TITUS
Text collection: Coll.Hag.I 
Collectio textorum hagiographicorum

Vol. I


On the basis of the edition
Ʒveli kartuli agiograpiuli liṭeraṭuris ʒeglebi,
c̣igni I (V-X ss.),
dasabeč̣dad moamzades
Il. Abulaʒem, N. Atanaelišvilma, N. Goguaʒem, L. Kaǯaiam,
C. Kurciḳiʒem, C. Č̣anḳievma da C. Ǯġamaiam,
Ilia Abulaʒis xelmʒġvanobita da redakciit /
Pamjatniki drevnegruzinskoj agiografičeskoj literatury,
kniga I (V-X vv.),
podgotovili k pečati
I. Abuladze, N. Atanelišvili, N. Goguadze, L. Kadžaja,
C. Kurcikidze, C. Čankieva i C. Džgamaja,
pod rukovodstvom i redakciej
I.V. Abuladze,
Tbilisi 1963

electronically prepared by J. Gippert,
Berlin / Bamberg / Frankfurt a/M, 1986-1998;
TITUS version by Jost Gippert,
Frankfurt a/M, 28.2.1998 / 14.7.1998 / 31.8.1999 / 27.12.1999 / 1.6.2000 / 28.12.2002 / 20.3.2007





Manuscripts:
   A   -   A-95
   B   -   A-130
   C   -   H-600
   D   -   A-19
   E   -   A-833
   F   -   H-1336
   G   -   A-832
   H   -   H-341
   I   -   A-199
   J   -   Jer. 2
   K   -   A-69
   Q   -   Q-795
   T   -   Ath. 57
   U   -   A-1109







Text: Mart._Sus. 
Iacob Tzurtavensis

Martyrium Susanicae



Ms. page: A_353r 
Page of ed.: 11  
Line of ed.: 1  
თთუესა ოკდონბერსა: ი^ზ:


Line of ed.: 2  
წამებაჲ წმიდისა შუშანიკისი დედოფლისაჲ*


Line of ed.: 3        
და აწ დამტკიცებულად გითხრა თქუენ აღსასრული წმიდისა და სანატრელისა
Line of ed.: 4     
შუშანიკისი.

Chapter: I  
Line of ed.: 5        
1. იყო მერვესა წელსა [მრ...] სპარსთა მეფისასა კარად სამეფოდ
Line of ed.: 6     
წარემართა ვარსქენ პიტიახში, ძჱ არშუშაჲსი, რამეთუ პირველ იგი-ცა
Line of ed.: 7     
იყო ქრისტიანე, ნაშობი მამისა და დედისა ქრისტიანეთაჲ. და ცოლად
Line of ed.: 8     
მისა იყო ასული ვარდანისი, სომეხთა სპაჲპეტისაჲ, რომლისათჳს ესე მივწერე
Line of ed.: 9     
თქუენდა, მამისაგან სახელით ვარდან, და სიყუარულით სახელი
Line of ed.: 10     
მისი შუშანიკ, მოშიში ღმრთისაჲ, ვითარცა-იგი ვთქუთ, სიყრმითგან თჳსით.
Line of ed.: 11     
და უკეთურებისა მის სახისა ქმრისა მისისაჲსა მარადის გულს ეტყჳნ და
Line of ed.: 12     
ევედრებინ ყოველთა-ვე ლოცვის-ყოფად მისთჳს, რაჲთა-მცა ცვალა იგი
Line of ed.: 13     
ღმერთმან სახისა მისგან უგუნურებისა და იქმნა-მცა გონიერებასა
Line of ed.: 14     
ქრისტჱსსა.

Line of ed.: 15        
ხოლო ამის უბადრუკისა და სამ გზის საწყალობელისა ვარსქენისი
Line of ed.: 16     
ვითარ-მე ვინ თქუას ყოვლად განწირულისაჲ, ვითარ-იგი განაგდო სანატრელი
Line of ed.: 17     
სასოებაჲ ქრისტჱსი?! ანუ ვინ არა სტიროდის მას, რომელსა
Line of ed.: 18     
არცა ჭირი ეხილვა, არცა შიში, არცა მახჳლი, არცა პყრობილებაჲ
Line of ed.: 19     
ქრისტჱსთჳს?!

Line of ed.: 20        
რამეთუ რაჟამს წარდგა იგი წინაშე სპარსთა მეფისა, არა თუ პატივისა
Line of ed.: 21     
მოღებისათჳს, არამედ ძღუნად თავსა თჳსსა შესწირვიდა მეფისა
Page of ed.: 12   Line of ed.: 1     
მის მიმართ უვარის-ყოფითა ჭეშმარიტისა ღმრთისაჲთა და თაყუანის-სცემდა
Line of ed.: 2     
ცეცხლსა Ms. page: A_353v , რამეთუ ყოვლით კერძო-ვე თავი თჳსი ქრისტჱსგან განაგდო.
Line of ed.: 3     
ხოლო საწყალობელი ესე ცოლსა ითხოვდა სპარსთა მეფისაგან, რაჲთა-მცა
Line of ed.: 4     
სათნო ეყო მეფესა, და ესრეთ ეტყოდა, ვითარმედ: "რომელი-იგი
Line of ed.: 5     
ბუნებითი ცოლი არს და შვილნი, იგინი-ცა ესრე-ვე მოვაქცინე შენსა შჯულსა,
Line of ed.: 6     
ვითარცა-ესე მე". ამას უქადებდა, რომელ-იგი არა აქუნდა ჴელთა შუშანიკისგან.
Line of ed.: 7     
მაშინ განიხარა მეფემან და ბრძანა ცოლად მისა ასული მეფისაჲ.

Chapter: II  
Line of ed.: 8        
2. და იჯმნა მეფისაგან სპარსთაჲსა პიტიახშმან. და ვითარცა
Line of ed.: 9     
მოიწია იგი საზღვართა ქართლისათა, ქუეყანასა მას ჰერეთისასა, ზრახვა-ყო,
Line of ed.: 10     
რაჲთა აუწყოს და წინა მიეგებნენ მას აზნაურნი და მისნი ძენი და
Line of ed.: 11     
მსახურნი მისნი, რაჲთა მათ გამო, ვითარცა ერთ-გული, სოფლად შევიდეს.
Line of ed.: 12     
და წარმოჰმართა სადიასპანოჲთა ცხენითა მონაჲ თჳსი, ვითარ[მ]ცა
Line of ed.: 13     
მოვიდა დაბასა, რომელსა სახელი ჰრქჳან ცურტავ.

Line of ed.: 14        
და ვითარცა მოიწია და შევიდა წინაშე შუშანიკისა, დედოფლისა
Line of ed.: 15     
ჩუენისა, და კითხვაჲ ჰრქუა. ხოლო სანატრელმან შუშანიკ ვითარცა წინაწარმეტყუელმან
Line of ed.: 16     
ჰრქუა: "უკუეთუ სულითა ცხოველ არს იგი, ცოცხალ-მცა
Line of ed.: 17     
ხართ იგი-ცა და შენ-ცა. უკუეთუ სულითა მომკუდარ ხართ, მოკითხვაჲ ეგე
Line of ed.: 18     
შენი შენდა-ვე მოიქეცინ"*. ხოლო კაცმან მან ვერ იკადრა სიტყუად მისა,
Line of ed.: 19     
ხოლო წმიდაჲ შუშანიკ აფუცებდა და ჰკითხვიდა დამტკიცებულად. ხოლო
Line of ed.: 20     
კაცმან უთხრა მართალი და ჰრქუა, ვითარმედ: "ვარსქენ უვარ ყო
Line of ed.: 21     
ჭეშმარიტი ღმერთი".

Line of ed.: 22        
ვითარცა ესმა ნეტარსა შუშანიკს, დავარდა იგი ქუეყანასა ზედა და
Line of ed.: 23     
თავსა დამართ სცემდა და ცრემლითა მწარითა იტყოდა: "საწყალობელ
Line of ed.: 24     
იქმნა უბადრუკი ვარსქენ, რამეთუ უვარ-ყო ჭეშმარიტი ღმერთი და აღიარა
Line of ed.: 25     
ატროშანი და შეერთო იგი უღმრთოთა, Ms. page: A_354r  და აღდგა და დაუტევა
Page of ed.: 13   Line of ed.: 1     
ტაძარი თჳსი და ღმრთის მოშიშებით ეკლესიად შევიდა, და თანა მიიყვანნა
Line of ed.: 2     
სამნი იგი ძენი მისნი და ერთი ასული და წარადგინნა იგინი წინაშე საკურთხეველსა.
Line of ed.: 3     
და ესრეთ ილოცვიდა და იტყოდა: "უფალო ღმერთო, შენნი
Line of ed.: 4     
მოცემულნი არიან და შენ დაიცვენ ესენი, განათლებულნი წმიდისაგან ემბაზისა
Line of ed.: 5     
მადლითა სულისა წმიდისაჲთა, ყოფად ერთ სამწყსო ერთისა მწყემსისა*,
Line of ed.: 6     
უფლისა ჩუენისა იესუ ქრისტჱსა".

Line of ed.: 7        
და ვითარცა მწუხრისა ჟამი აღასრულეს, სახლაკი ერთი მცირე პოვა
Line of ed.: 8     
მახლობელად ეკლესიასა და შევიდა მუნ შინა სიმწარითა სავსჱ და
Line of ed.: 9     
მიეყრდნა ყურესა ერთსა და მწარითა ცრემლითა ტიროდა.

Chapter: III  
Line of ed.: 10        
3. ხოლო ეპისკოპოსი იგი სახლისაჲ მის პიტიახშისაჲ, რომელსა
Line of ed.: 11     
სახელი ერქუა აფოც, არა მუნ იყო, არამედ კაცისა ვისა-მე წმიდისა ვანად
Line of ed.: 12     
მისრულ იყო კითხვად რაჲს-მე სიტყჳსა. და მეცა, ხუცესი დედოფლისა
Line of ed.: 13     
შუშანიკისი. თანა ვჰყვანდი ეპისკოპოსსა მას. და მყის მიიწია ჩუენდა
Line of ed.: 14     
დიაკონი შინაჲთ და გჳთხრა ჩუენ ესე ყოველი: მოსლვაჲ პიტიახშისაჲ
Line of ed.: 15     
და საქმენი დედოფლისანი. ხოლო ჩუენ აღვივსენით მწუხარებითა და
Line of ed.: 16     
დიდითა ტირილითა ვტიროდეთ განმწარებულნი ცოდვათა ჩუენთა
Line of ed.: 17     
წარმოჩინებისათჳს.

Line of ed.: 18        
ხოლო მე ვიჯმენ ადრე და მივიწიე დაბასა მას, რომელსა-ცა იყო
Line of ed.: 19     
ნეტარი შუშანიკ. და, ვითარცა ვიხილე იგი გამწარებული, მეცა ვტიროდე
Line of ed.: 20     
მის თანა-ვე და ვარქუ ნეტარსა შუშანიკს: "ღუაწლსა დიდსა
Line of ed.: 21     
შესლვად ხარ, დედოფალო, ეკრძალე სარწმუნოებასა ქრისტჱსსა, ნუუკუე
Line of ed.: 22     
მტერმან ვითარცა სრსჳლმან საძოვარი პოოს** შენ თანა. ხოლო
Line of ed.: 23     
წმიდამან შუშანიკ მრქუა მე: "ხუცეს, და მეცა დიდსა ღუაწლსა განმზადებულ
Line of ed.: 24     
ვარ". და მე ვარქუ მას: "ეგრჱთ [!] Ms. page: A_354v  არს: მჴნე იყავ, მოთმინე და
Line of ed.: 25     
სულგრძელ". ხოლო მან მრქუა მე: "ჩემდა მარტოჲსა არიან ჭირნი
Line of ed.: 26     
ესე"! ხოლო მე ვარქუ მას: ჭირი შენი ჭირი ჩუენი არს და სიხარული
Page of ed.: 14   Line of ed.: 1     
შენი სიხარული ჩუენი არს, ჩუენი არა ხოლო თუ დედოფალი ოდენ იყავ,
Line of ed.: 2     
არამედ ჩუენ ყოველთა ვითარცა შვილთა გუხედევდ".

Line of ed.: 3        
და ვარქუ მე სანატრელსა მას ხუაშიადად-რე: ვითარ გეგულების,
Line of ed.: 4     
მითხარ მე, რაჲთა უწყოდი და აღვწერო შრომაჲ შენი". ხოლო მან მრქუა
Line of ed.: 5     
მე: "რაჲსა მკითხავ ამას"? და მე მიუგე და ვარქუ მას: "მტკიცედ
Line of ed.: 6     
სდგა-ა?" და მან მრქუა მე: "ნუ იყოფინ ჩემდა, თუ-მცა ვეზიარე საქმეთა
Line of ed.: 7     
და ცოდვათა ვარსქენისთა". მე მიუგე და ვარქუ მას: "მწარე გონებაჲ
Line of ed.: 8     
აქუს მას, გუემასა და ტანჯვასა დიდსა შეგაგდოს შენ". ხოლო მან მრქუა
Line of ed.: 9     
მე: "უმჯობჱს არს ჩემდა ჴელთა მისთაგან სიკუდილი, ვიდრე ჩემი და
Line of ed.: 10     
მისი შეკრებაჲ და წარწყმედაჲ სულისა ჩემისაჲ; რამეთუ მასმიეს მე
Line of ed.: 11     
პავლჱს მოციქულისაგან: არა დამონებულ არს ძმაჲ გინა დაჲ, არამედ
Line of ed.: 12     
განეყენენ"*, და მე ვთქუ: "ეგრეთ არს".

Chapter: IV  
Line of ed.: 13        
4. და ვიდრე ჩუენ ამას სიტყუასა შინა ვიყვენით, კაცი ერთი სპარსი
Line of ed.: 14     
მოვიდა და შევიდა იგი წინაშე ნეტარისა შუშანიკისა და ტირილით იტყოდა:
Line of ed.: 15     
"ესევითარი სახლი მშჳდობისაჲ ვითარ საწყალობელ იქმნა და სიხარული
Line of ed.: 16     
მწუხარებად გარდაიქცა?" ხოლო ზრახვითა იყო იგი ვარსქენისითა და
Line of ed.: 17     
ზაკუვით იტყოდა ამას და უნდა მონადირებაჲ ნეტარისაჲ მის. ხოლო
Line of ed.: 18     
წმიდამან მან ცნა ზაკუვითი იგი ზრახვაჲ მისი და მოიზღუდა თავი მისი
Line of ed.: 19     
მტკიცედ.

Line of ed.: 20        
და შემდგომად სამისა დღისა მოვიდა ვარსქენ პიტიახში. და უთხრა
Line of ed.: 21     
სპარსმან მან ფარულად და ჰრქუა: "მე ვითარ მიცნობიეს, ცოლი შენი
Line of ed.: 22     
განდგომილ არს შენგან, და მე გეტყჳ შენ: ნუ რას ფიცხელსა სიტყუასა
Line of ed.: 23     
ეტყჳ მას, Ms. page: A_355r  რამეთუ დედათა ბუნებაჲ იწრო არს".

Line of ed.: 24        
და ხვალისა დღჱ ვითარ აღდგა პიტიახში, გჳწოდა ჩუენ ხუცესთა
Line of ed.: 25     
და მივედით. და სიხარულით შეგჳმთხჳვნა და გურქუა ჩუენ: "აწ ნურას
Line of ed.: 26     
მერიდებით მე და ნუ-ცა-ღა გძაგ". და ჩუენ მიუგეთ და ვარქუთ:
Line of ed.: 27     
"წარსწყმიდე თავი შენი და ჩუენ-ცა წარგუწყმიდენ", მაშინ-ღა
Line of ed.: 28     
იწყო სიტყუად და თქუა: "რაჲსა ჴელ-იწიფა ჩემ ზედა ცოლმან ჩემმან
Page of ed.: 15   Line of ed.: 1     
ესევითარისა საქმედ? აწ მივედით და არქუთ, ვითარმედ შენ ჩემი ხატი დაამჴუ,
Line of ed.: 2     
და საგებელსა ჩემსა ნაცარი გარდაასხ, და შენი ადგილი დაგიტევებიეს
Line of ed.: 3     
და სხუად წარსრულ ხარ".

Line of ed.: 4        
ხოლო წმიდამან შუშანიკ თქუა: "არა თუ მე აღმემართა ხატი იგი
Line of ed.: 5     
და მე-მცა დავამჴუ, ხოლო მამამან შენმან აღჰმართნა სამარტჳლენი და
Line of ed.: 6     
ეკლესიანი აღაშჱნნა და შენ მამისა შენისა საქმენი განჰრყუნენ და სხუად
Line of ed.: 7     
გარდააქციენ კეთილნი მისნი; მამამან შენმან წმიდანი შემოიხუნა სახიდ
Line of ed.: 8     
თჳსა, ხოლო შენ დევნი შემოიხუენ. მან ღმერთი ცათაჲ და ქუეყანისაჲ
Line of ed.: 9     
აღიარა და ჰრწმენა, ხოლო შენ ღმერთი ჭეშმარიტი უვარ-ჰყავ და ცეცხლსა
Line of ed.: 10     
თაყუანის-ეც, და ვითარცა შენ შემოქმედი შენი უვარ-ჰყავ, ეგრე-ცა მე შენ
Line of ed.: 11     
შეურაცხ-გყავ. და თუ მრავალი ტანჯვაჲ მოაწიო ჩემ ზედა, მე არა ვეზიარო
Line of ed.: 12     
საქმეთა შენთა". ხოლო ჩუენ ესე ყოველი მიუთხართ პიტიახშსა. ხოლო
Line of ed.: 13     
მან განიწყო გული და იბრდღუენდა მისთჳს.

Chapter: V  
Line of ed.: 14        
5. მერმე მიავლინა ჯოჯიკ, ძმაჲ თჳსი, და ცოლი ჯოჯიკისი, ძმის
Line of ed.: 15     
ცოლი თჳსი, და ეპისკოპოსი სახლისა თჳსისაჲ და ჰრქუა მათ: "ესრეთ
Line of ed.: 16     
არქუთ: აღდეგ და მოვედ ადგილსა თჳსსა და ნუ ეგევითარი გონებაჲ
Line of ed.: 17     
გიპყრიეს! უკეთუ (!) არა, თრევით მოგითრიო".

Line of ed.: 18        
და ვითარ მიიწინეს და შევიდეს წინაშე დედოფლისა და მრავალსა
Line of ed.: 19     
დასაჯერებელსა სიტყუასა ეტყოდეს მას, მაშინ წმიდამან შუშანიკ ჰრქუა
Line of ed.: 20     
მათ: "კაცნო ბრძენნო, თქუენ Ms. page: A_355v  კეთილად იტყჳთ, გარნა ნუ დაგიჯერებიეს,
Line of ed.: 21     
თუ-მცა მე მისა ცოლად-ღა ვიყავ. მეგონა მე, ვითარმედ იგი
Line of ed.: 22     
ჩემდა მოვაქციო და ღმერთი ჭეშმარიტი აღიაროს, და აწ მე მაიძულებთ
Line of ed.: 23     
ამას ყოფად? ნუ იყოფინ ესე ჩემდა! და შენ, ჯოჯიკ, არღარა ჩემი მაზლი
Line of ed.: 24     
ხარ, და არცა-ღა მე შენი ძმის ცოლი, არცა ცოლი შენი დაჲ ჩემი არს,
Line of ed.: 25     
რომელნი მის კერძო და მისთა საქმეთა ზიარ ხართ". ჰრქუა მას ჯოჯიკ:
Line of ed.: 26     
უწყი მე, აწ მოავლინნეს მსახურნი და თრევით წარგიყვანოს შენ". ხოლო
Line of ed.: 27     
წმიდამან შუშანიკ ჰრქუა: "უკუეთუ შემკრას და მითრიოს, მიხარის,
Page of ed.: 16   Line of ed.: 1     
რამეთუ მით სახითა იყოს განჩინებაჲ ჩემი მისგან". და ვითარცა ესმა ესე
Line of ed.: 2     
მისგან, ცრემლოოდეს ყოველნი, და ჯოჯიკ აღდგა და ცრემლით გარე განვიდა.
Line of ed.: 3     
ხოლო წმიდამან შუშანიკ ჰრქუა ეპისკოპოსსა: "ვითარ მეტყჳ მე დაჯერებად
Line of ed.: 4     
ჩემდა, რამეთუ მან ღმერთი უვარ-ყო?" ხოლო ჯოჯიკ ევედრებოდა და ეტყოდა:
Line of ed.: 5     
"დაჲ ჩუენი ხარ შენ"", ნუ წარსწყმედ სახლსა ამას სადედოფლოსა". ჰრქუა
Line of ed.: 6     
მას წმიდამან შუშანიკ: "უწყი, ვითარმედ დაჲ ვარ, ერთგან განზრდილნი,
Line of ed.: 7     
ხოლო მაგას ვერ ვჰყოფ, ვითარ-მცა მოსისხლეობაჲ იქმნა,
Line of ed.: 8     
და თქუენ ყოველნი თანა-მდებ იქმნენით".

Line of ed.: 9        
და ვითარცა ფრიად აურვებდეს მას, აღდგა წმიდაჲ და ნეტარი
Line of ed.: 10     
შუშანიკ და თანა წარიტანა ევანგელჱ თჳსი და ტირილით ესრჱთ იტყოდა:
Line of ed.: 11     
"უფალო, ღმერთო, შენ უწყი, ვითარმედ მე გულითად სიკუდილდ
Line of ed.: 12     
მივალ".

Line of ed.: 13        
ესე თქუა და წარვიდა მათ თანა და თანა წარიტანნა ევანგელჱ
Line of ed.: 14     
თჳსი და წმიდანი იგი წიგნნი მოწამეთანი. და რაჟამს შევიდა იგი ტაძარსა
Line of ed.: 15     
მას, არა დაჯდა იგი თჳსსა მას გალიაკსა, არამედ სენაკსა შინა მცირესა.
Line of ed.: 16     
და აღიპყრნა ჴელნი თჳსნი ზეცად წმიდამან შუშანიკ და თქუა:
Line of ed.: 17     
"უფალო ღმერთო, არცა მღდელთაგანი ვინ იპოვა მოწყალჱ, არცა ერისა
Line of ed.: 18     
კაცი ვინ გამოჩნდა შორის ერსა ამას, არამედ ყოველთა მე სიკუდილდ
Line of ed.: 19     
მიმითუალეს მტერსა ღმრთისასა ვარსქენს".

Chapter: VI  
Ms. page: A_356r 
Line of ed.: 20        
6. და შემდგომად ორისა დღისა მოვიდა მგელი იგი ტაძრად და
Line of ed.: 21     
ჰრქუა მსახურთა თჳსთა: "დღეს მე და ჯოჯიკ და ცოლმან მისმან ერთად
Line of ed.: 22     
პური ვჭამოთ, ხოლო სხუასა ნუ ვის უფლიედ ჩუენ თანა შემოსლვად".
Line of ed.: 23     
და რაჟამს შემწუხრდა, მოუწოდეს ცოლსა ჯოჯიკისსა და ინებეს ერთად
Line of ed.: 24     
პურისა ჭამაჲ, რაჲთა-მცა მოიყვანეს წმიდაჲ შუშანიკ-ცა. და ვითარცა
Line of ed.: 25     
მოიწია ჟამი პურისაჲ, შევიდეს ჯოჯიკ და ცოლი მისი წინაშე წმიდისა
Line of ed.: 26     
შუშანიკისა, რაჲთა-მცა მას-ცა აჭამეს პური, რამეთუ ყოველნი იგი დღენი
Page of ed.: 17   Line of ed.: 1     
უზმასა გარდაევლნეს, და ვითარცა მეტად აიძულეს, და ძლით წარიყვანეს
Line of ed.: 2     
ტაძრად. ხოლო გემოჲ არარაჲსაჲ იხილა. ხოლო ცოლმან ჯოჯიკისმან
Line of ed.: 3     
მიართუა ღჳნოჲ ჭიქითა და აიძულებდა მას, რაჲთა-მცა იგი ხოლო შესუა.
Line of ed.: 4     
ჰრქუა მას წმიდამან შუშანიკ რისხვით: "ოდეს ყოფილ არს აქამომდე, თუ-მცა
Line of ed.: 5     
მამათა და დედათა ერთად ეჭამა პური?!" და განყარა ჴელი და ჭიქაჲ იგი
Line of ed.: 6     
პირსა შეალეწა და ღჳნოჲ იგი დაითხია.

Line of ed.: 7        
მაშინ იწყო უჯეროსა გინებად ვარსქენ და ფერჴითა თჳსითა დასთრგუნვიდა
Line of ed.: 8     
მას; და აღიღო ასტამი, და უხეთქნა მას თავსა, და ჩაჰფლა,
Line of ed.: 9     
და თუალი ერთი დაუბუშტა; და მჯიღითა სცემდა პირსა მისსა უწყალოდ
Line of ed.: 10     
და თმითა მიმოითრევდა; ვითარცა მჴეცი მძჳნვარჱ ყიოდა და იზახდა ვითარცა
Line of ed.: 11     
ცოფი. მაშინ შუელად აღდგა ჯოჯიკ, ძმაჲ მისი, და იბრძოდეს, ვიდრემდის
Line of ed.: 12     
გუემა იგი-ცა, და კუბასტი-ცა თავსა მისსა მოხეთქა და ჭირით,
Line of ed.: 13     
ვითარცა კრავი მგელსა, გამოუღო ჴელთა მისთა, და ვითარცა მკუდარი
Line of ed.: 14     
იდვა წმიდაჲ შუშანიკ ქუეყანასა ზედა, და აგინებდა ვარსქენ თესლ-ტომსა
Line of ed.: 15     
მისსა და სახლისა მაოჴრებელად სახელ-სდებდა მას. და უბრძანა შეკრვაჲ
Line of ed.: 16     
მისი Ms. page: A_356v  და ბორკილთა შესხმაჲ ფერჴთა მისთა.

Line of ed.: 17        
და ვითარცა მცირედ და-რე-სცხრა გულის-წყრომისაგან, მოვიდა
Line of ed.: 18     
სპარსი იგი და მჴურვალედ ევედრებოდა მას, რაჲთა-მცა საკრველთა მათგან
Line of ed.: 19     
განეტევა წმიდაჲ შუშანიკ. და ვითარ ფრიად ევედრებოდა, ბრძანა განტევებაჲ
Line of ed.: 20     
მისი და სენაკსა ერთსა შეყვანებაჲ და კრძალულად დაცვაჲ მისი
Line of ed.: 21     
ერთითა მსახურითა, და რაჲთა სხუაჲ არავინ შევიდეს ხილვად მისა, --
Line of ed.: 22     
არცა მამაკაცი, არცა დედაკაცი.

Chapter: VII  
Line of ed.: 23        
7. და ვითარცა ცისკარ ოდენ იყო, იკითხა და თქუა მსახურისა
Line of ed.: 24     
მიმართ მისისა, ვითარმედ "წყლულებისა მისგან ვითარ არს ?"
Line of ed.: 25     
ხოლო მან ჰრქუა მას: "ვერ განსარინებელ არს იგი", მაშინ თჳთ
Page of ed.: 18   Line of ed.: 1     
შევიდა და იხილა იგი და დაუკჳრდა დიდძალი იგი სიმსივნჱ მისი. და ამცნო
Line of ed.: 2     
მსახურსა მას და ჰრქუა: "ნუმცა ვინ შევალს ხილვად მისა". და თჳთ
Line of ed.: 3     
ნადირობად წარვიდა.

Line of ed.: 4        
ხოლო მე აღვდეგ და მივედ და ვარქუ მცველსა მას "მე ხოლო
Line of ed.: 5     
მარტოჲ შემიტევე და ვიხილო წყლულებაჲ იგი მისი". ხოლო მან მრქუა
Line of ed.: 6     
მე: "ნუუკუე ცნას და მომკლას მე". და მე ვარქუ მას: უბადრუკო,
Line of ed.: 7     
არა მისი განზრდილი ხარ-ა? და თუ-ცა მოგკლას შენ მისთჳს, რაჲ
Line of ed.: 8     
არს?!". მაშინ შემიტევა მე ფარულად. და ვითარ შევედ შინა, ვიხილე ხატი
Line of ed.: 9     
მისი დაბძარული და განსივებული და აღუტევე ჴმაჲ და ვტიროდე. ხოლო
Line of ed.: 10     
წმიდამან შუშანიკ მრქუა მე: "ნუ სტირ ჩემთჳს, რამეთუ დასაბამ სიხარულისა
Line of ed.: 11     
ქმნა ჩემდა ღამჱ ესე". და მე ვარქუ წმიდასა შუშანიკს: "მიბრძანე
Line of ed.: 12     
და მოგბანო სისხლი ეგე პირსა შენსა და ნაცარი, რომელი თუალთა
Line of ed.: 13     
შენთა შთაცუეულ არს, და სალბუნი და წამალი დაგდვა, რაჲთა,
Line of ed.: 14     
ჰე, ღამე თუ განიკურნო!" ხოლო წმიდამან შუშანიკ მრქუა მე: "ხუცეს,
Line of ed.: 15     
მაგას ნუ იტყჳ, რამეთუ სისხლი ესე განმწმედელი არს ცოდვათა ჩემთაჲ".
Line of ed.: 16     
Ms. page: A_357r  ხოლო მე მცირედ ვაიძულე მიღებად ჭამადი, რომელი მოეძღუანა
Line of ed.: 17     
სამოელ ეპისკოპოსსა და იოვანეს, რამეთუ ფარულად იღუწიდეს და ნუგეშინის-სცემდეს,
Line of ed.: 18     
მაშინ მრქუა მე წმიდამან შუშანიკ: "ხუცეს, ვერ ძალ-მიც
Line of ed.: 19     
გემოჲს ხილვად, რამეთუ ყბანი და ზოგნი კბილნი შთამუსრვილ
Line of ed.: 20     
არიან". მაშინ მივიღე მცირედ ღჳნოჲ და პური, დავალბე და მცირედ
Line of ed.: 21     
გემოჲ იხილა.

Line of ed.: 22        
და მე ვისწრაფდი გამოსლვად. მაშინ მრქუა მე წმიდამან შუშანიკ:
Line of ed.: 23     
"ხუცეს, მიუძღუანოა სამკაული ესე მისი? ნუუკუე ითხოვდეს, რამეთუ მე
Line of ed.: 24     
ამას ცხორებასა არღარად მეჴმარების". ხოლო მე ვარქუ: "ნუ რას ისწრაფი,
Line of ed.: 25     
იყოს შენ თანა".

Line of ed.: 26        
და ჩუენ-ღა ამას განვიზრახევდით, მოვიდა ყრმაჲ ერთი და თქუა:
Line of ed.: 27     
"იაკობ მანდა არს-ა?!". და მე ვარქუ, ვითარმედ: "რაჲ გინებს?" და მან
Page of ed.: 19   Line of ed.: 1     
მრქუა: "უწესს პიტიახში". და მე დამიკჳრდა, თუ რაჲსა-მე მიწესს ამას
Line of ed.: 2     
ჟამსა? და მივისწრაფე და მივედ. და მან მრქუა მე: "უწყია, ხუცეს, მე
Line of ed.: 3     
ბრძოლად წარვალ ჰონთა ზედა. და ჩემი სამკაული მას არა დაუტეო, ოდეს
Line of ed.: 4     
იგი არა ჩემი ცოლი არს, -- იპოოს ვინმე, რომელმან განკაფოს იგი.
Line of ed.: 5     
მივედ და მომართუ იგი ყოველი-ვე, რაჲ-ცა რაჲ არს". ხოლო მე მივედ
Line of ed.: 6     
და უთხარ წმიდასა შუშანიკს. ხოლო მან განიხარა ფრიად და მადლი
Line of ed.: 7     
მისცა ღმერთსა და ყოველი-ვე მომიძღუანა და მივართუ პიტიახშსა. და
Line of ed.: 8     
მან მიიღო ჩემგან, აღიხილა, და იპოვა ყოველი გებულად. და კუალად
Line of ed.: 9     
თქუა: "მერმეცა იპოოს ვინმე, რომელმან ესე შეიმკოს".

Chapter: VIII  
Line of ed.: 10        
8. და ვითარცა მოიწინეს დიდნი იგი მარხვანი, მივიდა ნეტარი
Line of ed.: 11     
იგი შუშანიკ მახლობელად წმიდასა ეკლესიასა და იძია მცირჱ სენაკი
Line of ed.: 12     
და მუნ დაეყუდა. და იყო სენაკსა მას მცირჱ სარკუმელი და დაყო
Line of ed.: 13     
იგი. და იყო იგი ბნელსა მას შინა მარხვით და ლოცვით და
Line of ed.: 14     
ტირილით.

Line of ed.: 15        
და ჰრქუა ვინმე პიტიახშსა საკუთარმან მისმან, ვითარმედ: "ამათ Ms. page: A_357v 
Line of ed.: 16     
წმიდათა მარხვათა ნურას ეტყჳ მას".

Line of ed.: 17        
და ვითარ მოიწია აღვსებისა ორშაბათი და მოვიდა პიტიახში
Line of ed.: 18     
ბრძოლისა მისგან ჰონთაჲსა, ეშმაკი თხრიდა გულსა მისსა. და აღდგა და
Line of ed.: 19     
მივიდა ეკლესიად და ეტყოდა ეპისკოპოსსა მას აფუცას: "გამომეც
Line of ed.: 20     
ცოლი ჩემი, რად განმაშორებ ჩემგან?" და იწყო გინებად და გმობად ღმრთისა
Line of ed.: 21     
სასტიკად. ხოლო ხუცესმან ერთმან ჰრქუა მას: "უფალო, რაჲსა ეგრე იქმ
Line of ed.: 22     
და იტყჳ ეგრეთ ბოროტსა და აგინებ ეპისკოპოსსა და წმიდასა შუშანიკს
Line of ed.: 23     
რისხვით ეტყჳ? ხოლო მან უხეთქნა კუერთხითა ხუცესსა მას ზურგსა, და მან ვერღარა იკადრა სიტყუად.

Line of ed.: 24        
და ეგრეთ წმიდაჲ შუშანიკ თრევით მოითრია თიჴათა შიგან და
Line of ed.: 25     
ეკალთა ზედა ეკლესიით ვიდრე ტაძრადმდე, ვითარცა მკუდარი მიეთრია. და
Line of ed.: 26     
ადგილდ-ადგილდ ქუე ძეძჳ დაეფინა. და თჳთ ფერჴნი დაიდგნის ძეძუსა
Page of ed.: 20   Line of ed.: 1     
მას ზედა, და კუბასტნი შუშანიკისნი და ჴორცნი წულილ-წულილად
Line of ed.: 2     
დაებძარნეს ძეძუსა მას. და ეგრეთ მოიყვანეს იგი ტაძრად, და უბრძანა შეკრვაჲ
Line of ed.: 3     
მისი და ცემაჲ; ბოროტებდა და იტყოდა: "აჰა ეგერა არა გერგო
Line of ed.: 4     
შენ ეკლესიაჲ შენი და არცა ზურგნი ეგე შენნი ქრისტიანენი და
Line of ed.: 5     
უფალი იგი მათი. და ვითარცა სცეს კუერთხითა სამას ოდენ, არარაჲ აღმოჴდა
Line of ed.: 6     
პირსა მისსა ვაჲებაჲ, არცა კუნესაჲ. მაშინ-ღა ჰრქუა წმიდამან შუშანიკ
Line of ed.: 7     
ურჩულოსა ვარსქენს: "უბადოო, შენ-ღა თავი თჳსი არა შეიწყალე და
Line of ed.: 8     
განსდეგ ღმრთისაგან, შენ მე-მცა შემიწყალე-ა?"

Line of ed.: 9        
და ვითარცა იხილა დიდძალი იგი სისხლი, რომელ დამოსდიოდა
Line of ed.: 10     
ჩჩჳლთა მათ ჴორცთა მისთა, მაშინ უბრძანა დადებად ჯაჭჳ ქედსა მისსა.
Line of ed.: 11     
და უბრძანა Ms. page: A_358r  სენაკაპანსა ერთსა, რაჲთა წარიყვანონ წმიდაჲ შუშანიკ
Line of ed.: 12     
ციხედ, და საპყრობილესა ბნელსა შეაყენონ იგი და მოკუდეს.

Chapter: IX  
Line of ed.: 13        
9. დიაკონი ვინმე ერთი მის ეპისკოპოსისაჲ დგა წმიდისა შუშანიკის
Line of ed.: 14     
თანა მას ჟამსა, რომელსა გამოჰყვანდა იგი ტაძრით, და უნდა,
Line of ed.: 15     
რაჲთა-მცა ჰრქუა, თუ "მტკიცედ დეგ!" და თუალი ჰკიდა პიტიახშმან,
Line of ed.: 16     
სხუაჲ ვერღარაჲ სცალდა სიტყუად, ესთენ ოდენ ჰრქუა: "მტკი"... და
Line of ed.: 17     
დადუმნა ხოლო და სივლტოლად იწყო სწრაფით.

Line of ed.: 18        
მაშინ წარმოიყვანეს, და მიჰყვანდა წმიდაჲ შუშანიკ უჴამური და თმა-გარდატევებული,
Line of ed.: 19     
ვითარცა ერთი ვინმე შეურაცხთაგანი, და ვერვინ იკადრა
Line of ed.: 20     
თავსა მისსა დაბურვად, რამეთუ პიტიახში იგი მჴედრ შეუდგა უკუანა
Line of ed.: 21     
კუალსა მისსა და აგინებდა მას მრავლითა გინებითა.

Line of ed.: 22        
და მივიდოდა წმიდისა მის თანა ამბოხი მრავალი დედებისა და მამებისაჲ,
Line of ed.: 23     
სიმრავლჱ ურიცხჳ, რამეთუ უკუანა შეუდგეს, ჴმაჲ აღემაღლა და ტიროდეს
Line of ed.: 24     
და იჴაჴდეს ღაწუთა მათთა და საწყალობელად დასთხევდეს
Line of ed.: 25     
ცრემლთა მათთა წმიდისა შუშანიკისთჳს. ხოლო წმიდამან შუშანიკ უკ-მოჰხედნა
Line of ed.: 26     
ერსა მას და ჰრქუა მათ: "ნუ სტირთ, ძმანო ჩემნო და დანო
Page of ed.: 21   Line of ed.: 1     
ჩემნო და შვილნო ჩემნო, არამედ ლოცვასა მომიჴსენეთ. და ჯმნულ-მცა
Line of ed.: 2     
ვარ მე თქუენგან ამიერითგან, რამეთუ არღარა მიხილოთ ცოცხალი გამოსრული
Line of ed.: 3     
ციხით". და ვითარცა იხილა პიტიახშმან ამბოხი იგი და ტირილი
Line of ed.: 4     
მამათაჲ და დედათაჲ, მოხუცებულთა და ყრმათაჲ, მჴედრ მიმოდასდევნის
Line of ed.: 5     
და მეოტ ჰყოფნ მათ ყოველთა. და ვითარცა მიიწინეს ჴიდსა მას ციხისასა,
Line of ed.: 6     
ჰრქუა პიტიახშმან წმიდასა შუშანიკს: "შენდა ეგდენ ყოფად არს
Line of ed.: 7     
ფერჴითა Ms. page: A_358v  შენითა სლვაჲ, რამეთუ ცოცხალი არღარა გამოსლვად ხარ,
Line of ed.: 8     
გარნა თუ ოთხთა გამოგიღონ".

Line of ed.: 9        
და ვითარცა შევიდეს ციხედ, პოვეს სახლაკი ერთი ჩრდილოჲთ კერძო,
Line of ed.: 10     
მცირჱ და ბნელი, და მუნ შეაყენეს წმიდაჲ იგი. და ჯაჭჳ იგი, რომელ ედვა
Line of ed.: 11     
ქედსა მისსა ზედა, ეგრეთ-ვე ედვა, და დაჰბეჭდა ურჩულ[ო]მან ვარსქენ
Line of ed.: 12     
ბეჭდითა თჳსითა. ხოლო წმიდამან შუშანიკ თქუა: "მე ამას მხიარულ ვარ,
Line of ed.: 13     
რაჲთა აქა ვიტანჯო და მუნ განვისუენო". ხოლო პიტიახშმან ჰრქუა მას:
Line of ed.: 14     
"ჰე, ჰე, განისუენე!"

Line of ed.: 15        
მაშინ დაადგინნა მცველნი მას ზედა და ამცნო მათ, რაჲთა სიყმილითა
Line of ed.: 16     
მოკლან იგი. და ესრეთ ეტყოდა მათ: "გეტყჳ თქუენ, უკუეთუ
Line of ed.: 17     
ვინმე შევიდეს მისა, მამაკაცი გინა დედაკაცი, იხილენით თავნი თქუენნი,
Line of ed.: 18     
და ცოლნი და შვილნი და სახლნი თქუენნი, უბრალო-მცა ვარ, რაჲ
Line of ed.: 19     
გიყო თქუენ".

Chapter: X  
Line of ed.: 20        
10. მაშინ გამოვიდა ციხით. და მესამესა კჳრიაკესა მოუწოდა მცველსა
Line of ed.: 21     
ერთსა, ჰკითხა მას და ჰრქუა: "აქამომდე ცოცხალ-ღა არს-ა საწყალობელი
Line of ed.: 22     
იგი?" ხოლო მან ჰრქუა: "უფალო, სიკუდილდ კერძო უფრო საგონებელ
Line of ed.: 23     
არს ვიდრე სიცოცხლით, რამეთუ შიმშილითა უფროჲს ხოლო მოკუდების,
Line of ed.: 24     
რამეთუ არარას მიიღებს საზრდელსა". ხოლო მან ჰრქუა: ნურარაჲ
Line of ed.: 25     
გგლიან, უტე, -- მოკუდეს".

Page of ed.: 22  
Line of ed.: 1        
ხოლო მე მრავლითა ვედრებითა ვარქუ მცველსა მას და უქადე ჭურჭერი
Line of ed.: 2     
ერთი სამისოჲ. და ძნიად თავს-იდვა შეტევებაჲ ჩემი და მრქუა მე:
Line of ed.: 3     
"რაჟამს დაღამდეს, მოვედ შენ ხოლო მარტოჲ". და ვითარ შემიყვანა
Line of ed.: 4     
მცველმან მან, და ვიხილე ტარიგი იგი ქრისტჱსი შუენიერად, ვითარცა
Line of ed.: 5     
სძალი, შემკული საკრველთა მათგან*, და მე, ვითარ ვერ დამითმო გულმან,
Line of ed.: 6     
ვტიროდე ფრიად. ხოლო წმიდამან შუშანიკ მრქუა მე: Ms. page: A_359r  "კეთილისა
Line of ed.: 7     
ამისთჳს სტირ-ა, ხუცეს?" ხოლო მცველმან მან მრქუა მე: "ესე-ღა თუ-მცა
Line of ed.: 8     
მეცნა, არა-მცა შემოგიტევე შენ". ხოლო მე ვიწყე სიტყუად და განმტკიცებად
Line of ed.: 9     
მისა, რავდენი ღმერთმან მო-მცა მე სიტყუად. და ვიჯმენ მისგან
Line of ed.: 10     
და წარვედ სწრაფით ვანად ჩემდა.

Line of ed.: 11        
ხოლო პიტიახში ჩორდ წარემართა და ჯოჯიკ, ძმაჲ მისი, არა დახუდა,
Line of ed.: 12     
ოდეს საქმჱ ესე იქმნა წმიდისა შუშანიკის ზედა. და ვითარ მოიწია
Line of ed.: 13     
ჯოჯიკ, უკუანა სდევდა პიტიახშსა. და მიეწია მას საზღვართა ჰერეთისათა
Line of ed.: 14     
და ევედრებოდა მას ფრიად, რაჲთა-მცა ბრძანა საკრველთა მათგან
Line of ed.: 15     
განტევებაჲ მისი. და ვითარ ფრიად აწყინა, ბრძანა განტევებაჲ საკრველთაგან
Line of ed.: 16     
ოდენ. და ვითარ მოვიდა ჯოჯიკ, აღჰჴადა ჯაჭჳ იგი ქედსა
Line of ed.: 17     
მისსა, ხოლო ბორკილთაჲ არა თავს-იდვა წმიდამან შუშანიკ ვიდრე აღსასრულამდე
Line of ed.: 18     
მითურთ. რამეთუ ექუსი წელი ციხესა მას შინა აღასრულა და
Line of ed.: 19     
წესიერებითა საღმრთოჲთა ყუაოდა: მარხვითა, მარადის მღჳძარებითა,
Line of ed.: 20     
ზე-დგომითა, თაყუანის-ცემითა უწყინოდ და კითხვითა წიგნთაჲთა მოუწყინებელად.
Line of ed.: 21     
განაბრწყინა და განაშუენა ყოველი იგი ციხე სულიერითა
Line of ed.: 22     
მით ქნარითა.

Chapter: XI  
Line of ed.: 23        
11. და მიერითგან განითქუა ყოველსა ქართლსა საქმჱ მისი. და მოვიდოდეს
Line of ed.: 24     
მამანი და დედანი აღნათქუემთა შეწირვად და, რაჲ ვის უჴმდა, მიემადლებოდა
Line of ed.: 25     
წმიდითა ლოცვითა ნეტარისა შუშანიკისითა, რომელსა მოსცემდა
Line of ed.: 26     
მას კაცთ-მოყუარე ღმერთი: უშვილოთა შვილი, სნეულთა კურნებაჲ,
Line of ed.: 27     
ბრმათა თუალთა ახილვაჲ.

Page of ed.: 23  
Line of ed.: 1        
იყო ვინმე დედაკაცი ერთი სპარსი მოგჳ,Ms. page: A_359va  რომელსა განბორებისა
Line of ed.: 2     
სალმობაჲ აქუნდა, და მოვიდა იგი წმიდისა შუშანიკისა. ხოლო იგი ასწავებდა
Line of ed.: 3     
მას, რაჲთა-მცა დაუტევა მოგობაჲ იგი და იქმნა იგი ქრისტიანე. ხოლო
Line of ed.: 4     
დედაკაცმან მან თავს-იდვა ადრე-ადრე. და იგი ასწავებდა დედაკაცსა
Line of ed.: 5     
მას და ეტყოდა, ვითარმედ: "მივედ იერუსალჱმდ და განსწმიდნე განბორებისა
Line of ed.: 6     
მაგისგან შენისა". და მან გულს-მოდგინედ შეიწყნარა და წარემართა
Line of ed.: 7     
გზასა მას სახელითა ღმრთისა ჩუენისა იესუ ქრისტჱსითა, და განიკურნა
Line of ed.: 8     
იგი სალმობისა მისგან, და ვითარ გარე მოიქცა იგი სიხარულითა დიდითა
Line of ed.: 9     
და მოიწია მუნ-ვე, მოვიდა იგი წმიდისა შუშანიკისა მადლისა გარდაჴდად
Line of ed.: 10     
და წარვიდა სახიდ თჳსა სიხარულით განმრთელებული.

Chapter: XII  
Line of ed.: 11        
12. ხოლო წმიდამან შუშანიკ ნაცვალად ჭიჭნაუხტისა საქმისა დიდითა
Line of ed.: 12     
Ms. page: A_359vb  გულს მოდგინებითა ჴელთა აღიხუნა დავითნი და მცირედთა დღეთა
Line of ed.: 13     
შემდგომად ასერგასისნი იგი ფსალმუნნი დაისწავლნა, რომლითა-იგი
Line of ed.: 14     
დღჱ და ღამჱ ზესკნელისა მის მეუფისა მიმართ სათნოსა მას გალობასა შესწირვიდა
Line of ed.: 15     
ცრემლით.

Line of ed.: 16        
და უთხრეს ნეტარსა შუშანიკს, ვითარმედ: "შვილნი იგი შენნი მიაქცინა
Line of ed.: 17     
მოგობასა". მაშინ იწყო თაყუანის-ცემად ღმრთისა მიმართ ტირილითა
Line of ed.: 18     
დიდითა და თავსა თჳსსა ქუე დამართ სცემდა, სულთ-ითქუნა და თქუა:
Line of ed.: 19     
"გმადლობ შენ, უფალო ღმერთო ჩემო, რამეთუ იყვნეს-ვე არა ჩემნი, არამედ
Line of ed.: 20     
შენნი მოცემულნი იყვნეს. ვითარცა გნებავს, იყავნ ნებაჲ შენი, უფალო,
Line of ed.: 21     
და მე დამიცევ საქმეთაგან მტერისათა".

Line of ed.: 22        
და მე მივედ და ვიხილე წმიდაჲ შუშანიკ დამშრშალი და დაბუშებული
Line of ed.: 23     
ტირილითა. და რამეთუ მოეძღუანა წმიდასა მას ეპისკოპოსსა საზრდელი,
Line of ed.: 24     
Ms. page: B_178  და ვითარ ფრიად ვაიძულე, მცირედ ოდენ გემოჲ იხილა და
Line of ed.: 25     
ვჰმადლობდით ღმერთსა. და ვიდრე მუნ ჟამადმდე მოვიდიან შვილნი იგი
Line of ed.: 26     
მისნი ხილვად დედისა თჳსისა, ხოლო რაჟამს მიაქცინეს და უვარ-ყვეს
Line of ed.: 27     
ღმერთი, ვერღარა იკადრეს ხილვად მისა, არამედ სახელი-ცა მათი სძაგდა
Line of ed.: 28     
სმენად.

Chapter: XIII  
Page of ed.: 24  
Line of ed.: 1     
13. და მერმე მოციქულნი მოავლინნა პიტიახშმან და ჰრქუა: "ანუ
Line of ed.: 2     
ნებაჲ ჩემი ყავ და მოვედ ტაძრად. უკუეთუ არა მოხჳდე შინა, ჩორდ წარგცე
Line of ed.: 3     
შენ ანუ კარად კარაულითა". ხოლო წმიდამან შუშანიკ მიჰრქუა ესრეთ: "უბადოო
Line of ed.: 4     
და უგულისჴმოო, ხოლო მე თუ კარად ანუ ჩორდ წარმცე, ვინ უწყის, თუ
Line of ed.: 5     
მუნ კეთილსა რას-მე შევემთხჳო და ბოროტსა ამას განვერე". და გულსა
Line of ed.: 6     
ეტყოდა პიტიახში იგი სიტყუათა მათთჳს (ვითარ-იგი ჰრქუა მას, ვითარმედ:
Line of ed.: 7     
ვინ უწყის, თუ კეთილსა რას-მე მივემთხჳო"), ვითარმედ: "ნუუკუე მთავართაგანსა
Line of ed.: 8     
ვის-მე ეცოლოს". და მიერითგან არღარავინ მიავლინა მისა. ხოლო
Line of ed.: 9     
წმიდაჲ შუშანიკ ბოროტთა მათ გუემათა დათმენათათჳს იტყოდა, რაჲთა-მცა
Line of ed.: 10     
სათნო ეყო ღმერთსა.

Line of ed.: 11        
ხოლო პიტიახშმან გამოარჩია ძუძუჲს-მტჱ მისი საკუთარი, რაჲთა
Line of ed.: 12     
მოიყვანოს იგი ტაძრად. და ვითარცა ჰრქუა კაცმან მან: "ისმინე ჩემი და
Line of ed.: 13     
ჩამოვედ ტაძრად, და ნუ აოჴრებ სახლსა მას თქუენსა", ჰრქუა მას წმიდამან
Line of ed.: 14     
შუშანიკ: "არქუ მას უღმრთოსა, ვითარმედ შენ მომკალ და მარქუ მე:
Line of ed.: 15     
ცოცხალითა ფერჴითა არა გამოხჳდე შენ მაგიერ ციხით. ხოლო აწ, უკუეთუ
Line of ed.: 16     
Ms. page: B_179  შემძლებელ ხარ მკუდარსა აღდგინებად, პირველად დედაჲ შენი
Line of ed.: 17     
აღადგინე, რომელი ურდს დამარხულ არს, გარნა თუ მისა ვერ შემძლებელ
Line of ed.: 18     
ხარ აღდგინებად, ვერცა ჩემდა შემძლებელ ხარ განყვანებად, გარნა თრევით
Line of ed.: 19     
განმითრიო". და ვითარცა მიუთხრეს პიტიახშსა სიტყუაჲ იგი, და მან თქუა:
Line of ed.: 20     
"ნანდჳლვე ვთქუ ეგე!"

Line of ed.: 21        
და მეორესა დღესა შემო-ვინმე-ვიდა და ჰრქუა წმიდასა შუშანიკს:
Line of ed.: 22     
"კეთილად მიუგე მას სიტყუაჲ იგი, რამეთუ მაგით სახით ეგულებოდა შეტყუვილი
Line of ed.: 23     
შენი და მას სხუაჲ ზრახვაჲ გულსა მოეჴადა სიბოროტისაჲ
Line of ed.: 24     
შენთჳს", წმიდამან შუშანიკ ჰრქუა მას: "და შენ ღმერთი ძილსა შინა ნუ
Line of ed.: 25     
გგონიეს*, რომელმან განუმზადნის სიტყუანი პირსა კაცისასა, რამეთუ
Line of ed.: 26     
იტყჳს თჳთ უფალი: მე მიუგო სიტყუაჲ თქუენ წილ"**.

Chapter: XIV  
Line of ed.: 27        
14. და ვითარცა აღივსებოდა მეექუსჱ იგი წელი საპყრობილესა მას
Line of ed.: 28     
შინა, ჯეკმა დამაშურალობითა შრომათა მათ შინა სიმჴნისა მისისაჲთა სენი
Line of ed.: 29     
სნეულებისაჲ მოიწია მის ზედა, რომელსა-იგი წინაჲსწარ უღაღადებდი და
Line of ed.: 30     
ვეტყოდე, ვითარმედ: "ნუ ჯეკმა, რამეთუ დაუმძიმებ ჴორცთა მაგათ ზედა,
Line of ed.: 31     
რამეთუ ვერ დაგითმონ და მერმე ვერღარას შემძლებელ იყო ყოფად რაჲს-მე
Line of ed.: 32     
საქმედ კეთილსა ეგოდენითა მაგით ფიცხლად მარხვითა და მარადის
Line of ed.: 33     
ზე-დგომითა და ღამე ყოველ დაშურომითა, ფსალმუნებითა და გალობითა". და
Line of ed.: 34     
არცა-ღა მცირედ სადა სცა ჴორცთა მისთა განსუენებაჲ, და შეიქმნა და
Line of ed.: 35     
დადნა ვითარცა ავლი.

Page of ed.: 25  
Line of ed.: 1        
ხოლო დიდთა მათ მარხვათა აღვსებისათა ერგასისთა მათ დღეთა,
Line of ed.: 2     
ექუსთა წელთა შინა არცა დღისი, არცა ღამჱ არა დაჯდის ქუე, არცა დაიძინის,
Line of ed.: 3     
არცა საჭმელი რაჲ მიიღის, გარნა დღესა ხოლო კჳრიაკესა ეზიარის
Line of ed.: 4     
ჴორცსა და სისხლსა ქრისტჱს ღმრთისა ჩუენისასა, და მცირედ ოდენ წუენი
Line of ed.: 5     
მხლისა შექმნული -- იგი-ცა მცირედ -- მიიღის, ხოლო პურისა გემოჲ არა
Line of ed.: 6     
იხილის ვიდრე აღვსებადმდე.

Line of ed.: 7        
და მიერ დღითგან, ვინაჲთგან პყრობილ ყვეს იგი ციხესა მას შინა,
Line of ed.: 8     
სასთაულსა ზედა თავი არა მიდვის, გარნა ალიზი ერთი დაიდვის სასთუნალ.
Line of ed.: 9     
და ქუე-საგებელად იყო გირჯაკი ერთი ძუელი და კაცთა თუალსა
Line of ed.: 10     
სასთაული ერთი ხალენისა უცნ სასთუნლით კერძო. და თაყუანის-საცემელად
Line of ed.: 11     
კილიკი ერთი მცირჱ ქუე წარუგდებიედ, და გრწყილი და ტილი მოუგონებელი
Line of ed.: 12     
ადგილსა მას დასხმულ იყო. ჟამსა ზაფხულისასა ცეცხლებრ შემწუელი
Line of ed.: 13     
Ms. page: B_180  იგი მჴურვალებაჲ მზისაჲ, ქარნი ხორშაკნი და წყალნი მავნებელნი,
Line of ed.: 14     
რომლისა მკჳდრნი-ცა მის ადგილისანი სავსენი სენითა, წყლითა განსივებულნი
Line of ed.: 15     
და განყჳთლებულნი, დაწერტილნი და დამჭნარნი და დამღიერებულნი,
Line of ed.: 16     
ჩარადოვანნი, პირ-მსივანნი და დღე-მოკლედ ცხორებულნი; და
Line of ed.: 17     
მოხუცებული არავინ არს მათ ქუეყანათა. და ესეთსა მას ციხესა შინა
Line of ed.: 18     
ექუს წელ პყრობილ იყო და მძიმეთა მათ საკრველთა შინა ადიდებდა ღმერთსა.

Chapter: XV  
Line of ed.: 19        
15. და ვითარცა მეშჳდე წელი დადგებოდა, მოიწია წმიდისა და სამგზის
Line of ed.: 20     
სანატრელისა შუშანიკის ზედა წყლულებაჲ-ცა ჴორცთა მისთაჲ და დაუცხრომელად
Line of ed.: 21     
შრომათა მათ გამო დაუსივდეს ფერჴნი მისნი და თხრამლი აღმოსდიოდა
Line of ed.: 22     
ადგილდ-ადგილდ. და წყლულებანი დიდ-დიდნი იყვნეს და მატლი-ცა
Line of ed.: 23     
დასხმულ იყო წყლულთა მათ, რომელ-იგი აღიღო ჴელითა თჳსითა
Line of ed.: 24     
და მიჩუენებდა მე და ჰმადლობდა ღმერთსა. და თქუა: "ხუცეს, ნუ მძიმე
Line of ed.: 25     
გიჩნ ესე, რამეთუ მუნი იგი მატლი უდიდჱს არს და არა მოკუდების"*.
Line of ed.: 26     
და მე, ვითარცა ვიხილე მატლი იგი, მოუგონებელად დიდად მწუხარე
Line of ed.: 27     
ვიყავ და ვტიროდე ფრიად. კუალად მრქუა მე რისხვით: "ხუცეს, რად
Line of ed.: 28     
მწუხარე ხარ? ვიდრე უკუდავთა მათ მატლთა შეჭმასა, უმჯობჱს იყავნ
Line of ed.: 29     
ამათ მოკუდავთა შეჭმაჲ აქა-ვე ამას ცხორებასა". და მე მიუგე და ვარქუ:
Line of ed.: 30     
"ძაძისა სამოსელი მცირედ-ღა შეგერაცხაა საგუემელად, და აწ მატლთა
Line of ed.: 31     
მაგათთჳს მხიარულ ხარ?. და მან მრქუა მე ქენებით: "ნუ ვის თანა იტყჳ
Line of ed.: 32     
ძაძისა სამოსლისათჳს ცხორებასა ჩემსა, რამეთუ ადრე ყოფად არს დატევებაჲ
Line of ed.: 33     
უბადრუკთა ამათ ჴორცთა ჩემთაჲ". რამეთუ შინაგან ძაძაჲ ემოსა და არავინ
Page of ed.: 26   Line of ed.: 1     
იცოდა ჩემსა გარეშე, ხოლო გარეგან კაცთა თუალსა ანტიოქიისა პალეკარტი
Line of ed.: 2     
ემოსა.

Chapter: XVI  
Line of ed.: 3        
16. და ვითარცა ესმა ჯოჯიკს, ვითარმედ მიახლებულ არს ნეტარი
Line of ed.: 4     
დედოფალი წმიდაჲ შუშანიკ სიკუდილდ, წარვიდა და თანა წარიყვანნა
Line of ed.: 5     
ცოლი და შვილნი და მონა-მჴევალნი მისნი. და მივიდა ციხედ ხილვად სანატრელისა
Line of ed.: 6     
შუშანიკ მარტჳლისა. და ვითარცა მიიწია, მძლავრ შე-ხოლო-ვიდა
Line of ed.: 7     
და თაყუანის-სცა პატიოსანსა ჯუარსა და მოიკითხა წმიდაჲ შუშანიკ.
Line of ed.: 8     
თანა დაუჯდა და ჰკითხვიდა სალმობათა მათთჳს. ხოლო წმიდამან მან
Line of ed.: 9     
ჰრქუა: "კეთილ ვარ, ვითარ ღმერთსა უნებს, არამედ ყოველთა წარსავალსა
Line of ed.: 10     
მას გზასა მეცა წარვალ*". Ms. page: B_181  ხოლო ჯოჯიკ მსწრაფლ აღდგა ზე,
Line of ed.: 11     
პირველთა მათ უწესოთა საქმეთა აღუარებდა და ევედრებოდა წმიდასა
Line of ed.: 12     
შუშანიკს და ეტყოდა: "სძალო და მჴევალო ქრისტჱსო, ითხოვე ღმრთისაგან,
Line of ed.: 13     
რაჲთა მომიტევნეს მე მრავალნი შეცოდებანი ჩემნი". ხოლო წმიდამან შუშანიკ
Line of ed.: 14     
ჰრქუა მას: "თუ შენ სხუად სახედ ყრმებრ არარაჲ ჰქმენ, ღმერთმან
Line of ed.: 15     
მოგიტევნეს შენ", და ჯოჯიკ ჰრქუა: "მაგის სახისათჳს მოვედ მე შენდა, რაჲთა,
Line of ed.: 16     
რომელი-იგი არა რაჲმე სათნო იყოს ღმრთისა, არა ვქმნე". წმიდამან შუშანიკ
Line of ed.: 17     
ჰრქუა: "უკუეთუ ეგე ეგრეთ ჰყო შენ, უკუდავ მექმნე მე მაგით სიტყჳთა
Line of ed.: 18     
და ღმერთმან შესძინენ დღეთა ცხორებისა შენისათა".

Line of ed.: 19        
და მერმე, ვითარ შეატყუა ჯოჯიკ, ვითარმედ მას დღესა განვალს
Line of ed.: 20     
წმიდაჲ იგი ჴორცთა ამათგან, ჰრქუა: "მაკურთხე მე და ცოლი ჩემი, მჴევალი
Line of ed.: 21     
შენი, და შვილნი ჩემნი და მონა-მჴევალნი ჩემნი, და თუ რაჲმე შეგცოდეთ,
Line of ed.: 22     
ვითარცა კაცთა საწუთროჲსათა და სოფლის მოყუარეთა, მოგჳტევენ
Line of ed.: 23     
და ნუ მოიჴსენებ მედგრობათა ჩემთა". ხოლო წმიდამან შუშანიკ
Line of ed.: 24     
ჰრქუა ჯოჯიკს და ცოლსა მისსა: "ჰყავთ წარმდებად საქმჱ ესე ჩემი, რამეთუ
Line of ed.: 25     
არავინ იპოვა კაცთაგანი, რომელსა-მცა აქუნდა წყალობაჲ და ტკივილი
Line of ed.: 26     
ჩემთჳს, რომელმან-მცა შეაჯერა უღმრთოსა მას საწუთროსა მეუღლესა". ხოლო
Line of ed.: 27     
მათ ჰრქუეს: "ჩუენ თჳნიერ შენსა ფრიად დავშუერით, გარნა არა იყო სმენაჲ,
Line of ed.: 28     
არცა სიტყუაჲ". მაშინ ჰრქუა წმიდამან შუშანიკ: "განვისაჯნეთ მე და
Line of ed.: 29     
ვარსქენ პიტიახში მუნ, სადა-იგი არა არს თუალ-ღებაჲ წინაშე მსაჯულისა
Line of ed.: 30     
მის მსაჯულთაჲსა და მეუფისა მის მეუფეთაჲსა, სადა არა არს რჩევაჲ მამაკაცისა
Line of ed.: 31     
და დედაკაცისაჲ**, სადა მე და მან სწორი სიტყუაჲ ვთქუათ წინაშე
Line of ed.: 32     
უფლისა ჩუენისა იესუ ქრისტჱსა; მიაგოს მას უფალმან***, ვითარ
Line of ed.: 33     
მან უჟამოდ ნაყოფნი ჩემნი მოისთულნა და სანთელი ჩემი დაშრიტა და ყუავილი
Line of ed.: 34     
ჩემი დააჭნო, შუენიერებაჲ სიკეთისა ჩემისაჲ დააბნელა და დიდებაჲ
Page of ed.: 27   Line of ed.: 1     
ჩემი დაამდაბლა. და ღმერთმან საჯოს მის შორის და ჩემ შორის. ხოლო
Line of ed.: 2     
მე აწ ამას ვჰმადლობ ღმერთსა, რამეთუ ტანჯვითა მისითა მე ლხინებაჲ
Line of ed.: 3     
ვპოო, და გუემათა და თრევათა მისთათჳს მე განსუენებასა მივემთხჳო, და
Line of ed.: 4     
უგულისჴმოებისა და უწყალოებისა მისისათჳს მე წყალობასა მოველი იესუ
Line of ed.: 5     
ქრისტჱს მიერ უფლისა ჩემისა".

Line of ed.: 6        
ხოლო იგინი ამას ყოველსა სიტყუასა მისსა ზედა ტიროდეს მწარედ
Line of ed.: 7     
და ჰრქუეს: "მოგჳტევენ ბრალნი ჩუენნი და გუაკურთხენ, წმიდაო მოწამეო და
Line of ed.: 8     
Ms. page: B_182  მარტჳლო სანატრელო ქრისტჱს ღმრთისაო", ხოლო წმიდამან შუშანიკ
Line of ed.: 9     
ჰრქუა: "ღმერთმან მიგიტევენინ, რომელ-რაჲ-იგი ჰყავთ". მაშინ-ღა
Line of ed.: 10     
აკურთხნა ჯოჯიკ და ცოლი და შვილნი მისნი და მონა-მჴევალნი მისნი
Line of ed.: 11     
და ყოველი ეზოჲ და პალატი მისი. და ამცნებდა სლვად გზათა ღმრთისათა
Line of ed.: 12     
და ეტყოდა, ვითარმედ: ესე ყოველი ცხორებაჲ, ვითარცა ყუავილი ველთაჲ,
Line of ed.: 13     
წარმავალ არს* და დაუდგრომელ, და ვინ სთესა -- მოიმკო** და ვინ განაბნია
Line of ed.: 14     
გლახაკთათჳს -- შეიკრიბა, და რომელმან წარიწყმიდოს თავი თჳსი,
Line of ed.: 15     
მან პოოს იგი***, რომელმან ადიდა იგი". და უჯმნნა და გამოგზავნნა
Line of ed.: 16     
იგინი მშჳდობით.

Chapter: XVII  
Line of ed.: 17        
17. მერმე, შემდგომად ჯოჯიკისა, მოიწია თავი იგი ეპისკოპოსთაჲ
Line of ed.: 18     
სამოელ და იოვანე ეპისკოპოსი, მისი-ვე მოყუასი, რომელ-იგი იყვნეს განმამტკიცებელ
Line of ed.: 19     
და დიდად დამაშურალ, სახლეულითურთ თანა -- ყოფით
Line of ed.: 20     
იყვნეს მონა, და მონაწილე იყვნეს და თანაზიარ შრომათა მისთა; მადლობით
Line of ed.: 21     
წარჰგზავნიდეს ნავთ-სადგურისა მის მიმართ ქრისტჱსისა. მსგავსად
Line of ed.: 22     
მის-ვე სახისა აზნაურნი დიდ-დიდნი და ზეპურნი დედანი, აზნაურნი და
Line of ed.: 23     
უაზნონი სოფლისა ქართლისანი მოვიდეს. ეგრეთ-ვე, რომელნი-იგი
Line of ed.: 24     
გულს-მოდგინებით მონაწილე ყოფილ იყვნეს შრომათა მათ მისთა სანატრელობით,
Line of ed.: 25     
ვითარცა ახოვანსა მჴნესა მიჰვედრიდეს ქრისტესა.

Line of ed.: 26        
და თხოვასა ერთსა ითხოვდეს მისგან ყოველნი იგი ეპისკოპოსნი და
Line of ed.: 27     
აზნაურნი ერთბამად, რაჲთა ბორკილი იგი ფერჴთაჲ ბრძანოს საცოდ და ნაკურთხევად
Line of ed.: 28     
ყოველთათჳს, რომლისათჳს-ცა ჰრქუა წმიდამან შუშანიკ, ვითარმედ:
Line of ed.: 29     
"მე რაჲ ვარ, არა-ღირსი ესე? ხოლო ღმრთის-მოყუარებისა თქუენისათჳს
Line of ed.: 30     
ხუცესმან აღავსენ წადილი თქუენი მაგის სახისათჳს. ხოლო მე რაჲმე
Line of ed.: 31     
რაჲ შემძლებელ ვარ, არამედ ყოვლად სავსემან ქრისტემან აღგავსენინ
Line of ed.: 32     
თქუენ ყოვლითა კეთილითა, რომელნი-ესე ჩემთჳს მოშუერით და ეზიარენით
Line of ed.: 33     
ვნებათა ამათ ჩემთა და ჭირთა და ტანჯვათა. ხოლო მე, საყუარელნო, აჰა
Line of ed.: 34     
ესერა წინა-განმზადებულსა მას გზასა წარვალ საუკუნესა. ჭირისა ამის წილ
Line of ed.: 35     
ჩემისა ქრისტემან მომმადლოს მე სიხარული, სატანჯველთა ამათ წილ განსუენებაჲ,
Page of ed.: 28   Line of ed.: 1     
გუემათა ამათ ჩემთა და თრევათა და შეურაცხებათა -- მივემთხჳო
Line of ed.: 2     
მე დიდებასა და პატივსა ცათა შინა დაუსრულებელსა". და იგინი ჯმნულნი,
Line of ed.: 3     
ცრემლითა სავსენი, ძლევისა მისთჳს Ms. page: B_183  დიდებასა ღმრთისა მიმართ შესწირვიდეს,
Line of ed.: 4     
და გამოვიდეს ციხით და წარვიდეს.

Chapter: XVIII  
Line of ed.: 5        
18. და მოიწია დღჱ იგი წოდებისა მისისაჲ. და მოუწოდა ეპისკოპოსსა
Line of ed.: 6     
მისისა სახლისასა აფოცს და მადლსა მისცემდა მისა მიმართ
Line of ed.: 7     
მოწლეობისა მისისათჳს, ვითარცა მამასა და მამა-მძუძესა შემვედრა მე, კაცი
Line of ed.: 8     
ცოდვილი და გლახაკი ესე, და შეჰვედრებდა ნეშტთა მათ ძუალთა მისთასა
Line of ed.: 9     
და უბრძანებდა დასხმად ადგილსა მას, ვინაჲ-ცა-იგი პირველად გამოითრიეს,
Line of ed.: 10     
და ეტყოდა: "უკუეთუ ღირს რაჲმე ვარ უკუანაჲსკნელი ესე მეათერთმეტჱ
Line of ed.: 11     
მოქმედი ვენაჴისაჲ*, იყვენით ყოველნი კურთხეულ უკუნისამდე ჟამთა".

Line of ed.: 12        
და ჰმადლობდა ღმერთსა და თქუა: კურთხეულ არს უფალი ღმერთი
Line of ed.: 13     
ჩემი, რამეთუ მშჳდობით მას ზედა დავწევ და დავიძინე**, და შეჰვედრა
Line of ed.: 14     
სული თჳსი უფალსა ყოველთა შემწყნარებელსა.

Chapter: XIX  
Line of ed.: 15        
19. და მაშინ-ღა მსწრაფლ მოიღო სანატრელმან მან ეპისკოპოსმან
Line of ed.: 16     
იოვანე შესაგრაგნელად სუდარი წმიდაჲ წმიდათა მათ და პატიოსანთა ნაწილთა
Line of ed.: 17     
მისთაჲ, და ეგრეთ სხუათა მათ აღვიღეთ გუამი იგი ფრიად დამაშურალი
Line of ed.: 18     
და დაჭმული მატლთა, და განვბანეთ იგი მატლისა მისგან მიწოვანისა
Line of ed.: 19     
და თხრამლისაგან, და შევჰმოსეთ მჩურითა მით. და მაშინ-ღა ეპისკოპოსთა
Line of ed.: 20     
მათ ორთა-ვე, იოანე და აფოც, ვითარცა ჴართა მჴნეთა დაუღლევილთა
Line of ed.: 21     
ზესკნელისა მის ფასისათა, ყოვლით კრებულითურთ ფსალმუნითა
Line of ed.: 22     
სულიერითა და კეროვნითა აღნთებულითა და საკუმეველითა სულნელითა
Line of ed.: 23     
აღვიხუენით პატიოსანნი ძუალნი და გამოვიხუენით წმიდასა მას ეკლესიასა.
Line of ed.: 24     
და დავჰკრძალენით წმიდანი იგი და დიდებულნი და პატივ-ცემულნი
Line of ed.: 25     
ნაწილნი წმიდისა შუშანიკისნი განმზადებულსა მას ადგილსა, და მას ღამესა
Line of ed.: 26     
ანგელოზთა სახედ ღამჱ იგი განვათიეთ და დავითის ქნარითა მით
Line of ed.: 27     
ყოვლად ძლიერსა ღმერთსა და ძესა მისსა უფალსა ჩუენსა იესუ ქრისტესა
Line of ed.: 28     
ვადიდებდით, რომელი ყოვლითა ყოველთა მიმართ შემძლებელ არს***
Line of ed.: 29     
და განამჴნნის მამანი-ცა და დედანი-ცა და თჳსთა მათ თჳსი იგი ძლიერებისა
Line of ed.: 30     
ძლევაჲ მიჰმადლის ყოველთა, რომელნი ეძიებენ მას ერთითა გულითა.

Chapter: XX  
Line of ed.: 31        
20. და არს დასაბამი ტანჯვათა მათ წმიდისა შუშანიკისთაჲ თთუესა
Line of ed.: 32     
აპნისისასა, მერვესა თთჳსასა და დღესა ოთხშაბათსა, და მეორედ გუემაჲ
Line of ed.: 33     
მისი შემდგომად აღვსებისა ზატიკსა, დღესა ორშაბათსა, Ms. page: B_184  და
Page of ed.: 29   Line of ed.: 1     
კუალად ტანჯვაჲ ვარდობისა თთუესა ათცხრამეტსა, და აღსრულებაჲ მისი
Line of ed.: 2     
თთუესა ოკდონბერსა ათჩჳდმეტსა საჴსენებელსა წმიდათა მათ და სანატრელთა
Line of ed.: 3     
მოწამეთა კოზმან და დამიანჱსთა. და დღე ხუთშაბათი იყო, რომელსა
Line of ed.: 4     
განვაწესეთ საჴსენებელი წმიდისა შუშანიკისი სადიდებელად და საქებელად
Line of ed.: 5     
ღმრთისა, მამისა და ძისა და სულისა წმიდისა, რომლისა შუენის
Line of ed.: 6     
დიდებაჲ უკუნითი უკუნისამდე, ამჱნ.




Text: Mart._Eust.  
Martyrium Evstathii Mcchethensis



Page of ed.: 30  
Line of ed.: 0  
თთუესა [!] ივლისსა : კ^თ:


Ms. page: H_831 
Line of ed.: 1     
მარტჳლობაჲ და მოთმინებაჲ წმიდისა
ევსტათი მცხეთელისაჲ


გუაკურთხენ, მამაო!


Chapter: I  
Line of ed.: 2        
1. წელსა მეათესა ხუასრო მეფისასა და არვანდ გუშნასპისა მარზაპნობასა
Line of ed.: 3     
ქართლისასა მოვიდა კაცი ერთი სპარსეთით, სოფლისა არშაკეთისაჲ,
Line of ed.: 4     
ძჱ მოგჳსაჲ, და წარმართ იყო იგი, და სახელი ერქუა მას გჳრობანდაკ,
Line of ed.: 5     
და დღითა ყრმა იყო იგი ვითარ ოც და ათ წლის.

Line of ed.: 6        
და მოვიდა იგი ქალაქად მცხეთად და ისწავლებოდა ჴელსა მეჴამლეობისასა.
Line of ed.: 7     
და ხედვიდა იგი რჩულსა ქრისტეანეთასა და მსახურებასა
Line of ed.: 8     
ქრისტჱსსა და წმიდისა ჯუარისა ძალისა ჩინებასა. შეიყუარა მან რჩული
Line of ed.: 9     
ქრისტეანობისაჲ და ჰრწმენა ქრისტე. და ვითარ ისწავა მეჴამლეობაჲ,
Line of ed.: 10     
ითხოვა მან ცოლი ქრისტეანჱ და თჳთ ქრესტეანე იქმნა და ნათელი
Line of ed.: 11     
მოიღო. Ms. page: H_832  ხოლო ნათლის-ცემასა მისსა უწოდეს სახელი ევსტათი.
Line of ed.: 12     
და ცხონდებოდა წმიდაჲ ევსტათი ქრისტეანობასა შინა და სათნოებასა
Line of ed.: 13     
ქრისტჱსსა.

Chapter: II  
Line of ed.: 14        
2. მას ჟამსა შეკრბეს სპარსნი, რომელნი მცხეთად იყვნეს, მეჯადაგენი
Line of ed.: 15     
და მეჴამლენი, ტოზიკობდეს. და მიავლინეს ნეტარისა ევსტათისა და ჰრქუეს:
Line of ed.: 16     
"მოვედ და გუერთე შუებასა ამას ჩუენსა".. ხოლო ნეტარმან ევსტათი
Line of ed.: 17     
განიცინნა და ჰრქუა მათ: "თქუენი ტოზიკი-ცა ბნელ არს, და თქუენ,
Line of ed.: 18     
მეტოზიკენი-ცა, ბნელ ხართ, ხოლო მე ქრისტჱს ბეჭედი მომიღებიეს და
Line of ed.: 19     
ქრისტჱს ტოზიკსა ვტოზიკობ, რამეთუ ქრისტჱს ბეჭდითა აღბეჭდულ
Line of ed.: 20     
ვარ და ბნელსა მაგას განშორებულ ვარ.

Page of ed.: 31  
Line of ed.: 1        
და ვითარ ტოზიკი იგი გარდაიჴადეს, შეკრბეს იგინი-ვე მეჯადაგენი და
Line of ed.: 2     
მეჴამლენი და ზრახვა-ყვეს წინაშე უსტამისსა, მცხეთელ ციხის-თავისასა, და
Line of ed.: 3     
თქუეს: "აქა კაცი ერთი არს ჩუენისა რჩულისაგანი და ჩუენ თანა ტოზიკსა
Line of ed.: 4     
არა მოვიდის და ცეცხლი არა გამოსცის და ჩუენსა რჩულსა-ცა ჰგმობს და
Line of ed.: 5     
ჩუენ გუაგინებს და იტყჳს, ვითარმედ მე ქრისტეანე ვარ-ო. ხოლო აწ
Line of ed.: 6     
შენ მოუწოდე და ჰკითხე, რამეთუ ამას ქალაქსა შინა ჴელმწიფე ხარ".

Line of ed.: 7        
და უსტამ, ციხის-თავმან მცხეთისამან, ისმინა მათი ევსტათისთჳს და მიავლინა
Line of ed.: 8     
ერთი მჴედართაგანი Ms. page: H_833  მოწოდებად ნეტარისა ევსტათისა და მრისხანედ
Line of ed.: 9     
ჰრქუა: გიწესს შენ ციხის-თავი".

Line of ed.: 10        
ხოლო წმიდაჲ ევსტათი მცირედ შებრკოლდა და უნდა მორიდებაჲ. და
Line of ed.: 11     
მერვე განიზრახა და თქუა: "ესე მოყუასნი ჩემნი არიან, ამათგან და შევიშინო,
Line of ed.: 12     
მერმე დიდთა მთავართა წინაშე ვითარ წარვდგე?! არამედ მივიდე
Line of ed.: 13     
მისა და ცხადად აღვიარო ქრისტე, რამეთუ მასმიეს წმიდისა ევანგელესაგან,
Line of ed.: 14     
ვითარ-იგი თქუა: რომელმან აღმიაროს მე წინაშე კაცთა, აღვიარო
Line of ed.: 15     
მეცა იგი წინაშე მამისა ჩემისა ზეცათაჲსა, და რომელმან უვარ-მყოს მე წინაშე
Line of ed.: 16     
კაცთა, უვარ-ვყო იგი მეცა წინაშე მამისა ჩემისა, რომელ არს ცათა
Line of ed.: 17     
შინა*". და დაიწერა ჯუარი შუბლსა და გულსა და თქუა: "უფალი ჩემ
Line of ed.: 18     
თანა".

Line of ed.: 19        
და მოვიდა იგი ნეტარი ევსტათი და წარმოდგა წინაშე უსტამ ციხის-თავისა
Line of ed.: 20     
მცხეთელისა. და მწოდებელმან მან ჰრქუა უსტამს: "ესე არს ჩუენისა
Line of ed.: 21     
რჩულისა მამაგინებელი". და მიხედა ციხის-თავმან მან ნეტარსა
Line of ed.: 22     
ევსტათის და ჰრქუა: "შენ გეტყჳ, კაცო, მითხარ მე, რომლისა სოფლისაჲ
Line of ed.: 23     
ხარ, ანუ რომლისა ქალაქისაჲ, ანუ რომელი რჩული გიპყრიეს"?

Line of ed.: 24        
ხოლო წმიდამან ევსტათი ჰრქუა მას: "მე სოფლისა სპარსეთისაჲ ვიყავ,
Line of ed.: 25     
ჴევისა არშაკეთისაჲ, ქალაქისა განძაკისაჲ ვიყავ. მამაჲ ჩემი მოგჳ
Line of ed.: 26     
იყო და მეცა მოგუებასა მასწავებდა, Ms. page: H_834  და მე მოგუებაჲ არა თავს-ვიდევ,
Line of ed.: 27     
რამეთუ განძაკს ქალაქსა ქრისტეანენი უფროჲს არიან და ებისკოპოსი
Line of ed.: 28     
და მღდელნი, და მათგან-ღა ყოველსა ზედა მივიწიე, რამეთუ უფროჲს
Line of ed.: 29     
არს ყოველსა რჩულსა ქრესტეანობაჲ, ვიდრე უღმრთოებაჲ. და აწ
Line of ed.: 30     
მე ქრისტე მრწამს და ქრისტჱს მსახურებასა შინა ვარ".

Page of ed.: 32  
Line of ed.: 1        
ხოლო უსტამ ციხის-თავმან ჰრქუა მას: "არავინ გიტეოს ქრისტჱს მსახურ
Line of ed.: 2     
ყოფად და, თუ მშჳდობით არა განუტეო სიცოფჱ ეგე, ტანჯვაჲ დიდი
Line of ed.: 3     
მოიწიოს შენ ზედა". ხოლო წმიდამან ევსტათი ჰრქუა: "არა ხოლო თუ
Line of ed.: 4     
ტანჯვად განმზადებულ ვარ ქრისტჱს სიყუარულისათჳს, არამედ სიკუდიდ-ცა
Line of ed.: 5     
თავი ჩემი არა მეწყალის".

Line of ed.: 6        
ვითარ იხილა უსტამ გულს-მოდგინედ დამტკიცებაჲ ნეტარისა ევსტათისი,
Line of ed.: 7     
განიზრახა და თქუა: "ამის კაცისა პატიჟი მე არარაჲ ჴელ-მეწიფების,
Line of ed.: 8     
არცა აღბმაჲ ძელსა, არცა პყრობილებაჲ, არამედ წარუძღუანო ეგე ტფილისს
Line of ed.: 9     
ქალაქსა არვანდ გუშნასპს, ქართლისა მარზაპანსა, და, რაჲ-იგი შეჰგვანდეს,
Line of ed.: 10     
მან უყოს, რამეთუ ყოვლისა კაცისა ქართლისა მას ჴელ-ეწიფების სიკუდილი
Line of ed.: 11     
და ცხორებაჲ".

Line of ed.: 12        
და უბრძანა უსტამ, ციხის-თავმან მცხეთისამან, ორთა მჴედართა წარყვანებაჲ
Line of ed.: 13     
Ms. page: H_835  ნეტარისა ევსტათისი ტფილისს. და შეკრბეს იგი-ვე მეჯადაგენი
Line of ed.: 14     
და მეჴამლენი და მოვიდეს უსტამისა და ჰრქუეს: "არიან აქა
Line of ed.: 15     
სხუანი-ცა ჩუენისა რჩულისანი და იგინი-ცა ქრისტეანე არიან, და მათი-ცა
Line of ed.: 16     
ბრძანე მოწოდებაჲ და ტფილისს მათი-ცა წარყვანებაჲ".

Line of ed.: 17        
ხოლო უსტამ ჰრქუა მათ: "ვინ არიან იგინი"? და მათ უთხრეს სახელები
Line of ed.: 18     
მათი და ჰრქუეს: "ერთსა გუშნაკ ჰრქჳან და ერთსა ბახდიად,
Line of ed.: 19     
ერთსა ბურზო, ერთსა პანაგუშნასპ, ერთსა პეროზაკ, ერთსა ზარმილ,
Line of ed.: 20     
ერთსა სტეფანე".

Line of ed.: 21        
და უბრძანა უსტამ მიწოდებაჲ მათი. ხოლო განკითხვაჲ მათი არარაჲ
Line of ed.: 22     
ყო, გარნა ამათ რვათაჲ-ვე შეკრვაჲ ბრძანა და წარცემაჲ ტფილისს არვანდ
Line of ed.: 23     
გუშნასპს, მარზაპანსა ქართლისასა, და ესრეთ მიჰრქუა: "ესე კაცნი
Line of ed.: 24     
ჩუენისა რჩულისანი იყვნეს და ქრისტეანეთა რჩული უპყრიეს, ხოლო მე
Line of ed.: 25     
შევიპყრენ და შენ, უფალსა, მიგიძღუანენ, რამეთუ შენ ჴელ-გეწიფების
Line of ed.: 26     
მაგათი განკითხვაჲ".

Chapter: III  
Line of ed.: 27        
3. და წარუდგინნეს ესე რვანი-ვე წინაშე მარზაპანსა, ხოლო მან
Line of ed.: 28     
ჰრქუა მათ: "ვინანი ხართ, ანუ რომელი რჩული გიპყრიეს"? და მათ უთხრეს
Line of ed.: 29     
კაცად-კაცადმან სოფელი თჳსი და Ms. page: H_836  დაბაჲ თითოეულისაჲ და
Line of ed.: 30     
ჰრქუეს ყოველთა: "მამულსა და ზედა რჩულსა ვიყვენით, სპარსთა რჩული
Line of ed.: 31     
ვიცოდეთ, ხოლო რაჟამს ქართლად შემოვედით და ქრისტეანეთა რჩული
Page of ed.: 33   Line of ed.: 1     
ვიხილეთ, ქრისტეანე ვიქმენით და აწ ქრისტეანე ვართ, რამეთუ
Line of ed.: 2     
ქრისტეანეთა რჩული წმიდა და სურნელ არნ და ფრიად კეთილ და შუენიერ
Line of ed.: 3     
არს, ხოლო სხუაჲ რჩული ვერ ესწორების რჩულსა ქრისტეანეთასა".

Line of ed.: 4        
ხოლო სიტყჳს-მიმგებელ იყო მათ შორის მსაჯულისა მიმართ ნეტარი
Line of ed.: 5     
ევსტათი. და ვითარ ესმნეს ესევითარნი სიტყუანი მათგან, გული
Line of ed.: 6     
განუწყრა და უბრძანა მსახურთა თჳსთა პირსა ცემაჲ ნეტართაჲ მათ და გარე
Line of ed.: 7     
განყვანებაჲ მათ ყოველთაჲ და უბრძანა: "დაჰყჳნეთ მაგათ თავი და წუერი
Line of ed.: 8     
და განუჴურიტენით მაგათ ცხჳრნი და ჯაჭჳ დასდევით ქედსა მაგათსა და
Line of ed.: 9     
ბორკილნი შეუსხენით ფერჴთა, და შესხენით ეგენი საპყრობილესა და, თუ
Line of ed.: 10     
ვინმე აღიაროს მაგათგანმან მამული რჩული, განუტევეთ და ჩემდა
Line of ed.: 11     
მოაწიეთ, და მე განვამდიდრო იგი ბოძითა დიდითა. ხოლო რომელმან მამული
Line of ed.: 12     
რჩული არა აღიაროს, იგი საპყრობილესა შინა მოკუედინ".

Ms. page: H_837 
Line of ed.: 13     
და ვითარ ესმა მარზაპნისა სიტყუაჲ იგი: "რომელმან აღიაროს,
Line of ed.: 14     
იგი ვაცხოვნო, და რომელმან არა აღიაროს მამული რჩული, საპყრობილესა
Line of ed.: 15     
შინა მოკუედინ-ო", მას ჟამსა ეშმაკი შეუჴდა გულსა ბახდიადისსა და
Line of ed.: 16     
პანაგუშნასპისსა და უვარ-ყვეს ქრისტჱ და უღმრთოებაჲ აღიარეს, ხოლო მათ
Line of ed.: 17     
ნაწილი ჯუარის-მცუმელთა თანა მიიღეს. ხოლო ნეტარი ევსტათი და გუშნაკ
Line of ed.: 18     
და ბორზო და პეროზაკ და ზარმილ და სტეფანე გულს-მოდგინედ და
Line of ed.: 19     
მტკიცედ დგეს სარწმუნოებასა ზედა ქრისტჱსსა, და ვითარ უთხრეს მარზაპანსა
Line of ed.: 20     
მას, ვითარმედ ორთა მათგანთა აღიარეს მამული რჩული, განიხარა
Line of ed.: 21     
მარზაპანმან და ბრძანა შეყვანებაჲ მათი და ინაჴით დაისხნა იგინი და
Line of ed.: 22     
უქადებდა მათ საფასესა დიდსა და კეთილად პყრობასა, ხოლო ნეტარისა
Line of ed.: 23     
ევსტათისი და სხუათა მოყუასთა მისთაჲ ბრძანა თავისა და წუერისა დაყუენაჲ
Line of ed.: 24     
და ჯაჭჳსა ქედსა დადებაჲ და ბორკილითა საპყრობილეს შესხმაჲ
Line of ed.: 25     
მათი. ხოლო მსახურთა მათ აღასრულეს ბრძანებაჲ მარზაპნისაჲ მის; Ms. page: H_838 
Line of ed.: 26     
და დაყჳნნეს იგინი თმითა და წუერითა, და ჯაჭჳთ დაბორკილნი საპყრობილედ
Line of ed.: 27     
შეაყენნეს. ხოლო ბახდიადს და პანაგუშნასპს ნუგეშინის-
Line of ed.: 28     
სცა და განუტევნა იგინი, ხოლო საფასესა და კეთილსა, რომელსა უქადებდ
Line of ed.: 29     
მათ, არცა ფსირიდი ერთი მისცა მათ.

Line of ed.: 30        
ხოლო წმიდაჲ ევსტათი და სხუანი იგი მოყუასნი მისნი პყრობილ ყვნეს ვითარ ექუს [თ]თუე
Line of ed.: 31     
ოდენ. და შემდგომად ექუსისა [თ]თჳსა მწოდებელი
Line of ed.: 32     
სპარსთა მეფისაჲ მოიწია არვანდ გუშნა[ს]პისა. და ვითარ წარემართებოდა მარზაპანი
Line of ed.: 33     
იგი მეფისა მის, შეკრბეს ქართლისა მთავარნი, მარზაპნისა მის ჯმნად მოვიდეს.

Page of ed.: 34  
Line of ed.: 1        
რაჟამს ამჴედრდებოდა მარზაპანი იგი, აღდგეს მთავარნი ქართლისანი
Line of ed.: 2     
და სამოელ ქართლისა კათალიკოზი და გრიგოლ ქართლისა მამასახლისი
Line of ed.: 3     
და არშუშა ქართლისა პიტიახში და სხუანი სეფეწულნი და მარზაპანსა
Line of ed.: 4     
ჰრქუეს: "ვევედრებით შენსა მაგას უფლებასა, სათხოველსა ერთსა გთხოვთ".
Line of ed.: 5     
ხოლო მან ჰრქუა მათ: თქუთ, რაჲ-ცა გნებავს! რაჲ-მცა იყო, რომელი თქუენ
Line of ed.: 6     
Ms. page: H_839  არა მიგმადლე"? ხოლო მათ ყოველთა ჰრქუეს: "გევედრებით შენ, ჯერ-გიჩნდინ
Line of ed.: 7     
შენ, უფალო, განტევებაჲ კაცთაჲ მათ, რომელნი-იგი მცხეთელნი
Line of ed.: 8     
ქრისტეანობისათჳს საპყრობილედ მიცემულ არიან". ჰრქუა მათ მარზაპანმან
Line of ed.: 9     
მან: "იგი კაცნი მოსაკლავად შეჰგვანდეს, ხოლო თქუენითა ოხითა განუტევნე
Line of ed.: 10     
ეგენი". ხოლო მათ მადლი მისცეს მას. და უბრძანა განტევებაჲ მათი. და
Line of ed.: 11     
გამოიყვანნეს იგინი მიერ საპყრობილით და მოვიდეს იგინი ვანად თჳსა
Line of ed.: 12     
ქრისტეანებით. და სათნოდ ღმრთისა ცხონდებოდეს ნეტარნი იგი. და
Line of ed.: 13     
რომელმან-მე მათგანმან ნებითა ღმრთისაჲთა შეისუენა ჟამად-ჟამად და რომელნი-მე
Line of ed.: 14     
ცოცხალ არიან.

Line of ed.: 15        
ხოლო რომელთა-იგი უვარ-ყვეს ქრისტჱ, ბახდიად ეშმაკეულ იქმნა
Line of ed.: 16     
და ძნელად მოკუდა, ხოლო უბადრუკმან პანაგუშნასპ გლახაკობითა აგნა
Line of ed.: 17     
დღენი, რომელსა პური საჭმელად არა აქუნდა და ჴორცთა საფარველი
Line of ed.: 18     
სამოსლად არა ეპოვებოდა, და ვიდრე-იგი ცოცხალ იყო, ურვით და ჭირით
Line of ed.: 19     
იყვნეს დღენი მისნი.

Chapter: IV  
Line of ed.: 20        
4. და შემდგომად სამისა წლისა შემოვიდა ვეჟან ბუზმირ ქართლისა
Line of ed.: 21     
მარზაპნად. და წარვიდეს სპარსნი მცხეთით, Ms. page: H_840  შემასმენელნი ნეტარისა
Line of ed.: 22     
ევსტათისნი, ტფილისა და წარდგეს წინაშე ვეჟან ბუზმირ მარზაპნისა
Line of ed.: 23     
და ჰრქუეს: "კაცნი არიან მცხეთას ჩუენისა რჩულისანი და განდგომილ
Line of ed.: 24     
არიან იგინი ჩუენგან და ქრისტეანობენ, აწ განკითხვაჲ მათი თქუენ
Line of ed.: 25     
ჴელ-გეწიფების". და უბრძანა ვეჟან ბუზმირ ორთა მჴედართა წარსლვაჲ და
Line of ed.: 26     
მოწოდებაჲ წმიდისა ევსტათისი და სტეფანჱსი. და ვითარცა მივიდეს
Line of ed.: 27     
მჴედარნი იგი, ჰრქუეს ევსტათის და სტეფანეს: "გიწესს თქუენ მარზაპანი".
Line of ed.: 28     
და ჰრქუეს: "მოვალთ თქუენ თანა, არას ვიურვით, არცა გუეშინის".

Line of ed.: 29        
და ვითარ წარემართებოდეს ევსტათი და სტეფანე ტფილისს, ჰრქუა
Line of ed.: 30     
ევსტათი სიდედრსა თჳსსა და ცოლსა და შვილთა თჳსთა და მონა-მჴევალთა
Line of ed.: 31     
თჳსთა: "ჯმნულმცა ვარ მე თქუენგან, რამეთუ მე აქა არღარა მოქცევად
Line of ed.: 32     
ვარ, და ქრისტჱ მე არა უვარ-ვყო, და მათ მე არღარა განმიტეონ ცოცხლებით,
Line of ed.: 33     
ხოლო სიკუდილი ჩემი ტფილისს ყოფად არს საპყრობილესა და
Page of ed.: 35   Line of ed.: 1     
თავი მოკუეთად არს ჩემდა, ხოლო გუამი ჩემი მოიწიოს აქა-ვე ნებითა
Line of ed.: 2     
ღმრთისაჲთა".

Ms. page: H_841 
Line of ed.: 3     
და ვითარცა ესე ჰრქუა, იჯმნა ყოველთაგან. და მათ ყოველთა
Line of ed.: 4     
დაიწერეს ჯუარი და წარემართნეს ტფილისს იგი და სტეფანე მჴედართა
Line of ed.: 5     
მათ თანა, ხოლო სახლეულნი, ნათესავნი და თჳსნი მოსტიროდეს უკუანა.
Line of ed.: 6     
და ვითარ წიაღ-ჴდეს ველად და მიიწინეს წინაშე ჯუარსა მცხეთისასა, აღიპყრნა
Line of ed.: 7     
ჴელნი წმიდამან ევსტათი და თქუა: "უფალო ღმერთო, იესუ ქრისტე,
Line of ed.: 8     
უკუეთუ ღირს მყო მე სიკუდილსა სახელისა შენისათჳს ქრისტეანებით,
Line of ed.: 9     
ჴორცთა ჩემთაჲ ნუ ჯერ-გიჩნს განგდებაჲ გარჱ და შეჭმაჲ ძაღლთაჲ და
Line of ed.: 10     
მფრინველთა ცისათაჲ, არამედ ჴორცთა ჩემთაჲ ბრძანე აქა-ვე მოქცევაჲ და
Line of ed.: 11     
დამარხვაჲ მცხეთას, სადა-ცა ნათელ-მიღებიეს".

Line of ed.: 12        
ვითარცა ესე სიტყუაჲ თქუა ნეტარმან ევსტათი, ჯუარსა თაყუანის-სცა
Line of ed.: 13     
და იჯმნა კრებულისა მისგან, და წარემართნეს ტფილისს. და ვითარცა
Line of ed.: 14     
მივიდეს მჴედარნი იგი, წარუდგინეს ევსტათი და სტეფანე წინაშე
Line of ed.: 15     
ვეჟან ბუზმირ მარზაპნისა და თქუეს: "ესე არიან ახალ-ქრისტეანენი
Line of ed.: 16     
იგი მცხეთელნი". ხოლო ვეჟან ბუზმირ ჰრქუა ევსტათის და სტეფანეს: "ვინანი
Line of ed.: 17     
ხართ, ანუ რომელი რჩული გიპყრიეს"? და აღდგეს ასურნი მთავარნი
Line of ed.: 18     
Ms. page: H_842  კაცნი სტეფანჱსთჳს და ჰრქუეს: "ესე კაცი ჩუენ ვიცით, ჩუენი მდაბური
Line of ed.: 19     
არს, მამაჲ და დედაჲ და ძმანი და დანი მაგისნი ქრისტეანე არიან
Line of ed.: 20     
და ეგე-ცა ქრისტეანე არს". ხოლო სტეფანე მათითა მით სიტყჳთა განუტევეს,
Line of ed.: 21     
ხოლო წმიდასა ევსტათის ჰრქუა: "შენ ვინაჲ ხარ, ანუ რომლითა
Line of ed.: 22     
რჩულითა სცხონდები?"

Line of ed.: 23        
წმიდამან ევსტათი თქუა: "უკუეთუ მკითხავ, ისმინე გულ-მოდგინედ
Line of ed.: 24     
და გითხრა შენ ყოველი. მე ვიყავ ქუეყანისა სპარსეთისაჲ, ჴევისა არშაკეთისაჲ,
Line of ed.: 25     
ქალაქისა განძაკისაჲ, და მამაჲ ჩემი მოგჳ იყო და ძმანი ჩემნი მოგუნი
Line of ed.: 26     
იყვნეს, და მეცა მამაჲ მოგუებასა მასწავებდა. ხოლო მე მამული
Line of ed.: 27     
რჩული არა მიყუარდა და ვთქუ გონებასა: ესე რჩული არა მიყუარს, აწ ჰურიათაჲ-ცა
Line of ed.: 28     
ვისმინო და ქრისტეანეთაჲ-ცა, და რომელი უკეთჱს იყოს, იგი
Line of ed.: 29     
რჩული შევიყუარო. და დღისი მამაჲ ჩემი მოგუებასა მასწავებნ და ღამე-ღა
Line of ed.: 30     
ქრისტეანეთა დაჰრეკიან, ეკლესიად მივიდი და ვის-მენდი ჟამობასა
Line of ed.: 31     
მას მათსა და ვხედევდი მსახურებასა მას ქრისტეანეთასა, რომელსა ჰყოფდეს
Line of ed.: 32     
ღმრთისათჳს. და ჰურიათა თანა-ცა Ms. page: H_843  ბაგინად შევიდი და მათსა-ცა
Line of ed.: 33     
მას მსახურებასა ვხედევდი. ხოლო ქრისტეანეთა ლოცვასა ჴმაჲ მათი, ვითარცა
Line of ed.: 34     
ჴმაჲ ანგელოზისაჲ, მესმინ და ფრიად სურნელ არს და ჰამო ჟამობაჲ
Page of ed.: 36   Line of ed.: 1     
მათი. ხოლო ბაგინად ღამე შევიდი ჰურიათასა, ვერაჲ ვცნი, რასა
Line of ed.: 2     
იტყჳედ. და მერმე კუალად შევედ და მომეახლა მე სამოელ არქედიაკონი
Line of ed.: 3     
და რჩულის მეცნიერი და მრქუა მე: რაჲსა შემოხუედი შენ ეკლესიად ესრე
Line of ed.: 4     
გულს-მოდგინედ? ხოლო მე ვარქუ მას: უფალო, შენ-ცა მიცი, ვინ ვარ მე,
Line of ed.: 5     
არამედ არა მიყუარს მე რჩული ესე მამული ჩემი და მინებს, ვინ-მცა მაცნო
Line of ed.: 6     
რჩული ჰურიათაჲ-ცა და ქრისტეანეთაჲ-ცა, და რომელი-მცა რჩული
Line of ed.: 7     
უწმიდე იყო, იგი-მცა შევიყუარე.

Line of ed.: 8        
"მაშინ სამოელ არქედიაკონმან მრქუა მე: უკუეთუ გინებს ჭეშმარიტად
Line of ed.: 9     
ცნობაჲ, ორი-ვე რჩული მე გითხრა შენ კეთილად. ხოლო გამორჩევაჲ
Line of ed.: 10     
არა შენი არს, არამედ ვითარცა უფალმან გიბრძანოს. ხოლო მე ფრიად
Line of ed.: 11     
ვევედრე და ვარქუ მას: რომლითა ღმრთისა სათნო-ვიყო, იგი მინებს
Line of ed.: 12     
რჩული პყრობად და იგი-ცა მიბრძანე. [845*] ხოლო სამოელ არქედიაკონმან იწყო
Line of ed.: 13     
თხრობად და მრქუა მე: გულს-მოდგინედ ისმინე, ძმაო! წინაჲთ სპარსთა
Line of ed.: 14     
რჩული იყო, ვითარცა ჩუენ თჳთ იცი, ხოლო ღმერთსა სძაგდა რჩული იგი
Line of ed.: 15     
სპარსთაჲ და არა სთნდა. და მერმე ჰურიანი გამოირჩინა ღმერთმან და სათნო-იყვნა
Line of ed.: 16     
და მისცა მათ რჩული და მცნებაჲ დამარხვად. მაშინ-ღა ქრისტეანენი
Line of ed.: 17     
სათნო-იყვნა ღმერთმან უფროჲს ჰურიათასა. და მერმე ვევედრე
Line of ed.: 18     
სამოელს არქედიაკონსა და ვარქუ: უფალო, ნუ გეწყინებინ და კეთილად
Line of ed.: 19     
მაცნობე. და მერმე ვჰკითხე: უფალო, ჰურიანი ვიეთნი იყვნეს, ვინაჲ მოვიდეს
Line of ed.: 20     
და შეიყუარნა იგინი ღმერთმან? მაშინ მრქუა მე სამოელ არქედიაკონმან:
Line of ed.: 21     
თხრობაჲ ეგე ჰურიათაჲ დიდ არს, ძმაო, ხოლო თუ განჰმარტნე
Line of ed.: 22     
სასმენელნი შენნი და გულს-მოდგინედ ისმენდე, მეცა უწყინოდ ყოველი
Line of ed.: 23     
გითხრა და გაცნობო შენ.

Chapter: V  
Line of ed.: 24        
5. "კაცი ერთი იყო უბიწოჲ და ღმრთის მოყუარე სოფელსა სპარსთასა
Line of ed.: 25     
და ქალაქსა ბაბილონელთასა და სახელი ერქუა მას აბრაჰამ. და ეჩუენა
Line of ed.: 26     
მას ღმერთი ჩუენებასა ღამისასა და ჰრქუა აბრაჰამს: გამოვედ შენ მაგიერ ქუეყანით
Line of ed.: 27     
და წარგიყვა\ნო Ms. page: H_846  შენ სხუად ქუეყანად და განგამრავლო შენ
Line of ed.: 28     
და აღგაორძინო შენ დიდად ფრიად და გყო შენ მამად ნათესავთა მრავალთა
Line of ed.: 29     
და ერთა ურიცხუთა**. ხოლო აბრაჰამს ჰრწმენა სიტყუაჲ იგი ღმრთისაჲ და
Line of ed.: 30     
თქუა აბრაჰამ, იყავნ, უფალო, ჩემ ზედა სიტყუაჲ ეგე შენი! და გამოვიდა
Line of ed.: 31     
აბრაჰამ ქუეყანისა მისგან ქალდეველთაჲსა და მოვიდა ქუეყანად შუვა
Line of ed.: 32     
მდინარედ, ქალაქად ქანანდ, მახლობელად ევფრატსა. მოვიდა იგი
Line of ed.: 33     
წინამძღურებითა ანგელოზისაჲთა და დაეშენა იგი ქანანს შინა. და მერმე
Line of ed.: 34     
ცვალა იგი მუნით და მოიყვანა იგი ქუეყანად ქანანისად და დაეშენა იგი
Page of ed.: 37   Line of ed.: 1     
ქებრონს შინა. და ესუა აბრაჰამს ისაკი და ისაკს იაკობი. და იაკობს ესხნეს
Line of ed.: 2     
ათორმეტნი ძენი და უბრძანა ღმერთმან აბრაჰამს და ჰრქუა: წინა-დასცჳთე
Line of ed.: 3     
ისაკს და იაკობს და ყოველთა ძეთა იაკობისთა, და იყავნ იგი თქუენდა
Line of ed.: 4     
რჩულად საუკუნოდ*.

Line of ed.: 5        
"და აბრაჰამ ყო ეგრეთ, ვითარცა უბრძანა მას ღმერთმან. და აღორძნდეს
Line of ed.: 6     
და განმრავლდეს ნათესავნი აბრაჰამისნი დიდად ფრიად, ესე არიან ჰურიანი.
Line of ed.: 7     
და უყუარდეს ღმერთსა ჰურიანი დიდად ფრიად, Ms. page: H_847  ვითარცა
Line of ed.: 8     
უყუარნ მამასა საყუარელი შვილი. და უწოდა ჰურიათა სახელი ისრაჱლ.
Line of ed.: 9     
ხისრაჱლი გამოითარგმანების: ერი ღმრთისაჲ. და განდიდნა და განვრცნა
Line of ed.: 10     
ერი იგი ღმრთისაჲ ისრაჱლი, და გარდამოჴდა ღმერთი ზეცით ქუეყანად
Line of ed.: 11     
და მოვიდა თხემსა ზედა მთისა სინაჲსასა, და დაწერნა ღმერთმან ჴელითა
Line of ed.: 12     
თჳსითა ფიცართა ქვისათა რჩული და მცნებაჲ ესრეთ:

Line of ed.: 13        
"პირველი მცნებაჲ ესრეთ: შეიყუაროთ უფალი ღმერთი თქუენი ყოვლითა
Line of ed.: 14     
გულითა თქუენითა და ყოვლითა სულითა თქუენითა და ყოვლითა გონებითა
Line of ed.: 15     
თქუენითა. და მერმე ესე: ნუ კაც-ჰკლავ, ნუ იპარავ, ნუ ისიძავ, ნუ გული
Line of ed.: 16     
გითქუამს ცოლსა მოყუსისა შენისასა, ნუ ცილსა ჰფუცავ, ნუ ცილსა სწამებ,
Line of ed.: 17     
ნუ ორსა სიტყუასა იტყჳ. თავ-უყავ მამასა შენსა და დედასა შენსა, შეიყუარე
Line of ed.: 18     
მოყუასი შენი ვითარცა თავი თჳსი, შაბათნი ჩემნი დაიმარხნეთ,
Line of ed.: 19     
დღესასწაულნი და შესაწირავნი და უქმნელებანი აღასრულნეთ**. ესე
Line of ed.: 20     
რჩული და მცნებაჲ დაწერა ღმერთმან, და მოსცა მოსეს, მონასა თჳსსა. და
Line of ed.: 21     
მოსე მოიხუნა ფიცარნი იგი და აღმოუკითხნა ყოველსა ისრაჱლსა. და განიხარა
Line of ed.: 22     
ყოველმან ისრაჱლმან Ms. page: H_848  და თქუა: ყოველი, რაჲ-ცა გჳბრძანა
Line of ed.: 23     
უფალმან, ვყოთ და აღვასრულოთ, გარნა უფალი იყავნ ჩუენ თანა. და ამაღლდა
Line of ed.: 24     
უფალი ზეცად. და ვითარცა ესე რჩული ისმინეს ჰურიათა, შესწირვიდეს
Line of ed.: 25     
შესაწირავთა და საკუმეველსა და მსხუერპლსა და შაბათთა იმარხვიდეს და
Line of ed.: 26     
ღმერთი იყო მათ თანა, და მას ჟამსა უცხო-თესლნი შეკრბეს და ზედა-მოუჴდეს
Line of ed.: 27     
ისრაჱლსა. ხოლო ღმერთმან ჴელითა ერთისა კაცისაჲთა წარდევნნა
Line of ed.: 28     
იგინი. რომელი-მე მოკლეს და რომელი-მე ტყუედ უკ-მოიყვანეს და რომელი-მე
Line of ed.: 29     
მეოტად წარიქციეს. და ესრეთ მტერთაგან უშიშ იქმნნეს, რამეთუ
Line of ed.: 30     
ღმერთი იყო მათ თანა.

Line of ed.: 31        
"და მერმე რავდენთა-მე ჟამთა მეფჱ ითხოეს ყოველმან ისრაჱლმან
Line of ed.: 32     
ღმრთისაგან, რაჲთა ჰბრძოდის იგი მტერთა მათთა. და უბრძანა მათ
Line of ed.: 33     
ღმერთმან მეფჱ, და განაგო ღმერთმან წესი შარავანდედობისაჲ. და შემდგომად
Line of ed.: 34     
რავდენთა-მე დღეთა მოიკლა მეფჱ იგი ღუაწლსა შინა, რამეთუ აღეღო
Line of ed.: 35     
თავი თჳსი და ესვიდა იგი ძალსა თჳსსა და არა ღმერთსა მისსა.

Page of ed.: 38  
Line of ed.: 1        
"შემდგომად დავით მეფობდა. ხოლო დავით იყო-ვე საყუარელი ღმრთისაჲ
Line of ed.: 2     
და ღმერთი დავითს უყუარდა და დავით აღასრულნა საკუერთხნი და
Line of ed.: 3     
შესაწირავნი და მსხუერპლნი, Ms. page: H_849  და დღესასწაულნი და შაბათნი კეთილად
Line of ed.: 4     
აღასრულნა. შემდგომად მისა ძჱ მისი სოლომონ მეფობდა და განდგა
Line of ed.: 5     
იგი ღმრთისაგან, და განდგა ერი იგი, და განდრკა ღმრთისაგან და ჰმსახურებდეს
Line of ed.: 6     
კერპთა ყრუთა, ჴელით-ქმნულთა, და ქვათა უსულოთა, ხეთა და მაღალთა
Line of ed.: 7     
სერტყთა და მწუერვალთა ხეთასა, და ღმერთი უვარ-ყვეს. და წინაწარმეტყუელნი
Line of ed.: 8     
ღაღადებდეს და ეტყოდეს: არა ჯერ-არს ღმრთისა ცხოველისა
Line of ed.: 9     
დატევებაჲ და ქვათა, გინა სხუათა რათ-მე მსახურებაჲ. აწ ესერა
Line of ed.: 10     
მოავლინოს ღმერთმან თქუენ ზედა სიკუდილი და სიყმილი და მახჳლი და
Line of ed.: 11     
ტყუეობაჲ და ეგრეთ აღგჴოცნეს თქუენ. და მათ არა უნდა სმენად ჴმაჲ
Line of ed.: 12     
იგი წინაწარმეტყუელთაჲ მათ, რამეთუ განბორგებულ იყო ერი იგი ისრაჱლისაჲ.
Line of ed.: 13     
და ბრძანეს მოწყუედაჲ მათ წინაწარმეტყუელთაჲ, რომელნი-მე მახჳლითა,
Line of ed.: 14     
რომელნი-მე ცეცხლითა, რომელნი-მე ხერხითა განხერხნეს, რომელნი-მე
Line of ed.: 15     
მჴეცთა მისცნეს და რომელნი-მე მღჳმესა შთააგდეს, რომელნი-მე ქვითა
Line of ed.: 16     
განტჳნნეს.

Chapter: VI  
Line of ed.: 17        
6. "ხოლო ღმერთი ტკბილ არს და კაცთ-მოყუარე, არა უნდა წარწყმედაჲ
Line of ed.: 18     
ისრაჱლისაჲ და უნდა მოქცევაჲ მათი. მოავლინა ღმერთმან ძჱ თჳსი ქრისტჱ
Line of ed.: 19     
სოფლად და შევიდა მუცელსა Ms. page: H_850  წმიდისა ქალწულისასა და ჴორცნი შეისხნა
Line of ed.: 20     
და განკაცნა წმიდისა მარიამისგან, და საშოჲსაგან წმიდისა გამოვიდა
Line of ed.: 21     
და ღმრთეებაჲ ჴორცითა დაიფარა. უკუეთუ-მცა ღმრთეებაჲ ჴორცითა არა დაეფარა,
Line of ed.: 22     
კაცი-მცა ვერ მიეახლა ღმერთსა, რამეთუ მზჱ ქმნული ღმრთისაჲ
Line of ed.: 23     
არს და თუალნი ვერვინ შეუდგნის და სიმრგულჱ მზისაჲ ვერვინ განიცადის.
Line of ed.: 24     
ღმრთეებასა-მცა კაცი ვერ მიეახლა, ამისთჳს ჴორცნი შეისხნა, რაჲთა-მცა
Line of ed.: 25     
ისრაჱლი მო-ვითარ-აქცია ღმრთისა ცხოველისა. და განკაცებასა მისსა
Line of ed.: 26     
ნათელ-იღო იორდანესა მდინარესა ჴელითა იოვანჱსითა. და ვითარ აღმოვიდოდა
Line of ed.: 27     
მიერ წყლით, აჰა ცანი განეხუნეს და სული წმიდაჲ, ვითარცა ტრედი,
Line of ed.: 28     
გარდამოჴდა სპეტაკი და დაადგრა მას ზედა, და ჴმაჲ იყო ზეცით გარდამო
Line of ed.: 29     
და თქუა: ესე არს ძჱ ჩემი საყუარელი, რომელი მე სათნო-ვიყავ, მაგისი
Line of ed.: 30     
ისმინეთ და სცხონდეთ*.

Line of ed.: 31        
"და ვითარ შევიდა იერუსალჱმდ, იწყო სასწაულთა საქმედ და ნიშები
Line of ed.: 32     
და კურნებანი. ოც და ათურამეტისა წლისა სნეული იდვა ცხედარსა
Line of ed.: 33     
ზედა, იხილა და სიტყჳთ უბრძანა: აღდეგ და აღიღე ცხედარი შენი და
Line of ed.: 34     
ვიდოდე! და მუნთქუეს-ვე აღდგა და ვი\დოდა Ms. page: H_851  ცოცხალი და ადიდებდა
Line of ed.: 35     
ღმერთსა**.

Page of ed.: 39  
Line of ed.: 1        
"მერმე შობითგანი ბრმაჲ პოვა და თიჴაჲ შექმნა ნერწყჳთა და თუალთა
Line of ed.: 2     
მისთა დაჰგოზა და უბრძანა მას მობანაჲ წყლითა, და აღეხუნეს
Line of ed.: 3     
თუალნი ბრმასა მას. და მკუდარნი აღადგინნა და მკელობელნი
Line of ed.: 4     
ავლინნა და კეთროანნი განწმიდნა და მრავალნი კურნებანი ყვნა ქრისტემან
Line of ed.: 5     
მათ შორის, რაჲთა-მცა ჰრწმენა ჰურიათა და მოიქცეს ღმრთისა ცხოვლისა
Line of ed.: 6     
და უნდა, რაჲთა-მცა არა განითხინეს ღმრთისაგან,

Line of ed.: 7        
"ხოლო ჰურიანი იგი უფროჲს ხოლო აღბორგდეს და შური დიდი აღიღეს
Line of ed.: 8     
ქრისტჱსთჳს და უნდა მოკლვაჲ მისი. ხოლო ქრისტემან მიჰრიდა მათ
Line of ed.: 9     
გარე სოფლებსა და დაბნებსა, იქცეოდა მუნ. და რომელთა ჰრწმენა ქრისტჱსი,
Line of ed.: 10     
უკუანა შეუდგეს მას, და განვიდოდა დაბასა ერთსა, და გამოაქუნდა მკუდარი
Line of ed.: 11     
იამავრი, ძჱ ქურივისაჲ. და ვითარცა იხილა იგი, უბრძანა და დადგეს ცხედარი
Line of ed.: 12     
იგი. და უპყრა ჴელი ყრმასა მას და მისცა დედასა თჳსსა ცოცხალი.

Line of ed.: 13        
"მერმე განვიდოდა დაბასა ერთსა, შეუდგა მას ერი მრავალი და სიმრავლითა
Line of ed.: 14     
მით ერისაჲთა წინაუკუნ ვერ Ms. page: H_852  შეუძლეს მიღებად განრღუეულისა,
Line of ed.: 15     
და სართული სახლისაჲ აღსძარცუეს და მიერ ცხედრითა შთაუტევეს.
Line of ed.: 16     
და აღადგინა იგი და თჳსითა ფერჴითა წარვიდა სახიდ თჳსა, და ერი
Line of ed.: 17     
მრავალი შეუდგა მას და ადიდებდეს ღმერთსა. ხოლო ერისა მისგანნი
Line of ed.: 18     
ათორმეტნი გამოირჩინა კაცნი და უწოდა მათ მოწაფე, და რასა-ცა უბრძანებდა
Line of ed.: 19     
მათ, მას-ცა იქმოდეს.

Line of ed.: 20        
"და შევიდა დაბასა ერთსა. იყო მუნ ქორწილი. და შევიდა იესუ საქორწინესა
Line of ed.: 21     
მას, და ღჳნოჲ არა იყო მუნ, რამეთუ მოლეულ იყო, და ტაკუკნი
Line of ed.: 22     
ცალიერნი დგეს მუნ. მაშინ უბრძანა იესუ მოწაფეთა მათ წყალი მოღებად,
Line of ed.: 23     
და ტაკუკნი აღავსნეს წყლითა, და აკურთხა წყალი იგი ქრისტემან.
Line of ed.: 24     
და იქმნა ღჳნო უჰამოვნეს პირველისა მის ღჳნისა, და მრავალთა უკჳრდა,
Line of ed.: 25     
და ჰრწმენა მისი და შეუდგეს მას.

Line of ed.: 26        
"და მერმე დედაკაცი ათორმეტ წელ წიდოვნებასა შინა იყო და მოვიდა
Line of ed.: 27     
იდუმალ ზურგით კერძო იესუჲსა და უპყრა ფესუსა სამოსლისა მისისასა,
Line of ed.: 28     
და განწმიდნა იგი.

Line of ed.: 29        
"და მერმე მოვიდოდა ქრისტჱ ადგილსა ერთსა, და იყო მუნ ველი Ms. page: H_853 
Line of ed.: 30     
შუენიერი, და მოხედა ერსა მას, რომელი-იგი უკუანა შეუდგა მას, და ჰრქუა
Line of ed.: 31     
მოწაფეთა მათ: ერი ესე, ესოდენი დღჱ არს, ვინაჲთგან უზმა არიან, და
Line of ed.: 32     
მეწყალის. წარვედით ქალაქად და იყიდეთ პური და ეცით ერსა მას. ხოლო
Line of ed.: 33     
ქრისტემან ჰრქუა მოწაფეთა: თქუენგანსა არავის გაქუს პური აქა? და
Line of ed.: 34     
ჰრქუა ერთმან მოწაფეთაგანმან: მე მაქუს ხუთი პური და ორი თევზი.
Line of ed.: 35     
ჰრქუა ქრისტემან: მომართუთ იგი აქა. და ვითარცა მოართუნეს ხუთნი იგი
Line of ed.: 36     
პურნი და ორნი თევზნი, უბრძანა ქრისტემან ერისა მის დასხმაჲ ქუეყანასა
Page of ed.: 40   Line of ed.: 1     
ზედა და აღიპყრნა ზეცად ხუთნი იგი პურნი და ორნი თევზნი, აკურთხნა
Line of ed.: 2     
და განტეხნა და მისცემდა მოწაფეთა თჳსთა, და მოწაფენი იგი მისცემდეს
Line of ed.: 3     
ერსა მას. და ერმან მან ჭამა და განძღა, და ათორმეტი გოდორი სავსჱ
Line of ed.: 4     
აღიღეს ნეშტი. ხოლო ერი იგი, რავდენთა ჭამეს, იყვნეს ვითარ ხუთ ათას,
Line of ed.: 5     
გარნა ყრმებისა და დედებისა.

Line of ed.: 6        
"მაშინ უბრძანა ქრისტემან ერსა მას ჴმელით ქუეყანით მოსლვაჲ.
Line of ed.: 7     
ხოლო ქრისტჱ და მოწაფენი მისნი განვიდოდეს ზღუასა მას, ვითარცა
Line of ed.: 8     
ჴმელსა, და ფერჴნი მათნი არა დაილტვნეს. და ვითარცა Ms. page: H_854  განჴდეს
Line of ed.: 9     
ჴმელად, და მოემთხჳა კაცი ერთი, რომლისა თანა იყო ლეგეონი ეშმაკი.
Line of ed.: 10     
ღაღატ-ყო და თქუა: ქრისტე, შემეწიე მე, რამეთუ ბოროტად ვიგუემები,
Line of ed.: 11     
ხოლო ქრისტემან შეჰრისხნა ლეგეონსა მას ეშმაკსა და განვიდა მისგან და
Line of ed.: 12     
ადიდებდა ღმერთსა. ხოლო ეშმაკი იგი ღაღადებდა და თქუა: ქრისტე,
Line of ed.: 13     
გიცი შენ, ვინ ხარ, წმიდაჲ ეგე ღმრთისაჲ, ჩემდა ხოლო მოხუედ წარწყმედად.
Line of ed.: 14     
ხოლო ქრისტემან უბრძანა ქუეყანასა და განეღო და დანთქა ეშმაკი
Line of ed.: 15     
იგი და შთაჴდა ჯოჯოხეთა ქუესკნელად.

Line of ed.: 16        
"და მერმე მოვიდა დაბასა მას, რომელსა სახელი ერქუა ბეთანია, სადა
Line of ed.: 17     
ლაზარე მომკუდარ იყო ოთხით დღით წინა მისა, და იდვა იგი სამარესა
Line of ed.: 18     
შინა. და მივიდა ქრისტჱ კარსა მის სამარისასა, ჴმა-ყო და თქუა:
Line of ed.: 19     
ლაზარე, გამოგუალე!* და ერთითა მით ჴმითა ქრისტჱსითა იგი სამარისაგან
Line of ed.: 20     
გამოვიდა მხიარული. და უკჳრდა ერსა მას და უფროჲს განმრავლდა ერი იგი
Line of ed.: 21     
სარწმუნოებითა დიდითა.

Line of ed.: 22        
"ამისა შემდგომად აღვიდა ქრისტჱ იერუსალჱმდ და შევიდა ტაძარსა
Line of ed.: 23     
ღმრთისასა და იხილა მუნ შინა სავაჭროჲ დაგებული და ჰყიდდეს. და აღიღო
Line of ed.: 24     
ქრისტემან შოლტი და გამოასხა კაცები იგი და Ms. page: H_855  გამოუბნია სავაჭროჲ
Line of ed.: 25     
იგი და დაამჴუა ტაბლები იგი და თქუა: ესრე წერილ არს: სახლსა მამისა
Line of ed.: 26     
ჩემისასა სახლ სალოცველ ეწოდოს, ხოლო თქუენ ვითარცა ქუაბი
Line of ed.: 27     
ავაზაკთაჲ გიყოფიეს**. და მერმე თქუა: დავარღჳო ტაძარი ესე და მესამესა
Line of ed.: 28     
დღესა აღვაშენო ეგე*. და ვითარცა ესმა ესე ჰურიათა მათ, განრისხნეს
Line of ed.: 29     
ფრიად და თქუეს: ჩუენ ვიცით მამაჲ მისი იოსები და დედაჲ მისი
Line of ed.: 30     
მარიამ, და ძმანი-ცა უსხენ. ხოლო თავსა თჳსსა ძედ ღმრთისად გამოაჩინებს
Line of ed.: 31     
და ტაძარსა ღმრთისასა მამულად იჩემებს, და მერმე თქუეს: სოლომონ
Line of ed.: 32     
ორმეოცსა წელსა აღაშენა, და იგი იტყჳს დარღუევად და მესამესა დღესა
Line of ed.: 33     
აღშენებად. ამის სიტყჳსათჳს გული განიწყეს ჰურიათა მათ და შური გულსა
Line of ed.: 34     
დაიდვეს და იზრახეს შეპყრობაჲ მისი და მოკლვაჲ.

Line of ed.: 35        
"და შეიპყრეს ქრისტჱ და მოიყვანეს წინაშე მღდელთ-მოძღუართა
Line of ed.: 36     
მათ და მოხუცებულთა, და ქრისტეს ჰრქუეს მღდელთ-მოძღუართა მათ და
Page of ed.: 41   Line of ed.: 1     
მოხუცებულთა: შენ ვითარ თავსა შენსა ძედ ღმრთისად გამოაჩინებ, ძჱ
Line of ed.: 2     
ღმრთისაჲ ხარ-ა შენ? ხოლო ქრისტემან ჰრქუა მათ: ეგე თქუენ სთქუთ.

Ms. page: H_856 
Line of ed.: 3     
"და მერმე ჰრქუეს ქრისტესა: სოლომონმან ორმეოცსა წელსა
Line of ed.: 4     
აღაშენა ტაძარი ესე და შენ სთქუ: დავარღჳო და სამსა დღესა აღვაშენო
Line of ed.: 5     
ეგე-ო! მაშინ ქრისტემან ჰრქუა: მე ჴელ-მეწიფების დარღუევად და მესამესა
Line of ed.: 6     
დღესა აღშენებად. მაშინ-ღა განრისხნეს ჰურიანი იგი და აღტეხეს
Line of ed.: 7     
და აღაშფოთეს ერი იგი ჰურიათაჲ და თქუეს: მოსაკლავად შეჰგავს კაცი
Line of ed.: 8     
ესე. და მოუჴდეს ქრისტესა ზედა და იწყეს ცემად და კიცხევად მისა, და
Line of ed.: 9     
რომელი-მე სცემდა ჴჳრთითა თავსა მისსა და რომელი-მე ლერწმითა სცემდა
Line of ed.: 10     
თავსა მისსა წმიდასა და რომელი-მე სცემდა ყურიმალსა და რომელნი-მე
Line of ed.: 11     
ჰნერწყუვიდეს პირსა მისსა ნათელსა. და აღჰმართეს ძელი და ჯუარს აცუეს
Line of ed.: 12     
ქრისტჱ და ძმარი და ნავღელი შეზავებული ასუეს ჯუარსა ზედა.

Line of ed.: 13        
"მაშინ თუალნი აღიხილნა ზეცად მამისა მიმართ და თქუა: მამაო
Line of ed.: 14     
ჩემო, ყოველი-ვე აღვასრულე და ისრაჱლმან არა ისმინა ჩემი და ესევითარი
Line of ed.: 15     
ტანჯვაჲ მოაწიეს ჩემ ზედა. და მიიდრიკა თავი და აღმოუტევა სული. და
Line of ed.: 16     
მწრაფლ გარდამოიღეს მიერ ჯუარით. ხოლო კაცი ერთი იყო ჴელმწიფე
Line of ed.: 17     
და Ms. page: H_857  მოწაფე ყოფილ იყო ქრისტჱსა, მან აღიღო გუამი ქრისტჱსი
Line of ed.: 18     
და დადვა ახალსა სამარესა და ლოდი დიდი მიაგორვა კარსა ზედა სამარისასა.
Line of ed.: 19     
და მესამესა დღესა მსთუად ცისკარსა ოდენ ანგელოზი გარდამოჴდა
Line of ed.: 20     
ზეცით და გარდააგორვა ლოდი იგი მის საფლავისაგან. და ქრისტჱ
Line of ed.: 21     
აღდგა და გამოვიდა მიერ სამარით, და ეჩუენა ორთა მოწაფეთა და მარიამს
Line of ed.: 22     
მაგდანელსა და სხუათა დედათა. და ჰრქუა მათ ქრისტემან: არქუთ
Line of ed.: 23     
მოწაფეთა ჩემთა: წარვედით გალილეას, თაბორდ, და მუნ მიხილოთ მე,
Line of ed.: 24     
და ათორმეტნი იგი მოწაფენი წარვიდეს სიხარულითა დიდითა მთასა თაბორსა
Line of ed.: 25     
და იხილეს ქრისტჱ და თაყუანის-სცეს და ამბორს-უყვეს ფერჴთა
Line of ed.: 26     
მისთა წმიდათა. ხოლო ქრისტემან ჰრქუა მოწაფეთა თჳსთა: აწ არღარა გერქუას
Line of ed.: 27     
თქუენ მოწაფე, არამედ მოციქულ გერქუას თქუენ. ხოლო მე აწ აღვალ
Line of ed.: 28     
მამისა ჩემისა და მამისა თქუენისა, ღმრთისა ჩემისა და ღმრთისა თქუენისა.*
Line of ed.: 29     
ხოლო მოციქულთა მათ შთაჰბერა სული ცხოელი და ჰრქუა მათ: მიიღეთ
Line of ed.: 30     
თქუენ სული ცხორებისაჲ და წარვედით თქუენ ქალაქებსა Ms. page: H_858  და სოფლებსა
Line of ed.: 31     
და დაბნებსა კიდითგან ვიდრე კიდემდე ქუეყანისა და ჰყოფდით
Line of ed.: 32     
ნიშებსა და სასწაულებსა და კურნებასა და მოაქცევდით წარმართთა და
Line of ed.: 33     
ნათელ-სცემდით სახელითა მამისაჲთა და ძისაჲთა და სულისა წმიდისაჲთა.
Page of ed.: 42   Line of ed.: 1     
და ასწავებდით მათ, ყოველი-ვე რავდენი გამცენ თქუენ, და მე ესერა თქუენ
Line of ed.: 2     
თანა ვარ ყოველთა დღეთა ცხორებისა თქუენისათა და ვიდრე აღსასრულამდე
Line of ed.: 3     
სოფლისა*. უსასყიდლოდ მოგიღებიეს და უსასყიდლოდ-ცა მისცემდით
Line of ed.: 4     
მათ**. და ქრისტჱ ამაღლდა ზეცად ანგელოზთა თანა. ხოლო
Line of ed.: 5     
ათორმეტნი იგი მოციქულნი წარვიდეს და მიმოვლეს გარემო სოფლებსა და ქალაქებსა
Line of ed.: 6     
და დაბნებსა და ახარებდეს და ქადაგებდეს ქრისტესა, აღდგომილსა
Line of ed.: 7     
მკუდრეთით, და ჰყოფდეს ნიშებსა და სასწაულებსა და კურნებათა, და მოიქცეოდეს
Line of ed.: 8     
და ნათელს-იღებდეს სახელითა მამისაჲთა და ძისაჲთა და სულისა
Line of ed.: 9     
წმიდისაჲთა.

Line of ed.: 10        
"და ესრეთ განმრავლდა და განეფინა ქრისტეანობაჲ და განვრცნა
Line of ed.: 11     
კიდით ქუეყანისაჲთ ვიდრე კიდემდე ქუეყანისა. და ებისკოპოსნი და
Line of ed.: 12     
მღდელნი განაჩინნეს და ეკლესიანი აღაშენნეს. და მას შინა ჯუარი Ms. page: H_859 
Line of ed.: 13     
აღემართა, და ყოველსა სოფელსა ჰრწმენა ქრისტჱ და აღივსო ყოველი სოფელი
Line of ed.: 14     
ქრისტეანებითა, და ყოველსა ქუეყანასა იქადაგა ქრისტჱ. ჰურიათა
Line of ed.: 15     
მათ ვითარცა წინაწარმეტყუელნი იგი უთხრობდეს, ეგრეთ-ცა მოიწია მათ
Line of ed.: 16     
ზედა: რომელნი-მე მახჳლითა, რომელნი-მე სიყმილითა, რომელნი-მე სიკუდილითა
Line of ed.: 17     
მოსწყდეს და განილინეს და სხუანი ტყუეობითა განიბნინეს. რამეთუ
Line of ed.: 18     
არა დაიმარხეს რჩული ღმრთისა ცხოვლისაჲ. ხოლო აწ ქრისტეანეთა უწოდა
Line of ed.: 19     
ისრაჱლ, რამეთუ ისრაჱლი ითარგმანების "ერ ღმრთისა და მონა
Line of ed.: 20     
ქრისტჱსა", რომლისაჲ არს დიდებაჲ უკუნითი უკუნისამდე, ამენ.

Chapter: VII  
Line of ed.: 21        
7. "მაშინ ვითარცა გულისჴმა-ვყავ, და ვცან ყოველი სამოელ
Line of ed.: 22     
არქედიაკონისაგან დასაბამითგანი ყოველი ვიდრე აქამომდე და მივიწიე ყოველსა
Line of ed.: 23     
ზედა რჩულსა ჰურიათასა და ქრისტეანეთასა, მრწმენა მე ღმერთი
Line of ed.: 24     
დაუსაბამოჲ და ძჱ მისი იესუ ქრისტჱ და სული წმიდაჲ მისი. და ამით
Line of ed.: 25     
ნათელ-მიღებიეს და ვერვინ განმაშოროს მე ქრისტჱსგან ვიდრე სულისა ჩემისა
Line of ed.: 26     
აღმოსლვამდე, ხოლო მამულისა ჩემისა რჩულისათჳს სიტყუად-ვე ზარ-მაც
Line of ed.: 27     
და მრცხუენის-ცა. რამეთუ ღმერთმან, რომელმან ქმნა ცაჲ და ქუეყანაჲ,
Line of ed.: 28     
მზჱ და მთოვარჱ და ვარსკულავნი, ზღუაჲ და ჴმელი, მდინარენი და შესაკრებელნი
Line of ed.: 29     
წყალთანი, მთანი და ბორცუნი Ms. page: H_860 , ველნი და ტყენი, შეშაჲ და
Line of ed.: 30     
ცეცხლი, ოთხფერჴნი პირუტყუნი და მჴეცნი, ქუე-წარმავალნი და მფრინველნი
Line of ed.: 31     
ცისანი, და მერმე კაცნი შექმნნა ღმერთმან და მას ყოველსა ზედა უფალ
Line of ed.: 32     
ყო იგი. ყოველი ესე დაამორჩილა კაცსა მას, და ჩუენ ამის ყოვლისა შემოქმედი
Line of ed.: 33     
ღმერთი დაუტეოთ და ამას ღმრთისა დაბადებულსა ღმრთად ვხადოდით-ა?
Line of ed.: 34     
ნუ იყოფინ ესე! მზჱ და მთოვარჱ და ვარსკულავნი არა ღმერთ
Line of ed.: 35     
არიან, არამედ ღმერთმან მზესა განათლებაჲ დღისაჲ უბრძანა და მთოვარესა
Page of ed.: 43   Line of ed.: 1     
და ვარსკულავთა განათლებაჲ ღამისაჲ უბრძანა, ხოლო ღმერთ არა არიან.
Line of ed.: 2     
ღმერთმან-ღა ღრუბელსა უბრძანის, და მოეფინის ბრწყინვალებაჲ მზისაჲ და
Line of ed.: 3     
მთოვარისაჲ დააბნელის. მზჱ და მთოვარჱ ამისთჳს არა ღმერთ არიან.
Line of ed.: 4     
მერმე კუალად ცეცხლი არა ღმერთ არს ამით, რამეთუ ცეცხლი კაცმან აღაგზნის
Line of ed.: 5     
და კაცმან-ვე დაშრიტის, რამეთუ კაცი უფალ არს ცეცხლისა, ამისთჳს არა
Line of ed.: 6     
ღმერთ არს ცეცხლი. თუ ვის-მე განერის და წარვიდის, რასა-ცა მიჰმართის,
Line of ed.: 7     
გინა ტყესა, გინა ველსა, გინა სახლსა, თუ კაცი დახუდის, და-ვე-წჳს.
Line of ed.: 8     
ხოლო ცეცხლსა-ღა წყალი მიეახლის, ეგოდენი იგი ძალი ცეცხლისაჲ დაშრიტის
Line of ed.: 9     
და უჩინო იქმნის ცეცხლი იგი Ms. page: H_861 ; ამით არა ღმერთ არს, ხოლო
Line of ed.: 10     
ჩუენ ღმრთად გურწამს.

Line of ed.: 11        
"ხოლო ჩუენ ღმერთმან [ცეცხლი სამ]სახურებელად მოგუც[ა, ყინელისა]
Line of ed.: 12     
განსატფობელად და ყო[ვლისა სანოვა]გისა საქმარად; და ოდ[ეს
Line of ed.: 13     
გჳნებნ, აღ]ვაგზნით, და ოდეს გჳნე[ბ, დავშრიტით]. და ესრეთ არა
Line of ed.: 14     
ღმერთ არს [ცეცხლი იგი].

Line of ed.: 15        
"მერმე ღმრთისა შექმნულნი კა[ცნი საცხო]ვართა პირუტყუთა მსგავს
Line of ed.: 16     
ვი[ყვე]ნით. და ესრე სახედ, ვითარცა პირუტყუთა მამლობასა და დედლობასა
Line of ed.: 17     
არა იციან მშობელი, არცა შობილი მათგანი, და ეგრეთ აღრეულად
Line of ed.: 18     
გარდაიჴადიან მამლობაჲ და დედლობაჲ მათი, და ეგრე-ცა ჩუენ კაცნი პირმეტყუელნი
Line of ed.: 19     
მათ პირუტყუთა მსგავს ვიყვენით, რომელთა არა ვიცოდეთ მშობელი
Line of ed.: 20     
თჳსი, გინა შობილი. და აღრეულად გარდავიჴადით ბუნებაჲ იგი ჩუენი. ხოლო
Line of ed.: 21     
აწ მადლითა [ღმრთისაჲ]თა, ვივაჲთგან იქმნა ნათლის-ღებაჲ და რჩული
Line of ed.: 22     
ქრისტეანობისაჲ იციედ კაცთა, მიერითგან დაიჴსნა და განქარდა უწესოჲ
Line of ed.: 23     
იგი საქმჱ. ხოლო ამას გევედრები, უფალო ჩუენო, იესუ ქრისტე, რაჲთ-გუამი
Line of ed.: 24     
ჩემი დაემარხოს მცხეთას, [სა]დაცა-იგი ნათელი მოვიღე სამ[ოელ] კათალიკოზისა
Line of ed.: 25     
ჴელითა და ღირს [ვიქ]მენ Ms. page: H_862  [რჩულსა ქრისტიანეთ]ასა,
Line of ed.: 26     
ამიერითგან [ვერვინ განმაშო]როს მე სიყუა[რულსა შენსა და სარწმუ]ნოებასა
Line of ed.: 27     
და ს[ურვილსა. ვითარცა წერილ] არს: [არცა ტანჯვათა, ა]რცა გუემათა],
Line of ed.: 28     
არცა [სიყმილმან საპყრობილე]სა შინა, არცა მა[ხჳლმან, არცა სიკუდილ]მან
Line of ed.: 29     
ამათ ჴორცთა [ჩემთამან შემიძლოს მე] განყენებად შენდა, [უფალო
Line of ed.: 30     
იესუ ქრისტე".**

Line of ed.: 31        
მაშინ ჰრქუ]ა მას ბუზმირ მარ[ზაპანმან: "შვილო ჩემო] ევსტათი, ისმინე
Line of ed.: 32     
[ჩემი და ნუ დაიმცირ]ებ დღეთა ცხორებისა [შენი]სათა ქრისტეანებისათჳს
Line of ed.: 33     
და ნუ ქურივ [სუ]ამ ცოლსა შენსა და ობოლ შვილთა [შენ]თა და ნუ მოსწყდები
Line of ed.: 34     
მოყუასთა შენ[თა] ამას ცხორებასა.

Page of ed.: 44  
Line of ed.: 1        
[ჰრქუა მას] წმიდამან ევსტათი: "უწინ[არჱ]ს შენსა სხუა[თ]ა ჴელმწიფეთა
Line of ed.: 2     
მტა[ნჯე]ს მე ფრიად და [მგ]უემჵს და არა დავე[მორჩ]ილე მათ, [აწ
Line of ed.: 3     
შენი] ვირწმუნო? ნუ [იყო]ფინ ეგე [ჩემდა]"!

Chapter: VIII  
Line of ed.: 4        
8. მაშინ ვითარცა ცნა ბუ[ზმირ] მარზა[პან]მან დამტკიცებულ[ი] და
Line of ed.: 5     
შეუძრ[ვე]ლი გული და გ[ონება]ჲ ნეტარისა [ევსტ]ათისი და ვერ შინებითა
Line of ed.: 6     
და [ტანჯვ]ითა და ვერცა კეთილისა ქადე[ბითა] არწმუნა მამული რჩული.
Line of ed.: 7     
პყრობად, Ms. page: H_863  უბრძანა მსახურთა: "წარიყვანეთ ეგე საპყრობილედ და იდუმალ
Line of ed.: 8     
ღამით თავი წარჰკუეთეთ, რაჲთა არავინ ქრისტეანეთა ცნან და პატივ-სცენ
Line of ed.: 9     
გუამსა მისსა, და წარიხუენით ჴორცნი მისნი ქალაქსა გარე, განაბნიენით
Line of ed.: 10     
შესაჭმელად მჴეცთა და მფრინველთა".

Line of ed.: 11        
ხოლო მსახურთა მათ წარიყვანეს ნეტარი ევსტათი საპყრობილედ, რაჲთა-მცა
Line of ed.: 12     
აღასრულეს ბრძანებული იგი მარზაპნისაჲ მის.

Line of ed.: 13        
ჰრქუა მათ წმიდამან ევსტათი: "მცირედ მგებდით მე, ძმანო ჩემნო,
Line of ed.: 14     
რამეთუ ჴელთა შინა თქუენთა ვარ, რაჲთა ვილოცო მე ღმრთისა ჩემისა მიმართ".
Line of ed.: 15     
ხოლო მათ მცირედ დაითმინეს და აცალეს და ჰრქუეს: "ეგრე ვყოთ".
Line of ed.: 16     
მაშინ მოიდრიკნა მუჴლნი და აღიხილნა თუალნი თჳსნი ზეცად და თქუა:
Line of ed.: 17     
"უფალო ღმერთი, ყოვლისა მპყრობელო, რომელსა ყოველთა კაცთაჲ გნებავს
Line of ed.: 18     
ცხორებაჲ, რომელნი ესვენ სარწმუნოებით სახელსა წმიდასა შენსა, რომელმან
Line of ed.: 19     
ისმინე ლოცვაჲ პირველთა მათ მოწამეთაჲ, რომელნი პირითა მახჳლისაჲთა
Line of ed.: 20     
მოსწყდეს, რომელნი-მე ტბასა შინა ყინელითა, რომელნი-მე ზღუასა
Line of ed.: 21     
შინა შთაყრითა მოსწყდეს, რომელნი-მე ცეცხლითა და რომელნი-მე მჴეცთა
Line of ed.: 22     
მიერ შეიჭამნეს სახელისა შენისათჳს და მიიღეს შენმიერი იგი აღთქუმული,
Line of ed.: 23     
რომელი თუალმან Ms. page: H_864  არა იხილა და ყურსა არა ესმა და გულსა კაცისასა
Line of ed.: 24     
არა მოუჴდა, რომელი-იგი განუმზადე წმიდათა მათ მოწამეთა შენთა, მეცა,
Line of ed.: 25     
უფალო, ღირს მყავ მონაწილე მათ თანა და სამკჳდრებელსა მათ თანა,
Line of ed.: 26     
სიხარულსა მათ თანა, უოხჭნოსა შუებასა მათ თანა, მიუკუანაჲსთა ჟამთა
Line of ed.: 27     
ნარჩევი მოწამეთაჲ, ვითარცა იტყჳს პავლე მოციქული: მე ვარ-ო ნარჩევი
Line of ed.: 28     
მოციქულთაჲ. შენ იცი, უფალო ჩემო იესუ ქრისტე, რამეთუ არავინ
Line of ed.: 29     
ვირჩიე შენსა, არცა მამაჲ, არცა დედაჲ, არცა ძმანი, არცა ნათესავნი, გარნა
Line of ed.: 30     
შენ მხოლოჲ უფალი შეგიყუარე და სახელისა შენისათჳს ესერა თავი წარმეკუეთების [!]
Line of ed.: 31     
დღეს. და ამას ვილოცავ და გევედრები და ვითხოვ შენ სახიერისაგან [!],
Line of ed.: 32     
რაჲთა არა დაეტეოს გუამი ჩემი აქა ტფილისს შინა, არამედ
Line of ed.: 33     
რაჲთა დაემარხოს იგი მცხეთას წმიდასა, სადა-იგი შენ გამომიჩნდი, და რაჲთა
Line of ed.: 34     
აქუნდეს მადლი და კურნებაჲ ძუალთა ჩემთა, ვითარცა-იგი პირველთა
Line of ed.: 35     
მათ".

Line of ed.: 36        
და ესმა ჴმაჲ, რომელი ეტყოდა ევსტათის და ჰრქუა: "არა უნაკლულჱს
Line of ed.: 37     
იყო შენ პირველთა მათ მადლითა კურნებისაჲთა, რომელთა ვჰრწმენე მე.
Page of ed.: 45   Line of ed.: 1     
ხოლო გუამისა შენისათჳს ნუ ჰზრუნავ, ეგრე იყოს, ვითარცა შენ სთქუ ყოფად".
Line of ed.: 2     
და განმხიარულდა ნეტარი ევსტათი და ჰმადლობდა ღმერთსა. Ms. page: H_865 
Line of ed.: 3     
ხოლო წმიდასა ევსტათის პირველ-ვე ემცნო ნეტარისა სტეფანჱსდა, რაჲთა
Line of ed.: 4     
რაჟამს გეუწყოს სიკუდილი ჩემი, მწრაფლ წარიღეთ გუამი ჩემი მცხეთას
Line of ed.: 5     
და მუნ დაჰმარხეთ, სადა ნათელ-ვიღე.

Line of ed.: 6        
და ვითარცა დაასრულა ლო[ცვაჲ] და ვედრებაჲ და თხოვაჲ უფლისა
Line of ed.: 7     
მიმართ, ჰრქუა მსახურთა მათ მარზაპნისათა: "აწ აღასრულეთ განჩინებული
Line of ed.: 8     
იგი ბრძანებაჲ ჩემ ზედა". ხოლო მათ არა უნდა მოკლვის. ხოლო ერთმან
Line of ed.: 9     
მათგანმან ჰრქუა: "ჩუენ მოვსწყდებით, უკუეთუ ეგე ეგოს ცოცხალი". მაშინ
Line of ed.: 10     
მიყვნეს ჴელნი მათნი მის ზედა და სცეს მახჳლითა პატიოსანსა ქედსა
Line of ed.: 11     
მისსა და წარჰკუეთეს თავი მისი, და შეჰვედრნა სულნი თჳსნი ქრისტესა
Line of ed.: 12     
მეუფესა.

Line of ed.: 13        
ხოლო გუამი მისი ღამე განიღეს გარეშე და* დააგდეს მუნ. ხოლო ცნეს
Line of ed.: 14     
ვიეთ-მე ქრისტეანეთა და წარიღეს იგი მცხეთას, რამეთუ სტეფანეს ემცნო
Line of ed.: 15     
მუნ მყოფთა ქრისტეანეთადა. ვითარცა მიიწინეს მცხეთას, უთხრეს სტეფანეს,
Line of ed.: 16     
და სტეფანე აუწყა სამოელს კათალიკოზსა. ხოლო მან ფრიად
Line of ed.: 17     
განიხარა და დაჰმარხა იგი დიდითა დიდებითა და პატივითა წმიდასა
Line of ed.: 18     
ეკლესიასა მცხეთისასა და ვიდრე აქამომდის იქმნებიან კურნებანი სნეულთანი
Line of ed.: 19     
Ms. page: H_866  მადლითა უფლისა ჩუენისა იესუ ქრისტჱსითა, რომლისაჲ არს
Line of ed.: 20     
სუფევაჲ და ძლიერებაჲ, პატივი და სიმტკიცჱ და დიდებაჲ მოუკლებელი
Line of ed.: 21     
სულით წმიდითურთ აწ და მარადის და უკუნითი უკუნისამდე, ამენ.




Text: Mart._Habo  
Ioannes Sabanis filius

Martyrium Habo Tphilisensis



Page of ed.: 46  
Line of ed.: 0  
თთუესა იანვარსა : ზ^ :


Ms. page: D_402 
წამებაჲ წმიდისა და ნეტარისა მოწამისა ქრისტესისა ჰაბოჲსი,
რომელი იწამა ქართლს შინა, ქალაქსა ტფილისს, ჴელითა
სარკინოზთაჲთა, გამოთქუმული იოვანე ძისა საბანისი ბრძანებითა
ქრისტჱს მიერ სამოელ ქართლისა კათალიკოზისაჲთა*


Line of ed.: 1        
მე, სამოელ ქრისტჱს მიერ ქართლისა კათალიკოზი, უფალსა იოვანეს
Line of ed.: 2     
საბანის ძესა, სულიერად შვილსა წმიდისა კათოლიკე ეკლესიისასა და საყუარელსა
Line of ed.: 3     
ჩუენსა, ლოცვით უფლისა მიერ მოგიკითხავ! მშჳდობაჲ იყავნ შენ
Line of ed.: 4     
ზედა და ყოველთა სახლისა შენისა კრებულთა ქრისტჱს მიერ! ჩუენ თჳთ
Line of ed.: 5     
უწყით წადიერებაჲ შენი ღმრთის მსახურებისათჳს და ღმრთივ მიმადლებული
Line of ed.: 6     
შენი მეცნიერებაჲ საღმრთოთა წიგნთაჲ და გულს-მოდგინებაჲ შენი კეთილთა
Line of ed.: 7     
საქმეთა მოღუაწებისათჳს. შენ თჳთ უწყი სანატრელისა ამის ახლისა მოწამისა
Line of ed.: 8     
ჰაბოჲსი, რომელი დღეთა ამათ ჩუენთა იმ\არტჳლა Ms. page: D_403  მეოხად
Line of ed.: 9     
ქრისტჱს მიმართ ჩუენდა და ყოვლისა ამის სოფლისა ჩუენისა ქართლისათჳს.
Line of ed.: 10     
მნებავს, რაჲთა დაიწეროს სანატრელისა ამის-ცა მარტჳლობაჲ,
Line of ed.: 11     
ვითარცა პირველთა მათ ქრისტჱს მოწამეთაჲ, და დაიდვას იგი-ცა
Line of ed.: 12     
წმიდასა კათოლიკე ეკლესიასა შინა მოსაჴსენებელად ყოველთა, ვინ იყვნენ
Line of ed.: 13     
შემდგომად ჩუენსა. ამისთჳს-ცა მოვავლინე წიგნი ესე ჩემი ჴელითა ხსართან
Line of ed.: 14     
მღდელისა ჩემისაჲთა, აწ მიიღე წიგნი ესე ჩემი და ლოცვაჲ ჩემი და
Line of ed.: 15     
ჯუარისა დაწერაჲ ჴელითა ჩემითა და შეწევნითა ღმრთისა მამისა და ძისა
Line of ed.: 16     
და სულისა წმიდისაჲთა, მეოხებითა წმიდისა ღმრთის მშობელისაჲთა და
Page of ed.: 47   Line of ed.: 1     
წმიდათა მოციქულთაჲთა და მოწამეთაჲთა ჴელ-ყავ გამოთქუმად სრულიად
Line of ed.: 2     
ჭეშმარიტად, ვითარ-იგი იყო და ვითარცა შენ თჳთ უწყი, და აღწერე მარტჳლობაჲ
Line of ed.: 3     
წმიდისა მოწამისა ჰაბოჲსი და აღწერილი ჩუენ მოგჳძღუანე, რაჲთა
Line of ed.: 4     
უმეტჱსად ლოცვა-ვყოთ შენთჳს. მადლი უფლისა იყავნ შენ ზედა, ამჱნ!


Line of ed.: 5  
პასუხი წიგნისაჲ იოვანჱს მიერ


Line of ed.: 6        
მარადის საწადელი და თაყუანის-საცემელი ბრძანებაჲ ღმრთივ პატიოსნისა
Line of ed.: 7     
მამფლისა და უფლისა ჩემისაჲ მოვიღე ჴელითა სიწმიდის მოყუარისა
Line of ed.: 8     
ხსართან მღდელისაჲთა, რომლისათჳს-ცა აღპყრობითა ჴელთა ჩემთაჲთა
Line of ed.: 9     
მადლი შეწირა უღირსებამან ჩემმან ყოვლად ძლიერისა და ქველის-მოქმედისა
Line of ed.: 10     
ქრისტჱს ღმრთისა ჩუენისა, რომელმან არა დავიწყებულ ყო სიმდაბლჱ
Line of ed.: 11     
ესე ჩემი ღმრთივ შეწყნარებულთა წმიდათა ლოცვათა თქუენთა, რომელთა-ცა-ესე
Line of ed.: 12     
ღირს ვიქმენ მე მიმთხუევად; და უფროჲს-ღა ვაქებ და ვაკურთხევნე
Line of ed.: 13     
მოწყალებასა ღმრთისასა, რომელმან დაჰნერგა გულსა მამფლისასა ესევითარისა
Line of ed.: 14     
ამისთჳს ბრძანებად, რომელი სარგებელ და ნაყოფ სულისა და სიქადულ
Line of ed.: 15     
და სიხარულ ჴორცთა მექმნების მე საუკუნოდ მიმართ და სოფელსა-ცა
Line of ed.: 16     
ამას. აწ რაჲ მოვაჴსენო უფლებასა თქუენსა? მძიმე არს ჩემდა
Line of ed.: 17     
ორკერძო-ვე. უკუეთუ ურჩ ვექმნე ბრძანებასა თქუენსა, წერილ არს: "შვილი
Line of ed.: 18     
ურჩი წარსაწყმედელსა მიეცეს-ო"*, და თუ ვისწრაფო მორჩილებად, მისთჳს-ცა
Line of ed.: 19     
იტყჳს: "უდარჱსსა შენსა ნუ გამოეძიებო და უძლიერჱსსა შენსა ნუ
Line of ed.: 20     
განიკითხავ-ო**. ამისთჳს შიშმან და ზრუნვამან შემიპყრა მე, და შეშფოთნა
Line of ed.: 21     
გონებაჲ ჩემი და დავეცი და მოვაკლდი მეცნიერები\საგან. Ms. page: D_404  არამედ უმჯობჱსად
Line of ed.: 22     
შევჰრაცხე მორჩილ-ყოფად თავი ჩემი ბრძანებასა უფლისა ჩემისასა,
Line of ed.: 23     
რომლითა კუალად განვძლიერდი და აღვემართე ღმრთისა სათნოჲთა
Line of ed.: 24     
წმიდითა ლოცვითა თქუენითა და მარადის ძღუნის მიმპყრობელისა
Line of ed.: 25     
ღმრთისა მარჯუენისა თქუენისა ჯუარისა წერითა ჩემ უღირსსა ზედა,
Line of ed.: 26     
და რამეთუ ვისწავე-ცა ბრძენთ-მთავრისა მის სოლომონის მიერ თქუმული, ვითარმედ:
Line of ed.: 27     
ჰბაძევდ ჯინჭველსა, მედგარო, და იქმენ მუშაკ მსგავს მისა.***
Line of ed.: 28     
ვითარცა-იგი მან თჳსსა უდიდჱსსა მარცუალსა მას იფქლისასა შებმა-უყვის
Line of ed.: 29     
გულს მოდგინედ, ვიდრემდის აღიღის და წარიღის საზრდელად თჳსა, მეცა
Page of ed.: 48   Line of ed.: 1     
გულს-მოდგინე ვიქმენ უძლიერჱსსა ჩემსა აღებად და წადიერებაჲ გულისა
Line of ed.: 2     
ჩემისაჲ აღავსო უფალმან, და აღვწერე უღირსისაგან გონებისა ჩემისა შემოკრებული
Line of ed.: 3     
მარტჳლობაჲ, ჭეშმარიტი და უტყუელი, წმიდისა მოწამისაჲ
Line of ed.: 4     
მადლითა და მეოხებითა ნეტარისა ჰაბოჲსითა და მოგიძღუანე უფალსა ჩემსა,
Line of ed.: 5     
რომლისათჳს კუალად ვითხოვ ვედრებით: სათნო ყავნ უფალმან გულსა
Line of ed.: 6     
თქუენსა და გულსა ყოვლისა ქრისტჱს მოყუარისა ერისა მორწმუნისასა,
Line of ed.: 7     
რომელნი აღმოიკითხვიდენ, რაჲთა ზიარ ლოცვათა თქუენთა იქმნეს კუალად
Line of ed.: 8     
და მერმე-ცა უღირსებაჲ ჩემი*.


Line of ed.: 9  
საკითხავნი* წმიდისა ჰაბოჲსნი თავნი : დ^ :


Line of ed.: 10        
პირველი თავი: ღმრთის მსახურთა და მარტჳლთ მოყუარეთა კრებულისათჳს
Line of ed.: 11     
თხრობაჲ და მოძღურებაჲ და ახლისა ამის მოწამისა ჰაბოჲს
Line of ed.: 12     
ჴსენებაჲ.

Line of ed.: 13        
მეორჱ თავი: ქართლად შემოსლვაჲ და ნათლის-ღებაჲ ნეტარისა
Line of ed.: 14     
ჰაბოჲსი.

Line of ed.: 15        
მესამჱ თავი: მარტჳლობაჲ წმიდისა ჰაბოჲსი.

Line of ed.: 16        
მეოთხჱ თავი: ქებაჲ სანატრელისა წმიდისა ჰაბოჲსი.


Chapter: 1  
Line of ed.: 17  
პირველი თავი

Line of ed.: 18  
ღმრთის მსახურებისათჳს, შეკრებულთა მათ უწყებაჲ და მარტჳლთ მოყუარეთა
Line of ed.: 19  
მათ სწავლაჲ და ახლისა ამის მოწამისა მოჴსენებაჲ წმიდისა ჰაბოჲსი


Line of ed.: 20        
საყუარელნო მამისანო და მეგობარნო და მონანო ქრისტჱს ძისა
Line of ed.: 21     
ღმრთისანო და სამკჳდრებელნო [!] სულისა წმიდისანო! გხედავ თქუენ, ვითარცა
Line of ed.: 22     
ღმრთივ ცნობილთა და ღმრთისა მცნობელთა, ამისთჳს-ცა გარქუ თქუენ
Page of ed.: 49   Line of ed.: 1     
მონად და მეგობრად ქრისტჱსა. მონად ამის გამო, რამეთუ "პატიოსნითა
Line of ed.: 2     
სისხლითა მისითა სყიდულ ხართ" თქუენ, ხოლო მეგობრად ამისთჳს,
Line of ed.: 3     
რამეთუ მისნი შექმნულნი ვართ და დაბადებულნი და სიყუარულითა მისითა
Line of ed.: 4     
ნათელ-გჳღებიეს. აწ გლოცავ თქუენ ქრისტჱს მიმართ, სურვიელითა გულითა
Line of ed.: 5     
მომიპყრენით საჩინონი ეგე სასმენელნი თქუენნი და უფროჲს-ღა
Line of ed.: 6     
საცნობელნი ეგე ყურნი გულისა და გონებისა თქუენისანი განჰმარტენით
Line of ed.: 7     
სმენად და მასპინძელ ექმნენით სიტყუათა ამათ ჩემთა, რამეთუ ქრისტჱსთჳს
Line of ed.: 8     
არიან და სანატრელთა ამისთა მოწამეთათჳს, შეიწყნარეთ კარავსა გუამისა
Line of ed.: 9     
თქუენისასა და სავანჱ განუმზადეთ, რამეთუ უფალსა ჰნებავს დამკჳდრებად
Line of ed.: 10     
ასოთა შინა თქუენთა, ვითარცა თქუა წმიდამან მოციქულმან პავლე,
Line of ed.: 11     
მოძღუარმან ეკლესიათამან, ვითარმედ: "ტაძარნი ხართ ღმრთისანი და
Line of ed.: 12     
სული წმიდაჲ დამკჳდრებულ არს თქუენ შორის"*; და უფალი იტყჳს წინაწარმეტყუელისა
Line of ed.: 13     
მიერ: "მე მოვიდე და დავიმკჳდრო თქუენ შორის"**, და
Line of ed.: 14     
წმიდასა შინა სახარებასა იტყჳს, ვითარმედ: "სასუფეველი ღმრთისაჲ
Line of ed.: 15     
გულთა შინა თქუენთა არს"***. ამისთჳს, საყუარელნო, ნუ გეწყინებინ სმენად
Line of ed.: 16     
სიტყუათა ამათ, რაჲთა არა ცუდად დავშურეთ: მე სიტყჳთა და
Line of ed.: 17     
თქუენ სმენითა, -- რაჲთა ერთობით მოგუცეს ჩუენ უფალმან სასყიდელი
Line of ed.: 18     
შრომათა ჩუენთაჲ.

Line of ed.: 19        
და არა თუ ხოლო ჩემდა მარტოჲსა საძიებელ არს სმენად საწადელი
Line of ed.: 20     
ესე მარტჳლობაჲ წმიდისა ამის მოწამისაჲ, არამედ ყოველთაჲ ჯერ-არს
Line of ed.: 21     
თქუენდა-ცა დაკჳრებად ჩემ თანა, რომელნი-ესე შემოკრებულსა ამას
Line of ed.: 22     
ჟამსა მეშჳდესა დარსა ზედა ვდგათ, რომლისა ჟამისათჳს-ცა უფალი
Line of ed.: 23     
იტყჳს, ვითარმედ: "მრავალნი სცთებოდიან და მრავალთა აცთუნებდენ"****,
Line of ed.: 24     
და მოციქული პავლე მისწერს ტიმოთჱსა, ვითარმედ: "მოვალს ჟამი,
Line of ed.: 25     
ოდეს სიცოცხლისა ამის მოძღურებასა არა თავს-იდებდენ, არამედ გულის-
Line of ed.: 26     
თქუმისაებრ თჳსისა თავით თჳსით შეიკრებდენ მოძღურებასა ქავილითა ყურთაჲთა
Line of ed.: 27     
და ჭეშმარიტებისაგან სასმენელნი გარე მიიქცინენ და ზღაპრებსა
Line of ed.: 28     
მიექცენ"*****, რომელი-ცა-ესე აწ ჟამსა ამას აღესრულების ჩუენ შორის. რამეთუ
Line of ed.: 29     
რომელნი-ესე ვართ ყურესა ამას ქუეყანისასა, სასტიკებისაგან და სივერაგისა,
Line of ed.: 30     
მანქანებითა მით საცთურებისაჲთა ზედა-მდგომელთა ამათ
Page of ed.: 50   Line of ed.: 1     
ჩუენთა, მფლობელთა ამის ჟამისათა, ზაკულებითა მოძღურებისაჲთა, თჳთ
Line of ed.: 2     
თავით Ms. page: D_406  თჳსით შჯულის-დებისაჲთა, განდგომილთა ქრისტჱსგან მრავალნი
Line of ed.: 3     
შეაცთუნნეს და გარდადრიკნეს გზისაგან სიმართლისა, და ჭეშმარიტებასა
Line of ed.: 4     
ქრისტჱს სახარებისასა შეეცოდნეს, რომელნი ხუთასის წლისა
Line of ed.: 5     
ჟამთა და უწინარჱს-ღა შჯულ-დებულ ყოფილ [არიან] წმიდითა მადლითა
Line of ed.: 6     
ნათლის-ღებისაჲთა. მიერითგან და ვიდრე აქამომდე ნაშობნი ქრისტეანეთანი
Line of ed.: 7     
გარდაგულარძნნეს, რომელნი-მე მძლავრებით, რომელნი-მე შეტყუვილით,
Line of ed.: 8     
რომელნი-მე სიყრმესა შინა უმეცრებით, რომელნი-მე მზაკუვარებით. და
Line of ed.: 9     
სხუანი, რომელნი-ესე ვართ მორწმუნენი, მძლავრებასა ქუეშე დამონებულ[ნი]
Line of ed.: 10     
და ნაკლულევანებითა და სიგლახაკითა შეკრულნი, ვითარცა
Line of ed.: 11     
რკინითა, ხარკსა ქუეშე მათსა გუემულნი და ქენჯნილნი, ძჳრ-ძჳრად ზღვეულნი,
Line of ed.: 12     
შიშითა განილევიან და ირყევიან, ვითარცა ლერწამნი ქართაგან
Line of ed.: 13     
ძლიერთა. არამედ ქრისტჱს სიყუარულითა და შიშითა, ჩუეულებისაებრ
Line of ed.: 14     
მამულისა სლვისა, ჭირთა მოთმინებითა, არა განეშორებიან მხოლოდ შობილსა
Line of ed.: 15     
ძესა ღმრთისასა. ესევითარსა ჟამსა შინა გამოჩნდა ახოვნად
Line of ed.: 16     
წმიდაჲ ესე მოწამჱ; არა თუ პირველითგან-ვე ჩუენგანი იყო, არამედ უმეცარი
Line of ed.: 17     
სარწმუნოებისაგან ჩუენისა, უცხოჲ უცხოჲთა შჯულითა მოვიდა და
Line of ed.: 18     
ქრისტესა, ღმერთსა ჩუენსა, შეემეცნა, რომლისათჳს-ცა დღეს კუალად ახალმან
Line of ed.: 19     
ამან დღესასწაულმან და კრებამან წმიდისა და ახლისა მოწამისამან გჳრგჳნოსან
Line of ed.: 20     
ყო ეკლესიაჲ, და ყოველი კრებული ქრისტეანეთაჲ ერთბამად განანათლა,
Line of ed.: 21     
ყოველნი-ვე პირნი ღირს იქმნნეს ამას დღესა გარდამეტებულისა
Line of ed.: 22     
მადლისა შეწირვად ქრისტჱს მიმართ, ჭეშმარიტისა ღმრთისა ჩუენისა.
Line of ed.: 23     
რამეთუ მრჩობლ იქმნა დღესასწაული ესე ღმრთის გამოცხადებისაჲ და
Line of ed.: 24     
მადლმან ღმრთისა მამისამან გამოჩინებითა მით ჩუენდა საყუარელისა ძისა
Line of ed.: 25     
თჳსისაჲთა და გარდამოსლვითა სულისა წმიდისა მისისაჲთა სარწმუნოებითა
Line of ed.: 26     
შეთხზული იგი გჳრგჳნი მარტჳლთა თჳსთა დაადგა თავსა ზედა
Line of ed.: 27     
ეკლესიისასა, რომლისაგან-ცა სიმრავლჱ იგი დღესასწაულთაჲ, ვითარცა
Line of ed.: 28     
გჳრგჳნი, გარე მოადგს, და ღმრთის-მოყუარეთა მათ ჩუეულებაჲ აქუს მარადის
Line of ed.: 29     
შემოკრებად მას შინა საღმრთოჲსათჳს დიდებისა. რამეთუ ერთად
Page of ed.: 51   Line of ed.: 1     
შეკრებითა მით მათითა მრავალი ღმრთის მსახურებაჲ Ms. page: D_407  აჩუენიან,
Line of ed.: 2     
არა თუ ცუდთა განცხრომათა და ჭამადთა ნაყროვნებისა უძღებებაჲ შორის
Line of ed.: 3     
მათსა იპოვის, არამედ ყოველთა წილ საჭმელთა გემოვანთა ძალი იგი საღმრთოთა
Line of ed.: 4     
სიტყუათა ტკბილადი გამოვალნ პირსა მათსა, რამეთუ სიტყუაჲ
Line of ed.: 5     
იგი წინაწარმეტყუელისაჲ ოხრინ შორის მათსა, ვითარმედ: "ტკბილ არიან
Line of ed.: 6     
სასასა ჩემსა სიტყუანი შენნი, უფალო, უფროჲს თაფლისა პირსა ჩემსა*",
Line of ed.: 7     
რამეთუ შეკრებასა მას ჭამადთასა განძღებაჲ-ცა აქუს, ხოლო ღმრთისა სიტყუათა
Line of ed.: 8     
მოჴსენებასა არა არს განძღებაჲ ღმრთის მოყუარეთა სულთაჲ.
Line of ed.: 9     
და კუალად "წმიდათა მათ მარტჳლთა ჴსენებითა ვინმე-მცა განძღა მარტჳლთ
Line of ed.: 10     
მოყუარჱ"? და ერთ-გულებაჲცა აქუს უფლისა მიმართ, რამეთუ ეტყჳს
Line of ed.: 11     
უფალი წმიდათა მისთა: "რომელმან თქუენ შეგიწყნარნეს, მე შემიწყნარა"**.
Line of ed.: 12     
ამისთჳს უფროჲს-ღა გულს-მოდგინედ საღმრთოთა მათთჳს არნ
Line of ed.: 13     
შეკრებაჲ იგი მათი, მუნ შუვა წარმოიხუნიან სიტყუანი იგი ცხორებისანი,
Line of ed.: 14     
მუნ სამებისა წმიდისა იგი სარწმუნოებაჲ აღორძნდებინ, მუნ სწავლანი
Line of ed.: 15     
იგი სიტკბოებისანი, მუნ მოძღურებანი იგი მადლისანი, მამათ-მთავართა
Line of ed.: 16     
იგი შუენიერებაჲ, წინაწარმეტყუელთა იგი დიდებანი, მოციქულთა
Line of ed.: 17     
ქადაგებანი, მოწამეთა მათ მოღუაწებაჲ, ქრისტჱსი იგი თავს-დებაჲ, ჩუენთჳს
Line of ed.: 18     
ვნებაჲ, რამეთუ სიმტკიცე და სიხარულ ექმნის Ms. page: U_7  ჭაბუკთა მოთხრობითა
Line of ed.: 19     
მით სიმჴნჱ იგი ქრისტჱს მოღუაწებაჲ და სიქადულ და მხიარულება
Line of ed.: 20     
მოხუცებულთა ჴსენებაჲ იგი ღუაწლისა მის მარტჳლთაჲსაჲ, და საწადელ
Line of ed.: 21     
და სასურველ მღდელთა და ყრმათა მათ, მოწაფეთა და შვილთა
Line of ed.: 22     
ეკლესიისათა კრებაჲ იგი დღესასწაულისა მის წმიდათაჲსაჲ და ემსგავსნიან
Line of ed.: 23     
შორის ეკლესიასა ჴმანი იგი მათნი ანგელოზთა მათ გალობის შემსხმელთა
Line of ed.: 24     
და სული წმიდაჲ იხარებნ შორის მათსა თავყუანის-ცემული,
Line of ed.: 25     
და მამაჲ იდიდებინ და კაცთ-მოყუარებაჲ იგი და ქველის-მოქმედებაჲ ძისაჲ
Line of ed.: 26     
იქადაგებინ. რამეთუ ყოვლისა მპყრობელმან ღმერთმან და დიდად უხუმან
Line of ed.: 27     
უფალმან, რომელმან არა უგულებელს-ყო ურვაჲ კაცთაჲ და სიყუარულისათჳს
Line of ed.: 28     
კაცთაჲსა ქალწულისაგან წმიდისა ჴორცნი შეიმოსნა, წმიდითა
Page of ed.: 52   Line of ed.: 1     
მით ჴორცითა მისითა სამოთხით გამოვრდომილსა მას კაცსა, დაცემულსა,
Line of ed.: 2     
ზეცად აღუწოდა და მიუწდომელსა მას საიდუმლოსა ღირს ყო, რომელ-იგი
Line of ed.: 3     
არა იყო, და დაადგრა, რომელ-იგი იყო, დიდებაჲ მაცხოვრისა
Line of ed.: 4     
ჩუენისაჲ იესუ ქრისტჱსსა მას დამდაბლებასა ჩუენთჳს. რამეთუ დამდაბლდა
Line of ed.: 5     
და მიჴსნნა ჩუენ, აღმაღლდა ზეცად, ვინაჲ-ცა გარდამოჴდა, და
Line of ed.: 6     
მიწისაგანი ესე კაცებაჲ თანა აღიყვანა და მარჯუენით მამისა მჯდომარე არს,
Line of ed.: 7     
რომელი-იგი საკჳრველად განგებულებით შეიერთა ღმრთეებამან, რომელი-ცა-იგი
Line of ed.: 8     
ორითა-ვე მით სახელითა, -- ერთი ძჱ, ღმრთად და კაცად
Line of ed.: 9     
თჳნიერ განყოფისა, -- იქადაგების იგი-ვე "სახელით ენმანუელ -- ჩუენ თანა
Line of ed.: 10     
ღმერთი"* და კაცი, რაჲთა სახელისა მიმართ მისისა ყოველი მუჴლი მოდრკეს,
Line of ed.: 11     
ზეცისათანი და ქუეყანისათანი და ქუესკნელთანი, და "ყოველმან ენამან
Line of ed.: 12     
აღუაროს"** სახელსა მისსა.

Line of ed.: 13        
რამეთუ საშინელ და წმიდა არს და ყოვლად ძლიერ და საკჳრველ და
Line of ed.: 14     
უფალ და ყოვლისა მპყრობელ არს სახელი მისი; ვერ შემძლებელ ვართ
Line of ed.: 15     
ჩუენ მიწდომად სიმდიდრესა მისისასა, არამედ უძლურებისაებრ
Line of ed.: 16     
ჩემისა და გულს-მოდგინებისა თქუენისა ვიწყო თხრობად თქუენდა, საყუარელნო,
Line of ed.: 17     
კარ, გზა, ტარიგ, მწყემს, ლოდ, მარგალიტ, ყუავილ, ანგელოზ,
Line of ed.: 18     
კაც, ღმერთ, ნათელ, ქუეყანა, მარილ, მატლ, მარცუალ Ms. page: D_408  მდოგჳს, მზე
Line of ed.: 19     
სიმართლის, ძე მამის უკუდავის და ერთ ღმერთ გარდაუქცეველ და განუქარვებელ
Line of ed.: 20     
და უცვალებელ, რამეთუ უქცეველ და განუქარვებელ არს შედგომად
Line of ed.: 21     
ჴორცთა შესხმისა და შეერთებისა ღმრთეებისა იგი ბუნებაჲ,
Line of ed.: 22     
რომლისათჳს უკუეთუ შემძლებელ ვიქმნეთ თითოეულისა ამის სახელისათჳს
Line of ed.: 23     
ჭეშმარიტად უწყებად თქუენდა, გარნა მადლითა-ვე მისითა გაუწყო თქუენ,
Line of ed.: 24     
ქრისტჱს მოყუარეთა.

Line of ed.: 25        
კარ ეწოდა რამეთუ თქუა: "მე ვარ კარი ცხოვართაჲ"***, რამეთუ
Line of ed.: 26     
ჭეშმარიტად მორწმუნენი მისნი მის გამო, ვითარცა კარსა მას სასუფევლისასა,
Line of ed.: 27     
შევალთ.

Line of ed.: 28        
გზა ეწოდა, რამეთუ თქუა: "მე ვარ გზაჲ და ჭეშმარიტებაჲ და
Line of ed.: 29     
ცხორებაჲ"****, რამეთუ ზეცად აღმავალთა გუექმნების ჩუენ გზა.

Page of ed.: 53  
Line of ed.: 1        
ტარიგ ეწოდა, "რამეთუ ჩუენთჳს დაიკლა"*, და მარადის ცხოველ არს
Line of ed.: 2     
და ჴორცთა და სისხლთა მისთა ჩუენდა განყოფითა ცხორებასა საუკუნესა
Line of ed.: 3     
მოგუანიჭებს.

Line of ed.: 4        
მწყემს ეწოდა, რამეთუ თქუა: "მე ვარ მწყემსი კეთილი"**. ჭეშმარიტად
Line of ed.: 5     
ცხოვარნი შეცთომილნი მოგუაქცინა და მტერი იგი ჩუენი ლომი
Line of ed.: 6     
არგნითა ჯუარისაჲთა მოკლა და მისგან დაჴსნილი იგი გუამი პირველ შექმნულისაჲ
Line of ed.: 7     
მის ძალითა ღმრთეებისაჲთა კუალად განაცოცხლა და ნაკბენი
Line of ed.: 8     
იგი გესლიანისა მის მგელისა წყლულებითა თჳსითა განკურნა და
Line of ed.: 9     
გესლი იგი მომაკუდინებელი წამლითა მით ღმრთეებისა თჳსისაჲთა განაქარვა
Line of ed.: 10     
და აღასრულა სიტყუაჲ იგი წინაწარმეტყუელისა მიერ თქუმული,
Line of ed.: 11     
ვითარმედ: "იწყლა იგი ცოდვათა ჩუენთათჳს და წყლულებითა მისითა ჩუენ
Line of ed.: 12     
განვიკურნენით"***.

Line of ed.: 13        
ლოდ საკიდურ ეწოდა წინაწარმეტყუელისა მიერ, რამეთუ ესე არს,
Line of ed.: 14     
რომელი-იგი შეურაცხ და განგდებულ იქმნა მღდელთ-მოძღუართა მათგან
Line of ed.: 15     
და მწიგნობართა ნათესავისა ჰურიათაჲსა იერუსალჱმს, არამედ
Line of ed.: 16     
ესე თავ ყოველთა ცის კიდეთა იქმნა****.

Line of ed.: 17        
მარგალიტ ეწოდა, რამეთუ იგი, ვითარცა მარგალიტი შორის ორთა
Line of ed.: 18     
მათ ფიცართა, სულისა და ჴორცთაჲსა ღმრთეებით გამობრწყინდების,
Line of ed.: 19     
რომელსა ღმრთის მოყუარენი იგი ვაჭარნი სასუფეველისანი, ვითარცა
Line of ed.: 20     
ღმერთსა არა შიშუელსა Ms. page: D_409  და კაცსა არა ლიტონსა, არამედ ვითარცა
Line of ed.: 21     
ღმერთსა და კაცსა, სარწმუნოებით ეძიებენ და მოიყიდიან მხოლოსა მას
Line of ed.: 22     
მრავალსასყიდლისასა ყოვლისა საფასისა წარგებითა და სისხლთა
Line of ed.: 23     
თჳსთა-ცა დათხევითა*****.

Line of ed.: 24        
მარილ ეწოდა, რამეთუ ცოდვითა განრყუნილთა ამათ ჴორცთა ჩუენთა მოგუეახლა
Line of ed.: 25     
და სიმყრალე იგი კერპთ მსახურებისაჲ განგუაშორა და სულნი
Line of ed.: 26     
ჩუენნი სარწმუნოებითა ღმრთის მსახურებისაჲთა სულნელად შეზავნა.

Line of ed.: 27        
ყუავილ ეწოდა, რამეთუ ძირისაგან იესჱსისა ყუავილად აღმოსცენდა******
Line of ed.: 28     
ეკლესიასა წმიდისა ქალწულისა მარიამისგან ჴორციელად, ხოლო
Line of ed.: 29     
სულნელებითა მით ღმრთეებისაჲთა სული იგი მადლისაჲ მოჰფინა ჩუენ ზედა.

Page of ed.: 54  
Line of ed.: 1        
ანგელოზ ეწოდა, რამეთუ ერქუმის მას წინაწარმეტყუელისა მიერ.
Line of ed.: 2     
"დიდისა ზრახვისა ანგელოზი, საკჳრველი*", რომელი მამისა მიერ ჩუენდა
Line of ed.: 3     
მჴსნელად მოვიდა.

Line of ed.: 4        
კაც ეწოდა, რამეთუ თქუა წინაწარმეტყუელმან: "კაცი არს და ვინ იცნას
Line of ed.: 5     
იგი"**. ჭეშმარიტად სრული კაცებაჲ Ms. page: D_410  შეიმოსა, თჳნიერ ცოდვისა,
Line of ed.: 6     
და ღმრთეებაჲ თჳსი ჩუენ გამოგჳცხადა.

Line of ed.: 7        
ღმერთ ეწოდა, ვითარცა თქუა ნეტარმან იოვანე მახარებელმან, ვითარმედ
Line of ed.: 8     
"ღმერთი იყო სიტყუაჲ იგი და ყოველი-ვე მის მიერ შეიქმნა, რაჲ-ოდენი
Line of ed.: 9     
რაჲ იქმნა"***.

Line of ed.: 10        
ნათელ ეწოდა მის მიერ-ვე, რამეთუ თქუა: "იყო ნათელი ჭეშმარიტი,
Line of ed.: 11     
რომელი განანათლებს ყოველსა კაცსა, მომავალსა სოფლად"****.

Line of ed.: 12        
ქუეყანა ეწოდა, ვითარცა თქუა დავით: "ქუეყანამან გამოსცა ნაყოფი
Line of ed.: 13     
თჳსი, მაკურთხენინ ჩუენ, ღმერთო, ღმერთო ჩუენო!"* ჭეშმარიტად ქუეყანისა
Line of ed.: 14     
დამბადებელი იგი ქუეყანად მოვიდა და ქუეყანით მიწისაგან შექმნულთა
Line of ed.: 15     
მათგან მიწისა ბუნებისა იგი ჴორცნი, ვითარცა შუენიერი ჯეჯლი,
Line of ed.: 16     
აღმოსცენდა ქუეყანით და ნაყოფად გამოიხუნა წმიდანი თჳსნი მოციქულნი
Line of ed.: 17     
და მოწამენი და მართალნი, და დაწყეული იგი ქუეყანაჲ ნაყოფითა
Line of ed.: 18     
კურთხევისაჲთა აღავსო.

Line of ed.: 19        
მარცუალ მდოგჳს ეწოდა, რამეთუ დაიკნინებს თავსა თჳსსა და
Line of ed.: 20     
მოგუემსგავსების ჰასაკსა ჩუენსა, რაჲთა ურნატსა სულისა ჩუენისასა
Line of ed.: 21     
დაენერგოს და ღრმად ძირნი დაიბნეს და რტოთა მათ ზედა ჯუარისა მისისათა
Line of ed.: 22     
შეგუკრიბნეს და აღმაღლდეს და ჩუენ აღგუამაღლნეს მის თანა.

Line of ed.: 23        
მატლ ეწოდა, რამეთუ თქუა: "მატლ ვარ და არა კაც**** გამობრწყინვებითა
Line of ed.: 24     
ღმრთეებისაჲთა, ვითარცა სამჭედური მატლსა შინა ეგრჱთ ჴორცთა
Line of ed.: 25     
შინა თჳსთა დაფარა და ღმრთეებაჲ იგი თჳსი და უფსკრულთა ამის სოფლისათა
Line of ed.: 26     
შთააგდო და აღმოიქუა, ვითარცა კეთილმან მეთევზურმან,
Line of ed.: 27     
რომლისათჳს-ცა იტყჳს: "შეიპყრა ვეშაპი იგი სამჭედურითა და განუღო დანდალი
Line of ed.: 28     
ყბასა მისსა და ხარტუკი ცხჳრსა მისსა"****, ესე იგი არს ეშმაკი, რომელი
Line of ed.: 29     
შეიპყრა, და შემუსრნა მანქანებანი მისნი, რომლისათჳს წამებს მეფსალმუნჱ
Line of ed.: 30     
დავით: "შენ შეჰმუსრე თავები ვეშაპისაჲ მის"******.

Line of ed.: 31        
მზე სიმართლის ეწოდა, რამეთუ თქუა წინაწარმეტყუელმან: "და
Line of ed.: 32     
გამოგიბრწყინდეს თქუენ, მოშიშთა სახელისა მისისათა, მზჱ იგი სიმართლისაჲ,
Page of ed.: 55   Line of ed.: 1     
რომელსა აქუს კურნებაჲ ქუეშე ფრთეთა მისთა*", რამეთუ იგი
Line of ed.: 2     
არს, რომელი ჰფარავს და განატფობს და არარაჲ არს, რომელი დაეფაროს
Line of ed.: 3     
სიცხესა მისსა.

Line of ed.: 4        
ხოლო ესე არათუ რაჲმე თავით თჳსით განგიმარტე თქუენ, საყუარელნო
Line of ed.: 5     
და ქრისტჱს მოყუარენო და სწავლის მოღუაწენო, არამედ წამებითა
Line of ed.: 6     
წიგნთაგან საწინაწარმეტყუელოთა Ms. page: D_411  და მოციქულთა ქადაგებისაებრ,
Line of ed.: 7     
წმიდათა სახარებათა წერილნი და ნეტართა მამათა მოძღუართა მიერ განსაზღვრებული
Line of ed.: 8     
სარწმუნოებაჲ. რამეთუ უეჭუელი სარწმუნოებაჲ საუნჯე
Line of ed.: 9     
დიდ არს მორწმუნეთათჳს, მამაო ზეცათაო, ღმერთო და უფალო ცხორების
Line of ed.: 10     
მომცემელო, შენ მიერ მოღებითა მადლისაჲთა, რამეთუ ქრისტეანეთა
Line of ed.: 11     
სარწმუნოებაჲ დიდ მოძღურება არს. ამით მადლითა თავყუანის
Line of ed.: 12     
გცემენ შენ მართალნი, გაკურთხევენ შენ წმიდანი, აღგიარებენ შენ მარტჳლნი
Line of ed.: 13     
და შენთჳს დევნულებად ღირს იქმნებიან, რომელმან ივნე ჩუენთჳს, ქრისტე
Line of ed.: 14     
ღმერთო, მოწამე არიან შენდა და შენ შეგევედრებიან და ცთომასა
Line of ed.: 15     
მას ეშმაკისასა და მსახურთა მისთა მძლავრებასა შეურაცხ-ჰყოფენ.

Line of ed.: 16        
რამეთუ არა ხოლო თუ ბერძენთა სარწმუნოებაჲ ესე ღმრთისამიერი
Line of ed.: 17     
მოიპოვეს, არამედ ჩუენ-ცა, შორიელთა ამათ მკჳდრთა, ვითარცა წამებს
Line of ed.: 18     
უფალი და იტყჳს: "მოვიდოდიან აღმოსავალით და დასავალით და ინაჴ-იდგმიდენ
Line of ed.: 19     
წიაღთა აბრაჰამისთა, ისაკისთა და იაკობისთა**". აჰა ესერა
Line of ed.: 20     
ქართლისა-ცა მკჳდრთა აქუს სარწმუნოებაჲ და წოდებულ არს დედად
Line of ed.: 21     
წმიდათა, რომელთა-მე თჳთ აქა მკჳდრთა და რომელთა-მე უცხოთა და
Line of ed.: 22     
სხჳთ მოსრულთა ჩუენ შორის ჟამად-ჟამად, მოწამედ გამოჩინებითა ქრისტე
Line of ed.: 23     
იესუჲს მიერ, უფლისა ჩუენისა, რომლისაჲ არს დიდებაჲ უკუნითი უკუნისამდე,
Line of ed.: 24     
ამჱნ.


Chapter: 2  
Line of ed.: 25  
მეორჱ თავი

Line of ed.: 26  
ქართლად შემოსლვაჲ და ნათლის-ღებაჲ წმიდისა მოწამისა ჰაბოჲსი


Line of ed.: 27        
რამეთუ იყო ჟამი ოდეს ერის-მთავარი იგი ქართლისაჲ, სახელით
Line of ed.: 28     
ნერსე, ძჱ ადრნესე კურაპალატისა და ერის-მთავრისაჲ. მოწოდებულ
Page of ed.: 56   Line of ed.: 1     
იქმნა ქუეყანად ბაბილოვნისა მფლობელისა მისგან მის ჟამისა სარკინოზთაჲსა
Line of ed.: 2     
ამირა მუმნისა აბდილაჲსგან, რომელი იყო ქალაქსა მას დიდსა
Line of ed.: 3     
ბაღდადს, რომელი-ცა-იგი მან აღაშჱნა. ხოლო შესმენითა ბოროტთა
Line of ed.: 4     
კაცთაჲთა საპყრობილესა შეაგდო მან ნერსჱ, ერის-თავი ქუეყანისა ამის
Line of ed.: 5     
ქართლისაჲ, და პყრობილ იყო იგი მუნ ჟამადმდე სამისა წლისა, ვიდრემდის
Line of ed.: 6     
ბრძანებითა ღმრთისაჲთა მოკუდა აბდილა ამირა მუმნი და დაჯდა
Line of ed.: 7     
მის წილ ძჱ მისი მაჰდი. ხოლო ქველის-მოქმედმან ღმერთმან Ms. page: D_412  არწმუნა
Line of ed.: 8     
გულსა მაჰდი ამირა მუმნისასა განტევებაჲ ნერსჱსი, და გამოიყვანა
Line of ed.: 9     
იგი მწარისა მისგან საპყრობილისა და განუტევა იგი კუალად ერის-მთავრობით
Line of ed.: 10     
აქა, ქუეყანად-ვე თჳსა.

Line of ed.: 11        
მნებავს აწ, ქრისტჱს მოყუარენო, ამიერითგან წმიდისა და სანატრელისა
Line of ed.: 12     
მოწამისა ამის ჰაბოჲსთჳს, რაჲთა გაუწყო, ვითარ ანუ რაბამ
Line of ed.: 13     
იყო, ანუ ვინაჲ მოიწია აქა. ესე ნაშობი იყო აბრამეანი ძეთაგან ისმაელისთა,
Line of ed.: 14     
ტომისაგან სარკინოზთაჲსა, და არა თუ უცხოჲსაგან თესლისა, არცა
Line of ed.: 15     
ხარჭისაგან შობილი, არამედ ყოლად-ვე არაბიელთა თესლი, მამულად და
Line of ed.: 16     
დედულად, რომლისაჲ მამაჲ მისი და დედაჲ მისი და ძმანი და დანი
Line of ed.: 17     
მისნი იყვნეს მუნ-ვე ქალაქსა მას შინა ბაღდადს ბაბილოვნისასა. და ესე
Line of ed.: 18     
იყო ყრმა ჭაბუკ, ვითარ ათრვამეტის წლის, გინა უკნინჱს აჩჳდმეტის წლის.
Line of ed.: 19     
ამან ინება წარმოსლვაჲ თჳსი აქა ერის-მთავრისა მის ნერსჱს თანა და
Line of ed.: 20     
შეეყო იგი მსახურად მისა. და იყო იგი ჴელოვან, კეთილად შემზავებელ
Line of ed.: 21     
სულნელთა მათ საცხებელთა, და სწავლულ იყო მწიგნობრებითა
Line of ed.: 22     
სარკინოზთაჲთა, ძეთა ისმაელისთა, ძეთა აბრაჰამისთა, ნაშობთა აგარისთა.

Line of ed.: 23        
ხოლო ამიერ ჩუენდა სოფლად გამოსლვაჲ იგი არა თუ თჳთ თავით
Line of ed.: 24     
თჳსით განიზრახა. არამედ ვითარცა იგი უფალმან ჰრქუა ნეტარსა მას
Line of ed.: 25     
აბრაჰამს მას-ვე ქუეყანასა შინა ქალდეველთასა, ვითარმედ "გამოვედ ქუეყანისაგან
Page of ed.: 57   Line of ed.: 1     
შენისა და ნათესავისაგან შენისა და სახლისაგან მამისა შენისა
Line of ed.: 2     
და მოვედ ქუეყანასა მას, რომელი მე გიჩუენო შენ*". ეგრჱთ-ვე ესე კუალად
Line of ed.: 3     
ნაშობი აბრაჰამისი არა თუ თჳსით გონებით, არამედ წამის ყოფითა
Line of ed.: 4     
ღმრთისამიერითა იწჳა ესე-ცა და დაუტევა მამაჲ და დედაჲ და ძმანი
Line of ed.: 5     
და დანი და ნათესავნი და მონაგებნი და აგარაკები, და, ვითარცა-იგი
Line of ed.: 6     
უფალი იტყჳს წმიდასა სახარებასა შინა, წარმოვიდა აქა ნერსჱს
Line of ed.: 7     
თანა მგზავრ ქრისტჱს სიყუარულისათჳს. და რაჟამს მოვიდა იგი ქართლდ
Line of ed.: 8     
ცხონდებოდა იგი ნერსე ერის-თვისა Ms. page: D_413  თანა, და თჳსითა
Line of ed.: 9     
სათნოებითა იქმნა იგი საყუარელ ყოვლისა ერისა და შესძინა სწავლად
Line of ed.: 10     
ქართულისა მწიგნობრებისა და ზრახვისა ჴსნილად. მაშინ იწყო ზედა-მიწევნად
Line of ed.: 11     
და სწავლად წმიდათა საღმრთოთა წიგნთა ძუელისა და ახლისა შჯულისათა,
Line of ed.: 12     
რამეთუ უფალი მეცნიერ ჰყოფდა მას, და მოვიდის იგი წმიდად
Line of ed.: 13     
ეკლესიად და მარადის ისმენნ წმიდათა სახარებათაგან და საკითხავთა
Line of ed.: 14     
მათ საწინაწარმეტყუელოთა და მოციქულთა. და მრავალთაგან შჯულის
Line of ed.: 15     
მეცნიერთა იკითხავნ და ისწავებნ, ხოლო რომელთა-მე რეცა-თუ ცილობით
Line of ed.: 16     
წინა-აღუდგებინ, არამედ მიზეზ სწავლისა ექმნებინ მას. და ესრჱთ
Line of ed.: 17     
სრულ იქმნა იგი ყოვლითა მოძღურებითა, რომელი აქუს წმიდასა კათოლიკე
Line of ed.: 18     
ეკლესიასა ქრისტჱს მიერ.

Line of ed.: 19        
მაშინ უდებ-ყო შჯული იგი მაჰმედისი და წესი იგი მამულისა მის
Line of ed.: 20     
ლოცვისაჲ დაუტევა და შეიყუარა ქრისტჱ ყოვლითა გულითა და გამოირჩია
Line of ed.: 21     
იგი სიტყჳთა ამით, ვითარმედ "მითხრეს მე უშჯულოთა ზრახვაჲ, ხოლო
Line of ed.: 22     
არა ეგრე იყო, ვითარ შჯული შენი"**. არამედ ვერ განიცხადებდა თავსა
Line of ed.: 23     
Ms. page: U_8  თჳსსა სრულიად ქრისტეანედ, ხოლო ფარულად იმარხავნ და ილოცავნ
Line of ed.: 24     
ქრისტჱს მიმართ და ეძიებდა ადგილსა კრძალულსა, სადა-მცა მოიღო
Line of ed.: 25     
ნათელი ქრისტჱსი, რამეთუ ეშინოდა სოფლის მპყრობელთა ამათ
Line of ed.: 26     
ზედა-მდგომელთა ჩუენთა სარკინოზთაგან.

Page of ed.: 58  
Line of ed.: 1        
და იყო დღეთა მათ შინა კუალად განრისხებაჲ ჴელმწიფეთა მათ
Line of ed.: 2     
სარკინოზთაჲ ნერსჱ ერის-თვისა ზედა და ივლტოდა იგი. რამეთუ სასტიკად
Line of ed.: 3     
ჰბრძოდეს მას სარკინოზთა ერი; და უფალმან დაიცვა იგი ჴელთაგან
Line of ed.: 4     
მათთა, და განვლო მან კარი იგი ოვსეთისაჲ, რომელსა დარიალან
Line of ed.: 5     
ერქუმის. და რაჟამს განვიდა, იყო მის თანა ერისაგან მისისა ვითარ
Line of ed.: 6     
სამას ოდენ მამაკაც. და მათ თანა-ვე იყო სანატრელი-ცა ესე მონაჲ
Line of ed.: 7     
ქრისტჱსი ჰაბო. ხოლო ნერსე, ვლტოლვილი ქუეყანით თჳსით, შევიდა
Line of ed.: 8     
ქუეყანასა მას ჩრდილოჲსასა, სადა იგი არს სადგური და საბანაკჱ ძეთა
Line of ed.: 9     
მაგოგისთაჲ, რომელ არიან ხაზარნი, კაც ველურ, საშინელ პირითა, მჴეცის
Line of ed.: 10     
ბუნება, სისხლის მჭამელ, რომელთა შჯული არა აქუს, გარნა
Line of ed.: 11     
ღმერთი ხოლო შემოქმედი იციან. და რაჟამს მივიდა ნერსე ერის-თავი
Line of ed.: 12     
მეფისა მის ხაზართაჲსა, შეიწყნარა იგი უცხოებისათჳს და ვლტოლვილებისათჳს
Line of ed.: 13     
მტერთა მისთაჲსა და სცა მას და ყოველსა ერსა მისსა საზრდელი
Line of ed.: 14     
და სამოსელი.

Line of ed.: 15        
მაშინ, ვითარცა იხილა ნეტარმან ჰაბო, რამეთუ განშორებულ არს
Line of ed.: 16     
შიშისაგან და მძლავრებისა სარკინოზთაჲსა, ისწრაფა მან მიახლებად
Line of ed.: 17     
ქრისტჱსა და ნათელ-იღო სახელითა მამისაჲთა და ძისაჲთა და სულისა
Line of ed.: 18     
წმიდისაჲთა ჴელითა პატიოსანთა მღდელთაჲთა, რამეთუ მადლითა სულისა
Line of ed.: 19     
წმიდისაჲთა მრავალ არს ქალაქები და სოფლები ქუეყანასა მას ჩრდილოჲსასა,
Line of ed.: 20     
რომელნი სარწმუნოებითა ქრისტჱსითა ცხონდებიან უზრუნველად.
Line of ed.: 21     
მიერითგან უფროჲს-ღა სავსჱ მადლითა ქრისტჱსითა ნეტარი ჰაბო
Line of ed.: 22     
შეეყო მარხვასა და ლოცვასა დაუბრკოლებელად.

Line of ed.: 23        
მაშინ, შემდგომად რავდენისა-მე ჟამისა, ევედრა ნერსჱ მეფესა მას
Line of ed.: 24     
ჩრდილოჲსასა, რაჲთა განუტეოს იგი მიერ ქუეყანად აფხაზეთისა, რამეთუ
Line of ed.: 25     
პირველად-ვე წარეგზავნნეს დედაჲ და ცოლი და შვილნი და მონაგები
Line of ed.: 26     
და ყოველნი სახლისა მისისანი, Ms. page: D_413  რამეთუ კრძალულ იყო ქუეყანაჲ
Page of ed.: 59   Line of ed.: 1     
იგი შიშისაგან სარკინოზთაჲსა. ხოლო ღმერთმან მოამშჳდა პირი მეფისა
Line of ed.: 2     
მის ჩრდილოჲსაჲ და განუტევა ნერსჱ მრავლითა ნიჭითა. და წარემართნეს
Line of ed.: 3     
იგინი სიხარულითა და მადლობითა ღმრთისაჲთა და განვლეს ქუეყანაჲ იგი
Line of ed.: 4     
წარმართთაჲ, რომელთა ყოლად-ვე არა იციან ღმერთი, და უშიშად ვიდოდეს
Line of ed.: 5     
დღჱ და ღამჱ სამისა თთჳსა გზასა. ხოლო ნეტარი ჰაბო ეგოდენთა
Line of ed.: 6     
ამათ დღეთა მგზავრ ილოცვიდა და იმარხვიდა და არა დასცხრებოდა
Line of ed.: 7     
იგი ფსალმუნებითა, და ვითარცა მიიწინეს იგინი ქუეყანად
Line of ed.: 8     
აფხაზეთისა, მთავარმან მის ქუეყანისამან შეიწყნარა ნერსჱ ყოვლით
Line of ed.: 9     
ერით მისითურთ, ვითარცა იხილა ნერსჱ დედოფალი, დედაჲ თჳსი,
Line of ed.: 10     
და ცოლი და ძენი თჳსნი, სიხარულით ყოველნი-ვე აკურთხევდეს ღმერთსა
Line of ed.: 11     
ცოცხლებით და მშჳდობით შეკრებისა მათისათჳს.

Line of ed.: 12        
მაშინ, ვითარცა ეუწყა მთავარსა მას აფხაზეთისასა ნეტარისა ჰაბოჲსთჳს,
Line of ed.: 13     
რამეთუ ახალ ნათელ-ღებულ არს, განიხარა ფრიად ყოვლით ერით
Line of ed.: 14     
მისითურთ. და მოუწოდეს მას მთავარმან მან და ეპისკოპოსმან და
Line of ed.: 15     
მღდელთა და აკურთხევდეს და ნუგეშინის-სცემდეს და უთხრობდეს მას
Line of ed.: 16     
სიტყუათა ცხორებისათა და ახარებდეს ქრისტჱსთჳს და საუკუნოჲსა
Line of ed.: 17     
მის ცხორებისათჳს. ხოლო იგი თავით თჳსით მიუგებდა მათ მადლობით
Line of ed.: 18     
სიტყუათა მათ ჭეშმარიტისა სარწმუნოებისათა, ვიდრემდის უკჳრდა-ცა
Line of ed.: 19     
მათ და ადიდებდეს ღმერთსა. და ნეტარი ჰაბო უფროჲს-ღა ჰმადლობდა
Line of ed.: 20     
ღმერთსა, რამეთუ იხილა მან ქუეყანაჲ იგი სავსჱ ქრისტჱს სარწმუნოებითა
Line of ed.: 21     
და არავინ ურწმუნოთაგანი მკჳდრად იპოვების საზღვართა მათთა. რამეთუ
Line of ed.: 22     
საზღვარ მათდა არს ზღუაჲ იგი პონტოჲსაჲ, სამკჳდრებელი ყოლად-ვე
Line of ed.: 23     
ქრისტეანეთაჲ, მისაზღვრადმდე ქალდიაჲსა, ტრაპეზუნტიაჲ მუნ
Line of ed.: 24     
არს, საყოფელი იგი აფსარეაჲსაჲ და ნაფსაჲს ნავთ-სადგური, და არს
Line of ed.: 25     
ქალაქები იგი და ადგილები საბრძანებელად ქრისტჱს მსახურისა იონთა
Page of ed.: 60   Line of ed.: 1     
მეფისა, რომელი მოსაყდრე არს დიდსა მას ქალაქსა კოსტანტინეპოვლისასა.

Line of ed.: 2        
ხოლო წმიდამან და ნეტარმან ჰაბო, ვითარცა იხილა კაცთა მის Ms. page: U_9 
Line of ed.: 3     
ადგილისათა გარდამეტებული ღმრთის მოყუარებაჲ და ლოცვაჲ ყოვლისა
Line of ed.: 4     
მის ერისაჲ დაუცადებელი, შური საღმრთო აღიღო, რამეთუ მოიჴსენა
Line of ed.: 5     
მან სიტყუაჲ იგი წმიდისა მოციქულისაჲ, ვითარმედ: "კეთილ არს ბაძვაჲ კეთილისათჳს
Line of ed.: 6     
მარადის," იწყო მან-ცა დღეთა მათ ზამთრისათა თთჳსა
Line of ed.: 7     
მის იანვარისასა აჩჳდმეტსა მის თთჳსასა, ჴსენებასა წმიდისა მამისა
Line of ed.: 8     
ანტონისსა, აღიღო მან-ცა ფიცხელი იგი შრომაჲ და შორის ქალაქსა,
Line of ed.: 9     
ვითარცა უდაბნოსა ზედა, ეწყვებოდა მტერსა მას ეშმაკსა; და დუმილითა
Line of ed.: 10     
და მარხვითა მოაუძლურებდა იგი ჴორცთა მათ სიჭაბუკისა თჳსისათა,
Line of ed.: 11     
"რაჲთა შეუძლოს ყოველთა მათ ისართა ეშმაკისათა განჴურვებულთა დაშრეტად"**.
Line of ed.: 12     
მოიჴსენა მან მაცხოვრისა ჩუენისაჲ, ვითარ-იგი შემდგომად
Line of ed.: 13     
წმიდისა მის ნათლის-ღებისა უდაბნოდ განსრულმან, მზაკუვარსა მას
Line of ed.: 14     
განმცდელსა სძლო ეშმაკსა ლოცვითა მით და მარხვითა წმიდითა ორმეოც
Line of ed.: 15     
დღე. ეგრჱთ-ვე ნეტარი ესე ჰაბო არცა-ღა ერთსა რას სიტყუასა
Line of ed.: 16     
იტყოდა კაცთა შორის, გარნა ღმერთსა ხოლო ჰზრახავნ წმიდასა შინა
Line of ed.: 17     
ლოცვასა თჳსსა, ეგრჱთ განვლო სამ თთუე და დაადგრა მარხვით
Line of ed.: 18     
და დუმილით. ხოლო წმიდათა მათ დღეთა დიდისა მის მარხვისათა,
Line of ed.: 19     
შჳდთა მათ შჳდეულთა, კჳრიაკესა და დღესა შაბათსა ხოლო მი-რაჲ-იღის
Line of ed.: 20     
წმიდაჲ იგი საიდუმლოჲ, ჴორცი და სისხლი ქრისტჱსი, მაშინ-ღა ნაკლულევანად
Line of ed.: 21     
მიიღის საზრდელი, ვიდრემდის მიიწია იგი წმიდასა მას
Line of ed.: 22     
დღესა, დიდსა დღესასწაულსა აღვსებასა, აღდგომასა ქრისტჱს ღმრთისა
Line of ed.: 23     
ჩუენისასა, მაშინ-ღა დააცადა ფიცხელი იგი მარხვაჲ და განჰჴსნა
Line of ed.: 24     
ენაჲ-ცა თჳსი უტყუებისაგან და ადიდებდა ღმერთსა.

Page of ed.: 61  
Line of ed.: 1        
ხოლო იყო შემდგომად სივლტოლისა მის ნერსჱსისა ქართლით, წარმოავლინა
Line of ed.: 2     
მაჰდი ამირა მუმნმან ბრძანებითა ღმრთისაჲთა სტეფანოზ, ძჱ
Line of ed.: 3     
გურგენ ერის-თვისაჲ, დის-წული ნერსჱსი, ნაცვალად დედის ძმისა თჳსისა
Line of ed.: 4     
ნერსჱსა, ერის მთავრად ქუეყანასა ამას ქართლისასა. მაშინ მხიარულ
Line of ed.: 5     
იქმნა ნერსჱ, რამეთუ უფლებაჲ იგი სახლისა მისისაგან არა განაშორა
Line of ed.: 6     
უფალმან. ესე-ცა წადიერ იქმნა უფროჲს-ღა გულს-მოდგინედ და წარმოავლინნა
Line of ed.: 7     
მოციქულნი და ითხოვა ჴელმწიფეთაგან, ამირათა Ms. page: D_414  ამის ქუეყანისათა,
Line of ed.: 8     
რაჲთა უშიშ-ყონ იგი ბოროტისაგან და გამოვიდეს ჴსნილად ყოვლით
Line of ed.: 9     
ერით მისითურთ.

Line of ed.: 10        
და ვითარცა წარმოემართნეს იგინი ქუეყანით აფხაზეთით, მაშინ ნეტარსა
Line of ed.: 11     
ჰაბოს მიუწოდა მთავარმან მან აფხაზეთისამან და ჰრქუა: "ნუ
Line of ed.: 12     
განხუალ შენ ამიერ ქუეყანით, რამეთუ ქუეყანაჲ იგი ქართლისაჲ სარკინოზთა
Line of ed.: 13     
უპყრიეს და შენ ხარ ბუნებით სარკინოზ. და არა გიტეონ
Line of ed.: 14     
შენ ქრისტეანობით მათ შორის. და მეშინის მე შენთჳს, ნუუკუე
Line of ed.: 15     
კუალად განგდრიკონ შენ სარწმუნოებისაგან ქრისტჱსისა ნეფსით, გინა
Line of ed.: 16     
უნებლებით, და ესოდენი შრომაჲ შენი წარსწყმიდო. ხოლო ნეტარმან
Line of ed.: 17     
ჰაბო ჰრქუა: "სადაღა შემიწყნარა მე ქრისტემან და განმაშორა ჩემგან
Line of ed.: 18     
ბნელი იგი პირველისა მის უმეცრებისა ჩემისაჲ და ღირს მყო მე ნათელსა
Line of ed.: 19     
მას მისსა, არასადა უვარ-ვყო მე სახელი მისი; დაღათუ ბევრეული
Line of ed.: 20     
ოქროჲსა და ვეცხლისაჲ მომცენ მე, გინა თუ ტანჯვითა და გუემითა
Line of ed.: 21     
განმიკითხონ მე, ვერ განმაშორონ მე სიყუარულსა უფლისა ჩემისასა".
Line of ed.: 22     
და აწ შენ ნუ დამაყენებ მე, ღმრთის მსახურო, რამეთუ რაჲ მადლ არს
Line of ed.: 23     
ყოფაჲ ჩემი აქა, სადა არა არს შიში, არცა სიკუდილი ქრისტჱსთჳს?
Line of ed.: 24     
აწ გევედრები, განმიტევე მე, რაჲთა ეუწყოს განცხადებულად ქრისტეანობაჲ
Line of ed.: 25     
ჩემი ქრისტჱს მოძულეთა მათ, რამეთუ მესმა მე წმიდისა სახარებისაგან
Page of ed.: 62   Line of ed.: 1     
თქუმული იგი მაცხოვრისა ჩუენისა მიერ, ვითარმედ: "არავინ აღანთის
Line of ed.: 2     
სანთელი და შედგის იგი ქუეშე ჴჳმირსა, არამედ ზედა სასანთლესა
Line of ed.: 3     
გადგიან, "რაჲთა ჰნათობდეს ყოველთა; ეგრე ბრწყინევდინ ნათელი
Line of ed.: 4     
თქუენი წინაშე კაცთა"*, და აწ მე რაჲსათჳს დავფარო ჭეშმარიტი
Line of ed.: 5     
ესე ნათელი, რომლითა განმანათლა მე ქრისტემან? არასადა დავემალო
Line of ed.: 6     
მე შიშისაგან სიკუდილისა, რამეთუ ვისწავე მე წმიდისა მისგან მოციქულისა,
Line of ed.: 7     
ვითარმედ: "არცა ჩუკენთა სასუფეველი ღმრთისაჲ ვერ დაიმკჳდრონ"*,
Line of ed.: 8     
ამისთჳს არა მეშინის მე სიკუდილისაგან, რამეთუ მე სასუფეველსა
Line of ed.: 9     
ვეძიებ ქრისტჱსგან". და ესრჱთ არწმუნა მთავარსა მას და განუტევა.

Line of ed.: 10        
და გამოვიდა იგი ნერსჱს თანა Ms. page: D_417  ქუეყანად ქართლდ და შემოვიდა
Line of ed.: 11     
ქალაქსა ტფილისს და იქცეოდა იგი განცხადებულად ქრისტეანედ.
Line of ed.: 12     
და ვითარცა იხილეს იგი ქრისტეანედ მუნ მყოფთა მათ სარკინოზთა,
Line of ed.: 13     
რომელთა იცოდეს იგი პირველად, რომელნი-მე ჰყუედრიდეს, რომელნი-მე
Line of ed.: 14     
აგინებდეს, რომელნი-მე აშინებდეს, რომელნი-მე სდევნიდეს, რომელნი-მე
Line of ed.: 15     
მშჳდობისა სიტყჳთა შეაჯერებდეს. ხოლო იგი განმტკიცებულ იყო ქრისტჱს
Line of ed.: 16     
მიმართ და არავისგან შეძრწუნდებოდა, არამედ სამისა წლისა ჟამთა
Line of ed.: 17     
იქცეოდა ქალაქსა მას შინა და გარემოჲს ყოველსა სოფლებსა განცხადებულად
Line of ed.: 18     
ქრისტეანედ, არამედ "ვერვინ მიყვნა ჴელნი მის ზედა ბოროტებით,
Line of ed.: 19     
რამეთუ არღა მოწევნულ იყო ჟამი მისი"***. ხოლო კაცთა ქრისტჱს მოყუარეთა,
Line of ed.: 20     
რომელთა იცოდეს ღმრთისა მიმართ სათნოებაჲ მისი, იღუწიდეს მას
Line of ed.: 21     
საზრდელითა და სამოსლითა.


Chapter: 3  
Line of ed.: 22  
მესამჱ თავი
Line of ed.: 23  
წამებაჲ წმიდისა ჰაბოჲსი


Line of ed.: 24        
რომელნი ხართ ქრისტჱს მოყუარენი და მარტჳლთ მოყუარენი,
Line of ed.: 25     
მიიღეთ ჩემგან სანატრელი ესე სმენაჲ წმიდისა მოწამისა და ქრისტჱს
Page of ed.: 63   Line of ed.: 1     
მოღუაწისაჲ, რომელი სიმჴნითა და დიდებითა გჳრგჳ\ნოსან Ms. page: D_418  იქმნა ქრისტეს მიერ!

Line of ed.: 2        
სუფევასა უფლისა ჩუენისა იესუ ქრისტესსა, წელიწადსა ვნებითგან
Line of ed.: 3     
და მკუდრეთით აღდგომითგან რვაას ორმეოც და ექუსსა, მეფობასა
Line of ed.: 4     
კოსტანტინეპოვლის, ქალაქსა მას დიდსა, ქრისტეანეთა ზედა კოსტანტინჱსსა,
Line of ed.: 5     
ძისა ლეონისსა, სარკინოზთა შორის მეფობასა მოსე
Line of ed.: 6     
ამირა მუმნისასა, ძისა მაჰდისსა, ქართლს შინა კათალიკოზობასა
Line of ed.: 7     
სამოელისსა, ერის-მთავრობასა სტეფანოზისსა, ძისა გურგენისსა, დასაბამით
Line of ed.: 8     
გარდასრულთა ექუს ათას სამას ოთხმოც და ცხრასა წელსა,
Line of ed.: 9     
თთუესა იანვარისასა ექუსსა; დღესა პარასკევსა, განცხადებასა, შევისწავეთ
Line of ed.: 10     
მარტჳლობაჲ წმიდისა და ნეტარისა ამის მოწამისა და კეთილად
Line of ed.: 11     
მოღუაწისა ჰაბოჲსი ქალაქსა ტფილისს. ხოლო იყო ესრე სახედ.

Line of ed.: 12        
რამეთუ მცირედ უწინარჱს-რე დღეთა ამათ შეიპყრეს ნეტარი
Line of ed.: 13     
ესე მოწამჱ ქრისტჱსი და მიიყვანეს იგი მსაჯულისა მის, რომელი იყო
Line of ed.: 14     
ამირად ქალაქსა ტფილისს, და ქრისტჱს აღსაარებისათჳს შეაყენეს
Line of ed.: 15     
იგი საპყრობილესა. ხოლო შემდგომად რავდენთა-მე დღეთა გამოითხოვა
Line of ed.: 16     
იგი სტეფანოზ, ერის-თავმან ქართლისამან, და გამოიყვანა საპყრობილით
Line of ed.: 17     
და განუტევა. და შემდგომად მცირედთა დღეთა კუალად აღიძრნეს შემასმენელნი
Line of ed.: 18     
წმიდისა ამის მოწამისანი, განრისხებულნი და აღბორგებულნი,
Line of ed.: 19     
სავსენი შურითა ქრისტეანეთაჲთა; შეიზრახნეს შეთქუმით წმიდასა მას
Page of ed.: 64   Line of ed.: 1     
ზედა და შევიდეს წინაშე მსაჯულისა მის, რამეთუ სხუაჲ მსაჯული ამირაჲ
Line of ed.: 2     
შემოსრულ იყო ქალაქსა ტფილისს და ჰრქუეს მას: "არს ქალაქსა
Line of ed.: 3     
ამას შინა ჭაბუკი ერთი, რომელი იყო ბუნებით სარკინოზ და განზრდილ
Line of ed.: 4     
და ცხორებულ შჯულითა მით, რომელი მო-მცა ჩუენ მაჰმედ,
Line of ed.: 5     
მოციქულმან ჩუენმან, და აწ დაუტევებიეს შჯული ესე ჩუენი და იტყჳს
Line of ed.: 6     
თავსა თჳსსა ქრისტეანედ და უშიშად ვალს ქალაქსა შინა და მრავალთა
Line of ed.: 7     
ასწავებს ჩუენგანთა ქრისტეანე ყოფად. აწ ბრძანე შეპყრობაჲ მისი და შეაგდე
Line of ed.: 8     
იგი სატანჯველსა და გუემასა, ვიდრემდის არა აღიაროს შჯული
Line of ed.: 9     
მაჰმედ მოციქულისა ჩუენისაჲ; უკუეთუ არა, მოკუედინ იგი, რაჲთა
Line of ed.: 10     
არა მობაძავ იქმნენ მისა მრა\ვალნი Ms. page: D_419  სიტყჳთა მისითა".

Line of ed.: 11        
ამას რაჲ შეასმენდეს, ესმა ვიეთ-მე ქრისტეანეთა კაცთა და მივიდეს
Line of ed.: 12     
მწრაფლ და უთხრეს ნეტარსა ჰაბოს, ვითარმედ: "აწ ესერა გეძიებენ
Line of ed.: 13     
შენ შეპყრობად, ტანჯვად და გუემად". და შეაჯერებდეს მას, რაჲთა-მცა
Line of ed.: 14     
მიჰრიდა და დაემალა. ხოლო მან ჰრქუა მათ: "მე არა ხოლო
Line of ed.: 15     
ტანჯვად განმზადებულ ვარ ქრისტჱსთჳს, არამედ სიკუდიდ-ცა". და გამოვიდა
Line of ed.: 16     
იგი სიხარულით და იქცეოდა შორის უბანთა განცხადებულად. მაშინ
Line of ed.: 17     
მოვიდეს მსახურნი იგი მის მსაჯულისანი და შეიპყრეს ნეტარი
Line of ed.: 18     
ჰაბო და შეიყვანეს იგი წინაშე მსაჯულისა მის.

Line of ed.: 19        
და ჰრქუა მას მსაჯულმან მან: "რაჲ არს რომელი ესე მესმის
Line of ed.: 20     
შენთჳს, რამეთუ ხარ შენ ნათესავით და ტომით სარკინოზ და დაგიტევებიეს
Line of ed.: 21     
მამული შჯული და ქრისტეანეთა თანა შეცთომილ ხარ? აწ განემზადე
Line of ed.: 22     
და ილოცე შჯულითა მით, რომლითა განგზარდეს მშობელთა შენთა",
Line of ed.: 23     
ხოლო ნეტარი ჰაბო განძლიერდა ქრისტჱს მიერ და აღივსო
Line of ed.: 24     
სულითა სარწმუნოებისაჲთა და ჰრქუა მსაჯულსა მას ამირასა: "ეგე კეთილად
Page of ed.: 65   Line of ed.: 1     
სთქუ, რამეთუ ვარ მე ბუნებით სარკინოზ, შობილ-ვე მას შინა მამულად და
Line of ed.: 2     
დედულად; განსწავლულ ვიყავ შჯულითა მით მაჰმედისითა და ვცხონდებოდე
Line of ed.: 3     
მას შინა, ვიდრე უმეცრებასა შინა ვიყავ, ხოლო ოდეს სათნო იყო
Line of ed.: 4     
ღმერთმან, რომელმან გამომირჩია მე ძმათა და ნათესავთა შორის ჩემთა
Line of ed.: 5     
და მიჴსნა მე იესუ ქრისტჱს მიერ, ძისა მისისა და ღმრთისა ჩემისა, და
Line of ed.: 6     
გულისხმა-მიყო მე უმჯობჱსი იგი კეთილი, მაშინ დაუტევე მე პირველი
Line of ed.: 7     
იგი კაცთა ჴელოვნებითა შეთხზული შჯული და ზღაპრობისა სიბრძნითა
Line of ed.: 8     
ღონის-ძიებული რწმუნებაჲ, და აწ შეუდეგ მე ჭეშმარიტსა ქრისტჱს
Line of ed.: 9     
მიერ მომადლებულსა სარწმუნოებასა სამებისა წმიდისასა, მამისა და ძისა
Line of ed.: 10     
და სულისა წმიდისასა, -- და ამით ნათელ-მიღებიეს და ამას-ცა თავყანის-ვსცემ,
Line of ed.: 11     
რამეთუ ესე არს ღმერთი ჭეშმარიტი, და აწ ქრისტეანე ვარ
Line of ed.: 12     
თჳნიერ ყოვლისა ცილობისა".

Line of ed.: 13        
ჰრქუა მას მსაჯულმან მან: "დაუტევე სიცოფისა ეგე განზრახვაჲ
Line of ed.: 14     
და უკუეთუ ნაკლულევანებისა შენისათჳს შედგომილ ხარ ქრისტეანეთა, მე
Line of ed.: 15     
Ms. page: D_420  უფროჲს-ღა ნიჭი და პატივი აწ-ვე მიგცე შენ". ჰრქუა
Line of ed.: 16     
მას ნეტარმან ჰაბო: "ოქროჲ და ვეცხლი შენი შენ თანა-ვე იყავნ
Line of ed.: 17     
წარსაწყმედელად თავისა შენისა, მე პატივსა კაცთაგან არა ვეძიებ, რამეთუ
Line of ed.: 18     
მაქუს მე ნიჭი ქრისტჱსმიერი, გჳრგჳნი ცხორებისა და უხრწნელებისაჲ
Line of ed.: 19     
და პატივი საუკუნოჲ ცათა შინა".

Line of ed.: 20        
მაშინ უბრძანა მსაჯულმან მან ჴელით და ფერჴით შეკრვაჲ მისი
Line of ed.: 21     
ბორკილითა რკინისაჲთა და ეგრჱთ შთააგდეს იგი საპყრობილესა. ხოლო
Line of ed.: 22     
ნეტარსა მას უხაროდა და ჰმადლობდა უფალსა და იტყოდა: "გმადლობ
Line of ed.: 23     
შენ, უფალო და მაცხოვარო ღმერთო ჩუენო, იესუ ქრისტე, რამეთუ
Line of ed.: 24     
ღირს მყავ მე განკითხვასა და პყრობილებასა სახელისა შენისათჳს წმიდისა".
Page of ed.: 66   Line of ed.: 1     
და იყო ესე თთუესა დეკენბერსა ოცდა შჳდსა, დღესა სამშაბათსა,
Line of ed.: 2     
ჴსენებასა ქრისტჱს მოციქულისა, პირველდიაკონისა და პირველმოწამისა
Line of ed.: 3     
და ერის-მთავრისა მის ყოველთა მოწამეთაჲსა, წმიდისა სტეფანჱსსა.
Line of ed.: 4     
წეს-ვე და შუენიერ ესრჱთ იყო, რაჲთა იღუწიდეს მისთჳს ერის-თავი იგი
Line of ed.: 5     
ყოველთა მარტჳლთაჲ მისთანათა მათ თანა ყოველთა მოწამეთა, რაჲთა არა
Line of ed.: 6     
დაბრკოლდეს უკუანაჲსკნელი-ცა იგი მოწამჱ ქრისტჱსი თანა-შერაცხად ახოვნებასა
Line of ed.: 7     
მათსა.

Line of ed.: 8        
და იყოფოდა ნეტარი ჰაბო საპყრობილესა შინა მარხვითა და
Line of ed.: 9     
ლოცვითა და ფსალმუნებითა ღამჱ და დღჱ განუსუენებელად და ჰყოფდა
Line of ed.: 10     
იგი ქველის-საქმესა, რამეთუ განყიდა მან ყოველი, რაჲ-ცა აქუნდა
Line of ed.: 11     
მას, და ჰზრდიდა იგი მშიერთა და ნაკლულევანთა მის თანა პყრობილთა
Line of ed.: 12     
მათ. ხოლო ცრუ მოძღუარნი იგი და შემასმენელნი შევიდიან მისა
Line of ed.: 13     
და ეტყჳედ რომელნი-მე რეცა სიტყჳთა ლიქნისაჲთა: "შვილო, ნუ განიწირავ
Line of ed.: 14     
თავსა შენსა, ნუ-ცა სიჭაბუკესა შენსა განჰვაჭრი ქრისტეანედ
Line of ed.: 15     
და ნუ-ცა ძმათა და ნათესავთა შენთა განეშორები", რაჲთა არა შეამთხჳო
Line of ed.: 16     
ძჳრი თავსა შენსა და შეგუაწუხნე ჩუენ ყოველნი". და რომელნი-მე
Line of ed.: 17     
მათგანნი აშინებედ მას და ეტყჳედ: "რაჲ სარგებელ გეყოს შენ
Line of ed.: 18     
ქრისტჱ იგი შენი, ანუ ვინ გიჴსნეს შენ ჴელთაგან ჩუენთა, რამეთუ ცეცხლი
Line of ed.: 19     
და სატანჯველი აწ\ვე Ms. page: D_421  განგჳმზადებიეს შენთჳს, არა თუ მოიქცე
Line of ed.: 20     
ჩუენდა-ვე". ხოლო ნეტარი იგი არა ისმენნ მათსა, არამედ
Line of ed.: 21     
ილოცავნ და უღარღილოდ ფსალმუნებნ გონებითა თჳსითა. და შემდგომად
Line of ed.: 22     
მრავლისა სიტყჳსა მათისა ჰრქუა მათ: "ჩემდამო ნურას იტყოდეთ
Line of ed.: 23     
რამეთუ მე, ვითარცა ყრუსა, არა მესმოდა და ვითარცა უტყუმან რაჲ
Line of ed.: 24     
არა აღაღის პირი თჳსი, ვიყავ მე, ვითარცა კაცი უსმი რომლისა თანა არა
Page of ed.: 67   Line of ed.: 1     
არს პირსა მისსა სიტყუაჲ, რამეთუ მე უფალსა ვესავ, "განმეშორენით მე,
Line of ed.: 2     
უკეთურნო, და გამოვიძინე მე მცნებანი ღმრთისა ჩემისანი"*. და ვითარცა
Line of ed.: 3     
ვერ შეძრეს მართალი იგი, გამოვიდეს მიერ სირცხჳლეულნი.

Line of ed.: 4        
და იყო ნეტარი იგი საპყრობილესა შინა ცხრა დღჱ, და დღე
Line of ed.: 5     
ყოველ იმარხავნ და ღამის თევით დაადგრის განთიადმდე. ხოლო დღესა
Line of ed.: 6     
მას მეცხრესა ჰრქუა ყოველთა მათ მის თანა პყრობილთა ქრისტეანეთა
Line of ed.: 7     
და სხუათა-ცა, ვითარმედ: "ხვალე განსლვაჲ არს ჩემი ჴორცთაგან
Line of ed.: 8     
და მისლვაჲ უფლისა ჩემისა და ღმრთისა იესუ ქრისტჱს თანა".
Line of ed.: 9     
რამეთუ ესე უფალმან გამოუცხადა თჳსსა მას მოწამესა. და მაშინ განიძარცუა
Line of ed.: 10     
მან სამოსელი თჳსი და განსცა იგი სავაჭროდ,
Line of ed.: 11     
რაჲთა უყიდონ მას სანთელად კერეონები და საკუმეველი, და წარსცა
Line of ed.: 12     
ყოველთა მათ ეკლესიათა ქალაქისათა, რაჲთა აღანთიონ. და მიავლინა
Line of ed.: 13     
ყოველთა მღდელთა ვედრებით, რაჲთა ლოცვა ყონ მისთჳს, რომლითა
Line of ed.: 14     
არა დაბრკოლდეს სარწმუნოებისაგან ქრისტჱსისა და ღირს იქმნეს
Line of ed.: 15     
მოღუაწებასა მას ქრისტჱს მოწამეთასა. ხოლო მან ღამესა მას წმიდისა
Line of ed.: 16     
მის დღესასწაულისასა, ღამის თევასა მიიხუნა ორნი სანთელნი დიდნი
Line of ed.: 17     
ჴელთა თჳსთა და დადგა იგი შორის საპყრობილესა, და დაადგრა მდგომარჱ
Line of ed.: 18     
ზედა ფერჴთა თჳსთა, ვიდრე განთიადმდე, ყოლად-ვე დაუჯდომელად,
Line of ed.: 19     
ვიდრემდე აღასრულნა ფსალმუნნი და სანთელნი დაიწუნეს ჴელთა
Line of ed.: 20     
შინა მისთა, რკინითა შეჭედილთა ზედა ქედსა მისსა. და იტყოდა
Line of ed.: 21     
მდგომარჱ იგი შეუძრველად, ვითარმედ: "წინაჲსწარ ვხედევდ უფალსა,
Line of ed.: 22     
წინაშე ჩემსა არს მარადის, რამეთუ მარჯულ ჩემსა არს, რაჲთა არა შევიძრა"**,
Line of ed.: 23     
და შემდგომნი იგი სიტყუანი.

Page of ed.: 68  
Line of ed.: 1        
და რაჟამს განთენა მეათჱ იგი დღჱ დღესასწაულისა მის მაცხოვრისა
Line of ed.: 2     
ნათლის-ღებისაჲ, რომელ არს თთუესა იანვარსა ექუსსა, იყო დღჱ
Line of ed.: 3     
იგი პარასკევი. Ms. page: D_422  და თქუა ნეტარმან მან: "დიდ არს ჩემდა დღჱ
Line of ed.: 4     
ესე, რამეთუ ვხედავ ორკერძო-ვე ძლევასა უფლისა ჩემისა იესუ ქრისტჱსსა,
Line of ed.: 5     
რამეთუ დღესასწაულსა ამას შთაჴდა მდინარესა მას იორდანისასა განშიშულებული
Line of ed.: 6     
ნათლის-ღებად და სიღრმესა მას შინა წყალთასა დამალულისა
Line of ed.: 7     
მის ვეშაპისა თავები ძალითა ღმრთეებისაჲთა შემუსრა*. ჯერ-არს
Line of ed.: 8     
ჩემდა-ცა დღესა ამას, რაჲთა განვიძარცო შიში ჴორცთა ამათ ჩემთაჲ,
Line of ed.: 9     
რომელნი სამოსელ არიან სულისა ჩემისა და შთავჴდე, ვითარცა სიღრმესა
Line of ed.: 10     
ზღჳსასა, შორის ქალაქსა ამას და ნათელ-ვიღო სისხლითა ჩემითა და
Line of ed.: 11     
ცეცხლითა და სულითა, ვითარცა ქადაგა წინა-მორბედმან იოვანე, და მერმე
Line of ed.: 12     
კუალად შთავჴდე წყალთა-ცა და კუალად განვნათლდე, რამეთუ დღეს
Line of ed.: 13     
გარდამოსლვაჲ არს სულისა წმიდისაჲ ყოველთა ზედა წყალთა, რომლითა
Line of ed.: 14     
ნათელ იღებენ ქრისტჱს მორწმუნენი სახედ იორდანისათა მათ მდინარეთა,
Line of ed.: 15     
და განშიშულებითა ჴორცთა ჩემთაჲთა მტერისა მის მზაკუარისა
Line of ed.: 16     
მანქანებანი, რომელ იზრახნა ჩემთჳს, განვბასრნე და დავტკებნნე ფერჴითა
Line of ed.: 17     
ჩემითა შორის ქალაქსა ამას. და კუალად დღესა ამას პარასკევსა ვნებითა
Line of ed.: 18     
თჳსითა უფალმან ჩემმან იესუ ქრისტემან ჯუარსა მას ზედა
Line of ed.: 19     
განპყრობითა ჴელთა თჳსთაჲთა განაქიქა და თითისა საჩუენებელ ყო ყოველთა
Line of ed.: 20     
კიდეთა ქუეყანისათა მტერი იგი ყოვლისა სოფლისაჲ. აწ მეცა თანა-მაც, რაჲთა
Line of ed.: 21     
განუჴდე ბრძოლად მტერსა მას ქრისტეანეთასა და ქრისტჱსთჳს
Line of ed.: 22     
დათხევითა სისხლთა ჩემთაჲთა საცინელ და საკიცხელ ვყო იგი" ყოველთა
Line of ed.: 23     
ქრისტეანეთა, რამეთუ ჰგონებდა იგი, ვითარ-მცა შიშითა სიკუდილისაჲთა
Line of ed.: 24     
განმაშორა მე სიყუარულსა უფლისა ჩემისა იესუ ქრისტჱსა. ხოლო
Line of ed.: 25     
მე საყუედრელ ვყო განზრახვაჲ იგი მისი და ვსძლო მას ქრისტჱსმიერითა
Line of ed.: 26     
შეწევნითა და ორკერძოჲ-ვე იგი თანა-ნადები უფლისა ჩემისაჲ გარდავიჴადო".

Page of ed.: 69  
Line of ed.: 1        
მაშინ მოითხოვა წყალი და დაიბანა პირი თჳსი და იცხო ზეთი თავსა
Line of ed.: 2     
თჳსსა და თქუა: "მაშინ სადა-მე ვიყავ თჳთ მენელსაცხებლე, კეთილად შემმზადებელ
Line of ed.: 3     
სულნელთა მათ საცხებელთა, ხოლო ესე საცხებელი დღედ დაფლვისა
Line of ed.: 4     
ჩემისა არს, ამიერითგან არღარა ვიცხო Ms. page: D_423  განქარვებადი ესე მწირობისა
Line of ed.: 5     
ჩემისა ზეთი, არამედ ვითარცა "ქებასა შინა ქებათასა" ბრძენმან
Line of ed.: 6     
სოლომონ მასწავა მე: "სულნელებასა ნელსაცხებელთა შენთასა ვრბიოდი"*,
Line of ed.: 7     
ქრისტე, რომელმან აღმავსე მე განუქარვებელითა მით სულნელებითა
Line of ed.: 8     
სარწმუნოებისა და სიყუარულისა შენისაჲთა. იცი შენ, უფალო, რამეთუ
Line of ed.: 9     
შეგიყუარე შენ უფროჲს თავისა ჩემისა!" და ესე რაჲ თქუა, წარავლინა
Line of ed.: 10     
წმიდად ეკლესიად და მოჰგუარეს მას წმიდაჲ იგი საიდუმლოჲ, ჴორცი
Line of ed.: 11     
და სისხლი ქრისტჱსი. იყო ჟამი იგი მესამჱ დღისა მის დიდისა
Line of ed.: 12     
დღესასწაულისაჲ, და ვითარცა მიიღო მან ჭეშმარიტი იგი და განმაცხოველებელი
Line of ed.: 13     
საიდუმლოჲ, თქუა: "გმადლობ შენ, უფალო ჩემო და ღმერთო,
Line of ed.: 14     
იესუ ქრისტე, რომელმან მომეც მე საგზლად ჩემდა ცხორების
Line of ed.: 15     
მომანიჭებელი ჴორცი შენი და სიხარულად და განმამტკიცებელად ჩემდა
Line of ed.: 16     
პატიოსანი სისხლი შენი! აწ უწყი, რამეთუ არა დამიტევო მე, არამედ ჩემ
Line of ed.: 17     
თანა დადგრომილ ხარ და მე შენ თანა. ამიერითგან არღარა მივიღო სხუაჲ
Line of ed.: 18     
საზრდელი, რომლითა კუალად მშიოდის და არცა სხუაჲ სასუმელი, რომლითა
Line of ed.: 19     
კუალად მწყუროდის, არამედ კმა არს ესე ჩემდა ცხორებად საუკუნოდ.
Line of ed.: 20     
აწ "დაღათუ ვიდოდი მე შორის აჩრდილთა სიკუდილისათა [!], არა
Line of ed.: 21     
შემეშინოს მე ბოროტისაგან, რამეთუ შენ, უფალი ჩემ თანა ხარ**".

Line of ed.: 22        
და ესე ვითარცა თქუა, მყის მოიწინეს მსახურნი იგი მსაჯულისანი.
Line of ed.: 23     
და იჯმნა ყოველთა მათგან პყრობილთა ქრისტეანეთა და ჰრქუა
Line of ed.: 24     
მათ: "ლოცვასა მომიჴსენეთ მე, რამეთუ არღარა მიხილოთ მე საწუთროსა
Line of ed.: 25     
ამას სოფელსა!" და გამოიყვანეს იგი ეგრჱთ-ვე ბორკილითა ფერჴთა და
Line of ed.: 26     
ჴელთაჲთა; და მიჰყვანდა იგი შორის ქალაქსა, და რომელნი ჰხედვიდეს
Line of ed.: 27     
მას ქრისტეანენი და მეცნიერნი მისნი, ცრემლოოდეს მისთჳს, ხოლო წმიდა
Page of ed.: 70   Line of ed.: 1     
მან ჰაბო ჰრქუა მათ: "ნუ სტირთ ჩემ ზედა, არამედ გიხაროდენ, რამეთუ
Line of ed.: 2     
მე უფლისა ჩემისა მივალ. ლოცვით წარმგზავნეთ და მშჳდობამან უფლისამან
Line of ed.: 3     
დაგიცვენინ თქუენ!" ხოლო იგი მივიდოდა, ვითარცა ვინ მოგზაურ ექმნის
Line of ed.: 4     
მკუდარსა, ეგრე ჰხედვიდა თჳსსა მას გუამსა. და სულითა თჳსითა
Line of ed.: 5     
მოგზაურ ქმნული თჳთ იტყოდა ფსალმუნსა ამას ას და მეათრვამეტესა:
Line of ed.: 6     
"ნეტარ არიან უბიწონი Ms. page: D_424  გზასა, რომელნი ვლენან რჯულსა უფლისასა*",
Line of ed.: 7     
და საგალობელად მუჴლისა მის თქჳს შემდგომად სიტყუაჲ იგი
Line of ed.: 8     
ნეტარისა მის ავაზაკისაჲ: "მომიჴსენე მე, უფალო, ოდეს მოხჳდე სუფევითა
Line of ed.: 9     
შენითა"*.

Line of ed.: 10        
და ესრჱთ მიიწია იგი კარსა მას მსაჯულისა მის ამირისასა,
Line of ed.: 11     
და რაჟამს მიიწია, კადნიერად დასწერა ჯუარი კარსა მას და თჳთ-ცა
Line of ed.: 12     
დაიბეჭდა ჯუარი, და წარადგინეს იგი წინაშე მსაჯულისა მის, და
Line of ed.: 13     
ჰრქუა მას მსაჯულმან: "რაჲ არს ჭაბუკო, რაჲ განიზრახე თავისა შენისაჲ?"
Line of ed.: 14     
ხოლო წმიდაჲ მოწამჱ აღივსო სულითა წმიდითა და ჰრქუა მას:
Line of ed.: 15     
"მე განვიზრახე და ქრისტეანე ვარ!" ჰრქუა მას მსაჯულმან მან: "არა
Line of ed.: 16     
დაგიტევებიეს სიცოფჱ იგი და უგუნურებაჲ შენი?". ჰრქუა მას ნეტარმან
Line of ed.: 17     
ჰაბო: "უკუეთუმცა უმეცრებასა და უგუნურებასა შინა ვიყავ, არა-მცა ღირს
Line of ed.: 18     
ვიქმენ შემდგომად ქრისტჱსა!" ჰრქუა მას მსაჯულმან მან: "არა
Line of ed.: 19     
გიცნობიეს-ა, რამეთუ სიტყუანი ეგე შენნი მომატყუებელ სიკუდილისა გექმნებიან [!]
Line of ed.: 20     
შენ?" ჰრქუა მას წმიდამან ჰაბო: "უკუეთუ მოვკუდე, მრწამს მე,
Line of ed.: 21     
რამეთუ ქრისტჱს თანა ვცხონდე, ხოლო შენ რასა განაგრძობ? რაჲ
Line of ed.: 22     
გეგულების ჩემ ზედა, იქმოდე, რამეთუ მე ვითარცა კედელსა მაგას, რომელსა
Line of ed.: 23     
მიყრდნობილ ხარ, ეგრე არა მესმიან ცუდნი ეგე სიტყუანი შენნი,
Line of ed.: 24     
რამეთუ გონებაჲ ჩემი ქრისტჱს თანა არს ზეცას!" ჰრქუა მას მსაჯულმან მან:
Line of ed.: 25     
"რაჲ ეგოდენი სიტკბოებაჲ გაქუს ქრისტჱს შენისაგან,
Page of ed.: 71   Line of ed.: 1     
რომლითა სიკუდიდ-ცა არა გეწყალის თავი შენი?" ჰრქუა მას წმიდამან
Line of ed.: 2     
ჰაბო: "უკუეთუ გნებავს ცნობად სიტკბოებაჲ მისი, შენ-ცა გრწმენინ
Line of ed.: 3     
ქრისტჱ და ნათელ-იღე მისა მიმართ და მაშინ-ღა ღირს იქმნე ცნობად
Line of ed.: 4     
სიტკბოებისა მისისა".

Line of ed.: 5        
მაშინ განრისხნა ამირაჲ იგი და უბრძანა განყვანებაჲ მისი გარე და
Line of ed.: 6     
მოკუეთაჲ თავისა მისისაჲ. ხოლო მსახურთა მათ გამოიყვანეს გარეშე
Line of ed.: 7     
კართა, ეზოსა მას ტაძრისასა. და განჰჴსნეს იგი ჴელით და ფერჴით
Line of ed.: 8     
საკრველთა მათგან რკინისათა, ხოლო ნეტარმან მან თავით თჳსით
Line of ed.: 9     
მწრაფლ განხეთქა სამოსელი იგი, რომელ ემოსა, და განშიშულებულმან
Line of ed.: 10     
დაიბეჭდა ჯუარითა პირი და გუამი თჳსი და თქუა: "გმადლობ და
Line of ed.: 11     
გაკურთხევ შენ, სამებაო წმიდაო, რამეთუ ღირს მყავ მე მიმთხუევად ღუაწლსა
Line of ed.: 12     
მას წმიდათა მოწამეთა შენთასა!" და ესე რაჲ თქუა, უკუნ ისხნა
Line of ed.: 13     
Ms. page: D_425  ჴელნი თჳსნი ჯუარის სახედ ზედა ზურგსა თჳსსა და მხიარულითა
Line of ed.: 14     
პირითა და კადნიერითა სულითა ღაღად-ყო ქრისტჱს მიმართ და
Line of ed.: 15     
მოუდრიკა ქედი თჳსი მახჳლსა. და სცეს მას მახჳლითა სამგზის, რამეთუ
Line of ed.: 16     
ჰგონებდეს, ვითარმედ შიშითა სიკუდილისაჲთა განაშორონ იგი
Line of ed.: 17     
ქრისტესა, ხოლო წმიდაჲ იგი მარტჳლი დუმილით მჴნედ მიითუალვიდა
Line of ed.: 18     
[Ms. page: U_10  მახჳლსა, ვიდრემდის შეჰვედრა სული თჳსი უფალსა.

Line of ed.: 19        
და ვითარცა იხილეს ქრისტჱს მბრძოლთა მათ შემასმენელთა წმიდისა
Line of ed.: 20     
მის მოწამისათა, რამეთუ სრულ იქმნა ნეტარი იგი ქრისტჱს მიმართ და
Line of ed.: 21     
ღუაწლი კეთილი მოიღუაწა და სარწმუნოებითა და მოთმინებითა
Line of ed.: 22     
სძლო მათსა მას სიბორგილესა, უფროჲს-ღა აღივსნეს შურითა და შევიდეს
Line of ed.: 23     
წინაშე მძლავრისა მის და ჰრქუეს: "ჩუენ ვიცით, რამეთუ ჩუეულებაჲ
Line of ed.: 24     
არს ქრისტეანეთაჲ ესრე სახედ: თუ ვინმე თავი მოიკლის
Page of ed.: 72   Line of ed.: 1     
ქრისტჱს მათისათჳს, მოიპარიან გუამი მისი და პატივ სციან მას დაფლვითა,
Line of ed.: 2     
და ტყუვილით რეცა თუ სასწაულსა და კურნებასა რას-მე განსთქუმედ
Line of ed.: 3     
ერსა შორის, და სამოსელსა და თმასა თავისა მისისასა და ძუალსა
Line of ed.: 4     
მისსა განიყოფედ რეცა საცოდ სნეულთათჳს, და ამით სახითა
Line of ed.: 5     
მრავალნი უცებნი შეიტყუვნიან. აწ ბრძანე გუამი მისი მოცემად ჩუენდა,
Line of ed.: 6     
რაჲთა განვიღოთ და დავწუათ იგი ცეცხლითა და განვაქარვოთ
Line of ed.: 7     
იგი და აღვჴოცოთ საცთური ქრისტეანეთაჲ, რაჲთა იხილონ ყოველთა
Line of ed.: 8     
და შეეშინოს და რომელნი-მე მათგანნი მოიქცენ ჩუენდა და ჩუენგანთა
Line of ed.: 9     
ეშინოდის და არღარა შეუდგენ სწავლასა ქრისტეანეთასა", ამას
Line of ed.: 10     
დაღათუ ქრისტეანეთა შურისათჳს იტყოდეს, არამედ ჭეშმარიტსა და
Line of ed.: 11     
მართალსა წამებდეს, ვითარცა-იგი არიან ქრისტჱს მოწამენი მკურნალ
Line of ed.: 12     
და მეოხ ყოველთათჳს, რომელნი მიეახლნენ მათ ქრისტჱსმიერითა
Line of ed.: 13     
სიყუარულითა და სარწმუნოებითა. ხოლო ჰრქუა მათ მსაჯულმან: "წარიღეთ,
Line of ed.: 14     
ვიდრე-ცა გნებავს და ყავთ, ვითარცა თჳთ იცით!".

Line of ed.: 15        
მაშინ გამოვიდეს და აღიღეს ქუეყანით პატიოსანი იგი გუამი
Line of ed.: 16     
მისი და შთადვეს იგი გუალაგსა მას აღსაკიდებელსა სამოსლით მისითურთ,
Line of ed.: 17     
და სისხლი იგი დათხეული მართლისა მის აღმოთხარეს ქუეყანით
Line of ed.: 18     
და რაჲთურთით არარაჲ დაუტევეს ქუეყანასა და იგი-ცა შთადვეს
Line of ed.: 19     
ჭურჭელსა შინა. და დადგეს წმიდაჲ იგი ურემსა ზედა, მსგავსად მჴნეთა
Line of ed.: 20     
მათ წმიდათა ორმეოცთა, რამეთუ სადა-იგი მოჰკუეთეს თავი
Line of ed.: 21     
წმიდასა მას მოწამესა, Ms. page: D_426  კართა ზედა იყო წმიდისა ეკლესიისათა, რომელი
Line of ed.: 22     
სახელად წმიდათა ორმეოცთა დაფუძნებულ იყო, წეს-ვე იყო,
Page of ed.: 73   Line of ed.: 1     
რაჲთა ემსგავსოს იგი ახოვანთა მათ წმიდათა მოწამეთა ორმეოცთა. და
Line of ed.: 2     
ვითარცა გამოიღეს წმიდაჲ იგი გუამი წმიდისა მის გარეშე ქალაქსა და
Line of ed.: 3     
აღიღეს ადგილსა, რომელსა საგოდებელ ეწოდების, რამეთუ მუნ არს
Line of ed.: 4     
საფლავები კაცთა მის ქალაქისათაჲ, მუნ გარდამოიღეს იგი ურმისა მისგან
Line of ed.: 5     
და დადვეს იგი ქუეყანასა, და მოიღეს შეშაჲ და თივაჲ და ნაფთი
Line of ed.: 6     
და დაასხეს გუამსა მას ზედა წმიდასა და დააგზნეს ცეცხლი, ვიდრემდის
Line of ed.: 7     
დაწუნეს ჴორცნი იგი წმიდისა მოწამისანი ადგილსა მას, რომელ არს
Line of ed.: 8     
აღმოსავალით ციხესა მას ქალაქისასა, რომელსა ჰრქჳან სადილეგო,
Line of ed.: 9     
პირსა ზედა კლდისასა, რომელ არს კბოდჱ, კლდჱ მდინარისა მის დიდისაჲ,
Line of ed.: 10     
რომელი განჰვლის აღმოსავალით ქალაქსა, ესე არს სახელით მტკუარი.
Line of ed.: 11     
ხოლო ადგილსა მას არავის აუფლეს მისლვად ქრისტეანეთაგანსა,
Line of ed.: 12     
ვიდრემდის აღასრულეს დაწუვაჲ იგი ჴორცთა მათ წმიდისა მოწამისათაჲ,
Line of ed.: 13     
ხოლო ძუალთა მათ წმიდისა მოწამისათა, რომელთა ვერღარა
Line of ed.: 14     
უძლეს დაწუვაჲ, შთაკრიბნეს ტყავსა ცხოვრისასა და შეკრნეს მტკიცედ
Line of ed.: 15     
და მიიხუნეს და შთაყარნეს დიდსა მას მდინარესა, ქუეშე ჴიდსა მას
Line of ed.: 16     
ქალაქისასა, რომელსა ზედა აღმართებულ იყო პატიოსანი ჯუარი ჴიდისაჲ.
Line of ed.: 17     
და იქმნა წყალი იგი მდინარისაჲ მის წმიდათა მათ ძუალთა სამოსელ
Line of ed.: 18     
გარე-შეხუევითა მით და სიღრმჱ იგი წყალთაჲ საფლავ წმიდისა
Line of ed.: 19     
მის მარტჳლისა, რაჲთა არავინ უდებად მიეხოს მათ. ქრისტჱს
Line of ed.: 20     
მბრძოლთა მათ ესრჱთ ყვეს, და ესრჱთ ღუაწლი კეთილი მოიღუაწა ნეტარმან
Line of ed.: 21     
მან.

Page of ed.: 74  
Line of ed.: 1        
მაშინ იწყო სიმრავლემან ქალაქისამან ქრისტეანეთამან და განაგდეს
Line of ed.: 2     
შიში მძლავრთაჲ მათ და განვიდოდეს ყოველნი-ვე ადგილსა მას, სადა-ცა
Line of ed.: 3     
დაწუნეს ჴორცნი იგი წმიდისა მოწამისანი, მოხუცებულნი მორბიოდეს
Line of ed.: 4     
კუერთხებითა თჳსითა, მკელობელნი ვლდომით, ვითარცა ირემნი,
Line of ed.: 5     
ჭაბუკნი სრბით, ყრმანი ჴდომით ურთიერთას, დე\დანი [Ms. page: U_11r  მსგავს
Line of ed.: 6     
იყვნეს წმიდათა მათ მენელსაცხებლეთა, რომელთა სრბით მიაქუნდა სულნელები
Line of ed.: 7     
იგი წმიდასა მას ქრისტჱს ღმრთისა ჩუენისა საფლავსა;
Line of ed.: 8     
ნანდჳლ-ვე იყვნეს ესენი-ცა მსგავს მათა, რამეთუ რბიოდეს ცრემლითა და
Line of ed.: 9     
მიაქუნდა მათ თანა სანთლები და საკუმეველი ჴელითა თჳსითა. ყოველნი-ვე
Line of ed.: 10     
სიხარულითა და მადლობითა ქრისტჱსითა მივიდოდეს და აღიღებდეს
Line of ed.: 11     
მიწასა-ცა მის ადგილისასა, და მრავალნი სენთაგან შეპყრობილნი მიჰყვანდეს
Line of ed.: 12     
და მას-ვე დღესა შინა განიკურნებოდეს. ხოლო ყოვლად ძლიერმან
Line of ed.: 13     
ღმერთმან უფროჲს გამოაჩინა ძალი თჳსი და პატივ-სცა თჳსსა მას
Line of ed.: 14     
მარტჳლსა და აჩუენა სასწაული საკჳრველი რაჲთა უწყოდიან ყოველთა,
Line of ed.: 15     
რამეთუ ქრისტჱს მოწაფჱ არს.

Line of ed.: 16        
ვითარცა შემწუხრდა დღჱ იგი და იყო ჟამი პირველი ღამისაჲ მის,
Line of ed.: 17     
გარდამოავლინა უფალმან ადგილსა მას ზედა ვარსკულავი მოტყინარჱ, ვითარცა
Line of ed.: 18     
ლამპარი ცეცხლისაჲ, რომელი მყოვარ ჟამ დგა ადგილსა მას, სადა
Line of ed.: 19     
დაწუვეს ნეტარი იგი მოწამჱ ქრისტჱსი. და დგა იგი ზე ჰაერთა,
Line of ed.: 20     
ვიდრე სამ ჟამადმდე, გინა უმეტჱს, ღამისა მის, რომელი გამოუტევებდა
Line of ed.: 21     
ბრწყინვალებასა არა თუ ვითარცა ცეცხლი ესე ქუეყანისაჲ, არამედ ვითარცა
Line of ed.: 22     
საშინელებაჲ ელვისაჲ, რომელსა ჰხედვიდეს ყოველნი მოქალაქენი,
Line of ed.: 23     
მსაჯული-ცა იგი და ყოველი ერი და მკჳდრნი იგი ქრისტეანეთანი
Line of ed.: 24     
და ყოველნი სარკინოზნი და მწირნი, სხჳთ მოსრულნი, მყოვარ ჟამ
Page of ed.: 75   Line of ed.: 1     
ჰხედვიდეს გუგაჲთა თუალისაჲთა, ვიდრემდის ჰკდემებოდა-ცა მძლავრთა
Line of ed.: 2     
მათ და მი-ვინმე-ვიდეს ხილვად ადგილსა მას მსახურთაგანნი მსაჯულისა
Line of ed.: 3     
მის ამირისანი, რამეთუ ჰგონებდეს, ნუუკუე ქრისტეანეთა აღანთეს
Line of ed.: 4     
სანთელი ადგილსა მას და ვითარცა მიეახლებოდეს ადგილსა მას, იხილეს,
Line of ed.: 5     
რამეთუ აღმაღლდებოდა ვარსკულავი იგი ზე ჰაერთა, და ვერ
Line of ed.: 6     
მიეახლნეს ადგილსა მას, რამეთუ შეიპყრნა იგინი შიშმან საღმრთომან.

Line of ed.: 7        
ხოლო კუალად მეორესა ღამესა უმეტჱს-ღა წყალთა გამოსცეს
Line of ed.: 8     
განსაკჳრვებელი [!] ნათელი; რომელთა-იგი საუცარ [Ms. page: U_11v  ეგონა ქუეყანასა
Line of ed.: 9     
ზედა და ჰაერსა ქუეშე ცეცხლი იგი ზეცისაჲ, უნდა დაფარვად საკჳრველებათა
Line of ed.: 10     
მათ, კუალად წყალთა ვერ-ვე დააყენეს და ვერცა დაშრიტეს ფიცხელთა
Line of ed.: 11     
მათ მფოფინარეთა ღელვათა და სიღრმეთა, სადა-იგი შთაყარნეს
Line of ed.: 12     
ღმრთივ პატივ-ცემულნი იგი ძუალნი სანატრელისა მის მოწამისანი, ჴიდსა
Line of ed.: 13     
მას ქუეშე, აღმობრწყინდეს ნათელნი სუეტისა მსგავსად, ვითარცა
Line of ed.: 14     
ელვანი, რომელნი კუალად მყოვარ ჟამ დგეს და განათლებულ იყო გარემოჲს
Line of ed.: 15     
კიდეთა მის მდინარისათა კლდჱ იგი და კბოდენი და ჴიდი
Line of ed.: 16     
იგი, ზჱთგან ვიდრე ქუედმდე, რომელსა ეგრე-ვე ყოველი სიმრავლჱ ქალაქისაჲ
Line of ed.: 17     
ჰხედვიდა, რაჲთა ყოველთა ჰრწმენეს, რამეთუ ჭეშმარიტად
Line of ed.: 18     
იესუ ქრისტჱს, ძისა ღმრთისა, მარტჳლ არს და გულისხმა-ყონ ყოველთა
Line of ed.: 19     
ქრისტჱს მორწმუნეთა და ურწმუნოთა, რამეთუ ჭეშმარიტ არს
Line of ed.: 20     
სიტყუაჲ იგი უფლისაჲ, რომელ თქუა, ვითარმედ "მე თუ ვინმე მმსახურებდეს,
Line of ed.: 21     
პატივ-სცეს მას მამამან ჩემმან, რომელ არს ცათა შინა"*.
Page of ed.: 76   Line of ed.: 1     
უკუეთუ ჴორცთა მათ განჴრწნადთა ესოდენი პატივი აწ-ვე აჩუენა, რავდენ
Line of ed.: 2     
უფროჲს უჴრწნელად აღდგომასა მას მართალთასა დიდებითა და პატივითა
Line of ed.: 3     
გჳრგჳნოსანი იხილონ შორის ანგელოზთა და ჰრცხუენოდის
Line of ed.: 4     
უგუნურად სიბორგილისა მათისათჳს, რომელთა ქრისტჱ უვარ-ყვეს და
Line of ed.: 5     
წმიდათა მისთა ჰგუემდეს და სდევნიდეს და მოსრვიდეს, ხოლო უფალი
Line of ed.: 6     
შეიწყნარებდა ცათა შინა!

Line of ed.: 7        
ხოლო აწ, საყუარელნო, ჯერ-არს ჩუენდა-ცა ამიერითგან უმეტჱსად-ღა
Line of ed.: 8     
შეწყნარებად პირველთა მათ სანატრელთა მოწამეთა. რაჲთა ხილულისა
Line of ed.: 9     
ამისგან ახლისა მოწამისა პირველთაჲ-ცა მათი გურწმენეს და
Line of ed.: 10     
ვთქუათ სიტყუაჲ იგი ნეტარისა დავითისი: "პატიოსან არს წინაშე უფლისა
Line of ed.: 11     
სიკუდილი წმიდათა მისთაჲ*." რამეთუ მისა შუენის დიდებაჲ აწ და
Line of ed.: 12     
მარადის და უკუნითი უკუნისამდე, ამჱნ!**


Chapter: 4  
Line of ed.: 13  
მეოთხჱ თავი
Line of ed.: 14  
ქებაჲ წმიდისა მოწამისა ჰაბოჲსი


Line of ed.: 15        
აწ მოვედით, ქრისტჱს მორწმუნენო, და ვდღესასწაულობდეთ ჴსენებასა
Line of ed.: 16     
ახლისა ამის წმიდისა მოწამისასა, რომელი ყოველსა ამას სოფელსა
Line of ed.: 17     
ჩუენსა ქართლისასა მეოხად ჩუენდა [Ms. page: U_12r  ქრისტემან მოგუანიჭა და
Line of ed.: 18     
სიხარულითა მრავლითა განვახუნეთ საუნჯენი გულთა და გონებათა ჩუენთანი
Line of ed.: 19     
და მხიარულითა პირითა და განმარტებულითა ენითა ვაქებდეთ
Line of ed.: 20     
კეთილად მოღუაწებასა მისსა და ვიტყოდით:

Line of ed.: 21        
"გიხაროდენ, სანატრელო მოწამეო უფლისა მიერ! რამეთუ შენ, უკუანაჲსკნელი
Line of ed.: 22     
ესე მუშაკი მაცხოვრისა ჩუენისაჲ მეათერთმეტისა ჟამისაჲ
Line of ed.: 23     
მდღევრთა მათ თანა აღმსთობილთა მიეწიფე და მათ თანა სასყიდელსა
Line of ed.: 24     
მათსა არა დააკლდი!*.

Page of ed.: 77  
Line of ed.: 1        
"გიხაროდენ, მოწამეო უფლისა მიერ! რამეთუ შენ მიემსგავსე უკუანაჲსკნელსა
Line of ed.: 2     
მას მოციქულსა პავლეს მამულთა მათ შჯულთა და მოძღურებათა
Line of ed.: 3     
განგდებითა და ქრისტჱს ძისა ღმრთისა აღსაარებითა, მსგავსად-ვე
Line of ed.: 4     
მისა თავი მოგეკუეთა,

Line of ed.: 5        
"აწ ვინმე ღირსად გაქებდეს შენ, ჭეშმარიტად საქებელსა? მნებავს
Line of ed.: 6     
ქებად შენდა, ყოვლად ქებულო ქრისტჱს მოწამეო, არამედ ვერ ვიკადრებ,
Line of ed.: 7     
რამეთუ უფროჲს გონებისა ჩემისა აღმაღლდა ქებაჲ სათნოებათა
Line of ed.: 8     
შენთაჲ, და კუალად მეშინის მე დადუმებად, რამეთუ სანატრელითა მით
Line of ed.: 9     
ქრისტჱსმიერითა სიყუარულითა შემიყუარე მე, ვიდრე იყავ-ღა სოფელსა
Line of ed.: 10     
ამას შინა ჩუენსა. აწ ნუუკუე დაყენებითა ენისა ჩემისაჲთა ქებასა
Line of ed.: 11     
შენსა დაეყენოს ჩემთჳს-ცა მოღუაწებაჲ მეოხებისა შენისაჲ ქრისტჱს მიმართ!
Line of ed.: 12     
აწ შენ მიერ-ვე მოღებითა მადლისა მის ქრისტჱსისაჲთა,
Line of ed.: 13     
მსგავსად ძალისა ჩემისა გაქებდე შენ, შუენიერებითა შემკულო უფლისა
Line of ed.: 14     
მიერ!

Line of ed.: 15        
"გიხაროდენ, გიხაროდენ, სანატრელო მოწამეო, უფლისა მიერ! რამეთუ
Line of ed.: 16     
შენ თუალით მხილველთა მათ და ჴელით მსახურთა წმიდათა მოციქულთა
Line of ed.: 17     
ქრისტჱსთა უხილავად სარწმუნოებითა და სიმჴნითა აღსაარებითა
Line of ed.: 18     
ნეტარებაჲ მოიგე.

Line of ed.: 19        
"რამეთუ შენ მამამან ზეცათამან მხოლოდ შობილისა ძისა თჳსისა
Line of ed.: 20     
მიერ გჳრგჳნოსან გყო და სულისა წმიდისა მადლითა აღგავსო!

Line of ed.: 21        
"შენ ძემან მამისა მიერ შეგიწყნარა და სულმან წმიდამან გადიდა!

Line of ed.: 22        
"შენ სულმან წმიდამან შეგიყუარა და მამისა და ძისა თანა ერთობით
Line of ed.: 23     
თჳსითა პატივ-გცა და ღუაწლისა მძ\ლედ [Ms. page: U_12v  გამოგაჩინა!

Line of ed.: 24        
"შენ ზედა განუკჳრდა ანგელოზთა წესსა, რამეთუ ვითარცა უჴორცომან
Line of ed.: 25     
დაითმინე სიკუდილი ქრისტჱსთჳს.

Line of ed.: 26        
"შენ ზედა მამათ-მთავარნი იხარებენ, რამეთუ ნეტარმან აბრაჰამ
Line of ed.: 27     
თჳსთა ნაშობთაგანი შეგიწყნარა წიაღთა თჳსთა ქრისტჱსთჳს, რომელ-იგი
Line of ed.: 28     
კარავსა თჳსსა შეიწყნარა და მისგან მრავალთა ნათესავთა გამოჩნდა მამად.

Page of ed.: 78  
Line of ed.: 1        
"შენ ქრისტჱს მოწამეთა მათ ნაყოფ ექმენ და მოციქულთა მოწაფე!

Line of ed.: 2        
"შენ მოწამეთა მათ შორის ზეცისა მეუფისა მას მატიანსა სახელით
Line of ed.: 3     
დაიწერე და მარტჳლთა თანა გჳრგჳნოსან იქმენ!

Line of ed.: 4        
"შენ აღმსაარებელთა მათ თანა განეწესე და მართალთა თანა დიდებულ
Line of ed.: 5     
ხარ!

Line of ed.: 6        
"შენთჳს ფრიად დამიკჳრდების ჩუენ, წმიდაო მოწამეო, რამეთუ ჟამსა
Line of ed.: 7     
ამას ოდენ მეფობისა ისმაიტელთა დიდებასა შენ ნეფსით სიმდაბლჱ
Line of ed.: 8     
ქრისტჱსთჳს აღირჩიე და მახჳლითა პყრობილი იგი შჯული განაგდე
Line of ed.: 9     
და ჭეშმარიტი იგი აღიარე და ჯუარ-ცუმულსა მას თავყანის-ეც უფლად
Line of ed.: 10     
და ღმრთად!

Line of ed.: 11        
"ვინაჲ ანუ ვისგან ისწავე ქრისტჱსთჳს ესოდენი ცნობაჲ? რომელმან
Line of ed.: 12     
საკჳრველებამან აღგიყვანა შენ დიდებასა მას სასუფეველისასა?

Line of ed.: 13        
"შენ ჭეშმარიტად მარჯუენითსა მას ავაზაკსა ემსგავსე, რამეთუ
Line of ed.: 14     
გაქუნდა შენ-ცა ერთი შენ თანა პყრობილთაგანი, ნაშობი ქრისტეანეთაჲ,
Line of ed.: 15     
რომელი განდრეკილ იყო ქრისტჱსგან და მიდევნებულ შჯულსა უცხოსა,
Line of ed.: 16     
ხოლო კუალად ქრისტჱს აღსაარებისათჳს შენ თანა განიკითხვოდა,
Line of ed.: 17     
არამედ საწყალობელსა მას კუალად-ცა უბრკუმა და დაეცა. რამეთუ შიშისაგან
Line of ed.: 18     
სიკუდილისა საწუთროჲ ესე შეიყუარა და საუკუნოჲ იგი წარწყმიდა,
Line of ed.: 19     
მტერმან ბოროტმან აღიტაცა და ცხოვარი იგი ქრისტჱსი ნამგლევ
Line of ed.: 20     
იქმნა. რამეთუ მწყემსსა მას კეთილსა განეშორა და არგანი იგი ქრისტჱს
Line of ed.: 21     
ძლიერებისაჲ განაგდო ჴელთაგან თჳსთა, ამისთჳს-ცა იძლია და განვარდა
Line of ed.: 22     
სამწყსოჲსაგან პირმეტყუელთა მათ ცხოვართაჲსა, ხოლო შენ, სანატრელო
Line of ed.: 23     
მოწამეო, კუერთხითა მით, ჯუარითა თჳსითა, დაგიცვა ქრისტემან
Line of ed.: 24     
მსგავსად ძლიერისა მის სარწმუნოებისა შენისა მისა მიმართ.

Line of ed.: 25        
"შენ ავაზაკსა მას ესწორე სარწმუნოებითა და სამოთხესა განეწესე!

Line of ed.: 26        
[Ms. page: U_13r  "შენ კარი იგი სამოთხისაჲ განაღე ჯუარითა ქრისტჱსითა და
Line of ed.: 27     
მცველთა მათ ქერობინთა ცეცხლის მსგავსთა ვერ განგიკითხეს, ვითარმედ
Line of ed.: 28     
ვინ ხარ!

Page of ed.: 79  
Line of ed.: 1        
და რაჲ-ღა-მე ვთქუა უფროჲს, რამეთუ "უფალმან ივნო ჩუენთჳს, უბრალომან
Line of ed.: 2     
ბრალეულთათჳს"* დასთხია სისხლი თჳსი უბიწოჲ, ხოლო შენ გარდაიჴადე
Line of ed.: 3     
თანა-ნადები, რამეთუ შენ-ცა დასთხიე სისხლი თჳსი სიყუარულისა
Line of ed.: 4     
მისისათჳს. ამისთჳს-ცა ძლევისა გჳრგჳნითა შეგამკო შენ და სასუფეველსა
Line of ed.: 5     
მას მამისა მისისასა მკჳდრად გამოგაჩინა.

Line of ed.: 6        
"შენ გამო, წმიდაო მოწამეო, სიყუარული იგი ქრისტჱსი ჩუენდამო
Line of ed.: 7     
და სარწმუნოებაჲ ჩუენი მისა მიმართ კუალად განახლდა, რამეთუ აღვერიენით
Line of ed.: 8     
ერსა უცხოსა, შჯულითა განდგომილსა ქრისტჱსგან, ნათესავსა
Line of ed.: 9     
საწუთროჲსა ამის მოყუარესა, თესლსა ურწმუნოსა ძისა ღმრთისასა,
Line of ed.: 10     
სარწმუნოებისა ჩუენისა მაგინებელთა, რომელთაგან ვისწავენით საქმენი
Line of ed.: 11     
მათნი და ვჰმონებდით გულის-თქუმასა გულთა ჩუენთასა მიბაძვებითა მათითა
Line of ed.: 12     
ვითარცა უსასონი ქრისტჱსგან და დამვიწყებელნი საუკუნოჲსა
Line of ed.: 13     
ცხორებისანი. ხოლო აწ შენ მიერ მოგუეახლა ქრისტჱ და ჩუენ გულისხმა-ვყავთ
Line of ed.: 14     
კუალად შიში მისი და სიყუარული მისი და მადლსა მისსა ღირს
Line of ed.: 15     
ვიქმნენით, და სიყუარულსა მისსა და წყალობასა, დღითი-დღედ მრავალთა
Line of ed.: 16     
სასწაულთა და კურნებათა ჩუენ შორის გამოჩინებითა!

Line of ed.: 17        
"შენ უგუნურთა მათ შემწირველთა შენთა მახჳლითა და ცეცხლითა,
Line of ed.: 18     
უმეტჱს ალისა, განგაბრწყინვეს, ვერ გულისხმა-ყვეს უგულისხმოთა მათ
Line of ed.: 19     
სიტყუაჲ იგი უფლისაჲ, ვითარმედ "იყოს ყოველმან, რომელმან მოგწყჳდნეს
Line of ed.: 20     
თქუენ, ჰგონებდეს, ვითარმედ მსხუერპლი შეწირა ღმრთისა**". უგუნურებაჲ
Line of ed.: 21     
და უმეტჱს უგუნურებაჲ იგი მათი, რამეთუ რომელ-იგი პირველ
Line of ed.: 22     
არავინ გიცოდა, ვითარმედ ვინ ხარ, ანუ რომლისა ნათესავისაგან,
Line of ed.: 23     
ანუ რომლისა ერისაგან, ანუ რომლითა შჯულითა სცხონდებოდე, აწ ესერა
Line of ed.: 24     
უნებლებით წარმოგაჩინეს საცნაურად ქრისტჱს აღმსაარებელად, და
Line of ed.: 25     
მარტჳლად ყოველთა შეგისწავლეს.

Page of ed.: 80  
Line of ed.: 1        
"შენ ყოველთა დაბადებულთა პატივ-გცეს, რამეთუ ცაჲ მოწამე არს.
Line of ed.: 2     
სიმართლესა შენსა უცხოჲსა ცეცხლისა გარდამოვლინებითა ადგილსა მას
Line of ed.: 3     
ზედა, რომელსა, ვითარცა კრავი უმანკოჲ, [Ms. page: U_13v  შეიწირე, შემწუარი ცეცხლითა.

Line of ed.: 4        
შენ ქუეყანამან მსხუერპლად წმიდად და სათნოდ მიგიპყრა ღმერთსა
Line of ed.: 5     
მას ზედა დაწუვითა პატიოსნისა გუამისა შენისაჲთა, რამეთუ გექმნა შენ,
Line of ed.: 6     
ვითარცა საკურთხეველი იგი აბელისი, ენუქისი, აბრაჰამისი და ელიაჲსი,
Line of ed.: 7     
რომელნი-იგი მრგულიად დასაწუველთა მათ ტარიგთა შესწირვიდეს
Line of ed.: 8     
ღმრთისა, და კუალად ადგილი იგი სამსხუერპლოჲსა შენისაჲ ემსგავსა ბერვარსა
Line of ed.: 9     
აჰრონისსა და ზაქარიაჲსსა მღდელთაჲსა, რამეთუ ნაკუერცხალსა მას
Line of ed.: 10     
ზედა ცეცხლისასა აღვიდოდა, ვითარცა სულნელებაჲ საკუმეველთაჲ, ჴორცთა
Line of ed.: 11     
მაგათ შენთაჲ წინაშე უფლისა, წმიდასა მას წმიდათასა, ზეცისა
Line of ed.: 12     
საკურთხეველსა!

Line of ed.: 13        
"შენ მდინარეთა მაგათ შეგიწყნარეს, ვითარცა ქრისტჱს მარტჳლი,
Line of ed.: 14     
ხოლო ქრისტემან ღმერთმან სიღრმეთა მათ სიბნელჱ ზეცისა ნათლითა
Line of ed.: 15     
განაბრწყინვა.

Line of ed.: 16        
"შენ ნათესავთა შენთა უცხო და განგდებულ გყვეს, ხოლო ქრისტემან
Line of ed.: 17     
ისმაიტელთა შორის, ვითარცა ვარდი ეკალთაგან, გამოგარჩია და მიგიპყრა
Line of ed.: 18     
თჳსსა მას ეკლესიასა!

Line of ed.: 19        
"შენ ველური ეგე ზეთის ხილი მოგიღო ქრისტემან და მტილსა მას
Line of ed.: 20     
შინა თჳსსა სამკჳდრებელსა ნაყოფად კურთხევისად დაგნერგა, და ნაყოფითა
Line of ed.: 21     
მით სარწმუნოებისა შენისაჲთა ახარა ეკლესიასა, რომელსა შინა
Line of ed.: 22     
იშუებენ ქრისტჱს მორწმუნენი და ჰნატრიან შენსა მას დიდებულებასა,
Line of ed.: 23     
შენსა მას მოღუაწებასა, შენსა მას სიმჴნესა, შენსა მას მარტჳლობასა,
Line of ed.: 24     
შენსა მას გჳრგჳნოსნებასა!

Line of ed.: 25        
"ვითარ-მე გაქებდე შენ, ღუაწლისა მძლეო წმიდაო მოწამეო? რამეთუ
Line of ed.: 26     
შენ, ახალი ეგე ქრისტჱს მორწმუნჱ, მოძღუარ ჩუენდა იქმენ სწავლულნი
Line of ed.: 27     
უფროჲს გულისხმიერ-ჰყვენ, შერყეულნი უფროჲს განამტკიცენ, განმტკიცებულნი
Line of ed.: 28     
განამხიარულენ, წარმართნი წადიერ ჰყვენ ქრისტჱს მონებად,
Line of ed.: 29     
საჴსენებელი მარტჳლობისა შენისაჲ ჩუენ დაგჳტევე, სახელისა შენისა
Line of ed.: 30     
მითხრობად ყოველთა ქადაგ ვიქმნენით!

Line of ed.: 31        
"აწ ვევედრებით ყოველნი შენსა ქრისტჱს მოყუარებასა მეოხ-მცა
Line of ed.: 32     
ხარ წინაშე მაცხოვრისა ყოველთაჲსა ჩუენ ყოველთათჳს, [Ms. page: U_14r  რომელნი
Page of ed.: 81   Line of ed.: 1     
შენ მიერ ითხოვენ წყალობასა ქრისტჱს ღმრთისაგან, რომლისაჲ არს დიდებაჲ
Line of ed.: 2     
და პატივი და ძლიერებაჲ თანა მამით და ყოვლად წმიდით სულითურთა
Line of ed.: 3     
აწ და მარადის და უკუნითი უკუნისამდე, ამჱნ!




Text: Mokc._B  
Conversio Iberiae

(Versio B)



მოქცევაჲ ქართლისაჲ
Chapter: 1  
[თავი ა^]



Page of ed.: 83  
Paragraph: III 
Line of ed.: 22     
Ms. page: C_1  . [აღე]გზნა გულსა მისსა სიყუარული
Line of ed.: 23     
ქრისტესი. და წარავლინა მთ[ავარ]ი
Line of ed.: 24     
ერთი მოყვანებად ებისკოპ[ოსთა]
Line of ed.: 25     
[იერუსალჱმი]ს[ა]თა და ანტიოქის[ა]თა
Line of ed.: 26     
და ჰრომის[ა]თა და ალექსანდრი[ი]სათა,
Line of ed.: 27     
და ნათელ-იღო მან და დედამან მისმან
Line of ed.: 28     
პალატ-ბანაკით[უ]რთ მათით.

Line of ed.: 29        
ხოლო ამით ჟამითგან მეათესა წელსა
Line of ed.: 30     
წარვიდა ელენე დედოფალი იერუსალჱმდ
Line of ed.: 31     
მოძიებად ჯუართა. და მეათხუთმეტესა
Line of ed.: 32     
წელსა ივლტოდა დედაკაცი
Line of ed.: 33     
ვინმე მეფეთაგანი, ავადაგი, რომლისა
Line of ed.: 34     
სახელი რიფსიმე, რომლისა
Line of ed.: 35     
მიზეზისათჳს ის-მე დედა-მძუძითურთ.

Line of ed.: 36        
და მის თანა იყო ტყუჱ ერთი დედაკაცი,
Line of ed.: 37     
მოშიში ღმრთისაჲ, შუჱნიერი და
Line of ed.: 38     
ქმნულ-კეთილი, ჰგავს [!] შვილსა მთავართასა.
Line of ed.: 39     
და სახელი მისი ნინო, რომლისა
Line of ed.: 40     
საქმე გამოეძია ელენე დედოფალსა.
Line of ed.: 41     
და თჳთ მოევლო გზაჲ თჳსი და ექმნ<ნ>ეს
Page of ed.: 84   Line of ed.: 1     
კურნებანი მრავალნი ძალითა ქრისტესითა.
Line of ed.: 2     
და მოწევნილ იყო საბერძნეთად
Line of ed.: 3     
და მოძღ<უ>რიდა მთავარსა მას
Line of ed.: 4     
რიფსიმეს.

Line of ed.: 5        
ვითარცა წარმოივლტოდა თანა რიფსიმეს<ა>
Line of ed.: 6     
გაიანე და ნინო და სხუანი
Line of ed.: 7     
იგი მათ თანა, და გამოვიდეს არეთა
Line of ed.: 8     
სომხითის<ა>თა, საყოფელთა თრდატ მეფის<ა>თა,
Line of ed.: 9     
და იგინი იმარტჳლნეს მუნ
Line of ed.: 10     
თრდატ მეფისაგან -- ორმეოცდა ცხრაჲ
Line of ed.: 11     
სული.

Paragraph: IV 
Line of ed.: 12     
4. ხოლო ნინო დარჩა განგებითა
Line of ed.: 13     
ღმრთისაჲთა და წარმოემართა მთა<თა>
Line of ed.: 14     
კერძო ჩრდილო<ჲ>სათა და მოვიდა
Line of ed.: 15     
მდინარესა ზედა მტკუარსა, და მოჰყვა
Line of ed.: 16     
<ნაპირსა> მდინარისასა და მოიწია მცხეთად,
Line of ed.: 17     
ქალაქსა <დიდსა>, მეფეთა საჯდომელსა,
Line of ed.: 18     
და იყო <სამ წელ ეგრეთ>, ილოცვიდა
Line of ed.: 19     
ფარულად Ms. page: C_1v   ღმრთისა მიერ
Line of ed.: 20     
ადგილსა ერთსა მაყულითა შებურვილსა.

Line of ed.: 21        
და შექმნა ნასხლევისა ჯუარი და
Line of ed.: 22     
აღმართა იგი მუნ და ილოცვიდა [მის
Line of ed.: 23     
წინაშე]. (და აწ მაყუალთა ადგილი ზემოჲსა
Line of ed.: 24     
ეკლესი<ი>სა საკურთხეველი არს.)

Line of ed.: 25        
და მეოთხესა წელსა იწყო ქადაგებაჲ
Line of ed.: 26     
და ხარებაჲ ქრისტეს ღმრთისა სჯულისა[ჲ],
Line of ed.: 27     
და თქუა: "რამეთუ ვპოვე ცთომასა
Line of ed.: 28     
შინა ფრიადსა ჩრდილოჲსა ქუეყანაჲ".
Line of ed.: 29     
და მეექუსესა წელსა არწმუნა
Line of ed.: 30     
ნანა დედოფალსა, ცოლსა მეფისასა,
Line of ed.: 31     
სენსა შინა მისსა. და მეშჳდესა წელსა
Line of ed.: 32     
არწმუნა მირიან მეფესა სასწაულითა
Line of ed.: 33     
ქრისტესმიერითა, და მსწრაფლ
Line of ed.: 34     
აღაშენა ეკლესიაჲ ქუჱმო[ჲ] სამოთხესა
Line of ed.: 35     
შინა, ძელისა[ჲ]. და სუეტი იგი
Line of ed.: 36     
პატიოსანი, რომელი თჳთ აღემართა.

Page of ed.: 85  
Line of ed.: 1        
და აღაშენეს ეკლესიაჲ და წარავლინნა
Line of ed.: 2     
მეფემან მოციქულნი და წიგნი ნინო[ჲ]სი
Line of ed.: 3     
საბერძნეთად, მეფისა კოსტანტინესსა,
Line of ed.: 4     
თხოვად მღდელთა. ხოლო
Line of ed.: 5     
მოციქულნი იგი მსწრაფლ მიიწივნეს
Line of ed.: 6     
წინაშე მეფისა.

Line of ed.: 7        
და ვითარცა იხილნა იგინი მეფემან,
Line of ed.: 8     
მოწლედ მოიკითხნა და ამბორს -- უყო
Line of ed.: 9     
ღიმილით. და უჩუენეს წიგნი მეფისა და
Line of ed.: 10     
ნინო[ჲ]სი. ხოლო ვითარცა ცნეს მიზეზი
Line of ed.: 11     
მისლვისა მათისა[ჲ], განიხ[ა]რეს სიხ[ა]რულითა
Line of ed.: 12     
დიდითა და აღდგეს მსწრაფლ
Line of ed.: 13     
საყდრისაგ[ა]ნ მათისა მეფე კოსტანტინე
Line of ed.: 14     
და ელენე დედოფალი, და პირ-დადებით
Line of ed.: 15     
თაყ[უ]ანი-სცეს მეუფებასა ქრისტესსა.
Line of ed.: 16     
და კუალად აემართნეს ზე და აღიპყრნეს
Line of ed.: 17     
ჴელნი მათნი ცად მიმართ, და
Line of ed.: 18     
აღავსნეს თუალნი მათნი ცრემლითა
Line of ed.: 19     
მჴურვალითა, და ღაღად-ყვეს <ჴ>მითა
Line of ed.: 20     
მაღლითა და თქუეს: "დიდებაჲ შენდა,
Line of ed.: 21     
ქრისტე ღმერთო, Ms. page: C_2r   რომელმან ესრეთ
Line of ed.: 22     
სათნო იჩინე". და ყოველთა ჴმა-ყვეს
Line of ed.: 23     
ამენი.

Line of ed.: 24        
მაშინ მეფემან კოსტანტინე თჳსითა
Line of ed.: 25     
ჴელითა აღწერნა ებისტოლენი, ფრიადითა
Line of ed.: 26     
შესხმითა და მრავლითა "გიხაროდენითა"
Line of ed.: 27     
შეამკო და მკჳდრად, სასუფეველისა
Line of ed.: 28     
თანაზიარად, ძმად მისსა
Line of ed.: 29     
სახელ-სდვა. ეგრეთ-ვე ელენე აღწერნა
Line of ed.: 30     
ებისტოლენი ორნი: ერთნი ნანა დედოფლისათჳს
Line of ed.: 31     
და ერთნი ნინო[ჲ]სთჳს
Line of ed.: 32     
წმიდისა, და მან-ცა ეგრე-ვე მრავლითა
Line of ed.: 33     
შესხმითა და "გიხაროდენითა". და სანატრელ
Line of ed.: 34     
უწოდა დედოფალსა ნანას,
Line of ed.: 35     
ხოლო ნეტარსა ნინოს ელენე სურვილით
Line of ed.: 36     
უწოდა დედოფლად და თჳსსა
Line of ed.: 37     
სწორად და სწორად წმიდათა მოციქულთა.
Line of ed.: 38     
და დაბეჭდნეს ებისტოლენი
Line of ed.: 39     
იგი.

Page of ed.: 86  
Line of ed.: 1        
ხოლო მეფემან წარავლინნა ეპისკოპოსი
Line of ed.: 2     
იოვანე და ორნი მღდელნი და
Line of ed.: 3     
ერთი დიაკონი, და ხატი მაცხოვრისა[ჲ],
Line of ed.: 4     
და ძელი ცხორებისა[ჲ] და სხუაჲ წიგნები
Line of ed.: 5     
ელენე დედოფლისა[ჲ] ნინო[ჲ]სთჳს,
Line of ed.: 6     
და წარვიდეს.

Paragraph: V 
Line of ed.: 7     
5. და ვითარცა მიიწინეს, ნათელს-იღეს
Line of ed.: 8     
სახელსა ზედა წმიდისა სამების[ა]სა
Line of ed.: 9     
მირიან მეფემან და ნანა დედოფალმან
Line of ed.: 10     
და ყოველმან პალატ-ბანაკმ[ა]ნ
Line of ed.: 11     
მათმან.

Line of ed.: 12        
ითხოვეს ხე ებისკოპოსმან და ნინო, რაჲთა შექმნან
Line of ed.: 13     
ჯუარი. და ძიება ყვეს ხუროთა, და პოვეს ხე ერთი,
Line of ed.: 14     
მდგომარე ბორც[უ]სა ზედა კლდისასა, რომელსა
Line of ed.: 15     
ფურცელი მისი არაოდეს დასცჳოდა. და სულჰამოჲ
Line of ed.: 16     
იყო ხე იგი და შუენიერი ფრიად, ვითარცა მადლითა
Line of ed.: 17     
ქრისტე შემოსილი. და ადგილი იგი ბორცჳ შეუვალი
Line of ed.: 18     
იყო კლდისაგან. და უთხრეს მეფესა და ეპისკოპოსსა. ხოლო
Line of ed.: 19     
მეფემან წარგზავნა ძე თჳსი რევ და მთავ[ა]რ[]-დიაკ[ო]ნი [!].
Line of ed.: 20     
იხილეს შუენიერად დგომაჲ ხისაჲ მის. ხოლო
Line of ed.: 21     
ფურცლოოდა ჟამთა არისათა. და იტყოდა მთავარდიაკონი
Line of ed.: 22     
იგი მუჴლსა დავითისსა, ვითარმედ: "ესე
Line of ed.: 23     
ხე არს დანერგული თანა წარს[ა]ვ[ა]ლსა კლდის[ა]სა
Line of ed.: 24     
ზეგარდამო[ჲ]თა ცუარითა მორწყული და ფურცელნი
Line of ed.: 25     
მისნი არა დასცჳვენ უკუნისამდე".

Line of ed.: 26        
და უბრძანა ხუროთა მოკუეთაჲ ხისაჲ მის. და
Line of ed.: 27     
შექმნეს სახე პატიოსნისა ჯუარისა, ვითარცა ასწავა
Line of ed.: 28     
მთავ[ა]რ-დიაკონმან, სამ გუამად შექმნნეს ხისა მის ტანის[ა]გან
Line of ed.: 29     
სამნი ჯუარნი და აღმართნეს მცხეთას, (ვითარცა
Line of ed.: 30     
სწერია მცირესა მას მოკლედ აღწერილსა მას წიგნსა
Line of ed.: 31     
ქართლისა მოქცევის[ა]სა, გრიგ[ო]ლი დიაკონისა მიერ აღწერილსა.
Line of ed.: 32     
და ერთი ჯუარი აღმართა მირიან მეფემან მთასა
Line of ed.: 33     
ზედა მაღნარის[ა]სა, რომელსა ჰ[რ]ქჳან თხოთისა, და
Line of ed.: 34     
ერთი-გი (!) მახლობელად პატიოსნისა ჯუარისა-ვე.

Paragraph: VI 
Line of ed.: 35     
6. და წარავლინნა მირიან მეფემან და ითხოვნა საბერძნეთით
Line of ed.: 36     
ქვისა მთლელნი და კირით ხურონი. და
Line of ed.: 37     
მოსცნა მეფემან და წარმოვიდეს ერუშეთს. და დადვეს
Line of ed.: 38     
საძირკუელი ეკლესიისა[ჲ]. და დაუტევეს ფერჴთა ფიცარნი
Page of ed.: 87   Line of ed.: 1     
მაცხოვრისანი უფლისა ჩუენისა იესუ ქრისტესნი
Line of ed.: 2     
და წარმოვიდეს მანგლისს და დადვეს საძირკუელი ეკლესიისა
Line of ed.: 3     
და დაუტევნეს სამსჭუალნი და ესრეთ მოვიდეს
Line of ed.: 4     
მცხეთად.

Line of ed.: 5        
და იწყო მეფემან შენებად ქვითა ეკლესიასა გარეუბნისასა.
Line of ed.: 6     
და ვითარცა ცნა მეფემან, რამეთუ დადვეს
Line of ed.: 7     
საძირკუელი პირველ ერუშეთს და მანგლისსა და დაუტივნეს
Line of ed.: 8     
მუნ სასურვ[ე]ლნი იგი ფიც[ა]\რნი Ms. page: C_3   და სამსჭუალნი,
Line of ed.: 9     
აღივსო ურვითა და დააყენა საქმე მოსწრაფებისა,
Line of ed.: 10     
ვიდრე არა ისწ[ა]ვა მთავარ ებისკოპოსისაგ[ა]ნ,
Line of ed.: 11     
ვითარმედ: "შენ თანა არს ამ[ა]ს ქალაქსა შინა სამოს[ე]ლი
Line of ed.: 12     
ქრისტესი ყოლად ზეგარდ[ა]მო ქსოვილი, რომელი
Line of ed.: 13     
ჯუარის მცუმელთა მათ განიყვეს, და კუართი იგი
Line of ed.: 14     
ამათ იხუედრეს, ჩრდილოსა ამ[ა]ს ქალაქსა შინა დაფარეს,
Line of ed.: 15     
და აწ შვილნი მათნი არიან, ვინ უწყის, თუ
Line of ed.: 16     
ადგილი-ცა იცოდენ. ხოლო ჟამი მისი მერმე არს, ოდეს
Line of ed.: 17     
გამოჩნდეს დიდებით ქუეყანასა ზედა. ეგრ[ე]თვე ხალენი
Line of ed.: 18     
ელია[ჲ]სი აქ-ვე დამარხულ არს.

Line of ed.: 19        
და აღივსო სიხარულითა მეფე და მყის მოხადნ<ა>
Line of ed.: 20     
ყოველთა ჰურიათა და ჰკითხა, თუ: "ნამდჳლვე?" და
Line of ed.: 21     
მათ აუარეს მართ[ა]ლი და არა უარ-ყვ[ე]ს. და თქუეს,
Line of ed.: 22     
ვითარმედ: "აქეთ წარვიდეს ელიოზ მცხეთ[ე]ლი და
Line of ed.: 23     
ლონგინოზ კანისელი და თალენავ და მისაელ". და კუართისა
Line of ed.: 24     
მის თქუეს წილით ხუედრებაჲ ამათი, ხოლო
Line of ed.: 25     
ადგილი იგი უარ-ყვეს. მაშინ განმხიარ[უ]ლდა მირიან
Line of ed.: 26     
მეფე, რაჟამს ეუწყა, ვითარმედ: "პირველ მოწევნ[უ]ლ
Line of ed.: 27     
იყო კუართი იგი ქრისტესი იერუსალჱმით მცხეთად". მადლობდა
Line of ed.: 28     
ღმერთსა და იტყოდა: "კურთხეულ ხარ შენ,
Line of ed.: 29     
უფალო იესუ ქრისტე, ძეო ღმრთისა ცხოველისაო, რამეთუ
Line of ed.: 30     
შენ პირველ-ვე გენება ჴსნაჲ ჩუენი
Line of ed.: 31     
ეშმაკისაგან და ადგილისა მისგან
Line of ed.: 32     
ბნ[ე]ლისა, ოდეს-იგი სამოს[ე]ლი შენი
Line of ed.: 33     
წარმოეც ებრაელთა ამათ წმიდით
Line of ed.: 34     
ქალაქით იერუსალჱმით, უცხოთა ამათ
Line of ed.: 35     
ნათეს[ა]ვთა ქალაქად, რამეთუ ჯუარ-ცუმასა
Line of ed.: 36     
შენსა ამას ქალაქსა მამანი
Line of ed.: 37     
ჩუენნი მეფობდეს".

Paragraph: VII 
Line of ed.: 38     
7. და ამას ზედა დიდად გულს\-მოდგინე Ms. page: C_2v  
Line of ed.: 39     
იქმნა მეფე და წარემართა
Page of ed.: 88   Line of ed.: 1     
ქრისტეანობასა ზედა უქცეველად ნებითა
Line of ed.: 2     
ღმრთისაჲთა ყოვლით საბრძანებელით
Line of ed.: 3     
მისით. მაშინ სანატრელმან მან
Line of ed.: 4     
დედოფ[ა]ლმ[ა]ნ ნანა თქუა: "კურთხეულ
Line of ed.: 5     
არს ღმერთი და მამაჲ უფლისა ჩ[უ]ენისა
Line of ed.: 6     
იესუ ქრისტესი, რომელმან მოავლინა
Line of ed.: 7     
სიტყუაჲ წმიდაჲ მისი ზეცით
Line of ed.: 8     
მადლით თჳთ ძლიერის[ა]გან საყდრისა
Line of ed.: 9     
ქუეყანასა ზედა, ჴორცითა იშვა
Line of ed.: 10     
თესლისაგან დავითისა და ქალწულის[ა]გან
Line of ed.: 11     
მარიამის[ა], წმიდისა და უბიწო[ჲ]სა,
Line of ed.: 12     
რომელი სათნო ეყო მას. ამით მიზეზითა
Line of ed.: 13     
ცხორებაჲ ჩუენი შექმნა. და
Line of ed.: 14     
ყოველი ცასა ქუეშე მყოფი განანათლა
Line of ed.: 15     
და უმეტეს მისსა მიმართ მორწმუნენი
Line of ed.: 16     
აცხოვნნა, რამეთუ იშვა კაცი და
Line of ed.: 17     
პატივ-ეცა, ვითარცა ღმერთ არს; და
Line of ed.: 18     
ნათელ-იღო ვითარცა მსახურმამ სჯულისამან
Line of ed.: 19     
წყლისა და მიწისაგან, ხოლო
Line of ed.: 20     
მ[ა]მით და სულით წმიდით ზეგარდამო
Line of ed.: 21     
იწამა და იდიდა, ჯუარს-ეცუა,
Line of ed.: 22     
დაეფლა და აღდგა და აღჴდა მას-ვე
Line of ed.: 23     
სიმაღლესა მამისა თანა, და კუალად
Line of ed.: 24     
მომავალ არს დიდებითა საშინელითა,
Line of ed.: 25     
რომელსა შუენის გალობაჲ ამენითა".

Line of ed.: 26        
და ვითარცა ესე თქუა დედოფალმან,
Line of ed.: 27     
წარვიდა და უკ[უა]ნა ჰყვებოდა სანატრელსა
Line of ed.: 28     
ნინოს. და წარიყვანეს მათ თანა
Line of ed.: 29     
მთავარ ეპისკოპოსი და მღდელნი
Line of ed.: 30     
და ერის-თავი, და წარვიდეს და დადგეს
Line of ed.: 31     
წობენს. და მოუწოდეს მთიელთა
Line of ed.: 32     
ყოველთა, ჭართალელ-ფხოელთა,
Line of ed.: 33     
წალკასნელთა. და შემოკრიბა ერი
Line of ed.: 34     
ურიცხჳ. მაშინ აღდგა წმიდაჲ და სანატრელი
Line of ed.: 35     
და განმანათლებ[ე]ლი ნეტარი
Line of ed.: 36     
ნინო, დედაჲ ჩუენი, აღიპყრნა ჴელნი
Line of ed.: 37     
ღმრთისა მიერ. და მოუწოდა შემწედ
Line of ed.: 38     
წმიდასა ღმრთის მშობელსა. და
Line of ed.: 39     
კუალად განირთხა ჴელი ერისა მიმართ
Line of ed.: 40     
და უქადაგა Ms. page: C_4r   სარწმუნოებაჲ ძისა
Page of ed.: 89   Line of ed.: 1     
ღმრთისა<ჲ>. ხოლო მათ პირუტყუ-სახეთა,
Line of ed.: 2     
ვითარცა ესმა ქადაგებაჲ, უცხოდ
Line of ed.: 3     
განუყარნეს თავნი, და პირნი გარემიიქც[ი]ვნეს
Line of ed.: 4     
და იღრჭენდეს კბილთა
Line of ed.: 5     
მათთა წმიდისა ნინოჲსთჳს, ხოლო ეშინოდა
Line of ed.: 6     
დედოფლისაგან. ხოლო ნინო
Line of ed.: 7     
უბრძანა ერის-თავსა, რაჲთა წარმართოს
Line of ed.: 8     
მცირედ მახჳლი მათ ზედა. და ვითარცა
Line of ed.: 9     
შებმა უყვეს, შიშით მისცნეს თავნი
Line of ed.: 10     
მათნი ნათლის-ღებასა, და დალეწნეს
Line of ed.: 11     
კერპნი მათნი. და წარვიდეს ერწოდ
Line of ed.: 12     
და დადგეს ედომს დაბასა, ჟალეთს,
Line of ed.: 13     
და ნათელ-სცა ერწო-თიანელთა. ხოლო
Line of ed.: 14     
ყუარელთა რაჲ ესმა ესე, შეშინდეს
Line of ed.: 15     
და თოშეთს გარდაკრბეს, რომელნი
Line of ed.: 16     
კუალად მოიყვანნა, მონათლნა. და
Line of ed.: 17     
ნინო კუალად წარვიდა კახეთად, დადგა
Line of ed.: 18     
კაწარეთს და მონათლნა კაოხნი
Line of ed.: 19     
და სუჯნი ერითურთ მათით.

Line of ed.: 20        
და კუალად გარდ[ა]ვიდა დიდად კახეთად.
Line of ed.: 21     
დადგა სანატრელი იგი ქველ
Line of ed.: 22     
დაბას. და მოიყვ[ა]ნნა კახნი მთავარნი,
Line of ed.: 23     
ამათ-ვე მეფეთა ნათესავნი, და ნათელ-სცა
Line of ed.: 24     
და განიშორა ნათლვაჲ მათი.

Paragraph: VIII 
Line of ed.: 25     
8. ხოლო მას ჟამსა, ვინა[ჲ]თგან
Line of ed.: 26     
დასნეულდა და წარემართა და მიიწია
Line of ed.: 27     
კოხეთად, დაბას, რომელსა ეწოდების
Line of ed.: 28     
ბოდისი, და ვერღ[ა]რა უძლო
Line of ed.: 29     
სლვად და ესმა ესე მეფესა და ფრიად
Line of ed.: 30     
შეწუხდეს. და მსწრაფლ მოვიდეს უჟარმით
Line of ed.: 31     
ქალაქით რევ, ძე მეფისა, და სალომე,
Line of ed.: 32     
ცოლი მისი, და ასული მათი,
Line of ed.: 33     
ზედა-დადგეს მ[ო]ურნედ. და მოვიდეს
Line of ed.: 34     
მეფე და ნანა დედოფალი და იოვანე
Line of ed.: 35     
მთავარ ეპისკოპოსი კითხვად და წარყვანებად
Line of ed.: 36     
მცხეთად. ხოლო მან არა
Line of ed.: 37     
ინება, Ms. page: C_4v   არამედ შეჰვედრა იაკობ
Line of ed.: 38     
მღდელი მეფესა და ეპისკოპოსსა, რაჲთა
Line of ed.: 39     
შემდგომად მისსა მან დაი[პ]ყრას
Line of ed.: 40     
საყდარი მცხეთისაჲ.

Page of ed.: 90  
Line of ed.: 1        
და მისცა წიგნი სალომეს ელენე დედოფლისა,
Line of ed.: 2     
რომელი მიუწერა ნინოს მოციქულობით
Line of ed.: 3     
და მახ[ა]რებლობით შემკობილი.
Line of ed.: 4     
და ძელი ცხორებისაჲ ნანა
Line of ed.: 5     
დედოფალსა მიანიჭა. და შეწირა ჟამი
Line of ed.: 6     
მთავარებისკოპოსმან. და აზიარა სანატრ[ე]ლი
Line of ed.: 7     
ნინო განმაცხოველ[ე]ბ[ე]ლსა
Line of ed.: 8     
სისხლსა და ჴორცსა ქრისტესსა, და
Line of ed.: 9     
წარიძღ[უა]ნა საგზლად საუკუნოდ. და
Line of ed.: 10     
შეჰვედრა სული თჳსი ჴელთა უფლის[ა]თა
Line of ed.: 11     
და მიიძინა ძილი იგი სანატრელი
Line of ed.: 12     
(და აწ მეოხ არს ჩუენთჳს წინაშე
Line of ed.: 13     
ღმრთისა) ქართლს მოსლვითგან მისით
Line of ed.: 14     
ოც და მე[ა]თხუთმეტ[ე]სა წელსა
Line of ed.: 15     
და ქრისტეს ამაღლებითგ[ა]ნ სამ[ა]ს
Line of ed.: 16     
ოც და ათურამეტსა წელსა, დასაბამითგან
Line of ed.: 17     
ხუთი ათას რვაას ოცდა მეათურამეტ<ე>სა
Line of ed.: 18     
წელსა. ამ[ა]თ ჟამთა ზე იქმნა
Line of ed.: 19     
მიცვალებაჲ წმიდისა და სანატრელისა
Line of ed.: 20     
ღირსისა დედის[ა] და განმანათლებ[ე]ლისა
Line of ed.: 21     
ჩუენისა ნეტარისა ნინო(ჲ)სი.

Line of ed.: 22        
მაშინ შეიძრნეს ორნი-ვე ესე ქალაქნი:
Line of ed.: 23     
მცხეთაჲ და უჟარმოჲ, და ერთობილი
Line of ed.: 24     
ქართლი სიკუდილისა მისისათჳს,
Line of ed.: 25     
მოვიდეს და დაჰკრძალეს ძლევით შემოს[ი]ლი
Line of ed.: 26     
გუამი მისი ადგილსა-ვე თჳსსა
Line of ed.: 27     
ბოდს, სოფელსა კუხეთისასა, და
Line of ed.: 28     
ვითარ შესაძლებელ არს თქუმად, თუ
Line of ed.: 29     
რაოდენთა ცრემლთა ანუ რაოდენთა
Line of ed.: 30     
გოდებათა სალმობიერთა აღმოიტყოდეს
Line of ed.: 31     
მეფე და დედოფალი?!.

Line of ed.: 32        
ხოლო მე[ფე] არა განეშორა საფლავსა
Line of ed.: 33     
მისსა წმიდასა ვიდრე ბანა\კით[უ]რთ Ms. page: C_5r  
Line of ed.: 34     
მისით, ვიდრე შჳდ დღემდი[ს].
Line of ed.: 35     
და იყო კრ[ე]ბაჲ დიდძალი, რამეთუ
Line of ed.: 36     
კურნებანი მრავალნი აღესრულებოდეს
Line of ed.: 37     
მადლითა ქრისტესითა. და ნეტარ
Line of ed.: 38     
არიან, რომელნი აღასრულებდენ ჴსენებასა
Line of ed.: 39     
მისსა, რამეთუ დიდსა მადლსა
Page of ed.: 91   Line of ed.: 1     
ღირს იქმნებიან. ხოლო მეშჳდესა
Line of ed.: 2     
დღესა შეწირეს ჟამი საფლავსა ზედა
Line of ed.: 3     
მის წმიდისასა.

Paragraph: IX 
Line of ed.: 4     
9. და წარვიდა მეფე მირიან და
Line of ed.: 5     
ყოველი ერი, რამეთუ იქმოდეს ეკლესიასა
Line of ed.: 6     
ზემოსა. და განასრულეს მეოცესა
Line of ed.: 7     
წელსა. და მეოცდაერთესა წელსა
Line of ed.: 8     
მოკ[უ]და მირიან მეფე, დაემარხა საშუალსა
Line of ed.: 9     
ეკლესიასა სუეტსა კერძოსა
Line of ed.: 10     
მის სამხრითისასა, ხოლო ჩრდილო<ჲ>თ
Line of ed.: 11     
კერძოსა მას სუეტსა შინა არს ნაწილი
Line of ed.: 12     
სუეტისა მის ნათლისა ცხოვ[ე]ლისა.
Line of ed.: 13     
და მეორესა წელსა მოკუდა სანატრელი
Line of ed.: 14     
ნანა დედოფალი.

Paragraph: X 
Line of ed.: 15     
10. (მეორედ) დაჯდა მეფედ ბაკურ,
Line of ed.: 16     
ძე რევისი, და მოკ[უ]და იოანე-ცა ეპისკოპოსი
Line of ed.: 17     
და მის წილ დაჯდა მღდელი,
Line of ed.: 18     
რომელი ენება ნინოს მთავარ ეპისკოპოს[ა]დ.

Line of ed.: 19        
და მესამესა წელსა აღმართებითგან
Line of ed.: 20     
პატიოსნისა ჯუარისა შექმნა კუბოჲ
Line of ed.: 21     
რევ, მოკ[უ]და და დაემ[ა]რხა ცოლითურთ
Line of ed.: 22     
ქუემოსა ეკლესიასა. და შემდგომად
Line of ed.: 23     
მისსა ამან ბაკურ მეფემან, ძემან
Line of ed.: 24     
რევისმან, დაიწყო წილკნისა ეკლესია,
Line of ed.: 25     
და განასრულა ოცდამეათერთმეტესა
Line of ed.: 26     
წელსა, მოკ[უ]და და დაეფლა ქუემოსა-ვე
Line of ed.: 27     
ეკლესიასა.

Paragraph: XI 
Line of ed.: 30     
11. (მესამე) დაჯდა ძმაჲ მისი თრდატ.
Line of ed.: 31     
მაშინ მთ[ა]ვარ-ეპისკ[ო]პოსი იყო ნერსე.
Line of ed.: 32     
და მეფემან რუსთავისა რუჲ გამოიღო
Line of ed.: 33     
და კახეთს ნეკრისა ეკლესიაჲ აღაშენა.

Paragraph: XII 
Line of ed.: 37     
12. და (მეოთხედ) მისსა ვარაზ-ბ[ა]კ[უ]რ,
Line of ed.: 38     
Ms. page: C_5v   და მის ზე სპარსნი შემოვიდეს
Line of ed.: 39     
და მეფე ჴიდრად უკუ-ჯდა.

Page of ed.: 92  
Line of ed.: 3        
მაშინ მოვიდა ხუარ სპ[ა]რსთა მეფისა
Line of ed.: 4     
პიტიახშები (!) ტფილის[ს] და კალად [!]
Line of ed.: 5     
ციხედ, და ქართლი მისსა ხარკსა შედგა
Line of ed.: 6     
და სომხითი და სივნიეთი და გუასპურგანი.
Line of ed.: 7     
ხოლო ამის ზე აღაშენეს
Line of ed.: 8     
აზნაურთა ეკლესიაჲ იგი წმიდისა მცხეთას
Line of ed.: 9     
და მიათ[უა]ლეს დიდსა მას ეკლესიასა
Line of ed.: 10     
სოფლებითურთ.

Paragraph: XIII 
Line of ed.: 12     
13. და (მეხუთედ) მეფობდა <ბაკურ>,
Line of ed.: 13     
ძე თრდატისი. მთ[ა]ვარ ებისკოპ[ო]სი
Line of ed.: 14     
იყო მაშინ ელია. ამან აღაშენა ეკლესიაჲ
Line of ed.: 15     
ბოლნისსა.

Paragraph: XIV 
Line of ed.: 17     
14. და მეექ[უ]სე -- ფარსმან,

Paragraph: XV 
Line of ed.: 21     
15. მეშჳდე -- მირდატ,

Paragraph: XVI 
Line of ed.: 24     
16. მერვე -- არჩილ, და მთავარ ეპისკოპ[ო]სი
Line of ed.: 25     
იყო იონა. და დაეცა ქუემოჲ
Line of ed.: 26     
ეკლესიაჲ. და იონა მიიცვალა და სუეტი
Line of ed.: 27     
იგი ცხოვ[ე]ლი თანა წარმოიღო.
Line of ed.: 28     
და მისსა შემდგომად აზნაურთა აღაშენეს
Line of ed.: 29     
სტეფან-წმიდაჲ არაგუსა ზედა.
Line of ed.: 30     
მათ ჟამთა ოთხნი მთავარ ეპისკოპოსნი
Line of ed.: 31     
გარდაიცვალნეს.

Paragraph: XVII 
Line of ed.: 35     
17. და მეცხრე -- მირდატ. მთავარ
Line of ed.: 36     
ებისკ[ო]პ[ო]სი იყო ბოლნოქონ. და
Line of ed.: 37     
ესე-ვე იყო ერის-თავ[ა]დცა ბარაბ
Line of ed.: 38     
პიტიახშის[ა]გ[ა]ნ.

Paragraph: XVIII 
Page of ed.: 93  
Line of ed.: 1     
18. შემდგომად მისსა (მეათე) მეფობდა
Line of ed.: 2     
ვახტანგ გორგა[ს]ალი, და მთავარეპისკოპ[ო]სი
Line of ed.: 3     
იყო იოველ. მაშინ წარიყვ[ა]ნეს
Line of ed.: 4     
ვახტანგ სპარსთა. და შემდგომად
Line of ed.: 5     
რაოდენისა-მე ჟამისა მოიქცა და
Line of ed.: 6     
მთავარ ებისკ[ო]პ[ო]სი იყო მიქაელ.
Line of ed.: 7     
ამან მიამთხჳა ფერჴი გორგოს[ა]ლსა
Line of ed.: 8     
რომლისათჳს მიზეზისათჳს, და განაძო
Line of ed.: 9     
ეკლესი[ი]საგან. მაშინ მეფე აღივსო
Line of ed.: 10     
გ[უ]ლის წყრომითა მრავლითა
Line of ed.: 11     
და ექცა ფერი პირისა მისისა[ჲ] და განიზრ[ა]ხვიდა
Line of ed.: 12     
მრავალთა Ms. page: C_6r   ბოროტთა
Line of ed.: 13     
დამჴობად ქრისტე[ა]ნობისა, არამედ
Line of ed.: 14     
ღმერთმან, რომელსა არავისი ჰნებავს
Line of ed.: 15     
წარწყმედაჲ, მიუვლინა გულსა მისსა
Line of ed.: 16     
კეთილი განზრახვაჲ. აღდგა და განიპყრნა
Line of ed.: 17     
ჴელნი თჳსნი ღმრთისა მიერ და
Line of ed.: 18     
თქუა: "დიდებაჲ შენდა, ქრისტე ღმერთო,
Line of ed.: 19     
რაჲმე არს საქმე ესე?". და ვაებაჲ
Line of ed.: 20     
მისცა მტერსა.

Line of ed.: 21        
და მსწრაფლ წარავლინნა მოციქულნი
Line of ed.: 22     
საბერძნეთად და ითხოვა მეფის[ა]გ[ა]ნ
Line of ed.: 23     
და პატრიაქისა კათალიკოზი. და
Line of ed.: 24     
მოსცეს კათალიკოზი პეტრე. და თანა
Line of ed.: 25     
ჰყვანდა სამუელი, მონაზონი კაცი, წმიდაჲ
Line of ed.: 26     
და ღირსი და აღაშენა ქუემოჲ
Line of ed.: 27     
ეკლესიაჲ ვახტანგ მეფემან. და დასუა
Line of ed.: 28     
მუნ შიგან პეტრე კათალიკოზი. და
Line of ed.: 29     
ესე იყო ქართლისა მოქცევითგან ას
Line of ed.: 30     
სამეოც და მეათესა წელსა. მაშინ გარდაცვალებულ
Line of ed.: 31     
იყვნეს მეფენი ათნი და
Line of ed.: 32     
კათალიკოზნი ცამეტნი. აქათგან იწყეს
Line of ed.: 33     
კათალიკოზთა მამად-მთავრობად. პირველი
Line of ed.: 34     
კათალიკოზი იყო პეტრე ვახტანგ
Line of ed.: 35     
მეფისა ზე.

Paragraph: XIX 
Line of ed.: 36     
19. და მეათერთმეტე მეფობდა დაჩი.
Line of ed.: 37     
და კათალიკოზი იყო სამოელ. ამისსა
Page of ed.: 94   Line of ed.: 1     
ზე ქალაქსა თბილის[ს] კაცნი დასხდეს და მარიამ-წმიდისა ეკლესიაჲ
Line of ed.: 2     
აღაშენეს.

Paragraph: XX 
Line of ed.: 5     
20. და მეათორმეტე მეფობდა ბაკურ,
Line of ed.: 6     
ძე დაჩისი.

Paragraph: XXI 
Line of ed.: 7     
21. და მეცამეტე -- ფარსმან,

Paragraph: XXII 
Line of ed.: 14     
22. (!) და მეათოთხმეტე სხუაჲ ფარსმან
Line of ed.: 15     
და კათალიკოზი იყო საბა, მკჳდრი
Line of ed.: 16     
მცხეთისა. აქათგან ორთა სხუათა დაიპყრეს
Line of ed.: 17     
კათალიკოზობაჲ მკჳდრთა
Line of ed.: 18     
მცხეთის[ა]თა.

Line of ed.: 20        
მაშინ მოვიდა იოვანე ზედა-ზადენელი
Line of ed.: 21     
შუა მდინარით, იგი და თორმეტნი
Line of ed.: 22     
მოწაფენი მისნი, ქართლის მოქც[ე]ვითგ[ა]ნ
Line of ed.: 23     
მეორასესა წელსა.

Paragraph: XXIII 
Line of ed.: 24     
23. (!) და ამისა შემდგომად მეფობდა
Line of ed.: 25     
ბაკურ და კათ[ა]ლიკოზი იყო მაკარი.
Line of ed.: 26     
და ამის ზე Ms. page: C_6v   შუშანიკი იწამა
Line of ed.: 27     
ცურტავს. ამის ბაკურის ზე დაესრულა
Line of ed.: 28     
მეფობაჲ ქართლისა[ჲ].

Line of ed.: 32        
და ვითარცა მეფობაჲ დაესრულა
Line of ed.: 33     
ქართლს შინა, სპარსნი განძლიერდეს
Line of ed.: 34     
და ერეთი და სომხითი დაიპყრეს. ხოლო
Line of ed.: 35     
ქართლი უმეტესად დაიპყრეს. და
Line of ed.: 36     
კავკასიანთა შევიდეს და კარნი ოვსეთისანი
Line of ed.: 37     
აიგნეს და ერთი დიდი კარი
Line of ed.: 38     
ოვსეთ-ვე და ორნი დვალეთს და ერთი
Line of ed.: 39     
პარჭუანს დურძუკეთისასა, და იგი
Page of ed.: 95   Line of ed.: 1     
მთიულნი გომარდად დაადგინნეს. და
Line of ed.: 2     
სხუაჲ ვინმე კაცი დაიდგინეს მთავრად
Line of ed.: 3     
წანარეთისა ჴევსა და მორჩილებაჲ დასდვეს
Line of ed.: 4     
მისი. და ოდეს ერაკლე მეფე
Line of ed.: 5     
მოვიდა, მაშინ დაიმჴუნეს სპარსნი.
Line of ed.: 6     
და სპარსთა ხაზარეთისა კარნი შექმნეს
Line of ed.: 7     
და ხაზარნი მეოტ ყვნეს. ესე აღწერილი
Line of ed.: 8     
გამოკრებულად არს,

Line of ed.: 9        
მაშინ სპარსნი უფლებდეს ქალაქსა
Line of ed.: 10     
და სომხითსა და სივნიეთსა და გუასპურაგანსა.
Line of ed.: 11     
და კათალიკოზი იყო სამუელ
Line of ed.: 12     
მეათორმეტე, და ნელად-რე შეკრბა
Line of ed.: 13     
ქართლი.

Paragraph: XXIV 
Line of ed.: 16     
24. და ერისთ[ა]ვ[ი] განაჩინეს
Line of ed.: 17     
გურამ დიდი. ესე იყო პირველი ერის-თავი
Line of ed.: 18     
და მერმე კურაპალატად-ცა იყო.
Line of ed.: 19     
ამან ერის-თავმან დადვა საძირკუელი
Line of ed.: 20     
პატიოსნისა ჯუარისა[ჲ]. და ტფილისისა
Line of ed.: 21     
დიდის[ა] ეკლესიისა ნახევარსა იქმოდეს
Line of ed.: 22     
ერის-თავნი და ნახევარსა ყოველი ერი.
Line of ed.: 23     
და კათალიკოზი იყო (მეათოთხმეტე) ბართლომე.

Paragraph: XXVI 
Line of ed.: 29     
26. მაშინ ჩამოვლო ერაკლი მეფემან
Line of ed.: 30     
ბერძენთამან. და უჴმო ციხის
Line of ed.: 31     
თ[ა]ვმ[ა]ნ კალა[ჲ]თ ტფილისით მეფესა
Line of ed.: 32     
ერაკლეს გამოზრახვად. ხოლო
Line of ed.: 33     
მან ფერჴი დაიპყრა და დანიელი წიგნი
Line of ed.: 34     
მოიღო, Ms. page: C_7r   და მოიძია სიტყუაჲ ესე,
Line of ed.: 35     
ვითარმედ: "მაშინ მოვიდეს ვაჩი იგი
Line of ed.: 36     
მზისა დასავ[ა]ლისაჲ და შემუსრნეს
Line of ed.: 37     
რქანი იგი ვერძისა მის მზისა აღმოსავ[ა]ლის[ა]ნი*".
Line of ed.: 38     
და თქ[უ]ა ერაკლე:
Line of ed.: 39     
"უკუეთუ ესე ესრ[ე]თ იყოს სიტყუაჲ
Page of ed.: 96   Line of ed.: 1     
წინასწარმეტყუელისა[ჲ] ჩემთჳს, მე მიგაგო
Line of ed.: 2     
მრჩობლი მისაგებელი შენ". დაუტევა
Line of ed.: 3     
ჯიბღო ერისთ[ა]ვი კალას ბრძოლად.
Line of ed.: 4     
და იგი წარვიდა ბაბილოვნად ბრძოლად
Line of ed.: 5     
ხუასრო მეფისა. ხოლო ამან ჯიბღო
Line of ed.: 6     
მცირეთა დღეთა შინა კალა გამოიღო
Line of ed.: 7     
და იგი ციხის-თავი შე[ი]პყრა,
Line of ed.: 8     
დრაჰკნითა აევსო. და მერმე ტყავი გაჰჴადა
Line of ed.: 9     
და მეფესა უკან მისწია.

Line of ed.: 10        
მოვიდა ერაკლე მეფე ბაბილოვანს
Line of ed.: 11     
და შეიპყრა ხუასრო მეფე და შემუსრა
Line of ed.: 12     
ბაღდადი და ბაბ[ი]ლოანი. და მოაღებინა
Line of ed.: 13     
ძელი ცხორ[ე]ბისაჲ, უკ-მოიქცა და
Line of ed.: 14     
იწყო ბრძანებითა ღმრთისაჲთა შენებად
Line of ed.: 15     
იერუსალჱმისა. და მოდისტო დასუა
Line of ed.: 16     
პატრიაქად. და წარვიდა კუალად
Line of ed.: 17     
მუნ-ვე. და ვიდრე მოსლვამდე ტფილის[ს]
Line of ed.: 18     
სიონი გაასრ[უ]ლეს, ხოლო ჯუარისა
Line of ed.: 19     
ეკლესიასა აკლდა. ამან ერაკლე
Line of ed.: 20     
მეფემ[ა]ნ ტფილის[ს] და მცხეთას და
Line of ed.: 21     
უჟარმოს განავლინნა ქადაგნი, რაჲთა
Line of ed.: 22     
ყოველნი ქრისტეანენი ეკლესიათა შინა
Line of ed.: 23     
შემოკრბენ და ყოველნი მოგუნი
Line of ed.: 24     
და ცეცხლის მსახურნი ანუ მოინათლნენ,
Line of ed.: 25     
ანუ მოისრნენ. ხოლო მათ მონათლვაჲ
Line of ed.: 26     
არა ინდომეს, ზაკუვით თანა
Line of ed.: 27     
აღერივნეს, ვიდრემდის ყოველთა ზედა
Line of ed.: 28     
წარმართთა მეფემან იჴ[ა]და მახჳლი.
Line of ed.: 29     
და ეკლესიათა შინა მდინარენი სისხლისანი
Line of ed.: 30     
დიო\დეს-ღა Ms. page: C_7v   განწმიდა ერაკლე
Line of ed.: 31     
მ[ე]ფ[ე]მან სჯული ქრისტესი და წარვიდა.
Line of ed.: 32     
ერისთაობდა სტეფ[ა]ნოზ და
Line of ed.: 33     
კათალიკოზი იყო ბართლომე: : ი^ე :

Paragraph: XXVII 
Line of ed.: 34     
27. შემდგ[ო]მად ერისთაობდა
Line of ed.: 35     
ადარნერს[ე]. და მის ზე სამნი კ[ა]თალიკ[ო]ზნი
Line of ed.: 36     
იცვალნეს: (ი^ვ) [იოვანე], (ი^ზ)
Line of ed.: 37     
თაბორ და ბაბილე -- (ი^ჱ :)

Paragraph: XXVIII 
Page of ed.: 97  
Line of ed.: 1     
28. ამის შემდგომად ერისთაობდა
Line of ed.: 2     
სტეფ[ა]ნოზ-ვე, ძმაჲ მისი. და კათ[ა]ლიკ[ო]ზი
Line of ed.: 3     
იყო სამუელ და ევნონ.

Line of ed.: 8        
და აჰა ამბავი მოჴდა, ვითარმედ ბაღდადი
Line of ed.: 9     
აგარიანთა დაიპყრეს-ო. ამისთჳს
Line of ed.: 10     
ქუეყანისაჲ ესე ყოველი-ვე ბერძ[ე]ნთა
Line of ed.: 11     
ჯორსა (!) აჰკიდეს და წარვიდეს.

Paragraph: XXIX 
Line of ed.: 12     
29. ამისსა შემდგომად ერის-თავობდა
Line of ed.: 13     
გუარამ კულაპალატი და გუარამ
Line of ed.: 14     
ყრმაჲ, და მერმე არშუშა კულატპალატი.
Line of ed.: 15     
და მერმე ვარაზ ბაკურ
Line of ed.: 16     
აპა პ[ა]ტრ[ი]კოზი, რომელმან
Line of ed.: 17     
გარბანელნი მოაქცივნა და ქრისტეანეობაჲ
Line of ed.: 18     
ასწავა უნებლიაჲთ. და მერმე
Line of ed.: 19     
ნერსე დიდი და ძენი მისნი: ფილიპე
Line of ed.: 20     
და სტეფანოზ, ადარნესე და
Line of ed.: 21     
გუარამ დიდი, ბაკურიანი და ძე
Line of ed.: 22     
ბა[ლ]დადის, და ძენი-ვე ადარნესესნი
Line of ed.: 23     
აშოტ და გურგ[ე]ნ. ესე
Line of ed.: 24     
დიდნი ერისთ[ა]ვნი იყვნეს. : ი^ჱ :

Line of ed.: 25        
ხოლო კათალიკოზნი, რომელნი თვობითგ[ა]ნ (!)
Line of ed.: 26     
იყ[ვ]ნეს: თავფაჩაგ : კ^ა :, ავლალი
Line of ed.: 27     
: კ^ბ :, იოველ :კ^გ:, სამოელ
Line of ed.: 28     
:კ^დ:, გიორგი :კ^ე:, კჳრიონ :კ^ვ:,
Line of ed.: 29     
იზიბოდ :კ^ზ:, თ^ე :კ^ჱ:, პეტრე :კ^თ:
Line of ed.: 30     
ესენი ცოლოსანნი იყვნეს.

Line of ed.: 38        
ხოლო ჯუმლად ევნოსისითგ[ა]ნ მოღმართ
Line of ed.: 39     
იყვნეს კათალიკოზნი : მ^ე : ხოლო
Line of ed.: 40     
ამისა შემდგომად ვინ-ცა შეიცვ[ა]ლებოდის
Page of ed.: 98   Line of ed.: 1     
კათალიკოზთაგანი,
Line of ed.: 2     
იწერებოდის.


Chapter: 2  
Line of ed.: 3  
[თავი : ბ^ :]

Line of ed.: 4  
და ოდეს-იგი წმიდამან სრბაჲ თჳსი
Line of ed.: 5  
აღასრ[უ]ლა სარწმუნოებასა ზედა
Line of ed.: 6  
წმიდისა სამებისასა


Paragraph: I 
Line of ed.: 7     
1. ნეტარმან და სანატრელმან დედაკაცმან
Line of ed.: 8     
ნინო, რომელი გუექმნა მახ[ა]რ\ებ[ე]ლ Ms. page: C_8   გულთა ჩუენთა და ემბაზ სულთა
Line of ed.: 9     
და ჴორცთა ჩუენთა, გუაუწყა ჩუენ მამაკაცებრ
Line of ed.: 10     
ერთარს[ე]ბაჲ წმიდისა სამების[აჲ], რომელი არა დააყენა დედობრივმ[ა]ნ,
Line of ed.: 11     
ბუნებამ[ა]ნ და არცა უძლურებამან
Line of ed.: 12     
ჴორცთამ[ა]ნ, დაგაბრკოლა გზათა მათ
Line of ed.: 13     
სლვად ფიცხელთა და ძნელთა. არცა
Line of ed.: 14     
სიმრავლემ[ა]ნ წყალთამან და არცა
Line of ed.: 15     
უცხოებამან და არცა უმეცრებამ[ა]ნ
Line of ed.: 16     
ენისამან და უცხოთა მათ შინა აღრევამან,
Line of ed.: 17     
არცა უცხოებამან, არამედ ვითარცა
Line of ed.: 18     
დედაკაცსა ვის-მე შვილთ-მოყუარესა
Line of ed.: 19     
წარჰპ[ა]რა ვინმე შვილი საყუარელი
Line of ed.: 20     
და მრავალ ჟამ ესმის მის საყუარელისა
Line of ed.: 21     
შორსა ქუეყანასა ყოფაჲ,
Line of ed.: 22     
და სიყუარულისა მისის[ა]გ[ა]ნ აღიძრის
Line of ed.: 23     
და განმარტნის ვითარცა ორბმან
Line of ed.: 24     
ფრთენი თჳსნი, და ბრალებით რბინ
Line of ed.: 25     
და ეძიებნ და ჰკითხავნ ყოველთა მოგზაურთა
Line of ed.: 26     
გზასა მის ქუეყანისასა, სადა-იგი
Line of ed.: 27     
უწყებულ არს ყოფაჲ შვილისა
Line of ed.: 28     
თჳსისაჲ. ეგრ[ე]თვე წმიდაჲ ესე
Line of ed.: 29     
და სანატრელი დედაკაცი იკითხვიდა
Line of ed.: 30     
ქალაქსა ამ[ა]ს ჩ[უე]ნსა და ეძიებდა
Line of ed.: 31     
ჴსნასა სულთა ჩუენთასა. ვითარ-იგი
Line of ed.: 32     
განაშუენა ჩრდილოჲ ესე ქუეყანაჲ,
Line of ed.: 33     
მცხეთაჲ, დიდთა მეფეთა საჯდომელი,
Line of ed.: 34     
მოვიდა ნეტარი ესე დედაკაცი და
Line of ed.: 35     
არწმუნა ყოველთა მართ[ა]ლი აღსარებაჲ,
Line of ed.: 36     
მამაჲ, ძე და სული წმიდაჲ,
Line of ed.: 37     
ნათლის-ღებაჲ, სიკუდილი და აღდგ[ო]მაჲ
Line of ed.: 38     
და შემდგომად სიკუდილისა უკუდავებაჲ
Page of ed.: 99   Line of ed.: 1     
და ცხორებაჲ, და მეორედ
Line of ed.: 2     
მოსლვაჲ ძისა ღმრთისა ქუეყანად მართალთა
Line of ed.: 3     
ცხორებად, ხოლო ცოდვილთა
Line of ed.: 4     
შურის გებაჲ, რომელ მიაგოს ქრისტემან
Line of ed.: 5     
მეუფემან დიდებისამან, რამეთუ
Line of ed.: 6     
მისი არს სუფევაჲ უკუნითი უკუნისამდე
Line of ed.: 7     
და მერმე-ცა, ამენ.


Line of ed.: 8  
Ms. page: C_8v   და იყო მათ-ვე ჟამთა შინა მირიან
Line of ed.: 9  
მეფისათა, რაჟამს მოინათლა სოჯი დედოფალი
Line of ed.: 10  
და მის თანა მთავარნი მრავალნი
Line of ed.: 11  
ჴელსა შინა ნინოჲსსა ბოდს შინა


Line of ed.: 12  
გუაკურთხენ, მამაო, ამენ!


Line of ed.: 13        
აღიძრა შურითა საღრმთოჲთა და სურვილითა
Line of ed.: 14     
წმიდისა სიონისა კათოლიკე ეკლესიისათა, რომელი-იგი
Line of ed.: 15     
წმიდისა ნინო[ჲ]ს მიერ მოენიჭა სოფელსა ცნობად ნათ[ე]ლი
Line of ed.: 16     
ჭეშმარიტი. მაშინ დედოფ[ა]ლი იგი სოჯი წარმოემართა
Line of ed.: 17     
ხილვად და თაყ[უ]ანის-ცემად წმიდისა სიონისა
Line of ed.: 18     
და წმიდისა მახარებელისა, მოციქულთა სწორისა
Line of ed.: 19     
ნინო[ჲ]სა. და სლვასა მას მისსა შინა იტყოდა მოწლედ:
Line of ed.: 20     
"ვითარ მამათა ჩუენთა ვერ გულისჴმა-ყვეს გზაჲ ესე ჭეშმარიტი,
Line of ed.: 21     
რომელი-იგი გჳთხრიან ვაჭართა ჰრომთა და
Line of ed.: 22     
ბერძენთა, ვითარმედ: ჩუენნი მეფენი ესრეთ მეფობენ
Line of ed.: 23     
და ესრეთ არიან ეკლესიანი და ჯუარსა ქრისტესსა
Line of ed.: 24     
თაყუანის-[ს]ცემ[ე]ნ? და ვითარცა მესმის, მარადის შევისუარი
Line of ed.: 25     
ცრემლითა ცხელითა, ვითარცა სისხლითა, ხოლო
Line of ed.: 26     
აწ თუალითა ჩემითა ვიხილე ნათელი გამობრწყინვებად
Line of ed.: 27     
წარმართთა ზედა, ხოლო აწ რაჲმე შევსწირო
Line of ed.: 28     
შენდა, სიონ წმიდაო, გარნა თუ ესე -- პირველად: შე<ვ>სწირო
Line of ed.: 29     
თავი ჩემი შენდა შვილითურთ და ნათესავით
Line of ed.: 30     
სარწმუნოებით ჩემით, და მეორედ: ქალაქნი კნინ (!)
Line of ed.: 31     
ბარათიანი (!) და დაბაჲ დიდი ბოდისი შენდა შევსწირნე".
Line of ed.: 32     
და არღ[ა]რა აღჴდა ეტლსა ზედა, არამედ ტერფნი
Line of ed.: 33     
მისნი შიშუელნი მიწასა და ქვათა ზედა მოვიდოდეს.

Line of ed.: 34        
და მოიწია მდინარესა ზედა არაგუსა. და მდიდრ[ო]ოდა
Line of ed.: 35     
მდინარე იგი ფრიად. და უკუნ იქცეოდეს მსახურნი
Line of ed.: 36     
იგი მისნი ყოველნი მართლუკ[უ]ნ. ხოლო დედოფალი
Line of ed.: 37     
ტირილით იარებოდა კიდესა მდინარი\სასა, Ms. page: C_9r  
Line of ed.: 38     
ვითარცა ყრმაჲ ძუძუ<ჲ>სთჳს დედისა თჳსისა, ეგრეთ
Line of ed.: 39     
სურვიელ იყო ხილვისათჳს სასურველისა თჳსისა. და
Line of ed.: 40     
დარჩა დედოფ[ა]ლი მარტოჲ ზედა მდინარესა. და ხედვიდა
Page of ed.: 100   Line of ed.: 1     
იოვანე მთავარ ეპისკოპოსი და ყოველი ერი მცხეთისაჲ
Line of ed.: 2     
და იტყოდეს, ვითარმედ: "ერითა დიდითა მოვიდა
Line of ed.: 3     
ვინმე წყალსა იმიერ". და [ა]ყენებდეს, რათა ადროონ
Line of ed.: 4     
გამოსლვაჲ. ხოლო მან, სარწმუნომან დედოფალმან,
Line of ed.: 5     
ილოცა ღმრთისა მიმართ და აღჴდა ერთსა საჴედარსა
Line of ed.: 6     
და შევიდა წყალსა მას, და განზღუდნა იმიერ და ამიერ
Line of ed.: 7     
ვითარცა ზღ[უ]დე, და განვიდა უვნებელად. და
Line of ed.: 8     
მიეგებვოდეს მას ერნი ეკლეს[ი]ის[ა]ნი და მეფ[ე]ნიცა,
Line of ed.: 9     
და სალომე უჟარმოელი დედ[ო]ფ[ა]ლი. და ყოველნი
Line of ed.: 10     
მიეგებვოდეს მას. და შემოვიდა იგი მტირალი. ვითარცა
Line of ed.: 11     
აქუს ჩუეულებაჲ მორწმუნეთა. და ოდეს შემოვიდა
Line of ed.: 12     
საყდრად, აღდგა მეფე პალატ-ბანაკითურთ მისით
Line of ed.: 13     
და მთავარ-ეპისკოპ[ო]სი ერითურთ. და შევიდეს
Line of ed.: 14     
ეკლესიად და ყვეს ლიტანიაჲ და ლოცვაჲ, რამეთუ
Line of ed.: 15     
ზარისა მისგან ქალაქი იგი ძრწოდა. და ეკლესიას მიისწრაფდეს,
Line of ed.: 16     
რამეთუ პეროჟავრი დედოფალი, ქართლისა
Line of ed.: 17     
ერის-თვისა დედაჲ იყო. არქისი (!) და ზარი დიდი
Line of ed.: 18     
იყო მას დღესა შინა. და მოიღეს ჯუარი და ლოცვაჲ
Line of ed.: 19     
წმიდისა მამისა მთავ[ა]რ-ეპისკოპ[ო]ზის[ა]გ[ა]ნ და ხედვიდეს
Line of ed.: 20     
სასწაულთა მათ და საკჳრველებათა, ხილვითა
Line of ed.: 21     
ზარ-განჴდილ იქმნა დედოფალი.

Line of ed.: 22        
მაშინ მოიღო დედოფალმან წიგნი წმიდისა ნინო[ჲ]სი
Line of ed.: 23     
წინაშე მეფისა და იოანე მთავარ-ე\პისკოპოსმან Ms. page: C_9v   ბოდისით
Line of ed.: 24     
დაბით, რამეთუ უწ[ი]ნარეს მიწევნულ იყო
Line of ed.: 25     
მუნ წინაშე წმიდისა ნინოჲსსა. და წერილი იყო ესრეთ:
Line of ed.: 26     
"მეფესა მირიანს, მორწმუნესა ქრისტესსა და თანა-შეერთებულსა
Line of ed.: 27     
წმიდათა მეფეთასა და ს[ა]რწმუნოებასა
Line of ed.: 28     
წმიდისა სამებისასა და თაყუანის-ცემასა ჯუარისა
Line of ed.: 29     
მისისასა. მოგმადლენინ შენ ღმერთმან ზეცით გარდამო,
Line of ed.: 30     
ვითარცა ჯუარი გარდამომავ[ა]ლი, სიმრავლე
Line of ed.: 31     
წყალობისა გარემოს ბანაკსა და შინაგან პალატსა, და
Line of ed.: 32     
ყოველსა ერსა თქუენსა ზედა იყ[ა]ვნ სიქადულ ჯუარი
Line of ed.: 33     
ქრისტესი და სული ქრისტეს პირისა უფლისა, ამენ.

Line of ed.: 34        
"აჰა ესერა მე მოვლე სანახები ქართლისაჲ, ზოგადი
Line of ed.: 35     
ადგილი მთათა და ბართა[ჲ], და აღვასრულე სახარებაჲ
Line of ed.: 36     
ჩემი. და ვპოვე შეწევნაჲ უფლისამიერი, და შეიწყნარეს
Line of ed.: 37     
ყოველთა ქადაგებაჲ ჩემი, და მისცნეს კერპნი
Line of ed.: 38     
მათნი ცეცხლსა დასაწუველად, და მოიქცეს ცთომ[ა]თა
Line of ed.: 39     
მათთაგან, და მიიღეს ნათელი და თაყუანის-ცემაჲ
Line of ed.: 40     
წმიდისა ჯუარისა[ჲ], და ჯუარ-ცმულსა შეუდგან ყოველნი,
Page of ed.: 101   Line of ed.: 1     
რომლისათჳს შენდა ჯერ-არს სიხარული, მეფეო
Line of ed.: 2     
და დიდების მიცემაჲ ყოველთა შემოქმედისა ღმრთისა,
Line of ed.: 3     
რამეთუ დღეთა შენთა მოხედნა ღმერთმან ქ[უე]ყ[ა]ნასა
Line of ed.: 4     
ამ[ა]ს, ნაპრ[ა]ლსა ერთსა ჩრდილოჲსასა, რომლისა მთანი
Line of ed.: 5     
დაეფარნეს ნისლსა ცოდვისასა და ველნი -- ალმურსა
Line of ed.: 6     
ცთომისასა, ვინაჲ-ცა დღე -- ღამედ, და ნათელ -- ბნელად.
Line of ed.: 7     
და სუფევდა მას შინა სოფლისა მპყრობელი იგი მთავარი,
Line of ed.: 8     
რომელი ქროდა ჰაერისა სულითა და შთააბნევდა
Line of ed.: 9     
ყოველთა სულთა კა\ცთასა Ms. page: C_10r   ჯოჯოხეთად, რომელი
Line of ed.: 10     
განიოტა უფალმან სულითა პირისა მისისაჲთა ქუეყანით
Line of ed.: 11     
და სირცხჳლეული მიივლტის ადგილთა ბნელისათა.
Line of ed.: 12     
ხოლო შენ ზედა გამობრწყინდა ნათელი სამხრისა
Line of ed.: 13     
და მზე სიმართლისა, ქრისტე ღმერთი დიდებითურთ
Line of ed.: 14     
მისით, რომლისა ახალი გემოჲ გიხილავს, რამეთუ
Line of ed.: 15     
ტკბილ არს უფალი. და ნათლის ღებითა ქრისტე შეგიმოსიეს,
Line of ed.: 16     
და ქუეშე ფრთეთა მისთა საგრილსა განისუენებ.

Line of ed.: 17        
"ხოლო მე ეს[ე]რა მოვიწიე ქუეყანასა კუხეთისასა
Line of ed.: 18     
და დაბასა ბოდისასა. და აწ ჴსენებულ-მცა არს დედოფალი
Line of ed.: 19     
ეგე სოჯი, რამეთუ აღიძრა ეგე შურითა საღმრთოჲთა
Line of ed.: 20     
დალეწად კერპთა და მოქცევად ერისა მათისა
Line of ed.: 21     
საერისთვოჲსა. და წარავლინნა მსწრაფლ სივნიეთად
Line of ed.: 22     
ძმისა და ასულისა და გუასპურაგნად სტერეონისსა.
Line of ed.: 23     
და მოიყვ[ა]ნნა იგინი და ნათელს-იღეს ყოველთა
Line of ed.: 24     
ბოდს შინა და იცნეს ღმერთი, და ძალი მისი გულისჴმა-ყვეს,
Line of ed.: 25     
რამეთუ იგი თავადი არს შემოქმედი ყოვლისა
Line of ed.: 26     
დაბადებულისა[ჲ], და ადიდებ[ე]ნ მამასა და ძესა და წმიდასა
Line of ed.: 27     
სულსა, და სწყალობდენ მამათა მათთა ცთომათა
Line of ed.: 28     
შინა წარსრულდა. და ესე ყოველნი მოისწრაფიან მანდა,
Line of ed.: 29     
მოჴსენებულსა მას ქალაქსა და შეწყნარებულსა მეფესა
Line of ed.: 30     
და დიდებითა სავსესა მას ტაძარსა ღმრთისასა, რომელი
Line of ed.: 31     
აღუშენა ღმერთსა სახლად საუკუნოდ ქუეყანასა
Line of ed.: 32     
ზედა სადიდებელად სახელისა მისისა, და ხილვაჲ სუეტსა
Line of ed.: 33     
მას წმიდასა, რომელი მკლავმან ღმრთისამან აღიღო
Line of ed.: 34     
და ცით ჩ[ა]მო თჳთ დაამყარა ხარისხსა ზედა,
Line of ed.: 35     
და თაყუანის-ცემად Ms. page: C_10v   ჯუარსა მას წმიდასა, რომელი
Line of ed.: 36     
აღემართა ბორცუსა მას მყარსა, კლდესა შეურყეველსა
Line of ed.: 37     
და მაყუალთა-ცა მათ, რომელნი იხილნეს თუალთა
Line of ed.: 38     
თქუენთა მას შინა. და მიუძღჳნ ღმერთი ამ[ა]თ აქეთ
Line of ed.: 39     
და მანდა.

Page of ed.: 102  
Line of ed.: 1        
"ხოლო ოდეს მოვიდეს დედოფალი ესე სოჯი, დიდებაჲ
Line of ed.: 2     
და პ[ა]ტივი თქუენისა[ჲ] პატივისებრ წინა-უჩუენეთ
Line of ed.: 3     
და კუალსა მიადგნეთ, და ყოველნი სასწაულნი უთხრენით
Line of ed.: 4     
და ყოველნი საკჳრველნი საქმენი და კურნებანი
Line of ed.: 5     
უჩუენენით, რათა უწყოდენ ძალი ძისა ღმრთისა[ჲ]
Line of ed.: 6     
და შეწევნაჲ მისი მორწმუნეთაჲ და აწ ამ[ა]სვე ჟამსა
Line of ed.: 7     
მოაშ[უ]რევით ჩემდა წმიდაჲ ეგე მ[ა]მადმთავარი და
Line of ed.: 8     
მწყემსი კეთილი სამწყსოთა სულიერთა, რათა წარმგზავნოს
Line of ed.: 9     
და მომცეს საგზალი სულისა ჩემისაჲ Ms. page: C_10v  , რამეთუ
Line of ed.: 10     
მოვიდა და მოიწია ჟამი დღისა დალევნისა და
Line of ed.: 11     
მზისა ჩემისა დავსებისა[ჲ], რამეთუ არა თუ დღე და
Line of ed.: 12     
მზე შეიცვალებიან წესთა ზედა მათთა, არამედ მე დღესა
Line of ed.: 13     
დაუღამდები და იგი ჰგია უკუნისამდე, არამედ ყოველსა
Line of ed.: 14     
ზედა დიდებულ და კურთხეულ სახელი წმიდისა
Line of ed.: 15     
სამებისა, ამენ".

Line of ed.: 16        
და იყო ვითარცა მ[ი]იწინეს იგი მთავარნი ერითა
Line of ed.: 17     
მრავლითა მცხეთად ქალაქად დიდად და დიდებულად.
Line of ed.: 18     
ად[გი]ლად წმიდად სიონად, სახლად ღმრთისა, და ვითარცა
Line of ed.: 19     
იხილნეს საკჳრველებანი, სასწაულნი და კურნებანი
Line of ed.: 20     
მრავალნი, რამეთუ მრავალნი ბრმანი ყოფილ
Line of ed.: 21     
იყ[ვ]ნეს და იყვნეს მხედვ[ე]ლ, ეგრეთ-ვე სენთაგან თჳთოსახეთა
Line of ed.: 22     
ჴსნილნი და განკურნებულნი დგეს და ადიდებდეს
Line of ed.: 23     
ღმერთსა, ხოლო მეფე და ცოლი მისი და ყოველი
Line of ed.: 24     
ქალაქი მუნ იყო და იქმნებ\ოდეს Ms. page: C_11r   გრგჳნვანი
Line of ed.: 25     
ქალაქსა შინა ქებისა და მადლობისანი ღმრთისა მიერ,
Line of ed.: 26     
და მდინარენი ცრემლთანი დიოდეს ყოველსა კაცსა.
Line of ed.: 27     
მაშინ შეძრწუნდეს უცხონი იგი მთავარნი და ყოლად-ვე
Line of ed.: 28     
ვერ იკადრებდეს თუალთა მათთა ზე ახილვად,
Line of ed.: 29     
არამედ ცრემლითა ლოცვასა და ვედრებ[ა]სა ღმრთისა
Line of ed.: 30     
შესწირვიდეს ვითარცა ძღუენსა. და რომელნი სნეულ
Line of ed.: 31     
იყვნეს მათ თანა, მყის იქმნის ცოცხალ და უვნებელად.
Line of ed.: 32     
ადიდებდეს მამასა, ძესა და სულსა წმიდასა,
Line of ed.: 33     
და წარისწრაფდეს ნინოს თანა, ნათლისა დიდისა და
Line of ed.: 34     
ნათლისა მომცემლისა, სულიერად დედისა მათისა, რამეთუ
Line of ed.: 35     
იყო ნეტარი იგი მძიმ[ე]დ სალმობათაგან მისთა.

Line of ed.: 36        
მაშინ მოუწოდა აბიათარს ასტირონ მთ[ა]ვ[ა]რმ[ა]ნ
Line of ed.: 37     
გუასპურაგნელმან ფარულად და ჰრქუა: "მაუწყე, საყუარელო,
Line of ed.: 38     
შენ არა ჰურიათა მღდელი იყავ წილით
Line of ed.: 39     
ხუედრებული მკჳდრი, რამეთუ არი[ა]ნ წელნი, ვინაგან
Page of ed.: 103   Line of ed.: 1     
მამანი თქუენნი აქა მოვიდეს : ფ^გ : და ბაგენისნი (!)
Line of ed.: 2     
იყვენით, არასადა ვის ასმია მათგანსა ქებაჲ ქრისტეანეთაჲ.
Line of ed.: 3     
ხოლო აწ ეს[ე]რა შენ გხედ[ა]ვ, შენ და ასულსა
Line of ed.: 4     
შენსა, რამეთუ ყოველი-ვე დაგიტევებიეს და ყოველი
Line of ed.: 5     
ერი შენი სიტყჳთა შენითა განგიბნევია, და ხე იგი
Line of ed.: 6     
შუენი[ერი] დაგიცემია და ბაგინი დაგიმჴობია, და უფროჲს
Line of ed.: 7     
ყოველთასა ხარ შენ მოსწრაფე, ქრისტეს მსახურებისა
Line of ed.: 8     
ქადაგ, აწუევ და ასწავებ და მნებავს სმენად
Line of ed.: 9     
ძალი სიტყუათა შენთა[ჲ]". მიუგო აბიათარ და ჰრქუა:
Line of ed.: 10     
"მოვედ შენ აქა და ყოველნი მთავარნი წინაშე მეფისა,
Line of ed.: 11     
და წარმ[ო]თქ[უ]ნე სიტყუანი Ms. page: C_11v   საქმეთაებრ". და
Line of ed.: 12     
შემოკრბეს ყოველნი წინაშე მეფისა. და იწყო სიტყუად.
Line of ed.: 13     
აბიათარ: "უწყებულ იყავ შენ, ასტრიონ მთავარო, და
Line of ed.: 14     
ყოვლისა ქუეყანისა მთავ[ა]რთა, რომელ მეფემან თჳთ
Line of ed.: 15     
იცის, მე ნათესავი ბენიამენისი ვარ სჯულითა მოსესმიერითა,
Line of ed.: 16     
წურთილი პირველ ფრიად წიგნთა ყოველი,
Line of ed.: 17     
ჩუენი ნათესავი, და [ა]რიან წიგნნი ჰურიათანი მრავალნი
Line of ed.: 18     
ფრიად, და უწყინოდ შევლენ კითხვასა მათსა. ამისთჳს
Line of ed.: 19     
ესე მიკჳრდა გონებ[ა]სა ჩემსა, თუ ყოველნი
Line of ed.: 20     
წიგნნი აყენებდეს ყოველსა სხუასა ღმერთსა მიხედვად,
Line of ed.: 21     
გარნა ღმრთისა ერთისა. და მერმე მოციქულთა
Line of ed.: 22     
მათ მათი მიკჳრდა ესე ყოველი, შემდგომად -- ქრისტესი
Line of ed.: 23     
და მისთჳს სიკუდილი. და მერმე მიკჳრდა სტეფანესი
Line of ed.: 24     
და პავლეს[ი], ვიდრემდის მივიწიე სიღრმისა საქმ[ე]თა
Line of ed.: 25     
მათთასა. ესე ყოველნი წიგნნი ამისთჳს წამებდეს,
Line of ed.: 26     
ვითარმედ შეცვალებად იყო სჯული, და სჯულის
Line of ed.: 27     
მდ[ე]ბ[ე]ლი მოსლვად იყო ქ[უე]ყ[ა]ნად, ღმერთი,
Line of ed.: 28     
მსგავს კაცთა ლიტონთა ჟამთა აღსასრულსა, პირველად
Line of ed.: 29     
ქალწულისაგან შობაჲ და წყლითა ნათლის-ღებაჲ, ჯუარ-ცუმაჲ,
Line of ed.: 30     
დაფლვაჲ, მნათობთა დაბნელებაჲ, სამარესა
Line of ed.: 31     
დადებაჲ და აღდგომაჲ დღესა მესამესა და ზ[ე]ცად
Line of ed.: 32     
ამაღლებაჲ, და კუალად მოსლვაჲ მით-ვე ჴორცითა განსჯად
Line of ed.: 33     
ყოველთა დაბადებულთა. ესე ყოველი ჩემთ[ა]ვე
Line of ed.: 34     
წიგნთა მაუწყეს ჭეშმარიტად და ვნახენ ებისტოლენი
Line of ed.: 35     
პავლე ნათეს[ა]ვისა ჩემისანი. და გულისჴმა-ვყავ სიბრძნე
Line of ed.: 36     
მისი და მოველოდი გამოჴსნასა ჩემსა პირველისა
Line of ed.: 37     
მისგ[ა]ნ მოსაწყინებელისა ჰურიათა სჯ[უ]ლისა. ხოლო
Line of ed.: 38     
იტყოდა ღმერთი პირითა წინაწარმეტყუელთაჲთა Ms. page: C_12r  
Line of ed.: 39     
და არა რწმენა. აწ მუნითგან დასცხრეს და დადუმდეს.
Line of ed.: 40     
დღესითგან ქრისტესამდე არიან წელნი სამას
Page of ed.: 104   Line of ed.: 1     
ოცდაათოთხმეტ, ვინაჲთგ[ა]ნ ღმერთმან არღარა
Line of ed.: 2     
ყო მოხედვა ისრაელთა ზედა. და ვიყავ დაკჳრვებულ,
Line of ed.: 3     
რამეთუ არავინ იყო მოძღ[უ]არ და მსმენელ, და მკითხველი
Line of ed.: 4     
ამას ქუეყანასა ვიდრე დღესამდე. ოდეს მოხედნა
Line of ed.: 5     
ღმერთმან ქუეყანასა ამ[ა]ს ქართლის[ა]სა, მ[ო]უვლინა
Line of ed.: 6     
დედაკ[ა]ცი ერთი უბიწოჲ, მყუდროჲ მოშიშებითა,
Line of ed.: 7     
უბრალოჲ, წმიდაჲ, ღმერთ-შემოსილი წმიდაჲ
Line of ed.: 8     
ნინო, დედაჲ ჩუენი, მისგან ვ[ი]ხილენ საკჳრველებანი
Line of ed.: 9     
კურნებათანი და ნიშნი საზარელნი და სასწაულნი
Line of ed.: 10     
საშინელნი ამის სუეტისა აღმართებასა და ჯუარისა
Line of ed.: 11     
აღდგომასა და კუალად მაყუალთა მათ მისთა საუცხუეთა,
Line of ed.: 12     
ვიდრემდის შევძრწუნდი და ვიქმენ მოწაფე მოწაფისა
Line of ed.: 13     
მისისა, ასულისა ჩემისა. და ნათელ ვიღე მე
Line of ed.: 14     
და ნათეს[ა]ვმ[ა]ნ ჩემმან მრავ[ა]ლმან და ვადიდებ მამას[ა]
Line of ed.: 15     
და ძესა და წმიდასა სულსა აწ და მარადის".

Line of ed.: 16        
დაუკჳრდა ფრიად მთ[ა]ვარსა ასტრიონს სიტყუაჲ
Line of ed.: 17     
იგი აბიათარ მღდელისა[ჲ] და ადიდებდა ღმერთსა
Line of ed.: 18     
ყოველთა საკჳრველებათა მისთათჳს.

Paragraph: II 
Line of ed.: 19     
2. და ვითარცა მოვლო წმიდამან
Line of ed.: 20     
და სანატრელმან ნინო სანახები ესე ქართლისა[ჲ]
Line of ed.: 21     
და მიიწია ქუეყანასა კუხეთისასა,
Line of ed.: 22     
დაბასა, რომელსა ჰ[რ]ქჳან
Line of ed.: 23     
ბოდისი, დასნეულდა სნეულებითა დიდითა,
Line of ed.: 24     
რომლითა-ცა შეისუენა. მაშინ
Line of ed.: 25     
შეკრბეს მეფენი ქუეყანისანი დედებითურთ
Line of ed.: 26     
და ყრმებით და სიმრ[ა]ვლე ერთა
Line of ed.: 27     
მრავალთა, რამეთუ ხედვიდეს პირსა
Line of ed.: 28     
ნინოჲსსა Ms. page: C_12v   ვითარცა პირსა ანგელოზისასა,
Line of ed.: 29     
დასცუეთდეს სასამოსლესა
Line of ed.: 30     
მისსა მცირე-მცირესა მოსამთხუეველად
Line of ed.: 31     
სარწმუნოებით და იძულებით.

Line of ed.: 32        
მაშინ ევედრებოდეს ყოველნი იგი
Line of ed.: 33     
დედოფალნი გარემოს მისსა, რომელთა
Line of ed.: 34     
გარდამოსდიოდეს ცრემლნი მწარენი
Line of ed.: 35     
თუალთაგან მათთა განშორებისათჳს
Page of ed.: 105   Line of ed.: 1     
მოძღურისა თჳსისა და მოღუაწისა მის
Line of ed.: 2     
სნეულთა[ჲ]სა და უსასყიდლოდ მკურნალისა
Line of ed.: 3     
ყოველთაჲსა. და ეტყოდეს დედოფალნი
Line of ed.: 4     
სალომე უჟარმაელ[ი] და პეროჟავრ
Line of ed.: 5     
სივნელი; და მათ თანა ყოველნი
Line of ed.: 6     
მთავარნი ჰკითხვიდეს და ეტყოდეს:
Line of ed.: 7     
"დედოფალო, გჳთხარ, ვითარ
Line of ed.: 8     
მოხუედ ქუეყანასა ჩუენსა განმათავისუფლებელად
Line of ed.: 9     
სულთა ჩუენთა, ანუ რომლისა
Line of ed.: 10     
ნათესავისა ანუ რომელთა მშობელთაჲ (!),
Line of ed.: 11     
და გჳჴსნენ კერპთ-მსახურებისაგან
Line of ed.: 12     
და გჳჩუენე ჩუენ ღმერთი,
Line of ed.: 13     
რომელმან დაგუბადნა, ანუ სადათ-მე
Line of ed.: 14     
იყო აღძრვაჲ შენი. გუაუწყე ყოველი-ვე,
Line of ed.: 15     
დედოფალო, საქმე შენი, ვითარ იტყჳ
Line of ed.: 16     
ტყუეობასა", ტყუეთა მჴსნელო, სანატრელო,
Line of ed.: 17     
რამეთუ აჰა ეს[ე]რა გჳსწავიეს
Line of ed.: 18     
ჩუენ შენ მიერ, ვითარმედ ყოფილ
Line of ed.: 19     
არიან წინაწარმეტყუელნი პირველნი
Line of ed.: 20     
ქრისტეს ძისა ღმრთისა და
Line of ed.: 21     
მ[ე]რმე მოციქულნი ათორმეტნი და
Line of ed.: 22     
სხუანი სამეოც და ათორმეტნი და
Line of ed.: 23     
ჩუენდა არავინ მოავლინა ღმერთმან,
Line of ed.: 24     
გარნა შენ".

Paragraph: III 
Line of ed.: 25     
3. მაშინ იწყო სიტყუად ნინო და
Line of ed.: 26     
თქუა: "ასულნო სარწმუნოებისანო
Line of ed.: 27     
და მახ[ა]რებ[ე]ლნო სარწმუნოებისა
Line of ed.: 28     
ღმრთისანო. გხედავ თქუენ, ვითარცა
Line of ed.: 29     
პირველთა დედათა, ყოველსა ზედა
Line of ed.: 30     
სარწმუნოებასა და სიყუარულსა ქრისტესსა,
Line of ed.: 31     
და თუ გნებ[ა]ვს გზათა ჩემთა
Line of ed.: 32     
ცნობაჲ გლახაკისა Ms. page: C_13r   მჴევლისა თქუენისა[ჲ],
Line of ed.: 33     
გაუწყო თქუენ ყოველი-ვე. აჰა
Line of ed.: 34     
ესერა მოსრ[უ]ლ არს სული ჩემი ჴორჴსა
Line of ed.: 35     
ჩემსა და დამეძინების ძილითა მით
Line of ed.: 36     
დედისა ჩემისა[ჲ]თა საუკუნოდ. არამედ
Line of ed.: 37     
მოიხუენი[თ] აღსაწ[ე]რ[ე]ლნი წიგნის[ა]ნი
Line of ed.: 38     
და დაწერეთ სიგლახაკე ესე
Page of ed.: 106   Line of ed.: 1     
ჩემი და უდები ცხორებაჲ, რათა უწყოდენ
Line of ed.: 2     
შვილთა-ცა თქუენთა სარწმუნოებაჲ თქუენი
Line of ed.: 3     
და შეწყნარებაჲ ჩემი და ს[ა]სწაულნი ესე
Line of ed.: 4     
ღმრთისა ჩუენისანი, რომელნი გიხილვან მცირედნი
Line of ed.: 5     
მთათა ზედა და მათ შინა სუეტისა
Line of ed.: 6     
აღმართებ[ა]სა, და მიერ წყაროსა მას ზედა
Line of ed.: 7     
და ვიდრე აქა მოსლვადმდე ჩემდა.
Line of ed.: 8     
თჳთ უფალმან უწყის და სულმან ჩემმან,
Line of ed.: 9     
რომელი უხილ[ა]ვს თუალსა
Line of ed.: 10     
ჩემსა ზეცით გარდამო ქუეყანასა ზედა".

Line of ed.: 11        
მაშინ მსწრ[ა]ფლ მოიხ[უ]ნეს საწერელნი.
Line of ed.: 12     
და იწყო სიტყ[უ]ად, და იგ[ი]ნი
Line of ed.: 13     
წერდეს. წინა შობისა მისისა მშობელთა
Line of ed.: 14     
მოაჴსენა და თქუა. --



Chapter: 3  
Line of ed.: 19  
[თავი : გ^ :]


Paragraph: I 
Line of ed.: 20     
1. იყო მათ ჟამთა შინა, ოდეს-იგი
Line of ed.: 21     
გიორგი კაბადუკიელი იწ[ა]მა კეთილითა
Line of ed.: 22     
აღსრულებითა ქრისტეს მიმართ
Line of ed.: 23     
ღმრთისა ჩუენისა, მათ-ვე დღეთა შინა
Line of ed.: 24     
კაცი ვინმე კაბადუკიაჲთ მთავართა
Line of ed.: 25     
შესაბამი წარვიდა მონაჲ ღმრთისა[ჲ].
Line of ed.: 26     
ჰრომედ მეფისა წინაშე მსახურებად
Line of ed.: 27     
და ნიჭისა მოღებად.

Line of ed.: 28        
ხოლო მათ-ვე დღეთა შინა იყო კაცი
Line of ed.: 29     
ვინმე მთავარი კოლასტას შინა და
Line of ed.: 30     
ესხნეს შვილ ორ: ძე და ასულ, ს[ა]ხელი
Line of ed.: 31     
ძისა მისისა იობენალი და ასულისა -- სუსანა.
Line of ed.: 32     
და აღესრულა კაცი მთავარი
Line of ed.: 33     
და ცოლი მისი, და დარჩეს და-ძმანი
Line of ed.: 34     
ესე ობოლნი. აღდგეს და წარვიდეს
Line of ed.: 35     
იერუსალჱმდ და იმედ-უყვეს
Line of ed.: 36     
ყოველთა ქრისტეანეთა წმიდაჲ აღდგომაჲ,
Line of ed.: 37     
და მიევ[ე]დრნეს Ms. page: C_13v   ესენი მუნ.
Line of ed.: 38     
და ყრმაჲ იგი მიემთხჳა დევტალარობ[ა]სა,
Page of ed.: 107   Line of ed.: 1     
ხოლო სუსანა მსახურებდა ნიაფორსა სარა
Line of ed.: 2     
ბეთლემ[ელ]სა.

Line of ed.: 3        
ხოლო პირველ მოჴსენებული ესე ჭაბუკი
Line of ed.: 4     
მიიწია წინაშე მეფისა. მას-ვე ჟამსა
Line of ed.: 5     
შინა ეწყვნეს ბრანჯულნი ჰრომთა,
Line of ed.: 6     
მეფესა ბრძ[ო]ლად ველსა ზედა პოლოტიანისსა.
Line of ed.: 7     
და მოსცა ღმერთმან ჭაბუკსა
Line of ed.: 8     
მას კაბადუკიელსა ძალი უძლეველი
Line of ed.: 9     
და ქმნა წინა-აღდგომაჲ უზომოდ
Line of ed.: 10     
მტერთა[ჲ] მათ, ვიდრემდის უკუნ აქცივნა
Line of ed.: 11     
სივლტოლად, და შეიპყრა მეფე
Line of ed.: 12     
ბრანჯელთა[ჲ] და მის თანა ერისთა[ვ]ნი,
Line of ed.: 13     
და მთავარნი მრავალნი. მოიყვ[ა]ნნა
Line of ed.: 14     
მეფისა წინაშე, და მეფე იგი ბრანჯულთა[ჲ]
Line of ed.: 15     
მის თანა. ხოლო მეფემან განაჩინა
Line of ed.: 16     
სიკ[უ]დილი მათ ზედა.

Line of ed.: 17        
მაშინ იწყეს ტირილად ბრანჯულთა
Line of ed.: 18     
მათ და ევედრებოდეს ზაბილონს: "მოგუეც
Line of ed.: 19     
პირველად სჯული თქუენი და
Line of ed.: 20     
შეგჳყვანენით ტაძარსა ღმრთისასა. და
Line of ed.: 21     
მაშინ იყ[ა]ვნ სიკუდილი ჩუენი, რამეთუ
Line of ed.: 22     
შენ-ცა შეგჳპყრენ, და შენ-ვე ყავ
Line of ed.: 23     
ჩუენ ზედა სიკუდილი და უბრალო
Line of ed.: 24     
იყო სისხლის[ა]გ[ა]ნ ჩუენისა."

Line of ed.: 25        
ხოლო ზაბილონს რაჲ ესმა ესე, აუწყა
Line of ed.: 26     
მეფესა სიტყუაჲ მათი და პატრიაქსა,
Line of ed.: 27     
და მისცა ნათელი ჴელსა ქუეშე ზაბილონისსა
Line of ed.: 28     
და შეიყვანეს ტაძ[ა]რსა
Line of ed.: 29     
ღმრთისასა და აზიარნეს საიდუმლოთა
Line of ed.: 30     
ღმრთისათა. და უჩუენა დიდება
Line of ed.: 31     
წმიდათა მოციქულთა[ჲ]. და დილეულ
Line of ed.: 32     
აღდგეს ბრანჯულნი იგი და სამოსელი
Line of ed.: 33     
სამკუდროჲ შეიმოსეს და განვიდეს
Line of ed.: 34     
ადგილსა მას კაცთა საკლავსა, მ[ა]ს
Line of ed.: 35     
სასისხლესა, და ილოცვიდეს ღმერთსა
Line of ed.: 36     
ნათლის-ღებ[ა]სა და ზიარებასა ზედა,
Line of ed.: 37     
და იტყოდეს, ვითარმედ: "ჩუენ Ms. page: C_14r  
Page of ed.: 108   Line of ed.: 1     
სიკუდილსა შინა უკუდავ ვართ, რამეთუ
Line of ed.: 2     
ღირ[ს] გუყვნა ჩუენ უფალმან
Line of ed.: 3     
ესევითარსა დიდებასა ხილვად და მოგებად
Line of ed.: 4     
საგზალსა მას დაულევნელსა,
Line of ed.: 5     
ჴორცსა და სისხლსა ქრისტეს ძისა
Line of ed.: 6     
ღმრთისასა უკუდავისა, რომელი არს
Line of ed.: 7     
უმაღლესი ყოველთა მაღალთა და უქუესკნელეს
Line of ed.: 8     
ყოველთა სიღრმეთა, რომელი-იგი არს კურთხეულ
Line of ed.: 9     
უკუნისამდე. ხოლო ვაჲ ნათესავთა ჩუენთა ბნელისა
Line of ed.: 10     
მკჳდრთა". და ჴმობდეს ძლიერად და
Line of ed.: 11     
წადიერად, და ეტყოდ[ე]ს: "მოვედინ
Line of ed.: 12     
მეჴრმლე ეგე და აღიხუენინ თ[ა]ვნი
Line of ed.: 13     
ჩუენნი ჩუენგან, რათა მსწრ[ა]ფლ მივიდეთ
Line of ed.: 14     
წინაშე ქრისტესა".

Line of ed.: 15        
ამას რაჲ ხედვიდა ზაბილონ, აღიძრა
Line of ed.: 16     
გულითა და გონებითა და ტიროდა,
Line of ed.: 17     
რამეთუ ვითარცა ცხოვართა თავნი
Line of ed.: 18     
მათნი კლვად წარეპყრნეს და ვითარცა
Line of ed.: 19     
კრავთა შვილთა მათთა სწყალობდეს,
Line of ed.: 20     
ხოლო ზაბ[ი]ლონ გამოითხ[ო]ვნა
Line of ed.: 21     
მეფისაგან, და შეკაზმულნი
Line of ed.: 22     
განუტემნა. ხოლო იგ[ი]ნი ევედრებ[ო]დეს
Line of ed.: 23     
ზაბილონს, რათა წარჰყვეს ქუეყანასა
Line of ed.: 24     
მათსა და მისცეს სჯული ქრისტეანობისა[ჲ]
Line of ed.: 25     
და ნათლის-ღებაჲ წყლითა
Line of ed.: 26     
ყოველსა ერსა მათსა. ხოლო მან ისმინა
Line of ed.: 27     
სიტყჳსა მათისა და მოითხოვა
Line of ed.: 28     
მღდელი პატრიაქის[ა]გან. და ბრძანებაჲ
Line of ed.: 29     
მოიღო მეფისაგან და წარვიდეს.

Line of ed.: 30        
და ვითარცა მოიწივნეს დღისა ერთისა
Line of ed.: 31     
სავ[ა]ლსა, მიჰჴდა ამბავი, ვითარმედ
Line of ed.: 32     
მეფე მო[ვ]ალს ცოცხ[ა]ლი და ყოველნი
Line of ed.: 33     
მთ[ა]ვ[ა]რნი მის თანა. მაშინ
Line of ed.: 34     
შეიძრნეს ათნი საერისთაონი: ხალაჯა,
Line of ed.: 35     
ხენებაგი, ხიმგარაგი, ზაქაჲ, გაზაჲ,
Line of ed.: 36     
ზარდაჲ, ზარმრა, თამონიგონი სამეუფოჲ,
Line of ed.: 37     
ხოღღმა, ხოზაგა. ესე ს[ა]ხ[ე]ლები
Line of ed.: 38     
მთ[ა]ვ[ა]რთა მათი არს, რომელნი
Line of ed.: 39     
მოეგებნეს მდი\ნარესა Ms. page: C_14v   მას ზედა დიდსა
Page of ed.: 109   Line of ed.: 1     
და ღრმასა. და განყო მეფემან
Line of ed.: 2     
ერი იგი წყალსა მას იმიერ და [ა]მიერ.
Line of ed.: 3     
და აკურთხეს მდინარე იგი, და შთაჴდა
Line of ed.: 4     
ყოველი ერი იგი მდინარესა მას შინა,
Line of ed.: 5     
განიბანებ[ო]დეს და აღმოვიდოდ[ე]ს
Line of ed.: 6     
აღმოსლვ[ა]სა ერთსა. დასდებდა ჴელსა
Line of ed.: 7     
ზაბილონ ყოველთა ზედა ათ დღე.
Line of ed.: 8     
და აღმართნა კარავნი და შეწირეს ჟამი,
Line of ed.: 9     
და აზიარნა საიდუმლოთა
Line of ed.: 10     
ქრისტესთა.

Line of ed.: 11        
და დაუტევნა მღდელნი და განუწესა
Line of ed.: 12     
ყოველი-ვე წესი საეკლესიოჲ, და
Line of ed.: 13     
წარვიდა ნიჭითა დიდითა ჰრომადვე.
Line of ed.: 14     
ხოლო განიზრახა გონებასა თჳსსა და
Line of ed.: 15     
თქუა: "წარვიდე იერუსალჱმდ და ვამსახურო
Line of ed.: 16     
ნიჭი ესე ჩემი წმიდათა მათ
Line of ed.: 17     
გლახაკთა იერუსალჱმისათა." და წარვიდა
Line of ed.: 18     
იერუსალჱმდ და მისცა ყოველი
Line of ed.: 19     
მონაგები მისი გლახაკთა.

Line of ed.: 20        
და დევტელარი იგი პატრიაქ ქმნილ
Line of ed.: 21     
და იყო. დაიმეგობრნეს პატრიაქი და ზაბილონ.
Line of ed.: 22     
დღესა შინა ერთსა თქუა (!) სარა
Line of ed.: 23     
ნიაფორმან პატრიაქსა: "ესე ზაბილო[ნ]
Line of ed.: 24     
მამაჲ და ემბაზი ბრანჯისაჲ და კაცი
Line of ed.: 25     
სრული სიბრძნითა და ღმრთის მეცნიერებითა;
Line of ed.: 26     
მიეც [და] ესე შენი სუსანა
Line of ed.: 27     
ცოლად მისსა". ხოლო მან ყო ეგრე.

Line of ed.: 28        
ხოლო იგინი წარვიდეს თჳსსა ქალაქსა
Line of ed.: 29     
კოლასტედ. და მე ოდენ ვიშევ მათგან.
Line of ed.: 30     
ხოლო იგ[ი]ნი არიან მშობ[ე]ლნი
Line of ed.: 31     
ჩემნი, და აღმზარდა დედამ[ა]ნ ჩემმან
Line of ed.: 32     
წიაღთა შინა მისთა მსახურებასა შინა
Line of ed.: 33     
გლახაკთ[ა]სა. და ვითარცა ვიქმენ
Line of ed.: 34     
ათორმ[ე]ტისა წლისა, მშობ[ე]ლთა ჩემთა
Line of ed.: 35     
განყიდეს და წარვიდეს იერუსალჱმდ
Line of ed.: 36     
და მუნ განუყვეს გლახაკთა, რაჲ-ცა
Line of ed.: 37     
ჰქონდა.

Page of ed.: 110  
Line of ed.: 1        
Ms. page: C_15r   მაშინ მამამან ჩემმან დაიწერა ჯუარი
Line of ed.: 2     
პატრიაქისაგან და განიჯმნა დედისაგან
Line of ed.: 3     
ჩემისა. და შეიტკბო მე მკერდსა
Line of ed.: 4     
მისსა და დამაღუარნა ვითარცა
Line of ed.: 5     
წყარონი ცრემლნი მისნი პირსა ზედა
Line of ed.: 6     
ჩემსა და მრქუა მე: "შენ ხარ, შვილო
Line of ed.: 7     
ჩემო, რომლისა ღმრთისა ნებითა ვიქმენ
Line of ed.: 8     
შენდა ოდენ მამაჲ. აჰა ეს[ე]რა დაგიტეობ
Line of ed.: 9     
შენ ობლად ჩემგან და მიგათუალავ
Line of ed.: 10     
შენ მამასა ზეცათასა და ყოველთა
Line of ed.: 11     
მზრდელსა ღმერთსა, რომელი-იგი
Line of ed.: 12     
მამაჲ არს ობ[ო]ლთაჲ და მსაჯული
Line of ed.: 13     
ქურივთა[ჲ]; ნუ გეშინინ, შვილო
Line of ed.: 14     
ჩემო საყუარელო"! და მრქუა მე: "ხოლო
Line of ed.: 15     
შენ მარიამ მაგდან[ე]ლისა შური აღიღე
Line of ed.: 16     
ქრისტეს სიყუარულისათჳს და დათა
Line of ed.: 17     
მათ ლაზარესთა, და თუ შენ ეგრ[ე]თ
Line of ed.: 18     
გეშინოდეს მისგან, ვითარცა
Line of ed.: 19     
მათ, ეგრ[ე]თ მოგცეს შენ ყოველი,
Line of ed.: 20     
რაჲ-ცა სთხოვო მას, ოდეს-ცა გინდეს". და
Line of ed.: 21     
მო-მცა ამბორისა ყოფაჲ და წარვიდა
Line of ed.: 22     
წიაღ იორდანესა კაცთა მათ თანა
Line of ed.: 23     
ველურთა, რომელთა ყოფაჲ მათი იცის
Line of ed.: 24     
უფალმან იესუ ქრისტე.

Line of ed.: 25        
ხოლო დედაჲ ჩემი მისცა პატრიაქმ[ა]ნ
Line of ed.: 26     
დე[დ]ათა უძლურთა მსახურად.
Line of ed.: 27     
და მე ვმსახურებდი ნიაფორს[ა], დედაბერსა
Line of ed.: 28     
სომეხსა, დვინელსა, ორ წელ. და
Line of ed.: 29     
ვჰკითხ[ე]ვდი ვნებათა მათ ქრისტესთა
Line of ed.: 30     
და ყოლად-ვე ჯ[უ]არ-ც[უ]მასა,
Line of ed.: 31     
დაფლვ[ა]სა და აღდგომასა და აღდგომისა
Line of ed.: 32     
ძალსა, და სამოსლისა მისისათჳს,
Line of ed.: 33     
რომელი ჯუარ-ცუმასა განიყვეს,
Line of ed.: 34     
რაჟამს გასძარცუეს და წილ
Line of ed.: 35     
იდგეს, და ჯუარსა მას, რომელსა
Line of ed.: 36     
ზედა უფალი ამაღლდა, და ორნი იგი
Line of ed.: 37     
ავაზ[ა]კნი სადა არიან, ანუ ტილონი,
Line of ed.: 38     
რომელნი გუამსა მისსა წმიდასა
Page of ed.: 111   Line of ed.: 1     
გარე შეჰგრაგნა იოსებ არიმათიელმან,
Line of ed.: 2     
და სუდარაჲ, რომელი იყო თავსა
Line of ed.: 3     
მისსა. ეს\რ[ე]თ Ms. page: C_15v   ყოველსა-ვე მიწყებით
Line of ed.: 4     
ვჰკითევდი, რათა-მცა ვცან, რამეთუ
Line of ed.: 5     
არავინ იყო მისებრი მეცნიერებითა
Line of ed.: 6     
სჯულისა გზასა ძუელთა და ახალთა
Line of ed.: 7     
წიგნთა.

Line of ed.: 8        
ხოლო მან იწყო ყოველსა-ვე უწყ[ე]ბად
Line of ed.: 9     
ჩემდა და მრქუა მე: "ვხედავ, შვილო
Line of ed.: 10     
ჩემო, ძალსა შენსა, ვითარცა ძალსა
Line of ed.: 11     
ძუჲსა ლომისასა, რომელი იზახებნ
Line of ed.: 12     
ყოველსა ზედა ოთხფერჴსა, გინა
Line of ed.: 13     
ვითარცა ორბი დედალი, რომელი აღვიდის
Line of ed.: 14     
სიმაღლესა ჰაერის[ა]სა უფროჲს
Line of ed.: 15     
მამლისა, და ყოველი ქუეყანაჲ მცირესა
Line of ed.: 16     
მას გუგასა თუალისასა შემოიყენის,
Line of ed.: 17     
იხილის და განიცადის საჭმელი მისი
Line of ed.: 18     
ცეცხლებრ, დაინახის იგი და მ[ი]უტევნის
Line of ed.: 19     
ფრთენი მისნი შრიალებით და
Line of ed.: 20     
მიეფრინვის მას ზედა. ეგრეთ იყოს
Line of ed.: 21     
ცხორებაჲ შენი".



Chapter: 4  
Line of ed.: 23  
[თავი : დ^ :]


Line of ed.: 24        
ხოლო აწ ვიწყო და გითხრა შენ
Line of ed.: 25     
ყოველი-ვე. ოდეს-იგი იხილეს ღმერთი
Line of ed.: 26     
უკ[უ]დავი კაცთა მოკუდავთა ქ[უე]ყანასა
Line of ed.: 27     
ზედა, რომელი მოსრულ იყო ერისა
Line of ed.: 28     
მისთჳს, რომელი გამოიყვ[ა]ნა ქუეყანით
Line of ed.: 29     
ეგჳპტით, და მისცა მათ ქუეყანაჲ
Line of ed.: 30     
იგი, რომელსა თუალნი მისნი ხედვენ
Line of ed.: 31     
მარადის კუალად, მოწოდებად
Line of ed.: 32     
უცხოთა ნათესავთა და [უ]ცხოთა
Line of ed.: 33     
ღმერთთა მონებულთა, ვითარცა უნდა
Line of ed.: 34     
ჴსნაჲ სოფლის[აჲ], რომელი დაჰბადა.
Line of ed.: 35     
და იწყო კეთილის ყოფად ჰურიათა:
Line of ed.: 36     
მკუდ[ა]რთა აღუდგინებდა, ხოლო
Page of ed.: 112   Line of ed.: 1     
ბრმ[ა]თა თუალთა აღუხილვიდა
Line of ed.: 2     
და ყოველთა სნეულთა განჰკურნებდა.
Line of ed.: 3     
და ესე სასწაულნი რაჲ იხილნეს
Line of ed.: 4     
ჰურიათა მათ, შურითა განიხერხებოდეს
Line of ed.: 5     
შეიზრახნეს და სწრაფით წარავლინნეს
Line of ed.: 6     
სტრატიოტნი ყოველსა ქ[უე]ყანასა
Line of ed.: 7     
სწრაფით მოსლვად იერუსალჱმდ
Line of ed.: 8     
ყოველთაგან ნათეს[ა]ვთა, და იტყოდეს,
Line of ed.: 9     
რამეთუ აჰა ესერა Ms. page: C_16r   წარვწყდებით.

Line of ed.: 10        
მაშინ მოიწივნეს ყოვლით ქუეყანით
Line of ed.: 11     
კაცნი მეცნიერნი სჯულსა მოსესსა, რომელნი
Line of ed.: 12     
ანტაკრად წინა აღუდგეს სულსა
Line of ed.: 13     
წმიდასა. და რაჲ იგი თჳთ უნდოდა,
Line of ed.: 14     
მათ აღასრ[უ]ლეს: ჯუარს-აცუეს და
Line of ed.: 15     
სამოსელსა მისსა ზედა წილი იგდეს;
Line of ed.: 16     
და მიხუდა სამოს[ე]ლი იგი ჩრდილოს,
Line of ed.: 17     
მცხეთელთა მოქალაქეთა, და მათ
Line of ed.: 18     
წარიღეს და დაჰკრძ[ა]ლეს. და ვერვინ
Line of ed.: 19     
შემძლებ[ე] არს ხილვად და ვერცა
Line of ed.: 20     
შეძრვად მისსა, ვიდრემდის არა თჳთ
Line of ed.: 21     
უფალსა უნდეს. ხოლო გუამი იგი
Line of ed.: 22     
უფლისა მათ დაჰფლეს, ვითარცა მკუდარი
Line of ed.: 23     
ლიტონი. და მოწაფეთა წარპარვისათჳს
Line of ed.: 24     
ზედა საფლ[ა]ვსა მცვ[ე]ლნი
Line of ed.: 25     
დაადგინნეს, არამედ იგი აღდგა, ვითარცა
Line of ed.: 26     
არს ღმერთი ჭეშმარიტი, ვერცა
Line of ed.: 27     
ლოდისა მის დაბეჭდვამან დააყენა
Line of ed.: 28     
და არცა მცველთა მათ განკრძალულებ[ა]მან.
Line of ed.: 29     
და ვითარცა განთენა, მოვიდა
Line of ed.: 30     
საფლავად პილატე და ცოლი მისი
Line of ed.: 31     
და პოვნეს ტილონი იგი მდებარენი,
Line of ed.: 32     
და მოითხოვნა ცოლმან პილატესმან და
Line of ed.: 33     
წარვიდა სწრაფით პონტოდ სახლად
Line of ed.: 34     
თჳსად, რომელი-იგი [იქმნა] მორწმ[უ]ნე
Line of ed.: 35     
ქრისტესი. ხოლო ტილონი იგი მივიდეს
Line of ed.: 36     
ჴელთა ლუკა მახარებელის[ა]თა.
Line of ed.: 37     
ხოლო სუდარი არა იპოვა, ვითარცა
Line of ed.: 38     
გუამი ქრისტეს, არამედ თქუეს ვიეთ-მე
Line of ed.: 39     
პეტრესთჳს, ვითარმედ ჴელ-ეწიფა
Page of ed.: 113   Line of ed.: 1     
ახუმად და აქუნდეს მას-ო, გარნა
Line of ed.: 2     
განცხადებ[უ]ლად არა მიუთხრეს ესე,
Line of ed.: 3     
ვითარ-ესე ჯუართა-ცა მათ ადგილი
Line of ed.: 4     
არავინ იცის, არამედ ოდეს-ცა ენებოს
Line of ed.: 5     
უფალსა, მაშინ გამ[ო]ჩნდენ.

Line of ed.: 6        
ხოლო მე აღვდეგ და აღვიპყრენ
Line of ed.: 7     
ჴელნი ჩემნი და მივეც მადლი და კურთხევაჲ
Line of ed.: 8     
უფალსა ღმერთსა ჩემსა და თაყუანის-ვეც
Line of ed.: 9     
დედ[ო]ფ[ა]ლსა მას ჩემსა
Line of ed.: 10     
Ms. page: C_16v   ამას ყოველსა ზედა თხრობასა მისსა.
Line of ed.: 11     
და კუალად ვჰკითხე, თუ: "სადა
Line of ed.: 12     
არს ჩრდილო[ჲ]სა იგი ქუეყანაჲ, სადა
Line of ed.: 13     
სამოსელი იგი უფლისა ჩუენისა არს"?
Line of ed.: 14     
მრქუა, ვითარმედ: "ჰ[რ]ქჳა ჩრდილოჲ
Line of ed.: 15     
ქუეყანაჲ სომხითისა და მთიულეთისა[ჲ],
Line of ed.: 16     
და არს ფრიად საწარმართოჲ. რამეთუ
Line of ed.: 17     
არს ქუეყანაჲ იგი საჴელმწიფოჲ
Line of ed.: 18     
ბერძენთა და უჟიკთაჲ.

Line of ed.: 19        
მათ დღეთა შინა მოვიდა დ[ე]დაკ[ა]ცი
Line of ed.: 20     
ვინმე ეფესო[ჲ]თ ქალაქით თაყუანის-ცემად
Line of ed.: 21     
წმიდისა აღდგომისა. და
Line of ed.: 22     
ჰკითხვიდა ნეაფორი დედაკაცსა, თუ:
Line of ed.: 23     
"ელენე დედოფ[ა]ლი და ძე მისი ეგრ[ე]თვე
Line of ed.: 24     
სიბნ[ე]ლ[ე]სა შინა არიან [და]
Line of ed.: 25     
მეფობაჲ მათი?" ხოლო დედაკაცმან მან
Line of ed.: 26     
ჰრქუა: "მე ვარ მჴევ[ა]ლი მათი და
Line of ed.: 27     
მახლობ[ე]ლი განზრახვასა მათისა[ჲ],
Line of ed.: 28     
რამეთუ დიდი წადიერებაჲ აქუს ჰრომთა
Line of ed.: 29     
ქრისტეს მიმართ სჯულისათჳს და
Line of ed.: 30     
ნათლის-ღებისა".

Line of ed.: 31        
ხოლო მე ვარქჳ ნიაფორსა: "წარმავლინე
Line of ed.: 32     
მე და წარვიდე წინაშე ელენე
Line of ed.: 33     
დედოფლისა, ნუუკუე მიმიახლოს სიტყჳს-გებად
Line of ed.: 34     
მის წინაშე ქრისტესთჳს".
Line of ed.: 35     
ხოლო მან აუწყა პატრიაქსა. ხოლო მე
Line of ed.: 36     
მიმ[ი]წოდა წმიდამან მამამან პატრიაქმან,
Line of ed.: 37     
ძმამ[ა]ნ დედისა ჩემისამან, და
Line of ed.: 38     
დამადგინა აღსავ[ა]ლსა ზედა საკურთხეველის[ა]სა
Line of ed.: 39     
და დამსხნა წმიდანი ჴელნი
Page of ed.: 114   Line of ed.: 1     
მისნი მჴართა ზედა ჩემთა, და
Line of ed.: 2     
სულთ-ითქუნა ცად მიმართ არა თქ[უ]ა
Line of ed.: 3     
ესე: "უფალო ღმერთო ჩემო, ღმერთო
Line of ed.: 4     
საუკუნეთაო, ჴელთა შენთა შევჰვედრებ
Line of ed.: 5     
ობოლსა ამ[ა]ს შვილად დისა
Line of ed.: 6     
ჩემის[ა]სა და წარვავლინებ ქადაგებად
Line of ed.: 7     
შენისა ღმრთეებისა, რათა ახაროს
Line of ed.: 8     
აღდგომაჲ შენი, სად[ა]ცა შენ სათნო-იყო
Line of ed.: 9     
სრბაჲ მისი, ვქმენ, ქრისტე, მონასა
Line of ed.: 10     
ამ[ა]ს შენსა გზად წინამძღუარ და
Line of ed.: 11     
ენაჲ-მეცნიერ, ვითარცა იგი წმიდათა
Line of ed.: 12     
მოციქულთა". და მ[ი]ჯმნა Ms. page: C_17r   დედისა
Line of ed.: 13     
ჩემისაგან, და მო-მცა ჯუარი და კურთხევაჲ
Line of ed.: 14     
და წარვემართე დედაკ[ა]ცისა
Line of ed.: 15     
მის თანა. და ოდეს-იგი მივიწიენით
Line of ed.: 16     
სახლად დედაკ[ა]ცისა მის, მუნ იყო
Line of ed.: 17     
დედ[ა]კაცი ვინმე მეფეთა ავად[ა]გი;
Line of ed.: 18     
სახელით რიფსიმე, რომელსა იერუსალჱმდ
Line of ed.: 19     
ნათლი[ს]-ღებად სუროდა
Line of ed.: 20     
ქრისტეს აღსარებისათჳს. მაშინ მი-მცა
Line of ed.: 21     
მე დედაკ[ა]ცმ[ა]ნ მან ჴელთა რიფსიმესთა,
Line of ed.: 22     
და მივეც მას ნათელი ჴელითა
Line of ed.: 23     
მღდელის[აჲ]თა ჴელსა ქუეშე ჩემსა და
Line of ed.: 24     
ორმეოცსა და ათსა სულსა სხუასა მის
Line of ed.: 25     
თანა სახლისა მისისათა. და წარვედით
Line of ed.: 26     
სახლად მისსა და ვიყვ[ე]ნით ორ წელ.

Line of ed.: 27        
მაშინ მოხედნა ღმერთმან საბერძნეთსა
Line of ed.: 28     
და ჰრწმენა მეფესა კოსტანტინეს
Line of ed.: 29     
და ელ[ე]ნეს, დედასა მისსა, და ქრისტე
Line of ed.: 30     
ღმერთი სიხარულით აღიარეს ყოველმან
Line of ed.: 31     
ერმან და პალატ-ბანაკმან მათმან
Line of ed.: 32     
დასაბამითგანთა წელთა ხუთი ათას
Line of ed.: 33     
რვაას ორმეოც და ერთსა და ქრისტეს
Line of ed.: 34     
ამაღლებითგან სამას და ათვრამეტსა
Line of ed.: 35     
წელსა და წარემართა ყოველი საბერძნეთი
Line of ed.: 36     
ქრისტეანობასა ზედა. მეშჳდესა
Line of ed.: 37     
წელსა კრებაჲ იყო ნიკიას, და მერვესა
Line of ed.: 38     
წელსა იყო სივლტოლაჲ ჩუენი საბერძნეთით
Page of ed.: 115   Line of ed.: 1     
რიფსიმე დედოფალი და გაიანე დედამძუძე
Line of ed.: 2     
მისი, ორმეოც და ათი სული
Line of ed.: 3     
წარმოვემართენით და გამოვედით არეთა
Line of ed.: 4     
სომხითის[ა]თა, სამოთხესა მას შინა
Line of ed.: 5     
თრდატ მეფის[ა]სა, იგინი იმარტჳლნეს
Line of ed.: 6     
მას-ვე თუესა პირველსა, დღესა
Line of ed.: 7     
პარასკევსა, ხოლო მე დავრჩი ეკ[ა]ლთა
Line of ed.: 8     
შინა ვარდის[ა]თა, რამეთუ ვარდი და
Line of ed.: 9     
ნუში ყუაოდა მათ ჟამთა. ოდეს აღმოიჴდებოდეს
Line of ed.: 10     
სულნი მათ წმიდათანი,
Line of ed.: 11     
ვიხილე ზეცით გარდა[მო] სამოსლისა
Line of ed.: 12     
მსგა\ვსად Ms. page: C_17v   ჩამომავალი და დიაკონი
Line of ed.: 13     
ოლარითა ნათლის[აჲ]თა, და ჴელთა
Line of ed.: 14     
მისთა აქუნდა სასაკუმევლე, რომლისაგან
Line of ed.: 15     
გამოვიდოდა კუამლი სურნელებისა[ჲ],
Line of ed.: 16     
რომელი დაჰფ[ა]რვიდა ცათა,
Line of ed.: 17     
და მის თანა სიმრ[ა]ვლე ერთა ცისათა.
Line of ed.: 18     
და შეიერთნეს სულნი მათ წმიდათანი
Line of ed.: 19     
ურთიერთას. ხოლო მე ვიხილე
Line of ed.: 20     
რაჲ მათი მისლვაჲ წინაშე უფლისა და
Line of ed.: 21     
დარჩომ[ა]ჲ ჩემი ჭირთა შინა იწროებითა
Line of ed.: 22     
მრ[ა]ვ[ა]ლსახითა, ჴმითა ღაღად
Line of ed.: 23     
ვყავ: "უფალო, უფალო, რად დამიტეობ
Line of ed.: 24     
მე შორის ასპიტთა და იქედნეთა?"
Line of ed.: 25     
და მესმა ჴმაჲ, რომელი მეტყოდა:
Line of ed.: 26     
"ესრ[ე]თ იყოს წარყვანებაჲ-ცა
Line of ed.: 27     
შენი, ოდეს-ეგე ეკ[ა]ლი, რომელი შენსა
Line of ed.: 28     
გარემოს არს, ყოველი-ვე იქმნას ვარდის
Line of ed.: 29     
ფურცელ და სურნელ შენ მიერ.
Line of ed.: 30     
ხოლო შენ აღდ[ე]გ და ვიდოდე აღმოს[ა]ვ[ა]ლით,
Line of ed.: 31     
სადა-იგი არს სამკალი
Line of ed.: 32     
ფრიად, ხოლო მუშაკნი მცირედ*".
Line of ed.: 33     
რამეთუ არა არს მუშაკი. მაშინ შეძრწუნვებული
Line of ed.: 34     
წარმოვედ და მოვე[დ]
Line of ed.: 35     
ულეპორეთა და დავიზამთრე ჭირთა
Line of ed.: 36     
შინა დიდთა. და თუესა მეოთხესა
Line of ed.: 37     
წარმოვემართე მთათა ზედა ჯავახეთი[ს]ათა,
Page of ed.: 116   Line of ed.: 1     
რათა ვცნა, თუ სადა[ჲ]თ არს მცხეთაჲ, და
Line of ed.: 2     
მივემთხჳე მთათა ზედა ტბასა დიდსა გარდამდინარესა,
Line of ed.: 3     
რომელსა ერქუა ფარავნაჲ, და დავდეგ მუნ
Line of ed.: 4     
ორ დღე. ვითხოვე საზრდ[ე]ლი მეთევზურთაგან
Line of ed.: 5     
და განვძლიერდი ძალითა მით საზრდელის[აჲ]თა, და
Line of ed.: 6     
მადლი შევსწირე ღმერთსა. და მწყემსნი იყვნეს მას-ვე
Line of ed.: 7     
ადგ[ი]ლსა და ჴუმილვიდეს საჴ[უ]მილავსა ღამის[ა]სა
Line of ed.: 8     
სამწყსოთა შინა მათთა. და ხადოდეს ღმერთთა მათთა
Line of ed.: 9     
დაწყეულთა არმაზს და Ms. page: C_18r   ზადენს და უთქუმიდეს
Line of ed.: 10     
შესაწირავთა, რაჟამს მოვიდეთ-ო. დილ[ა]სა ადრე მივე[დ]
Line of ed.: 11     
და ვჰკითხე ერთსა მათგანსა, თუ რომლისა სოფლისანი
Line of ed.: 12     
ხართ თქუენ, ხოლო მან მომიგო მე: "ზოგნი
Line of ed.: 13     
დაბით და ზოგნი საფურცლით და ზოგნი ქინჯარელნი
Line of ed.: 14     
და რაბატელნი დიდისა ქალაქისა მცხეთისანი, სადა
Line of ed.: 15     
ღმერთნი ღმერთობენ და მეფენი მეფობენ". მივხედენ
Line of ed.: 16     
მთათა ჩრდილო[ჲ]ს[ა]თა, რამეთუ დღეთა ზაფხულის[ა]თა
Line of ed.: 17     
სავსენი ჩნდეს ჰირირითა (!) და თოვლითა სასტიკითა.
Line of ed.: 18     
და შევძრწუნდი ფრიად და ვთქუ: "უფალო,
Line of ed.: 19     
უფალო, მიმიღე სული ჩემი ჩემგან". და მოვიღე ლოდი
Line of ed.: 20     
ერთი და დავიდევ სასთუნალად" თავსა, და გარდას[ა]დინ[ე]ლსა
Line of ed.: 21     
მის ტბის[ა]სა დავიძინე. და მოვიდა ჩუენებით
Line of ed.: 22     
კაცი ერთი ჰასაკითა ზომიერი, თმითა ნახევარ-თმოსანი.
Line of ed.: 23     
და მო-მცა მე წიგნი დაბეჭდული და მრქუა მე:
Line of ed.: 24     
"აღდეგ და სწრაფით მიართჳ ესე მცხეთას მეფესა
Line of ed.: 25     
წარმართთ[ა]სა". და ვიწყე ტირ[ი]ლით ვედრებად მისსა
Line of ed.: 26     
და ვარქუ: "უფალო, დედაკ[ა]ცი ვარ უცხოჲ და
Line of ed.: 27     
უმ[ე]ცარი, ვითარ მივიდე მე, არცა ენაჲ ვიცი, თუ
Line of ed.: 28     
რაჲ ვთქუა უცხოთა ნათეს[ა]ვთა თანა"? მაშინ განჴსნა
Line of ed.: 29     
წიგნი იგი და მო-მცა მე კითხვად. დაწერილი იყო ჰრომაელებრ
Line of ed.: 30     
და დაბეჭდული იყო, იესუჲსი.

Line of ed.: 31        
დაწერილნი იყ[ვ]ნეს ათნი სიტყუანი, ვითარცა-იგი
Line of ed.: 32     
პირველ ფიც[ა]რთა ქვის[ა]თა.

Line of ed.: 33        
პირველი სიტყუაჲ: სადა-ცა იქადაგოს სახარებაჲ ესე,
Line of ed.: 34     
მუნ-ცა ითქუმოდის დედაკაცი ესე.

Line of ed.: 35        
ბ^. "არცა მამაკაცებაჲ, არცა დედაკაცებაჲ, არამედ
Line of ed.: 36     
თქუენ ყოველნი ერთ ხართ"*.

Line of ed.: 37        
გ^. "წარვედით და მო\იმოწაფენით Ms. page: C_18v   ყოველნი წარმართნი.
Line of ed.: 38     
და ნათელ-სც[ე]მდით სახელითა მ[ა]მისა[ჲ]თა
Line of ed.: 39     
და ძისა[ჲ]თა და სულისა წმიდისაჲთა"*.

Page of ed.: 117  
Line of ed.: 1        
დ^. "ნათელი გამობრწყინვებად წარმართთა დიდებად
Line of ed.: 2     
ერისა შენისა ისრაჱლისა"*.

Line of ed.: 3        
ე^. "სადაცა იქად[ა]გოს სახარებაჲ ესე სასუფეველსა,
Line of ed.: 4     
ყოველსა სოფელსა ითქუმოდეს"*.

Line of ed.: 5        
ვ^. "რომელმან თქუენ შ[ე]გიწყნარნეს, მე შემიწყნარებს,
Line of ed.: 6     
და რომელმან მე შემიწყნაროს, შეიწყნარებს
Line of ed.: 7     
მომ[ა]ვლ[ი]ნებ[ე]ლსა ჩემსა"*.

Line of ed.: 8        
ზ^. ფრიად უყ[უა]რდა მარიამ უფალსა, რამეთუ
Line of ed.: 9     
მარადის ისმენნ მისსა სიბრძნესა ჭეშმარიტსა.

Line of ed.: 10        
ჱ^. "ნუ გეშინინ მათგან, რომელთა მოსწყჳდნენ
Line of ed.: 11     
ჴორცნი თქუენნი, ხოლო სულისა ვერ შემძლებელ
Line of ed.: 12     
არ[ი]ან მოწყუედად"*.

Line of ed.: 13        
თ^. ჰრქუა მარიამ მაგდალენელსა იესუ: "წარვედ,
Line of ed.: 14     
დედაკაცო, და ახარე ძმ[ა]თა ჩემთა"*.

Line of ed.: 15        
ი^. სადა-ცა ჰქადაგებდეთ სახელითა მამისა[ჲ]თა და
Line of ed.: 16     
ძისა[ჲ]თა და სულისა წმიდისა[ჲ]თა.

Line of ed.: 17        
და ვითარცა ესე წავიკითხე, ვიწყე ვედრებაჲ
Line of ed.: 18     
ღმრთისა მიმართ. დ[ა] გულისჴმა-ვყავ, ვითარმედ ზეცით
Line of ed.: 19     
იყო ჩუენებაჲ ესე. და აღვიხილენ თუალნი ჩემნი
Line of ed.: 20     
ზეცად და მაღ[ა]ლი იგი ვაკურთხე და მისგან ვითხოვე
Line of ed.: 21     
შეწევნაჲ ჩემი ჭირთა შინა. და გარდამოსადინ[ე]ლსა
Line of ed.: 22     
მის ტბისასა მოვჰყევ და წარმოვემართე.

Line of ed.: 23        
და იყო დინებაჲ წყლისა დასავ[ა]ლით
Line of ed.: 24     
კერძო, და მიუდეგ წყალსა მას
Line of ed.: 25     
და მივემთხჳე გზათა ძნელთა და
Line of ed.: 26     
ფიცხ[ე]ლთა. და ვნახენ ჭირნი დიდნი გზ[ა]თა
Line of ed.: 27     
მათგან და შიშნი მჴეცთაგან,
Line of ed.: 28     
ვიდრე არა მოვიწიე, სადა-იგი იწყო
Line of ed.: 29     
წყალმან დინებად აღმოსავლეთით. მაშინ-ღა
Line of ed.: 30     
იქმნა მოლხინებაჲ ჩემი. და ვპოვენ
Line of ed.: 31     
მოგზაურნი და შევემოყუსე მათ
Line of ed.: 32     
და მოვიწიე სანახებსა ქართლისასა და
Line of ed.: 33     
ურბნისა. და ვიხ[ი]ლე ერი ურიცხჳ
Line of ed.: 34     
და უცხოთა ღმერთთა მსახური,
Line of ed.: 35     
ცეცხლსა და ქვათა და ძელთა ღმრთად
Line of ed.: 36     
თაყუანის-[ს]ცემდეს. მაშინ შეწუ\ხდა Ms. page: C_19r  
Line of ed.: 37     
სული ჩემი და მივე[დ] ბაგინსა
Page of ed.: 118   Line of ed.: 1     
ჰურიათასა ენისათჳს ებრაელთასა და ვიყ[ა]ვ
Line of ed.: 2     
მუნ ერთ თუე და განვიცდიდი
Line of ed.: 3     
ძ[ა]ლსა მის ქუეყანისასა.

Line of ed.: 4        
აწ დღესა ერთსა აღიძრნეს ერნი
Line of ed.: 5     
ძლიერად ურიცხუნი მით ქალაქით
Line of ed.: 6     
წარმავ[ა]ლნი სამეფოდ მცხეთად ვაჭრობად
Line of ed.: 7     
და ლოცვად წინაშე არმაზისა
Line of ed.: 8     
ღმრთისა მათისა დაწყეულისა. და
Line of ed.: 9     
წარმოვჰყევ მეცა მათ თანა და მივიწიენით
Line of ed.: 10     
მცხეთად ქალაქად წიაღ კერძო
Line of ed.: 11     
მოგუთასა, ჴიდსა ზედა დავდეგით.
Line of ed.: 12     
მუნით ვხედევდი ცეცხლის მსახურსა
Line of ed.: 13     
ერსა მოგუებასა და ცთომასა შინა,
Line of ed.: 14     
და ვტიროდი ცთომისა მათისათჳს და
Line of ed.: 15     
კუალად უცხოებისა და გლ[ა]ხ[ა]კობისა
Line of ed.: 16     
ჩემისათჳს.

Chapter: 6  
Line of ed.: 21        
ხოლო ხვალისა დღე იყო, შეიქმნა
Line of ed.: 22     
ოხრაჲ საშ[ი]ნელი და შესაძრწუნებელი
Line of ed.: 23     
ერთა ურიცხუთა და ჴმაჲ საყჳრთა
Line of ed.: 24     
ფრიადთა. და გამოვიდა ერი
Line of ed.: 25     
ურიცხჳ, ვითარცა ყუავილოს[ა]ნნი
Line of ed.: 26     
ზარად, და საშინ[ე]ლ იყო ხილვაჲ მათი.
Line of ed.: 27     
და კუალად სხუაჲ სიმრავლე ერთაჲ
Line of ed.: 28     
გამოვიდა აღურაცხელი დედებით[უ]რთ
Line of ed.: 29     
და ყრმებით. და მეფე არღ[ა]რა
Line of ed.: 30     
შეძრ[უ]ლ იყო ჯერეთ. და ვითარცა
Line of ed.: 31     
მოვიდოდა, იწყეს სივლტ[ო]ლაჲ
Line of ed.: 32     
და მიმორიდებაჲ იქით და აქათ
Line of ed.: 33     
გზისაგან. და გამოვიდა ნანა დედოფალი.
Line of ed.: 34     
მაშინ ნელიად-ღა გამოვიდა სხუაჲ
Line of ed.: 35     
ერი ფრიად. და შეამკვეს ყოველი ფოლოცი
Line of ed.: 36     
ბისონითა და ძოწეულითა და სამოსლითა
Line of ed.: 37     
თჳთოსახითა და ფერად-ფერადითა
Line of ed.: 38     
ჭრელითა. და იწყო ყოველმან
Line of ed.: 39     
ერმან ქებაჲ მეფისა[ჲ]. მაშინ გამოვიდა
Page of ed.: 119   Line of ed.: 1     
მირიან მეფე თუალთ-შეუდგამითა
Line of ed.: 2     
ხილვითა. ხოლო მე ვჰკითხე ჰურიასა
Line of ed.: 3     
დედაკაცსა, თუ რაჲ ა[რს]?
Line of ed.: 4     
Ms. page: C_19v   და მან მრქუა: "ღმერთი ღმერთთაჲ
Line of ed.: 5     
უწესს, რომელ <არს> არმაზ დაწყეული".
Line of ed.: 6     
და წარვედ ხილვად მის არამაზისსა.
Line of ed.: 7     
და აღივსნეს მთანი იგი დროშითა
Line of ed.: 8     
და ერითა, ვითარცა ყუავ[ი]ლითა
Line of ed.: 9     
ხოლო მე-ვე შეუსწარ ციხედ არმაზად
Line of ed.: 10     
და დავდეგ მახლობ[ე]ლად კერპისა
Line of ed.: 11     
მის ნაპრალსა კლდისასა. და ვხედევდი
Line of ed.: 12     
საკჳრველებათა და საშინელსა
Line of ed.: 13     
ხილვასა, რომლისა თქუმად ვერ შემძლებელ
Line of ed.: 14     
არს ენაჲ ჩემი, ვითარ-იგი
Line of ed.: 15     
იყო საზარელ. და იყო შიში და ძრწ[ო]ლაჲ
Line of ed.: 16     
დიდი მეფეთა და ყოვლისა ერისაჲ. ვი[ხი]ლე,
Line of ed.: 17     
დგა კ[ა]ცი ერთი სპილენძისაჲ,
Line of ed.: 18     
და ტანსა ეცუა ჯაჭჳ ოქროჲსაჲ,
Line of ed.: 19     
და თავსა მისსა ედგა ჩაფხუტი ოქრო[ჲ]სა[ჲ]
Line of ed.: 20     
და სამჴარნი ოქრო[ჲ]სანივე
Line of ed.: 21     
და თუალნი ვითარცა ფრცხილი და
Line of ed.: 22     
ბივრიტი, და ჴელსა მისსა აქუნდა
Line of ed.: 23     
ჴრმალი, ვითარცა ელვაჲ რაჲ ბრწყინვიდა
Line of ed.: 24     
და იქცეოდა ჴელსა შინა მისსა,
Line of ed.: 25     
რეცა რომელი-ცა შეეხ[ე]ბოდის, ვითარცა
Line of ed.: 26     
თავი თჳსი სიკ[უ]დ[ი]ლად განწირის
Line of ed.: 27     
და იტყჳნ, თუ: "ვაჲ რაჲ-მცა
Line of ed.: 28     
სადა დავაკლე, ანუ ვსცეთ სადა
Line of ed.: 29     
სიტყჳსაებრ ელენთასა. ანუ რომელნი-მე
Line of ed.: 30     
იტყჳან უცებნი დიდსა ზეცისა
Line of ed.: 31     
ღმერთსა, -- ვაჲ, თუ პოვოს რაჲ ბიწი
Line of ed.: 32     
ჩემ თანა და მცეს მე მახჳლი მისი,
Line of ed.: 33     
რომლისაგან ეშ[ი]ნის ყოველსა ქუეყანასა".
Line of ed.: 34     
და შიშით თაყუანის-[ს]ცემდეს
Line of ed.: 35     
მას მეფე და ყოველნი ერნი მისნი".

Line of ed.: 36        
მარჯუენით მისსა უდგა კაცი ოქრო[ჲ]საჲ
Line of ed.: 37     
და სახელი მისი გაიც, და
Line of ed.: 38     
მარცხენით -- კაცი ვეცხლისაჲ და სახელი
Page of ed.: 120   Line of ed.: 1     
მისი გაცაჲ, რომელნი-იგი
Line of ed.: 2     
ღმრთად აქუნდეს მამათა თქ[უე]ნთა.

Line of ed.: 4        
ამიერითგ[ა]ნ ავტირდი მჴურვალედ
Line of ed.: 5     
და სულთ-ვითქუენ მამისა მიმართ ცათა[ჲ]სა
Line of ed.: 6     
ც\თომათა Ms. page: C_20r   მა[თ]თჳს ჩრდილოეთისა[თა],
Line of ed.: 7     
დაფ[ა]რვ[ა]სა ნათლის[ა]სა
Line of ed.: 8     
და პყრობ[ა]სა ბნელისასა. შევხედევდ
Line of ed.: 9     
მეფ[ე]თა მათ ძალ-დიდთა და
Line of ed.: 10     
ყოველთა მთ[ა]ვ[ა]რთა მისთა, რამეთუ
Line of ed.: 11     
ცოცხ[ა]ლნივე შთაენთქნეს ჯ[ო]ჯ[ო]ხეთსა.
Line of ed.: 12     
და იტყოდეს დამბადებელად
Line of ed.: 13     
ქვათა და ძელთა, სპილენძისა და რკინისათა
Line of ed.: 14     
და რვ[ა]ლსა, მჭედ[ე]ლთლაგ[ა]ნ
Line of ed.: 15     
განჭედილსა, ღმრთად.

Line of ed.: 17        
მაშინ მოვიჴს[ე]ნე სიტყუაჲ იგი, რომელი
Line of ed.: 18     
მამცნო იობენალ პატრიაქმან,
Line of ed.: 19     
წმიდამან მამამან, ვითარმედ ვითარცა
Line of ed.: 20     
მამაკაცსა სრულსა წარგგზავნი შენ და
Line of ed.: 21     
მიწევნად ხ[ა]რ შენ ქუეყანასა უცხოსა
Line of ed.: 22     
და ნათესავთა უცხოთა დრგევ[ე]ლ,
Line of ed.: 23     
ზევლ, ბარკადოლ, რომელ არს ფრგულად:
Line of ed.: 24     
კაცნი ღმრთის მჴდომნი. მაშინ
Line of ed.: 25     
აღვიხილენ თუალნი ზეცად და ვთქუ:
Line of ed.: 26     
"უფალო, მრავლითა ძ[ა]ლითა შენითა
Line of ed.: 27     
გეცრუვნეს შენ მტერნი ესე და არს
Line of ed.: 28     
დათმენაჲ შენი დიდითა სულგრძელებითა
Line of ed.: 29     
შენითა. და იქმან, რასა-ცა იგონებენ
Line of ed.: 30     
მტუერნი და ნაცარნი ქუეყანისანი,
Line of ed.: 31     
არამედ ნუ უგ[უ]ლებ[ე]ლს ჰყოფ,
Line of ed.: 32     
რამეთუ ხატი შენი არს, რომლისათჳს
Line of ed.: 33     
ერთი სამებისაგანი კაც იქმენ და აცხოვნე
Line of ed.: 34     
ყოველი სოფ[ე]ლი. და ამათ-ცა
Line of ed.: 35     
ნათესავთა მოხედენ და შეჰრ[ი]სხენ
Line of ed.: 36     
სულთა მათ უკეთ[უ]რთა [!], უჩინოთა,
Line of ed.: 37     
სოფლისა მპყრობ[ე]ლთა, მთავ[ა]რთა
Line of ed.: 38     
მათ ბნელისათა, არამედ მიჩუენე მე,
Page of ed.: 121   Line of ed.: 1     
ღმერთო მამისა და დედისა ჩემისაო,
Line of ed.: 2     
მჴევალსა ამ[ა]ს შენსა უღირსსა და ნაშობსა
Line of ed.: 3     
მონისა შენისასა, რათა იხილონ
Line of ed.: 4     
ყოველთა კიდეთა ქ[უე]ყანისათა მაცხოვარებაჲ
Line of ed.: 5     
შენი, რათა ჩრდილოჲ ესე
Line of ed.: 6     
ბღუარსა თანა იხარებდეს და შენ
Line of ed.: 7     
მხოლოსა ღმერთსა თაყუანის-გცემდენ
Line of ed.: 8     
ქრისტე [!] იესუჲს მიერ უფლისა ჩუენისა,
Line of ed.: 9     
რომელსა შუენის მადლობით დიდების
Line of ed.: 10     
მეტყუელებაჲ აწ ..."

Line of ed.: 12        
Ms. page: C_20v   და აჰა წამის-ყოფასა თუალისასა
Line of ed.: 13     
დასავლეთით შეიძრნეს ჰაერნი და
Line of ed.: 14     
ქარნი სასტიკნი და ჴმა სცეს ღრუბელთა
Line of ed.: 15     
ქუხილითა, ჴმითა საზარელითა და
Line of ed.: 16     
საშინელითა. და აჩნდა ღრუბელი მოსწრაფე,
Line of ed.: 17     
ნიშანსაშინელი. და მოიღო
Line of ed.: 18     
ნიავმან დასავალისამან სული ჯერკუალი
Line of ed.: 19     
სიმწარისაჲ და სიმყრალისაჲ. მაშინ
Line of ed.: 20     
ივლტოდა ყოველი კაცი სოფლად
Line of ed.: 21     
და ქალაქად, და მე ვხედევდი ეგოდენსა
Line of ed.: 22     
მას ზარ-განჴდილებასა მათსა,
Line of ed.: 23     
ვითხოვე მაღლით და ეცა დროჲ და
Line of ed.: 24     
შეიჭრა ყოველი ს[ა]ყოფ[ე]ლთა შინა
Line of ed.: 25     
თჳსთა. მეყსეულად მოიწია რისხვისა
Line of ed.: 26     
იგი ღრუბელი მცირე და მოიღო სეტყუაჲ
Line of ed.: 27     
ლიტრისა სწორი მას ოდენ
Line of ed.: 28     
ადგ[ი]ლსა, და დალეწნა კერპნი იგი,
Line of ed.: 29     
დაფქვნა და დააწულილნა, და დაარღჳვნა
Line of ed.: 30     
ზღუდენი იგი ქარმან სასტიკმან
Line of ed.: 31     
და ჩაყ[ა]რნა კლდესა მას, რომელსა
Line of ed.: 32     
თუალნი თქუენნი ხედვიდეს* [...........].

Line of ed.: 34        
და თქუა მეფემან: "ჰე, ჰე, ესრე: რასათჳიმებ
Line of ed.: 35     
ხაჯას თაბანოგ რასოლ ფასარაჯდ"
Line of ed.: 36     
(სხუაჲ ენაჲ). და ვითარცა
Line of ed.: 37     
დასცხრა რისხვაჲ იგი, გამოვედ კლდისა
Line of ed.: 38     
მისგან ნაპრალისა და ვპოვე თუალი
Page of ed.: 122   Line of ed.: 1     
იგი ბივრიტი, აღვიღე და წარმოვედ,
Line of ed.: 2     
წიაღ კერძო დასავ[ა]ლსა მის კლდისასა,
Line of ed.: 3     
სადა ძუელ ქ[ა]ლ[ა]ქი ყოფილ
Line of ed.: 4     
იყო და ციხე.

Line of ed.: 8        
და დგა მუნ ხე ერთი შუენიერი
Line of ed.: 9     
ბრინჯისა, მაღალი და რტო-მრავ[ა]ლი.
Line of ed.: 10     
ხოლო მივედ ქუეშე ხესა მას და გამო[ვ]ისახე
Line of ed.: 11     
ცხოველს მყოფელი ჯუარი
Line of ed.: 12     
ქრისტესი და ვილოცევდი მუნ შინა
Line of ed.: 13     
ექუს დღე და ოდეს იგი გამოხუედით
Line of ed.: 14     
სიმრავლე ქ[ა]ლ[ა]ქ\ისაჲ Ms. page: C_21r   და ეძიებდით
Line of ed.: 15     
ღმერთთა მათ თქუენთა, რომელთა
Line of ed.: 16     
ვნებაჲ დაჰბადეს. და არა ჰპოვნით
Line of ed.: 17     
დაწყეულნი იგი, მაშინ მე მანდა ვ[ი]ყავ,
Line of ed.: 18     
რამეთუ თუე იყო მეექუსე, და
Line of ed.: 19     
დღე იყო მეექუსე თჳსა მის
Line of ed.: 20     
ეგრ[ე]თვე ოდეს-იგი ევმანოელ თაბორს
Line of ed.: 21     
მამისა ხატი უჩუენა თავთა მათ
Line of ed.: 22     
ცოცხალთა და თავთა მათ მომკ[უ]დ[ა]რთა.
Line of ed.: 23     
მაშინ მოვიდა ესე ჩემი სეფ[ე]ქ[ა]ლი
Line of ed.: 24     
შროშანა და მოიყვანა
Line of ed.: 25     
დედაკაცი ბერძლ-მეტყუელი და მკითხა
Line of ed.: 26     
ყოველი გზაჲ ჩემი. და მე ვაუწყე ყოველი
Line of ed.: 27     
გზაჲ და ს[ა]ქმე ჩემი. მაშინ ვხედ[ე]ვდი
Line of ed.: 28     
თუალთა მისთა ცრემლითა
Line of ed.: 29     
სავსეთა უცხოებისა ჩემისათჳს, და
Line of ed.: 30     
მაიძულებდა წარყვანებად, ხოლო მე
Line of ed.: 31     
არა ვინებე. და მეორესა დღესა ჩამოვედ
Line of ed.: 32     
ქალაქად მცხეთად და მივმართე
Line of ed.: 33     
სამოთხესა მას მეფისასა.

Line of ed.: 34        
ვითარ მოვე[დ] კარსა მას სამოთხის[ა]სა,
Line of ed.: 35     
ვპოვე ს[ა]ხლი მცირე მცვ[ე]ლისა[ჲ].
Line of ed.: 36     
და შე-რაჲ-ვედ შინა, ჯდა ესე დედაკაცი
Line of ed.: 37     
ანასტოს, რაჟამს მიხ[ი]ლა,
Line of ed.: 38     
აღდგა და შემიტკბო. ვითარცა მეცნიერმან,
Page of ed.: 123   Line of ed.: 1     
და დამბანნა ფერჴნი ჩემნი და
Line of ed.: 2     
მცხო ზეთი და მომ[ა]რთ[უ]ა პური და
Line of ed.: 3     
ღჳნოჲ, ხოლო დავყ[ა]ვ მის თანა ცხრა
Line of ed.: 4     
თუე.

Line of ed.: 6        
ხოლო დედაკ[ა]ცი ესე იყო უშვილოჲ,
Line of ed.: 7     
და ფრიად ზრუნვიდეს იგი და
Line of ed.: 8     
ქმარი მისი, და ვიხ[ი]ლე ღამესა ერთსა
Line of ed.: 9     
ჩუენებით, მოვიდა ვინმე კაცი ბრწყინვალე
Line of ed.: 10     
ნათლისა და მრქუა მე: "შევედ
Line of ed.: 11     
სამოთხესა მ[ა]გას შინა და ნაძუთა
Line of ed.: 12     
ქუეშე ბაბ[ი]ლოთა, მუნ ადგ[ი]ლი
Line of ed.: 13     
არს მცირე საყუავილედ შემზადებული,
Line of ed.: 14     
მიწაჲ აღიღე ადგ[ი]ლისა მისგან, შეაჭამე,
Line of ed.: 15     
და ესუას შვილი". და ვყავ ეგრ[ე]თ.
Line of ed.: 16     
Ms. page: C_21v   და ესხნეს მას ძე[ე]ბ და
Line of ed.: 17     
ასულებ მრ[ა]ვ[ა]ლ, რომელსა აწ
Line of ed.: 18     
თ[უ]ალნი თქუენნი ხედვენ.

Line of ed.: 19        
მათ-ვე დღეთა შინა ვიხილე ჩუენებასა
Line of ed.: 20     
შინა მცირესა მას მირულებასა
Line of ed.: 21     
ჩემსა ორგზის და სამგზის, ფერჴთა
Line of ed.: 22     
რაჲ ჩემთა ზედა მეძინა. მოვიდიან.
Line of ed.: 23     
მფრინვ[ე]ლნი ცისანი და შთავიდიან
Line of ed.: 24     
მდინარესა, დაიბანნიან და მოვიდიან
Line of ed.: 25     
სამოთხესა შინა მას, და ბაბილოსა
Line of ed.: 26     
მოისთ[უ]ლებდიან და ყოველსა მას
Line of ed.: 27     
ყუავილსა ძოვდიან, და მოწლედ ჩემდა
Line of ed.: 28     
მომართ ღაღადებდიან, რეცა თუ ჩემი
Line of ed.: 29     
არს სამოთხე. გარე მომადგიან ჟღავილით.
Line of ed.: 30     
და შუენიერ იყო ხილვაჲ იგი მათი.
Line of ed.: 31     
მრავალგზ[ი]ს იყო ხილვაჲ ესე
Line of ed.: 32     
ჩემდამო. და უთხარ ესე დასა ჩემსა
Line of ed.: 33     
სიდონიას, ასულსა აბიათ[ა]რისსა. ხოლო
Line of ed.: 34     
მან მრქუა: "ტყუეო და ტყუეთა
Line of ed.: 35     
მჴსნელო, უცხო და აქა შობილო, აწ უწყი,
Line of ed.: 36     
რამეთუ შენ მიერ მოიწ[ი]ა და
Line of ed.: 37     
შენ ძლით მოისმას ჰ[ამ]ბ[ა]ვი იგი ძუელი,
Line of ed.: 38     
მამათა ჩუენთა ნაქმარი ზეცისა
Line of ed.: 39     
კაცსა ზედა, სისხლისა უბრ[ა]ლო[ჲ]სა
Line of ed.: 40     
დათხევაჲ, რომელი-ცა ქმნა ღმერთმან
Page of ed.: 124   Line of ed.: 1     
ჰურიათა სირცხჳლ, და ცის კიდეთა
Line of ed.: 2     
განბნევაჲ მეფობისა მათისაჲ, და დაცემაჲ
Line of ed.: 3     
ტაძრისა მის წმიდისაჲ, ხოლო ერისა
Line of ed.: 4     
მის უცხო[ჲ]სა მოწოდებაჲ დიდებისა
Line of ed.: 5     
საუკუნოჲსაჲ მათდა მიცემად",
Line of ed.: 6     
ესე წინაწარმეტყუელა და კუალად
Line of ed.: 7     
განგიმ[ა]რტვან ფრთენი შენნი
Line of ed.: 8     
ფრთეთა შენთა ქუეშე. აჰა ეს[ე]რა აქა-ცა
Line of ed.: 9     
მოსრ[უ]ლ არს დედაკაცი ერთი,
Line of ed.: 10     
რამეთუ ამან შეცვალოს ყოველი წესი
Line of ed.: 11     
ამის ქუეყანისაჲ". და კუალად მოიქცა
Line of ed.: 12     
ჩემდა და მრქუა: "ჩუენებაჲ შენი არს
Line of ed.: 13     
მსგავს ჩუენებასა იაკობისსა, რამეთუ
Line of ed.: 14     
ად\გილი Ms. page: C_22r   ესე შენ მიერ იქმნეს სამოთხე
Line of ed.: 15     
უკუნისამდე.


Chapter: 7  
Line of ed.: 19  
თავი : ე^ :

Line of ed.: 20  
აღწერა დედაკ[ა]ცმ[ა]ნ სიდონია, ასულმან
Line of ed.: 21  
აბიათარისმ[ა]ნ


Line of ed.: 23        
და იყო ოდეს-იგი მოხედნა ღმერთმან
Line of ed.: 24     
წყალობით ქუეყანასა დავიწყებ[უ]ლსა
Line of ed.: 25     
ჩრდილოსა კავკასიანთა მთიულეთის[ა]თა
Line of ed.: 26     
და სომხითისა, და სრულიად
Line of ed.: 27     
ყოვლისა სამეფო[ჲ]სა, რომლისა მთანი
Line of ed.: 28     
დაეფარნეს ნისლსა და ველნი ალმურსა
Line of ed.: 29     
ცოდვისასა, და იყო ქუეყანაჲ მზის[ა]გ[ა]ნ
Line of ed.: 30     
სიმართლისა დაკლებული,
Line of ed.: 31     
დაკლებული ქრისტეს, ძისა ღმრთისა
Line of ed.: 32     
მოსლვისათჳს და ცხორებისა, ვითარცა
Line of ed.: 33     
სახელი ერქუა სამართლად ჩრდილოჲ.
Line of ed.: 34     
არა თუ ამას მზესა ცის[ა]სა
Line of ed.: 35     
დაკლებ[უ]ლ იყო, რომელი აწ არს,
Line of ed.: 36     
რომელ ყოველი ცასა ქუეშე მყოფი
Line of ed.: 37     
იხ[ი]ლ[ა]ვს და ხედავს. ხოლო ამისთჳს
Line of ed.: 38     
ერქუა ჩრდილოჲ, თუ რაოდენნი ჟამნი
Page of ed.: 125   Line of ed.: 1     
და წელნი და ნათეს[ა]ვნი გარდაჴდეს
Line of ed.: 2     
ადამისითგ[ა]ნ ნოესამდე და აბრა[ა]მისსა.
Line of ed.: 3     
მას ჟამსა შინა იყო იობ,
Line of ed.: 4     
განცდილი განმცდელისაგან ვითარცა
Line of ed.: 5     
იოსებ, ჰარონ და მოსე, იყ[ვ]ნეს
Line of ed.: 6     
მღდელებრ და მსაჯულებრ ჩამოწყებით,
Line of ed.: 7     
რომელი-იგი ვიცით სმენით
Line of ed.: 8     
და წიგნთაგან ევანგილეთაგან საღმრთოთა.
Line of ed.: 9     
გარდაჰჴდეს, ქრისტეს მოსლვამდე
Line of ed.: 10     
წელნი ხუთი ათას [ხუთა]სი, და
Line of ed.: 11     
ქრისტეს ჯუარ-ცუმითგან ვიდრე კოსტანტინეს
Line of ed.: 12     
მეფობამდის და ბერძენთა მონათლვამდე
Line of ed.: 13     
სამას და ათერთმეტი წელიწადი.
Line of ed.: 14     
და ათოთხმ[ე]ტისა შემდგომად
Line of ed.: 15     
მოივლინა ქუეყანასა ამას ჩუენსა
Line of ed.: 16     
ქადაგი ჭეშმარიტი ნინო დედოფ[ა]ლი
Line of ed.: 17     
ჩემი, ვითარცა ბნელსა შინა მთიები,
Line of ed.: 18     
რომელი არს ცისკარი, და ნათობნ,
Line of ed.: 19     
და მისა უკ[უ]ანა აღმოვალს დიდი იგი
Line of ed.: 20     
მფლობელი დღისა და განმანა\თლ[ე]ბელი Ms. page: C_22v  
Line of ed.: 21     
ჩუენი. ესრეთ იყო ცხორებაჲ
Line of ed.: 22     
ჩუენი, ქართველნო, რამეთუ ვიქცეოდეთ
Line of ed.: 23     
ნათელსა და მკჳდრ ვიყვ[ე]ნით
Line of ed.: 24     
ბნელსა, ვიხ[ა]რ[ე]ბდით შუებითა და
Line of ed.: 25     
ვიუნჯებდით შუებასა გლოისასა. რომლისა
Line of ed.: 26     
ნუგეშინის-ცემაჲ არა იპოვა.
Line of ed.: 27     
ვმსახურებდით დაბადებ[უ]ლსა და არა
Line of ed.: 28     
დამბადებელსა, ქერაბინთა ეტლთა წილ
Line of ed.: 29     
მთათა მაღ[ა]ლთა თაყუანის-[ს]ცემდეს
Line of ed.: 30     
მამანი, გებალსა და გარეზანსა,
Line of ed.: 31     
რომელსა ზედა არ[ა] იყო არცა ღმერთი
Line of ed.: 32     
და არცა მოსე, არამედ კერპნი ქვისანი
Line of ed.: 33     
წყეულნი. ხოლო ამას ქუეყანასა
Line of ed.: 34     
ქართლის[ა]სა იყუნეს ორნი მთანი,
Line of ed.: 35     
ზედა ორნი კერპნი, არმაზ და
Line of ed.: 36     
ზადენ, რომელნი იყნოსდეს სულმყრალობით
Line of ed.: 37     
ათასსა სულსა ყრმათა
Line of ed.: 38     
პირმშოთასა, და მსხუერპლ უჩნდეს
Line of ed.: 39     
შესაწირავად მშობელთა მათთა, ვიდრე
Page of ed.: 126   Line of ed.: 1     
უკუნისამდე არა სიკუდილი. ხოლო
Line of ed.: 2     
იყვნეს კერპნი სხუანი-ცა სამეფონი, სახელით
Line of ed.: 3     
გაცი და გაცა. და შეიწ[ი]რვოდა
Line of ed.: 4     
მათდა ერთი სეფეწული ცეცხლითა
Line of ed.: 5     
დაწუვად და მტუერი თავსა
Line of ed.: 6     
გარდაბნევად კერპსა მას.

Line of ed.: 9        
და ამის ყოვლისა შემდგომად თხრობასა
Line of ed.: 10     
გითხრობ მამისა ჩემისასა, რომელ
Line of ed.: 11     
წიგნთაგან თჳთ ვიცი კითხვითა და
Line of ed.: 12     
მამისა ჩემისა თხრობითა. ოდეს-იგი
Line of ed.: 13     
მეფობდა ჰეროდე და მოგუესმა, ვითარმედ
Line of ed.: 14     
სპარსთა იერუსალჱმი დაიპყრეს-ო,
Line of ed.: 15     
თორმ[ე]ტნი მეფენი მოვიდეს-ო.
Line of ed.: 16     
და გლოისა წიგნი მოიწია ყოველთა
Line of ed.: 17     
ზედა ჰურიათა და ქართველთა, მცხეთელთა
Line of ed.: 18     
მკჳდრთა და ბოდელთა
Line of ed.: 19     
მღდელთა, კოდის-წყაროელთა მწიგნობ[ა]რთა,
Line of ed.: 20     
და სოფის-კანელთა თარგმანთა
Line of ed.: 21     
და ესრ[ე]თ შეიძრნეს ყოველნი
Line of ed.: 22     
სივლტ[ო]ლად. Ms. page: C_23r   ხოლო მცირედთა
Line of ed.: 23     
დღეთა შემდგომად სხუაჲ ღაღადისი
Line of ed.: 24     
მოიწია იერუსალჱმით ყოველსა
Line of ed.: 25     
ქუეყანასა, ვითარმედ: სპარსნი არა დაპყრობად
Line of ed.: 26     
მოვიდეს, არამედ აბჯრისა და
Line of ed.: 27     
საჭურვლისა და საგზლისა ნაწილისა
Line of ed.: 28     
ნაწილი აქუნდა-ო, ოქროჲ ყჳთელი და
Line of ed.: 29     
მური, მსწრაფლ მკურნალი წყლ[უ]ლისა,
Line of ed.: 30     
და გუნდრუკი სულჰამოჲ.
Line of ed.: 31     
ესე ყოველთა მჴედართა-მთ[ა]ვ[ა]რთა
Line of ed.: 32     
და თჳთ მეფეთა თჳთო სატჳრთვი
Line of ed.: 33     
აქუნდა-ო, და ეძიებდეს ყრმ[ა]სა ვის-მე
Line of ed.: 34     
შობილსა, ძესა დავითისსა, რომელი-ცა
Line of ed.: 35     
პოვეს მწირი ერთი, მწირისა დედ[ა]კაცისა
Line of ed.: 36     
შვილი, ძე, უჟამოდ შობილი უადგილოსა
Page of ed.: 127   Line of ed.: 1     
ადგ[ი]ლსა, ვითარცა აქუს
Line of ed.: 2     
ჩუეულებაჲ გარე-მდგომთა კაცთა.

Line of ed.: 4        
ესე მის ყრმისა მივიდეს და თაყუანის-[ს]ცეს,
Line of ed.: 5     
და ესე ყოველი მისსა შესწირეს.
Line of ed.: 6     
და მთაჲ გარდავლეს და წარვიდეს.
Line of ed.: 7     
მაშინ ჰრქუა: აწ ნუ გეშინინ,
Line of ed.: 8     
ჰურიანო, მე, ჰეროდე, ვეძიე და ვე[რ]
Line of ed.: 9     
ვპოვე ვერცა ყრმაჲ და ვერცა დედაჲ
Line of ed.: 10     
მისი და არცა იგი ძღუენი. არამედ
Line of ed.: 11     
წარვმართო მახჳლი ყოველსა ზედა
Line of ed.: 12     
წულსა ორით წლითგან და უდარესამდე,
Line of ed.: 13     
რათა მოსწყდეს იგი-ცა მათ თანა,
Line of ed.: 14     
აწ გულ-დებულ იყვენით, რამეთუ
Line of ed.: 15     
ოცნებით იყო ყოველი. ამას შინა
Line of ed.: 16     
გარდაჰჴდა წელი ოც და ათი. მიწერა
Line of ed.: 17     
იერუსალჱმით წიგნი ანნა მღდ[ე]ლმან
Line of ed.: 18     
მამის მამასა ჩუენსა ოზის: იგი-ვე,
Line of ed.: 19     
რომლისათჳს სპარსნი მეფენი მოსრ[უ]ლ
Line of ed.: 20     
იყვნეს ძღუნითა, იგი სამე ყრმაჲ გაზრდილ
Line of ed.: 21     
არს და ჰასაკსა ზომის[ა]სა
Line of ed.: 22     
მოწევნ[უ]ლ არს. წყალსა მას მდინარესა
Line of ed.: 23     
იორდანესა ზაქარია[ჲ]ს ძისაგან
Line of ed.: 24     
Ms. page: C_23v   ნათე[ლ]-იღო. და განვიდოდეს ყოველნი
Line of ed.: 25     
ნათეს[ა]ვნი იერუსალჱმისნი,
Line of ed.: 26     
და შენი მამის დედისა ძმაჲ ელიოზ
Line of ed.: 27     
თანა იყო. აჰა ესერა ცაჲ ქუხდა და
Line of ed.: 28     
ქუეყანაჲ იძრვოდა, მთანი ჰკრთებოდეს,
Line of ed.: 29     
ბორცუნი იმღერდეს, ზღუაჲ დადგა,
Line of ed.: 30     
წყალნი აღიმრღუეოდეს, ზაქარია[ჲ]ს
Line of ed.: 31     
ძე შეშინდა და ივლტვოდა, და ჩუენ
Line of ed.: 32     
ყოველთა ზარი შეძრწუნვებისა დაგუ[ე]ცა.
Line of ed.: 33     
და ერისა სიმრავლისათჳს დავიდუმეთ
Line of ed.: 34     
ს[ა]ქმე ესე საუკუნითგან.
Line of ed.: 35     
და მეოთხესა წელსა გამოჴდა ბრძანებაჲ
Line of ed.: 36     
ჰეროდე მეფის[ა]გ[ა]ნ: ისმინეთ ყოველთა
Line of ed.: 37     
ძეთა ისრაჱლისათა, განბნეულთა
Page of ed.: 128   Line of ed.: 1     
ყოველსა ქუეყანასა. იხილეთ
Line of ed.: 2     
ერთი ღმერთი და ისწ[ა]ვეთ ერთი სიტყუაჲ
Line of ed.: 3     
მოსესი, რომელ თქუა: "რომელმან
Line of ed.: 4     
თქუას ღმერთი ქუეყანასა, ძელსა
Line of ed.: 5     
დამოეკიდენ"*. კუალად თქუა: "წყეული
Line of ed.: 6     
იყავნ ყოველი, რომელი დამოეკიდოს
Line of ed.: 7     
ძელსა"*. აჰა ესერა აღდგა
Line of ed.: 8     
კაცი ერთი, რომლისა სახელი მისი
Line of ed.: 9     
იესუ, თავით თჳსით ხადის ღმერთსა
Line of ed.: 10     
მამად და რეცა თუ არს იგი თჳთ,
Line of ed.: 11     
ვითარცა ღმერთი. მოვედით ყოველნი
Line of ed.: 12     
სიკუდილსა მისსა და აღვასრ[უ]ლოთ
Line of ed.: 13     
მცნებაჲ ღმრთისა და მოსესი". და წარვიდა
Line of ed.: 14     
ელიოზ მამის დედის ძმაჲ ჩემი.
Line of ed.: 15     
იყო კაცი მოხუცებული და ესუა მას
Line of ed.: 16     
დედაჲ მცხეთ[ე]ლი ტომის[ა]გ[ა]ნ ელი
Line of ed.: 17     
მღდ[ე]ლისა, და ესუა ერთი დაჲ. და
Line of ed.: 18     
ევედრებოდა დედაჲ ძესა თჳსსა და
Line of ed.: 19     
ეტყოდა: "<წარვედ, შვილო,> წოდებ[ა]სა
Line of ed.: 20     
მეფისი[ა]სა და წესსა სჯულისა
Line of ed.: 21     
ხოლო რომელსა-იგი განიზრახვენ,
Line of ed.: 22     
ნუ შეერთვინ ცნობაჲ შენი მას, ნუ
Line of ed.: 23     
შვილო ჩემო, ნუ, რამეთუ სიტყუაჲ არს
Line of ed.: 24     
წინაწარმეტყუელთაჲ და იგავ ბრძენთა,
Line of ed.: 25     
საიდუმლოჲ დაფარული ჰურიათაგან
Line of ed.: 26     
და წარმართთა ნათელი და ცხორებაჲ
Line of ed.: 27     
საუკუნოჲ".

Line of ed.: 29        
და წარვიდა ელიოზ და ყოველნი
Line of ed.: 30     
ქართველნი, და აღესრულა ყოველი, აწ
Line of ed.: 31     
რომელი ვიცით ნინო[ჲ]ს მიერ ევანგილთაგან.
Line of ed.: 32     
Ms. page: C_24r   ხოლო სამოსელი იგი
Line of ed.: 33     
ხუდა ქართველთა ჰურიათა, და წარმოიღო
Line of ed.: 34     
ელიოზ. ხოლო დედ[ა]სა ელიოზისსა
Line of ed.: 35     
ესმა ჴმაჲ იერუსალემით მცხეთად,
Line of ed.: 36     
ოდეს-იგი პასანიკმან ჯუარსა
Line of ed.: 37     
ზედა სამსჭუალსა დასცა კუერი მჭედლისაჲ
Line of ed.: 38     
გოლგოთა<ს>. აქა ესმა და იკრჩხიალნა
Line of ed.: 39     
დედაკაცმან და თქუა: "მშჳდობით,
Page of ed.: 129   Line of ed.: 1     
მეფობ[ა]ო ჰურიათაო, რამეთუ
Line of ed.: 2     
მოჰკალით ღმერთი ჴორცითა მოსრული
Line of ed.: 3     
და მაცხოვარი, და იქმნენი[თ]
Line of ed.: 4     
მტერ შემოქმედისა. ვაჲ მე საწყალობელსა
Line of ed.: 5     
თავსა ჩემსა, რომელ არცა წინარე
Line of ed.: 6     
მოვკუედ, რათა-მცა ჴმაჲ ესე არა
Line of ed.: 7     
სმენილ იყო ჩემდა, და არცა კნინ
Line of ed.: 8     
უკანარე, რომელ არა მეხილვა, და
Line of ed.: 9     
აჰა აწ გამობრწყინვებად წარმართთა
Line of ed.: 10     
ზედა დიდებაჲ ისრაჱლისაჲ". და ამას
Line of ed.: 11     
ზედა შეისუჱნა დედამან ელიოზისმან.

Line of ed.: 13        
ხოლო რაჟამს მოიღო ელიოზ კუართი
Line of ed.: 14     
იგი ქრისტესი მცხეთა[დ], სახლად
Line of ed.: 15     
ჩუენდა, და ვითარცა იხ[ი]ლა, რამეთუ
Line of ed.: 16     
მომკუდარ იყო დედაჲ მისი, ხოლო
Line of ed.: 17     
ამ[ა]ს ზედა მიჰგებვოდა დაჲ მისი, შესუარული
Line of ed.: 18     
ცრემლითა, ვითარცა ს[ი]სხლითა,
Line of ed.: 19     
და მოეხჳა ყელსა ძმისა
Line of ed.: 20     
თჳსისასა და მსწრაფლ გამ[ო]უღო
Line of ed.: 21     
სამოსელი იგი იესუჲსი და შეიტკბო
Line of ed.: 22     
მკერდსა თჳსსა, და მწრაფლ სულნი
Line of ed.: 23     
წარჰჴდეს.

Line of ed.: 27        
მაშინ იყო შფოთი დიდი მცხ[ე]თას
Line of ed.: 28     
შინა მეფ[ე]თა და ყოვლისა ერისა[ჲ].
Line of ed.: 29     
და იხ[ი]ლა მეფემან ამაზაელ სამოსელი
Line of ed.: 30     
იგი და უნდა წარღებაჲ მისი. ხოლო
Line of ed.: 31     
ზარსა მის დედაკაცისა მკუდრისასა
Line of ed.: 32     
ჴელთ შინა დებასა შეტკბობით,
Line of ed.: 33     
შეშინდა და ვერღ[ა]რა იკ[ა]დრა ჴელის
Line of ed.: 34     
მიყოფად. და ელიოზ დაჰმ[ა]რხა
Line of ed.: 35     
დაჲ თჳსი, და ჴელთა აქუს სამოს[ე]ლი
Line of ed.: 36     
იგი, და არს ადგ[ი]ლი იგი, რომელი
Line of ed.: 37     
ღმერთმან იცის, და იცის დედამ[ა]ნ
Line of ed.: 38     
ჩემმან-ცა და არა იტყჳს, რამეთუ
Line of ed.: 39     
არა Ms. page: C_24v   ჯერ-არს აწ კაცითა სიტყუად,
Line of ed.: 40     
არამედ ესე ოდენ თქ[უ]ა: კმა-იყავნ
Page of ed.: 130   Line of ed.: 1     
ნინო[ჲ]ს მოწაფეთა ქრისტეს მორწმუნეთათჳს,
Line of ed.: 2     
რამეთუ მახლობ[ე]ლ არს
Line of ed.: 3     
ადგილი იგი ნაძუსა მას ლიბანით
Line of ed.: 4     
მოღებულსა და მცხეთას აღმაღლებულსა.
Line of ed.: 5     
თჳნიერ ესე მესმა მ[ა]მისა ჩემისაგან:
Line of ed.: 6     
"და არს სხუაჲ-ცა ძალითა შემოს[ი]ლი
Line of ed.: 7     
მრჩობლი, ამას-ვე ქალაქსა შინა
Line of ed.: 8     
ჴ[ე]ლთა შინა ჩუენთა, არს საკურთხეველისა
Line of ed.: 9     
სიმტკიცესა შინა ქვათასა ხალენი
Line of ed.: 10     
იგი ელია[ჲ]სი უპოვნ[ე]ლად ვიდრე
Line of ed.: 11     
ჟამადმდე მისსა". და აწ ესე სამოს[ე]ლი
Line of ed.: 12     
იესუჲსი აქა არს უთქუმ[ე]ლად
Line of ed.: 13     
ვიდრე ჟამადმდე მისსა, რამეთუ მრ[ა]ვალგზის
Line of ed.: 14     
მაშრომა დედამან ჩემმან ნინო
Line of ed.: 15     
მამისა ჩემისა მიმართ, რათა-მცა
Line of ed.: 16     
გამოვსწულილე ადგილი იგი სამოსლისა
Line of ed.: 17     
მის ჭეშმარიტად, ხოლო მან გულითად
Line of ed.: 18     
ესე ოდენ დადვა ჩუენ თანა:
Line of ed.: 19     
არს ადგილი იგი წმიდა სამარხოჲ
Line of ed.: 20     
მისი, რომელსა ზედა ენანი ანგელოზთა
Line of ed.: 21     
და კაცთანი არა დადუმდენ გ[ა]ლობად
Line of ed.: 22     
ღმრთისა მიმართ, მას ზედა
Line of ed.: 23     
ხოლო არს ადგილი იგი, ვითარცა ადგ[ი]ლი
Line of ed.: 24     
იგი იაკობის[ი] კიბედ ხილული
Line of ed.: 25     
ზეცად მიმართ აღწევნულად ამიერითგან
Line of ed.: 26     
უკუნისამდე, ამენ".



Chapter: 8  
Line of ed.: 27  
თავი : ვ^ :
Line of ed.: 28  
თქუმული მის-ვე სიდონიაჲსი


Line of ed.: 29        
ოდეს-იგი მე, სიდონია ასულმან
Line of ed.: 30     
აბიათ[ა]რისმ[ა]ნ, ვიხ[ი]ლე დედაკაცი ესე
Line of ed.: 31     
წმიდაჲ ნინო თავსა ზედა ციხისასა
Line of ed.: 32     
პირველ მცხეთისა კოშკსა ზედა მაღალსა,
Line of ed.: 33     
მერმე ბრინჯთა ქუეშე, ბრატმან
Line of ed.: 34     
მეფისა სასუენებელთა ჯდა, ოდეს-იგი
Line of ed.: 35     
შემუსრნა უფალმან კერპნი
Line of ed.: 36     
არმაზ და ზადენ საშინ[ე]ლითა რისხვითა
Line of ed.: 37     
პირისა მისის[აჲ]თა ვიდრე რწმუნებადმდის
Line of ed.: 38     
ნანა დედოფლისა, ხოლო
Page of ed.: 131   Line of ed.: 1     
ნანა ქრისტე ღმერთი აღიარა და ძედ
Line of ed.: 2     
ღმრთისა ყო.

Line of ed.: 3        
ხოლო სანა\ტრელმან *Ms. page: C_25r   ნინო ექუსი
Line of ed.: 4     
წელი ამას შინა დაყო, ვითარ-იგი
Line of ed.: 5     
თჳთ იტყჳს, ოდეს-მე შჳდნი დედანი
Line of ed.: 6     
დაგჳმოწაფნა სჯულსა მისსა, რამეთუ
Line of ed.: 7     
ჰყოფდა ფარულად კურნებათა მრავალთა,
Line of ed.: 8     
ვიდრემდის სეფეთა ზედა იწყო
Line of ed.: 9     
კურნებად განგ[ე]ბითა ღმრთისაჲთა
Line of ed.: 10     
დედოფალსა ზედა ნანას. და აჩუენა
Line of ed.: 11     
ღმერთმან ძალი მისი მის მიერ მაყულოვანსა
Line of ed.: 12     
მას შინა, ლოცვითა მისითა განჰკურნა
Line of ed.: 13     
სენისა მისგან მძიმისა, რომელი
Line of ed.: 14     
ჴელოვნებამ[ა]ნ კაცთამ[ა]ნ ვერ შეუძლ[ო]
Line of ed.: 15     
განკურნებად მისსა,

Line of ed.: 16        
და შემდგომად მისსა მოგჳ ვინმე
Line of ed.: 17     
მთავარი სპარსი, სახელით ხუარა, სნეულ
Line of ed.: 18     
იყო სულითა უკეთურითა, და
Line of ed.: 19     
ძნიად იგუემებოდა და სიკ[უ]დ[ი]ლსა
Line of ed.: 20     
მიახლებულ იყო. და იყო მთავ[ა]რი
Line of ed.: 21     
იგი დედის ძმაჲ ნანა დედოფლისა. და
Line of ed.: 22     
ევედრნეს დედასა ჩ[უე]ნსა ნინოს ნანა
Line of ed.: 23     
დედოფალი, და თჳთ მეფე-ცა ჩუენი
Line of ed.: 24     
იხ[ი]ლვიდა საქმესა ამ[ა]ს მცირედ
Line of ed.: 25     
ორგულებით, რამეთუ ეტყჳს ნინოს:
Line of ed.: 26     
"ჵ დედაკ[ა]ცო, რომლისა ღმრთისა ძალითა
Line of ed.: 27     
იქმ შენ კურნებათა ამ[ა]თ?
Line of ed.: 28     
ანუ ხარ შენ ასული არმაზისი, ანუ
Line of ed.: 29     
შვილი ზადენისი, და ცოცხლებით მოხუედ
Line of ed.: 30     
აქა და შეუვრდი მათ. და მათ
Line of ed.: 31     
ზედა-აც მოწყალებაჲ. და მოგანიჭეს
Line of ed.: 32     
შენ ძალი კურნებათაჲ, რათა მით
Page of ed.: 132   Line of ed.: 1     
სცხონდე უცხოსა ქუეყანასა. დიდებულმც[ა]
Line of ed.: 2     
არიან უკუნისამდე! ხოლო შ[ე]ნ
Line of ed.: 3     
იყ[ა]ვ წინაშე ჩუენსა ვითარცა ერთი
Line of ed.: 4     
შვილთა ჩუენთა მაწოვნებ[ე]ლთაგანი
Line of ed.: 5     
პატივ-ცემულ ქ[უე]ყ[ა]ნასა ამ[ა]ს ჩუენსა,
Line of ed.: 6     
არამედ უცხოსა მას სიტყ[უა]სა
Line of ed.: 7     
ნუ იტყჳ, და რომთა შეცთომილთა
Line of ed.: 8     
სჯულსა ნუ გნებ[ა]ვს ყოლად-ვე თქუმად,
Line of ed.: 9     
რამეთუ აჰა ეს[ე]რა ღმერთნი,
Line of ed.: 10     
დიდნი, სოფლისა მპყრობელნი და მზისა Ms. page: C_25v  
Line of ed.: 11     
მომფენელნი და წჳმისა მომცემელნი,
Line of ed.: 12     
ქუეყანით ნაყოფთა გამომღებელნი,
Line of ed.: 13     
ქართლისა იგი ღმერთნი, არმაზ
Line of ed.: 14     
და ზადენ, და ყოვლისა დაფარულისა
Line of ed.: 15     
გამომეძ[ი]ებ[ე]ლნი, და ძუელნი ღმერთნი
Line of ed.: 16     
მამათა ჩუენთანი გაცი და გაცა,
Line of ed.: 17     
და ფიცი იგი შენი იყავ[ნ] დასარწმუნებლად
Line of ed.: 18     
კაცთა მიმართ. აწ, უკუეთუ
Line of ed.: 19     
ისმინო ჩემი და განჰკურნო მთავარი
Line of ed.: 20     
ესე, განგამდიდრო და გყო შენ მცხეთისა
Line of ed.: 21     
მკჳდრად და მსახურად არმაზისა,
Line of ed.: 22     
დაღაცათუ ჰაერითა და სეტყჳთა
Line of ed.: 23     
მისი შემუსრვაჲ ვიხილეთ, არამედ
Line of ed.: 24     
იგი ადგ[ი]ლი შეუძრავი არს და წყეული
Line of ed.: 25     
არმაზ და შეჩუენებული ქალდეველთა
Line of ed.: 26     
ღმერთი ეთროჯანო ყოლად-ვე
Line of ed.: 27     
მტერ არიან ურთიერთარს, ამან მას
Line of ed.: 28     
ზღუაჲ ზედა მოადგინის და მან ამას
Line of ed.: 29     
ზედა ესეთი დამჴობაჲ მოაწია, ვითარცა
Line of ed.: 30     
აქუს ჩუეულებაჲ სოფლის
Line of ed.: 31     
მპყრობელთა, და კმა-გეყ[ა]ვნ შენ
Line of ed.: 32     
ბრძანებაჲ ესე".

Line of ed.: 33        
მიუგო წმიდამან და ემბაზმ[ა]ნ
Line of ed.: 34     
ქართლის[ა]მან ნინო მეფესა და ჰრქუა:
Line of ed.: 35     
"მეფე, შენ უკუნისამდე ცხოვნდი სახელითა
Line of ed.: 36     
ქრისტესითა და ვედრ[ე]ბითა
Line of ed.: 37     
დედისა მისისა[ჲ]თა და ყოველთა წმიდათა
Line of ed.: 38     
მისთა[ჲ]თა. მოავლინენ შენ ზედა
Page of ed.: 133   Line of ed.: 1     
და ღმერთმან ცისა და ქუეყანისა შემოქმ[ე]დმ[ა]ნ,
Line of ed.: 2     
და დამბადებ[ე]ლმან
Line of ed.: 3     
ყოვლისა დაბადებ[უ]ლისამ[ა]ნ, დიდისა
Line of ed.: 4     
დიდებისა და აურაცხელისა მოწყალებისა
Line of ed.: 5     
მისისაგან მოგივლინა შენ, ვითარცა
Line of ed.: 6     
საჴუმილისაგან ნაბერწკალი (!) ერთი
Line of ed.: 7     
მადლისა მისისა[ჲ], რათა გ[უ]ლისჴმა-ყო
Line of ed.: 8     
სიმაღლე ცისა და სინათლე მზისა,
Line of ed.: 9     
და სიღრმე ზღჳსა, და საძირკუელი
Line of ed.: 10     
და სივრცე ქუეყანისა და საფუძველი
Line of ed.: 11     
მისი, და უწყებულ იყ[ა]ვნ შენ, მეფე,
Line of ed.: 12     
თუ ვინ შემოსნა ცანი Ms. page: C_26r   ღრუბლითა
Line of ed.: 13     
და ქუხან საშინელებით ჴმითა
Line of ed.: 14     
ჰ[ა]ერის[აჲ]თა და იძრვის ქუეყანაჲ
Line of ed.: 15     
სიმძლ[ა]ფრითა მისითა და რბიედ მეხის-ტეხანი,
Line of ed.: 16     
და კუალსა მათსა ეგზებინ
Line of ed.: 17     
ცეცხლი გულის-წყრომითა მისითა, ანუ
Line of ed.: 18     
ოდეს შეიძრის ვეშაპი იგი დიდი ზღუათა
Line of ed.: 19     
შინა და შეიძრის ყოველი ქუეყანაჲ,
Line of ed.: 20     
ვიდრემდის დაირღჳვნიან მთანი
Line of ed.: 21     
მყარნი და კლდენი. ხოლო ამ[ა]ს ყოველსა
Line of ed.: 22     
ზედა-მიწევნით მეცნიერ გყოს
Line of ed.: 23     
შენ იესუ, რომელი ღმერთი არს ცათა
Line of ed.: 24     
შინა და უხილავ არს თავადი იგი
Line of ed.: 25     
ყოვლისა დაბადებ[უ]ლის[ა]გან თჳნიერ
Line of ed.: 26     
ძისა მის[ი]სა, რომელი მისგ[ა]ნ გამოვიდა
Line of ed.: 27     
და ქ[უე]ყ[ა]ნასა ზედა იქცეოდა
Line of ed.: 28     
ვითარცა კაცი, რომელმან აღასრ[უ]ლა
Line of ed.: 29     
ყოველი-ვე, რომლისათჳს მოსრ[უ]ლ იყო,
Line of ed.: 30     
და აღვიდა მ[ა]თვე სიმაღლეთა მამისა
Line of ed.: 31     
თანა. მან ხოლო იხ[ი]ლა დაუსაბ[ა]მოჲ
Line of ed.: 32     
იგი, და მხოლ[ო]ჲ იგი მაღალ არს და
Line of ed.: 33     
მდაბ[ა]ლთა ხედავს და მაღ[ა]ლნი იგი
Line of ed.: 34     
შორით იცნის". და წმიდამან ჰრქუა:
Line of ed.: 35     
"მეფე, ახლოს არს მიახლებაჲ შენი
Line of ed.: 36     
ღმრთისა, მე ვხედავ, რამეთუ არს
Line of ed.: 37     
ამ[ა]ს ქალაქსა შინა სასწაული ერთი:
Line of ed.: 38     
სასურველი იგი სამოსელი ძისა
Line of ed.: 39     
ღმრთისაჲ არს აქა, და ხალენისა მის
Page of ed.: 134   Line of ed.: 1     
ელია[ჲ]სი ყოფაჲ თქუეს ვიეთ-მე აქა-ვე,
Line of ed.: 2     
და მრავ[ა]ლნი სასწაულნი არიან
Line of ed.: 3     
აქა, რომელნი თჳთ ღმერთმან გიჩუენნეს.
Line of ed.: 4     
მე ხოლო ესე მთავარი განვჰკურნე
Line of ed.: 5     
ძ[ა]ლითა ქრისტეს ღმრთისა ჩემისაჲთა
Line of ed.: 6     
და ჯუარითა ვნებისა მისისაჲთა,
Line of ed.: 7     
ვითარცა-იგი დედოფალი ნანა განჰკურნა
Line of ed.: 8     
ქრისტემან სენისაგან დიდისა. და
Line of ed.: 9     
რაჲ-იგი მე ვაუწყე, მას ჰყოფს, რათა
Line of ed.: 10     
სულითა თჳსი განაბრწყინვოს და ერი
Line of ed.: 11     
თჳსი მიიახლოს ღმერთსა".

Line of ed.: 12        
ამას ზედა მოგუარეს მთ[ა]ვ[ალრი
Line of ed.: 13     
იგი, და წარიყვანა წმიდამან მთ\[ავა]რი Ms. page: C_26v  
Line of ed.: 14     
იგი და ნანა დედოფალი, და შევედით
Line of ed.: 15     
სამოთხესა მას შინა, ნაძუთა მათ
Line of ed.: 16     
ქუეშე. და დაადგინა იგი აღმოსავ[ა]ლით,
Line of ed.: 17     
ჴელნი აპყრობად სცნა ღმრთისა
Line of ed.: 18     
მიერ და ათუქუმევინა სამ გზის: "ვიჯმნი
Line of ed.: 19     
შენგან, ეშმაკო, და შეუდგები
Line of ed.: 20     
ქრისტესა ძესა ღმრთისასა [!]". და ტიროდა
Line of ed.: 21     
ნინო ს[უ]ლ-თქ[უ]მითა სულისა
Line of ed.: 22     
მისისაჲთა და ითხოვდა ღმრთისაგან
Line of ed.: 23     
შეწევნ[ა]სა კაცსა მას ზედა, და ჩუენ
Line of ed.: 24     
მის თანა, ერთ დღე და ორ ღამე. და
Line of ed.: 25     
მსწრ[ა]ფლ განვიდა მისგ[ა]ნ სული
Line of ed.: 26     
იგი ბოროტი, და დაემოწაფა ნინოს
Line of ed.: 27     
მთ[ა]ვ[ა]რი იგი ყოვლით ს[ა]ხლეულით
Line of ed.: 28     
და ერითურთ მისით, და ადიდებდა
Line of ed.: 29     
მ[ა]მ[ა]სა და ძესა და წმიდასა
Line of ed.: 30     
სულსა, აწ [და მარადის და უკუნითი
Line of ed.: 31     
უკუნისამდე, ამინ].



Chapter: 9  
Line of ed.: 32  
თავი : ზ^ :

Line of ed.: 33  
აღწერილი მის-ვე სიდონია[ჲ]სი
Line of ed.: 34  
რომელი იხ[ი]ლა, აღწერა:
Line of ed.: 35  
მირიან მეფისა მოქცევისა და ჯუარისა
Line of ed.: 36  
აღმართების[ა]თ[ჳ]ს და ეკლ[ე]სიათა
Line of ed.: 37  
აღშენებისათჳს და ყოველთა
Line of ed.: 38  
სასწაულთათჳს, რომელნი აღასრულნა
Line of ed.: 39  
წმიდამან ნინო სანატრელმან


Line of ed.: 40        
და იყო დღესა ერთსა, ჟამსა ზაფხულისასა,
Line of ed.: 41     
თუესა ივლისსა : კ^ :, დღესა
Page of ed.: 135   Line of ed.: 1     
შაფათსა, აღჴდა მეფე და განვიდა
Line of ed.: 2     
ნადირობად მუხნარით კერძო, და
Line of ed.: 3     
მოვლო სანახები მუხნარისა და განვიდა
Line of ed.: 4     
მთათა ზედა თხოთისათა მაღნართა,
Line of ed.: 5     
რათა-მცა მოხ[ე]დნა ციხეთა მათ დიდთა ასპად
Line of ed.: 6     
და კასპად და უფლის-ციხედ, და განვიდა თხემსა მის
Line of ed.: 7     
მთის[ა]სა. და შუა სამხარ ოდენ დაბ[ნ]ელდა მის ზედა
Line of ed.: 8     
მზე, და იქმნა ღამე უკუნი, ბნელი ფრიად დაფ[ა]რნა
Line of ed.: 9     
ბნ[ე]ლმან არენი და ადგ[ი]ლნი იგინი, და განიბნივნეს
Line of ed.: 10     
ურვისა მისგან და ჭირისა ურთიერთარს ყოველნი ერნი
Line of ed.: 11     
მისნი, და დარჩა მეფე მარტოჲ და იარებოდა მთათა
Line of ed.: 12     
ზედა და მაღნართა შინა შეშინებ[უ]ლი და შეძრწუნვებული.
Line of ed.: 13     
და დადგა ერთსა ად\გილსა Ms. page: C_27r   და წარეწირა
Line of ed.: 14     
სასოებაჲ ცხორებისა მისისა. ხოლო კეთილის მყოფელმან
Line of ed.: 15     
ღმერთმან აქცია გონებაჲ მისი უცნობელობისაგან
Line of ed.: 16     
ცნობად და უმეცრების[ა]გ[ა]ნ მეცნიერებად, და მოეგო
Line of ed.: 17     
ცნობასა და განიზრ[ა]ხვიდა გულსა თჳსსა და თქუა: "აჰა
Line of ed.: 18     
ეს[ე]რა, ვხედავ, რამეთუ ვხადი ჴმითა მაღლითა არმაზს
Line of ed.: 19     
და ზადენს და არა ვპოვე ლხინებაჲ ჩემ ზედა. აწ უკუე
Line of ed.: 20     
ვხადო, რომელსა-იგი ნინო ქადაგებს ჯუარსა და ჯუარ-ცუმულსა
Line of ed.: 21     
და ჰყოფს კურნებათა მრავალთა მისითა სასოებითა.
Line of ed.: 22     
აწ არა-მცა ძალ-იდვა ჴსნაჲ ჩემი ამის ჭირისაგ[ა]ნ,
Line of ed.: 23     
რამეთუ ვარ მე ცოცხლივ ჯოჯოხეთს შინა, და
Line of ed.: 24     
არა უწყი ესე, თუ ყ[ოვ]ლისა ქუეყანისათჳს იქმნა
Line of ed.: 25     
დაქცევაჲ და ნათელი ბნელად გარდაიქცა, ანუ ჩემთჳს
Line of ed.: 26     
ოდენ არს ჭირი ესე". მ[ე]ყს[ე]ულ[ა]დ ჴმა-ყო და
Line of ed.: 27     
თქუა: "ღმერთო ნინოჲსო, განმინათლე ბნ[ე]ლი ესე და
Line of ed.: 28     
მიჩ[უე]ნე საყოფ[ე]ლი ჩემი, და აღვიარო სახელი შენი,
Line of ed.: 29     
და აღვჰმართო ძელი ჯუარისა შენისა[ჲ] და თაყუანის-ვსცე
Line of ed.: 30     
მას, და აღგიშ[ე]ნო სახლი სახლად შენდა და
Line of ed.: 31     
ს[ა]ლოცვ[ე]ლად ჩემდა, და ვიყო მორჩილ ნინო[ჲ]სსა
Line of ed.: 32     
და სჯულსა ზედა ჰრომთასა". და ესე რაჲ თქუა და
Line of ed.: 33     
წარმოთქ[უ]ა, მაშინ განთენა და მსწრაფლ გამობრწყინდა
Line of ed.: 34     
მზე.

Line of ed.: 35        
მაშინ გარდამოვიდა მეფე ცხენისაგან და დავ[ა]რდა
Line of ed.: 36     
პირ-დაქცევით ქუეყანასა ზედა სულთქუმით და
Line of ed.: 37     
ტირ[ი]ლით. და აღდგა და განიპყრნა ჴელნი აღმოსავლეთით
Line of ed.: 38     
და თქუა: "შენ ხარ ღმერთი ყოველთა ზედა ღმერთთა
Line of ed.: 39     
და უფალი ყოველთა ზედა უფალთა, ღმერთი,
Page of ed.: 136   Line of ed.: 1     
რომელსა ნინო ქადაგებს, და საქებ[ე]ლ სახელი
Line of ed.: 2     
შენი ყოვლისაგან დაბადებულისა ცასა ქუეშე და ქუეყანასა
Line of ed.: 3     
ზედა. Ms. page: C_27v   შენ მიჴსენ ჭირისაგან და ს[ა]ხელის-დებითა
Line of ed.: 4     
შენითა მსწრაფლ განმინათლე ბნელი ჩემი. აჰა
Line of ed.: 5     
ეს[ე]რა მიცნობიეს, რამეთუ გინდა ჴსნაჲ ჩემი და მიახლებაჲ
Line of ed.: 6     
ჩემი შენდა, და აწ ამ[ა]ს ადგილსა აღვმართო
Line of ed.: 7     
ძელი ჯუარისა შენისა[ჲ], რომლითა იდიდებოდის სახელი
Line of ed.: 8     
წმიდაჲ შენი და იჴსენებოდის საქმე ესე სასწაულთა
Line of ed.: 9     
ამათ უკუნისამდე". და ისწავლა ადგ[ი]ლი იგი,
Line of ed.: 10     
და წარმოემართა და გამოვიდა. და ვითარცა იხილეს
Line of ed.: 11     
ნათელი ერმან მისმან, მყოვარ ჟამ შეიერთნეს განბნეულნი
Line of ed.: 12     
ესე და შეწუხებულნი. და მეფე ღაღადებდა
Line of ed.: 13     
და ეტყოდა ყოველსა მას ერსა მისსა, ვითარმედ: "მიეცით
Line of ed.: 14     
დიდებაჲ ღმერთსა ნინოჲსსა ყოველმან ერმან, რამეთუ
Line of ed.: 15     
იგი არს ღმერთი საუკუნოჲ და მას მხოლოსა
Line of ed.: 16     
შუენის ქებაჲ უკუნისამდე, ამინ".

Line of ed.: 17        
ხოლო ნანა დედოფალი და ყოველი
Line of ed.: 18     
ქალაქი განვიდეს მიგებებად მეფისა,
Line of ed.: 19     
რამეთუ ესმა პირველად წარწყმედაჲ
Line of ed.: 20     
და კუალად მოსლვაჲ მშჳდობით. და
Line of ed.: 21     
იქმნა ფრიადი სიხარული პალატ-ბანაკსა
Line of ed.: 22     
შინა მეფისასა, რამეთუ გლოვაჲ
Line of ed.: 23     
მათი სიხარულად გარდაიქცა. და მიეგ[ე]ბვოდეს
Line of ed.: 24     
ქანჯარს და ღართას. ხოლო
Line of ed.: 25     
ნეტარი ნინო დგა ლოცვად მწუხრისა
Line of ed.: 26     
მაყუალთა მათ შინა ჩუეულებისაებრ
Line of ed.: 27     
თჳსისა : ზ^ : ჟამსა დღისასა.

Line of ed.: 28        
და ვითარცა შემოვიდა მეფე, იძრვოდა
Line of ed.: 29     
ყოველი ქ[ა]ლ[ა]ქი, და ჴმითა მაღლითა
Line of ed.: 30     
ღაღადებდა მეფე: "სადა არს დედაკაცი
Line of ed.: 31     
იგი უცხოჲ, რომელ არს დედაჲ
Line of ed.: 32     
ჩემი, და ღმერთი მისი მჴსნ[ე]ლი
Line of ed.: 33     
ჩემი"? ვითარცა ესმა ესე მეფესა,
Line of ed.: 34     
თუ მაყუალთა შინა არს ლოცვად,
Line of ed.: 35     
მსწრაფლ მოდრკა მეფე და ყოველი
Line of ed.: 36     
ლაშქარი მის თანა, და გარდამოიჭრა
Line of ed.: 37     
ჰუნისაგან თჳსისა და დავ[ა]რდა
Line of ed.: 38     
ქუეყანასა ზედა და ეტყოდა წმიდასა:
Line of ed.: 39     
"აწ Ms. page: C_28r   უწყი, რამეთუ ღირს ვიქმენ
Page of ed.: 137   Line of ed.: 1     
აღსარებად სახელსა ღმრთისა შენისასა
Line of ed.: 2     
და დამჴსნელისა ჩემისასა". ხოლო
Line of ed.: 3     
სანატრ[ე]ლი იგი ასწავებდა და
Line of ed.: 4     
აწუევდა მსწრაფლ თაყუანის-ცემ[ა]სა
Line of ed.: 5     
აღმოსავლეთით და მართლ აღსარებად
Line of ed.: 6     
ქრისტესა, ძესა ღმრთისასა.

Line of ed.: 7        
მაშინ იყო გრგჳნვაჲ დიდი და ტირილი
Line of ed.: 8     
ყოვლისა ერისაჲ, ოდეს ხედვიდეს
Line of ed.: 9     
მეფესა და დედოფალსა, რამეთუ სდიოდეს
Line of ed.: 10     
ცრ[ე]მლნი მწარ[ე]ნი თუალთაგან
Line of ed.: 11     
მათთა.

Line of ed.: 12        
მაშინ ჰრქუა წმიდამან მეფესა: "მეფე,
Line of ed.: 13     
ისმინე ჩემი, რამეთუ ღმერთმან
Line of ed.: 14     
მოხედნა ქუეყანასა ამას დღეთა მეფობისა
Line of ed.: 15     
შენისათა, და მე დედ[ა]კ[ა]ცი
Line of ed.: 16     
ვარ ცოდვილი და არა ჯერ-არს ჩემგან
Line of ed.: 17     
ნათლის-ცემაჲ, არამედ მსწრ[ა]ფლ წარგზავნენ
Line of ed.: 18     
მოციქ[უ]ლნი საბერძნეთად
Line of ed.: 19     
კოსტანტინე და ელ[ე]ნე მეფეთა წინაშე
Line of ed.: 20     
და წიგნი-ცა ჩემი, რათა მოგივლ[ი]ნოს
Line of ed.: 21     
ეპისკოპ[ო]სი და მღდელნი და
Line of ed.: 22     
მათ მიერ აღიბეჭდნეთ სახელსა ზედა
Line of ed.: 23     
მამისა და ძისა და წმიდისა სულისასა".

Line of ed.: 24        
და ხვალისა დღესა წარავლინნა მოციქულნი
Line of ed.: 25     
საბერძნეთად. ხოლო ნეტარი
Line of ed.: 26     
ნინო ასწავებდა დღე და ღამე მეფესა
Line of ed.: 27     
ყოველსა ჭეშმარიტსა გზასა ღმრთისასა,
Line of ed.: 28     
აწ და უკუნითი უკუნისამდე, ამინ.



Chapter: 10  
Line of ed.: 29  
თავი : ჱ^ :

Line of ed.: 30  
მისი-ვე აღწერილი აღშენებისათჳს
Line of ed.: 31  
ეკლესიათაჲსა


Line of ed.: 32        
მას ჟამსა შინა წარემართა მეფე და
Line of ed.: 33     
ყოველი ერი ქართლისა მოსწრაფებით
Line of ed.: 34     
ქრისტეანობასა ზედა, ვიდრე მღდ[ე]ლთა [!]
Line of ed.: 35     
მოსლ[ვ]ამდის. მაშინ ეტყოდა ნინოს
Line of ed.: 36     
მირიან მეფე: "ბრძანე, ნეტ[ა]რო,
Line of ed.: 37     
თუ სადა აღუშენო ღმერთსა სახლი".
Line of ed.: 38     
ხოლო წმიდამან ჰრქუა: "სადაცა მეფეთა
Line of ed.: 39     
გონებაჲ მტკიცე არს". ხოლო მეფემან
Page of ed.: 138   Line of ed.: 1     
ჰრქუა: მიყუარან მაყუალნი ესე
Line of ed.: 2     
შენნი, მუნ მნ[ე]ბ[ა]ვს გონებითა ჩემითა,
Line of ed.: 3     
რათა აღუშენო ღმერთსა Ms. page: C_28v   სახლი
Line of ed.: 4     
სალოცვ[ე]ლად ჩემდა, და არა
Line of ed.: 5     
ვჰრიდო სამოთხესა მას სამეუფოსა და
Line of ed.: 6     
ნაძუთა სიმაღლესა და ბაბილ[ო]თა
Line of ed.: 7     
მისთა ნაყოფიერ[ე]ბ[ა]სა, არცა ბაბილოთა
Line of ed.: 8     
და ყ[უ]ავილთა სურნელებასა,
Line of ed.: 9     
და მას შინა აღუშენო ტაძარი ღმერთსა
Line of ed.: 10     
სალოცველად ჩემდა და სადიდებ[ე]ლად
Line of ed.: 11     
სახელისა მისისა წმიდისა".

Line of ed.: 12        
და მსწრ[ა]ფლ მო-ხოლო-იღეს ძელი
Line of ed.: 13     
და დაიწყეს შენებაჲ ეკლესიისაჲ. და
Line of ed.: 14     
მოჰკუეთ[ე]ს ნაძჳ იგი და შეამზადეს
Line of ed.: 15     
სუეტად, და ძირთა მისთა ზედა დადვეს
Line of ed.: 16     
საძირკუელი. და საშინ[ე]ლ იყო
Line of ed.: 17     
სუეტი იგი სახილავად. და რაჟამს საჴმარ
Line of ed.: 18     
იქმნა აღმ[ა]რთებაჲ სუეტისა მის
Line of ed.: 19     
დიდებულისა[ჲ], ჰბრძ[ო]ლეს შჳდეულსა
Line of ed.: 20     
ერთსა მეფემან და სპათა მისთა ყოვლითა-ვე
Line of ed.: 21     
მანქანითა და ღონის-ძიებითა
Line of ed.: 22     
კაცობრივითა და ვერ შეუძლეს აღმართებაჲ
Line of ed.: 23     
და ვერცა თჳთ შეძრვად
Line of ed.: 24     
ადგილისა მისგან. ხოლო მეფე ფრიად
Line of ed.: 25     
ზარ-განჴდილ იქმნა და დაბრკოლდა
Line of ed.: 26     
სუეტისა მის ვერ აღმართებ[ა]სა, და
Line of ed.: 27     
დიდითა მწუხარებითა აღსავსე წარვიდა
Line of ed.: 28     
პალატად და გულ-კლებული იგი
Line of ed.: 29     
და მისი ერი ფრიად.

Line of ed.: 36        
და მას ღამესა დადგა წმიდაჲ იგი
Line of ed.: 37     
სუეტსა მას თანა, და მე და თორმეტნი
Line of ed.: 38     
დედანი უკ[უ]ანა შედგომილ ვიყვენით
Line of ed.: 39     
და ვხედ[ე]ვდით ყოველსა-ვე
Page of ed.: 139   Line of ed.: 1     
ღუაწლსა მისსა. მაშინ წმიდაჲ იგი გოდებდა,
Line of ed.: 2     
დამოადენდა ცრემლთა სუეტსა
Line of ed.: 3     
მას ზედა, და ვითარცა შუა ღამე
Line of ed.: 4     
იქმნა, ვიხ[ი]ლეთ ჩუენებასა ღამის[ა]სა
Line of ed.: 5     
ძილსა შინა ჩემსა სახილავი, ვითარ-მცა
Line of ed.: 6     
წარმოიქცეოდეს ორნი ესე მთანი ზადენი
Line of ed.: 7     
და არმაზი, რეცა თუ ესრეთ
Line of ed.: 8     
ჩამოირღუ\ეს, Ms. page: C_29r   რომელ დააყენნეს
Line of ed.: 9     
ორთა-ვე წყალნი. და მტკუარმ[ა]ნ
Line of ed.: 10     
გარდამოხეთქა და წარღუნიდა ქალაქსა.
Line of ed.: 11     
და შეიქმნეს ჴმანი საზარელნი ტყებისა
Line of ed.: 12     
და სივლტოლისანი.

Line of ed.: 29        
და მეყსეულად
Line of ed.: 30     
დასცხრ[ე]ს ჴმანი, და იყო
Line of ed.: 31     
არარაჲ.

Line of ed.: 39        
და ვითარცა არღ[ა]რა ეყივლა ქათამსა,
Line of ed.: 40     
სამთა-ვე კართა ქალაქისათა
Line of ed.: 41     
დასცა ზარსა ლაშქარმან ძლიერმან და
Page of ed.: 140   Line of ed.: 1     
დალეწნეს კარნი, და აღივს[ო] ქ[ა]ლ[ა]ქი
Line of ed.: 2     
სპარსთა ლაშქრითა და შეიქმნა ზარი
Line of ed.: 3     
და ჟივილი, და სისხლი
Line of ed.: 4     
ფრიად დიოდა. და მოვიდა ჩუენ ზედა
Line of ed.: 5     
სიმრ[ა]ვლე მახჳლოსანთა, და დადნეს
Line of ed.: 6     
ჴორცნი და განილია სული ჩუენი. ხოლო
Line of ed.: 7     
წმიდაჲ იგი და ნეტარი დგა
Line of ed.: 8     
შეუძრწუნვებელად. და მე ვტიროდე მამისა
Line of ed.: 9     
ჩემისათჳს, და მწრ[ა]ფლ მესმა,
Line of ed.: 10     
ჴმობდეს ძლიერად: "ბრძანე[ბს] სპარსთა
Line of ed.: 11     
მეფეთა მეფე ხუარან ხუარა, ვითარმედ
Line of ed.: 12     
ყოველი ჰურიაჲ განარინეთ
Line of ed.: 13     
პირის[ა]გან მახჳლისა, და მოახლებულ
Line of ed.: 14     
იყვნეს მახჳლოსანნი იგი ჩუენსა
Line of ed.: 15     
გარემოს, სცემდეს და კლვიდეს.

Line of ed.: 20        
და ისმა ჴმაჲ ძლიერად, მირიან მეფე
Line of ed.: 21     
შეიპყრეს-ო. მაშინ გარდამოიხ[ი]ლა
Line of ed.: 22     
მჴნედ-მოღუაწემან და თქუა: "აწ დიდად
Line of ed.: 23     
სამე ჰჭირს, ვჰმადლობ ღმერთსა,
Line of ed.: 24     
ჩანს, რამეთუ ნიშანი მათისა წარწყმ[ე]დისაჲ
Line of ed.: 25     
არს და ქართლისა ცხორებისაჲ
Line of ed.: 26     
და ამა (!) ადგილ[ი]სა დიდებისა[ჲ]". და
Line of ed.: 27     
მოექცა ერსა ამ[ა]ს ჩუენსა და ჰრქუა:
Line of ed.: 28     
"სადა არიან მეფ[ე]ნი მეფეთა სპარსთანი
Line of ed.: 29     
ხოვარ ხორან, ხორან ხოვა. საბასტანით
Line of ed.: 30     
წამოხუედით? და მალე სამე
Line of ed.: 35     
მოხუედით, ძლ[ი]ერ[ა]დ და დაჰლეწეთ
Line of ed.: 36     
ქალაქი ესე და მახჳლი დაეცით. აწ
Line of ed.: 37     
უბრძანებ სახელითა უფლისა ჩუენისა
Line of ed.: 38     
იესუ ქრისტესითა ქა\რთა Ms. page: C_29v   და ნიავთა,
Line of ed.: 39     
წარგუალეთ და კიდართა
Page of ed.: 141   Line of ed.: 1     
ადგ[ი]ლთა. აქა მოვიდა, რომელთა თქუენ
Line of ed.: 2     
ევლტით". და განმარტა მარჯუენაჲ
Line of ed.: 3     
ჴელი ჯუარის სახედ, და მეყსეულად
Line of ed.: 4     
უჩინო იქმნეს ყოველნი იგი ეშმაკნი,
Line of ed.: 5     
და იქმნა დაყუდებაჲ დიდი. და ჩუენ
Line of ed.: 6     
ვადიდებდით ღმერთსა და ვნატრიდით
Line of ed.: 7     
წმიდასა ნინოს.

Line of ed.: 10        
ხოლო ვითარცა ცისკ[ა]რი აეღებოდა,
Line of ed.: 11     
მიერულა დათა მათ ჩემთა ყოველთა,
Line of ed.: 12     
ხოლო მე მღჳძარე ვიყ[ა]ვ. და დადგა
Line of ed.: 13     
წმიდაჲ ჴელთ-განპყრობით. აჰა ეს[ე]რა
Line of ed.: 14     
მოადგა ჭაბუკი ვინმე შუენიერი, ყოვლად
Line of ed.: 15     
ნათლითა შემკული და შებლარდნილი
Line of ed.: 16     
ცეცხლისა ზეწრითა, და ჰრქუნა
Line of ed.: 17     
რაჲმე სიტყუანი, რომელ არს ნეტარებაჲ.
Line of ed.: 18     
ხოლო წმიდაჲ ნინო დაეცა პირსა
Line of ed.: 19     
ზედა თჳსსა, და მიჰყო ჴელი ჭაბუკმან
Line of ed.: 20     
მან სუეტსა მას და აღმართა ზე, და
Line of ed.: 21     
წარიღო სიმაღლ[ე]სა ცისასა. და მე
Line of ed.: 22     
განკჳრვებული მივეახლე წმიდასა და
Line of ed.: 23     
ვარქჳ: "დ[ე]დ[ო]ფ[ა]ლო, რაჲ ესე?" ხოლო
Line of ed.: 24     
მან ჴ[ე]ლითა დამდრიკა ქუეყანად,
Line of ed.: 25     
და ტირ[ი]ლად ვიწყეთ ზარსა მას
Line of ed.: 26     
ზედა. და მცირედისა ჟამისა შემდგომად*...
Line of ed.: 27     
ხოლო სხუანი იგი დედ[ა]ნი
Line of ed.: 28     
იყვნეს მუნ-ვე აჰა კუალად ვიხილეთ
Line of ed.: 29     
ხილვაჲ გასაკრთომ[ე]ლი, რამეთუ სუეტი
Line of ed.: 30     
იგი ზეცით ქუეყანად ც[ე]ცხლის
Line of ed.: 31     
სახედ ჩამოვიდოდა და მოეახლა ხარისხსა
Line of ed.: 32     
მას ზედა ეგრ[ე]თ აღმართებული.
Line of ed.: 33     
და დადგა ქუეყანით აღშორებულად
Line of ed.: 34     
ვითარ ათ ოდენ წყრთაჲ, და
Line of ed.: 35     
ნელიად ნელიად ჩამოიცვალებოდა თჳსსა-ვე
Line of ed.: 36     
მონაკუეთსა მას, ძირსა თჳსსა
Line of ed.: 37     
ზედა ნაძჳსასა.

Page of ed.: 142  
Line of ed.: 3        
ვითარცა რიჟურაჟუ იყო, ა[ღ]დგომილ
Line of ed.: 4     
იყო მეფე გულ-გდებული ურვათაგან,
Line of ed.: 5     
და მოიხედნა სამოთხესა მას და
Line of ed.: 6     
და\წყებულსა Ms. page: C_30r   მას თჳსსა ეკლესიასა,
Line of ed.: 7     
რამეთუ მუნ მტკიცე იყო გონებაჲ მისი.
Line of ed.: 8     
და იხ[ი]ლა ნათელი, ვითარცა ელვაჲ
Line of ed.: 9     
ზეცად აღსრული და აღწევნ[უ]ლი
Line of ed.: 10     
სამოთხით თჳსით. და იწყო სრბად.
Line of ed.: 11     
მკურჩხლ მოვიდა მეფე და ყოველი სიმრ[ა]ვლე
Line of ed.: 12     
ქალაქისა მის თანა, მოვიდეს
Line of ed.: 13     
და იხ[ი]ლეს საკჳრველი იგი, ნათლითა
Line of ed.: 14     
ბრწყინვალე სუჱტი ჩამოვიდოდა
Line of ed.: 15     
ადგილად თჳსად, რეცა თუ ზეცით,
Line of ed.: 16     
და დადგა ხარისხსა ზედა თჳსსა და
Line of ed.: 17     
დაემყნო ჴელთა შეუხებელად კაცთაგან.

Line of ed.: 18        
მას ჟამსა შიშითა და სიხარულითა
Line of ed.: 19     
აღივსო მცხეთაჲ ქალაქი, და მდინარენი
Line of ed.: 20     
ცრ[ე]მლთანი სდიოდეს თუალთაგან
Line of ed.: 21     
მეფესა და მთავ[ა]რთა და ყოველსა
Line of ed.: 22     
ერსა. და ჰნატრიდეს წმიდასა ნინოს,
Line of ed.: 23     
და იქმნნეს მას დღესა სასწაულნი
Line of ed.: 24     
მრავალნი.



Chapter: 11  
Line of ed.: 29  
პირველი სასწაული


Line of ed.: 30        
მოვიდა ჰურიაჲ შობითგან ბრმაჲ
Line of ed.: 31     
და მიეახლა სუეტსა მას, რამეთუ მუნთქუესდა
Line of ed.: 32     
მხედვ[ე]ლ იქმნა, და ადიდებდეს
Line of ed.: 33     
ღმერთსა.


Line of ed.: 34  
მეორე


Line of ed.: 35        
სეფეწული ვინმე ყრმაჲ მრ[ავ]ალწლისაჲ
Line of ed.: 36     
სნეული მოიყვ[ა]ნა დედამან
Page of ed.: 143   Line of ed.: 1     
მისმან სარწმუნოებით, და დადვა იგი
Line of ed.: 2     
ცხედრითა წინაშე სუეტსა მას ნათლისასა
Line of ed.: 3     
და დიდებულსა. და ევედრებოდა
Line of ed.: 4     
დედაჲ იგი ყრმისა მის წმიდასა და
Line of ed.: 5     
ეტყჳს: "მოხედენ, დედოფალო, ძესა
Line of ed.: 6     
ჩემსა მიახლებულსა სიკუდიდ, რამეთუ
Line of ed.: 7     
ვიცი, ვითარმედ ღმერთი ღმერთთა[ჲ]
Line of ed.: 8     
იგი არს, რომელსა მსახურებ და ჩუენ
Line of ed.: 9     
გჳქადაგებ". მაშინ შეახო ნინო ჴელი
Line of ed.: 10     
სუეტსა მას და დასდვა ყრმასა მას ზედა
Line of ed.: 11     
და ჰრქუა: "უკუეთუ გრწამს ძე
Line of ed.: 12     
ღმრთისა ჴორცითა მოსრული ცხორებად
Line of ed.: 13     
ყოვლისა სოფლისა, განიკურნო,
Line of ed.: 14     
და მას ადიდებდი, ვისმან ძალმან
Line of ed.: 15     
გან\გკურნოს". Ms. page: C_30v   და მსწრაფლ აღდგა
Line of ed.: 16     
ყრმაჲ იგი, ვითარ-მცა ყოლად-ვე არა
Line of ed.: 17     
სჭირვებოდა.

Line of ed.: 23        
და დაეცა შიში დიდი მეფესა და
Line of ed.: 24     
ყოველსა ერსა და ადიდებდეს, რამეთუ
Line of ed.: 25     
თჳთო სახენი სნეულნი მოვიდოდეს
Line of ed.: 26     
და განიკურნებოდეს, ვიდრემდის მეფემან
Line of ed.: 27     
შეუქმნა საბურველი ძელისაჲ
Line of ed.: 28     
გარემოს სუეტსა მას და დაფ[ა]რა
Line of ed.: 29     
ხედვისაგან. და ეგრეთ სახედ შეეხებოდეს
Line of ed.: 30     
ერნი საბურველსა მას და განიკურნებოდეს.

Line of ed.: 33        
და მსწრაფლ დაიწყო მეფემან და
Line of ed.: 34     
აღაშენა ეკლესიაჲ სამოთხესა მას შინა
Line of ed.: 35     
და განაბრწყინვა იგი ფრიადითა ოქროჲთა
Line of ed.: 36     
და ვეცხლითა და შეამკო ყოვლითა
Line of ed.: 37     
სამკაულითა ესრეთ, რომელ
Line of ed.: 38     
ტრფიალებისა მისისაგან ძნიად განეშორებოდეს
Page of ed.: 144   Line of ed.: 1     
მეფ[ე]ნი და მთავარნი და ყოველნი მხილველნი მისნი.

Line of ed.: 2        
მაშინ მოვიდეს საბერძნეთით მღდელთმოძღ[უ]არი
Line of ed.: 3     
და მღდ[ე]ლნი და დიაკონნი.
Line of ed.: 4     
და იწყეს ნათლის-ღებად მეფემან
Line of ed.: 5     
და ყოველმან ერმან, ვითარცა ზემო-წერილ
Line of ed.: 6     
არს.



Chapter: 12  
Line of ed.: 7  
თავი : თ^ :

Line of ed.: 8  
აღწერილი აბიათარ ჰურიისა, რომელი
Line of ed.: 9  
იყო მღდ[ე]ლი პირველ მცხეთას და
Line of ed.: 10  
ნათელ-იღო ჴელსა შინა ნინოჲსსა.


Line of ed.: 13        
მე, აბითარ, ვიყავ მღდელი წილით
Line of ed.: 14     
ხუედრებული სამღდელოსა მის წელიწდის[ა]სა,
Line of ed.: 15     
ოდეს-ესე ნეტარი დედაკ[ა]ცი
Line of ed.: 16     
მოვიდა მცხეთად დიდთა მეფეთა
Line of ed.: 17     
საჯდომლად. ხოლო მას-ვე ჟამსა
Line of ed.: 18     
მოვიდა წიგნი ჩემდ[ა] ჰრომით და
Line of ed.: 19     
ეგჳპტით და ბაბილოვნით ჰურიათა,
Line of ed.: 20     
მღდელთა და მწიგნობართა, წერილი
Line of ed.: 21     
ესრ[ე]თ, ვითარმედ: "სამად განხეთქა
Line of ed.: 22     
ღმერთმან მეფობაჲ ისრაჱლისა[ჲ], რამეთუ
Line of ed.: 23     
აჰა ესერა წინაწარმეტყუელნი ჩუენნი
Line of ed.: 24     
დასცხრეს, რამეთუ რომელსა-იგი
Line of ed.: 25     
მათ სული აუწყ[ე]ბდა სიტყ[უ]ად, იგი
Line of ed.: 26     
ყოველი აღესრ[უ]ლა. Ms. page: C_31r   და განვიბნიენით
Line of ed.: 27     
ჩუენ ყოველსა ქუეყანასა და
Line of ed.: 28     
ჰრომთა დაიპყრეს ქუეყანაჲ ჩუენი მეფობით.
Line of ed.: 29     
ხოლო, ამ[ა]ს ზედა ვტიროდეთ
Line of ed.: 30     
ყოვლითურთ მაღლისა მიმართ,
Line of ed.: 31     
და არა ისმინა ჩუენი, რამეთუ განვარისხეთ
Line of ed.: 32     
ღმერთი შემოქმ[ე]დი ჩუენი.
Line of ed.: 33     
აწ იხილენ შენ წიგნნი მოსესნი, რომელმან
Line of ed.: 34     
დამიწერა ჩუენ ყოველი-ვე და
Line of ed.: 35     
ბრძანა: "რომელი იტყოდეს თავსა
Line of ed.: 36     
თჳსსა ღმრთად, ძელსა დამოეკიდენ"*.
Line of ed.: 37     
ანუ თუ შევსცეთით ნაზარევლისა მის
Line of ed.: 38     
იესუ[ჲ]ს სიკუდილსა, რამეთუ უწყით ესე,
Line of ed.: 39     
პირველ , ოდეს-იგი მამათა ჩუენთა
Page of ed.: 145   Line of ed.: 1     
შესცოდიან ღმერთსა, ყოლად-ვე დაივიწყის
Line of ed.: 2     
იგი ღმერთმან და მისცნის
Line of ed.: 3     
იგ[ი]ნი ჴელმწიფესა ძნელსა და ტყუეობასა,
Line of ed.: 4     
და კუალად ოდეს მოიქციან და
Line of ed.: 5     
ღ[ა]ღ[ა]დ-ყვიან, მსწრაფლ დასცხრის
Line of ed.: 6     
რისხვაჲ და განარინნის იგინი ჭირის[ა]გან.
Line of ed.: 7     
ესე შჳდგზის ვიცით წერილთაგან.
Line of ed.: 8     
ხოლო აწ ვინაჲთგან ჴელნი
Line of ed.: 9     
შეასხნეს ძესა მას დედაკაცისა მწირისასა
Line of ed.: 10     
და მოკლეს, მიერითგან აღიღო
Line of ed.: 11     
ჴელი თჳსი ჩუენგან და განხეთქა მეფობაჲ
Line of ed.: 12     
ჩუენი და განგუაშორნა ტაძარსა
Line of ed.: 13     
თჳსსა და უგულებელს-ყო ნათეს[ა]ვი
Line of ed.: 14     
ჩუენი. და არს სამასი წელი,
Line of ed.: 15     
ვინა[ჲ]თგან არა ისმინა ვისი ჩუენგანისა
Line of ed.: 16     
ვედრ[ე]ბაჲ და არცა ყო წყალობაჲ და
Line of ed.: 17     
ლხინებაჲ. ხოლო აწ საგონებელ გჳჩს
Line of ed.: 18     
კაცი იგი. ვითარმედ ზ[ე]ცით იყო".
Line of ed.: 19     
ესრ[ე]თ იყო მოწერილი იგი. ხოლო
Line of ed.: 20     
მე, ვითარცა მესმა ესე და წარვიკითხე
Line of ed.: 21     
წიგნები იგი, გულსა შემიჴდა და ვიწყე
Line of ed.: 22     
კითხვად დედაკ[ა]ცისა ამისგან
Line of ed.: 23     
ნინოჲს[ი]სა ქრისტესთჳს, თუ ვინ იყო
Line of ed.: 24     
იგი, ანუ რომლისა მიზეზისათჳს იქმნა
Line of ed.: 25     
ღმერთი კაცად.

Line of ed.: 26        
მაშინ აღაღო წმიდაჲ იგი პირი
Line of ed.: 27     
თჳსი ნეტარმ[ა]ნ ნინო. და აღმოდიოდეს
Line of ed.: 28     
სიტყ[უა]ნი მისნი, წყარონი წყლის[ა]ნი.
Line of ed.: 29     
და იწყო დინებად წყალსა Ms. page: C_31v  
Line of ed.: 30     
მას უკუდავებისასა საუკუნითგან. ჩემთა-ვე
Line of ed.: 31     
წიგნთა ზეპირით წარმოიტყოდა
Line of ed.: 32     
და ყოველსა-ვე განმიმარტებდა, და ვითარცა
Line of ed.: 33     
მძინარესა განმაღჳძებდა და ვითარცა
Line of ed.: 34     
შესულებულსა გონებასა განმინათლებდა
Line of ed.: 35     
და მამათა ჩემთა შემაწყ[ა]ლებდა
Line of ed.: 36     
და სჯულისა ცვალებასა
Line of ed.: 37     
დამაჯერებდა, ვიდრემდის გულისჴმა-მიყო
Line of ed.: 38     
და მრწმენა სიტყჳთა მისითა იესუ
Line of ed.: 39     
ქრისტე, ძე ღმრთისა, და ვნებაჲ მისი
Page of ed.: 146   Line of ed.: 1     
და აღდგომ[ა]ჲ მისი, და კუალად
Line of ed.: 2     
დიდებით მეორედ მოსლვაჲ მისი, და
Line of ed.: 3     
ჭეშმარიტად იგი არს მოლოდებაჲ
Line of ed.: 4     
წარმართთა[ჲ].

Line of ed.: 5        
მას ჟამსა მე და ასული ჩემი ღირს
Line of ed.: 6     
ვიქმნენით საპკურებელსა მას განსაწმედელსა
Line of ed.: 7     
ცოდვათასა, ემბაზისა წყალსა,
Line of ed.: 8     
რომელსა ინატრიდა დავით და ვერ
Line of ed.: 9     
ღირს იქმნა. და კუალად მესმა მე-ვე
Line of ed.: 10     
ჴმაჲ ერთა მგალობელთა[ჲ], რომელსა
Line of ed.: 11     
ინატრიდა იგი-ვე დავით. და აწ მე
Line of ed.: 12     
ღირს ვიქმენ ჭეშმარიტსა ჴორცსა და
Line of ed.: 13     
სისხლსა ღმრთისა კრავისასა, ცოდვათათჳს
Line of ed.: 14     
სო[ფ]ლისათა შეწირულისა, რომლისა
Line of ed.: 15     
ტკბილ არს მისი იგი გემო[ჲ]ს-ხილვაჲ.
Line of ed.: 16     
ხოლო მრავალნი სასწაულნი
Line of ed.: 17     
ვიხილენ თუალითა ჩემითა აღსრულებულნი
Line of ed.: 18     
ნინო[ჲ]ს მიერ მცხეთას შინა.

Page of ed.: 147  
Line of ed.: 10        
მათ დღეთა შინა მოიწია წიგნი წმიდისა
Line of ed.: 11     
პატრიაქისა[ჲ] ნინო[ჲ]ს მიმართ,
Line of ed.: 12     
ჰრომით, მეფისა და ყოვლისა ერისა წინაშე.
Line of ed.: 13     
და წარმოგზ[ა]ვნნეს ეპისკოპ[ო]სნი
Line of ed.: 14     
და დიაკონნი ქების შესხმად და კურთხევისა
Line of ed.: 15     
მიცემად, და ამის ნეტარისა ლოცვისა
Line of ed.: 16     
მიმადლებად და მადლისა ზიარებად.
Line of ed.: 17     
და ჰქონდა წიგნი ფრანგთა მეფისა[ჲ]
Line of ed.: 18     
ნინო[ჲ]ს წინაშე, რამეთუ მოენათლნეს
Line of ed.: 19     
იგინი მამასა ნინო[ჲ]სსა. და ესე
Line of ed.: 20     
სასწაული ყოველი-ვე მისმენილ იყო
Line of ed.: 21     
მათდა იერუსალჱმით, ჰრომით და
Line of ed.: 22     
კოსტანტი[ნე]პო[ვ]ლით, ვითარმედ ქუეყანასა
Line of ed.: 23     
მას ჩრდილო[ჲ]ს[ა]სა მიფენილ
Line of ed.: 24     
არს მზე იგი Ms. page: C_32r   სიმართლისა[ჲ], ქრისტე.
Line of ed.: 25     
ამისთჳს წიგნი მოეწ[ე]რა, რათა-მცა
Line of ed.: 26     
ეუწყნეს მათ-ცა იგი სასწაულნი,
Line of ed.: 27     
რომელნი იხილნეს მოსრულთა მათ. სავს[ე]ნი
Line of ed.: 28     
სიხარულითა წარვიდეს და
Line of ed.: 29     
წარიღეს წიგნები და ადიდებდეს
Line of ed.: 30     
ღმერთსა.



Line of ed.: 34  
[თავი : ი^ა :]

Line of ed.: 35  
Ms. page: C_34v   აღწერილი იაკობ მღდელისა და
Line of ed.: 36  
იოანე მთ[ა]ვ[ა]რეპისკოპოსისაჲ და
Line of ed.: 37  
აღმართებისათჳს ფ[ა]ტიოსნი[სა] და
Line of ed.: 38  
ცხოველ-მყოფ[ე]ლი[სა] ჯუარისა
Line of ed.: 39  
მცხეთას*


Line of ed.: 40        
და იყო ოდეს მოჰკ[უე]თეს ხე იგი
Line of ed.: 41     
ჯუარისათჳს და მოაქუნდა ასსა კაცსა
Page of ed.: 148   Line of ed.: 1     
რტო[ჲ]თა და ფურცლითურთ მისით,
Line of ed.: 2     
და რაჟამს შემოიღეს ქალაქად. მიეყრებოდა
Line of ed.: 3     
ერი მრავალი, რამეთუ მწუანის-ფერობ[ა]სა
Line of ed.: 4     
და ფურცლიანობასა მისსა
Line of ed.: 5     
სტრფიალობდეს. ხოლო ჟამსა მას
Line of ed.: 6     
გაზაფხ[უ]ლი[სა] პირისასა სხუაჲ ხე
Line of ed.: 7     
ყოველი-ვე ჴმ[ე]ლი იყო და ესე ფურცელ-დაუცუ[ი]ვნებელ
Line of ed.: 8     
და სულჰამოჲ,
Line of ed.: 9     
და ხილვითა შუენიერ იყო ხე იგი. და
Line of ed.: 10     
აღმართეს ხე იგი ძირთა ზედა მისთა
Line of ed.: 11     
კარსა თანა ეკლესიისათა სამხრით
Line of ed.: 12     
კერძო, და მოქროდა წყალთაგან ნელი
Line of ed.: 13     
ნიავი და შლიდა ფურცელთა მის
Line of ed.: 14     
ხისათა და რტოთა მისთა. და იყო ხილვაჲ
Line of ed.: 15     
მისი შუენიერ და ს[ა]ს[უ]რვ[ე]ლ,
Line of ed.: 16     
Ms. page: C_35r   ვითარცა სმ[ე]ნით ვიცით, რომელ
Line of ed.: 17     
გუასმიეს, ხისა მის ალვისა. ხოლო
Line of ed.: 18     
ხე იგი, კილმორ სახელით, მოეკუეთა
Line of ed.: 19     
მარტსა :კ^ე: დღესა პარასკევსა. და
Line of ed.: 20     
დგა ხე იგი ოც და ჩჳდმეტსა დღესა,
Line of ed.: 21     
და არა შეეცვ[ა]ლა ფერი ფურცელსა
Line of ed.: 22     
მისსა, ვითარცა ძირსა-ვე თჳსსა ზედა
Line of ed.: 23     
მდგომარემან. მაშინ თუესა მაისსა
Line of ed.: 24     
ერთსა შექმნნეს ჯუარნი სამნი და
Line of ed.: 25     
მეშჳდესა დღესა აღმართნეს ჴ[ე]ლის
Line of ed.: 26     
დადებითა მეფის[აჲ]თა და წადიერებითა
Line of ed.: 27     
ყოვლისა ერის[აჲ]თა. და იყვნეს
Line of ed.: 28     
ეკლესიასა შინა ჯუარნი იგი. და იხ[ი]ლეს
Line of ed.: 29     
ყოველმან სიმრავლემ[ა]ნ ქალაქისამან
Line of ed.: 30     
ყოველთა ღამეთა მიმწუხრი,
Line of ed.: 31     
აჰა ჩამოვიდის ზეცით ჯუარი ცეცხლისა[ჲ]
Line of ed.: 32     
გჳრგჳნოსანი ვარსკულავითა
Line of ed.: 33     
და ზედა დაადგ[რ]ის ეკლესიასა ვიდრე
Line of ed.: 34     
განთიადამდე. და რიჟურაჟს ოდენ
Line of ed.: 35     
გამოვიდის მისგან ორი ვარსკულავი;
Line of ed.: 36     
და წარვიდის ერთი აღმოს[ა][ვა]ლით
Line of ed.: 37     
და ერთი დასავალით. და იგი თავადი,
Line of ed.: 38     
რომელ არს ჯუარი ქრისტეს ღმრთისა[ჲ],
Page of ed.: 149   Line of ed.: 1     
ეგრ[ე]თვე ნელიად ადგებიან, და
Line of ed.: 2     
წარვიდის იმიერ კერძო არაგუსა, და
Line of ed.: 3     
დაადგრის ბორცუსა ზედა კლდისასა,
Line of ed.: 4     
ზემო კერძო, ახლოს წყაროსა მას,
Line of ed.: 5     
რომელი აღმოაცინეს ცრემლთა წმიდისა
Line of ed.: 6     
ნინოჲსთა და ეგრ[ე]თღა ამაღლდის
Line of ed.: 7     
ზეცად. და ესრეთ მრ[ა]ვალგზის იხ[ი]ლა
Line of ed.: 8     
ყოველმან ერმან მაცხოვ[ა]რ[ე]ბაჲ
Line of ed.: 9     
ღმრთისა[ჲ].

Line of ed.: 11        
მაშინ იწყო მეფემან ყოველთა კითხვად
Line of ed.: 12     
ვედრებით, თუ: "რაჲ-მე არს, დედოფალო,
Line of ed.: 13     
ცხადად გამობრწყინვებული
Line of ed.: 14     
ესე სასწაული, რამეთუ ჟამსა ღამისასა
Line of ed.: 15     
ვიხილავთ საშინელითა ხილვითა და
Line of ed.: 16     
თუალთ-შეუდგამითა ნათლითა ზეცით
Line of ed.: 17     
ქუეყანად შთამომავალსა ნიშსა ჯუარისასა
Line of ed.: 18     
და სუეტსა ამას ნათლისასა, ღამე
Line of ed.: 19     
ყოველ ზედა დადგრომილსა და
Line of ed.: 20     
რიჟურაჟუს ოდენ კუალად ბორ\ცუსა Ms. page: C_35v  
Line of ed.: 21     
იმას ზედა ნელიად მიცვალებულსა
Line of ed.: 22     
და კუალად ქუეყანით ზეცად-ვე ამაღლებულსა,
Line of ed.: 23     
ანუ გჳრგჳნი მასკ[უ]ლ[ა]ვითა
Line of ed.: 24     
შემკული? რაჲ-მე არს ანუ
Line of ed.: 25     
ნაბერწკალნი ისი, რომელ წარვლენ
Line of ed.: 26     
აღმოსავ[ა]ლით და დასავ[ა]ლით? რაჲ მე
Line of ed.: 27     
არს ესე ყოველი? გუაუწყე, დედოფალო".

Line of ed.: 28        
ხოლო წმიდამან ნინო ჰრქუა: "ჰე,
Line of ed.: 29     
მეფე, -იტყჳს, თუ -- ნუ ეძებ გამოუძებნ[ე]ლ[სა]
Line of ed.: 30     
და ნუ განსცდი გამოუცდელსა,
Line of ed.: 31     
რამეთუ საქმენი მისნი გამოუკულეველ
Line of ed.: 32     
არიან. აწ უწყებულ
Line of ed.: 33     
იყავნ, ვითარმედ მოგხედნა შენ ღმერთმან
Line of ed.: 34     
მან და პატივ-გცა უფროჲს ყოველთა
Line of ed.: 35     
მეფეთა ქუეყანისათა. გიხაროდენ და
Line of ed.: 36     
მხიარ[უ]ლ იყ[ა]ვ, რამეთუ ჯუარი იგი,
Page of ed.: 150   Line of ed.: 1     
რომელსა ზედა თჳთ ნეფსით თჳსით
Line of ed.: 2     
ჴელნი განიპყრნა, აწ იგი მოგივლინა
Line of ed.: 3     
შენ მჴსნელად შენდა ყოველთაგან საბრჴეთა
Line of ed.: 4     
მტ[ე]რისათა. და აწ მსწრაფლ
Line of ed.: 5     
განავლინენ კაცნი მთ[ა]თა ზედა მაღალთა
Line of ed.: 6     
აღმოს[ა]ვლეთით ვიდრე დასავალადმდე
Line of ed.: 7     
და სითგან მიაწევს სამეფოჲ
Line of ed.: 8     
შენი. და ოდეს გამობრწყინდენ მთიებნი
Line of ed.: 9     
იგი, დაისწაონ ადგილი იგი, და
Line of ed.: 10     
მას ადგილსა აღემ[ა]რთნენ ორნი ესე
Line of ed.: 11     
ჯუარნი ქრისტესნი".

Line of ed.: 12        
მაშინ მეფემ[ა]ნ ყო ეგრეთ და შეიცვნა
Line of ed.: 13     
თავნი მთათანი მიწყებით. და დღე
Line of ed.: 14     
იგი იყო პარ[ა]სკ[ე]ვი და შაბ[ა]თი
Line of ed.: 15     
განთენდებოდა, და გამოჩნდა იგ[ი]ვე
Line of ed.: 16     
ს[ა]სწ[აუ]ლი, და იქმნა ეგრეთ-ვე, ვითარცა
Line of ed.: 17     
ყოვლის იქმნებოდის.

Line of ed.: 18        
და ხვ[ა]ლ[ი]სა დღესა მოვიდეს დასავ[ა]ლისნი,
Line of ed.: 19     
რომელნი დგეს თავთა ზედა
Line of ed.: 20     
ქუაბთა-თავის[ა]თა. და მიუთხრეს
Line of ed.: 21     
მეფესა, ვითარცა გამოვიდა ვარსკ[უ]ლავი
Line of ed.: 22     
იგი, აღიმაღლა და მიიწია მთათა
Line of ed.: 23     
ზედა თხოთის[ა]თა, გარდას[ა]ვალსა კასპისასა,
Line of ed.: 24     
და დადგა ადგილსა ერთსა და
Line of ed.: 25     
ნელიად უჩინო იქმნა. Ms. page: C_36r   ეგრეთ-ვე
Line of ed.: 26     
მოვიდეს მთით კუხეთისაჲთ და თქუეს:
Line of ed.: 27     
"ვიხილეთ ვარსკულავი აქეთ მომავ[ა]ლი
Line of ed.: 28     
და დაადგრა დაბასა ჩ[უე]ნსა ბოდსა
Line of ed.: 29     
ქ[უე]ყ[ა]ნასა კუხეთისასა".

Line of ed.: 30        
მაშინ ბრძანა ნეტარმ[ა]ნ ნინო, რათა
Line of ed.: 31     
წარვიდეს ებისკ[ო]პოსი და სიმრავლე
Line of ed.: 32     
ერისა და წარიხუნენ ორნი
Line of ed.: 33     
იგი ჯუარნი და აღმართნენ, სადა-იგი
Line of ed.: 34     
გამხილა ღმერთმან. "ერთი თხოთს და
Line of ed.: 35     
ერთი მიეცით სალომეს დედოფალსა,
Line of ed.: 36     
მონასა ქრისტესსა, რათა აღმართოს
Line of ed.: 37     
უჟარმოს ქალაქსა, რათა დაბაჲ ბოდი
Line of ed.: 38     
არა წინა-აღუდგეს საჯდომელსა
Page of ed.: 151   Line of ed.: 1     
მეფეთასა, რამეთუ ერისა სიმრავლე არს
Line of ed.: 2     
მუნ ფრიადი. ბოდისაჲ დაბაჲ თჳთ
Line of ed.: 3     
ვიხ[ი]ლოთ, სათნოჲ იგი ადგ[ი]ლი
Line of ed.: 4     
ღმრთისა[ჲ]". და ვყ[ა]ვ იგი, ვითარცა
Line of ed.: 5     
გჳბრძანა ნინო.

Line of ed.: 6        
ხოლო ესე სასწაულითა ზეცისაჲთა
Line of ed.: 7     
გამოჩინებ[უ]ლი პატიოს[ა]ნი ჯუარი
Line of ed.: 8     
მაცხოვრისა[ჲ] აღვიპყ[ა]რით ჴელითა
Line of ed.: 9     
კაცობრივითა. და განვიდა მეფე და
Line of ed.: 10     
ყოველნი მთ[ა]ვ[ა]რნი მისნი და ყოველი
Line of ed.: 11     
ერი ქართლისა[ჲ] დედებითურთ და
Line of ed.: 12     
ყრმებით. და მოვედით ბორცუსა მას
Line of ed.: 13     
ქუეშე, წყაროსა ზედა, და ვათიეთ ღამე
Line of ed.: 14     
და ვილ[ო]ც[ე]თ ღმრთისა მიმართ".
Line of ed.: 15     
ხოლო წმიდაჲ ნინო ცრემლითა შეზავებდა
Line of ed.: 16     
წყ[ა]როსა და იქმნებ[ო]დეს კურნებანი
Line of ed.: 17     
და სასწაულნი მრ[ა]ვ[ა]ლნი.

Line of ed.: 18        
ხვალისა დღესა აღვედით ზედა
Line of ed.: 19     
კლდესა მას, და მოვიდა წმიდაჲ-ცა იგი
Line of ed.: 20     
ზედა ბორც[უ]სა მას და დავ[ა]რდა
Line of ed.: 21     
ქვათა მათ ზედა, ტიროდა მწარედ და
Line of ed.: 22     
მეფენი და მთ[ა]ვ[ა]რნი და ყოველი
Line of ed.: 23     
სიმრ[ა]ვლე ერისა დედებითურთ და
Line of ed.: 24     
ყრმებითა ჩჳლთა[ჲ]თა. ტირ[ი]ლი და
Line of ed.: 25     
ჟრინვაჲ მიიწეოდა ცამდე, ვიდრემდის
Line of ed.: 26     
მთანიცა ჴმობდეს მათ თანა-ვე. და იყო
Line of ed.: 27     
შიში დიდი ყოვლისა სულისა[ჲ]. და შეძრწუნებულნი
Line of ed.: 28     
ადიდებდეს Ms. page: C_36v   ღმრთეებასა
Line of ed.: 29     
ქრისტესსა და ჯუარსა მისსა პატიოსანსა.
Line of ed.: 30     
დასდვა ჴელი ერთსა ქვასა ნეტარმან
Line of ed.: 31     
ნინო და ჰრქუა მთ[ა]ვ[ა]რეპისკოპოსსა:
Line of ed.: 32     
"მოვედ, შენდა ჯერ-არს,
Line of ed.: 33     
რაჲთა დასწერო ჯუარი ქვასა ამას".
Line of ed.: 34     
და ადგილსა მას აღმართეს ჯუარი იგი
Line of ed.: 35     
დიდებული. ხოლო წმიდაჲ იგი და მეფ[ე]ნი
Line of ed.: 36     
და მთ[ა]ვ[ა]რნი და ყოველი იგი
Line of ed.: 37     
სიმრავლე ერთა ურიცხუთა დადრკეს და
Line of ed.: 38     
თაყუანი-სცეს ჯუარსა წმიდასა, და აღიარეს
Line of ed.: 39     
ჯუარც[უ]მული იგი ჭეშმარიტად
Line of ed.: 40     
ძედ ღმრთისა ცხოველისა, და სამებაჲ
Line of ed.: 41     
ერთ-არსებით დიდებული, ამინ.

Page of ed.: 152  
Line of ed.: 1        
ხოლო დედოფალი და სხუანი იგი
Line of ed.: 2     
მთავ[ა]რნი დედანი არ[ა]სადა განეშორებ[ო]დეს
Line of ed.: 3     
ეკლესიასა სუეტისა მის ცხოველისასა
Line of ed.: 4     
და ნათლის[ა]სა, რამეთუ
Line of ed.: 5     
ხედვიდეს ჯუარისა მის პატიოსნისა
Line of ed.: 6     
ს[ა]სწ[აუ]ლთა და კურნებათა მიუთხრობელთა.
Line of ed.: 7     
ხოლო დაუტევა წმიდამან
Line of ed.: 8     
ნინო მცხეთაჲ ქალაქი და წარვიდა
Line of ed.: 9     
მთიულთა ხარებად პირუტყუთა სახეთა
Line of ed.: 10     
მათ კაცთა და შემუსრვად კერპთა
Line of ed.: 11     
მათთა. ხოლო მცხეთას შინა დაუტევა
Line of ed.: 12     
მღდელი აბიათ[ა]რ ჰურიაჲ, რომელი-იგი
Line of ed.: 13     
იყო მეორე პავლე, რომელი არ[ა]სადა
Line of ed.: 14     
დასცხრებოდა ქადაგებ[ა]სა ქრისტესსა
Line of ed.: 15     
და დიდებასა მისსა, ვიდრემდის
Line of ed.: 16     
სივლტ[ო]ლად იწყეს ჰურიათა მათ,
Line of ed.: 17     
რამეთუ [ი]ძულებენ ჰურიანი იგი
Line of ed.: 18     
მეფესა, რათა არა შეძრან ბაგინი
Line of ed.: 19     
იგი, ვიდრე-ღა არა გამ[ო]ჩენილ იყო
Line of ed.: 20     
ახ[ა]ლი მადლი ქუეყანასა ამ[ა]ს, ტაძარსა
Line of ed.: 21     
მას შინა იყო სახელი საუკუნო[ჲ]საჲ
Line of ed.: 22     
მის. და ერჩდ[ა] მეფე დღ[ე]თა
Line of ed.: 23     
მისთა, და იყვნეს მას შინა მღდელა[დ]
Line of ed.: 24     
ელიოზის ნათესავნი ჰურიათა ზედა.


Line of ed.: 27   ბასილსა შეუნდვენ ღმერთმან.
Line of ed.: 28  
დაესრულა ცხორებაჲ ნეტარისა და ბევრწილ
Line of ed.: 29  
სანატრ[ე]ლისა ღირსისა ჩუენისა დედისა და
Line of ed.: 30  
განმანათლებ[ე]ლისა უბიწო[ჲ]სა წმიდისა
Line of ed.: 31  
ნინოჲსი.
Line of ed.: 32  
წმიდაო ნინო, უშ[უე]ლე [ბა]სილისა
Line of ed.: 33  
თუალთა!



Chapter: 15  
Ms. page: C_32r_5  
Page of ed.: 157  
Line of ed.: 21  
თავი : ი^ :

Line of ed.: 22  
წიგნი, რომელი დაწერა მირიან
Line of ed.: 23  
მეფემან ქართლისამან ჟამსა
Line of ed.: 24  
სიკ[უ]დილ[ი]სა მისისასა


Line of ed.: 28        
და იყო ჟამსა მას, რომელსა მოიჴსენე,
Line of ed.: 29     
უფალო, ქუეყანაჲ ქართლისაჲ,
Line of ed.: 30     
დაბნელებული ცოდვითა და სავსე ცთომითა
Line of ed.: 31     
ეშმაკთა მონების[ა]გ[ა]ნ, და
Line of ed.: 32     
ვიყვენით ჩუენ ვითარცა ცხოვარნი კლვადნი,
Line of ed.: 33     
რამეთუ ვარ მე მეოცდამეთექუსმეტე
Page of ed.: 158   Line of ed.: 1     
მეფე, ვინა[ჲ]თგ[ა]ნ მამანი ჩუენნი
Line of ed.: 2     
აქა მოიწინეს ვიდრე დღეთა ჩემთამდე.
Line of ed.: 3     
შეჭამნა შვილნი მათნი ცეცხლმან
Line of ed.: 4     
მსხუერპლად კერპთათჳს და უბრალოჲ
Line of ed.: 5     
ერი იგი ქუეყანისაჲ ამის, რომელნი
Line of ed.: 6     
შვილთა მათთა, ვითარცა კრავთა უმანკოთა,
Line of ed.: 7     
შესწირვიდეს და თავსა აღებდეს
Line of ed.: 8     
მამანი ჩუენნი ძალით, რაჲთა სათნო
Line of ed.: 9     
ეყ[ვ]ნენ კერპთა, უფროჲს ხოლო ორთა
Line of ed.: 10     
მათ შეჩუენებულთა -- არმაზს და ზადენს,
Line of ed.: 11     
რომელთა ქვანი-ცა დაულპიან
Line of ed.: 12     
სისხლითა ჩჳლთაჲთა, და ღირს არიან
Line of ed.: 13     
მთანი იგი ასპოლვად ცეცხლითა
Line of ed.: 14     
უფლისამიერითა. ხოლო ოდეს მოვიდა
Line of ed.: 15     
დედაჲ ესე ჩუენი წმიდაჲ ნინო ქ[უე]ყანასა
Line of ed.: 16     
ამ[ა]ს, პირველ ვითარცა ტყუე
Line of ed.: 17     
და უცხო, და ვითარცა მწირი და შეუწევნელი
Line of ed.: 18     
ხოლო, ვითარცა უტყჳ და
Line of ed.: 19     
უსმი, რომლითა აწ მექმნა ტყუე იგი
Line of ed.: 20     
დედოფალ, და უცხოჲ იგი და შეუწევნ[ე]ლი
Line of ed.: 21     
დ[ე]დაკ[ა]ცი -- შესავედრებელ
Line of ed.: 22     
ყოველთა, უტყჳ იგი -- ქადაგ ძლიერ
Line of ed.: 23     
და მეცნიერ დაფარ[უ]ლთა ჩემთა, ამან
Line of ed.: 24     
ნეტარმან აღუნთო გულსა ჩემსა სანთელი
Line of ed.: 25     
იგი ნათლისა[ჲ] და შუა ღამესა
Line of ed.: 26     
ოდენ Ms. page: C_32v   მიჩუენა მზე იგი სიმართლისა[ჲ]
Line of ed.: 27     
ბრწყინვ[ა]ლედ, ქრისტე ღმერთი,
Line of ed.: 28     
რომლისა ნათელი მისი არაოდეს მოაკლდების
Line of ed.: 29     
უკუნისამდე, ამინ. და მექმნა
Line of ed.: 30     
ჩუენ მოძღუარ და შემძინნა ქრისტესა
Line of ed.: 31     
ღმერთსა ნათლის-ღებითა, ჯუარისა
Line of ed.: 32     
თაყუანი[ს]-ცემითა. მო-მცა ჩუენ სჯული
Line of ed.: 33     
ახალი ცხ[ო]რ[ე]ბისა და სიხარულისა[ჲ]
Line of ed.: 34     
და ღირ[ს] გუყვნა გემო[ჲ]ს-ხილვად
Line of ed.: 35     
საიდუმლოთა ზ[ე]ცის[ა]თა.
Line of ed.: 36     
ხოლო მე ვიქმენ მორჩილ ბრძანებ[ა]თა
Line of ed.: 37     
მისთა, რომელი-ცა მასწავა. და აღვაშ[ე]ნე
Line of ed.: 38     
ეკლესიაჲ ჩემი სალოცვ[ე]ლად
Page of ed.: 159   Line of ed.: 1     
ჩემდა სამოთხესა შინა მამათა ჩუენთა
Line of ed.: 2     
მეფეთასა, და მას შინა სუეტი ესე
Line of ed.: 3     
ნათლისა[ჲ], რომელი მე ვერ შეუძლე
Line of ed.: 4     
ყოვლითა ძალითა და ცნობითა კაცობრივითა,
Line of ed.: 5     
არამედ მაღალმან მან მოავლინა
Line of ed.: 6     
ერთი მსახურთაგანი და წამის-ყოფითა
Line of ed.: 7     
მისითა ქუეყანით ცად აღვიდა.
Line of ed.: 8     
და ამ[ა]ს ხოლო თჳთ თუალნი
Line of ed.: 9     
თქუენნი ხედვიდეს საკჳრველებასა მისსა,
Line of ed.: 10     
და მისსა შემდგომად კუალად
Line of ed.: 11     
სასწაულთა და კურნებათა, რომელთა
Line of ed.: 12     
აღასრ[უ]ლებს დღითი-დღე, და ოდეს
Line of ed.: 13     
მაუწყა ჩუენ წმიდამან ნინო აღმართებად
Line of ed.: 14     
ჯუარი, წარვავლინენ ხურონი
Line of ed.: 15     
და ეძებდეს ხესა, ვიდრემდის პოვეს
Line of ed.: 16     
მარტოდ მდგომი კლდესა ზედა, რომელსა არა
Line of ed.: 17     
მიახლებულ იყო ჴელი კაცისა[ჲ],
Line of ed.: 18     
არამედ მონადირეთაგან სმენით
Line of ed.: 19     
ვიცოდით სასწაული ხისა მის ესრეთ,
Line of ed.: 20     
ვითარმედ ოდეს ირემსა ეცის ისარი,
Line of ed.: 21     
მსწრაფლ მიივლტინ ბორცუსა მას
Line of ed.: 22     
ქუეშე, რომელსა ზედა დგა ხე იგი,
Line of ed.: 23     
და სწრ[ა]ფით ჭამის ხისა მისგ[ა]ნ
Line of ed.: 24     
ჩამოცჳვნულისა თესლისა
Line of ed.: 25     
და სიკ[უ]დ[ი]ლის[ა]გ[ა]ნ განერის.

Line of ed.: 26        
ესე მითხრიან და ვიყ[ა]ვ განკჳრვებული.
Line of ed.: 27     
ამისთ[ჳ]სცა მოვჰკ[უე]თე ხე
Line of ed.: 28     
იგი და შევქმენ ჯუარი სამი. Ms. page: C_33r   ერთი,
Line of ed.: 29     
რომლისა ზეცით იყო სასწაული მისი, რომელი
Line of ed.: 30     
ენის[ა]გ[ა]ნ კაცობრივისა ვერ
Line of ed.: 31     
შემძლებელ არს თქუმად დიდებასა
Line of ed.: 32     
მისსა, რამეთუ გუნდნი ანგელოზთანი
Line of ed.: 33     
გარდამოჰჴდიან ადგილსა მას ზედა
Line of ed.: 34     
გოლგოთას, რომელსა ზედა აღვმართე
Line of ed.: 35     
ჯუარი მჴსნელისა ჩემისა[ჲ], დაუცხრომელად
Line of ed.: 36     
გალობდიან, თაყუანის-ცემით და
Line of ed.: 37     
"წმიდა [ა]რსობით" შეასხმიდიან ესე სასმენელად
Line of ed.: 38     
ყოველთა. და ერთი აღვმართე
Line of ed.: 39     
ადგ[ი]ლსა მას, რომელსა მხილებაჲ
Page of ed.: 160   Line of ed.: 1     
იგი უფლისამიერი ვიხილე, მთასა ზედა
Line of ed.: 2     
ფხოთის[ა]სა, და ერთი ქალაქსა
Line of ed.: 3     
უჟარმას, რომელი წარიღო ძის-წულმან
Line of ed.: 4     
ჩემმ[ა]ნ სალომე. და აღვაშენე
Line of ed.: 5     
ეკლესიაჲ მაყუალთა მათ ზედა ნინოჲსთა,
Line of ed.: 6     
რამეთუ ერთი ფურცელი-ცა არა
Line of ed.: 7     
გამოვაჴუ, არამედ გარე-შევცვენ უნებლად,
Line of ed.: 8     
რამეთუ მეხილნეს მრავალნი
Line of ed.: 9     
სასწაულნი და კურნებანი დიდნი ნინო[ჲ]ს
Line of ed.: 10     
მიერ აღსრ[უ]ლ[ე]ბ[უ]ლნი მას შინა. და
Line of ed.: 11     
აღვაშენე ზემოჲ ეკლესიაჲ თავისა
Line of ed.: 12     
ჩემის[ა]თჳს და ერისა სიმრავლისათჳს,
Line of ed.: 13     
რამეთუ ქუემოსა ეკლესიასა ერქუა
Line of ed.: 14     
"წმიდაჲ წმიდათაჲ". და ყოლად ვერ
Line of ed.: 15     
ვიკადრებდით კართა მისთა განხუმად
Line of ed.: 16     
თჳნიერ კჳრიაკეთა დღეთა. შევიდიან
Line of ed.: 17     
მღდ[ე]ლთა მოძღ[უა]რი და მღდელნი,
Line of ed.: 18     
რომელნი გალობენ მას შინა, რამეთუ
Line of ed.: 19     
დიდი შიში იყო ყოველსა ზედა კაცსა
Line of ed.: 20     
სუეტისა მისგან ცხოვ[ე]ლისა, რამეთუ
Line of ed.: 21     
ხედვიდა ყოველი კაცი სუეტსა მას
Line of ed.: 22     
ვითარცა ძალსა ღმრთისასა. და ვერცა
Line of ed.: 23     
ვიკადრე წინაშე მისსა მოკუეთად მიწაჲ
Line of ed.: 24     
საფლ[ა]ვად ჴორცთა ჩემთა, რაჲთა-მცა
Line of ed.: 25     
დავემარხე წინაშე, რამეთუ მეშინოდა
Line of ed.: 26     
ცოდვისა ოდენ მოქმ[ე]დსა.
Line of ed.: 27     
და შევიმზადე ზემოსა ეკლესიასა საფლავი
Line of ed.: 28     
ჩემთჳს, რაჲთა თუალსა მისსა
Line of ed.: 29     
მივჰრიდო და წყალობასა მივემთხჳო
Line of ed.: 30     
მისსა აღდგომასა Ms. page: C_33v   მას ყოველსა.

Line of ed.: 31        
და ვითარცა განსრ[უ]ლდეს ყოველნი-ვე
Line of ed.: 32     
კეთილნი ღმრთისანი ჩემ ზედა,
Line of ed.: 33     
და აღსავსე ვიყავ სიხ[ა]რ[უ]ლითა და
Line of ed.: 34     
ვჰმადლობდი ღმერთსა, და განვიზრახე
Line of ed.: 35     
გონებასა ჩემსა, რათა შევჰვედრო
Line of ed.: 36     
სული ჩემი დედასა ჩემსა წმიდასა ნინოს,
Line of ed.: 37     
აჰა ეს[ე]რა მოიწია მსწრაფლი
Line of ed.: 38     
მწუხარებაჲ და გლოვაჲ ფრიადი ჩუენ
Line of ed.: 39     
ზედა და ყოველსა ერსა ქართლისასა,
Page of ed.: 161   Line of ed.: 1     
რამეთუ ობოლ ვიქმნენით დედისა განმანათლებელისა
Line of ed.: 2     
ჩუენისაგან. მაშინ შეჰვედრა
Line of ed.: 3     
უბიწოჲ იგი სული მისი ჴელთა
Line of ed.: 4     
უფლისათა და დამბადებ[ე]ლისა
Line of ed.: 5     
თჳსისათა. ჭეშმარიტად აღასრულა ყოველი-ვე
Line of ed.: 6     
მცნებაჲ უფლისა თჳსისაჲ და
Line of ed.: 7     
სწავლაჲ წმიდისა მის მ[ა]მის, დედის
Line of ed.: 8     
ძმისა მისისაჲ, და დაგუაობლნა ჩუენ,
Line of ed.: 9     
ვითარცა ჩჳლნი ახალ-შობილნი, და
Line of ed.: 10     
შევძრწუნდი მე და ყოველი ქუეყანაჲ
Line of ed.: 11     
ჩრდილოჲ განშორებისა მისისათჳს, რამეთუ
Line of ed.: 12     
აღმო-ოდენ-სრულ იყო მზე და
Line of ed.: 13     
მოფენილ იყო ნათელი. აჰა დაფარა
Line of ed.: 14     
ღრუბელმან ზამთრის[ა]მ[ა]ნ ჩუენგან,
Line of ed.: 15     
ხოლო წმიდაჲ იგი ყოლად-ვე ნათელსა
Line of ed.: 16     
შინა არს და განანათლებს ყოველთა, რომელნი
Line of ed.: 17     
ხადიან სახელსა მისსა წმიდასა. და
Line of ed.: 18     
განვიზრ[ა]ხე გ[უ]ლს მოდგინედ,
Line of ed.: 19     
რათა მივცვ[ა]ლნე წმიდანი ნაწილნი
Line of ed.: 20     
მისნი მცხეთად წინაშე სუეტსა
Line of ed.: 21     
ნათლისა წარყვ[ა]ნებ[ა]დ. აჰა საქმე საშინ[ე]ლი
Line of ed.: 22     
და შესაძრწუნვებელი, რამეთუ
Line of ed.: 23     
არა ვპოვე ღონე, რათა-მცა ნებაჲ
Line of ed.: 24     
გულისა აღმესრულა, ვერცა განერნეს
Line of ed.: 25     
სლვად ფერჴნი იგი ჰუნეთა ჩუენთანი,
Line of ed.: 26     
და ვერცა შეძრა ორასმან კაცმან
Line of ed.: 27     
ცხედარი იგი, რომელსა ზედა შეისუენა.
Line of ed.: 28     
და მრავალნი ვნებულნი განიკურნებოდეს
Line of ed.: 29     
და მოისწრაფდეს ყოვლით
Line of ed.: 30     
კერძო, რაჲთა-მცა შეეხნეს გუამსა
Line of ed.: 31     
მისსა წმიდასა.

Line of ed.: 32        
მაშინ მესამესა დღესა ძლით სამე
Line of ed.: 33     
დავმარხეთ Ms. page: C_34r   ყოლად-ვე ღუაწლით
Line of ed.: 34     
შემოს[ი]ლი გუამი მისი დიდითა პატივითა
Line of ed.: 35     
და დიდებითა ბოდს შინა, დაბასა
Line of ed.: 36     
კოხეთისასა. და ვიგლოვე საფლავსა
Line of ed.: 37     
ზედა წმიდასა მისსა : ზ^ : დღე სამეფო[ჲ]თა
Line of ed.: 38     
ჩემითურთ. და აღვაშ[ე]ნე
Line of ed.: 39     
მას ზედა ეკლესიაჲ ფრიად დიდი და
Page of ed.: 162   Line of ed.: 1     
შევამკვე იგი ყოვლითა სამკაულითა.
Line of ed.: 2     
და შევსწირენ მრ[ა]ვ[ა]ლნი სოფელნი
Line of ed.: 3     
და აგარაკნი, და აწ მისითა ოხითა
Line of ed.: 4     
მაქუს სასოვებაჲ ქრისტეს ძისა ღმრთისაგან
Line of ed.: 5     
და ს[ა]რწმუნოებასა ზედა ძლიერსა
Line of ed.: 6     
მამისა და ძისა და ცხოვ[ე]ლს-მყოფ[ე]ლისა
Line of ed.: 7     
სულისასა დავიძინებ და
Line of ed.: 8     
მოველი აღდგომ[ა]სა უკ[უ]ანაჲსკნ[ე]ლ,
Line of ed.: 9     
და შეგვედრ[ე]ბ სულსა ჩემსა ყოველთა
Line of ed.: 10     
მგალობ[ე]ლთა უფლისა მიერ, ამინ.



Chapter: Test.  
Line of ed.: 11  
ანდერძი მირიან მეფისა ძისა მიმართ
Line of ed.: 12  
თჳსისა რევისისა და ნანა დედოფლისა
Line of ed.: 13  
სიტყუაჲ გლოვისაჲ


Line of ed.: 14        
"აჰა ეს[ე]რა მე წარვალ, ვინაჲ-ცა მოვედ,
Line of ed.: 15     
და შენ, ნანა, უკუეთუ მოგეცეს
Line of ed.: 16     
შენ ღმრთისამიერი ჟამი ცხორებისა[ჲ]
Line of ed.: 17     
შემდგომად ჩემსა, განყავ სამეფოჲ ჩემი
Line of ed.: 18     
ორად და მიიღე ბოდს სამარხოსა წმიდისა
Line of ed.: 19     
ნინო[ჲ]სსა, რათა ჟამთა სიგრძემან
Line of ed.: 20     
მან და შეცვალებამან არაოდეს შეარყიოს
Line of ed.: 21     
ადგილი იგი დ[ა] ეგოს შეუძრველად
Line of ed.: 22     
უკუნითი უკუნისამდე". და
Line of ed.: 23     
ეგრ[ე]თვე მთავარეპისკოპოსსა ჰვედრებდა,
Line of ed.: 24     
რათა დადვას დიდებაჲ მისი, რომელი
Line of ed.: 25     
ღირს არს პატივის-ცემასა, რათა
Line of ed.: 26     
მეცა ღირს ვიქმნა ცხორებასა მას
Line of ed.: 27     
საუკუნოსა. ხოლო ძესა თჳსსა ასწავებდა,
Line of ed.: 28     
ვითარმედ: "აჰა ესერა, შვილო,
Line of ed.: 29     
შეიცვ[ა]ლა ბნელი ჩუენი ნათლად და
Line of ed.: 30     
მწუხარებაჲ ჩუენი სიხარულად საუკუნოდ,
Line of ed.: 31     
რამეთუ არა-არსნი ესე არსად
Line of ed.: 32     
შევიცვ[ა]ლენით ძლიერებითა ქრისტეს
Line of ed.: 33     
ღმრთისაჲთა, რომელმან ქუესკნელით,
Line of ed.: 34     
ჯოჯოხეთით ინება აღმოყვანებაჲ ჩუენი
Line of ed.: 35     
და გჳჴსნნა Ms. page: C_34v   ჴ[ე]ლთ[ა]გ[ა]ნ მტ[ე]რისა
Line of ed.: 36     
მის კაცის მკლველისათა, რომელი
Line of ed.: 37     
არაოდეს განძღებოდა სისხლითა
Line of ed.: 38     
ყრმათა ჩჳლთა და უმანკოთ[აჲ]თა.
Page of ed.: 163   Line of ed.: 1     
და ესე-ცა უწყებულ იყავნ შენდა, რამეთუ
Line of ed.: 2     
მტერნი იგი, რომელნი გარდამოსთხ[ი]ვნა
Line of ed.: 3     
მჴსნელმან ჩუენმან და შეპყრობილ
Line of ed.: 4     
ვიყვენით საცთურითა მათითა,
Line of ed.: 5     
რამეთუ ვიცი, ვითარმედ კავკასიათა
Line of ed.: 6     
შიგან არა დაილევიან არცა
Line of ed.: 7     
დასცხრებიან ბრძოლისაგან კაცთა[ჲ]სა.

Line of ed.: 8        
"ხოლო შენ ფრთხილ იყ[ა]ვ, შვილო
Line of ed.: 9     
ს[ა]ყ[უ]არელო, რევ, ვითარცა უწყებულ
Line of ed.: 10     
ვართ წმიდისა და ნეტარისა დედისა
Line of ed.: 11     
ჩუენისა ნინო[ჲ]სგან, მცნებანი
Line of ed.: 12     
მისნი დაიმარხენ და თ[ა]ვი შენი შეჰვედრე
Line of ed.: 13     
სუეტსა მას ზეგარდამო დიდებულსა
Line of ed.: 14     
და ჯუარსა პატიოსანსა, და
Line of ed.: 15     
იყ[ა]ვნ განსლვაჲ შენი ამიერ სოფლით
Line of ed.: 16     
სარწმუნოებასა ზედა წმიდისა სამებისასა,
Line of ed.: 17     
მშჳდობაჲ შენდა!".
Paragraph:  




Text: Mart._Konst._Kax.  
Martyrium Constantii Cachae



Page of ed.: 164  
Line of ed.: 1  
Ms. page: B_131 
თთუესა ნოენბერსა : ი^ :


Line of ed.: 2  
ცხორებაჲ და წამებაჲ წმიდისა მოწამისა კოსტანტისი
Line of ed.: 3  
ქართველისაჲ, რომელი იწამა ბაბილოვნელთა მეფისა
Line of ed.: 4  
ჯაფარის მიერ*


Line of ed.: 5  
გუაკურთხენ, მამაო!


Chapter: I  
Line of ed.: 6        
1. საყუარელნო, განცხადებულ არს ყოველთათჳს, ვითარმედ არავინ
Line of ed.: 7     
ყო აღწერაჲ იგი წიგნთაჲ გარნა მადლითა სულისა წმიდისაჲთა, რამეთუ
Line of ed.: 8     
დიდმან მან მოსე პირველად იწყო აღწერად შესაქმისა ცისა და ქუეყანისა,
Line of ed.: 9     
რომელ არასადა ეხილვა, არამედ უწყებითა სულისა წმიდისაჲთა აღწერა
Line of ed.: 10     
იგი ვითარცა თუალითა ხილული. და მისა შემდგომად აღწერნა სხუანი-ცა
Line of ed.: 11     
წიგნნი, რომელთა შინა აუწყა გამოსლვაჲ იგი ძეთა ისრაჱლისათაჲ
Line of ed.: 12     
შემდგომითი-შემდგომად ვიდრე აღსრულებადმდე მისა.

Line of ed.: 13        
მერმე აღიწერნეს თქუმულნი იგი წინაწარმეტყუელთანი, რომელსა
Line of ed.: 14     
ქადაგებდეს მოსლვისათჳს უფლისა ჩუენისა იესუ ქრისტჱსა და ჴორციელად
Line of ed.: 15     
ღუაწლისა მისისათჳს. ხოლო შემდგომად მოსლვისა უფლისა ჩუენი[სა]
Line of ed.: 16     
იესუ ქრისტჱსა აღ[ი]წერნეს ოთხნი ესე ევანგელენი, რომელთაგან
Line of ed.: 17     
ეხარების ნათესავთა მომავალთა მოსლვაჲ იგი უფლისაჲ და განგებულებაჲ
Line of ed.: 18     
მისი ჴორცითა მით, რომელ-იგი მიიხუნა ქალწულისა მარიამისგან წყალობისათჳს
Line of ed.: 19     
ჩუენისა, და ამისა შემდგომად საქმენი მოციქულთანი, ვითარ-იგი
Line of ed.: 20     
მოჰვლიდეს ყოველსა სოფელსა და ახარებდეს სიტყუასა მას ცხორებისასა,
Line of ed.: 21     
და მრავალთა ჰრწმენა მათი და "ნათელ-იღებდეს სახელითა მამისაჲთა
Line of ed.: 22     
და ძისაჲთა და სულისა წმიდისაჲთა"*.

Line of ed.: 23        
ხოლო მარადის მტერი იგი და მოშურნჱ არა ვინაჲ დასცხრა წინა-აღმდგომად
Line of ed.: 24     
ჭეშმარიტებისათჳს, და აღაზრზინნა მეფენი მის ჟამისანი და
Line of ed.: 25     
იგინი აიძულებდეს მორწმუნეთა მათ მსახურებად კერპთა თჳსთა, ხოლო რომელნი
Page of ed.: 165   Line of ed.: 1     
არა ერჩდეს მათგანნი, მოსწყუედდეს მათ პირითა მახჳლისაჲთა
Line of ed.: 2     
და ცეცხლითა დასწუვიდეს.

Line of ed.: 3        
მაშინ აღ-ვინმე-დგეს კაცნი მორწმუნეთაგანნი, იწყეს აღწერად ცხორებაჲ
Line of ed.: 4     
წმიდათა მოწამეთაჲ და ვითარ სახით არნ აღსასრული ღუაწლისა მათისაჲ,
Line of ed.: 5     
სადიდებელად წმიდათა მოწამეთა და აღსაბაძველად, რომელთა-იგი შური
Line of ed.: 6     
Ms. page: B_132  საღმრთოჲ აქუნდეს.

Line of ed.: 7        
ამის-ვე მიზეზისათჳს მეცა არა-ღირსმან ვინებე მიბაძვად პირველთა მათ
Line of ed.: 8     
და აღვწერე ცხორებაჲ და წამებაჲ წმიდისა და ნეტარისა მოწამისა კოსტანტისი,
Line of ed.: 9     
რომელი იყო დღეთა ჩუენთა მეფობასა ღმრთის მსახურისა თეოდორა
Line of ed.: 10     
დედოფლისა, რომელი-იგი მეფობდა სამეფოსა ბერძენთასა, ვიდრე-იგი
Line of ed.: 11     
ყრმა-ღა იყო ძჱ იგი მისი მიქაელ.

Line of ed.: 12        
ამან ნეტარმან განწმიდა საბერძნეთი ყოველი საცთურისა მისგან, რომელი
Line of ed.: 13     
იყო დღეთა ქმრისა მისისათა, ხატისა ურწმუნოებისა. და განამტკიცა
Line of ed.: 14     
ღუაწლი ბერძენთაჲ და მრავალნი ჭალაკნი აღაშჱნნა, რომელნი მოოჴრებულ
Line of ed.: 15     
იყვნეს აგარიანთა მიერ.

Chapter: II  
Line of ed.: 16        
2. მას ჟამსა ოდენ იყო ვინმე ქუეყანასა ქართლისასა, სანახებსა ზენა სოფლისასა,
Line of ed.: 17     
კაცი, რომელსა სახელი ერქუა კოსტანტი, რომელსა ეწოდა კახაჲ
Line of ed.: 18     
სახელად მამულისა მის ქუეყანისა. კაცი ესე იყო წარჩინებულ ფრიად დიდად
Line of ed.: 19     
ყოველსა ქუეყანასა ქართლისასა, ფრიადი სიმდიდრჱ აქუნდა და
Line of ed.: 20     
მრავალი საშუებელი ამის სოფლისაჲ. და განთქუმულ იყო სახელი მისი ქუეყანათა
Line of ed.: 21     
შორიელთა, ვიდრემდის მეფეთა-ცა მისმენილ იყო მისთჳს.

Line of ed.: 22        
და ესე ნეტარი შემკობილ იყო ორკერძოჲთა-ვე მით საქმითა, ვითარცა
Line of ed.: 23     
ხჱ ფურცლითა და ნაყოფითა. და აქუნდა მას სარწმუნოებაჲ უფლისა
Line of ed.: 24     
ჩუენისა იესუ ქრისტჱს მიმართ შეუორგულებელი და უმტკიცჱსი მთათა. და
Line of ed.: 25     
კუალად აქუნდა ნეტარსა მას სარწმუნოებაჲ მღდელთ-მოძღუართა მიმართ
Line of ed.: 26     
და ყოველთა მოწესეთა ეკლესიისათა, ვითარცა-იგი ღირს არს და მართალ.
Line of ed.: 27     
და უყუარდეს მას მონაზონნი და აქუნდა მათა მიმართ სარწმუნოებაჲ, და
Line of ed.: 28     
მოსწრაფე იყო მსახურებასა მათსა, და უკუეთუ ვინმე მონაზონთაგანი, გინა
Line of ed.: 29     
ყოლად-ვე მოწესეთაგანი მივიდის სახლად მისა, მიეგებვინ იგი სიხარულით,
Line of ed.: 30     
თაყუანის-სცის პირსა ზედა ქუეყანისასა და ფრიად განუსუენის მას
Line of ed.: 31     
და მრავლითა ნიჭითა წარგზავნის იგი.

Line of ed.: 32        
ხოლო სტუმარ[თ]-მოყუარებისა და გლახაკთ-მოწყალებისა მისისათჳს
Line of ed.: 33     
ვერვის ძალ-უც მითხრობად ღირსად, არამედ მცირედი ოდენ რაჲმე
Line of ed.: 34     
ვთქუათ. ვინ, სადა ვინ მივიდა მისა მშიერი, ანუ წყურიელი, და არა-მცა
Line of ed.: 35     
განაძღო იგი, ანუ შიშუელი და არა შემოსა იგი სიხარულით?! მრავალნი მოივლტიედ
Line of ed.: 36     
მისა შორით ქუეყანით ლტოლვილნი თანა-მდებთა თჳსთაგან,
Page of ed.: 166   Line of ed.: 1     
ხოლო მან მხიარულებითა დიდითა გარდაჰჴადის თანა-ნადები იგი მათი.
Line of ed.: 2     
ვინ-ა სადა იხი[ლა] მან ობოლი, გინა ქურივი, და არა მსწრაფლ იღუაწა
Line of ed.: 3     
იგი?! და ამას ყოველსა თანა ფრიად მოღუაწე იყო იგი ნაკლულევანთათჳს
Line of ed.: 4     
სახლისა თჳსისათა, რამეთუ ესმინა თქუმული იგი პავლჱს Ms. page: B_133  მოციქულისაჲ,
Line of ed.: 5     
ვითარმედ: "უკუეთუ ვინმე თჳსთა, და უფროჲს-ღა სახლეულთა, არა მოღუაწე
Line of ed.: 6     
იყოს, სარწმუნოებაჲ უვარ-უყოფიეს მას და არს იგი ურწმუნოთა
Line of ed.: 7     
უძჳრჱს".

Line of ed.: 8        
აქუნდა ნეტარსა მას სიმდაბლჱ და თავს-დებაჲ უფროჲს ყოველთა კაცთაჲ,
Line of ed.: 9     
რამეთუ ესმინა სიტყუაჲ იგი მჴსნელისა და მაცხოვრისაჲ, ვითარმედ:
Line of ed.: 10     
"ისწავეთ ჩემგან, რამეთუ მშჳდ ვარ და მდაბალ"**, და შეერაცხა თავი
Line of ed.: 11     
თჳსი უცოდვილჱს ყოველთა კაცთა და ცრემლოვინ იგი ცოდვათა თჳსთათჳს,
Line of ed.: 12     
და მრავალგზის თქჳს-ცა, ვითარმედ: "არა ვინ[აჲ] ვესავ მოტევებასა ცოდვათასა,
Line of ed.: 13     
გარნა დათხევითა სისხლთა ჩემთაჲთა მისთჳს, რომელმან-იგი დასთხივნა
Line of ed.: 14     
სისხლნი ჩუენთჳს".

Line of ed.: 15        
გული უთქუმიდა ტაძარსა მას მისლვად იერუსალჱმდ, და თაყუანის-ცემად
Line of ed.: 16     
წმიდასა გოლგათასა, სადა-იგი იქმნა განახლებაჲ ჩუენი მარჯუენისაგან
Line of ed.: 17     
მაღლისა"*. და ნათლით შემოსილისა და ცხორების მომცემელისა
Line of ed.: 18     
საფლავისა და წმიდისა სიონისა, დედისა ეკლესიათაჲსა, და ყოველთა წმიდათა
Line of ed.: 19     
ადგილთა, რომელთა დადგეს ფერჴნი უფლისანი. და ვითარცა მიიწია
Line of ed.: 20     
იგი იერუსალჱმდ, და მოილოცნა წმიდანი იგი ადგილნი, და საფასჱ დიდძალი
Line of ed.: 21     
მისცა ეკლესიათა, გლახაკთა და მკჳდრთა იერუსალჱმისათა, და მერმე
Line of ed.: 22     
გამოვიდა იერუსალჱმით და მოვლნა ყოველნი მონასტერნი უდაბნოჲსანი
Line of ed.: 23     
და მკჳდრნი იორდანისანი. და მრავალი განსუენებაჲ და ნუგეშინის-ცემაჲ
Line of ed.: 24     
მიემადლა მათ. ხოლო მათ მრავლითა ლოცვითა და კურთხევითა
Line of ed.: 25     
წარმოგზავნეს იგი.

Line of ed.: 26        
და ვითარ მოიქცა იგი ქუეყანად-ვე თჳსა, ცხონდებოდა იგი ბრწყინვალედ
Line of ed.: 27     
მრავლითა ღმრთის მსახურებითა. და მიერითგან არღარა დააცადებდა
Line of ed.: 28     
იგი სურვიელად კითხვასა იერუსალჱმს მშჳდობასა და აღშჱნებასა
Line of ed.: 29     
გლახაკთასა, რომელნი მყოფ იყვნეს მას შინა, და რაჲ წელიწად წარსცის
Line of ed.: 30     
ერთსა მსახურთა მისთაგანსა სამი ბევრი ვეცხლი, რომელი-მე მისგანი წმიდათა
Line of ed.: 31     
ადგილთათჳს, და რომელი-მე უდაბნოთათჳს, და რომელი-მე გლახაკთათჳს,
Line of ed.: 32     
რომელნი მკჳდრ იყვნეს იერუსალჱმს შინა. რამეთუ ესმინა მცნებაჲ
Line of ed.: 33     
იგი პავლჱსი მოციქულისაჲ, რომელი მიწერა კორინთელთა მიმართ,
Line of ed.: 34     
ვითარმედ: "ნამეტნავი ეგე თქუენი იყავნ ნაკლულევანთა მათთჳს, რომელნი
Line of ed.: 35     
არიან იერუსალჱმს, რაჲთა მათი-ცა იგი ნამეტნავი იყოს თქუენისა მის
Line of ed.: 36     
ნაკლულევანებისათჳს"*.

Chapter: III  
Page of ed.: 167  
Line of ed.: 1     
3. და ვითარ მოხუცებულ იყო, იქმნა ნეტარი იგი ოთხმეოც და ხუთისა
Line of ed.: 2     
წლისა. ჟამთა ოდენ ჰასაკისა მისისათა აღდგა დევნულებაჲ დიდი ქრისტეანეთა
Line of ed.: 3     
ზედა ყოველსა ქუეყანასა ქართლისასა. და იყვნეს წყობანი დიდნი და
Line of ed.: 4     
[მოისრნეს] მრავალნი ქრისტეანეთაგანნი მათ შინა, რომელნი Ms. page: B_134  იღუწიდეს
Line of ed.: 5     
შჯულისათჳს ქრისტჱსისა.

Line of ed.: 6        
ხოლო ნეტარი იგი შეიპყრეს ჴელად, ვითარცა წინამძღუარი და წარჩინებული
Line of ed.: 7     
ყოველსა ქუეყანასა ქართლისასა და პირი ნათესავთა მისთაჲ, და
Line of ed.: 8     
შებორკილეს იგი და ეგრეთ წარიყვანეს ქალაქად ტფილისად და შეაყენეს
Line of ed.: 9     
იგი საპყრობილესა. ხოლო იგი ყოლად-ვე არა შეშინდა, არცა შეძრწუნდა,
Line of ed.: 10     
არამედ სიხარულით შეიწყნარა მოწევნული იგი მის ზედა და ჰმადლობდა
Line of ed.: 11     
იგი უფალსა.

Line of ed.: 12        
ხოლო შეპყრობაჲ იგი ნეტარისა მის კაცისაჲ არა თუ თჳნიერ რაჲმე
Line of ed.: 13     
ღმრთისა იყო, არამედ რომელი იგი განაგებს ყოველსა-ვე და მისცემს მიზეზთა
Line of ed.: 14     
ცხორებისათა ნათესავსა კაცთასა დაფარულითა განგებულებითა. ამას ზედა-ცა
Line of ed.: 15     
ინება სიხარულითი იგი მშჳდობაჲ, რაჲთა სახილველ იყოს ანგელოზთა*
Line of ed.: 16     
და კაცთა კეთილი იგი საფუვარი გულს-მოდგინებისა მისისაჲ, რომელი-იგი
Line of ed.: 17     
მან წინაჲსწარ-ვე იცოდა, არამედ არა დააცადა წინა-დაპყრობაჲ მისი, რამეთუ
Line of ed.: 18     
ესვიდა ახოვნებასა მას თჳსსა და ვითარცა-იგი იყო იობის ზედა და ყოველთა
Line of ed.: 19     
წმიდათა შემდგომითი-შემდგომად.

Chapter: IV  
Line of ed.: 20        
4. და ვითარ წარადგინეს ნეტარი იგი ტფილისს შინა წინაშე მძლავრისა
Line of ed.: 21     
მის, რომელსა სახელი ერქუა ბუღა, აყუედრებდა იგი მას და ეტყოდა:
Line of ed.: 22     
"ანუ არა უწყოდე შენ, რამეთუ განრინებად იყავ სივლტოლითა შენითა ჴელთაგან
Line of ed.: 23     
ჩემთა, რამეთუ არავინ არს განდგომილთაგანი, რომელსა-ცა არა ვსძლე,
Line of ed.: 24     
და არცა რომელი განემზადების წყობად ჩუენდა და არა ვერეოდეთ, რამეთუ
Line of ed.: 25     
აჰა ესერა მოგუცნა თქუენ ღმერთმან დღესა ამას მოსასრველად ჴელთა
Line of ed.: 26     
ჩუენთა"?!

Line of ed.: 27        
მიუგო მას სანატრელმან კოსტანტი და ჰრქუა: "მეცა უწყი, ვითარმედ
Line of ed.: 28     
ღმერთმან მიგუცნა ჴელთა თქუენთა, არამედ არა სიყუარულისა თქუენისათჳს,
Line of ed.: 29     
არცა საქმეთა თქუენთათჳს კეთილთა, არამედ რამეთუ არა დავიმარხენით
Line of ed.: 30     
ჩუენ მცნებანი მისნი, ამისთჳს-ცა ნათესავითა მით ურჩებისაჲთა განგუკაფნა
Line of ed.: 31     
ჩუენ, რამეთუ მრავალგზის ისრაჱლი-ცა მისცის უფალმან ჴელთა უცხოთესლთასა,
Line of ed.: 32     
რაჟამს არა ვიდოდიან იგინი გზათა მისთა. ხოლო ჩემდა კეთილ
Line of ed.: 33     
არს, რამეთუ დამამდაბლა მე უფალმან, რაჲთა დავიმარხნე მცნებანი მისნი*.

Line of ed.: 34        
და სიმჴნით დაითმენდა იგი უკეთურისა მის მძლავრებათა, რამეთუ
Line of ed.: 35     
ეჴსენა მას სიტყუაჲ იგი ღმრთისაჲ, რომელსა იტყჳს: "ნეტარ იყვნეთ თქუენ,
Line of ed.: 36     
რაჟამს გდევნიდენ და გყუედრიდენ, და თქუან ყოველი სიტყუაჲ ბოროტი
Line of ed.: 37     
თქუენდა მომართ სიცრუვით ჩემთჳს"*.

Line of ed.: 38        
და ვიდრე პყრობილ-ღა იყო მოწამჱ ქრისტჱსი ტფილი[ს] შინა,
Line of ed.: 39     
მიწერა წიგნები ყოველთა მიმართ მეუდაბნოეთა ქალაქისათა და მამასახლისთა
Line of ed.: 40     
მონასტრისათა, რომელსა წერილ იყო ესრეთ: Ms. page: B_135  "უწყი მე, რამეთუ
Page of ed.: 168   Line of ed.: 1     
გასმიეს თქუენ, რაჲ-ესე მოაწია ღმერთმან ჩემ ზედა ცოდვათა ჩემთათჳს,
Line of ed.: 2     
არამედ გევედრები თქუენ, წმიდანო მამანო, და ჭეშმარიტნო მოღუაწენო
Line of ed.: 3     
ქრისტჱსნო, რაჲთა მოიჴსენოთ სურვილი ჩემი და სარწმუნოებაჲ თქუენდა
Line of ed.: 4     
მომართ, და ინებეთ ჩემთჳს ლოცვისა ყოფაჲ უფლისა მიმართ, არა ხოლო
Line of ed.: 5     
თუ, რაჲთა-მცა მიჴსნა მე ჴელთაგან უსჯულოჲსათა, არამედ რაჲთა მომცეს
Line of ed.: 6     
მე ძალი ქრისტემან, ჭეშმარიტმან ღმერთმან, წინა-მდებარისა ამისთჳს საფრჴისა,
Line of ed.: 7     
რომელი დაურწყავს მტერსა ჩემსა, რომელსა ჰნებავს დაბრკოლებაჲ
Line of ed.: 8     
ჩემი გზისა მისგან, რომლისათჳს ჰსურის სულსა ჩემსა".

Chapter: V  
Line of ed.: 9        
5. და შემდგომად მცირედთა დღეთა შეკრეს იგი ფიცხლითა საკრველითა
Line of ed.: 10     
რკინისაჲთა და წარსცეს იგი ქუეყანად ბაბილოვნისა, ქალაქსა, რომელსა
Line of ed.: 11     
ჰრქჳან სამარაჲ, მიჰგუარეს იგი მეფესა მას ისმაიტელთასა, რომელსა სახელი
Line of ed.: 12     
ერქუა ჯაფარ, ძჱ აბრაჰამისი. ხოლო რაჟამს წარადგინეს მოწამჱ ქრისტჱსი
Line of ed.: 13     
წინაშე მისა, ჰრქუა მას: "აჰა ესერა მოცემულ ხარ შენ ჴელთა ჩემთა და
Line of ed.: 14     
მეუფებაჲ მაქუს შენ ზედა ყოფად კეთილისა და ბოროტისა, არამედ ისმინე
Line of ed.: 15     
და მერჩდი მე, -- აღიღე რჩული ჩუენი და უვარ-ჰყავ ცთომაჲ იგი შენი
Line of ed.: 16     
ქრისტჱს ღმრთისათჳს, რამეთუ გონიერად გხედავ შენ; და ვითარ აწ ლიტონსა
Line of ed.: 17     
კაცსა, დედაკაცისაგან შობილსა, ღმერთად აღიარებ? დასცხერ ამიერითგან,
Line of ed.: 18     
რამეთუ ვერ შესაძლებელ არს სიტყუად, ვითარ-მცა ძჱ ესუა
Line of ed.: 19     
ღმერთსა. ხოლო აწ მოიქეც ცთომილებისაგან შენისა, და მიიღო ჩემგან
Line of ed.: 20     
კეთილი და უაღრჱსი პატივი, და გყო შენ თანა-მზრახველად ჩემდა და უდიდებულჱს
Line of ed.: 21     
ყოველთა მოყუასთა შენთა. და უკუეთუ არა ისმინო ჩემი, სიკუდილითა
Line of ed.: 22     
მოჰკუდე შენ პირითა მახჳლისაჲთა და ჴორცნი შენნი მივსცე საჭმელად
Line of ed.: 23     
მფრინველთა ცისათა*, და ვინ არს, რომელმან განგარინოს შენ ჴელთაგან
Line of ed.: 24     
ჩემთა?"

Line of ed.: 25        
მიუგო მას წმიდამან მოწამემან ქრისტჱსმან და ჰრქუა: "მეცა უწყი,
Line of ed.: 26     
რამეთუ ჴელმწიფებაჲ გაქუს ჴორცთა ჩემთა ზედა, არამედ არა სულსა*,
Line of ed.: 27     
ვითარცა იტყჳს უფალი ჩემი და ღმერთი. ამისთჳს-ცა არა მეშინის მე მახჳლისაგან
Line of ed.: 28     
შენისა, არამედ მისა მეშინის, რომელი-იგი შემძლებელ არს მოწყუედად
Line of ed.: 29     
სულისა და ჴორცთა, და კუალად ჴელმწიფებაჲ აქუს განცხოველებად,
Line of ed.: 30     
ვითარცა იგი მოსიკუდიდ. ამისთჳს-ცა სიხარულით მოვითმენ სახელისა
Line of ed.: 31     
მისისათჳს, რამეთუ იგი არს ჭეშმარიტი ღმერთი, ძლიერი ჴელმწიფჱ და
Line of ed.: 32     
მთავარი მშჳდობისაჲ, მამაჲ მერმეთა მათ საუკუნეთაჲ"*, ვითარ წერილ
Line of ed.: 33     
არს. აწ უკუე ვითარ შეურაცხ-ვყო იგი და ვერჩდე ბრძანებასა შენსა და
Line of ed.: 34     
სჯულსა თქუენსა, რომელთა წინაწარმეტყუელი გაყუედრებს Ms. page: B_136  და
Line of ed.: 35     
იტყჳს: "არა ესმის ქანანს, არცა გამოჩნდა თემანს, არცა ძეთა აგარისთა,
Line of ed.: 36     
მეფეთა და მეზღაპრეთა, გამომეძიებელთა გონიერებისათა ქუეყანასა ზედა.
Line of ed.: 37     
ხოლო გზაჲ იგი ჭეშმარიტებისაჲ არა გულისჴმა-ყვეს და არცა მოიჴსენნეს
Line of ed.: 38     
ალაგნი მისნი, და წარწყმდეს იგინი მსგავსად მისა"*. აწ რომელსა
Page of ed.: 169   Line of ed.: 1     
წინაწარმეტყუელი შეასმენს ესრეთ და წარწყმედასა აქადებს, ვითარ
Line of ed.: 2     
მათი ვისმინო? არამედ აღასრულე ჩემ ზედა, რაჲ იგი გეგულების".

Line of ed.: 3        
ხოლო ვითარცა ესმნეს სიტყუანი ესე მეფეთა მათ, აღივსო იგი გულის-წყრომითა
Line of ed.: 4     
დიდითა და რისხვაჲ გულის-წყრომისა მისისაჲ სასტიკებით უფროჲს-ღა
Line of ed.: 5     
აღატყდებოდა მის ზედა. და ბრძანა მიცემაჲ მისი საპყრობილესა
Line of ed.: 6     
ფიცხელსა. და მიავლინნა მისა ორნი იგი ერის-თავნი, რომელნი ტყუეობით-ვე
Line of ed.: 7     
მიეყვანნეს სომხითით და უვარის-ყოფითა ქრისტჱსითა პატივ-ცემულ იყვნეს
Line of ed.: 8     
მის წინაშე. და ვითარ მივიდეს იგინი, ჰრქუეს ნეტარსა მას: "ამას
Line of ed.: 9     
იტყჳს უფალი ჩუენი მეფჱ, ვითარმედ ერთგზის გამხილებ-ღა უგუნურებასა
Line of ed.: 10     
შენსა, რამეთუ სამგზის რჩულ-დებულ არს ჩუენდა ურწმუნოთა მხილებაჲ;
Line of ed.: 11     
აწ ისმინე ჩუენი, რაჲთა სცხონდე, და ნუ ესავ სასოებასა მაგას არა-სასოსა,
Line of ed.: 12     
რამეთუ ღმრთისა მიერ მოცემულ ხარ შენ ჴელთა ჩუენთა. და ჩუენ-ცა ესრეთ-ვე
Line of ed.: 13     
გაზრახებთ შენ. ნუ დადგრომილ ხარ შენ სიფიცხლესა მაგას შინა, ვითარცა
Line of ed.: 14     
უგულისჴმოჲ, რამეთუ გონიერად გიცით შენ, და ჩუენ-ცა ქრისტეანენი-ვე
Line of ed.: 15     
ვიყვენით, არამედ ვერ შეუძლეთ წინა-აღდგომად ბრძანებასა მეფისასა,
Line of ed.: 16     
ამისთჳს-ცა მოვიგეთ მისგან პატივი, ხოლო საუკუნესა მას ცხორებასა, ვინ
Line of ed.: 17     
უწყის, რაჲ უმჯობჱს არს!"

Line of ed.: 18        
მაშინ მიუგო წმიდამან კოსტანტი მოვლინებულთა მათ და ჰრქუა ესრე:
Line of ed.: 19     
"არქუთ მეფესა თქუენთა: ჰგონებ-ვე რასა ესევითარსა საქმესა ჩემგან, დაღაცათუ
Line of ed.: 20     
ჩუეულებაჲ მეფეთა ბაბილოვნისათაჲ გაიძულებს შენ, რამეთუ იგინი-ცა
Line of ed.: 21     
წინა-აღმდგომ იყვნეს ჭეშმარიტებისა, არამედ ბრძანე შენ ყოფად, რაჲ-იგი
Line of ed.: 22     
გეგულების ყოფად, იქმოდე. ხოლო თქუენ რასა-ღა ზედა-მდგომელობთ და
Line of ed.: 23     
დამესხმით, ვითარ-მცა მეცა თქუენ გემსგავსე? ამიერითგან განმეშორენით
Line of ed.: 24     
ჩემგან, რაჲთა გამოვიძინე მე მცნებანი ღმრთისა ჩემისანი**.

Line of ed.: 25        
და აღიპყრნა ჴელნი თჳსნი ზეცად, აღაღო პირი თჳსი წინაშე მათსა
Line of ed.: 26     
და იტყოდა: "გიგალობ შენ, უფალო, ღმერთო ძალთაო, ღმერთო საუკუნეთაო,
Line of ed.: 27     
რომელმან მომეც მე ძალი წინა-აღდგომად უკეთურისა ამის მსაჯულისა,
Line of ed.: 28     
ვითარცა\-იგი Ms. page: B_137  წინაჲსწარ სთქუ, ვითარმედ: "თქუენ მომცენით
Line of ed.: 29     
გულნი თქუენნი და მე მიგეც ძალი ჩემი"*. ღირს მყავ მე ნათელსა პირისა
Line of ed.: 30     
შენისასა, რამეთუ შენდა მოვივლტი, ქრისტე, ძეო ღმრთისაო, და აჰა ესერა
Line of ed.: 31     
მოუძლურებულ ვარ მე ყოველთაგან წარმართთა სახელისა შენისათჳს წმიდისა
Line of ed.: 32     
და უფროჲს-ღა უსჯულოჲსა ამისგან მეფისა. და აწ, უფალო, ღმერთო
Line of ed.: 33     
ჩემო, შეიწირე მსხუერპლი ესე ჩემი და შეივედრე სული ჩემი** ჴელთაგან
Line of ed.: 34     
წარმართთასა და მომმადლე აღთქუმაჲ, რომელ აღუთქუ, ვითარმედ: რომელთა
Line of ed.: 35     
აღმიარონ მე წინაშე კაცთა, პატივ-სცეს მამამან ჩემმან;* და
Line of ed.: 36     
ვითარცა-იგი ამას-ვე ადგილსა ადიდენ წმიდანი იგი ყრმანი, რომელთა აღგიარეს
Line of ed.: 37     
შენ, და მეცა ღირს მყავ მათ თანა, რომელი-ეგე გამოსჩნდი მათ
Line of ed.: 38     
თანა მეოთხედ. და ვითარცა-ესე მე აღგიარებ წინაშე უსჯულოჲსა ამის მეფისა,
Page of ed.: 170   Line of ed.: 1     
შენ-ცა, სახიერო უფალო, აღმიარე მე წინაშე ანგელოზთა შენთა*, და
Line of ed.: 2     
ვითარცა-იგი დღენდელსა ამას დღესა შინა ადიდე ღირსი შენი მოწამჱ წმიდაჲ
Line of ed.: 3     
გიორგი და შეიწირენ შრომანი მისნი და დათხევაჲ უბიწოჲსა სისხლისა
Line of ed.: 4     
მისისაჲ, შეიწირენ უნდო[ნი]ცა ესე სისხლნი ჩემნი, და მომეც მე ნაწილი
Line of ed.: 5     
მის თანა, რაჲთა წილ-მხუდეს რჩეულთა შენთა თანა, რამეთუ სამკჳდრებელი
Line of ed.: 6     
შენი მტკიცე არს ჩემდა"*.

Line of ed.: 7        
და ამას რაჲ იტყოდა წმიდაჲ მოწამჱ, ნაკადულნი ცრემლთანი გარდამოდიოდეს
Line of ed.: 8     
თუალთაგან მისთა ჩუეულებისაებრ მისისა. ხოლო გარემოჲს,
Line of ed.: 9     
მდგომარენი იგი მისნი სცემდეს პირსა მისსა და მრავლითა ტანჯვითა სტანჯვიდეს
Line of ed.: 10     
მას, არამედ ენაჲ მისი ვერ დააბრკოლეს გალობად. ხოლო ერის-თავნი
Line of ed.: 11     
იგი მიიქცეს და უთხრეს მეფესა მას ყოველი, რაჲ-ცა ესმა და იხილეს.

Line of ed.: 12        
მაშინ უფროჲს-ღა განრისხნა მეფჱ იგი და წარავლინნა იგინი და უბრძანა
Line of ed.: 13     
მოკუეთაჲ თავისა მისისაჲ, არამედ ამით გამოსცდიდა-ცა მათ, რამეთუ
Line of ed.: 14     
აქუნდა მას იჭჳ მათა მიმართ. ხოლო იგინი მივიდეს და სცემდეს მახჳლითა
Line of ed.: 15     
ქედსა მისსა წინაშე დალიჭსა მას და ვერარას ავნებდეს მას.

Line of ed.: 16        
და ვითარ აუწყეს ესე უსჯულოსა მას მეფესა, წარავლინა მან ერთი წინაშე-მდგომელთაგანი,
Line of ed.: 17     
უცხო თესლი, და მან მიჰკუეთა თავი მისი მახჳლითა
Line of ed.: 18     
და შეართუა მეფესა თჳსსა, ვითარცა-იგი თავი იოანე ნათლის-მცემელისაჲ
Line of ed.: 19     
ჰეროდეს, ხოლო გუამი მისი დამოჰკიდეს ძელსა ფრიად მაღალსა. ყოველმან
Line of ed.: 20     
ერმან იხილეს სასწაული დიდი გუამსა მას ზედა. და მივიდა წმიდაჲ
Line of ed.: 21     
იგი მოწამჱ ქრისტჱსი ადგილსა მას განსასუენებელისასა, რომლისაგან
Line of ed.: 22     
განშორებულ არიან ყოველნი სალმობანი, მწუხარებანი და ჭირნი, სადა-იგი
Line of ed.: 23     
ჰხედავს ნათელი პირისა შენისაჲ, უფალო, სადა იგი ვ\ერ Ms. page: B_138  მისწუთებიან
Line of ed.: 24     
ენანი ძჳრის-მეტყუელთანი, არამედ სიხარული დაუსრულებელი არს მუნ და
Line of ed.: 25     
წმიდათა ანგელოზთა თანა მოქალაქობაჲ.

Line of ed.: 26        
ხოლო აღესრულა იგი კეთილითა აღსა[ა]რებითა [თ]თუესა ნოენბერსა
Line of ed.: 27     
ათსა, დღესასწაულსა წმიდისა გიორგისსა, რომლისა-ცა თანა ზიარ იქმნა.
Line of ed.: 28     
დღჱ იყო პარასკევი, დასაბამითგანნი წელიწადნი იყვნეს ექუს ათას ოთხას
Line of ed.: 29     
ორმეოც და ა(თ)ჩჳდმეტ, ხოლო ზედა-წერილსა ისმაიტელთასა ორას ოც და
Line of ed.: 30     
[ა]თორმეტსა.

Line of ed.: 31        
და ესე მრავლისაგანი მცირედი აღიწერა სიმჴნეთაგანი წმიდისა კოსტანტისი,
Line of ed.: 32     
რაჲთა იყოს თქუმული ესე შემოკლებულ და სრულ, რაჲთა
Line of ed.: 33     
არა იყოს შემაწუხებელ ნაკლულევანებითა, არცა ნამეტნავ განგრძობითა,
Line of ed.: 34     
სადიდებელად მამისა და ძისა და წმიდისა სულისა აწ და მარადის და უკუნითი
Line of ed.: 35     
უკუნისამდე, [ამჱნ].

Chapter: VI  
Line of ed.: 36        
6. და ვითარცა მიესმა პირველ მოჴსენებულთა წმიდათა მეფეთა მარტჳლობაჲ
Line of ed.: 37     
წმიდისა კოსტანტისი, განიხარეს სიხარულითა დიდითა და მიწერეს
Page of ed.: 171   Line of ed.: 1     
ეპისტოლჱ შვილთა მიმართ მისთა და ნათესავთა სახლისა მისისათა,
Line of ed.: 2     
რამეთუ ფრიად მრავალ იყვნეს იგინი, რომელსა წერილ იყო ესრეთ. --

Line of ed.: 3        
"რამეთუ, რომელნი-იგი პირველად სიტყუანი მოიწეოდეს სასმენელთა
Line of ed.: 4     
ჩუენთა, რომელ-იგი იქმნებოდა თქუენ მიერ სიმართლისათჳს, და იქადაგებოდა.
Line of ed.: 5     
ხოლო აწ საქმენი თქუენნი, რომელთა იქმოდით, მოწამე არიან თქუენდა,
Line of ed.: 6     
და თქუმული იგი დაემტკიცა ფრიად, და დაენერგა კეთილად სჯულიერებაჲ
Line of ed.: 7     
თქუენი. და ჭეშმარიტად გულს-მოდგინებისა თქუენისა საქმჱ, რამეთუ
Line of ed.: 8     
მცირითა მით მიზეზითა, რომელი იყო დამტკიცებული გულთა თქუენთა
Line of ed.: 9     
სარწმუნოებისა, გამოაცხადეთ იგი უღმრთოთა ზედა, და ვითარცა სრულნი
Line of ed.: 10     
ქრისტეანენი, ყოფილნი ერთბამად, ერთ-სიტყუა იქმნენით და ვითარცა ერთსა
Line of ed.: 11     
სჯულსა შინა იყვენით და უფალსა პირის-პირ თქუენსა ყოველსა ჟამსა
Line of ed.: 12     
ხედევდით. შეურყეველნი ურთიერთას დაადგერით სასოებითა ქრისტჱსითა
Line of ed.: 13     
მტერთა ზედა ჯუარისათა და ქრისტჱს თანა მოსწრაფებით მამაკაც იქმნენით
Line of ed.: 14     
და პირნი მათნი გინებითა აღავსენით და ძლევით-შემოსილთა შეერთებულთა
Line of ed.: 15     
სივლტოლაჲ იგი მათი განუცხადეთ. და ესე იქმნა ძალითა ღმრთისაჲთა, -- საქმჱ
Line of ed.: 16     
განსრულებული და სიქადული მამათა თქუენთაჲ, და რაჲთა დავატკბნეთ
Line of ed.: 17     
სიტყუანი ჩუენთჳს და თქუენთჳს, ჯერ-არს ნეტარისა ამისა მოწამისა
Line of ed.: 18     
კოსტანტისი და წინა-აღმდგომაჲ (...) სიმჴნისა მისისაჲ მტერთა
Line of ed.: 19     
მიმართ უხილავთა.

Line of ed.: 20        
"და გიჩუენო თქუენ, საყუარელთა ჩუენთა, Ms. page: B_139  რომელნი-ეგე ხართ
Line of ed.: 21     
ჭეშმარიტად შვილნი მისნი და ხატნი ჴორციელებისა მისისანი, ვითარცა
Line of ed.: 22     
რაჟამს ჰბრძოდა იგი ეშმაკთა შიშითა ღმრთისაჲთა, ჴორცნი თჳსნი წინა
Line of ed.: 23     
დაუპყრნა, არა თუ სიჴშოჲთა ამით საქმითა ჴორციელებისაჲთა მიმხედველ
Line of ed.: 24     
იყო, არცა-ღა ბრწყინვალე [!] უჩნდა მას ნათელი მზისა ამის წარმავალისა, არცა-ღა
Line of ed.: 25     
ტკბილ უჩნდა მას სიმცხინვარე მზის თუალისა განქარვებადი და გულის-წყრომითა
Line of ed.: 26     
ნათლისა მის მომავალისაჲთა ღრუბლად ჰხედვიდა მზესა ამას
Line of ed.: 27     
აღმომავალსა, და სიყუარულითა ქრისტესითა ყოველნი გემონი სოფლისანი,
Line of ed.: 28     
ვითარცა სისხლი კბილთა, ეგრეთ წარმოჰნერწყუა სურვილითა დიდისა მის
Line of ed.: 29     
გულის-სათქუმელისაჲთა და სიბრძნითა ზრახვისა მისისაჲთა ძმა-ცულებისა
Line of ed.: 30     
მიმართ.

Line of ed.: 31        
"ამისთჳს-ცა ყოველი დიდებაჲ ამის სოფლისაჲ ვითარცა ნაგევი, ეგრეთ
Line of ed.: 32     
შეჰრაცხა, რაჲთა ქრისტე ოდენ შეიძინოს. და აწ ამისთჳს-ცა მისნი არიან
Line of ed.: 33     
ცანი და ქუეყანა და ყოველი, რაჲ არს მას შინა, რამეთუ ყოველი-ვე დაუტევა
Line of ed.: 34     
და ღმრთისა ოდენ იქადოდა, რომელი-იგი ქებულ არს ღმრთისა მიერ და
Line of ed.: 35     
ანგელოზთა მისთა, და საქმეთა მისთაგან უკუნისამდე იქების.

Line of ed.: 36        
"აწ არა გჳჴმს ჩუენ ნუგეშინის-ცემა[ჲ] თქუენი მისთჳს, ვინა[ჲ]თგან იგი არს
Line of ed.: 37     
ნუგეშინის-მცემელ და მეოხი ჩუენი და თქუენი წინაშე ქრისტესა. არამედ
Line of ed.: 38     
დაუტეოთ აწ არა-დატეობილი ესე და თქუენდა მოვიქცეთ სიტყუად
Page of ed.: 172   Line of ed.: 1     
შეწყნარებულთა ღმრთისათა და ჩუენ თანა და სადგურისა თქუენისა პატიოსნებაჲ
Line of ed.: 2     
ჩუენ წინაშე წარსრულისა მის პატივითა სიტყჳთ და საქმით გაუწყო
Line of ed.: 3     
თქუენ. რაჲთა გულ-პყრობილ იყვნეთ ჩემდა მომართ და დაეფარნეთ ქუეშე
Line of ed.: 4     
ფრთეთა მეუფებისა ჩემისათა,  ნებასა შჯულისასა მხედველ ხართ და
Line of ed.: 5     
ყოველი, რომელი მას წინა-აღუდგების, განაგდებს ქრისტესა თქუენ შორის
Line of ed.: 6     
მეტყუელსა მოსწრაფებით ისმინეთ და მის მიერ ცხებულთა თავნი თქუენნი
Line of ed.: 7     
დაუმდაბლენით და უღელსა ჩუენსა ქუეშე ქრისტესმიერსა ქედნი თქუენნი
Line of ed.: 8     
წარუპყრენით და სუბუქისა ტჳრთისა ჩუენისა აღკიდებაჲ მჴართა თჳსთა
Line of ed.: 9     
ზედა არა გარე-წარიცოდეთ. თქუენ ხართ ჭეშმარიტნი მინდობილნი უფალსა,
Line of ed.: 10     
და მთასა სიონსა ემსგავსენით და გოდოლ ძლიერებისა პირსა მტერისასა
Line of ed.: 11     
ეჩუენენით თქუენ, საქმეთაგან გამოაცხადეთ, ვითარმედ კუალსა ღმრთისა
Line of ed.: 12     
და კაცთა მიერ საკჳრველისა მის მამისა თქუენისა კურთხეულისა მოსწრაფებით
Line of ed.: 13     
შეუდგეთ სტუმართ მოყუარებითა და გზათა მამშჳდებლობითა, მონაზონთა
Line of ed.: 14     
და შორიელ\თა Ms. page: B_140  შეწყნარებითა, აწ ამას ზედა დაადგერით და
Line of ed.: 15     
სრულ-ყავთ მოქალაქობაჲ ნეტარისა მის, რამეთუ საფარველმან მეფობისა
Line of ed.: 16     
ჩუენისამან იღუაწოს თქუენთჳს და მთამან სიდიდისა ჩუენისამან ქრისტჱსმიერმან
Line of ed.: 17     
აღადგინოს დაბრკოლებაჲ თქუენი. და აწ ამას ზედა იქმოდეთ
Line of ed.: 18     
და მით გულ-პყრობილ იყვენით.

Line of ed.: 19        
"ამას არა თუ თქუენ ოდენ გიბრძანებთ, არამედ ყოველთა, რომელნი
Line of ed.: 20     
ჩუენ კერძო და ჴელთა ქუეშე ჩუენსა არიან ქართველნი, რამეთუ ყოველთა-ვე
Line of ed.: 21     
ქრისტჱს მოყუარეთა და მეფობისა ჩუენისა ღმრთისამიერთა და ვითარცა
Line of ed.: 22     
შვილთა საკუთართა თქუენთა თანა შევჰრაცხ, არამედ კუალად აღდეგით
Line of ed.: 23     
და განძლიერდით უფლისა მიერ.

Line of ed.: 24        
"და სიდიდითა ძალისა მისისაჲთა ლახუარნი თქუენნი მტერთა ზედა
Line of ed.: 25     
განაბრწყინვენით და ნუ ვის სცემთ მათგანსა თქუენ შორის სამკჳდრებელსა,
Line of ed.: 26     
რაჲთა მოიღოთ კეთილი ჩუენი და აღთქუმული იგი პატივი კეთილის
Line of ed.: 27     
მოქმედთათჳს უფლისა მიერ მოიღოთ".




Text: Mart._Gobr.  
Martyrium Gobronis



Page of ed.: 172  
Line of ed.: 28  
Ms. page: B_140 
თთუესა ნოენბერსა : ი^ზ:


Line of ed.: 29  
წამებაჲ წმიდისა მოწამისა გობრონისი, რომელი განიყვანეს
Line of ed.: 30  
ყველის ციხით*

Line of ed.: 31  
მე სტეფანე მტბევარ ეპისკოპოსმან დავწერე ბრძანებითა აშოტ ერის-თავთა ერის-თავთაჲთა


Line of ed.: 32  
გუაკურთხენ, მამაო!


Chapter: I  
Line of ed.: 33        
1. ჩუეულებაჲ აქუს განგებასა ღმრთისასა სწავლად გონებასა ზედა დაბადებულთა
Line of ed.: 34     
მისთასა, ვითარცა იყო იოსებ და ყოველნი მამათ-მთავარნი, თითოეულად
Page of ed.: 173   Line of ed.: 1     
გამოიცადნეს მსგავსად ძალისა ჩუენისა. ვითარცა იტყჳს იობ:
Line of ed.: 2     
"ნეტარ არს კაცი, რომელსა ამხილა უფალმან და სწავლასა ყოვლისა მპყრობელისასა
Line of ed.: 3     
ნუ განიშორებ, რამეთუ მან ალმის და კუალად აგის"*. და სოლომონ
Line of ed.: 4     
იტყჳს: "შვილო, უკუეთუ მოხვალ მონებად უფლისა, თავი შენი განუმზადე
Line of ed.: 5     
განსაცდელთა"*. და კუალად: "შვილნი, რომელნი უყუარან უფალსა,
Line of ed.: 6     
სწავლნის და ტანჯნის"*. და მოციქული იტყჳს: "სრულთათჳს არს მტკიცე
Line of ed.: 7     
იგი საზრდელი, რომელნი სწავლასა უფლისასა მადლობით შეწყნარებად ღირს
Line of ed.: 8     
იქმნნეს და ცოდვისა რისხვითა გულის-წყრომისა მისისაჲთა ჩუენებად ძალი
Line of ed.: 9     
მისი"*.

Line of ed.: 10        
რომელ დაუთმენიეს მართლითა სულგრძელებითა მიგებად უსჯულოთა
Line of ed.: 11     
უკეთურებისაებრ მათისა, ვითარცა იტყჳს დავით: "ამაღლდი, მსაჯულო სიმართლისაო,
Line of ed.: 12     
და მიაგე მისაგებელი ამპარტავანთა"*. და პავლე იტყჳს:
Line of ed.: 13     
"ამისთჳს მოიწიოს რისხვაჲ ღმრთისაჲ ნაშობთა ზედა ურჩებისათა**, ვითარცა
Line of ed.: 14     
დასაბამსა დაბადებისასა ნოეს ზე წარწყმედასა ამპ\არტავანსაMs. page: B_141 
Line of ed.: 15     
კაცთასა, რომელნი ხატად ღმრთისა დაბადებულ იყვნეს. აგებულებაჲ თჳსი
Line of ed.: 16     
ვერ ესწავა უმადლოთა მათ ნათესავთა და მსგავსებაჲ მთავრობისა თჳსისაჲ
Line of ed.: 17     
ვერ გულისჴმა-ეყო, რომელთა ხატი შემოქმედისა ღმრთისაჲ შეურაცხ-ყვეს,
Line of ed.: 18     
დამდაბლდეს და ემსგავსნეს ძლეულსა მას ბუნებასა დედათასა, რომლისა ურჩებითა
Line of ed.: 19     
სიკუდილი შემოჴდა, ვითარცა პავლე იტყჳს: "ადამ არა სცთა, ხოლო
Line of ed.: 20     
დედაკაცი იგი სცთა"*. და ცოდვაჲ შვა ნაშობთა მათ შერეულთა
Line of ed.: 21     
გარდარეულითა მით უშუერითა ცოდვითა განარისხეს ღმერთი და შეანანეს
Line of ed.: 22     
კაცი. არა ეუფლა დათმენად მიუწდომელი მოწყალებაჲ, რომლისათჳს განახუნა
Line of ed.: 23     
საქანელნი წყალთანი და წარწყმიდნა ყოველნი წყლით რღუნითა. ხოლო
Line of ed.: 24     
ნეტარისა ნოეს მიერ დაუშთა თესლი მკჳდრობისაჲ სოფელსა, ესრეთ-ვე
Line of ed.: 25     
ნერგთა მათ წყევისათა, თესლთა სიმწარისათა, მოჴსენებად საძაგელთა
Line of ed.: 26     
სოდომელთა ლოთის ზე მართლისა უწესოთა შერევითა, და არა დაუტევეს
Line of ed.: 27     
ადგილი წყალობისაჲ, რომელთა ზედა აწჳმა ღმერთმან ცეცხლი და წუნწუბაჲ
Line of ed.: 28     
და გარესკნელითა მით ძჳრითა წარწყმედისაჲთა აღიჴოცნეს იგინი. და
Line of ed.: 29     
კუალად დედაკაცმან მან უსახურმან იეზაბელ გარდაჰმატა უსჯულოებაჲ, რომლითა
Line of ed.: 30     
ელიას ეპატიჟა შურითა საღმრთოჲთა ცათა შეკრვად და სიყმილი შემოართუა
Line of ed.: 31     
ისრაჱლსა ზედა, ვითარცა ევა სიკუდილი სოფლად შემოიღო,
Line of ed.: 32     
რომლისათჳს ელია იტყჳს: "რაჲ ძეს ჩემი და სახლისა ამის აქაბისი"**.

Line of ed.: 33        
აქუნდა მას ურჩებისა მისთჳს იეზაბელისა ნაყოფი იგი უწჳმროებისაჲ. ამისთჳს
Line of ed.: 34     
სიკუდილსა ბოროტსა მიეცა იგი და ტერფთაგან ცხენთასა განიჭრნეს
Line of ed.: 35     
ჴორცნი მისნი და მის ზედა აღესრულა წერილი იგი, ვითარმედ:
Page of ed.: 174   Line of ed.: 1     
"უგუნური იგი რისხვამან მოკლის". ხოლო ვინაჲთგან** წყლით რღუნაჲ
Line of ed.: 2     
აღიბეჭდა და ცეცხლით მოწუვაჲ ზეგარდამო დაეცა, და მიერითგან მახჳლი
Line of ed.: 3     
განეწესა ღმრთისა მიერ შურის საგებელად უკეთურებასა კაცთასა, ვითარცა
Line of ed.: 4     
ესაია იტყჳს: "უკუეთუ ისმინოთ ჩემი-ო, კეთილსა ქუეყანისასა სჭამდეთ,
Line of ed.: 5     
უკუეთუ არა ისმინოთ, მახჳლმან შეგჭამნეს თქუენ"*.

Line of ed.: 6        
და რომელნი ჟამად-ჟამად შეემთხჳნეს განსაცდელნი ისრაჱლსა ცოდვასა
Line of ed.: 7     
მიდრეკითა, ესე მცირედ მოიჴსენეთ, ვითარცა თქუა დავით: "მოვიჴსენენ
Line of ed.: 8     
მე დღენი პირველნი და ვიტყოდე ყოველთა მიმართ მცნებათა შენთა"*,
Line of ed.: 9     
რაჲთა მოჴსენებითა პირ\ველთა Ms. page: B_142  მათ საქმეთაჲთა მოსრული და მომავალი
Line of ed.: 10     
სამართალი ღმრთისა მეცნიერთათჳს კრძალულ იყოს და ორი-ვე სახჱ
Line of ed.: 11     
კეთილისა და ბოროტისაჲ ნათესავთა მომავალთა მიეთხრას, რაჲთა სხუათა
Line of ed.: 12     
შემთხუევათა გამოცდილ იპოვნენ, ვითარცა თქუა მოსე: "დავსდებ [!] თქუენ ზედა
Line of ed.: 13     
კურთხევასა კეთილისათჳს*, რამეთუ ღმრთივ მქადაგებელთა მიერ
Line of ed.: 14     
სარწმუნოთა, მეტყუელთა სულისა წმიდისა მიერ სწავლულთა, მოსწავებულ
Line of ed.: 15     
არს ღმერთი მართლ-მსაჯულად ჭურთა მათ ზედა წყალობისათა და სიტკბოებისათა
Line of ed.: 16     
დაცემულთა ზედა სასტიკებითა, რაჲთა ოდეს იხილონ ჭეშმარიტთა
Line of ed.: 17     
მათ თაყუანის-მცემელთა ღმრთისათა ნაყოფი იგი სიმართლისა წყალობისაჲ,
Line of ed.: 18     
ღმრთისა მოსავ იყვნენ და მოთმინებით მოელოდიან სასყიდლისა
Line of ed.: 19     
კუალად გებასა და კუალად, ოდეს ესმას ცრუთა სიმართლისა სასჯელი,
Line of ed.: 20     
ღმრთისა პატიჟისა შეეშინოს, დაუტეოს უკეთურებაჲ და სინანულად მოისწრაფოს,
Line of ed.: 21     
ვითარცა ნინეველთა, და განერნენ დაქცევისაგან სულისა და
Line of ed.: 22     
ჴორცთაჲსა.

Line of ed.: 23        
ესრეთ-ვე სცოდა ბოროტი დიდმან სახლმან სომხითისაგან, ვითარცა
Line of ed.: 24     
თქუა იერემია წინაწარმეტყუელმან გოდებათა შინა მისთა: "სიტყჳთა გმობისაჲთა
Line of ed.: 25     
შეაწუხეს სული წმიდაჲ და საქმითა ბილწებისაჲთა გარდარეულად
Line of ed.: 26     
განარისხეს შემოქმედი თჳსი, რომლისათჳს მსგავსად უსჯულოებისა მათისა
Line of ed.: 27     
მოიწია რისხვაჲ ღმრთისაჲ დადგრომად"*.

Line of ed.: 28        
და მისცნა იგინი მახჳლსა ბოროტსა და ტყუეობასა საწყალსა და სალმობასა
Line of ed.: 29     
სიყმილისასა განმამრუდებელსა და სრვასა სიკუდილისასა უწყალოსა,
Line of ed.: 30     
რომელთა მფლველ არავინ იყო. და დაეცნეს ვითარცა ხენი ქუეყანასა,
Line of ed.: 31     
ვითარცა იტყჳს ესაია წინაწარმეტყუელი: "არა თუ-მცა უფალმან ყოვლისა
Line of ed.: 32     
(...)". Ms. page: B_143  უმჯობჱს იყო მათდა, უკუეთუ-მცა გზაჲ იგი ჭეშმარიტებისაჲ
Line of ed.: 33     
ეცნა-ვე, არა ვიდრე ცნობასა და კუალად უკუნ-ქცევასა"**. რამეთუ
Line of ed.: 34     
მოციქულთა მიერ ქადაგებული მართლ-მადიდებლობისა იგი სარწმუნოებაჲ
Page of ed.: 175   Line of ed.: 1     
წმიდისა კათოლიკე ეკლესიისაჲ განაგდეს და მოძღუართა მიერ წმიდათა
Line of ed.: 2     
კრებათა ღმრთივ სულიერთა განწესებული კანონი საეკლესიოჲ
Line of ed.: 3     
შეურაცხ-ყვეს.

Line of ed.: 4        
ამისთჳს ძირი იგი სიმწარისაჲ დაენერგა მათ შორის და ღუარძლი იგი
Line of ed.: 5     
სიბოროტისაჲ აღმოსცენდა, და ცოდვაჲ იგი წვალებისაჲ აღორძნდა და
Line of ed.: 6     
ნაყოფი იგი წარწყმედისაჲ გარდაემატა მათ ზედა. რამეთუ მიწაჲ იგი სომხითისაჲ
Line of ed.: 7     
ამპარტავან, და მკჳდრნი მისნი ცუდად მზუაობარ, ანგაჰარ, ლაღ
Line of ed.: 8     
და ცოდვის მოყუარე, ამპარტავან, უწყალო, უყუარულ და ყოვლითა უკეთურებითა
Line of ed.: 9     
სავსე, რომელსა შინა არა იპოვა თავისა მისადრეკელი ქრისტჱსი,
Line of ed.: 10     
რომელთათჳს ქრისტე ცუდად მოკუდა.

Line of ed.: 11        
და ესე არს საზღვარი მისი და სახელები ჴევთა მისთაჲ: ვანანდი,
Line of ed.: 12     
აშორნია, ბაგრევანდი, აპაჰუნისი, წალკოიტნი, ჭაკატი, კოგოვიტი -- ორი
Line of ed.: 13     
ჴევი, შარური, ვასპურაგან, -- ათორმეტი ჴევი, ვაჲძორი -- ოთხი
Line of ed.: 14     
ჴევი, დვინადაშტი -- სამი ჴევი, გელაქუნია -- ოთხი ჴევი, სივნიეთი -- ათი
Line of ed.: 15     
ჴევი, ტაშირი და კილბოფორი.

Line of ed.: 16        
ესე ოთხმეოც და შჳდი ჴევი მოოჴრდა პირისაგან უფლისა, ძჳრისაგან
Line of ed.: 17     
ცოდვათა მათთაჲსა ამისთჳს, რამეთუ არა იპოვა ამათ ჴევთა შინა საყდარი
Line of ed.: 18     
მართლ-მადიდებელთა ეპისკოპოსთაჲ, არცა მონასტერი მართლ-მადიდებელთა
Line of ed.: 19     
მორწმუნეთა მონაზონთაჲ, ვითარცა აბრაჰამ ჰკითხავს ღმერთსა: "უკუეთუ
Line of ed.: 20     
იყვნენ ხუთნი მართალნი, წარსწყმიდო-ა ქალაქი იგი?"* და თქუა უფალმან:
Line of ed.: 21     
"არა"*. და იტყჳს: "ვინ წმიდა იყო და წარწყმდა, ანუ სადა ჭეშმარიტნი
Line of ed.: 22     
ძირითურთ აღიფხურნეს"*. თუ სადა-მე იტყჳს მსგავსად სიტყჳსა მის, რომელი
Line of ed.: 23     
ჰრქუა ღმერთმან ელის "აღ-ხოლო არა-ვჴოცო კაცი შენი საკურთხეველისაგან
Line of ed.: 24     
ჩემისა, რაჲთა ხედვიდეს და ეჴუებოდის, და რაჲთა ესენი-ცა
Line of ed.: 25     
ხედვიდენ და ეჴუებოდის"*.

Chapter: II  
Line of ed.: 26        
2. ამათ ქუეყანათა ზედა განეწყო უფალი რისხვითა გულის-წყრომისა
Line of ed.: 27     
მისისაჲთა, და მიშუებითა ღმრთისაჲთა აღიძრა მეფჱ სარკინოზი, სახელით
Line of ed.: 28     
აბულ-კასიმ, ძჱ აბულ-საჯისი ამირისაჲ, და უფალი სპარსეთისაჲ, რომელსა
Line of ed.: 29     
ჰმონებდა სამეოცი ქალაქი დიდ-დიდი და შჳდნი მეფენი ჰმორჩი\ლებდესMs. page: B_144 
Line of ed.: 30     
ძლიერნი.

Line of ed.: 31        
ესე აღიჭურა ერითა მრავლითა, კაეტებითა რჩეულითა, რომელთაჲ
Line of ed.: 32     
ჰყვანდა ათასეული და ბევრეული. შევიდა ქალაქსა დვინისასა და ოხრაჲ
Line of ed.: 33     
გულის-წყრომისა მისისაჲ მოასწავებდა ოჴრებასა სომხითისასა, ვითარცა
Line of ed.: 34     
ნინეველთა დაქცევასა, რაჲთა-მცა შეინანეს ამათ-ცა. ხოლო გულნი მათნი განფიცხებულ
Page of ed.: 176   Line of ed.: 1     
იყვნეს ვითარცა რვალნი, და დაყენებულ ვითარცა სამყაროჲ,
Line of ed.: 2     
რამეთუ ცოდვაჲ ცვალებისა მათისაჲ დაწერილ იყო "ფიცარსა მას რკინისასა
Line of ed.: 3     
ფრჩხილითა ანდამანტისაჲთა"*, ვითარცა იერემია იტყჳს. ამისთჳს ვერ
Line of ed.: 4     
ეძლო მოქცევად. რამეთუ ემსგავსა სახლი იგი სომხითისაჲ კაცსა მას უგუნურსა
Line of ed.: 5     
რომელმან დადგა საფუძველსა ზედა საცთურებისასა და ქჳშასა ზედა
Line of ed.: 6     
წვალებისასა და ვითარ აღდგეს კუეთებანი, "დაეცა და იყო დაცემაჲ მისი
Line of ed.: 7     
დიდ ფრიად"*. ვითარცა იობ იტყჳს: "მე ვიხილენ უგუნურნი იგი, რომელთა
Line of ed.: 8     
ძირნი არა დაებნეს, არამედ მეყსეულად შეიჭამა როჭიკი მათი და განეშორნეს
Line of ed.: 9     
ძენი მათნი ცხოვრებისაგან"*, რამეთუ მძლავრებაჲ მათი და
Line of ed.: 10     
ჴელმწიფებისა მათისა სულგრძელებაჲ გამოსწოვდა ძალსა მათსა.

Line of ed.: 11        
რამეთუ ესე არს ჩუეულებაჲ მათი: პირველად ხარკნი იგი თანა-ნადებნი
Line of ed.: 12     
ძებნნეს, ძღუენნი და ნიჭნი კაეტთა მათთათჳს, რამეთუ მოხარკე მისა
Line of ed.: 13     
იყვნეს. მერმე წინა ჟამისა ბეგარანი სთხოვნეს. და უცალოებასა თჳსსა
Line of ed.: 14     
ჰამბავად იტყჳან, დაქცევასა თჳსსა ასწრაფებენ. და ესრეთ მანქანებით დააცალიერნა
Line of ed.: 15     
საფასეთა მათთაგან, რაჲთა ადვილად მძლე ექმნას, რომელი-ცა
Line of ed.: 16     
იყო ესრეთ.

Line of ed.: 17        
და ვითარ მოსძლევდა სარკინოზი იგი და არა იპოვა ღონე წინა-აღდგომისა
Line of ed.: 18     
სომეხთა მეფისა, არცა განრინებისა, რამეთუ ღმერთსა განეხეთქა
Line of ed.: 19     
მეფობაჲ იგი მისი, მაშინ მიივლტოდა იგი მთათა ზედა აფხაზეთისათა, რომელი
Line of ed.: 20     
იგი უკუანაჲსკნელ სიკუდილსა ვერ განერა. ხოლო ჴელმწიფჱ იგი შეუდგა
Line of ed.: 21     
მას ძიებად სასჯელსა სიკუდილისასა მრისხანებითა დიდითა.

Chapter: III  
Line of ed.: 22        
3. და მოვიდეს იგინი ციხესა მას ყველისასა, რომელი იყო გურგენ
Line of ed.: 23     
ერის-თავთა ერის-თვისა, რომელსა შინა იყვნეს აზნაურნი წარჩინებულნი და
Line of ed.: 24     
სანატრელი მოწამჱ ქრისტჱსი გობრონ მათ თანა. მოვიდეს და მოადგეს ციხესა
Line of ed.: 25     
მას ყველისასა, გარე შეადგეს კარვები იგი მათი, ვითარცა თოვლი,
Line of ed.: 26     
რომელნი ხუთისა სოფლისა საზღვართა და-ოდენ-ეტივნეს იწროებით.

Line of ed.: 27        
და საბელნი იგი კარვებისა მათისა[ნი] განეთხზნა ურთიერთას, რამეთუ
Line of ed.: 28     
ესე იყო ჩუეულებაჲ და\დგრომისა Ms. page: B_145  მათისაჲ, ნათესავთა მათ საძაგელთა,
Line of ed.: 29     
უღმრთოთა, ფიცხლად მოისართა, რომელნი ჭამდეს ძაღლთა, თაგუსა,
Line of ed.: 30     
კაცსა და ყოველსა არა-წმიდასა. და ესრეთ განემზადნეს ბრძოლად ფილეკავნებითა
Line of ed.: 31     
მრავლითა. და სიმრავლჱ ტყორცებულთა მათ ისართაჲ შეიპყრობდა
Line of ed.: 32     
ჰაერსა მზისასა, რომელსა აქუნდა ასეული ტჳრთი აქლემისაჲ ისარი
Line of ed.: 33     
ოდენ და ეგრეთ-ვე ჰოროლი.

Line of ed.: 34        
და ბრძოლასა მას ფიცხელსა მჴნე იქმნნეს ციხოვანნი იგი და დააჴოცდეს
Line of ed.: 35     
მბრძოლთა მათ და დაჰყრიდეს ჴორცთა მათთა, ვითარცა სკორესა
Page of ed.: 177   Line of ed.: 1     
ქუეყანასა, ხოლო მათ ყოველთა უწინარჱს იპოვა სიმჴნითა ნეტარი გობრონ,
Line of ed.: 2     
და ძალი ბრძოლისა მისისაჲ ყოველსა მას სიმრავლესა ზედა საცნაურ
Line of ed.: 3     
იყო. და სახელი იცვალა, ვითარცა ყოველთა წმიდათა, ვითარცა პეტრეს
Line of ed.: 4     
კლდე და სავლეს პავლე, ამას ეწოდა პირველად მიქელ და მერმე გობრონ -- რომელი
Line of ed.: 5     
ესმინა მეფესა მას და დაესწავა სიტყუად გობრონ და სასმენელთა
Line of ed.: 6     
ეოცებოდა და გულსა გამოიწერა, რამეთუ ტრფიალებითა ძლიერად ბრძოლისა
Line of ed.: 7     
და ახოვნებისა მისისათჳს აღიშურვა სარწმუნოებისა მისისა ქრისტეანობაჲ.

Line of ed.: 8        
და ოდეს-მე გამოეტევნიან სიმრავლენი იგი ზღვარსა არტაონისასა და,
Line of ed.: 9     
რომელნი პოვნიან თავისა მკრებელნი და მსხუერტელნი ყანობირისა მათისანი,
Line of ed.: 10     
რომელნი შიმშილისაგან შიშსა სიკუდილისასა შეურაცხ-ჰყოფდეს,
Line of ed.: 11     
შეკრიბნიან მახლობელად ციხესა მას, ვითარცა ცხოვარნი საჩუენებელად
Line of ed.: 12     
მათა და დაჭრნიან ჴორცნი მათნი. და სისხლი იგი უბრალოჲ, ვითარცა
Line of ed.: 13     
მსხუერპლი სულნელი, შეიწირვოდეს ღმრთისა, ვითარცა სისხლი იგი აბელისი
Line of ed.: 14     
მართლისაჲ, რომელთა რიცხჳ იგი მათი ღმერთმან უწყის მხოლომან,
Line of ed.: 15     
და ურიცხუნი იგი ერნი მართლ-მადიდებელთანი აჭარას და შავშეთს შეწყუდეულ
Line of ed.: 16     
იყვნეს, რომელნი ვითარცა მკალნი მოსჭამდეს ფურცელსა ხეთასა და
Line of ed.: 17     
მწუანვილოვანსა ქუეყანისასა.

Chapter: IV  
Line of ed.: 18        
4. მას ჟამსა იქმნა შავშეთი ბაკ მჴეცთ-შეუვალ, რამეთუ ეგოდენნი იგი
Line of ed.: 19     
ნათესავნი მახლობელად დგეს, ვითარ სადილობისა გზა ოდენ, რომელთა
Line of ed.: 20     
ქუეყანაჲ ვერ იტევდა. ღმერთმან არა აუფლა შთასლვად მას შინა მადლითა
Line of ed.: 21     
დიდებულთა უდაბნოთაჲთა და ლოცვითა წმიდათაჲთა, რომელთა სათნოებანი
Line of ed.: 22     
მათნი კეთილნი ვითარცა სუეტნი ცათანი განმტკიცებულ არიან და ვითარცა
Line of ed.: 23     
ზღუდენი რაფათისანი წინა-აღუდგეს.

Line of ed.: 24        
ხოლო ჴელმწიფჱ იგი ჰბრძოდა ც\იხესა Ms. page: B_146  მას ოც და რვა დღე და ნაბაკნი
Line of ed.: 25     
შეუჴდეს, რომელთა განჴურიტეს კლდჱ და განარღჳეს ზღუდჱ, რომელთა
Line of ed.: 26     
გამოუჴდის ნეტარი გობრონ და განდევნის და ძლევისა მისგან
Line of ed.: 27     
უმეტჱს განაკჳრვნა ყოველნი, და ვითარ არა იყო შეწევნაჲ, არცა წინა-აღდგომაჲ,
Line of ed.: 28     
საფიცი ითხოვეს, რამეთუ ღმერთმან განიჭნა იგინი.

Line of ed.: 29        
ესრჱთ გამოიყვანნა იგინი და განუყენა კაეტთა თჳსთა რიცხჳთ ვითარ
Line of ed.: 30     
ორასნი ოდენ. ხოლო ნეტარისა გობრონისი ამცნო უმეტეჱს ყოველთასა
Line of ed.: 31     
კრძალვით პყრობაჲ და ესრჱთ წარემართა. და მგზავრ რომელთა-მე აბირებნ
Line of ed.: 32     
და აქადებნ სიკუდილსა, და რომელთა მიავლინებნ მისა და აღუთქუამნ
Line of ed.: 33     
კეთილთა, და ესრჱთ აიძულებნ წინა-დაცუეთად და დატევებად ქრისტჱსა.

Line of ed.: 34        
ხოლო ნეტარსა გობრონს შეემსჭუალნეს ჴორცნი თჳსნი შიშსა ღმრთისასა
Line of ed.: 35     
და განუმზადა თავი თჳსი ქრისტესთჳს სატანჯველად და სიკუდილსა
Page of ed.: 178   Line of ed.: 1     
დათმენად (ვითარცა ქრისტემან სიკუდილი დაითმინა ყოველთათჳს) და მოციქულისა
Line of ed.: 2     
სიტყუასა ეტყჳნ მათ: "ცხორებაჲ ჩემდა ქრისტე არს და სიკუდილი
Line of ed.: 3     
შესაძინელ". და მოიწივნეს თალინს. და რავდენნი უბრალონი სისხლნი დაითხინეს
Line of ed.: 4     
მათგან, აღრაცხად ვინმე შეუძლოს?

Chapter: V  
Line of ed.: 5        
5. ხოლო მეფჱ იგი სუმბატ უკუნ-ვიდა კუალად თჳსსა-ვე ქუეყანასა შემდგომად
Line of ed.: 6     
მარტჳლობისა წმიდისა გობრონისა. ვითარ სხუაჲ ღონჱ ვერა იპოვა,
Line of ed.: 7     
შევიდა იგი ციხესა კაპოეტისასა, რომელი-იგი უბრძნჱს ითქუმოდა ყოველთა
Line of ed.: 8     
კაცთა მის ჟამისათა, და ვითარცა შეწევნაჲ ღმრთისაჲ განეშორა მისგან,
Line of ed.: 9     
ღონჱ ყოველი დაელია, და ვითარცა გამოუცდელი შეეწყუდია და მის თანა
Line of ed.: 10     
ერი მრავალი, ეგრეთ-ვე სახედ მოადგა მას-ცა ციხესა და ბრძოლისა მრავლისა
Line of ed.: 11     
შემდგომად გამოიღო და ყოველნი მთავარნი, დიდნი სომხითისანი
Line of ed.: 12     
და აზნაურნი ტყუე-ყვნა.

Line of ed.: 13        
და მეფჱ იგი მრავლისა ტანჯვისა შემდგომად მოკლა და თავ-მოკუეთილი
Line of ed.: 14     
ჩამოჰკიდა ძელსა საშუვალ ქალაქსა დვინისასა. თქუას, თუ ვინმე უმეცართაგანმან
Line of ed.: 15     
განკითხვათათჳს საღმრთოთა, რომელთა არა იციან სწავლაჲ
Line of ed.: 16     
წიგნისაჲ, არცა ძალი ღმრთისაჲ, თუ ვითარ ამათ ნათესავთა უქრისტოთა,
Line of ed.: 17     
უსჯულოთა, ესეოდენი მძლავრობაჲ მძლავრობისაჲ და ფართოებაჲ შუებისაჲ
Line of ed.: 18     
დაუპყრიეს, თურე რაჲმე ფლობაჲ სასოებისაჲ, ანუ სულგრძელებისა
Line of ed.: 19     
ღმრთისაჲ თავს-უდებიეს დათმენად. ესე ზრახვაჲ ნუ იყოფინ, არამედ ვითარცა
Line of ed.: 20     
პავლე იტყჳს: "რაჲ სწორებაჲ არს ნათლისა [და] ბნელისაჲ, ანუ რაჲ სწორებაჲ
Line of ed.: 21     
არს ბელიარ\ისა Ms. page: B_147  ქრისტჱს თანა, ანუ რაჲ ნაწილი უც ურწმუნოსა
Line of ed.: 22     
მორწმუნისა თანა"*, და უფალი იტყჳს: "უკუეთუ ვინმე არა იშუეს მეორედ,
Line of ed.: 23     
ვერ ჴელ-ეწიფების ხილვად სასუფელი (!) ღმრთისაჲ*". და უკუეთუ არა
Line of ed.: 24     
შჭამოთ ჴორცი ძისა კაცისაჲ და ჰსუათ სისხლი მისი, არა გაქუნდეს ცხორებაჲ
Line of ed.: 25     
თავთა თქუენთაჲ"*. და კუალად: "რომელი ურჩ იყოს ძისა, მამაჲ-ცა
Line of ed.: 26     
არა ჰრწამს, არა იხილოს მან ცხორებაჲ საუკუნოჲ, არამედ რისხვაჲ
Line of ed.: 27     
ღმრთისაჲ დადგრომილ არს მის ზედა"*. აწ ვინაჲ აქუნდეს სასოებაჲ
Line of ed.: 28     
სულთა ცხორებისაჲ წარწყმედულთა მათ, რომელთათჳს სიტყუაჲ ჯუარისაჲ
Line of ed.: 29     
სიცოფე არს, რომელთა ღმერთ მუცელი არს, დიდებაჲ მათი სირცხჳლსა
Line of ed.: 30     
შინა მათსა. და ესაია იტყჳს: "ვინ ცნა გონებაჲ უფლისაჲ, ანუ ვინ თანა-მზრახვალ
Line of ed.: 31     
ეყო მას"*. რომელი საიდუმლოჲ ცხორებისაჲ სიბრძნითა
Line of ed.: 32     
დამბადებელისაჲთა განმზადებულ არს სამწყსოთა მათთჳს ქრისტჱსთა და
Line of ed.: 33     
ეკლესიათა ღმრთისათა, ვითარცა სახედ ცხოვარნი, თუ ვის-მე ედგნენ მრავლად,
Line of ed.: 34     
არა მოიგნენა მათთჳს ძაღლნი-ცა მცუველად, რაჲთა არა ოდეს-მე
Line of ed.: 35     
აღსაჭრელ იყვნენ მგელთაგან? ეგრეთ-ვე ესენი, ვითარცა ძაღლნი ძნელნი
Page of ed.: 179   Line of ed.: 1     
მოცულ არიან მცუველად ცხოვართა მათთჳს ქრისტჱსთა, და იერუსალჱმი,
Line of ed.: 2     
ქალაქი იგი სიწმიდისა მეუფისა დიდისაჲ, რომლისა თქუა მოსე: "თუალნი
Line of ed.: 3     
უფლისანი მას ზედა ჰგიან მარადის დასაბამითგან და უკუნისამდე"*, ესე
Line of ed.: 4     
დაშჱნებულ არს შორის უდაბნოთა ვრცელთა, რომელთა შორის დამკჳდრებულ
Line of ed.: 5     
არიან კაცნი მჴეცისა ბუნებანი, მტაცებელნი, რომელთა სახლი არს
Line of ed.: 6     
და ცხორებაჲ აქლემისა ზურგი, ნათესავნი ურიცხუნი, რომელთათჳს ვითარცა
Line of ed.: 7     
ძაღლნი მბრძოლნი არიან მჴეცთა მათ ველურთა, რაჲთა ეკლესიანი
Line of ed.: 8     
ღმრთისანი მშჳდობით ეგნენ, რომელთა ზედა მრავალნი ძჳრნი და სამწყსონი
Line of ed.: 9     
იგი ქრისტჱსნი მყუდროებით ისწავებოდენ ღმრთის მსახურებასა, და
Line of ed.: 10     
არა ბრძოლასა, ვითარცა წინაწარმეტყუელი იტყჳს: "დასჭრიდენ მახჳლებსა
Line of ed.: 11     
მათსა მანგლად და ლახურებსა მათსა საჴნისად"*, და არღარა ისწავებდენ
Line of ed.: 12     
მერმე ბრძოლასა, ვითარცა აწ ყოლად-ვე არა ეკადრების ქრისტეანეთა
Line of ed.: 13     
აუგად მახჳლისა მათ შორის და არცა მჴედარი აღჯდომად ცხენსა.
Line of ed.: 14     
და ამისა შემდგომად ესაია იტყჳს: "მაშინ ძოვდენ მგელნი კრავთა თანა და
Line of ed.: 15     
ვეფხი განისუენებდეს თიკანთა თანა, ჴბოჲ და კუროჲ და ლომი ერთად
Line of ed.: 16     
ძოვდენ"*. მგლად და ვეფხად სიბოროტისა მათისა მძჳნვარებასა იტყჳს,
Line of ed.: 17     
მჴეცის სახედ -- მოსწრაფედ დათხევასა სისხლისა[სა], და ლომად -- მძლავრობასა
Line of ed.: 18     
მას, მათსა მთავრობასა, იტყჳს დანიელის ჩუ\ენებითა Ms. page: B_148  ხილვასა
Line of ed.: 19     
მას მჴეცთასა; დათუად მოასწავებს სპარსთა მეფობასა ბაბილოვნს და ლომად
Line of ed.: 20     
სარკინოზთა მეფობასა ბაღდადს ბაბილოვნისასა, და თიკნად მწვალებელთასა
Line of ed.: 21     
იტყჳს, რომელნი მდუმრიად აჩუენებენ და შინაგან მგელ, ვითარცა
Line of ed.: 22     
თქუა უფალმან: "მაშინ დაადგინნეს თიკანნი მარცხენით მისსა, რომელთა
Line of ed.: 23     
ჰრქუას: წარვედით წყეულნო ცეცხლსა მას საუკუნოსა, რომელი განმზადებულ
Line of ed.: 24     
არს ეშმაკისათჳს და მსახურთა მისთათჳს"*, და კრავად -- ჭეშმარიტნი
Line of ed.: 25     
სამწყსონი ქრისტჱსნი, და ჴბოდ -- უმანკოებაჲ იგი, და კუროჲ წმიდათა-ვე
Line of ed.: 26     
პირუტყუთაგანი არს, და სარქენელი იგი ძლევაჲ ჯუარისაჲ მტერთა მიმართ,
Line of ed.: 27     
და ორნი იგი რქანი -- სარწმუნოებაჲ განსრულებული საქმეთაგან კეთილთა
Line of ed.: 28     
მსგავსად ორთა მათ დანაკთა სახარებისათა [!], და ნოე-ცა მოასწავა სარწმუნოებაჲ
Line of ed.: 29     
ეკლესიისაჲ კიდობანსა მას შინა შეყვანებად შჳდ-შჳდი წმიდათაგანი
Line of ed.: 30     
და ორ-ორი არა-წმიდათაჲ. ხოლო აწ მადლითა ღმრთისაჲთა ასეულად განფენილ
Line of ed.: 31     
არს სიმრავლჱ ქრისტჱს მორწმუნეთაჲ [!] მათ და არა უნასებენ. და
Line of ed.: 32     
ლომთა მათ და მგელთა არა აქუს ფლობაჲ განხეთქად კრავთა მათ სამწყსოთა
Line of ed.: 33     
ქრისტჱსთა, რომელნი ერთად ძოვენ მშჳდობით.

Chapter: VI  
Line of ed.: 34        
6. და რაჟამს მოიწია ჟამი იგი, გამოვიდა ბრძანებაჲ ჴელმწიფისა მისგან
Line of ed.: 35     
წოდებად ჩინებულთა მათ ტაბლასა მას წამებისასა და წარდგომად დალიჭსა
Line of ed.: 36     
მას საშინელსა განჩინებასა სიკუდილისასა, ვითარცა დღესა მას განკითხვისა
Line of ed.: 37     
უფლისასა, საშინელ და შესაძრწუნებელ არს დღჱ იგი სასჯელისაჲ, მეორედ
Page of ed.: 180   Line of ed.: 1     
მოსლვაჲ უფლისაჲ, ოდეს ცანი დაიქცნენ და წესნი იცვალნენ, მნათობნი
Line of ed.: 2     
დაშრტენ ყოველნი და ქუეყანაჲ შეიმუსროს, ოხრაჲ იგი საყჳრისაჲ
Line of ed.: 3     
ზარ-სცემდეს ყოველთა დაბადებულთა და ძრწოლით ხედვიდენ მეფესა ქრისტესა,
Line of ed.: 4     
მომავალსა ჯუარითა. დაღათუ ესე ჭეშმარიტ არს, არამედ სარწმუნოებითა-ვე
Line of ed.: 5     
მოსალოდნელ არს, ვითარცა პავლე იტყჳს.

Line of ed.: 6        
არს სარწმუნოება მრავალ ძალ, საქმეთა მამხილებელ არა ხილულთა
Line of ed.: 7     
და კაცთა ბუნებისა ხილულ უფროჲს სარწმუნოდ შერაცხილ თხრობილსა
Line of ed.: 8     
და ხილულთა შორის საშინელ არს, ელვა-ტეხილ სასტიკი და, ამას-ცა დრო-ეცის,
Line of ed.: 9     
რომელი განიჭებულ არნ, მსწრაფლ განიტაცის. ხოლო ჴორცთა შინა
Line of ed.: 10     
მყოფისა კაცისათჳს ამისა უსაშინელჱს და უფიცხჱს არარაჲ საგონებელ არს,
Line of ed.: 11     
თუ კაცი შიშუელი სიკუდილად განჩინებული ჴელ-პყრობით მოჰ\ყვანდესMs. page: B_149 
Line of ed.: 12     
წინაშე ერთა ურიცხუთა, უპირულთა, აღჭურვილთა ჴრმლითა ჴდილითა და
Line of ed.: 13     
ჰოროლითა მომართებულითა, ისრითა დაპყრობილითა, დანითა მომზადებულითა,
Line of ed.: 14     
და კაცსა ღონე ჰქონდის განრინებისა და ქრისტჱს სიყუარულისათჳს
Line of ed.: 15     
დაითმინოს, ვითარცა ნეტარმან გობრონ დაითმინა.

Line of ed.: 16        
რამეთუ ესრჱთ იყო ჩუეულებაჲ სარკინოზთაჲ. რაჟამს გამოჴდის ბრძანებაჲ
Line of ed.: 17     
მოკლვად ქრისტეანისაჲ, აღიჭურნიან ვითარცა დღესა ბრძოლისასა
Line of ed.: 18     
და ალმაჭური ყვიან და აღლესნიან მახჳლნი მათნი მოსწრაფედ დათხევად
Line of ed.: 19     
სისხლისა და ერთი-ერთსა უსწრობნ, ვითარცა შესაძინელსა დიდისა საფასისასა.

Line of ed.: 20        
და რაჟამს გამოჰყვანდეს პყრობილნი იგი, რომელ გამოიყვანნეს
Line of ed.: 21     
ყველის ციხით, რომელნი-იგი გამოირჩინა ღმერთმან მარტჳლად თჳსა,
Line of ed.: 22     
რიცხჳთ ვითარ ას ოც და ათცამეტი ვითარცა იგი სამოელის მიერ სათნო
Line of ed.: 23     
იყო ღმერთმან დავით ცხებულად თჳსა, ხოლო ჩინებულნი იგი აზნაურნი
Line of ed.: 24     
დაეყენნეს მსგავსად მისა, რომელნი ადარნასე მეფემან გამოიჴსნნა.

Line of ed.: 25        
ხოლო წმიდათა წოდებასა მას ცნეს, რაჲ-იგი ყოფად იყო, და თქუეს
Line of ed.: 26     
ყოველთა ერთობით: "გუალეთ, ძმანო, ქრისტჱს თანა და ნუ ვინ ჩუენგანი
Line of ed.: 27     
შეორგულდებით". და სიხარულით გამოვიდეს და ურთიერთას ასწავებდეს
Line of ed.: 28     
მხიარულითა პირითა ფიცხელსა მას სატანჯველსა სიკუდილსა, ვითარცა საშუებელსა
Line of ed.: 29     
კეთილსა. უმრავლჱსნი მათგანნი მოიყვანნეს წინაშე ლაშქართა
Line of ed.: 30     
მათ საშინელთა, აღმზადებულთა თითოსახეთა მათგან მახჳლთა.

Line of ed.: 31        
მაშინ ვითარცა მჴეცნი ბოროტნი განძჳნებულნი შეერინეს აღრეულად
Line of ed.: 32     
და ერთი-ერთსა უსწრობდეს, რომელნი-მე მახჳლითა სცემდეს, რომელნი-მე
Line of ed.: 33     
ჰოროლითა და ისრითა შესჩხუეპდეს და დასჭრიდეს ჴორცთა მათთა, დანებითა
Line of ed.: 34     
განაპებდეს, და ღჳძლები იგი მათი, ვითარცა ძაღლთა პირითა განეტაცა,
Line of ed.: 35     
და ესრჱთ დასთხინეს სისხლნი მათნი, და ესრჱთ სრულ იქმნა წამებაჲ
Page of ed.: 181   Line of ed.: 1     
მათი ქრისტჱს მიერ, ხოლო ნეტარი გობრონ წარადგინეს წინაშე ამირისა
Line of ed.: 2     
მის.

Line of ed.: 3        
და ჰრქუა ნეტარსა გობრონს: "მეწყალის მე სიკეთჱ სიჭაბუკისა შენისაჲ
Line of ed.: 4     
და მშურის სიკუდილისათჳს მჴედრობაჲ შენი, რომელი სახელოვან ხარ
Line of ed.: 5     
წინაშე ჩუენსა, და აწ, ვითარცა შვილსა საყუარელსა, გასწავებ შენ, დაუტევე
Line of ed.: 6     
უგუნურებისა შენისა შჯული, რომლითა ვერა ირგეს მოყუასთა შენთა, და
Line of ed.: 7     
აღიარე ჭეშმარიტი შჯული ჴელმწიფებისა Ms. page: B_150  ჩუენისაჲ, რომელსა დამორჩილებულ
Line of ed.: 8     
არს ყოველი, და აღგითქუამ თქუენ, ვიცით ჩუენ ამის სუბუქისა შემდგომად,
Line of ed.: 9     
რომლისა-ცა კაეტისა ინებო მთავრობაჲ, მოგცე შენ, პალატი, კარვები,
Line of ed.: 10     
მონები, ტაძარი, აქლემები, საჭურველთა შუენიერთა სიმრავლჱ, და
Line of ed.: 11     
გყო შენ ვითარცა ერთი რჩეულთა ჩემთაგანი. საყუარელ იყო ჩემ წინაშე და
Line of ed.: 12     
პატივ-ცემულ ყოველთა ამათგან ლაშქართა".

Line of ed.: 13        
მიუგო წმიდამან გობრონ და ჰრქუა ამირასა მას: "გევედრები, ჴელმწიფეო,
Line of ed.: 14     
ნუ მაიძულებ მე დატევებად ქრისტეანობისა, რომლითა აღმზარდეს
Line of ed.: 15     
მე მშობელთა ჩემთა, და აღბეჭდულ ვარ სულითა წმიდითა. და რაჲ მიზეზი
Line of ed.: 16     
არს ესე მიზეზი სიკუდილისა ჩემისაჲ? მრავალ არიან შენ ქუეშე ქრისტეანენი
Line of ed.: 17     
და მეცა არა დავაკლო მონებაჲ ჴელმწიფებასა შენსა ყოვლითა სახითა,
Line of ed.: 18     
რომლითა გენებოს შენ. და ესე ჭეშმარიტად უწყოდე შენ, რამეთუ არცა კეთილთა
Line of ed.: 19     
შენთა აღთქუმათა, არცა ძჳრ-ძჳრთა ბოროტთა შენთა ჩემ ზედა მოწევნითა
Line of ed.: 20     
შემიძლო განყენებად უფალსა ჩემსა იესუ ქრისტესა".

Line of ed.: 21        
ხოლო ამირამან ჰრქუა მონათა თჳსთა: "წარიყვანეთ ეგე და უჩუენენით
Line of ed.: 22     
მოკლულნი იგი მოყუასნი მისნი თითოსახედ დაჭრილნი, და კუალად
Line of ed.: 23     
უჩუენენით პალატნი და კარვები, და არწმუნეთ მიცემად მაგას, ვინ
Line of ed.: 24     
უწყის, უკუე შიშმან სიკუდილისამან ანუ შესაძინებელმან კეთილისამან მოდრიკოს
Line of ed.: 25     
გული მისი". და ვითარ მოავლეს ყოველი იგი და მოვიდეს წინაშე
Line of ed.: 26     
ამირისა მის, ჰრქუა ამირამან: "რაჲ გამოირჩიე თავისა შენისაჲ?" ჰრქუა
Line of ed.: 27     
მას წმიდამან გობრონ: "მე პირველად-ვე გითხარ შენ, არა მიდრეკად ქრისტჱს
Line of ed.: 28     
უფლისა ჩემისაგან".

Line of ed.: 29        
ხოლო ამირამან ჰრქუა მონათა თჳსთა: "არა იცის მაგან ჭირი სიკუდილისაჲ,
Line of ed.: 30     
წარიყვანეთ ეგე, და წარწყმიდენით მაგის წინაშე დარჩომილნი
Line of ed.: 31     
ქრისტეანენი, და მცირედ წყალთ ეგე, და კუალად მოიყვანეთ". და კუალად
Line of ed.: 32     
წარიყვანეს ნეტარი გობრონ, და დაადგინეს შორის დაშთომილთა მათ მოყუასთა
Line of ed.: 33     
და ურიდად შეერინეს მათ მახჳლითა. და ცემასა მას მათსა უწყალოდ
Line of ed.: 34     
სისხლი მათი ეპკურებოდა მას, და რომელი-მე გუამი დავარდის მის წინაშე
Line of ed.: 35     
და რომლისა-მე გუამი შეგორდის ქუეშე ფერჴთა მისთა, და ესრეთ აღესრულნეს
Line of ed.: 36     
წამებანი მათ ყოველთა[ნი] საშინელებითა; ვერ შეაძრწუნეს
Line of ed.: 37     
გული მისი.

Page of ed.: 182  
Line of ed.: 1        
წარუპყრეს ქედი მისი და სცეს მახჳლითა ორგზის ოდენ, და
Line of ed.: 2     
წყლეს მცირედ. და გამოიძრო ჴელი ნეტარმან მან კრულებისა მისგან და სისხლი
Line of ed.: 3     
იგი თჳსი გამოიწერა ჯუარის სახედ შუბლსა თჳსსა და თქუა: Ms. page: B_151 
Line of ed.: 4     
"გმადლობ შენ, უფალო იესუ ქრისტე, რომელმან ღირს მყავ მე უღირსი ესე
Line of ed.: 5     
და ცოდვილი და უკუანაჲსკნელი ყოველთაჲ ნაწილსა ამას მკჳდრობისასა და
Line of ed.: 6     
მოწამეებისასა. უფალო, სრულ ყავ მოწყალებაჲ შენი და სიტკბოებაჲ ჩემდამო,
Line of ed.: 7     
და ნურა დამაბრკოლებნ მიზეზი რაჲ-ვე, მანქანებაჲ და [!] მძლავრებაჲ უსჯულოჲსა
Line of ed.: 8     
ამის", და კუალად მოჰყვანდა იგი წინაშე ამირისა მის და ბრწყინვიდა
Line of ed.: 9     
პირი მისი და შუბლი მისი ელვარედ, და რომელნი-მე ქრისტეანეთაგანნი
Line of ed.: 10     
მახლობელ იყვნეს, იხილეს იგი თუალითა სარწმუნოებისაჲთა, ვითარცა
Line of ed.: 11     
გჳრგჳნოსანი ზეგარდამო, და ჰრწმენა ჭეშმარიტად მარტჳლობაჲ მისი.
Line of ed.: 12     
და ესრჱთ უშუენოდა იგი სისხლისა მის გამოწერითა შუბლსა მისსა, ვითარცა
Line of ed.: 13     
იგი, რაჟამს უფალი ჩუენი ცხოვრებისასა მას ვნებასა აღასრულებდა, და
Line of ed.: 14     
გამოიყვანეს იგი ეკლისა გჳრგჳნითა, იხილეს იგი ყოველთა. და ესევითარისა
Line of ed.: 15     
მსგავსებისათჳს უფალი იტყჳს: "კმა არს მოწაფისა მის, თუ იყოს, ვითარცა
Line of ed.: 16     
მოძღუარი თჳსი და უფალი თჳსი"*.

Line of ed.: 17        
მაშინ წამა ადარნასე მეფემან ჭეშმარიტი მარტჳლობაჲ მისი, ვითარცა
Line of ed.: 18     
გიორგისი და თეოდორესი, და რაჟამს წარადგინეს იგი წინაშე ამირისა
Line of ed.: 19     
მის, მრავლითა სიტყჳთა ლიქნისაჲთა ვერ აჯერებდა ამას დატევებად
Line of ed.: 20     
ქრისტჱსა და ეტყოდა: "ესე უწყოდე. უკუეთუ არა მოიქცე მორჩილებად
Line of ed.: 21     
ჩემდა, ვერა რომლითა ღონითა განერე სიკუდილსა. და აწ ისმინე ჩემი,
Line of ed.: 22     
ვითარცა კეთილისა განმზრახისაჲ, და ნუ წარსწყმედ თავსა შენსა, და მე უბრძანო
Line of ed.: 23     
მკურნალსა განკურნებაჲ შენი მცირედისა მაგისგან წყლულისა, და პირველნი
Line of ed.: 24     
იგი აღნათქუემნი მტკიცე ვყვნე შენ ზედა". ჰრქუა მას წმიდამან
Line of ed.: 25     
გობრონ: "იქმოდე, რაჲ-ცა გნებავს, მე ქრისტეანე ვარ და არასადა უვარ-ვყო
Line of ed.: 26     
სახელი მისი". მაშინ ბრძანა ამირამან მოკლვაჲ წმიდისა გობრონისი. და
Line of ed.: 27     
წარიყვანეს და წარჰკუეთეს თავი მისი, და დააგდეს მოკლულთა მათ
Line of ed.: 28     
თანა. ესრჱთ სრულ იქმნა წამებაჲ მისი თთუესა ნოენბერსა: ი^ზსა. და მიემთხჳა
Line of ed.: 29     
გჳრგჳნსა დაუჭნობელსა წმიდათა თანა მოციქულთა და ყოველთა მოწამეთა.

Line of ed.: 30        
კუალად შეიმოსა ეკლესიამან სამკაული სიხარულისა და ბრწყინვალებისაჲ
Line of ed.: 31     
სისხლითა მისითა, დაიდგა გჳრგჳნი შუენიერებისა და დიდებისაჲ სიმჴნითა
Line of ed.: 32     
მისითა. და ქრისტეანეთაგანმან არავინ იკადრა მიახლებად მისა. ხოლო
Line of ed.: 33     
ამირამან უბრძანა მოთხრად სამი მთხრებლი, და შეკრიბნეს ჴორცნი
Line of ed.: 34     
მათ ყოველთა მოკლულთანი და შთაყარნეს მას შინა. და უბრძანა, რაჲთა არავინ
Line of ed.: 35     
ქრისტეან\ეთაგანი Ms. page: B_152  მიეახლოს მათ.

Page of ed.: 183  
Line of ed.: 1        
ხოლო ღმერთმან, რომელმან არა უგულებელს-ყვნა მონანი თჳსნი, და
Line of ed.: 2     
ადიდნა მაქებელნი თჳსნი და აჩუენნა სასწაულნ[ი] ზეგარდამო, -- ნათელნი
Line of ed.: 3     
ბრწყინვალენი ღამე ყოველ, ვითარცა ლამპარნი აღნთებულნი, და დაადგინიან
Line of ed.: 4     
ზედა მთხრებლსა მას. მრავალთა იხილეს ესე სასწაული ყოველთა
Line of ed.: 5     
მორწმუნეთა და ურწმუნოთა, მოვიდეს და უთხრეს ამირასა. ხოლო მან მიზეზი
Line of ed.: 6     
უთხრა, ვითარმედ: "ესე სარკინოზთა-ცა ზედა იქმნების, რომელნი ბერძენთაგან
Line of ed.: 7     
მოიკლვიან".

Chapter: VII  
Line of ed.: 8        
7. აწ საყუარელნო, მოციქულისა სიტყუასა ვერჩდეთ და ჴსენებასა წმიდათასა
Line of ed.: 9     
ვეზიარნეთ და საჴსენებელსა მათსა აღვასრულებდეთ! ვითარცა წმიდათა
Line of ed.: 10     
მოწამეთა სულნი მათნი წარუდგინნეს ღმერთსა გუამთა მათთა ტანჯვითა,
Line of ed.: 11     
ნუ ეგრე შენ-ცა შემძლებელ ხარ ეგევითარისა მსხუერპლისა
Line of ed.: 12     
წარდგინებად წინაშე ღმრთისა. რამეთუ რაოდენ-ცა დღეს არავინ არს,
Line of ed.: 13     
რომელმან წამებისათჳს დაჭრნა ჴორცნი შენნი მახჳლითა, არამედ შენ შემძლებელ
Line of ed.: 14     
ხარ დაწუად მათა იწროებითა და მწუხარებითა და ნებსით სიგლახაკითა
Line of ed.: 15     
უფლისათჳს, რომელი ვითარცა-იგი შემძლებელ იყოს, სოფლისა
Line of ed.: 16     
საშუებელთა და განსუენებათა, და ნებსის აღირჩიოს მწუხარებაჲ და იწროებაჲ
Line of ed.: 17     
ნაცვალად მისა. იგი არს, რომელი შესწირავს მსხუერპლსა ქებისასა
Line of ed.: 18     
წინაშე ღმრთისა, ვითარცა მოწამემან ქრისტჱსმან გობრონ.

Line of ed.: 19        
აწ უკუე მოაკუდინენით ჴორცნი თქუენნი და ჯუარს-აცუთ იგი შრომითა
Line of ed.: 20     
და მარხვითა, გჳრგჳნითა [!] მოწამეთაჲთა, რომლისათჳს იგი მძლავრნი
Line of ed.: 21     
მარტჳლთა მოსწყუედდეს და იწამნეს. ხოლო შენ ნებსით თავი თჳსი მოსწყჳდე
Line of ed.: 22     
იწროებით. და ესე არს მსხუერპლი უბიწოჲ, რომელსა არა უჴმს
Line of ed.: 23     
მღდელი შემწირველი, რამეთუ რომელი ამას ქუეყანასა ზედა დამდაბლდეს,
Line of ed.: 24     
იგი ცათა შინა ამაღლდების ქრისტჱ იესუჲს მიერ უფლისა ჩუენისა, რომლისაჲ
Line of ed.: 25     
არს დიდებაჲ მამისა თანა სულით წმიდითურთ, აწ და მარადის და
Line of ed.: 26     
უკუნითი უკუნისამდე, ამჱნ.




Text: Mart._Lib.Kol.  
Martyrium novem liberorum Colaensium



Page of ed.: 183  
Line of ed.: 27  
Ms. page: T_173r 
თთუესა ფებ[ე]რვალსა :კ^ბ:


Line of ed.: 28  
წამებაჲ ყრმათა წმიდათაჲ რიცხჳთ ცხრათაჲ, რომელნი იყვნეს
Line of ed.: 29  
სულითა ძმანი ნათლის-ღებითა წმიდისაგან ემბაზისა, ხოლო
Line of ed.: 30  
შობილ იყვნეს თავის-თავისა დედისაგან თჳსისა


Line of ed.: 31  
ქრისტჱ, ადიდე არსენი, ამენ


Chapter: I  
Line of ed.: 32        
1. იყო სოფელი ერთი დიდი თავსა ზედა დიდისა მის მდინარისასა,
Line of ed.: 33     
რომელსა ჰრქჳან მტკუარი, ჴევსა, რომელსა ჰრქჳან კოლაჲ. და
Page of ed.: 184   Line of ed.: 1     
იყო უმრავლჱსი ერი სოფლისაჲ მის წარმართთა კერპთ მსახური, და
Line of ed.: 2     
უმცროჲსი ერი ქრისტეანე, ღმრთის მსახური. და შეკრბიან ყრმანი ქრისტეანეთანი
Line of ed.: 3     
და წარმართთანი მღერად, ვითარცა არს ჩუეულებაჲ ყრმათაჲ,
Line of ed.: 4     
და იმღერდიან დღჱ ყოველ. და ჟამსა მწუხრისასა ჰრეკის ხუცესმან
Line of ed.: 5     
და წარვიდიან ყრმანი ქრისტეანეთანი ეკლესიად ლოცვად, ვითარცა არს წესი
Line of ed.: 6     
ქრისტეანეთაჲ, ხოლო ყრმანი წარმართთანი რიცხჳთ ცხრანი მიუდგიან
Line of ed.: 7     
უკუანა, რამეთუ შესუ\ლებულ Ms. page: T_173v  იყვნეს ყრმათა მათ ქრისტეანეთადა და
Line of ed.: 8     
უყუარდა მათ რჩული ქრისტეანობისაჲ. და ვითარცა მიიწინიან კართა ეკლესიისა,
Line of ed.: 9     
არა შეუტევნიან ქრისტეანეთა ეკლესიად, არამედ ესრჱთ ჰრქჳან მათ,
Line of ed.: 10     
ვითარმედ "თქუენ შვილნი ხართ მეკერპეთანი და არა ჯერ-არს შემოსლვაჲ
Line of ed.: 11     
თქუენი სახლსა ღმრთისასა". და იგინი წარვიდიან გულ-კლებულნი და სირცხჳლეულნი.
Line of ed.: 12     
და მრავალგზის ყვიან ესრჱთ ყრმათა მათ.

Line of ed.: 13        
და შემდგომად ამისა მივიდეს ყრმანი იგი წარმართთანი ეკლესიასა
Line of ed.: 14     
ქრისტეანეთასა და ენება შესლვაჲ მათ თანა მძლავრობით. მაშინ ჰრქუეს
Line of ed.: 15     
ქრისტეანეთა: "უკუეთუ გნებავს შემოსლვად ჩუენ თანა ეკლესიად, გრწმენინ
Line of ed.: 16     
უფალი ჩუენი იესუ ქრისტჱ და ნათელ-იღეთ სახელისა მიმართ მისისა, და
Line of ed.: 17     
ეზიარენით საიდუმლოთა მისთა და შეგუერთენით ქრისტეანეთა". ხოლო მათ
Line of ed.: 18     
მუნქუეს-ვე სიხარულით შეიწყნარეს სწავლაჲ იგი ქრისტეანეთაჲ და აღუთქუეს
Line of ed.: 19     
ესე ყოფად.

Line of ed.: 20        
ხოლო იგინი მწრაფლ წარვიდეს მღდელისა მის, რომელი იყო ხუცესი
Line of ed.: 21     
სოფლისაჲ მის, კაცი წმიდაჲ ღირსი და პატიოსანი, და აუწყეს საქმჱ ყრმათაჲ
Line of ed.: 22     
მათ. ხოლო მან მოიჴსენა სიტყუაჲ იგი სახარებისაჲ, რომელი თქუა
Line of ed.: 23     
უფალმან ჩუენმან იესუ ქრისტემან: "რომელმან არა დაუტევოს მამაჲ თჳსი,
Line of ed.: 24     
და დედაჲ თჳსი, დანი და ძმანი, ცოლი და შვილნი, და არა აღიღოს ჯუარი
Line of ed.: 25     
თჳსი და შემომიდგეს მე, იგი არა არს ჩემდა ღირს"*.

Line of ed.: 26        
მაშინ წარვიდა მღდელი იგი თავსა ზედა მდინარისა მის დიდისასა და
Line of ed.: 27     
მის თანა სიმრავლჱ ქრისტეანეთაჲ. და იყვნეს ყრმანი-ცა იგი წარმართთანი
Line of ed.: 28     
მათ თანა. იყო ჟამი ზამთრისაჲ და ღამჱ ნეფხვისაჲ, რამეთუ დღისი ვერ
Line of ed.: 29     
იკადრებდა ნათლის-ცე\მასა Ms. page: T_174r  მათსა შიშისაგან წარმართთაჲსა და უფალმან-ცა
Line of ed.: 30     
ჩუენმან იესუ ქრისტემან ღამჱ ნათელ-იღო იორდანესა მდინარჱსა
Line of ed.: 31     
იოვანესგან. მაშინ მოსცემდა წყალი იგი მკსინვარებასა სიცივისასა. და ვითარცა
Line of ed.: 32     
შთაჴდეს ყრმანი იგი მდინარესა მას და ნათელ-ჰსცა ხუცესმან მან სახელითა
Line of ed.: 33     
მამისაჲთა და ძისაჲთა და სულისა წმიდისაჲთა, და იტყოდა ჟამობასა
Line of ed.: 34     
ამას, -- "სული წმიდაჲ გარდამოჴდა ვითარცა ტრედი ზედა იორდანესა,
Line of ed.: 35     
რაჟამს ქრისტჱ ნათელს-იღებდა, ანგელოზნი თანა უდგეს, ამას გალობასა იტყოდეს:
Line of ed.: 36     
ალილუიაჲ, ალილუიაჲ", -- მაშინ მოსცა წყალმან მან ფრიადი სიტფოჲ ვითარცა
Line of ed.: 37     
აბანომან, და ბრძანებითა ღმრთისაჲთა სამოსელნი სპეტაკნი მოიხუნეს
Line of ed.: 38     
ანგელოზთა ზეცით და შეჰმოსნეს ყრმათა მათ ახალ ნათელ-ღებულთა უხილავად
Line of ed.: 39     
კაცთაგან. და ყრმანი იგი ქრისტეანენი ექმნნეს მათ ნათლის მამა,
Line of ed.: 40     
და არღარა მიაქციეს ყრმათა მათ ნათელ-ღებულთა მშობელთა მათთა თანა,
Line of ed.: 41     
არამედ დაადგრეს ქრისტეანეთა თანა და იყოფვოდეს მათ თანა.

Chapter: II  
Line of ed.: 42        
2. და შემდგომად რავდენთა-მე ჟამთა აგრძნეს მშობელთა მათთა საქმჱ
Line of ed.: 43     
ესე და გამოიტაცნეს ყრმანი იგი მძლავრობით სახლებისაგან ქრისტეანეთაჲსა
Page of ed.: 185   Line of ed.: 1     
დიდითა შეურაცხებითა და რისხვითა, გულის-წყრომითა და გინებითა, და
Line of ed.: 2     
მიიყვანნეს სახლად თჳსა, დაჰბძარნეს თავნი მათნი და დაალებნეს ჴორცნი
Line of ed.: 3     
მათნი ფიცხლითა მით ცემითა. ხოლო მათ ესთენ ოდენ მიუგეს და ჰრქუეს
Line of ed.: 4     
მშობელთა მათთა: "ჩუენ ქრისტეანენი ვართ და არა ჯერ-არს, ვითარ-მცა
Line of ed.: 5     
ვჭამეთ და ვსუთ ნაგები კერპთაჲ". და დაყვეს ყრმათა მათ შჳდი დღჱ უჭმელად
Line of ed.: 6     
და უსუმელად, Ms. page: T_174v  და არაჲსა გემოჲ იხილეს, არამედ იზარდებოდეს სულისა
Line of ed.: 7     
მიერ წმიდისა, რომელი-ცა ნათლის-ღებასა შეიმოსეს. მაშინ უთქუმიდეს
Line of ed.: 8     
მშობელნი მათნი ყოველსა კეთილსა და სამოსელსა ჭრელსა თითო ფერსა,
Line of ed.: 9     
ხოლო მათ იგი-ვე სიტყუაჲ თქჳან, ვითარმედ: "ჩუენ ქრისტეანენი ვართ
Line of ed.: 10     
და არარაჲ გჳჴმს თქუენგან, არამედ განგჳტევენით და წარვიდეთ ქრისტეანეთა
Line of ed.: 11     
თანა." და ვითარ ვერ შეუძლეს (!) მტკიცჱ იგი სარწმუნეობაჲ მათი,
Line of ed.: 12     
მივიდეს მთავრისა წინაშე მის ჟამისასა, რამეთუ იყო იგი-ცა წარმართი, და
Line of ed.: 13     
აუწყეს ყოველი იგი ყოფილი და საქმჱ ყრმათაჲ მათ. ხოლო მთავარმან მან
Line of ed.: 14     
ჰრქუა მათ: "შვილნი თქუენნი არიან, ჴელმწიფებაჲ გაქუს, უყავთ, რაჲ-ცა
Line of ed.: 15     
გნებავს". ხოლო მათ ჰრქუეს: "ბრძანე და მოვედ ჩუენ თანა, და ქვითა განვტჳნნეთ
Line of ed.: 16     
იგინი, რაჲთა არა სხუანი აჰბაძდენ და ქრისტეანე იქმნენ". და ხუცესსა
Line of ed.: 17     
მას ზედა არა მცირედი ჭირი მიაწიეს, რამეთუ იავარ-ყვეს ყოველი
Line of ed.: 18     
ნაყოფი მისი, და განიყვეს მონაგები მისი. და დასდვეს თავსა მისსა წყლულებაჲ
Line of ed.: 19     
ფიცხელი კნინ ერთ-ღა მო-მცა-კლეს და განჴადეს სამკჳდრებელით
Line of ed.: 20     
თჳსით.

Chapter: III  
Line of ed.: 21        
3. მაშინ განაჩინეს დღჱ იგი ღუაწლისაჲ წმიდათა მათ მოწამეთაჲ.
Line of ed.: 22     
და გამოვიდა მთავარი იგი და მის თანა სიმრავლჱ ერისაჲ ურიცხჳ, და მოვიდეს
Line of ed.: 23     
თავსა მას ზედა წყაროჲსასა, სადა-იგი ნათელ-ეღო წმიდათა მათ ყრმათა,
Line of ed.: 24     
დათხარეს ჴნარცჳ ფრიად ღრმაჲ, და მოიყვანნეს მშობელთა მათთა წმიდანი
Line of ed.: 25     
იგი ყრმანი და შთაყარნეს ჴნარცუსა მას შინა. ხოლო იგინი იყვნეს
Line of ed.: 26     
რომელი-მე ცხრისა წლისაჲ და რომელი-მე შჳდისა წლისაჲ, გინა უფრო, გინა
Line of ed.: 27     
უმცრო. სხუაჲ არარაჲ იცოდეს, რაჲ-მცა თქუეს, ამას ოდენ იტყოდეს: "ჩუენ
Line of ed.: 28     
ქრისტეანენი ვართ და მისთჳს-ცა მოვსწყდებით და მოვ\კუდებით, Ms. page: T_175r  რომლისა
Line of ed.: 29     
მიმართ ნათელ-ვიღეთ". მაშინ უღმრთოთა მათ მშობელთა მათთა განუხეთქნეს
Line of ed.: 30     
თავნი მათნი და განტჳნნეს იგინი. გუელთა და იქედნეთა, ასპიტთა
Line of ed.: 31     
და მჴეცთა იციან წყალობაჲ შვილთაჲ, ხოლო ამათ უსჯულოთა არა ყვეს
Line of ed.: 32     
წყალობაჲ შვილთა მათთათჳს. და სიმრავლემან ერისამან დაჰკრიბეს ქვაჲ,
Line of ed.: 33     
ვიდრემდის აღავსეს ჴნარცჳ იგი და დაფარნეს ქვითა წმიდანი იგი გუამნი
Line of ed.: 34     
მათნი და მიწაჲ იგი აღმოთხრილი მიასხეს ზედა კერძო მათსა. და ექმნა მათ
Line of ed.: 35     
ადგილი იგი სამარხო და სამარტჳლო წმიდათა მათ ნაწილთა მათთა. მაშინ
Line of ed.: 36     
აღესრულა სიტყუაჲ იგი სახარებისაჲ: "მისცეს ძმამან ძმაჲ სიკუდიდ და მამამან
Line of ed.: 37     
შვილი, და აღდგენ მამა-დედანი შვილთა მათთა ზედა და მოჰკლვიდენ
Line of ed.: 38     
მათ"*.

Line of ed.: 39        
და სრულ იქმნა წამებაჲ მათი, და შეირაცხნეს იგინი პირველთა მათ
Line of ed.: 40     
მოწამეთა თანა, და მათ თანა იხარებენ სასუფეველსა ცათასა გჳრგჳნოსანნი
Line of ed.: 41     
წინაშე უფლისა ჩუენისა იესუ ქრისტჱსა, რომელსა შუენის დიდებაჲ და პატივი
Line of ed.: 42     
და თავყუანის-ცემაჲ თანა მამით და სულით წმიდითურთ, აწ და მარადის
Line of ed.: 43     
და უკუნითი უკუნისამდე, ამენ.




Text: Mart._Dav.Tir.  
Martyrium Davidi et Tiritzani



Page of ed.: 186  
Line of ed.: 1  
Ms. page: T_298v 
თთუესა მაისსა ი^ზ


Line of ed.: 2  
წმიდათა ყრმათა ორთა ძმათა დავითისი და ტირიჭანისი
Line of ed.: 3  
საკითხავი


Line of ed.: 4  
ქრისტე, ადიდე არსენი, ამჱნ.


Ms. page: T_299r 
Line of ed.: 5     
1. ჟამთა მათ ოდენ მეფეთა მათ ქუეყანის მპყრობელთასა
Line of ed.: 6     
საბერძნეთს ჰერაკლე მეფისა და სომხეთს არშაკ მეფისასა და სპარსეთს ვარამშაპოჲსა
Line of ed.: 7     
მეფობასა იყო შეწირვაჲ იგი წმიდათა მათ ჴორცთა მათა მსხუერპლად
Line of ed.: 8     
უფლისა.

Line of ed.: 9        
იყო სანახებთა მათ სოფლისა სომხითისათა, ჟამთა ნეტარისა დიდისა
Line of ed.: 10     
ნერსე კათალიკოზისათა და ადამ არეგაწოტელისათა, ჴევსა ბასიანისასა, დაბასა,
Line of ed.: 11     
რომელსა ჰრქჳან ონკომ, იყო ვინმე კაცი წარჩინებული და ერის-თავი
Line of ed.: 12     
და სახელი ერქუა ვარდან, და სახელი ცოლისა მისისაჲ თაგინე. იყვნეს ორნი-ვე
Line of ed.: 13     
იგი ნათესავთაგან სამეუფოთა, და ამათ აქუნდა სარწმუნოვებაჲ ჭეშმარიტი
Line of ed.: 14     
და მართალი წმიდისა სამებისაჲ. ცხომდებოდეს იგინი ღმრთის მსახურებით,
Line of ed.: 15     
ყოვლითა ღირსებითა და ღმრთის მოშიშებითა. და მისცა მათ უფალმან
Line of ed.: 16     
ორნი შვილნი, ესე ყუავილნი შუენიერნი, ნერგნი სამოთხისანი მის ედემისანი.
Line of ed.: 17     
და განიხარეს მშობელთა მათთა, რამეთუ სასმენელ ყვნა ღმერთმან
Line of ed.: 18     
ლოცვანი მათნი. და მოსცნა ორნი იგი ყრმანი, და უწოდეს პირმშოსა მას
Line of ed.: 19     
სახელი დავით სახელად დავითისა დიდისა მის შარავანდედისა [!] და წინაწარმეტყუელისა
Line of ed.: 20     
დავითისა. ხოლო სახელ-სდვეს ამას-ცა მეორესა წინაწარმეტყუელებით,
Line of ed.: 21     
რამეთუ ესე-ცა ღირს იქმნა ზეცისა მეუფისაგან გჳრგჳნსა წამებისასა,
Line of ed.: 22     
დაღათუ საწუთროჲ ესე განხრწნადი დააკლდა, არამედ წარუვალითა მით
Line of ed.: 23     
სრულ იქმნა. ხოლო შემდგომსა მას ძმასა მისსა სახელ-სდვეს ტირიჭან ენითა
Line of ed.: 24     
სომეხებრითა. აღიზარდნეს ესენი სარწმუნოვებასა ზედა მართალსა.

Line of ed.: 25        
და იყო ძმაჲ დედისა მათისაჲ თევდოსი. და იყო იგი წარმართი, და
Line of ed.: 26     
აქუნდა შჯული წარმართთა უშჯულოჲ. და ჟამსა ოდენ სიჩჩოჲსა დავით და
Line of ed.: 27     
ტირიჭანისთა მოკუდა ვარდან მთავარი იგი ერის-თავი, და თევდოსი უღმრთომან
Line of ed.: 28     
მძლავრ მოიტაცა Ms. page: T_299v  საჴელმწიფოჲ იგი ვარდანისი დისიძისა თჳსისაჲ,
Line of ed.: 29     
და დაიპყრა სამკჳდრებელი-ცა მათი. და ვითარ იხილა ბოროტმან მან მჴეცმან
Line of ed.: 30     
შუენიერებაჲ ყრმათა მათ წმიდათაჲ, ჰგონებდა, ვითარმედ "ნუუკუე შემდგომად
Line of ed.: 31     
ჟამთა სრულებისა ჰასაკისა მათისა განძლიერდენ და აღდგენ ბოროტის
Line of ed.: 32     
ყოფად მის ზედა". ვერ გულ-პყრობილ იქმნა, არამედ უბოროტჱსითა
Line of ed.: 33     
ძმა-ცუვაჲ იზრახა, არა კმა-ეყო მიღებად სამკჳდრებელისა მათისა, არამედ
Line of ed.: 34     
სრულიად უნდა მოსპოლვაჲ მათი.

Line of ed.: 35        
ხოლო ღირსი იგი ღმრთისაჲ ნეტარი თაგინე ისმენდა ყოველსა-ვე მას
Line of ed.: 36     
ბოროტსა აღძრულსა მის ზედა. და იტყოდა: "დაუტევეთ შჯული ეგე ჯუარ-ცმულისაჲ
Line of ed.: 37     
და იპყართ შჯული ჩემი შენ და შვილთა შენთა, და იყვნენ ყრმანი
Line of ed.: 38     
ეგე შვილად ჩემდა და მე განვზარდნე იგინი შუებითა და სიხარულითა
Line of ed.: 39     
დიდითა". ხოლო ნეტარმან მან დედაკაცმან ყოლად-ვე უგუნურებით სახრვაჲ
Line of ed.: 40     
იგი მისი მჴეცისა მის სულთა განმრყუნელისაჲ არა თავს-იდვა, არამედ ჰრქუა
Line of ed.: 41     
მას: სამკჳდრებელი ესე შვილთა ჩემთაჲ და ყოველი მონაგები მამისა მათისაჲ
Line of ed.: 42     
კმა-იყავნ შენდა, ხოლო საფასჱ იგი გამოუპარველი და სამკჳდრებელი
Line of ed.: 43     
მიუღებელი მამისა მიერ ზეცათაჲსა და ღმრთისაჲ ვერ შემიძლოთ(!)"

Page of ed.: 187  
Line of ed.: 1        
და ვითარ იხილა დედაკაცი ესე დამტკიცებული შჯულსა ზედა ქრისტჱსსა,
Line of ed.: 2     
არღარა შესძინა კუალად სიტყუად მისა, არამედ თჳნიერ დედისა მათისა
Line of ed.: 3     
მოუწოდა სანატრელთა [!] მათ ყრმათა და სიტყჳთა რეცა ტკბილითა უნდა
Line of ed.: 4     
სიმწარედ რეცა გარდაქცევად მათი. და ჰგონებდა-ცა უგულისხმოსა შინა
Line of ed.: 5     
გულსა თჳსსა, ვითარმედ: "გამოვცადნე იგინი გულითად სახითა ამით, უკუეთუ
Line of ed.: 6     
თავს-იდვან შჯული ჩემი და არა დაიმარხონ მანკიერებაჲ ჩემთჳს გულსა
Line of ed.: 7     
მათსა".

Line of ed.: 8        
მოიყვანნა იგინი და შეკრიბნა და ამბორს-უყოფდა, რეცა სიყუარულითა
Line of ed.: 9     
Ms. page: T_300r , რომელსა იგი ეგულებოდა პირველ სიკუდილი სულთა მათთა[ჲ]. ხოლო
Line of ed.: 10     
ვითარ ესე ვერ უძლო, იზრახა მოწყუედაჲ მათი, და ესრჱთ ეტყოდა
Line of ed.: 11     
მათ: "თქუენ, შვილნო, აწ შვილნი ჩემნი ხართ, და დღეს მე ვითარცა მამაჲ
Line of ed.: 12     
თქუენი, და აწ ჩემი-ცა თქუენი არს. ესე ხოლო ყავთ ჩემდა მომართ და რომელი
Line of ed.: 13     
გრქუა თქუენ, ისმინოთ ჩემი, ვითარცა შვილთა მორჩილთა საყუარელთა.
Line of ed.: 14     
შჯული ეგე, რომელი ეპყრა მამასა თქუენსა, განუტევეთ, და მე უკეთჱსი
Line of ed.: 15     
შჯული მიგცე თქუენ". ხოლო წმიდათა მათ ყრმათა შემდგომად დუმილისა
Line of ed.: 16     
მიუგეს დედის ძმასა თჳსსა და ჰრქუეს: "ჩუენდა კმა-არს შჯული იგი,
Line of ed.: 17     
რომელი ეპყრა მამასა ჩუენსა, და ვჰგიეთ მას, ვიდრე სული ესე იყოს-ღა
Line of ed.: 18     
ჴორცთა შინა ჩუენთა. ხოლო სიყუარულისათჳს და მოთმინებისა ღმრთისა
Line of ed.: 19     
სხუად თჳნიერ შჯულისა დატევებისა განმზადებულ ვართ, ვითარცა მამისა
Line of ed.: 20     
ჩუენისასა". და ვითარ განიმსტოვრა უწყალომან მან და ნაწლევ-რვალმან
Line of ed.: 21     
თევდოსი, ამას მიზეზსა ზედა ვერ იკადრა მოკლვაჲ მათი ერისა მისგან ქრისტეანეთაჲსა,
Line of ed.: 22     
არამედ მიუშუა მცირედ და ეგულებოდა წარწყმედაჲ მათი.

Chapter: II  
Line of ed.: 23        
2. აგრძნა ესე თაგინე, დედამან მისმან, და განიზრახვიდა, თუ ვინაჲ
Line of ed.: 24     
კერძო ივლტოდის. და მოიღო ზოგი რამე მონაგებთა მისთაგანი და შვილნი
Line of ed.: 25     
თჳსნი და წარმოივლტოდა ჩრდილოჲთ კერძო ქუეყანად ტავოჲსა, და მოვიდა
Line of ed.: 26     
დაბასა ერთსა, რომელსა ერქუა ვაჟგანი. და იყო მუნ მთავარი ერთი
Line of ed.: 27     
წმიდათა მათ ნათესავი, რომელსა სახელი ერქუა ვაზგენი. და შეევედრნენ
Line of ed.: 28     
მთავარსა მას. და სიმაგრესა მის ადგილისასა გულ-პყრობილ იყვნეს დევნისათჳს
Line of ed.: 29     
დედის ძმისა თჳსისა. დაემკჳდრნეს მუნ და ცხომდებოდეს ღმრთის
Line of ed.: 30     
მსახურებით. ხოლო სამკჳდრებელისა მათისაჲ და უცხოებისაჲ ვერ იკადრებდა(!),
Line of ed.: 31     
არამედ მცირესა მას და კნინსა საფასესა ზედა იხარებდა, რამეთუ საშუებლად
Line of ed.: 32     
და სიმდიდრედ მათთა იყო შჯული იგი ქრისტჱსი. Ms. page: T_300v  და იყვნეს
Line of ed.: 33     
ცხოვარნი-ცა მცირედ დედისა თჳსისანი, რომელთა თანა განვიდიან ნეტარნი
Line of ed.: 34     
ესე ძმანი განცხრომად ანუ მწყსად მათა. და კრავნი იგი ღმრთისანი უბიწონი
Line of ed.: 35     
და ჭეშმარიტნი მსხუერპლნი, კრავთა მათ თანა ცხოვართასა იმღერიედ
Line of ed.: 36     
და უბიწოებასა მათსა ურთიერთას ცვალებდიედ და სწორად შესაწირავად
Line of ed.: 37     
ღმრთისა მაღლისად განემზადებოდეს.

Line of ed.: 38        
ხოლო თევდოსი, დედის ძმაჲ იგი მათი, შეიჭურვოდა ზაკულებითა
Line of ed.: 39     
მრავალ-ფერითა და ვერ იფარვიდა მჴეცებრ განძჳნებულსა მას გულის-წყრომასა
Line of ed.: 40     
თჳსსა, შურდა განრომაჲ იგი ყრმათაჲ მათ ჴელთაგან მისთა, და სი[ვლტოლ]აჲ
Line of ed.: 41     
მათი უკეთურსა გულსა მისსა. წარმოავლინნა მსახურნი თჳსნი და
Line of ed.: 42     
განიმსტოვრა ქცევაჲ იგი ყრმათაჲ მათ. და მიეთხრა მჴეცსა მას, რომელი
Line of ed.: 43     
უმზირდა სისხლსა მას უბრალოსა, ვითარმედ "არს მთაჲ ერთი მაღალი წყუდიადი,
Line of ed.: 44     
მუნ აღვლენ ყრმანი იგი ცხოვართა თანა". და ვითარ ესე ესრჱთ
Page of ed.: 188   Line of ed.: 1     
გულისხმა-ყვეს, შეკრიბა ერი მრავალი და მოვიდა კრძალულად იდუმალ და
Line of ed.: 2     
დაიდარანა მთასა მას შინა, რამეთუ იყო იგი ურწყული. და იყო მაღნარი
Line of ed.: 3     
ტყჱ ურწყული და ვერ-ხუნარი.

Chapter: III  
Line of ed.: 4        
3. და მოუწოდა დედამან ყრმათა მათ და წარავლინნა იგინი ჴევთა
Line of ed.: 5     
მათ ვაჟგანის[ა]თა, ვითარცა იაკობ იოსებ ღელეთა მათ ქებრონისათა, და
Line of ed.: 6     
ჰრქუა მათ: "წარვედით, შვილნო ჩემნო, და იხილე[ნი]თ მცირენი იგი ცხოვარნი
Line of ed.: 7     
ჩუენნი". და წარვიდეს სიხარულით და აღვიდეს მთად, განცხრომად ურთიერთას
Line of ed.: 8     
წარსქრებოდეს და ესრჱთ აღიწინეს წუერსა ზედა მის მთისასა. ხოლო
Line of ed.: 9     
მძლავრნი იგი იყვნეს მზირად ვითარცა ლომნი, და ვითარცა შუვა ოდენ
Line of ed.: 10     
მოვიდეს, მზირთა მათ ჴმა-ყვეს და გარე-მოიქცეს ყრმანი იგი. და წარსქრა
Line of ed.: 11     
თევდოსი, დედის-ძმაჲ იგი მათი, და მირბიოდა მათ ზედა Ms. page: T_301r  წარწყმედად
Line of ed.: 12     
მათა. ხოლო ყრმანი იგი უბიწონი ჭამდეს პურსა სძესა თანა,  დაეწვინნეს
Line of ed.: 13     
ცხოვარნი იგი მათნი, და შეძრწუნდეს ყრმანი იგი, განჰკრთეს და იწყეს მიმოხედვად
Line of ed.: 14     
და არაჲ უწყოდეს მიზეზი. ხოლო ნეტარმან დავით იცნა დედის
Line of ed.: 15     
ძმაჲ იგი თჳსი, ნუგეშინის-იცა და მხიარულითა პირითა და წრფელითა გულითა
Line of ed.: 16     
მირბიოდა, და შევარდა ჴელთა დედის-ძმისა თჳსისათა. ხოლო მან
Line of ed.: 17     
მოყვნა ჴელნი თჳსნი და აღიქუა იგი მკლავთა თჳსთა ზედა და ამბოვრებისა
Line of ed.: 18     
წილ მიაგება მახჳლი, ჰსცა და მოკლა იგი. და სრულ იქმნა წამებაჲ, და პოვა
Line of ed.: 19     
მან მწრაფლ გზაჲ ზეცისაჲ და მოიგო გჳრგჳნი იგი მოწამებისაჲ. ხოლო
Line of ed.: 20     
არგანი იგი, რომელი განერა ჴელთაგან მისთა, ნიგუზისაჲ იყო, დავარდა მიწასა
Line of ed.: 21     
ზედა, ხედ დიდ იქმნა მთასა მას ზედა. და დაყო ხემან მან ვითარ ორასი
Line of ed.: 22     
წელი, და წარიღეს იგი ევლოგიად მლოცავთა.

Line of ed.: 23        
ხოლო ტირიჭან ვითარცა იხილა სიკუდილი უწყალოდ ძმისა თჳსისაჲ,
Line of ed.: 24     
შეეშინა და იწრაფა სივლტოლად, მიემართა ღელედ კერძო, დასავალად სოფელსა
Line of ed.: 25     
მას, რომელსა ჰრქჳან დივრი, რომელსა უჴმობენ კაცნი დევობით. და
Line of ed.: 26     
ვითარცა იგრძნა ამბოხი ესე მთავარმან მან და იხილნა კაცნი მტეობარნი საჭურველითა
Line of ed.: 27     
და მახჳლითა აღმოჴდილნი, იწყო ღაღადებად და ერისა კრებად
Line of ed.: 28     
მწრაფლ, რამეთუ ეგონა, ვითარმედ მისა კლვად მივლენ. განემზადა მწრაფლ
Line of ed.: 29     
ბრძოლად მათა. ხოლო მდევარნი იგი ეწინეს წმიდასა ტირიჭანს და მოკლეს
Line of ed.: 30     
იგი, და დაუტევეს იგი და თჳთ უკუნ-იქცეს. და დაუკჳრდა მთავარსა მას
Line of ed.: 31     
მწრაფლ ქცევაჲ იგი მათი. და მიიწინეს კაცნი იგი მის ადგილისანი და იხილეს
Line of ed.: 32     
ყრმაჲ იგი ქუეყანასა ზედა მდებარე, დაწყლული მწარითა წყლულებითა,
Line of ed.: 33     
და სული მისი აღძრულ წარსლვად დამბადებელისა თჳსისა. შეეწყალა სიყრმჱ
Line of ed.: 34     
იგი მისი Ms. page: T_301v  და არა უწყოდეს მიზეზი სიკუდილისა მისისაჲ. მაშინ მოიწია
Line of ed.: 35     
მთავარი-ცა იგი დივრისაჲ და იხილა სისხლი იგი უბრალოჲ დათხეული,
Line of ed.: 36     
დაუკჳრდა და განკჳრვებამან შეიპყრა ფრიად. და მყის მოიწინეს დედანი-ცა
Line of ed.: 37     
იგი მის ადგილისანი და იყო ტირილი დიდი ყრმისა მის ზედა.

Line of ed.: 38        
ხოლო მკლველნი იგი ტირიჭანისნი ვითარ მიიწინეს და აღჴდეს მთასა
Line of ed.: 39     
მას, პოვეს ერის-თავი იგი მათი თევდოსი, რამეთუ იყო იგი მწუხარჱ და ყოლად
Line of ed.: 40     
ვერ ეძლო ხედვად. და ესენი-ცა შეიპყრნა განკჳრვებამან, დარჩეს განცჳბრებულნი.
Line of ed.: 41     
და სიმრავლჱ-ცა იგი ერისაჲ შეშფოთნეს და იწყეს ურვად და დასულებად
Line of ed.: 42     
საკჳრველებისა მისგან, რომელი იხილეს. შეძრწუნდეს და ვერ უძლეს
Line of ed.: 43     
სიტყუად და ვერცა სივლტოლად, რამეთუ მოეღო წინამძღუარი იგი მათი,
Line of ed.: 44     
და იგუემა სიბრმითა მით მსგავსად ნეტარისა მის პავლესსა. ვითარცა
Page of ed.: 189   Line of ed.: 1     
შევარდა იგი სწავლასა მას საღმრთოსა, და მუნქუეს-ვე აღჳრი იგი მოწყალებისა
Line of ed.: 2     
მისისაჲ აღუდვა პირსა მისსა, რაჲთა-მცა მოიქცა ველური იგი განვრდომილი
Line of ed.: 3     
გონებაჲ მისი და შემძლებელ იყო-მცა განცდად თავისა თჳსისა, რაჲ-იგი
Line of ed.: 4     
უქმნიეს, რამეთუ ჰგონებდა, ვითარმედ "არა უჯეროჲ ვქმენით, რამეთუ მოვსწყჳდენი
Line of ed.: 5     
დის წულნი ჩემნი." რამეთუ ამით სახითი-ცა ემსგავსა პავლეს, და
Line of ed.: 6     
მან-ცა დის წული თჳსი მოკლა სტეფანე პირველმოწამჱ.

Line of ed.: 7        
და მუნქუეს-ვე ხოლო ამჴედრდა მთავარი იგი დივრისაჲ და აღჴდა ერითურთ
Line of ed.: 8     
თჳსით მთასა მას ზედა ფრიად მაღალსა, რაჲთა-მცა იხილა ერი იგი
Line of ed.: 9     
და გულისხმა-ყო-მცა მიზეზი იგი შფოთისაჲ მის. და ვითარცა იხილა ერი
Line of ed.: 10     
იგი შესულებული და ერის-თავი მათი მწუხარედ, და აჰა ესერა მიიწია ბავთი
Line of ed.: 11     
იგი ამბოხისაჲ მის, რომელი-იგი იქმნა შვილთა მისთა ზედა ნეტარისა თაგინესთა.
Line of ed.: 12     
და აღდგა დედაკაცი იგი Ms. page: T_302r  თაგინე და აღივლტოდა მთად. და
Line of ed.: 13     
მოვიდა და მოიწია იგი პირის ცემით და ეგოდენსა მას სიმძაფრესა მის გუერდისასა
Line of ed.: 14     
არა დაშურა იგი ტკივილითა მით შვილთა თჳსთაჲთა. ჴმობდა იგი
Line of ed.: 15     
ტირილითა და განმწარებულითა სულითა. დაიპო სამოსელი თჳსი და ჰრქუა
Line of ed.: 16     
ძმასა თჳსსა თევდოსის: "რად მიმიხუენ ნათელნი თუალთა ჩემთანი? არა
Line of ed.: 17     
კმა-იყო-ა გლოვად ჩემდა სიქურივე ესე ჩემი? არა კმა-გეყოა სამკჳდრებელი
Line of ed.: 18     
შვილთა ჩემთაჲ და ყოფაჲ ჩემი წყუდიადსა ამას ქუეყანასა? ვერ კმა-გეყოა
Line of ed.: 19     
სამკჳდრებელი ქმრისა ჩემისაჲ და მოხუედ უდაბნოდ და მოსწყჳდენ კრავნი
Line of ed.: 20     
ესე ცხოვართა უკუანა და დასხენ უბრალონი ორნი-ვე ესე მწყემსნი და დაშთეს
Line of ed.: 21     
უდაბნოსა ზედა სამწყსონი იგი მათნი უმწყემსოდ?
Line of ed.: 22     
"თევდოსი, მჴეცო უწყალოო, რაჲმე ძჳრი შეგამთხჳეს შვილთა ამათ ჩემთა?
Line of ed.: 23     
რად დამიბნელე მზჱ ჩემი ჟამსა ოდენ პირველსა დღისასა, ვიდრემდის
Line of ed.: 24     
არა დასცხერი დევნად ჩემდა? არა კმა-იყო შენდა ნადირად ერთი ესე,
Line of ed.: 25     
მჴეცო ბოროტო, და ერთი-მცა მე დამიტევეთ და შე-მცა-იწყალეთ ქურიობაჲ
Line of ed.: 26     
ესე ჩემი!? აწ ვითა-ღა ვინ იყოს იმედი ჩემი, ანუ სასოჲ ჩემი? მომკალ მეცა
Line of ed.: 27     
უღმრთოვო და განძეღი სისხლითა, ვეფხო, სისხლისა მოყუარეო! არღარა
Line of ed.: 28     
წარვიდე ამიერ მთით, არამედ ვითარცა-იგი ცხოვრებასა შვილთა ჩემთასა
Line of ed.: 29     
ვიხარებდი ხილვასა მათსა, აწ-ცა სიკუდილსა მათსა თანა იყავნ ჩემი სიკუდილი.
Line of ed.: 30     
მოკუედინ სული ჩემი სულსა თანა მართალთასა და იყავნ გუამნი ჩუენნი
Line of ed.: 31     
სამარესა ერთსა, ვითარცა-ესე ცხოვრებასა ქურივობისა ჩემისასა იყო ჩუენდა
Line of ed.: 32     
ცხედარი ერთი.

Line of ed.: 33        
"თევდოსი, არღარა მოიჴსენე-ა საშოჲ იგი მშობელისა შენისა და ჩემისაჲ
Line of ed.: 34     
და ძუძუნი იგი, რომელთა Ms. page: T_302v  განგუზარდეს შენ და მე? ყოლად მედგარო,
Line of ed.: 35     
რაჲსათჳს ესოდენითა ერითა გამოხუედ წყობად უძლურისა დედაკაცისათჳს და
Line of ed.: 36     
ნინველთა ყრმათა მისთათჳს? რად დამივსენ სანთელნი ესე ჩემნი, უშჯულოვო?".
Line of ed.: 37     
ამათ და ესევითართა და სხუათა-ცა მსგავსთა ამისთა სიტყუათა
Line of ed.: 38     
იტყოდა ნეტარი იგი თაგინე. და ყოველი იგი სიმრავლჱ ერისაჲ დუმნა და
Line of ed.: 39     
გოდებდეს, და ვითარცა ნაკადულთა გარდამოადინებდეს ცრემლთა. და
Line of ed.: 40     
თევდოსი-ცა ტიროდა-ვე მათ თანა.

Line of ed.: 41        
ხოლო ნეტარმან თაგინე ვითარცა იხილა ძჱ თჳსი საყუარელი დავითი
Line of ed.: 42     
მოკლული, მდებარჱ, თუალნი მისნი მიმოდასტუანვიდეს და ეძიებდა ძესა
Line of ed.: 43     
თჳსსა ტირიჭანს, რაჲთა-მცა იხილა იგი-ცა მოკლული, და არა იყო იგი მუნ.
Line of ed.: 44     
და ჭირისა მისგან და იწროებისა განკრთომილ იყო გული მისი.

Page of ed.: 190  
Line of ed.: 1        
და ვერ გულისხმა-ყო თევდოსი სიბრმჱ იგი. მას ჟამსა სიტყუად იწყო
Line of ed.: 2     
თევდოსი და ჰრქუა დასა თჳსსა თაგინეს: "ჵ დაო ჩემო, თაგინე, ჩემდა მოიქეც
Line of ed.: 3     
და იხილე, რამეთუ ესერა წუერსა ზედა მთისასა ბნელმან დამფარა მე,
Line of ed.: 4     
ვითარცა ჴევთა შინა ღრმათა, ანუ მღჳმესა შინა, უფსკრულთა. ჩემ ზედა
Line of ed.: 5     
იქცევის ბნელი წყუდიადი, ხოლო შენ ნათელი გამოგიბრწყინდა მიუწდომელი
Line of ed.: 6     
ნათლისა მისგან წარუვალისა და ჭეშმარიტისა მისგან დაუსრულებელისა ნათლისა.
Line of ed.: 7     
ხოლო აწ ჩემ ზედა უწყალოსა ამას და არა-ღირსსა წყალობაჲ! და
Line of ed.: 8     
ნუ მომაგებ საქმეთა ჩემთაებრ, არამედ ევედრე შენ წმიდათა მოწამეთა, რაჲთა
Line of ed.: 9     
ყონ ჩემთჳს წყალობაჲ, რაჲთა არა-ღირსი ესე ვიქმნე ღირს ბეჭედსა მას
Line of ed.: 10     
ქრისტჱს მოწყალისა ღმრთისასა, რომელი-იგი მოვიდა ცოდვილთათჳს. მრწამს
Line of ed.: 11     
მე ჭეშმარიტი ღმერთი".

Line of ed.: 12        
და ვითარცა მოეგო გონებასა თჳსსა და იხილა, რამეთუ ღმრთისა
Line of ed.: 13     
მსხუერპლად შეიწირნეს შუენიერნი იგი საკუერთხნი, შვილნი მისნი, მუნქუეს-ვე
Line of ed.: 14     
აღივსო სიხარულითა და მწრაფლ განიძუარცა(!) მწუხარებაჲ იგი Ms. page: T_303r  ტკივილისაჲ
Line of ed.: 15     
შვილთა მისთაჲსა. და მას-ვე ჟამსა გლოვასა მისსა ეწია სიხარული,
Line of ed.: 16     
და ამბორს-უყო ძმასა თჳსსა და ჰრქუა ძმასა თჳსსა: "იყავნ ღმერთი მიმტევებელ
Line of ed.: 17     
შენდა და ნუ შეგირაცხოს შენ უფალმან მოწყალემან სიკუდილი შვილთა
Line of ed.: 18     
ჩემთაჲ და დის წულთა შენთაჲ, ვითარცა იგი ოდეს-მე პავლეს დის წული
Line of ed.: 19     
მისი სტეფანე პირველდიაკონი და პირველი მოწამჱ". ევედრებოდა ღმერთსა,
Line of ed.: 20     
აღიხილნა ზეცად და აკურთხევდა უფალსა და ერიდებოდა ცრემლთა,
Line of ed.: 21     
რაჲთა არად შეჰრაცხოს ნაკუერცხალი გონებისა მისისაჲ და საკუმეველი იგი
Line of ed.: 22     
მისი არა განფენილ იყოს სულნელებითა თჳსითა, და იტყოდა დედაკაცი იგი
Line of ed.: 23     
თაგინე: "შენ, უფალო, ყოვლით კერძო-ვე მოწყალეო და ყოველთა მწყალობელო,
Line of ed.: 24     
მამაო ობოლთაო და მსაჯულო ქურივთაო, რომელმან მცირენი ესე
Line of ed.: 25     
და მდაბალნი ყრმანი ესე არაჲ უგულებელს-ჰყვენ და ზიარ-ჰყვენ იგინი ნაწილსა
Line of ed.: 26     
წმიდათა მოწამეთასა, შვილნი ესე ჩემნი, რომელთა-იგი შენთჳს მრავალი
Line of ed.: 27     
ტანჯვაჲ დაითმინეს და მოიღეს ზეცისა იგი გჳრგჳნი დაუჭნობელი და
Line of ed.: 28     
ცხორებაჲ იგი წარუვალი, ამათი ესე სიჩჩოჲსა წამებაჲ, ღირს ყვენ ესენი მათ
Line of ed.: 29     
თანა შუებასა და სიხარულსა შინა და მათ თანა განსუენებასა და მათ-თანა
Line of ed.: 30     
გჳრგჳნსა, მათ თანა განკურნებასა ვნებულთასა,-ვითარცა იგინი, ეგრეთ-ვე
Line of ed.: 31     
ესენი, და რაჲთა უწყოდი, თუ სათნო გეყვნეს, მოეც ძმასა-ცა ამას ჩემსა კურნებაჲ,
Line of ed.: 32     
რაჲთა ჰხედვიდეს". და მოიღო მიწაჲ იგი, რომელი შესუარულ იყო
Line of ed.: 33     
სისხლითა მით დავითისითა, და ჰსცხო თუალთა მისთა და მყის აღიხილნა
Line of ed.: 34     
თუალნი მისნი. ესე ორი სასწაული იქმნა წმიდისა დავითის ზედა.

Line of ed.: 35        
ხოლო კუალად-ცა ჯერ-იჩინა კაცთ-მოყუარემან ღმერთმან, რაჲთა
Line of ed.: 36     
ყოველთა [!] კაცთა გამოუცხადოს სიმჴნჱ მათი და აუწყოს, Ms. page: T_303v  ვითარმედ სათნო-იყო
Line of ed.: 37     
ღმერთმან მსხუერპლი იგი წამებისა მათისაჲ, მას ღამესა გამოუბრწყინდეს
Line of ed.: 38     
ნათელნი, ვითარცა მთიებნი, სუეტის სახედ ნათლისად, რომელთა თავი
Line of ed.: 39     
მისწუდებოდა ვიდრე ცადმდე, რომელსა ყოველნი ერნი ქუეყანისანი ჰხედვიდეს,
Line of ed.: 40     
და რომელთა უწყოდეს, ადიდებდეს ღმერთსა, და რომელნი შორს მყოფნი
Line of ed.: 41     
ჰხედვიდეს ნათელსა მას, დაუკჳრდებოდა და გამოიძიებდეს ურთიერთას.

Chapter: IV  
Line of ed.: 42        
4. მაშინ ვითარცა ეუწყა საქმჱ ესე წმიდასა მამასა ჩუენსა ნერსეს
Line of ed.: 43     
კათალიკოზსა სომხეთისასა, რამეთუ თჳთ ჰხედვიდა იგი იშხნით საკჳრველებასა
Line of ed.: 44     
და ბრწყინვალებასა მიუწდომელსა ნათლისასა, რომელ-იგი უფალმან
Page of ed.: 191   Line of ed.: 1     
ადიდნა ღირსნი მისნი, გულისხმა-ყო საქმე ესე სულისა მიერ წმიდისა და
Line of ed.: 2     
სრბით მიიწია დივრის, და თანა წარმოიყვანნა მღდელნი: იოვანე და საჰაკ
Line of ed.: 3     
და გრიგოლ. ხოლო თევდოსი შეუვრდა ფერჴთა ნერსე კათალიკოზისათა და
Line of ed.: 4     
აღუვარნა ყოველნი იგი შეცოდებანი, რომელნი ქმნნა და მოიღო ქრისტჱსმიერი
Line of ed.: 5     
ბეჭედი, და ჰრწმენა ყოვლითა გულითა თჳსითა უფალი ჩუენი იესუ
Line of ed.: 6     
ქრისტე და ყოველნი მოწამენი და წმიდანი მისნი. ხოლო წმიდამან ნერსე
Line of ed.: 7     
თჳსითა ჴელითა წარგრაგნნა გუამნი იგი წმიდათანი თაგინეს თანა-დგომითა
Line of ed.: 8     
დედისა მათისაჲთა და თევდოსისითა, და დაუსუენა ერთი იგი ზედა მთასა
Line of ed.: 9     
და ერთი იგი დევრის ქუემო კერძო, დასავალით ჴევსა მას ნაღუარევისასა.

Line of ed.: 10        
და თევდოსი წარაგო საფასჱ და აღაშენა ეკლესიაჲ დავითის ზედა, და
Line of ed.: 11     
იპყრა და დადვა საჴსენებელი მათი. ხოლო მთავარმან მან დივრისამან მოიხუნა
Line of ed.: 12     
ნაწილნი წმიდათა ძუალთა ტირიჭანისთანი და მან-ცა აღაშენა ეკლესიაჲ
Line of ed.: 13     
საწამებელად მისა, რომელი-იგი იქმნა საზღვართა მისთა შოვრის ვენაჴთა
Line of ed.: 14     
მათ. ხოლო ნეტარი თაგინე წარვიდა ჴევთა მამორვანისათა, Ms. page: T_304r  სოფელსა,
Line of ed.: 15     
რომელსა ჰრქჳან ტაძარანი, და მუნ შეისუენა. და საფლავნი მისნი-ცა
Line of ed.: 16     
აღმოაცენებენ კურნებასა, ხოლო მთავარმან მან დივრისამან აღაშჱნა ეკლესიაჲ
Line of ed.: 17     
შოვრის ვენაჴთა მათ სადიდებელად მამისა და ძისა და წმიდისა სულისა
Line of ed.: 18     
აწ და მარადის და უკუნითი უკუნისამდე, ამჱნ.




Text: Vita_Io.Zed._A  
Vita Iohannis Zedazadnensis

(Versio A)



Page of ed.: 191  
Line of ed.: 20  
Ms. page: Q_426_14 
ცხორებაჲ წმიდისა მამისა
Line of ed.: 21  
ჩუენისა იოვანე ზედაძნელისაჲ.
Line of ed.: 22  
რომელი ბრძანებითა ღმრთისაჲთა
Line of ed.: 23  
და წინამძღურობითა სულისა
Line of ed.: 24  
წმიდისაჲთა მოივლინა ქუეყანით
Line of ed.: 25  
შუამდინარით ქუეყანად ქართლისად
Line of ed.: 26  
ათორმეტთა მოწაფეთა
Line of ed.: 27  
მისთა წმიდა\თა Ms. page: Q_427  თანა

Line of ed.: 28  
განაახლა და განავრცო წმიდამან [მამამან]
Line of ed.: 29  
ჩუენმან ქრისტეს მიერ არსენი
Line of ed.: 30  
კათალიკოზმან


Line of ed.: 31        
მიზეზნი არიან აღმძრველ სიტყჳსა და სიტყუაჲ არს მიმთხრობელ
Line of ed.: 32     
მიზეზთა, რომლისათჳს პირველ მივლენან საგრძნობელთა და
Line of ed.: 33     
მიართჳან მიმღებელსა, და მიმღებელმან მისცის განმკითხველსა,
Line of ed.: 34     
და განმკითხველმან -- დამმარხველსა. და ესრეთ გამოსახული იგი
Line of ed.: 35     
მოიქცის და დაებერის ნესტუსა ენისა თჳსისასა და განგებულ<ად>,
Page of ed.: 192   Line of ed.: 1     
ოხრინ, რაჲთა კუალად სასმენელთა სხუათა მისცემდეს თჳთ თანაზიარებითა
Line of ed.: 2     
სმენისაჲთა, რომელ არს აწინდელი ესე ჩუენი მოქცევაჲ.

Line of ed.: 3        
რამეთუ ჯერ-არს გამოცხადება სანატრელთაგან უწყებასა, -- ჴელით-მოჴსენებულთაგან
Line of ed.: 4     
წერილთასა, -- სიტყუად დიდთა მათთჳს,
Line of ed.: 5     
რომელნი განფენილ ქადაგებად ჯერ-არიან ყოველსა სოფელსა
Line of ed.: 6     
მსახურთაგან სიტყჳსათა გამოცხადებითა მაღლისაჲთა, რომელნი
Line of ed.: 7     
განშუენდეს გამოცხადებითა ჭეშმარიტებისა[ჲ]თა. არა თუ ადვილად
Line of ed.: 8     
საურავსა რას-მე ვეძიებთ, არამედ სიღრმეთაგან ზღჳსათა პატიოსანთა
Line of ed.: 9     
მარ\გალიტთა. Ms. page: Q_428  შრომით მოსაგებელთა, გუნებავს
Line of ed.: 10     
ცხადად გამოჩინებაჲ, რომელნი განმზადებულ არიან განყოფად
Line of ed.: 11     
სიმდიდრესა, უხრწნელსა საფასესა საღმრთოთა ნიჭთასა, ნათესავისა
Line of ed.: 12     
მიმართ ჩუენისა სიტყჳთა მადლისაჲთა.

Line of ed.: 13        
წიგნი ვედრებისა შენისაჲ აღმოვიკითხე, ძმაო მიქაელ, და
Line of ed.: 14     
თხოვისა შენისა წადიერებაჲ გულისჴმა-[ვ]ყავ და ფრიად მთნდა
Line of ed.: 15     
სწავლის მოყუარობაჲ შენი, რამეთუ გენება, რაჲთა-მცა დიდისა
Line of ed.: 16     
იოვანე ზედაძნელისა ცხორებაჲ აღვწერე და მიუძღუანე თქუენსა
Line of ed.: 17     
მას უდაბნოსა. პირველად, რაჲთა არა სიღრმესა შინა დაფარულ
Line of ed.: 18     
იყვნენ სათნოებანი წმიდისა მის მამისა და მოძღურისანი, და
Line of ed.: 19     
მერმე, მათ გამო, რაჲთა სარგებელი ვპოოთ. და ქარტაჲ იგი წულილი,
Line of ed.: 20     
რომელ[ი] წარმოგეძღუანა ჩუენდა, რომელთაგანი (!) საქმეთა
Line of ed.: 21     
მამისა ჩუენისა ზედაძნელისანი [წარვიკითხე] და ზოგ[ი] რაჲმე
Line of ed.: 22     
განვიკითხეთ მისთჳს და მისთა მათ მოწაფეთა მათთა, მათ შინა
Line of ed.: 23     
ადგილთათჳს, ვითარცა ვინ მარცულეული ოქროჲ წარსცის ვის-მე
Line of ed.: 24     
ჴელოვანსა. რაჲთა შექმნეს იგინი ჭურჭლად შუენიერად ერთად
Line of ed.: 25     
Ms. page: Q_429  შეკრებულთა.

Line of ed.: 26        
და ამით ესევითარითა წადიერებითა არა თუ რას მიიღებ
Line of ed.: 27     
ჩუენგან, არამედ მიმცემ, ვითარცა უფალი იგი დიდებისაჲ
Line of ed.: 28     
მისრული ჯურღმულსა მას ზედა და წყალსა ითხოვდა დედაკაცისა
Line of ed.: 29     
მისგან სამარიტელისა*. არა თუ მოიღებდა, არამედ წყაროსა
Line of ed.: 30     
ცხორებისასა მი[ა]ნიჭებდა. ესრეთ მოვიღებ და არა თუ მიგცემ.
Line of ed.: 31     
ხოლო მე, ვითარ ვიხილე კეთილი იგი სტუმარი, რომელი მოვიდა
Line of ed.: 32     
ჩემდა, სიხარულით მივრბიოდე და აღვიყვანე იგი ქორსა ჩემსა
Line of ed.: 33     
და მინდა განძღებად შიმშილი მისი, რომელსა-იგი ეძიებდა.
Line of ed.: 34     
და ვითარ აღვიხილე საუნჯე ჩემი, ვპოვე იგი ნაკლულევანად
Line of ed.: 35     
მცირედ მეცნიერებისა ჩემისაგან და, რამეთუ ენა-ბრკჳნვალ ვარ
Line of ed.: 36     
და ვერ-მეტყუელ, ვინაჲთ ვიწყე წმიდისა მისთჳს თხრობად სათნოებათა
Line of ed.: 37     
მისთა! არამედ განვიზრახე, რაჲთა ვემსგავსო ფუტკარსა
Line of ed.: 38     
შრომის მოყუარესა და სამოთხეთა შუენიერთა წიგნთა მიერ, მოვიწილნე
Line of ed.: 39     
ყუავილნი, რაჲთა განუმზადა ჭამადი ტკბილი წადიერთა
Page of ed.: 193   Line of ed.: 1     
სადიდებელად ჩუენ[და]. არამედ ჯერ-არს, რაჲთა ლოცვაჲ წინაჲთ
Line of ed.: 2     
წარუძღუანოთ. ჴელი შემოყავთ ჩემ თანა ვედრებითა!

Ms. page: Q_430 
Line of ed.: 3        
რამეთუ ყოველთა კეთილთა განმასურნელებელ ლოცვა[ჲ]
Line of ed.: 4     
არს. ამან მუცელსა შინა დედისასა განაპოხა სამოელ და წინაჲსწარმეტყუელად
Line of ed.: 5     
გამოაჩინა. იხილეთ-ღა ნაყოფი იგი ლოცვისაჲ -- [წინაჲსწ]არმეტყუელ
Line of ed.: 6     
იქმნა ჭეშმარიტებისა სიყრმითგან, რამეთუ
Line of ed.: 7     
ითხოვა იგი ანა ცრემლითა და ლოცვითა*.

Line of ed.: 8        
კუალად სჯულის-მდებელსა მოსეს მო-რაჲ-აქუნდეს ფიცარნი
Line of ed.: 9     
იგი სჯულისანი, ორმეოც დღე ლოცვაჲ და მარხვაჲ საფუძველ ყო,
Line of ed.: 10     
და მოსეს ფიცარნი, დაწერილნი თითითა ღმრთისაჲთა, გარდამოაქუნდეს
Line of ed.: 11     
მთისა მისგან ერთგზის და მეორე[დ] -- სრულებად,
Line of ed.: 12     
რამეთუ პირველნი იგი შეიმუსრნეს, ვითარცა ურიანი, ხოლო მეორენი
Line of ed.: 13     
პატივ-იცნეს მოცვალებითა**, მისთჳს ჯერ-არს, რაჲთა ყოველმან,
Line of ed.: 14     
რომელმან ჴელ-ყოს საღმრთოსა მსახურებასა, ითხოვ[ო]ს
Line of ed.: 15     
მისგან, რომელი-იგი უხუად მიმნიჭებელ არს ღმერთი, და მისცემს
Line of ed.: 16     
საზრდელსა, ვითარცა იტყჳს იაკობ მოციქული: "უკუეთუ ვინმე
Line of ed.: 17     
ნაკლულევან არს თქუენგანი სიბრძნითა, ითხოვენ, და მოსცეს მას
Line of ed.: 18     
ღმერთმან ნიჭთა განმყოფელმან"*.

Line of ed.: 19        
ხოლო დაწყებასა მწერალთასა ჯერ-არს Ms. page: Q_431  მოჴსენებაჲ დიდისა
Line of ed.: 20     
მოსესი, დამწყებელისა სახლის წერითა, ჭეშმარიტისა მომასწავებელითა,
Line of ed.: 21     
იგი, რომელ ნოეს მსგავსად კიდობნისა მის წყალსა
Line of ed.: 22     
ზედა იქცეოდა შეჭურვილი დიდებისაგან, შიშითა განგდებულ, განრინებულ
Line of ed.: 23     
იქმნა მოღუაწებითა ღმერთთაჲთა, ფარაოჲს ასულისაგან
Line of ed.: 24     
განიპოხა სახლსა-ვე მას შინა მის-ვე მეფისასა, მოკლა მეგჳპტელი
Line of ed.: 25     
იგი, სიძე ფარაოჲსი, არა მშორებელი და უჩინოჲ, არამედ
Line of ed.: 26     
მახლობელი ფარაოჲსი (ვითარცა იყო სახე ყოველთა-ვე ჭეშმარიტისა,
Line of ed.: 27     
პირველი იგი -- ახლისა მის სჯულისა სიძე იგი ფარაოჲსი, ფარაოჲ
Line of ed.: 28     
უჴორცოჲსა მის ფარაოჲსი, ვითარცა ეგჳპტე ჯოჯოხეთისაჲ,
Line of ed.: 29     
ერთი-ერთისა მახლობელნი სახითა). მეოტ იქმნა რისხვისაგან მეფისა,
Line of ed.: 30     
განვიდა უდაბნოდ მთასა სინასა. გამოეცხადა ანგელოზი
Line of ed.: 31     
ღმრთისაჲ ცეცხლითა მაყულოვანსა მას შინა, საიდუმლოჲ ქალწულისაჲ,
Line of ed.: 32     
და ზარ-განჴდილი მოვიდა ხილვად. მის მიერ უწოდა და
Line of ed.: 33     
ტყავი იგი მკუდრისაჲ განსძარცუა ფერჴთაგან ცხოველი და წარმო\იდგინა Ms. page: Q_432 
Line of ed.: 34     
გამოცხადებად, რომელი მის-ვე მაღლისაგან იწამა
Line of ed.: 35     
ყოფად იგი ღმერთი ფარაოჲსი, მთავრისა ბნელისა და განდგომილისა
Line of ed.: 36     
უზეშთაესისაგან კეთილისა, იგი, რომელ მაღალთა უმწუერვალესთა
Line of ed.: 37     
[მ]თათა უმაღლეს იქმნა (სახე იგი ჭეშმარიტისა მის სჯულისა
Line of ed.: 38     
მდებელ[ი]საჲ!), მას ჴსნად ისრაელ[ი]სა წარავლინებდა სასწაულითა
Line of ed.: 39     
და ნიშებითა.

Page of ed.: 194  
Line of ed.: 1        
ხოლო მომავლინებელი იგი თავსა თჳსსა გამოუცხადებდა, ვინ-იგი
Line of ed.: 2     
იყო, და თქუა: "მე ვარ ღმერთი აბრაამისი, ღმერთი ისაკისი,
Line of ed.: 3     
ღმერთი იაკობისი"* და მაუწყებელისა მამათა შენთაჲსა. სახელსა
Line of ed.: 4     
მისსა მთით აუწყებდა სამთა მათ ნახაპეტთა, დიდთა მათ და მართალთა,
Line of ed.: 5     
სახელ-იდვა ღმრთად, მერმე კუალად იკითხავს-ვე ღმერთსა
Line of ed.: 6     
მიმღებელი იგი მოსე: "უკუეთუ მრქუან, ვინ მოგავლინა, რაჲ
Line of ed.: 7     
ვთქუა?". ერთი იგი უფსკრულით სიღრმე ასწავა თქუმად და
Line of ed.: 8     
ჰრქუა: "ესრეთ არქუ, "რომელი-იგი არს, მან მომავლინა**". არს
Line of ed.: 9     
იგი არს, რომლისა დასაბამ არა არს". და მარწმუნებელად მისცნა
Line of ed.: 10     
ათნი იგი დიდ-დიდნი სასწაულნი, რომლი\თა Ms. page: Q_433  არს იგი [ღ]მერთი
Line of ed.: 11     
მამათაჲ, [რაჲთა ჰ]რწმენეს ჭეშმარიტისა ღმრთის მეცნიერებისა
Line of ed.: 12     
საზღვარი, ნათელი იგი დიდი, შეიპყრნეს იგინი ბნელმან და
Line of ed.: 13     
სიღრმესა დაინთქნენ. და რომელი ნათელი იგი [არს], ერთი უხილავი
Line of ed.: 14     
და უცვალებელი ღმერთი [არს] არა დასაბამიერი, არცა
Line of ed.: 15     
გასრულებადი, განუზომელი, მარადის კურთხეული, ნათელი სამების[აჲ],
Line of ed.: 16     
რამეთუ ესე უსაღმრთეებისა შეჰკრებს სამგუამოვნებასა მამისა,
Line of ed.: 17     
ძისა და სულისა წმიდისა თანა. აღირაცხების ესრეთ შეკრებულად
Line of ed.: 18     
შეურწყმელი და განუყოფელი, და არა ჯერ არს დაკლებად
Line of ed.: 19     
ძე მამისაგან და არცა სულ[ი] ძისაგან. და უკუეთუ-მცა არა ესრეთ
Line of ed.: 20     
იყო ღმრთეებაჲ, ვიდრემე-მცა არა დიდებულ იყო ფრიად, რამეთუ
Line of ed.: 21     
არს იგი უხილავ, უჟამო, დაუტევნელ, უცვალებელ, -- უცვალებელ
Line of ed.: 22     
თჳნიერ ვითარებისა, თჳნიერ რაოდენობისა, ხატებისა, -- შეუპყრობელ
Line of ed.: 23     
და შეუნაწევრებელ, თჳთ იძრვის მარადის ძრვითა, თავით
Line of ed.: 24     
თჳსით ძლიერ. დაღათუ მიიწევის პირველისა მიზეზისა ყოველი,
Line of ed.: 25     
რომელი მისი არს ვითარცა ძე, მხოლო[ჲ] ცხოველი და განმაცხოველებელი,
Line of ed.: 26     
Ms. page: Q_434  მომცემელი ცხორებისაჲ, ვითარცა იტყჳს:
Line of ed.: 27     
"მე ცხოველ ვარ და თქუენ-ცა ცხოველ იყვენით, და რომელსა
Line of ed.: 28     
[ჰ]რწმენეს ჩემი, იგი-ცა ცხოვნდეს ჩემ მიერ*", ნათელი იგი, მარადის
Line of ed.: 29     
კურთხეული და ბრწყინვალე, განუ[რჩ]ეველი უზეშთაესისაგან
Line of ed.: 30     
ბუნებისა არსებისა, საუკუნებრ ნათელი სმენით-რე. და სული
Line of ed.: 31     
წმიდაჲ, მთავრობისა უფალი, წარმავლინებელი, განმკუთნველი,
Line of ed.: 32     
ტაძრად თჳსა მოქმედი, ვითარ [ჰ]ნებავნ და ვის თანა-ცა უნებნ.

Line of ed.: 33        
რამეთუ სული მომცემელი და შემოქმედი და არა შექმნული,
Line of ed.: 34     
რომლისაგან დადგა შექმნილი-ცა იგი ნათელი მეორეთა მათ
Line of ed.: 35     
ბრწყინვალებათაჲ, ანგელოზთასა ვიტყჳ, და ნათელი მესამე [...]ცი
Line of ed.: 36     
ესე, დაწყებულნი პირველისა მისგან ნათლისაჲ, დასაბამისაჲ იგი,
Line of ed.: 37     
რომლისაგან სამნი და სამისაგან ერთი, გარნა ესე ხოლო. რამეთუ
Line of ed.: 38     
მამა არა ძე და ძე არა მამა და სული წმიდა არცა მამა, არცა
Line of ed.: 39     
ძე. და ესე არა განყოფს ბუნებასა, არამედ განიყოფვინ ბუნებასა
Line of ed.: 40     
შინა და მოასწავებს ერთობასა. ხოლო რომელთა სამებისა
Line of ed.: 41     
ერთ-სწორობა ვერ გულისჴმა-ყვეს, Ms. page: Q_435  ბნელსა შინა არიან და
Page of ed.: 195   Line of ed.: 1     
ეჩქუებიან, ჰ[რ]ცხუენოდენ არიოზს, რომელმან დაბადებულად იკადრა
Line of ed.: 2     
თქუმად სიტყუაჲ იგი ღმრთისაჲ, რომელი-იგი მისი იყო და
Line of ed.: 3     
არა სხუაჲ, და ესე შეემთხჳა, რამეთუ ვერ ცნა საზღვარი გუამისა
Line of ed.: 4     
და ბუნებისა მისისაჲ, ხედვიდა მას კაცად და ბუნებაჲ ღმრთეებისაჲ
Line of ed.: 5     
დაუსაბამოჲ ვერა ცნა.

Line of ed.: 6        
და კუალად არიანნი-ცა, რომელნი იტყჳან ქრისტესა, ვითარმედ
Line of ed.: 7     
სიტყუაჲ იყო ღმრთისაჲ, და სული კუალად დაბადებულთა
Line of ed.: 8     
შეაერთეს და იტყჳან, ვითარცა ადამი-ო, სიტყუაჲ იგი და[ჰ]ბადა
Line of ed.: 9     
ღმერთმან, რამეთუ [......]*. ყოველთა კაცთა უუგუნურესნო, უკუეთუ
Line of ed.: 10     
სიტყუაჲ მისი იყო, ვითარ-მე-მცა იყო ზოგი ღმრთეებისა მისისაჲ
Line of ed.: 11     
დაუსაბამოდ და ზოგი დაბადებული? რომელი-იგი ხურომან
Line of ed.: 12     
ქმნის, სუეტი გინა ტაძარი, არა ითქ[უ]მის სიტყუაჲ ხუროჲსაჲ
Line of ed.: 13     
მის, არამედ სიტყჳთა შექმნილი. და აწ ვითარ-მცა იყო სიტყუაჲ
Line of ed.: 14     
ღმრთისაჲ ქრისტე და კუალად დაბადებულ[ი] სიტყუაჲ იგი?! ვიდრე
Line of ed.: 15     
მათი დასჯის მათ! უკუეთუ სიტყუაჲ იგი არა იყო მის თანა,
Line of ed.: 16     
დაუსაბამოჲ უკანაჲთ დაებადა!? პირველ უტყუ ვიდ\რე-მე Ms. page: Q_436  იყო-ა
Line of ed.: 17     
ღმერთი შენისა სიტყჳსაებრ!? და კუალად [ჰ]ნებავს, რაჲთა მიუგონ
Line of ed.: 18     
მკითხველსა ყოველთა, რომელნი ერთ-სწორებასა სამებისა წმიდისასა
Line of ed.: 19     
არა შეიწყნარებენ, ღმერთი შემწყნარებელი შესრულისაჲ არს
Line of ed.: 20     
ანუ არა? უკუეთუ აღიაროს, ვითარმედ ღმერთი არა შემწყნარებელი
Line of ed.: 21     
არს შესრულისაჲ, ვიკითხოთ: სიტყუაჲ ღმრთისაჲ შესრული
Line of ed.: 22     
არს ანუ არა? უკუეთუ თქუას, შესრული არს, უვარ-ვყო, რომელი
Line of ed.: 23     
იგი აღვიარე. არამედ ნუ იყოფვინ, ვითარ-მცა შე-რაჲმე-ვიდა
Line of ed.: 24     
ღმრთისა თანა, რომელი-ცა არა იყო, უკუეთუ-მცა შემწყნარებელი
Line of ed.: 25     
იგი ჩანს, რამეთუ ყოველსა შემწყნარებელსა აღემატების და დააკლდების,
Line of ed.: 26     
და ვითარ შესაძლებელ არს ესე ღმრთისათჳს თქ[უ]მად,
Line of ed.: 27     
ვითარმედ: აღემატების და დააკლდების. დაშთა, რაჲთა იყოს
Line of ed.: 28     
შანთ, რამეთუ ყოველი ორითა-ვე განიყოფვის: შანთითა და
Line of ed.: 29     
შესრულითა, და რომელი არა იყოს შესრული, ჩანს, რამეთუ შანთი
Line of ed.: 30     
არს იგი. და რომელი შანთი არს, მდგომარე არიან იგი[ნი] თავით
Line of ed.: 31     
თჳსით. ხოლო რომელი ღმრთისა არს, ესე არს დამბადებელი და
Line of ed.: 32     
არა Ms. page: Q_437  დაბადებული. ვიტყჳ სიტყუასა დაუსაბამოსა, რომლისა
Line of ed.: 33     
მიერ და[ჰ]ბადა ღმერთმან ყოველი დაბადებული. და ვერ შემძლებელ
Line of ed.: 34     
არს ყოფად, რამეთუ ყოველი-ვე განიყოფვის ორ პირად: დაბადებული
Line of ed.: 35     
და დამბადებელი. და რომელი დამბადებელი არს,
Line of ed.: 36     
და არს დაბადებულ, და ჩანს, რამეთუ სიტყუაჲ იგი არა დაბადებული
Line of ed.: 37     
არს და, რაჲთა მოკლედ ვთქუათ, ვითარცა არარაჲ
Line of ed.: 38     
არს დაბადებულთა შორის, რომელ-მცა დამბადებელ იყო.

Line of ed.: 39        
ესრეთ-ვე ვიტყჳ სულისა წმიდისათჳს-ცა. ხოლო მაკედონ იკადრა
Line of ed.: 40     
სულისა წმიდისა დაბადებულთა შორის შერთვა და მადლით
Line of ed.: 41     
მოვლენა თჳთ-მფლობელისა მის სულისა წმიდისა, კადნიერი იგი,
Page of ed.: 196   Line of ed.: 1     
თავ-ჴედი, რომელსა თავი თჳსი რაჲმე ეგონა ყოფად, რომელ-იგი
Line of ed.: 2     
არა იყო. ამან ენაჲ თჳსი ღმრთის მბრძოლად განაძლიერა შემდგომად
Line of ed.: 3     
საშინელისა მის სმენისა, ვითარმედ: "ყოველნი ცოდვანი
Line of ed.: 4     
და გმობანი მიეტევნენ კაცთა, ხოლო სულისა წმიდისა გმობაჲ
Line of ed.: 5     
არა მიეტეოს"*. და არცა გულისჴმა-ყო წინაჲსწარმეტყუელისა დავითის
Line of ed.: 6     
თქ[უ]მული იგი, ვითარმედ: "სიტყ\ჳთა Ms. page: Q_438  უფლისაჲთა ცანი
Line of ed.: 7     
დაემტკიცნეს, და სულითა პირისა მისისაჲთა ყოველი ძალი
Line of ed.: 8     
მათი"*. უკუეთუ სული პირისა მისისაჲ არს, წმიდაჲ იგი სული
Line of ed.: 9     
ვითარ-მცა იყო დაბადებულ! რამეთუ ყოველი, რომელი არს, მისი
Line of ed.: 10     
არს. უკუეთუ დაბადებულ, უსულო ვითარმე იყო მამაჲ ვიდრე დაბადებადმდე
Line of ed.: 11     
მის სულისა! არამედ დამბადებელ[ი] მის[ი] სული იგი
Line of ed.: 12     
ჭეშმარიტებისაჲ, რომელი მამისაგან გამოვალს და ძისა თანა თაყუანის-იცემების,
Line of ed.: 13     
იგი სული, რომელი წყალთა ზედა იქცეოდა და
Line of ed.: 14     
ქცევითა მით მათ ზედა გამოსახვიდა და დაჰბადებდა ყოველთა
Line of ed.: 15     
დაბადებულთა და მადლით წარმოაჩინებდა თითოეულსა, ვითარცა
Line of ed.: 16     
მას უნდა. იგი სული, რომელ[ი] ცეცხლისა მსგავსად გარდამოჴდა
Line of ed.: 17     
მოციქულთა ზედა, უზეშთაესითა საკჳრველებითა ენანი განუყვნა.
Line of ed.: 18     
აჰა მადლი გამოუთქ[უ]მელი, ებრაულად იტყჳს მოციქული
Line of ed.: 19     
ერთითა ხოლო ენითა და ყოველთა ენითა ბარბაროზთა ესმინა!*

Line of ed.: 20        
ამის სულისაგან სული სიბრძნისა და მეცნიერებისა და გულისჴმის-ყოფისა[ჲ]
Line of ed.: 21     
მოვედინ ჩუენ ზედა და მოეცინ პოვნად მად\ლიMs. page: Q_439 
Line of ed.: 22     
სიტყჳსაჲ ენასა ჩუენსა, რაჲთა წმიდისა მის იოვანე ზედაძნელისათჳს
Line of ed.: 23     
ვიტყოდი უცთომელად შემკობად, სარგებელისათჳს
Line of ed.: 24     
სპოდიონთა უდაბნოთაჲსა (რომელ არიან მოსწრაფებანი). ხოლო
Line of ed.: 25     
თქუენ განმზადენით სასმენელნი თქუენნი და სარწმუნოებით შეიწყნარეთ,
Line of ed.: 26     
ნუ ვითარ-მცა გესმა სათნოებაჲ ყოვლისა მის კაცისაჲ,
Line of ed.: 27     
არამედ მცირე მრავლისაგან დაყოვნებითა ჟამისაჲთა.


Line of ed.: 28  
დასაბამი ცხორებისა წმიდისა მამისა
Line of ed.: 29  
ჩუენისა იოვანე ზედაძნელისაჲ


Chapter: I  
Line of ed.: 30        
1. ესე ნეტარი იოვანე იყო ქუეყანით
Line of ed.: 31     
შუამდინარით, და წინამძღურებითა სულისა
Line of ed.: 32     
წმიდისაჲთა მოიწია ქუეყანასა
Line of ed.: 33     
ქართლისასა, მახლობელად დედა-ქალაქსა
Line of ed.: 34     
ამას ჩუენსა მცხეთას, რომელმან
Line of ed.: 35     
გამოუკუთნვა თავი თჳსი სიყრმითა
Line of ed.: 36     
თჳსითგან ქრისტესა.

Line of ed.: 37        
და აღიღო უღელი მძიმე სიჭაბუკითგან
Line of ed.: 38     
თჳსით და დაჯდა თჳსაგან და დაყუდნა
Page of ed.: 197   Line of ed.: 1     
რამეთუ არს სასოებაჲ თმენისაჲ.
Line of ed.: 2     
პირველად თჳსსა-ვე ქუეყანასა ასურეთს
Line of ed.: 3     
იწყო მონაზონებად. და იქცეოდა
Line of ed.: 4     
ყოვლითა სიმდაბლითა, მარხვითა და
Line of ed.: 5     
მღჳძარებითა, ცრემლი\თა Ms. page: Q_440  და ვედრებითა.
Line of ed.: 6     
შრომითა და მოთმენითა დღითი-დღე
Line of ed.: 7     
წარემატებოდა, რაჲთა სრულებასა
Line of ed.: 8     
მას მიემთხჳოს, რომელ-ცა-იგი
Line of ed.: 9     
მიიღოს, რომელსა იტყჳს: "ირეკდით
Line of ed.: 10     
და განგეღოს, ეძიებდით და ჰპოვოთ"*.

Line of ed.: 11        
ვითარ-იგი განათლდა, დიდებასა
Line of ed.: 12     
მას მიიწია პირველ, და მშორებელსა
Line of ed.: 13     
მას, ვითარცა მას მახლობელსა, ხედვიდა.
Line of ed.: 14     
და გამობრწყინდა ვითარცა ვარსკულავი.
Line of ed.: 15     
და განმრავლდეს ძალნი იგი,
Line of ed.: 16     
რომელნი იქმნნეს მისგან ღმრთისა მიერ,
Line of ed.: 17     
კურნებათა მრავალ-ფერთა სახეთა სენთასა
Line of ed.: 18     
განსხმად ეშმაკთასა.

Line of ed.: 19        
მაშინ დაუტ[ე]ვა ადგილი იგი, სადა
Line of ed.: 20     
იქცევინ, და წარვიდა განშორებულსა უდაბნოსა.
Line of ed.: 21     
და პოვა ქუაბი და დაჯდა
Line of ed.: 22     
მას შინა მოწაფეთა თჳსთა თანა, და
Line of ed.: 23     
არავინ იცოდა ადგილი იგი მრავალ
Line of ed.: 24     
ჟამ. და იშჳთ სად[ა]მე განავლინის მოწაფეთა
Line of ed.: 25     
მისთაგანი მოღებად საზრდელისა.
Line of ed.: 26     
და ესრეთ ფარულად იყოფვოდა
Line of ed.: 27     
ხოლო, ჰგონებდა ფარვასა თავისა
Line of ed.: 28     
თჳსისასა.

Line of ed.: 29        
ხოლო ღმერთმან მერმე-ცა გამოაცხადა
Line of ed.: 30     
თჳსი იგი მონაჲ, რამეთუ ჩუეულებაჲ
Line of ed.: 31     
ესე არს ღმრთისაჲ: "ყოველი, რომელი
Line of ed.: 32     
დაიმდაბლებდეს თავსა თჳსსა,
Line of ed.: 33     
იგი ამაღ\ლდების"**. Ms. page: Q_441  იწყეს კუალად
Line of ed.: 34     
მოსლვად მუნ-ცა მისა, რომელ დამალულ
Line of ed.: 35     
იყო ქუაბსა შინა. მიაქუნდა სნეულები
Line of ed.: 36     
ცხედრებითა, ფერად-ფერადად
Line of ed.: 37     
გუემულნი და მუნთქუეს ლხინება
Line of ed.: 38     
პოვიან.

Page of ed.: 198  
Line of ed.: 1        
ამას რაჲ ვიტყჳ, არა თუ მუნ რომელთა-მე
Line of ed.: 2     
საქმეთა და ცხორებასა მისსა
Line of ed.: 3     
გაუწყებ თქუენ, ძმანო, არამედ
Line of ed.: 4     
რომლითა მიზეზითა მოიწია სოფელსა
Line of ed.: 5     
ამას ჩუენსა, მიგითხრობ, ხოლო პირველი
Line of ed.: 6     
იგი ცხორებაჲ და საქმენი იგი
Line of ed.: 7     
ამის ნეტარისანი წერილ არიან პირველსა
Line of ed.: 8     
მას წიგნსა და ჩუენდა ნეტარ
Line of ed.: 9     
არს მეორედ აღწერად.

Chapter: II  
Line of ed.: 10        
2. მაშინ იწყო ნეტარმან იოვანე
Line of ed.: 11     
განზრახვად გონებასა თჳსსა, რაჲთა-მცა
Line of ed.: 12     
წარვიდა იგი შორსა სოფელსა, სადა-ცა
Line of ed.: 13     
არა იყო ყოლად-ვე ჴმაჲ სმენისა
Line of ed.: 14     
სათნოებათა მისთაჲ, და იტყოდა: "ვინა[ჲ]
Line of ed.: 15     
ვეკრძალო, ჯერ-იყოს წარმართებაჲ
Line of ed.: 16     
სლვისა მისისაჲ".

Line of ed.: 17        
დაღათუ ჰგონებდა იგი ხოლო, განმგებელმან მისმან, სულმან წმიდამან,
Line of ed.: 18     
წამს-უყვნა მას ქუეყანად ჩრდილოდ, რა[ჲ]თა მიუძღუეს [ქუეყანად] ქართლად.
Line of ed.: 19     
Ms. page: Q_442  ხოლო არს, რომელსა უნებს წარმოსლვაჲ აქათ, არამედ სხუაჲ იყო მიმყვანებელი
Line of ed.: 20     
მისი, რომელმან-იგი ოდეს-მე აბრაამს უწოდა და [ჰ]რქუა: "გამოვედ
Line of ed.: 21     
ქუეყანისაგან შენისა და შორის ნათესავთა შენთა, მივედ ქუეყანად, რომელი
Line of ed.: 22     
მე გიჩუენო შენ"*. ერთისაგან ქუეყანისა, ერთისაგან ნათესავისა გამოიყვანა
Line of ed.: 23     
აბრაამი და იოვანე, და რამეთუ ჭეშმარიტად ნაშობთაგან აბრაამისთა
Line of ed.: 24     
იყო წმიდა[ჲ] იოვანე. ისმინე პავლე მოციქულისა[ჲ], რასა იტყჳს: "უკუეთუ
Line of ed.: 25     
თქუენ ქრისტესნი ხართ, აბრაამისნი ვიდრემე შვილნი ხართ, აღთქ[უ]მისა
Line of ed.: 26     
მისგან მკჳდრნი"**. ჭეშმარიტად წმიდამან ძირმან კეთილი აღმოაცენა.

Line of ed.: 27        
მაშინ იწყო ნეტარმან იოვანე განზრახვად
Line of ed.: 28     
და [ჰ]რქუა მოწაფეთა თჳსთა:
Line of ed.: 29     
"იყვენით თქუენ აქა, რამეთუ მინებს,
Line of ed.: 30     
რაჲთა წარვიდე განშორებულსა ქუეყანასა,
Line of ed.: 31     
დაღათუ ვპოვო, რომელსა
Line of ed.: 32     
ვეძიებ".

Line of ed.: 33        
ხოლო ნეტართა მოწაფეთა მოიჴსენეს
Line of ed.: 34     
სიტყუაჲ წინაჲსწარმეტყუელისა
Line of ed.: 35     
ელისესი: "ცხოველ არს უფალი,
Line of ed.: 36     
ცხოველ არს სული შენი, არა განგიტეოთ
Line of ed.: 37     
შენ მარტოჲ*, ვიდრე-ცა ხჳდოდე.
Line of ed.: 38     
და წყაროჲ იგი, რომელსა ვსუამთ მარადღე,
Page of ed.: 199   Line of ed.: 1     
განვძღებით მისგან, არა ნაკლულევან
Line of ed.: 2     
Ms. page: Q_443  ვქმნნეთ თავნი ჩუენნი
Line of ed.: 3     
მცირედთა ამათ დღეთა ჩუენთა. და რომელი
Line of ed.: 4     
თავისა შენისათჳს იხილე კეთილად,
Line of ed.: 5     
ჩუენთჳს-ცა ეგრე სათნო იჩინე".

Line of ed.: 6        
შუენიერთა მოძღ[ურისა] მოწაფეთა
Line of ed.: 7     
კეთილი იგი შეთქ[უ]მულებაჲ! საკრველსა
Line of ed.: 8     
მას სიყუარულისასა შეეკრნეს,
Line of ed.: 9     
ორნატსა მას ქრისტესსა მიზიდვიდეს
Line of ed.: 10     
ერთობით.

Chapter: III  
Line of ed.: 11        
3. მაშინ წარმოემართა იგი თჳსით
Line of ed.: 12     
ქუეყანით ქუეყანად ქართლისა წინამძღურობითა
Line of ed.: 13     
ძალისა მის უხილავისაჲთა,
Line of ed.: 14     
რომელი-იგი ოდეს-მე სახითა ვარსკულავისაჲთა
Line of ed.: 15     
მოგუთა [უძღოდა]. მოიწია
Line of ed.: 16     
ჩუენსა ამას დედა-ქალაქსა მცხეთას.
Line of ed.: 17     
და ვითარ თაყუანის-სცა წმიდათა ეკლესიათა,
Line of ed.: 18     
შევიდა იგი წინაშე წმიდასა
Line of ed.: 19     
კათოლიკე სუეტსა, ღმრთივ აღმართებულსა,
Line of ed.: 20     
დიდითა საკჳრველებითა ზეგარდამო
Line of ed.: 21     
გამოჩინებულსა, რომელი-იგი
Line of ed.: 22     
კართა ზე დაეპყრა მრავალჟამ, რომელსა-იგი
Line of ed.: 23     
ხედვიდა ყოველი ერი ქართლისაჲ,
Line of ed.: 24     
რომელი-იგი დაამტკიცა ღმერთმან
Line of ed.: 25     
და არა კაცმან, რა[ჲ]თა იყვნენ საფუძველნი
Line of ed.: 26     
მისნი შეუძრველ უკუნისამდე,
Line of ed.: 27     
რომლისა-იგი ამბავი განჴდა ყოველსა
Line of ed.: 28     
ქუეყანასა და რომელი-იგი ყოველმან
Line of ed.: 29     
ღონის-ძიებამან Ms. page: Q_444  ხუროთამან
Line of ed.: 30     
და მეფეთამან სიმრავლითა ურიცხჳთა
Line of ed.: 31     
ვერ უძლეს აღმართებად სამ
Line of ed.: 32     
დღე. წარმოაცალიერეს ყოველი ძალი
Line of ed.: 33     
მათი, დაუტევეს და წარვიდეს მიმწუხრი,
Line of ed.: 34     
და ყოველნი მანქანებანი მათნი
Line of ed.: 35     
თანა წარიხუნეს და სასოებაჲ წარიკუეთა.

Line of ed.: 36        
მას-ვე ღამესა ყოველთა მათ ქართლისა
Line of ed.: 37     
კეთილთა მიზეზი იგი წმიდაჲ და
Line of ed.: 38     
აღყუავებული დედაჲ ჩუენი ნინო დაადგრა
Line of ed.: 39     
ლოცვასა ცრემლითა და ყოვლითა
Line of ed.: 40     
ვედრებითა ითხოვდა ძლიერისაგან
Page of ed.: 200   Line of ed.: 1     
ქრისტეს, ღმრთისა ჩუენისა, [შეწევნასა]
Line of ed.: 2     
და მსწრაფლ ტყუე-ქმნიდა
Line of ed.: 3     
ტყუე იგი ყოველსა მას ძალსა მეფისასა
Line of ed.: 4     
და სიჴელოვნესა ხუროთასა. ლოცვითა
Line of ed.: 5     
მიიღო სუეტი იგი ცხოველი და დაჰკიდა
Line of ed.: 6     
ზედა აერთა აღშორებულად ხარისხისაგან
Line of ed.: 7     
წყრთა ერთ, მართლ ზე დგა,
Line of ed.: 8     
და ვითარ განთენა, აჰა მირიან მეფე
Line of ed.: 9     
და ყოველი სიმრავლე ქართლისაჲ მოიწივნეს
Line of ed.: 10     
და იხილეს დიდი იგი საკჳრველებაჲ,
Line of ed.: 11     
ღმრთისამიერი საიდუმლოჲ,
Line of ed.: 12     
რომელი-იგი იქმნა ცხორებისა მათისათჳს.
Line of ed.: 13     
და ნელად ჩამოვიდა მცირედ,
Line of ed.: 14     
ვიდრე დაემტკიცა განმზადებულსა
Line of ed.: 15     
თჳსსა ხარისხსა ზედა. განკრთეს ყოველნი,
Line of ed.: 16     
დაუკჳრდა სარწმუნოვებაჲ იგი
Line of ed.: 17     
დიდი, ად\იდებდეს Ms. page: Q_445  მამასა და ძესა
Line of ed.: 18     
და წმიდასა სულსა. და შეეძინებოდა
Line of ed.: 19     
მორწმუნეთა მათ განახლებაჲ იგი სარწმუნოებისაჲ
Line of ed.: 20     
ფრიად, მიერითგან აღემართნეს
Line of ed.: 21     
სხუანი იგი სუეტნი და აღაშენეს
Line of ed.: 22     
ეკლესიაჲ, რომლისათჳს პავლე
Line of ed.: 23     
მოციქული აჴსენებს: "ვითარ-იგი ჯერ-არს
Line of ed.: 24     
სახლსა შინა ღმრთისასა ყოფად,
Line of ed.: 25     
რომელ არს ეკლესიაჲ, სუეტი და სიმტკიცე
Line of ed.: 26     
ჭეშმარიტებისაჲ, რომელი-იგი,
Line of ed.: 27     
ეჩუენა [ანგელოზთა, იქადაგა] წარმართთა
Line of ed.: 28     
შორის და [ჰ]რწმენა სოფელსა"*.

Line of ed.: 29        
ამის ნათლისა შემოსილისა სუეტისა
Line of ed.: 30     
წინაშე მოისწრაფა წმიდამან იოვანე,
Line of ed.: 31     
ვითარცა ღმრთივ გამოჩინებულისა საკჳრველისა
Line of ed.: 32     
და პატივ-ცემულისა ადგილ[ი]სა.
Line of ed.: 33     
ევედრებოდა იგი ღმერთსა
Line of ed.: 34     
და აღიხილნა თუალნი და აღიპყრნა
Line of ed.: 35     
ჴელნი და დასთხივნა პატიოსანნი იგი
Line of ed.: 36     
ცრემლნი წინაშე ცხოველისა მის სუეტისა,
Line of ed.: 37     
რაჲთა-მცა აუწყა ადგილი იგი,
Line of ed.: 38     
სადა სრბაჲ თჳსი აღასრულა.

Page of ed.: 201  
Line of ed.: 1        
მაშინ იგი, რომელმან ყვის ნებაჲ
Line of ed.: 2     
მოშიშთა მისთაჲ, ადრე უჩუენა მათ
Line of ed.: 3     
მთაჲ ესე ერთი მახლობელად მცხეთას
Line of ed.: 4     
აღმოსავ[ა]ლით-რე და ცხოველსა ჯუარსა
Line of ed.: 5     
ჩრდილოჲთ კერძო, რაჲთა აღვიდეს
Line of ed.: 6     
წ\უერსა Ms. page: Q_446  ზედა მის მთისასა
Line of ed.: 7     
და იყოფვოდის მუნ. და ვითარცა წარემართა
Line of ed.: 8     
იგი, წიაღ-ვლო მდინარე
Line of ed.: 9     
არაგჳ. მიიწია იგი წინაშე მომცემელსა
Line of ed.: 10     
ცხორებისასა ჯუარსა, რომლისა ფრთეთა
Line of ed.: 11     
ქუეშე მისთა დაუფარავ[ს] ყოველი
Line of ed.: 12     
ყოვლისაგან შემთხუევისა ბოროტისა
Line of ed.: 13     
მაღლით საკჳრველებითა დიდითა გამოჩინებულსა
Line of ed.: 14     
ნათელსა და ღმრთივ დამტკიცებულსა
Line of ed.: 15     
ნათელსა. და ყო ლოცვაჲ
Line of ed.: 16     
მყოვარ ჟამ, და გამოვიდა მიერ
Line of ed.: 17     
და აღვიდა მთასა მას მაღალსა, რომელსა
Line of ed.: 18     
[ჰ]რქჳან ზედაზადენ, სადა-იგი
Line of ed.: 19     
აწ მონასტერი მისი აღშენებულ არს,
Line of ed.: 20     
რამეთუ იყო ადგილი იგი ყოლად-ვე
Line of ed.: 21     
მაღნარ. და ვითარ იხილა იგი, სათნო-იყო
Line of ed.: 22     
და თქუა: "ესე არს განსასუენებელი
Line of ed.: 23     
ჩემი, უკუე ამას დავემკჳდრო,
Line of ed.: 24     
რამეთუ მთნავს ესე, ნადირნი მისნი
Line of ed.: 25     
კურთხევით ვაკურთხნე".

Line of ed.: 26        
ხოლო მე ვითარ ვ[ჰ]გონებ, ნეტარო,
Line of ed.: 27     
შენი არს სიტყუაჲ ესე: "ვინმცა
Line of ed.: 28     
მცნა მე ფრთენი ვითარცა ტრედისან[ი],
Line of ed.: 29     
აღ-მცა-ვფრინდი, ა[ღ]ვიმაღლე,
Line of ed.: 30     
მი-მცა-ვედ, განვისუენე უდაბნოს".*

Line of ed.: 31        
რამეთუ უფალმან ყო დამკჳდრებაჲ
Line of ed.: 32     
იგი მისი აქა ორისა საქმისათჳს: პირველად,
Line of ed.: 33     
რაჲთა სამ\კაულ Ms. page: Q_447  იქმნას
Line of ed.: 34     
და გჳრგჳნ ჩუენისა ამის ქალაქისა იგი
Line of ed.: 35     
და მოწაფენი მისნი, ათორმეტნი იგი
Line of ed.: 36     
თუალნი პატივ-ცემულნი მიხედვითა,
Line of ed.: 37     
განდგმულ კუართსა მას არონისსა,
Line of ed.: 38     
სარგებელ და მკურნალ ყოველთათჳს
Page of ed.: 202   Line of ed.: 1     
მყოფთა ქალაქისა ამის ჩუენისა, რომელნი
Line of ed.: 2     
ხადიან მათ, რომელი მცირედ
Line of ed.: 3     
შემდგომად მიგეთხრას. და მეორედ,
Line of ed.: 4     
რამეთუ ადგილი იგი, რომელსა მიივლინა,
Line of ed.: 5     
გოდოლი იყო პირველთა მათ
Line of ed.: 6     
წარჩინებულთაჲ, სადა-იგი კერპთ-მსახურებაჲ
Line of ed.: 7     
აღმაღლებულ იყო. და ეშმაკნი
Line of ed.: 8     
მათ მიერ იმსახურებოდეს ნაზორევთა
Line of ed.: 9     
მათ კუამლითა, რაჲთა-მცა მათ-ვე
Line of ed.: 10     
ადგილთა ამაღლდა ღმრთის-მსახურებაჲ,
Line of ed.: 11     
განწმიდნა მიერ გესლოვანებაჲ
Line of ed.: 12     
იგი უკეთურთა მათ ეშმაკთაჲ, ვითარცა
Line of ed.: 13     
ყო ოდეს-მე საბა ადგილსა მას კასტელისასა,
Line of ed.: 14     
განიოტნა ეშმაკთა გუნდნი.
Line of ed.: 15     
ილოცვიდა ნეტარი იგი ბერი და ევედრებინ
Line of ed.: 16     
ყოველსა ჟამსა ღმერთსა და
Line of ed.: 17     
დგან იგი შეუშფოთებელად, ყოველთა
Line of ed.: 18     
მათ ზედა მოსლვათა ეშმაკისათა მოითმენდა,
Line of ed.: 19     
ლოცვასა და მარხვასა, ვითარცა
Line of ed.: 20     
დედასა გონიერებისასა შეევედრა.

Chapter: IV  
Line of ed.: 21        
4. ენება წმიდასა მამასა ჩუენსა
Line of ed.: 22     
Ms. page: Q_448  იოვანეს, რაჲთა-მცა მარტოდ
Line of ed.: 23     
იყოფვოდა, წადიერ იყო თჳსსა საყოფლად
Line of ed.: 24     
ქალაქსა მას, რომლისა ხუროთ-მოძღუარ
Line of ed.: 25     
და შემოქმედ ღმერთი არს,
Line of ed.: 26     
ზეცისა იერუსალემს, განმცხრომელსა
Line of ed.: 27     
მათ თანა დღესასწაულსა შერთვად კეთილთა
Line of ed.: 28     
ვაჭართა ზეცისა მარგალიტისა
Line of ed.: 29     
მეძიებელი. აქა მოიკუდინა თავი თჳსი,
Line of ed.: 30     
რა[ჲ]თა პოვოს ცხორებაჲ საუკუნოჲ.
Line of ed.: 31     
მერმე კეთილმან მან მოძღუარმან მოუწოდა
Line of ed.: 32     
დღესა ერთსა თჳსთა მათ მოწაფეთა
Line of ed.: 33     
და [ჰ]რქუა მათ: "რაჲსა სდგათ
Line of ed.: 34     
უქმად? ანუ არა უწყით-ა, რამეთუ სარგებელისათჳს
Line of ed.: 35     
ამის ქუეყანისა წარმოგუავლინნა
Line of ed.: 36     
უფალმან ღმერთმან ჩუენმან
Line of ed.: 37     
იესუ ქრისტემან, რამეთუ ახალ ნერგ
Line of ed.: 38     
არიან კაცნი ესე ამის სოფლისანი?
Line of ed.: 39     
ჯერ არს თქუენდა, რაჲთა წარხჳდეთ
Line of ed.: 40     
კაცად-კაცადი და განამტკიცებდეთ
Page of ed.: 203   Line of ed.: 1     
ძმათა, რომელთა აღუარებიეს ქრისტე,
Line of ed.: 2     
უფალი ჩუენი, არა სიტყჳთა, მოძღურებითა
Line of ed.: 3     
თქუენითა, არამედ რაჲთა
Line of ed.: 4     
თავნი-ცა თქუენნი სახედ მისცნეთ.
Line of ed.: 5     
ამისთჳს აღრეულად დამიტევნა ჩუენ
Line of ed.: 6     
უფალმან წარმართთა შორის, რაჲთა
Line of ed.: 7     
იხილნენ საქმენი თქუენნი კეთილნი და
Line of ed.: 8     
ადიდებდენ მამასა თქუენსა ზეცათასა.

Line of ed.: 9        
"ნურა გი\ყუარნ, Ms. page: Q_449  ძმანო, უფროჲს
Line of ed.: 10     
ღმრთისა. ვეცხლის-მოყუარებაჲ
Line of ed.: 11     
და სიმდიდრე განბასრეთ, შუებასა და
Line of ed.: 12     
უძღებებასა, ჭამადსა ნუ თავს-იდებთ
Line of ed.: 13     
თქუენ, რამეთუ შუებისა და საჭმლისაგან
Line of ed.: 14     
იშვა ურჩებაჲ იგი ადამისი, რომელი
Line of ed.: 15     
ნაშობთა მისთა ზედა დადგრომილ
Line of ed.: 16     
არს. ამან გამოჴადა იგი სამოთხისა
Line of ed.: 17     
მისგან საშუებელთაჲსა. უკუეთუ-მცა
Line of ed.: 18     
სჯული იგი მარხვისაჲ დაემარხა,
Line of ed.: 19     
არა-მცა მოცემულ იყო ჩუენდა
Line of ed.: 20     
ეკლოვანი ესე ქუეყანაჲ, არა-მცა სიკუდილი
Line of ed.: 21     
უფლებდა ჩუენ ზედა, დაღათუ
Line of ed.: 22     
ძლიერებაჲ იგი მაღლით დაამდაბლებდა.
Line of ed.: 23     
მიიხ[უნა] ჴორცნი, მის მიერ მივემთხჳენით
Line of ed.: 24     
ჩუენ საწადელსა მას ჩუენსა
Line of ed.: 25     
პირველსა, სამოთხისა უზეშთაესსა,
Line of ed.: 26     
და მოვიღეთ ხისა მისგან ცხორებისა
Line of ed.: 27     
და ვცხოვნდით უკუე. დაუტევეთ გზაჲ
Line of ed.: 28     
იგი საცავი ქერობინისაჲ მის, და ზეცად
Line of ed.: 29     
ავმაღლდით უკუდავ, მახლობელ
Line of ed.: 30     
ღმრთისა ვიქმნენით ჩუენ.

Line of ed.: 31        
ხოლო ღჳნისათჳს მეტსა ვ[ჰ]გონებ
Line of ed.: 32     
ჩემსა სიტყუასა, რამეთუ [არარაჲ] არს-ვე
Line of ed.: 33     
მონაზონთაჲ, ვინაჲთგან მოციქულმან
Line of ed.: 34     
პავლე ძირად და მოქმედად სიბილწისა
Line of ed.: 35     
გამოაჩინა და თქუა: "ნუ დაითრობით
Line of ed.: 36     
ღჳნითა, რომლითა არს სიბილწე"*.
Line of ed.: 37     
წამალი Ms. page: Q_450  არს მაკუდინებელი
Line of ed.: 38     
და დედაჲ გულის-თქ[უ]მათა მათ
Line of ed.: 39     
ბოროტთა[ჲ] და აღმძრველი მათი. და
Line of ed.: 40     
უკუანაჲსკნელ თესლისა მისგან ბოროტისა
Page of ed.: 204   Line of ed.: 1     
ბოროტი მკაჲ იქმნის, მოიძულე
Line of ed.: 2     
იგი, ნუ შეიწყნარებ წამ ერთ-ცა ამათ.
Line of ed.: 3     
მამათ-მთავარნი განძარცუნა არა თუ
Line of ed.: 4     
უძღებებით, არამედ გამოუცდელობით,
Line of ed.: 5     
რომელმან-იგი თუალნი განუსისხლნის
Line of ed.: 6     
და ფერი განუწითის და შუენიერი
Line of ed.: 7     
იგი სახე უშუერად გარდააქცივის.
Line of ed.: 8     
რაჲ ძეს შენი და ბოროტად მოყუარისა
Line of ed.: 9     
მის! და უკუეთუ არა განიშორო
Line of ed.: 10     
იგი, მისი იგი სიცრუვე ადრე გამოაჩინოს
Line of ed.: 11     
შენ შორის. ძმანო ჩემნო, ნუ
Line of ed.: 12     
მცირე გიჩანან თავნი თქუენნი, ვითარცა
Line of ed.: 13     
წარმავალთა და განმაქარვებადთა, რომელმან
Line of ed.: 14     
ძალმან თავი თჳსი იცნის, მან
Line of ed.: 15     
უწყინ ყოველი, რაჲთა უწყოდით, რამეთუ
Line of ed.: 16     
არსებანი ვართ უკუდავად და
Line of ed.: 17     
განუქარვებელად, დაბადებულნი უფროჲს
Line of ed.: 18     
ყოველთა დაბადებულთა, ხილულთა
Line of ed.: 19     
პატივ-ცემულნი არსებითა
Line of ed.: 20     
დაუსრულებელითა. და ამისთჳს ჯერ-არს,
Line of ed.: 21     
რაჲთა თავნი თჳსნი დავიცვნეთ
Line of ed.: 22     
და ვეკრძალნეთ მერმისა მისთჳს ცხორებისა.

Line of ed.: 23        
"რამეთუ მცირესა კაცებასა ჩუენსა კუალად ვრცელი ესე
Line of ed.: 24     
Ms. page: Q_451  სოფელი და[ჰ]ბადა და უმეტეს მისსა სულითა მეტყუელითა
Line of ed.: 25     
და გონიერითა ადიდა იგი, რამეთუ მისცა მას აღსრულებაჲ დასაბამიერი
Line of ed.: 26     
და დაუსრულებელი, სული უკუდავი. და ამით ჯერითა
Line of ed.: 27     
მოგუეახლა ჩუენ, ანგელოზთასა მას ბუნებასა, და ერთ კერძო იგი
Line of ed.: 28     
ჩუენი მსგავსი ცხოველთა მათ განქარვებადთაჲ. და არა არს
Line of ed.: 29     
კაცი იგი ანგელოზ, არცა პირუტყუ, არამედ შორის მათსა. და
Line of ed.: 30     
სხუა[ჲ] დაბადებული ორთაგან: ერთი იგი სულისაგან და ჴორცთა
Line of ed.: 31     
შეაერთა, და დაადგინა იგი ადგილსა ბრძოლისა და ძლევისასა,
Line of ed.: 32     
და ჴელმწიფებაჲ მისცა მას უფლებისაჲ, და შეაყენა იგი წამსა
Line of ed.: 33     
სასწორისა და გონებისა მისისასა, რამეთუ ესე გონებაჲ გამომავალ
Line of ed.: 34     
არს ორთა მათ შორის ბუნებათა შეერთებულთა. და იგი
Line of ed.: 35     
არს განმგებელ, უკუეთუ ვითარ მიდრკეს.

Line of ed.: 36        
"ბუნებასა სულიერებრივსა მიიყვანოს, ჴორცთა მათ ნება დაამორჩილა,
Line of ed.: 37     
რომელი უკუდავებასა და ცხორებასა მოატყუებს. და
Line of ed.: 38     
უკუეთუ მოდრკეს და სული იგი მიიყვანოს ნებასა ჴორციელებრივსა,
Line of ed.: 39     
დაამონოს სიკუდილსა და ხრწნილებასა. ეს[ე] ორნი ნებანი
Line of ed.: 40     
ერთი-ერთსა წინა-აღმდგომნი Ms. page: Q_452  გუქონან, ვითარცა მოციქული
Page of ed.: 205   Line of ed.: 1     
იტყჳს: "ჴორცთა გული უთქუამს სულისათჳს, და სულსა -- ჴორცთათჳს,
Line of ed.: 2     
და მჴდომ არიან ურთიერთას"*. და კუალად იტყჳს:
Line of ed.: 3     
არა რომელი მე მნებავს, მას ვიქმ, არამედ რომელი-იგი მძულს,
Line of ed.: 4     
მას ვყოფ; უკუეთუ იგი არა -- მოწამე ვარ რჩულისა, რამეთუ კეთილ
Line of ed.: 5     
არს. აწ უკუე არღარა მე ვიქმ ამას, არამედ რომელი-იგი იყო
Line of ed.: 6     
ჩემ თანა დამკჳდრებულ, არს ჩემ თანა ცოდვა. რამეთუ მე თანა-მდებ
Line of ed.: 7     
ვარ შჯულსა ღმრთისასა და ვხედავ სხუასა სჯულსა ასოთა
Line of ed.: 8     
შინა ჩემთა, რომელი წინა-განეწყვების"*.

Line of ed.: 9        
"ხედავ, ვითარ განცხადებულად გჳთხრობს ჩუენ მოციქული
Line of ed.: 10     
ორთა მათ ნებათა ერთი-ერთისა წინა-აღმდგომთა, მბრძოლთა მათ:
Line of ed.: 11     
ერთსა ნებასა ბუნებითსა დაბადებულსა, რომელი იყო ადამისთჳს
Line of ed.: 12     
პირველ გარდასლვისა მცნებისა სამოთხესა შინა, ვიდრე სულიერ-ღა
Line of ed.: 13     
იყო და ნათანაელ (?); ხოლო ერთსა მას, რომელი შემდგომად
Line of ed.: 14     
ცთომისა დაემკჳდრა ჩუენ შორის არა ბუნებითა, არამედ შემუსრვილი
Line of ed.: 15     
გარეშე გულისა მის მზაკ[უ]ვარებითა. ამისთჳს არა თქუა
Line of ed.: 16     
მოციქულმან, ვითარმედ: Ms. page: Q_453  "რომელი-იგი დაბადებული არს
Line of ed.: 17     
ცოდვა, რომელნი წინა-განეწყვებიან რჩულსა მას გონებისა ჩემისასა"*.
Line of ed.: 18     
გულისჴმა-ყავთ, ძმანო, სიტყუათა ამათგან, უკუეთუ ვინმე
Line of ed.: 19     
მიერჩდეთ წინა-განწყობილთა მათ, წარტყუენულ არს იგი საძულელისა
Line of ed.: 20     
მისგან ნებისა. ხოლო უკუეთუ არა ჴორცთა საქმესა
Line of ed.: 21     
მოაკუდინებს, ჰგიეს იგი სულიერი უნებელად. აწ გამოჩინებულ
Line of ed.: 22     
არს, ვითარმედ ჴელმწიფებასა ჩუენსა აქუს ორი-ვე ესე ნებაჲ, დაღათუ
Line of ed.: 23     
ეშმაკისა იგი ნებაჲ დაუცხრომელად მ[ი]ზიდავს ნებასა მას
Line of ed.: 24     
თჳსსა ბოროტსა ჴორციელთა მათ გულის-თქ[უ]მასა. არამედ
Line of ed.: 25     
იტყჳს იგი-ვე მოციქული: "შეუძლებელი იგი შჯულისა, რომელ უძლურ
Line of ed.: 26     
იყო ჴორცთა მათგან, ღმერთმან ძე თჳსი მოავლინა მსგავსად
Line of ed.: 27     
ჴორცთა მათ"* და მიიხუნა ჩუენნი ესე ჴორცნი თჳნიერ
Line of ed.: 28     
ცოდვისა, განწმედილნი ყოვლისაგა[ნ] პირველისა ადამის ცთომისა,
Line of ed.: 29     
რაჲთა სიმართლე იგი შჯულისა[ჲ] აღესრულოს ჩუენ შორის ,
Line of ed.: 30     
"რამეთუ ზრახვაჲ იგი ჴორცთა სიკუდილი არს, ხოლო ზრახვა[ჲ]
Line of ed.: 31     
სულისა ცხორება არს"*.

Line of ed.: 32        
"და ნანდჳლ-ვე ზრახვა[ჲ] ჴორცთა სიკუდილი არს, რამე\თუMs. page: Q_454 
Line of ed.: 33     
მ[ა]ზრახებენ ჩუენ ყოველსა არა-წმიდებასა. არა გარეშე ხოლო
Line of ed.: 34     
მტერი არს, არამედ თანა-მყოფი მარადის დაწოლასა და ა[ღდგო]მასა
Line of ed.: 35     
ყოველთა შინა საქმეთა შენთა. ეკრძალე მას, რაჲთა არა
Line of ed.: 36     
ჩამოგინქრიოს ქვით, ვითარ შეგიძლოს, უწყალოდ გიჴმობს, ვითარცა
Line of ed.: 37     
მტერმან ამას. არამედ მინებს, რაჲთა აღჳრ-ასხნეთ მას
Line of ed.: 38     
ნებასა ქუეშე სულიერებისასა, რაჲთა ეგნეთ პირველსა-ვე მას დაბადებულსა,
Line of ed.: 39     
რომელსა მიგუაქცივნა უფალმან ჩუენმან, რამეთუ
Page of ed.: 206   Line of ed.: 1     
დიდად დაბადებულ ხართ. უკუეთუ ვითარ დაიცვეთ და არა მიხუდე
Line of ed.: 2     
ქუესა მას ადგილსა, რამეთუ სიბრძნესა ღმრთისასა ზიარებულ
Line of ed.: 3     
ხართ, რაზომ შესაძლებელ არს დაბადებულისა დამბადებელისა
Line of ed.: 4     
თანა! და ცხოველ ხარ და ვითარცა ანგელოზნი, და მოკუდავ -- ვითარცა
Line of ed.: 5     
ცხოველნი უფსკრულთა უქუენასკნელეს და უმაღლეს
Line of ed.: 6     
რაჲთა შეუპყრობელ უდიდეს ყოველთა დიდთა და უმცირეს
Line of ed.: 7     
ყოველთა მცირეთა, და მოკუდავებასა შინა უკუდავ,

Line of ed.: 8        
"ესე არს დაბადებულებაჲ შენი ორ კერძო. ამისთჳს არს იგი
Line of ed.: 9     
საკჳრველ, რამეთუ საკჳრველთ-მოქმედისა არს ჴელოვნებისა, ესე
Line of ed.: 10     
განკჳრდა ერთი იგი ვინმე წმიდათაგანი Ms. page: Q_455  ღრმად გამომეტყუელი
Line of ed.: 11     
საკჳრველსა მას შეზავებასა, უნდა, რაჲთა-მცა განეშორა
Line of ed.: 12     
რას-მე განაგდო, რომელსა-იგი დაკლებულად ხედვიდა, რომელ-იგი
Line of ed.: 13     
ვერ შემძლებელ იყო. მერმე უდრტჳნვიდა, თქუა ესრეთ: "ჵ ვითარ
Line of ed.: 14     
შევერთე, არა ვიცი, და ვითარ ვარ ხატ ღმრთისა და შევეზილე
Line of ed.: 15     
თიჴასა თანა. ოდეს განმრთელდის -- იბრძვინ, და ოდეს მოიკლის --
Line of ed.: 16     
მწუხარება არნ, მიყუარს ჩემ თანა-ვე, მონა არს და განვეშორო
Line of ed.: 17     
ვითარცა მტერსა. ვივლტოდი კრულებისაგან და მრცხუენის მისგან,
Line of ed.: 18     
ვითარცა თანა-მკჳდრსა. მინებს, რაჲთა დავადნო იგი და
Line of ed.: 19     
არავინ არს შემწე ჩემდა კეთილისათჳს. მისგან მიჴმან ცრემლნი,
Line of ed.: 20     
მისგან მარხვა, მღჳძარება, მისგან ვედრებისა შეწირვა და მრავალნი
Line of ed.: 21     
შრომანი კეთილნი, რომელნი თჳნიერ ჴორცთასა ვერ შესაძლებელ
Line of ed.: 22     
არიან. რამეთუ ვიცი, რა[ჲ]სათჳს ვარ. და ჯერ-არს ჩემდა,
Line of ed.: 23     
რაჲთა აღვიდე ღმრთისა ჩემისა საქმეთა. გავრიდო, რამეთუ ჩემ
Line of ed.: 24     
თანა მოქმედი არს, და არა უწყი, ვითარ განვერე ზედა-მოსლვასა
Line of ed.: 25     
მისსა, რაჲთა არა დავმძიმდე ბორკილითა, რომელი ჩამოიზიდავს
Line of ed.: 26     
ქუეყანად, და გამოვვარდე ღმრთისაგან. Ms. page: Q_456  იგი არს მტერი
Line of ed.: 27     
მხიარული და მოყუარე ცრუ".

Line of ed.: 28        
"ჵ შეკრებაჲ და განყოფაჲ, რომლისაგან მეშინის. დავიფარო,
Line of ed.: 29     
რომელი მიყუარს. მეშინის მისგან, პირველ ბრძოლისა დავეგო
Line of ed.: 30     
და პირველ დაგებისა -- ვჰბრძოდი. ამისთჳს გუყუნა, რაჲთა
Line of ed.: 31     
რკინობითა და ბრძოლითა ამათ ჴორცთაჲთა მივხედვიდეთ მას
Line of ed.: 32     
დამდაბლებასა, რაჲთა იყოს შეკრებული ესე უსუსური სწავლაჲ
Line of ed.: 33     
მთავრობისაჲ, რაჲთა უწყოდით, რამეთუ მაღალ და მდაბალ ვართ
Line of ed.: 34     
მკჳდრნი ნათლისანი ანუ ბნელისანი, სადა-ცა მიდრკეს. ესე არს
Line of ed.: 35     
შეზავებაჲ ჩუენი, რამეთუ ოდეს ავმაღლდეთ ხატებითა მით, მიწისათჳს
Line of ed.: 36     
ვმცირდით. გულისჴმა-გიყოფიეს შეკრებაჲ შენი და შინაგანი
Line of ed.: 37     
ბრძოლაჲ. მიუდრეკელად იპყარ თავი შენი ყოლად-ვე, ნუ
Line of ed.: 38     
მიერჩდები მერმესა მას და ბოროტსა განზრახვასა. და იხილე,
Line of ed.: 39     
რამეთუ სხუაჲ-ცა მტერი გივის, რომელმან შენ მაღლით ჩამოგაგდო,
Line of ed.: 40     
და არაოდეს განიზრახავს შენთჳს კეთილსა. და შეეწევის იგი
Line of ed.: 41     
ნებასა ჴორცთასა, უჴორცოჲ იგი ფარაოჲ, ნათლისაგან ბნელად მიცვალებული
Line of ed.: 42     
განათლებულსა მას Ms. page: Q_457  კაცსა, რომელსა იორდანე
Page of ed.: 207   Line of ed.: 1     
წარუვლიეს. მას მიჰკიდავს თჳსსა მას თანა კრებულსა სიჴშოსა მას
Line of ed.: 2     
თჳსსა ბნელისასა და ჴელმწიფედ დაბადებულთა მონად თჳსა აიძულებს,
Line of ed.: 3     
რაჲთა-მცა წარიქცივნეს იგინი ბაბილოვნად მრავალთა
Line of ed.: 4     
შემჭამელსა მას ჯოჯოხეთსა, რომელი-იგი დანთქმულ არს ზღუასა
Line of ed.: 5     
მას ცეცხლისასა მოსლვითა ქრისტეს ღმრთისა ჩუენისაჲთა, რომელი
Line of ed.: 6     
იგი იშვა ქალწულისაგან, მეორე ადამ, ბუნებითა მით პირველისა
Line of ed.: 7     
მის ადამისითა თჳნიერ ხოლო ცოდვისა. ხოლო რომელთა
Line of ed.: 8     
განანათლნეს თავნი თჳსნი მის-ვე ნათლისაგან დაუსაბამოჲსა, დაშთეს
Line of ed.: 9     
იგინი შუებულნი, მხიარულებასა შინა ეგნეს უცთომელად,
Line of ed.: 10     
უკუდავსა და მახლობელსა ცხორებასა მას მოსწრაფებითა
Line of ed.: 11     
შემსჭუალულ სიყუარულისა მის-ვე ნათლისა განმანათლებელისასა უკუნისამდე".

Line of ed.: 12        
და ვითარცა ესე და სხუანი მრავალნი
Line of ed.: 13     
მიიხუნეს, [ჰ]რქუა მათ: "წარვედით
Line of ed.: 14     
და განამტკიცებდით ქრისტეს სამწყსოთა
Line of ed.: 15     
მათ". და წარავლინნა რომელნი-მე
Line of ed.: 16     
მათგანნი კახეთად და რომელნი-მე კუხეთად
Line of ed.: 17     
კერძო, და რომელნი-მე ზენა
Line of ed.: 18     
კერძო სოფლით, და ერთი ვინმე გარეშეთად,
Line of ed.: 19     
და სხუანი გარემო Ms. page: Q_458 
Line of ed.: 20     
ქალაქსა ამას ჩუენსა სამეფოსა. ხოლო
Line of ed.: 21     
იგი[ნი] წარვიდეს და დაემკჳდრნეს
Line of ed.: 22     
რომელნი-მე ჭალაკთა და რომელნი-მე მთათა,
Line of ed.: 23     
ქუაბთა და ჴურელთა ქუეყანისათა.

Chapter: V  
Line of ed.: 30        
5. და მოვიდოდეს მათა ყოვლით
Line of ed.: 31     
კერძო და აღეშენებოდეს სიტყუათა
Line of ed.: 32     
და საქმეთა მათთაგან, რომელნი ექმნებოდეს
Line of ed.: 33     
მათ მიერ, განმტკიცნებოდა მათ
Line of ed.: 34     
მიერ სიმრავლე მორწმუნეთაჲ.

Line of ed.: 37        
ხოლო რომელნი-იგი წარმოიყვანნეს
Line of ed.: 38     
თანა მოსლვასა მისსა წმიდისა იოვანეს
Line of ed.: 39     
წმიდათა მოწამეთა ნაწილნი ურიცხუნი
Line of ed.: 40     
ფრიად, აქუნდეს იგინი წინაშე თუალთა
Page of ed.: 208   Line of ed.: 1     
მისთა, უფროჲს ყოველთა საფასეთა
Line of ed.: 2     
ხედავნ მათ, ვითარცა გუნდთა
Line of ed.: 3     
მრავალთა გარე მოდგომილთა მისა. და
Line of ed.: 4     
ესვენ და ნუგეშინის-ცემულ არიან მათ
Line of ed.: 5     
მიერ: და ნანდჳლ-ვე დიდნი იგი საფასენი
Line of ed.: 6     
ყოველთა თუალთა უპატიოსნესნი,
Line of ed.: 7     
ძუალნი მოწამეთანი, მჴნეთა მჴედართანი,
Line of ed.: 8     
ღუაწლსა შინა უძლეველნი,
Line of ed.: 9     
რომელთა დასთხივნეს სისხლნი მათნი
Line of ed.: 10     
მისთჳს, რომელმან იგი თჳსითა სისხლითა
Line of ed.: 11     
მოგჳყიდნა ჩუენ ზღუდენი კაცთა
Line of ed.: 12     
ნათესავისანი. ჭირვეულ თუ ვინმე არნ,
Line of ed.: 13     
მათდა მიივლტინ, მოხარული მათ-ვე
Line of ed.: 14     
მიირბიეს (!), ევედრებიედ Ms. page: Q_459  მათ ჴმელისანი
Line of ed.: 15     
და ზღჳსანი-ცა. ხოლო მამასა
Line of ed.: 16     
იოვანეს წინაშე ეპყრნეს ნაწილნი იგი
Line of ed.: 17     
წმიდათანი, ვითარ-მცა ხედვიდა დღესა
Line of ed.: 18     
მას ღუაწლისა მათისასა, ეგრეთ ზრახავნ
Line of ed.: 19     
მათ და განიცდინ თითოეულისა
Line of ed.: 20     
სატანჯველთა გონებითა თჳსითა.
Line of ed.: 21     
ყოველთა დღეთა ეწამებინ და შრომათა
Line of ed.: 22     
თჳსთა შემატებნ. ევედრებინ მათ და
Line of ed.: 23     
ამბორს-უყოფნ სურვილითა დიდითა.
Line of ed.: 24     
ოდეს-მე წარავლინებდა მოწაფეთა თჳსთა,
Line of ed.: 25     
მისცა მათ ნაწილთაგანი წმიდათა
Line of ed.: 26     
მოწამეთაჲ, რაჲთა აქუნდეს საფარველად
Line of ed.: 27     
თავისა მათისა, და ეკლესიათა-ცა
Line of ed.: 28     
აღაშენებდენ სახელითა მათითა თჳთოეულისა
Line of ed.: 29     
საყოფელთა, რომელთა განემზადებოდის
Line of ed.: 30     
მადლისაგან ღმრთისა.

Chapter: VI  
Line of ed.: 31        
6. ნეტარი იგი ბერი მარტოდ იქცეოდა
Line of ed.: 32     
და ერთისა მსახურისა თანა მათისა
Line of ed.: 33     
მთასა მას ზედა მოღუაწებითა დიდითა.
Line of ed.: 34     
და ლოცვაჲ მისი აღვიდოდა
Line of ed.: 35     
ცად. აერთა განსწმედდა და განვლიდა
Line of ed.: 36     
ათიერსა. ხოლო კეთილის მოძულენი
Line of ed.: 37     
იგი ეშმაკნი, რომელნი დამკჳდრებულ
Line of ed.: 38     
იყვნეს პირველითგან მთასა მას, ვერ
Line of ed.: 39     
დაითმენდეს მამისა ჩუენისა იოვანეს
Line of ed.: 40     
ლოცვათა და ვედრებათა, რა\მეთუMs. page: Q_460 
Line of ed.: 41     
საწერტელ ექმნებოდეს, ვითარცა ისარნი
Page of ed.: 209   Line of ed.: 1     
განჴურვებულნი. დღესა ერთსა
Line of ed.: 2     
აღიძრნეს ყოველნი იგი ძალნი ბნელისანი
Line of ed.: 3     
და ვითარცა მიუჴდეს წმიდასა
Line of ed.: 4     
იოვანეს და იწყეს ბრძოლად მისა ბევრითა
Line of ed.: 5     
მანქანებითა, შეშფოთნეს გარემოს
Line of ed.: 6     
მისსა, აშინებდეს, დღე და ღამე
Line of ed.: 7     
ზედა დაესხმოდეს, რეცა თუ ძალ რაჲმე
Line of ed.: 8     
ედების. და აზმნობდეს კლდესა მას
Line of ed.: 9     
ჩამოგდებად.

Line of ed.: 10        
ხოლო ნეტარი იგი ბერი აღიჭურვოდა
Line of ed.: 11     
ჯუარითა ქრისტესითა და არად
Line of ed.: 12     
შე[ჰ]რაცხდა მათსა მას ოცნებასა და
Line of ed.: 13     
"აჰა -- ეტყჳნ -- ესერა ვარ, უკუეთუ შენდობაჲ
Line of ed.: 14     
მიგიღებიეს".

Line of ed.: 17        
დღესა ერთსა ყოველი იგი სიმრავლე
Line of ed.: 18     
აღიძრა და გამოჩნდა ცხადად. გარე
Line of ed.: 19     
მოადგეს ნეტარსა იოვანეს და
Line of ed.: 20     
ეტყოდეს: "რაჲსათჳს მოხუედ აქა?" და
Line of ed.: 21     
ერთმან მათგანმან, უმთავრესმან ეშმაკთაგან,
Line of ed.: 22     
უჴმო სახელით: "იოვანე, რაჲსათჳს
Line of ed.: 23     
გუაცილობ. ანუ ვინ[აჲ] მოიწიე,
Line of ed.: 24     
ჩუენი არს ადგილი ესე და შენ ვერ
Line of ed.: 25     
ძალ-გიც ყოფად აქა. ანუ არა უწყი-ა,
Line of ed.: 26     
რამეთუ კადნიერებამან მაგან შენმან
Line of ed.: 27     
ჩუენდა მომართ წარგწყმიდოს შენ
Line of ed.: 28     
სრულიად, რამეთუ ვერ ძალ-გ\იცMs. page: Q_461 
Line of ed.: 29     
ყოველსა მას სიმრავლესა წინა-აღდგომად,
Line of ed.: 30     
და თავსა თჳსსა ნუ იცთუნებ".

Line of ed.: 31        
მიუგო ნეტარმან იოვანე და [ჰ]რქუა
Line of ed.: 32     
მათ: "კეთილისა განზრახვაჲ არა ოდეს
Line of ed.: 33     
მიგიღებიეს ნათესავისა ჩუენისათჳს და
Line of ed.: 34     
მე ვითარ ვისმინო თქუენი? არამედ ადგილი
Line of ed.: 35     
თქუენი ბნელეთი არს, ივლტოდეთ
Line of ed.: 36     
მუნ.

Page of ed.: 210  
Line of ed.: 6        
"ჵ მასმენელო, არა შენ ხარ-ა, რომელმან
Line of ed.: 7     
ადგილი იგი მიმიღე, სამოთხე
Line of ed.: 8     
ფუფუნებისაჲ, რამეთუ ჩემი იყო და
Line of ed.: 9     
შენ ღონისძიება[ჲ] ესევითარი მოიღე-ვე
Line of ed.: 10     
ადამისთჳს Ms. page: Q_464  და გამოჴადე იგი მიერ.
Line of ed.: 11     
და იყო გზა და ვიქმნენით საზრდელ
Line of ed.: 12     
სიკუდილისა შენითა მანქანებითა.
Line of ed.: 13     
ხოლო ღმერთმან ვერ დაითმინა თჳსისათჳს
Line of ed.: 14     
ხატისა სრულიად შეურაცხებაჲ,
Line of ed.: 15     
არამედ მოვიდა და პოვა იგი დაფლული
Line of ed.: 16     
სიღრმესა შინა და აღმართა იგი,
Line of ed.: 17     
განაახლა და განკურნა ყოველი იგი
Line of ed.: 18     
ნაგურემი შენი. და აჰა ესერა დღეს
Line of ed.: 19     
იდევნები ყოვლით კერძო ნაშობთა
Line of ed.: 20     
მისთაგან, რამეთუ განეფინნეს ნიჭნი
Line of ed.: 21     
იგი ყოველსა სოფელსა და არა არს
Line of ed.: 22     
შენდა ადგილ გარეშე ბნელეთი[სა],
Line of ed.: 23     
ვითარცა-იგი თჳთ თავით თჳსით მოიძულე
Line of ed.: 24     
ნათელი და შეიყუარე ბნელი,
Line of ed.: 25     
რამეთუ ანგელოზ იყავ და მჴდომ იქმენ,
Line of ed.: 26     
მაქებელ იყავ და მასმენელ დაგედვა.
Line of ed.: 27     
ხოლო ჩუენ შენ მიერ იგი ზაკ[უ]ვით
Line of ed.: 28     
აღთქმული ადგილით მოვიღოთ
Line of ed.: 29     
სრულებით, და აჰა ესერა საყოფელისა
Line of ed.: 30     
ამისგან ცად მივიცვალებით".

Line of ed.: 33        
და მსწრაფლ ივლტოდეს ეგეოდენი
Line of ed.: 34     
იგი სიმრავლე ძალითა ქრისტესითა,
Page of ed.: 211   Line of ed.: 1     
საწყალობელითა ჴმითა იტყოდეს:
Line of ed.: 2     
"ვაჲ ჩუენდა, რამეთუ სახელის-დებაჲ
Line of ed.: 3     
იესუჲსი ყოვლით ადგილით
Line of ed.: 4     
განგუასხამს ჩუენ, ხოლო მისცემს ძალსა,
Line of ed.: 5     
რომელნი შეუდგეს მას, არამედ
Line of ed.: 6     
წარვიდეთ და უშინარესთა წარმართთასა
Line of ed.: 7     
დავემკჳდრნეთ მუნ". და მყის,
Line of ed.: 8     
ვითარცა ნისლი ჴშირი და ბნელი, გამოჴდა
Line of ed.: 9     
მთისა მისგან და უჩინო იქმნა
Line of ed.: 10     
და მიმართა ჩრდილოჲთ კერძო. ხოლო
Line of ed.: 11     
ნეტარი იოვანე მად[ლობდა] ღმერთსა,
Line of ed.: 12     
ვითარ იხილა დაცემაჲ და წარწყმედაჲ
Line of ed.: 13     
მათი.

Line of ed.: 14        
ესმა საქმე ესე ყოველთა გარემო[ჲ]ს
Line of ed.: 15     
მყოფთა მთასა მას და იხილეს საკჳრველებაჲ
Line of ed.: 16     
იგი დიდებული საკჳრველთ-მოქმედისა
Line of ed.: 17     
ღმრთისა[ჲ] (რომელი იყო
Line of ed.: 18     
ლოცვითა მამისა ჩუენისა იოვანესითა),
Line of ed.: 19     
რომელმან აღასრულის ნებაჲ მოშიშთა
Line of ed.: 20     
მის\თაჲ. Ms. page: Q_463  რამეთუ იცოდეს წინაჲთ-ვე
Line of ed.: 21     
სიბოროტე იგი მათი ეშმაკთაჲ, რომელნი
Line of ed.: 22     
დამკჳდრებულ იყვნეს ადგილსა
Line of ed.: 23     
მას, და ადიდებდეს ღმერთსა.

Line of ed.: 24        
ხოლო ნეტარ იგი ბერი იქცეოდა
Line of ed.: 25     
მთასა მას მარტო, და მოწაფისა მისგან
Line of ed.: 26     
თჳსისა იმსახურებოდა. დღითი-დღე
Line of ed.: 27     
განაახ[ლ]ებდა თავსა თჳსსა, ისწრაფდა,
Line of ed.: 28     
რაჲთა არა ცალიერი ეჩუენოს
Line of ed.: 29     
თჳსსა უფალსა, არამედ კეთილნი საქმენი
Line of ed.: 30     
მიიხუნეს ძღუნად ყოველსა დღესა
Line of ed.: 31     
წინაშე მის[ს]ა.

Line of ed.: 32        
რამეთუ მთაჲ ეს[ე] პირველ ურწყული
Line of ed.: 33     
იყო და ყოლად-ვე ვერ საპოვნებელ,
Line of ed.: 34     
წყალი გარემო[ჲ]ს მისა, დაღათუ მრავალი
Line of ed.: 35     
ღონის-ძიებაჲ იყო პირველთა მათ
Line of ed.: 36     
გოდოლსა შინა მყოფთა წარმართთაჲ,
Line of ed.: 37     
რამეთუ ვერ შემძლებელ იყვნეს წყლისა
Line of ed.: 38     
აღმოყვანებად ფიცხელითა თხრითა
Line of ed.: 39     
ჴმელსა მას ქუეყანასა. ხოლო ნეტარი
Line of ed.: 40     
იოვანე ხედვიდა თჳსისა მის მოწაფისა
Line of ed.: 41     
შრომათა დიდთა, ვითარ-იგი
Page of ed.: 212   Line of ed.: 1     
აღიკიდის წყალი ძირით მის მთისაჲთ
Line of ed.: 2     
და აღიღის საჴმარად მის ბერისათჳს. რამეთუ
Line of ed.: 3     
არს ადგილი იგი ყოვლით
Line of ed.: 4     
კერძო აღსავალი ფიცხელ და აღმართი
Line of ed.: 5     
გრძელ. და შეეწყალა ბერსა მოწაფე
Line of ed.: 6     
იგი თჳსი ელია, Ms. page: Q_464  ილოცვიდა და
Line of ed.: 7     
ევედრებოდა უფალსა თჳსსა, რაჲთა
Line of ed.: 8     
მოსცეს მას წყალი მახლობელად.

Line of ed.: 9        
მაშინ რომელმან მოსცა წყალი უდაბნოსა
Line of ed.: 10     
ერსა თჳსსა ისრაელსა ჴელითა მოსესითა,
Line of ed.: 11     
მონისა თჳსისაჲთა [!], და გამოუტევნა
Line of ed.: 12     
მდინარენი კლდისაგან ჴმელისა
Line of ed.: 13     
ცემითა კუერთხისაჲთა, განარინნა ათორმეტნი
Line of ed.: 14     
ნათესავნი, ძენი ისრაელისანი,
Line of ed.: 15     
ბანაკი იგი დიდი არა ერთგზის, ანუ
Line of ed.: 16     
ორგზის, არამედ მრავალგზის. ვითარცა
Line of ed.: 17     
იტყჳს პავლე მოციქული: რამეთუ
Line of ed.: 18     
სუმიდეს იგინი სულიერისა მისგან
Line of ed.: 19     
კლდისა, რომელსა-ცა შეუდგეს,
Line of ed.: 20     
ხოლო კლდე იგი იყო ქრისტე"*. კლდე იგი
Line of ed.: 21     
სახე ქრისტესი იყო, და კუერთხი
Line of ed.: 22     
იგი -- აჩრდილი ჯუარისაჲ. და რამეთუ
Line of ed.: 23     
ნეტარი-ცა იგი ყოლად-ვე შეუდგა ქრისტესა,
Line of ed.: 24     
რომელმან ისმინა ლოცვაჲ მისი,
Line of ed.: 25     
და იყო მეყსეულად ვედრებასა მისსა
Line of ed.: 26     
ადგილსა მას, სადა ჯუარი ქრისტესი
Line of ed.: 27     
აღემართა, და ვითარცა კუერთხისა
Line of ed.: 28     
მის წილ მოსესისა ჯუარითა მით სცა
Line of ed.: 29     
ჴმელსა მას ქუეყანასა, რომელი არავის
Line of ed.: 30     
ეხილვა ყოლად Ms. page: Q_465  წყალი მუნ, და
Line of ed.: 31     
გამოჴდა წყალი ტკბილი, გრილი და
Line of ed.: 32     
ფრიად შუენიერი მდიდრად, რომელი
Line of ed.: 33     
დღეს დის მყოფთათჳს მის მონასტრისათა
Line of ed.: 34     
და არა ხოლო თუ მათ კმა-ეყოფვის,
Line of ed.: 35     
არამედ სიმრავლისათჳს დიდძალისა.

Line of ed.: 36        
და ვითარცა იქმნა სასწაული ესე
Line of ed.: 37     
დიდი, მოვიდეს ყოვლით კერძო ხილვად,
Line of ed.: 38     
რამეთუ იცოდეს გარემო[ჲ]ს
Line of ed.: 39     
მკჳდრთა მათ, ვითარმედ წყალი არა
Page of ed.: 213   Line of ed.: 1     
იყო ადგილსა მას. ხოლო მადლითა
Line of ed.: 2     
მის წმიდისა[ჲ]თა წყაროჲ იგი იქმნა
Line of ed.: 3     
არა თუ სამსახურებელად, არამედ კურნებანი-ცა
Line of ed.: 4     
მრავალნი იქმნებოდეს. მოაქუნდა
Line of ed.: 5     
უძლურები ფერად-ფერადი და
Line of ed.: 6     
ეშმაკეულები, და რაოდენნი იცხებდეს
Line of ed.: 7     
მის წყარო[ჲ]საგან, განიკურნებოდეს.
Line of ed.: 8     
და წარაქუნდა იგი შორად სოფლად,
Line of ed.: 9     
ხოლო რომელნი სარწმუნოებით მოვლენ,
Line of ed.: 10     
დღენდელად დღედმდე სარგებელ
Line of ed.: 11     
იყოფვის.

Line of ed.: 12        
ხოლო შენებაჲ არა ინება მას ადგილსა,
Line of ed.: 13     
არამედ ვითარცა არს წესი
Line of ed.: 14     
მარტოდ მყოფობისაჲ, იყოფვოდა. ნაპრალსა
Line of ed.: 15     
მას კლდისასა ეპოვნა ქუაბი
Line of ed.: 16     
მცირე, რომელსა შინა აღასრულა მწირობაჲ
Line of ed.: 17     
სარწმუნოჲსა ამის ცხორებისა[ჲ]
Line of ed.: 18     
"ნაკლულევან\ებითა Ms. page: Q_466  დიდითა
Line of ed.: 19     
ჭირვეული, ძჳრ-ხილული, რომლისათჳს
Line of ed.: 20     
ღირს-ვე არა იყო სოფელი ესე*", და
Line of ed.: 21     
შემდგომი ამისი.

Line of ed.: 22        
და ვითარ განამრავლებდა უფალი
Line of ed.: 23     
მის მიერ სასწაულებსა მას, განჴდა ამბავი
Line of ed.: 24     
მისი ქუეყანასა ქართლისასა და
Line of ed.: 25     
გამოუბრწყინდა ვითარცა მთიები განთიადისა[ჲ],
Line of ed.: 26     
რომელმან ფარულად ადიდა
Line of ed.: 27     
ღმერთი და მის მიერ განავრცნა
Line of ed.: 28     
წიაღნი მისნი და დაიტია ნათელი იგი
Line of ed.: 29     
დიდი მაღლით მოყვანებული, რამეთუ
Line of ed.: 30     
ვერ შესაძლებელ იყო, ვითარ-მცა ვინ
Line of ed.: 31     
აღანთო სანთელი და დაფარა ქუეშე
Line of ed.: 32     
ჴჳმირსა, არამედ ზედა სასანთლესა,
Line of ed.: 33     
რაჲთა ნათობდეს კაცთა*". დაღათუ
Line of ed.: 34     
უნებნ მათ, რაჲთა-მცა დაფარნეს თავნი
Line of ed.: 35     
თჳსნი, ვითარცა მენელსაცხებლემან
Line of ed.: 36     
რაჲ აღავსის შივშაგი სულნელითა და
Line of ed.: 37     
შთააგდის იგი სხუასა ჭურჭელსა და
Line of ed.: 38     
შეხჳის იგი კეთილად, და [ჰ]კიდის
Line of ed.: 39     
იგი წარღებად, სადა-ცა [ჰ]ნებავნ. და
Line of ed.: 40     
[ჰ]გონებნ მესურნელე იგი, ვითარმედ
Page of ed.: 214   Line of ed.: 1     
დაფარულად აქუს მას, ხოლო ყოველთა
Line of ed.: 2     
მათ, რომელნი მიეახლნენ, ეცემინ
Line of ed.: 3     
სისურნელე მის ნელსაცხებელისაჲ,
Line of ed.: 4     
ესრეთ-ვე კეთილნი საქმე\ნი Ms. page: Q_467  ვერ
Line of ed.: 5     
დაიფარნიან, დაღათუ არა [ჰ]ნებავნ
Line of ed.: 6     
მოქმედთა მათ.

Line of ed.: 7        
დღესა ერთსა მსახური იგი მისი ნეტარი
Line of ed.: 8     
ელია დიაკონი მივიდა წყაროსა
Line of ed.: 9     
მას ღმრთივ მოცემულსა მოღებად
Line of ed.: 10     
წყლისა. და მუნ დგა, წყაროსა მას
Line of ed.: 11     
თანა, დათჳ მაღნარისაჲ დიდი და საშინელი
Line of ed.: 12     
ფრიად. და შეეშინა ფრიად
Line of ed.: 13     
ნეტარსა ელიას და გარე იქცა და უთხრა
Line of ed.: 14     
დიდსა იოვანეს. ხოლო იგი მოვიდა
Line of ed.: 15     
და ეტყოდა დათუსა მას: "უკუეთუ
Line of ed.: 16     
არა გისუამს წყალი ეგე, სუ და ვიდოდე".
Line of ed.: 17     
და რჩული დაუდვა მას და
Line of ed.: 18     
[ჰ]რქუა: "სახელითა უფლისა ჩუენ[ისა]
Line of ed.: 19     
იესუ ქრისტესითა გეტყჳ, ნუღარა-მცა
Line of ed.: 20     
გაქუს ფლობაჲ ბოროტებად და ვნებად
Line of ed.: 21     
მათა, რომელთა შეემთხუეოდე კაცთა
Line of ed.: 22     
მთასა მას ზედა". და ვითარ მოიღო
Line of ed.: 23     
ბრძანებაჲ მჴეცმან მან ბერისაგან, განსწავლა
Line of ed.: 24     
არა ვისა ვნებად, წარემართა
Line of ed.: 25     
და ვითარცა მეგობარსა ტკბილად მეტყუელსა
Line of ed.: 26     
უკუ-მოხედვიდა, თავი მოედრიკა
Line of ed.: 27     
და მყუდროებით მორჩილებისა
Line of ed.: 28     
სახესა აჩუენებდა. და ყოლად-ვე მჴეცებრივი
Line of ed.: 29     
ბუნება[ჲ], არცა სივლტოლაჲ
Line of ed.: 30     
[ეჩინა], რამეთუ ცვალა თჳსი იგი სიბოროტე
Line of ed.: 31     
და გარდაიქცა კეთილად. და
Line of ed.: 32     
ლო\ცვითა Ms. page: Q_468  მის წმიდისაჲთა მოაქამომდე
Line of ed.: 33     
რომელთა შეემთხუეოდა,
Line of ed.: 34     
ვითარცა ცხოვარი მშჳდი თანა-წარვალს.
Line of ed.: 35     
და არა საკჳრველ არს ესე, რამეთუ
Line of ed.: 36     
იციან მჴეცთა-ცა პატივისა ცემაჲ, მმართებელთა
Line of ed.: 37     
მიხედ[ვ]ენ და ნათელსა.

Line of ed.: 38        
რომელი-იგი ჯურღმულსა შორის
Line of ed.: 39     
მჴეცთასა შთავარდა და პირი დაუყო
Line of ed.: 40     
პირველითგან საზრდელ-მოკლებულთა
Page of ed.: 215   Line of ed.: 1     
და ფრიად მშიერთა ლომთა, მათ შორის
Line of ed.: 2     
ვითარცა ქვაჲ ანდამატისაჲ განუტეხელი
Line of ed.: 3     
იდვა და ყოლად-ვე ვერ იკადრებდეს
Line of ed.: 4     
შეხებად მისა მჴეცნი იგი, არამედ
Line of ed.: 5     
მიუჴდეს და ლოშნიდეს ფერჴთა
Line of ed.: 6     
მისთა. და ვითარცა იტყოდეს, ესე იგი
Line of ed.: 7     
ჴორცნი არა არიან, რომელნი-ცა ჩუენ
Line of ed.: 8     
საზრდელ გუექმნეს, ვინაჲთგან არა
Line of ed.: 9     
თავს-იდვა მან ტაბლისაგან სამეუფოჲსა
Line of ed.: 10     
სანოვაგეთა გემოჲს-ხილვაჲ, გარნა
Line of ed.: 11     
თესლსა ხოლო. ამან სამთა შჳდეულთა
Line of ed.: 12     
პური არა ჭამა და წყალი არა სუა.
Line of ed.: 13     
ჯერ-არს ჩუენდა, რაჲთა, ვისწავლნეთ
Line of ed.: 14     
მმარხველთა იგი პატივისა პყრობაჲ.

Line of ed.: 15        
ხოლო ნეტარმან მან ბერმან თჳსითა
Line of ed.: 16     
ფიცხელითა შრომითა მარხვისა[ჲ]თა
Line of ed.: 17     
არა თავს-იდვა, Ms. page: Q_469  [რაჲთამცა] თჳსისაგან
Line of ed.: 18     
ხოლო განეყენა მჴეცი იგი ჴორცის
Line of ed.: 19     
მჭამელი, არამედ ვითარცა მოციქული
Line of ed.: 20     
წარივლინა თჳსთა მიმართ მოციქულთა,
Line of ed.: 21     
ნათესავთა და მოყუარეთა,
Line of ed.: 22     
რამეთუ ნაშობნი ნაშობთა-ცა მათთა
Line of ed.: 23     
ნათესავთა [...*], რაჲთა არავის ავნონ
Line of ed.: 24     
და მცნებაჲ იგი აღჳრ-ექმნა მათ პოლოტიკ,
Line of ed.: 25     
და კბილნი მათნი მოალბნა,
Line of ed.: 26     
და ჰგიან ვიდრე დღენდელად დღედმდე
Line of ed.: 27     
მთასა მას და არავის ავნებენ.
Line of ed.: 28     
მრცხუენინ და შევწუხდი, ესე-ღა
Line of ed.: 29     
მესმინ ვითარ მჴეცებრივსა მას ბუნებასა
Line of ed.: 30     
უტყუსა და უგუნურსა ესმინა
Line of ed.: 31     
სიტყუაჲ იგი წმიდათაჲ, და ჩუენ მჴეცთა
Line of ed.: 32     
უბოროტესად გამოვჩნდით, ყოფილთა
Line of ed.: 33     
მათ შორის აღმოვიკითხავთ და მოცემულნი
Line of ed.: 34     
იგი მცნებანი გუასმიან და ვნებად
Line of ed.: 35     
მოყუასთა ჩუენთა არა დავსცხრებით.
Line of ed.: 36     
დაყენებულ ვართ ჴორცის ჭამისაგან
Line of ed.: 37     
და ჴორცთა მოყუსისა ჩუენისათა
Line of ed.: 38     
[ვცოხნით], მჴეცთა მათ-ღა თუ ვემსგავსნეთ
Line of ed.: 39     
და არა [ჴორცის?] მჭამელ[თა]
Line of ed.: 40     
კაცთა. მიგჳღებიეს მცნებაჲ ღმრთისაგან,
Page of ed.: 216   Line of ed.: 1     
[რაჲთა] შევიყუაროთ მოყუასი ვითარცა
Line of ed.: 2     
თავი თჳსი*, ხოლო Ms. page: Q_470  ჩუენ
Line of ed.: 3     
ვაიძულეთ იგი თავისა თჳსისა თანა,
Line of ed.: 4     
რამეთუ სიძულილი მოყუსისაჲ სიძულილი
Line of ed.: 5     
არს თავისა თჳსისაჲ, მომატყუებელ
Line of ed.: 6     
ამისსა არს შური.

Line of ed.: 7        
მოშურნეო, განეყენე შურსა, შური
Line of ed.: 8     
სიკუდილი არს, ევლტოდე მისგან,
Line of ed.: 9     
რა[ჲ]თა არა მოკუდე. ნუ შურობ წარმატებულთა
Line of ed.: 10     
სათნოებათა და აღიარე,
Line of ed.: 11     
ვითარმედ მოშურნე ხარ. ქებულ არს
Line of ed.: 12     
შური -- სიყუარული იგი სიკუდილისათჳს.
Line of ed.: 13     
ესე ცხორებისათჳს მჴსნელ და
Line of ed.: 14     
აღჭექილებ (!), რომელმან განკაფნის გონებანი
Line of ed.: 15     
მომგონებელთა მისთანი, არამედ
Line of ed.: 16     
ერჩდი წერილთა და პოვე გამოჴსნაჲ,
Line of ed.: 17     
და ბაძევდი განსრულებულთა
Line of ed.: 18     
სათნოებასა შინა. ნუ შურობ, რაჲთა
Line of ed.: 19     
განერო მცირედ საბრჴესა მტერისასა

Line of ed.: 20        
და კუალად მუნ-ვე მოვიდე, რომელსა-იგი
Line of ed.: 21     
მიწყიეს.

Line of ed.: 22        
შემდგომად ამისსა მოართუეს მათდა
Line of ed.: 23     
ღრეკილი, შეკრული ვითარცა რკინითა,
Line of ed.: 24     
და ძნიად განრღუეული, რამეთუ
Line of ed.: 25     
წყლულ იყვნეს ყოველნი ჴორცნი მისნი,
Line of ed.: 26     
რამეთუ გუემულ იყო იგი ჟამთა მრავალთა
Line of ed.: 27     
ფიცხელ**...




Text: Vita_Io.Zed._B  
Vita Iohannis Zedazadnensis

(Versio B)



Ms. page: I_9 
Page of ed.: 191  
Line of ed.: 20  
ცხორებაჲ და მოქალაქობაჲ წმიდისა
Line of ed.: 21  
მამისა ჩუენისა იოვანე ზედაძნელისაჲ
Line of ed.: 22  
და მოწაფეთა მისთაჲ.
Line of ed.: 23  
რომელთა განანათლეს ქუეყანაჲ
Line of ed.: 24  
ესე ჩრდილოეთისაჲ

Line of ed.: 25  
ხოლო აღწერა არსენი ქართლისა
Line of ed.: 26  
კათალიკოზმან სარგებელად, რომელნი
Line of ed.: 27  
ისმენდენ*


Line of ed.: 28  
გუაკურთხენ, მამაო!


Chapter: I  
Page of ed.: 196  
Line of ed.: 30     
1. ესე ნეტარი მამაჲ ჩუენი იოვანე
Line of ed.: 31     
იყო ქუეყანით შუამდინარით კერძოთაგან
Line of ed.: 32     
ანტიოქიისათა. ხოლო წინამძღურებითა
Line of ed.: 33     
სულისა წმიდისაჲთა მოიწია
Line of ed.: 34     
ქუეყანასა ამას ქართლისასა, მახლობელად
Line of ed.: 35     
წმიდასა დედა-ქალაქსა მცხეთასა.

Line of ed.: 36        
ამან წმიდამან და ღმერთ-შემოსილმან
Line of ed.: 37     
თჳსსა-ვე მას ქუეყანასა იწყო მონაზონებად.
Page of ed.: 197   Line of ed.: 1     
და იქცეოდა ყოვლითა სიმდაბლითა
Line of ed.: 2     
და მოღუაწებითა, მარხვითა
Line of ed.: 3     
და მღჳძარებითა, და ცრემლითა და
Line of ed.: 4     
ვედრებითა ღმრთისა მიმართ, ვითარცა
Line of ed.: 5     
იტყჳს: "ირეკდით და განგეღოს, ითხოვდით
Line of ed.: 6     
და მოგეცეს, ეძიებდით და
Line of ed.: 7     
ჰპოოთ"*.

Line of ed.: 11        
ამან-ცა ნეტარმან პოვა მადლი წინაშე
Line of ed.: 12     
ღმრთისა და შორიელსა, ვითარცა მახლობელსა,
Line of ed.: 13     
ხედვიდა. და გამობრწყინდა
Line of ed.: 14     
ვითარცა ვარსკულავი. და განმრავლდეს
Line of ed.: 15     
ძალნი და საკჳრველებანი, რომელთა
Line of ed.: 16     
იქმოდა ღმრთისა მიერ მრავალ-ფერთა
Line of ed.: 17     
და თითო სახეთა სენთასა.

Line of ed.: 19        
ხოლო დაუტევა ადგილი იგი, სადა
Line of ed.: 20     
იყოფვოდა, და წარვიდა შორსა უდაბნოსა,
Line of ed.: 21     
რამეთუ ევლტოდა ცუდსა ამას
Line of ed.: 22     
დიდებასა. და პოვა ქუაბი უდაბნოსა
Line of ed.: 23     
მას და დაჯდა მას შინა მოწაფეთა
Line of ed.: 24     
მისთა თანა. და არავინ იცოდა ადგილი
Line of ed.: 25     
იგი მრავალ ჟამ. და წარავლინის
Line of ed.: 26     
Ms. page: I_10r  ოდეს-მე მოწაფეთაგანი მოღებად
Line of ed.: 27     
საზრდელისა, და ესრეთ ფარულად
Line of ed.: 28     
იყოფებოდა.

Line of ed.: 29        
ხოლო ღმერთმან [კუალადცა] გამოუცხადა
Line of ed.: 30     
თჳსი იგი მონაჲ, ვითარცა
Line of ed.: 31     
იტყჳს: "რომელმან დაიმდაბლოს თავი
Line of ed.: 32     
თჳსი, იგი ამაღლდეს*". და ვითარცა
Line of ed.: 33     
განცხადნა, სადა იგი იყოფებოდა, მიჰგურიდეს
Line of ed.: 34     
მას ცხედრითა სნეულელსა და
Line of ed.: 35     
ეშმაკეულებსა და ყოველნი განიკურნებოდეს
Line of ed.: 36     
ძალითა ღმრთისაჲთა და ლოცვითა
Line of ed.: 37     
მამისა ჩუენისა წმიდისა იოვანესითა.

Page of ed.: 198  
Line of ed.: 1        
ხოლო მრავალ არიან სასწაულნი,
Line of ed.: 2     
რომელნი მუნ აღწერილ არიან.

Chapter: II  
Line of ed.: 10        
2. ხოლო ვინაჲთგან ევლტოდა პატივთა
Line of ed.: 11     
სოფლისათა, განიზრახა წარსლვაჲ
Line of ed.: 12     
უცხოებად, სადა-იგი არა ისმოდა
Line of ed.: 13     
ჰანბავი მისი.

Line of ed.: 27        
და ვითარცა ამას განიზრახვიდა,
Line of ed.: 28     
ჰრქუა თჳსთა მოწაფეთა: "მე წარვალ
Line of ed.: 29     
ქუეყანასა უცხოსა, ხოლო თქუენ იყვენით
Line of ed.: 30     
აქა და ჩემთჳს-ცა ილოცევდით".

Line of ed.: 33        
ხოლო მათ ჰრქუეს: "ცხოველ არს
Line of ed.: 34     
უფალი, არა განგიტეოთ შენ მარტოჲ,
Line of ed.: 35     
არამედ ჩუენ-ცა წარმოვიდეთ, რაჲთა
Line of ed.: 36     
არა მოგუაკლდეს წყაროჲსა მისგან,
Line of ed.: 37     
რომელსა ვსუამთ შენ მიერ, რამეთუ
Line of ed.: 38     
შენ ხარ წინამძღუარი სულთა ჩუენთაჲ
Page of ed.: 199   Line of ed.: 1     
და მადლთა შენთა მიერ მოველით
Line of ed.: 2     
ღმრთისაგან წყალობასა".

Line of ed.: 6        
ესრეთ შეკრულ იყუნეს სიყუარულითა
Line of ed.: 7     
სულიერითა.

Chapter: III  
Line of ed.: 11        
3. და წარმოემართნეს ქუეყანით
Line of ed.: 12     
თჳსით, და წინამძღურებითა სულისა
Line of ed.: 13     
წმიდისაჲთა მოიწივნეს ქალაქსა მცხეთისასა.
Line of ed.: 14     
და შევიდეს და თაყუანის-სცეს
Line of ed.: 15     
წმიდასა სუეტსა მას, რომელი აღჰმართა
Line of ed.: 16     
ღმერთმან და არა კაცმან, რამეთუ
Line of ed.: 17     
ღონის-ძიებამან ხუროთამან და თჳთ
Line of ed.: 18     
მეფემან სიმრავლითა ერთა ურიცხუთაჲთა
Line of ed.: 19     
ვერ შეუძლეს აღმართებად სამ
Line of ed.: 20     
დღე. და დაუტევეს და წარვიდეს, და
Line of ed.: 21     
ყოველნი იგი მანქანანი თანა წარიტანნეს,
Line of ed.: 22     
რამეთუ წარეკუეთა სასოებაჲ.

Line of ed.: 37        
ხოლო ყოველთა კეთილთა მიზეზი
Line of ed.: 38     
და განმანათლებელი და მომაქცეველი
Line of ed.: 39     
ქართველთაჲ, დედაჲ, მოციქული ჩუენი
Line of ed.: 40     
ნინო დადგა ლოცვად ღმრთისა მიმართ
Line of ed.: 41     
ცრემლითა მჴურვალითა და ითხოვდა
Page of ed.: 200   Line of ed.: 1     
შეწევნასა ღმრთისასა აღმართებისათჳს
Line of ed.: 2     
სუეტისა. ხოლო იგი ესრეთ ილოცვიდა
Line of ed.: 3     
რაჲ, მოვიდა ძალი ზეგარდამოჲ:
Line of ed.: 4     
დაეკიდა სუეტი იგი სიმაღლესა ზე,
Line of ed.: 5     
ვითარცა წყრთა ერთ, და დადგა
Line of ed.: 6     
ღმრთისამიერითა ძალითა, და განთიადსა
Line of ed.: 7     
მოვიდა მირიან მეფე და ერი
Line of ed.: 8     
იგი ქართველთაჲ და იხილეს [რაჲ]
Line of ed.: 9     
საკჳრველი ესე და დიდებული სასწაული,
Line of ed.: 10     
Ms. page: I_10v  განკჳრდეს. ხოლო ჩამოვიდა
Line of ed.: 11     
ნელიად, ვიდრე-ღა დაემტკიცა საფუძველსა
Line of ed.: 12     
ზედა. და ყოველნი, რომელთა
Line of ed.: 13     
იხილეს და ესმა, ადიდებდეს ღმერთსა.
Line of ed.: 14     
და ფრიადი ერი მოიქცა და ნათელ-იღეს
Line of ed.: 15     
სახელითა მამისაჲთა და ძისაჲთა
Line of ed.: 16     
და სულისა წმიდისაჲთა.

Line of ed.: 29        
ამას ცხოველსა სუეტსა წინაშე მოიწია
Line of ed.: 30     
წმიდაჲ მამაჲ იოვანე. და აღამაღლნა
Line of ed.: 31     
ჴელნი, და თუალნი ზეცად
Line of ed.: 32     
აღიხილნა და ცრემლნი გარდამოადინნა
Line of ed.: 33     
და მადლობაჲ შეწირა ღმრთისა.

Page of ed.: 201  
Line of ed.: 1        
ხოლო ღმერთმან უჩუენა მას მთაჲ
Line of ed.: 2     
ერთი მახლობელად მცხეთასა და
Line of ed.: 3     
ცხოველსა ჯუარსა ჩრდილოჲთ კერძო, და
Line of ed.: 4     
აუწყა, რაჲთა აღვიდეს წუერსა ზედა
Line of ed.: 5     
მის მთისასა. და წიაღ-ვლო არაგჳ და
Line of ed.: 6     
აღვიდა თაყუანის ცემად ჯუარისა პატიოსნისა.
Line of ed.: 7     
და ვითარცა მოილოცეს,
Line of ed.: 8     
აღვიდა მოწაფითურთ მთასა მას ზედა.
Line of ed.: 9     
და ვითარცა მოიხილა, ჰრქუა მოწაფეთა
Line of ed.: 10     
თჳსთა: "აქა დავემკჳდრო, რამეთუ
Line of ed.: 11     
მთნავს ესე".

Line of ed.: 32        
ხოლო ესე ამისთჳს ყო ღმერთმან,
Line of ed.: 33     
რაჲთა, პირველად, სამკაულ ექმნეს
Line of ed.: 34     
ეკლესიათა და გარემო ქართველთა ერთა.
Line of ed.: 35     
და, მეორედ, ამისთჳს დაეყუდა ადგილსა
Line of ed.: 36     
მას, რამეთუ გოდოლი აღეშენა
Line of ed.: 37     
წარმართთა და ეშმაკნი ფრიად დამკჳდრებულ
Line of ed.: 38     
იყუნეს და ჰმსახურებდეს კუამლითა
Line of ed.: 39     
ნაზორევთაჲთა. და რაჲთა აწ-ცა
Page of ed.: 202   Line of ed.: 1     
ლოცვითა წმიდისა მის ბერისაჲთა განწმიდოს
Line of ed.: 2     
ადგილი იგი. ესე ღმერთ-შემოსილი
Line of ed.: 3     
მამაჲ ჩუენი, წმიდაჲ იოვანე აღვიდა
Line of ed.: 4     
რაჲ მთასა, იწყო ლოცვად და
Line of ed.: 5     
ვედრებად ღმრთისა, და ყოველთა ზედა
Line of ed.: 6     
მოსლვათა ეშმაკთასა ძლიერად დაითმენდა.

Chapter: IV  
Line of ed.: 22        
4. ხოლო ინება მარტოებით ცხორებაჲ
Line of ed.: 23     
და ჰრქუა მოწაფეთა თჳსთა:
Line of ed.: 24     
"შვილნო, რაჲსა სდგათ უქმად? არა
Line of ed.: 25     
უწყით-ა, რამეთუ სარგებელისათჳს ამის
Line of ed.: 26     
ქუეყანისა წარმოგუავლინნა უფალმან
Line of ed.: 27     
ჩუენმან იესუ ქრისტემან და აქა მოგჳძღუა,
Line of ed.: 28     
რამეთუ ახალ ნერგ არს ქუეყანაჲ
Line of ed.: 29     
ესე? ამისთჳს-ცა ჯერ-არს, რაჲთა
Line of ed.: 30     
წარხჳდეთ კაცად-კაცადი და განამტკიცებდეთ
Line of ed.: 31     
ძმათა, რომელთა აღუარებიეს
Line of ed.: 32     
ქრისტე.

Page of ed.: 203  
Line of ed.: 9        
"და ნურარაჲ გიყუარს, ძმანო, უფროჲს
Line of ed.: 10     
ღმრთისა, შუებასა და უძღებებასა
Line of ed.: 11     
განეშორენით, რამეთუ შუებისა
Line of ed.: 12     
მიერ და საჭმლისა იშვა ურჩებაჲ იგი
Line of ed.: 13     
ადამისი, რომელი ნაშობთა მისთა ზედა
Line of ed.: 14     
დადგრომილ არს, ამან გამოჴადა
Line of ed.: 15     
იგი სამოთხით. უკუეთუ-მცა მცნებაჲ
Line of ed.: 16     
იგი მარხვისაჲ დაემარხა, არა-მცა უფლებულ
Line of ed.: 17     
იყო ჩუენდა ხრწნილებაჲ და
Line of ed.: 18     
სიკუდილი, დაღაცათუ აწ ქრისტეს
Line of ed.: 19     
განკაცებითა Ms. page: I_11r  უხრწნელ ვიქმნენით
Line of ed.: 20     
იგინი, რომელთა აწ მცნებაჲ მისი დავიმარხეთ.

Line of ed.: 31        
"ხოლო ღჳნისათჳს ნამეტნავ არს
Line of ed.: 32     
სიტყუად-ცა, რამეთუ არა არს მონაზონთაჲ,
Line of ed.: 33     
ვინაჲთგან პავლე მოციქულმან
Line of ed.: 34     
ძირად და მოქმედად სიბოროტისად
Line of ed.: 35     
თქუა: "და ნუ დაითრვობით
Line of ed.: 36     
ღჳნითა-ო, რომლისაგან არს სიბილწე"*.
Line of ed.: 37     
და წამალი არს მაკუდინებელი და
Line of ed.: 38     
დედაჲ გულის-თქუმათა ბოროტთაჲ,
Line of ed.: 39     
და ყოლად ნუ შეეხებით, რომელი
Line of ed.: 40     
საუკუნოდ სასჯელსა მოგუატყუებს, ძმანო
Page of ed.: 204   Line of ed.: 1     
ჩემნო, მარადის სიკუდილსა იჴსენებდით
Line of ed.: 2     
და თუ სადა მიმავალ ვართ.
Line of ed.: 3     
რამეთუ ჴორცნი ესე მოკუდავ და
Line of ed.: 4     
წარმავალ არიან და სული უკუდავ
Line of ed.: 5     
არს მარადის, ვიღუაწოთ აქა-ვე სულთა
Line of ed.: 6     
ჩუენთათჳს, რამეთუ ყ(ოველ)ი ესე ჭირისაჲ
Line of ed.: 7     
არს, ხოლო საუკუნოჲ განსუენებისაჲ.
Line of ed.: 8     
განვეკრძალნეთ ჟამისა მისთჳს საზარელისა,
Line of ed.: 9     
ოდეს განეშორებოდის სული
Line of ed.: 10     
ჴორცთაგან. რამეთუ დიდ არს შიში,
Line of ed.: 11     
ოდეს წარიყვანონ სული და მოაგებდენ
Line of ed.: 12     
მისაგებელსა საქმეთა მისთასა".

Page of ed.: 207  
Line of ed.: 13        
ესე და ესევითარი ფრიად ასწავა
Line of ed.: 14     
იოვანე თჳსთა მოწაფეთა და ჰრქუა:
Line of ed.: 15     
"წარვედით და განამტკიცებდით ქრისტეს
Line of ed.: 16     
სამწყსოთა". და წარავლინნა მათგანნი
Line of ed.: 17     
რომელნი-მე კახეთით და რომელნი-მე
Line of ed.: 18     
კუხეთით და სხუანი ზენა სოფლით.
Line of ed.: 19     
ხოლო ნეტარი დავით გარესჯისა
Line of ed.: 20     
უდაბნოსა, და სხუანი გარემო ქალაქსა
Line of ed.: 21     
ჩუენსა. ხოლო იგინი წარვიდეს
Line of ed.: 22     
და დაემკჳდრნეს რომელნი-მე ჭალაკთა
Line of ed.: 23     
და რომელნი-მე ქუაბთა და ჴურელთა
Line of ed.: 24     
ქუეყანისათა.

Line of ed.: 26        
ხოლო ეზდერიოს ჭალაკსა სამთავისისასა.
Line of ed.: 27     
და ესრეთ განეშორნეს ურთიერთას
Line of ed.: 28     
და დაეყუდნეს, ვითარცა სულმან
Line of ed.: 29     
წმიდამან სათნო-იყო.

Chapter: V  
Line of ed.: 30        
5. და მოვიდოდეს ქრისტეს მორწმუნენი
Line of ed.: 31     
წმიდათა მათ ბერთასა და მათ
Line of ed.: 32     
მიერ განსწავლულნი და სულითა აღშენებულნი
Line of ed.: 33     
წარვიდიან სახედ თჳსად.
Line of ed.: 34     
და დიდთა კურნებათა იქმოდეს შეწევნითა
Line of ed.: 35     
ღმრთისაჲთა და განამტკიცებდეს
Line of ed.: 36     
მორწმუნეთა.

Line of ed.: 37        
ხოლო წმიდასა მამასა იოვანეს წარმოეტანნეს
Line of ed.: 38     
ქუეყანით თჳსით ნაწილნი
Line of ed.: 39     
წმიდათა მოწამეთანი. და წარგზავნასა
Line of ed.: 40     
მას მოწაფეთა მისთასა მისცა ნაწილთა
Page of ed.: 208   Line of ed.: 1     
მათგან, რაჲთა მათითა მადლითა იცვებოდიან
Line of ed.: 2     
ყოველთაგან-ვე საფრჴეთა ეშმაკისათა.
Line of ed.: 3     
და დაიმჭირნა თავისა-ცა თჳსისა
Line of ed.: 4     
თანა, რაჲთა ყოლად-ვე მათ მიხედვიდეს
Line of ed.: 5     
და გონებითა მათ თანა-ვე
Line of ed.: 6     
იწამებოდის ყოველსა ჟამსა და იგინი
Line of ed.: 7     
აქუნდენ ნუგეშინის-საცემელად სულისა
Line of ed.: 8     
და ჴორცთა.

Chapter: VI  
Line of ed.: 31        
6. ხოლო ჰყვა Ms. page: I_11v  ერთი მოწაფე-ცა,
Line of ed.: 32     
რომლისა მიერ ნუგეშინის-იცემებოდის,
Line of ed.: 33     
ხოლო ლოცვაჲ მისი აღიწეოდა და
Line of ed.: 34     
ჰაერსა განსწმედდა და განჰვლიდა ათერსა.
Line of ed.: 35     
ხოლო კეთილის მოძულენი იგი
Line of ed.: 36     
ეშმაკნი, რომელნი მუნ მკჳდრ იყვნეს
Line of ed.: 37     
პირველითგან, ვერ დაითმენდეს იოვანეს
Line of ed.: 38     
მამისა ჩუენისა ლოცვასა, და რამეთუ
Line of ed.: 39     
საწერტელ ექმნებოდეს, ვითარცა
Line of ed.: 40     
ისარნი. ხოლო დღესა ერთსა აღიძრნეს
Line of ed.: 41     
და ზედა-მოუჴდეს წმიდასა იოვანეს და
Page of ed.: 209   Line of ed.: 1     
იწყეს ბრძოლად მრავლითა და თითოსახითა
Line of ed.: 2     
მანქანებითა. და გარე მოადგეს,
Line of ed.: 3     
აშფოთებდეს და ეტყოდეს: "ვინ ხარ,
Line of ed.: 4     
ანუ ვინაჲ, რამეთუ ჩუენი არს ადგილი
Line of ed.: 5     
ესე, და უკუეთუ არა წარხჳდე ამიერ,
Line of ed.: 6     
დიდნი და განსაკჳრვებელნი განსაცდელნი
Line of ed.: 7     
მოვაწივნეთ შენ ზედა".

Line of ed.: 10        
ხოლო მან ჯუარითა ქრისტესითა
Line of ed.: 11     
აღიბეჭდა თავი თჳსი და ჰრქუა: აჰა
Line of ed.: 12     
ესერა, აქა ვარ, და უკუეთუ შენდობაჲ
Line of ed.: 13     
მოგიღებიეს ქრისტესგან, იქმოდით,
Line of ed.: 14     
რაჲ-ცა გნებავს, რამეთუ მე მონაჲ ვარ
Line of ed.: 15     
უფლისა ჩუენისა იესუ ქრისტესი და
Line of ed.: 16     
არა მეშინის საფრჴეთაგან თქუენთა".
Line of ed.: 17     
ხოლო უმთავრესმან მან ეშმაკთამან
Line of ed.: 18     
უჴმო სახელით: "იოვანე, იოვანე, რაჲსათჳს
Line of ed.: 19     
გუაწყენ და ვინაჲ მოხუედ აქა?
Line of ed.: 20     
აწ წარვედ ამიერ, რამეთუ ჩუენი არს
Line of ed.: 21     
ადგილი ესე და ვერ ძალ-გიც ყოფაჲ
Line of ed.: 22     
ჩუენ თანა, და უკუეთუ არა მისმინო,
Line of ed.: 23     
წარსწყმიდო თავი შენი, რამეთუ ვერ-წინა-დაუდგამ
Line of ed.: 24     
სიმრავლესა ამას, რომელ
Line of ed.: 25     
გუხედავ. წარვედ და ნუ აცთუნებ
Line of ed.: 26     
თავსა შენსა".

Line of ed.: 31        
ხოლო მიუგო წმიდამან იოვანე: "კეთილისა
Line of ed.: 32     
განზრახვაჲ არა ოდეს გწადის
Line of ed.: 33     
ნათესავისათჳს ჩუენისა, რამეთუ უკეთურ
Line of ed.: 34     
ხართ და მზაკუვარნი და მტყუარნი
Line of ed.: 35     
და ამაონი. და აწ ვითარ ვისმინო
Line of ed.: 36     
თქუენი?

Line of ed.: 37        
"ესე ყოველი ზედა-მიწევნით ვიცი,
Line of ed.: 38     
რომელ არა გნებავს კეთილი კაცთათჳს,
Line of ed.: 39     
და რაჲ გეყვის ადგილი ესე,
Line of ed.: 40     
რამეთუ ცანი და ქუეყანაჲ ღმრთისა
Page of ed.: 210   Line of ed.: 1     
ჩუენისა შექმნილნი არიან და მას დაუბადებიან
Line of ed.: 2     
განსასუენებელად ჩუენ მონათა
Line of ed.: 3     
მისთათჳს?! ხოლო თქუენთჳს განუმზადებია
Line of ed.: 4     
ბნელი გარესკნელი და
Line of ed.: 5     
ცეცხლი უშრეტი, რომელსა შინა დასჯად
Line of ed.: 6     
ხართ საუკუნოდ შენ და ყოველნი
Line of ed.: 7     
შემწენი შენნი და ყოველნი, რომელნი
Line of ed.: 8     
ნებასა შენსა ჰყვებიან.

Line of ed.: 9        
"და არა შენ ხარ-ა, რომელმან სამოთხე
Line of ed.: 10     
იგი ფუფუნებისაჲ მომიღე ჩუენ,
Line of ed.: 11     
რამეთუ მოიღე ღონის-ძიებაჲ და მამაჲ
Line of ed.: 12     
ჩუენი ადამ სამოთხისაგან გამოჰხადე
Line of ed.: 13     
და შენითა მანქანე\ბითა Ms. page: I_12r  სიკუდილსა
Line of ed.: 14     
მივეცენით. ხოლო ტკბილი
Line of ed.: 15     
იგი და კეთილის მოყუარე ღმერთი
Line of ed.: 16     
კუალად მოწყალე იქმნა ხატად მისსა
Line of ed.: 17     
დაბადებულსა ზედა და შენ მიერ შეურაცხ-ქმნილი
Line of ed.: 18     
იგი და სიღრმეთა ჯოჯოხეთისათა
Line of ed.: 19     
დაფლული მოწყალებით
Line of ed.: 20     
კუალად აღადგინა და ზე აღმოიყვანა
Line of ed.: 21     
და სასუფეველი მიანიჭა და რომელი-იგი
Line of ed.: 22     
შენ ზაკუვით უქადე და არქუ,
Line of ed.: 23     
ვითარმედ "განღმრთობაჲ მოგეცეს-ო",
Line of ed.: 24     
აწ ესერა მიგჳღებიეს უფლისა ჩუენისა
Line of ed.: 25     
იესუ ქრისტეს მიერ. და აწ ესერა ადამის
Line of ed.: 26     
ნაშობთა მიერ იდევნები ყოვლით
Line of ed.: 27     
კერძო-ვე და არა არს ადგილი შენი
Line of ed.: 28     
თჳნიერ ბნელისა მის გარესკნელისა,
Line of ed.: 29     
რამეთუ თჳთ მოიძულე ნათელი და
Line of ed.: 30     
შეიყუარე ბნელი. რამეთუ ანგელოზი
Line of ed.: 31     
იყავ და მჴდომ იქმენ და დაეცი
Line of ed.: 32     
უკეთურებისა შენისათჳს. აწ ძალითა
Line of ed.: 33     
უფლისა ჩუენისა იესუ ქრისტესითა
Line of ed.: 34     
ივლტოდე მთისა ამისგან, რამეთუ ქრისტესა
Line of ed.: 35     
მოუნიჭებიეს ესე ჩემდა".

Line of ed.: 36        
ხოლო ესე ყოველი რაჲ ჰრქუა წმიდამან
Line of ed.: 37     
იოვანე, აღუტევეს ყოველთა მათ
Page of ed.: 211   Line of ed.: 1     
ეშმაკთა ჴმაჲ გოდებისაჲ და ვაებისაჲ და
Line of ed.: 2     
იტყოდეს: "ჵ, რამეთუ სახელის-დებითა
Line of ed.: 3     
იესუჲსითა ყოველთა ადგილთაგან ვიდევნებით
Line of ed.: 4     
და ყოველთა მისცემს ძალსა,
Line of ed.: 5     
რომელნი-ცა შეუდგენ მას, გუალე, გუალე,
Line of ed.: 6     
წარვიდეთ უშინაგანესთა წარმართთასა
Line of ed.: 7     
და დავემკჳდრნეთ მუნ". და მეყსეულად
Line of ed.: 8     
ვითარცა ნისლი ჴშირი გამოჴდა
Line of ed.: 9     
მთისა მისგან და მიჰმართა
Line of ed.: 10     
ჩრდილოჲთ კერძო და უჩინო იქმნეს.

Line of ed.: 14        
ხოლო ესმა რაჲ ესე ყოველთა გარემოჲს
Line of ed.: 15     
მყოფთა მთასა მას, რომელ-იგი
Line of ed.: 16     
ყო ღმერთმან ლოცვითა წმიდისა მამისა
Line of ed.: 17     
ჩუენისა იოანესითა, ყოველთა
Line of ed.: 18     
მისცეს დიდებაჲ ღმერთსა, რამეთუ
Line of ed.: 19     
იცოდეს სიბოროტე ეშმაკთაჲ მათ,
Line of ed.: 20     
რომელნი დამკჳდრებულ იყუნეს მთასა
Line of ed.: 21     
მას და იტყოდეს: "ჭეშმარიტად ჰყოფს
Line of ed.: 22     
ღმერთი ნებასა მოშიშთა მისთასა".

Line of ed.: 24        
ხოლო ნეტარი იგი ბერი იყოფებოდა
Line of ed.: 25     
მთასა მას და ისწრაფდა კეთილთა
Line of ed.: 26     
საქმეთა დაუნჯებასა, რაჲთა არა ცალიერი
Line of ed.: 27     
წარმოუდგეს უფალსა თჳსსა.
Line of ed.: 28     
და იწყო ძლიერსა მარხვასა და ლოცვასა,
Line of ed.: 29     
რაჲთა კეთილნი საქმენი მიართუნეს
Line of ed.: 30     
უფალსა.

Line of ed.: 32        
ხოლო მთაჲ იგი იყო პირველ ურწყული
Line of ed.: 33     
და წმიდაჲ იოვანე ხედვიდა
Line of ed.: 34     
მოწაფისა მის ფიცხელთა შრომათა და
Line of ed.: 35     
ოფლთა, რამეთუ აღიკიდის წყალი ძირისა
Line of ed.: 36     
მისგან მთისა და მიართჳს საჴმარად
Line of ed.: 37     
ბერსა. შეეწყალა და ცრემლით
Line of ed.: 38     
ევედრა ღმერთსა, რაჲთა აღმოუცენოს
Line of ed.: 39     
Ms. page: I_12v  წყალი მაღალსა მას ქედსა
Line of ed.: 40     
ზედა.

Page of ed.: 212  
Line of ed.: 9        
ხოლო ძუელ ოდეს-მე, რომელმან მოსცა
Line of ed.: 10     
წყალი ისრაჱლთა უდაბნოს მოსეს
Line of ed.: 11     
მიერ, მონისა თჳსისა, და კლდესა ჴმელსა
Line of ed.: 12     
გამოეცნეს წყალნი, და განაძღნა
Line of ed.: 13     
ათორმეტნი ნათესავნი, მან-ვე სახიერმან
Line of ed.: 14     
ღმერთმან შეისმინა ვედრებაჲ წმიდისა
Line of ed.: 15     
მის ბერისაჲ და ჴმელსა ქუეყანასა
Line of ed.: 16     
მთასა მას ზედა აღმოუცენა წყალი
Line of ed.: 17     
ტკბილი და გრილი, რომელი მოაქამომდე
Line of ed.: 18     
დის სადიდებელად ღმრთისა
Line of ed.: 19     
მამისა და ძისა და წმიდისა სულისა.

Line of ed.: 37        
და ვითარცა იქმნა სასწაული ესე და
Line of ed.: 38     
განითქუა მათ მიერ, რომელნი გარემოჲს
Line of ed.: 39     
მთასა მას მკჳდრ იყუნეს, რამეთუ
Line of ed.: 40     
ყოველთა იცოდეს, ვითარმედ არა
Page of ed.: 213   Line of ed.: 1     
იყო წყალი ყოლად მთასა მას, ამისთჳს-ცა
Line of ed.: 2     
მოვიდოდეს ყოვლით კერძო. და
Line of ed.: 3     
მოაქუნდა უძლურები, და სჳან რაჲ და
Line of ed.: 4     
იცხიან, ყოველნი განიკურნებოდეს. და
Line of ed.: 5     
რომელნი-ცა სარწმუნოებით მოვლენ,
Line of ed.: 6     
ვიდრე აქამომდე-ცა სარგებელ ეყოფვის.

Line of ed.: 12        
ხოლო შენებაჲ ადგილისაჲ მის არა
Line of ed.: 13     
ინება, არამედ მარტოდ მყოფობაჲ
Line of ed.: 14     
აღირჩია, რამეთუ პოვა მუნ ქუაბი
Line of ed.: 15     
რაჲმე მცირე და მუნ შინა აღასრულა
Line of ed.: 16     
მწირობაჲ მისი. და იყოფებოდა "ჭირვეული
Line of ed.: 17     
და ძჳრ-ხილული, რომლისა
Line of ed.: 18     
ღირს-ვე არა იყო სოფელი ესე"*. ხოლო
Line of ed.: 19     
სასწაულთა მოქმედებითა გამობრწყინდა
Line of ed.: 20     
ვითარცა ვარსკულავი განთიადისაჲ.

Line of ed.: 22        
და განჴდა ჰანბავი მისი ქუეყანასა
Line of ed.: 23     
ქართლისასა, რამეთუ ვერ შესაძლებელ
Line of ed.: 24     
არს, რომელმან-ცა აღანთო სანთელი
Line of ed.: 25     
და ქუეშე ჴჳმირსა დადგა, არამედ სასანთლესა,
Line of ed.: 26     
რაჲთა ჰნათობდეს კაცთა.*
Line of ed.: 27     
დაღაცათუ ენება დაფარვაჲ თავისა
Line of ed.: 28     
თჳსისაჲ. ეგრე-ცა ვერ დაფარა, ვითარცა
Line of ed.: 29     
მენელსაცხებლემან რაჲ აღავსის
Line of ed.: 30     
შივშაგი ნელსაცხებელითა და შთადგის
Line of ed.: 31     
სხუასა ჭურჭელსა და შეხჳის და ჰგონებდის
Line of ed.: 32     
დაფარვად მისსა". ხოლო რომელნი
Line of ed.: 33     
მიეახლნიან, ეცის სულნელებაჲ
Line of ed.: 34     
ნელსაცხებელისაჲ. ესრეთ ადიდა იგი
Line of ed.: 35     
ღმერთმან და ღმერთი-ცა იდიდებოდა
Line of ed.: 36     
მის მიერ.

Page of ed.: 214  
Line of ed.: 7        
ხოლო დღესა ერთსა მივიდა წყაროსა
Line of ed.: 8     
მას ზედა მოწაფე იგი მისი, რაჲთა
Line of ed.: 9     
მოიღოს წყალი. და ზედა დგა დათჳ
Line of ed.: 10     
დიდი. და შეეშინა და უკუნ-იქცა და
Line of ed.: 11     
უთხრა ბერსა. ხოლო ბერი მივიდა და
Line of ed.: 12     
ჰრქუა დათუსა მას: "უკუეთუ არა გისუამს,
Line of ed.: 13     
სუ და წარვედ. და გეტყჳ: ამიერითგან
Line of ed.: 14     
ნუ ვის ავნებ კაცთაგანსა,
Line of ed.: 15     
რაჟამს შეგემთხჳოს კაცი მთასა ამას
Line of ed.: 16     
ზედა". და ეგრეთ-ცა იქმნების აქამომდე,
Line of ed.: 17     
არა რას ავნებს დათჳ ყოლად. Ms. page: I_13r 
Line of ed.: 18     
ხოლო ვითარცა ესე ჰრქუა ბერმან
Line of ed.: 19     
დათუსა მას, მორჩილ ექმნა ვითარცა
Line of ed.: 20     
მონაჲ, და თავ-დადრეკით და
Line of ed.: 21     
მყუდროებით წარვიდა.

Line of ed.: 38        
ძმანო, რომელთა გესმის, გულისჴმა-ყავთ
Line of ed.: 39     
აწ საკჳრველებაჲ და დიდებაჲ
Line of ed.: 40     
ღმრთისაჲ, რამეთუ ვითარცა ძუელ
Page of ed.: 215   Line of ed.: 1     
ოდეს-მე დანიელ დაამდოვრნა
Line of ed.: 2     
მჴეცნი მღჳმესა მას შინა მარხვისა
Line of ed.: 3     
მისთჳს, რომელი საღმრთოჲსა სჯულისათჳს
Line of ed.: 4     
დაიმარხა, და არა შეეხო ყოლად
Line of ed.: 5     
საზრდელსა ქალდეველთასა, ეგრეთ-ვე
Line of ed.: 6     
ლოცვითა წმიდისა ამის მამისა
Line of ed.: 7     
ჩუენისაჲთა მშჳდ და უვნებელ იქმნეს
Line of ed.: 8     
მჴეცნი მთისა მის მისისანი.

Line of ed.: 28        
ხოლო მრცხუენის ამისთჳს, რამეთუ
Line of ed.: 29     
მჴეცებრივსა ბუნებასა და უტყუსა ესმნეს
Line of ed.: 30     
სიტყუანი მისნი და აწ ნაშობნი
Line of ed.: 31     
და ნაშობის ნაშობნი აღასრულებენ
Line of ed.: 32     
ბრძანებასა წმიდისა მამისა იოვანესსა ,
Line of ed.: 33     
ხოლო ჩუენ მჴეცთა და პირუტყუთა
Line of ed.: 34     
უბოროტეს გამოჩენილ ვართ, რამეთუ
Line of ed.: 35     
დღითი-დღე აღმოვიკითხავთ ყოფილთა
Line of ed.: 36     
მათ და მოცემელნი მცნებანი გუესმიან
Line of ed.: 37     
და ვნებად მოყუასთა ჩუენთა არა დავსცხრებით
Line of ed.: 38     
განყენებულ ვართ ჴორცისა
Line of ed.: 39     
ჭამისაგან და ჴორცსა მოყუასთა
Line of ed.: 40     
ჩუენთასა ვცოხნით. მცნებაჲ მოგჳღებიეს,
Page of ed.: 216   Line of ed.: 1     
რაჲთა ვიყუარებდეთ ურთიერთას,
Line of ed.: 2     
ხოლო ჩუენ უდებ გჳქმნიეს ბრძანებაჲ
Line of ed.: 3     
იგი უფლისაჲ და უწყოდეთ, რამეთუ
Line of ed.: 4     
თანა-მდებ ვართ სასჯელისა.

Line of ed.: 7        
განვიფრთხოთ ამიერითგან, ძმანო
Line of ed.: 8     
ჩემნო, განვიფრთხოთ და განვაგდოთ
Line of ed.: 9     
ჩუენგან შური და მედგრობაჲ და ძჳრის
Line of ed.: 10     
ზრახვაჲ მოყუსისაჲ და ყოველი-ვე უკეთურებაჲ
Line of ed.: 11     
მოვსპოთ და ღმრთისა სათნოდ
Line of ed.: 12     
ვმოქალაქობდეთ, რაჲთა არა
Line of ed.: 13     
დავისაჯნეთ საუკუნოდ.

Line of ed.: 20        
ხოლო მე პირველსა-ვე ვიტყოდი.

Line of ed.: 22        
ამას წმიდასა მამასა ჩუენსა იოვანეს
Line of ed.: 23     
მოართუეს ოდეს-მე ცხედრითა ღრეკილი
Line of ed.: 24     
და განრღუეული და დაჴსნილ
Line of ed.: 25     
იყუნეს ყოველნი ასონი მისნი. შეიყვანეს
Line of ed.: 26     
წინაშე მისსა, ევედრებოდეს წმიდასა
Line of ed.: 27     
დასა იოვანეს. "შეიწყალე, წმიდაო
Line of ed.: 28     
ღმრთისაო, განრღუეული ესე, რამეთუ
Line of ed.: 29     
გურწამს, ვითარმედ შემძლებელ ხარ
Line of ed.: 30     
განკურნებად ქრისტეს ძალითა". და
Line of ed.: 31     
კუალად განრღუეული იგი ჴმობდა: "შემიწყალე,
Line of ed.: 32     
მონაო ღმრთისაო, მკუდარი
Line of ed.: 33     
ესე დაუფლველი და მომმადლე მცირედი
Line of ed.: 34     
მადლი, რაჲთა განვიკურნო".

Line of ed.: 35        
ხოლო ნეტარსა იოვანეს დაღაცათუ მძიმე უჩნდა საქმე ესე მის
Line of ed.: 36     
მიერ, არამედ მოეჴსენა სიტყუაჲ იგი პავლესი, რომელ იტყჳს, ვითარმედ:
Line of ed.: 37     
"ძლიერთა უძლურნი იტჳრთენით"*. Ms. page: I_13v  ამისთჳს-ცა ჰრქუა:
Line of ed.: 38     
"განგკურნებს შენ უფალი ჩუენი იესუ ქრისტე"*, და მას-ვე ჟამსა
Line of ed.: 39     
აღემართა იგი ფერჴითა ზედა თჳსთა და ასონი იგი დაჴსნილნი
Page of ed.: 217   Line of ed.: 1     
მსწრაფლ განიკურნნეს. და რომელთა იხილეს, ჰმადლობდეს ღმერთსა
Line of ed.: 2     
და წმიდასა იოვანეს.

Line of ed.: 3        
კუალად მოიყვანეს ეშმაკეული ფრიად გუემული, რომელ
Line of ed.: 4     
სიტყუად-ცა ვერ შემძლებელ იყო. და იხილა იგი და შეეწყალა.
Line of ed.: 5     
მიუგო წმიდამან იოვანე და ჰრქუა: "სულო უკეთურო, რაჲსა
Line of ed.: 6     
სტანჯავ მაგას, რამეთუ მიცემულ არს შენდა ადგილი უდაბნოჲ
Line of ed.: 7     
და ურწყული. გეტყჳ შენ სახელითა უფლისა ჩუენისა იესუ ქრისტესითა,
Line of ed.: 8     
განვედ კაცისა მაგისგან!" ხოლო იგი ბრძანებასა-ვე თანა
Line of ed.: 9     
მისსა განვიდა. და განიკურნა კაცი იგი, და ყოველთა-ვე დაუკჳრდა.
Line of ed.: 10     
და ბერი ესრეთ ეტყოდა: "და რასა განკჳრვებულ ხართ, რამეთუ
Line of ed.: 11     
არა ვარ მკურნალი, არამედ სახელის-დებითა უფლისა ჩუენისა იესუ
Line of ed.: 12     
ქრისტესითა ივლტის ყოველი სენი და ყოველი ძალი ბნელისაჲ.
Line of ed.: 13     
რამეთუ მან თავადმან ბრძანა: "რომელსა ჰრწმენეს ჩემდამო,
Line of ed.: 14     
რომელსა მე ვიქმ, მან-ცა ქმნეს და უფროჲს ჩემსა ქმნეს"*.

Line of ed.: 15        
ესე მცირედი მრავალთაგან დიდთა საქმეთა დავწერეთ მიმყოვრებისათჳს
Line of ed.: 16     
ჟამისა. ხოლო გემოჲს-ხილვად ღმერთ-შემოსილისა
Line of ed.: 17     
მის კაცისათჳს კმა-არიან. ვითარცა მდინარისა დიდისაჲ ტაკუკითა
Line of ed.: 18     
ერთითა იხილვების. თუ რაჲ გემოჲ აქუს, ეგრეთ-ვე ნეტარისა
Line of ed.: 19     
იოვანესი, რომელთა-ცა ენებოს. ხოლო მრავალ არიან სასწაულნი,
Line of ed.: 20     
რომელნი ქმნნა ჩუენმან წმიდამან იოვანე.

Line of ed.: 21        
ხოლო აწ ნეტართა მოწაფეთა მისთათჳს ვიტყოდით, რომელნი
Line of ed.: 22     
განათლდეს მადლითა საღმრთოჲთა და სხუანი-ცა განანათლნეს
Line of ed.: 23     
და მონასტერნი აღაშენნეს, რომელნი ვიდრე აქამომდე ჰგიან და
Line of ed.: 24     
კურნებანი იქმნებიან, რომელთაჲ თჳთოეულად მოთხრობაჲ ვერ
Line of ed.: 25     
ძალ-გჳც.

Line of ed.: 26        
ერთმან მოწაფეთაგანმან, სახელით თათა, ქუეშე ძირსა მის
Line of ed.: 27     
მთისასა აღაშენა მონასტერი, რომელსა შინა განმრავლდეს მონაზონნი
Line of ed.: 28     
და ყოვლითა-ვე წესიერებითა იქცეოდეს ხოლო სხუანი შემდგომად
Line of ed.: 29     
ამისსა მოვიჴსენნეთ და ღმერთსა ვადიდებდეთ, რომლისაჲ
Line of ed.: 30     
არს დიდებაჲ უკუნითი უკუნისამდე, ამენ.




Text: Vita_Shio_Evagr.  
Vita Sionis et Evagrii



Page of ed.: 217  
Line of ed.: 33  
ცხორებაჲ და მოქალაქობაჲ მამისა ჩუენისა შიოჲსი და
Line of ed.: 34  
ევაგრესი


Chapter: VII  
Ms. page: I_14r 
Line of ed.: 35        
7. ხოლო ნეტარი ესე და ღმრთივ განბრძნობილი მამაჲ
Line of ed.: 36     
ჩუენი წმიდაჲ შიო მოვიდა წინამძღურობითა სულისა წმიდისაჲთა
Line of ed.: 37     
და დაემკჳდრა დასავალით კერძო დედა-ქალაქსა მცხეთას.
Line of ed.: 38     
და პოვა ჴევი ღრმაჲ ფრიად ფიცხელი, უდაბნოჲ და ურწყული
Page of ed.: 218   Line of ed.: 1     
და ნაკლულევანი ყოველთა საჴმართაგან, და ჰაერი ზაფხულისაჲ
Line of ed.: 2     
ფიცხელ და ეგრეთ-ვე ზამთრისაჲ უფიცხლეს. და პოვა მუნ მცირე
Line of ed.: 3     
ქუაბი და დაჯდა მას შინა დაყუდებით სასოებითა ღმრთისა
Line of ed.: 4     
მინდობისაჲთა, ჴელ-ყო საქმესა ამას და სიკუდილად მისცა თავი
Line of ed.: 5     
თჳსი მისთჳს, რომელმან არაოდეს უგულებელს ყვნის მოსავნი
Line of ed.: 6     
მისნი.

Line of ed.: 7        
ესე წმიდაჲ მამაჲ ჩუენი იყოფებოდა რაჲ ქუაბსა მას შინა,
Line of ed.: 8     
ილოცვიდა და იტყოდა: "ჵ იესუ სახიერო, რომელი მოხუედ
Line of ed.: 9     
ქუეყანად ცხორებისათჳს კაცთაჲსა და იშევ წმიდისაგან ქალწულისა,
Line of ed.: 10     
რაჲთა აცხოვნნე, რომელნი მჴურვალითა გულითა შეგიდგენ
Line of ed.: 11     
და გმსახურებდენ შენ. აწ მომეც მეცა მოთმინებაჲ, რაჲთა სათნოდ
Line of ed.: 12     
შენდა აღვასრულნე მცირედნი ესე დღენი ცხორებისა ჩემისანი
Line of ed.: 13     
და ღირს მყავ კეთილთა შენთა საუკუნეთა მეოხებითა
Line of ed.: 14     
უხრწნელისა დედოფლისა ჩუენისა და დედისა შენისა მარადის
Line of ed.: 15     
ქალწულისა მარიამისითა და მეოხებითა დიდებულთა წმიდათა
Line of ed.: 16     
მოციქულთა შენთაჲთა და წმიდისა მამისა ჩუენისა იოვანესითა".

Line of ed.: 17        
ამას იტყოდა ცრემლითა და განგრძელებითა ლოცვისაჲთა
Line of ed.: 18     
იატაკსა დაალტობდა, და განჰმზადა თავი თჳსი იატაკად
Line of ed.: 19     
შუენიერად. და ვითარცა დაადგრა სამარადისოდ მოუწყინებელად
Line of ed.: 20     
ლოცვასა და იხილა ღმერთმან გულს-მოდგინედ მოთმინებაჲ
Line of ed.: 21     
მისი და ვითარ არარაჲ იპოვებოდა უდაბნოსა მას ნუგეშინის-საცემელი
Line of ed.: 22     
ჴორცთაჲ, მან-ვე სახიერმან და დაფარულთა მხედველმან
Line of ed.: 23     
ღმერთმან, რომელმან გამოზარდა ელია და უდაბნოსა
Line of ed.: 24     
შინა ყორნისა მიერ*, ეგრეთ-ვე წმიდაჲ ესე მამაჲ ჩუენი გამოზარდა,
Line of ed.: 25     
რამეთუ ტრედისა მიერ დღითი-დღე უბოძებდა საზრდელსა.
Line of ed.: 26     
ხოლო მარჯუენით კერძო ქუაბისა მის უბოძა წყალი მცირე
Line of ed.: 27     
კლდისაგან ჴმელისა, რომელი კმა-საყოფელ მისდა იყო. ხოლო
Line of ed.: 28     
ესევითარი რაჲ ღმრთისა წყალობაჲ იხილა მის ზედა, მადლობასა
Line of ed.: 29     
შესწირვიდა ღმრთისა და იტყოდა: "ჵ უფალო დიდებისაო, კურთხეულ
Line of ed.: 30     
არს Ms. page: I_14v  სახელი შენი და დიდ არს წყალობაჲ შენი კაცთა
Line of ed.: 31     
ზედა და ვინაჲ ვარ მე უღირსი ესე წყალობისაჲ, გარნა ყოველსა-ვე
Line of ed.: 32     
ზედა ვჰმადლობ სახიერებასა შენსა".

Line of ed.: 33        
და იხარებდა სულითა და ადიდებდა ღმერთსა. და მიერითგან
Line of ed.: 34     
განძლიერდა უხილავთა მტერთა ზედა.

Chapter: VIII  
Page of ed.: 219  
Line of ed.: 1     
8. და ვითარ მრავალნი ჟამნი წარვლნა აღგზნებულსა მას
Line of ed.: 2     
საჴმილსა შინა მარტოდ მყოფობისასა, ინება ზეგარდამომან განგებამან,
Line of ed.: 3     
რაჲთა არა იყოს დაფარულ ბრწყინვალე იგი ვარსკულავი.
Line of ed.: 4     
ამისთჳს გამოაცხადა იგი კაცთა შორის, ხოლო სახე გამოცხადებისა
Line of ed.: 5     
მისისაჲ ესრეთ იყო. რამეთუ მას ჟამსა იყო ვინმე მთავარი,
Line of ed.: 6     
სახელით ევაგრე, ქრისტეს მოყუარე და საღმრთოთა წიგნთაგან
Line of ed.: 7     
სწავლული და ქრისტეანეთა შვილი. ხოლო განგებითა ღმრთისაჲთა
Line of ed.: 8     
დღესა ერთსა ჰრქუა შვილთა თჳსთა და მონათა: "განვიდეთ
Line of ed.: 9     
ნადირობად", და განვლეს მტკუარი და განვიდეს დამართებით
Line of ed.: 10     
ადგილსა მას, სადა მჯდომარე იყო ბერი. ხოლო ყოველნი-ვე მიმოდაიბნივნეს
Line of ed.: 11     
და ევაგრე დგა მარტოჲ და მიმოიხედვიდა. რაჲთა
Line of ed.: 12     
იხილოს ნადირთაგანი რაჲმე. ხოლო მიშუებითა ღმრთისაჲთა იხილა
Line of ed.: 13     
ტრედი იგი, რომელი მიართუმიდა საზრდელსა შიოს. ხოლო
Line of ed.: 14     
ევაგრე განიცდიდა მკჳრსედ და იხილა, სადა-იგი შევიდა. ხოლო
Line of ed.: 15     
ვითარცა ინადირეს, წარვიდეს სახედ თჳსად.

Line of ed.: 16        
და ხვალისა დღე კუალად განვიდეს. და ვითარცა ყოველნი
Line of ed.: 17     
მოვიდოდეს და მთავარი ევაგრე დგა მახლობელად ქუაბისა მის,
Line of ed.: 18     
სადა მჯდომარე იყო ბერი. და აჰა კუალად იხილა ტრედი იგი
Line of ed.: 19     
და მოაქუნდა საზრდელი ბერისათჳს. და ვითარცა განიცადა ნეტარმან
Line of ed.: 20     
ევაგრე ტრედი იგი, განკჳრდა და შეუდგა კუალსა მისსა
Line of ed.: 21     
და იხილა წმიდაჲ იგი შიო მჯდომარე ქუაბსა შინა, დაუკჳრდა
Line of ed.: 22     
და ჰრქუა: "რაჲ ხარ, ანუ ვინაჲ?" ხოლო ბერმან ჰრქუა:
Line of ed.: 23     
"კაცი ვარ უცხოჲ და ქრისტეს მოსავი და ვარ
Line of ed.: 24     
ქუაბსა ამას შინა მცირესა, რაჲთა დაყუდებით აღვასრულნე
Line of ed.: 25     
დღენი ცხორებისა ჩემისანი და ესრეთ უშფოთველად სათნო-ვეყო
Line of ed.: 26     
ღმერთსა". ხოლო ნეტარმან ევაგრე ჰრქუა ბერსა: "ცხოველ არს
Line of ed.: 27     
უფალი. არა დაგიტეო შენ და არცა წარვიდე სახედ ჩემდა".
Line of ed.: 28     
ხოლო ბერმან ჰრქუა: "შვილო, ვერ ძალ-გიც ტჳრთვად სიფიცხლესა
Line of ed.: 29     
Ms. page: I_15r  ამას უდაბნოჲსასა, რამეთუ გხედავ მრავლითა ფუფუნებითა
Line of ed.: 30     
აღზრდილსა".

Line of ed.: 31        
ხოლო ევაგრე ჰრქუა: "დაღაცათუ დღეს-ვე იყოს სიკუდილი
Line of ed.: 32     
ჩემი შენ თანა, არა-ვე დაგიტეო".

Line of ed.: 33        
ხოლო ვითარცა განიცადა ბერმან სიმტკიცე გონებისა მისისაჲ,
Line of ed.: 34     
ჰრქუა ესრეთ, ვითარმედ: "მე რაჲ-ცა გრქუა, ყავ". ხოლო
Line of ed.: 35     
მან ჰრქუა: "ყოველივე, რაჲ-ცა მიბრძანოს სიწმიდემან შენმან,
Line of ed.: 36     
ვყო" ხოლო ბერმან მისცა მას კუერთხი თჳსი და ჰრქუა: "წარვედ
Line of ed.: 37     
და კუერთხი ესე ჩემი ჩაყავ მტკუარსა, ხოლო იგი გზა-გცემს
Line of ed.: 38     
და განვედ ჴმელად და წარვედ სახედ შენდა და ყოველი-ვე საცხორებელი
Line of ed.: 39     
შენი განაგე და წარმოვედ და ვითარცა მოიწიო მტკუარსა
Page of ed.: 220   Line of ed.: 1     
ზედა. კუალად ჩაყავ კუერთხი ჩემი და, უკუეთუ გზა-გცეს, მოვედ
Line of ed.: 2     
ჩემდა. და უკუეთუ არა გზა-გცეს, წარვედ შინა, რამეთუ
Line of ed.: 3     
არა სთნავს ღმერთსა საქმე ეგე, რომელსა ჰლამი".

Line of ed.: 4        
ხოლო მან ფიცით მოიმტკიცა ბერი, რაჲთა არა ივლტოდის
Line of ed.: 5     
ადგილისა მისგან. ხოლო მან აღუთქუა და იგი წარვიდა,
Line of ed.: 6     
და ვითარცა მიიწია კიდესა მდინარისასა, შთაყო კუერთხი იგი
Line of ed.: 7     
ბერისაჲ და წყალმან გზა სცა და ჴმელად განიარა.

Line of ed.: 8        
და ვითარცა განაგო ყოველი-ვე და მოვიდა და შთაყო კუერთხი
Line of ed.: 9     
იგი, კუალად-ცა გზა-სცა.

Line of ed.: 10        
და მოვიდა წინაშე ბერისა და ჰრქუა: "მამაო წმიდაო. ვითარცა
Line of ed.: 11     
მიბრძანე, ყოველი-ვე ვყავ".

Chapter: IX  
Line of ed.: 12        
9. ხოლო მან ჰრქუა: "შვილო ევაგრე, უწყოდე, რამეთუ
Line of ed.: 13     
ამიერითგან განმრავლებად არიან ძმანი უდაბნოსა ამას შინა
Line of ed.: 14     
ამისთჳს-ცა ჯერ-არს, რაჲთა ეკლესიაჲ აღვაშენოთ. სადა-ცა გჳბრძანოს
Line of ed.: 15     
ჩუენ უფალმან". ხოლო აღვიდეს ქედსა მას ზედა, რომლისა
Line of ed.: 16     
ძირსა მჯდომარე იყო წმიდაჲ შიო. და ვითარცა ილოცეს, მოიღო
Line of ed.: 17     
ცეცხლი წმიდამან ბერმან და დაიყარა ნებსა ზედა თჳსსა და
Line of ed.: 18     
დაასხა ზედა საკუმეველი. ხოლო საკუმეველი იგი აღემართა
Line of ed.: 19     
ვითარცა სუეტი და მერმე დადრკა დასავალით კერძო ქედისა
Line of ed.: 20     
მის და ჩადგა ადგილსა ერთსა, ვითარცა სუეტი ჴევსა მას შინა.

Line of ed.: 21        
ხოლო იგინი გარდამოვიდეს. და ადგილსა მას, სადა
Line of ed.: 22     
უჩუენა უფალმან, დასცა სათხარი მამამან ჩუენმან წმიდამან შიო
Line of ed.: 23     
და აღაშენეს ეკლესიაჲ სადიდებელად ღმრთისა.

Line of ed.: 24        
ხოლო ევაგრეს შეჰმოსა სახე მონაზონებისაჲ. და განითქუა
Line of ed.: 25     
ჰანბავი მისი და ყოვლით კერძო მოვიდოდეს Ms. page: I_15v  და მონაზონ
Line of ed.: 26     
იქმნებოდეს.

Chapter: X  
Line of ed.: 27        
10. და ვითარცა განმრავლდეს ძმანი, საჴმარ იყუნეს მათთჳს
Line of ed.: 28     
საჴედარნი მეტჳრთენი მოსაღებელად საზრდელისა და წყლისათჳს. ამისთჳს-ცა
Line of ed.: 29     
მოიდგნეს კარაულნი. ხოლო იყო ადგილი იგი ტყიანი
Line of ed.: 30     
და კლდოვანი. ამისთჳს-ცა მჴეცნი ფრიად იყუნეს ადგილთა მათ
Line of ed.: 31     
შინა.

Line of ed.: 32        
ხოლო განვიდიან რაჲ კარაულნი ძოვნად, გამოვიდიან
Line of ed.: 33     
მჴეცნი იგი და მავნებელ ექმნებოდიან კარაულთა მათ. ამისთჳს-ცა
Line of ed.: 34     
ძმანი მწუხარე იყვნიან. მაშინ წმიდაჲ მამაჲ ჩუენი შიო ევედრა
Line of ed.: 35     
უფალსა, რაჲთა სახილველ მისსა ყვნეს მჴეცნი იგი. ხოლო
Line of ed.: 36     
ლოცვასა-ვე მისსა თანა ყოველნი იგი მჴეცნი მოვიდეს წინაშე
Line of ed.: 37     
ბერისა და ჰრქუა მათ: "რაჲსათჳს მავნებელ ექმნებით კარაულთა
Line of ed.: 38     
ძმათა ჩუენთასა? აწ გეტყჳ თქუენ სახელითა უფლისა ჩუენისა
Page of ed.: 221   Line of ed.: 1     
იესუ ქრისტესითა, რომელმან-იგი დაგბადნა თქუენ, წარვედით
Line of ed.: 2     
არეთაგან ამათ შორს, ხოლო ერთი ოდენ დადეგინ სადიდებელად
Line of ed.: 3     
ღმრთისა ჩუენისა, რაჲთა აძოებდეს კარაულთა ძმათა ჩუენთასა".
Line of ed.: 4     
და მას-ვე ჟამსა ყოველნი-ვე განიბნივნეს, გარნა ერთი ხოლო
Line of ed.: 5     
მგელი დგა მოწიწებით, ვითარცა მონაჲ წინაშე მისა, და ჰრქუა:
Line of ed.: 6     
"სახელითა უფლისა ჩუენისა იესუ ქრისტესითა გიბრძანებ შენ,
Line of ed.: 7     
მჴეცსა მაგას, რაჲთა ვითარცა მწყემსი კეთილი აძოებდე კარაულთა
Line of ed.: 8     
ჩუენთა, რაჲთა ამით უკ-მოუზღო, რომელ შეგიწუხებიან ძმანი
Line of ed.: 9     
ესე ჩემნი და საზრდელ შენდა იყოს, რომლითა-ცა ჩუენ ვიზარდებით.
Line of ed.: 10     
ხოლო განასხემდი დილასა და ჟამსა მწუხრისასა მოასხემდი,
Line of ed.: 11     
და იყავ მწყემს და მცველ საჴედართა ჩუენთა".

Line of ed.: 12        
ხოლო მგელი იგი იქმნა მორჩილ, ვითარცა მონაჲ. და
Line of ed.: 13     
ჰყოფდა ბრძანებისაებრ ბერისა.

Line of ed.: 14        
ხოლო იყო ერთი ძმათაგანი, სახელით კონონ, და კარაული
Line of ed.: 15     
მისი გარდაიჭრა კლდესა და მოკუდა. ხოლო მგელმან მან უწინარეს
Line of ed.: 16     
ჟამისა მოასხნა საჴედარნი და, ვითარცა მოითუალნეს, კონონ
Line of ed.: 17     
ვერღარა პოვა ვირი მისი. მივიდა და ჰრქუა ბერსა: წმიდაო
Line of ed.: 18     
მამაო, რაჲ ჰყავ, რამეთუ მგელი მწყემსად მოგუეც; ეგერა
Line of ed.: 19     
კარაული ჩემი შეუჭამია". და ამას რაჲ ეტყოდა ბერსა, მგელი იგი
Line of ed.: 20     
მოეკიდა კალთასა კონონისსა და მიზიდვიდა, ხოლო ბერმან ჰრქუა:
Line of ed.: 21     
"წარჰყევ, რაჲთა გიჩუენოს, თუ Ms. page: I_16r  რაჲ სჭირს ვირსა შენსა". და
Line of ed.: 22     
ვითარცა მივიდეს თავსა მის კლდისასა, სადა გარდაჭრილ
Line of ed.: 23     
იყო, ტოტითა უჩუენებდა ვითარცა კაცი და წკმუილით იმართლებდა
Line of ed.: 24     
თავსა თჳსსა. და ვითარცა შთავიდეს, იხილეს, რამეთუ
Line of ed.: 25     
მომკუდარ იყო. ხოლო ვითარცა მოვიდა ბერისა, ეტყოდა: "უბრალო
Line of ed.: 26     
არს, მამაო მწყემსი ესე ჩუენთა საჴედართაჲ, რამეთუ
Line of ed.: 27     
კლდესა გარდაჭრილ არს და მომკუდარ-ა ვირი ჩემი".

Line of ed.: 28        
ძმანო ჩემნო საყუარელნო! ესრეთ ადიდებს ღმერთი მოშიშთა
Line of ed.: 29     
მისთა, რომელ მჴეცნი-ცა ველურნი, ვითარცა მონანი, დაემორჩილებიან.
Line of ed.: 30     
აწ ჩუენ-ცა სათნო ვეყუნეთ ღმერთსა მარხვითა,
Line of ed.: 31     
ლოცვითა, სიწმიდითა, გლახაკთ-მოწყალებითა, უცხოთ
Line of ed.: 32     
მოყუარებითა, სიმდაბლითა. სიმშჳდითა და ურთიერთას სიყუარულითა
Line of ed.: 33     
და ყოვლითა-ვე საქმითა კეთილითა, რომელი-ცა მოგუატყუებს
Line of ed.: 34     
კეთილთა საუკუნეთა და საშუებელთა ზეცისათა.

Chapter: XI  
Line of ed.: 35        
11. ხოლო ჯერ-არს, რაჲთა მოვიჴსენოთ ერთი მოწაფეთაგანი
Line of ed.: 36     
წმიდისა იოვანესთაჲ, სახელით ისე, განთქუმული ყოვლითა-ვე
Line of ed.: 37     
სათნოებითა, ნერგი იგი სამოთხისაჲ, ყუავილი შუენიერი
Line of ed.: 38     
და ყოვლისა კეთილისა ძირი.

Page of ed.: 222  
Line of ed.: 1        
ესე ნეტარი ისე შეიპყრა წმიდამან მამათ-მთავარმან, კათალიკოზმან,
Line of ed.: 2     
და აკურთხა იგი ებისკოპოზად საყდარსა ზედა წილკნისასა.
Line of ed.: 3     
და დაღაცათუ იგი არა თავს-იდებდა საქმესა მას და შევრდომით
Line of ed.: 4     
ითხოვდა განტევებასა.

Line of ed.: 5        
ხოლო მან უნებლიით დაასხნა ჴელნი და წარგზავნა საყდარსა
Line of ed.: 6     
ღმრთისა დედისასა და დედისა მის, რომელმან დედაჲ თჳსი
Line of ed.: 7     
ცთომისაგან აღადგინა, დედისა მის, რომელმან დედანი წყევისაგან
Line of ed.: 8     
იჴსნნა. დედისა მის, რომელი შუამდგომელ ღმრთისა და კაცთა
Line of ed.: 9     
იქმნა და აცხოვნა ყოველი ნათესავი კაცთაჲ, რომელნი-ცა
Line of ed.: 10     
სარწმუნოებით თაყუანის-სცემენ ქრისტესა, მისგან შობილსა
Line of ed.: 11     
ღმერთსა.

Line of ed.: 12        
ყოვლად წმიდაო ღმრთის მშობელო მარიამ, კურთხეულ
Line of ed.: 13     
არს ნაყოფი მუცლისა შენისაჲ და კურთხეულ არს სახელი წმიდაჲ
Line of ed.: 14     
დიდებისა მისისაჲ, რამეთუ ქუეყანისაგანნი ვიყვენით და აწ შენ
Line of ed.: 15     
მიერ ზეცისა ანგელოზთაგან ვიმსახურებით და შენ მიერ უხრწნელებაჲ
Line of ed.: 16     
და ცხორებაჲ საუკუნოჲ მოვიგეთ. ამისთჳს შუენის, რაჲთა
Line of ed.: 17     
საყდარსა დიდებისა შენისასა წმიდანი და სულითა განათლებულნი
Line of ed.: 18     
კაცნი იყუნენ ზედა-მდგომელად ტაძრისა შენისა და
Line of ed.: 19     
ამისთჳს-ცა გამორჩეულ იქმნა ღირსი ესე წმიდაჲ ისე ზედა-მდგომელად
Line of ed.: 20     
საყდრისა შენისა, წმიდაო დედოფალო!

Line of ed.: 21        
Ms. page: I_16v  ხოლო წმიდამან ამან მამამან და ებისკოპოზმან იწყო
Line of ed.: 22     
სწავლად და წურთად სამწყსოთა თჳსთა, და მიჰმართა ჩრდილოჲთ
Line of ed.: 23     
კერძო, რამეთუ ჯერეთ მოუქცეველ იყუნეს და მტკიცედ ეპყრა
Line of ed.: 24     
კერპთ-მსახურებაჲ.

Line of ed.: 25        
და იწყო სწავლად მათდა სწავლითა სიმშჳდისაჲთა და ყოვლითა-ვე
Line of ed.: 26     
ღონის-ძიებითა და სასწაულთა მოქმედებითა მოაქცევდა
Line of ed.: 27     
სარწმუნოებად, რამეთუ სნეულთა ჰკურნებდა და ეშმაკთა ბრძანებით
Line of ed.: 28     
განასხმიდა . და მრავალნი საკჳრველებანი ქმნნა და ესრეთ
Line of ed.: 29     
კეთილად სწავლითა მრავალნი სულნი მოაქცივნა და ტაძარნი
Line of ed.: 30     
კერპთანი დალეწნა და ეკლესიანი აღაშენნა და ყოველთა ნათელ-სცა
Line of ed.: 31     
და განამტკიცნა ქრისტეს სარწმუნოებასა ზედა. და ესევითარითა
Line of ed.: 32     
საქმითა კეთილითა შემკული მოვიდა საებისკოპოსოდ
Line of ed.: 33     
თჳსად წმიდაჲ ესე ეპისკოპოსი ისე.

Chapter: XII  
Line of ed.: 34        
12. ხოლო მას ჟამსა ინება წმიდამან მამამან იოვანე, რაჲთა
Line of ed.: 35     
მოიხილნეს მოწაფენი თჳსნი და ცნას, თუ რომელსა საზომსა
Line of ed.: 36     
მიწევნულ არიან, და რაჲთა გამოაცხადნეს საქმენი მათნი კეთილნი
Line of ed.: 37     
კაცთა შორის, რამეთუ ახალ ნერგ იყუნეს კაცნი და უჴმდა
Line of ed.: 38     
განმტკიცებაჲ. და ვითარცა მოიწია საყდარსა მას წმიდისა
Page of ed.: 223   Line of ed.: 1     
ღმრთისა დედისასა, მოუწოდა წმიდასა მამასა ჩუენსა შიოს. და
Line of ed.: 2     
ვითარცა მოიკითხნეს ურთიერთას სიყუარულითა სულიერითა და
Line of ed.: 3     
დასხდეს, მაშინ მოითხოა წმიდამან იოვანე თჳნიერ ჩუეულებისა
Line of ed.: 4     
სასუმელი, და მოართუა მას ელია დიაკონმან და აღუვსო ჭიქაჲ
Line of ed.: 5     
და მისცა ბერსა. ხოლო ნეტარი იგი ბერი ეტყოდა ისეს, ვითარმედ:
Line of ed.: 6     
"პირველად ებისკოპოზისაჲ ჯერ-არს ლოცვაჲ". ხოლო მან
Line of ed.: 7     
თაყუანის-სცა და ითხოვა შენდობაჲ. ხოლო წმიდამან იოვანე
Line of ed.: 8     
ზე აღიპყრა ჭიქაჲ, ილოცა, ჯუარი დასწერა და განუტევა ჰაერსა
Line of ed.: 9     
შინა ჭიქაჲ იგი და დადგა ვითარცა მყარსა ქუეყანასა ზედა.
Line of ed.: 10     
ხოლო რომელმან ავლინა პეტრე ზღუასა ზედა ვითარცა ჴმელსა
Line of ed.: 11     
ქუეყანასა*, მან-ვე მოსცა მადლი ამისდა ქმნად წმიდასა იოვანეს.
Line of ed.: 12     
და ვითარ მყოვარ ჟამ ეპყრა ჭიქაჲ იგი ჰაერსა შინა, ჰრქუა იოვანე
Line of ed.: 13     
მოწაფეთა: "ვინ თქუენგანმან მიიღოს ჭიქაჲ იგი ჴელისაგან
Line of ed.: 14     
ჰაერისა?" და არავინ იკადრა მიყოფად ჴელისა.

Line of ed.: 15        
მაშინ წმიდამან იოვანე დასწერა ჯუარი და მიიღო ჭიქაჲ
Line of ed.: 16     
იგი, და სამთა-ვე ნაკურთხევი იგი და სხუათა-ცა მრავალთა.
Line of ed.: 17     
მაშინ ჰრქუა წმიდამან იოვანე მამასა შიოს: "ჯერ-არს მადლისა
Line of ed.: 18     
მიცემაჲ ღმრთისა, რომელმან ყო ჩუენ შორის საკჳრველი ესე".
Line of ed.: 19     
ხოლო წმიდაჲ შიო Ms. page: I_17r  მორჩილ ექმნა ბერსა და მოიღო ნაკუერცხალი
Line of ed.: 20     
და დაიკრიბა ნებსა ზედა მარჯუენესა შიშუელსა და დაასხა
Line of ed.: 21     
საკუმეველი მას ზედა და აღუტევა საკუმეველმან სული
Line of ed.: 22     
სურნელი და იწყო მოკუმევად და უკუმია მუნ მყოფთა. და იხილეს
Line of ed.: 23     
რაჲ ესე, დაუკჳრდა ყოველთა და ადიდებდეს ღმერთსა, რომელმან
Line of ed.: 24     
მოსცა მადლი ესევითარი მოშიშთა მისთა. და თქუა
Line of ed.: 25     
წმიდამან იოვანე: "რაჲსა დაგიკჳრდების, ძმანო, რამეთუ იცის
Line of ed.: 26     
ცეცხლმან-ცა რიდობაჲ ღმრთის მცნობელთაჲ, რამეთუ ამან
Line of ed.: 27     
ცეცხლმან იცნნა სამნი ყრმანი ბაბილონს, რაჟამს-იგი საჴუმილსა
Line of ed.: 28     
შინა შესთხივნეს ქალდეველთა. ხოლო საჴუმილსა მას შინა
Line of ed.: 29     
მდგომარეთა ცუარი ზეგარდამო ეცურეოდა. ხოლო გარემოჲს
Line of ed.: 30     
მდგომარენი შეიწუვებოდეს და ყრმანი უვნებელად დაიცვებოდეს**,
Line of ed.: 31     
რამეთუ წინაშე ღმრთისა არარაჲ შეუძლებელ არს და მისი არს
Line of ed.: 32     
საკჳრველთ მოქმედებაჲ ესე".

Line of ed.: 33        
და მერმე მიხედნა წმიდამან იოვანე ისეს და ჰრქუა: "მამაო
Line of ed.: 34     
მფლობელო, გჳნებს, რაჲთა კურთხევაჲ მოვიღოთ შენგან-ცა, რომელი
Line of ed.: 35     
გუაქუნდეს საჴსენებელად შენდა". ხოლო იგი მორჩილ იყო
Line of ed.: 36     
და სავსე სულითა წმიდითა და ვერ იკადრებდა ურჩებასა. აღდგა
Line of ed.: 37     
და აღიპყრნა ჴელნი და თუალნი ზეცად მიმართ და მყოვარ ჟამ
Page of ed.: 224   Line of ed.: 1     
ღმერთსა ევედრებოდა. და მერმე მოდრკა და ქუეყანასა ცრემლითა
Line of ed.: 2     
დაალტობდა და ჰრქუა ბერსა: "ლოცვა-ყავ ჩემთჳს, წმიდაო
Line of ed.: 3     
მამაო, და მცირედ შემომიდეგ". და მიჰმართა წმიდამან ისე მდინარედ
Line of ed.: 4     
ქსნად.

Line of ed.: 5        
ვითარცა მიიწივნეს წყალსა მას ზედა წმიდანი იგი მამანი,
Line of ed.: 6     
ნათელნი სოფლისანი, იწყო წმიდამან ისე ლოცვად. და ზე აღიხილნა
Line of ed.: 7     
თუალნი გონებითურთ და ღმრთისა შეწევნასა მოუწოდდა,
Line of ed.: 8     
რამეთუ იგი ჰყოფს, რაჲ-ცა ენებოს. და ევედრებოდა წმიდასა
Line of ed.: 9     
ღმრთის-მშობელსა და იტყოდა ცრემლით: "მოვედ[ინ] ჩემ ზედა, წმიდაო
Line of ed.: 10     
დედოფალო, შეწევნაჲ შენგან შობილისაჲ, რაჲთა წყალი ესე
Line of ed.: 11     
დაგუემორჩილოს. და ვითარ მყოვარ ჟამ ილოცა და მერმე განყო
Line of ed.: 12     
კუერთხი, რომელი აქუნდა ჴელთა, და თქუა: "სახელითა უფლისა
Line of ed.: 13     
ჩუენისა იესუ ქრისტესითა გეტყჳ შენ, წყალო, შემოუდეგ
Line of ed.: 14     
კუერთხსა ამას ჩემსა". და მადლითა სულისა წმიდისაჲთა მყის
Line of ed.: 15     
შეუდგა ღმერთ-შემოსილთა მათ მამათა. ხოლო ქუეყანაჲ იგი უქმი
Line of ed.: 16     
იყო, დაღმრდებოდა, ვითარცა კუერთხი იგი მიეთრია და წყალი
Line of ed.: 17     
უკუანა მივიდოდა, და ესრეთ მიიყვანა საყდარსა წმიდისა დედო\ფლისასა Ms. page: I_17v 
Line of ed.: 18     
წილკანს სადიდებელად მამისა და ძისა და წმიდისა
Line of ed.: 19     
სულისა.

Line of ed.: 20        
იხილეს ესე ყოველთა მკჳდრთა მცხეთისათა და გარემო
Line of ed.: 21     
სოფლებისათა და ყოველნი ადიდებდეს ღმერთსა.

Line of ed.: 22        
ეჰა დიდებული საკჳრველი, რამეთუ კაცთა მიწისაგანთა
Line of ed.: 23     
წყალნი-ცა დაემორჩილებიან! ერთი ჰაერსა წარმოადგინებს მსახურად
Line of ed.: 24     
და მეორე ცეცხლისა ბუნებასა დაშრეტს და წარსდევნის
Line of ed.: 25     
მჴურვალებასა მისსა, სხუაჲ წყალსა და მიწისა ბუნებასა დაიმორჩილებს.
Line of ed.: 26     
ამას ყოველსა ჰხედვიდეს და ღმერთსა ადიდებდეს
Line of ed.: 27     
ყოვლით კერძო-ვე.

Line of ed.: 28        
ხოლო წარ-რაჲ-ვიდოდა წმიდაჲ იოვანე, თანა-აღჰყვეს მოწაფენი-ცა
Line of ed.: 29     
მისნი და დაყუნეს მის წინაშე მცირედნი დღენი და მის
Line of ed.: 30     
თანა იხარებდეს სულითა.

Chapter: XIII  
Line of ed.: 31        
13. ხოლო რაჟამს ენება წარმოსლვაჲ მიერ, ნეტარი შიო
Line of ed.: 32     
ევედრებოდა წმიდასა იოვანეს, რაჲთა უბრძანოს მას დაყუდებით
Line of ed.: 33     
ცხორებაჲ. ხოლო მან ჰრქუა: "მიგემადლენ ღმრთისა მიერ სათხოველი
Line of ed.: 34     
შენი და მოგეცინ მოთმინებაჲ, რაჲთა აქა იწროებით ცხორებითა
Line of ed.: 35     
საუკუნესა მას ჰპოო განსუენებაჲ და ფართოებით შუებაჲ.
Line of ed.: 36     
არამედ წარვედ და მოაჴსენე პირველად მამათ-მთავარსა და
Line of ed.: 37     
უკუეთუ ბრძანოს შენი ესრეთ ცხორებაჲ, უწყოდე, რამეთუ
Line of ed.: 38     
არს ნებაჲ ღმრთისაჲ, ვითარცა იტყჳს პავლე მოციქული: "ერჩდით
Page of ed.: 225   Line of ed.: 1     
წინამძღუართა თქუენთა, რამეთუ იგინი იღჳძებენ სულთა
Line of ed.: 2     
თქუენთათჳს"*.

Line of ed.: 3        
და ასწავებდა ბერი, რაჲთა გონებაჲ-ცა ჴორცთა-ვე თანა შეაყენოს
Line of ed.: 4     
და ყოველი ზრუნვაჲ ქუეყნიერი განაგდოს, ვითარცა მკუდარმან,
Line of ed.: 5     
დაფლულმან და დაფარულმან, რამეთუ ესე არს კანონი
Line of ed.: 6     
დაყუდებით ცხოვრებულთაჲ. ხოლო წმიდამან შიო მიიხუნა ბერისაგან
Line of ed.: 7     
მცნებანი, ანბორს-უყო ფერჴთა, და ტიროდეს ყოველნი იგი
Line of ed.: 8     
ძმანი, ვითარცა უკუანაჲსკნელისა ჯმნისათჳს, და ჰრქუა მათ: "ლოცვა-ყავთ
Line of ed.: 9     
ჩემთჳს". და წარმოვიდა, და ვითარცა შევიდა კათოლიკე
Line of ed.: 10     
ეკლესიად, თაყუანის-სცა წმიდასა სუეტსა და ცრემლით
Line of ed.: 11     
ევედრებოდა ღმერთსა, რაჲთა ღირს ყოს დაყუდებით მსახურებასა
Line of ed.: 12     
მისსა.

Line of ed.: 13        
და შევიდა წინაშე მამათ-მთავრისა. ხოლო მან სიხარულით
Line of ed.: 14     
შეიწყნარა. და ვითარცა მოიკითხნეს, წმიდამან შიო წარმოუთხრა
Line of ed.: 15     
ყოველი-ვე და წალიერებაჲ-ცა გულისა მისისაჲ.

Line of ed.: 16        
ხოლო მან სულთ-ითქუნა და ტიროდა და ეტყოდა: "წარემართე,
Line of ed.: 17     
მამაო, კეთილსა მაგას გზასა და ყავნ უფალმან მღჳმე იგი
Line of ed.: 18     
კიბედ, აღმყვანებელად შენდა ზეცად მიმართ, და ბნელი იგი --
Line of ed.: 19     
მიმყვანებელ ნათელსა მას დაუღამებელსა! და ჟამისა ამის Ms. page: I_18r 
Line of ed.: 20     
ჭირი გეყავნ საუკუნოდ განსასუენებელ და არა შენ ოდენ, არამედ
Line of ed.: 21     
ყოველთა, რომელთა შემდგომად შენსა იღუაწონ ადგილსა
Line of ed.: 22     
მას შინა! და დაუთმე ბრძოლასა ეშმაკთასა, რამეთუ მრავალღონე
Line of ed.: 23     
არს ბრძოლაჲ მათი".

Line of ed.: 24        
ხოლო წმიდაჲ შიო ევედრებოდა და ეტყოდა: "ლოცვა-ყავ
Line of ed.: 25     
ჩემთჳს უფლისა მიმართ, რაჲთა ნეშტნი ესე დღენი ჩემნი მომმადლნეს
Line of ed.: 26     
ნებისაებრ მისისა". და დაიწერა ჯუარი და წარვიდა და
Line of ed.: 27     
შევიდა უდაბნოსა თჳსსა. და მოუწოდა ყოველთა ძმათა და ჰრქუა:
Line of ed.: 28     
"მე ესერა აღვირჩიე დაყუდებით ცხოვრებაჲ ბრძანებითა ბერისაჲთა
Line of ed.: 29     
და წმიდისა მამათ-მთავრისაჲთა; ხოლო თქუენ განეკრძალენით
Line of ed.: 30     
საფრჴეთა ეშმაკისათა და მოიგეთ უმეტეს ყოვლისა სიმდაბლე
Line of ed.: 31     
და მორჩილებაჲ და სიმშჳდე, რომელი უჩინო-ჰყოფს რისხვასა, და
Line of ed.: 32     
სიყუარული, რომლისა მიერ ღმერთი მოიგების, და მარხვაჲ, რომელი
Line of ed.: 33     
წარიოტებს ბილწებასა, და ლოცვასა შინა სიწმიდე გონებისაჲ,
Line of ed.: 34     
რომელი განაქარვებს ყოველსა ძალსა მტერისასა, და დაუცხრომელი
Line of ed.: 35     
ტირილი, რომელი მოატყუებს სიხარულსა საუკუნოსა, და
Line of ed.: 36     
მოიპოვეთ სიგლახაკე, რაჲთა საუკუნოდ სიმდიდრე ჰპოოთ. მოიძულენით
Line of ed.: 37     
საქმენი სოფლისანი, იწურთიდით წერილთა, რაჲთა
Line of ed.: 38     
მარადის ფრთხილ იყოს გონებაჲ თქუენი; იქმნენით წმიდა ჴორცითა,
Line of ed.: 39     
რაჲთა სულითა წმიდა იქმნნეთ და მხიარულნი შეხჳდეთ ქორწილსა
Page of ed.: 226   Line of ed.: 1     
უფლისასა. მიეყრდენით მკერდსა უფლისასა, რაჲთა სიწმიდით
Line of ed.: 2     
ეზიარებოდით მას, და ნუ ჰგონებთ, თუ-მცა უჭირველად
Line of ed.: 3     
ცხოვრებაჲ საუკუნოჲ ჰპოეთ. რამეთუ პავლე იტყჳს. ვითარმედ:
Line of ed.: 4     
"მრავლითა ჭირითა გჳღირს შესლვად სასუფეველსა ცათასა"*.
Line of ed.: 5     
და კუალად იტყჳს: "მოთმინებითა თქუენითა მოიპოვნეთ სულნი
Line of ed.: 6     
თქუენნი"*.

Line of ed.: 7        
"უწყოდეთ, ძმანო ჩემნო, რამეთუ აქაჲ ესე ყოველი წარმავალ
Line of ed.: 8     
არს, ხოლო საუკუნოჲ წარუვალ. მითხართ-ღა, საყუარელნო,
Line of ed.: 9     
უკუეთუ გუშინ ყოველთა განსუენებათა შინა ყოფილ იყოს კაცი
Line of ed.: 10     
ესე და ხვალე არღარაჲ ჰქონდის და არცა-ღა სხუასა წაღმართ
Line of ed.: 11     
მოელოდის რას თჳნიერ ჭირისა და ტანჯვისა, არა დიდი დაჭირვებაჲ
Line of ed.: 12     
არს მისა?!"

Chapter: XIV  
Line of ed.: 13        
14. და შემდგომად მრავლისა სწავლისა ჰრქუა მათ: "გამოარჩიეთ
Line of ed.: 14     
ერთი, რომელი-ცა იღუწიდეს ცხოვრებასა თქუენსა, რამეთუ
Line of ed.: 15     
მე მეგულების დაჯდომაჲ მღჳმესა ამას შინა, რომელი აღვაშენე
Line of ed.: 16     
დასაფლველად თავისა ჩემისა".

Line of ed.: 17        
მაშინ შეწუხ\ნეს Ms. page: I_18v  ძმანი იგი და ტიროდეს მწარედ, ხოლო
Line of ed.: 18     
იგი ნუგეშინის-სცემდა.

Line of ed.: 19        
მაშინ ყოველთა ერთობით გამოარჩიეს ყოლად ქებული
Line of ed.: 20     
ევაგრე. ხოლო მან მოუწოდა და ჰრქუა: "შვილო ჩემო, უფალი
Line of ed.: 21     
ჩუენი იტყჳს: "რომელსა უნდეს თქუენ შორის დიდ ყოფაჲ, იყოს
Line of ed.: 22     
ყოველთა მონა"*; და აწ ჯერ-არს შენდა, რაჲთა დიდებისა მომატყუებელი
Line of ed.: 23     
სიმდაბლე მიიღო". ხოლო წმიდაჲ ევაგრე მშჳდ იყო
Line of ed.: 24     
და მდაბალ გულითა და არა თავს-იღებდა მთავრობასა ძმათასა და
Line of ed.: 25     
გონებისა უძლურებასა წინა დაუდებდა და ეტყოდა: "ვერ ვაგებ
Line of ed.: 26     
მსახურებასა ძმათასა", ჰრქუა მას ბერმან: "უკუეთუ მე დამემორჩილო,
Line of ed.: 27     
მრავალი სასყიდელი მიიღო ღმრთისაგან და დიდებაჲ
Line of ed.: 28     
საუკუნოჲ დაიმკჳდრო, და უკუეთუ ურჩ მექმნე, ურჩთა თანა
Line of ed.: 29     
დაისაჯო".

Line of ed.: 30        
ხოლო მან თაყუანის-სცა და ჰრქუა: "რაჲცა მიბრძანო, ვყო,
Line of ed.: 31     
მამაო პატიოსანო". და წარემართა მსახურებასა ძმათასა.

Chapter: XV  
Line of ed.: 32        
15. ხოლო წმიდაჲ შიო, მკჳდრი უდაბნოჲსაჲ და ყუავილი
Line of ed.: 33     
შუენიერი, ნერგი უკუდავებისაჲ, გამომღებელი ნაყოფსა კეთილსა
Line of ed.: 34     
გულითა მჴურვალითა მოლოდებისათჳს სასუფეველისა და განსუენებისათჳს
Line of ed.: 35     
საუკუნოჲსა და ცხოვრებისათჳს სამარადისოჲსა შთაჴდა
Line of ed.: 36     
მღჳმესა მას შინა.

Line of ed.: 37        
ნეტარო და ყოვლად სანატრელო, ყოვლად მადლით მოჴსენებულო,
Line of ed.: 38     
ვითარ ვაქებდე სიმჴნეთა შენთა და სიბრძნეთა,
Page of ed.: 227   Line of ed.: 1     
რომელი ენაჲ იტყოდის, რამეთუ უფროჲს ყოველთა ბრძენთა
Line of ed.: 2     
უბრძნეს იქმენ. რამეთუ ნათლისა მის დაუსრულებელისათჳს წუთ
Line of ed.: 3     
ჟამისა ესე სიბნელე მოითმინე და განქარვებადისა წილ საწუთროჲსა
Line of ed.: 4     
და განსუენებისა საუკუნოჲ დიდებაჲ და განსუენებაჲ მიიღე,
Line of ed.: 5     
რამეთუ დანიელ უნებლიაჲთ შთააგდეს მღჳმესა მას შინა
Line of ed.: 6     
ლომთასა და ღმრთისაგან სამარადისოჲ პატივი მიიღო. ხოლო შენ
Line of ed.: 7     
ნეფსით თჳსით შთაჰჴედ მღჳმესა ბნელსა ბრძოლად უხილავისა
Line of ed.: 8     
მის მტერისა, რომელი-ცა დაეც და შეჰმუსრე ქუეშე ფერჴთა შენთა
Line of ed.: 9     
და მეორითა მით ნათლის-ღებისა სახითა იატაკსა მას აპკურებდი,
Line of ed.: 10     
რაჲთა ქუეყანასა მას მშჳდთასა იხარებდე.

Line of ed.: 11        
ესე წმიდაჲ შიო ესრეთ იყოფებოდა. ჴორცითა იტანჯებოდა,
Line of ed.: 12     
ხოლო სულითა განათლდებოდა. ამისთჳს-ცა ბნელსა მას შინა
Line of ed.: 13     
მღჳმესა ვითარცა ნათელსა და განსუენებასა შინა იშუებდა.

Chapter: XVI  
Line of ed.: 14        
16. ხოლო მოძღურისა მისისა იოვანესთჳს ვიტყოდით. ხოლო
Line of ed.: 15     
ნეტარი მამაჲ ჩუენი იოვანე დაბერდა ქუაბსა მას შინა და
Line of ed.: 16     
აღასრულა სრბაჲ თჳსი Ms. page: I_19r  მრავლითა ღუაწლითა. მოუძლურდა
Line of ed.: 17     
და იწყო მოკლებად.

Line of ed.: 18        
და მოუწოდა მოწაფეთა რომელთა-მე და თათას, რომელი
Line of ed.: 19     
იყოფებოდა ქუეშე მთასა მას, და ელია დიაკონსა და ჰრქუა:
Line of ed.: 20     
"შვილნო, ჟამი აღსასრულისა ჩემისაჲ მოწევნულ არს და მივალ
Line of ed.: 21     
უფლისა ჩემისა და ფრიად მეშინის ჰაერის-მცველთაგან, რამეთუ
Line of ed.: 22     
საზარელ არიან, დააყენებენ სულსა, რაჲთა არა აღვიდეს
Line of ed.: 23     
სასუფეველად. და ამას თქუენ-ცა მოელოდეთ, შვილნო ჩემნო საყუარელნო,
Line of ed.: 24     
და აწ-ვე განაკრძალენით თავნი თქუენნი და ჩემთჳს
Line of ed.: 25     
ილოცევდით და ვინ-მცა გჳჴსნნა სხუამან ჴელთაგან მათთა,
Line of ed.: 26     
გარნა ღმერთმან, რომელმან მოავლინა ძე თჳსი, უფალი ჩუენი
Line of ed.: 27     
იესუ ქრისტე, და მან განმათავისუფლნა სიკუდილისაგან და ყოვლისა
Line of ed.: 28     
საეშმაკოჲსა ვნებისა, გარნა იგინი ოდენ. რომელნი მჴურვალითა
Line of ed.: 29     
გულითა შეუდგენ და სიწმიდით ჰმსახურებდენ მას. და
Line of ed.: 30     
ამისთჳს გევედრები, რაჲთა სიწმიდით და სამართლით ვიქცეოდით".

Line of ed.: 31        
ხოლო ამცნო, რაჲთა ჴორცნი მისნი დასხნენ მას-ვე ადგილსა
Line of ed.: 32     
მწირობისა მისისასა. და მოიხუნა სიწმიდენი და აღიხილნა
Line of ed.: 33     
თუალნი და მხიარულითა პირითა ხედვიდა ვიეთ-მე ნუგეშინის-ცემად
Line of ed.: 34     
მისსა მოსრულთა, და მიაყვანნა თუალნი ვითარცა მეგობართა
Line of ed.: 35     
და განუტევა სული და შეჰვედრა უფალსა.

Line of ed.: 36        
ხოლო კიბე იგი იაკობისი აქა-ცა იხილვებოდა და ანგელოზნი
Line of ed.: 37     
ღმრთისანი გარდამოვიდოდეს. ხოლო უფალი დამტკიცებულ იყო
Page of ed.: 228   Line of ed.: 1     
თავსა ზედა მის კიბისასა, რომელმან ჰრქუა მას: "მე ვარ ღმერთი
Line of ed.: 2     
აბრაჰამისი, მამისა შენისაჲ"*. აწ მოვედ ჩემდა, რაჲთა განგისუენო
Line of ed.: 3     
შრომათა შენთათჳს". ესრეთ ადიდებს, ძმანო, ღმერთი მადიდებელთა
Line of ed.: 4     
მისთა!

Line of ed.: 5        
ხოლო მოწაფენი მისნი ტიროდეს განშორებისათჳს მათგან
Line of ed.: 6     
წმიდისა მამისა.

Line of ed.: 7        
ხოლო სიტყუაჲ ბერისაჲ უდებ-ყვეს, რამეთუ საწუნელ უჩნდა
Line of ed.: 8     
ადგილი იგი, სადა ეუწყა დასხმაჲ ჴორცთა მისთაჲ, რამეთუ მოვიდეს
Line of ed.: 9     
მღდელნი და დიაკონნი და სიმრავლე ერისაჲ და წარმოიხუნეს
Line of ed.: 10     
ნაწილნი ბერისანი, დასხნეს მონასტერსა თათაჲსსა, მოწაფისა
Line of ed.: 11     
მისისასა, და შექმნეს ლუსკუმაჲ პატიოსანი და მუნ შინა
Line of ed.: 12     
დაჰკრძალნეს წმიდანი იგი ჴორცნი ნეტარისა მამისა ჩუენისა იოვანესნი.

Line of ed.: 13        
ხოლო მოწაფენი იგი მისნი ტიროდეს და იტყოდეს: "კეთილო
Line of ed.: 14     
მამაო, რაჲსათჳს დაგჳტევენ ჩუენ? ვის თანა-ღა ვიხილოთ
Line of ed.: 15     
სახე ანგელოზებრი, ანუ ვინ იყოს მკურნალი უძლურებასა Ms. page: I_19v  კაცთასა,
Line of ed.: 16     
ანუ ვინ აღმადგინებელი გონებითა დაცემულთაჲ და წამალი
Line of ed.: 17     
ეშმაკთა მიერ მოწყლულთაჲ, ანუ ვინ რწყვიდეს ცრემლთა
Line of ed.: 18     
მიერ წმიდათა სოფლებსა ჩუენსა?" და ესრეთ მტირალნი წარვიდეს.

Line of ed.: 19        
ხოლო წმიდამან იოვანე არა თავს-იდვა უდებ-ყოფაჲ სიტყჳსა
Line of ed.: 20     
მისისაჲ, არამედ სადა-იგი მოეპოა დაყუდებით მადლი და რაჲთა
Line of ed.: 21     
ვიხილოთ და გურწმენეს, ვითარმედ შემდგომად მიცვალებისა-ცა
Line of ed.: 22     
ცხოველ არს და აქუს კადნიერებაჲ წინაშე ღმრთისა, ამისთჳს-ცა
Line of ed.: 23     
ინება ნაწილთა მისთა მუნ-ვე დასხმაჲ. და იქმნეს ადგილსა მას,
Line of ed.: 24     
სადა ისხნეს ჴორცნი მისნი, სასტიკნი ძრვანი, და კაცნი მის
Line of ed.: 25     
ადგილისანი იგუემნეს. და მოეჴსენა მცნებაჲ იგი ბერისაჲ და
Line of ed.: 26     
გულისჴმა-ყვეს, ვითარმედ მისთჳს არიან ძრვანი იგი. ამისთჳს-ცა
Line of ed.: 27     
აუწყეს მამათ-მთავარსა. ხოლო იგი განკჳრდა და წარვიდა მღდელთა
Line of ed.: 28     
თანა და დიაკონთა და დიდითა პატივითა აღიყვანეს ადგილსა-ვე
Line of ed.: 29     
თჳსსა და მით-ვე ლუსკუმითა დაასუენნეს ნაწილნი მისნი. და
Line of ed.: 30     
შემდგომად მისსა აღაშენეს ეკლესიაჲ. ხოლო შემდგომად აღმოყვანებისა
Line of ed.: 31     
დასცხრა ძრვაჲ იგი. და სხუანი-ცა მრავალნი სასწაულნი
Line of ed.: 32     
იქმნნეს ნებითა ქრისტესითა და მადლითა წმიდისა იოვანესითა.
Line of ed.: 33     
რამეთუ მრავალნი სნეულნი, ღრეკილნი და ეშმაკეულნი
Line of ed.: 34     
განიკურნნეს აღმოყვანებასა და ყოველნი, რომელნი ხედვიდეს,
Line of ed.: 35     
ღმერთსა ადიდებდეს და უკუეთუ ოდენ [სარწ]მუნოებით მივიდეს,
Line of ed.: 36     
აწ-ცა იქმნებიან მის მიერ კურნებანი.

Chapter: XVII  
Page of ed.: 229  
Line of ed.: 1     
17. ხოლო შემდგომად მრავლისა ჟამისა წმიდამან კლემენტოზ
Line of ed.: 2     
კათალიკოზმან აღმოსავალით კერძო ეკლესიისა სხუაჲ
Line of ed.: 3     
ეკლესიაჲ აღაშენა სახელსა ზედა წმიდისა ნათლის-მცემელისასა
Line of ed.: 4     
სადიდებელად სამებისა წმიდისა ერთ-არსებისა.

Line of ed.: 5        
ხოლო ამის ნეტარისა იოვანეს მოწაფეთაგანმან აღაშენა
Line of ed.: 6     
ალავერდი, რომლისაგან გამოვლენ დიდნი საკჳრველებანი, ვიდრე
Line of ed.: 7     
დღენდელად დღედმდე. და სხუამან ქუაბი იულთისაჲ და სხუათა
Line of ed.: 8     
აღაშენნეს კახეთს მონასტერნი, ხოლო დავით აღაშენა უდაბნოჲ
Line of ed.: 9     
იგი გარესჯისაჲ და დაყუნა მრავალნი ჟამნი ვეშაპსა თანა. უკუანაჲსკნელ
Line of ed.: 10     
უბრძანა და მუნით განავლინა ბუდე იგი ეშმაკთაჲ.
Line of ed.: 11     
და სხუანი მრავალნი სასწაულნი აღასრულნა. ხოლო ერთმან ზენა
Line of ed.: 12     
სოფელს აღაშენა მონასტერი, [20] რომელსა შინა დედალი
Line of ed.: 13     
ვერარაჲ შევალს და ვერცა რაჲ მფრინველი იბუდებს. ხოლო
Line of ed.: 14     
ყოველთაჲ ვერ ძალ-გჳც მოჴსენებაჲ. და წმიდაჲ ისე წილკანს
Line of ed.: 15     
ებისკოპოს იქმნა და აქამომდე ჩანს სამარხოჲ მის ნეტარისაჲ.

Chapter: XVIII  
Line of ed.: 16        
18. ხოლო ნეტარმან ამან მამამან ჩუენმან შიო მღჳმესა
Line of ed.: 17     
მას შინა პოვა ზეცისა იგი მარგალიტი და მრავალნი სულნი შეწირნა
Line of ed.: 18     
ქრისტესა, რამეთუ ფრიად შეკრიბნა მონაზონნი და მადლითა
Line of ed.: 19     
მისითა აქამომდე-ცა სავსე არიან ყოვლითა კეთილითა, სულიერითა
Line of ed.: 20     
და ჴორციელითა, იშუებენ და იხარებენ სულითა და
Line of ed.: 21     
ადიდებენ მამასა და ძესა და სულსა წმიდასა აწ და მარადის
Line of ed.: 22     
და უკუნითი უკუნისამდე, ამენ.




Text: Vita_Dav.Gar.  
Vita David Garesdzensis



Page of ed.: 229  
Ms. page: E_27v 
Line of ed.: 23  
ცხორებაჲ და მოქალაქობაჲ წმიდისა მამისა
Line of ed.: 24  
ჩუენისა დავით გარესჯელისაჲ*


Line of ed.: 25  
გუაკურთხენ, მამაო!


Chapter: I  
Line of ed.: 26        
1. ხოლო ესე წმიდაჲ მამაჲ ჩუენი დავით წარვიდა ადგილთა უდაბნოთა
Line of ed.: 27     
და ურწყულთა სჯად თავისა თჳსისა, რაჲთა წუთ ერთითა ჭირითა მოიპოოს
Line of ed.: 28     
საუკუნოჲ იგი და წარუვალი შუებაჲ და განსუენებაჲ. ამისთჳს-ცა აღირჩია
Line of ed.: 29     
აქა სჯაჲ გარეგან უდაბნოთა შინა. ამისთჳს ეწოდების უდაბნოსა Ms. page: E_28r 
Line of ed.: 30     
მას გარესჯაჲ.

Line of ed.: 31        
ხოლო ჰყვანდა მის თანა ერთი მოწაფე, სახელით ლუკიანე. და ვითარცა
Line of ed.: 32     
მიიწივნეს უდაბნოსა მას ურწყულსა, მოეწყურა მათ ფრიად და პოვეს
Line of ed.: 33     
მცირე წყალი შეკრებული წჳმისაგან ნაპრალსა შინა კლდისასა და სუეს მისგან
Line of ed.: 34     
და დასხდეს განსუენებად ჩრდილსა რას-მე კლდისასა.

Page of ed.: 230  
Line of ed.: 1        
და ვითარცა სხდეს იგინი მუნ, თქუა წმიდამან მამამან ჩუენმან დავით:
Line of ed.: 2     
"ძმაო ლუკიანე, დავდგეთ ადგილსა ამას და ვევედრნეთ ღმერთსა,
Line of ed.: 3     
რაჲთა მყუდროებით ვედრებითა და ცრემლთა დათხევითა და მოთმინებითა
Line of ed.: 4     
მცირედითა მოგჳტევნეს ღმერთმან აურაცხელნი ცოდვანი და ბრალნი ჩუენნი
Line of ed.: 5     
და მოგუანიჭნეს საშუებელნი და განსუენებანი სასუფეველისა მის ცათაჲსანი,
Line of ed.: 6     
რამეთუ ჭირი აქაჲ მცირე არს და წარმავალ, ხოლო დიდებაჲ იგი მუნ მოუკლებელ
Line of ed.: 7     
არს და წარუვალ და დიდებაჲ საუკუნოჲ. ამისთჳს-ცა ჯერ-არს აქა
Line of ed.: 8     
მოთმინებაჲ".

Line of ed.: 9        
მიუგო ლუკიანე და ჰრქუა: "ღმერთ-შემოსილო მამაო, ჭეშმარიტად ეგრეთ
Line of ed.: 10     
არს და ბრძანებისაებრ შენისა და მიეგებვიან კაცად-კაცადსა კეთილნი
Line of ed.: 11     
საქმეთა მათთაებრ და შრომათა. გარნა ვხედავ ფრიადსა იწროებასა
Line of ed.: 12     
და სიფიცხლესა ამის უდაბნოჲსასა, რამეთუ უპოვარ არს ყოვლისაგან
Line of ed.: 13     
საჴმრისა, საზრდელისა და წყლისა, და ჩუენ კაცნი ვართ მყოფნი ჴორცთა
Line of ed.: 14     
უძლურებასა შინა და ვითარ თავს-ვისხნეთ ჭირნი და განსაცდელნი ამის
Line of ed.: 15     
უდაბნოჲსანი?"

Line of ed.: 16        
ხოლო წმიდამან მამამან დავით მიუგო და ჰრქუა: "ძმაო ლუკიანე, რომელმან-იგი
Line of ed.: 17     
უდაბნოს გამოზარდა ერი იგი ისრაჱლთაჲ და კლდისაგან მყარისა
Line of ed.: 18     
წყალი აღმოუცენა და მწყერ-მარჴილი უწჳმა შორის ბანაკისა მათისა,
Line of ed.: 19     
და ელია ყორნისა მიერ გამოზარდა და წმიდასა ანტონის და სხუათა-ცა მამათა
Line of ed.: 20     
წმიდათა, რომელნი დამკჳდრებულ იყვნეს მთათა და უდაბნოთა შინა
Line of ed.: 21     
და მისცა მათ საზრდელი, იგი-ვე ღმერთი და აწ-ცა შემძლებელ არს მოცემად
Line of ed.: 22     
ჩუენდა საზრდელსა ნუგეშინის-საცემელად ჴორცთა ჩუენთა უძლურებისა. აწ
Line of ed.: 23     
მჴნე იყავ, ძმაო ლუკიანე, და ნუ გეშინინ, რამეთუ მოწყალე არს ღმერთი და
Line of ed.: 24     
არა მოგუაგებს ცოდვათა Ms. page: E_28v  ჩუენთაებრ, არამედ სიტკბოებით ზრდის ყოველთა
Line of ed.: 25     
მოშიშთა მისთა".

Line of ed.: 26        
ამათ სიტყუათა მიერ განმტკიცნა ლუკიანე და ჰრქუა: "ვითარცა ჰბრძანო,
Line of ed.: 27     
წმიდაო მამაო, ეგრეთ ვყოთ ყოველი-ვე". და მიმოვლეს იმიერ და ამიერ
Line of ed.: 28     
და პოვეს პარეხი რაჲმე კლდისაჲ, რომელსა ქუეშე დაივანეს. და რაჟამს
Line of ed.: 29     
დასცხის ანუ იყვის წჳმაჲ, პარეხსა მას ქუეშე განისუენიან. ხოლო საზრდელი
Line of ed.: 30     
მოირეწიან ძირთაგან რათ-მე მდელოთა. რამეთუ იყო ჟამი გაზაფხულისაჲ
Line of ed.: 31     
და უხუებით პოვიან ნუგეშინის-საცემელი ჴორცთაჲ. და ესრეთ მოირეწდეს
Line of ed.: 32     
საზრდელსა და ადიდებდეს ღმერთსა მომცემელსა ყოველთა კეთილთასა.

Line of ed.: 33        
და ვითარცა გარდაჴდეს დღენი რაოდენნი-მე, დაბერდეს მდელონი იგი
Line of ed.: 34     
და განჴმეს სიცხისაგან და მოაკლდა ნუგეშინის-საცემელი იგი მათი, და
Line of ed.: 35     
შეწუხნა ლუკიანე და ჰრქუა წმიდასა დავითს: "წმიდაო მამაო, აწ რაჲ-ღა
Line of ed.: 36     
იყოს ნუგეშინის-საცემელად უძლურებასა ჴორცთა ჩუენთასა, რამეთუ განჴმეს
Line of ed.: 37     
მდელონი ესე, რომლისაგან იქმნებოდა სასოებაჲ ჴორცთა ჩუენთა განსუენებისაჲ".

Page of ed.: 231  
Line of ed.: 1        
მიუგო წმიდამან დავით და ჰრქუა: "ძმაო ლუკიანე, ნუ დაგიც სასოებაჲ
Line of ed.: 2     
მდელოთა მიმართ და მცენარეთა ქუეყანისათა, და ვითარ არა უწყი, რამეთუ
Line of ed.: 3     
ყოველნი ნივთნი ქუეყნიერნი ცვალება[დ] და წარმავალ არიან? და არა გასმია
Line of ed.: 4     
წმიდათა წერილთაგან, ვითარმედ: "მოთმინებითა თქუენითა მოიპოვნეთ
Line of ed.: 5     
სულნი თქუენნი?"*. ხოლო შენ მსწრაფლ სულმოკლე ქმნილ ხარ და არა უწყი-ა,
Line of ed.: 6     
უკუეთუ მოვწყდეთ შიმშილითა გინა წყურილითა ქრისტეს მცნებათათჳს,
Line of ed.: 7     
ცხოველ ვართ წინაშე ღმრთისა უკუნისამდე? და შენ ფრიად შფოთ ხარ და
Line of ed.: 8     
განილევი განხრწნადთა ჭამადთათჳს".

Line of ed.: 9        
ვითარ-იგი ამას ეტყოდა, მეყსეულად მოვიდეს სამნი ირემნი, რომელთა
Line of ed.: 10     
უკუანა სდევდეს ნუკრნი მათნი და წარმოუდგეს წინაშე მათსა ვითარცა
Line of ed.: 11     
ცხოვარნი დამშჳდებულნი. და ჰრქუა მამამან დავით: "ლუკიანე, ძმაო, მიიღე
Line of ed.: 12     
პინაკი და მოწუელენ ირემნი ისი". ხოლო იგი აღდგა და მოწუელნა
Line of ed.: 13     
და ვითარცა აღავსო პინაკი, მოიღო წინაშე ბერისა. ხოლო Ms. page: E_29r  მან დასწერა
Line of ed.: 14     
ჯუარი და შეიქმნა ხაჭოდ, და ჭამეს და განიღეს და ადიდებდეს ღმერთსა.
Line of ed.: 15     
და ჰრქუა ლუკიანე წმიდასა დავითს: "მამაო წმიდაო, საკჳრველ არს
Line of ed.: 16     
ღმერთი შორის წმიდათა მისთა; და აწ განმტკიცნა გული ჩემი და მხიარულ
Line of ed.: 17     
არს სული ჩემი და ამიერითგან, უკუეთუ განიხრწნენ ჴორცნი ჩემნი და განილივნენ
Line of ed.: 18     
შიმშილითა და წყურილითა, ყოლად არა რას-ვე ვზრუნვიდე მოკუდავთა
Line of ed.: 19     
ამათ ჴორცთათჳს და ამაოჲსა საწუთროჲსათჳს [!]". და წმიდამან დავით
Line of ed.: 20     
ჰრქუა: "კურთხეულ არს ღმერთი, რომელმან განამტკიცა გული შენი და
Line of ed.: 21     
კურთხეულ არს სახელი წმიდაჲ დიდებისა მისისაჲ უკუნისამდე".

Line of ed.: 22        
და მიერითგან მივიდიან ირემნი ყოველთა დღეთა, თჳნიერ ოთხშაბათ-პარასკევისა
Line of ed.: 23     
და თანა-ჰყვიან მათ ნუკრნი მათნი და ესრეთ იშუებდეს ჴორცითა
Line of ed.: 24     
და იხარებდეს სულითა.

Chapter: II  
Line of ed.: 25        
2. ხოლო ქუემო კერძო პარეხისა მის, რომელსა შინა იყოფებოდეს
Line of ed.: 26     
წმიდანი იგი, იყო სხუაჲ პარეხი, რომელსა შინა იყოფებოდა ვეშაპი დიდი
Line of ed.: 27     
და საზარელი, რომელსა ესხნეს თუალნი სისხლის ფერნი და რქაჲ იყო შუბლსა
Line of ed.: 28     
და ფაჩარი ფრიად ქედსა მისსა.

Line of ed.: 29        
ხოლო დღესა ერთსა წარმოვლეს ირემთა მათ კარი მის პარეხისაჲ,
Line of ed.: 30     
და მიეტევა მათ ვეშაპი იგი და შეიპყრა ნუკრი ერთი და შთანთქა იგი. და
Line of ed.: 31     
ირემნი იგი მიივლტოდეს ბერისა შეშინებულნი და ძრწოდეს. და იხილნა
Line of ed.: 32     
რაჲ იგინი ლუკიანე მძრწოლარენი, ჰრქუა წმიდასა დავითს: "მამაო წმიდაო,
Line of ed.: 33     
ირემნი ესე მოვიდეს მეოტნი და საშინელად ძრწიან და არა ჰყავს მათ
Line of ed.: 34     
თანა ნუკრი ერთი. ხოლო იგი გამოვიდა და ჴელთა აქუნდა კუერთხი.
Line of ed.: 35     
და ვითარცა ჩავლო ადგილი იგი, რომელ ამოევლო ირემთა მათ, იხილა
Line of ed.: 36     
ვეშაპი იგი და ჰრქუა: "ბოროტო ვეშაპო, რად მავნებელ ექმენ ირემთა
Line of ed.: 37     
ჩუენთა, რომელნი მომცნა ღმერთმან ნუგეშინის-საცემელად უძლურებასა
Line of ed.: 38     
ჴორცთა ჩუენთასა? აწ გამოვედ ადგილით მაგით და წარვედ შორთა უდაბნოთა,
Page of ed.: 232   Line of ed.: 1     
და უკუეთუ არა ისმინო ჩემი, ძალითა უფლისა ჩუენისა იესუ ქრისტესითა
Line of ed.: 2     
ჩემითა ამით კუერთხითა მუცელი შენი განვხეთქო და საჭმელ მატლთა
Line of ed.: 3     
გყო Ms. page: E_29v  შენ".

Line of ed.: 4        
ხოლო იგი ჴმობდა: "ნუ მრისხავ, მონაო ღმრთისა მაღლისაო, და
Line of ed.: 5     
უკუეთუ გნებავს გამოსლვაჲ ჩემი ამიერ, აღმომყევ თავადმდე ამის მთისა და
Line of ed.: 6     
თავს-მდებ მექმენ, რაჲთა არა მიაქცივნე თუალნი შენნი ჩემგან, ვიდრე არა
Line of ed.: 7     
შთავიდე წყალსა მას, რომელი დის სამხრით კერძო მთისა ამის, რამეთუ მეშინის
Line of ed.: 8     
მე მეხის-ტეხისაგან და მით ვერ გამოვალ მე".

Line of ed.: 9        
ხოლო წმიდამან დავით აღუთქუა ყოფად, და გამოვიდა ვეშაპი იგი.
Line of ed.: 10     
და წმიდაჲ დავით წინა უძღოდა და იტყოდა ფსალმუნსა: "რომელი დამკჳდრებულ
Line of ed.: 11     
არს შეწევნითა მაღლისაჲთა საფარველსა ღმრთისასა, ზეცას განისუენოს"*.
Line of ed.: 12     
ხოლო სლვასა მას ვეშაპისასა ლოდნი იგი მის ადგილისანი ირყეოდეს;
Line of ed.: 13     
და იხილა რაჲ ესე ლუკიანე, შეეშინა და დაეცა პირსა ზედა და
Line of ed.: 14     
იდვა ვითარცა მკუდარი.

Line of ed.: 15        
და წმიდაჲ დავით აღჰყვა თავადმდე მთისა მის და იწყო ვეშაპმან
Line of ed.: 16     
უმალესად-რე სლვაჲ. და ვითარცა განვიდა მინდორსა უდაბნოჲსასა, მართ
Line of ed.: 17     
მივიდოდა და თუალნი მამისა დავითისნი მის კერძო იყვნეს.

Line of ed.: 18        
ხოლო ანგელოზმან უფლისამან ჴმა-ყო უკუანა კერძო მისსა და ჰრქუა:
Line of ed.: 19     
"დავით, დავით!" და მან მიიხილა გარე. და მიხედვასა მას მისსა ვეშაპსა მას
Line of ed.: 20     
ეცა მეხი და დაიწუა იგი სრულიად. მაშინ ვითარცა იხილა ესე წმიდამან
Line of ed.: 21     
დავით, შეწუხნა ფრიად და თქუა: "უფალო, მეუფეო დიდებისაო. რად მოჰკალ
Line of ed.: 22     
ვეშაპი ისი, რამეთუ სასოებით მონდობილ იყო იგი ჩემდა, ხოლო შენ სასტიკად
Line of ed.: 23     
წარსწყმიდე იგი?"

Line of ed.: 24        
მაშინ ჰრქუა მას ანგელოზმან ღმრთისამან: "რაჲსა მწუხარე ხარ, სათნოო
Line of ed.: 25     
უფლისა ჩუენისა იესუ ქრისტესო? რამეთუ უკუეთუ-მცა შთასრულ
Line of ed.: 26     
იყო ვეშაპი ისი წყალთა შინა, მიერ წარვიდოდა ზღუათა შინა და მას შინა
Line of ed.: 27     
თევზთა ჭამითა განდიდნებოდა ფრიად და მრავალთა ნავთა დააქცევდა
Line of ed.: 28     
ზღუათა შინა და მრავალთა სულთა წარსწყმედდა წყალთა შინა. და ნუ მწუხარე
Line of ed.: 29     
ხარ მისთჳს, რამეთუ ესრეთ სათნო-იჩინა უფალმან. არამედ შენ წარვედ
Line of ed.: 30     
ქუაბად შენდა, რამეთუ მოწაფე შენი ლუკიანე დაცემული მდებარე არს
Line of ed.: 31     
პირსა ზედა შიშისაგან ვეშაპისა. ხოლო შენ უპყარ ჴელი და აღადგინე და
Line of ed.: 32     
განაძლიერე და განამტკიცე იგი და ორნი-ვე [30] ზოგად ადიდებდით ღმერთსა,
Line of ed.: 33     
რომელმან განგათავისუფლნა შიშისაგან საძაგელისა მის ვეშაპისა".

Line of ed.: 34        
და სიტყუასა მას ზედა ანგელოზისასა გარდამოვიდა მიერ მთით და
Line of ed.: 35     
პოვა ლუკიანე შეშინებული და შეძრწუნებული მდებარე მიწასა ზედა. და
Line of ed.: 36     
უპყრა ჴელი და აღადგინა და ჰრქუა: "ძმაო ლუკიანე, რაჲსა შეშინდი
Line of ed.: 37     
ერთისაგან ჭიისა, რომელი წამსა შინა ერთსა განლია ღმერთმან ცეცხლისა
Line of ed.: 38     
მიერ? აწ ნუ გეშინინ, რამეთუ ძლიერებაჲ ღმრთისაჲ ჩუენ თანა არს და მადლი
Page of ed.: 233   Line of ed.: 1     
ღმრთისაჲ ჰფარავს ყოველთა მოშიშთა მისთა". ხოლო იგი განმხიარულდა
Line of ed.: 2     
სიტყუათა ამათ ზედა ბერისათა და მადლობაჲ შეწირა უფლისა.

Chapter: III  
Line of ed.: 3        
3. და შემდგომად ამისა წარ-რაჲ-ჴდეს დღენი რაოდენნი-მე, მოვიდეს
Line of ed.: 4     
მუნ კაცნი ვინმე მონადირენი კერძოთაგან კახეთისათა, რამეთუ უდაბნოთა
Line of ed.: 5     
მათ ვიდრე აქამომდე-ცა ფრიად არს ნადირი, ირემი და გარეთხაჲ და სხუათა
Line of ed.: 6     
ნადირთა თჳთოსახეთა ურიცხუებაჲ მრავალი, და ვითარცა მოვიდეს
Line of ed.: 7     
მონადირენი იგი, იმსტჳრვიდეს იმიერ და ამიერ. და იხილნეს ირემნი იგი
Line of ed.: 8     
ბერისანი შემავალნი პარეხსა მას კლდისასა და მსწრაფლ შეუდგეს უკუანა
Line of ed.: 9     
მონადირენი იგი, რაჲთა-მცა შეაწყუდივნეს იგინი პარეხსა მას კლდისასა.
Line of ed.: 10     
და ვითარცა მიიწივნეს ქუაბად ბერისა, იხილნეს ირემნი მდგომარენი და
Line of ed.: 11     
წმიდაჲ ლუკიანე წუელდა ირემთა მათ. და ვითარცა იხილეს კაცთა მათ, ზარი
Line of ed.: 12     
განჰჴდა და მირბიოდეს და შეუ[ვ]რდეს ფერჴთა წმიდისა ბერისათა
Line of ed.: 13     
და ეტყოდეს: "ვითარ არს ესე, წმიდაო მამაო. რომელ ირემნი ესე, ნადირნი
Line of ed.: 14     
ველისანი, ესრეთ დამშჳდებულ არიან, რომელ უმშჳდეს არიან ცხოვართა
Line of ed.: 15     
ეზოთა შინა სახლისათა აღზრდილთა!?"

Line of ed.: 16        
ხოლო იგი ეტყოდა: "რად განკჳრვებულ ხართ დიდებულებათა ზედა
Line of ed.: 17     
ღმრთისათა, არა გესმა-ა, ვითარ-იგი დანიელ ლომნი დაამშჳდნა და სამნი
Line of ed.: 18     
ყრმანი ცეცხლისაგან უვნებელად დაიცვნა? და აწ ირემთაჲ რაჲ საკჳრველებაჲ
Line of ed.: 19     
არს!? ხოლო თქუენ წარვედით და სხუაჲ ნადირი ინადირეთ, რამეთუ
Line of ed.: 20     
ესენი უფალსა უძლურებისა ჩუენისათჳს უბოძებიან".

Line of ed.: 21        
ხოლო იგინი იტყოდეს: "დიდ არს დიდებაჲ უფლისაჲ, გარნა ჩუენ-ცა
Line of ed.: 22     
ღირს [30] მყვენ ზიარებად სიწმიდისა თქუენისა, წმიდაო მამაო". აღუჩჩუა მათ
Line of ed.: 23     
გული მათი, ტიროდეს და იტყოდეს: "არღარა მივიქცეთ ჩუენ სახლად
Line of ed.: 24     
ჩუენდა, არამედ დავადგრეთ აქა შენ თანა და არღარა დაგიტეოთ შენ ამიერითგან".
Line of ed.: 25     
ხოლო იგი ეტყოდა: "შვილნო და ძმანო, ადგილი ესე საჭირო
Line of ed.: 26     
არს და ძნელოვან, არამედ წარვედით საყოფელად თქუენდა".

Line of ed.: 27        
და ძლით სადა-მე დაარწმუნა წარსლვაჲ მათი. და ვითარცა ინადირეს,
Line of ed.: 28     
წარვიდეს და განთქუეს ჰანბავი მისი ყოველსა მას ქუეყანასა. და ყოვლით
Line of ed.: 29     
კერძო მორბიოდეს წინაშე წმიდისა დავითისსა და ევედრებოდეს, რაჲთა
Line of ed.: 30     
ღირს ყვნეს ყოფად იგინი წინაშე მისსა. ხოლო მან მიუგო და ჰრქუა: "ძმანო,
Line of ed.: 31     
ადგილი ესე საჭირო არს და არარაჲ ნუგეშინის-საცემელი ჴორცთაჲ
Line of ed.: 32     
იპოების ადგილთა ამათ". და იგინი ევედრებოდეს და ეტყოდეს: "ნუ განგჳტეობ,
Line of ed.: 33     
წმიდაო მამაო, და უკუეთუ იქმნეს სიკუდილი ჩუენი შენ წინაშე,
Line of ed.: 34     
არა-ვე გჳჩნდეს სიკუდილად", და ვითარ ვერ დაარწმუნა, ჰრქუა მათ:
Line of ed.: 35     
"ვინაჲთგან დაგიც ღმრთისა მიმართ სასოებაჲ, წარვედით და მოიხუენით სათხარნი
Page of ed.: 234   Line of ed.: 1     
და თხარენით ლაკუანი საწყლენი და ქუაბი და საყოფელად თქუენდა".

Line of ed.: 2        
ხოლო იგინი ერჩდეს და ყვეს ბრძანებისაებრ მისისა. და ვითარცა
Line of ed.: 3     
განმრავლდეს ძმანი და ესმა ჰამბავი მისი წმიდასა და ღირსსა მამასა დოდოს,
Line of ed.: 4     
მოვიდა იგი-ცა წინაშე მამისა დავითისსა და მოიკითხნეს ურთიერთას.

Line of ed.: 5        
და ვითარცა წარჴდეს მცირედნი დღენი, შემოკრიბა სიმრავლე სხუათა-ცა
Line of ed.: 6     
ძმათაჲ და ჰრქუა დავით მამასა დოდოს: "წარვედ, ძმაო, რქასა ამის
Line of ed.: 7     
კლდისასა, რომელ არს პირის-პირ ჩუენსა, და წარიტანენ თანა სხუანი-ცა
Line of ed.: 8     
ძმანი, რამეთუ წადიერ არიან, რაჲთა გარე ისჯებოდიან ჴორცითა სულთა
Line of ed.: 9     
მათთა ცხორებისათჳს". და ერჩდა ბრძანებასა მისსა წმიდაჲ დოდო და
Line of ed.: 10     
წარვიდა და აღაშენა უდაბნოჲ იგი სახელსა ზედა ყოლად წმიდისა დედოფლისა
Line of ed.: 11     
ჩუენისა ღმრთის-მშობელისასა და სადიდებელად მამისა და ძისა და
Line of ed.: 12     
წმიდისა სულისა და დღითი-დღე შეეძინებოდა სიმრავლე ძმათაჲ და ყოველნი
Line of ed.: 13     
ზოგად ადიდებდეს ღმერთსა.

Chapter: IV  
Line of ed.: 14        
4. ხოლო წმიდა მამაჲ დავით დღითი-დღე განვიდის პარეხთა კლდეთასა
Line of ed.: 15     
[31] და მარტოჲ მყუდროებით აღასრულებდა წმიდათა ლოცვათა, და
Line of ed.: 16     
ოფლთა და ცრემლთა ნაკადულითა რწყვიდა უდაბნოთა მათ, და დღესა
Line of ed.: 17     
ერთსა ესრეთ რაჲ ილოცვიდა იგი, მოვიდა ბარბაროზი ვინმე ნათესავით
Line of ed.: 18     
ადგილთაგან რუჲსთავისათა და ინადირობდა ნადირთა. და მიუტევა ქორი
Line of ed.: 19     
კაკაბსა მახლობელად ადგილსა მას, სადა ილოცვიდა წმიდაჲ დავით. და
Line of ed.: 20     
კაკაბი-ცა იგი მიივლტოდა ბერისა და დაჯდა იგი ფერჴთა თანა მისთა, ხოლო
Line of ed.: 21     
ქორი მახლობელად მისა. და ესე იქმნა განგებითა ღმრთისაჲთა, რაჲთა
Line of ed.: 22     
მონადირე იგი მოინადიროს მოწყალებითა თჳსითა. ხოლო ბარბაროზი იგი
Line of ed.: 23     
მიისწრაფდა, რაჲთა მოუღოს კაკაბი ქორსა მას. და ვითარცა იხილა წმიდაჲ
Line of ed.: 24     
იგი მდგომარე ლოცვასა შინა და კაკაბი იგი ფერჴთა წმიდისა მის
Line of ed.: 25     
თანა მჯდომარე, დაუკჳრდა ბარბაროზსა მას და ჰრქუა: "ვინაჲ ხარ შენ?"
Line of ed.: 26     
მიუგო მან სომხურითა ენითა: "მე კაცი ვარ ცოდვილი, მონაჲ უფლისა
Line of ed.: 27     
ჩუენისა იესუ ქრისტესი, და ვევედრები მოწყალებათა მისთა, რაჲთა მომიტევნეს
Line of ed.: 28     
ყოველნი ცოდვანი ჩემნი და რაჲთა მყუდროებით და უშფოთველად
Line of ed.: 29     
განვლო წუთი ესე ცხორებაჲ ჩემი". და კუალად ჰრქუა: "ვინაჲ არს აქა
Line of ed.: 30     
მზრდელი და ნუგეშინის-მცემელი შენი?" და მიუგო მან და ჰრქუა: "რომელსა-იგი
Line of ed.: 31     
მე ვესავ და თაყუანის-ვსცემ, იგი არს მზრდელი და ნუგეშინის-მცემელი
Line of ed.: 32     
ყოველთა შექმნულთა და დაბადებულთა მისთაჲ და მის მიერ იზარდებიან
Line of ed.: 33     
ყოველნი კაცნი და ყოველნი პირუტყუნი და ყოველნი მცენარენი,
Line of ed.: 34     
მფრინველნი ცისანი და თევზნი ზღჳსანი, და აჰა ესერა კაკაბი-ცა ესე ლტოლვილი
Line of ed.: 35     
შიშისაგან ქორისა შენისა მოივლტის ჩემ ცოდვილისა მონისა ქრისტესისა,
Line of ed.: 36     
ხოლო შენ წარვედ და სხუაჲ ნადირი ინადირე, რამეთუ ესე დღეს
Line of ed.: 37     
ჩემდა შემოხუეწილ არს, რაჲთა განერეს სიკუდილისაგან". მიუგო ბარბაროზმან
Page of ed.: 235   Line of ed.: 1     
მან და ჰრქუა: "მე მოკუდინებაჲ შენი მნებავს და შენ ვითარ განარინო
Line of ed.: 2     
კაკაბი სიკუდილისაგან?"

Line of ed.: 3        
ხოლო წმიდამან დავით ჰრქუა: "არა ჴელ-გეწიფების სიკუდილი ჩემი
Line of ed.: 4     
და არცა კაკბისაჲ ამის, რამეთუ უფალი ჩემი ჩემ თანა არს და იგი არს
Line of ed.: 5     
ჴელის-ამპყრობელი [31] ჩემი."

Line of ed.: 6        
და სიტყუასა მას ზედა ბერისასა ბარბაროზმან მან მჯდომარემან ჰუნესა
Line of ed.: 7     
ზედა იწუადა ჴრმალი, რაჲთა სცეს ზედა წმიდისა დავითისსა. და ვითარცა
Line of ed.: 8     
აღიღო ჴელი, მეყსეულად შეჰჴმა იგი და იქმნა ვითარცა შეშაჲ. მაშინ
Line of ed.: 9     
გულისჴმა-ყო ბარბაროზმან მან უკეთურებაჲ თჳსი და გარდაჰჴდა ჰუნესა და
Line of ed.: 10     
დავარდა ფერჴთა თანა ბერისათა და ცრემლით ევედრებოდა, რაჲთა მიუტეოს
Line of ed.: 11     
ცთომილება იგი მისი.

Line of ed.: 12        
მაშინ შეეწყალა იგი წმიდასა დავითს და ევედრებოდა უფალსა და
Line of ed.: 13     
თქუა: "უფალო იესუ ქრისტე, ღმერთო ჩუენო, რომელი მოხუედ ცხორებად
Line of ed.: 14     
ნათესავისა კაცთაჲსა, სახიერო და მოწყალეო, რომელმან განჰკურნე ჴელი
Line of ed.: 15     
იგი განჴმელი, შენ-ვე მეუფეო, რომელმან-ესე იკადრა აღებად ჴელი უღირსსა
Line of ed.: 16     
ზედა მონასა შენსა, მოვედინ აწ-ცა მადლი და წყალობაჲ შენი და განკურნე
Line of ed.: 17     
ჴელი ესე განჴმელი ბარბაროზისაჲ, რაჲთა გულისჴმა-ყოს და გიცნას
Line of ed.: 18     
შენ და ადიდებდეს სახელსა შენსა".

Line of ed.: 19        
და მიყო ჴელი მისი წმიდაჲ და შეახო რაჲ, მეყსეულად განიკურნა შეწევნითა
Line of ed.: 20     
ღმრთისაჲთა. და ვითარცა იხილა დიდებულებაჲ ღმრთისაჲ, კუალად
Line of ed.: 21     
იწყო ვედრება[ჲ] მისსა ცრემლითა მჴურვალითა და ეტყოდა წმიდასა დავითს:
Line of ed.: 22     
მონაო ღმრთისა ცხოველისაო, არს სახლსა შინა ჩემსა ძე ჩემი კოჭლი
Line of ed.: 23     
ორითა-ვე ფერჴითა, რომელი ყოლად ვერ შემძლებელ არს ზე აღდგომად
Line of ed.: 24     
და აწ ვესავ სიწმიდესა თქუენსა, რაჲთა ევედრო უფალსა შენსა
Line of ed.: 25     
მისთჳს და უკუეთუ განიკურნოს იგი, უმეტეს იდიდოს სახიერებაჲ მისი და
Line of ed.: 26     
ყრმაჲ იგი მოვიყვანო წინაშე სიწმიდისა თქუენისა, რაჲთა იკურთხოს იგი
Line of ed.: 27     
თქუენ მიერ, და მე და ყოველთა სახლეულთა ჩემთა თაყუანის-ვსცეთ სახელსა
Line of ed.: 28     
ქრისტეს ღმრთისასა და მივიღო წინაშე თქუენსა ფრიადი საჴმარი და
Line of ed.: 29     
ნაყოფთაგან სახლისა ჩემისათა იშუებდე შენ და ყოველნი შენთანანი". მიუგო
Line of ed.: 30     
წმიდამან დავით და ჰრქუა: "წარვედ სახედ შენდა და, უკუეთუ ენებოს ღმერთსა,
Line of ed.: 31     
ჰპოო ძე შენი განკურნებული".

Line of ed.: 32        
ხოლო იგი წარვიდა განმხიარულებული სახედ თჳსად, რამეთუ ნადირი-ცა
Line of ed.: 33     
ფრიად ენადირა. ხოლო ვითარცა მიიწია იგი სახიდ თჳსად, ეჰა დიდებულებათა
Line of ed.: 34     
შენთა, ქრისტე! რამეთუ ყრმაჲ იგი კოჭლი, ბღუნვით მავალი, სიხარულით
Line of ed.: 35     
წინა მიეგებვოდა მამასა მას თჳსსა. და ვითარცა იხილა იგი მამამან
Line of ed.: 36     
მისმან მრთელი და ყოვლითურთ უნაკლულოჲ, გარდაჰჴდა* Ms. page: F_176r  ჰუნესა
Line of ed.: 37     
და მადლობაჲ შეწირა ღმრთისა. და ვითარცა შევიდა ტაძართა თჳსთა, ჰკითხა
Page of ed.: 236   Line of ed.: 1     
მეუღლესა და სახლეულთა: "რომელსა ჟამსა განიკურნა ყრმაჲ ესე?" მიუგეს მას
Line of ed.: 2     
და ჰრქუეს "დღეს მესამესა ჟამსა აღდგა ეგე და ხლდომით ვიდოდა ვითარცა
Line of ed.: 3     
ქურციკი". ხოლო მოეჴსენა მას, რამეთუ მას ჟამსა ჰრქუა მას ბერმან,
Line of ed.: 4     
ვითარმედ: "ენებოს ღმერთსა, განიკურნოს ყრმაჲ იგი შენი". და ყოველი-ვე,
Line of ed.: 5     
რაჲ-ცა ექმნა და ეთხრა მისდა წმიდასა დავითს, წარმოუთხრა მან. და ყოველნი
Line of ed.: 6     
ზოგად ადიდებდეს ღმერთსა, უფალსა ჩუენსა იესუ ქრისტესა.

Line of ed.: 7        
და ვითარცა განთენა, აჰკიდა საჴედართა ფრიად საჴმარი: პური და
Line of ed.: 8     
ღჳნოჲ, თევზი და ხილი მრავალ-ფერი და წარვიდა მამისა დავითისსა. და თანა-ჰყვა
Line of ed.: 9     
ძე-ცა იგი განკურნებული და ორნი ძენი სხუანი. და ვითარცა მიიწივნეს
Line of ed.: 10     
იგი[ნი] ადგილსა მას მოჴსენებულსა, და ვითარცა ბერი ვერ იხილა,
Line of ed.: 11     
შეუძნდა ფრიად და ჰრქუა მონასა, რაჲთა იძიოს იგი.

Line of ed.: 12        
და ვითარცა შთავიდეს ქუემო კერძო, პოვეს იგი სხუასა თანა. მოვიდეს
Line of ed.: 13     
და აუწყეს მას. ხოლო იგი სიხარულით შთავიდა ბერისა, დავარდა ფერჴთა
Line of ed.: 14     
თანა მისთა წმიდათა, ცრემლით ეტყოდა: "ჭეშმარიტად გპოვე მკურ\ნალი Ms. page: F_176v 
Line of ed.: 15     
სულთა და ჴორცთაჲ, და აჰა ესერა წინაშე თქუენსა დგას ყრმაჲ იგი
Line of ed.: 16     
უფერჴო[ჲ], ხოლო დღეს ლოცვითა თქუენითა განკურნებული და უვნებელი,
Line of ed.: 17     
და სხუანი-ცა ესე ორნი ძენი ჩემნი მომიყვანებიან წინაშე სიწმიდისა თქუენისა,
Line of ed.: 18     
რაჲთა შეეხნენ სამოსელსა შენსა და იკურთხნენ შენ მიერ".

Line of ed.: 19        
ხოლო მან დასდვა წმიდაჲ ჴელი მისი და ჰრქუა: "ღმერთმან, რომელმან
Line of ed.: 20     
აკურთხა იაკობი, მან-ვე სახიერმან გაკურთხნეს და შვილ წმიდისა ემბაზისა
Line of ed.: 21     
გყვნეს თქუენ". და ვითარცა მოიკითხნა იგინი, უბრძანა ბუბაქრ მონათა
Line of ed.: 22     
თჳსთა (რამეთუ ესე იყო სახელი ბარბაროზისაჲ მის), რაჲთა მიუძღუანონ
Line of ed.: 23     
ბერსა ყოველი, რაოდენი მოეღო მისთჳს. ხოლო ბერმან შეკრიბნა ყოველნი
Line of ed.: 24     
ძმანი, და ჭამეს და სუეს და განძღეს. და ვითარცა აღდგეს სერობისაგან,
Line of ed.: 25     
და ჰრქუა მამამან დავით ბუბაქრს: "რაჲ გნებავს შენ აწ, რაჲთა გიყოთ შენ?"
Line of ed.: 26     
ხოლო იგი ევედრებოდა, რაჲთა ნათელ-სცეს მათ. ხოლო იგი ეტყოდა: "აღიღე
Line of ed.: 27     
რაოდენი-მე საფასეთა შენთაგანი და წარვედ მამისა დოდოჲსა და მიართუ
Line of ed.: 28     
მას, რაჲთა უღუაწოს მუნ მყოფთა ძმათა და განუსუენოს, და იკურთხო
Line of ed.: 29     
მათ მიერ". და ჰყვა მას მღდელი პატიოსანი და მიუმცნო მას, რაჲთა თანა-წარმოგაყოლოს
Line of ed.: 30     
და მან ნათელ-გცეს შენ და ყოველთა სახლეულთა შენთა.
Line of ed.: 31     
მაშინ თანა-წარაყოლა წმიდაჲ ლუკიანე და მიუმცნო მას, რაჲთა თანა წარაყოლოს
Line of ed.: 32     
მღდელი, რაჲთა ნათელ-სცეს ბუბაქრს და ყოველთა სახლეულთა
Line of ed.: 33     
მისთა.

Line of ed.: 34        
ხოლო წმიდამან დოდო ყო ბრძანებისაებრ ბერისა. და ვითარცა ნათელს-იღო
Line of ed.: 35     
ბუბაქრ, კუალად მოვიდა წინაშე წმიდისა დავითისსა შვილი იგი
Line of ed.: 36     
ნათლისაჲ. და თანა მიატანნა სათხარნი და მუშაკნი და შეუქმნა ეკლესიაჲ
Line of ed.: 37     
სალოცველად ძმათა, რომელი-იგი უკუანაჲსკნელ წმიდამან და ღმერთ-შემოსილმან
Line of ed.: 38     
ილარიონ განავრცელა და აკურთხა, რომელსა შინა სამხრით კერძო
Line of ed.: 39     
ეკლესიასა მას შექმნა ლუსკუმაჲ შუენიერი, რომელსა შინა დაკრძალულ არიან
Line of ed.: 40     
ნაწილნი წმიდისა მამისა ჩუენისა დავითისნი. და ვიდრე აქამომდე სამარხოჲსა
Line of ed.: 41     
მისგან აღმოდის სული Ms. page: F_177r  სულნელებისაჲ და ყოველთა, რომელთა
Page of ed.: 237   Line of ed.: 1     
სარწმუნოებით მიიღონ მტუერი სამარხოჲსა მისგან წმიდისა, ჰკურნებს
Line of ed.: 2     
ყოველსა სენსა და უძლურებასა კაცთასა. ხოლო სამარხოჲ წმიდისა ლუკიანესი
Line of ed.: 3     
არს დამართებით წინა კერძო საკურთხეველისა. და არს იგი-ცა შემწე
Line of ed.: 4     
და ნუგეშინის-მცემელი და ჴელის-ამპყრობელი ყოველთა მვედრებელთა
Line of ed.: 5     
მათთა.

Line of ed.: 6        
და ესე აქამომდე. ხოლო წმიდისა მამისა და სამარადისოჲსა ჩუენისა
Line of ed.: 7     
დავითისთჳს ვიტყოდით. --

Chapter: V  
Line of ed.: 8        
5. ხოლო ვითარცა წარჴდეს ამას შინა ჟამნი რაოდენნი-მე და განმრავლდა
Line of ed.: 9     
სიმრავლე ძმათაჲ, მიუწოდა მამამან დავით ლუკიანეს და ჰრქუა: "ძმაო ლუკიანე,
Line of ed.: 10     
მე წარვალ წმიდად ქალაქად იერუსალემდ, ხოლო შენ წინა-უძღოდი
Line of ed.: 11     
ძმათა ამათ ჩუენ მიერ შეკრებულთა". მიუგო ლუკიანე და ჰრქუა მას; "უკუეთუ
Line of ed.: 12     
წარხჳდე, მე-ცა წარმოვიდე წინაშე სიწმიდისა თქუენისა".

Line of ed.: 13        
ხოლო წმიდამან დავით ჰრქუა მას: "ნუ ძმაო, ნუ იქმ, არა სათნო არს
Line of ed.: 14     
ღმრთისა, რამეთუ, უკუეთუ ეგე ვყოთ და ორნი-ვე წარვიდეთ, ძმანი ესე ჩუენ
Line of ed.: 15     
მიერ შეკრებულნი, თჳთოეულნი განიბნივნენ დაბათა და ქალაქთა შინა, დაეცნენ
Line of ed.: 16     
და წარწყმდენ გულის-თქუმათა მიერ ცოდვილისათა და წარწყმედაჲ
Line of ed.: 17     
სულთა მათთაჲ ჩუენ მიერ იძიოს ღმერთმან. ხოლო მე წარვიდე მარტოჲ და
Line of ed.: 18     
ჩემთჳს, შენთჳს და შენთანათა ამათ ძმათათჳს ვევედრო ღმერთსა, და ნუ
Line of ed.: 19     
ჰგონებ, ძმაო, თუ ჩემი ოდენ მარტოჲსაჲ მნებავს ცხოვნებაჲ, უკუეთუ მე
Line of ed.: 20     
წარვიდე და წყალობით მოხედვა ყოს ღმერთმან ჩემ ზედა და სახიერებისა
Line of ed.: 21     
და სიტკბოებისა მისისათჳს დაადინოს ჩემ ზედა წუეთი მადლისა და სიტკბოებისა,
Line of ed.: 22     
შენ და შენთანათა ამათ ძმათა ერთბამად გჳხაროდენ, რამეთუ ერთბამად
Line of ed.: 23     
ყოველთა ქრისტეანეთათჳს და ყოველთა, რომელნი ამას უდაბნოსა შინა
Line of ed.: 24     
მკჳდრ იყვნენ, ყოველთა შეწყალებისათჳს ვევედრები ღმერთსა, რაჲთა ერთობით
Line of ed.: 25     
ღირს მყვნეს საშუებელთა საუკუნეთა ყოველთა წმიდათა მისთა
Line of ed.: 26     
თანა".

Line of ed.: 27        
ესრეთ და ესევითარითა სიტყჳთა დააყენა ლუკიანე ძმათა თანა. ხოლო
Line of ed.: 28     
იგი წარემართა სხუათა რაოდენთა-მე ძმათა თანა და წარვიდა იერუსალჱმდ.
Line of ed.: 29     
და ვითარცა მიიწივნეს ადგილსა მას, Ms. page: F_177v  რომელ არს ქედი მადლოვნებისაჲ,
Line of ed.: 30     
რამეთუ მუნით აჩნდების წმიდაჲ იერუსალჱმი, მაშინ აღიპყრნეს ჴელნი და
Line of ed.: 31     
მადლობაჲ შეწირეს ღმრთისა. ხოლო წმიდაჲ მამაჲ დავარდა და იატაკსა
Line of ed.: 32     
დაალტობდა ცრემლითა და იტყოდა: "უფალო ღმერთო იესუ ქრისტე, რომელი
Line of ed.: 33     
მოხუედ ქუეყანად ცხორებისათჳს კაცთა ნათესავისა და ჩუენ ცოდვილთათჳს
Line of ed.: 34     
ჯუარ-ცუმაჲ და სიკუდილი თავს-იდევ სახიერებისა და მოწყალებისა
Line of ed.: 35     
შენისათჳს, მეუფეო, კურთხეულ არს, უფალო, სახელი წმიდაჲ დიდებისა შენისაჲ,
Line of ed.: 36     
რომელმან მეცა უღირსი მონაჲ შენი ღირს მყავ ხილვად ადგილთა ამათ
Line of ed.: 37     
წმიდათა; ხოლო მე არღარა ვიკადრო წაღმართ სლვად და დატკებნად ფერჴითა
Line of ed.: 38     
ჩემითა ადგილთა ამათ, სადა დადგეს ფერჴნი შენნი წმიდანი, რამეთუ
Line of ed.: 39     
კმა არს ჩემდა ხილვაჲ ოდენ თუალითა". და ტიროდა და დასთხევდა ცრემლთა
Line of ed.: 40     
მისთა წმიდათა.

Page of ed.: 238  
Line of ed.: 1        
ხოლო მოყუასნი იგი ეტყოდეს წარსლვად მათ თანა და შესლვად იერუსალჱმდ,
Line of ed.: 2     
მიუგო და ჰრქუა: "არღარა ვიკადრებ მე წაღმართ სლვად, არამედ
Line of ed.: 3     
თქუენ წარვედით და ჩემ ცოდვილისათჳს ლოცვა-ყავთ". და ვითარცა
Line of ed.: 4     
ფრიად აიძულეს და იგი არა ერჩდა, ცრემლით ანბორს-უყვეს, დაუტევეს და
Line of ed.: 5     
წარვიდეს.

Line of ed.: 6        
ხოლო ესე რაჲ ყო წმიდამან დავით, მიხედნა ღმერთმან წმიდასა გონებასა
Line of ed.: 7     
მისსა და მიანიჭა მას მადლი უმეტეს ყოველთა, რომელნი შევლენან
Line of ed.: 8     
იერუსალჱმს.

Line of ed.: 9        
ხოლო წმიდაჲ დავით ადგილსა მას ფრიად ევედრა უფალსა, და აღიხუნა
Line of ed.: 10     
ადგილისა მისგან სამნი ქვანი და შთაისხნა მახალაკსა ევლოგიად და
Line of ed.: 11     
უკუნ-იქცა მიერ.

Line of ed.: 12        
ხოლო ღამესა მას მიუვლინა ანგელოზი ღმერთმან ელია პატრიაქსა და
Line of ed.: 13     
ჰრქუა: "მოიწია ვიდრე სახლად ჩემდამდე საკუთარი მონაჲ ჩემი დავით და
Line of ed.: 14     
სარწმუნოებითა მისითა წარიღო სრულიად მადლი იერუსალჱმისაჲ. ხოლო
Line of ed.: 15     
შენ სწიენ მალე-მსრბოლნი კაცნი, რამეთუ მივალს იგი გზასა ქალაქისა ნაბულისსა.
Line of ed.: 16     
და არს იგი მოსილი სამოსლითა ძუელითა დაბებკულითა და ჰკიდავს
Line of ed.: 17     
მას ძუელი მახალაკი, რომელსა შინა უსხენ სამნი ლოდნი, რომელნი-იგი მიიხუნა
Line of ed.: 18     
ადგილისა მისგან, სადაჲთ-იგი უკუნ\იქცა, Ms. page: F_178r  და მიუმცენ შენ
Line of ed.: 19     
კაცთა მათ მალე-მსრბოლთა, რაჲთა მოუხუნენ მახალაკისაგან ლოდნი იგი
Line of ed.: 20     
და ერთი ოდენ მისცენ მას". და ჰრქუა, ვითარმედ: "მოუნიჭებიეს შენდა
Line of ed.: 21     
უფალსა მესამედი მადლი იერუსალჱმისაჲ და გიბრძანებს, ვითარმედ
Line of ed.: 22     
სარწმუნოებითა შენითა წარგეღო მადლი იერუსალჱმისაჲ. ხოლო მე
Line of ed.: 23     
ვინებე ორი ნაწილი უკუნ-ქცევად და მესამედი მომინიჭებია შენდა. წარვედ
Line of ed.: 24     
და წარიტანე უდაბნოსა შენსა, წმიდა ყავ იგი მისლვითა შენითა, და
Line of ed.: 25     
რომელი მოიწიოს უდაბნოსა მას და სარწმუნოებით შეეხოს სამარხოსა ძუალთა
Line of ed.: 26     
შენთასა, მიიღოს კურნებაჲ სულთა და ჴორცთაჲ და მიუტევნეს მას
Line of ed.: 27     
ცოდვანი მისნი. ხოლო ლოდი ეგე ერთი იყოს მოსაჴსენებელად ჟამისა ამის".

Line of ed.: 28        
და ვითარცა წარმოუთხრა ესე ყოველი პატრიაქსა ანგელოზმან უფლისამან,
Line of ed.: 29     
მიეფარა იგი თუალთაგან მისთა. ხოლო პატრიაქი პირველად განცჳბრდა
Line of ed.: 30     
სიტყუათა მათ ზედა ანგელოზისათა, მერმე დავარდა პირსა ზედა და ცრემლით
Line of ed.: 31     
ვედრებაჲ შეწირა უფლისა და მოუწოდა კაცთა მალე-მსრბოლთა და
Line of ed.: 32     
მიუთხრა ესე ყოველი და მიუმცნო მათ, რაჲთა უკ-მოაქციონ, და იგინი-ცა
Line of ed.: 33     
შეემთხჳნენ მას. ხოლო იგინი წარვიდეს, და ვითარცა ეწივნეს იგინი, მიუთხრეს
Line of ed.: 34     
მას, რომელი-იგი მოემცნო პატრიაქსა და აღმოუხუნეს სამნი იგი ლოდნი,
Line of ed.: 35     
და ერთი იგი მისცეს მას.

Line of ed.: 36        
და ვითარცა ესმა ესე ყოველი წმიდასა დავითს, პირველად შეძრწუნდა
Line of ed.: 37     
და მერმე თაყუანის-სცა უფალსა და ცრემლით იტყოდა: "დიდებაჲ შენდა,
Line of ed.: 38     
ქრისტე ღმერთო ჩუენო! და დიდებაჲ შენდა, სამებაო წმიდაო, ერთ-ღმრთეებაო,
Line of ed.: 39     
ერთ-არსებაო! დიდებაჲ შენდა ღმერთო, რომელმან ღირს მყვენ ჩუენ
Line of ed.: 40     
პოვნად წყალობისა!" და ესევითარითა სიტყჳთა მადლობაჲ შეწირა უფლისა.

Page of ed.: 239  
Line of ed.: 1        
ხოლო კაცთა მათ მალე-მსრბოლთა აიძულეს წმიდასა დავითს უკუნ-ქცევად
Line of ed.: 2     
იერუსალჱმს, ვითარცა ემცნო პატრიაქსა. ხოლო იგი არა ერჩდა მათ,
Line of ed.: 3     
და ანბორ-უყვეს და განუტევეს იგი.

Line of ed.: 4        
ხოლო წმიდაჲ დავით მიიწია რაჲ უდაბნოსა თჳსსა, ყოველნი ძმანი სიხარულით
Line of ed.: 5     
მიეგებვოდეს და ადიდებდეს ღმერთსა, Ms. page: F_178v  რომელმან კუალად
Line of ed.: 6     
უჩუენა მწყემსი და მაცხოვარი სულთა მათთაჲ. და ვითარცა მოილოცეს ძმათა
Line of ed.: 7     
მათ, დავითის თანა წარსრულთა იერუსალჱმს, შემდგომად ამისსა მოვიდეს
Line of ed.: 8     
იგინი-ცა უდაბნოსა მას წმიდისა დავითისსა. და განთქუეს ჰამბავი მისი
Line of ed.: 9     
და ყოველი, რაჲ-ცა იხილეს და ესმა წმიდისა დავითისთჳს. და ყოვლით კერძო
Line of ed.: 10     
შემოკრბა სიმრავლე ძმათაჲ და აღივსო უდაბნოჲ იგი, და რომელნი-მე
Line of ed.: 11     
დაეყუდნის ნაპრალსა კლდეთასა.

Chapter: VI  
Line of ed.: 12        
6. მაშინ წმიდაჲ მამაჲ და მწყემსი კეთილი წმიდაჲ დავით დღითი-დღე
Line of ed.: 13     
განვიდის მოკითხვად ძმათა მათ განშორებულთა, მარტოდ მყოფთა დაყუდებულთა
Line of ed.: 14     
და ყოველთა ნუგეშინის-სცემდა, განამტკიცებდა და განაძლიერებდა
Line of ed.: 15     
და ახარებდა მათთჳს განმზადებულსა სასუფეველსა ცათასა.

Line of ed.: 16        
ხოლო მივიდა ოდეს-მე ერთისა ძმათაგანისა, რომელი იყოფებოდა ძირსა
Line of ed.: 17     
რას-მე კლდის[ა]სა და ჰკითხა მას და ჰრქუა: "ვითარ ხარ, ძმაო?" მიუგო
Line of ed.: 18     
მან: "კეთილად, ლოცვითა შენითა წმიდითა, გარნა წყალი ესე, რომელ სწუთის
Line of ed.: 19     
კლდესა ამას, არს ესე ფრიად მწარე, და ოდეს მივიღო მისგან, განმიმწარებს
Line of ed.: 20     
საგრძნობელთა. და ეგრეთ-ვე მხალნი ესე, რომელნი მის მიერ
Line of ed.: 21     
ირწყვებიან, ესე-ცა მწარე არიან, ვითარცა ნავღელი, გარნა ვი[ი]ძულებ მე
Line of ed.: 22     
თავსა ჩემსა და ვიტყჳ: "ფრიად უმწარეს არიან სატანჯველნი ჯოჯოხეთისანი
Line of ed.: 23     
და უკუეთუ არა წუთ ერთ დაითმინო, უმჯობეს არს შენდა და მუნ უკუნისამდე
Line of ed.: 24     
არღარა იჭირვოდი სიმწარესა მას შინა ჯოჯოხეთისასა".

Line of ed.: 25        
ხოლო ესე რაჲ ჰრქუა წმიდასა დავითს, შეეწყალა იგი და ჰრქუა: "ნუ
Line of ed.: 26     
მწუხარე ხარ, ძმაო, არამედ ვევედრნეთ უფალსა და რომელმან-იგი მერანს
Line of ed.: 27     
დაატკბნა წყალნი, მან-ვე სახიერმან დაატკბნეს ესენი-ცა". და აღდგეს და
Line of ed.: 28     
ევედრნეს უფალსა. და აღავსო სარწყული და დასწერა ჯუარი და მისცა ბერსა.
Line of ed.: 29     
და ვითარცა იხილა გემოჲ წყლისაჲ მის, უტკბილეს იყო იგი ყოველთა
Line of ed.: 30     
წყალთა, და ვიდრე აქამომდე-ცა ტკბილ არს წყალი იგი და მხალი-ცა, რამეთუ
Line of ed.: 31     
მიერითგან დგას ადგილსა მას ნიახური და რომელნი მივიდენ ადგილსა
Line of ed.: 32     
მას, Ms. page: F_179r  მიიღებენ ევლოგიად წყლისა მისგან და მხლისა.

Line of ed.: 33        
ესევითარნი არიან სასწაულნი, რომელთა იქმოდა მამაჲ ჩუენი დავით
Line of ed.: 34     
და გაჰკურნებდა ყოველსა უძლურებასა კაცთასა. ხოლო ბრძანებითა-ვე მამისა
Line of ed.: 35     
დავითისითა აღეშენა უდაბნოჲ მრავალ-მთისაჲ სახელსა ზედა წმიდისა იოანე
Line of ed.: 36     
ნათლის-მცემელისასა.

Chapter: VII  
Line of ed.: 37        
7. და ვითარცა წარჴდეს ამას შინა ჟამნი რაოდენნი-მე, ცნა მამამან
Line of ed.: 38     
დავით განსლვაჲ მისი ჴორცთაგან. და მოუწოდა ყოველთა ძმათა და ჰრქუა:
Line of ed.: 39     
"ძმანო და შვილნო ს[უ]ლიერნო, მე ესერა განვალ ჴორცთაგან, ვითარცა
Line of ed.: 40     
ერთი კაცთაგანი, ხოლო თქუენ ნუ შეძრწუნდებით, არამედ განმტკიცენით
Line of ed.: 41     
და განძლიერდით და დაუცხრომელად ევედრებოდით ღმერთსა სულთა თქუენთა
Line of ed.: 42     
ცხორებისათჳს".

Page of ed.: 240  
Line of ed.: 1        
უბრძანა მღდელთა შეწირვაჲ მსხუერპლისაჲ და ეზიარა წმიდასა მსხუერპლსა
Line of ed.: 2     
ქრისტეს ღმრთისასა და აღიპყრნა ჴელნი და მადლობაჲ შეწირა
Line of ed.: 3     
ღმრთისა და ესრეთ შეჰვედრა სული თჳსი წმიდაჲ უფალსა. და ყოველნი იგი
Line of ed.: 4     
ძმანი ტიროდეს დაკლებისათჳს მწყემსისა მის კეთილისა.

Line of ed.: 5        
და იყო მათ შორის ერთი ძმათაგანი, რომელსა ერთი თუალი არა ედგა,
Line of ed.: 6     
და შე-რაჲ-ეხო გუამსა მას წმიდასა, მეყსეულად განიკურნა, და ყოველნი
Line of ed.: 7     
ადიდებდეს ღმერთსა. ესევითართა სასწაულთა იქმოდა წმიდაჲ მამაჲ დავით
Line of ed.: 8     
შემდგომად სიკუდილისა-ცა. და დაჰკრძალეს ესრეთ პატივით ლუსკუმასა მას
Line of ed.: 9     
ზემო-ჴსენებულსა. და რომელნი სარწმუნოებით მივლენ სამარხოსა მას, მიიღებენ
Line of ed.: 10     
კურნებასა სულთა და ჴორცთასა და ადიდებენ მამასა და ძესა და წმიდასა
Line of ed.: 11     
სულსა აწ და მარადის და უკუნითი უკუნისამდე, ამენ.




Text: Vita_Abib.Nekr._A  
Vita Abibi Necresensis

(Versio A)



Page of ed.: 240  
Line of ed.: 13  
Ms. page: G_125 
[თ]უესა ნოენბერსა ი^ბ.

Line of ed.: 14  
წმიდისა მღდელმოწამისა აბიბოს
Line of ed.: 15  
ნეკრესელ ეპისკოპოსისა,
Line of ed.: 16  
რომელი იწამა ცეცხლის-
Line of ed.: 17  
მსახურთა მიერ ქართლს,
Line of ed.: 18  
თქუმული არსენი დიდისა
Line of ed.: 19  
ქართლისა კათალიკოსისაჲ*


Line of ed.: 20  
გუაკურთხენ, მამაო!


Chapter: I  
Line of ed.: 21        
1. ხოლო ჯერ-არს, რაჲთა მცირედ
Line of ed.: 22     
შუვა შემოვიღოთ ჴსენებაჲ წმიდისა
Line of ed.: 23     
და უბიწოჲსა მღდელთ-მოძღურისა და
Line of ed.: 24     
მოწამისაჲ, რომელსა-იგი სამართლივ
Line of ed.: 25     
მონიჭებულ-იყო პატივი განმზადებულისა
Line of ed.: 26     
მის სასოებისაჲ დიდებისა საყდარი,
Line of ed.: 27     
უზეშთაესი შორის მართალთა დიდისა
Line of ed.: 28     
მისისა სიწმიდისათჳს, უმეტესად
Line of ed.: 29     
ყოველთა მიერ წამებულ ჭეშმარიტებისათჳს,
Line of ed.: 30     
დამამტკიცებელი სისხლითა
Line of ed.: 31     
თჳსითა, რომელმან-იგი შეწირა მსხუერპლად
Line of ed.: 32     
თავი თჳსი მისა, რომელმან-იგი
Line of ed.: 33     
თჳსითა სისხლითა მიჴსნნა ჩუენ.
Line of ed.: 34     
დაიდგა გჳრგჳნი ძლევისაჲ თჳთ მოტაცებითა,
Line of ed.: 35     
აღფრინებითა მაღლად,
Page of ed.: 241   Line of ed.: 1     
რომელმან ნაყოფნი. გამოუხუნა თჳსით თავით
Line of ed.: 2     
თჳთ შეწევნითა მაღლისაჲთა
Line of ed.: 3     
სიწმიდისა იგი სამეოცი და მოწამებისა
Line of ed.: 4     
ასეული, და თჳთ თავისა თჳსისა თანა
Line of ed.: 5     
შეერთებითა შჳდეულისა განმასრულებელ
Line of ed.: 6     
იპოვა იგი მღდელთ-მოძღუარი
Line of ed.: 7     
მადლისაჲ, შუამდგომელი ღმრთისა და
Line of ed.: 8     
კაცთაჲ ნეტარი აბიბოს ნეკრესელ
Line of ed.: 9     
ქალაქისა ეპისკოპოსი, რომელი ორთა
Line of ed.: 10     
განწყობილთა კრებულსა წმიდათასა
Line of ed.: 11     
Ms. page: G_126  წარმოდგა, მღდელობისა საყდრისა
Line of ed.: 12     
მოდგამთა მათ თანა უბიწოთა
Line of ed.: 13     
საყდარი დაიპყრა და კუალად მჴნეთა
Line of ed.: 14     
მათ თანა მოწამეთა ღუაწლსა მიისწრაფა
Line of ed.: 15     
და ასპარეზი იგი მსწრაფლ წარიტაცა,
Line of ed.: 16     
და გჳრგჳნითა პატივ-ცემულთა
Line of ed.: 17     
შორის იპოვა შურის-მეძიებელთა
Line of ed.: 18     
მართალთა რჩულისათა.

Line of ed.: 19        
ჩემი არს მოწამე ესე და არა სხჳსა,
Line of ed.: 20     
ჩემისა ამისგან საყდრისა, ნაყოფი
Line of ed.: 21     
შუენიერი, მხიარულებისა ჩემდა მომღებელი,
Line of ed.: 22     
სპეტაკი ვარდი, ჰაერისა
Line of ed.: 23     
სულნელ-მყოფელი, ჩემდა მომფენელი,
Line of ed.: 24     
რომელმან სანთელი თჳსი აღანთო
Line of ed.: 25     
ზედა მაღალსა მთასა, რაჲთა ყოველი
Line of ed.: 26     
სოფელი ჰხედვიდეს მას ნათელსა დაუშრეტელსა,
Line of ed.: 27     
ორპირად მანათებელსა,
Line of ed.: 28     
ღმრთისა მიმართ შემწირველსა თჳთ
Line of ed.: 29     
მის სიტყჳსა დაუსაბამოჲსა ჴორცსა,
Line of ed.: 30     
უკუანაჲსკნელ მასვე სანატრელსა საკურთხეველსა
Line of ed.: 31     
თავი თჳსი შეწირა,
Line of ed.: 32     
მრგულიად დასაწუელად მისსა მიმართ,
Line of ed.: 33     
შესწირვიდეს ჴელითა უსჯულოჲსა მის
Line of ed.: 34     
მარზაპნისაჲთა, რომელმანცა შეწირა.

Chapter: II  
Line of ed.: 35        
2. აწ მნებავს, საყუარელნო, რაჲთა
Line of ed.: 36     
უწყოდით მიზეზი საქმისა ამის. რამეთუ
Line of ed.: 37     
დაეპყრა ქართლი მეფესა სპარსთასა
Line of ed.: 38     
და იგინი ჴელმწიფე იყვნეს ჩუენსა
Line of ed.: 39     
ამას სოფელსა, და ბილწსა მას
Page of ed.: 242   Line of ed.: 1     
კერპთ-მსახურებასა -- ცეცხლისა მის თაყუანის-
Line of ed.: 2     
ცემასა და მსახურებასა -- აღასრულებდეს
Line of ed.: 3     
მარადის; ბაბილოვნურსა მას
Line of ed.: 4     
ჩუეულებასა, სადამე ოქროსა და სხუანი
Line of ed.: 5     
სხუასა რასამე და ოდესმე ცეცხლსა
Line of ed.: 6     
ჟამად-ჟამად, ვითარცა იწუეოდეს თჳსისა
Line of ed.: 7     
მისგან ბოროტად მასწავლელისა
Line of ed.: 8     
ეშმაკისა. ამის გამო ადგილნი მრავალნი
Line of ed.: 9     
განჰმზადნეს მათისა მის სამსახურებელისა
Line of ed.: 10     
ცეცხლისათჳს ქუეყანისა და
Line of ed.: 11     
მრავალთა შეაცთუნებდეს დაუმტკიცებელსა
Line of ed.: 12     
სარწმუნოებასა გონებითა ნაკლულევანთა.

Line of ed.: 13        
ხოლო ნეტარი აბიბოს ნეკრესელ
Line of ed.: 14     
ქალაქისა ეპისკოპოსი, ჴევისა კახეთისაჲ,
Line of ed.: 15     
აღიძრა შურითა საღმრთოჲთა და
Line of ed.: 16     
ვერ თავს-იდვა უცხოჲსა მის სამსახურებელისა
Line of ed.: 17     
მახლობელად მისა ყოფად
Line of ed.: 18     
და დაასხა მცირედ წყალი ხენეში და
Line of ed.: 19     
დაშრიტა იგი. ესე რაჲ ცნეს უშჯულოთა
Line of ed.: 20     
მათ სპარსთა, ფრიად გუემეს, კნინღა
Line of ed.: 21     
ვიდრემეღა მოკლეს ნეტარი იგი,
Line of ed.: 22     
და საპყრობილესა შეაყენეს დიდითა
Line of ed.: 23     
იწროვებითა და მრავლითა ტანჯვითა.
Line of ed.: 24     
ამისა შემდგომად მიწერეს მსწრაფლ
Line of ed.: 25     
ზენა-სოფლად მარზაპნისა საქმე ესე.
Line of ed.: 26     
ხოლო მან ბრძანა მსწრაფლ მისი
Line of ed.: 27     
შეკრვაჲ და მიყვანებაჲ მისი მის წინაშე.
Line of ed.: 28     
და მივიდეს მივლინებულნი იგი მტარვალნი
Line of ed.: 29     
და წარიყვანეს, ვითარცა ბრძანებულ
Line of ed.: 30     
იყო, მრავალფერითა ჭირითა
Line of ed.: 31     
მიიყვანეს იგი.

Line of ed.: 32        
ხოლო ნეტარი იგი ეპისკოპოსი აბიბოს
Line of ed.: 33     
მეგ\ობარი Ms. page: G_127  იყო ბრწყინვალისა
Line of ed.: 34     
მის მნათობისა სჳმეონ მესუეტისა
Line of ed.: 35     
ანტიოქელისაჲ, არა თუ ხილვითა ეხილვა
Line of ed.: 36     
სადამე ერთმანერთი, არამედ სულიერითა
Line of ed.: 37     
მით სიყუარულითა, რომლითა
Line of ed.: 38     
იხილვების შორეული ვითარცა
Line of ed.: 39     
მახლობელი, და კუალად წიგნითა და
Page of ed.: 243   Line of ed.: 1     
მოციქულითა იყო მათ შორის
Line of ed.: 2     
შესწავებაჲ. მას ოდენ ჟამსა, ოდეს მიჰყვანდა
Line of ed.: 3     
წმიდაჲ აბიბოს, დაემთხჳა მას
Line of ed.: 4     
მოციქული იგი წმიდისა სჳმეონ მესუეტისაჲ
Line of ed.: 5     
სოფელსა, რომელსა ჰრქჳან
Line of ed.: 6     
იალდო, და მოართუა მას წიგნი
Line of ed.: 7     
ევლოგიად და კუერთხი წმიდისა სჳმიონ
Line of ed.: 8     
მესუეტისა ანტიოქელისა საკჳრველთ-
Line of ed.: 9     
მოქმედისაჲ. და ვითარცა მიიღო
Line of ed.: 10     
წიგნი იგი ეპისკოპოსმან, აღმოიკითხა,
Line of ed.: 11     
და მიუპყრა მას ევლოგიაჲ იგი და
Line of ed.: 12     
კუერთხი, და განიხარა სიხარულითა
Line of ed.: 13     
დიდითა და განმტკიცნა ფრიად. და
Line of ed.: 14     
თანა წარმოიხუნა იგი[ნი] და განმხიარულებული
Line of ed.: 15     
მოვიდა, დაღათუ შესაძლებელ
Line of ed.: 16     
იყო მისა არა-მოსლვაჲ. მომყვანებელთა
Line of ed.: 17     
მათ დაემთხჳნესცა, და ჰრქუეს:
Line of ed.: 18     
"უკუეთუ არა გნებავს წარსლვის, ჩუენ
Line of ed.: 19     
მოგიღოთ და უკუნგაქციოთ". ხოლო
Line of ed.: 20     
მან არა თავს იდვა, რამეთუ ისწრაფდა
Line of ed.: 21     
და ჰსუროდა მარტჳლობაჲ.

Line of ed.: 22        
და ვითარ მოიწივნეს მახლობელად
Line of ed.: 23     
ჩუენსა ამას სამეუფოსა ქალაქსა მცხეთისასა,
Line of ed.: 24     
ჰხადოდა იგი დედასა თჳსსა
Line of ed.: 25     
რაქელს, რომელ არს ერთი კათოლიკე
Line of ed.: 26     
ეკლესიაჲ სამოციქულოჲ. და ვიდრეღა
Line of ed.: 27     
თუ იტყოდაცა, ვითარმედ: "დედაო,
Line of ed.: 28     
აჰა ესერა შვილი შენი იოსებ წარვჰყავ
Line of ed.: 29     
ეგჳპტედ კრული, ვითარცა
Line of ed.: 30     
ტყუე; და ვითარმცა ვინ ჰრქუა: არა
Line of ed.: 31     
ეგრე, არამედ სუფევად განემზადები
Line of ed.: 32     
ნაყოფთა მათგან შუენიერთა, საუნჯეთა
Line of ed.: 33     
მათგან თჳსთა, მთნავს შენი ეგე
Line of ed.: 34     
გზაჲ და ვიდოდე მას ზედა". მაშინ
Line of ed.: 35     
ევედრა მტარვალთა, რაჲთა მივიდეს
Line of ed.: 36     
იგი ნეტარისა შიოჲსა მღჳმედ. რამეთუ
Line of ed.: 37     
იცოდა იგი წინაჲთვე და სურვიელ
Line of ed.: 38     
იყო იგი ხილვად მისა. ხოლო მათ
Line of ed.: 39     
განუტევეს იგი და შთავიდა უდაბნოდ
Page of ed.: 244   Line of ed.: 1     
და იხილა ნეტარი იგი ბერი. და ყვეს ლოცვაჲ და მოიკითხეს
Line of ed.: 2     
ურთიერთას. და ვითარცა ზრახვიდეს, ჰრქუა წმიდამან ეპისკოპოსმან
Line of ed.: 3     
ბერსა: ლოცვა ყავ, მამაო, რამეთუ უსჯულონი ესე სპარსნი
Line of ed.: 4     
განძჳნდეს ჩუენ ზედა ამპარტავანებითა თჳსითა, რამეთუ დაიპყრეს
Line of ed.: 5     
სოფელი ესე ჩუენი. შენ უწყი, რამეთუ ბაბილოვნი მარადის
Line of ed.: 6     
კერპთ-მაწუეველ არს და ღონის-მეძიებელ არიან, რაჲთამცა ყოველნი
Line of ed.: 7     
კაცნი თაყუანის-აცემინნეს კერპთა. Ms. page: G_128  მაშინ სადამე
Line of ed.: 8     
სამთა ყრმათა, ძესა ღმრთისასა თანა-მდგომარეთა, მისმიერითავე
Line of ed.: 9     
ძალითა კერპი იგი დაადნვეს და განაქარვეს და მძლავრი იგი
Line of ed.: 10     
ყოვლით ძალით მისითურთ კდემასა ქუე ძე შეაყენეს, და აწცა
Line of ed.: 11     
მათ უსჯულოთა მისთა სახედ ეგულების, რაჲთამცა კუალად განაგეს
Line of ed.: 12     
ბადე და შეაყენნეს კაცნი და თაყუანის-აცემინნეს ცეცხლსა".

Line of ed.: 13        
მიუგო ბერმან და ჰრქუა: "ვიცი, მამაო მფლობელო, რამეთუ
Line of ed.: 14     
დაშრიტე ცეცხლი იგი მათი სრულიად, რომელსა ესვიდეს
Line of ed.: 15     
უსჯულონი იგი, არამედ მოგმადლენ უფალმან, რაჲთა აღტყინებულიცა
Line of ed.: 16     
იგი უჩინოჲ ცეცხლი, რომელ აღუგზნიეს შენთჳს ეშმაკსა
Line of ed.: 17     
განსაცდელად, დაშრიტო ადჳლად. არა უმეცარ არს სიწმიდე შენი,
Line of ed.: 18     
რამეთუ მრავლითა ჭირითა გჳღირს შესლვად სასუფეველსა
Line of ed.: 19     
ღმრთისასა, ხოლო ნუ შესძრწუნდები მათისა მისგან მძლავრებისა,
Line of ed.: 20     
ვინაჲთგან იტყჳს მოციქული, ვითარმედ: "მაჭირვებელთა თქუენთა
Line of ed.: 21     
ჭირი და თქუენ ჭირვეულთა ლხინი"*. უწყოდე, რამეთუ ჭირი
Line of ed.: 22     
მათი შენ დიდება გექმნეს წარუვალ და ჭირი ეგე შენი მათ
Line of ed.: 23     
დაცემა და განბნევა".

Line of ed.: 24        
და შემდგომად მრავლისა სიტყჳსა განმტკიცნა ნეტარი აბიბოს
Line of ed.: 25     
ბერისაგან და ყვეს ლოცვაჲ, და წარემართა ღუაწლსა მას
Line of ed.: 26     
სიხარულით. და ვითარცა მიიყვანეს იგი მარზაპნისა მის ზენა
Line of ed.: 27     
სოფლად, სოფელსა რომელსა ჰრქჳან რეჴი, და შეკრბა მუნ
Line of ed.: 28     
სიმრავლე ეპისკოპოსთა და მღდელთა და ერის მთავართაჲ, და თეატრონი
Line of ed.: 29     
დიდი იქმნა წინაშე მარზაპნისა.

Line of ed.: 30        
მაშინ წარმოადგინეს წმიდაჲ აბიბოს ეპისკიოპოსი და ჰრქუა
Line of ed.: 31     
მას მარზაპანმან მან: "რაჲსათჳს უვარ-ჰყავ უფლებაჲ მეფეთ-მეფისაჲ
Line of ed.: 32     
და მოჰკალ ღმერთი ჩუენი?". მიუგო აბიბოს და ჰრქუა:
Line of ed.: 33     
"მე არავინ ვიცი მეუფედ, გარნა უფალი ჩუენი იესუ ქრისტე,
Line of ed.: 34     
ხოლო ცეცხლი იგი, რომელ დავშრიტე იგი, რაჲთამცა საცთური
Line of ed.: 35     
განვაქარვე ეშმაკისაჲ. ხოლო გლოცავ, რაჲთა განეყენნეთ უნდოსა
Line of ed.: 36     
მას მსახურებასა და ღმერთი მხოლოჲ იცნათ, რომლისა
Line of ed.: 37     
მიერ დაებადა ყოველი, და მას მხოლოსა ჰმსახურებდეთ, რამეთუ
Page of ed.: 245   Line of ed.: 1     
წერილ არს: უფალსა ღმერთსა შენსა თაყუანის-სცე და მას მხოლოსა
Line of ed.: 2     
ჰმსახურებდე*". ჰრქუა მას მარზაპანმან მან: "მე ვიკითხავ,
Line of ed.: 3     
რაჲსათჳს მოჰკალ ღმერთი შენი და შენ გნებავს, რაჲთამცა შენისა
Line of ed.: 4     
ღმრთისა წარგჳყვანნე?" ხოლო ნეტარმან მან აბიბოს ჰრქუა:
Line of ed.: 5     
"უწყებულ იყავნ შენდა, ვითარმედ ღმერთი არა მომიკლავს, ხოლო
Line of ed.: 6     
ცეცხლი დავშრიტე. არა არს ღმერთი იგი, არამედ სხუათა
Line of ed.: 7     
ბუნებათაგანი არს, ერთისა ნივთისაგან მცირედ ნაწილი, რომელთაგან
Line of ed.: 8     
აღჰმართა ღმერთმან სოფელი ესე. განსწორებით დაბადებულ
Line of ed.: 9     
არიან ნოტიაჲ, ცივი, ჴმელი და ცეცხლი Ms. page: G_129 , რომელ ერთიერთისა
Line of ed.: 10     
მპყრობელობაჲ აქუს სიმრგულესა მას შინა. ესრეთ განსწორებითა
Line of ed.: 11     
ნაწილთაჲთა დგანან ესენი, და უკუეთუმცა ერთიერთსა
Line of ed.: 12     
აღემატა, გან-მცა-ქარდა მეორე იგი. ხოლო თქუენი იგი ცეცხლი
Line of ed.: 13     
მისვე ცეცხლისა ბუნებისა ნაწილ [არს] ჴმელითა და ცივითა,
Line of ed.: 14     
აღმდგომი შეშისა ჭამითა მყოვარ ჟამიერ. ერთი მცირე წყალი
Line of ed.: 15     
დავასხ, მძლე ექმნა და მოკლა იგი, რამეთუ უფროჲს მისა იპოვა
Line of ed.: 16     
წყალი იგი. აწ მიკჳრს თქუენი ესევითარი სიცოფე, ვითარ არა
Line of ed.: 17     
სირცხჳლ გიჩნს მისი სახელის-დებად ღმრთად, რომელსა ესეოდენი,
Line of ed.: 18     
სული აქუს (რამეთუ თქუენი ესე ცეცხლი თქუენდავე მონა
Line of ed.: 19     
არს და კერპთა შეურაცხის-მყოფელთა ვერვის ჰხედავს), უკუეთუ
Line of ed.: 20     
ღმერთ არს ეგე? თქუენ იტყჳთ, რამეთუ ოდესმე თქუენსავე სოფელსა
Line of ed.: 21     
განჰმზადეთ მსახურებაჲ მის კერპისაჲ, რომელ-იგი ჰქმენით
Line of ed.: 22     
ოქროჲსაჲ. სატანჯველად განმზადებულსა მას თქუენ მიერ მაშინდელსა
Line of ed.: 23     
აწ ღმერთ ეწოდების!?"

Line of ed.: 24        
მაშინ განრისხნა ფრიად მარზაპანი იგი მეფისაჲ და შემდგომად
Line of ed.: 25     
მრავლისა გუემისა და საკჳრველთა სატანჯველთაჲსა ქვითა
Line of ed.: 26     
განტჳნეს იგი, ნეტარი აბიბოს, და მოკლეს და განათრიეს
Line of ed.: 27     
გარეშე ქალაქსა. და მცველნი განეწესნეს მის ზედა, რაჲთა მჴეცთა
Line of ed.: 28     
და მფრინველთა შეჭამნენ ჴორცნი მისნი, რამეთუ ეშინოდა, ნუუკუე
Line of ed.: 29     
ქრისტეანენი მოვიდენ და
Line of ed.: 30     
წარიხუნენ იგი და დიდებით
Line of ed.: 31     
დაჰკრძალნენ.

Line of ed.: 32        
ხოლო სამგზის სანატრელსა მას,
Line of ed.: 33     
ჴორცთა მისთა, არარაჲ შეეხო
Line of ed.: 34     
ყოლადვე მჴეცთა და მფრინველთაგან.
Line of ed.: 35     
და ვითარ მყოვარ ისხნეს, დაუტევეს
Line of ed.: 36     
მცველთა მათ და წარვიდეს.
Page of ed.: 246   Line of ed.: 1     
გამოვიდეს მამანი იგი, რომელნი მყოფ იყვნეს
Line of ed.: 2     
გარემოს ქალაქებსა მას რეჴისასა, და
Line of ed.: 3     
მათთა მოწაფეთაგანსა აღეშენა მონასტერი
Line of ed.: 4     
იგი, და აღიხუნეს ნაწილნი იგი
Line of ed.: 5     
წმიდისა აბიბოჲსნი და დაჰფლნეს ადგილსა
Line of ed.: 6     
მას დიდებითა დიდითა. და ესრეთ
Line of ed.: 7     
შეიწირა წმიდაჲ აბიბოს, ვითარცა
Line of ed.: 8     
მსხუერპლი წმიდაჲ და მართლიადმცა
Line of ed.: 9     
ვინმე თქუა, ვითარმედ: "სეხნა არს
Line of ed.: 10     
იგი ზაქარიაჲსსა, მამისა იოანესსა,
Line of ed.: 11     
არა თუ სახელითა, არამედ სახითა,
Line of ed.: 12     
რომელსა-იგი წილი ხუედრებულ იყო
Line of ed.: 13     
მღდელთ მოძღურებისაჲ და კუალად სისხლიცა
Line of ed.: 14     
მისი წმიდად დაითხია".

Chapter: III  
Line of ed.: 15        
3. ამას რაჲ გითხრობ თქუენ ნეტარისა
Line of ed.: 16     
ეპისკოპოსისა აბიბოსისსა, არა
Line of ed.: 17     
თუ ყოველთა საქმეთა და შრომათა და
Line of ed.: 18     
ღუაწლთა მისთა გაუწყებ თქუენ, ანუ
Line of ed.: 19     
ვითარ-იგი დალეწნა კერპნი და უღმრთოთა
Line of ed.: 20     
მათ არწმუნა ქრისტე და ნათელ-
Line of ed.: 21     
სცა მათ სახელითა წმიდისა
Line of ed.: 22     
სამებისაჲთა, ანუ ვითარ დედაკაცსაცა
Line of ed.: 23     
მას უწინაწარმეტყუელა Ms. page: G_130  შემდგომად
Line of ed.: 24     
ხოლო მისსა მოსლვაჲ ბერძენთაჲ
Line of ed.: 25     
და დაპყრობაჲ ქუეყანისა ამის
Line of ed.: 26     
ჩუენისაჲ, რომელიცა-იგი იქმნა მსწრაფლ.
Line of ed.: 27     
მისსავე დედაკაცისა ზე
Line of ed.: 28     
მოვიდეს ბერძენნი და განასხნეს
Line of ed.: 29     
უსჯულონი იგი სპარსნი და დაიპყრეს
Line of ed.: 30     
ქუეყანაჲ ესე ჩუენი. მიერითგან ერის
Line of ed.: 31     
თავნი იქმნნეს მპყრობელ ქართლისა
Line of ed.: 32     
და სხუანი მრავალნი, ვითარცა წერილ
Line of ed.: 33     
არიან წიგნსა მას წამებისა მისისასა.

Line of ed.: 34        
არამედ მინდა, რაჲთა გაუწყო თქუენ,
Line of ed.: 35     
ძმანო, ვითარმედ ესევითარნი
Line of ed.: 36     
ქუეყანისა ანგელოზნი, ნათელნი სოფლისანი,
Page of ed.: 247   Line of ed.: 1     
ჭურნი სავსენი ნელსაცხებელითა,
Line of ed.: 2     
რომელთა თჳსითა მით სიმჴნითა განაშუენეს
Line of ed.: 3     
სოფელი ესე ჩუენი ერთსა ჟამსა
Line of ed.: 4     
შინა, იყვნეს ვითარცა ჯაჭჳ ოქროჲსაჲ
Line of ed.: 5     
მოდებული ერთიერთსა: წმიდაჲ
Line of ed.: 6     
ეპისკოპოსი აბიბოს ნეკრესელი და ნეტარი
Line of ed.: 7     
იოანე ზედაზადნელი და ღირსებით
Line of ed.: 8     
მოჴსენებული ისე წილკნელი ეპისკოპოსი
Line of ed.: 9     
და მადლითა სავსე ბერი შიო
Line of ed.: 10     
ანუ სხუანი იგი მოწაფენი მისნივე
Line of ed.: 11     
ნეტარისა იოანე ზედაზადნელისანი,
Line of ed.: 12     
რომელთა შუენიერითა მით სლვითა
Line of ed.: 13     
შეამკვეს ეკლესიაჲ.

Line of ed.: 25        
ერთმან ვინმე მათგანმან აღაშენა ალავერდი, რომლისაგან გამოვლენ ვიდრე
Line of ed.: 26     
დღენდელად დღედმდე დიდნი საკჳრველებანი და მრავალნი კურნებანი,
Line of ed.: 27     
განთქუმულნი გარემოს ყოველსა მას სოფელსა. და სხუამან ქუაბი იულთისაჲ,
Line of ed.: 28     
და სხუათა დაჰნერგნეს კუხეთს მონასტერნი, და ერთმან უდაბნოჲ
Line of ed.: 29     
გარესჯისაჲ და მრავალნი საკჳრველებანი ქმნნა, ხოლო ერთმან ზენა-სოფელსა
Line of ed.: 30     
აღაშენა მონასტერი და დადვა სასწაული ესე, რაჲთა არარაჲ დედალთაგანი
Line of ed.: 31     
შევიდეს მას შინა. რომელმან მფრინველნი ცისანი და ქუეწარმავალნი
Line of ed.: 32     
ენასა თჳსსა დაამორჩილნა, ვერ იკადრებდეს დაბუდებად მას შინა,
Line of ed.: 33     
რომელსა-ესე თუალნი ჩუენნი ხედვიდეს დღეს. და ვითარ-იგი განშუენებულ
Line of ed.: 34     
არიან ყოველნი ადგილნი მათ წმიდათანი და ყუავიან დღეს, უკუეთუმცა ვისმე
Line of ed.: 35     
უხილავი იგი მათი დიდებაჲ არა ჰრწმენა, ვითარ გულისჴმა-ყომცა მათი
Line of ed.: 36     
იგი კადნიერებაჲ წინაშე უფლისა ადგილთა მათთაგან!? ხოლო სხუათა
Line of ed.: 37     
მათ ყოველთა ვერ ძალმიც მოჴსენებად. არამედ მცირედითა ამით სიტყჳთა
Page of ed.: 248   Line of ed.: 1     
დიდი იგი ვცნათ და გემოჲ ვიხილოთ წმიდათაგან წყაროთა და ადიდებდით
Line of ed.: 2     
მამასა თქუენსა ზეცათასა.

Line of ed.: 3        
ხოლო ნეტარმან შიო მღჳმესა მას შინა პოვა ზეცისა იგი მარგალიტი
Line of ed.: 4     
და მოიღო თავსა შინა თჳსსა და დაამკჳდრა, და ისწრაფდა მისლვასა მის
Line of ed.: 5     
წინაშე, რომელი-იგი მოიქუა მან, მიიყვანა ადგილსა მას, სადაცა სუროდა
Line of ed.: 6     
და შეისუენა დიდითა განცხადებულებითა. და შეკრბა მუნ სიმრავლე მონ[ლ31]აზონთაჲ.
Line of ed.: 7     
მსგავსად ჩუეულებისა დაჰმარხნეს ჴორცნი მისნი მას ადგილსა,
Line of ed.: 8     
და განაწესეს დღესასწაული მის ნეტარისაჲ მეხუთესა ზატიკსა, დღესა
Line of ed.: 9     
კჳრიაკესა და შემდგომად ამისა წმიდაჲ და კეთილად მოღუაწე ევაგრე
Line of ed.: 10     
ჩაჯდა მღჳმესა მას, რაჲთა არა დააცალიეროს ადგილი თჳსისა მის მოძღურისაჲ
Line of ed.: 11     
და რაჲთა სათნოებათა მისთა მკჳდრ იქმნეს, რომელიცა აღასრულა
Line of ed.: 12     
საქმით.




Text: Vita_Abib.Nekr._B  
Vita Abibi Necresensis

(Versio B)



Page of ed.: 240  
Line of ed.: 14  
Ms. page: I_47 
[მო]ქალაქობაჲ და წამებაჲ
Line of ed.: 15  
[წმიდისა ა]ბიბო[ს] ნეკრესელ
Line of ed.: 16  
ეპისკოპოსისაჲ


Line of ed.: 17  
მამაო, გუაკურთხენ!


Chapter: I  
Line of ed.: 18        
1. [ჯერ არს ჴსენებაჲ წმიდისა
Line of ed.: 19     
მღ[დელთ-მო]ძღურისაჲ და უბიწ[ოჲსა]
Line of ed.: 20     
და ახუვანისა მოწამი[საჲ], რომელსა-იგი
Line of ed.: 21     
სამართლად [მონი]ჭებ[ულ იყო]
Line of ed.: 22     
საყდარი დიდებისაჲ დიდისა მისთჳს
Line of ed.: 23     
სარწმუნოებისა მისისა და ყოველთა
Line of ed.: 24     
მიერ წამებისა ჭეშმარიტებისათჳს, რომელმან
Line of ed.: 25     
შეწირა თავი თჳსი მსხუერპლად
Line of ed.: 26     
მისთჳს, რომელი შეიწირა მამისა,
Line of ed.: 27     
და სისხლითა თჳსითა მომიყიდნა ჩუენ,
Line of ed.: 28     
რომელმან ნაყოფნი გამო[ი]ხუნა თავით
Line of ed.: 29     
თჳსით შეწევნითა მაღლისაჲთა სიწმიდისა
Line of ed.: 30     
იგი სამოცეული და მოღუაწებისა
Line of ed.: 31     
ასეული თავისა თჳსისა თანა შეერთებითა
Line of ed.: 32     
შჳდეულისა განმასრულებელი
Page of ed.: 241   Line of ed.: 1     
მ[ღდელთა] [მოძღუარი მაღლ]ისაჲ, შუამდგ[ომელი
Line of ed.: 2     
ღმრთი]სა და კაცთაჲ ნეტარი
Line of ed.: 3     
აბიბოს ნეკრესელ ქალაქისა ებისკოპოსი,
Line of ed.: 4     
რამეთუ შორის ორთა წმიდათა
Line of ed.: 5     
განწყობილთა წარმოდგა მღდელობისა
Line of ed.: 6     
საყდარი მოდგამთა თანა უბიწოდ
Line of ed.: 7     
მღდელობითა და მართლ-მკუეთელობითა,
Line of ed.: 8     
და კუალად მოწამეთა თანა მჴნედ
Line of ed.: 9     
მოღუაწებითა ორითა გჳრგ[ჳნითა] პატივ-ცემული
Line of ed.: 10     
[შორის] განწყობილსა მართალთასა.

Line of ed.: 19        
ჩემი არს მოწამე, ესე და მღდელთ-მოძღუარი
Line of ed.: 20     
უბიწოჲ, ნაყოფი შუენიერი,
Line of ed.: 21     
მხიარულებისა ჩუენდა მომღებელი და
Line of ed.: 22     
სულნელებისა ჩუენისა ჩუენდა მომფენელი,
Line of ed.: 23     
სანთელი მაღლად მნთებარე,
Line of ed.: 24     
მნათობი და განმანათლებელი ყოველთა
Line of ed.: 25     
ყოველთა მისთაჲ, შემწირველი უბიწოდ
Line of ed.: 26     
ჴორცსა და სისხლსა ქრისტესსა,
Line of ed.: 27     
რომელმან თავი-ცა თჳსი შეწირა მსხუერპლად
Line of ed.: 28     
მისსა მიმართ ჴელითა უსჯულოჲსა
Line of ed.: 29     
მარზაპნისაჲთა.

Chapter: II  
Line of ed.: 35        
2. ხოლო მიზეზი წამებისა მისისაჲ
Line of ed.: 36     
ესრეთ იყო. რამეთუ ჟამსა მას, ოდეს
Line of ed.: 37     
სამეუფოჲ ესე ჩუენი ქართლი სპარსთა
Line of ed.: 38     
მეფესა დაეპყრა და ბილწსა მას მსახურებასა
Line of ed.: 39     
აღასრულებდეს, ვითარცა
Page of ed.: 242   Line of ed.: 1     
ესწავა ბოროტად მასწავლელისა მათისა
Line of ed.: 2     
ეშმაკისაგან. ამის გამო მრავალნი
Line of ed.: 3     
ადგილნი განჰმზადნეს მათისა მის სამსახურებელისათჳს
Line of ed.: 4     
ქუეყანასა ამას ჩუენსა
Line of ed.: 5     
და მრავალთა, დაუმტკიცებელთა
Line of ed.: 6     
სარწმუნოებასა და ნაკლულევანთა გონებითა,
Line of ed.: 7     
შეაცთუნებდეს.

Line of ed.: 14        
ხოლო ნეტარი აბიბოს ნეკრესელ
Line of ed.: 15     
ქალაქისა ებისკოპოსი, სამ[თავ]როჲსა
Line of ed.: 16     
კახეთისაჲ, [აღიძრა] Ms. page: I_48  საღმრთოჲთა
Line of ed.: 17     
შურითა გულს-მოდგინედ და მივიდა
Line of ed.: 18     
მახლობელად უცხოჲსა მის სამსახურებელისა
Line of ed.: 19     
მათისა, დაასხა წყალი და ხენეში
Line of ed.: 20     
იგი [ღმერთი], ცეცხლი მათი, დაშრიტა.
Line of ed.: 21     
ესე რაჲ ცნეს უსჯულოთა მათ
Line of ed.: 22     
სპარსთა, შეიპყრეს და ესოდენ გუემეს,
Line of ed.: 23     
ვიდრე-ღა სიკუდიდ საგონებელ იყო ნეტარი
Line of ed.: 24     
იგი, და მერმე შეაყენეს საპყრობილესა
Line of ed.: 25     
იწროებითა დიდითა. და შემდგომად
Line of ed.: 26     
მრავლისა ტანჯვისა მიწერეს
Line of ed.: 27     
ზენა-სოფლად მეფისა მათისა მარზაპნისა
Line of ed.: 28     
თანა, ხოლო მან მიუმცნო, რაჲთა
Line of ed.: 29     
შეკრული მსწრაფლ მიიყვანონ მის წინაშე.
Line of ed.: 30     
და მოვიდეს მოვლინებულნი იგი
Line of ed.: 31     
და წარიყვანეს წმიდაჲ აბიბოს მრავალ-ფერითა
Line of ed.: 32     
ჭირითა მგზავრ.

Line of ed.: 33        
ხოლო ნეტარი ესე ებისკოპოსი მეგობარი
Line of ed.: 34     
იყო ბრწყინვალისა მის მნათობისა
Line of ed.: 35     
სჳმიონ მესუეტისა ანტიოქელისაჲ
Line of ed.: 36     
და არა თუ თუალითა ეხილვა ურთიერთარს,
Line of ed.: 37     
არამედ სულიერითა მით სიყუარულითა,
Line of ed.: 38     
რომელი გონებითა იხილვების
Line of ed.: 39     
შორიელი ვითარცა მახლობელი
Line of ed.: 40     
და კუალად წიგნითა და მოციქულითა,
Page of ed.: 243   Line of ed.: 1     
იყო მათ შორის შესწავებაჲ. და მას
Line of ed.: 2     
[ოდენ] ჟამსა, ოდეს მიჰყვანდა წმიდაჲ
Line of ed.: 3     
აბი[ბოს, დაემთხჳა მას მოციქული] ნეტარისა
Line of ed.: 4     
[სჳმიონ მესუეტისაჲ] სოფელსა,
Line of ed.: 5     
რომელ[სა ჰრქჳან იალდოს და მისცა
Line of ed.: 6     
წ[იგნი, ე]ვლოგიაჲ და კ[უერთხი]
Line of ed.: 7     
წმიდისა მამისა ჩუენისა [სჳმიონ საკჳ]რველთ-მოქმედისაჲ.
Line of ed.: 8     
და [ვითარცა მიი]ღო
Line of ed.: 9     
ებისკ[ოპოსმან] ევ[ლოგი]აჲ იგი
Line of ed.: 10     
და კუერთხი, დ[ა წიგ]ნი იგი წმიდისაჲ
Line of ed.: 11     
აღმოიკითხა, განიხარა სიხარულითა
Line of ed.: 12     
დიდითა და განმტკიცნა ფრიად. ამისსა
Line of ed.: 13     
შემდგომად შე]ემთხჳვნეს ვიეთნი-მე
Line of ed.: 14     
და ჰრქუეს: "უკუეთუ არა გნებავს
Line of ed.: 15     
წარსლვის, ჩუენ უკუნ-გაქციოთ საყოფელად-ვე
Line of ed.: 16     
შენდა". და არა ინება,
Line of ed.: 17     
რამეთუ სუროდა მარტჳლობად ქრისტესთჳს.

Line of ed.: 22        
და ვითარ მოიწივნეს სამეუფოსა ქალაქსა
Line of ed.: 23     
მცხეთასა, ვედრებით ხადოდა
Line of ed.: 24     
იგი წმიდასა კათოლიკე სამოციქუ[ლოსა]
Line of ed.: 25     
ეკლესიასა და იტყოდა, ვ[ითარმედ]:
Line of ed.: 26     
"შვილი შენი იოსებ წარვალს ეგჳპტედ
Line of ed.: 27     
კრული, ვითარცა ტყუე; და ვითარ-მცა
Line of ed.: 28     
ვინ ჰრქუა მას, ვითარმედ: არა ეგრეთ,
Line of ed.: 29     
არამედ სუფევად განემზადები,
Line of ed.: 30     
და ზეცისა სავანეთა მიერ არს გზავნაჲ
Line of ed.: 31     
შენი და ვიდოდე მას ზედა მშჳდობით". მაშინ
Line of ed.: 32     
ევედრა ნეტარი იგი მტარვალთა
Line of ed.: 33     
მათ, რაჲთა მივიდ[ეს ......]*

Page of ed.: 245  
Line of ed.: 32        
[ხოლო სამგზის სანა]ტრელისა წმიდისა
Line of ed.: 33     
[მო]ღ[უაწისა] ჴორცთა არარაჲ
Line of ed.: 34     
[შეეხო] მჴეცთა და მფრინველთაგანი
Line of ed.: 35     
და ვითარ მყუარ სცვიდეს, დაუტევეს
Line of ed.: 36     
იგი და წარვიდეს. მაშინ მოვიდეს რომელნი-იგი
Page of ed.: 246   Line of ed.: 1     
მყოფ იყვნეს ქუაბსა მას,
Line of ed.: 2     
რომელი-იგი მათ-ვე წმიდათაგან სავანე[სა]
Line of ed.: 3     
აღეშენა მონასტერი, და [აღ]იხუნეს
Line of ed.: 4     
ნაწილნი წმიდისა [აბი]ბოჲსნი, დიდითა
Line of ed.: 5     
პატივით[ა დაჰ]კრძალნეს ადგილსა
Line of ed.: 6     
[მას, და ეს]რეთ შეიწირა ღმრთისა
Line of ed.: 7     
[ნეტარი აბიბოს, ვითარცა ძღუენი სა]მსხუერპლოჲ,
Line of ed.: 8     
შე]საწირავი სულნელი,
Line of ed.: 9     
[ვითარცა მამაჲ დიდისა ზა[ქარიაჲსა,
Line of ed.: 10     
რომელსა იგი წილი ხუედრებუ]ლ იყო
Line of ed.: 11     
[მღდელთ-მოძღურებისა, და] მისებრ სისხლი-ცა
Line of ed.: 12     
წმიდაჲ მ]ისი დაით[ხია უფლისა
Line of ed.: 13     
ჩუენის]ათჳს.

Chapter: III  
Line of ed.: 15        
3. [... არა თუ ყოველსა მისისა
Line of ed.: 16     
ღუაწ]ლისაგან გაუ[წყებ თქუენ] ნეტარისა
Line of ed.: 17     
აბი[ბოს ებისკოპოსისა] წამებისათჳს.
Line of ed.: 18     
[არა თუ ყოველთა] საქმეთა და
Line of ed.: 19     
[შრომათა მისთა გაუწყებ თქუენ, ანუ
Line of ed.: 20     
ვითარ-იგი დალეწნა კერპნი და უღმრთოთა
Line of ed.: 21     
მან არწმუნა ქრისტე და ნათელ-სცა]
Line of ed.: 22     
სახელითა წმიდისა სამებისაჲთა,
Line of ed.: 23     
ანუ ვ[ითარ] დედაკაც[საცა] მას უ]წინაწარმეტყუელა
Line of ed.: 24     
შემდგომად მ]ისა
Line of ed.: 25     
მოსლვაჲ ბე[რძენთაჲ] და დაპყრობაჲ
Line of ed.: 26     
ქ[უეყანი]სა ამის ჩუენისაჲ, რომელ-ცა-იგი
Line of ed.: 27     
[იქმნა] მსწრაფლ. მის-ვე დედაკაც[ისა]
Line of ed.: 28     
ზე მოვიდეს ბერძენნი და განასხნეს
Line of ed.: 29     
უსჯულონი იგი სპარსნი და დაიპყრეს
Line of ed.: 30     
ქუეყანაჲ ესე ჩუენი. მიერითგან
Line of ed.: 31     
ერის-თავნი იქმნნეს მპყრობელად ქართლისა.
Line of ed.: 32     
და სხუანი მრავალნი საქმენი და
Line of ed.: 33     
საკჳრველებანი არიან ამის წმიდისანი
Line of ed.: 34     
რომელნი არა დაწერილ არიან წიგნსა
Line of ed.: 35     
ამას წამებისა მისისასა.

Line of ed.: 36        
არამედ იხილეთ და ცანთ გონიერად
Line of ed.: 37     
საყუარელნო ქრისტესნო, თუ ვითარნი
Line of ed.: 38     
და რაბამნი კაცნი წმიდანი და ყოვლითურთ
Page of ed.: 247   Line of ed.: 1     
ღმრთისა სათნონი ნათელნი
Line of ed.: 2     
სოფლისანი, ჭურნი რჩეულნი, სავსენი
Line of ed.: 3     
ნელსაცხებელითა, ზეცისა კაცნი
Line of ed.: 4     
და ქუეყანისა ანგელოზნი, განმანათლებელნი
Line of ed.: 5     
სოფლისანი, სახენი, წესნი და
Line of ed.: 6     
კანონ[ნ]ი უცთომელნი მონაზონებისანი,
Line of ed.: 7     
ნათესავ[ნი] ...საგან ქუეყანასა ამას ში[ნა......
Line of ed.: 8     
ერ]თსა შინა ჟამსა გამო[ჩნდეს...
Line of ed.: 9     
.................
Line of ed.: 10     
.................
Line of ed.: 11     
.................
Line of ed.: 12     
...] და წმიდანი მცნე[ბა]ნი მისნი სათნოჲთა
Line of ed.: 13     
მოქალაქობითა წარმართებულთა
Line of ed.: 14     
[ეტ]ჳრთნეს. და ესე-ვე ქუეყანაჲ [ჩუე]ნი
Line of ed.: 15     
წმიდათა ნაწილთა მათთა დაუნჯებითა
Line of ed.: 16     
სანატრელ იქმნა. ხოლო აწ, ძმანო
Line of ed.: 17     
საყუარელნო, ვედრებით ვითხოვდეთ
Line of ed.: 18     
ქრისტეს ღმრთისაგან, რაჲთა წმიდითა
Line of ed.: 19     
ლოცვითა და მეოხებითა მათითა ღირს
Line of ed.: 20     
მყვნეს მიბაძვად სათნოებათა მათთა და
Line of ed.: 21     
მარადის დიდების-მეტყუელებად სამებისა
Line of ed.: 22     
წმიდისა რომელსა შუენის პატივი
Line of ed.: 23     
და თაყუანის-ცემაჲ აწ და მარადის
Line of ed.: 24     
და [უკუნითი უკუნისამდე, ამენ].




Text: Vita_Grig.Xanct.  
Vita Gregorii Chandztensis



Page of ed.: 248  
Line of ed.: 13  
Ms. page: J_157r 
შრომაჲ და მოღუაწებაჲ ღირსად ცხორებისაჲ წმიდისა და
Line of ed.: 14  
ნეტარისა მამისა ჩუენისა გრიგოლისი არქიმანდრიტისაჲ,
Line of ed.: 15  
ხანცთისა და შატბერდისა აღმაშენებელისაჲ, და მის თანა
Line of ed.: 16  
ჴსენებაჲ მრავალთა მამათა ნეტართაჲ
Line of ed.: 17  
-- საკითხავი --


Line of ed.: 18  
გუაკურთხენ, მამაო.


Chapter: 1  
Line of ed.: 19        
თავი ა^. მოცემულ არს სიბრძნე ღირსი კეთილისა მიზეზისა ქრისტჱს
Line of ed.: 20     
მიერ, ღმრთისა ყოვლთაჲსა, ბუნებასა ჭეშმარიტთა ბრძენთასა, ვინაჲ-ცა ითხოვდე
Line of ed.: 21     
ბრძენთაგან სრულთა კრძალულ[ებით] სიბრძნის-მეტყუელებასა და სულელთაგან
Line of ed.: 22     
[ჴ...]ლის მეცნიერთა, დუმილით ბრძენთა [სმენასა]. აწ სულელნი
Line of ed.: 23     
სიბრძნის-მეტყუელებენ, ხოლო თჳს[ს]ა და ბრძენთა [...]ნეს დუმ[ილი...]
Line of ed.: 24     
[თ] ვერ გულისხმა-ყვეს, ვითარმედ "ბრძნად მეტყუელებაჲ ვეცხლი არს წმიდაჲ,
Line of ed.: 25     
ხოლო დუმილი ოქროჲ რჩეული"*, ვითარცა თქუა სოლომონ.

Line of ed.: 26        
რამეთუ რაჟამს ბრძენთა დუმილი ჰმატს, მაშინ "სიბრძნჱ მათი გამოსავალთა
Line of ed.: 27     
ზედა იქებინ",* რამეთუ ენაჲ მათი მეტყუელებისაგან ცუდისა უტყუ
Line of ed.: 28     
არნ და ძჳრის-სიტყჳსა უქმ, რამეთუ ძიებაჲ რაჲ სასყიდლისაჲ Ms. page: J_157v  საქმედ
Line of ed.: 29     
უპყრიედ მათ და ყოლად-ვე ბრძნობედ სიწმიდესა სიმართლით ღირსებასა თანა
Line of ed.: 30     
და სიყუარულითა ღმრთისაჲთა გალობედ მეცნიერებით მარადის ლოცვისა
Line of ed.: 31     
შეწირვითა, ვითარცა იტყჳს მოციქული: მოუკლებელად ილოცევდით-ო"*.

Line of ed.: 32        
არამედ აწ მე, ვინაჲთგან ვერ ძალ-მიც მოუკლებელად ლოცვაჲ და
Line of ed.: 33     
სულელთა ყოველთა უდარეს ვარ, ნაკლულევანებაჲ ჩემი არა მიფლობს დუმილად
Line of ed.: 34     
და ზოგს-რაჲმე უმჯობესად შემირაცხიეს, რაჲთა ვიტყოდი ღირსად ცხორებასა
Line of ed.: 35     
ღმერთ-შემოსილთა კაცთასა, ნეტარისა მამისა ჩუენისა გრიგოლისა და
Line of ed.: 36     
მოყუასთა და მოწაფეთა მისთასა მადლითა და შეწევნითა ღმრთისაჲთა, რაოდენ-ცა
Line of ed.: 37     
შეუძლო უწყებად მსმენელთა ჭეშმარიტად თხრობილი მოწაფეთაგან
Page of ed.: 249   Line of ed.: 1     
და მოწაფის მოწაფეთაგან მის წმიდისათა. და ნეტართა მათ ოხითა ვპოვო
Line of ed.: 2     
ორკერძო-ვე ლხინებაჲ უძლურებათა ჩემთაჲ ესრეთ სიტყუათა ამათ წერითა.

Chapter: 2  
Line of ed.: 3        
ბ^. ვითარმედ არსება-დაუბადებელისა კაცთ-მოყუარისა სამებისა წმიდისა
Line of ed.: 4     
მადლითა, მიუწდომელად ჩუენგან დაწერილთა -- საუკუნოდ ზეცათა შინა
Line of ed.: 5     
ანგელოზთა თანა -- წიგნსა მას ცხოველთასა, და ჯუარითა წმიდითა მოქადულთა
Line of ed.: 6     
დიდთა მათ მეუდაბნოეთა, კლარჯეთისა დიდებულთა უდაბნოთა შინა
Line of ed.: 7     
პირველად დამკჳდრებულთა მათ წმიდათა მამათა, ღირსად ცხორებულთა,
Line of ed.: 8     
სიმჴნჱ მოთმინებისაჲ და სიწმიდით შრომაჲ, უფლისა სათნოჲ, და სასწაულთა
Line of ed.: 9     
მათთა სიმრავლენი ქუეყანასა მას ქართლისასა აღუწერელობითა დაშჭირდეს
Line of ed.: 10     
მისთჳს, რომელ პირველ ვაჴსენე, რომელთაჲ ჯერ-იყო დაწერაჲ ვიდრე
Line of ed.: 11     
ნათესავითი-ნათესავადმდე უკუნისამდე მითხრობად ყოველთა, რაჲთა-მცა
Line of ed.: 12     
ერი დაბადებადი აქებდა უფალსა ჴსენებისა Ms. page: J_158r  მათისა დღესასწაულსა.

Line of ed.: 13        
არამედ აწ სასწაულნი მათნი ჟამთა სიმრავლისაგან მიეცნეს სიღრმესა
Line of ed.: 14     
დავიწყებისასა ყოლად მოსაჴსენებელთა მათ განსაკჳრვებელთა ნეტართა
Line of ed.: 15     
კაცთა საქმენი კეთილნი და ცხორებაჲ უბიწოჲ, რომელნი-ცა-იგი ბრწყინვიდეს
Line of ed.: 16     
ვითარცა მთიებნი ზეცისა სამყაროსა, ხილულსა ამას და განქარვებადსა
Line of ed.: 17     
მზესა ქუეშე. და აწ სულითა ბრწყინვალენი იხარებენ დაუსრულებელსა ნათელსა
Line of ed.: 18     
შინა და მარადის ჩუენთჳს მეოხებასა ჰყოფენ, განმხიარულებულნი
Line of ed.: 19     
ქრისტჱს აღთქუმულთა მოღებითა, რამეთუ შრომათა მათთა წილ მიუღებიეს
Line of ed.: 20     
სიხარული და მხიარულებაჲ უოხჭნოჲ, მოუკლებელი და გამოუთქუმელი ცათა
Line of ed.: 21     
შინა.

Line of ed.: 22        
ამათ ნეტართა შორის გამობრწყინდა მადლითა სავსჱ, განსრულებული
Line of ed.: 23     
სიბრძნითა, დიდი მღდელი და კეთილად განმგებელი მოღუაწჱ და უდაბნოთა
Line of ed.: 24     
ქალაქ მყოფელი, ზეცისა კაცი და ქუეყანისა ანგელოზი, სანატრელი გრიგოლ,
Line of ed.: 25     
სულიერად მამაჲ და წინამძღუარი და მაშენებელი ხანძთისა და შატბერდისაჲ,
Line of ed.: 26     
ორთა ამათ დიდებულთა მონასტერთაჲ, რომელი ექმნა სახე კეთილის
Line of ed.: 27     
ყოველთა მის ჟამისა მეუდაბნოეთა მამათა ახლად შენებასა მათსა.

Line of ed.: 28        
ესე იყო შვილი წარჩინებულთა დიდებულთა და მართლ-მორწმუნეთა
Line of ed.: 29     
მამა-დედათაჲ და სახლსა შინა სამეუფოსა დიდისა ნერსე ერის-თვისასა აღზრდილ
Line of ed.: 30     
იყო ჴელითა კეთილად მსახურისა დედოფლისა, ნერსეს ცოლისაჲთა,
Line of ed.: 31     
რომელსა-ცა ეშვილა, რამეთუ იყოცა ძმის წული მისი. და საშოჲთგან-ვე დედისაჲთ
Line of ed.: 32     
შეწირულ იყო ღმრთისა დედისაგან თჳსისა, ვითარცა სამოელ წინაწარმეტყუელი
Line of ed.: 33     
და Ms. page: J_158v  მარხვასა შინა იზარდებოდა მსგავსად წინა-მორბედისა,
Line of ed.: 34     
რამეთუ სიჩჩოჲთგან-ვე ღჳნოჲ და ჴორცი არა შეჴდა პირსა მისსა, ვინაჲთგან
Line of ed.: 35     
ქრისტჱსა განეკუთნა სული თჳსი სამკჳდრებელად. და ხატი-ცა მონაზონებისაჲ
Line of ed.: 36     
ემოსა, რამეთუ თავისუფალ იყო იგი სიმღერისაგან ყრმათაჲსა
Line of ed.: 37     
და ყოვლისაგან აღრევისა კაცთაჲსა და მარტოდ იყოფვინ თჳსსა მას სადგურსა,
Line of ed.: 38     
რომელსა განწესებულ იყო. ამისთჳს-ცა დაყუდებულ უწოდიან მას სახელი.

Line of ed.: 39        
ხოლო გულისჴმიერობაჲ სწავლისაჲ განსაკჳრვებელი იყო ფრიად, რამეთუ
Line of ed.: 40     
მსწრაფლ ხოლო დაისწავლა "დავითი" და ჴმითა სასწავლელი სწავლაჲ
Page of ed.: 250   Line of ed.: 1     
საეკლესიოჲ, სამოძღუროჲ. ქართულსა ენასა შინა ყოველი დაისწავლა და
Line of ed.: 2     
მწიგნობრობაჲ-ცა ისწავა მრავალთა ენათაჲ და საღმრთონი წიგნნი ზეპირით
Line of ed.: 3     
მოიწუართნა. ხოლო სიბრძნე-ცა იგი ამის სოფლისა ფილოსოფოსთაჲ ისწავა
Line of ed.: 4     
კეთილად და, რომელი პოვის სიტყუაჲ კეთილი, შეიწყნარის, ხოლო ჯერკუალი
Line of ed.: 5     
განაგდის, და განითქუა სისრულე იგი მისი სახელოვნად ყოველთა
Line of ed.: 6     
შორის. ხოლო გარეშესა მას სიბრძნესა სოფლისასა ჰბასრობნ სიტყჳსაებრ
Line of ed.: 7     
მოციქულისა, ვითარმედ: "გან-რაჲმე-აცოფა ღმერთმან სიბრძნჱ იგი ამის
Line of ed.: 8     
სოფლისაჲ". სიტყუაჲ მისი იყო შეზავებულ მარილითა მადლისაჲთა. რაჟამს
Line of ed.: 9     
იტყჳნ, ბრძნად აღაღის პირი თჳსი და წესი განუჩინის ენასა თჳსსა. და ჰასაკისა
Line of ed.: 10     
ზრდასა თანა სათნოებაჲ-ცა კეთილი იზარდებოდა, რამეთუ არა იყო,
Line of ed.: 11     
ვითარცა ჭაბუკი, მზუაობარ და ჭამადთა გულის-სათქუმელთა მოყუარჱ, არამედ
Line of ed.: 12     
თავით თჳსით დანიელ წინაწარმეტყუელისა სიტყუასა იტყჳნ, ვითარმედ:
Line of ed.: 13     
"პური გულის-სათქუმელი არა ვჭამო"*. და ესრეთ მიიღის საზრდელი საგლახაკოჲ
Line of ed.: 14     
ჴო\რცთა Ms. page: J_159r  თჳსთა განსამტკიცებელად ნეტარმან გრიგოლ, მდაბალმან
Line of ed.: 15     
გულითა და გლახაკმან სულითა, მყუდრომან ქცევითა და მოწყალემან
Line of ed.: 16     
გონებითა, რამეთუ პირი სიწმიდისაჲ მარადის გულსა მისსა დანერგულ იყო,
Line of ed.: 17     
აღმომცენარჱ ჯეჯლსა ღმრთის მსახურებისასა. და ნერგი ჭეშმარიტისა სარწმუნოებისაჲ
Line of ed.: 18     
აღორძნდა სულსა მისსა, და ნაყოფი ღმრთისა სიყუარულისაჲ
Line of ed.: 19     
გარდაემატა მის შორის. და ესევითარითა მრავალ-ფერითა კეთილად განგებითა
Line of ed.: 20     
ცხოვნდებოდა ჭაბუკი ესე სამღდელოჲ სათნოდ უფლისა. ხოლო იყო
Line of ed.: 21     
ხილვითა დიდ, ჴორცითა თხ[ელ], ჰასაკითა სრულ, ყოლად კეთილ სრულიად,
Line of ed.: 22     
გუამითა მრთელ და სულითა უბიწო.

Chapter: 3  
Line of ed.: 23        
გ^. მაშინ ჴელმწიფეთა მათ, აღმზრდელთა მისთა, და სანატრელმან დედამან
Line of ed.: 24     
მისმან და ერისა სიმრავლემან ინებეს ხუცად კურთხევაჲ ამის ნეტარისაჲ
Line of ed.: 25     
და ჰრქუეს მთავართა მათ და მშობელმან მისმან: "შვილო, ყოლად
Line of ed.: 26     
კეთილო და სარწმუნოო ქრისტეს მონაო, აჰა მოიწია ჟამი წინაწარმეტყუელისა
Line of ed.: 27     
დავითის თქუმულისაჲ, რომელსა იტყჳს: "ვინ აღვიდეს მთასა უფლისასა,
Line of ed.: 28     
ანუ ვინ დადგეს ადგილსა წმიდასა მისსა, არამედ უბრალოჲ ჴელითა და წმიდაჲ
Line of ed.: 29     
გულითა"*. და აწ შენ გპოვა ქრისტემან უბრალოჲ ჴელითა და წმიდაჲ
Line of ed.: 30     
გულითა. და რაჲთა შენ აღხჳდე მთასა უფლისასა და დადგე ადგილსა წმიდასა
Line of ed.: 31     
მისსა შემწირველად წმიდასა და უსისხლოსა მსხუერპლსა მისსა ღირსებისა
Line of ed.: 32     
შენისათჳს და სასოდ სულთა და ჴორცთა ჩუენთა.

Line of ed.: 33        
ხოლო ამას ნეტარსა დაღაცათუ აქუნდა სიყუარული მღდელობისაჲ,
Line of ed.: 34     
შეზრუნდა სიტყუასა მათსა ზედა და შიში დაეცა სიახლისათჳს ჰასაკისა მისისა
Line of ed.: 35     
და ჰრქუა მათ: "თქუენ იცით ძალი საღმრთოთა წიგნთაჲ, გულისჴმა-გიყოფია
Line of ed.: 36     
წმიდათა მოციქულთა და ნეტართა მღდელთ-მოძღუართა განსაზღვრებული
Line of ed.: 37     
Ms. page: J_159v  კანონი წმიდისა კათოლიკე ეკლესიისაჲ. თუ ვითარნი
Line of ed.: 38     
კრძალვანი უჴმან მღდელობასა და ყოლად უბრალოებაჲ არა ხოლო საქმით,
Line of ed.: 39     
არამედ გონებითა-ცა და სიტყჳთა. ხოლო დაღაცათუ სულგრძელებასა ღმრთისასა
Line of ed.: 40     
თავს-უდებიეს დათმენაჲ, უწესოთა კაცთა მღდელობაჲ უმჯობეს არს
Line of ed.: 41     
მათა, უკუეთუ-მცა ყოლად-ვე რიცხუსა კაცთასა არა შერთულ იყვნეს ვიდრე
Page of ed.: 251   Line of ed.: 1     
საუკუნოდ პატიჟთა დაუსრულებელთა, ხოლო სარწმუნოთა მღდელთათჳს ესე
Line of ed.: 2     
უწყოდეთ თქუენ, ვითარმედ უფროჲს არს ყოველთა დიდებათა სულიერთა
Line of ed.: 3     
და ჴორციელთა, რამეთუ ქრისტჱს ნაცვალობაჲ არს ჭეშმარიტისა ღმრთისაჲ,
Line of ed.: 4     
რომელმან-ცა ჰრქუა მოწაფეთა თჳსთა, ვითარმედ: "ნეტარ ხართ თქუენ, რამეთუ
Line of ed.: 5     
მრავალთა წინაწარმეტყუელთა და მართალთა სწადოდა ხილვად და
Line of ed.: 6     
სმენად, რომელსა ხედავთ თქუენ და გესმის, და ვერ მიემთხჳნეს"*, რომელსა
Line of ed.: 7     
ღირს იქმნენით თქუენ და თჳსისა მის მღდელობისა ნაცვალად უფალმან მოციქულნი
Line of ed.: 8     
დაადგინნა მღდელად, და შემდგომითი შემდგომად ყოველნი სარწმუნონი
Line of ed.: 9     
მღდელნი და მათ მიერ ცხორებისა სასოებაჲ ქრისტეანეთაჲ მღდელობასა
Line of ed.: 10     
შეჰვედრა, და სასწაულთა ყოველთა და წინაწარმეტყუელთა ჩუენებასა
Line of ed.: 11     
და ღმრთის-მხილველთა კაცთა გამოცხადებასა მღდელობითა დაჰბეჭდა.
Line of ed.: 12     
და აწ არა ვინაჲ არს კაცთა ცხორებაჲ თჳნიერ მღდელობისა, რომლისათჳს
Line of ed.: 13     
პავლე იტყჳს, ვითარმედ: "ქრისტეს მიერ სახარებისაგან მე გშვენ თქუენ*".
Line of ed.: 14     
და უფალი ბრძანებს: "უკუეთუ ვინ-მე არა იშვეს მეორედ და არა მიიღოს
Line of ed.: 15     
წმიდაჲ საიდუმლოჲ, ვერ შევიდეს სასუფეველსა ცათასა*". და აწ პატივსა
Line of ed.: 16     
ვხედავ და პატიჟისაგან მეშინის!"

Line of ed.: 17        
მაშინ მიუგეს ბრძენთა მათ მთავართა და ჰრქუეს: "შვილო, გამორჩეულო
Line of ed.: 18     
ქრისტჱსო, შიში ღმრთისაჲ თავი არს სათნოებათაჲ, Ms. page: J_160r  ვითარცა
Line of ed.: 19     
მოსე იტყჳს: "რასა ითხოვს ღმერთი შენგან, ისრაჱლ, არამედ რაჲთა გეშინოდის
Line of ed.: 20     
მისა*", "რამეთუ შიშმან უფლისამან შესძინის დღეთა"*, ვითარცა
Line of ed.: 21     
იტყჳს სოლომონ, რამეთუ: სიბერისა პატიოსნებაჲ არა მრავალი ჟამი
Line of ed.: 22     
არს და არცა რიცხჳ დღეთაჲ აღრაცხილ, ხოლო მჴცოვანებაჲ არს გონიერებაჲ
Line of ed.: 23     
კაცისაჲ, და ჰასაკ სიბერის -- ცხორებაჲ უბიწოჲ. და კუალად იობ
Line of ed.: 24     
იტყჳს: "არა თუ მრავლისა ჟამისანი არიან ბრძენ, არცა ბრძენთა იციან სამართალი",*
Line of ed.: 25     
"არამედ სული ვიდრემე, და სული იგი ყოვლისა მპყრობელისაჲ,
Line of ed.: 26     
რომელმან ასწავის სიბრძნჱ"* და შენ მოგცა ქრისტემან კეთილი
Line of ed.: 27     
მოხუცებულებაჲ გონებისაჲ. და აწ ნუღარა ურჩ იქმნები, არამედ მორჩილ
Line of ed.: 28     
იქმენ ბრძანებასა ქრისტესსა და ჰმონე მას მღდელობითა, რომელმან ივნო
Line of ed.: 29     
ჩუენთჳს, მღდელმან მან საუკუნემან, და ჩუენ ყოველნი გუაცხოვნა".

Line of ed.: 30        
ხოლო ნეტარი გრიგოლ დაემორჩილა მათ და ნებითა ღმრთისაჲთა
Line of ed.: 31     
იკურთხა ხუცად ვედრებისაებრ მვედრებელთა მისთაჲსა, რომელ შუენოდა-ვე
Line of ed.: 32     
კრძალულებით, საღმრთოჲთა კანონითა ქცევასა მისსა და მარადის წმიდისა
Line of ed.: 33     
სამებისა მართლ-მადიდებლობასა. და ესრეთ მხიარულ იქმნა სიმრავლჱ იგი
Line of ed.: 34     
ერისაჲ, რაჟამს წმიდითა ჴელითა მისითა ღირს იქმნნეს მიღებად ჴორცსა და
Line of ed.: 35     
სისხლსა ქრისტჱსსა.

Line of ed.: 36        
მაშინ მთავარნი იგი განიზრახვიდეს ებისკოპოსობასა მისსა, რამეთუ
Line of ed.: 37     
ვითარცა ანგელოზი ღმრთისაჲ აქუნდა ყოველთა ჭეშმარიტებისა მასწავლელად,
Line of ed.: 38     
ვითარცა წერილ არს: "ბაგეთა მღდელისათა დაიცვან სამართალი და
Line of ed.: 39     
შჯული პირისა მისისაგან გამოიძიონ, რამეთუ ანგელოზი უფლისა ყოვლისა
Line of ed.: 40     
მპყრობელისაჲ არს იგი".*

Chapter: 4  
Page of ed.: 252  
Line of ed.: 1     
დ^. ხოლო ნეტარმან გრიგოლ, ვითარცა იხილა თავი თჳსი ჴორციელად
Line of ed.: 2     
დიდებასა შინა, ფრიად წუხდა გული მისი და განიზრახა ფარულად სივლტოლაჲ
Line of ed.: 3     
თჳსით ქუეყანით საღმრთოჲთა წოდებითა, რომელი-ცა უძღოდა მას მამათ\-მთავრისაMs. page: J_160v 
Line of ed.: 4     
აბრაჰამის სახედ, და ვითარცა ისრაჱლნი უდაბნოდ. არამედ
Line of ed.: 5     
აბრაჰამ ქუეყანისა მისგან ურწმუნოთა ნათესავთაჲსა განაშორა ღმერთმან,
Line of ed.: 6     
ხოლო ესე მორწმუნისა და კეთილად მსახურისა ქუეყანისაგან გამოიყვანა
Line of ed.: 7     
ამის მიზეზისათჳს, რაჲთა უქმთა მათ უდაბნოთა შინა გამობრწყინდეს სანთელი
Line of ed.: 8     
ესე დაუვსებელი, ბრწყინვალჱ ზედა სასანთლესა მას მაღალსა ზეთითა
Line of ed.: 9     
მით განუპარველითა, რაჲთა ჴმასა მას და ოხრასა საყჳრისასა აღეტყინოს და
Line of ed.: 10     
განბრწყინდეს სულითა ძლიერითა, და მიუძღუეს საქორწინესა მას კრებულსა
Line of ed.: 11     
თანა მოწაფეთა მისთა წმიდათასა და რამეთუ მადლითა მით [ღმრთის]
Line of ed.: 12     
მხილველითა, გონიერითა და უბიწოჲთა, გულისჴმა-[ე]ყო შეუცვალებელი იგი
Line of ed.: 13     
სუფევაჲ, ზეცისა მთავრობაჲ და მათ თანა მოდასეობისა წადიერებითა დაუტევა
Line of ed.: 14     
შეცვალებადი [პატივი] ქუეყანისა მოკუდავთა კაცთა სუფევისაჲ და
Line of ed.: 15     
მოჰრიდა ჟამიერთა და ნივთიერთა ბუნებათა, რაჲთა უჟამოჲ იგი ნათელი
Line of ed.: 16     
უძღოდის უ[ნივთო]სა მას [სა]მკჳდრებელსა და უცვალებელსა დიდებასა სასუფეველსა
Line of ed.: 17     
ცათასა.

Chapter: 5  
Line of ed.: 18        
ე^. და ესევითარსა კეთილსა განზრახვასა და გზავნასა მისსა პოვნა მოყუასნი
Line of ed.: 19     
კეთილნი შეწევნითა ქრისტჱს მადლისაჲთა: საბა, რომელსა ეწოდა
Line of ed.: 20     
საბან, დედის დის-წული მისი, იშხნისა მეორედ მაშენებელი და ებისკოპოსი
Line of ed.: 21     
მისი. და თევდორე ნეძჳსა მაშენებელი და მამაჲ; და ქრისტეფორე კჳრიკეთისა
Line of ed.: 22     
მაშენებელი და მამაჲ. ესე ოთხნი შეანაწევრნა სარწმუმოებამან, და საღმრთომან
Line of ed.: 23     
სიყუარულმან შეამტკიცნა ერთ [ზრახ]ვად შეკრებულნი, ვითარცა სული
Line of ed.: 24     
ერთი ოთხთა გუამთა შინა დამტკიცებული. მაშინ ნეტარმან გრიგოლ თქუა
Line of ed.: 25     
სიტყუაჲ იგი დავითისი, Ms. page: J_161r  ვითარმედ: "რაჲ-მე კეთილ ანუ რაჲ-მე შუენიერ,
Line of ed.: 26     
არამედ დამკჳდრებაჲ ძმათაჲ ერთად*?" რამეთუ ვითარცა თქუა ქრისტემან
Line of ed.: 27     
სახელისა მისისათჳს შეკრებულთა შორის დამკჳდრებაჲ თჳსი, ეგრეთ-ვე
Line of ed.: 28     
იყავნ ჩუენ შორის თავადი უფალი, რაჲთა სათნო-იყოს სულიერი ესე საგრობაჲ
Line of ed.: 29     
ჩუენი უცხოებასა შინა და რაჲთა შეწირულ იყოს მსახურებაჲ ჩუენი
Line of ed.: 30     
სათნოდ მის წინაშე". ხოლო მათ თქუეს: "იყავნ ქრისტჱ ღმერთი ჩუენ შორის
Line of ed.: 31     
სულიერად ძმობასა და გზავნასა ჩუენსა და უძლურსა გულს-მოდგინებასა
Line of ed.: 32     
სიტყუათაებრ შენთა, ბრძენო გრიგოლ, რაჲთა ძალი საღმრთოჲ დაემკჳდროს
Line of ed.: 33     
ჩუენ შორის".

Line of ed.: 34        
მაშინ ერთითა მით ერთობითა აღიბეჭდნეს თავნი თჳსნი ძლიერებისა
Line of ed.: 35     
ბეჭდითა მით ნიშისა საუფლოჲსა პატიოსნისა ჯუარისაჲთა და სიხარულით
Line of ed.: 36     
წარემართნეს გზასა მას, რომელი არა უწყოდეს, არამედ არა უმეცარ იყვნეს,
Line of ed.: 37     
რამეთუ უფალი მხოლოჲ უძღოდა მათ, ხედვიდა რაჲ გულსა მათსა წმიდასა
Line of ed.: 38     
და წყაროებრ დაუწყუედელსა ლოცვასა და ცრემლთა მათთა ნაკადულსა. და
Line of ed.: 39     
მოიყვანნა იგინი ქართლით ოპიზას პირველად.

Line of ed.: 40        
ხოლო იყვნეს ოპიზას ძმანი მცირედნი შეკრებულ ქრისტჱს სიყუარულისათჳს,
Line of ed.: 41     
ვინაჲთგან პოვნილ იყო წმიდაჲ იგი მცირე ეკლესიაჲ წმიდისა
Page of ed.: 253   Line of ed.: 1     
ნათლის-მცემელისაჲ, და იყო წინამძღურისა მათისა სახელი ამბა გიორგი,
Line of ed.: 2     
რამეთუ მესამე მამაჲ იყო ოპიზისაჲ, რაჲთგან სამოელ და ანდრია გარდაცვალებულ
Line of ed.: 3     
იყვნეს. ამან ნეტარმან ამბა გიორგი, ვითარცა იხილნა სანატრელი
Line of ed.: 4     
მამაჲ გიორგი და მოყუასნი მისი, გულისჴმა-ყო საღმრთოჲთა ცნობითა
Line of ed.: 5     
ღირებისა მათისა მადლი და შეიწყნარნა იგინი სიხარულით, არა ვითარცა
Line of ed.: 6     
მოწაფენი, არამედ ვითარცა უზეშთაესნი მისა. უწყოდა სულითა, რამეთუ
Line of ed.: 7     
პატივი ზეგარდამო[ჲ] Ms. page: J_161v  ღმრთისა მიერ მონიჭებად იყო მათდა. და ორისა
Line of ed.: 8     
წელიწდისა ჟამთა იყუნეს ოპიზას მამაჲ გრიგოლ და მოყუასნი მისნი ღუაწლითა
Line of ed.: 9     
ფიცხლითა მონაზონებისა შრომისაჲთა, ვითარცა იყო წესი მის ჟამისა
Line of ed.: 10     
მონაზონთაჲ.

Line of ed.: 11        
ხოლო მამასა გრიგოლს სწადოდა მარტოდ დაყუდებაჲ, რამეთუ ესმოდა
Line of ed.: 12     
ანგელოზებრივი ცხორებაჲ მარტოდ მყოფთაჲ მათ სივრცესა მას შინა უდაბნოჲსასა,
Line of ed.: 13     
რომელნი-იგი იზარდებოდეს მთავართა სახედ მწუანვილითა და ხილითა,
Line of ed.: 14     
ხოლო რომელნი-მე მცირედითა პურითა და რომელთაჲ-მე ესმოდა სახელი
Line of ed.: 15     
და რომელნი-მე ფარულად იყვნეს ყოველთა მათ ნეტართა მოიხილავნ
Line of ed.: 16     
წმიდაჲ გრიგოლ და კეთილთა ქცევათა მათთა ისწავებნ, რომელთაგან-მე --
Line of ed.: 17     
ლოცვასა და მარხვასა, რომელთაგან-მე -- სიმდაბლესა და სიყუარულსა, რომელთაგან-მე --
Line of ed.: 18     
სიმშჳდესა და განურისხველობასა, რომელთაგან-მე -- უპოვარებასა
Line of ed.: 19     
და ქუეყანასა ზედა წოლასა, გინა თუ ზე-ჯდომით ძილსა, რომელთაგან-მე -- უძლურებასა
Line of ed.: 20     
და ჴელთ-საქმარსა დუმილით და მსგავსთა ამათთა სათნოებათა,
Line of ed.: 21     
და ესრეთ სწავლათაგან სულიერთა აღსავსემან მიაქციის საყოფლად-ვე თჳსა,
Line of ed.: 22     
რამეთუ ესმინ წმიდათა მათგან, ვითარმედ: "ჰრცხუენისმცა სოფელსა ქცევათაგან
Line of ed.: 23     
ჩუენთა კეთილთა".

Chapter: 6  
Line of ed.: 24        
ვ^. მას ჟამსა იყო ვინმე ბერი ხანცთას მარტოდ მყოფი კაცი, მართალი
Line of ed.: 25     
და წმიდაჲ, რომლისა სახელი ჴუედიოს. ამან ნეტარმან ჩუენებაჲ იხილა არა
Line of ed.: 26     
თუ ძილსა შინა, არამედ ცხადად. რამეთუ ხედვიდა ადგილსა მას წმიდასა,
Line of ed.: 27     
სადა აწ ხანცთას წმიდაჲ ეკლესიაჲ შენ არს, ვითარ-მცა სახედ ეკლესიისა
Line of ed.: 28     
ნათლისა ღრუბელი გამოხატული დგა მყოვარ ჟამ და სულნელებაჲ დიდძალი
Line of ed.: 29     
გამოვიდიდა მიერ ღრუბლით. და ესმა ჴმაჲ Ms. page: J_162r  ნეტარსა მას ბერსა, ვითარმედ
Line of ed.: 30     
აღეშენოს წმიდაჲ ეკლესიაჲ ადგილსა ამას ჴელითა გრიგოლ მღდელისა,
Line of ed.: 31     
კაცისა ღმრთისაჲთა. და სულნელებაჲ ლოცვათა მისთაჲ და მოწაფეთა
Line of ed.: 32     
მისთაჲ, ვითარცა კეთილი საკუმეველი აღიწეოდის წინაშე ღმრთისა. და ესე
Line of ed.: 33     
ჩუენებაჲ ვითარცა იხილა, განიხარა დიდად ფრიად და მიელოდა უწყებულსა
Line of ed.: 34     
მას წმიდასა, რამეთუ ჩუეულებაჲ აქუნდა ღმრთისამიერისა ხილვისაჲ.
Line of ed.: 35     
ეგ[რეთ]ვე აუწყა ქრისტემან სანატრელსა მამასა გრიგ[ოლს ბერისა მის] ღირსებაჲ
Line of ed.: 36     
და ადგილისა მის [მი]გებად მისა.

Line of ed.: 37        
მას ჟამსა წინამძღურებითა სულისა წმიდისაჲთა მოიწია ხანცთად სათნოჲ
Line of ed.: 38     
ღმრთისაჲ მამაჲ ჩუენი გრიგოლ წმიდისა მის ბერისა. და ვითარცა იხილეს
Line of ed.: 39     
ერთმანერთი, განიხარეს ფრიად და ყვეს ლოცვაჲ, მაშინ ნეტარმან მან
Line of ed.: 40     
ბერმან ჰრქუა: "მაკურთხე, წმიდაო მამაო გრიგოლ, რამეთუ მღდელი ხარ
Line of ed.: 41     
შენ". და ყო ლოცვაჲ მამამან გრიგოლ და ვითარცა მრავალ [ჟამთა] მეგობარნი
Page of ed.: 254   Line of ed.: 1     
საყუარელნი მოიკითხნეს ურთიერთას და სიხარულით დასხდეს და მიუთხრეს
Line of ed.: 2     
ჩუენებაჲ იგი პირველი. ხოლო ნეტარმან გრიგოლ ჰრქუა: "ვჰმადლობ
Line of ed.: 3     
ქრისტესა, რომელი მომიძღუა საყოფლად შენდა შვილსა შენსა და
Line of ed.: 4     
ღირს მყო მე თაყუანის ცემად კუალსა წმიდათა ფერჴთა შენთასა, გამორჩეულო
Line of ed.: 5     
ღმრთისაო! ამიერითგან იყავნ წმიდაჲ ჯუარი შენი საფარველ ჩემდა და
Line of ed.: 6     
შეწევნაჲ ღირთა ლოცვათა შენთაჲ ზღუდჱ ჩემდა". ხოლო მან ჰრქუა: "არამედ
Line of ed.: 7     
უფროჲს-ღა ნაყოფი წმიდათა ლოცვათა შენთაჲ და წმიდაჲ ჯუარი შენი
Line of ed.: 8     
მარადის იყავნ ჩემ ზედა, უძლურისა ამის მოხუცებულისა, და მცირედთა
Line of ed.: 9     
დღეთა შემდგომად იხილო მტუერ-ქმნული შენ, წმიდაო ღმრთისაო. დაღაცათუ
Line of ed.: 10     
დღითა უმრწემეს ხარ, საქმით კულა უხუცეს ხარ Ms. page: J_162v  ჩემსა, რამეთუ
Line of ed.: 11     
შენ იყო მწყემსი კეთილი მრავალთა პირმეტყუელთა საცხოვართა ქრისტჱსთაჲ
Line of ed.: 12     
და სულისა ჩემისა საუკუნოდ გჳრგჳნი და სასოჲ, ამისთჳს-ცა არათუ
Line of ed.: 13     
ჴორცთა და სისხლთა მოგაწიეს უქმსა ამას უდაბნოსა ქუეყანით შენით, მამაო
Line of ed.: 14     
პატიოსანო, არამედ ძალი ძისა ღმრთისა მხოლოჲსაჲ და სიბრძნჱ სულისა
Line of ed.: 15     
წმიდისაჲ და მადლი ღმრთისა მამისაჲ გაქუს [წინამძღუ]რად შენდა,
Line of ed.: 16     
რომლისა წინაშე  [წარჴდო]მილ არს ყოველი შეთხზულებაჲ [მტერისა]
Line of ed.: 17     
მანქანებათაჲ, ვითარცა ქსელი დედაზარდლისაჲ წინაშე ქარსა. და რამეთუ
Line of ed.: 18     
უწყის ბოროტმან ზარი სიწმიდეთა შენთაჲ, [რომლითა]ცა შეიკრა ვითარცა
Line of ed.: 19     
რაჲ მფრინველი შეურაცხი, და სრულიად დათრგუნოს ქრისტემან ფერჴთა
Line of ed.: 20     
ქუ[ეშე] შენთა, წმიდაო მამაო".

Line of ed.: 21        
ხოლო ნეტარმან გრიგოლ [ჰრქუა მას]: "ქრისტემან აღუთქუა მოწაფეთა
Line of ed.: 22     
თჳსთა, ვითარმედ: ["მე თქუენ] თანა ვარ ყოველთა დღეთა"*, და არა
Line of ed.: 23     
ხოლო თუ თქუენ თანა ოდენ, არამედ ვიდრე აღსასრულამდე სოფლისა"*
Line of ed.: 24     
ყოველთა თანა მორწმუნეთა. იგი-ვე თავადი უფალი მკჳდრ არს შენ თანა,
Line of ed.: 25     
ღირსო მამაო, რომელმან-ცა ლოცვითა შენითა მომანიჭოს ძლევაჲ ეშმაკთაჲ
Line of ed.: 26     
და მანქანებათა მათთა ურიცხუთაჲ, და შენ მოგცეს შრომათა შენთა წილ
Line of ed.: 27     
სასუფეველი ცათაჲ სიტყჳსაებრ მოციქულისა, ვითარმედ: "სასყიდელი იგი
Line of ed.: 28     
მოქმედსა მას შეერაცხების არა თუ მადლით, არამედ თანა-ნადებით".*

Line of ed.: 29        
ამისა შემდგომად ჰრქუა კეთილმან მან ბერმან წმიდასა მამასა გრიგოლს:
Line of ed.: 30     
"წინაწარმეტყუელი იტყჳს, რამეთუ "ტკბილ არიან სასასა ჩემსა სიტყუანი
Line of ed.: 31     
შენნი უფროჲს თაფლისა პირსა ჩემსა"*, არამედ ჴორცთა საღუაწი
Line of ed.: 32     
უჴმს წერილისაებრ, რომელმან მოსცა საზრდელი ყოველსა Ms. page: J_163r  ჴორციელსა,
Line of ed.: 33     
რამეთუ უკუნისამდე არს წყალობაჲ მისი".

Line of ed.: 34        
მაშინ განჰმზადა ტაბლაჲ მსგავსად ჩუეულებისა სიხარულით, რომელი
Line of ed.: 35     
დახუდა დიდსა მას უპოვარებასა მისსა, და აკურთხეს მადლობით და იწყეს
Line of ed.: 36     
ჭამად, მარადის მეტყუელთა სულისა საზრდელსა მას სიტყუასა: "უფალო
Line of ed.: 37     
იესუ ქრისტე, ღმერთო ჩუენო, შეგჳწყალენ ჩუენ". და კნინითა მით საშუებლითა
Line of ed.: 38     
ფრიად იშუებდეს, ვითარცა დიდძალითა სანოვაგითა, რამეთუ ღმერთი
Line of ed.: 39     
იყო შორის წმიდათა მათ, სიხარული დაუსრულებელი და კეთილი მოუკლებელი,
Line of ed.: 40     
რომლისათჳს-ცა იტყოდეს: "არა ნაკლულევან ვართ, არამედ აღსავსე
Page of ed.: 255   Line of ed.: 1     
მადლითა საუნჯეთა მათგან მოუკლებელთა, უხილავთა და განუპარველთა".
Line of ed.: 2     
და ვითარცა მიიღეს საზრდელი, კუალად იწყეს სულისა ცხორებისა
Line of ed.: 3     
ზრახვასა. და იყო განგრძობილად სიტყუაჲ მათ შორის, რამეთუ დღჱ იგი
Line of ed.: 4     
დამწუხრდა და ღამჱ განთენა უძილობით ლოცვასა შინა მათსა და გალობასა
Line of ed.: 5     
ღმრთისასა.

Line of ed.: 6        
და განთიად მოახილვა ყოველი სანახები ხანცთისაჲ, და ფრიად შეუყუარდა
Line of ed.: 7     
წმიდასა გრიგოლს, მაშინ ჰრქუა ნეტარსა ბერსა: "წარვიდე ოპიზას
Line of ed.: 8     
და მსწრაფლ ხოლო [!] მივიდე მათა ჩემთა თანა, რომელ დაუტევენ მუნ,
Line of ed.: 9     
რაჲთა მოვიდენ ჩემ თანა და იგინი-ცა იკურთხნენ წმიდათაგან ლოცვათა შენთა".
Line of ed.: 10     
და ვითარცა მოიწია ოპიზას, ახარა ძმათა თჳსთა ხილვაჲ წმიდისა მის
Line of ed.: 11     
ბერისაჲ და ადგილისაჲ მის, კეთილისა საყოფლისა ღმრთივ მოცემულისაჲ
Line of ed.: 12     
და მსწრაფლ ხოლო მივიდეს ამბა გიორგისა, ოპიზის წინამძღურისა, და
Line of ed.: 13     
მოიღეს ლოცვაჲ წმიდაჲ მისი და ძმათა ყოველთაჲ და სიხარულით მოიწინეს
Line of ed.: 14     
ხანცთად. ყვეს ლოცვაჲ და მოიკითხეს წმიდაჲ იგი ბერი, ვითარცა ზეცისა
Line of ed.: 15     
ანგელოზი. ხოლო მან განიხარა ხილვაჲ ნეტართაჲ მათ და ჰრქუა მათ: "თქუენ
Line of ed.: 16     
ხართ სიწმიდისა ნაყოფი, Ms. page: J_163v  მცენარენი სულნელნი, ვარდნი შუენიერნი,
Line of ed.: 17     
ფინიკნი კეთილნი და ზეთის-ხილნი ნაყოფ-სავსენი, ზეთითა მით სიწმიდისაჲთა
Line of ed.: 18     
პოხილნი, რომელთა ხილვითა დღეს განიპოხა სიბერჱ ჩემი და ამაღლდა სიხარული
Line of ed.: 19     
ჩემი, ვითარცა რქაჲ მარტორქისაჲ. ამიერითგან იხარებდინ უდაბნოჲ
Line of ed.: 20     
ესე თქუენ, ქრისტეს ნების მყოფელთა, ამას შორის დანერგვითა". ხოლო
Line of ed.: 21     
მათ ჰრქუეს: "წმიდისა ანტონის მიმსგავსებულო წმიდაო მამაო, სიტყუათა
Line of ed.: 22     
შენთა პატივი ჩუენთჳს ზეშთა ბუნებათა არს, არამედ დაამტკიცენ ქრისტემან
Line of ed.: 23     
ყოვლისა შემძლებელმან ქებისა ბრძანებაჲ ეგე მადლიერი, და კმა არს ჩუენდა,
Line of ed.: 24     
და ინებენ უფალმან მოცემად ჩუენდა მადლი ესე, რაჲთა ღირსად ვჰმსახუროთ
Line of ed.: 25     
სიწმიდესა შენსა ვიდრე აღსასრულამდე, წმიდაო ღმრთისაო". მაშინ
Line of ed.: 26     
ჰრქუა ბერმან: "დაღაცათუ მხიარულ არს გული თქუენი მსახურებად
Line of ed.: 27     
მოხუცებულებასა ჩემსა, ხოლო ესე უწყოდეთ, ნებითა ღმრთისაჲთა ვიდრე
Line of ed.: 28     
სიკუდილამდე თჳთ ვჰმსახურო თავსა ჩემსა, რამეთუ დავით იტყჳს: "აღუთქუთ
Line of ed.: 29     
და აღუსრულეთ უფალსა ღმერთსა თქუენსა-ო"*. აწ მე აღმითქუამს
Line of ed.: 30     
უფლისადა ვიდრე აღსასრულამდე ჩემდა მარტოდ მყოფებაჲ, სულითა კულა
Line of ed.: 31     
თქუენ თანა ვარ და აწ ჯერ-არს ჩემდა აღნათქუემისა საქმით აღსრულებაჲ".

Line of ed.: 32        
ამისა შემდგომად ჰრქუა ნეტარსა გრიგოლს: "მიმსგავსებულო ელიაჲსო
Line of ed.: 33     
და იოვანესო, ნეტარო კაცთა შორის, არს მახლობელად ჩუენსა ქუაბი მცირე,
Line of ed.: 34     
წარმიყვანე მუნ შენ და ძმათა შენთა, რაჲთა ნეშტი დღეთა ჩემთაჲ მას
Line of ed.: 35     
შინა აღვასრულო, რამეთუ მცირედ-ღა ყოფად არს ჩემი ჴორცთა შინა ყოფაჲ.
Line of ed.: 36     
ხოლო ესე აღმითქუთ, რომელ ჩემდა სიკუდიდმდე არა განჰმრავლდეთ
Line of ed.: 37     
ადგილსა ამას შინა". და ჯუარი დასწერა თჳსსა მას სამკჳდრებელსა, და სიტყუაჲ
Line of ed.: 38     
Ms. page: J_164r  მისი განძლიერდა. და მათ არღარა იკადრეს ცილობად, არამედ
Line of ed.: 39     
მივიდეს მის თანა ქუაბად და ყვეს ლოცვაჲ. ხოლო ბერმან თქუა: "ესე არს
Line of ed.: 40     
განსასუენებელი ჩემი უკუნისამდე, ამას დავემკჳდრო, რამეთუ მთნავს ესე".
Page of ed.: 256   Line of ed.: 1     
მაშინ ამბორს-უყვეს ურთიერთას, და მისცეს მშჳდობაჲ წმიდასა მას ნეტართა
Line of ed.: 2     
მათ და შთამოვიდეს ადგილსა მას ღმრთისა მიერ ჩინებულსა სამონასტრედ.
Line of ed.: 3     
ხოლო წმიდამან გრიგოლ გონებითა შემუსრვილითა ლოცვაჲ ესე ცრემლით
Line of ed.: 4     
ჴელ-განპყრობით წართქუა.

Chapter: 7  
Line of ed.: 5        
ზ^. "ჟამსა ამას უცხოებისა და უპოვარებისა ჩუენისასა, ქრისტე, არა
Line of ed.: 6     
შემეშინოს ჩუენ ბოროტისაგან, რამეთუ შენ, უფალი, ჩუენ თანა ხარ განმზადებული
Line of ed.: 7     
ჩუენთჳს ადგილსა ამას კეთილსა განსასუენებელსა ნებისა შენისასა,
Line of ed.: 8     
რომელსა შინა მარადის ვედრებასა შევსწირავთ მოსალოდებელისა მისთჳს
Line of ed.: 9     
დღისა დიდებით მეორედ მოსლვისა შენისასა, ღმერთო! რაჟამს-იგი საშინელებათა
Line of ed.: 10     
ზარი და საყჳრისა ოხრაჲ შეაძრწუნებდეს დაბადებულთა ყოველთა,
Line of ed.: 11     
რამეთუ უქადაგებდეს ცოდვილთა სატანჯველთა მათ დაუსრულებელთა, ხოლო
Line of ed.: 12     
მართალთა ახარებდეს ცხორებასა დაუსრულებელსა. მაშინ ეტყებდენ ყოველნი
Line of ed.: 13     
ტომნი ქუეყანისანი ამისთჳს, რამეთუ მიეცემოდიან ყოველნი ბრალეულნი
Line of ed.: 14     
გუემათა და საარებათა. ხოლო მართალნი მათთჳს იგლოვდენ, რამეთუ
Line of ed.: 15     
არს უბიწოთა-ცა შეძრწუნება ზარი შენი, რომლისაგან მე ვძრწი, რამეთუ
Line of ed.: 16     
განუმზადებელ ვარ არათუ უმეცრებისა აჩრდილთა შეყენებული, არამედ
Line of ed.: 17     
უდებებისა მედგრობათაგან ძლეული ვჴმობ სულთქუმით: რაჟამს მოიწიოს
Line of ed.: 18     
დაჴსნაჲ გუამთაჲ და მხილებაჲ ცოდვათაჲ და კუალად განახლებაჲ და შეერთებაჲ
Line of ed.: 19     
სულისა და ჴორცთაჲ, რომელთაჲ მე ცხორებად საუ\კუნოდ Ms. page: J_164v  და რომელთაჲ-მე
Line of ed.: 20     
სატანჯველად საუკუნოდ, მაშინ ვინაჲ იყოს ჩემდა ჴსნაჲ ბრალთა
Line of ed.: 21     
პატივისაგან? რამეთუ არა მომიგიეს მე საქმჱ, რომლითა-მცა უბრალო ვიპოვე
Line of ed.: 22     
წინაშე საყდართა შენთა, ქრისტე! არამედ ვედრებითა დედოფლისა
Line of ed.: 23     
ჩუენისა ღმრთის-მშობელისა მარადის ქალწულისაჲთა და ყოველთა წმიდათა
Line of ed.: 24     
შენთაჲთა, უფალო მოწყალეო და სახიერო მეუფეო, წყალობა ყავ და მაცხოვნენ
Line of ed.: 25     
ჩუენ რჩეულთა შენთა თანა, რაჲთა მათ თანა-ვე მიგცემდეთ შენ საუკუნოდ
Line of ed.: 26     
დიდებასა, ამენ."

Line of ed.: 27        
ამისსა შემდგომად იწყო მან ხანცთისა შენებაჲ და უბრძანა ძმათა მათ
Line of ed.: 28     
დავითის გალობისა მუჴლთა ამათ წართქუმაჲ: "წყალობათა შენთა, უფალო,
Line of ed.: 29     
უკუნისამდე უგალობდე, თესლითი თესლამდე მიუთხრობდე ჭეშმარიტებათა
Line of ed.: 30     
შენთა პირითა ჩემითა, რამეთუ სთქუ: სოფელი წყალობით აღაშენოს"*. "და
Line of ed.: 31     
ველნი შენნი აღივსნენ სიპოხითა, განჰპოხო შენ შუენიერებაჲ უდაბნოჲსაჲ
Line of ed.: 32     
და სიხარული ბორცუთა შეიმოსონ და ღელეთა განამრავლონ იფქლი ღმრთის
Line of ed.: 33     
მსახურებისაჲ, ღაღადებდენ და გალობდენ"* პირნი ჩუენნი ესრეთ: "მოგუხედენ
Line of ed.: 34     
მონათა შენთა, უფალო და ქმნულსა ჴელთა შენთასა! წარუძეღუ ძეთა
Line of ed.: 35     
მათთა! იყავნ ნათელი შენ, [უფლისა] ღმრთისა ჩუენისაჲ, ჩუენ ზედა! საქმენი
Line of ed.: 36     
ჴელთა ჩუენთანი წარჰმართენ ჩუენ ზედა, უფალი, და ქმნული ჴელთა ჩუენთაჲ
Line of ed.: 37     
წარგჳმართე"*, "რამეთუ უდაბნოთა ამათ და მთათა აღვიხილენით
Line of ed.: 38     
თუალნი ჩუენნი, ვინაჲ მოხუედ შეწევნად ჩუენდა"*. ჭეშმარიტად შეწევნა
Line of ed.: 39     
არს ჩუენდა სახელითა უფლისაჲთა, რომელმან ქმნა ცანი და ქუეყანაჲ და
Line of ed.: 40     
ყოველნი დაბადებულნი"*.

Page of ed.: 257  
Line of ed.: 1        
და ერთობით ჯუარი დასწერეს ადგილსა მას და იწყეს საქმედ სენაკებისათჳს
Line of ed.: 2     
ქუეყანისა დავაკებად, რამეთუ კლდჱ იგი ხანცთისაჲ უფიცხლეს არს
Line of ed.: 3     
უფროჲს ყოველთა მათ კლარჯეთისა Ms. page: J_165r  უდაბნოთა. და შრომითა დიდითა
Line of ed.: 4     
ქმნეს ადგილი იგი, რამეთუ არა აქუნდა მათ ცული და წერაქჳ, არცა სხუაჲ
Line of ed.: 5     
ეგევითარი საჴმარი, არამედ ოპიზელთა მამათა მოსცეს ყოველი, რომელი
Line of ed.: 6     
იპოვა ჴელთა მათთა, და თანა-შემწე ექმნნეს ყოვლითა საჴმრითა და ჴორცთა
Line of ed.: 7     
საღუაწითა, რამეთუ მას ჟამსა სხუაჲ მონასტერი არა შენ იყო მათ ქუეყანათა
Line of ed.: 8     
თჳნიერ ოპიზისა, და არცა მსოფლიონი ერის-კაცნი ახლვიდეს ახლად
Line of ed.: 9     
შენებისათჳს მათ ქუეყანათაჲსა, რამეთუ კლარჯეთს და ტაოთა შინა, და
Line of ed.: 10     
შავშეთს და ყოველთა მათ მახლობელთა ქუეყანათა მცირედნი იპოვებოდეს
Line of ed.: 11     
დაშენებულ ტყეთა შინა ადგილ-ადგილ.

Line of ed.: 12        
ხოლო ნეტარმან მამამან გრიგოლ პირველად აღაშენა ძელისა ეკლესიაჲ
Line of ed.: 13     
და შემდგომად საყუდელი თჳსი და თითო სენაკები ძმათა მათთჳს მცირჱ
Line of ed.: 14     
და ერთი სენაკი საოსტიგნედ დიდი. და დღითი-დღე აღორძნებოდეს ძმანი,
Line of ed.: 15     
რამეთუ შეეძინებოდეს უფალსა მუშაკნი მეათერთმეტისა ჟამისანი
Line of ed.: 16     
მოქმედად ჭეშმარიტსა მას ვენაჴსა და თანაზიარ იქმნებოდეს პირველთა მათ მართალთა
Line of ed.: 17     
და მონაწილე წმიდათა მოწამეთა, მჴნდებოდეს რაჲ ღუაწლსა მას
Line of ed.: 18     
მონაზონებისასა მსგავსად წმიდათა მოწამეთა და უფროჲს მათსა, რამეთუ
Line of ed.: 19     
მარტჳლნი ერთსა ხოლო შინა ჟამსა იწამნეს, ხოლო ესე ყოველსა ჟამსა
Line of ed.: 20     
იწამებოდეს სახელისათჳს ქრისტჱსისა, ვითარცა დავით იტყჳს: "შენთჳს მოვსწყდებით
Line of ed.: 21     
ჩუენ მარადღე*". და პავლე იტყჳს: მარადღჱ ქრისტჱსთჳს
Line of ed.: 22     
მოვკუდები".* უკუეთუ-მცა არა იყო დაუცხრომელი ბრძოლაჲ წმიდათაჲ,
Line of ed.: 23     
არა-მცა მოიჴსენეს ბრძოლაჲ იგი სიკუდილად მარადღე.

Line of ed.: 24        
"რამეთუ ჴორცთა გული უთქუამს სულისათჳს და სულსა ჴორცთათჳს,
Line of ed.: 25     
და ესე მჴდომნი არიან Ms. page: J_165v  ურთიერთას"* სიტყჳსაებრ მოციქულისა, რამეთუ
Line of ed.: 26     
"რაჲ სულისა აღმოფშჳნვა მადლი იქმნების და რაჲ სულისა აღმოფშჳნვა
Line of ed.: 27     
ბრალი იქმნების ჩუენ შორის".* ამისთჳს-ცა ანგელოზ მჴდომ სახელ-სდებს
Line of ed.: 28     
პავლე გონებასა კაცთასა; და ვითარცა თავისა თჳსისათჳს ქადაგებს, ეგრეთ-ვე
Line of ed.: 29     
ყოველთათჳს იტყჳს, რამეთუ ოდეს-მე წმიდათა ანგელოზთა გონებაჲ პოვის
Line of ed.: 30     
ჩუენ შორის, და ოდეს-მე ეშმაკთაჲ. ამისთჳს-ცა ქრისტემან უბრძანა პეტრე
Line of ed.: 31     
მოციქულსა: "არა თუ შჳდგზის ოდენ შეუნდო ძმათა დღესა შინა,
Line of ed.: 32     
არამედ სამეოცდაათჯერ შჳდგზის-ო"*. და ამათ ესევითართა ვნებათა,
Line of ed.: 33     
დაფარულთა და ცხადთა, მჴდომისა ღონეთა ძლიერად ეწყვებოდეს ღირსნი
Line of ed.: 34     
ესე მამანი, მოთმინენი მრავალ-სახეთა ჭირთა და მწუხარებათა ქრისტჱსთჳს.

Chapter: 8  
Line of ed.: 35        
ჱ^. მას ჟამსა ნეტარი იგი ბერი ჴუედიოს მოხუცებულ იყო ფრიად და
Line of ed.: 36     
მიახლებულ ჴორცთაგან განსლვად. მაშინ მივიდა მამაჲ ჩუენი წმიდაჲ
Line of ed.: 37     
გრიგოლ და ძმანი-ცა, რომელნი იყვნეს მის თანა, ხილვად ბერისა. და ვითარცა
Line of ed.: 38     
მოიკითხეს, ჰრქუეს: "გუაკურთხენ, წმიდაო მამაო, რამეთუ აწ მიხუალ უფლისა".
Line of ed.: 39     
ხოლო მან ჰრქუა: "ღმერთი მშჳდობისა, სიყუარულისა და კაცთ-მოყუარებისაჲ
Page of ed.: 258   Line of ed.: 1     
იყავნ თქუენ თანა ყოლად-ვე, არამედ ჩემთჳს ლოცვა-ყავთ, წმიდანო
Line of ed.: 2     
მამანო, რამეთუ მივალ დღეს ბანაკსა უცხოსა და ღმრთისა საყდართა
Line of ed.: 3     
საშინელთა". ხოლო მათ ჰრქუეს: "არა ხარ უცხო ბანაკსა მას წმიდათა ანგელოზთასა,
Line of ed.: 4     
რომელთა თანა სულითა მარადის იხარებ წინაშე ქრისტჱსა,
Line of ed.: 5     
არამედ ნუ დამივიწყებ ჩუენ, ადგილისა შენისა წმიდისა მკჳდრთა და ნერგთა
Line of ed.: 6     
მადლისა შენისათა". და მან ჰრქუა მათ: "ჴელთა ღმრთისათა შევჰვედრებ
Line of ed.: 7     
სულსა ჩემსა და ჴელთა თქუენთა -- ჴორცთა ჩემთა, ხოლო ნებითა ღმრთისაჲთა
Line of ed.: 8     
ერთად იყოს სიხარული ჩუენი საუკუნოდ".

Line of ed.: 9        
და დაიძინა ნეტარმან ბერმან და ტკბილ ეყო მას ჰრული მისი. და ადგილი
Line of ed.: 10     
Ms. page: J_166r  იგი აღივსო სულნელებითა და ანგელოზთა წმიდათა გალობითა,
Line of ed.: 11     
რომელთა წარიყვანეს იგი სიხარულით წინაშე ქრისტჱსა. ხოლო მამამან
Line of ed.: 12     
გრიგოლ და ძმათა წარმოიყვანეს ძლევით შემოსილი გუამი მისი და გალობითა
Line of ed.: 13     
წმიდითა დაჰმარხეს იგი საფლავსა შინა, და მადლი მისცეს ქრისტესა
Line of ed.: 14     
ნების-მყოფელთა მისთა ძლევისა მომცემელსა და გჳრგჳნოსან მყოფელსა. მაშინ
Line of ed.: 15     
ნებითა ღმრთისაჲთა განმრავლდებოდეს ძმანი ქრისტჱს მსახურნი.

Line of ed.: 16        
ხოლო მამაჲ გრიგოლ არავის უდებთაგანსა შეიწყნარებდა, არამედ პირველად
Line of ed.: 17     
გამოცადის ყოველსა ზედა კეთილისა საქმესა, და უკუეთუ იპოვის გულითა
Line of ed.: 18     
უმანკოჲ, უზაკუველი და უდრტჳნველად სიმდაბლით მორჩილი წადიერად
Line of ed.: 19     
ყოველსა ზედა კეთილისა საქმესა, იგი შეიწყნარის სიხარულით, ამისთჳს-ცა
Line of ed.: 20     
ყოველნი მოწაფენი მისნი კეთილ იყვნეს ფრიად და ღირსად შემწყნარებელ
Line of ed.: 21     
სათნოებათა მისთა წმიდათა. და ემსგავსებოდეს მოძღუარსა კეთილსა,
Line of ed.: 22     
ვითარცა მოძღუარი მათი ემსგავსებოდა ქრისტესა, რომელი-ცა იტყჳს: "კმა
Line of ed.: 23     
არს მოწაფისა მის, იყოს თუ ვითარცა მოძღუარი თჳსი"*. და ესრეთ კეთილად
Line of ed.: 24     
ცხონდებოდეს იგინი სულიერად, ხოლო ჴორციელად დიდსა იწროებასა
Line of ed.: 25     
იყვნეს.

Chapter: 9  
Line of ed.: 26        
თ^. და მათ ჟამთა მფლობელი იყო ამათ ქუეყანათა ღმრთის-მსახური
Line of ed.: 27     
ჴელმწიფჱ დიდი ბაგრატუნიანი აშოტ კურაპალატი, კეთილად მორწმუნჱ,
Line of ed.: 28     
რომლისა გამო დაემტკიცა ქართველთა ზედა მთავრობაჲ მისი და შვილთა
Line of ed.: 29     
მისთაჲ ვიდრე უკუნისამდე ჟამთა. და ჴელმწიფისა მის წინაშე და შვილთა
Line of ed.: 30     
მისთა დიდებულთა მათ ჴელმწიფეთა წინაშე შეუსწავლელ იყო წმიდაჲ გრიგოლ.
Line of ed.: 31     
ხოლო იყო ვინმე აზნაური დიდებული წინაშე აშოტ Ms. page: J_166v  კურაპალატისა,
Line of ed.: 32     
და ერქუა მას სახელი გაბრიელ დაფანჩული, და აწ ნათესავთა მისთა
Line of ed.: 33     
ჰრქჳან დაფანჩულნი. ესე აზნაური შემკულ იყო ყოვლითა სისრულითა და
Line of ed.: 34     
სიმდიდრითა, სიბრძნითა, ჰასაკითა და ახოვნებითა, და ყოველსა ზედა საქმესა
Line of ed.: 35     
განმარჯუებითა და კეთილად მორწმუნეობითა ქებულ იყო.

Line of ed.: 36        
ამას აქუნდეს ზოგნი სოფელნი მახლობელად ვანსა ნეტარისა გრიგოლისსა,
Line of ed.: 37     
რომელმან-ცა მოწაფეთა თჳსთა უპოვარებაჲ იხილა რაჲ, მიიწია ნებითა
Line of ed.: 38     
ღმრთისაჲთა სახლსა გაბრიელ დაფანჩულისასა. ხოლო იგი შინა არა დახუდა,
Line of ed.: 39     
არამედ ღმრთის-მოყუარჱ მეუღლჱ მისი მარიამ სარწმუნოებით მოეგება
Line of ed.: 40     
მამასა ჩუენსა გრიგოლს და ჯეროვნად პატივ-სცა და მრავლითა კეთილითა
Page of ed.: 259   Line of ed.: 1     
განუტევა. და თანა კაცნი წარმოაყვანნა შესასწავლელად და ჰრქუა:
Line of ed.: 2     
"წმიდაო მამაო, ამათ კაცთა ასწავე გზაჲ მონასტრისა შენისაჲ და საღუაწი
Line of ed.: 3     
სულიერთა შვილთა შენთაჲ უზრუნველ იყოს შენგან, რამეთუ არა დაგაკლდეს
Line of ed.: 4     
სახლისაგან ჩუენისა, არამედ წმიდათა შინა ლოცვათა თქუენთა ჴსენებულ
Line of ed.: 5     
გუყვენით უფალი ჩემი გაბრიელ და მე, მჴევალი შენი, და შვილნი ჩუენნი".
Line of ed.: 6     
და ესრეთ სიხარულით მოვიდა მონასტრად თჳსა მამაჲ გრიგოლ [!], და განიხარეს
Line of ed.: 7     
ძმათა მათ ფრიად, რამეთუ ღმერთმან პატივ-სცის მადიდებელთა თჳსთა.

Line of ed.: 8        
ხოლო რაჟამს მოიწია სახიდ თჳსა გაბრიელ მთავარი, მაშინ აუწყა
Line of ed.: 9     
ღმრთის-მოყუარემან მეუღლემან მისმან ნეტარისა მამისა გრიგოლის მოსლვაჲ,
Line of ed.: 10     
და ვითარ-იგი მან სიხარულით განუტევა და ვითარცა ესმა ესე დიდებულსა
Line of ed.: 11     
მას აზნაურსა, მადლი შეწირა ღმრთისა წმიდისა მის შესლვისათჳს
Line of ed.: 12     
სახლსა თჳსსა, და აკურთხა მეუღლჱ თჳსი, და მწრაფლ ხოლო დაწერა წიგნი
Line of ed.: 13     
ვედრებისაჲ და წარავლინნა Ms. page: J_167r  კაცნი კეთილნი, რაჲთა კუალად-ცა ბრძანოს
Line of ed.: 14     
სახლსა მისსა. ხოლო მამაჲ ჩუენი ნეტარი გრიგოლ მორჩილ იქმნა სიტყუათა
Line of ed.: 15     
მისთა და წარჰყვა კაცთა მათ მოვლინებულთა.

Line of ed.: 16        
და ვითარცა ესმა მისლვაჲ ამის ნეტარისაჲ, აღდგა და მიეგება წინა
Line of ed.: 17     
გაბრიელ, აზნაური მეფისაჲ, და თაყუანის-სცა სიხარულით და ამბორს-უყოფდა
Line of ed.: 18     
წადიერად ჴელთა მისთა წმიდასა მას და წარიყვანა პატივით სახედ თჳსა
Line of ed.: 19     
და მრავალთა დღეთა განუსუენა. და წარმოუდგინნა წინაშე მისსა ოთხნი
Line of ed.: 20     
იგი ძენი თჳსნი, ყოლად კეთილნი და ყოვლითა-ვე მსგავსნი გაბრიელ მამისა
Line of ed.: 21     
მათისანი: პატრიკ, გუარამ, არშუშა და აბულ-ასათ. და ჰრქუა ნეტარსა
Line of ed.: 22     
გრიგოლს: "წმიდაო ღმრთისაო, აკურთხენ ესენი წმიდათა ჴელთა შენთა დასხმითა.
Line of ed.: 23     
ვითარცა ისრაჱლ იოსების ძენი აკურთხნა, ეგრეთ-ვე შენ ყოველნი
Line of ed.: 24     
შვილნი ჩუენნი აკურთხენ ჩუენ, მშობელთა მათთა თანა!"

Line of ed.: 25        
და ვითარცა იხილა წმიდამან მან ფრიადი სარწმუნოებაჲ კურთხეულთა
Line of ed.: 26     
მათ მეუღლეთა და შვილთა მათთა, მაშინ აღდგა სიხარულისა ცრემლითა
Line of ed.: 27     
სავსჱ და აღიპყრნა წმიდანი ჴელნი თჳსნი [ღმრთისა] მიმართ და ჰრქუა:
Line of ed.: 28     
"უფალო, საუკუნითგანთა წმიდათა შენთა მორწმუნენი შენნი, რომელნი-ცა
Line of ed.: 29     
იკურთხნიან, სიტყუაჲ მათი საქმით აღასრული, აწ-ცა, უფალო, მოხედე ლოცვასა
Line of ed.: 30     
ჩემსა, გლახაკისა მონისა შენისასა, და ლოცვითა ყოველთა წმიდათა
Line of ed.: 31     
შენთაჲთა აკურთხენ მშობელნი შვილითურთ და შვილნი მშობელთა თანა.
Line of ed.: 32     
კეთილად მორწმუნენი ესე და მადიდებელნი წმიდისა სახელისა შენისანი.
Line of ed.: 33     
ვითარცა აკურთხე სახლი ნოვე მართლისაჲ და აბრაჰამ მამათ-მთავრისაჲ და
Line of ed.: 34     
ყოველთა ნების-მყოფელთა შენთაჲ, ღმერთო დიდებისაო, იგი-ვე კურთხევაჲ
Line of ed.: 35     
საუკუნოჲ დაამკჳდრე ამათ შორის და უხუად მიანიჭე კეთილი ქუეყანისაჲ
Line of ed.: 36     
დღე-გრძელებასა შინა და კეთილი ზეცისაჲ დაუსრულებელი და Ms. page: J_167v  ჩუენთჳს
Line of ed.: 37     
წყალობა ყავ, ამენ".

Line of ed.: 38        
და ჯუარი დასწერა ყოველთა და დაჯდა. მაშინ გაბრიელ ჰრქუა წმიდასა
Line of ed.: 39     
მას: "ქრისტემან საქმით დაამტკიცენ სიტყუაჲ ბაგეთა შენთაჲ, ღირსო
Line of ed.: 40     
მამაო, და ჩუენ მოგუეცინ უფალმან გულს-მოდგინედ მსახურებაჲ სიწმიდისა
Page of ed.: 260   Line of ed.: 1     
შენისაჲ, რაჲთა სიტყუაჲ იგი მოციქულისაჲ ჩუენ შორის აღესრულოს, ვითარმედ --
Line of ed.: 2     
თქუენი ნამეტნავი მათისა ნაკლულევანებისა და მათი ნამეტნავი
Line of ed.: 3     
თქუენისა ნაკლულევანებისა"*.

Line of ed.: 4        
აწ ჩუენ თანა არს ჴორციელი კეთილი და თქუენ თანა არს სულიერი
Line of ed.: 5     
კეთილი, და ესე შევზავნეთ ურთიერთას, თქუენ მონაწილე გუყვენით წმიდათა
Line of ed.: 6     
ლოცვათა თქუენთა ცხორებასა ამას და შემდგომად სიკუდილისა, და
Line of ed.: 7     
ძუალნი ჩუენნი ღირს ყვენით დასხმად წმიდათა თანა ძუალთა თქუენთა, და
Line of ed.: 8     
ლოცვაჲ ჩუენთჳს უკუნისამდე განაწესეთ მონასტერსა თქუენსა, და ჩუენ
Line of ed.: 9     
აღგითქუამთ ცხორებასა ჩუენსა და ცხორებასა შვილთა ჩუენთასა.

Line of ed.: 10        
"შვილითი-შვილადმდე თანა-გუაც თქუენი ღუწაჲ და მონასტრისა თქუენისაჲ
Line of ed.: 11     
ჟამთა უკუნისამდე. არამედ, წმიდაო მამაო, სავანე კეთილი ადგილი
Line of ed.: 12     
დედათათჳს სამკჳდრებელად გამონახეთ, რაჲთა ესე მცნებაჲ იყოს ჩუენ შორის:
Line of ed.: 13     
ნათესავისა ჩემისა უკუეთუ მოწესე მამაკაცი იყოს, სამკჳდრებელად მისა
Line of ed.: 14     
ხანცთაჲ იყოს, და უკუეთუ ერისა ჩემისა მოწესჱ დედაკაცი იყოს, მუნ
Line of ed.: 15     
დაემკჳდროს, რომელი-ცა შენ გამოაჩინო ქუეყანასა ამას ადგილი, შენ მიერ
Line of ed.: 16     
კურთხეული. და ვითარცა მიცვალებულთა მამათათჳს ხანცთაჲ გამიწესებია,
Line of ed.: 17     
ეგრეთ-ვე იყოს სამარხავი მიცვალებულთა დედათაჲ აწ შენებულსა მას".

Line of ed.: 18        
ხოლო ნეტარმან მამამან გრიგოლ ძიება ყო გულს-მოდგინედ და პოვა
Line of ed.: 19     
ადგილი კეთილი გუნათლეს მახლობელად. Ms. page: J_168r  ჯუარი დასწერა და მუნ აღაშენეს
Line of ed.: 20     
მონასტერი დედათაჲ, რომელსა აწ ჰრქჳან გუნათლის ვანი. და ჟამის
Line of ed.: 21     
მწირველი მღდელი ვანისა მისთჳს ხანცთით განაწესა ნეტარმან გრიგოლ
Line of ed.: 22     
ვედრებითა გაბრიელისითა. ამისთჳს-ცა მსგავსად აღთქუმისა ხანცთას შინა
Line of ed.: 23     
ელოცვების ყოველთა დაფანჩულთა ვიდრე დღენდელად დღემდე.

Chapter: 10  
Line of ed.: 24        
ი^. ხოლო გაბრიელ, დიდებულმან აზნაურმან, ფრიადითა კეთილითა
Line of ed.: 25     
წარმოგზავნა მამაჲ გრიგოლ და მოსცნა კირით-ხურონი და ნივთი ყოველი
Line of ed.: 26     
ქვითკირისა ეკლესიისა საშენებელად. და ესრეთ მოვიდა მამაჲ გრიგოლ
Line of ed.: 27     
თჳსსა ვანსა. და განიხარეს მოწაფეთა მისთა, მადლი მისცეს ქრისტესა და
Line of ed.: 28     
ულოცვიდეს მოღუაწეთა მათ.

Line of ed.: 29        
ხოლო ნეტარმან გრიგოლ ადგილი იგი საეკლესიოჲ დაავაკა. და ვითარ,
Line of ed.: 30     
დაიწყებდა ეკლესიასა, ესე ლოცვაჲ ცრემლით წართქუა: "ქრისტე ღმერთო,
Line of ed.: 31     
ჴორც-შესხმისა შენისა განგებულებაჲ ღმრთებრ აჩუენე შენთა დაბადებულთა,
Line of ed.: 32     
და შიშით ჰმსახურეს მეუფებასა შენსა წინაწარმეტყუელთა წინაჲსწარ უწყებითა,
Line of ed.: 33     
მოციქულთა ქადაგებითა, მოწამეთა ჭეშმარიტითა აღსა[ა]რებითა და
Line of ed.: 34     
ღირსთა წმიდათა სოფლისა კრებათა და მეუდაბნოეთა მამათა მარადის დიდებითა
Line of ed.: 35     
სახელისა შენისა წმიდისაჲთა. და ესე ოთხ კერძო კრებული საღმრთოჲ
Line of ed.: 36     
წმიდათა ყოველთა გარე მოდგომილი ზღუდის სახედ უძრავისა სიმტკიცე
Line of ed.: 37     
ექმნნეს წმიდათა შენთა ეკლესიათა.

Line of ed.: 38        
"რამეთუ შენ თჳთ სიბრძნემან იშენე თავისა თჳსისა სახლი სიწმიდისაჲ
Line of ed.: 39     
შესავედრებელად ერთა მორწმუნეთა. და რამეთუ წმიდასა ეკლესიასა სახელ-სდევ
Line of ed.: 40     
გუამად შენდა. და წმიდასა შენსა სახელსა ზედა და სახელსა წმიდათა
Page of ed.: 261   Line of ed.: 1     
შენთასა შეუძრველად აღაშენენ და დაამტკიცენ Ms. page: J_168v  წმიდანი ეკლესიანი.
Line of ed.: 2     
ამისთჳს უწოდე ეკლესიად წმიდათა ყოველთა, რაჲთა შემდგომად სიკუდილისა
Line of ed.: 3     
მათისა ნაცვალად მათა ეკლესიანი აქუნდენ სიმტკიცედ და სიქადულად
Line of ed.: 4     
შენთა სამწყსოთა, ჭეშმარიტთა ქრისტეანეთა, ვიდრემდის კუალად მოხჳდე
Line of ed.: 5     
დიდებით წმიდათა თანა.

Line of ed.: 6        
"შენ, უფალო, აწ-ცა აკურთხე ადგილი ესე, წმიდისა შენისა ეკლესიისა
Line of ed.: 7     
სამკჳდრებელი, მადლითა შენითა და წმიდათა შენთა ოხითა, რაჲთა ღირს
Line of ed.: 8     
ვიქმნე გლახაკი შენი სრულიად აღშენებად ამისა სახელსა ზედა და უძლეველსა
Line of ed.: 9     
სარწმუნოებასა დიდისა მოწამისა შენისა, გიორგი ჯუარითა მოქადულისა,
Line of ed.: 10     
ახოვნისა და სახელოვნად განთქუმულისა ბრწყინვალედ შორის წმიდათა შენთა
Line of ed.: 11     
მარტჳლთა და მოწამეთა, რომელთა-ცა ჴორცნი მახჳლითა დაიჭრებოდეს,
Line of ed.: 12     
ხოლო სარწმუნოებაჲ არა განიკუეთებოდა. ხოლო მათ ყოველთა უმეტეს
Line of ed.: 13     
იპოვა სიმჴნითა წმიდაჲ გიორგი და მრავლით ჟამითგან უშჯულოთაგან ზარ-განჴდილთა
Line of ed.: 14     
ქრისტეანეთა ასწავა სიმჴნჱ ძლიერი, მხიარულებით რაჲ მოითმინნა
Line of ed.: 15     
მრავალ-ფერნი სატანჯველნი და ძლევით შემოსილი იდიდა ცათა შინა
Line of ed.: 16     
და ქუეყანასა ზედა. ამისთჳს-ცა ანგელოზთა თანა წმიდათა განიხარეს მოწაფეთა
Line of ed.: 17     
ნეტართა სრულებაჲ ღუაწლთა მისთაჲ, რამეთუ მას მისცა ქრისტემან
Line of ed.: 18     
ძლევაჲ ყოველთა მტერთაჲ და აწ ნაწილთა და სახელსა მისსა, და მეოხებაჲ
Line of ed.: 19     
მისი მფარავს ყოველთა მადიდებელთა მისთა მარადის და უკუნისამდე".

Line of ed.: 20        
და ჯუარი დასწერა ადგილსა წმიდისა ეკლესიისასა და იწყეს შენებად.
Line of ed.: 21     
და ესრეთ კეთილად განსრულდა ძუელი იგი ეკლესიაჲ ხანცთისაჲ შეწევნითა
Line of ed.: 22     
ქრისტესითა და Ms. page: J_169r  მეოხებითა წმიდისა გიორგისითა და ლოცვითა ნეტარისა
Line of ed.: 23     
მამისა გრიგოლისითა, ხოლო ჴორციელად მოღუაწებითა დიდებულისა
Line of ed.: 24     
გაბრიელ მთავრისაჲთა და ყოველთა მართლ-მორწმუნეთაჲთა. მას ჟამსა ყოველთა
Line of ed.: 25     
მათ წმიდათა უდაბნოთა შინა იწყეს წმიდათა მამათა მონასტრებისა
Line of ed.: 26     
შენებად და წმიდათა ეკლესიათა, და ესრეთ განმრავლდეს მსახურნი წმიდისა
Line of ed.: 27     
სამებისანი და მარადის-მადიდებელნი.

Chapter: 11  
Line of ed.: 28        
ი^ა. ხოლო სანატრელი და სასწაულთა მიერ შემკული დედაჲ ფებრონია
Line of ed.: 29     
მოიწია სამცხით და დაემკჳდრა მერეს შინა. და ღირსად ცხორებისა და
Line of ed.: 30     
სულიერად განგებისა მისისა არა იყო საზღვარ. და საღმრთოჲთა სიყუარულითა
Line of ed.: 31     
წმიდითა ერთ-ზრახვა და მეგობარ იყვნეს ფრიად ნეტარნი ესე ღმრთისა
Line of ed.: 32     
კაცნი, დედაჲ ფებრონია და მამაჲ გრიგოლ. და ხუცესი მერისაჲ ხანცთით
Line of ed.: 33     
არნ.

Line of ed.: 34        
ამისა შემდგომად ღმრთის-მსახურსა მეფესა აშოტ კურაპალატსა აუწყა
Line of ed.: 35     
გაბრიელ ერის-მთავარმან სანატრელისა მამისა გრიგოლის ღირსებაჲ და უცხოვებაჲ
Line of ed.: 36     
და უქმსა უდაბნოსა მონასტრისა შენებაჲ და მოწაფეთა მისთა სათნოებაჲ
Line of ed.: 37     
და მოწაფეთაგან-ვე ცნობაჲ დიდებულებისაჲ წმიდისა მის მშობელთაჲ.
Line of ed.: 38     
ესე ყოველი ვითარცა გულისჴმა-ყო კეთილად მსახურმან კურაპალატმან
Line of ed.: 39     
აშოტ, მსწრაფლ ხოლო დაწერა ებისტოლჱ ჴელითა თჳსითა და კაცი ერთი
Line of ed.: 40     
კეთილი წინაშე-მდგომელთაგანი და ერთი გაბრიელის მსახურთაგანი სწრაფით
Line of ed.: 41     
წარმოავლინნა მამისა გრიგოლის წინაშე. და ვითარცა წარიკითხა წიგნი
Page of ed.: 262   Line of ed.: 1     
კურაპალა\ტისაჲ, Ms. page: J_169v  პატივით მოწერილი წოდებისაჲ, ნეტარმან მამამან და
Line of ed.: 2     
კაცთა მათგან-ცა ცნა ყოველი, მუნთქუეს-ვე წარვიდა ჴელმწიფისა მის წინაშე
Line of ed.: 3     
და მი-რაჲ-იწია პალატად, მოეგებნეს ძენი კურაპალატისანი. და ვითარ მივიდა
Line of ed.: 4     
კარსა ტაძრისა მათისასა, მაშინ კურაპალატი ზე აღდგა და წინა მოეგება
Line of ed.: 5     
ნეტარსა მამასა გრიგოლს, და დიდითა სიმდაბლითა მოიკითხეს ერთმანერთი
Line of ed.: 6     
და დასხდეს. ხოლო კურაპალატმან ჰრქუა: "ღმრთისამიერი კურთხევაჲ
Line of ed.: 7     
პირითა შენითა იყავნ ჩუენ ყოველთა ზედა, წმიდაო", და მან თქუა:
Line of ed.: 8     
"გაკურთხენინ ყოველნი პირმან ქრისტჱსმან და ყოველთა წმიდათამან, რამეთუ
Line of ed.: 9     
ჭეშმარიტად სამართალ არს სიტყუაჲ ესე: "სადა არს პატივი მთავრობისაჲ,
Line of ed.: 10     
მუნ არს მსგავსებაჲ ღმრთეებისაჲ", რამეთუ თქუენ, ჴელმწიფენი,
Line of ed.: 11     
უფალ-გყვნა ღმერთმან ქუეყანისა განგებასა, ვითარცა გულისჴმა-ვჰყოფთ
Line of ed.: 12     
კეთილის ყოფასა ღმრთისასა ჩუენდა მომართ მეფობითა შენითა.

Line of ed.: 13        
და ვითარცა-იგი აბრაჰამისთჳს უფალი იტყჳს, ვითარმედ: "აბრაჰამსა
Line of ed.: 14     
სწადოდა ხილვაჲ ნათლისა ჩემისაჲ, იხილა და განიხარა*", მსგავსად აბრაჰამისა
Line of ed.: 15     
მეცა, გლახაკსა, მწადოდა ხილვაჲ და თაყუანის-ცემაჲ თქუენი და აწ
Line of ed.: 16     
სიხარულითა სავსე ვარ და ძღუნად შევსწირავ ლოცვასა. ქრისტემან უმეტესად
Line of ed.: 17     
დიდებით დაიცევინ მეფობაჲ შენი დიდებასა შინა და სიხარულსა და საუკუნოჲ
Line of ed.: 18     
დიდებაჲ ზეცისა მთავრობათა თანა დაგიმკჳდრენ კეთილთა თანა
Line of ed.: 19     
შვილთა".

Ms. page: J_170r 
Line of ed.: 20     
მაშინ კურაპალატმან ჰრქუა მამასა გრიგოლს: "მეფეთა ისრაჱლისათა
Line of ed.: 21     
ჟამად-ჟამად წინაწარმეტყუელი აღუდგინის ღმერთმან სიქადულად მათა
Line of ed.: 22     
და ზღუდედ შჯულისა, და შესაწევნელად მორწმუნეთა და სამხილებელად
Line of ed.: 23     
ურწმუნოთა, ეგრეთ-ვე ჟამთა ჩუენთა შენ გამოგაჩინა ღმერთმან ქრისტეანეთა
Line of ed.: 24     
სიქადულად. და რაჲთა მას იღუწიდე ჩუენთჳს, წმიდითა ლოცვითა შენითა
Line of ed.: 25     
წინაშე ქრისტჱსა და წმიდათა მისთა". ხოლო მან ჰრქუა: "დავით წინაწარმეტყუელისა
Line of ed.: 26     
და უფლისა მიერ ცხებულისა შვილად წოდებულო ჴელმწიფეო,
Line of ed.: 27     
მეფობაჲ და სათნოებანი-ცა მისნი დაგიმკჳდრენ ქრისტემან ღმერთმან, რომლისათჳს-ცა
Line of ed.: 28     
ამას მოგაჴსენებ. არა მოაკლდეს მთავრობაჲ შვილთა შენთა და
Line of ed.: 29     
ნათესავთა მათთაჲ ქუეყანათა ამათ უკუნისამდე ჟამთა, არამედ იყვნენ იგინი
Line of ed.: 30     
მტკიცედ უფროჲს კლდეთა მყართა და მთათა საუკუნეთა და დიდებულ
Line of ed.: 31     
იყვნენ უკუნისამდე".

Line of ed.: 32        
ამისა შემდგომად კაცმან მან მოციქულმან წარმოთქუა ქებაჲ ხანცთისაჲ,
Line of ed.: 33     
ვითარმედ: "კეთილ არს უდაბნოჲ იგი მზისა მცხინვარებითა და ჰაერისა
Line of ed.: 34     
შეზავებითა ყოვლით კერძო. და აქუს მას წყაროჲ მდიდრად გამომდინარჱ,
Line of ed.: 35     
შუენიერი, გრილი და ჰამოჲ, და მაღნართა სიმრავლჱ ურიცხჳ და მცირედი
Line of ed.: 36     
რაჲმე სხუაჲ-ცა ნუგეშინის-საცემელი ძალისაებრ მის უდაბნოჲსა, ხოლო
Line of ed.: 37     
სათესავი ყანაჲ და სათიბელი ქუეყანაჲ რაჲთურთით არა არს, არცა იქმნების
Line of ed.: 38     
ღირღოლოვანთა მათ ფიცხელთა მწუერვალთა მათ ღადოთაჲსა". ესე ვითარცა
Line of ed.: 39     
ესმა დიდებულსა კურაპალატსა, შეწირნა ადგილნი კეთილნი Ms. page: J_170v  და
Line of ed.: 40     
შატბერდისა ადგილი აგარაკად ხანცთისა. მაშინ სამთა მათ დიდებულთა ძეთა
Page of ed.: 263   Line of ed.: 1     
კურაპალატისათა -- ადარნესე, და ბაგრატ, და გუარამ შეწირეს თითოეულად,
Line of ed.: 2     
რაჲ-ცა საჴმარი მონასტერსა მისსა უჴმდა, ყოველი უხუებით.

Line of ed.: 3        
და ვითარცა ადგილნი იგი მოითუალნა და კურთხევაჲ მიანიჭა კურაპალატსა
Line of ed.: 4     
და ძეთა მისთა ნეტარმან გრიგოლ, მაშინ მრავლისა კეთილისა ნაყოფითა
Line of ed.: 5     
სავსჱ მოვიდა ხანცთად, მონასტრად თჳსა, და ახარა ძმათა ყოველი
Line of ed.: 6     
იგი განმარჯუებაჲ მადლითა ქრისტჱსითა და ოხითა წმიდისა გიორგისითა.
Line of ed.: 7     
ხოლო მათ უხაროდა და ულოცვიდეს სარწმუნოებით შემომწირველთა და
Line of ed.: 8     
ჰმადლობდეს ქრისტესა კეთილის-მყოფელსა.

Chapter: 12  
Line of ed.: 9        
ი^ბ. და ვითარცა ჴორციელად შეემატებოდა, ეგრეთ-ვე სულიერად შეეძინებოდა
Line of ed.: 10     
რიცხუსა მას წმიდათა კაცთასა, რამეთუ მას ჟამსა მოვიდეს მამაჲ
Line of ed.: 11     
ეტჳფანე და მღდელი მატოი ქართლით და დიდი ზენონ სამცხით, რამეთუ
Line of ed.: 12     
ეტჳფანე და მატოი პირველ-ვე მეგობარ იყვნეს ამის წმიდისა და სახელსა
Line of ed.: 13     
მისსა მოვიდეს ხანცთად.

Line of ed.: 14        
ხოლო ზენონ შვილი იყო საჩინოჲსა ვისი-მე კაცისაჲ სამცხეს და ღმრთის-მსახურებით
Line of ed.: 15     
აღზრდილ იყო, და სიწმიდით იქცეოდა. რამეთუ საღმრთოჲ შიში
Line of ed.: 16     
მკჳდრ იყო მის შორის, და სწადოდა მონაზონებაჲ აღთქუმისაებრ აღთქუმისა
Line of ed.: 17     
მმარხველთაჲსა. და ვითარცა აღესრულნეს მშობელნი მისნი, მონაგები
Line of ed.: 18     
მათი დაუტევეს ზენონს და დასა მისსა, რომელი-ცა იყო სახლსა შინა მის
Line of ed.: 19     
თანა. და ზენონ გულს-ეტყოდა, რაჲთა-მცა მამული და დედული Ms. page: J_171r  მონაგები
Line of ed.: 20     
დასა თჳსსა დაუტევა ნებისაებრ მისისა და თჳთ-მცა იქმნა მონაზონ
Line of ed.: 21     
უცხოებასა შინა. და ვითარ ამას განიზრახვიდა ზენონ, დაჲ იგი მისი ეშმაკისა
Line of ed.: 22     
განმარჯუებითა შეაცთუნა ვინმე უკეთურმან კაცმან და ღამე ყოველ
Line of ed.: 23     
წარვიდეს შავშეთს, ხოლო ზენონ, ვითარცა ცნა, შეიჭურა საჭურველითა
Line of ed.: 24     
მარტოდ და ამჴედრდა ცხენსა და დევნა-უყო. და ვითარ დიდი ქუეყანაჲ
Line of ed.: 25     
ვლო, თქუა გულსა თჳსსა, ვითარმედ: "ვარ მე ჭაბუკ სახელოვან და რომელსა
Line of ed.: 26     
ვსდევ, ფრიად შეურაცხ არს, დაღაცათუ ვეწიო და მოვკლა, საბრჴე არს
Line of ed.: 27     
სულისა ჩემისაჲ, და უკუეთუ ცუდად უკუნ-ვიქცე სახედ ჩემდა, სირცხჳლ
Line of ed.: 28     
არს ჩემდა, არამედ აღთქუმაჲ მონაზონებისაჲ აწ აღუსრულო უფალსა". და
Line of ed.: 29     
ახოვან იქმნა ნეტარი ესე, რამეთუ მონაგებთა დატევებაჲ სისხლთა დათხევასა
Line of ed.: 30     
ემსგავსების. და დაიწერა ჯუარი ჴორცთა თჳსთა და წარემართა საღმრთოსა
Line of ed.: 31     
მას გზასა და მიიწია წინაშე დედისა ფებრონიაჲსა მერეს, რამეთუ იყო
Line of ed.: 32     
იგი სახლისა მისისაჲ. და ნებითა ღმრთისაჲთა მუნ იყო მამაჲ გრიგოლ, და
Line of ed.: 33     
დედამან ფებრონია შეაწყნარა წმიდასა მას უმანკოჲ იგი კრავი მწყემსსა მას
Line of ed.: 34     
კეთილსა, რომელმან-ცა მოიყვანა ხანცთად. ადგილსა მას მწუანვილსა ღმრთისა
Line of ed.: 35     
მადლისასა დამკჳდრდა და წყალთა ზედა განსასუენებელთა სულისა წმიდისათა
Line of ed.: 36     
გამოზარდა იგი.

Line of ed.: 37        
ესე ნეტარი ზენონ მიიწია მოხუცებულებასა და ვიდრე აღსასრულამდე
Line of ed.: 38     
არა განეშორა ხანცთასა ჭეშმარიტად სულიერი შვილი, Ms. page: J_171v  მსგავსი მამისაჲ,
Line of ed.: 39     
კეთილი მოწაფჱ, ნაცვალი მოძღურისაჲ, ნეტარი, სათნოებათა საუნჯჱ, მონაზონებისა
Line of ed.: 40     
წესი წმიდაჲ, კლარჯეთისა უდაბნოთა ზღუდჱ, სულთა უკეთურთა
Page of ed.: 264   Line of ed.: 1     
მაოტებელი, რამეთუ ცხორებასა მისსა და ცხორებასა მოძღურისა მისისასა
Line of ed.: 2     
ვერ იკადრებდა ეშმაკი დაცემად კაცთა წმიდათა ამათ შინა ადგილთა.

Line of ed.: 3        
ესე ახოვანი შემდგომად მიცვალებისა მეოხი არს ჩუენი საუკუნოდ უფლისა
Line of ed.: 4     
მიმართ მოყუასთა მისთა თანა, რომელნი იყვნეს მსგავსნი მისნი, მოწაფენი
Line of ed.: 5     
მამისა გრიგოლისანი, ღირსნი და სასწაულთა მოქმედნი, მოთმინებისა
Line of ed.: 6     
სუეტნი შეურყეველნი, ვითარცა განმტკიცებულნი დაუცემელად სუეტნი ცათანი,

Chapter: 13  
Line of ed.: 7        
ი^გ. რამეთუ ვიდრე მოსლვადმდე გრიგოლ მწყემსისა მის კეთილისა
Line of ed.: 8     
მჴეცთაგან უხილავთა ლტოლვილნი მცირედნი იგი ცხოვარნი ქრისტჱსნი
Line of ed.: 9     
განბნეულ იყვნეს თითოჲ ანუ თუ ორ-ორი სივრცესა მას უდაბნოთასა, ხოლო
Line of ed.: 10     
მოსლვასა წმიდისა გრიგოლისსა ცხოვარნი იგი განმჴნდეს და მჴეცნი
Line of ed.: 11     
იგი ეშმაკნი განიოტნეს და ყოველი წესი საღმრთოჲ განემართა.

Line of ed.: 12        
ხოლო მამაჲ გრიგოლ გულს-ეტყოდა, ვითარმედ: "ვითარცა მონასტრისა
Line of ed.: 13     
ჩემისა მამანი სათნოებითა უზეშთაეს არიან ჟამისა ამის მონაზონთა, ეგრეთ-ცა
Line of ed.: 14     
წეს-არს წესი საღმრთოჲ საეკლესიოჲ ეკლესიასა შინა ჩემსა დაწესებად
Line of ed.: 15     
ბრძენთაგან განუკითხველი". ამისთჳს განიზრახა წარსლვაჲ ქრისტჱს
Line of ed.: 16     
საჭურჭლედ, მეორედ იერუსალჱმდ, რომელ არს კოსტანტინეპოლისი, და
Line of ed.: 17     
ყოველთა საჩინოთა საბერძნეთისა წმიდათა ადგილთა მოხილვად და ლოცვად.
Line of ed.: 18     
Ms. page: J_172r  მას ჟამსა იერუსალჱმს წარმავალი ვინმე პოვა მეგობარი თჳსი და მას
Line of ed.: 19     
დაჰვედრა საბა-წმიდისა წესისა დაწერაჲ და წარმოცემაჲ. და ძმათა თჳსთა
Line of ed.: 20     
კაცნი მოღუაწენი უჩინნა და მშჳდობაჲ დაუტევა მათ და აღუთქუა კუალად
Line of ed.: 21     
ადრე მოსლვაჲ.

Line of ed.: 22        
და თანა წარიყვანნა საბა, დედის დის-წული თჳსი, და ერთი ვინმე
Line of ed.: 23     
სხუაჲ მოწაფე, და წარემართა საბერძნეთად და მოიწია კოსტანტინეპოლის,
Line of ed.: 24     
და თაყუანის-სცა ძელსა ცხორებისასა და წმიდათა ყოველთა ნაწილსა. და
Line of ed.: 25     
სიხარულით მოვლნა ყოველნი წმიდანი ადგილნი სალოცველნი, რამეთუ მრავალთა
Line of ed.: 26     
ენათა წურთილ იყო იგი და მრავალმოსწავლე ყოფილ ჴელითა კეთილად
Line of ed.: 27     
მსახურებისაჲთა. და რომელი-მე სახილავი მოძღუარ კეთილის ექმნის
Line of ed.: 28     
და რომელი-მე განსაკრძალველ ბოროტისათჳს. და ესრეთ აღმოივსო გული
Line of ed.: 29     
მისი სიმდიდრისაგან დაუბეჭდველისა ახლისა შჯულისა, და სულითა მადლისაჲთა
Line of ed.: 30     
განმხიარულებულნი წარმოემართნეს საყოფელად თჳსა.

Chapter: 14  
Line of ed.: 31        
ი^დ. და ვითარცა მოიწინეს ტაოს, ესმა მუნ მყოფთაგან კაცთა, ვითარმედ
Line of ed.: 32     
აშოტ კურაპალატი მოიკლა და მის წილ ჴელმწიფებენ ძენი მისნი.
Line of ed.: 33     
მაშინ ტკივილისა ცრემლითა აღივსნეს ღმრთის-მსახურისა მის ჴელმწიფისა
Line of ed.: 34     
დაცემისათჳს და ტირილითა სავსენი ულოცვიდეს მიცვალებულსა მას მეფესა.
Line of ed.: 35     
ხოლო ნეტარი გრიგოლ ჰმადლობდა ღმერთსა და გლოით იტყოდა: "ჵ მეფეო
Line of ed.: 36     
ჩემო, ძლიერო და დიდებულო, სიმტკიცეო ეკლესიათაო და ზღუდეო
Line of ed.: 37     
ქრისტეანეთაო, სადაჲთ-მე მოგელოდი, აღმოსავალით-მე ანუ დასავალით,
Line of ed.: 38     
ჩრდილოჲთ-მე ანუ სამხრით? რამეთუ ყოველთა Ms. page: J_172v  ზედა ნათესავთა მფლობელი
Line of ed.: 39     
იყავ, რომელი-ცა წყობით ჴელმწიფეთა დაიმორჩილებდ, საკჳრველი
Line of ed.: 40     
ეგე დიდებული, ღმრთის-მსახური ჴელმწიფჱ! აწ ვითარ-მე მიეცი ჴელსა
Page of ed.: 265   Line of ed.: 1     
შეურაცხთა უშჯულოთა და უნდოთა კაცთასა, რომელნი-იგი იუდაჲს მსგავსად
Line of ed.: 2     
შენ უფლისა თჳსისა მკლველ იქმნნეს მოსაკუდინებელად ჩუენ, გლახაკთა
Line of ed.: 3     
მლოცველთა შენთა, უკუნისამდე?" ამისსა შემდგომად ულოცვიდეს შვილთა
Line of ed.: 4     
მისთა დიდებულთა ჴელმწიფეთა, რაჲთა უფალმან დაიცვნეს დიდებით და
Line of ed.: 5     
დღე-გრძელებით კეთილსა შინა ღმრთის-მსახურებასა.

Chapter: 15  
Line of ed.: 6        
[ი^ე]. და ვითარცა მოიწინეს მახლობელად იშხანსა, გამოეცხადა ღმრთისა
Line of ed.: 7     
მიერ ნეტარსა გრიგოლს და ღირსსა საბას იშხნისა პირველი დიდებულებაჲ,
Line of ed.: 8     
დაბასა მისსა წმიდანი ეკლესიანი, და ეუწყა, ვითარმედ კუალად განახლებად
Line of ed.: 9     
არს პირველებრ ჴელითა საბანისითა. და ეცნობა გზაჲ-ცა მისავალად,
Line of ed.: 10     
რამეთუ მის ჟამისა კაცთაგან მიუვალ იყო ადგილი იგი. და მი-რაჲ-ვიდეს
Line of ed.: 11     
იშხანს. ფრიად უხაროდა პოვნაჲ დიდებულისა მის ადგილისაჲ. რამეთუ იყო
Line of ed.: 12     
მას შინა ნუგეშინის-საცემელი სულიერი და ჴორციელი. და საბას მუნთქუეს-ვე
Line of ed.: 13     
გულს-ედვა დადგომაჲ, ხოლო ნეტარმან გრიგოლ ჰრქუა: "ძმაო, პირველად
Line of ed.: 14     
ვიხილნეთ ძმანი ჩუენნი ხანცთას შინა მყოფნი და ნებითა ღმრთისაჲთა და
Line of ed.: 15     
ლოცვითა მათითა კუალად მოიწიო ადგილსა ამას წმიდასა". და მიერ წარმოსლვასა
Line of ed.: 16     
მათსა მოიწინეს წინაშე ძეთა კურაპალატისათა და დაულოცეს ნუგეშინის-ცემით
Line of ed.: 17     
სიკუდილისათჳს მამისა მათისა.

Chapter: 16  
Line of ed.: 18        
[ი^ვ]. და ესრეთ მოვიდეს ხანცთად, მონასტრად თჳსა, და მოიყვანნეს
Line of ed.: 19     
ნაწილნი წმიდათანი და ხატნი წმიდანი და სხუაჲ ევლოგიაჲ ფრიად.

Line of ed.: 20        
და პოვნეს ძმანი ცოცხლებით და მშჳდობით, Ms. page: J_173r  ყოველნი მხიარულნი
Line of ed.: 21     
შეუშფოთებლად საღმრთოჲთა სიყუარულითა სავსენი და განიხარეს, რამეთუ
Line of ed.: 22     
კუალად მაცხოვრისა მადლმან შეკრიბნა ნების-მყოფელნი თჳსნი.

Line of ed.: 23        
და შემდგომად მცირედთა დღეთა საბა განუტევა იშხანს და ორნი მოწაფენი
Line of ed.: 24     
მისცნა მას და თჳთ განაგებდა სულიერსა ცხორებასა ხანცთისასა ნებისაებრ
Line of ed.: 25     
უფლისა.

Chapter: 17  
Line of ed.: 26        
[ი^ზ]. მაშინ იერუსალჱმით მოიწია კაცი, რომელმან მოართუა საბა-წმიდისა
Line of ed.: 27     
განგებაჲ და წერილი.

Line of ed.: 28        
ხოლო ნეტარმან გრიგოლ მას ჟამსა განაწესა წესი თჳსისა ეკლესიისაჲ
Line of ed.: 29     
და მონასტრისაჲ, სიბრძნით განსაზღვრებული და მეცნიერებით განბრწყინვებული
Line of ed.: 30     
და ყოველთაგან წმიდათა ადგილთა გამორჩევით შეკრებული, ვითარცა
Line of ed.: 31     
საფასჱ დაულევნელთა კეთილთაჲ.

Line of ed.: 32        
ხოლო აწ წესთა მათგანი სულიერთაჲ მცირედი რაჲმე გჳპყრიეს, ვითარ-მცა
Line of ed.: 33     
ზღჳსაგან წუეთი ერთი წყალი ვინმე აღმოიღო.

Line of ed.: 34        
რამეთუ ესრეთ იყო ცხორებაჲ ნეტართაჲ მათ: სიმართლესა შინა მათსა
Line of ed.: 35     
მარადის თავთა თჳსთა ბრალობაჲ აქუნდა და სიყუარულისა ძირი მტკიცე,
Line of ed.: 36     
მოთმინებაჲ სიმდაბლით და სიმშჳდით, მარხვაჲ ლოცვითა შეზღუდვილი,
Line of ed.: 37     
სარწმუნოებასა თანა მართალსა დამტკიცებული, სიწმიდჱ გულისაჲ და ჭეშმარიტებაჲ
Line of ed.: 38     
ენისაჲ და უბიწოებით კრძალვაჲ სრულიად ყოველსა-ვე ზედა, ხოლო
Line of ed.: 39     
წმიდასა ეკლესიასა ლოცვასა მათსა არა აქუნდა უბნობაჲ ურთიერთას,
Line of ed.: 40     
არამედ შიშით დგანედ. ვითარცა ზეცას წინაშე ღმრთისა, და რაჟამს "დავითსა"
Page of ed.: 266   Line of ed.: 1     
იტყჳედ. ვიდრე "ალელუაჲსა" განსრულებამდე მემჴრეთა ვერ იკადრიან
Line of ed.: 2     
მუჴლისა აღებაჲ დაწყნარებულსა მას ლოცვასა მათსა, რამეთუ არა
Line of ed.: 3     
აქუნდა ჩუეულებაჲ სწრაფით თქუმისაჲ ყოველსა-ვე ზედა საგალობელსა მათსა,
Line of ed.: 4     
არამედ მდაბლად Ms. page: J_173v  და გჳანად იყო ლოცვაჲ მათი, და კედელსა თჳნიერ
Line of ed.: 5     
ბერთაჲსა არავინ მიეყრდნებოდა, ხოლო ძილსა და უკრძალველად ჯდომასა
Line of ed.: 6     
ყოლად-ვე არა იკადრებდეს ეკლესიასა შინა. და ესევითარი მრავალი სათნოებაჲ
Line of ed.: 7     
კეთილი სხუაჲ-ცა დამკჳდრებულ იყო შორის მათსა, რომლისათჳს არა
Line of ed.: 8     
არს აწ თითოეულად ყოვლისათჳს სიტყუაჲ, რამეთუ შემოკლებულ არს ჟამი
Line of ed.: 9     
ესე და გონებაჲ ისწრაფის, რაჲთა არა იყოს ნამეტნავ სასმენელსა მსმენელთასა
Line of ed.: 10     
ამისთჳს განგებაჲ ყოველი ვერ დაიწერა წიგნსა ამას, არამედ თითო
Line of ed.: 11     
სიტყუაჲ ყოვლისაგან, რომელ აქამდე წესი აქუნდა ხანცთასა და აწ რომელ
Line of ed.: 12     
აქუს, ესრეთ:

Line of ed.: 13        
ყოველთა ღამის-თევათა შემწუხრებითგან განთენებამდე ლოცვაჲ, და
Line of ed.: 14     
ღამის-თევათა შინა დღით დღისა ჟამთა ყოველთა ლოცვაჲ, და ჟამის-წირვაჲ
Line of ed.: 15     
ჟამსა ცხრა-ჟმისასა, და კუერექსთა შემატებაჲ. ხოლო ჟამის-წირვასა
Line of ed.: 16     
ყოველსა "წმიდაო ღმერთოსა" წინა კუერექსი "ზეცით გარდამოჲ", და კჳრიაკეთა
Line of ed.: 17     
ჟამის-წირვასა "წმიდაო ღმერთოჲ" ექუსი. და საკურთხეველისა მსახურებასა
Line of ed.: 18     
ფესუედითა სამოსლითა და ტყავითა არა იკადრებოდა მსახურებაჲ.

Line of ed.: 19        
ხოლო გარდაცვალებულთათჳს ყოველთა გარდაიჴდიან, გარდაცვალებითგან
Line of ed.: 20     
რასა-ცა დღესა მიხუდის, სამი დღჱ და შჳდი, ორმეოცი და წელიწადი
Line of ed.: 21     
და მათ დღეთა ჟამის-წირვაჲ არა შეათუალიან ორასთა მათ დღეთა,
Line of ed.: 22     
განწესებულთა ხანცთას დამარხულთათჳს. და განყოფაჲ პაქსიმადისაჲ პირველითგან-ვე
Line of ed.: 23     
განწესებული არს გიორგი-წმიდისა თუჱ რაჲ Ms. page: J_174r  დადგეს,
Line of ed.: 24     
მარხვაჲ წუელითა ვიდრე გიორგიწმიდობამდე, ეგრეთ-ვე ქრისტჱს-შობისა
Line of ed.: 25     
მარხვანი და წმიდათა მოციქულთანი საეკლესიოდ დიდითა მოღუაწებითა და
Line of ed.: 26     
კეთილად კრძალულებითა აღასრულნიან.

Line of ed.: 27        
ხოლო ნოემბერისა თთჳსა დადებითგან ყოველთა შაბათთა ცისკრად
Line of ed.: 28     
ვიდრე პირ-მარხვადმდე კანონი ოთხი, და დიდთა მარხვათა ვიდრე ბზობამდე
Line of ed.: 29     
ყოველსა ცისკარსა კანონი ოთხი, ეგრეთ-ვე წიგნის კითხვაჲ ოთხი. და
Line of ed.: 30     
ვნებისა კჳრიაკისა ფრიად განგებაჲ იყო. ხოლო აღვსებითგან ვიდრე ახალ-კჳრიაკემდე
Line of ed.: 31     
ჭირისა კანონი არა თქჳან, და სერობასა "ხადილსა ჩემსა" წართქჳან,
Line of ed.: 32     
და ადგომისა წარდგომანი, და ცისკრად დაწესებულნი და თითო კანონი -- ახალ-კჳრიაკემდე.
Line of ed.: 33     
ხოლო სულთა ჴსენებასა, შემდგომად აღვსებისა,
Line of ed.: 34     
ცისკრად "ნეტარ არიანნი" და გალობანი წართქუნიან, ვითარცა ყოველი
Line of ed.: 35     
წერილ არს განგებასა ეკლესიისასა ამის ყოვლისა ნეშტი. ეგრეთ ჰყოფდიან
Line of ed.: 36     
ყოველსა მამანი ჟამთა შინა ჩემთა.

Chapter: 18  
Line of ed.: 37        
ი^ჱ. არამედ პირველთა მათ დღეთა ნეტარისა მამისა ჩუენისა გრიგოლისთა
Line of ed.: 38     
ფიცხელ იყო ფრიად კანონი მოწაფეთა მისთაჲ. რამეთუ სენაკთა
Line of ed.: 39     
მათთა შინა იყო მცირე სარეცელი და შეურაცხი საგებელი და თითოჲ სარწყული
Line of ed.: 40     
წყლისათჳს. ხოლო სხუაჲ ნუგეშინის-საცემელი ჴორცთაჲ არაჲ აქუნდა
Page of ed.: 267   Line of ed.: 1     
და საჭამადისაჲ და სასუამადისაჲ ყოლად-ვე, არამედ რომელი ტრაპეზსა ზედა
Line of ed.: 2     
ერთბამად ჭამიან, მით იყო ცხორებაჲ მათი. და მრავალნი მათგანნი არა სუმიდეს
Line of ed.: 3     
ღჳნოსა ყოლად-ვე. და რომელნი-ცა მიიღებდეს, მცირედ იჴუმევდეს
Line of ed.: 4     
და სენაკებსა მათსა საკუამი არა აქუნდა, რამეთუ ცეცხლი არა აღეგზებოდა,
Line of ed.: 5     
და არცა ღამჱ Ms. page: J_174v  სანთელი აღანთიან, არამედ ღამე იყო ფსალმუნებაჲ და
Line of ed.: 6     
დღისი წიგნის კითხვაჲ და ლოცვაჲ მარადის, ვითარცა იტყჳს დავით: "დღისი
Line of ed.: 7     
ამცნო უფალმან წყალობაჲ მისი და ღამჱ გალობაჲ მისი"*.

Line of ed.: 8        
ხოლო ნეტარმან მამამან გრიგოლ თავადნი დიდნი მარხვანი გარდავლნის
Line of ed.: 9     
მცირედითა კალნაბითა უმგბვრითა. ხოლო მრჩობლად საზრდელად მისა იყო
Line of ed.: 10     
ყოველთა დღეთა მისთა პური, ნაკლულევანებით დღესა შინა ერთ ჭამის და
Line of ed.: 11     
წყალი წონით-ვე მცირედი, ღჳნოჲ კულა სიყრმითგან-ვე არა ესუა და უმრავლესნი
Line of ed.: 12     
სათნოებანი მისნი და მოწაფეთა მისთანი ღმერთმან მხოლომან უწყნის.

Chapter: 19  
Line of ed.: 13        
ი^თ. ხოლო პირველითგან მოყუასთა მათ კეთილთა ნეტარისა გრიგოლისთა,
Line of ed.: 14     
თევდორეს და ქრისტეფორეს, აქუნდა გულსა მათსა საღმრთოჲ შური
Line of ed.: 15     
მონასტრისა შენებისაჲ [...]* და არა გამოუცხადეს მამასა გრიგოლს განზრახვაჲ
Line of ed.: 16     
მათი, არამედ ფარულად წარვიდეს აფხაზეთს და თანა ძმანი-ცა ვინმე
Line of ed.: 17     
წარჰყვეს.

Line of ed.: 18        
და ვითარ მოიწინეს სამცხეს, ბრძანებითა ღმრთისაჲთა ძჱ დიდისა მირეან
Line of ed.: 19     
აზნაურისაჲ დაიმოწაფეს, სახელით არსენი, რომელსა ეწოდა ღირსად
Line of ed.: 20     
Ms. page: J_175r  დიდი არსენი, ქართლისა კათალიკოზი და მცხეთისა საყდრისა გჳრგჳნი
Line of ed.: 21     
დაუჭნობელი. ხოლო ყრმაჲ იგი მცირჱ იყო ჟამითა, ვითარ ექუსისა წლისაჲ,
Line of ed.: 22     
და სახლსა შინა მამისა თჳსისასა იზარდებოდა. არამედ კაცთა მათ ღმრთისათა
Line of ed.: 23     
განზრახვითა მირეანისითა მოწესეთა სამოსლითა შემოსეს ყრმაჲ იგი და
Line of ed.: 24     
მარჯუენაჲ მისცეს ფიცისაჲ მირეანს და ჰრქუეს: "მოძღუარი ჩუენი გრიგოლ
Line of ed.: 25     
არს მამაჲ ხანცთელი, და უფალსა თუ უნდეს, ესე-ცა მოწაფჱ იყოს მისი
Line of ed.: 26     
ჩუენ თანა, სადა-ცა ჩუენ ვიყვნეთ". და წარვიდეს აფხაზეთად. ხოლო მეფემან
Line of ed.: 27     
აფხაზთამან დემეტრე დიდითა პატივნითა პატივ-სცა და ადგილსა კეთილსა
Line of ed.: 28     
დაამკჳდრნა.

Chapter: 20  
Line of ed.: 29        
კ^. და რაჟამს ცნა ნეტარმან გრიგოლ წარსლვაჲ თევდორესი და ქრისტეფორესი,
Line of ed.: 30     
შეწუხნა ფრიად და თანა წარიყვანნა ოთხნი ძმანი და წარვიდა
Line of ed.: 31     
ძიებად კრავთა მათ რჩეულთა მწყემსი იგი კეთილი, და ვითარ მოიწია ქართლისა
Line of ed.: 32     
სანახებსა, ნებითა ღმრთისაჲთა ძიებასა მას ძმათასა პოვა ეფრემ ყრმაჲ,
Line of ed.: 33     
ჭაბუკი ღირსი, და ღირსებასა შინა იხილვა მამაკაცებასა სრულსა მიწევნული
Line of ed.: 34     
სიწმიდით, და სიწმიდესა შინა აწყურისა ეპისკოპოსი სასწაულთა მოქმედი.
Line of ed.: 35     
ხოლო ეპისკოპოსობასა შინა მიიწია მოხუცებულებასა კეთილსა და აღესრულა
Line of ed.: 36     
საკჳრველებით, და ნაწილნი მისნი წმიდანი მიეცნეს ნათლად სამცხესა.
Line of ed.: 37     
ესე ეფრემ, ღირსი ღმრთისაჲ, დაიმოწაფა ნეტარმან გრიგოლ და უბრძანა
Line of ed.: 38     
ესრეთ: "რაჟამს მოვიქცე აფხაზეთით, თანა წარგიყვანო შენ ხანცთად", და
Line of ed.: 39     
თჳთ წარემართა აფხაზეთს.

Line of ed.: 40        
და მი-რაჲ-იწია წინაშე ჴელმწიფისა მის, ზე აღდგა და წინა მოეგება
Line of ed.: 41     
და სიმდაბლით მოიკითხა, რამეთუ ზარი აჰჴდა Ms. page: J_175v  მადლთაგან სიწმიდეთა
Line of ed.: 42     
მისთაჲსა და დიდებულებისაგან პირისა მისისა, რამეთუ ვითარცა პირი მოსე
Page of ed.: 268   Line of ed.: 1     
წინაწარმეტყუელისაჲ იყო დიდებულ ამის ნეტარისა-ცა ხატი მადლითა
Line of ed.: 2     
ღმრთისაჲთა.

Line of ed.: 3        
და შემდგომად მოკითხვისა დასხდეს მეფჱ და ნეტარი გრიგოლ. ხოლო
Line of ed.: 4     
წმიდამან განგრძობილად ულოცა და მრავლითა კურთხევითა შეამკო. და მეფემან
Line of ed.: 5     
მან თქუა: "კურთხეულ არს ღმერთი, რომელი მოგიძღუა აქა, წმიდაო
Line of ed.: 6     
მამაო, არამედ ვინაჲ არს მიზეზი მოშრომისა შენისაჲ, მაუწყე მე". და ნეტარმან
Line of ed.: 7     
გრიგოლ ჰრქუა: "მეფეო ღმრთის-მსახურო და დიდებულო, მოწევნულ
Line of ed.: 8     
არიან წმიდანი მამანი, ძმანი ჩემნი, წინაშე შენსა და აწ არიან სამეუფოსა
Line of ed.: 9     
ამას და მათთჳს არს მოსლვაჲ ჩემი აქა, არამედ ბრძანენ ჴელმწიფებამან
Line of ed.: 10     
შენმან და მოვიდენ იგინი ჩუენდა". ხოლო მეფესა დაუმძიმდა ძიებაჲ
Line of ed.: 11     
მათი და ჰრქუა: "არა მოსრულ არიან აქა ეგევითარნი მონაზონნი, რომელთასა-ცა
Line of ed.: 12     
ბრძანებს სიწმიდე შენი". მაშინ ნეტარი მამა გრიგოლ სიტყუასა ზედა
Line of ed.: 13     
მეფისასა განრისხნა და ჰრქუა: "მეფეო, ნუ შრომასა შემამთხუევ, მომცენ
Line of ed.: 14     
ძმანი ჩემნი. რომელნი-ცა მოიწინეს შენდა". და ვითარ ღონჱ სიტყჳსაჲ არღარა
Line of ed.: 15     
აქუნდა მეფესა მართლ-მხილებისაგან მის წმიდისა, უბრძანა მოყვანებაჲ
Line of ed.: 16     
ძმათაჲ მათ.

Line of ed.: 17        
და ვითარ იხილეს Ms. page: J_176r  მამაჲ გრიგოლ, შეუვრდეს ცრემლით. ხოლო
Line of ed.: 18     
წმიდამან მან აღადგინნა და შეიტკბნა სიყუარულით და ჰმადლობდა ქრისტესა
Line of ed.: 19     
პოვნისა მათისათჳს. და რამეთუ იყვნეს ბუნებით მომლოდებელ წმიდისა
Line of ed.: 20     
მის ძმანი იგი, მათ-ცა უხაროდა ურთიერთასი იგი შეკრებაჲ თჳსი.

Line of ed.: 21        
და მეფემან მან ჰრქუა ნეტარსა გრიგოლს: "წმიდაო მამაო, აჰა იქმნა
Line of ed.: 22     
წადიერებაჲ ნებისა შენისაჲ, არამედ უფალმან ყავნ ნებაჲ-ცა გულისა ჩემისაჲ,
Line of ed.: 23     
რამეთუ მაქუს სულსა ჩემსა მონასტრისა ახლად შენებაჲ, აწ ბრძანე და მოვიხილნეთ
Line of ed.: 24     
მრავალნი ადგილნი აფხაზეთისანი და სადა-ცა სიწმიდემან შენმან
Line of ed.: 25     
ინებოს, მონასტრად აღვაშენოთ ადგილი იგი".

Line of ed.: 26        
და მოვლნეს ქუეყანანი საგონებელნი სამონასტრედ, და არა სთნდეს
Line of ed.: 27     
წმიდასა მას. და ჰრქუა მეფესა მას: "არა არს მიწაჲ, არცა წყალი ქუეყანასა
Line of ed.: 28     
ამას, სადა-მცა მონასტერი აღეშენა, რამეთუ ტალანტი მონაზონისაჲ
Line of ed.: 29     
მარხვაჲ არს, და ამას მიწასა ზედა ვერ ეგების მარხვაჲ სულისაგან ხორშაკისა
Line of ed.: 30     
მაკუდინებელისა."

Line of ed.: 31        
და შეწუხნა ფრიად მეფჱ იგი ამის მიზეზისათჳს და ჰრქუა მათ: "არა
Line of ed.: 32     
სამართალ არს კეთილთა თქუენთაგან უნაწილობაჲ ამის ქუეყანისაჲ".

Chapter: 21  
Line of ed.: 33        
კ^ა. მაშინ მამამან გრიგოლ სარწმუნოებისაებრ მეფისა აღაშენა მონასტერი
Line of ed.: 34     
და უწოდა სახელი მისი უბჱ, და ილარიონ ვინმე, იერუსალჱმით
Line of ed.: 35     
მოსრული, სარწმუნოჲ, დაადგინა მამასახლისად, Ms. page: J_176v  რამეთუ
Line of ed.: 36     
ხანძთით წარყოლილ იყო იგი თევდორეს* და ქრისტეფორეს თანა და აქუნდეს
Line of ed.: 37     
მას კეთილნი წიგნნი. და მამამან-ცა გრიგოლ თჳსნი წიგნნი, რომელ
Line of ed.: 38     
აქუნდეს, და-ვე-უტევნა მონასტერსა მას. ხოლო ჴელმწიფე იგი სიხარულითა
Line of ed.: 39     
აღივსო მონასტრისა მის შენებისათჳს და შეწირა საშენებელად მისსა ფრიად
Line of ed.: 40     
შესაწირავი, და მიანიჭა მამასა გრიგოლს და მოყუასთა მისთა დრამაჲ ათი
Line of ed.: 41     
ათასი და ყოვლითა კეთილითა აღავსნა.

Chapter: 22  
Line of ed.: 42        
კ^ბ. ხოლო ჟამსა წარმოსლვისა მათისასა გამოჰკითხა მეფემან დიმიტრი
Line of ed.: 43     
მამასა გრიგოლს გულს-მოდგინედ სახჱ კლარჯეთისა უდაბნოთაჲ, რაჲთა აუწყოს
Page of ed.: 269   Line of ed.: 1     
მას ადგილთა მათ წმიდათა ნიშანი ყოველი. და მამამან გრიგოლ ჰრქუა
Line of ed.: 2     
მას: "ღმრთის-მსახური მეფეო, დაღაცათუ ფრიად განვამრავლო სიტყუაჲ,
Line of ed.: 3     
ვერ-ვე მისწუთების გონებაჲ ჩემი ყოველსა მას უდაბნოთა მათ სიკეთესა უწყებად
Line of ed.: 4     
შენდა, [ვინაჲ]თგან წესი მონაზონებისაჲ მათ შორის აღორძინებულ
Line of ed.: 5     
არს და უფროჲსად ყუაოდის და აღემატოს მომავალთა ჟამთა, არამედ ვთქუა
Line of ed.: 6     
მრავლისაგან მცირედი, ესრეთ:

Line of ed.: 7        
"რამეთუ ბუნებით ერთ-გუამ არს ქუეყანაჲ უდაბნოთაჲ მათ და კეთილად
Line of ed.: 8     
შეზავებულ მზისაგან და ჰაერისა, რამეთუ არცა ფრიადი სიცხჱ შესწუავს
Line of ed.: 9     
მათ და არცა გარდარეული სიცივე შეაურვებს მყოფთა მისთა. არამედ განწესებით
Line of ed.: 10     
დგას თჳსსა საზღვარსა უნოტიოჲ, უხორშაკოჲ, უმიწოჲ, მზუარჱ,
Line of ed.: 11     
რამეთუ კაცთა ნახჭნი Ms. page: J_177r  პერჴთანი არა ოდეს თიჴიან ექმნებიან სლვასა
Line of ed.: 12     
მათსა. ხოლო წყალი კეთილი და შეშაჲ ნებისაებრ უნაკლულოდ აქუს აღმოცენებული
Line of ed.: 13     
ქჳშათა მათ შინა, ურიცხჳ მაღნარი და სიმრავლე წყალთა ჰამოთაჲ,
Line of ed.: 14     
ბუნებით მხიარულებაჲ მიცემულ არს ღმრთისაგან. და არს იგი უგზო
Line of ed.: 15     
და მიუვალ რაჲთურთით სოფლისა წესითა მცხორებელთაგან, რამეთუ ღადოთა
Line of ed.: 16     
მთათა შინა მაღალთა არს მკჳდრობაჲ მათი. და მორტყმულ არს ერთ
Line of ed.: 17     
კერძო მთაჲ იგი და ერთ კერძო შავშეთისა დიდთა წყალთა შეკრებისა გარე-მოსლვაჲ
Line of ed.: 18     
გარე-მოადგს ზღუდის სახედ უძრავისა.

Line of ed.: 19        
"და ესრეთ ყოვლით კერძო შეზღუდვილ არიან მთათა მიერ, და ჴევნებისა, და
Line of ed.: 20     
წყალთა მათგან საშინელად ძნელოვანთა ადგილთა მავალთაჲსა. და მონასტერთა
Line of ed.: 21     
მათ შინა არა არს სათიბელი ქუეყანაჲ, არცა ყანაჲ საჴნავი,
Line of ed.: 22     
არამედ დიდითა შრომითა როჭიკისა მისლვაჲ აქუს კარაულისა ზურგითა. და
Line of ed.: 23     
მცირედ ვენაჴნი ჭირით და ურვით დაუნერგვან და ეგრეთ-ვე მტილები, ხოლო
Line of ed.: 24     
მხალთა ველისათაჲ არს სიმრავლე ურიცხჳ, და ამას ყოველსა თანა უშიშ
Line of ed.: 25     
არს გული მათი უქრისტოთა მათ ურწმუნოთაგან შერყევისაგან და ყოვლისა
Line of ed.: 26     
ძრვისა ჟამსა ჴელმწიფეთა მტერობისასა. და ესრეთ მრავლითა მშჳდობითა
Line of ed.: 27     
მყუდროებით არიან Ms. page: J_177v  ყოლად-ვე და ქრისტესა ადიდებენ.

Line of ed.: 28        
"რამეთუ ღმერთმან დასაბამსა-ვე დაბადებისასა უკუანაჲსათჳს ჟამთა
Line of ed.: 29     
დაჰბადნა იგინი მონაზონთა სამკჳდრებელად და ყოველთა ქრისტეანეთა შესავედრებელად
Line of ed.: 30     
ორკერძო-ვე. და რამეთუ განგებასა ღმრთისასა ესე ჩუეულებაჲ
Line of ed.: 31     
აქუს. რაჲთა წმიდათა მათ უდაბნოთა მონასტერნი ჴელითა გლახაკთაჲთა
Line of ed.: 32     
აღაშენნეს, რომელნი-ცა სრულიად თავისუფალ იქმნნეს სოფლისა საცთურთაგან.
Line of ed.: 33     
დაღაცათუ წმიდათა უდაბნოთა ჴელმწიფენი იღუწიან, ხოლო წოდებად
Line of ed.: 34     
სახელი გლახაკთაჲ ჯერ-იჩინა ქრისტემან შენებასა წმიდათა მონასტერთასა.
Line of ed.: 35     
არამედ მისცა ღმერთმან ჴელმწიფებაჲ მორწმუნეთა მეფეთა აღშენებად
Line of ed.: 36     
საყდართა საებისკოპოსოთა და ქალაქთა სოფლებითურთ და ყოველსა ერსა
Line of ed.: 37     
ზედა მთავარ-ყვნა, რაჲთა სიმართლით განიკითხვიდენ მათ შემკობილნი სამოსლითა
Line of ed.: 38     
ბრწყინვალითა, ხოლო რაჲთა არა დაუტეონ გონებაჲ მათი ხილულთა
Line of ed.: 39     
მათ ნივთთა შინა, არამედ კეთილთა მათ საუკუნეთა გულისჴმა-ჰყოფდენ,
Line of ed.: 40     
რამეთუ სიბრძნემან საღმრთომან სამოსელთა მრავალ-სახეთა მიერ გულისჴმა-უყო
Line of ed.: 41     
ყოველთა კაცთა პატივი თითოეულისა წესისა მათისაჲ ღმრთის-მსახურებით,

Line of ed.: 42        
"ხოლო სარწმუნონი და ჭეშმარიტნი მონაზონნი ქუეყანასა ზედა არავისსა
Line of ed.: 43     
ჴელმწიფებასა ქუეშე არიან, ვინაჲთგან მოჰრიდეს საშუებელთა საწუთროჲსათა
Page of ed.: 270   Line of ed.: 1     
Ms. page: J_178r  ნებსით და აღირჩიეს ღმრთისათჳს მწუხარებაჲ ადგილთა გლოვისათა
Line of ed.: 2     
მსგავსად პირველთა მათ მამათა წმიდათა, რომელთა სიგლახაკესა შინა
Line of ed.: 3     
დიდსა მყოფთა აღაშენნეს წმიდანი უდაბნონი თჳნიერ ქუეყანისა მეფეთა
Line of ed.: 4     
ბრძანებისა, შეწევნითა ყოვლისა შემძლებელისა ღმრთისაჲთა. და აწ-ცა ჟამთა
Line of ed.: 5     
ჩუენთა არიან მსგავსნი პირველთა მათ ნეტართა კაცთანი, მაშენებელ მონასტერთა
Line of ed.: 6     
ადგილთა უქმთა შინა ღმრთისა სამკჳდრებელად, ხოლო ჴელმწიფენი
Line of ed.: 7     
კეთილად მსახურნი შრომასა მათსა თანა-მონაწილე იქმნებიან საფასეთა
Line of ed.: 8     
უხუად მიცემითა, ვითარცა-ესე დღეს დიდებულებამან შენმან მეფობამან განამდიდრა
Line of ed.: 9     
სიგლახაკე ჩუენი ფრიადითა კეთილითა, და ყოლად-ვე მოზიარე
Line of ed.: 10     
ხარ ლოცვასა ჩუენსა თანა". ხოლო მეფჱ განმხიარულდა სიტყუათაგან ნეტარისა
Line of ed.: 11     
გრიგოლისთა და ფრიადი სარწმუნოებაჲ და სიყუარული დ[ა]ამტკიცნა
Line of ed.: 12     
გულსა მისსა უდაბნოთა მიმართ კლარჯეთისათა და ამადლობდა ქრისტესა,
Line of ed.: 13     
კეთილის-მყოფელსა ნების-მყოფელთა მისთასა. და ესრეთ მშჳდობაჲ დაუტევეს
Line of ed.: 14     
ჴელმწიფესა მას და წარმოვიდეს აფხაზეთით.

Chapter: 23  
Line of ed.: 15        
კ^გ. და მგზავრ სლვასა მათსა ჰრქუეს ნეტარსა გრიგოლს სანატრელთა
Line of ed.: 16     
მათ თევდორე და ქრისტეფორე: "წმიდაო მამაო, ჟამსა მას წარმოსლვისა
Line of ed.: 17     
ჩუენისასა ხანცთით სამცხეს, რაჲ მოვიწიენით Ms. page: J_178v  მახლობელად ადგილსა
Line of ed.: 18     
მირიან აზნაურისასა, და გჳხილნეს ჩუენ კაცთა მისთა, რამეთუ სადგური
Line of ed.: 19     
ჩუენი ჟამსა მწუხრისასა ველსა ზედა ვყავთ, და აუწყეს უფალსა თჳსსა და
Line of ed.: 20     
მსწრაფლ ხოლო მოვიდა მირეან თჳთ და მოგჳკითხნა სიმდაბლით და წარგჳყვანნა
Line of ed.: 21     
ტაძრად თჳსად და განგჳსუენა კეთილად.

Line of ed.: 22        
და ვითარცა განთენა, შემიყვანნა წინაშე მეუფისა თჳსისა, რომლისაჲ
Line of ed.: 23     
არს სახელი კრავი, რამეთუ არს იგი მჴევალი ქრისტჱსი. და ვითარცა ულოცეთ
Line of ed.: 24     
მას და ვსხედით, მაშინ მირიან დიდებულმან უფალმან დაადგინნა წინაშე
Line of ed.: 25     
ჩუენსა ძენი თჳსნი ბრძანებით, სამნი იგი ყრმანი ყოლად კეთილნი და
Line of ed.: 26     
შუენიერნი. და ვითარცა ულოცეთ მათ, ჰრქუა კრავის: "აწ ვყოთ ჩუენ სასწაულ
Line of ed.: 27     
კეთილ და ერთი ძეთა ჩუენთაგანი განვაწესოთ მონაზონად და მოწაფე
Line of ed.: 28     
ამათ ქრისტჱს მოწაფეთა, და ამათითა ლოცვითა მოეცეს მადლი, რაჲთა
Line of ed.: 29     
იხილონ მოძულეთა ჩუენთა და ჰრცხუენოდის.

Line of ed.: 30        
"აწ თქუ, რომელი იყოს მოწესედ შორის შვილთა ჩუენთა?" ხოლო
Line of ed.: 31     
მან ჰრქუა: "უფალო ჩემო, შვილნი შენნი არიან წინაშე შენსა, რომლისაჲ-ცა
Line of ed.: 32     
ჰბრძანო, უფალმან გამოირჩიენ რჩეულად მოწესედ". ხოლო მან თქუა: "მრწემი
Line of ed.: 33     
ესე იყოს მონაზონ და სულიერად შვილ უდაბნოჲსა მამათა ამათ". და
Line of ed.: 34     
მოიყვანა ჴელითა თჳსითა და ჯუარი დაწერად გუცა ჩუენ და სამოსლითა
Line of ed.: 35     
მოწესეთაჲთა შემოსა, და ჩუენ Ms. page: J_179r  სახელი არსენი უწოდეთ, და აღუთქუთ
Line of ed.: 36     
შენდა მოწაფედ შვილი მისი ყოფად მსგავსად ჩუენდა, და მან უფროჲს განიხარა.
Line of ed.: 37     
აწ ვითარცა სათნო უჩნს სიწმიდესა შენსა, ეგრეთ-ცა ქმენ". ხოლო
Line of ed.: 38     
წმიდამან მან ჰრქუა: "ძმანო სანატრელნო, ნებაჲ არს ღმრთისაჲ, რაჲთა ჴელითა
Line of ed.: 39     
ჩუენითა იქმნეს იგი რჩეულ შორის მოწესეთა და მიიწიოს საზომსა
Line of ed.: 40     
დიდსა". და მან-ცა წარმოუთხრა ამის-ვე პასუხისა მსგავსად ღირსისა ყრმისა
Line of ed.: 41     
და ჭაბუკისა ეფრემისთჳს ყოველი. და განიხარეს ძმათა მათ სიტყუასა ზედა
Line of ed.: 42     
მოძღურისა თჳსისა.

Line of ed.: 43        
და მოიწინეს ერთობით, სადა-ცა იყო ეფრემ, და წარმოიყვანეს, და
Line of ed.: 44     
ეგრეთ-ვე სანატრელი არსენი. ხოლო წმიდაჲ ეფრემ იყო დღითა უხუცეს,
Page of ed.: 271   Line of ed.: 1     
რომელთათჳს-ცა თქუა ნეტარმან გრიგოლ სიტყუაჲ იგი დავითისი, ვითარმედ:
Line of ed.: 2     
"განცხადებაჲ ღმრთისა სიტყუათაჲ განმანათლებელ არს და გონიერ ჰყოფს
Line of ed.: 3     
ჩჩჳლთა"*, რომელთა მიერ დაემტკიცოს ქებაჲ ქრისტჱსი. ჭეშმარიტად უბიწონი
Line of ed.: 4     
და წრფელნი ესე შემომეყვნეს ჩუენ დათმენად ღუაწლსა მონაზონებისასა
Line of ed.: 5     
მოსრულნი ბრძანებისაებრ უფლისა, ვითარმედ: "ნუ აყენებთ ყრმებსა
Line of ed.: 6     
მაგას მოსლვად ჩემდა, რამეთუ ეგევითართაჲ არს სასუფეველი ცათაჲ"*.
Line of ed.: 7     
არამედ ესე უწყოდეთ, ძმანო, დრტჳნვაჲ ყოლად არს ჩუენთჳს სამართალი
Line of ed.: 8     
ძმათა შორის ჩუენთა, ხოლო უფალმან იზრუნოს თჳთ ამათთჳს, რომელმან-ცა
Line of ed.: 9     
თქუა: "ეკრძალენით, ნუ ვინმე დააბრკოლოთ ერთი Ms. page: J_179v  მცირეთაგანი, რამეთუ
Line of ed.: 10     
ანგელოზნი მათნი მარადის ხედვენ პირსა მამისა ჩემისა ზეცათაჲსა"*.
Line of ed.: 11     
და აწ თქუენ, ძმანო, თევდორე და ქრისტეფორე, ძლევა-შემოსილნო, ექმნენით
Line of ed.: 12     
ამათ მზარდულ კეთილ ნებისაებრ ღმრთისა".

Line of ed.: 13        
ხოლო მათ აღუთქუეს და თავს-იდვეს მოღუაწებაჲ მათი. მაშინ ჰრქუა
Line of ed.: 14     
მათ ნეტარმან გრიგოლ: "ძმანო, უფროჲს არს ესე ყოველთა სათნოებათა
Line of ed.: 15     
თქუენთა, რაჲთა თუალნი თქუენნი იყვნედ მარადის ამათ ზედა და გეჴსენედ
Line of ed.: 16     
დიდებულებაჲ მშობელთა ამათთაჲ და სარწმუნოებაჲ მათი ქრისტჱს მიმართ
Line of ed.: 17     
და ჩუენ გლახაკთა მომართ, ვითარ-იგი მათ ქრისტჱს სიყუარულისათჳს შვილობისა
Line of ed.: 18     
სიყუარული დაივიწყეს და ჴელითა ჩუენითა უფალსა მსხუერპლად
Line of ed.: 19     
მიუპყრნეს და ჩუენ, უცხოთა, ვითარცა ძმათა თჳსთა, სასოვებით მოგუანდვნეს.

Line of ed.: 20        
"აწ, ვითარცა წარმოვიყვანენით მშობელთაგან უბიწონი დასამარხველად
Line of ed.: 21     
წმიდად, ეგრეთ-ვე-მცა ჰპოვებს ქრისტე, რაჟამს ითხოვდეს ჴელთაგან ჩუენთა
Line of ed.: 22     
სამკჳდრებელად თჳსად".

Line of ed.: 23        
და რაჟამს მოიწინეს ხანცთას, ფრიად განიხარეს ძმათა, ქრისტჱს მიერ
Line of ed.: 24     
კრებულთა მათ საღმრთოთა, სულიერისა მამისა და მათა მათ მოსლვაჲ. ხოლო
Line of ed.: 25     
დრტჳნვაჲ იყო მათ შორის ყრმათა მათთჳს მოყვანებისა. და მოვიდეს
Line of ed.: 26     
წინაშე მამისა გრიგოლისა და ჰრქუეს: "წმიდაო მამაო, მოციქული იტყჳს
Line of ed.: 27     
"სრულმან სიყუარულმან შიში განდევნოს-ო"*. Ms. page: J_180r  უკუეთუ ბრძანოს სიწმიდემან
Line of ed.: 28     
შენმან, უშიშად ვიტყოდით, რომლისათჳს-ცა მოსრულ ვართ".

Line of ed.: 29        
ხოლო მან ჰრქუა: "ძმანო, ჭეშმარიტად ძირ-მტკიცე არს ჩუენ შორის
Line of ed.: 30     
სიყუარული და შიში არა არს მას შინა, ბრძანეთ, რაჲ-ცა გნებავს. ხოლო
Line of ed.: 31     
მათ ჰრქუეს: "საქმენი შენნი განუკითხველ არიან ყოველნი თჳნიერ ამისსა,
Line of ed.: 32     
რომელ ყრმანი ესე მოიყვანენ, და წესსა შენგან დამტკიცებულსა შენ ზე-ვე
Line of ed.: 33     
გამოეჴუების მომავალთა ჟამთა საკდემელად ჩუენდა. დაღაცათუ უშიშ არს
Line of ed.: 34     
გული ჩუენი ჟამისა ამისთჳს, არამედ გარეშე წესისა არს საქმე ესე. და აწ
Line of ed.: 35     
ესე არს სიტყუაჲ ჩუენი, წმიდაო ღმრთისაო".

Line of ed.: 36        
ვითარცა ესმა კეთილი იგი გულის-სიტყუაჲ, ცხადად განიხარა ნეტარმან
Line of ed.: 37     
მამამან გრიგოლ და ჰრქუა მათ: "ჵ ძმანო სანატრელნო, ნუ იყოფინ
Line of ed.: 38     
ჩემდა წესისა მის პირველთა წმიდათა მამათაგან შეკრებულისა ცვალებაჲ
Line of ed.: 39     
ჴორციელისა რაჲსა-მე მიზეზისათჳს, არამედ ჭეშმარიტსა ვიტყჳ წინაშე ღმრთისა,
Line of ed.: 40     
რამეთუ არა ოდეს გასმია ნაცილი სიტყუაჲ პირისაგან ჩემისა. ესრეთ
Line of ed.: 41     
არს ყრმათა ამათ მოწევნაჲ აქა, რამეთუ ქრისტემან ღმერთმან წმიდისა ანგელოზისა
Line of ed.: 42     
პირითა მაუწყა ამათი საქმე ყოველი, რამეთუ ვითარცა ეფრემ
Page of ed.: 272   Line of ed.: 1     
ასური და არსენი ჰრომაელი, კაცთაგან განშორებულნი და ღმრთისა მიახლებულნი,
Line of ed.: 2     
ესრეთ იყვნენ ღირსნი ესე ყრმანი აღზრდილ უბიწოდ ხანცთას
Line of ed.: 3     
შინა ვიდრე ჟამადმდე Ms. page: J_180v  პატივისა მათისა-ო. აწ უკუე შემძლებელ ვართ-ა
Line of ed.: 4     
ცილობად უფლისა ბრძანებასა? რამეთუ უნებელი ზედა მაც" სიტყჳსაებრ,
Line of ed.: 5     
მოციქულისა: "უკუეთუ არა ვახარებდე, ვაჲ არს ჩემდა", ხოლო თქუენ ნეტარ
Line of ed.: 6     
ხართ, რამეთუ უფალმან გამოგირჩინა ამათ მონათა თჳსთა, არამედ
Line of ed.: 7     
თჳნიერ ესევითარისა მიზეზისა უკუეთუ ვინმე ცვალოს წესი პირველი და
Line of ed.: 8     
ყრმაჲ მოიყვანოს ყოლად მონასტერსა ამას, პატიჟეულ იყოს იგი ფრიად დიდებულსა
Line of ed.: 9     
მეორედ მოსლვასა უფლისა და ღმრთისა ჩუენისასა".

Line of ed.: 10        
ხოლო ძმანი იგი დაჯერებულ იქმნნეს და აღეშენნეს ამას ზედა და
Line of ed.: 11     
ჰმადლობდეს ქრისტესა, მოქმედსა საკჳრველებათასა. მაშინ თევდორე და
Line of ed.: 12     
ქრისტეფორე, რამეთუ სენაკნი მათნი ერთგან იყვნეს და სხუათა ძმათაგან
Line of ed.: 13     
განშორებულ, წარიყვანნეს ღმერთ-შემოსილნი იგი ყრმანი სულიერთა მათ მამათა,
Line of ed.: 14     
სენაკად თჳსად, მცნებისაებრ ნეტარისა მამისა გრიგოლისისა. და აღზარდნეს
Line of ed.: 15     
კეთილად ნაცვალად სძისა ღმრთისა მადლითა.

Chapter: 24  
Line of ed.: 16        
კ^დ. მას ჟამსა ბაგრატ კურაპალატმან ნებითა ღმრთისაჲთა და ნებითა
Line of ed.: 17     
ძმათა თჳსთაჲთა და ბრძანებითა ბერძენთა მეფისაჲთა მოიღო კურაპალატობაჲ
Line of ed.: 18     
ნაცვალად აშოტ კურაპალატისა, მამისა თჳსისა, რამეთუ მიეცა მას ფლობაჲ
Line of ed.: 19     
ჴელმწიფებისაჲ ზეგარდამო. და ძმანი მისნი, Ms. page: J_181r  ყოველნი კეთილნი
Line of ed.: 20     
და დიდებულნი ჴელმწიფენი, -- ადარნერსე უხუცესი და გუარამ მრწემი, -- მშუვალესა
Line of ed.: 21     
მას ძმასა მორჩილ ექმნეს საღმრთოჲსა ძმობისა სიყუარულითა,
Line of ed.: 22     
რამეთუ ერთ-ზრახვა, ერთ-სულ და ერთ-ნება იყვნეს იგინი.

Line of ed.: 23        
ხოლო ბაგრატ უმთავრეს მათსა იყო სიბრძნითა, სახითა და სიქველითა
Line of ed.: 24     
და ყოვლითა ღმრთის-მსახურებისა სიხარულითა, რამეთუ მსგავსი იყო წინაწარმეტყუელისა
Line of ed.: 25     
დავითისი და ნეტარისა ბაგრატ მოციქულისა და მღდელ-მოწამისა,
Line of ed.: 26     
მოწფისა წმიდისა პეტრე მოციქულისაჲ, ყოვლითა-ვე კეთილად მსახურებითა.
Line of ed.: 27     
და მადლითა ქრისტჱსითა განდიდნა მეფობაჲ სამთა მათ ძმათა
Line of ed.: 28     
ჴელმწიფეთაჲ. რამეთუ შეწევნითა ღმრთისაჲთა ჴრმლითა მათითა დაიპყრნეს
Line of ed.: 29     
ფრიადნი ქუეყანანი და განიოტნეს აგარის ნათესავნი.

Line of ed.: 30        
ხოლო ნეტარი მამაჲ გრიგოლ მიიწია წინაშე დიდებულისა ბაგრატ კურაპალატისა
Line of ed.: 31     
და ჯერისაებრ შესხმაჲ კურაპალატობისაჲ მიულოცა. ხოლო ქებაჲ
Line of ed.: 32     
იგი შესხმისაჲ, ჟამისა მის ბრძენთა მიერ შეუცავი, ფრიად სთნდა კეთილად
Line of ed.: 33     
მსახურსა კურაპალატსა და ჰრქუა მას: "ჵ წმიდაო მამაო, ღმერთმან შეგამკო
Line of ed.: 34     
სიბრძნითა, ჰასაკითა და სულითა წმიდითა ჴსნისა ზღუდედ ჩუენდა, შუამდგომელად
Line of ed.: 35     
შორის სიკუდილისა და ცხორებისა, რომლითა-ცა ვრცელ იქმენ
Line of ed.: 36     
ყოველსა ამას ქუეყანასა თანა-ზრუნვითა და საღმრთოჲთა მოღუაწებითა შენითა.
Line of ed.: 37     
ხოლო მე თანა-მაც Ms. page: J_181v  სიყუარული და პატივი მამობისა შენისაჲ. აწ
Line of ed.: 38     
ბრძანენ სიწმიდემან შენმან მეფობისა ჩუენისაგან მსახურებაჲ ღირსებისა შენისაჲ,
Line of ed.: 39     
რამეთუ ღმრთისა მიერ მონაწილე ხარ ჩუენ თანა, შვილთა აშოტ კურაპალატისათა.

Line of ed.: 40        
ხოლო წმიდამან მან ჰრქუა: "კეთილად მსახურო მეფეო, უმეტეს და
Line of ed.: 41     
უფროჲს კეთილად მსახურისა მამისა შენისა ფრთეთაგან საუფლოჲსა ჯუარისათა
Line of ed.: 42     
შეცვულო, მარჯუენაჲ დამბადებელისაჲ და წმიდათა ოხაჲ მარადის
Line of ed.: 43     
გფარავს. და მცველი იგი დაუძინებელი ყოლად-ვე მცველ არს შენდა, და
Page of ed.: 273   Line of ed.: 1     
ნათელი დაუღამებელი უძღჳს მეფობასა შენსა, და არა საჴმარ არს მისსა
Line of ed.: 2     
ბრწყინვალებაჲ სანთლისაჲ, გარნა მრუმეთათჳს ხოლო. არამედ მე გულს-მოდგინედ
Line of ed.: 3     
ლოცვაჲ შენი მიპყრიეს, რაჲთა არა მოგაკლდეს კეთილი საქმე მეფობისა
Line of ed.: 4     
მიზეზთაგან. არამედ აწ ამას ვითხოვ შენგან: არს აშოტ კურაპალატისა
Line of ed.: 5     
შეწირული აგარაკი ხანცთას და იქმნების კეთილად მონასტრად. უკუეთუ
Line of ed.: 6     
მიბრძანოს მეფობამან შენმან, აღვაშენო სადიდებელად ღმრთისა და
Line of ed.: 7     
საცხორებელად სულისა შენისა, და ვიდრე ეგოს ცაჲ და ქუეყანაჲ, ეგოს მას
Line of ed.: 8     
შინა ლოცვაჲ შენთჳს".

Chapter: 25  
Line of ed.: 9        
კ^ე. მაშინ სიხარულით უბრძანა ბაგრატ კურაპალატმან შენებაჲ მისი
Line of ed.: 10     
და მისცა ყოველი-ვე საჴმარი საშენებელად. და რაჟამს მივიდა ნეტარი მამაჲ
Line of ed.: 11     
გრიგოლ Ms. page: J_182r  შატბერდს, მაშინ ცრემლთა მისთა მდინარითა ირწყვოდა
Line of ed.: 12     
ადგილი იგი, იტყოდა რაჲ ლოცვასა ამას:
Line of ed.: 13     
"მეუფებითა სუფევისა შენისაჲთა, ღმერთო, უშრომელად დაჰბადენ დაბადებულნი
Line of ed.: 14     
ყოველნი და ჴელმწიფებით განმგებელ ხარ ყოველთა ქმნულთა
Line of ed.: 15     
შენთა, რამეთუ ცათა შემოქმედი, და ანგელოზთა დამბადებელი, და ქუეყანისა
Line of ed.: 16     
დამამტკიცებელი, და ზღუათა დამამყარებელი და წულილადთა-ცა საქმეთა
Line of ed.: 17     
მოქმედ-ვე ხარ, ვითარცა თქუა დავით: "არა თუ-მცა უფალმან აღაშენა სახლი,
Line of ed.: 18     
ცუდად შურებიან მაშენებელნი მისნი"*. აწ, უფალო, იყვნედ ყურნი შენნი
Line of ed.: 19     
მორჩილ ჴმასა ლოცვისა ჩემისასა და აკურთხე ადგილი ესე მადლითა შენითა
Line of ed.: 20     
და აღაშენე მონასტერი განსასუენებელად სიწმიდისა სამკჳდრებელთა შენთა
Line of ed.: 21     
და მოეც ამას სახელი კეთილად სახელოვანი შორის თესლებსა მრავალსა
Line of ed.: 22     
სადიდებელად შენდა, ყოველთა მეუფეო, უხილავად შეწევნითა ძლიერისა
Line of ed.: 23     
მკლავითა შენისაჲთა, და განანათლე ნათლითა სულისა შენისა წმიდისაჲთა და
Line of ed.: 24     
მეოხებითა წმიდისა ღმრთის-მშობელისაჲთა და წმიდათა ყოველთაჲთა დაიცევ
Line of ed.: 25     
უკუნისამდე ჟამთა, ამენ".

Line of ed.: 26        
და ჯუარი დასწერა ადგილსა მას ჩინებულსა და იწყეს საქმედ ეკლესიისა
Line of ed.: 27     
და სენაკებსა-ცა. და ესრეთ დღითი-დღე აღორძნდებოდა იგი კეთილად.
Line of ed.: 28     
და იქმნა ღელე გლოვის მტერთა მათ უხილავთა და ხილულთა, Ms. page: J_182v  ხოლო
Line of ed.: 29     
ნავთ-სადგურ ცხორების ქრისტჱს სამწყსოთა მეფეთა და მთავართა და ყოვლისა
Line of ed.: 30     
ერისა ქრისტეანეთა მართლ-მორწმუნეთაჲსა მსგავსად ხანცთისა, ღმრთისა
Line of ed.: 31     
მიერ ზეგარდამო ჩინებულისა, ეგრეთ-ვე შატბერდი აღეშენა საღმრთოჲთა
Line of ed.: 32     
შეწევნითა და ლოცვითა ნეტარისა მის კაცისაჲთა, რომელმან-ცა შეაერთნა
Line of ed.: 33     
ორნი-ვე იგი უდაბნონი ერთად შენაწევრებულნი და შემტკიცებულნი ძმობრივსა
Line of ed.: 34     
ზედა სიყუარულსა ვიდრე ჟამთა აღსასრულამდე.

Line of ed.: 35        
ამისა შემდგომად უწოდა კურაპალატმან წმიდასა მას. და ვითარცა მიიწია
Line of ed.: 36     
მის წინაშე, ყოველი აუწყა კეთილად განმარჯუებაჲ მონასტრისაჲ მის
Line of ed.: 37     
ქრისტჱს მიერ. მაშინ უბრძანა ადგილნი მარჯუენი აგარაკად შატბერდსა,
Line of ed.: 38     
და ყოველი, რაჲ-ცა უჴმდა, მისცა მისთჳს სრულიად საშენებელად.

Chapter: 26  
Line of ed.: 39        
კ^ვ. მას ჟამსა ნეტარსა გრიგოლს გულმან უთქუა ჴსენებაჲ საბან იშხნელისაჲ
Line of ed.: 40     
და აუწყა ყოველი პირველ ყოფილი ღმრთის მსახურსა კურაპალატსა.
Line of ed.: 41     
ხოლო მას ვითარცა ესმა, ფრიად განიხარა და მსწრაფლ დაწერა წიგნი და
Line of ed.: 42     
წარავლინნა კაცნი კეთილნი და პატივით უწოდა მას. ხოლო მივლინებულნი
Line of ed.: 43     
იგი მოვიდეს და აუწყეს კურაპალატსა, ვითარმედ არა ჰნებავს კაცსა მას
Page of ed.: 274   Line of ed.: 1     
ღმრთისასა მოსლვაჲ აქა. მაშინ ბრძანა კურაპალატმან გზათა იშხნისათა საქმე,
Line of ed.: 2     
რამეთუ მახლობელად იყო ჟამსა მას. და ჰრქუა ნეტარსა მამასა გრიგოლს:
Line of ed.: 3     
Ms. page: J_183r  "განუგებელად ვქმენ, რამეთუ წიგნი არა მიწერად გეც, აწ ვითარ წეს-
Line of ed.: 4     
არს, მიუწერე." და თჳთ კუალად დაწერა წიგნი სხუაჲ და წიგნი-ცა მამისა
Line of ed.: 5     
გრიგოლისი წარსცა. ხოლო ნეტარი საბან დაემორჩილა მეორედ ბრძანებასა
Line of ed.: 6     
კურაპალატისასა და უფროჲს ხოლო წიგნსა მამისასა.

Line of ed.: 7        
და მივიდა მათდა სასურველი იგი კაცი ღმრთისაჲ მოსურნეთა მათ თანა.
Line of ed.: 8     
ხოლო კურაპალატი წინა მიეგება და პატივით მოიკითხა, და მან კურთხევით
Line of ed.: 9     
ულოცა. და ვითარ დასხდეს, ჰრქუა კურაპალატმან წმიდასა მას: "ჯერ-არს
Line of ed.: 10     
ჴელმწიფეთა მორჩილებაჲ, რაჲსათჳს არა მოხუედ პირველსა წოდებასა,
Line of ed.: 11     
წმიდაო მამაო?"

Line of ed.: 12        
ხოლო მან ჰრქუა: "დიდებულო მეფეო, შენ ქუეყანისა ჴელმწიფე ხარ,
Line of ed.: 13     
ხოლო ქრისტე ზეცისა და ქუეყანისა და ქუესკნელთაჲ. შენ ნათესავთა ამათ
Line of ed.: 14     
მეფე ხარ, ხოლო ქრისტჱ ყოველთა დაბადებულთაჲ. შენ წარმავალთა ამათ
Line of ed.: 15     
ჟამთა მეფჱ ხარ, ხოლო ქრისტე საუკუნოჲ მეუფჱ და სრული ჰგიეს უცვალებელი,
Line of ed.: 16     
უჟამოჲ, დაუსაბამოჲ, დაუსრულებელი მეუფჱ ანგელოზთა და კაცთაჲ.
Line of ed.: 17     
და უფროჲს შენსა ჯერ-არს სმენაჲ სიტყუათა მისთაჲ, რომელმან-ცა
Line of ed.: 18     
ბრძანა, ვითარმედ: "ვერვის ჴელ-ეწიფების მონებაჲ ორთა უფალთაჲ"*, არამედ
Line of ed.: 19     
აწ სიტყჳთა ძმისა და მოძღურისა ჩემისა გრიგოლისითა მოვედ წინაშე
Line of ed.: 20     
შენსა".

Line of ed.: 21        
ხოლო კურაპალატმან ჰრქუა: "სამართალ არს* Ms. page: J_183v  სიტყუაჲ შენი,
Line of ed.: 22     
წმიდაო, არამედ უმჯობეს არს განათლებაჲ სულთა მრავალთაჲ სასანთლესა
Line of ed.: 23     
ზედა განბრწყინვებითა შენ, ბრწყინვალისა სანთლისაჲთა. ვითარცა ჰრქუა
Line of ed.: 24     
ქრისტემან მოწაფეთა თჳსთა, ვითარმედ, ვითარცა მცხინვარებაჲ მზისაჲ
Line of ed.: 25     
განანათლებს ცასა ქუეშე მყოფთა, "ეგრეთ ბრწყინევდინ ნათელი თქუენი
Line of ed.: 26     
წინაშე კაცთა, რაჲთა იხილნენ საქმენი თქუენნი კეთილნი და ადიდებდენ
Line of ed.: 27     
მამასა თქუენსა ზეცათასა"*.

Line of ed.: 28        
ამისა შემდგომად კურაპალატი მივიდა იშხანს და ნეტარნი იგი კაცნი
Line of ed.: 29     
მამაჲ გრიგოლ და მამაჲ საბა თანა. და ფრიად შეუყუარდა კურაპალატსა
Line of ed.: 30     
ადგილი იგი. არამედ რაჲსა-ღა განვაგრძობ სიტყუათა? ნებითა ღმრთისაჲთა
Line of ed.: 31     
იქმნა საბა ებისკოპოს იშხანსა ზედა, ნეტარისა ნერსე კათალიკოზისა აღშენებულსა
Line of ed.: 32     
კათოლიკე ეკლესიასა და საყდარსა მისსა, რომელი წელიწადთა
Line of ed.: 33     
მრავალთა დაქურივებულ იყო. აწ კუალად იქმნა სულიერი ქორწილი და
Line of ed.: 34     
მეორედ აღეშენა ამის ნეტარისა მიერ, ხოლო ჴორციელად მოღუაწებითა
Line of ed.: 35     
ღმრთის-მსახურთა მათ მეფეთაჲთა.

Line of ed.: 36        
და რაჟამს მამაჲ გრიგოლ სტუმრად მიიწიის იშხანს, ეპისკოპოსმამ საყდარსა
Line of ed.: 37     
იგი დასჳს, და თჳთ თანა დაჯდის, რამეთუ არა თავს-იდვის ურჩებაჲ
Line of ed.: 38     
ნეტარისა გრიგოლისი, ვინაჲთგან მოძღუარ და უზეშთაეს იგი იყო Ms. page: J_184r . და
Line of ed.: 39     
ესრეთ წარემართა იშხანი კეთილად ვიდრე აქამომდე და უკუნისამდე.

Chapter: 27  
Line of ed.: 40        
კ^ზ. არამედ აწ კუალად პირველსა-ვე სიტყუასა მივიდეთ. რამეთუ ნეტარი
Line of ed.: 41     
მამაჲ ჩუენი გრიგოლ პატივ-ცემულ იყო ზეგარდამო ღმრთისა მიერ და
Line of ed.: 42     
ჟამთა მისთა არავინ ურჩ იყო სიტყუათა მისთა, უფროჲს ხოლო ჴელმწიფენი
Line of ed.: 43     
მის ჟამისანი, ხოლო იყო ჟამი, რომელსა ერთგან იყვნეს ძმანი იგი დიდებულნი,
Page of ed.: 275   Line of ed.: 1     
და ნეტარმან მან გულს-მოდგინედ მოაჴსენა, რაჲთა-მცა ბრძანეს და
Line of ed.: 2     
იხილნეს მისნი იგი შენებულნი მონასტერნი და ყოველნი კლარჯეთისა
Line of ed.: 3     
უდაბნონი.

Line of ed.: 4        
ხოლო მათ ისმინეს მოჴსენებაჲ წმიდისაჲ მის, რომელი-ცა წინა წარმოუძღუა
Line of ed.: 5     
მთავართა მათ. და პირველად მიიყვანნა შატბერდს, და ფრიად შეუყუარდა
Line of ed.: 6     
ადგილი იგი და შეწირეს მრავალი შესაწირავი ჴელმწიფეთა და აზნაურთა
Line of ed.: 7     
და ყოველმან ერმან. მაშინ მოღუაწედ შატბერდისა გამოჩნდეს დიდებულნი
Line of ed.: 8     
აზნაურნი, და რაჟამს წარმოვიდეს შატბერდით ჴელმწიფენი იგი,
Line of ed.: 9     
და ნეტარი გრიგოლ წინა-უძღოდა მათ.

Line of ed.: 10        
მაშინ მოვიდა ზაქარია ანჩელი ეპისკოპოსი, ღირსი და სასწაულთა მოქმედი,
Line of ed.: 11     
და პატივით მოიკითხეს ჴელმწიფეთა მათ და თანა წარმოიყვანეს, და
Line of ed.: 12     
მოიწინეს ჯმერკს და ბერთას წმიდისა ღმრთის მშობელისა ეკლესიათა და დაბას
Line of ed.: 13     
წმიდისა მოწამისა გიორგის ეკლესიასა. ხოლო დოლის ყანაჲ მონასტრად
Line of ed.: 14     
უკუანაჲს იქმნა. და მოილოცნეს* Ms. page: J_184v  წმიდანი ადგილნი და ფრიადი განუყვეს
Line of ed.: 15     
განსაყოფელი, რამეთუ სამთა მათ ჴელმწიფეთა აქუნდეს დიდნი შესაწირავნი.
Line of ed.: 16     
და მიიღეს მადლი ლოცვითა ამათ ნეტართა მამათაჲთა.

Line of ed.: 17        
და მოიწინეს ოპიზას. და განმხიარულდეს მადლითა ნათლის-მცემელისაჲთა
Line of ed.: 18     
და ლოცვითა ნეტართა მათ კაცთაჲთა, და აჩუენეს მოღუაწებაჲ ძლიერი
Line of ed.: 19     
შესაწირავთა მიცემითა. და წარემართნეს ხანცთად. ხოლო ნეტარმან
Line of ed.: 20     
გრიგოლ წინამძღუარნი იგი მონასტერთანი თანა წარმოიყვანნა მის თანა და
Line of ed.: 21     
მოვიდეს ხანცთად საყოფელსა დიდისა მოწამისა გიორგისა. და უმეტეს განკჳრდა
Line of ed.: 22     
გონებაჲ ჴელმწიფეთაჲ მათ, რაჟამს იხილნეს მოწაფენი ნეტარისა გრიგოლისნი
Line of ed.: 23     
უფიცხლესსა მონაზონებისა კანონსა, რამეთუ იყვნეს იგინი ვითარცა
Line of ed.: 24     
ზეცისა ანგელოზნი. და პირველად მტერთა ძლევისა საჭურველი მიიღეს
Line of ed.: 25     
ოხითა წმიდისა გიორგისითა და შემდგომად ლოცვითა მათ სანატრელთაჲთა,
Line of ed.: 26     
ჴორცითა სულთა თანა განათლდეს, რამეთუ იხილეს ადგილი-ცა იგი ნაყოფთაგან
Line of ed.: 27     
უღუაწი, უფროჲსი მიანიჭეს კეთილთა მათგან შესაწირავი. და ჟამსა
Line of ed.: 28     
მას-ვე მოიწია წინამძღუარი მიძნაძოროჲსაჲ დიდი მამაჲ სანატრელი დავით,
Line of ed.: 29     
მაშენებელი მონასტერთაჲ, და მოწაფენი მისნი, ნეტარნი: ილარიონ, მამაჲ
Line of ed.: 30     
და მაშენებელი წყაროჲს-თავისაჲ, რომელი-ცა კათალიკოზ იქმნა მცხეთას, და
Line of ed.: 31     
მამაჲ ზაქარია, მაშენებელი ბარეთელთისაჲ, წინა მიგებებად ჴელმწიფეთა მათ.

Ms. page: J_185r 
Line of ed.: 33        
და ვითარცა იხილეს მფლობელთა მათ შეკრებაჲ იგი წმიდათა მამათაჲ,
Line of ed.: 34     
იყვნეს რაჲ მსგავს წმიდათა უჴორცოთა, განიხარეს, რამეთუ ესმოდეს მათგან
Line of ed.: 35     
მოძღურებანი საღმრთოჲსა მცნებისანი, რომლისათჳს-ცა თქუეს დიდთა მათ ჴელმწიფეთა
Line of ed.: 36     
"წმიდანო მამანო, ვინაჲთგან გიხილენით თქუენ, დაგუავიწყდა
Line of ed.: 37     
მებრ, თუ ქუეყანასა ზედა ვართ ჩუენ, არამედ ვჰგონებთ, ვითარმედ ზეცას
Line of ed.: 38     
წმიდათა ბანაკსა დამკჳდრებულ ვართ. რამეთუ თქუენ სულითა მარადის წინაშე
Line of ed.: 39     
ღმრთისა მდგომარე ხართ, და სადა-ცა არიან საყოფელნი თქუენნი,
Line of ed.: 40     
მუნ-ცა არიან გულნი თქუენნი, არამედ იყავნ მეოხებაჲ თქუენი ჩუენ ზედა აქა
Line of ed.: 41     
და საუკუნესა".

Line of ed.: 42        
ხოლო წმიდათა მათ ფრიადითა ლოცვითა შეჭურნეს და აკურთხნეს
Line of ed.: 43     
ჴელმწიფენი იგი და ჰრქუეს: "ღმრთის-მსახურნო მეფენო, ჭეშმარიტად გულნი
Page of ed.: 276   Line of ed.: 1     
თქუენნი ჴელთა შინა ღმრთისათა არიან, რომელმან-ცა ჩუენ გლახაკთა, გულსა
Line of ed.: 2     
ნუგეშინის-სცა პირითა თქუენითა და კეთილთა თქუენთა უხუად მონიჭებითა.
Line of ed.: 3     
და თქუენ მოგცა უფალმან დანერგვაჲ უკუდავთა ჴელმწიფეთა წმიდათა
Line of ed.: 4     
ეკლესიათა მოკუდავითა მეფობითა. და შეწევნაჲ-ცა მათი უხილავად
Line of ed.: 5     
საჭურველ ყო თქუენდა უფროჲს ხილულთა საჭურველთა და უმრავლეს ბევრთა
Line of ed.: 6     
მჴედართა. და ესე უწყოდეთ, რამეთუ სულიერად განწყობილნი ლაშქარნი
Line of ed.: 7     
თქუენნი ესე წმიდანი, უდაბნოთა მამანი, არიან ჴორციელად განწესებულთა
Line of ed.: 8     
ლაშქართა თქუენდა სიმტკიცენი და საჭურველნი ყოველთა მორწმუნეთა მეფეთანი
Line of ed.: 9     
Ms. page: J_185v  მწყობრთა შინა წყობისათა. თქუენ, უმეტესად ამისთჳს, რამეთუ
Line of ed.: 10     
მეფობისა სიმაღლესა თანა გაქუს თქუენ ქრისტჱს მიმსგავსებული სიმდაბლე
Line of ed.: 11     
და მოღუაწებაჲ წმიდათა ეკლესიათაჲ. და ნუგეშინის-ცემაჲ გლახაკთაჲ და
Line of ed.: 12     
ყოვლისა ერისა სიმართლით განკითხვაჲ სიტყჳსაებრ უფლისა, ვითარმედ:
Line of ed.: 13     
"ნუ თუალ-ხუმით შჯით, არამედ საშჯელი სამართალი საჯეთ-ო"*, რაჲთა ქუეყანისა
Line of ed.: 14     
ამის მეფობასა თანა მოიღოთ ზეცისა-ცა მეუფესა თანა მკჳდრობაჲ
Line of ed.: 15     
უოხჭნოჲ. და მოგეცინ ქრისტემან დიდებაჲ სრული ზეცისა და ქუეყანისაჲ,
Line of ed.: 16     
რაჲთა სიტკბოებით მოჴსენებაჲ ჩუენი არაოდეს უდებ-ჰყოთ ვანის-მყოფთა
Line of ed.: 17     
ამათთჳს.

Line of ed.: 18        
გულისჴმა-ყავთ, ვითარცა-იგი აბრაჰამ მამათ-მთავარმან და დავით წინაწარმეტყუელმან
Line of ed.: 19     
სწორად მეჰომეთა მისცა ნატყუენავთა მათგან ნაწილი,
Line of ed.: 20     
ეგრეთ-ვე კეთილთაგან თქუენთა გლახაკნი და ეკლესიანი ნაწილეულ არიედ
Line of ed.: 21     
მარადის ვითარცა ლევიტელთათჳს უფალი ბრძანებს: "ნაწილი მათი მე
Line of ed.: 22     
ვარ-ო"*. ეგრეთ-ცა გლახაკთა ნაწილი თქუენ მიერ განწესებულ არს, რაჲთა
Line of ed.: 23     
ნაცვალად უფალი მოიგოთ სასოდ ორისა-ვე ცხორებისა, რამეთუ გლახაკთა
Line of ed.: 24     
არაჲ აქუს თჳნიერ ღმრთისა სახიერისა მოწყალებაჲ".

Chapter: 28  
Line of ed.: 25        
კ^ჱ. ამისა შემდგომად მამისა გრიგოლისთჳს ზრახვა-ყვეს ეპისკოპოსისა
Line of ed.: 26     
მის თანა წმიდათა მამათა, რაჲთა დაადგინონ გრიგოლ არქიმანდრიტად ყოველთა
Line of ed.: 27     
კლარჯეთისა Ms. page: J_186r  უდაბნოთა ზედა და მოაჴსენეს ჴელმწიფეთა მათ.
Line of ed.: 28     
ხოლო მათ ფრიად განიხარეს და ერთობით დიდითა დაპატიჟებითა მოღუაწებისა
Line of ed.: 29     
მის საქმედ დაადგინეს. და მრავალთა წელიწადთა ვიდრე გარდაცვალებადმდე
Line of ed.: 30     
განაგებდა წმიდათა მათ მამათა წესსა კეთილად.

Line of ed.: 31        
ხოლო ჴელმწიფეთა მათ მოილოცნეს მიძნაძოროჲ, წყაროჲს თავი, და
Line of ed.: 32     
ბარეთელთაჲ და ადგილნი მათნი, და მუნ-ცა მისცეს შესაწირავი და მიიღეს
Line of ed.: 33     
მადლი წმიდათა მათ ეკლესიათაგან და ნეტართა მამათა ღირსთა და წმიდათა
Line of ed.: 34     
მოღუაწეთაგან. და ყოველთა მათ უდაბნოთა ზღვარნი-ცა გან-ვე-უთჳსნეს.

Line of ed.: 35        
და წარსლვასა მათსა თანა წარიყვანეს ნეტარი გრიგოლ. და ადარნერსე
Line of ed.: 36     
ჴელმწიფემან ძჱ თჳსი გურგენ ნათლითა მისცა მას, და რამეთუ ბაგრატ
Line of ed.: 37     
კურაპალატისა ძე, დავით კურაპალატი, ნეტარისა მამისა გრიგოლის-ვე
Line of ed.: 38     
აქუმული იყო, ორნი ესე ჴელმწიფენი: დავით კურაპალატი და გურგენ კურაპალატი;
Line of ed.: 39     
რომლისათჳს-ცა გარდაცვალებისა ჟამსა ანდერძი უყო გურგენ
Line of ed.: 40     
კურაპალატსა, ვითარმედ: "ნათლის-მამისა ჩემისა ძუალთა მახლობელად დამდევით
Line of ed.: 41     
ფერჴთა თანა მისთა და სხუათა მათ მამათა ძუალნი ჩემ ზედა დაუსუენენით",
Line of ed.: 42     
რომელ ყვეს-ცა ესრეთ. Ms. page: J_186v  არამედ შემდგომად გურგენ კურაპალატისა,
Page of ed.: 277   Line of ed.: 1     
ძემან მისმან, აშოტ ერის-თავთა ერის-თავმან, ხანცთის ახალი ეკლესიაჲ
Line of ed.: 2     
დაიწყო წადიერად და ურიცხჳ შესაწირავი გარდაჰმატა მას.

Line of ed.: 3        
ხოლო იყო ჟამსა მას ხანცთას წინამძღურად მამაჲ არსენი, ნათესავით
Line of ed.: 4     
აზნაური. ამისითა განზრახვითა იქმნა დაწყებაჲ ახლისა მის და შუენიერისა
Line of ed.: 5     
ეკლესიისაჲ ფიცხელსა მას კლდესა ზედა, რომელი-ცა ფრიადითა შრომითა
Line of ed.: 6     
და ქვითკირითა მყარითა მრავალთა ჟამთა დაავაკეს და ესრეთ შეჰრაცხეს
Line of ed.: 7     
შემზადებაჲ ადგილისაჲ მის, ვითარ-მცა სრულიად აღეშენა. არამედ აკურთხენ
Line of ed.: 8     
ქრისტემან ამონა, სიბრძნით სრულიად მაშენებელი, და შემწენი ყოველნი,
Line of ed.: 9     
რომელთაგან კეთილად განემარჯუებოდა შენებაჲ ეკლესიისაჲ მის. ხოლო
Line of ed.: 10     
ქვაჲ და კირი ფრიად შორით მოაქუნდა ძნელთა მათ გზათა კაცთა ზურგითა,
Line of ed.: 11     
და ყოველი სასწორითა იწონებოდა, რამეთუ იყიდდეს მაშენებელნი იგი.

Line of ed.: 12        
მას ჟამსა გარდაიცვალა ღმრთის მსახური იგი ჴელმწიფე, წმიდათა ეკლესიათა
Line of ed.: 13     
მაშენებელი და მონაგებთა შემწირველი და გლახაკთა მოღუაწე, და
Line of ed.: 14     
დაემარხა ხანცთას არსენის გზითა და ძისა მისისა მცხუედისაჲთა. არამედ
Line of ed.: 15     
მამაჲ არსენი და ჯიბრილისა ძმაჲ, სანატრელი იოვანე, ახლისა ეკლესიისა
Line of ed.: 16     
განმასრულებელი, ორნი-ვე ესე ხანცთას Ms. page: J_187r  მამობასა შინა აღესრულნეს.

Line of ed.: 17        
ქრისტემან განსუენებაჲ მიეცინ მათ!
Line of ed.: 18     
ხოლო გურგენ, ძმის-წული აშოტისი, დიდი იგი ჴელმწიფჱ ფრიადთა
Line of ed.: 19     
ნათესავთაჲ, ღმრთისა მიერ დაჯდა ერის-თავთა ერის-თვად. და მან განასრულა
Line of ed.: 20     
ეკლესიაჲ იგი ახალი ხანცთისაჲ და მის თანა ყოველთა დადებულთა ჴელმწიფეთა
Line of ed.: 21     
და აზნაურთა და ყოველმან ერმან მორწმუნეთამან და უფალმან კეთილი
Line of ed.: 22     
მოუკლებელი მიეცინ ყოველთა-ვე!

Chapter: 29  
Line of ed.: 23        
კ^თ. არამედ აწ კუალად ნეშტი იგი პირველი განვაახლოთ. რამეთუ
Line of ed.: 24     
რაჟამს-იგი განდიდნა სახელი ნეტარისა მამისა გრიგოლისი და მიიწია ქართლად
Line of ed.: 25     
და ესმა სანატრელსა დედასა მისსა დიდებულებაჲ ძისა თჳსისაჲ, რამეთუ
Line of ed.: 26     
იყო იგი ცოცხალ და მიწევნულ მოხუცებულებასა, მას ჟამსა განმხიარულდა
Line of ed.: 27     
სულითა და განძლიერდა ჴორცითა და მადლი შეწირა ქრისტესა, რომელმან
Line of ed.: 28     
კეთილი სახარებაჲ ასმინა ძისა მისისაჲ, ყოლად კეთილისაჲ, ჴორციელად
Line of ed.: 29     
საქადულისაჲ და სულისა მისისა გჳრგჳნოსან მყოფელისაჲ, რამეთუ იგი
Line of ed.: 30     
ხოლო მარტოჲ ესუა შვილად და თჳნიერ მისისა შობისა მამაკაცი არღარა
Line of ed.: 31     
იცოდა, არამედ სიწმიდით დადგრომილ იყო ლოცვასა შინა და მარხვასა და
Line of ed.: 32     
მარადის შიშსა ღმრთისასა.

Line of ed.: 33        
ხოლო გული მისი იგლოვდა ძისა თჳსისა განშორებისათჳს, არამედ სიხარულისა
Line of ed.: 34     
ჴმამან განამტკიცა, და მიცვალებულთა მისთათჳს, რომელ გულის-
Line of ed.: 35     
კლებაჲ Ms. page: J_187v  აქუნდა, დაავიწყდა ამით ნუგეშინის-ცემითა. და მსწრაფლ
Line of ed.: 36     
ხოლო წარმოვიდა საჴედრითა, და თანა-იყვნეს მსახურნი მისნი, მამანი და
Line of ed.: 37     
დედანი.

Line of ed.: 38        
და მოიწია დედისა ფებრონიაჲსსა მერეს, ხოლო მან სიხარულით შეიწყნარა
Line of ed.: 39     
და მსწრაფლ ხოლო აუწყა წიგნითა ნეტარსა გრიგოლს. ხოლო წმიდაჲ
Line of ed.: 40     
იგი, ძჱ უბიწოჲ, მალიად მივიდა დედისა წინაშე მორწმუნისა და თაყუანის-სცა
Line of ed.: 41     
მას და ქრისტჱსმიერი კურთხევაჲ და მშჳდობაჲ მისცა. ხოლო
Line of ed.: 42     
იგი სიხარულითა მოეგება ძესა თჳსსა, ამბორს-უყოფდა და ეტყოდა: "შვილო
Line of ed.: 43     
ჩემო ტკბილო, გიხილე, რომლისათჳს-ცა მსუროდა, რამეთუ ხილვითა შენითა
Page of ed.: 278   Line of ed.: 1     
განმეშორნეს ყოველნი იგი პირველნი ტკივილნი". და მრავალ-ფერითა სიტყჳთა
Line of ed.: 2     
განგრძობილად იყო უბნობაჲ მათი.

Line of ed.: 3        
ხოლო ნეტარმან მამამან გრიგოლ ჰრქუა: "შენდობა იყავნ ჩემდა შენ
Line of ed.: 4     
მიერ, დედაო ჩემო, არამედ არა ნებითა ჩემითა განგეშორე, გარნა ნებასა
Line of ed.: 5     
ღმრთისასა ესრეთ სათნო უჩნდა, ვითარცა აწ იქმნა. ხოლო შენ ცხორებასა
Line of ed.: 6     
ამას წუთსა არაჲ გაკლდა ჴორციელად და სულიერად, ვიდრე აქამომდე,
Line of ed.: 7     
არამედ აწ თანა-მაც მოღუაწებაჲ შენი სულიერად და ჴორციელად მცნებისაებრ
Line of ed.: 8     
უფლისა, რომელსა ბრძანებს პატივისათჳს მშობელთაჲსა; და სიბრძნესა
Line of ed.: 9     
წერილ არს: "შვილო, მიაგე მშობელთა შენთა, რაჲ-იგი მოგაგეს, რამეთუ
Line of ed.: 10     
თჳნიერ მათსა შენ-მცა არა იყავ",* და Ms. page: J_188r  კუალად იტყჳს: "საგმობელ არს,
Line of ed.: 11     
რომელმან შეურაცხ-ყოს მამაჲ თჳსი, და წყეულ არს უფლისაგან, რომელმან
Line of ed.: 12     
განაწყოს გული დედასა"*, რამეთუ "კურთხევამან მამისამან და დედისამან
Line of ed.: 13     
დაამტკიცნის სახლნი უკუნისამდე, ხოლო წყევამან მათმან აღჰფხურნის სრულიად"*.
Line of ed.: 14     
და პავლე ესრეთ-ვე მრავალგზის ამცნებს მშობელთა პატივის-ცემასა
Line of ed.: 15     
ყოველთა, და აწ ესე სიტყუანი და მსგავსნი ამათნი გუესმიან ღმრთივ სულიერთაგან
Line of ed.: 16     
წიგნთა სასწავლელად მორწმუნეთა. ხოლო მე მადლითა ღმრთისაჲთა
Line of ed.: 17     
კურთხევაჲ შენი დავიმკჳდრო, ვითარცა შვილმან მშობლისა მოყუარემან
Line of ed.: 18     
მორჩილებით მსგავსად ძალისა, ნებისაებრ გულისა შენისა".

Line of ed.: 19        
და ფრიად ნუგეშინის-სცა მას ნეტარმან მან ღმრთისა კაცმან და აღაშენა
Line of ed.: 20     
ფრიად სანატრელი იგი მოხუცებული. და მან პირველად აკურთხა
Line of ed.: 21     
ღმერთი და მერმე ძე იგი თჳსი, და თანა-მოსრულნი იგი სახლეულნი თჳსნი
Line of ed.: 22     
შეჰვედრა და თქუა: "ჩემდა მსგავსად ესენი გვედიან, შვილო, რომელთა
Line of ed.: 23     
გულს-მოდგინედ მსახურებაჲ ჩემი თავს-იდვეს". ხოლო წმიდამან მან ჰრქუა:
Line of ed.: 24     
მოციქული იტყჳს: "უკუეთუ ვინმე თჳსთა და უფროჲს სახლეულთა არა
Line of ed.: 25     
იღუწიდეს, ეგევითარსა მას სარწმუნოებაჲ უვარ-უყოფიეს და არს იგი ურწმუნოთა
Line of ed.: 26     
უძჳრეს*", ხოლო მე თანა-მაც, დედაო, ბრძანებისა შენისა სმენაჲ
Line of ed.: 27     
და ზრუნვაჲ ყოველთა ამათ შენთა საურავთაჲ". და ვითარცა ჯერ-იყო, დაიურვნა
Line of ed.: 28     
ყოველნი კეთილად.

Line of ed.: 29        
მაშინ ნეტარმან Ms. page: J_188v  დედამან ფებრონია ჰრქუა მოხუცებულსა მას სარწმუნოსა:
Line of ed.: 30     
"ღმრთის-მოყუარეო დედაო, შვილისა შენისა და ძმისა ჩემისა გრიგოლის
Line of ed.: 31     
თანა მე ვარ აწ შვილი შენი. და არა დაგაკლდეს ჩუენგან მსახურებაჲ
Line of ed.: 32     
ყოლად-ვე, რამეთუ გხედავ შენ ვითარცა ანნა წინაწარმეტყუელსა, რომელი
Line of ed.: 33     
არა განეშორებოდა ტაძრისაგან უფლისა დღე და ღამე ლოცვითა და მარხვითა.
Line of ed.: 34     
ეგრე-ცა შენ მცნებათა ღმრთისათა დამტკიცებული ჰგიე მარადის და
Line of ed.: 35     
ნაყოფისაგან საცნაურ არს სიკეთე ხისაჲ". ხოლო იგი სიხარულითა ჰმადლობდა
Line of ed.: 36     
ქრისტესა და წმიდათა მათ.

Line of ed.: 37        
მაშინ ნეტარმან გრიგოლ ჯერისაებრ განაგო ცხორებაჲ დედისა თჳსისაჲ
Line of ed.: 38     
და მისთანათაჲ მათ. და მსახურსა ვის-მე დედაკაცსა დედისა თჳს[ისა]სა
Line of ed.: 39     
ქმარი უსუა, და ბასილი, მამაჲ ხანცთელი, მისგან იშვა, რომელი-ცა ფრიადთა
Line of ed.: 40     
წელიწადთა წინამძღურობდა ხანცთას კეთილად ვიდრე სიკუდიდმდე და
Line of ed.: 41     
მისლვად მისსა წინაშე უფლისა. არამედ შემდგომად ჟამთა მრავალთა სანატრელი
Line of ed.: 42     
მშობელი მამისა გრიგოლისი გარდაიცვალა მერეს შინა და მივიდა
Line of ed.: 43     
უფლისა, რომლისა-ცა სუროდა.

Chapter: 30  
Page of ed.: 279  
Line of ed.: 1     
ლ^. ხოლო ნეტარმან გრიგოლი დაიღუაცა სული მისი და დიდებაჲ შეწირა
Line of ed.: 2     
ღმრთისა, რომელმან-ცა მიჰმადლა მას კეთილად მსახურებაჲ დედისა თჳსისაჲ
Line of ed.: 3     
და სრულიად კურთხევაჲ მიიღო.

Line of ed.: 4        
არამედ თევდორე და ქრისტეფორე, სანატრელთა მათ დიდთა მამათა,
Line of ed.: 5     
რაჟამს იხილნეს განჭაბუკებულნი და სრულნი სიბრძნითა და ჰასაკითა Ms. page: J_189r 
Line of ed.: 6     
ღირსნი იგი ღმრთისანი არსენი და ეფრემ, გულ-პყრობილ იქმნნეს ფიცებისაგან
Line of ed.: 7     
მამისა გრიგოლისა, რომლისადა აღეთქუა, ვიდრე ყრმათა მათ აღორძინებადმდე
Line of ed.: 8     
არა განეშორნენ მათგან.

Line of ed.: 9        
მაშინ ფარულად ხანცთით ღამე გამოვიდეს, და ძმანი-ცა ვინმე თანა
Line of ed.: 10     
წარიყვანნეს, და კუალად წარვიდეს კერძოთა ქართლისათა, რამეთუ უფალი
Line of ed.: 11     
უწოდდა მათ უხილავად ბრძანებით და აღაშენებდა წმიდათა მათ მონასტერთა
Line of ed.: 12     
მათ მიერ ნეძუსა და კჳრიკე-წმიდისასა, ხოლო ნეტარსა გრიგოლს ეუწყა
Line of ed.: 13     
უფლისა მიერ, რაჲთა არღარა დააბრკოლნეს გულს-მოდგი[ნე]ბისა მისგან
Line of ed.: 14     
მათისა, არამედ თანა-მდგომ ექმნეს კეთილსა მას საქმესა, და ძიება-ყო მამამან
Line of ed.: 15     
გრიგოლ და პოვნა იგინი სამცხეს და აბრალა ფარულად წარსლვაჲ
Line of ed.: 16     
მათი.

Line of ed.: 17        
ხოლო იგინი შეუვრდეს და ჰრქუეს: "შენდობა იყავნ ჩუენდა, წმიდაო
Line of ed.: 18     
მამაო, რამეთუ ამის მიზეზისათჳს იქმნა გამოსლვაჲ ჩუენი ხანცთით, რაჲთა-მცა
Line of ed.: 19     
ნაყოფი რაჲმე ნაწილ ჩუენდა ჩნდა ახლად შენებითა მონასტერთაჲთა".
Line of ed.: 20     
ხოლო წმიდამან მან ჰრქუა: კეთილ არს განზრახვაჲ ეგე თქუენი ნებითა
Line of ed.: 21     
ღმრთისაჲთა, არამედ მე თანა-მონაწილე მყავთ გულს-მოდგინებასა მაგას, რამეთუ
Line of ed.: 22     
არა ვარ მახრწეველ კეთილისა", და წარვიდეს ზოგად სამცხისა და
Line of ed.: 23     
ქართლისა არეთა მათ უდაბნოთა, და პოვნეს ორნი ადგილნი სამონასტრედ
Line of ed.: 24     
და აღაშენეს Ms. page: J_189v  სენაკები ორგან-ვე. და უწოდეს თევდორჱს ვანსა ნეძჳ, ხოლო
Line of ed.: 25     
ქრისტეფორჱსსა კჳრიკე-წმიდაჲ, და მოწაფენი დაუტევნეს.

Line of ed.: 26        
და სამნი-ვე ესე ნეტარნი: გრიგოლ და თევდორე და ქრისტეფორე,
Line of ed.: 27     
წარმოვიდეს ხანცთად ძმათა განყოფად ჯერისაებრ და ვითარცა მოიწინეს
Line of ed.: 28     
კრებულსა მას თანა, ღმრთისა სათნოსა, და მოიკითხნეს იგინი, სიტყუად
Line of ed.: 29     
იწყო ნეტარმან გრიგოლ ძმათა მათ მიმართ: "ერნო ქრისტჱსნო, ისმინეთ
Line of ed.: 30     
ჩემი! პირველად ჩუენ ზოგად მოვიწიენით უდაბნოსა ამას წმიდასა მე, გლახაკი
Line of ed.: 31     
გრიგოლ, და ლაბან, იშხნისა ეპისკოპოსი, და თევდორე და ქრისტეფორჱ,
Line of ed.: 32     
ოთხნი ესე, და მრავალთა წელიწადთა ვითარცა მოწაფენი მორჩილ
Line of ed.: 33     
იყვნეს ჩემდა, ვიდრე ჟამადმდე ღმრთის-წოდებისა დიდნი ესე მამანი სათნონი
Line of ed.: 34     
ქრისტჱსნი.

Line of ed.: 35        
და ოდეს ინება ქრისტემან, საბა ეპისკოპოს ყო იშხანსა ზედა, და წარიყვანნა
Line of ed.: 36     
მან ძმანი აქაჲთ. ხოლო აწ ქრისტე აღაშენებს ორთა მათ მონასტერთა
Line of ed.: 37     
ფრიად კეთილთა ქართლს შინა თევდორჱს და ქრისტეფორჱს მიერ.
Line of ed.: 38     
და ვითარცა-იგი ჴორციელად მშობელთა მონაგები შვილთა განუყვიან, ეგრეთ-ვე
Line of ed.: 39     
ხანცთაჲ სულიერად მშობელი არს ჩუენ ყოველთაჲ. დაღაცათუ ხატი
Line of ed.: 40     
მონაზონებისაჲ გუაქუნდა პირველ მოსლვისა, ხოლო კურთხევაჲ ყოველი აქა
Line of ed.: 41     
მოგჳღებიეს ჩუენ. და აწ ამათ, შვილთა თჳსთა, ჴელითა ჩემითა ძმათა უბოძებს,
Line of ed.: 42     
რაჲთა ახლად შენებასა მათსა უზრუნველ იყვნენ Ms. page: J_190r  კეთილად გამოცდილთა
Line of ed.: 43     
მონაზონთა თანა-დგომითა, და რაჲთა მტკიცედ ეგოს სულიერი
Line of ed.: 44     
სიყუარული ჩუენ მიერ აღშენებულთა მონასტერთაჲ".

Page of ed.: 280  
Line of ed.: 1        
და ვითარცა სიტყუანი ესე დაასრულნა, უბრძანა შემოკრებაჲ ძმათა
Line of ed.: 2     
ყოველთაჲ. და თევდორჱს და ქრისტეფორჱს განზრახვითა გამოირჩინა მათ
Line of ed.: 3     
შორის ძმანი ათცამეტნი ხანცთისათჳს საუხუცესოდ, და სხუანი ყოველნი
Line of ed.: 4     
სწორად განყვნა სამად გუნდად, რამეთუ შატბერდისა ხუედრნი წარეგზავნნეს
Line of ed.: 5     
პირველ-ვე შატბერდს. და უბრძანა აღთქუმისაებრ წილით განყოფაჲ. ხოლო
Line of ed.: 6     
თევდორე და ქრისტეფორე განმხიარულდეს, არამედ მცირედ მკსინვარებაჲ
Line of ed.: 7     
იყო მათ შორის, რამეთუ ეფრემ და არსენი გრიგოლის ნაწილსა იყვნეს, ხოლო
Line of ed.: 8     
ეფრემ მიანიჭა თევდორეს. და არსენი თჳთ იჩინა, და სწორი მისი სხუაჲ
Line of ed.: 9     
ძმაჲ მისცა ქრისტეფორეს და დაჯერებულ იქმნნეს იგინი სიხარულით.

Line of ed.: 10        
ხოლო საკჳრველ ესე იყო ნეტრეულთა მათ სამწყსოთაჲ, რამეთუ არა
Line of ed.: 11     
აცილებდეს მწყემსთა მათ კეთილთა, ვითარ-მცა სიტყუას-უგებდეს ადგილისათჳს,
Line of ed.: 12     
სადა-მცა ვის-მე ჰმარჯუდა, რამეთუ ვითარცა საცხოვარნი შეჰრაცხნეს
Line of ed.: 13     
თავნი თჳსნი მარადის ქრისტჱს თანა მყოფთა და ქრისტჱს გამორჩეულთა. ესრეთ
Line of ed.: 14     
იყო მორჩილებაჲ ძლევით შემოსილთა მათ კაცთაჲ. და ნეტარნი იგი
Line of ed.: 15     
მამანი ჩუენნი წარუძღუეს ძმათა მათ და კუალად მიიწინეს ნეძუს და კჳრიკე-წმიდას,
Line of ed.: 16     
ხოლო მამაჲ გრიგოლ Ms. page: J_190v  თანა-დამდგომ ექმნა მათ ყოვლითა გულითა
Line of ed.: 17     
ახლად შენებასა მათსა, და აკურთხნეს ადგილნი წმიდათა ეკლესიათანი
Line of ed.: 18     
და დასხნეს საფუძველნი.

Line of ed.: 19        
და ვითარცა წარმოვიდოდა ნეტარი გრიგოლ, მაშინ ძმათა მათ ყოველთა
Line of ed.: 20     
ტირილით ჰრქუეს: "ჵ წმიდაო ღმრთისაო, სიტყუაჲ იგი უფლისაჲ აწ-ვე
Line of ed.: 21     
აღესრულების ჩუენ ზედა, ვითარმედ "ინატრიდეთ ხილვასა მოძღურისა თქუენისასა
Line of ed.: 22     
და ვერ იხილოთ!"*, სიწმიდეთა შენთა მძლავრებაჲ, არამედ იყავნ
Line of ed.: 23     
ნებაჲ შენი და ნუ ნებაჲ ჩუენი. შენ, წმიდაო, დაღაცათუ საწუთროსა ამას
Line of ed.: 24     
განგჳშორენ, საუკუნოდ ნუ გნებავს განშორებაჲ ჩუენი და გაჴსოვთ-მცა მარადის
Line of ed.: 25     
წმიდათა შინა ლოცვათა შენთა, გამორჩეულო ღმრთისაო".

Line of ed.: 26        
და აკურთხნა ყოველნი იგი ნეტარმან მან ცრემლით და ნუგეშინის-სცა
Line of ed.: 27     
გულთა მათთა და შეჰვედრნა ქრისტესა და სანატრელთა, მათ მამათა, და
Line of ed.: 28     
ჯუარი დასწერა წმიდათა მათ მონასტერთა. და წარმოსლვასა მისსა გზა-ჰყვეს
Line of ed.: 29     
მამაჲ თევდორე და მამაჲ ქრისტეფორე და ცრემლით ამბორს-უყვეს ურთიერთას.
Line of ed.: 30     
და იგინი თჳსთა მონასტერთა დაადგრეს, ხოლო ნეტარი მამაჲ ჩუენი
Line of ed.: 31     
მოვიდა ხანცთად.

Line of ed.: 32        
ესე მცირედი ვაჴსენე სამთა მათ წმიდათა -- თევდორჱსი და ქრისტეფორესი,
Line of ed.: 33     
და საბან იშხნელისა -- ცხორებაჲ ამით, რამეთუ ფრიად განგრძობაჲ
Line of ed.: 34     
იქმნებოდა საქმეთა მათთა სრულიად აღწერითა ჭეშმარიტად.

Chapter: 31  
Line of ed.: 35        
ლ^ა. რაჟამს ხანცთაჲ იქმნა სახელოვან მადლითა და სახარულევან სულიერთა
Line of ed.: 36     
შვილთაგან, მას ჟამსა მიძნაძოროჲთ ხანცთად მოვიდა დიდი მეუდაბნოე
Line of ed.: 37     
მიქელ მამაჲ, Ms. page: J_191r  რომელი-ცა დაემკჳდრა პარეხთა, რამეთუ იყო
Line of ed.: 38     
იგი მეგობარ ნეტარისა მამისა გრიგოლისა. და ეძიებდა მარტოდ-მყოფებასა
Line of ed.: 39     
და პოვა თავისა თჳსისა სამკჳდრებელი ბერთისა პარეხთა და განზრახვითა
Line of ed.: 40     
ამის წმიდისაჲთა დაემკჳდრა მათ შინა და კეთილად წარემართა სათნოებათა
Line of ed.: 41     
მიმართ უფლისათა.

Line of ed.: 42        
ხოლო მტერი ეშმაკი, იგლოვდა ფრიად, რამეთუ ხედვიდა წმიდათა
Line of ed.: 43     
კაცთა განმრავლებითა ჟამისა თჳსისა შემოკლებასა, და მიქელისთჳს დიდსა
Page of ed.: 281   Line of ed.: 1     
საუცრებასა ცხადად და ფარულად ჰყოფდა, რაჲთა-მცა განიოტა უდაბნოჲთ.
Line of ed.: 2     
ხოლო იგი ძლიერად მოითმენდა გუემითა დაუძინებელისა მის მჴდომისათა
Line of ed.: 3     
და არცხუენდა თითოსახეთა მათ მანქანებათა მისთა შეწევნითა ქრისტჱსითა
Line of ed.: 4     
და წმიდათა ყოველთა ოხითა.

Chapter: 32  
Line of ed.: 5        
ლ^ბ. ხოლო იყო ჟამსა რომელსა-მე მამაჲ მიქელ განშორებულად სენაკსა
Line of ed.: 6     
თჳსსა, მდგომარე მაღალსა კლდესა ზედა მცირედ რაჲმე უდბად, და კადნიერ
Line of ed.: 7     
იქმნა მის ზედა ბელიარ და სიმაღლისა მისგან გარდამოაგდო ქუე. ხოლო
Line of ed.: 8     
დაიცვა ყოლად უვნებელად ყოველთა მეუფემან ქრისტემან ღმერთმან, არამედ
Line of ed.: 9     
მამაჲ მიქელ შეზრუნდა, მიმდემი სამარადისოსა მას ბრძოლასა, და მოწაფე
Line of ed.: 10     
თჳსი მიავლინა სულიერად მოძღურისა თჳსისა მამისა გრიგოლისსა და აუწყა
Line of ed.: 11     
ყოველი იგი განსაცდელი სულთა ბოროტთაჲ. და წმიდაჲ იგი მსწრაფლ
Line of ed.: 12     
მივიდა შეწევნად ძმისა თჳსისა ძალითა უფლისაჲთა და განამჴნო იგი სულითა
Line of ed.: 13     
და ახლად ჴელითა თჳსითა შექმნნა Ms. page: J_191v  ძლევისა მომცემელნი ქრისტჱს
Line of ed.: 14     
ბეჭედნი, ორნი ჯუარნი ძელისანი, საფარველად მისა და განსაოტებელად
Line of ed.: 15     
მტერთა, და იმიერ და ამიერ განშორებულად სენაკსა მისსა აღჰმართნა და
Line of ed.: 16     
საზღვრად უჩინნა წმიდათა მას, ვითარმედ: "ორთა ამათ ჯუართა ქრისტჱსთა
Line of ed.: 17     
შუა უშიშად იყავ შეწევნითა წმიდისა სამებისაჲთა და ძალითა პატიოსნისა
Line of ed.: 18     
ჯუარისაჲთა. ხოლო უკუეთუ წარჰვლო, კუალად განიცადო უძჳრესად პირველისა."

Line of ed.: 19        
და ლოცვა ყვეს, და წარმოვიდა სანატრელი გრიგოლ. ხოლო ნეტარმან
Line of ed.: 20     
მიქელ პოვა სრულიად განსუენებაჲ, რამეთუ სიმდაბლითა დასცა მტერი
Line of ed.: 21     
ამპარტავანი, ვინაჲთგან არა სიმართლეთა თჳსთა ესვიდა, არამედ ღმრთისა
Line of ed.: 22     
მხოლოჲსა მინდობითა მოიყვანა მოძღუარი თჳსი და სულიერი ძმაჲ გრიგოლ
Line of ed.: 23     
შემწედ, ვითარცა წერილ არს: "ძმაჲ ძმისა შემწე, ვითარცა ზღუდე დაუცემელი"*;
Line of ed.: 24     
სიტყჳსაებრ იაკობ მოციქულისა, ვითარმედ: "ერთი-ერთისათჳს ილოცევდით,
Line of ed.: 25     
რაჲთა განიკურნნეთ, რამეთუ ფრიად შემძლებელ არს ლოცვაჲ
Line of ed.: 26     
მართლისაჲ შეწევნაჲ".* და ესრეთ მტერთა ზედა ექმნა სრულიად მადლითა ღმრთისაჲთა.

Line of ed.: 27        
ხოლო იყო ნეტარი მიქელ ქუეყანისა შავშეთისაჲ, სოფლისა ნორგიალისაჲ,
Line of ed.: 28     
და მიძნაძოროს მონაზონ იქმნა, ხოლო პარეხთა შინა მრავალთა წელიწადთა
Line of ed.: 29     
ცხოვნდა და აღ-რაჲ-ესრულა, მუნ-ვე დაემარხა. და აწ საფლავი მისი
Line of ed.: 30     
და დიდებულისა მამისა ბასილისი, რომელი-ცა შემდგომად მისსა პარეხთა
Line of ed.: 31     
მკჳდრ იყო, ერთგან არიან და კაცთა კურნებასა მიჰმადლებენ, რომელნი
Line of ed.: 32     
სარწმუნოებით მივლენან მათდა.

Chapter: 33  
Ms. page: J_192r 
Line of ed.: 33        
ლ^გ. ხოლო ნეტარი მამაჲ ჩუენი გრიგოლ ორთა მათ მისთა შენებულთა
Line of ed.: 34     
მონასტერთა შინა, ხანცთას და შატბერდს, იქცეოდა მარადის და
Line of ed.: 35     
მოძღურებისა მისისა სწავლითა აღავსებდა გულსა მოწაფეთა თჳსთასა. რამეთუ
Line of ed.: 36     
არა ხოლო თუ წიგნთა საღმრთოთა ოდენ სიბრძნის-მეტყუელებდა ყოვლით
Line of ed.: 37     
კერძო, არამედ წმიდისა კათოლიკე ეკლესიისა საქადაგებელსა გალობასა
Line of ed.: 38     
სრულიად წელიწდისა განგებითა მოძღუარი იყო განუკითხველად, და ყოველთა
Line of ed.: 39     
დღესასწაულთა განგებაჲ კეთილად იცოდა, რამეთუ, რომელი-ცა დაესწავა,
Line of ed.: 40     
დაუვიწყებელად აჴსოვდა. და აქუნდა ჴმისა ნებიერობაჲ და ტკბილობისა
Line of ed.: 41     
შუენიერებაჲ, ხოლო განსაკჳრვებელ იყო ჴსოვნებაჲ მის".

Page of ed.: 282  
Line of ed.: 1        
რამეთუ აწ არს ხანცთას ჴელითა მისითა დაწერილი სულისა მიერ წმიდისა
Line of ed.: 2     
საწელიწდოჲ იადგარი, რომლისა სიტყუანი ფრიად კეთილ არიან.
Line of ed.: 3     
ხოლო ახლისა შჯულისა დაბეჭდულნი წიგნნი ზეპირით იცნოდნა და მრავალნი
Line of ed.: 4     
წიგნნი ძუელისა-ცა შჯულისანი. არამედ დაუბეჭდველნი წმიდათა მოძღუართა
Line of ed.: 5     
თქუმულნი აურაცხელნი წარმოითქუმოდეს უწიგნოდ ენითა მისითა
Line of ed.: 6     
უმეტეს ზეშთა ბუნებისა ჩუენისა, რამეთუ ძალი ღმრთისაჲ სადა-ცა დაადგრეს,
Line of ed.: 7     
ყოველსა-ვე აღასრულებს უფროჲს ბუნებისა და ცნობისა კაცობრივისა. და
Line of ed.: 8     
ადამისდა-ცა პირველ მცნებისა შეურაცხებადმდე ყოველი დამორჩილებულ
Line of ed.: 9     
იყო. ხოლო ამათ მცნებათა უბიწოდ დამარხვითა ყოველი-ვე კეთილად განემარჯუებოდა.
Line of ed.: 10     
Ms. page: J_192v  და ამის მიერ არა ხოლო თუ მონასტერნი მისნი განმტკიცნებოდეს,
Line of ed.: 11     
არამედ სიბრძნისა მისისა მდინარეთაგან ირწყვოდეს ყოველნი
Line of ed.: 12     
უდაბნონი კლარჯეთისანი.

Line of ed.: 13        
და მრავალგზის მოვიდიან წმიდანი იგი მამანი, წინამძღუარნი მონასტერთანი,
Line of ed.: 14     
მრავალთათჳს მიზეზთა და სიბრძნითა მისითა პოვიან განსუენებაჲ
Line of ed.: 15     
ყოველსა ზედა საქმესა.

Chapter: 34  
Line of ed.: 16        
ლ^დ. ხოლო ყოველთა დღეთა ამის ნეტარისათა წმიდათა მათ მამათა
Line of ed.: 17     
მონასტრებისათა აღებაჲ ამას წინაშე გარდაიჴადიან ხანცთას და პირ-მარხვად
Line of ed.: 18     
მიიღიან კანონი დიდთა მარხვათათჳს და წარვიდიან. და იყო ოდეს-მე ერთად
Line of ed.: 19     
შეკრებაჲ ამათ ნეტართაჲ წმიდისა ამის წინაშე და თჳნიერ ოპიზისა წინამძღურისაჲ
Line of ed.: 20     
ყოველთა მათ ასწავებდა კეთილთა მათ სიტყუათა სულისა ცხორებისათა მამაჲ
Line of ed.: 21     
გრიგოლ. ხოლო ოპიზელი მამაჲ შეწუხნა და ჰრქუა მას: "წმიდაო
Line of ed.: 22     
მამაო, რაჲსათჳს თანა-წარმჴდი სულიერთა სიტყუათა შენთა?" ხოლო
Line of ed.: 23     
მან ჰრქუა: "მამაო პატიოსანო, არა თუ [შეურ]აცხებისათჳს თანა-წარგ[ჴე]დ
Line of ed.: 24     
შენ, არამედ ამის მიზეზისათჳს, რამეთუ ამათ ყოველთა უდაბნოთა უწინარეს
Line of ed.: 25     
აღშენებულ არს ოპიზაჲ, და არა განვაგებ ოპიზასა ზედა, არცა წინამძღუარ[სა]
Line of ed.: 26     
მისსა ზედა". ხოლო მან სიმდაბლით დაარწმუნა წმიდასა მას თავისა
Line of ed.: 27     
თჳსისა სწავლაჲ სწორად სხუათა მათ მამათა, [რამეთუ] ესრეთ აქუნდა ყოველთა,
Line of ed.: 28     
ვითარცა [წმიდათა მოციქულთაგანი] შუვამდგომელად [ღმრთისა]
Line of ed.: 29     
და კაცთა.

Chapter: 35  
Ms. page: J_193r 
Line of ed.: 30        
ლ^ე. არამედ მრავალგზის მის ჟამისა ჴელმწიფეთა განიზრახეს
Line of ed.: 31     
დამტკიცებით ამის ნეტარისა ეპისკოპოსობაჲ და ფრიადითა შრომითა აწყინეს,
Line of ed.: 32     
რაჲთა-მცა დაემორჩილა. ხოლო მან არა ინება დიდებაჲ ესევითარი და
Line of ed.: 33     
გულისჴმა-უყო მათ განმარტებულად, ვითარმედ: "მსოფლიოთა მათ წმიდათა
Line of ed.: 34     
საყდართა არა უმრწემეს არიან წმიდანი უდაბნოთა ეკლესიანი, საყდარნი
Line of ed.: 35     
ღმრთისა დიდებისანი. დაღაცათუ მღდელობაჲ ეპისკოპოსთაგან მიეცემის ყოველთა
Line of ed.: 36     
მღდელთა, არამედ პირველთა წმიდათა მამათა მეუდაბნოეთაგან ესრეთ
Line of ed.: 37     
ვისწავეთ, ვითარმედ: რომელი მადლი მიეცემინ კაცსა ჟამსა ნათლის-ღებისასა,
Line of ed.: 38     
იგი-ვე მადლი ვიხილეთ, ოდეს ხატი მონაზონებისაჲ მიაქუნ ახლად
Line of ed.: 39     
მონაზონსა და ეგრეთ-ვე წმიდისა საქმისა მიღებასა. და სხუაჲ-ცა წამებაჲ
Line of ed.: 40     
ფრიად არს, არამედ ვითარცა-იგი ისრაჱლსა შორის ქალაქნი განეწესნეს შესავედრებელად
Line of ed.: 41     
კაცის-მკლველთა, ეგრეთ-ვე წმიდანი უდაბნონი ყოველთა შესავედრებელ
Line of ed.: 42     
არიან, რამეთუ უმანკოთა მფარველნია ვნებისაგან მსოფლიოჲსა
Line of ed.: 43     
და ვნებულთა ნავთ-სადგურნი არიან სასოვებით სინანულისა მიცემითა და
Line of ed.: 44     
შჯულის-დებითა, და კმა არს ჩემდა ორკერძო-ვე დიდებად, უკუეთუ შე-ვითა-უძლო
Page of ed.: 283   Line of ed.: 1     
უძლო მოღუაწებაჲ წმიდათა ამათ უდაბნოთაჲ ჯერისაებრ, რომელთა შინა
Line of ed.: 2     
პოვეს კაცთა თავისუფლებაჲ, ვითარცა თქუა პავლე: "აზნაურებითა მით,
Line of ed.: 3     
რომლითა ქრისტემან ჩუენ განგუააზნაურა"*, და "სადა სული უფლისაჲ,
Line of ed.: 4     
მუნ აზნაურებაჲ"*. რამეთუ Ms. page: J_193v  მოეცა მათ ჴელმწიფებაჲ "შვილ ღმრთისა
Line of ed.: 5     
ყოფად"* სიტყჳსაებრ იოვანე მახარებელისა." და ესევითარითა სიტყჳთა
Line of ed.: 6     
აღეშენნეს ჴელმწიფენი იგი და ადიდებდეს ქრისტესა.

Chapter: 36  
Line of ed.: 7        
ლ^ვ. ამისსა შემდგომად იხილა ნეტარმან მამამან გრიგოლ აღორძინებული
Line of ed.: 8     
ერი საღმრთოჲ შატბერდს და წმიდაჲ ეკლესიაჲ პირველი განსრულებად
Line of ed.: 9     
და კურთხევად, მაშინ სიხარულითა აღივსო, რამეთუ მოჰმადლა უფალმან
Line of ed.: 10     
გულისაებრ მისისა საქმე იგი კეთილი მადლითა და მეოხებითა წმიდისა
Line of ed.: 11     
ღმრთის-მშობელისაჲთა, რომლისა-ცა სახელსა ზედა აღეშენა წმიდაჲ იგი მონასტერი,
Line of ed.: 12     
მარადის დიდებად დედისა ღმრთისა, შეუწევნელთა შემწისა და
Line of ed.: 13     
ყოლად-ვე მფარველისა მოსავთა და მაქებელთა მისთაჲსა, აწ და უკუნისამდე,
Line of ed.: 14     
რომელი-ცა უფროჲს ყოველთა ჴელმწიფებისა თჳსისა დაბადებულთა გამოუთქუმელად
Line of ed.: 15     
ადიდა ძემან მისმან და ყოველთა ღმერთმან.

Line of ed.: 16        
რამეთუ აწ-ვე დაამკჳდრა სუფევასა წარუვალსა სულითა და ჴორცითა
Line of ed.: 17     
შეერთებული წინაშე დიდებისა ღმრთეებისა თჳსისა, ვითარცა არს პირმშოჲ
Line of ed.: 18     
ყოველთა წმიდათაჲ, ნათელი იგი ქრისტეანობისაჲ, და მეოხებითა მისითა
Line of ed.: 19     
და ყოველთა წმიდათაჲთა მაცხოვნებს ჩუენ უფალი ყოველთა მორწმუნეთა მისთა,
Line of ed.: 20     
უფროჲს ხოლო რჩეულთა მისთა ადიდებს, ნებისა წმიდისა მისისა აღმასრულებელთა,
Line of ed.: 21     
რამეთუ იტყჳს: "მადიდებელნი ჩემნი ვადიდნე"*. და "მივანიჭო
Line of ed.: 22     
Ms. page: J_194r  ასი წილი აქა-ვე და ცხორებაჲ საუკუნოჲ დაუმკჳდრო"*. ხოლო
Line of ed.: 23     
ესე ბრძანებაჲ უტყუველი აღუსრულა ქრისტემან ნეტარსა გრიგოლს. წარუვალისა
Line of ed.: 24     
დიდებისა პატივად მიჰმადლა შენებაჲ დიდებულთა უდაბნოთაჲ და
Line of ed.: 25     
ჴორცთა შინა ყოფასა მისსა შიში და ზარი სიწმიდეთა მისთაჲ მიჰფინა მეფეთა
Line of ed.: 26     
და ყოველსა ერსა ზედა, ვითარცა მძლავრებაჲ წინა-აღუდგომელისა
Line of ed.: 27     
ჴელმწიფისაჲ. ხოლო შემდგომად სოფლით ჯმნისა უმეტეს ცნობათა ჩუენთა
Line of ed.: 28     
ადიდა ცათა შინა ანგელოზთა თანა, და აწ ქუეყანასა ზედა პირითა მოწაფეთა
Line of ed.: 29     
და მაქებელთა მისთაჲთა იდიდების მარადის.

Chapter: 37  
Line of ed.: 30        
ლ^ზ. ხოლო სანატრელი დედაჲ ფებრონია ზრუნვასა შინა იყო, რამეთუ
Line of ed.: 31     
მწყემსად მათდა ჩინებული სარწმუნოჲ მღდელი, მამისა გრიგოლის მივლენილი,
Line of ed.: 32     
გარდაიცვალა. არამედ ეუწყა ღმრთისაგან, ვითარმედ უმჯობეს მისსა აწ
Line of ed.: 33     
იყოს სხუაჲ მღდელი მწყსად თქუენდა-ო. და წიგნი მიწერა ნეტარისა გრიგოლისსა
Line of ed.: 34     
და ითხოვდა მღდელსა ღირსსა. მაშინ წმიდამან მან ჰრქუა წმიდასა
Line of ed.: 35     
მატოის: "შვილო საყუარელო, მჴედარი ვიდრე წყობასა არა შესრულ არნ,
Line of ed.: 36     
ძლევაჲ მისი სიმრავლესა შინა ლაშქართასა არა საცნაურ არნ, არცა მეფეთაგან
Line of ed.: 37     
ნიჭი მიიღის, ხოლო ვინაჲთგან ახოვნად გამოჩნდის, ძალი ბრძოლისა
Line of ed.: 38     
მისისაჲ ყოველთა ზედა საცნაურ იქმნის Ms. page: J_194v  და ნიჭი დიდძალი მიანიჭის მას
Line of ed.: 39     
სამართლად მეფემან.

Line of ed.: 40        
"და შენ-ცა იქმენ მორჩილ სიტყუათა ჩემთა, ვითარცა ყოლად-ვე თავს-იდევ
Line of ed.: 41     
ყოლად-ვე წმიდისა ღმრთის-მშობელისა ეკლესიასა მერეს მღდელობაჲ
Line of ed.: 42     
ვითარცა ძლევით შემოსილმან მჴედარმან უფლისამან. და ვესავ ქრისტესა,
Page of ed.: 284   Line of ed.: 1     
კეთილი ღუაწლი მოიღუაწო". ხოლო იგი ცრემლით შეუვრდა და ჰრქუა მას
Line of ed.: 2     
ლმობიერად: "შემინდვე მამაო, რამეთუ უწყის სიწმიდემან შენმან, არაოდის
Line of ed.: 3     
ურჩ ქმნილ ვარ ბრძანებასა შენსა, ხოლო აწ ვერ ძალ-მიც ამისსა ყოფად,
Line of ed.: 4     
რომელი-ცა მიბრძანე." და წმიდამან მან ჰრქუა: "შემძლებელ ხარ ძალითა უფლისაჲთა.
Line of ed.: 5     
აწ კეთილთა სათნოებათა შენთა თანა მოიპოვე სრული მორჩილებაჲ;
Line of ed.: 6     
ჯუარითა ქრისტჱსითა ჯუარი დამიწერია, რაჲთა მიზეზი ყოველი-ვე დაჰჴსნა".

Line of ed.: 7        
და ვითარცა იხილა მოძღურისა თჳსისა უცილობელი ბრძანებაჲ, თჳნიერ
Line of ed.: 8     
ნებისა თჳსისა დაემორჩილა სიტყუათა მისთა და იქმნა მღდელ მონასტერსა
Line of ed.: 9     
დედათასა ნებითა ღმრთისაჲთა სანატრელი და სასწაულთა მოქმედი მატოი,
Line of ed.: 10     
დიდი და დიდებული საქმითა თჳსითა. რამეთუ წელიწადთა ორმეოცთა მერეს
Line of ed.: 11     
მღდელობასა შინა მისსა უქმი სიტყუაჲ და უსარგებლოჲ პასუხი არავის
Line of ed.: 12     
ესმა მისგან, რომელი კაცთა ცოდვა-ეყოფვის, ვითარცა უფალი იტყჳს: "ყოვლისათჳს
Line of ed.: 13     
სიტყჳსა უქმისა, რომელსა კაცნი იტყჳან, სიტყუაჲ მისცენ მისთჳს
Line of ed.: 14     
დღესა მას Ms. page: J_195r  საშჯელისასა*". და არა ხოლო ესეოდენ, არამედ რომელნი
Line of ed.: 15     
ხედვედ მას, ვერ იკადრიან უდბად განცხრომაჲ კრძალულებათაგან მისთა
Line of ed.: 16     
და სიწმიდით და უბიწოდ ქცევისა, რამეთუ ექმნა ყოველთა სახე კეთილის.

Line of ed.: 17        
და ამან დაიმარხა ჭეშმარიტი ქალწულებაჲ არა ხოლო ჴორცითა ოდენ,
Line of ed.: 18     
არამედ სულითა და სიტყჳთა, სასმენელითა და თუალითა. რამეთუ ნეტარმან
Line of ed.: 19     
მან თქჳს, ვითარმედ: "მონაზონებაჲ ჰრქჳან კრძალვასა", რომლისათჳს-ცა ღმრთის-მოყუარემან
Line of ed.: 20     
მან დედაკაცმან თემესტია, მერისა დეკანოზმან, თქუა, ვითარმედ:
Line of ed.: 21     
"ორმეოც წელ დეკანოზობასა ჩემსა და მარადის მღდელობასა საცეცხურნი
Line of ed.: 22     
მან ჴელისა ჩემისაგან არა ოდეს მიმიხუნა-ო."

Line of ed.: 23        
ხოლო გარდარეულისა შრომისაგან მოუძლურდა, რამეთუ მოუკლებელი
Line of ed.: 24     
ლოცვაჲ, წყურილი და შიმშილი მარადის, და უძილოვაჲ, ზე-დგომაჲ და
Line of ed.: 25     
მუჴლთა მოდრეკაჲ ფრიადი აქუნდა ნეტარსა მას, დასცემდა ვნებასა ჴორცთასა
Line of ed.: 26     
და სულისა მტერნი მოაუძლურნა. ხოლო ჟამის-წირვაჲ არაოდის დააცადის
Line of ed.: 27     
თჳნიერ მიზეზისა და უძლურებისა, და სამოსელი მისი ყოლად-ვე შეურაცხი
Line of ed.: 28     
იყო და საზრდელი ეგრეთ-ვე.

Chapter: 38  
Line of ed.: 29        
ლ^ჱ. ხოლო იყო მატოი ოდეს-მე თჳსსა მას საყოფელსა მახლობელად მერესა.
Line of ed.: 30     
და ცნა მოსლვაჲ მპარავთაჲ და დღისი-ვე დაჰმზადა მათთჳს პური. და
Line of ed.: 31     
ვითარცა მოიწინეს ღამე მპარავნი იგი, Ms. page: J_195v  ჰრქუა მათ: "გრწმენინ ჩემი,
Line of ed.: 32     
შვილნო, წმიდაჲ ღმრთის-მშობელი გიბრძანებს არა ვნებად ჩემდა, არამედ
Line of ed.: 33     
რომელსა მოეყვანნეს, კადნიერ იქმნა წარღებად, რაჲ-ცა იგი აქუნდა წმიდასა
Line of ed.: 34     
მას. და მან ჰრქუა: "წინაშემდგომელი ვარ წმიდისა ღმრთის-მშობლისაჲ,
Line of ed.: 35     
რომელმან-მცა პატიჟეულ გყოს შენ წარმდები ეგე." და მუნთქუეს-ვე დაეცა იგი
Line of ed.: 36     
მტერისაგან ბოროტისა. მაშინ მოყუასნი მისნი ცრემლით შეუვრდეს წმიდასა
Line of ed.: 37     
მას, რაჲთა განკურნოს იგი. ხოლო მან ჯუარი დასწერა და ჰრქუა: "განგკურნებს
Line of ed.: 38     
წმიდაჲ ღმრთის-მშობელი". და მსწრაფლ განმრთელდა იგი.

Line of ed.: 39        
და წმიდამან მან ჰრქუა: "საწყალობელო, რაჲსათჳს წინამძღუარ ექმენ
Line of ed.: 40     
კაცთა ამათ ბოროტის ყოფად ჩემდა?" და ისტუმრნა და განუტევნა მშჳდობით.
Line of ed.: 41     
და ესევითარნი სასწაულნი მრავალნი ქმნნა წმიდამან მან და მიიწია
Page of ed.: 285   Line of ed.: 1     
სიბერედ. რამეთუ სნეულებაჲ-ცა შეემთხჳა ძლიერთა მათ შრომათაგან და ვერ
Line of ed.: 2     
ეძლო თავისა თჳსისა მსახურებად. მაშინ თქუა ნეტარმან მატოი: "ესე ღონე
Line of ed.: 3     
მჴდომისაჲ იქმნა, რაჲთა-მცა დედანი მმსახურებდეს მე, დაღაცათუ ნებისა
Line of ed.: 4     
ღმრთისანი არიან დანი ესე, ხოლო უწესო არს მონაზონისა ჴელითა დედათაჲთა
Line of ed.: 5     
მსახურებაჲ, არამედ მე ღონე მაქუს, რომლითა განვთავისუფლდე".
Line of ed.: 6     
და იყვნეს ვინმე ბერთას მამისა გრიგოლის Ms. page: J_196r  დედისა მსახურთაგანნი,
Line of ed.: 7     
ნათესავნი მატოისნი, კეთილნი მონაზონნი და მეგობარნი მისნი. მათ აცნობა
Line of ed.: 8     
და მოვიდეს სიხარულით წარყვანებად მისსა ცხედრითა, რამეთუ ფრიად
Line of ed.: 9     
უძლურ იყო დიდისა მოღუაწისაგან.

Line of ed.: 10        
ხოლო დანი იგი ყოველნი გოდებისა ცრემლითა აღივსნეს, რამეთუ ობოლ იქმნებოდეს
Line of ed.: 11     
სულიერისა მამისა და მოძღურისაგან. და აკურთხნა ყოველნი
Line of ed.: 12     
ცრემლითა სავსემან. ჯუარი დასწერა და მშჳდობაჲ დაუტევა და
Line of ed.: 13     
ჰრქუა: "ქრისტემან დაგიცვენინ მადლითა მშობელისა თჳსისა ქალწულისაჲთა
Line of ed.: 14     
და ყოველთა წმიდათაჲთა, არამედ ჩემთჳს ლოცვა ყავთ მარადის". და
Line of ed.: 15     
წამ-უყვნა ძმათა მათ, და აღიქუეს იგი ცხედრითა. და ვითარ მცირედ ვლეს,
Line of ed.: 16     
უბრძანა დადგომაჲ და თქუა: "უფალო, სიტყუამან შენმან გუამნი უძლურთანი
Line of ed.: 17     
გუამ ცხოველ ყვნა, მეცა მომეც ძალი, უძლურსა მონასა შენსა". და
Line of ed.: 18     
მსწრაფლ სრულიად განძლიერდა და თჳსითა ფერჴითა მიიწია ბერთას. და
Line of ed.: 19     
დაყვნა ჟამნი წელიწდისა ერთისა დღეთანი ყოლად მრთელად და მერმე
Line of ed.: 20     
გარდაიცვალა საჭირველისა ამისგან სოფლისა, და მივიდა სოფელსა მას ცხოველთასა,
Line of ed.: 21     
ვითარცა მჴნე, ახოვანი მოღუაწე ქრისტჱსი და სრულიად ძლევით
Line of ed.: 22     
შემოსილი წინაშე ღმრთისა სიხარულით და მეოხ არს ჩუენთჳს უკუნისამდე.

Chapter: 39  
Line of ed.: 23        
ლ^თ. ხოლო ჟამსა გარდაცვალებისა მამისასა ჩუენებაჲ იხილეს მერეს
Line of ed.: 24     
შინა სანატრელთა მათ დედათა -- თემესტია დეკანოზმან Ms. page: J_196v  და ანატოლე,
Line of ed.: 25     
რომელსა უწოდეს ანტონიოს, დაყუდებელმან, ორთა-ვე შუა ღამეს ოდენ. და
Line of ed.: 26     
ეკლესიად მივიდა მარტოდ მყოფი იგი უწინარეს ჟამის-რეკისა, და ეგრე-ვე
Line of ed.: 27     
დეკანოზი-ცა მიიწია სტოვასა ეკლესიისასა, და მოიკითხნეს ურთიერთას. ხოლო
Line of ed.: 28     
დეკანოზმან ჰრქუა: "რაჲსათჳს არს მოსლვაჲ შენი? მაუწყე, რაჲ იხილე?"
Line of ed.: 29     
ხოლო მან ჰრქუა: "მსგავსად ხილვისა შენისა ვიხილე, რამეთუ აწ აღესრულა
Line of ed.: 30     
მაკურთხეველი ჩუენი მატოი." და წარმოუთხრა ყოველი, ვითარმედ:
Line of ed.: 31     
"მო-ვინმე-ვიდა კაცი ბრწყინვალედ შემკობილი და მრქუა მე: დიდი მატოი მიიცვალების
Line of ed.: 32     
წინაშე ღმრთისა, არამედ შემომიდეგ მე, რაჲთა ღირს იქმნე ხილვად
Line of ed.: 33     
დიდებით მიცვალებასა მისსა ამიერ სოფლით ზეცისა სასუფეველსა.

Line of ed.: 34        
"ხოლო მე შეუდეგ და მიმიყვანა ბორცუსა მახლობელად ბერთისა და
Line of ed.: 35     
მრქუა მე: მიხედე ბერთას ზედა და იხილე დიდებული ხილვაჲ. და მე ვხედევდ
Line of ed.: 36     
სუეტსა ნათლისასა, რომელი შთამოიწეოდა ზეცით ზედა მონასტერსა
Line of ed.: 37     
მას და სიმრავლე წმიდათა ანგელოზთაჲ სუეტსა მას თანა გარდამომავალი.
Line of ed.: 38     
და ერთი ვინმე დიაკონის სახედ ოლარითა მათ თანა, რომელნი უგალობდეს
Line of ed.: 39     
ღმერთსა ბრწყინვალითა ჴმითა. და კუალად ვიხილე კრებული იგი წმიდათა
Line of ed.: 40     
ანგელოზთაჲ, ეგრეთ-ვე სახედ აღმავალი ზეცად და საშუვალ მათსა წმიდაჲ
Line of ed.: 41     
მატოი ჴელ-პყრობით აღჰყვანდა ნათლითა შემკობილთა მათ Ms. page: J_197r  უჴორცოთა
Line of ed.: 42     
დიდებითა გამოუთქუმელითა გალობით მაღალთა შინა. ესე არს ხილვაჲ ჩემი
Line of ed.: 43     
წმიდისა მისთჳს".

Line of ed.: 44        
ხოლო მან ჰრქუა: "ჭეშმარიტად სარწმუნო არს ჩუენებაჲ ეგე შენი, არამედ
Page of ed.: 286   Line of ed.: 1     
აწ ისმინე ჩემი, რამეთუ ვითარ-იგი პირველ სიჭაბუკესა იყო სანატრელი
Line of ed.: 2     
მატოი ჰასაკოვან და შუენიერ, უმეტესად აწ ვიხილე შემკობილი დიდებითა,
Line of ed.: 3     
შემოსილი ჟამის-წირვად სამოსლითა მოუგონებელად ბრწყინვალითა,
Line of ed.: 4     
და ჴელთა აქუნდეს ოქროჲსა საცეცხურნი, და მე დამიკჳრდა ხილვაჲ იგი და
Line of ed.: 5     
მე ვარქუ: ვითარ განძლიერებულ ხარ უძლურებისაგან, მოძღუარო!

Line of ed.: 6        
"ხოლო მან მრქუა: საკურთხეველსა, რომელსა ვჰმსახურებდ სიყრმით
Line of ed.: 7     
ჩემითგან, აწ ამით საკურთხეველით დაუსრულებელად მისსა მსახურებად მივიცვალე,
Line of ed.: 8     
რამეთუ ღირს ვიქმემ ზეცისა საკურთხეველსა წინაშე წარდგომად
Line of ed.: 9     
და მარადის მსახურებად". ესე ვითარცა იხილეს, მო-ხოლო-ვინმე-ვიდეს ბერთით
Line of ed.: 10     
და უთხრეს მატოის გარდაცვალებაჲ მას-ვე ჟამსა შინა და ჰმადლობდეს
Line of ed.: 11     
ქრისტესა საკჳრველთ-მოქმედსა.

Chapter: 40  
Line of ed.: 12        
მ^. ხოლო სხუანი მოწაფენი ნეტარისა გრიგოლისნი მრავალნი უდიდესსა
Line of ed.: 13     
საზომსა მონაზონებისასა მიწევნულ იყვნეს, რამეთუ ოდეს-მე იხილვებოდა
Line of ed.: 14     
წმიდათა ანგელოზთა ბრწყინვალებაჲ გუამთა მათთა შემოსილი უფროჲს მატოისსა.
Line of ed.: 15     
და სასწაულნი დიდნი მათ მიერ იქმნებოდეს ჴორცთა შინა ყოფასა
Line of ed.: 16     
მათსა და შემდგომად სიკუდილისა მათისა.

Line of ed.: 17        
არამედ ვთქუა სარწმუნოჲსა მისთჳს შვილისა ქრისტე-\შემოსილისა, Ms. page: J_197v 
Line of ed.: 18     
რომელსა სახელი ეწოდა დიმიტრიოს. რამეთუ იგი ნეტარსა დედასა ფებრონიას
Line of ed.: 19     
განეზარდა და მამისა გრიგოლისდა დაემოწფა*, რომელი-ცა შერაცხილ
Line of ed.: 20     
იყო პირველთა თანა მოწაფეთა მისთა.

Chapter: 41  
Line of ed.: 21        
მ^ა. და მრავალგზის იხილვა მის ზედა სუეტი ნათლისაჲ კაცისა მიერ
Line of ed.: 22     
ღმრთისა ღამე ყოველ ლოცვასა მას ღირსებისასა, რამეთუ სული წმიდაჲ
Line of ed.: 23     
განისუენებნ მის ზედა მარადის, ესე წარემართა იერუსალჱმდ, და ვითარცა
Line of ed.: 24     
მიიწია ჰე[მსა]ს, მცირედ დასნეულდა და ცნა სულითა ღმრთისამიერი წოდებაჲ
Line of ed.: 25     
და დაწერა ეპისტოლე ჴელითა თჳსითა ესრეთ: რჩეულნო ქრისტჱსნო, სამკჳდრებელნო
Line of ed.: 26     
სიწმიდისანო მამაო გრიგოლ და დედაო ფებრონია, სულიერად
Line of ed.: 27     
მშობელნო ჩემნო, Ms. page: J_198r  რომელთა ნაცვალად სძისა აღმზარდეთ სულიერითა
Line of ed.: 28     
მოძღურებისა საზრდელითა და საღმრთოჲსა სწავლისა საგზლითა
Line of ed.: 29     
წარმგზავნეთ კეთილსა ამას გზასა.

Line of ed.: 30        
"აწ სიტყუაჲ ჩემი დადუმნების თქუენდა მომართ უფლისა დიდებით
Line of ed.: 31     
მოსლვადმდე, რამეთუ მე ჰემსას მივიწიე და მუნ დამიძინებია მეორედ მოსლვადმდე
Line of ed.: 32     
ქრისტჱსა, რაჟამს მოწაფეთა თქუენთა მოითუალვიდეთ, მუნ მიკითხეთ
Line of ed.: 33     
შვილი თქუენი და მარადის ჴსენებულ მყავთ წმიდათა ლოცვათა
Line of ed.: 34     
თქუენთა, წმიდანო ღმრთისანო." და მას-ვე ჟამსა აღესრულა და მუნ-ვე ჰემსას
Line of ed.: 35     
დაეფლა.

Chapter: 42  
Line of ed.: 36        
მ^ბ. არამედ პირველ ჴსენებულნი და ყოლად მოსაჴსენებელნი იგი
Line of ed.: 37     
ღირსნი არსენი და ეფრემ, მოწაფენი და აღზრდილნი გრიგოლისნი, მოვიჴსენნეთ,
Line of ed.: 38     
რომელნი-ცა სათნო-იყვნა ნებამან ღმრთისამან მწყემსთ-მთავრად
Line of ed.: 39     
სამწყსოთა მათ თჳსთა პირმეტყუელთა. რამეთუ დიდი ეფრემ, უწინარეს
Line of ed.: 40     
მრავლით წლით არსენისსა, იქმნა ეპისკოპოს აწყურისა საყდარსა სამცხეს,
Line of ed.: 41     
ხოლო შემდგომად დიდი არსენი კათოლიკე ეკლესიასა, ქრისტჱს კუართისა
Line of ed.: 42     
სამკჳდრებელსა მცხეთას, ქართლისა კათალიკოზ იქმნა, და იყო სიყუარული
Line of ed.: 43     
მათ შორის ერთად ზრდილობისათჳს.

Page of ed.: 287  
Line of ed.: 1        
არამედ ქართლისა ეპისკოპოსნი მირეან არსენის მამისათჳს ფრიად გულ-წყებულ
Line of ed.: 2     
იყვნეს ამის მიზეზისათჳს, რამეთუ თჳნიერ განზრახვისა მათისა
Line of ed.: 3     
მძლავრ სამცხისა ერითა ძე თჳსი დაადგინა კათალიკოზად Ms. page: J_198v  თანა-დგომითა
Line of ed.: 4     
და კურთხევითა მცირედთა ეპისკოპოსთაჲთა.

Line of ed.: 5        
არამედ მცირედ მხილებისათჳს უფლისა მიშუებითა იყო აღძრვაჲ ეპისკოპოსთაჲ
Line of ed.: 6     
მათ, ვიდრემდის ნეტარი ეფრემ მი-ვე-ერჩდა მათ, რამეთუ სამართალ
Line of ed.: 7     
იყო სიტყჳს-გებაჲ იგი. და რომელ ჟამსა მას ხელმწიფე იყო მამფალი
Line of ed.: 8     
გუარამ დიდი, მირეანისთჳს გულ-ძჳრად იყო, და მსწრაფლ ხოლო ბრძანა შეკრებაჲ
Line of ed.: 9     
ეპისკოპოსთაჲ და უდაბნოჲსა მამათაჲ.

Line of ed.: 10        
და ყოველნი შემოკრბეს ჯავახეთს. არამედ მამაჲ გრიგოლ არა მუნ
Line of ed.: 11     
იყო, არცა ყოველნი კლარჯეთისა უდაბნოთა წინამძღუარნი მამანი, რამეთუ
Line of ed.: 12     
იყო ნეტარი გრიგოლ არქიმანდრიტი და წადიერად მოელოდეს ყოველნი.
Line of ed.: 13     
და მარტოდ ანჯმნობდეს წესისა წინამძღუარნი იგი არსენი კათალიკოზისათჳს
Line of ed.: 14     
და ვერა დაამტკიცეს სიტყუაჲ მათი. მაშინ ერუშნელმან ეპისკოპოსმან
Line of ed.: 15     
მის ჟამისამან ჰრქუა ყოველთა: "ოდეს მოვიდეს ვარსკულავი უდაბნოთაჲ,
Line of ed.: 16     
მაშინ განემართოს საქმე და განზრახვაჲ ყოველთაჲ", და მათ ჰრქუეს: "ვისთჳს
Line of ed.: 17     
არს სიტყუაჲ ეგე დამტკიცებითი?" ხოლო მან თქუა: "გრიგოლ არქიმანდრიტისათჳს,
Line of ed.: 18     
ხანცთისა და შატბერდისა მაშენებელისა".

Line of ed.: 19        
მაშინ ერთმან ვინმე ეპისკოპოსმან სილაღით თქუა შორის შეკრებულთა
Line of ed.: 20     
მათ: "იგი ოდენ არს-ა ვარსკულავი მნათობი?" ხოლო სხუათა მათ ყოველთა
Line of ed.: 21     
თქუეს: "ჭეშმარიტსა Ms. page: J_199r  იტყჳს, რამეთუ იგი არს მოძღურებისა ნათლითა
Line of ed.: 22     
განმანათლებელ და შემკულ სულითა წმიდითა".

Line of ed.: 23        
და მეყსეულად იხილეს წმიდაჲ იგი მომავალი კარაულითა შორის
Line of ed.: 24     
კრებულსა მას მამათასა საკჳრველად ხილვითა. რამეთუ სამოსელი იგი შეურაცხი,
Line of ed.: 25     
რომელ ემოსა მოხუცებულსა მას, ესრეთ ჩნდა, ვითარცა სამოსელი ნათლისა
Line of ed.: 26     
ბრწყინვალისა განუცდელისაჲ. ხოლო თავსა მისსა კუკული იხილვებოდა,
Line of ed.: 27     
ვითარცა გჳრგჳნი სამეუფოჲ პატიოსანთა თუალთა და მარგალიტთაგან
Line of ed.: 28     
ფას-დაუდებელთა აღმკული. და ვითარცა იხილეს ღმრთისამიერი დიდებულებაჲ
Line of ed.: 29     
მისი, ყოველნი სიხარულით მიეგებნეს და შეუდგეს სიტყუათა მისთა
Line of ed.: 30     
სიხარულით.

Line of ed.: 31        
მას ჟამსა მოვიდა ეფრემ ეპისკოპოსი და პირველად მოიკითხა მოძღუარი
Line of ed.: 32     
თჳსი მამაჲ გრიგოლ და მერმე ძმანი თჳსნი ეპისკოპოსნი. ხოლო ნეტარმან
Line of ed.: 33     
გრიგოლ ფარულად მოუწოდა ნეტარსა ეფრემს და ჰრქუა მას: "შვილო,
Line of ed.: 34     
პატივსა მაგას წმიდისა მღდელთ-მთავრობისასა გაფუცებ, ნუ უშლი სულიერად
Line of ed.: 35     
ძმასა შენსა არსენის", ხოლო მან ჰრქუა: "წმიდაო მამაო, ვერ ეგების
Line of ed.: 36     
ძმათა ჩემთა ეპისკოპოსთა ცილობაჲ სამართლისათჳს, და მეცა შემინდვე,
Line of ed.: 37     
რამეთუ არა ვარ ამიერითგან არსენის ცხოვარი და არცა იგი ჩემი მწყემსი",
Line of ed.: 38     
მაშინ წმიდამან მან მკსინვარედ ჰრქუა: "უკუეთუ ამას იქმ, ეფრემ, მე უვარ
Line of ed.: 39     
მყავ, ვითა არა შენი მოძღუარი ვარ". ხოლო ნეტარი ეფრემ სიტყუასა მას
Line of ed.: 40     
ზედა სულიერისა მამისა და მოძღურისასა ატირდა და ჰრქუა: "ფიცხელ არს
Line of ed.: 41     
ბრძანებაჲ ესე, განმკუეთელ უფროჲს მახჳლისა. აწ ნებაჲ შენი იყავნ და ნუ
Line of ed.: 42     
ნებაჲ ჩემი, წმიდაო ღმრთისაო". ხოლო მან ჰრქუა: "ეფრემ სანატრელო,
Line of ed.: 43     
Ms. page: J_199v  გისმინენ ქრისტემან, რაჲ-ცა ითხოო მისგან შენ, უმანკოო გულითა და
Page of ed.: 288   Line of ed.: 1     
წრფელო გონებითა, მიმსგავსებულო მოძღუარსა შენსა ქრისტესა სიტყჳსაებრ
Line of ed.: 2     
დავითისა: "რამეთუ წრფელ არს უფალი ღმერთი ჩუენი, და არა არს
Line of ed.: 3     
სიცრუვე მის თანა"*.

Line of ed.: 4        
და შენ უწყი სულითა შენითა ღმრთის-მხილველითა, ვითარ ღმერთსა
Line of ed.: 5     
ებრძანა კათალიკოზობაჲ არსენისი სისრულისა მისისათჳს, არამედ მირეან,
Line of ed.: 6     
მამამან მისმან, აუგიან ყო უჟამოდ შესწრაფებითა, ვითარცა ადამ ჭამა ხილი
Line of ed.: 7     
იგი, რომელ არღა მწიფჱ იყო. აწ შენ კეთილად ჰყავ სმენაჲ ჩემი, რამეთუ
Line of ed.: 8     
გულის-წყრომამან კაცისამან სიმართლე ღმრთისაჲ არა ქმნის. ხოლო ბრალი
Line of ed.: 9     
ესე არსენისი ჩემ ზედა იყავნ".

Line of ed.: 10        
ამისსა შემდგომად რაჟამს ესმა გუარამ ჴელმწიფესა მოსლვაჲ ნეტართაჲ
Line of ed.: 11     
მათ, მოეგება წინა სიხარულითა და მოიკითხნა სიმდაბლით. და ვითარცა დასხდეს,
Line of ed.: 12     
ბრძანა ხოლო გუარამ შემოკრებაჲ ყოველთა მოწესეთაჲ, და მოვიდეს.
Line of ed.: 13     
მაშინ ჰრქუა: "წმიდანო მამანო, ეპისკოპოსნო და მეუდაბნოენო, იცით ყოველთა
Line of ed.: 14     
კანონი შჯულისაჲ, რამეთუ არა ბრძანებს ეპისკოპოსისა და კათალიკოზისა
Line of ed.: 15     
მძლავრებით დაჯდომასა". და ამას სიტყუასა შინა აუგისა სიტყუანი
Line of ed.: 16     
განამრავლნა და ელოდა პასუხსა მათგან. ხოლო თუალნი ყოველთანი ხედვიდეს
Line of ed.: 17     
მამასა გრიგოლს და ეპისკოპოსსა ეფრემს და მათ დაიდუმეს ჟამ ერთ.

Line of ed.: 18        
მაშინ ეპისკოპოსთა ჰრქუეს ეფრემს: "ბრძანე პასუხი, რაჲ ჯერ-არს".
Line of ed.: 19     
ხოლო მან თქუა: "სადა მამაჲ გრიგოლ იყოს, მე მუნ არა ვიკადრებ სიტყუად".
Line of ed.: 20     
მაშინ ჴელმწიფემან მან ჰრქუა ნეტარსა გრიგოლს: "მამაო, ყოველნი შენ გელიან
Line of ed.: 21     
სიტყუად ჭეშმარიტებისა რამეთუ უხუცეს ხარ Ms. page: J_200r  ყოველთა დღითა
Line of ed.: 22     
და სათნოვებითა ნებისა ღმრთისაჲთა და შენგან ჴამს დასაბამი სიტყჳსაჲ".
Line of ed.: 23     
ხოლო მან თქუა: "ჯერ-იყო პირველად მღდელთ-მოძღუართაგან ბრძანებაჲ,
Line of ed.: 24     
ხოლო აწ სიტყჳთა შენითა ვიტყჳ ესრეთ: ჭეშმარიტთა ქრისტჱს სამწყსოთა
Line of ed.: 25     
ისმინეთ გლახაკისა ამის მოხუცებულისაჲ, რამეთუ არსენი კათალიკოზი ნებითა
Line of ed.: 26     
ღმრთისაჲთა კათალიკოზი არს, და ძჳრის-მეტყუელთა მისთა, რომელთა
Line of ed.: 27     
არა შეინანონ, კდემულ იყვნენ და სრულიად ჰრცხუენეს ამას საწუთროსა და
Line of ed.: 28     
მას საუკუნესა".

Line of ed.: 29        
ხოლო ჴელმწიფე იგი დაღაცათუ იყო ბრძენ და ღმრთის-მსახურ, არამედ
Line of ed.: 30     
მართლ-მხილებისაგან მართლისა მის კაცისა შეშფოთნა ფრიად. რამეთუ
Line of ed.: 31     
ნებაჲ სიბრძნესა სძლევდა და შურ" პატივსა არა ჰრიდებდა გესლი რაჲ
Line of ed.: 32     
გულისაჲ ბაგეთაგან იცნობა განუგებელად სიტყჳსა განტევებითა ესრეთ, ვითარმედ:
Line of ed.: 33     
"მრავლით ჟამითგან არა მეხილვა მამაჲ გრიგოლ, არამედ მასმიოდა,
Line of ed.: 34     
ვითარმედ ბრძენთაგან შეუცავი სიბრძნე მისი შეცვალებულ არს სიბერითა-ო
Line of ed.: 35     
და პირველ სმენელი ვიხილე თუალითა." და შჯულისა-ცა მრავალთა სიტყუათა იტყოდა,
Line of ed.: 36     
რამეთუ არა შეჰგავს ერის-კაცთა, რამეთუ იყო იგი ფრიად სიტყუა-ჴელოვან.

Line of ed.: 37        
ხოლო ნეტარმან მამამან გრიგოლ ჰრქუა მას: "ჵ ჴელმწიფეო, რად
Line of ed.: 38     
განჰრისხნები ჭეშმარიტებისათჳს. ესე უწყოდი, რამეთუ პირველთა წმიდათა
Line of ed.: 39     
მათ მამათა შეკრებასა ეპისკოპოსთა და წინამძღუართა წესისათა მონაზონთა
Line of ed.: 40     
თანა იყვნეს პირველნი მორწმუნენი მეფენი, არა თუ მათ თანა შჯულის-მოძღურებასა
Line of ed.: 41     
იკადრებდეს, არამედ შჯულის-გამოძიებასა მათსა იკითხიან და
Line of ed.: 42     
ითხოიან სიტყჳსა გამოცხადებაჲ, რამეთუ მათ ისწრავებდეს მცნებათა
Page of ed.: 289   Line of ed.: 1     
ღმრთისათა და მოწამედ იყვნეს Ms. page: J_200v  თქუმულთა მათთა. და წმიდათა მოციქულთა
Line of ed.: 2     
და ღირსთა მათ მღდელთ-მოძღუართა განსაზღვრებულსა კანონსა
Line of ed.: 3     
შინა არა-ვე ბრძანებულ არს ერის-კაცისაჲ, ვითარ-მცა ეპისკოპოსთა და წესისა
Line of ed.: 4     
წინამძღუართა მამათა განსაგებელისა მოძღურებისა იკადრებდა, გინა ახალ-სახიობასა
Line of ed.: 5     
მოიღებდა, დაღაცათუ სამართლად საგონებელ იყოს, არამედ შჯულისა
Line of ed.: 6     
და მღდელთ-მოძღუართა შეურაცხებაჲ არს, ხოლო მე აწ სიტყჳსაებრ
Line of ed.: 7     
შენისა, გუარამ, ვარ ბუნება-შეცვალებულ, გარნა ოდეს სამართალმან დაგასმართლოს,
Line of ed.: 8     
მაშინ იხილო თავი შენი ცნობა-მიღებულ და სიტყუანი ჩემნი
Line of ed.: 9     
არღარა განჰგმნე".

Line of ed.: 10        
ხოლო ჴელმწიფე იგი შეძრწუნდა გონებითა და ჰრქუა ეპისკოპოსთა
Line of ed.: 11     
მათ: "თქუენგან ჯერ-არს განსაგებელი თქუენი განგებად, აწ თქუთ!" და მათ
Line of ed.: 12     
ჰრქუეს: "ღმრთის მსახურო გუარამ, ქრისტჱსმიერმან სასწაულმან უტყუ ქმნა
Line of ed.: 13     
ენაჲ ჩუენი, რამეთუ ვიხილეთ დღეს გრიგოლის ზედა მიუწდომელი დიდებაჲ".
Line of ed.: 14     
და აუწყეს ხილვაჲ იგი ყოველი, რომელი იხილეს შემოსლვასა მისსა.

Line of ed.: 15        
მაშინ ზარ-ჰჴდა ჴელმწიფესა მას, რამეთუ იყო იგი მდაბალ და ღმრთის-მოშიშ.
Line of ed.: 16     
იძლია სიმდაბლისაგან და შეუვრდა ნეტარსა გრიგოლს და ჰრქუა:
Line of ed.: 17     
"წმიდაო ღმრთისაო, შემინდვე, რამეთუ დაგაბრკოლე". ხოლო მან ჰრქუა:
Line of ed.: 18     
"ქრისტემან ყოველნი ბრალნი შეგინდვენ".

Line of ed.: 19        
მაშინ გუარამ დიდმან ჴელმწიფემან კეთილად ისტუმრნა ყოველნი და
Line of ed.: 20     
პურის ჭამასა შინა, რაჟამს განმხიარულდა გუარამ ღჳნითა, მაშინ ეპისკოპოსთა
Line of ed.: 21     
მათ ერთობით თქუეს: "ჯერ-მე იყო მხილებაჲ ესე არსენისთჳს, არამედ
Line of ed.: 22     
აწ ამიერითგან არსენი იყავნ კათალიკოს ქართლისა ყოვლისა და სულიერად
Line of ed.: 23     
მამა ყოველთა და Ms. page: J_201r  ყოველთა შორის იჭჳ პირველი და-მცა-ჴსნილ
Line of ed.: 24     
არს სრულიად, რაჲთა ქრისტეანობისა პატივი ჩუენი მშჳდობით და მყუდროებით
Line of ed.: 25     
აღვასრულოთ და კეთილი სიტყჳს-გებაჲ ვპოოთ წინაშე საყდართა
Line of ed.: 26     
ქრისტჱსთა. და გუარამ ჴელმწიფემან და ყოველმან ერმან თქუეს: "ამენ,
Line of ed.: 27     
იყავნ! "

Line of ed.: 28        
ხოლო ჴელმწიფემან მან იკითხა ეპისკოპოსთა მათგან: "წმიდანო ღმრთისანო,
Line of ed.: 29     
უკუეთუ ქუეყანისა ჩუენისა ერის-კაცი ვინმე, წიგნთა საღმრთოთა მეცნიერი
Line of ed.: 30     
და ენათა-ცა წურთილი, მიიწიოს იერუსალჱმდ, ანუ სხუათა წმიდათა
Line of ed.: 31     
ადგილთა და იხილოს რაჲმე კეთილი წესი, რომელ ქრისტეანობასა შუენოდის
Line of ed.: 32     
და ჩუენ შორის არა იყოს, გინა თუ წიგნთაგან წმიდათა გულისჴმა-ყოს
Line of ed.: 33     
და თავით თჳსით ერსა უსწავლელსა აუწყებდეს, კეთილ არს-ა ანუ არა?"
Line of ed.: 34     
ამას რაჲ იტყოდა, ასმენდა ვიეთ-მე მრავლის-მეტყუელთა.

Line of ed.: 35        
ხოლო მათ თქუეს: "წერილ არს: ტჳრთი განწესებული ეყოფინ ნავსა,
Line of ed.: 36     
უკუეთუ დაუმძიმო, დაინთქას, და უკუეთუ სუბუქად იყოს, ქართა და ღელვათა
Line of ed.: 37     
წარიტაცონ".* ეგრეთ-ცა ტჳრთი შჯულისაჲ და წესი ქრისტეანობისაჲ,
Line of ed.: 38     
რომელი აწ ქუეყანასა ჩუენსა უპყრიეს, ფრიად კეთილ არს, და ღმერთი დაჯერებულ
Line of ed.: 39     
არს. და ამისთჳს ჩუენ ვართ თავს-მდებნი, უკუეთუ ვინმე მტკიცედ
Line of ed.: 40     
იპყრას და შეუცვალებელად საქმით ჰყოფდეს და არა სიტყჳთ ვაჭრობდეს,
Line of ed.: 41     
"ასი წილი აქა-ვე მიიღოს და ცხორებაჲ საუკუნოჲ დაიმკჳდროს"*, სიტყჳსაებრ
Line of ed.: 42     
უფლისა. და შევიწყნარეთ პირველი მამისა გრიგოლის სიტყუაჲ, რომელ
Line of ed.: 43     
წარმოთქუა.

Page of ed.: 290  
Line of ed.: 1        
"და ჩუენ ამას ვიტყჳთ: უკუეთუ ახალი რაჲმე კეთილი წესი ერის-კაცმან
Line of ed.: 2     
გულისჴმა-ყოს მსგავსად ბრძანებისა შენისა, უმჯობეს დუმილი არს, ვითარცა
Line of ed.: 3     
თქუა იაკობ მოციქულმან, Ms. page: J_201v  ვითარმედ: "ნუ მრავალნი ჰმოძღურით, ძმანო"*.
Line of ed.: 4     
და უკუეთუ დუმილი ვერ ძალ-ედვას, არა თავით თჳსით ქადაგებდეს,
Line of ed.: 5     
არამედ აუწყოს თჳსსა ეპისკოპოსსა, და თუ ჯერ-იყოს, მან ასწაოს თჳსსა
Line of ed.: 6     
სამწყსოსა; უკუეთუ კულა სილაღით წარმდებობდეს ერის-კაცი იგი და ერსა
Line of ed.: 7     
ახლად სხუასა წესსა დაუდებდეს, ეგევითარი იგი, ნაცვალად შესაძინელისა,
Line of ed.: 8     
მაცილობელთა და წინა-აღმდგომთა თანა დაისაჯოს დიდებით უფლისა მოსლვასა".

Line of ed.: 9        
ხოლო ჴელმწიფემან მან თქუა: "ჭეშმარიტად სამართალ არს სულიერი
Line of ed.: 10     
ეგე საბჭოჲ საღმრთოჲსა განგებისაჲ, და უკუეთუ წიგნის მკითხველსა კითხვაჲ
Line of ed.: 11     
უჴმს, უფროჲსად ჯერ-არს კითხვაჲ წესისა და შჯულისა მასწავლელისაჲ
Line of ed.: 12     
და ყოლად-ვე შეკრძალვაჲ თავისაჲ, ვითარცა იტყჳს: "მკურნალო, პირველად
Line of ed.: 13     
განიკურნე თავი თჳსი!"*

Line of ed.: 14        
ხოლო ერის-კაცთა მათ შეიკდიმეს მხილებაჲ იგი უმეცართა წესის-დადებისაჲ
Line of ed.: 15     
და შეინდვეს შჯულისა წინამძღუართაგან. და ვითარცა განასრულეს
Line of ed.: 16     
პურის ჭამაჲ, მისცეს მშჳდობაჲ მთავარსა მას დიდსა და მან სიხარულით
Line of ed.: 17     
განუტევნა ყოველნი. მას ჟამსა ახარეს არსენის, რამეთუ არა იყო კრებასა მას,
Line of ed.: 18     
ვითარმედ: "შემდგომად ღმრთისა მოძღუარმან შენმან გრიგოლ მამამან
Line of ed.: 19     
დაამტკიცა კათალიკოზობაჲ შენი". ხოლო იგი სიხარულით ჰმადლობდა ქრისტესა
Line of ed.: 20     
და წმიდასა მას.

Line of ed.: 21        
ხოლო ეფრემ ეპისკოპოსმან, მცნებისაებრ მამისა გრიგოლისსა, სიყუარული
Line of ed.: 22     
არსენი კათალიკოზისაჲ პირველებრ-ვე განაახლა, რამეთუ მოკლედ
Line of ed.: 23     
დააწყნარა შფოთი გრძელად მოსაცალებელი, რამეთუ იყო შორის კათალიკოზისა
Line of ed.: 24     
Ms. page: J_202r  და ეპისკოპოსთა, უფროჲს ხოლო გუარამ ჴელმწიფისა. და სანატრელნი
Line of ed.: 25     
ესე არსენი კათალიკოზი და ეფრემ ეპისკოპოსი მოვიდიან ხილვად
Line of ed.: 26     
მოძღურისა თჳსისა მამისა გრიგოლისსა. არამედ ძუელი ხანცთისა ეკლესიაჲ
Line of ed.: 27     
არსენი კათალიკოსმან აკურთხა და ქართლისა ეკლესიათა ყოველთა სიხარული
Line of ed.: 28     
მიჰფინა, რამეთუ საყდარი მამათ-მთავრობისაჲ შეამკო სრულიად და
Line of ed.: 29     
შეიმკო მადლითა. ხოლო რაჟამს მამაჲ გრიგოლ გარდაიცვალა, დამარხვასა მის
Line of ed.: 30     
თანა-ვე იყო არსენი, რომელი-ცა ოც და შჳდ წელ კათალიკოზობდა და მერმე
Line of ed.: 31     
გარდაიცვალა ამიერ სოფლით და მხიარულებით მიიწია წინაშე ქრისტჱსა
Line of ed.: 32     
და აქუს მადლი შეწევნად ჩუენდა.

Chapter: 44  
Line of ed.: 33        
მ^დ. არამედ დიდი ეფრემ მრავლისა კეთილისა მომატყუებელ ექმნა
Line of ed.: 34     
ქუეყანასა ჩუენსა, რამეთუ პირველად აღმოსავალისა კათალიკოსთა მიჰრონი
Line of ed.: 35     
იერუსალჱმით მოჰყვანდა. ხოლო ეფრემ ქრისტჱსმიერითა ბრძანებითა მიჰრონისა
Line of ed.: 36     
კურთხევაჲ ქართლს განაწესა იერუსალჱმისა პატრიაქისა განწესებითა
Line of ed.: 37     
და წამებითა სიხარულით. არამედ ქართლად ფრიადი ქუეყანაჲ აღირაცხების,
Line of ed.: 38     
რომელსა-ცა შინა ქართულითა ენითა ჟამი შეიწირვის და ლოცვაჲ
Line of ed.: 39     
ყოველი აღესრულების, ხოლო კჳრიელეჲსონი ბერძულად ითქუმის, რომელ
Line of ed.: 40     
არს ქართულად. "უფალო, წყალობა ყავ", გინა თუ "უფალო, შეგჳწყალენ".

Line of ed.: 41        
ესე ნეტარი ეფრემ ორმეოც წელ ეპისკოპოსობდა შემკული სულითა
Line of ed.: 42     
წმიდითა, რამეთუ დაფარულსა კაცთა საქმესა ვითარცა ცხადსა ამხილებდა
Page of ed.: 291   Line of ed.: 1     
და სიკუდიდ განწირულთა სნეულთა სიტყჳთ განჰკურნებდა, Ms. page: J_202v 
Line of ed.: 2     
ხოლო ურჩთა სიტყჳთ-ვე მოაკუდინებდა, და სხუათა-ცა სასწაულთა იქმოდა
Line of ed.: 3     
მრავალთა. და კეთილსა შინა სიბერესა მადლითა სავსე გარდაიცვალა და მიიწია
Line of ed.: 4     
სიხარულით წინაშე ქრისტჱსა და ჩუენ მორწმუნეთათჳს მეოხ არს უკუნისამდე.

Chapter: 45  
Line of ed.: 5        
მ^ე. ესევითარნი იყვნეს ღმერთ-შემოსილნი მოწაფენი მამისა გრიგოლისნი.
Line of ed.: 6     
ხოლო დიდი ეტჳფანე სიმდაბლითა თჳსითა მიიწია საზომსა თჳსისა
Line of ed.: 7     
მოძღურისასა და ცრემლთა დათხევითა სულთა უკეთურთა განასხმიდა და
Line of ed.: 8     
სნეულთა მსწრაფლ განჰკურნებდა და მრავალთა სხუათა სასწაულთა იქმოდა,
Line of ed.: 9     
ურჩთა რაჲ გუემითა განსწავლიდა და მორწმუნეთა ლოცვითა სიკუდილისაგან
Line of ed.: 10     
იჴსნიდა. რამეთუ ოდეს-მე ზაფხულისა ჟამსა მთათა მათ ხორასუნთა გარდამოვიდოდა
Line of ed.: 11     
იგი და მის თანა ძმანი. და იხილეს ადგილი მარჯუე და პურისა
Line of ed.: 12     
ჭამად დასხდეს. და მას-ვე გზასა დედაკაცი ერთი ვინმე მოვიდოდა და თანა
Line of ed.: 13     
ჰყვანდა ძჱ შჳდისა წლისაჲ. და იყო ყრმაჲ იგი ხილვითა კეთილ და გონებითა
Line of ed.: 14     
ფრთხილ. და ვითარ მოიწინეს საჩინოსა ნეტარისა მამისა ეპიფანესსა, ყრმასა
Line of ed.: 15     
მას სალმობანი სიკუდილისანი ეწინეს და სენისა მისგან წრტიალისა
Line of ed.: 16     
ისწრაფდა სული განსლვად გუამისა მისგან. ხოლო დედამან მისმან გოდებითა
Line of ed.: 17     
მწარითა აღიტაცა ძჱ თჳსი და მირბიოდა წმიდისა მის და ჴმობდა ესრეთ
Line of ed.: 18     
საწყალობელად:

Line of ed.: 19        
"ჵ წმიდაო ღმრთისაო, შემეწიე შეუწევნელსა ამას, რამეთუ მომიკუდების
Line of ed.: 20     
შვილი ესე ჩემი, და შემდგომად ღმრთისა შენდა მოვივლტი". Ms. page: J_203r  და
Line of ed.: 21     
ძჱ იგი თჳსი დააგდო წინაშე ფერჴთა ეტჳფანესთა. ხოლო იგი ცრემლითა
Line of ed.: 22     
სავსე აღდგა, რამეთუ იყო ბუნებით მოწყალე, და დავარდა წინაშე ქრისტჱსა
Line of ed.: 23     
და თქუა: "უფალო ღმერთო ჩუენო, იესუ ქრისტე, იხილენ ცრემლნი ჩემნი
Line of ed.: 24     
და ცრემლნი საწყალობელისა ამის დედაკაცისანი და წყალობა ყავ ყრმასა
Line of ed.: 25     
ამას ზედა და უბრძანე სულსა ამისსა მკჳდრობაჲ თჳსსა შინა გუამსა მრავალთა
Line of ed.: 26     
წელიწადთა ნუგეშინის-საცემელად ამის გლახაკისა და სადიდებელად
Line of ed.: 27     
შენდა მხოლოჲსა ძისა თანა მამით და სულით წმიდითურთ საუკუნეთა მიმართ,
Line of ed.: 28     
ამენ".

Line of ed.: 29        
და ჯუარი დასწერა, უპყრა ჴელი და ჰრქუა: "განგკურნებს უფალი
Line of ed.: 30     
იესუ ქრისტჱ, აღდეგ, ყრმაო, და ცოცხალ იქმენ!" და მსწრაფლ განეშორა
Line of ed.: 31     
სალმობაჲ და უძლურებაჲ გუამსა მისა და ყოველი ურვაჲ სულსა მისსა. და
Line of ed.: 32     
აღდგა მხიარული და მისცა იგი დედასა თჳსსა და უბრძანა მიცემაჲ ჭამადისაჲ,
Line of ed.: 33     
და დედაკაცმან მან სიხარულით მადლი შეწირა ღმრთისა და წმიდისა
Line of ed.: 34     
მის. და მშჳდობით წარვიდეს ზოგად იგი და ძჱ მისი გზასა თჳსსა. და ყრმაჲ
Line of ed.: 35     
იგი ვიდრე სიბერედმდე კეთილად ცხოვნდებოდა და ადიდებდა ღმერთსა.

Chapter: 46  
Line of ed.: 36        
მ^ვ. და კუალად სხუათა ვიეთ-მე მორწმუნეთა კაცთა ესუა შვილი ყრმაჲ
Line of ed.: 37     
წული მტერისაგან ვნებული შობითგან-ვე, რამეთუ იყო იგი ყრუჲ და უტყჳ და
Line of ed.: 38     
გონება-ნაკლული. ხოლო ჰასაკისა ხილვითა ჩნდა მრთელად და იზარდებოდა
Line of ed.: 39     
ვითარცა სხუაჲ ყრმაჲ. და ვითარ იქმნა იგი ათის წლის, მას ჟამსა მამაჲ
Line of ed.: 40     
ეპიფანე ითქუმოდა სასწაულთა მოქმედად. და მიიწია სოფელსა მას, სადა-ცა
Line of ed.: 41     
Ms. page: J_203v  იყო ყრმაჲ იგი ვნებული. ხოლო დედამან მის ყრმისამან წარიყვანა იგი
Line of ed.: 42     
გზასა მას, რომელსა-ცა წარჰვლიდა მამაჲ ეპიფანე. და ვითარცა იხილა,
Line of ed.: 43     
ევედრებოდა მას მწარითა ცრემლითა და სარწმუნოებითა მტკიცითა ძისა
Page of ed.: 292   Line of ed.: 1     
თჳსისათჳს, ხოლო ნეტარი იგი ცრემლოოდა სულთქუმით და ლმობიერად
Line of ed.: 2     
ჴმა-ყო: "ქრისტე ღმერთო, რომელი კაცთ-მოყუარებისათჳს განჰკაცენ და ივნე
Line of ed.: 3     
ვნებულთა განკურნებისათჳს, აწ, უფალო მოწყალეო, რაჲსათჳს უცოდველი
Line of ed.: 4     
ესე დაბადებული შენი ცოდვათა ჩუენთა სამხილებელად იგუემების ეშმაკისაგან?

Line of ed.: 5        
"შენ, წყალობა-აურაცხელო ღმერთო, ულხინე და განათავისუფლე ესე
Line of ed.: 6     
ყოველთაგან ჭირთა და სიხარული მიეც მშობელთა ამისთა". და ჯუარი დასწერა
Line of ed.: 7     
ყრმასა მას და მისცა დედასა მისსა განკურნებული, რამეთუ მსწრაფლ
Line of ed.: 8     
ხოლო სიბრძნით აღიტყუა უტყჳ იგი და კეთილად ესმოდა უსმსა მას, რაჟამს
Line of ed.: 9     
განიოტა მისგან ეშმაკი იგი ბოროტი ლოცვამან ნეტარისა მის კაცისამან.
Line of ed.: 10     
და რომელთა იხილეს საკჳრველი ესე, ადიდებდეს ღმერთსა.

Line of ed.: 11        
ხოლო მან, დედაკაცმან მან, მოიყვანა ქმარი თჳსი და შესაწირავად ორი
Line of ed.: 12     
ზროხაჲ მიუძღუანა ეტჳფანეს, არამედ მან მიანიჭნა ზროხანი იგი ყრმასა მას
Line of ed.: 13     
განკურნებულსა და აკურთხნა იგინი. და სიხარულით წარვიდეს და მადლი
Line of ed.: 14     
მისცეს ღმერთსა.

Chapter: 47  
Line of ed.: 15        
მ^ზ. ესე-ვე ნეტარი ეტჳფანე ოდეს-მე მივიდა წინაშე დიდისა აბულ-ასათისა
Line of ed.: 16     
ჟამსა მკისასა როჭიკისა თხოვად ხანცთისათჳს. ხოლო მან ჰრქუა: "ძმათა
Line of ed.: 17     
შენთა დღესა შინა ერთსა რაჲ მკონ, მიმიცემია". და აბულ-ასად ესე-ვე
Line of ed.: 18     
ამცნო ცოლსა თჳსსა, რამეთუ იყო გუნათლეს, და თჳთ წარვიდა სხუად ქუეყანად.
Line of ed.: 19     
ხოლო ეტჳფანე შეიკრიბნა ძმანი თჳსნი კეთილად მომკალნი და მიიწინეს
Line of ed.: 20     
გუნათლეს სიტყჳსაებრ პირველ თქუმულისა Ms. page: J_204r . და იწყეს მკად
Line of ed.: 21     
კეთილსა ყანასა, ვიდრე განზოგებადმდე დღისა მის, ფრიადითა გულს-მოდგინებითა.
Line of ed.: 22     
ხოლო კაცთა ვიეთ-მე უკეთურთა აუწყეს დედუფალსა თჳსსა, ვითარმედ
Line of ed.: 23     
სრულიად მოჰმკიან ვიდრე მწუხრადმდე იფქლსა მას ფრიად კეთილსა.
Line of ed.: 24     
ხოლო შეიურვა და მიავლინა კაცი, რაჲთა არღარა მკიდენ. და ეპიფანე ძმათა
Line of ed.: 25     
მათ ეშორა და მივლინებულსა მას არა უსმინეს.

Line of ed.: 26        
ხოლო მან რისხვით სხუანი კაცნი მიავლინნა და მძლავრებით განასხნეს
Line of ed.: 27     
ყანისა მისგან. მაშინ მამაჲ ეპიფანე ძმათა მათ დაუბრკოლდა არა სმენისა
Line of ed.: 28     
მისთჳს, რომელ-ცა იგი პირველ მოევლინა კაცი, რამეთუ ჭეშმარიტად იყო
Line of ed.: 29     
იგი ქრისტჱს მონაჲ და არა უნდა შფოთისა ხილვაჲ, ამისთჳს თქუა ესრეთ:
Line of ed.: 30     
"უფალო, შეუნდვე მჴევალსა შენსა ჩუენი ესე შეურაცხებაჲ და უმჯობესი
Line of ed.: 31     
იზრუნე მისთჳს განსაცდელთა მიშუებითა მცირედ, რაჲთა ისწაოს არა გმობაჲ
Line of ed.: 32     
გლახაკთაჲ". და მუნთქუეს-ვე დასცა იგი სულმან უკეთურმან, რამეთუ
Line of ed.: 33     
კადნიერებისა მისთჳს განეშორა სული მადლისაჲ. და მსწრაფლ ხოლო აცნობეს
Line of ed.: 34     
ეპიფანეს, ხოლო იგი მივიდა და ძმანი მისნი მის თანა და ყოვლითა გულითა
Line of ed.: 35     
ულოცეს. ფრიად საწყალობელად იყო იგი და მსწრაფლ განიკურნა,
Line of ed.: 36     
რამეთუ კუალად დაემკჳდრა მის თანა სული მადლისაჲ მცველად უკუნისამდე
Line of ed.: 37     
და არღარა ევნო. და მიერითგან კეთილად შეიცვალა იგი და შეუვრდა
Line of ed.: 38     
და ძმათა მათ. და დიდითა კეთილითა განუტევნა იგინი
Line of ed.: 39     
სიხარულით.

Line of ed.: 40        
რამეთუ ქრისტემან შეამკვნა სასწაულითა და სიმდაბლითა ვითარცა
Line of ed.: 41     
მამაჲ გრიგოლ, ეგრეთ-ვე მოწაფენი მისნი სიტყჳსაებრ მოციქულისა, ვითარმედ:
Line of ed.: 42     
"სიმდაბლჱ ეგე თქუენი ცხად იყავნ"*. ამისთჳს-ცა ცხადად იხილვა გარდარეული
Line of ed.: 43     
სიმდაბლე ეპიფანესი ესრეთ.

Chapter: 48  
Page of ed.: 293  
Line of ed.: 1     
მ^ჱ. იყო ოდეს-მე, ჟამსა რომელსა-მე Ms. page: J_204v  ძმანი ვინმე კეთილნი მონაზონნი მოსრულ
Line of ed.: 2     
იყვნეს ნეძჳთ და მარტოდ უბნობასა შინა ნეტარმან მამამან
Line of ed.: 3     
გრიგოლ ჰრქუა მათ: "სიმდაბლე სრული საქმით და არა სიტყჳთ არს-ა მონასტერსა
Line of ed.: 4     
თქუენსა შორის ძმათა?" ხოლო მათ ჰრქუეს: "არს ლოცვითა შენითა,
Line of ed.: 5     
ვითარცა თჳთ უწყი", და სიტყუასა მათსა თანა ჟამსა ხოლო ჰრეკეს
Line of ed.: 6     
ჟამის-წირვისათჳს. და ვითარ ჟამსა დაიწყო ნეტარმან გრიგოლ, ჰკითხა დეკანოზმან
Line of ed.: 7     
საეროდ ჟამის-მწირველისაჲ, ხოლო მან ეპიფანესი ბრძანა ჟამის-წირვაჲ,
Line of ed.: 8     
რამეთუ იგი დაედგინა მამასახლისად ხანცთას. და ეტჳფანე შეიმოსა
Line of ed.: 9     
ჟამის-წირვად და სხუანი-ცა მღდელნი მის თანა, რამეთუ იყო დღჱ იგი
Line of ed.: 10     
კჳრიაკე. და ვითარცა აღვიდეს საკურთხეველად და ეტჳფანე "წმიდაო ღმერთოჲსა"
Line of ed.: 11     
წინა ასამაღლებელსა იწყო თქუმად, აღვიდა ხოლო საკურთხეველად
Line of ed.: 12     
მამაჲ გრიგოლ და კუერთხითა სცა თავსა და ჰრქუა: "დადუმენ", ხოლო იგი
Line of ed.: 13     
შეუშფოთებელად დადუმნა. და უბრძანა სადიაკონედ წარსლვაჲ და განძარცუვაჲ.

Line of ed.: 14        
მაშინ ყოველი ერი განკჳრვებისა ზარმან აღავსო. ხოლო იგი წარვიდა
Line of ed.: 15     
და განიძარცუა და მივიდა და დადგა წინაშე მოძღურისა თჳსისა მყოვარ
Line of ed.: 16     
ჟამ. და კუალად უბრძანა შემოსა და ჟამის-წირვაჲ. და იგი სიხარულით შეიმოსა
Line of ed.: 17     
და შეუვრდა ნეტარსა გრიგოლს. ხოლო მან ჯუარი დასწერა. და აღვიდა
Line of ed.: 18     
იგი საკურთხეველად, მძლე ამპარტავანებისა სენთა, და იწყო შეწირვად
Line of ed.: 19     
მსხუერპლთა მათ უსისხლოთა. არამედ მიზეზი საქმისაჲ ამის ვერვინ
Line of ed.: 20     
იკადრა კითხვად წმიდისა მის, ვიდრემდის თჳთ უბრძანა ძმათა მათ ნეძუელთა.

Line of ed.: 21        
"იხილეთ-ღა, ძმანო საყუარელნო, სიმდაბლე საქმით სრული ეპიფანესი?
Line of ed.: 22     
გრწმენინ ჩემი, ჭეშმარიტსა ვიტყჳ წინაშე ღმრთისა: არარაჲ ბრალი Ms. page: J_205r 
Line of ed.: 23     
უქმნიეს მას, რამეთუ ღმრთის-მოშიშებისა და სიწმიდისა და სიმდაბლისა
Line of ed.: 24     
მისისათჳს მარადის მადლი სულისა წმიდისაჲ დადგრომილ არს მის თანა. ხოლო
Line of ed.: 25     
არს სიმდაბლე დამდაბლებულისაჲ-ცა ბრალთაგან, არამედ რაჲ სწორებაჲ
Line of ed.: 26     
არს ნათლისა და ბნელისაჲ, რამეთუ ჭეშმარიტისა ნათლისა სამოსელი
Line of ed.: 27     
ჰმოსია სიმდაბლითა სარწმუნოჲთა შემკობილთა მრავალთა შორის ძმათა
Line of ed.: 28     
ამათ. და ესე თქუენისა ხილვისათჳს ვყავ, რამეთუ სთქუთ ძმათა თქუენთა
Line of ed.: 29     
სრული საღმრთოჲ სიმდაბლე".

Line of ed.: 30        
ხოლო იგინი შეუვრდეს და ჰრქუეს, რამეთუ: "დაღაცათუ კეთილ არიან
Line of ed.: 31     
სათნოვებითა ძმანი მონასტრისა ჩუენისანი, არამედ ესე სიმდაბლე ვერ ძალ-უც".
Line of ed.: 32     
და ვითარცა ჟამი შეწირა ღირსმან ეპიფანე, ეზიარნეს ყოველნი წმიდასა
Line of ed.: 33     
მას საიდუმლოსა ჴორცსა და სისხლსა ქრისტჱსსა და ერთობით მადლი
Line of ed.: 34     
მისცეს წმიდასა სამებასა, დამბადებელსა ყოველთასა.

Chapter: 49  
Line of ed.: 35        
მ^თ. ხოლო შატბერდისა მამათა შორის ფრიად იყვნეს შემდგომითი-შემდგომად
Line of ed.: 36     
მონაზონებისა სიმჴნითა რჩეულ და რომელნი-მე წინაწარმეტყუელებისა
Line of ed.: 37     
მადლითა ბრწყინვალე სხუათა მათებრ უდაბნოთა ჟამითი-ჟამად წმიდათა
Line of ed.: 38     
კაცთა გამობრწყინვებითა, რომელთა შორის ჟამთა ჩუენთა ბრწყინვიდა
Line of ed.: 39     
ჴევსა მას მიძნაძოროჲსასა დიდი იაკობ, ვითარცა მთიები შორის ვარსკულავთა,
Line of ed.: 40     
ზეშთა სიტყჳსა ჩუენისა შემკობილი მრავალ-ფერითა მადლითა მოყუასთა
Line of ed.: 41     
თანა საღმრთოთა. არამედ წიგნისა ამის განგრძობისათჳს მათ ყოველთა
Page of ed.: 294   Line of ed.: 1     
თანა წარვჰჴედ და მივედ სასწაულთა ნეტარისა მამისა ჩუენისა გრიგოლისთა, რომელნი-ცა
Line of ed.: 2     
ვისწავენ სარწმუნოთაგან კაცთა.

Line of ed.: 3        
ხოლო ყოველი ვერ შეუძლე აღწერად უმეცრებისა გზითა, რამეთუ
Line of ed.: 4     
ვჰგონებდ ცხორებისა ამის დაწერად ბრძენთაგან და სრულთა მამათა, რომელნი-ცა იყვნეს
Line of ed.: 5     
ჟამთა ჩუენთა: დიდი სოფრონ, სანატრელი მამაჲ, შატბერდისა
Line of ed.: 6     
ეკლესიისა განახლებით აღმაშენებელი და უკუნისამდე გჳრგჳნი მისი, Ms. page: J_205v 
Line of ed.: 7     
და ღმერთ შემოსილი მამაჲ ილარიონ პარეხელი, და ქრისტჱს მღდელთ-მოძღუარნი
Line of ed.: 8     
ღირსნი გიორგი მაწყუერელი ეპისკოპოსი და სტეფანე მტბევარი
Line of ed.: 9     
ეპისკოპოსი პირველი და სხუანი მსგავსნი მათნი. და ვითარცა მათ ნეტართა

Chapter: 50  
Line of ed.: 10        
ნ^. რამეთუ ოდეს-მე იყო ნეტარი გრიგოლ თჳსსა მას საყუდელსა სენაკსა,
Line of ed.: 11     
და სენაკსა მას შინა ცეცხლი არაოდეს აღგზებულ იყო, არცა კანდელი აღნთებულ იყო,
Line of ed.: 12     
და არცა სხუათა ძმათასა. და ჟამსა ცისკრისასა დეკანოზმან ჰრქუა მნათესა:
Line of ed.: 13     
"მივედ მამისა და ისმინე, ჰსძინავს-ძი ანუ ჰღჳძავს". და ვითარცა
Line of ed.: 14     
მივიდა, იხილა ბრწყინვალებაჲ დიდძალი შინაჲთ გამო სენაკსა მას.
Line of ed.: 15     
მსწრაფლ მორბიოდა და ჴმა-ყო, ვითარმედ: "ცეცხლი აღდებულ არს სენაკსა
Line of ed.: 16     
შინა მამისასა".

Line of ed.: 17        
ჰრქუა მას დეკანოსმან: "დუმენ, შვილო, და ნუ გეშინინ! არა არს იგი
Line of ed.: 18     
ცეცხლი შემწუველი, გარნა სული ღმრთისაჲ განმანათლებელი", რამეთუ მრავალგზის
Line of ed.: 19     
ეხილვა დეკანოზსა მას ხილვაჲ იგი დიდებული, და მი-ხოლო-ვიდა
Line of ed.: 20     
სენაკად და შთახედნა კედლისა ნაპრალსა და იხილა წმიდაჲ იგი ჴელ-განპყრობით,
Line of ed.: 21     
და გუამით მისით გამოვიდოდეს ნათლისა ისარნი ჯუარის სახედ. და
Line of ed.: 22     
დიდებითა შემკულ იყო იგი და ესრეთ ბრწყინვიდა, ვითარცა მზჱ. ხოლო
Line of ed.: 23     
დეკანოზი იგი სიხარულით ჰმადლობდა ქრისტესა და მყოვარ ჟამ დააცადა
Line of ed.: 24     
ჟამის-რეკაჲ, ვიდრემდის შეიცვალა სახილავი იგი.

Chapter: 51  
Line of ed.: 25        
ნ^ა. და კუალად ოდეს-მე ჟამსა ყინელისასა ძმანი Ms. page: J_206r  ტყესა მას ხანცთისასა
Line of ed.: 26     
შთამოჰყრიდეს ძელსა. და მათ თანა იყო ნეტარი გრიგოლ, მდგომარე
Line of ed.: 27     
ადგილსა საჩინოსა. და ძმაჲ ვინმე მოხუცებული ძნელსა ადგილსა ძელისა
Line of ed.: 28     
სავალსა განვიდოდა, და ძმათა მათ სხუათა უმეცრად ძელი ფრიად დიდი
Line of ed.: 29     
განუტევეს. და ვითარცა იხილა ძმამან მან ძელი იგი მძაფრიად მიმავალი,
Line of ed.: 30     
შეშინდა და სივლტოლაჲ მისგან წარწყმდა, ჴმა ყო დიდითა ჴმითა:
Line of ed.: 31     
"მამაო, შემეწიე!" ხოლო მან ჯუარი დასწერა ძელსა მას და ჰრქუა: "სახელითა
Line of ed.: 32     
ქრისტჱსითა დადეგ, ძელო!" და სიტყუამან მისმან, ვითარცა კლდემან
Line of ed.: 33     
უძრავმან, დააყენა ადგილსა მას მყაფარსა მყინვარსა ზედა მოქანებული
Line of ed.: 34     
საშინელად, და უბრძანა ძმასა მას გულ-დებულად განსლვაჲ. და ვითარცა
Line of ed.: 35     
იხილეს სასწაული ესე, დაუკჳრდა ძმათა მათ და ადიდებდეს ღმერთსა.

Chapter: 52  
Line of ed.: 36        
ნ^ბ. ამისსა შემდგომად ესე ნეტარი იყო ოდეს-მე მახლობელად შატბერდისა,
Line of ed.: 37     
და სარწმუნოებით მო-ვინმე-ვიდა მისსა დედაკაცი, რომელსა აქუნდა
Line of ed.: 38     
ჴელთა ძჱ თჳსი მცირე ვითარ ორისა წლისაჲ, რომლისა ჴელნი და ფერჴნი
Line of ed.: 39     
მტერისაგან მიხუმულ იყვნეს და პირი გარე-მიქცეულ იყო. ესე მოვიდა
Line of ed.: 40     
მრავლითა ცრემლითა და ძჱ თჳსი დააგდო წინაშე ფერჴთა მის წმიდისათა
Line of ed.: 41     
და ჰრქუა ესრეთ: "წმიდაო ღმრთისაო, კაცთაგან განწირულისა ამისთჳს
Line of ed.: 42     
წყალობა ყავ, რამეთუ შემდგომად ღმრთისა შენდა მოვივლტი". და იხილა
Page of ed.: 295   Line of ed.: 1     
რაჲ წმიდამან მან ფრიადი გოდებაჲ მისი, შეეწყალა, და იწყეს ცრემლთა
Line of ed.: 2     
მისთა დინებად, რომელნი-ცა საჴუმილ მჴდომსა ექმნნეს, რამეთუ კაცთაგან
Line of ed.: 3     
უხილავად Ms. page: J_206v  შესწუვიდა მძლავრსა მას უკეთურსა ეშმაკსა ლოცვანი გრიგოლისნი
Line of ed.: 4     
და განიოტებდეს მას.

Line of ed.: 5        
მაშინ თქუა: "სახელი ქრისტჱსი განგჴდის, ეშმაკო, განეშორე უკუნისამდე
Line of ed.: 6     
ჩჩჳლისა ამისგან უმანკოჲსა". და ჯუარი დასწერა. და მუნთქუეს-ვე
Line of ed.: 7     
ივლტოდა სული იგი ბოროტი და განიკურნა ყრმაჲ იგი სრულიად. და მშობელი
Line of ed.: 8     
მისი სიხარულით ჰმადლობდა ღმერთსა და წმიდასა მას. და მხიარულნი
Line of ed.: 9     
წარვიდეს სახიდ თჳსსა და ყრმაჲ იგი კეთილად ცხოვნდა სრულიად.

Chapter: 53  
Line of ed.: 10        
ნ^გ. და კუალად სხუაჲ ვინმე იყო დედაკაცი სისხლის დინებითა გუემული
Line of ed.: 11     
მრავალთა ჟამთა. მას ესმა სასწაული ესე და მივიდა გულს-მოდგინედ
Line of ed.: 12     
წმიდისა მის და ვერ შემძლებელ იყო თჳსსა მას სენსა საანჯმნო ყოფად,
Line of ed.: 13     
არამედ მდუმრიად სულთქუმით დაალტობდა ფერჴთა მისთა ცრემლითა და
Line of ed.: 14     
ითხოვდა კურნებასა. ხოლო ძმანი იგი მცირედ განეშორნეს წამის ყოფითა
Line of ed.: 15     
ამის წმიდისაჲთა, რამეთუ ცნა სულითა ვნებაჲ იგი დაფარული და მისცა
Line of ed.: 16     
მარჯუენე თჳსი, რაჲთა შეიმთხჳოს. და მან ყო ეგრეთ. და მას-ვე ჟამსა განიკურნა
Line of ed.: 17     
უძლურებისა მისგან და წარვიდა სიხარულით სახედ თჳსსა და ადიდებდა
Line of ed.: 18     
ღმერთსა.

Chapter: 54  
Line of ed.: 19        
ნ^დ. რამეთუ კეთილი სათნოებაჲ ნეტარისა მამისა გრიგოლისი საკჳრველებითა
Line of ed.: 20     
სავსე არს. რამეთუ მახლობელად შატბერდისა იყო ვინმე კაცი მდაბიოჲ
Line of ed.: 21     
და ესუა მას ცოლი და ესხნეს შვილნი, და აქუნდა ფრიად მონაგები. და
Line of ed.: 22     
სიხარულსა შინა იყო ცხორებაჲ მათი. რამეთუ კეთილად მორწმუნე იყვნეს
Line of ed.: 23     
იგინი. ხოლო დედაკაცსა მას უმჯობესისა მისისათჳს უძლურებაჲ შეემთხჳა,
Line of ed.: 24     
რაჲთა მართლისა მის კაცისა ჴელითა ქრისტემან განკურნოს და მჴდომი
Line of ed.: 25     
სირცხჳლეული განაქიქოს, რომელმან-ცა მანქანებითა მისითა ჴელთა მისთა
Line of ed.: 26     
ათნი-ვე თითნი ნებთა მისთა ზედა დაჰკრნა და ძლიერად ჰგუემდა ტეხითა
Line of ed.: 27     
ბოროტითა. Ms. page: J_207r  მას ჟამსა საღმრთომან ცნობამან გულისჴმა-უყო ნეტარისა
Line of ed.: 28     
მამისა გრიგოლის ღირსებაჲ და მსწრაფლ ხოლო დედაკაცმან მან თანა-წარიყვანა
Line of ed.: 29     
ერთი ძჱ თჳსი და მიიწია წინაშე ნეტარისა მის. ხოლო ნებითა
Line of ed.: 30     
ღმრთისაჲთა იყო წმიდაჲ აგარაკსა ერთსა შატბერდისასა. და იწყო ვედრებად
Line of ed.: 31     
მისსა მრავლითა ცრემლითა და გოდებითა უძლურებისა მისთჳს, რომელი
Line of ed.: 32     
შეემთხჳა მას. და ვითარცა იხილა სარწმუნოებაჲ და ცრემლნი მისნი, შეეწყალა
Line of ed.: 33     
იგი ფრიად. მაშინ უბრძანა ერთსა მღდელთაგანსა წარსლვაჲ ეკლესიად
Line of ed.: 34     
და მოღებად ევლოგიაჲ, ზეთი კანდლისა მისგან, რომელი-ცა უკუდავად
Line of ed.: 35     
ენთებინ წინაშე ხატსა წმიდისა ღმრთის-მშობელისასა. და თჳთ დადგა
Line of ed.: 36     
ჴელ-განპყრობით ლოცვად წინაშე ღმრთისა, სულთქუმითა დაუდუმებელითა
Line of ed.: 37     
და ცრემლითა წყაროებრ მდინარითა, ვიდრე მოსლვადმდე მღდელისა მის.

Line of ed.: 38        
და რაჟამს მოიღო ზეთი იგი კანდლისაჲ მის, მოუწოდა დედაკაცსა მას
Line of ed.: 39     
და ჴელთა მისთა ჯუარი დასწერა და ზეთი იგი ჯუარის-სახედ სცხო სახელითა
Line of ed.: 40     
წმიდისა სამებისაჲთა და მეოხებითა წმიდისა ღმრთის მშობელისაჲთა
Line of ed.: 41     
და თქუა: "იქმნენინ განკურნებულ ჴელნი შენნი". და მუნთქუეს-ვე განემართნეს
Line of ed.: 42     
ყოველნი იგი თითნი მისნი და ყოლად-ვე არღარა იპოვა ვნებაჲ მის თანა,
Line of ed.: 43     
რამეთუ მავნებელი იგი ეშმაკი ზარ-განჴდილი ივლტოდა ლოცვათაგან ნეტარისა
Page of ed.: 296   Line of ed.: 1     
გრიგოლისთა. და ესრეთ სიხარულით წარვიდა სახიდ თჳსად და ადიდებდა
Line of ed.: 2     
ქრისტესა ღმერთსა.

Line of ed.: 3        
და კუალად დედაკაცმან მან წარიყვანა ქმარი და შვილნი თჳსნი და
Line of ed.: 4     
ფრიადი შესაწირავი მიუძღუანა წმიდასა მას. და ყოველთა მიიღეს კურთხევაჲ
Line of ed.: 5     
და წარვიდეს მხიარულნი სასწაულისა მქადაგებელნი შორის მრავალთა,

Chapter: 55  
Ms. page: J_207v 
Line of ed.: 6        
ნ^ე. ხოლო ჟამთა ამის წმიდისათა ჴელმწიფემან აშოტ კურაპალატმან
Line of ed.: 7     
დაიპყრნა მრავალნი ქუეყანანი და აღაშენა ციხე არტანუჯისაჲ საცხორებელად
Line of ed.: 8     
დედუფლისა, მეუღლისა თჳსისა. და მას შინა კეთილად ცხოვნდებოდა
Line of ed.: 9     
მრავალთა წელიწადთა. ხოლო აცთუნა მტერმან ჴელმწიფჱ იგი და
Line of ed.: 10     
მოიყვანა მან დედაკაცი სიძვისაჲ ციხესა მას შინა, რომლისა თანა იმრუშებდა,
Line of ed.: 11     
რამეთუ ეშმაკი ტრფიალებისაჲ ფრიად აზრზენდა, რომელსა პირველ არა
Line of ed.: 12     
აქუნდა ეგევითარი ჩუეულებაჲ, არამედ ძლეულ იქმნა ბოროტითა მით ცოდვითა.
Line of ed.: 13     
და ვითარცა ესმა ნეტარსა გრიგოლს საქმე იგი სულისა განმხრწნელი,
Line of ed.: 14     
შეწუხნა ფრიად. და აუწყა წმიდასა გრიგოლს დიდსა მას მოხუცებულსა,
Line of ed.: 15     
რომელი მკჳდრ იყო ეკლესიათა, რამეთუ იყო იგი სასწაულთა მოქმედ
Line of ed.: 16     
და დიდად პატივ-ცემულ ღმრთისა და კაცთაგან. და განზრახვითა მისითა
Line of ed.: 17     
ამხილა პირის-პირ ჴელმწიფესა მას. ხოლო მან აღუთქუა ცოდვისა მის განტევებაჲ
Line of ed.: 18     
და დედაკაცისა მის წარგზავნაჲ, ვითარცა მოეყვანა იგი. და ვერ
Line of ed.: 19     
დაამტკიცა თჳსი ბრძანებაჲ, რამეთუ დაემონა გულის-თქუმასა.

Line of ed.: 20        
ხოლო ნეტარმან გრიგოლ პოვა ჟამი მარჯუე, ოდეს-ცა კურაპალატი
Line of ed.: 21     
შორს იყო არტანუჯსა, დღესა ერთსა შატბერდით წარვიდა და მიიწია მიმწუხრი
Line of ed.: 22     
ძირსა მის ციხისისა. და კაცი მიუვლინა დედაკაცსა მას ჭამადისა
Line of ed.: 23     
თხოვად და მუნ დადგომისა მიზეზი შეუთუალა. ხოლო მან სიხარულითა დიდითა
Line of ed.: 24     
განიხარა და მრავალ-ფერი სანოვაგე წარცა წმიდისა მისთჳს Ms. page: J_208r  და
Line of ed.: 25     
მოწაფეთა მისთა. და ვითარცა განთენა, კუალად მიუვლინა კაცი, რაჲთა მივიდეს
Line of ed.: 26     
ხილვად მისა. მაშინ უფროჲსად განმხიარულებული მსწრაფლ მოვიდა
Line of ed.: 27     
წმიდისა მის ორთა თანა მჴევალთა თჳსთა, რაჲთა-მცა ღირს იქმნა ჯუარსა
Line of ed.: 28     
ნეტარისა მის კაცისასა.

Line of ed.: 29        
ხოლო მან არა დასწერა ჯუარი, არამედ უბრძანა განშორებულად
Line of ed.: 30     
დაჯდომაჲ. და მოწაფენი კიდე-რე განდგეს წამის-ყოფითა მოძღურისა თჳსისაჲთა
Line of ed.: 31     
და ეგრეთ-ვე მსახურნი იგი დედანი, რამეთუ წმიდისა მის შიში ყოველთა
Line of ed.: 32     
ზედა მიფენილ იყო. მაშინ ჰრქუა მას ნეტარმან გრიგოლ: "ჵ, საწყალობელო!
Line of ed.: 33     
რაჲსათჳს შორის ცოლ-ქმართა შთაჭრილ ხარ წარსაწყმედელად შენდა საუკუნოდ
Line of ed.: 34     
ბოროტითა მით ცოდვითა, რომლითა დამონებულ ხარ ეშმაკისადა
Line of ed.: 35     
და ცუდითა რაჲთ-მე მიზეზითა საფრჴე ქმნულ ხარ დიდისა ჴელმწიფისადა?"

Line of ed.: 36        
ხოლო მან ცრემლით ჰრქუა: "წმიდაო ღმრთისაო, მე თავსა ჩემსა ზედა
Line of ed.: 37     
ვერ თავისუფალ ვარ, ვინაჲთგან გარდარეული სიყუარული აქუს ჩემდა მომართ
Line of ed.: 38     
კურაპალატსა და აწ არაჲ უწყი, თუ რაჲ ვყო, რამეთუ ბრძანებამან
Line of ed.: 39     
სიტყუათა შენთამან შემაძრწუნა ფრიად". ხოლო წმიდამან მან ჰრქუა: "შვილო,
Line of ed.: 40     
იქმენ სრულიად მორჩილ სიტყუათა ჩემ გლახაკისათა და მე თავს-მდებ
Line of ed.: 41     
გექმნე ქრისტჱს მიმართ, რაჲთა მან თავადმან ყოველნი ბრალნი შენნი შეგინდვნეს".
Line of ed.: 42     
და მან ჰრქუა: "წმიდაო მამაო, ჴელთა შენთა ვარ, უმჯობესი სულისა
Line of ed.: 43     
ჩემისაჲ იზრუნე". მაშინ-ღა ჯუარი დასწერა და აკურთხა ლოცვითა და
Page of ed.: 297   Line of ed.: 1     
შეჭურა მადლითა და მისცა თჳსთა ჴამლთა საბელი, რაჲთა სარტყლად
Line of ed.: 2     
შეირტყას. და მან ყო ეგრეთ.

Ms. page: J_208v 
Line of ed.: 3     
და წმიდამან მან ჰრქუა: "შვილო ჩემო, დღეს იქმნა ცხორებაჲ სულისა
Line of ed.: 4     
შენისაჲ, რამეთუ სანატრელისა დედისა ფებრონიაჲს წინაშე მიგიყვანებ
Line of ed.: 5     
შენ". და მან განიხარა ფრიად, ხოლო ნეტარმან გრიგოლ უბრძანა მჴევალთა
Line of ed.: 6     
მათ მისთა წარსლვაჲ ციხედ-ვე, და დედაკაცსა მას ჰრქუა: "შვილო
Line of ed.: 7     
ჩემო, წარემართე და ვიდოდე წინაშე ჩუენსა". და ესრეთ მოიყვანა იგი მერეს,
Line of ed.: 8     
რამეთუ პირველ-ვე განზრახვაჲ ნეტარისა დედისაჲ თანა იყო, და შეჰვედრა
Line of ed.: 9     
იგი მას და ჰრქუა: "იღუაწე ესე ჯერისაებრ, იღუაწე, და რაჟამს
Line of ed.: 10     
ძიება-ყოს კურაპალატმან, რამეთუ ჰხედავ გულსა ამისსა შემუსრვილსა. ხოლო
Line of ed.: 11     
მან თქუა: "ქრისტემან კეთილად იზრუნოს მჴევლისა თჳსისათჳს, რომელი-ცა
Line of ed.: 12     
პოვა შენ მიერ, ღირსო მამაო".

Line of ed.: 13        
და მრავალ ჟამ მარტოდ უბნობდეს ნეტარნი ესე. და ესრეთ იყო ჩუეულებაჲ-ცა
Line of ed.: 14     
მის ჟამისა წინამძღუართა მამათაჲ, რამეთუ თჳნიერ დედისა ფებრონიაჲს
Line of ed.: 15     
განზრახვისა საქმე არაჲ ჴელ-ყვიან. ხოლო დათაგანი ვინმე მახლობელად
Line of ed.: 16     
მათსა წარჰვლიდა და ესმა ერთი სიტყუაჲ, ხოლო სხუასა ვერღარა
Line of ed.: 17     
იკადრა სმენად, რამეთუ წმიდამან გრიგოლ ჰრქუა ნეტარსა ფებრონიას, ვითარმედ:
Line of ed.: 18     
"რაჲ გრქუა შენ ანგელოზმან?" რამეთუ ღმერთი იყო ყოლად-ვე მათ
Line of ed.: 19     
შორის.

Line of ed.: 20        
ხოლო რაჟამს მიიწია კურაპალატი ციხედ, იკითხა ხოლო დედაკაცი
Line of ed.: 21     
იგი. და ვითარ არა პოვა, ფრიად შეიურვა. გულისჴმა-ყო რაჲ ყოველი იგი
Line of ed.: 22     
ყოფილი საქმე, და რამეთუ არა ღონითა რაჲთ-მე კაცობრივთა მახეთაჲთა
Line of ed.: 23     
იყო ტრფიალ მისა მიმართ ჴელმწიფე იგი, არამედ ეშმაკისა მანქანებითა
Line of ed.: 24     
ესოდენ ძლეულ იყო, რომელ თავ-მოთნეობაჲ დაავიწყდა და მსწრაფლ Ms. page: J_209r 
Line of ed.: 25     
ხოლო მოვიდა მერეს. ხოლო ნეტარმან ფებრონია დამალა დედაკაცი იგი.
Line of ed.: 26     
და ვითარ ილოცა კურაპალატმან ეკლესიასა წმიდისა ღმრთის-მშობელისასა
Line of ed.: 27     
და მიიღო ლოცვაჲ დედისა ფებრონიაჲსი, მაშინ იწყო სიტყუად: "უწყი-მეა,
Line of ed.: 28     
დედაო, რაჲსათჳს მოვედ აწ?" ხოლო მან ჰრქუა: "უფალმან იცის, რაჲსათჳს
Line of ed.: 29     
ჰბრძანე აქა", და მან ჰრქუა: "ამის მიზეზისათჳს იქმნა მოსლვაჲ ჩემი, რამეთუ
Line of ed.: 30     
სახლისა ჩუენისა მეჭურჭლე ქალი იყო და ყოველი მონაგები ჩუენი ჴელთა
Line of ed.: 31     
მისთა იყო, და მამასა გრიგოლს აქა წარმოუყვანებია, და ფრიადი დაგუაკლდა
Line of ed.: 32     
საფასეთა ჩუენთაგანი. აწ უბრძანე, რომელ ერთხელ ციხედ მოვიდეს
Line of ed.: 33     
და ყოველი მოგჳთუალოს და კუალად თქუენდა-ვე მოვიდეს, ვითარცა
Line of ed.: 34     
უნდეს".

Line of ed.: 35        
ხოლო ფებრონია ჰრქუა მას მკუეთრ: "მიზეზებად მიზეზთა ცოდვისათა
Line of ed.: 36     
კაცთა თანა, რომელნი იქმან უშჯულოებასა"*. ესე რაჲ ესმა კურაპალატსა,
Line of ed.: 37     
სირცხჳლეულ იქმნა მართლ-მხილებისა მისგან კდემული და მყოვარ ჟამ დადუმნა,
Line of ed.: 38     
ვითარცა ძლეული, რამეთუ ჴორციელად ძლიერსა ჴელმწიფესა სულითა
Line of ed.: 39     
ძლიერთა კაცთა სძლეს, შეჭურვილთა მათ საღმრთოჲთა შურითა, ხოლო
Line of ed.: 40     
შეურვებულმან კურაპალატმან გულისა შეჭირვებისაგან თქუა: "ნეტარ
Line of ed.: 41     
მას კაცსა, ვინ არღარა ცოცხალ არს-ო". და მსწრაფლ ხოლო აღდგა [!] და წარვიდოდა.

Line of ed.: 42        
მაშინ ნეტარი ფებრონია დაწყნარებულითა სულითა აყენებდა, რაჲთა-მცა
Line of ed.: 43     
ისტუმრა იგი და არა დაემორჩილა, რამეთუ მამხილებელად აქუნდა თჳსი
Page of ed.: 298   Line of ed.: 1     
გონებაჲ და ვნებაჲ რაჲ ჴორცთ-მოყუარებისა განეშორა და აუგი თჳსი გულისჴმა-ყო.
Line of ed.: 2     
ხოლო სულითა იხარებდა, სიბრძნემან რაჲ წარიოტა Ms. page: J_209v  სულმოკლებაჲ
Line of ed.: 3     
იგი მავნებელი და აქებდა წმიდათა მათ მძლავრებასა უფროჲს ხოლო
Line of ed.: 4     
ძლევისა მომცემელსა ღმერთსა, და სიხარულით წარვიდა, რამეთუ გულითა
Line of ed.: 5     
წმიდითა აქუნდა ნეტართა მათ პატივი, ვითარცა სულისა მისისა საუკუნოდ
Line of ed.: 6     
გჳრგჳნოსან მყოფელთაჲ.

Chapter: 56  
Line of ed.: 7        
ნ^ვ. არამედ ადარნერსე ჴელმწიფესა უფროჲსი ვნებაჲ შეამთხჳა მტერმან,
Line of ed.: 8     
რომელი-ცა იყო ძჱ აშოტ კურაპალატისაჲ, რამეთუ შესმენითა მეძვისა
Line of ed.: 9     
ქალისაჲთა, რომლისა თანა იმრუშებდა იგი, უსამართლოდ განიშორა სიცრუვითა
Line of ed.: 10     
სიძვისაჲთა სარწმუნო ცოლი თჳსი და წარგზავნა ქუეყანად თჳსად აფხაზეთად,
Line of ed.: 11     
ვინაჲ-ცა მოეყვანა იგი. ხოლო ქრისტემან მონასა თჳსსა გრიგოლს
Line of ed.: 12     
გამოუცხადა ყოველი იგი უსამართლოებაჲ, რომელი-ცა შეამთხჳეს უბრალოსა მას
Line of ed.: 13     
დედუფალსა ამისთჳს-ცა მრავალგზის მხილებაჲ მიაწია ნეტარმან გრიგოლ
Line of ed.: 14     
ადარნერსეს ზედა, არამედ ჴელმწიფე იგი ცუდითა თავ-მოთნეობითა იძლია
Line of ed.: 15     
ძჳრსა ზედა თჳსსა და სხუაჲ ცოლი შეირთო. მაშინ მამამან გრიგოლ უწინაჲსწარმეტყუელა
Line of ed.: 16     
ბრალთა მათთჳს, რაჲ-იგი შემთხუევად იყო მისდა მიშუებითა
Line of ed.: 17     
ღმრთისაჲთა.

Line of ed.: 18        
და ჰრქუა ესრეთ: "არა სმენისათჳს სიტყუათა ჩემ გლახაკისათა მიეცე
Line of ed.: 19     
ბოროტთა სენთა, და რომელ აწ ძენი გესხნენ, იგუემნენ ეშმაკთაგან, და ვერ
Line of ed.: 20     
განიკურნო შენ და ვერცა შვილნი იგი შენნი, ვიდრე არა შეინდოთ დედუფლისა
Line of ed.: 21     
მისგან, უსამართლოდ გაპატიჟებულისა მჴევლისა მის ღმრთისა; დაღაცათუ
Line of ed.: 22     
ჴორცთაგან განვიდეს იგი, არამედ საფლავთაგან Ms. page: J_210r  მისთა შე-ვე-ინდონ
Line of ed.: 23     
შვილთა შენთა, ხოლო შემასმენელი იგი მეძავი ადრე განაქიქოს ქრისტემან
Line of ed.: 24     
უფროჲს ყოველთა ცთომილთაჲსა ლირწად წარმდებებისა მისისათჳს
Line of ed.: 25     
და უკეთურებისა".

Line of ed.: 26        
ხოლო ადარნერსე სიტყუათაგან ნეტარისა გრიგოლისთა ფრიად შეშინდა
Line of ed.: 27     
და შეუვრდა წმიდასა მას: ხოლო მან აღადგინა და ჰრქუა: "ქრისტემან
Line of ed.: 28     
შენდობაჲ ბრალთაჲ მოგეცინ შენ, არამედ ესე უწყოდე, თქუმული ჩემი აღესრულოს
Line of ed.: 29     
ჟამსა თჳსსა, რაჲთა გულისჴმა-ყონ ყოველთა ნაყოფი ურჩებისაჲ".
Line of ed.: 30     
და შემდგომად მცირედთა დღეთასა შეემთხჳა ადარნერსეს სენი ტეხისაჲ
Line of ed.: 31     
წრდიალი, რომელსა ჰრქჳან ნიკრისი. და ტკივილთა მათგან იგუემებოდა
Line of ed.: 32     
მწარედ, რამეთუ მუნ ჟამადმდე ყოლად უვნებელ იყო იგი, და მსწრაფლ ხოლო
Line of ed.: 33     
წარავლინა კაცი კეთილი, რომელსა ერქუა კუპრა, წინაშე დედუფლისა მის
Line of ed.: 34     
შენდობისა თხოვად. და ვითარ მიიწია მოციქული იგი ადარნერსესი ფერსათს,
Line of ed.: 35     
სადა-ცა არს აწ საფლავი მისი, და იხილა დედუფალი იგი თჳსი დიდსა
Line of ed.: 36     
შინა მონაზონებასა, რომელი-ცა იყო ასული ბაგრატ შაროელისა ჴელმწიფისაჲ,
Line of ed.: 37     
რამეთუ სამოსლად მისა იყო შეურაცხი ჩოჴაჲ და ემოსა მას წმიდაჲ
Line of ed.: 38     
სქემაჲ და ტჳრთი დიდი შეშისაჲ ეკიდა და სახიდ თჳსად მიაქუნდა სანატრელსა
Line of ed.: 39     
მას, რომელსა პირველ სახელი ეწოდა ბევრეულის და მერმე ანასტასია,
Line of ed.: 40     
რამეთუ მან სრულიად სირცხჳლეულ ყო ეშმაკი, და აწ კურნებასა აპოებენ
Line of ed.: 41     
მორწმუნენი მადლითა მისითა, მი-რაჲ-აქუს მიწაჲ ევლოგიად საფლავთაგან
Line of ed.: 42     
მისთა.

Page of ed.: 299  
Line of ed.: 1        
ესე რაჲ იხილა კაცმან მან მოციქულმან, იცნა და შეუვრდა ადარნერსეს
Line of ed.: 2     
მაგიერ Ms. page: J_210v  და ჰრქუა: "ქრისტჱს ნების-მყოფელო, გევედრების, შეიწყალე
Line of ed.: 3     
უფალი ჩემი, სამართლად ღმრთისაგან განპატიჟებული შენ ძლით, და ნუ
Line of ed.: 4     
სწყევ მას, არამედ შეუნდევნ დიდნი ბრალნი მისნი".

Line of ed.: 5        
ხოლო მან ჰრქუა: "გეფუცები ქრისტესა, არაოდეს აღმოსრულ არს
Line of ed.: 6     
წყევაჲ პირსა ჩემსა და არცა მას ვსწყევ. ქრისტემან შეუნდვენ ყოველნი ცოდვანი
Line of ed.: 7     
და განკურნენ სულით და ჴორცით".

Line of ed.: 8        
და მსწრაფლ ხოლო განიკურნა ადარნერსე, რამეთუ კაცმან მან მოციქულმან
Line of ed.: 9     
დაისწავა ჟამი იგი, ოდეს-ცა ულოცა უფალსა მისსა. და მო-რაჲ-ვიდა,
Line of ed.: 10     
პოვა იგი ყოლად უვნებელი და სიხარულით ჰმადლობდა ქრისტესა. არამედ
Line of ed.: 11     
შემდგომად წელიწადთა არა მრავალთა ადარნერსე ჴელმწიფესა რაჲ
Line of ed.: 12     
ესხნეს ძენი, გურგენ კურაპალატი და სუმბატ, მტერისაგან ფრიად იტანჯებოდეს
Line of ed.: 13     
და მსწრაფლ ხოლო წარავლინნა იგინი ფერსათს სამოსლითა საგლახაკოჲთა
Line of ed.: 14     
და შესაწირავითა საჴელმწიფოჲთა ლოცვად საფლავსა მას სანატრელისა
Line of ed.: 15     
დედუფლისასა, რამეთუ გარდაცვალებულ იყო იგი. და რაჟამს ილოცეს,
Line of ed.: 16     
სრულიად განიკურნნეს სიტყჳსაებრ ნეტარისა გრიგოლისა და სიხარულით
Line of ed.: 17     
წარვიდეს სახიდ თჳსა და ადიდებდეს ქრისტესა, ღმერთსა ყოველთასა.

Line of ed.: 18        
ხოლო დედაკაცი იგი შემასმენელი ბოროტად ეშმაკეულ იქმნა და განცოფნა,
Line of ed.: 19     
და სხუანი-ცა განსაცდელნი მიიწინეს მის ზედა საქმეთაებრ მისთა
Line of ed.: 20     
უკეთურთა, და ესრეთ იყო საშინელ და ზარის ასაჴდელ ხილვაჲ მისი და
Line of ed.: 21     
სმენაჲ სიტყუათა მისთაჲ. და ვითარ მოეგო გონებასა, მაშინ მივიდა წინაშე
Line of ed.: 22     
დედისა ფებრონიაჲსსა საწყალობელი იგი და შეუვრდა მას ცრემლით და
Line of ed.: 23     
აღუვარებდა ყოველთა ბრალთა და ევედრებოდა გოდებით, რაჲთა Ms. page: J_211r 
Line of ed.: 24     
უხუაიშნოს მამისა გრიგოლისგან. ხოლო მან მიწერა წიგნი ვედრებით, და
Line of ed.: 25     
ნეტარმან მან არა ისმინა, არამედ მიჰრქუა: "უძჳრესნი განსაცდელნი აღიძრნენ
Line of ed.: 26     
მაგას ზედა ამისთჳს, რამეთუ საცთურ ექმნა ეგე ღმრთის-მსახურსა
Line of ed.: 27     
ჴელმწიფესა და სარწმუნოჲ ცოლი მისი განაშორა, რამეთუ განთქუა სახელი
Line of ed.: 28     
მისი ვითარცა მეძვისაჲ, და კუალად სისხლი უბრალოჲსა ჭაბუკისაჲ დასთხია.
Line of ed.: 29     
აწ მსგავსად უჯეროვებისა საქმეთა მიეგოს მაგას ვიდრე სიკუ[დი]ლადმდე".

Line of ed.: 30        
ხოლო ნეტარმან ფებრონია თქუა: "ჭეშმარიტ არს საბჭოჲ მამისა გრიგოლისი,
Line of ed.: 31     
რამეთუ არა ჰმძლავრა მან წმიდასა მას, ვითარცა თქუა მოციქულმან:
Line of ed.: 32     
"სულები წინაწარმეტყუელთაჲ წინაწარმეტყუელთა დაემორჩილენ-ო*",
Line of ed.: 33     
არამედ ვითარ შეჰგვანდა, ნუგეშინის-სცა სასო-წარკუეთილსა მას, რამეთუ
Line of ed.: 34     
სავსე იყო იგი სიბრძნითა ორისა-ვე ცხორებისაჲთა. და სასწაულნი დიდნი
Line of ed.: 35     
იხილვებოდეს მის მიერ და რომელთაგან-მე მოწაფეთა მისთა. და აწ სარწმუნოებითა
Line of ed.: 36     
მვედრებელთა კურნებასა აღმოუცენებენ საფლავნი მათნი. ხოლო
Line of ed.: 37     
დედაკაცი იგი ვიდრე სიკუდილადმდე დაადგრა მერეს შინა, რამეთუ დაღაცათუ
Line of ed.: 38     
ბოროტთა გუემათა შინა იყო, ხოლო გონებაჲ მისი ცოცხლად ეგო.
Line of ed.: 39     
და რაჟამს მოკუდა იგი, ბრძანა დედამან ფებრონია მახლობელად დათა მათ
Line of ed.: 40     
ქრისტჱს ნების-მყოფელთა დამარხვაჲ მისი, რაჲთა დიდად ბრალეული იგი
Line of ed.: 41     
უბრალოთა მათ განამართლონ წინაშე ქრისტესა.

Line of ed.: 42        
ხოლო უფალმან აჩუენა სასწაული, რამეთუ დამარხვასა სხუათა მიცვალებულთასა
Line of ed.: 43     
სამგზის იპოვა შინაგან კარსა აკელდამისასა მდებარე, და არღარა
Page of ed.: 300   Line of ed.: 1     
იკადრეს აღებად გუამი იგი ცოდვილისა მის დედაკაცისაჲ, არამედ
Line of ed.: 2     
მაშინ-ღა აუწყეს ყოველი ნეტარსა ფებრონიას, რამეთუ მოხუცებულ იყო
Line of ed.: 3     
ფრიად Ms. page: J_211v  და შესუენებულთა დამარხვასა ვერ ძალ-ედვა მისლვაჲ, ხოლო მან
Line of ed.: 4     
თქუა: "ჯერ-არს უწყებად ესე ნეტარსა გრიგოლს, რამეთუ იგი არს წინამძღუარი
Line of ed.: 5     
საქმისაჲ ამის", და მიწერა ეპისტოლე პატივით ესრეთ:

Chapter: 57  
Line of ed.: 6        
ნ^ზ. "წყალობა ყავნ უფალმან ჩუენ ზედა წმიდითა ჯუარითა და შეწევნითა
Line of ed.: 7     
ღირსთა ლოცვათა შენთაჲთა, ქრისტე-შემოსილო მამაო გრიგოლ, ყოლად-ვე
Line of ed.: 8     
მონაწილეო ლოცვასა თანა ჩემ გლახაკისასა, შენ, წმიდაო ღმრთისა
Line of ed.: 9     
კაცო, საფრჴე მჴდომთა მრავალ-სახჱ სიბოროტით შეგიმზადეს, ვითარ მახჱ
Line of ed.: 10     
მონადირეთა და იწყეს წყობად შენდა უწყინოდ, რამეთუ სივერაგით გბრძოდეს
Line of ed.: 11     
საუცრად სიმძაფრითა სასტიკითა ხილვითა, ვითარცა გუნდი მჴედართაჲ,
Line of ed.: 12     
და ოდეს-მე ვითარცა სიმრავლე მჴეცთა მძჳნვარეთაჲ მრავალგზის საშინელად
Line of ed.: 13     
ჩუენებითა. და ესრეთ შენთჳს აღძრეს ღუაწლთა ღელვაჲ უჩინოჲ და საჩინოჲ.
Line of ed.: 14     
არამედ მათ ყოველთა სძლო სიმდაბლემან სიწმიდითა შემკობილმან
Line of ed.: 15     
გუამსა შენსა დანერგულმან და ცეცხლებრმან სულმან შენმან მართალმან შეწუნა
Line of ed.: 16     
მტერნი იგი მავნებელნი უხილავნი და ხილულნი.

Line of ed.: 17        
"ხოლო ამის მადლისათჳს ძალ არს შენდა ძალი ღმრთისაჲ, რამეთუ
Line of ed.: 18     
წმიდათა ანგელოზთა მსგავსებაჲ გაქუს სიწმიდე, რომელ არს სამძალი ძლევისაჲ,
Line of ed.: 19     
შეზღუდვილი სამარადისოჲთა ლოცვითა და მარხვითა და ფრიადი
Line of ed.: 20     
მუჴლთ-მოდრეკაჲ, შემწირველი ცრემლთა წმიდათაჲ უძილთაგან თუალთა
Line of ed.: 21     
შენთა და მღჳძარისაგან სულისა შენისა, შენ, წმიდაო მღდელო, ეკლესიად
Line of ed.: 22     
წოდებულთა შორის მართალთა განსუენებულო, საღმრთოო მოძღუარო. მორწმუნეთა
Line of ed.: 23     
სიმტკიცეო, ჴელმწიფეთა თუალ-უხუავად მამხილებელო და განმსწავლელო
Line of ed.: 24     
კუერთხითა სწავლისაჲთა, Ms. page: J_212r  რომლისათჳს-ცა სიტყუანი შენნი
Line of ed.: 25     
წინაწარმეტყუელებრ აღესრულებიან კაცთა შორის.

Line of ed.: 26        
"არამედ აწ ჟამი არს შენდობისაჲ, ყავ წყალობაჲ განწირულისა მისთჳს
Line of ed.: 27     
დედაკაცისა, ვითარცა შუენის სიწმიდესა შენსა, რამეთუ ნეშტი სიტყუაჲ ჩემი
Line of ed.: 28     
გეუწყოს წიგნის მიმღებელისაგან და ყოლად-ვე შეწევნა ყავ ჩემთჳს აქა და
Line of ed.: 29     
საუკუნესა მას, ამინ".

Line of ed.: 30        
და რაჟამს აღმოიკითხა წიგნი ფებრონიაჲსი ნეტარმან გრიგოლ და
Line of ed.: 31     
ყოველი გულისჴმა-ყო, ცრემლით მადლი მისცა ქრისტესა და დაწერა ეპისტოლე
Line of ed.: 32     
დათა მათ შესუენებულთა მიმართ ესრეთ სახედ:

Chapter: 58  
Line of ed.: 33        
ნ^ჱ. "ქრისტჱს მოყუარენო, წესთა მათ ამის სოფლისათა მოკლესა შინა
Line of ed.: 34     
დროსა სიყრმითგან თქუენით ვიდრე სიკუდილადმდე მძლე-ქმნულნო
Line of ed.: 35     
ქრისტჱსთჳს, სიტყჳსაებრ მოციქულისა: " რამეთუ მოჰკუედით და ცხორებაჲ
Line of ed.: 36     
თქუენი დაფარულ არს ქრისტჱთურთ ღმრთისა თანა*, რაჟამს გამოცხადნეს
Line of ed.: 37     
ცხორებაჲ იგი ჩუენი, მაშინ თქუენ-ცა გამოსცხადნეთ დიდებითა საუკუნოჲსა
Line of ed.: 38     
მერმისაჲთა, თქუენ, ბრძენთაგან ნეტარნო და უვიცთაგან უცნაურნო, უოხჭნოსა
Line of ed.: 39     
სიმდიდრესა კეთილთაებრ ვაჭართა საწუთროჲთა მომსყიდელნო, ხოლო
Line of ed.: 40     
აწ მძინარენო ჴორცითა და მღჳძარენო სულითა, მკუდრად შერაცხილნო
Line of ed.: 41     
მკუდართაგან და უკუნისამდე ცხოველნო ქრისტჱსგან, ტაძრითა მით სულისაჲთა
Line of ed.: 42     
ქუეყანისა ცად შემცვალებელნო, ქალწულებისა ყუავილნო, მიმსგავსებულნო
Page of ed.: 301   Line of ed.: 1     
დედასა ღმრთისასა, მხიარულნო მის წინაშე საუკუნოდ დიდებულსა
Line of ed.: 2     
მას მოსლვასა, ძისა მისისასა მომლოდებელნო!

Line of ed.: 3        
"თქუენ, უძლურებისაგან უცვალებელსა ძალსა მიწევნულნო და შემდგომად
Line of ed.: 4     
სიკუდილისა ყოლად-ვე შემძლებელნო მიცემად ორსა სახესა Ms. page: J_212v  მისაგებელსა,
Line of ed.: 5     
ქცევათაებრ კაცთაჲსა, ვითარცა-ესე აწ ვიხილეთ თქუენმიერი სამართალი
Line of ed.: 6     
საშჯელი, რომლისათჳს-ცა მე გლახაკი გრიგოლ და დედაჲ ფებრონია
Line of ed.: 7     
მადლიერ ვართ თანა-შეწევნასა თქუენსა, და აწ გევედრებით საწყალობელისა
Line of ed.: 8     
მაგისთჳს დედაკაცისა, ითხოეთ ქრისტჱსგან ბრალთა მისთა შენდობაჲ და
Line of ed.: 9     
ღირს ყვენით ძუალნი მისნი ძუალთა თანა თქუენთა და სული მისი სულისა
Line of ed.: 10     
თქუენისა თანა. და უფროჲს ხოლო იღუაწეთ უფლისა მეორედ მოსლვასა,
Line of ed.: 11     
რამეთუ გაქუს მადლი შეწევნად მორწმუნეთა, და მოელით დაუსრულებელსა
Line of ed.: 12     
დიდებასა და განუთქუმელსა სიხარულსა, რომელსა-ცა მიწევნად ხართ. არამედ
Line of ed.: 13     
მეოხებაჲ თქუენი მარადის შემწე მეყავნ ჩუენ, რაჲთა ჩუენ-ცა ღირს ვიქმნნეთ
Line of ed.: 14     
სანატრელსა მას ცხორებასა მერმესა საუკუნესა, ამინ".

Line of ed.: 15        
და რაჟამს აღმოუკითხეს წიგნი იგი ნეტარისა გრიგოლისი მიცვალებულთა
Line of ed.: 16     
მათ დათა და სიტყჳთ-ცა ბრძანებაჲ დედისა ფებრონიაჲსი აუწყეს-ვე,
Line of ed.: 17     
მაშინ-ღა მიიღეს მკუდარი იგი თჳსსა მას პირველსა ადგილსა, სადა-ცა სამგზის
Line of ed.: 18     
დადებულ იყო, და არღარა იცვალა მიერ დღითგან, რამეთუ ნეტარი
Line of ed.: 19     
მამაჲ გრიგოლ მიზეზ ექმნა პირველ ცოდვათა მხილებასა და მერმე ლხინებასა
Line of ed.: 20     
და შენდობასა. და სინანული-ცა ფრიადი შემწე ექმნა ცოდვილთა მას წინაშე
Line of ed.: 21     
ღმრთისა, რომელსა არა ჰნებავს სიკუდილი ცოდვილისაჲ, არამედ მოქცევაჲ
Line of ed.: 22     
და სინანული, ხოლო გულისჴმის-მყოფელთა დაუკჳრდა და ადიდებდეს
Line of ed.: 23     
ღმერთსა.

Chapter: 59  
Line of ed.: 24        
ნ^თ. ხოლო ესევითართა სასწაულთა იქმოდა ქრისტე ჴელითა ნეტარისა
Line of ed.: 25     
გრიგოლისითა, რამეთუ უძლურნი, თითოსახეთაგან სენთა შეპყრობილნი
Line of ed.: 26     
და ვნებულნი სულთაგან არა-წმიდათა, ლოცვითა მისითა და ცრემლითა Ms. page: J_213r 
Line of ed.: 27     
განიკურნებოდეს თხოვისაებრ სარწმუნოებით მვედრებელთაჲსა.

Line of ed.: 28        
და არა ხოლო თუ კაცნი ოდენ ჰხედვიდეს მას ნავთ-საყუდელად, არამედ
Line of ed.: 29     
ნადირნი-ცა ველისანი. რამეთუ ოდეს-მე მახლობელად შატბერდისა მთათა
Line of ed.: 30     
მათ ზედა ესე ნეტარი საქმისა რომლისათჳს-მე იყო, და მის თანა ძმანი-ცა
Line of ed.: 31     
იყვნეს, და ირემი ერთი გამოვიდა საჩინოსა მათსა, რამეთუ მონადირეთა
Line of ed.: 32     
მოეცვა იგი და ვერვინაჲ განერებოდა ჴელთაგან მათთა.

Line of ed.: 33        
მაშინ მიჰმართა მონოზონთა [?] მათ, და შორის განვლნა ყოველნი, და
Line of ed.: 34     
მივიდა ვითარცა გონიერი ნეტარისა გრიგოლისსა და თჳსი თავი ზედა ჴელთა
Line of ed.: 35     
მის წმიდისათა დადვა და რეცა ტიროდა მოწევნულისა მისთჳს ბოროტისა.
Line of ed.: 36     
ხოლო მან ნუგეშინის-სცა და ჰრქუა: "სახელითა ქრისტჱსითა ვერ გავნონ
Line of ed.: 37     
მტერთა ამათ შენთა, ნუ გეშინინ". და იხილეს რაჲ კაცთა მათ, განუკჳრდა
Line of ed.: 38     
ფრიად და ადიდებდეს ღმერთსა. და მოვიდეს წმიდისა მის და ჯუარი
Line of ed.: 39     
დაიწერეს. ხოლო მან აკურთხნა იგინი და ნაცვალად ირმისა მისცა სხუაჲ
Line of ed.: 40     
საღუაწი ჴორცთაჲ და წარვიდეს, ხოლო ირემი იგი განუტევა მშჳდობით.

Chapter: 60  
Line of ed.: 41        
ჲ^. და ეგრეთ-ვე ხანცთას რაჲ იყო თჳსსა სენაკსა შინა, მონადირეთა
Line of ed.: 42     
მრავალთა მახლობელად მონასტერსა მას მოიცვნეს ოთხნი გარეთხანი. ხოლო
Line of ed.: 43     
იგინი სრბით შევიდეს სენაკსა მას, სადა იყო მამაჲ გრიგოლ მჯდომარე,
Line of ed.: 44     
და გარე მოადგეს წმიდასა მას. ხოლო მან გულისჴმა-ყო მიზეზი მისლვისა
Page of ed.: 302   Line of ed.: 1     
მათისაჲ და ნუგეშინი-სცა მათ და უბრძანა, რაჲთა მონადირენი იგი ისტუმრნენ
Line of ed.: 2     
და წარგზავნნენ. და ნადირთა მათ ჭამადი სცა და განუტევნა მშჳდობით.

Chapter: 61  
Ms. page: J_213v 
Line of ed.: 3        
ჲ^ა. ხოლო ბასილი მამაჲ, იყო რაჲ ჭაბუკ, კარაულსა მამისა გრიგოლისსა
Line of ed.: 4     
ხედვიდა. და ბოროტი მჯდომი ქედსა მისსა გამოაჯდა, რომელსა
Line of ed.: 5     
"კურთხეულ" უწოდიან, ხოლო ძუელად ჰრქჳან "სატალი". და ბასილი მწარითა
Line of ed.: 6     
მით სენითა ქუე-მდებარე იგუემებოდა ვითარ ოთხ დღე ოდენ. მაშინ
Line of ed.: 7     
იკითხა ნეტარმან გრიგოლ, ვითარმედ: "სადა არს ყრმაჲ ბასილი?" და აუწყეს
Line of ed.: 8     
ძმათა სენი მისი, და მან ბრძანა წოდებაჲ. ხოლო მათ ჰრქუეს: "ვერ
Line of ed.: 9     
ძალ-უც მოსლვაჲ". მაშინ ჰრქუა მათ: "ჩემ მიერ არქუთ, ვითარმედ: გიწესს
Line of ed.: 10     
შენ მამაჲ გრიგოლ."

Line of ed.: 11        
და ვითარცა ესმა სიტყუაჲ წოდებისაჲ ბასილის, განძლიერდა ბრძანებითა
Line of ed.: 12     
თჳსისა მოძღურისაჲთა და მივიდა წინაშე მისსა. ხოლო მან ჰკითხა:
Line of ed.: 13     
"რაჲ გევნების?" და მან ჴელითა თჳსითა უჩუენა მჯდომი იგი, რამეთუ დაეპყრა
Line of ed.: 14     
ადგილი დიდი. მაშინ ნეტარმან გრიგოლ ძლიერად სცა ჴელითა თჳსითა
Line of ed.: 15     
ადგილსა მას, სადა-ცა იყო მჯდომი იგი, და ჰრქუა ბასილის: "ცუდად
Line of ed.: 16     
მოგიმედგრებიეს თავი, რამეთუ არა არს ვნებაჲ შენ შორის ყოლად-ვე". და
Line of ed.: 17     
მან ჴელი მოისუა ადგილსა მას და კუალი-ცა უჩინო იქმნა მჯდომისა ბოროტისაჲ.
Line of ed.: 18     
და რომელთა იხილეს სასწაული ესე, ადიდებდეს ღმერთსა.

Chapter: 62  
Line of ed.: 19        
ჲ^ბ. მას ჟამსა იყვნეს ვინმე იერუსალჱმს მოწაფენი ნეტარისა გრიგოლისნი,
Line of ed.: 20     
კაცნი შუენიერნი, კეთილნი მონაზონნი, სრულნი სიბრძნითა და სასწაულთა
Line of ed.: 21     
მოქმედნი, მეძიებელნი სასუფეველისანი და მეოტნი დიდებისაგან
Line of ed.: 22     
ამის სოფლისაჲსა, მღდელნი ღირსნი, შვილნი დიდებულთა აზნაურთანი,
Line of ed.: 23     
ტომნი დიდისა ეფრემ მაწყუერელ ეპისკოპოსისანი, რომელთაგან მოწერილ
Line of ed.: 24     
იყო ესე ეპისტოლე მამისა გრიგოლის წინაშე, იერუსალჱმით ხანცთად მოწევნული
Line of ed.: 25     
პირველ-ვე. Ms. page: J_214r  ხოლო მე აწ შთავწერე წიგნსა ამას შინა მოწერილი
Line of ed.: 26     
ესე მათი შეუცვალებელად ყოველი, ესრეთ:

Line of ed.: 27        
"წმიდაჲ ლოცვაჲ წმიდისა და პატიოსნისა დიდისა მამისა ჩუენისა
Line of ed.: 28     
გრიგოლისი უფალმან მოგჳბოძენ და ღირს გუყვენინ ჩუენ ცოდვილნი ესე,
Line of ed.: 29     
გლახაკნი და უღირსნი მონანი შენნი, უჴმარი არსენი და მაკარი უძლური,
Line of ed.: 30     
სულიერად ძმის-წული და შვილი შენი და ყოველთა შვილთა შენთაჲ. მამაო
Line of ed.: 31     
დიდო და პატიოსანო უფლისა მიერ, და უფალო ჩუენო და ღირსო ღმრთისაო
Line of ed.: 32     
და წმიდისა მაგის უდაბნოჲსა თავადო უფალო, და ქრისტჱს მოყუარისა
Line of ed.: 33     
ერისა მოძღუარო და განმანათლებელო ყოველთაო, შეგჳნდვეთ წმიდითა
Line of ed.: 34     
მაგით სიმდაბლითა ჩუენი ესე კადრებული გლახაკთა და უღირსთა მონათა
Line of ed.: 35     
მოწერილი უცები და უგუნური. ღმრთის-მოყუარებასა შენსა მინდობითა ვიკადრეთ
Line of ed.: 36     
ესე კადნიერებით მოწერაჲ, ჩინებულო სერობასა მას უკუდავსა.
Line of ed.: 37     
ჩუენ, ცოდვილნი ესე უმეტეს ყოველთა კაცთასა, ლმობიერად მოგაჴსენებთ
Line of ed.: 38     
და მიგიძღუანებთ მადლსა და ლოცვასა წმიდისა ადგომისასა და ყოველთა-ვე,
Line of ed.: 39     
რომელნი არიან წმიდასა ქალაქსა შინა იერუსალჱმსა და გარემოჲს სანახებსა
Line of ed.: 40     
მისსა წმიდათა ადგილთა თაყუანის-საცემელთა ქრისტჱს უფლისა ჩუენისათა.

Line of ed.: 41        
"შენ, წმიდაო მამაო, პატიოსანო და ყოველთა შვილთა შენთა სარწმუნოებით
Line of ed.: 42     
სურვიელებისაებრ თქუენ ყოველთაჲსა შეგჳნდვეთ და შეიწირეთ წადიერებაჲ
Page of ed.: 303   Line of ed.: 1     
მოკითხვისა ჩუენისაჲ თქუენდა მიმართ! ეგრეთ-ვე, წმიდაო მამაო,
Line of ed.: 2     
მო-ვინმე-ვიდა მანდაჲთ კაცი, მონაჲ ღმრთისაჲ, მღდელი ბერძენი ამის ქუეყანისაჲ,
Line of ed.: 3     
და ეხილვე შენ, მამაო, და მან მოგჳთხრა ღმრთისა მიერ მშჳდობით
Line of ed.: 4     
დაცვაჲ, და სიმრთელე Ms. page: J_214v  პატიოსნისა მაგის სიწმიდით ცხორებისა შენისაჲ
Line of ed.: 5     
წმიდასა მაგას უდაბნოსა შინა. და ჩუენ, უღირსთა ამათ, დიდად ხოლო განვისუენეთ
Line of ed.: 6     
და განვიხარეთ და უღირსითა პირითა ვიკადრეთ მადლისა შეწირვაჲ
Line of ed.: 7     
ცოდვილთა ამათ კაცთ-მოყუარისა მიმართ ღმრთისა სმენისა ამის და
Line of ed.: 8     
სიხარულისა მშჳდობისა შენისაჲთა.

Line of ed.: 9        
"და კუალად მანდა-ვე წარმოვიდა კაცი იგი ღმრთისაჲ მოსე, და ესე
Line of ed.: 10     
წიგნაჲ მისდა წარმოგჳცემია. და აქა წმიდანი ესე ადგილნი ყოველნი მოვლნა
Line of ed.: 11     
და მოილოცნა და შენ, მამაო, ყოველთა თანა მორწმუნეთა ყოლად-ვე გილოცვიდა
Line of ed.: 12     
და გაჴსენებდა და დიდად ხოლო გაქებდა. და ჩუენ უფროჲს ზომისა
Line of ed.: 13     
განვიხარეთ და თავთა ჩუენთა და სულთა ჩუენთა ცოდვილთათჳს ვიკადრეთ
Line of ed.: 14     
ესე მოწერაჲ. ვევედრებით ქუე-დავრდომით სახიერებასა შენსა ყოლად
Line of ed.: 15     
კეთილსა და ტკბილსა უფლებასა ღმრთის-მოყუარებისა შენისასა. რაჲთა არა
Line of ed.: 16     
უგულებელს გუყვნე მონანი შენნი წმიდასა ლოცვასა შენსა, ღმერთ-შემოსილო
Line of ed.: 17     
მამაო, დიდო მოძღუარო წმიდათაო.

Line of ed.: 18        
"ვითარცა შეგუევედრა სული ჩუენი სიწმიდით ღირსებასა შენსა, აწ-ცა
Line of ed.: 19     
გევედრებით, ქრისტჱს სიყუარულისათჳს ჴსენებულ გუყვენით ღირსთა შინა
Line of ed.: 20     
ლოცვათა და წინაშე წმიდასა მაგას სამწყსოსა თქუენსა, ღირსო ღმრთისაო,
Line of ed.: 21     
პატიოსანო მამაო და უფალო ჩუენო; ხოლო ჩუენი ყოფაჲ წმიდასა ამას ადგილსა
Line of ed.: 22     
საბა-წმიდას და ჰამბავი ყოველი მან-ვე მოსე მოგაჴსენოს, წმიდაო
Line of ed.: 23     
მამაო. სიტკბოებასა შენსა მინდობითა გაუწყებთ, დაიჯერენ სიწმიდემან
Line of ed.: 24     
შენმან. წმიდათა ამათ ადგილთა მარადის ჴსენებასა შენსა ვიკადრებთ ლოცვათა
Line of ed.: 25     
შინა ჩუენთა, რაჲთა უფალმან ჩუენ, უღირსნი ესე, Ms. page: J_215r  წმიდასა ლოცვასა
Line of ed.: 26     
შენსა ღირს გუყვნეს ყოლად-ვე ნაწილეულ.

Line of ed.: 27        
"მამაო, გვედია ეფროსინე, დაჲ ჩუენი, ღმრთისა სიყუარულისათჳს
Line of ed.: 28     
იკითხეთ და ლოცვაჲ და კურთხევაჲ შენი მას-ცა მიჰფინეთ, ამენ".

Line of ed.: 29        
და ესევითართა მათ ღირსთა კაცთათჳს თქუეს პირველთა წმიდათა მამათა,
Line of ed.: 30     
ვითარმედ: "ჟამთა უკუანაჲსთა რომელ იპოვნენ ქრისტჱს ნების მყოფელნი
Line of ed.: 31     
მამანი, ჩუენსა-ცა უწინარეს იყვნენ და მამათა-ცა ჩუენთა".

Chapter: 63  
Line of ed.: 32        
ჲ^გ. ხოლო ნეტარი მამაჲ გრიგოლ სასწაულთა მოქმედი ესრეთ განმგებელ
Line of ed.: 33     
იყო წმიდათა კლარჯეთისა ყოველთა უდაბნოთა, რამეთუ სარწმუნოთა
Line of ed.: 34     
მონაზონთა კეთილად იღუწიდა, ხოლო ბრალეულთა სინანულად მოაქცევდა
Line of ed.: 35     
და ურჩთა სიმართლისათა სრულიად განასხმიდა. რამეთუ ოპიზელი ბერი
Line of ed.: 36     
ერთი იტყოდა, ვითარმედ: "სიჭაბუკესა ჩემსა სამ გზის ოპიზით განძებულ
Line of ed.: 37     
ვიქმენ მამისა გრიგოლისგან უკეთურებისაგან სლვათა ჩემთაჲსა-ო".

Line of ed.: 38        
არამედ ვინაჲთგან აღეშენნეს კლარჯეთისა დიდებულნი უდაბნონი,
Line of ed.: 39     
მღდელნი და დიაკონნი მათნი ანჩელთა ეპისკოპოსთაგან იკურთხევიან და ეგრეთ-ვე,
Line of ed.: 40     
ოდეს ეპისკოპოსთა აკურთხევდიან. უკუეთუ სწორად ყოველთა მათ
Line of ed.: 41     
უდაბნოთა წამებაჲ არა აქუნ და წიგნი ყოველთაჲ ჭეშმარიტი საწამებელი,
Line of ed.: 42     
კათალიკოსმან საეპისკოპოსოჲსა მის ჴელთა დასხმაჲ ეპისკოპოსად არა ინების,
Line of ed.: 43     
არცა სათნო არნ სამართლითა საბჭოჲთა, დაღაცათუ ფრიად ურიცხუნი
Line of ed.: 44     
ჟამნი ჰქონან საყდარსა მას ანჩისასა უწინარეს აღშენებისანი და ეპისკოპოსნი-ცა
Page of ed.: 304   Line of ed.: 1     
მრავალნი კეთილად სასწაულთა მოქმედნი ყოფილ არიან, არამედ პატივ-სცა
Line of ed.: 2     
ქრისტემან წმიდათა მათ უდაბნოთა, რაჲთა იყოს წინამძღურად
Line of ed.: 3     
მათდა ეპისკოპოსი უმიზეზოჲ, წმიდაჲ და ღირსი, ვითარცა შეჰგავს წმიდასა
Line of ed.: 4     
მას საყდარსა ქალწულებით დამარხულსა გან\ხრწნისაგან Ms. page: J_215v  წვალებისა
Line of ed.: 5     
გულარძნილისა მოძღურებისა სახელსა ზედა წმიდისა ქრისტჱს ღმრთისა ხატისასა
Line of ed.: 6     
აღშენებულსა.

Chapter: 64  
Line of ed.: 7        
ჲ^დ. ხოლო ნეტარისა მამისა გრიგოლის ზე ღირსმან მღდელთ-მთავარმან
Line of ed.: 8     
ზაქარია ესე სასწაულნი ქმნნა. რამეთუ მონასტერსა ტბას ახლოს მყაფარსა
Line of ed.: 9     
მას გუერდსა საშინელი ლოდი იძრვოდა და შიშისაგან მონოზონნი
Line of ed.: 10     
ივლტოდეს თჳსთა სახლთაგან. ხოლო ზაქარია, სასოებით მდგომარემან,
Line of ed.: 11     
ჰრქუა მათ: "ხვალე იხილოთ ლოდი ესე მდებარე ადგილსა, რომელსა ჩუენ
Line of ed.: 12     
არაჲ გუევნოს". და იყო ეგრე, რამეთუ ყოლად ვერ ცნეს მამათა მათ შეძრვაჲ
Line of ed.: 13     
მისი. და ხვალისა დღე მოუგონებელსა ადგილსა, სადა-ცა ჰრქუა წმიდამან
Line of ed.: 14     
მან, მუნ მყარად იდვა, და ადიდებდეს ქრისტესა.

Line of ed.: 15        
და იგი-ვე ზაქარია სთულისა ჟამთა ჯდა ოდეს-მე ტბას თჳსთა ბაბილოთა
Line of ed.: 16     
მწიფეთა ქუეშე, რომელთა მრავალგზის შაშჳ ჭამდა. ხოლო ჯუარი დასწერა
Line of ed.: 17     
და მსწრაფლ მოკუდა და კუალად ჯუარი დასწერა და განცოცხლებული
Line of ed.: 18     
ფრინვიდა მოყუასთა თანა-ვე თჳსთა.

Chapter: 65  
Line of ed.: 19        
ჲ^ე. და ოდეს-მე მკალი ურიცხჳ მოვიდა მახლობელად ანჩისა საზღვარსა.
Line of ed.: 20     
ხოლო ნეტარმან ეპისკოპოსმან ზაქარია წინა მიაგება კუერთხი თჳსი მღდელთა
Line of ed.: 21     
ჴელითა, და უფალმან მადლითა მონისა თჳსისაჲთა მოსრა სიმრავლე იგი
Line of ed.: 22     
მკალთაჲ, რომელი დაჰფარვიდა ჰაერსა მზისასა. და ერი მორწმუნე ღმერთსა
Line of ed.: 23     
ადიდებდა.

Chapter: 66  
Line of ed.: 24        
ჲ^ვ. კუალად ორნი საშინელნი ვეშაპნი გამოჩნდეს ანჩისა ვენაჴსა და
Line of ed.: 25     
მევენაჴენი ივლტოდეს. ხოლო ზაქარია ლოცვითა მოაკუდინნა იგინი და კაცნი
Line of ed.: 26     
იგი სიხარულით ჰმადლობდეს ქრისტესა. და რამეთუ ესევითარნი ღირსნი
Line of ed.: 27     
სხუანი-ცა Ms. page: J_216r  იყვნეს ეპისკოპოსნი სასწაულთა მოქმედნი ანჩს, მიმსგავსებულნი
Line of ed.: 28     
უფლისანი, რომელთა სიყმილსა შინა მცირითა პურითა მრავალნი
Line of ed.: 29     
მშიერნი გამოზარდნიან.

Chapter: 67  
Line of ed.: 30        
ჲ^ზ. არამედ დასაბამი მადლისაჲ ესე იხილვა ზაქარიაჲს სიყრმისა ჟამთა,
Line of ed.: 31     
რამეთუ მწყემსი იყო კრავთაჲ კლარჯეთისა ქუეყანასა შინა. და ვითარცა
Line of ed.: 32     
მღდელმან შესაწირავი განჰმზადა წინაშე პატიოსანსა ჯუარსა და სხუანი
Line of ed.: 33     
ჩჩჳლნი ყრმანი გარე მოადგეს მას და დაუდუმებელად ჴმითა ჴმობდეს ანგელოზთა
Line of ed.: 34     
გალობასა ესრეთ: "წმიდა არს, წმიდა არს, წმიდა არს უფალი საბაოთ,
Line of ed.: 35     
სავსე არიან ცანი და ქუეყანაჲ დიდებითა მისითა, ალილუია, ალილუია,
Line of ed.: 36     
დიდება ღმერთსა".* და კჳრიელეისონი ფრიად მრავალი თქჳან. ხოლო
Line of ed.: 37     
ზეცით მოწევნულ იყო სუეტი ფრიად ბრწყინვალე ნათლისაჲ უმანკოსა
Line of ed.: 38     
მას ზედა მღდელსა ყრმასა. და მგზავრ მომავალი ვინმე ეპისკოპოსი ანჩელი
Line of ed.: 39     
ხედვიდა სასწაულსა მას და მივიდა და ეზიარა ჴელითა ღირსისა მის ყრმისაჲთა
Line of ed.: 40     
და თანა-წარიყვანა ანჩს, ხოლო დეკანოზსა გამოუცხადა ზიარებაჲ
Line of ed.: 41     
თჳსი. და ეპისკოპოსისა მის ბრძანებითა ღირსთა კაცთა ტბას შინა აღზარდეს
Line of ed.: 42     
ნეტარი იგი ეპისკოპოსი ზაქარია. და ესევითარნი კეთილნი სათნოებანი
Line of ed.: 43     
დაიმკჳდრნეს ანჩისა ეპისკოპოსთა.

Chapter: 68  
Page of ed.: 305  
Line of ed.: 1     
ჲ^ჱ. ხოლო შორის იფქლთა მათ წმიდათა იპოვა ერთი ვინმე, ვითარცა
Line of ed.: 2     
ღუარძლი სარწებს აღმოცენებული, დიაკონებასა შინა და ტფილის[ს] აღზრდილი
Line of ed.: 3     
საჰაკ ამირისა ისმაელის ძისაგან და მოციქულად მავალი აშოტ კურაპალატსა
Line of ed.: 4     
წინაშე, რომელმან-ცა იხილა ანჩისა ეპისკოპოსი გარდაცვალებული,
Line of ed.: 5     
და მიშუებითა აურაცხელად სულგრძელისა ღმრთისაჲთა საჰაკ ამირისა მიერ
Line of ed.: 6     
მოითხოვა ანჩისა საყდარი აშოტ Ms. page: J_216v  კურაპალატისაგან უკეთურმან მან ცქირმან.
Line of ed.: 7     
და რაჟამს მძლავრებით დაიპყრა ანჩი, კუალად შესძინა ძჳრი ძჳრსა მისსა
Line of ed.: 8     
ზედა მრავალი, რომლისა მოჴსენებაჲ ამას წიგნსა შინა არა ჯერ-არს
Line of ed.: 9     
შთაწერად ყოველი.

Line of ed.: 10        
ხოლო უწესოებაჲ მისი მრავალგზის ემხილა წმიდათა მათ პირველთა
Line of ed.: 11     
კლარჯეთისა მეუდაბნოეთაგან, მამათა და ყოველთა მათგან სამწყსოთა კათოლიკე
Line of ed.: 12     
ეკლესიისათა, უფროჲს ხოლო მამისა გრიგოლისგან, რამეთუ არქიმანდრიტი
Line of ed.: 13     
იყო იგი დიდებულთა მათ უდაბნოთაჲ. ხოლო მან სრულიად საღმრთოჲ
Line of ed.: 14     
შიში განაგდო ამპარტავანებისაგან ძლეულმან და ფარულად მოუწოდა
Line of ed.: 15     
ერის-კაცსა ანჩელსა, ლირბსა და გლახაკსა და მაგრიად მოისარსა, და
Line of ed.: 16     
აღუთქუა მიცემად სამი გრივი ფეტჳ და ხუთნი თხანი, და წარავლინა ხანცთად
Line of ed.: 17     
მოკლვად მამისა გრიგოლისსა, და გზას ვისგან-მე ცნა, ვითარმედ არს
Line of ed.: 18     
იგი ხანცთისა აგარაკსა და დღეს მოვალს შინა. მაშინ წარვიდა მზირად ტყესა
Line of ed.: 19     
მას ხანცთისასა და მშჳლდი გარდაცუმული ჴელთა აქუნდა.

Chapter: 69  
Line of ed.: 20        
ჲ^თ. ხოლო ნეტარი მამაჲ გრიგოლ თჳსით აგარაკით მარტოჲ შთამოვიდოდა
Line of ed.: 21     
ხანცთას და მგზავრ სლვასა ზეპირით წმიდისა მამისა ეფრემის თქუმულთა
Line of ed.: 22     
საკითხავთა იტყოდა გოდებით ტირილსა შინა. ხოლო სულითა იხარებდა,
Line of ed.: 23     
რამეთუ ხედვიდა საღმრთოთა ხილვათა მადლითა სულისა წმიდისაჲთა.
Line of ed.: 24     
მაშინ საწყალობელმან მან კაცმან იხილა სასწაული დიდი წმიდასა მას
Line of ed.: 25     
ზედა ზეგარდამო, რამეთუ სუეტი ნათლისაჲ ფრიად ბრწყინვალე ცად აღწევნული
Line of ed.: 26     
ჰფარვიდა მას. და იყო თავსა მისსა ჯუარი თუალთ-შეუდგამი გარემო
Line of ed.: 27     
მისსა ცის-სარტყელის სახედ, შუენიერად რაჲ გამოჩნდის ჟამსა წჳმისასა.
Line of ed.: 28     
ესე დიდებაჲ მის ზედა იხილა კაცმან მან Ms. page: J_217r  და ფრიად ძრწოლამან
Line of ed.: 29     
შეიპყრა იგი, რამეთუ დაჰჴსნდეს ძარღუნი მკლავთა მისთანი და ზარისა მისგან
Line of ed.: 30     
დიდისა დაცემული იდვა ქუეყანასა ზედა.

Line of ed.: 31        
ჰრქუა მას ნეტარმან გრიგოლ: "ჵ საწყალობელო, ყავ ბრძანებული მისი,
Line of ed.: 32     
რომელმან მოგავლინა შენ, რამეთუ შენ ხარ უვარის-მყოფელი ქრისტეანობისაჲ,
Line of ed.: 33     
ვინაჲთგან უნდოჲსა სასყიდლისათჳს უბრალოჲსა ბერისა კაცისა სისხლთა
Line of ed.: 34     
გარდაისხამ. ანუ არა სამისა გრივისა ფეტჳსათჳს და ხუთთა თხათათჳს
Line of ed.: 35     
მოსრულ ხარ-ა მოკლვად ჩემდა, უგუნურო?" მაშინ კაცი იგი ტირილით
Line of ed.: 36     
ევედრებოდა მას: "შემიწყალე, წმიდაო ღმრთისაო, განწირული ესე მკლველი
Line of ed.: 37     
შენი და მიემსგავსე ქრისტესა, მკლველთა თჳსთა მონანულთა შემნდობელსა,
Line of ed.: 38     
რამეთუ არა დაშთა ძალი ჩემი ჩემ თანა საშინელისა ხილვისა შენისაგან,
Line of ed.: 39     
რომელმან დამაკუეთა მე". მაშინ წმიდამან მან წყალობით ჯუარი დასწერა
Line of ed.: 40     
და განკურნა იგი, რამეთუ მრავალი გუემაჲ დაცემულ იყო მის ზედა და
Line of ed.: 41     
სიხარულით განუტევა სახიდ თჳსად. ხოლო კაცმან მან ყოველი იგი ყოფილი
Line of ed.: 42     
უთხრა ცქირსა. და იგი უფროჲს-ღა აღბორგნა და შესძინა სიბრმე სიბრმესა
Line of ed.: 43     
ზედა.

Page of ed.: 306  
Line of ed.: 1        
და მრავალი ბოროტი შეამთხჳა მამასა გრიგოლს და მის ჟამისა წმიდათა
Line of ed.: 2     
მამათა და სხუათა-ცა მორწმუნეთა ერის-კაცთა. და რომელნი მარადის
Line of ed.: 3     
სამართლად ამხილებდეს მას, მათ-ვე ერთობით აუწყეს ყოველი დიდსა მას
Line of ed.: 4     
ჴელმწიფესა აშოტ კურაპალატსა. და ბრძანებითა მისითა ყოველთა მათ მოწესეთა
Line of ed.: 5     
ანჩისა კათოლიკე ეკლესიისათა წიგნი მიწერეს ქართლისა
Line of ed.: 6     
კათალიკოსისა მიმართ, და მის მიერ ეპისკოპოსნი ღირსნი მოიწინეს ანჩს და მათ თანა
Line of ed.: 7     
შემოკრბეს ყოველნი იგი მეუდაბნოენი მამანი.

Line of ed.: 8        
და სასწაულთა მოქმედი ნეტარი დედაჲ ფებრონია მივიდა კრებასა მას
Line of ed.: 9     
წმიდასა მიმსგავსებულსა Ms. page: J_217v  პირველთა მათ წმიდათასა და ყოველნი მღდელნი,
Line of ed.: 10     
მრემლნი ანჩისანი, მათ თანა. და წინაშე ეპისკოპოსთა მათ წარმოუთხრეს
Line of ed.: 11     
ცქირისა სამართალი, უშჯულოებაჲ მისი, სარწმუნოთა მათ სასწაულთა მოქმედთა
Line of ed.: 12     
კაცთა წარმდები მიზეზი აუგთა მისთაჲ პირის-პირ.

Line of ed.: 13        
მაშინ სარწმუნოთა მათ მღდელთ-მოძღუართა განკუეთეს იგი პატივისაგან
Line of ed.: 14     
მისისა. და მამამან გრიგოლ და დედამან ფებრონია შემოსილი საკურთხეველით
Line of ed.: 15     
შთამოიყვანეს და წინაშე საკურთხეველსა განძარცუეს, და ყოველთა ერთობით
Line of ed.: 16     
განჴადეს კათოლიკე ეკლესიით, ვითარცა-ღა ასოჲ დამპალი,
Line of ed.: 17     
მწვალებელთაებრ ყოვლით კერძო-ვე შჯულისა გარდამავალი განიდევნა იგი,
Line of ed.: 18     
ხოლო მას, ვითარცა განეშორა შეწევნაჲ ღმრთისაჲ, ღონე ყოველი დაელია
Line of ed.: 19     
და ტფილის[ს] წარვიდა საჰაკ ამირისა, პატრონისა თჳსისა-ვე. და წყინებითა
Line of ed.: 20     
მისისა რეცა მიეშუა კურაპალატი, და კუალად მძლავრებით დაიპყრა ანჩისა
Line of ed.: 21     
საყდარი, რაჲთა-მცა შურ იგო მამისა გრიგოლის ზედა.

Line of ed.: 22        
მაშინ შეკრიბა ერი ანჩისაჲ და წარავლინა დარღუევად ხანცთისა. და
Line of ed.: 23     
აღმოსლვასა ოდენ მზისასა მივიდეს, ჰრქუა მათ მამამან გრიგოლ: "შვილნო,
Line of ed.: 24     
დრო მეცით მე და ძმათა ჩემთა ვიდრე შუადღედმდე, რაჲთა წმიდასა შინა
Line of ed.: 25     
ეკლესიასა ვყოთ ვედრებაჲ წინაშე ქრისტჱსა, და შევიწიოთ წმიდაჲ გიორგი
Line of ed.: 26     
და ყოველნი წმიდანი, და ყოს უფალმან სასწაულ კეთილ". ხოლო მათ ისმინეს
Line of ed.: 27     
სიტყუაჲ მოხუცებულისაჲ მის ამისთჳს, რამეთუ ეხილვნეს მისგან სასწაულნი.

Chapter: 70  
Line of ed.: 28        
ო^. და ჟამსა მას ცრემლით ვედრებისა მათისასა ისმინა უფალმან თხოვაჲ
Line of ed.: 29     
მათი და წმიდისა ანგელოზისა მიერ ეუწყა მათ, ვითარმედ: "საღმრთოჲ
Line of ed.: 30     
შურის-გებაჲ Ms. page: J_218r  ეწია ბოროტსა მას მტერსა თქუენსა, და აჰა მოიწიოს
Line of ed.: 31     
ქადაგი, ვითარმედ მოკუდა იგი, დაღაცათუ ორ დღე ცოცხალ ამისთჳს არს,
Line of ed.: 32     
რაჲთა ვერ ღირს იქმნეს დამარხვად საყდარსა საეპისკოპოსოსა, და ყოველთა
Line of ed.: 33     
ჰრწმენეს განკუეთაჲ მისი, ხოლო გული მისი აწ-ვე მომკუდარ არს".

Line of ed.: 34        
და ვითარცა ესე ჴმაჲ სიხარულისა მათისაჲ ესმა ანგელოზისაგან ანგელოზთა
Line of ed.: 35     
სწორთა მამათა, განიხარეს ფრიად და დიდებაჲ შეწირეს ღმრთისა,
Line of ed.: 36     
რომელმან ყვის საკჳრველი მხოლომან. და გულისჴმა-ყვეს წერილისაჲ, ვითარმედ:
Line of ed.: 37     
"უგუნური რისხვამან მოკლის"*, რომელი მარადის უწესოებასა იწურთიდა
Line of ed.: 38     
და მართალთა თანა შეერაცხა თავი თჳსი. მაშინ გამოვიდა ეკლესიით
Line of ed.: 39     
მხიარული ნეტარი გრიგოლ და ჰრქუა მათ: "ნუღარა გეშინინ თქუენ მძლავრებისაგან
Line of ed.: 40     
მომავლინებელისა თქუენისა, რამეთუ უფალმან რისხვით მოკლა იგი".

Line of ed.: 41        
და მო-ხოლო-იწია კაცი, რომელი ეტყოდა კაცთა მათ: "ნუღარა იკადრებთ
Line of ed.: 42     
დარღუევად დიდებულსა ხანცთასა, რამეთუ დამარღუეველი მაგისი
Page of ed.: 307   Line of ed.: 1     
მოკუდა". მაშინ განიხარეს კაცთა მათ, ხოლო მამათა ისტუმრნეს და სიხარულით
Line of ed.: 2     
წარვიდეს სახიდ თჳსად და ადიდებდეს ღმერთსა.

Line of ed.: 3        
ხოლო პირველსა-ვე სიტყუასა მივიდეთ. რამეთუ ცქირმან, რაჟამს წარავლინა
Line of ed.: 4     
ერი იგი ხანცთას, მაშინ თჳთ წარვიდა ქორთას, რამეთუ მუნ ნამარხევი
Line of ed.: 5     
მისი იყო, რაჲთა-მცა წარიღო. და გზას, ვითარცა პური ჭამეს, მიერულა
Line of ed.: 6     
და საშინელი ჩუენებაჲ იხილა, სამხილებელი ბოროტთა საქმეთა მისთაჲ, უფროჲს
Line of ed.: 7     
ხოლო ხანცთელთა ბოროტის-ყოფისათჳს. მაშინ საღმრთოჲ ვინმე
Line of ed.: 8     
მღდელი ანჩელი იყო მის თანა, და უფალმან გამოუცხადა ბოროტად სიკუდილი
Line of ed.: 9     
ცქირისაჲ, Ms. page: J_218v  და მან მღდელმან წარავლინა თჳსი მოწაფჱ ხანცთად
Line of ed.: 10     
და დამტკიცებულად აუწყა სიკუდილი ცქირისაჲ. და ვითარცა მიიწია ცქირი
Line of ed.: 11     
ქორთას, მოკუდა ხოლო, და მუნ დაჰფლეს უფლისა მეორედ მოს[ლ]ვადმდე.

Line of ed.: 12        
და რაჟამს განქარდა განსაცდელი იგი მის ჟამისაჲ, მაშინ წმიდამან მან
Line of ed.: 13     
საყდარმან ქრისტჱს ღმრთისა ცხოველისა ხატისამან სიხარული მშჳდობის-ყოფისაჲ
Line of ed.: 14     
მიჰფინა სამწყსოთა თჳსთა ზედა კეთილთა მწყემსთა გამობრწყინვებითა.

Line of ed.: 15        
ხოლო უკუანაჲსკნელთა ამათ ჟამთა ჩუენთა გლახაკნი იხარებენ მადლითა
Line of ed.: 16     
უფლისაჲთა, ოხითა საუკუნითგან წმიდათაჲთა და ჴორციელად მოღუაწებითა
Line of ed.: 17     
მეფეთა ჩუენთა დიდებულთაჲთა, რომელნი იყვნეს კეთილად ღმრთის-მსახურ,
Line of ed.: 18     
წმიდათა ეკლესიათა აღმაშენებელ, ბარბაროზთა ბანაკსა დამარღუეველ,
Line of ed.: 19     
ჭეშმარიტთა ქრისტეანეთა სიქადულ და მოწესეთა სიხარულ, რომელთა
Line of ed.: 20     
შორის იპოვა ძჱ დიდისა ადარნერსე კურაპალატისაჲ, ბაგრატ ერის-თავთა-ერისთავი,
Line of ed.: 21     
ძალითა ღმრთისაჲთა დიდი ჴელმწიფჱ, ეზრაჲს ზე, ღირსისა ანჩელ
Line of ed.: 22     
მამათ-მთავრისა ეპისკოპოსისა, დიდებულთა აზნაურთა დაფანჩულთა
Line of ed.: 23     
შვილისა.

Line of ed.: 24        
ესე ბაგრატ, გულისჴმის-ყოფითა ქებულ, წმიდათა ეკლესიათა აღმაშენებელ,
Line of ed.: 25     
საღმრთოთა წიგნთა მეძიებელ და შემკრებელ, წმიდათა ყოველთა ღირსად
Line of ed.: 26     
მადიდებელ; წმიდათა ოხაჲ მარადის შემწე ეყავნ მას აქა და საუკუნოდ,
Line of ed.: 27     
რომელმან ნეტარისა მამისა გრიგოლის ცხორებაჲ ესე განაახლა სასწაულთა
Line of ed.: 28     
მათ გამოჴუებულთა შერთვითა, შე-მცა-რთულ არს იგი რიცხუსა პირველთა
Line of ed.: 29     
მათ წმიდათა მეფეთასა მეუფისა ქრისტჱს მიერ ლოცვითა ღირსისა გრიგოლისითა
Line of ed.: 30     
და ყოველთა წმიდათაჲთა, რომელმან ჩუენ, გლახაკთა შვილთა მამისა
Line of ed.: 31     
გრიგოლისთა, ყუედრებაჲ მოგჳსპო და უმეცრებით მაყუ[ედ]რებელსა
Line of ed.: 32     
სირცხჳლი Ms. page: J_219r  დაუმკჳდრა ამან დიდებულმან მეფემან. უფალმან ბრალთა
Line of ed.: 33     
მისთა ყუედრებაჲ, რომელსა ეჭუდეს, მოუსპენ მას სრულიად ღირსთა მამათა
Line of ed.: 34     
ვედრებითა და მათ თანა ნეტარისა მამისა გრიგოლის მადლითა, რომელი-ცა ქუეყანასა
Line of ed.: 35     
ზედა ცხოვნდებოდა ვითარცა ანგელოზი.

Line of ed.: 36        
და ჟამსა მას მოხუცებულებისა მისისასა, ამცნებდა ესრეთ ხანცთისა
Line of ed.: 37     
ხოლო კრებულთა, ვითარმედ: "ამას მონასტერსა შინა სენაკებსა თანა ეგუტერსა
Line of ed.: 38     
ჟამის-საწირვად ნუვინ აღაშენებს, რამეთუ უჯეროვება არს, უკუეთუ
Line of ed.: 39     
ერისა ნებაჲ არა იყოს, თჳნიერ დიდისა მის საეროჲსა ეკლესიისა ამის მიზეზისათჳს,
Line of ed.: 40     
რამეთუ ოდეს დეკანოზმან ჟამის-წირვისათჳს ჟამსა ჰრეკოს, მაშინ
Line of ed.: 41     
ყოველნი მღდელნი მუნ არა მივიდენ, არამედ თჳსთა ეგუტერთა დადგენ
Line of ed.: 42     
ჟამის-წირვად და დიდისა-ვე ეკლესიისა სწორად აწყინებდენ კაცთა შესაწირავისა
Line of ed.: 43     
თხოვისათჳს, და დეკანოზსა ყოლად-ვე მათი ვედრებაჲ უნდეს დიდად
Page of ed.: 308   Line of ed.: 1     
ეკლესიად მისლვისათჳს ჟამის-მწირველთა მღდელთაჲსა. და აწ ამის წესისა
Line of ed.: 2     
ჯერ-არს დამტკიცებაჲ, ვინ მორჩილ იყოს სიტყუათა ჩემ გლახაკისა გრიგოლისთა."

Chapter: 71  
Line of ed.: 3        
ო^ა. ხოლო ნეტარი ესე კაცი ღმრთისაჲ, მამაჲ გრიგოლ, ნებისა ქრისტჱსისა
Line of ed.: 4     
სამკჳდრებელი, სასწაულთა მოქმედი დიდებული, ფრიად გარდარეულად
Line of ed.: 5     
დაბერდა, რამეთუ ას და ორისა წლისა ჟამთა მიიწია. ხოლო ფერი
Line of ed.: 6     
პირისა მისისაჲ არა იცვალა, არცა შეემთხჳა თუალთა მისთა მრუმედ მხედველობაჲ,
Line of ed.: 7     
და ჴორცითა ძლიერ იყო და რაჲთურთით უძლურებაჲ სიკუდილადმდე
Line of ed.: 8     
არა იპოვა მის თანა, რამეთუ განძლიერებულ იყო იგი ძალითა ქრისტჱსითა
Line of ed.: 9     
და აქუნდა მას სიქადულად სანთელი ქალწულებისაჲ, და ზეთი მოწყალებისაჲ,
Line of ed.: 10     
და სიყუარული ღმრთისაჲ და ძმათაჲ. ხოლო შრომაჲ დიდად
Line of ed.: 11     
უყუარდა Ms. page: J_219v  არა ხოლო ლოცვისა და მარხვისაჲ ოდენ, არამედ დღე და
Line of ed.: 12     
ღამე ჴელითა თჳსითა იქმოდა, ვითარცა იტყჳს პავლე: "რომელი არა შურებოდის,
Line of ed.: 13     
ნუ-ცაღა ჭამნო*". და იყო იგი მხიარულად მესტუმრე და გლახაკთ-მოღუაწე.

Line of ed.: 14        
ხოლო უმრავლესთა დღეთა შატბერდს იყოფინ, რამეთუ თჳსთა მათ
Line of ed.: 15     
მონასტერთა მამასახლისნი დაედგინნეს და იგინი იღუწიდეს მათ, და რომელი
Line of ed.: 16     
გარდამრე საქმე არნ, მას აუწყიან მსგავსად სიბრძნისა მის ღმრთივ მოცემულისა,
Line of ed.: 17     
რომელი მკჳდრ იყო მის თანა მარადის, ვიდრე აღსრულებადმდე
Line of ed.: 18     
მისსა და მიწევნად ბრძენი ბრძენთა თანა საუკუნესა ცხორებასა და სუფევასა

Chapter: 72  
Line of ed.: 19        
ო^ბ. ხოლო დღეთა მათ მოხუცებულებისა მისისათა იყო რაჲ შატბერდს,
Line of ed.: 20     
ზრუნვაჲ აქუნდა ძმათა მათ მკჳდრთა ხანცთისათა, რამეთუ ესმა, ვითარმედ
Line of ed.: 21     
ოხჭანი ამის ცხ[ო]რებისაჲ შატბერდს ეგულების სულიერად მამასა მათსა.
Line of ed.: 22     
მაშინ რომელთა სლვაჲ ძალ-ედვა, ერთობით მიიწინეს ყოველნი შატბერდს
Line of ed.: 23     
ძიებად წმიდისა მის. ხოლო ძმათა მათ შატბერდელთა განიხარეს მისლვაჲ
Line of ed.: 24     
ძმათა მათ თჳსთაჲ. და რაჟამს გულისჴმა-ყვეს მიზეზი მისლვისა მათისაჲ, სიხარული
Line of ed.: 25     
მწუხარებად გარდაექცა, და ვითარცა ილოცეს თაყუანის-ცემით წმიდასა
Line of ed.: 26     
ეკლესიასა წმიდისა ღმრთის-მშობელისასა და თაყუანის-სცეს ნეტარსა
Line of ed.: 27     
მამასა თჳსსა შვილთა მათ სულიერად შობილთა და შრომით შეკრებულთა,
Line of ed.: 28     
ხოლო მან წადიერებით სურვიელად ამბორს-უყო ყოველთა და მოწლედ მოიკითხნა,
Line of ed.: 29     
ვითარცა მამამან ტკბილმან და მოძღუარმან სახიერმან, და მერმე
Line of ed.: 30     
ურთიერთას ამბორს-უყვეს მოკითხვით ძმათა მათ ხანცთელთა და შატბერდელთა
Line of ed.: 31     
და დასხდეს. მაშინ სიტყუად იწყო ხანცთელთა მიმართ ნეტარმან
Line of ed.: 32     
გრიგოლ და ჰრქუა მათ:

Line of ed.: 33        
"ძმანო და შვილნო საყუარელნო, რაჲ არს მიზეზი Ms. page: J_220r  თქუენ ყოველთა
Line of ed.: 34     
აქა მოშრომისაჲ, მაუწყეთ". ხოლო ეტჳფანე და ზენონ ჰრქუეს ძმათა
Line of ed.: 35     
მათ სხუათა: "წეს-არს თქუენ მიერ ღირსი პასუხი, რაჲთა ბრძენთა მოწაფეთა
Line of ed.: 36     
ბრძნისა მოძღურისა მიმართ ღირსითა სიტყჳთა ძღუენი გულს-მოდგინებისაჲ
Line of ed.: 37     
შესწიროთ და სასოებით საწადელი სულისა ჩუენისაჲ მოვიღოთ მადლითა
Line of ed.: 38     
ღმრთისაჲთა".

Line of ed.: 39        
მაშინ ყოველთა ერთობით ჴმა-ყვეს: "ჵ წმიდაო ღმრთისაო, სულიერად
Line of ed.: 40     
შვილთა შენთა მშობელო მამაო და მზრუნველო ცხორებისა ჩუენისაო, და
Page of ed.: 309   Line of ed.: 1     
შესავედრებელო ქრისტჱს მორწმუნეთაო, დაღაცათუ შატბერდელნი ძმანი
Line of ed.: 2     
ჩუენნი ყოველნი უფლისა სათნონი არიან და ნებისაებრ ღმრთისა ნებისა
Line of ed.: 3     
შენისა მორჩილ, არამედ ესოდენთა დღეთა არა მოსლვაჲ შენი ჩუენდა ხანცთისათჳს
Line of ed.: 4     
ფრიად სირცხჳლ არს და ჩუენთა ყოველთა საკდემელ ყოველთა
Line of ed.: 5     
კაცთაგან, რამეთუ პირველი ნაყოფი წმიდათა შრომათა შენთაჲ ხანცთაჲ არს.
Line of ed.: 6     
და აწ ამისთჳს არს ჩუენი აქა მოსლვაჲ, რაჲთა ჰბრძანო ხანცთად და ნუგეშინის-ეცეს,
Line of ed.: 7     
რომელთა ვერ ძალ-უც აქა მოსლვაჲ, და სხუათა-ცა უდაბნოთა
Line of ed.: 8     
აჩუენოთ ჩუენდა მომართ სრული სიყუარული შენი. და ესე უწყოდე, უკუეთუ
Line of ed.: 9     
სმენაჲ არა ვპოოთ, ვიპოვნეთ ყოველნი აქა წინაშე შენსა, რამეთუ მძიმე არს
Line of ed.: 10     
ჩუენდა ამას ჟამსა უშენოდ ხანცთად მისლვაჲ.

Line of ed.: 11        
ხოლო წმიდამან მან თქუა: "კურთხეულ არს ქრისტე ღმერთი ყოველთაჲ,
Line of ed.: 12     
რომელმან თჳსი წმიდაჲ მცნებაჲ სიყუარულისაჲ მტკიცედ დაჰნერგა
Line of ed.: 13     
გულსა თქუენსა ჩემ გლახაკისა ბერისა მომართ თქუენისა, შვილნო ჩემნო
Line of ed.: 14     
საყუარელნო, და უფროჲს-ღა შვილნო ქრისტჱსნო, წმიდისა ნებისა მისისა
Line of ed.: 15     
აღმასრულებელნო, რომელმან-ცა ბრძანებითა თჳსითა სახარება უწოდა, რამეთუ
Line of ed.: 16     
მოსლვითა თჳსითა მშჳდობაჲ ახარა კაცთა, Ms. page: J_220v  მტერთა მისთა, რომელთა-ცა
Line of ed.: 17     
სიყუარულისათჳს სიკუდილი თავს-იდვა და გუასწავა ყოველთა, ვითარმედ
Line of ed.: 18     
"თავი არს სათნოებათა ყოველთაჲ საღმრთოჲ სიყუარული"*, და აწ
Line of ed.: 19     
თქუენ სიყუარულმან მოგიყვანნა აქა. ხოლო ჩემ ზედა ორკერძო-ვე მძიმე არს:
Line of ed.: 20     
პირველად, შეწუხებაჲ თქუენი და, მერმე, ძმათა ამათგან განშორებაჲ".

Line of ed.: 21        
მაშინ მოუწოდა ყოველთა შატბერდელთა ძმათა და ჰრქუა მათ: "მოვედით,
Line of ed.: 22     
შვილნო, ხანცთისა მკჳდრთა თანა, ძმათა თქუენთა, და ნებაჲ ურთიერთას
Line of ed.: 23     
შეზავეთ, რამეთუ შფოთი ივლტის ბრძენთაგან, და ერთობით უმჯობესი
Line of ed.: 24     
დაამტკიცეთ. ხოლო მე ვჰგონებ, უწინარეს აღშენებული ადგილი ემართლების
Line of ed.: 25     
მაშენებელსა თჳსსა უფროჲსსა პატივსა, ვითარცა მოხუცებული ემართლების
Line of ed.: 26     
ჭაბუკსა პატივით მსახურებასა".

Line of ed.: 27        
ხოლო შატბერდელთა ძმათა ჰრქუეს: "ჭეშმარიტ არს ბრძანებაჲ შენი,
Line of ed.: 28     
წმიდაო მამაო, და უკუეთუ-მცა სამართალი არა მიგცემდა, ცხოველ არს უფალი
Line of ed.: 29     
და წმიდაჲ ლოცვაჲ შენი, არა-მცა მივეშუენით ძმათა ჩუენთა". ესე რაჲ
Line of ed.: 30     
თქუეს და მსგავსი ამისი ჯერისაებრ, მაშინ ნეტარმან მამამან გრიგოლ ჰრქუა
Line of ed.: 31     
ყოველთა: "შვილნო, ბრძანებამან ქრისტჱსმან შეგუკრიბნა დღეს, რაჲთა
Line of ed.: 32     
სიმტკიცე ერთობისა და სიყუარულისაჲ აწ დაუმტკიცოთ მომავალთა ჟამთა
Line of ed.: 33     
ორთა ამათ მონასტერთა შინა დამკჳდრებულთა ძმათა შჯულად საუკუნოდ
Line of ed.: 34     
სიტყჳსაებრ უფლისა, რომელ ჰრქუა მოციქულთა, ვითარმედ: "ამით ცნან
Line of ed.: 35     
ყოველთა, რამეთუ ჩემნი მოწაფენი ხართ, უკუეთუ იყუარებოდით ურთიერთას"*.
Line of ed.: 36     
და კუალად უბრძანა მათ: "რომელსა თქუენ გეტყჳ, ყოველთა
Line of ed.: 37     
ვეტყჳ"*. აწ თქუენ-ცა დაიმარხენით უფლისა ბრძანებანი ერთმანერთისა პატივითა
Line of ed.: 38     
და სიყუარულითა ყოვლისა თანა სათნოებითა სიმდაბლითა უეჭუელითა
Line of ed.: 39     
და წმიდათა შინა ეკლესიათა თქუენთა ურთიერთას ულოცევდით. და
Line of ed.: 40     
მე-მცა გლახაკი, მარადის გაჴსოვ Ms. page: J_221r  წმიდათა შინა ლოცვათა თქუენთა,
Line of ed.: 41     
და ძმობასა თქუენსა კეთილად იხილვებოდეთ მახლობელთა და შორიელთაგან.
Line of ed.: 42     
და უკუეთუ ვიეთ-მე ძმათა სწადოდის ყოფაჲ ხანცთელთა შატბერდს,
Line of ed.: 43     
გინა თუ შატბერდელთა ხანცთას, ნუ ვის-მცა ჴელ-ეწიფების არა შეწყნარებაჲ
Page of ed.: 310   Line of ed.: 1     
მათი, გინა თუ შფოთით განზრახვისა მათისა დაშლაჲ და მძლავრებით დაყენებაჲ
Line of ed.: 2     
თჳნიერ სამართალისა რაჲსა-მე მიზეზისა.

Line of ed.: 3        
"უკუეთუ კულა უსამართლოდ აყენებდეს ვინმე, სიტყუაჲ მისცეს ღმერთსა
Line of ed.: 4     
დღესა მას განკითხვისასა, რამეთუ ნებაჲ ჩემი არა არს, სულიერად მამისა
Line of ed.: 5     
თქუენისაჲ, სიტყჳსაებრ მოციქულისა: "დაღაცათუ გესხნენ ბევრ მზარდულ, არამედ
Line of ed.: 6     
არა მრავალ მამა"*. ხოლო სხუაჲ ყოველი სულისა ცხორებისა საღმრთოჲ
Line of ed.: 7     
წესი პირველითგან-ვე გაქუს განწესებული ჩემ მიერ, მას ზედა მტკიცედ
Line of ed.: 8     
იყვენით უკუნისამდე. და მშჳდობამან ქრისტჱსმან, რომელი ჰმატს ყოველთა
Line of ed.: 9     
გონებათა, დაგიცვენინ ყოვლისაგან ვნებისა სულისა და ჴორცთაჲსა
Line of ed.: 10     
ერთობით ყოველნი და მიგაწიენ წმიდათა თანა".

Line of ed.: 11        
მაშინ შევიდა წმიდად ეკლესიად და ცრემლით თავი თჳსი დაჰვედრა
Line of ed.: 12     
მას. მშჳდობაჲ მდუმრიად რაჲ დაუტევა, და გამოსლვასა ბერთა ამბორის-ყოფაჲ
Line of ed.: 13     
მისცა, და ეგრეთ წარემართა ხანცთად კერძო. ხოლო ერი იგი ყოველი
Line of ed.: 14     
ცრემლით მოუდგა და წმიდაჲ იგი ადგილსა მაღალსა დადგა შორის ერსა
Line of ed.: 15     
მას ღმრთისასა და დიდებაჲ შეწირა ქრისტჱს მიმართ და თქუა:

Chapter: 73  
Line of ed.: 16        
ო^გ. "უფალო ჩემო იესუ ქრისტჱ ღმერთო, უწინარეს ქუეყანად მოსლვისა
Line of ed.: 17     
შენისა სოფელსა შინა იყავ და აწ ცათა ზედა მყოფი ღმრთეებისა
Line of ed.: 18     
ძალისა ნათლითა ჩუენ თანა ხარ შეწევნად ჩუენდა! შენ, უფალო, მოწყალებით
Line of ed.: 19     
მომიძეღუ მე ქუეყანათა ამათ, სამთა თანა მოყუასთა, კეთილთა მღდელთა
Line of ed.: 20     
Ms. page: J_221v  წმიდათა, სიკუდიდმდე მარადის დაუყდუნებელად შენდამი შემწირველთა
Line of ed.: 21     
მსხუერპლთა მათ უსისხლოთა წმიდათა, და მრავალთა სულთა ნავთ-საყუდელ
Line of ed.: 22     
ჰყვენ იგინი, და შემდგომად სიკუდილისა მათისა ღირს ჰყვენ უოხჭნოდ
Line of ed.: 23     
მსახურებად ზეცისა საკურთხეველსა ანგელოზთა თანა წმიდათა. და აწ ჩემ
Line of ed.: 24     
მიერ აღაორძინენ ნების მყოფელნი შენნი, ქრისტჱ, რამეთუ ტალანტი სიბრძნისაჲ,
Line of ed.: 25     
რომელ სიყრმით ჩემითგან მომეც, განვამრავლე იგი ვითარცა მონამან
Line of ed.: 26     
სარწმუნომან შორის მორწმუნეთა შენთა.

Line of ed.: 27        
"და აწ წინაშე შენსა არიან მოწაფენი სასუფეველისანი, აკურთხენ,
Line of ed.: 28     
ქრისტე, ვითარცა აკურთხენ წმიდანი მოციქულნი, და დაიცვენ ჟამთა უკუანაჲსთა
Line of ed.: 29     
მომავალნი შვილნი ჩემნი, ვიდრე აღსასრულადმდე სოფლისა ნებასა
Line of ed.: 30     
შინა შენსა, და წყალობა ყავ ყოველთათჳს ქრისტეანეთა მართლ-აღმსაარებელთა
Line of ed.: 31     
შენთა, უფალო!"

Line of ed.: 32        
და მერმე შატბერდსა ჯუარი დასწერა და ჰრქუა: "კეთილად აღორძნდი,
Line of ed.: 33     
შატბერდო, და შეიმკვე მადლითა და განძლიერდი ალითა ღმრთისაჲთა,
Line of ed.: 34     
რაჲთა ნაყოფი მსხუერპლთა შენთაჲ ჟამად-ჟამად უბიწოჲ შესწირო უფლისა,
Line of ed.: 35     
რამეთუ მე აწ ესერა მშჳდობასა დაგიტევებ შენ და არღარა იხილო პირი
Line of ed.: 36     
ჩემი ჴორციელად, ვიდრე უფლისა დიდებით მოსლვადმდე. აწ დაღაცათუ
Line of ed.: 37     
ჴორცითა განგეშორები, ხოლო სულითა მარადის შენ თანა ვარ შეწევნად
Line of ed.: 38     
შენდა".

Line of ed.: 39        
მაშინ მწარითა ცრემლითა ტიროდეს მკჳდრნი შატბერდისანი სიტყჳსა
Line of ed.: 40     
მისთჳს, ვითარმედ ჴორციელად არღარა ხილვად უც მოძღუარი თჳსი.

Line of ed.: 41        
ხოლო წმიდამან მან ჰრქუა მათ: "შვილნო, სულისა სიბრძნითა გულისა
Line of ed.: 42     
ტკივილთა სძლეთ და ნუ შეძრწუნდებინ გონებაჲ თქუენი, რამეთუ მე ესრეთ
Line of ed.: 43     
აღგითქუამ: არაჲ დაგაკლოს თქუენ ქრისტემან აქა Ms. page: J_222r  და საუკუნესა მას,
Page of ed.: 311   Line of ed.: 1     
უკუეთუ ეგნეთ მას ზედა, რომელი-ცა გისწავიეს ჩემგან პირველთა წმიდათა
Line of ed.: 2     
მამათა შეწირული მონოზონებისა წესი.

Line of ed.: 3        
"და ეგრეთ-ვე ვამცნებ შემდგომითი-შემდგომად შვილთა ჩემთა, რაჲთა
Line of ed.: 4     
დაიმარხონ წმიდაჲ ესე მოძღურებაჲ. და უკუეთუ ჟამმან ჭირისაგან წესი ცვალოს,
Line of ed.: 5     
რომელ სულისა ფრიად არა სავნებელ იყოს, შენდობა იყავნ ჟამსა მას
Line of ed.: 6     
და არა სამარადისოდ, არცა შუებისა მრავლისა მიდევნებითა, რომლისათჳს
Line of ed.: 7     
თქუმულ არს, ვითარმედ: "არარაჲ ეგრეთ განარისხებს ღმერთსა, ვითარ მეტი
Line of ed.: 8     
შუებაჲ-ო."*

Line of ed.: 9        
"ხოლო მე, რაჟამს ღირს ვიქმნე მისლვად უფლისა, ვევედრო თქუენთჳს,
Line of ed.: 10     
რამეთუ ფრიად განმისუენეთ მე. და რამეთუ აწ ჴორცთა შინა ყოფასა ჩემსა
Line of ed.: 11     
თავისა ჩემისა და თქუენთჳს ვილოცავ, ხოლო ოდეს განვთავისუფლდე საწუთროჲსა
Line of ed.: 12     
ამისგან, ვესავ ქრისტესა, ვითარმედ მოუკლებელად იყოს ვედრებაჲ
Line of ed.: 13     
ჩემი თქუენთჳს მისსა მიმართ და ყოველთა სარწმუნოებით მვედრებელთათჳს
Line of ed.: 14     
და შვილთა ჩემთათჳს, რაჲთა პოონ ღმრთისა მიერ წყალობაჲ და შეწევნაჲ
Line of ed.: 15     
სრულიად სიხარულად საუკუნოდ".

Line of ed.: 16        
და ვითარცა სიტყუანი ესე დაასრულნა, მაშინ ამბორს-უყო ძმათა მათ
Line of ed.: 17     
შატბერდელთა ცრემლითა სავსეთა, და ფრიადითა ვედრებითა დაარწმუნა
Line of ed.: 18     
უკუნ-ქცევაჲ თჳსად ადგილად და თჳთ წარჰყვა მათა მათ ხანცთელთა. ხოლო
Line of ed.: 19     
სწორი სასყიდელი მიიღეს ღმრთისაგან, რომელთა წარიყვანეს იგი და რომელნი
Line of ed.: 20     
იქცეს, რამეთუ სარწმუნოებაჲ და სიყუარული მამისა და მოძღურისა
Line of ed.: 21     
თჳსისაჲ სწორად აქუნდა მათ ყოველთა.

Line of ed.: 22        
ხოლო რაჟამს შატბერდით ხანცთად მოვიდა ნეტარი გრიგოლ, განიხარეს
Line of ed.: 23     
ხანცთასა თანა მახლობელთა მათ უდაბნოთა და მოვიდოდეს ძმანი ყოვლით
Line of ed.: 24     
კერძო Ms. page: J_222v  ხილვად წმიდისა მის, და მიაქუნდა კურთხევაჲ და ლოცვაჲ
Line of ed.: 25     
მისგან და სიხარულით, სავსენი წარვიდიან ადგილად თჳსად.

Line of ed.: 26        
რამეთუ დიდებაჲ ხანცთისაჲ ამაღლდა საუკუნოჲთა და საცნაურითა
Line of ed.: 27     
სამკაულითა, იქმნა რაჲ განმზადებულ შრომათაგან მაშურალთა მათ ნაწილთათჳს
Line of ed.: 28     
განსასუენებელ უკუნისამდე. მას ჟამსა განიხარა ნეტარმან მამამან
Line of ed.: 29     
გრიგოლ, რამეთუ კეთილსა შინა იხილა მონასტერი თჳსი და ფრიად მადლით
Line of ed.: 30     
აკურთხა წინამძღუარი იგი სარწმუნოჲ მამაჲ ეპიფანე და ძმანი ყოველნი
Line of ed.: 31     
მორჩილნი მისნი.

Chapter: 74  
Line of ed.: 32        
ო^დ. მაშინ ევედრებოდა ნეტარსა მას მღდელი ვინმე დაყუდებით მყოფი,
Line of ed.: 33     
რაჲთა იშენოს ეგუტერი ჟამის-საწირავად სენაკსა თჳსსა, ხოლო წმიდამან
Line of ed.: 34     
მან ჰრქუა: "კრებულისა ძმათა შორის საქმე ეგე უწესო არს. უკუეთუ
Line of ed.: 35     
შენ აღაშენო ეგუტერი, ყოველთა ძმათა აღაშენონ. და რაჟამს დეკანოზმან
Line of ed.: 36     
ჟამსა ჰრეკოს ჟამის-წირვისათჳს, დიდსა ეკლესიასა მღდელი ძნიად პოოს, და
Line of ed.: 37     
სხუაჲ-ცა მრავალი არს მას შინა სულისა სავნებელი და არა თუ სარგებელი,
Line of ed.: 38     
და მე არა ვეწამები მას".

Line of ed.: 39        
ამისსა შემდგომად უბრძანა დიდსა ზენონს: "ძმაო, შთავიდეთ ვენაჴად,
Line of ed.: 40     
რომელ არს გზასა თანა ოპიზისასა", რამეთუ ჟამი იყო სთულისაჲ, და შთავიდეს
Line of ed.: 41     
ორნი-ვე ზოგად ვენაჴსა მას შენებულსა მისსა კეთილად ნაყოფიერსა.
Line of ed.: 42     
და ჟამსა მას შინა მოვიდა სანატრელი მამაჲ მაკარი ოპიზელი ხილვად მოძღურისა
Line of ed.: 43     
თჳსისა, მამისა გრიგოლისა. და ვითარცა-იგი ფრიად განიხარეს
Page of ed.: 312   Line of ed.: 1     
და სურვიელად მოიკითხნეს ურთიერთას, და რამეთუ იყო ჟამი პურის-ჭამისაჲ,
Line of ed.: 2     
პურად ხოლო დასხდეს. და შემდგომად პურის-ჭამისა, განიზრახეს მუნ
Line of ed.: 3     
დადგომაჲ ვიდრე ხვალისადმდე. ხოლო მამამან მაკარი უბნობასა შინა იკითხა
Line of ed.: 4     
ნეტარისა გრიგოლისგან Ms. page: J_223r  ესრეთ: "უკუეთუ მწვალებელთა შვილი მოიქცეოდის
Line of ed.: 5     
მართლ-მორწმუნედ, ნათლის-ღებაჲ უჴმს-ა ანუ არა?"
Line of ed.: 6     
ჰრქუა მას წმიდამან მან: "მოციქული ძმა-მტყუვრად მათ სახელ-სდებს*,
Line of ed.: 7     
რომელთა-ცა დრკუთა მათ მოძღუართა მათთა სახელი ჰრქჳან. ხოლო ჭეშმარიტთა
Line of ed.: 8     
მორწმუნეთაგან წმიდათა მოციქულთა სახელის-დებაჲ არა თავს-იდვა
Line of ed.: 9     
პავლე, არამედ აბრალებს და ეტყჳს: "რაჲსათჳს წვალებანი არიან თქუენ
Line of ed.: 10     
შორის, რამეთუ კაცად-კაცადი თქუენი იტყჳს: მე პავლესი ვარ"*, და შემდგომი
Line of ed.: 11     
ამისი. ხოლო მართლ-მადიდებელთა ყოველთა ქრისტეანე უწოდა. და
Line of ed.: 12     
აწ დაღაცათუ მწვალებელთათჳს წერილი-ცა აჩინებს რომელთა-მე ნათლის-ცემასა
Line of ed.: 13     
და რომელთა-მე არა.

Line of ed.: 14        
"ხოლო მე ამას ვიტყჳ, ვითარცა ყოველთა უწყით, ჭეშმარიტთა ქრისტეანეთა
Line of ed.: 15     
შვილსა მწვალებელი მღდელი ვერ მოჰნათლავს, დაღაცათუ უნათლავი
Line of ed.: 16     
მოკუდებოდის, რამეთუ ნათელი არა არს მათ თანა. და უნათლავისა
Line of ed.: 17     
სიკუდილი უმჯობეს არს, ვიდრე უშჯულოებაჲ შჯულისა გარდასლვითა. ეგრეთ-ვე
Line of ed.: 18     
ჯერ და სამართალ არს ნათლის-ცემაჲ შვილსა ყოველთა მწვალებელთასა,
Line of ed.: 19     
დაღაცათუ წვალებაჲ მათი თჳს-თჳსად იხილვების, არამედ ურთიერთას
Line of ed.: 20     
განთხზულ არს საცთურებით მსგავსად მელთა მათ, რომელთაჲ კუდი კუდსა
Line of ed.: 21     
შეუკიცუა საფსონ და ლამპრები ყოველთა კუდებსა გამოაბა, რამეთუ სახე
Line of ed.: 22     
იყვნეს იგინი ყოველთა მწვალებელთა, რომელთაჲ-ცა უკუანაჲსკნელ საყოფელი
Line of ed.: 23     
მათი ცეცხლი არს საუკუნოჲ. რამეთუ უცხო Ms. page: J_223v  ქმნულ არიან წმიდისაგან
Line of ed.: 24     
დედისა ჩუენისა მხოლოჲსა კათოლიკე სამოციქულოჲსა ეკლესიისა. სცთებიან
Line of ed.: 25     
საშოჲთგან, რომელ საგონებელ არს მათთჳს მეორედ შობა. და იტყჳან სიცრუვესა,
Line of ed.: 26     
რამეთუ მარადის ნაცილსა ქადაგებენ და ცილსა წამებენ შეჩუენებულნი
Line of ed.: 27     
იგი წმიდათა მამათა ჩუენთა მოძღუართა მიერ.

Line of ed.: 28        
"და უკუეთუ კუალად შვილნი მწვალებელთანი კრებასა ლამოდიან, არღარა
Line of ed.: 29     
წეს-არს მათთჳს, არამედ კრძალვაჲ და ყოლად-ვე სიტყჳსა არა წარმოღებაჲ
Line of ed.: 30     
მათ თანა კრებისათჳს. და რამეთუ მორწმუნესა, რომელსა სასწაულისა
Line of ed.: 31     
საქმე ვერ ძალ-უც, ურწმუნოთა თანა სიტყჳს-გებაჲ არა უჴმს და ოდეს
Line of ed.: 32     
მწვალებელთა ყოველთა ჰრქჳან ერთი სახელი მწვალებელ, ცთომაჲ-ცა მათი
Line of ed.: 33     
ერთად შემტკიცებულ არს მტერისა მიერ. ამისთჳს ყოველთაჲ ნათლის-ცემაჲ
Line of ed.: 34     
ჯერ-არს, რაჲთა ცილობისა იჭჳ დაჰჴსნდეს და ერთად იყოს სიხარული სრული
Line of ed.: 35     
ჭეშმარიტთა ქრისტჱს სამწყსოთაჲ".

Line of ed.: 36        
და ესევითარი სიტყუაჲ მრავალი ბრძანა ნეტარმან გრიგოლ. ხოლო
Line of ed.: 37     
მამამან მაკარი ჰრქუა: "ჭეშმარიტად სამართალ არს ბრძანებაჲ შენი,
Line of ed.: 38     
წმიდაო მამაო, არამედ მაუწყე ცხადად წმიდისა სამებისათჳს სიტყუაჲ ღირსი
Line of ed.: 39     
სიტყჳს-მგებელთა მიმართ". ხოლო მან ჰრქუა: "ისწავე ესაიაჲსგან, რამეთუ
Line of ed.: 40     
სერაბინთაგან ისწავა სწორი პატივი წმიდისა სამებისაჲ, რომელნი-ცა
Line of ed.: 41     
დაუდუმებელად ჴმობენ: "წმიდა არს, წმიდა არს, წმიდა არს უფალი საბაოთ",
Line of ed.: 42     
ხოლო გრიგოლ ღმრთის-მეტყუელი იტყჳს სამებისა სამ-გუამოვნებისათჳს:
Line of ed.: 43     
"რაჟამს იყვნენ სამნი სანთელნი სახლსა შინა, ვერ ეგების განყოფაჲ
Page of ed.: 313   Line of ed.: 1     
ნათლისა მათისაჲ და ვერცა-ღა კუალად Ms. page: J_224r  შერევნაჲ მათი". ესე არს სარწმუნოებაჲ
Line of ed.: 2     
წმიდისა სამებისაჲ.

Line of ed.: 3        
"და "განძსა" წერილ არს ყოველი ჭეშმარიტებით და ამას იტყჳს: "რამეთუ
Line of ed.: 4     
მამაჲ ძესა არცა თუ თუალისა წამითა არა უხუცეს არს". აწ ვითარცა
Line of ed.: 5     
გჳსწავიეს სიბრძნე წმიდათა წიგნთაგან, კმა არს მოძღურად შენდა ყოვლით
Line of ed.: 6     
კერძო".

Line of ed.: 7        
ხოლო ნეტარმან მაკარი ჰრქუა მას: "წმიდაო მამაო, ვითარცა პირველ
Line of ed.: 8     
ხატი მონაზონებისაჲ ჴელითა შენითა მო-მცა უფალმან, აწ ეგრეთ-ვე სულიერი
Line of ed.: 9     
სწავლაჲ პირითა შენითა მომანიჭოს ზღუდედ ჩემდა უკუნისამდე." და ვითარცა
Line of ed.: 10     
შემწუხრდა, ერთსა შინა სახლსა იყვნეს სამნი-ვე იგი ღმრთისა კაცნი და
Line of ed.: 11     
წართქუნეს წესისაებრ ფსალმუნნი. ხოლო მაკარის ჰრულოდა და სარეცელსა
Line of ed.: 12     
ზედა მიეძინა.

Chapter: 76  
Line of ed.: 13        
ო^ვ. მაშინ ნეტარი იგი მამაჲ გრიგოლ და ზენონ სიტყჳთა მდაბლითა
Line of ed.: 14     
ფსალმუნებდეს. და მადლმან საღმრთომან განაბრწყინვნა იგინი დიდებისაჲთა,
Line of ed.: 15     
და სახლი იგი ბნელი, ვითარცა მზისა მცხინვარებამან განანათლა.
Line of ed.: 16     
და ვითარცა განეღჳძა მამასა მაკარის, თქუა: "ვითარ საკჳრველად
Line of ed.: 17     
იხილვებიან წმიდანი ესე". ჰრქუა მას მამამან გრიგოლ: "ძმაო მაკარი, რაჲსა
Line of ed.: 18     
გიკჳრს ხილვაჲ ესე, არა გასმიეს-ა წერილისაჲ "საკჳრველ არს ღმერთი წმიდათა
Line of ed.: 19     
შორის მისთა"?*". და ესრეთ იხარებდეს სამნი-ვე იგი სამებისა წმიდისა
Line of ed.: 20     
მადიდებელნი და წართქუნეს ცისკრისა საგალობელნი.

Line of ed.: 21        
და ვითარცა განთენა მშჳდობისა სადგურთა მათ, ურთიერთას მშჳდობაჲ
Line of ed.: 22     
დაუტევეს, და წარვიდა მამაჲ მაკარი ოპიზად, ხოლო მამაჲ გრიგოლ და
Line of ed.: 23     
ზენონ აღვიდეს თჳსად მონასტრად-ვე. და რამეთუ ესე ზენონ მიწევნულ იყო
Line of ed.: 24     
სათნოებათა მოძღურისა თჳსისათა, რომლისათჳს-ცა იტყოდეს კაცნი შემდგომად
Line of ed.: 25     
ნეტარისა გრიგოლის* Ms. page: J_224v  გარდაცვალებისა, ვითარმედ: "ზენონ არს ზღუდე
Line of ed.: 26     
მტკიცე კლარჯეთისა დიდებულთა უდაბნოთაჲ ".

Chapter: 77  
Line of ed.: 27        
ო^ზ. ხოლო ნეტარსა მამასა ჩუენსა გრიგოლს გულმან უთქუა განსლვაჲ
Line of ed.: 28     
ჴორცთაგან და ღმრთისა მისლვაჲ. და აუწყა უფალმან აღსრულებაჲ ნებისა
Line of ed.: 29     
მისისაჲ, ვითარცა თქუა დავით: "ნებაჲ მოშიშთა მისთაჲ ყოს უფალმან,
Line of ed.: 30     
ლოცვანი მათნი ისმინნეს და აცხოვნნეს იგინი"*. მაშინ უბრძანა ძმათა
Line of ed.: 31     
თჳსთა შესაქმე კერეონთა სანთელთაჲ შესაწირავად გარემო ყოველთა მათ
Line of ed.: 32     
მახლობელთა უდაბნოთა, რომელ არიან ოპიზაჲ და ფრთენი მისნი, ბერთაჲ
Line of ed.: 33     
და მახლობელნი მისნი, მიძნაძოროჲ და წყაროჲს-თავი თანა-მკჳდრით მათითურთ.
Line of ed.: 34     
ხოლო შატბერდი, დაღაცათუ სხუათა მათ უდაბნოთა მცირედ შორავს,
Line of ed.: 35     
არამედ განუყოფელად თანა-მოძმე არს მათი ერისა მის ღმრთისა სიკეთითა
Line of ed.: 36     
და ყოველთა-ვე საღმრთოჲსა მოძღურებისა წესითა და კანონითა
Line of ed.: 37     
მონაზონებისა შჯულის-დებისაჲთა. და ყოვლითა-ვე კეთილისა საქმითა სწორად
Line of ed.: 38     
პატივ-ცემულ არს ღმრთისა მიერ და კაცთაგან, რამეთუ არს იგი სიქადულ
Line of ed.: 39     
ყოლად-ვე მახლობელთა მონასტერთა. მათ ყოველთა უდაბნოთა თანა-წარსცა
Line of ed.: 40     
კერეონები და შეუთუალა დღე იგი, რომელსა აღანთნენ და ლოცვა-ყონ
Line of ed.: 41     
მისთჳს.

Chapter: 78  
Line of ed.: 42        
ო^ჱ. ხოლო მათ გულისჴმა-ყვეს ჟამი იგი მიცვალებისა მისისაჲ ამიერ
Line of ed.: 43     
სოფლით, რამეთუ ვითარცა მიცვალებასა წმიდისა ღმრთის-მშობელისასა
Page of ed.: 314   Line of ed.: 1     
მოიწია გუნდი წმიდათა მოციქულთაჲ კიდეთაგან ქუეყანისათა, ეგრეთ-ვე
Line of ed.: 2     
წმიდანი მამანი შემოკრბეს ჟამსა მას დროჲსა დღისა მისისასა პატივად Ms. page: J_225r 
Line of ed.: 3     
ნეტარისა მის მოხუცებულისა და რაჲთა იკურთხნენ მის მიერ. ხოლო იგი
Line of ed.: 4     
სიხარულითა აღივსო ხილვითა მათითა, და ქრისტჱსმიერითა კურთხევითა
Line of ed.: 5     
აკურთხნა ყოველნი და ჰრქუა მათ: "მოგეცინ უფალმან შრომისა თქუენისა
Line of ed.: 6     
სასყიდელი, რომელმან-ცა ბრძანა: "უძლურ ვიყავ და საპყრობილესა, და მოხუედით
Line of ed.: 7     
ჩემდა",* რამეთუ მე აწ ესერა ჴორცთა საპყრობილით განვალ და
Line of ed.: 8     
უძლურებისაგან განვთავისუფლდები მადლითა ღმრთისაჲთა, რომელმან-ცა
Line of ed.: 9     
ჯუარითა სიკუდილი დათრგუნა და ავაზაკისა თანა ყოველთა მორწმუმეთა
Line of ed.: 10     
წმიდაჲ ჯუარი თჳსი მიანიჭა წინამძღურად და ანგელოზთა თანა წმიდათა
Line of ed.: 11     
ნიშად ქრისტეანობისა ბეჭედი იგი სამეუფოჲ, რომელი-ცა აქუს სულსა მორწმუნეთა
Line of ed.: 12     
კაცთასა საფარველად სამარადისოდ და საცხორებელად.

Line of ed.: 13        
მაშინ ჰრქუეს ყოველთა მათ მამათა ნეტარსა გრიგოლს: წმიდაო
Line of ed.: 14     
ღმრთისაო, ბრძანებათა მათებრ ქრისტჱსთა ნეტარებისა საქმეთა მათ სამკჳდრებელო,
Line of ed.: 15     
ნებსით გლახაკო სულითა მით სიმდაბლისაჲთა სასუფეველისა
Line of ed.: 16     
დამკჳდრებისათჳს, მგლოვარეო გულითა საუკუნოდ ნუგეშინის-ცემისათჳს,
Line of ed.: 17     
მშჳდო გონებითა, სამოთხისა სიკეთესა მომლოდებელო, სიმართლისათჳს მშიერო
Line of ed.: 18     
და წყურიელო, და ტკბილსა მას საზრდელსა ქუეყანასა მოუკლებელსა
Line of ed.: 19     
ღირს-ქმნულო, მოწყალეო გლახაკთაო, განუშორებელ არს შენგან მარადის
Line of ed.: 20     
წყალობაჲ ღმრთისაჲ.

Line of ed.: 21        
"წმიდაო გულითა და სულითა შენითა, ყოლად-ვე ღმრთის-მხილველო,
Line of ed.: 22     
მშჳდობის მოქმედო ძმათა შორის და მშჳდობასა წმიდათა ანგელოზთასა მიწევნულო
Line of ed.: 23     
შვილ ღმრთისა წოდებითა, დევნათა და ჭირთა ღმრთისათჳს თავს-მდებელო
Line of ed.: 24     
ქრისტჱს თანა მკჳდრ ყოფისათჳს, ყუედრებულთათჳს ქრისთჱსთჳს
Line of ed.: 25     
ნავთ-სადგურო და მზრუნველო ცხორებისათჳს ჩუენისა სამარადისოსა Ms. page: J_225v 
Line of ed.: 26     
მას ცხორებასა. შენ გიხაროდენ და მხიარულ იყავ, რამეთუ სასყიდელი შენი
Line of ed.: 27     
დიდ არს ცათა შინა, რამეთუ შენ, მსგავსად მოციქულისა პავლეს მართლისა,
Line of ed.: 28     
ღუაწლი კეთილი მოგიღუაწებიეს, სრბაჲ აღგისრულებიეს, სარწმუნოებაჲ
Line of ed.: 29     
დაგიმარხავს საქმითა კეთილითა განსრულებული. ამიერითგან მიგელის
Line of ed.: 30     
სიმართლისა იგი გჳრგჳნი, რომელი მოგანიჭოს მეუფემან შრომათა წილ შენთა
Line of ed.: 31     
წმიდათა.

Line of ed.: 32        
"არამედ ნუ დამივიწყებ ჩუენ, სულიერად შვილთა შენთა, მი-რაჲ-იწიო
Line of ed.: 33     
წინაშე პირსა სახიერისა, მოწყალისა და მწყალობელისა ტკბილისა უფლისასა,
Line of ed.: 34     
მომიჴსენენ სამწყსონი შენნი და ნუ დაიდუმებ მოღუაწებასა ჩუენთჳს
Line of ed.: 35     
ქრისტჱს მიმართ, რამეთუ ყოლად-ვე ძალ-გიც შეწევნაჲ ყოველთაჲ, რომელნი
Line of ed.: 36     
ლოცვათა შენთა ესვენ და მეოხებასა შენსა მოივლტიან". ხოლო წმიდამან
Line of ed.: 37     
მან ჰრქუა მათ: "დაღაცათუ თავი ჩემი განუმზადე უფალსა და სიყრმითგან
Line of ed.: 38     
ჩემით მსგავსად ალისა ვშუერ, ხოლო უფროჲს არს პატივი სიტყუათა თქუენთაჲ,
Line of ed.: 39     
ქრისტჱს-მსახურნო მამანო, არამედ ღმერთი გულს-მოდგინებასა
Line of ed.: 40     
ეძიებს კაცთაგან და მიანიჭებს ნაცვალად სასუფეველსა მორჩილთა მისთა.
Line of ed.: 41     
და მეცა მომმადლოს მკჳდრ-ყოფაჲ ნების-მყოფელთა თანა მისთა ლოცვითა
Line of ed.: 42     
თქუენ ყოველთაჲთა. ხოლო თქუენ გეჴსენენ კრძალულებაჲ ჩემი მოთმინებით
Line of ed.: 43     
მონაზონებისა მიმართ, რომელი-ცა იხილეთ, ვინაჲთგან დავემკჳდრე თქუენ
Page of ed.: 315   Line of ed.: 1     
შორის ვიდრე აქამომდე, რამეთუ ესრეთ ჯერ-არს ძიებაჲ სასუფეველისა ცათაჲსაჲ,
Line of ed.: 2     
და ჩემთჳს ლოცვა[სა] ჰყოფდით, რაჲთა მომეცეს მადლი წინაშე ღმრთისა
Line of ed.: 3     
შეწევნად თქუენდა, შემწეთა ჩემთა, უფლისა მიერ".

Chapter: 79  
Line of ed.: 4        
ო^თ. მაშინ ჰრქუა ხანცთას შინა მყოფთა ძმათა: "შვილნო, რომელი
Line of ed.: 5     
Ms. page: J_226r  მცნებაჲ პირველთაგან გესმა ჩემგან, სულისა თქუენისა საცხორებელად
Line of ed.: 6     
დაიმარხეთ და ჰყოფდით მარადის საჴსენებელსა ჩემსა.

Line of ed.: 7        
"და მე, უკუეთუ ვპოვო კადნიერებაჲ წინაშე ქრისტჱსა, უხუებაჲ კეთილთა
Line of ed.: 8     
მისთაჲ არა დაგაკლდეს ორსა-ვე სოფელსა. ხოლო ამას გამცნებ აწ
Line of ed.: 9     
ჯუარითა ქრისტჱსითა, რაჲთა ჴორცნი ჩემნი დაჰმარხნეთ ძმათა ჩემთა თანა,
Line of ed.: 10     
რამეთუ არა უმჯობეს ვარ მათა ჩემთა სათნოვებათა მოგებითა. ამისთჳს
Line of ed.: 11     
ყოველთა გევედრები, ნუ სადა დამივიწყებთ ლოცვასა თქუენსა ღმრთისა მიმართ
Line of ed.: 12     
ყოლად-ვე მლოცველსა თქუენსა და აწ ვედრებისა შემწირველსა თქუენთჳს
Line of ed.: 13     
ქრისტჱს მიმართ საუკუნოდ.

Line of ed.: 14        
"მომიჴსენეთ მარადის ლოცვითა და ჟამის-წირვითა სიკუდილით უცხო-ქმნული
Line of ed.: 15     
თქუენგან, იხილოთ რაჲ ადგილი მწირობისა ამის მკჳდრობისა ჩემისაჲ,
Line of ed.: 16     
რამეთუ აჰა ესერა ვიდრე ჟამადმდე კუალად წოდებისა ჴორცნი ჩემნი
Line of ed.: 17     
მიიქცევიან მიწად, ხოლო სული ჩემი შეიწყნაროს უფალმან".

Chapter: 80  
Line of ed.: 18        
პ^. და ამათ რაჲ სიტყუათა იტყოდა ნეტარი გრიგოლ, მაშინ ნათლითა
Line of ed.: 19     
მიუწდომელითა შეიმკო შუენიერად ხილვაჲ მისი ბრწყინვალედ ქრისტჱს
Line of ed.: 20     
მიერ. რამეთუ ბანაკი ანგელოზთა უფლისათაჲ გარე-მოადგა მას და პატიოსანთა
Line of ed.: 21     
საკუმეველთა სულნელებამან აღავსო ყოველი იგი ერი კრებული მამათაჲ.
Line of ed.: 22     
და რამეთუ აქუნდა ჩუენებაჲ ზეცისა წმიდათა მთავრობათა ხილვისაჲ
Line of ed.: 23     
სულსა მას მართალსა და აწ მათგან-ვე სიხარულისა ჴმაჲ ესმა ესე: "ნუ
Line of ed.: 24     
გეშინინ მოსლვად ჩუენ თანა, მსახურო ქრისტჱსო, სანატრელო, რამეთუ ქუეყანისა
Line of ed.: 25     
ანგელოზსა და ზეცისა კაცსა გიწესს მეუფჱ ცათაჲ ქრისტე. აწ მოვედ
Line of ed.: 26     
სიხარულით და უფლისა შენისა თანა იხარებდ დაუსრულებელად, რამეთუ
Line of ed.: 27     
ნეტარ ხარ შენ შორის კაცთა ნეტარსა მას დიდებასა Ms. page: J_226v  დამკჳდრებად განმზადებული
Line of ed.: 28     
და მხიარული საუკუნოდ". ხოლო ესე სიტყუანი ესმოდეს
Line of ed.: 29     
რომელთა-მე მოწაფეთა მისთა, არამედ ხილვაჲ იგი დიდებული ყოველთა იხილეს.
Line of ed.: 30     
მაშინ ნეტარმან მან სრულიად განიხარა მიუმძლავრებელი იგი სიხარული და
Line of ed.: 31     
ჯუარი დასწერა თჳსსა მას მონასტერსა და ძმანი თჳსნი აკურთხნა საუკუნოჲთა
Line of ed.: 32     
კურთხევითა ყოველთა თანა ქრისტჱს მორწმუნეთა და თქუა: "მეუფეო
Line of ed.: 33     
ქრისტჱ, ვინაჲთგან თჳთ თავადმან ივნე და გამოიცადე, ძალ-გიც მათდა-ცა
Line of ed.: 34     
შეწევნად, რომელნი-იგი გამოიცადებოდიან მახეთაგან და საცთურთა მტერისათა,
Line of ed.: 35     
რამეთუ ქრისტეანეთა შემწე შენ ხარ, უფალო, დაიფარენ მარჯუენითა
Line of ed.: 36     
შენითა მოსავნი წმიდისა სახელისა შენისანი და ბოროტისაგან იჴსნენ და
Line of ed.: 37     
მიეც მათ სიხარული უოხჭნოჲ. ხოლო მე, მონაჲ შენი, მაცხოვნე სასუფეველსა
Line of ed.: 38     
შენსა და წყალობით მომიჴსენე სუფევითა შენითა".

Chapter: 81  
Line of ed.: 39        
პ^ა. და ესრეთ შეჰვედრა სული უფალსა და შეერთო ანგელოზთა კრებულსა,
Line of ed.: 40     
რამეთუ უჴორცონი ანგელოზნი და სულნი კაცთანი ერთ-ბუნება
Line of ed.: 41     
არიან და სულსა კაცისასა აქუს მეტყუელებაჲ ანგელოზებრი, დაღაცათუ
Line of ed.: 42     
ჴორციელთა ენათა დაცხრომისათჳს იტყჳს დავით: "მას დღესა შინა წარწყმდიან
Line of ed.: 43     
ყოველნი ზრახვანი მათნი"*, არამედ იგი-ვე იტყჳს წმიდათა სულებისათჳს,
Page of ed.: 316   Line of ed.: 1     
ვითარმედ: "იქადიან წმიდანი დიდებით, იხარებენ საჴსენებელსა ზედა
Line of ed.: 2     
მათსა",* და მეოხებასა ჰყოფენ ქრისტჱს მიმართ მადიდებელთა
Line of ed.: 3     
მათთათჳს.

Line of ed.: 4        
რამეთუ ვიდრე განშჯადმდე ცოცხალთა და მკუდართა იღუწიან მვედრებელთა
Line of ed.: 5     
ჴორციელთა კაცთათჳს მორწმუნეთა და მოელიან სრულსა მას სიხარულსა
Line of ed.: 6     
და მხიარულებასა აღთქუმისაებრ მეუფისა მათისა, რაჟამს დიდებისაგან
Line of ed.: 7     
უდიდებულესსა დიდებასა დაემკჳდრნენ უფლისა დიდებით მოსლვასა.
Line of ed.: 8     
ხოლო რჩეულთა შეკრებაჲ ოთხთაგან Ms. page: J_227r  ქართა ცისათა კიდითგან ცისაჲთ
Line of ed.: 9     
ვიდრე კიდედმდე ცისა ესე არს, რამეთუ ქარითა, ვითარცა ეტლითა,
Line of ed.: 10     
შეკრიბნეს ქრისტემან წმიდანი თჳსნი წინაშე მისსა სიხარულად და შუებად
Line of ed.: 11     
საუკუნოდ, ოდეს-იგი თითოეული მათი ნაშრომსა თჳსსა უჩუენებდეს უფალსა
Line of ed.: 12     
და ნაცვალად მიაქუნდეს სიმდიდრე დაულევნელი.

Chapter: 82  
Line of ed.: 13        
პ^ბ. მაშინ, ნეტარო მამაო, ახალი იგი ქრისტჱს მოწამე იოვანე სანატრელი,
Line of ed.: 14     
ხანცთით იერუსალჱმდ მიწევნული და სარკინოზთა ჴელითა ბაღდადს
Line of ed.: 15     
ქრისტჱსთჳს მოკლული, და სასწაულითა ბრწყინვალე, იხარებდეს
Line of ed.: 16     
რჩეულთა თანა შვილთა შენთა, რაჟამს წარუდგინებდე მათ ქრისტესა. მას
Line of ed.: 17     
ჟამსა რაჲ-მე იყოს ჩუენ უდებთათჳს ნუგეშინის-ცემა, რომელნი წოდებულ
Line of ed.: 18     
ვართ შენდა მოწაფედ, რამეთუ განჴმელ არს სიყუარული ურთიერთას და
Line of ed.: 19     
ყოველი კეთილისა საქმე შემცირებულ არს და დაკლებულებაჲ
Line of ed.: 20     
აღორძინებულ!?

Line of ed.: 21        
არამედ შემდგომად ღმრთისა მოწყალებათა და ყოველთა წმიდათა მეოხებისა
Line of ed.: 22     
ლოცვათა შენთა მიმართ არს სასოვებაჲ ჩუენი, წმიდაო მამაო! შეიწირე
Line of ed.: 23     
სარწმუნოებაჲ ჩუენი, ღირსო, რამეთუ შენ უწყი სიყუარული ჩუენი. დაღაცათუ
Line of ed.: 24     
არა გჳხილავ ჴორციელად, ნუ დამივიწყებ ჩუენ, არამედ იყავნ მადლი
Line of ed.: 25     
შენი შემწე ჩუენდა წმიდათა უდაბნოთა შენთა შინა დამკჳდრებულთა და
Line of ed.: 26     
ყოვლისა ერისა, რაჲთა ვიპოვნეთ შენ თანა სიხარულისა მის წარუვალისა
Line of ed.: 27     
ცხორებასა.

Line of ed.: 28        
აწ, საყუარელნო ქრისტჱს მორწმუნენო, ჩუენდა გჳღირს ყოველთა
Line of ed.: 29     
გულს-მოდგინებაჲ მსგავსად ძალისა საქმედ კეთილისა მოწყალებასა თანა
Line of ed.: 30     
ღმრთისასა და წმიდათა მეოხებასა, რაჲთა ღირს ვიქმნნეთ ცოდვათა შენდობასა
Line of ed.: 31     
და დიდსა წყალობასა საუკუნოდ.

Chapter: 83  
Ms. page: J_227v 
Line of ed.: 32        
პ^გ. ხოლო იყო გარდაცვალებაჲ ნეტარისა მამისა ჩუენისა გრიგოლისი
Line of ed.: 33     
რიცხუსა წელიწადთა მისთასა ას და მეორესა წელსა, ქრონიკონსა
Line of ed.: 34     
ოთხმეოც და ერთსა. არამედ გარდაცვალებითგან მისით დაიწერა ცხორებაჲ
Line of ed.: 35     
ესე მისი შემდგომად ოთხმეოც და ათისა წლისა, დასაბამითგან გარდასრულთა
Line of ed.: 36     
წელთა ექუს ათას ხუთას ორმეოც და მეათოთხმეტესა წელსა, იერუსალჱმს
Line of ed.: 37     
პატრიაქობასა აგათონისსა, მცხეთას კათალიკოზობასა მიქელისსა,
Line of ed.: 38     
ქართველთა ზედა მთავრობასა აშოტ კურაპალატისასა, ძისა ადარნერსე ქართველთა
Line of ed.: 39     
მეფისასა, აფხაზთა ზედა მეფობასა გიორგისსა, ძისა კოსტანტი მეფისასა,
Line of ed.: 40     
ერის-თავთა ერის-თვობასა სუმბატისსა, ძისა ადარნერსე მეფისასა,
Line of ed.: 41     
მაგისტროსობასა ადარნერსესსა, ძისა ბაგრატ მაგისტროსისასა, ერის-თვობასა
Line of ed.: 42     
სუმბატისსა, ძისა დავით მამფლისასა. ქრისტემან დიდებაჲ უოხჭნოჲ მათ
Line of ed.: 43     
ყოველთა მიანიჭენ!

Page of ed.: 317  
Line of ed.: 1        
ხოლო ჟამსა-ვე მას იყო ანჩს ეპისკოპოსი მაკარი, და ნეტარისა მამისა
Line of ed.: 2     
გრიგოლის შენებულთა მათ მონასტერთა იყვნეს მამასახლისნი ნათესავით
Line of ed.: 3     
დიდთა აზნაურთა შვილნი: ხანცთას -- მამაჲ თევდორე, დის წული მცხუედაჲსაჲ,
Line of ed.: 4     
და შატბერდს -- მამაჲ გრიგოლ, ძე ლიპარიტისი, სახელითა დიდისა მამისა
Line of ed.: 5     
გრიგოლისითა შემკობილი. ქრისტემან სრულიად შეამკვენ მადლითა მისითა
Line of ed.: 6     
და განამართლენ წინაშე მისსა საუკუნოდ!

Line of ed.: 7        
ხოლო ხანცთისა წინამძღურისა და იოვანე ძმისა მისისა და წიგნისა
Line of ed.: 8     
ამის აღმწერელისა გიორგი მერჩულისა, სამთა-ვე ამათ ერთად გულს-მოდგინებითა
Line of ed.: 9     
1228] დაიწერა ხანცთას შინა ნეტარისა გრიგოლის ცხორებაჲ ესე. ქრისტემან
Line of ed.: 10     
წიგნსა მას ცხოველთასა დაწერენ იგინი და სრულიად წყალობა
Line of ed.: 11     
ყავნ ყოველთა მორწმუნეთათჳს, რაჲთა გულისჴმა-ყონ საღმრთოჲ ნიჭი ქუეყანისაჲ-ცა
Line of ed.: 12     
ზეცისასა თანა.

Line of ed.: 13        
რამეთუ ეკლესიასა შინა ერთი წიგნის მკითხველი მცირეთა მსმენელთა
Line of ed.: 14     
და მრავალთათჳს სწორად კმა არნ, და ეგრეთ-ვე უკუეთუ ერთი იკურთხევინ
Line of ed.: 15     
ანუ მრავალნი -- მაკურთხეველი იგი ერთი კმა არნ, რამეთუ მოუკლებელ არიან
Line of ed.: 16     
კეთილნი იგი ქრისტჱსნი ჩუენდა მომართ და მადლი წმიდათა მეოხებისაჲ.

Chapter: 84  
Line of ed.: 17        
პ^დ. რომლისათჳს-ცა დღეს ჴსენებაჲ ნეტარისა მამისა გრიგოლისი იყავნ
Line of ed.: 18     
მარადის ჩუენდა სასო და შესავედრებელ სულისა და ჴორცთა და ყოველთა
Line of ed.: 19     
მართალთა შორის დასსა მას მონაზონთა ერის-თავისა მამისა ჩუენისა დიდისა
Line of ed.: 20     
ანტონისსა ნათელსა შინა დაუღამებელსა, ვითარცა თქუა სოლომონ: "ნათელი
Line of ed.: 21     
მართალთა ზედა მარადის"*. და კუალად იტყჳს: "ხოლო სულნი მართალთანი
Line of ed.: 22     
ჴელთა შინა ღმრთისათა ცხოველ არიან"* და განათებულ მზისა
Line of ed.: 23     
მისგან სიმართლისა ცათა-დაუტევნელისა და ქალწულისა საშოსა დატევნულისა
Line of ed.: 24     
გამოუთქუმელად და ჩუენდა ცხორებად გამობრწყინებულისა ნათლისა
Line of ed.: 25     
მის დაუსაბამოჲსა ქრისტჱს ღმრთისა ჩუენისა, რამეთუ არაჲ შეუძლებელ
Line of ed.: 26     
არს მის წინაშე, რომელმან-ცა მისცა ქმნულსა თჳსსა მზისთუალსა ამას ესევითარი
Line of ed.: 27     
ბრწყინვალებაჲ, რომელ ყოველსა ხილულსა მიეფინების და განანათლებს
Line of ed.: 28     
ნათლითა მისითა. და მან-ვე ყოვლისა შემძლებელმან ღმერთმან მისცა
Line of ed.: 29     
მადლი ჴელმწიფებისაჲ ყოველთა წმიდათა მისთა და ჩუენთჳს ვედრებასა
Line of ed.: 30     
ჰყოფენ მოუკლებელად მისსა მიმართ. ამისთჳს-ცა ჴსენებაჲ მათი ქებით აღესრულების
Line of ed.: 31     
და დღესასწაულსა მათისა შემამკობელთა Ms. page: J_228r  ჰფარვენ მარადის
Line of ed.: 32     
და განანათლებენ სულთა მათთა, და მადლსა მიანიჭებენ ყოველთა მორწმუნეთა,
Line of ed.: 33     
ვინაჲთგან ძალ-უც შეწევნაჲ სარწმუნოებით მვედრებელთაჲ მათ
Line of ed.: 34     
თითოეულსა მათგანსა და მარადის მეოხ არიან ჩუენთჳს წინაშე წმიდისა სამებისა,
Line of ed.: 35     
დამბადებელისა ყოველთაჲსა, რომლისაჲ არს ძლიერებაჲ, დიდებაჲ და
Line of ed.: 36     
დიდად შუენიერებაჲ და სუფევა დაუსაბამოჲ და დაუსრულებელი, და მისსა
Line of ed.: 37     
შუენის პატივი და ქებით თაყუანის-ცემაჲ ჟამთა უკუნისამდე და მერმეთა მათ
Line of ed.: 38     
საუკუნეთა, ამენ.

Chapter: 85  
Line of ed.: 39        
პ^ე. პირველ ყოფილი ესე სასწაული გუესმა ბერთაგან ჩუენთა, ვითარმედ
Line of ed.: 40     
ჟამსა მამისა გრიგოლის მოწფისასა ხანცთას ეტჳფანეს მამობისასა იყო
Line of ed.: 41     
ვინმე კაცი მდიდარი ანჭკორას და სახელი მისი წერტა. და აწ რომელ წერტაჲსნი
Line of ed.: 42     
ჰრქჳან, თხათა მისთა სადგური ყოფილ არს. და მას ესუა ასული,
Page of ed.: 318   Line of ed.: 1     
შობითგან ყრუჲ და უტყჳ, ხოლო ჰასაკითა მრთელი. და ვითარ ათცამეტისა
Line of ed.: 2     
წლისაჲ იყო ქალი იგი, დედასა მისსა ჩუენებით ძილსა შინა გამოეცხადა
Line of ed.: 3     
ღირსი ეტჳფანე და ჰრქუა: "ხანცთას ჟამის-წირვასა ჩემსა ხვალე მოავლინე
Line of ed.: 4     
კაცი და ჴელთა ჩემ, ეტჳფანესთა ნაბანი მოვსცე შენდა და ასუ იგი ასულსა
Line of ed.: 5     
შენსა და სცხე თავსა მისსა და განკურნოს იგი ქრისტემან ვნებათა მისთაგან
Line of ed.: 6     
მადლითა ყოველთა წმიდათაჲთა".

Line of ed.: 7        
ხოლო მორწმუნემან მან დედაკაცმან არა აუწყა ქმარსა თჳსსა ჩუენებაჲ
Line of ed.: 8     
იგი, რამეთუ მას ჟამსა კაცი იგი მონაზონთათჳს მკსინვარედ იყო. და იდუმალ
Line of ed.: 9     
წარავლინა კაცი. ხოლო ნეტარმან ეპიფანე უფლისა მიერ იცოდა, რაჲ-იგი
Line of ed.: 10     
ყოფად იყო. და მისცა კაცსა მას ჴელთა თჳსთა ნაბანი. და მი-რაჲ-იწია
Line of ed.: 11     
დედაკაცმან მან სარწმუნოებითა მტკიცითა, სცხო ევლოგიაჲ იგი უსისხლოჲსა
Line of ed.: 12     
მსხუერპლისაჲ Ms. page: J_229v  ღირსად შემწირველისა მღდელისა[ჲ] ასულსა თჳსსა. ხოლო
Line of ed.: 13     
მას დაეძინა სამ დღე და სამ ღამე და რაჟამს განეღჳძა, თქუა: "დიდებაჲ
Line of ed.: 14     
ღმერთსა, დიდებაჲ წმიდასა სამებასა, რომელმან ლოცვითა ნეტარისა მამისა
Line of ed.: 15     
ეტჳფანესითა განმკურნა და მიჴსნა მე ეშმაკისაგან. და ვითარცა იხილა სასწაული
Line of ed.: 16     
ესე წერტა, მამამან მისმან, განკჳრვებული სიხარულითა სავსე წარვიდა
Line of ed.: 17     
ხანცთად. და ვითარ საჩინოსა უდაბნოჲსასა მიიწია. ჴმა-მაღლად ტიროდა
Line of ed.: 18     
პირველისა მის წარმდებებისა მისისათჳს. მაშინ მამამან ეტჳფანე სიხარულით
Line of ed.: 19     
და ნუგეშინის-ცემით მოიკითხა და ფრიად პატივ-სცა ძალისაებრ.
Line of ed.: 20     
ხოლო წერტა დიადი შესაწირავი მიუძღუანა და შეწირა წინაშე წმიდისა
Line of ed.: 21     
მთავარმოწამისა გიორგისსა და ჰმადლობდა ქრისტესა საკჳრველთ-მოქმედსა
Line of ed.: 22     
და მონასა მისსა ეტჳფანეს. რომლისა ლოცვითა სრულიად სიხარული მიეფინა
Line of ed.: 23     
ხოლო ასული იგი მისი კეთილად ცხონდა ამას საწუთროსა და საუკუნოდ.
Line of ed.: 24     
და ჩუენთჳს-ცა უფალმან სრულიად წყალობა ყავნ ოხითა ყოველთა წმიდათა
Line of ed.: 25     
მისთაჲთა.

Chapter: 86  
Line of ed.: 26        
პ^ვ. ხანცთას მკჳდრი გაბრიელ მოძღუარი, ფრიად მოღუაწე ნეტარი
Line of ed.: 27     
წმიდაჲ მამაჲ, გჳთხრობდა იგი მამისა ბასილისსა, ვითარმედ მრავალთა წელთა
Line of ed.: 28     
მამასახლისობასა მისსა ხანცთას, ესე იყო კანონი მისი, -- ოდეს შინა
Line of ed.: 29     
არნ, ტრაპეზისაგან კიდე საზრდელსა არარას მიიღებდა, არცა ჭამადსა, არცა
Line of ed.: 30     
სასუმელსა. ხოლო ჟამსა სნეულებისა მისისასა, რომლითა გარდაიცვალა წინამძღურობასა
Line of ed.: 31     
შინა მისსა, მრქუა: "შვილო, გაბრიელ, საოსტიგნით ცხელი
Line of ed.: 32     
საჭმელი კორკოტისაჲ მომართუ". და მაშინ არა ეგბო, სხუაჲ შევაგბე და
Line of ed.: 33     
მივართჳ, რამეთუ მრავალთა დღეთა არარაჲსა გემოჲ-ეხილვა. და ვითარ ცნა,
Line of ed.: 34     
ვითარმედ მას Ms. page: J_229r  დღესა საეროდ იგი საჭმელი არა ყოფილ არს, მაშინ,
Line of ed.: 35     
რომელი-იგი მიმეღო, შფოთით დასთხია და რისხვით მრქუა მე: "რად სცეთ,
Line of ed.: 36     
საწყალო, და მე მაცთუნებ?" ხოლო მე შიშით შევინდვე და ვჰკითხე მიზეზი
Line of ed.: 37     
ფრიად მოგინებისაჲ.

Line of ed.: 38        
ხოლო მან მრქუა: "შვილო, სიჭაბუკესა ჩემსა მამისა გრიგოლის საჴედარსა
Line of ed.: 39     
ვხედევდი და მამასა ჩემთჳს ჴორციელსა საურავსა ვაწყინებდი. ხოლო
Line of ed.: 40     
მას ღმრთისა კაცსა წინაწარმეტყუელებისა მადლი აქუნდა ქრისტჱსგან და
Line of ed.: 41     
ესრეთ მიბრძანა: "ბასილო, მოკლედ შენ ხანცთას მამასახლისად დასდგები,
Line of ed.: 42     
და აწ რომელსა იურვი, მერმე ვითარი გინდეს სამოსელი და საგებელი, გაქუნდეს!?
Line of ed.: 43     
ხოლო მოხუცებული, სულიერად მამაჲ შენი, აწ-ვე გამცნებ და
Line of ed.: 44     
ჯუარითა ქრისტჱსითა ჯუარსა დაგწერ: ოდეს ესე სიტყუაჲ ჩემი საქმით იქმნას,
Page of ed.: 319   Line of ed.: 1     
ხანცთას შინა რაჲ იყო, ყოველსა ჴორცთა საღუაწლსა ტრაპეზსა დაშჯერდი,
Line of ed.: 2     
სხუაგან რაჲ იყო, იგი პატივი შენ ჴორცთა შუებად გეყოფის-ო.

Line of ed.: 3        
"და აწ მრავალთა წელიწადთა ჩემსა მამასახლისობასა კანონი მამისა
Line of ed.: 4     
ჩემისაჲ საქმით აღმისრულებიეს. ხოლო შენ სიკუდილისა ჩემისა ჟამსა ურჩებისა
Line of ed.: 5     
პატიჟსა შთამაგდებდი, ამისთჳს განვრისხენ შენ ზედა". და მე კუალად-ცა
Line of ed.: 6     
შეუვრდი და დამიკჳრდა ფრიადი იგი მოთმინებაჲ მისი. ხოლო მამამან
Line of ed.: 7     
ბასილი მაკურთხა ყოვლითა კურთხევითა და მრქუა: "კურთხეულ იყავ უფლისა
Line of ed.: 8     
მიერ შენ და ყოველი ერი მართლ-მორწმუნე ოხითა წმიდისა ღმრთის-მშობელისაჲთა
Line of ed.: 9     
და წმიდისა გიორგისითა და ყოველთა წმიდათაჲთა, ამენ".




Text: Vita_Serap.Zarzm.  
Vita Serapionis Zarzmensis



Page of ed.: 319  
Line of ed.: 10  
Ms. page: K_244r 
ოკტონბერსა :კ^თ:


Line of ed.: 11  
ცხორებაჲ და მოქალაქობაჲ ღმერთ-შემოსილისა ნეტარისა
Line of ed.: 12  
მამისა ჩუენისა სერაპიონისი


Line of ed.: 13  
გუაკურთხენ, მამაო!


Chapter: I  
Line of ed.: 14        
1. ფრიად უკუე შუენიერისა და მრავალ-საწადელისა და საღმრთოჲსა
Line of ed.: 15     
ქებისა და ბრწყინვალედ შესხმისა ღირს არიან მოყუარენი ღმრთისანი და
Line of ed.: 16     
აღმასრულებელნი საღმრთოთა მცნებათა მისთანი. რამეთუ თავადი მეუფე
Line of ed.: 17     
და ღმერთი ჩუენი ჰნატრის მათ ბრძანებათა შინა სახარებისათა, იტყოდეს
Line of ed.: 18     
რაჲ: "ნეტარ იყვნენ გლახაკნი სულითა"* და შემდგომითი-შემდგომად სხუანი
Line of ed.: 19     
იგი ყოველნი ნეტარებანი. ხოლო დასასრულსა ვითარცა ნიჭსა რას-მე და
Line of ed.: 20     
გჳრგჳნსა ბრწყინვალესა წინა უყოფს და სასყიდლად შრომათა მიჰმადლებს
Line of ed.: 21     
და ეტყჳს: "გიხაროდენ და მხიარულ იყვენით, რამეთუ სასყიდელი თქუენი
Line of ed.: 22     
დიდ [არს] ცათა შინა"*. და სხუასა ადგილსა იტყჳს: "ამას ზედა ნუ გიხარის,
Line of ed.: 23     
რამეთუ სულნი ბოროტნი დაგემორჩილებიან, არამედ გიხაროდენ,
Line of ed.: 24     
რამეთუ სახელები თქუენი აღწერილ არს ცათა შინა"*. და კუალად მამაჲ
Line of ed.: 25     
ღმრთისაჲ დავით იტყჳს: "ამისთჳს განიხარა გულმან ჩემმან და გალობდა
Line of ed.: 26     
ენა[ჲ] ჩემი*", და "ვითარ მხიარულთა ყოველთა მკჳდრობაჲ შენდამი
Line of ed.: 27     
არს"*. ხოლო ესე სიხარული მოიწევის საღმრთოჲსა მისგან ნეტარებისა,
Line of ed.: 28     
რომელსა იგი-ვე წინაწარმეტყუელი დასაბამსა Ms. page: K_244v  ფსალმუნთასა დასწერს ნეტარებასა
Line of ed.: 29     
კაცისასა "რომელი არა ვალს გზასა უღმრთოთასა*" და კუალად:
Line of ed.: 30     
"ნეტარ არიან უბიწონი გზასა მავალნი შჯულსა უფლისასა"*.
Line of ed.: 31     
და ყოლად ბრძნისა მამისა ყოლად ბრძენი ძე სოლომონ იტყჳს: "ნეტარ
Line of ed.: 32     
არს კაცი, რომელმან მოიგო გონიერებაჲ და მოკუდავმან, რომელმან პოვა
Line of ed.: 33     
მეცნიერებაჲ". ხოლო ოქრო[ჲ] აედონი ეკლესიისა[ჲ] პავლე ჴმობს: "გიხაროდენ
Line of ed.: 34     
მარადის უფლისა მიერ და კუალად გეტყჳ: გიხაროდენ*".
Line of ed.: 35     
რამეთუ სარწმუნოებაჲ თქუენი სამარადისოსა ნეტარებასა მოგატყუებს თქუენ
Line of ed.: 36     
და ამით სასოებითა განმტკიცებულთა ძუელისა და ახლისა სჯულისა წმიდათა
Line of ed.: 37     
ისწავეს მოთმინებაჲ და სარწმუნოებით რბიოდეს გჳრგჳნსა მას ზეცისა
Line of ed.: 38     
ჩინებისასა, ვითარცა იგი-ვე პავლე, პირი ქრისტესი, იტყჳ[ს]: "რამეთუ არს
Page of ed.: 320   Line of ed.: 1     
სარწმუნოებაჲ მოსავთა მისთა ძალ საქმეთა მამხილებელ არა ხილულთა, რამეთუ
Line of ed.: 2     
ამას შინა იწამნეს მოხუცებულნი"* ძუელსა და ახალსა შინა
Line of ed.: 3     
საღმრთოდ განბრწყინვებულნი, რამეთუ ვითარცა-იგი ერთისა მისგან მდიდრად
Line of ed.: 4     
აღმომდინარისა წყარო[ჲ]სა მრავალნი ირწყვებიან მტილნ[ი] და სამოთხენი
Line of ed.: 5     
და სიმრავლე ნერგთა თჳთოსახეთა[ჲ] მადლისა მისგან და ნიჭისა
Line of ed.: 6     
საღმრთო[ჲ]სა, ეგრეთ-ვე მოეფინების ყოველთა თითოეულად განფენა მადლთა,
Line of ed.: 7     
ვითარცა იგი-ვე პავლე ჴმობს: "განფენანი მადლთანი [არიან]"* და
Line of ed.: 8     
თესლად-თესლადი ენათა და კუალად იტყჳს: "პირველად მოციქულნი,
Line of ed.: 9     
მწყემსნი და მოძღუარნი და მამანი Ms. page: K_245r  დაეწესნეს"*, რამეთუ შემდგომითი
Line of ed.: 10     
შემდგომად არა დააკლებს მადლი სულისა აღმოშობად შვილთა
Line of ed.: 11     
მათ ემბაზისათა ვითარცა იგი სიტყუაჲ მეტყუელი, ვითარმედ: "მოიმოწაფენით
Line of ed.: 12     
ყოველნი წარმართნი და ნათელ-სცემდით სახელითა მამისა[ჲ]თა და ძისა[ჲ]თა
Line of ed.: 13     
და სულისა წმიდისა[ჲ]თა;* და აჰა ესერა მე თქუენ თანა ვარ"*.
Line of ed.: 14     
და შემდგომი. და სხჳთ "აღორძნდით და განმრავლდით და განავსეთ ქუეყანაჲ"*,
Line of ed.: 15     
და კუალად მოციქული იტყჳს: იესუ ქრისტე, გუშინ და დღეს
Line of ed.: 16     
და იგი თავადი უკუნისამდე"*, რომელმან აწ-ცა აღმოაბრწყინვა ვითარცა
Line of ed.: 17     
რაჲ ელვა-ცისკროვნება[ჲ] ახალთა ამათ მნათობთა[ჲ] ახალსა სამყაროსა
Line of ed.: 18     
წმიდისა ეკლესიისა[სა], რაჲთა ვითარცა მთიები ბრწყინვიდენ პირსა ყოვლისა
Line of ed.: 19     
სოფლისასა და ბაძვად საღმრთოდ მოქალაქობისა გულსა ყოველთა მოსწრაფეთასა.
Line of ed.: 20     
რამეთუ აჰა ესერა ჯერ-ჩინებითა ღმრთისაჲთა ჟამთა-ცა ჩუენთა
Line of ed.: 21     
იხილვნეს ახალნი მნათობნი და მოძღუარნი და მასწავლელნი, ვითარცა ძუელსა
Line of ed.: 22     
შინა ელია და იოვანე, და შემდგომად პავლე თებელი და დიდი ანტონი,
Line of ed.: 23     
მაკარი, ეფთჳმი, საბა და გერასიმე და რად გჳჴმს თჳთოეულად წარმოთქუმა[ჲ],
Line of ed.: 24     
ყოველნი მსგავსნი და მობაძავნი მათნი, რომელთა ვლეს მოსწრაფებით
Line of ed.: 25     
იწროჲ და საჭირველი გზაჲ, მიმყვანებელი ზეცისა ქალაქად, რომლისა ხუროთ-მოძღუარ
Line of ed.: 26     
და შემოქმედ ღმერთი არს.

Line of ed.: 27        
ხოლო იტყჳან ვიეთნი-მე, ვითარმედ: "ჟამთა ამათ ჩუენთა არღარავის
Line of ed.: 28     
Ms. page: K_245v  ჴელ-ეწიფების მსგავსებაჲ პირველთა მამათა[ჲ], რამეთუ განგებითა რა[ჲ]თმე
Line of ed.: 29     
საღმრთოჲთა მიფარულ არს". არამედ შენ ისმინე გულს-მოდგინედ, საყუარელო,
Line of ed.: 30     
რომლისათჳს აწ სიტყუაჲ წარმართებულ არს. რამეთუ ყოვლითურთ
Line of ed.: 31     
მსგავს იქმნა ამათ წმიდათა მამათა ყოლად ბრწყინვალე და ზეცისა
Line of ed.: 32     
ჩინებისა ღირსი ყოლად წმიდაჲ მამაჲ და მოძღუარი ნეტარი სერაპიონ.
Line of ed.: 33     
გარნა ვიტყოდით ზოგს-რაჲმე შეკრებულთა ცხორებისა მისისათა აღწერით
Line of ed.: 34     
მოთხრობად და საღმრთოთა სმენის-მოყუარისა სიწმიდისა თქუენისა მოჴსენებად,
Line of ed.: 35     
პატიოსანო და საღმრთოო კრებულო და მწყობრ-მდგომობით მიმსგავსებულნო
Line of ed.: 36     
ზეცისა დასთანო, რომელნი მკჳდრ ჩინებულ ხართ ტალავართა
Line of ed.: 37     
ნამუშაკევთა მისთა, მღდელნო და მამანო უდაბნო[ჲ]სა დიდისა ზარზმისანო,
Line of ed.: 38     
რომელთა წილ კეთილ გხუდა დიდი ესე მნათობი მამაჲ, მამათა მოძღუარი
Line of ed.: 39     
და მასწავლელი, რაჲთა გუესმოდი[ა]ნ სწავლანი და საღმრთონი საქმენი და
Line of ed.: 40     
შრომანი მისნი და ვადიდებდეთ მამასა ზეცათასა, ვითარცა-იგი უფალი
Line of ed.: 41     
იტყჳს, ვითარმედ: "ესრეთ ბრწყინევდინ ნათელი თქუენი წინაშე კაცთა, რაჲთა
Line of ed.: 42     
იხილნენ საქმენი თქუენნი კეთილნი*", და შემდგომნი. ხოლო ჯერ არს
Page of ed.: 321   Line of ed.: 1     
ჩუენდა, ძმანო, რაჲთა ჩუენ-ცა ძალისაებრი ვაჩინოთ ბაძვა[ჲ] დიდისა მის
Line of ed.: 2     
მოძღურისა და მწყემსისა[ჲ], და აწ გულს-მოდგინედ Ms. page: K_246r  და შრომის-მოყუარებით
Line of ed.: 3     
ვისმინოთ მცირე ესე სიტყჳსამიერი გამოხატვაჲ ვრცელისა მის ფრიად
Line of ed.: 4     
საწადელისა ცხორებისა მისისა და აწინდელისა აქა შემოკრებისაჲ.
Line of ed.: 5     
ხოლო ცრემლით ვევედრები სიყუარულსა თქუენსა ყოლად უღირსი ესე,
Line of ed.: 6     
რაჲთა თანა-ლმობილ იქმნეთ უძლურებისა ჩემისა მოცემად სიტყუაჲ ღირსი
Line of ed.: 7     
აღებასა პირისა ჩემისასა სიტყჳსა მიერ უსიტყუთა სიტყჳერ-მყოფელისა და
Line of ed.: 8     
უძლურთა განმაძლიერებელისა, რამეთუ იწყებს სიტყუაჲ დასაბამსა ცხორებისა
Line of ed.: 9     
მისისასა.

Chapter: II  
Line of ed.: 10        
2. ესე ნეტარი და ყოლად ქებული სერაპიონ აღმოსცენდა ქუეყანასა
Line of ed.: 11     
კლარჯეთისასა მშობელთაგან ღირსთა და პატიოსნებით და ლიტონად
Line of ed.: 12     
ცხორებულთა, რომელნი შრომით და ქუეყანის-მოქმედებით იზარდებოდეს
Line of ed.: 13     
და ნაშრომისაგან მათისა მდიდრად ზრდიდეს გლახაკთა, და
Line of ed.: 14     
ძალისაებრსა მისცემდეს უღონოთა ჴელის-აპყრობასა, და სიმშჳდით და სიმდაბლით
Line of ed.: 15     
იყოფვოდეს მსგავსად საწინაწარმეტყუელო[ჲ]სა სიტყჳსა: "ვის მივხედნე,
Line of ed.: 16     
გარნა მშჳდსა და მდაბალსა"* და შემდგომი. ხოლო მამასა ამის ნეტარისასა
Line of ed.: 17     
ეწოდებოდა კჳპრიანე, ხოლო სახელსა დედისა მისისასა უმეცარ ვართ,
Line of ed.: 18     
არა თუ სახე-ბოროტებისა რაჲსათჳს-მე, არამედ ჟამთაგან დაფარვისათჳს,
Line of ed.: 19     
რამეთუ რომელმან ესევითარი გამოიღო ნაყოფი, ვერ ეგების მისი უშუერებით
Line of ed.: 20     
და უნდოდ წარწ\ყმედაჲ, Ms. page: K_246v  ვითარცა უფალი-ცა იტყოდა: "ვერ ჴელ-ეწიფების
Line of ed.: 21     
ხესა კეთილსა ნაყოფისა ხენეშისა გამოღებად"*. ესრეთ დედაჲ
Line of ed.: 22     
ამისი ნეტარისა[ჲ] სახე-მოჴსენებელად დაიფარა სოფლით, რამეთუ ნათლად
Line of ed.: 23     
რაჲ გამოიყვანა წმიდაჲ ესე ნაშობი ორთა თანა ძმათა მისთა, რომელი
Line of ed.: 24     
ერთი იგი უხუცეს იყო და ერთი უმრწემეს, რომლისა ჴსენებაჲ მრავალგზის
Line of ed.: 25     
ეგულების სიტყუასა, რამეთუ შვნა რაჲ სამნი ესე ნაშობნი და განიხარა
Line of ed.: 26     
შვილთ-სხმისაგან, ვითარცა მეფსალმუნე დასწერს: "დედაჲ შვილთა ზედა სახარულევანი,*"
Line of ed.: 27     
ნათლად გამომყვანებელი მათი ნათლად წარუვალად მიიცვალა.
Line of ed.: 28     
ხოლო უმრწემესი ძე იოვანე დაშთა ყოლად უსრული და ენა-ბრგუნილი.
Line of ed.: 29     
იგი უკუე აზარდა მამამან მისმან კჳპრიანე, ვითარცა შეჰგავს მამასა
Line of ed.: 30     
შვილთ-მოყუარესა. არამედ შემდგომად არა მრავალთა წელთა აღესრულა
Line of ed.: 31     
მამა[ჲ]ცა ამათ ნეტართაჲ და წინაშე ღმრთისა მიიცვალა სიბერითა კეთილითა
Line of ed.: 32     
განპოხებული. და დაშთეს სამნი-ვე იგი ყრმანი მსგავსად ბაბილოვნისა
Line of ed.: 33     
ყრმათა ალსა მას შინა სიგლახაკისასა შეთხეულნი.

Line of ed.: 34        
ხოლო აქა ეგულების სიტყუასა მცირედ წიაღსლვა[ჲ] სხუად მიმართ,
Line of ed.: 35     
რაჲთა უმეტეს გამოჩნდეს კეთილთა მათ ნერგთა ნაყოფთ-მცენარებაჲ, და
Line of ed.: 36     
ამისსა შემდგომად კუალად არა ოდენ ასწილ, არამედ უმეტეს-ცა რტო-განრთხმით
Line of ed.: 37     
გარდაფენილებაჲ ოცდაათეულად, სამოცეულად Ms. page: K_247r  და ასეულად,
Line of ed.: 38     
რაჲთა დასასრულსა თხრობისასა გულისჴმა-ჰყოთ, თუ ვითარი ტკბილი და
Line of ed.: 39     
შუენიერი დამწიფდა ტევანი მათისა მის მოძღურებისა ნამუშაკევთაჲ,

Chapter: III  
Line of ed.: 40        
3. არამედ აწ ჯერ-არს ჩუენდა, რაჲთა დიდთა მათთჳს უდაბნოთა
Line of ed.: 41     
და მონასტერთა მოვიჴსენოთ, თუ ვინა[ჲ] იქმნა შენება[ჲ] მათი, ანუ ვინ
Line of ed.: 42     
იყვნეს მაშენებელნი იგი, პირველად-სული იგი და მადლი საღმრთოჲ, და
Page of ed.: 322   Line of ed.: 1     
მერმე -- მის მიერ აღძრულნი წმიდანი იგი მამანი. რამეთუ აღეშენა რაჲ წმიდაჲ
Line of ed.: 2     
და დიდი უდაბნო[ჲ] ოპიზაჲ მონაზონთა მიერ, რომელთა ეწოდებოდა
Line of ed.: 3     
ამონა, ანდრია, პეტრე და მაკარი. ხოლო ამისსა შემდგომად მოვიდა მუნით
Line of ed.: 4     
და აღაშენა უწყებითა საღმრთოჲთა მცირე ეგუტერი და შესაკრებელი მცირეთა
Line of ed.: 5     
ძმათა[ჲ] ადგილსა კლდოანსა და უვალსა კაცთაგან, რომელსა პარეხ
Line of ed.: 6     
უწოდიან. ხოლო ესე სიტყუაჲ მამათა მიერ მოვალს ჩუენდა, რამეთუ მიქაელ
Line of ed.: 7     
იყო აღმაშენებელი, სასწაულთა და ნიშთა მოქმედი მაღალთა და დიდთაჲ,
Line of ed.: 8     
რომელი იყო მოწაფე დიდისა შიოჲსი საკჳრველთ-მოქმედისაჲ, რომელი, ვითარცა
Line of ed.: 9     
მთიები განთიადისა[ჲ], ბრწყინვიდა ქუეყანასა ქართლისასა. ამისა ნეტარისა
Line of ed.: 10     
მიქაელის მიმართ წარემართა ყოლად ბრძენი სერაპიონ, რომელსა
Line of ed.: 11     
თანა-ჰყვა ძმა[ჲ] მცირე ჰასაკითა. რამეთუ დიდსა მიქაელს, ვითარცა რაჲ
Line of ed.: 12     
მამასა სულთასა და მზრდელსა ობოლთასა, შეჰვედრა თავი თჳსი. ხოლო ნეტარსა
Line of ed.: 13     
მას სხუანი-ცა მრავალნი აქუნდეს მოწა\ფენი, Ms. page: K_247v  სრულნი და ბრწყინვალენი სათნოებითა,
Line of ed.: 14     
ვითარცა დიდსა ანტონის ილარიონ და მაკარი, ეგრეთ-ვე
Line of ed.: 15     
მიქაელს ბასილი და მარკელაოზ. და მათ თანა შეივედრა ნეტარი სერაპიონ
Line of ed.: 16     
თანა-ძმითურთ და თანა-აღრაცხილ ყვნა დასსა მოწაფეთასა. ხოლო უხუცესი
Line of ed.: 17     
იგი ძმაჲ წესითა მსოფლიოჲთა დამპყრობელ ექმნა მამულსა სამკჳდრებელსა
Line of ed.: 18     
და იგი-ვე შეიტკბო ტალანტი, მოღუაწებაჲ უცხოთა და გლახაკთაჲ.

Line of ed.: 19        
ამისსა შემდგომად მო-რა[ჲ]-იწია ჟამი, წმიდაჲ მამა[ჲ] ჩუენი ვითარცა
Line of ed.: 20     
ღირსი ბრძანებითა მიქაელისითა პატივითა მღდელობისა[ჲ]თა სრულ იქმნა
Line of ed.: 21     
და ღირსებით მსახურ საღმრთო[ჲ]სა საკურთხეველისა. და ამან ყოლად განთქ[უ]მულმან
Line of ed.: 22     
და დიდთა ნიშთა მოქმედმან მიქაელ აღზარდნა და სრულებად
Line of ed.: 23     
სათნოებისა აღიყვანნა იგინი, ვინა[ჲ]ცა ხედვიდეს საღმრთოსა მას მოქალაქობასა
Line of ed.: 24     
მისსა და მდინარეთა უმდიდრესთა სწავლათა და ნიშთ[ა] და სასწაულთა
Line of ed.: 25     
დიდთა მის მიერ აღსრულებულთა, რომელნი შემდგომად სიკუდილისა
Line of ed.: 26     
მისისა აღწერნეს მოწაფეთა მისთა. ამას რაჲ ყოველსა ხედვიდეს წმიდანი
Line of ed.: 27     
იგი, ვითარცა მაგალითთა (!) კეთილთა შთახედვიდეს მსგავსად ჴელოვანთა
Line of ed.: 28     
მხატვართა და მისმიერთა მადლთა მოღებითა აშენებდეს საფუძველსა ზედა
Line of ed.: 29     
სწავლათა მისთასა არა თივასა ლერწამსა, არამედ ოქროსა, ვეცხლსა და
Line of ed.: 30     
თუალთა ანთრაკთა. ხოლო მის მიერ შეყუარებულ იყვნეს ვითარცა კეთილად
Line of ed.: 31     
მიმღებ\ელნი Ms. page: K_248r  სწავლათა მისთანი. ამით ესევითარითა საქმითა აღასრულეს
Line of ed.: 32     
ჟამი მრავალი წინაშე მისსა და ყოვლითურთ მობაძავ მისსა იქმნნეს.

Chapter: IV  
Line of ed.: 33        
4. ხოლო ჩუენდა ჯერ-არს, რაჲთა ნეშტი თხრობისა[ჲ] გულს-მოდგინებით
Line of ed.: 34     
ვისმინოთ, თუ ვითარ მოიწივნე[ს] სანახებთა ქუეყანისა სამცხისათა.
Line of ed.: 35     
ესერა ვთქუათ, რამეთუ იყო რაჲ დიდი იგი მამა[ჲ] და მოძღუარი მიქაელ
Line of ed.: 36     
მდგომარე ლოცვასა ღამისასა, განკჳრვებაჲ რაჲმე დაეცა და აღიტაცა ზეცად
Line of ed.: 37     
და იხილა ვინმე, ვითარცა მღდელ-შუენიერად შემოსილი, და ეტყოდა მას,
Line of ed.: 38     
რაჲთა მის მიერ განსწავლულნი იგი მოწაფენი მყის წარავლინნეს ქუეყანად
Line of ed.: 39     
სამცხისა, რომელ არიან სერაპიონ და იოვანე. და უჩუენებდა ნიშთა რათ-მე
Line of ed.: 40     
და სახეთა, თუ რომელსა მივიდენ ადგილსა; პოონ, მივიდენ რა[ჲ], სასწაული
Line of ed.: 41     
იგი და მუნ ჴელ-ყონ აღშენებაჲ მონასტრისა[ჲ] და შეკრიბნეს მას შინა
Line of ed.: 42     
სულნი მრავალნი სადიდებელად ღმრთისა და მეუფისა ყოველთაჲსა. და ესე
Line of ed.: 43     
ჩუენებაჲ აქამომდე იყავნ!

Page of ed.: 323  
Line of ed.: 1        
ხოლო მო-რა[ჲ]-ეგო გონებასა წმიდაჲ იგი, რომელსა მრავალნი ეხილვნეს
Line of ed.: 2     
ნიშნი საღმრთონი, და მოუწოდა წმიდათა მათ და შეჭმუნებულითა პირითა
Line of ed.: 3     
ჰრქუა სერაპიონს: "საყუარელო შვილო და ქრისტეს მიერ ძმაო სერაპიონ,
Line of ed.: 4     
ფრიად მძიმედ აღმიჩნდა ბრძანებაჲ ესე, რამეთუ ფრიად-ცა უყუარს
Line of ed.: 5     
სულსა თანა-ზრდილობაჲ და უფრო[ჲ]ს-ღა, რომელნი საღმრთოჲთა სიყუარულითა
Line of ed.: 6     
შეკრულ იყვნენ. აწ ვინა[ჲ]\თგან Ms. page: K_248v  საღმრთოჲ არს ბრძანებაჲ ესე,
Line of ed.: 7     
რაჲთა განხჳდე ამიერ და აღაშენო სულთ-სამზრუნველოჲ, სადა-იგი გიჩუენოს
Line of ed.: 8     
შენ ღმერთმან", ხოლო მას ესმა რაჲ წმიდისა მიერ, დავარდა ფერჴთა თანა
Line of ed.: 9     
მისთა და მყოვარ ჟამ უჴმოდ მდებარე იყო. ხოლო წმიდამან უპყრა ჴელი,
Line of ed.: 10     
აღადგინა და ეტყოდა: "გულპყრობილ იყავ, შვილო, რამეთუ შეუძლებელ
Line of ed.: 11     
არს ბრძანებასა საღმრთოსა მცირედ-ცა წინა-განწყობაჲ, და ესე-ცა ბრძანებაჲ-ვე
Line of ed.: 12     
არს, რაჲთა რომელი გეტყოდა ჯუარისა ოდენ მარტოდ ტჳრთვასა,
Line of ed.: 13     
იგი-ვე გეტყჳს, რაჲთა ცხოველი ხატი განკაცებისა მისისა[ჲ] იტჳრთო და
Line of ed.: 14     
ეგრეთ განხჳდეთ, რაჲთა აღ-რაჲ-აშენოთ წმიდაჲ ეკლესია[ჲ], მას შინა აღმართოთ
Line of ed.: 15     
იგი თაყუანის-[ს]აცემელად და სენთა და უძლურთა განმდევნელად
Line of ed.: 16     
და სულთა მრავალთა გამოსაჴსნელად." ესევითარი რაჲ მრავალი ესმა წმიდასა
Line of ed.: 17     
მას, სიტყჳსა წილ ცრემლთა სიმრავლე გარდამოადინა და ჰრქუა: "უკუეთუ
Line of ed.: 18     
სათნო არს, მამაო, წინაშე შენსა, ევედრე ღმერთსა ჩემთჳს, რაჲთა არა
Line of ed.: 19     
განმაშოროს წმიდასა კრებულსა შენსა და მარადის ხილვად წმიდასა პირსა
Line of ed.: 20     
შენსა". ხოლო მან მიუგო და ჰრქუა, რაჲთა არა დააკლდე საღმრთოსა
Line of ed.: 21     
გჳრგჳნსა მორჩილთასა, ამიერ დააცადენ სიტყჳს-გებანი და მზა-ყავ თავი შენი
Line of ed.: 22     
სლვად გზათა, და თანა-მოგზაურ შენდა ყავ ძმა[ჲ] შენი იოვანე და ოთხნი
Line of ed.: 23     
ძმათა ამათგანნი, ხოლო აუწყნა ნიშნი Ms. page: K_249r  რა[ჲ]მე მის ადგილისანი, რაჲთა
Line of ed.: 24     
ადვილად იცნან ადგილნი იგი, რომლისა აღშენებად ბრძანება[ჲ] მოეღო,
Line of ed.: 25     
და ესე-ცა ჰრქუა, ვითარმედ: "უწყოდეთ, შვილნო, რამეთუ სულთა მრავალთა
Line of ed.: 26     
მიზეზ ექმნეთ ცხორებად საუკუნოდ, რაჲთა ვითარცა იტყჳს მოციქული:
Line of ed.: 27     
"ჴმასა მას თანა საყჳრისასა მრავალთა თანა შენ ძლით ცხოვნებულთა წარმოუდგე
Line of ed.: 28     
მეუფესა*". ესევითარნი რაჲ სიტყუანი ესმნეს წმიდისა მისგან, არღარა
Line of ed.: 29     
იკადრა წინა-განწყობაჲ, არამედ შეუ[ვ]რდა ცრემლით და მოწლედ
Line of ed.: 30     
შეიტკბნე[ს] ურთიერთას წმიდათა მათ, და ეგრეთ-ვე მსგავსად ყოველნი ძმანი,
Line of ed.: 31     
და ლოცვაჲ წმიდისა[ჲ] საგზალ თჳსსა ყვეს

Chapter: V  
Line of ed.: 32        
5. ხოლო წარმოემართნეს რაჲ, მათ თანა-ეტჳრთა ცხოველი ხატი
Line of ed.: 33     
ფერისცვალებისა[ჲ] თანა-შემწედ და სასოდ ყოველთა ქრისტეანეთა. ხოლო
Line of ed.: 34     
სლვასა მას მათსა, ვითარცა სამეუფოთა პალატთა, უჭირველად ვიდოდეს,
Line of ed.: 35     
ვიდრემდის მოიწინეს მთასა მას, ვითარცა სიმაღლესა ცისასა აღძრულნი, და
Line of ed.: 36     
დადგეს ადგილსა მას, რომელსა ბერას ჯუარ ეწოდების. ხოლო წმიდამან
Line of ed.: 37     
მან ვითარცა თითითა უჩუენა მათ ადგილი იგი, სადა ეგულებოდა აღშენებაჲ
Line of ed.: 38     
მონასტრისა[ჲ], და ვითარცა შთამოვიდეს დასასრულსა მას ჴევისასა,
Line of ed.: 39     
რომელ არს უტყჳსა, მოვიდეს ადგილსა რას-მე ძინძედ სახელ-დებულსა,
Line of ed.: 40     
განიმსტურეს რა[ჲ]მე და განიცადეს, და იხილეს, რამეთუ უდაბნო იყო და
Line of ed.: 41     
Ms. page: K_249v  შეცვულ ტყეთა და ჴევთა. და შეიყუარეს იგი ძმათა მათ. ხოლო წმიდაჲ
Line of ed.: 42     
იგი ეტყოდა, ვითარმედ: "არა არიან სასწაულნი იგი ადგილსა ამას, რომელი
Page of ed.: 324   Line of ed.: 1     
გჳბრძანა წარმომგზავნელმან მოძღუარმან ჩუენმან. ხოლო ეგრეთ-ცა ჴელ-ყვეს
Line of ed.: 2     
და იწყეს შენებად მცირე ტალავარი და ადგილი რა[ჲ]მე მონასტრისა[ჲ],
Line of ed.: 3     
და დაყვნეს მუნ არა მცირედნი დღენი.

Line of ed.: 4        
ხოლო ეუწყა რაჲ უფალთა მის დაბისათა, ვითარმედ უცხო[თ]ა ვიეთ-მე
Line of ed.: 5     
მონაზონთა ჰნებავს ადგილსა მას აღშენებად მონასტერი, ხოლო მათ არა
Line of ed.: 6     
ინებეს, რამეთუ იყვნეს ყოვლითურთ მჴეცებრივ, უწირავ და ბოროტ, რამეთუ
Line of ed.: 7     
არა ინებეს კურთხევა[ჲ] წმიდათა მათგან. ამისთჳს ზედა-მიეტევნეს მათ
Line of ed.: 8     
და ვითარცა იგი წერილ არს კაცთა მათთჳს ნაზარეველთა, ვითარმედ "მოიყვანეს
Line of ed.: 9     
ქრისტე წუერამდე მის მთისა, რომელსა ზედა ქალაქი მათი დაშენებულ
Line of ed.: 10     
იყო", ეგრეთ-ვე წმიდანი ესე -- პირამდე მის მდინარისა, რომელ არს
Line of ed.: 11     
აღმოსავალით ადგილსა მას. და წიაღ-მოვლეს რაჲ მდინარე იგი და მოვიდეს
Line of ed.: 12     
დასავალით მისსა, ვითარ ორ მილიონ, ადგილთა ყოლად ტყეთა და უვალთა
Line of ed.: 13     
კაცთა მიერ, და მიმო-რა[ჲ]-ვიდოდეს ჭირით და შრომით ადგილთა მათ
Line of ed.: 14     
იწროთა, პოვე[ს] ნიშები და სასწაულები, უწყებული დიდისა მისგან მოძღურისა,
Line of ed.: 15     
და განიხარეს დიდითა სიხარულითა. და გულსავსე-ბით მეცნიერ იქმნეს,
Line of ed.: 16     
ვითარმედ არა ცუდ და ამაო Ms. page: K_250r  არს გზა[ჲ] იგი საჭიროებით სლვისა
Line of ed.: 17     
მათისა[ჲ]. და იხილეს რაჲმე ბორცჳ მცირე, უმაღლესი სხუათა მათ ადგილთა[ჲ],
Line of ed.: 18     
და აღმოსავალით ბორცუსა მას წყალი აღმომცენარე, მდინარი და
Line of ed.: 19     
შუენიერი, რომელი-იგი გულსავსე-ჰყოფდა წადილსა მას მგზავრობისასა. ხოლო
Line of ed.: 20     
მიმოგანიმსტურეს და იხილეს, და არა იპოვა ადგილი ველოანი და
Line of ed.: 21     
ფართოებით შემწყნარებელი მათი. და უბრძანა წმიდამან მან, რაჲთა საშუალ
Line of ed.: 22     
წყაროსა მას და ბორცუსა მოიქმნას ადგილი და აღეშენოს მცირე ტალავარი,
Line of ed.: 23     
რომელი ექმნა მათ შემწყნარებელ უცხოებისა მათისა, და რაჲთა ცხოველ[ი]
Line of ed.: 24     
იგი ხატი მას შინა თაყუანის-იცემებოდის მათ მიერ.

Chapter: VI  
Line of ed.: 25        
6. ხოლო ჩუენ აქა წარვმართოთ სიტყუაჲ და განცხადებულად წარმოუჩინოთ
Line of ed.: 26     
სიყუარულსა თქუენსა, თუ ვითარ იყო ადგილისა მის წარმართებაჲ,
Line of ed.: 27     
ანუ ვინ იყო კაცი იგი, რომელმან ყოველი-ვე ვითარცა ღმრთისამიერითა
Line of ed.: 28     
ბრძანებითა კეთილად წარუმართა მათ. რამეთუ იყო ვინმე მთავარი დიდი
Line of ed.: 29     
და წარჩინებული ქუეყანასა ამას, რომელი ყოველთა ჰმატდა სიმდიდრითა
Line of ed.: 30     
და სიმრავლითა ერთა და აგარაკთაჲთა, რომლისა სივრცე საზღვართ-ვრცელ
Line of ed.: 31     
და მრავალ იყო. და არა თუ ქუეყანიერთა და ქუე-მეთრევთაგან მდიდროოდა,
Line of ed.: 32     
არამედ ღმრთის-მსახურებით ცხორებულთა-ცა ყოველთა ერეოდა. და ვითარცა
Line of ed.: 33     
იობისთჳს წერილ არს: "ჭეშმარიტად მართალ და უბრა\ლო*." Ms. page: K_250v  ესევითარი
Line of ed.: 34     
ესე კაცი იყოფოდა და მრავალთა ტაძართა და კარავთა იქცეოდა, რომელსა
Line of ed.: 35     
სახელი ეწოდა გიორგი, მეორედ -- ჩორჩანელი, რომლისა ტაძარნი
Line of ed.: 36     
შენ იყვნეს სანახებსა ჩორჩანისა და ზანავისასა. ხოლო უმრავლესთა ჟამთა
Line of ed.: 37     
ინადირობნ იგი ადგილთა მათ ცხროჭა წოდებულთა, რამეთუ იყო
Line of ed.: 38     
მუნ სიმრავლე თხათა და სხუათა ნადირთა ველურთა[ჲ], და არეთა მათ ეშენა
Line of ed.: 39     
სახლი, რომელ ოდეს-მე ეწიის ღამე, სადგურ ყვიან მას შინა სიბნელისათჳს
Line of ed.: 40     
ღამისა და უვალობისა და სიჴშოჲსა ტყეთა[ჲ]სა.

Line of ed.: 41        
და იყო, რაჟამს დაიბანაკეს წმიდათა მათ ადგილსა მას ზემო-ჴსენებულსა
Line of ed.: 42     
და ქმნეს [ტალავარი] მახლობელად ბორცჳსა მის, და აღაგზნეს ცეცხლი,
Page of ed.: 325   Line of ed.: 1     
და ვითარცა აჴდა კუამლი დიდძალი. ხოლო ვითარცა იხილა გიორგი მორწმუნემან,
Line of ed.: 2     
იყო რაჲ მდევარ ნადირთა, განკჳრდა ფრიად და ჰრქუა წინაშე-მდგომელთა:
Line of ed.: 3     
"ვინა[ჲ] არს ადგილსა იმას სიჴშო[ჲ] კუამლისა[ჲ], ანუ თუ ვის
Line of ed.: 4     
რად უჴმს ცეცხლი? უკუეთუ ვინმე ეძიებს ნადირთა, რად კადნიერ და
Line of ed.: 5     
ურცხჳნო ქმნილ არს? დაღათუ სხუაჲ საჭირო რაჲ ვის უჴმს, ჩუენ ვითარ
Line of ed.: 6     
არა მეცნიერ ვართ?" არამედ ვერავინ მისცა პასუხი, ვინა[ჲ]ცა მყის უბრძანა
Line of ed.: 7     
ერთსა ვის-მე მონათაგანსა: "და წარვედ მსწრაფლ", ჰრქუა, "და ზედა-მიწევნით
Line of ed.: 8     
ცან ძალი საქმისაჲ ამის და მაუწყე ჩუენ, თუ რა\[ჲ]-მე Ms. page: K_251r  არს სახილავი
Line of ed.: 9     
ესე?"

Line of ed.: 10        
ხოლო წარვიდა მყის ყრმა[ჲ] იგი და ჭირით და შრომით მიჰყვა კუამლსა
Line of ed.: 11     
მის ცეცხლისასა. ხოლო ვითარცა მიიწია მუნ, იხილა ტალავარი იგი და
Line of ed.: 12     
კაცნი შემოსილნი ხალენებითა უცხოჲთა მეუდაბნოეთაჲთა, განჰკრთა უკუე
Line of ed.: 13     
კაცი იგი, ხოლო იგინი-ცა განკჳრდეს. და მივლინებული იგი ჰკითხვიდა ვინაობასა
Line of ed.: 14     
ანუ რაჲ-მე არიან საქმენი მათნი, რომელნი ესევითარითა სიგლახაკითა
Line of ed.: 15     
იხილვებიან და ესევითარსა ამას უღუაწსა ადგილსა იხილვებიან? ხოლო
Line of ed.: 16     
მათ-ცა მიუგეს და ჰრქუეს: "და საყუარელო, შენ უკუე ვინ ხარ, ანუ რად
Line of ed.: 17     
გიჴმს ზედა-მიწევნით ცნობაჲ ჩუენისა ვითარებისა[ჲ]?" და კაცი იგი ეტყოდა:
Line of ed.: 18     
"მთავრისა ვარ მე დიდისა, რომლისა სახელი გიორგი, რომლისა მიერ მოვივლინე
Line of ed.: 19     
მე, რამეთუ დაუკჳრდა ესევითარსა ამას ადგილსა კუა[მ]ლი ცეცხლისა[ჲ]
Line of ed.: 20     
და ყოლად ყოფაჲ კაცისა[ჲ]". ხოლო წმიდასა მას ვითარცა ესმა, რამეთუ
Line of ed.: 21     
მთავარი არს და უფალი ადგილთა მათ, გამოიკითხა გამოწულილვით
Line of ed.: 22     
ყოველი საქმე მისი. და ვითარცა ცნა ზედა-მიწევნით, ვითარმედ უფალ არს
Line of ed.: 23     
მათ ადგილთა და მპყრობელ ყოველთა მათ სანახებთა, მეყსეულად იწყო
Line of ed.: 24     
წმიდამან სერაპიონ და მყის წარმოუთხრა პირველითგან ვიდრე მუნ ჟამამდე,
Line of ed.: 25     
თუ რომლისა მიზეზისათჳს მოიწინეს ადგილსა მას, და ვითარმედ ეგულების
Line of ed.: 26     
აღშენებაჲ მონასტრისა[ჲ], და ესე-ცა შესძინა, ვითარმედ: "ბრძანე\ბა[ჲ] Ms. page: K_251v  არს
Line of ed.: 27     
საღმრთოჲ, და მოწაფენი ვართ ნიშთა და სასწაულთა მიერ განბრწყინვებულისა
Line of ed.: 28     
მიქაელ პარეხელისანი".

Line of ed.: 29        
და ვითარცა ესმა ესე ყოველი კაცსა მას და რაჲ-იგი იხილა, ყოველი
Line of ed.: 30     
მიუთხრა დიდსა მას მთავარსა და ყოველთა წინაშე-მდგომელთა. ხოლო იგინი
Line of ed.: 31     
მთავრითურთ შიშმან და განკჳრვებამან შეიპყრნა და საოცარ რა[ჲ]მე ჰგონეს
Line of ed.: 32     
საქმე იგი, ხოლო კაცი იგი ეტყოდა მათ, ვითარმედ: "კაცნი მინახვან ყოლად
Line of ed.: 33     
ჴორცითა მყოფნი, ხატითა და სახითა მონაზონთა[ჲ]თა და არა საოცრად,
Line of ed.: 34     
არამედ ცხადად". ხოლო განთენნა რაჲ, კუალად უბრძანა მთავარმან
Line of ed.: 35     
ორთა საკუთართა თჳსთა და გონებითა-ცა ფრთხილთა, რაჲთა ზედა-მიწევნით
Line of ed.: 36     
ცნან ყოველი-ვე. ხოლო წარმოვიდეს კაცნი იგი. და ვითარცა მოიწინეს წინაშე
Line of ed.: 37     
წმიდისა მის მამისა, და იხილნა იგინი და გულისჴმა-ყო, რამეთუ მთავარნი
Line of ed.: 38     
არიან და საკუთარნი დიდისა მის მთავრისანი, მიეგება და მოწლედ მოიკითხნა
Line of ed.: 39     
წმიდამან მან და წინაშე ხატსა წარავლინნა, და თაყუანის-[ს]ცეს
Line of ed.: 40     
რა[ჲ], და იკურთხნეს და განიხარეს დიდად ფრიად.

Line of ed.: 41        
მაშინ ჰრქუეს მთავართა მათ წმიდასა სერაპიონს და სხუათა მათ ძმათა:
Line of ed.: 42     
"ვჰმადლობთ ღმერთსა, წმიდანო მეუფენო", რომელმან ჟამთა ამათ მოხედვა-ყო
Line of ed.: 43     
ჩუენ ზედა და ქუეყანასა ზედა გჳჩუენნა კაცნი ზეცისანი. ხოლო აწ გულსავსე-
Line of ed.: 44     
გუყვენით ჩუენ, თუ რომლისათჳს ჯერ-იჩინა სიწმიდემან [თქუენ]მან
Page of ed.: 326   Line of ed.: 1     
მოსლვა[ჲ] უღუაწთა ამათ და უვალთა ადგილთა. Ms. page: K_252r  მაშინ წმიდამან მამამან
Line of ed.: 2     
სერაპიონ სახე პატიოსნისა ჯუარისაჲ გამოსახა და სულთ-ითქუმა სიღრმით
Line of ed.: 3     
სულისა[ჲ]თ და ესრეთ ჰრქუა მათ: "ჩუენ, საყუარელნო, დაღაცათუ
Line of ed.: 4     
ცოდვილ ვართ, კაცნი ვართ ქრისტეანენი, და გურწამს ქრისტე ღმერთი ჩუენისა
Line of ed.: 5     
ცხოვრებისათჳს განკაცებული და მოველით აღდგომასა ყოველთასა
Line of ed.: 6     
და წმიდათათჳს განმზადებულსა ნეტარებასა, რომელ არას ვიტყჳთ გარეგან
Line of ed.: 7     
ჭეშმარიტებისა, რამეთუ მოწაფენი ვართ დიდისა მის და განთქ[უ]მულისა
Line of ed.: 8     
მიქაელ პარეხელისანი და ბრძანებითა საღმრთოჲთა მის მიერ წარმოვლენილნი,
Line of ed.: 9     
და რაჲთა ადგილსა ამას აღვაშენოთ შესაკრებელი ცხოვართა პირმეტყუელთა[ჲ]".
Line of ed.: 10     
და ყოველი-ვე წარმოუთხრა შემდგომითი-შემდგომად. ხოლო მათ
Line of ed.: 11     
ვითარცა გულისჴმა-ყვეს, რამეთუ ჭეშმარიტ არიან სიტყუანი მათნი, სახელი
Line of ed.: 12     
დიდისა მის მოძღურისა[ჲ] ესმა, თაყუანის-სცეს ხატსა მას ცხოველსა, და
Line of ed.: 13     
წმიდანი იგი მოიკითხნეს და წარემართნეს და მიიწინეს, რაჲთა წინაშე გიორგი
Line of ed.: 14     
ღმრთის-მსახურისა ყოველი-ვე ხილული და სმენილი წარმოუთხრას.
Line of ed.: 15     
ხოლო მას ესმა რაჲ, ვითარმედ მოწაფენი მიქაელისნი არიან, ირწმუნა ჭეშმარიტებაჲ
Line of ed.: 16     
სიტყუათა მათთა[ჲ] და განიხარა, და წარვიდა სახიდ თჳსსა და
Line of ed.: 17     
სურვიელ იყო ხილვასა მათსა.

Chapter: VII  
Line of ed.: 18        
7. ხოლო შემდგომად სამისა დღისა უბრძანა, რაჲთა მზა-ყვნენ გზანი
Line of ed.: 19     
მიმყვანებელნი ადგილსა მას, რომელსა-ცა იყვნეს წმიდანი იგი და აღე\კაზმაMs. page: K_252v 
Line of ed.: 20     
და აღიღო მცირედი რა[ჲ]მე ევლოგიაჲ, რომელი შეეტყუებოდა კაცთა
Line of ed.: 21     
მათ მეუდაბნოეთა, და მის თანა წარიყვანნა ხუცესნი-ცა საცეცხურ-საკუმეველებითა.
Line of ed.: 22     
და წარავლინნა წინაჲთ მკჳრცხლ მავალნ[ი], რაჲთა განჰმზადებდენ
Line of ed.: 23     
გზათა. და მი-რა[ჲ]-იწინეს ადგილსა მას, რომელსა წმიდანი იგი
Line of ed.: 24     
იყვნეს. ხოლო ცნეს რაჲ წმიდათა მათ, და მყის წინა მიეგებნეს მთავარსა
Line of ed.: 25     
და სადა-იგი წყარო[ჲ] [არს], განვიდეს ადგილსა მას, ვინა[ჲ]ცა გარდაჴდა
Line of ed.: 26     
საჴედარსა და შეუვრდა ხატსა მას ცხოველსა, და ეგრეთ-ვე წმიდანი იგი
Line of ed.: 27     
მოიკითხნა და იკურთხა მათ მიერ. მაშინ მიუგო მთავარმან მამათა მათ ნეტართა
Line of ed.: 28     
და მდუღარითა სულითა ეტყოდა: "და ვ[ა]მადლობ ღმერთსა და მეუფესა,
Line of ed.: 29     
წმიდანო, რომელმან არა უგულებელს-ყო უღირსებაჲ ჩუენი და დღეთა
Line of ed.: 30     
შინა ჩემთა ყო ჩემ თანა სასწაული, რომელმან აწ ღირს-მყო ყოლად
Line of ed.: 31     
არა-ღირსი ესე პირველად თაყუანის-ცემად ცხოველსა ხატსა მისსა, და მერმე --
Line of ed.: 32     
წმიდათა პირთა თქუენთა".

Line of ed.: 33        
ხოლო სანატრელი სერაპიონ აღივსო სულითა წმიდითა და მსგავსად
Line of ed.: 34     
მდინარისა აღმოადინებდა თაფლ-მწთოლვარითა მით ენითა სწავლათა საღმრთოთა,
Line of ed.: 35     
და ვითარცა მდინარე ედემისა[ჲ] აღმოუწყაროოდა ოქრო-ნაკადულით
Line of ed.: 36     
პირით მისით, რომლისათჳს-ცა განკჳრდა მთავარი იგი და ყოველნი წინაშე-მდგომნი,
Line of ed.: 37     
რომლისათჳს-ცა შე\უ[ვ]რდეს Ms. page: K_253r  ფერჴთა მისთა და ეტყოდეს:
Line of ed.: 38     
"ვითარცა ერთი მოციქულთაგანი ქრისტემან მოგავლინა, აწ უკუე ჯერისაებრსა
Line of ed.: 39     
ყოფად გჳბრძანებდი, მამაო!" და წმიდათა მათ ძალისაებრ ჰ[რ]ქუეს
Line of ed.: 40     
არა ყოვნებად საღმრთოსა ბრძანებასა, ვითარცა ჯერ-არს ადგილსა ამას
Line of ed.: 41     
აღშენებად მონასტერი შესაკრებელად სულთა ღმრთის-მოყუარეთა. ხოლო
Line of ed.: 42     
მთავარი იგი შეუვრდა მათ და ეტყოდა: "გევედრები, წმიდანო, ნუ დაამძიმებთ
Line of ed.: 43     
ჩემ ზედა სათხოველსა, რამეთუ აჰა ესერა ხედავთ, ვითარ ყოვლითურთ
Page of ed.: 327   Line of ed.: 1     
უქმ და უღუაწ არს ადგილი ესე, და ყოლად უღონოდ გხედავ თქუენ
Line of ed.: 2     
მსგავსად მოციქულთა. ხოლო ვინა[ჲ]თგან ღმერთსა მოღუაწედ ჩემდა მოუვლინებიეთ,
Line of ed.: 3     
საქმენი ესე, რომელთა იტყჳთ, თჳნიერ ჩემსა არა წარემართებიან.
Line of ed.: 4     
აწ უკუე არს ადგილი, რომელი მარჯუე არს და მომზავებელ ამათ საქმეთა,
Line of ed.: 5     
ვინაჲ-ცა ბრძანენ სიწმიდემან თქუენმან, რაჲთა მუნ აღვაშენოთ მონასტერი,
Line of ed.: 6     
რამეთუ აქა შეუძლებელ არს ყოლად რა[ჲ]საცა ეგევითარისა
Line of ed.: 7     
საქმედ".

Line of ed.: 8        
ხოლო წმიდაჲ იგი ეტყოდა მას: "ღმერთმან, რომელმან უბრძანა მოსეს
Line of ed.: 9     
კუერთხითა განპებაჲ ზღჳსა[ჲ] და კუალად უდაბნოს კლდისაგან უღაღისა
Line of ed.: 10     
აღმოცენებად წყალი, და მოღებასა საზრდელისასა უწჳმა მანანა[ჲ] ერსა,
Line of ed.: 11     
ვინა[ჲ] იგი-ვე არს აქა-ცა, რომელმან ძნელოვანნი ადვილ ყვნეს ჯერ-ჩინებითა
Line of ed.: 12     
შენითა და შე\წევნითა Ms. page: K_253v  საღმრთოჲთა. ხოლო შეუძლებელ არს, რაჲთა-მცა
Line of ed.: 13     
ბრძანებასა საღმრთოსა წინა-განვეწყვენით და ადგილი ესე სხუად ვცვალეთ,
Line of ed.: 14     
რამეთუ ნიშნი და უწყებანი ადგილსა ამას უწამებენ". ხოლო მთავარმან
Line of ed.: 15     
ჰრქუა: "ეგებისა ესე, მამაო, რაჲთა კაცმან ნეფსით თავი ჭირთა მისცეს და
Line of ed.: 16     
უკუანა[ჲ]სკნელ მოკიცხულ და მაშურალ იპოოს ცუდად?". ხოლო წმიდაჲ
Line of ed.: 17     
იგი ეტყოდა: "გონიერად ისმინე, მთავარო, იგავი ესე, რამეთუ მარგალიტნი
Line of ed.: 18     
და თუალნი პატიოსანნი მიმოგანბნეულ რაჲ იყვნენ თანა-აღრევით მიწასა,
Line of ed.: 19     
არა ესრეთ ბრწყინვენ წინაშე თუალებსა ხილვის-მოყუარეთასა, ვითარ იგი
Line of ed.: 20     
რაჟამს გამოიჴურვნენ და განწმდენ და ოქრო-თხზულებით შეიწყვნენ კეთილთა
Line of ed.: 21     
მიერ მჭედელთა, მაშინ-ღა გამოჩნდეს ბრწყინვალებაჲ მათი და იქოს მუშაკი
Line of ed.: 22     
და შუენიერებაჲ მათი, ეგრეთ-ვე ადგილი ესე რაჟამს ჴელ-ყონ ჴელოვანთა
Line of ed.: 23     
მუშაკთა, მაშინ იხილოს თუალმან მხილველთამან შუენიერებაჲ ადგილისა
Line of ed.: 24     
ამის, ვინა[ჲ]ცა ნუ გუაიძულებ დატევებად ადგილისა ამის და სხუად ცვალებად,
Line of ed.: 25     
რამეთუ ესე ვერ ეგების ჩუენ მიერ".

Line of ed.: 26        
ესე რაჲ ესმა მთავარსა, თავი მოიდრიკა და დადუმნა. ამისსა შემდგომად
Line of ed.: 27     
აღდგა, ილოცა და ჰრქუა მათ: "ლოცვა ყავთ ჩუენთჳს, წმიდანო, რამეთუ
Line of ed.: 28     
მე არა მშურს ადგილი ესე, ხოლო სხუად თანა-ლმობაჲ და შეწევნა[ჲ]
Line of ed.: 29     
ყოლად შეუძ\ლებელ Ms. page: K_254r  არს." და მოჰგუარეს მას საჴედარი და წარვიდა,
Line of ed.: 30     
და ეტყოდა და ჰრქუა წმიდათა მათ: "არა თურე ღირს ვიყავ ლოცვასა
Line of ed.: 31     
თქუენსა" და წარვიდა მწუხარე. და ვითარცა მივიდა მდინარესა მას წინაშე
Line of ed.: 32     
მათსა მყოფსა, და იხილა მცირე რა[ჲ]მე კლდე და გარდაჴდა მას ზედა და
Line of ed.: 33     
დაჯდა. და მოუწოდა ერთსა ყრმათაგანსა და ჰრქუა მას: "მივედ, ძმაო, და
Line of ed.: 34     
არქუ წმიდათა მათ, რაჲთა მოვიდენ ადგილსა ამას". ხოლო ვითარცა წარგზავნა
Line of ed.: 35     
იგი, ჰ[რ]ქუა თჳსთა საკუთართა: "ვინა[ჲ]თგან არა ინებეს წმიდათა
Line of ed.: 36     
მათ ადგილთა მას ზანავისათა, რაჲთა-მცა მუნ გუეშენა უდაბნო[ჲ] დიდი და
Line of ed.: 37     
მაღალი, აწ უკუე რაჲ ჯერ-არს ყოფად". ხოლო მათ ჰრქუეს: "რაჲთა არა
Line of ed.: 38     
დავაბრკოლოთ გულს-მოდგინებაჲ მათი".

Line of ed.: 39        
ხოლო მთავარმან ჰრქუა: "საღმრთოჲსა ძალისა განუგებელად არა არს
Line of ed.: 40     
საქმე ესე კაცთაგან, ამისთჳს-ცა ჯერ-არს, რაჲთა ძალისაებრი ვაჩუენოთ შეწევნა[ჲ]".
Line of ed.: 41     
და ვითარცა მოიწინეს წმიდანი იგი ადგილსა მას, და კუალად-ცა
Line of ed.: 42     
ეტყოდა მათ მთავარი იგი: "გევედრები, წმიდანო ღმრთისანო, რაჲთა ერთი
Line of ed.: 43     
მომმადლო[თ] მე, რამეთუ არიან ადგილნი მრავალნი და კეთილნი და
Page of ed.: 328   Line of ed.: 1     
ნაშენებითა ღონიერნი და იხილნეთ იგინი, და უკუეთუ დიდად მოაშუნდეს
Line of ed.: 2     
სულსა თქუენსა, აჰა ადგილნი და შესავალნი და ყოველი საჴმარი უხუებით".
Line of ed.: 3     
ხოლო ნეტარმან სერაპიონ კუალად-ცა ჰრქუა: "მსგავსად მოციქულისა ვიტყოდი:
Line of ed.: 4     
"უკუეთუმცა ანგელოზი მა\ხარებდა, Ms. page: K_254v  გარეშე მისსა, რომელი გუეხარა,
Line of ed.: 5     
არა გურწამს".

Line of ed.: 6        
მაშინ გიორგი მოუწოდა ვის-მე ჭაბუკსა ასაკითა, რომელ არს ძალითა ,
Line of ed.: 7     
და ჰრქუა: "შვილო საყუარელო, გზა-ჰყევ წმიდათა ამათ და ხვალე განთიადითგან
Line of ed.: 8     
ვიდრე მწუხრამდე [რაოდენი] შემოწერით შემოვლიან, მიმიცემიეს
Line of ed.: 9     
მათდა, ვინა[ჲ]თგან ადგილსა ამას წადიერ არიან. და უკუეთუ ვინმე იპოოს
Line of ed.: 10     
დამახრწეველ მათდა უცხოებისათჳს, ყოველთა-ვე აუწყე, ვითარმედ თავისუფლებით
Line of ed.: 11     
და ნებისაებრ აშენებენ მონასტერსა საბრძანებელსა შინა ჩუენსა".
Line of ed.: 12     
ხოლო წმიდათა მათ მამათა ეტყოდა: "გულპყრობილ იყვენით, ვითარმედ
Line of ed.: 13     
ყოვლითა ძალითა თანა-შემწე თქუენდა ვარ მე და მზრუნველ, და არავინ
Line of ed.: 14     
წინა-აღმდგომ ჩუენდა არს ადგილთა ამათ, რომელთა გეგულების დაპყრობად,
Line of ed.: 15     
ხოლო შემდგომად სამისა დღისა კუალად გიხილნე, უფალსა თუ ენებოს".
Line of ed.: 16     
ვინა[ჲ] წმიდათა მათ განიხარეს ფრიად და მადლობაჲ აღუარეს. და მამათა
Line of ed.: 17     
ღამე იგი კლდესა მას ზედა განათიეს. და ესე-ცა სიტყუაჲ ჭეშმარიტ არს,
Line of ed.: 18     
მოწევნული ჩუენდა, ვითარმედ ხილვა[ჲ] ანგელოზისა[ჲ] იხილა ღამესა ამას,
Line of ed.: 19     
რომელი განაძლიერებდა მას და გულს-მოდგინებით შრომად უბრძანებდა,
Line of ed.: 20     
რომლისათჳს-ცა შემდგომად ორისა დღისა შექმნნა ორნი ჯუარნი წმიდამან
Line of ed.: 21     
მან ჴელითა თჳსითა და კლდესა მას ზედა აღმართნა სახელსა ზედა წმიდათა
Line of ed.: 22     
მთავარანგელოზთასა. ხოლო უკუანა[ჲ]სკნელ მცირე Ms. page: K_255r  ეგუტერი-ცა აღეშენა,
Line of ed.: 23     
რამეთუ ნიშნი და კურნებანი სნეულთანი იქმნებოდეს საღმრთო[ჲ]საგან
Line of ed.: 24     
მადლის[ა] წმიდათა მათ მთავარანგელოზთა[ჲ]სა.

Chapter: VIII  
Line of ed.: 25        
8. ხოლო ჩუენ კუალად აღვიდეთ პირველსა-ვე სიტყუასა და ძალისაებრ
Line of ed.: 26     
ვიპყრათ წესი თხრობისა[ჲ]. რამეთუ გან-რაჲ-ათიეს ღამე იგი და მზე
Line of ed.: 27     
აღმობრწყინდებოდა, აღდგა წმიდაჲ იგი და ძმა[ჲ] მისი იოვანე და ერთი
Line of ed.: 28     
ძმათა მათგანი, რომელთა რიცხჳ ექუს იყო, და წარემართნეს ჭაბუკსა მას
Line of ed.: 29     
თანა სამნი იგი და სამნი დაეტევნეს ადგილსა მას. ხოლო იწყეს სლვად პირსა
Line of ed.: 30     
მის მდინარისასა დასავალით კერძო. და ვითარ ვლეს, მიიწი[ნ]ეს შესაკრებელსა
Line of ed.: 31     
ორთა მათ წყალთასა. ხოლო იყო მუნ წისქჳლ[ი], სახლი რა[ჲ]მე შესაკრებელსა
Line of ed.: 32     
მას შუა წყალთასა, რომელსა საძმო ეწოდებოდა. და ამას შინა
Line of ed.: 33     
იყვნეს კაცნი რა[ჲ]მე უკეთურნი, ყოლად მჴეცებრივნი, ვითარცა ადგილისა
Line of ed.: 34     
უკაცო[ჲ]სა და უცხო[ჲ]სანი.

Line of ed.: 35        
და ვითარცა მივიწიენით ადგილსა მას, მაშინ ჭაბუკი იგი, მოძღუარი
Line of ed.: 36     
ჩუენი, გუეტყოდა: "წმიდანო ღმრთისანო, სა[ჲ]თ გნებავს სლვა[ჲ]?" ხოლო
Line of ed.: 37     
ჩუენ გუენება, რაჲთა გარე-შეწერით შემოვლოთ სიმგრგულე მათ ადგილთა[ჲ],
Line of ed.: 38     
ვინა[ჲ] პირი სამხრით ვიქც[ი]ეთ თანა-აღყოლად ერთისა მის მდინარისა. ხოლო
Line of ed.: 39     
გჳხილნეს რაჲ კაცთა მის დაბა-წისქჳლისათა, იწყეს ყენებად ჩუენდა,
Line of ed.: 40     
და ვითარცა ცოფნი წინა რბიოდეს. ხოლო ჭაბუკი იგი აყენებდა მათ და
Line of ed.: 41     
რისხვით Ms. page: K_255v  უთქუმიდა, რომელთა-ცა მიექცა წმიდაჲ იგი და რისხვით ეტყოდა
Line of ed.: 42     
წინაწარმეტყუელებით: "ვიხილე უღმრთოჲ აღმაღლებული ნაძუთამდე ლიბანისა და
Line of ed.: 43     
თანა-წავჰჴედ, და არა იპოვა ადგილი მისი"*.

Page of ed.: 329  
Line of ed.: 1        
ხოლო, შენ, იხილე, საყუარელო, თუ ვითარ საღმრთო[ჲ]თა სულითა
Line of ed.: 2     
სავსე იყო წმიდაჲ ესე, ანუ თუ რასა-ღა მოასწავებდა კაცთა მათთჳს სიტყჳთა
Line of ed.: 3     
მით საწინაწარმეტყუელო[ჲ]თა, არამედ შემდგომად მცირედისა მოოჴრებასა
Line of ed.: 4     
და სრულიად უჩინო-ყოფასა ადგილისაგან მათისა, რომელი-იგი შემდგომად
Line of ed.: 5     
მცირედისა დრო-მეც, საყუარელო, და სიტყუამან წარმოგიჩინოს.

Line of ed.: 6        
ხოლო აწ პირველსა-ვე შევეხნეთ თქუმად. რამეთუ აღვჰყევით პირსა მის
Line of ed.: 7     
მდინარისასა და მივიწიენით ჴევსა რას-მე ღრმასა და უღაღსა, რომელსა
Line of ed.: 8     
გოდერძისა ეწოდების. და ფრიად ძლით შევედით მას შინა, ვინა[ჲ]ცა
Line of ed.: 9     
სიჴშო[ჲ]სა მისგან მყოვარ ჟამ ვერღარა ვიხილეთ ცაჲ ანუ მზისა შარავანდედი.
Line of ed.: 10     
რომლისათჳს-ცა ჭირით და შრომით დაყოვნებულნი, ვითარცა სიზრქით
Line of ed.: 11     
ალმურისა[ჲ]თ ანუ სიღრმით უყისა[ჲ]თ აღმოშობილნი, აღვედით რაჲ თავსა
Line of ed.: 12     
მის ჴევისასა და ვიხილენით მცირენი რა[ჲ]მე ყანობირნი და მცირე დაბაჲ.
Line of ed.: 13     
და მყის მიერ მოგუეგება კაცი ვინმე კეთილი, მჴცოვანი, და მოწლედ მოიკითხვიდა
Line of ed.: 14     
წმიდასა მას და აწუევდა, რაჲთა მცირედ განისუენოს Ms. page: K_256r  შრომისა
Line of ed.: 15     
მისგან, რამეთუ განსმენილ იყო მოსლვა[ჲ] ჩუენი ყოველთა მათ სანახებთა
Line of ed.: 16     
და გუკითხვიდა კაცი იგი, თუ რად გჳჴმს უგზოთა და უვალთა ადგილთა
Line of ed.: 17     
სლვა[ჲ]. ხოლო ჭაბუკმან მან იცნა იგი და ყოველი-ვე საქმე ჩუენი
Line of ed.: 18     
ზედა-მიწევნით მიუთხრა. და ვითარცა მრავალგზის გუევედრებოდა კაცი
Line of ed.: 19     
იგი, რაჲთა ღამესა მას სავანე ვყოთ სახლსა მისსა. ხოლო წმიდამან მან
Line of ed.: 20     
მადლობით მიითუალა კეთილი იგი გონებაჲ მისი და ჰკითხა სახელი და
Line of ed.: 21     
ჰ[რ]ქუა, ვითარმედ: "შეუძლებელ არს არა-მისლვა[ჲ] ჩუენი ადგილსა მას
Line of ed.: 22     
დროსსა". და კაცი იგი ეტყოდა: "სახელი ჩემი ია, ხოლო დაყოვნებულ
Line of ed.: 23     
თქუენდა [არს] ადგილსა მას მისლვაჲ, რომელსა იტყჳთ." ვინა[ჲ] წმიდაჲ
Line of ed.: 24     
იგი ეტყოდა: "საყუარელო ძმაო ია, შრომა თავს-იდევ ღმრთისათჳს და მცირედ
Line of ed.: 25     
თანა-მოგზაურ მექმენ ჩუენ". ხოლო მოიღეს მცირედ პური და მარილი
Line of ed.: 26     
და ყველი. და რომელთა ენება, ჭამეს, ხოლო წმიდასა მას ყოლად არარაჲსა
Line of ed.: 27     
გემო[ჲ] უხილავს.

Line of ed.: 28        
ხოლო კაცი იგი ია თანა-მოგზაურ გუექმნა ჩუენ. და წარვემართენით
Line of ed.: 29     
აღმოსავალით კერძო და ვიდოდეთ ქედთა რა[თ]მე მაღალთა, ტყიანთა და
Line of ed.: 30     
ლოდოანთა. და ვითარცა აღვედით უმაღლესთა ადგილთა, და ჰკითხა მას
Line of ed.: 31     
კაცსა წმიდამან მან: "საყუარელო ია, რაჲ ეწოდების ადგილსა ამას?" ხოლო
Line of ed.: 32     
იგი ეტყოდა: "რამეთუ არს ესე შესაკრებელი ნადირთა ველისათა[ჲ] და ბაკთა
Line of ed.: 33     
ეწოდების". Ms. page: K_256v  ხოლო წმიდამან მან აღიღო ჴელითა თჳსითა ორთოჴი
Line of ed.: 34     
რკინისა[ჲ] და გამოაქანდაკნა ჯუარნი ლოდთა რათ-მე ზედა დიდ-დიდთა,
Line of ed.: 35     
რომელნი-იგი იხილვებიან ვიდრე დღენდე[ლ]ად დღემდე. კუალად მიიხილა
Line of ed.: 36     
წმიდამან და იხილა აღმოსავალით კერძო ქედსა ზედა მას ტბაჲ აღრეული
Line of ed.: 37     
ლალითა, რომელი-იგი სახედ მწჳრისა იხილვებოდა. დაგჳკჳრდა ჩუენ ფრიად
Line of ed.: 38     
და ვ[ჰ]კითხეთ კაცსა მას: "რაჲ არს ადგილი ესე უცხო[ჲ]სა ამის წყლისა[ჲ]?"
Line of ed.: 39     
ხოლო ია მომიგო ჩუენ: "ესე არს ტბაჲ მღრჳე ყოლად-ვე, რომელსა ეწოდების
Line of ed.: 40     
სათაჴუე, და არს ამას შინა სიმრავლე თაჴუთა [და] სხუათა ნადირთა[ჲ]
Line of ed.: 41     
და დედა[ჲ] შფოთთა და ბრძოლათა[ჲ], რამეთუ ჟამსა ამას აქა იხილვებიან
Line of ed.: 42     
მდევარნი ნადირთანი, შეკრებულნი თჳთოეულთა სანახებთანი და ურთიერთას
Line of ed.: 43     
მდევარნი საქმეთა უჯეროთანი, რომელნი კლვად-ცა მზა არიან
Page of ed.: 330   Line of ed.: 1     
თჳთოეულისა". და ვითარცა წარვემართენით ტბისა მის მიმართ, და კაცი იგი
Line of ed.: 2     
ია შეუ[ვ]რდა წმიდასა და ღმრთისა მადლობასა აღუარებდა ხილვისათჳს ჩუენისა.
Line of ed.: 3     
და ესრეთ გუეტყოდა, რაჲთა ყოლად-ვე უბრძანებდეთ, უკუეთუ რაჲ
Line of ed.: 4     
გუენებოს მის მიერ. ხოლო წმიდამან ჰრქუა მას: "ნუ წარხუალ ჯერეთ,
Line of ed.: 5     
ძმაო, რამეთუ ჭაბუკი ესე უმეცარ არს ადგილთა ამათ". და ია ეტყოდა:
Line of ed.: 6     
"ქრისტემან მომმადლოს, რაჲთა მარადის ვიყოფვოდე სიწმიდისა თქუენისა
Line of ed.: 7     
თანა, მამაო". და ვითარცა შთა\ვედით Ms. page: K_257r  პირსა მის ტბისასა, ვჰკითხეთ
Line of ed.: 8     
კაცსა მას ჟამი დღისა[ჲ]. ხოლო მან მომიგო: "მწუხრ არს და მიდრეკილ
Line of ed.: 9     
დღე". ხოლო წმიდამან მან მიუგო: "რაჲ არს იმიერით ქედთა ამათ ტყიანთა,
Line of ed.: 10     
ანუ სიმაღლე დიდისა ამის მთისა[ჲ]. რომელ არს ზემოთ ჩუენსა?" და მან
Line of ed.: 11     
მიუგო: "მთა[ჲ] ესე მაღალი არს, თავი ყოველთა ამათ ქედთა[ჲ], რომელსა
Line of ed.: 12     
ჰრქჳან თავი შეშათა[ჲ]; რამეთუ თავი არს ყოველთა ამათ მაღნართა[ჲ],
Line of ed.: 13     
ამისთჳს შეშის-თავ ეწოდების. და უვალ [არს] კაცთა და პირუტყუთა[გან]
Line of ed.: 14     
სიმაღლისათჳს მისისა. ხოლო წინა[ჲ]თ ჩუენსა არიან ადგილნი მცირედ კაცრიელნი,
Line of ed.: 15     
და აწ ვინა[ჲ]თგან მოსწრაფე ხართ, რაჲთა ადგილსა მას დროსსა
Line of ed.: 16     
მიხჳდეთ, არა ჯერ-არს ყოვნებად. რაჲთა არა უჟამოდ გეწიოს ღამე".
Line of ed.: 17     
ვინა[ჲ]ცა ენება წმიდასა მას, რაჲთა ტბაჲ იგი მარჯუ[ე]ნით წარვლოთ და წარვიდეთ
Line of ed.: 18     
ღელეთა მიერ, რომელნი იყვნეს წინაშე ჩუენსა.

Line of ed.: 19        
და ვითარცა ვიდოდეთ, აჰა ესერა მოვიდეს ვინმე კაცნი უკეთურნი,
Line of ed.: 20     
რომელნი გუეტყოდეს, რაჲთა დავაცადოთ სლვა[ჲ] კერძოთა მათ, რომელთა
Line of ed.: 21     
მიგუემართა, რამეთუ ჟამი არს-ო ნადირთაჲ, რომელნი მოვლენ ტბასა ამას,
Line of ed.: 22     
რამეთუ მზა არიან მონადირენი ადგილთა ამათ, რაჲთა არა იქმნას ცთომა[ჲ]
Line of ed.: 23     
მათი თქუენ მიერ. და არა გჳტევნეს რაჲთურთით წარსლვად კერძოთა მათ,
Line of ed.: 24     
და ჭაბუკი იგი, მოძღუარი Ms. page: K_257v  ჩუენი, ძლიერად წინა-აღუდგებოდა მათ, და
Line of ed.: 25     
არა იყო მათ თანა სმენა[ჲ], არამედ გარე-უკუ-მოგუაქცინეს და პირი იგი
Line of ed.: 26     
ზღჳსა[ჲ] მის დასავალით წიაღ-ვლეთ, მოვედით თავსა შთასავალისა მის ქედისასა,
Line of ed.: 27     
რომელ არა იყო ყოლად კუალი მგზავრობისა[ჲ] და არცა გზა[ჲ],
Line of ed.: 28     
ხოლო კაცი იგი ია გჳჩუენებდა მცირესა რას-მე დაბასა და სახელ-სდებდა
Line of ed.: 29     
კაცსა სახელოანსა და კეთილსა, რომელსა ეწოდა გარბანელ და გუეტყოდა:
Line of ed.: 30     
"მივედით ადგილსა იმას ამის იწროჲსა მიერ გზისა, და კაცმან მან
Line of ed.: 31     
ადვილად მიგიყვანნეს ადგილსა მას, სადა[ჲ]თ იქმნა წიაღსლვა[ჲ] თქუენი
Line of ed.: 32     
განთიად".

Chapter: IX  
Line of ed.: 33        
9. არამედ, საყუარელნო ძმანო და გულს-მოდგინედ სმენის-მოყუარენო
Line of ed.: 34     
მამანო, უმეტესად ჯერ-არს ჩუენდა, რაჲთა ვის-მენდეთ საკჳრველთა ამათ საქმეთა
Line of ed.: 35     
და ვადიდებდეთ ღმერთსა, რომელმან ესევითარი მოგუმადლა ჩუენ მამაჲ
Line of ed.: 36     
და მოძღუარი. და ვითარცა მოვედით ადგილსა მას, რომელსა ბაბგენ
Line of ed.: 37     
უწოდიან, და ვიხილეთ მცირე ველი ადგილსა მას ბობხა წოდებულსა,
Line of ed.: 38     
და გჳთხრა ჩუენ ია ყოველი-ვე კაცისა მისთჳს გარბანელისა. მაშინ ია
Line of ed.: 39     
შეუვრდა წმიდასა მას და მოწლედ მოიკითხა, ხოლო წმიდამან მან ჯუარი
Line of ed.: 40     
დასწერა და ეტყოდა მას: "ღმერთმან მოგაგოს ნაცვალი მგზავრობისა შენისა[ჲ],
Line of ed.: 41     
ძმაო! ხოლო გეტყჳ შენ, რამეთუ ადრე იხილო Ms. page: K_258r  მისაგებელი კაცთა
Line of ed.: 42     
მათ ბოროტთა და შფოთის-მოყუარეთა[ჲ]".

Page of ed.: 331  
Line of ed.: 1        
ხოლო ვითარცა იგი განგუეშორა და წარმოვიდა, ჩუენ შთამოვედით
Line of ed.: 2     
შთასაქანელსა მას, ვითარცა წყალთასა. და ვითარ მივედით დაბასა მას, აჰა
Line of ed.: 3     
ესერა ზემო კაცი იგი ჴსენებული მივიდოდა სახედ თჳსად ორთა თანა
Line of ed.: 4     
ძეთა მისთა. და ვითარცა გჳხილნა ჩუენ ესევითარითა რაჲთ-მე სახითა, განჰკრთა
Line of ed.: 5     
და მოწლედ განგჳკითხვიდა და განგჳხილვიდა ჩუენ. და ვითარ ცნა,
Line of ed.: 6     
ვითარმედ იგინი არიან, რომელნი მოსრულ არიან ადგილთა ამათ აღშენებად
Line of ed.: 7     
მონასტრისა, და იხილა რაჲ, ვითარ-იგი არღარა იყო ჩუენ თანა სახე სამოსელთა
Line of ed.: 8     
ჩუენთა[ჲ] და ყოვლითურთ დაბძარულ იყვნეს ასონი ჩუენნი, მაშინ
Line of ed.: 9     
ცრემლით მოეხჳა და ამბორს-უყოფდა ფერჴთა მის წმიდისათა. და ესრეთ
Line of ed.: 10     
იხილა რაჲ წმიდამან მან კაცი იგი, ეტყოდა: "საყუარელო და ქრისტეს მიერ
Line of ed.: 11     
ძმაო გარბანელო, აწ აჰა ესერა მცირედ თანა-ლმობით შეეწიე მგზავრობასა
Line of ed.: 12     
ჩუენსა და რაჲთა წარგჳძღუე ვიდრე მდინარემდე, რომელ არს ჩრდილო[ჲ]თ
Line of ed.: 13     
ჩუენსა". ხოლო იგი გულს-მოდგინედ და ცრემლით ეტყოდა, ვითარმედ: "არა
Line of ed.: 14     
ეგების ეგე, წმიდაო ღმრთისაო, რამეთუ ესერა დასლვასა მზისასა ღმერთმან
Line of ed.: 15     
მოგიყვანნა ცოდვილისა მონისა თქუენისა, და ვხედავ წყლულებასა ფერჴთა
Line of ed.: 16     
თქუენ\თასა Ms. page: K_258v  და [გევედრები], რაჲთა მცირედ განისუენოთ მაშურალობისაგან
Line of ed.: 17     
მგზავრობისა თქუენისა და რაჲთა ზედა-მიწევნით ვცნა, უკუეთუ რაჲ-არს
Line of ed.: 18     
ესოდენი ესე მდუღარებაჲ სულისა თქუენისა[ჲ], რომელ ესრეთ გა[ი]ძულა
Line of ed.: 19     
დადებად სული უღაღთა ამათ და უვალთა გზათა სლვად". წმიდამან
Line of ed.: 20     
ჰრქუა მას: "შეუძლებელ არს ჩემგან, რაჲთა-მცა არა მივედით ადგილსა მას
Line of ed.: 21     
განჩინებულსა". ხოლო შერბიოდა შინა კაცი იგი და კუალად გამოვიდა თანა
Line of ed.: 22     
მეუღლითურთ; მსგავსად სარეფთელისა და სომანიტელისა შეუვრდეს
Line of ed.: 23     
ფერჴთა წმიდისათა, და ვითარ ვერ არწმუნეს, მაშინ ჭაბუკი იგი, მოძღუარი
Line of ed.: 24     
ჩუენი, შეუ[ვ]რდა ძმასა მისსა იოვანეს და ეტყოდა: "აჰა ესერა არა დაშთომილ
Line of ed.: 25     
არს სული ჩუენ თანა, დავემორჩილნეთ კაცსა ამას, რამეთუ არღარა
Line of ed.: 26     
არს ჟამი სლვისა[ჲ]". ხოლო წმიდაჲ იგი ეტყოდა: რომელმან-იგი გაბაონს
Line of ed.: 27     
ისო ნავესსა დაუყენა მზე* და კუალად წმიდასა მას ბერსა ბესარიონს, ამან-ვე
Line of ed.: 28     
ჩუენ-ცა ღირს მყვნეს მზესა ამას თანა ხილვად და თაყუანის-ცემად წმიდასა
Line of ed.: 29     
ხატსა მისსა." მაშინ წარმოუძღუა კაცი იგი და წარმო-რა[ჲ]-ემართნეს, ჭაბუკმან
Line of ed.: 30     
მან ჰრქუა წმიდათა მათ: "ლოცვა ყავთ ჩემთჳს, წმიდანო, რამეთუ
Line of ed.: 31     
ხვალე ინებოს თუ ღმერთმან, შევემთხჳო წმიდათა ფერჴთა თქუენთა", Ms. page: K_259r 
Line of ed.: 32     
ვინაჲ-ცა ესე განგებულებით იქმნა, [რაჲთა] თანა-ეწამოს იგი დიდებულსა მას
Line of ed.: 33     
სასწაულსა, რომელსა შემდგომად მცირედისა ეგულების სიტყუასა წარმოთქუმა[ჲ].

Line of ed.: 34        
და ვითარცა წარმოვედით, იპოვა წინაშე ჩუენსა გზა[ჲ] რა[ჲ]მე, იწრო[ჲ]
Line of ed.: 35     
და ძნიად საჭირველი. ხოლო გარბანელმან უბრძანა ძესა თჳსსა, რაჲთა თანა
Line of ed.: 36     
გზა-მყვეს ვიდრე პირამდე მდინარისა, რომელსა შთავედით რაჲ, და აღმავალნი
Line of ed.: 37     
კუალად გჳხილნეს ძმათა მათ, მოგუეგებნეს.

Line of ed.: 38        
ხოლო შენ, საყუარელო, განიხილე-ღა საკჳრველი ესე, რამეთუ რაჟამს
Line of ed.: 39     
კაცისა მისგან წარმოვედით და ვიდრე მოსლვამდე ჩუენდა, კუალად ეგო
Line of ed.: 40     
[მზე] ადგილსა მას სიტყჳსაებრ წმიდისა, რომელი-ესე გჳკჳრდა და ვადიდებდით
Line of ed.: 41     
ღმერთსა, მადიდებელთა მისთა. ხოლო გჳხილნეს რაჲ ძმათა მუნ მყოფთა,
Page of ed.: 332   Line of ed.: 1     
ცრემლოოდეს ჩუენ ზედა, რამეთუ სამოსელი ჩუენი ყოლად არღარა
Line of ed.: 2     
იყო, და ფერჴნი ჩუენნი დაჯეჯკილ და დაბძარულ იყვნეს. და მცირედ რა[ჲ]მე
Line of ed.: 3     
ნუგეშინის-ვიეცით საზრდელი, რომელი პოვა მათ თანა, ხოლო განთენა რაჲ,
Line of ed.: 4     
შევწირენით ლოცვანი და მოიღო წმიდამან მან ჴელითა თჳსითა შეშაჲ, და
Line of ed.: 5     
ვითარცა პირველ ვთქუთ, და შექმნნა ჯუარნი და აღმართნა სახელსა ზედა
Line of ed.: 6     
წმიდათა მთავარ ანგელოზთასა. და ვითარცა იყო ჟამი სამჟმისა[ჲ], ვილოცევდით
Line of ed.: 7     
რაჲ ადგილსა მას, და აჰა ესერა კაცი იგი გარბანელი Ms. page: K_259v  და ჭაბუკი
Line of ed.: 8     
იგი, მოძღუარი ჩუენი, და ორნი კაცნი, უცხონი კაცნი, და მოიწინეს
Line of ed.: 9     
სწრაფით ჩუენდა. ხოლო ჩუენ ვიხილენით რაჲ, განვიხარეთ. და იგინი იყვნეს
Line of ed.: 10     
შეპყრობილ შიშითა რაჲთ-მე დიდითა, და კაცნი იგი უცხონი -- ვითარცა მკუდარნი
Line of ed.: 11     
ხილვითა. ხოლო ჩუენ ვიკითხევდით მიზეზსა, თუ რა[ჲ]სათჳს სულთქუმით
Line of ed.: 12     
და ექჳთ მოიწინეს იგინი, ანუ ვინ არიან კაცნი იგი, რომელნი სახედ
Line of ed.: 13     
მკუდართა უჴმო და უსიტყუ არიან? ხოლო იწყო თხრობად გარბანელმან
Line of ed.: 14     
და ჰრქუა წმიდათა მათ: "რაჟამს იგი წარმოხუედით თქუენ, და ჭაბუკი
Line of ed.: 15     
ესე იყო ფრიად მაშურალ, და იყო ღამე, და მივიღეთ საზრდელი და გჳკჳრდა
Line of ed.: 16     
ფრიადი სიმჴნე თქუენი და ვადიდეთ ღმერთი და დავიძინეთ. ხოლო
Line of ed.: 17     
გან-რაჲ-თენა, წინაშე თქუენ[სა] წარმოსლვად ვემზადებოდით. აჰა ესერა იქმნა
Line of ed.: 18     
ძრვა[ჲ] და ოხრაჲ რაჲმე, ვითარცა ქარისა[ჲ] და განვკჳრდით ფრიად, და
Line of ed.: 19     
შემდგომად მცირედისა მოვიდეს კაცნი ესე, ვითარცა-ესე ხედავთ, და ძლით
Line of ed.: 20     
იწყეს სიტყუად და ვითარცა ვჰკითხევდით, თუ "რა[ჲ]-მე იყო ჴმაჲ ესე და
Line of ed.: 21     
ძრვაჲ?" ხოლო ამათ მოგჳგეს და გურქუეს, რამეთუ "განიპო კლდე იგი, რომელი
Line of ed.: 22     
იყო დასავალით ტბისა მის, და წარვიდეს წყალნი იგი მრღჳენ[ი], და
Line of ed.: 23     
ჩუენ, რომელნი ვიპოენით გარემოს ადგილისა მის, განვიბნიენით ძლიერისა
Line of ed.: 24     
მისგან Ms. page: K_260r  ზარისა და შთამოვედით კაცისა ამის, რამეთუ მეცნიერ იყო
Line of ed.: 25     
ჩუენდა". და ვითარცა იგინი ამას იტყოდეს მოწამედ სიტყუათა მათთა იხილვებოდა
Line of ed.: 26     
მდინარე იგი, რამეთუ არღარა იტევდეს ადგილნი თჳსნი, რამეთუ
Line of ed.: 27     
ყოვლით კერძო გარდაეცა მრღჳე, ვითარცა მწჳრე, რომლისათჳს-ცა განკჳრვებამან
Line of ed.: 28     
შეგჳპყრნა ყოველნი.

Line of ed.: 29        
ხოლო ჭაბუკი იგი ეტყოდა წმიდასა მას: "აჰა ესერა ვხედავ, რამეთუ
Line of ed.: 30     
სიტყუანი შენნი საქმე არიან, ვინა[ჲ] მაჴსოვს გუშინდელი იგი, [რა]ჟამს-იგი
Line of ed.: 31     
უბრძანებდით კაცსა მას, რომელი თანა-მოგზაურ გუექმნა ვიდრე ტბამდე
Line of ed.: 32     
სათაჴჳსა, ვითარმედ ადრე იხილო მისაგებელი კაცთა ამათ შფოთის -- მოყუარეთა
Line of ed.: 33     
და კუალად კაცთა მათ, რომელნი-იგი შესაკრებელსა მას წყალთასა
Line of ed.: 34     
წინა რბიოდეს ვითარცა ეშმაკეულნი; რამეთუ ვჰგონებ, რომელ არცა-ღა თუ
Line of ed.: 35     
კუალი იპოოს ადგილისა მის".

Line of ed.: 36        
ხოლო ვითარცა დასცხრა მდინარისა მის დიდროაჲ, ვცანთ ჭეშმარიტი,
Line of ed.: 37     
ვითარმედ ადგილი იგი ტბისაჲ იხილვების ველად ლოდოანად, ხოლო ადგილი
Line of ed.: 38     
იგი წისქჳლ-სახლთა[ჲ] კუალად წარღუნილ და უჩინო, ამისსა შემდგომად
Line of ed.: 39     
შეუ[ვ]რდა წმიდასა ჭაბუკი იგი და მიიღო ლოცვა[ჲ], და ჰრქუა: "უფალსა
Line of ed.: 40     
თუ ენებოს, ადრე გიხილნე, ხოლო უკუეთუ რაჲ გნებავს მთავრისა მიერ,
Line of ed.: 41     
მიბრძანეთ, რამეთუ მას-ცა ჰნებავს ხილვა[ჲ] თქუენი ადრე". და წმიდამან Ms. page: K_260v 
Line of ed.: 42     
ჰრქუა: "თჳნიერ საღმრთოჲსა კურთხევისა არარაჲს მკადრე ვართ წინაშე მისსა,
Line of ed.: 43     
რამეთუ თჳთ უმჯობესად უწყის ყოველი, სიტყჳსაე[ბ]რ სოლომონისა:
Page of ed.: 333   Line of ed.: 1     
"ყურნი ბრძნისანი მარადის მზა არიან საღმრთოთა სიტყუათა"*. და წარვიდა
Line of ed.: 2     
ჭაბუკი იგი და ჩუენ დავშთით ადგილსა-ვე მას.

Line of ed.: 3        
ხოლო მი-რა[ჲ]-იწია ჭაბუკი იგი წინაშე მთავრისა, და ყოველი-ვე წარმოუთხრა
Line of ed.: 4     
შემდგომითი-შემდგომად, და რომელთა ესმა, განკჳრვებაჲ დაეცა,
Line of ed.: 5     
[ზარი] განჰჴდა, და ადიდებდეს ღმერთსა. მაშინ ღმრთის-მსახური იგი შიშითა
Line of ed.: 6     
და სიხარულითა აღივსო და წარემართა ხილვად სასწაულთა მათ და
Line of ed.: 7     
ნიშთა, და ყოველნი საბრძანებელნი მისნი მის თანა და გარემო სანახებნი
Line of ed.: 8     
მათ არეთანი, რომელთა-ცა ასმ[ი]ოდა დიდი ესე საკჳრველებაჲ, და მყის კრებული
Line of ed.: 9     
დიდძალი შეკრბა ადგილსა მას, სადა-იგი იყვნეს წმიდანი იგი. და
Line of ed.: 10     
ვითარცა მოვიდა მთავარი, ამბორს-უყო ხატსა მას ცხოველსა, და შევრდომით
Line of ed.: 11     
მოიკითხნა იგინი, და განკჳრვებით იკითხვიდა სასწაულთა მათთჳს. და
Line of ed.: 12     
ყოველი-ვე ზედა-მიწევნით ცნა კაცთა მათ მიერ, რომელნი მას წარევლინნეს,
Line of ed.: 13     
ვითარ ადგილი ტბისა[ჲ] მის ველოან ქმნილ არს და შესაკრებელი იგი წყალთა[ჲ]
Line of ed.: 14     
დაფარულ იყო ქჳშათა მიერ და ლოდთა, რომელსა კაცნი იგი ჭირისა
Line of ed.: 15     
მისგან განრომილნი თჳთ წარმოიტყოდიან.

Line of ed.: 16        
ხოლო მოვიდეს Ms. page: K_261r  მღდელნი და მონაზონნი თჳთოეულთა მათგან
Line of ed.: 17     
ადგილთა და სიხარულით მოიკითხვიდეს წმიდათა მათ. და სხუანი-ცა მონაზონნი
Line of ed.: 18     
მრავალნი შემოკრბეს. და ადგილისა მისგან მის მდინარის-კიდისა
Line of ed.: 19     
ლოცვით და ლიტანიით ადგილსა მას პირველ ჴსენებულსა ბორცუსა აღვედით.
Line of ed.: 20     
და ბრძანებითა მთავრისა[ჲ]თა მოიქმნა ადგილი იგი და ველოან იქმნა.
Line of ed.: 21     
და სხუანი-ცა მთავარნი მოიწინეს გარემოთა ადგილთანი და თჳთოეულ[ნ]ი
Line of ed.: 22     
უთხრობდეს წმიდათა მათ სიმარჯუესა სამონასტრეთა ადგილთასა, და კაცი-ცა
Line of ed.: 23     
იგი, რომელ პირველ იოტა ძინძედ წოდებულისა მისგან ადგილისა,
Line of ed.: 24     
მოწლედ შეუვრდებოდა და აწუევდა, რაჲთა მუნ აშენებდენ, რომელსა-ცა
Line of ed.: 25     
მიუგო წმიდამან და ჰრქუა: "სულსა შინა უკეთურსა შიში ღმრთისაჲ არა
Line of ed.: 26     
დაემკჳდრების, არცა ჯერ-იყო მარგალიტსა დასხმად წინაშე ღორთა*, რამეთუ
Line of ed.: 27     
ბრმა[ჲ]ცა თანა-წარჰჴდების ოქროსა მის წინაშე მდებარესა, არამედ შენდობილ
Line of ed.: 28     
იყავნ პირველი ცთომა[ჲ] შენი, ხოლო ჩუენ ნუ ვინ გუაიძულებს
Line of ed.: 29     
სხუად ცვალებად ადგილისა". ხოლო ყოველი იგი კრებული დიდად განსთქუმიდეს:
Line of ed.: 30     
"ესე სასწაულნი თანა-მოდგამ არიან მოსეს მიერ ქმნილთა მათ განპებასა
Line of ed.: 31     
ზღჳსასა და კლდისაგან აღმოცენებასა წყლისასა და კუალად კიდობნისა
Line of ed.: 32     
მიერ განპებასა იორდანისასა და კუალად გრიგოლის მიერ საკჳრვ\ელთ-მოქმედისაMs. page: K_261v 
Line of ed.: 33     
განჴმობასა მის ტბისასა, რომელი იყო მიზეზ მტერობისა მის ძმათა[ჲ]სა.
Line of ed.: 34     
ეგრეთ-ვე ტბაჲ ესე მიზეზი შფოთთა და კაცის-კლვათა[ჲ] განჴმა
Line of ed.: 35     
წმიდათა ამათ მიერ". ხოლო წმიდაჲ იგი, ვითარცა იყო უცხო[ჲ] ზუაობისაგან,
Line of ed.: 36     
მიუგო და ჰრქუა მათ: "ნუ ჰგონებთ, მთავარნო და ერნო, თუ-მცა ჩუენითა
Line of ed.: 37     
რაჲთ-მე ძალითა ქმნილ იყვნეს სასწაულნი ესე, არამედ რამეთუ ადიდა
Line of ed.: 38     
ხატი პირისა თჳსისა[ჲ] ქრისტემან ღმერთმან, რაჲთა თქუენ გრწმენეს, ვითარმედ
Line of ed.: 39     
არა ტყუვილ და ამაო არიან საქმენი ესე, რომელთა თქუენ ხედავთ".
Line of ed.: 40     
მიერითგან ეწოდა სახელი შემსგავსებული საქმეთა ადგილსა მას, რამეთუ ეწოდა
Line of ed.: 41     
ზარზმა ერთა მათგან, რომელნი ზარითა და შიშითა მიუთხრობელითა
Page of ed.: 334   Line of ed.: 1     
შეპყრობილ იყვნეს. ხოლო ლოცვით და გალობით განათიეს ღამე იგი
Line of ed.: 2     
და განთიად მოიკითხნეს წმიდანი იგი და სიხარულით წარვიდეს სახიდ თჳსა.

Chapter: X  
Line of ed.: 3        
10. ხოლო ღმრთის-მსახური გიორგი დაშთა მათ თანა და უბრძანა,
Line of ed.: 4     
რაჲთა მოიძიონ ადგილი, სადა ჰნებავს აღშენებად ეკლესიაჲ. და მისცნა
Line of ed.: 5     
საჴმარნი უხუებით. და წარვიდოდა რაჲ, უბრძანა კუალად-ცა მოსლვა[ჲ]. მიერითგან
Line of ed.: 6     
იწყეს ძიებად ადგილსა, სადა უშენონ ღმერთსა სადიდებელად ეკლესია[ჲ].
Line of ed.: 7     
ხოლო წმიდასა მას ენება, რაჲთა[მცა] ბორცუსა მას ზედა უმაღლესსა
Line of ed.: 8     
აღაშ\ენა Ms. page: K_262r  ეკლესიაჲ. და ძმაჲ მისი იოვანე და სხუანი ძმანი ეტყოდეს: "ნუ,
Line of ed.: 9     
წმიდაო მამაო, ადგილსა ამას, რამეთუ მაღალ და ცივ არს, და ძმანი ესე
Line of ed.: 10     
შიშუელ და გლახაკ". რომლისათჳს-ცა იქმნა ცილობაჲ შორის მათსა. და ვითარცა-იგი
Line of ed.: 11     
გედეონ საწუმისი დადვა გამოცდად საქმეთა* და კუალად დიდმან
Line of ed.: 12     
თევდოსი ნაჴშირთა მიერ მოიძია ადგილი, სადა აღაშენოს მონასტერი, ეგრეთ-ვე
Line of ed.: 13     
ამათ ნეტართა ყვეს, რამეთუ აღავსნეს ორნი კანდელნი სწორითა ზეთითა
Line of ed.: 14     
და დადგნეს ადგილთა მათ ცილობისათა. რამეთუ იყო მცირე ღელე
Line of ed.: 15     
სამხრით ადგილსა მას უმაღლესსა, და კანდელი იოვანესი დადგა მუნ თჳთ
Line of ed.: 16     
იოვანე, ხოლო ბორცუსა მას ზედა -- წმიდამან სერაპიონ. და ორნი-ვე დადგეს
Line of ed.: 17     
ლოცვად. ხოლო ვითარცა განთენა, იხილვა დავსებულად კანდელი იგი სერაპიონისი,
Line of ed.: 18     
ხოლო კანდელი იგი იოვანესი ბრწყინვიდა ვიდრე შუა სამხრამდე.
Line of ed.: 19     
რამეთუ ესე განგებულებაჲ იყო საღმრთოჲ, რაჲთა არა სწრაფით, არამედ
Line of ed.: 20     
ფრიად შუენიერად ჟამსა თჳსსა აღეშენოს საყდარი მაღალსა მას ადგილსა.
Line of ed.: 21     
ესე რაჲ იხილეს ყოველთა, დაამტკიცეს, რაჲთა მუნ იწყონ შენებად
Line of ed.: 22     
ეკლესიისა.

Line of ed.: 23        
ხოლო წმიდამან მან ჰრქუა ძმასა თჳსსა თაფლ-მწთოლვარითა მით ენითა:
Line of ed.: 24     
"ძმაო იოვანე, ღმერთმან გაჩუენა საკჳრველი ესე დიდებული, რამეთუ
Line of ed.: 25     
იხილა ნა\კლულევანებაჲ Ms. page: K_262v  გონებისა შენისა[ჲ]. ხოლო ესე უწყოდე, ვითარმედ
Line of ed.: 26     
შემდგომად მცირედისა ადგილსა ამას აღეშენოს საყდარი ფრიად შუენიერი".
Line of ed.: 27     
და შეჰკაზმეს ადგილი იგი, და შეემატებოდა რიცხუსა ძმათასა, რამეთუ
Line of ed.: 28     
მოიზიდვიდა სახელ-განთქუმულებაჲ კაცისა მის ღმრთისა[ჲ], და სახედ
Line of ed.: 29     
მდინარისა ირწყვებოდეს ტკბილთა მათ სიტყუათა მისთაგან. რამეთუ კაცი
Line of ed.: 30     
იგი პირველ ჴსენებული გარბანელი და ორნი იგი ძმანი, რომელნი დანთქმასა
Line of ed.: 31     
ტბისა[სა] განერნეს, იკურთხნეს მონაზონად ჴელითა მის წმიდისა[ჲ]თა,
Line of ed.: 32     
ვინა[ჲ]თგან ახალსა ამას მოსეს ებრძანა ახლისა ისრაჱლისა წინამძღურობაჲ,
Line of ed.: 33     
ამისთჳს უჴმდეს თანა-შემწედ საქმესა მის კარვისა ახალნი ბესელიელ და
Line of ed.: 34     
ელიაბ*, რამეთუ არა თუ ნისლსა შევიდა და ფიცარნი ქვისანი მოიხუნა,
Line of ed.: 35     
რომელსა შჯული და მცნებანი წერილ იყვნეს, არამედ თჳთ იგი აღმწერელი
Line of ed.: 36     
მათი გონებითა მოაქუნდა, რომელი მას-ვე, მოსეს, ნაპრალსა კლდისასა დაფარულსა
Line of ed.: 37     
ეტყოდა: "მე ვარ, რომელი იგი ვარ"*. და მთასა ზედა თაბორსა
Line of ed.: 38     
მოსეს და ელიას თანა ზრახვიდა, თავთა მათ თანა მოწაფეთასა, ესე აქა
Line of ed.: 39     
ჴორცითა გამოსახული მჴართა ზედა ეტჳრთა და თაყუანის-საცემელად მორწმუნეთა
Line of ed.: 40     
აღემართა. რომლისათჳს-ცა იწყეს შენებად ეკლესიისა და დადვეს
Line of ed.: 41     
საფუძველი ადგილსა მას, რომელი იოვანე გამო\არჩია. Ms. page: K_263r  ხოლო საჭირო
Line of ed.: 42     
იქმნა შენებაჲ მისი, რამეთუ ქვანი მათ ადგილთანი ტყეთაგან დაფარულ იყვნეს,
Line of ed.: 43     
ვინა[ჲ]ცა წყლისაგან რაჲს-მე ღონიერობდეს და უშუერსა რას-მე ქვასა
Line of ed.: 44     
მუნით გამოიღებდეს.

Page of ed.: 335  
Line of ed.: 1        
ხოლო იყვნეს ხუროთ-მოძღუარ და ზედა-მდგომელ საქმისა მის გარბანელი
Line of ed.: 2     
და ორნი იგი ძმანი. ხოლო განითქუა რაჲ, ვითარმედ ესევითარნი
Line of ed.: 3     
ესე კაცნი ესრეთ აღაშენებენ ეკლესიასა, იწყეს სახედ მდინარისა მოსლვად
Line of ed.: 4     
საქმესა მას ეკლესიისასა. და არა იპოვა რაჲთურთით ქვა[ჲ], და ჭირით და
Line of ed.: 5     
შრომით მდინარისა მისგან მოიღებდეს. ვინა[ჲ]ცა კუალად-ცა მოვიდა მუნ
Line of ed.: 6     
ღმრთის-მსახური იგი გიორგი და განიცადა ყოველი საქმე მათი, და იურვოდა,
Line of ed.: 7     
რაჲთა-მცა კეთილად აღეშენა ეკლესია[ჲ] იგი, და მოუჴდა გულსა და
Line of ed.: 8     
ჰრქუა წმიდათა მათ: "ქრისტეს მიერ განბრძნობილნო მამანო, უკუეთუ
Line of ed.: 9     
სთნავს სიწმიდესა თქუენსა, არს ადგილი ერთი, სადა ეკლესია[ჲ] მისი დაცემულ
Line of ed.: 10     
არს ძრვისაგან. აწ, უკუეთუ ჰბრძანოთ, ადვილ არს, რაჲთა იგი მოვიღოთ",
Line of ed.: 11     
ხოლო ცნეს რაჲ წმიდათა მათ, რამეთუ უჴმ[რ]ად მდებარე არს ეკლესია[ჲ]
Line of ed.: 12     
იგი, ბრძანეს, რაჲთა სწრაფით ჴელ-ყონ საქმესა მას. და იწყეს მოღებად
Line of ed.: 13     
მეყსეულად რაოდენი ეჴმარებოდა ეკლესიისა მისთჳს. და იცნობებიან
Line of ed.: 14     
ქვანი იგი ზოგს-რაჲმე კუთხთა მიერ და კამარათა, ხოლო არს სახელი ადგილისა
Line of ed.: 15     
მის უმწაჲ, რომელი შორავს Ms. page: K_263v  ათორმეტ მილიონ.

Line of ed.: 16        
ხოლო შემდგომად სამისა წლისა სრულ იქმნა ეკლესიაჲ და შეიმკო
Line of ed.: 17     
ყოვლითა განგებითა, რომელი შეჰგვანდა ჟამსა მას. და აღმართეს მას შინა
Line of ed.: 18     
ცხოველს-მყოფელი ხატი ფერისცვალებისა[ჲ]. და ამისსა შემდგომად სენაკები-ცა
Line of ed.: 19     
იშენეს ძმათა. და შემოკრბა კრებული დიდძალი ძმათა[ჲ], რამეთუ მადლი
Line of ed.: 20     
სულისა[ჲ] და სახელგანთქ[უ]მულებაჲ კაცისა მის ღმრთისაჲ მოიზიდვიდა
Line of ed.: 21     
ყოველთა, რამეთუ იტყჳს უფალი, ვითარმედ: "სადაცა იყვნენ ორნი, გინა
Line of ed.: 22     
სამნი, შეკრებულ სახელისა ჩემისათჳს, მუნ ვარ მე მათ შორის*". რაოდენ
Line of ed.: 23     
უფრო[ჲ]ს მრავალთა თანა შეკრებულთა ღმრთის-მსახურებისათჳს! ხოლო
Line of ed.: 24     
ღმრთის-მსახურმან გიორგი მისცნა ყოველნი საჴმარნი, ჯორები და
Line of ed.: 25     
კარაულები, და რაოდენი რაჲ უჴმდა სიმრავლესა ძმათასა. ხოლო წმიდამან
Line of ed.: 26     
მან განაჩინნა წესნი და კანონნი საეკლესიონი, რომლისა მიერ ირწყვებოდეს
Line of ed.: 27     
საღმრთოჲთა მადლითა, ვინა[ჲ]ცა სოფლებნი-ცა (!) მისცნა კაცმან მან ღმრთისამან
Line of ed.: 28     
გიორგი, ვიდრემდის მოსწრაფე იყო, რაჲთა ყოველი-ვე ადგილისა
Line of ed.: 29     
მისთჳს წარაგოს, ხოლო მრავალთა იწყეს მიბაძვებად მისა. და ვითარცა
Line of ed.: 30     
პირველ კარავსა მოსესსა თუალთა და მარგალიტთა და სხუათა-ცა მათ
Line of ed.: 31     
ნივთ[თ]ა აღშენებისათჳს კარვისა, ეგრეთ-ვე სახედ ძალისაებრ აჩუენებდეს
Line of ed.: 32     
შესაწირავსა ახლისა ამის კარვისას[ა] რომელ არს ეკლესიაჲ ქრისტესი.

Chapter: XI  
Ms. page: K_264r 
Line of ed.: 33        
11. ხოლო აქა სხუა[დ] იცვალების ლექსი სიტყჳსა[ჲ] უსაკუთრესად
Line of ed.: 34     
თქუმად სასწაულთა წმიდისა ამის კაცისათა და რაჲთა ცხოვრებაჲ-ცა
Line of ed.: 35     
ღმრთის-მსახურისა გიორგისი უმეტეს გამოცხადნეს. ხოლო მოგუეთხრა ესე
Line of ed.: 36     
არა თუ უჩინოთა ვიეთ-მე მიერ კაცთა, არამედ ფრიად-ცა საჩინოთა და
Line of ed.: 37     
ბრწყინვალეთა, ვიტყჳთ უკუე გიორგის ებისკოპოსსა მაწყუერელსა, რომელი-იგი
Line of ed.: 38     
აღმოსცენდა ჴევისაგან შუარტყლისა, მშობელთაგან წარჩინებულთა და
Line of ed.: 39     
ღმრთის-მოშიშთა, ხოლო აღიზარდა იგი განთქუმულსა მას უდაბნოსა
Line of ed.: 40     
ოპიზას, რამეთუ იტყოდა ღმერთ-შემოსილი იგი უტყუელითა მით პირითა,
Line of ed.: 41     
ვითარმედ: ვიყავ რაჲ უდაბნოსა ოპიზისასა, საყოფელსა წმიდისა წინა-მორბედისა
Line of ed.: 42     
ნათლის-მცემელისასა, და მიერ აღვედ დიდისა მამისა მიქაელისა და ვიყავ
Line of ed.: 43     
რაჲ წინაშე მისსა, მაშინ წარავლინნა მიქაელ ორნი მოწაფეთა მისთაგანნი
Line of ed.: 44     
და მიუწერა ებისტოლე სერაპიონს და ძმასა მისსა იოვანეს მსწრაფლ მისლვად
Page of ed.: 336   Line of ed.: 1     
წინაშე მისსა, რამეთუ იცოდა ჟამი განსლვისა თჳსისა[ჲ], რა[ჲ]თა იხილვნენ
Line of ed.: 2     
ურთიერთას და რაჲთა ზედა-მიწევნით ცნას, თუ ვითარ იქმნა შენებაჲ
Line of ed.: 3     
ზეცით უწყებულისა მის ადგილისა[ჲ]. ხოლო იგი, ვითარცა იყო ბრძანებასა
Line of ed.: 4     
მოძღურისა[სა] მორჩილ, მსწრაფლ მოვიდა თჳსით ძმითურთ, რომელსა სხუანი-ცა
Line of ed.: 5     
მრავალნი ძმანი ჰყვეს. და ვითარცა იხილეს ურთიერთას დიდმან Ms. page: K_264v 
Line of ed.: 6     
მიქაელ და სერაპიონ, განიშუეს, ვითარცა შეჰგავს მხიარულებით, ცრემლთა
Line of ed.: 7     
თანა აღრევით ჰმადლობდეს ღმერთსა და მიიღეს კურთხევაჲ ყოველთა ძმათა
Line of ed.: 8     
ურთიერთას. და ვითარცა გარდაჴდეს ორნი დღენი და განვისუენეთ, მესამესა
Line of ed.: 9     
დღესა იწყო დიდმან მიქაელ და გამოჰკითხა წარმართებაჲ და ვითარებაჲ
Line of ed.: 10     
ადგილისა მის, ანუ თუ ვინ იყო თანა-შემწე და მოღუაწე მათდა. ხოლო ნეტარმან
Line of ed.: 11     
სერაპიონ იწყო პირველითგან და ყოველი წარმოუთხრა: და ვითარ
Line of ed.: 12     
თანა-შემწე მათდა იქმნა დიდი იგი მთავარი გიორგი ჩორჩანელი, და ყოველი-ვე
Line of ed.: 13     
მათ ზედა მოწევნული, და ვითარ ადგილსა მას ორძის სიმრავლე
Line of ed.: 14     
ძმათა, და სასწაულთა მათთჳს დიდთა განჴმობისათჳს ტბისა და კაცთა
Line of ed.: 15     
მათთჳს ურჩთა დაფარვისა, და ყოველი-ვე, რაჲ-ცა იქმნა, შემდგომითი-შემდგომად.
Line of ed.: 16     
ვინა[ჲ] განიხარა წმიდამან მან და მადლი მისცა ღმერთსა და აკურთხა
Line of ed.: 17     
კურთხეული იგი კაცი გიორგი ჩორჩანელი; და თუ ვითარ შემსგავსებული
Line of ed.: 18     
სახელი ეწოდა ზარზმა ერთა მიერ, სასწაულთა საკჳრველთა ზარ-განჴდილთა.
Line of ed.: 19     
ესე ყოველი რაჲ ესმა წმიდასა მას, იხარებდა სულითა.

Line of ed.: 20        
ამისსა შემდგომად მოუწოდა მამამან მიქაელ კელარსა და ჰრქუა, რაჲთა
Line of ed.: 21     
მზა-ყოს სერი. მერმე წართქუნეს განწესებულნი ფსალმუნნი ჟამსა ცხრა-ჟმისასა
Line of ed.: 22     
და დასხდეს სერობად, და იწდიეს ღჳნო, და სულიერი და ჴორციელი
Line of ed.: 23     
სიხარული განზავეს. მაშინ წმიდამან მამამან დიდთა ნიშთა და Ms. page: K_265r  სასწაულთა
Line of ed.: 24     
მიერ ბრწყინვალემან მიქაელ მიხედა ნეტარსა სერაპიონს და ჰრქუა:
Line of ed.: 25     
"ჵ საყუარელო შვილო და ძმაო სერაპიონ, მრწამს ჭეშმარიტად ღმრთისა
Line of ed.: 26     
სასწაულთა მათთჳს შენ მიერ აღსრულებულთა, ანუ თუ ვითარ იყოს წარმართებაჲ
Line of ed.: 27     
ადგილისა მის, გულსავსე-ვიქმნე, უკუეთუ ესე იქმნეს." ხოლო განგებითა
Line of ed.: 28     
საღმრთოჲთა იყო კედელსა ეკლესიისასა რტოჲ ბაჲაჲსაჲ მრავალ-ჟამეული.
Line of ed.: 29     
და აღიღო ჴელითა თჳსითა მამამან მიქაელ და მისცა წმიდასა სერაპიონს
Line of ed.: 30     
და ჰრქუა: "შვილო, დაჰნერგე ესე მახლობელად ეკლესიისა, და უკუეთუ
Line of ed.: 31     
განედლდეს, უწყოდე ჭეშმარიტად, რამეთუ ნაყოფიერებაჲ არს ადგილისა
Line of ed.: 32     
მის. წარვედ და გულს-მოდგინედ აშენებდი". ვინა[ჲ]ცა განკჳრვებამან შეიპყრნა
Line of ed.: 33     
ყოველნი მუნ მსხდომარენი და ჰრქუეს ურთიერთას: "არა დიდ არს ორთა-ვე
Line of ed.: 34     
ამათ მიერ სიდიდე სასწაულისაჲ", ხოლო ყოლად უცხო[ჲ] იგი ზუაობისაგან
Line of ed.: 35     
შეუ[ვ]რდა წმიდასა მას და ეტყოდა: "წმიდაო ღმრთისაო, წინაშე შენსა
Line of ed.: 36     
არარაჲ შეუძლებელ არს, რამეთუ ჴელმწიფებაჲ მოგიღებიეს მთათა-ცა ცვალებამდე.
Line of ed.: 37     
და გამოუღო ჴელთა მისთა და დაჰნერგა ქუეყანასა. ხოლო შემდგომად
Line of ed.: 38     
მცირედისა განედლდა და რტო-გარდაფენით ქადაგებდა დიდებულსა
Line of ed.: 39     
მას სასწაულსა. და ვითარცა იხილეს ყოველთა, განკჳრდეს და ადიდებდეს
Line of ed.: 40     
ღმერთსა. და ვითარცა განისმა სასწაული ესე გარემოთა მათ უდაბნოთა,
Line of ed.: 41     
ყოველნი განჰკრთეს და მისცეს დიდებაჲ Ms. page: K_265v  ღმერთსა და მოქმედსა საკჳრველებათასა.

Chapter: XII  
Line of ed.: 42        
12. ხოლო შეუდგა სასწაული სასწაულსა, რომელსა ეგულვები[ს] თქუმაჲ
Line of ed.: 43     
და კუალად-ქცევა[ჲ] საზღვართა-ვე თჳსთა სიტყჳსა[თა]. რამეთუ ვიდრე-ღა
Page of ed.: 337   Line of ed.: 1     
იყვნეს ესრეთ ჟამ რაოდენ-მე მხიარულნი სულითა [და] შუებითა, და ყოველნი
Line of ed.: 2     
აღივსებოდეს საღმრთოჲთა მადლითა, ხოლო დღესა ერთსა ილოცვიდეს
Line of ed.: 3     
რაჲ ჟამსა სამ-ჟმისასა და აჰა ესერა დაეცა განკჳრვებაჲ წმიდასა მას და
Line of ed.: 4     
მყოვარ ჟამ დგა განცჳბრებული. ამისსა შემდგომად ვითარცა რულისაგან
Line of ed.: 5     
ღრმისა განღჳძებულმან მიხედნა ნეტარსა სერაპიონს და ჰრქუა: "ისწრაფე,
Line of ed.: 6     
ძმაო, და წარვედ ადგილთა ნამუშაკევთა შენთა, რამეთუ შფოთნი რაჲმე
Line of ed.: 7     
შემთხუევად არიან ჟამ რაოდენ-მე, ხოლო თუ უნდეს ღმერთსა, ადრე იქმნას
Line of ed.: 8     
განქარვებაჲ მათი, გარნა მე ვერღა მიხილო ოდეს-ცა სოფელსა ამას, რამეთუ
Line of ed.: 9     
ადრე წარვალ ამიერ. ხოლო შეკრებასა მას ყოველთასა ნებითა ღმრთისაჲთა
Line of ed.: 10     
გიხილო მხიარული და ბრწყინვალე, ვითარცა რაჲ მუშაკი კეთილი, სასყიდლითა
Line of ed.: 11     
განმდიდრებული. ხოლო ძმა[ჲ] შენი იოვანე მივედინ ადგილსა სხუასა,
Line of ed.: 12     
რომელი, ისწაოს რაჲ, შენებასა მისსა მოსწრაფედ თანა-მზრუნველ ექმნას
Line of ed.: 13     
კაცთა მათ, რომელნი პოვნეს ადგილსა მას, რომელსა მონასტერი აშენოს".
Line of ed.: 14     
და მისცა მას სასწაული და ნიში, რომელსა ეგულებოდა მისლვა[ჲ] იოვანეს.

Line of ed.: 15        
ხოლო ესევითარი რაჲ ტკბილი ანდერძი წარმოთქუა და ყოველი ყოფადი
Line of ed.: 16     
წინა[ჲ]სწარ მოუსწავა და წარგზავ\ნნა Ms. page: K_266ra  ცრემლითა აღსავსენი და
Line of ed.: 17     
უფრო[ჲ]ს-ღა, რამეთუ არა ესვიდეს კუალად ხილვასა მისსა. ხოლო მოიწინეს
Line of ed.: 18     
რაჲ დიდსა მას უდაბნოსა კლარჯეთისასა ოპიზას, მოეგ[ებ]ნეს მათ მამანი
Line of ed.: 19     
და სურვილით მოწლედ მოიკითხნეს და შემსგავსებული პატივი წინა-უყვეს.
Line of ed.: 20     
და ვითარცა დაყვნეს დღენი რავდენნი-მე ...*

Line of ed.: 21        
ხოლო ვითარცა იყო წმიდაჲ იგი მდაბალ და აღუზუავებელ, ტკბილითა
Line of ed.: 22     
და დაშნითა ჴელითა იხილვებოდა მდგომარედ ხუროთა თანა საეკლესიოთა, რამეთუ
Line of ed.: 23     
იყო სხუათა-ვე სათნოებათა მეცნიერ სჯულთა საეკლესიოთა და
Line of ed.: 24     
ფრიად შემკულ წესითა ხუცოებისა[ჲ]თა.

Line of ed.: 25        
ვინა[ჲ] იხილა ვინმე იგი ესევითარითა სახითა ზუავმან და სილაღითა
Line of ed.: 26     
შეპყრობილმან, იწყო გმობად წმიდისა მის და იტყოდა: "აჰა დიდი და
Line of ed.: 27     
განთქუმული სერაპიონ ვითარ-ღა უსიტყუ და უჴმო იხილვების და რაჲთურთით
Line of ed.: 28     
ესევითართა პატივთა ყოლად არა ღირს არს ესე". ამას რაჲ იტყოდა
Line of ed.: 29     
შურითა საეშმაკო[ჲ]თა აღსავსე იგი, აჰა საკჳრველებათა შენთა ქრისტე!
Line of ed.: 30     
რამეთუ სიტყუაჲ წინაწარმეტყუელისა[ჲ] სრულ იქმნა, რომელი იტყჳს:
Line of ed.: 31     
"უფალმან მიაგოს უსჯულოებაჲ მათი"*, და კუალად: "[უტყუ] იყავნ ენა[ჲ]
Line of ed.: 32     
მზაკუარი მეტყუელი მართლისათჳს უსჯულოებასა"*. ხოლო ვითარცა მდგომარე
Line of ed.: 33     
იყვნეს ეკლესიას, მყის წინაშე ყოველთასა დაეცა კაცი იგი უჴმოდ
Line of ed.: 34     
მდებარე და გარდამოაგდო Ms. page: K_266vb  ენაჲ განსივებული, საშინელთა პეროოდა და
Line of ed.: 35     
გორვიდა. მაშინ განკჳრვებამან შეიპყრნა ყოველნი იგი დასნი მგალობელთანი,
Line of ed.: 36     
ხოლო რომელთა ასმ[ი]ოდა კაცისა მისგან იგი წმიდისათჳს, ურთიერთას
Line of ed.: 37     
იტყოდეს: "ნუუკუე მის მიერ მოიწია მსწრაფლი ესე მხილებაჲ".
Line of ed.: 38     
ხოლო კაცი იგი მოეგო გონებასა და გულისჴმა-ყო ცთომილებაჲ თჳსი და
Line of ed.: 39     
დაღაცათუ ენითა ვერ მეტყუელებდა, არამედ ეგრეთ-ცა შეუ[ვ]რდა მწყობრსა
Line of ed.: 40     
მას მამათასა და წინაშე მათსა აღიარა ცთომილებაჲ თჳსი. ხოლო ყოველნი
Line of ed.: 41     
იგი შეუ[ვ]რდეს წმიდასა მას, რაჲთა მიუტეოს ცოდვა[ჲ] იგი. და იგი ესრეთ
Line of ed.: 42     
ეტყოდა მათ: "კრებულო წმიდაო და მწყობრო რჩეულო, ნუ იყოფინ, თუ-მცა
Page of ed.: 338   Line of ed.: 1     
ჩემ ძლით რაჲ შეჰმთხუეოდა ძმასა ამას, არამედ სიტყჳსაებრ იაკობ მოციქულისა:
Line of ed.: 2     
"თანა-გუაც ძმათ-მოყუარებით, რაჲთა ყოველთა ულოცოთ, და უფალმან
Line of ed.: 3     
ყოს ლხინებაჲ უძლურისა[ჲ] ამის*". ხოლო ყოველნი იგი უმეტეს შეუ[ვ]რდეს
Line of ed.: 4     
წმიდასა ამას: "მიუტევე, წმიდაო ღმრთისაო, და შეიწყალე საწყალობელი
Line of ed.: 5     
ესე". ხოლო წმიდაჲ იგი ეტყოდა: "აჰა და მეცა მზა ვარ თქუენ თანა".
Line of ed.: 6     
და მოიდრიკნა მუჴლნი და თქუა: "უფალო იესუ, ძეო ღმრთისა მამისაო,
Line of ed.: 7     
რომელი მოხუედ სოფლად მოძიებად შეცთომილთა, ვითარცა-იგი სიტყჳთა
Line of ed.: 8     
აღატყუე ყრუ[ჲ] იგი და უტყჳ. ეგრეთ-ვე, მეუფეო უფალო ღმერთო, განკურნე
Line of ed.: 9     
ყრმა[ჲ]ცა ესე, რომელი Ms. page: K_266rb  შესცთა სივერაგითა ეშმაკისა[ჲ]თა". და
Line of ed.: 10     
ვითარცა ესე თქუა, მყის დასცხრა ფრიადი იგი სასტიკებაჲ ენისა მისისა[ჲ]
Line of ed.: 11     
და კუალად ეგო ადგილსა-ვე თჳსსა. და რომელთა იხილეს, განკჳრვებულნი
Line of ed.: 12     
ადიდებდეს ღმერთსა.

Line of ed.: 13        
და განითქუა სასწაული ესე ყოველთა შორის და იტყოდეს: "რომელმან-იგი
Line of ed.: 14     
რტო[ჲ] ბაჲაჲსაჲ განჴმელი ფურცლის-მშობლად გამოაჩინა მსგავსად
Line of ed.: 15     
განჴმელისა მის ჴელისა, რომელი-იგი განკურნა უფალმან, და აჰრონის მიერ
Line of ed.: 16     
განედლებულისა მის კუერთხისა და კუალად ხისა მის, რომელი მიყრდნობითა
Line of ed.: 17     
დიდისა მოწამისა ხარალამპისითა განედლდა და მყის ნაყოფიერ იქმნა,
Line of ed.: 18     
და კუალად აკრაკანტელთა ნათელმან გრიგოლი, ამათ სასწაულთა არარაჲთ
Line of ed.: 19     
უდარეს არიან აწ აღსრულებულნი ესე წმიდისა სერაპიონის მიერ. რამეთუ
Line of ed.: 20     
იტყჳს უფალი: "რომელსა მე ვჰრწმენე, უმეტესი ჩემსა ქმნეს*", და საკჳრველ
Line of ed.: 21     
არს ღმერთი წმიდათა შორის მისთა. ამათ და ამათვითართა ურთიერთას
Line of ed.: 22     
იტყოდეს ყოველნი იგი და ადიდებდეს ღმერთსა.

Chapter: XIII  
Line of ed.: 23        
13. ამიერ კუალად ვიპყრათ ნეშტი იგი თხრობისა[ჲ] და პირველსა-ვე
Line of ed.: 24     
სიტყუასა აღვიდეთ, და ვითარცა ესე სასწაულნი იქმნ[ნ]ეს წმიდისა მის მიერ
Line of ed.: 25     
ადგილთა მათ, რომელთა აღზრდილ-ღა იყო, და წინაშე მოძღურისა, რომელი
Line of ed.: 26     
იყო თავ და წარმართება ყოველთა საქმეთა მისთა, და ძმა[ჲ]ცა იგი მათი
Line of ed.: 27     
უხუცესი, რომელი პირველ ვაჴსენეთ, იხი\ლეს Ms. page: K_266vb  და სურვილით მოიკითხეს
Line of ed.: 28     
და თანა ექცეოდა ყოველსა მას მუნ ყოფასა შინა მათსა, ხოლო იჯმნეს წმიდათა
Line of ed.: 29     
მათ უდაბნო[ჲ]სა მისგან, და მოიკითხნეს წმიდანი იგი მამანი და წარვიდეს.
Line of ed.: 30     
და ვითარცა გარდავლეს მთა[ჲ] იგი არსიან წოდებული და მივიდეს
Line of ed.: 31     
ჴევსა ყველისასა, ხოლო იქმნა რა[ჲ]მე მუნ-ცა ნაკლულევანებისა
Line of ed.: 32     
სრულ ყოფად [271,13] განგებულებით, რამეთუ აჰა ესერა მოეგებნეს კაცნი
Line of ed.: 33     
ვინმე მონაზონნი და ჰრქუეს: "კეთილად მოხუედით, საღმრთონო მუშაკნო
Line of ed.: 34     
ქრისტეს ვენაჴისანო, რამეთუ ბრძანებულ არს, რაჲთა ადგილთა ამათ თქუენ
Line of ed.: 35     
მიერ აღეშენოს მონასტერი, რომელსა ჩუენ-ცა ვიჭირვით, და მოგელით თქუენ,
Line of ed.: 36     
ვითარცა უწყე\ბულნი. Ms. page: K_271r_13  რამეთუ აქა-ცა თქუენ-ვე ხართ წინამძღუარ და
Line of ed.: 37     
მასწავლელ საქმეთა ამათ". და უჩუენეს ადგილი, რომელსა ზედა იხილვნეს
Line of ed.: 38     
ნიშნი იგი ბრძანებისაებრ დიდისა მიქაელისისა, და უბრძანა წმიდამან სერაპიონ
Line of ed.: 39     
ძმასა თჳსსა, რაჲთა გულს-მოდგინედ იწყოს და აღაშენოს მონასტერი
Line of ed.: 40     
ბრძანებისაებრ წმიდისა მის. რომლისათჳს-ცა საქმე ესე ფრიად შეუძნდა იოვანეს,
Line of ed.: 41     
გარნა ვერ მკადრე იქმნა წინა-განწყობად ორთა-ვე მათ ბრძანებასა, არამედ
Line of ed.: 42     
ესე ხოლო ჰრქუა სერაპიონს: "უკუეთუ ჯერ-არს, რაჲთა ჟამითით ვიხილვიდე
Line of ed.: 43     
საღმრთოსა პირსა თქუენსა, მზა ვარ მე აღსრულებად ბრძანებათა
Page of ed.: 339   Line of ed.: 1     
შენთა". ხოლო წმიდამან უბრძანა ყოლად-ვე ხილვად ურთიერთას. და აღეშენა
Line of ed.: 2     
მონასტერი იგი ბრძანებისაებრ დიდისა მის მოძღურისა. და შეამკო
Line of ed.: 3     
ყოვლითა სამკაულითა, ვითარცა შეჰგვანდა, და უწოდა სახელი სეხნაჲ თჳსი,
Line of ed.: 4     
რამეთუ იოვანე-წმიდა ეწოდების ადგილსა მას. მოვიდოდა ჟამითი-ჟამად
Line of ed.: 5     
ძმისა თჳსისა თანა და ისწავებნ ყოველსა-ვე განგებასა მონასტრისასა.

Line of ed.: 6        
არამედ აქა ნეშტი სიტყჳსა[ჲ] წინაუკმო ვცვალეთ, რამეთუ შეეზავა სიტყუაჲ
Line of ed.: 7     
სიტყუასა და ვერღარა განვყავთ აღშენებაჲ იგი მონასტრისა[ჲ], რომელი
Line of ed.: 8     
სახელად იოვანესსა აღეშენა. და ვითარცა წარვიდა მიერ წმიდაჲ სერაპიონ
Line of ed.: 9     
და მოვიდა თჳსთა მათ თანა კრებულთა, და ყოველნი მიეგებნეს
Line of ed.: 10     
სიხარულითა მოიკითხეს სურვილით Ms. page: K_272r , და მოიხილნა იგინი და რაოდენი
Line of ed.: 11     
რაჲ ეშენა ახალსა მას ხუროთ-მოძღუარსა და ვითარ სიმრავლე ძმათა
Line of ed.: 12     
სიმრავლედ დიდად აღწევნულად, ესე ყოველი რაჲ იხილა, განმხიარულებული
Line of ed.: 13     
ჰმადლობდა ღმერთსა.

Chapter: XIV  
Line of ed.: 14        
14. ხოლო აქა ეგულების სიტყუასა კუალად ქცევა[ჲ] სხუად მიმართ.
Line of ed.: 15     
რამეთუ მიუთ[ხ]რეს ღმერთ-შემოსილსა მამასა სერაპიონს სიკუდილი
Line of ed.: 16     
დიდისა მის მთავრისა გიორგისი, რომელი იყო აღმაშენებელი ადგილისა მის,
Line of ed.: 17     
ესე რაჲ ესმა, ვითარცა შეჰგვანდა, დიდად იგლოვა, ცრემლოოდა ვითარცა
Line of ed.: 18     
მჴსნელი ლაზარეს ზედა და უმეტეს, რომელ არა თანა-დახუდა სიკუდილსა
Line of ed.: 19     
მისსა, ვინა[ჲ]ცა ჰრქუა იკონომოსსა და ხუცესთა და ძმათა ყოველთა, რაჲთა
Line of ed.: 20     
ხვალის დღე მივიდენ საფლავად მისსა, ადგილსა მას ზანავისასა, სადა-იგი
Line of ed.: 21     
მონასტერი შუენიერი შენ არს, რომლისა-იგი იყვნეს პირველნი აღმაშენებელნი
Line of ed.: 22     
ამასპო და ქურდია. ხოლო აწ კუალად და[ჲ] გიორგისი,
Line of ed.: 23     
რომელი იყო ცოლი დიდისა მთავრისა მირიანისი, ძისა ბეშქენ ბაჰლაუნდისა[ჲ]
Line of ed.: 24     
[ძისა] იოვანესი, ხოლო გიორგი შვილთაგან ოჴერ და უქმ
Line of ed.: 25     
იყო. რამეთუ ორნი შვილნი სიჩჩოებასა-ვე შინა წასრულ იყვნეს და შემდგომად
Line of ed.: 26     
მათისა დედა[ჲ]ცა, ნათლად გამომყვანებელი მათი, მიიცვალა, და სხჳსა
Line of ed.: 27     
მეუღლისა შეერთებაჲ არღაოდეს თავს-იდვა. და ვითარცა ვთქუთ, გარდა-რაჲ-იცვალა
Line of ed.: 28     
Ms. page: K_272v  ყოლად კურთხეული იგი გიორგი, ყოველი-ვე, რაჲ-ცა აქუნდა,
Line of ed.: 29     
და მამული და ყოველნი ეკლესიანი და მონაგები მისი დასა მისსა შე[ჰ]ვედრა
Line of ed.: 30     
და შვილთა მისთა საკუთრებით განუთჳსა, რომელთა ეწოდა სულა, ბეშქენ
Line of ed.: 31     
და ლაკლაკი. ხოლო ვითარცა ვთქუთ, მივიდა წმიდაჲ იგი საფლავსა
Line of ed.: 32     
ზედა მისსა, მოწლედ და თანა-ლმობით იტირა. და ვითარცა ჯერ-იყო, მოიკითხა
Line of ed.: 33     
და ნუგეშინის-სცა დასა მისსა ლატავრის, რომელსა უკუანა[ჲ]სკნელ
Line of ed.: 34     
თეკლა იწოდა, და კურთხევითა საღმრთო[ჲ]თა აკურთხნა სამნი-ვე იგი
Line of ed.: 35     
ყრმანი მსგავსად სამთა ყრმათა აბრამიანთა. მერმე მოიღო ანდერძი დიდისა
Line of ed.: 36     
მის მთავრისა გიორგისი და წარიკითხა აღსავსემან ცრემლითა, და ილოცა
Line of ed.: 37     
მისთჳს და აკურთხა კურთხეული იგი კაცი, რამეთუ მდიდრად მიეცა ყოველი-ვე
Line of ed.: 38     
უხუებით: აგარაკნი თავისუფლებით და საქონელი მრავალ-ფერი და სიმრავლე
Line of ed.: 39     
საჴედართა და მროწეულთა[ჲ]. და სასოებით შეჰვედრა სული წმიდისა
Line of ed.: 40     
მის კაცისა[ჲ]. და ამას შინა გარდაჴდეს წელნი და აორძნდებოდა და
Line of ed.: 41     
წარემატებოდა ადგილი იგი ფრიად.

Line of ed.: 42        
ხოლო მოვიწიენით რაჲ სიტყუასა ამას, ჯერ-არს გულისჴმის-ყოფით-რე
Line of ed.: 43     
სმენა[ჲ], თუ ვითართა მადლთა ღირს ქმნულ იყო დიდი იგი მამა[ჲ] მიქაელ,
Page of ed.: 340   Line of ed.: 1     
რამეთუ აჰა ადგილი იგი, რომელი უწინაწარმეტყუელა ნეტარსა სერაპიონს,
Line of ed.: 2     
ვითარმედ შფოთნი და განსაცთელნი შემთხუევად Ms. page: K_273r  არიან ადგილსა
Line of ed.: 3     
მას ნამუშაკევსა შენსა, აჰა ესერა წარმოვთქუათ. და ვითარცა იყო
Line of ed.: 4     
დიდსა დაწყნარებასა და მშჳდობასა შინა ადგილი იგი შემდგომად გარდაცვალებისა
Line of ed.: 5     
დიდისა მთავრისა გიორგისისა და კეთილად წარემატებოდა ყოველი
Line of ed.: 6     
საბრძანებელი მისი, რომელი დაეტევა დისა მისისა თეკლა[ჲ]სა და
Line of ed.: 7     
შვილთა მისთადა, ვინაჲ ბირებითა ეშმაკისა[ჲ]თა იქმნა უწესო[ჲ] ამბოხი,
Line of ed.: 8     
რამეთუ მოკლა ლაკლაკმან დისიძე თჳსი, რამეთუ მძლავრებით ეტყოდა, ვითარმედ
Line of ed.: 9     
ნაწილ-უც მამულსა თანა თქუენსა დასა ამას თქუენსა, ვინა[ჲ]თგან
Line of ed.: 10     
თქუენ-ცა დედისა მიერ გაქუს, რომლისათჳს-ცა განმრავლდეს სიტყჳს-გებანი
Line of ed.: 11     
ურთიერთას, და ესრეთ მოკლა დისიძე თჳსი და ესე რაჲ ესრეთ იქმნა, განგრძელდა
Line of ed.: 12     
საქმე ესე სამ წელ. ხოლო წელსა მეოთხესა ამათ საქმეთასა განაბრწყინვა
Line of ed.: 13     
ღმერთმან დიდი იგი მღდელთ-მოძღუარი გიორგი შუარტყლელი,
Line of ed.: 14     
რომელმან დაიპყრა საყდარი აწყურისა[ჲ], რამეთუ არა ჯერ-იყო ცხედარსა
Line of ed.: 15     
ქუეშე დაფარვა[ჲ] სანთლისა[ჲ]*. და ჴელთ-იდვა რაჲ განგებაჲ სამცხისა[ჲ],
Line of ed.: 16     
დააწყნარა ყოველი საბრძანებელი თჳსი, ვითარცა წეს-იყო, და დაიპყრა ყოველი
Line of ed.: 17     
მამული და ეკლესიანი პირველთა მათ მეშფოთეთანი. ხოლო ადგილი
Line of ed.: 18     
იგი, ზარზმად წოდებული, ეგო უძრავად ყოლად-ვე შეწევნითა ღმრთისა[ჲ]თა
Line of ed.: 19     
და მადლითა სასწაულთა მიერ ნიშებ-შემოსილისა მამისა სერაპიონისითა.
Line of ed.: 20     
და ვითარცა გარდაჴდა Ms. page: K_273v  წელიწადი შჳდად აღთუალული, დასცხრეს და
Line of ed.: 21     
დადუმნეს ყოველნი-ვე შფოთნი და უწესოებანი წმიდისა ამის მღდელთ-მოძღურისა
Line of ed.: 22     
გიორგის მიერ. ხოლო ყოველთა ამათ საქმეთა სიმრავლისათა მეტყუელ[ი]
Line of ed.: 23     
პირი და ენა[ჲ] დიდსა-ვე თანა გიორგის მაწყუერელსა იყო ნეტარი-ცა
Line of ed.: 24     
მამა[ჲ] სერაპიონ. ვინა[ჲ]ცა ყოველნი ესე სასწაულნი და საქმენი, რომელნი-იგი
Line of ed.: 25     
პირველ ეპისკოპოსობისა და უკუანა[ჲ]სკნელ ეხილვნეს, მომითხრნეს,
Line of ed.: 26     
პირმან მან უტყუველმან, გიორგის ვიტყჳ მაწყუერელსა, ვითარ-იგი
Line of ed.: 27     
ბაჲა[ჲ]საჲ რტოჲ განედლდა და ვითარ ეშმაკისა ბირებითა ცთუნებული იგი
Line of ed.: 28     
ზუავი და ამპარტავანი ენა[ჲ] განკურნა, რამეთუ ყოველთა-ვე თჳთ-მხილველ
Line of ed.: 29     
ქმნილ იყო.

Chapter: XV  
Line of ed.: 30        
15. ხოლო აწ კუალად აღვედინ სიტყუაჲ ჩუენი პირველ დაწყებულთა
Line of ed.: 31     
სიტყუათა შემდგომითი-შემდგომად. Ms. page: K_266vb_14  და ვითარცა იქმნა დაწყნარებაჲ
Line of ed.: 32     
შფოთთა[ჲ] მათ, და დღითი-დღე შეეძინებოდა წარმატებაჲ მონასტრისა[ჲ]
Line of ed.: 33     
მის. და ძმა[ჲ]ცა მისი იოვანე ზედაჲს-ზედა მოვალნ და იკურთხევინ
Line of ed.: 34     
მის მიერ და ისწავლინ ყოველსა, რაჲ-ცა აკლდა მის მიერ შენებულსა მას
Line of ed.: 35     
მონასტერსა. ხოლო ესე წესი დაუდვეს თავთა თჳსთა ნეტართა მათ, რამეთუ
Line of ed.: 36     
ლოცვასა ღამისასა ჴელ-განპყრობით დგიან დასსა თანა მგალობელთასა. ხოლო
Line of ed.: 37     
მოეახლის რაჲ ცისკარი, განეშორნიან ვითარ ქვის-სატყორცელ ოდენ,
Line of ed.: 38     
და მყუდროებით და ცრემლით შესწირვიდიან ვედრებათა, რაჲთა ამით-ცა
Line of ed.: 39     
ემსგავსნენ თჳსსა მეუფესა. და ესრეთ დღითი-დღე შესძინებდეს ტალანტსა,
Line of ed.: 40     
რაჲთა მიართუან აღნადგინებითურთ განმყოფელსა მას მადლთასა. ესრეთ
Line of ed.: 41     
რაჲ შუა წარჴდა სიმრავლე წელთა[ჲ] და სიბერითა კეთილითა განპოხნეს
Line of ed.: 42     
და ფუფუნებულ და ჩჩჳლ იქმნეს საღმრთოჲთა ცნობითა. და იყო ამისსა Ms. page: K_267r 
Line of ed.: 43     
შემდგომად გარდაიცვალა და[ჲ]ცა იგი გიორგისი თეკლა, და დაშთეს სამნი-ვე
Page of ed.: 341   Line of ed.: 1     
იგი ძენი მისნი, და წარემართა უფლებაჲ მათი, და იკურთხა თესლი მათი,
Line of ed.: 2     
ვითარცა აბრაჰამისი და იაკობისი.

Chapter: XVI  
Line of ed.: 3        
16. გარნა აწ ჯერ-არს, ძმანო, რაჲთა გულს-მოდგინედ ვისმინოთ აწ
Line of ed.: 4     
თქუმული ესე. და გესმოდის რაჲ დასაბამი და აღსასრული ნეტარისა ამის
Line of ed.: 5     
ცხორებისა[ჲ], გიკჳრდეს და ადიდებდეთ ღმერთსა. რამეთუ მახლობელ რაჲ
Line of ed.: 6     
იქმნა სოფლით წარსლვისა და მწუხარებისაგან სიხარულად მისლვისა, მოუწოდა
Line of ed.: 7     
კრებულსა მას ძმათასა და ჰრქუა: "ძმანო და მამანო! მსურის მე,
Line of ed.: 8     
რაჲთა მოციქულისაებრ ვიტყოდი: "სრბაჲ აღსრულებულ არს და სარწმუნოებაჲ
Line of ed.: 9     
დამიმარხავს"*, ხოლო ვიტყჳ არა თუ ზუაობითა, არამედ ვესავ, რამეთუ
Line of ed.: 10     
ამიერითგან მიმელის მე სიმართლისა იგი გჳრგჳნი"*, არა მე, არამედ
Line of ed.: 11     
ყოველთა, რომელთა შეიყუარეს გამოჩინებაჲ მისი, რამეთუ ესრეთ მზა არიან
Line of ed.: 12     
გჳრგჳნ[ნ]ი მოყუარეთათჳს მისთა, ვითარცა თჳთ თავადი იტყჳს: "მოვედით
Line of ed.: 13     
ჩემდა ყოველნი მაშურალნი და ტჳრთ-მძიმენი და მე განგისუენო თქუენ"*,
Line of ed.: 14     
"ისწავეთ ჩემგან, რამეთუ მშჳდ ვარ და მდაბალ გულითა"*, ხოლო თქუენ,
Line of ed.: 15     
შვილნო, ისწავეთ მეტყუელისა: "შეიყუარე უფალი ღმერთი შენი ყოვლითა
Line of ed.: 16     
გულითა შენითა და ყოვლითა სულითა და გონებითა, და მოყუასი, ვითარცა
Line of ed.: 17     
თავი თჳსი*", და კუალად იტყჳს: "უკ[უ]ე\თუ Ms. page: K_267v  გინდეს, რაჲთა გიყონ
Line of ed.: 18     
კაცთა, ეგრეთ ჰყოფდით თქუენ მათდა მიმართ. და ამათ მცნებათა და ყოველი
Line of ed.: 19     
სჯულ[ი] და წინაწარმეტყუელნი დამოკიდებულ არიან"*, და "ამით
Line of ed.: 20     
ცნან ყოველთა, ვითარმედ მოწაფენი ჩემნი ხართ, უკუეთუ იყუარებოდით
Line of ed.: 21     
ურთიერთას."* ხოლო თქუენ, ძმანო, დაიმარხეთ ყოვლისა პირველად
Line of ed.: 22     
სიყუარული ღმრთისა და მოყუსისა[ჲ], ვითარცა თავი სჯულისა და წინაწარმეტყუელისა[ჲ],
Line of ed.: 23     
და მარადის ილოცევდით, რაჲთა არა შეხჳდეთ განსაცთელსა,
Line of ed.: 24     
რამეთუ ლოცვა[ჲ] მიმაახლებელი არს ღმრთისა[ჲ] და ბჭე სასუფეველისა[ჲ]
Line of ed.: 25     
შემაერთებელი ანგელოზთა[ჲ] და დამცემელი ეშმაკთა[ჲ]. რამეთუ წმიდათა
Line of ed.: 26     
და ღმერთ-შემოსილთა მამათა ლოცვა[ჲ] თქუეს საჭურველად, მარხვა[ჲ]
Line of ed.: 27     
ზღუდედ და წმიდანი ცრემლნი საბანელად, ხოლო მორჩილებაჲ წამებად, რომელი-ესე
Line of ed.: 28     
ღუაწლით შემოსილთა მოწაფეთა თანა დაუთხეველად სისხლთა
Line of ed.: 29     
გჳრგჳნოსან ჰყოფს კაცსა".

Line of ed.: 30        
ესევითარი მრავალი წარმოუთხრა წმიდამან მან ოქრო-ნაკადულით პირით
Line of ed.: 31     
მისით მოწაფეთა თჳსთა. და კუალად ჰრქუა: "მე ძმანო, აჰა ესერა
Line of ed.: 32     
წარვალ შემდგომად მცირედთა დღეთა, ხოლო თქუენ იძიეთ მამა[ჲ] და წინამოძღუარი,
Line of ed.: 33     
რომელი შემძლებელ იყოს მწყსად თქუენდა, ვითარცა შვილთა
Line of ed.: 34     
და ძმათა", ხოლო ყოველნი იგი აღვსებულ[ნ]ი ცრემლითა ტიროდეს ფრიად
Line of ed.: 35     
და არავინ მიუგო ტირილისა მისგან ფრიადისა Ms. page: K_268r  და მო-რაჲ-ეგნეს თავთა
Line of ed.: 36     
თჳსთა, მიუგეს ესრეთ და ჰრქუეს: "ჩუენ, მამაო, ვინაჲთგან ობოლ ვიქმნებით
Line of ed.: 37     
ტკბილისა და ყოლად მოწყალისა მამისაგან, არა უწყით რაჲ მიგიგოთ".
Line of ed.: 38     
და წმიდამან ჰრქუა: "ვინა[ჲ]თგან, შვილნო, არას მითხრობთ, მე,
Line of ed.: 39     
გლახაკსა, თანა-მაც, რაჲთა მე-ვე ვიტყოდი ჯერისაებრ".

Line of ed.: 40        
და იყო ვინმე მღდელთაგანი კაცი კეთილითა სათნოებითა ბრწყინვალე
Line of ed.: 41     
და ტქბილი სიტყჳთა და საქმითა, სახელით გიორგი. ამას მოუწოდა წმიდამან
Page of ed.: 342   Line of ed.: 1     
და ჰრქუა: "ჵ, საყუარელო შვილო გიორგი, რამეთუ წილ კეთილ ხუედრებულ
Line of ed.: 2     
არს შენდა, რაჲთა შემდგომდ ჩემსა სამწყსო[ჲ] ესე ქრისტესი ვითარცა
Line of ed.: 3     
მამამან სულთ-მოყუარემან კეთილად დამწყსო, და ვითარცა შეჰგავს შვილთა
Line of ed.: 4     
მამის-მოყუარეთა, შეუდგენ ჴმასა შენსა". ესე სიტყუანი რაჲ ესმნეს გიორგის,
Line of ed.: 5     
აღვსებული ცრემლითა ეტყოდა: "მძიმე არს, წმიდაო, დადებად ბეჭთა
Line of ed.: 6     
ჩემთა ტჳრთი ძნიად სატჳრთავი, და გევედრები, რაჲთა შენდობაჲ ჰყო
Line of ed.: 7     
და არღარა მიბ[რ]ძანო კუალად-ცა". ხოლო წმიდაჲ იგი ეტყოდა: "არა მე,
Line of ed.: 8     
არამედ ქრისტე გჳბრძანებს ჩემ მიერ". და სიტყჳთა ამით დაარწმუნა წინამოძღ[უ]რობაჲ
Line of ed.: 9     
ძმათა მათ, რომლისათჳს-ცა ყოველთა მათ განიხარეს, რამეთუ
Line of ed.: 10     
მსგავსად-ვე მისა ხედვიდა ყოველი იგი კრებული. და შეჰვედრა სამწყსო[ჲ]
Line of ed.: 11     
იგი თჳსი გიორგის, და განუჩინ[ნ]ა ყოველნი, რაოდენ[ნ]ი უჴ\მდეს Ms. page: K_268v  მნენი ეკლესიისანი.
Line of ed.: 12     
და განაწყო კრებული იგი განგებითა საღმრთო[ჲ]თა და ფრიად
Line of ed.: 13     
შუენიერითა, ვინა[ჲ]ცა დღესა მეშჳდესა ყოველთა ამათ საქმეთასა მცირედ რაჲმე
Line of ed.: 14     
დასნეულდა და მიწვა ცხედრად. ხოლო დღესა მეხუთესა აღდგა, ვითარცა
Line of ed.: 15     
ახალ განჭაბუკებული, და მიიწია წმიდად საკურთხეველად და შეემთხჳა
Line of ed.: 16     
წმიდასა ტრაპეზსა და განმაცხოველებელსა ხატსა ქრისტეს კაცებისასა. და
Line of ed.: 17     
უბ[რ]ძანა, რაჲთა აზიარონ ჴორცსა და სისხლსა ქრისტესსა. და დაიბეჭდა
Line of ed.: 18     
საუფლოჲ ჯუარი და მოიკითხა თითოეულად სიმრავლე იგი ძმათა[ჲ] და
Line of ed.: 19     
ჰრქუა: "ილოცეთ ჩემთჳს, ძმანო, და ცხონდით, რამეთუ ამიერითგან არღარა
Line of ed.: 20     
მიხილოთ სოფელსა ამას". და წარვიდა და მიიწია ცხედრად ჟამსა მეექუსესა.
Line of ed.: 21     
და მეცხრესა ჟამსა შეჰვედრა სული თჳსი ჴელთა ღმრთისათა, რომლისა[ჲ]
Line of ed.: 22     
სურვიელ იყო მარადის. ხოლო არა მცირედ იგლოვეს მამათა ლავრისათა ჯერისაებრ
Line of ed.: 23     
და ცრემლით.

Line of ed.: 24        
მაშინ მოვიდა ძმა[ჲ] მისი იოვანე, რამეთუ უწყებული იყო სულისაგან,
Line of ed.: 25     
ვითარცა ღრუბლითა აღტაცებული. და შემოკრბა სიმრავლე გარემოთა მონასტერთა
Line of ed.: 26     
და სოფელთაჲ. ხოლო მოვიდა ღმერთ-შემოსილი გიორგი მაწყუერელი-ცა
Line of ed.: 27     
ჯუარითა ყოველთა თანა მწყობრთა ეკლესიისათა. და ესე-ცა ვთქუათ,
Line of ed.: 28     
რამეთუ მწყო\ბრნი Ms. page: K_269r  ანგელოზთანი კრებულსა თანა ყოველთა წმიდათასა
Line of ed.: 29     
შეერთებულნი მოიწინეს, ვითარცა თანა-მოკარვისა და თანა-მოსაგრისა მათისა,
Line of ed.: 30     
და ყოველთა აღიტყუელნეს ჴელნ[ი] სიხარულითა და ზეცას აღიყვანეს ყოლად
Line of ed.: 31     
სანატრელი იგი სული მისი. და ზეცისანი განმხიარულებულნი ადიდებდეს
Line of ed.: 32     
ღმერთსა, ხოლო ქუეყანის[ა]ნი გუამისა მის წმიდისა შეხებითა სენთა
Line of ed.: 33     
და სალმობათაგან ჴსნილნი მადლობასა და თაყუანის-ცემასა შესწირვიდეს
Line of ed.: 34     
და ჯეროვნითა გალობითა და სანთელთა სიმრავლითა და საკუმეველთა სულნელებითა
Line of ed.: 35     
შემურეს და დადვეს საფლავსა, რომელი იგი თჳთ შეემზადა მას
Line of ed.: 36     
აღმოსავალით საკურთხეველისა, რაჲთა დღითი-დღე ხილვითა მისითა იჴსენებდეს
Line of ed.: 37     
სიკუდილსა, რომელი-იგი სამარადისოდ წინაშე თუალთა აქუნდა.
Line of ed.: 38     
და ესრეთ სრულ ყვეს წესი იგი სამკუდროჲ. და მრავალნი ჟამსა მას დაფლვისა
Line of ed.: 39     
მისისასა მრავალ-ფერთა სენთაგან განიკურნნეს, რაჲთა ყოველთა უწყოდი[ა]ნ,
Line of ed.: 40     
ვითარმედ სიკუდილისა-ცა [შემდგომად] ცხოველ არს და იღუწის
Line of ed.: 41     
სარწმუნოებით შევედრებულთა.

Line of ed.: 42        
ხოლო სიმრავლე სასწაულთა მისთა[ჲ] ვერცა თუ გონებათაგან მისაწ[უ]თომელ
Line of ed.: 43     
არს, გარნა კერძო-რაჲმე და მცირედი მოვიჴსენოთ და მერმე
Line of ed.: 44     
დუმილი მივსცეთ სიტყუასა.

Page of ed.: 343  
Ms. page: K_269v 
Line of ed.: 1        
ჯერეთ ცხედარსა-ვე აქუნდა მრავალ-მოღუაწე იგი გუამი წმიდისა მის
Line of ed.: 2     
და აჰა ესერა მოიწია კაცი ვინმე ყოლად განჴმელი, რომელი ფრიად რაჲმე
Line of ed.: 3     
სასტიკებით განიჭრებოდა ტკივილისა სიმძაფრითა, რამეთუ სისხლი წარსდიოდა
Line of ed.: 4     
სარცხჳნელსა მისსა და ჴმობდა ჴმითა უშუერითა. და ვითარცა მყის
Line of ed.: 5     
მოიწია, მოეხჳა მოწლედ ცხედარსა მისსა, და აჰა ესერა კაცი იგი იქმნა
Line of ed.: 6     
ვითარცა მკუდარი. და მეყსეულად სახილველად ყოველთა ასოსა მას თესლ-მცენარესა
Line of ed.: 7     
წარსცჳეს ორნი ქვანი განსაკ[რ]თომელნი სიდიდითა. და იქმნა კაცი
Line of ed.: 8     
იგი ყოლად მრთელ, ვითარ-მცა არარაჲ შემთხუეოდა ვნებაჲ იგი. და
Line of ed.: 9     
ყოველთა, რომელთა იხილეს, ადიდეს ღმერთი, მადიდებელი წმიდათა მისთაჲ.
Line of ed.: 10     
ვინა[ჲ]ცა ჟამსა მას მოიწია სიმრავლე თითოსახეთა სნეულთა[ჲ] და
Line of ed.: 11     
ყოველნი განიკურნებოდეს და ადიდებდეს ღმერთსა. ხოლო შემდგომად დაფლვისა
Line of ed.: 12     
მისისა და მიწად მიფარვისა ვიდრე დღენდელად დღემდე მიუწ[უ]დომელ
Line of ed.: 13     
არიან ნიშნი და ძალნი მის მიერ აღსრულებულნი თჳთოეულთა ზედა
Line of ed.: 14     
სნეულთა, და კაცობრივისა ენისა მიერ შეუძლებელ არს წარმოთქუმა[ჲ] და
Line of ed.: 15     
აღწერა[ჲ] ყოველთა მათ სასწაულთა[ჲ], რომელნი-იგი სარწმუნოთა კაცთა
Line of ed.: 16     
ფიცით მოგჳთხრნეს ჩუენ.

Line of ed.: 17        
ხოლო ჩუენთა ამათ ჟამთა ხილული და სმენილი ვითარ მიუთხრათ სიყუარულსა
Line of ed.: 18     
თქუენსა Ms. page: K_270r , რამეთუ უშურველად ფშჳს მადლ" ნაწილთა მისთა[ჲ]
Line of ed.: 19     
სარწმუნოებით მვედრებელთათჳს, რომელი-იგი მარადის აღესრულების
Line of ed.: 20     
სადიდებელად ღმრთისა.

Chapter: XVII  
Line of ed.: 21        
17. ხოლო ამიერითგან მოვიჴსენოთ, თუ ვითარსა მადლსა ღირს
Line of ed.: 22     
ქმნულ იყო წინაწარმეტყუელებისა[სა], რამეთუ აჰა ესერა ეგულების სიტყუასა
Line of ed.: 23     
მოჴსენებად სიტყუა[ჲ] იგი, რაჟამს ჰრქუა ძმასა თჳსსა იოვანეს, ვითარმედ:
Line of ed.: 24     
"ჟამთა ბორცუსა ამას ზედა აღეშენოს ეკლესია[ჲ] ფრიად შუენიერი".
Line of ed.: 25     
რამეთუ აჰა ჟამი იგი წინაწარმეტყუელებისა[ჲ] მოიწია, რამეთუ ვიდრე-ღა
Line of ed.: 26     
იგი ცოცხალ იყო, წმიდაჲ ესე ყოველთა მიერ საყუარელ და ყოველთა მეგობარ
Line of ed.: 27     
იყო და მოძღუარ, რომლისათჳს-ცა დაემოწაფა წმიდასა ამას კაცი ვინმე
Line of ed.: 28     
ყოლად უცნაური. და იყო კაცი იგი ადგილისაგან მცირისა, რომელსა ძარღუას
Line of ed.: 29     
სოფელ ეწოდების, და დღითი-დღე მოვიდის კაცი იგი და ეტყოდა
Line of ed.: 30     
წმიდასა მას, ვითარმედ: "მაკურთხე, მამაო, წმიდითა ჴელითა შენითა და
Line of ed.: 31     
შემრთე წმიდასა კრებულსა შენსა." ხოლო იგი აყენებდა ჟამად, რაჲთა უფრო[ჲ]ს
Line of ed.: 32     
გამოჩნდეს საკჳრველი მისითა მით ერის-კაცად მიმყოვრებითა. ხოლო
Line of ed.: 33     
იგი ეტყოდა: "მაკურთხე, მამაო, და მიიღე მცირე ევლოგიაჲ და წარაგე საშენებელად
Line of ed.: 34     
მონასტრისა". ხოლო იგი კუალად-ცა უბრძანებდა, რაჲთა დრო-ყოს
Line of ed.: 35     
და თჳთ მოვალს ჟამი, რაჲთა იქმნეს მონაზონ და ევლოგია[ჲ], რომელ
Line of ed.: 36     
განგიმზადებიეს, Ms. page: K_270v  ფრიად რაჲმე ეჴმაროს.

Line of ed.: 37        
ხოლო ვითარცა მოიწია ჟამი და მიიცვალა წმიდაჲ იგი, მოიწია მესამე
Line of ed.: 38     
დღე მიცვალებისა მისისა[ჲ] და დაიდვა წმიდაჲ იგი პირველ ჴსენებულსა მას
Line of ed.: 39     
საფლავსა, რომელი თჳთ ეშენა აღმოსავალით საკურთხეველსა დამართებით
Line of ed.: 40     
სარკუმელსა. და მოვიდა კაცი იგი, ვითარცა ვთქუთ, დღესა მესამესა მიცვალებისა
Line of ed.: 41     
მისისა[სა] და იტირა ფრიად და წმიდასა მას ეშჯოდა ვითარცა ცხოველსა
Line of ed.: 42     
არა ჴელითა მისითა აღკუეცისათჳს მისისა, რომლისათჳს-ცა იტყოდა,
Line of ed.: 43     
ვითარმედ: "არა განეშოროს საფლავსა, ვიდრემდის არა მონაზონ იქმნეს და
Line of ed.: 44     
ევლოგია[ჲ]ცა იგი დადვას ადგილსა მას სამარხოსა მისისასა". და ვითარცა
Page of ed.: 344   Line of ed.: 1     
ესრეთ მდუღარე იყო კაცი იგი, მაშინ უბრძანა მამასახლისმან მნეთა ეკლესიისათა,
Line of ed.: 2     
რაჲთა მოიღონ სამჴარი და კუნკული და აღკუეცონ კაცი იგი. ხოლო
Line of ed.: 3     
მათ მსწრაფლ შეუდგინეს საქმე სიტყუასა, და აღკუეცეს კაცი იგი და
Line of ed.: 4     
აღასრულეს მის ზედა ყოველი წესი მონაზონთა[ჲ]. და ვითარცა წარვიდა
Line of ed.: 5     
იხილეს რაჲ უცხო[ჲ]თა სამოსლითა შემოსილი, და ენება კუალად ერისაგან
Line of ed.: 6     
ყოფაჲ. და ვითარცა ვერ შეუძლეს მორჩილებაჲ მისი, უთხრეს ესე უფალსა
Line of ed.: 7     
მისსა, რამეთუ იყო კაცი იგი საჴმარ და მსრბოლ გზათა შო\რთა.Ms. page: K_271r 

Line of ed.: 8        
ხოლო კაცმან მან ვითარცა აგრძნა, ვითარმედ არა უტევებენ ნებისაებრ
Line of ed.: 9     
მისისა, მაშინ აღიღო ევლოგია[ჲ] იგი და რაოდენი რაჲ ეძლო სახლით
Line of ed.: 10     
თჳსით და სივლტოლა[ჲ] იჴუმია. ვინა[ჲ]ცა დევნა-უყვეს უკ[უ]ანა მისსა, და
Line of ed.: 11     
შეწევნითა მის წმიდისა[ჲ]თა ვერ ეწინეს. და ვითარცა შევიდა კაცი იგი
Line of ed.: 12     
შეიპყრან და წარუღონ, რაჲ იგი აქუნდა, და მიიწია კაცი იგი დამართებით
Line of ed.: 13     
სარკუმელსა ეკლესიისასა და შეაგდო, რაჲ-იგი აქუნდა ჴელთ-საჴოცელსა შინა
Line of ed.: 14     
გამოკრულ. და ესრეთ უღონო რაჲ იქმნეს მდევარნი იგი, ევედრნეს წინამძღუარსა
Line of ed.: 15     
გიორგის, რაჲთა განეხუნენ კარნი ეკლესიისანი და რაჲთა წმიდასა მას თაყუანის-სცენ
Line of ed.: 16     
და მათ-ცა იხილონ, რაჲ-იგი შეეწირა ევლოგიაჲ კაცსა
Line of ed.: 17     
მას. ეჰა განგებულებაჲ საღმრთო[ჲ], და რაჲთა ცნან ყოველთა, ვითარმედ
Line of ed.: 18     
მიცვალებისა-ცა [შემდგომად] ძალ-უც წმიდასა მას ქმნად, რაჲცა ენებოს. და
Line of ed.: 19     
ვითარცა განეხუნეს კარნი და შევიდეს წმიდად Ms. page: K_273v_2  ეკლესიად და
Line of ed.: 20     
აღვიდეს საკურთხეველად და იძიეს რაჲ იგი ცხადად შევრდომილ იყო სახილველად
Line of ed.: 21     
ყოველთა და არღარა იპოვა მათ მიერ, და შიშმან და განკჳრვებამან
Line of ed.: 22     
შეიპყრნა ყოველნი და ადიდებდეს ღმერთსა.

Chapter: XVIII  
Line of ed.: 23        
18. ხოლო ვითარცა წარჴდეს წელნი მრავალნი და წინამძღუარი
Line of ed.: 24     
გიორგი გარდაიცვალა, რომლისა მონაცვალედ დადგა მიქაელ ვინმე, რომელსა გიორგი-ვე
Line of ed.: 25     
ამცნო, ვითარმედ: "იწყეთ შენებად ეკლესიისა ბრძანებისაებრ
Line of ed.: 26     
მამისა სერაპიონისა და ნურარას ზრუნავ წარსაგებელთათჳს, რამეთუ
Line of ed.: 27     
ჩუენებით მეუწყა წმიდისა მიერ, ვითარმედ ევლოგია[ჲ] იგი, რომელ მოიღო
Line of ed.: 28     
კაცმან მან, იგი და\მარხულ Ms. page: K_274r  არს ქუეშე კერძო ჯუარისა (რომელი იყო
Line of ed.: 29     
თავით კერძო წმიდისა მის), აღმოიღეთ იგი და მიეცით ყოველთა მუშაკთა,
Line of ed.: 30     
და კაცი იგი კეთილი ყავთ განმგე ყოვლისა, ვითარცა-იგი ჩემ მიერ-ცა განმგებელ
Line of ed.: 31     
იყო ყოველთა საჭიროთა სამსახურთა მონასტრისათა." და ამის მიქაელის
Line of ed.: 32     
ზე იწყეს ეკლესია[ჲ] იგი, წინაჲსწარ გამოსახული წმიდისა მიერ თთუესა
Line of ed.: 33     
ივნისსა ოთხსა, დღესა ხუთშაბათსა, რამეთუ ჴელოვნებით განთქუმულსა კაცსა მოუწოდა
Line of ed.: 34     
მიქაელ ქუეყანისაგან ბერძენთასა, ადგილისაგან ხუფათ
Line of ed.: 35     
წოდებულისა, ბრძანებითა უფალთა[ჲ]თა. რომელსა თანა-შემწედ აქუნდა გალატოზ
Line of ed.: 36     
სახელით შუარტყლელი. და ესე ორნი-ვე იყვნეს მოძღუარ და
Line of ed.: 37     
მასწავლელ სიმრავლესა მუშაკთასა, და ვითარცა უწყოდა მამამან მიქაელ
Line of ed.: 38     
უწყებითა მამისა[ჲ]თა გიორგისითა, ძებნა ევლოგიაჲ იგი, რამეთუ მივიდეს
Line of ed.: 39     
მღდელნი სახარებითა და სანთლებითა საკუმეველთა თანა, და თჳთ კაცი იგი
Line of ed.: 40     
მომღებელი ევლოგიისა[ჲ] მის. და ვითარცა წარიკითხეს სახარებაჲ იოვანეს
Line of ed.: 41     
თავისა[ჲ]: "პირველითგან იყო სიტყუაჲ"*, და მოიდრიკნეს მუხლნი და ევედრნეს
Page of ed.: 345   Line of ed.: 1     
წმიდასა სერაპიონს, და გარდაუსუენეს ჯუარი იგი, ვითარცა უწყებულ
Line of ed.: 2     
იყო მამისა გიორგისდა, ეჰა საკჳრველებათა შენთა, ქრისტე! რამეთუ იპოვა
Line of ed.: 3     
ყოლად შეუძრველად ბეჭედი, რომელი იხილა რაჲ კაცმან მან, განკჳრდა.
Line of ed.: 4     
და ყოველთა მადლობაჲ მისცეს Ms. page: K_274v  ღმერთსა და წმიდასა სერაპიონს. ხოლო
Line of ed.: 5     
იკითხეს კაცისა მის მიერ რიცხჳ ოქრო[ჲ]საჲ და ვითარებაჲ. ხოლო მან
Line of ed.: 6     
ჰრქუა: "ოქრო[ჲ] ეგე არს ოქრო[ჲ]საგან თლილისა და წმიდისა, სახითა
Line of ed.: 7     
პირველთა მეფეთაჲთა, ხოლო რიცხჳთ იყო ბეჭედსა ამას შინა დრაჰკანი სამასი
Line of ed.: 8     
ხუთითურთ". და ვითარცა განჰჴსნეს მანდილი, რომელსა შინა გამოკრულ
Line of ed.: 9     
იქ[მ]ნა, და იპოვა, ვითარცა პირველ ეთქუა კაცსა მას, და იწყეს შენებად
Line of ed.: 10     
გულს-მოდგინედ. და ყვეს კაცი იგი განმგებელ არა თუ გალატოზთა, არამედ
Line of ed.: 11     
ძმათა-ცა იკონომოსობაჲ ერწმუნა. და ესრეთ წარემართა შენებაჲ იგი ეკლესიისა[ჲ].
Line of ed.: 12     
ვინა[ჲ]ცა საფუძველით და ხარის[ხ]თაჲთგან იღუწოდა კაცი იგი
Line of ed.: 13     
ყოველთა მუშაკთა თჳნიერ სანოვაგეთასა, და ვითარცა აღეშენა შტო[ჲ]თურთ
Line of ed.: 14     
ვიდრე სარკუმელთამდის, დაილია ოქრო[ჲ] იგი კაცისა[ჲ] მის, სადა-იგი გამოქანდაკებით
Line of ed.: 15     
ქადაგებს, ვითარმედ: "აქა დაილია საფასე ჩემი, სადა ესერა
Line of ed.: 16     
მდგომარე ვარ და მიტჳრთავს ჯუარი ქრისტესი". და იყო ვითარ გასრულდა სარკუმლამდე,
Line of ed.: 17     
გამოხატეს თჳთ მიქაელცა ორთა მათ თანა გალატოზთა ზედა
Line of ed.: 18     
სარკუმელსა აღმოსავალისასა. ხოლო მადლი წმიდისა[ჲ] მარადის მოსცემდის
Line of ed.: 19     
წარსაგებელთა, რამეთუ სახედ მდინარისა შემოსდიოდეს საჴმარნი. და
Line of ed.: 20     
აღეშენა ვიდრე სამჴურემდე მამობასა მიქაელისსა. და დაუტევა ცხორებაჲ
Line of ed.: 21     
ესე და წარვიდა უფლისა.

Line of ed.: 22        
ამისსა შემდგომად დაიდგინა მონაცვალედ მისა პავლე ვინმე ხუცესი,
Line of ed.: 23     
Ms. page: K_275r  კაცი წამებული ყოვლისა მიერ ერისა. ვინა[ჲ]ცა ამან პავლე სრულ ყო
Line of ed.: 24     
ეკლესია[ჲ] და შეამკო ყოვლითა სამკაულითა. და აღმართეს მას შინა ხატი
Line of ed.: 25     
ფერისცვალებისა[ჲ], და აკურთხეს ყოვლითა კურთხევითა მამობასა შინა
Line of ed.: 26     
პავლესსა. და კაცი-ცა იგი, მომღებელი ევლოგიისა[ჲ], სიბერითა კეთილითა
Line of ed.: 27     
განპოხებული, და წარვიდა უფლისა. და ესე აქამომდე იყავნ.

Chapter: XIX  
Line of ed.: 28        
19. ხოლო ჩუენ შემდგომად ამისა სხუაჲ-ცა მოვიჴსენოთ და ეგრეთ
Line of ed.: 29     
დავიბეჭდოთ სიტყჳსა, რამეთუ თჳთ დასწერს ბასილი, რომელმან ცხორებაჲ
Line of ed.: 30     
ესე წმიდისა[ჲ] აღწერა, და იტყჳს, ვითარმედ: "მე ბასილი, ძმის-წული წმიდისა
Line of ed.: 31     
სერაპიონისი, უნარჩევესი ყოველთა მოწესეთა[ჲ], შემდგომად ჟამთა მიცვალებისა
Line of ed.: 32     
მისისათა მოვიწიე ზედა წმიდასა სამარხვოსა მისსა და ვიხილე
Line of ed.: 33     
ყოლად ბრწყინვალედ და კეთილად ყოველი-ვე ნამუშაკევი მისი, და განვიშჳ
Line of ed.: 34     
და განვიხარე. ხოლო რაჟამს ვიხილე საფლავი მისი ადგილსა ფარულსა,
Line of ed.: 35     
რომელსა ყოველნი უძლურნი მიიღებდეს დღითი-დღესა კურნებასა, ამისთჳს-ცა
Line of ed.: 36     
ბრძანებითა უფალთა[ჲ]თა ჴელ-ვყავ და შევჰმზადე ლარნაკი ქვისა და
Line of ed.: 37     
აღვაღე საფლავსა მისსა, რომლისა მიერ გამოჴდა სული სულნელებისაჲ, მიუწდომელისა[ჲ],
Line of ed.: 38     
და ყოველნი აღვივსენით მადლითა და საკჳრველებათაგან,
Line of ed.: 39     
მაშინ ქმნილთა ვადიდეთ ღმერთი, რამეთუ მრავალნი უძლურნი შე-რა[ჲ]-ეხნეს
Line of ed.: 40     
წმიდათა მათ ძუალთა მისთა, მრავალნი სენნი Ms. page: K_275v  დაიჴსნნეს და განმხიარულებულნი
Line of ed.: 41     
მიიქცეოდეს და ადიდებდეს ღმერთსა საკჳრველებათასა. და
Line of ed.: 42     
სანთელთა სიმრავლითა და მადლითა მგალობელთა[ჲ]თა დავსხენით ლარნაკსა
Line of ed.: 43     
შინა ახალსა, და აღვმართეთ მას ზედა ჯუარი სახელსა ზედა წინა-მორბედისა[სა]
Page of ed.: 346   Line of ed.: 1     
საჩინოსა შტოსა ახლისა ეკლესიისა[სა] და განვაჩინეთ, რაჲთა ერთი
Line of ed.: 2     
მღდელთაგანი შესწირვიდეს მას შინა მსხუერპლსა საუფლოსა. ხოლო განვაწესეთ
Line of ed.: 3     
საჴსენებელი წმიდისა ამის გალობითა და შესხმითა სულიერითა, და
Line of ed.: 4     
ღამის თევითა, დღესასწაულობითა, ოკდონბერსა ოც და ცხრასა, და შემდგომად
Line of ed.: 5     
ჟამსა მის წირვისასა სულიერსა თანა შუებად ჴორციელთა სანოვაგეთა
Line of ed.: 6     
მიერ მდიდრად და უხუებით, რათა ორკერძო-ვე მხიარულთა ვადიდოთ ღმერთი,
Line of ed.: 7     
რომელი ადიდებს წმიდათა მისთა".

Line of ed.: 8        
ხოლო ჩუენ კუალად ერთი-ღა მივსცეთ სასწაულთა მისთაგანი თხრობასა
Line of ed.: 9     
და მერმე შევევედრნეთ ნავთ-საყუდელსა მყუდრო-დუმილისასა, რამეთუ
Line of ed.: 10     
ვითარცა ოდენ გუედგა ლარნაკი იგი წმიდისა[ჲ] და გალობაჲ იყო პირსა
Line of ed.: 11     
შინა ყოველთასა, აჰა ესერა მოიწია კაცი, რომელსა მრავლით ჟამითგან ელმოდა
Line of ed.: 12     
თუალი მარჯუენე, რამეთუ ნათლისაგან სრულიად დაკლებულ იყო.
Line of ed.: 13     
ხოლო ფრიადი იგი ტკივილი ცხად-ჰყოფდა ერთისა მისცა დაბრმობასა. და
Line of ed.: 14     
ვითარცა ვიხილეთ ყოველთა, გუელმოდა ყოველთა მის თანა. ხოლო იყო
Line of ed.: 15     
კაცი იგი დაბისაგან ბობღა წოდე\ბულისა. Ms. page: K_276r  და ვითარცა მოიწია კაცი
Line of ed.: 16     
იგი, შეუ[ვ]რდა ლარნაკსა წმიდისასა. და ვიხილეთ ყოველთა საკჳრველებაჲ
Line of ed.: 17     
დიდი, რამეთუ ყოლად მრთელად იპოვა მყის კაცი იგი. და ყოველთა
Line of ed.: 18     
ვადიდეთ ღმერთი, რომელი ყოლად-ვე იქმს დღითი-დღე ლარნაკსა ზედა მისსა
Line of ed.: 19     
წმიდისა[სა] ძალთა და სასწაულთა. ხოლო ამისსა შემდგომად ბასილი მიითუალა
Line of ed.: 20     
წინამძღურობაჲ, რომელმან-იგი კეთილად იღუაწა ჟამ რაოდენ-მე ადგილი
Line of ed.: 21     
იგი ნამუშაკევი მამის-ძმისა თჳსისა[ჲ].

Chapter: XX  
Line of ed.: 22        
20. არამედ ჩუენ, გლახაკთა და უსწავლელთა, შენდა-ვე მივაქციოთ სიტყუაჲ
Line of ed.: 23     
ჩუენი, მამაო მამათაო, დიდო მოღუაწეო ყოველთაო, ვითარცა-იგი
Line of ed.: 24     
პირველ ჩუენსა, ეგრეთ-ვე შემდგომითი-შემდგომად. აწ-ცა ჩუენ უძლურთა და
Line of ed.: 25     
უღირსთა შვილად შენდა სახელ-დებულთა ნუ ოდეს დამივიწყებ და ნუცა გარე-უკუნ-აქცევ
Line of ed.: 26     
მეოხებად და ღუწად გამზადებულსა პირსა შენსა სიმრავლისათჳს
Line of ed.: 27     
ცოდვათა ჩუენთა[ჲ]სა. ხოლო ჩუენ რაჲ შესხმა[ჲ] მიგიძღუანოთ, რამეთუ
Line of ed.: 28     
უზეშთაეს კაცთა ბუნებისა არს ბრწყინვალებით წარმატებაჲ ცხორებისა
Line of ed.: 29     
შენისა[ჲ], ვინა[ჲ]ცა შენისა-ვე მოღუაწებისა სიტყუათა შევწირავთ შენდა,
Line of ed.: 30     
ვედრებითა შეგივრდები რაჲ, მეოხებითა შენითა ჰყო ლხინებაჲ შეცოდებათა
Line of ed.: 31     
ჩუენთაჲ, ანგელოზთა თანა-მზრახვალო, სამებისა წმიდისა სარწმუნოო მონაო,
Line of ed.: 32     
რომელმან ას წილად აღაორძინე ტალანტი რწმუნებული შენდა, უძლურთა
Line of ed.: 33     
მკურნალო, ჭირვეულთა Ms. page: K_276v  შემწეო, ღელვა-გუემულთა ნავთ-საყუდელო,
Line of ed.: 34     
გლახაკთა სიმდიდრეო, უცხოთა და მოგზაურთა ნუგეშინის-მცემელო,
Line of ed.: 35     
მოღუაწეთა სამკაულო, მონაზონთა რჩეულებაო, მამათა სიქადულო, წინამძღუართა
Line of ed.: 36     
დიდო მნათობო, და ყოველთა შენდა მოლტოლვილთა ნავთ-საყუდელო
Line of ed.: 37     
უღელვოო, ხოლო მორჩილთა საღმრთოჲსა შურისა მასწავლელო,
Line of ed.: 38     
მამათა დიდება-ო, და რაჲთა მოკლედ ვთქუათ, ყოვლისა სახელისა და
Line of ed.: 39     
საქმისა კეთილისა ღირსო, შეიწირენ ჩემმიერნი სათნოებათა შენთა სიტყჳთ
Line of ed.: 40     
გა[მო]სახვანი უღირსთაგან ბაგეთა აღმოთქუმულნი, და ვითარცა ხარ მონა[ჲ]
Line of ed.: 41     
ღმრთისა სიტყჳსა[ჲ], მიემსგავსე ქრისტესა მეუფესა, რომელმან-იგი ქურივისა
Line of ed.: 42     
წულ[ილ]ნი მიითუალნა, და ნუ გარე მიიქცევ ალაბასტრსა უღირსთა ბაგეთასა,
Line of ed.: 43     
ვითარცა ქრისტემან მეძავისა მის, და სავანე ყავ ჩუენ თანა, წმიდაო,
Line of ed.: 44     
ვითარცა უფალმან სახლსა ზაქესსა, და მიჴსნენ ჩუენ ლოცვითა შენითა ყოველთაგან
Line of ed.: 45     
მტერისა მანქანებათა, და ვითარცა სოფელსა ამას წმიდისა
Page of ed.: 347   Line of ed.: 1     
მოძღურებისა შენისა მოწაფედ წოდებულ ვართ, ეგრეთ-ვე ზიარ-მყვენ მერმესა
Line of ed.: 2     
მას უკ[უ]ანა[ჲ]სკნელსა დღესა დიდებით მოსლვასა მეუფისასა, დგომად მახლობელად
Line of ed.: 3     
შენსა ყოველთა თანა წმიდათა, მარჯუენით უფლისა და ღმრთისა,
Line of ed.: 4     
უღირსნი ესე მოწაფენი შენნი, სამგზის სანატრელო მამაო წმიდაო სერაპიონ,
Line of ed.: 5     
მეოხებითა წმიდისა ღმრთის-მშობ[ე]ლისა[ჲ]თა და მადლითა და
Line of ed.: 6     
ლოცვითა შენითა და წმიდათა მოციქულთა და წინაწარმეტყუელთა და
Line of ed.: 7     
მო\წამეთა[ჲ]თა Ms. page: K_277r  და ყოლად ქებულთა მღდელთ-მოძღუართა[ჲ]თა და მამათა[ჲ]თა,
Line of ed.: 8     
რაჲთა ღირს ვიქმნეთ უღირსნი ესე სმენად ჴმასა მას ზატიკობისასა
Line of ed.: 9     
წმიდათა ანგელოზთა თანა, რომელნი სამ-წმიდა-არსობით ადიდებენ სამებასა
Line of ed.: 10     
ერთ-არსებასა, რომელსა შუენის ყოველი დიდებაჲ, პატივი და თაყუანის-ცემა[ჲ]
Line of ed.: 11     
აწ და მარადის და უკუნითი უკუნისამდე, ამინ.



Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 12.12.2008. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.