TITUS
Teimuraz Bagrationi, Akhali istoria
Part No. 20
Previous part

Paragraph: (20)  
Page of ed.: 72  
Line of ed.: 16        ხ(ოლო) წელსა 1806, ქ(ორონი)კ(ონ)სა უჟდ, განვიდა ციცისშვი\ლი
Line of ed.: 17     
მტკვარსა მხედრობითა, ჩავლო შირვანი და მივიდა ბაქოს. საწა\დელი
Line of ed.: 18     
მისი იყო ესრეთ, რათა დაიპყრას ბაქუი და მუნით გამოიტანოს
Line of ed.: 19     
აზუღა ასტრახანით შესაწევნელად საქართუელოსა შ(ინ)ა მყოფთა
Line of ed.: 20     
მხედრობათათჳს, ვინადგან ვერ კმა უყვეს აზუღისა მიცემითა ქარ\თველთა
Line of ed.: 21     
რუსნი. და მისრულმან მახლობელ ბაქოჲსა დაიბანაკა ერთსა
Line of ed.: 22     
ფარსანგსა და მიუწერა ხანსა ბაქოსასა ჰუსეინს, რათა მან მოართვას
Line of ed.: 23     
კლიტეჲ ქალაქისა, რაოდენ ევედრა ხანი, რათა არა დასდოს ესე\თარი
Line of ed.: 24     
სირცხვილი, რ(ომე)ლიცა სირცხვილად Manuscript page: 285v  აღუჩნდა ხანსა მორ\თმევა
Line of ed.: 25     
ჴელითა თჳსითა კლიტისა, და არა თანახმა ექმნა ციცისშვილი;
Line of ed.: 26     
და უკანასკნელ მიუწერა ხანმან: "ვინაიდგან ვიშიშვიო და არა ძალ\მიძს
Line of ed.: 27     
მოსვლად მხედრობასა თქუენსა, ამად გთხოვ მოვედ შენ ორითა
Line of ed.: 28     
უკვე კაცითა მახლობელ ციხისა და მეცა მოვალ ორითა მონითა ჩე\მითა
Line of ed.: 29     
და შემთხუევასა ურთიერთისასა მოგართმევ კლიტესა". ვერ
Line of ed.: 30     
ჰსცნა უგუნურმან მცბიერობაჲ ხანისა და მსწრაფლ წარვიდა ორითა
Line of ed.: 31        
ყაზახითა ხანისა კერძ, ხ(ოლო) ხანიცა მოვიდა ორითა მონითა, გარ\დახდნენ
Line of ed.: 32     
ორნივე ცხენითა, უამბორეს ურთიერ[თ]ას, მოართვა რა
Line of ed.: 33     
ხანმან კლიტეჲ, მაშინ მათ ორთა მონათა სტყორცეს თოფი ციცის\შვილს
Line of ed.: 34     
და მოკლეს, და წარჰკუეთეს თავი და წარუგზავნეს ბაბა-ხანს.
Line of ed.: 35     
ხ(ოლო) მხედრობანი რუსთანი, რ(ომე)ლნიცა იყვნენ ბაქოსა, განვი\დენ
Line of ed.: 36     
ყიზლარად ზღვით. და შ(ემდგომა)დ ნაცვლად ციცისშვილისა
Page of ed.: 73   Line of ed.: 1     
წარგზავნეს საქართუელოსა მართებლად გრაფ ივან ვასილიჩი ღუ\დოვიჩი,
Line of ed.: 2     
ღენარალ-ფერთმაშალი.

Line of ed.: 3        
ვინათგან შ(ორი)ს რუსთა და თურქთა იყო ბრძოლაჲ, ამად გრაფ
Line of ed.: 4     
გუდოვიჩმა მოკრიფა ს(რულია)დ რუსთა და ქართველთა მხედრობაჲ,
Line of ed.: 5     
მივიდა და მოადგა ჯავახეთს ციხესა ახალქალაქისასა. მიუდგეს რუს\თა
Line of ed.: 6     
კიბენი და ლამოდნენ გარდასლუასა ციხესა შ(ინ)ა. განმხნდ\\ნენ Manuscript page: 286r 
Line of ed.: 7     
თურქნი, აოტნეს რუსნი მეციხოვნეთა და მოსწყვიდნეს ვ(იდრ)ე ხუ\თასადმდე
Line of ed.: 8     
და ოდეს ვერ-უძლო დაპყრობაჲ ციხისა გუდოვიჩმან, უკუ\მიქცეული
Line of ed.: 9     
მოვიდა ალგეთად.

Line of ed.: 10        
და ამავე წელსა, 1807, მოერთვა ამბავი ნესვეტაევისა ღენერალ-მა
Line of ed.: 11     
ორისაგან ყარსით, რომელიცა წარეგზავნა გუდოვიჩს ოთხი ათასისა
Line of ed.: 12     
მხედრებითა ყარსსა ზედან, ვითარმედ იძლივა იგი უსუფ-ფაშისაგან
Line of ed.: 13     
და ძლეული მისგან შეივლტო მცირედით გარდარჩომილითა მხედ\რობითა
Line of ed.: 14     
ციხესა გუმრისასა და სთხოვა შეწევნაჲ. წარვიდა გუდოვიჩი,
Line of ed.: 15     
მიიწია რა არფა-ჩაის, მუნ წარმოიშუა ბრძოლა შ(ორი)ს თურქთა და
Line of ed.: 16     
რუსთა, იძლივნენ თურქნი და უსუფ-ფაშა და მივიდნენ ყარსს,
Line of ed.: 17     
ხ(ოლო) გუდოვიჩი მივიდა ტფილისს, თუმცაღა თურქთა სწადდათ
Line of ed.: 18     
კ(ვალა)დ ბრძოლაჲ, მაგრამ მოერთვა უკუე ამბავი უსუფ-ფაშასა აღ\რეულებისათჳს
Line of ed.: 19     
კონსტანტინეპოლეს იენგიჩართაგან, რ(ომე)ლთაცა
Line of ed.: 20     
მოკლეს სულთან სელიმ მესამე და ნაცულად მისსა ჰყვეს სულთნად
Line of ed.: 21     
ბიძაწული მისი მუსტაფა, ძეი ჰამიდისა და შ(ემდგომა)დ ექუსისა
Line of ed.: 22     
თჳსა მოკლეს იგიცა და ჰყვეს სულთნად მაჰმუდ.

Line of ed.: 23        
და წელსა 1808 გუდოვიჩმან მოკრიბნა მხედრობანი რუსთანი და
Line of ed.: 24     
ქართველთანი და წარვიდა და მოადგა ციხესა ერევნისასა, მიუდგა
Line of ed.: 25     
კიბენი და უბრძანა სალდათთა, რათამცა აღვიდენ, Manuscript page: 286v  ხ(ოლო) სალ\დათნი
Line of ed.: 26     
რა აღვიდენ კიბეთა ზედან, იწყეს ყიზილბაშთა წარმოებად მათ
Line of ed.: 27     
ზედან ფიცხელად თოფითა და ზარბაზნითა, იძლივნენ რუსნი და
Line of ed.: 28     
მოსწყდნენ უმეტეს ორისა ათასისა და ვინადგან გუდოვიჩი ვერღარა
Line of ed.: 29     
დადგა მუნ, წარმოვიდა აბარანისა გზით და ოდეს ყინული იყო მძაფ\რი,
Line of ed.: 30     
უმეტეს ათასისა სალდათთა მოსძრათ ჴელი და ფერხი, ეწივნენ
Line of ed.: 31     
სპარსნი და მიუღეს ყოველი ურმები და ავადმყოფნიცა მრავალნი
Line of ed.: 32     
ტყვეთ შეიპყრეს. გამოსცვალეს ამად გუდოვიჩი და ჰყვეს ნაცულად
Line of ed.: 33     
მისსა იარანალ-შეფი ტორმასოვი, ხ(ოლო) მანცა დაიწყო მართვაჲ ვ(ი\თარც)ა
Line of ed.: 34     
მოსაყდრეთა თჳსთა, გარნა მანცა ვერა ძალ-იდვა აღვირ\სხმად
Line of ed.: 35     
მტაცებლობასა ლეკთასა, რ(ომე)ლნიცა მარადის რყვნიდიან და\ბნებსა
Line of ed.: 36     
და სოფლებსა საქართველოსასა და მარადის სტაცებდიან რუს\თა
Page of ed.: 74   Line of ed.: 1     
და მათთა ყაზახთა ცხენთა პოლკებთასა და იყო ფრიადი განუსვე\ნებლობა
Line of ed.: 2     
და ოხრება მათგან, თუმცაღა ზოგად რუსნიცა ამარცხებ\დიან,
Line of ed.: 3     
მაგრამ იგინი არაოდეს განეყენებოდიან ჩვეულებათა თჳსთა,
Line of ed.: 4     
ვ(ითარც)ა მგელნი მტაცებლობისაგან ცხოვართასა. ესე ვითარსა უბე\დურსა
Line of ed.: 5     
შემთხვევასა ზ(ედ)ა დაერთო ესეცა, რ(ომე)ლ წელსა 1810,
Line of ed.: 6     
ქ(ორონი)კ(ონ)სა უჟჱ, მოვიდა ძეი ყაენისა ბაბა-ხანისა მაჰმად-ალი\ხან.
Line of ed.: 7     
ამან გარდაასახლა ს(რულია)დ ფანბაკი ერევნად, მუნით მოვიდა
Line of ed.: 8     
აღჯა\\ყალას, Manuscript page: 287r  მოსტყვენა დმანისადმდე და კოდადმდე და უკუნ იქცა,
Line of ed.: 9     
თუმცაღა რუსთა მხედრობა იდგა გატეხილსა ხიდისა თანა, გარნა არა
Line of ed.: 10     
წარმოიშუა მათ შ(ორი)ს ბრძოლაჲ მით, რ(ამეთუ) სპარსთა ვერა იკ\დრეს
Line of ed.: 11     
რუსთა ქვევითთა ბრძოლაჲ და ეგრეთვე რუსთაცა შიშითა სპარ\სთათა
Line of ed.: 12     
ვერ წარგზავნეს მათ ზედა ცხენოსანი თჳსნი მით, რ(ამეთუ)
Line of ed.: 13     
ფ(რია)დ არიან უხმარ ცხენოსანნი რუსთანი.

Line of ed.: 14        
წელსავე ამას მოინდო ფიცითა ტორმასოვმან მეფე იმერთა სო\ლომონ,
Line of ed.: 15     
რ(ომე)ლიცა შეიპყრა და რეცა ბრალეულ ჰყო მან ესე ვი\თარითა
Line of ed.: 16     
ოღალოობითა, ოდეს აიღეს რუსთა ფოთის ციხე, მაშინ რუს\თა
Line of ed.: 17     
მიაქუნდათ ფოთს მხედრობისათვის ტყვია-წამალი და მცირედი ხა\ზინა,
Line of ed.: 18     
მიიწივნენ რა ლეღოანსა, დახვდათ მათ გზასა ზედან მცირედითა
Line of ed.: 19     
ლეკთა მხედრობითა აბაშიძე ლეონ, რ(ომე)ლიცა განლტოლვილი იყო
Line of ed.: 20     
ახალციხეს მით, რ(ამეთუ) მოკლა მან ბიძაწული თჳსი დავით და კი\კნაძენიცა
Line of ed.: 21     
იყვნენ მონაწილენი მათნი; მათ მოსრნეს უმეტეს ორასისა
Line of ed.: 22     
რუსნი და წარიღეს რაჲცა აქუნდათ რუსთა, ამას ზ(ედ)ა ბრალეულ
Line of ed.: 23     
ჰყვეს მეფე, რეცა ნებითა მისითა ქმნეს მათ იგი და სწადდა რუსეთად
Line of ed.: 24     
წარგზავნაჲ მეფისა, რ(ომე)ლიცა ჰყუა პატიმრად სახლსა მეითრიან\თასა
Line of ed.: 25     
ტფილისს, გარნა განივლტო შემწეობითა იმერლისა ვისმე
Line of ed.: 26     
წერეთლის ყმისაგან\\, Manuscript page: 287v  რ(ომე)ლიცა იყო ტფილისს კერკეტონად და
Line of ed.: 27     
იყო იგი მიჩნეულ ტოლმაჩად მეფისა, რ(ომელ)მანცა უწყოდა ენა რუ\სული:
Line of ed.: 28     
მან შთააცვა მას ტანისამოსი თჳსი ღამე და რუსთა დარაჯთა
Line of ed.: 29     
ჰგონეს იგი კერკეტონად მით, რ(ამეთუ) ჟამსა მას ტფილისს ყოველ\ნივე
Line of ed.: 30     
კერკეტონნი იყუნენ იმერთაგანნი.

Line of ed.: 31        
ხ(ოლო) კერკეტონმან მან ჴელოვნებითა ამით ღამე გაიყვანა ტფი\ლისით
Line of ed.: 32     
მეფე და ავიდა ახალციხესა. ჟამსა მას ტორმაზოვი არა იმყო\ფებოდა
Line of ed.: 33     
ტფილისს, ა(რამე)დ წარსულ იყო ყარაბაღად ზავ-ყოფისათ\ვის
Line of ed.: 34     
სპარსთა თანა, გარნა სპარსეთისა კერძოით მოვიდა მასთანა ყა\ენისაგან
Line of ed.: 35     
ნებითა სრულითა მირზა ბუზურგ, შეიმთხვნენ მუნ, მაგრა
Line of ed.: 36     
არა მოუხდათ მათ ზავ-ყოფა, მირზა უკუნ იქცა სპარსეთადვე, ხ(ოლო)
Line of ed.: 37     
ტორმაზოვი მოვიდა ტფილისად. სცნა რა მან ლტოლვაჲ მეფისა ტორ\მაზოვმან,
Line of ed.: 38     
განძჳნდა ფ(რია)დ, ვინადგან კაცი ესე იყო მძვინვარე,
Page of ed.: 75   Line of ed.: 1     
ამპარტავან და უწყალო. ამან დაახურეტინა თოფითა ოთხნი კენკე\ტონნი,
Line of ed.: 2     
კაცნი უბრალონი, ამად რ(ომე)ლ, ვინადგან იგინი იყვნენ დღი\სა
Line of ed.: 3     
მორიგენი ქალაქისანი ჭვრეტისათვის კარგისა რიგისა ჩუქათა შ(ი\ნ)ა,
Line of ed.: 4     
რეცა დაუდვა მათ ბრალად, რ(ომე)ლ თანამდებობა იყო მათი
Line of ed.: 5     
ჭურეტაცა მეფისა. კ(ვალა)დ მოაშთნო რაოდენნიმე უბრალონი ოვსნი.
Line of ed.: 6     
რ(ომე)ლნიცა ერისთვიანთა შეასმინეს, ვინადგან სწადდათ Manuscript page: 288r  გახრეკაჲ
Line of ed.: 7     
ოვსთა მათ მსგავსად ჩვეულებისა მათისა. და კ(ვალა)დ მოაშთო რა\ოდენნიმე
Line of ed.: 8     
თათარნი კაცნი უბრალონი, რ(ომე)ლთაცა შესწამეს არა
Line of ed.: 9     
მართლად ქურდობაჲ. კ(ვალა)დ შეიპყრა ამან ჯავახიშვილი და თარ\ხნისშვილები
Line of ed.: 10     
და წარმოგზავნა პყრობილად როსიასა შ(ინ)ა, რ(ომე)ლ\ნიცა
Line of ed.: 11     
ესენი შემჭირვებულნი რუსთა ბეგართაგან განივლტვნენ უცხო\თა
Line of ed.: 12     
ქვეყანათა, გარნა შეინანეს და უკ მოიქცნენ მამულადვე თჳსად,
Line of ed.: 13     
დარწმუნებულნი ფიცითა რუსთაგან არა რაჲსა საყვედურობისათვის.

Line of ed.: 14        
ხ(ოლო) ჟამსა ამას შარიფ-ფაშამან მოიკრიბნა უმეტეს სამი ათა\სისა
Line of ed.: 15     
კაცისა, შთამოვლო ბედენი, მოვიდა და მოადგა ბორბალას. მუნ
Line of ed.: 16     
გაუმაგრდნენ სოლაღაანი და მხნედ ბრძოლეს, მაგრა სცნა რა ფაშამან
Line of ed.: 17     
ტფილისით მიშველება რუსთა, აიყარა მუნით და უკუნ იქცა.

Line of ed.: 18        
სცნეს რა იმერთა მეფისა აღსლვა ახალციხეს, შეიქმნა მათ შ(ო\რი)ს
Line of ed.: 19     
აღრეულობაჲ და ადგილ-ადგილ ამბოხი, უმეტეს ზემო მხარსა
Line of ed.: 20     
შ(ინ)ა, რ(ომ)ლისა ამბოხისა თავ იქმნა ქაქუჩელა აბაშიძე, საქარელი.
Line of ed.: 21     
მაშინ სიმონოვიჩმან იარანალმან, ვინადგან იგი მართებდა იმერეთსა
Line of ed.: 22     
შ(ემდგომა)დ შეპყრობისა იმერთა მეფისა, წარმოგზავნა მას ზედა მაი\ორი
Line of ed.: 23     
კალატოზისშვილი ორასითა მხედრებით, მოვიდა იგი საქარას, მუნ
Line of ed.: 24     
წარმოიშუა შ(ორი)ს მათსა Manuscript page: 288v  ბრძოლაჲ, იძლივნენ რუსნი და მოკლეს
Line of ed.: 25     
მაიორი იგი. მას ჟამსა შ(ინ)ა მეფემანცა სოლომონ მოიკრიბნა რაო\დენნიმე
Line of ed.: 26     
ახალციხესა მყოფნი ლეკნი და შთავიდა იმერეთს დვალიშვი\ლებში.
Line of ed.: 27     
მუნ მოერთვნენ ს(რულია)დ იმერნი და განძლიერდა შფოთი,
Line of ed.: 28     
იარანალი სიმონოვიჩი, შიშნეული იმერთაგან, დამაგრდა ქუთაისს და
Line of ed.: 29     
იხმო შემწედ თჳსსა დადიანი ლეონ, მით რ(ამეთუ) დადიანსა და მე\ფესა
Line of ed.: 30     
შ(ორი)ს იყო ფ(რია)დი მტერობაჲ ამად, რომელ მეფემან უწი\ნარეს
Line of ed.: 31     
რუსთა შთასლჳსა. მოწვა ს(რულია)დ ოდიში და ჰსწადდა აღ\წყვედაჲ
Line of ed.: 32     
დადიანთა სახლისა, რ(ომ)ლისა გამო იძულებული და შიშ\ნეული
Line of ed.: 33     
სახლი დადიანისა შევიდა საფარველსა ქვეშე რუსეთისა. სცნა
Line of ed.: 34     
რა ესე ტორმაზოვმან, წარგზავნა საშველად სიმონოვიჩისა ღენერალ
Line of ed.: 35     
მაიორი დიმიტრი ყაფლანიშვილი. ავიდა რა სურამს, მუნ განჰყო მჴე\დრობაჲ
Line of ed.: 36     
თჳსი, ნახევარი წარგზავნა კორტოხის მთისა კერძ საშველად
Line of ed.: 37     
წერეთლისა ზურაბ, უპირველესისა გვამისა იმერთასა და სახლთუხუ\ცისა
Page of ed.: 76   Line of ed.: 1     
მეფისასა, რ(ომე)ლიცა ესე ზურაბ ორგულ ექმნა მეფესა და
Line of ed.: 2     
მივიდა რუსთა თანა, და თვით დიმიტრი ყაფლანიშვილი მივიდა ზედუ\ბანს.
Line of ed.: 3     
ხ(ოლო) ნახევარნი ესე, მივიდნენ რა კორტოხს, დახვდა მუნ ან\დრონიკაშვილი
Line of ed.: 4     
მელქისედეკ, სიძე მეფისა და წერეთელი როსტომ,
Line of ed.: 5     
ძეი პაპუნასი, იმერთა მხედრებითა. იქმნა Manuscript page: 189r  მუნ ბრძოლაჲ ძლიერი,
Line of ed.: 6     
იძლივნენ რუსნი და მოსწყდნენ უმეტეს ხუთასისა რუსნი და დანაშთ\ნი
Line of ed.: 7     
დამაგრდნენ სიმაგრეთა შ(ინ)ა, და მოადგნენ გარს იმერნი. სცნა
Line of ed.: 8     
რა ყაფლანისშვილმან, წარვიდა ზედაუბნით საშველად მათდა და,
Line of ed.: 9     
მივიდა რა, გაეცალნენ იმერნი; მოიკრიბნა ყაფლანი,შვილმან დანაშთნი
Line of ed.: 10     
მხედრობანი რუსთანი, მოვიდა სურამს და მუნით წარვიდა საფიჩხეს
Line of ed.: 11     
გზით. იმერთა უკვე ჩაეხერგათ საფიჩხე, განვლო სროლითა და მივიდა
Line of ed.: 12     
ნებოსძირს, მუნით აიყარა, შთავლო სროლით და მივიდა ზედუბანს.
Line of ed.: 13     
მუნ სცნა იმერთაგან გარმოდგომაჲ ჩხერის ციხისა, მაშინ რ(ომე)\ლიცა
Line of ed.: 14     
ეპყრათ რუსთა, ვინადგან მეფესა ჟამსა პატიმრობისასა გამოარ\თვეს
Line of ed.: 15     
ყოველნი ციხენი. წარვიდა საშველად მათდა წითელ-კლდის
Line of ed.: 16     
გზით, ჩავლო დიდისა გაჭირვებითა, ვინადგან იმერნი მარადის ბრძო\დიან,
Line of ed.: 17     
და მივიდა ჩხერს. მუნ მოვიდა ბარონ როზენი, ღენერალ-ლე\[ი]ტენანტი,
Line of ed.: 18     
მთავრად დიმიტრისა მხედრობასა ზედან მით, რ(ამეთუ)
Line of ed.: 19     
დიმიტრი ყაფლანიშვილი, ვინადგან იყო კაცი უმეცარი და მსგავსი
Line of ed.: 20     
პირუტყუთა, და ვერა უძღოდა მხედრობასა მას კარგითა მძღუანვე\ლობითა.
Line of ed.: 21     
იქმნა მახლობელ ჩხერისა ომი ფ(რია)დი, იძლივნენ იმერნი,
Line of ed.: 22     
მუნ მოკლეს მძღუა\\ნი Manuscript page: 289v  იმერთა დიმიტრი აბაშიძე, რ(ომე)ლიცა იყო
Line of ed.: 23     
განლტოლვილ მით, რ(ამეთუ) მოკლა მან ძმითურთ თჳსით ლეონით,
Line of ed.: 24     
ბიძაწულნი თჳსნი დავით და იოსებ. ბარონმა მუნ მოიბირნა რაოდე\ნნიმე
Line of ed.: 25     
კიკნაძენი და მოვიდა მუნით ლომსიათ-ხევადვე, გზასა ზედან და\სწვეს
Line of ed.: 26     
რუსთა ჩხეიძენი, მუნით ჩავლეს ზესთაფონს და მივიდნენ
Line of ed.: 27     
ცხრაწყაროს მუნცა იქმნა ბრძოლა, და ოდეს რუსთა ვერღარა
Line of ed.: 28     
იშოვეს გზა მისასვლელად ქუთაისს, მივიდნენ მუნით ბურღნალს
Line of ed.: 29     
და მუნით ჭიშურას. იქმნა მუნ ბრძოლა ძლიერი, გარნა იძლივნენ
Line of ed.: 30     
იმერნი. მაშინ მეფე იმყოფებოდა ვაკეში და იდგა მაღლაკს, პირის\პირ
Line of ed.: 31     
დადიანისა, ვინადგან იგი მოვიდოდა შველად რუსთა. ხ(ოლო)
Line of ed.: 32     
დადიანიცა მოვიდა ჯიხაიშს, მუნ მოერთვა აფხაზთა მხედრობა და
Line of ed.: 33     
მუნით მოვიდა კუსას-წყალსა და მუნით ნამაშევს. მუნ შთავიდა და\დიანისა
Line of ed.: 34     
თანა ხუთასი რუსი პირისპირ მეფისა, წარმოიშვა მუნ
Line of ed.: 35     
ბრძოლა შორის იმერთა და ოდიშართა, მუნ იძლივნენ ოდიშარნი. მუ\ნით
Line of ed.: 36     
დადიანი და წერეთელი ამოვიდენ ქუთაის[ს]; მუნ მივიდა ბა\რონცა
Line of ed.: 37     
სიმონოვიჩთან, მაშინ წარუძღვა დადიანი და წერეთელი რუსთა
Page of ed.: 77   Line of ed.: 1     
მეფესა ზედან. სცნა რა მეფემან, უღონო ქმნილი, ვინადგან ვერ
Line of ed.: 2     
ძალ ედვა ბრძოლაჲ, წარვიდა ხანის მთით ახალ\\ციხედ, Manuscript page: 290r  ხ(ოლო) ოდი
Line of ed.: 3     
შართა მოსწვეს ს(რულია)დ ვაკეჲ და მოსტყუენნეს, და სახლიცა აგი\აშვილთა
Line of ed.: 4     
დასწუეს. მაშინ დედოფალი მარიამ, ასული დადიანისა და
Line of ed.: 5     
ცოლი მეფე სოლომონისა, ხანით ვინადგან ვერ ძალ-ედვა წარ\სლვაჲ
Line of ed.: 6     
ახალციხეს, მივიდა სახლთა დადიანისათა. მაშინ ტორმასოვმან
Line of ed.: 7     
წარგზავნა ბრძანება და გარდაიყვანეს ტფილისს დითურთ მეფისა მა\რიამით,
Line of ed.: 8     
რ(ომე)ლიცა ესე მეუღლე იყო მელქისედეკ ენდრონიკაშვი\ლისა
Line of ed.: 9     
და მუნით ორნივე წარგზავნნეს რუსეთად და დააყენეს ქალაქსა
Line of ed.: 10     
შ(ინ)ა ვარონიჟს.

Line of ed.: 11        
ხ(ოლო) ოდეს მეფე შთავიდა იმერეთს, თანა შთაიყვანა მეფის
Line of ed.: 12     
ძის იულონის ძეი ლეონ, და შეგზავნა რაჭით მთათა ლიახვისათა, რათა
Line of ed.: 13     
მან აღძრას ოვსნი პირისპირ რუსთა. ესე აღვიდა და შემოიყარნა ოვსნი
Line of ed.: 14     
და მოვიდა მახლობელ ცხინვალისა. სცნა რა ესე ახვერდოვმან, გუბერ\ნატორმა
Line of ed.: 15     
ქართლისამან, აღვიდა ცხინვალს რუსთა მხედრებითა
Line of ed.: 16     
და ოდეს ვერ უძლო ბრძოლა ოვსთა, დამაგრდა ციხესა ცხინვა\ლისასა;
Line of ed.: 17     
მაშინ ოვსთა მოწვეს და მოარბიეს გარემონი ცხინვალისანი
Line of ed.: 18     
და თჳთ ცხინვალი და უკუნ იქცნენ. მაშინ ტორმასოვმან შეგზავნა
Line of ed.: 19     
ჭვრივს ფ(რია)დი მხედრობა რუსთა და მათ მოწვეს ჭვრივი და ვერ\ღარა
Line of ed.: 20     
Manuscript page: 290v  დადგა ლეონ კოშკს და აღვიდა ნარას. ნარელთა სცეს მათ პა\ტივი,
Line of ed.: 21     
ვითარცა პატრონსა თჳსსა.

Line of ed.: 22        
შ(ემდგომა)დ შეიპყრეს რუსთა მაჩაბელი ლუარსაბ და ბაადურ
Line of ed.: 23     
ბორტიშვილი. მაჩაბელი ლუარსაბ წარგზავნეს პყრობილად რუსეთსა
Line of ed.: 24     
შ(ინ)ა და ბაადურ მოკუდა ციხესა ტფილისისა პყრობილად, და შთა\მოართვეს
Line of ed.: 25     
თავიანთი კერძი ყმა და მამული და დადვეს სახელმწიფოდ,
Line of ed.: 26     
ვ(თარც)ა ჯავახიშვილს და თარხნიშვილებს, ძეთა დემეტრესთა.

Line of ed.: 27        
ხ(ოლო) ლეონ, ვინადგან ვერღარა დადგა ოვსეთს, წარვიდა ახალ\ციხეს.
Line of ed.: 28     
მიიწია რა ხეობას, მოკლეს ლეკებთა მომავალთა ქართლს სა\დავლაოდ,
Line of ed.: 29     
მინდობით. სცნა რა ფაშამან ახალციხისამან შარიფ, მოაშ\თვნა
Line of ed.: 30     
ლეკნი იგი.

Line of ed.: 31        
და ამავე წელსა 1810, წარმოვიდა სპარსეთით მთავარი ერევნისა
Line of ed.: 32     
ჰუსეინ ორი ათასითა მხედრებითა სპარსთათა და მოვიდა ახალქალაქს,
Line of ed.: 33     
ჯავახეთს. მუნ მოელოდა ფაშასა ახალციხისასა შარიფს მხედრობითა
Line of ed.: 34     
თჳსითა და მეფის ძესაცა ალექსანდრეს, და სწადდათ ზედა დასხმა
Line of ed.: 35     
სომხითისა. წარვიდა ტორმასოვი რუსთა მხედრობითა და მივიდა წალ\კას,
Line of ed.: 36     
მუნით წარგზავნა იტალიელი იარანალი მარკიზად სახელდებული,
Line of ed.: 37     
რომელიცა ჰყვა მას დეჟურნად იარანალად ათასითა სალდათითა და
Page of ed.: 78   Line of ed.: 1     
ხუთასითა ქართველითა. მი\\ვიდნენ Manuscript page: 291r  ღამით და დაეცნენ ახალქალაქს
Line of ed.: 2     
ღამე თავსა და განაბნივნეს სპარსნი. მხილველი ამისი ფაშა ვერღარა
Line of ed.: 3     
მოვიდა სარდალსა თანა, და სარდალიცა უკუნ იქცა ერევნადვე. მაშინ
Line of ed.: 4     
ძეი ყაენისა იდგა გარნისს, მუნით განივლტო მეფის ძეი თეიმურაზ,
Line of ed.: 5     
რომელიცა იმყოფებოდა ძესა ყეენისასა აბაზ-მირზასთანა დიდითა
Line of ed.: 6     
პატივითა, თავად რვა ათასითა მხედრობითა რეგულთა ზედან სპარ\სთასა
Line of ed.: 7     
და მივიდა ტორმასოვთანა, რომელსაცა იდუმლად ტორმასოვი
Line of ed.: 8     
ეზრახვოდა, რათა დასტოვოს სპარსეთი და მივიდეს მასთანა და მი\ვიდა
Line of ed.: 9     
რა ტფილისს წარგზავნა მან იგიცა როსიად.

Line of ed.: 10        
ხ(ოლ)ო წელსა 1811 მოიკრიფნა ტორმასოვმან ამერ-იმერნი და
Line of ed.: 11     
მხედრობანი რუსთანი თვესა ნოემბერსა, აღვიდა და მოადგა ახალ\ციხეს,
Line of ed.: 12     
გარმოდგომილ-ჰყო იგი თვე ერთ ოდენ და აწარმოეს ციხეთა
Line of ed.: 13     
ზედან ყუმბარის სროლაჲ, განმხნდნენ თურქნი და იძლივნენ რუსნი
Line of ed.: 14     
და ამერ-იმერნი და მიუღეს თურქთა ორი ზარბაზანი და ბავრაყი და\ვით
Line of ed.: 15     
აღმაშენებელისა, რომელიცა თანა აქუნდათ იმერთა მით, რ(ამე\თუ)
Line of ed.: 16     
კერძოსა ძლით იმერთასა იძლივნენ რუსნი. უკმოქცეულთა რუს\თა
Line of ed.: 17     
ვერღარა დევნა უყვეს თურქთა. მაშინ ქარ\\თველნი Manuscript page: 291v  რუისით და
Line of ed.: 18     
ქარელით და სხვით წარსრულ იყუნენ ასაყრელად კოთელიისა, ვინა\დგან
Line of ed.: 19     
კოთელიელთა სწადდათ გარდმოსახლებაჲ ქართლად. სცნეს რა
Line of ed.: 20     
მათ უკუნქცევაჲ ტორმასოვისა, დაუტევეს კოთელია და უკ-მოიქცნენ,
Line of ed.: 21     
ამცნეს კოთელიელთა ფაშას უკუნქცევაჲ მუნ მყოფთა ქართველთა
Line of ed.: 22     
მიზეზითა ამით, რათამცა განიმართლონ თავნი თჳსნი თურქთა წ(ინა\შ)ე,
Line of ed.: 23     
ბრძანა ფაშამან შედგომა უკანა, ეწივნენ მათ თურქნი და მო\სრნეს
Line of ed.: 24     
სრულიად ვ(იდრ)ე სამას კაცადმდე ქართველნი, ხ(ოლო) თავნი
Line of ed.: 25     
მათნი და რუსთა მხედრობათაცა თავნი, რაოდენიცა მოსრნეს
Line of ed.: 26     
ახალციხეს, ბრძანა ფაშამან გატენა მათ თავთა ბზითა და წა\რუგზავნა
Line of ed.: 27     
სულთანსა. ხ(ოლო) ტორმასოვმან ძლევა თვისი თურქთ\გან
Line of ed.: 28     
მიაწერა ჭირსა და შემდგომად ტორმასოვისა სხვათაცა მიიღეს
Line of ed.: 29     
თქმაობა ესე ნანდვილად, რომელ ჩვეულებითი საოფლეა, რომელიცა
Line of ed.: 30     
არს ჩვენსა ქვეყანასა და რომელიცა იყო, არს და იქმნების, შერაცხეს
Line of ed.: 31     
ნანდვილად მომსვრელ სენად.

Line of ed.: 32        
და წელსა 1812 გამოსცვალეს ტორმასოვი და წარგზავნეს ნაცუ\ლად
Line of ed.: 33     
მისსა ზემოხსენებული მარკიზი პავლუჩი, კაცი ელამი რაგვარა\დაც
Page of ed.: 79   Line of ed.: 1     
თვალითა, ეგრეთვე სულითა და მოქმედებითა, ვინადგან აქუნდა
Line of ed.: 2     
მას სული იტალიური, რ(ამეთუ) კაცი ესე იყო აღგებული ბორო\ტად
Line of ed.: 3     
ბუნებისაგან. და იწყო ამან მართვაჲ საქართუელოჲსა. ამან
Line of ed.: 4     
წარგზავნა მხედრობანი რუსთანი ზამთარს ახალქალაქსა ზ(ედ)ა და
Line of ed.: 5     
თანა წაიღეს კიბენი. გორით მიეპარნენ ახალქალაქსა, მიუდგეს კიბენი
Line of ed.: 6     
და აიღეს ციხეჲ ახალქალაქისა, ვინადგან Manuscript page: 292r  ზამთრისა გამო დაყმინე\ბულ
Line of ed.: 7     
იყუნენ თურქნი და შეაყენეს მხედრობა თჳსი ციხესა მას. შ(ემ\დგომა)დ
Line of ed.: 8     
აღებისა ახალქალაქისა მარკიზი ეზრახა იდუმალ ბეგლარ\ბეგსა
Line of ed.: 9     
ერევნისასა ჰუსეინს, რ(ომე)ლსაცა რწმუნებდა ერევანისა მიცე\მასა
Line of ed.: 10     
ჰუსეინისათვის ყმად, რათა მისცეს ციხეჲ, აღუთქვა უსეინ მიცე\მაჲ,
Line of ed.: 11     
ხ(ოლო) ვერა სცნა უგუნურმან იტალიელმან სიცბილი მისი და
Line of ed.: 12     
წარგზავნა იარანალ მაიორი ლისანოვიჩი ორი ათასითა მხედრებითა.
Line of ed.: 13     
მაშინ უსეინ მოიკრიბა მუნ გარემოისა მხედრობა და დამალა ეჩმია\ძინს.
Line of ed.: 14     
მიიწივნენ რა რუსნი, ეკვეთნენ სპარსნი და აოტნეს რუსნი და
Line of ed.: 15     
სირცხვილეულ იქმნა მარკიზი ესევითარის უგუნურისა
Line of ed.: 16     
შეცთომისა/თჳს.

Line of ed.: 17        
გარნა იყო ფრიად შემჭირვებაჲ რუსთაგან ესრეთ, რ(ომე)ლ
Line of ed.: 18     
ძვირადღა დაშთა ჴარი საქართველოსა შ(ინ)ა რუსის ბეგარის ზიდვისა
Line of ed.: 19     
ძლით, და მსგავსად ხარკითაცა იქმნენ დამძიმებულ და ოდეს აზუხასა
Line of ed.: 20     
მოიყიდვიდენ, ნაცულად კოდისა ერთისა იწონდიან კოდნახევარსა, და
Line of ed.: 21     
ფასს აძლევდიან კოდში ხუთ აბაზს, ოდეს კოდი იყო ექვს მინალთუ\ნად,
Line of ed.: 22     
მით რ(ამეთუ) წელსა 1812 იქმნა ფ(რია)დ სიყმილი საქართვე\ლოსა
Line of ed.: 23     
შ(ინ)ა და ჭირიცა ფ(რია)დ განძლიერებულ იყო, რ(ომე)ლიცა
Line of ed.: 24     
ტორმასოვმან შთამოიტანა ახალციხით. და ოდეს არღარა აქუნდათ
Line of ed.: 25     
პური მცხოვრებთა და ვერ ძალ იდვეს მისყიდვად, ნაცვლად პურისა
Line of ed.: 26     
ევედრებოდენ მცხოვრებნი რათა მიიღონ წულნი მათნი; მაშინ ტირან\მან
Line of ed.: 27     
მარკიზმან ჩაუყენა ყოველსა სოფელსა ეკზეკუცია ესე იგი იასაუ\ლად
Line of ed.: 28     
სალდათნი, და იყო ჭირვება და ვაება ერთა ზედან. თვით წარ\ვიდა
Line of ed.: 29     
ყარაბაღს და რა მივიდა, მუნ მოეგება მეჰთი-ხანი მუნებური, და
Line of ed.: 30     
მიართვა ძღვენი დიდი, ვინადგან ყარაბაღიცა ეპყრა რუსთა და ჰმარ\თებდა
Line of ed.: 31     
თავისივე ხანი. ხ(ოლო) ბირებითა მეჰთისათა შეიპყრა მარკიზ
Line of ed.: 32     
მან ძმისწული მისი, ძეი მაჰმად-\\ასანისა Manuscript page: 292v  ჯაფარ-ყული-აღა, ვინათგან
Line of ed.: 33     
ბიძაი მისი იყო მისა მტერ, ოდეს იგი ცდილობდა მემკვიდრეობასა
Line of ed.: 34     
ზედან, ვინადგან იყო იგი უფროსისა ძმისა შვილი, ხოლო იგი განივლტო
Page of ed.: 80   Line of ed.: 1     
საპყრობილით და მივიდა წ(ინაშ)ე აბაზ-მირზისა თავრიზს, და მარკი\ზიცა
Line of ed.: 2     
განვიდა მტკვარს მოსახილველად შაქისა, შირვანისა, დარბანდი\სა
Line of ed.: 3     
და ბაქოისა მით, რ(ამეთუ) დაეპყრათ ყოველი ესე ადგილნი რუსთა.
Line of ed.: 4     
მაშინ მახლობელ შუშისა იდგა, ასკარან წოდებულსა ადგილსა, რვა\ასი
Line of ed.: 5     
რუსი, დასაცველად ყარაბაღისა. წარმოუძღვა აბაზ-მირზასა ზე\მოხსენებული
Line of ed.: 6     
ჯაფარ-ყული. მოვიდა აბაზ და დაესხა თავს რუსთა.
Line of ed.: 7     
იქმნა მუნ ბრძოლა, იძლივნენ რუსნი სპარსთა რეგულთა სალდათ\თაგან,
Line of ed.: 8     
სარბასტად სპარსებრ წოდებულად, რ(ომე)ლიცა თანა ჰყვა
Line of ed.: 9     
აბაზ-მირზასა მით, რ(ამეთუ) შემოიღეს სპარსთა განსწავლება ფრან\გთა
Line of ed.: 10     
მსგავსად მხედრობისა. მუნ იძლივნენ რუსნი, ოთხასნი უკვე
Line of ed.: 11     
მოსწ[ყ]ვიდნეს, ხოლო ოთხასნი შეიპყრნეს ტყვედ და წარიყვანეს
Line of ed.: 12     
თავრიზად და ჰყვეს თვისად სალდათად, მით რ(ამეთუ) სხვაცა მრა\ვალი
Line of ed.: 13     
ჰყვა აბაზ-მირზასა რუსნი, რ(ომე)ლნიცა მარადის განივლტოდიან
Line of ed.: 14     
ქართლით და მივიდოდიან წ(ინაშ)ე მისსა, რ(ომე)ლიცა ფ(რია)დსა პა\ტივსა
Line of ed.: 15     
უყოფდა მათ.

Line of ed.: 16        
ხოლო მისლვადმდე მარკიზისა ყუბას წარმოიშვა მცირედი ბრძო\ლაჲ
Line of ed.: 17     
შ(ორი)ს Manuscript page: 293r  ხანბუთაისა, ფათალი-ხანის შვილის შიხალისა -- დარბან\დის
Line of ed.: 18     
ხანისა, და რუსთა. ხ(ოლო) ესე შიხალი იყო ხანი დარბანდისა,
Line of ed.: 19     
რ(ომე)ლსაცა რუსთა მიუღეს ყოველივე ადგილნი, გარნა იძლივნენ
Line of ed.: 20     
მცირედრე რუსნი და იგინიცა უკუნ იქცნენ დაღისტანადმდე.

Line of ed.: 21        
მაშინ იყო შემჭირვება დიდი ქართველთა ზედან მარკიზისაგან.
Line of ed.: 22     
ესრეთ ართმევდიან ხშირად ურემთა და ჴართა სახმარად მხედრებისა,
Line of ed.: 23     
რ(ომე)ლ კნინღა დაშთა ჴარი სოფელთა შ(ინ)ა; ეგრეთვე სადაც გან\[ი]ვლიდიან
Line of ed.: 24     
რუსნი, ამჭირვებდიან სოფელთა ცემითა, ტაცებითა და
Line of ed.: 25     
რთმევითა თჳნიერ თეთრისა და იყო ესრეთიცა სიყმილი, რ(ომე)ლ
Line of ed.: 26     
კოდი პური იყო ექვს მინალთუნად თეთრ ფულად; მაშინ მარკიზმან
Line of ed.: 27     
უბრძანა წარსულისა ორისა წლისა პურისა მოკრეფა სურსათისა კახ\თაგან,
Line of ed.: 28     
ვინადგან სიმცირისა გამო მოსავლისა ვერ ძალ-ედვათ მიცემაჲ,
Line of ed.: 29     
და ბრძანა ყოველსა სოფელსა ეგზეკუციისა შთაყენებაჲ (ესე იგი ია\საულთა),
Line of ed.: 30     
ორასისა და სამასისა თჳთოეულთა სოფელთა, და სადაცა
Line of ed.: 31     
მოვიდოდიან, იყო ვაება მათ ზ(ედ)ა მით, რ(ამეთუ) სცემდიან დედა\კაცთაცა,
Line of ed.: 32     
და ჴელითა ჰკიდიან და ართმევდიან პურთა ძალით, თუმცა\ღა
Line of ed.: 33     
კახნი ევედრებოდიან რ(ომე)ლ მიიღონ ნაცვლად პურისა ექვსი
Line of ed.: 34     
მინალთუნი კოდში Manuscript page: 293v  და რ(ომე)ლთაცა არა აქუნდათ თეთრი, მაშინ ძეთა
Line of ed.: 35     
და ასულთა თჳსთა აძლევდიან, გარნა უქმ იყვის ვედრებაჲ მათი, და
Line of ed.: 36     
იყო ვალალება ერთა შ(ორი)ს. გარნა სხვათაცა ბოროტმოქმედებათა
Line of ed.: 37     
შ(ორი)ს ესეცა ქმნეს, რ(ომე)ლ თიანეთს მთვრალთა აფიცართა შეიპ\ყრეს
Page of ed.: 81   Line of ed.: 1     
დედაკაცი და საშოსა შთაასხეს ძაბრითა ღვინოჲ. ვერღარა მოი\თმინეს
Line of ed.: 2     
თიანელთა ესევითარი სირცხვილი და იქმნა შფოთი შ(ორი)ს
Line of ed.: 3     
რუსთა და ქართველთა. ხ(ოლო) პირველად მისცეს მიზეზი შფოთისა
Line of ed.: 4     
რუსთა მით, რ(ამეთუ) დაკოდეს თიანეთს ამბოხსა მას თიანელნი რაო\დენნიმე.
Line of ed.: 5     
იხილეს რა ესე თიანელთა, მოსწყვიდნეს ყოველნივე რუსნი,
Line of ed.: 6     
ვიდრე ასორმეოცდაათამდე და მუნით შთავიდნენ მატანს. მაშინ არა\გვისპირმანცა
Line of ed.: 7     
აღადგინა შფოთი პირისპირ რუსთა. შთაეხმარნენ ფშა\ველნი
Line of ed.: 8     
და მოსწყვიდნეს ყოველნი მუნ მყოფნი რუსნი ფასანაურს და
Line of ed.: 9     
ანანურს და კამენდატი ანანურისა გამაგრდა ციხეთა შ(ინ)ა. მაშინ
Line of ed.: 10     
ბარონ კლოტმა იარანალმან, რ(ომე)ლიცა იყო მოადგილე მარკიზისა
Line of ed.: 11     
ტფილისს, ვინადგან მარკიზი ჟამსა მას იმყოფებოდა ბაქუს, წარავლი\ნა
Line of ed.: 12     
არაგვიანთა ზ(ედ)ა პოლკოვნიკი უშაკოვი ათასითა მხედრებითა და
Line of ed.: 13     
მუხრანბატონისშვილი კონსტატინე წარატანა თანა, რ(ამეთუ) ესე
Line of ed.: 14     
კოსტა\\ნტინე Manuscript page: 294r  იყო ფ(რია)დი ერთგული რუსთა და არა კეთილობისა
Line of ed.: 15     
მოსურნე საპყართა ქართუელთა, და მოვიდა კობიანთ-კარსა და დაეს\ხა
Line of ed.: 16     
კობიანთ თავსა. იქმნა მუნ ბრძოლა, იძლივნენ რუსნი და მოკლეს
Line of ed.: 17     
რუსთი ასორმოცდაათი კაცი და სიღამემან განჰყარნა. მაშინ კონსტან\ტინემ
Line of ed.: 18     
დაუწყო ტკბილი საუბარი, მოიტყუა ფიცით სამოცდაათნი კაც\ნი
Line of ed.: 19     
არაგვსპირისანი. ჵი, უსჯულო სვინიდისი, მოასვრევინა იგინი რუს\თა
Line of ed.: 20     
და მოწვა კობიანთ-კარი და დუშეთი. მუნით გარდავიდა რუსთა
Line of ed.: 21     
მხედრობითა, მოწვა ანანური, პავლეური და ციხისძირი. ჟამსა ამას
Line of ed.: 22     
მოვიდა ბულაჩაურზედ სხვა ახალი სამასი კაცი რუსთა მხედრობა.
Line of ed.: 23     
იქმნა მუნ ბრძოლა, იძლივნენ რუსნი ბულაჩაულერთაგან, მოკლეს წი\ნამძღვარი
Line of ed.: 24     
მათი მაღალაშვილი სოლომონ და დაჰკოდეს კაპიტანი სა\გინაშვილი
Line of ed.: 25     
ზურაბ. სცნა რა კოსტანტინემან, გარდაუძღვა ანანურით
Line of ed.: 26     
რუსთა და მოაწვევინა ბულაჩაური ს(რულია)დ.

Line of ed.: 27        
ხ(ოლო) ოდეს შთავიდნენ თიანელნი მატანს, შემოეყარნენ მათ
Line of ed.: 28     
მატანელნი და ახმეტელნი და მოსწყვიდნეს სრულიად მუნ მყოფნი
Line of ed.: 29     
რუსნი და რაოდენნიმე ტუსისშვილებიცა დახოცეს მით, რ(ამეთუ) ეპ\ყრათ
Line of ed.: 30     
მათ კერძო რუსთა. სცნეს რა ესე ყოველივე Manuscript page: 294v  კახთა, აღდგა
Line of ed.: 31     
შფოთი დიდი ს(რულია)დ კახეთსა შ(ინ)ა და იწყეს სრვა ყოველთა
Line of ed.: 32     
სოფელთა რუსთი, რ(ომე)ლიცა იდგა მათ შორის იასაულად, ეგზეკუ\ცია
Line of ed.: 33     
წოდებულად; მივიდნენ და მოადგნენ თელავს მაშინ გარდაიყვა\ნეს
Line of ed.: 34     
მეფის ძის იოანეს შვილი გრიგოლ ქართლით კახთა და მოკრბენ
Line of ed.: 35     
ლეკნიცა ვ(იდრ)ე ოთხიათასადმდე შველად კახთა და ჰყვეს თჳს ზედან
Line of ed.: 36     
კახთა თავათ ქობულოვი ოთარ. სცნა რა ესე პორტნეგინმა იარანალ\მან,
Line of ed.: 37     
რ(ომე)ლიცა იმყოფებოდა საგარეჯოს, გარდააშველა თელავს
Line of ed.: 38     
მყოფთ რუსთ სამასი სალდათი. მივიდნენ რა რუის-პირას, იქმნა მუნ
Page of ed.: 82   Line of ed.: 1     
ბრძოლა, მოისრნენ რუსნი კახთაგან და რუსთა მძღვანიცა მაიორი
Line of ed.: 2     
ესიპოვი მოკლეს და ერთი სხვა მაიორი და ორი აფიცარნი და მცი\რედნი
Line of ed.: 3     
დანაშთნი შევიდნენ ციხესა თელავისასა.

Line of ed.: 4        
მაშინ ქიზიყელთაცა მოსწყვიდნეს რუსნი და დანაშთნი დამაგრ\დნენ
Line of ed.: 5     
ციხესა სიღნაღისასა ორდღე. შ(ემდგომა)დ ორისა დღისა აიღეს
Line of ed.: 6     
სიღნაღიცა, მოკლეს კამენდატი და სუდიები (ესე იგი მდივანბეგი რუ\სთანი)
Line of ed.: 7     
და ისპრავნიკი, აიკლეს ხაზინა რუსთა, ტყვია-წამალი და პური,
Line of ed.: 8     
რ(ომე)ლიცა აქუნდათ ამბართა მხედრობისათჳს. მუნით შთავიდნენ ყა\რახაჩს
Line of ed.: 9     
მძღვანელობითა მამაცისა სვიმონ ბებურისშვილისათა და მო\ადგნენ
Line of ed.: 10     
ყარახაჩს და ლამოდნენ Manuscript page: 195r  გამოყვანასა მათსა, გარნა მოუსწრო
Line of ed.: 11     
ყაფლანმა ყაფლანისშვილმა, მაიორმან, ვაკით ათასითა მხედრებითა,
Line of ed.: 12     
დაუწყო ტკბილი საუბარი და ვედრებაჲ, და ვედრებითა მისითა განე\რა
Line of ed.: 13     
ყარახაჩს მყოფნი რუსნი, მუნ მოკლეს სიმონ ბებურიშვილი.

Line of ed.: 14        
ჟამსა მას გარდავიდნენ კახნი საგარეჯოს, მოკრბენ საგარეჯოელნი,
Line of ed.: 15     
ჰბრძვეს პორტნეგინს. იძლივა პორტნეგინი და მივიდა ხაშმს; და კახთა
Line of ed.: 16     
მოსწვეს სადგურნი და თივანი რუსთანი და მიუხდნენ ხაშმზედ. იქმნა
Line of ed.: 17     
მუნ ბრძოლა შორის მიშველებულთა მხედრობათა რუსთასა, რ(ომე)ლ\საცა
Line of ed.: 18     
მიაშველა პორტნეგინსა ირანალ კლოტმან ხუთასნი უკვე მხედ\რობანი
Line of ed.: 19     
რუსთანი. მაშინ იძლივნენ რუსნი და მოსწყდნენ მრავალნი და
Line of ed.: 20     
დანაშთნი წარვიდნენ ტფილისად და კახნიცა აღვიდნენ სამებას.

Line of ed.: 21        
მაშინ მარკიზი მოსრულ იყო ტფილისს ბაქოით. სცნა რა ესე,
Line of ed.: 22     
მოიკრიფნა ყოვლის ადგილით რუსნი, წარემართა და მივიდა ხაშმს,
Line of ed.: 23     
შეესივა ხაშმსა და მოასრვევინნა უბრალონი ქრისტიანენი მარკიზმან
Line of ed.: 24     
ვიდრე ასადმდე ჩჩვილითურთ, მსგავსად იროდისა. და მუნ მოკლეს
Line of ed.: 25     
ხიშტითა მონოზონი აბაშიძის ასული მარიამ, ოთხმეოცისა წლისა
Line of ed.: 26     
დე/დაკაცი.

Line of ed.: 27        
სცნეს რა კახთა, სამებას მყოფთა, ძალისა მორთვა მარკი\\ზისა, Manuscript page: 295v 
Line of ed.: 28     
გარდავიდნენ მთასა და მიიქცენ თვის-თვისად და მარკიზი მივიდა პა\ტარძეულს,
Line of ed.: 29     
მოერთვა პატარძეული. გარდავიდა საგარეჯოს -- მოერ\თვა
Line of ed.: 30     
საგარეჯო, მანავი და კაკაბეთი. მუნით შთავიდა ქიზიყს წინა\მძღვანველობითა
Line of ed.: 31     
ანდრონიკაანთათა, ვინადგან მათ ეპყრა კერძოი რუს\თა
Line of ed.: 32     
და ონანაანთაცა ეპყრათ კერძოჲ რუსთა, ვინადგან გლეხთა სცნეს
Line of ed.: 33     
რა სიცბილი თავადთა, მოსწვეს სახლი სიმონ ანდრონიკაშვილისა და
Line of ed.: 34     
მოკლეს ონანაშვილი ოთარცა და მოსტყვენეს სახლი სოლომონ ან\დრონიკაშვილისა.
Line of ed.: 35     
მუნ მოერთვნენ ქიზიყელნი და წარვიდა კახეთისა
Line of ed.: 36     
კერძ. მივიდა რა ჩუმლაყს, იქმნა ბრძოლა, იძლივნენ რუსნი, მუნ
Page of ed.: 83   Line of ed.: 1     
მოკლეს კახთა ყაფლანიშვილი ვახტანგ, სიძეჲ მეფის ირაკლისა, და
Line of ed.: 2     
დასჭრეს მუხლსა მამუჩიშვილი ალექსანდრე, ძე გარსევანისა, ვინადგან
Line of ed.: 3     
მათ ეპყრათ კერძოი რუსთა და პირისპირ მამულისა თჳსისა იყუნენ
Line of ed.: 4     
მტერ.

Line of ed.: 5        
მაშინ დაჭმუნდა ამას ზედან მარკიზი. წარდგა ზურაბიშვილი ნი\ნია
Line of ed.: 6     
და უთხრა მარკიზს: "გიჩვენო მე გზაჲ ვაკე, უკეთუ მომცე ნიჭი
Line of ed.: 7     
რაიმეო". ამაზედან მხიარულ იქმნა მარკიზი, გაუძღვა მინდვრის გზით
Line of ed.: 8     
და მიიყვანა ჩუმლაყს. მივიდა რა ჩუმლაყს, მუნ სოფელსა შ(ინ)ა შე\იპყრნა
Line of ed.: 9     
კაცნი ხუთნი და გამოჰკიდა ხეთა ზედან. იხილეს რა კახთა
Line of ed.: 10     
ტირანული საქმე ესე, შეიპყრეს მათცა ხუთი სალდათი და ერთი აფი\ცარი
Line of ed.: 11     
და მათცა მოჰკიდეს ძელსა ზედან, პირისპირ მარკიზისა, რო\მელსაცა
Line of ed.: 12     
სჭვრეტდა თვით თვალითა თვისითა. მაშინ ზაზაცა, ძმაი ნი\ნიასი,
Line of ed.: 13     
შეუჩინეს გრიგოლს და გრიგოლ მოცთუნა ზაზამ Manuscript page: 296r  ანდრონიკა\შვილმან
Line of ed.: 14     
და მივიდა მარკიზის წ(ინაშ)ე. იხილეს რა გლეხთა ღალატი
Line of ed.: 15     
თავადთაგან, განრისხდნენ და დაეცნენ თავსა რუსთა ჩუმლაყის ბოლოს.
Line of ed.: 16     
კ(ვალა)დ იძლივა მარკიზი, ხ(ოლო) გლეხნი შეეცალნენ ჩუმლაყისა
Line of ed.: 17     
სოფელსა. დღესა მეორესა მივიდა მარკიზი ჩუმლაყს. იქმნა სოფელსა
Line of ed.: 18     
შ(ინ)ა ბრძოლა ძლიერი და მოწვეს რუსთა ჩუმლაყი. გარნა იხილა რა
Line of ed.: 19     
მარკიზმან, ვინადგან ვერ ძალუძს პირისპირობაჲ კახთა, ევედრა ზავ\სა
Line of ed.: 20     
და აღუთქვა კახთა, რ(ომე)ლ მოგგვრიო მეფის ძეთა თქვენთა რუ\სეთით.
Line of ed.: 21     
ამას ზედან მხიარულ იქმნენ კახნი და ჰყვეს ზავ და მოჰგვა\რეს
Line of ed.: 22     
გაღმა-მხრელთ უმეტეს სამასისა სალდათნი შეპყრობილნი აფი\ცრებითურთ,
Line of ed.: 23     
რ(ომე)ლნიცა შეიპყრეს ამბოხსა მას, აღპარსულნი თმა\თანი,
Line of ed.: 24     
მით რ(ამეთუ) კახთა აღპარსნეს პყრობილთა მათ თავნი კიცხე\ვისათჳს,
Line of ed.: 25     
ვინადგან გრძელისა თმისა ქონება რუსთა ჩუეულება არს, და
Line of ed.: 26     
მოყვანასა ზ(ედ)ა მეფის ძეთასა არწმუნა რა გული მარკიზმან კახთა,
Line of ed.: 27     
და დამყუდროვდნენ კახნი, მომლოდნელნი აღთქმისა მისისანი, რ(ო\მე)ლ
Line of ed.: 28     
განერებიან ჴელთაგან მოსამართლეთა და კაპიტან-ისპარავნიკთა
Line of ed.: 29     
რუსთასა. ჟამსა ამას გამოსცვალეს მარკიზი და ნაცულად მისსა წარ\გზავნეს
Line of ed.: 30     
ღერანალ-ლეიტენანტი Manuscript page: 296v  რტიშჩევი და მას თანა წარატანეს
Line of ed.: 31     
შემწედ ღენარალ-მაიორი ახვერდოვი. პირველ ყოფილი ტფილისის
Line of ed.: 32     
ღუბერნატორად, გვარით პუპულაშვილი, ტფილისელი სომეხი.

Line of ed.: 33        
ოდეს მოვიდა ღენერალი რტიშჩევი ტფილისს, აღდგა კ(ვალა)დ
Line of ed.: 34     
შფოთი კახეთსა შ(ინ)ა. ხ(ოლო) მიზეზი შფოთისა იყო ვერაგობა მაია\სი,
Line of ed.: 35     
გარსევან ეშიკაღაბაშის მამუჩიშვილის ცოლისა, ამად რ(ომე)ლ
Page of ed.: 84   Line of ed.: 1     
ვინათგან მარკიზმან დააყენა ძმაჲ მისი სოლომონ კახეთსა შ(ინ)ა მმარ\თებლად,
Line of ed.: 2     
ხ(ოლო) კაცი ესე იყო სულელი და ჴელი, რ(ომე)ლიცა გა\მოსცვალა
Line of ed.: 3     
რტიშჩევმა მმართებლობისაგან და დედაკაცმან ამან პ(ირ\უელა)დ
Line of ed.: 4     
ამისათჳს დაიდვა ძჳრი გულსა და მეორე ამად, რ(ომე)ლ ვი\ნათგან
Line of ed.: 5     
ქმარი მისი გარსევან მოიყიდეს რუსთა, და აღუთქვეს ორი
Line of ed.: 6     
ათასი სული ყმაჲ, ოდესაც ხელთ უგდოს ქართლი რუსთა და გარსევან
Line of ed.: 7     
ჟამსა ელჩობისა თვისისასა როსიად ორგულ ექმნა მეფესა გიორგის
Line of ed.: 8     
და მიაგო სახლსა მეფისას ნაცულად კეთილისა ბოროტი მით, რ(ამე\თუ)
Line of ed.: 9     
მეფემან ირაკლი აღადგინა სახლი მისი, მისცა ეშიკაღაბაშობა, და
Line of ed.: 10     
ნაფარეული, ყმად მუღანნი და ყაზახის მოურავობა და ჰყვანდა ვეზი\რად,
Line of ed.: 11     
წარგზავნილი ელჩად როსიად, გარნა კაცი ესე იდუმალ იყო ორ\გულ
Line of ed.: 12     
მეფისა და ქვეყნისა, ეგრეთვე შ(ემდგომად) მეფისა ირაკლისა მე\ფემან
Line of ed.: 13     
Manuscript page: 297r  გიორგიმ აღამაღლა, განადიდა და განამდიდრა და ნაცულად
Line of ed.: 14     
სამსახურისა შეუდგა კუალსა იუდასსა და მსგავსად მისსა განჰყიდა
Line of ed.: 15     
საქართუელოჲ თჳნიერ ვერცხლისა ვ(ითარც)ა მან მოძღუარი თჳსი და
Line of ed.: 16     
შ(ემდგომა)დ სიკუდილისა მეფის გიორგისა, ოდეს ჴელთ იგდეს რუს\თა
Line of ed.: 17     
საქართველოჲ, არღარა აღუსრულეს აღთქმაჲ, ჰყვანდათ პეტერ\ბუღს
Line of ed.: 18     
გოზ-ტუსაღად, ამად რ(ომე)ლ რუსთაცა ორგულ ექმნა ჟამსა
Line of ed.: 19     
ერევანს ბრძოლასა რუსთა და ყიზილბაშთასა.

Line of ed.: 20        
ხ(ოლო) დედაკაცმან ამან მოიბირნა თავადნი და იხმია ორღანოდ
Line of ed.: 21     
რაფაილ არაგვის ერისთავის შთამომავლობათაგან და იოანე ჯორჯაძე \ენისელთ
Line of ed.: 22     
მოურავი და ქვემო კახეთში ნინია ზაალის ძე ანდრონიკა\შვილი,
Line of ed.: 23     
ამათ მოიმხრეს თავადნი კახთანი -- ჩოლოყაშვილი დიმიტრი
Line of ed.: 24     
ძითურთ, ომან მაყაშვილი და სხუანი რაოდენნიმე კეთილშობილნი.
Line of ed.: 25     
ამათ შეიწივნეს დიდონი და ანწუხელნი რიცხვით ხუთ ათასამდე, გარ\ნა
Line of ed.: 26     
ქისიყელნი ვერა მიიზიდნეს თვის კერძო; მხედრობა რუსთა არა
Line of ed.: 27     
მრავალი იყო მას ჟამსა მუნ და წინამძღუარიცა მათი არა დია გამო\ჩენილ.
Line of ed.: 28     
წარგზავნნეს თელავით ორასადმდე ქვეითნი ზარბაზნებითა მე\შფოთეთა
Line of ed.: 29     
მათ ზ(ედ)ა დასასხმელად, რ(ომე)ლნიცა ჟამსა მას იიმყოფე\ბო\\დეს Manuscript page: 297v 
Line of ed.: 30     
ლალის-ყურსა შ(ინ)ა.

Line of ed.: 31        
პ(ირველა)დ იძლივნენ რუსნი და შ(ემდგომა)დ მიაშველნეს ახა\ლი
Line of ed.: 32     
მჴედრობაჲ რუსთა ზარბაზნებითურთ და შევიდნენ რუსნი ხსენე\ბულსა
Line of ed.: 33     
ამა სოფელსა და განჰყარნეს მუნით კახნი და ლეკნი.

Line of ed.: 34        
გარნა შ(ემდგომა)დ არ დამცუელნი კანონისა კახნი განფანტულ
Line of ed.: 35     
იქმნენ სასმელად, რ(ომე)ლიცა აქუსთ ჩვეულებად ესე ვნება, რ(ომე)\ლთაცა
Line of ed.: 36     
მოაკლდათ მაშინ მათ ორმეოცდაათადმდე კეთილშობილნი
Line of ed.: 37     
თჳნიერ ომისა და კ(ვალა)დ დანაშთთა სძლეს რუსთა ნაფარეულსა
Line of ed.: 38     
შ(ინ)ა. ვნებამან ამან რუსთამან განამხნო კახნი, რ(ომე)ლთა განიგუ\ლეს
Page of ed.: 85   Line of ed.: 1     
წარვლენად უწყებითა ამით მეფის ძის ალექსანდრესადმი ერევ\ნად
Line of ed.: 2     
თავადი მაყაშვილი ომან და ანდრონიკაშვილი იოსებ ერთად
Line of ed.: 3     
ყ(ოველ)თა მათგან ჴელმოწერილითა წერილითა, რ(ომ)ლ(ი)თაცა ულო\ცჳდენ
Line of ed.: 4     
მას კეთილ წარმართებასა და აწვევდნენ მოსლვად მისთჳს გან\მზადებულსა
Line of ed.: 5     
ქვეყანასა შ(ინ)ა.

Line of ed.: 6        
მაშინ წარავლინა ღენერალმა რტიშჩევმა ღენერალ შტალი ათას
Line of ed.: 7     
ორასითა მხედრობითა ქიზიყით კერძო და შ(ემდგომა)დ თავადი ორ\ბელიანი
Line of ed.: 8     
დიმიტრი გომბორით კერძო.

Line of ed.: 9        
ხ(ოლო) ღენარალმან შტალმან თანა წარიყვანნა ქისიყით კერძონი
Line of ed.: 10     
თავადნი დასამშვიდებლად მეშფოთართა მათ თა\\ვადთა Manuscript page: 298r  გარდუხდევ\ნებლობისა
Line of ed.: 11     
აღთქმითა სახელითა მთავარმმართებელისათა. ესე წინა\მიღება
Line of ed.: 12     
ღენარალსა მას კეთილად წარემართა და შემოიზავნა თავადნი
Line of ed.: 13     
ვ(ითარც)ა აღთქმითა, ეგრეთუე თეთრითა და მოიყვანნა იგინი თელა\ვად,
Line of ed.: 14     
სადაცა გომბორით შ(ემდგომა)დ მცირისა ომისა გარდმოსრულ
Line of ed.: 15     
იყო თავადი ღენერალი ორბელიანი დიმიტრი, ძე ზაალისა, და მუნ
Line of ed.: 16     
აღასრულებინესცა მათ კ(ვალა)დ ერთგზის ფიცი. (აჰა დასრულდა
Line of ed.: 17     
შფოთი იგი);

Line of ed.: 18        
ხ(ოლო) წარგზავნილნი იგი ზემოხსენებულთა კახთაგანნი მიიწივ\ნენ
Line of ed.: 19     
რა მეფის ძის ალექსანდრესადმი ერევანს, მყისვე სპარსნი შეუდგ\ნენ
Line of ed.: 20     
მღჳძარედ პოლეტიკებრსა მოქმედებასა ზავისა დასამტკიცებლად,
Line of ed.: 21     
მიიწვიეს ღენერალი რტიშჩევი არეზის კიდედ. რათა განაშორონ იგი
Line of ed.: 22     
მხედრობითურთ საქართველოსა და ესე მოქმედება წარემართაცა მათ
Line of ed.: 23     
კეთილად, მიხედვისამებრ დაწყობილებისა მათისა და შემოუშვეს ალე\ქსანდრე
Line of ed.: 24     
მეფის ძე კახესა შ(ინ)ა თჳნიერ ჯარისა და ხაზინისა, რ(ო\მე)ლმანცა
Line of ed.: 25     
გარდმოვლო თრიალეთი და განვიდა კოწახურას და მივიდა
Line of ed.: 26     
თიანეთს.

Line of ed.: 27        
ესე მივიდა რა თიანეთს, პ(ირვე)ლთა შინა რიცხვთა სეკდემბრისა\თა
Line of ed.: 28     
შეკრიბნა მუნ სპანი ფშავთა, ხევსურთა, თუშთა და ვლიდა იგი
Line of ed.: 29     
სოფლითი სოფლად, რ(ომე)ლთაცა მცხოვრებნი განამრა\\ვლებდიან Manuscript page: 298v 
Line of ed.: 30     
რიცხუსა სპათა მისთასა. გარდა მათსა, მოუწოდა ლეკთა და მივიდა ალი
Line of ed.: 31     
სკანტი, ნათესავი ომარ-ხან ავარელისა, სამი ათასის კაცითა და შეე\ყარნენ
Line of ed.: 32     
იგინი ალექსანდრეს და შ(ემდგომა)დ ერთისა კვირისა ბრძოლა
Line of ed.: 33     
უყვეს მისრულს პოლკოვნიკს ტიხანოვსკის და დამარცხდა ტიხანოვსკი
Line of ed.: 34     
ყვარელში.

Line of ed.: 35        
მერმე კ(ვალა)დ მივიდა კახეთს ქისიყით კერძო ღენერალი ორბე\ლიანი
Line of ed.: 36     
დიმიტრი ჯარითა, ხ(ოლო) რუსნი და კახნი შეიბნენ მხნედ ერთ-\გზის
Page of ed.: 86   Line of ed.: 1     
შილდას და შემდგომად -- ველისციხეს, ოდესმე რუსნი იძლე\ვოდიან
Line of ed.: 2     
და ოდესმე კახნი.

Line of ed.: 3        
შ(ემდგომა)დ შეიბნენ ფაფრის მინდორს. მუნ ვერა რ(ომე)ლ\მანმე
Line of ed.: 4     
სძლო ურთიერთას და უკანასკნელ შთავიდა ალექსანდრე ქიზიყს.
Line of ed.: 5     
შეიბნენ ნუკრიანში და გამოყარეს რუსნი,

Line of ed.: 6        
კ(ვალა)დ სიღნახის ბაზარსა შ(ინ)ა მოსწყვიტნეს დანაშთნი რუსნი
Line of ed.: 7     
და მუნ ორგულ ექმნენ ქისიყელნი ალექსანდრეს და კახთა ამად,
Line of ed.: 8     
რ(ომე)ლ იოსებ ენდრონიკაშვილი და ნინია ერასტისშვილი მოიყიდა
Line of ed.: 9     
რტიშჩევმან თეთრითა და იოსებს მისცა მოურაობა ქისიყისა. მუნით
Line of ed.: 10     
მოვიდა ალექსანდრე ქოდალას. მუნ შეიბნენ რუსნი და კახნი და იძ\ლივნენ
Line of ed.: 11     
რუსნი.

Line of ed.: 12        
ჟამსა ამას მოიბირნა რტიშჩევმან ყაზახთა ელნი საშუალობითა
Line of ed.: 13     
სომხისა ბუბუთაშვილის იოსებ მისკარბაში\\სათა, Manuscript page: 299r  რ(ომე)ლიცა იყო
Line of ed.: 14     
მუნ მოურავად და წარსწყვიტნეს ამათა გარე კახეთი. ამან მოაკლო
Line of ed.: 15     
დიადი ძალი კახთა და მხნური ესე მოძრავობა მათი იწარმოვა ვიდრე
Line of ed.: 16     
ახლორე მანავისა, სადაცა ღენერალი სვიმონოვიჩი მოვიდა შესაწევნე\ლად
Line of ed.: 17     
შესვენებულითა ჯარითა თვისითა, და მუნ იქმნა ბრძოლა ძლიე\რი,
Line of ed.: 18     
სადაცა იძლივნენ ქართველ-ლეკნი, ხ(ოლო) მიზეზი ძლევისა კახ\ლეკთასა
Line of ed.: 19     
იყო ესე, მით რ(ამეთუ) ელევთერი, წინამძღვარი კარისა,
Line of ed.: 20     
ზუკაკისშვილი შეუჩინა რტიშჩევმან ყვარელელთა და შილდელთ და
Line of ed.: 21     
გააცალა ამან იგინი და ალექსანდრე მაყაშვილმან, მეფის გიორგის ეში\კაღაბაშმან
Line of ed.: 22     
ძემან სჳმონისამან, კაცმან მამულისა ორგულმან.

Line of ed.: 23        
ხ(ოლო) ლეკთა განვლეს იორი და მეფის ძე ალექსანდრე გარდა\ვიდა
Line of ed.: 24     
და სწრაფით (!) თიანეთად წარვიდა, მუნით ფშავად და მუნით
Line of ed.: 25     
ხევსურად და აწ იმყოფება ანწუხსა შინა.

Line of ed.: 26        
ოდეს მიიწია რტიშჩევი არეზად, მუნით წარგზავნა ღენერალი
Line of ed.: 27     
კიტლარევცკი ძლიერითა მხედრობითა შაჰზადა აბაზ-მირზასა ზ(ედ)ა,
Line of ed.: 28     
მუნ დაესხა კიტლარევცკი ღამით უეცრად სპარსთა ასლანდუზ მყოფ\თა
Line of ed.: 29     
და სძლო მათ, ვინადგან სპარსნი დანდობილ იყვნენ ლაპარაკსა
Line of ed.: 30     
რტიშჩევის შერიგებისას, და მუნით წარგზავნა ლანქარანსა ზ(ედ)ა.
Line of ed.: 31     
მუნ იყო სანგარი, სადაცა იდგა მცირე მხედრობა სპარსთა, რ(ომე)ლიც
Line of ed.: 32     
შეებნენ და მოუხდათ ომი და დაიკოდა თჳთონ იარა\\ნალი Manuscript page: 299v  კიტლარევ\ცკი
Line of ed.: 33     
პირში საშინლად და ოცდაათამდი აფიცარი მოკუდა და დაიკოდა
Line of ed.: 34     
და ათასი სალდათი მოკუდა, გარნა უკანასკნელ აღიღეს რუსთა სან\გარი
Line of ed.: 35     
იგი. შ(ემდგომა)დ ჰყვეს პაემანითა ზავი რუსთა და სპარსთა და
Page of ed.: 87   Line of ed.: 1     
წარუგზავნეს სპარსთა რუსეთისა კარსა ელჩი თვისი აბულ-ასან-ხან
Line of ed.: 2     
შირაზელი.

Line of ed.: 3        
ოდეს წავიდა რა ალექსანდრე ფშავსა, უკანა გაეკიდნენ ღენერა\ლნი
Line of ed.: 4     
სიმონოვიჩი და სტალი ძლიერითა მხედრობითა, აღვიდნენ ფშავს,
Line of ed.: 5     
მით რ(ამეთუ) ფშავნი არა წინა აღუდგნენ და თუშებითურთ გარდაუ\ძვღნენ
Line of ed.: 6     
მხედრობათა რუსთასა ხევსურეთს და წარატყვენვინეს ვიდ\რე
Line of ed.: 7     
კისტანადმდე. ხევსურთა ვერა იკადრეს ბრძოლა მათი, ვინათგან
Line of ed.: 8     
სოფელთა და სოფელთა აქუნდათ ურთიერთარს მტერობაჲ. ოდეს და\ბრუნდა
Line of ed.: 9     
მუნით რუსთა მხედრობა, მოასწრეს წყალ-წყულში ხევსურთა,
Line of ed.: 10     
იძლივნენ რუსნი და მოკუდა უმრავლეს ხუთასისა და დასჭრეს მუნ
Line of ed.: 11     
ყაფლანიშვილი ყაფლან, მაიორი.

Line of ed.: 12        
მოიწია რა რტიშჩევი ტფილისად, მოინდო ფიცით კახნი თავადნი
Line of ed.: 13     
და გლეხნი და მოენდვნენ, ვინათგან რტიშჩევი ჩემობდა მლოცაობასა
Line of ed.: 14     
და ესე ვერა სცნეს ცუდმორწმუნეთა Manuscript page: 300r  მათ, რ(ომე)ლ მგელი ესე მო\სილ
Line of ed.: 15     
იყო ტყავითა ცხოვართათა და აღსავსე ყოვლითა სიდრკუითა და
Line of ed.: 16     
სიცრუითა.

Line of ed.: 17        
შეიპყრნა მან მრავალნი თავადნი, აზნაურნი, სამღუდელონი და
Line of ed.: 18     
გლეხნი და წარგზავნნა ციმბირად, და ვიეთნიმე უბრალონიცა მრა\ვალნი
Line of ed.: 19     
მოკლნა მით, რ(ამეთუ) წინადღეს ყანდაარელი გოგია მოა\კვლევინა
Line of ed.: 20     
წკეპლითა და მეორესა დღესა, ოდეს სცნა უბრალოება
Line of ed.: 21     
მისი, მიუტევა დანაშაული თვისი; და მოკლედ ვსთქვა, კაცი ესე იყო
Line of ed.: 22     
ფრიად მოქრთამე -- ვინცა მისცემდის ქრთამსა, გაუშვებდის, და
Line of ed.: 23     
ვინცა არა -- წარგზავნიდის ციბირსა; და გარდა ამისსა იყო
Line of ed.: 24     
შტერ/ცა.

Line of ed.: 25        
გაგზავნა ამან, მეორემან შაჰ-აბაზ, იანარალი ყაფლანიშვილი დი\მიტრი
Line of ed.: 26     
კახეთს და გარდააწვევინა კახეთი და მრავალი აღიღო ჯარიმა,
Line of ed.: 27     
თუმცა ჴელმწიფემან მოიღო მოწყალება და უკანვე მიცემა ბრძანა წა\ნართმევისა,
Line of ed.: 28     
გარნა რტიშჩევმან ამან, სიმონოვიჩმა და დიმიტრი ყაფ\ლანიშვილმან
Line of ed.: 29     
გაიყვეს წანართმევი ესე თეთრი და არწმუნეს კარსა
Line of ed.: 30     
რუსეთისასა უკუნ ზღუევა წანართმევისა სიცრუით.

Line of ed.: 31        
გამოსცვალეს რტიშჩევი და წარგზავნეს იარანალი ერმალოვი.
Line of ed.: 32     
კაცი ესე არა იყო უგუნურ, არამედ იყო ქუეგან Manuscript page: 300v  მხილველ, ქუებუ\დან,
Line of ed.: 33     
მცბიერ და ფიცხელ; ესე წარვიდა რუსეთისა კარისაგან ელჩად
Line of ed.: 34     
ყაენისა ბაბა-ხანისა წინაშე და მუნით მოვიდა რა ტფილისს, შემოარ\ღვია
Line of ed.: 35     
ამან ზღუდენი ტფილისისანი, და რაოდენნი ნაწილნი ციხენიცა
Line of ed.: 36     
დააქცია და გარდა ამისა, მოჰყვა ნგრევასა ტფილისისასა, რათა აღა\შენოს
Page of ed.: 88   Line of ed.: 1     
მან პლანითა. ამას ზ(ედ)ა ფ(რია)დ ურვეულ იქმნენ და შეჭირ\ვებულ
Line of ed.: 2     
ტფილისსა შინა მცხოვრებნი.

Line of ed.: 3        
ამან წარგზავნა მაღლა მდოვლეთსა ზ(ედ)ა ერისთავის შვილი
Line of ed.: 4     
გიორგი ირანალი სამასითა რუსითა, ერთითა ზარბაზნითა და ათასადმ\დე
Line of ed.: 5     
ქართველითა. მიიწივნენ რა ტბასა მაღლა მდოვლეთისასა, ეკუე\თნენ
Line of ed.: 6     
მუნ ოსნი, იძლივნენ მუნ რუს-ქართველნი და მოკუდა მუნ
Line of ed.: 7     
უმეტეს ას ორმეოცისა რუსი და სამასადმდე ქართველნი და მიუღეს
Line of ed.: 8     
ოვსთა ზარბაზანი, რ(ომე)ლიცა დაახსნევინეს უკანვე სამოც თუმნად
Line of ed.: 9     
თეთრს ფულად.

Line of ed.: 10        
გამოსცვალეს რუსთა ექსარხოზი ვარლაამ ერისთვის ძე, რ(ომე)\ლიცა
Line of ed.: 11     
ნაცვლად კათალიკოზის ანტონისა წარეგზავნათ განკარგვისათ\ვის
Line of ed.: 12     
ეკლესიურთა საქმეთასა, გარნა იხილეს რა რუსთა უღვწელობაჲ
Line of ed.: 13     
და უვარგებლობა მისი ყ(ოველ)სა შ(ინ)ა საქმესა, გამოსცვალეს იგი
Line of ed.: 14     
და მიიყვანეს Manuscript page: 301r  როსიად და ნაცვლად მისსა წარგზავნეს არხიეპისკოპო\სი
Line of ed.: 15     
რეზანისა თეოჶილაკტე, კაცი მეცნიერ და ჶილოსოფოსი და გა\მოჩენილი
Line of ed.: 16     
სწავლასა და სიბრძნესა შ(ინ)ა ყოველსა ევროპასა.

Next part



This text is part of the TITUS edition of Teimuraz Bagrationi, Akhali istoria.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 22.8.2016. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.