Thesaurus Indogermanischer Text- und Sprachmaterialien
 
TITUS INDICA

Modern Indian languages

Dhivehi / Maldivian

Addu Dialect

Ali Manikufanu, Findana und Bondana (audio-video edition)





On the basis of the edition by Sonja Gippert-Fritz
prepared by
J. Gippert & S. Gippert-Fritz
Frankfurt, 13.10.2002

Recording by Ali Manikufanu
Hitadu, Sept. 1993

ACHTUNG! Durch das Video-Symbol gekennzeichnete AVI-Dateien sind im Cinepak-Verfahren komprimiert und sehr umfangreich (bis zu 5 MB); das Laden dauert entsprechend lange. Die mit dem Video-Symbol gekennzeichneten AVI-Dateien verwenden das MPEG-4-Komprimierungsverfahren und sind von geringerem Umfang (bis zu 1 MB), können aber nicht mit allen Browsern wiedergegeben werden.
ATTENTION! AVI files that are marked by the video symbol are compressed using the "Cinepak" method; as they are very large (up to 5 MB), downloading will be very time-consuming. AVI files marked by the video symbol are compressed using the MPEG-4 method; they are much smaller (up to 1 MB) but cannot be displayed by all browsers yet.


33
  ანდერძი ავთანდილისა როსტევან მეფის წინაშე
  anderʒi avtandilisa rosṭevan mepis c̣inaše

788/788
    დაჯდა წერად ანდერძისა#, საბრალოსა საუბრისად:
  daǯda c̣erad anderʒisa#, sabralosa saubrisad:
    "ჰე მეფეო, გავიპარე ძებნად ჩემგან საძებრისად!
  "he mepeo, gaviṗare ʒebnad čemgan saʒebrisad!
    ვერ დავდგები შეუყრელად ჩემთა ცეცხლთა მომდებრისად;
  ver davdgebi šeuq̇relad čemta cecxlta momdebrisad;
  და შემინდევ და წამატანე მოწყალება ღმრთეებრისად.
da šemindev da c̣amaṭane moc̣q̇aleba ġmrteebrisad.

789/789
    ვიცი, ბოლოდ არ დამიგმობ ამა ჩემსა განზრახულსა.
  vici, bolod ar damigmob ama čemsa ganzraxulsa.
    კაცი ბრძენი ვერ გასწირავს მოყვარესა მოყვარულსა;
  ḳaci brʒeni ver gasc̣iravs moq̇varesa moq̇varulsa;
    მე სიტყვასა ერთსა გკადრებ, პლატონისგან სწავლა-თქმულსა:
  me siṭq̇vasa ertsa gḳadreb, ṗlaṭonisgan sc̣avla-tkmulsa:
  და "სიცრუე და ორპირობა ავნებს ხორცსა, მერმე სულსა".
da "sicrue da orṗiroba avnebs xorcsa, merme sulsa".

790/790
    რათგან თავია სიცრუე ყოვლისა უბენინოსა#,
  ratgan tavia sicrue q̇ovlisa ubedobisa#,
    მე რად გავწირო მოყვარე, ძმა, უმტკიცესი ძმობისა?!
  me rad gavc̣iro moq̇vare, ʒma, umṭḳicesi ʒmobisa?!
    არა ვიქმ, ცოდნა რას მარგებს ფილასოფოსთა ბრძნობისა!
  ara vikm, codna ras margebs pilasoposta brʒnobisa!
  და მით ვისწავლებით, მოგვეცეს შერთვა ზესთ მწყობრთა წყობისა.
da mit visc̣avlebit, mogveces šertva zest mc̣q̇obrta c̣q̇obisa.

791/791
    წაგიკითხავს, სიყვარულსა მოციქულნი რაგვარ წერენ?
  c̣agiḳitxavs, siq̇varulsa mocikulni ragvar c̣eren?
    ვით იტყვიან, ვით აქბენ? ცან, ცნობანი მიაფერენ.
  vit iṭq̇vian, vit akben? can, cnobani miaperen.
    "სიყვარული აღგვამაღლებს", ვით ეჟვანნი, ამას ჟღერენ#,
  "siq̇varuli aġgvamaġlebs", vit ežvanni, amas žġeren#,
  და შენ არ ჯერ ხარ, უსწავლელნი კაცნი ვითმცა შევაჯერენ!
da šen ar ǯer xar, usc̣avlelni ḳacni vitmca ševaǯeren!

792/792
    ვინ დამბადა, შეძლებაცა მანვე მომცა ძლევად მტერთად,
  vin dambada, šeʒlebaca manve momca ʒlevad mṭertad,
    ვინ არს ძალი უხილავი შემწედ ყოვლთა მიწიერთად,
  vin ars ʒali uxilavi šemc̣ed q̇ovlta mic̣iertad,
    ვინ საზღვარსა დაუსაზღვრებს, ზის უკვდავი ღმერთი ღმერთად,
  vin sazġvarsa dausazġvrebs, zis uḳvdavi ġmerti ġmertad,
  და იგი გაჰხდის წამის-ყოფით ერთსა ასად, ასსა ერთად.
da igi gahxdis c̣amis-q̇opit ertsa asad, assa ertad.

793/793
    რაცა ღმერთსა არა სწადდეს, არა საქმე არ იქმნების.
  raca ġmertsa ara sc̣addes, ara sakme ar ikmnebis.
    მზისა შუქთა ვერ-მჭვრეტელი ია ხმების, ვარდი ჭნების,
  mzisa šukta ver-mč̣vreṭeli ia xmebis, vardi č̣nebis,
    თვალთა ტურფა საჭვრეტელი ყველა რამე ეშვდინების;
  tvalta ṭurpa sač̣vreṭeli q̇vela rame ešvdinebis;
  და მე ვით გავსძლო უმისობა, ან სიცოცხლე ვით მეთნების!
da me vit gavsʒlo umisoba, an sicocxle vit metnebis!

794/794
    რაზომცა სწყრები, შემინდევ შეცვლა თქვენისა მცნებისა.
  razomca sc̣q̇rebi, šemindev šecvla tkvenisa mcnebisa.
    ძალი არ მქონდა ტყვე-ქმნილსა მე მაგისისა თნებისა;
  ʒali ar mkonda ṭq̇ve-kmnilsa me magisisa tnebisa;
    აწ წასლვა იყო წამალი ჩემთა სახმილთა გზნებისა,
  ac̣ c̣aslva iq̇o c̣amali čemta saxmilta gznebisa,
  და სადა გინდ ვიყო, რა მგამა, ყოფამცა მქონდა ნებისა!
da sada gind viq̇o, ra mgama, q̇opamca mkonda nebisa!

795/795
    არას გარგებს სიმძიმილი, უსარგებლო ცრემლთა დენა;
  aras gargebs simʒimili, usargeblo cremlta dena;
    არ გარდავა გარდუვალად მომავალი საქმე ზენა;
  ar gardava garduvalad momavali sakme zena;
    წესი არის მამაცისა მოჭირვება, ჭირთა თმენა,
  c̣esi aris mamacisa moč̣irveba, č̣irta tmena,
  და არვის ძალ-უც ხორციელსა განგებისა გარდავლენა.
da arvis ʒal-uc xorcielsa gangebisa gardavlena.

796/796
    რაცა ღმერთსა გაუგია თავსა ჩემსა გარდასავლად,
  raca ġmertsa gaugia tavsa čemsa gardasavlad,
    გარდამხდეს და შემოვიქცე, აღარ დამრჩეს გული ავლად;
  gardamxdes da šemovikce, aġar damrčes guli avlad;
    თქვენვე გნახნე მხიარულნი დიდებით და დავლა-მრავლად;
  tkvenve gnaxne mxiarulni didebit da davla-mravlad;
  და მას რა ვარგო, დიდებად და კმარის ესე ჩემად დავლად.
da mas ra vargo, didebad da ḳmaris ese čemad davlad.

797/797
    მეფეო, ესე თათბირი, მომკალ, ვინ დამიწუნოსა!
  mepeo, ese tatbiri momḳal, vin damic̣unosa!
    მეფეო, ნუთუ წასლვამან თქვენ ჩემმან დაგაჭმუნოსა?
  mepeo, nutu c̣arslvaman tkven čemman dagač̣munosa?
    ვერ ვეცრუვები, ვერ ვუზამ საქმესა საძაბუნოსა,
  ver vecruvebi, ver vuzam sakmesa saʒabunosa,
  და პირის-პირ მარცხვენს, ორნივე მივალთ მას საუკუნოსა.
da ṗiris-ṗir marcxvens, ornive mivalt mas sauḳunosa.

798/798
    არ-დავიწყება მოყვრისა აროდეს გვიზამს ზიანსა;
  ar-davic̣q̇eba moq̇vrisa arodes gvizams ziansa;
    ვჰგმობ კაცსა აუგიანსა, ცრუსა და ღალატიანსა!
  vhgmob ḳacsa augiansa, crusa da ġalaṭiansa!
    ვერ ვეცრუვები, ვერ ვუზამ მას ხელმწიფესა მზიანსა.
  ver vecruvebi, ver vuzam mas xelmc̣ipesa mziansa.
  და რა უარეა მამაცსა სულ-დიდსა, წასლვა-გვიანსა!
da ra uarea mamacsa sul-didsa, c̣aslva-gviansa!

799/799
    რა უარეა მამაცსა ომშიგან პირის მხმეჭელსა,
  ra uarea mamacsa omšigan ṗiris mxmeč̣elsa,
    შემდრკალსა, შეშინებულსა და სიკვდილისა მეჭველსა!
  šedrḳalsa, šešinebulsa da siḳvdilisa meč̣velsa!
    კაცი ჯაბანი რითა# სჯობს დიაცსა ქსლისა მბეჭელსა#?
  ḳaci ǯabani rita sǯobs diacsa kslisa mbeč̣elsa#?
  და სჯობს სახელისა მოხვეჭა ყოველსა მოსახვეჭელსა!
da sǯobs saxelisa moxveč̣a q̇ovelsa mosaxveč̣elsa!

800/800
    ვერ დაიჭირავს სიკვდილსა გზა ვიწრო, ვერცა კლდოვანი;
  ver daič̣iravs siḳvdilsa gza vic̣ro, verca ḳldovani;
    მისგან გასწორდეს ყოველი, სუსტი და ძალ-გულოვანი;
  misgan gasc̣ordes q̇oveli, susṭi da ʒal-gulovani;
    ბოლოდ შეყარნეს მიწამან ერთგან მოყმე და მხცოვანი.
  bolod šeq̇arnes mic̣aman ertgan moq̇me da mxcovani.
  და სჯობს სიცოცხლესა ნაზრახსა სიკვდილი სახელოვანი!
da sǯobs sicocxlesa nazraxsa siḳvdili saxelovani!

801/801
    მერმე ვიშიშვი, მეფეო, თქვენდა კადრებად ამისად:
  merme višišvi, mepeo, tkvenda ḳadrebad amisad:
    სცთების და სცთების, სიკვდილსა ვინ არ მოელის წამისად;
  sctebis da sctebis, siḳvdilsa vin ar moelis c̣amisad;
    მოვა შემყრელი ყოველთა ერთგან დღისა და ღამისად,
  mova šemq̇reli q̇ovelta ertgan dġisa da ġamisad,
  და თუ ვერა გნახე ცოცხალმან, სიცოცხლე გქონდეს ჟამისად.
da tu vera gnaxe cocxalman, sicocxle gkondes žamisad.

802/802
    თუ საწუთრომან დამამხოს#, ყოველთა დამამხობელმან,
  tu sac̣utroman damamxos#, q̇ovelta damamxobelman,
    ღარიბი მოვკვდე ღარიბად, ვერ დამიტიროს მშობელმან,
  ġaribi movḳvde ġaribad, ver damiṭiros mšobelman,
    ვეღარ შემსუდრონ დაზრდილთა და ვერცა მისანდობელმან, -
  veġar šemsudron dazrdilta da verca misandobelman, -
  და მუნ შემიწყალოს თქვენმანვე გულმან მოწყალე-მლმობელმან.
da mun šemic̣q̇alos tkvenmanve gulman moc̣q̇ale-mlmobelman.

803/803
    მაქვს საქონელი ურიცხვი, ვერვისგან ანაწონები,
  makvs sakoneli uricxvi, vervisgan anac̣onebi,
    მიეც გლახაკთა საჭურჭლე, ათავისუფლე მონები,
  miec glaxaḳta sač̣urč̣le, atavisuple monebi,
    შენ დაამდიდრე ყოველი ობოლი, არას მქონები:
  šen daamdidre q̇oveli oboli, aras mkonebi:
  და მიღვწიან, მომიგონებენ, დამლოცვენ, მოვეგონები.
da miġvc̣ian, momigoneben, damlocven, movegonebi.

804/804
    რაცა თქვენთვის არ ვარგ იყოს საჭურჭლესა დასადებლად,
  raca tkventvis ar varg iq̇os sač̣urč̣lesa dasadeblad,
    მიეც ზოგი ხანაგათა, ზოგი ხიდთა ასაგებლად;
  miec zogi xanagata, zogi xidta asageblad;
    ნურა ნუ გშურს საქონელი ჩემი ჩემთვის წასაგებლად!
  nura nu gšurs sakoneli čemi čemtvis c̣asageblad!
  და შენგან კიდე არვინ მივის ცეცხლთა ცხელთა დამავსებლად.
da šengan ḳide arvin mivis cecxlta cxelta damavseblad.

805/805
    ამას იქით ჩემგან ჩემი ამბავიცა არ გეცნევის,
  amas ikit čemgan čemi ambavica ar gecnevis,
    ამად გვედრებ სულსა ჩემსა, წიგნი გკადრებს, არ გეთნევის,
  amad gvedreb sulsa čemsa, c̣igni gḳadrebs, ar getnevis,
    არას არგებს, ეშმაკისა საქმეთაგან დაეძლევის,
  aras argebs, ešmaḳisa sakmetagan daeʒlevis,
  და შემინდევ და შემივედრე, მკვდარსა რაღა გარდმეხდევის!
da šemindev da šemivedre, mḳvdarsa raġa gardmexdevis!

806/806
    გვედრებ, მეფეო, /შერმადინს, მონასა ჩემსა რჩეულსა, -
  gvedreb, mepeo, /šermadins, monasa čemsa rčeulsa, -
    ნაკად აქვს ჭირი სამისოდ ამ წელიწადსა# წლეულსა, -
  naḳad akvs č̣iri samisod am c̣elic̣adsa# c̣leulsa, -
    ნუგეშინის-ეც წყალობით, ჩემგან წყალობა-ჩვეულსა,
  nugešinis-ec c̣q̇alobit, čemgan c̣q̇aloba-čveulsa,
  და ნუ დაადინებ თვალთაგან ცრემლსა, სისხლითა ფრქვეულსა.
da nu daadineb tvaltagan cremlsa, sisxlita prkveulsa.

807/807
    გასრულდა ჩემი ანდერძი, ჩემგან ნაწერი ხელითა.
  gasrulda čemi anderʒi, čemgan nac̣eri xelita.
    აჰა, გამზრდელო, მოგშორდი, წავე გულითა ხელითა!
  aha, gamzrdelo, mogšordi, c̣ave gulita xelita!
    ნუ სჭმუნავთ ჩემთვის მეფენი, ნუ ხართ მოსილნი ბნელითა,
  nu sč̣munavt čemtvis mepeni, nu xart mosilni bnelita,
  და სუფევითამც ხართ# თავითა, მტერთაგან საკრძალველითა!"
da supevitamc xart# tavita, mṭertagan saḳrʒalvelita!"

808/808
    მისცა ანდერძი /შერმადინს, რა გაათავა წერითა,
  misca anderʒi /šermadins, ra gaatava c̣erita,
    უთხრა: "ჰკადრეო მეფესა საქმითა მეცნიერითა,
  utxra: "hḳadreo mepesa sakmita mecnierita,
    შენ დაგამეტებს ვერავინ მსახურებითა ვერითა".
  šen dagameṭebs veravin msaxurebita verita".
  და მოეხვია და ატირდა ცრემლითა სისხლთა ფერითა.
da moexvia da aṭirda cremlita sisxlta perita.



Achtung: Dieser Text ist mit Unicode / UTF8 kodiert. Um die in ihm erscheinenden Sonderzeichen auf Bildschirm und Drucker sichtbar zu machen, muß ein Font installiert sein, der Unicode abdeckt wie z.B. der TITUS-Font Titus Cyberbit Unicode. Attention: This text is encoded using Unicode / UTF8. The special characters as contained in it can only be displayed and printed by installing a font that covers Unicode such as the TITUS font Titus Cyberbit Unicode.


Copyright Jost Gippert / Sonja Gippert-Fritz Frankfurt 2002. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder. 13.10.2002