TITUS
Amirandarejaniani
Part No. 12
Previous part

Chapter: 12 
Page: 443 
Line: 1 
კარი მეთორმეტე
Line: 2 
ბალხეთს შესლვისა ამბავი


Line: 3       ისმენდი, მეფეთ-მეფეო, ცხოვნდი უკუნისამდე! ადიდნეს ღმერთმან
Line: 4    მოყვარენი თქვენნი და არცხვინნეს ორ-გულთა თქვენთა!

Line: 5       დღესა ერთსა ბრძანა ამირან დარეჯანის ძემან სიარულად გასლვა
Line: 6    მინდორსა შიგან. გავედით და ვიარებოდით, გავეშორენით ქალაქისაგან.
Line: 7    მო-ვინმე-ვიდა კაცი შიკრიკი, შავნი ღართნი ტანსა ეცვნეს.
Line: 8    თაყვანი-სცა ამირან დარეჯანის ძესა და მისცა ცოტა წიგნი. მერმე
Line: 9    უბრძანა მას შიკრიკს: რა იცი-ო? მან ეგრე მოაჴსენა: მარტომან გამიკითხე-ო.
Line: 10    მე გაველ და მათ დიდი ხანი იუბნეს მარტოთა. მერმე
Line: 11    მიბრძანა მისლვა, მივედ და ეგრე მიბრძანა: თვით გამოიცან, ისი
Line: 12    კაცი ვინ არის, ანუ სით მოვალს-ო. მოვაჴსენე: მე, თქვენმან მზემან,
Line: 13    არა ვიცი-მეთქი. მერმე მიბრძანა: ისი ბალხთა მეფისა ცოლისა
Line: 14    არის. ბალხთა მეფე მოუკლავს ბალხამს ვის-მე ყამის ძესა და წაუღია
Line: 15    ყოველი სამეფო მისი დარჩომია დედოფალსა ერთი-ღა ქალაქი,
Line: 16    ასული უვის და მას ცოლადა სთხოვს. მოდგომილ არს გარე და მიუწურავს
Line: 17    ქალაქი წაღებასა. აწ მე უჴმივარ, ვითა: გაქებენ, ამირან
Line: 18    დარეჯანის ძეო, და თუ ეგეთი ჭაბუკი ხარ, მოედ და ასული ჩემი
Line: 19    ცოლად შეგრთო, წაიღე ბალხეთისა ქალაქი საჭურჭლენი ჯერეთ
Line: 20    ჴელსა მაქვს. და მიუწურავს წაღებასა, თუ მალე არა გვიშველი-ო.

Line: 21       მე დამიმძიმდა დიდად ამით, რომელ საჭირო გზა იყო და ბალხამ
Line: 22    ყამის ძე ლომი და გამარჯვებული ჭაბუკი იყო და ჩემგან
Line: 23    დაშლა არა ეგებოდა. მოვაჴსენე: ვითამცა გწადიან, ეგრე-ვ ქმენით-ო.
Line: 24    ბრძანა: გამომირჩევია და წავიდეთ-ო.

Line: 25       მოაჴსენა შიკრიკმან: თუ დიდად არ გაისწრაფებ, ვეღარ ესწრები,
Line: 26    წაუღებენ ქალაქსა. თვით ბალხამ ყამის ძე არ არის მუნ,
Line: 27    ლაშქარნი ოდენ დგანან. თუ იგი მიგისწრობს, უღონიოდ
Line: 28    წაიღებენ-ო.

Line: 29       წამოვედით შინა და დაუწყეთ საურავსა ქმნა.

Line: 30       ბრძანა ამირან დარეჯანის ძემან: არ-ცა ულაშქროდ ჴამს წასლვა
Line: 31    და არ-ცა ლაშქრითა-ო.

Line: 32       მოაჴსენა შიკრიკმან. აწ-ვე მოგაჴსენო: არა არის რიცხვი ლაშქრისა,
Line: 33    ამაზედა ვითამცა ჴამს, წადით-ო.

Line: 34       დაარჩივა თავისა ლაშქართა შიგან ხუთასი ცხენოსანი, რომელ
Line: 35    არა იყო ბაღდადელთა სამეფოსა შინა უკეთესი. წავედით და წაგვიძღვა
Line: 36    წინა შიკრიკი.

Line: 37       აქათგან ესენი ეიყვენით: ამირან დარეჯანის ძე, მე -- სავარსიმის
Page: 444  Line: 1    ძე, აბან ქამანის ძე, ალი მოჰამადის ძე, ასან ბადრის ძე, ყამარ
Line: 2    ყამრელი და ქაოზ ქოსის ძე და იგი ხუთასი ცხენოსანი. ოდეს-მცა
Line: 3    გენახენით, ამას ბრძანებდი, თუ ქვეყანათა ზედა კაცად
Line: 4    კმარიან-ო.

Line: 5       ეგრე თქვა მან შიკრიკმან. თუ-ცა ცოტანი არა იყვნეთ, არა არს
Line: 6    კაცი თქვენებრი პირსა მიწისასა-ო.

Line: 7       უბრძანა ამირან: გაგვიძეღ წინა და ეგე-გვარსა ნურას იურვი
Line: 8    ვითა წავედით და მივედით ბალხეთს, იყო დიდი მაღალი ქედი
Line: 9    მაზედ წავადეგით და დავხედენით, ლაშქარნი გაგვიდიადდეს.

Line: 10       თქვა შიკრიკმან: აქა ბალხამ ყამის ძე არა არს ჯერეთ-ო. გაგვიკვირდა
Line: 11    უპატრონოდ მათ ლაშქართა სიდიდე. თქვა ამირან დარეჯანის
Line: 12    ძემან გამოვარჩიოთ და ეგრე შევიბნეთ-ო. გავედით კიდე ამირან
Line: 13    დარეჯანის ძე და ექვსნი ყმანი მისნი. ეგრე გვიბრძანა: თქვით
Line: 14    ყველამა და, ვისი-ცა სიტყვა სჯობდეს, იგი დავამტკიცნეთ.

Line: 15       თქვა აბან ქამანის ძემან: ისი ლაშქარი დიდი არის და პირდაპირი
Line: 16    ომი არ ძალ-გვიც. აწ გამოვარჩიოთ ადგილი და დავდგეთ, ჩვენ
Line: 17    წავიდეთ. მცირედნი კაცნი ვიბეზღნეთ და მოვიყვანნეთ სიმარჯვესა
Line: 18    და, რა ღმერთმან გამოარჩიოს, იგი იქმნას-ო.

Line: 19       თქვა ალი მოჰამადის ძემან: არ ვარგა გამობეზღება, დიდი ლაშქარი
Line: 20    არის. დავესხნეთ დილასა ერთსა კერძსა და, ვინ მოკვდეს.
Line: 21    მოკვდეს და, ვინ დარჩეს, დარჩეს.

Line: 22       თქვა ასან ბადრის ძემან: მე ესე გამომირჩევია, ჭამონ პური და
Line: 23    შეიხვნენ ტაბლა შინა, მათ კაცთა შიში არა-ვისი აქვსთ გულსა. მივიდეთ,
Line: 24    დავესხათ თავსა და, რა ღმერთმან გამოარჩიოს, იგი
Line: 25    იქმნას-ო.

Line: 26       თქვა ყამარ ყამრელმან: მომეცით ორასი კაცი და დადეგით აქა
Line: 27    თქვენ. მე მივიდე, ვიბეზღნე და დაუწყო ომი მუნამდის, ვირე გამოვიდოდეს
Line: 28    ყოველი ლაშქარი, დარჩეს კარავნი უკაცურნი. მერმე
Line: 29    თქვენ რა-ღა გინდა, ქმენით. მე, თუ უნდა, მომკლან და, თუ დავრჩე,
Line: 30    ღამით შემოვალ.

Line: 31       თქვა ქაოზ ქოსის ძემან. ჩვენ ისი ცხენოსანნი მეტსა ვერას
Line: 32    გვარგებს ამით, რომელ დაგვაბმენ ისი ჩვენნი კაცნი ჩვენ-ვე. აწ
Line: 33    პატრონი ჩვენი და ჩვენ მივიდეთ ღამით და, რომელი წინა დაგვხვდეს,
Line: 34    უკლავად, ღმერთო, ვერა წაგვივა. შინა მშვიდობით შევიდეთ,
Line: 35    თვარა დიდი ლაშქარი არის, რომელთა-მე მოჰკლვენ და რომელთა-მე
Line: 36    ჩამოჰყრიან და ჩვენგან ესე არა ეგების, რომელმ-ცა არ
Line: 37    უშველეთ. სჯობს ჩვენი მარტოთა მისლვა ამით, რომელ ჩვენი
Line: 38    დამართებითი კაცი იქი არა არის, და ჩვენ მშვიდობით შევალთ-ო.

Page: 445 
Line: 1       მერმე მე, სავარ, ვთქვი: ძმანო, რად იტკივნებთ თავსა? რა-ცა
Line: 2    თვით ჰმარჯვია, მას იქმს პატრონი ჩვენი-ო.

Line: 3       თქვა ამირან დარეჯანის ძემან: ვითა თქვენსა ჭაბუკობასა მართებს,
Line: 4    ყველა ეგრე გითქვამსთ. მაგრა ვინაჲთგან თვით მე აქა ვარ,
Line: 5    მაგისი ერთისა-ცა ქმნა არ ეგების. აწ რაზომ-ცა დიდი ლაშქარი არის,
Line: 6    ომსა ვერ-სით წაუვალთ. აწ დღისით მივიდეთ და, სადა უფროსნი
Line: 7    ლაშქარნი იყვნენ, მუნ შევებნეთ.

Line: 8       დავასკვენით ესე პირი. უბრძანა მას შიკრიკსა: წაედ და აცნობე
Line: 9    მოსლვა ჩვენი პატრონსა შენსა. წავიდა იგი შიკრიკი: ჩვენ დავეკაზმენით
Line: 10    და შევსხედით უკეთესთა ცხენთა და ჩავიცვით საჭურველები.
Line: 11    ოდეს გენახეთ, იტყოდი, თუ-ცა: იმა კაცთა ვერა დამართებს
Line: 12    მტერი-ო. ვითა მივედით ლაშქართა კიდესა და აცნობეს დედოფალსა
Line: 13    ჩვენი მისლვა, შეიქმნა ზმა დიდი ქალაქსა შინა, წამოაყენეს ზედა
Line: 14    მებუკე-მედაბდაბენი, დროშანი მრავალნი და სცემდეს ზარსა
Line: 15    ვითა ცნეს მათ გარეგანთა ლაშქართა, რომელ მოვიდა ვინ-მე მეშველი
Line: 16    მოქალაქეთა-ო, ფიცხლა დაეკაზმა ყოველი ლაშქარი და დადგეს.
Line: 17    მივედით ჩვენ და, სადა უფროსნი დგეს, მუნ შევებენით. თავმან
Line: 18    მეფობისა შენისამან, არა მინახავს ეგზომი ფიცხელი ომი. მოვიდა
Line: 19    ყოველი ლაშქარი ჩვენზედა, დაგვფანჩნეს სიდიდითა ლაშქართჲთა.
Line: 20    გავაპენით ლაშქარნი და გავედით ცალ-კერძ. ოდეს დავხედენით,
Line: 21    აღარა იყო ჩვენთანა ამირან დარეჯანის ძე, ოდეს კვლა
Line: 22    დავხედენით, ცალკე იყო ლაშქართა შიგან და იბრძოდა ფიცხლად,
Line: 23    მოეკლა მრავალი კაცი და ცხენი მოსდევდა ყოველი ლაშქარი უკანა
Line: 24    და მოუკლეს ცხენი და გაუტყდა ჴრმალი. მაშინ მოსწვადის
Line: 25    ცხენსა ბარკალი და მით იცემებოდის. ვითა ვნახეთ, უყივლეთ
Line: 26    ერთმან-ერთსა და შევიყარენით ექვსნი-ვე ერთად. მოგვეგება წინა
Line: 27    ყოველი ლაშქარი. ზენაარმან ღმრთისამან, ცოტათა კაცთაგან ეგზომ
Line: 28    ფიცხელი ომი არა ნახულა. დაგვიჴოცეს ცხენები და სამხრამდისი
Line: 29    ვიბრძოლეთ და ვერა შევატყევით კლება დარეჯანის ძესა,
Line: 30    უფიცხე და უფიცხე იბრძოდის. და გვხედვიდა ზედა დედოფალი,
Line: 31    ბალხთა მეფისა ცოლი, და ასული მისი და ყოველი ლაშქარი და ვერა
Line: 32    შეეძლო შველად ჩვენდა. ეგზომ შევაავენით იგი გარეგანნი ლაშქარნი,
Line: 33    რომელ თანა ვეღა-რა მოგვიდგეს და მშვიდობით შევედით
Line: 34    ქალაქსა. ჩამოგვეგება დედოფალი, ბალხთა მეფისა ცოლი, და ყოველი
Line: 35    ლაშქარი. ესე იყო პირველი გაჩვენება, რომელ გაეჩვენა თავისსა
Line: 36    ცოლსა ამირან დარეჯანის ძე შევედით სახლსა სამეფოსა. არა იყო
Line: 37    რიცხვი საჭურჭლეთა სიმრავლისა და სხვათა ტურფათა. დავყავით
Line: 38    იგი დღე მუნ. დაჴოცილიყო ჩვენი ცხენები ყველა და მის ხუთასისა
Line: 39    კაცისაგან მოგვყვა სამასი-ღა კაცი. მიმწუხრ მოვიდა კაცი და გვკითხა:
Page: 446  Line: 1    მეჯინიბეთ-უხუცესი ვინ არის? მოვიდეს, რომელ ცხენები მიითვალოს.
Line: 2    ადგა ქაოზ ქოსის ძე და წაჰყვა თანა მას კაცსა. მოვიდა და
Line: 3    ეგრე თქვა: სამნი ცხენნი მიჩვენნეს მჭლენი და არას ჴელისანი. ჩვენ
Line: 4    დაგვიმძიმდა და ჰკითხა ამირან დარეჯანის ძემან: ჩემსა მზესა, მითხარ
Line: 5    მართალი-ო.

Line: 6       მოაჴსენა: შენმან მზემან, ხუთასი ტაიჭი ესეთი მიჩვენეს, რომელ
Line: 7    მისებრი არა ნახულა, სამნი ცხენნი სათქვენოდ, რომელ არა
Line: 8    დგანან მათაებრნი ქვეყანასა ზედა.

Line: 9       მოუგზავნა დედოფალმან კაცი მისი დიდებული: შენ ხარ მეფე
Line: 10    ყოვლისა ბალხეთისა, მასმიოდა ქება შენი და უფროსი ქებისაგან
Line: 11    გნახე. აწ შეირთე ასული ჩემი ცოლად და დაიდგი სამეფო გვირგვინი
Line: 12    თავსა, ნუ-თუ კვლა მომცეს შვილი ღმერთმან და ძლევა ამას
Line: 13    კაცსა ზედა! სიმართლე ჩვენი და ჭაბუკობა შენი ერთგან შეკრბენ
Line: 14    და ღმერთი ძლევასა მოგცემს.

Line: 15       გასცა დედოფალმან ბრძანება და შეკრბეს დიდებულნი ყოველნი
Line: 16    და გარდაიჴადეს ქორწილი. ერთი ყმა და ერთი ქალი მათებრნი არა
Line: 17    ნახულან და არ-ცა ვის უნახვან. იყო ყოველი ბალხეთი შავითა შემოსილი
Line: 18    მეფისათვის. გასცა ბრძანება დედოფალმან და აჰჴადეს შავი
Line: 19    ყველასა. დარეჯანის ძისა ცოლსა ვერა აჰჴადეს. ესე თქვა, ვით:
Line: 20    მე თვით ვიცი ჟამი შავთა აჴდისა-ო. მას ღამით მიუგზავნა კაცი დედოფალმან:
Line: 21    თუ ბრძანოთ, უჴმენით დიდებულნი და ვაჭარნი, თავნი
Line: 22    ქალაქისანი და ხვალე ნადიმი დაიდევით და გაიხარენით. ყველამან
Line: 23    შეუთვალა: დიდად, ღმერთო, ჴამს-ო.

Line: 24       დიდნი ბანნი იყვნეს მეფისანი. დილასა მასზედა დაიდვეს ნადიმი.
Line: 25    დასხნეს საჯდომნი ორნი დედოფლისათვის და ერთი დარეჯანის
Line: 26    ძისათვის. დაჯდა და დაისვა ცოლი მისი გვერდით. დაჯდა დედოფალი
Line: 27    და დაისხნა გვერდით ასი დიდებული ცალ-კერძ და ასი ცალ-კერძ.
Line: 28    დაიდვა ნადიმი ეგეთი, რომელ არა მინახავს მისებრი. დავიწყეთ
Line: 29    სმა და განსვენება. თქვა ამირან დარეჯანის ძემან: ნუ დაშლით ნადიმსა,
Line: 30    სხედით და განისვენებდით. დღეს ომი ჩემი არს-ო. ითხოვა
Line: 31    ცხენი, შეიჭურა და გავიდა. ჩვენ ვსხედით ყოველნი. დაუწყო ომი,
Line: 32    ვითა ჰხვდებოდა ჭაბუკობასა მისსა. დაჴოცა მრავალი ცხენი მათი
Line: 33    და კაცი და შემოვიდა მშვიდობით. მოეკლა მაშინ ხუთასი კაცი. მოვიდა
Line: 34    და დაჯდა ნადიმად-ვე. შეასხეს ქება და უძღვნეს დედოფალამან
Line: 35    და დიდებულთა ძღვენი დიადი. აავსო ჭიქა ამირან დარეჯანის ძემან
Line: 36    და მიბოძა მე, სავარსიმის ძესა, და ეგრე მიბრძანა: შესვი ეგე და
Line: 37    ხვალე შენი არს ომი-ო. გამოუღე და თაყვანის-ვეც და შევსვი.

Line: 38       ხვალისა დღესა დაჯდა მეფე ბანთა ზედა. დაისხნეს დიდებულნი.
Line: 39    შევეკაზმე და გაველ. თავმან თქვენმან, ნურას სიქადულად შემირაცხავთ,
Page: 447  Line: 1    დიდად კარგად ვიყავ. მოვკალ მას დღესა სამასი კაცი და
Line: 2    მიველ მას-ვე ნადიმსა ზედა. მიბრძანა მადლი ამირან დარეჯანის
Line: 3    ძემან. და მიბოძა დიადი საბოძვარი. დავსხედით სმად-ვე.

Line: 4       მერმე უბრძანა აბან ქამანის ძესა: ხვალე შენი არს ომი-ო. ადგა,
Line: 5    თაყვანი-სცა, შეეკაზმა და გავიდა. კარგად იყო იგი-ცა მას დღესა.
Line: 6    მოეკლა ორას ორმოცი კაცი, შემოვიდა შინა მშვიდობით. უბრძანეს
Line: 7    მადლი და უბოძეს საბოძვარი.

Line: 8       მერმე უბრძანა ალი მოჰამადის ძესა: ხვალე შენი არს ომი-ო. ადგა,
Line: 9    თაყვანი-სცა და დაჯდა ნადიმად-ვე. დილასა შეეკაზმა ალი მოჰამადის
Line: 10    ძე, გავიდა და შეება, მოკლა მას დღესა ორასი კაცი და შემოვიდა
Line: 11    შინა მშვიდობით. უბრძანეს მადლი და უბოძეს
Line: 12    საბოძვარი.

Line: 13       მეხუთესა დღესა უბრძანა ასან ბადრის ძესა: დღეს შენი არს
Line: 14    ომი-ო. შეეკაზმა და გავიდა. ხედვიდა ყოველი დიდებული და თვით
Line: 15    მეფე-ცა. მოკლა მას დღესა ას-სამოცი კაცი. თქვეს ყოველთა: კარგად
Line: 16    იყო-ო. თავ-თავისთვის რომელ ყოველთა ომი გაგვიმარჯვდა,
Line: 17    უკეთესობა აღარ ეგებოდა.

Line: 18       მერმე უბრძანა ყამარ ყამრელსა: ხვალე შენი არს ომი-ო. დაჯდა
Line: 19    მეფე ნადიმად-ვე. შეეკაზმა ყამარ ყამრელი და გავიდა. შეუტევა და
Line: 20    მოკლა ფიცხლად მრავალი კაცი და ცხენი. შემოვიდა, ცოტა წყლული
Line: 21    იყო. მადლი უბრძანა და უბოძა საბოძვარი.

Line: 22       დარჩა ქაოზ ქოსის ძე უომარი. მოაჴსენა: მიბრძანებ, მეფეო, თუ
Line: 23    არა, ხვალე ჩემი არს ომი-ო. მეფემან მადლი უბრძანა: დია, ღმერთო,
Line: 24    ჴამს-ო.

Line: 25       დაჯდა მეფე, დაიდვა ნადიმი. შეეკაზმა ქაოზ ქოსის ძე და გავიდა.
Line: 26    ეგზომ ფიცხლად შეება, რომელ ეგრე თქვეს ყოველთა. იგი
Line: 27    სჯობდა-ო. შინა შემოვიდა მშვიდობით. უბრძანა მადლი და უბოძა
Line: 28    საბოძვარი. თქვეს ყოველთა: არ-ცა ვინ ამირან დარეჯანის ძესა
Line: 29    ჰგავს და არ-ცა ვინ მისთა ყმათა ყოველსა ქვეყანასა ზედა.

Line: 30       დაეცა ზარი გარეგანთა ლაშქართა და გაგზავნეს კაცი ბალხამ ყამის
Line: 31    ძესა თანა და შეუთვალეს ყოველი ყოფილი. იტყოდეს მას ბალხამ
Line: 32    ყამის ძისასა: არა არს ერთი ჭაბუკი მისებრი-ო.

Line: 33       შემდგომად მცირედთა დღეთა მოვიდა ბალხამ ყამის ძე, შეეკაზმა
Line: 34    გარეგანი ლაშქარი და დაუწყეს ბუკსა და დაბდაბსა ცემა. გავეგებეთ
Line: 35    წინა და დავდეგით. ჩვენ ზედა მოვიდა ბალხამ ყამის ძე
Line: 36    ლაშქრითა ურიცხვითა და მოკაზმულობითა, რომელ მეტი აღარა
Line: 37    ეგებოდა. წამოდგა ლაშქართა წინ და დაიდგა ძოწეული კარავი.
Line: 38    არა გარდასწვდებოდეს თვალი სიდიდესა ლაშქართასა. შემოგზავნა
Line: 39    კაცი ბალხამ ყამის ძემან და შემოეთვალა ამირან დარეჯანის ძეს-თანა:
Page: 448  Line: 1    ხარ კარგი ჭაბუკი, რომელ მასმია, მაგრა ეგ, რა-ცა გიქმნია,
Line: 2    არა კარგისა ჭაბუკისა ჴელია. ამათ ჩემთა ლაშქართა რა შეგცოდეს,
Line: 3    რომელ დაჰჴოცენ ბედითნი კაცნი? თუ კარგი ჭაბუკი იყავ, გამო-მცა-გეგზავნა
Line: 4    კაცი და ეგრე გეთქვა: მე მოვედ, ამირან დარეჯანის
Line: 5    ძე, მოედ და შევიბნეთ-ო, თვარა ამათი რა ბრალი იყო? აწ ვინ-ცა
Line: 6    ხარ, ჴელისა ჩემისაგან, ღმერთო, გიწერია სიკვდილი და ნუ-ღა-რა
Line: 7    იყოვნი, ხვალე ფიცხელი ომი არის შენი და ჩემი-ო.

Line: 8       გასცა პასუხი ამირან დარეჯანის ძემან: მოსულ-ვარ და შემირთავს
Line: 9    ბალხთა მეფისა ასული ცოლად და მეფე ვარ ყოვლისა ბალხეთისა
Line: 10    და ეგრე გიბრძანებია: რად დაჰჴოცენ ჩემი ლაშქარი-ო? არა
Line: 11    მიბრძოლია გულითა, თვარა სრულად დავჰჴოცდი მე შენ მოგელოდი.
Line: 12    აწ ხვალე ომი არს შენი და ჩემი-ო.

Line: 13       მაშინ გაწყრა ბალხამ ყამის ძე, ამპარტავანი კაცი იყო. შეეკაზმა
Line: 14    ყოველი ლაშქარი. ხვალისა დღე სცემდის ბუკსა და დაბდაბსა.
Line: 15    წამოაყენნეს დორშანი. ზმა იყო. შეეკაზმა ამირან დარეჯანის ძე და
Line: 16    გავიდა. გავედით ჩვენ-ცა. წამოდგა ზედა ყოველი ქალაქი და დედოფალნი-ცა.
Line: 17    შემოუვლეს ნავარდი ერთმან-ერთსა, შეუზახნეს და
Line: 18    შეიბნეს. არა ისმოდა ყურთა ჴმა ჭეხისაგან ჴრმალთა. იბრძოლეს
Line: 19    დილითგან მწუხრამდის და ვერა გარდაიწყვიტეს. შემოვიდა ამირან
Line: 20    დარეჯანის ძე დაღრეჯილი ვერ ჯობნისათვის.

Line: 21       მეორესა დღესა კვლა მოეგზავნა კაცი: ხვალე ომი არს შენი და
Line: 22    ჩემი. აწ, თუ ჭაბუკი ხარ, ნუ იკლებ, გუშინდელი ყველა ლაღობა
Line: 23    იყო და აწ გარდაწყვეტა ჴამს-ო. მან შეუთვალა პასუხად: დამიწყევლია
Line: 24    მარჯვენა ჩემი მით, რომელ ჩემთვის ომი სხვას ვერა-ვის გაუსწორებია.
Line: 25    მართლა გიბრძანებია, გუშინდელი ომი ლაღობა იყო
Line: 26    და აწ გარდაწყვეტა ჴამს-ო.

Line: 27       ხვალისა დღე ეგრე-ვე შეეკაზმნეს და გავიდეს. ზმა იყო დიდი.
Line: 28    გავიდა ამირან და გაგვიტანნა ჩვენ, ექვსნი-ვე ყმანი მისნი, თანა.
Line: 29    შემოუვლეს ნავარდი ერთმან-ერთსა და შეიბნეს. ფიცხლად შეუტევა
Line: 30    ბალხამ ყამის ძემან ამირან დარეჯანის ძესა. უკრა ცხენსა და თავი
Line: 31    მოუკვეთა და ჰლამოდა ჯობნასა. ადგა დარეჯანის ძე, შემოუკრა
Line: 32    ცხენსა ჴრმალი და ოთხნი-ვე ფეჴნი მოუკვეთნა. შეუტევეს ქვეითად
Line: 33    და შეიბნეს. ოდეს ცხენთა სხდეს, ყოლა არა გვანდეს. ესწრა ღამე-ვე
Line: 34    და ვერა გარდაიწყვიტეს. გაიყარნეს და დაუმძიმდა მას-ცა და მას-ცა.
Line: 35    დასწყევლა მარჯვენა თვისი დარეჯანის ძემან.

Line: 36       გამოჴდეს დღენი და აღარა შეეზრახნეს ერთმან-ერთსა. მერმე
Line: 37    მოეგზავნა კაცი ბალხამ ყამის ძესა და ეგრე შემოეთვალა: შენსა
Line: 38    და ჩემსა შუა მცირედი ომი გარდასრულა, მაგრა დღენი წაღმა-ვე
Line: 39    სხენან. შევიწიო ღმერთი და შეგანანიო შერთვა ცოლისა ჩემისა. აწ
Page: 449  Line: 1    გამოგზავნე ექვსნი-ვე შენნი ყმანი და ექვსთა მე გამოვგზავნი, შეიბნენ
Line: 2    და გარდაიწყვიტონ-ო.

Line: 3       გავედით აქათ ექვსნი ჩვენ და გამოვიდეს ექვსნი მისნი. შევიბენით
Line: 4    და ვიბრძოლეთ დილითგან მწუხრამდის. გავფიცხდით ჩვენ,
Line: 5    გაგვექცნეს იგინი, მივეწიენით და ბალხამ ყამის ძისა კარავსა შიგან
Line: 6    ჩამოვყარენით და დავჴოცენით. ჰლამოდეს შემოტევებასა ლაშქარნი.
Line: 7    გაუწყრა ბალხამ ყამის ძე მათ ლაშქართა: იგინი უბადონი იყვნეს
Line: 8    და ესენი კარგნი, ამათი მადლი ჴამს-ო. მადლი გვიბრძანა, შეგვმოსნა.

Line: 9       შეუთვალა ამირან დარეჯანის ძესა თანა ესრეთ: შეგირთავს საცოლე
Line: 10    ჩემი და დაგიჴოციან ლაშქარნი ჩემნი. აწ ხვალე კვლა გამოედ,
Line: 11    შეეკაზმე და დაიკიდენ პოლოტიკნი რკინანი სატკივართა ადგილთა,
Line: 12    გარდაწყვეტა არის შენი და ჩემი-ო.

Line: 13       შემოვედით და მოვაჴსენე ამირანს შეთვლილობა ბალხამ ყამის
Line: 14    ძისა და დაასკვნეს ხვალისად ომი. იტყოდეს ყოველნი: დღეს არს
Line: 15    სიკვდილი რომლისა-მე-ო.

Line: 16       ვითა გათენდა, შეიქმნა გარეგანთა ლაშქართა შიგან კაზმა. შეკაზმულიყო
Line: 17    იგი ბალხამ ყამის ძე და შემოეგზავნა კაცი და ესე შემოეთვალა:
Line: 18    თუ კარგი ჭაბუკი ხარ, ნუ დასლბები, გამოედ-ო. შეეკაზმა
Line: 19    ამირან დარეჯანის ძე და გავიდა. მიუგზავნა კაცი ცოლსა
Line: 20    მისსა და ესე შეუთვალა: გამოედ ბანთა ზედა დაჯედ და ჩამოღმა
Line: 21    იჭვრეტდი. ისი საქმრო იყო შენი და აწ შენ ცოლი ხარ ჩემი. დღესა
Line: 22    არის გარდაწყვედა: ანუ არს სიკვდილი ჩემი და ანუ მისი-ო.

Line: 23       გამოვიდეს დედოფალი [და ასული მისი] და დასხდეს. დედოფალმან
Line: 24    ასულსა ეგრე უბრძანა: შვილო, არა ჴამს შენგან შავითა
Line: 25    ყოფა.

Line: 26       მან ეგრე მოაჴსენა: რა ჴამს ჩემგან, მე იგი ვქმნა-ო.

Line: 27       უბრძანა მონათა და გამოახმევინა საჯდომნი ორნი, ერთი ძოწეულისა
Line: 28    და ერთი შავი. კვლა გამოახმევინა ორი შესამოსელი, ერთი
Line: 29    ძოწეული და ერთი შავი, და ბრძანა: მკლველი მამისა ჩემისა და ამომწყვედელი
Line: 30    სამეფოჲსა ჩემისა, მესისხლე ჩემი, და ქმარი ჩემი დღეს
Line: 31    შეიბმიან. მოსრულ არს დღე ანუ სიცოცხლისა ჩემისა და ანუ სიკვდილისა.
Line: 32    თუ ქმნას ღმერთმან და აჯობის დარეჯანის ძემან,
Line: 33    ჩავიცვამ ძოწეულსა და დავჯდები ოქრო-ქსოვილისა საჯდომთა და,
Line: 34    თუ სძლონ ცოდვათა ჩემთა და აჯობოს იმა მესისხლემან, ჩავიცვამ
Line: 35    იმა-ვ შავთა შესამოსელთა და დავჯდები საჯდომთა შავთა და აღარა
Line: 36    მინდა საწუთრო, თუ ყოვლისა-ცა ქვეყანისა დედოფლობა მომხვდებოდეს-ო.

Line: 37       მოეწონა ესე სიტყვა დარეჯანის ძესა. და წამოდგა ზედა ყოველი
Line: 38    ქალაქი. გავიდა დარეჯანის ძე აქათ. გამოვიდა მუნით ბალხამ
Page: 450  Line: 1    ყამის ძე. შეუზახნეს ერთმან-ერთსა, ფიცხლად შეუტევეს. თავმან
Line: 2    თქვენმან, არ-ცა კაცთა და არ-ცა ცხენთა ეგეთი ომი არა მინახავს.
Line: 3    აბჯართა ზედა ცემა გვანდა ჭეხასა, რომელ არა გაიგონებოდა. გარდაალეწეს
Line: 4    ოროლი და ჴრმალი და გამოიწვადეს სხვა. გაიყვანა ცხენი
Line: 5    ამირან დარეჯანის ძემან და აგინა თავსა თვისსა და თქვა: წყეულ-მცა
Line: 6    არს მარჯვენა ჩემი და ჭაბუკობა ჩემი-ო! ბალხამ ყამის ძემან-ცა გაიყვანა
Line: 7    ცხენი და იგი-ცა რას-მე ბრდღვინვიდა. ჰგვანდა, რომელ აგინებდა
Line: 8    თავსა თვისსა. ეგრე იყივლა დარეჯანის ძემან: გაფრთხილდი,
Line: 9    ბალხამ ყამის ძეო, რომელ მოვიდა სიკვდილი შენი-ო. აიღო ჴელი
Line: 10    საკრავად. ჩაშ თუ შეშინდა იგი ბალხამ ყამის ძე და ვეღა-რა
Line: 11    გასცა პასუხი. ჰკრა დარეჯანის ძემან ჩაბალახსა ზედა ჴრმალი და
Line: 12    მკერდამდისი ჩაჰკვეთა და მოკლა იგი ბალხამ ყამის ძე. იზრიალა
Line: 13    ლაშქარმა სრულად და შეასხეს ქება დარეჯანის ძესა. გარეგანთა
Line: 14    ლაშქართა რა ნახეს ბალხამ ყამის ძე მოკლული, გარდაჴდეს და
Line: 15    თაყვანი-სცეს დარეჯანის ძესა და ეგრე მოაჴსენეს: აწ მონანი ვართ
Line: 16    შენი-ო. ვითა ცნა დედოფალმან გამარჯვება დარეჯანის ძისა, ადგა
Line: 17    და ღმერთსა მადლი მისცა და შეიმოსა ძოწეული შესამოსელი და
Line: 18    შეიქმნა სიხარული.

Line: 19       შემოვიდა ამირან დარეჯანის ძე გამარჯვებული. შევიდა პალატსა
Line: 20    მოეგება დედოფალი წინა და თქვა: მადლი ღმერთსა, რომელ
Line: 21    შეიქმენ შვილად ჩემდა, რომელ არა არს ჭაბუკი შენებრიო. და მოაგებეს
Line: 22    შესამოსელი და გვირგვინი თვალ-მარგალიტითა შეკაზმული,
Line: 23    რომელ კაცისა თვალსა არა უნახავს ეგრეთი. დაიდგა თავსა გვირგვინი
Line: 24    და ჩაიცვა შესამოსელი და დაჯდა თავისა ცოლსა თანა. გაგზავნა
Line: 25    კაცი მათ გარეგანთა ლაშქართა თანა და დიდებული ყველა
Line: 26    შემოაყვანინა ქალაქსა და მისცა საბოძვარი დიადი დაიჭირნა იგინი
Line: 27    მუნ და ლაშქარნი გაათავისუფლნა. ავიღეთ ყოველი ბალხეთისა
Line: 28    ქვეყანა, რომელ არა დარჩა ერთი ქალაქი და ერთი ციხე ჩვენი უნებელი.
Line: 29    ვიყვენით დიდსა დიდებასა და სიხარულსა შიგან, ვითა
Line: 30    ჰხვდების ბალხთა მეფისა დიდებასა.

Line: 31       და მოვიდეს ყოველი ქვეყანა და სამეფო და შეასხეს ქება. ვნადირობდით
Line: 32    და განვისვენებდით. არა-ვინ იყო მტერი და მეუნებლე
Line: 33    პატრონისა ჩემისა ამირან დარეჯანის ძისა. თუ რა ვის წაეღო მას
Line: 34    შლილობასა შინა, ყველანი მოღმა შემოეხვეწნეს შიშითა დარეჯანის
Line: 35    ძისათა.

Line: 36       და იყო მას ქალაქსა მახლობელად დევი საშინელი. ჟამითი ჟამად
Line: 37    მოვიდის მას ქალაქსა და დაჴოცის კაცი მრავალი. დაჰვედრა
Line: 38    დედოფალმან ყოველთა, რომელ ნუ-მც ვისგან მესმის ამბავი მის
Line: 39    დევისა-ო. ღამესა ერთსა შეიქმნა ქალაქსა შინა ჟივილი ჩვენ ვკითხეთ:
Page: 451  Line: 1    რა არის ესე? მათ ეგრე გვითხრეს: სიკვდილი შემოსრულ
Line: 2    არს და კაცი უჟამოდ მოკვდების და ამისთვის არის ისი ჟივილი-ო.
Line: 3    ჩვენ დაუჯერეთ. მეორესა დღესა შეიქმნა ეგრე-ვე ტირილი და, რა
Line: 4    ვკითხეთ, იგი-ვე გვითხრეს. და ყოველთა ღამეთა ზოგ-ჯერ ძილ-პირ
Line: 5    და ზოგ-ჯერ შუა-ღამე შეიქმნის ტირილი. რა გინდ ვკითხეთ, ეგრე-ვე
Line: 6    გვითხრიან. თქვა ქაოზ ქოსის ძემან: არა არს სიკვდილი. თვარა
Line: 7    დღისითა-ც რად არა-ვინ მოკვდების-ო?

Line: 8       დილასა მო-ვინმე-ვიდოდა დიაცი გზა გზა და შემოტიროდა, პირი
Line: 9    დაეხოკა. ნახა ამირან და იყივლა მან დიაცმან, ვითა: მეფეო,
Line: 10    დაუმალავს დედოფალსა საქმე ესე შენთვის და ამოწყვეტილ არს
Line: 11    ესე ქალაქი. ერთი ძე მესვა და წუხელის ღამაზ დევმან მომიკლა.
Line: 12    გაწყრა დედოფალი და უბრძანა გაყვანა დიაცისა. ბრძანა ამირან
Line: 13    დარეჯანის ძემან: მოიყვანეთ ისი დიაცი-ო. ადგა მეფე და წამოვიდა
Line: 14    სხვასა სახლსა და ჰკითხა მას დიაცსა: ვინ ღამაზ დევი არს-ო? მან
Line: 15    მოაჴსენა: დევი არის დიდი და ვეშაპსა ზედა ზის, ჴრმალი მოწვდილი
Line: 16    ჴელთა აქვს და, ვისა-ცა მიხვდების, ჰკრავს და მოჰკლავს. წუხელის
Line: 17    ჩემი შვილი კართა გარეთ დარჩომილიყო და იგი ზედა შემოჴდა,
Line: 18    ჰკრა ჴრმალი, ზღუდე გაკვეთა სამი მჴარი და ჩემი შვილი მოკლა.
Line: 19    ამა საქმითა მრავალი კაცი მოუკლავს, აწ მე თავი გამიწირავს
Line: 20    და ესე საქმე თქვენთვის მომიჴსენებია და ესე თვით-ვე ვიცი, რომელ
Line: 21    დედოფალი მშვიდობით არა გამიშვებს.

Line: 22       ამირან დარეჯანის ძემან მას დიაცსა მადლი უბრძანა. დედოფალსა
Line: 23    და ყოველსა გაუწყრა ამის დევისა მალვისათვის.

Line: 24       დედოფალმან ეგრე მოაჴსენა: მეფეო, წყრომასა რას მემართლები
Line: 25    მით, რომელ ეშმაური საქმე იყო ძნელი და თქვენ უომრობასა
Line: 26    ვერა დასთმობდით აწ-ცა გკადრებთ: დაეჴსენ მისსა ომსა. რომელნი
Line: 27    ომნი გარდაგიჴდიან, გეყოფიან.

Line: 28       მეფემან ბრძანა: უომრად არა გაუშვებ. მაგრა თქვენ ესე ქმენით,
Line: 29    რასა-ცა ღამესა მოვიდეს იგი ღამაზ დევი, მიცნით. ვითა ვეღა-რა
Line: 30    დაუშალეს, დედოფალმან მოასხმევინა სამნი შავნი კაცნი, ვითა
Line: 31    კუპრნი. უბრძანა დედოფალმან: მეფე ბრძანებს. წაედით და მონახეთ
Line: 32    იგი ღამაზ დევი და, რომელსა ღამესა მოვიდეს, აცნობეთ.

Line: 33       წავიდეს იგი კაცნი. ტაიჭთა ზედა გასხდეს მეტად მალეთა და, საითა-ც
Line: 34    წავიდეს, ვეღარ შევიგენით. დაყვეს მუნ ოთხი დღე და მეხუთესა
Line: 35    დღესა მოვიდა ერთი მათგანი და ფიცხლად ეგრე მოაჴსენა:
Line: 36    ამას ღამეს უღონიოდ მოვალს-ო. გაითქვა ქალაქსა შიგან, ვითა ამირან
Line: 37    და ღამაზ დევი შეიბმიან-ო. შეიქმნა სიხარული და ურვასა-ცა
Line: 38    შინა იყვნეს. მოაჴსენა დედოფალმან: მეფეო, ისმინე ჩემი, დაეჴსენ
Line: 39    მაგა ეშმაურსა საქმესა. გაგზავნე კაცი, თუ რა ზომი ქვითკირი აუკვეთია.
Page: 452  Line: 1    ეგრე უბრძანა მეფემან: თუ მოვა, უომრად არ დავეჴსნები,
Line: 2    შენ ნუ-რას შეიჭირვებ. ოდეს ბადრი იამანის ძე და ნოსარ ნისრელი
Line: 3    ტყვედ იყვნეს, მე გამოყვანებად მივე. არა ესდენი დევნი
Line: 4    და ვეშაპნი დავჴოცენ! წავიდა ქაოზ ქოსის ძე მის ზღუდისა ნახვად
Line: 5    გაკვეთილისა მის ღამაზ დევისაგან. მოვიდა და ეგრე უთხრა, რომელ:
Line: 6    ავათ გაუზომია, თავმან პატრონისა ჩემისამან, ხუთი მჴარი
Line: 7    გაუკვეთია-ო. გა-რასმე-ვლაღობენით ქაოზის სიტყვასა ზედა, განა
Line: 8    გვიმძიმდა დიდად. შეეკაზმა ამირან დარეჯანის ძე და გავიდა კაცთა
Line: 9    ქალაქისათა, სით მოველოდით ღამაზ დევსა. ბინდსა ზედა მოვიდა
Line: 10    მეორე კაცი და ეგრე თქვა: დასტურად მოვალს-ო. შეგვექმნა
Line: 11    შიში და წამოდგომილ იყო ყოველი ქალაქი ზედა ხედვად. მთვარე
Line: 12    იყო. და მოვიდა კვლა ძილის პირ მესამე მონა და ეგრე თქვა: ესე-რა
Line: 13    უკანა მომიდგს-ო. გაჯდა ამირან ცხენსა უკეთესსა და აიხვნა ხიშტნი
Line: 14    ჴელთა და მოემზადა. ოდეს დავხედენით, მოვიდოდა ღამაზ
Line: 15    დევი. ვეშაპსა ზედა ჯდა მეტად დიდსა, უმაგალითოსა. ჴელთა მოწვდილი
Line: 16    ჴრმალი ჰქონდა. თავმან თქვენმან, საზაროდ კმა იყო.

Line: 17       გვიბრძანა ამირან ჩვენ ექვსთა: მიედით და შეებენით-ო. ჩვენ-მცა
Line: 18    მიზეზი რა-ღა ვკადრეთ, განა მართალი ვთქვა, არა გვეწადა ომი
Line: 19    მისი. ეგრე მოვაჴსენეთ: რა ჟამი იყოს მისლვისა, გვიბრძანე-ო. ჩვენგან
Line: 20    რა ესე გაიგონა, გაიცინა და ეგრე გვარქვა: ძმანო, ღმერთმან
Line: 21    იცის, არა გწადიანთ ომი, მაგრა ნახოთ ჭაბუკობა ჩემი. შეუძახნა
Line: 22    ფიცხლად და შეუტია. ღამაზ დევმან რა ნახა შეტევება დარეჯანის
Line: 23    ძისაგან, შემოუტევა მან-ცა. თავმან თქვენმან, ცხენსა უმალე იყო
Line: 24    იგი ვეშაპი. დაეშკმო პირი ჩასანთქმელად და ჰკრა აღრენილსა პირსა
Line: 25    ხიშტი და მიწადმდე დაასვნა და მოკლა ვეშაპი. ღამაზ დევმან
Line: 26    ჰკრა ჴრმალი ცხენისა თავსა დარეჯანის ძისასა და მოკვეთა თავი და
Line: 27    ჩაასო სამი მჴარი მიწასა. ჩამოიჭრნეს ორნი-ვე და შეუტევა დარეჯანის
Line: 28    ძემან ქვეითად. აასწრა სიფიცხითა, ჰკრა ჴრმალი და მოკლა
Line: 29    იგი ღამაზ დევი. გაუკვირდა ყოველსა სულსა ეგზომ დიდი ნაქმარი.
Line: 30    ვითა ზედა გათენდა, ნახეს სიდიდე ვეშაპისა და ზარი დაეცათ ყოველთა.
Line: 31    შეასხეს ქება მეფესა, დალოცეს და ეტყოდეს: კურთხეულ-მცა
Line: 32    არს განზრახვა შენი, რომელ ასეთი კაცი გამოგვიჩინე, რომელ
Line: 33    მისითა ჴელითა ვიჴსენით ეგზომისა ბოროტისაგან. შეიქმნა სიხარული
Line: 34    ყოველსა ბალხეთისა სამეფოსა შინა და მოესმა ყოველთა მეფეთა
Line: 35    და წამოსცეს ძღვენი და მოულოცეს მეფობა ბალხეთისა ამირან
Line: 36    დარეჯანის ძესა. და იყო დიდებასა და განსვენებასა შიგან
Line: 37    ამისთვის, რომელ სჯობდა ყოველთა კაცთა ყოვლითა ფერითა.

Line: 38       აქა დასრულდა ამბავი ამირან დარეჯანის ძისა და დაუსრულებელ
Line: 39    ყოს ღმერთმან მეფობა თქვენი!


This text is part of the TITUS edition of Amirandarejaniani.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 15.11.2018. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.