Achtung: Dieser Text ist mit Unicode / UTF8 kodiert. Um die in ihm erscheinenden Sonderzeichen auf Bildschirm und Drucker sichtbar zu machen, muß das TITUS-Fontpaket Titus Unicode installiert sein. Attention: This text is encoded using Unicode / UTF8. The non-ASCII characters as contained in it can only be displayed and printed by installing the TITUS font package Titus Unicode.


Mokc.1A 322,22/84Mokc.1B 84,35Ruf. 482BMokc.A 345,33/142Mokc.B 142,23Patm. 114,14K.Cx. 115,2NinoA 34,22NinoB 71,25





tavi ia~ tkumuli misi-ve

თავი ია~ თქუმული მისი-ვე







Mokc.1A 322,22/84Mokc.1B 84,35Ruf. 482BMokc.A 345,35/142Mokc.B 142,29Patm. 114,14K.Cx. 115,4NinoA 34,22NinoB 71,25






ṗirveli sasc̣auli.

პირველი სასწაული.

ṗirveli sasc̣auli

პირველი სასწაული


ṗirvelad

პირველად




Mokc.1A 322,22/84Mokc.1B 84,35Ruf. 482BMokc.A 345,35/142Mokc.B 142,30Patm. 114,15K.Cx. 115,4NinoA 34,24NinoB 71,28






mo-vinme-vida huriay, brmay šobitgani da mieaxla sueṭsa mas cxovelsa, da munkues-ve ikmna igi mxedvel da adidebda ġmertsa.

მო-ვინმე-ვიდა ჰურიაჲ, ბრმაჲ შობითგანი და მიეახლა სუეტსა მას ცხოველსა, და მუნქუეს-ვე იქმნა იგი მხედველ და ადიდებდა ღმერთსა.

movida huriay šobitgan brmay da mieaxla sueṭsa mas, rametu muntkuesda mxedv[e]l ikmna, da adidebdes ġmertsa.

მოვიდა ჰურიაჲ შობითგან ბრმაჲ და მიეახლა სუეტსა მას, რამეთუ მუნთქუესდა მხედვ[] იქმნა, და ადიდებდეს ღმერთსა.

zi Hrēay mi koyr i cnē merj taran seann, ew ar̄žamayn bacՙaw:

զի Հրէայ մի կոյր ի ծնէ մերձ տարան սեանն, եւ առժամայն բացաւ:

movida huria vin-me, brma šobitgan; mieaxla sueṭsa mas da ikmna mxedvel munkues-ve, da adidebda ġmertsa.

მოვიდა ჰურია ვინ-მე, ბრმა შობითგან; მიეახლა სუეტსა მას და იქმნა მხედველ მუნქუეს-ვე, და ადიდებდა ღმერთსა.

[432] mas žamsa iq̇o vinme huriay, brmay šobitgan, esmnes ray sasc̣aulni igi didebulni, romelni aġesrulebodes sueṭisa mis mier, movida sarc̣munoebit c̣ina-ʒġomita sxuatayta da šeexo ray, mq̇is ikmna mxedvel, da c̣arvida saxed twssa da adidebda ġmertsa.

[432] მას ჟამსა იყო ვინმე ჰურიაჲ, ბრმაჲ შობითგან, ესმნეს რაჲ სასწაულნი იგი დიდებულნი, რომელნი აღესრულებოდეს სუეტისა მის მიერ, მოვიდა სარწმუნოებით წინა-ძღომითა სხუათაჲთა და შეეხო რაჲ, მყის იქმნა მხედველ, და წარვიდა სახედ თჳსსა და ადიდებდა ღმერთსა.

mas žamsa iq̇o vinme huriay šobitgan brmay. movida da šeexo sueṭsa mas da aġexilnes tualni misni. da movida sarc̣munoebad {72} q̇ovelta saxleulta mista tana.

მას ჟამსა იყო ვინმე ჰურიაჲ შობითგან ბრმაჲ. მოვიდა და შეეხო სუეტსა მას და აღეხილნეს თუალნი მისნი. და მოვიდა სარწმუნოებად {72} ყოველთა სახლეულთა მისთა თანა.

Mokc.1A 322,22/84Mokc.1B 84,35Ruf. 482BMokc.A 345,38/142Mokc.B 142,34Patm. 114,15K.Cx. 115,5NinoA 34,24NinoB 71,28






[b~.]

[ბ~.]

meore

მეორე


meore

მეორე




Mokc.1A 322,22/84Mokc.1B 84,35Ruf. 480CMokc.A 345,38/142Mokc.B 142,35Patm. 114,17K.Cx. 115,5NinoA 34,28NinoB 72,1






{480C} Moris apud eos esse dicitur, ut si parvulus aegrotet, circumferatur a matre per singulas domos, quo scilicet si quis experti aliquid remedii noverit, conferat laboranti. Cumque mulier quaedam parvulum suum per omnes circumtulisset ex more, nec aliquid remedii, cunctas domos lustrando, caepisset, venit etiam ad captivam, ut si quid sciret, ostenderet.

q̇rmay vinme sepec̣uli idva rva c̣lisa sneuli, c̣armarti, moiġo igi {143} dedaman misman sarc̣munovebit, dadva igi cxedarsa zeda c̣inaše sueṭisa {346} mis natlisaysa da nandwl-ve natlit šemosilisa. da evedreboda neṭarsa #ninos (239) da eṭq̇oda: "moxede, dedopalo, ʒesa amas čemsa, miaxlebulsa siḳudid, rametu vici, vitarmed igi ars ġmerti ġmerttay, romelsa šen hmsaxureb da čuen gwkadageb".

ყრმაჲ ვინმე სეფეწული იდვა რვა წლისა სნეული, წარმართი, მოიღო იგი {143} დედამან მისმან სარწმუნოვებით, დადვა იგი ცხედარსა ზედა წინაშე სუეტისა {346} მის ნათლისაჲსა და ნანდჳლ-ვე ნათლით შემოსილისა. და ევედრებოდა ნეტარსა #ნინოს (239) და ეტყოდა: "მოხედე, დედოფალო, ძესა ამას ჩემსა, მიახლებულსა სიკუდიდ, რამეთუ ვიცი, ვითარმედ იგი არს ღმერთი ღმერთთაჲ, რომელსა შენ ჰმსახურებ და ჩუენ გჳქადაგებ".

sepec̣uli vinme q̇rmay mr[av]alc̣lisay sneuli moiq̇v[a]na dedaman {143} misman sarc̣munoebit, da dadva igi cxedrita c̣inaše sueṭsa mas natlisasa da didebulsa. da evedreboda deday igi q̇rmisa mis c̣midasa da eṭq̇ws: "moxeden, dedopalo, ʒesa čemsa miaxlebulsa siḳudid, rametu vici, vitarmed ġmerti ġmertta[y] igi ars, romelsa msaxureb da čuen gwkadageb".

სეფეწული ვინმე ყრმაჲ მრ[ავ]ალწლისაჲ სნეული მოიყვ[]ნა დედამან {143} მისმან სარწმუნოებით, და დადვა იგი ცხედრითა წინაშე სუეტსა მას ნათლისასა და დიდებულსა. და ევედრებოდა დედაჲ იგი ყრმისა მის წმიდასა და ეტყჳს: "მოხედენ, დედოფალო, ძესა ჩემსა მიახლებულსა სიკუდიდ, რამეთუ ვიცი, ვითარმედ ღმერთი ღმერთთა[] იგი არს, რომელსა მსახურებ და ჩუენ გჳქადაგებ".

Ew apa tՙagaworazn mi Hamazaspowni, owtՙameay andamaloyc, bereal mawrn ew {115} edeal ar̄aǰi seann mahčawkՙn. ew ałačՙeal zNinaw vasn pՙrkowtՙean mankann:

Եւ ապա թագաւորազն մի Համազասպունի, ութամեայ անդամալոյծ, բերեալ մաւրն եւ {115} եդեալ առաջի սեանն մահճաւքն. եւ աղաչեալ զՆինաւ վասն փրկութեան մանկանն:

sepe-c̣uli movida q̇rma, #amazasṗani; idva rvisa c̣lisa. moiġo dedaman misman sarc̣munoebit da dadva cxedrita c̣inaše sueṭsa mas natlisasa, da nandwl-ve natlisasa evedreboda #ninos: "moxeden, dedopalo, ʒesa amas čemsa, siḳudilad miaxlebulsa. rametu vi/ci ġmerti ġmertta igi ars, romelsa šen hmsaxureb da čuen gwkadageb".

სეფე-წული მოვიდა ყრმა, #ამაზასპანი; იდვა რვისა წლისა. მოიღო დედამან მისმან სარწმუნოებით და დადვა ცხედრითა წინაშე სუეტსა მას ნათლისასა, და ნანდჳლ-ვე ნათლისასა ევედრებოდა #ნინოს: "მოხედენ, დედოფალო, ძესა ამას ჩემსა, სიკუდილად მიახლებულსა. რამეთუ ვი/ცი ღმერთი ღმერთთა იგი არს, რომელსა შენ ჰმსახურებ და ჩუენ გჳქადაგებ".

ḳualad sxuay q̇rma iq̇o, ʒe mtavrisa c̣armartisay, mraval žam mdebare cxedarsa zeda, romlisa asoni uʒrav kmnil iq̇vnes da sruliad daqsnil boroṭisa ešmaḳisagan. ese moiġo dedaman misman c̣inaše natlit-šemosilisa mis sueṭisa da sarc̣munoebit evedreboda neṭarisa #ninos, rayta ilocos ʒesa zeda missa, siḳudid miaxlebulsa, da q̇os ḳurnebay.

კუალად სხუაჲ ყრმა იყო, ძე მთავრისა წარმართისაჲ, მრავალ ჟამ მდებარე ცხედარსა ზედა, რომლისა ასონი უძრავ ქმნილ იყვნეს და სრულიად დაჴსნილ ბოროტისა ეშმაკისაგან. ესე მოიღო დედამან მისმან წინაშე ნათლით-შემოსილისა მის სუეტისა და სარწმუნოებით ევედრებოდა ნეტარისა #ნინოს, რაჲთა ილოცოს ძესა ზედა მისსა, სიკუდიდ მიახლებულსა, და ყოს კურნებაჲ.

ḳualad mtavrisa visme c̣armartisa ʒe mraval žam mdebare iq̇o cxedarsa zeda, romlisa asoni uʒrav kmnil iq̇vnes da daqsnil ešmaḳisagan. ese moiġo dedaman misman c̣inaše sueṭisa mis da evedreboda neṭarsa #ninos, rayta ilocos ʒesa missa zeda da ganḳurnos.

კუალად მთავრისა ვისმე წარმართისა ძე მრავალ ჟამ მდებარე იყო ცხედარსა ზედა, რომლისა ასონი უძრავ ქმნილ იყვნეს და დაჴსნილ ეშმაკისაგან. ესე მოიღო დედამან მისმან წინაშე სუეტისა მის და ევედრებოდა ნეტარსა #ნინოს, რაჲთა ილოცოს ძესა მისსა ზედა და განკურნოს.

Mokc.1A 322,22/84Mokc.1B 84,35Ruf. 480CMokc.A 346,4/143Mokc.B 143,9Patm. 115,3K.Cx. 115,9NinoA 35,33NinoB 72,5






Illa se humani quidem remedii nihil scire testatur, Deum tamen suum Christum quem colebat, dare ei desperatam ab hominibus posse salutem, confirmat.

mašin šeaxo neṭarman #nino qeli twsi sueṭsa mas cxovelsa da dasdva q̇rmasa mas zeda da hrkua: "grc̣ams-a #iesu #krisṭe, ʒe ġmrtisa cxovelisay, qorcita mosruli cxorebisatws q̇ovlisa soplisa?"

მაშინ შეახო ნეტარმან #ნინო ჴელი თჳსი სუეტსა მას ცხოველსა და დასდვა ყრმასა მას ზედა და ჰრქუა: "გრწამს- #იესუ #ქრისტე, ძე ღმრთისა ცხოველისაჲ, ჴორცითა მოსრული ცხორებისათჳს ყოვლისა სოფლისა?"

mašin šeaxo #nino qeli sueṭsa mas da dasdva q̇rmasa mas zeda da hrkua: "uḳuetu grc̣ams ʒe ġmrtisa qorcita mosruli cxorebad q̇ovlisa soplisa,

მაშინ შეახო #ნინო ჴელი სუეტსა მას და დასდვა ყრმასა მას ზედა და ჰრქუა: "უკუეთუ გრწამს ძე ღმრთისა ჴორცითა მოსრული ცხორებად ყოვლისა სოფლისა,

Ew nora hasowcՙeal zjer̄n iwr i siwnn` ed i veray mankann. ew asē "Yisows Kՙristos, or ekir marmnov vasn pՙrkowtՙean ašxarhi, awgnea tłayoys aysorik":

Եւ նորա հասուցեալ զձեռն իւր ի սիւնն` եդ ի վերայ մանկանն. եւ ասէ "Յիսուս Քրիստոս, որ եկիր մարմնով վասն փրկութեան աշխարհի, աւգնեա տղայոյս այսորիկ":

maš/in c̣midaman #nino šeaxo qeli sueṭsa mas, dasdva q̇rmasa mas da rkua: "grc̣menin #ieso #krisṭe, ʒe ġmrtisa, cxovrebisatws q̇ovlisa soplisa qorcita mosruli;

მაშ/ინ წმიდამან #ნინო შეახო ჴელი სუეტსა მას, დასდვა ყრმასა მას და რქუა: "გრწმენინ #იესო #ქრისტე, ძე ღმრთისა, ცხოვრებისათჳს ყოვლისა სოფლისა ჴორცითა მოსრული;

xolo ġirssa mas šeec̣q̇ala dedaḳaci igi da dasdva qeli sueṭsa mas c̣midasa da merme šeaxo q̇rmasa mas mdebaresa da {35} hrkua: "uḳuetu grc̣menes #iesu #krisṭe, ʒe ġmrtisay, qorcielad mosruli cxorebad soplisa, ganiḳurno guemulebisagan šenisa."

ხოლო ღირსსა მას შეეწყალა დედაკაცი იგი და დასდვა ჴელი სუეტსა მას წმიდასა და მერმე შეახო ყრმასა მას მდებარესა და {35} ჰრქუა: "უკუეთუ გრწმენეს #იესუ #ქრისტე, ძე ღმრთისაჲ, ჴორციელად მოსრული ცხორებად სოფლისა, განიკურნო გუემულებისაგან შენისა."

xolo ġirssa mas šeec̣q̇ala dedaḳaci igi da dasdva qeli sueṭsa mas, da merme šeaxo q̇rmasa mas da hrkua: "uḳuetu grc̣menin #iesu #krisṭe, ʒe ġmrtisay, [39] ganiḳurno guemulebisagan".

ხოლო ღირსსა მას შეეწყალა დედაკაცი იგი და დასდვა ჴელი სუეტსა მას, და მერმე შეახო ყრმასა მას და ჰრქუა: "უკუეთუ გრწმენინ #იესუ #ქრისტე, ძე ღმრთისაჲ, [39] განიკურნო გუემულებისაგან".

Mokc.1A 322,22/84Mokc.1B 84,35Ruf. 480CMokc.A 346,7/143Mokc.B 143,9Patm. 115,3K.Cx. 115,9NinoA 35,2NinoB 72,8






da hrkua q̇rmaman man: "he, dedopalo, mrc̣ams #iesu #krisṭe, mqsneli dabadebultay".

და ჰრქუა ყრმამან მან: "ჰე, დედოფალო, მრწამს #იესუ #ქრისტე, მჴსნელი დაბადებულთაჲ".




xolo q̇rmaman man qma-q̇o da tkua: "mrc̣ams, c̣midao ġmrtisao, da taq̇uanis-vscem mas."

ხოლო ყრმამან მან ჴმა-ყო და თქუა: "მრწამს, წმიდაო ღმრთისაო, და თაყუანის-ვსცემ მას."

xolo q̇rma[y] igi qmobda: "mrc̣ams, c̣midao ġmrtisao".

ხოლო ყრმა[] იგი ჴმობდა: "მრწამს, წმიდაო ღმრთისაო".

Mokc.1A 322,22/84Mokc.1B 84,35Ruf. 480CMokc.A 346,8/143Mokc.B 143,13Patm. 115,3K.Cx. 115,11NinoA 35,2NinoB 72,8






Cumque cilicio suo parvulum superposuisset, atque ipsa desuper orationem fudisset ad Dominum, sanum matri reddidit infantem.

mašin hrkua mas c̣midaman #nino: "ganiḳurne amieritgan da adidebdi mas, visman ʒalman gangḳurna".

მაშინ ჰრქუა მას წმიდამან #ნინო: "განიკურნე ამიერითგან და ადიდებდი მას, ვისმან ძალმან განგკურნა".

ganiḳurno, da mas adidebdi, visman ʒalman gan[30]gḳurnos".

განიკურნო, და მას ადიდებდი, ვისმან ძალმან გან[30]გკურნოს".


ganiḳurne amieritgan da adidebdi mas, visman ʒalman ganḳurna".

განიკურნე ამიერითგან და ადიდებდი მას, ვისმან ძალმან განკურნა".




Mokc.1A 322,22/84Mokc.1B 84,35Ruf. 480CMokc.A 346,10/143Mokc.B 143,15Patm. 115,8K.Cx. 115,12NinoA 35,4NinoB 72,9






da mc̣rapl aġdga q̇rmay igi vitarca uṭḳivneli.

და მწრაფლ აღდგა ყრმაჲ იგი ვითარცა უტკივნელი.

da msc̣rapl aġdga q̇rmay igi, vitar-mca q̇olad-ve ara sč̣irveboda.

და მსწრაფლ აღდგა ყრმაჲ იგი, ვითარ-მცა ყოლად-ვე არა სჭირვებოდა.

Ew ar̄žamayn yareaw manowkn ew ekacՙ i veray oticՙ iwrocՙ.

Եւ առժամայն յարեաւ մանուկն եւ եկաց ի վերայ ոտից իւրոց.

da msc̣rapl aġdga q̇rma igi, vitar-ca uṭḳivneli.

და მსწრაფლ აღდგა ყრმა იგი, ვითარ-ცა უტკივნელი.

mašin uṗq̇ra qeli da aġadgina igi da q̇ovli[433]turt ganḳurnebuli misca dedasa twssa.

მაშინ უპყრა ჴელი და აღადგინა იგი და ყოვლი[433]თურთ განკურნებული მისცა დედასა თჳსსა.

mašin uṗq̇ra qeli da aġadgina mrteli da misca dedasa twssa.

მაშინ უპყრა ჴელი და აღადგინა მრთელი და მისცა დედასა თჳსსა.

Mokc.1A 322,22/84Mokc.1B 84,35Ruf. 480CMokc.A 346,10/143Mokc.B 143,15Patm. 115,9K.Cx. 115,12NinoA 35,5NinoB 72,9








ew amenayn bazmowtՙeann teseal` tayin awrhnowtՙiwn Astowcoy.

եւ ամենայն բազմութեանն տեսեալ` տային աւրհնութիւն Աստուծոյ.


da q̇ovelni romelni movidodes sarc̣munoebit titosaxeta sentagan šeṗq̇robilni, msc̣rapl ganḳurnebulni c̣arvidodes saxid twsa da adidebdes ġmertsa.

და ყოველნი რომელნი მოვიდოდეს სარწმუნოებით თითოსახეთა სენთაგან შეპყრობილნი, მსწრაფლ განკურნებულნი წარვიდოდეს სახიდ თჳსა და ადიდებდეს ღმერთსა.



Mokc.1A 322,22/84Mokc.1B 84,35Ruf. 480CMokc.A 346,11/143Mokc.B 143,23Patm. 115,11K.Cx. 115,13NinoA 35,8NinoB 72,10






da daeca šiši didi mepesa da q̇ovelsa simravlesa erisasa. da titosaxeni sneulni movidodes da ganiḳurnebodes,

და დაეცა შიში დიდი მეფესა და ყოველსა სიმრავლესა ერისასა. და თითოსახენი სნეულნი მოვიდოდეს და განიკურნებოდეს,

da daeca šiši didi mepesa da q̇ovelsa ersa da adidebdes, rametu twto saxeni sneulni movidodes da ganiḳurnebodes,

და დაეცა შიში დიდი მეფესა და ყოველსა ერსა და ადიდებდეს, რამეთუ თჳთო სახენი სნეულნი მოვიდოდეს და განიკურნებოდეს,

ew ankaw ah i veray amenecՙown:

եւ անկաւ ահ ի վերայ ամենեցուն:

da daeca šiši didi mepesa da q̇ovelsa ersa. da twto-saxeni sneulni movidodes da ganiḳurnebodes,

და დაეცა შიში დიდი მეფესა და ყოველსა ერსა. და თჳთო-სახენი სნეულნი მოვიდოდეს და განიკურნებოდეს,

xolo daeca šiši didi mepesa da q̇ovelsa ersa uricxuta mattws sasc̣aulta, romelni aġesrulebodes dġiti-dġe.

ხოლო დაეცა შიში დიდი მეფესა და ყოველსა ერსა ურიცხუთა მათთჳს სასწაულთა, რომელნი აღესრულებოდეს დღითი-დღე.

xolo mas-ve žamsa šina šiši didi daeca q̇ovelta mattws sasc̣aulta, romelni ikmnebodes sueṭisa misgan brc̣q̇invalisa.

ხოლო მას-ვე ჟამსა შინა შიში დიდი დაეცა ყოველთა მათთჳს სასწაულთა, რომელნი იქმნებოდეს სუეტისა მისგან ბრწყინვალისა.

Mokc.1A 322,22/84Mokc.1B 84,35Ruf. 480CMokc.A 346,12/143Mokc.B 143,26Patm. 115,12K.Cx. 115,14NinoA 35,8NinoB 72,11






vidremdis mepeman šekmna saburveli ʒelisay garemoys sueṭsa mas da dapara xedvisagan da egret šeexebodes erni sartulsa mas da ganiḳurnebodes mc̣rapl da adidebdes ġmertsa saḳwrvelt-mokmedsa.

ვიდრემდის მეფემან შექმნა საბურველი ძელისაჲ გარემოჲს სუეტსა მას და დაფარა ხედვისაგან და ეგრეთ შეეხებოდეს ერნი სართულსა მას და განიკურნებოდეს მწრაფლ და ადიდებდეს ღმერთსა საკჳრველთ-მოქმედსა.

vidremdis mepeman šeukmna saburveli ʒelisay garemos sueṭsa mas da dap[a]ra xedvisagan. da egret saxed šeexebodes erni saburvelsa mas da ganiḳurnebodes.

ვიდრემდის მეფემან შეუქმნა საბურველი ძელისაჲ გარემოს სუეტსა მას და დაფ[]რა ხედვისაგან. და ეგრეთ სახედ შეეხებოდეს ერნი საბურველსა მას და განიკურნებოდეს.

Ew tՙagaworn arar cackoytՙ seann.

Եւ թագաւորն արար ծածկոյթ սեանն.

vidremdis mepeman šeukmna sabur/veli ʒelisa garemos sueṭsa mas, da dapara xedvisagan. da egret-ve šeexebodes erni sartulsa mas da ganiḳurnebodes.

ვიდრემდის მეფემან შეუქმნა საბურ/ველი ძელისა გარემოს სუეტსა მას, და დაფარა ხედვისაგან. და ეგრეთ-ვე შეეხებოდეს ერნი სართულსა მას და განიკურნებოდეს.

da rametu sazarel iq̇o brc̣q̇invalebisa misgan zegardamoysa q̇ovlad saḳwrvelisa sueṭi igi, mašin šekmna garemoys sueṭisa mis saburveli mepeman da dapara xedvisagan. da egret garešesa mas saburvelsa šeexebodian erni da q̇ovelni ganiḳurnebodian, vitarita-ca šeṗq̇robil arian uʒlurebita.

და რამეთუ საზარელ იყო ბრწყინვალებისა მისგან ზეგარდამოჲსა ყოვლად საკჳრველისა სუეტი იგი, მაშინ შექმნა გარემოჲს სუეტისა მის საბურველი მეფემან და დაფარა ხედვისაგან. და ეგრეთ გარეშესა მას საბურველსა შეეხებოდიან ერნი და ყოველნი განიკურნებოდიან, ვითარითა-ცა შეპყრობილ არიან უძლურებითა.

mašin mepeman šekmna garemoys sueṭisa mis saburveli da dapara xedvisagan. da egret garešesa mas šeemtxwvnian da ganiḳurnian, vitarita-ca vin šeṗq̇robil iq̇vnian uʒlurebita.

მაშინ მეფემან შექმნა გარემოჲს სუეტისა მის საბურველი და დაფარა ხედვისაგან. და ეგრეთ გარეშესა მას შეემთხჳვნიან და განიკურნიან, ვითარითა-ცა ვინ შეპყრობილ იყვნიან უძლურებითა.

Mokc.1A 322,20/84Mokc.1B 84,32Ruf. 480CMokc.A 346,16/143Mokc.B 143,33Patm. 115,13K.Cx. 115,16NinoA 35,8NinoB 72,11




da mc̣rapl aġašena eḳlesiay kuemo[y] samotxesa šina. da sueṭi igi iq̇o ʒelisay, romeli twt aġemarta. {85}

{322,20} და მწრაფლ აღაშენა ეკლესიაჲ ქუემო[] სამოთხესა შინა. და სუეტი იგი იყო ძელისაჲ, რომელი თჳთ აღემართა. {85}

da msc̣rapl aġašena eḳlesiay kuēmo[y] samotxesa šina, ʒelisa[y]. da sueṭi igi ṗaṭiosani, romeli twt aġemarta.

{84,32} და მსწრაფლ აღაშენა ეკლესიაჲ ქუჱმო[] სამოთხესა შინა, ძელისა[]. და სუეტი იგი პატიოსანი, რომელი თჳთ აღემართა.

da ic̣q̇o mepeman aġšenebad samotxesa mas šina eḳlesiasa guls-modginebita da sixarulita didita. {144}

და იწყო მეფემან აღშენებად სამოთხესა მას შინა ეკლესიასა გულს-მოდგინებითა და სიხარულითა დიდითა. {144}

da msc̣rapl daic̣q̇o mepeman da aġašena eḳlesiay samotxesa mas šina da ganabrc̣q̇inva igi priadita okroyta da vecxlita da šeamḳo q̇ovlita samḳaulita esret, romel ṭrpialebisa misisagan ʒniad ganešorebodes {144} mep[e]ni da mtavarni da q̇ovelni mxilvelni misni.

და მსწრაფლ დაიწყო მეფემან და აღაშენა ეკლესიაჲ სამოთხესა მას შინა და განაბრწყინვა იგი ფრიადითა ოქროჲთა და ვეცხლითა და შეამკო ყოვლითა სამკაულითა ესრეთ, რომელ ტრფიალებისა მისისაგან ძნიად განეშორებოდეს {144} მეფ[]ნი და მთავარნი და ყოველნი მხილველნი მისნი.

ew katarecՙin zekełecՙi šinelov i pՙar̄s Astowcoy:

եւ կատարեցին զեկեղեցի շինելով ի փառս Աստուծոյ:

msc̣rapl ic̣q̇o mepeman da ganasrula eḳlesia samotxesa šina.

მსწრაფლ იწყო მეფემან და განასრულა ეკლესია სამოთხესა შინა.




Mokc.1A 322,23/85Mokc.1B 85,1Ruf. 482BMokc.A 346,16/143Mokc.B 143,33Patm. 115,13K.Cx. 115,16NinoA 35,8NinoB 72,11




da vitarca aġašenes eḳlesiay,

და ვითარცა აღაშენეს ეკლესიაჲ,

da aġašenes eḳlesiay

{85} და აღაშენეს ეკლესიაჲ

{482B} Postea vero quam Ecclesia magnifice constructa est, et populi fidem Dei majore ardore sitiebant,








Mokc.1A 322,23/85Mokc.1B 85,1Ruf. 482BMokc.A 346,16/143Mokc.B 143,33Patm. 115,13K.Cx. 115,16NinoA 35,8NinoB 72,11




c̣aravlina mocikuli da c̣igni #ninoysi #saberʒneta, mepisa #ḳosṭanṭinesa txovad mġdelta.

წარავლინა მოციქული და წიგნი #ნინოჲსი #საბერძნეთა, მეფისა #კოსტანტინესა თხოვად მღდელთა.

da c̣aravlinna mepeman mocikulni da c̣igni #nino[y]si #saberʒnetad, mepisa #ḳosṭanṭinessa, txovad mġdelta.

და წარავლინნა მეფემან მოციქულნი და წიგნი #ნინო[]სი #საბერძნეთად, მეფისა #კოსტანტინესსა, თხოვად მღდელთა.

captivae {236} monitis ad Imperatorem Constantinum totius gentis legatio mittitur: res gesta exponitur: sacerdotes mittere oratur, qui caeptum erga se Dei munus explerent.





{{>> 35,23 - 37,17}}

{{>> 35,23 - 37,17 }}



Mokc.1A 322,24/85Mokc.1B 85,4Ruf. 482BMokc.A 346,16/143Mokc.B 143,33Patm. 115,16K.Cx. 115,18NinoA 35,8NinoB 72,11




xolo igini mc̣rapl miic̣ines. {86}

ხოლო იგინი მწრაფლ მიიწინეს. {86}

xolo mocikulni igi msc̣rapl miic̣ivnes c̣inaše mepisa.

ხოლო მოციქულნი იგი მსწრაფლ მიიწივნეს წინაშე მეფისა.



Isk tՙagaworn Kostandianos teseal zhreštaksn Mihranay`

Իսկ թագաւորն Կոստանդիանոս տեսեալ զհրեշտակսն Միհրանայ`

da vitar-ca miic̣ivnes mocikulni #mirian mepisani #ḳosṭanṭine berʒenta mepesa c̣inaše, da miutxres q̇oveli, ra-ca ikmna.

და ვითარ-ცა მიიწივნეს მოციქულნი #მირიან მეფისანი #კოსტანტინე ბერძენთა მეფესა წინაშე, და მიუთხრეს ყოველი, რა-ცა იქმნა.




Mokc.1A 322,24/85Mokc.1B 85,7Ruf. 482CMokc.A 346,16/143Mokc.B 143,33Patm. 115,18K.Cx. 115,19NinoA 35,15NinoB 72,15





da vitarca ixilna igini mepeman, moc̣led moiḳitxna da ambors-uq̇o ġimilit. da učuenes c̣igni mepisa da #nino[y]si. xolo vitarca cnes mizezi mislvisa matisa[y], ganix[a]res six[a]rulita didita da aġdges msc̣rapl saq̇drisag[a]n matisa mepe #ḳosṭanṭine da #elene dedopali, da ṗir-dadebit da ḳualad aemartnes ze da aġiṗq̇rnes qelni matni cad mimart, da aġavsnes tualni matni cremlita mqurvalita, da ġaġad-q̇ves <q>mita maġlita da tkues: "didebay šenda, #krisṭe ġmerto, [2] romelman esret satno ičine". da q̇ovelta qma-q̇ves ameni. mašin mepeman #ḳosṭanṭine twsita qelita aġc̣erna ebisṭoleni, priadita šesxmita da mravlita "gixarodenita" šeamḳo da mḳwdrad, sasupevelisa tanaziarad, ʒmad missa saxel-sdva. egret-ve #elene aġc̣erna ebisṭoleni orni: ertni #nana dedoplisatws da ertni #nino[y]stws c̣midisa, da man-ca egre-ve mravlita šesxmita da "gixarodenita". da sanaṭrel uc̣oda dedopalsa #nanas, xolo neṭarsa #ninos #elene survilit uc̣oda dedoplad da twssa sc̣orad da sc̣orad c̣midata mocikulta. da dabeč̣dnes ebisṭoleni igi.

და ვითარცა იხილნა იგინი მეფემან, მოწლედ მოიკითხნა და ამბორს-უყო ღიმილით. და უჩუენეს წიგნი მეფისა და #ნინო[]სი. ხოლო ვითარცა ცნეს მიზეზი მისლვისა მათისა[], განიხ[]რეს სიხ[]რულითა დიდითა და აღდგეს მსწრაფლ საყდრისაგ[] მათისა მეფე #კოსტანტინე და #ელენე დედოფალი, და პირ-დადებით და კუალად აემართნეს ზე და აღიპყრნეს ჴელნი მათნი ცად მიმართ, და აღავსნეს თუალნი მათნი ცრემლითა მჴურვალითა, და ღაღად-ყვეს <>მითა მაღლითა და თქუეს: "დიდებაჲ შენდა, #ქრისტე ღმერთო, [2] რომელმან ესრეთ სათნო იჩინე". და ყოველთა ჴმა-ყვეს ამენი. მაშინ მეფემან #კოსტანტინე თჳსითა ჴელითა აღწერნა ებისტოლენი, ფრიადითა შესხმითა და მრავლითა "გიხაროდენითა" შეამკო და მკჳდრად, სასუფეველისა თანაზიარად, ძმად მისსა სახელ-სდვა. ეგრეთ-ვე #ელენე აღწერნა ებისტოლენი ორნი: ერთნი #ნანა დედოფლისათჳს და ერთნი #ნინო[]სთჳს წმიდისა, და მან-ცა ეგრე-ვე მრავლითა შესხმითა და "გიხაროდენითა". და სანატრელ უწოდა დედოფალსა #ნანას, ხოლო ნეტარსა #ნინოს #ელენე სურვილით უწოდა დედოფლად და თჳსსა სწორად და სწორად წმიდათა მოციქულთა. და დაბეჭდნეს ებისტოლენი იგი.

{482C} Quibus illo cum omni gaudio et honore transmissis, multo amplius ex hoc laetatus est, quam si incognitas Romano imperio gentes et regna ignota junxisset.



xndacՙ yoyž vasn darji Vracՙ i Kՙristos. ew zi hawatacՙ, etՙē bnawin i bacՙ kacՙin i miabanowtՙenēn Parsicՙ, noynpēs ew dšxoyn Hełinay, {116} ew pՙar̄awor ar̄nēin zAstowac:

խնդաց յոյժ վասն դարձի Վրաց ի Քրիստոս. եւ զի հաւատաց, եթէ բնաւին ի բաց կացին ի միաբանութենէն Պարսից, նոյնպէս եւ դշխոյն Հեղինայ, {116} եւ փառաւոր առնէին զԱստուած:

mašin aġivso sixarulita mepe da deda misi #elene dedopali: ṗirvelad amistws, rametu madli ġmrtisa miepineboda q̇ovelta adgilta

მაშინ აღივსო სიხარულითა მეფე და დედა მისი #ელენე დედოფალი: პირველად ამისთჳს, რამეთუ მადლი ღმრთისა მიეფინებოდა ყოველთა ადგილთა

xolo sarc̣munoebay moslvisa da cnobad č̣ešmariṭebisa #mirian kartvelta mepisa ṗirvel atormeṭisa c̣lisa c̣q̇alobit moxedva q̇o ġmertman q̇ovelsa sabrʒanebelsa zeda hromta da berʒentasa, zegardamoyta c̣odebita hrc̣mena upali čueni #iesu #krisṭe č̣ešmariṭad ġmrtad da macxovrad mepesa #ḳosṭanṭines da dedasa missa dedopalsa #elenes.

ხოლო სარწმუნოებაჲ მოსლვისა და ცნობად ჭეშმარიტებისა #მირიან ქართველთა მეფისა პირველ ათორმეტისა წლისა წყალობით მოხედვა ყო ღმერთმან ყოველსა საბრძანებელსა ზედა ჰრომთა და ბერძენთასა, ზეგარდამოჲთა წოდებითა ჰრწმენა უფალი ჩუენი #იესუ #ქრისტე ჭეშმარიტად ღმრთად და მაცხოვრად მეფესა #კოსტანტინეს და დედასა მისსა დედოფალსა #ელენეს.

xolo ṗirvel atisa c̣lisa #mirian mepisa q̇ovelta upalman c̣q̇aloba q̇o hromta zeda da berʒenta, da zegardamo c̣odebita gamoačina mepe morc̣mune #ḳosṭanṭine da deday misi #elene dedopali.

ხოლო პირველ ათისა წლისა #მირიან მეფისა ყოველთა უფალმან წყალობა ყო ჰრომთა ზედა და ბერძენთა, და ზეგარდამო წოდებითა გამოაჩინა მეფე მორწმუნე #კოსტანტინე და დედაჲ მისი #ელენე დედოფალი.

Mokc.1A 322,24/85Mokc.1B 85,7Ruf. 482CMokc.A 346,16/143Mokc.B 143,33Patm. 115,18K.Cx. 115,21NinoA 35,20NinoB 72,18









da qelsa kueše matsa natels-iġebda q̇oveli #kartli.

და ჴელსა ქუეშე მათსა ნათელს-იღებდა ყოველი #ქართლი.

da natel-iġes saxelita mamisayta [434] da ʒisayta da sulisa c̣midisata mat da q̇ovelman ṗalaṭ-mqedrebman matman amaġlebitgan uplisa čuenisa #iesu #ḳrisṭesit samas da meatertmeṭesa c̣elsa.

და ნათელ-იღეს სახელითა მამისაჲთა [434] და ძისაჲთა და სულისა წმიდისათა მათ და ყოველმან პალატ-მჴედრებმან მათმან ამაღლებითგან უფლისა ჩუენისა #იესუ #კრისტესით სამას და მეათერთმეტესა წელსა.

da natel-iġes saxelsa zeda #krisṭessa q̇ovelman-ve erman da ṗalaṭman misman amaġlebitgan uplisa čuenisa #iesu #krisṭesa samas meaturameṭesa c̣elsa

და ნათელ-იღეს სახელსა ზედა #ქრისტესსა ყოველმან-ვე ერმან და პალატმან მისმან ამაღლებითგან უფლისა ჩუენისა #იესუ #ქრისტესა სამას მეათურამეტესა წელსა

Mokc.1A 322,24/85Mokc.1B 85,7Ruf. 482CMokc.A 346,16/143Mokc.B 143,33Patm. 115,18K.Cx. 115,22NinoA 35,20NinoB 72,18









šemdgomad amistws ganmxiaruldes, rametu daidasṭures #mi/rian mepisagan sruliad moc̣q̇ueda sṗarsta da mṭḳiced miġeba siq̇uarulisa matisa. da adidebdes da hmad/lobdes ġmertsa.

შემდგომად ამისთჳს განმხიარულდეს, რამეთუ დაიდასტურეს #მი/რიან მეფისაგან სრულიად მოწყუედა სპარსთა და მტკიცედ მიღება სიყუარულისა მათისა. და ადიდებდეს და ჰმად/ლობდეს ღმერთსა.




Mokc.1A 322,26/86Mokc.1B 86,1Ruf. 482CMokc.A 346,18/144Mokc.B 144,2Patm. 116,2K.Cx. 115,24NinoA 35,20NinoB 72,18




da mosca mepeman #iovane eṗisḳoṗosi da orni mġdelni da erti diaḳoni

და მოსცა მეფემან #იოვანე ეპისკოპოსი და ორნი მღდელნი და ერთი დიაკონი

xolo mepeman c̣aravlinna eṗisḳoṗosi #iovane da orni mġdelni da erti diaḳoni,

{86} ხოლო მეფემან წარავლინნა ეპისკოპოსი #იოვანე და ორნი მღდელნი და ერთი დიაკონი,

mašin movides mocikulni #saberʒnetit, mġdelt-moʒġuari, mġdelni da diaḳonni

მაშინ მოვიდეს მოციქულნი #საბერძნეთით, მღდელთ-მოძღუარი, მღდელნი და დიაკონნი

mašin movides #saberʒnetit mġdeltmoʒġ[u]ari da mġd[e]lni da diaḳonni.

მაშინ მოვიდეს #საბერძნეთით მღდელთმოძღ[]არი და მღდ[]ლნი და დიაკონნი.

Ew ar̄akՙecՙin episkopos mi Yovhannēs anown kočՙecՙeal, ew kՙahanays erkow ew sarkawags eris, ew xačՙ ənd nosa ew patker pՙrkčՙakan:

Եւ առաքեցին եպիսկոպոս մի Յովհաննէս անուն կոչեցեալ, եւ քահանայս երկու եւ սարկաւագս երիս, եւ խաչ ընդ նոսա եւ պատկեր փրկչական:

da c̣armogzavna mġdeli č̣ešmariṭi #iovane eṗisḳoṗosad, da mis tana mġdelni orni da diaḳonni samni.

და წარმოგზავნა მღდელი ჭეშმარიტი #იოვანე ეპისკოპოსად, და მის თანა მღდელნი ორნი და დიაკონნი სამნი.




Mokc.1A 322,27/86Mokc.1B 86,3Ruf. 482CMokc.A 346,18/144Mokc.B 144,2Patm. 116,2K.Cx. 115,25NinoA 35,20NinoB 72,18




da c̣igni #elene dedoplisay da xaṭi macxovrisay da ʒeli cxorebisay #ninoystws.

და წიგნი #ელენე დედოფლისაჲ და ხატი მაცხოვრისაჲ და ძელი ცხორებისაჲ #ნინოჲსთჳს.

da xaṭi macxovrisa[y], da ʒeli cxorebisa[y] da sxuay c̣ignebi #elene dedoplisa[y] #nino[y]stws, da c̣arvides. taq̇[u]ani-sces meupebasa #krisṭessa.

და ხატი მაცხოვრისა[], და ძელი ცხორებისა[] და სხუაჲ წიგნები #ელენე დედოფლისა[] #ნინო[]სთჳს, და წარვიდეს. თაყ[]ანი-სცეს მეუფებასა #ქრისტესსა.




da mouc̣era #mirians {116} #ḳosṭanṭine mepeman c̣igni locvisa da / ḳurtxevisa ġmrtisa madlobisa. da c̣armosca ǯuari da xaṭi macxovrisa, da mis tana nič̣i didi. da #elene dedopalman mouc̣era c̣igni kebisa da nugešinis-cemisa.

და მოუწერა #მირიანს {116} #კოსტანტინე მეფემან წიგნი ლოცვისა და / კურთხევისა ღმრთისა მადლობისა. და წარმოსცა ჯუარი და ხატი მაცხოვრისა, და მის თანა ნიჭი დიდი. და #ელენე დედოფალმან მოუწერა წიგნი ქებისა და ნუგეშინის-ცემისა.




Mokc.1A 322,29/86Mokc.1B 86,7Ruf. 482CMokc.A 346,18/144Mokc.B 144,2Patm. 116,2K.Cx. 116,4NinoA 35,20NinoB 72,29




da vitarca movides,

და ვითარცა მოვიდეს,

5. da vitarca miic̣ines,

5. და ვითარცა მიიწინეს,




moic̣ia #iovane eṗisḳoṗosi da mis tana mġdelni da diaḳonni da mocikulni #mcxetad, da aġivsnes sixarulita mepe da dedopali da q̇oveli eri mati, rametu surviel iq̇vnes q̇ovelni-ve natlis-ġebisatws. mašin msc̣rapl gagzavna brʒaneba #mirian mepeman q̇ovelta tana eris-tavta, sṗasalarta da q̇ovelta ṗirta sameposata moc̣odebad c̣inaše missa; da msc̣rapl moic̣ivnes q̇ovelni kalakad.

მოიწია #იოვანე ეპისკოპოსი და მის თანა მღდელნი და დიაკონნი და მოციქულნი #მცხეთად, და აღივსნეს სიხარულითა მეფე და დედოფალი და ყოველი ერი მათი, რამეთუ სურვიელ იყვნეს ყოველნი-ვე ნათლის-ღებისათჳს. მაშინ მსწრაფლ გაგზავნა ბრძანება #მირიან მეფემან ყოველთა თანა ერის-თავთა, სპასალართა და ყოველთა პირთა სამეფოსათა მოწოდებად წინაშე მისსა; და მსწრაფლ მოიწივნეს ყოველნი ქალაქად.




Mokc.1A 322,29/86Mokc.1B 86,7Ruf. 482CMokc.A 346,19/144Mokc.B 144,4Patm. 116,6K.Cx. 116,9NinoA 35,20NinoB 72,29




nateli moiġo #mirean mepeman da dedopalman da q̇ovelman saxlman matman.

ნათელი მოიღო #მირეან მეფემან და დედოფალმან და ყოველმან სახლმან მათმან.

natels-iġes saxelsa zeda c̣midisa samebis[a]sa #mirian mepeman da #nana dedopalman da q̇ovelman ṗalaṭ-banaḳm[a]n matman.

ნათელს-იღეს სახელსა ზედა წმიდისა სამების[]სა #მირიან მეფემან და #ნანა დედოფალმან და ყოველმან პალატ-ბანაკმ[]ნ მათმან.

da ic̣q̇es natlis-cemad, vitarca zemo-c̣eril ars, q̇ovlisa erisa.

და იწყეს ნათლის-ცემად, ვითარცა ზემო-წერილ არს, ყოვლისა ერისა.

da ic̣q̇es natlis-ġebad mepeman da q̇ovelman erman, vitarca zemo-c̣eril ars.

და იწყეს ნათლის-ღებად მეფემან და ყოველმან ერმან, ვითარცა ზემო-წერილ არს.

Ew ekeal lowsaworecՙin mkrtowtՙeamb ztՙagaworn ew zkin iwr ew zordisn ew zars erewelis i tełwoǰn, or kočՙi Moktՙa. ew kočՙecՙaw tełin` "Glxaworacՙ lowsatow": Ew mkrtecՙan amenayn Virkՙ, baycՙ i Mtՙewowlacՙn ew i Kovkasow, ew i Hrēicՙn` or i Mcՙxitՙay. ayl i Barabbaynocՙn mkrtecՙan yisown ayr, ew sireacՙ znosa tՙagaworn, ew et nocՙa zDidiscՙixē: Ew Pՙeroyž, or ownēr ztownn R̄anay minčՙ i Partaw, or pՙesay ēr Mihranay, očՙ lowaw banin kenacՙ:

Եւ եկեալ լուսաւորեցին մկրտութեամբ զթագաւորն եւ զկին իւր եւ զորդիսն եւ զարս երեւելիս ի տեղւոջն, որ կոչի Մոկթա. եւ կոչեցաւ տեղին` "Գլխաւորաց լուսատու": Եւ մկրտեցան ամենայն Վիրք, բայց ի Մթեւուլացն եւ ի Կովկասու, եւ ի Հրէիցն` որ ի Մցխիթայ. այլ ի Բարաբբայնոցն մկրտեցան յիսուն այր, եւ սիրեաց զնոսա թագաւորն, եւ ետ նոցա զԴիդիսցիխէ: Եւ Փերոյժ, որ ունէր զտունն Ռանայ մինչ ի Պարտաւ, որ փեսայ էր Միհրանայ, ոչ լուաւ բանին կենաց:

mašin natel-iġo mepeman qelsa kueše c̣midisa #ninossa, da šemdgomad dedopalman da švilta matta qelsa kueše mat mġdelta / da diaḳontasa.

მაშინ ნათელ-იღო მეფემან ჴელსა ქუეშე წმიდისა #ნინოსსა, და შემდგომად დედოფალმან და შვილთა მათთა ჴელსა ქუეშე მათ მღდელთა / და დიაკონთასა.






Copyright Jost Gippert Frankfurt a/M 1997. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.