TITUS
Manu-Smrti
Part No. 2
Book: 2
Verse: 1
Half verse: 1
vidvadbʰiḥ
sevitaḥ
sadbʰirnityamadveṣarāgibʰiḥ
/
Half verse: 3
hr̥dayenābʰyanujñāto
yo
dʰarmastaṃ
nibodʰata
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 2
Half verse: 1
kāmātmatā
na
praśastā
na
caivaihāstyakāmatā
/
Half verse: 3
kāmyo
hi
vedādʰigamaḥ
karmayogaśca
vaidikaḥ
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 3
Half verse: 1
saṅkalpamūlaḥ
kāmo
vai
yajñāḥ
saṅkalpasaṃbʰavāḥ
/
Half verse: 3
vratāni
yamadʰarmāśca
sarve
saṅkalpajāḥ
smr̥tāḥ
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 4
Half verse: 1
akāmasya
kriyā
kā
ciddr̥śyate
naiha
karhi
cit
/
Half verse: 3
yadyaddʰi
kurute
kiṃ
cit
tat
tat
kāmasya
ceṣṭitam
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 5
Half verse: 1
teṣu
samyag
vartamāno
gaccʰatyamaralokatām
/
Half verse: 3
yatʰā
saṅkalpitām̐ścaiha
sarvān
kāmān
samaśnute
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 6
Half verse: 1
vedo
'kʰilo
dʰarmamūlaṃ
smr̥tiśīle
ca
tadvidām
/
Half verse: 3
ācāraścaiva
sādʰūnāmātmanastuṣṭireva
ca
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 7
Half verse: 1
yaḥ
kaścit
kasya
ciddʰarmo
manunā
parikīrtitaḥ
/
Half verse: 3
sa
sarvo
'bʰihito
vede
sarvajñānamayo
hi
saḥ
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 8
Half verse: 1
sarvaṃ
tu
samavekṣyaidaṃ
nikʰilaṃ
jñānacakṣuṣā
/
Half verse: 3
śrutiprāmāṇyato
vidvān
svadʰarme
niviśeta
vai
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 9
Half verse: 1
śrutismr̥tyoditaṃ
dʰarmamanutiṣṭʰan
hi
mānavaḥ
/
Half verse: 3
iha
kīrtimavāpnoti
pretya
cānuttamaṃ
sukʰam
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 10
Half verse: 1
śrutistu
vedo
vijñeyo
dʰarmaśāstraṃ
tu
vai
smr̥tiḥ
/
Half verse: 3
te
sarvārtʰeṣvamīmām̐sye
tābʰyāṃ
dʰarmo
hi
nirbabʰau
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 11
Half verse: 1
yo
'vamanyeta
te
mūle
hetuśāstrāśrayāddvijaḥ
/
Half verse: 3
sa
sādʰubʰirbahiṣkāryo
nāstiko
vedanindakaḥ
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 12
Half verse: 1
vedaḥ
smr̥tiḥ
sadācāraḥ
svasya
ca
priyamātmanaḥ
/
Half verse: 3
etaccaturvidʰaṃ
prāhuḥ
sākṣāddʰarmasya
lakṣaṇam
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 13
Half verse: 1
artʰakāmeṣvasaktānāṃ
dʰarmajñānaṃ
vidʰīyate
/
Half verse: 3
dʰarmaṃ
jijñāsamānānāṃ
pramāṇaṃ
paramaṃ
śrutiḥ
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 14
Half verse: 1
śrutidvaidʰaṃ
tu
yatra
syāt
tatra
dʰarmāvubʰau
smr̥tau
/
Half verse: 3
ubʰāvapi
hi
tau
dʰarmau
samyaguktau
manīṣibʰiḥ
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 15
Half verse: 1
udite
'nudite
caiva
samayādʰyuṣite
tatʰā
/
Half verse: 3
sarvatʰā
vartate
yajña
itīyaṃ
vaidikī
śrutiḥ
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 16
Half verse: 1
niṣekādiśmaśānānto
mantrairyasyaudito
vidʰiḥ
/
Half verse: 3
tasya
śāstre
'dʰikāro
'smiñ
jñeyo
nānyasya
kasya
cit
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 17
Half verse: 1
sarasvatīdr̥śadvatyordevanadyoryadantaram
/
Half verse: 3
taṃ
devanirmitaṃ
deśaṃ
brahmāvartaṃ
pracakṣate
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 18
Half verse: 1
tasmin
deśe
ya
ācāraḥ
pāramparyakramāgataḥ
/
Half verse: 3
varṇānāṃ
sāntarālānāṃ
sa
sadācāra
ucyate
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 19
Half verse: 1
kurukṣetraṃ
ca
matsyāśca
pañcālāḥ
śūrasenakāḥ
/
Half verse: 3
eṣa
brahmarṣideśo
vai
brahmāvartādanantaraḥ
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 20
Half verse: 1
etaddeśaprasūtasya
sakāśādagrajanmanaḥ
/
Half verse: 3
svaṃ
svaṃ
caritraṃ
śikṣeran
pr̥tʰivyāṃ
sarvamānavāḥ
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 21
Half verse: 1
himavadvindʰyayormadʰyaṃ
yat
prāg
vinaśanādapi
/
Half verse: 3
pratyageva
prayāgācca
madʰyadeśaḥ
prakīrtitaḥ
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 22
Half verse: 1
ā
samudrāt
tu
vai
pūrvādā
samudrācca
paścimāt
/
Half verse: 3
tayorevāntaraṃ
giryorāryāvartaṃ
vidurbudʰāḥ
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 23
Half verse: 1
kr̥ṣṇasārastu
carati
mr̥go
yatra
svabʰāvataḥ
/
Half verse: 3
sa
jñeyo
yajñiyo
deśo
mleccʰadeśastvataḥ
paraḥ
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 24
Half verse: 1
etāṇ
dvijātayo
deśān
sam̐śrayeran
prayatnataḥ
/
Half verse: 3
śūdrastu
yasmin
kasmin
vā
nivasedvr̥ttikarśitaḥ
//
{\BC\\\SC//}
[MV
yasmim̐stasmin
vā
]
Verse: 25
Half verse: 1
eṣā
dʰarmasya
vo
yoniḥ
samāsena
prakīrtitā
/
Half verse: 3
saṃbʰavaścāsya
sarvasya
varṇadʰarmānnibodʰata
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 26
Half verse: 1
vaidikaiḥ
karmabʰiḥ
puṇyairniṣekādirdvijanmanām
/
Half verse: 3
kāryaḥ
śarīrasam̐skāraḥ
pāvanaḥ
pretya
caiha
ca
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 27
Half verse: 1
gārbʰairhomairjātakarmacauḍamauñjīnibandʰanaiḥ
/
Half verse: 3
baijikaṃ
gārbʰikaṃ
caino
dvijānāmapamr̥jyate
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 28
Half verse: 1
svādʰyāyena
vratairhomaistraividyenaijyayā
sutaiḥ
/
Half verse: 3
mahāyajñaiśca
yajñaiśca
brāhmīiyaṃ
kriyate
tanuḥ
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 29
Half verse: 1
prālg
nābʰivardʰanāt
pum̐so
jātakarma
vidʰīyate
/
Half verse: 3
mantravat
prāśanaṃ
cāsya
hiraṇyamadʰusarpiṣām
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 30
Half verse: 1
nāmadʰeyaṃ
daśamyāṃ
tu
dvādaśyāṃ
vā
'sya
kārayet
/
Half verse: 3
puṇye
titʰau
muhūrte
vā
nakṣatre
vā
guṇānvite
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 31
Half verse: 1
maṅgalyaṃ
brāhmaṇasya
syāt
kṣatriyasya
balānvitam
/
Half verse: 3
vaiśyasya
dʰanasam̐yuktaṃ
śūdrasya
tu
jugupsitam
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 32
Half verse: 1
śarmavadbrāhmaṇasya
syādrājño
rakṣāsamanvitam
/
[MV
rājñā
?
]
Half verse: 3
vaiśyasya
puṣṭisam̐yuktaṃ
śūdrasya
preṣyasam̐yutam
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 33
Half verse: 1
strīṇāṃ
sukʰaudyamakrūraṃ
vispaṣṭārtʰaṃ
manoharam
/
Half verse: 3
maṅgalyaṃ
dīrgʰavarṇāntamāśīrvādābʰidʰānavat
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 34
Half verse: 1
caturtʰe
māsi
kartavyaṃ
śiśorniṣkramaṇaṃ
gr̥hāt
/
Half verse: 3
ṣaṣṭʰe
'nnaprāśanaṃ
māsi
yadvaiṣṭaṃ
maṅgalaṃ
kule
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 35
Half verse: 1
cūḍākarma
dvijātīnāṃ
sarveṣāmeva
dʰarmataḥ
/
Half verse: 3
pratʰame
'bde
tr̥tīye
vā
kartavyaṃ
śruticodanāt
//
{\BC\\\SC//}
[MV
śrutinodanāt
]
Verse: 36
Half verse: 1
garbʰāṣṭame
'bde
kurvīta
brāhmaṇasyaupanāyanam
/
Half verse: 3
garbʰādekādaśe
rājño
garbʰāt
tu
dvādaśe
viśaḥ
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 37
Half verse: 1
brahmavarcasakāmasya
kāryo
viprasya
pañcame
/
Half verse: 3
rājño
balārtʰinaḥ
ṣaṣṭʰe
vaiśyasyaihārtʰino
'ṣṭame
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 38
Half verse: 1
ā
ṣodaśādbrāhmaṇasya
sāvitrī
nātivartate
/
Half verse: 3
ā
dvāvim̐śāt
kṣatrabandʰorā
caturvim̐śaterviśaḥ
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 39
Half verse: 1
ata
ūrdʰvaṃ
trayo
'pyete
yatʰākālamasam̐skr̥tāḥ
/
Half verse: 3
sāvitrīpatitā
vrātyā
bʰavantyāryavigarhitāḥ
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 40
Half verse: 1
naitairapūtairvidʰivadāpadyapi
hi
karhi
cit
/
Half verse: 3
brāhmān
yaunām̐śca
saṃbandʰānnācaredbrāhmaṇaḥ
saha
//
{\BC\\\SC//}
[MV
brāhmaṇaiḥ
saha
]
Verse: 41
Half verse: 1
kārṣṇarauravabāstāni
carmāṇi
brahmacāriṇaḥ
/
Half verse: 3
vasīrannānupūrvyeṇa
śāṇakṣaumāvikāni
ca
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 42
Half verse: 1
mauñjī
trivr̥t
samā
ślakṣṇā
kāryā
viprasya
mekʰalā
/
Half verse: 3
kṣatriyasya
tu
maurvī
jyā
vaiśyasya
śaṇatāntavī
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 43
Half verse: 1
muñjālābʰe
tu
kartavyāḥ
kuśāśmantakabalvajaiḥ
/
Half verse: 3
trivr̥tā
grantʰinaikena
tribʰiḥ
pañcabʰireva
vā
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 44
Half verse: 1
kārpāsamupavītaṃ
syādviprasyaurdʰvavr̥taṃ
trivr̥t
/
Half verse: 3
śaṇasūtramayaṃ
rājño
vaiśyasyāvikasautrikam
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 45
Half verse: 1
brāhmaṇo
bailvapālāśau
kṣatriyo
vāṭakʰādirau
/
Half verse: 3
pailavaudumbarau
vaiśyo
daṇḍānarhanti
dʰarmataḥ
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 46
Half verse: 1
keśāntiko
brāhmaṇasya
daṇḍaḥ
kāryaḥ
pramāṇataḥ
/
Half verse: 3
lalāṭasammito
rājñaḥ
syāt
tu
nāsāntiko
viśaḥ
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 47
Half verse: 1
r̥javaste
tu
sarve
syuravraṇāḥ
saumyadarśanāḥ
/
Half verse: 3
anudvegakarā
nr̥̄ṇāṃ
satvaco
'nagnidūṣitāḥ
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 48
Half verse: 1
pratigr̥hyaipsitaṃ
daṇḍamupastʰāya
ca
bʰāskaram
/
Half verse: 3
pradakṣiṇaṃ
parītyāgniṃ
caredbʰaikṣaṃ
yatʰāvidʰi
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 49
Half verse: 1
bʰavatpūrvaṃ
caredbʰaikṣamupanīto
dvijottamaḥ
/
Half verse: 3
bʰavanmadʰyaṃ
tu
rājanyo
vaiśyastu
bʰavaduttaram
/
Verse: 50
Half verse: 1
mātaraṃ
vā
svasāraṃ
vā
māturvā
bʰaginīṃ
nijām
/
Half verse: 3
bʰikṣeta
bʰikṣāṃ
pratʰamaṃ
yā
cainaṃ
nāvamānayet
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 51
Half verse: 1
samāhr̥tya
tu
tadbʰaikṣaṃ
yāvadannamamāyayā
/
[MV
yāvadartʰaṃ
]
Half verse: 3
nivedya
gurave
'śnīyādācamya
prālgmukʰaḥ
śuciḥ
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 52
Half verse: 1
āyuṣyaṃ
prālg\mukʰo
bʰuṅkte
yaśasyaṃ
dakṣiṇāmukʰaḥ
/
Half verse: 3
śriyaṃ
pratyalg\mukʰo
bʰuṅkte
r̥taṃ
bʰuṅkte
hyudalg\mukʰaḥ
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 53
Half verse: 1
upaspr̥śya
dvijo
nityamannamadyāt
samāhitaḥ
/
Half verse: 3
bʰuktvā
caupaspr̥śet
samyagadbʰiḥ
kʰāni
ca
sam̐spr̥śet
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 54
Half verse: 1
pūjayedaśanaṃ
nityamadyāccaitadakutsayan
/
Half verse: 3
dr̥ṣṭvā
hr̥ṣyet
prasīdecca
pratinandecca
sarvaśaḥ
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 55
Half verse: 1
pūjitaṃ
hyaśanaṃ
nityaṃ
balamūrjaṃ
ca
yaccʰati
/
Half verse: 3
apūjitaṃ
tu
tadbʰuktamubʰayaṃ
nāśayedidam
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 56
Half verse: 1
nauccʰiṣṭaṃ
kasya
ciddadyānnādyādetat
tatʰā
'ntarā
/
Half verse: 3
na
caivātyaśanaṃ
kuryānna
cauccʰiṣṭaḥ
kva
cidvrajet
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 57
Half verse: 1
anārogyamanāyuṣyamasvargyaṃ
cātibʰojanam
/
Half verse: 3
apuṇyaṃ
lokavidviṣṭaṃ
tasmāt
tat
parivarjayet
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 58
Half verse: 1
brāhmeṇa
viprastīrtʰena
nityakālamupaspr̥śet
/
Half verse: 3
kāyatraidaśikābʰyāṃ
vā
na
pitryeṇa
kadā
cana
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 59
Half verse: 1
aṅguṣṭʰamūlasya
tale
brāhmaṃ
tīrtʰaṃ
pracakṣate
/
Half verse: 3
kāyamaṅgulimūle
'gre
devaṃ
pitryaṃ
tayoradʰaḥ
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 60
Half verse: 1
trirācāmedapaḥ
pūrvaṃ
dviḥ
pramr̥jyāt
tato
mukʰam
/
Half verse: 3
kʰāni
caiva
spr̥śedadbʰirātmānaṃ
śira
eva
ca
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 61
Half verse: 1
anuṣṇābʰirapʰenābʰiradbʰistīrtʰena
dʰarmavit
/
Half verse: 3
śaucaipsuḥ
sarvadā
'cāmedekānte
prāgudalg\mukʰaḥ
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 62
Half verse: 1
hr̥dgābʰiḥ
pūyate
vipraḥ
kaṇṭʰagābʰistu
bʰūmipaḥ
/
Half verse: 3
vaiśyo
'dbʰiḥ
prāśitābʰistu
śūdraḥ
spr̥ṣṭābʰirantataḥ
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 63
Half verse: 1
uddʰr̥te
dakṣine
pāṇāvupavītyaucyate
dvijaḥ
/
Half verse: 3
savye
prācīnāvītī
nivītī
kaṇṭʰasajjane
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 64
Half verse: 1
mekʰalāmajinaṃ
daṇḍamupavītaṃ
kamaṇḍalum
/
Half verse: 3
apsu
prāsya
vinaṣṭāni
gr̥hṇītānyāni
mantravat
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 65
Half verse: 1
keśāntaḥ
ṣoḍaśe
varṣe
brāhmaṇasya
vidʰīyate
/
Half verse: 3
rājanyabandʰordvāvim̐śe
vaiśyasya
dvyadʰike
mataḥ
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 66
Half verse: 1
amantrikā
tu
kāryaiyaṃ
strīṇāmāvr̥daśeṣataḥ
/
Half verse: 3
sam̐skārārtʰaṃ
śarīrasya
yatʰākālaṃ
yatʰākramam
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 67
Half verse: 1
vaivāhiko
vidʰiḥ
strīṇāṃ
sam̐skāro
vaidikaḥ
smr̥taḥ
/
Half verse: 3
patisevā
gurau
vāso
gr̥hārtʰo
'gniparikriyā
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 68
Half verse: 1
eṣa
prokto
dvijātīnāmaupanāyaniko
vidʰiḥ
/
Half verse: 3
utpattivyañjakaḥ
puṇyaḥ
karmayogaṃ
nibodʰata
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 69
Half verse: 1
upanīya
guruḥ
śiṣyaṃ
śikṣayetśaucamāditaḥ
/
Half verse: 3
ācāramagnikāryaṃ
ca
sam̐dʰyaupāsanameva
ca
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 70
Half verse: 1
adʰyeṣyamāṇastvācānto
yatʰāśāstramudalg\mukʰaḥ
/
Half verse: 3
brahmāñjalikr̥to
'dʰyāpyo
lagʰuvāsā
jitaindriyaḥ
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 71
Half verse: 1
brahmārambʰe
'vasāne
ca
pādau
grāhyau
guroḥ
sadā
/
Half verse: 3
sam̐hatya
hastāvadʰyeyaṃ
sa
hi
brahmāñjaliḥ
smr̥taḥ
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 72
Half verse: 1
vyatyastapāṇinā
kāryamupasaṅgrahaṇaṃ
guroḥ
/
Half verse: 3
savyena
savyaḥ
spraṣṭavyo
dakṣiṇena
ca
dakṣiṇaḥ
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 73
Half verse: 1
adʰyeṣyamāṇaṃ
tu
gururnityakālamatandritaḥ
/
Half verse: 3
adʰīṣva
bʰo
iti
brūyādvirāmo
'stviti
cāramet
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 74
Half verse: 1
brahmanaḥ
praṇavaṃ
kuryādādāvante
ca
sarvadā
/
Half verse: 3
sravatyanoṅkr̥taṃ
pūrvaṃ
parastācca
viśīryati
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 75
Half verse: 1
prākkūlān
paryupāsīnaḥ
pavitraiścaiva
pāvitaḥ
/
Half verse: 3
prāṇāyāmaistribʰiḥ
pūtastata
oṃ\kāramarhati
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 76
Half verse: 1
akāraṃ
cāpyukāraṃ
ca
makāraṃ
ca
prajāpatiḥ
/
Half verse: 3
vedatrayātniraduhadbʰūrbʰuvaḥ
svaritīti
ca
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 77
Half verse: 1
tribʰya
eva
tu
vedebʰyaḥ
pādaṃ
pādamadūduhat
/
Half verse: 3
tadity
r̥co
'syāḥ
sāvitryāḥ
parameṣṭʰī
prajāpatiḥ
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 78
Half verse: 1
etadakṣarametāṃ
ca
japan
vyāhr̥tipūrvikām
/
Half verse: 3
sam̐dʰyayorvedavidvipro
vedapuṇyena
yujyate
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 79
Half verse: 1
sahasrakr̥tvastvabʰyasya
bahiretat
trikaṃ
dvijaḥ
/
Half verse: 3
mahato
'pyenaso
māsāt
tvacaivāhirvimucyate
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 80
Half verse: 1
etayār̥cā
visam̐yuktaḥ
kāle
ca
kriyayā
svayā
/
Half verse: 3
brahmakṣatriyaviś\yonirgarhaṇāṃ
yāti
sādʰuṣu
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 81
Half verse: 1
oṃ\kārapūrvikāstisro
mahāvyāhr̥tayo
'vyayāḥ
/
[M
oṅkāra
]
Half verse: 3
tripadā
caiva
sāvitrī
vijñeyaṃ
brahmaṇo
mukʰam
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 82
Half verse: 1
yo
'dʰīte
'hanyahanyetāṃ
trīṇi
varṣāṇyatandritaḥ
/
Half verse: 3
sa
brahma
paramabʰyeti
vāyubʰūtaḥ
kʰamūrtimān
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 83
Half verse: 1
ekākṣaraṃ
paraṃ
brahma
prāṇāyāmaḥ
paraṃ
tapaḥ
/
Half verse: 3
sāvitryāstu
paraṃ
nāsti
maunāt
satyaṃ
viśiṣyate
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 84
Half verse: 1
kṣaranti
sarvā
vaidikyo
juhotiyajatikriyāḥ
/
Half verse: 3
akṣaraṃ
duṣkaraṃ
jñeyaṃ
brahma
caiva
prajāpatiḥ
//
{\BC\\\SC//}
[MV
akṣaraṃ
tvakṣaraṃ
jñeyaṃ
]
Verse: 85
Half verse: 1
vidʰiyajñāj
japayajño
viśiṣṭo
daśabʰirguṇaiḥ
/
Half verse: 3
upām̐śuḥ
syātśataguṇaḥ
sāhasro
mānasaḥ
smr̥taḥ
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 86
Half verse: 1
ye
pākayajñāḥ
catvāro
vidʰiyajñasamanvitāḥ
/
Half verse: 3
sarve
te
japayajñasya
kalāṃ
nārhanti
ṣoḍaśīm
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 87
Half verse: 1
japyenaiva
tu
sam̐sidʰyedbrāhmaṇo
nātra
sam̐śayaḥ
/
Half verse: 3
kuryādanyanna
vā
kuryān
maitro
brāhmaṇa
ucyate
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 88
Half verse: 1
indriyāṇāṃ
vicaratāṃ
viṣayeṣvapahāriṣu
/
Half verse: 3
sam̐yame
yatnamātiṣṭʰedvidvān
yantaiva
vājinām
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 89
Half verse: 1
ekādaśaindriyāṇyāhuryāni
pūrve
manīṣiṇaḥ
/
Half verse: 3
tāni
samyak
pravakṣyāmi
yatʰāvadanupūrvaśaḥ
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 90
Half verse: 1
śrotraṃ
tvak
cakṣuṣī
jihvā
nāsikā
caiva
pañcamī
/
Half verse: 3
pāyūpastʰaṃ
hastapādaṃ
vāk
caiva
daśamī
smr̥tā
/
Verse: 91
Half verse: 1
buddʰīndriyāṇi
pañcaiṣāṃ
śrotrādīnyanupūrvaśaḥ
/
Half verse: 3
karmaindriyāṇi
pañcaiṣāṃ
pāyuādīni
pracakṣate
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 92
Half verse: 1
ekādaśaṃ
mano
jñeyaṃ
svaguṇenaubʰayātmakam
/
Half verse: 3
yasmin
jite
jitāvetau
bʰavataḥ
pañcakau
gaṇau
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 93
Half verse: 1
indriyāṇāṃ
prasaṅgena
doṣaṃ
r̥ccʰatyasam̐śayam
/
Half verse: 3
saṃniyamya
tu
tānyeva
tataḥ
siddʰiṃ
nigaccʰati
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 94
Half verse: 1
na
jātu
kāmaḥ
kāmānāmupabʰogena
śāmyati
/
Half verse: 3
haviṣā
kr̥ṣṇavartmaiva
bʰūya
evābʰivardʰate
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 95
Half verse: 1
yaścaitān
prāpnuyāt
sarvān
yaścaitān
kevalām̐styajet
/
Half verse: 3
prāpaṇāt
sarvakāmānāṃ
parityāgo
viśiṣyate
/
Verse: 96
Half verse: 1
na
tatʰaitāni
śakyante
saṃniyantumasevayā
/
Half verse: 3
viṣayeṣu
prajuṣṭāni
yatʰā
jñānena
nityaśaḥ
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 97
Half verse: 1
vedāstyāgaśca
yajñāśca
niyamāśca
tapām̐si
ca
/
Half verse: 3
na
vipraduṣṭabʰāvasya
siddʰiṃ
gaccʰati
karhi
cit
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 98
Half verse: 1
śrutvā
spr̥ṣṭvā
ca
dr̥ṣṭvā
ca
bʰuktvā
gʰrātvā
ca
yo
naraḥ
/
Half verse: 3
na
hr̥ṣyati
glāyati
vā
sa
vijñeyo
jitaindriyaḥ
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 99
Half verse: 1
indriyāṇāṃ
tu
sarveṣāṃ
yadyekaṃ
kṣaratīndriyam
/
Half verse: 3
tenāsya
kṣarati
prajñā
dr̥teḥ
pādādivaudakam
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 100
Half verse: 1
vaśe
kr̥tvaindriyagrāmaṃ
sam̐yamya
ca
manastatʰā
/
Half verse: 3
sarvān
sam̐sādʰayedartʰānakṣiṇvan
yogatastanum
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 101
Half verse: 1
pūrvāṃ
sam̐dʰyāṃ
japām̐stiṣṭʰet
sāvitrīmā
'rkadarśanāt
/
Half verse: 3
paścimāṃ
tu
samāsīnaḥ
samyag
r̥kṣavibʰāvanāt
//
{\BC\\\SC//}
[MV
paścimāṃ
tu
sadāsīta
]
Verse: 102
Half verse: 1
pūrvāṃ
sam̐dʰyāṃ
japam̐stiṣṭʰannaiśameno
vyapohati
/
Half verse: 3
paścimāṃ
tu
samāsīno
malaṃ
hanti
divākr̥tam
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 103
Half verse: 1
na
tiṣṭʰati
tu
yaḥ
pūrvāṃ
naupāste
yaśca
paścimām
/
Half verse: 3
sa
śūdravadbahiṣkāryaḥ
sarvasmāddvijakarmaṇaḥ
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 104
Half verse: 1
apāṃ
samīpe
niyato
naityakaṃ
vidʰimāstʰitaḥ
/
Half verse: 3
sāvitrīmapyadʰīyīta
gatvā
'raṇyaṃ
samāhitaḥ
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 105
Half verse: 1
vedaupakaraṇe
caiva
svādʰyāye
caiva
naityake
/
Half verse: 3
nānurodʰo
'styanadʰyāye
homamantreṣu
caiva
hi
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 106
Half verse: 1
naityake
nāstyanadʰyāyo
brahmasattraṃ
hi
tat
smr̥tam
//
{\BC\\\SC//}
Half verse: 3
brahmāhutihutaṃ
puṇyamanadʰyāyavaṣaṭkr̥tam
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 107
Half verse: 1
yaḥ
svādʰyāyamadʰīte
'bdaṃ
vidʰinā
niyataḥ
śuciḥ
/
Half verse: 3
tasya
nityaṃ
kṣaratyeṣa
payo
dadʰi
gʰr̥taṃ
madʰu
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 108
Half verse: 1
agnīndʰanaṃ
bʰaikṣacaryāmadʰaḥśayyāṃ
gurorhitam
/
Half verse: 3
ā
samāvartanāt
kuryāt
kr̥taupanayano
dvijaḥ
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 109
Half verse: 1
ācāryaputraḥ
śuśrūṣurjñānado
dʰārmikaḥ
śuciḥ
/
Half verse: 3
āptaḥ
śakto
'rtʰadaḥ
sādʰuḥ
svo
'dʰyāpyā
daśa
dʰarmataḥ
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 110
Half verse: 1
nāpr̥ṣṭaḥ
kasya
cidbrūyānna
cānyāyena
pr̥ccʰataḥ
/
Half verse: 3
jānannapi
hi
medʰāvī
jaḍavalloka
ācaret
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 111
Half verse: 1
adʰarmeṇa
ca
yaḥ
prāha
yaścādʰarmeṇa
pr̥ccʰati
/
Half verse: 3
tayoranyataraḥ
praiti
vidveṣaṃ
vā
'dʰigaccʰati
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 112
Half verse: 1
dʰarmārtʰau
yatra
na
syātāṃ
śuśrūṣā
vā
'pi
tadvidʰā
/
Half verse: 3
tatra
vidyā
na
vaptavyā
śubʰaṃ
bījamivauṣare
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 113
Half verse: 1
vidyayaiva
samaṃ
kāmaṃ
martavyaṃ
brahmavādinā
/
Half verse: 3
āpadyapi
hi
gʰorāyāṃ
na
tvenāmiriṇe
vapet
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 114
Half verse: 1
vidyā
brāhmaṇametyāha
śevadʰiste
'smi
rakṣa
mām
/
[MV
śevadʰiṣ
ṭe
]
Half verse: 3
asūyakāya
māṃ
mādāstatʰā
syāṃ
vīryavattamā
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 115
Half verse: 1
yameva
tu
śuciṃ
vidyānniyatabrahmacāriṇam
/
[MV
vidyā
niyataṃ
brahmacāriṇam
]
Half verse: 3
tasmai
māṃ
brūhi
viprāya
nidʰipāyāpramādine
/
Verse: 116
Half verse: 1
brahma
yastvananujñātamadʰīyānādavāpnuyāt
/
Half verse: 3
sa
brahmasteyasam̐yukto
narakaṃ
pratipadyate
/
Verse: 117
Half verse: 1
laukikaṃ
vaidikaṃ
vā
'pi
tatʰā
'dʰyātmikameva
vā
/
Half verse: 3
ādadīta
yato
jñānaṃ
taṃ
pūrvamabʰivādayet
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 118
Half verse: 1
sāvitrīmātrasāro
'pi
varaṃ
vipraḥ
suyantritaḥ
/
Half verse: 3
nāyantritastrivedo
'pi
sarvāśī
sarvavikrayī
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 119
Half verse: 1
śayyā
''sane
'dʰyācarite
śreyasā
na
samāviśet
/
Half verse: 3
śayyā
''sanastʰaścaivainaṃ
pratyuttʰāyābʰivādayet
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 120
Half verse: 1
ūrdʰvaṃ
prāṇā
hyutkrāmanti
yūnaḥ
stʰavira
āyati
/
Half verse: 3
pratyuttʰānābʰivādābʰyāṃ
punastān
pratipadyate
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 121
Half verse: 1
abʰivādanaśīlasya
nityaṃ
vr̥ddʰaupasevinaḥ
/
Half verse: 3
catvāri
tasya
vardʰante
āyurdʰarmo
yaśo
balam
//
{\BC\\\SC//}
[MV
catvāri
saṃpravardʰante
]
Verse: 122
Half verse: 1
abʰivādāt
paraṃ
vipro
jyāyām̐samabʰivādayan
/
Half verse: 3
asau
nāmāhamasmīti
svaṃ
nāma
parikīrtayet
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 123
Half verse: 1
nāmadʰeyasya
ye
ke
cidabʰivādaṃ
na
jānate
/
Half verse: 3
tān
prājño
'hamiti
brūyāt
striyaḥ
sarvāstatʰaiva
ca
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 124
Half verse: 1
bʰoḥśabdaṃ
kīrtayedante
svasya
nāmno
'bʰivādane
/
Half verse: 3
nāmnāṃ
svarūpabʰāvo
hi
bʰobʰāva
r̥ṣibʰiḥ
smr̥taḥ
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 125
Half verse: 1
āyuṣmān
bʰava
saumyaiti
vācyo
vipro
'bʰivādane
/
Half verse: 3
akāraścāsya
nāmno
'nte
vācyaḥ
pūrvākṣaraḥ
plutaḥ
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 126
Half verse: 1
yo
na
vettyabʰivādasya
vipraḥ
pratyabʰivādanam
/
Half verse: 3
nābʰivādyaḥ
sa
viduṣā
yatʰā
śūdrastatʰaiva
saḥ
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 127
Half verse: 1
brāhmaṇaṃ
kuśalaṃ
pr̥ccʰet
kṣatrabandʰumanāmayam
/
Half verse: 3
vaiśyaṃ
kṣemaṃ
samāgamya
śūdramārogyameva
ca
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 128
Half verse: 1
avācyo
dīkṣito
nāmnā
yavīyānapi
yo
bʰavet
/
Half verse: 3
bʰobʰavatpūrvakaṃ
tvenamabʰibʰāṣeta
dʰarmavit
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 129
Half verse: 1
parapatnī
tu
yā
strī
syādasaṃbandʰā
ca
yonitaḥ
/
Half verse: 3
tāṃ
brūyādbʰavatītyevaṃ
subʰage
bʰaginīti
ca
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 130
Half verse: 1
mātulām̐śca
pitr̥vyām̐śca
śvaśurān
r̥tvijo
gurūn
/
Half verse: 3
asāvahamiti
brūyāt
pratyuttʰāya
yavīyasaḥ
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 131
Half verse: 1
mātr̥śvasā
mātulānī
śvaśrūratʰa
pitr̥śvasā
/
Half verse: 3
saṃpūjyā
gurupatnīvat
samāstā
gurubʰāryayā
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 132
Half verse: 1
bʰrāturbʰāryaupasaṅgrāhyā
savarṇā
'hanyahanyapi
/
Half verse: 3
viproṣya
tūpasaṅgrāhyā
jñātisaṃbandʰiyoṣitaḥ
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 133
Half verse: 1
piturbʰaginyāṃ
mātuśca
jyāyasyāṃ
ca
svasaryapi
/
Half verse: 3
mātr̥vadvr̥ttimātiṣṭʰen
mātā
tābʰyo
garīyasī
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 134
Half verse: 1
daśābdākʰyaṃ
paurasakʰyaṃ
pañcābdākʰyaṃ
kalābʰr̥tām
/
Half verse: 3
tryabdapūrvaṃ
śrotriyāṇāṃ
svalpenāpi
svayoniṣu
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 135
Half verse: 1
brāhmaṇaṃ
daśavarṣaṃ
tu
śatavarṣaṃ
tu
bʰūmipam
/
Half verse: 3
pitāputrau
vijānīyādbrāhmaṇastu
tayoḥ
pitā
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 136
Half verse: 1
vittaṃ
bandʰurvayaḥ
karma
vidyā
bʰavati
pañcamī
/
Half verse: 3
etāni
mānyastʰānāni
garīyo
yadyaduttaram
//
{\BC\\\SC//}
[MV
mānastʰānāni
]
Verse: 137
Half verse: 1
pañcānāṃ
triṣu
varṇeṣu
bʰūyām̐si
guṇavanti
ca
/
Half verse: 3
yatra
syuḥ
so
'tra
mānārhaḥ
śūdro
'pi
daśamīṃ
gataḥ
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 138
Half verse: 1
cakriṇo
daśamīstʰasya
rogiṇo
bʰāriṇaḥ
striyāḥ
/
Half verse: 3
snātakasya
ca
rājñaśca
pantʰā
deyo
varasya
ca
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 139
Half verse: 1
teṣāṃ
tu
samāvetānāṃ
mānyau
snātakapārtʰivau
/
Half verse: 3
rājasnātakayoścaiva
snātako
nr̥pamānabʰāk
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 140
Half verse: 1
upanīya
tu
yaḥ
śiṣyaṃ
vedamadʰyāpayeddvijaḥ
/
Half verse: 3
sakalpaṃ
sarahasyaṃ
ca
tamācāryaṃ
pracakṣate
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 141
Half verse: 1
ekadeśaṃ
tu
vedasya
vedāṅgānyapi
vā
punaḥ
/
Half verse: 3
yo
'dʰyāpayati
vr̥ttyartʰamupādʰyāyaḥ
sa
ucyate
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 142
Half verse: 1
niṣekādīni
karmāṇi
yaḥ
karoti
yatʰāvidʰi
/
Half verse: 3
saṃbʰāvayati
cānnena
sa
vipro
gururucyate
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 143
Half verse: 1
agnyādʰeyaṃ
pākayajñānagniṣṭomādikān
makʰān
/
Half verse: 3
yaḥ
karoti
vr̥to
yasya
sa
tasyar̥tvigihaucyate
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 144
Half verse: 1
ya
āvr̥ṇotyavitatʰaṃ
brahmaṇā
śravaṇāvubʰau
/
Half verse: 3
sa
mātā
sa
pitā
jñeyastaṃ
na
druhyet
kadā
cana
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 145
Half verse: 1
upādʰyāyān
daśācārya
ācāryāṇāṃ
śataṃ
pitā
/
Half verse: 3
sahasraṃ
tu
pitr̥̄n
mātā
gauraveṇātiricyate
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 146
Half verse: 1
utpādakabrahmadātrorgarīyān
brahmadaḥ
pitā
/
Half verse: 3
brahmajanma
hi
viprasya
pretya
caiha
ca
śāśvatam
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 147
Half verse: 1
kāmān
mātā
pitā
cainaṃ
yadutpādayato
mitʰaḥ
/
Half verse: 3
saṃbʰūtiṃ
tasya
tāṃ
vidyādyadyonāvabʰijāyate
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 148
Half verse: 1
ācāryastvasya
yāṃ
jātiṃ
vidʰivadvedapāragaḥ
/
Half verse: 3
utpādayati
sāvitryā
sā
satyā
sā
'jarā
'marā
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 149
Half verse: 1
alpaṃ
vā
bahu
vā
yasya
śrutasyaupakaroti
yaḥ
/
Half verse: 3
tamapīha
guruṃ
vidyātśrutaupakriyayā
tayā
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 150
Half verse: 1
brāhmasya
janmanaḥ
kartā
svadʰarmasya
ca
śāsitā
/
Half verse: 3
bālo
'pi
vipro
vr̥ddʰasya
pitā
bʰavati
dʰarmataḥ
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 151
Half verse: 1
adʰyāpayāmāsa
pitr̥̄n
śiśurāṅgirasaḥ
kaviḥ
/
Half verse: 3
putrakā
iti
hauvāca
jñānena
parigr̥hya
tān
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 152
Half verse: 1
te
tamartʰamapr̥ccʰanta
devānāgatamanyavaḥ
/
Half verse: 3
devāścaitān
sametyaucurnyāyyaṃ
vaḥ
śiśuruktavān
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 153
Half verse: 1
ajño
bʰavati
vai
bālaḥ
pitā
bʰavati
mantradaḥ
/
Half verse: 3
ajñaṃ
hi
bālamityāhuḥ
pitaityeva
tu
mantradam
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 154
Half verse: 1
na
hāyanairna
palitairna
vittena
na
bandʰubʰiḥ
/
Half verse: 3
r̥ṣayaścakrire
dʰarmaṃ
yo
'nūcānaḥ
sa
no
mahān
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 155
Half verse: 1
viprāṇāṃ
jñānato
jyaiṣṭʰyaṃ
kṣatriyāṇāṃ
tu
vīryataḥ
/
Half verse: 3
vaiśyānāṃ
dʰānyadʰanataḥ
śūdrāṇāmeva
janmataḥ
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 156
Half verse: 1
na
tena
vr̥ddʰo
bʰavati
yenāsya
palitaṃ
śiraḥ
/
Half verse: 3
yo
vai
yuvā
'pyadʰīyānastaṃ
devāḥ
stʰaviraṃ
viduḥ
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 157
Half verse: 1
yatʰā
kāṣṭʰamayo
hastī
yatʰā
carmamayo
mr̥gaḥ
/
Half verse: 3
yaśca
vipro
'nadʰīyānastrayaste
nāma
bibʰrati
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 158
Half verse: 1
yatʰā
ṣaṇḍʰo
'pʰalaḥ
strīṣu
yatʰā
gaurgavi
cāpʰalā
/
Half verse: 3
yatʰā
cājñe
'pʰalaṃ
dānaṃ
tatʰā
vipro
'nr̥co
'pʰalaḥ
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 159
Half verse: 1
ahim̐sayaiva
bʰūtānāṃ
kāryaṃ
śreyo
'nuśāsanam
/
Half verse: 3
vāk
caiva
madʰurā
ślakṣṇā
prayojyā
dʰarmamiccʰatā
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 160
Half verse: 1
yasya
vāc\manasī
śuddʰe
samyaggupte
ca
sarvadā
/
Half verse: 3
sa
vai
sarvamavāpnoti
vedāntaupagataṃ
pʰalam
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 161
Half verse: 1
nārum̐tudaḥ
syādārto
'pi
na
paradrohakarmadʰīḥ
/
Half verse: 3
yayā
'syaudvijate
vācā
nālokyāṃ
tāmudīrayet
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 162
Half verse: 1
sammānādbrāhmaṇo
nityamudvijeta
viṣādiva
/
Half verse: 3
amr̥tasyaiva
cākāṅkṣedavamānasya
sarvadā
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 163
Half verse: 1
sukʰaṃ
hyavamataḥ
śete
sukʰaṃ
ca
pratibudʰyate
//
{\BC\\\SC//}
Half verse: 3
sukʰaṃ
carati
loke
'sminnavamantā
vinaśyati
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 164
Half verse: 1
anena
kramayogena
sam̐skr̥tātmā
dvijaḥ
śanaiḥ
/
Half verse: 3
gurau
vasan
sañcinuyādbrahmādʰigamikaṃ
tapaḥ
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 165
Half verse: 1
tapoviśeṣairvividʰairvrataiśca
vidʰicoditaiḥ
/
Half verse: 3
vedaḥ
kr̥tsno
'dʰigantavyaḥ
sarahasyo
dvijanmanā
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 166
Half verse: 1
vedameva
sadā
'bʰyasyet
tapastapsyan
dvijottamaḥ
/
Half verse: 3
vedābʰyāso
hi
viprasya
tapaḥ
paramihaucyate
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 167
Half verse: 1
ā
haiva
sa
nakʰāgrebʰyaḥ
paramaṃ
tapyate
tapaḥ
/
Half verse: 3
yaḥ
sragvyapi
dvijo
'dʰīte
svādʰyāyaṃ
śaktito
'nvaham
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 168
Half verse: 1
yo
'nadʰītya
dvijo
vedamanyatra
kurute
śramam
/
Half verse: 3
sa
jīvanneva
śūdratvamāśu
gaccʰati
sānvayaḥ
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 169
Half verse: 1
māturagre
'dʰijananaṃ
dvitīyaṃ
mauñjibandʰane
/
Half verse: 3
tr̥tīyaṃ
yajñadīkṣāyāṃ
dvijasya
śruticodanāt
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 170
Half verse: 1
tatra
yadbrahmajanmāsya
mauñjībandʰanacihnitam
/
Half verse: 3
tatrāsya
mātā
sāvitrī
pitā
tvācārya
ucyate
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 171
Half verse: 1
vedapradānādācāryaṃ
pitaraṃ
paricakṣate
/
Half verse: 3
na
hyasmin
yujyate
karma
kiñcidā
mauñjibandʰanāt
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 172
Half verse: 1
nābʰivyāhārayedbrahma
svadʰāninayanādr̥te
/
Half verse: 3
śūdreṇa
hi
samastāvadyāvadvede
na
jāyate
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 173
Half verse: 1
kr̥taupanayanasyāsya
vratādeśanamiṣyate
/
Half verse: 3
brahmaṇo
grahaṇaṃ
caiva
krameṇa
vidʰipūrvakam
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 174
Half verse: 1
yadyasya
vihitaṃ
carma
yat
sūtraṃ
yā
ca
mekʰalā
/
Half verse: 3
yo
daṇḍo
yatca
vasanaṃ
tat
tadasya
vrateṣvapi
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 175
Half verse: 1
sevetaimām̐stu
niyamān
brahmacārī
gurau
vasan
/
Half verse: 3
sanniyamyaindriyagrāmaṃ
tapovr̥ddʰiartʰamātmanaḥ
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 176
Half verse: 1
nityaṃ
snātvā
śuciḥ
kuryāddevar̥ṣipitr̥tarpaṇam
/
Half verse: 3
devatābʰyarcanaṃ
caiva
samidādʰānameva
ca
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 177
Half verse: 1
varjayen
madʰu
mām̐saṃ
ca
gandʰaṃ
mālyaṃ
rasān
striyaḥ
/
Half verse: 3
śuktāni
yāni
sarvāṇi
prāṇināṃ
caiva
him̐sanam
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 178
Half verse: 1
abʰyaṅgamañjanaṃ
cākṣṇorupānah\cʰatradʰāraṇam
/
Half verse: 3
kāmaṃ
krodʰaṃ
ca
lobʰaṃ
ca
nartanaṃ
gītavādanam
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 179
Half verse: 1
dyūtaṃ
ca
janavādaṃ
ca
parivādaṃ
tatʰā
'nr̥tam
/
Half verse: 3
strīṇāṃ
ca
prekṣaṇālambʰamupagʰātaṃ
parasya
ca
//
{\BC\\\SC//}
(M
\ālambʰā
V)
Verse: 180
Half verse: 1
ekaḥ
śayīta
sarvatra
na
retaḥ
skandayet
kva
cit
/
Half verse: 3
kāmāddʰi
skandayan
reto
hinasti
vratamātmanaḥ
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 181
Half verse: 1
svapne
siktvā
brahmacārī
dvijaḥ
śukramakāmataḥ
/
Half verse: 3
snātvā
'rkamarcayitvā
triḥ
punarmāmity
r̥caṃ
japet
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 182
Half verse: 1
udakumbʰaṃ
sumanaso
gośakr̥tmr̥ttikākuśān
/
Half verse: 3
āharedyāvadartʰāni
bʰaikṣaṃ
cāhar
'haścaret
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 183
Half verse: 1
vedayajñairahīnānāṃ
praśastānāṃ
svakarmasu
/
Half verse: 3
brahmacāryāharedbʰaikṣaṃ
gr̥hebʰyaḥ
prayato
'nvaham
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 184
Half verse: 1
guroḥ
kule
na
bʰikṣeta
na
jñātikulabandʰuṣu
/
Half verse: 3
alābʰe
tvanyagehānāṃ
pūrvaṃ
pūrvaṃ
vivarjayet
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 185
Half verse: 1
sarvaṃ
vāpi
caredgrāmaṃ
pūrvauktānāmasaṃbʰave
/
Half verse: 3
niyamya
prayato
vācamabʰiśastām̐stu
varjayet
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 186
Half verse: 1
dūrādāhr̥tya
samidʰaḥ
sannidadʰyādvihāyasi
/
Half verse: 3
sāyaṃ\prātaśca
juhuyāt
tābʰiragnimatandritaḥ
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 187
Half verse: 1
akr̥tvā
bʰaikṣacaraṇamasamidʰya
ca
pāvakam
/
Half verse: 3
anāturaḥ
saptarātramavakīrṇivrataṃ
caret
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 188
Half verse: 1
bʰaikṣeṇa
vartayennityaṃ
naikānnādī
bʰavedvratī
/
Half verse: 3
bʰaikṣeṇa
vratino
vr̥ttirupavāsasamā
smr̥tā
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 189
Half verse: 1
vratavaddevadaivatye
pitrye
karmaṇyatʰar̥ṣivat
/
Half verse: 3
kāmamabʰyartʰito
'śnīyādvratamasya
na
lupyate
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 190
Half verse: 1
brāhmaṇasyaiva
karmaitadupadiṣṭaṃ
manīṣibʰiḥ
/
Half verse: 3
rājanyavaiśyayostvevaṃ
naitat
karma
vidʰīyate
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 191
Half verse: 1
codito
guruṇā
nityamapracodita
eva
vā
/
Half verse: 3
kuryādadʰyayane
yatnamācāryasya
hiteṣu
ca
//
{\BC\\\SC//}
[M
'dʰyayane
yogam
]
Verse: 192
Half verse: 1
śarīraṃ
caiva
vācaṃ
ca
buddʰīndriyamanām̐si
ca
/
Half verse: 3
niyamya
prāñjalistiṣṭʰedvīkṣamāṇo
gurormukʰam
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 193
Half verse: 1
nityamuddʰr̥tapāṇiḥ
syāt
sādʰuācāraḥ
susam̐vr̥taḥ
/
Half verse: 3
āsyatāmiti
cauktaḥ
sannāsītābʰimukʰaṃ
guroḥ
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 194
Half verse: 1
hīnānnavastraveṣaḥ
syāt
sarvadā
gurusannidʰau
//
{\BC\\\SC//}
Half verse: 3
uttiṣṭʰet
pratʰamaṃ
cāsya
caramaṃ
caiva
sam̐viśet
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 195
Half verse: 1
pratiśrāvaṇasaṃbʰāṣe
śayāno
na
samācaret
/
Half verse: 3
nāsīno
na
ca
bʰuñjāno
na
tiṣṭʰanna
parālg\mukʰaḥ
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 196
Half verse: 1
āsīnasya
stʰitaḥ
kuryādabʰigaccʰam̐stu
tiṣṭʰataḥ
/
Half verse: 3
pratyudgamya
tvāvrajataḥ
paścāddʰāvam̐stu
dʰāvataḥ
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 197
Half verse: 1
parālg\mukʰasyābʰimukʰo
dūrastʰasyaitya
cāntikam
/
Half verse: 3
praṇamya
tu
śayānasya
nideśe
caiva
tiṣṭʰataḥ
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 198
Half verse: 1
nīcaṃ
śayyā
''sanaṃ
cāsya
nityaṃ
syādgurusannidʰau
/
Half verse: 3
gurostu
cakṣurviṣaye
na
yatʰaiṣṭāsano
bʰavet
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 199
Half verse: 1
naudāharedasya
nāma
parokṣamapi
kevalam
/
Half verse: 3
na
caivāsyānukurvīta
gatibʰāṣitaceṣṭitam
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 200
Half verse: 1
guroryatra
parivādo
nindā
vā
'pi
pravartate
/
Half verse: 3
karṇau
tatra
pidʰātavyau
gantavyaṃ
vā
tato
'nyataḥ
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 201
Half verse: 1
parīvādāt
kʰaro
bʰavati
śvā
vai
bʰavati
nindakaḥ
/
Half verse: 3
paribʰoktā
kr̥mirbʰavati
kīṭo
bʰavati
matsarī
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 202
Half verse: 1
dūrastʰo
nārcayedenaṃ
na
kruddʰo
nāntike
striyāḥ
/
Half verse: 3
yānāsanastʰaścaivainamavaruhyābʰivādayet
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 203
Half verse: 1
prativāte
'nuvāte
ca
nāsīta
guruṇā
saha
/
[MV
prativātānuvāte
]
Half verse: 3
asam̐śrave
caiva
gurorna
kiṃ
cidapi
kīrtayet
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 204
Half verse: 1
go
'śvauṣṭrayānaprāsādaprastareṣu
kaṭeṣu
ca
/
Half verse: 3
āsīta
guruṇā
sārdʰaṃ
śilāpʰalakanauṣu
ca
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 205
Half verse: 1
gurorgurau
sannihite
guruvadvr̥ttimācaret
/
Half verse: 3
na
cānisr̥ṣṭo
guruṇā
svān
gurūnabʰivādayet
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 206
Half verse: 1
vidyāguruṣvevameva
nityā
vr̥ttiḥ
svayoniṣu
/
Half verse: 3
pratiṣedʰatsu
cādʰarmāddʰitaṃ
caupadiśatsvapi
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 207
Half verse: 1
śreyaḥsu
guruvadvr̥ttiṃ
nityameva
samācaret
/
Half verse: 3
guruputreṣu
cāryeṣu
guroścaiva
svabandʰuṣu
//
{\BC\\\SC//}
[MV
guruputre
tatʰācārye
]
Verse: 208
Half verse: 1
bālaḥ
samānajanmā
vā
śiṣyo
vā
yajñakarmaṇi
/
Half verse: 3
adʰyāpayan
gurusuto
guruvatmānamarhati
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 209
Half verse: 1
utsādanaṃ
ca
gātrāṇāṃ
snāpanauccʰiṣṭabʰojane
/
Half verse: 3
na
kuryādguruputrasya
pādayoścāvanejanam
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 210
Half verse: 1
guruvat
pratipūjyāḥ
syuḥ
savarṇā
guruyoṣitaḥ
/
Half verse: 3
asavarṇāstu
sampūjyāḥ
pratyuttʰānābʰivādanaiḥ
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 211
Half verse: 1
abʰyañjanaṃ
snāpanaṃ
ca
gātrautsādanameva
ca
/
Half verse: 3
gurupatnyā
na
kāryāṇi
keśānāṃ
ca
prasādʰanam
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 212
Half verse: 1
gurupatnī
tu
yuvatirnābʰivādyaiha
pādayoḥ
/
Half verse: 3
pūrṇavim̐śativarṣeṇa
guṇadoṣau
vijānatā
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 213
Half verse: 1
svabʰāva
eṣa
nārīṇāṃ
narāṇāmiha
dūṣaṇam
/
Half verse: 3
ato
'rtʰānna
pramādyanti
pramadāsu
vipaścitaḥ
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 214
Half verse: 1
avidvām̐samalaṃ
loke
vidvām̐samapi
vā
punaḥ
/
Half verse: 3
pramadā
hyutpatʰaṃ
netuṃ
kāmakrodʰavaśānugam
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 215
Half verse: 1
mātrā
svasrā
duhitrā
vā
na
viviktāsano
bʰavet
/
Half verse: 3
balavānindriyagrāmo
vidvām̐samapi
karṣati
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 216
Half verse: 1
kāmaṃ
tu
gurupatnīnāṃ
yuvatīnāṃ
yuvā
bʰuvi
/
Half verse: 3
vidʰivadvandanaṃ
kuryādasāvahamiti
bruvan
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 217
Half verse: 1
viproṣya
pādagrahaṇamanvahaṃ
cābʰivādanam
/
Half verse: 3
gurudāreṣu
kurvīta
satāṃ
dʰarmamanusmaran
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 218
Half verse: 1
yatʰā
kʰanan
kʰanitreṇa
naro
vāryadʰigaccʰati
/
Half verse: 3
tatʰā
gurugatāṃ
vidyāṃ
śuśrūṣuradʰigaccʰati
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 219
Half verse: 1
muṇḍo
vā
jaṭilo
vā
syādatʰa
vā
syātśikʰājaṭaḥ
/
Half verse: 3
nainaṃ
grāme
'bʰinimlocet
sūryo
nābʰyudiyāt
kva
cit
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 220
Half verse: 1
taṃ
cedabʰyudiyāt
sūryaḥ
śayānaṃ
kāmacārataḥ
/
Half verse: 3
nimlocedvā
'pyavijñānāj
japannupavaseddinam
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 221
Half verse: 1
sūryeṇa
hyabʰinirmuktaḥ
śayāno
'bʰyuditaśca
yaḥ
/
[M
'bʰinimluktaḥ
]
Half verse: 3
prāyaścittamakurvāṇo
yuktaḥ
syān
mahatainasā
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 222
Half verse: 1
ācamya
prayato
nityamubʰe
sam̐dʰye
samāhitaḥ
/
Half verse: 3
śucau
deśe
japañjapyamupāsīta
yatʰāvidʰi
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 223
Half verse: 1
yadi
strī
yadyavarajaḥ
śreyaḥ
kiṃ
cit
samācaret
/
Half verse: 3
tat
sarvamācaredyukto
yatra
cāsya
ramen
manaḥ
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 224
Half verse: 1
dʰarmārtʰāvucyate
śreyaḥ
kāmārtʰau
dʰarma
eva
ca
/
Half verse: 3
artʰa
evaiha
vā
śreyastrivarga
iti
tu
stʰitiḥ
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 225
Half verse: 1
ācāryaśca
pitā
caiva
mātā
bʰrātā
ca
pūrvajaḥ
/
Half verse: 3
nārtenāpyavamantavyā
brāhmaṇena
viśeṣataḥ
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 226
Half verse: 1
ācāryo
brahmaṇo
mūrtiḥ
pitā
mūrtiḥ
prajāpateḥ
/
Half verse: 3
mātā
pr̥tʰivyā
mūrtistu
bʰrātā
svo
mūrtirātmanaḥ
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 227
Half verse: 1
yaṃ
mātāpitarau
kleśaṃ
sahete
saṃbʰave
nr̥ṇām
/
Half verse: 3
na
tasya
niṣkr̥tiḥ
śakyā
kartuṃ
varṣaśatairapi
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 228
Half verse: 1
tayornityaṃ
priyaṃ
kuryādācāryasya
ca
sarvadā
/
Half verse: 3
teṣveva
triṣu
tuṣṭeṣu
tapaḥ
sarvaṃ
samāpyate
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 229
Half verse: 1
teṣāṃ
trayāṇāṃ
śuśrūṣā
paramaṃ
tapa
ucyate
/
Half verse: 3
na
tairanabʰyanujñāto
dʰarmamanyaṃ
samācaret
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 230
Half verse: 1
ta
eva
hi
trayo
lokāsta
eva
traya
āśramāḥ
/
Half verse: 3
ta
eva
hi
trayo
vedāsta
evauktāstrayo
'gnayaḥ
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 231
Half verse: 1
pitā
vai
gārhapatyo
'gnirmātā
'gnirdakṣiṇaḥ
smr̥taḥ
/
Half verse: 3
gururāhavanīyastu
sā
'gnitretā
garīyasī
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 232
Half verse: 1
triṣvapramādyanneteṣu
trīn
lokān
vijayedgr̥hī
/
Half verse: 3
dīpyamānaḥ
svavapuṣā
devavaddivi
modate
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 233
Half verse: 1
imaṃ
lokaṃ
mātr̥bʰaktyā
pitr̥bʰaktyā
tu
madʰyamam
/
Half verse: 3
guruśuśrūṣayā
tvevaṃ
brahmalokaṃ
samaśnute
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 234
Half verse: 1
sarve
tasyādr̥tā
dʰarmā
yasyaite
traya
ādr̥tāḥ
/
Half verse: 3
anādr̥tāstu
yasyaite
sarvāstasyāpʰalāḥ
kriyāḥ
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 235
Half verse: 1
yāvat
trayaste
jīveyustāvatnānyaṃ
samācaret
/
Half verse: 3
teṣveva
nityaṃ
śuśrūṣāṃ
kuryāt
priyahite
rataḥ
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 236
Half verse: 1
teṣāmanuparodʰena
pāratryaṃ
yadyadācaret
/
Half verse: 3
tat
tannivedayet
tebʰyo
manovacanakarmabʰiḥ
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 237
Half verse: 1
triṣveteṣvitikr̥tyaṃ
hi
puruṣasya
samāpyate
/
Half verse: 3
eṣa
dʰarmaḥ
paraḥ
sākṣādupadʰarmo
'nya
ucyate
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 238
Half verse: 1
śraddadʰānaḥ
śubʰāṃ
vidyāmādadītāvarādapi
/
Half verse: 3
anyādapi
paraṃ
dʰarmaṃ
strīratnaṃ
duṣkulādapi
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 239
Half verse: 1
viṣādapyamr̥taṃ
grāhyaṃ
bālādapi
subʰāṣitam
/
Half verse: 3
amitrādapi
sadvr̥ttamamedʰyādapi
kāñcanam
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 240
Half verse: 1
striyo
ratnānyatʰo
vidyā
dʰarmaḥ
śaucaṃ
subʰāṣitam
/
Half verse: 3
vividʰāni
ca
śīlpāni
samādeyāni
sarvataḥ
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 241
Half verse: 1
abrāhmaṇādadʰyāyanamāpatkāle
vidʰīyate
/
Half verse: 3
anuvrajyā
ca
śuśrūṣā
yāvadadʰyāyanaṃ
guroḥ
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 242
Half verse: 1
nābrāhmaṇe
gurau
śiṣyo
vāsamātyantikaṃ
vaset
/
Half verse: 3
brāhmaṇe
vā
'nanūcāne
kāṅkṣan
gatimanuttamām
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 243
Half verse: 1
yadi
tvātyantikaṃ
vāsaṃ
rocayeta
guroḥ
kule
/
Half verse: 3
yuktaḥ
paricaredenamā
śarīravimokṣaṇāt
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 244
Half verse: 1
ā
samāpteḥ
śarīrasya
yastu
śuśrūṣate
gurum
/
Half verse: 3
sa
gaccʰatyañjasā
vipro
brahmaṇaḥ
sadma
śāśvatam
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 245
Half verse: 1
na
pūrvaṃ
gurave
kiṃ
cidupakurvīta
dʰarmavit
/
Half verse: 3
snāsyam̐stu
guruṇā
'jñaptaḥ
śaktyā
guruartʰamāharet
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 246
Half verse: 1
kṣetraṃ
hiraṇyaṃ
gāmaśvaṃ
cʰatraupānahamāsanam
/
[MV
cʰatropānahamantataḥ
]
Half verse: 3
dʰānyaṃ
śākaṃ
ca
vāsām̐si
gurave
prītimāvahet
/
[MV
dʰānyaṃ
vāsām̐si
śākaṃ
vā
gurave
prītimāharan
]
Verse: 247
Half verse: 1
ācārye
tu
kʰalu
prete
guruputre
guṇānvite
/
Half verse: 3
gurudāre
sapiṇḍe
vā
guruvadvr̥ttimācaret
/
Verse: 248
Half verse: 1
eteṣvavidyamāneṣu
stʰānāsanavihāravān
/
Half verse: 3
prayuñjāno
'gniśuśrūṣāṃ
sādʰayeddehamātmanaḥ
//
{\BC\\\SC//}
Verse: 249
Half verse: 1
evaṃ
carati
yo
vipro
brahmacaryamaviplutaḥ
/
Half verse: 3
sa
gaccʰatyuttamastʰānaṃ
na
caiha
jāyate
punaḥ
//
{\BC\\\SC//}
This text is part of the
TITUS
edition of
Manu-Smrti
.
Copyright
TITUS Project
, Frankfurt a/M, 22.4.2012. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.