TITUS
Kartuli Samartlis Dzeglebi VI
Part No. 355
Previous part

Text: 355.  
Line of ed.: 16   355. სამუხრანოს სახლიკაცობის რიგი განწესებული
Line of ed.: 17   ვახტანგ VI-ის მიერ

Line of ed.: 18   1720 წ. 23 მარტი


Line of ed.: 19        ქ. ჩუენ, მეფეთ-მეფემან და ჴელმწიფემან პატრონმან
Line of ed.: 20     ვახტანგ და ძემან ჩუენმან სასურველმან მეფემან პატრონ\მან
Line of ed.: 21     შაჰნავაზ, ჩვენთან მყოფარემან ძმამან ჩვენმან პატრი\არქმან
Line of ed.: 22     ბატონიშვილმან ბატონმან დომენტიმ, გვერთ ვი\ახელით
Line of ed.: 23     დარბაისელნი და მუხრანის ბატონის ლევანისა, ერე\კლესი,
Line of ed.: 24     კოსტანდილეს შვილისა და სვიმონის შვი\ლის
Line of ed.: 25     სახლიკაცობის რიგი და წესი ასრე გაუჩინეთ და ამრიგად
Line of ed.: 26     იქ/ცეოდნენ.

Page of ed.: 690  
Line of ed.: 1        1. მუხრანის ბატონად ლევან არის და იყოს. მამულისა და
Line of ed.: 2     სახლის გარიგებას კარგად ეცადოს. რომელიც [მამ]ულის შემოსავ\ლელი
Line of ed.: 3     საქმე იყოს, სახლიკაცთაც დაეკითხებოდეს.

Line of ed.: 4        2. ბატონისაგან თუ სახელო, თუ ჯამაგირი იშოვნონ, თავ-თა\ვისთვის
Line of ed.: 5     ქონდეს.

Line of ed.: 6        3. სამეხრეოები ყუელამ მოშალონ. თუ ვინ იცის იყოლიონ,
Line of ed.: 7     სახასოს მიწასა აზნაურშვილისასა და გლეხისას ნუ მოხუნენ.

Line of ed.: 8        4. ტყე რომ გა[ა]ყენონ და ან ბეითალმალი მიწა მოხნან, ის
Line of ed.: 9     არაფერია. როგორც უწინ სხვას მუხრანის ბატონების დროს სამეხ\რეოები
Line of ed.: 10     სახასოში საერთოთ ყოფილიყოს, ლევა[ნ]ც ისრე გა[ა]რი\გოს
Line of ed.: 11     და გამართოს.

Line of ed.: 12        5. პური ამდენი მოიყუანოს, რომე სახ[ლ]ისკაცს არ და[ა]კ\ლოს,
Line of ed.: 13     თუ და[ა]კლდეს, თვითონ გაუღონიერდეს. და თუ გადარჩეს,
Line of ed.: 14     მუხრანი[ს] ბატონისა იყოს.

Line of ed.: 15        6. ქერსაც მუხრანი[ს] ბატონი გაღონ[ი]ერდეს და ამ გზით უჭ\მიოს:
Line of ed.: 16     თვითო ცხენი მარიამობისთვის ნახევარს დაუბას; ოროლი
Line of ed.: 17     ცხენი მარიამობისთვის გასულს დაუბას, სხვა ცხენები ღვინობის\თვის
Line of ed.: 18     ნახევარს გასულს დაუბას.

Line of ed.: 19        მუხრანში მსახურ-აზნაურიშვილი ქერს ნუ ითხოვს ნურცერ\თისა.
Line of ed.: 20     რომელიც მუხრანი[ს] ბატონისშვილი ქალაქს წამოვიდეს, მი\სი
Line of ed.: 21     ცხენისასა და ორის-სამის მსახურის ქერსა მუხრანი[ს] ბატონი
Line of ed.: 22     ქერს გაურიგებდეს.

Line of ed.: 23        7. ლაშქარ-ნადირობაში რაც კაცი ახლდეს, ყუელას უჭმიოს.
Line of ed.: 24     ღვინო და საკლავი არ მოუვათ საყოფი, მაგრამე რაც მოუვიდოდეს,
Line of ed.: 25     მოხელეთ მიებარებოდეს, თავილად დაეწერებოდეს, საერთოს მარ\ნიდა[მ]
Line of ed.: 26     და სამზარეულოთგან მუხრანის რიგით და შეკითხვით მო\ხელე[ე]ბი
Line of ed.: 27     მართებულათ მოახმარდენ.

Line of ed.: 28        თუ და[ა]კლდეს, ან შეწერითა და ან სხვარიგათ გაღონ[ი]ერ\დენ,
Line of ed.: 29     და ისიც ისრე დახარჯონ. და რახანაც აღარც ის იყოს, თავ\თავისა
Line of ed.: 30     გაღონიერდნე[ნ], მუხრანის ბატონს ვერა სთხოვენ.

Line of ed.: 31        8. ნურც აზნაურისშვილსა და ნურც მსახურსა და ნურც გლეხს
Line of ed.: 32     ნურავინ და[ა]რბევს, მუხრანის ბატონმაც მართებულს დანაშაულ\ზედ
Line of ed.: 33     და[ა]რბ[ი]ოს.

Line of ed.: 34        9. ქარხანაში მიაბარონ ნარბევი, საქურიო, გასამყრელო, თუ
Line of ed.: 35     რაც ფერი მამულიდამენ მოვიდეს. სამუშაოს სამეზუ [რ]ოს გარდას\დებდეს
Page of ed.: 691   Line of ed.: 1     და სხვას ქარხანაში მიაბარებდენ. ქარხანა როგორც უწინ
Line of ed.: 2     საერთოთ ყოფილიყოს, ისევ ერთად გამ[ა]რთონ.

Line of ed.: 3        10. თეთრის მოსავალი, როგორცა თეიმურაზის ჟამშია
Line of ed.: 4     იყოფდენ, ისრე ახლა გაიყონ.

Line of ed.: 5        11. აზნაურისშვილისა და [მ]სახურისა ასრე იქმნას: ეს ძმანი
Line of ed.: 6     დასხდნენ, რომელიც მუხრანის ბატონის სახლებელი იყოს, მისთ\ვის
Line of ed.: 7     გარდა[ა]ყენონ. და რომელიც ერეკლეს უწინ ხლებოდეს,
Line of ed.: 8     ის იმას იახლოს; თუ აკლდეს, მოუმატონ. რომელიც პაპუას
Line of ed.: 9     ხლებოდეს, ის ლევანის შვილს იახლოს. რაც აშოთანის
Line of ed.: 10     ბატონობაში კოსტანტილეს ხლებოდეს, ისი იმის შვილს
Line of ed.: 11     იახლოს. რაც [ს]ვიმონის შვილს მამას იმისი ნა[ა]ხლი ჰყუან\დეს,
Line of ed.: 12     ისევ იახლოს. სხვა ახალი გამოყუანილები ყუელამ გაუშვას.
Line of ed.: 13     თუ აკლდეს ვისმე, ძმანი შეიყარნენ, მუხრანის ბატონიც გამოიყუ\ანონ
Line of ed.: 14     და იახლონ. აგრეთვე მუახლის გამოყუანა.

Line of ed.: 15        12. რომელისაც მსახურმან დაუკარგოს რამე, ის დანაკარგი
Line of ed.: 16     [ა]ზღვევინონ, მეტს ნუ წა[ა]რთმევენ. თუ სხვარიგად აწყენინონ,
Line of ed.: 17     სცემონ, და[ა]ბან; დარბევით ნუ დაარბევენ.

Line of ed.: 18        13. მამულის გაცემა, აზნაურიშვილის წახდენ[ა] და გამორთ\მევა
Line of ed.: 19     რისამე, ერთმანეთის შეკითხვით იქმოდენ.

Line of ed.: 20        14. თუ ვისმე მისცენ რამე, ფე[შ]ქაში მართებულათ ყუელას
Line of ed.: 21     მიეცემოდეს.

Line of ed.: 22        15. მთავარეფის[კ]ოპ[ო]ზის ნ[ა]სყიდი გლეხები საერთოდ
Line of ed.: 23     იყოს. მის საქონელსა და მაზედ დანახარჯს ერთმანეთს ნურას ელე\პარაკებიან.
Line of ed.: 24     კოსტანტილესი და წილკნელის ნასყიდი თავ-თავისთვის
Line of ed.: 25     ქონდეს.

Line of ed.: 26        ახლა რომ ერეკლეს რატისშვილისაგან გლეხები
Line of ed.: 27     უყიდია, ის ერეკლეს ქონდეს, მაგრამე როგორც რატისშვილის ყმათ
Line of ed.: 28     მუხრანის სამსახური ექნასთ, იმას ისრე იქმოდენ.

Line of ed.: 29        16. ლაშქარ-ნადირობასა და გარეობაში მუხარნი[ს] ბატონი
Line of ed.: 30     იქ ბძანდება, მის ხარჯზედ უნდა იყუენ. თუ არადა, სახლისკაცი
Line of ed.: 31     გაგზავნოს ულაყსა და ნუზლს გაურიგებდეს.

Line of ed.: 32        17. თუ მუხრანი[ს] ბატონი შინ არ იყოს, მოჩივრის სამართალს
Line of ed.: 33     ერეკლე იქმოდეს, თუ რამე მოვიდოდეს, ქარხანაში მიაბარებდეს.

Line of ed.: 34        18. პურს, ღვინოს, საკლავს მუხრანის ბატონის უბარათოთ ნუ
Line of ed.: 35     დახარჯვენ და ნურც გასცემენ.

Line of ed.: 36        19. სამუშაოზედ დადგებოდენ. და ნურც ოჩხარს, ნურას სათ\ხოვარს
Page of ed.: 692   Line of ed.: 1     უმუხრანის ბატონოთ ნუ სთხოვენ? ნურც ულაყს და ურემს
Line of ed.: 2     შეაწერენ, ნურც მსახურსა და გლეხს ცხენზედ ნუ შეუჯდებიან, თი\თო
Line of ed.: 3     დიასახლისი, თითო მეცხვარე იყოლიონ, სხვას გლეხს ნურას
Line of ed.: 4     მიაბარებენ.

Line of ed.: 5        20. საქორწილო ვისთვინაც შეაწეროს, მისი არის. სხვა ჭამისა
Line of ed.: 6     ხარჯი მუხრანის ბატონმან უნდა ქნას.

Line of ed.: 7        21. გლეხი, რომელიც აყრილი სხვაგან დასახლებულიყოს, ისევ
Line of ed.: 8     თავის ალაგს მიიყუანონ. დავითისაგან და ქაიხოსრო\საგან
Line of ed.: 9     მუხრანი[ს] ბატონს რომე გლეხები უყიდია უმამულოდ,
Line of ed.: 10     ისევ და[ა]ხსნევინონ.

Line of ed.: 11        22. სახელოები __ ვარჯანს ისევ სარკინეთის მოუ\რაობა
Line of ed.: 12     ეჭიროს; წილკნისა დეკანოზს ქონდეს, ნუ მოუშლიან;
Line of ed.: 13     სხვები, ვის როგორ ეჭიროს, ისრევ ქონდეს.

Line of ed.: 14        23. ჴელმწიფის სამასპინძლო რომ შეაწერონ, რაც მორჩეს,
Line of ed.: 15     ქარხანაში მიაბარონ.

Line of ed.: 16        24. ეს სამეხრეოები რომ მოშალონ, მუხრანში ნუ ხუნენ, ნურც
Line of ed.: 17     საკათალიკოზოშია; ამიტომ, რომე ამათი სახნავი კათალიკოზის მა\მული
Line of ed.: 18     არის, თუ იქ ხვნას არ მოშლიან, ისევ იქნების.

Line of ed.: 19        25. ქარხანა, რადგან უფროსი არის, მუხრანი[ს] ბატონმან სა\დაც
Line of ed.: 20     უნდა გამართოს.

Line of ed.: 21        26. სტუმარს, ვისიც უნდა იყოს, ორს დღეს მუხრანი[ს] ბატო\ნი
Line of ed.: 22     დახუდეს.

Line of ed.: 23        27. ვისიც უწინდელს შენაცოდარს მსახურ-აზნაურშვილს პა\პუა
Line of ed.: 24     უჩივის, ჩვენთან ილაპარაკოს.

Line of ed.: 25        28. აყრაზედ ცხენს, ურემს მუხრანი[ს] ბატონს სთხოვდე[ნ],
Line of ed.: 26     ის შეაწერდეს.

Line of ed.: 27        29. ვისთვისაც ერეკლეს მიეცეს რამე, ამათაც და[ა]ბეჭ\დინონ,
Line of ed.: 28     მართებულა[დ] ფეშქაში მიართვან.

Line of ed.: 29        30. ჭაპურს გასიტაშვილისა და გეგელასშვი\ლისა
Line of ed.: 30     მამული ისრევ პატრონებს და[ა]ხსნევინონ ერეკლე
Line of ed.: 31     ნუ დაიჭერს.

Line of ed.: 32        31. ვარდისუბანს რომ წისქვილი უყიდნია, პატრონს
Line of ed.: 33     ფასი გამოართვან და წისქვილი და[ა]ნებონ.

Line of ed.: 34        32. აყრილის კაცის თავის ალაგს მიყუან[ა] რომ დაუწერეთ,
Line of ed.: 35     იმას ან თავისი მამული მისცენ და ან სხვის მამულით არჩინონ.

Line of ed.: 36        33. რახან ლევან შეიძლოს, ამ ძმათ ოდენი ამანაც იყიდოს.
Page of ed.: 693   Line of ed.: 1     [მ]თავარეფისკოპოზს ნასყიდს ბაგას გარდაის სხვა მისი ნასყიდები
Line of ed.: 2     საერთო არის.

Line of ed.: 3        34. ახალი გათარხნებული კაცები __ ძმანი შეიყარნენ, რომელიც
Line of ed.: 4     არა სჯობდეს, მოშალონ; თუ არ მოშალონ, ვისაც არ დაუბეჭდოს,
Line of ed.: 5     ახალა და[ა]ბეჭდინონ, მართებული საბეჭდავი მიართვან.

Line of ed.: 6        35. რაც პურის ვალი მართებსთ, თუ უნდოდესთ, სამეხრეოე\ბის
Line of ed.: 7     მოსავალი მუხრანი[ს] ბატონს მისცენ და იმან გარდიხადოს. თუ
Line of ed.: 8     არადა, ისიც იმათ ქონდესთ და ვალიც იმათ გარდიხადონ.

Line of ed.: 9        ნასყიდმან კაცებმან იმ მამულის სამსახურები ისრევ ქნან.

Line of ed.: 10        36. პაპუას რომე დიასახლისი ყოლებია, მამა და შვილი ისევ
Line of ed.: 11     პაპუას შვილს ყუანდეს, სადაც სახლებული იყოს, იქ წაიყვანოს.

Line of ed.: 12        37. ზურისა და ხოდაბუნის მუშას გარდაისად, ერთს კვირას
Line of ed.: 13     შემოდგომაზედ და ერთს კვირას გაზაფხულზედ მუხრანს მუშას შე\აწერდენ,
Line of ed.: 14     გაიყოფდენ __ ორი წილი მუხრანის ბატონმან ამუშაოს
Line of ed.: 15     და თითო ძმათ ამუშაონ.

Line of ed.: 16        38. მამისა და დედის, ძმისა და დის საქონელზედ ყუელანი რო\მე
Line of ed.: 17     ლაპარაკობდენ, ერთმანერთს ედავებოდნენ, გავსინჯეთ და სა\ლაპარაკო
Line of ed.: 18     არა იყო რა, ჩავატარეთ, ჴელი აქუსთ.

Line of ed.: 19        39. ლევანს, რასაც დანახარჯს თეთრსა ედავებოდენ, ნუ\ღარასა
Line of ed.: 20     სთხოვენ. კიდევ ლევანს კახურის ცხურის დანახარჯს რომ
Line of ed.: 21     ელაპარაკებოდენ, ის ცხვარი ლევანს ჰყუანდეს, ლევანს მიეცეს.

Line of ed.: 22        40. ყოველს წელიწადს ორმოცს კოდს პურსა, ოცდა[ათს კოკას
Line of ed.: 23     ტკბილსა საერთოდაღმან ჩვენს რძალს, __ კოსტანტილეს დე\დას,
Line of ed.: 24     მიართმევდენ.


Line of ed.: 25   მარტის კგ, ქორონიკონს უჱ.


Line of ed.: 26        41. სამეხრეოებისა მოშლა რომე ზეით დაგვიწერი[ა], თუ არ
Line of ed.: 27     მოშალონ, ნურც მუხრანშია და ნურც ქათალიკოზის მამულშია ნუ
Line of ed.: 28     მოხუნენ; ამიტომ, რომე ამათი სახნავი ქათალიკოზის მამულია, თუ
Line of ed.: 29     იქ ხუნას არ მოიშლიან, ისრიგ იქნების.


Line of ed.: 30   ვახტანგ.
Manuscript page:  



Page of ed.: 694  
Next part


This text is part of the TITUS edition of Kartuli Samartlis Dzeglebi VI.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 28.3.2019. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.