TITUS
Sulxan-Saba Orbeliani, Kilila da Damana
Part No. 11
Previous part

Chapter: 9  
Page of edition: 778  
Line of edition: 1  


Line of edition: 2  
კარი მეცხრე

Line of edition: 3  
[წყალობისა და მიტევებისა, რომელი
Line of edition: 4  
ყოვლის კეთილისა თავი არს]


Line of edition: 5        დაბიშლიმ პირითა პატიოსნითა სიბრძნისა და გონიერისა
Line of edition: 6     
გულისა უფალსა ბარამანს უბრძანა:
Line of edition: 7        
-- ეგე არაკი, რომელი განაწყენებულსა და შურითა სავსესა
Line of edition: 8     
მტერსა არა მიენდოს, მოვისმინე, ამისთჳს გუასწავლე --
Line of edition: 9     
სიქიშპის ნიშანსა და შურის ნაწილსა მასშიგა დანარჩომსა
Line of edition: 10     
ხედევდა და რაზომცა მეშურნე სიტკბოსა უჩუენებდა, მეორე
Line of edition: 11     
სიფრთხილისა გზასა არ გარდაუქცევდა. აწ გულისა ჩემისა
Line of edition: 12     
წადილი საჴმილის ალსავით ეტყინება. ვირემ ერთსა წვეთსა
Line of edition: 13     
ცრემლითა ცვართა სწავლისა მეცხრე კარის საგუბრისაგან
Line of edition: 14     
დამწვარსა ღვიძლსა არ აპკურებ, გულისა სიმჴურვალე არ
Line of edition: 15     
დაშრტების, და თუცა გიამბობ, კეთილსა იქო. არაკი მეფეთაგან
Line of edition: 16     
შერისხვისა და მიტევებისა გვამცნეო. ოდესცა მეფეთა
Line of edition: 17     
თჳსთა წარჩინებულთა რისხვასა და ტანჯვასა უკან კიდე /
Line of edition: 18     
დამნაშაობა და წყენა გამოუჩნდეს და დაინახონ და შეუტყონ,
Line of edition: 19     
/ მათი აგრევე შერიგება, წყალობა და პატივი, ანუ მინდობა და
Line of edition: 20     
პირველ დაცემას უკან მათი და მათის გუარის გადიდება და
Line of edition: 21     
წყალობა საქნელია თუ არა?

Page of edition: 779  
Line of edition: 1        
ბიდ-ფაიმ გულისა გამღებელისა სიტყვითა და სულისა
Line of edition: 2     
მომტაცებელისა საუბრითა უპასუხა:
Line of edition: 3        
-- თუცა მეფენი წყალობისა კართა დაჴშვენ და მცირისა
Line of edition: 4     
შეცოდებისათჳს რისხვისა ბრძანებასა განჰფენენ, მათი მახლობელნი
Line of edition: 5     
მსახურნი ურწმუნო და უსახო შეიქნებიან და კულავ
Line of edition: 6     
აღარა ოდეს მიენდობიან, და ესეთისა საქმისაგან ორრიგისა
Line of edition: 7     
ჭირისა მოსავალი მოუვა: ერთი ესე, რომელ ყოელი
Line of edition: 8     
საქმე შაურიგებელი და მოშლილი შეიქნების, და მეორე ესე,
Line of edition: 9     
მეფენი თჳსის წყალობისა და მოწყალების გემოს სამარს
Line of edition: 10     
დარჩებიან. ერთსა დიდსა მეფეთაგანსა უთქუამს: თუცა ერისკაცნი
Line of edition: 11     
სცნობდენ, ჩუენისა სულისა გონებას, წყალობის ქნასა
Line of edition: 12     
რა გემო აქვს, ჩუენს კართა ორგულობისა და შეცოდებისა
Line of edition: 13     
კიდე არარასა მოიღებენო. მოახსენა:



Line of edition: 14  
შაირი
Line of edition: 15        
შემცოდე კაცნი თუ სცნობენ უწყებით წამ და წამისად,
Line of edition: 16        
შემცოდეთ მიტევებისა თუ რა გემო გვაქვს ამისად,
Line of edition: 17        
შეცოდებასა ჴელ-ჰყოფენ ჟამგამოუალ ჟამისად,
Line of edition: 18     
და   ნიადაგ დააშავებენ, ბოდიშს ითხოენ რა მისად.


Line of edition: 19        
მეფეთ ამბავთა შემამკობელი და გამაშვენებელი მიტევებისა
Line of edition: 20     
უმჯობესი არა-რა არის, და ადამიანთა დიდების კეთილი
Line of edition: 21     
სიპატიოსნის გამოცხადება მაშინღა გამოჩნდება, / მრისხანება
Line of edition: 22     
დათრგუნოს და მიტევებისა ბრწყინვალე ნათელი გამოაბრწყინოს.
Line of edition: 23     
იცოდე, კაცთა მრისხანეობისა მოთმინებასა
Line of edition: 24     
ჯოჯოხეთისა ალიას დაშრეტა ძალუც, კაცობრივი და კაცობის
Line of edition: 25     
რისხვის სასმლის ბიდახი სმაზე გაცხადებული შეიქნებისო.
Line of edition: 26     
თქუა:



Line of edition: 27  
ლექსი


Line of edition: 28        
კაცობა მარტო არ არის გულოვნობისა წესითა.
Line of edition: 29        
რომელი რისხვას მოითმენს, სისრულეს ჰპოებს ზესითა! /      Page of alt.ed.: T_116 


Line of edition: 30        
მეფეთ სიკეთე ყოვლის კაცისაგან მოსაწონებელი ესე არს,
Line of edition: 31     
სრულისა სიბრძნითა მის დროსა და ჟამთა სისწორით სამართლობდეს
Line of edition: 32     
და არა წამსა და წუთს მოწყალებისა და მიტევებისაგან
Line of edition: 33     
თჳსი ბუნება არ დააცალიერონ. მაგრამ მოწყალება
Page of edition: 780   Line of edition: 1     
ესეთის წესით ჴამს, რომე მსმენელთა ყურთა უსრულად
Line of edition: 2     
არ მიასმას; მისაცემელი ესეთი ჯერარს, ნაძალადევი მას
Line of edition: 3     
შიგა არ ერიოს რა. ამით მეფობის სახელი გადიდდეს და
Line of edition: 4     
შვენიერებით შეიმკოს. ქუეყანათათჳს მახვეწარობისა, საშიშარის
Line of edition: 5     
ნიშისა და სამხიარულო წყალობის ბაკი გარ მოიზღუდოს;
Line of edition: 6     
არცა ერთგულნი მრავლის წყალობის უიმედო შეიქნან,
Line of edition: 7     
ვერცა კაცთა სიბოროტემა რისხვისა შიშისაგან ფერჴი ქუეყანაზე
Line of edition: 8     
გაბედვით დადგანო. თქუა:



Line of edition: 9  
წყობილი


Line of edition: 10        
ინახევდი ჯიმშედ ჯართა,
Line of edition: 11        
შიშ-იმედთა შესაჯართა.


Line of edition: 12        
ერთსა მოხუცებულსა რიგიანის გზით და მართლის ენოვანებითა
Line of edition: 13     
ეს იგავი ესრე უბრძანებია:
Line of edition: 14        
-- ვისცა მრისხანების მოკვეთა ნებავს, ესე ქნას: ბოროტისა
Line of edition: 15     
წილ ბოროტსა ნუ მიაგებსო. მიტევებისა ნიშანი ესე
Line of edition: 16     
არს, სიქიშპის ფესვნი თჳსისა გულისა სახიდამ აღმოფხვრასო;
Line of edition: 17     
/ მოწყალებისა ნაწილი იგი არს, შემცოდე მოყვასსა თანა      Page of alt.ed.: D_425 
Line of edition: 18     
მანვე ბოდიში მოითხოოს და თვითვე მოაქციოსო. თქუა:



Line of edition: 19  
შაირი


Line of edition: 20        
როსცა მოგრიოს უფალმან მას შემცოდესა შენასა,
Line of edition: 21        
შენ მიუტევე ეგზომი, მარტ მიემსგავსო ზენასა.
Line of edition: 22        
მცოდველი ცოდვით მკუდარია, ქუე დაუცია წყენასა,
Line of edition: 23     
და   შეუნდობ, მკუდარი აღდგება, შენით მიიცემს ლხენასა!


Line of edition: 24        
თუცა ვინმე ამა საქმესა გამოკულევით გასინჯავს, რაცა
Line of edition: 25     
ჴამს, საცხადოდ გამოჩნდების, რომელ მიტევებითა და სიუხვითა
Line of edition: 26     
კაცის პატიოსნება და ქველობა თუ რაზომ გარდაემატების.
Line of edition: 27     
მაშე ჴამს კაცი ამა ორთა საქმეთაგან ჴვებული არ
Line of edition: 28     
შეიქნას. ეს დაფარული არავისთან არის, დაუხსოვნელობისაგან
Line of edition: 29     
და მიუჴდომლობისაგან, და უმეცრებისა და დაუნაშაველობისაგან
Line of edition: 30     
არა კაცი გაწმედილი არ / არის. თუცა ყოვლისა
Line of edition: 31     
ცოდვისა ნაცვალი მიეგოს და ყოველისავე დანაშაულის მუქაფი
Line of edition: 32     
ეზღვიოს, ამით ქვეყნისა და ხვასტაგისა დიდი ზიანი
Line of edition: 33     
მოჰჴდების. / მოახსენა:      Page of alt.ed.: T_117 



Page of edition: 781  
Line of edition: 1  
შაირი


Line of edition: 2        
სიჩქარით, გაუსინჯავად ჴრმალსა ნუ მიჰყოფ მუჭასა,
Line of edition: 3        
თვარ დაინანებ ანაზდად, თვალისა დასახუჭასა!
Line of edition: 4        
სიმშვიდეს ნუ დაუტევებ, ვით პყრობილი ჯდეს თუ ჭასა,
Line of edition: 5     
და   ტახტ-გვირგვინისა შუენება რას არგებს მკერდსა ფუჭასა?


Line of edition: 6        
მეფისაგან მართებულია: ერთგულნი, სწავლის მეძიებელნი,
Line of edition: 7     
ჴელგამომავალნი და მეცნიერნი, ამათგანი რომელნიცა ცილისა
Line of edition: 8     
შეწამებასა ჩაცვივდენ, გაკრძალვით გამოიძიოს და სცანს.
Line of edition: 9     
თუცა ესეთი ვინმეა, ქუეყანათა და საგანგიოთა მოვლა და რიგი
Line of edition: 10     
შეუძლია და თემთა გაგებისა რჩევა-განწესება გამოუა,
Line of edition: 11     
და მისანდობელი და ერთგულია, და მის გაკეთებასა და გადიდებასა
Line of edition: 12     
შინა ეშმაურობასა და ზაკვათა არა ჰყოფს და ბოროტთა
Line of edition: 13     
საქმეთა კეთილად შესცულის, თჳსა გულსა წყალობითა
Line of edition: 14     
და ქუელის საქმითა პირველსავე წესთა აღიყვანებს. მეფეთ
Line of edition: 15     
წყალობა და რისხუა ორივე უსაზღროა. მეფის გამოსადეგი
Line of edition: 16     
-- სრულის სწავლის მოქმედი და მშვიდი და ხუაშიადისა
Line of edition: 17     
დამფარავი და დიდებულთ გარიგება შეეძლოს, იგი დიდებისა
Line of edition: 18     
და მნეობისა ღირსი არს. ქუეყანისა მეურნეობისა საქმე
Line of edition: 19     
ესე არს, რომელიც სრულისა ჭკუისა და მეცნიერი, კაი მრჩეველი
Line of edition: 20     
და ჴელგამომავალი, მისანდობელი და პირობის აღმასრულებელი,
Line of edition: 21     
პატივის მყოფელი -- ესეთი გამოირჩიონ, და რომელი
Line of edition: 22     
რომელსა საქმესა შინა გამოიყენებოდეს, გამოიძიონ და
Line of edition: 23     
პოონ, და თითო-თითო მისისა შეძლებისა მსგავსად და მისისა
Line of edition: 24     
ჭკუისა გუარად, რჩევისა და გულოვნობისა შემსგავსებულად
Line of edition: 25     
მისი საფერი თითო სამსახურებელი ჴელთ უდვან. და
Line of edition: 26     
თუცა ვისმე კაცისა სიკეთესა თანა აუგიცა რამენ ახონ, ნუ
Line of edition: 27     
მოიძაგებენ, ამისთჳს რომე კაცნი უაუგონი არა იქნებიან.
Line of edition: 28     
თქუა:



Line of edition: 29  
ტაეპი


Line of edition: 30        
მოყუასსა უაუგოსა თუ ეძებ, მარტო დარჩები!


Line of edition: 31        
ესეთსა საქმესა შინა ამრიგად გაფრთხილება ჴამს: თუ
Line of edition: 32     
ვინმე ერთსა საქმესა შინა ესეთი კაცი იყოს, მისგან ერთი
Line of edition: 33     
რამ დასაკლისი იქნებოდეს, ჴამს იგი მას საქმესა მოაშოროს.
Line of edition: 34     
და თუ ვინმე თჳსისა სარგებლისათჳს სხვისა ზიანსა ჰყოფდეს,
Line of edition: 35     
მისიცა შერისხვა ჯეროვანია. ესეთი საქმე კაცთაგან
Line of edition: 36     
უქნელია, რომელი თჳსისა სარგებლისათჳს თჳსისა პატრონისა
Page of edition: 782   Line of edition: 1     
დასაკლისი ქნას, მაგრამე ესე სწავლა ამისთჳს წარმოვთქვი,
Line of edition: 2     
რომ სცნათ: ესეთი კაცი, რაგინდ ყოვლის ზნეობით
Line of edition: 3     
შემკული იყოს და სრული მცოდინარე, თუცა ესეთი მოქმედება
Line of edition: 4     
შეამცნიოთ, მისგანაც ჴელის აღება უმჯობესია, თვარა /      Page of alt.ed.: T_118 
Line of edition: 5     
უგუნური და უმეცარი და შენი მაზიანებელი, რაღა სიტყვა
Line of edition: 6     
უჴმს, მოშორვება უნდა! და ამა სიტყუათა გამოცნობისა და /      Page of alt.ed.: C_434 
Line of edition: 7     
ამა ამბვისა სმენისა უკანის მეფეთაგან ჴამს, მისის კარის გამგეთა
Line of edition: 8     
და მისანდოთა, რომელთათვის საქუეყნო საქმე უბრძაებია,
Line of edition: 9     
მათი საქმე კეთილად გამოიძიოს და სცანს, ქუეყნისა
Line of edition: 10     
და ხვასტაგისა, დიდისა და ცოტასა ყოველთავე საქმე მისგან
Line of edition: 11     
დაფარული არ იყოს. ამით ორთა სრულთა სარგებელსა მოიგებს:
Line of edition: 12     
ერთი ესე, რომე მისის მოჴელეთა და მნეთა საქმე გამოეცხადების,
Line of edition: 13     
რომელი სამართლის მოქმედია და რიგიანი, და
Line of edition: 14     
მეორე -- რომელი უსამართლო და ურიგო., რომელიცა მოსამართლენი
Line of edition: 15     
არიან, მათ ქუეყნიერი საქმე მიანდონ დამ ას მიენდონ,
Line of edition: 16     
და პატივი მიაპყრან; და რომელიც უსამართლოა, მისი
Line of edition: 17     
სახელი მოსაჴსენებელისაგან აჰჴოცონ და ექსორიობისა მატიანეთა
Line of edition: 18     
აღწერონო. თქუა:



Line of edition: 19  
მრჩობლედი


Line of edition: 20        
ღ(მრ)თისა მონანი, შიშთა მწონანი გლეხთ დაუდგინე გამგე -- მოურნედ,
Line of edition: 21        
თემთ ამაშენი, არ სხვის, მაშ შენი, მნედ მიაჩემე კაცთა მოსურნედ.
Line of edition: 22        
ორგულად ხადე, გარე გახადე,215* ერთ სისხლის მსმელნი, მოსალადენი,
Line of edition: 23        
ვინ ერთა ავნებს, მოაწევს ავ ნებს, გარე შეიცავს ვითა ბადენი.
Line of edition: 24        
ესეთი მნენი, დასანანენი, დიდი ცოდვაა დასადგინელად,
Line of edition: 25        
ვისგან ჩივიან, გულნი სტკივიან, ღ(მერ)თს წინა მივლენ წარსადგინებლად.
Line of edition: 26        
კეთილმოქმედი, უფლისა მხედი ავს არ იხილავს აქა და იქა,
Line of edition: 27        
ავს კაცს აკეთებ, თავსა აკვეთებ, მალ შეიმუსვრი, ვითარცა ჭიქა!


Line of edition: 28        
კვლავ ესეცა ამა სახითა ჴელისუფალთა და მნეთა გულთა
Line of edition: 29     
შინა იპყრან, რომე მეფენი კეთილის მოქმედთა კეთილსა მიანიჭებენ
Line of edition: 30     
და შემცოდეთა და ორგულთა მისთა ჯეროვანთა მისაგებელთა
Line of edition: 31     
მიაგებენ. ამით ჭკვიანი და გონიერი კეთილის
Line of edition: 32     
საქმეზე აღარავინ მოუძლურდებიან და არცა სიპატიოსნეზე
Line of edition: 33     
მოუღონოვდებიან, და მოჩხუბარნი შიშითა და რიდითა ბოროტსა
Line of edition: 34     
და ავსა და კაცთსაზიანოსა ვეღარას შეეცდებიან.
Line of edition: 35     
ერთი ამისი შემსგავსებული ლომისა და ტურის არაკიაო.
Line of edition: 36        
რაიმ ჰკითხა, როგორ ყოფილაო?



Page of edition: 783  
Line of edition: 1  
ბარამან თქუა არაკი

Line of edition: 2  
[ღვთისნიერი ტურა]


Line of edition: 3        
უთქუამთ, ინდოეთისა ადგილსა ერთი ტურა იყო, წრისად
Line of edition: 4     
სახელდებული, პირი ქუეყნისათჳს / მიერიდა და ზურგი      Page of alt.ed.: D_427 
Line of edition: 5     
უდაბნოსათვის / მიეყრდნო**. მისსავე ტომთა თანა იქცეოდა,      Page of alt.ed.: T_119 
Line of edition: 6     
მაგრამ ჴორცთა ჭამასა და სისხლთა დათხევასა მჴეცობრივისა
Line of edition: 7     
წესითა არა ჰყოფდა. თქუა:



Line of edition: 8  
ლექსი


Line of edition: 9        
ბაგეთა მისთა სისხლის სმად სხვა მჴეცებრ არა არებდა,
Line of edition: 10        
ბოროტთა ერიდებოდა, ცოცხალთ კლვას შეიზარებდა.


Line of edition: 11        
მოყვასთა მისთა მოსძულდათ და მაზედ შური აიღეს და
Line of edition: 12     
შუღლითა და ლალვითა ეტყოდეს:
Line of edition: 13        
-- ჩუენ შენსა განწესებასა არა ვინებებთ, შენი ნაქნარი
Line of edition: 14     
ჩუენ ცოდვად მიგვაჩნია. ჩუენ რომე უკან ლხინსა გვიზრახავ
Line of edition: 15     
და ჩუენსა წესთა და რიგთა არა სჯერდები, ეს არ იქნების.
Line of edition: 16     
შენც ჩუენი საქციელი უნდა დაიჭირო, თუარა, ჩუენის ერთობისაგან
Line of edition: 17     
რადგან კალთა აგიკეცია და ჩუენისა ძმობის საყელოდამ
Line of edition: 18     
თავი გამოგიძვრია, ნებიერი სიცოცხლე სატანჯველზედ
Line of edition: 19     
გაგიცვლია, თჳთ სასარჯლოდ თავი საპყრობილეში დაგიპატიმრებია!
Line of edition: 20     
რაჲ სარგებელი მოგიპოებია? კაცისა მართებულია,
Line of edition: 21     
ამა სოფლისა გემო მოჭამოს, რომე მოსავლისაგან უწილო
Line of edition: 22     
არ შეიქნას, და სასმელ-საჭმელი, რადგან სიცოცხლის
Line of edition: 23     
აღმაორძინებელია, ამისთჳს მოყვარენი არა ჴამს გაამწაროო:
Line of edition: 24     
მათის წესის გარდასვლა არა საქნელია კაცთაგან. წასრული
Line of edition: 25     
დღე აღარ მოიქცევა და მეორეს დღეს მისი პოვნა აღარ მოჰჴდება;
Line of edition: 26     
მაშ, ამ დღის წარჴდენასა და ცუდად გავლასა რა იგავი
Line of edition: 27     
აქვსო! უთხრეს:



Line of edition: 28  
ლექსი


Line of edition: 29        
მოდი, დღითი დღე ვილხინოთ, რაცა დაგვცალდეს ხანანი,
Line of edition: 30        
რადგან არავინ იციან, ხვალე სადა გვაქვს ვანანი!


Line of edition: 31        
ტურამ უთხრა:
Line of edition: 32        
-- რადგან შეგიტყვიათ, გუშინდელს დღეს გაუვლია და
Page of edition: 784   Line of edition: 1     
აღარ მოიქცევა, მაშ ჭკუისმყოფელის კაცისაგან არა ჴამს
Line of edition: 2     
ხვალის მოსვლასა მიენდოს. სჯობს დღეს საგზალი რამე შეიკრიბოს,
Line of edition: 3     
გრძელის გზის საყოფი ნუზლი გაჰყვესო. უთხრა:



Line of edition: 4  
ლექსი


Line of edition: 5        
დღეს შეუკრიბე შენს თავსა საგზალი თან წასატანი,
Line of edition: 6        
ხვალე არ იცის რასა იქ, სად სული მივა, სა -- ტანი.


Line of edition: 7        
ესე სოფელი თუცა თავით ბოლომდე სააუგოა, ესეცა ძალუც
Line of edition: 8     
-- ის სოფელი ამით იპოების; რომელსას თესლსა ამაში
Line of edition: 9     
დასთესავ, მუნ უეჭველად მას მოიმკით. / უთხრა:      Page of alt.ed.: T_120 



Line of edition: 10  
შაირი


Line of edition: 11        
ეცადე იფქლის თესვასა, თუ გაქვს ამინდი დღესისა,
Line of edition: 12        
თუარა ხუალ ქრთილის შოვნის შეიქნა უამბესისა.
Line of edition: 13        
თუ მუშაკობას არ იღვწი, რაჲ გაქუს ქნაღა წესისა,
Line of edition: 14     
და   კალოს ლეწვაზე გასცუდდე, საქმე მოგეცეს გვესისა.


Line of edition: 15        
ჭკვიანსა კაცსა მართებან კეთილსა იქმოდეს და მადლსა
Line of edition: 16     
ამრავლებდეს, ამით საღმრთო და საზეო შეიქნების, და მისი
Line of edition: 17     
გული უკუდავს ბედსვიანობასა მიემთხვევის. ამისთანა იგავი
Line of edition: 18     
ქუეყნად საქმის კურთხევით იქნების, რომე იგი საუკუნოსა
Line of edition: 19     
სახლსა შინა დაემკვიდროს. უთხრა:



Line of edition: 20  
ფისთიკაური


Line of edition: 21        
მოკუდაობისა სახლისა კართა თავსა ნუ მისდებ საძნელო ძვირსა,
Line of edition: 22        
მოსვენებისა სახლი აიგე, კლდენი დაუდევ საფუძვლად ძირსა!


Line of edition: 23        
დღეს რაცა ღონე გქონან და გარჯისა ტაიჭი შარისა სიგრძეთა
Line of edition: 24     
ჴამს არბიო, ჴორცისა მოსვენების ხილისაგან საგრობის
Line of edition: 25     
საგძალი შეიკრიბო, სიჭაბუკის სათავნოსაგან სიბერის
Line of edition: 26     
ბაზრისათჳს სავაჭროს სარგებელი ჴელთ იგდო / და სიცოცხლის
Line of edition: 27     
სარგებლისაგან უკუდაებისათჳს სიკვდილის მფარველად
Line of edition: 28     
ერთი რამ სახიზარი გაიმზადო. ერთს დიდს ვისმე
Line of edition: 29     
უთქუამს: დღეს შეგიძლია და არა იქ, ხვალე რა შეიტყობ, ვეღარა
Line of edition: 30     
იქო. თქუა:



Line of edition: 31  
შაირი


Line of edition: 32        
ოდეს შემეძლო, ვერა ვსცან, მარგებდა ეს გაგებანი?
Line of edition: 33        
რა რომ შევიტყვე, ვეცადე, აღარ მომეცა რგებანი!
Line of edition: 34        
სოფელს თუ იცნობ, ასრეა მისი ბოლომდე გებანი,
Line of edition: 35     
და   მოგეცეს -- იცან, შეიტკბე, გავნებდეს თუ წაგებანი!


Page of edition: 785  
Line of edition: 1        
ამ სოფლის სიკეთე ალვის მსგავსია, ბოლო გაუტანელი
Line of edition: 2     
და ჭირის ღრუბლის აჩრდილის სიჴშოსავით წარმავალი.
Line of edition: 3     
არცა მისი კეთილისა ჴამს გულისა დაპყრობა და არცა მისსა
Line of edition: 4     
ბოროტსა ზედა შეჭირვება. თქუა:



Line of edition: 5  
შაირი


Line of edition: 6        
ვის მიეცეს სიხარული, იხარებდეს აულაღად,
Line of edition: 7        
ვისაც ჭირი მოევლინოს, ნუ დაიჩნევს ზედა დაღად:
Line of edition: 8        
ეს სოფელი ესეთია, ორსავ გაძლევს კარ-განაღად,
Line of edition: 9     
და   რადგან არცეთს გაგითავებს, მიკვირს, გიყუარს იგი რაღად?! /      Page of alt.ed.: T_121 


Line of edition: 10        
ამ სიტყვის ბოლო ეს არის: ამა საზრუნავის სახლისათჳს
Line of edition: 11     
გულის შემსჭვალვა ჭკვიანისაგან უქნელი საქმეა; ღვართა სადინელთა
Line of edition: 12     
ადგილთა სახლის შენება ბრძნის გონიერებისაგან
Line of edition: 13     
მოუგონარია. ესე ნათხოები სახლია: ხვალ გასვლა გიჴამს და
Line of edition: 14     
სხვაგან წასვლა. თქუა:



Line of edition: 15  
ტაეპი


Line of edition: 16        
ამა სახლსა შენ ნუ აგებ, დაგექცევა, თავს წააგებ!


Line of edition: 17        
მათ უთხრეს:
Line of edition: 18        
-- ეჰა, ჳრისავ! შენი სიტყუა ეს არის, ჩუენ ქუეყანისა კეთილი
Line of edition: 19     
დაუტეოთ, მაგრამ ეს შენცა უნდა იცოდე, საწუთროსა
Line of edition: 20     
კეთილი ამისთჳს გაჩენილა, რომე მისგან სარგებელი მოვიღოთ
Line of edition: 21     
რამე და მისის მოსავლისაგან გემოვანად ვჭამოთო.
Line of edition: 22        
ჳრისამ უთხრა:
Line of edition: 23        
-- ამ სოფლის კეთილი ჴელის იარაღია. ჭკვიანნი მისით
Line of edition: 24     
კეთილსა სახელსა გაითქმენ და უკვდავებისა მადლსა მოიგებენ,
Line of edition: 25     
და სწორეთა გზათა სიარულითა სიკუდილისათჳს საგზალთა
Line of edition: 26     
შეიკრებენ, და საქონლის მიზეზითა მუნ სამკაულსა შეიმზადებენ
Line of edition: 27     
და სატანჯველსა და ჭირსა განერებიან. თქუა: თუცა
Line of edition: 28     
ორსავე სოფელსა ბედნიერობა გინდეს, ესე სიტყუანი ყურთა
Line of edition: 29     
საყურად გაიყარე: ტკბილისა საჭმლისა გემო ყელს ქუეით
Line of edition: 30     
არ ჩასცილდების. ამისთჳს ნადირთა მოწყვედასა ეკრძალენით,
Line of edition: 31     
რაცა საუკუნოსა შოვნისა წესითა ჴელთა მოგცესთ, მას
Line of edition: 32     
დასჯერდით; რაცა თქვენისა ბუნებისა და გუამის სიცოცხლისათჳს
Line of edition: 33     
კმა გეყოსთ, მას ნუ გარდაამეტებთ; რასაცა ცხადად
Line of edition: 34     
ჩემთვისა ტყუილსა შესწმა/სნიდით, ნუღარა იუბნებთ. მე
Line of edition: 35     
თქვენის ალერსისაგან მოშორვებისა შენდობა მომეცით და
Line of edition: 36     
მოგეშორო და ერთსა სამარტოოსა ყურესა დავჯდეო. თქუა:



Page of edition: 786  
Line of edition: 1  
ტაეპი


Line of edition: 2        
წავალ და მარტო დავჯდები, კარსა დავიხშავ წინარე.


Line of edition: 3        
ჳრისა რა მოყვასთა მისთა ეგრე მოღვაწებისა და ლოცვისა
Line of edition: 4     
წესთა ზედა ფერჴმტკიცედ მდგომარე / ნახეს, შეიკდიმეს
Line of edition: 5     
და სიტყუა ვერარა უგეს, და ბოდიში მოითხოვეს და მისისა
Line of edition: 6     
ქებისათჳს ენა ააუბნეს. ჳრისამ მცირესა ხანთა უკანის ერთი
Line of edition: 7     
სალოცავი და სამოღვაწო მყუდრო მშვიდობის ადგილი პოვა
Line of edition: 8     
და მუნ დადგა, და მის თემის მახლობელნი მასთან მშვიდობით
Line of edition: 9     
მივიდოდიან. ჳრისას სადგომს ახლოს ერთი ტყე იყო, ფერად-ფერადითა
Line of edition: 10     
ხილითა შემკული, ხევნარითა და ყვავილოვნებითა
Line of edition: 11     
ერმისა წალკოტსა მისის კეკლუცობისა მეშურნეობითა
Line of edition: 12     
თჳსი პირი პირბადესა შიგა დაეფარა, მისის სულნელებათა
Line of edition: 13     
ფშვისა ნიავსა შეუწევნელად დამჭნარსა გულსა უკუდაებისა
Line of edition: 14     
სულსა მისცემდა.



Line of edition: 15  
ჩახრუხაული


Line of edition: 16        
გულის გამღები, ცნობის წამღები გაშლილობანი ულხენდა სულსა.
Line of edition: 17        
ჰაერის მცემი, ღონის მომცემი, გონებას ჴსნიდა, ჰკურნებდა წყლულსა,
Line of edition: 18        
რუს პირს მწვანენი, ამო არენი, წამს შეიქმოდა თუალმხიარულსა,
Line of edition: 19     
და   წვერგამო ყმასა ვამსგავსე მასა, შვენიერებით ტურფა და სრულსა!


Line of edition: 20        
მას ადგილსა მრავალი მჴეცნი და ფრინველნი შეკრებულიყვნენ.
Line of edition: 21     
მათ ჴელმწიფედ ერთი ლომი ჰყუათ, დიდად ძლიერი
Line of edition: 22     
და მეტად საშიშარი, ჯიქისა უფიცხესი და ვეფხისა
Line of edition: 23     
უკისკასესი.



Line of edition: 24  
ლექსი


Line of edition: 25        
ყვირილი ქუხილს უგუანდა მართ უმაღლესი ჭეხისა,
Line of edition: 26        
თუალით ცეცხლს ჰყრიდა გამწყრალი, მსგავსება ჰქონდა მეხისა.


Line of edition: 27        
მის ადგილისა მკწდრნი ყოველნივე მას მონობდეს და მისის
Line of edition: 28     
წყალობისა და საფარველსა ქუეშე მყოფნი დროთა და
Line of edition: 29     
ჟამთა ამოკლებდეს. მას ქებულსა სახელად ქამიჯუ-დევი**
Line of edition: 30     
ეწოდებოდა. მისი მძლავრება თემთა და ქუეყანათა მიჰფენოდა.
Line of edition: 31     
ერთსა დღესა ქამიჯუმ მისის სვესვიანობისა გამრიგეთა
Line of edition: 32     
ყოველთა რასმე ჰ[ა]მბავთა ჰკითხვიდა და მრავალრიგი საუბარი
Page of edition: 787   Line of edition: 1     
ჩამოვარდა, და მათში ჳრისას ამბავი ითქუა, და მისი
Line of edition: 2     
ეზომი მცოდინარობა და მოღუაწებისა მოქმედება ჴელმწიფისა
Line of edition: 3     
ყურთა მიაწვდინეს. რა ესმა, სულაღძრვით და გულის წადილით
Line of edition: 4     
მისის ალერსის მოქენე შეიქნა. თქუა:



Line of edition: 5  
ლექსი


Line of edition: 6        
თუ მისი პირი ენახა კაცისა თუალთა გუგათა,
Line of edition: 7        
სულისა თუალთა საჯდომლად დასმიდა ვითა შუგათა.


Line of edition: 8        
მერმე ქამიჯუმ მისისა სურვილისა საზღვარსა გარდასცილდა,
Line of edition: 9     
მისსა მო/წოდებისათჳს კაცი გაგზავნა, და იგიცა მაღლის      Page of alt.ed.: C_438 
Line of edition: 10     
ჴელმწიფის მორჩილობისათჳს მისსა კართა მოსასვლელად
Line of edition: 11     
აემზადა და მოვიდა. ჴელმწიფემაცა მისი საფერი პატივი
Line of edition: 12     
მიაპყრა და ნადიმთა / შინა გამორჩეული ადგილი უბოძა.      Page of alt.ed.: T_123 
Line of edition: 13     
მისი ყოფაქცევა, სიმართლე და სიკეთე / გასინჯა, ჳრისას ჭკუა      Page of alt.ed.: D_430 
Line of edition: 14     
და საქციელი ერთის დიდის ზღვის მსგავსად ეჩუენა. მცოდინარობის
Line of edition: 15     
მეტნობითა თუალ-მარგალიტით სავეს სკივრად
Line of edition: 16     
გაიცადა, საქმის გამრიგეობითა და ჴელგამამავლობითა არავინ
Line of edition: 17     
შეუსწორა, მოლაპარაკედ და მრჩევლად დიდად მოეწონა.
Line of edition: 18     
მისისა საქმისა სისრულე ყოველივე საკვირველად დადვა.
Line of edition: 19     
თქუა:



Line of edition: 20  
ტაეპი


Line of edition: 21        
ოქრო და ვეცხლსა წმიდასა ვერას უპოებ წიდასა.


Line of edition: 22        
ქამიჯუმს მისი ალერსი დიდად მოეწონა და მასთან საუბარი
Line of edition: 23     
გაახშირა, დია გაიშინაურა. ესრე დღემან რამემა გამოვლო.
Line of edition: 24     
მერმე თავისწინა შეიყარა და უთხრა:
Line of edition: 25        
-- ეჰა, ჳრისავ! ჩემსა საბრძანებელსა სიგრძე და სივრცე
Line of edition: 26     
დიდი აქუს, მისი მოვლა და გაგება მოუვალია. აწ შენს მოღვაწებასა
Line of edition: 27     
და სიკეთესა ჩუენსა სასმენელთა მოუწევია. უთხრა:



Line of edition: 28  
ტაეპი


Line of edition: 29        
უნახავად შემიყუარდი, ვითა ღვიძლსა წამლად არდი.


Line of edition: 30        
აწ მე რადგან შენ გნახე, ნახვა ნასმენსა უმეტესია და
Line of edition: 31     
სმენა ნახვის უმცირესიო! უთხრა:



Page of edition: 788  
Line of edition: 1  
ლექსი


Line of edition: 2        
ქუეყანად დარი არა გყავ, ესე მსმენოდა ენითა,
Line of edition: 3        
რა გნახე, ათასით მეტობ, რაცა შემეტყო სმენითა.


Line of edition: 4        
აწ ჩემი ნება ესეა: ჩემი საბრძანებელი და საკარგავი და
Line of edition: 5     
ხვასტაგი ყოველივე შენ მოგანდო, მათი საურავი შენთა ჴელთა
Line of edition: 6     
ჩავაგდო და შენი ხარისხი ესრე ავამაღლო, ჩემთა მნეთა
Line of edition: 7     
და მახლობელთა და ჴელისუფალთა შიგა აღერიცხო და ჩუენის
Line of edition: 8     
წყალობითა და მოწყალებითა შენს მოყვარეთა, ძმათა
Line of edition: 9     
და მეთემეთა და ამხანაგთა ზედა ამ ჟამად ნებიერობითა, სიკეთითა
Line of edition: 10     
და პატივით ამაღლდეო. უთხრა:



Line of edition: 11  
ლექსი


Line of edition: 12        
ბედნიერს ჩუენსა კარს წინა ვინ თავი დადვას მონებად,
Line of edition: 13        
დიდება მიენიჭება, ორისავ სოფლის ქონებად. /      Page of alt.ed.: T_124 


Line of edition: 14        
ჳრისამ მოახსენა:
Line of edition: 15        
-- ჴელმწიფეთაგან მართებული და წესია, თემის მომვლელად
Line of edition: 16     
და გამგებელად შეგნებულნი და მისანდო კაცნი დაადგინონ,
Line of edition: 17     
მაგრამ, თუცა რომელსა მისი შეძლება არ ძალუც, მას
Line of edition: 18     
არ უნდა დასაქმონ; ამისთ/ჳს რომ, თუცა მას მის საქმისა გარიგება
Line of edition: 19     
არ შეუძლია და მისი გაგება ჴელით არ გამოუვა, რაჲ
Line of edition: 20     
ცოდვა და უგზო საქმე მოჴდება, ჴელმწიფის ბრალი იქმნება,
Line of edition: 21     
და მისი გაურიგებლობა და საბრალოების მოუვლელობა მისს
Line of edition: 22     
დამდგინებელსა ეკითხება. ამა სიტყვათა წადილი ეს არის:
Line of edition: 23     
შენსა სამსახურსა შიგა საშინელნი მჴეცნი მრა/ვალნი არიან
Line of edition: 24     
საქმის გამრიგენი და შემძლებელნი, და მისანდობელნი და
Line of edition: 25     
ეგეთისა საქმისაცა მოწადინენი, და თუცა მათ ეგეთსა წაყლობასა
Line of edition: 26     
უზამ, თქუენს ბედნიერს გულსაც საქმობის ზრუნვისაგანაც
Line of edition: 27     
მოასვენებ და იგინიცა თქუენგან ამა პატიოსანსა დიდებასა
Line of edition: 28     
დაიმადლებენ.
Line of edition: 29        
ქამიჯუმ უთხრა:
Line of edition: 30        
-- ამა უარის თქმისაგან რაჲ / სარგებელი გაქვს, ანუ ესეთისა
Line of edition: 31     
დაჟინებითა რასა შეიძენ? მე არას საქმითა შენგან ჴელსა
Line of edition: 32     
არ ავიღებო.
Line of edition: 33        
ჳრისამ მოახსენა:
Line of edition: 34        
-- მე თუცა ჴელმწიფისა საურავი ჴელთ ვიპყრა, ეგოდენი
Line of edition: 35     
მისის გამგეობის გამოცდილებაჲ არა მაქვს. მეფეთ საურავი
Line of edition: 36     
ორსახეთა კაცთა მისანდობელია: ერთისა, მეცნიერისა პირშენახულისა
Line of edition: 37     
და მიუფერებელისა, და თჳსისა სიტყვისა მქნელისა
Page of edition: 789   Line of edition: 1     
და თჳსთა წადილთა აღმასრულებელისა, რომე საქმითა
Line of edition: 2     
და ჴერჴითა და სიბრძნითა თჳსი გაგებული წარმართოს, რომე
Line of edition: 3     
რისხვისა ისრისა საგნად არ დაიდვას; მეორე ესე, რომე
Line of edition: 4     
უკადრისი მოითმინოს და არა ინაღვლოს რა, და ზრახვა, გინება,
Line of edition: 5     
გმობა და მოყივნება არ იწყინოს. მე ამა ორთა კაცთაგაინ
Line of edition: 6     
არცა ერთი ვარ და არცა სიხარბისა და მოხვეჭისა ნდომა
Line of edition: 7     
მაქვს, რომე ორგულობა მოვიჴელთო და არცა უგვანის გონებისა
Line of edition: 8     
ვარ, რომე ცუდკაცობისა ტვირთი ვზიდოო. უთხრა:



Line of edition: 9  
წყობილი


Line of edition: 10        
რადგან ღ(მერ)თ(მა)ნ გამაჩინა,
Line of edition: 11        
ჭკუა ტვინსა დამაჩინა,
Line of edition: 12        
სიგლახაკე წარმიჩინა,
Line of edition: 13        
და სირცხვილსა მომარჩინა.


Line of edition: 14        
ჴელმწიფემ ეგე საგონებელი გუილტ გაიძოს და მე მაგა
Line of edition: 15     
ტვირთისა ზიდვისაგან მათავისუფლოს, ამისათჳს რომე, თუცა
Line of edition: 16     
მე საქვეყნიეროსა ბაკთა თავსა შევიწყუდევ, ეგრე მომიჴდების,
Line of edition: 17     
რაჲცა მათ რობათა თაფლით სავსეთა მსხდართა ბუზთა
Line of edition: 18     
მოველინაო.
Line of edition: 19        
ლომმა ჰკითხა, როგორ ყოფილაო? /      Page of alt.ed.: T_125 



Line of edition: 20  
ჳრისამ თქუა არაკი

Line of edition: 21  
[თაფლი და ბუზი]


Line of edition: 22        
მოუუბნებიათ, ერთსა დღესა ერთი საბრალო, ბუნებით
Line of edition: 23     
წმიდა, წესისა მტკიცედ მპყრობელი მწირი ერთსა სავაჭროთა
Line of edition: 24     
ვლიდა. მუნ ერთი საბრალო მეპუნგიაე ნახა, სიგლახაკითა
Line of edition: 25     
მცირედი შემოსავალი ჰქონდა, და იგი მას პატიოსანსა
Line of edition: 26     
მწირსა ცოტას ხანს მის დუქანზე უკუჯდომასა და გასვენებასა
Line of edition: 27     
ევედრა, და იგი მისის სიტყვით მუნ დაჯდა, და მეპუნგიაემ
Line of edition: 28     
პატივი სცა და ერთი თასი თაფლით აავსო, მწირს მიართვა.
Line of edition: 29     
მას თაფლის თასსა, ვითა წესია, ბუზნი მიეხვივნენ; რომელიმე
Line of edition: 30     
თასისა პირსა დაჯდა და რომელიმე საშუალ თასისა.
Line of edition: 31     
რომელიცა კიდეთა ისხდენ, / ადვილად გაფრინდენ და რომელიცა
Line of edition: 32     
საშუალ სხდენ, ფერჴთა თაფლი შეეწება. რა გაფრენას
Line of edition: 33     
ეცადნენ, ფრთენიც თაფლსა მიეკრნეს და სიკუდილის მახეში
Line of edition: 34     
ჩაცვივდენ. მწირს გაეცინა და ჴელი შეიტკეცა. რა მწირის
Page of edition: 790   Line of edition: 1     
უხილავი ზღვა დამშვიდდა და სიცილისა და განკვირვების
Line of edition: 2     
ღელვა დაწყნარდა, მეპუნგიაემ ჰკითხა:
Line of edition: 3        
-- ეჰა, სასურველო! მე ხილული პუნგია რომელი მქონდა,
Line of edition: 4     
შენ გიძღვენ, და რაჲც შენისა უხილავისა პუნგიისაგან სცან,
Line of edition: 5     
მე გამომიცხადეო. უთხრა:



Line of edition: 6  
ტაეპი


Line of edition: 7        
აღაღე ტკბილნი ბაგენი, შაქრის გემოსა მაგენი!


Line of edition: 8        
მწირმა უთხრა:
Line of edition: 9        
-- ეს სოფელი და მისი მოყუარე ამ თასში დავინახეო და
Line of edition: 10     
დაფარული ცხადად მეჩუენა. ეს თასი ამ სოფლის მსგავსია,
Line of edition: 11     
და თაფლი -- სოფლის მოცემული კეთილი, და ბუზნი -- მისი
Line of edition: 12     
მჭამელნი და შეთვისებულნი, თასის კიდესა მსხდომნი -- საბრალო
Line of edition: 13     
გლახაკნი, მცირისა საზრდელისა დაჯერებულნი, და
Line of edition: 14     
თასს შუა მსხდომნი -- სიხარბისა და მოხვეჭის მოქმედი კაცნი,
Line of edition: 15     
/ რომელთა საწუთროს შუვა ჯდომა კეთილი ჰგონიათ. მათვე
Line of edition: 16     
სოფლის განწესებული მახე უადვილეს შეიპყრობსო.
Line of edition: 17     
უთხრა:



Line of edition: 18  
შაირი


Line of edition: 19        
რად შესვამ სოფლის ჭაშნიკსა, თუ ესრე გესაწყინარა,
Line of edition: 20        
მისგან რომ სრულად დაება? მან შეაჭირვა ვინ არა?
Line of edition: 21        
თუ გინდა შენი ცხოვრება მშვიდობით დასაძინარა,
Line of edition: 22     
და   აგრევე ცოტას დასჯერდი, რაცა მოგერთუას წინა, რა! /      Page of alt.ed.: T_126 



Line of edition: 23  
*
Line of edition: 24  
* *


Line of edition: 25        
ამა არაკის გაპირება ასე იყო: ჴელმწიფემ ჩემი ბოლო
Line of edition: 26     
ფრთა ამ სოფლის თაფლით არ შემწებოს, რომ, ოდესცა ჩემის
Line of edition: 27     
სულის ამოჴდის ჟამი მოიწიოს, საიქიოს გზას წარმავალობა
Line of edition: 28     
ადვილად შემეძლოსო. უთხრა:



Line of edition: 29  
ლექსი


Line of edition: 30        
მომზადე შენი საგრობა, ჟამის სისწრაფის დრონია,
Line of edition: 31        
გიწოდონ, წასლვა შეგეძლოს, მგზავრობა საადრონია.


Page of edition: 791  
Line of edition: 1        
ქამიჯუმ უპასუხა:
Line of edition: 2        
-- თუცა კაცი თუალსა სიმართლისაკენ იპყრობს და სამართლის
Line of edition: 3     
გზასა არ გარდაუქცევს, და წყალობისა და მოწყალებისა
Line of edition: 4     
კუალსა არ დაჰკარგავს, და უსამართლოთა და ბოროტის
Line of edition: 5     
მოქმედთა თავის / ჩუეულებისაგან მოაქცევს, მისი სვესვიანობა
Line of edition: 6     
ამავე სოფელსა გამდიდრდება და მას საუკუნოს
Line of edition: 7     
მაღალსა ხარისხთა აღიწევაო.
Line of edition: 8        
ჳრისამ მოახსენა:
Line of edition: 9        
-- თუცა ჴელმწიფობის მოსავალი წესითა და რიგით
Line of edition: 10     
იპყრან, მათ სამოთხის სუნნელებათა სუნი ეყნოსებათ, მაგრამე
Line of edition: 11     
ამ სოფლის საქმის სიმტკიცისა და სიმაგრისა სახესა მინდობა
Line of edition: 12     
არა აქუს ამად, მისსა დროსა და წესის მყოფობა უხანოა
Line of edition: 13     
და მის მდგომარეობასა გული არა ჴამს დააჯეროსო.
Line of edition: 14        
ქამიჯუმ უთხრა:
Line of edition: 15        
-- რადგან ჩემი წადილი შენით აღესრულება, მით შენ
Line of edition: 16     
უბადოდ შიშის მორევსა შინა თავსა ნუ აგდებო. შენ რადგან
Line of edition: 17     
ეგეთი სიკეთე და კეთილი ბუნება გაქუს, მაგას მტერისა
Line of edition: 18     
ფარულისაგან არა ევნება რაო, და თუცა მტერმა მოინე/ბა
Line of edition: 19     
რამე, მე მათ ყურთა მოუღვლარჭნი, რომე მათი გზა შეიკრას
Line of edition: 20     
და შენ დიდებისა და სიკეთის ხარისხთა აღგიყუანებო.
Line of edition: 21     
უთხრა:



Line of edition: 22  
ტაეპი


Line of edition: 23        
მტრის ხრიკსა რათღა ვეკრძალე, თუ მოყვარე მიდგს მეძალე?


Line of edition: 24        
ჳრისამ მოახსენა:
Line of edition: 25        
-- ესეთს წყალობას რომე მიპირებ, ჴელმწიფურის მოწყალებისაგან
Line of edition: 26     
ჩემთჳს ის უმჯობესია, რომ გამიშვათ და ამა
Line of edition: 27     
ველსა ზედა განცხრომით ვიარებოდე და ამ საწუთროს კეთილისაგან
Line of edition: 28     
წყლითა და ბალახით ვიშვებდე. თქუა:



Line of edition: 29  
ჩახრუხაული


Line of edition: 30        
ერთს წამსა გულით, ედემას რგულით, სიხარული სჯობს მოუწყინარად,
Line of edition: 31        
ათასთა წელთა გაუზომელთა ნავღელთა ვიყო შენაყინარად. /      Page of alt.ed.: T_127 


Line of edition: 32        
ქამიჯუმ უთხრა:
Line of edition: 33        
-- მორიდებისა ზრუნვა გულით განიშორე და ჩემად მახლობელად
Line of edition: 34     
თავი იჩინე და ყოვლისა საკარგავისა გაგება თავსა
Line of edition: 35     
დაიდევო.

Page of edition: 792  
Line of edition: 1        
ვირისამ** მოახსენა:
Line of edition: 2        
-- რადგან ჩემი საქმე ესრე მოგიწადინებია, უარი და
Line of edition: 3     
უქნელობა რაღა გავაწყო? თქუენგან ერთი პირობა მინდა,
Line of edition: 4     
რომე ჩემთა ჴელქუეშეთა ჩემი იმედი ჰქონდეს, და ჩემნი
Line of edition: 5     
სწორნი და მოდარენი ჩემის შერისხვის მოშიშარნი იყუნენ
Line of edition: 6     
და ჴელმწიფის გული მათის საბერველით არ გამოცვალონ.
Line of edition: 7     
ამისი საგონებელი არ გაიშორო, ჩემზედ მოწეულს ჴერჴსა
Line of edition: 8     
და ხრიკსა ჩხრეკა დაუწყო, და ჩემის სიკუდილის მოწადინეთა
Line of edition: 9     
ყურის მიუპყრობლობა რიგიანად გამისრულოო. უთხრა:



Line of edition: 10  
ლექსი


Line of edition: 11        
ცილისწამების სიტყვითა გულს ნუ გაიწყრობ ჩემადო,
Line of edition: 12        
მტერს მტრობა შვენის მოყვრისა, მეშინის გასაჩემადო.


Line of edition: 13        
ლომმა მას დიდი პირობა დაუდვა და თჳსი ქვეყანა, მოსავალი
Line of edition: 14     
და საუნჯე ყოველივე მას მიაბარა. ყოვლის თავის
Line of edition: 15     
მახლობელთაგან იგი უაღრესად გაადიდა და ძნელთა რჩევათა
Line of edition: 16     
უმისოდ არ იქმოდა. ჴელმწიფის ხუაშიადი მის მეტმა აღარავინ
Line of edition: 17     
იცოდა, დღითი დღე ლომსა მაზედ სარწმუნოება ემატებოდა;
Line of edition: 18     
ესრე შეთვისდენ, ვირისაცა*** მისად უმსახუროდ წამსაც
Line of edition: 19     
ავერ დადგებოდა, და ვერცა ლომი უმისოდ წუთს გასძლებდა.
Line of edition: 20     
ითქუა:



Line of edition: 21  
ტაეპი


Line of edition: 22        
სადაც მოყრობა მოემატება, ყოელი ასრე დაიხატება.


Line of edition: 23        
ესე საქმე ლომის წარჩინებულთა მძიმედ აუჩნდათ და ყოველნი
Line of edition: 24     
გამგენი**** მისსა სააოდ შეითქუეს და მისის მტერობისა
Line of edition: 25     
ცეცხლისა პირობა გააძლიერეს. დღეთა მისის გამოცვლის
Line of edition: 26     
რჩევითა აღამებდეს და ღამესა მისის გაცუდებისა საგონებლითა
Line of edition: 27     
გაათენებდეს. მათი საქმის ბოლო ამაზედ დაასკუნეს, რომე
Line of edition: 28     
მას ორგულობა რამე შეუთქუან. რადგან ქამიჯუს გონება მასზედ
Line of edition: 29     
არაოდეს სიკეთისაგან არ მიდრკებოდა და მისის სიყვარულისაგან
Line of edition: 30     
არ გადგებოდა, ამისთჳს ხრიკთა ეცადნენ, რათა
Line of edition: 31     
ლომის სარწმუნოება, რადგან მას მინდობოდა და კეთილად
Line of edition: 32     
მიაჩნდა, გამოუცვალონ და მათი თქმულობა გაივლინონ. /      Page of alt.ed.: T_128 

Page of edition: 793  
Line of edition: 1        
თქუეს:      Page of alt.ed.: C_44 



Line of edition: 2  
ლექსი


Line of edition: 3        
საკვირველს ჴერჴსა ვეცადნეთ, გზანი მოვნახოთ ხრიკითა,
Line of edition: 4        
მისი დიდება დავამჴუათ, ჩუენ მღერა ვიწყოთ რიკითა!


Line of edition: 5        
მერმე ერთი მათგანი წავიდა და ლომის სადილად რაც
Line of edition: 6     
ჴორცი შეენახათ, მოიპარა და ჳრისას სადგომს დამალა.



Line of edition: 7  
ლექსი


Line of edition: 8        
მეორეს დილას რა ლომი ოქროსა ჭანგშესხმულია,
Line of edition: 9        
სფეროსა ზედა აღმოჴდა ბრწყინვალედ კარგანხმულია.


Line of edition: 10        
ვეზირნი და დიდებულნი სასამსახუროდ აემზადნენ და დიდნი
Line of edition: 11     
და მცირენი ჴელმწიფის კართა შემოკრბენ. ჳრისა რაცაღა დიდისა
Line of edition: 12     
საქმისათჳს სხვაგან სადმე წასულიყო, და ლომი მას
Line of edition: 13     
ულოდინებდა და მისის ქებისა ქუელობისა კიდე არარასა
Line of edition: 14     
იტყოდა.



Line of edition: 15  
ფისთიკაური


Line of edition: 16        
ენაჩუეულნი სულის სადარად საყუარლის სახელს მოიჴსენებენ.
Line of edition: 17        
წამგამოუვლად მოსურვებულნი მისა სატრფოსა სიტყვით აქებენ!


Line of edition: 18        
ჴელმწიფის სადილის დრო მოვიდა, და შიმშილობისა ჭუანი
Line of edition: 19     
აეშალნეს და ნდომისა ღონე გაუძალიანდა. რაც განწესებული
Line of edition: 20     
ჴორცი იყო, მრავლის ძებნითა მცირედი რამე პოეს. ლომსა
Line of edition: 21     
შიმშილმა ძალა / დამართა. ჳრისა იქ აღარსად იყო, და მტერნი      Page of alt.ed.: D_435 
Line of edition: 22     
მზანი. და რა მტერთა ნახეს შიმშილობის ცეცხლი და რისხვის
Line of edition: 23     
მორევა ერთმანერთში აერივა, მაშინ შესმენა იწყეს, აღბორგვებისა
Line of edition: 24     
ღუმელი აღუტყინეს და მათის ნებისა ქაბრაწოანი
Line of edition: 25     
გამოუცხვეს. ერთმან მათგანმა თქუა:
Line of edition: 26        
-- მის მეტი ღონე არა გვაქუს, ჴელმწიფეს ვაცნობოთო და
Line of edition: 27     
სარგებელი და ზიანი გავარჩიოთ და შევიტყოთო, და რაგინდ
Line of edition: 28     
უმართებულოც იყოს, მაშინც მოვახსენოთო.
Line of edition: 29        
ქამიჯუმ ყური მოჰკრა და უბრძანა:
Line of edition: 30        
-- ერთგულთა და მისანდოთა მოსამსახურეთ და შინაყმათა
Line of edition: 31     
შეგონება არას დროსა არ უნდა დაუტეონო, და კეთილის
Line of edition: 32     
ყოფა არ დაივიწყონ, და რაცა თჳთ შეეძლოსთ, გასრულებას
Line of edition: 33     
ეცადნენო. თქუა:



Page of edition: 794  
Line of edition: 1  
ლექსი


Line of edition: 2        
რაცა კაცი წყალობასა დაისწავლის, მართებს ესე:
Line of edition: 3        
პატრონისა დასაკლისი არ დამალოს, განაწესე. /      Page of alt.ed.: T_129 


Line of edition: 4        
მითხარით, რა გინახავთ, ანუ რა გსმენიათო?
Line of edition: 5        
მათ ცრუთა და ჩხუბიანთა მოახსენეს:
Line of edition: 6        
-- მე ამას ვეჭობ, ის ჴორცი ჳრისას თავისა თჳსისათჳს
Line of edition: 7     
წაუღიაო.
Line of edition: 8        
სხვამ გულარძნილობით სიტყუა გარდმოაგდო და თქუა:
Line of edition: 9        
-- მე არა მგონია, მისგან უბოროტესი მტაცებელი მჴეცი
Line of edition: 10     
სხუაღა იყოსო!
Line of edition: 11        
სხუა ზაკვით იტყოდა:
Line of edition: 12        
-- ეგეთსა თქმასა გასინჯვა უჴამს, ამით რომე ყოველსა      Page of alt.ed.: C_443 
Line of edition: 13     
კაცსა მტერი და მოყუარენი ჰყუანან და ნდომით მრავალგუარსა
Line of edition: 14     
სიტყუასა იტყვიან. კაცი მალე არა იცნობის და ხუაშიადი
Line of edition: 15     
ადვილად არ შეიტყობისო!
Line of edition: 16        
სხუამ კადნიერად საუბარი იწყო:
Line of edition: 17        
-- განაღამცა სწორეა, ხუაშიადი ადვილად არ იცნობის
Line of edition: 18     
მაგრამე, თუცა ჴორცი მის სადგომსა გამოჩნდა, რასაცა დიდნი
Line of edition: 19     
და მცირენი მისთჳს ორგულობასა და სიავესა იტყვით
Line of edition: 20     
ყოველივე თურე მართალიაო!
Line of edition: 21        
ქამიჯუს ნების სიდავე ამით ჴელთაგან დავარდა და ესრე
Line of edition: 22     
იკითხა:
Line of edition: 23        
-- ესე კაცნი მისთჳს რას იტყვიან და ანუ მის სიმუხთლეს
Line of edition: 24     
რად ამტკიცებენო?
Line of edition: 25        
ერთმან მუნ მდგომარეთაგანმა, რომელიცა მათივე მოდასე
Line of edition: 26     
იყო, მან მოახსენა:
Line of edition: 27        
-- ეჰა, ჴელმწიფევ, ტყეთა მკვიდრნი მას ეშმაკობასა და
Line of edition: 28     
მცბიერობასა დიდად უჩივიანო, და თუცა / ამა შეცოდებისა      Page of alt.ed.: A_278 
Line of edition: 29     
მოქმედია, მისსა ცხორებასა შინა ამა დამნაშაობის მორევსა
Line of edition: 30     
ვერ გასცურავსო და ორგულებისა ნაცვალი ადრე მიეგებისო.
Line of edition: 31        
სხუამ თქუა:
Line of edition: 32        
-- მისი ჴერჴი და ქაჯობა მე დია ვიცოდი და მრავალნი
Line of edition: 33     
მოწამენიცა მყუანან. ესეთისა მოღვაწისა საქმე ბოლოდ საგმობარად
Line of edition: 34     
გამოჩნდებოდა, / მაგრამ ჯერეთ ეს ერთიღა დანაშაული      Page of alt.ed.: D_436 
Line of edition: 35     
გამოცხადებულა.
Line of edition: 36        
სხვამ თქუა:
Line of edition: 37        
-- უცხოდ სიკეთისა და მოღვაწებისა გზასა გუაჩუენებდა
Line of edition: 38     
და არაწმიდების ანაფორა წამოესხა, ასრე ენება, ამგუარ საქმეში
Page of edition: 795   Line of edition: 1     
თავი შეურცხვენელად დაეფარა. მიკვირან, ესეთი ბოროტნი
Line of edition: 2     
მისმან გონებამან ვით დაიტიაო! მოახსენა:



Line of edition: 3  
შაირი


Line of edition: 4        
ანაფორა არ აცვია შჯულის წესთა დასადებლად,
Line of edition: 5        
ცხოვართ ტყავი წამოუსხამს მგელსა კრავთა მოსაძებლად,
Line of edition: 6        
მით დაფაროს სიბოროტე კაცთა აზრის აუღებლად,
Line of edition: 7     
და   ქება მოუღვაწებია სულის ცეცხლთა მოსადებლად! /


Line of edition: 8        
ერთი სხუა წამოდგა და ესეთივე საუბარი დაიწყო და      Page of alt.ed.: T_130 
Line of edition: 9     
თქუა:
Line of edition: 10        
-- ეს წმიდა და მლოცავი იტყოდა და შეღონებულიყო
Line of edition: 11     
ჴელმწიფის კარისა და ქუეყნის საქმეში გარევასა, უწყალოთა
Line of edition: 12     
და უდიერთა განშორებასა ცდილობდა. აწ მას თუცა
Line of edition: 13     
ესეთი ორგულება შეაჩნდა, დიდად გასაკვირვალიაო.
Line of edition: 14        
სხუამ თქუა:
Line of edition: 15        
-- რადგან ჴელმწიფის განწესებულსა სადილსა ზედაცა
Line of edition: 16     
ესრე მზირად ყოფილა, ამით ყოველივე გამოჩნდების, დიდ
Line of edition: 17     
ძალსა ქრთამსა აიღებდაო და ჴელმწიფის საქონელსაც მრავალს
Line of edition: 18     
მოიპარევდაო! თქუა:



Line of edition: 19  
ლექსი


Line of edition: 20        
მებადური ნადირობად თუცა დასდევს მიწყივ სირსა,
Line of edition: 21        
როჭო-შურთხთა დამნახველი იტყვის: ღ(მერ)თო, ვინმცა ღირსა!


Line of edition: 22        
რა მათ დიდებულთა საბეზღარი მინდორი ცალიერი ნახეს,
Line of edition: 23     
შესმენის ჰონებითა იმღერეს და ქამიჯუს** გულის ასპარეზთა
Line of edition: 24     
ეჭვის მტვერი აადინეს. ვეზირებ/მაც ზაკვის ცხენი      Page of alt.ed.: C_444 
Line of edition: 25     
სიმრუდით უკუღმა არბიეს და მრავალრიგი წერილი ჴელმწიფის
Line of edition: 26     
გულში დასახეს. ერთმა მათგანმა თქუა:
Line of edition: 27        
-- თუცა ამა საქმესა მართლობით იტყვით, მარტოი არათუ
Line of edition: 28     
ოდენ ორგულებაჲა ესე, გინაღა კეთილისათჳს ბოროტი და
Line of edition: 29     
პატივის დაუსწავლელობა და ზედ უშჯულოების შეძინებაჲო!
Line of edition: 30        
სხვამ სარჩლობის მსგავსად სიტყვა დაიწყო და თქუა:
Line of edition: 31        
-- ჰე, მოყვასნო! ესეთისა სიტყვითა და საქმითა თქუენთა
Line of edition: 32     
კეთილთა შავად ნუ შეღებავთ; ესევითარისა თქმულობითა
Line of edition: 33     
შორს მყოფის თქვენის ძმის ჴორცთა კბილითა კბენასა <ნუ
Page of edition: 796   Line of edition: 1     
იქმთ>, რომე მრუდსა სიტყუასა სხუაჲ მოსაგებელი მოაქუს
Line of edition: 2     
მწარესა და გესლიანსა საზრდელსა მოგცემსთ. მართ ჴელმწიფემა
Line of edition: 3     
ბრძანოს მისის სადგომისა მოჩხრეკა და ცილების მტვერისა
Line of edition: 4     
სიმართლის გზისაგან გაშორვება. / თუცა ჴორცი მის სახლში      Page of alt.ed.: D_437 
Line of edition: 5     
პოეს, თქუენი სიტყუა გამართლდება, თუ არა და, რაღას
Line of edition: 6     
იტყვითო?
Line of edition: 7        
სხუამ თქუა:
Line of edition: 8        
-- თუცა მართლ ცნობა გინდათ, მალ დასწრაფება ჴამს
Line of edition: 9     
რომე ჩქარად მოიძიოთ, თვარა მისი მსტოვარნი ყოელგან
Line of edition: 10     
არიან და წამსა ზედა აცნობებენ და მისსა საცადელსა ადრე
Line of edition: 11     
ეცდებისო.
Line of edition: 12        
ამა ჴელმწიფისა მეინაჴეთაგანი ერთი კადნიერად ზე აღდგა,
Line of edition: 13     
და თქუა:
Line of edition: 14        
-- ამ საქმისა გამოძიებასა სარგებელი მოაქუს. თუცა მას
Line of edition: 15     
ორგულსა დანაშაული გამოუჩნდა, თჳსის ჴერჴითა და ქაჯობითა
Line of edition: 16     
ესეთსა ხუანჯთა შეჰკრავს, ჴელმწიფის გულსა გამოსცვლის,
Line of edition: 17     
და ესეთსა მუხთლობასა თავს გარდივლებს და ესეთსა
Line of edition: 18     
საკვირველსა / რასამე შესწმასნის, ესოდენთა მართალთა კაცთა      Page of alt.ed.: T_131 
Line of edition: 19     
რაცა მისი სიმტყუვნე უცნიათ, საეჭვოდ შეიქს. თქუა:



Line of edition: 20  
ლექსი


Line of edition: 21        
იგ ჯადეგი მისსა ჴერჴსა აცადუნებს, არ დადგების,
Line of edition: 22        
ტყუილს მართლად დაგვანახვებს, არ ეგების, რა ეგების.216*


Line of edition: 23        
ესეთისა საუბრითა ლომი ესრე გაარისხეს, რომე მისმა
Line of edition: 24     
მოყვარულმა გულმა ჳრისას სიძულილის გზები მონახა, და
Line of edition: 25     
მრავალი საგონებელი და / გულის სიტყვები შემოიკრიბა და      Page of alt.ed.: A_279 
Line of edition: 26     
ჳრისას მოყვანა ბრძანა. საბრალო ჳრისა მტერთ ხრიკთაგან
Line of edition: 27     
უმეცარი და გზისაგან შემოქცეული, რომლისა მისანდობელი
Line of edition: 28     
კალთა ამა ცილისა მწვირითა შეუსვრელი იყო, კადნიერად
Line of edition: 29     
ქამიჯუსთან** მოვიდა. ლომმა ჰკითხა:
Line of edition: 30        
-- ჴორცი იგი, რომელი გუშინ მოგაბარე, რა უყაო?
Line of edition: 31     
მან მოხსენა:
Line of edition: 32        
-- სამზარეულოთა მივაბარე, რომე ჴელმწიფისათჳს სადილად
Line of edition: 33     
მოერთმიათო.
Line of edition: 34        
მზარეულიცა მათ შემასმენელთა დაშნი იყო და მით
Line of edition: 35     
ივარძმა და მისი მიბარება დიდად უარყო. ლომმა ერთი მისანდობელი
Line of edition: 36     
და საპატიო კაცი მიავლინა და მოაძებნინა. ჴორცი
Page of edition: 797   Line of edition: 1     
იგი, მტერთაგან დამალული, ჳრისას სადგომს პოეს და /      Page of alt.ed.: C_445 
Line of edition: 2     
აიღეს და ცხადად ლომთან მოიღეს. ჳრისამ სცნა -- მტერთ
Line of edition: 3     
ხრიკი იყო, და მათი საქმე ეურვათ და ადრითგანვე მისის საქმის
Line of edition: 4     
ჴერჴის საბელი უგრეხიათ, და თჳსსა ნებასა სწევიან და
Line of edition: 5     
საწადელი აღუსრულებიათ! თქუა:



Line of edition: 6  
ლექსი


Line of edition: 7        
ჩემთაა ლხინთა მზისა შუქი თუცა ბორცვთა დაეწვერა,
Line of edition: 8        
ამ დღეს ადრე მოველოდი, იქნებისღა თუ აწ ვერა.


Line of edition: 9        
მათ ვეზირებთაგანი ერთი მგელი იყო, რომელი მათს საქმესა
Line of edition: 10     
შინა ეგოდენ არა რეოდა და მათ შემასმენელთა არა შერთოდა.
Line of edition: 11     
ესეთი პაემანი დაედვა: თუცა ჭეშმარიტი არა სცნას
Line of edition: 12     
მას საქმესა ზედა ფერჴი არ დაადგას; თუცა საქმე სრულიად
Line of edition: 13     
არ გამოიწვლილა და გულდაჯერებით არ დაასკუნა, მათში
Line of edition: 14     
არ აღერაცხოს. ჳრისას მოყრობის გზასაც ჩემულობდა. რა
Line of edition: 15     
ესე საქმე მოისმინა, წინარე წადგა და საცხადოდ მოახსენა:
Line of edition: 16        
-- ეჰა, ჴელმწიფევ, ამ უგვაროს დანაშაული ხომ გამოჩნდა
Line of edition: 17     
და ამ უწყალოს შეცოდება გამობრწყინდა. / აწ ჴელმწიფის      Page of alt.ed.: D_438 
Line of edition: 18     
უმჯობესი ესე არს: ადრე მისი სარისხველად მიცემა ბრძანო,
Line of edition: 19     
და თუ/ცა დაიყოვნე და ყური არა მიუპყარ, სხუა დამნაშავენიცა      Page of alt.ed.: T_132 
Line of edition: 20     
მისის შეცოდებისაგან აღარ შეშინდებიან და
Line of edition: 21     
უფროსად გაგულოვნდებიან. თქუა:



Line of edition: 22  
ტაეპი


Line of edition: 23        
უწესოს თემსა ყოველი საქმენი დაირღვევიან.


Line of edition: 24        
ლომმა ჳრისა მიღმარ დააყენა და გრძელსა საგონებელსა
Line of edition: 25     
ჩავარდა. ერთი ყურშავი, რომელი მისი წინაშემდგომარე
Line of edition: 26     
იყო, მან თქუა:
Line of edition: 27        
-- მე ჴელმწიფის საუკეთესო რჩევა ვერა შემიგნია: რასათჳს
Line of edition: 28     
მისი უღ(მრ)თოობა, და ორგულობა და ეშამურობა მის
Line of edition: 29     
წინ დაფარულა? მისი არაწმიდა გონება და საცთურიანი ხრიკები
Line of edition: 30     
რად ვერ უცნია და ამისა მოვლასა არა ცდილობს?
Line of edition: 31        
ქამიჯუმ უბრძანა:
Line of edition: 32        
-- შენი სიტყუა რაჲ არისო?
Line of edition: 33        
მან მოახსენა:
Line of edition: 34        
-- ეჰა ჴელმწიფეო, ბრძენთ ნათქუამია: რისხვის მიზეზი
Line of edition: 35     
მშვიდობის ყოფისა და კეთილისათჳს მოუგონიათ, ამისთჳს
Line of edition: 36     
რომელმანც მომაკვდინებელი ჴრმალი გამორჩევის ქარქაშით
Line of edition: 37     
არ ამოამღეროს, ჩხუბის ისარი ფარის ჴმარებით ვერ მოიცილოსო;
Page of edition: 798   Line of edition: 1     
რომელმაც რისხვის ცულითაა მუხთლობის ძირი
Line of edition: 2     
არ შემოსჭრას, მშვიდობის ნერგმა საწუთროს წალკოტსა
Line of edition: 3     
შიგა ვერ გაიხაროსო. უთხრა:



Line of edition: 4  
შაირი


Line of edition: 5        
ხან რისხვა არის ბოროტი, ხან რისხვით აშენდებიან;
Line of edition: 6        
რისხვა არ იყოს, მშვიდობა უცილოდ განქარდებიან.
Line of edition: 7        
ხე შეუსხლავი რად ვარგა, ცუდად გაუშვერდებიან,
Line of edition: 8     
და   ჯეჯილს არ მარგლი, გაღვარძლდეს, ან შამბთა მოეგებიან.


Line of edition: 9        
რომელმაც ქუეყნისა მოურნეობა მოიძიოს, ამით პოებს,      Page of alt.ed.: C_446 
Line of edition: 10     
ქუეყნის მაოჴარნი კაცნი აღმოფხვრას. თუცა მისის საყუარელი,
Line of edition: 11     
ანუ გულის ნებისა, ანუ შვენიერი მას არ უნდა, თუალ
Line of edition: 12     
ახუნას, რაგუარადაც ბაღდადის ხალიფამ ქუეყნის სამჯობინაროსათჳს
Line of edition: 13     
თჳსი საუკეთესო სასურველი აღმოფხვრაო.
Line of edition: 14        
ქამიჯუმ ჰკითხა, როგორ ყოფილაო? /      Page of alt.ed.: T_133 



Line of edition: 15  
ყურშავმა ჰკითხა არაკი

Line of edition: 16  
[ხალიფა და მჴევალი]


Line of edition: 17        
მოუყუანიათ, ჩინეთის ქუეყანას ერთს თემსა ერთი ჴელმწიფე
Line of edition: 18     
უფლობდა. მოსამართლეობის სისწორითა ჯიმშედისებრ
Line of edition: 19     
ჴმელეთის მაჩუენებელს ჭკუის ჟამი დროსა და ჟამის
Line of edition: 20     
სარკედ შეექნა, ალექსანდრესავით საჴელმწიფო რიგის ადგილები      Page of alt.ed.: A_280 
Line of edition: 21     
უკუდაების წყაროს წყლით მოერწყო.



Line of edition: 22  
შაირი


Line of edition: 23        
მისის მსჯავრ<ისა> სისწორეს ყოვლგნით იძახდა ებანი,      Page of alt.ed.: D_439 
Line of edition: 24        
უსამართლო და უწყალოს არ ჰქონდა ახლო დებანი.
Line of edition: 25        
ასის დღის უშორ გასცლოდა უდიერთ კაცთა კრებანი,
Line of edition: 26     
და   უდაბურთა და შენობას იყო დღე-ყოელ ქებანი.


Line of edition: 27        
მას ერთი ძე ესვა სახე შვენიერი, კეთილგონებიანი, მრავალი
Line of edition: 28     
კაცი სიუხვის საგდებელით შეეპყრა, წყალობისა და
Line of edition: 29     
ნიჭისა საკენკითა ლაშქართა და ჯართა სულთა სირები პატივის
Line of edition: 30     
მახესა შინა გაებმია.



Page of edition: 799  
Line of edition: 1  
შაირი


Line of edition: 2        
მისთანა ვისმცა ეშობოს ქუეყნად შობილი დედასა?
Line of edition: 3        
ტანსარო, პირად მწყაზარი, ვარჯი შვენოდა ქედასა!
Line of edition: 4        
ცას ქუეშე არვის უნახავს კაცისა თუალთა ხედასა,
Line of edition: 5     
და   ენამ ვით აქოს? არ ძალუცს, რას აქნევს ცუდს დაყბედასა?!


Line of edition: 6        
მას ჟამსა მას ქაბას ლოცვ[ის]ა ნდომა გულთა დაეთესა
Line of edition: 7     
და მუნ წასვლის სურვილი მისსა გულსა დააჩნდა. მისი მოლოცვის
Line of edition: 8     
ჴმა საჯაროდ გაეფინა და ქაბას გაემგზავრა. თქუა:



Line of edition: 9  
ფისთიკაური


Line of edition: 10        
მის ადგილისა ლოცვის სასონი შენს კარს იმედად ქენ დამდებელად,
Line of edition: 11        
წა და ნუ ზრუნავ უთავფეჴოთა ტომთა ხლებასა მუნ სახლებელად!
Line of edition: 12        
გალობის თქმითა მთანი გარდავლე, იყო სულისა მეძიბელად
Line of edition: 13     
და   მგზავრი ათასი გზათა გელიან, არიან შენდა ფრფინვით მქებელად.


Line of edition: 14        
მერმე მამასა თჳსსა დაეთხოვა და წასვლის დასტური
Line of edition: 15     
იშოვნა. ზღვით წასვლა მოინება, და თჳსითა მოსამსახურითა
Line of edition: 16     
ერთი ესეთი ხომალდი პოვა, ცასავით მაღალი ცხრანი სფერონი
Line of edition: 17     
მასთან უმცირედ ეჩუენებოდა. მას შიგა ჩასხდენ და
Line of edition: 18     
უფერჴო წყალზე ფეჴიანს / ცხენივით გაამგზავრეს, მას ძელისა      Page of alt.ed.: T_134 
Line of edition: 19     
სახლსა, რომელსა კარი ქუეშედამ და სვეტნი ზედედამ ადგა
Line of edition: 20     
რიგიან ტიმონის სადავე სუბუქად მავალსა ნიავქარსა ჴელთ
Line of edition: 21     
უგდეს.



Line of edition: 22  
ლექსი


Line of edition: 23        
ვითა მთუარე წყლისა ბურჯთა დავიდოდა, დაივანდა,
Line of edition: 24        
ნავსა ნაპირს მიზევდიან, დამაშვრალთა არა გუანდა.


Line of edition: 25        
მცირედსა ხანთა გზა შეიმოკლეს და სლვა გაამრავლეს.      Page of alt.ed.: C_447 
Line of edition: 26     
ქაბას მივიდნენ და მათის აჯობისა და მოლოცვის წესი აღასრულეს,
Line of edition: 27     
/ და მუნით ხვარასნის ქარავანთა შეერთდენ, წამოვიდენ      Page of alt.ed.: D_440 
Line of edition: 28     
და ბაღდადს მოვიდნენ. ბაღდადელნი დიდებულნი წინ
Line of edition: 29     
მიეგებნეს და დიდის დიდებითა და არძანგით, ვითარ ჴამდა
Line of edition: 30     
ეგრე შემოუძღვნენ, და მისსა საკადრისსა სრათა გარდაჴდინეს
Line of edition: 31     
და როჭიკითა და როქითა უაღრეს უმასპინძლეს. რა ერთსა
Line of edition: 32     
ხანსა შრომისაგან მუნ ლხინითა და შვებით გაისვენა
Line of edition: 33     
თჳსა ადგილსა წასვლა მოინდომა და ბაღდადის ხალიფას გამოეთხოვა,
Line of edition: 34     
და მისის მასპინძლობის მადლი და ბოდიში მოახსენა,
Page of edition: 800   Line of edition: 1     
და დიდი ქება შესთუალა და არმაღანად ერთი ჩინელი
Line of edition: 2     
მჴევალი უძღვნა. თჳთ სამგზავრო ტვირთი შეკრა, ხვარასანს
Line of edition: 3     
პირი მიაპყრა, და ხალიფა თან იახლა ერთს ეჯსა, უალერსა
Line of edition: 4     
და გამოესლამა და გარე შეიქცა. რა შინ შევიდა, მჴევალი იგი
Line of edition: 5     
მოაყუანინა. რა ნახა, გაცვიფრდა: მისსა ხატსა ფითრათის
Line of edition: 6     
მხატვარი ვერ დასახევდა, მისის პირისა შვენიერობასა და
Line of edition: 7     
ტანისა ზროთა გაწყობილობასა ვერა გონიერი მაგალითისა
Line of edition: 8     
მწერალი ვერ მოხაზევდა, ვერა ზედმიწევნული სახის გამამყუანი**
Line of edition: 9     
მის გულის მომტაცებელის სიტურფის წერილის
Line of edition: 10     
ჩრდილსა ვერ მისწვდებოდა; მის ცნობის მიმჴდელსა მაწაკთა
Line of edition: 11     
საჩხუბარის საგდებლითა ერთი თემი, ვითა ჯაჭვითა,
Line of edition: 12     
დაეპატიმრა, ქუეყნისა მანათობელი მთუარე შორის გზით
Line of edition: 13     
მის ნამაშის პირის დადებას ცდილობდა, კეკლუცებისა მრუდი
Line of edition: 14     
სარჩული მისის წარბის მშვილდურად გარდახრას გაცუდებული
Line of edition: 15     
საფანვალისა ზედა დაეგდო და მესენაკეთა საწადელი,
Line of edition: 16     
ნახევარ მთვრალსავით რეტად, თუალის ყოლებისათჳს
Line of edition: 17     
აღეძრა.



Line of edition: 18  
მრჩობლედი


Line of edition: 19        
მისი პირი -- ტრფიალთ ჭირი, ანთრაკთაგან უსაწადლე,      Page of alt.ed.: A_281 
Line of edition: 20        
მისი ბაგე -- მთვრალთა მარგე, ღვინის უფრო დასამადლე;
Line of edition: 21        
მისი გვამი -- საროს მგვანი, აღზრდილი და ანაზარდი;
Line of edition: 22        
მისი ვარჯი -- ღამეთ ბარჯი,217* ღაწვთ გიელვებს, ჰგონო ვარდი;
Line of edition: 23        
მისი ენა -- შაქრის დენა, თაფლი ჩივის: "დამამწარა!"
Line of edition: 24        
მისი ბაგე -- ლალთ სადაგე, ძოწსა შერცხვა, გააწარა! /      Page of alt.ed.: T_135 


Line of edition: 25        
ბაღდადის ხალიფამ რა იგი გაიცადა, მისის უსულიანობისა
Line of edition: 26     
სისრულისათჳს გულის ფერჴი მისის სურვილის უყესა
Line of edition: 27     
შინა დაეფლა და ღვინის ჭაშნიკისაებრ მთურალის ბაგეთა
Line of edition: 28     
ეგემოვნა. უთხრა:



Line of edition: 29  
ლექსი


Line of edition: 30        
შენ გული გულსა მოსტაცებ, უგულოდ შეიქმ ცნობასა,
Line of edition: 31        
ჩემს გულსა წყლულსა ვინ არგებს შენთა წამწამთა სობასა?!


Line of edition: 32        
ხალიფა რაზომცა ეცადა, ჴელით წარსულსა გულსა ვეღარა
Line of edition: 33     
ეწია; რავდენიც საქმის გამომეძიებელი ჭკუა მოიძია
Line of edition: 34     
და მოთმენის საწვრთელი წყალი სურვილის ცეცხლსა დაასხა,
Line of edition: 35     
მისი ალი უფრორე გაუძლიერდა. თქუა:



Page of edition: 801  
Line of edition: 1  
ლექსი


Line of edition: 2        
წვრთით ცრემლი აღარ შემშრების, თუალთაგან მონადინარე,
Line of edition: 3        
ეს ტრფიალება დაშლითა მიმატებს მოუთმინარე.


Line of edition: 4        
ხალიფამ მას მჴევალთან ლხინობად და შვებად ჴელ-ყო      Page of alt.ed.: C_44 
Line of edition: 5     
და გლეხთ მოურნეობა და ქუეყნის საქმე დაუტევა. და ჴელმწიფე
Line of edition: 6     
თჳსა გულისა ნებასა და ლხინთა შეექსვა და საბრალოთა
Line of edition: 7     
და ჴელქუეშეთა თუალი აჰყარა, და ჩანგისა და ბარბითისა
Line of edition: 8     
წყობასა ყური მიაპყრა, / შეჭირვებულთა და უღონოთა      Page of alt.ed.: D_441 
Line of edition: 9     
ჭრტინვა მას აღარ ესმოდა, მცირესა ხანთა შიგა თემი აირია
Line of edition: 10     
და ჩხუბი და ლალვა გაძლიერდა და მსოფლიო უკუღმართობა
Line of edition: 11     
სიჩქარით აღშფოთდა. ითქუა:



Line of edition: 12  
შაირი


Line of edition: 13        
მეფემ თუალი თუ აჰყარა საბრალოთა თჳსსა ერსა,
Line of edition: 14        
თჳთ იშვებდეს ხალვად მარტო, ერჩდეს საქმეს მისმიერსა,
Line of edition: 15        
გლახაკთ ჭირნი არ შეიგნას, აპატიოს არ ძლიერსა,
Line of edition: 16     
და   მისი ბედი გარდაბრუნდეს, -- ესრე უთქუამს დასაჯერსა.


Line of edition: 17        
რაჲცა ხანი ესეთსა საქმეთა წარჴდა, სახელმწიფოს** გამგენი
Line of edition: 18     
ჴელმწიფის ყურის მიუპყრობლობით მწუხარე იქმნეს:
Line of edition: 19     
ქალაქთა და ქუეყანათა საქმენი მიდრეკით ნახეს. მაშინ
Line of edition: 20     
ყოველნივე ღ(მერ)თსა ევედრებოდეს და მესენაკეთა მოღვაწეთა
Line of edition: 21     
პირი მიაპყრეს; მწირთა მსგავსად ხალიფასათჳს ლოცვა
Line of edition: 22     
იწყეს და თჳსთა გონებათა მსგავსი აღთქმანი აღუთქუეს, ქუელის
Line of edition: 23     
საქმენი ღ(მრ)თის წინაშე შეწირნეს. ამისთჳს ჴელმწიფეს
Line of edition: 24     
ჩუენება რამე ეზმანა, რომე ერთი კაცი ვინმე ეტყოდა და /      Page of alt.ed.: T_186 
Line of edition: 25     
უთხრა:



Line of edition: 26  
შაირი


Line of edition: 27        
ეჰა, მეფეო! რას იტყვი მას დღესა განკითხვისასა?
Line of edition: 28        
სად შენი შიში არ იყოს, შენ შიშსა იყო სხვისასა,
Line of edition: 29        
ქედმოდრეკილსა გკითხვიდენ შენის გაგების ძრვისასა,
Line of edition: 30     
და   სამწყსოთა შენთა მოვლასა, სამართლის შესატყვისასა!


Line of edition: 31        
ესე რაჲ საქნელია, რომელი გიპყრია? საბრალოთა და
Line of edition: 32     
საწყალთა კაცთაგან ჴელი აგიღია და აწ საქმისა ჴელით გავარდნა
Page of edition: 802   Line of edition: 1     
მოგწიფია, ლამის სვესვიანობისაგან ფერჴი ჩამოგიცთეს!
Line of edition: 2     
ადრე აღდეგ და შენი საქმე იურვეო! უთხრა:



Line of edition: 3  
ტაეპი


Line of edition: 4        
თვარ შენვე ნახავ, რასაც რომ სახავ!


Line of edition: 5        
ხალიფა სიზმარ-შეშინებული წამოდგა და ღ(მერ)თს შესტირა
Line of edition: 6     
და აღთქმა დაუდვა: დღეის წაღმა ამისად ნაცვლად კეთილი
Line of edition: 7     
გზა დავიპყრაო; და მის მჴევლისა მის სიახლესა მიუყვანელობა
Line of edition: 8     
ბრძანა: დაღაცათუ არარა მოთმენა შემეძლოს და
Line of edition: 9     
გულმან ჩემმან ვერ გაძლოს, მაშინცა შიშისათჳს ღ(მრ)თისა
Line of edition: 10     
მისისა გარისხებისა რიდითა ესე მინებს ვქნაო. რა მჴევალი
Line of edition: 11     
იგი ორსაოდ დღესა თავით თჳსით ჯდა, / ერთსა ღამესა ხალიფას      Page of alt.ed.: A_282 
Line of edition: 12     
ლხინისა საწადელი მოერია და ანაზდად საჯალაბოთა
Line of edition: 13     
სრათა შევიდა. მიხედა, ერთი სახე, თუცა ვარდი ცვარმოსხმული,
Line of edition: 14     
დილის / ნიავით გაფურჩვნილი, თმანი ნარდიონებრ      Page of alt.ed.: C_44 
Line of edition: 15     
მრავალკეცად შეთხზილი და მუშკი უპეთა შიგა დაფარულიყო.
Line of edition: 16     
ითქუა:



Line of edition: 17  
შაირი


Line of edition: 18        
ნარდი ხუჭუჭად შვენოდა იასამანის კონასა,
Line of edition: 19        
მას ხუჭუჭს ია შეეკრა გარემოს ქუფრთა ქონასა.
Line of edition: 20        
თუალთა ჟივჟავთა წყლიანთა გვანდა ნარგიზი მონასა,218*
Line of edition: 21     
და   ლადანის გული დაეწვა მისის შურისა წონასა.


Line of edition: 22        
რა იგი გაიცადა, ჴელმწიფეს ცნობა მიეღო და სურვილის
Line of edition: 23     
შფოთმა ჭკუა, ცნებისა საუნჯე, მოურბივა. თქუა:



Line of edition: 24  
ლექსი


Line of edition: 25        
ტრფიალება მომემატა სიშმაგესა მივეწურე,      Page of alt.ed.: D_442 
Line of edition: 26        
წარბმა წამწმის ისარი მკრა, სისხლი რითღა მოვიწურე!


Line of edition: 27        
რაოდენსამე დღესა მის მჴევლისა პირთა და თმათა ხუჭუჭობისა
Line of edition: 28     
ჭვრეტათა ხალიფას გული და ცნობა შეეპყრა, და
Line of edition: 29     
ხანნი და / ჟამნი ლხინითავე დააღამნა. აგრევე ღ(მრ)თისმოსავთა      Page of alt.ed.: T_137 
Line of edition: 30     
მიერ ჩუენების ხილვითა ხალიფა ღ(მრ)თის შიშით უმჯობესთა
Line of edition: 31     
გზათავ/ე მოიქცა და თქუა:
Line of edition: 32        
-- მის მეტი ღონე არ არის, ესე ეშმაკისა საბრჴისა მიზეზი
Page of edition: 803   Line of edition: 1     
გავიშორო, და ჩემსა ცთუნებასა წამალი რამე მოუძიო
Line of edition: 2     
და ამა სნეულობისაგან ვიკურნო და ჩემისა საქმისა გაგებისა
Line of edition: 3     
გზანი წარვმართო! -- მოიჴმო ერთი ხადუმი და უბრძანა:
Line of edition: 4        
-- ესე მჴევალი ჩემდა უნებურად შემოვიდა და არა იკითხა
Line of edition: 5     
რა და გამარისხა. აწ წაიყვანე და ერთსა მდინარესა
Line of edition: 6     
დანთქიო!
Line of edition: 7        
მან ხადუმმა მჴევალი იგი სწრაფად გამოიყვანა და
Line of edition: 8     
სადგომსა თჳსსა მიიყუანა და თჳსსა გონებათა ესრე იტყოდა:
Line of edition: 9     
ესე მჴევალი ხალიფას დიდად უყუარს და არამცა ხუალე სინანულად
Line of edition: 10     
იწყოს, კიდევ მოითხოოს და თუცა მოვჰკლა, მერმეღა
Line of edition: 11     
საგონებლობის ჴელი გამორჩევისა კალთასა ვეღარ მიწუდეს
Line of edition: 12     
და ხალიფა გავიწყრომო, რაჲ ჭკუა არისო? თჳსსა
Line of edition: 13     
სადგომსა დამალა და თქუა: ხვალ და ზეგ თუცა ხალიფამ მოიწყინა,
Line of edition: 14     
ვაცოცხლებ, ნუთუ მოიგონოსო, და თუცა არა, და
Line of edition: 15     
მერმეღა სიკუდილსაცა მოვესწრებიო!
Line of edition: 16        
ხალიფა რა თჳსსა საწოლთა მივიდა, თჳსი საყუარელი
Line of edition: 17     
მოაგონდა, ხან მწუხარებასა თავსა მისცემდის, და ხან გულსა
Line of edition: 18     
მოთმინებასა და ჭკუისა გზათა ასწავლიდის და ეგრე გონებასა
Line of edition: 19     
დაიწყნარებდის. ღამესა ერთსა დიადი ჭმუნვა შემოუჴდა
Line of edition: 20     
და მცირედი ღვინო სვა, ჭკუისა ანდერძი და სწავლა დაავიწყდა
Line of edition: 21     
და გულთა მომტაცებლისა საყუარლის საგონებლითა
Line of edition: 22     
მოუთმენლად შეიქნა. მას ხადუმსა მოუწოდა, თჳსისა ხელმქნელისა
Line of edition: 23     
ამბავი გამოჰკითხა და მეტად დაუჟინა:
Line of edition: 24        
-- თუცა ამას ღამესა არ მომგვრი, მოუკლავს არ
Line of edition: 25     
გაგიშვებო!
Line of edition: 26        
ხადუმმა რამდენიცა მიზეზი არ მოახსენა, ვერათი შეიჯერა,      Page of alt.ed.: C_450 
Line of edition: 27     
და მისსა რისხვასაცა ეკრძალებოდა: / თჳსსა სიკუდილსა ხედვიდა!
Line of edition: 28     
თჳსის სიცოცხლის ფასად მთუარე იგი ხალიფასავე მოგუარა
Line of edition: 29     
და კულავ ლხინსა და სიხარუოლსა ჴელი მიჰყო და
Line of edition: 30     
თქუა:



Line of edition: 31  
შაირი


Line of edition: 32        
მე ვარ ღამისა მოყვარე, ამ დღისა მომლოდინარე,
Line of edition: 33        
თასი და ჭიქა ღვინითა კაშკაშით თავს გარმდინარე, /
Line of edition: 34        
ყინვა წარჴდა და მოვიდა იგ ვარდი მოუწყინარე,      Page of alt.ed.: T_138 
Line of edition: 35     
და   ზამთარმან გავლო, ზაფხული მოგვეცა მოსალხინარე!


Line of edition: 36        
აწ სიტყუა შევამოკლოთ: სამგზის ესრე მის მჴევლისა
Line of edition: 37     
მოკლვა ბრძანა, და ხადუმნივე საბოლოოს საქმესა სჭვრეტდენ.
Line of edition: 38     
ეგოდენი აყოვნეს, ყოელი საქმე უწესური შეიქნა. ხალიფამ
Line of edition: 39     
გულისხმა ყო, ამა სენსა თჳსისა თავსა კიდე ვერავინ
Page of edition: 804   Line of edition: 1     
ჰკურნებდა, და ამა საქმისა მოშორვება სხვის იმედით არ იქნებოდა.
Line of edition: 2     
თქუა:



Line of edition: 3  
ტაეპი


Line of edition: 4        
ესე საქმე სხვის ჴელითა არ იქნების, არად, არა!


Line of edition: 5        
რომელსაც ესე ჩემი წადილი გავანდევ და მის მჴევლისა
Line of edition: 6     
სიკუდილი უბრძანე, მათ მათსა საქმესა სჭვრიტეს, და
Line of edition: 7     
მით დააყოვნეს და არა ქნეს. აწ სხვის საქმით ჴამს მოვიშორვოო!
Line of edition: 8     
ამისთჳს მიზეზისა პოვნა ეწადა, რომე სიკუდილის      Page of alt.ed.: A_283 
Line of edition: 9     
თანამდები შეექნა. ერთსა დღესა მაღლა ერდოსა ზედა ვიდოდა
Line of edition: 10     
და ეფრატისა** მდინარესა უმზერდა. / მას მჴევალსა მისის      Page of alt.ed.: D_443 
Line of edition: 11     
სამსახურისა ზოსტერი შემოერტყა და პირისპირ დგა
Line of edition: 12     
და ხალიფა მის შუენიერობასა უმზერდა. ხალიფას შიში ღ(მრ)თისა
Line of edition: 13     
და დავიწყებული ცოდვანი მოაგონდა, და თქუა: თუცა უბრალოსა
Line of edition: 14     
სისხლისა დათხევა და ცოდვისა ტვირთვა ძნელია, მაგრამე
Line of edition: 15     
ასი ათასი სული რადგან ჩემისა უნავღლელობითა მოოჴრებულა,
Line of edition: 16     
მის ჭირის წამალს ამის უკეთეს დროსა ვერ
Line of edition: 17     
უძიებო. თუცა ქალი ესე სულისა ოდნად მიღირს, საბრალო
Line of edition: 18     
გლეხთა შეჭირვება მისგან უძნელესიაო. მაშინ მას ქალს
Line of edition: 19     
მოუწოდა:
Line of edition: 20        
-- აქა მოდი, ნავთა სლვასა სჭვრიტეო!
Line of edition: 21        
ქალი იგი რა მივიდა და გარდიხედა, ხალიფამ ჴელი უწივა
Line of edition: 22     
და ერდოთაგან გარდაჭრუნა, მდინარესა ჩაიჭრა, და ესრე
Line of edition: 23     
შესჭირდა, ვითაც თჳთ წყალსა დანთქმულიყო. მერმე მისი
Line of edition: 24     
მდინარით გამოღება და დაფლვა ბრძანა. დიდ ხანს იგლოვა
Line of edition: 25     
და დიადი როქი წარაგო მისთჳს. ქუეყნისა და ერთა სათნოსათჳს
Line of edition: 26     
თჳსი სასურველი თჳსითა ხელითა მოაკუდინაო.
Line of edition: 27        
თქმულა:



Line of edition: 28  
ტაეპი:


Line of edition: 29        
ერთს სამჯობინოს მეფენი ათასს სისხლთაა მჩქეფენი.


Line of edition: 30        
ეს იგავი ამისთჳს მოვიყუანე, რომ ჴელმწიფემ სცნას
Line of edition: 31     
რომე თემის მოვლა და ქუეყნის სამჯობინარო უკეთესია ერთისა
Page of edition: 805   Line of edition: 1     
ორგულისა და მუხთლისა / კაცისა გაწყობასაო, და ვისგანაც      Page of alt.ed.: C_451 
Line of edition: 2     
ზიანი გახ/შირდების, ერთი იგი მოიშოროს ათასის კაცის      Page of alt.ed.: T_139 
Line of edition: 3     
დაკლებასაო.
Line of edition: 4        
ლომსა ესეთისა სიტყვითა მრისხანებისა ცეცხლი აღეტყინა
Line of edition: 5     
და ჳრისას შეუთვალა:
Line of edition: 6        
-- ამა შეცოდებისა რაჲ მიზეზი გაქვს, იგი წარმოთქვიო!
Line of edition: 7        
ჳრისას რადგან შეცოდება არა რა ჰქონდა, -- ნათქუამია
Line of edition: 8     
რომელსაც დანაშაული არა აქუს, ენა გრძელი აქვსო! თქმულა:



Line of edition: 9  
ტაეპი


Line of edition: 10        
შეუცოდარი მამაცი გულოვნად გამბედავია!


Line of edition: 11        
მანცა ერთი საწყენი სიტყუა და კადნიერი პასუხი მიუვლინა.
Line of edition: 12     
მათ მტეთა აღსაბორგავად შეწმასნეს და მომატებული
Line of edition: 13     
მოახსენეს. ქამიჯუს რისხვის ცეცხლისა ალი ზე აღედინა,
Line of edition: 14     
და ფიცი და პირობა დაავიწყდა და ჳრისას ულხენელი
Line of edition: 15     
სიკუდილი ბრძანა. ესე საქმე ლომის დედამა სცნა და შვილისა
Line of edition: 16     
აჩქარება და მოუთმენლობა და სხუათაგან მოცთუნება და
Line of edition: 17     
გონიერების უგუნურად შეცვლა დაგმო. თქუა:
Line of edition: 18        
-- ჩემი სწრაფად წასვლა ჴამს, ამისთჳს რომე ჩემი შვილი
Line of edition: 19     
ეშმათა საცთურსა გარდავარჩინო, რომე, რაჲ მძლავრნი
Line of edition: 20     
რისხვითა აღბორგდებიან, ეშმანიცა შეეწევიან და მათსა ნებასა
Line of edition: 21     
მაშინ ჴელმწიფეთა დააჯერებენ, რომე ამა ლექსისა
Line of edition: 22     
თარგმანებისაგან საცნაურ იქნებისო. თქუა:



Line of edition: 23  
ლექსი


Line of edition: 24        
წყრომა, რისხუა, აჩქარება ეშმათ ცეცხლებრ აუგზია,
Line of edition: 25        
ბოლოდ სულსა დააბნელებს, ამ სოფელსა აუგ ზია!219*


Line of edition: 26        
სწრაფად ერთი კაცი ქონდაქართან გაგზავნა და შეუთუალა:
Line of edition: 27     
მცირე ხან მაგისი სიკუდილი დაიყოვნე, ვირე ლომსა
Line of edition: 28     
ვნახევდეო. / და თჳთ ქამიჯუსთან მივიდა და უთხრა:      Page of alt.ed.: D_454 
Line of edition: 29        
-- შვილო ჩემო, მესმა, შენ ჳრისას სიკუდილი გიბრძანებია.
Line of edition: 30     
აწ მიბრძანე, რაჲ შეუცოდებია, ანუ რაჲ დასასჯელი
Line of edition: 31     
გამოსჩენიაო?
Line of edition: 32        
ლომმა, რაჲცა ასმოდა, ეგრე გამოუცხადა. მაშინ დედამან
Line of edition: 33     
უთხრა:
Line of edition: 34        
-- ეჰა, შვილო, შენს თავსა შურისა ველთა გზაგაუგებლად
Line of edition: 35     
ნუ შეიყუან და მოწყალებისა მოსავლისაგან ნუ ჴვებულ ჰყოფ.
Page of edition: 806   Line of edition: 1     
ბრძენთ უთქუამს: რვანი საქმენი რვათა შესწებვიაო: ცოლის
Line of edition: 2     
პატივი ქმარსა ზედა, შვილის არძანგი მამასა ზედა, მოწაფის
Line of edition: 3     
ცოდნა ოსტატსა ზედა, ლაშქრისა ჴერჴი სპასპეტსა ზედა
Line of edition: 4     
მოღუაწის სასწაული მრავალს ლოცვაზედა, გლეხთ სიმშვიდე
Line of edition: 5     
მეფეთ ზედა, საქმის გარიგება მომჭირნე გამგებელთა ზედა,
Line of edition: 6     
საჭიროსაქმის გამართვა ჭკუასა და ცოდნას ზედა. ორნი
Line of edition: 7     
დიდნი რამ არიან ამა საქმეთა შინა: ერთი ესე, / გუარისა და      Page of alt.ed.: T_140 
Line of edition: 8     
მოდგმისა და თჳს-თჳსად ცნობა თითოსა მათგანისა, და მათსა
Line of edition: 9     
საფერთა სამნეოთა დაყენება, და მათის ჴელგამამავლობისა
Line of edition: 10     
და სიკეთის მუქაფად ნიჭი; მეორე ესე, მათის ერთმანერთში
Line of edition: 11     
გაწყობის ცდა. ამისთჳს ჴელმწიფის კარისკაცნი მეფის მახლობელის
Line of edition: 12     
ყმისა ყოველნივე მტერნი იქნებიან, და ამას ცდილობენ,
Line of edition: 13     
მას სიკუდილი შეამთხვიონ; და თუცა ჴელ/მწიფენი      Page of alt.ed.: A_284 
Line of edition: 14     
მათსა ნდომა-წადილსა ყურსა მიუპყრობს და მათს ტყუილს      Page of alt.ed.: C_452 
Line of edition: 15     
დაიჯერებს, ჴელმწიფის ბედნიერობის გამგებელნი ანაზდად
Line of edition: 16     
გაცუდდებიან. ამისთჳს, ოდესცა მტერნი მოიწადინებენ, ერთგულთა
Line of edition: 17     
ცილსა შესწამებენ და მისანდობელთა მუხთლობის
Line of edition: 18     
სამოსლითა შემოსენ, და ესრე შეუცოდებელთა ჭირის მორევისა
Line of edition: 19     
შინა დაღუპენ, და შემცოდენი მშვიდობით, ცოცხლებით და
Line of edition: 20     
განცხრომით დღეთა დააღამებენო. უთხრა:



Line of edition: 21  
ჩახრუხაული


Line of edition: 22        
შეუცოდარნი, თავთა მგმობარნი გულგატეხილნი ტვირთს ქუეშ კუდებიან,
Line of edition: 23        
დამნაშავენი, ცრუ მოდავენი შორით სიცილსა არ მოსცდებიან.


Line of edition: 24        
ესეთის საქმის ბოლო ესრე მოჰჴდების: თუცა საქმისა გამრიგეთა
Line of edition: 25     
საქმენი ძნელნი გაემართოს, უზრუნველად მოშლასა
Line of edition: 26     
ეცდებიან და იდუმალ საქმესა და სამსახურსა გაამრუდებენ
Line of edition: 27     
და ბრძანებასა ყურსა აღარას მიუპყრობენ, და ათასი
Line of edition: 28     
ბოროტი საქმე ქუეყანისა წესთა შიგა გზასა ჰპოებენ, და
Line of edition: 29     
მათგან ზიანი და დასაკლისი საზღვარსა გარდასცილდების
Line of edition: 30     
და ყოელსა კაცსა სიბოროტეთა მეტნობა გაეფინებისო.
Line of edition: 31     
უთხრა:



Line of edition: 32  
მრჩობლედი


Line of edition: 33        
შურისა მეძიებელსა ნუ უსმენ სიტყუას ნურასა,
Line of edition: 34        
უცილოდ თემსა დაგიქცევს და სჯულსა მოსასურასა.
Line of edition: 35        
რა შურის მეძიებელმა თავი აიღო ნებითა,
Line of edition: 36        
შენს დიდებასა დაამჴობს, ქუე მით დავარდე ვებითა.
Page of edition: 807   Line of edition: 1        
თუცა მეშურნეთ ნავშია ჩაუჯდე ქარ-კეთილითა,
Line of edition: 2        
ბრაქათა შეეხეთქები აფრითა მოკუეთილითა!


Line of edition: 3        
ლომმა უთხრა:
Line of edition: 4        
-- მე სხვის სიტყვითა ჳრისას განაჩენი არა მიმიცემია.
Line of edition: 5     
ვირე მისი ორგულობა თუალითა არა ვნახე, ჩემი გონება
Line of edition: 6     
მასზედა არ გადრეკილაო.
Line of edition: 7        
ლომის დედამ მოახსენა:
Line of edition: 8        
-- ჴელმწიფის გული თავად ამპარტავანია და მეტადრე
Line of edition: 9     
მისის კარის ერთგულს კაცთა ზედა. / მისის ორგულების ბრძანება      Page of alt.ed.: D_445 
Line of edition: 10     
თქუენი საკადრისი არ არის, მისი სიმუხთლის შეთქმა
Line of edition: 11     
ჯერეთ ფარდაგსა / ქუეშე დაფარულია, და რაჲ რომელსა ჟამსა      Page of alt.ed.: T_141 
Line of edition: 12     
ფარდაგი მის საქმის პირით აიჴდების, მაშინღა მისი სიმართლე
Line of edition: 13     
გამოჩნდების. რადგან ესოდენ ჳრისა დამნაშავედ
Line of edition: 14     
დადვეს, ჴამდა შენის მოწყალების ტრამალთა შეგეგროვა და
Line of edition: 15     
მისი პირველი ნამსახური გულისა სახედველსა შინა დაგემარხა,
Line of edition: 16     
მისგან რაჲცა შენს ბედნიერს კარზედ სიკეთე და კეთილი
Line of edition: 17     
რამ ქმნილიყო, არაოდეს შენისა საგონებლისა ქარტიდამ არ
Line of edition: 18     
გამქრალიყო, და გაუსინჯავათ უგვანი სიტყუა მისთანა ჴელგამომავალის
Line of edition: 19     
კაცის წასაჴდენად არ მოგესმინაო. უთხრა:



Line of edition: 20  
შაირი


Line of edition: 21        
უაზნონი ამას იღვწის, ქუელთ მირიდოს საწადელმან,
Line of edition: 22        
კუროსთავსა ვინ შეახოს, ყოლე ივნოს მისმან ჴელმან.
Line of edition: 23        
უღონონი ხრიკს წმასნიან, ვით დასთხიონ გესლი გველმან: --      Page of alt.ed.: C_453 
Line of edition: 24     
და   ღონიერთა ვერ ივარგონ, ვით ქარტამან წერად სველმან.


Line of edition: 25        
ჵი, შვილო, საგონებლის გამოკვლევისა გამოძიებასა და
Line of edition: 26     
ქუეყნისა გასარიგებელსა რჩევასა, რომელიცა დასანახავი წინა
Line of edition: 27     
დაედვას და მისგან რაჲც მოსავალი საცნაური შეიქნას
Line of edition: 28     
სწორე მოსამართლე და სრული გამრჩეველი ჴამს მას გაარკუევდეს,
Line of edition: 29     
ამისთჳს რომე ადამიანთა სიბრძნისა გამოკვლევათა
Line of edition: 30     
დამნახველობა პატიოსნად შექმნილაო. უთხრა:



Line of edition: 31  
შაირი:


Line of edition: 32        
სიბრძნეა ზეშთა სიმაღლე, ქუე საფუძველი ყოელთა,
Line of edition: 33        
ზე აღმაფრენი სულისა, სად არის დასი ცხოელთა,
Line of edition: 34        
კაცთა სიკეთის მიმცემი, თბისა მის მოუფოელთა,
Line of edition: 35     
და   ქუეყნის დაპყრობის ნიშანი ჴმელთა და ზღუათა სოელთა!


Page of edition: 808  
Line of edition: 1        
ჳრისას თქვენის ბედნიერობიტა მაღალთა ადგილთა და
Line of edition: 2     
ვრცელთა საინაჴეთა მიეწივა, ზეშთა ჴარისხი და მტკიცე
Line of edition: 3     
კვარცხლბეკი ეპოვნა, ნადიმთა შინა მისსა ქებასა ბრძანებდი
Line of edition: 4     
ხოლმე, თავისწინად მრჩეველად და საკითხავად იგი გყვა. აწ
Line of edition: 5     
რა შენი საკადრისია, ესეთი შენი უკადრისი საქმე იკადრო?
Line of edition: 6     
ვერ მიმხვდარხარ, თვარა, რომელიც საფუძველი შენ დაგიდებია,      Page of alt.ed.: A_285 
Line of edition: 7     
მის დამტკიცებას ჴამს/ცდილობდეო. რასათჳს იგი
Line of edition: 8     
მტრის ჴერჴისა და მეშურნეთ იშნის მოგებისაგან ვერ დაიფარე?
Line of edition: 9     
რაგინდ ღ(მერ)თმან აღგამაღლოს, საქმისა გამოძიებასა
Line of edition: 10     
უფრორე ეცადე, რიდი და კრძალვა ყოვლით გზით შეიკრიბე
Line of edition: 11     
რომე ჭკუისა მახლობელია. ამ გზით ბრძენთაგან საკიცხელი
Line of edition: 12     
აღარ შეიქნები. ამ დანაშაულსა რომე მას უდებენ, იგინი მისი
Line of edition: 13     
უარესნი / არიან, ამით რომე ეგეთი ბრძენი და პაემნის      Page of alt.ed.: T_142 
Line of edition: 14     
სარკე მათის ფარილით უნდათ გააშაონ და მინდობის საკეთილო
Line of edition: 15     
კალთა მწვირით შეუსვარონ. მე ესრე მიცნია, სიხარბე
Line of edition: 16     
და ანგარება მას ვერ შეაცთუნებს, ნდომისა ცხენი მისისა
Line of edition: 17     
მონახულობისა და მცოდინარობისა მინდორთა ზედა არ გაირბევა.
Line of edition: 18     
ესოდენი ხანია ჳრისა ამ კარის მოსამსახურეა, ჴორცი
Line of edition: 19     
არ უჭამია, და უწინაც ჴმა ეგრე გასული ჰქონდა, და მისი
Line of edition: 20     
მოღვაწება ყოელთა ნადირთა / ასმოდა და მათ ყურთა მისი      Page of alt.ed.: D_446 
Line of edition: 21     
ქება მიწევნილიყო. უთხრა:



Line of edition: 22  
ტაეპი


Line of edition: 23        
ცუდი სიტყვა ხანსა გრძელსა ვერ გაივლის, უთქუამს ძუელსა.


Line of edition: 24        
ეს დაიჯერე, ჴორცი იგი მისთა მტერთა ჳრისას სადგომში
Line of edition: 25     
დაუმალავთ. ესეთი საქმე მოშურნესა და მატყუართა მრავალი
Line of edition: 26     
უქნიათ. ერთი მეშურნე კაცი ყოფილა, რომე ესეთის შურითა,
Line of edition: 27     
რომელ სხვას კაცსა შესწამონ, თავი სასიკვდილოდ გამოუმეტებია
Line of edition: 28     
და მას უბედურსა თჳსი თავი თჳსის მონისათჳს
Line of edition: 29     
მოუკვლევინებიაო.
Line of edition: 30        
ლომმა ჰკითხა, როგორ ყოფილაო?



Line of edition: 31  
დედამ უთხრა არაკი

Line of edition: 32  
[მეშურნე კაცი]


Line of edition: 33        
უთქუამთ მობაღდადე კაცი ვინმე ქალაქსა შინა ესახლა
Line of edition: 34     
დიდად მეშურნე და/ღაზოს გულისა. მას მეზობელი ჰყვა მართალი,      Page of alt.ed.: C_454 
Line of edition: 35     
წმიდა მლოცავი, რომელი მისთა დღეთა ღვაწლითაა
Line of edition: 36     
აღამებდა და ღამეთა ლოცვითა და ცრემლითა ათევდა. ითქუა:



Page of edition: 809  
Line of edition: 1     
ლექსი


Line of edition: 2        
სურვილის სანთელს ანთებდა ყოელ ღამ დაუვსებელად
Line of edition: 3        
სიმართლის მეტსა ყვალასა დასწვევდა მიუხლებელად.


Line of edition: 4        
მობაღდადეთა სარწმუნო პირი მის პატიოსნისა კაცისათჳს
Line of edition: 5     
მიეპყრათ და საკრებულო ნადიმთა შიგა მიწყივ მისი ქება
Line of edition: 6     
წარმოითქმოდა. მოქალაქე დიდებულნი მისსა სიკეთესა ადიადებდენ
Line of edition: 7     
და ძღვენსა და შესაწირავსა ნიადაგ მიუძღვნიდენ.
Line of edition: 8     
შურით სავსე იგი მეზობელი ამ საქმისათჳს მას პატიოსანსა
Line of edition: 9     
კაცსა ეშურებოდა და მისისა სიმართლისა ცუდქნასა ცდილობდა.
Line of edition: 10     
მაგრამ მისის მშვილდისა ნასროლი ისარი მისს მოღვაწებასა
Line of edition: 11     
და მოთმინებასა არა ეცე/მოდა. რა რომე სცნა, მას      Page of alt.ed.: T_143 
Line of edition: 12     
ვერარა ავნო, მეტად დაღონდა, და ერთი მონა ეყიდა, მისი
Line of edition: 13     
დია უხვად მოწყალე იყო და მრავალსა ნიჭსა აძლევდის და
Line of edition: 14     
ეტყოდის:
Line of edition: 15        
-- შენა ერთისა საქმისათჳს მინდიხარ და მისთჳს გამდიდრებ,
Line of edition: 16     
და ერთისა დიდისა შეძლებისათჳს გწყალობო, და
Line of edition: 17     
მეცა იმედი მაქუს, რომე გული ჩემი ამა ტვირთისაგან აასუბუქო
Line of edition: 18     
და ამა შეჭირვებისაგან ბნელი საყოფელი გამინათლოო!
Line of edition: 19     
უთხრა:



Line of edition: 20     
ლექსი


Line of edition: 21        
რა თუალის წყალი დამწვრისა გულითა გამოჴდებისა
Line of edition: 22        
მაშინ იმედი მომეცეს, დამიშრტეს ცეცხლი დებისა.


Line of edition: 23        
მცირე ხანმა რა გამოვლო, მონა იგი ჭკუასა მოეგო და
Line of edition: 24     
სამსახურს უმატა. რა მან ეგოდენი ტკბილი ენა მიუყარა და
Line of edition: 25     
გული აღუსრულა, მანცა მისის პატრონის ნების ცდა დაიწყო
Line of edition: 26     
და ეგრე მოახსენა:
Line of edition: 27        
-- მე რომ შენგან პატივი და წყალობა მჭირან, და ჩემსა      Page of alt.ed.: D_447 
Line of edition: 28     
ჴელმოკლობასა იურვი, მე ეგოდენი მუქაფა არ შემიძლია.
Line of edition: 29     
შენი როქი და ნიჭი ამა უღონოსა მონისათჳს ესრე გარდაგიმატებია,
Line of edition: 30     
მოზღაპრისაგანაც არა ითქმისო! უთხრა:



Line of edition: 31     
ლექსი


Line of edition: 32        
თქვენის პატივით ვიზრდები, მით მივემსგავსე სოსანსა
Line of edition: 33        
თმანიცა ენათ გარდმექცეს, ვერ გაქებ, ვეძმო მგოსანსა!


Page of edition: 810  
Line of edition: 1        
აწ ესე მწადს, შენისა წყალობისა ნაცულად მეცა სული დავდვა,
Line of edition: 2     
და ამა პატივისა მუქაფა სამსახური რამე გემსახუროო.
Line of edition: 3     
უთხრა:



Line of edition: 4     
ლექსი


Line of edition: 5        
თავსა ჩემსა განაცვალებ უსასყიდლოდ ნაშოვარსა
Line of edition: 6        
ესე სული, რომელი მიდგს, შენთჳს გავსცემ გარის-გარსა!


Line of edition: 7        
რა მისმან პატრონმან მის მონისა ესრე თავდადებით მისი
Line of edition: 8     
სამსახურის ცდა / დაირწმუნა და მისის მოჴმარების ესეთი წადილი      Page of alt.ed.: A_286 
Line of edition: 9     
ნახა, საქმის პირის ფარდაგი აიჴადა და უთხრა:
Line of edition: 10        
-- იუწყე, მე ამა ჩემისა მეზობელისა საქმითა ესრე შეურვებულვარ,
Line of edition: 11     
ღონე აღარ მედების. აწ მნებავს, იგი უპატიოდ
Line of edition: 12     
რითმე შევქნაო. რავდენიცა ჴერჴი / ვაცადუნე, არ იქნა, და      Page of alt.ed.: C_455 
Line of edition: 13     
ჩემისა რჩევის საწადლის ისარი მისსა საგანთა არ ეცა, და
Line of edition: 14     
ჩემისა შურისა ცეცხლი წამ და წუთ ამაღლდების და დღეყოელ
Line of edition: 15     
ჩემი სიცოცხლე უგემურად ილევისო და მისის ჯავრით
Line of edition: 16     
დღენი დამწარებიაო, სასურველი ცხოვრება მომძაგებიაო!
Line of edition: 17     
შენ ესოდენსა ხანსა ამისთჳს სათუთად / გზარდე და გაფუფუნებდი,      Page of alt.ed.: T_144 
Line of edition: 18     
რომე ესე ჩემი საწადელი აღასრულო, და ამა ღამესა
Line of edition: 19     
მის ჩემისა მეზობლისა ერდოთა ზედა გამიყუანე და მუნ
Line of edition: 20     
მომკალ და დამაგდე და შენ სხვაგან წადიო. რა მე იქ მდებარეს
Line of edition: 21     
მნახვენ, მას შესწამებენ და მისთჳს შეიპყრობენ, და ქონება
Line of edition: 22     
და სახელი ორივე გაუცუდდების, და პირისწყალი და
Line of edition: 23     
სიკეთე და მოღუაწება გაუქრდებისო, და სხვა კაცთა მისის
Line of edition: 24     
სარწმუნოებისა სიმტკიცე მოეშლებისო, და მისი ქუელობის
Line of edition: 25     
მგზავრობა სატყუვრად დაიდებისო, და კაცთ წინაშე წერილით
Line of edition: 26     
ამ ლექსის იგავი მის სიმართლე<ზე> მრუდად დაინახების,
Line of edition: 27     
რომ უთქუამთ:



Line of edition: 28  
წყობილი


Line of edition: 29        
მოღვაწე წესთა გარდამავალსა,
Line of edition: 30        
გაუცხადდება ზაკვით მავალსა:
Line of edition: 31        
ქუეყანამა სცნას, მალვით ხრავს ძუალსა,
Line of edition: 32        
მისსა ბოროტსა უმალავს თუალსა!


Line of edition: 33        
მონამან მოახსენა:
Line of edition: 34        
-- ბატონო ჩემო, ეგე საგონებელი განიშორე და შენისა
Line of edition: 35     
საქმისა ღონე სხვაგვარად მოიძიე, თვარა, თუცა შენსა ნებასა
Page of edition: 811   Line of edition: 1     
მის მოღვაწისა სიკვდილი სწადიან, მე მას მოვაკვდინებ
Line of edition: 2     
და შენსა გულსა მისის ჭმუნვისაგან დავსცლიო.
Line of edition: 3        
პატრონმა უთხრა:
Line of edition: 4        
-- ეგე რჩევა გვიანი და გრძლად საქნელია, და არცა შენი
Line of edition: 5     
ჴელი მას მისწვდების, და ვერცა ადრე შენ მისსა მოკლვასა
Line of edition: 6     
შეიძლებ. მე ეგოდენი მოთმენა აღარ დამრჩომია, რომე ხანგრძლად
Line of edition: 7     
გაძლება მქონდეს. რომელსა გეტყვი, ამა სამსახურისა
Line of edition: 8     
გათაებასა ეცადე და ამა საქმითა ჩემსა გულსა ლხინება
Line of edition: 9     
მიეცო, და ესეთსა თავისუფლობისა წიგსა მოგცემ, / შენ არავინ      Page of alt.ed.: D_448 
Line of edition: 10     
გაურვებდეს, და ერთსა ჩაჴვსა ვეცხლსა, ვირე ცოცხალ
Line of edition: 11     
იყო, დღენი შენნი მით მოსჭამო და ამა ქალაქით თუცა გასვლა
Line of edition: 12     
გიჴმდეს, სხუაგან სამყოფი გაიჩინოო.
Line of edition: 13        
მონამ უთხრა:
Line of edition: 14        
-- ეჰა, პატრონო! ჭკუისმყოფელი კაცი არავინ ესეთსა
Line of edition: 15     
საგონებელსა არ მოიგონებს, რომელსა შენ ლამი. მტერი თავისა
Line of edition: 16     
თჳსისა სიცოცხლისათჳს ჴამს მოკლას, და თუცა შენ
Line of edition: 17     
შენისა სიცოცხლის ბაკით გახვალ, შენსა მტერსა რა ევნების
Line of edition: 18     
და შენ რაჲ გერგების? ანუ მას რაჲ ტანჯვა მიეცემის და
Line of edition: 19     
შენ რა გელხინებისო? უთხრა:



Line of edition: 20  
შაირი


Line of edition: 21        
წალკოტსა თუცა ვერ ვხედავ სავარდე აყუავებულსა,
Line of edition: 22        
ვარდი ყვაოდეს თუ არა, რა მგამა მოშორვებულსა? /      Page of alt.ed.: T_145 
Line of edition: 23        
თუ მწვანე კორდსა ვერ მნახვენ, ზედა განცხრომით რებულსა,
Line of edition: 24     
და   არის, თუ არა, რად მინდა შორს მყოფსა, გამოძებულსა?


Line of edition: 25        
რამდენიც ესეგუარი საწვრთელი სიტყუა უთხრა, ვერ დააჯერა,
Line of edition: 26     
და მონამ, რა თჳსი პატრონი ესრე დაჟინებული ნახა
Line of edition: 27     
მის კაცის ერდოსა გაიყუანა, და / თავი მოჰკვეთა და სიცოცხლის      Page of alt.ed.: C_456 
Line of edition: 28     
ტრამალთა სავალად მისი სასირცხვილო ტანი მუნ დაუტევა,
Line of edition: 29     
და აზატობის წერილი და ჩაჴვით ვეცხლი აიღო და
Line of edition: 30     
პირი ისპაანს მიაპყრა და მუნ დასამკვიდრებელი ბარგი
Line of edition: 31     
ჩამოჰჴადა.
Line of edition: 32        
მეორეს დღესა მის ბოროტისა მძორი მის პატიოსნისა
Line of edition: 33     
კაცისა ერდოთა ზედა იხილეს, შეიპყრეს და საპყრობილესა
Line of edition: 34     
დააპატიმრეს, რადგან უმოწმოდ მის ავის კაცის სიკუდილი
Line of edition: 35     
მას უბრალოზედ დატეხილი არ შეიქნებოდა; მობაღდადენი
Line of edition: 36     
უფროსი-ერთი დიდებულნი მისის სიწმიდისა და სიკეთის
Line of edition: 37     
მოწამენი იყუნეს, მისს ავის ქნასა არავინ ჯერ-იყო, მაგრამ
Line of edition: 38     
მართლის ცნობამდე ჯაჭვისაგან არ გახსნეს და ეგრე პყრობილად
Page of edition: 812   Line of edition: 1     
ჰყუათ. რა ხანმა წარვლო, ერთი მობაღდადე დიდვაჭარი
Line of edition: 2     
ისპაანს მივიდა, და მან მონამა ნახა და თჳსის ტომთა
Line of edition: 3     
და ნათესავთა ამბავსა კითხვა დაუწყო, და მის კითხულობასა /      Page of alt.ed.: A_287 
Line of edition: 4     
შიგა მის პატიოსნის კაცის ამბავი ჩამოვარდა და მისი პატიმრობა
Line of edition: 5     
უამბო. მან მონამან უთხრა:
Line of edition: 6        
-- დიდი უსამართლო დამართებია მას უბრალო კაცსაო.
Line of edition: 7     
იგი მკულელობა პატრონისა ჩემისა ბრძანებითა მე თჳთ მიქნია,
Line of edition: 8     
და იგი წმიდა კაცი ესეთისა საქმისაგან უბრალოაო.
Line of edition: 9        
როგორადაც თავიდამ ყოფილიყო, ყოველივე მისი სახე წარმოუთხრა,
Line of edition: 10     
და მან ვაჭარმა ამისთჳს მრავალი მოწამე შემოკრიბა.
Line of edition: 11     
რა ბაღდადს მოვიდა, ყოველივე მუნებურთ გამოუცხადა,
Line of edition: 12     
და უბრალო იგი კაცი საპყრობილით გამოიჴსნა და მეშურნე
Line of edition: 13     
კაცი იგი სანიადაგოდ გმობისა და წყევლის ისრის საგნად
Line of edition: 14     
დაიდვა, და წმიდა იგი კაცი და მისნი მოყუასნი ამა ლექსთა
Line of edition: 15     
წრფელითა და მხიარულისა გულითა და ენითა
Line of edition: 16     
იტყოდეს



Line of edition: 17  
მრჩობლედსა


Line of edition: 18        
ღაზო პირი ორმო-მყრალად მწვირით სავსე ჩემთვის აღეს,
Line of edition: 19        
თუნი ბერვით აღატყინეს, ჴერჴით გული დამიდაღეს.
Line of edition: 20        
ღამე ბნელსა მოსაგონი მოიკრიბეს უწესურთა,
Line of edition: 21        
ხრიკის წამწმით ნების ბეწვი გააპეს-ყე მონასურთა.
Line of edition: 22        
ვმადლობ ღ(მერ)თსა, მომარჩინა, ყველა კარგად მომევლინა,      Page of alt.ed.: D_449 
Line of edition: 23        
მას მიეგო მსგავსი მისი, ამად დასჯად წარევლინა. /      Page of alt.ed.: T_146 



Line of edition: 24  
*
Line of edition: 25  
* *


Line of edition: 26        
ეს იგავი ამისთჳს მოვიყვანე, რომე ჴელმწიფემ სცნას, შურით
Line of edition: 27     
მრავალი უცხო საქმე გამოვა და ესეთსა საქმესა სხუანიცა
Line of edition: 28     
მრავალნი ეცდებიანო. მფრინველნი ცისანი, და თევზნი
Line of edition: 29     
ზღვისანი და პირუტყუნი ჴმელისანი ბოროტის წესთა მოქმედისაგან
Line of edition: 30     
არცა იგინი დამშვიდდებიან. თქუენი ყმანი, რადგან
Line of edition: 31     
ჳრისას ჴელქუეშენი შეიქნენ, ამისთჳს პირისწყალი დაუტევეს
Line of edition: 32     
და ესე ჴერჴი მოიგონეს და მისის სიკეთისათჳს ბოროტი
Line of edition: 33     
შური აღძრეს. მეც დია მიკვირან, ესოდენ გარისხებულმან
Line of edition: 34     
მოითმინე, და სიქუელე და სულგრძელება ჴელთ იპყარ და
Line of edition: 35     
ესე აღბორგება დააცადე. აწ ამისი ერთი ესეთი გაგება მოაჴდინე,
Line of edition: 36     
რომე შენის სიდიდის საკადრისი იყოს. თუცა დღეს
Page of edition: 813   Line of edition: 1     
მისის განჩინებისა ლაგამსა აზიდავ, ხუალე საქმისა სიმართლე
Line of edition: 2     
ნათლად გეჩუენების და საქმისა სისწორე გამოჩნდებისო.
Line of edition: 3     
ესეთი საქმე ორსა სახესა არ გასცილდების: თუცა სიკუდილისა
Line of edition: 4     
ღირსი არ არის, შენის სიმართლითა წყალობა გინია
Line of edition: 5     
და უბრალო სისხლი სამ/სჯავროს მატიანეთა არა ჩაგიწერია;      Page of alt.ed.: C_457 
Line of edition: 6     
და თუცა სამართლიანად სასიკუდილოა, ნება ჴელთ
Line of edition: 7     
გიპყრია და მისსა სიკუდილსა მიზეზი აღარ ექნებისო.უთხრა:



Line of edition: 8  
ლექსი


Line of edition: 9        
ცოცხლის სიკუდილი ადვილ მჩანს მეფეთა მით ბრძანებითა,
Line of edition: 10        
მაგრამე მკუდრის გაცოცხლება აღარ იქნების ნებითა.


Line of edition: 11        
ლომმა დედისა სიტყვები გონიერად მოისმინა და სიბრძნისა
Line of edition: 12     
სასწორითა აწონა და სცნა, რომე ერთი ანდერძი იყო
Line of edition: 13     
მიზეზშემოუღებელი და სწავლა კეთილის სამკაულით შემკული.
Line of edition: 14     
რისხვასა შინა წყალობა მოიჴსენა და ბრძანა:
Line of edition: 15        
-- ჳრისას ნუღარ მოჰკლვენ და ხალვად მომგუარონო!
Line of edition: 16        
რა მოიყუანეს, ნახა და უბრძანა:
Line of edition: 17        
-- მე ამას წინათ გაგსინჯე და შენი ბუნება და აგებულება
Line of edition: 18     
გამოვიცან, და სხვისაგან შენი სიტყუა ყოველთაგან უფროსად
Line of edition: 19     
დასაჯერებელად მესმა. მტრისა და მუშურნისაგან ერთი
Line of edition: 20     
საქმე მომიჴდა, აწ შენ აგრევე შენი საქმე ჴელად იღეო, ჭკუა
Line of edition: 21     
და ცნობა მაშინ გაგიჩნდების, გულკლებულად და მოწყენით
Line of edition: 22     
არ იყოო.
Line of edition: 23        
ჳრისამ მოახსენა:
Line of edition: 24        
-- თუცა ჴელმწიფესა თჳსი მოწყალებისა ჩრდილი თავსა
Line of edition: 25     
ჩემსა დასაჩრდილებელად ნებავს, ჩემი დაძუელებული გულიცა
Line of edition: 26     
გაახლდების, მაგრამე მე ესეთისა ტყუილის შეწამებასა ვერა
Line of edition: 27     
სადით ავსცილდებიო. ნუთუ ჴელმწიფე ერთსა დროსა უგუნებოდ
Line of edition: 28     
იყოს, / მაშინ სხვა რიგი ხრიკი მოივერაგონ, საქმის გამოკულევამდე      Page of alt.ed.: T_147 
Line of edition: 29     
და სიმართლის შეტყობამდის, მე რომ სწორესა
Line of edition: 30     
ერთგულობასა ზედა წრფელად ვიდოდე და ერთპირობაზედ
Line of edition: 31     
სრული სიხარული მქონდეს, მაშინ მე ყოველი ავი დამემართოს!
Line of edition: 32     
საჯობინარი ესეა: ამისი თავგამოდებით მოძიება
Line of edition: 33     
ბრძანოთ, რას გზით მიერთგულებია და სიმართლე მიმოქმედებია,
Line of edition: 34     
და სწავლა უფროსად გამოაჩინებს, და ესეც ვიცი
Line of edition: 35     
საქმისათჳს უკეთესი დრო და ჟამი ამ საქმის გამოკიდებაში
Line of edition: 36     
ჩანან, / რაგვარადაც თქმულა:      Page of alt.ed.: D_450 



Page of edition: 814  
Line of edition: 1  
ლექსი


Line of edition: 2        
გულო, ნუ ზრუნავ მტერისა მოგონებულსა ნებასა,
Line of edition: 3        
ნუთუ სხვა კარი გაგეღოს, მით მორჩე ძნელსა სნებასა.      Page of alt.ed.: A_288 


Line of edition: 4        
ქამიჯუმ უთხრა:
Line of edition: 5        
-- რომლითა საქმითა გამოიჩინება, ან რაჲსა ჴერჴითა სიმართლე
Line of edition: 6     
შეიტყობისო?
Line of edition: 7        
ჳრისამ მოახსენა:
Line of edition: 8        
-- მათ კრებულთა, რომელთა ესე ცილი შეუთხზნიათ
Line of edition: 9     
იგინი მოაყვანინეთ და გამოჰკითხეთ. რა ხანია მე მათთანა
Line of edition: 10     
ვარ და ჴორცისა გემო არა მინახავსო. იგინი, რომე ერთჟამ
Line of edition: 11     
ჴორცისა უჭმელნი ვერ დადგებიან, ჩემთვის ესეთი ცილისწამებას
Line of edition: 12     
რა იგავი ჰქონდაო? თუცა ჴელმწიფე ამას მოჭირვებით
Line of edition: 13     
გამოიკითხავს, იგივე სწორესა გამოაჩენენო, და თუცა
Line of edition: 14     
არცა ამით საცნაურ იქნა, წყალობის ქადაგება და სიკეთის იმედი
Line of edition: 15     
მოგონებისა ფარდაგსა სიმართლის პირისაგან დარდაჴდისო,
Line of edition: 16     
/ რომე ჩემი სწორე გული და შემუსვრილი კალთა ყოველს      Page of alt.ed.: C_458 
Line of edition: 17     
თქვენს ყმათა და მსახურთა ნათლად ეჩუენოსო. უთხრა:



Line of edition: 18  
ლექსი


Line of edition: 19        
რაც იდუმალი ღამისა ფარდაგთა მოეფარება,
Line of edition: 20        
რა გათენდება, საცხადოდ ინახვის, მიიმხვდარება.


Line of edition: 21        
ქამიჯუმ უბრძანა:
Line of edition: 22        
-- მე მათგან ამა ამბვისა სახესა მრისხანესა თუალითა
Line of edition: 23     
გამოვიძიებო, არათუ პატივითა, და წყუალობის იმედითა და
Line of edition: 24     
მინიჭებითაო. რადგან შურითა <და> ჴერჴითა ჩემი შინაყმა
Line of edition: 25     
და მისანდობელი კაცი ესრე გააცუდეს, იგინი არ ავჴოცო
Line of edition: 26     
რით იქნებისო?
Line of edition: 27        
ჳრისამ მოახსენა:
Line of edition: 28        
-- ჴელმწიფეთაგან ერთი მოწყალება დიდურად და ძლიერად
Line of edition: 29     
რომ ქნან, ყოველსა სახელოვანსა საქმესა იგი უმჯობესიაო;
Line of edition: 30     
თუცა ძლიერი ვინმე თვისა შემცოდესა მიუტევებს, იგი
Line of edition: 31     
კმაა; მტერზე / ერთი ძლევის პოვნა დიდი ღ(მრ)თის წყალობა არის,      Page of alt.ed.: T_148 
Line of edition: 32     
და მას ღ(მრ)თის წყალობასა მადლობა უჴამს და მიტევებისა კიდე
Line of edition: 33     
არარა იქნებაო. უთხრა:



Line of edition: 34  
ლექსი


Line of edition: 35        
მტერზედ რა ძლევა მოგეცეს, იკმიე ესე სახელი,
Line of edition: 36        
სხუა მიუტევე ყოელი, მით ღ(მერ)თი მიიახელი!


Page of edition: 815  
Line of edition: 1        
ქამიჯუმ რა ჳრისას სიტყუები მოისმინა, მისის საუბრის
Line of edition: 2     
სახეზედ სიმართლისა და მოწყალებისა ნიშები დაინახა და
Line of edition: 3     
თითო მისთა მტერთაგანი, რომელთა ჩხუბისა მტუერი აღეფქურიათ,
Line of edition: 4     
ცალკე-ცალკე გაიკითხა, და მის მოგონებულისა
Line of edition: 5     
საქმისა სიმართლე ფარვითა და ცხადით გამოიწვლილა და
Line of edition: 6     
პაემანი მისცა: რომელმანც მართალი აუწყოს, მათი შეცოდებისა
Line of edition: 7     
მწვირე მიტევებისა წყლითა გაირცხასო და ჴელმწიფისა
Line of edition: 8     
პატივიცა მიენიჭოსო / რომელთამე სწორე მოახსენეს,      Page of alt.ed.: D_451 
Line of edition: 9     
და რომელთამე უნებურად ათქმევინა, და ყოველივე ამბავი
Line of edition: 10     
მართალი შეიგნა და ჳრისას მინდობის მზე შესმენის ღრუბლიდამ
Line of edition: 11     
გამობრწყინდა და საეჭველი მტვერი სიმართლის
Line of edition: 12     
თუალიდამ განქარდა. თქუა:



Line of edition: 13  
ტაეპი


Line of edition: 14        
რა გამოვსძებნე, საქმენი ცხადად შევიგენ კაცისა.


Line of edition: 15        
ლომის დედამ მოახსენა:
Line of edition: 16        
-- ეჰ, შვილო, რადგან ამისთჳს შენი საქმე მიგინდვია
Line of edition: 17     
თქუენ საწუხარი აღარა გაქუს რაო, მაგრამ შენთჳს ესე დია
Line of edition: 18     
გამოსაცდელი საქმე იქნა. ესე ჴამს ყოელჟამ დაიხსოვნო და
Line of edition: 19     
ამას იქით არას ორგულის სიტყუა ყურში აღარ შეუშვა, ვირე
Line of edition: 20     
მისი დასამტკიცებელი საქმე არ გამოცხადდესო, რომ შენ
Line of edition: 21     
საცდელს საქმეზედ არ მოგშალონ. ამისთჳს ქიშპთა სიტყუა
Line of edition: 22     
არ უნდა მოუსმინო. ვისიც შესმენა მოგახსენონ, თუცა შეუმსგავსებელი
Line of edition: 23     
იყოს და მას სიმართლე არ ეტყობოდეს, ნუ დაირწმუნებო.
Line of edition: 24     
ცოტა რამ გარ მოვლით ანუ იგავით თქმით რასმე
Line of edition: 25     
აჰყუეს, იგი საქმე ესრე გაირყუნება, მისი მოვლა გაძნელდება.
Line of edition: 26     
დიდთა მდი/ნარეთა სათავე მცირე წყაროთაგან არიან;      Page of alt.ed.: C_451 
Line of edition: 27     
რომელი ევფრათსა და ნილოსსა და ჯეონის მსგავსად შეიქნების,
Line of edition: 28     
რომელი სხვათა წყაროთა შერთჳტა ესოდენ დიდი შეიქმნების,
Line of edition: 29     
რომელსა შინა გასვლა აღარა ეგების, მაშე, კაცისათჳს
Line of edition: 30     
კაცისაგან ავის თქმაცა ესრეთვეა: მე რომელიცა სიტყუა
Line of edition: 31     
მაღალი გინა მდაბალი მომიჴსენებია, ესრე უნდა ჰყო
Line of edition: 32     
რათა კაცთა სიტყვისა გზისა კარნი დაიჴშას და ქიშპობის
Line of edition: 33     
საქმის ბოლო წაუმჴდარი არ დარჩებისო. / უთხრა:      Page of alt.ed.: T_149 



Line of edition: 34  
ლექსი


Line of edition: 35        
წყარო წყლისა სათავეთა გარდასწყდების ბარით ადრე,
Line of edition: 36        
მაგრამ ბოლოს შეკრებულთა ვერ გაუა პილო მკადრე.      Page of alt.ed.: A_289 


Page of edition: 816  
Line of edition: 1        
ქამიჯუმ უთხრა:
Line of edition: 2        
-- ეგე სწავლა დავიჯერე და ვსცან, რომლისაცა კაცისა
Line of edition: 3     
შენაცოდარი საცხადოდ არ გამოუჩნდა და სწორედ არ დაედვა,
Line of edition: 4     
ჭორისა აყოლა სიკეთე არ არისო.
Line of edition: 5        
დედამ მოახსენა:
Line of edition: 6        
-- ეჰა, ჴელმწიფეო, რომელმანცა კაცმან შეუცოდებელად
Line of edition: 7     
თჳსისა მოყვარისაგან გულსა შეიკლო, იგი რვა სახეთა კაცთაგანი
Line of edition: 8     
არს და დიდად მეცნიერნი კაცნი მას ერიდებიანო.
Line of edition: 9     
ქამიჯუმ უთხრა:
Line of edition: 10        
-- ამა კრებულსა თანა ბრძანეო!
Line of edition: 11        
დედამ მოახსენა:
Line of edition: 12        
-- ბრძენთა სწავლისა წიგნთა შინა აღუწერიათ: რვათა
Line of edition: 13     
გუართა კაცთა მეგობრობასა ჴამს ეკრძალებოდენო და რვასა
Line of edition: 14     
თანა ჯდომასა და ალერსთა უნა ეჭილტოდესო. და მას რვათა
Line of edition: 15     
კაცთაგან, რომლისა ერთობისა და მეგობრობისა კალთა რომე
Line of edition: 16     
უნდა გარდიკუეთოს, პირველი იგი არს, რომელი ღ(მრ)თისაგან
Line of edition: 17     
ბოძებულსა კეთილსა არა უმადლიდეს და თავსა თჳსსა უმადურობისა
Line of edition: 18     
სახელი უწოდოს; მეორე, ცუდად მრისხანე, რომლისა
Line of edition: 19     
ლალვა შეუცოდრად აღბორგუდებოდეს; მესამე, რომელი
Line of edition: 20     
თჳსისა სიცოცხლისათჳს განლაღდეს, თჳსი თავი მართალი
Line of edition: 21     
ეგონოს და ღ(მრ)თისა და კაცთა პატივი არად შეირაცხოს;
Line of edition: 22     
მეოთხე, თჳსისა საქმისა საფუძველი ჴერჴსა და საცთურზედ
Line of edition: 23     
დადვას და მოსაწონებლად და პატიოსნად უჩნდეს; მეხუთე
Line of edition: 24     
სიცრუისა და მუხთლობის გზათა ვიდოდეს და სიმართლესა
Line of edition: 25     
და მინდობასა / გაეშოროს; მეექუსე, თჳსი ჴორცის გემოვნების      Page of alt.ed.: D_452 
Line of edition: 26     
საბელი გააგრძელოს და თჳსი ნება-წადილი საესავად მიაჩნდეს;
Line of edition: 27     
მეშვიდე, ურცხვი იყოს და მტყუანი და უმსგავსოდ
Line of edition: 28     
ვლიდეს; მერვე, უმიზეზოდ კაცის სიმართლეზედ მეეჭვე იყოს
Line of edition: 29     
და უბრალოდ ჭკვიანთა და მართალთა ცილს შესწამებდეს.
Line of edition: 30     
და მათ რვათა, რომელთა მეგობრობა და ალერსი სანატრელია,
Line of edition: 31     
პირველი ეს არის, სიკეთისა და კარკაცობის დამადლება
Line of edition: 32     
იცოდეს, სხვის ნაკეთვრისა და მინაცემისა მუქაფას ცდილობდეს;
Line of edition: 33     
მეორე, ჟამთა ვითარებაში მოყრობისა და ერთპირობის
Line of edition: 34     
ნასკვი არ გაწყვიტოს; მესამე, თჳსის პატივისმცემლის
Line of edition: 35     
წყალობა დაიხსოვნოს და სიტყვითა და საქმით მისი კეთილი
Line of edition: 36     
უნდოდეს; მე/ოთხე, ჴერჴსა და ეშამურობასა და ამპარტავნებას      Page of alt.ed.: C_460 
Line of edition: 37     
არა იქმოდეს; მეხუთე, რისხვისა და გულისწყრომის
Line of edition: 38     
დაპყრობა ძალ-ედვას; მეექვსე, უხობის სახელი გაჰფენოდეს
Line of edition: 39     
და რაჲცა შეეძლოს, მთხოელთ გული აუსრულოს; მეშვიდე
Line of edition: 40     
უკადრისსა და / სასირცხო საქმესა ერიდებოდეს და რიგსა      Page of alt.ed.: T_150 
Page of edition: 817   Line of edition: 1     
და წესსა არ გარდასცილდეს; მერვე, კაის კაცთა და ღ(მრ)თისმოსავთა
Line of edition: 2     
სიყუარული ჰქონდეს და ემეგობრებოდეს და ცოდვის
Line of edition: 3     
მოქმედთა და ბოროტის მოყუარეთა გუერდი აარიდოს.
Line of edition: 4     
რომელიცა ესეთსა კრებულსა შეერთოს და მათთან იყოფებოდეს
Line of edition: 5     
და უწინ რომელნი ვთქვი, ეგეთთა კაცთა მოეშოროს
Line of edition: 6     
მათს საქციელსა ერიდებოდეს, ამა კეთილთა კაცთა მეგობრობითა
Line of edition: 7     
მათ პირველჴსენებულთ სიბოროტეთა გაეშორება და
Line of edition: 8     
ამა ქუელთა შინა გაერევა; ცხარსა და მყვირტესა ძმარსა მიემსგავსება,
Line of edition: 9     
რა თაფლს გაერევა, მისის სიმყვირტე მოშორდება
Line of edition: 10     
და სიმჟავე სიტკბოსაგან დაიფარება და მრავლის სენის
Line of edition: 11     
მკურნალი და მარგე შეიქნებისო. უთხრა:



Line of edition: 12  
მრჩობლედი


Line of edition: 13        
თუცა მჟავე თაფლსა შერთო, დატკბების და გამხევდება,
Line of edition: 14        
ალხენს გულსა, ჰკურნებს ჴორცსა, სენი არ გაუზუავდება.
Line of edition: 15        
ნუ ხარ გულქვა, სულს ულხინე, აიხედე ზეშთა ზენა,
Line of edition: 16        
სულს ემოყვსე, სულად იქცე, მიირიდე ასაზრზენა.
Line of edition: 17        
ვითა ჩრდილი მიედევნე ქუელთა კაცთა ეთანადე.
Line of edition: 18        
რომ მზესავით გამობრწყინდე, შუქი ზეცით მოინადე.


Line of edition: 19        
რა ლომმა დედისაგან ესეთი სწავლისა წყალობა მიიღო
Line of edition: 20     
და ბოროტისა საქმის წილ საბედნიერო გზები აჩუენა, თაყუანი
Line of edition: 21     
სცა, და მადლი ჰკადრა და მოახსენა:
Line of edition: 22        
-- ეჰა, ქუეყნისა დედოფალო! შენისა სწავლისა და შეგონების
Line of edition: 23     
კურთხევითა, -- უთხრა:



Line of edition: 24  
ლექსი


Line of edition: 25        
გზანი ბნელნი განმინათლა ვით მზემან და ვით ნათელმან,
Line of edition: 26        
ძნელი საქმე გამერკვია, პირი დაჴსნა მით ნათელმან.


Line of edition: 27        
და დიდის მეცნიერებითა სრულობით მშვიდობა, მოგონების      Page of alt.ed.: D_453 
Line of edition: 28     
მორევიდამ ყოველთა ჩემთაა ჴელისუფალთა საქმენი გამომიცხადეო.
Line of edition: 29     
აწ, ამას იქით მე ვიცი თითოსთან რაგვარსა გარიგებასა
Line of edition: 30     
მოვაჴდენო და სიტყვის რწმუნებისა საზღვ/ართა      Page of alt.ed.: A_290 
Line of edition: 31     
ვითა დავსხამო.
Line of edition: 32        
ამისა შემდგომად მისი წყალობა ჳრისას ნდობაზე აღემატა,
Line of edition: 33     
და ნიჭის ბოძებისა და ბოდიშის თხოვის წესი გაუჩინა
Line of edition: 34     
მოუწოდა და უბრძანა:
Line of edition: 35        
-- ესე ცილისა წამება გულთა დასაჯერებლად და ნდობისა
Page of edition: 818   Line of edition: 1     
მოსამატებელად ჴამს შეირაცხო, და რაგუარადაც საქმისა
Line of edition: 2     
გაგება შენისა გონიერებითა ყოფილა, ეგრევე მინდა იურვოო.
Line of edition: 3        
ჳრისამ მოახსენა: /      Page of alt.ed.: T_151 
Line of edition: 4        
-- ესეთის მართებულობითა და ამგუარის წყალობითა
Line of edition: 5     
ჩემისა საქმისა ნასკვი აღარ გაიჴსნების. ჴელმწიფემ პირველი
Line of edition: 6     
პირობა გამიტეხა და მტერთა შეუძლებელი საქმე შეძლებად
Line of edition: 7     
მიაწევინაო. უთხრა:



Line of edition: 8  
შაირი


Line of edition: 9        
შენ გული პაემნისაგან სრულობით აგიღიაო,
Line of edition: 10        
მტერთა ჩემთათჳს საწადლის მით კარი გაგიღიაო.
Line of edition: 11        
თუ ყველას ესრე უთავებ, სხუათ დასვა სულ დაღიაო,
Line of edition: 12     
და   შენს დღეთა ვერას გააგებ, ვით ბორი ჭარმაღიაო!


Line of edition: 13        
ქამიჯუმ უბრძანა:
Line of edition: 14        
-- ეგეთსა იგავთა გულთა ნუ შეიხვამ, ამისთჳს რომე
Line of edition: 15     
არცა რაჲ შენ სამსახურსა ჩემსა შინა დაგიშავებია და არცა
Line of edition: 16     
მე შენდა წყალობა დამიკლია. გულმაგრა იყავ და ყოვლის
Line of edition: 17     
მოჭირვებითა პირი შენს საქმესა მიაპყარო.
Line of edition: 18        
ჳრისამ მოახსენა:



Line of edition: 19  
ტაეპი


Line of edition: 20        
დღითი დღე თავი და ჴელი ვით მქონდეს დასაჩეხელი?!


Line of edition: 21        
აწ მოვრჩი, მაგრამ თემი მეშურნესა და ავის მომგონისაგან
Line of edition: 22     
ცალიერი არ არის, და რაზომცა ჴელმწიფის წყალობა
Line of edition: 23     
ჩემზედ გაძლიერდების, ჩემნი ავის მდომელნი უფროსად
Line of edition: 24     
აღმიშურდებიანო. რადგან რომ ჴელმწიფემ ჩემთა ქიშპთა სიტყუა
Line of edition: 25     
უსმინა, და მტერთა სცნეს თქუენი ადვილად სიტყვის
Line of edition: 26     
დაჯერება, მიწყივ ერთს რასმე მომიგონებენ და წამ და წუთს
Line of edition: 27     
სხუასა და სხუასა საეჭველსა რასმე შემოიღებენ. რომელიც
Line of edition: 28     
მეპატრონე მაბეზღართა ყურსა უპყრობს და ჴერჴიანის და
Line of edition: 29     
მაღორებელისა სიტყუასა ისმენს, მისთ მოსამსახურეთა სულით
Line of edition: 30     
თამაშობა** შეექნება, და სულთა ფუნდრუკი საბრძნო
Line of edition: 31     
ქცევისა წესი არ არისო. უთხრა:



Line of edition: 32  
ტაეპი


Line of edition: 33        
დღე-ყოელ ახალ-ახალი სული ვინ მომცეს ნაჴალი?220*


Page of edition: 819  
Line of edition: 1        
აწ თუცა ჴელმწიფე მიდასტურებს, მე ამა საქმისა დაუჯერებლობისა
Line of edition: 2     
მიზეზთაა ერთისა სიტყვისა მოჴსენებითა ნათლად
Line of edition: 3     
დავანახებო.
Line of edition: 4        
ჴელმწიფემა თქმა უბრძანა და ჳრისამ მოახსენა:
Line of edition: 5        
-- აწ რადგან ამ საქმეზე ჴელმწიფემ წყალობა მიბრძანა
Line of edition: 6     
და ახალი პირიანობა და ნდომა მომიმატა... უწინაც მოწყალებისა
Line of edition: 7     
პირით ბრძანდებოდით, ჩემზე დიდი უხვება გექნათ, მაგრამ
Line of edition: 8     
ამ საქმეში თქუენად უკადრისად ასჩქარდით და გამოუკულეველად
Line of edition: 9     
ჩემი რისხუა უმართებულოდ ბრძანეთ. თქუენი
Line of edition: 10     
მოწყალებისა უიმედო შევიქენ. ჴელმწიფურის მიტევებისაგან
Line of edition: 11     
უსასო გავჰჴე, / თქუენი კეთილი ბუნება საზრახავად დასდევ და      Page of alt.ed.: D_454 
Line of edition: 12     
მე ჩემი სამსახური უბრალოდ გამიცუ/დე. მცირე ჴორცი თუცა      Page of alt.ed.: T_152 
Line of edition: 13     
დატეხით მომეპარა, ეგოდენიცა არარა იყო, რომე ესრე
Line of edition: 14     
უწყალო აღმოფხურა გებძანა. დიდის ჴელმწიფის მოწყალება
Line of edition: 15     
დიდმან შეცოდებამაცა ვერ უნდა შეაფარილოს, რაგვარადცა
Line of edition: 16     
იამანთა ჴელმწიფემ მართებულად დიდისა რისხვისა ღირსი
Line of edition: 17     
თჳსი მოსამსახურე არ უკუაწბილა და მოწყალებისა ფარდაგი
Line of edition: 18     
მისს დანაშაულსა დააფარაო.
Line of edition: 19        
ქამიჯუმ ჰკითხა, როგორ ყოფილაო?



Line of edition: 20  
ჳრისამ თქუა არაკი

Line of edition: 21  
[ქურდი ეჯიბი]


Line of edition: 22        
მოუუბნებიათ, იამანსა სახლთა თემსა ერთი მეფე იყო
Line of edition: 23     
მის შუბლთა მართლისა მსჯავრისა ნიში აჩნდა და ნათლის
Line of edition: 24     
ელვა მისის საქმობის სახესა ზედა ჭყრტიალებდა. უთქვამთ:



Line of edition: 25  
შაირი      Page of alt.ed.: C_462 


Line of edition: 26        
მეფე მაღალი, უკადრი, ცა უჩნდა ვითა ბზენია,
Line of edition: 27        
ტყუბთა ვარსკულავთა სწუნობდა, გონება აღუზენია,
Line of edition: 28        
ქაიხოსრო და ნუშრევან ნადიმთა შეუზრზენია,
Line of edition: 29     
და   ფრიდონებრ ძალი შეერტყა, ჭირთაა არ ამაგზენია.


Line of edition: 30        
ერთსა დღესა ერთსა თჳსსა ეჯიბსა გაურისხდა და სახლსავე
Line of edition: 31     
თჳსსა თუალპატიმრად ჯდომა უბრძანა. საწყალობელი
Line of edition: 32     
ეჯიბი მეფის ხილვისა ნატრული შეიქნა, და სხუაგან / წასვლა      Page of alt.ed.: A_291 
Line of edition: 33     
არ ეჯობინებოდა, და უღონობის გამო მისვე სახლისა კუთხეთა
Line of edition: 34     
მჯდომარე ხანდახან მისსავე საქმესა ზედა მოილხენდის
Line of edition: 35     
და ხანსა რასმე სოფლისა ვითარებასა ზედა იცინოდის.
Line of edition: 36     
იტყოდა:



Page of edition: 820  
Line of edition: 1  
ლექსი


Line of edition: 2        
ღამე ყოელ მე საწყალი დავიდაგვი გულის წვითა,
Line of edition: 3        
სანთელსავით ხანა ვტირი, ხან ვიცინებ, ნეტარ ვითა?


Line of edition: 4        
ბოლოდ სიგლახაკემან და დედა-წულთ სიმრავლემა და
Line of edition: 5     
უქონელობამ შეაწუხა და ესე მოიგონა: მე უბრძანებელად
Line of edition: 6     
მეფისა სამსახურად წავდგები და ჩემი თავი ანუ რისხვისა
Line of edition: 7     
ჴრმალმა მომკუეთოს, ანუ პატივისა ქუდითა შეიმკოსო!
Line of edition: 8        
ერთსა დღესა, რა მეფესა უცხონი და პატიოსანნი სტუმარნი
Line of edition: 9     
უსხდეს და გამჩუენებისა ნადიმი ედვა, ეჯიბმან მან
Line of edition: 10     
მოყუარეთა და მეგობართაგან სამოსელი და ცხენი მოითხოვა
Line of edition: 11     
შეეკაზმა და დარბაზს მივიდა. მეკრეთა მეფის მიწოდებული
Line of edition: 12     
ეგონათ და ცხენი და სამოსელი -- მეფისეული, და კარი არა
Line of edition: 13     
დაუჴშეს. ეჯიბი კადნიერად შევიდა და თჳსსავე სადგომელსა
Line of edition: 14     
ადგილსა დადგა. მეფე ღვინოსა / სმიდა და სტუმართ ეალერსებოდა.      Page of alt.ed.: T_153 
Line of edition: 15     
რა ეჯიბი მუნ მდგომელი ნახა, მრისხანებისა ალი
Line of edition: 16     
აღეგზნა და ქონდაქარისა მოწოდება გააპირა, და ღვინის სიხარული
Line of edition: 17     
ჭირისა და წყენისა ნავღელსა მორივა, / და სულგრძელებამა      Page of alt.ed.: D_455 
Line of edition: 18     
მის შეცოდებაზე პირველი წყალობა პოვა და
Line of edition: 19     
მისმან სიმშვიდემა მის ეჯიბის დანაშაული ასის განკითხვისა
Line of edition: 20     
დაფარა. უთქუამთ:



Line of edition: 21  
ტაეპი


Line of edition: 22        
რა ღვინო შესვა, ყავ თმენის ესვა!


Line of edition: 23        
ეჯიბმა რა მეფისა ხატსა მიხედა, მისი ახალი პირისახე
Line of edition: 24     
მოწყალებისა წესითა მტკიცედ გაიცადა და მჴურვალედ თჳსსა
Line of edition: 25     
საქმესა მოეკიდა, და სამსახურის კალთა მონობის წელთა
Line of edition: 26     
ჩაიკეცა და ყოელთა სამსახურთა ქმნა ჴელ-ყო, ვირემ ესეთი
Line of edition: 27     
დრო დაიცა, ერთი ოქროსა ტაბაკი, რომლისა წონა ათასი
Line of edition: 28     
მიტყალი იყო, კაბისა კალთასა ქუე ამოიფარა, რომელი მეფემანცა
Line of edition: 29     
დაუნახა და სცნა, -- მეტმან დაგლახაკებამან აქნია
Line of edition: 30     
და მოწყალებითა დაფარა. რა მეჭურჭლეთა ერისა სიმრავლესა
Line of edition: 31     
ბრალება დაუწყეს და ენებათ გვემითა და პატიჟითა მოეკითხათ,
Line of edition: 32     
ესე ამბოხი მეფემან სცნა, და ერთსა მახლობელსა
Line of edition: 33     
გამოჰკითხა: ესე ამა კრებულსა შიგა რა შფოთიაო? და მისგან
Line of edition: 34     
ყოელი სცნა. მერმეღა ბრძანა:

Page of edition: 821  
Line of edition: 1        
-- მაგათ მირიდეთ. ვისცა წაუხუამს, აღარ გამოჩნდება,      Page of alt.ed.: C_463 
Line of edition: 2     
ანუ ვისცა მისი აღება უნახავს, არცა იგი იტყვისო!
Line of edition: 3        
ეჯიბი იგი გამოვიდა. ერთსა წელსა მისი საზრდო მით გაატარა.
Line of edition: 4     
მეორესა სხვასა მას წელსა, მასვე ჟამსა მეფემან აგრევე
Line of edition: 5     
ნადიმი და ლხინი გამართა, აგრევე ეჯიბი შევიდა და
Line of edition: 6     
მეფემ მოუწოდა იდუმალ და უბრძანა: ჯერეთ ხომ ტაბაკისა
Line of edition: 7     
ფასი არ დაგისრულებიაო? ეჯიბმა პირი მიწას დასდვა და
Line of edition: 8     
მტირალმა მოახსენა:



Line of edition: 9  
ლექსი


Line of edition: 10        
ავი თუალი მოეშოროს შენსა მაღალს მეფობასა,
Line of edition: 11        
საუკუნოდ მზეგრძელობდე, წინა ვიყო მყეფობასა.


Line of edition: 12        
რაჲცა ვჰყავ, განზრახვით ვქენი, ამისთჳს რომე, ნუთუ
Line of edition: 13     
მეფემან ანუ სხუამან მიხილოს და მომკლან-მეთქი, რადგან
Line of edition: 14     
საჴმილისა ჭირითა ესრე შეიწრებული ვიყავ, და თუცა ჩემსა
Line of edition: 15     
ნაქმარსა დაფარვის ფარდაგი დაეფარების, ხანსა რასამე
Line of edition: 16     
მით დავაღამებ-მეთქი. ამა წადილითა მიქნია და აწ მართლად
Line of edition: 17     
ვსცან, ჩემი ნაქმარი განბრწყინვებულისა სარკისა დაფარული
Line of edition: 18     
არა ყოფილაო. / მოახსენა:      Page of alt.ed.: T_154 



Line of edition: 19  
ლექსი


Line of edition: 20        
ეგ გული სანთლად მნათობი, აჰა, დამწუართა მცნობელი,
Line of edition: 21        
თჳთ მოწამეა ნადიმთა გული, ეგ ჩემი მჴმობელი.


Line of edition: 22        
მეფემ უბრძანა:
Line of edition: 23        
-- მართალს იტყვი, შენდა წყალობა ჴამს!
Line of edition: 24        
და მოიყუანა და აგრევე პირველი ხარისხი, რომელი აქუნდა,
Line of edition: 25     
იგივე უბოძა.
Line of edition: 26        
ამა არაკისა მიზეზი ესე არს, რომ ჴელმწიფეთ გული
Line of edition: 27     
ზღვის მსგავსი უნდა იყოს, რომელი წვიმითა და მცირეს
Line of edition: 28     
სიმღვრივითა არ გაღნიოშდეს, და მის თვინიერების** სტომაქი
Line of edition: 29     
კლდესავით შეუძრავი და დამყარებული ჴამსო, რომელი
Page of edition: 822   Line of edition: 1     
მრისხანებისა სასტიკმა ქარმან კუეთებით ვერ შეარყიოსო.
Line of edition: 2     
უთხრა:



Line of edition: 3  
შაირი


Line of edition: 4        
მოყუარულთა არა მართებს მოყვარეთა მსწრაფლ შერისხვა,      Page of alt.ed.: A_292 
Line of edition: 5        
სხვაა სელი ბუნებითა, აგრევ კიტრთა ყოფა ისხვა.
Line of edition: 6        
ქარქუეტს ქარი სწრაფად შესძრავს, სატარებლად სხვაგან ისხვა,221*      Page of alt.ed.: D_456 
Line of edition: 7     
და   ტინი მყრალად დადგომილა, არ შეიძვრის თუ თუალი სხვა.


Line of edition: 8        
ლომმა უბრძანა:
Line of edition: 9        
-- შენი სიტყუანი სწორე არიან, მაგრამ მწარე და ფიცხელნი!
Line of edition: 10     
სწავლა ნოშთაროს მსგავსი ჴამს გემოიანი, რომლისა
Line of edition: 11     
ჭამა სნეულთათჳს საადვილო იყოს. უცილოდ, სნეულმან
Line of edition: 12     
რომე მისი მორჩენა იცოდეს, მაშინცა უგემურს წამალს
Line of edition: 13     
ძნელად შესვამს და ამა მიზეზთა მისი განკურნება უიმედო
Line of edition: 14     
იქნება. უთხრა:



Line of edition: 15  
ლექსი      Page of alt.ed.: C_464 


Line of edition: 16        
კაცს ვისმე ტკბილად სიცილით შეეძლოს გულის წაღება,
Line of edition: 17        
მწარისა საუბრისათჳს რად უნდა პირის დაღება?


Line of edition: 18        
ჳრისამ მოახსენა:
Line of edition: 19        
-- ჴელმწიფისაგან ცუდის საქმის მონებება ჩემის სიტყვის
Line of edition: 20     
უფიცხლესი იყო. რომელსაც ცილისწამება და ჴერჴის
Line of edition: 21     
მოგონება ადვილად ესმის, მას ეს უჯობს, მართლისა და კეთილის
Line of edition: 22     
სმენა ძნელად არ მიაჩნდეს. ამა სახსოარსა სიტყუათა
Line of edition: 23     
რომელსა ვამბობ, ფიცხელად და საწყინოდ ნუ მიგიჩანს
Line of edition: 24     
ამისთჳს რომე ორი სრული საქმე ამას მოსდევს: პირველი
Line of edition: 25     
ესე, რომე საბრალოთა სიკეთისა და სიმშვიდისა მოსავალი
Line of edition: 26     
მოედინებათ, და უსამართლობის ტირილის ცრემლი და შეჭირვების
Line of edition: 27     
ნავღლის მტვერი მათის გუამისაგან გაიჴოცების;
Line of edition: 28     
ამისთჳს იგი სჯობია, რაჲცა გულთაა მიძეს, წარმოვთქუა
Line of edition: 29     
ამისთჳს რომე ჩემი ჴელმწიფეს წინ ყოფა და უმყოფე/ლობა      Page of alt.ed.: T_155 
Line of edition: 30     
სწორი იყოს, და მერმე აღარა დამრჩეს რა და ბოლოდ შფოთი
Line of edition: 31     
იყოსო. და მეორე ამისთჳს მინდა, ამ სიტყჳს მოხსენებითა
Line of edition: 32     
ჴელმწიფემ ბრძნის ცნობით გზა დაინახოს და ქუეყნის გაგებისა
Line of edition: 33     
და სამართლის მაჩუენებლად გამოვჩნდე, და თქმის დაჟინება
Line of edition: 34     
შეჭირვებულისაგან საქნელია. როსცა ისმინონ, მასუკან
Line of edition: 35     
უნდა სცნან. თუცა ჴელმწიფე ესეთია, ყოველი შეჭირვებული
Line of edition: 36     
ესეთსა მოსამართლესა ყოვლგნით მომართვენო. თქუა:



Page of edition: 823  
Line of edition: 1  
ტაეპი


Line of edition: 2        
რამცა ირგოს, თუ სნეულმან მკურნალს ჭირი დაუმალოს?


Line of edition: 3        
ქამიჯუმ უბრძანა:
Line of edition: 4        
-- ეგ აგრეა, მაგრამ დიდისა მორევისაგან შენისა აღმოყუანებისა
Line of edition: 5     
წყალობა ვყავ, სიკუდილის სიღრმით და წარწყმედის
Line of edition: 6     
განჩინებისაგან განრომა უზომო შებრალება და უამრავი კეთილმოქმედება
Line of edition: 7     
არისო.
Line of edition: 8        
ჳრისამ მოახსენა:
Line of edition: 9        
-- მე ჩემთა ცხორებათა შინა ჴელმწიფისა მადლობისა
Line of edition: 10     
თქმა არ ძალმიც და საუკუნომდე თქუენისა კეთილოვნებისა
Line of edition: 11     
სამუქაფოსა ვერ გარდავიჴდი. მის რისხვისა და აღმოფხვრისა
Line of edition: 12     
შემდგომად კუალად ესეცა შესაძინელი უდიდესია. მრავალი
Line of edition: 13     
ნიჭი ჴორცთა პატივია და ესე წყალობა სულისა ბოძებისა
Line of edition: 14     
მიზეზი იყოო. უთხრა:



Line of edition: 15  
ლექსი


Line of edition: 16        
მიგიფენია წყალობა ჩემთა სულთა და გულისა,
Line of edition: 17        
სული მიიძღუენ საწიდრად, გულს რცხვენის ალვა რგულისა.


Line of edition: 18        
ამას უწინ დღე-ყოელ ჴელმწიფის მორჩილი, ერთგული
Line of edition: 19     
მაამებელი მოსამსახურე ვიყავ, ჴორცსა და სულსა მისსა
Line of edition: 20     
ბრძანებისა ნებასა ვანაცუალებდი. რომელსაცა აწ მოგახსენებ,
Line of edition: 21     
არათუ ამად ვიტყვი, თუცა / ჴელმწიფის განაჩენსა და ჩემს      Page of alt.ed.: D_457 
Line of edition: 22     
შერისხვასა ვთაკილობდე, ანუ მათის გაგების საქმეს ვწუნობდე,
Line of edition: 23     
ანუ მისი თათბირი და რჩევა უკადრისად დამენახოს, ანუ
Line of edition: 24     
მათი მოთმინება უგზო მეგონოს, მაგრამ მეშურნისაგან შური
Line of edition: 25     
დიდი ხანია დადებულა, ჴელგამამავალთა და ცოდნის
Line of edition: 26     
პატრონის სიმართლისათჳს აქუსთ, და მეშურნეთ ავკაცობის
Line of edition: 27     
გზის შეკრვა ჭკვიანის კაცისაგან მოუვალიაო. უთხრა:



Line of edition: 28  
ტაეპი      Page of alt.ed.: C_465 


Line of edition: 29        
მეშურნის ქაცუსა სად მორჩა ჴელგამამავალთ ვარდია?


Line of edition: 30        
სხუას ერთსა დიდთაგანსა ამაზედვე უბრძანებია: /      Page of alt.ed.: T_156 



Line of edition: 31  
შაირი


Line of edition: 32        
მეშურნემა უმეცარმა თუცაღა თქუას ერთი ავი,
Line of edition: 33        
ამად იტყვის, მიაჩნია მას სამძიმრად ჩემი თავი.
Page of edition: 824   Line of edition: 1        
ქიშპი თუ მყავს, არა მგამა, არცა რა მაქუს ასაქავი,
Line of edition: 2     
და   უღონოსა ვინ ეშურვის, ვისგან იქნას დასაკავი?


Line of edition: 3        
ბრძენთ უბრძანებიათ: მეშურნენი ცხრო-ჴურვებასა გუანანო.
Line of edition: 4     
ეს სიტყუა მართლად / უთქუამთო.      Page of alt.ed.: A_293 
Line of edition: 5        
ქამიჯუმ უბრძანა:
Line of edition: 6        
-- მტერთა მეშურნეობა და ძლიერი სიქიშპე არა მენავღლება
Line of edition: 7     
რა, ამისთჳს რომე ტყუილსა სიტყუასა სინათლე არა
Line of edition: 8     
აქუს, არცა ჴელგამოუალთ ჴერჴი ჴელგამამავალთა ცოდნასა
Line of edition: 9     
თანა აღორძნდება, რაგვარადაც მკათა ჟამისა მოლი მზისა
Line of edition: 10     
სიცხითა მოიწვის და ცუდი და უნაყოფო შეიქნება. აგრევე
Line of edition: 11     
მართლისა საქმისა ძალი შურითა არ შეიმუსრება, და არცა
Line of edition: 12     
ჭკვიანისა გამართული უჭკოსაგან მოიშლება, არცა ავის
Line of edition: 13     
მთქმელის მოყივნებითა უბიწოთა კალთა შესრვით საზრახავად
Line of edition: 14     
დაიდებაო. უთხრა:



Line of edition: 15  
შაირი


Line of edition: 16        
თუ მტერი გექიშპებოდეს, ნუ ნაღვლობ, ნუ იზრუნებო,
Line of edition: 17        
ფოლსა იგ ფერი არა აქვს, ფლურისა შესაგინებო,
Line of edition: 18        
მღამიობისა ზრახვითა მზესა ვერ დაიწუნებო,
Line of edition: 19     
და   ქვაჲ სპეკალსა ვერ გასტეხს, ცუდად ძალს აცადუნებო.


Line of edition: 20        
შენ დღეის იქით მეშურნეთა ავენაობისაგან გულდებულ
Line of edition: 21     
იყავ, რადგან მე მათი სიტყვის სიცრუვე ვსცანი და აღარცა
Line of edition: 22     
მათისა საუბრითა მე ადგილით აღარ შევიძრვიო.
Line of edition: 23        
ჳრისამ მოახსენა:
Line of edition: 24        
-- მით მეშინის, ნუთუ მტერთა ჴელახლად, კულავ, არათუ
Line of edition: 25     
შურის გამო, -- ღ(მერ)თ(მ)ან ნუ ქნას, -- და წვრთისა და სწავლის
Line of edition: 26     
მოჴსენებასა შინა გზა რამე პოონო!
Line of edition: 27        
ლომმა ჰკითხა:
Line of edition: 28        
-- ეგეთი ქნა რას გზით იქნებისო?
Line of edition: 29        
მან მოახსენა:
Line of edition: 30        
-- იტყვიან, იგი კაცი გულგაკრთომილია, ამისთჳს რომე
Line of edition: 31     
საცხადოა, მისი მოკლვა ბრძანეთ. მისის გუნებით ერთსა შეწყენისა
Line of edition: 32     
გზასა ვლის, და ამა მიზეზისათჳს, რადგან წყალობა
Line of edition: 33     
გარდამატეთ, მას თქუენთა წარჩინებულთაგან გულსა აკლია
Line of edition: 34     
და იჭვითა მყოფია, ამისთჳს თჳსისა პირობისა შეძლების გამოჩენისათჳს
Line of edition: 35     
სამსახურსა აღარ ეცდებისო. იტყვიან



Line of edition: 36  
ტაეპსა


Line of edition: 37        
ვისცა გული ატკენინო, მოერიდე იმას დია! /      Page of alt.ed.: T_157 


Page of edition: 825  
Line of edition: 1        
ოდესაც ხრიკის წმასნით ამას ჴელმწიფის გულთა დასთესვენ,
Line of edition: 2     
არა უაზროა, ჴელმწიფის გულთა ეჭვსა დარგუენ და
Line of edition: 3     
ჴელმწიფეთ წესია, უსაგონებლოდ არ იყოს. / რომელსაც      Page of alt.ed.: C_466 
Line of edition: 4     
მონასა ჭირი რამ გამოევლოს, ანუ თჳსისა ხარისხით ჩამოედაბლოს,
Line of edition: 5     
ანუ სიგლახაკესა ჩაჭრილიყოს, ანუ მისის მტრის
Line of edition: 6     
უფრორე მწყალობელი შექნილიყოს, ესეთიგუარი რამ დამართოდეს,
Line of edition: 7     
/ მაზე ქუე განახედვებენო.      Page of alt.ed.: D_457 
Line of edition: 8        
ქამიჯუმ უბრძანა:
Line of edition: 9        
-- ამა საქმისა ღონე რაჲაო და შემოსავლის კარი რას გამორჩევით
Line of edition: 10     
დაიჴშვისო?
Line of edition: 11        
ჳრისამ მოახსენა:
Line of edition: 12        
-- ამათი სიტყუა ამ საქმეზე დია უგვანია და სიმრუდის
Line of edition: 13     
მეტი არა ჩანს რა, ამისთჳს რომე, რადგან რისხვა მოწყალებითა
Line of edition: 14     
გაიჴოცების, ორკეცი სიკეთე შეიერთების და უფროსად
Line of edition: 15     
შემტკიცდებიან. ამისთვისცა, თუცა მეპატრონისა გული მის
Line of edition: 16     
ყმისას დამნაშაობასა რასმე იხილავს და მას მის მისაგებელსა
Line of edition: 17     
მიაგებს, და მუქაფად ყურსა მოუგრეხს და ჯავრიანობასა ამოიყრის,
Line of edition: 18     
მერმეღა გულთა მისთა მისი გულძვირობა აღარ დარჩების,
Line of edition: 19     
და თუ რამე მისი მტერსა უთქუამს, მერმეღა გამოჩნდება
Line of edition: 20     
მისი სიმტყუვნე თუ სიამრთლე, და ქიშპის ნათქუამიც
Line of edition: 21     
აღარ დაიჯერების და მისის ყმის ერთგულობა, ჴელგამამავლობა,
Line of edition: 22     
ცოდნა და მოჭირვება უფრო გამოჩნდება, და რა ყმისა
Line of edition: 23     
გულსა შიში ჩავარდება, რადგან გარდაჰჴდება, ისიც გაისვენებს
Line of edition: 24     
და ვაების მოლოდინს მორჩების. უთხრა:



Line of edition: 25  
ფისთიკაური


Line of edition: 26        
გარისხებულმან გარდვაჴდევინე, შური არ დამრჩა გულთა ღაზონი.
Line of edition: 27        
ჭირი მომაპყრეს, მაგიერი ვყავ, ჭირმა გამრიდა, ვარ სასაზონი.222*


Line of edition: 28        
ლომმა ჰკითხა:
Line of edition: 29        
-- მოსამსახური გაავგულება რავდენ სახე არიანო? -- მან
Line of edition: 30     
მოახსენა:
Line of edition: 31        
-- სამსახენიო. პორველი ესე, დიდი საქმე ეპყრას და ჴელმწიფის
Line of edition: 32     
ყურის მიუპყრობლობითა ეჩაგრებოდეს; მეორე, თუცა
Line of edition: 33     
მტერნი მორივა და პატრონმა არა ინაღვლა რა; მესამე
Line of edition: 34     
კაცმა საქონელი და აგარაკი შემოიკრიბოს და ბატონის არამგამაობით
Line of edition: 35     
დაეფანტოსო. -- ქამიჯუმ უთხრა:
Line of edition: 36        
-- ამათი მოვლა რომლითა საქმითა იქნებისო? -- მან
Line of edition: 37     
მოახსენა:
Line of edition: 38        
-- ამა სახითა იქნების: ყმისა გული შეიჯეროს და პატრონმა
Page of edition: 826   Line of edition: 1     
ნდომა გაუახლოს, და ღონე, თუცა ჴელიდამ წასლოდეს,
Line of edition: 2     
აგრევე ჴელთ უგდოს. რა ეს დაემართება, მაზედ გამარჯვებული
Line of edition: 3     
მტერი ფერჴს ქუეშ მოეგება და გაფანჩული ხვასტაგი
Line of edition: 4     
მოუგროვდება, და ყოვლისავე მუქაფა შემოუკრბების
Line of edition: 5     
და, სულს გარდა, ჴელმწიფის დიდის წყალობითა რა მის
Line of edition: 6     
მონისა საქმე გარიგდება და სრული / გული შეჯერებით დიდი      Page of alt.ed.: T_158 
Line of edition: 7     
სიმხიარულის მოსავალი მოეცემა, და გაურჯელის საქმითა
Line of edition: 8     
დანა/რჩომსა დღესა კეთილად გაატარებსო, და მას უკან      Page of alt.ed.: A_294 
Line of edition: 9     
მტერი საბეზღარს გზასა ვეღარა უპოებსო, მაგრამე, მე ამასა
Line of edition: 10     
ვნუკავ ჴელმწიფესა, წყალობა მიყოს, სხვასა ახალთა ჭირთა
Line of edition: 11     
მახეთა აღარ გამაბას და ჩემთჳს გამიშვას, რომ მე ჩემს /      Page of alt.ed.: C_46 
Line of edition: 12     
უდაბნოში მშვიდობით და უზრუნველად ვლიდე და ლოცვასა
Line of edition: 13     
სარწმუნოებასა და სიმართლეს ვიქმოდეო. უთხრა:



Line of edition: 14  
ლექსი


Line of edition: 15        
"ცხორების" ნაცვლად ნიადაგ ვიკითხავ შენსა ქებასა,
Line of edition: 16        
ღამე ვილოცავ შენთჳსა, მღვიძარედ შევიქ დებასა.223*


Line of edition: 17        
ქამიჯუმ უთხრა:
Line of edition: 18        
-- გული გაიმტკიცე, შენ მათ მონათაგანი არა ხარ, თუცა      Page of alt.ed.: D_459 
Line of edition: 19     
ესეთი ცილი კულა შენთჳს მოვისმინო და ცუდიღა სიტყუა
Line of edition: 20     
დავიჯერო, ეგე მოუალიაო. შენი სიმართლე ყოველთა გვიცნია
Line of edition: 21     
და შეგვიტყვია, რომე ჭირთა მოთმინებასა შინა სახელოვანი
Line of edition: 22     
ხარ და წყალობის ქმნის მადლობაზედ ენა დაუშრომელიო.
Line of edition: 23     
რომელიცა მოწყალებისა და დანდობის მუხთალია
Line of edition: 24     
მას ხომ იცნობ, ერთპირობისა და ერთგულობისა ქნისა პატივიცა
Line of edition: 25     
გამოგიცდია. ამა წესითა ჩუენისა არძანგთაგან იმედნეული
Line of edition: 26     
იყავ. მეცა მართლობით გულით და გონებით ვსჯერვარ
Line of edition: 27     
მცოდინარობისა და გაგების წესი შენ გაქუს ამისთვისცა
Line of edition: 28     
კულა შენისა მტრისა სიტყუა აღარაოდეს ვისმინო, და თუ
Line of edition: 29     
რასმე შემზადებენ, თჳსსავე სასიკვდილოსა იქმენო. უთხრა:



Line of edition: 30  
ლექსი


Line of edition: 31        
ჩხუბის აღძრვის ასაშლელსა საქმეს რასმე სახრიკალსა,
Line of edition: 32        
მოყვრისათჳს აღარ ვისმენ, არცა ერთგულთ მოსაკალსა.


Line of edition: 33        
ჳრისამ მოახსენა:
Line of edition: 34        
-- ესოდენი უღირსი პატივი ვინადგან მეც, მე მტერთა
Page of edition: 827   Line of edition: 1     
რაჲღა მეზრუნებისო? ჴელმწიფეთ ჴელმწიფის სვესვისნობითა
Line of edition: 2     
მტერისა მიერისა წყენასა რად შეუდრკებიო? უთხრა:



Line of edition: 3  
ლექსი


Line of edition: 4        
ამას იქით რა მგამა მტრისგან მრუდად ისრის სრევა,
Line of edition: 5        
ჩემი მშვილდი რადგან მიხვდა, ჩემს სატრფოს აქუს წამწმის რევა.


Line of edition: 6        
ამისა შემდგომად ჳრისამ თჳსი საქმე გულაღძრვით იპყრა
Line of edition: 7     
დღე-ყოელ ღონის ძალასა მატებდა და თჳსისა გამგეობის
Line of edition: 8     
საქმის აღმატებასა ცდილობდა, ვირე რჩევისა და თანაგანზრახვისა
Line of edition: 9     
სრული მისანდობელი ადგილი პოვა და საქუეყნო
Line of edition: 10     
ხვასტაგისა მცნობელი და დამხედავი შეიქნა. / ითქუა:      Page of alt.ed.: T_159 



Line of edition: 11  
ლექსი


Line of edition: 12        
მისი ნერგი აღიზარდა, აიმაღლა თავი ზესთა,
Line of edition: 13        
რომე ცასა შეესწორა, დააჩრდილა უკეთესთა!


Line of edition: 14        
ესე არს მეფეთათჳს არაკი სახელის განფენისა, და რაჲცა
Line of edition: 15     
მისთა ერთგულთა და მონათა მეფეთაგან წაჰკიდებია, მერმეღა
Line of edition: 16     
უღონიოდ დაიჯერებენ და მოლბებიან და მასვე ადგილსა მოიწევიან,
Line of edition: 17     
ბრძენთაგან შეუტყობარი არა დარჩომიათ რა.
Line of edition: 18        
ამა არაკსა და იგავსა ესოდენი სარგებელი აქუს: რომელსაცა
Line of edition: 19     
ზეცით წყალობა და სიბრძნე მოეცემის, უკუდავებისა
Line of edition: 20     
ბედისა მცდელი შეიქნების, და მისად საზრდელად ბრძენთა
Line of edition: 21     
და მეცნიერთა ცოდნისაგან მიიღებს, და ამას ეცდების, ჴელოვანთა
Line of edition: 22     
მკურნალთაგან ჭირთა განმაქარვებელი სიმართლის
Line of edition: 23     
მაჯუნი მოსთხოონ, რათა ზედმიწევნილის მკურნალის ღონისძიებითა
Line of edition: 24     
უმეცრებისა და უსწავლელობისა სენისაგან მორჩნენო,
Line of edition: 25     
თქუა:



Line of edition: 26  
ჩახრუხაული მრჩობლედი


Line of edition: 27        
სწავლის წამალი, ცოდნის კალამი, სწორე გზის გამო მკურნალსა სთხოე,      Page of alt.ed.: D_460 
Line of edition: 28        
ადამიანნი უცოდინარნი ყოვლად საძაგლად გარ დაითხოე.
Page of edition: 828   Line of edition: 1        
ფერი პირისა, თვალსაჭვირისა მოელვარობდეს, დია შუენოდეს,
Line of edition: 2        
სარკისა პირსა, გაჴოცა ძვირსა, ფარილცხებულსა ვით ინახოდეს.
Line of edition: 3        
ზაკვით მლოცავი, თუალთ საოცავი, ჩვილებრ იმღერის ხუხულოვანსა,
Line of edition: 4        
კაცი ის კაცობს, არ მარცხნით ვაცობს -- სწორედ ღ(მრ)თის მონა მორჩეს კლდოვანსა! /      Page of alt.ed.: T_160 



Next part



This text is part of the TITUS edition of Sulxan-Saba Orbeliani, Kilila da Damana.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 29.8.2008. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.