიმართლე მუნ ვეღარა დადგება. ბუთ
Line of edition: 12     ჴელმწიფესა წადილი და ნდომა მაღრანთა ამოწყუედისა დია
Line of edition: 13     დიდი ჰქონდა, და მათის მოსრვის ნდომამა ესრე რჩევის გზები
Line of edition: 14     დაუკარგა, ტევრისა სივაკესა მოუძლურდა, და რასაცა მთხრებლსა
Line of edition: 15     სხვისათჳს სთხრიდა, მას შინა თჳთან ჩაიჭრა. თქუა:



Line of edition: 16  
შაირი


Line of edition: 17        სხვისა ბოროტის მოქმედი თავსა შესძინებს ავებსა,
Line of edition: 18        შურების, ვერ ხედავს რასა იქს მას, მისსა დანაშავებსა.
Line of edition: 19        ჴნარცვისა მთხრელი სხვისათჳს, რა რომე გაათავებსა,
Line of edition: 20     და   სხუა გარდარჩება, ჩაიგდებს შიდა თავისა თავებსა!


Line of edition: 21        ჴელმწიფემ უბრძანა:
Line of edition: 22        -- კაცმან ესოდენისა იგავიანის საქმისა მადრიელობა ვით
Line of edition: 23     უნდა გარდაიჴადოსო, რადგან შენ ესოდენი მტერთაგან სატანჯველი
Line of edition: 24     თავს იდევ და ქუეყნისა სამჯობინაროსათჳს უამავრი
Line of edition: 25     პატიჟი მოითმინე, და რომელიც გუარნი შენთჳს საზიზღარნი
Line of edition: 26     იყუნეს, მათთანა შეერთებასა და შეთვისებასა დასჯერდი! თუცა
Line of edition: 27     მათ მათისა მრჩეველთა და მწვრთელთათჳს მოესმინათ, შენისა
Line of edition: 28     სულისათუის დიდი საძნელო შეიმზადებოდაო!
Line of edition: 29        ქარშონამ მოახსენა:
Line of edition: 30        -- კაცობისა სიკეთე მას ჰქვიან, რა რომე მან საქმე რამე
Line of edition: 31     მოინებოს, მას საქმესა ძალი მისცეს, და სული და სიცოცხლე
Line of edition: 32     ორივე გაწიროს და ფერჴი სიმჴნისა ასპარეზთა შინა დადგასო.
Line of edition: 33     უთხრა:



Line of edition: 34  
ლექსი


Line of edition: 35        ვის თავგაწირვით მოედანს დაუდგამს ფერჴად ტანია,
Line of edition: 36        ესრეთსა მჴნესა სვე-ბედთა ბურთი-ყე გაუტანია!


Page of edition: 646  
Line of edition: 1        რომელსაცა გულოვანსა საწადლის ბურთი აუტაცია, რომელსა
Line of edition: 2     შინა მისის პატრონის სამჯობინარი სამსახური უნახავს
Line of edition: 3     მასვე მდაბალსა სამსახურს ზედა დამყარებია და მასვე მისდგომია,
Line of edition: 4     რადგან მისი საწადლის მოსავალი მოუსთვლია, რაგუარადაც
Line of edition: 5     ერთმა გუელმა, რა მასში თჳსი სამჯობინარო გაიცადა
Line of edition: 6     ერთისა მყვარისა სამსახურსა დასჯერდაო.
Line of edition: 7        ჴელმწიფემ ჰკითხა, როგორ ყოფილაო?



Line of edition: 8  
ქარშონამ თქუა არაკი

Line of edition: 9  
[ბებერი გველი და მყვარი]


Line of edition: 10        უთქვამთ, სიბერითა და სისუსტით ერთს გუელსა დია ძალი
Line of edition: 11     დაემართა, სრულობით ღონე მოეღო, სიბერით ნადირობა აღარ
Line of edition: 12     შეეძლო, თჳსსა საზრდელსა ვეღარა შოობდა, სიცოცხლე
Line of edition: 13     წასლვას ულამოდა. საგონებელსა ჩავარდა და იტყოდა: -- ვაი
Line of edition: 14     წამიჴდა ჭაბუკობისა ჟამი! ვაი, მომეღო ახალმოზარდობისა
Line of edition: 15     დრო! ნეტავი, თუცა გარე მოიქცეოდეს სიჭაბუკე ჩემი და წარვლილი
Line of edition: 16     დღენი ჩემნი კუალადვე მობრუნებად იყოსო! ამა იმედითა
Line of edition: 17     იყო, და ეგონა წყლისაგან ცეცხლისა აღგზება, და
Line of edition: 18     ცეცხლისაგან -- წყურვილის გარდაგდება, სიხარბის გულის გამო
Line of edition: 19     ინატრიდა: ნეტამცა, სიყრმისა ჟამსა უკუდაება თანა სდევდესო,
Line of edition: 20     და სიბერე ესრე სამწუხარო არ ყოფილაო! თქუა:



Line of edition: 21  
შაირი


Line of edition: 22        ჭაბუკობის დრო წამიჴდა, ის ღონე არ დამრჩომია,
Line of edition: 23        მოყვასთა ლხინი დამვიწყდა, მტერთა შებმისა ომია.
Line of edition: 24        მიხრწნისა ჟამსა ვარგია, თუ ასათუთებს ტომია,
Line of edition: 25     და   წასულს სიზმრადაც ვერ ნახავს, რა ნახო, თუ რაზომია!


Line of edition: 26        გველი გულისხმას მოვიდა: გავლილი აღარ მოიქცეოდა
Line of edition: 27     და დანარჩომისა დღისათჳს მისად გაგების რჩევასა ჴელი მიჰყო
Line of edition: 28     და მას შეექცეოდა და იტყოდა: სიჭაბუკისა ძლიერებისა
Line of edition: 29     ნაცვლად თუცა ცოტაი რამე შეწევნა მიპოვნია, ესევე მირჩევნია,
Line of edition: 30     მისი გაგება გრძელსა დღესა ჴელთა მივათულოო! აწ ახალი
Line of edition: 31     საძირკველი ცოტასა საქმის გარჯაზე უნდა მოვიჭირვო
Line of edition: 32     რომელმაცა დასაჩაგრავმა საქმემა პირი მომცეს, მას დავსჯერდეო
Line of edition: 33     და მისსა სარჩევსა საქმესა ვეცადოო; რომლითაცა სიცოცხლის
Line of edition: 34     პოხიერება და სარჩოს დღის მოსავალი მომხუდების
Line of edition: 35     მას ვეცადოო.

Page of edition: 647  
Line of edition: 1        მასუკან ერთსა წყაროსა კიდესა მივიდა. მუნ მრავალი
Line of edition: 2     მყუარი ნახა. რა მათი ჴელმწიფე და კრებული გაიცადა, ჭირისუფალსავით
Line of edition: 3     მგლოიარედ მწუხარე მიწათა ზედა დაეგდო.
Line of edition: 4     ერთი მყუარი მივიდა და ჰკითხა:
Line of edition: 5        -- მეტად მოწყენილსა გავხარ და რაჲ მიზეზისათჳს
Line of edition: 6     სჭმუნაო?
Line of edition: 7        გუელმან უთხრა:
Line of edition: 8        -- ჩემებრივ გულნაღვლიანი არასადა ვინ იპოებაო ამისთჳს
Line of edition: 9     რომე ჩემი სარჩოს და სიცოცხლის სიმრთელე მყუარი იყო
Line of edition: 10     რომე მას მოვინადირებდიო, და გუშინ ერთი მოსავალი მომივიდა.
Line of edition: 11     რომე მათი ნადირობა ცოდვად შემექნა. აწ თუცა მათგანი
Line of edition: 12     ერთი შევიპყარ, ანუ მოვკალ და შევჭამე, ჩემგან აღარ
Line of edition: 13     იქნებისო.
Line of edition: 14        მყუარი წავიდა და თჳსსა ჴელმწიფესა აუწყა. მას საქმე ესე
Line of edition: 15     დიდად გაუკვირდა, და გუელსა მასთანა მივიდა და ჰკითხა:
Line of edition: 16        -- ესე რომლისა მიზეზისათჳს მოგსვლია, რომე ესეთი განსაცდელი
Line of edition: 17     თავსა დაგცემიაო?
Line of edition: 18        გუელმა თქუა:



Line of edition: 19  
შაირი


Line of edition: 20        ეს ჭირი თავსა მე უყავ, სხვისგან არ დამმართებია.
Line of edition: 21        ფათერაკისა საქმითა გული ცეცხლითა მნთებია!
Line of edition: 22        სხვას ვის ვაბრალო სვეკრულმან? ბედი არ წარმმართებია.
Line of edition: 23     და   დღესითგან ჩემი სიცოცხლე სიკუდილსა შეერთებია!


Line of edition: 24        ჰე, ჴელმწიფეო! სიხარბემა და ნდომამა გამოუჴსნელსა მახესა
Line of edition: 25     შიგა გამაბა. მაშფოთებელმა ანგარებამა ესეთისა ჭირისა
Line of edition: 26     კარი პირისპირ გამიღო. ესრე მომიჴდა: ერთისა მყუარისა
Line of edition: 27     მონადირება მენება, იგი გამექცა და ერთისა მწირისა სახლსა
Line of edition: 28     შევიდა. მას მივყევ, სიხარბემ აღარა მომაგონა რა, -- შეველ
Line of edition: 29     მას სახლსა და ბნელი იყო. მის მწირისა შვილსა ეძინა, მისსა
Line of edition: 30     ფერჴისა თითთა მოვხვდი: მე მყუარი იგი მეგონა, ნდომის
Line of edition: 31     გარდამატებითა მას უკბინე და წამსა შინა მოკუდა. გამოვიქეც
Line of edition: 32     უკან გამომიდგენ, ვეღარ მომეწივნენ. მწირი მწყევლიდა და
Line of edition: 33     მიმაღვა: ღ(მერ)თმ(ა)ნ მყუართა ცხენად შეგქნასო და უპატიოდ და
Line of edition: 34     სასირცხოდ გატაროსო, და დღეთა შენთა მათი ნადირობა ვეღარ
Line of edition: 35     შეიძლო და ვერცაღა მათის ჭამით გასძღეო, რაცა მათმა
Line of edition: 36     ჴელმწიფემან სამადლოდ არ გიბოძოსო! აწე ამა სიმჭიდროვისათჳს
Line of edition: 37     აქა მოსრულვარ, რომე თქუენ ჩემზე შემჯდებოდეთ,
Line of edition: 38     რადგან ესე მომიჴდა, ზენარით მოსულსა საქმესა თავს
Line of edition: 39     ვიდებთ. უთხრა:



Page of edition: 648  
Line of edition: 1  
ტაეპი


Line of edition: 2        სამონოდ ქედსა წავიწვდი, ჭირსა თავს ვიდებ თმენითა!


Line of edition: 3        მყუართ ჴელმწიფესა დია მოეწონა და ესე საქმე ამოსა ხარისხად
Line of edition: 4     მიიჩნივა. დღე-ყოელ მას გუელსა აღჯდებოდა. ესრე
Line of edition: 5     შეეწყო, თჳსა ნათესავთა თანა ასადგურებდა. რა ხანი ესრე
Line of edition: 6     წარვლო, მერმე გუელმა ჴელმწიფეს მოახსენა:
Line of edition: 7        -- თქუენიმცა სვე მრავალჟამიერ იყოს! მე შიმშილისაგან
Line of edition: 8     ღონე მომღებია, და არარა მაქუს, მისის ჭამით ვიცოცხლოო
Line of edition: 9     და თქუენი სამსახური ვათავოო!
Line of edition: 10        ჴელმწიფემ დილას და საღამოდ ორი მყუარი საზდოდ გაუჩინა.
Line of edition: 11     გუელი ამა საზრდელსა დასჯერდა, და რადგან სარგებელსა
Line of edition: 12     ჰგულობდა, მის უკადრისად ყოფასა არა იურვოდაო. თქუა:



Line of edition: 13  
შაირი


Line of edition: 14        საძაგელს რასმე თუ მიხუდე სირცხვილის მოსაწევარსა,
Line of edition: 15        გაჭირებულმან თავს იდევ, ჰკოცნიდე მას საწყევარსა.
Line of edition: 16        ყოლე რომ გეუკადრისოს, ურვას მოგცემდეს მდღევარსა,
Line of edition: 17     და   ჟამად ნუ შეუწუხდები, ბედს მიჰყევ შენსა მდევარსა!


Line of edition: 18        ესე არაკი ამისთჳს მოვიყუანე: თუცა მე დიდსა ჭირსა შინა
Line of edition: 19     მყოფი მოვითმენდი, ამად ვსძლებდი, მტრის სიკუდილსა და
Line of edition: 20     მოყურის სამჯობინარსა ვიმედობდი და ეგოდენსა ზრუნვასა
Line of edition: 21     გულთა არ შევაპყრობდი. ესე დაიჯერე, მტერსა სიმდაბლითა
Line of edition: 22     და გაწყობითა უადრეს გააცუდებს კაცი, ვირემ ბრძოლითა და
Line of edition: 23     ავენაობითაო, რაგუარადაც, რა ერთსა ნედლსა ხესა ცეცხლი
Line of edition: 24     აღედვას, მას მოსწვავს, რაცა მიწასა ზედა ჩანან, მაგრამე
Line of edition: 25     წყალი მისის სიტკბოთი და გემრიელობით, -- რაგინდ დიდი და
Line of edition: 26     მაღალი ხე იყოს დამყარებით მდგომი, -- ესრე ძირითურთ მოგლეჯს,
Line of edition: 27     ფესვიცა აღარ დარჩესო! თქუა:



Line of edition: 28  
ლექსი


Line of edition: 29        დამდაბლდი, ამით იკკურნოს ყოვლისა გზითა ვნებული:
Line of edition: 30        სიმდაბლით გაადვილდების საქმენი გაძნელებული!


Line of edition: 31        ამისთჳს უთქვამსთ: რჩევა და განზრახვა სიმჴნესა სჯობიაო.
Line of edition: 32     კაცსა გულოანსა და მჴნესა ომსა შინა ათისა კაცისა პირისპირი
Line of edition: 33     ძალუცს, თუცა მეტი ვსთქუა -- ოცისა, და ყოლე გარდაემატოს
Page of edition: 649   Line of edition: 1     -- ასისა კაცისა მრეობაცა ვსთქუათ, და ათასისა
Line of edition: 2     უმრავლესი არა იქნებისო. მაგრამე მცოდინარე და მეცნიერი
Line of edition: 3     კაცი ერთისა მოგონებითა ერთისა თემისა გმირთა და ბუმბერაზთა
Line of edition: 4     რაზმთა გახტეხს და აშენებულს ქუეყანას ერთმანეთს შეახეთქსო.
Line of edition: 5     თქუა:



Line of edition: 6  
შაირი


Line of edition: 7        ერთის კაცისა გონება თემსა დაიპყრობს კიდითა,
Line of edition: 8        რომელი მძლავრთა ლაშქართა არა შეუდრკეს რიდითა;
Line of edition: 9        ერთი მახვილი ერთს მოჰკლავს, რა სული ჴორცთა ჰყრიდითა,
Line of edition: 10        ენა ჴმელს დაიმორჩილებს, ნავთა ზღუად ჩაიყრიდითა!


Line of edition: 11        ჴელმწიფემ უბრძანა:
Line of edition: 12        -- გასაკვირვალი გამარჯვება მოგეცა მტერთა ზედა და
Line of edition: 13     უსწორო ფრთენი მჴართა შენთა მოეხსნესო.
Line of edition: 14        ქარშონამ მოახსენა:
Line of edition: 15        -- ამა საქმისა სისრულე, არათუ ჩემსა რჩევისა სიმტკიცესა
Line of edition: 16     და განზრახვისა სიკეთესა მოუღია, ჴელმწიფისა სვებედნიერობითა
Line of edition: 17     მოიწია, რომე ამა საქმისა გაგებასა ზედა ჴელი მან
Line of edition: 18     მომიმართაო. თქმულა, თუცა კრებულთა დასნი რა ერთად საქმესა
Line of edition: 19     რასმე ზედა მონებებისა ფერჴთა დასდგმენ, უეჭველად
Line of edition: 20     თჳსსა საწადელსა მიხვდებიან და მოწყალებისა უმეტეს იამებიან.
Line of edition: 21     არათუ ბუნებით მოწყალება ამას ჰქვიან, რომე პატრონისა
Line of edition: 22     საქმე წინ წაიყუანოს და ესეთსა საქმეში ერთსული იყოს!
Line of edition: 23     რა ერთსა საწადელსა აიღებენ, რომელი სიმჴნესა და ერთგულობასა
Line of edition: 24     მატდეს, და სწორედ შეურყეველად დადგებიან, მათსა
Line of edition: 25     საწადელსა ძლიერსა შეიქმონენ, და თუცა მოყუარენი და შემწენი
Line of edition: 26     მეტნი ჰყუანან, მაშინღა უმრავლესი მეტ-ნაკლებობა
Line of edition: 27     იქნების. მაგრამ ვისცა სვე ჴელისა შეწევნასა მისცემს და
Line of edition: 28     ბედნიერობისა ღონე მიეცემის, მას გამარჯვება მიხვდებისო.
Line of edition: 29     თქუა:



Line of edition: 30  
შაირი


Line of edition: 31        სვე-ბედი და მარმენაო თუცა ვისმე შეუსწორდეს,
Line of edition: 32        საწადელი ადრე მიხუდეს, ერთი ოცჯერ გაუორდეს!
Line of edition: 33        თუ არა აქვს, არ ეგების, აგებული გაუგორდეს,
Line of edition: 34     და   იგი ცდითა ვერ ეწიოს, ზღუა დაუშრეს, გაუგორდეს!


Page of edition: 650  
Line of edition: 1        ჴელმწიფემ უბრძანა:
Line of edition: 2        -- მათ ჩუენგან ესოდენი შეძლება არ ეგონათო. ამას ეჭვდენ,
Line of edition: 3     შურისგება არ შეუძლიათო, ჩუენ დაწუნებულად და უსუსურად
Line of edition: 4     მივაჩნდითო.
Line of edition: 5        ქარშონამ მოახსენა:
Line of edition: 6        -- ოთხი საქმეა, მან სუბუქად არ დაიჭიროს და ძნელად
Line of edition: 7     მიაჩნდეს: პირველად, ცეცხლი მცირე დიდს ზიანს იქს; მეორედ,
Line of edition: 8     ვალი ვახშისა თხოვითა სირცხვილსა შეიძენს, და ერთისა
Line of edition: 9     მწვლილისა და ათასისა -- ორივე სწორეა; მესამე, სნეულება,
Line of edition: 10     რაგინდ მცირე ანთხიოს, დაამჭლობს და დაასუსტებს; მეოთხედ,
Line of edition: 11     მტერი, რაგინდ მდაბალი და უღონო იყოს, ბოლოდ
Line of edition: 12     ავნებს რასმე, ვითარ მასმია, ერთმან ჭავჭავმან, მცირემან და
Line of edition: 13     უსუსურმან, ერდოთა მაბუდარმა ერთსა ძლიერსა გუელსა დიდად
Line of edition: 14     უმტერაო?
Line of edition: 15        ჴელმწიფემ ჰკითხა, როგორ ყოფილაო?



Line of edition: 16  
ქარშონამ თქვა არაკი

Line of edition: 17  
[ჭავჭავი და გველი]


Line of edition: 18        უთქუამთ, ორი ჭავჭავი მჭლენი ერთისა სახლისა ერდოთა
Line of edition: 19     ბუდობდენ, მუნ დასადგურებულიყვნენ და მარცვალთა კენკათა
Line of edition: 20     დასჯერებოდენ და მით თჳსთა დღეთა აღამებდენ. ოდეს ბარტყნი
Line of edition: 21     მოიძეოდენ და, რასაცა მოიპოებდენ, მათ მოართმიდენ.
Line of edition: 22     ერთსა დღესა მამალი ჭავჭავი ერთისა მჴრისაკენ ფრინვიდა
Line of edition: 23     და მუნ მწუხრამდე დაეყოვნა. რა მობრუნდა, ნახა დედალი ჭავჭავი
Line of edition: 24     შეჭირვებული ბუდისა გარემოს ვლიდა და მიმოფრინვიდა
Line of edition: 25     და მოტირალ-მოჩივარი ვაებდა. მამალმა ჰკითხა:
Line of edition: 26        -- ჰე, მშვენიერო რასა მიმოხვალ შეჭმუნებულიო?
Line of edition: 27        მან უპასუხა: უთხრა:



Line of edition: 28  
შაირი


Line of edition: 29        გულს ბრწამლი შემომეხვივა, ქაცვი დამესო ზედა რა,
Line of edition: 30        ამისთჳს ცრემლთა ნაკადმა თუალნი ვერ გაამხედარა.
Line of edition: 31        გულწყლული ვინმე ჭმუნვითა მე ვინღა შემომედარა,
Line of edition: 32     და   სულთქმა ვერ ჰკურნებს ურვასა, ლხენა მაქვს არამედ არა!


Line of edition: 33        ვითა არა ვტიროდე? ერთსა წამსა საზრდელისათჳს მოვეშორე,
Line of edition: 34     რა მოვიქეც, ერთსა საზარელსა გუელსა ჩემი მართუენი
Line of edition: 35     დაეჭამა! მრავალგზის შევტირე და უთხარ:;



Page of edition: 651  
Line of edition: 1  
შაირი


Line of edition: 2        თუცა მძლავრი ხარ ძალითა, უმოწყალეო თჳსითა,
Line of edition: 3        უსუსურს მტერსა ეკრძალე, იყავ შიშითა მისითა:
Line of edition: 4        კუნესით ნასროლი ისარი ადვილ ეცემის დღისათა,
Line of edition: 5     და   არ დააცდინოს საგანსა გულგამწყრალითა, მქისითა. /      Page of alt.ed.: T_450 


Line of edition: 6        არა შემიწყალა და მითხრა:
Line of edition: 7        -- შენი მოზიდული და ნასროლი ჩემსა გულისა სარკესა
Line of edition: 8     ვერარასა ავნებსო!
Line of edition: 9        მე უთხარ:
Line of edition: 10        -- უცილოდ შეგაშინებ, და მე და მაგ მართუეთ მამა შურისგებისა
Line of edition: 11     ზოსტერსა შემოვიტრყამთ, და რაცა ძალგვიცს შენსა
Line of edition: 12     სიკუდილსა ვეცდებითო.
Line of edition: 13        გუელმა გაიცინა და მითხრა:



Line of edition: 14  
ლექსი


Line of edition: 15        ერთს ვისმე ბრძოლა შეეძლოს პირისპირ ხვადის ლომისა,
Line of edition: 16        შენებრივ სუსტსა რა ძალუცს მისი შემართუა ომისა?


Line of edition: 17        რადგან მან არ მიაჯა, ამისთჳს ვჩივი და მოსამართლე ვერ
Line of edition: 18     მიშოვნიაო. თქუა:



Line of edition: 19  
ტაეპი


Line of edition: 20        მაქვს მოუსვენლად ყივილი, არ ვინ მისმინა ჩივილი!


Line of edition: 21        მას უწყალოსა და უსამართლოსა ჩემი შვილები დაუჭამმია
Line of edition: 22     და აწ კართა სახლისა ჩემისათა მიწევსო.
Line of edition: 23        რა მამალმა ჭავჭავმა ესე მოისმინა, სტომაქით სიმწუხარისა
Line of edition: 24     ბოლი ამოედინა და შვილების გაყრის შურის ცეცხლმა მოთმენისა
Line of edition: 25     კალო გარდაუწვა. ნახა, სახლის პატრონსა ბაზმისა
Line of edition: 26     ანთება ენება. რა პატრუქი აანთო ბაზმასა შიგა ჩასადებლად
Line of edition: 27     ჭავჭავი ჩამოფრინდა და ანთებული პატრუქი ჴელთა გამოსტაცა
Line of edition: 28     და თჳსსა ბუდესა ჩააგდო. ბუდეს ცეცხლი მოედვა და სახლის
Line of edition: 29     პატრონი სართულის დაწვისათჳს შეშინდა. ამისთვის რომ
Line of edition: 30     სრულობით აოჴრდებოდა. სწრაფად ერდოსა ავიდა და მის ბუდის
Line of edition: 31     გარეშემო დარღვევა დაიწყო ცეცხლისა დავსებისათუის.
Line of edition: 32     გუელმა რა ცეცხლისა სინათლე ნახა და ზეით დარღვევისა და
Page of edition: 652   Line of edition: 1     კაცთა ჴმიანობა ესმა, მის ამბვის საცნობელად ხვრელით თავი
Line of edition: 2     ამოყო. რა ნახეს, ცული თავსა დაჰკრეს და მოკლეს.



Line of edition: 3  
*
Line of edition: 4  
* *


Line of edition: 5        ამა არაკისა სარგებელი ეს არის: რადგან გუელი თჳსსა
Line of edition: 6     მტერსა არ შეეპოვა და იგი დაწუნებული ჰყუა, ბოლოდ თჳსი
Line of edition: 7     სული შურისგებისა ქუასა შეახეთქა.



Line of edition: 8  
ლექსი


Line of edition: 9        მტერი რაზომცა დაგიმცირდეს, ნაკლები ნახო ცნობითა,
Line of edition: 10        ბრძნად დაიჭირე, იტყოდე: ვერა ვარ იმოდნობითა!


Line of edition: 11        ჴელმწიფემ უბრძანა:
Line of edition: 12        -- მტრის საქმის კამარის დაცემა შენისა კეთილგანზრახვითა
Line of edition: 13     და ერთგულობით იქნაო, და ყოველსა საქმესა შინა შენი
Line of edition: 14     სიტყუა სარწმუნო შემიქნია, რადგან შენით ყოველი სიკეთე
Line of edition: 15     ბედნიერად გამოჩნდა! რომელიცა რჩევისა და საქმის სადავეს
Line of edition: 16     მცოდინარეს მრჩეველსა მიანდობს, არაოდეს უბადობისა ჴელი
Line of edition: 17     სვიანობის კალთასა არ მოსწვდების, და ჟამისა ფერჴით ბედნიერობისა
Line of edition: 18     ასპარეზთა სლვასა დაიწყებსო, რაგვარადაც მე შენის
Line of edition: 19     რჩევით მომიჴდაო. უთხრა:



Line of edition: 20  
ლექსი


Line of edition: 21        რასცა ვიქ, რასცა შევმართებ ამა უცხოსა ბედითა,
Line of edition: 22        უცილოდ ყუალას შევიძლებ შენითა მე იმედითა!


Line of edition: 23        ყოვლისა შენისა სიკეთისა ნამეტნავი სისრულე ეს არის:
Line of edition: 24     ესოდენსა ხანსა მტერისა სახლთა იყოფოდი, ენამან შენმა ესეთი
Line of edition: 25     არა წათქუა რა, მათ აზრი რამე ექნათ, და არცა ესეთი საქმე
Line of edition: 26     მოაჴდინე, რომე ავი ეჭვი რამ შესლოდათ და საგონებელს
Line of edition: 27     ჩაცვივნილიყვნენ!
Line of edition: 28        მან მოახსენა:



Line of edition: 29  
ტაეპი


Line of edition: 30        ბედმა შენმა ქნა სვიანმა, დავლამან თქუენმა გზიანმა!


Line of edition: 31        ყოველი საქმე თქუენის ნიშატისა და ნიშის გამო იქნა
Line of edition: 32     რადგან, რაჲცა ჩვეულება არა ჴელმწიფისა წინაშე არა მქონდა
Page of edition: 653   Line of edition: 1     მის მეტსა არარასა ვიტყოდი, და რაჲცა ცოდნა მქონდა, რიგიანსა
Line of edition: 2     რჩევასა, რომელიც ჩემის მეფისათჳს მომიხსენებია, აგრევე
Line of edition: 3     სამჯობინარსა მას მოვახსენებდი. მადლი შემოქმედსა, რადგან
Line of edition: 4     ჩემს ჴელმწიფეს პატიოსნის რჩევისა და სწორისა და ბრწყინვალეს
Line of edition: 5     თათბირისა, დიდებისა და ზარისსაჴდელისა შიშისა და
Line of edition: 6     გაკრძალვის შემოკრებისა საქმენი მზეებრ უბრწყინავს, და არა
Line of edition: 7     აქვს აჩქარება და მოთმენა შეუწყნარებია; რისხვა მართებულსა
Line of edition: 8     საქმეზედ უპყრია, ყოველი საქმარი დღევანდელი და ხუალისა
Line of edition: 9     თავით ბოლომდის სამჯობინრად იცის, ყველაკასა ბოლოსა
Line of edition: 10     უსინჯავს და არასდროს ჭკუასა არ დააცდენს;ჴელმწიფობისა
Line of edition: 11     ნამუსსა და მეფობის მოურნეობისა რიგსა კეთილად უძღვის!
Line of edition: 12     რომელიცა ეგეთისა ჴელმწიფისა მტერობასა მოინდომებს, მას
Line of edition: 13     სიკუდილი ათასისა თოკისა მობმითა მისკენ მიზიდავს, და სიცოცხლე
Line of edition: 14     ათასის ეჯითა მოშორდებისო. თქუა:



Line of edition: 15  
შაირი


Line of edition: 16        შენს მტერს სიკუდილი მიზიდავს ბამბის საბლითა ჭრელითა,
Line of edition: 17        სულსა მოსტაცებს უფასოდ, საქმითა უვაჭრელითა.
Line of edition: 18        თუ მოინდომოს ბოროტი სიტყვითა სანატრელითა,
Line of edition: 19     და   ადრე ეწიოს სიკუდილი სოფლისა მის სიტრელითა.


Line of edition: 20        ჴელმწიფემ უბრძანა:
Line of edition: 21        -- რასც ხანსა შენ მუნ იყავ, არცა სმა და ჭამა მიამის, და
Line of edition: 22     ვერცა მოსვენებისა ძილი მეღირსაო, და აწ მადლი ღმერთსაო!
Line of edition: 23     თქუა:



Line of edition: 24  
ჩახრუხაული


Line of edition: 25        ბედობისა მზე, სვეობის ამზე,168* მაღლით კეთილად აღმობრწყინდა,
Line of edition: 26        მტერთ დღეთა ჟამი, არ ექნა წამი, აღორძინება ქუე შეუყინდა!


Line of edition: 27        ქარშონამ მოახსენა:
Line of edition: 28        -- ვისცა ერთი გამამწარებელი შეხვდება, ვირემ მას არ
Line of edition: 29     მოშორდება, დღეს ღამისაგან და ბნელს ნათლისაგან ვერ გაარჩევს.
Line of edition: 30     მკურნალნი იტყვიან: -- ვირემ სნეულსა სიმრთელე არ
Line of edition: 31     გამოაჩნდება, საჭმლისა გემოსა ვერა სცნობსო. მეტვირთული
Line of edition: 32     მანობამდე მძიმესა ტვირთსა ზურგით ადგილთა არ დასდებს
Line of edition: 33     მოსვენებას ვერ ეღირსება; აშიკი სადამდე ტრფიალისა სახესა
Line of edition: 34     არ მისწვდების, გულისნებას ვერ ეწევა; მგზავრი ვირემ სადგომსა
Page of edition: 654   Line of edition: 1     არ ჩამოჴდება, გული არ დაუწყნარდება; ჯაბანი ომშია
Line of edition: 2     ვირემ მტრისა გაქცევასა არ ნახავს, სულისკვეთასა ვერ ამოიღებსო.
Line of edition: 3     თქუა:



Line of edition: 4  
ლექსი


Line of edition: 5        რა ვიცი ვინმე მტერთაგან გათავისუფლდეს გონითა,
Line of edition: 6        გულმხიარულმან სადავე ცხენსა მიანდოს ღონითა.


Line of edition: 7        ჴელმწიფემ უბრძანა:
Line of edition: 8        -- მათის ჴელმწიფის პირისწყალი და საქციელი ნადიმსა და
Line of edition: 9     ომსა შინა ვითა ნახეო?
Line of edition: 10        მან მოახსენა:
Line of edition: 11        -- მისისა საქმისა საფუძველი -- ამპარტავნება, და ბოროტი
Line of edition: 12     ქცევა, და თავ-ტანისა განსვენება, და მცონარება და თჳსის
Line of edition: 13     ნებისა მიდევნება: არცა საგონებელი სიკეთის მიღებისა
Line of edition: 14     არცა მართალი რჩევა, რომე დამნაშავესაცა ვერა სცნობდა!
Line of edition: 15     ყოველნი მოსამსახურენი მისის გუარისანი იყუნეს, მის ერთის
Line of edition: 16     კაცისაგან კიდე, რომელი ჩემსა სიკვდილსა არჩევდაო.
Line of edition: 17        ჴელმწიფემ ჰკითხა:
Line of edition: 18        -- მისი ცოდნა და ჭკვისა მიჴდომა ვითარი იყოო?
Line of edition: 19        მან მოახსენა:
Line of edition: 20        -- ერთი ესე, მან რა ჩემი სიკუდილი დაიჟინა, მაზედ მტკიცედ
Line of edition: 21     იდგა. ესე საქმე ჭკუათა შინა ახლორე იყო. სხუა ესე
Line of edition: 22     თჳსსა სწავლასა გზიანად იტყოდა და არა აწყენინებდისო.
Line of edition: 23        ჴელმწიფემ ჰკითხა:
Line of edition: 24        -- ჴელმწიფის წვრთა როგორ უნდაო?
Line of edition: 25        ქარშონამ მოახსენა:
Line of edition: 26        -- ესრე ჴამს: სიტყუა გაწყობითა და ვედრებით მოაჴსენონ,
Line of edition: 27     არა პირტუქსად და ავსიტყუად, ლბილად და გემოანად;
Line of edition: 28     თჳსი ნდომა მეტად არ გამოაჩინონ, უკაცრავად არა წაითქუას
Line of edition: 29     რა. თუცა ჴელმწიფეს წყენა შეატყოს, ანუ უნდომელობა და
Line of edition: 30     მოუწონრობა, კეთილი გზები დაანახოს; თუცა გაწყრომა
Line of edition: 31     სცნას, კარგის რაინდობითა და ტკბილისა სიტყვითა, და გაწყობილისა
Line of edition: 32     იგავებითა და მართებულის არაკთ შემჭევრებითა
Line of edition: 33     სიტყვისათა მოახსენოს. სხუანი კაცნი, რომელი ავია და რომელი
Line of edition: 34     კაი, აცნობოს. მას ბუების ვეზირს ესეები ყოველივე
Line of edition: 35     სჭირდა, არასდროს ესეთებსა არ დაივიწყებდა. მე ჩემის ყურით
Line of edition: 36     მოვისმინე, რომ იტყოდა: ჴელმწიფეთაგან ქუეყნის
Line of edition: 37     მპყრობლობა ვრცელი და გრძელი ხარისხი არისო, თჳსითა
Page of edition: 655   Line of edition: 1     ცდითა და ნდომითა მას ზედა აღსლვად არ იქნებისო. თუცა
Line of edition: 2     ჴელი არ მოემართა, და ჭაბუკობის ბედის ფერჴმა მაზედ არ
Line of edition: 3     შეაბიჯა, ცდა ცდიაო. აწ შენთჳს ყოვლის მჴრით საქმეს ჴელი
Line of edition: 4     მოუმართავსო, იგი ჴამს, სათუთად იპყრაო და მისის რიგით
Line of edition: 5     მართებულად მოვლას და სამართალსა და მოწყალებასა
Line of edition: 6     ცდილობდეო. თქუა:



Line of edition: 7  
შაირი


Line of edition: 8        ეჰა, თავზედა ჴელმწიფედ აწ ჴელნი მიგიწვდებიან,
Line of edition: 9        ყოელს კაცზედა წყალობა ყოლე ნუმც მოგაკლდებიან, --
Line of edition: 10        ეგრე ათასის მოსრვითა ჴმელნი ვერ აოჴრდებიან,
Line of edition: 11     და   რომ საყვედურის ენითა მათ გულნი შეუბნდებიან!


Line of edition: 12        ეს ყოველთა უკეთესია და დიდების საკადრისი, რომე საქმის
Line of edition: 13     უკრძალულება დაუტეო და საქნელს საქმესა ავისა თუალითა
Line of edition: 14     არა სჭვრეტდე ამად, რომე მეფეთ ცხორება და სახელმწიფოს**
Line of edition: 15     სიმტკიცე და ქუეყნისმპყრობელობა ამა ოთხთა საქმეთა
Line of edition: 16     გარეშე არ იქნებისო: პირველად, ჭკუა სრული ჰქონდეს
Line of edition: 17     რომე ხუალისა საქმე დღევანდელს სარკესა შიგა დაინახოს;
Line of edition: 18     მეორედ, რაცა გააგოს და დაასკუნას, იგი ქნას, და სხვისაგან
Line of edition: 19     დაშლითა და მათის სიტყვით იგი აღარ მოშალოს; მესამედ
Line of edition: 20     საშუალს გზათა ვიდოდეს: არცა სრულიად თჳსსა ჭკვასა
Line of edition: 21     მიენდოს და არცა სრულიად სხუათა სიტყუაზე იდგეს, და
Line of edition: 22     ყოველსა საქმესა გამოწვლილვით და სამართლის გზით იქმოდეს;
Line of edition: 23     მეოთხედ, ბასრის ჴრმლით ქუეყნის დამწველს მეხსავითა
Line of edition: 24     ურჩთა და ბოროტთა ჴორცთა დამდაგველი იყოსო.
Line of edition: 25     თქუა:



Line of edition: 26  
ლექსი


Line of edition: 27        სამართლის ნერგი იხარებს, დარგო სოფლისა არესა,
Line of edition: 28        თუცა სარწყავად არა რწყავს ჴრმლის წყარო მისსა გარესა?!


Line of edition: 29        ესოდენსა მის სიტყუასა ყურსა არავინ უპყრობდა და მისმან
Line of edition: 30     სწავლამა მათში დაჯერებისა ხარისხი ვერა პოვა. თქუა:



Line of edition: 31  
ტაეპი


Line of edition: 32        ყოვლისა მჴრითა დაინთქა მისი ნარჩევი საქმენი!


Page of edition: 656  
Line of edition: 1        და არცა მათ მისის ჭკუისა და ცოდნის სარგებლის მოსავალი
Line of edition: 2     მიეცათ, და ვერცა მან მისის სიბრძნისაგან, თჳსის
Line of edition: 3     ცხორების ჭირნახულთაგან, ერთი კარის გასაღებელი პოვა.
Line of edition: 4     აქა საცხადო იქნა, უცხოსა კაცთანა ხვაშიადის თქმასა სარგებელი
Line of edition: 5     არა აქვს. თქუა:



Line of edition: 6  
შაირი


Line of edition: 7        თქვი: ვისი რჩევა დაესკუნის კარგად მოსლვისა წესითა,
Line of edition: 8        თუ ყუალა დაიწუნებდენ, -- ეს თქვაო უარესითა.
Line of edition: 9        მეცნიერთ უთქვამს: სწორეს თქმა, როცა მოვიღო მე სითა,
Line of edition: 10     და   არ დაიჯერებთ, ბოროტი ადრე მოჰყვება ზესითა.


Line of edition: 11        ესე არს იგავნი გაკრძალვად მტერთ ხრიკისა და საბოდიშო
Line of edition: 12     მოფერებისა. რაგინდ მტირალი და შემუსრვილი მოვიდეს,
Line of edition: 13     და სიტკბო და სამსახური გამოიჩინოს, მას საქმეზედ არ
Line of edition: 14     მოტყუვდეს, და თავი არ შეიცთუნოს და ჭკუის გზისაგან არ
Line of edition: 15     გადგეს! რომე ერთმა უსუსურმა მაღრანმა, რადგან თჳსის უძლურობით
Line of edition: 16     მათ ძლიერთა და ღონიერთა მრავალთა მტერთა
Line of edition: 17     ესრე ყურნი მოუგრიხნა, რჩევისა და ცოდნის სისრულითა
Line of edition: 18     ესოდენი საქმე დამართა, თუცაღა ბუთა მათ მცირედი საბოლოო
Line of edition: 19     რამე საგონებელი მოეგოთ. მაღრანი ვერას დროს თჳსსა
Line of edition: 20     საწადელსა ვერ ჰპოებდა, და ეგეთისა გამარჯვებისა პირსა
Line of edition: 21     სიზმრადაც ვერ ნახვიდა. ჭკვიანთა უჴმს რომე გამოცდილების
Line of edition: 22     თუალით სინჯევდეს, და ეს ნიშნები თჳსა სასმენელსა
Line of edition: 23     შიგა დაიმარხოს და მართლა სცნას, და მტერსა არ მიენდოს
Line of edition: 24     და მტერმან, რაგინდ თავი თჳსი მონურად გაჩუენოს, ცუდად
Line of edition: 25     შეურაცხად არ მიიჩნიოო. თქუა:



Line of edition: 26  
შაირი


Line of edition: 27        მტერი რა მოყრულს იტყოდეს სიტყვითა მართებულითა,
Line of edition: 28        ბრძენი სამოყროდ არა სთვლის ცნობიერითა გულითა;
Line of edition: 29        გველი აგრევე გველია მითვე გესლითა რგულითა,
Line of edition: 30     და   რაგინდ რომ ქერქი შეიძროს, გეჩუენებოდეს წყლულითა!...


Line of edition: 31        ამა არაკისა სარგებელი ჴელად უგდიათ, გულწმიდა მოყურისა
Line of edition: 32     და ერთგულის სასარგებლო საგზალია, და გარდამატებული
Line of edition: 33     მოსაგებელის მოვაჭრება. თუცა ქარშონას მოჴმარებამა
Line of edition: 34     შიშისა და შეზარებისაგან მოსასვენებელსა და საამებელსა
Line of edition: 35     სავანესა მიაწევინა, სხუა ვინცა ეცდების ესეთსა საქუეყნოსა
Page of edition: 657   Line of edition: 1     საქმესა და მას მოყუარენი სიკეთეში ჩამოართმენ, მას მომრევის
Line of edition: 2     მტრის ძლევის კალთის მოკრებაცა ძალუცს და მოსაჴმარებელს
Line of edition: 3     წადილსა და გარდამეტებულს სათხოველს აისრულებსო.
Line of edition: 4     თქუა:



Line of edition: 5  
ჩახრუხაული


Line of edition: 6        კეთილის მდომსა, სიმაგრით მდგომსა, მოყუარეთ ალერსს, მოუდგეს დიდად,
Line of edition: 7        მტერთან ლხინობას და მეღვინობას კალთას ნუ ახებს, შეექნას მრიდად!



Next part


This text is part of the TITUS edition of Sulxan-Saba Orbeliani, Kilila da Damana.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 29.8.2008. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.