TITUS
Movses Kalankatowaci, Patmowtiwn Alowanic Asxarhi
Part No. 70
Previous part

Chapter: 40  
Page: 272  
Line: 20 
ԳԼՈՒԽ Խ՜.

Line: 21  Հաստատելն ՛ի հաւատս զՀոնաստանսն եպիսկոպոսին
Line: 22  Իսրայէլի վարդապետական շնորհիւ, եւ նոցա քաղցրութեամբ
Line: 23  ՛ի ձեռն սքանչելեացն լսել։


Line: 24       Քանզի սատանայակուր ծառայ գսթի մոլորութեամբ
Line: 25    աղճատեալ ազգն այն՝ ըստ հիւսիսական
Page: 273   Line: 1    ցրտամիտ մորոսութեանն առասպելայօդ եւ
Line: 2    ստապաճոյճ կրօնս զհեթանոսական պղտոր պաշտամունսն
Line: 3    մեծ գոլ կարծէին. եւ զորոտընդոստ
Line: 4    հրատեսակ շանթիցն ցայտմունս եւ զեթերակէզ
Line: 5    այրեցմունս՝ թէ մարդոյ դիպեսցի եւ թէ այլ ինչ
Line: 6    նիւթեղինաց, ձօնեալ զնա եւ նուիրեալ քուար
Line: 7    Աստուծոյ համարէին առնել։ Նոյնպէս հսկայի
Line: 8    ումեմն վայրագի անճոռնւոյ ձիախորով զոհիւք
Line: 9    պաշտօն մատուցանէին՝ կարդալով զնա թանգրի
Line: 10    խան աստուած, զոր Պարսիկք Ասպանդէատ կոչեն.
Line: 11    բնաւին անթագաւոր միտս ունելոյ զկնի
Line: 12    ամենայն մոլորութեանց. թմբուկք եւ սռիճք ՛ի
Line: 13    վերայ դիւականաց, եւ նրանակոտոր դանակացիտ
Line: 14    զայտիւք եւ զանդամովք արիւնահոս գծմունք.
Line: 15    մերկանդամ սրագործութիւնք դժոխոց տեսարան,
Line: 16    որ առ գերեզմանօք յածին, այր առ այր եւ ջոկ
Line: 17    առ ջոկ մարտատեսիկ հոլորանին. եւ յոգնայեղց
Line: 18    կաճառացն ջըմըշամատ եղեալ առ միմեանս զեղխութեանն
Line: 19    կատարէին զընթացս ձիարձակ արշաւանօք
Line: 20    այսր անդր ճախրելով. ոմանց սուգ եւ
Line: 21    կոծ եւ ոմանց խաղ՝ ըստ այսամիտ սովորութեանն
Line: 22    զխաղսն խաղային եւ զկաքաւն յորդորէին՝ զազիր
Line: 23    գործովք ընկղմեալք ՛ի խոհերս խաւարայինս՝
Line: 24    կուրացեալք ՛ի լուսոյ Արարչին։ Քանզի կրակաց
Line: 25    եւ ջրոց զոհէին, եւ ճանապարհաց աստուածոց
Line: 26    ոմանց երկրպագանէին՝ լուսնի եւ ամենայն արարածոց,
Line: 27    որ ինչ թուէր յաչս նոցա զարմանալի։
Page: 274   Line: 1    Նոյնօրինակ եւ ափրոդիտական ցանկութեամբն
Line: 2    զեղխեալք ըստ հեթանոսական վայրենամիտ բարուցն՝
Line: 3    զհօրակինն առնելով կանայս եւ զմի կին
Line: 4    ունելով երկուց եղբարց. եւ պէս-պէս կանայս
Line: 5    առնէին, բազում անկրօն կարգս ունելով եւ անկանոն
Line: 6    խորհուրդս, ոչ կարացեալ նկատել իմանալ
Line: 7    զարեգակն արդարութեան։ Զորս իբրեւ լսէր
Line: 8    եւ տեսանէր զայնպիսի չարեաց պաշտամունսն
Line: 9    եւ զկռակործան սովորութիւնսն՝ զցայգ եւ զցերեկ
Line: 10    խնդրէր յԱստուծոյ վասն աշխարհին փրկութեան,
Line: 11    թերեւս դարձի հնար գտանել մարթասցի։ Ապա
Line: 12    ժամ ՛ի հրամանէ նորա լինէր աստուածարեալ
Line: 13    իրին, եւ ամենայն ազատակոյտ նախարարացն եւ
Line: 14    ռամկաց Հոնաստանեայց՝ գալ յերկրպագութիւն
Line: 15    պաշտաման սրբոյ եկեղեցւոյ եւ լսել զպատգամս
Line: 16    աստուածայինս. որոց անդէն ժողովեալք այնուհետեւ
Line: 17    ՛ի տէրունական տունն՝ իշխանն եւ աշխարհախումբ
Line: 18    բանակն խնդրէին լսել զբանս յեպիսկոպոսէն
Line: 19    եւ ասէին ցմիմեանս. "Եկայք լուիցուք
Line: 20    ՛ի սմանէ բանս մխիթարութեան. զի սա է առաջնորդ
Line: 21    սուրբ հաւատոյ քրիստոնէից, որ աւանդէ
Line: 22    աշխարհի զպատգամս Հոգւոյն Սրբոյ"։ Ապա իբրեւ
Line: 23    տեսանէր զյօժարամտութիւն նոցա եւ զմտադիւր
Line: 24    ունկնդրութիւնն, սկսաւ ճառել նոցա զվարդապետական
Line: 25    գիտութենէն եւ ասէր. "Որդեակք՝
Line: 26    դարձարուք եւ ծաներուք զՏէր Աստուած, զի
Line: 27    ողորմեսցի եւ կեցուսցէ զձեզ, զի նա ինքն է Տէր
Page: 275   Line: 1    եւ Արարիչ ամենայնի. ՛ի բաց թողէք այսուհետեւ
Line: 2    զպղծութեան պաշտամունսդ. մի մատուցանէք
Line: 3    երկրպագութիւն արարածոց, զի սատանայական
Line: 4    է այդ եւ կորուսիչ հոգւոց. զի ոչ ոք կարէ երկուց
Line: 5    տերանց ծառայել եւ ոչ ոք կարէ զբաժակ
Line: 6    Տեառն ըմպել եւ զբաժակ դիւաց. եւ չիք հնար ՛ի
Line: 7    սեղանոյ Տեառն վայելել եւ ՛ի սեղանոյ դիւաց.
Line: 8    այլ զգիտութեան եւ զանգիտութեան մեղս ձեր
Line: 9    մի́ յիշեսցէ Աստուած. այլ արկցէ զձեզ ՛ի բովս
Line: 10    գիտութեան եւ ՛ի խրատ արդարութեան, որ լուսաւորեաց
Line: 11    զամենայն տիեզերս աստուածընկալ
Line: 12    աւազանաւն, եւ մերժեալ զմէգ եւ զմառախուղ ՛ի
Line: 13    խաւարչական ազգացն հեթանոսաց՝ ծագեաց ՛ի
Line: 14    նոսա զհաւատոյ ճշմարտութեանն լոյս. նոյնպէս
Line: 15    եւ զձեզ լուսաւորեսցէ իւրովք ճառագայթարձակ
Line: 16    շնորհօքն. միայն թէ զանձինս ձեր մատուսջիք
Line: 17    առաջի աստուածութեանն աներկեւան մտօք, սիրով
Line: 18    արմատացեալք եւ հաստատեալք ՛ի փառս
Line: 19    աստուածորդւոյն. խոստովանութեամբ սրբոյ Երրորդութեանն
Line: 20    հաւատացէք. զի եւ անմարմին զինուորութիւնքն
Line: 21    սրբասաց երրորդական ձայնիւ
Line: 22    աղաղակեն ասելով. "սուրբ, սուրբ, սուրբ, Տէր
Line: 23    զօրութեանց՝ լի են ամենայն երկիր փառօք նորա".
Line: 24    տեսանես զերից անձնաւորութեան եւ զմի
Line: 25    Աստուածութեան զօրութիւն. որպէս եւ յառաջընծայ
Line: 26    աւանդեցին մեզ աստուածազան առաքեալքն
Line: 27    եւ խոստովանողն Գրիգորիոս. թէ Հայր
Page: 276   Line: 1    յանձնէ, Որդի ՛ի Հօրէ, Հոգին սուրբ ՛ի նոցունց
Line: 2    յէութենէ. եւ լի է ամենայն երկիր փառօք նորա,
Line: 3    այսինքն է՝ քարոզութեամբ աւետարանին ըստ
Line: 4    փրկչական բանին ՛ի վկայութիւն ամենայն հեթանոսաց,
Line: 5    որ ելից տարածեցաւ ընդ տիեզերս՝
Line: 6    ըստ սաղմոսի ձայնին. "Թէ ընդ ամենայն երկիր
Line: 7    ել բարբառ նոցա, մինչեւ ՛ի ծագս աշխարհի են
Line: 8    խօսք նոցա". եւ միւս մարգարէն ասէ. "Լցաւ
Line: 9    երկիր գիտութեամբ Տեառն՝ որպէս զջուրս բազումս,
Line: 10    որք ծածկեն զծովս"։ Ահաւասիկ տեսանեմք
Line: 11    այսօր, զի ՛ի ձեզ ընծայեալ տպաւորի աստուածային
Line: 12    բանն վարդապետութեան եւ ծաւալեալ
Line: 13    արդիւնանայ յանդաստան սրտից ձերոց,
Line: 14    ուր բազմաբեղուն խայրի ընծայելով ՛ի ձեռն
Line: 15    ճարտարապետ մշակաց՝ զհարիւրաւոր, զվաթսնաւոր
Line: 16    եւ զերեսնաւոր։ Արդ այդչափ քաջապըտղութիւն
Line: 17    ՛ի ձեզ լինելով՝ զի՞ հարկաւորիք
Line: 18    մահացու թռչնոյն մուտ առնել յողջախոհ եւ ՛ի
Line: 19    ծաղկազարդ մտաց ձերոց անդաստան. ո՞չ գիտէք
Line: 20    եթէ նախահայրն մեր Ադամ սակս սորա ելեալ
Line: 21    ՛ի դրախտէն՝ զփշաբեր եւ զտատասկածին ժառանգէր
Line: 22    զերկիր, զորմէ եւ առաքեալն ամբաստանէ.
Line: 23    թէ անօրէն իշխանն յորժամ աստուածանալ
Line: 24    կամեցաւ՝ ձեռն արկանէր եւ զամենայն մարդիկ
Line: 25    մեղօք կապէր, որ եւ նախանձաբեկ եղեալ
Line: 26    առ ՛ի պատիւ նախաստեղծին, ՛ի ներհակայինս
Line: 27    յորդորել ախտս՝ ածել ՛ի հրապոյրս խարդախութեան,
Page: 277   Line: 1    սպանութեան եւ ամենայն ախտից, երերմանց
Line: 2    եւ նզովից սերմանց լինէր հայր ինքն եւ
Line: 3    ամենայն ազգ իւր թշուառական. որպէս եւ ասէ
Line: 4    իսկ Ծննդոց պատմութիւնն, թէ էառ իւր Ղամեք
Line: 5    երկուս կանայս, թէեւ Յաւբաղ որդին Ղամեքայ
Line: 6    եհան զերգոց քնարս, մանաւանդ թէ զփողս եւ
Line: 7    զտաւիղս, եւ զթմբուկս՝ եւ զամենայն ձայն արուեստական,
Line: 8    որք են յօրինիչ կռապաշտութեան եւ
Line: 9    յորդորիչ իգամոլ ախտից, զոր եւ Նաբուգոդոնոսոր
Line: 10    յայն հրաւիրելով ձայնս՝ խելայեղեալ կոչէր
Line: 11    ՛ի կռապաշտութիւն անարի ոսկիաստեղծ անդրւոյն
Line: 12    զոհարան. ձօնէր նմա, նուիրական տօն լինէր
Line: 13    նմա. տեսարանին տեսանել զանսպառ չարութիւնն
Line: 14    դիւամոլ ազգին Կայենի. զի որպէս
Line: 15    սպանումն ՛ի սատանայէ էր, նոյնպէս եւ երկու
Line: 16    կանայս առնուլ եւ դաշնակաւոր նուագս յօրինել
Line: 17    ՛ի նոյն բանսարկուէն լինէր առ ոմանս, որք
Line: 18    անդէն իսկ ընկղմեալք ՛ի շնութիւնս եւ յայլանդակ
Line: 19    միտս, Սեթեան ազգին խառնակեցան ընդ
Line: 20    դստերս նզովից. եւ փոխանակ բարւոյ խոստմանցն
Line: 21    ածէ ՛ի վերայ նոցա Աստուած զանձրեւասաստ
Line: 22    պատիժն եւ զհամաշխարհական կատարածն։ Եւ
Line: 23    Նոյ՝ քանզի յարդարացեալ տոհմէն արդար գտաւ
Line: 24    յազգին յայնմիկ ՛ի ձեռն հաւատարիմ մաքրութեանն
Line: 25    իւրոյ, հրամանաւ Աստուծոյ պահեալ լինէր
Line: 26    իւրայնովքն հանդերձ ՛ի ջրահեղձ պատուհասէն։
Line: 27    Այսպէս արգոյ եւ պատուական են հաւատք
Page: 278   Line: 1    եւ սրբութիւնք։ Ահա եւ Քանան անիծաւ
Line: 2    յաղագս ծաղրական ժպրհութեանն Քամայ՝ ըստ
Line: 3    բանի պատմութեանն, եթէ անիծեալ լինի Քանան
Line: 4    մանուկ, եւ եղիցի ծառայ եղբարց իւրոյ։
Line: 5    Տեսանեմք, զի յազգէ նորա ելեալ Նեբրովդ հըսկայ,
Line: 6    որ դիւցազնէին կախարդութեամբ զբոլորս
Line: 7    հրապուրէր ազինս աշտարակաշէն առնել քարակոյտ.
Line: 8    եւ ինքն ամբարհաւաճեալ յաղագս յաղթանդամ
Line: 9    տեսակին եւ հսկայազօր մեծութեանն՝
Line: 10    թագաւորէր ՛ի վերայ ամենեցուն. որպէս եւ գրեալ
Line: 11    է, եթէ եղեւ սկիզբն նորա թագաւորութեան ՛ի
Line: 12    Բաբելոն։ Նաեւ յետ կործանման աշտարակին եւ
Line: 13    խառնափնդոր լեզուացն լուաք մեք ՛ի ժամանակագիր
Line: 14    պատմութենէ ոմանց, եթէ աստուածոց
Line: 15    նմանեցուցեալ զինքն Նեբրովդայ՝ ամբարտաւանեալ
Line: 16    հպարտանայր, մինչեւ զպատկերն իւր անդրիագործ
Line: 17    ճարտարաց ոսկիապաճոյճ նկարիւք քանդակել
Line: 18    հրամայէր յարծաթս եւ ՛ի պղինձս, անուն
Line: 19    կոչելով ինքեան նկարագրին, որոց բազում ազգս
Line: 20    մոլորեալս նուիրական ձօնիւք զոհ մատուցանէին
Line: 21    առաջի այնր պատկերի։ Որպէս եւ այժմ իսկ
Line: 22    ահա տեսանեմք զձեզ, զի յողդողդամիտ եւ առասպելակոծ
Line: 23    մրցանօք յածիք այսր անդր՝ յանկոխ
Line: 24    ճանապարհս խաբէութեամբ կախարդասար
Line: 25    վհկաց եւ գետնակոչ քաւղէից. եւ Ասպանդետայ
Line: 26    ումեմն վայր հսկային ձիովք այրեցելովք զոհ մատուցանէք.
Line: 27    եւ զայն ոչ իմանայք, թէ անմաքրոցն
Page: 279   Line: 1    սիրող զիա՞րդ լինիցի սուրբ. զի որպէս զոհարանքն
Line: 2    անմաքուր եւ պիղծ են, նոյնպէս գարշելի
Line: 3    եւ պիղծ են առաջի Աստուծոյ ամենեքեան, որք
Line: 4    Ասպանդիայ մատուցանեն նուէրս, ըստ գրեցելումն,
Line: 5    "Եթէ պիղծ է առաջի Տեառն ամենայն
Line: 6    անօրէն եւ ընդ արդարն ոչ ունի հաղորդութիւն"։
Line: 7    Նոյնպէս եւ եթերաց գետ կայծականց,որ ՛ի ձայնէ
Line: 8    որոտմանց փայլատակէ, Աստուած կարդացեալ
Line: 9    փրկիչ անուանէք. եւ զիա՞րդ ոչ իմանայք՝
Line: 10    ով անոպայ մտացիք, եթէ վեցամսեայ ժամանակաւ,
Line: 11    յորժամ ձմեռնայինք յուզէին ցրտոց
Line: 12    բռնութիւնք, ո՞ւր ուրեք երթեալ դադարեսցին
Line: 13    ամբայոյզ փայլատակմունքդ եւ ձայնք որոտմանց.
Line: 14    ո՞չ ապաքէն յակնարկել արարչին մերոյ Աստուծոյ
Line: 15    զփայլատակելն փայլատակեն, ՛ի հրամանէ
Line: 16    նորա դադարին եւ ոչ իշխեն երեւիլ ՛ի ձմեռնային
Line: 17    ժամանակի, որով յայտ իսկ է, եթէ ոչ
Line: 18    են աստուածք, այլ արարածք արարչին Աստուծոյ
Line: 19    մերոյ։ Եւ դուք յոյժ մոլորեալ էք, ոչ լսելով
Line: 20    զբանն զայնն, եթէ աստուածք, որ զերկինս
Line: 21    եւ զերկիր ոչ արարին՝ կորիցեն յերկրէ. այլ դուք
Line: 22    ծաներուք եւ տեսէք, եթէ Տէր Աստուած նա է,
Line: 23    որ միայն է ինքնութեամբ, եւ յառաջ քան զնա
Line: 24    չի́ք ոք, ինքն է արարիչ ամենայնի, որ երեւին
Line: 25    եւ որ ոչն երեւին. եւ Որդին միածին Աստուած,
Line: 26    որ ՛ի Հօրէ ծնեալ, եւ Հոգին Սուրբ որ ՛ի նոցունց
Line: 27    յէութենէ, որով եւ աշխարհ եղեւ։ Մարկացարուք
Page: 280   Line: 1    այսուհետեւ զհին մոլորութիւնսն եւ նորոգեցարուք
Line: 2    ՛ի նորոգումն սրտից ձերոց առ ՛ի ընտրել
Line: 3    ձեզ զլաւն. զի Քրիստոս Յիսուս եկն յաշխարհս
Line: 4    փրկել զմեղաւորս։ Եկայք դարձարուք առ նա ՛ի
Line: 5    ձեռն ապաշխարութեան. մի́ երկրպագանէք արեգական
Line: 6    եւ լուսնի, այլ Աստուծոյ, որ զարեգակն
Line: 7    եւ զլուսինն արարեալ է, եւ զերկինս եւ զերկիր եւ
Line: 8    զծով եւ զամենայն որ ՛ի նոսա. զի որք արեգական
Line: 9    եւ լուսնի երկրպագանեն՝ բաժին է նոցա
Line: 10    հուրն անշէջ. իսկ որք ջրոց զոհեն, իջցեն որպէս
Line: 11    զվէմս ՛ի ջուրս բազումս. իսկ որք ձօնեն
Line: 12    վարսաւոր ծառոց նուէրս մատուցանելով, այսպէս
Line: 13    ասէ վասն նոցա աստուածային Գիրն։ "Եթէ
Line: 14    հուր վառեսցի ՛ի վերայ ամենայն փայտի ագարակե,
Line: 15    կերիցէ զամենայն ամբարիշտս եւ մի́ շիջցէ"։
Line: 16    Իսկ որ կապեալ ունին յանձին զպատկերս
Line: 17    վիշապ օձին ոսկեղէն կամ արծաթեղէն, վասն
Line: 18    նոցա ասէ Գիր. "Արծաթ նոցա եւ ոսկի մի́ կարասցէ
Line: 19    փրկել զնոսա յաւուր բարկութեան Տեառըն,
Line: 20    որ կարողն է բառնալ զբեռինս ծանունս
Line: 21    զտանջանաց գեհենին յաւիտենից դիմադարձացն
Line: 22    մեղաւորաց, որք իբրեւ զհեթանոսս իցեն ամբարիշտք"։
Line: 23    -- Զայս եւ աւելի քան զսոյն խօսեցաւ մեծ
Line: 24    քահանայապետն Իսրայէլ։



Next part


This text is part of the TITUS edition of Movses Kalankatowaci, Patmowtiwn Alowanic Asxarhi.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 23.8.2008. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.