TITUS
Sulxan-Saba Orbeliani, Kilila da Damana
Part No. 9
Previous part

Chapter: 7  
Page of edition: 715  
Line of edition: 1  
ზ

Line of edition: 2  
კარი მეშვიდე      Page of alt.ed.: D_375    Page of alt.ed.: C_386 

Line of edition: 3  
ჴერჴითა და განზრახვით მტრის
Line of edition: 4  
ჭირისაგან მორჩენისათჳს      Page of alt.ed.: A_240 


Line of edition: 5        რაიმ ბრძანა:
Line of edition: 6        -- ეგე არაკი, კაცმა რა გაუსინჯავად თავი თვისი აღბორგვებისაგან
Line of edition: 7     დანანებისა ზღუასა შიგა ჩაიგდოს და მოუთმენლობითა
Line of edition: 8     სამძიმარისა მახეთა გააბას, რომელსა მასუკან სინანულმა
Line of edition: 9     ვეღარა არგოს, -- გულნებიერად მოვისმინე.
Line of edition: 10        აწ, თუცა არ დაშვერ, მეშვიდე ანდერძისა თქმაცა შესძინე
Line of edition: 11     და გვიამბეო. რომელი მტერთა შორის რომე მოჰჴდეს, და
Line of edition: 12     ერთმა მტერმა მეორე დაიძამუნოს და მრავლისა ჯარითა გარ
Line of edition: 13     მოიცუას, და მისი მარჯვენა და მარცხენა მჴარე სრულობით
Line of edition: 14     დაეპყრას, და მას შეჭირვებულსა თჳსი თავი სიკვდილის
Line of edition: 15     დარგსა თანა დაენახოს, მან ესეთი რამ იღონისძიოს და სამჯობინარო
Line of edition: 16     მოიგონოს, და ესეთი რამე ქნას და ერთ-ერთი
Line of edition: 17     მათგანი გაიწყოს, მაზედ სიკეთე ქნას, და პაემანი დაუდვას
Line of edition: 18     და თავი ცოცხლებით მოირჩინოს, -- ესეთსა საქმესა შინა
Line of edition: 19     ფერჴისა შედგმა ვითარ ჴამსო? ანუ მასუკან / ერთისა მტერისა      Page of alt.ed.: T_57 
Line of edition: 20     შეწევნითა და მოჴმარებითა მის ძნელის ჭირისაგან გამოჴსნა
Line of edition: 21     მიეცეს, მას პირობა რაგუარად უნდა გაუთავოს ანუ ნაცულისგება
Line of edition: 22     რომლის გზით ჴამს, რომ მიაგოსო?
Page of edition: 716   Line of edition: 1        ბარამან მოაჴსენა:
Line of edition: 2        -- მოყრობა და მტერობა მიწყივ მტკიცე არ იქნებისო
Line of edition: 3     ამისთჳს რომე ნიადაგ ერთისა მიზეზითა იქნების და ყოველი
Line of edition: 4     მიზეზი მალ გამოიცულების. ამისთვის მოყრობა ჟამისაგან
Line of edition: 5     რა დაძუელდება, გაცუდდების ამრიგად, რომე ვითამცა მათ
Line of edition: 6     შორის მოყრობა არ ყოფილიყოს; აგრევე მტერობაცა გულთა
Line of edition: 7     კაცთაგან გაიდევნების. ქუეყნიერთა კაცთა მოყრობა და მტერობათა
Line of edition: 8     სიმტკიცე გაზაფხულისა ღრუბლისა მსგავსია, რომელი
Line of edition: 9     ხან წვიმს და ხან გამოგუალავს და ერთსა პირსა ზედა არ
Line of edition: 10     დადგებისო. თქუა:



Line of edition: 11  
შაირი


Line of edition: 12        მოყუარედ ვისცა ვგულობდი, გული მივანდევ, გონება,
Line of edition: 13        მისი ვსცან ჩემი მტერობა, მოუჩნდა ავის ქონება.
Line of edition: 14        ამჟამად მტერ-მოყრობასა არა სდევს სრულ დამონება,
Line of edition: 15     და   გავსინჯე, ორივ ცრუ იყო, მომეცა მით დაღონება!


Line of edition: 16        ამ ჟამის კაცის სიყუარულსა და სიმძულვარესა ესეთი
Line of edition: 17     სიმტკიცე აქვს, რა / გურადაც პირობა და წყალობა -- ხელსა,      Page of alt.ed.: C_38 
Line of edition: 18     უხობა და გაცემა -- მთვრალსა, შებედვა -- უცოდინართა, ლიქნა
Line of edition: 19     -- მტერთა, მეგობრობა -- მეფეთა, სიკეკლუცე -- შვენიერთა
Line of edition: 20     ზნე -- ჩჩვილსა. ამათ ყოველთა არცა ერთსა სიმტკიცე არა
Line of edition: 21     აქვს და არცა გული ამათსა უცვალებლობასა / დაეჯერება.      Page of alt.ed.: D_375 
Line of edition: 22     თქუა:



Line of edition: 23  
ფისთიკაური


Line of edition: 24        სრულად კარგია სიყუარულისა პირი მოყრულად შეიერთოდეს,
Line of edition: 25        მაგრამ რას არგებს, მას პირობასა ბოლო მაშინვე მოეკუეთოდეს?!


Line of edition: 26        ბრძენთ უთქუამთ: მტერებთან ერთპირად მოყრობასა ნუ
Line of edition: 27     მოიკვეთო და ნურცა ყოველსა მოყუარესა სრულიად მიენდობიო.
Line of edition: 28     თქუა:



Line of edition: 29  
შაირი


Line of edition: 30        მოყუარე ესრე ნუ გინდა შუა ბეწვდაუტეველად,
Line of edition: 31        ნურც მტერსა ესრე განაძებ, სრულ შეჰქნა შენად მწყეველად:
Line of edition: 32        ორივე მჴარე დაიცევ, არ იქმნა ერთით მზღვეველად,
Line of edition: 33     და   რისხვა და ურისხველობა ჴამს მისაცემად, მძლეველად! /      Page of alt.ed.: T_58 


Page of edition: 717  
Line of edition: 1        რადგან გვიცნია, რომე ამ ჟამის მოყრობასა და მტერობასა
Line of edition: 2     ეგოდენი სიმტკიცე არა აქუს, მაშე, ჴამს საბოლოო საგონებელი
Line of edition: 3     მოვიგონოთ სრული ცოდნა-გარჩევა მოვიგოთ.
Line of edition: 4     მტრის ზიანისაგან მორჩენისათჳს და მშვიდობის მოვლენისათჳს
Line of edition: 5     ეცადოს და ესეთი საქმე ჴელით არ გაუშვას. ამით
Line of edition: 6     რაჲც უნდა, მისი გარიგება უმჯობესად წარემართებისო და
Line of edition: 7     საწადლის კარი განხმული დახვდებისო, და მას სახის მოღებას
Line of edition: 8     ემსგავსების, როგორაცა თაგვისა და კატის არაკთა შინა
Line of edition: 9     მოუყვანიათო.
Line of edition: 10        რაიმ ჰკითხა, როგორ ყოფილაო?



Line of edition: 11  
ბარამან თქუა არაკი      Page of alt.ed.: A_241 

Line of edition: 12  
[კატა და თაგვი]


Line of edition: 13        მოუყუანიათ, ბარდის ტყეში193* ერთი ხე იდგა, ყოვლის
Line of edition: 14     ხისაგან უმაღლესი, სისხოთა და სიდიდითა მას ტევრთა შინა
Line of edition: 15     გამოჩენილი. თქუა:



Line of edition: 16  
ლექსი


Line of edition: 17        ყოველი ხილის მომცემი, ხენი რაც მენაყოფეა,      Page of alt.ed.: D_376 
Line of edition: 18        წალკოტს მისით აქვს შვენება გულისა დასაყოფეა.


Line of edition: 19        მის ხისა ძირსა ერთი თაგვი მებუდრობდა, გულითა ხარბი
Line of edition: 20     და ანგარი, ცოდნით სრული და მიმხდომი ესეთი, რომე ერთისა
Line of edition: 21     გასინჯვითა ათასთა ხუანჯთა გაჴსნიდა და წამსა შინა
Line of edition: 22     ათასთა ხრიკთა მოიგონებთა. თქუა:



Line of edition: 23  
ლექსი


Line of edition: 24        თაგვი მელისა უჴერჴე: მან გაადვილოს ძნელია,
Line of edition: 25        ასის წლის წინათ საცთურით შესცვალოს ნათლად ბნელია.


Line of edition: 26        მის ხისა სიახლოესა ერთი ციცა დაბუნაგებულიყო. მას
Line of edition: 27     ადგილსა მონადირე ვინმე მოვიდა, და მუნ მახენი რამე მომართა
Line of edition: 28     და მცირედი ჴორცი მას დაატანა. მან სუსუნატმა ციცამა
Line of edition: 29     მახე აღარა მოიაზრა და მოსუენებითა ჴორცსა მიმართა.
Line of edition: 30     კბილი ჴორცისათჳს არ მოეკიდა, რომე მას ფაცერთა შიგა
Line of edition: 31     ჩავარდა. თქუა:



Page of edition: 718  
Line of edition: 1  
შაირი      Page of alt.ed.: C_388 


Line of edition: 2        სიხარბე კაცსა გააბამს გამოუჴსნელსა მახესა,
Line of edition: 3        შეიკრებს, მაგრამ ვერ ხედავს განბნევად შესანახესა: /
Line of edition: 4        ჴორცს აზიანებს, სულს ავნებს, ბოლოდ ჩააგდებს, ნახე, სა,      Page of alt.ed.: T_59 
Line of edition: 5     და   რა უყო სხვათა მომხვეჭთა, მივხედოთ მათსა სახესა!


Line of edition: 6        თაგვიცა მაშინ საზრდოსა საძებრად ჴვრელთაგან გამოვიდა
Line of edition: 7     და მსწრაფლმხედველისა თუალითა მიმოიხედვიდა. ანაზდად
Line of edition: 8     ციცას თუალი შეჰკრა. რა დაინახა, შიშით სახედველი დაუბნელდა:
Line of edition: 9     ახლორე იყო და მისის დღეგრძელობის იმედის
Line of edition: 10     თოკის სისხო ძაფსავით გაუწვრილდა და გული და გონება
Line of edition: 11     დაეკარგა. დაეცქირა, გაიცნა, მონადირისა მახესა გაბმული
Line of edition: 12     იყო! მონადირესა მჴურვალითა გულითა ლოცვა დაუწყო და
Line of edition: 13     ციცასაგან მორჩენისათჳს მადლობდა. მოიხედა, სხვის მჴარით
Line of edition: 14     ერთი კურრნა დაინახა, მისად შეპყრობა გამზადებული:
Line of edition: 15        მისთჳს სასიკვდილოს მშვილდისათჳს ნდომის ისარი დაეკილოებინა.
Line of edition: 16     თჳსსა ხესა რა მიმართა, ნახა -- მაზედ ყვავი შემომჯდარიყო
Line of edition: 17     და მისსა მოტაცებასა ლამობდა. შიშისა ზარმა
Line of edition: 18     შეიპყრა და გული მისი განკრთომისა ძრწოლამა მოიცვა.
Line of edition: 19     თქუა:



Line of edition: 20  
ლექსი


Line of edition: 21        ჰე, ბედო კრულო, გემდურვი, მტერი მიმატე მეასე
Line of edition: 22        გზა ყოვლგნით ჭირით მომიცევ, უსვეოდ შემქმენ მე ასე!


Line of edition: 23        შეჭირვებული თაგვი იტყოდა: წინ წავდგე, ციცა დამიჭერს,
Line of edition: 24     და შევიქცე, კუერნა შემიპყრობს, და თუცა აქავე დავდგე,
Line of edition: 25     ყვავი ამიტაცებსო. ვაიმე, ესოდენისა მტერისა საშუალ
Line of edition: 26     რაჲ მელხინებაო! ესოდენსა საზარელსა საქმესა რაჲ
Line of edition: 27     უხრიკო და ანუ რომელი ჴერჴი წარვმართოო? ესე ურვისა
Line of edition: 28     არაკი ვისთან მოვიუბნო ანუ ესოდენისა ჭირისა წამალი
Line of edition: 29     ვისგან მოვიძიოო? თქუა:



Line of edition: 30  
ლექსი


Line of edition: 31        არავინ მივის მისანდო, ვკითხო განზრახვა ჩემია,
Line of edition: 32        არცავინ შემწე -- მას უთხრა, ეს ჭმუნვა გასაჩემია!      Page of alt.ed.: D_377 


Line of edition: 33        აწ ჭირთა კარნი გახმულ არიან, და ლხინისა გზა-გაშორვებული
Line of edition: 34     და გრძელი; შეჭირვებისა პირი ჩემკენ უქნია და გასაცლელი
Page of edition: 719   Line of edition: 1     ბილიკი მომჭერია! ესეთსა საქმეს შინა მმართებს გული
Line of edition: 2     ანდამატებრ გავიმტკიცო და ტუალი მოსარჩენელს გზას
Line of edition: 3     დავაკვირვო, ნუთუ საწადლის მწდემა ჟამის სასარგებლო სასმელი
Line of edition: 4     მასვას და წამ და წუთ მწყრალობის შხამი სიცოცხლესა
Line of edition: 5     შიგა არ შემირიოს! მტკიცედ / მდგომელი კაცი მას ეწოდების,      Page of alt.ed.: T_60 
Line of edition: 6     რომე არცა ბედნიერობისა პორფირისა შემოსითა
Line of edition: 7     სალხინოდ ბაგე გააღიმოს და არცა სიმწარისა ფიალის სმითა
Line of edition: 8     ნავღლისა თვალითა ცრემლეოდეს. თქუა:



Line of edition: 9  
შაირი


Line of edition: 10        კაცი საწუთროს ზრუნვასა ან შვება-მოსვენებასა,
Line of edition: 11        ნურც ხარობს, ნურცა მოიწყენს, სდევნიდეს დიდსა მცნებასა.
Line of edition: 12        სოფელი ღადრობს, არა დგას ერთ პირსა, ერთსა ნებასა.      Page of alt.ed.: C_389 
Line of edition: 13     და   ხან ამასა იქს, ხან იმას, ქება თუ მოყივნებასა!


Line of edition: 14        აწ ესეთისა ხორშაკისაგან ვერარა დამიფარებს ჭკუისა      Page of alt.ed.: A_240 
Line of edition: 15     ჩრდილისაგან კიდე, რომელიც ბრძნული მრჩეველია: არას
Line of edition: 16     საქმითა შიშსა თჳსა გულსა შინა არ შეუშვებს, მოუღონოებასა
Line of edition: 17     და შეწუხებასა თავს არ მისცემს. მეცნიერთ სწავლა ამას
Line of edition: 18     გვამცნებენ: ჭკუათმყოფელთა კაცთა გონება ზღვის მსგავსი
Line of edition: 19     უნდა ჰქონდეს და ადრე არ გაღნიოშდეს; თუ არ ცურვითა
Line of edition: 20     მისსა ფსკერთა არ ჩაისვლებოდეს; რომელიცა მას შიგა ჩავარდეს,
Line of edition: 21     საიდუმლო იგი არავისგან შეიტყობოდეს და არცაღა
Line of edition: 22     გამოჩნდეს. რაოდენიც ჭირისა და ნავღლის ღუარი მოიწიოს
Line of edition: 23     და შეერთოს, ვერ შეამღვრიოს, თვარა, თუცა მწუხარება გამძლავრდა,
Line of edition: 24     რომე ჭკვას გარდაერია, და ნავღელმა მოიცვა, საგონებელსა
Line of edition: 25     ვეღარ მისწვდება და გამორჩევა დაეკარგება, და
Line of edition: 26     ზღვის მსგავსების სარგებელი ცოდნა მისთანა აღარ დარჩებისო.
Line of edition: 27     თქუა:



Line of edition: 28  
ლექსი


Line of edition: 29        გულოვნის კაცის წესია ფერჴისა მაგრად დგომანი,
Line of edition: 30        რაგინდ გარ შემოხვეოდეს სიმრავლით რაზმთ მოდგომანი.


Line of edition: 31        რომელიცა სხვასა და სხუასა გულისთქმასა შემოიკრებს
Line of edition: 32     ეშმაკის მანქანებასა თჳსა გულსა შინა დანერგავს, ამისთჳს მისის
Line of edition: 33     რჩევისა საფუძველი უმტკიცო არის და მისისა საგონებლობისა
Line of edition: 34     ბაზარი უვაჭრელად მოსცთების. რა გონების სიწმიდის
Line of edition: 35     სარკე ეშმაკის საბრჴისაგან გაშავდების და საწადელსა
Page of edition: 720   Line of edition: 1     მას შიგა ვეღარ დაინახავს, რაჲცა გამორჩევისა მაგალითისა
Line of edition: 2     აღმოკითხვა ენებოს თუალითა, თუალი რადგან ავის გულისთქმისაგან
Line of edition: 3     / გარყუნული იქნების, სიკეთის უსტარი მისგან აღმოცნობად      Page of alt.ed.: D_378 
Line of edition: 4     გაჭირდების. ერთსა ბრძენსა ამა იგავ/ზედ უთქუამს      Page of alt.ed.: T_61 



Line of edition: 5  
ლექსი


Line of edition: 6        მოგონებაზედ ამჴედრდი, ეცადე კეთილს რჩევასა,
Line of edition: 7        ცუდი გულისთქმა გაუშვი, გაცთუნებს, შეგაქს ზღვევასა!


Line of edition: 8        აწ ჩემთჳის ამა რცევისაგან უკეთესსა ვერას მოვიგონებ:
Line of edition: 9     მას ციცასა დავეზაო, ამით რომე, რადგან ჭირის მახესა გაბმულა,
Line of edition: 10     ჩემგან კიდე შემწე არა ჰყავს. და თუცა მან მე მოჴმარებისა
Line of edition: 11     პირი მომცა, იგიცა ჩემისა შეწევნითა მორცებისო. თუცა
Line of edition: 12     ციცამა ჩემი სიტყუა ჭკუისა ყურითა გაიგონა და საეჭვი საქმე
Line of edition: 13     არ დამანახვა, და ჩემისა რჩევისა სიმართლესა მოენდო და
Line of edition: 14     ჴერჴითა და ღადრობითა არ მიჩნივა, და მაცთურობის ხლათსა
Line of edition: 15     და ზაკვისა ხვანჯთა არ შეუდგა და მისს ფათერაკს გაწმდა,
Line of edition: 16     ჩუენ ორთავე კეთილად სიმართლის ჴელი მოგუემართების
Line of edition: 17     და გამოჴსნის მოსავალი მოგვეცემისო, და სხუანიცა იგი
Line of edition: 18     მტერნი შურსა დაუტეობენ და სხუასა საქმესა გამოუდგებიანო.
Line of edition: 19     თ/ქ/უა:



Line of edition: 20  
ლექსი


Line of edition: 21        რადგან მოყუარეს მოვიკრავ გულითა საწადელითა,
Line of edition: 22        მტერთა უთხარით: ნუ არის საქმითა უწინდელითა!


Line of edition: 23        ამა განზრახვასა უკან თაგვი ციცასა მიიახლა და ჰკითხა:      Page of alt.ed.: C_390 
Line of edition: 24     რა მოგვლენია, ანუ რაჲ მოგწევიაო? ციცა ამოტირდა და
Line of edition: 25     უთხრა:



Line of edition: 26  
ლექსი


Line of edition: 27        რა გითხრა ჩემი ამბავი? ვიწვი ცეცხლითა მწველითა,
Line of edition: 28        ბაგეთა ჴმელთა ვერ ვალბობ მიწყივ ცრემლითა სველითა!


Line of edition: 29        ტანი სატანჯველის თოკითა შემკვრია და გული შეჭირვების
Line of edition: 30     ნაღვლით შემბღალვიაო!
Line of edition: 31        თაგუმა უთხრა:



Page of edition: 721  
Line of edition: 1  
ლექსი


Line of edition: 2        სიტყვა მიცს შენსა წინაშე სახვაშიადო სათქმელი,
Line of edition: 3        ხანი მოსწრაფდა, არა მაქვს ჟამი პოვნისა ამქმელი.


Line of edition: 4        ციცამ დიდი ფერობა დაუწყო და უთხრა:
Line of edition: 5        -- რაცა გულითა ვიაზრე, უქრთამოდ თქმა ჴამს მისი და
Line of edition: 6     მისს დალვას სარგებელი არა აქვსო. /
Line of edition: 7        თაგუმა უთხრა:
Line of edition: 8        -- ვეჭობ, გასმოდეს ჩემი სიმართლე, და ჩემგან მუხთლობა      Page of alt.ed.: T_62 
Line of edition: 9     არავის ენახოს, და არცა მატყუარსა კაცსა სინათლე
Line of edition: 10     ექნების. ესე იცოდე, მიწყივ რაცა შენ ავი დაგემართება
Line of edition: 11     მისი მონატრე ვარ, და შენისა საწადლისა მიუხდომელობა
Line of edition: 12     ჩემი სასიხარულო ყოფილა. ნიადაგ ჩემი სალხინო იგი ყოფილა,
Line of edition: 13     რაჲც ჭირი და განსაცდელი წაგკიდებია, მაგრამე დღეს
Line of edition: 14     ამა ჭირთა შიგა შენი ამხანაგობა მომიწადინებია; ჩემი გარდარჩენა
Line of edition: 15     ერთის გზით მომინახავს, რომე შენი გამოჴსნაცა მისის
Line of edition: 16     საქმით იქნებისო! ამა მიზეზისათვის შენს მოყრობასა
Line of edition: 17     ვცდილობ და სამეგროსა ორძალსა ჰვკრაო. უთხრა:



Line of edition: 18  
ლექსი


Line of edition: 19        ესე მოყრობა ორისა მიზეზით მომიგონია:
Line of edition: 20        არ საზიანო მიზეზი და დიდად სავარგონია.      Page of alt.ed.: A_243 


Line of edition: 21        შენსა მეცნიერებასა ესე ფარული [არ] შეექნას, ამისთჳს
Line of edition: 22     რომე მე არ გეჴერჴები და არცა ჩემთან ორგულობა არის      Page of alt.ed.: D_379 
Line of edition: 23     და არცა ავი გონება მაქუს. მე ამა საქმისა სიმართლისათჳს
Line of edition: 24     ორსა მოწამესა წამოვაყენებ: ერთს კუერნასა, რომელი ზურგით
Line of edition: 25     მიმზერს და მეორე ყვავსა, რომელი ხესა ზის და მიმელის,
Line of edition: 26     და ორნივე ჩემსა სიკუდილსა ლამიან და ჩემისა ზარღვისა
Line of edition: 27     აღმოწუდა სწადიათ. მაგრამ რა შენ დაგახლოვდები
Line of edition: 28     მათ ჩემი იმედი გარდაუწყდების. თუცა მე ესრე მიმინდობ
Line of edition: 29     რომე გული შემიჯერდეს და გონება დამიწყნარდეს და შენისა
Line of edition: 30     ბედნიერობისა ჩრდილსა შევეფარო, ჩემი წადილიც ნაყოფიერებასა
Line of edition: 31     ეწევა და შენი მახის თოკიცა გაიკუეთება.
Line of edition: 32        ამა სიტყვისა მოსმენაზედ ციცა საგონებელსა ჩავარდა
Line of edition: 33     და განკვირვებისა ზღვასა დაინთქა და ამის გზებსა სიბრძნისა
Line of edition: 34     ნაბიჯთა ზომდა. თაგუმა ნახა, რომე ჟამი შემოკლდა და
Line of edition: 35     ციცა გრძელსა საგონებელსა სინჯვიდა. თაგუმა ჴმა უყო:
Page of edition: 722   Line of edition: 1        -- ჰე, ჩემი სიტყუა მოისმინე და ჩემთა აუგთა დაფარვა
Line of edition: 2     მიქენო, რომე ბრძენი კაცი მრავალს ეჭვს არ გამოუდგებისო.
Line of edition: 3     უთხრა:



Line of edition: 4  
ტაეპი


Line of edition: 5        რად უმეცარობ, საქმეზე ზარობ? დრო მოეჯარა, რასათჳს წყნარობ!      Page of alt.ed.: C_391 


Line of edition: 6        რაგვარაცა ჩემსა გულსა შენსა სიცოცხლესა ზედა გავახარებ,
Line of edition: 7     ეგრე შენცა ჩემსა სულზედ ილხენდეო, რადგან თითოთითოსა
Line of edition: 8     მორჩენა ერთმანერთისა სიცოცხლეზედა ჰკიდია.
Line of edition: 9     ამით ჩემი სიმართლე გასინჯვით გამოცხადებული შეიქნა და
Line of edition: 10     ჩემი სიჩქარე დროის შემოკლებითაო. / უთხრა:      Page of alt.ed.: T_63 



Line of edition: 11  
ტაეპი


Line of edition: 12        მეშინის, დრომ არ მაც[ა]ლოს, სიკუდილმა სული მაცალოს.194*


Line of edition: 13        მე [არა] მგონია, შენ ესრე დაგენახოს, ჩემი საქმე ქადილზედ
Line of edition: 14     უმოკლესი იყოს და ტრაბახზედ ნამეტნავი და მე პირობის
Line of edition: 15     მიცემის გარდამავალი! აწე შენცა ამაზედ თუალითა მანიშნე
Line of edition: 16     რამე და ცოტა რამე სიტყუა ენითა მიბრძანეო. უთხრა:



Line of edition: 17  
ლექსი


Line of edition: 18        ერთი ნიშანი მანიშნე ორ თუალთ იმედად ნახული
Line of edition: 19        მაგ წარბის სასოს მივენდო მოხრისა სახედ სახული.


Line of edition: 20        ციცაცა თაგვისა სიტყუასა შესჯერდა, და რა სიმართლე
Line of edition: 21     დაინახა, მის სახის გამო გამხიარულდა. თაგვს უთხრა:
Line of edition: 22        -- რაცა მითხარ, მართალსა ჰგავს, და შენისა სიტყვისა
Line of edition: 23     სისწორისა სუნი ჩემთა საყნოსელთა ეყნოსების, და მე ესეთი
Line of edition: 24     სუნნელება შენით მესუნებიან და სამოყრო წესი გულისყურითა
Line of edition: 25     მემხილებიან ესეთისა სიტყვისა გამოო. თქუა:



Line of edition: 26  
მრჩობლედი


Line of edition: 27        სადამდე დავზავდებოდეთ, ეცადე საცადელია,
Line of edition: 28        ომისა კარსა ნუ დარეკ, იცი, საქნელად ძნელია.
Line of edition: 29        ვირე კეთილი შეგეძლოს, ქენ ყოლე დაყთვალავად,
Line of edition: 30        ძნელს აღმართს არა შემართო კელობით გარდასავალად,
Line of edition: 31        ყოელი კაცი გაიწყევ, დაეხსენ ქვეყნის ხოკასა.
Line of edition: 32        ახლო მოდეგ და ნუ ესრვი ქვასა სურვილის კოკასა!


Page of edition: 723  
Line of edition: 1        ესე იცოდე, მაგა სიტყუასა არა გარდავსცილდები, რადგან
Line of edition: 2     ორგნითვე სულისა ბედნიერობითა ჩუენი დაჴსნა ჩანს.
Line of edition: 3     მაშე, ჩემგან პაემნის გათავებისაგან კიდე რაჲღა
Line of edition: 4     გამეწყობისო?
Line of edition: 5        თაგვმა უთხრა:
Line of edition: 6        -- რა მე შენთან მოვიდოდე, პატივსა მომაპყრობდე, რომე
Line of edition: 7     მტერი მისის ნახვითა სირცხვილეული გარე მიიქცეოდეს და
Line of edition: 8     ჩუენის საყუარლად გაწყობა რა სცნას, უკუქბილდეს, სინანული
Line of edition: 9     შექნას და მერმე გავსჭრი ბადესა შენსა.**
Line of edition: 10        ციცა ამაზედ შესჯერდა და თაგვი, ამისი დამარწმუნებელი,
Line of edition: 11     ახლორე მიუდგა. ციცამ დიდითა პატივითა მოიალერსა
Line of edition: 12     და საყუარლად მოიკითხა და ყოველივე მისის გულისა საძიებელი      Page of alt.ed.: T_64 
Line of edition: 13     არზანგი უყო. /
Line of edition: 14        რა კუერნამა და უვავმან ესე იხილეს, თაგვისა შოვნისა
Line of edition: 15     იმედი გარდაიწყვიდეს და შეიქცენ. რა თაგვი ციცას დაზავებითა
Line of edition: 16     მათ ორთა მტერთა ჭირისაგან მორჩა, თოკისა ჭრას / ჴელყო,      Page of alt.ed.: A_244 
Line of edition: 17     და საგონებელსა ჩავარდა და ამას ცდილობდა, / თჳსი თავი      Page of alt.ed.: C_392 
Line of edition: 18     უდიდესისა ჭირისაგან რით მოერჩინა და მისის ფერჴისა
Line of edition: 19     მახისა გაკუეთასა აყოვნებდა. ციცამ სცნა, რომე თაგვი საქმესა
Line of edition: 20     აგვიანებდა. შეშინდა -- არამც მახისა ბაწარი გაუკუეთელი
Line of edition: 21     დააგდოს, და ეგრე წავიდეს დამე ფერჴშეპყრობილი დამიტეოსო?!
Line of edition: 22     მოყვრობის წესის სიტყვა წინა დაუდვა და უთხრა:
Line of edition: 23        -- მალე, თუცა არა შეზარდი შენისა სიკეთისა ქნისა და
Line of edition: 24     პაემნის აღსრულებასა! ნუთუ, რა საწადელსა ეწიე, აწ პირობის
Line of edition: 25     სისრულესა ზედა ზარმაცობო? მე ესე ვიცოდი, შენთჳს
Line of edition: 26     მის პირისა დადება ესეთი წამალი იყო, რომე ჟამთა და დროთა
Line of edition: 27     ათარისა დუქანთა იგი სასყიდლად არა იშოებოდა და პაემანი
Line of edition: 28     იგი, მარგალიტისა მჯობი, საწუთროსა საგანძურთა
Line of edition: 29     არა იდებოდაო. უთხრა:



Line of edition: 30  
შაირი


Line of edition: 31        აწ კაცისაგან არ არის პირისა გათავებანი:
Line of edition: 32        გეტყვიან, გეცრუებიან, მუხთლად იციან ქებანი!
Line of edition: 33        ნათქუამი არვის უქნია, არცა სიმართლის თნებანი
Line of edition: 34        და ფასკუნჯი არვის უნახავს, არცა ქიმიის რგებანი195*


Line of edition: 35        თაგუმა უთხა:
Line of edition: 36        -- ღ(მერ)თ(მა)ნ მაშოროს, მე ჩემის პაემნის პირისახე უპირობობისა
Line of edition: 37     მწვირითა შევსვაროო და სამეგობრო კეთილი სახელი
Page of edition: 724   Line of edition: 1     / საგმობარს მატიანესა შიგა ჩავაწერინოო! ვიცი, პირობის      Page of alt.ed.: D_381 
Line of edition: 2     გათაება საპასუხოს საბელია, საბედნიეროს გზის საგზალია,
Line of edition: 3     ესეთი ქიმია არის, შავს მიწას თეთრად შესცვლის;
Line of edition: 4     ერთი თუთია არის, ბრმას თუალსა ამხედვარებს, რომელსაც
Line of edition: 5     სულიერისა საყნოსელსა პირობისა სუნელება არ ჰყნოსებია
Line of edition: 6     საქებელის შაშპრასი ნიავი არა სცემია! უთხრა:



Line of edition: 7  
ჩახრუხაული


Line of edition: 8        ესე იცოდე, ნუცა იცოდე, უპირო კაცი, ვინც არს ღადარად,
Line of edition: 9        იყოს მთიები, არა მთიები,196*, იგიც არ მინდა მყვანდეს-ღა დარად!


Line of edition: 10        კატამ უთხრა:
Line of edition: 11        -- იცია, მინდობა და პირობის გათავება მეცნიერებისა
Line of edition: 12     სძლია შემამკობელია, სილამ[ა]ზისა და სიკეკლუცისა დამაშვენებელი
Line of edition: 13     ხალია? ჴამს, რომე შენცა საქმე ესეთისა
Line of edition: 14     წესითა შეიმკო, თუარა, თუცა პირისსახესა მინდობისა ხალისაგან
Line of edition: 15     დააცალიერებ, პაემნისა უფალი მას** ჭვრეტად თუალსა      Page of alt.ed.: T_65 
Line of edition: 16     არ მიადგამს. უთხრა:



Line of edition: 17  
ლექსი


Line of edition: 18        ყოველგან საძაგელია მუხთალი, მიუნდობელი,
Line of edition: 19        ღადარი, პირის გამტეხი, აღთქმისა დაუპყრობელი!


Line of edition: 20        კაცმა თუცა მინდობისა სამოსელი გაიძარცვოს და რაცა
Line of edition: 21     პირობა დადვას, მაზედ არ დადგეს, მას ეგრე მოუჴდების, ვითა
Line of edition: 22     მჴვნელისა ცოლსა წაეკიდაო.
Line of edition: 23        თაგვმა ჰკითხა: როგორ ყოფილაო?



Line of edition: 24  
კატამ თქუა არაკი

Line of edition: 25  
[მჴვნელი და მისი ორგული ცოლი]


Line of edition: 26        უთქუამთ, ფარსის სოფელთაგანსა ერთსა შინა მჴვნელი
Line of edition: 27     ვინმე იყო, მრავლისა გამოცდილებისა და სრულისა მეცნიერებისა
Line of edition: 28     მქონებელი. ჟამთა ვითა/რებათა პინაგითა მრავალი      Page of alt.ed.: C_393 
Line of edition: 29     ტკბილი და მწარე ეჭამა, სფეროსა ბრუნვისაგან ძნელისა სა
Line of edition: 30     ადვილის მოვლენა მრავალჯერ ენახა.



Page of edition: 725  
Line of edition: 1  
ლექსი


Line of edition: 2        იყო ბრძენი და ცნობილი, სიკეთემიუწდომელი,
Line of edition: 3        გულქუელი, ენარიტორი, მიწყივ მდომელი!


Line of edition: 4        ესეთი ცოლი ჰყუა, პირი ღამისა ლამპართაებრ უნათებდა
Line of edition: 5     იაგუნდისა ფერნი ბაგენი, შაქართა უტკბილესნი, ღვინისა
Line of edition: 6     მსმელთა სანუკართა შეუმზადებდა, ახალგაზაფხულისა ასფერსა
Line of edition: 7     ღრუბელსავით დაფანჩულს სიშავესა ჰყიდდა, რომელი
Line of edition: 8     დროსა და ჟამისა მსგავსად ათასრიგად გულსა დაუკოდდა.**
Line of edition: 9     თქუა:



Line of edition: 10  
ჩახრუხაული


Line of edition: 11        გუანდა სულისა კარგ უსულისა, გუამი შეჰქონდა საქებარია,
Line of edition: 12        იგ ოთხ ასოთა, დასანასოთა, შესაძერწავად არ თუ არია!


Line of edition: 13        მჴვნელი იგი მოხუცებულიყო და ათასისა ცდითა მის დღეთა
Line of edition: 14     აღამებდა, მინდობისა მარცვალსა ღ(მრ)თის ბრძანებისა
Line of edition: 15     ორნატსა შიგა აბნევდა. ჟამთა ვითარებ<ის>ა ხელოვანება      Page of alt.ed.: A_245 
Line of edition: 16     ეს არის: უქონელთა და ჴელგამომავალთა უიმედოდ გაჰჴდის
Line of edition: 17     და საქმისა შეუძლებელთა ბედნიერობითა სიმაღლითა ცათა
Line of edition: 18     შეუსწორებს. / თქუა:      Page of alt.ed.: T_66 



Line of edition: 19  
ლექსი


Line of edition: 20        საწუთრო მრუდად მავალსა ამდიდრებს, ალხენს შვებითა,
Line of edition: 21        სიმართლით მსვლელსა აწუხებს, ბზეს ვერ იშოებს ვებითა!      Page of alt.ed.: D_382 


Line of edition: 22        მოხუცებულსა მას მჴვნელსა ჴნვისა და თესვისა ძლიერების
Line of edition: 23     მუშაკობისა სახელი განჰფენოდა, მაგრამ საქმობის ჴელის
Line of edition: 24     მომართვა არა ჰქონდა, მისსა დღეთა ჴელმოკლობით და შეჭირვებით
Line of edition: 25     აღამებდა. ერთსა დღესა უოვლად უქონელობისათჳს
Line of edition: 26     მისმან ცოლმან ენა ააუბნა და უთხრა:
Line of edition: 27        -- სანობამდე უნდა სახლთა კუთხეთა სჯდე, უღონობისა
Line of edition: 28     დღეგრძელობითა სცხორებდე? შრომითა მუშაკობა გამდიდრებისა
Line of edition: 29     მიზეზია. თუცა მართალსა მსჯავრსა შინა მოსამართლესა
Line of edition: 30     მდღევარისა განაჩენი დაუწერია, ცდაც მისსავე კიდურთა
Page of edition: 726   Line of edition: 1     ზედა მოუნუსხავს. მაშე, კაცი თუცა ეცდების, მდღევარსა
Line of edition: 2     საზრდოსა მაღალი ღ(მერ)თი ცდისა მიზეზითა მისცემსო.
Line of edition: 3     უთხრა:



Line of edition: 4  
ლექსი


Line of edition: 5        წესია, კაცი საზრდელსა ცდილობდეს მოსაღებელად,
Line of edition: 6        მაგრამ ღ(მრ)თისაგან ელოდეს, მისცემს ფასაუღებელად.


Line of edition: 7        მე ესე მეჯობინება, რომე ფერჴი საცდელად გასდგა და
Line of edition: 8     რაჲცა შეიძლო, სიცოცხლისათჳს საზრდელი სარჩო რამე
Line of edition: 9     ჴელთ იგდოო.
Line of edition: 10        მუშაკმა უთხრა:
Line of edition: 11        -- ჰე, შუენიერო, რაცა მითხარ, სიმართლისა ახლო და
Line of edition: 12     სატყუარისა ეჭვისაგან შორს არისო, მაგრამ მე რაც ხანი ამა
Line of edition: 13     სოფლებთა შინა ვიოსტატე, ამა ჴეობის ყიველი მჴვნელები
Line of edition: 14     ჩემნი მუშაკნი იყუნეს, და აწ რა შეძლების ნათელი / დამიშრტა,      Page of alt.ed.: C_394 
Line of edition: 15     საჴნველის იარაღი არცა ერთი რა დამრჩა! უმუშაკოდ
Line of edition: 16     ღონეს ვერას ვიძიებ და მუშაკობითა სირცხვილი თავს დავიდვა,
Line of edition: 17     მეძნელებისო! უთხრა:



Line of edition: 18  
შაირი


Line of edition: 19        ვინც ჩემის ტაბლის ნაბერტყით ძღებოდენ, ყოლე რჩებოდენ,
Line of edition: 20        მისს ნასუფრალსა ვერა ვსჭამ, სულიცა არ შემრჩებოდენ,
Line of edition: 21        ჩემის იფქლისა ტვირთვასა ვინა ვერ მეურჩებოდენ,
Line of edition: 22     და   მათს საპალნესა არ ვზიდავ, შვილნიცა დამირჩებოდენ. /      Page of alt.ed.: T_67 


Line of edition: 23        ესეთისა უკადრისისა საქმისა ქნასა იგი მიჯობს, ამა თემით
Line of edition: 24     ავიბარგოო. უთხრა:



Line of edition: 25  
ტაეპი


Line of edition: 26        სამკვიდროს გარდა ყუედრება მტრისა არ მომესმინება.


Line of edition: 27        გვალე სხვასა თემსა წავიდეთ და რომლითაცა რჩომითა
Line of edition: 28     იყოს, მუნ ვიცოცხლოთო.
Line of edition: 29        ცოლი რადგან ჴელმოკლობით და ნაკლულევანობით შეიწრებულ
Line of edition: 30     იყო, გარდასახლებისა ჭირსა დასჯერდა; და ორნივე
Line of edition: 31     წასვლად აემზადნენ და პირი ბაღდადის სოფლებსა მიაპყრეს.
Line of edition: 32     რა მავალობითა დაშვრენ, ერთისა ხისა ჩრდილსა ქვეშე
Page of edition: 727   Line of edition: 1     მოისვენეს და ნავღლისა გასაქარვებელად საუბარი რამე
Line of edition: 2     იწყეს. ქმარმა უთხრა:
Line of edition: 3        -- ჰე, საყუარელო, უცხოობისა ჭირი რადგან თავს ვიდევით
Line of edition: 4     და აწ სხუასა თემსა მივდივართ, მცნობი და მოყუარე
Line of edition: 5     არავინ გვივის და ჩუენ მეცნიერი არავისი ვართ, ნუთუ
Line of edition: 6     მის ქუეყნის მოჴერჴენი, და მაცთურნი და მეუდიერენი იყუნენ
Line of edition: 7     და ავჴორცობას / ეცადნენ? შენ ხომ <იცი>, მოწყალე      Page of alt.ed.: D_383 
Line of edition: 8     ღ(მერ)თსა შენი სახისა სიკეკლუცე უამხანაგოდ გამოუხატავს
Line of edition: 9     არამც შურის ცეცხლითა აღეგზნან და საშენოდ ხრიკი და
Line of edition: 10     საცთურები შემზადონ? შენ არამც ახალნერგობისა სილაღემ
Line of edition: 11     აღგიტაცოს, მათ მოგაღორონ და მოხუცებული საბრალო უგულებელს
Line of edition: 12     მყო და ამა სიბერისა ჟამსა სიმწარისა ცეცხლიტა
Line of edition: 13     დამწვა? მაგრამ ღ(მერ)თ(მა)ნ ნუ ქნას, და თუ იქნა, დაიჯერე, მე ჩემი
Line of edition: 14     სიცოცხლე აღარ მინდაო! უთხრა:



Line of edition: 15  
ლექსი


Line of edition: 16        სიკუდილის როდი არა მაქუს, მაგრამ მეშინის ამისა,
Line of edition: 17        მე მოვკუდე, შენ სხვას მიჰყუანდე, წუთს არ მიგლოო წამისა!


Line of edition: 18        ცოლმა უთხრა:
Line of edition: 19        -- ეგეთი სიტყუა რად მითხარ, ანუ შენმა ენამა რომლისა
Line of edition: 20     საგონებელითა წარმოითქუაო, და ანუ გულთა შიგან როგორ
Line of edition: 21     გაივლეო?! უთხრა:



Line of edition: 22  
ლექსი


Line of edition: 23        ვირე ცოცხალ ხარ, -- გიმჴევლებ, არ გაგეყრები ყმობითა,      Page of alt.ed.: A_246 
Line of edition: 24        შენს სიკუდილს უკან საფლავსა დავადგე ზედ მოყმობითა. /      Page of alt.ed.: T_68 


Line of edition: 25        მე თუცა ეგეთი რამე გონებითა შინა მქონებოდა, ამა
Line of edition: 26     მგზავრობისა შრომასა არა თავს ვიდებდიო, სამყოფისა სურვილისა
Line of edition: 27     დაღსა ჩემსა საბრალოსა გულსა არ დავსვემდიო. მე
Line of edition: 28     რა მას პირველსა ღამესა პირობის ფერჴი შენს სახლში შემოვდგი,
Line of edition: 29     მას მეორედ მოსვლამდე არ მოვშლიო! უთხრა:



Line of edition: 30  
ლექსი


Line of edition: 31        საუკუნომდე არ მოვშლი მას პირობასა დებულსა,      Page of alt.ed.: C_395 
Line of edition: 32        მაშინ ყუედრება არ მითხრა უპირო-ცეცხლმოდებულსა.


Line of edition: 33        თუცა გინდა, აწცა ესეთსა პაემანსა დაგიდებ: სანამდისი
Line of edition: 34     სულისა ფარშამანგი ამ ჩემსა გუამსა შინა ბუდობდენ, ამა ზორაყისა
Page of edition: 728   Line of edition: 1     ენითა შენის მადლობის თქმის მეტი არარა დავატკბო,
Line of edition: 2     და ვირე სიცოცხლის ბოლოკარკაზის ჩრდილი თავსა მადგეს,
Line of edition: 3     ჩემისა გულისა სირი სხვის მახესა არ გაების; საიქიოს
Line of edition: 4     მგზავრობამდე ჩემი სიყუარული შენის წინადამ არ გავიყუანო,
Line of edition: 5     ჩემი პირობა ასრე გაგითაო, და თუცა სიკუდილმა დღენი
Line of edition: 6     რამე მადროვა, ესე პაემანი და პირობა დამიდებიაო.
Line of edition: 7     უთხრა:



Line of edition: 8  
ლექსი


Line of edition: 9        თუცა სამ-სამ დღე დამცალდა სიცოცხლე შემოკლებული
Line of edition: 10        ამ პირსა მაშინც არ გავსტეხ, გეგონოს დამტკიცებული.


Line of edition: 11        მჴუნელი ამა სიტყუასა ზედა გამხიარულდა, და ცოლისაგან
Line of edition: 12     ესეთსა პაემანსა დასჯერდა და მისი ცრუ ფიცი დაირწმუნა,
Line of edition: 13     და გულნებიერად თჳსს საყუარელსა თავი კალთაზედ
Line of edition: 14     დაუდვა და დაეძინა. ზედ ამაზედ ერთი ცხენოსანი კაცი მოვიდა,
Line of edition: 15     კეთილად აკაზმულსა ტაიჭსა ჯდა, პიროქრო სამოსელი
Line of edition: 16     ემოსა. რა მან დიაცმა მიხედა, ესეთი ჭაბუკი გაიცადა
Line of edition: 17     კაცის ენა ბნელის ღამის განმანათლებლად იტყოდა, აღმოსავალის
Line of edition: 18     მთიებსა შეუდარებდა. / თუცა კაცთა სახედველი წყვდიადისა      Page of alt.ed.: D_384 
Line of edition: 19     ფარდაგსა უკან მისსა ელვარებასა გაიცდიდა, ქუეყნისა
Line of edition: 20     მანათობელი მზე მას ფარდაგს უკან დაფარული ეგონებოდა;
Line of edition: 21     პირისახე ვარდსა და შროშანსავით მოციალე ჰქონდა
Line of edition: 22     და ზედ შავი ხავსი ნარდიონსავით დახუჭუჭებული აშვენებდა.



Line of edition: 23  
შაირი


Line of edition: 24        ამბრის ჩოგანი მთვარესა უპყრია მოელვარეა,
Line of edition: 25        ჩოგნის მოხრასა მოუცავს სასუალ ბურთად მთვარეა;
Line of edition: 26        გისრისა ბანდი ხუჭუჭად მოუჩნდა შესაყვარეა,
Line of edition: 27     და   ზედა ციმციმად შვენოდა უკუდაებისა ცუარეა.197* /      Page of alt.ed.: T_69 


Line of edition: 28        დიაცმან მან რა მისი ეგრე ტურფად შემკული სახე გაიცადა,
Line of edition: 29     სურვილის მეფემა მისისა გონებისა თემი ტრფიალებისა
Line of edition: 30     ლაშქრითა მოარბია და ჭკუა, რომელი გუამისა უხუცესია,
Line of edition: 31     სამკდრო სამოსელი<თ> შემოსა და ალაპარაკებული
Line of edition: 32     ენითა ამა ლექსსა იტყოდა და თქუა:



Line of edition: 33  
ფისთიკაური


Line of edition: 34        მჴედარმა მძლემა მოინადირე გული ჩემი და საცნობელია,
Line of edition: 35        სულსა წაჰყარე სიბრძნის ლაგამი, ჭკუის სადავე საპყრობელია!


Page of edition: 729  
Line of edition: 1        მან ჭაბუკმანცა რა ქალი იგი ნახა სილამაზითა საკვირველი,
Line of edition: 2     ბუნებით შემკული, ფერშვენიერი, გულისა მომტაცებელი,
Line of edition: 3     პირისახე ვარსკვლავის უნათლესი, ელვარედ მასხივებელი;
Line of edition: 4     კეკლუცობისა მეტობითა მისის ხატის სარკე გაენათლებინა-ესეთი
Line of edition: 5     პირი ჰქონდა, შარავანდედიანი მზე მისის მეშურნეობით
Line of edition: 6     იწვებოდა, მისნი ნათხაზნი ხატაეთის მუშკსა
Line of edition: 7     გვაჯითა გულსა სისხლითა აუვსებდა.



Line of edition: 8  
ჩახრუხაული


Line of edition: 9        ტანი ვერხვისა, ფერი ვეცხლისა, სიმაღლე ზომით, ალვა ზრდილობით,      Page of alt.ed.: C_396 
Line of edition: 10        ყოვლნი ასონი ტრფიალთ სასონი, უცხოდ შემკული გაწყობილობით.


Line of edition: 11        მისის სამშვინველისა ქედიცა მის ქალის სურვილის ჯაჭვით
Line of edition: 12     ტყვესავით დაება და მისის გულის ფერჴი მისის ნდომის
Line of edition: 13     მახესა შინა გაება.



Line of edition: 14  
ლექსი


Line of edition: 15        სურვილმან ჯარი დამასხა, სული მომტაცა და გული,
Line of edition: 16        ივლტოდე, მოთმენის ფერჴო, თავი წააგე დაგული!


Line of edition: 17        ჭაბუკი იგი ერთის ადგილისა ჴელმწიფის შვილი იყო, რომელსა
Line of edition: 18     ნადირის დევნისა/გან მსახურნი მოსცილებოდ<ენ>,      Page of alt.ed.: A_247 
Line of edition: 19     და მარტომან, რა თუალნი ორთა მათ ნადირთა მწოლარეთა
Line of edition: 20     მიადგა, მშვილდისა მსგავსისა წარბითა ესეთი გულისა შემკერავი
Line of edition: 21     ისარი მკერდისა ნიშანსა მოახვედრა, რომე მონადირე
Line of edition: 22     სურვილისა მახესა გააბა! მერმე ჰკითხა:
Line of edition: 23        -- ჰე, ქაჯთაებრ კაცთა გამახელებელო, ჵი, ინდოელთა
Line of edition: 24     კერპმსახურთა სალოცავო, რა ხარ ანუ სადით მოხვალ და / აქა      Page of alt.ed.: D_385 
Line of edition: 25     სადითგან ჩამოჭრილხარო? უთხრა:



Line of edition: 26  
ლექსი


Line of edition: 27        ჰე, ჟამიერი ნაყოფი ვისი ხარ წალკოტისაო?!
Line of edition: 28        ახალო იავ გაშლილო, არ ფასო იოტისაო?!



Line of edition: 29        ქალმან მან დამწვრის ღვიძლითა მწარედ ისულთქმა და
Line of edition: 30     უთხრა:
Line of edition: 31        -- ჰაი, ჰაი, მღვიძარე ბედო, ბედმძინარისა ჰმბავსა კითხულობო?
Line of edition: 32     თუცა ამა მღვიძარესა თუალსა ჰკითხავო, უთხრა:
Page of edition: 730   Line of edition: 1  
ლექსი


Line of edition: 2        ერთი თავი** მაქვს, არ უსხენ მას გარაშემო სამანი,
Line of edition: 3        უწამლოს ნავღელს მოუცავ, რად მომინდების სამანი198*


Line of edition: 4        ჩემისა დროსა სასიხარულო ეს წლით დაძუელებული ბერი
Line of edition: 5     კაცია, და ჩემი დაუდეგარი გული ნავღელსა მისწურვია.
Line of edition: 6     ჩემი სამოსელი ესაა, რასაც ხედავ.*** ჩემის საქმის სარვაგი
Line of edition: 7     ესეთისა მჭვრეტელი, სიცოცხლეს მიძნელებს და დღეგრძელობისაგან
Line of edition: 8     გემო არარა მაქვს!
Line of edition: 9        მან ვაჟმა უთხრა:
Line of edition: 10        -- ჰე, მჭმუნვარისა გულისა საწადელო და მოტაცებულისა
Line of edition: 11     გულისა საუნჯის საკუთარო! უთხრა:



Line of edition: 12  
ტაეპი


Line of edition: 13        ბრალია შენებრ მწყაზარი გალიას იჯდეს ნაზარი!199*


Line of edition: 14        დიდი გასაძლისია, რომე შენ ამ გულის მომტაცებლის მაგ
Line of edition: 15     პირითა სიბერით დაძუელებულის კაცის ალერსსა დასჯერებიხარ
Line of edition: 16     და ეგეთი კეკლუცი და ტურფა უღონობითა და შრომითა
Line of edition: 17     დღეთა სიმწარით აღამებო! აწ მოდი, მე წამომყევ და
Line of edition: 18     ლხინისა სნატთა დაგსვამ და ჩემისა თემისა დედოფალს შეგიქ,
Line of edition: 19     და შენისა პატივის და დიდების დროშასა ჩემსა ქალაქისა
Line of edition: 20     თიატროთა ავმართაო! უთხრა:



Line of edition: 21  
ლექსი


Line of edition: 22        რაც გაუვლია დრო-ხანთა, ვერ მოვეწევი რბენითა,      Page of alt.ed.: C_397 
Line of edition: 23        აჰა, ახალი ჟამია სურვილის სიხარბენითა! /      Page of alt.ed.: T_71 


Line of edition: 24        ქალმა რა მისგან წაყუანის იმედი დაიდვა, რაცა წეღან
Line of edition: 25     პაემანი დაედვა, წამსა შინა დაავიწყდა, ფიცის ფიალა უპირობობის
Line of edition: 26     ქვითა დალეწა. რა მან ვაჟმა ქალი იგი სათავისოდ
Line of edition: 27     დაიგულვა, უთხრა:
Line of edition: 28        -- ეჰა, ჩემო სულო, მომეახლე, ცხენისა გავასა შემოგისვა
Line of edition: 29     და მჴნველისა გაღვიძებამდე შორი გზა შევამოკლოთო.
Line of edition: 30        ცოლმან მის მჴნველის თავი მუჴლიდამ მიწასა ზედა დაუდვა,
Line of edition: 31     და სწრაფად ცხენის გავათა შემოუჯდა და მისი ნდომის
Page of edition: 731   Line of edition: 1     ჴელი მის ვაჟის სურვილის წელსა შემოხვივა. ამაზედ
Line of edition: 2     მჴუნელსა მას გაეღვიძა და მიხედა -- ჭაბუკი იგი ცხენით
Line of edition: 3     მდგომარე და მის ცოლსა სიყუარულისა მკლავი საწადლის
Line of edition: 4     წელთა მოეჭდო! შავი კუამლი პირით ამოედინა და თქუა:



Line of edition: 5  
ლექსი


Line of edition: 6        მე მოყუარემა გამწირა, დამაგდო უკურნებელად,
Line of edition: 7        ძუელი პირობა გატეხა ვნებულმან მან სავნებელად!


Line of edition: 8        შესძახა:
Line of edition: 9        -- ეჰა, ზენარისა გამტეხო, ეგე რა / საქნელისათჳს      Page of alt.ed.: D_386 
Line of edition: 10     ჴელგიყოფიაო?!
Line of edition: 11        ცოლმა შემოჰყივლა:
Line of edition: 12        -- გესლსა ნუ მესრვი და ხორშაკსა ქარსა ნუ მიბერავ!
Line of edition: 13     კეკლუცთაგან პირის გათავება ვისგან გასმიაო?! შვენიერთა
Line of edition: 14     მინდობა ესრე არ იქნება, როგორათაც თაგთირი და ცის ნადირი
Line of edition: 15     ერთად შეიყაროსო. უწყალოთაგან მოწყალებაზედ რომ
Line of edition: 16     თუალი გეჭიროს, ამას ჰგავს, რომე ცეცხლსა ნერგი სანაყოფოდ
Line of edition: 17     დარგო, თუარა, შენცა გასმია, ესე რაგვარადაც უთქუამთო?
Line of edition: 18     უთხრა:



Line of edition: 19  
ტაეპი


Line of edition: 20        ესეთს ნურას იქ -- ინანდე, არ გერგოს, მოიწყინარდე.


Line of edition: 21        ცოლმან მისსა სიტყუასა ყური არა უპყრა და მას ჭაბუკსა
Line of edition: 22     უთხრა:
Line of edition: 23        -- ადრე ისწრაფე, ამა ველისა სიგრძესა მოვრჩეთ და შეყრისა
Line of edition: 24     და განსვენებისა სავანესა მივაწიოთო!
Line of edition: 25        ჴელმწიფის შვილმა ჩქარად მავალი მინდვრისა გამლეველი
Line of edition: 26     ტაიჭი, რომელი ნიავქარსა შეედარებოდა და თუალმახვილი
Line of edition: 27     სახედველი მისსა მერნობით მავალსა ფერჴის წადგმასა
Line of edition: 28     ვერ ეწეოდა



Line of edition: 29  
ლექსი


Line of edition: 30        აშიკის ცრემლებრ უწყვეტლად ზედაზედ მალ მიმდენარე,
Line of edition: 31        ტაიჭი, ყველას უჩქარე, გუანდა, მიფრინავს ზენარე, -- /      Page of alt.ed.: T_72 


Line of edition: 32        იგი ველი გაირბინა და წამსა შინა მჴვნელისა თუალთაგან მიეფარა.
Line of edition: 33     საწყალობელი მისი ქმარი, მწუხარებით შეპყრობილი,      Page of alt.ed.: A_248 
Line of edition: 34     გულნავღლიანი უკან გაუდგა.



Page of edition: 732  
Line of edition: 1  
ტაეპი


Line of edition: 2        ურვილნი, გზის უმეცარნი, კითხვით თან გაუდგებიან.


Line of edition: 3        მოწყენილი გონებით იტყოდა: დიაცისა პაემანსა ხანი არა
Line of edition: 4     ჰქონია, არცა საუკუნო ყოფილა. მე მისს სიტყუასა შევსჯერდი
Line of edition: 5     და სამკვიდრებელი დაუტევე, / აწე ანუ ვითღა შევიქცე და      Page of alt.ed.: C_398 
Line of edition: 6     ანუ რით დევნა უყო? არცა ეს უწყი, ბოლოდ ჩემსა საქმესა
Line of edition: 7     რა გაგება მოსდევს, რომელი შემემთხვევისო! თქუა:



Line of edition: 8  
ლექსი


Line of edition: 9        წავალ გულისა საძებრად, უფერჴოდ მოვ<ვ>ლი არესა,
Line of edition: 10        თავი და ბოლო არ უჩანს ჩემს საქმეს საწყინარესა!


Line of edition: 11        მათ ქალ-ყმათ რა სამი ეჯი ვლეს, ერთსა ხის ჩრდილსა
Line of edition: 12     ქუეშე წყარო დიოდა, მუნამდე კეკლუცი იგი დაშვრა და
Line of edition: 13     ყრმასაც მოწყენის ნიშანი გამოაჩნდა, -- მუნ განსვენება მოინებეს
Line of edition: 14     და მერმე გზის შემოკლება. ამის გამო ცხენით მის
Line of edition: 15     ჩრდილს ქუეშ გარდაჴდენ, და წყაროსა პირს დასხდენ და საუბარი
Line of edition: 16     რამე დაიწყეს. ჭაბუკმან მან შვენიერისა სახისა
Line of edition: 17     თმახუჭუჭისა პირსა მიხედა და თვალი შეადგა: ვეცხლისწყალნაწვიმართა
Line of edition: 18     თუალთა კილოებთა გარემოთა იასა და იასამანისა
Line of edition: 19     / მსგავსად მორთულსა ხედვიდა. ზედა ამასა იტყოდა      Page of alt.ed.: D_387 



Line of edition: 20  
ლექსსა


Line of edition: 21        გიშრის მაწაკი დაფანჩვით ბროლზედ ხუჭუჭად მდებარე,
Line of edition: 22        ვთქვი, დღე და ღამე არევით ვინ შექმნა ესრე მდებარე?


Line of edition: 23        მას უცხოდ შვენიერსა, ბანოვანთ თავადსა, გულის მომტაცებელსა
Line of edition: 24     რა ვაჟი იგი სიტურფისა სავარდეთა შინა ნერგად
Line of edition: 25     ხედვიდა, ახალ ნორჩისა უახლესსა მას სჭვრეტდა და ამა
Line of edition: 26     ლექსსა იტყოდა. / და თქუა:      Page of alt.ed.: T_73 



Line of edition: 27  
შაირი


Line of edition: 28        ჰე, შენი ტანი წერწეტი კვიპაროზი თუ სარუა,
Line of edition: 29        პირი ვარდი და შროშანი, ზოგან სათითა სარუა,
Line of edition: 30        მისთანა სუნი სუნნელთა ია და შაშპრას არ უა.
Line of edition: 31        და შენთა ვერ მჭვრეტთა ნიადაგ ღაწუნი აქვსთ ცრემლით სარუა.200*


Page of edition: 733  
Line of edition: 1        მჴნველის ცოლსა რევმაი აეშალა და სტომაქსა შემოეჭიდა
Line of edition: 2     შარდი მოუნდა. უკაცრავად დარჩომისა და ყრმისა მორიდებისათჳს
Line of edition: 3     მას ხესა მოშორდა, ტყის პირად მიდგა. ჯერეთ
Line of edition: 4     ტყესა არ მოჰფაროდა, -- ერთი დიდი ლომი, რომლისა შიშითა
Line of edition: 5     ცის გრკილსა ლომი ღრუბელსა პირსა იფარებდა და
Line of edition: 6     ქუე [ყ ] ნისა პირსა ზედა მისისა ტოტისა ძალისა გამო ჴელსა
Line of edition: 7     ვერ გაიძრევდა --



Line of edition: 8  
ჩახრუხაული


Line of edition: 9        ყვირილით მრბენი, ძნელ მოამბენი, მისკენ მორბოდა განძვინებულად,
Line of edition: 10        ცის უზაბარი, მის მოუბარი, თუ შეებმოდა, გაჴდის ვნებულად.


Line of edition: 11        რა ლომმან ქალი იგი თუალით გაიცადა, აიტაცა. რა ვაჟს
Line of edition: 12     ლომის ყვირილი ესმა, მიხედა -- მისი გულისწამღები ტყეთა
Line of edition: 13     შინა შეიტანა! რა ესე ნახა, სწრაფად ცხენსა მოახლტა და
Line of edition: 14     უდაბურს ადგილს მიაშურა.



Line of edition: 15  
ტაეპი


Line of edition: 16        საძულველი დაინახა, საყუარელი ვერ იახა!


Line of edition: 17        ჴელმწიფის შვილმა შიშით იგი ადგილი ესრე გაირბინა
Line of edition: 18     უკან ვეღარ მოი/ხედა, და მისი საყუარელი ლომის ჭანგში      Page of alt.ed.: C_39 
Line of edition: 19     მით გაება. რადგან იგი უპირობობის თესლსა პაემნის გატეხის
Line of edition: 20     ჴნულში სთესდა, მას მკა დაუწყო.



Line of edition: 21  
ტაეპი


Line of edition: 22        ბოლოდ მომკაცა წესია, რაც პირველ დაუთესია!


Line of edition: 23        მჴვნელმან მან მოდღევნებულმან, მათ უკან დევნით მაშვრალმა
Line of edition: 24     და დავარდნილმა, მას წყაროსთან მიაწივა და მათი
Line of edition: 25     კუალიცა ვეღარა პოვა. დაიძახა და თქუა:



Line of edition: 26  
შაირი


Line of edition: 27        ჭირნი ჩემნი ვისაც სჭირდეს, მგოდებდეს და ამიტირდეს,
Line of edition: 28        საყუარლისა დამკარგავმა მომიგლოოს, ვითა ღირდეს;
Line of edition: 29        მან პირობა გამიტეხა, სხვაღა ვინმცა გამიპირდეს.
Line of edition: 30     და   მისგან კიდე რა მელხინოს, ანუ რაღა გამიჭირდეს?! /      Page of alt.ed.: T_74 


Page of edition: 734  
Line of edition: 1        მერმე პირველ ნახულობისა ჟამთა და დროთა იგონებდა
Line of edition: 2     და მისის გაყრისა ცეცხლითა გულდამწვარი ტიროდა და
Line of edition: 3     მდუღარესა ცრემლთა თუალთაგან აფრქუევდა, / და თქუა:



Line of edition: 4  
შაირი


Line of edition: 5        დღეთა ჩემთა ვიცინოდი, ვიხარებდი ბაღ-თალართა,
Line of edition: 6        ვით ბულბული დავმღეროდი ვარდსა, ვითა მძლავრთა ლართა.
Line of edition: 7        რა გეგონა გულის დაჭრა ასაკერავ-ასალართა,
Line of edition: 8     და   აწ ვგმობ სოფელს უხანოსა, გაუსომელ-გაულართა!201*


Line of edition: 9        ვაიმე, მისი ელვარე პირი მიმეფარა დაბნელისა ბინდი
Line of edition: 10     საჩემოდ გამოჩნდა! ჩემისა გულისა სიხარული და განსვენება
Line of edition: 11     ხორშაკის ქარისაგან მოიწვა და სუნნელთ ყვავილთაებრ
Line of edition: 12     შემოდგომისაგან გაცუდდა!
Line of edition: 13        რა ტირილი და გოდება დაასრულა, თჳსისა გამახელებელისა
Line of edition: 14     კუალი ნახა, ტყისაკენ მიიკულეოდა. მას მიჰყუა, ზედ
Line of edition: 15     მიადგა. ლომსა მისი უპე გაეხეთქა და ზოგი რამე შეეჭამა, და
Line of edition: 16     სხვა მუნვე გაეშვა. რა მან ბერმა მოუძლურებულმა ნახა, გაკვირვებამან
Line of edition: 17     შეიპყრა და სცნა, ესეთი საქმე პირობის გატეხის
Line of edition: 18     გამო წაჰკიდებოდა და პაემანისგარდასვლისათვის ესეთსა სატანჯველსა
Line of edition: 19     შევარდნილიყო. ხანსა რასამე მას სჭვრიტა, მას
Line of edition: 20     მიზეზსა და თჳსსა უცხოობასა ზედა ტიროდა.



Line of edition: 21  
შაირი


Line of edition: 22        ბაგეთა ვალალებანი ზეცათა აღიწვებოდა,
Line of edition: 23        თუალთა ნადენი ნაკადი კანჯართა მოეწეოდა,
Line of edition: 24        არ ჰყუანდა გულის დამდები, არცა ვინ შეეწეოდა,
Line of edition: 25     და   მისის ენითა მისივე სვე-ბედი დაიწყებოდა!


Line of edition: 26        შეიქცა და თჳსსავე სამკუდროთა მიმართა.



Line of edition: 27  
*
Line of edition: 28  
* *


Line of edition: 29        ამა არაკისა სარგებელი ას არის: რომელმანცა პაემნის
Line of edition: 30     შეკრვის თოკი ჴელით გაუშვას, სატანჯვლის ჯაჭვთა გულისა
Line of edition: 31     თვისისა ფერჴთა მოიბამს და ჭირისა ხალაჯაურსა სულისა
Line of edition: 32     კისერთა შეუყრისო. თქუა:



Page of edition: 735  
Line of edition: 1  
წყობილი      Page of alt.ed.: C_40 


Line of edition: 2        უპირობობის სრავალი,
Line of edition: 3        სადაც გაჰფინო მრავალი,
Line of edition: 4        იცი, აიღო რა ვალი?
Line of edition: 5        მოოჴრდეს ყოვლი სავალი!


Line of edition: 6        თაგუმა უთხრა;
Line of edition: 7        -- ვსცან, რომე პირის ტეხასა, მზაკუარებასა კეთილის
Line of edition: 8     მოქმედსა თანა დაზავება არა უც, მაგრამე ჩემი გონება / სხვას      Page of alt.ed.: T_75 
Line of edition: 9     რასმე ხედავს და სხვა რამე უცვენებიაო. ვიდრე მის შიშის
Line of edition: 10     მტუერი ჩემი რჩევისა პირიდამ** არ მოიბანების, მანობამდე
Line of edition: 11     არ შემიძლიაო, რომე ყოველი შენი ნასკულობა გავჴსნაო.
Line of edition: 12        ციცამ უთხრა:
Line of edition: 13        -- ესრე ჰგავს, ჩემგან თურმე გეშინიაო! აწ მე რომე შენთან
Line of edition: 14     ამხანაგობა-პაემანი დამიცს და პირისგამტეხელისა ძაგების
Line of edition: 15     იგავიცა შენთვის მიამბია, შენ პირის ტეხას ჴელს ნუ
Line of edition: 16     მიჰყოფ. პირველად, რომე ჩუენ შუა მტერობა იყო, გაგვიშვია
Line of edition: 17     და აწ სამოყროს წესსა ძუელი შური გაუჴოცია და ესე ჴამს
Line of edition: 18     დავინახოთ: უპირობობის ბოლო შერცხვენის მომცემელია და
Line of edition: 19     რომელიც გარდაჰჴდება, ადრე მისაგებელი მიეგება; და ცრუ
Line of edition: 20     ფიცი დღეგრძელობისა საფუძველსა დაარღვევს და პაემნის
Line of edition: 21     გსტეხა სიცოცხლეს შეუმოკლებს. / მე შენისა ერთპირობისა
Line of edition: 22     იმედი მაქუს, რომე შრომასა არ დაზარდე, რომელიც პაემანი
Line of edition: 23     დაგვიცს, მისსა დარღვევასა არ ეცადოო. თაგუმა უთხრა:



Line of edition: 24  
ლექსი


Line of edition: 25        ვინ პაემანსა ეცრუოს გასატეხელად პირისა,
Line of edition: 26        მის სულს მიაგოს უფალმა ტანჯვად სიმრავლე ჭირისა!


Line of edition: 27        რომელიც ჩემი გულისა საწადელი შენ გითხარ, ვირემ მე
Line of edition: 28     გულდაჯერებით მას არ დავინახავ, არას გზით მანობამდე მე
Line of edition: 29     ამა პირსა არ გავასრულებ და ვერცა ამა მახისაგან
Line of edition: 30     გამოგხსნიო.
Line of edition: 31        ციცამ უთხრა:
Line of edition: 32        -- რაჲა ეგე შენის გულისა საწადელი, მითხარ, რომე იგი
Line of edition: 33     მეცა გაქვიგულო და შენისა ჭკვისა და მეცნიერობისა მაგალითი
Line of edition: 34     გამოვსჩხრიკოო?
Page of edition: 736   Line of edition: 1        თაგუმა უთხრა:
Line of edition: 2        -- მე ამისთჳს ვიურვი, რომე მოყვარენი ორსახენი არიან.
Line of edition: 3     პირველი ას არის: მართლის ნდომითა და სრულის წადილითა
Line of edition: 4     და გუნების დაჯერებითა იყოს, და უჴამსი საქმე და სიხარბე
Line of edition: 5     არ ერიოს და გაერთებით და საყუარლად გაიწყუნენ; მეორედ
Line of edition: 6     იგი, რომელი უგულოდ, პირსაფერისად ანუ სიხარბისათჳს,
Line of edition: 7     ანუ / სხუა მიზეზით მოყრობა ჩამოაგდონ. უთხრა:      Page of alt.ed.: D_390 



Line of edition: 8  
შაირი


Line of edition: 9        მოყუარე მოყურის წყლულისა ჴამს ადრე საკურნებელად,      Page of alt.ed.: A_250 
Line of edition: 10        თვარა ენითა მკვეხარსა რას ვაქნევ თავის მქებელად?
Line of edition: 11        ვერც მარგოს, ვერცა რა ირგოს, ვერც მექმნას ცეცხლთა მსებელად,
Line of edition: 12     და   აგრევ შორს ყოფა სჯობია, არ ახლო, გვერდს სახ ლებელად!      Page of alt.ed.: T_76 


Line of edition: 13        მათ, რომელთაცა დაჭირებისა და დასაკლისისა საოხად
Line of edition: 14     და ფარად მოუმოყურებიათ და სასარჩლოდ შემწედ მოუპოვნებიათ,
Line of edition: 15     მათი საქმე ერთს რიგზედ არ დადგების: ხან შუამგომელით
Line of edition: 16     ლხინის საფენს** დაიფენენ და ხან სიმრუდის
Line of edition: 17     ხარისხით კაცის თუალთა უხილავად საყუარლად ჩანან.
Line of edition: 18     უთხრა:



Line of edition: 19  
ფისტიკაური


Line of edition: 20        ხან მოყრობისა რძე და თაფლი სდისთ, უწყაროებენ ტკბილად მცენარსა,
Line of edition: 21        ხან სამტეროსა ისარს ისრიან, ცულით მოჰკუეთენ ძირით მცენარსა.203*


Line of edition: 22        მცოდინარე კაცი ესეთსა საქმესა გასინჯავს და არ აუჩქარდება
Line of edition: 23     და შემოიცდის და სრულობით თჳსის ნების სადავეს
Line of edition: 24     ჴელით არ დააგდებს, ნუთუ მისის საქმისა სამჯობინაროდ ბოდიშის
Line of edition: 25     წერილები გამოძებნოსო?
Line of edition: 26        ციცამ უთხრა:
Line of edition: 27        -- დია მცოდინარი და ჭკვათამყოფელი ყოფილხარ ! მე შენი
Line of edition: 28     ესეთი სიბრძნე არ მეგონა, მე ესეთის სიტყვითა მრავალი
Line of edition: 29     სარგებელი შემძინე და გამოცდილებისა კართა აღსახმელი
Line of edition: 30     ჴელთ მომათუალე. აწ ესე მნებავს, ესრე იქმნეს: ჩემი ნასკვიცა
Line of edition: 31     გაიჴსნას და შენცა ცოცხალი / დარჩე. აწ მითხარ, ესე      Page of alt.ed.: D_391 
Line of edition: 32     რომლისა გზითა იქნებისო?
Line of edition: 33        თაგუმა გაიცინა და უთხრა:



Page of edition: 737  
Line of edition: 1  
ტაეპი


Line of edition: 2        სად სნეულთა მდებარე, მუნცა წამალი მგებარე.


Line of edition: 3        ჩემი რჩევა ესე არს: ყოველი შენი საკრველი დავჭრა და
Line of edition: 4     ერთიღა ნასკვი, რომელიცა შენი სემპყრობელია, იგი ჩემისა
Line of edition: 5     სულისა მძევლად დაუტეო და ესეთსა ჟამსა დავხედო, როდესაც
Line of edition: 6     ესეთი საქმე მოგევლინოს, ჩემდა სასიკუდილოდ აღარ
Line of edition: 7     გეცალოს; მაშინღა ნასკვი იგიცა გაჰკვეთოო, რომე შენ
Line of edition: 8     კრულებისაგან და მე შიშისაგან ორნივე მოვრჩეთო!
Line of edition: 9        ციცამ სცნა, რომე თაგვი იგი, გონებით ფრთხილი, სატყუვრად
Line of edition: 10     მოუცდენელი იყო, მაგრამ უნებურად მისი რჩევა
Line of edition: 11     თავს იდვა. მან თაგუმან სხვა ყოელი ნასკვნი დასჭრნა და
Line of edition: 12     ერთი, რომელიც პირველვე ეთქუა, იგი დაუტევა, და იგი
Line of edition: 13     ღამე ესრე შეჭირვებით გაათენეს. რა დილაზედა ფასკუნჯმა
Line of edition: 14     მფრინვალემან ალიონისა აღმოჩენისა ფრენა დაიწყო და
Line of edition: 15     თჳსი ნათლიანი ფრთე ქუეყანასა ზედა გაშალა.



Line of edition: 16  
ლექსი


Line of edition: 17        რა ცამ ლამპარი აინთო, მოხილვად სანადიროსა,
Line of edition: 18        ღამის ნადირნი შემოფრთხენ, ივლტოდენ სანაპიროსა, /      Page of alt.ed.: T_77 


Line of edition: 19        მონადირე იგი შორით გამოჩნდა. თაგუმა უთხრა: პაემნის
Line of edition: 20     აღსრულების ჟამი მოიწიაო, და რაჲცა თავს ვიდევ, გაგისრულებო.
Line of edition: 21     ციცამ რა მონადირე დაინახა, თჳსი სიკუდილი დაამტკიცა.
Line of edition: 22     თაგვმა წამსა შინა ერთი იგი ნასკულობაცა ესეთსა
Line of edition: 23     დროსა გაუკუეთა, თჳსის შიშისაგან თაგვისათჳს აღარ ეცალა
Line of edition: 24     და სწრაფად ხეზე გავიდა. თაგვი ესოდენსა ჭირისაგან მორჩა
Line of edition: 25     და ჴვრელსა რაშიმე ჩავიდა. რა მონადირე მივიდა და მახის
Line of edition: 26     მკედები დაჭრილი ნახა, გაკვირვებამა შეიპყრა. მის მახისა
Line of edition: 27     ნაწყვედები აკრიბა და უიმედო გარე შეიქცა. რა მათ მოშორდა,
Line of edition: 28     / თაგვი სოროდამ გამოძვრა, შორით ციცა დაინახა და
Line of edition: 29     მისგან დიდად შეეშინა. ციცამ რა შეშინებული ნახა,      Page of alt.ed.: C_40 
Line of edition: 30     უყივლა:



Line of edition: 31  
ტაეპი
Line of edition: 32        უცნობად რასთუის შემრაცხე მე, ესე შენი ცნობილი?


Line of edition: 33        რად გეშინის და მიღმა გასდგები? არა აუწყია, სატრფიალოსა
Line of edition: 34     მოყვრისა შეყრა სვიანთა მოყვარეთა გვერდსა დაუშვენებს?
Page of edition: 738   Line of edition: 1     აწ აქა მომეახლე, ნუთუ შენისა ნაკეთვარისა მუქაფა
Line of edition: 2     შემოგზღო და შენის გულოვნობისა და სიმჴნის ნაცვალი
Line of edition: 3     მეც რამ სიკეთე მოგანიჭო! განა მეცა შენისა ესოდენისა გარჯილობისა
Line of edition: 4     ბოდიშის მოთხოვა არა მმართებსო? უთხრა:



Line of edition: 5  
შაირი


Line of edition: 6        მე ვარ პაემნის დამდები, პირმტკიცე, გაუტეხელი,
Line of edition: 7        სამხიარულო მოყვარე, არ საჭმუნვარო მე ხელი.
Line of edition: 8        შენ რომ ჩემზედა გიქნია საქმენი დასაკვეხელი,
Line of edition: 9        და მუქაფა არ შემიძლია მთლისათჳს გასაჩეხელი.


Line of edition: 10        თაგვი თჳსსა სოროსა მიდამოსა ვლიდა და მეგობრების      Page of alt.ed.: A_251 
Line of edition: 11     იმედის გუერდი / დააცალიერა, და პირი ლხინსა მიაპყრა და      Page of alt.ed.: D_392 
Line of edition: 12     ამა ლექსისა სახესა საგონებლისა ქარტასა ზედა იწერდა და
Line of edition: 13     უსუსურითა ჴმითა იტყოდა



Line of edition: 14  
ჩახრუხაულსა


Line of edition: 15        ერთი დრო არსა -- მეტად უკმარსა, რისხვით სავსესა გარდამდენარედ,
Line of edition: 16        ვერვინ შეიძლოს, ჭაბუკმან უძლოს მისსა გაგებად გარდამცენარედ.204*


Line of edition: 17        მე გული მეუბნება: აწ თავისწინაობისა დროა და მოსვენების
Line of edition: 18     ჟამი. მე ამას იქით მომალხენელი არავინ მინდა, მოალერსედ
Line of edition: 19     ამ ჟამის კაცთაგანსა არცავის ვინდომებ. / თქუა:      Page of alt.ed.: T_78 



Line of edition: 20  
ტაეპი


Line of edition: 21        ჩემმა მოყუასმა ინატროს თუცა თჳსივე მსგავსი, რაც სწორი უცა.


Line of edition: 22        აკატამ უთხრა:
Line of edition: 23        -- ნუ იზამ, შენის პირისა კიდეგან ნუ გამჴდი. ჩემსა მართალსა
Line of edition: 24     მოყრობასა ნუ გასწირავ, მეგობრობისა სიყუარულსა
Line of edition: 25     ნუ წარმიკვეთ! რომელიცა მრავალს გზას მოვლის და ერთსა
Line of edition: 26     მოყუარესა მოიგებს და უმიზეზიდ, ადვილად ჴელით გაუშვებს,
Line of edition: 27     მოყრობის წესზე უკაცრავად დარჩებისო. უთხრა:



Line of edition: 28  
ლექსი


Line of edition: 29        ვის ჰყვანდეს ცოტა მოყუარე, ავკაცად საცნობარია;
Line of edition: 30        თუ ჰყავს და მალე გასწირავს, მას ძაღლიცა სჯობს ბარია!205*


Page of edition: 739  
Line of edition: 1        შენი ჩემს სულზედ გარჯილობა მოუალია, შენი სიკეთე
Line of edition: 2     ჩემის სიცოცხლისათჳს უამრავია:



Line of edition: 3  
ლექსი      Page of alt.ed.: C_40 


Line of edition: 4        სახსოვრად დასადებია მტკიცე პაემნის სახენი,
Line of edition: 5        გრძლად აყუავილებს ყოველსა ქვე მისი სიტალახენი!


Line of edition: 6        რასაც ხანსა მე დღენი მიხსენ, მე შენსა ჭირნახულსა ვერ
Line of edition: 7     დავივიწყებო.
Line of edition: 8        თაგუმა უთხრა;
Line of edition: 9        -- თუცა ვინმე ერთისა გუარისა და ტომნისანი ორნივე
Line of edition: 10     დამტერდებიან, იგინიცა კიდეგან იქნებიან. მაშე, რადგან
Line of edition: 11     ჩუენ გვარად სხუადასხვანი ვართ, შენ გულით მე გამწირე/მეცა      Page of alt.ed.: D_383 
Line of edition: 12     სულსა ჩემსა შენგან გარდვახვეწებო! რომელიცა სხუასა გუარსა
Line of edition: 13     შეერთ<დ>ება, მას ეგრე მოუა, რაგუარადაც მას მყუარსა
Line of edition: 14     წაეკიდაო.
Line of edition: 15        ციცამ ჰკითხა, როგორ ყიფილაო?



Line of edition: 16  
თაგუმა თქუა არაკი

Line of edition: 17  
[თაგვისა და მყვარის მეგობრობა]


Line of edition: 18        ერთი თაგვი ერთისა მდინარისა კიდესა დამკვიდრებულიყო
Line of edition: 19     და ერთისა ხისა ღრუთა დასახლებულიყო. მას მდინარესა
Line of edition: 20     მყუარნი სხდეს; და ერთი მათგანი ხანდახან ჴმელზე ტარებად
Line of edition: 21     გამოვიდოდის ხოლმე. ერთსა დღესა ჩვეულებისაებრ წყლის
Line of edition: 22     კიდესა გამოვიდა და გულისა ამრეველისა ჴმითა გალობა
Line of edition: 23     იწყო. თჳთ ათასის სავარდის ბულბულის სტუენად უჩნდა
Line of edition: 24     და ავისა ჴმის გამო გულისა მერცხალი გვერდს მდგომის გალიათა
Line of edition: 25     შინა შეეშინებინა. მაღლა და გულის საწყენელად
Line of edition: 26     იმღერდა და ყოფაქცევაცა უმსგავსო ჰქონდა. აგრევე თაგვი
Line of edition: 27     იგი მისსა სამყოფისა ერთსა ყურესა იმღერდა, სატირალის /      Page of alt.ed.: T_79 
Line of edition: 28     რასმე ჴმითა წუწუნებდა. მან** მყუარმან რა თაგვის სიმღერა
Line of edition: 29     მოისმინა, ყურისა მისაპყრობელად გამოვიდა და მისისა
Line of edition: 30     ჴმისა მოსმენასა ცდილობდა. ნახა, ჴელითა ტაშსა სცემდა
Line of edition: 31     და ყელსა იძრევდა. მყუარსა მისი ეგეთი საქებური ქცევა
Line of edition: 32     ვითა ჴამდა, მოეწონა და თაგვისა შესამეცნებელიასახე ჩამოუგდო.
Line of edition: 33     მაგრამე ენა მას უჴამსსა მეგობრობასა უშლიდა
Page of edition: 740   Line of edition: 1     მისის გონების ჰაერი თაგვის მოყსობაზედა აყენებდა. რაღას
Line of edition: 2     ვაგრძელებ, ერთმანეთს დაემოგობრეს, და ნიადაგ ერთად
Line of edition: 3     იყოფებოდენ და უცხოსა არაკებსა და გულის საწადელსა
Line of edition: 4     ამბებსა ერთმანეთს ეტყოდიან.



Line of edition: 5  
ლექსი


Line of edition: 6        გულისა ნარდსა იმღერდენ, ერთმანერთს მოუგებდიან,
Line of edition: 7        ეშმაურს გულით გაგვიდენ, სულს მადლსა შეუკრდებიან.


Line of edition: 8        ერთსა დღესა თაგუმან მყუარსა უთხრა:
Line of edition: 9        -- მე ესეთი ჟამი მინდა, შენთანა ხვაშიადსა ვიტყოდეო
Line of edition: 10     და რაიცა გულთა ზრუნვაჲ მაქვს, ყოველივე გამოგიცხადოო
Line of edition: 11     მაგრამე სენი სამყოფი წყალთა უფსკრულია და ჩემი მოსვლა
Line of edition: 12     მუნ მოუალიო. უთხრა:



Line of edition: 13  
ლექსი


Line of edition: 14        სადა შენა ხარ, მუნ ჩემი მოსვლა ხომ არ ეგებისა,
Line of edition: 15        აქა რომ მე ვარ, ათასი ნავღელი მომეგებისა.


Line of edition: 16        ოდესცა გიჴმობ, წყალთ ჩხრიალისაგან ვერ ისმენ, რავდენსაც      Page of alt.ed.: A_252 
Line of edition: 17     გაყივლებ, სხუათა მყუართა ყაყანითა ვერა მოიყურებ
Line of edition: 18     ამისთჳს ერთი რამე ჴერჴი ჴამს მო/ვიგონოთო: როდესცა      Page of alt.ed.: C_404 
Line of edition: 19     მდინარისა კიდესა მოვიდოდე, ადრე სცნობდე და/ჴმაუყოფლად      Page of alt.ed.: D_394 
Line of edition: 20     ჩემსა მოსვლასა სეიგებდეო.
Line of edition: 21        მყუარმა უთხრა:
Line of edition: 22        -- მართალსა იტყვი, მეცა მრავალგზის საგონებელსა ჩავარდნილვარ,
Line of edition: 23     და შენ შენის მეცნიერობითა ამისი სახე გამოხატე
Line of edition: 24     და შენი შინაგანისა სპეკალთა ძვირფასობა წარმოაჩინე
Line of edition: 25     და ამისის ხრიკისა რჩევა შეამზადეო. უთხრა:



Line of edition: 26  
ტაეპი


Line of edition: 27        შენი კეთილი გონება ყოვლს საქმეს თან ექონება. /      Page of alt.ed.: T_80 


Line of edition: 28        თაგუმა უთხრა:
Line of edition: 29        -- ამისი გამორჩევა რადგან ჩემს ჭკვაზედ მოგინდვია, მე
Line of edition: 30     ესრე მეჯობინების: ერთი გრძელი მკედი ვიშოვნოთ და ერთი
Line of edition: 31     წვერი შენ გამოიბი ფერჴთა და მეორე წვერი მე მოვიბა.
Line of edition: 32     ოდესცა წყლის პირს მოვალ, მას მკედს შევსძრავ და მით
Page of edition: 741   Line of edition: 1     ჩემსა მოსვლასა ადრე შეიტყობო, და როდესაც შენ ჩემსა
Line of edition: 2     ხულათა მობრძანება გენებოს, აგრევე სენ იქმოდეო.
Line of edition: 3        და ორთავე ესე პაემანი დაასკუნეს, და მათი ალერსის
Line of edition: 4     ნასკვი ამა მკედითა გაამტკიცეს და ამ საქმით ყოელ ჟამ ერთი
Line of edition: 5     მეორის ამბავსა სცნობდენ.
Line of edition: 6        დღესა ერთსა თაგვი წყლის პირსა მივიდა მყვარისა გამოსაწოდებლად
Line of edition: 7     და ალერსობისათჳს. ანაზდად ერთი შავი
Line of edition: 8     ყვავი, შავის ჭირის მსგავსად, თუალის დაფახვამდე ჰაერით
Line of edition: 9     ჩამოფრინდა და თაგვი იგი აიტაცა და სიმაღლედ შეფრინდა.
Line of edition: 10     მკედი, რომელი მათ ფერჴთა ება, მყუარიცა წყლით გამოიტაცა,
Line of edition: 11     და ზე აიღო და ჰაერში თავჩამოღმა დამოეკიდა. ყვავი
Line of edition: 12     მიფრინავდა, თაგვი ნიკარტით ეპყრა და მის ქუეშე მყუარი
Line of edition: 13     ეკიდა. სოფლიონი კაცნი, რომელიცა ამა უცხოსა სანახავსა
Line of edition: 14     ხედვიდენ, ყოველნი იტყოდეს:
Line of edition: 15        -- არავის უნახავს ყვავისაგან მყუარი მონადირებული, აწ
Line of edition: 16     შეუპყრია და მიაქვს, საკვირველიაო!
Line of edition: 17        მან მყუარმა ჩამოჰყივლა და უთხრა:
Line of edition: 18        -- არცა აწ უნადირებია მყუარი ყვავსა, მაგრამ უბედურის
Line of edition: 19     თაგვის მეგობრობამ ესეთსა ჭირსა გააბაო. ათასი სხვა
Line of edition: 20     ჭირი წაეკიდების, რომელიცა სხვა გუარის შეთჳსებასა მოინებებსო!
Line of edition: 21     თქუა:



Line of edition: 22  
ლექსი


Line of edition: 23        უჴამსის მეგობრისაგან ვჩივი, ვიძახი მწარესა...
Line of edition: 24        შენივე ტომი შეიტკბევ, ნუ გავლი სხვათა არესა!



Line of edition: 25  
*
Line of edition: 26  
* *


Line of edition: 27        ამა არაკისა თქმასა სარგებელი ესე აქუს, რომე სხვა გუარი
Line of edition: 28     სხუასა გუარსა არ გაეწყოს, რომე მას მყუარსავით ბაწრით
Line of edition: 29     არ ჩამოეკიდოს!
Line of edition: 30        მე თჳთ ამისიცა წადილი არა მაქვს, თუცა ჩემსა გუარსა
Line of edition: 31     ვისმე შევეთჳსო, არამ თუ სხვასა გუარსა და უგუაროს გამო
Line of edition: 32     საქმე გავიჭიროო! უთხრა:



Line of edition: 33  
ლექსი      Page of alt.ed.: C_405 


Line of edition: 34        შენ მარტო ყოფა დაიწყევ, მირიდე გამგეობასა,      Page of alt.ed.: D_395 
Line of edition: 35        თავსავე შენსა ეთჳსე, დაეხსენ ჩემსა ძმობასა! /      Page of alt.ed.: T_81 


Page of edition: 742  
Line of edition: 1        ციცამ უთხრა:
Line of edition: 2        -- რადგან ჩემისა ალერსისა სურვილი არა გქონია, უწინვე
Line of edition: 3     ესოდენი კეთილი ჩემზედ რად მოიღევ და ანუ აწ რად კიდეგან
Line of edition: 4     მქენო? უთხრა:



Line of edition: 5  
შაირი


Line of edition: 6        პაემნის საწდე წამოდგი. მწდეო, დამისხი მაჭარი,
Line of edition: 7        რა რომ დავითვრნეთ, ფიალა ქუე დადგი ჩამონაჭარი.
Line of edition: 8        რადგან გაყრისა თხლეს მასმევ, მას არ იყიდის ვაჭარი,
Line of edition: 9     და   უწინ კამკამი რად მასვი, არვეზად უქმენ ნაჭარი.


Line of edition: 10        თაგუმა უთხრა:
Line of edition: 11        -- მას ჟამსა შენ დიდად საჴმარი იყავ ჩემთჳს და რა
Line of edition: 12     ჭკუისმყოფელი ჭირსა გაებმის, თუცა თჳსსა მორჩენასა
Line of edition: 13     მტერთა დაზავებითა დაინახავს, მისის მოლოდინისათჳს
Line of edition: 14     ყოვლსა სიკეთესა ეცდების. მერმეღა, თუცა მისგან საზიანოსა
Line of edition: 15     რასმე ელის, მისისა ალერსობიდამა ჴელსა აიღებს. ესეთი
Line of edition: 16     საქმე არათუ სამტერო მიზეზია, არა შემომწყრომა რამე, სილაღითა
Line of edition: 17     ყრმათა მსგავსად, რა რომ მოემშევა, დედასა თანა
Line of edition: 18     სწრაფად მიირბენს ძუძუსა საწოვრად, და ოდეს გაძღების
Line of edition: 19     ეგრეთვე, რაგვარადაც მისგან რიდი ჰქონდა, მასვე ქმნასა
Line of edition: 20     ჴელით არ დააგდებს. ესეთსა საქმესა არა ჭკვიანი მტერობად
Line of edition: 21     არ შერაცხენ, და თუცა მათსა ერთობასა სარგებელი არ ექნება,
Line of edition: 22     მათ მოშორვება[სა] უკეთ/ესად ჩააგდებენ სიახლოვისაგანაო.      Page of alt.ed.: A_253 
Line of edition: 23     უთხრა:



Line of edition: 24  
შაირი


Line of edition: 25        თუცა კაცი კაცისაგან სარგებელსა რასმე ელის,
Line of edition: 26        მისი ნახვა თვალმა მისმა იასის, არ იერთხელის.
Line of edition: 27        ვისგან კეთილს არა აზრობს, არ იამის, ვითა ხელის,
Line of edition: 28     და   ნახვა ჭმუნვად შეექნების, საცნობელიც შეეთხელის!


Line of edition: 29        ეს ყოველმან სულიერმან იცის, თაგვის მტერი და მაზიანებელი
Line of edition: 30     კატის უმეტესად არავინ იქნების, და ვერცა ჩემსა
Line of edition: 31     შენგან ნდომასა ჩემდა საფარსაგოდ ვხედავ ამის მეტსა. ესე
Line of edition: 32     გსურის, რომე ჩემისა სისხლისა ერთი თერმონი დილაზედ
Line of edition: 33     შეხვრიტო და ჴორცი ჩემი საუზმედ იხემსოო. მაგას ნუ დაიჯერებ,
Line of edition: 34     ესე მოაჴდინო და ანუ მე შენგან საცთურების მახესა
Line of edition: 35     გავებაო.
Page of edition: 743   Line of edition: 1        ციცამ უთხრა:
Line of edition: 2        -- ესეთსა სიტყუასა მართლობით მეტყვი, ანუ სალიზღარად      Page of alt.ed.: D_396 
Line of edition: 3     მეხუმრებიო?
Line of edition: 4        თაგვმა უთხრა: /      Page of alt.ed.: T_82 
Line of edition: 5        -- ამას ჭეშმარიტსა გულით გეტყვი. ჴამს, საბრალო და
Line of edition: 6     შეუძლებელი კაცი მტერისა ბრძოლასა მოერიდოსო.
Line of edition: 7        ნათლად მრჩევლისა და ჭკვიანის კაცისაგან ამა არაკით
Line of edition: 8     ესეთი სარგებელი გამოიღება, რომე რაჟამს მტერთა დაზავებისა
Line of edition: 9     საქმე საჯობინარად დაინახოს, დაზავებას ეცადოს და ნუ
Line of edition: 10     აყოვნებს, და თუცა საქმე გამართოს, სიფრთხილესა ნუ
Line of edition: 11     დაუტეობს.
Line of edition: 12        გმადლობ, ღ(მერ)თო, რადგან მცირე თაგვსა ზედა ესოდენი      Page of alt.ed.: C_406 
Line of edition: 13     ჭირები ზღვასავით გარ შემოადგა და მძლავრი მტერები გარ
Line of edition: 14     მოეხვივნენ, ესოდენი სიბრძნე მიეც, ცოტას ჴერჴითა მოარჩინე:
Line of edition: 15     ერთი მათგანი მახეთა გაბმითა გაუერთე და მისის დაზავებითა
Line of edition: 16     და შეწევნითა ეგოდენის ჭირის ღვარის წარტაცებისაგან
Line of edition: 17     დაიცევ, და პაემნის დადება გასრულებად მოუჴდინე.      Page of alt.ed.: D_397 
Line of edition: 18     თუცა ჭკვიანმა და მცოდინარემან ესეთი გამოცდილება თავსა
Line of edition: 19     თჳსსა წინა დაუდვას და საქმისა გაჭირვებასა შინა თჳსად მაგალითად
Line of edition: 20     და წინამავალად გაჴადოს, თჳსი საქმისა დასასრული
Line of edition: 21     კეთილად წარმართოს და ავი არა წაეკიდოს.



Line of edition: 22  
შაირი


Line of edition: 23        ბრძენთა ნათქუამი საფუძვლად დაიდევ თუალთა წინარე,
Line of edition: 24        ვის მოსდევს ყოველი კეთილი, ყოლე არ მოსაწყინარე:
Line of edition: 25        შფოთისა მტვერსა მიუშვი გამოცდილების მდინარე,
Line of edition: 26     და   მით გარცხი მწიკლვი, რაც გეკრას მტერთაგან გასაცინარე!      Page of alt.ed.: T_83 



Next part


This text is part of the TITUS edition of Sulxan-Saba Orbeliani, Kilila da Damana.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 29.8.2008. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.