TITUS
Text collection: PV
Text: ParS
Parāśara-Smr̥ti
On
the
basis
of
the
edition
BSS
No
. 47,
with
partial
collation
of
the
edition
BI
298
(repr
. 1973-4),
input
by
Muneo
Tokunaga
for
the
Institute
for
Research
in
Humanities
,
Kyōtō
University
,
March
, 1992
(yanom@cc.kyoto-su.ac.jp
or
ikari@zinbun.kyoto-u.ac.jp)
;
corrections
by
Matthias
Ahlborn
;
TITUS
version
by
Jost
Gippert
,
Frankfurt
a/M
, 28.2.1998 / 21.6.1998 / 21.10.1999 / 1.6.2000 / 4.12.2008 / 21.4.2012
Conventions
:
Original
text
input
system
:
(1)
Sanskrit
characters
which
should
bear
diacritical
marks
when
Romanized
have
been
input
mostly
by
capitals
.
vowels
:
a
,
aa
,
i
,
ii
,
u
,
uu
,
R
,
RR
,
L
,
e
,
ai
,
o
,
au
gutturals
:
k
,
kh
,
g
,
gh
,
G
palatals
:
c
,
ch
,
j
,
jh
,
J
linguals
:
T
,
Th
,
D
,
Dh
,
N
dentals
:
t
,
th
,
d
,
dh
,
n
labials
:
p
,
ph
,
b
,
bh
,
m
semivowels
:
y
,
r
,
l
,
v
sibilants
:
z
,
S
,
s
aspiration
:
h
anusvāra
:
M
visarga
:
H
Converted
text
input
system
:
vowels
:
a
,
ā
,
i
,
ī
,
u
,
ū
,
r̥
,
r̥̄
,
l̥
,
e
,
ai
,
o
,
au
gutturals
:
k
,
kʰ
,
g
,
gʰ
,
ṅ
palatals
:
c
,
cʰ
,
j
,
jʰ
,
ñ
linguals
:
ṭ
,
ṭʰ
,
ḍ
,
ḍʰ
,
ṇ
dentals
:
t
,
tʰ
,
d
,
dʰ
,
n
labials
:
p
,
pʰ
,
b
,
bʰ
,
m
semivowels
:
y
,
r
,
l
,
v
sibilants
:
ś
,
ṣ
,
s
aspiration
:
h
anusvāra
:
ṃ
visarga
:
ḥ
(2)
Members
of
a
compound
are
(originally)
separated
by
periods
(no
conversion
was
possible
because
normal
word
boundaries
were
also
marked
by
periods
,
J.G.
)
Parāśara
ṣmr̥ti
Acāra-kāṇḍam
cāturvarṇya-ācāram
Chapter: 1
Verse: 1
Half verse: ab
atʰa
ato
hima
śaila
agre
deva
dāru
vana
ālaye
/
Half verse: cd
vyāsaṃ
eka
aggraṃ
āsīnaṃ
apr̥ccʰann
r̥ṣayaḥ
purā
//
Verse: 2
Half verse: ab
mānuṣāṇāṃ
hitaṃ
dʰarmaṃ
vartamāne
kalau
yuge
/
Half verse: cd
śauca
ācāraṃ
yatʰāvac
ca
vada
satyavatī
sutaḥ
//
Verse: 3
Half verse: ab
tat
śrutvā
r̥ṣi
vākyaṃ
tu
saśiṣyo
aṅgy
arka
samnibʰaḥ
/
Half verse: cd
pratyuvāca
mahā
tejāḥ
śruti
smr̥ti
viśāradaḥ
//
Verse: 4
Half verse: ab
na
ca
ahaṃ
sarva
tattvajñaḥ
katʰaṃ
dʰarmaṃ
vadāmy
ahaṃ/
Half verse: cd
asmat
pitā
eva
praṣṭavya
iti
vyāsaḥ
suto
abravīt
//
Verse: 5
Half verse: ab
tatas
ta
r̥ṣayaḥ
sarve
dʰarma
tattva
artʰa
kāṅkṣiṇaḥ
/
Half verse: cd
r̥ṣiṃ
vyāsaṃ
puras
kr̥tya
gatā
badarikā
āśramaṃ
//
Verse: 6
Half verse: ab
nānā
puṣpa
lalā
ākīrṇaṃ
pʰala
vr̥ṣkair
alaṃ
kr̥taṃ
/
Half verse: cd
nadī
prasravaṇa
upetaṃ
puṇya
tīrtʰa
upaśobʰitaṃc
//
Verse: 7
Half verse: ab
mr̥ga
pakṣi
nināda
āḍʰyaṃ
devatā
āyatana
āvr̥taṃ
/
Half verse: cd
yakṣa
gandʰarva
siddʰaiś
ca
nr̥tya
gītair
alaṃ
kr̥taṃ
//
Verse: 8
Half verse: ab
tasminn
r̥ṣi
sabʰā
madʰye
śakti
putraṃ
parāśaraṃ
/
Half verse: cd
sukʰa
āsīnaṃ
mahā
tejā
muni
mukʰya
gaṇa
āvr̥taṃ
//
Verse: 9
Half verse: ab
kr̥ta
añjali
puṭo
bʰūtvā
vyāsas
tu
r̥ṣibʰiḥ
saha
/
Half verse: cd
pradakṣiṇa
abʰivādaiś
ca
stutibʰiḥ
samapūjayat
//
Verse: 10
Half verse: ab
tataḥ
saṃtuṣṭa
hr̥dayaḥ
parāśara
mahā
muniḥ
/
Half verse: cd
āha
susvāgataṃ
brūhi
ity
āsīno
muni
puṅgavaḥ
//
Verse: 11
Half verse: ab
kuśalaṃ
samyag
ity
uktvā
vyāsaḥ
pr̥ccʰaty
anantaraṃ
/
Half verse: cd
yadi
jānāsi
bʰaktiṃ
me
snehād
vā
bʰakta
vatsala
//
Verse: 12
Half verse: ab
dʰarma
katʰaya
me
tāta
anugrāhyo
hy
ahaṃ
tava
/
Half verse: cd
śrutā
me
mānavā
dʰarmā
vāsiṣṭʰā
kāśyapās
tatʰā
//
Verse: 13
Half verse: ab
gargeyā
gautamīyāś
ca
tatʰā
ca
uśanasā
smr̥tāḥ
/
Half verse: cd
atrer
viṣṇoś
ca
saṃvartāt
dakṣād
aṅgirasas
tatʰā
//
Verse: 14
Half verse: ab
śātātapāc
ca
hārītāt
yājñavalkyāt
tatʰaiva
ca
/
Half verse: cd
āpastamba
kr̥tā
dʰarmā
śaṅkʰasya
likʰitasya
ca
//
Verse: 15
Half verse: ab
kātyāyana
kr̥tāś
caiva
tatʰā
prācetasān
muneḥ
/
Half verse: cd
śrutā
hye
ete
bʰavat
proktāḥ
śruty
artʰā
me
na
vismr̥tāḥ
//
Verse: 16
Half verse: ab
asmin
manv
antare
dʰarmāḥ
kr̥ta
treta
ādike
yuge
/
Half verse: cd
sarve
dʰarmāḥ
kr̥te
jātāḥ
sarve
naṣṭāḥ
kalau
yuge
//
Verse: 17
Half verse: ab
cāturvarṇya
samācāraṃ
kiṃcit
sādʰāraṇaṃ
vada
/
Half verse: cd
caturṇāṃ
api
varṇānāṃ
kartavyaṃ
dʰarma
kovidaiḥ
//
Verse: 18
Half verse: ab
brūhi
dʰarma
svarūpajña
sūkṣmaṃ
stʰūlaṃ
ca
vistarāt
/
Half verse: cd
vyāsa
vākya
avasāne
tu
muni
mukʰyaḥ
parāśaraḥ
//
Verse: 19
Half verse: ab
dʰarmasya
nirṇayaṃ
prāha
sūkṣmaṃ
stʰūlaṃ
ca
vistarāt
/
Half verse: cd
śr̥ṇu
putra
pravakṣyāmi
śr̥ṇvantu
munayas
tatʰā
//
Verse: 20
Half verse: ab
kalpe
kalpe
kṣaya
utpattyā
brahma
viṣṇu
mahā
īśvarāḥ
/
Half verse: cd
śruti
smr̥ti
sadācāra
nirṇetāraś
ca
sarvadā
//
Verse: 21
Half verse: ab
na
kaścid
veda
kartā
ca
vedaṃ
smr̥tvā
catur
mukʰaḥ
/
Half verse: cd
tatʰaiva
dʰarmān
smarati
manuḥ
kalpa
antare
antare
//
Verse: 22
Half verse: ab
anye
kr̥ta
yuge
dʰarmās
tretāyāṃ
dvāpare
yuge
/
Half verse: cd
anye
kali
yuge
nr̥̄ṇāṃ
yuga
rūpa
anusārataḥ
//
Verse: 23
Half verse: ab
tapaḥ
paraṃ
kr̥ta
yuge
tretāyāṃ
jñānaṃ
ucyate
/
Half verse: cd
dvāpare
yajñaṃ
eva
āhuḥ
dānaṃ
eva
kalau
yuge
//
Verse: 24
Half verse: ab
kr̥te
tu
mānavā
dʰarmās
tretāyāṃ
gautamāḥ
smr̥tāḥ
/
Half verse: cd
dvāpare
śāṅkʰa
likʰitāh
(
śaṅkʰa
)
kalau
pārāśarāh(parāśara)
smr̥tāḥ
//
Verse: 25
Half verse: ab
tyajed
deśaṃ
kr̥ta
yuge
tretāyāṃ
grāmaṃ
utsr̥jet
/
Half verse: cd
dvāpare
kulaṃ
ekaṃ
tu
kartāraṃ
tu
kalau
yuge
//
Verse: 26
Half verse: ab
kr̥te
sambʰāṣaṇād
eva
tretāyāṃ
sparśanena
ca
/
Half verse: cd
dvāpare
tv
annaṃ
ādāya
kalau
patati
karmaṇā
//
Verse: 27
Half verse: ab
kr̥te
tātkālikaḥ
śāpaḥ
tretāyāṃ
daśabʰir
dinaiḥ
/
Half verse: cd
dvāpare
ca
eka
māsena
kalau
saṃvatsareṇa
tu
//
Verse: 28
Half verse: ab
abʰigamya
kr̥te
dānaṃ
tretāsv
āhūya
dīyate
/
Half verse: cd
dvāpare
yācamānāya
sevayā
dīyate
kalau
//
Verse: 29
Half verse: ab
abʰigamya
uttamaṃ
dānaṃ
āhūya
eva
tu
madʰyamaṃ
/
Half verse: cd
adʰamaṃ
yācamānāya
sevā
dānaṃ
tu
niṣpʰalaṃ
//
Verse: 30
Half verse: ab
jito
dʰarmo
hy
adʰarmeṇa
satyaṃ
caiva
anr̥tena
ca
/
Half verse: cd
jitāś
coraiś
ca
rājānaḥ
strībʰiś
ca
puruṣāḥ
kalau
//
Verse: 31
Half verse: ab
sīdanti
ca
agni
hotrāṇi
guru
pūjā
praṇaśyati
/
Half verse: cd
kumāryaś
ca
prasūyante
asmin
kali
yuge
sadā
//
Verse: 32
Half verse: ab
kr̥te
tv
astʰi
gatāḥ
prāṇās
tretāyāṃ
māṃsaṃ
āśritāḥ
/
Half verse: cd
dvāpare
rudʰiraṃ
caiva
kalau
tv
anna
ādiṣu
stʰitāḥ
//
Verse: 33
Half verse: ab
yuge
yuge
ca
ye
dʰarmās
tatra
tatra
ca
ye
dvijāḥ
/
Half verse: cd
teṣāṃ
nindā
na
kartavyā
yuga
rūpā
hi
te
dvijāḥ
//
Verse: 34
Half verse: ab
yuge
yuge
tu
sāmartʰyaṃ
śeṣaṃ
muni
vibʰāṣitaṃ
/
Half verse: cd
parāśareṇa
ca
apy
uktaṃ
prāyaś
cittaṃ
vidʰīyate
//
Verse: 35
Half verse: ab
ahaṃ
adya
eva
tat
sarvaṃ
anusmr̥tya
bravīmi
vaḥ
/
Half verse: cd
cāturvarṇya
samācāraṃ
śr̥ṇvantu
r̥ṣi
puṅgavāḥ
//
Verse: 36
Half verse: ab
parāśara
mataṃ
puṇyaṃ
pavitraṃ
pāpa
nāśanaṃ
/
Half verse: cd
cintitaṃ
brāhmaṇa
artʰāya
dʰarma
saṃstʰāpanāya
ca
//
Verse: 37
Half verse: ab
caturṇāṃ
api
varṇānāṃ
ācāro
dʰarma
pālakaḥ
/
Half verse: cd
ācāra
bʰraṣṭa
dehānāṃ
bʰaved
dʰarmaḥ
parān
mukʰaḥ
//
Verse: 38
Half verse: ab
ṣaṭ
karma
abʰirato
nityaṃ
devatā
atitʰi
pūjakaḥ
/
Half verse: cd
huta
śeṣaṃ
tu
bʰuñjāno
brāhmaṇo
na
avasīdati
//
Verse: 39
Half verse: ab
saṃdʰyā
snānaṃ
japo
homo
devatā
atitʰi
pūjanaṃ
/
Half verse: cd
ātitʰyaṃ
vaiśvadevaṃ
ca
ṣaṭ
karmāṇi
dine
dine
//
Verse: 40
Half verse: ab
iṣṭo
vā
yadi
vā
dveṣyo
mūrkʰaḥ
paṇḍita
eva
vā
/
Half verse: cd
samprāpto
vaiśvadeva
ante
so
atitʰiḥ
svarga
saṃgramaḥ
//
Verse: 41
Half verse: ab
dūra
adʰva
upagataṃ
śrāntaṃ
vaiśvadeva
upastʰitaṃ
/
Half verse: cd
atitʰiṃ
taṃ
vijānīyān
na
atitʰiḥ
pūrvaṃ
āgataḥ
//
Verse: 42
Half verse: ab
naika
grāmīṇaṃ
atitʰiṃ
saṃgr̥hṇīta
kadācana
/
Half verse: cd
anityaṃ
āgato
yasmāt
tasmād
atitʰir
ucyate
//
Verse: 43
Half verse: ab
atitʰiṃ
tatra
samprāptaṃ
pūjayet
svāgata
ādinā
/
Half verse: cd
argʰya
āsana
pradānena
pāda
prakṣālanena
ca
//
Verse: 44
Half verse: ab
śraddʰayā
ca
anna
dānena
priya
praśna
uttareṇa
ca
/
Half verse: cd
gaccʰantaṃ
ca
anuyānena
prītiṃ
utpādayet
gr̥hī
//
Verse: 45
Half verse: ab
atitʰir
yasya
bʰagna
āśo
gr̥hāt
pratinivartate
/
Half verse: cd
pitaras
tasya
na
aśnanti
daśa
varṣāṇi
pañca
ca
//
Verse: 46
Half verse: ab
kāṣṭʰa
bʰāra
sahasreṇa
gʰr̥ta
kumbʰa
śatena
ca
/
Half verse: cd
atitʰir
yasya
bʰagna
āśas
tasya
homo
nirartʰakaḥ
//
Verse: 47
Half verse: ab
sukṣetre
vāpayed
bījaṃ
supātre
nikṣiped
dʰanaṃ
/
Half verse: cd
sukṣetre
ca
supātre
ca
hy
uptaṃ
dattaṃ
na
naśyati
//
Verse: 48
Half verse: ab
na
pr̥ccʰed
gotra
caraṇe
na
svadʰyāyam
(
svādʰyāyam
)
śrutaṃ
tatʰā
/
Half verse: cd
hr̥daye
kalpayed
devaṃ
sarva
devamayo
hi
saḥ
//
Verse: 49
Half verse: ab
apūrvaḥ
suvratī
vipro
hy
apūrvaś
ca
atitihir
yatʰā
/
Half verse: cd
veda
abbʰyāsa
rato
nityaṃ
tāv
apūrvau
dine
dine
//
Verse: 50
Half verse: ab
vaiśvadeve
tu
samprāpte
bʰikṣuke
gr̥haṃ
āgate
/
Half verse: cd
uddʰr̥tya
vaiśvadeva
artʰaṃ
bʰikṣukaṃ
tu
visarjayet
//
Verse: 51
Half verse: ab
yatiś
ca
brahma
cārī
ca
pakva
anna
svāmināv
ubʰau
/
Half verse: cd
tayor
annaṃ
adattvā
tu
bʰuktvā
cāndrāyaṇaṃ
caret
//
Verse: 52
Half verse: ab
dadyāc
ca
bʰikṣā
tritayaṃ
parivrāḍ
brahma
cāriṇāṃ
/
Half verse: cd
iccʰayā
ca
tato
dadyād
vibʰave
satya
vāritaṃ
//
Verse: 53
Half verse: ab
yati
haste
jalaṃ
dadyād
bʰaikṣaṃ
dadyād
punar
jalaṃ
/
Half verse: cd
tad
bʰaikṣyaṃ
meruṇā
tulyaṃ
taj
jalaṃ
sāgara
upamaṃ
//
Verse: 54
Half verse: ab
yasya
cʰatraṃ
hayaś
ca
eva
kuñjara
ārohaṃ
r̥ddʰimat
/
Half verse: cd
aindraṃ
stʰānaṃ
upāsīta
tasmāt
taṃ
na
vicārayet
//
Verse: 55
Half verse: ab
vaiśvadeva
kr̥taṃ
pāpaṃ
śakto
bʰikṣur
vyapohituṃ
/
Half verse: cd
na
hi
bʰikṣu
kr̥tān
doṣān
vaiśvadevo
vyapohati
//
Verse: 56
Half verse: ab
akr̥tvā
vaiśvadevaṃ
tu
bʰuñjate
ye
dvija
adʰamāḥ
/
Half verse: cd
sarve
te
niṣpʰalā
jñeyāḥ
patanti
narake
aśucau
//
Verse: 57
Half verse: ab
vaiśvadeva
vihīnā
ye
ātitʰyena
bahiṣkr̥tāḥ
/
Half verse: cd
sarve
te
narakaṃ
yānti
kāka
yoniṃ
vrajanti
ca
//
Verse: 58
Half verse: ab
pāpo
vā
yadi
caṇḍālo
vipragʰnaḥ
pitr̥g
gʰātakaḥ
/
Half verse: cd
vaiśvadeve
tu
samprāptaḥ
so
atitʰiḥ
svarga
saṃkramaḥ
//
Verse: 59
Half verse: ab
yo
veṣṭita
śirā
bʰuṅkte
yo
bʰuṅkte
dakṣiṇā
mukʰaḥ
/
Half verse: cd
vāma
pāde
karaṃ
nyasya
tad
vai
rakṣāṃsi
bʰuñjate
//
Verse: 60
Half verse: ab
avratā
hy
anadʰīyānā
yatra
bʰaikṣa
carā
dvijāḥ
/
Half verse: cd
taṃ
grāmaṃ
daṇḍayed
rājā
cora
bʰakta
prado
hi
saḥ
//
Verse: 61
Half verse: ab
kṣatriyo
hi
prajā
rakṣan
śastra
pāṇiḥ
pradaṇḍavān
/
Half verse: cd
nirjitya
para
sainyāni
kṣitiṃ
dʰarmeṇa
pālayet
//
Verse: 62
Half verse: ab
puṣpaṃ
puṣpaṃ
vicinuyān
mūlac
cʰedaṃ
na
kārayet
/
Half verse: cd
mālā
kāra
iva
ārāme
na
yatʰā
aṅgāra
kārakaḥ
//
Verse: 63
Half verse: ab
lābʰa
karma
tatʰā
ratnaṃ
gavāṃ
ca
paripālanaṃ
/
Half verse: cd
kr̥ṣi
karma
ca
vāṇijyaṃ
vaiśya
vr̥ttir
udāhr̥tā
/
Verse: 64
Half verse: ab
śūdrasya
dvija
śuśrūṣā
paramo
dʰarma
ucyate
/
Half verse: cd
anyatʰā
kurute
kiṃcit
tad
bʰavet
tasya
niṣpʰalaṃ
//
Verse: 65
Half verse: ab
lavaṇaṃ
madʰu
tailaṃ
ca
dadʰi
takraṃ
gʰr̥taṃ
payaḥ
/
Half verse: cd
na
duṣyet
śūdra
jātīnāṃ
kuryāt
sarveṣu
vikrayaṃ
//
Verse: 66
Half verse: ab
vikrīṇan
madʰya
māṃsāni
hy
abʰakṣasya
ca
bʰakṣaṇaṃ
/
Half verse: cd
kurvann
agamyā
gamanaṃ
śūdraḥ
patati
tat
kṣaṇāt
//
Verse: 67
Half verse: ab
kapilā
kṣīra
pānena
brāhmaṇī
gamanena
ca
/
Half verse: cd
veda
akṣara
vicāreṇa
śūdraś
cāṇḍālatāṃ
vrajet
//
E
This text is part of the
TITUS
edition of
Parasara-Smrti
.
Copyright
TITUS Project
, Frankfurt a/M, 22.4.2012. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.