ARMAZI
Author: Nemes.Emes.
Nemesios
Emesenus
Book: Nat.hom.
De
natura
hominum
On
the
basis
of
the
edition
Nemesios
Emeseli
,
Bunebisa-tws
ḳacisa
,
berʒnulitgan
gadmoġebuli
Iovane
P̣eṭricis
mier
.
Kartuli
ṭeksṭi
šeisc̣avla
,
gamosacemad
daamzada
da
leksiḳon-saʒieblebi
daurto
S.R
.
Gorgaʒem
,
Ṭpilisi
1914
(Gamocema
Saeḳlesio
Muzeumisa
, 17)
electronically
prepared
by
Beka
Topuria
,
Frankfurt
a/M
, 2000;
ARMAZI
version
by
Beka
Topuria
and
J
.
Gippert
,
Frankfurt
a/M
, 23.2.2000 / 13.6.2000 / 25.9.2002 / 18.3.2007
Page: 3
Line: 1
ნეტარისა
მამისა
ჩუენისა
ნემესიოს
Line: 2
ემესელ
მთავარებისკოპოსისაჲ
Line: 3
ბუნებისა-თჳს
კაცისა
Line: 4
თავოანად
თქუმული
Chapter: 1
Line: 5
თავი
I
Line: 6
ბუნებისა-თჳს
კაცისა
Paragraph: 1
Line: 7
კაცისა
სულისა-გან
გონიერისა
და
სხეულისა
რჩეულად
შემზადებაჲ
,
Line: 8
--
და
ესრეთ
კეთილად
,
რომელ
შეუწყნარებელ
იყო
სხუჱბრ
Line: 9
უმჯობესად
შექმნაჲ
მისი
,
გინათუ
შემტკიცებაჲ
, --
მრავალთა
Line: 10
და
კეთილთა
კაცთა
ეთნო
.
ხოლო
გონიერად
თქუმისა-თჳს
სულისა
ვინაჲვე
Line: 11
იჭუნი
მოაქუნდეს
,
რომელ
უკუჱ
მოსრულმან
გონებამან
სულისად
,
Line: 12
ვითარცა
სხუამან
სხჳსად
,
გონიერად
შექმნაა
იგი
,
ანუთუ
გონიერებაჲ
Line: 13
თჳსა-გან
თჳთ
და
ბუნებით
მოუგიეს
სულსა
და
ესე*
არს
Page: 4
Line: 1
მისდა
ნაწილ
უკეთეს
,
ვითარ
თუალი
სხეულსა-შორის
?
ხოლო
ვიეთ-მე
Line: 2
--
რომელთა-განი
არს
და
პლოტინოს
--
სხუაობისა
სულისაჲსა
Line: 3
და
სხუა[ობისა]
გონებისაჲსა
გარდამომცემელთა
,
სამთა-გან
ეგულების
Line: 4
შემტკიცებაჲ
კაცისაჲ
:
სხეულისა
,
სულისა-გან
და
გონებისა
;
Line: 5
რომელთა
შეუდგა
აპოლინარიცა
,
რომელი
ლაოდიკიისა
იქმნა
ეპისკოპოს
,
Line: 6
რამეთუ
ესე
უკუჱ
დამსჭუალა
საძირკუჱლად
თჳსისა
[თ]ნებისად
Line: 7
და
ნამეტნავნი
დაჰრთნა
თჳსისა-ებრ
გარდაცემისა
.
ხოლო
Line: 8
ვიეთ-მე
არა
განაყენეს
სულისა-გან
გონებაჲ
,
არამედ
არსებისა
მისისა
Line: 9
მთავარ
ყოფა
გონიერისა
იწადეს
.
Paragraph: 2
Line: 10
ხოლო
არისტოტელი
ძლითსა
უკუჱ
გონებასა
თანაშემზადებ[ულ]ად
Line: 11
კაცისა
,
ხოლო
მოქმედებითსა
სარკუმელთაჲთ
ჩუენდად
Line: 12
ზედშემოსრულად
ითნებს
,
არა
უკუჱ
არსობისა
და
მყოფობისა
კაცისაჲსა
Page: 5
Line: 1
გამასრულებელად
,
არამედ
,
წარმართებისა-თჳს
ბუნებითთა
Line: 2
ცნობათა
,
მხედველობისა
შემწედ
;
ვინაჲცა
მცირეთა
კაცთა-მიერ
Line: 3
--
და
მხოლოდ
რომელთა
იფილოსოფოსეს
--
მოქმედებითისა
გონებისა
Line: 4
ქონებასა
დაამტკიცებს
.
Paragraph: 3
Line: 5
ხოლო
პლატონ*
არა
ჰაზრობს
თქუმად
,
თუ
კაცი
არს
თანად-მრჩობლთა-გან
,
Line: 6
სულისა
და
სხეულისა
,
არამედ
სულსა**
სხეულისა***
Line: 7
ესევითარად
მმჴმარებელად
[ითნებს]
,
ღირსშუჱნიერად
მეოცნე
კაცისა-თჳს
;
Line: 8
ამის-მიერ
მომაქცევს
ჩუენ
სულისა
მხოლოჲსა
ღმრთეებრიობასა-ზედა
Line: 9
და
ზრუნვასა
,
რათა
,
სულისა
ჩუენდა
ყოფად****
მრწმუნებელნი
,
Line: 10
მხოლოდ
სულისა
კეთილთა
ვსდევდეთ
--
სათნოებათა
და
კეთილად-მსახურებასა
,
Line: 11
და
არა
სხეულისა
გულის-თქუმანი
შევიყუარნეთ
,
Line: 12
ვითარ
არა
კაცისანი
, --
ნამდჳლ
უკუჱ
და
კაც
არს
, --
არამედ
პირველად
Page: 6
Line: 1
უკუჱ
ცხოველისანი
,
სოლო
კაცისანი
შემდგომადღა
,
ვინაჲთგან
Line: 2
ცხოველცა
არს
კაცი*
.
Paragraph: 4
Line: 3
კუალად
უკუჱ
უფლებრივად
სხეულთასა
სული
ყოველთა
კაცთა-გან
Line: 4
აღსაარებულა
,
რამეთუ
ამის-გან
,
ვითარცა
ორღანოჲ**
,
მიდრკების
Line: 5
სხეული
:
საცნაურ
უკუჱ
ჰყოფს
სიკუდილი
,
რამეთუ
,
განეშოროს
Line: 6
რაჲ
სული
.
ყოვლად
უდრეკად
და
უქმად
ჰგიეს
სხეული
,
ვითარ
Line: 7
რაჲ
ჴელოვნისა
განშორებასა
მიუდრეკელად
ჰგიეს
ორღანოჲ
.
ხოლო
Line: 8
საცნაურ
არს
,
ვითარმედ
და
უსულოთაცა
ეზიარების
და
უტყუთა
Line: 9
ცხოველთაჲსა-თანა
აქუს
ცსოველობისა
და
სიტყჳერთაჲსა-თანა
მიუღიეს
Line: 10
გაგონებისა
[ძალი]
:
რამეთუ***
ეზიარების
უსულოთა
ვიდრე-მე
Line: 11
სხეულითა
და
ოთხთა
ასოთა-გან
შეზავებითა****
,
ხოლო
ნერგთა
--
Page: 7
Line: 1
ამითცა
და
მოზარდობისა
და
მთესველობისა
ძალითა
,
ხოლო
უტყუთა
Line: 2
ამათ-შორისცა
უკუჱ
,
მაგრა
ნაწლოვნობით
და
დახუდომისა-ებრ
Line: 3
მიმართებითაცა*
და
მნებებელობითა
და
წყრომითა
და
მგრძნობლობითა
Line: 4
და
მფშჳნველობისა
ძალითა
,
რამეთუ
ესე
ყოველი
საზიარო
Line: 5
კაცთა
და
უტყუთა
არს
,
დაღათუ
არა
ყოვლითა
ყოველთა**
.
ხოლო
Line: 6
თანაშეეხების***
სიტყჳერებისა-მიერ
უსხეულოთა
და
გონიერთა
ბუნებათა
,
Line: 7
ვითარცა
მსიტყუველი
და
განმგონე
და
განმსჯელი
და
თჳთეულისა
Line: 8
მიმდგომი
და
,
თხემისა
მის
სათნოებათაჲსა
,
კეთილად-მსახურებისა
Line: 9
შემტკბობელი
,
რომლის-თჳსცა
ვითარ
შორის
საზღვართაჲსა
Line: 10
არს
კაცი
:
გონიერთა
და
გრძნობადთა
არსებათაჲსა
,
თანა
შემხებელი
Line: 11
უკუ
სხეულითა
და
სხეულეანითა
ძალითა
უტყუთა
ცხოველთაჲ
Page: 8
Line: 1
დაუსულოთა
,
ხოლო
სიტყჳერებითა
უსხეულოთა
არსებათა
,
ვითარ
Line: 2
ისიტეუა
პირველვე
.
რამეთუ
.
ვითარ
ჰგავს
,
შემოქმედი
უმცირესთაგან
Line: 3
ურთი-ერთას
შეახებს
განთჳსებულთა
ბუნებათა
,
რათა
ერთ
ყოს
Line: 4
და
თანატომ
ყოველი
აგებული
.
რომლისა-გან
უფროჲსად
იჩუჱნების
Line: 5
ერთყოფაჲ
ყოველთა
მყოფთა
შემოქმედისაჲ
;
რამეთუ
არა
მხოლოდ
Line: 6
შეაერთნა
არსებანი
ნაწილოვნობით
განუკუჱთელთანი
,
არამედ
და
თჳთეულნი
Line: 7
თანად
ურთი-ერთას
მორთულ
ყვნა
საკუთრებით
;
რამეთუ
,
ვინა[ჲ]ვე
Line: 8
თჳთეულთა
ცხოველთა-შორის
შეაერთნა
უგრძნულნი
მგრძნობელთა
,
Line: 9
--
ძუალნი
და
ფრჩხილნი
და
თმანი
და
სხუანი
უგრძნულნი
Line: 10
გრძნობადთა
ძარღუთა
და
სხუათა
, --
რომლის-თჳსცა
შექმნა
უგრძნობელთა-გან
Line: 11
და
მგრძნობელთა
შეკრებული
ცხოველი
,
და
არა
ხოლო
Line: 12
შეკრებულად
,
არამედ
და
ერთმყოფადცა
აღმოაჩინა
.
და
ესრეთვე
Line: 13
სხუათა
გუაროვანად
აგებულთა-ზედა
ქმნა
შემნაწევრებელმან
ურთი-ერთას
Line: 14
მცირედ-მცირედ
თჳსებითა
და
ცვალებითა
ბუნებისაჲთა
,
რათა
Line: 15
არა
დიდად
განყენებულ
იყვნენ
ყოვლად
უსულონი
ნერგთა-გან
,
Line: 16
მქონებელთა
მოზარდობითისა
ძალისათა
,
და
არცა
და
კუალად
ესენი
Line: 17
უტყუთა
და
მგრძნობელთა
ცხოველთა-გან
,
არცა
უტყუნი
სიტყჳერთა-გან
Line: 18
უცხოდ
ყოვლით-ურთ
და
შეუზავებელ
თჳნი
.ერ
საკრველისა
Line: 19
რაჲსა-მე
თანამებუნეობისა
და
ბუნებითისა
იყვნენ
;
რამეთუ
განიყოფების
Line: 20
ვიდრე-მე
ქვაჲცა
ქვისა-გან
ძალითა
რაჲთა-მე
და
რამეთუ
მაღნანტი
Line: 21
ქვაჲ
კიდე
საგონებელ
არს
გამოსრულად
სხუათა
ქვათა
ბუნებისა
Line: 22
და
ძლისა-გან
,
რამეთუ
საჩინოდ
მიიზიდავს
თჳსდა-მიმართ
და
Line: 23
პყრობითა
რკინისაჲთა
,
ვითარ
საზრდელ
თჳსა
ყოფად
მგულებელი
Line: 24
მისი
,
და
არა
მხოლოდ
ერთსა-ზედა
რკინასა
მჩუენებელი
ამის
მოქმედად
,
Line: 25
არამედ
სხჳსა-მიერ
მპყრობელად
სხჳსა
და
ერთბამად
მიცემად
Line: 26
ქონებულთა
ყოველთა
ძალისა
თჳსისა
:
იპყრობების
უკუჱ
რკინაჲ
Line: 27
რკინისა-მიერ
,
რაჟამს
მაღნანტისა-მიერ
თჳთ
იპყრობებოდის
.
Page: 9
Line: 1
მერმე
კუალად
შემდგომითი
შემდგომად
ნერგთა-გან
ცხოველთა-ზედა
Line: 2
მიმმართებელმან*
არა
მეყსეულად
მიმომავალსა-ზედა
და
მგრძნობელსა
Line: 3
მიმართა
ბუნებასა
,
არამედ
მცირედ-მცირედ
კეთილმორთულად
Line: 4
მოვიდა
ამას-ზედა
;
რამეთუ
პინასნი
და
აკალიფადნი
,
ვითარ
გრძნობადნი
Line: 5
ხენი
,
შეჰმზადნა
,
რამეთუ
ძიროან
ყვნა
იგი[ნი]
შორის
Line: 6
ზღჳსა
,
მსგავსად
ნერგთაჲსა
,
და
,
ვითარ
შეშაჲ
,
კეცი
გარეშემოსდვა
Line: 7
მათ
და
ვითარ
ნერგნი
შექმნნა
იგინი
,
ხოლო
მგრძნობელობაჲ
Line: 8
მისცა
მათ
შემხებელობისაჲ
,
რომელ
არს
საზოგადო
გრძნობაჲ
ყოველთა
Line: 9
ცხოველთა
,
რათა
ეზიარებოდინ
ნერგთა
,
უკუჱ
ძიროვანობითა
Line: 10
და
დგომითა
,
ხოლო
ცხოველთა
--
შემხებელობითა
,
არამედ
და
Line: 11
ღრუბელსაცა
,
რაჲცა
გარემოხუჱულა
კლდეთადა
,
ერთგან
შემდგომელობითა
Line: 12
და
მაშინებელობითა
,
რაჟამს
მოსლვა
იგრძნოსო
ვისიცა
, --
Line: 13
ვითარცა
არისტოტელი
აღნიშნავს
;
რომლისა-თვისცა
და
ესევითართა
Line: 14
ყოველთა
ცხოელ
ნერგად
წოდებად
ჩუჱულებაჲ
აქუს
ყოველთა
Line: 15
უძუჱლესთა
ბრძენთა
.
ხოლო
კუალად
პინასთა
და
ესევითართა-თანა
Line: 16
შეაყო
მავალთა
უკუჱ
ცხოველთაჲ
მსგავსი
შობაჲ
,
ხოლო
შორს
მიმოსლვად
Line: 17
ვერშემძლებლობაჲ
,
არამედ
თჳს-გან
და
თჳსად
სადავე
მოძრაობაჲ
;
Line: 18
რამეთუ
ესევითარ
არიან
უმრავლესნი
კეცტყაოანთანი
და
Line: 19
ქუჱყანის-ნაწლევთანი
.
ესრეთ
უკუჱ
თჳთოეულად
დასძინა
რაჲ
რომელთა[-მე]
Line: 20
გრძნობაჲ
უფროჲსი
,
ხოლო
რომელთა-მე
მავალობაჲ
უფროჲსად
,
Line: 21
და
მერმეღა
უსრულესთა-რე
უტყუთა
ცხოველთა-მიმართ
მივიდა
;
Line: 22
ხოლო
ვიტყჳ
უსრულესად
მქონებელთა
ყოველთა
საგრძნობელთასა
Line: 23
და
შორს
სლვად
შემძლებელთა
;
არამედ
კუალად
მივიდა
რაჲ
Line: 24
უტყუთა-გან
მეტყუჱლსა
ცხოელსა-ზედა
,
რომელ
არს
კაცი
,
არცა
Line: 25
ესე
იჩქითად
შეჰმზადა
,
არამედ
პირველად
და
სხუათაცა
ცხოველთა-შორის
Line: 26
ბუნებითნი
რანი-მე
გულის-ხმის-ყოფანი
და
ჴელოვნებანი
და
Line: 27
გულარძნილობანი
მაცხოვნებელობისა-მიმართნი
დასხნა
,
რათა
მახლობელ
Line: 28
სიტყჳერთა
ესე
ჩნდენ
,
და
ესრეთღა
,
ჭეშმარიტად
სიტყჳერი
Line: 29
[ცხოველი]
,
კაცი
წარმოაჩინა
.
Page: 10
Paragraph: 5
Line: 1
ესრეთვე
ჴმასაცა-ზედა
მეძიებელმან
ჰპოო*
,
რამეთუ
მარტივისა-გან
Line: 2
და
მხოლოსახისა
ცხენთა
და
ზროხათა
მჴმობარეობისა
თითოეულად
Line: 3
ფესუოანისა
ფერად-ფერადისა-მიმართ
და
განთჳსებულისა
წარმოჲჩინნეს
Line: 4
რაჲ
ყორანთა
და
მჭურინავთა
ქათამთა
ჴმისა-გან
,
ვითარ
Line: 5
ნასხმანოანისა-მიმართ
და
სრულისა
კაცობრივისა
ჴმისად
სრულ
იქმნეს
;
Line: 6
კუალად**
უკუჱ
ნაწევაროანი
მიმორქუმაჲ
,
შეეხო
რაჲ
გაგონებასა
და
Line: 7
გულის-სიტყუასა
,
ქადაგადცა
შეიქმნა
იგი
გონებითთა
მიმომიდრე-კათაჲსა
.
Line: 8
და
ესრეთ
ყოველნი
ყოვლად
თანამორთნა
და
თანაშეაკრნა
Line: 9
მუსიკელებრივ
და
ერთისა-მიმართ
შეკრიბნა
გონიერნი
და
უხილავნი
Line: 10
და
კუალად
ნივთიერნი
ესე
და
სილულნი
საშუვლობითა
კაცთა
ქმნულობისაჲთა
.
Line: 11
რომლისა-თჳს
კეთილად
მოსემანცა
,
შესაქმისა
გარდამომცემელმან
,
Line: 12
დასასრულსაღა
თქუა
შექმნაჲ
კაცისაჲ
,
რამეთუ
არა
Line: 13
ხოლო
ყოველთა
მის-თჳს
შე
ქმნულთა
შემდგომითი
შემდგომად
შემზადებაჲ
Line: 14
ყო
და
ესრეთღა
მჴმარებელი
იგი
წარმოადგინა***
,
არამედ
Line: 15
რამეთუ
გონიერისა
არსებისა
და
ყოვლად
ხილულისა
ქმნულებისა
მერმეღა
Line: 16
ჯერი
ყო
ვინაჲვე
და
შემკრველად
მრჩობლთა
მათ
,
რაჲთა
ერთ
Line: 17
იყო
ყოველი
და
თანამევნე
თჳსსა
და
არა
უცხო
იგივე
თჳსსა
.
იქმნა
Line: 18
უკუჱ
მრჩობლთა
ბუნებათა
შემრთველ
ცხოელი
კაცი
.
არამედ
შემოქმედისა
უკუჱ
Line: 19
სიბრძნენი
შემოკრებულად
ითქუმოდედ
.
ვითარმედ
,
Line: 20
ესევითარებ
,
რათა
საზღვართა-შორის
უტყჳსა
და
სიტყჳერისა
ბუნებისათა
Line: 21
დაწესებული
კაცი
,
უკუჱთუ
სხეულთა-ზედა
ვიდრე-მე
მიიღუაროს
Line: 22
და
სხეულთანი
უფროჲსად
შეიყუარნეს
და
უტყუთა
შეიტკბოს
Line: 23
ცხოვრებაჲ
,
ამათცა-თანა
ვინაჲვე
აღირაცხოს
და
მიწისა-განად
Line: 24
იწოდოს
პავლჱს-ებრ
და
ესმეს
:
"ქუჱყანაჲ
იყავ
და
ქუჱყანად
Page: 11
Line: 1
მიხჳდე
"*
და
თანაშეერაცხა
უტყუთა
უგუნურთა
და
მიემსგავსა
მათ
;
Line: 2
ხოლო
,
უკუჱთუ
სიტყჳერთა-მიმართ
გზავნა
ყოს
,
შეურაცხის-მყოფელმან
Line: 3
ყოველთა
სხეულიანთა
გემოთამან
,
საღმრთოსა
უკუჱ
და
ღმრთისმოყუარებითსა
Line: 4
ცხორებასა
თანმიუჴდეს
,
ვითარ
საკუთრებით
Line: 5
კაცისასა
,
და
იყოს
ვითარ
ზეცისა
იგი
,
თქუმ[უ]ლისა
მის-ებრ
:
"ეგევითარნივე
Line: 6
ზეციერნი
და
ვითარი
მიწისაჲ
,
ეგევითარნივე
მიწიერნი
"**.
Line: 7
ხოლო
სიტყჳერებითისა
ბუნებისა
თავ
არს
ლტოლვაჲ
უკუჱ
და
გარემიქცევაჲ
Line: 8
ბოროტთაჲ
,
თანამიყოლაჲ
და
აღრჩევაჲ
კეთილთაჲ
.
Line: 9
არამედ
კეთილთაჲ
რომელი-მე
უკუჱ
მზიარებლობითი
არს
სულისაჲ
Line: 10
და
სხეულისა
,
ვინაჲ
და
სულისა-მიმართვე
აქუნდეს
ამისიცა
აღყვანებაჲ
,
Line: 11
ვითარცა
რაჲ
სულისა
სხეულთა
მკმარებელისაჲ
,
ვითარ
არიან
Line: 12
სათნოებანი
,
ხოლო
მარტოდ
სულისა
სათნოებანი
და
სხეულისა
თანა
Line: 13
არა
მოქენისანი
,
ვითარ
კეთილმსახურებაჲ
,
გინა
მყოფთა
მხედველობაჲ
.
Line: 14
აწ
უკუჱ
რაოდენნი
კაცისა
ცსორებასა
,
ვითარ
შეჰგავს
კაცისა
Line: 15
ცხორებასა
,
აღირჩევდენ
,
და
არა
ვითარ
ცხოველისასა
მხოლოდ
, --
Line: 16
სათნოებათა
თანამავალ
ექმნებიან
და
კეთილად-მსახურებასა
.
ხოლო
Line: 17
თუ
რომელნი
არიან
სათნოებისანი
და
რომელნი
კეთილად-მსახურებისანი
,
Line: 18
შემდგომთა-შორის
განისაჯოს
,
რაჟამს
სულისა-თჳს
და
Line: 19
სხე
ულისა
გარდამოვსცეთ
სიტყუაჲ
,
რამეთუ
არღასადა
უწყებულა
,
Line: 20
თუ
რაჲ-მე
არს
სული
ჩუენი
არსებით
,
და
არა
შესატყჳსა
არს
პირველ
Line: 21
ძალთა
და
მოქმედებათა-თჳს
მისთა
თქუმაჲ
.
Paragraph: 6
Line: 22
ებრაელნი
უკუჱ
კაცისასა
დასაბამით-გან
არცა
განჩინებით
მოკუდავად
Line: 23
და
არცა
უკუდავად
შექმნასა
იტყჳან
,
არამედ
საზღვართა-შორის
Line: 24
მრჩობლთა
ბუნებათასა
,
რათა
,
უკუჱთუ
სხეულიანთა
შეუდგეს
Line: 25
ვნებათა
,
სხეულეანნიცა
შეემთხუნენ
მიმოქცევანი
;
ხოლო
,
უკუჱთუ
Page: 12
Line: 1
სულისთა
პატივ
სცეს
კეთილთა
.
უკუდავებისა
ღირს
იქმნას
.
რამეთუ
,
Line: 2
უკუჱთუ
დასაბამით-განვე
მოკუდავად
შეექმნა
იგი
ღმერთსა
,
არამცა
Line: 3
მცოდველი
სიკუდილითა
დაესაჯა
,
რამეთუ
მოკუდავი
მოკუდავებითა
Line: 4
არავინ
დას[ა]ჯოს
;
არამედ
და
,
თუმცა
კუალად
უკუდავად
დაებადა
.
არამცა
Line: 5
საზრდელისა
მოქენედ
შეემზადა
იგი
,
რამეთუ
არავინ
უკუდავთაჲ
Line: 6
საზრდელსა
სსეულოანსა
მოქენე
არს
,
არცა-მცა
ესრეთ
ადვილად
Line: 7
შეინანა
და
ქმნილი
უკუდავად
მსწრაფლ
მოკუდავადმცა
შეექმნა
,
ვინაჲ*
თგან
Line: 8
არცა
მცოდველთა
ანგელოზთა-ზედა
ჩანს
ესრეთ
მოქმედად
,
Line: 9
არამედ
დასაბამით-განისა
ბუნებისა-ებრ
უკუდავად
ეგნეს
სხჳსა
Line: 10
მომლოდენი
შეცოდებისა-თჳს
მსჯავრისა
და
არა
სიკუდილისანი
.
უმჯობეს
Line: 11
არს
უკუჱ
ესრე
.
გინათუ
ესრესახედ
გაგონებად
წინამდებარისა
,
Line: 12
ვითარმედ
მოკუდავად
უკუჱ
შეიმზადა
,
ხოლო
შემძლებელ
იყო
,
Line: 13
რათა
წარმართებისა-გან
სრულქმნილი
უკუდავ
იქმნეს
,
რომელ
არს
Line: 14
ძლითად
უკუდავი
.
ხოლო
,
ვინაჲთგან
არა
უმჯობეს
იყო
მისდა
პირველ
Line: 15
განსრულებისა
ცნობად
ბუნებისა
თჳსისა
,
ამცნო
არ
გემოჲს-ხილვად
Line: 16
ხისა-გან
ცნობადისა
,
რამეთუ
იყვნეს
და
უფროჲსღა
ხოლო
Line: 17
და
არიან
აწცა
ძალნი
დიდნი
შორის
ნერგთა[ჲ]სა
,
ხოლო
მაშინ
,
ვითარცა
Line: 18
დასაბამსა
სოფლის
შესაქმისასა
უზადოდ
მყოფთა
,
ძლიერებითნი
Line: 19
აქუნდეს
მოქმედებანი
.
იყო
უკუჱ
გემოჲს-ხილვა
რომლისა-მე
Line: 20
ნაყოფისა
შე[მ]ქმნ[ე]ლი
ცნობისა
თჳსისა
[ბუ]ნებისაჲსა
.
და
Line: 21
არა
ეგულებოდა
მისი
ღმერთსა
,
პირველ
სისრულისა
,
ცნობად
თდსისა
Line: 22
ბუნებისა
,
რათა
არა
,
ცნას
რაჲ
თჳსი
მოქენე-ყოფა
მრავალთა
,
Page: 13
Line: 1
სხეულოანთა
საჴმართა
მზრუნველმან
დაუტეოს
სულისა
განგებაჲ
.
Line: 2
და
ამის
მიზეზისა-თჳს
დააყენა
იგი
მიღებისა-გან
ნაყოფისა
ცნობადისა[ჲ]სა
.
Line: 3
ხოლო
უსმ
ექმნა
რაჲ
და
იცნა
თავი
თჳსი
,
სისრულისა-გან
Line: 4
უკუჱ
განვარდა
და
,
სხეულოანთა
მესაჴრმე-ქმნილმან
,
მსწრაფლ
Line: 5
უკუჱ
საბურველი
იძია
,
რამეთუ
იტყჳს
მოსე
,
ვითარმედ
შიშუჱლ
Line: 6
არსო
,
იუწყა
;
ხოლო
პირველ
განკჳრვებასა-მინა
შექმნა
იგი
და
Line: 7
უმეცრებასა-შორის
თავისა
თჳსისასა
.
განვარდა
უკუჱ
განსრულებისა-გან
Line: 8
და
მსგავსადვე
განვარდა
და
უკუდავებისა-განცა
,
რომელი
შემდგომად
Line: 9
მიიღოს
მადლითა
შემქმნელისა
მისისა[ჲ[თა
.
ხოლო
შემდგომად
განვრდომისა
Line: 10
და
ჴორცთაცა
მიღებად
შეენდოო
,
რამეთუ
პირველ
მხოლოდ
Line: 11
ქუჱყანით
უბრძანა
მას
კმა-ყოფად
;
ესე
უკუჱ
იყო
სამოთსეს-შინა
;
Line: 12
ხოლო
უსასოქმნილსა
სრულობისა-თჳს
,
მიშუჱბით
შეენდოო
Line: 13
შეხებად
და
ჭამად
ჴორცისა
.
Paragraph: 7
Line: 14
არამედ
,
ვინაჲთგან
სხეულთა-გან
არს
კაცი
,
ხოლო
ყოველი
Line: 15
სხეული
ოთხთა
ასოთა-გან
შემტკიცებულა
,
საჭირო
არს
ვნებათა
ამათ
Line: 16
შთაჭრა
მისი
,
რომელთადა
და
ასონიცა
:
დაჭრისა
და
მიმოცვ*
ალებისა
Line: 17
და
დინებისა
,
რომელ
არიან
მხოლოდ
ოდენ
სხეულისანი
.
მიმოცვალებაჲ
Line: 18
უკუჱ
რომელობითა
,
ხოლო
დინებაჲ
დაცარიელებითა
;
Line: 19
რამეთუ
სამარადისოდ
დაცარიელდების
ცხოველი
საცნაურთა-მიერ
ნესტუთაჲსა
Line: 20
და
უცნაურთაჲსა
,
რომელთა-თჳს
შემდგომად
ვთქუათ
.
აწ
Line: 21
უკუჱ
საჭირო
არს
დაცარიელებულთა
მიღებად
ნაცვლისა
სწორისა
,
ანუ-თუ
Line: 22
დაჴსნაჲ
ცხოელისაჲ
ნაკლულევანებითა
სხუათა
მონაცვალედ
შემავალთაჲთა
;
Line: 23
და
რამეთუ
ჴმელნი
ხოლო
იყვნენ
და
ნოტიონი
და
Line: 24
სული
დაცალიერებულნი
,
საჭირო
არს
ჴმელისა
და
ნოტიოჲსა
საზრდელისა
Line: 25
თანამდებობაჲ
ცხოველისა
და
მსგავსადვე
და
სულისაჲცა
.
რამეთუ
,
Line: 26
ვინაჲთ-გან
ოთხთა
ასოთა-მიერ
არიან
საზრდელნი
და
სასუმელნი
,
Page: 14
Line: 1
რომელთა-გან
შევიმტკიცენით
,
თჳთეული
შესაბამითა
თჳსითა
Line: 2
და
მსგავსითა
იზარდების
,
ხოლო
წინააღმდგომითა
განიკურნების
,
Line: 3
რამეთუ
რომელთა-მე
ასოთა
თჳთმახლობელად
,
სოლო
რომელთა-მე
Line: 4
საშუალქმნითა
ვიე
თთა-მე
მოვიღებთ
,
ვითარ
რაჲ
წყალსა
ოდეს-მე
Line: 5
თჳთ
მას
,
სოლო
ოდეს-მე
მესაშუვლეობითა
ღჳნისა
და
ზეთისაჲთა
Line: 6
და
სხუ[ა]თა
ყოველთა
ნოტიო
[ნა]ყოფად
წოდებულთაჲთა
;
რამეთუ
Line: 7
სხუაჲ
არა
რაჲ
არს
ღჳნო[ჲ]
,
ვითარ
წეალი
ვენაჴისა-მიერ
შეცვალებული
.
Line: 8
და
მსგავსადვე
ამისა
ცეცხლსაცა
მოვიღებთ
,
ოდეს-მე
მახლობელად
Line: 9
მის-მიერ
განტფობილნი
,
ხოლო
ოდეს-მე
სხუათა-მიერ
Line: 10
საშუვალთა
,
რომელთა
ვჭამთ
,
გინათუ
ვსუამთ
,
რამეთუ
ყოველთა-შორის
,
Line: 11
--
გინათუ
დიდად
,
გინათუ
მცირედ
, --
ნაწილი
ცეცხლისა[ჲ]
Line: 12
დათესულა
.
ამითვე
სახითა
და
ჰაერსაცა
მოვიოებთ
მახლობელად
უკუჱ
Line: 13
საფშჳნველითა
და
სულის-კუ[ჱ]თითა
ჩუენდა
გარემოჲს-ქონებულითა
,
Line: 14
რამეთუ
ჭამასა
და
სუმასა-შინა
მოვიზიდავთ
ჰაერსა
ჩუენდად
,
Line: 15
არამედ
საშუვალობითა
სხუათა
ყოველთა-მიმართ
რომელთა
მომღებელ
Line: 16
ვართ
.
ხოლო
ქუჱყანასა
უსაშუვლოდ
და
მახლობელად
ჩუენდა
Line: 17
არაოდეს
მოვიღებთ
.
არამედ
რომელთა-მე
საშუვალთა-მიერ
,
რამეთუ
Line: 18
ქუჱყანაჲ
ხუარბლად
იქმნების
და
ხუარბალსა
ვჭამთ
ჩუენ
.
რამეთუ
Line: 19
გურიტნი
და
ტრედნი
მრავალგზის
და
კაკაბნიცა
მახლობელად
ქუჱყანასა
Line: 20
ჭამენ
;
არამედ
კაცი
საშუალებისა-მიერ
თესლთაჲსა
და
მაღნარისა
Line: 21
მწუერვალთაჲსა
და
ჴორცთაჲსა
.
Paragraph: 8
Line: 22
ხოლო
,
ვინაჲთგან
არა
მარტოდ
შუჱნიერებისა-მიერ
ოდენ
,
Line: 23
არამედ
და
კეთილმგრძნობელობისაცა-მიერ
შემხებელობითისა
დაამეტებს
Line: 24
ყოველთა
ცხოველთა
კაცი
, --
რამეთუ
არა
გარეშემომდვა*
ჩუენ
Line: 25
არცა
ზრქელი
ტყავი
,
ვითარ
ზროხათა
და
სხუათა
ზრქელტყავთა
,
Line: 26
არცა
თმანი
დიდნი
და
ჴშირნი
,
ვითარ
თხათა
და
ცხუვართა
და
Line: 27
ყურდგელთა
,
არცა
ქეცნი
,
ვითარ
გუჱლთა
და
თევზთა
,
არცა
კეცნი
,
Page: 15
Line: 1
ვითარ
ქელონთა-კუთა
და
ოსტრა-კუთა
,
არცა
ჩჳლკეცნი
,
ვითარ
Line: 2
კარავიდთა
,
არცა
ფრთანი
,
ვითარ
ქათამთა
, --
საჭიროდ
სამოსთა
მოქენე
Line: 3
ვიქმნენით
აღმასრულებელად
ჩუენ-შორის
ნაცვალსა
მათსა
,
რომელ
Line: 4
ბუნებამან
სხუათა
მიანიჭა
.
და
ვინაჲცა
ამის
მიზეზისა-თჳს
საზრდელსა
Line: 5
და
სამოსსა
მოქენე
ვართ
და
არა-შესაბამად
მჴეცთაჲსა
შესავედრებელსა
.
Line: 6
არამედ
ძნიად
შეზავებისა-თჳს
რომელობათაჲსა
და
Line: 7
დაჴსნისა-თჳს
შემტკიცებულობისა
სხეულთაჲსა
მკურნალთა
და
საკურნებელთა
Line: 8
მოქენე
ვიქმნენით
.
ხოლო
ცვალებათა-თჳს
,
რომელობათა-გან
Line: 9
ქმნულთაჲსა
,
საჭირო
იქმნა
წინააღმდგომისა
სხჳსა
რომელობისა-მიერ
Line: 10
სწორსაზომადვე
აღყვანებაჲ
სხეულთა
დგომისა[ჲ]
;
რამე-თუ
Line: 11
არა
,
ვითარ
ჰაზრობენ
ვიეთნი-მე
,
განჴურვებულისა
სხეულისა
Line: 12
სრულიად
განგრილებაჲ
წინამდებარე
არს
მკურნალთა-მიერ
,
არამედ
Line: 13
კეთილშეზავებულად
მიყენებაჲ
,
რამეთუ
სრულიად
განგრილებისა-გან
Line: 14
წინააღმდგომისა-მიერ
გარემოჲცვის
სენისა
წინამდებარეობაჲ
მისი
.
Line: 15
არამედ
უკუჱ
საჴმარნი
კაცისანი
,
ვითარ
რაჲ
საზრდელისა
და
სასუმელისა
,
Line: 16
ცვალებისა-თჳს
და
განთხევისა
;
ხოლო
სამოსლისა
ამისთჳს
,
რომელ
არა
რაჲ
Line: 17
აქუს
ბუნები
სა-გან
ძლიერი
გარეშესაბლარდნელი
;
Line: 18
არამედ
ს[ა]ხლნი
ძნელად
შეზავებისა-თჳს
გარემოჲს
ჩუენსა
ქონებულისა
Line: 19
ჰაერისა
და
მჴეცთა-თჳს
; --
ხოლო
საკურნებელნი
მიმოცვალებისა-თჳს
Line: 20
რომელობათაჲსა
და
გრძნობათა-თჳს
,
რომელნი
დასხმულ
Line: 21
არიან
სხეულსა-შორის
:
რამეთუ
,
თუმცა
არა
იყვნეს
ჩუენდა
გრძნობანი
,
Line: 22
არამცა
გუჱლმოდა
და
არცამცა
კურნებისა
მოქენე
ვიქმნენით
არა-მლმობელნი
Line: 23
და
განვიხრწნენითმცა
უმეცრებასა-შორის
ძჳრთასა
,
ვნებისა
Line: 24
ვერ-მეკურნენი
.
ხოლო
ჴელოვნებათა
და
ზედმიწევნულებათა
და
Line: 25
რომელნი
ამათ-გან
საჴმარ
არიან
ურთი-ერთას
მოქენე
ვართ
ერთმან-ერთისა
Line: 26
თანამესაკრველობისა-თჳს
,
რათა
ამის-მიერ
მრავალნი
Line: 27
ერთ
ვიქმნებოდეთ
,
რამეთუ
ვეზიარებით
ურთი-ერთას
ცხორებით
საჴმართა
Page: 16
Line: 1
მიმოცვალებისა-მიერ
;
ვიეთ-მე
უკუჱ
თანამავალობასა
და
თანხეულობასა
Line: 2
ქალაქად
სახელ
სდვეს
,
ვინაჲ
მახლობელობით
და
არა
Line: 3
მშორებლობით
ერთი-ერთარსსა
სარგებელსა
მივინაყოფებთ
;
რამეთუ
Line: 4
ბუნებით
თანმეჯოგედ
და
მოქალაქედ
ცხოველად
შეიქმნა
კაცი
;
რამეთუ
Line: 5
ერთი
არავინ
კმა
ეყოფვის
თავსა
თჳსსა
ყოვლისა-მიმართ
საქმისა
.
Line: 6
საუწყო
,
რამეთუ
ქალაქნი
მიმოცვალებისა
და
სწავლისა-თჳს
Line: 7
შეიმზადნეს
.
Paragraph: 9
Line: 8
[ორსა]*
ამას
უხუცესობასა
კაცი
საკჳრველებით
ღირს
იქმნა
:
Line: 9
რამეთუ
ესე
მხოლოდ
შენდობასა
მიემთხუჱვის
,
შეინანოს
თუ
,
და
Line: 10
სხეულთა
ამათ
მხოლოჲ
მოკუდავთა
უკუდავებოან
ჰყოფს
,
მომჴმარებელად
Line: 11
სხეულთასა
სულისა-თჳს
,
ხოლო
სულისასა
სხეულთა-თჳს
.
რამეთუ
Line: 12
მხოლოდ
კაცი
,
სიტყჳერებისა
საკჳრველებით
მქონებელი
,
შენდობასა
Line: 13
ღირს
იქმნა
სინანულისა-მიერ
:
არამედ
არცა
ეშმაკნი
და
არცა
Line: 14
ანგელოზნი
,
შეინანონღა
თუ
,
შენდობასა
ღირს
იქმნებიან
.
და
უფროჲს
Line: 15
ხოლო
ამის-მიერ
ღმერთი
მართლად
და
მოწყალედ
იხილვების
Line: 16
და
ითქუმის
.
რამეთუ
ანგელოსთა
უკუჱ
არა
რაჲ
ჰქუანან
საჲძულებელნი
Line: 17
და
მიმზიდველნი
ცოდვათა-მიმართ
,
არამედ
თავის-უფალ
Line: 18
არიან
ბუნებით-განვე
სხეულებრივთა
ვნებათა
და
საჴმართა
და
გემოთაჲსა
,
Line: 19
--
სამართლად
და
არცა
ერთი
მიეცემის
შენდობაჲ
მონანულთა
;
Line: 20
ხოლო
კაცი
მხოლოდ
არა
სიტყჳერ
ოდენ
არს
,
არამედ
და
ცხოელიცა
,
Line: 21
რამეთუ
საჴმარნი
ცხოველისანი
და
ვნებანი
მრავალგზის
Line: 22
გარემოჲცვენ
გულის-სიტყუათა
;
არამედ
,
ოდეს
რაჲ
აღიხედნეს
,
ევლტის
Line: 23
ამათ
და
მიჰმართებს
სათნოებათა-ზედა
,
და
წყალობასა
მართლისა-გან
Line: 24
მიემთხუჱვის
მეძიებელი
და
შენდობასა
.
და
თუ
ვითარ
Line: 25
თჳს
არს
არსებისა
მისისა
მოცინარობაჲ
და
რამეთუ
საკუთრებით
კაცისა
Line: 26
ოდენ
არსებასა
აქუს
და
საყოელთაოდ
და
სამარადისოდ
, --
ესრეთვე
Line: 27
ყოველთა
ნიჭთა-შორის
საკუთარ
კაცისა
არს
,
უფროჲს
ყოვლისა
Line: 28
სიტყჳერისა
აგებულისა
,
სინანულისა-მიერ
განერად
მიზეზსა
Line: 29
პირველთა
ცთომათასა
.
რამეთუ
მხოლოდ
კაცსა
მოენიჭა
ესე
ყოვლადვე
Page: 17
Line: 1
და
სამარადისოდ
ჟამთა-შორის
სოფლისა
ამის
ცხორებისათა
,
ხოლო
Line: 2
შემდგომად
სიკუდილისა
არღარა
.
ესრეთ
უკუჱ
ვიეთ-მე
და
ანგელოზთაჲცა
Line: 3
ეგულების
შემდგომად
დაცემისა
არღა
მიმთხუჱვად
სინანულისა-მიერ
Line: 4
შენდობასა
,
რამეთუ
სიკუდილ
ამათდა
არს
დაცემაჲ
;
Line: 5
ხოლო
პირველ
დაცემისა
,
მსგ[ა]ვსადვე
კაცთა
ცხორებისა
,
და
მათიცა
Line: 6
ღირს-ყოფად
შენდობისა
;
რომლისა-თჳსცა
,
თუ
არა
ქმნან
ესე
,
შეუნდობელი
Line: 7
და
საუკუნოჲ
აქუნდეს
ნამეტნავი
სატანჯველთაჲ
სამართლად
Line: 8
მისაგებელი
.
უწყებულ
იყავნ
ამათ
ზემოთქმულთა-გან
მათდა
,
Line: 9
რაოდენნი
სინანულსა
არა
შეიწყნარებენ
,
რჩეულსა
ნიჭსა
და
საკუთარსა
Line: 10
კაცისასა
,
რომელ
წყალობათა
ღმრთისათა
გარეშესწერენ
. --
ხოლო
Line: 11
საკუთარ
მისდა
ურჩეულეს
არს
და
ესეცა
:
მხოლოდ
,
სხუათა
ცხოველთა
Line: 12
უმეტეს
,
სხეულთა
ამათ*
,
შემდგომად
სიკუდილისა
,
აღდგინებაჲ
Line: 13
და
უკუდავებისა
ღირს-ყოფად
.
რამეთუ
მიემთხუჱ
ვის
ამას**
Line: 14
უკუდავებისა-თჳს
სულისა
,
და
ოდეს-მე
ვნებათა-მიმართ
სულისათა
Line: 15
სხეულთა
უძლურებისა-თჳს
და
მრავალვნებულებისა
.
ხოლო
საკუთარ
Line: 16
მისდა
არს
ჴელოვნებათა
და
ზედმიწევნულებათა
სწავლულებაჲ
,
ვინაჲ
Line: 17
ჴელოვნებათა-ებრ
და
მოქმედებანიცა
.
რომლისა-თჳსცა
და
,
კაცსა
Line: 18
განასაზღვრებენ
რაჲ
,
საზღვარისა-მიერ
შემოსწერენ
ესრე
:
"ცხოველი
Line: 19
სიტყჳერი
,
მოკუდავი
,
გონებისა
და
ზედმიწევნულებისა
შემწყნარებელი
".
Line: 20
"ცხოველი
"
უკუჱ
,
რამეთუ
კაციცა
არსება
არს
სულიერი
Line: 21
და
გრძნობადი
,
რამეთუ
ესე
არს
სა
ზღვარი
ცხოველისა
;
ხოლო
სიტყჳერი
",
Line: 22
რათა
განეყოს
უტყუთა
;
და
"მოკუდავი
",
რათა
უკუდავთა
Line: 23
სიტყჳერთა
განეყოხ
;
არამედ
"გონებისა
და
ზედმიწევნულებისა
Line: 24
შემწყნარებელი
",
რამეთუ
სწავლულებისა-მიერ
მომართ
გუჱქმნებიან
Line: 25
ჩუენ
ჴელოვნებანი
და
ზედმიყენებანი
,
რამეთუ
გუაქ[უ]ს
ძალი
,
Line: 26
შემწყნარებელი
გონებისაცა
და
ჴელოვნებათა
,
არამედ
მო
ქმედებათა
Line: 27
მომგებელ
ვართ
სასწავლოთა-გან
.
იტყჳან
უკუჱ
ამის
საზღვარისა
Page: 18
Line: 1
უკანაჲსკნელ
დამატებად
,
რამეთუ
განსრულდა
კაცი
თჳნიერ
უკანაჲსკნელისაცა
Line: 2
საზღვარისა
;
ხოლო
,
ვინაჲთგან
ქუჱყანისთა
და
სხუათა
Line: 3
ვინათავე
ტომთა
იტყჳან
ვიეთნი-მე
მრავალჟამოანთა
ეშმაკთასა
,
არამედ
Line: 4
არა
უკუდავთა
, --
რათა
და
ამათ-განცა
განყონ
კაცი
,
დართეს
Line: 5
გონებისა
და
ზედმიწევნულებისა
შემწყნარებელობაჲ
;
რამეთუ
არავინ
Line: 6
მათ-განი*
ისწავლის
,
არამედ
ბუნებით
იცის
,
რომელი
იცის
.
Line: 7
ხოლო
ებრაელთა
გარდაცემაჲ
ყოველსა**
ამის
კაცისა-თჳს
იტყჳს
Line: 8
შექმნად
,
არამედ
უფროჲს
მისდა
უმახლობელესთა
ყოველთასა
,
ვითარ
Line: 9
ტერფმოსილთა
და
ზროხათასა
;
და
ესენი
შრომისა-მიმართ
,
ხოლო
Line: 10
თივაჲ
ამათ-თჳს
.
რამეთუ
ქმნულთა[ჲ]
რომელი-მე
თჳთ
თავისა
თჳსისა-თჳს
Line: 11
იქმნა
,
ხოლო
რომელი-მე
სხუათა-თჳს
:
თავისა
თჳსისა-თჳს
უკუჱ
Line: 12
სიტყჳერნი
ყოველნი
,
არამედ
სხუათა-თჳს
უტყუნი
და
უსულონი
.
Line: 13
ხოლო
,
ვინაჲთგან
ესენი
სხუათა-თჳს
იქმნნეს
, --
თუ
რაჲსა-თჳს
Line: 14
იქმნ[ნ]ეს
,
განვიცადოთ
.
ნუუკუჱ
და
ანგელოზთა-თჳსცა
?
არამედ
არავინ
Line: 15
კეთილცნობიერმან
თქუას
ანგელოსთა-თჳს
ამათი
შექმნაჲ
:
რამეთუ
Line: 16
ყოველნი
სხუათა-თჳს
ქმნილნი
დადგრომისა-თჳს
მათიხა
და
გებისა
Line: 17
და
განსუჱნებისა
იქმნ[ნ]ეს
,
გინა
აღორძინებისა-თჳს
ტომისა
,
ანუთუ
Line: 18
საზრდელისა
,
გინა
საბურველისა
,
ანუთუ
კურნებისა
,
გინა
ქცევისა
Line: 19
და
განსუჱნებისა-თჳს
.
ხოლო
ანგელოსი
არარას
ამათ-განსა
მოქენე
Line: 20
არს
,
რამეთუ
არცა
აღორძინებაჲ
აქუს
ტომისაჲ
,
არცა
საზრდო[ჲ]სა
Line: 21
მოქენე
სხეულოანისა
,
არცა
საბურველისა
და
არცა
რათ
Line: 22
სხუათა
.
არამედ
,
ვინაჲთგან
ანგელოსი
ამათ-განისა
არარაჲს
მოქენე
,
Line: 23
--
უწყებულ
,
რომელ
არცა
სხუაჲ
რომელი-მე
ბუნებაჲ
,
ზესთაღმავალი
Line: 24
ანგელოსთა
;
რამეთუ
,
რაჲზომ
ზესთმდებარიცა
დასი
Line: 25
დასისად
,
უფროჲს
ხოლო
მისდა
არმოქენეობაჲ
არს
.
ვინაჲვე
Line: 26
იძიებოდედ
ბუნებაჲ
სიტყჳერი
უკუჱ
და
მოქენე
თქმულთა
Line: 27
ამათ
.
და
თუ
სხუაჲ
ესევითარი
გამოჩნდეს
,
თჳნიერ
ჩუენ
კაცთაჲსა
?
Line: 28
ხოლო
,
ვინაჲთგან
ესე
ესრეთ
არს
,
შეკრბების
ამის
კაცისათჳს
Line: 29
უტყუთა
და
უსულოთა
შექმნაჲ
.
ხოლო
,
ვინაჲთგან
ამისთჳს
,
Line: 30
ვითარ
აწ
იჩუჱნაცა
,
ამის-თჳსცა
მთავრად
მათდა
დაიდგინა
;
ხოლო
Page: 19
Line: 1
საქმე
მთავრისა
--
საზომისა-ებრ
საჴმართაჲსა
ჴმარებაჲ
სამთავროჲსა
Line: 2
და
არა
ვნებათა-მიმართ
დაუპყრობელად
გინებაჲ
და
არცა
ტჳრთთაებრ
Line: 3
დამძიმებაჲ
სამთავროსა
.
აწ
უკუჱ
ცოდვენ
,
რომელნი
უტყუთა
Line: 4
არა
კეთილად
იხმარებდენ
,
რამეთუ
არა
მთავრისა
საქმესა
იქმან
და
,
Line: 5
არა
ხოლო
[მთავრისასა
,
არამედ
არცა]
მართლისასა
,
წერილისა-ებრ
,
Line: 6
ვითარმედ
:
"მართალი
სწყალობს
სულსა
უტყუთა
მისთასა
"*.
Line: 7
არამედ
და
ნუთუ-მე
და
თქუას
ვინ-მე
,
ვითარმედ
:
"არა
სხჳსა-თჳს
,
Line: 8
არამედ
თჳთეული
თავისა
თჳსისა-თჳს
იქმნა
".
განაყენენინ
უკუჱ
Line: 9
პირველად
სულიერნი
უსულოთა-გან
და
ვიხილოთ
,
თუ
შემძლებელ
Line: 10
რაჲცავე
უსულოთა
თჳთ
თავისა
თჳსისა-თჳს
ქმნად
,
გინა
კმაყოფად
.
Line: 11
არამედ
,
თუ
ესენი
თჳთ
თავისა-თჳს
, --
ვითარ
გინა
სადაჲთ
განიზარდნენ
Line: 12
ცხოველნი
?
რამეთუ
განვიცადოთ
ბუნებაჲ
მომცემელად
ცხოველთა
Line: 13
საზრდელისა
ქუჱყანისა-გან
ნაყოფთაჲსა
და
ნერგთაჲსა
,
Line: 14
თჳნიერ
მცირედთა
ჴორცის-მჭამელთაჲსა
;
და
ესეცა
ჴორცის-მჭამელნი
Line: 15
საზრდელ
თჳსსა
ჰყოფენ
ცხოველთა-გან
ქუჱყანის-მძოვნელთაჲსა
,
ვითარ
:
Line: 16
მგელნი
და
ლომნი
--
კრავთა
და
თხათა
და
ეშუთა
და
ირემთა
,
Line: 17
ხოლო
ორბნი
--
კაკაბთა
და
ჴოჴობთა
და
ყურდგელთა
და
მსგავსთა
,
Line: 18
რომელნი
ნაყოფთა
ქუჱყანისათა
ძოვენ
.
არამედ
და
თევზთაცა
ბუნებაჲ
,
Line: 19
ერთი
მეორისა
მჭამელი
,
არა
ვიდრე-მე
ყოველთადმდე
გასწუთების
Line: 20
ჴორცის-მჭამელობაჲ
,
არამედ
განსრულდების
მძოვნელთა-მიერ
Line: 21
მხავსთა
და
ფუკიათაჲსა
და
სხუათა
,
რანიცა
წყალთა-შორის
აღმოცენებადნი
Line: 22
არიან
.
არამედ
,
თუმცა
ყოველნი
ტომნი
თევზთანი
ჴორცის-მჭამელ
Line: 23
იყუნეს
და
არა
რომელიმცა
განევლტოდა
ჴორცის
ჭამასა
,
Line: 24
არცამცა
მცირედ
კმა
იყვნეს
,
არამედ
განიხრწნნესმცა
რომელნი-მე
Line: 25
ურთი-ერთას
,
ხოლო
რომელნი
-მე
საზრდელისა
მოკლებისა-გან
.
Line: 26
არამედ
,
რათა
არა
ესრეთ
იქმნას
,
რომელნი-მე
თევზთანი
შეიქმნ[ნ]ეს
Line: 27
უკუჱ
ჴორცთა-გან
განყენებულნი
და
, --
თქუას
ვინ-მე
,
ვითარმედ
, --
ზღჳსა
Line: 28
თივათა
მძოვნელნი
იქმნ[ნ]ეს
,
რათა
ამათ-გან
სხუანი
ჴორცის-მჭამელნი
Line: 29
ცხოვნდებოდინ
;
რამეთუ
იქმნებიან
საჭმელ
ამათდა
ფუკიანი
და
Line: 30
მხავსნი
,
არამედ
იგინი
სხუათა-თჳს
და
კუალად
ესენი
სხუათა-თჳს
Page: 20
Line: 1
დასასრულისა*
,
საზრდელ[ი]სა
მოუკლებელად
,
ვითარცა
ქუჱყანისა-გან
,
Line: 2
ზღჳსა-მიერ
მქონებელნი
,
ვინაჲ
და
სხუათა
გუამოვანებაჲ
ცხოვნდებოდის
.
Line: 3
რომლისა-თჳსცა
აღმოაჩინა
სიტყუამან
ნერგთა
ქმნულებაჲ
Line: 4
არა
თავისა
თჳსისა-თჳს
,
არამედ
საზრდელისა-თჳს
და
მდგომობისა
Line: 5
კაცთა
და
სხუათა
ცხოველთაჲსა
;
იუწყებოდედ
,
ვითარმედ
ამათისა
Line: 6
აღორძინებისა
და
ქმნისა
მიზეზნი
ამათ-თჳს
იქმნნეს
.
ვინაჲ
ვარსკულავთა
Line: 7
მიდრეკანი
და
ცაჲ
და
მთანი
და
ბორცუნი
და
ყოველნი
ესე-ვითარნი
Line: 8
ამათ-თჳს
იქმნ[ნ]ეს
,
რათა
საზრდელთა
და
სიმრგულესა-შორის
Line: 9
სფეროთასა
სამარადისოდ
მიმცემადთა
და
მოუკლებელად
მიმღებადთა
Line: 10
ნაყოფთა-გან
დაადგრეს
ბუნებაჲ
,
ვიდრემდის
ეპოებოდინ
Line: 11
ესენი
ნაყოფთა-თჳს
,
ხოლო
ნაყოფნი
ცხოველთა
და
კაცთა-თჳს
.
Line: 12
არამედ
წინამდებარე
არს
აწ
გამოსაძიებელად
:
რაჲ
უკუჱ
და
უტყუთა
Line: 13
ბუნებაჲ
თჳთ
თავისა-თჳს
იქმნა
,
ანუ
თუ
კაცისა-თჳს
?
ნუთუ
Line: 14
უჯერო
ცნობისა-გან
უნაწილოთაჲ
და
ბუნებრივ[ი]თა
მიმართებითა
მხოლოდ
Line: 15
ცხოვნებულთა
და
ქუჱყანისა-მიმართ
ქუჱდადრეკილთაჲ
და
მონებრობასა
Line: 16
დანახეთქისასა
სახისა-მიერ
მჩუჱნებელთაჲ
თქუმად
,
ვითარმედ
Line: 17
თავისა
თჳსისა-თჳს
წარმოჲჩინნეს
.
მრავალ
უკუჱ
არს
ჯეროვანი
Line: 18
ამათდა-მიმართ
სიტყუაჲ
,
და
კნინღა
სხჳსა
აღწერისა
სიმრავლისა-თჳს
Line: 19
მოქენე
,
გარნა
არშემნდობელ
წინამდებარე
საუწყებელთაჲ
Line: 20
სიგრძისა
სიტყუათაჲსა
,
არამედ
მსწრაფლ
უკლებელად
აღსრულებაჲ
Line: 21
ამისი
ჯერარს
.
აწ
უკუჱ
,
ვითარ
ხატსა
რაჲ
,
კაცსა
,
ვითარცა
Line: 22
სარკუმელთაჲთ-მიერ
ვიჭუროთ
,
ნუუკუჱ
და
ვიყვნეთ
საძიებელთა
Line: 23
აღმოჩენასა
არსებისა-გან
დამწყებელნი
; --
ვიხილოთ
უკუჱ
მებრ
ჩუენშორისსა
Line: 24
სულსა-შორის
უტყუჱბაჲ
და
ამისნი
ნაწილნი
, --
ხოლო
Line: 25
ვიტყჳ
წადილსა
და
გულის-წყრომასა
, --
სამსახურებელად
მიცემულნი
Line: 26
სიტყჳერისადა
,
რომელი-მე
მთავრად
,
ხოლო
კუალადი
სამთავროდ
,
და
Line: 27
რომელი-მე
მბრძანებელად
,
ხოლო
რომელი-მე
საბრძანებელად
Line: 28
და
მსახურად
საჴმართა-თჳს
,
რაჲცა-რაჲ
სიტყუამან
განუჩინოს
,
Line: 29
რაჟამს
ცსოვნდებოდის
მებრ
ბუნებით
კაცი
.
ხოლო
ვინაჲთგან
Page: 21
Line: 1
ჩუენ-შორისსა
უტყუსა
ჩუენ-შორისი
ჰმთავრობს
სიტყჳერებაჲ
,
Line: 2
ვითარ
უკუჱ
არა
ჯერ-იყოს
და
გარეგანთაცა
უტყუთა
Line: 3
მის-გან
დაპყრობაჲ
და
საჴმართა-მიმართ
მოცემად
ამათი
?
რამეთუ
Line: 4
ბუნებით
მსახურად
დაწესებულა
უტყჳ
სიტყჳერისა
,
ვითარ
აწ
Line: 5
ესე
ჩუენ-შორის
იჩუჱნა
.
უწყებულ
იყავ
და
სხუათაცა
ცხოველთა
შემზადებაჲ
Line: 6
მსახურებისა-თჳს
კაცისა
მარჯუჱდ
ქმნილად
,
უკუჱ
და
ყოველნი
Line: 7
ტერფმოსილნი
მუშაკობისა-მიმართ
და
მტჳრთაობისა
,
და
Line: 8
მრავალნი
მფრინველთა
და
წყ
ლის-შორისთა-განნი
და
ჴმელთანიცა
Line: 9
შუჱბისა-თჳს
ვინაჲვე
,
ხოლო
მჴმობარენი
განშუჱნებისა-თჳს
და
Line: 10
გან-სუჱნებისა
.
Paragraph: 10
Line: 11
არამედ
,
დაღათუ
არა
ყოველნი
ესევითართა
საჴმართა
ჰმსახურებენ
,
Line: 12
არამედ
რომელნი-მე
განჰბძარვენცა
კაცთა
, --
იუწყებოდედ
,
ვითარმედ
Line: 13
პირველ
მსახურებისა-თჳს
ამის
კაცისა
სხუანიცა
ყოველნი
,
Line: 14
და
რაოდენცა
ძესაძლებელ
იყო
,
შეიმზადნეს
,
რათა
არა
აკლდეს
აგებულსა
Line: 15
ყოველთა
მიმჴდომთა
ქმნულებაჲ
.
არამედ
არცა
ესე
ყოვლად
Line: 16
ყოვლით-ურთ
განევლტო
კაცთა
სარგებლისა-გან
:
ვინაჲ
სამსალოან-თაცა
Line: 17
თჳსისა
სარგებლისა-მიმართ
სიტყუაჲ
ნაყოფიერ
აყოფს
,
რამეთუ
Line: 18
იჴმარებს
მათ
კურნებისა-თჳს
მათ-განვე
შემთხუჱულთა
ვნებათაჲსა
Line: 19
და
სხუათა
უძლურებათა
სამრთელოდ
;
ვითარ
არიან
სათერიაკოდ
Line: 20
წოდებულნი
ძესამზადებელნი
,
რომელნი
სიტყუამან
განიგონნა
,
Line: 21
რათა
და
ესენიცა
იპყრნეს
თჳთ
მათ-მიერვე
და
ვითარ
მბრძოლისა
Line: 22
შეპყრობითა
ირგოს
.
ჰქონან
ვინაჲვე
კაცთა
ბევრეულნი
წინაგანმწყობნი
Line: 23
მათდა-მიმართ
,
რომელნი
მოცემულად
შემოქმედისა-გან
Line: 24
უქმქმნად
და
ნაცვლისა
უკუნქცევად
და
განმართებად
ზრახვათა
მათთა
Line: 25
შემძლებელნი
.
რამეთუ
სხუაჲ
სხუათა-თჳს
ჯერარს
საჴმართაჲსა
.
ხოლო
Line: 26
საზოგადოდ
ყოველნი
კურნებისა-თჳს
კაცისა
შემასრულებელად
Line: 27
შემძლებელნი
,
დაღათუ
არა
სხჳთა
საჴმარებითა
საჴმარნი
.
ვითარ
აწ
Line: 28
ესე
აწინდელისა
ამის
ცხორებისა
ჩუენიხა
მყოფობისა-თჳს
ითქუა
,
დასაბამსა
Line: 29
ვინაჲთგან
არარაჲ
ცხოველთა-გან
იკადრებდა
ვნებად
კაცისა
,
Page: 22
Line: 1
არამედ
იყვნეს
ყოველნი
მონა
მისა
და
ქუჱშედაწესებულ
და
Line: 2
მორჩილ
,
ვიდრემდის
იპყრობდა
ვნებათა
მის-შორისისა
მის
უტყჳსათა
;
Line: 3
არამედ
,
არ
იპყრნა
რაჲ
ვნებანი
,
დაპყრობილ
იქმნა
მათ-გან
და
Line: 4
შეპყრობილ
იქმნა
გარეგანთა-განცა
,
სამართლად
,
მჴეცთაჲსა
:
რამეთუ
Line: 5
ცოდვასა
შემოჰყვა
ამათ-მიერი
ვნებაჲ
.
რომელი
ესე
ჭეშმარიტ
და
Line: 6
საცნაურ
არს
მათ-გან
,
რომელთა
რჩეულად
წარვლეს
ცხორებაჲ
,
რამეთუ
Line: 7
უზეშთაეს
გამოჩნდეს
ესენი
მჴეცთა
წადილისა-გან
,
ვითარ
Line: 8
ლომთა
უკუჱ
--
დანიელ
,
ხოლო
პავლე
--
ნაკბენისა-გან
იქედნისა
.
Line: 9
ვინ
უკუჱ
ღირსებით
განკჳრდეს
კეთილტომოვნებასა
ამის
Line: 10
ცხოველისასა*
,
შეაერთნეს
რაჲ
მის-შორის
მოკუდავნი
და
უკუდავნი
და
Line: 11
სიტყჳერი
უტყუთა-თანა
შეახოს
და
მოჰქონდის
თავსა-შორის
თდსსა
Line: 12
ბუნებაჲ
ყოვლისა
აგებულისა[ჲ]
,
ვითარ
რაჲ
ხატნი
,
ვინაჲცა
"მცირედ
Line: 13
სოფლად
"
ისიტყუვის
,
ესეზომსა
ღირს
ქმნილი
ღმრთისა-მიერ
განგებასა
,
Line: 14
რომლისა-თჳსცა
ყოველნი
აწინდელნი
და
მერმენი-მომავალნი
,
Line: 15
რომლისა-თჳს
ღმერთი
კაც
იქმნა
,
უხრწნელებისა-მიმართ
სრულყოფისა-თჳს
Line: 16
და
მოკუდავების
განლტოლვისა
?
რამეთუ
ცათა
ჰმყოფობს
,
Line: 17
მებრ
ხატად
და
მსგავსად
ღმრთისა
ქმნილი
ესე
,
ქრისტეს-თანა
ჰგიეს
,
Line: 18
ღმრთისა
შვილ
არს
და
ყოვლისა
დასაბამისა
და
ჴელმწიფებისა
Line: 19
წინამჯდომარეა
.
ვინ-მე
შემძლებელ
იქმნა
გამოთქუმად
ცხოველისა
ამის
Line: 20
წარმატებათა!
რამეთუ
უფსკრულსა
განჰვლის
,
ცათა
მავალ
არს
ხედვითა
,
Line: 21
ვარსკულავთა
მიდრეკასა
და
სიშუჱნიერესა
და
რიცხუსა
განიგონებს
Line: 22
და
ქუჱყანასა
და
ზღუასა
მოჲნაყოფებს
,
მჴეცთა
და
უტყუთა
Line: 23
შეურაცხ
ჰყოფს
;
ყოველსა
ზედამიწევნულებასა
და
ჴელოვნებასა
Line: 24
და
გუარსა
წარჰმართებს
და
გარეგან
საზღვართაჲსა
რომელთა
ეგულ[ე]ბოდის
Line: 25
ზრახავს**
,
არამახლობელი
სხეულთა-გან
წინამეტყუჱლებს
Line: 26
მომავალთა
;
ყოველთა
ჰმთავრობს
,
ყოველთა
იპყრობს
,
ყოველთა
მიიღებს
;
Line: 27
ანგელოსთა-გან
და
ღმრთისა
ისიტყჳს
,
დაბადებულსა
უბრძანებს
,
Line: 28
ეშმაკთა
შეჰრისხავს
;
მყოფთა
ბუნებასა
გამოჲძევს
,
ღმრთისა
Page: 23
Line: 1
ცნობად
მეცადინობს
,
სახლ
და
ტაძარ
იქმნების
ღმრთისა
; --
და
ამას
Line: 2
ყოველსა
სათნოებათა-გან
შეიძენს
და
კეთილად-მსა
ხურებისა
.
Line: 3
არამედ
,
რათა
არა
ვეთნნეთ
ვიეთ-მე
ეზომთა
სიკეთეთა-თჳს
Line: 4
მიუწთომელთა
სიგრძეთა
აღმწერელად
კაცისა-თჳს
,
და
არა
მხოლოდ
Line: 5
ამისი
ბუნებაჲ
წინადადებად
,
ვითარ
წინაჲთვე
დაგუჱდვა
, --
არამედ
Line: 6
აქა
ვინაჲვე
დავაცხროთ
სიტყუაჲ
,
გინათუ
უფროჲს
ხოლო
ბუნებისა
Line: 7
მისისა
სიკეთეთა
ვიტყოდეთ
,
ბუნებაჲ
რაჲ
მისი
განვჰმარტოთ
.
და
Line: 8
ვცნათ
[რაჲ]
,
თუ
რაბამისა
კეთილტომოვანობისა
მიმღებელ
ვიქმნენით
,
Line: 9
რამეთუ
ნერგნი
ვართ
ზეციერნი
, --
ნუ
ვარცხუენთ
ბუნებასა
,
ნუცა
ეზომთა
Line: 10
ნიჭთაჲსა
გამოვჩნდებით
უღირსად
,
არამედ
ნუცა
თავთა
თდსთა
Line: 11
ესერაბამთა
ჴელმწიფებათა
და
ნეტარებათა-გან
მოვაკლებთ
და
მცირისა
Line: 12
ჟამისა
და
წუთისა
გემოჲსა-თჳს
ყოველთა
საუკუნეთა
განმცემელ
Line: 13
ვექმნეთ
შუჱბასა
;
არამედ
კეთილთა
საქმეთა-მიერ
,
განყენებითა
ლირწთა-გან
Line: 14
და
სიმართლით
განცდითა
და
ლოცვათა-მიერ
კეთილტომოვანობაჲ
Line: 15
დავიცვათ
.
Paragraph: 11
Line: 16
ამათ-თჳს
უკუჱ
და
კმა
ესეცა
.
Paragraph: 12
Line: 17
ხოლო
,
ვინაჲთგან
კაცისა
სულისა
და
სხეულთა-გან
ყოფასა
Line: 18
საზოგადოჲ
შთამოაგდებს
სიტყუაჲ
, --
მოჲღე
და
განვაყვნეთ
და
პირველ
Line: 19
სულისა-თჳს
ვიწყოთ
,
ხოლო
ფრიად
წულილადსა
და
მიმოღულარჭნილსა
Line: 20
და
მრავალთა-თჳს
საძიებელთა
ძნიად
გასაგონებელსა
Line: 21
თანაწარვჰჴდეთ
.
This text is part of the
ARMAZI
edition of
Nemesios of Emessa, De natura hominum
.
Copyright
ARMAZI Project
, Frankfurt a/M, 22.8.2010. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.