TITUS
Minor Nomocanon
Part No. 4
Previous part

Part: 3  
Paragraph: _  
Page: 100  
Line: 1   კანონნი შეცოდებულთანი, განწესებული ნეტარისა მამისა
Line: 2  
ჩუენისა იოვანე მმარხველისა მიერ, კოსტანტინეპოლელ1*
Line: 3  
პატრიარქისაჲ2*


Line: 4   ქრისტჱ, ადიდჱ წმიდათა შენთა თანა
Line: 5  
მამაჲ გრიგოლ მთაწმიდელი.


Line: 6        უკუეთუ ვის შეემთხჳნენ3* ბუნებითნი ცოდვანი, ესე იგი არს სიძვანი
Line: 7     
დედათა თანა, გინა თუ ქურივთა,4* ანუ მჴევალთა, ანუ მეძავთა წესითა
Line: 8     
მით ბუნებითისა ცოდვისაჲთა და დაიყოვნოს საქმესა მას შინა5* ცოდვისასა
Line: 9     
მრავალ ჟამ და მერმე მოვიდეს სინანულად და6* აღიარნეს ცოდვანი
Line: 10     
იგი თჳსნი Page of Manuscript: 120(16)V  და მოიწყჳდნეს სრულიად, სამ წელ#* განიკანონოს არა
Line: 11     
ზიარებად წმიდათა საიდუმლოთა, რამეთუ ზემოწერილთაცა კანონთა
Line: 12     
შინა კრებათაგან და წმიდისა ბასილისგან დაწესებულთა,##* სადა-იგი
Line: 13     
შჳდი წელი წერილ არს სიძჳსათჳს, არა ამას აჩინებს, თუ რავდენიცა
Line: 14     
ვისდა სიძვაჲ შემთხუეულ იყოს, თითოეულისა ცოდვისათჳს შჳდ-შჳდი7*
Line: 15     
წელი დაიმარხოს, არამედ ოდეს სინანულად და აღსაარებად მოვიდეს,
Line: 16     
უკუეთუ სიძვითა ოდენ8* უქმროთა დედათა თანა9* ეცოდოს, შჳდ წელ
Line: 17     
განიკანონოს, უკუეთუ მრუშებაჲ ექმნას ანუ მამათმავლობაჲ10* _ ი^ე წელ;
Line: 18     
და სხუანი იგი ცოდვანი, ვითარცა აღწერილ არიან.

Line: 19        
აწ უკუე შჳდსა მას წელსა სიძვისათჳს დაწესებულსა სამ წლად11*
Line: 20     
მოვიყვანებთ უძლურებისათჳს ამის ნათესავისა Page of Manuscript: 121R , გინათუ ცოლოსანი
Line: 21     
იყოს12* კაცი იგი, გინათუ უცოლოჲ, რამეთუ უკუეთუ ცოლოსანსა კაცსა
Line: 22     
შეემთხჳოს სიძვაჲ დედაკაცსა თანა უქმროსა, არა მიეცემის კანონი მრუშებისაჲ,
Line: 23     
არამედ სიძვისაჲ ოდენ, უკუეთუ კულა ქმრის ცოლსა თანა ცოდოს,
Line: 24     
მაშინ დაესაჯების მრუშებაჲ.

Line: 25        
და კუალად უკუეთუ ცოლი თჳსი განიშოროს, გარეშე13* სიტყჳსა სიძვისა
Line: 26     
და სხუაჲ შეირთოს, იმრუშა, ვითარცა წმიდასა სახარებასა წერილ
Line: 27     
არს.

Page: 101  
Line: 1        
ხოლო ვიდრემდის თჳსსა ცოლსა თანა იყოს, დაღაცათუ სიძვაჲ1*
Line: 2     
შეემთხჳოს ქურივსა თანა, ანუ მჴევალსა, ანუ მეძავსა, სიძვისა კანონი
Line: 3     
მიეცემის.

Line: 4        
ხოლო დედაკაცმან ქმროსანმან, უკუეთუ სხუასა მამაკაცსა თანა
Line: 5     
ცოდოს, იმრუშა, რამეთუ იტყჳს წმიდაჲ ბასილი, ვითარმედ: "ბრძანებაჲ
Line: 6     
უფლისაჲ მამათათჳს და დედათა2* სწორად გულისჴმა იყოფების".#*
Line: 7     
გარნა ჩუელებაჲ წესისაჲ ესრეთ იქმნა:3* Page of Manuscript: 121V  დედათათჳს ქმროსანთა დიდი
Line: 8     
კრძალულებაჲ დაეწესა, რაჲთა არა ჴელ-ეწიფებოდის სხჳსა მამაკაცისა
Line: 9     
მისლვად; უკუეთუ მივიდეს, მემრუშე არს და არღარა4* შეიწყნარებს
Line: 10     
ქმარი მისი, არამედ განიშორებს, ვითარცა იტყჳს იერემია წინაწარმეტყუელი:
Line: 11     
"უკუეთუ მივიდეს დედაკაცი სხჳსა მამაკაცისა, ვერღარა მიიქცეს
Line: 12     
ქმრისა თჳსისა"._ და კუალად წერილ არს: "რომელმან იპყრას მრუშებული
Line: 13     
იგი თჳს თანა, უგუნურ არს და ურჩულო"5*.

Line: 14        
ხოლო მამაკაცი, თუ ცოლოსანი ისიძვიდეს, არა ჴელ-ეწიფების
Line: 15     
ცოლსა მისსა განშორებად მისგან, რამეთუ ესრეთ არს ჩუეულებაჲ ამის
Line: 16     
საქმისაჲ: დაღაცათუ ურწმუნოჲ იყოს ქმარი და ცოლი მორწმუნე და
Line: 17     
ქმარსა მას ჯერ უჩნდეს ყოფაჲ მის თანა, არავე უბრძანებს Page of Manuscript: 122R  მოციქული
Line: 18     
დატევებად ქმრისა მის, რამეთუ: "განწმიდნებისო6* ქმარი ურწმუნოჲ
Line: 19     
ცოლისა მის მორწმუნისაგან"7*.

Line: 20        
ესე იგი არს _ სარწმუნოებითა მორწმუნისა მის8* დედაკაცისაჲთა მოსლვად
Line: 21     
არს ქმარიცა სარწმუნოებად, ვინაჲთგან უკუე ესე ესრეთ არს,
Line: 22     
ამისთჳს ვთქუ, ვითარმედ გინათუ ცოლოსანი იყოს, გინათუ უცოლოჲ და
Line: 23     
შეემთხჳოს სიძვაჲ, გინათუ მცირედ, გინათუ მრავალგზის და მოვიდეს
Line: 24     
აღსაარებად, სამ წელ უზიარებლობაჲ დაიმარხოს, უკუეთუ ცოდვანი9*
Line: 25     
იგი მოიწყჳდინეს და გულსმოდგინებით10* ინანდეს.

Line: 26        
ეგრეთვე უკუეთუ ბუნებისა გარეგანნი ვის ცოდვანი ექმნენ: პირუტყუთა
Line: 27     
თანა დაცემანი, ანუ მამათმავლობანი _ ანუ მას სხუათა თანა, ანუ
Line: 28     
სხუათა11* მას თანა _ Page of Manuscript: 122V  ანუ თჳსთა ნათესავთა თანა დაცემულ იყოს:
Line: 29     
ძმის ცოლთა ანუ მამის ძმის ცოლთა12*, ანუ მამის ძმისწულის ცოლსა13*,
Line: 30     
ანუ სხუათა ესევითართა თჳსთა14* და მსწრაფლ მოეწყჳდნენ საქმენი იგი
Line: 31     
და არა დაჰყოვნებოდის [!] მათ შინა და მოვიდეს სინანულსა ლმობიერსა
Line: 32     
და აღიარნეს ცოდვანი იგი, მან სამი, გინა ოთხი წელი უზიარებლობისაჲ
Line: 33     
დაიმარხოს.

Page: 102  
Line: 1        
უკუეთუ კულა დაცემულ იყოს დედაკაცსა თანა და მისვე დედაკაცისა
Line: 2     
ასულსა1*, ანუ ორთა დათა თანა, ანუ ორთა ძმათა, ანუ სძალსა
Line: 3     
თჳსსა თანა, ანუ სიძესა2* _ასულისა ქმარსა _ ხუთ წელ უზიარებელ იყოს.
Line: 4     
უფროჲსად, უკუეთუ სხუანიცა ცოდვანი აქუნდენ სიძვისანი, გარეშე3*
Line: 5     
მრუშებისა, რამეთუ უკუეთუ მრუშებაჲცა შემთხუეულ იყოს, უმეტესი
Line: 6     
კანონი თანა-აც4*. Page of Manuscript: 123R  ხოლო სხუათა მათ ურჩულოთა5* და საწარმართოთა
Line: 7     
საქმეთაგან თუ ექმნას ვის რომელ-იგი, ნუმცა ვისდა შემთხუეულ
Line: 8     
არს თჳსსა დედასა თანა ანუ ასულსა, ანუ დასა, ანუ ძმასა _
Line: 9     
დაცემაჲ ანუ პირუტყუთა თანა ნეზუთა, ანუ დედათა თანა6* მამათმავლობის
Line: 10     
სახით7* და უფროჲსად თჳსთა მეუღლეთა,8* ანუ სჳნდიკნოზსა9*
Line: 11     
თანა, გინა აქმულსა10*, ამათ ესევითართა ცოდვათა11* კანონნი მამათა მიერ
Line: 12     
განწესებულნი12* ზემოწერილ არიან. ხოლო მე ვიტყჳ13* სასოებითა აურაცხელისა
Line: 13     
მის სახიერებითა14* ღმრთისაჲთა: უკუეთუ ვის ბოროტნი ესე ცოდვანი
Line: 14     
შეემთხჳნენ15* და მოიწყჳდნეს სრულიად, და აღიარნეს16* ბრალნი
Line: 15     
თჳსნი17* და მოიგოს სინანული ლმობიერი, მიეცეს18* მას კანონი უზიარებლობისაჲ
Line: 16     
რვა წელ19*, გინა თუ ათ წელ, Page of Manuscript: 123V  გინა ათ ორმეტ წელ, ვითარცა
Line: 17     
სინანულსა და მოღუაწებასა ბრალეულისასა მას ჰხედვიდეს20* მოძღუარი
Line: 18     
იგი სულიერი21*.

Line: 19        
ხოლო უკუეთუ ვის შეემხჳოს მამათმავლობაჲ ერთგზის ოდენ, გინათუ
Line: 20     
პირუტყუსა22* თანა, და იყოს იგი უმეცარი და უსწავლელი და
Line: 21     
შინაგან ოცდაათისა წლისა და მეყსეულად23* მოიწყჳდოს ცოდვაჲ იგი და
Line: 22     
მოვიდეს სინანულად, ესევითარსა მას ერთი, გინა ორი წელი კმა-ეყავნ24*
Line: 23     
კანონად. უკუეთუ კულა უმეტეს ოცდაათისა წლისა იყოს25* ჰასაკითა და
Line: 24     
სხუანიცა ბუნებითნი ცოდვანი აქუნდენ და ბუნებისა26* გარეშენიცა27* იგი
Line: 25     
ექმნენ ერთგზის28* ანუ ორგზის, სამ წელ განიკანონოს, რამეთუ ყოველი
Line: 26     
ცოდვაჲ, რომელი უწინარეს ოცდაათისა წლისა ჰასაკისა შემთხუეულ
Line: 27     
ვისდა29* იყოს, უსუბუქესად#* განიკანონების Page of Manuscript: 124R , დაღაცათუ მძიმეთა
Line: 28     
ცოდვათაგანი იყოს, რამეთუ ვიდრე ოცდაათ წლამდის30* უმეცრებაჲ გონებისაჲ
Line: 29     
და მჴურვალებაჲ ჴორცთაჲ დიდად ჰმძლავრობს31* კაცსა და ამისთჳს
Page: 103   Line: 1     
უსუბუქესად განიკანონების. და1* ხოლო ყოველი
Line: 2     
ცოდვაჲ, რომელი ოცდაათის წლისა2* აღმართ შეემთხჳოს ვის, დაღაცათუ უდარესთა ცოდვათაგანი
Line: 3     
იყოს, უმეტესისა კანონისა თანამდებ არს.

Line: 4        
და ყოველსავე ზედა მოძღუარსა მას, რომელი აღსაარებასა შეცოდებულისასა
Line: 5     
ისმენდეს თანა-აც ხილვაჲ სიჭაბუკისაჲ და სიბერისაჲ და3*
Line: 6     
ძლიერებისა და უძლურებისაჲ და3* განყოფილებანი ადგილთანი და სახენი,
Line: 7     
რომლითა იქმნა ცოდვაჲ, რამეთუ მრავალ სახე4* არს და მრავალგუარი.
Line: 8     
და გინათუ მან დაჰპატიჟა5* მეორესა, გინათუ მის მიერ დაეპატიჟა6*
Line: 9     
მას, Page of Manuscript: 124V  გინათუ განზრახვით7* და წურთით8* მივიდა ცოდვასა მას, ანუთუ
Line: 10     
იშობრივ9* და აღტაცებით შეემთხჳა10*, ანუთუ მთრვალი იპოა11*,
Line: 11     
ანუთუ12* პატრონისა ბრძანებითა ჴელმწიფებით შეემთხჳა შიშითა
Line: 12     
მისითა13*, ანუთუ14* სიგლახაკისაგან და მსგავსთა ამათგან15*, ანუ16*
Line: 13     
თჳსითა ოდენ გულისთქუმითა და ნებითა ქმნა17*, ამის ყოვლისა
Line: 14     
გამოძიებაჲ ჯერ-არს მოძღურისა მიერ ჟამისაჲ და ჰასაკისაჲ და ადგილისაჲ
Line: 15     
და იძულებითისაჲ18* და ფლობილობისაჲ და მის ზედა მიცემაჲ კანონისაჲ,
Line: 16     
რამეთუ ამათ პირთა და საქმეთაგან უმძიმეს და უსუბუქეს19* იქმნებიან
Line: 17     
ცოდვანი, რამეთუ არა ერთად20* განიკანონების, რომელსა იძულებით
Line: 18     
და მძლავრობით21* და ჭირით შეემთხჳოს, და რომელმან ჴელმწიფებით
Line: 19     
დაჰპატიჟოს22* და მძლავრ ქმნას23*, Page of Manuscript: 125R  გინა24* აქმნიოს ბოროტი.

Line: 20        
და კუალად რომელმან ნეფსით25* და განზრახვით და წურთით ცოდოს
Line: 21     
და რომელსა ანაზდაჲთ26* აღტაცებით27* შეემთხჳოს.

Line: 22        
და კუალად ადგილთაგან28* ფრიად იქმნების განყოფილებაჲ: რომელნიმე
Line: 23     
სახლთაცა29* შინა თჳსთა ერიდებიან ცოდვისა30* ქმნად და რომელნიმე
Line: 24     
ეკლესიათაცა და საშინელთა ადგილთაგან31* არა შეიკდემენ. და
Line: 25     
კუალად მღდელთა ანუ32* ებისკოპოსთა ცოდვანი ერისკაცთასა ფრიად
Line: 26     
უმძიმე და უძნელეს არიან33*.

Line: 27        
და სწავლულთა და მეცნიერთაჲ34* უძნელეს არიან უსწავლელთა
Line: 28     
და უმეცართასა. ამის ყოვლისა გამოძიებაჲ და35* გამოკითხვაჲ უჴმს მოძღუარსა36*
Line: 29     
და ეგრეთ მიცემაჲ კანონისაჲ. ეგრეთვე შემუსრვილებაჲ და სიმდაბლე
Line: 30     
და ლმობიერებაჲ შეცოდებულისაჲ განიცადოს, Page of Manuscript: 125V  გინათუ კუალად
Page: 104   Line: 1     
გულფიცხელობაჲ და თავჴედობაჲ და ულმობელობაჲ და
Line: 2     
დაუმდაბლებელობაჲ1*.

Line: 3        
რამეთუ არიან კაცნი, რომელნი გონებითა მდაბლითა და გულითა
Line: 4     
ლმობიერითა და შემუსრვილითა2* დიდთა ცოდვათა და მძიმეთა აღასუბუქებენ
Line: 5     
და სხუანი კუალად მცირეთაცა და სუბუქთა ცოდვათა განადიდებენ
Line: 6     
და დაამძიმებენ3* გულფიცხელობითა და ზუაობითა და უგულებელს-ყოფითა
Line: 7     
ბრალთა მათთაჲთა, ვითარცა იტყჳს მეფსალმუნე, ვითარმედ: "არა
Line: 8     
გულისჴმა-ყვეს ყოველთა, რომელნი იქმნან ურჩულოებასა"4*. ხოლო მდაბალთათჳს
Line: 9     
და შემუსრვილთა გულითა5* იტყჳს უფალი წინაწარმეტყუელისა
Line: 10     
მიერ: "ვისა6* მივხედნე, გარნა მშჳდსა და მყუდროსა7* და რომელი
Line: 11     
ძრწოდის8* სიტყუათაგან ჩემთა?"

Line: 12        
კუალად არიან რომელნიმე ბუნებით9* მჴურვალენი Page of Manuscript: 126R  და ბრძოლისაგან
Line: 13     
ჴორცთაჲსა ფრიად იმძლავრებიან.

Line: 14        
ესევითართა ბრძოლათა მძლავრებისაგან უკუეთუ შეემთხჳოს ერთგზის10*,
Line: 15     
გინა ორგზის ცოდვაჲ, გინათუ თუ ბუნებითი, გინათუ გარეშე ბუნებისა
Line: 16     
და მყის მოიწყჳდოს11* და აჩუენოს ლმობიერი სინანული და არღარა
Line: 17     
მიაქციოს ცოდვისა მიმართ, არამედ შიშისათჳს ღმრთისა წინააღუდგეს
Line: 18     
გულისთქუმათა12* და ბრძოლათა13* ჴორცთასა, ესევითართა ერთ წელ
Line: 19     
ანუ14* ორ წელ15* ჴმა-ვყავ16* და მივეც მათ შენდობაჲ17*.

Line: 20        
სხუანი არიან ბუნებით გრილნი და არა ჰპატიჯობს ბუნებითი
Line: 21     
სიმჴურვალე და ბრძოლაჲ, არამედ უშიშობითა ღმრთისაჲთა და უკრძალველობითა
Line: 22     
თჳსითა ცოდვენ. ესევითარნი-იგი უმძიმესსა და უმეტესსა კანონსა
Line: 23     
თანამდებ არიან, Page of Manuscript: 126V  რამეთუ არა ბუნებაჲ ჰმძლავრობს18* მათ19*,
Line: 24     
არამედ ნებაჲ20* ცოდვისმოყუარე21*.

Line: 25        
ეგრეთვე რომელნი დაბერდენ ცოდვათა შინა და ვიდრე22* სიბერედმდე23*
Line: 26     
არა მოიქცენ სინანულად, ფრიადსა კანონსა თანამდებ არიან
Line: 27     
აღსრულებად.

Line: 28        
ხოლო რომელნი სიჭაბუკისა ოდენ ჟამსა უწინარეს ოცდაათისა
Line: 29     
წლისა მიემთხჳნეს24* ბრალთა ცოდვისათა, გინათუ უსწავლელნი იყუნეს25*
Line: 30     
ანუ თუ26* სწავლულნიცა და კუალად უკუეთუ არა განზრახვით და წურთით
Page: 105   Line: 1     
ქმნეს, არამედ ცთომით და აღტაცებით შეემთხჳა და მყის მოიწყჳდეს,1*
Line: 2     
უსუბუქესად განიკანონებიან და ადრე მიეცემის შენდობაჲ ერთ
Line: 3     
წელ, გინა ორ წელ, გინა სამ წელ. უკუეთუ არა დიდთა რაჲმე2* ცოდვათა
Line: 4     
შთავრდომილ იყვნენ, ვითარ-იგი არს სჳნდიკნოზსა თანა ანუ აქმულსა3*
Line: 5     
დაცემაჲ, ანუ დასა, გინა დედასა, Page of Manuscript: 127R  რომელ-ესე ნუმცა სადა
Line: 6     
ქმნილ არს,4* ანუ დედათა თანა მამათმავლობის5* სახითა6* დაცემაჲ, ანუ
Line: 7     
ესევითარი რაჲმე მძიმე და ბოროტი ცოდვაჲ თუ იყოს, ზემოწერილ არს
Line: 8     
კანონი ესევითართა საქმეთაჲ.

Line: 9        
ხოლო სხუანი იგი ცოდვანი უსუბუქესნი, ვითარცა ვთქუ, უკუეთუ
Line: 10     
ვის სიჭაბუკისა7* და ბრძოლისა ჟამსა შეემთხჳოს ცთომით და მყის მოიწყჳდოს
Line: 11     
და მოვიდეს სინანულად, უსუბუქესად და წყალობით განიკანონოს,
Line: 12     
ვითარცა მოძღუარმან განიცადოს საზომი და ძალი და ჰასაკი შეცოდებულისაჲ
Line: 13     
მის და ლმობიერებაჲ და სინანული, გინათუ კუალად წინააღმდგომი8*
Line: 14     
ამათ სახეთაჲ, ესე იგი არს უშიშოებაჲ და ულმობელობაჲ და
Line: 15     
გულფიცხელობაჲ.

Line: 16        
რომელნი თჳნიერ ჭირისა და კაცობრივისა შიშისა ანუ დიდისა სიგლახაკისა Page of Manuscript: 127V 
Line: 17     
წარმართთა თანა შეიგინნეს მამანი, გინა დედანი, უკუეთუ
Line: 18     
მამანი იგი უცოლონი იყუნეს,9* ანუ დედანი უქმრონი, სამ წელ უზიარებელ
Line: 19     
იყუნენ და მარხვაჲ აღასრულონ და ლოცვაჲ, ვითარცა ქუემო
Line: 20     
ვთქუათ, ვითარცა ეძლოს სამისა მის სახისაგან, რომელი10* გუეგულების
Line: 21     
აღწერად11*; უკუეთუ კულა ცოლოსანნი იყუნეს12* მამანი იგი ანუ დედანი
Line: 22     
ქმროსანნი, ოთხ წლამდე13*, გინა ხუთ წლადმდე განიკანონებიან და
Line: 23     
უფროჲსად _ უკუეთუ სხუათაცა14* ბრალთა თანამდებ იპოვნენ. ხოლო
Line: 24     
უკუეთუ შიშისაგან და ჴელმწიფებით მძლავრობისა15*, ანუ დიდისა ჭირისა
Line: 25     
და სიგლახაკისაგან შეემთხჳა, ერთი ანუ ორი წელი მიეცეს16* კანონად.

Line: 26        
მეუღლენი ხუცესთა17* ანუ დიაკონთანი [Page of Manuscript: 128  (17)რ] უკუეთუ დაეცნენ18*,
Line: 27     
მრუშებაჲ არს19* ბოროტი, რამეთუ მეუღლეთაცა20* თჳსთა მკლველ
Line: 28     
ექმნებიან, რამეთუ უკუეთუ ინებონ-ღა მათ თანა ყოფად, მღდელობისგან
Line: 29     
გამოეჴუებიან და ამისთჳს არს ცოდვაჲ მათი მრუშებაჲ ბოროტი, უკუეთუ
Line: 30     
მოვიდენ სინანულად, ოთხ წელ, გინა ხუთ წელ განიკანონნენ.

Line: 31        
ხოლო21* მღდელნი და22* დიაკონნი, გინა ხუცესნი, ანუ23* ებისკოპოსნი
Line: 32     
სადაცა დაეცნენ და საქმე იგი ცოდვისაჲ სრულებით ქმნან, გინათუ
Page: 106   Line: 1     
დედაკაცსა თანა, გინათუ1* სხუას რას ნათესავსა2*, უკუეთუ ერთგზისცა
Line: 2     
ოდენ3* შეემთხჳოს განსრულებული ცოდვაჲ და განჴრწნაჲ, ვერღარა ჴელ-ეწიფების
Line: 3     
მღდელობაჲ4* ხოლო ზიარებისაგან ნუ დაეყენებიან, რამეთუ
Line: 4     
არა იქმნების ორი შურისგებაჲ ერთბამად. ეზიარებოდინ [Page of Manuscript: 128  (17)ვ] და წარდგომასა
Line: 5     
იტყოდინ5*, და საკითხავსა იკითხვიდენ, და რასა სხუანი წიგნის-მკითხველნი
Line: 6     
იქმან6*, იგინიცა7* იქმოდინ, ხოლო მღდელობისაგან იჯმნან.8*

Line: 7        
ეგრეთვე პირველ კურთხევისა უკუეთუ ვინ დაეცეს სიძვითა, ვერღარა
Line: 8     
მოვალს მღდელობად.

Line: 9        
წიგნისმკითხველისა ცოლმან თუ9* ისიძვოს, წიგნისმკითხველი იგი
Line: 10     
დიაკონად ანუ ხუცად არღარა იქმნების,10* უკუეთუ ცოლსა მას თანაყოფაჲ
Line: 11     
ენებოსღა11*, უკუეთუ კულა მემრუშე იგი ცოლი განიშოროს და
Line: 12     
სხუაჲ არღარა შეირთოს, არამედ სიწმიდით ცხოვნდებოდის12*, ჴელ-ეწიფების
Line: 13     
მღდელობისა პატივსა მოსლვად13*.

Line: 14        
ეგრეთვე ხუცესმან ანუ დიაკონმან უკუეთუ შეაცნას ცოლსა თჳსსა
Line: 15     
სიძვაჲ და მეყსეულად14* განიშოროს, აქუნდინ მღდელობაჲ თჳსი
Line: 16     
შეუცვალებელად. Page of Manuscript: 129R 

Line: 17        
უკუეთუ კულა ენებოს ცოლსა მას თანა-ყოფაჲ, მღდელობაჲ არღარა
Line: 18     
ჰხუდების15*, არამედ იჯმნას პატივისა მისგან და არცა სხჳსა ცოლისა
Line: 19     
შერთვაჲ ჴელ-ეწიფების16*.

Line: 20        
უკუეთუ ვინ იყოს ჰასაკსა სიყრმისასა გინათუ ერისკაცი, გინათუ
Line: 21     
მონოზონებისა სახითა, ანუ დიაკონი და შეემთხჳოს სხჳსა მამაკაცისაგან
Line: 22     
მის თანა დაცემაჲ, უკუეთუ ბარკალთა მისთა ანუ თეძოთა იქმნას დაცემაჲ
Line: 23     
იგი17* და მერმე მოვიდეს ჰასაკად და იქმნას კაცი იგი18* წესიერი და
Line: 24     
სხუასა ცოდვასა არღარას19* შთავარდეს, კანონი დაიმარხოს ჟამ რავდენმე,
Line: 25     
ვითარცა მოძღუარმან მისმან20* განკანონოს და21* მოვიდეს მღდელობად.
Line: 26     
უკუეთუ კულა საგურკველსა შინა მისსა იქმნა22* დაცემაჲ იგი და
Line: 27     
შეემთხჳვა განჴრწნაჲ Page of Manuscript: 129V , ვერღარა მოვალს კურთხევასა მთავარდიაკონობისა
Line: 28     
ანუ ხუცობისასა23*, რამეთუ დაღაცათუ მისი ბრალი არა იყო24* სიყრმისათჳს
Line: 29     
და უმეცრებისა25*, გარნა ვინაჲთგან გუამი მისი განიჴრწნა ბილწებითა
Line: 30     
მით, ვერ ეგების მღდელობაჲ მისი26*.

Page: 107  
Line: 1        
ხოლო უკუეთუ ჴელითდაცემაჲ შეემთხჳოს პირველ#* კურთხევისა
Line: 2     
უმეცრებით და1* არა უწყინ, თუ საქმე იგი ბოროტ არს, ანუ სხჳსა მაცთურისაგან
Line: 3     
ისწავის და იყოს კაცი იგი წესიერი და სწავლული, განიკანონოს
Line: 4     
პირველად მოძღურისაგან და ეგრეთ ღირს იქმნას კურთხევასა
Line: 5     
მღდელობისასა. და უკუეთუ შემდგომად კურთხევისა შეემთხჳა ცოდვაჲ
Line: 6     
იგი ჴელითდაცემისაჲ მითვე სახითა, ვითარცა ზემო ვთქუ, ანუ უმეცრებით,
Line: 7     
ანუ სხჳსა2* Page of Manuscript: 130R  ბოროტისა კაცისაგან სწავლითა, მყოარჟამ განეყენოს
Line: 8     
ჟამისწირვისაგან. და ყოველთა დღეთა სამგზის "მიწყალესა" იტყოდის
Line: 9     
და ნ^ მუჴლთ იდრეკდეს3* და ნ^ "ღმერთო, მილხინე ცოდვილსა4* ამას" და5*
Line: 10     
ნ^ "უფალო, შეგცოდე, შემინდვე"6* და მერმე მიეცინ შენდობაჲ, რაჲთა
Line: 11     
მღდელობდეს. უკუეთუ კულა განამრავლოს ცოდვაჲ იგი და არა მოიწყჳდოს,
Line: 12     
დასცერინ მღდელობისაგან და წიგნისმკითხველთა წესსა მივედინ.

Line: 13        
უკუეთუ ვინ იპარვიდეს საჩინოთა ნაპარევთა, ვერ მოვალს მღდელობად
Line: 14     
და7* ეგრეთვე მღდელობაჲ თუ აქუნდეს და იპოოს პარვასა შინა,
Line: 15     
ვერღარა ჴელ-ეწიფების მღდელობად, რამეთუ მპარავთა მღდელობაჲ ვერ
Line: 16     
ეგების.

Line: 17        
ეგრეთვე ცილ-ფიცობად მღდელთა არა ჴელ-ეწიფების. Page of Manuscript: 130V  არცა
Line: 18     
ყოვლადვე წეს არს მღდელთა ფიცი8*.

Line: 19        
კუალადცა უკუე ვიტყოდით აღსაარებისათჳს მონანულთაჲსა9*. არიან
Line: 20     
სახენი ცოდვათა აღსაარებისანი ათნი10* ;

Paragraph: 1  
Page: 107  
Line: 21        
ა^. რამეთუ სხუაჲ არს რომელსა მცირედ ეცოდოს ერთსა თანა პირსა
Line: 22     
და ნეფსით11* თჳსით შეინანოს და მოიწყჳდოს ცოდვაჲ.

Paragraph: 2  
Page: 107  
Line: 23        
ბ^. და12* სხუაჲ არს რომელსა მრავალგზის13* ეცოდოს და12* _ მრავალთა
Line: 24     
პირთა თანა.#*

Paragraph: 3  
Page: 107  
Line: 25        
გ^. და12* სხუაჲ არს რომელსა ბუნებითითა ცოდვითა სიძვისაჲთა
Line: 26     
ეცოდოს ერთსა, გინა ორსა პირსა თანა და დაეყოს14* ცოდვასა მას შინა
Line: 27     
მრავალჟამ ანუ თუ15* სიბერედმდისცა.16*

Paragraph: 4  
Page: 107  
Line: 28        
დ^. და სხუაჲ არს რომელსა ბუნებისა გარეგან ეცოდოს და ადრე
Line: 29     
მოეწყჳდოს შიშისათჳს ღმრთისა.

Paragraph: 5  
Page: 107  
Page: 108  
Line: 1        
ე^. და1* სხუაჲ არს რომელი სნეულებისაგან ანუ სხჳსა2* რაჲსმე
Line: 2     
ჭირისა3* და განსაცდელისა Page of Manuscript: 131R  მოვიდეს აღსაარებად, გინათუ ჟამსამებრ4*
Line: 3     
სიკუდილისასა ქმნას აღსაარებაჲ და მეყსეულად5* მოკუდეს.

Paragraph: 6  
Page: 108  
Line: 4        
ვ^. და სხუაჲ არს რომელსა მოეწყჳდის ყოველივე ცოდვაჲ და მერმე
Line: 5     
აღიარნის6* ყოველნივე ბრალნი მისნი.

Paragraph: 7  
Page: 108  
Line: 6        
ზ^. და სხუაჲ არს რომელი აღსაარებამდინ7* ცოდავნ და შემდგომად
Line: 7     
აღსაარებისა მოიწყჳდის ცოდვაჲ და იწყის8* სინანულად.

Paragraph: 8  
Page: 108  
Line: 8        
ჱ^. და სხუაჲ არს რომელი აღიარებნ ცოდვათა თჳსთა და ვერ მოიწყუედნ,
Line: 9     
არამედ კუალადცა მთხრებლსა მას ცოდვისასა შთავარდებინ.

Paragraph: 9  
Page: 108  
Line: 10        
თ^. და სხუაჲ არს რომელი მოწყუედასა ყოვლისა ცოდვისასა აღუთქუამნ,
Line: 11     
ხოლო ერთისა ოდენ პირისაგან ვერ ელევინ.

Paragraph: 10  
Page: 108  
Line: 12        
ი^. და სხუანი9* არიან რომელნი ლაშქრობათა შინა და მგზავრობათა
Line: 13     
და იძულებით ანუ შიშისაგან, ანუ ნიჭითა, ანუ უმეცრებითა, ანუ Page of Manuscript: 131V 
Line: 14     
სხჳთა რაჲთმე ესევითარითა სახითა შთავრდომილ იყვნენ ცოდვათა10*
Line: 15     
და მერმე მოვიდიან11* სინანულად და აღსაარებად.

Line: 16        
ესე ყოველნი, მოვიდენ რაჲ აღსაარებად, თანა-აც მოძღუარსა მას
Line: 17     
სულიერსა, რაჲთა განიკითხნეს და გამოიძიოს თითოეული12* ცოდვაჲ, თუ13*
Line: 18     
ვითარ სახედ შეემთხჳა14*, ანუ რომელსა წესსა ზედა15* არს ზემოთქმულთა
Line: 19     
მათ16* ათთა სახეთაგან და თუ17* რაოდენთა18* პირთა თანა უცოდავს, გინა
Line: 20     
დედათა, გინა მამათა, გინათუ სხუასა რას. ეგრეთვე უკუეთუ დედაკაცი
Line: 21     
იყოს მონანული იგი, მანცა აღიაროს, თუ რაოდენთა უცოდავს19* მას თანა.
Line: 22     
და კუალად განიკითხენ20* მოძღუარმან მან, თუ რაოდენთა21* ქმრის ცოლთა
Line: 23     
თანა უცოდავს და22* რაოდენთა ქურივთა, რაოდენთა მეძავთა, რაოდენთა
Line: 24     
მჴევალთა23*, რაოდენთა Page of Manuscript: 132R  ენკრატისთა ანუ თუ ცოლთა თანა ხუცეს-დიაკონთასა.
Line: 25     
და ოდეს ესე ყოველი24* გამოჰკითხოს და აღიაროს25* მონანულმან
Line: 26     
მან, კუალად ჰკითხოს, თუ რაოდენ ჟამ ერეოდა თითოეულსა26* მას
Line: 27     
ცოდვასა და თუ სიძვათა მათგან შვილ ესხნესა. და უკუეთუ ესუა მას ცოლი
Line: 28     
ანუ არა, და თუ ბუნებითითა წესითა ცოდა ანუ გარეშე ბუნებისა და27* გინათუ
Line: 29     
ადრე მოიწყჳდნა ცოდვანი იგი, ანუ თუ სიბერემდე28* მათ შინა განფრდილ
Line: 30     
იყო. და ოდეს ესე ყოველი აღიაროს, კუალად ჰკითხოს თჳსებისათჳს29*,
Page: 109   Line: 1     
უკუეთუ ნათესავთა და თჳსთა თანა უცოდავს. და კუალად ჰკითხოს მამათმავლობისათჳს,
Line: 2     
ნუუკუე1* დაცემულ არს ყრმასა2* თანა, ანუ ქალსა უჰასაკოსა,3*
Line: 3     
გინათუ პირუტყუსა4* თანა, ანუ თუ Page of Manuscript: 132V  მის თანა, ვინ დაცემულ
Line: 4     
არს. და მერმე ჰკითხოს, უკუეთუ შეჰმთხუევია5* კაცის კლვაჲ ნეფსითი6*
Line: 5     
გინა უნებლიეთი7*; ეგრეთვე ჰკითხოს ორგუარისა მისთჳს ჴელითდაცემისა
Line: 6     
და ოდეს ესე ყოველი ჰკითხოს მოძღუარმან მან და მონანულმან8* აღიაროს9*
Line: 7     
და არღარაჲ10* დაუტეოს, მაშინ გულისჴმა-ყოს მოძღუარმან ძალი
Line: 8     
მონანულისაჲ მის და ლმობიერებაჲ და სიმდაბლე და ცრემლნი და მოწყალებაჲ,
Line: 9     
რომელ ძალ-უცნ ანუ რომელი სწადინ ყოფად და აღუთქუამნ
Line: 10     
და სარწმუნოებაჲ მისი და გულსმოდგინებაჲ და მას ზედა მისცეს კანონი11*
Line: 11     
წერით, გინა12* უწერელად.

Line: 12        
და ზიარებისათჳს, ვითარცა ზემოწერილ არს, მისცეს უზიარებლობისა
Line: 13     
კანონი, გინათუ ერთ წელ, გინა13* ორ წელ Page of Manuscript: 133R , ანუ სამ წელ,
Line: 14     
ანუ ოთხ წელ, ანუ ხუთ14*, გინა ექუს15* გინა16* შჳდ17* წელ, ვითარცა
Line: 15     
ცოდვანი იგი იყვნენ და ვითარცა სინანული აჩუენოს.

Line: 16        
ხოლო მარხვისათჳს და ლოცვისა, ვითარცა კაცად-კაცადისა ძალი
Line: 17     
იყოს და ვითარცა18* გულსმოდგინებაჲ და ლმობიერებაჲ მისი აიძულებდეს
Line: 18     
მოღუაწებად.

Line: 19        
რამეთუ სამნი განყოფილებანი არიან მონანულთა მარხვისანი19*,
Line: 20     
გინათუ მამათა, გინათუ დედათანი და სამისაგან მის20*, რომელიცა სწადოდის,
Line: 21     
მიიღოს.

Line: 22        
წმიდისა ჟამისწირვისა ჟამსა სახარებაჲ რაჲ მოისმინონ, მონანულნი
Line: 23     
კათაკუმეველთა თანა ეკლესიით განვიდენ და ეზოსა დადგენ; ხოლო მწუხრისა
Line: 24     
და ცისკრისა ლოცვათა21* ეკლესიას დგენ.

Line: 25        
ქრისტეს შობად და განცხადებად და დიდსა ხუთშაბათსა და დიდსა
Line: 26     
შაბათსა22* Page of Manuscript: 133V  და23* დიდსა კჳრიაკესა აღუსებისასა24* და25* მარტჳლიასა
Line: 27     
და წმიდათა მოციქულთასა, ვარდობად26*#* ზიარებისა წილ მიიღებდენ
Line: 28     
ევლოგიასა განცხადებისასა და ეგრეთ განიჴსნიდენ მონაზონნი წუელასა
Line: 29     
და ერისკაცნი27* _ჴორცსა.

Line: 30        
ხოლო დედანი თუ იყუნენ მონანულნი იგი, უმეტესი გამოძიებაჲ
Line: 31     
ჯერ-არს, რამეთუ უძჳრესთა ცოდვათა შთავარდებიან მწამლველობათა და
Page: 110   Line: 1     
გრძნებათა და მისნობათა და სხუათა ბილწებათა, უმეტეს მამათასა და1*
Line: 2     
შეაგინებნცა მამათა უმეცრებით ჟამსა მას წიდოვნებისა მათისასა საწოლითა
Line: 3     
მათითა და კაცისკლვათა მრავალფერთა იქმან მუცლადღებასა2* შინა.
Line: 4     
რომელნიმე პირველ მუცლადღებისა განირყუნიან საშოთა მწამლველობითა
Line: 5     
შესუმითა წამალთაჲთა Page of Manuscript: 134R  რაჲთა არა მუცლად-იღებდენ.3*
Line: 6     
რომელნიმე შემდგომად მუცლადღებისა სუმენ წამალსა მოკლვად ჩჩჳლისა4*.
Line: 7     
სხუანი სრულსა ყრმასა შობილსა თჳსითა ჴელითა5* ანუ სხჳსაჲთა
Line: 8     
მოჰკლვენ და ბოროტისა კაცის კლვასა თჳსთა შვილთასა აღასრულებენ.

Line: 9        
და ჴელითდაცემასა იქმან მსგავსად მამათასა ქალწულნიცა დაუქორწინებელნი6*
Line: 10     
და ამით ჯერითა განიჴრწნიან ქალწულებასა.

Line: 11        
ესე უკუე ყოველნი _ გინათუ მამანი, გინათუ7* დედანი შეცოდებულნი _
Line: 12     
უკუეთუ მოვიდენ სინანულად და აღიარნენ ბრალნი თჳსნი, უზიარებლობაჲ
Line: 13     
მიეცეს, ვითარცა ზემოწერილ არს შემსგავსებულად თითოეულისა ცოდვისა

Paragraph: 11  
Page: 110  
Line: 14        
ა^. ხოლო მარხვაჲ და მუჴლთადრეკაჲ მიეცეს ესრეთ: ორშაბათსა და
Line: 15     
ოთხშაბათსა და პარასკევსა Page of Manuscript: 134V  წუელასა და ჴორცსა არა ჭამდენ, არამედ
Line: 16     
ზეთსა ოდენ და თევზსა; ხოლო სამშაბათსა და ხუთშაბათსა წუელასაცა და
Line: 17     
თევზსა8* იჴმარებდენ; ხოლო შაბათსა და კჳრიაკესა ყოველსავე ზედა ჭამადსა
Line: 18     
ჴსნილ იყუნენ: ჴორცსა და წუელასა და ღჳნოსა9*. ეგრეთვე საუფლოთა
Line: 19     
დღესასწაულთა; და წმიდისა ღმრთისმშობლისათა; და წმიდათა ი^ბ10*
Line: 20     
მოციქულთასა11*, ოდესცა დახუდეს თითოეულისა დღესასწაული; და წმიდისა
Line: 21     
იოვანე ნათლისმცემელისა; და ათორმეტთა12* მათ დღეთა ქრისტეს
Line: 22     
შობითგან ვიდრე განცხადებამდის13* და შემდგომად განცხადებისა ზატიკსა;
Line: 23     
და აღუსებითგან14* ახალ კჳრიაკედმდე;15* და მსგეფსსა16* მას სულისა წმიდისა
Line: 24     
მოსლვისასა17* მარტჳლიითგან ვიდრე კჳრიაკედმდე18* თჳნიერ ოთხშაბათ-პარასკევთასა19*. Page of Manuscript: 135R 
Line: 25     
ეგრეთვე მსგეფსი იგი არაჯვორთაჲ20* და აღებათა
Line: 26     
ჴსნილნი არიან მონაზონთათჳს წუელაჲ და ერისგანთათჳს _ ჴორცი.
Line: 27     
ხოლო ყველიერისა მსგეფსსა წუელაჲ ჴსნილ არს მონაზონთათჳსცა და
Line: 28     
ერისკაცთა;21* რამეთუ ჴორცი კჳრიაკესა მას ჴორცის აღებისასა22* აკრბების.
Line: 29     
ხოლო ღჳნისაცა წესი აქუნდინ მონანულთა, უკუეთუ ძალ-ედვას,
Line: 30     
ხუთთა მათ დღეთა შჳდეულისათა ნუ სუმენ, არამედ შაბათ-კჳრიაკეთა
Line: 31     
ოდენ და დღესასწაულთა მათ ზემოწერილთა. ხოლო ესე თუ ვერ შეეძლოს
Page: 111   Line: 1     
ბარე ორშაბათ-ოთხშაბათ-პარასკევთა უეჭუელად იმარხვიდენ1* უღჳნოდ2*,
Line: 2     
რაჲთა მიეცეს ღმრთისა მიერ მადლი.3* უკუეთუ კულა ვერცა ესე
Line: 3     
შეეძლოს, ასისა წონსა4* ლიტრასა5* სუმიდენ დღითი-დღე.6*

Line: 4        
და ყოველსავე ზედა კაცად-კაცადისა ძალი გინა უძლურებაჲ Page of Manuscript: 135V 
Line: 5     
ვითარცა იხილოს#* მოძღუარმან, ეგრეცა განაწესოს ღჳნისა სუმაჲ, რამეთუ
Line: 6     
მონანულსა უმეტეს7* ყოვლისა ღჳნისაგან8* უჴმს კრძალვაჲ9*.

Line: 7        
ხოლო ორთა მათ მარხვათა ქრისტესშობისა10* და ვარდობისათა11*
Line: 8     
ჴორცისა12* აკრებად ვამცნებთ ერისკაცთა და მონაზონთა, _ წუელისა13*
Line: 9     
თჳნიერ იოვანეს შობად და ღმრთისმშობლისა14* ტაძრად მიყვანებად.
Line: 10     
უკუეთუ კულა ამათცა15* დღეთა არა ენებოს განჴსნაჲ, არავინ16* არს
Line: 11     
დამაყენებელ.

Line: 12        
ხოლო დიდთა მარხვათა, ერისკაცნი თუ იყვნენ მონანულნი იგი, თევზსა
Line: 13     
ნუ იჴმარებენ, ნუმცა ღჳნოსა სუმენ, გარეშე შაბათ-კჳრიაკეთასა17*.
Line: 14     
ხოლო მონაზონნი თუ იყუნენ18*, ნუცა თევზსა, ნუცა ზეთსა, ნუცა ღჳნოსამცა19*
Line: 15     
მიიღებენ ხუთთა მათ დღეთა შჳდეულისათა. ხოლო შაბათ-კჳრიაკეთა
Line: 16     
Page of Manuscript: 136(18)R  ზეთითა ზავებული ჭამონ და მცირედი ღჳნოჲ მიიღონ20*,
Line: 17     
ხოლო თევზი ხარებისა21* დღესასწაულსა განიჴსნან22*. უკუეთუ კულა ძალ-ედვას,
Line: 18     
ყოველთა მათ დღეთა წმიდათა მარხვათასა არა სუმად23* ღჳნისა
Line: 19     
კეთილ არს და სათნო, ხოლო უძლურებაჲ თუ შეემთხჳოს, იჴმაროს
Line: 20     
სასუმელი და ვითარცა-რაჲ24* სნეულებასა მას შეჰგვანდეს.

Line: 21        
ხოლო უკუეთუ ვიეთნიმე უდბებისაგან25* ანუ უძლურებისა ამას
Line: 22     
კანონსა ვერ იმარხვიდენ26*, ბარე პირველი შჳდეული წმიდათა მარხვათა
Line: 23     
იმარხონ უღჳნოდ და უზეთოდ,27* ეგრეთვე ვნების კჳრიაკე თჳნიერ დიდისა28*
Line: 24     
ხუთშაბათისა. და სხუათა მათ29* შჳდეულთა სამშაბათსაცა და ხუთშაბათსა30*
Line: 25     
მიიღონ ზეთი და მცირედი ღჳნოჲ31*.

Line: 26        
ესე არს პირველი სახე და წესი32* კანონისაჲ.

Line: 27        
ხოლო მეორე ესრეთ არს: უკუეთუ ზემოწერილი33* იგი წესი Page of Manuscript: 136(18)V 
Line: 28     
ვერ ეძლოს34* მონანულთა მათ აღსრულებად, ანუ უძლურებისაგან, ანუ
Line: 29     
არა ლმობიერებისა35*, ესე დაიმარხონ36*. ორშაბათ-ოთხშაბათ-პარასკევნი
Page: 112   Line: 1     
ურწყოდ იმარხნენ ჴორცისაგან და წუელისა და ღჳნისა და თუ ძალ-ედვას,
Line: 2     
თევზისაცა1*; ზეთსა ოდენ იჴმარებდენ; ხოლო მონაზონნი თუ იყვნენ
Line: 3     
მონანულნი იგი, ნუცა ზეთსა ჭამენ. ხოლო სხუათა მათ ოთხთა
Line: 4     
დღეთა ჴსნილად გარდაიჴდიდენ ერისაგანნი _ ჴორცსა და მონაზონნი _ წუელისა
Line: 5     
და სასუმელსა და თევზსა.

Line: 6        
ხოლო მესამე სახე ესრეთ2* არს ჭირის3* მაგიერ: უკუეთუ ზემოწერილთა
Line: 7     
მათ წესთა ვერ იმარხვიდენ, მრავალთა რაჲმე მიზეზისათჳს,
Line: 8     
სამთა მათ4* დღეთა ბარე იმარხვიდენ ერისაგანნი5* ჴორცსა და წუელასა, ხოლო
Line: 9     
თევზსა იჴმარებდენ6* და მცირედსა7* ღჳნოსა დღეთა მათ Page of Manuscript: 137R  კანონისა
Line: 10     
და სინანულისა მათისათა8*, ხოლო მონაზონნი მიიღებდენ ზეთითა
Line: 11     
ზავებულსა და მცირედსა სასუმელსა9*; ხოლო სხუათა მათ ოთხთა დღეთა
Line: 12     
თითოეულნი10* თჳსისა11* წესისა ჭამადთა ზედა ჴსნილ იყოს: ერისკაცნი
Line: 13     
ერისკაცთასა12* და მონაზონნი სამონაზნოსა.

Line: 14        
ხოლო მონათა და მჴევალთათჳს წმიდათაცა მამათა მიერ განწესებულ
Line: 15     
არს, რაჲთა ნახევარსა ზედა განიკანონებოდინ აზნაურთა კანონისასა13*,
Line: 16     
რამეთუ არა არიან თავისუფალ, არამედ სხუათა ჴელმწიფებასა
Line: 17     
ქუეშე14*. რომელთა აქუნდეს აზნაურებაჲ, სრული კანონი აღასრულონ.

Line: 18        
ხოლო ლოცვისა კანონი ესრეთ აქუნდეს:15* გარეშე განწესებულთა
Line: 19     
ჟამთასა სამგზის აღასრულებდენ ლოცვასა სინანულისასა: განთიად და16*
Line: 20     
შუადღე და მწუხრი. და თითოეულსა17* Page of Manuscript: 137V  ლოცვასა18* იტყოდინ: "მიწყალესა"
Line: 21     
ერთგზის,19* "წმიდაო ღმერთოსა" სამგზის, "მამაო ჩუენოსა" ერთგზის;
Line: 22     
კჳრიელეისონი რ^, "ღმერთო, მილხინე ცოდვილსა ამას" ნ^, "ღმერთო,
Line: 23     
შეგცოდე, შემინდვე" ნ^, და მუჴლთმოდრეკაჲ20* ნ^. ხოლო რომელთა
Line: 24     
ესრეთ21* ვერ შეეძლოს, ანუ არა ენებოს, ნახევარი ამის კანონისაჲ აღასრულონ22*.
Line: 25     
ხოლო რომელთა ვერცა ესე23* შეეძლოს, მესამედი კანონისაჲ
Line: 26     
მის დაიმარხონ.24*

Line: 27        
რამეთუ არიან ვიეთნიმე უდებნი, ანუ უძლურნი, ანუ ბერნი, ანუ
Line: 28     
მგზავრობასა შინა, ანუ მსახურებასა უხუცესთასა, ანუ ფრიადისა სიგლახაკისაგან
Line: 29     
ჭირვეულნი და ამისთჳს თანა-აც მოძღუარსა კაცად-კაცადისა25*
Line: 30     
ამის ყოვლისა გამოძიებაჲ წესისა და ჰასაკისა და ძალისა და ზრდილობისა
Line: 31     
და მჴურვალებისა ანუ სიგრილისა და Page of Manuscript: 138R  მეცნიერებისა, ანუ
Page: 113   Line: 1     
უსწავლელობისა და სიგლახაკისა, ანუ სიმდიდრისა და შუებულობისა1*, ანუ
Line: 2     
ჭირვეულობისა და ქუემჯდომარისა2*, ანუ ზექუეკუეთებულისა და კაცად-კაცადისა
Line: 3     
ძალსა ზედა და3* ჯერსა4*.

Line: 4        
რამეთუ იქმნების ესეცა: რომელ იტყვის კაცი მცირედთა ცოდვათა
Line: 5     
მიმთხუეული და აქუნ მჴურვალებაჲ და ლმობიერებაჲ ფრიადი და გულსმოდგინებისა
Line: 6     
მისისათჳს მისცნის5* მას სულიერმან მოძღუარმან6* კანონნი
Line: 7     
მძიმენი7*, რაჲთა არა ხოლო თუ ცოდვათა მისთა მიტევებაჲ8* მიიღოს,
Line: 8     
არამედ სასყიდელიცა9* შრომათა მისთაჲ მიეცეს სახიერსა და ტკბილისა
Line: 9     
მის მეუფისაგან10*, რომელი ხედავს გულთა და გონებათა და კაცად-კაცადისა
Line: 10     
გულსმოდგინებისაებრ მისცემს სასყიდელსა11*.

Line: 11        
და კუალად სხუაჲ იყვის მრავალთა ცოდვათა მოქმედი Page of Manuscript: 138V  და არნ
Line: 12     
იგი უდები ანუ უძლური და არა მოსწრაფე მოღუაწებად, და მისცის მას
Line: 13     
მოძღუარმან უსუბუქესი და უმცირესი კანონი პირველისა მის, რაჲთა
Line: 14     
ვითარითაცა სახითა წესსა შინა სინანულისასა იყოს და არა სრულიად
Line: 15     
წარწყმდეს, რამეთუ უკუეთუ მიხედნეს მოძღუარმან ფრიადსა უძლურებასა
Line: 16     
გონებისასა ანუ ჴორცთასა, მისცის ორი, გინა ერთი12* ლოცვაჲ კანონად
Line: 17     
და მცირედი მუჴლთადრეკა, ანუ თუ13* თაყუანისცემაჲ, რაჲთა
Line: 18     
არა სრულიად უნაყოფოდ და უნანელად დარჩეს. და არა საბრალობელ
Line: 19     
არს ამას ზედა მოძღუარი იგი, უკუეთუ კულა პოოს ჴორცითაცა შემძლებელი
Line: 20     
და გონებითა14* მჴურვალე, განუწესის მას ჯეროვანი და შემსგავსებული15*
Line: 21     
კანონი, რამეთუ ამისთჳს წერილ არს, ვითარმედ: "განკითხვაჲ
Line: 22     
და გულისჴმის-ყოფაჲ ნათელი არს სულთა მათ პირმეტყუელთაჲ Page of Manuscript: 139R 
Line: 23     
და უძღჳს ყოველსა კეთილსა".

Line: 24        
ამათ უკუე სუბუქთა და ადვილთა კანონთათჳს არა უწყი, ნუუკუე16*
Line: 25     
ბრალეულ ვიქმნე წინაშე ღმრთისა, გარნა უმჯობეს არს ჩემდა, რაჲთა
Line: 26     
ამის ჯერისათჳს მიმეჴადოს ბრალი, ვიდრე17* უწყალო18* თუმცა19* ვიპოე20*
Line: 27     
და სასოებისა წარმკუეთელ ცოდვილთა და უძლურთა21*.

Line: 28        
რამეთუ რომელნი ხედვიდენ სიმრავლესა ანუ სიმძიმესა ცოდვათასა,
Line: 29     
გინათუ22* რომელ მრავალთა ჟამთა ვის ეცოდოს და მრავალთა ვნებათა
Line: 30     
შინა განფრდილ იყოს, ანუ ჩუეულობითა, ანუ ზრდილობითა ბოროტითა,
Line: 31     
გინათუ დიდთა და მძიმეთა ცოდვათა შინა შებღალულ იყოს კაცისკლვათა
Line: 32     
ანუ მამათმავლობათა და სხუათა ბუნებისა გარეშეთა ცოდვათა
Page: 114   Line: 1     
და შემსგავსებულად სიმრავლისა მის და სიმძიმისა1* მათ ცოდვათაჲსა
Line: 2     
მისცემდენ2* კანონსა სინანულად Page of Manuscript: 139V  მოქცეულთა3* ძმათა და უმეტეს ძალისა
Line: 3     
მათისა აჰკიდებდენ4* ტჳრთთა5* მძიმეთა6*, ესევითარნი იგი პირველად
Line: 4     
უმეცარ სადმე არიან სახიერებისა7* და მრავალ-მოწყალებისა8* ღმრთისა,
Line: 5     
რომელსა9* ჰნებავს ყოველთა კაცთა ცხორებაჲ და მეცნიერებასა ჭეშმარიტებისასა
Line: 6     
მოსლვაჲ. მეორედ თჳსთაცა სულთა წარიწყმედენ, უკუეთუ
Line: 7     
უზომოჲთა უწყალოებითა და კანონისა დამძიმებითა სასოებაჲ წარუკუეთონ10*
Line: 8     
შეცოდებულთა და გარე მიაქცინენ სინანულისაგან.

Line: 9        
რამეთუ რომელმან წინაშე ღმრთისა სული კაცისაჲ შეივედროს,
Line: 10     
სახიერი და მოწყალე გული უჴმს ქონებად მიმსგავსებული და მომბაძავი
Line: 11     
სიტკბოებასა მას ჩუენთჳს განკაცებულისა ქრისტეს ღმრთისა ჩუენისასა11*.

Line: 12        
ჯერ-არს უკუე, ოდეს ვინ აღსაარებასა12* Page of Manuscript: 140R  მონანულისასა13* შეიწყნარებდეს,
Line: 13     
რაჲთა შეიყვანოს იგი14* ეკლესიასა ანუ სენაკსა თჳსაგან15* და
Line: 14     
მხიარულითა პირითა და გულითა სახიერითა ტკბილად ეუბნოს, ვითარცა
Line: 15     
სტუმრობად ხადოდა, ანუმცა მეგობარსა საყუარელსა შეიტკბობდა.
Line: 16     
და16* პირველ ყოვლისა ილოცოს და წართქუას "მიწყალე" და "წმიდაო
Line: 17     
ღმერთოჲ" და "მამაო ჩუენოჲ"17*. მერმე მოიდრიკნეს მუჴლნი მონანულმან
Line: 18     
მან აღმოსავლით18* და თქუას ქუემდებარემან:

Line: 19        
"აღგიარებ შენ, უფალო ღმერთო ცათაო19* და ქუეყანისაო, ყოველთავე
Line: 20     
დაფარულთა გულისა ჩემისათა"20*. მერმე აღადგინოს იგი და დაჯდეს
Line: 21     
მოძღუარი იგი და მონანული იგი შემსგავსებულად საზომისა მისისა, გინათუ ქუე დასუას, გინათუ
Line: 22     
ზე დგეს. და ჰკითხოს სახიერითა პირითა ყოველთათჳს21* Page of Manuscript: 140V 
Line: 23     
ბრალთა მისთა გამოწულილვით და ოდეს ყოველივე აღიაროს
Line: 24     
მან, კუალად სასოებაჲ შენდობისაჲ მისცეს22* მოძღუარმან და ჰრქუას: "ამას23*
Line: 25     
გამცნებ, ძმაო, ანუ24* შვილო, და ყოვლისა პირველ25* ამას კანონსა მიგცენ,
Line: 26     
რაჲთა ამიერითგან26* რაჲცა ბრალი შეგემთხჳოს, ყოველსა27* სიხარულით
Line: 27     
და სასოებით აღმიარებდე". და ოდეს აღასრულოს მონანულმან28* ყოველთა
Line: 28     
ცოდვათა მისთა აღსაარებაჲ29*, კუალად აღდგეს მოძღუარი იგი და თქუას
Line: 29     
"წმიდაო ღმერთოჲ" სამგზის30* და "მამაო ჩუენოჲ"31*. მონანულმან მან
Line: 30     
მუჴლნი მოიდრიკნეს32*, ხოლო მოძღუარმან ესე ლოცვაჲ წართქუას:

Page: 115  
Line: 1        
"სახიერმან და კაცთმოყუარემან ღმერთმან ჩუენმან, რომელი ჩუენთჳს
Line: 2     
კაც იქმნა და ყოვლისა სოფლისა ცოდვანი აღიხუნა აურაცხელითა
Line: 3     
მით წყალობითა მისითა, შეგინდვენ, ძმაო, ყოველივე ესე, რომელი Page of Manuscript: 141R 
Line: 4     
წინაშე მისა აღმიარე მე, უღირსსა ამას და აჴოცენ ყოველნი1* ბრალნი
Line: 5     
შენნი ამასცა2* სოფელსა და მას საუკუნესა, რომელსა ჰნებავს ყოველთა
Line: 6     
კაცთა ცხორებაჲ და მოელის ყოველთა მოქცევასა და სინანულსა, რამეთუ
Line: 7     
კურთხეულ არს და დიდებულ აწ და მარადის და უკუნითი უკუნისამდე,
Line: 8     
ამენ". დიდებაჲ მამისა და ძესა და წმიდასა სულსა აწ და მარადის
Line: 9     
და უკუნითი უკუნისამდე, ამენ."3*

Line: 10        
და4* მერმე აღადგინოს იგი და მოიკითხოს5*, ვითარცა შვილი საყუარელი.6*
Line: 11     
და უკუეთუ ხედვიდეს ფრიადისა მწუხარებისაგან დაღონებულად,
Line: 12     
ნუგეშინის-სცეს.7* და თუ ეგებოდის8*, ჴელიცა9* მისი ქედსა თჳსსა ზედა10*
Line: 13     
დაიდვას და ჰრქუას:11* "ჩემ ზედა იყვნენ, ძმაო, ბრალნი შენნი"12*. მერმე
Line: 14     
კუალად დასხდენ13* და14* მისცეს მას14* კანონი უზიარებლობისაჲ, ვითარცა
Line: 15     
ზემოწერილ არს შემსგავსებულად ცოდვათა ამათ, ხოლო ლოცვისათჳს
Line: 16     
და მარხვისა ჰკითხოს Page of Manuscript: 141V , თუ რომელი სახე ძალ-უც დამარხვად
Line: 17     
ზემოწერილთა მათ წესთაგან და15* რომელიცა სწადოდის16*, მისცეს.

Line: 18        
რამეთუ განჩინებული კანონი ცოდვილთაჲ წმიდისა ზიარებისაგან
Line: 19     
განყენებაჲ არს. რამეთუ უმძიმეცა ყოველთა ცოდვათასა17* არს უღირსად
Line: 20     
ზიარებაჲ და ამისცა ჯერისთჳს გამოკითხვაჲ უჴმს მოძღუარსა18*, უკუეთუ
Line: 21     
ცოდვათა19* შინა მისთა20* ეზიარებოდაა? და თუ თქუას, ვითარმედ:21* "ჰე,
Line: 22     
ვეზიარებოდე", უმეტესი უჴმს ამისთჳს სინანული22*. ხოლო მარხვაჲ და
Line: 23     
ლოცვაჲ და მუჴლთადრეკაჲ კაცად-კაცადისა ძალსა ზედა და გულსმოდგინებასა23*
Line: 24     
მიეცემის სულიერთა მოძღუართაგან. ხოლო შაბათ-კჳრიაკეთა
Line: 25     
და საუფლოთა დღესასწაულთა და წმიდისა ღმრთისმშობელისათა და
Line: 26     
ქრისტეშობითგან ვიდრე განცხადებისა ზატიკადმდე და აღუსებითგან24*
Line: 27     
ვიდრე მარტჳლიისა მსგეფსამდე ნუვინ იდრეკენ25* მუჴლთა Page of Manuscript: 142R  ლოცვასა
Line: 28     
შინა, არამედ თაყუანისცემით ილოცვიდენ. ეგრეთვე წმიდისა იოვანე
Line: 29     
ნათლისმცემლისასა და წმიდისა იოვანე მახარებლისასა და წმიდათა პეტრე
Page: 116   Line: 1     
და1* პავლე მოციქულთასა და წმიდათა მთავარანგელოზთასა. ხოლო
Line: 2     
სხუათა დღეთა2*, დაღაცათუ ეკლესიას საეროდ მუჴლთა არა იდრეკდენ3*,
Line: 3     
არამედ თჳსაგან4* კაცად-კაცადმან კანონნი თჳსი აღასრულოს5*.

Line: 4        
ესე არიან მსუბუქნი და შემოკლებულნი წესნი და კანონნი მონანულთანი,
Line: 5     
ჩემ მიერ6* განწესებულნი. ხოლო ამის განკითხვისა წამებაჲ და შეწევნაჲ
Line: 6     
მოგუცა ჩუენ წმიდამან ბასილი, ვითარცა იტყჳს, ვითარმედ: "ესე ყოველი
Line: 7     
აღვწერეთ, რაჲთა წესი სინანულისაჲ განვაჩინოთ და რაჲთა ნაყოფნი სინანულისა
Line: 8     
და7* ლმობიერებისანი განვიცადნეთ, რამეთუ არა ჟამითა ოდენ განიკითხავთ
Line: 9     
ესევითართა, Page of Manuscript: 142V  არამედ სახესა მას სინანულისასა ვხედავთ8*, რამეთუ
Line: 10     
უკუეთუ9* ზემოწერილთა მათ ცოდვათა მოქმედნი მოვიდენ სინანულად
Line: 11     
და აღსაარებად და იპოვნენ ვიეთნიმე10* მათგანნი მოსწრაფენი და ლმობიერნი
Line: 12     
და მოღუაწებითა კეთილითა და ცრემლითა მჴურვალითა აღიარებდენ და
Line: 13     
ინანდენ ბრალთა მათთა11*, რომელი-იგი რწმუნებულ იყოს კაცთმოყუარისა
Line: 14     
ღმრთისა მიერ წინამძღურობად და შეკრვად და განჴსნად. უკუეთუ
Line: 15     
მიხედნეს ფრიადსა მას ლმობიერებასა შეცოდებულისასა და შეამოკლოს
Line: 16     
ჟამი იგი კანონისაჲ, არა საბრალობელ არს იგი, რამეთუ გჳსწავიეს საღმრთოთა
Line: 17     
წერილთაგან, ვითარმედ: "რომელნი დიდითა ტკივილითა გულისაჲთა და
Line: 18     
ლმობიერებითა მჴურვალითა აღიარებდენ Page of Manuscript: 143R  და შეუვრდებოდინ
Line: 19     
უფალსა, ადრე მიემთხუევიან შენდობასა აურაცხელითა მით კაცთმოყუარებითა12*
Line: 20     
ღმრთისაჲთა". ხოლო რომელთა არა ენებოს ბოროტთა
Line: 21     
მათ ჩვეულებათა მათთაგან მოწყუედაჲ, არამედ გულისთქუმათა მათ
Line: 22     
ჴორციელთა13* ენებოს მონებაჲ და არა უფლისაჲ, და მოქალაქობასა მას,
Line: 23     
რომელი უფალმან ამცნო14* მორწმუნეთა არა თავს-იდებდენ, ზემოწერილნი
Line: 24     
იგი კანონნი ვაუწყნეთ მათ და გზაჲ სინანულისაჲ უჩუენოთ. უკუეთუ
Line: 25     
მოიქცენ და შეინანონ15*, პოონ წყალობაჲ16* უფლისა17* მიერ, უკუეთუ
Line: 26     
არა მოიქცენ, არა არს ჩუენი მათდა მიმართ სიტყუაჲ18*, რამეთუ19* ერსა
Line: 27     
შორის ურჩსა და წინააღმდგომსა, გჳსწავიეს წერილთაგან, ვითარმედ
Line: 28     
ცხორებით20* აცხოვნენ და განარინენ კაცმან სული თჳსი. ნუმცა უკუე
Line: 29     
თავს-ვიდებთ21* ესევითართა მათ თანა წარწყმედად, Page of Manuscript: 143V  რომელნი გინათუ
Line: 30     
მართლისა სარწმუნოებისაგან განდრეკილ იყვნენ, გინათუ საქმეთა ბორიტთა
Line: 31     
ერეოდინ და არა მოიქცეოდინ22* ჩუეულებათა მათგან23* ხენეშთა, არამედ
Page: 117   Line: 1     
შევიშნოთ საშჯელისაგან1* უფლისა და დღისა მის2* საშინელისა საბჭოჲ
Line: 2     
მოვიჴსენოთ. და ნუ თავს-ვიდებთ უცხოთა ცოდვათა თანა წარწყმედად
Line: 3     
თანამიყოლითა და თანაწამებითა მათითა, არამედ ვასწაოთ და
Line: 4     
უწამოთ ესევითართა ბრალთა შინა მყოფთა მათ და შევრჩულოთ3* და
Line: 5     
ვამხილოთ დღე და ღამე თჳსგან4* და ზოგადცა. ხოლო თანამიყოლად
Line: 6     
ბოროტთა საქმეთა მათთა ნუმცა თავს-ვიდებთ, არამედ ვილოცვიდეთ,
Line: 7     
რაჲთა უფროჲსად იგინი5* შევიძინნეთ6* და გამოვიჴსნნეთ7* საბრჴეთაგან8*
Line: 8     
მტერისათა და სულნი ჩუენნი განვარინნეთ საუკუნოჲსა Page of Manuscript: 144(19)R  საშჯელისაგან9*
Line: 9     
მადლითა და კაცთმოყუარებითა უფლისა და ღმრთისა და მაცხოვრისა
Line: 10     
ჩუენისა იესუ ქრისტესითა, რომელსა შუენის ყოველივე დიდებაჲ,
Line: 11     
პატივი და10* თაყუანისცემაჲ თანა მამით და სულით წმიდითურთ
Line: 12     
აწ და მარადის და უკუნითი უკუნისამდე, ამენ.

Line: 13        
დიდებაჲ მამასა და ძესა და წმიდასა სულსა აწ და მარადის და
Line: 14     
უკუნითი უკუნისამდე, ამენ.


Next part



This text is part of the TITUS edition of Minor Nomocanon.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 5.5.2009. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.