TITUS
Old Georgian Hagiographical Texts, vol. IV
Part No. 2
Previous part

Text: Eptv.2  
Manuscript: A-220  
Line of ed.: 7     [ Manuscript page: 374  ] ამასვე დღესა წმიდისა მამისა ჩუენისა ეფთჳმი
Line of ed.: 8     
ქართველისა მთაწმიდელისა
Line of ed.: 9     
ცხოვრება მოკლედ აღწერილი


Line of ed.: 10        მეფობასა ბერძენთა ზედა [რომანოზისსა] და ქართლს
Line of ed.: 11     
დავით კურაპალატისსა [ Manuscript page: 375  ] იყო კაცი დიდებული ნათესავთაგან
Line of ed.: 12     
ქართველთა, მშობელთა და მამა-პაპათაგან გუარკეთილი და წარ\ჩინებული
Line of ed.: 13     
მთავართა შორის, მჴნე და [ა]ხოვანი ბრძოლასა შინა და
Line of ed.: 14     
მოშიში ღმრთისა და შემკული სათნოებითა და სახელი მისი იოვა\ნე.
Line of ed.: 15     
ამან სახელისათჳს ქრისტესა დაუტევა სოფელი და კუალად
Line of ed.: 16     
წარვიდა და მიიწია ლავრას დიდებულსა ოთხთა ეკლესიათა, რო\მელსა
Line of ed.: 17     
შინა ბრწყინვიდენ მამა მოსე და გელასი, და მიერ მიიღო
Line of ed.: 18     
მონოზონება და ესრეთ იღუაწა, ვიდრე უკჳრდათ ყოველთა.

Line of ed.: 19        
ვინათგან განცხადდა სახელი მისი, მუნით ივლტოდა უდაბნოს
Line of ed.: 20     
ულუმბოსასა და ერთსა მონასტერსა შინა ჯორთა მოსამსახურეო\ბითა
Line of ed.: 21     
იღუწოდა.

Line of ed.: 22        
ოდეს მეფე ბერძენთა და ქართველთა დავით დაზავდენ,
Line of ed.: 23     
მაშინ მძევალი ითხოვა ქართველთა მეფისაგან კეისარმან, ძენი
Line of ed.: 24     
დიდებულთანი. ხოლო სხუათა თანა უფლისწულთა და დიდებულ\თა
Line of ed.: 25     
ძეთა თანა წარიყვანეს ძეცა ამა იოვანესი, მხოლოდ შობილი
Line of ed.: 26     
ეფთჳმი, და მოიყვანეს კოსტანტინეპოლედ.

Line of ed.: 27        
რა ესმა ესე იოვანეს, წარვიდა მეფისა და სთხოვა ძე თჳსი,
Line of ed.: 28     
და მოსცა და მოვიდა ულუმბოდვე.

Page of ed.: 341  
Line of ed.: 1        
ვინათგან განცხადდა სახელი მისი,ივლტოდა მუნით. მივიდა
Line of ed.: 2     
მთაწმიდას, ლავრასა ათანასესსა და მუნ მზვარეულ (!) იყო ორ
Line of ed.: 3     
წელ და უმეტეს მუნ იღუწიდა.

Line of ed.: 4        
ხოლო ყრმა იგი ეფთჳმე ფრთხილ იყო გონებითა და ასწავ\ლიდა
Line of ed.: 5     
მამა მისი ქართულსა წიგნთა და ენათა ბერძნულთაცა.

Line of ed.: 6        
დასნეულდა ეფთჳმი დიდად, რამეთუ ყოველთაგან განიწირა
Line of ed.: 7     
და იდვა, ვითარცა მკუდარი. მამა მისი იოვანე შევიდა ეკლესიად
Line of ed.: 8     
და ევედრებოდა წმიდასა ღმრთის-მშობელსა. და რა მოიქცა
Line of ed.: 9     
სენაკად, იხილა ძე თჳსი მჯდომარე და ცხოველი და სახლი სურ\ნელებითა
Line of ed.: 10     
სავსე. [ჰ]კითხა მამამან: "რა [ა]რს, ყრმაო"? ხოლო მან მიუ\გო:
Line of ed.: 11     
"დედოფალი ვინმე შემოვიდა და ქართულითა ენითა მეზრახე\ბოდა
Line of ed.: 12     
და მან განმკურნა". და მიერითგან სწრაფად ისწრაფა, ის\წავლა
Line of ed.: 13     
ქართული და ბერძნული წიგნი და ენა, ვიდრე ყოველთა უკ\ჳრდაცა.

Line of ed.: 14        
მაშინ მოვიდა სხუაცა: დიდებული და სახელოვანი იოვანე,
Line of ed.: 15     
გრიგოლი, არსენი ნინოწმიდელი და თორნიკ[ე] ქართველ[ი],
Line of ed.: 16     
მრავალგზის ბრძოლასა შინა გამარჯუებული, რამეთუ თჳსი [იყო]
Line of ed.: 17     
იოვანესი და მუნ მონაზონ [იქმნა] და ათანასი დიდსა პატივსა
Line of ed.: 18     
უყოფდა ორთავე.

Line of ed.: 19        
და განისმა ჰამბავი მათი ყოველსა საბერძნეთსა. და შემდგო\მად
Line of ed.: 20     
მათსა იწყეს ქართველთა მოსლვა და განმრავლებად.

Line of ed.: 21        
მაშინ იქმნა განდგომილებაჲ სკლიაროსისა. და [მან] ჴმელით
Line of ed.: 22     
კერძო ყოველივე დაიპყრა. რამეთუ მოკუდა კეისარი [რომანოზ]
Line of ed.: 23     
და მცირე ყრმა დაშთა ბასილი და კოსტანტინე. და დედოფალი
Line of ed.: 24     
და ძენი მისნი კოსტანტინეპოლეს იყვნენ და ფრიად უღონო იქმ\ნეს.
Line of ed.: 25     
დედოფალმან მიუწერა ათანასეს და მამასა იოვანეს [და] იძუ\ლებით
Line of ed.: 26     
თორნიკე წარიყვანეს. ხოლო ბასილი მეფემა[ნ] დიდითა
Line of ed.: 27     
პატივითა შეიწყნარა და წარგზავნა ქართლად მეფისა დავითისა
Line of ed.: 28     
წინაშე [და] შეწევნა ითხოვა მისგან. და მოსცა დავით თორმეტი
Line of ed.: 29     
ათასი მჴედარი. თორნიკს განძარცუეს სქემა და სპასპეტად წარ\მოიყვანეს.
Page of ed.: 342   Line of ed.: 1     
მოვიდა საბერძნეთს და [ჰ]ბრძოდა სკლიაროსსა, სძლო,
Line of ed.: 2     
იოტნა, მოსწყჳდნა და მივიდა წინაშე ბასილისა.

Line of ed.: 3        
დიდად [ Manuscript page: 376r  ] პატივ-სცა მეფემან: იავარი და ნატყუენავი მა\თი
Line of ed.: 4     
სრულიად თორნიკს უბოძა, მრავალი სხუა ნება მისი აღა\სრულა
Line of ed.: 5     
და განუტევა. მივიდა თორნიკ მთაწმიდადვე და მასვე წეს\სა
Line of ed.: 6     
ჴელ-ყო.

Line of ed.: 7        
ესეოდენისა უნჯითა მონასტერი აღაშენეს, შეამკუეს ყოვლითა
Line of ed.: 8     
დიდებითა, აგარაკები მოიყიდეს. და ესრეთ სიბერით აღესრულა
Line of ed.: 9     
ჴელსა შინა იოვანესსა.

Line of ed.: 10        
და გამრავლდა ქართველთა მოსლვა.

Line of ed.: 11        
ხოლო ეფთჳმი მიერ ჟამთაგან აღივსო სულითა წმიდითა და
Line of ed.: 12     
სიკეთითა, ვიდრე სასწაულთაცა კურნებდა, ეშმაკეულთა და სნეულ\თა
Line of ed.: 13     
განკურნებდა.

Line of ed.: 5        
და იოვანე სიბერითა მი[ი]ცვალა და წინამძღურობა დაუტევა
Line of ed.: 14     
ძესა თჳსსა ღირსსა ეფთჳმის და [ა]მცნო წიგნთა თარგმანება და
Line of ed.: 15     
ქართლად წარგზავნა, რამეთუ ფრიად ნაკლულევანება იყო
Line of ed.: 16     
წიგნთა.

Line of ed.: 17        
თარგმნ[ნ]ა წიგნ[ნ]ი ესე: იოვანეს სახარების თარგმანი,
Line of ed.: 18     
სწავლანი წმიდისა ბასილის[ნი], მისივე თარგმანი ფსალმუნისა,
Line of ed.: 19     
წიგნი კლემაქსი, რომელ არს კიბე, წიგნი წმიდისა მა\კარისი,
Line of ed.: 20     
მაქსიმეს სწავლანი, წიგნი წმიდის[ა] ისაკისი და
Line of ed.: 21     
სხუათა მამათა, წიგნი წმიდის[ა] დორეთესი, წამება და სა\სწაული
Line of ed.: 22     
წმიდისა დიმიტრისი, ცხოვრება და წამება სტეფანე
Line of ed.: 23     
ახლისა, ცხოვრება და წამება კლემენტოს რომთა პაპისა, წამე\ბა
Line of ed.: 24     
კლიმი ანკჳრიელისა, ცხოვრება გრიგოლი ღმრთის-მეტყუელი\სა
Line of ed.: 25     
და მისივე თქმული ღმრთის-მეტყუელება, ცხოვრება
Line of ed.: 26     
დიდის[ა] ბასილისი კესარიელისა, წამება წმიდის[ა] აკეფსიმესი,
Line of ed.: 27     
ცხოვრება წმიდისა ბაგრატისი, წიგნი წმიდის[ა] გრიგოლი
Line of ed.: 28     
ნოსელის თქმული, იოვანეს გამოცხადება და მისი თარგმანი [ Manuscript page: 376v  ] ,
Line of ed.: 29     
იოვანე დამასკელის თქმული ორთა ბუნებათა ქრისტესთა,
Line of ed.: 30     
ყოვლად წმიდის[ა] შობისათჳს თქმული, ცხოვრება დიდისა
Line of ed.: 31     
ათანასესი, წამება სამთა ყრმათა: ალფიონ, ფილადელფოს და
Page of ed.: 343   Line of ed.: 1     
კჳრილესი, ცხოვრება ონოფრე განშორებულისა, ცხოვრება
Line of ed.: 2     
მარიამ მეგჳპტელისა, სწავლანი ზოსიმე განშორებულისა, წიგ\ნი
Line of ed.: 3     
ეფრემ ასურისა, სჳნაქსარი საწელიწდო, მიმოსლვა და
Line of ed.: 4     
ქადაგება იოვანე მახარებლისა, გალატელთა, თესალონიკელთა
Line of ed.: 5     
და რომაელთ[ა] ეპისტოლეთა თარგმანი, თქმული იოვანე ოქრო\პირისა.
Line of ed.: 6     
დასდებელი მარხვათა სრულიად, მრავალთა წმიდა\თა
Line of ed.: 7     
გალობანი, წამება პროკოპი მოწამისა, მათეს სახრების
Line of ed.: 8     
თარგმანი, თქმული იოვანე ოქროპირისა, მიმოსლვა და ქადაგე\ბა
Line of ed.: 9     
ანდრია მოციქულისა, სქემის კურთხევა ბერძნული, მონოზ\ნის
Line of ed.: 10     
კურთხევა, რჯულის კანონი მეექუსე კრებისა და იოვანე
Line of ed.: 11     
მმარხველისა, ძეგლის-წერა მართლისა სარწმუნოებისა, ლოც\ვანი
Line of ed.: 12     
წმიდისა მარტჳლისანი, წამება ფებრონია ქალწუ\ლისა,
Line of ed.: 13     
წამება წმიდისა ანთიმოსი და ვლასისი, წამება ორ\თა
Line of ed.: 14     
ბევრთა, წამება თევდორე პერგელისა, წამება თევ\დორე
Line of ed.: 15     
[ს]ტრატილატისა, წამება ევსტრატე რომ[ა]ელისა და
Line of ed.: 16     
შვილთა მისთა, სწავლანი წმიდისა კასიანეს[ნ]ი, წიგნი გრიგოლ
Line of ed.: 17     
დიოლოღისი, სასწაული მთავარანგელოზთა, ცხოვრება წმი\დის[ა]
Line of ed.: 18     
ნიკოლოზისი, მაქსიმეს თქმული კ[ა]ენის შჳდთა შურის\გებისათჳს,
Line of ed.: 19     
ცხოვრება დიდისა ანტონისი, [ Manuscript page: 376v  ] ლოცვანი და
Line of ed.: 20     
სხუანი მრავალნი თარგმან[ნ]ი

Line of ed.: 21        
და ჴმა განითქუა პატივი ეფთჳმესი. მოვიდა ბენედიკტია\ნი
Line of ed.: 22     
რომის[ა] ქუეყანით, კაცი განთქმული სათნოებითა, რომლისა ჴმა
Line of ed.: 23     
განთქმულ იყო ყოველსა ადგილსა, ძმა ვენევენტოს დუკისა, ნა\თესავით
Line of ed.: 24     
წარჩინებული, სახელით ლეონ, ექუსითა მოწაფითა. ვი\თარცა
Line of ed.: 25     
იხილა იფთჳმე, დაადგრა მის თანა.

Line of ed.: 26        
მოვიდა მუნ კათალიკოზი თესალონიკელი მთაწმიდას და მო\ყვა
Line of ed.: 27     
მას ურია ერთი რონა. განრისხნა ურია იგი, გმობდა ქრისტესა
Line of ed.: 28     
და აგინა მართალსა სარწმუნოებასა. შერისხნა ეფთჳმემ და ჰრქუა:
Line of ed.: 29     
"პირი დაიყავ", და მეყსეულად უტყუ იქმნა. სხუანიცა ურიანი
Line of ed.: 30     
იყვნენ მუნ და კუალად კურნებასა ევედრებოდეს. და ლოცვითა
Line of ed.: 31     
ეფთჳმისითა განიკურნა და აღიარა ქრისტე.

Line of ed.: 32        
სხუა ურია გმობდა ქრისტესა და შერისხნა ეფთჳმიმ და
Line of ed.: 33     
ჰრქუა: "პირი დაიყავ". მეყსეულად უტყუ იქმნა და მეორესა
Line of ed.: 34     
დღესა მოკ[უ]და.

Page of ed.: 344  
Line of ed.: 1        
იქმნა გოლვა ოთხ თუე და აღვიდა ეფთჳმი მთასა ზედა ეკ\ლესიასა
Line of ed.: 2     
წმიდისა ელიასსა და შესწირა მსხუერპლი. და ვიდრე
Line of ed.: 3     
აღსრულებადმდე წირვისა მოვიდა წჳმა საშინელი და დაათრო
Line of ed.: 4     
ქუეყანა.

Line of ed.: 5        
ფერისცვალებას მთაზე აღვიდა და შე[ს]წირა მსხუერპლი და
Line of ed.: 6     
რა "წმიდა [ა]რს-ი" თქუეს, ცეცხლის[ა] მსგავსად შეიცვალა.

Line of ed.: 7        
მრავალი კეთილი წესი და კანონი დ[ა]აწესა. ფრიადითა შრო\მითა
Line of ed.: 8     
და მარხულობითა იყოფებოდა და სულითა წმიდითა წიგნთა
Line of ed.: 9     
თარგმნიდა.

Line of ed.: 10        
მრავალგზის ეშმაკისა აღძრვითა მოკვლა მისი და[ა]მტკიცეს
Line of ed.: 11     
და უფალმან დაიცვა.

Line of ed.: 12        
[ Manuscript page: 377  ] კუალად აღძრა ეშმაკმა მებოსტნე მისა მოკლვად და რაჲ ჴე\ლი
Line of ed.: 13     
განმარტა, შეაჴმა ჴელი და [ა]ღიარა [ქრისტე] და ლოცვითა
Line of ed.: 14     
ეფთჳმისითა განიკურნა.

Line of ed.: 15        
ხოლო სამოსელი მისი იყო შინაგან ფლასი და ზედა მისსა
Line of ed.: 16     
ჯაჭჳ მძიმე ეცუა. ჯდა წინამძღურად ათხუთმეტ წელ. და ვინათ\გან
Line of ed.: 17     
უცალო იყო წიგნთა თარგმანებისაგან, მიუთუალა წინა\მძღურობა
Line of ed.: 18     
გიორგის, ნათესავსა თჳსსა. ხოლო მან მოშალა ყოვე\ლივე
Line of ed.: 19     
განწესება ეფთჳმისი და შეიყუარნა და შეკრიბნა ნათესავნი
Line of ed.: 20     
ბერძენნი და განამრავლა წესი მათი.

Line of ed.: 21        
მაშინ შეიქმნა ამბოხი და შფოთი დიდი ქართველთა და ბერ\ძენთა
Line of ed.: 22     
შორის, ვიდრე მეფესა კოსტანტინეს ეუწყა. ხოლო მან მო\ავლინა
Line of ed.: 23     
კაცი და იჴმო ეფთჳმი და [დი]დითა პატივითა იპყრა და
Line of ed.: 24     
და ყოველივე განუსამართლა.

Line of ed.: 25        
ხოლო ჯორმან შეამთხჳა კედელსა და ჩამოაგდო და შე[მ]უს\რა
Line of ed.: 26     
და ფრიადითა სინანულითა მიიცვალა თუესა მაისსა ი̃გ, წელ\სა
Line of ed.: 27     
დასაბამითგან ბერძნულის ანგარიშითა [ექუსი ათას ხუთას ოც\დაათექსუმეტსა].

Line of ed.: 28        
ხოლო ბერძენთა მრავალი ძჳრი შეგუაჩუენეს ჩუენ ქართ\ველთა
Line of ed.: 29     
და გიორგიცა მათ მიუდგა და ვიჩივლეთ კარსა კოსტანტი\ნე
Line of ed.: 30     
მეფისათა. გიორგი ექსორია ყო მონავატს და მუნ მოკ[უ]და.
Line of ed.: 31     
არამედ არა დასცხრა ბერძენთა ზაკულება ვიდრე რომანოზ მეფის
Line of ed.: 32     
ზე. და ცემა, გინება, გუემა, შეპყრობა ჩუენი ბერძენთა [მიერ]
Page of ed.: 345   Line of ed.: 1     
ურიცხჳ იქმნა. ესე ამისათჳს აღვწერეთ, რათა სცნათ ნათესავთა
Line of ed.: 2     
ჩუენთა ქართველთა ბერძენთა სიმუხანათე და მზაკ[უ]ვარება და
Line of ed.: 3     
[ა]რა მიენდოთ და [ა]რცა შემოუშვათ მონასტერსა ჩუენსა, რამე\თუ
Line of ed.: 4     
შეჩუენება დაგჳც.

Line of ed.: 5        
და [ა]ღიღეს გუამი ეფთჳმისი და მიიღეს მთაწმინდას და
Line of ed.: 6     
მუნ დამარხეს.




Next part



This text is part of the TITUS edition of Old Georgian Hagiographical Texts, vol. IV.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 3.5.2015. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.