TITUS
Author: Vatsy.
Vatsyāyana
Text: Kamas.
Kāmasūtra
On
the
basis
of
the
edition
Kāmasūtram
with
commentary
of
Yaśodhara
,
dvitīyaṃ
saṃskaraṇam
,
Nirṇayasāgarayantrālaya
, 1900
and
with
reference
to
the
edition
by
Śrīdevduṭṭa
Śāstrī
,
Kāmasūtram
,
Chaukhambha
Sanskrit
Sansthan
,
Varanasi
,
Saṃvat
2049
digitized
by
Mizue
Sugita
,
Kyōtō
, 1.9.1998;
corrections
by
Matthias
Ahlborn
;
TITUS
version
by
Jost
Gippert
,
Frankfurt
a/M
, 28.4.2000 / 1.6.2000 / 3.12.2008 / 21.4.2012
(Page
numbers
at
the
end
of
lines
according
to
the
Nirṇayasāgarayantrālaya
text.
)
(Chapter
and
verse
numbers
at
the
head
of
lines
according
to
the
Chaukhambha
Sanskrit
Sansthan
text.
)
Variants
from
the
Chaukhambha
edition
are
marked
as
[Ch.
]
Text
Input
System
(1)
Sanskrit
characters
which
should
bear
diacritical
marks
when
Romanized
have
been
input
mostly
by
capitals
.
vowels
:
a
,
A
,
i
,
I
,
u
,
U
,
R
,
Y
,
L
,
e
,
ai
,
o
,
au
a
,
ā
,
i
,
ī
,
u
,
ū
,
r̥
,
r̥̄
,
l̥
,
e
,
ai
,
o
,
au
gutturals
:
k
,
kh
,
g
,
gh
,
G
k
,
kʰ
,
g
,
gʰ
,
ṅ
palatals
:
c
,
ch
,
j
,
jh
,
J
c
,
cʰ
,
j
,
jʰ
,
ñ
linguals
:
T
,
Th
,
D
,
Dh
,
N
ṭ
,
ṭʰ
,
ḍ
,
ḍʰ
,
ṇ
dentals
:
t
,
th
,
d
,
dh
,
n
t
,
tʰ
,
d
,
dʰ
,
n
labials
:
p
,
ph
,
b
,
bh
,
m
p
,
pʰ
,
b
,
bʰ
,
m
semivowels
:
y
,
r
,
l
,
v
y
,
r
,
l
,
v
sibilants
:
z
,
S
,
s
ś
,
ṣ
,
s
aspiration
:
h
h
anusvāra
:
M
ṃ
visarga
:
H
ḥ
(2)
Sandhi
For
the
convenience
of
word
search
,
internal
and
external
vowel
Sandhis
are
decomposed
by
^.
eg
.
vizeSa^ukti
=
viśeṣokti
ca^iti
=
ceti
horA^anyo
=
horānyo
ko
+api
=
ko'pi
Consonantal
sandhis
are
retained
.
(3)
Compounds
Members
of
compound
words
are
sometimes
separated
by
^,
but
not
consistent
.
(4)
Others
Variants
for
the
part
beginning
with
*
are
supplied
in
[ ] .
[Different
from
the
original
encoding
,
compound
members
are
separated
by
hyphens
where
no
vocalic
sandhi
is
involved
;
vowel
sandhi
is
marked
,
by
carets
,
both
in
word-internal
and
external
position
.
A
transliterative
rendering
of
each
sentence
/
verse
was
added
.
J.G.
]
[In
contrast
to
the
original
encoding
,
the
chapter
index
(
kāmasūtrasya
viṣayānukramaḥ
)
was
removed
.
J.G.
]
Book: 1
sādʰāraṇam
Chapter: 1_(1)
śāstra^saṃgrahaḥ
Page of edition: 2
Sentence: 1
dʰarmārtʰakāmebʰyo
namaḥ
//
dʰarma^artʰa-kāmebʰyo
namaḥ
//
Sentence: 2
śāstre
prakr̥tatvāt
//
śāstre
prakr̥tatvāt
//
Page of edition: 3
Sentence: 3
tatsamayāvabodʰakebʰyaś
cācāryebʰyaḥ
//
tat-samaya^avabodʰakebʰyaś
ca^ācāryebʰyaḥ
//
Sentence: 4
tatsaṃbandʰāt
//
tat-saṃbandʰāt
//
Sentence: 5
prajāpatir
hi
prajāḥ
sr̥ṣṭvā
tāṣāṃ
stʰitinibandʰanaṃ
trivargasya
sādʰanam
adʰyāyānāṃ
śatasahasreṇāgre
provāca
//
prajāpatir
hi
prajāḥ
sr̥ṣṭvā
tāṣāṃ
stʰiti-nibandʰanaṃ
trivargasya
sādʰanam
adʰyāyānāṃ
śatasahasreṇa^agre
provāca
//
Page of edition: 4
Sentence: 6
tasyaikadeśikaṃ
manuḥ
svāyaṃbʰuvo
dʰarmādʰikārikaṃ
pr̥tʰak
cakāra
//
tasya^ekadeśikaṃ
manuḥ
svāyaṃbʰuvo
dʰarma^adʰikārikaṃ
pr̥tʰak
cakāra
//
Sentence: 7
br̥haspatir
artʰādʰikārikam
//
br̥haspatir
artʰa^adʰikārikam
//
Sentence: 8
mahādevānucaraś
ca
nandī
sahasreṇādʰyāyānāṃ
pr̥tʰak
kāmasūtraṃ
provāca
//
mahādeva^anucaraś
ca
nandī
sahasreṇa^adʰyāyānāṃ
pr̥tʰak
kāmasūtraṃ
provāca
//
Sentence: 9
tad
eva
tu
pañcabʰir
adʰyāyaśatair
auddālakiḥ
śvetaketuḥ
saṃcikṣepa
//
tad
eva
tu
pañcabʰir
adʰyāyaśatair
auddālakiḥ
śvetaketuḥ
saṃcikṣepa
//
Page of edition: 5
Sentence: 10
tad
eva
tu
punar
adʰyardʰenādʰyāyaśatena
sādʰāraṇasāṃprayogikakanyāsaṃprayuktakabʰāryādʰikārikapāradārikavaiśikaupaniṣadikaḥ
saptabʰir
adʰikaraṇair
bābʰravyaḥ
pāñcālaḥ
saṃcikṣepa
//
tad
eva
tu
punar
adʰyardʰena^adʰyāyaśatena
sādʰāraṇa-sāṃprayogika-kanyā-saṃprayuktaka-bʰāryā^adʰikārika-pāradārika-vaiśika^aupaniṣadikaḥ
saptabʰir
adʰikaraṇair
bābʰravyaḥ
pāñcālaḥ
saṃcikṣepa
//
Sentence: 11
tasya
ṣaṣṭʰaṃ
vaiśikam
adʰikaraṇaṃ
pāṭaliputrikāṇāṃ
gaṇikānāṃ
niyogād
dattakaḥ
pr̥tʰak
cakāra
//
tasya
ṣaṣṭʰaṃ
vaiśikam
adʰikaraṇaṃ
pāṭaliputrikāṇāṃ
gaṇikānāṃ
niyogād
dattakaḥ
pr̥tʰak
cakāra
//
Sentence: 12
tatprasaṅgāc
cārāyaṇaḥ
sādʰāraṇam
adʰikaraṇaṃ
pr̥tʰak
provāca
/
suvarṇanābʰaḥ
sāṃprayogikam
/
gʰoṭakamukʰaḥ
kanyāsaṃprayuktakam
/
gonardīyo
bʰāryādʰikārikam
/
goṇikāputraḥ
pāradārikam
/
kucumāra
aupaniṣadikam
iti
/
tat-prasaṅgāc
cārāyaṇaḥ
sādʰāraṇam
adʰikaraṇaṃ
pr̥tʰak
provāca
/
suvarṇanābʰaḥ
sāṃprayogikam
/
gʰoṭakamukʰaḥ
kanyā-saṃprayuktakam
/
gonardīyo
bʰāryā^adʰikārikam
/
goṇikāputraḥ
pāradārikam
/
kucumāra
aupaniṣadikam
iti
/
Sentence: 13
evaṃ
bahubʰir
ācāryais
taccʰāstraṃ
kʰaṇḍaśaḥ
praṇītam
utsannakalpam
abʰūt
/
evaṃ
bahubʰir
ācāryais
taccʰāstraṃ
kʰaṇḍaśaḥ
praṇītam
utsannakalpam
abʰūt
/
Page of edition: 6
Sentence: 14
tatra
dattakādibʰiḥ
praṇītānāṃ
śāstrāvayavānām
ekadeśatvāt
,
mahad
iti
ca
bābʰravīyasya
duradʰyeyatvāt
,
saṃkṣipya
sarvam
artʰam
alpena
grantʰena
kāmasūtram
idaṃ
praṇītam
//
tatra
dattaka^ādibʰiḥ
praṇītānāṃ
śāstra^avayavānām
ekadeśatvāt
,
mahad
iti
ca
bābʰravīyasya
duradʰyeyatvāt
,
saṃkṣipya
sarvam
artʰam
alpena
grantʰena
kāmasūtram
idaṃ
praṇītam
//
Page of edition: 7
Sentence: 15
tasyāyaṃ
prakaraṇādʰikaraṇasamuddeśaḥ
---
tasya^ayaṃ
prakaraṇa^adʰikaraṇa-samuddeśaḥ
---
Sentence: 16
śāstrasaṃgrahaḥ
/
trivargapratipattiḥ
/
vidyāsamuddeśaḥ
/
nāgarikavr̥ttam
/
nāyakasahāyadūtīkarmavimarśaḥ
/
iti
sādʰāraṇaṃ
pratʰamam
adʰikaraṇam
/
adʰyāyāḥ
pañca
/
prakaraṇāni
pañca
/
śāstra-saṃgrahaḥ
/
trivarga-pratipattiḥ
/
vidyā-samuddeśaḥ
/
nāgarika-vr̥ttam
/
nāyaka-sahāya-dūtīkarma-vimarśaḥ
/
iti
sādʰāraṇaṃ
pratʰamam
adʰikaraṇam
/
adʰyāyāḥ
pañca
/
prakaraṇāni
pañca
/
Sentence: 17
pramāṇakālabʰāvebʰyo
ratāvastʰāpanam
/
prītiviśeṣāḥ
/
āliṅganavicārāḥ
/
cumbanavikalpāḥ
/
nakʰaradanajātayaḥ
/
daśanaccʰedyavidʰayaḥ
/
deśyā
upacārāḥ
/
saṃveśanaprakārāḥ
/
citraratāni
/
prahaṇanayogāḥ
/
tadyuktāś
ca
sītkr̥topakramāḥ
/
puruṣāyitam
/
puruṣopasr̥ptāni
/
aupariṣṭakam
/
ratārambʰāvasānikam
/
rataviśeṣāḥ
/
praṇayakalahaḥ
/
iti
sāṃprayogikaṃ
dvitīyam
adʰikaraṇam
/
adʰyāyā
daśa
/
prakaraṇāni
saptadaśa
/
pramāṇa-kāla-bʰāvebʰyo
rata^avastʰāpanam
/
prīti-viśeṣāḥ
/
āliṅgana-vicārāḥ
/
cumbana-vikalpāḥ
/
nakʰa-radana-jātayaḥ
/
daśana-ccʰedya-vidʰayaḥ
/
deśyā
upacārāḥ
/
saṃveśana-prakārāḥ
/
citra-ratāni
/
prahaṇana-yogāḥ
/
tadyuktāś
ca
sītkr̥ta^upakramāḥ
/
puruṣāyitam
/
puruṣopasr̥ptāni
/
aupariṣṭakam
/
ratārambʰāvasānikam
/
rataviśeṣāḥ
/
praṇayakalahaḥ
/
iti
sāṃprayogikaṃ
dvitīyam
adʰikaraṇam
/
adʰyāyā
daśa
/
prakaraṇāni
saptadaśa
/
Sentence: 18
varaṇavidʰānam
/
saṃbandʰanirṇayaḥ
/
kanyāvisrambʰaṇam
/
*bālāyā
[Ch
:
bālāyāḥ]
upakramāḥ
/
iṅgitākārasūcanam
/
ekapuruṣābʰiyogaḥ
/
prayojyasyopāvartanam
/
abʰiyogataś
ca
kanyāyāḥ
pratipattiḥ
/
vivāhayogaḥ
/
iti
kanyāsaṃprayuktakaṃ
tr̥tīyam
adʰikaraṇam
/
adʰyāyāḥ
pañca
/
prakaraṇāni
nava
/
varaṇa-vidʰānam
/
saṃbandʰa-nirṇayaḥ
/
kanyā-visrambʰaṇam
/
*bālāyā
[Ch
:
bālāyāḥ]
upakramāḥ
/
iṅgita^ākāra-sūcanam
/
eka-puruṣa^abʰiyogaḥ
/
prayojyasya^upāvartanam
/
abʰiyogataś
ca
kanyāyāḥ
pratipattiḥ
/
vivāha-yogaḥ
/
iti
kanyā-saṃprayuktakaṃ
tr̥tīyam
adʰikaraṇam
/
adʰyāyāḥ
pañca
/
prakaraṇāni
nava
/
Sentence: 19
ekacāriṇīvr̥ttam
/
pravāsacaryā
/
sapatnīṣu
jyeṣṭʰāvr̥ttam
/
kaniṣṭʰāvr̥ttam
/
punarbʰūvr̥ttam
/
durbʰagāvr̥ttam
/
*āntaḥpurikam
[Ch
:
antaḥpurikam]
/
puruṣasya
Page of edition: 8
bahvīṣu
pratipattiḥ
/
iti
bʰāryādʰikārikaṃ
caturtʰam
adʰikaraṇam
/
adʰyāyau
dvau
/
prakaraṇāny
aṣṭau
/
eka-cāriṇī-vr̥ttam
/
pravāsa-caryā
/
sapatnīṣu
jyeṣṭʰā-vr̥ttam
/
kaniṣṭʰā-vr̥ttam
/
punarbʰū-vr̥ttam
/
durbʰagā-vr̥ttam
/
*āntaḥpurikam
[Ch
:
antaḥpurikam]
/
puruṣasya
Page of edition: 8
bahvīṣu
pratipattiḥ
/
iti
bʰāryā^adʰikārikaṃ
caturtʰam
adʰikaraṇam
/
adʰyāyau
dvau
/
prakaraṇāny
aṣṭau
/
Sentence: 20
strīpuruṣaśīlāvastʰāpanam
/
vyāvartanakāraṇāni
/
strīṣu
siddʰāḥ
puruṣāḥ
/
ayatnasādʰyā
yoṣitaḥ
/
paricayakāraṇāni
/
abʰiyogāḥ
/
bʰāvaparīkṣā
/
dūtīkarmāṇi
/
īśvarakāmitam
/
āntaḥpurikaṃ
dārarakṣitakam
/
iti
pāradārikaṃ
pañcamam
adʰikaraṇam
/
adʰyāyāḥ
ṣaṭ
/
prakaraṇāni
daśa
/
strī-puruṣa-śīla^avastʰāpanam
/
vyāvartana-kāraṇāni
/
strīṣu
siddʰāḥ
puruṣāḥ
/
ayatna-sādʰyā
yoṣitaḥ
/
paricaya-kāraṇāni
/
abʰiyogāḥ
/
bʰāva-parīkṣā
/
dūtī-karmāṇi
/
īśvara-kāmitam
/
āntaḥpurikaṃ
dāra-rakṣitakam
/
iti
pāra-dārikaṃ
pañcamam
adʰikaraṇam
/
adʰyāyāḥ
ṣaṭ
/
prakaraṇāni
daśa
/
Sentence: 21
gamyacintā
/
gamanakāraṇāni
/
upāvartanavidʰiḥ
/
kāntānuvartanam
/
artʰāgamopāyāḥ
/
viraktaliṅgāni
/
viraktapratipattiḥ
/
niṣkāsanaprakārāḥ
/
viśīrṇapratisaṃdʰānam
/
lābʰaviśeṣaḥ
/
artʰānartʰānubandʰasaṃśayavicāraḥ
/
veśyāviśeṣāś
ca
/
iti
vaiśikaṃ
ṣaṣṭʰam
adʰikaraṇam
/
adʰyāyāḥ
ṣaṭ
/
prakaraṇāni
dvādaśa
/
gamya-cintā
/
gamana-kāraṇāni
/
upāvartana-vidʰiḥ
/
kānta^anuvartanam
/
artʰa^āgama^upāyāḥ
/
virakta-liṅgāni
/
virakta-pratipattiḥ
/
niṣkāsana-prakārāḥ
/
viśīrṇa-pratisaṃdʰānam
/
lābʰa-viśeṣaḥ
/
artʰa^anartʰa^anubandʰa-saṃśaya-vicāraḥ
/
veśyā-viśeṣāś
ca
/
iti
vaiśikaṃ
ṣaṣṭʰam
adʰikaraṇam
/
adʰyāyāḥ
ṣaṭ
/
prakaraṇāni
dvādaśa
/
Sentence: 22
subʰagaṃkaraṇam
/
vaśīkaraṇam
/
vr̥ṣyāś
ca
yogāḥ
/
naṣṭarāgapratyānayanam
/
vr̥ddʰividʰayaḥ
/
citrāś
ca
yogāḥ
/
ity
aupaniṣadikaṃ
saptamam
adʰikaraṇam
/
adʰyāyau
dvau
/
prakaraṇāni
ṣaṭ
/
subʰagaṃ-karaṇam
/
vaśīkaraṇam
/
vr̥ṣyāś
ca
yogāḥ
/
naṣṭa-rāga-pratyānayanam
/
vr̥ddʰi-vidʰayaḥ
/
citrāś
ca
yogāḥ
/
ity
aupaniṣadikaṃ
saptamam
adʰikaraṇam
/
adʰyāyau
dvau
/
prakaraṇāni
ṣaṭ
/
Sentence: 23
evaṃ
ṣaṭtriṃśad
adʰyāyāḥ
/
catuḥṣaṣṭiḥ
prakaraṇāni
/
adʰikaraṇāni
sapta
/
sapādaṃ
ślokasahasram
/
iti
śāstrasya
saṃgrahaḥ
//
evaṃ
ṣaṭtriṃśad
adʰyāyāḥ
/
catuḥṣaṣṭiḥ
prakaraṇāni
/
adʰikaraṇāni
sapta
/
sapādaṃ
ślokasahasram
/
iti
śāstrasya
saṃgrahaḥ
//
Page of edition: 9
Sentence: 24a
saṃkṣepam
imam
uktvāsya
vistaro
'taḥ
pravakṣyate
/
saṃkṣepam
imam
uktvā^asya
vistaro
+ataḥ
pravakṣyate
/
Sentence: 24b
iṣṭaṃ
hi
viduṣāṃ
loke
samāsavyāsabʰāṣaṇam
//
iṣṭaṃ
hi
viduṣāṃ
loke
samāsa-vyāsa-bʰāṣaṇam
//
Chapter: 2_(2)
trivargapratipattiḥ
Page of edition: 10
Sentence: 1
śatāyur
vai
puruṣo
vibʰajya
kālam
anyonyānubaddʰaṃ
parasparasyānupagʰātakaṃ
trivargaṃ
seveta
//
śata^āyur
vai
puruṣo
vibʰajya
kālam
anyonya^anubaddʰaṃ
parasparasya^anupagʰātakaṃ
trivargaṃ
seveta
//
Sentence: 2
bālye
vidyāgrahaṇādīn
artʰān
//
bālye
vidyā-grahaṇa^ādīn
artʰān
//
Page of edition: 11
Sentence: 3
kāmaṃ
ca
yauvane
//
kāmaṃ
ca
yauvane
//
Sentence: 4
stʰāvire
dʰarmaṃ
mokṣaṃ
ca
//
stʰāvire
dʰarmaṃ
mokṣaṃ
ca
//
Sentence: 5
anityatvād
āyuṣo
yatʰopapādaṃ
vā
seveta
//
anityatvād
āyuṣo
yatʰā^upapādaṃ
vā
seveta
//
Sentence: 6
brahmacaryam
eva
tv
ā
vidyāgrahaṇāt
//
brahmacaryam
eva
tv
ā
vidyā-grahaṇāt
//
Page of edition: 12
Sentence: 7
alaukikatvād
adr̥ṣṭārtʰatvād
apravr̥ttānāṃ
yajñādīnāṃ
śāstrāt
pravartanam
,
*laukikatvād
[Ch
:
laukitvād]
dr̥ṣṭārtʰatvāc
ca
pravr̥ttebʰyaś
ca
māṃsabʰakṣaṇādibʰyaḥ
śāstrād
eva
nivāraṇaṃ
dʰarmaḥ
//
alaukikatvād
adr̥ṣṭa^artʰatvād
apravr̥ttānāṃ
yajñā^ādīnāṃ
śāstrāt
pravartanam
,
*laukikatvād
[Ch
:
laukitvād]
dr̥ṣṭa^artʰatvāc
ca
pravr̥ttebʰyaś
ca
māṃsa-bʰakṣaṇa^ādibʰyaḥ
śāstrād
eva
nivāraṇaṃ
dʰarmaḥ
//
Sentence: 8
taṃ
śruter
dʰarmajñasamavāyāc
ca
pratipadyeta
//
taṃ
śruter
dʰarmajña-samavāyāc
ca
pratipadyeta
//
Sentence: 9
vidyābʰūmihiraṇyapaśudʰānyabʰāṇḍopaskaramitrādīnām
arjanam
arjitasya
vivardʰanam
artʰaḥ
//
vidyā-bʰūmi-hiraṇya-paśu-dʰānya-bʰāṇḍa^upaskara-mitra^ādīnām
arjanam
arjitasya
vivardʰanam
artʰaḥ
//
Page of edition: 13
Sentence: 10
tam
adʰyakṣapracārād
vārtāsamayavidbʰyo
vaṇigbʰyaś
ceti
//
tam
adʰyakṣa-pracārād
vārtā-samayavidbʰyo
vaṇigbʰyaś
ca^iti
//
Sentence: 11
srotratvakcakṣurjihvāgʰrāṇānām
ātmasaṃyuktena
manasādʰiṣṭʰitānāṃ
sveṣu
sveṣu
viṣayeṣv
ānukūlyataḥ
pravr̥ttiḥ
kāmaḥ
//
srotra-tvak-cakṣur-jihvā-gʰrāṇānām
ātma-saṃyuktena
manasā^adʰiṣṭʰitānāṃ
sveṣu
sveṣu
viṣayeṣv
ānukūlyataḥ
pravr̥ttiḥ
kāmaḥ
//
Page of edition: 14
Sentence: 12
sparśaviśeṣaviṣayāt
tv
asyābʰimānikasukʰānuviddʰā
pʰalavaty
artʰapratītiḥ
prādʰānyāt
kāmaḥ
//
sparśa-viśeṣa-viṣayāt
tv
asya^abʰimānika-sukʰa^anuviddʰā
pʰalavaty
artʰa-pratītiḥ
prādʰānyāt
kāmaḥ
//
Page of edition: 15
Sentence: 13
taṃ
kāmasūtrān
nāgarikajanasamavāyāc
ca
pratipadyeta
//
taṃ
kāmasūtrān
nāgarika-jana-samavāyāc
ca
pratipadyeta
//
Sentence: 14
eṣāṃ
samavāye
pūrvaḥ
pūrvo
garīyān
//
eṣāṃ
samavāye
pūrvaḥ
pūrvo
garīyān
//
Sentence: 15
artʰaś
ca
rājñaḥ
/
tanmūlatvāl
lokayātrāyāḥ
/
veśyāyāś
ceti
trivargapratipattiḥ
//
artʰaś
ca
rājñaḥ
/
tan-mūlatvāl
lokayātrāyāḥ
/
veśyāyāś
ca^iti
trivarga-pratipattiḥ
//
Page of edition: 16
Sentence: 16
dʰarmasyālaukikatvāt
tadabʰidʰāyakaṃ
śāstraṃ
yuktam
/
upāyapūrvakatvād
artʰasiddʰeḥ
/
upāyapratipattiḥ
śāstrāt
//
dʰarmasya^alaukikatvāt
tadabʰidʰāyakaṃ
śāstraṃ
yuktam
/
upāya-pūrvakatvād
artʰa-siddʰeḥ
/
upāya-pratipattiḥ
śāstrāt
//
Sentence: 17
tiryagyoniṣv
api
tu
svayaṃ
pravr̥ttatvāt
kāmasya
nityatvāc
ca
na
śāstreṇa
kr̥tyam
astīty
ācāryāḥ
//
tiryag-yoniṣv
api
tu
svayaṃ
pravr̥ttatvāt
kāmasya
nityatvāc
ca
na
śāstreṇa
kr̥tyam
asti^ity
ācāryāḥ
//
Sentence: 18
saṃprayogaparādʰīnatvāt
strīpuṃsayor
upāyam
apekṣate
//
saṃprayoga-parādʰīnatvāt
strīpuṃsayor
upāyam
apekṣate
//
Page of edition: 17
Sentence: 19
sā
copāyapratipattiḥ
kāmasūtrād
iti
vātsyāyanaḥ
//
sā
ca^upāya-pratipattiḥ
kāmasūtrād
iti
vātsyāyanaḥ
//
Sentence: 20
triyagyoniṣu
punar
anāvr̥tatvāt
strījāteś
ca
,
r̥tau
yāvad
artʰaṃ
pravr̥tter
abuddʰipūrvakatvāc
ca
pravr̥ttīnām
anupāyaḥ
pratyayaḥ
//
triyag-yoniṣu
punar
anāvr̥tatvāt
strījāteś
ca
,
r̥tau
yāvad
artʰaṃ
pravr̥tter
abuddʰi-pūrvakatvāc
ca
pravr̥ttīnām
anupāyaḥ
pratyayaḥ
//
Page of edition: 18
Sentence: 21
na
dʰarmāṃś
caret
/
eṣyatpʰalatvāt
,
sāṃśayikatvāc
ca
//
na
dʰarmāṃś
caret
/
eṣyat-pʰalatvāt
,
sāṃśayikatvāc
ca
//
Sentence: 22
ko
hy
abāliśo
hastagataṃ
paragataṃ
kuryāt
//
ko
hy
abāliśo
hastagataṃ
paragataṃ
kuryāt
//
Page of edition: 19
Sentence: 23
varam
adya
kapotaḥ
śvo
mayūrāt
//
varam
adya
kapotaḥ
śvo
mayūrāt
//
Sentence: 24
varaṃ
sāṃśayikān
niṣkād
asāṃśayikaḥ
kārṣāpaṇaḥ
/
iti
*laukāyatikāḥ
[Ch
:
laukāyātikāḥ]
//
varaṃ
sāṃśayikān
niṣkād
asāṃśayikaḥ
kārṣāpaṇaḥ
/
iti
*laukāyatikāḥ
[Ch
:
laukāyātikāḥ]
//
Sentence: 25
śāstrasyānabʰiśaṅkyatvād
abʰicārānuvyāhārayoś
ca
kvacit
pʰaladarśanān
nakṣatracandrasūryatārāgrahacakrasya
lokārtʰaṃ
buddʰipūrvakam
iva
pravr̥tter
darśanād
varṇāśramācārastʰitilakṣaṇatvāc
ca
lokayātrāyā
hastagatasya
ca
bījasya
bʰaviṣyataḥ
sasyārtʰe
tyāgadarśanāc
cared
dʰarmān
iti
vātsyāyanaḥ
//
śāstrasya^anabʰiśaṅkyatvād
abʰicāra^anuvyāhārayoś
ca
kvacit
pʰala-darśanān
nakṣatra-candra-sūrya-tārā-graha-cakrasya
loka^artʰaṃ
buddʰi-pūrvakam
iva
pravr̥tter
darśanād
varṇa^āśrama^ācāra-stʰiti-lakṣaṇatvāc
ca
lokayātrāyā
hastagatasya
ca
bījasya
bʰaviṣyataḥ
sasya^artʰe
tyāgadarśanāc
cared
dʰarmān
iti
vātsyāyanaḥ
//
Page of edition: 21
Sentence: 26
nārtʰāṃś
caret
/
prayatnato
'pi
hy
ete
'nuṣṭʰīyamānā
naiva
kadācit
syuḥ
//
ananuṣṭʰīyamānā
api
yadr̥ccʰayā
bʰaveyuḥ
//
na^artʰāṃś
caret
/
prayatnato
+api
hy
ete
+anuṣṭʰīyamānā
na^eva
kadācit
syuḥ
//
ananuṣṭʰīyamānā
api
yadr̥ccʰayā
bʰaveyuḥ
//
Sentence: 27
tatsarvaṃ
kālakāritam
iti
//
tat-sarvaṃ
kālakāritam
iti
//
Sentence: 28
kāla
eva
hi
puruṣān
artʰānartʰayor
jayaparājayayoḥ
sukʰaduḥkʰayoś
ca
stʰāpayati
//
kāla
eva
hi
puruṣān
artʰa^anartʰayor
jaya-parājayayoḥ
sukʰa-duḥkʰayoś
ca
stʰāpayati
//
Page of edition: 22
Sentence: 29
kālena
balir
indraḥ
kr̥taḥ
/
kālena
*vyavaropitaḥ
[Ch
:
vyaparopitaḥ]
/
kāla
eva
punar
apy
enaṃ
karteti
kālakāraṇikāḥ
//
kālena
balir
indraḥ
kr̥taḥ
/
kālena
*vyavaropitaḥ
[Ch
:
vyaparopitaḥ]
/
kāla
eva
punar
apy
enaṃ
kartā^iti
kāla-kāraṇikāḥ
//
Sentence: 30
puruṣakārapūrvakatvāt
sarvapravr̥ttīnām
upāyaḥ
pratyayaḥ
//
puruṣa-kāra-pūrvakatvāt
sarva-pravr̥ttīnām
upāyaḥ
pratyayaḥ
//
Page of edition: 23
Sentence: 31
avaśyaṃ
bʰāvino
'py
artʰasyopāyapūrvakatvād
eva
/
na
niṣkarmaṇo
bʰadram
astīti
vātsyāyanaḥ
//
avaśyaṃ
bʰāvino
+apy
artʰasya^upāya-pūrvakatvād
eva
/
na
niṣkarmaṇo
bʰadram
asti^iti
vātsyāyanaḥ
//
Sentence: 32
na
kāmāṃś
caret
/
dʰarmārtʰayoḥ
pradʰānayor
evam
anyeṣāṃ
ca
satāṃ
pratyanīkatvāt
/
anartʰajanasaṃsargam
asadvyavasāyam
aśaucam
anāyatiṃ
caite
puruṣasya
janayanti
//
na
kāmāṃś
caret
/
dʰarma^artʰayoḥ
pradʰānayor
evam
anyeṣāṃ
ca
satāṃ
pratyanīkatvāt
/
anartʰa-jana-saṃsargam
asad-vyavasāyam
aśaucam
anāyatiṃ
ca^ete
puruṣasya
janayanti
//
Sentence: 33
tatʰā
pramādaṃ
lāgʰavam
apratyayam
agrāhyatāṃ
ca
/
tatʰā
pramādaṃ
lāgʰavam
apratyayam
agrāhyatāṃ
ca
/
Page of edition: 24
Sentence: 34
bahavaś
ca
kāmavaśagāḥ
sagaṇā
eva
vinaṣṭāḥ
śrūyante
//
bahavaś
ca
kāmavaśagāḥ
sagaṇā
eva
vinaṣṭāḥ
śrūyante
//
Sentence: 35
yatʰā
dāṇḍakyo
nāma
bʰojaḥ
kāmād
brāhmaṇakanyām
abʰimanyamānaḥ
sabandʰurāṣṭro
vinanāśa
//
yatʰā
dāṇḍakyo
nāma
bʰojaḥ
kāmād
brāhmaṇa-kanyām
abʰimanyamānaḥ
sabandʰu-rāṣṭro
vinanāśa
//
Sentence: 36
devarājaś
cāhalyām
atibalaś
ca
kīcako
draupadīṃ
rāvaṇaś
ca
sītām
apare
cānye
ca
bahavo
dr̥śyante
kāmavaśagā
vinaṣṭā
ity
artʰacintakāḥ
//
devarājaś
ca^ahalyām
atibalaś
ca
kīcako
draupadīṃ
rāvaṇaś
ca
sītām
apare
ca^anye
ca
bahavo
dr̥śyante
kāmavaśagā
vinaṣṭā
ity
artʰa-cintakāḥ
//
Page of edition: 25
Sentence: 37
śarīrastʰitihetutvād
āhārasadʰarmāṇo
hi
kāmāḥ
/
pʰalabʰūtāś
ca
dʰarmārtʰayoḥ
//
śarīra-stʰiti-hetutvād
āhāra-sadʰarmāṇo
hi
kāmāḥ
/
pʰala-bʰūtāś
ca
dʰarma^artʰayoḥ
//
Sentence: 38
boddʰavyaṃ
tu
doṣeṣv
iva
/
na
hi
bʰikṣukāḥ
santīti
stʰālyo
nādʰiśrīyante
/
na
hi
mr̥gāḥ
santīti
yavā
nopayanta
iti
vātsyāyanaḥ
//
boddʰavyaṃ
tu
doṣeṣv
iva
/
na
hi
bʰikṣukāḥ
santi^iti
stʰālyo
na^adʰiśrīyante
/
na
hi
mr̥gāḥ
santi^iti
yavā
na^upayanta
iti
vātsyāyanaḥ
//
bʰavanti
ca^atra
ślokāḥ
: ---
Sentence: 39ab
evam
artʰaṃ
ca
kāmaṃ
ca
dʰarmaṃ
copācaran
naraḥ
/
evam
artʰaṃ
ca
kāmaṃ
ca
dʰarmaṃ
ca^upācaran
naraḥ
/
Sentence: 39cd
ihāmutra
ca
niḥśalyam
atyantaṃ
sukʰam
aśnute
//
iha^amutra
ca
niḥśalyam
atyantaṃ
sukʰam
aśnute
//
Page of edition: 26
Sentence: 40ab
kiṃ
syāt
paratrety
āśaṅkā
kārye
yasmin
na
jāyate
/
kiṃ
syāt
paratra^ity
āśaṅkā
kārye
yasmin
na
jāyate
/
Sentence: 40cd
na
cārtʰagʰnaṃ
sukʰaṃ
ceti
śiṣṭās
tatra
vyavastʰitāḥ
//
na
ca^artʰagʰnaṃ
sukʰaṃ
ca^iti
śiṣṭās
tatra
vyavastʰitāḥ
//
Sentence: 41ab
trivargasādʰakaṃ
yat
syād
dvayor
ekasya
vā
punaḥ
/
trivarga-sādʰakaṃ
yat
syād
dvayor
ekasya
vā
punaḥ
/
Sentence: 41cd
kāryaṃ
tad
api
kurvīta
na
tv
ekārtʰaṃ
dvibādʰakam
//
kāryaṃ
tad
api
kurvīta
na
tv
eka^artʰaṃ
dvi-bādʰakam
//
Chapter: 3_(3)
vidyāsamuddeśaḥ
Page of edition: 27
Sentence: 1
dʰarmārtʰāṅgavidyākālān
anuparodʰayan
kāmasūtraṃ
tadaṅgavidyāś
ca
puruṣo
'dʰīyīta
//
dʰarma^artʰa^aṅgavidyā-kālān
anuparodʰayan
kāmasūtraṃ
tad-aṅgavidyāś
ca
puruṣo
+adʰīyīta
//
Sentence: 2
prāgyauvanāt
strī
/
prattā
ca
patyur
abʰiprāyāt
/
prāg-yauvanāt
strī
/
prattā
ca
patyur
abʰiprāyāt
/
Sentence: 3
yoṣitāṃ
śāstragrahaṇasyābʰāvād
anartʰakam
iha
śāstre
strīśāsanam
ity
ācāryāḥ
//
yoṣitāṃ
śāstra-grahaṇasya^abʰāvād
anartʰakam
iha
śāstre
strī-śāsanam
ity
ācāryāḥ
//
Page of edition: 28
Sentence: 4
prayogagrahaṇaṃ
tv
āsām
/
prayogasya
ca
śāstrapūrvakatvād
iti
vātsyāyanaḥ
//
prayoga-grahaṇaṃ
tv
āsām
/
prayogasya
ca
śāstra-pūrvakatvād
iti
vātsyāyanaḥ
//
Sentence: 5
tan
na
kevalam
ihaiva
/
sarvatra
hi
loke
kati
cid
eva
śāstrajñāḥ
/
sarvajanaviṣayaś
ca
prayogaḥ
//
tan
na
kevalam
iha^eva
/
sarvatra
hi
loke
kati
cid
eva
śāstrajñāḥ
/
sarvajana-viṣayaś
ca
prayogaḥ
//
Sentence: 6
prayogasya
ca
dūrastʰam
api
śāstram
eva
hetuḥ
//
prayogasya
ca
dūrastʰam
api
śāstram
eva
hetuḥ
//
Page of edition: 29
Sentence: 7
asti
vyākaraṇam
ity
avaiyākaraṇā
api
yājñikā
ūhaṃ
kratuṣu
prayuñjate
//
asti
vyākaraṇam
ity
avaiyākaraṇā
api
yājñikā
ūhaṃ
kratuṣu
prayuñjate
//
Sentence: 8
asti
jyautiṣam
iti
puṇyāheṣu
karma
kurvate
//
asti
jyautiṣam
iti
puṇya^aheṣu
karma
kurvate
//
Sentence: 9
tatʰāśvārohā
gajārohāś
cāśvān
gajāṃś
cānadʰigataśāstrā
api
vinayante
//
tatʰā^aśva^ārohā
gaja^ārohāś
ca^aśvān
gajāṃś
ca^anadʰigata-śāstrā
api
vinayante
//
Sentence: 10
tatʰāsti
rājeti
dūrastʰā
api
janapadā
na
maryādām
ativartante
tadvad
etat
//
tatʰā^asti
rājā^iti
dūrastʰā
api
janapadā
na
maryādām
ativartante
tadvad
etat
//
Page of edition: 30
Sentence: 11
santy
api
kʰalu
śāstraprahatabuddʰayo
gaṇikā
rājaputryo
mahāmātraduhitaraś
ca
//
santy
api
kʰalu
śāstra-prahata-buddʰayo
gaṇikā
rājaputryo
mahāmātra-duhitaraś
ca
//
Sentence: 12
tasmād
vaiśvāsikāj
janād
rahasi
prayogāñ
cʰāstram
ekadeśaṃ
vā
strī
gr̥hṇīyāt
//
tasmād
vaiśvāsikāj
janād
rahasi
prayogāñ
cʰāstram
ekadeśaṃ
vā
strī
gr̥hṇīyāt
//
Sentence: 13
abʰyāsaprayojyāṃś
ca
cātuḥṣaṣṭikān
yogān
kanyā
rahasy
ekākiny
abʰyaset
//
abʰyāsa-prayojyāṃś
ca
cātuḥṣaṣṭikān
yogān
kanyā
rahasy
ekākiny
abʰyaset
//
Sentence: 14
ācāryās
tu
kanyānāṃ
pravr̥ttapuruṣasaṃprayogā
sahasaṃpravr̥ddʰā
dʰātreyikā
/
tatʰābʰūtā
vā
niratyayasaṃbʰāṣaṇā
sakʰī
/
savayāś
ca
mātr̥ṣvasā
/
visrabdʰā
tatstʰānīyā
vr̥ddʰadāsī
/
pūrvasaṃsr̥ṣṭā
vā
bʰikṣukī
/
svasā
ca
viśvāsaprayogāt
//
ācāryās
tu
kanyānāṃ
pravr̥tta-puruṣa-saṃprayogā
saha-saṃpravr̥ddʰā
dʰātreyikā
/
tatʰā-bʰūtā
vā
niratyaya-saṃbʰāṣaṇā
sakʰī
/
savayāś
ca
mātr̥ṣvasā
/
visrabdʰā
tat-stʰānīyā
vr̥ddʰa-dāsī
/
pūrva-saṃsr̥ṣṭā
vā
bʰikṣukī
/
svasā
ca
viśvāsa-prayogāt
//
Sentence: 15
gītaṃ
,
vādyaṃ
,
nr̥tyaṃ
,
ālekʰyaṃ
,
viśeṣakaccʰedyaṃ
,
taṇḍulakusumavalivikārāḥ
,
puṣpāstaraṇaṃ
,
daśanavasanāṅgarāgaḥ
,
maṇibʰūmikākarma
,
śayanaracanam
,
udakavādyam
,
udakāgʰātaḥ
,
citrāś
ca
yogāḥ
,
mālyagratʰanavikalpāḥ
,
śekʰarakāpīḍayojanaṃ
,
nepatʰyaprayogāḥ
,
karṇapattrabʰaṅgāḥ
,
gandʰayuktiḥ
,
bʰūṣaṇayojanam
,
Page of edition: 32
aindrajālāḥ
,
kaucumārāś
ca
yogāḥ
,
hastalāgʰavaṃ
,
vicitraśākayūṣabʰakṣyavikārakriyā
,
pānakarasarāgāsavayojanaṃ
,
sūcīvānakarmāṇi
,
sūtrakrīḍā
,
vīṇāḍamarukavādyāni
,
prahelikā
,
pratimālā
,
durvācakayogāḥ
,
pustakavācanaṃ
,
nāṭakākʰyāyikādarśanaṃ
,
kāvyasamasyāpūraṇaṃ
,
paṭṭikā*vetravāna
[Ch
:
vāna.vetra]
vikalpāḥ
,
takṣakarmāṇi
,
takṣaṇaṃ
,
vāstuvidyā
,
rūpya*ratna
[Ch
omits]
parīkṣā
,
dʰātuvādaḥ
,
maṇirāgākarajñānaṃ
,
vr̥kṣāyurvedayogāḥ
,
meṣakukkuṭalāvakayuddʰavidʰiḥ
,
śukasārikāpralāpanam
,
utsādane
saṃvāhane
keśamardane
ca
kauśalyaṃ
[Ch
:
kauśalaṃ]
,
akṣaramuṣṭikākatʰanaṃ
,
mleccʰitavikalpāḥ
,
deśabʰāṣāvijñānaṃ
,
puṣpaśakaṭikā
,
nimittajñānaṃ
,
yantramātr̥kā
,
dʰāraṇamātr̥kā
,
saṃpātʰyaṃ
,
mānasī
,
kāvyakriyā
,
abʰidʰāna*koṣaḥ
[Ch
:
kāṣaḥ]
,
cʰandojñānaṃ
,
kriyākalpaḥ
,
cʰalitakayogāḥ
,
vastragopanāni
,
*dyūtiviśeṣāḥ
[Ch
:
dyūtaviśeṣaḥ]
,
ākarṣakrīḍā
,
bālakrīḍanakāni
,
vainayikīnāṃ
Page of edition: 33
vaijayikīnāṃ
vyāyāmikīnāṃ
ca
vidyānāṃ
jñānam
,
iti
catuḥṣaṣṭir
aṅgavidyāḥ
kāmasūtrasyāvayavinyaḥ
//
gītaṃ
,
vādyaṃ
,
nr̥tyaṃ
,
ālekʰyaṃ
,
viśeṣakaccʰedyaṃ
,
taṇḍula-kusuma-vali-vikārāḥ
,
puṣpa^āstaraṇaṃ
,
daśana-vasana^aṅga-rāgaḥ
,
maṇi-bʰūmikā-karma
,
śayana-racanam
,
udaka-vādyam
,
udaka^āgʰātaḥ
,
citrāś
ca
yogāḥ
,
mālya-gratʰana-vikalpāḥ
,
śekʰarakā-pīḍa-yojanaṃ
,
nepatʰya-prayogāḥ
,
karṇa-pattra-bʰaṅgāḥ
,
gandʰa-yuktiḥ
,
bʰūṣaṇa-yojanam
,
Page of edition: 32
aindrajālāḥ
,
kaucumārāś
ca
yogāḥ
,
hasta-lāgʰavaṃ
,
vicitra-śāka-yūṣa-bʰakṣya-vikāra-kriyā
,
pānaka-rasa-rāga^āsava-yojanaṃ
,
sūcīvāna-karmāṇi
,
sūtra-krīḍā
,
vīṇā-ḍamaruka-vādyāni
,
prahelikā
,
pratimālā
,
durvācakayogāḥ
,
pustaka-vācanaṃ
,
nāṭaka^ākʰyāyikā-darśanaṃ
,
kāvya-samasyā-pūraṇaṃ
,
paṭṭikā-*vetra-vāna[cʰ
:vāna.vetra]-vikalpāḥ
,
takṣa-karmāṇi
,
takṣaṇaṃ
,
vāstu-vidyā
,
rūpya-*ratna
[cʰ
omits]
-parīkṣā
,
dʰātu-vādaḥ
,
maṇi-rāga^ākara-jñānaṃ
,
vr̥kṣāyurveda-yogāḥ
,
meṣa-kukkuṭa-lāvaka-yuddʰa-vidʰiḥ
,
śuka-sārikā-pralāpanam
,
utsādane
saṃvāhane
keśa-mardane
ca
kauśalyaṃ[cʰ
:kauśalaṃ]
,
akṣara-muṣṭikā-katʰanaṃ
,
mleccʰita-vikalpāḥ
,
deśa-bʰāṣā-vijñānaṃ
,
puṣpa-śakaṭikā
,
nimitta-jñānaṃ
,
yantra-mātr̥kā
,
dʰāraṇa-mātr̥kā
,
saṃpātʰyaṃ
,
mānasī
,
kāvya-kriyā
,
abʰidʰāna-*koṣaḥ[cʰ
:kāṣaḥ]
,
cʰando-jñānaṃ
,
kriyā-kalpaḥ
,
cʰalitaka-yogāḥ
,
vastra-gopanāni
,
*dyūti-viśeṣāḥ
[Ch
.:
dyūta-viśeṣaḥ
],
ākarṣa-krīḍā
,
bāla-krīḍanakāni
,
vainayikīnāṃ
Page of edition: 33
vaijayikīnāṃ
vyāyāmikīnāṃ
ca
vidyānāṃ
jñānam
,
iti
catuḥṣaṣṭir
aṅgavidyāḥ
kāmasūtrasya^avayavinyaḥ
//
Page of edition: 34
Page of edition: 41
Sentence: 16
pāñcālikī
ca
catuḥṣaṣṭir
aparā
/
tasyāḥ
prayogān
anvavetya
sāṃprayogike
vakṣyāmaḥ
/
kāmasya
tadātmakatvāt
//
pāñcālikī
ca
catuḥṣaṣṭir
aparā
/
tasyāḥ
prayogān
anvavetya
sāṃprayogike
vakṣyāmaḥ
/
kāmasya
tad-ātmakatvāt
//
Sentence: 17a
ābʰir
abʰyuccʰritā
veśyā
śīlarūpaguṇānvitā
/
ābʰir
abʰyuccʰritā
veśyā
śīla-rūpa-guṇa^anvitā
/
Sentence: 17b
labʰate
gaṇikāśabdaṃ
stʰānaṃ
ca
janasaṃsadi
//
labʰate
gaṇikā-śabdaṃ
stʰānaṃ
ca
janasaṃsadi
//
Page of edition: 42
Sentence: 18a
pūjitā
sā
sadā
rājñā
guṇavadbʰiś
ca
saṃstutā
/
pūjitā
sā
sadā
rājñā
guṇavadbʰiś
ca
saṃstutā
/
Sentence: 18b
prārtʰanīyābʰigamyā
ca
lakṣyabʰūtā
ca
jāyate
//
prārtʰanīyā^abʰigamyā
ca
lakṣya-bʰūtā
ca
jāyate
//
Sentence: 19a
yogajñā
rājaputrī
ca
mahāmātrasutā
tatʰā
/
yogajñā
rājaputrī
ca
mahāmātra-sutā
tatʰā
/
Sentence: 19b
sahasra*antaḥpunar
[Ch
:
antaḥpuram]
api
svavaśe
kurute
patim
//
sahasra-*antaḥpunar
[Ch
:
antaḥpuram]
api
svavaśe
kurute
patim
//
Sentence: 20a
tatʰā
pativiyoge
ca
vyasanaṃ
dāruṇaṃ
gatā
/
tatʰā
pativiyoge
ca
vyasanaṃ
dāruṇaṃ
gatā
/
Sentence: 20b
deśāntare
'pi
vidyābʰiḥ
sā
sukʰenaiva
jīvati
//
deśa^antare
+api
vidyābʰiḥ
sā
sukʰena^eva
jīvati
//
Sentence: 21a
naraḥ
kalāsu
kuśalo
vācālaś
cāṭukārakaḥ
/
naraḥ
kalāsu
kuśalo
vācālaś
cāṭukārakaḥ
/
Sentence: 21b
asaṃstuto
'pi
nārīṇāṃ
cittam
āśv
eva
vindati
//
asaṃstuto
+api
nārīṇāṃ
cittam
āśv
eva
vindati
//
Sentence: 22a
kalānāṃ
grahanād
eva
saubʰāgyam
upajāyate
/
kalānāṃ
grahanād
eva
saubʰāgyam
upajāyate
/
Sentence: 22b
deśakālau
tv
apekṣyāsāṃ
prayogaḥ
saṃbʰaven
na
vā
//
deśa-kālau
tv
apekṣya^āsāṃ
prayogaḥ
saṃbʰaven
na
vā
//
Chapter: 4_(4)
nāgarakavr̥ttam
Page of edition: 43
Sentence: 1
gr̥hītavidyaḥ
pratigrahajayakrayanirveśādʰigatair
artʰair
anvayāgatair
ubʰayair
vā
gārhastʰyam
adʰigamya
nāgarakavr̥ttaṃ
varteta
//
gr̥hītavidyaḥ
pratigraha-jaya-kraya-nirveśa^adʰigatair
artʰair
anvaya^āgatair
ubʰayair
vā
gārhastʰyam
adʰigamya
nāgaraka-vr̥ttaṃ
varteta
//
Page of edition: 44
Sentence: 2
nagare
pattane
kʰarvaṭe
mahati
vā
sajjanāśraye
stʰānam
/
yātrāvaśād
vā
//
nagare
pattane
kʰarvaṭe
mahati
vā
sajjana^āśraye
stʰānam
/
yātrā-vaśād
vā
//
Sentence: 3
tatra
bʰavanam
āsannodakaṃ
vr̥kṣavāṭikāvad
vibʰaktakarmakakṣaṃ
dvivāsagr̥haṃ
kārayet
//
tatra
bʰavanam
āsanna^udakaṃ
vr̥kṣa-vāṭikāvad
vibʰakta-karma-kakṣaṃ
dvi-vāsa-gr̥haṃ
kārayet
//
Page of edition: 45
Sentence: 4
bāhye
ca
vāsagr̥he
suślakṣṇam
ubʰayopadʰānaṃ
madʰye
vinataṃ
śuklottaraccʰadaṃ
śayanīyaṃ
syāt
/
pratiśayyikā
ca
/
tasya
śirobʰāge
kūrcastʰānam
,
vedikā
ca
/
tatra
rātriśeṣam
anulepanaṃ
mālyaṃ
siktʰakaraṇḍakaṃ
saugandʰikapuṭikā
mātuluṅgatvacas
tāmbūlāni
ca
syuḥ
/
bʰūmau
patadgrahaḥ
/
nāgadantāvasaktā
vīṇā
/citrapʰalakam
/
vartikāsamudgakaḥ
/
yaḥ
kaścit
pustakaḥ
/
kuraṇṭakamālāś
ca
/
nātidūre
bʰūmau
vr̥ttāstaraṇaṃ
samastakam
/
ākarṣapʰalakaṃ
dyūtapʰalakaṃ
ca
/
tasya
bahiḥ
krīḍāśakunipañjarāṇi
/
ekānte
ca
takṣatakṣaṇastʰānam
anyāsāṃ
ca
krīḍānām
/
svāstīrṇā
preṅkʰādolā
vr̥kṣavāṭikāyāṃ
sapraccʰāyā
/
stʰaṇḍilapīṭʰikā
ca
sakusumeti
bʰavanavinyāsaḥ
//
bāhye
ca
vāsa-gr̥he
suślakṣṇam
ubʰaya^upadʰānaṃ
madʰye
vinataṃ
śukla^uttara-ccʰadaṃ
śayanīyaṃ
syāt
/
pratiśayyikā
ca
/
tasya
śiro-bʰāge
kūrca-stʰānam
,
vedikā
ca
/
tatra
rātri-śeṣam
anulepanaṃ
mālyaṃ
siktʰa-karaṇḍakaṃ
saugandʰika-puṭikā
mātuluṅga-tvacas
tāmbūlāni
ca
syuḥ
/
bʰūmau
patad-grahaḥ
/
nāga-danta^avasaktā
vīṇā
/citrapʰalakam
/
vartikāsamudgakaḥ
/
yaḥ
kaścit
pustakaḥ
/
kuraṇṭakamālāś
ca
/
nātidūre
bʰūmau
vr̥tta^āstaraṇaṃ
samastakam
/
ākarṣa-pʰalakaṃ
dyūta-pʰalakaṃ
ca
/
tasya
bahiḥ
krīḍā-śakuni-pañjarāṇi
/
ekānte
ca
takṣa-takṣaṇa-stʰānam
anyāsāṃ
ca
krīḍānām
/
svāstīrṇā
preṅkʰādolā
vr̥kṣavāṭikāyāṃ
sapraccʰāyā
/
stʰaṇḍila-pīṭʰikā
ca
sakusumeti
bʰavana-vinyāsaḥ
//
Page of edition: 47
Sentence: 5
sa
prātar
uttʰāya
kr̥taniyatakr̥tyaḥ
,
gr̥hītadantadʰāvanaḥ
,
mātrayānulepanaṃ
dʰūpaṃ
srajam
iti
ca
gr̥hītvā
,
dattvā
siktʰakam
alaktakaṃ
ca
,
dr̥ṣṭvādarśe
mukʰam
,
gr̥hītamukʰavāsatāmbūlaḥ
,
kāryāṇy
anutiṣṭʰet
//
sa
prātar
uttʰāya
kr̥ta-niyata-kr̥tyaḥ
,
gr̥hīta-danta-dʰāvanaḥ
,
mātrayā^anulepanaṃ
dʰūpaṃ
srajam
iti
ca
gr̥hītvā
,
dattvā
siktʰakam
alaktakaṃ
ca
,
dr̥ṣṭvā^ādarśe
mukʰam
,
gr̥hīta-mukʰa-vāsa-tāmbūlaḥ
,
kāryāṇy
anutiṣṭʰet
//
Sentence: 6
nityaṃ
snānam
/
dvitīyakam
utsādanam
/
tr̥tīyakaḥ
pʰenakaḥ
/
caturtʰakam
āyuṣyam
/
pañcamakaṃ
daśamakaṃ
vā
pratyāyuṣyam
ity
ahīnam
/
sātatyāc
ca
saṃvr̥takakṣāsvedāpanodaḥ
/
nityaṃ
snānam
/
dvitīyakam
utsādanam
/
tr̥tīyakaḥ
pʰenakaḥ
/
caturtʰakam
āyuṣyam
/
pañcamakaṃ
daśamakaṃ
vā
pratyāyuṣyam
ity
ahīnam
/
sātatyāc
ca
saṃvr̥ta-kakṣā-sveda^apanodaḥ
/
Sentence: 7
pūrvāhṇāparāhṇayor
bʰojanam
/
sāyaṃ
cārāyaṇasya
/
pūrvāhṇa^aparāhṇayor
bʰojanam
/
sāyaṃ
cārāyaṇasya
/
Sentence: 8
bʰojanānantaraṃ
śukasārikāpralāpanavyāpārāḥ
/
lāvaka*kukkaṭa
[Ch
:
kukkuṭa]
meṣayuddʰāni
/
tās
tāś
ca
kalākrīḍāḥ
/
pīṭʰamardaviṭavidūṣakāyattā
vyāpārāḥ
/
divāśayyā
ca
/
bʰojana^anantaraṃ
śuka-sārikā-pralāpana-vyāpārāḥ
/
lāvaka-*kukkaṭa
[Ch
:
kukkuṭa]
-meṣa-yuddʰāni
/
tās
tāś
ca
kalā-krīḍāḥ
/
pīṭʰamarda-viṭa-vidūṣaka^āyattā
vyāpārāḥ
/
divā-śayyā
ca
/
Sentence: 9
gr̥hītaprasādʰanasyāparāhṇe
goṣṭʰīvihārāḥ
/
gr̥hīta-prasādʰanasya^aparāhṇe
goṣṭʰī-vihārāḥ
/
Sentence: 10
pradoṣe
ca
saṃgītakāni
/
tad
ante
ca
prasādʰite
vāsagr̥he
saṃcāritasurabʰidʰūpe
sasahāyasya
śayyāyām
abʰisārikāṇāṃ
pratīkṣaṇam
,
pradoṣe
ca
saṃgītakāni
/
tad
ante
ca
prasādʰite
vāsa-gr̥he
saṃcārita-surabʰi-dʰūpe
sasahāyasya
śayyāyām
abʰisārikāṇāṃ
pratīkṣaṇam
,
Sentence: 11
dūtīnāṃ
preṣaṇam
,
svayaṃ
vā
gamanam
/
dūtīnāṃ
preṣaṇam
,
svayaṃ
vā
gamanam
/
Sentence: 12
āgatānāṃ
ca
manoharair
ālāpair
upacāraiś
ca
sasahāyasyopakramāḥ
/
āgatānāṃ
ca
manoharair
ālāpair
upacāraiś
ca
sasahāyasya^upakramāḥ
/
Page of edition: 48
Sentence: 13
varṣapramr̥ṣṭane
patʰyānāṃ
durdinābʰisārikāṇāṃ
svayam
eva
punar
maṇḍanam
,
mitrajanena
vā
paricaraṇam
ity
āhorātrikam
//
varṣa-pramr̥ṣṭane
patʰyānāṃ
durdinā^abʰisārikāṇāṃ
svayam
eva
punar
maṇḍanam
,
mitra-janena
vā
paricaraṇam
ity
āhorātrikam
//
Sentence: 14
gʰaṭānibandʰanam
,
goṣṭʰīsamavāyaḥ
,
samāpānakam
,
udyānagamanam
,
samasyāḥ
krīḍāś
ca
pravartayet
/
gʰaṭā-nibandʰanam
,
goṣṭʰī-samavāyaḥ
,
samāpānakam
,
udyāna-gamanam
,
samasyāḥ
krīḍāś
ca
pravartayet
/
Sentence: 15
pakṣasya
māsasya
vā
prajñāte
Page of edition: 50
'hani
sarasvatyā
bʰavane
niyuktānāṃ
nityaṃ
samājaḥ
/
pakṣasya
māsasya
vā
prajñāte
Page of edition: 50
+ahani
sarasvatyā
bʰavane
niyuktānāṃ
nityaṃ
samājaḥ
/
Sentence: 16
kuśīlavāś
cāgantavaḥ
prekṣaṇakam
eṣāṃ
dadyuḥ
/
dvitīye
'hani
tebʰyaḥ
pūjā
niyataṃ
labʰeran
/
tato
yatʰāśraddʰam
eṣāṃ
darśanam
utsargo
vā
/
vyasanotsaveṣu
caiṣāṃ
parasparasyaikakāryatā
/
kuśīlavāś
ca^āgantavaḥ
prekṣaṇakam
eṣāṃ
dadyuḥ
/
dvitīye
+ahani
tebʰyaḥ
pūjā
niyataṃ
labʰeran
/
tato
yatʰāśraddʰam
eṣāṃ
darśanam
utsargo
vā
/
vyasana^utsaveṣu
ca^eṣāṃ
parasparasya^ekakāryatā
/
Sentence: 17
āgantūnāṃ
ca
kr̥tasamavāyānāṃ
pūjanam
abʰyupapattiś
ca
/
iti
gaṇadʰarmaḥ
/
āgantūnāṃ
ca
kr̥ta-samavāyānāṃ
pūjanam
abʰyupapattiś
ca
/
iti
gaṇa-dʰarmaḥ
/
Page of edition: 51
Sentence: 18
etena
taṃ
taṃ
devatāviśeṣam
uddiśya
saṃbʰāvitastʰitayo
gʰaṭā
vyākʰyātāḥ
//
etena
taṃ
taṃ
devatā-viśeṣam
uddiśya
saṃbʰāvita-stʰitayo
gʰaṭā
vyākʰyātāḥ
//
Sentence: 19
veśyābʰavane
sabʰāyām
anyatamasya*udavasite
[Ch
:
udvasite]
vā
samānavidyābuddʰiśīlavittavayasāṃ
saha
veśyābʰir
anurūpair
ālāpair
āsanabandʰo
goṣṭʰī
/
veśyā-bʰavane
sabʰāyām
anyatamasya-*udavasite
[Ch
:
udvasite]
vā
samāna-vidyā-buddʰi-śīla-vitta-vayasāṃ
saha
veśyābʰir
anurūpair
ālāpair
āsana-bandʰo
goṣṭʰī
/
Sentence: 20
tatra
caiṣāṃ
kāvyasamasyā
kalāsamasyā
vā
/
tatra
ca^eṣāṃ
kāvya-samasyā
kalāsamasyā
vā
/
Page of edition: 53
Sentence: 21
tasyām
ujjvalā
lokakāntāḥ
pūjyāḥ
/
prītisamānāś
*cāhāritāḥ
[Ch
:
cāhāritaḥ]
//
tasyām
ujjvalā
loka-kāntāḥ
pūjyāḥ
/
prītisamānāś
*cāhāritāḥ
[Ch
:
cāhāritaḥ]
//
Sentence: 22
parasparabʰavaneṣu
cāpānakāni
//
paraspara-bʰavaneṣu
ca^āpānakāni
//
Sentence: 23
tatra
madʰumaireyasurāsavān
vividʰalavaṇapʰalaharitaśākatiktakaṭukāmlopadaṃśān
Page of edition: 53
veśyāḥ
pāyayeyur
anupibeyuś
ca
/
tatra
madʰu-maireya-surā^āsavān
vividʰa-lavaṇa-pʰala-harita-śāka-tikta-kaṭuka^amla^upadaṃśān
Page of edition: 53
veśyāḥ
pāyayeyur
anupibeyuś
ca
/
Page of edition: 54
Sentence: 24
etenodyānagamanaṃ
vyākʰyātam
//
etena^udyāna-gamanaṃ
vyākʰyātam
//
Sentence: 25
pūrvāhṇa
eva
svalaṃkr̥tās
turagādʰirūḍʰā
veśyābʰiḥ
saha
paricārakānugatā
gaccʰeyuḥ
/
daivasikīṃ
ca
yātrāṃ
tatrānubʰūya
kukkuṭayuddʰadyūtaiḥ
prekṣābʰir
anukūlaiś
ca
ceṣṭitaiḥ
kālaṃ
gamayitvā
aparāhṇe
gr̥hītatadudyānopabʰogacihnās
tatʰaiva
pratyāvrajeyuḥ
/
pūrvāhṇa
eva
svalaṃkr̥tās
turaga^adʰirūḍʰā
veśyābʰiḥ
saha
paricāraka^anugatā
gaccʰeyuḥ
/
daivasikīṃ
ca
yātrāṃ
tatra^anubʰūya
kukkuṭa-yuddʰa-dyūtaiḥ
prekṣābʰir
anukūlaiś
ca
ceṣṭitaiḥ
kālaṃ
gamayitvā
aparāhṇe
gr̥hīta-tad-udyāna^upabʰoga-cihnās
tatʰā^eva
pratyāvrajeyuḥ
/
Sentence: 26
etena
racitodgrāhodakānāṃ
grīṣme
jalakrīḍāgamanaṃ
vyākʰyātam
//
etena
racita^udgrāha^udakānāṃ
grīṣme
jala-krīḍā-gamanaṃ
vyākʰyātam
//
Page of edition: 55
Sentence: 27
yakṣarātriḥ
/
kaumudījāgaraḥ
/
suvasantakaḥ
//
yakṣa-rātriḥ
/
kaumudī-jāgaraḥ
/
suvasantakaḥ
//
Page of edition: 56
Sentence: 28
sahakārabʰañjikā
,
abʰyūṣakʰādikā
,
visakʰādikā
,
navapatrikā
,
udakakṣveḍikā
,
pāñcālānuyānam
,
ekaśālmalī
,
kadambayuddʰāni
,
tās
tāś
ca
māhimānyo
deśyāś
ca
krīḍā
janebʰyo
viśiṣṭam
ācareyuḥ
/
iti
saṃbʰūya
krīḍāḥ
//
sahakāra-bʰañjikā
,
abʰyūṣakʰādikā
,
visakʰādikā
,
navapatrikā
,
udakakṣveḍikā
,
pāñcāla^anuyānam
,
eka-śālmalī
,
kadambayuddʰāni
,
tās
tāś
ca
māhimānyo
deśyāś
ca
krīḍā
janebʰyo
viśiṣṭam
ācareyuḥ
/
iti
saṃbʰūya
krīḍāḥ
//
Sentence: 29
ekacāriṇaś
ca
vibʰavasāmartʰyād
ekacāriṇaś
ca
vibʰava-sāmartʰyād
Page of edition: 57
Sentence: 30
gaṇikāyā
nāyikāyāś
ca
sakʰībʰir
nāgarakaiś
ca
saha
caritam
etena
vyākʰyātam
//
gaṇikāyā
nāyikāyāś
ca
sakʰībʰir
nāgarakaiś
ca
saha
caritam
etena
vyākʰyātam
//
Sentence: 31
avibʰavas
tu
śarīramātro
mallikāpʰenakakaṣāyamātrapariccʰadaḥ
pūjyād
Page of edition: 57
deśād
āgataḥ
kalāsu
vicakṣaṇas
tadupadeśena
goṣṭʰyāṃ
veśocite
ca
vr̥tte
sādʰayed
ātmānam
iti
pīṭʰamardaḥ
//
avibʰavas
tu
śarīra-mātro
mallikā-pʰenaka-kaṣāya-mātra-pariccʰadaḥ
pūjyād
Page of edition: 57
deśād
āgataḥ
kalāsu
vicakṣaṇas
tad-upadeśena
goṣṭʰyāṃ
veśa^ucite
ca
vr̥tte
sādʰayed
ātmānam
iti
pīṭʰa-mardaḥ
//
Page of edition: 58
Sentence: 32
bʰuktavibʰavas
tu
guṇavān
sakalatro
veśe
goṣṭʰyāṃ
ca
bahumatas
tad
upajīvī
ca
viṭaḥ
//
bʰukta-vibʰavas
tu
guṇavān
sakalatro
veśe
goṣṭʰyāṃ
ca
bahumatas
tad
upajīvī
ca
viṭaḥ
//
Sentence: 33
ekadeśavidyas
tu
krīḍanako
viśvāsyaś
ca
vidūṣakaḥ
/
vaihāsiko
vā
/
ekadeśa-vidyas
tu
krīḍanako
viśvāsyaś
ca
vidūṣakaḥ
/
vaihāsiko
vā
/
Page of edition: 59
Sentence: 34
ete
veśyānāṃ
nāgarakāṇāṃ
ca
mantriṇaḥ
saṃdʰivigrahaniyuktāḥ
//
ete
veśyānāṃ
nāgarakāṇāṃ
ca
mantriṇaḥ
saṃdʰi-vigraha-niyuktāḥ
//
Sentence: 35
tair
bʰikṣukyaḥ
kalāvidagdʰā
muṇḍā
vr̥ṣalyo
vr̥ddʰagaṇikāś
ca
vyākʰyātāḥ
//
tair
bʰikṣukyaḥ
kalā-vidagdʰā
muṇḍā
vr̥ṣalyo
vr̥ddʰa-gaṇikāś
ca
vyākʰyātāḥ
//
Sentence: 36
grāmavāsī
ca
sajātān
vicakṣaṇān
kautūhalikān
protsāhya
nāgarakajanasya
vr̥ttaṃ
varṇayañ
śraddʰāṃ
ca
janayaṃs
tad
evānukurvīta
/
goṣṭʰīś
ca
pravartayet
/
saṃgatyā
janam
anurañjayet
/
karmasu
ca
sāhāyyena
cānugr̥hṇīyāt
/
upakārayec
ca
/
iti
nāgarakavr̥ttam
//
grāma-vāsī
ca
sajātān
vicakṣaṇān
kautūhalikān
protsāhya
nāgarakajanasya
vr̥ttaṃ
varṇayañ
śraddʰāṃ
ca
janayaṃs
tad
eva^anukurvīta
/
goṣṭʰīś
ca
pravartayet
/
saṃgatyā
janam
anurañjayet
/
karmasu
ca
sāhāyyena
ca^anugr̥hṇīyāt
/
upakārayec
ca
/
iti
nāgaraka-vr̥ttam
//
Page of edition: 60
Sentence: 37a
nātyantaṃ
saṃskr̥tenaiva
nātyantaṃ
deśabʰāṣayā
/
na^atyantaṃ
saṃskr̥tena^eva
na^atyantaṃ
deśa-bʰāṣayā
/
Sentence: 37b
katʰāṃ
goṣṭʰīṣu
katʰayaṃl
loke
bahumato
bʰavet
//
katʰāṃ
goṣṭʰīṣu
katʰayaṃl
loke
bahumato
bʰavet
//
Sentence: 38a
yā
goṣṭʰī
lokavidviṣṭā
yā
ca
svairavisarpiṇī
/
yā
goṣṭʰī
loka-vidviṣṭā
yā
ca
svaira-visarpiṇī
/
Sentence: 38b
parahiṃsātmikā
yā
ca
na
tām
avatared
budʰaḥ
//
parahiṃsā^ātmikā
yā
ca
na
tām
avatared
budʰaḥ
//
Sentence: 39a
lokacittānuvartinyā
krīḍāmātraikakāryayā
/
loka-citta^anuvartinyā
krīḍā-mātra^ekakāryayā
/
Sentence: 39b
goṣṭʰyā
sahacaran
vidvāṃl
loke
siddʰiṃ
niyaccʰati
//
goṣṭʰyā
sahacaran
vidvāṃl
loke
siddʰiṃ
niyaccʰati
//
Chapter: 5_(5)
nāyakasahāyadūtīkarmavimarśaḥ
Page of edition: 61
Sentence: 1
kāmaś
caturṣu
varṇeṣu
savarṇataḥ
śāstrataś
cānanyapūrvāyāṃ
prayujyamānaḥ
putrīyo
yaśasyo
laukikaś
ca
bʰavati
//
kāmaś
caturṣu
varṇeṣu
savarṇataḥ
śāstrataś
ca^ananya-pūrvāyāṃ
prayujyamānaḥ
putrīyo
yaśasyo
laukikaś
ca
bʰavati
//
Sentence: 2
tadviparīta
uttamavarṇāsu
paraparigr̥hītāsu
ca
/
pratiṣiddʰo
'varavarṇāsv
aniravasitāsu
/
veśyāsu
punarbʰūṣu
ca
na
śiṣṭo
na
pratiṣiddʰaḥ
/
sukʰārtʰatvāt
//
tad-viparīta
uttama-varṇāsu
para-parigr̥hītāsu
ca
/
pratiṣiddʰo
+avara-varṇāsv
aniravasitāsu
/
veśyāsu
punarbʰūṣu
ca
na
śiṣṭo
na
pratiṣiddʰaḥ
/
sukʰa^artʰatvāt
//
Page of edition: 62
Sentence: 3
tatra
nāyikās
tisraḥ
kanyā
punarbʰūr
veśyā
ca
/
iti
//
tatra
nāyikās
tisraḥ
kanyā
punarbʰūr
veśyā
ca
/
iti
//
Page of edition: 63
Sentence: 4
anyakāraṇavaśāt
paraparigr̥hītāpi
pākṣikī
caturtʰīti
goṇikāputraḥ
//
anyakāraṇa-vaśāt
paraparigr̥hītāpi
pākṣikī
caturtʰī^iti
goṇikāputraḥ
//
Sentence: 5
sa
yadā
manyate
svairiṇīyam
//
sa
yadā
manyate
svairiṇīyam
//
Sentence: 6
anyato
'pi
bahuśo
vyavasitacāritrā
tasyāṃ
veśyāyām
iva
gamanam
uttamavarṇinyām
api
na
dʰarmapīḍāṃ
kariṣyati
/
punarbʰūr
iyam
//
anyato
+api
bahuśo
vyavasita-cāritrā
tasyāṃ
veśyāyām
iva
gamanam
uttama-varṇinyām
api
na
dʰarma-pīḍāṃ
kariṣyati
/
punarbʰūr
iyam
//
Page of edition: 64
Sentence: 7
anyapūrvāvaruddʰā
nātra
śaṅkāsti
//
anya-pūrvā^avaruddʰā
na^atra
śaṅkā^asti
//
Sentence: 8
patiṃ
vā
mahāntam
īśvaram
asmadamitrasaṃsr̥ṣṭam
iyam
avagr̥hya
prabʰutvena
carati
/
sā
mayā
saṃsr̥ṣṭā
snehād
enaṃ
vyāvartayiṣyati
//
patiṃ
vā
mahāntam
īśvaram
asmad-amitra-saṃsr̥ṣṭam
iyam
avagr̥hya
prabʰutvena
carati
/
sā
mayā
saṃsr̥ṣṭā
snehād
enaṃ
vyāvartayiṣyati
//
Sentence: 9
virasaṃ
vā
mayi
śaktam
apakartukāmaṃ
ca
prakr̥tim
āpādayiṣyati
//
virasaṃ
vā
mayi
śaktam
apakartukāmaṃ
ca
prakr̥tim
āpādayiṣyati
//
Page of edition: 65
Sentence: 10
tayā
vā
mitrīkr̥tena
mitrakāryam
amitrapratīgʰātam
anyad
vā
duṣpratipādakaṃ
kāryaṃ
sādʰayiṣyāmi
//
tayā
vā
mitrī-kr̥tena
mitra-kāryam
amitra-pratīgʰātam
anyad
vā
duṣpratipādakaṃ
kāryaṃ
sādʰayiṣyāmi
//
Sentence: 11
saṃsr̥ṣṭo
vānayā
hatvāsyāḥ
patim
asmadbʰāvyaṃ
tad
aiśvaryam
evam
adʰigamiṣyāmi
//
saṃsr̥ṣṭo
vā^anayā
hatvā^asyāḥ
patim
asmadbʰāvyaṃ
tad
aiśvaryam
evam
adʰigamiṣyāmi
//
Sentence: 12
niratyayaṃ
vāsyā
gamanam
artʰānubaddʰam
/
ahaṃ
ca
niḥsāratvāt
kṣīṇavr̥ttyupāyaḥ
/
so
'ham
anenopāyena
taddʰanam
atimahad
akr̥ccʰrād
adʰigamiṣyāmi
/
niratyayaṃ
vā^asyā
gamanam
artʰa^anubaddʰam
/
ahaṃ
ca
niḥsāratvāt
kṣīṇa-vr̥tty-upāyaḥ
/
so
+aham
anena^upāyena
taddʰanam
atimahad
akr̥ccʰrād
adʰigamiṣyāmi
/
Sentence: 13
marmajñā
vā
mayi
dr̥dʰam
abʰikāmā
sā
mām
aniccʰantaṃ
doṣavikʰyāpānena
dūṣayiṣyati
//
marmajñā
vā
mayi
dr̥dʰam
abʰikāmā
sā
mām
aniccʰantaṃ
doṣa-vikʰyāpānena
dūṣayiṣyati
//
Page of edition: 66
Sentence: 14
asadbʰūtaṃ
vā
doṣaṃ
śraddʰeyaṃ
duṣparihāraṃ
mayi
kṣepsyati
yena
me
vināśaḥ
syāt
//
asad-bʰūtaṃ
vā
doṣaṃ
śraddʰeyaṃ
duṣparihāraṃ
mayi
kṣepsyati
yena
me
vināśaḥ
syāt
//
Sentence: 15
āyatimantaṃ
vā
vaśyaṃ
patiṃ
matto
vibʰidya
dviṣataḥ
saṃgrāhayiṣyati
//
āyatimantaṃ
vā
vaśyaṃ
patiṃ
matto
vibʰidya
dviṣataḥ
saṃgrāhayiṣyati
//
Sentence: 16
svayaṃ
vā
taiḥ
saha
saṃsr̥jyeta
/
madavarodʰānāṃ
vā
dūṣayitā
patir
asyās
tad
asyāham
api
dārān
eva
dūṣayan
pratikariṣyāmi
//
svayaṃ
vā
taiḥ
saha
saṃsr̥jyeta
/
madavarodʰānāṃ
vā
dūṣayitā
patir
asyās
tad
asyāham
api
dārān
eva
dūṣayan
pratikariṣyāmi
//
Sentence: 17
rājaniyogāc
cāntarvartinaṃ
śatruṃ
vāsya
nirhaniṣyāmi
//
rājaniyogāc
ca^antarvartinaṃ
śatruṃ
vāsya
nirhaniṣyāmi
//
Sentence: 18
yāmanyāṃ
kāmayiṣye
sāsyā
vaśagā
/
tām
anena
saṃkrameṇādʰigamiṣyāmi
/
yāmanyāṃ
kāmayiṣye
sāsyā
vaśagā
/
tām
anena
saṃkrameṇa^adʰigamiṣyāmi
/
Sentence: 19
kanyām
alabʰyāṃ
vātmādʰīnām
artʰarūpavatīṃ
mayi
saṃkrāmayiṣyati
/
kanyām
alabʰyāṃ
vātmādʰīnām
artʰarūpavatīṃ
mayi
saṃkrāmayiṣyati
/
Page of edition: 67
Sentence: 20
mamāmitro
vāsyāḥ
patyā
sahaikībʰāvam
upagatas
tam
anayā
rasena
yojayiṣyāmīty
evam
ādibʰiḥ
kāraṇaiḥ
parastriyam
api
prakurvīta
//
mama^amitro
vāsyāḥ
patyā
sahaikībʰāvam
upagatas
tam
anayā
rasena
yojayiṣyāmi^ity
evam
ādibʰiḥ
kāraṇaiḥ
parastriyam
api
prakurvīta
//
Sentence: 21
iti
sāhasikyaṃ
na
kevalaṃ
rāgād
eva
/
iti
paraparigrahagamanakāraṇāni
/
iti
sāhasikyaṃ
na
kevalaṃ
rāgād
eva
/
iti
para-parigraha-gamana-kāraṇāni
/
Sentence: 22
etair
eva
kāraṇair
mahāmātrasaṃbaddʰā
rājasaṃbaddʰā
vā
tatraikadeśacāriṇī
kā
cid
anyā
vā
kāryasaṃpādinī
vidʰavā
pañcamīti
cārāyaṇaḥ
/
etair
eva
kāraṇair
mahāmātra-saṃbaddʰā
rāja-saṃbaddʰā
vā
tatra^eka-deśa-cāriṇī
kā
cid
anyā
vā
kārya-saṃpādinī
vidʰavā
pañcamī^iti
cārāyaṇaḥ
/
Sentence: 23
saiva
pravrajitā
ṣaṣṭʰīti
suvarṇanābʰaḥ
/
saiva
pravrajitā
ṣaṣṭʰī^iti
suvarṇanābʰaḥ
/
Sentence: 24
gaṇikāyā
duhitā
paricārikā
vānanyapūrvā
saptamīti
gʰoṭakamukʰaḥ
/
gaṇikāyā
duhitā
paricārikā
vānanya-pūrvā
saptamī^iti
gʰoṭakamukʰaḥ
/
Sentence: 25
utkrāntabālabʰāvā
kulayuvatir
upacārānyatvād
aṣṭamīti
gonardīyaḥ
/
utkrānta-bāla-bʰāvā
kulayuvatir
upacāra^anyatvād
aṣṭamī^iti
gonardīyaḥ
/
Sentence: 26
kāryāntarābʰāvād
etāsām
api
pūrvāsv
evopalakṣaṇam
,
tasmāc
catasra
eva
nāyikā
iti
vātsyāyanaḥ
/
kārya^antara^abʰāvād
etāsām
api
pūrvāsv
eva^upalakṣaṇam
,
tasmāc
catasra
eva
nāyikā
iti
vātsyāyanaḥ
/
Sentence: 27
bʰinnatvāt
tr̥tīyā
prakr̥tiḥ
pañcamīty
eke
//
bʰinnatvāt
tr̥tīyā
prakr̥tiḥ
pañcamī^ity
eke
//
Page of edition: 69
Sentence: 28
eka
eva
tu
sārvalaukiko
nāyakaḥ
/
praccʰannas
tu
dvitīyaḥ
/
viśeṣālābʰāt
/
uttamādʰamamadʰyamatāṃ
tu
guṇāguṇato
vidyāt
/
tāṃs
tūbʰayor
api
guṇāguṇān
vaiśike
vakṣyāmaḥ
//
eka
eva
tu
sārva-laukiko
nāyakaḥ
/
praccʰannas
tu
dvitīyaḥ
/
viśeṣā-lābʰāt
/
uttama^adʰama-madʰyamatāṃ
tu
guṇa^aguṇato
vidyāt
/
tāṃs
tu^ubʰayor
api
guṇa^aguṇān
vaiśike
vakṣyāmaḥ
//
Sentence: 29
agamyās
tv
evaitāḥ
--
-kuṣṭʰiny
unmattā
patitā
bʰinnarahasyā
prakāśaprārtʰinī
gataprāyayauvanātiśvetātikr̥ṣṇā
durgandʰā
saṃbandʰinī
sakʰī
pravrajitā
saṃbandʰisakʰiśrotriyarājadārāś
ca
//
agamyās
tv
eva^etāḥ
---kuṣṭʰiny
unmattā
patitā
bʰinnarahasyā
prakāśaprārtʰinī
gataprāyayauvanā^atiśvetā^atikr̥ṣṇā
durgandʰā
saṃbandʰinī
sakʰī
pravrajitā
saṃbandʰi-sakʰi-śrotriya-rājadārāś
ca
//
Page of edition: 70
Sentence: 30
dr̥ṣṭapañcapuruṣā
nāgamyā
kā
cid
astīti
bābʰravīyāḥ
//
dr̥ṣṭa-pañca-puruṣā
na^agamyā
kā
cid
asti^iti
bābʰravīyāḥ
//
Sentence: 31
saṃbandʰisakʰiśrotriyarājadāravarjam
iti
goṇikāputraḥ
//
saṃbandʰi-sakʰi-śrotriya-rājadāra-varjam
iti
goṇikāputraḥ
//
Page of edition: 71
Sentence: 32
saha
pāṃsukrīḍitam
upakārasaṃbaddʰaṃ
samānaśīlavyasanaṃ
sahādʰyāyinaṃ
yaś
cāsya
marmāṇi
rahasyāni
ca
vidyāt
,
yasya
cāyaṃ
vidyād
vā
dʰātrapatyaṃ
sahasaṃvr̥ddʰaṃ
mitram
//
saha
pāṃsu-krīḍitam
upakāra-saṃbaddʰaṃ
samāna-śīla-vyasanaṃ
saha^adʰyāyinaṃ
yaś
ca^asya
marmāṇi
rahasyāni
ca
vidyāt
,
yasya
ca^ayaṃ
vidyād
vā
dʰātrapatyaṃ
sahasaṃvr̥ddʰaṃ
mitram
//
Sentence: 33
pitr̥paitāmaham
avisaṃvādakam
adr̥ṣṭavaikr̥taṃ
vaśyaṃ
dʰruvam
alobʰaśīlam
aparihāryam
amantravisrāvīti
mitrasaṃpat
//
pitr̥-paitāmaham
avisaṃvādakam
adr̥ṣṭa-vaikr̥taṃ
vaśyaṃ
dʰruvam
alobʰa-śīlam
aparihāryam
amantra-visrāvi^iti
mitrasaṃpat
//
Page of edition: 72
Sentence: 34
rajakanāpitamālākāragāndʰikasaurikabʰikṣukagopālakatāmbūlikasauvarṇikapīṭʰamardaviṭavidūṣakādayo
mitrāṇi
/
tadyoṣinmitrāś
ca
nāgarakāḥ
syur
iti
vātsyāyanaḥ
//
rajaka-nāpita-mālākāra-gāndʰika-saurika-bʰikṣuka-gopālaka-tāmbūlika-sauvarṇika-pīṭʰamarda-viṭa-vidūṣakādayo
mitrāṇi
/
tad-yoṣin-mitrāś
ca
nāgarakāḥ
syur
iti
vātsyāyanaḥ
//
Sentence: 35
yad
ubʰayoḥ
sādʰāraṇam
ubʰayatrodāraṃ
viśeṣato
nāyikāyāḥ
suvisrabdʰaṃ
tatra
dūtakarma
//
yad
ubʰayoḥ
sādʰāraṇam
ubʰayatrodāraṃ
viśeṣato
nāyikāyāḥ
suvisrabdʰaṃ
tatra
dūtakarma
//
Sentence: 36
paṭutā
dʰārṣṭyam
iṅgitākārajñatā
pratāraṇakālajñatā
viṣahyabuddʰitvaṃ
lagʰvī
pratipattiḥ
sopāyā
ceti
dūtaguṇāḥ
//
paṭutā
dʰārṣṭyam
iṅgitākārajñatā
pratāraṇa-kālajñatā
viṣahya-buddʰitvaṃ
lagʰvī
pratipattiḥ
sa^upāyā
ca^iti
dūtaguṇāḥ
//
Page of edition: 73
bʰavati
ca^atra
ślokaḥ
---
Sentence: 37ab
ātmavān
mitravān
yukto
bʰāvajño
deśakālavit
/
ātmavān
mitravān
yukto
bʰāvajño
deśa-kālavit
/
Sentence: 37cd
alabʰyām
apy
ayatnena
striyaṃ
saṃsādʰayen
naraḥ
//
alabʰyām
apy
ayatnena
striyaṃ
saṃsādʰayen
naraḥ
//
This text is part of the
TITUS
edition of
Vatsyayana, Kamasutra
.
Copyright
TITUS Project
, Frankfurt a/M, 22.4.2012. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.