Das Megrelische


alphabet, Deklinationsmuster, Konjugationsmuster

 

Lat. Trans.

Georg.Trans.

Beispiele

a

arti  „eins“amšvi „sechs“

b

 ბ

baba „Vater“,  bazi  „große Fliege“ 

g

gebžalia „Sulguni“, gergezi „groß, rieseg“ 

d

dida „Mutter“dguma „stellen“  

e

ebro „zerlassene Butter“, elarǯi „Megr. Speise“

v

vanč̣ari „Händler“varq̣a „Hengst“  

z

zalimi „Wunsch“, zanti „Öl“, zameni “samxari“, zaodi “Werk, Fabrik” 

t

tanapa „Morgendämmerung“, ti „Familie, Haus“, titxu „dünn“, tiġi „Schaf“  

i

ialoni „Morgendämmerung“, iaġliši „Fehler“, imp̣u „leer“, ini „Eis“, inǯi „Kupfer“ 

ḳ

oči „Mann“, azila „Käse“, ḳaḳuria „Einhorn“, ḳalanda „Neujahr",  ḳambeši “Büffel“, ḳaṭu „Katze“ 

l

labaša „Stock mit Haken“, laiṭi “Mais”, laxuṭi “patara kvevri”, libu „weich“ 

m

matxilari „Hirte“, maḳvarancxi „teuflisch“, marašina „August“, mara „Woche“  

n

nana „Mutter“nina „Sprache, Zunge“, ne „Junger Wein“, neʒi „Walnuss“  

j

jurǯi „blau“,  jabarc̣a „offen“

o

onǯua „Abend“, onǯġore „Schande“, orani „Angst“, ortali „teilend“, oroli „Krüge“, oxori „Haus“ 

ṗanǯi „Gift“, ṗaṗa „Priester“, ṗaṭini „Herr“ 

ž

žarneči „vierzig“, žašxa „Sonntag“ 

r

ragadi „sprechen“, rsuli „vollständig“ 

s

si „du“, sebe „Führer“, seri „Nacht“ 

abači „quatschen“, ṭi / ṭii “Laus”, ṭibu „warm“

 

˒wilua  (Ki) „töten“  vgl. ˒vilua (Ka),  č̣arwa  (Ki) „schreiben“ vgl. č̣arua (Ka) 

u

určkendi „ungebildet“, usṭa „Meister“uča „schwarz“ 

p

Pania „Familie“, para „Geld“, parpala „Espe“

k

ka „Horn“kvara „Bauch“, kvašti “junges, weibl. Schaf“, kverčxi  „Busch“, kia „Put“ 

ġ

ġač̣ali  „Streit“, ġač̣ač̣i „Krabbe“, ġee „Bach“ 

q̣

q̣vižali „bläulich“, q̣ilimi „Löwe“, q̣ilo „Tieger“  

˒

varami „Rabe“, azaxi „Bauer“, ali „Hals“ 

š

šana  „Hochzeitsgeschenk“, švani „Zeit“  

č

čama „essen, trinken“, čaniti „Daum“ 

c

cašxa „Donnerstag“, cei „Sense“, cira „Mädchen“, coroco „Dill“ 

ʒ

ʒami “gut”, ʒġabi “Mädchen” 

c̣ana „Jahr“, c̣ida „Schmutz“, c̣ḳa „Kern“ 

č̣

č̣a  „Heu“, č̣ani „Lazer“, č̣arua „schreiben“ 

x

xa „Schuppe“, xarxi „Menschen“, xe „Hand“ 

ǯ

ǯa “Armee”, ǯaḳeli “Färse”, ǯargvali „Hütte“

h

haeri „Luft“, hava „Klima“, hameni „Amen!“

u̯

უ̂

ġu̯a „Backe“ġu̯ari „Strom“, ġu̯ini „Wein“ 

ə

„Euter“č̣ „Darm“, čkčk „neugeborenes Kind“č̣q̣ši „Hirte“

 

Deklinationstypen im Megrelischen

Deklination der konsonantstämmigen Substantive 

Kasus

Deklinationstyp I

K-ST

Deklinationstyp II

quasi V-ST

Deklinationstyp II

V-ST

Nominativ

ḳoč-i

ḳoči

dixa

Ergativ

ḳoč -k

ḳočik(i,u,ə)

dixa -k

Dativ

ḳoč-s *

ḳoči -s (i,u,ə)

dixa -s

Genetiv

̣oč-

̣oči -ši

dixa -ši

Direktiv

̣oč-iša

̣oči -ša

dixa -ša

Ablativ

̣oč-iše

̣oči -še

dixa -še

Instrumental

̣oč-it

̣oči -ti

dixa -ti

Finalis

̣oč-išax

̣oči -šax

dixa -šax

Transformativ

̣oč-o

̣oč-o

dixa -t

* Anstelle  von ḳoč-s sind auch die Formen ḳo-s  und  ḳo-c anzutreffen

 

Deklination der vokalstämmigen Substantive 

Kasus

a-ST

ṭq̣a  „Wald“

e-ST

˒ude “Haus”

o-ST

̣oṭo  “Topf”

u-ST

̣aṭu „Katze“

ə-ST

̣ə “Euter”

Nominativ

ṭq̣a

˒ude

̣oṭo 

̣aṭu

̣ə

Ergativ

ṭq̣a –k

˒ude -k

̣oṭo–k

̣aṭu –k

̣ə –k

Dativ

ṭq̣a –s

˒ude -s

̣oṭo-s

̣aṭu -s

̣ə -s

Genetiv

ṭq̣a –ši

˒ude -ši

̣oṭo-ši

̣aṭu -ši

̣ə -ši

Direktiv

ṭq̣a -ša

˒ude -ša

̣oṭo-ša

̣aṭu -ša

̣ə -ša

Ablativ

ṭ̣q̣a -še

˒ude -še

oṭo-še

̣aṭu -še

ə -še

Instrumental

ṭ̣q̣a -ti

˒ude –ti

̣oṭo-ti

̣aṭu -ti

̣ə –ti

Finalis

ṭ̣q̣a -šax

˒ude -šax

̣oṭo-šax

̣aṭu -šax

̣ə-šax

Transformativ

ṭ̣q̣a -t

˒ude -t

̣oṭo-t

̣aṭu -t

̣ə-t

 

Deklination der Kartvelsprachen im Vergleich

Kasus

Georgisch

Megrelisch

Deklinationstyp I

Megrelisch

Deklinationstyp II

Lazisch

Nominativ

ḳac -i

ḳoč-i

ḳoči

ḳoči

Ergativ

ḳ̣ac -ma

ḳoč -k

ḳoči –k

ḳoči –k

Dativ

ḳ̣ac -s

ḳoč-s > ḳoc, ḳos

ḳoči -s

ḳoči -s

Genetiv

ḳ̣̣ac -is

̣oč-

̣oči -ši

̣oči -ši

Direktiv

ḳ̣ac -ad

̣oč-iša

̣oči -ša

̣oči -ša

Ablativ

 

̣oč-iše

̣oči -še

̣oči -še

Instrumental

ḳ̣ac -it

oč-it

̣oči -ti

oči –te(n)

Finalis

 

̣oč-išax

̣oči -šax

 

Transformativ

ḳac -ad

̣oč-o

̣oč-o

 

Vokaltiv

ḳac -o

 

 

 

 

Deklination der Adjektive

Kasus

K-ST

didi  „groß“

K-ST

skvami “schön”

V-ST

č̣ita „rot“

V-ST

č̣ipe“dünn”

Nominativ

did-i

skvam-i

č̣ita  

č̣ipe

Ergativ

didi –k dit-k

skvam -k

č̣ita k

č̣ipek

Dativ

didi –s di –s

skvam -s

č̣ita -s

č̣ipe -s

Genetiv

did –iš

skvam -iš

č̣ita -š

č̣ipe -š

Direktiv

did -iša

skvam -iša

č̣ita -ša

č̣ipe -ša

Ablativ

did -iše

skvam -iše

č̣ita -še

č̣ipe -še

Instrumental

did-it

skvam –it

č̣ita-t

č̣ipe -t

Finalis

did -išax

skvam -išax

č̣ita -šax

č̣ipe -šax

Transformativ

did -o

skvam -o

č̣ita -t

č̣ipe -t

 

Deklination der Zahlwörter

Kasus

K-ST

arti  „eins“

K-ST

sumi “drei”

V-ST

bruo „acht“

V-ST

čxoro“neun”

Nominativ

art-i

sum-i

bruo 

čxoro

Ergativ

art –k

sum -k

bruo k

čxorok

Dativ

art –

sum -s

bruo -s

čxoro -s

Genetiv

art –iš

sum -iš

bruo-š

čxoro -š

Direktiv

art -iša

sum -iša

bruo -ša

čxoro -ša

Ablativ

art -iše

sum -iše

bruo -še

čxoro -še

Instrumental

art-it

sum –it

bruo-t

čxoro -t

Finalis

art -išax

sum -išax

bruo -šax

čxoro -šax

Transformativ

art -o

sum -o

bruo -t

čxoro -t

 

Gruppenflexion

Kasus

K-ST

arti  „eins“

K-ST

skvami “schön”

V-ST

škiru „grau“

K-ST

geri“Wolf”

Nominativ

art-(i)

skvam-(i)

škiru

ger-i

Ergativ

art –(i)

skvam-(i)

škiru

ger–k

Dativ

art –(i)

skvam-(i)

škiru

ger -s

Genetiv

art –(i)

skvam-(i)

škiru

ger -iš

Direktiv

art -(i)

skvam-(i)

škiru

ger -iša

Ablativ

art -(i)

skvam-(i)

škiru

ger -iše

Instrumental

art-(i)

skvam-(i)

škiru

ger -it

Finalis

art -(i)

skvam-(i)

škiru

ger -šax

Transformativ

art -(i)

skvam-(i)

škiru

ger -o