TITUS
Mazvydas, Catechismas
Part No. 2
Previous part

Part: Prol.  
Page: 2/6  
Line: 1     AD MAGNVM
Line: 2     DVCATVM LITVANIAE


Line: 3     Fauſta ducum magnorum altrix, Lituania clara,
Line: 4        Hæc mandata Dei, ſuſcipe mente pia,
Line: 5     Ne te, cum dederis rationes ante tribunal
Line: 6        Auguſtum, magni iudicis ira premat.



Page: 3/7  
Line: 1     PASTORIBVS
Line: 2     ET MINISTRIS ECCLESI=
Line: 3     arum in Lituania gratiam
Line: 4     et pacem.


Line: 5     QVidam nimis arctis limitibus ſcripturæ ſacræ
Line: 6     poſſeſsionem includunt, dum eam ſola ſacerdotum fa-
Line: 7     millia terminant, plebe interim exterminata. Pollui
Line: 8     ſacra, prophanari myſteria clamitãt, et quaſi magnã
Line: 9     publicis domeſticisq~; ſeditionibus feneſtrã aperiri, ſi
Line: 10     populum admittendum cenſeas. His igitur cautio eſt,
Line: 11     nequis in Apoſtolorum, Prophetarumq~; ſacrarium
Line: 12     introducatur, lingua uernacula loquens. Sed hæc in-
Line: 13     iuria eſt intolerabilis. A cõmunibus ſacris arceri po-
Line: 14     pulum, quibus tamen abeſſe ſine animæ uitæq~; æter-
Line: 15     næ detrimento, poſsit nemo, quid quæſo poteſt ini-
Line: 16     quius? Qvæ. n. ſacra cõmuniora, quæ magis ne-
Line: 17     ceſſaria populo, quam doctrina cœleſtis ? Hæc et-
Line: 18     enim ſola ceu leophoros certam æternæ ſalutis uiã
Line: 19     omnibus æque præſcribit, atq~; demonſtrat. Quia
Line: 20     enim tam plebs, quam proceres, cœleſti opus habent
Line: 21     doctrina, quæ quid Deus a nobis poſtulet, quid nos
Line: 22     poſsimus præſtare, doceat, oſtendatq~; quæ ſint cauſæ
Line: 23     conſequendæ ſalutis ſempiternæ, etc. Ergo cum hæc
Line: 24     doctrina excludat neminem, haud recte quidem intra


Line: C  A ij priuata


Page: 4/8  
Line: 1     priuata ſepta concluditur. Cõmune bonum, publi
Line: 2     cumq~; eſt æternæ ſalutis poſſeſsio. Hoc quis pote-
Line: 3     rit negare? Deus. n. uult omnes ſaluos fieri. Cur nõ
Line: 4     eodem pacto ſcriptura, quæ eſt de iſta, quam dixi,
Line: 5     poſſeſsione priuilegium, uel ſyngrapha, publicum bo-
Line: 6     num et cõmune æſtimaretur? Quamobrem popu-
Line: 7     lum admittite O Proceres, et ad ea quidem sacra,
Line: 8     quæ ipſius ſunt propria, uel certe uobiſcum cõmu-
Line: 9     nia. Non loquor de abſtruſioribus controuerſijs re-
Line: 10     ligionum, de quibus promiſcua multitudo ut nec iu-
Line: 11     dicium præſtare, ita tamẽ Catecheſim perdiſcere, et
Line: 12     debet, et poteſt. Opus eſt.n. cuilibet pro ſe, conſcien-
Line: 13     tiaq~; ſua, ut fidei ſuæ confeſsionem edere, ut in peri-
Line: 14     culis, in afflictionibus, in mortis agone recte, uereq~;
Line: 15     ſe consolari poſsit, atq~; erigere fiducia Chriſti ſal-
Line: 16     uatoris. Itaq~; in primitiua eccleſia, nemo admitte-
Line: 17     batur ad cõmunionẽ cænæ dominicæ, nemo ad ſuſci-
Line: 18     piendum infantem e Baptiſmo, nemo copulabatur
Line: 19     matrimonio, qui non probe ex catecheſi confeſsionẽ
Line: 20     fidei potuiſſet exhibere. Ac officij erat ueſtri Pa-
Line: 21     ſtores, hanc puerilem (quam catecheſim dixerunt
Line: 22     ueteres) doctrinam, rudiori populo proponere: hanc
Line: 23     reiterare atq~; inculcare ſubinde, ut ſaltem his religio-
Line: 24     nis Chriſtianæ ſeminarijs imperitorum pectora im-
Line: 25     plerentur. Vobis.n. grex iſte paſcendus, uobis cu-
Line: 26     randus atq~; tuẽdus ab ipſo principe Paſtore Chriſto


Line: C  cõmiſſus


Page: 5/9  
Line: 1     cõmiſſus eſt: uos illi accepti expenſiq~;, et fidei, diligen-
Line: 2     tiæq~; ueſtræ reddetis rationem: imo animas illorum
Line: 3     de manibus poſtulabit ueſtris. Perpendite, quæſo
Line: 4     quam res horrenda ſit ignoratio Dei, cuiusmodi a-
Line: 5     nimarum peſtis idololatria, quantus furor Diaboli
Line: 6     graſſantis atq~; excitantis ſubinde idolomanias nouas
Line: 7     et opiniones prauas. Tum, quod non ſine magno
Line: 8     dolore cõmemoro, quam præ cæteris nationibus no-
Line: 9     ſtra gens ignara, rudisq~; et expers omnis pietatis, ac
Line: 10     religionis Chriſtianæ? quam paucos reperias de
Line: 11     plebe, qui non dicam catecheſeos integram doctrinam
Line: 12     probe teneant, ſed qui uel primam Dominicæ præca-
Line: 13     tionis ſyllabam queăt recitare? Imo quod auditu hor
Line: 14     ribilius eſt, multi etiamnum manifeſtam idololatriă
Line: 15     et exercẽt et profitentur palam: alij arbores, alij flu
Line: 16     mina, alij ſerpentes, alij aliud colunt, honorem exhi-
Line: 17     bentes diuinũ. Sunt qui Percuno uota faciant, qui-
Line: 18     busdam ob rem frumentariam, Laucoſargus, et
Line: 19     propter pecuariam Semepates colitur. Qui ad
Line: 20     malas artes adijciunt animum, Eithuaros et Caucos
Line: 21     Deos profitentur ſuos. Cuiusmodi autem aduerſus
Line: 22     hæc mala, ira Dei exardeſcat, pauci conſiderant: cũ
Line: 23     tamen Diuus Paulus pari crimine reos pronuntiet
Line: 24     tam hos, qui dum non obſtant, aſſentiantur, quam
Line: 25     etiam illos, quos manifeſta delicta redarguant.
Line: 26     Quamobrem in primis uos moneo, hortorq~; Paſto-


Line: C  A iij res,


Page: 6/10  
Line: 1     res, aliquando tamen ut ſitis officij, functionisq~; ue-
Line: 2     ſtræ memores: ac ut cogitetis, tot animarum cauſam
Line: 3     curamq~; uos ſuſcepiſſe: Vobisq~; pro ſingulis magnō
Line: 4     in extremo iudicio dicendi coronam reſtare: nullam
Line: 5     iſtic futuram eſſe translationem culpæ, nullũ inſcitiæ
Line: 6     prætextũ. Vobis populus fecit ocium, ut eccleſiæ
Line: 7     procuraretis negotium, quod qua fide, quaq~; diligen
Line: 8     tia geſſeritis, in cœleſti ſenatu uos referre oportebit.
Line: 9     Id autem ut bona conſcientia facere, et intrepide poſ
Line: 10     ſitis, huc animum intendite ueſtrum, huc omnis cura
Line: 11     propendat, ne catecheſeos doctrina ignota ſit popu-
Line: 12     lo. Principio diſcant homines ex decalogo, quid De-
Line: 13     us a nobis exigat, et econtra quid nos ualeamus, hoc
Line: 14     eſt diſcamus de noſtris uiribus deſperare, atq~; nullum
Line: 15     mortalium eſſe, qui poſsit obedientiam, quam lex re-
Line: 16     quirit, præſtare integram. Quemadmodum teſta-
Line: 17     tur Pſal, Non iuſtificatur in conſpectu tuo omnis
Line: 18     uiuens. Item illud, Maledictus, qui non manſerit in
Line: 19     omnibus, quæ ſcripta ſunt in lege, ut faciat ea. De-
Line: 20     inde cum hoc pacto conſtet, legi diuinæ non ſatisfa-
Line: 21     cientes damnari, neceſſario conſequetur, omnes aut
Line: 22     æternæ mortis reos fore, aut ipſis quærendum eſſe
Line: 23     auxiliũ, quod doctrina Euangelij promittit. Quip-
Line: 24     pe ad æterni Patris miſericordiã confugiendum eſſe,
Line: 25     fiducia ſolius Chriſti ſaluatoris noſtri. Hic etenim
Line: 26     omnes, quicunq~; in ipſum confidunt, redimit a male-


Line: C  ledicto



Page: 7/11  
Line: 1     ledicto legis, ab ira Dei, a condemnatione æternæ
Line: 2     mortis, idq~; gratis, absq~; ulla uel antecedentium, uel
Line: 3     conſequentium operum conditione, ac dignitate. Po-
Line: 4     ſtremo hoc quoq~; docendum eſt, Deum ab his, qui
Line: 5     ſe grautito ſolius Chriſti beneficio redemptos confi-
Line: 6     dunt, poſtulare fidei atq~; pœnitentiæ fructum. Non
Line: 7     id tamen ideo, quia opera aliquid conferant ad iuſti-
Line: 8     ficationem noſtri: ſed quia euchariſtica ſint, nõ quæ
Line: 9     uitæ æternæ ſalutem (hæc n. ſolius Chriſti merito
Line: 10     contingit gratis) ſed quæ mereantur mitigationem
Line: 11     temporalium pœnarũ, et præmia quædam alia, tam
Line: 12     hic, quam in uita futura. Hæc in ſumma docet ca-
Line: 13     techeſis, Cuius iam uobis reuerẽdi Paſtores ac ludi
Line: 14     magiſtri rude exemplum, et breue, et quidem lingua
Line: 15     Lituanica noſtra damus, daturi, Deo uolẽte, mox
Line: 16     copioſius aliquod et melius, Si prius in hoc exiguo,
Line: 17     promptitudinẽ et boneuolentiã erga me ueſtram intel
Line: 18     lexero. Valete.


Line: C  A iiij


Next part


This text is part of the TITUS edition of Mazvydas, Catechismas.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 7.5.2015. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.