TITUS
Sulxan-Saba Orbeliani, Kilila da Damana
Part No. 7
Previous part

Chapter: 5  
Page of edition: 658  
Line of edition: 1  
[ე]      T_54**

Line of edition: 2  
კარი მეხუთე


Line of edition: 3        მრავლით ცდით შოვნისა და მერმე      Page of alt.ed.: D_332 
Line of edition: 4        
აღარა ნდომის გაშვებისათჳს და      Page of alt.ed.: C_344 
Line of edition: 5        
ბოლოდ ზიანის მოსვლისათუის

Line of edition: 6        
რაიმ უბრძანა ბარამანს:
Line of edition: 7        
-- კეთილად გამოაჩინე მტერთა ჴერჴისა და მათის ფიცისა
Line of edition: 8     
და პირობის გატეხის გაკრძალვის საქმე, და მათის ეშმაურობისა,
Line of edition: 9     
და სიმდაბლისა, და ბოდიშის მოთხოვისა, და ტკბილის
Line of edition: 10     
ტყუილითა და მოყრულად მოჩუენებითა ჭკუის მოუცთენელობისათჳს
Line of edition: 11     
გულისხმა! აწ ესე მწადს ესეცა გამოგვიცხადო:
Line of edition: 12     
კაცმან ვინმე ერთი რამ მოინდომოს და დიდითა ცდითა
Line of edition: 13     
ჴელთ იგდოს, და მერმე მის სასურველის მიუჩნეველობა
Line of edition: 14     
და რამგამაობა გამოიჩინოს და დაკარგოსო.
Line of edition: 15        
ბარამან საქებელი ენა ააუბნა და ამა ლექსისა ნახჭი შესხმის
Line of edition: 16     
გუარად ჩამოიკითხა და თქვა:



Line of edition: 17  
ჩახრუხაული


Line of edition: 18        
ეჰა, მეფეო! გქონან სეფეო, ცათ მობაძავნი კაც საცნობელად,
Line of edition: 19        
ცათა ვარსკვლავნიმ ტატანი კულავნი,169* შენგან ნათობენ შესამკობელად.
Page of edition: 659   Line of edition: 1        
მე რა ვსთქვა შენი ზე ასაშენი? რაც ვთქუა, მეგონოს დასამცრობელად,      Page of alt.ed.: T_6 
Line of edition: 2        
და უფერთა-ფერთა, ვერ შესაფერთა, ყოველთა მეტობ გასასწრობელად!


Line of edition: 3        
ესე დიდად სასარგებლო საქმე მეფეთ მეფისა გულსა შინა
Line of edition: 4     
დაფარული არ არის. ერთის რისამე შოვნა შენახვის უადვილესია,
Line of edition: 5     
ამისთჳს რომე მრავლის სიკეთის შემოკრებითა და
Line of edition: 6     
კარგისა ტაროსითა და კეთილის ბედის ქცევითა ადვილად
Line of edition: 7     
იშოვნოს, მაგრამე შენახვასა ნათელი რჩევა და უსწორო
Line of edition: 8     
გამოკულევა თუცა არა აქვს, და ჭკუითა და გრძელისა საგონებლითა
Line of edition: 9     
არა მოიქცევა, ბოლოდ მეცნიერებისა ასპარეზსა
Line of edition: 10     
შინა ფერჴშეკრული დარჩების და მისი ქონება, ხვასტაგი და
Line of edition: 11     
უნჯი საფორიაქო შეიქნება. მისის საწადლის ყურთა ყუედრებისა
Line of edition: 12     
და სინანულის მეტი არა დარჩების რა, რაგუარადაც
Line of edition: 13     
კუმ გაურჯელად და უცდელად სამოყროდ ყაპუზუნას მოყრობას
Line of edition: 14     
ადვილად ეწივა, და უჭკოობითა და უცოდინარობითა
Line of edition: 15     
ჴელთაგან დააგდო, და მისის უგუნურებით დაწყლულებულის
Line of edition: 16     
საკურნებელი სალბუნი ვეღარა პოვაო.
Line of edition: 17        
რაიმ ჰკითხა, როგორ ყოფილაო?



Line of edition: 18  
ბარამან მოახსენა არაკი

Line of edition: 19  
[ყაპუზუნას და კუს მეგობრობა]      Page of alt.ed.: D_333 


Line of edition: 20        
უთქვამთ, ახზარის ზღვისა ერთსა ჭალაკსა შინა მრავალი      Page of alt.ed.: A_221 
Line of edition: 21     
ყაპუზუნა გუარობდა. ერთი ჴელმწიფე უჯდათ, სახელად ქარდონა
Line of edition: 22     
ერქვა. მისის ჴელმწიფო/ბის საფუძველი სრულის ძლიერებით      Page of alt.ed.: C_346 
Line of edition: 23     
დამტკიცებულიყო, და მისი შიშის ზარი ყოელგან განფენილიყო,
Line of edition: 24     
სვიანობის სარგებელი გარჩეულის ჭკვითა დამყარებული
Line of edition: 25     
ჰქონდა, გლეხთა მის[ი]ს მოწყალებითა და ბედნიერობით
Line of edition: 26     
მოსვენებისა გვერდი მშვიდობისა და დაწყნარების
Line of edition: 27     
ლოგინთა დაედვათ, და მის ადგილისა მკვიდრნი ღ(მერ)თსა მადლობასა
Line of edition: 28     
და ქებასა შესწირვიდენ და იტყოდენ



Line of edition: 29  
წყობილსა
Line of edition: 30        
უწყალოთ აქვს-ყე ზიანი,
Line of edition: 31        
მართალთა -- საქმე გზიანი:
Line of edition: 32        
ბედი გვინათლებს მზიანი,
Line of edition: 33        
გლეხნიც მდიდრობენ ბზიანი!


Line of edition: 34        
თვისი სიჭაბუკე ესრეთ გაატარა, და რა ყრმებრივი გაზაფხულისა
Line of edition: 35     
ჟამი სიბერის შემოდგომამა დათრთჳლა, უსუსურობის
Page of edition: 660   Line of edition: 1     
ნი/შანი მისის ტანისა მიდამოსა გამოჩნდა, გულისა      Page of alt.ed.: T_7 
Line of edition: 2     
სიმაგრემან და თუალისა სინათლემა მოკლების სამოსელი
Line of edition: 3     
შეიკერა და ძლიერებისა ნერგი, რომელი საწადლის ხილსა
Line of edition: 4     
ისხემდა, -- უღონობისა და სისუსტის ხორშაკისაგან პირი დასაჭნობელად
Line of edition: 5     
მიიღო, სალხინო ლამპარი ჭალიკონის ძლიერის
Line of edition: 6     
ქარითა ბდვინვარი შეიქნა და მხიარულებისა ძლიერება მძიმითა
Line of edition: 7     
ჭირითა გაუსუბუქდა.



Line of edition: 8  
მრჩობლედი


Line of edition: 9        
ვაჟობის ლხინი მჴცოანმა ვითღა მოიგოს ძებნითა,
Line of edition: 10        
ჩავლილი წყალი ვინ ნახა ამონაბრუნი ებნითა?170*
Line of edition: 11        
უცები ქარს სდევს შეპყრობად, ვით მოეწევის მდევარი?
Line of edition: 12        
რასცა ვერ მისწვდე, ნუ მისდევ, იკმაე შენი მდღევარი!
Line of edition: 13        
სიბერის მტუერთა მოჴოცა ვის შეუძლია საქმითა?
Line of edition: 14        
მერმე ლხინს რაღათ ეძიებს? რაც აქვს მით იყოს აქ, მითა.


Line of edition: 15        
საწუთროს დროსა და ჟამის საკადრისი ეს არის: ჭაბუკისა
Line of edition: 16     
ვარდიანსა ტანთა სიკეკლუცესა რა სიბერისა ეპალნი გასწონოს,
Line of edition: 17     
სიკეთით შესრულებული მოხრისა და უსუსურობისა
Line of edition: 18     
ტვირთითა შეაურვოს, რომე მას შინა განსვენება დღისა უღამოდ
Line of edition: 19     
არ იქნება, და არცა მოკრკიალებული ჰაერი საწყინარისა
Line of edition: 20     
და მაშთობელის უმტვერისბუქოთა უნახავთო.



Line of edition: 21  
ფისთიკაური


Line of edition: 22        
საწუთროს ნადიმს ლხინად მჯდომელსა მოწყენა ჰქონდა აურაცხელი,
Line of edition: 23        
"სოფლის ჭიქასა შესარგო ღვინო არ დგას" -- იტყვიან ბრძენი და ხელი.
Line of edition: 24        
ვერვინ იხილა მბრუნავსა ქუეშე171* კაცი შვებითა წამსა ერთხელი,
Line of edition: 25        
რომ სისხლის ცრემლი, ყაყაჩოს ფერი, არა სდიოდა მწარე და ცხელი!


Line of edition: 26        
ეს ბებერი, ქმრისა მომკულელი, რომელსა ამა საწუთროსა
Line of edition: 27     
უწოდენ, თჳსსა თავსა ახალსძალებრ ყოელსა კაცთა აჩუენებს
Line of edition: 28     
და სასიკვდილოსა ზინათითა** და გაუტანელის ხვასტაგითა
Line of edition: 29     
უგუნურთა გულთა თჳსსა სიყვარულისა მახეთა შიგა გაუბამს.



Line of edition: 30  
ლექსი      Page of alt.ed.: C_347 


Line of edition: 31        
ესე სოფელი მღერას ჰგავს, ყმაწვილთა სათამაშოსა,      Page of alt.ed.: D_334 
Line of edition: 32        
ვინც მისდევს, ხელსა უწოდენ, ზოგნი იტყვიან მაშოსა172*


Page of edition: 661  
Line of edition: 1        
თუალთა წინ შემკული გეჩუენება; ამპარტავნება, რომელი
Line of edition: 2     
თავჴედობაჲ არს, მისის ასპარეზთა შესლვისათჳს მაცთურებითა
Line of edition: 3     
შემ/წეა. ამა მოჩუენებისა მიმყოლნი ხარბნი და უმეცრების      Page of alt.ed.: T_8 
Line of edition: 4     
ბაზართა მავალნი ანგარებისა ფერჴი შეიქნებიან, რომელმანცა
Line of edition: 5     
ამა საცოლოსა მარის გაკვეთა მოინება, მისის საწადლის
Line of edition: 6     
მკლავი ნდომასა ვერ გარდახვივა, რომელმაც მისისა
Line of edition: 7     
პირისა კოცნა მოიწადა, სრულისა გულითა თვისისა ნებისაებრ
Line of edition: 8     
ერთსაცა ღამესა მისგან ნაყოფი ვერ ჭამა.



Line of edition: 9  
ლექსი


Line of edition: 10        
ბებერი სასძლოდ შემკულა, გაფრთხილდი, მოერიდეა;
Line of edition: 11        
არას ქმარს არ შერჩომია, ურცხვად მოურთავს რიდეა!


Line of edition: 12        
ყმაწვილის მსგავსი ბუნებისანი რა სოფლის მთის თავსა
Line of edition: 13     
ზედა ჭირის ბადეთა გაებმიან, მისი გულის მომაღორებელის
Line of edition: 14     
მთხრებლთა ჩავარდნილნი ბილწთა მწვირეთა / შინა დაფლულან,      Page of alt.ed.: A_222 
Line of edition: 15     
რადგან ყოველივე სიავე დაფარული, გატანა მიუნდობელი
Line of edition: 16     
და ბუნება მუხთალი აქვს, და მათ არ შეუტყვიათ, მისგამო
Line of edition: 17     
ქმნილაო.



Line of edition: 18  
შაირი


Line of edition: 19        
მსოფლიო ბედნიერობა173* ასპიტი არის მკბენარე,
Line of edition: 20        
შიგ გესლი მაკუდინებელი, სიტურფე რამ აქვს ზენარე.
Line of edition: 21        
მას ზედა ზვაობს ყოელი, დიდი და მცირე ქუენარე,
Line of edition: 22     
და   სრულად მომცდარან ყოველნი, უხარისთ მოსაწყენარე!


Line of edition: 23        
რა ჭკუის მქონებელი კაცი სპეკალის საოლავითა თუალთა
Line of edition: 24     
გაინათლებს, სოფლისა გემოვნებასა არა მიხედავს, გულსა
Line of edition: 25     
უსარგებლოსა დიდებითა და წარმავალისა უნჯითა არა შეიცთუნებს,
Line of edition: 26     
ქუეყნის უხანობისა და მიუნდობელობის ცნობითა
Line of edition: 27     
პირსა საუკუნოსა უკუდავებისა ძიებად მიიქცევსო.



Line of edition: 28  
შაირი


Line of edition: 29        
ესეთი ნერგი დანერგე, ბედსა ისხემდეს ზენარსა,
Line of edition: 30        
აქა სიცოცხლე წალკოტს ჰგავს ოცნებით მოსაჩუენარსა:
Line of edition: 31        
ხან მწვანობს, ყვავის, კეკლუცობს, ხან ჴმელი ქვე დამფენ არსა,
Line of edition: 32     
და   იგი სჯობს, თუცა იშოვნი უკუდაებისა მცენარსა.


Page of edition: 662  
Line of edition: 1        
რა ქარდონას სიუძლურე და სიბერე გახმაურდა,** ხელმწიფობის
Line of edition: 2     
ზარი და სამეფო სიმაღლე მოკლებისა და წაჴდენისაკენ
Line of edition: 3     
მიდრკა, ყოველთა მისთა სახელმწიფოს*** გამგეთა
Line of edition: 4     
მისის რიდისა და შიშისა აღვირი წაიყარეს! /      Page of alt.ed.: T_9 



Line of edition: 5  
ლექსი


Line of edition: 6        
თუ სვე ჯიმშედის ბედისა მოგეცეს ვითა ქვიშანი,
Line of edition: 7        
რა თეთრი გამოგერევა, არს უიმედო ნიშანი!


Line of edition: 8        
მის ჴელმწიფისა თესლ-ტომთაგან ერთი ჭაბუკი ვინმე,
Line of edition: 9     
რომელსა სა/ბედნიერო ნიში შუბლთა ზედა აჩნდა და სვიანობისა      Page of alt.ed.: C_348 
Line of edition: 10     
ნიშატი, მისს დიდებულს გუართა შინა გამოცხადებულიყო,
Line of edition: 11     
-- რა იგი მოიწიფა, საჴელმწიფოს**** მარიგებელთა
Line of edition: 12     
რა მისი პატიოსნობის სიმტკიცე და თემთა მოურნეობისა ხარისხის
Line of edition: 13     
შესაფერობა ნახეს და მის ძლიერისაგან უწყალოთა
Line of edition: 14     
ზედა რისხვისა კარისა გაღება და გლეხთა მოწყალებისა სისრულე
Line of edition: 15     
სცნეს, თქუეს:



Line of edition: 16  
ტაეპი


Line of edition: 17        
სპათა თავადად გიცანით, სჩანხარ სამეფო ხატითა!      Page of alt.ed.: D_335 


Line of edition: 18        
მისა მოდგომასა გული დააჯერეს, და მისის მორჩილებისა
Line of edition: 19     
სისრულეში შეიყუანეს და ერთმანეთს უთხრეს:



Line of edition: 20  
შაირი


Line of edition: 21        
ოდეს რა დილის ნიავმა სავარდე მოიაროსა,
Line of edition: 22        
ახალთა ნორჩთა არხევდეს, ჱე, მოუჴდება საროსა!
Line of edition: 23        
მაშინღა იცან ზაფხული, ხე ფოთლით შეიფაროსა,
Line of edition: 24     
და   ბერმა ხემ მისი ფურცელი დამჭნარი ჩამოყაროსა!



Line of edition: 25        ესე ახალზრო ვაჟი, რომლისა დღეთა ნაზარდი რუს პირსა
Line of edition: 26     
აღმოჩენილა, მას მეტად შუენის, რომე მამული სავარდე მისის
Line of edition: 27     
ბედნიერობისაგან დაშვენდესო.
Page of edition: 663   Line of edition: 1  
ტაეპი


Line of edition: 2        
მე ნახე სარო, სლვით შესასარო, მან ააყვაოს საკეისარო.


Line of edition: 3        
მანცა მელურობა რამე დაიწყო. სპათა მომადლება, გლეხთა
Line of edition: 4     
მოწყალება, ყოველთა საცადელთა ცდა რაჲცა მას შვენოდა.
Line of edition: 5     
ზოგთა შემოსა, სხვათა ნიჭი, სხვათა საბოძარი, ვის თემთა
Line of edition: 6     
გაცემის მახარობლობა, სხვათა მნეობა და მყოფობისა ხარისხნი.
Line of edition: 7     
და ყოველივე დიდი და მცირე შეითქუნეს, და სიბერით
Line of edition: 8     
მოუძლურებულის საქმე შუაობით აჰჴოცეს და ჴელმწიფობისა
Line of edition: 9     
საქმისა აღვირისა სადავე დაუშრომელად მას ჭაბუკსა
Line of edition: 10     
მიაბარეს:



Line of edition: 11  
ლექსი


Line of edition: 12        
მიწით ამაღლდა მდაბალი, ნეხვთაგან -- დავრდომილია,
Line of edition: 13        
ტახტთა მჯდომარე დაეცა, სრულობით გავრდომილია.


Line of edition: 14        
საწყალობელი ქარდონა! საჴელმწიფოსა სამკაულისაგან
Line of edition: 15     
განშიშვლებულმან ესოდენი სირცხვილი ვეღარ თავს იდვა და
Line of edition: 16     
მოუღო/ნოებულმან სამკუიდროს დატევება და უცხოობა არჩივა;      Page of alt.ed.: T_10 
Line of edition: 17     
და ზღვის კიდეს მიაწივა, სადა დიდნი ხენი და ხილნარი
Line of edition: 18     
იდგეს, მუნ დასადგურდა, ხილი-ხული და ხიჩატელი
Line of edition: 19     
მას ტევრსა შინა მრავალი იშოებოდა. მას დაჭერებით დასჯერდა
Line of edition: 20     
და იტყოდა



Line of edition: 21  
ლექსთა


Line of edition: 22        
ხიჩატელისა ქონასა თუ დასჯერდება გონება,      Page of alt.ed.: A_223 
Line of edition: 23        
მაშინ მეფობის ჭირითა ყოლე არ დაეღონება!


Line of edition: 24        
ესეთისა ყოფითა მას ტევრთა შინა მცირედსა დასჯერებოდა.
Line of edition: 25     
მოღვაწები/სა საქმე ჴელთ ეპყრა, შრომისა ფერჴითა      Page of alt.ed.: C_349 
Line of edition: 26     
ლოცვისა გზათა ზომდა, დღე და ღამე ამ საქმეს შეექცეოდა.
Line of edition: 27     
მისის ჴელმწიფობის ჟამთა რაცა სილაღით ექნა და ამპარტავნებით
Line of edition: 28     
ეცოცხლა, მისთჳს საუკუნოსა გზის საგზალსა აღთქმითა
Line of edition: 29     
და ცრემლითა ამზადებდა, ეჭვისა ჟანგსა ბნელის ღამის
Line of edition: 30     
წყვდიადისასა თჳსისა გულისა სარკითა გაიცდიდა, რუდუნებისა
Line of edition: 31     
დღისა სინათლის შეწევნითა წამსა შინა გაჰჴოცდა
Line of edition: 32     
და იტყოდა



Page of edition: 664  
Line of edition: 1  
ლექსსა


Line of edition: 2        
სიბერის დილა თენდება, იღვიძე ერთსა ღამესა,
Line of edition: 3        
დილისა ძილი არ ვარგა, ნუ მისდევ მისს სიამესა!


Line of edition: 4        
ერთსა დღესა ერთსა ლეღვისა ხეზედა გავიდა, რომელსა
Line of edition: 5     
ზედა მრავალგზის გასულიყო, და ლეღვისა ჭამა იწყო. ანაზდად,
Line of edition: 6     
ერთი ლეღვი ჴელით დავარდა და წყალში / ჩაუარდა.      Page of alt.ed.: D_336 
Line of edition: 7     
მისი ჩხაპუნი რა ყაპუზუნას ესმა, მოწყენილს გონებას იამა
Line of edition: 8     
და ერთ რადმე სასიხარულოდ აუჩნდა. ზედასაზედა თითოსა
Line of edition: 9     
ლეღვსა წყალში ჩააგდებდის და მის ჴმაზე ლხინობდის. თურე
Line of edition: 10     
ერთი კუ, ზღვის კიდით მგზავრ, მას ჭალაში მოვიდოდა
Line of edition: 11     
და მის ხის ძირს დაეყოვნა: ენება ცოტასა ხანსა მუნ გასვენება.
Line of edition: 12     
რა წყალთა ჩამონაცვივი ლეღვი ნახა, გემოტკბილობით
Line of edition: 13     
ჭამა დაუწყო, -- ესრე ჰგონა, ყაპუზუნა მე მიყრისო. ესეთსა
Line of edition: 14     
მოწყალებასა მისის ჴელის შეწყობისათჳს ეჭვდა, საგონებელსა
Line of edition: 15     
რასმე ჩავარდა და იტყოდა. არას დროს არა კაცი მე მეცნიერად
Line of edition: 16     
არა მყოლია, და ესე მე ესრეთ მიმასპინძლებს! თუცა
Line of edition: 17     
ამასთან სიყუარულსა და მეცნიერობას შევიქ, თურე დიდსა
Line of edition: 18     
პატივსა და მოწყალებასა მომცემსო! ამას გარდა, სოფლისა
Line of edition: 19     
სასარგებლოდცა ესეთისა კაცისა გაწყობა და მეგობრობა მიჯობსო,
Line of edition: 20     
ამისთჳს რომე სიუხვის კალამსა ჭაბუკობისა წყლითა
Line of edition: 21     
ამისი ქუელობა მისსავე შუბლთა ზედა დაუწერია, და
Line of edition: 22     
დროსა და ჟამისათჳსცა კაი ყოფა მექნება: მისთანა ლხინითა
Line of edition: 23     
და შექცევითა მოწყენის მტუერი გულის სარკის პირსა
Line of edition: 24     
მოეჴოცების და მისი მახლობე/ლობის სინათლითა შეჭირვებისა      Page of alt.ed.: T_11 
Line of edition: 25     
სიბნელე მკერდისა ჰაერისაგან გაშორდებისო! ამისთუის
Line of edition: 26     
უთქუამთ:



Line of edition: 27  
ლექსი


Line of edition: 28        
გულია ჴელმწიფობისა ვით სარკე ალამჩენარე,
Line of edition: 29        
მნებავს გზა რამე ნათელი, მრჩეველი, გამომჩენარე.


Line of edition: 30        
ყაპუზუნას გაწყობა მეტად მოინდომა, რომელიც სასიყუარულო
Line of edition: 31     
და დასამეგობრებელი სიტყუა იყო, პატიოსნად გამოუცხადა.
Line of edition: 32     
ყაპუზუნამაცა მართებული პასუხი გასცა, რიგიანი
Line of edition: 33     
ბოდიში მოიჴადა, და მისთანა ლხინისა ნდომა დაანახვა და
Line of edition: 34     
ეგრე უთხრა:
Line of edition: 35        
-- ამხანაგისა მოძიება, კაის მეგობრის შოვნის ცდა მოწონებულის
Line of edition: 36     
კაცისა და კეთილის ბუნებისაგან და საქებურის
Page of edition: 665   Line of edition: 1     
აგებულობით იქნებაო. რომელსაც ამა სოფელსა მართალი
Line of edition: 2     
მოყუარე და სულიერი ძმა უვის, ორსავე სოფელსა ამაღლებული,
Line of edition: 3     
დიდებული შეიქნებისო. უთხრა:



Line of edition: 4  
შაირი      Page of alt.ed.: C_350 


Line of edition: 5        
დიდი უნჯია მოგება მოყვრისა გაუყრელისა,
Line of edition: 6        
სულს უჯობს ჴორცთა დიდება მიწათა მისაყრელისა!
Line of edition: 7        
ვინ პოოს ყოვლი კეთილი თემისა აუყრელისა?
Line of edition: 8     
და   მოყვარევე სჯობს ყვალასა, შეყრა ჴამს შეუყრელისა!



Line of edition: 9        კუმ უთხრა:
Line of edition: 10        
-- მე თქუენი ალერსი და მოყრობა მწადიან, მაგრამე ესე
Line of edition: 11     
არა ვიცი, მისი საკადრისი ჴელგამამავლობა მაქუს-ყე თუ
Line of edition: 12     
არაო?
Line of edition: 13        
ყაპუზუნამ უთხრა:
Line of edition: 14        
-- ბრძენთა მოყრობისა ესეთი საზღუარი დაუცთ: არა
Line of edition: 15     
ჴორციელი კაცი უმოყროდ არ უნდა დადგესო, მაგრამე ყოველი
Line of edition: 16     
კაცი სამოყროდ არ ვარგიაო. მოყრობა სამთა რიგთა
Line of edition: 17     
კაცთა / თანა ჴამსო. პირველად, მოღუაწისა მცოდინარისა,      Page of alt.ed.: D_337 
Line of edition: 18     
რომე მათი საუბრითა კეთილსა ჰპოებ და მათის კურთხევითა
Line of edition: 19     
ორისავე სოფლისა ბედნიერობას ეწევიო, მეორედ, გულკეთილისა
Line of edition: 20     
და პირშენახულ/ისა კაცისა, რომე მან მისის მოყურის      Page of alt.ed.: A_224 
Line of edition: 21     
სიავე დაფაროს და მოყრულად ასწავლიდეს, მესამედ, მისი,
Line of edition: 22     
რომელსა შური და სიხარბე არა ჰქონდეს და მოყრობის საფუძველი
Line of edition: 23     
სიმართლესა და ერთგულობაზედ დაედვას. აგრევე
Line of edition: 24     
სამთა რიგთა კაცთაგან შორს ყოფა უმჯობესიაო: ცოდვის
Line of edition: 25     
მოყუარულისა და ავის საქმის მოქმედისა, რომელთა გონება
Line of edition: 26     
ჴორცთა ზედა იცილებიან, მათი მოზიარობა არცა ქუეყნის
Line of edition: 27     
სიმშვიდისა მიზეზია და არცა საიქიოს კურთხევის / შემწეო,      Page of alt.ed.: T_12 
Line of edition: 28     
მეორედ, მუხთლისა და მტყუანის კაცისა: მათი ალერსი
Line of edition: 29     
სამიდღეშიოდ სასინანულოა და მათთან ლხინი დიდის ჭირის
Line of edition: 30     
მომცემელი, ამისთჳს, რაცა შენგან არა ასმია, მას დღე-ყოელ
Line of edition: 31     
მოგიგონებს და იტყვის, და სხვის მაგიერ შენთან სიტყუას
Line of edition: 32     
მოიღებს, რომ გაგაავგულოს და დაგჩხუბოს, მესამედ, უგუნურისა
Line of edition: 33     
და ცრუსა და ცუდისა, რომე არა სასარგებლო არიან
Line of edition: 34     
და მიუნდობელნი, და მოშორვებით დაუსაკლისი და ახლო
Line of edition: 35     
ყოფით მრავალჯერ სარგებლის ნაცვლად დიდი ზიანი შეუმთხვევიათ.
Line of edition: 36     
თქუა:
Page of edition: 666   Line of edition: 1  
ლექსი


Line of edition: 2        
რა სარგებელი მოგხვდების მოყურისა უმეცარისა,
Line of edition: 3        
თჳთ არ იცოდეს ავ-ვარგი, წაღმა ვლა სიცანცარისა?


Line of edition: 4        
სხვაცა კიდევ უთქუამს ვინცაღას.



Line of edition: 5  
ტაეპი ესე:


Line of edition: 6        
ბრძენი მტერი სჯობს ყუელასა, რაც მოყუარე გყავს ხელასა!


Line of edition: 7        
ამისთუის მოჰჴდების, რადგან იგი სიბრძნისა სამოსლითა
Line of edition: 8     
მორთულ არს, ამისთუის წინასწარ იგონებს, ვირემ დროსა
Line of edition: 9     
არა დაიცემს, მას წყლვასა არ შეამთხვევს და მისისა გვარისა
Line of edition: 10     
სახესაცა გაიცდის. ამით კაცი იგი თჳსსა თავსა ეწევის,
Line of edition: 11     
მაგრამ მოყუარე რა ცოდნის მოსავლისაგან დაკლებული იყოს,
Line of edition: 12     
რამდენ გზითაც საქმის გამართუას ეცდების, კეთილს სარგებელს
Line of edition: 13     
ვერა ჰპოებს, ამასაცა შეიძენს: მას მოყვარეს რადგან
Line of edition: 14     
რჩევა მოკლებული, ჭკუა არასრული და რიგი გაუგებელი      Page of alt.ed.: C_351 
Line of edition: 15     
აქვს, ეგრე მოუვა, რაგუარადაც ერთის ყაპუზუნას მოყრობასა
Line of edition: 16     
მცველი ახლო შეხვდა, რომე მას ენება ქიშმირის ჴელმწიფის
Line of edition: 17     
სული ჴორცისათჳს მოეტაცა და სიკვდილის მორვისა შინა
Line of edition: 18     
დაენთქა, და მან მტერმა მპარავმა სწრაფის შეწევნით
Line of edition: 19     
მოარჩინაო.
Line of edition: 20        
კუმ ჰკითხა, როგორ ყოფილაო?



Line of edition: 21  
ქარდონამ თქუა არაკი

Line of edition: 22  
[გონიერი მტერი და უგუნური მოყვარე]


Line of edition: 23        
მასმია, ქიშმირის თემსა ერთი დიდი მეფე ჯდა მდიდარი,
Line of edition: 24     
რომლისა საკიდარნი დიდტანოვანთა დაამძიმებდა, მეცნიერთ
Line of edition: 25     
გონება მისსა ლაშქართა სიმრავლესა ვერ აღრაცხვიდა, ქუეყნის
Line of edition: 26     
მპყრობელობის ჟანგარო<ს> ფერი მაღალი დროშა
Line of edition: 27     
ცის/კამარაზედ გაეშალა, გლეხნი მისის მოსამართლობის      Page of alt.ed.: D_338 
Line of edition: 28     
ლოცვასა დღისა და ღამის კაბა/დონსა ზედა სწერდენ.      Page of alt.ed.: T_13 



Line of edition: 29  
შაირი


Line of edition: 30        
მის ჟამის კაცნი მის სიტყუას ვერავინ გარდაჴდებოდა,
Line of edition: 31        
დიდნი საჩინო თავადნი ბრძოლად მის წინა კუდებოდა,
Page of edition: 667   Line of edition: 1        
შიშის ზარითა ყოველნი ურჩნი ქუჱ ჩამოდნებოდა,
Line of edition: 2        
და თემსა სისავსით ნაშენსა ბეწვი არ დაედებოდა!



Line of edition: 3        მას ჴელმწიფესა ერთი ყაპუზუნა ჰყუა, გაჭირვების ჟამს
Line of edition: 4     
მისანდობელი, მისის დიდებულობის საკადრისი, ერთგულობაგარდამატებული.
Line of edition: 5     
ღამე-ყოელ ჴრმალი ჴელთ ეპყრა და მეფისა
Line of edition: 6     
თავით კერძო ტალაობდა. ვირე ალიონი<ს> სისრულე
Line of edition: 7     
არ აღიძროდა და უძრავად მძინარენი მოსვენების ბალიშით
Line of edition: 8     
უმეცრებისა ძილისაგან არ გაიღვიძებდეს, იგი მის დარაჯობისა
Line of edition: 9     
თოკსა ჴელთაგან არ გაუშვებდა.
Line of edition: 10        
ერთსა ღამესა ერთი ტრალი მპარავი ქალაქად ვლიდა და
Line of edition: 11     
ჴელი მის ადგილისათუის მოეწვდინა. ერთს ღამეს თჳსის გუნების
Line of edition: 12     
ნადირის მოძიება მოეწადინა და საცთურისა სამოსელი
Line of edition: 13     
ჩაეცვა და შუკათა შინა მიმოარებდა. ერთსა ვისმე უმეცარს
Line of edition: 14     
მპარავსა შეხვდა, დია გამოუცდელსა, რომელი იგიცა ესეთისა
Line of edition: 15     
საქმისათჳს დაიარებოდა. ერთისა საქმისა მეძიებელი ერთად
Line of edition: 16     
შეიყარნეს, და მან უცხომან მას / უცებსა გამოსაცდელად      Page of alt.ed.: B_392 
Line of edition: 17     
ჰკითხა.
Line of edition: 18        
-- რომლისა ფოლორცისაკენ მოვლა გვიჯობსო ანუ სადეთ
Line of edition: 19     
მონადირებაო?
Line of edition: 20        
მან უმეცარმა მპარავმა უთხრა:
Line of edition: 21        
-- ქალაქის პეტსა ერთი მსუქანი თოხარიკი კარაული
Line of edition: 22     
ყავს, დია უყვარს, შებორკილებულს ინახავს და ორი კაცი
Line of edition: 23     
ზედ მცველად დაუყენებია. პირველად იგი მოვიპაროთ, ოთხბაზრის
Line of edition: 24     
ბოლოს მეჭიქის დუქანია, იგი გამოვარღვიოთ და პატიოსანი
Line of edition: 25     
ძვირფასი ჭიქები გამოვიღოთ და მას კარაულსა
Line of edition: 26     
ავკიდოთ და გულსრულად შინათკენ წავიდეთო.
Line of edition: 27        
რა მცოდინარე მპარავმა მისი სიტყვა მოისმინა, დიდად გაუკვირდა.
Line of edition: 28     
ამას გამოიძიებდა: ესე რაი სათქმელიაო? ანაზდად,
Line of edition: 29     
კერკეტონნი მოვიდნენ. ბრძენი მპარავი ხრიკითა კედლისა
Line of edition: 30     
ჩრდილსა მოეფარა, და იგი უგუნური მპარავი მათ ღამის მცველთა
Line of edition: 31     
შეიპყრეს და ჰკითხვიდეს: სადა მიხვიდოდიო? -- მან უთხრა:
Line of edition: 32        
-- მე მის კაცის კარაულის მოპარვად მოვიდოდი, და მერმე
Line of edition: 33     
მეჭიქის დუ/ქანი <უნდა> გამეტეხა, ჭიქები გამომეღო      Page of alt.ed.: C_352 
Line of edition: 34     
და კარაულით შინ წამეღოო.
Line of edition: 35        
კერკეტონს გაეცინა და ეგრე უთხრა: /      Page of alt.ed.: T_14 
Line of edition: 36        
-- გიქებ მპარაობასა, რადგან ეგეთი ტრალი ყოფილხარო!
Line of edition: 37     
ერთსა შებორკილებულსა ვირსა მღვიძარე მცველნი უდგანან
Line of edition: 38     
და მისის შოვნისათვის სულსა მანქანაში შესდებდი; ჭიქასა
Line of edition: 39     
ათსა ერთს დრამად / მისცემენ, მისთვის სიცოცხლეს გასწირევდიო?!      Page of alt.ed.: B_393 
Line of edition: 40     
უთხრა:
Page of edition: 668   Line of edition: 1  
ლექსი


Line of edition: 2        
ვეცხლზე ვინც სულსა გაჰყიდის, მით მოიყიდის რასაო?
Line of edition: 3        
სულისა ფასი არ იცის, ჩახვს მატებს ფულის ყრასაო!


Line of edition: 4        
ესეთსა ჭირში გამრევსა რჩევისა საუნჯესა შინა არარად      Page of alt.ed.: D_339 
Line of edition: 5     
შევრაცხთო. უთხრა:



Line of edition: 6  
ტაეპი


Line of edition: 7        
თუ ტვირთი ზიდო, -- კეთილი, ნუ ძეძვი წამოკვეთილი!


Line of edition: 8        
ესე უთხრა, და ხელნი შეუკრნა და საპყრობილედ წაიყვანა.
Line of edition: 9     
მან ჭკვიანმა მპარავმა მის უჭკოს მპარავისაგან ჭკუის
Line of edition: 10     
გზა პოვა და კერკეტონის სიტყვითა გამოცდილება მოიგო და
Line of edition: 11     
თქვა: მპარავი ესე ჩემი მოყვარე იყო უცოდინარი და კერკეტონი
Line of edition: 12     
იგი მცოდინარი მტერიო. უმეცარი მოყვარე მე სიკვდილის
Line of edition: 13     
მორევსა შიგა მაგდებდა, და თუცა ეს მცოდინარი მტერი
Line of edition: 14     
არ შემხდომოდა, ჩემი სიცოცხლე ჩაივლიდა და სიკვდილი
Line of edition: 15     
მეწეოდა. აწ რაიცა კერკეტონმა მასწავა, დიდს რასმე საგანძურთა
Line of edition: 16     
მივმართავ და მისგან სრულსა საწადელსა აღვისრულებო.
Line of edition: 17     
ესე გაიზრახა, ფერხწყნარად ხელმწიფის საუნჯეს მიმართა.
Line of edition: 18     
მის კედელს თხრა დაუწყო, მას ღამესა თეთრისა ვეცხლისა
Line of edition: 19     
ნდომითა შავს ქვასა ბასრითა კვეთა დაუწყო.



Line of edition: 20  
ლექსი


Line of edition: 21        
ქვანი ფიცხელნი რკინასა უძლებდა, ემაგრებოღა,
Line of edition: 22        
ხან წყალი მძაფრად დიოდა, ხან ცეცხლი გამოკრთებოდა!



Line of edition: 23        ღამესა მებრძოლი მზე ვირე განთიადისა რაზმითა ქვეშე
Line of edition: 24     
სიბათა შეუთხრიდა, მპარავმა თხრა გაასრულა და სადა ხელმწიფის
Line of edition: 25     
საწოლი იყო, მუნ თავი ამოყო. ნახა ხელმწიფე, ოქროსა
Line of edition: 26     
ტახტსა მწოლარესა ეძინა და მისი აბჯარნი რიგით
Line of edition: 27     
მისთა სნატთა ზედა ეწყო, და მეფის ცალს მხარესა ძვირფასნი
Line of edition: 28     
სპეკალნი იდვეს, და ქაფურის სანთელი მდიდართა სახის**
Line of edition: 29     
მსგავსად მქონიარისა გულთაებრ ენთებოდა და გლახაკისა და
Line of edition: 30     
დავრდომილისა ფირტვებრ პეპელნი უიმედობის ალით იწვებოდენ.
Line of edition: 31     
/ თქვა:      Page of alt.ed.: T_15 
Page of edition: 669   Line of edition: 1  
წყობილი


Line of edition: 2        
პეპელი და მე ვიწვით ორნივ-ყე,
Line of edition: 3        
მე გული, მას ფრთე, სადაგლად ვიწყე.


Line of edition: 4        
რა ყოვლგნით მიმოიხედა, ნახა ყაპუზუნა მეფისა თავით      Page of alt.ed.: C_335 
Line of edition: 5     
მდგომარე. ხელთ ხრმალი მოწვდილი ეპყრა, გაკრძალვით
Line of edition: 6     
თვალდაუფახველი აქა-იქ იჭვრიტებოდა. მპარავი ამისის ნახვით
Line of edition: 7     
გაბუცდა და საგონებელთა ესრე იტყოდა: რომელი გვარი
Line of edition: 8     
ამაღლებულს ხარისხთა სიმაღლის ცხენის საბაზმის ხერთა
Line of edition: 9     
აღმჯდარიყოს და ფერხი ხელმწიფობისა წესთა ზედა დაედგას,
Line of edition: 10     
და ქვეყნის გამგეობა, თემთ მახვეწარობა, რომ მოლესილს
Line of edition: 11     
ხრმალზედ ჰკიდია, რა მართებულია ამა უგზოსა და      Page of alt.ed.: B_394 
Line of edition: 12     
უგვანისა ხელთა ჩაუგდ/იათო?! მპარავი ესეთისა საგონებლობისა
Line of edition: 13     
ზღვასა დაინთქა და განკვირვებისა პელაგონთა განცვიფრებული
Line of edition: 14     
დარჩა და ეგრე მას უჭვრეტდა. ანაზდად, ზეიდამ
Line of edition: 15     
ჯინჭველნი ჩამოცვივდენ და ქვეყნისა საქმის დამნახველის
Line of edition: 16     
სარკის ხელმწიფის მკერდთა სლვა დაიწყეს. ერთმან თურე
Line of edition: 17     
უკბინა და მძინარემ ხელმწიფემ ხელი მკერდსა დაიკრა. ყაპუზუნამ
Line of edition: 18     
მიხედა, ნახა -- ჯინჭველნი მის მეფისა / მკერდსა ვიდოდენ,      Page of alt.ed.: D_340 
Line of edition: 19     
გარისხდა და თქვა:
Line of edition: 20        
-- ფუ, ჩემისთანას ტალასა! ჩემი თვალის სინათლე ცის
Line of edition: 21     
მნათობის ვარსკვლავის მსგავსია და ღამე რულისათვის არ
Line of edition: 22     
დაუთვლემია, ვის ეკადრების, ჩემის ხელმწიფის პატიოსანს
Line of edition: 23     
მკერდსა შავი ჯინჭველი ლახავსო?!
Line of edition: 24        
ამისთვის გული გაუწყრა და უგუნურების ბორგა მოერივა,
Line of edition: 25     
ხრმალი ჯინჭვლის დასაკრავად მოინება. მან მპარავმა ხმა
Line of edition: 26     
უყო:
Line of edition: 27        
-- ეჰა, ბოროტო, რას იქ უბადოო?
Line of edition: 28        
შესთქრა და ხრლმიანი ხელი შეუპყრა. ხელმწიფეს მპარავის
Line of edition: 29     
დაძახილზედ გაეღვიძა და ესე ყოველივე შეიგნა. მას
Line of edition: 30     
მპარავსა ჰკითხა, შენ ვინ ხარო? -- მან მოახსენა.
Line of edition: 31        
-- მე გონიერი მტერი ვარ, რომელი აქა შენისა საუნჯისა
Line of edition: 32     
მტერად და წარპარვად შემოველო, და თუცა წამსა ერთსა
Line of edition: 33     
დამეყოვნა, ანუ შენი არა მეურვარა, ესე შენი სულებრ საყვარელი
Line of edition: 34     
მეგობარი და უგუნური მოყვარე შენსა საგებელსა
Line of edition: 35     
შენისავ სისხლით შესვრიდაო!
Line of edition: 36        
რა ხელმწიფემან ესე საქმე ზედმიწევნით შეიგნა, ღმერთსა
Line of edition: 37     
მადლობა შეწირა და მდაბლად ეთაყვანა და თქვა: უფალო
Line of edition: 38     
ღმერთო ძლიერო! სადაცა შენი მოწყალებისა საფარველი
Page of edition: 670   Line of edition: 1     
არის, მუნ მპარავი დარაჯად შეიცვალების და მტერი
Line of edition: 2     
მოყვარედაო!
Line of edition: 3        
მას მპარავსა პატივი მიაპყრა და მისსა ბრძენებსა შიგა
Line of edition: 4     
გარივა, და ყაპუზუნა გაპატიჟა და ჯაჭვით შეკრული დააბა
Line of edition: 5     
და / თვალთაგან გაიშორა.      Page of alt.ed.: T_16 
Line of edition: 6        
მას მპარავსა, რომელსა ღამე სლვისაგან მოსვენება არა
Line of edition: 7     
ჰქონდა და უნჯთა მოპარვისათვის საგანძურთა კედლის რღვევითა
Line of edition: 8     
შვრებოდა, რადგან გონიერების კაბა ტანთ ეცვა, ბედნიერობის
Line of edition: 9     
გვირგვინი თავსა დაერქვა, და ყაპუზუნას, სულისაებრ
Line of edition: 10     
საყვარელს, შინაგან სამეფოთა დაწესებულს, რადგან
Line of edition: 11     
უგუნურების ქაცვი კალთათა მოსხმოდა, პატიოსნების სამოსელი
Line of edition: 12     
ტანით გაეძარცვა. თქვა:



Line of edition: 13  
შაირი


Line of edition: 14        
დიდს ჭირსა თუცა შეგაბამს შენ მტერი გონიერია,
Line of edition: 15        
უჭკოს მოყვარეს ისივ სჯობს ჭკუის მყოფელი მტერია!
Line of edition: 16        
უცები რასაც გამოყვრებს, ვით ბზე ნარევი მტვერია,
Line of edition: 17     
და   უნდა თუ გარგოს, რას გარგებს? თუ გარგო, არაფერია!



Line of edition: 18  
*
Line of edition: 19  
* *


Line of edition: 20        
ამა არაკის სარგებელი ესე არს: ბრძენი კაცი ხამს ბრძენსა      Page of alt.ed.: C_354 
Line of edition: 21     
ემოყვრებოდეს და უგუნურის მოყრობას გაეკრძალოდესო.
Line of edition: 22     
უთხრა:



Line of edition: 23  
ლექსი


Line of edition: 24        
ჭირში ეძმევ შენსა გვარსა, ამხანაგსა, შენსა დაშნსა,
Line of edition: 25        
უცხოთესლთან სიხარულით ნუ ამრავლებ "ვაშა, ვაშნსა!"


Line of edition: 26        
კუმ რა არაკებისა სიმრავლე მოისმინა, უთხრა:
Line of edition: 27        
-- ეჰა, სიბრძნისა ზღვაო! ჩემი გონება ყოვლის სიბრძნის /      Page of alt.ed.: B_325 
Line of edition: 28     
შვენიერებით შეამკევ, აწ ესეცა მითხარ: მოყვარენი რაოდენ
Line of edition: 29     
სახენი არიანო?
Line of edition: 30        
ქარდონამ უთხრა:
Line of edition: 31        
-- ბრძენთაგან ნათქვამია, ამ ჟამის კაცნი, ვისასაც მეგობრობასა
Line of edition: 32     
იჩემებენ, / სამსახედ მოუყვანიათ: ერთი რიგია,      Page of alt.ed.: D_341 
Line of edition: 33     
საზრდელივით არიან და უმათოდ არ გაიძლების, ამისთვის
Line of edition: 34     
რომე, თუცა მათი პირს ნათელი მათთან არ ალერსობდეს,
Line of edition: 35     
არცაღა სანთლის სინათლე გამობრწყინდება! თქვა:



Page of edition: 671  
Line of edition: 1  
ლექსი


Line of edition: 2        
საყვარლის პირი საჩინო გულსა უნათებს ნათელსა,
Line of edition: 3        
მას სურის მისი სინათლე, მით ამჯობინებს სანთელსა!


Line of edition: 4        
ვიეთნი წამლის მსგავსად უთქვამსთ: როდესაც არის საქმე,
Line of edition: 5     
მას ზედა მივარდების, და ზოგნი, ტკივილის მსგავსად,
Line of edition: 6     
შეაჭირვებენ და არას ჟამს არ მოალხინებენ. / უთხრა:      Page of alt.ed.: T_17 



Line of edition: 7  
შაირი


Line of edition: 8        
თვალს წინ სიკეთეს გიძღვნიან, მოგაჩვენებენ დარულად,
Line of edition: 9        
უკან ჩრდილსავით დაგდევენ გვამისა სამუდარულად;
Line of edition: 10        
/ მოყრულად არ გიმოყურებენ, ცხადი და ვერცა ფარულად,      Page of alt.ed.: A_225 
Line of edition: 11     
და   სჯობს კიდის ვიღე იაროთ, ვით გამრიდალი გარულად!


Line of edition: 12        
ჭკუვისმყოფელი კაცი ჴამს მტრისაგან ესეთის მოყუარის
Line of edition: 13     
პირსა უფროსად ერიდებოდეს და სწორის მოყვრისა და ერთგულის
Line of edition: 14     
ამხანაგისა ჩრდილს ქუეშე თავსა შეაფარებდესო.
Line of edition: 15     
უთხრა:



Line of edition: 16  
ტაეპი


Line of edition: 17        
მტერს ჴელი რად გიკიდია, მოყუარეს მოეჭიდია!


Line of edition: 18        
კუმ უთხრა:
Line of edition: 19        
-- თუცა კაცმან სრულის მოყრობის საქმე აჩვენოს და მეგობრობის
Line of edition: 20     
წესი აღუსრულოს რაჲო?
Line of edition: 21        
ქარდონამ უთხრა:
Line of edition: 22        
-- ვისცა ექვსი საქმე მტკიცედ აქვან, მას მოყრობის რიგთა
Line of edition: 23     
შინა არა აკლდების რაო. პირველად, რაცა აუგი სცნას,
Line of edition: 24     
მისსა დაფარვასა ეცადოსო, მეორედ, მცირე სახელი საჯაროდ
Line of edition: 25     
დიდად გამოუჩინოსო. მესამედ, ნაკეთვარი და ვალდებულობა
Line of edition: 26     
არ დააყუედროსო; მეოთხედ, მისი ნაკარკაცევი არ დაივიწყოსო;
Line of edition: 27     
მეხუთედ, მისი შენაცოდარი გულსა არ დაიდვასო; მეექუსედ,
Line of edition: 28     
სავედრებელი და საშუამავლო რამე ჰქონდეს, პატივი
Line of edition: 29     
დასდვას და მოუსმინოსო. რომელსაცა კაცსა / ესეთი      Page of alt.ed.: C_355 
Line of edition: 30     
საქმენი სჭირან, სამოყროდ იგი გამოსადეგიაო, და რომელსა
Line of edition: 31     
ესენი არა სჭირან, არასდროს სამოყროდ იგი არ ვარგა. და
Line of edition: 32     
თუცა ეგეთსა ვისმე მოყურად მოიგებ, დანანებისა პირსა იხილავო.
Line of edition: 33     
ამა ჟამისა კაცნი უმრავლესნი ესეთისა ბუნებისანი
Line of edition: 34     
არიან, და თუცა რჩეული მოყუარე ვინმე იშოვა, ქიმიასა
Page of edition: 672   Line of edition: 1     
ჰგავსო, და ვისცა უგვანი მოყუარე დაუმოყურება, ფასკუნჯს
Line of edition: 2     
ფრინველსავით პირი ბუდისათჳს შეუქცევიაო.
Line of edition: 3     
უთხრა:



Line of edition: 4  
შაირი


Line of edition: 5        
ვის სიყუარულის უსტარი მოყრული არ დასწეროდეს,
Line of edition: 6        
მასთან მოყრობა არ ვარგა, სჯობს, თუცა რომ გემტეროდეს!
Line of edition: 7        
სარკით ჩანს ხატი კაცისა, სხვით გაიცდების ვეროდეს,
Line of edition: 8     
და   იგიც არარად საჴმარ არს, არ ჴმობდეს, არ იმღეროდეს!174*


Line of edition: 9        
რა ამ სიტყუაზედ მოაწია, კუმ უთხრა:
Line of edition: 10        
-- მე ესრე მგონია, ჩემი ფერჴი მოყრობის საქმეზედ
Line of edition: 11     
მტკიცედ იდგესო და არცა ერთისა ცახეთა ოდენი მოყურობის
Line of edition: 12     
გზიდამ არ გარდავსდგა, და თუცა მიკადრებ და ერთსა სამადლობელსა
Line of edition: 13     
მკედსა კისერთა მომაბამ, მეორედ მოსვლამდე დაგემონები
Line of edition: 14     
და შენისა სიუხვისა სიმრავლესა / ქუეყანის პირსა      Page of alt.ed.: T_18 
Line of edition: 15     
მოვფენო.
Line of edition: 16        
ქარდონა საალერსოდ ხიდამ ჩამოვიდა, და კუ იგი წყლით
Line of edition: 17     
გამოვიდა, და მის ხისა ძირსა შეიყარნენ და ერთმანეთს გარდაეხვივნენ
Line of edition: 18     
და სამოყრო პირობა დაასკუნეს. ქარდონას მარტოობის
Line of edition: 19     
მოწყენა გულიდამ გაეცალა, და კუ მას პატივისცემას
Line of edition: 20     
უმადლებდა და დღე-ყოელ მათ შუა გაწყობის ნერგსა რწყვიდა
Line of edition: 21     
და სიშვენიერე ემატებოდა. სიყუარულისა და მოყრობის
Line of edition: 22     
რიგი ტურფად ახალ-ახლდებოდა, რაგუარადაც ქარდონას
Line of edition: 23     
საჴელმწიფო და სამყოფი აღარ აჴსონდა, კუსაც ცოლი და
Line of edition: 24     
შვილი დაავიწყდა.



Line of edition: 25  
ლექსი


Line of edition: 26        
ვის გვერდს ახლავს საყუარელი, რამცა უნდეს ამის მეტი?
Line of edition: 27        
მისი ჭვრეტა ლხინად უჩანს, ჰგონებს, ედგას ნათლის სვეტი!


Line of edition: 28        
რა ხანი რამე გამოჰჴდა, კუსა შინ მისლვა დაუგვიანდა,
Line of edition: 29     
მისსა ცოლსა ნავღლისა კეეშანი მოერივა, მისი მოშორვება
Line of edition: 30     
სულის დამადნობელს ურვის ცეცხლად მოეგზნა.



Line of edition: 31  
ლექსი


Line of edition: 32        
გაყრისა დაღი ქვასაცა დასწვავს ცეცხლისა ალითა,
Line of edition: 33        
კლდეცა ვალალებს ცრემლითა, მართ რბოდეს მუჴლად მალითა!


Page of edition: 673  
Line of edition: 1        
ესე მისმან ცოლმან თვის მოყუარეთა და ნათესავთა შესჩივლა
Line of edition: 2     
და თქუა:



Line of edition: 3  
რვული


Line of edition: 4        
მომშორდა საყუარელია,
Line of edition: 5        
ვაი, მოგონება ძნელია!
Line of edition: 6        
მისთჳს მაქვს თუალი სველია,
Line of edition: 7        
ჩემთჳს ნათელი ბნელია.
Line of edition: 8        
საროს სურვილსა ველია,
Line of edition: 9        
ვინ სცავს, არ ვიცი მცველია,
Line of edition: 10        
ვით იგ არა ვარ მსვლელია,
Line of edition: 11        
უყეთა ქვე გამჩრელია.


Line of edition: 12        
ესე არა ვიცი, ჩემი საყუარელი უცხოსა თემსა რომელსა
Line of edition: 13     
ჴნარცვთა ჩავარ/დნილა ანუ გულისა ფერჴი რომელსა უყეთა      Page of alt.ed.: C_356 
Line of edition: 14     
შიგან დაჰფვლიაო? ოდეს მექნება, დილის განთიადი ღამის
Line of edition: 15     
ბინდისა სიბნელეს შინა გამომიჩნდესო და მისისა სახისა /      Page of alt.ed.: A_226 
Line of edition: 16     
ელვარებისა ტრფიალმა გონებამა გაშმაგებად მიწურვილი
Line of edition: 17     
მომაბრუნოსო? / თქუა:      Page of alt.ed.: T_19 



Line of edition: 18  
ლექსი


Line of edition: 19        
თუცა იქნას ვარდი იგი, მწვანეს აგრევ მოესხესა.
Line of edition: 20        
გუამით სული ამოსული ჩამიბრუნდეს, მო ეს ხესა!175*


Line of edition: 21        
რა მისმა მოყუასმან იგი ეგრე გაშფოთებული ნახა,
Line of edition: 22     
უთხრა:
Line of edition: 23        
-- დაო, უკაცრავად ნუ დამიჭერ და მას საქმესა შინა
Line of edition: 24     
თუცა არა უკუმაწბილებ, მისსა ამბავსა ადრე გაცნობებო.
Line of edition: 25        
კუს ცოლმა უთხრა,
Line of edition: 26        
-- ტკბილო მოყვასო და გულისა მისანდობელო! შენი სიტყუა
Line of edition: 27     
სამიზეზოდ მე რის გზით მიმაჩნდებისო? შენსა რჩევასა
Line of edition: 28     
რა საეჭვი და ცილი დაედებისო? მე დიდი ხანია შენის
Line of edition: 29     
სიყუარულის ილეკრო კიდონტის ქვაზედ გამომიცდია და შეურყვნელად
Line of edition: 30     
მიცნიაო. უთხრა:



Line of edition: 31  
ტაეპი


Line of edition: 32        
გიჯერვარ, შენსა ნათქვამსა რადმცა შევსწამე ცილია!


Line of edition: 33        
მან უთხრა:
Line of edition: 34        
-- მასმია შენის ქრმისა, / ერთსა ყაპუზუნასა ერთგულობით      Page of alt.ed.: D_343 
Page of edition: 674   Line of edition: 1     
შესთჳსებია და სული და გული მისის მოყრობისათჳს შეუწირავს
Line of edition: 2     
და მისთჳს შეუსაკუთრებია, მისისა ალერსისა კიდე
Line of edition: 3     
აღარა სჩანს რა. შენისა მოშორვებისა ცეცხლსა მისის პირის
Line of edition: 4     
ხილვის წყალთაგან იშრეტს და მისს სახეს შენისა საგონებლობისა
Line of edition: 5     
ნაცვლად იშიებსო.
Line of edition: 6        
კუს ცოლმა რა ეს მოისმინა, გულსა ცეცხლი მოედვა
Line of edition: 7     
და თქუა:



Line of edition: 8  
შაირი


Line of edition: 9        
სურვილი სისხლსა მადინებს ჩემისა საყუარელისა.
Line of edition: 10        
გული გამექცა სხვის გულად, ქნად საქნელისა ძნელისა,
Line of edition: 11        
მე კალთას ცრემლთა გუბენი მიდგანან, ართუ ნელისა,
Line of edition: 12     
და   იგი სხვასთანა იხარებს, მე მჭვრეტელი ვარ ბნელისა!


Line of edition: 13        
ვაჲ ჟამო ჩემო მტანჯველო. საყუარლისათჳს რად გუნება
Line of edition: 14     
გამინაღვლიანე და ანუ იგი სხუასთან მჯდომელი რად მაგულვე?
Line of edition: 15     
ჩემსა ჯუფთისაგან ლხინისა თეგითა ჩემსა პირსა
Line of edition: 16     
სიხარულისა ნახჭსა დავაჩნევდი, იგი საწადელი სხვისათჳს
Line of edition: 17     
რად მიმტაცეო?! თქუა:



Line of edition: 18  
ჩახრუხაული


Line of edition: 19        
მან მხიარულმან, შვებითა, სრულმან, ჩემებრ საწყლისა ვერა სცნა ჭირი,
Line of edition: 20        
უცხო ყო თავი, აწ დამნაშავი, უმჯობესს საქმეს მირიდა პირი! /      Page of alt.ed.: T_20 


Line of edition: 21        
მისმა დობილმან უთხრა:
Line of edition: 22        
-- მოსახვლელი მოსულა, აწ ცუდად ტირილი და ვალალება
Line of edition: 23     
და ზრუნვისა მატება რა სარგებელიაო! ერთი რჩევაჲ
Line of edition: 24     
რამ მოვიგონოთ ესეთი, რომე ამას იქით გულსა საშვებელი
Line of edition: 25     
მიეცეს, და მაშინ საჴერჴოსა წიგნისა კითხვითა საქმის გამართვის
Line of edition: 26     
მოპოვნებას უნდა ვეცადოთო, რომე რიგიანისა გან/ზრახვითა      Page of alt.ed.: C_367 
Line of edition: 27     
მის ყაპუზუნას მოკლვის უკეთესი ჴელთა არა მოგვეცემის
Line of edition: 28     
რაო.
Line of edition: 29        
ამას უკან ესე მოიგონეს: მისმა დობილმა კუს ცოლსა დასნეულება
Line of edition: 30     
აჩემებინა და მას კუსა სწრაფად კაცი ურბენინა და
Line of edition: 31     
შეუთუალეს:



Line of edition: 32  
შაირი:


Line of edition: 33        
სნეული მოღვაწეს უთხარით, მას თჳთ სნეულსა ნებითა:
Line of edition: 34        
თუ სნეულს მოეუფლები, უკურნებელსა სნებითა,
Page of edition: 675   Line of edition: 1        
ადრე მოვიდეს, მოესწრას, ვირე კუნესა აქვს ცნებითა,
Line of edition: 2     
და   თვარა მკუდარს რაღას ეწევა, ვერ გააცოცხლებს ნებითა!


Line of edition: 3        
კუმა რა ცოლის ავადობა სცნა, ყაპუზუნას გამოეთხოვა
Line of edition: 4     
სახლად თჳსად მისლვისა და დედა-წულთ მოხილვისათჳს, ყაპუზუნამ
Line of edition: 5     
უთხრა:
Line of edition: 6        
-- ჱე, ნავღლისა მომმატებელო სასურველო! თუცა წახვალ,
Line of edition: 7     
მრავალჟამ ამა უცხოსა ქვეყანასა მარტო და უმოყსოდ
Line of edition: 8     
ნუ დამაგდებო. თქუა:



Line of edition: 9  
შაირი


Line of edition: 10        
მარტოჲ ბნელსა მჯდომია უმწეო, უამხანაგო,
Line of edition: 11        
მასთან ნავღელი მოყვასმან ხან დააქცია, ხან აგო.
Line of edition: 12        
ვაჲ კაცსა ნავღლის პატრონსა, ვის ჰქონდეს გული სანაგო,
Line of edition: 13     
და   ნავღლის შემტყობი არ ჰყუანდეს, მგზავრს ვისმე ვით სახანაგო!


Line of edition: 14        
კუმ უთხრა:
Line of edition: 15        
-- ტკბილო ჩემო საყუარელო! მე ესე დაჭირება მომავალი      Page of alt.ed.: D_344 
Line of edition: 16     
/ მომსვლია, უნებურს მოსაჴედსა ჩემკენ პირი მოუპყრია,      Page of alt.ed.: A_227 
Line of edition: 17     
თუარა ჩემის ნებითა / და წადილით შენის ალერსის დატევება
Line of edition: 18     
დღეთა ჩემთა შინა არ მინდაო! უთხრა.



Line of edition: 19  
შაირი


Line of edition: 20        
მე შენის პირის შორს ყოფნა მომიხდა, არა მდომია,
Line of edition: 21        
ვინ იცის ზესთა განგება რა არის, თუ რაზომია!
Line of edition: 22        
სულიერს ვისმცა უნდოდეს სულისა გაყრის ომია,
Line of edition: 23     
და   უნდომი მრავალს მოსვლია, -- ეს ძუელად ქუე დაგვრჩომია! /      Page of alt.ed.: T_21 


Line of edition: 24        
ამაში ნდომა-უნდომელად ყაპუზუნას კუ გამოესალმა, პირი
Line of edition: 25     
თჳსსა სამკვიდროსა მიაპყრა. რა რომე თჳსი ქუეყანა კუმ
Line of edition: 26     
პატიოსანის ფერჴით დააშვენა, ყოველი მოყუარენი და მეზობელნი
Line of edition: 27     
მოეგებნეს, მათი სიხარულის ჴმა ცად გაიწეოდა, და
Line of edition: 28     
გარმოცვით მოყვასნი თან იახლნენ და მისსა სახლთა მიუძღვნენ.
Line of edition: 29     
კუმ ნახა ცოლი მისი სიკვდილსა მიწურვილი, ლოგინთა
Line of edition: 30     
მდებარე, და მისის პირისა წალკოტსა შიგან ზაფრანა
Line of edition: 31     
გაფურჩქნილიყო**



Line of edition: 32  
ლექსი


Line of edition: 33        
ტირილსა და შეჭირვებას ტანი მანგლებრ მოეხარა,
Line of edition: 34        
მკედებრ გაწვრილებულიყო, სოფლით ჴელი აეხარა!


Page of edition: 676  
Line of edition: 1        
რამდენჯერაც ჩასძახა. მან ერთიცა პასუხი არა გასცა,
Line of edition: 2     
ნუგეში და გულისდება არა შეასმინა, აჯა და ხვეწნა უსარგებლო
Line of edition: 3     
შეექნა, მიფერებისა საქმემა ვერა არგო რა. თქუა:



Line of edition: 4  
ლექსი


Line of edition: 5        
ჱე, გულო! ზრუნვა-ნავღელი მის კართა მიავაჭრენი,
Line of edition: 6        
სად ვერა ჰპოო მსყიდველი, ამღები, მალ გასაჭრენი!      Page of alt.ed.: C_358 


Line of edition: 7        
მის დობილსა, რომელმან იგი საცთურით ავად ყოფა მოაგონებინა,
Line of edition: 8     
მას ჰკითხა:
Line of edition: 9        
-- ესე უძლები რათ არას მეტყვისო და მის შეჭირვებას
Line of edition: 10     
ჩემს მოწყენილსა თავსა არა უთხრობსო?
Line of edition: 11        
მისმა დობილმა მწარედ ისულთქმა და უთხრა:



Line of edition: 12  
შაირი


Line of edition: 13        
მკურნალო, ჴელსა ნუ აშრობ კურნებად ამა ჭირისა,
Line of edition: 14        
ესეთი სენი დართჳა, უიმედოა პირისა!
Line of edition: 15        
ვერავინ არგებს წამლითა ძვირფასად გასაჭირისა,
Line of edition: 16     
და   სჯობს, სხვა რამ საქმე იურვო დღისა მის შესამცირისა!


Line of edition: 17        
ერთსა სნეულსა, რომელსა ღონე მიღებოდეს და უძლური
Line of edition: 18     
წამლისაგან უიმედო იყოს, ამოსულთქმაც გაუჭირდება, არათუ
Line of edition: 19     
მას საუბრის სმენა-ღა შეეძლოსო.
Line of edition: 20        
მაშინ მან კუმან ტირილი იწყო, და მეტად იურვოდა და
Line of edition: 21     
მწუხარედ უთხრა:
Line of edition: 22        
-- ეგეთი წამალი რა არის, რომე ჩუენსა ქუეყანასა არ
Line of edition: 23     
იშოებოდესო? მალე მითხარ, მე მისად ძებნად ზღუა და ჴმელეთი
Line of edition: 24     
მოვიარო და უცხოთა და მეცნიერთა ყოველთა გამოვჰკითხო,
Line of edition: 25     
და თუცა ზღვისა უფსკრულთა იპოება, თავსა ჩემსა
Line of edition: 26     
ფერჴად შევიცვლი და სიღრმით / ამოვიტაცებ, და თუცა      Page of alt.ed.: T_22 
Line of edition: 27     
მთოვარის მსგავსად ცად აღწევნილა, წავალ, გონების საგდებელსა
Line of edition: 28     
ცის კამარათა ვტყორცებ და თავსა და სულსა მის
Line of edition: 29     
წამლისა შოვნისათჳს გავსწირაო! უთხრა:



Line of edition: 30  
ლექსი


Line of edition: 31        
სულსა მოგიძღვნი უცილოდ, თუცა შენ გეწამალების,
Line of edition: 32        
გულს განაცვალებ საჭიროდ, საკუდავად არ მეწყალების!


Line of edition: 33        
დობილმა უთხრა:      Page of alt.ed.: D_345 
Line of edition: 34        
-- ერთი სენია, დიაცსა გულთა შინა შეექნების; მისი წამალი
Line of edition: 35     
ყაპუზუნას გულია, მის მეტი არა არგებს რაო!
Page of edition: 677   Line of edition: 1        
კუმ უთხრა:
Line of edition: 2        
-- ეგ პელად ვისგან იგდებაო?
Line of edition: 3        
მისმა დობილმა უთხრა:
Line of edition: 4        
-- ესე ვიცი, ამა სენისა წამალი და ამისი მომარჩენელი
Line of edition: 5     
მისგან კიდე არა იქნება რა, თუარამ მისი შოვნა ძნელია და
Line of edition: 6     
მრავალი ჭირი და უანგარიშო შრომა სდევსო, და არცა შენ
Line of edition: 7     
მის წამლისა შოვნისათჳს გვიჴმიხარო, ამისთვის მოგიწოდეთ,
Line of edition: 8     
ნუთუ შენისა საყუარლისა პირი გენახა და საუკუნომდე გამოსალმებოდიო,
Line of edition: 9     
თვარა საწყალობელსა ამას არცა სასიცოცხლო
Line of edition: 10     
პირი აქვს და არცა მორჩენის იმედიო! თქუა:



Line of edition: 11  
ლექსი


Line of edition: 12        
სისხლი მწყურიან, სარგებლად ვერ ვხედავ მის მეტს წამალსა,
Line of edition: 13        
ნავღლისა ჭამა მომარჩენს და გარდამიგდებს ამალსა.


Line of edition: 14        
კუსა მის ჭმუნვა საზღუარსა გარდასცილდა, მოწყენა და
Line of edition: 15     
ნავღელი გარდაე/რია / და ცოლის საკურნებელი წამალი ვერა      Page of alt.ed.: C_359 
Line of edition: 16     
მოიგონა რა, და თჳსი მეგობრის ყაპუზუნას მოკვლის მეტსა      Page of alt.ed.: A_228 
Line of edition: 17     
არასადა სარგებელსა მისწვდა. გაჭირებისა უღონობამა მოყვრისა
Line of edition: 18     
საავო ეჭვი გულთა ჩაუგდო, დასანახავი ჭკუა რჩევისა
Line of edition: 19     
წვრთნასა ენისა მსგავსად ეტყოდა: ჵი, უპირო ჭაბუკო! პირველი
Line of edition: 20     
მოყრობის პაემანი შენსა და მასშია რაჲ დაამტკიცე
Line of edition: 21     
უმიზეზოდ პირობის გარდასლვა კაცისაგან უჴამსიაო! თქუა:



Line of edition: 22  
შაირი


Line of edition: 23        
დიაცის ენა მახეა კაცისა უაუგოსა,
Line of edition: 24        
ენა ლახვარი, ანკასი, თუ გული ზედ აუგოსა;
Line of edition: 25        
რა ჩანთქა, მაზედ მოებმის, გზა გულსა სად გაუგოსა,
Line of edition: 26     
და   მერმე გასცინებს, აყვედრებს, მისგანვე დასაბუგოსა!


Line of edition: 27        
ავსა გულისთქმის გაძებასა ცდილობდა, მაგრამ ეშმაკი არ
Line of edition: 28     
ეხსნებოდა და ცოლის მონებას ურჩევდა. სახლის შენებულობა,
Line of edition: 29     
სასი/ცოცხლო სარვაგი, საქონელი და სარჩო, შენახვა და      Page of alt.ed.: T_23 
Line of edition: 30     
მოვლა მაზედ ძკიდია, -- სრულ წაგიჴდებაო. მის გაწირვას,
Line of edition: 31     
რომელი შენი ტომთაგანი არ არის, არც გუარი, მისი სიყუარული
Line of edition: 32     
და პატივი, ცოლისაგან უფროსად ქონება, გასიმჯვაში
Line of edition: 33     
უმართებულოდ დასანახავიაო. ეტყოდა:



Page of edition: 678  
Line of edition: 1  
ლექსსა


Line of edition: 2        
ვიფიცავ, ძველის მოყვრისა მიწაცა და ნაცარია
Line of edition: 3        
ახალს მოყუარეს სჯობია, ნაბერტყი, დანაცარია!


Line of edition: 4        
ბოლოდვე ცოლის საცთურმა სძლია და განზრახვა მაზედ
Line of edition: 5     
დაასკუნა, რომე პაემნის ლამპრისა ჭიქა შურდულის ქვითა
Line of edition: 6     
დალეწოს და შემწეობის სასწორის ლიტრა ჴერჴით გასუბუქოს.
Line of edition: 7     
უბადო იგი ვერ მიხვდა, და უგუნურობით პირობის
Line of edition: 8     
გატეხას მიმართა და სიავკაცის დაღი შუბლთა დაისვა. პაემნის
Line of edition: 9     
გარდასლვა უმსგავსო უსტარია, ესეთი რომე მწვირიანის
Line of edition: 10     
ეტრატის კაბადონთა მეტსა არაზე დაიწერება; რომელმანცა
Line of edition: 11     
მიზეზისათჳს სიავკაცისა ჴმასა განითქვამს, რაგინდ
Line of edition: 12     
მით მაღალი ხარისხი იშოოს, არა გულისხმიერი მას არ მოიწონებს;
Line of edition: 13     
რომელსაც უპირობო და მიუნდობელი დაერქუა,
Line of edition: 14     
სარწმუნოვბის მენაკსა ვეღარავისთან მიუწევს. / ესეგუარისა      Page of alt.ed.: D_346 
Line of edition: 15     
კაცისა სიტყვის მორიდება ჴამს, და ყოველნი მისსა სახელსა
Line of edition: 16     
მოსაყივარად დასდებენ. თქუა:



Line of edition: 17  
ლექსი


Line of edition: 18        
ჩემის ბიდახის მსმელისა მამამც ცხონდება სულითა,
Line of edition: 19        
მუხთლის ალერსი არ უნდა ცნობით, გონით და გულითა.


Line of edition: 20        
კუმ მოისაზრა, ყაპუზუნას სიკუდილი არას ღონით არ
Line of edition: 21     
მოჴდებოდა, თუცა მისსა სახლთა და სამკვიდროსა არ მიიყუანდა,
Line of edition: 22     
ვერცა თჳსისა საწადლისა სთველსა მოისთლობდა.
Line of edition: 23     
ესეთისა გაგებითა გარე შემოიქცა და ყაპუზუნასთან მოვიდა.
Line of edition: 24     
რადგან მასცა მისისა მოლოდინისა საწადელი გარდამატებოდა,
Line of edition: 25     
სანახავად ენატრებოდა, რა თვალი კუსა სახესა შეადგა,
Line of edition: 26     
მეტისა სიხარულისაგან მოლხენილისა გულითა და ტკბილითა
Line of edition: 27     
ჴმითა სიმღერად თქუა ეს:



Line of edition: 28  
ლექსი


Line of edition: 29        
ეჰა, ძმაო! მოგელოდი, ვაშა! მოხველ სახლსა ჩემსა,
Line of edition: 30        
ვაშა! თვალსა ვერა მჭვრეტსა, ვაშა! გულსა გასაჩემსა!


Line of edition: 31        
კუმცა საყუარლად მოიკითხა და შვილთა და სახლეულთა
Line of edition: 32     
ჰამბავი გამოჰკითხა. პასუხი გასცა:
Line of edition: 33        
-- რადგან შენ გაგეყარე, მისის ზრუნვითა გულთა ესეთი
Page of edition: 679   Line of edition: 1     
ცეცხლი ამეგზნა, რომე ვერამ სამხიარულომ საქმემა ვერ დამიშრიტაო.
Line of edition: 2     
ზედიზედ შენი მარტოობა მაგონდებოდა, ყოველთა
Line of edition: 3     
მოყუარეთა შემოყრილობის შვებას დამავიწყებდა; შენი
Line of edition: 4     
კაცთაგან კიდეგან ქმნა და სიმარტოვის ნავღელი. რა ჴელმწიფობის
Line of edition: 5     
დიდების გულსა აჭირვებდა, იგი მე შვებასა და ლხინსა
Line of edition: 6     
გლოვად შემიცვალებდა, და თავთა ჩემთა მიწყივ გონებითა
Line of edition: 7     
ვგმობდი: ჰაი-ჰაი, პირობის გამტეხო თავო-მეთქი! შენ აქა
Line of edition: 8     
წალკოტის ზღუდესა შინა მოსვენებით ლხინისა სნატთა
Line of edition: 9     
მჯდომარე ხარ და შენი <მოყვარე> უცხოობისა ადგილსა
Line of edition: 10     
შავისა მიწისა კოპიჭნართა იარების-მეთქი; და ვიტყოდი



Line of edition: 11  
ლექსსა


Line of edition: 12        
ცვარით ნარწყავი ვარდულად შავგული აქა იშლების,
Line of edition: 13        
მისი მოყვარე, ბრწამლს მჯდომი, ტკივილით მუნ შეიშლების.


Line of edition: 14        
აწ აქ გიახელ, ჩემის მომადლებისა და პატივისათჳს      Page of alt.ed.: A_229 
Line of edition: 15     
დაშვრე და ჩემს უღირსთ შვილთა თქუენი პირის ხილვის
Line of edition: 16     
შუქი მიაყენოთ და ნახვით გაახაროთ, და ჩემთა მოყუარეთა
Line of edition: 17     
თქუენის მოყრობის მიჩნეულობა სცნან და ჩემთა გუართა და
Line of edition: 18     
ნათესავთა შიგა მისანდოდ პატივცემულად გამომაჩინო, რომე
Line of edition: 19     
მე თქუენის ბედნიერის მობძანებითა ერთი ხარისხი მომემატოს
Line of edition: 20     
და თქუენ ჩემის წვევით არა დაგაკლდებისთ რაო. უთხრა:



Line of edition: 21  
ლექსი


Line of edition: 22        
რა მოაკლდების მთუარესა, ვლიდეს ჩემთანა მარებლად,
Line of edition: 23        
მისი ციალი გულს მადგეს, თჳთ იყოს შეუდარებლად?!


Line of edition: 24        
ესეცა მწადს, თქუენისა წვევის გამო მოძმენი ვინმე შევჰკრიბო
Line of edition: 25     
და თქუენს წინა ნადიმი გარდვიჴადო, ნუთუ მცირე
Line of edition: 26     
რამ თქვენის სახელოანის გარჯის ნაცვალი რამე შევიძლოო.
Line of edition: 27        
ყაპუზუნამ უთხრა:
Line of edition: 28        
-- ამა წვევასა ჩამოეხსენ, ჩუენის მოყრობისა თოკი / გაუწყვედელია      Page of alt.ed.: D_347 
Line of edition: 29     
და სიყუარულისა და შეერთებისა ნასკვი -- მაგრად
Line of edition: 30     
შესკვნილი. აწე ჩუენი შრომა და შენი წარსაგებელი რაღად
Line of edition: 31     
საჴმარიაო? უთხრა:



Line of edition: 32  
ტაეპი


Line of edition: 33        
მასპინძლობაც რომ არ იყოს, მოყრობა აღარ გაიყოს! /      Page of alt.ed.: T_25 


Page of edition: 680  
Line of edition: 1        
შენგან ესოდენი სიყუარული და სიკეთე ყოველს ჩემს დიდებად
Line of edition: 2     
მიმაჩნია, მაგრამე რადგან ჩემსა დიდებულებასა შენი
Line of edition: 3     
უხობა გარდაამეტე, ამან დია შემაღონა ამისთჳს, რადგან მე
Line of edition: 4     
ჩემსა სამკვიდროსა და დიდების ლხინსა და ქუეყნიერთა ჯარისა
Line of edition: 5     
და ყმათა გარშემოცრცვისა ნავღელმა და მარტოობის
Line of edition: 6     
ზრუნვამა ესრე შემაჭირვა, თუცა შენი მეგობრობა ჩემთჳს
Line of edition: 7     
ღ(მერ)თს არ ებოძა, ამ მარტოობისა ჟამსა ესეთი მოალერსე
Line of edition: 8     
და მახლობელი არა მყოლოდი, ესეთსა განსაცდელსა შინა /      Page of alt.ed.: C_36 
Line of edition: 9     
დროსა და ხანთა ჭანგისა შეპყრობისაგან ვინ მომარჩენდაო
Line of edition: 10     
ანუ ესოდენსა ჭირსა და შრომასა ჩემთჳს ვინ შეიძლებდაო?
Line of edition: 11     
უთხრა:



Line of edition: 12  
ტაეპი


Line of edition: 13        
ამ ჭირის სახლთა, საშიშარ ნახლთა,176* შენის ჭვრეტითა გულსა ვალხენდი!


Line of edition: 14        
მაშე, ამ გზითა შენი აწ სასაყუედურო ჩემზედ ურიცხვიაო
Line of edition: 15     
შენი მოწყალება ჩემზედ გარდამეტებული არისო, ამად შენი
Line of edition: 16     
მასპინძლობა რაღათ საჴმარიაო? ამას იქით ანუ შენსა პაემანსა
Line of edition: 17     
ვინ გარდავა და ანუ ლხინისა და ალერსის შეწყობა
Line of edition: 18     
ვით მოიშლებისო? შენი წადილი პირსაფერებელს მოყრობასა
Line of edition: 19     
ჰგავს, არათუ მოყრობის წესსაო. უთხრა:



Line of edition: 20  
ლექსი


Line of edition: 21        
მოყუარე მოყურის უწვევრად ჴამს მტკიცედ ემოყურებოდეს
Line of edition: 22        
უგულოდ წვეულობითა მოყრობა შეუმცრდებოდეს!


Line of edition: 23        
კუმ უთხრა:
Line of edition: 24        
-- ეჰა, მემკუიდრევ ამხანაგო და გაუყარო მოყუასო! ჩემი
Line of edition: 25     
ნება-წადილი არათუ მასპინძლობისა გამჩუენების გამოა და
Line of edition: 26     
სასმელ-საჭმლისა გემოვნებისათჳს, მაგრამ ესე მინდა, გაცალკევებისა
Line of edition: 27     
სამოსელი შუადამ გაგვეძარცოსო და მიწყივ ერთმანეთის
Line of edition: 28     
პირის ჭვრეტითა ლხინსა მოვისთლობდეთო. უთხრა:



Line of edition: 29  
ტაეპი


Line of edition: 30        
უშენოდ შენით, უშენოდ შენით, წუთიც არ მინდა, მგონია შენით.177*


Page of edition: 681  
Line of edition: 1        
ყაპუზუნამ უთხრა:



Line of edition: 2  
ტაეპი


Line of edition: 3        
ტრფიალის გზასა მავალსა ბოლო აქვს მოუღებელი!


Line of edition: 4        
თუცა საყუარელნი აღმოსავალით დასავლამდე დაშორდენ
Line of edition: 5     
ერთმანეთის მოგონებითა გულთა ახლოურად ახარებენ, ერთმანერთის
Line of edition: 6     
/ მოჴსენებითა კაეშანთა მოილხენენ; თუცა გუამებით      Page of alt.ed.: T_26 
Line of edition: 7     
შორ არიან, გულით შეყრისათჳს ფარდაგი შუა არ ჩამოეფარების
Line of edition: 8     
და მიწყივ მხედვარისა თუალითა ერთმანეთს პირისპირ
Line of edition: 9     
მჭვრეტელნი არიანო. უთხრა:



Line of edition: 10  
ლექსი


Line of edition: 11        
თუ გულით გიყუარს მოყუარე, შორი და ახლო სწორია,
Line of edition: 12        
გვერდს გახლდეს, რაღა მეტია, თუ ადრე მოგწვდა შორია!


Line of edition: 13        
სხუა ვინმე დიდებული ამა იგავსა ბრძანებს      Page of alt.ed.: D_348 



Line of edition: 14  
ფისთიკაურსა


Line of edition: 15        
თუცა შენისა შეყრის დრაჰკანი ჴელთ არ მიჭირავს, გგონია ესრე,
Line of edition: 16        
თუალში მიდგახარ საგონებელად, მიწყივ გესახლე, ნიადაგ გესრე.
Line of edition: 17        
ცხადია, თუცა შეყრისა ნივთთა ხატი არა მაქვს, არცა გაგესრე,
Line of edition: 18     
და   ამად არ ვზრუნავ, შენს გულსა ჩემი გული ზედ აკრავს, ვით დილა დღეს-რე.178*


Line of edition: 19        
კუმან კუალად ხრიკისა ისარი საცადლის მშვილდსა დაუკილოვა
Line of edition: 20     
და საწადლის საგანსა / ესროლა. ბედნიერობისა ძალი
Line of edition: 21     
მოეჴმარა და ნდომისა ნიშანსა ჰკრა. ყაპუზუნამ უთხრა:      Page of alt.ed.: A_230 
Line of edition: 22        
-- მოყვრობის ნდომაში ნაბადართჳს წესია: მე ესოდენ
Line of edition: 23     
ჩემსა მოყვარე/სა არ ვაშრომებ, მე შენის მოძმეთ ნახვა სასიხარულოდ      Page of alt.ed.: C_36 
Line of edition: 24     
მიჩანს, მაგრამე ჩემგან წყალში გასვლა მოუვალია,
Line of edition: 25     
ამად რომე შენი სამყოფი ზღვის ხერთვისია, ჩემი მუნ
Line of edition: 26     
შესვლა-გამოსვლა ვით იქნებისო?
Line of edition: 27        
კუმ უთხრა:
Line of edition: 28        
-- მაგისთჳს რად ზარობ? ზურგთა შეგისვამ და ეგრე
Line of edition: 29     
გავცურავ, და ადვილად მუნ მიგიყუან და მას ხერთჳსსა შინა
Line of edition: 30     
შვებით გაისვენეო.
Line of edition: 31        
რა კუმან ესოდენი ტკბილი ენა ააუბნა, ყაპუზუნამ სიმტკიცე
Line of edition: 32     
მოშალა, და მისსა საფერებელსა ლახტსა თავი საბოდიშოდ
Page of edition: 682   Line of edition: 1     
დაუდვა და ნების სადავე ჴელთ მისცა. კუმ ზურგსა შეისვა,
Line of edition: 2     
პირი თჳსს სამყოფს მიაპყრა. რა ზღვისა პელაგონთა
Line of edition: 3     
შეცურა, გონების ხომალდი საგონებლისა მორევსა ჩაუარდა
Line of edition: 4     
და თჳსთა გონებათა შინა იტყოდა: ესე რაჲა, რომელსა ვლამი?
Line of edition: 5     
ესე საქმე მოყივნებისა კიდე რა არისო? თქუა:



Line of edition: 6  
შაირი


Line of edition: 7        
ვინ პაემნისა წალკოტსა ზურგი ადრიკა, მოისრა,
Line of edition: 8        
განქიქებისა ეკალმა ბეჭი და მკერდი მოისრა.
Line of edition: 9        
უპირომ კაცმა რა პოვა, მიის კეთილი, მოის რა?
Line of edition: 10        
და მამაცსა ფიცის მტეხელსა გაუმუდრეგდეს, მო, სრა179*! /      Page of alt.ed.: T_27 


Line of edition: 11        
უჭკოსა დიაცისათჳს ჭკვიანის მოყვრის გაწირვა დია საგმობარია,
Line of edition: 12     
თჳსი კეთილის მყოფელის სიცოცხლის მოკლების
Line of edition: 13     
ცდა ეშმათ სასიხარულოაო. თქუა:



Line of edition: 14  
ტაეპი


Line of edition: 15        
ნუ იქ, ნუ, კარგის მოქმედი ამას არა იქს, არაო!


Line of edition: 16        
წყალზედა დგომით მისსა გუნებასა შინა ესეგვარსა იგონებდა
Line of edition: 17     
და ცურვისა ძრვა მისგან აღარა ჩნდა. ყაპუზუნას ეჭვი
Line of edition: 18     
რამე შეუვიდა და ჰკითხა:
Line of edition: 19        
-- რად ჰყოვნი, რას დროს მოცდა არის? ნუთუ დაგამძიმე
Line of edition: 20     
და ცურვა მოშალეო?
Line of edition: 21        
კუმ უთხრა:
Line of edition: 22        
-- რად ეგრე მეტყვი? რითა სცან, მითხარო.
Line of edition: 23        
ყაპუზუნამ უთხრა:
Line of edition: 24        
-- შეღონება შეგატყევ და ამით ვიაზრეო; წყალში იყოვნი
Line of edition: 25     
და არა გზად მიხვალო. ესე სჯობს, შენი საგონებელი მე
Line of edition: 26     
მითხრა და მაცნობო, ჩემი რჩევა მისანდოა და დაღონების
Line of edition: 27     
მორვით ადრე ნაპირს ცოცხლებით გამყუანებელიო.
Line of edition: 28        
კუმ უთხრა:
Line of edition: 29        
-- მართალსა / იტყვი, ესე საგონებელი ჩამივარდა და ამას      Page of alt.ed.: D_349 
Line of edition: 30     
ვნაღლობ, თქუენი ბედნიერად ჩემსა მოსვლის დასაწყისი ეს
Line of edition: 31     
არის და ცოლი უძლებად მყავს და არამც სახლი მოშლით და
Line of edition: 32     
გაურიგებლად დამხვდეს, თქვენდა საკადრისად ვერ მომზადებულიყონ
Line of edition: 33     
და სირცხვილი და უკაცრაობა დამედვასო. უთხრა:



Line of edition: 34  
ტაეპი


Line of edition: 35        
შენ არა დამგმო, სხვა დამგმობს, შევრცხვები თემთა წინარე!


Page of edition: 683  
Line of edition: 1        
ყაპუზუნამ უთხრა:
Line of edition: 2        
-- რადგან ეგეთი ერთგულობა და ნდომა ჩემი გაქვს, რაგინდ
Line of edition: 3     
მასპინძლობა მართებულად არ მოგიჴდეს, მაშინც სიყუარულისა
Line of edition: 4     
და ერთგულობისა ნაკლები არა იქნება და აგრევე
Line of edition: 5     
მართებულად გაიარსო. უთხრა:



Line of edition: 6  
ლექსი      Page of alt.ed.: C_363 


Line of edition: 7        
წვევით, ძღნობით და სიტკბოთი მალ გაიმოყვრებ უცხოსა,
Line of edition: 8        
თუ მოყვარეა, რად უჴამს ზედაზედ პური უცხოსა?!


Line of edition: 9        
კუმ რა მცირედი წაცურა, დადგა და აგრევე საგონებელთა
Line of edition: 10     
ჩავარდა, და პირველივე საქმე მოაგონდა და გულთა თჳსთა
Line of edition: 11     
იტყო/და: დიაცი პაემნის გატეხვას მაწვევს. რადგან ყოელი      Page of alt.ed.: T_28 
Line of edition: 12     
დიაცი პირობის გარდამავალია, მათგან მამაცსა და ჭაბუკობისა
Line of edition: 13     
მძებნელსა თუალნი რომ შეეკრას, ესე ჭკვიანთა წესთა
Line of edition: 14     
შორავსო. თქუა:



Line of edition: 15  
შაირი


Line of edition: 16        
ცუდია იგი მამაცი, დიაცმან მოაღოროსა,
Line of edition: 17        
მისი სიტყვისა მიმყოლმა სჯობს თავი გაიღოროსა!
Line of edition: 18        
თჳთ ურცხვია და შეარცხვენს, ვინ ქვეშე გაიგოროსა,
Line of edition: 19     
და   ბიცზე ყვავილი ვინ კრიფა ან ყანა თაგვის სოროსა?!


Line of edition: 20        
მათი საცთურისაგან კაცი მოტყუვდეს და პირობის გამტეხელი
Line of edition: 21     
შეიქნას, შჯულსა და წესთა გარდაჰჴდების და არცა
Line of edition: 22     
შჯულიერნი და მისანდობელნი და პატიოსანნი კაცნი ესეთსა
Line of edition: 23     
საქმესა უგმობრად დასდებენ.
Line of edition: 24        
კუ რა ამ საგონებელსა შიგა იყო, აგრევე დადგა. ყაპუზუნასა
Line of edition: 25     
ეჭვი მოემატა, დაღონდა, გონებით იტყოდა: ჴამს / კაცს რა      Page of alt.ed.: A_231 
Line of edition: 26     
ერთი ეჭვი გულთა შეუჴდეს, მისთვის ჭკუის რჩევა იფაროს
Line of edition: 27     
და მის ჭირსა მოურჩეს, დაიკალთაოს და სავედრებელის სიტყვითა
Line of edition: 28     
თჳსი თავი შეინახოსო, ამისთვის რომე, თუცა ეჭვი
Line of edition: 29     
იგი მართალ [ი არის], თავსა თჳსსა ცდითა ჴერჴისაგან მოარჩენს,
Line of edition: 30     
და თუცა გამტყუნდა და -- არარა სასირცხო იქნებაო.
Line of edition: 31     
თქუა.



Line of edition: 32  
ლექსი


Line of edition: 33        
თუ მოყუარეა, რა გინდა, შვებით დასჯდები ნადიმსა,
Line of edition: 34        
თუ გეჴერჴება, მორჩები მისის ჴნარცვისა ბადიმსა!


Page of edition: 684  
Line of edition: 1        
მერმე კუს უთხრა:
Line of edition: 2        
-- რა მიზეზია, წამ და წუთ საგონებლისა ცხენსა განცვიფრებისა
Line of edition: 3     
ასპარეზთა შინა არბევო და გულისხმიერობისა
Line of edition: 4     
მცურავსა გაოცებისა ზღვასა დასთქამო.
Line of edition: 5        
მან უთხრა:
Line of edition: 6        
-- რა ვქნა, ძმაო! შემინდევ, ცოლისა ავად ყოფა და შვილთა
Line of edition: 7     
მწუხარება, რომე მისის ნავღლისაგან სჭირან, იგი დიდსა
Line of edition: 8     
ურვასა მიმატებსო.
Line of edition: 9        
ყაპუზუნამ უთხრა:
Line of edition: 10        
-- აწ ვსცან შენის ცოლის ავადობა გულსა შენსა დიდად
Line of edition: 11     
შეაჭმუნებს. მართლა უთქუამსთ: / სნეულება სჯობს სნეულის      Page of alt.ed.: D_350 
Line of edition: 12     
ჭვრეტასაო! უთხრა:



Line of edition: 13  
ტაეპი


Line of edition: 14        
იგი თავს მრთელსა ნუ ჰგონებს, ვინცა სნეულის მჭურეტია! /      Page of alt.ed.: T_29 


Line of edition: 15        
აწ ესე მითხარ: რაჲ სნეულებაა, ანუ მისი ღონისძიება რით
Line of edition: 16     
იქნების, ანუ წამალი რაჲა? ყოველსა სენსა თჳთო წამალი მიაჩანსო;
Line of edition: 17     
ყოვლის სატკივრის ლხინება რითმე იქნებისო; რაცა
Line of edition: 18     
სჭირს, ბედნიერთა მკურნალთა და ნაბიჯსვიანთა მოჴსენებაჲ
Line of edition: 19     
ჴამს, და რაჲცა მან გაუწესოს, ეგრე უნდა ეცადნენ.
Line of edition: 20        
კუმ უთხრა:
Line of edition: 21        
-- მკურნალთა მისის რგებისათჳს ერთი წამალი უთქუამთ,      Page of alt.ed.: C_364 
Line of edition: 22     
მას ჩუენი ჴელი ვერსად მისწვდებისო.
Line of edition: 23        
ყაპუზუნამ უთხრა:
Line of edition: 24        
-- ეგეთი რა წამალია, ათართა და მკურნალთა არ ეპოებოდესო?
Line of edition: 25     
თუცა მიამბობ, მე მგონია შოება შემეძლოსო, ანუ
Line of edition: 26     
მისი შოების გზა გაგიკუალოო.
Line of edition: 27        
კუმ უგუნურებით ვეღარა გასინჯა:
Line of edition: 28        
-- მის წამლის სიძნელე ჩუენთუის საშოვრად ყაპუზუნას
Line of edition: 29     
გულიაო!
Line of edition: 30        
რა ყაპუზუნამ მოისმინა, წყალთა შიგა ღვიძლთა ცეცხლი
Line of edition: 31     
მოეკიდა და შავის ნავღლის კუამლი ტვინთა აედინა, თუალნი
Line of edition: 32     
დაუბნელდა, მაგრამ ჭკუის ძლიერებითა ადგილსავე
Line of edition: 33     
დაემტკიცა და თქუა: ვაჲ, თავო! სიყუარულითა და დიდისა ნდომითა
Line of edition: 34     
რას განსაცდელისა მორევსა ჩავარდიო და ამა საცთურისა
Line of edition: 35     
და ხრიკითა უმეცრებისა უყეთა დაეფალო! პირველ სიჭაბუკესა
Line of edition: 36     
შინა მტერისა ქაჯობითა არა შევსცთი, ავისა კაცისა სიტყუასა
Page of edition: 685   Line of edition: 1     
ყური არა მიუპყარ, სიქიშპის მქონებელისა ჴელითა ჭირის
Line of edition: 2     
ისარი გულთა არა ვიკარო. თქუა:



Line of edition: 3  
ტაეპი


Line of edition: 4        
მრავალნი კაცნი ცთომითა ამა ცეცხლითა იწვიან.


Line of edition: 5        
აწ ჴერჴისა და ცდის მეტი ჴელისმპყრობელი არავინ მიჩანს.
Line of edition: 6     
ღ(მერ)თ(მ)ან ქნა, რომე კუთ ხერთვისთა ვერა მივაწივე, თვარა
Line of edition: 7     
ჩემისა სიცოცხლისა მკედისა ნასკვი ესრე შეისკნოდა, გონების
Line of edition: 8     
თითი მისად გასაჴსნელად მოუძლურებულიყო, და თუცა
Line of edition: 9     
გულსა მათ არა მივსცემდი, ტყუედ უნდა დავრჩომილვიყავო
Line of edition: 10     
და შიმშილი მომკლევდაო, და თუცა გავიპარებოდი, ზღვასა
Line of edition: 11     
შიგა დავირჩობოდიო. ესეც სიკუდილად ჩამიგდია, რადგან
Line of edition: 12     
ჩემის განსასვენებლის ტყით ბოლოს გაუსინჯავად გამოველ
Line of edition: 13     
და ჩემის ნებით ჩემი აღვირის სადავე კუს ჴელთ მივეც და მისის
Line of edition: 14     
ხერთვისის მოვლა მოვიწადინე, რამდენს ათასს ამაზე ნამეტნავს
Line of edition: 15     
სატანჯველსა ღირს ვარ! თქუა:



Line of edition: 16  
ლექსი


Line of edition: 17        
მე რეგვენმა რად გავსწყვიდე თმანი შენნი, რომე მებნეს,
Line of edition: 18        
აწღა მშვენის დასაბმელად მძიმე ჯაჭვნი მომეძებნეს! /      Page of alt.ed.: T_30 


Line of edition: 19        
მერმე კუს უთხრა:
Line of edition: 20        
-- მე მის პატიოსნისა და საბრალოს ჭირისათჳს შეწუხებულვარ.
Line of edition: 21     
რაც შენგან მესმა, ჩემგან მისი რგება ადვილი
Line of edition: 22     
არისო. შენ ნავღელსა თავსა ნუ მისცემო, / ჩუენსა ცოლთა      Page of alt.ed.: D_351 
Line of edition: 23     
ესეგუარი სნეულება მრავალგზის წაჰკიდებიათ და ჩუენ ჩუენსა
Line of edition: 24     
გულსა მივსცემთ, მით ჩუენ არა დაგუაკლდების რა
Line of edition: 25     
არცარა გუეტკინება. ამისთჳს ჩუენგან ადვილი საქნელია.
Line of edition: 26     
ჩუენისა მკერდისა ძუალთა გზა აქუს და შიგნიდამ გულსა
Line of edition: 27     
ოდესცა გვინებს, გამოვიღებთ, და ოდესცა გვინდა, შიგავ შევიდებთ;
Line of edition: 28     
და ესეცა გვჭირს -- ჩუენ უგულოთაცა ვიცოცხლებთ.
Line of edition: 29     
მე ესრე მცირესა სათხოველსა შენ არ დაგიშურვებ, ამისთჳს
Line of edition: 30     
რომე ბრძენთა უთქუამსთ: ოთხთა რიგთა კაცთა მათი სათხოვრის
Line of edition: 31     
მიუცემლობა არ ვარგაო. პირველად, ჴელმწიფემან ერთი
Line of edition: 32     
რამ კაცში მოინდომოს სიკეთისა თუ სიცუდისა, არარა / ჴამს
Line of edition: 33     
არ მიართუან, არ დაინანოს და გულკეთილად მიუძღვნას;      Page of alt.ed.: C_36 
Line of edition: 34     
მეორედ, გლახაკთა და დავრდომილთა / მაღლისა და მის სოფლის      Page of alt.ed.: A_232 
Line of edition: 35     
საგზლად ღ(მრ)თის გზაზე მისაცემელი ვისაც სთხოონ
Page of edition: 686   Line of edition: 1     
მისცენ; მესამედ, გულისყურიანს მოწაფესა, მეცნიერობის
Line of edition: 2     
მცდელსა, მისი წადილის ფერჴითა მართლა გზა გაეზომოს
Line of edition: 3     
მათ წინა უნდა უძღოდეს; მეოთხედ, ერთგულთ მოყუარეთა
Line of edition: 4     
მათის გულის სანდომი იყოს და მას ჴელი მიუწვდებოდეს, ერთი
Line of edition: 5     
მეორეს მისცემდეს და არ შეაღონოს. უთხრა:



Line of edition: 6  
ფისთიკაური


Line of edition: 7        
რა არის სული, სულისა დარსა მოყვასს არ უძღვნას დიდად ქებულსა,
Line of edition: 8        
ან გული -- გულის მიმტაცებელსა, მოყუარე -- მისსა იმედებულსა?!


Line of edition: 9        
თუცა იქავე გეთქუა, გულსა თან წამოვიღებდი და ესე უკეთესი
Line of edition: 10     
იქნებოდა, რომე შენს ცოლსაც არგებდა და მეც მენება
Line of edition: 11     
ჩემის გულის მკედი გამეკუეთა, ამად რომე მიწყივ მისგან შეღონებული
Line of edition: 12     
ვარ. უთხრა:



Line of edition: 13  
ჩახრუხაული


Line of edition: 14        
ღ(მერ)თო, ერთცახე სისხლი მისახე, გულსა სახელად, რადგან უწოდეს,
Line of edition: 15        
პირმთვარის სახეს ჭირად რად ახე, უწყალოს მისთჳს გამოუწოდეს!


Line of edition: 16        
კუმ უთხრა:
Line of edition: 17        
-- მაშა, შენი გული სად იქნების, თუცა თანა არა
Line of edition: 18     
გტანობსო?
Line of edition: 19        
მან უთხრა:
Line of edition: 20        
-- შინ დაუტევე, ამისთჳს რომე ჩუენი წესია, რა მოყვრისას
Line of edition: 21     
წავალთ, ამას ვცდილობთ, მასთან ჩუენი ყოფის დღენი      Page of alt.ed.: T_31 
Line of edition: 22     
მხიარულად გარდავლოთ და მათთა ლხინში ნავღლის ჴელმა
Line of edition: 23     
შვების კალთა არ შეიპყრას. ამისთჳს გულს თან არ წავიტანთ
Line of edition: 24     
რომე გული ერთი ნავღლისა შესაკრებელი ჭურჭელია, ზრუნვის
Line of edition: 25     
სადგური ადგილია; ყოველს ჟამს ერთს რასმე საგონებელსა
Line of edition: 26     
ჩავარდება, სასიხარულოსა ლხინსა მოწყენად გარდაქცევს,
Line of edition: 27     
შუებასა და განცხრომასა დააბრკოლებს. გულისათვის
Line of edition: 28     
სახელად ამისთჳს ყალბი** დაურქმევიათ. რადგან მიწყივ
Line of edition: 29     
მისი ნება ხან კეთილსა და ხან ბოროტსა სდევს, ხან
Line of edition: 30     
სარგებელი უნდა და ხან ზიანიო. უთხრა:



Page of edition: 687  
Line of edition: 1  
შაირი


Line of edition: 2        
გულსა მიზიდავს ბოროტი, კეთილიც მოიტაცებსა,      Page of alt.ed.: D_352 
Line of edition: 3        
ხან აქ არის და ხან იქი, არვის შერჩება კაცებსა,
Line of edition: 4        
ქუესკნელთა გავლის, ჴმელს ნახავს, ზეცასაც ირაცრაცებსა,
Line of edition: 5     
და   წამს იცინის და კულა ტირის, თავსა გაადენს ტკაცებსა!


Line of edition: 6        
მე რადგან შენს სახლთა მოვიდოდი, ესე მეწადა, უნაღლოდ
Line of edition: 7     
და მხიარულად შენის სათუთის სახისა და შვენიერის
Line of edition: 8     
პირისაგან მოუკლებელი სიხარული მომეგო, ამისთჳს გული
Line of edition: 9     
მუნ დავაგდევ; და სხუაცა მრავალი წამალი მქონდა ამა შენის
Line of edition: 10     
ცოლისა სენისა მარგებელი, და შენ არ მითხარ და მე არ ვიცოდი
Line of edition: 11     
და თან ვერ წამოვიღეო. რადგან ჩენი ამბავი იცი და
Line of edition: 12     
მოყვარედ გინდივარ, ეს ხომ შეცთომით მომიჴდა და შემინდევ,
Line of edition: 13     
და ნურცა შენთა მოყუარეთა და საყუარელთან მე უკუმაწბილებ.
Line of edition: 14     
რადგან ჩუენი პირველი სიყუარული და ერთობა
Line of edition: 15     
ჩუენშია, / მე არა დამაკლდება რა და თუ ასრე მოველ, მათში      Page of alt.ed.: C_36 
Line of edition: 16     
მოვიყივნები; და ვირემ შენს მოყვრებს შევეყრებოდე, აწ
Line of edition: 17     
მოკლეს გზიდამ შევიქცეთ და იგი წამლები წამოვიღოთ
Line of edition: 18     
ესე მეჯობინებისო.
Line of edition: 19        
კუ მაშინვე შემოიქცა, სათხოელისა შოვნისა და შეწევნის
Line of edition: 20     
იმედისათვის სიხარულით წამოვიდა და ყაპუზუნა მისსა ადგილსა
Line of edition: 21     
წყლის პირს გარდასვა. ყაპუზუნა სწრაფად ერთს ხეზედ
Line of edition: 22     
გავიდა ღ(მერ)თსა დიდი მადლობა შესწირა, ერთსა მის
Line of edition: 23     
შტოთა ზედა გაისვენა. კუმა ერთსა ჟამსა მოუცადა და მერმე
Line of edition: 24     
ჴმა უყო:
Line of edition: 25        
-- ჰე, ტკბილო მოყვასო, წასვლა დაგვეყოვნაო. უთხრა:



Line of edition: 26  
ლექსი


Line of edition: 27        
გიაჯები, დავგვიანდით, სწრაფად გვიჴამს იქი წავლა,
Line of edition: 28        
მივაშუროთ, მიგველიან, არ წაჴდესო ბედი, დავლა!


Line of edition: 29        
ყაპუზუნას დიდი გაეცინა / და უთხრა:      Page of alt.ed.: T_32 



Line of edition: 30  
ლექსი


Line of edition: 31        
აღარ გაჴსოვს, რაცა გწადდა, შენ მუხთალსა, კაცსა ცრუსა,
Line of edition: 32        
პირშავსა და მიუნდოსა, შჯულის სმენად დია ყრუსა?!


Line of edition: 33        
მე დღენი ჩემნი ჴელმწიფობასა შინა დამიღამებია, ხანიერი
Line of edition: 34     
სიცხე და სიცივე მრავალი გამომივლია! თუცა ჟამთა
Page of edition: 688   Line of edition: 1     
ვითარებასა ჩემთვის სიმაღლე სიმდაბლედ შეუცვლია, ზეგარდამო
Line of edition: 2     
მოცემული სოფელს წაურთმევია და დავრდომილთ წესი
Line of edition: 3     
შემქნია და მოკუდავებისა სირათა მიწევნილვარ, გან/აღა ეგრე      Page of alt.ed.: A_233 
Line of edition: 4     
არა ვარ, გამოცდილებისაგან უნაყოფო ვიყოო და რაიცა
Line of edition: 5     
გარდაჴდომილი, არა მეცნასო; ეგეთი სიტყუა გაუშვი და კულა
Line of edition: 6     
ჭაბუკობისა ნადიმთა ნუღარ შეხვალ, პირსრულსა კაცთანა
Line of edition: 7     
საუბარს ჩამოეხსენ და პაემნის სიმტკიცესა ნუღარა აჴსენებ
Line of edition: 8     
რომე გეგონოს კეთილისაგან გჭირდეს / რამეო. უთხრა:



Line of edition: 9  
ლექსი


Line of edition: 10        
პირის გამტეხი ვით სჯდები მას პირობისა ნადიმსა,
Line of edition: 11        
ცრუ, ცნობა-ხელი, უცნობი, ვინ ირჩევ დიმსა ადიმსა!


Line of edition: 12        
თუ ვინმე ყოველსა სიკეთესა ცდილობდეს და ქუელობისა
Line of edition: 13     
და სიმამაცისა მოქმედებასა იტყოდეს, მისი ნიშატი გამოცდილობის      Page of alt.ed.: D_353 
Line of edition: 14     
დროს იცნობების და მისი ვეცხლი კიდონტის ქვაზედ
Line of edition: 15     
წასმითა / გაისინჯვისო! უთხრა:



Line of edition: 16  
ლექსი


Line of edition: 17        
მოყსობით ვეცხლსა გამოსცდის კიდონტის სიშავენია,
Line of edition: 18        
გაპირშავდება რიოში, გარ თუმცა გასამჩუენია!


Line of edition: 19        
კუმ უყივლა:
Line of edition: 20        
-- ეგე რა სათქმელია, ანუ რომელი შეწამებაჲ? ესე რაჲ
Line of edition: 21     
საქნელია, რომელსა ლამი? ღ(მერ)თ(მა)ნ მაშოროს, ეგეთი რამე
Line of edition: 22     
მე გულთა არ გამვლია. შენი სიკუდილი და ღალატი ჩემგან
Line of edition: 23     
რის გზით იქნებოდა! რისხვით ასი ათასი ლოდი დამკრიბო
Line of edition: 24     
მაშინცა შენისა ზღურბლითა თავსა არსად გავიღებო!
Line of edition: 25     
უთხრა:



Line of edition: 26  
ლექსი      Page of alt.ed.: C_367 


Line of edition: 27        
რადგან სულის მსგავსისათჳს ჭირნი დიდნი მომიგნია,
Line of edition: 28        
მაშ, საწყალი სად წავიდე, ძვილ შენი გზა მომიგნია! /      Page of alt.ed.: T_33 


Line of edition: 29        
ყუპუზუნამ უთხრა:
Line of edition: 30        
-- ჰე, უგუნურო! ნუ ჰგონებ ეგრე ვიყო, ტურამ რომ ქნა:
Line of edition: 31     
ვირს ყური და გული არა აქვსო და მით დაირჩინა.
Line of edition: 32        
კუმ ჰკითხა, როგორ ყოფილაო?



Page of edition: 689  
Line of edition: 1  
ყაპუზუნამ თქუა არაკი

Line of edition: 2  
[უგულო და უყურო ვირი]


Line of edition: 3        
ერთსა ლომსა მღერი დაემართა და ცხრო და ჴურვება დააწყებინა.
Line of edition: 4     
ქავილმან დია შეაღონა, ფხანითა და ქექითა გული
Line of edition: 5     
შეუწუხდა; ესრე ღონე მოეღო, მოძრაობა აღარ შეეძლო, ნადირობისა
Line of edition: 6     
და მიმოვლისაგან დავარდა. მისთა მსახურებთაგანი
Line of edition: 7     
ერთი ტურა იყო, რომელი მისისა ნახორხმალითა გამოიზრდებოდა,
Line of edition: 8     
მომყმარებისა სისუსტესა მისის ნარჩომითა გაიძლიერებდა.
Line of edition: 9     
რა ლომმა ნადირობა ვეღარ შეიძლო, ტურამ ჩქარად
Line of edition: 10     
ღონისძიება დაიწყო. ერთსა დღესა, მომყმარმა და შიმშილით
Line of edition: 11     
შეწუხებულმა, ლომს რჩევა და წვრთნა დაუწყო და უთხრა:
Line of edition: 12        
-- ეჰა ნადირთ ჴელმწიფეო, შენსა ესეთსა სნეულებასა
Line of edition: 13     
ამა გარეშემოსა მჴეცნი აღუშფოთებია. შენისა ესრე უსუსურების
Line of edition: 14     
გამო მსახურნი და გლეხნი უხვაიშნოდ შეზარებულან.
Line of edition: 15     
მოახსენა:



Line of edition: 16  
ლექსი


Line of edition: 17        
შენს უძლურებას ყოველნი მოუცავს შიშის ზარითა,
Line of edition: 18        
სრულიად ძრწიან შიშითა სწრაფითა, არ სიწყნარითა.


Line of edition: 19        
ამა სენსა რასათვის ერთსა წამალსა არა მოუძიებ და ღონესა
Line of edition: 20     
რასმე არას დაუდებ და ამა ძვლამდე ქავილის ჭირსა
Line of edition: 21     
არას მოულხენო?
Line of edition: 22        
ლომი ამოტირდა და თქუა:



Line of edition: 23  
ლექსი


Line of edition: 24        
მასვია ერთი ეკალი, ვერ ამოვიღებ ნემსითა,
Line of edition: 25        
გული ამსია სისხლითა, რით დავიცალო მე სითა?


Line of edition: 26        
ჰე, ტურავ! მე რომ ამ ჭირის გამო ძნელი შეჭირვება მაქუს,      Page of alt.ed.: D_354 
Line of edition: 27     
დღე-ყოელ სრულად სისხლსა ვჭამ; ამ ქავილით დღითი
Line of edition: 28     
დღე ვდნები, სიმჭლით თმასავით გაწვრილებულვარ, უღონობით
Line of edition: 29     
ტანზედ ბეწვი აღარ შემრჩა**, ამ ჭირის ღონე
Line of edition: 30     
ვერა დამიდებია რა, რომლითაცა წამლითა ესე ტკივილი
Line of edition: 31     
შევასუბუქო. ერთმა სახელოანმა მკურნალმა, რომელი დიდად
Line of edition: 32     
სარწმუნო იყო, ეს მასწავლა: ვირის / გული და ყურები ჭამე,      Page of alt.ed.: T_34 
Page of edition: 690   Line of edition: 1     
მის მეტი ამა სენის ღონისძიება არ არისო! მასუკან ამის საგონებელსა
Line of edition: 2     
შინა ვარ და ვერა მომიჴერჴებია რა, რომლისა
Line of edition: 3     
საქმითა ჴელად ვიგდოო.
Line of edition: 4        
ტურამ მოახსენა:
Line of edition: 5        
-- თუცა ჴელმწიფე მიბრძანებს მე, მის მდაბალს მონასა
Line of edition: 6     
სა/ცადლის სარტყელსა შევირტყამ და ფერჴსა საძებრად გავდგამ,      Page of alt.ed.: A_234 
Line of edition: 7     
და ჴელმწიფის ბედნიერობის გამო იმედი მაქვს საწადელს
Line of edition: 8     
მივხვდეო.
Line of edition: 9        
ლომმა უთხრა:
Line of edition: 10        
-- რომლის გზით მოიმღერებ და რა ხრიკისა და საცთურის      Page of alt.ed.: C_36 
Line of edition: 11     
მატიანესა წაუკითხავო?
Line of edition: 12        
ტურამ მოახსენა:
Line of edition: 13        
-- თქვენი ტყიდამ გამოსვლა ხომ არ მოჴდება, თავად არ
Line of edition: 14     
შეგიძლია, და მერმე ტანთა ბეწვი დაგცვივნია და სახის შვენიერება
Line of edition: 15     
მოგშლია, და ეგრე რომ მტერთა და მოყუარეთ ეჩუენო
Line of edition: 16     
-- ჴელმწიფობის უკადრისია. მაშ, რჩევა ამისი ეს არის:
Line of edition: 17     
მე ესოდენსა ვეცადო, ჩუენი საწადელი აქა, ამას ტევრთა შინა
Line of edition: 18     
მოვიყუანო, და ნადირთ ჴელმწიფემ დაკლას და გულის ნდომითა
Line of edition: 19     
რომელიც ენებოს, იგი იამოსო.
Line of edition: 20        
ლომმა უბრძანა:
Line of edition: 21        
-- მას ვით მოიყვანებო?
Line of edition: 22        
ტურამ მოახსენა:
Line of edition: 23        
-- ამა ტევრისა სიახლოესა ერთი წყაროა, რომ წყლის სიმრავლითა
Line of edition: 24     
უკიანეს ზღვასა მიჰგავს, სიტკბოთ და კამკამებითა
Line of edition: 25     
უკუდაების წყაროსა ედარებისო. უთხრა:



Line of edition: 26  
ტაეპი


Line of edition: 27        
მწყაზრისა ულამაზესი, სიტკბოთ სულისა სადარი.


Line of edition: 28        
მუნ რეცხად ერთი მმურკნელი იარების და ტანისამოსსა
Line of edition: 29     
რცხის; მას ვირი ჰყავს, სასარცხლოს მას ჰკიდებს. ვირი იგი
Line of edition: 30     
დღეყოელ მუნ სძოვს, ნუთუ იგი მოვაცდუნო და ამა ტყეთა
Line of edition: 31     
შემოვიტყუოო. მაგრამე ჴელმწიფემა აღთქმა დადვას: რა მისი
Line of edition: 32     
ყურნი და გული შეჭამოს, დანარჩომი მჴეცთა სამადლოდ
Line of edition: 33     
მისცესო.
Line of edition: 34        
ლომმა აღთქმა ქნა, და პირობა დაუდვა და ფიცი მისცა.
Line of edition: 35     
ტურამ მასპინძლობის მოსამზადებლად წყაროს მიმართა. რა
Line of edition: 36     
შორით ვირი ნახა. საქციელიანი სამსახური მოაჩუენა და
Line of edition: 37     
საპატიური გზები დაანახვა. თქუა:



Page of edition: 691  
Line of edition: 1  
ლექსი


Line of edition: 2        
ტკბილი ენაჲ ყველას იქს გზიანად საადვილოთა.
Line of edition: 3        
ბეწვით აზიდავს, არ გაწყდეს, მძიმესა, დიდსა ჰილოთა! /


Line of edition: 4        
მერმე ჰკითხა, რასათჳს ესრეთ მჭლე და უპატიურად მოსჩანხარო?      Page of alt.ed.: T_35 
Line of edition: 5     
ვირმა უთხრა:      Page of alt.ed.: D_355 
Line of edition: 6        
-- მმურკნელი ნიადაგ მაშრომებს და განსვენებასა არასა
Line of edition: 7     
ცდილობს, და მე ბალახისა ნდომისაგან გავილივეო, და მას
Line of edition: 8     
ჩემი ერთის ქრთილის მარცვლისა ზრუნვა არა აქვსო და ამით
Line of edition: 9     
ჩემისა სიცოცხლის კალოსა წარტაცების ქარი მოახლოებიაო
Line of edition: 10     
და ჩემსა პატრონსა მე ხის ფურცლის უცუდესად მიუჩანვარო.
Line of edition: 11     
უთხრა:



Line of edition: 12  
შერეული


Line of edition: 13        
მის ჴელში არსად მინახავს საჩემოდ საურავია,
Line of edition: 14        
ქერი და თივა არა მაქვს, არც ჩული საძაგრავია,
Line of edition: 15        
ყოვლდღე საპალნე მკიდია სისხლის მჭამელი გულისა!
Line of edition: 16        
ღამე მიწისა მლოშნელი კბილითა მოსახრავია,
Line of edition: 17        
რად გიკვირს ჩემი ალხობა ნიადაგ აბარგულისა,
Line of edition: 18     
და   გოხის მლოკველი სისხლსა ვწოვ, მომაკლდა სულთ საძრავია.


Line of edition: 19        
ტურამ უთხრა:
Line of edition: 20        
-- ეჰა, გულუბრყვილოვ! / გული ხომ ჴელთა გაქუს და წასვლა
Line of edition: 21     
შეგიძლია? მაშე, რა მიზეზი გაქვს, ესეთსა ჭირსა მოითმენ
Line of edition: 22     
და მაგისთანას ძალასა თავს იდებო?!
Line of edition: 23        
ვირმა უთხრა:
Line of edition: 24        
-- მეტვირთულობის ჴმა გაგვფენია და სადაც წავალთ      Page of alt.ed.: C_369 
Line of edition: 25     
ტვირთი ზურგით არ მოგვეჴსნებისო. მარტო არა მე ვარ ესრე
Line of edition: 26     
ჭირსა შინა, ყოელი ჩემი გუარი ერთობილ უარესსა ყოფასა
Line of edition: 27     
არიან და ტვირთსა ქუეშ მტირალნი არიანო. უთხრა:



Line of edition: 28  
ლექსი


Line of edition: 29        
ნიადაგ ჭირთა ვაბივართ, ყოველნი თჳსის წესითა,
Line of edition: 30        
არავინ არის აზატი, სად მოვრჩებოდი მე, სითა?


Line of edition: 31        
მისთჳს მეცა დიდი პირობა დამიც: რადგან ყოველთა
Line of edition: 32     
შრომისა ზრუნვისა სასმისითა სმენ და ჭირისა სამოსლითა
Page of edition: 692   Line of edition: 1     
შემოსილნი არიან, ამისთჳს მეცა ერთსა სახლსა შინა ყოფა
Line of edition: 2     
მირჩევია, რომე აქა-იქ ტარებითა არ გავსუბუქდეო. შენც
Line of edition: 3     
იცი, კარდაკარ მოარულობა არად ვარგიაო.
Line of edition: 4        
ტურამ უთხრა:
Line of edition: 5        
-- ეგე სიბრიყვე არისო! უთხრა:



Line of edition: 6  
ლექსი


Line of edition: 7        
რომელსა კაცსა მოუკლავს თავი ჴელითა თჳსითა,
Line of edition: 8        
თქუას: ცუდად აქა მოვკუდები, უდღეოდ დასაწყისითა?!


Line of edition: 9        
ჴმელთა ველნი ფართო არიან, გაჭირვების დროს გარდახვეწა
Line of edition: 10     
გაურიგებიათ და წესად დაუდებიათო. უთხრა:



Line of edition: 11  
შაირი      Page of alt.ed.: A_235 


Line of edition: 12        
სადა დადგომა არ ვარგა, გაცლა სჯობს გარიდებითა:
Line of edition: 13        
იქითგან წასვლა არ უთქუამთ სასირცხოდ მიმოდებითა. /      Page of alt.ed.: T_36 
Line of edition: 14        
თუ ვერ დასდგები, რასა იქ უდებებისა დებითა?
Line of edition: 15     
და   ქუეყანა ყოვლგნით ფართოა, წადი ღ(მრ)თის იმედებითა!


Line of edition: 16        
ვირმა უთხრა:
Line of edition: 17        
-- ბრძენო მოყვასო! სადა გინ ვინმე წავიდეს, მდღევარის
Line of edition: 18     
მეტი რამცა იშოვნოს? და ერთისა ტვირთისა ზიდვისათჳს
Line of edition: 19     
თავსა აქა-იქ ჰფარევდეს, რაღა ჭკუის მახლობელიაო!
Line of edition: 20     
უთხრა:



Line of edition: 21  
შაირი


Line of edition: 22        
იგივე საზრდო იშოვა, ვინ საზრდოს გამოეკიდა,
Line of edition: 23        
შრომისა მოუთმინარსა ტვირთი უმძიმე ეკიდა.
Line of edition: 24        
საცა კაცია, ღ(მერ)თი ზრდის, სხუაჲა, შენ თუ მე კიდა,180*
Line of edition: 25     
და   ყოველსა თჳსი არშივი კიდითა გამოეკიდა!


Line of edition: 26        
ტურამ უთხრა:      Page of alt.ed.: D_356 
Line of edition: 27        
-- ეგე გულდაჯერების რიგია, და ყვალაკასა მაგისი ქნა
Line of edition: 28     
არ შეუძლიაო. ღ(მრ)თის ბრძანება ესრ[ე] არის: ყვალაკასა
Line of edition: 29     
სხვის მოჴმარებითა და შეწევნით მდღევარი არ დააკლდების
Line of edition: 30     
და ყოველთა მისთა მოქენეთა ერთისა მიზეზითა სხვადასხვარიგად
Line of edition: 31     
საზრდო მოეცემის. და მე თუცა მომყვები, ერთსა ესეთსა
Line of edition: 32     
სათიბთა შიგა მიგიყვან, სპეკალთა მსყიდველისა დუქნისაგან
Line of edition: 33     
უმრავლესფერად შემკული იყოს და მისი ჰაერი -- ათარისა
Line of edition: 34     
კოლოფისაებრ, ნიავსა მუშკ-ამბრის სუნელება მოჰქონდეს!
Line of edition: 35     
უთხრა:



Page of edition: 693  
Line of edition: 1  
ჩახრუხაული


Line of edition: 2        
ჰაერკეთილი, არ ტყე კუეთილი, მაღნარი დიდი, გრძელი, დებული,      Page of alt.ed.: C_37 
Line of edition: 3        
ხენი ახალნი, ვით კეკლუცთ ხალნი, შტო შტოსა ზედა გარდადებული,
Line of edition: 4        
სუნნელი ვარდი, არ განავარდი,181* ღელე გურიტისა გარ მოდებული,
Line of edition: 5        
და ვით მოყუარენი, მოსაჯარენი კაცს თან რომ ახლდენ, ძმურად დებული!182*


Line of edition: 6        
ამას წინათაც ერთს სხვა კარაულს ვასწავლე იგი გულისა
Line of edition: 7     
გამღებელი ადგილი, მუნ მივიდა და დღესაც იქ მშვიდობით
Line of edition: 8     
სძოვს და მიმოიარების და თავისუფლად ცოცხლებით სამოთხის
Line of edition: 9     
გზათა ვლისო.
Line of edition: 10        
ესეთისა სიტყუებითა ტურამ ჴერჴიანისა ბერვითა მაცთურებისა
Line of edition: 11     
პური ხრიკის თორნესა გამოაცხო და ვირსა მის
Line of edition: 12     
ადგილის სიხარბითა შავის ნავღლის კოჭობი აუდუღდა და
Line of edition: 13     
უთხრა:
Line of edition: 14        
-- მე თქვენსა მოყრულსა ბრძანებასა თავს არ მივრიდებო
Line of edition: 15     
რადგან ეგრე გულკეთილად და თუალმხიარულად მირჩევ, რომ
Line of edition: 16     
არ დაგიჯერო, კეთილად არ მოჰჴდებაო. უთხრა:



Line of edition: 17  
ტაეპი


Line of edition: 18        
თქუენს ბრძანებასა ვათაებ გულითა უზაკველითა.


Line of edition: 19        
ტურა წაუძღვა და ლომთან მიიყუანა. ლომი მეტისა ნდომითა
Line of edition: 20     
/ სწრაფად მიეტევა, ერთსა ადგილსა დაკოდა, და სისუსტით      Page of alt.ed.: T_37 
Line of edition: 21     
ვეღარ შეიმაგრა და ვირი გაექცა. ტურას ლომისა ესრე
Line of edition: 22     
ძალისა მიღება გაუკვირდა, და შესტუქსა და უთხრა:
Line of edition: 23        
-- ერთისა პირუტყვისა ესრე გაფრთხობა რაჲ სასარგებლო
Line of edition: 24     
იყოო! ერთის ლხინის ჟამი რომ არ მოწევნილიყოს, მაშინ
Line of edition: 25     
საქმეს არ უნდა აუჩქარდესო. აწ ამას ვამჯობინებ, თავი
Line of edition: 26     
არ გაისუბუქო და ნდომით არ ასჩქარდეთ, გული ამ საქმეს
Line of edition: 27     
დააჯეროთ, მძიმედ ყოფისა სადავე ჴელთ იპყარ, რომე ბოლოდ
Line of edition: 28     
საქმე სასინანულოდ არ შეგექნასო! უთხრა:



Line of edition: 29  
ტაეპი


Line of edition: 30        
დაინანო, რას ეწევი, თუცა საქმე დააცდინო.


Line of edition: 31        
ესეთი სიტყუები ლომსა ემძიმებოდა და თჳსსა გონებათა
Line of edition: 32     
იტყოდა: თუცა ესე მოვითმინე -- მოვიყივნები, თუცა გავსწყრე
Page of edition: 694   Line of edition: 1     
და საქმე მოვიძიო -- ავგულად დამდებენ, და თუცა თავსა
Line of edition: 2     
არა შევიდვა -- სიმჭლე და სისუსტე გამიძლიერდების და სასირცხო
Line of edition: 3     
იქნებისო; ქუეყანასა იგი არცა ერთი უჯობსო! ესეთი
Line of edition: 4     
რამ უნდა ვქნა, ესენი დაიფაროს. ესე სჯობს, ტურისა      Page of alt.ed.: D_357 
Line of edition: 5     
სიტყუანი გავაცუდო და ესეთისა თქმისათჳს შევსტუქსოო.
Line of edition: 6     
მერმე უთხრა:
Line of edition: 7        
-- რასაცა ჴელმწიფენი იქმონენ, გლეხთაგან მისი დაშლა
Line of edition: 8     
და საქმის გამოკვლევა სივირის კიდე არა არის რაო.
Line of edition: 9     
უთხრა:



Line of edition: 10  
შაირი


Line of edition: 11        
სამეფო სიტყვა რა იცი ან მისი მოჴსენებანი?      Page of alt.ed.: A_236 
Line of edition: 12        
სად ჰპოო მისი გონება, ანუ რა აქვან ნებანი!
Line of edition: 13        
ვითა მიხვდების მსახური, სცნას გულთა მისთა დებანი,
Line of edition: 14     
და   სამისო მართებს იურვოს, გაუმრავლდების ქებანი.


Line of edition: 15        
ყოველთა გონება ჴელმწიფეთა საქმესა სწორედ ვერ მიხვდების.
Line of edition: 16     
რომელიც ჴელმწიფე გამოსარჩევსა მოინებებს, გლეხთა
Line of edition: 17     
ბუნება მას ვერ დაიტევსო. უთხრა:



Line of edition: 18  
ტაეპი      Page of alt.ed.: C_371 


Line of edition: 19        
კირკიტას ოდეს მიხვდება, მითხარ, ორბისა ძალანი?!


Line of edition: 20        
მაგა ცუდისა საუბარისაგან ჴელი აიღევ და სხუა რამე ჴერჴი
Line of edition: 21     
მოიგონე, რომე ვირი იგი აქავე შემოაქციო და ესე მართებული
Line of edition: 22     
სამსახური ჩემსა წინაშე ნათელსავით გამოაბრწყინო
Line of edition: 23     
და მე შენ შენს გვარსა და ნათესავსა შინა წყალობით
Line of edition: 24     
გამოგაჩინოო!
Line of edition: 25        
ტურა იგი / აგრევე ვირთან მივიდა, და საცდურისა ბადე      Page of alt.ed.: T_38 
Line of edition: 26     
გაუშალა და კურთხევით მიესალმა. მან ვირმან პირი მირიდა
Line of edition: 27     
და უთხრა:



Line of edition: 28  
ლექსი


Line of edition: 29        
ბრალია, ვინცა შენებრსა მოყვარეს ემოყვრებისა,
Line of edition: 30        
უპიროვ, სიკუდილს შეასწრებ, რომელიც შეგეყრებისა!


Line of edition: 31        
ჰე, მაცთურო და ბოროტის მოქმედო! თავისუფლობის პაემანი
Line of edition: 32     
დამიდევ და ბოლოდ მძვინვარისა ლომისა ჭანგთა შემაგდეო!
Line of edition: 33     
უთხრა:



Page of edition: 695  
Line of edition: 1  
ტაეპი


Line of edition: 2        
სხვას კაცსა ნუმცა უქნია ესეთი სიაუგენი!


Line of edition: 3        
ტურამ უთხრა:
Line of edition: 4        
-- ეჰა, გულუბრყვილოვ!** ესე საგონებელთა რა მოგიღია
Line of edition: 5     
და გულთა ნავღელი ჩაგიშვია? ერთისა ტილისმისა ნახვითა
Line of edition: 6     
საუნჯის პოვნისაგან ჴელაღებული ჯერეთ ეკლისა საწერტელი
Line of edition: 7     
არა გენახა, ვარდისა ზროსა მღერასა მოშორდი! დაიჯერე
Line of edition: 8     
შენი ნახული იგი ტილისმა იყო, რომელი მის ტყისა დათვისათჳს
Line of edition: 9     
ბრძენთა შეუმზადებიათო, რომე მუნ მჴეცნი ვერა დადგენ,
Line of edition: 10     
ამისთუის იქ დაუცთ. მაგისთჳს იგი შვენიერი, წალკოტის
Line of edition: 11     
მსგავსი სათიბი, საგემოვნოდ შემზადებული, სხვადასხვარიგი
Line of edition: 12     
საძოვარი რად გაუშვიო? თუცა იგი ტილისმა იქ
Line of edition: 13     
არა იყოს, სადაც ჴელეთზედ მჴეცია, მუნ ვეღარ მივლენ, და
Line of edition: 14     
თუც რომელი მოვა, მას საშიშარსა ნახვენ, რომელიცა შენ
Line of edition: 15     
ნახე და შეგეშინა, და ამად მას სათიბსა შინა ვეღარავინ შევაო;
Line of edition: 16     
და მას ტყეთა შიგა ვინცავინ მკვიდრობენ, გასვენებით
Line of edition: 17     
არიანო; და რომელიც ჩუენ გვიყუარან, ამა ტილისმისა ხვაშიადობასა
Line of edition: 18     
მასთან გავამხელთო. დაიჯერე, მოჩუენებისა კიდე
Line of edition: 19     
იგი არა არის რა, მას ამისთვის გამოუცხადებთ, რომე უშიშარად
Line of edition: 20     
მას აურაცხელს კეთილსა ეწიოსო. უთხრა:



Line of edition: 21  
მრჩობლედი


Line of edition: 22        
ტურამ თქუა: იგი ტილისმა ჯადეგთა გამოუსახავს,      Page of alt.ed.: D_358 
Line of edition: 23        
რომელი ლომად გეჩუენა, ამით ჯაბანი უს ახავს.183*
Line of edition: 24        
მე შენსა ტანად უმცრო ვარ, თჳთ ხედავს თუალი შენია,
Line of edition: 25        
დღისით და ღამით იქი ვარ, მე მისგან არ შემშენია.
Line of edition: 26        
თუ ის საშიში არ იყოს, ტილისმა შემზადებული,
Line of edition: 27        
მაძოვარნი და მჭამელნი მუნ იქნებიან დებული!..184*      Page of alt.ed.: T_39 


Line of edition: 28        
უწინ მინდოდა მე შენთჳს მეთქვა: თუცა ესეთი რამე დაინახო,
Line of edition: 29     
არ შეშინდე-მეთქი. მაგრამე რადგან შენი სამსახური
Line of edition: 30     
მეტის მეტად მინდოდა, მან საგო/ნებლით მიმტაცა და დამავიწყდა.      Page of alt.ed.: C_37 
Line of edition: 31     
აწ დაიჯერე, იგი სახე რამ არის და მისგან ნურა
Line of edition: 32     
გეშინის. შემოიქეც, ჩემისა წვეულობისა ბოლო სიკეთეა!
Line of edition: 33        
ესეგუარსა სიტყვასა ლიქნიდა და საბრალოსა ვირსა
Page of edition: 696   Line of edition: 1     
უყვავებდა, რომე ხრიკისა ბადესა გაება და პირი ტყისაკენ
Line of edition: 2     
აქნევინა. ტურა დასწინაურდა და ლომსა ამახარობლა და შეეხვეწა
Line of edition: 3     
-- ადგილით არამც დაძრულხარო, სიმძიმის ფერჴთა
Line of edition: 4     
წრეთაგან გარ ნუ გასდგამო; რაგინდ ახლორე გაგიაროს, ნუ
Line of edition: 5     
შეხედავ, ვირემ დროიანი ჟამი არ მოგხვდესო! ლომმან ტურისა
Line of edition: 6     
სწავლება დაიჯერა და უსულოს ტილისმასავით ერთსა
Line of edition: 7     
ადგილსა გაეკრა. ტუ/რამ ვირს უთხრა:      Page of alt.ed.: B_414 
Line of edition: 8        
-- მოდი, აწ ამა ტილისმის სიმართლე შეიტყეო, რომე
Line of edition: 9     
სრულიად უძრავიაო!
Line of edition: 10        
ვირმა ფერხწყნარად მიდგომა გაბედა. რა ხანსაც ლომისა
Line of edition: 11     
მიდამოსა ძოვდა, მისგან მოძრაობა ვერ აგრძნა, და ძოვასა
Line of edition: 12     
და მიმოვლას გული გააწყო და ლომის სიახლოეს დაისადგურა.
Line of edition: 13     
ჩვილის ბალახითა ერთხანად შიმშილისა და სარჯლის
Line of edition: 14     
ჭირნახულმა კეთილი ტაბლა დაიფინა და სამასპინძლო ჯამჭურჭელი
Line of edition: 15     
გაიმრავლა. მეტის საჭმლისაგან ნაყროვანებით დაცომილი
Line of edition: 16     
შეიქნა და დასაძინებლად მას ტილისმასთანა დაწვა.
Line of edition: 17     
ლომი მძინარსა მიფრინდა და ანაზდად მუცელი გაუხეთქა.
Line of edition: 18     
მერმე ტურას უბრძანა:
Line of edition: 19        
-- გაფრთხილდი, ვიდრე წყალთა ზედა პირს ბანად ჩავიდეო,
Line of edition: 20     
და ეგრევ ადრე მოვალო, გულსა და ყურსა შევჭამო!
Line of edition: 21        
ლომი რა წყაროსაკენ წავიდა, ტურამ ვირის გული და
Line of edition: 22     
ყურები შეჭამა. რა ლომმა პირის ბანისაგან მოიცალა, მობრუნდა
Line of edition: 23     
და მოვიდა. ვირის გულსა და ყურთა ძებნა დაუწყო და
Line of edition: 24     
ვეღარ იპოვა. ტურას უთხრა:
Line of edition: 25        
-- ეს ორი ასო, რომელიცა ჩემისა სნეულების წამალი
Line of edition: 26     
იყო, რა ქნილაო?
Line of edition: 27        
ტურამ მოახსენა:
Line of edition: 28        
-- ხელმწიფე ცოცხლებით იყოს! ამა ვირსა არცა გული
Line of edition: 29     
ჰქონდა და არცა ყურიო, ამისთვის, თუცა გული ჰქონოდა
Line of edition: 30     
რომელი ჭკუისა შესაკრებელია, მაცდურობით რად მოტყუვდებოდაო?
Line of edition: 31     
და თუცა ყურნი ესხნეს, რომელი / სასმენელია, ესე      Page of alt.ed.: D_359 
Line of edition: 32     
საფათერაკო ადგილი ნახა, რასათვის ჩემი ტყუილი და მართალი
Line of edition: 33     
არ გასინჯა და თვსის ფერხით სამარის კარს მოვიდაო?



Line of edition: 34  
*
Line of edition: 35  
* *


Line of edition: 36        
ეს არაკი ამისთვის მოვიყვანე, რომ შეიტყო: მე უგულო
Line of edition: 37     
და უყურო არა ვარ, და შენი მაცთურობა მე ყოველივე ჭკუითა
Page of edition: 697   Line of edition: 1     
და / გონებით შევიტყევ და გაძნელებული საქმე მრავლის      Page of alt.ed.: T_40 
Line of edition: 2     
საცადლით გავაადვილეო! უთხრა:



Line of edition: 3  
ლექსი


Line of edition: 4        
ამა მონისა სიკვდილი შენს ხრმალს არ განწესებოდა,      Page of alt.ed.: B_415 
Line of edition: 5        
თვარა შენი ცდა უწყალო მას არა მოეხსნებოდა.


Line of edition: 6        
ამას იქით შენ ჩემგან მეგობრობასა ნუღარ ელიო, ჩემი
Line of edition: 7     
შენთანა წამოყოლისა ეჭვი ნუღარა გაქვსო. უთხრა:



Line of edition: 8  
შაირი


Line of edition: 9        
მთვარედ თუ შეიცვალები, ცათა მივხედავ გვიანად,
Line of edition: 10        
ათუ კვიპაროზად იქცევი, წალკოტს არ შევალ გზიანად;
Line of edition: 11        
რომ იყო სულის საუნჯე, ჩემთვის ჩაგაგდებ ზიანად,
Line of edition: 12     
და   რად გნახავ, რად მოგიგონებ, ვითა მწვირესა ბზიანად!


Line of edition: 13        
კუმ უთხრა:      Page of alt.ed.: C_373 
Line of edition: 14        
-- მართალსა იტყვი! ჩემი პირობა და დანდობა ასე რიგად
Line of edition: 15     
დაინახე და გულთა ეჭვი რამ ჩაიგდევ, რომე მას აღარა
Line of edition: 16     
ეწამლება რა. შეჭირვებისა დაღმა პირსა ესეთი ნიშანი დამასვა,
Line of edition: 17     
მისი გარდაღება აღარავის შეუძლია! ვიცი, თერიაყის
Line of edition: 18     
გული სამსალის ფიალას უნდა მოავლოს და გესლიანი გვამი
Line of edition: 19     
გაყრის ხრმლის ფარდაგად შეიცვალოსო. უთხრა:



Line of edition: 20  
ჩახრუხაული შერეული


Line of edition: 21        
მოველი სენად, მოველი სენად, თუცა შევიქნა სისხლთა მჯდომელად,
Line of edition: 22        
ვით არავისო, ვით არ ავისო, მოყვარე დავსთმე გასაწყრომელად.185*
Line of edition: 23        
საფერი მე ცა, საფერი მეცა თავს ქვა, თავი -- ქვას, დია მაგარი!
Line of edition: 24        
რადგან იასე, რად განიასე, თვითვე შევიქენ ჭირთა მზომელად,
Line of edition: 25        
სადარი სულო, სად არი, სულო, ცოდვის სანანლად თუცა მაგარი?
Line of edition: 26        
და რამან მანანა, რა მან მანანა, არ შეიძლება ვიყო მდომელად!


Line of edition: 27        
ესე თქვა და გაწბილებული წავიდა, და რაცაღა დანარჩომი
Line of edition: 28     
სიცოცხლე ჰქონდა, საყვარლისა თვისისა გაყრილი ტიროდა
Line of edition: 29     
და იტყოდა



Line of edition: 30  
შაირსა


Line of edition: 31        
ჩემნი ჭირნი ბედმან ჩემმან მომცა, ესე მომანიჭნა,
Line of edition: 32        
თვარა მეფემ გული თვისი მინაფოტა, მინახიჭნა:
Page of edition: 698   Line of edition: 1        
მოწყალება არ დამაკლო, არცა ყმურად გამაბიჭნა,
Line of edition: 2     
და   არ ვინდომე, ასრე მოვსცთი, უმზოდ ვარდი სრულ დამიჭნა!



Line of edition: 3  
*
Line of edition: 4  
* *


Line of edition: 5        
ესე არაკი ამისთვის არის; რომელმანცა კაცმა ქველი მოგვარე
Line of edition: 6     
იშოვნოს ანუ საქონელი ხელთ იგდოს და იგი უმეცრებით      Page of alt.ed.: T_41 
Line of edition: 7     
და გაუსინჯავად დაჰკარგოს, მის ჟამსა სასინანულოდ
Line of edition: 8     
შეექნება; და რა/გინდ თავს ქვა იცეს და თავი ქვას ახალოს
Line of edition: 9     
სარგებელი აღარ ექნების. ჭკუისმყოფელის კაცისაგან ხამს
Line of edition: 10     
ესე არაკი / არ დაივიწყოს და ამაზე ვიდოდეს, და რაც ერთი      Page of alt.ed.: B_416 
Line of edition: 11     
რამ პატიოსანი ხელთ იგდოს: და / ან კეთილი მოყვარე, ანუ      Page of alt.ed.: D_360 
Line of edition: 12     
მსოფლიო ხვასტაგი, ანუ მოყვრისაგან იგავიანი სწავლება
Line of edition: 13     
ესენი გაკრძალვით იპყრას. თვარა, თუცა ხელთაგან დავარდა
Line of edition: 14     
აღარა ოდეს მოიქცევა და მერმეღა შეღონებასა და სინანულს
Line of edition: 15     
სარგებელი აღარა აქვს.



Line of edition: 16  
მრჩობლედი


Line of edition: 17        
თუ საყვარელსა ეწიო, შენის გულისა წადილსა,
Line of edition: 18        
მოეჭდევ, ხელი მოჰკიდე, ვითა მშიერმა სადილსა!
Line of edition: 19        
ჰპოო და ადრე გააგდო, მითხარ, რა ბრძენთა რიგია?
Line of edition: 20        
მერმეღა ნავღლა დაიწყო, ურვანი გულთა გიგია!
Line of edition: 21        
წასული საქმე მოქცევით არ გაგონილა აროდეს,
Line of edition: 22        
მტირალი უკან დასდევდეს, საძებრად მიეჩქაროდეს. /      Page of alt.ed.: T_42 



Next part



This text is part of the TITUS edition of Sulxan-Saba Orbeliani, Kilila da Damana.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 29.8.2008. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.