TITUS
Text collection: MF 
The Monsee Fragments

On the basis of the edition
The Monsee fragments.
Newly collated text with introduction, notes, grammatical treatise and exhaustive glossary,
and a photolithographic facsimile,
ed. by George Allison Hench,
Straßburg: Trübner 1890


Text entry by Emil Kroymann,
Berlin 2005;
corrections, formatting and annotations by Thorwald Poschenrieder,
Berlin, 24.1.2006;
TITUS version by Jost Gippert,
Frankfurt a/M, 29.4.2006;
text alignment with the original manuscripts
by Roland Mittmann, 28.2.2018


Manuscripts:
W = Cod. Vind. (ÖNB) 3093*, p. 00r, 0r, Ir-IVr and VIr-XXXIIIr ;
H = Cod. Hann. (GWLB) I 20b, p. 1r-2v




[This is a preliminary version based on the wide-diplomatic edition by Hench.
Word fragments split by spaces have not yet been joint together for indexation.
The following characters and symbols are temporarily used as substitions:
   [']   Hook above the line, bent rightwards
   [',]   Same, with comma below
   ['.]   Same, with dot below
   [h^]   h with bar
   [p^]   p with macron
   [s^]   s with macron
   [l/]   l with slanted bar
   [m,]   m with comma below
   [n;u]   nu with semicolon below
Instead of small caps, larger minuscules are used.




Page of ed.: 3 
Text: 1_M  
Manuscript: Vind._3093* 
Text 1: Evangelium Secundum Matthaeum.

Paragraph: I  
I.

Cod. Vind. (ÖNB) 3093*, p. Ir


Manuscript page: WIr 
Line: 1     
*** sagetun al ioh fona dhem diubil siuhhom ·
Line: 2     
mannum · enti see saar · alle dhea burgera fuorun ·
Line: 3     
ingegin · i[h^]use · enti so inan gahsahhun · batun ·
Line: 4     
daz er aufuori · uz fona iro marchom:
Line: 5     
Enti genc er · insceffilin · ubar ferita · dhen ·
Line: 6     
geozun · enti quam in sina burc;
Line: 7     
Enti see saar butun ['] imo · bifora laman · licchen
Line: 8     
tan inbaru · enti gasah i[h^]s iro galaupin ·
Line: 9     
quhad demo lamin · Gatrue sunu · forlaaz ·
Line: 10     
senu dhir uuer dant dino suntea · Enti see ·
Line: 11     
saar ein huuelihhe · scribera quhat tun untar · im ·
Line: 12     
Dhese lastrot · enti so i[h^]s · gasah iro gadancha ·
Line: 13     
quhat · zahuuiu · dencet ir · ubil · in iu uueremo ·
Line: 14     
muote · Huue dar ist gazelira · zaquedanne
Line: 15     
forlaz seno · dhir uuer dant dhino suntea
Line: 16     
odo zaquhedanne · arstant enti ganc;
Line: 17     
Daz ir auh uuiz it · dhaz mannes sunu ·
Line: 18     
habet gauualt in herdhu · za forlazanne suntea
Line: 19     
duo quhat dhemo lamin · Ar stant nim ·
Line: 20     
diin betti · enti ganc zadinemo hûs · enti er ·
Line: 21     
arstont enti genc zasinemo hûs · Ga sahhun iz
Line: 22     
diu folc · ga forah tun · im · enti aer lihho lobotun ·
Line: 23     
got dher solihha · ga uual ti da · for gab mannû ·
Line: 24     
Enti so dhuo i[h^]s danan fuor ga sah man ·




Page of ed.: 5  
Paragraph: II  
II.

Cod. Vind. (ÖNB) 3093*, p. IIr


Manuscript page: WIIr 
Line: 1                       
que
Line: 2     
dhante · fri dhu sii · dhesemo hus · Enti ibu daz hus sii
Line: 3     
uuir dich · enti iuuuer fridu · quuimit ubar daz hûs,



Paragraph: III  
III.

Cod. Vind. (ÖNB) 3093*, p. IIv


Manuscript page: WIIv 
Line: 1     
dheso burgi · israhelo · aer · dhanne quuimit *****
Line: 2     
Nist iun giro ubar meistar · noh scalh ****



Paragraph: IV  
Manuscript: Hann._I20b  
IV.

Cod. Hann. (GWLB) I 20b, p. 1r

[Hanns Fischer (ed.), Schrifttafeln zum althochdeutschen Lesebuch, Tübingen 1966, p. 5 ]


Manuscript page: H1r 
Line: 1     
In deru · ziti fuor i[h^]s · in resti tago · after satim ·
Line: 2     
sine iungirun auh uuarun hungrage · bigunnun · raufen ·
Line: 3     
diu · ahar enti ezan · Pharisera dhuo daz · ga
Line: 4     
sehante · quuatun imo · See dine gungirun · tuoant ·
Line: 5     
daz sie nimoz un tuoan · in fera tagum · enti · aer ·
Line: 6     
quuat im · Inu ni larut ir · huuaz dauid teta · duo ·
Line: 7     
inan hun garta · enti dea mit imo uuarun · hueo · aer ·
Line: 8     
genc · in daz gotes hûs · enti az uuizod · broth · daz ·
Line: 9     
aer · ezan nimvosa · noh dea mit imo uuarun · nibu ·
Line: 10     
dea · einun euuarta;
Line: 11     
Odho ni la rut · ẽr · in ẽuu · daz dem uuehha ta gum ·
Line: 12     
dea uuar ta · in demo · tem ple bismizant resti · tac
Line: 13     
enti sint doh anu lastar · Ih sagem iu · auh daz ·
Line: 14     
mero ist hear · danne tempel · Ibu · ir auh uuistit ·
Line: 15     
huaz ist · arm haerzin · uuillu · enti nalles gelstar ·
Line: 16     
neo ni ga schadot · ir dem unscolom;
Line: 17     
Truh tin ist · gauuisso · mannes sunu · ioh ·
Line: 18     
resti ta ga;
Line: 19     
Enti so aer · danan fuor · quuam in iro · dhinchûs ·
Line: 20     
enti see dar saar man · der hapeta ardorre ta·
Line: 21     
hant · enti fra ge tun inan · quue dante · Muoz man ·
Line: 22     
in uirra ta gum heilan daz kian lei do tin;
Line: 23     
Iaer · auh quuat · im · huuelih iu uuer ist dẽr man · dẽr ·
Line: 24     
ein · scaf habet · enti ibu daz in gro pa fallit · inrestitagû ·
Line: 25     
Inu nimit iz dẽr · enti heuit · iz uz · huuemihhiles



Page of ed.: 7  
Line: 26     
ist bezira man · danne scâf · Bidiu danne
Line: 27     
muoz man · fira tagum · uuela · tuoan · Duo quat i[h^]s ·
Line: 28     
demo manne · strechi · dina hant · Enti aer · strechita ·
Line: 29     
enti uuart saar · so samaheil so diu ander;
Line: 30     
Argengun duo uz pharisara uuorah tun ga rati;



Paragraph: V  
Manuscript: Vind._3093*  
V.

Cod. Vind. (ÖNB) 3093*, p. IIIr


Manuscript page: WIIIr 
Line: 1     
· uui dar i[h^]se huueo sie inan · for leo san mahtin ·
Line: 2     
I[h^]s auh uuista iz fuor da nan enti fol getun imo ·
Line: 3     
manage enti aer ga heil ta siae alle enti gabot im daz
Line: 4     
sie inan ni martin · Daz ar fullit · uurti · dhaz ·
Line: 5     
ga quetan uuart durah fora sagun esaiam
Line: 6     
quue dantan · See miin sunu den ih ga chos minan
Line: 7     
leoban · in imo ga lihheta · mineru seulu · Seczu ih minan
Line: 8     
gheist ubar inan · Enti miin ur teili chundit deotom
Line: 9     
Ni uui dar stritit noh ni hrofit noh ni gahorit einich ·
Line: 10     
in heimingum sina stimna rorea · ga faclita
Line: 11     
ni for brihhit enti riuhhantan flas ni les chit;
Line: 12     
Innan diu aer durah brin git · za sigiu · urteili · enti
Line: 13     
in sinan namun · eigun deo tun · uuaan ·
Line: 14     
Duo uuart imo fram brun gan der tiubil hapta
Line: 15     
uuas · blinter enti stum mer enti ga heilta inan so
Line: 16     
daz · aer ga sprah enti ga sah;
Line: 17     
Enti uuntrentiu uur tun elliu dhiu folc enti quatun
Line: 18     
inu · nu dese ist dauites sunu;
Line: 19     
Pharisaera auh daz · ga horrente quua tun ·
Line: 20     
dese ni uz tribit tiubila nibu durah beelze
Line: 21     
bub tiubilo furostun ·
Line: 22     
I[h^]s auh uuissa · iro ga dancha · Quuad im · allero ·
Line: 23     
rihho gahuuolih · in zuei · zasceitan za gen git ·
Line: 24     
enti so h*



Paragraph: VI  
VI.

Cod. Vind. (ÖNB) 3093*, p. IVr


Manuscript page: WIVr 
Line: 6     
******* Bidiu quuidu ***
Line: 7     
******* uuerdant ***
Line: 8     
*** ni uuer dant · forlazan · Enti so huuer so quuidit


Page of ed.: 9  
Line: 9     
*** uuort uui dar mannes sune for · laz an · imo uuirdit;
Line: 10     
Daer · auh lôs sprihhit · uui dar helegemo gheiste ·

Line: 11     
ni uuir dit imo for lazan · noh hear · in uue
Line: 12     
ralti · noh in euuin;

Line: 13     
Odo uur chet · ir guotan · baum · enti siin obaz · guot ·
Line: 14     
odo ga uurchet · ir · ubilan baum · enti siin obaz ·
Line: 15     
ubil · So auh fona des baumes obaze · arcennit ·
Line: 16     
uuir (dit) daer · baum · natrono chnosles · hueo ·
Line: 17     
ma gut · ir guot sprehhan · nu · ir so ubile birut ·
Line: 18     
fona ga nuht · samemo muote · sprihhit · munth;
Line: 19     
Guot · man fona · guotemo · horte · au git guot · enti ·
Line: 20     
ubil man · fona ubilemo horte · ubil fram bringit ·
Line: 21     
Ih sagem auh · iu · daz allero uuorto · un bi dar bero ·
Line: 22     
diu · man sprehhant · redea sculun dhes argeban ·
Line: 23     
in tuom tage · fona diin · selbes uuor tum ga uuisso ·
Line: 24     
gareht samos · enti fona diin selbes uuor tum ·
Line: 25     
sunti gan dih gasahhis;
Line: 26     
Duo ant · uurtun · imo · ein huuelihhe · scribero enti ·
Line: 27     
pharisero · quue dante · Meistar · uuellemes ·
Line: 28     
fona dir · sum · zeihhan ga sehan;
Line: 29     
Er · ant uurta · quuat · im · ubil man · chunni · enti ur
Line: 30     
triuuui · sohhit · zeihhan · enti ni uuir dit imo ga geban ·
Line: 31           
nibu · zeihhan ione dhes fora sagin;



Paragraph: VII  
Manuscript: Hann._I20b  
VII.

Cod. Hann. (GWLB) I 20b, p. 2r

[George Allison Hench (ed.), The Monsee fragments, Straßburg 1890, opposite p. I]


Manuscript page: H2r 
Line: 1     
so selb auh · so io nas uuas · in uuales uuambu · dri ta ga ·
Line: 2     
enti drio naht · so scal uuesan mannes sunu · in haerda ·
Line: 3     
hreuue · dri · taga · enti drio naht: Dea nine uue tis cun ·
Line: 4     
man · arrisant in tom tage · mit desemo · chunne ·
Line: 5     
enti ga ni darrent · daz · huuan ta sie · iro · hriu uun ·
Line: 6     
uuo rah tun so sie ionas lerta · enti see hear · mero danne
Line: 7     
iona; Cunincgin · sun dan arrisit in tom ta ge mit ·
Line: 8     
desemo man chunne · enti ga ni drit daz · huuan ta ·
Line: 9     
siu quam fǫna entum lan tes horren · uuistom ·
Line: 10     
salomones · enti see hear mero danne salomon;
Line: 11     
So auh daer · unhreino gheist uz argen git fona manne ·
Line: 12     
ferit after durrem stetim · suohhit roa · enti · ni



Page of ed.: 11  
Line: 13     
findit. Danne quui dit · ih huuir fu · iu miin hûs danan ·
Line: 14     
ih uz fuor · enti quhoman fin dit ital hûs · besmom ·
Line: 15     
ga cherit enti ga sconit · Danne gengit enti ga halot ·
Line: 16     
sibuni andre gheista · mit imo · uuir sirun · danne · aer ·
Line: 17     
enti in gan gante artont dar · enti uuer dant ·
Line: 18     
dea aftrun · des mannes argorun dem erirom · so
Line: 19     
scal uuesan desemo man chunne · argostin;
Line: 20     
Innan diu aer · daz sprah · za dem folchum see · siin muo
Line: 21     
ter · enti bruo der · stuontun · uze sohhitun · siin · ga
Line: 22     
sprahhi · Quuat imo duo ein huuelih · See diin muoter
Line: 23     
enti bruo der stan tant · uze suohhent dih;
Line: 24     
Enti aer ant uurta demo zaimo sprah · quad · h
Line: 25     
Huuer ist miin muo ter enti huuer sintun mine bruo der ·
Line: 26     
Enti rehhita sina hant · ubar sine iun girun quuat ·
Line: 27     
See miin muo ter enti mine bruo der · so huuer so auh ·
Line: 28     
in ernust · uuillun · uurchit mines fater · der inhimilû · ist ·
Line: 29     
Der ist miin bruoder · enti suester · ioh moter;
Line: 30     
In demo tage genc i[h^]s uz fona hûs · saz · biseuue;



Paragraph: VIII  
Manuscript: Vind._3093*  
VIII.

Cod. Vind. (ÖNB) 3093*, p. VIr


Manuscript page: WVIr 
Line: 1     
************* uuarun za imo folc mane giu ·
Line: 2     
*********** genc sizzen · enti elliu diu managi
Line: 3     
*********** enti sprah · im filu zuo · in biuur
Line: 4     
tim quad · See fuor uz · daer sait · saan · sinan ·
Line: 5     
******** mit diu · aer · sata · sum · felun · bi
Line: 6     
******* quamun fleo gente fraz un daz ·
Line: 7     
*********** sumes · feal · in steinac · dar · herda ·
Line: 8     
************* genc · uph · huuanta · haerda · tiufin ·
Line: 9     
*********** danne uph · stiganteru · arheigetun ·
Line: 10     
************* ni haptun · ar dorretun · Sum auh ·
Line: 11     
************ enti ar uohsun dea · dorna ·
Line: 12     
************ Sum danne · fealun · in guota ·
Line: 13     
************* · uuaxmun · sum · zehanzo · falt ·
Line: 14     
************ sum driz uz falt · Daer · orun
Line: 15     
********** gahorre · Enti gen gun sine · iun girun
Line: 16     
*********** imo · Huuanta · sprihhis · zaim in bi
Line: 17     
uurtim · aer ant uurta · quuat · im · Huuanta · iu · ist



Page of ed.: 13  
Line: 18     
******** archennenne · ghiruni · himilorihhes
Line: 19     
************* forgeban;
Line: 20     
********** uuir dit · imo · gageban · enti · ganah · inan ·
Line: 21     
********** hapet · enti daz · aer · hapet · uuir dit ·
Line: 22     
*************
Line: 23     
************* · zuo · in biuurtim · huuanta · sie
Line: 24     
******* gasehant enti gahorrente · nigahorrent ·
Line: 25     
***** forstantent · Enti daz ar · fullit uuer de ·
Line: 26     
******** foraspel · quue dan tes · gahlose · aer ·
Line: 27     
************ for · stantit · enti ga sehhante · gasihit ·
Line: 28     
************** let ist gauuisso · desero liuteo ·
Line: 29     
*********** orom · suuaro · gahortun · enti · iro
Line: 30     
************ neo iz augom · gasehen · enti · orom ·
Line: 31                    
ni gahorren;



Paragraph: IX  
IX.

Cod. Vind. (ÖNB) 3093*, p. VIIr


Manuscript page: WVIIr 
Line: 1     
********* forstanten · entiga huuer fen · enti ih sie gaheile ·
Line: 2     
****** augun auh · salic · huuanta · diu gasehant · enti
Line: 3     
****** orun · huuanta diu gahorrent · Uuar · in aernust ·
Line: 4     
******* iu · daz manage · fora sagun · enti reht · uui
Line: 5     
sige gerotun · za ga sehhanne · daz · ir · gasehet · enti nagasahun ·
Line: 6     
****** gahorenne · daz ir · gahorret · enti ni ga hortun ·
Line: 7     
******* gahorret · biuuorte · dhes saentin · allero eo ga
Line: 8     
huuelih der gahorit uuort · rihhes · enti (ni) for sten tit ·
Line: 9     
****** der ubil · toento · enti ardin sit · daz · ga
Line: 10     
sait uuarth in siin her za · Dese ist der bi uue ge · ga
Line: 11     
sait uuarth · Daz auuar in steinac uuarth · gha ·
Line: 12     
sait · daz ist der · gotes · uuort gahorit · enti daz · saar ·
Line: 13     
mit gafehun in fait · enti ni habet · in imo · festea · uurc\un * ·
Line: 14     
oh ist huuilin · uuirdit · imo gataan · sum pina ·
Line: 15     
******** ar folget · durah uuort · saar gasuuihhit ·
Line: 16     
******* in dea dorna ist gasait · Dese ist daer ·
Line: 17     
***** gahorit · enti sorge desera uue ralti · enti bi suuih ·
Line: 18     
*********o · ardempant · daz uuort · enti ist · ano ·
Line: 19     
******* Daz auuar · in guota haerda · uuarth ·
Line: 20     
gasait · daz ist der uuort · gahorit · enti for stan tit ·
Line: 21     
enti uuaxmun arbirit · enti · aruurchit · sumes · zehanzo falt ·



Page of ed.: 15  
Line: 22     
******** sex cuz · falt · ioh · sumes · drizuc solih ·
Line: 23     
********* · bifora im · sezzita · quat ga lihho ist ·
Line: 24     
****** himilo rihhi · manne demo saita · guotan ·
Line: 25     
******************* Duo auh dea man sle
Line: 26     
fun ***************** ubar saita · den achar
Line: 27     
****************** untar den hueizi · enti
Line: 28     
********************* dese uph · ar · uuohs · enti
Line: 29     
****************** araugitun sih · lul samun scal
Line: 30     
cha ************* hiuuisches zuo · enti qua tun



Paragraph: X  
X.

Cod. Vind. (ÖNB) 3093*, p. VIIIr


Manuscript page: WVIIIr 
Line: 1     
Aran man · auh · sintun angila · So sama auh so daz ·
Line: 2     
lulli ga samnotun · enti fyur forbrennitun · so selp ·
Line: 3     
uuir dit in ente uueralti · Sentit mannes sunu sine ·
Line: 4     
angila · enti samnont fona sinemo · rihhe · alle dea (a)suuihi ·
Line: 5     
enti dea ubiltatun · enti tuoit dea in fyures · ouan ·
Line: 6     
Dar im scal uuesan · uuoft · enti zano gagrim;
Line: 7     
Danne dea reht · uuisigun · schinant so sunna · in iro
Line: 8     
fateres · rihhe · So huuer so ga · hlosiu · orvn · eigi · gahore ·
Line: 9     
Ga · lihist · himilo rihhi · gaberge · gabor(ga)nemo · in acchre ·
Line: 10     
So danne man daz fin dit · enti gabir git · iz · enti des ·
Line: 11     
men dento gen git · enti for · chaufit · al so huuaz so · aer ·
Line: 12     
hiabet enti ga · chaufit · den · acchar: Auh ist · galihsam ·
Line: 13     
himilo · rihhe · demo · suohhenti ist · guote · mari greoza ·
Line: 14     
fun tan · auh · ein tiur lih · mari greoz · genc · enti for
Line: 15     
chaufta · al daz · aer · hapta · enti ga · chauf ta · den ·
Line: 16     
Auh ist galiih himilo rihhi · seginun · in seu · ga sez
Line: 17     
zi teru · enti allero · fisc · chunno ga huuelihhes · samnontiu
Line: 18     
so diu danne fol uuarth · uzardunsan · enti dea ·
Line: 19     
bista de · sic zentun · aruuelitun dea · guotun · iniro ·
Line: 20     
faz · dea · ubilun · auuar · uurphun · uz · so uuir dit · in
Line: 21     
demo ga li don tin · enti uueralti · Quuemant angila ·
Line: 22     
Enti ar scheidant · dea · .ubilun · fona mittem · dem reht ·
Line: 23     
uuisigom · enti lecchent · dea in fyures · ouan · dar uuirdit ·
Line: 24     
uuoft · enti zano ga grim · For stuontut ir · daz al ·
Line: 25     
De(a) quuatun imo gahha · uuir · truhtin · Quuad · im · i[h^]s ·



Page of ed.: 17  
Line: 26     
Bi diu ist eo · ga huuelih · scriba galerit · in himilo rihhẽ,
Line: 27     
Galiih ist · manne · hiuuis ches · fater · der fram tregit ·
Line: 28     
fona sinemo horte · niu · uui · ioh fir ni ·
Line: 29     
Enti uuor tan uuarth · so i[h^]s ga ento ta · desiu · piuurti ·
Line: 30     
Daz aer · fuor · da nan;



Paragraph: XI  
XI.

Cod. Vind. (ÖNB) 3093*, p. IXr


Manuscript page: WIXr 
Line: 6     
daz ein for uuerde ***
Line: 7     
Ibu din bruo der ***
Line: 8     
castigo inan · untar ***
Line: 9     
ga striunis danne ***
Line: 10     
Ibu danne dir ***
Line: 11     
odo zuene · daz in ***
Line: 12     
stante al uuort ***
Line: 13     
danne chirihhun ***
Line: 14     
aer dir danne ***
Line: 15     
Uuar qui du iu ***
Line: 16     
gabuntan sculun ***
Line: 17     
ant bintit oba ***
Line: 18     
Auuar · iu sagem ***
Line: 19     
gent · oba aerdu ***
Line: 20     
sohuuaz sie bittent ***
Line: 21     
minemo fater ***
Line: 22     
zuene gauuisso ***
Line: 23     
dar bim ih untar ***
Line: 24     
Duo genc za imo ***
Line: 25     
miin bruoder ***
Line: 26     
untaz · sibun stunta ***
Line: 27     
sibun stunta · nibu ***
Line: 28     
Bidiu ist galih ***
Line: 29     
der uuelta · sezzen ***
Line: 30     
Enti so aer ***



Paragraph: XII  
XII.

Cod. Vind. (ÖNB) 3093*, p. Xr


Manuscript page: WXr 
Line: 6     
Habe gadult mit ***
Line: 7     
Uuarth · gnadic ***




Page of ed.: 19  
Line: 8     
inan enti for lez · ***
Line: 9     
scalh fant sinero ganozo ***
Line: 10     
zehanzo · pendingo · ***
Line: 11     
Gilt daz du scalt · enti ***
Line: 12     
bat inan quuad · Gadult ***
Line: 13     
for giltu · Ier · auuar ***
Line: 14     
in carceri · untaz aer ***
Line: 15     
sine ganoza · huueo · al ***
Line: 16     
Enti gen gun · sage tun ***
Line: 17     
uuarth · Duo halota ***
Line: 18     
Du argo scalh · ih for leaz ***
Line: 19     
mih bati · Inu ga dir ***
Line: 20     
dinemo ganoze · so ***
Line: 21     
Enti ar bol gan siin herro ***
Line: 22     
untaz · aer dea sculth · ***
Line: 23     
fater · himilisco · ibu ir ***
Line: 24     
bruo der fona · iuuuarem ***
Line: 25     
Enti uuarth · so i[h^]s deisiu ***
Line: 26     
za gali lea · enti quam in ***
Line: 27     
Enti uuarun imo folgente ***
Line: 28     
enti gaheilta siu dar ***
Line: 29     
siin greiffonte quuatun ***
Line: 30     
forlazan · umbi ein gahuuelihha ***



Paragraph: XIII  
XIII.

Cod. Vind. (ÖNB) 3093*, p. XIr


Manuscript page: WXIr 
Line: 1     
******** *** aftrostin so sama so dir
Line: 2     
******** *** odo diin au ga ist
Line: 3     
******** *** So uuer dant dea
Line: 4     
******** *** aftrun · Manage
Line: 5     
******** *** aruuelite,
Line: 6     
******** *** nam · sine zuelif iungirun
Line: 7     
******** *** · See uuir farames za
Line: 8     
*********** uuir dit ga selit · dem heros
Line: 9     
tom********** enti ganidarrent inan
Line: 10     
******** *** zabismeronne · enti · za
Line: 11     
****** in cruci zahahanne · Enti in drittin ·




Page of ed.: 21  
Line: 12     
*********
Line: 13     
********** zebedeuses · suneo · mit ira
Line: 14     
******** *** suma sahha;
Line: 15     
******** ***quad imo gabiut ·
Line: 16     
******* *** sizzen ein az dineru ·
Line: 17     
********** uuinistrun · in
Line: 18     
*********** i[h^]s · quad ·
Line: 19     
********** magut ir trinchan ·
Line: 20     
*********** scal · Quatun imo · so
Line: 21     
******** *** a mina trinchit
Line: 22     
******** *** zesuun halp · miin
Line: 23     
******** *** za gebanne · Nibu dem
Line: 24     
******** *** fater.
Line: 25     
******** *** zehini uur tun ar
Line: 26     
bolgan ****** *** bruo der, I[h^]s duo ha
Line: 27     
loto********* uuiz ut ir daz deota ·
Line: 28     
******** *** dero dar furi run.
Line: 29     
******** *** scal so uuesan untar · iu



Paragraph: XIV  
XIV.

Cod. Vind. (ÖNB) 3093*, p. XIIr


Manuscript page: WXIIr 
Line: 1     
Nibu so huuelih so uelle · untar · iu · mero uuesan
Line: 2     
sii iuuuer ambaht enti der uuelle untar iu eristo
Line: 3     
uuesan uuir dit iuuer scalh:
Line: 4     
So selp so mannes sunu · ni quam · daz imo am bahtit uurti
Line: 5     
nibu daz ær · am bahti · enti geban sina ·
Line: 6     
seula · in alosnin · furi ma(na)ge · ær auuar sohhet
Line: 7     
fona liuzilemo · zauaxsanne · enti fona demo
Line: 8     
minnirun · zauuaxsanne · ingan gante enti za nahtmuose
Line: 9     
gabetane ni ga sizcet ir · saar in dem hohistom stetim
Line: 10     
Niodo huuila ander · hluttriro · dir queme enti
Line: 11     
gen git der dih · za demo naht mose · la dota quuidit
Line: 12     
dir · nidar baz sizzi · enti danne bist scamalih
Line: 13     
Ibu auuar in aftrun steti ga sizzis enti quuimit
Line: 14     
dir otlihhero qui dit daer dih za demo naht
Line: 15     
muose la dota sizzi noh hohoro baz enti ist
Line: 16     
dir danne guot lihhora;
Line: 17     
Enti im · uz farantem · fona hierihho · folgetun



Page of ed.: 23  
Line: 18     
imo folc mane giu · enti see dar · zuene plinte siz
Line: 19     
cente · biuuege · ga hortun daz i[h^]s dar fuor enti
Line: 20     
hreo fun quue dante · truhtin uuirt uns gnadic
Line: 21     
sunu dauites · Diu managin · thriuuuita im · daz sie
Line: 22     
suuigetin · enti sięidiu mera · haretun quuedante
Line: 23     
Truhtin uuirt uns gnadic · sunu · da uites · enti
Line: 24     
stuont · i[h^]s enti halota sie · Quad huuaz uuellet ir
Line: 25     
daz ih · iu tuoe · Quatun sie · truhtin daz unsariu
Line: 26     
augun inluhhen, Uuart im gnadic · i[h^]s hruorta iro
Line: 27     
augun enti see saar kasahhun enti folgetun imo.
Line: 28     
Enti so sie nahhitun · hieru so limu · enti quamun za
Line: 29     
bet fage · za olei berge · duo santta i[h^]s zuene
Line: 30              
iun girono · quad im ·



Paragraph: XV  
XV.

Cod. Vind. (ÖNB) 3093*, p. XIIIr


Manuscript page: WXIIIr 
Line: 1     
bicnaitun daz · aer umbi sie meinita enti sohhitun ·
Line: 2     
sie inan kafengin forahtun diu folc huuanta
Line: 3     
sie inan habetun so selb so forasagun ·
Line: 4     
Enti ant uurta im i[h^]s auuar in biuuor tum quuad ·
Line: 5     
Kalih ist · katan himilo rihhi man · chuninge ·
Line: 6     
der frumita bruthlauft sinemo sune enti sentita
Line: 7     
sine scalcha · halon dea kaladotun za demo brut ·
Line: 8     
hlaufte · enti ni uueltun · queman · Auuar sentita andre
Line: 9     
scalcha quad · Saget dem kala do tom · See farri mine
Line: 10     
enti daz hohista sin tun arslagan · enti elliu karo:
Line: 11     
quemet za brut hlaufte; Siedes auuar ni rohhitun
Line: 12     
enti fuorun · im sum in siin dorf sum auh za sinemo
Line: 13     
caufe Andre auh sume kafengun dea sine scalcha
Line: 14     
enti dea ka honte ar slogun · Der chuninc
Line: 15     
duo So ẽr iz kahorta uuart arbolgan · enti
Line: 16     
santa siniu heri for lorta dea man slagun enti
Line: 17     
for brennita iro burc · Duo quad sinem scalchum
Line: 18     
Brut hlauft · ist gauuisso garo · oh dea kala do te ·
Line: 19     
miarun niuuarun es · uirdige · Ferit auuar · uz in daz ·
Line: 20     
kalaz dero uuego enti so huuenan so ir ·
Line: 21     
fin det ladot za brut hlaufte enti fuorun uz ·



Page of ed.: 25  
Line: 22     
sine scalcha in dea uuega enti kasamnotun alle
Line: 23     
so huuelihhe so sie funtun · ubile ioh guote enti uuarth
Line: 24     
ar fullit des brut hlaufte(s) ka stuoli;
Line: 25     
Kenc in der chuninc duo daz kasahi · dea sizzentun
Line: 26     
enti kasah dar mannan ungaueritan ·
Line: 27     
brut hlauf tiges kauuates enti quad imo Friunt
Line: 28     
hueo quami du hera in ni habes brut hlauf tic kauuati
Line: 29     
enti aer · ar stummeta · Duo quad der chuninc dem ambahtû



Paragraph: XVI  
XVI.

Cod. Vind. (ÖNB) 3093*, p. XIVr


Manuscript page: WXIVr 
Line: 1     
*********** inan in d** fer
Line: 2     
rostun ****** *** enti zano gagrim
Line: 3     
*********** auuar aruuelite;
Line: 4     
******** *** inan
Line: 5     
******** *** zaimo iro
Line: 6     
****** *** quedante · Maistar ·
Line: 7     
******** *** enti t**** es
Line: 8     
*********** andres ni ga ·
Line: 9     
uuisso ****** *** auh ums huuaz
Line: 10     
******** *** keltan keisure ·
Line: 11     
******** *** quad za huuiu ·
Line: 12     
******** *** mir dea muniz
Line: 13     
za **********pen dinc enti quad .
Line: 14     
*********** · ist daz quatun
Line: 15     
******** ***t keisure daz
Line: 16     
*********** Enti do kahorente ·
Line: 17     
******** ***ken gun danan
Line: 18     
******** *** dea quedant ·
Line: 19     
****** *** fragetun inan quatun ·
Line: 20     
******** *** tot uuerde ·
Line: 21     
******** ***e des que nun ·
Line: 22     
******** *** Uuarun auh ·
Line: 23     
*********** eristo ka***ta ·
Line: 24     
******** *** for leaz sina .
Line: 25     
*********** der ander ioh der ·
Line: 26     
******** *** az iun gist ·



Page of ed.: 27  
Line: 27     
******** *** quena · I***anne
Line: 28     
******** *** scal d*** dero
Line: 29     
******** *** ant uurta duo i[h^]s



Paragraph: XVII  
XVII.

Cod. Vind. (ÖNB) 3093*, p. XVr


Manuscript page: WXVr 
Line: 1     
denne qualu sunu · zui falt mer danne iuuih
Line: 2     
iu leidita blin tes · ir quedet · so huuer so
Line: 3     
bi tem ple suerit neo uuiht sii · Der auuar in demo
Line: 4     
tem ples golde suerit · scul dic · eidh · sii · Kameite
Line: 5     
enti blinte huuedar ist za uuare · mera · gold odo
Line: 6     
kirihha diu daz · golth uuihit · Enti so huuer so in
Line: 7     
altare suerit · neo uuiht ist · So huuer so auuar suerit
Line: 8     
in dem kebem · dem dar oba sint scul dic eidh sii.
Line: 9     
Blinte huue dar ist mera · deo gheba odo altari
Line: 10     
der deo keba · uuihit · Der auuar in altare suerit
Line: 11     
suerit in demo ioh in allem dem dar oba sintun.
Line: 12     
Enti dẽr suerit · bi demo temple · suerit in demo
Line: 13     
ioh in demo · dar inne ar tot · Enti dær suerit bi
Line: 14     
himile · suerit · bi hoh sedle gotes · ioh bi demo dar oba***
Line: 15     
iu euua scaffina enti pharisæra · triugara ·
Line: 16     
teh mot · min zun · enti tilli · enti chumin · enti for leazut
Line: 17     
daz heuigora · dera euua · Tuomida enti gabarmida
Line: 18     
enti kalaubin · Dhesiu · kazami · iu · zatuoanne enti
Line: 19     
diu andriu · ni za for laz anne
Line: 20     
Leitente blintan · sihante · uz muccun · olbantun
Line: 21     
auuar slin tan te;
Line: 22     
Uæ eu · euua · sceffina enti pharisæra triugara
Line: 23     
huuanta · ir furbit daz uzana ist des khelihhes
Line: 24     
enti ghebita innana



Paragraph: XVIII  
XVIII.

Cod. Vind. (ÖNB) 3093*, p. XVIr


Manuscript page: WXVIr 
Line: 1     
kahuuizitem diu mannum schi nant uzana ·
Line: 2     
sconi innan sintun auuar · fol totero ka peinnono
Line: 3     
enti allera un hreinida Enti so se(l)b kalihho · auget
Line: 4     
ir iu uuih uzana mannum reht uuisige · innana



Page of ed.: 29  
Line: 5     
birut auuar · folle trugida enti nidhos ·
Line: 6     
iu · euua sceffina enti pharisæra · triugera ·
Line: 7     
ir zimbrit grabir forasagono · enti sconit reht
Line: 8     
uuisigero grapehûs · Enti qui dit Ibu uuir uuarim
Line: 9     
in unserero for drono tagum · ni uuarim · uuir · iro · ka
Line: 10     
mahhun in fora sagono bluote · Ioh des birut · ir · iu
Line: 11     
selbun urchundun · daz ir dero suni birut
Line: 12     
dero dea fora sagun sluo gun;
Line: 13     
Enti ir fullet · iuuuarero fatero uuisun · Natrun
Line: 14     
natrono knosles · hueo fleohet · ir · fona · demo
Line: 15     
urteile · dera · quala;
Line: 16     
See bidiu · ih sentu za iu fora sagun enti uuisæ
Line: 17     
enti meistra enti dero slahet ir sume Sume
Line: 18     
hahet in cruci · enti sume dero fillet · in iu uua rem syna
Line: 19     
go gum; Enti dea iagot · fona burgi za burgi.
Line: 20     
daz ubar iu uuih quemo · al daz reht · uuisiga
Line: 21     
bluoth · daz ubar ærda ist ka gozan · Fona
Line: 22     
abeles bluote des reht · kernin · untaz zachariases
Line: 23     
bluoth des barachies sunes den ir ar sluo gut
Line: 24     
untar demo ********* Uuar iu saghem · *



Paragraph: XIX  
XIX.

Cod. Vind. (ÖNB) 3093*, p. XVIIr


Manuscript page: WXVIIr 
Line: 1     
samnot sih arun;
Line: 2     
Saar auh after dem · ar beitim · dero tago · sunna
Line: 3     
ghi finstrit · enti mano · ni gi bit · siin leoht · enti ster na
Line: 4     
fallant fona himile · enti diu himilo megin sih ·
Line: 5     
hruorent · enti danne schinant · zeihhan mannessunes in himile.
Line: 6     
Enti danne uuoffent elliu ærda folc enti kasehant
Line: 7     
mannes sunu queman tan in himi les uuolcnum mit
Line: 8     
mihhilu meginu enti almahtigin · Enti · sentit · sine ·
Line: 9     
angila · mit trum bom · enti mihhileru · stimnu · enti · ka
Line: 10     
samnot sine · kachorane · fona feor uuin tim enti fona
Line: 11     
himilo hohistin · untaz dero marcha · Fona fiic ·
Line: 12     
baume · danne · chunnet · biuurti · Saar so siin ast
Line: 13     
muruuui · uuir dit · enti lauph · uph · gen git · uuizut
Line: 14     
daz danne · nah · ist sumere · So auh danne · ir · * diz al ·



Page of ed.: 31  
Line: 15     
kisehet · uuizit danne · daz · iu · az selbem
Line: 16     
turim ist · Uuar · iu · sagem daz · diz · man chunni ·
Line: 17     
ni za ferit · * ær danne diz al · uuir dit · Himil · enti
Line: 18     
ær da za farant · miniu uuort auuar · ni bilidant:



Paragraph: XX  
XX.

Cod. Vind. (ÖNB) 3093*, p. XVIIIr


Manuscript page: WXVIIIr 
Line: 1     
******** leoht charum fuorun uz ingegin brutigo
Line: 2     
min enti bru ti Fimfi dero danne uuarun unuuiso
Line: 3     
enti fimfi · snot tro · Oh deo un uuisun · fimfi · namun · mit
Line: 4     
im leoht char · ninamun mit im olei · Deo snottrun · auuar
Line: 5     
******** ziim olei · mitiro · leoht karum · Katuualo   5
Line: 6     
ta auuar der bru ti go mo · slaffeotun allo enti slefun;
Line: 7     
******** naht uuarth · duo · uuor tan · ki hruoft
Line: 8     
See quimit der bruti gomo · gaat · uz ingegin · imo;
Line: 9     
Duo arstuon tun allo deo · magadi · enti ·
Line: 10     
******* iro leoht char · Deo ghimei tun quatun
Line: 11     
dem uuisorom · Kebet · uns iu · uuares oles · huuanta ·
Line: 12     
***** leoht char ar lescant · Ant uur tun deo uuisorun ·
Line: 13     
quuedanteo · Niodo nist · uns · ioh · iu · hear · kanoga
Line: 14     
****** diu halt · za dem iz for · chau fent · enti chaufet iu
Line: 15     
******** · sio duo · chau fen · gen gun · quam bruti gomo ·
Line: 16     
******** kara uuo · uuarun · ken gun · in · mit · imo · za
Line: 17     
demo brut hlaufte · enti uuarth · bitaan · diu · porta ·
Line: 18     
Az iungiste quemant deo · andro deor nun · quue
Line: 19     
dan teo truhtin · truhtin ant luuh uns · enti ær · ant
Line: 20     
uurtit quidit · Uuar · iu · sagem · ni uuez ih · iu · uuih ·
Line: 21     
******** bidiu solihhu · * huuanta · ir niuuiz ut ·
Line: 22     
******** · noh stunta;
Line: 23     
******* der · in eli lentin · uuas faranti · halota ·
Line: 24     
sine scalcha enti selita · im siin guot



Paragraph: XXI  
XXI.

Cod. Vind. (ÖNB) 3093*, p. XIXr


Manuscript page: WXIXr 
Line: 1     
dar gakaruuit ist tiubile enti sinem angilum.
Line: 2     
Mih hun grita enti ir ni gabut mir · muoses ****
Line: 3     
ni gabut mir · **ch gast uuas · enti ir · ni ant fengut mih.



Page of ed.: 33  
Line: 4     
Nahhut · enti ni dechhitut mih · Ih siuh · enti ***
Line: 5     
ir · ni uuisotut miin Danne ant uur tent dea ***
Line: 6     
quedante, truhtin huuanne · kasahum · uuir dih hun
Line: 7     
gragan · odo dur sta gan odo · gast · odo nahhotan
Line: 8     
odo siuhhan · so in car cere · enti ni am bahtitum dir.
Line: 9     
Danne ant uurtit · im · qui dit · Uuar · iu · sagem
Line: 10     
So lange so ir · iz ni tatut · ein huuelihhemo dero
Line: 11     
min nistono · noh mir · iz · ni tatut · Enti farant ***
Line: 12     
danne · in euuiga todes · quala ['.] dea rehtuuisigun
Line: 13     
auuar in euui gan · liph;
Line: 14     
Enti uuarth · so i[h^]s ka entota · elliu desiu ***
Line: 15     
daz ær quad · za sinem iungirom
Line: 16     
Uuizit · ir daz · after · zueim · tagum · uuerdant
Line: 17     
oostrun · enti mannes · sunu · uuir dit kaselit in
Line: 18     
cruci · za slah anne ·
Line: 19     
Duo uur tun · kasamnote · dea herostun dero euuarto
Line: 20     
enti dea · furistun dero liuteo · in friit · houe des
Line: 21     
herostin dero euuarto der · heaz caiphas.
Line: 22     
Enti uuorahtun · karati daz sie i[h^]san · ***
Line: 23     
fen gin · enti ar sluo gin Quatun auh · nalles in
Line: 24     
uuih in tage · ni odo huuila sturm ghiburre ***



Paragraph: XXII  
XXII.

Cod. Vind. (ÖNB) 3093*, p. XXr


Manuscript page: WXXr 
Line: 1     
quad · Inu nu ***
Line: 2              
du quati ***
Line: 3     
Im · duo · za nahtmuose ***
Line: 4     
sec no ta · brah ***
Line: 5     
*********
Line: 6     
*********
Line: 7     
Enti nam chelih ***
Line: 8     
im quad · ***************** ga
Line: 9     
uuisso · miin ***
Line: 10     
daz umbi ***
Line: 11     
s*****ero a***
Line: 12     
********
Line: 13     
in den tac · Duo ***




Page of ed.: 35  
Line: 14     
niuuues in    ***
Line: 15     
Enti ka quetan ***
Line: 16           
***
Line: 17     
Duo quad im i[h^]s ***
Line: 18     
suuihhan · in deseru ***
Line: 19     
Grascriban · ist kaunisso ***
Line: 20     
enti uuerdant ***



Paragraph: XXIII  
XXIII.

Cod. Vind. (ÖNB) 3093*, p. XXIr


Manuscript page: WXXIr 
Line: 1     
********** duo in siin ant lutti · ænti sluo gun inan
Line: 2     
************ siluogun inan · preitem hantum · in siin ant
Line: 3     
lutti ******* Uuizo uns · nu x[p^]s huuer ist
Line: 4              
der dih sluoc:[']
Line: 5     
************ uze in demo friit houe enti genc ·
Line: 6     
************ quad · enti duuuari mit ihûse demo
Line: 7     
*********** Enti ær laucnita · fora allem quad *
Line: 8              
Ni uueiz ih huuaz du sages['.]
Line: 9     
Imo duo uz · can gantemo · durah dea turi · kasah
Line: 10     
inan · ander diu · enti quad za dem dar · uuarun
Line: 11     
Enti dese uuas mit ihûse demo nazarenischin · enti aer
Line: 12     
auuar laucnita · mit eidu · daz ær den man ni uuisti
Line: 13     
Enti siid · liuçilu · after diu · ken gun zuo dea dar duo ·
Line: 14     
stuontun · enti quatun petre Zauuare du auh dero bist ·
Line: 15     
*** auh diin sprahha · dih for meldet · * Duo bi gunsta
Line: 16     
aer laucnen · enti suuerren · daz ær den man ni uuisti ·
Line: 17              
duo saar · khraita hano:,
Line: 18     
Enti ar hugita petrus · ih[s^]es uuorto · diu ær · imo quad ·
Line: 19     
daz · ær · danne hano chrait · drim spurtim miin
Line: 20     
laucnis · enti kenc dana uz uuoffita bittro
Line: 21     
Duo mor gan uuarth · ken gun in sprahha · alle
Line: 22     
dea herostun · biscoffa · enti dea furistun · de\ro * liuteo ·
Line: 23     
quatun uuidar ihûse · daz sie inan zato de
Line: 24              
sellenti uuarin ['.]
Line: 25     
Enti inan kabun tanan leititun · enti selitun inan
Line: 26     
demo pontischin · herizohin · pilate['] *
Line: 27     
Duo kasah iudas · der inan dar forreat · daz ·




Page of ed.: 37  
Line: 28     
ær ga ni drit uuas · hrau · sih · duo enti arboot dea
Line: 29     
drizuc · pen di go · silabres dem herostom · euuartû · ioh dem
Line: 30     
furistom mannum quad Ih ka suntota uuas · sellenti rehtic
Line: 31                 
bluot['.]



Paragraph: XXIV  
XXIV.

Cod. Vind. (ÖNB) 3093*, p. XXIIr


Manuscript page: WXXIIr 
Line: 1     
Enti sie quatun Huuaz unsih ***
Line: 2     
Enti ar uuarf · dea pendinga ***
Line: 3     
danan enti kenc arhenc sih instriche ***
Line: 4     
duo dero euvarto namun dea pendinga ***
Line: 5     
Nimuoz man dea lecchen in geldfaz ***
Line: 6     
bluotes uuerd · sintun karatanes ***
Line: 7     
chauf tun mit dem ****z enes ***
Line: 8     
za grabum; Bidiu ist kanemnit ***
Line: 9     
daz ist bluotes acchar untaz · hiu tu
Line: 10     
Duo uuard · arfullit daz kaquetan ist
Line: 11     
durah hieremiam · den fora sagun
Line: 12     
Enti ant ·\fengun * drizuc pendingo ***
Line: 13     
uuerdh · daz sie ghachurun · fona ***
Line: 14     
gabun dea uuidar demo hauuanares ***
Line: 15              
so mir kabot truhtin
Line: 16     
Ih[s^] duo stuont fora demo heri zohin ***
Line: 17     
der herizoho · quad · du bist iudeo ***
Line: 18     
Quad imo ih[s^] du qui dis iz · Enti ***
Line: 19     
dea hero stun · euuarta · enti dea ***
Line: 20     
neo uuiht im ni ant uurta · Duo quad ***
Line: 21     
Inu ni ga horis huueo manac sam ***
Line: 22     
dir sagent · enti ni ant uurta imo ***
Line: 23     
So daz sih es drato uuntrota · der ***
Line: 24     
Durah heilagan tac · uuas es danne
Line: 25     
der heri zoho · for leaz dem liutim ***
Line: 26              
den sie uueltin
Line: 27     
Habetun sie danne kabuntanan a***
Line: 28     
der heaz barrabas · Im duo kasamnotem ***
Line: 29     
pilatus, Huuederan uuellet daz ***
Line: 30     
barraban · odo ihûsan der x[p^]s ***



Page of ed.: 39  
Paragraph: XXV  
XXV.

Cod. Vind. (ÖNB) 3093*, p. XXIIIr


Manuscript page: WXXIIIr 
Line: 9     
Enti einlifi · sine iun girun · fuorun in galilea in den ·
Line: 10     
berc · dar · im · ih[s^] kapot · enti so sie inan · gasahun
Line: 11     
hnigun za imo · Ein huuelihhe · danne iro · ni foltruetun
Line: 12     
Enti genc · duo · ih[s^] nahor · sprah · za im · quad;
Line: 13     
For geban ist · mir · alles kauualt inhimile · enti · in ærdu
Line: 14     
Faret nu · enti · leret · allo deo ta · tau fente · sie
Line: 15     
in nemin · fateres · enti sunes · enti heilages · gheistes
Line: 16     
Leret sie · kahaltan · al so huuaz so ih · iu gaboot,
Line: 17     
Enti see · ih bim · mit · iu · eo · gatago · untaz ·
Line: 18           
en tun ga uue ral ti;




Page of ed.: 41  
Next part



This text is part of the TITUS edition of Monsee Fragments.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 15.10.2021. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.