TITUS
Movses Xorenaci, Patmowtiwn Hayoc
Part No. 69
Chapter: 33
Լ՜Գ
Page: 151
Line: 2
Քարոզութիւն
յԵդեսիայ
առաքելոցն
Թադէոսի
,
եւ
պատճէն
թղթոցն
հնգից
։
Line: 3
Sentence: 1
Բայց
յետ
համբառնալոյ
Փրկչին
մերոյ
՝
Թովմաս
առաքեալ
,
մի
Line: 4
յերկոտասանիցն
,
առաքեաց
զմի
յեօթանասնից
անտի
զԹադէոս
ի
քաղաքն
Line: 5
Եդեսիայ
՝
բժշկել
զԱբգար
եւ
աւետարանել
ըստ
բանին
Տեառն
։
Line: 6
Sentence: 2
Որոյ
եկեալ
եմուտ
ի
տուն
Տուրիայ
իշխանի
հրէի
,
զոր
ասեն
լինել
Line: 7
յազգէն
Բագրատունեաց
.
Sentence: 3
որոյ
խուսեալ
յԱրշամայ
՝
ոչ
ուրացաւ
զհրէութիւնն
Line: 8
ընդ
այլ
ազգականս
իւր
,
այլ
նովին
օրինօք
եկաց
մինչեւ
Line: 9
հաւատալ
ի
Քրիստոս
։
Sentence: 4
Եւ
ել
համբաւ
նորա
ընդ
ամենայն
քաղաքն
։
Line: 10
Sentence: 5
Լուեալ
Աբգարու
ասէ
ասէ
.
Sentence: 6
"Նա
է
վասն
որոյ
գրեացն
Յիսուս
",
եւ
իսկոյն
Line: 11
կոչեաց
զնա
։
Sentence: 7
եւ
եղեւ
ի
մտանելն
Թադէի
՝
տեսիլ
սքանչելի
երեւեցաւ
Line: 12
Աբգարու
յերեսսն
Թադէի
.
Sentence: 8
եւ
յարուցեալ
ի
գահոյիցն
անկաւ
ի
վերայ
Line: 13
երեսաց
իւրոց
եւ
երկիր
եպագ
նմա
.
Sentence: 9
եւ
զարմացան
ամենայն
իշխանքն
Line: 14
որ
շուրջն
կային
,
զի
ոչ
գիտացին
զտեսիլն
։
Sentence: 10
Եւ
ասէ
ցնա
Աբգար
,
Line: 15
եթէ
"Դու
իցես
արդարեւ
աշակերտ
օրհնելոյն
Յիսուսի
,
զոր
ասաց
Line: 16
առաքեալ
ինձ
այսր
,
եւ
կարող
իցես
բժշկել
զցաւս
իմ
"։
Sentence: 11
Պատասխանի
Line: 17
ետ
նմա
Թադէ
.
Sentence: 12
"
Եթէ
հաւատասցես
ի
Քրիստոս
Յիսուս
յորդին
Աստուծոյ
՝
Line: 18
տացին
խնդրուածք
սրտի
քոյ
"։
Sentence: 13
Ասէ
ցնա
Աբգար
.
Sentence: 14
"Ես
հաւատացի
ի
նա
Page: 152
Line: 1
եւ
ի
հայր
նորա
.
Sentence: 15
վասն
որոյ
կամեցայ
առնուլ
զզօրս
իմ
եւ
գալ
կոտորել
Line: 2
զՀրեայսն
որ
խաչեցին
զնա
,
եթէ
ոչ
էր
իմ
արգելեալ
վասն
թագաւորութեանն
Line: 3
Հռոմայեցւոց
։
Line: 4
Sentence: 16
Եւ
յայնմ
բանէ
սկիզբն
արարեալ
Թադէի
՝
աւետարանեաց
նմա
եւ
Line: 5
քաղաքի
նորա
.
Sentence: 17
եւ
եդեալ
ձեռն
ի
վերայ
բժշկեաց
զնա
,
եւ
զԱբդիու
Line: 6
պատագրոս
իշխան
քաղաքին
եւ
պատուական
յամենայն
տանն
արքայի
,
Line: 7
նա
եւ
զամենայն
որ
էին
ի
քաղաքին
հիւանդք
եւ
ախտաժէտք
,
բժշկեաց
։
Line: 8
Sentence: 18
Եւ
հաւատացին
ամենեքեան
.
Sentence: 19
եւ
մկրտեցաւ
ինքն
Աբգար
եւ
ամենայն
Line: 9
քաղաքն
.
Sentence: 20
եւ
զդուրս
տաճարաց
կռոցն
փակեցին
.
Sentence: 21
եւ
որ
ի
վերայ
բագնին
Line: 10
եւ
սեանն
կային
պատկերքն
՝
ծածկեալ
պատեցին
եղեգմամբ
.
Sentence: 22
եւ
ոչ
զոք
Line: 11
ածէր
բռնութեամբ
ի
հաւատս
,
բայց
օր
ըստ
օրէ
յաւելեալ
ի
հաւատացեալսն
Line: 12
բազմանային
։
Line: 13
Sentence: 23
Իսկ
առաքելոյն
Թադէ
զխոյրարար
ոմն
մետաքսագործ
մկրտեա2
,54
Line: 14
ւ
անուն
կոչեալ
Ադդէ
,
ձեռնադրեալ
ի
վերայ
Եդեսիայ
՝
փոխանակ
Line: 15
իւր
թողու
առ
արքայի
։
Sentence: 24
եւ
իւր
առեալ
հրովարդակ
յԱբգարէ
,
զի
Line: 16
ամենեքեան
լուիցեն
աւետարանին
Քրիստոսի
՝
գայ
առ
Սանատրուկ
Line: 17
քեռորդի
նորին
,
զոր
կարգեալ
էր
ի
վերայ
աշխարհիս
եւ
զօրացն
։
Sentence: 25
Բայց
Line: 18
Աբգար
յօժարեցաւ
գրել
թուղթ
առ
Տիբերիոս
կայսր
,
որ
ունի
օրինակ
Line: 19
զայս
.
Sentence: 26
-
Page: 153
Line: 1
Թուղթ
Աբգարու
առ
Տիբերիոս
։
Line: 2
Sentence: 27
Աբգար
արքայ
Հայոց
,
տեառն
իմում
Տիբերի
Կայսեր
Հռոմայեցւոց
Line: 3
խնդալ
։
Line: 4
Sentence: 28
Գիտելով
իմ
,
եթէ
ոչ
ինչ
ծածկի
ի
քումմէ
թագաւորութենէդ
,
Line: 5
այլ
իբրեւ
զմտերիմ
քո
՝
աւելի
եւս
իմացուցանեմ
ի
ձեռն
գրոյ
։
Sentence: 29
Զի
Line: 6
Հրեայք
,
որ
բնակեալ
են
ի
գաւառս
Պաղեստինացւոց
՝
ժողովեալ
Line: 7
խաչեցին
զՔրիստոս
առանց
իրիք
յանցանաց
,
ի
վերայ
մեծամեծ
երախրեացն
,
Line: 8
զոր
արար
առ
նոսա
,
նշանս
եւ
սքանչելիս
,
մինչեւ
զմեռեալս
Line: 9
անգամ
յարուցանել
։
Sentence: 30
Եւ
գիտեա
,
զի
զօրութիւնքս
այս
ոչ
են
սոսկ
մարդոյ
,
Line: 10
այլ
Աստուծոյ
։
Sentence: 31
Զի
եւ
ի
ժամանակին
յորում
խաչեցինն
զնա
՝
արեգակն
Line: 11
խաւարեցաւ
,
եւ
երկիր
շարժեալ
տատանեցաւ
.
Sentence: 32
եւ
ինքն
յետ
երից
աւուրց
Line: 12
յարեաւ
ի
մեռելոց
եւ
երեւեցաւ
բազմաց
։
Sentence: 33
Եւ
այժմ
յամենայն
տեղիս
Line: 13
անուն
նորա
ի
ձեռն
աշակերտաց
նորա
սքանչելիս
մեծամեծս
կատարէ
.
Line: 14
Sentence: 34
որ
եւ
առ
իս
ինքեան
եցոյց
յայտնապէս
։
Sentence: 35
Եւ
արդ
՝
այսուհետեւ
տէրութիւնդ
Line: 15
քո
գիտէ
,
որ
ինչ
արժան
է
հրամայել
ի
վերայ
ժողովրդեանն
Line: 16
Հրէից
,
որք
զայն
գործեցին
,
եւ
գրել
ընդ
ամենայն
տիեզերս
,
զի
Line: 17
երկրպագեսցեն
Քրիստոսի
՝
իբրեւ
ճշմարիտ
Աստուծոյ
։
Sentence: 36
Ողջ
լեր
։
Page: 154
Line: 1
Պատասխանի
թղթոյն
Աբգարու
ի
Տիբերեայ
։
Line: 2
Sentence: 37
Տիբերիոս
կայսր
Հռոմայեցւոց
,
Աբգարու
թագաւորի
Հայոց
Line: 3
խնդալ
։
Line: 4
Sentence: 38
Զթուղթ
մտերմութեանդ
քոյ
ընթերցան
առաջի
իմ
,
վասն
որոյ
Line: 5
շնորհակալութիւն
ի
մէնջ
քեզ
հասցէ
։
Sentence: 39
Թէպէտ
եւ
ի
բազմաց
մեր
լուեալ
Line: 6
զայդ
յառաջագոյն
,
եցոյց
եւ
Պիղատոս
ստուգապէս
վասն
նշանաց
նորա
,
Line: 7
եւ
եթէ
յետ
յարութեանն
ի
մեռելոց
հաւատարիմ
եղեւ
բազմաց
,
թէ
Line: 8
Աստուած
է
։
Sentence: 40
Վասն
որոյ
եւ
ես
կամեցայ
առնել
զայդ
,
զոր
եւ
դուդ
Line: 9
խորհեցար
։
Sentence: 41
Այլ
քանզի
սովորութիւն
է
Հռոմայեցւոց
՝
աստուած
ի
Line: 10
հրամանէ
թագաւորի
միայնոյ
ոչ
նստուցանել
,
մինչեւ
ոչ
փորձեալ
Line: 11
քննեսցի
նա
ի
սինկղիտոսէ
,
վասն
որոյ
եւ
իմ
յայտնեալ
զբանս
զայս
Line: 12
սինկղիտոսին
՝
արհամարհեաց
սինկղիտոսն
,
զի
ոչ
քննեցաւ
նա
յառաջագոյն
Line: 13
ի
սմանէ
։
Sentence: 42
Այլ
մեր
տուաք
հրաման
ամենայն
ումեք
,
որում
եւ
Line: 14
հաճոյ
թուեսցի
Յիսուս
՝
ընկալցին
զնա
ընդ
աստուածս
.
Sentence: 43
եւ
մահ
այնոցիկ
Line: 15
սպառնացեալ
,
որ
չարախօս
կայցեն
զքրիստոնէից
։
Sentence: 44
Եւ
վասն
ժողովրդեանն
Line: 16
Հրէից
,
որք
յանդգնեցան
խաչել
զնա
,
զորմէ
լսեմ
,
եթէ
ոչ
արժանի
խաչի
Line: 17
էր
նա
եւ
մահու
,
այլ
պատուի
եւ
երկրպագութեան
,
յորժամ
առից
Line: 18
պարապումն
ի
պատերազմէն
Սպանիացւոց
ապստամբողաց
յինէն
՝
Line: 19
քննեալ
հատուցից
նոցա
զարժանն
։
Page: 155
Line: 1
Դարձեալ
գրէ
թուղթ
Աբգար
առ
Տիբերիոս
։
Line: 2
Sentence: 45
Աբգար
արքայ
Հայոց
,
տեառն
իմում
Տիբերի
Կայսեր
Հռոմայեցւոց
Line: 3
խնդալ
։
Line: 4
Sentence: 46
ԶԹուղթ
գրեալ
ըստ
արժանի
քոյոյ
տէրութեանդ
տեսի
,
եւ
ընդ
Line: 5
հրաման
մտածութեանդ
քոյ
ուրախացայ
.
Sentence: 47
եւ
եթէ
ոչ
ցասնուցուս
ինձ
՝
Line: 6
գործ
սինկղիտոսիդ
յոյժ
այպանելի
է
.
Sentence: 48
քանզի
առ
դոսա
՝
ի
քննութենէ
Line: 7
մարդկան
տուեալ
լինի
աստուածութիւն
։
Sentence: 49
Եւ
արդ
այսուհետեւ
եթէ
ոչ
Line: 8
լինիցի
Աստուած
հաճոյ
մարդոյն
՝
Աստուած
լինել
նա
ոչ
կարէ
.
Sentence: 50
եւ
իբրեւ
Line: 9
յայսմանէ
մարդոյն
արժան
է
քաւել
զԱստուածն
։
Sentence: 51
Բայց
քեզ
տեառն
Line: 10
իմում
հաճոյ
թուեսցի
առաքել
զայլ
ոք
յԵրուսաղէմ
փոխանակ
Պիղատոսի
Line: 11
զի
լուծցի
նա
անարգանօք
յիշխանութենէն
յոր
կարգեցեր
Line: 12
զնա
.
Sentence: 52
վասն
զի
արար
զկամս
Հրէիցն
,
եւ
խաչեաց
զՔրիստոս
ի
տարապարտուց
Line: 13
առանց
քոյոյ
հրամանի
։
Sentence: 53
Ողջ
լինել
քեզ
ըղձամ
։
Line: 14
Sentence: 54
Զայս
գրեալ
Աբգարու
՝
զհաւասար
թղթոյն
եդ
ի
դիւանի
իւրում
,
Line: 15
որպէս
եւ
զայլսն
։
Sentence: 55
Գրեաց
եւ
առ
Ներսեհ
մանուկ
արքայ
Ասորեստանի
ի
Line: 16
Բաբելոն
։
Line: 17
Sentence: 56
Թուղթ
Աբգարու
առ
Ներսեհ
։
Line: 18
Sentence: 57
Աբգար
արքայ
Հայոց
,
որդւոյ
իմում
Ներսեհի
խնդալ
։
Line: 19
Sentence: 58
Զգիր
ողջունի
քոյ
տեսի
,
եւ
զՊերոզ
լուծի
ի
կապանաց
,
եւ
զվնաս
Line: 20
նորա
թողի
նմա
.
Sentence: 59
եւ
եթէ
կամ
իցէ
քեզ
՝
կարգեսցես
զնա
ի
վերակացութիւն
Line: 21
Նինուէի
,
որպէս
եւ
կամիս
։
Sentence: 60
Այլ
վասն
այնր
զի
գրեցեր
առ
իս
,
Page: 156
Line: 1
թէ
տուր
ածել
զայրդ
բժիշկ
,
որ
զնշանսդ
առնէ
եւ
քարոզէ
այլ
Աստուած
Line: 2
ի
վեր
քան
զհուր
եւ
զջուր
,
զի
տեսից
եւ
լուայց
դմա
՝
նա
ոչ
էր
բժիշկ
Line: 3
ըստ
արուեստից
մարդկան
,
այլ
աշակերտ
որդւոյն
Աստուծոյ
,
արարչի
Line: 4
հրոյ
եւ
ջրոյ
.
Sentence: 61
եւ
վիճակ
հասեալ
ի
կողմանս
Հայոց
առաքեցաւ
։
Sentence: 62
Բայց
Line: 5
յընկերաց
նորա
գլխաւորաց
,
Սիմովն
անուն
,
այդր
ի
կողմանս
Պարսից
Line: 6
առաքեալ
է
.
Sentence: 63
խնդիր
արարեալ
լուիցս
նմա
,
յորժամ
եւ
հայրն
քո
Արտաշէս
։
Sentence: 64
Եւ
նա
Line: 7
բժշկեսցէ
զամենայն
հիւանդութիւնս
,
եւ
ճանապարհ
Line: 8
կենաց
ցուցցէ
։
Line: 9
Sentence: 65
Եւ
յաւել
եւս
գրել
առ
Արտաշէս
արքայ
Պարսից
օրինակ
զայս
.
Sentence: 66
-
Line: 10
Թուղթ
Աբգարու
առ
Արտաշէս
։
Line: 11
Sentence: 67
Աբգար
արքայ
Հայոց
,
Արտաշիսի
եղբօր
իմում
Պարսից
արքայի
Line: 12
խնդալ
։
Line: 13
Sentence: 68
Գիտեմ
զի
արդ
լուեալ
է
քո
վասն
Յիսուսի
Քրիստոսի
որդւոյն
Line: 14
Աստուծոյ
,
զոր
խաչեցին
Հրեայքն
.
Sentence: 69
որ
յարեաւն
ի
մեռելոց
,
եւ
առաքեաց
Line: 15
զաշակերտսն
իւր
ընդ
ամենայն
տիեզերս
՝
ուսուցանել
ընդ
հանուր
։
Sentence: 70
Եւ
Line: 16
մի
յաշակերտաց
նորա
գլխաւորաց
,
Սիմովն
անուն
,
է
ի
կողմանս
քոյոյ
Line: 17
տէրութեանդ
։
Sentence: 71
Արդ
՝
խնդիր
արարեալ
գտցես
զնա
,
եւ
նա
բժշկեսցէ
Line: 18
զամենայն
ախտս
հիւանդութեանց
՝
որ
ի
ձեզ
,
եւ
ճանապարհ
կենաց
Line: 19
ցուցցէ
.
Sentence: 72
Հաւատասցես
բանի
նորա
,
դու
եւ
եղբայրք
քո
եւ
ամենեքեան
,
Line: 20
որ
հնազանդին
քեզ
կամաւոր
։
Sentence: 73
Զի
ախորժելի
է
ինձ
՝
զձեզ
ըստ
մարմնոյ
Line: 21
ազգականս
՝
լինել
ինձ
մտերիմ
եւ
հարազատս
եւ
ըստ
Հոգւոյ
։
Line: 22
Sentence: 74
Եւ
մինչ
դեռ
պատասխանի
այսց
թղթոց
ոչ
էր
ընկալեալ
՝
վախճանի
Line: 23
Աբգարիոս
,
թագաւորեալ
ամս
երեսուն
եւ
ութ
։
This text is part of the
TITUS
edition of
Movses Xorenaci, Patmowtiwn Hayoc
.
Copyright
TITUS Project
, Frankfurt a/M, 9.12.2008. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.