TITUS
Codex: Cod.Satb. 
Textus homiletici et exegetici

e Codice Satberdiensi (S-1141)


On the basis of the edition
Šaṭberdis ḳrebuli X sauḳunisa,
gamosacemad moamzades
B. Gigineišvilma da El. Giunašvilma /
Šatberdskij sbornik X veka,
podgotovili k izdaniju
B.K. Gigineišvili i E.A. Giunašvili,
Tbilisi 1979

electronically prepared by J. Gippert,
Berlin / Bamberg / Frankfurt a/M, 1986-1998;
TITUS version by Jost Gippert,
Frankfurt a/M, 28.2.1998 / 14.7.1998 / 31.8.1999 / 27.12.1999 / 1.6.2000 / 27.12.2002 / 21.3.2007




Manuscripts:
   S   -   S 1141
   J   -   Jer. 44
   C   -   H 600
   A   -   Ath. 11






Text: Greg.Nyss._Hom.Op. 
Gregorius Nyssenus

De hominis opificio



For the sake of easy collation, page numbers were added in accordance with the edition
Uʒvelesi redakciebi
Basili Ḳesarielis "Ekusta dġetaysa" da
Grigol Noselis targmanebisa "Ḳacisa agebulebisatws",
X-XIII ss-is xelnac̣erta mixedvit gamosca,
gamoḳvleva da leksiḳoni daurto
Ilia Abulaʒem /
Drevnejšie redakcii
"Šestodneva" Vasilija Kesarijskogo i
tolkovanija "Ob ustroenii čeloveka" Grigorija Nisskogo,
po rukopisjam X-XIII vv. izdal,
issledovaniem i slovarem snabdil
I.V. Abuladze,
Tbilisi 1964,
pp. 137-230.





Page of ed.: 67 
Page of sec. ed.: 139 
Line of ed.: 1  
თქუმული წმიდისა და ნეტარისა მამისა [!] ჩუენისა გრიგოლი
Line of ed.: 2  
ნოსელ ებისკოპოსისაჲ კაცისა შესაქმისათჳს, რომელი
Line of ed.: 3  
მიუწერა ძმასა თჳსსა პეტრეს ებისკოპოსსა საბასტიელსა*



Chapter: Intr.  
Page of ed.: 67  
Line of ed.: 4        
Ms. page: 1v   უკუეთუ-მცა ჯერ-იყო დიდებაჲ სათნოვების-მომგებელთაჲ პატივითა
Line of ed.: 5     
მონაგებთაჲთა, იპოვნეს-მცა ყოველნი სიქადულნი საფასეთანი უნდო, რაჟამს-მცა
Line of ed.: 6     
შევატყუთ სათნოვებათა შენთა თქუმულისა მისებრ სოლომონ
Line of ed.: 7     
ბრძნისა, რამეთუ უზეშთაეს პატივისა მის საფასეთაჲსა არს მადლი იგი ღირსი,
Line of ed.: 8     
შენდა. და აწ მაწუვეს ჩუენ დღესასწაული. წმიდისა და დიდებულისა აღვსებისაჲ
Line of ed.: 9     
ჩუეულებისაებრ პირველისა მოწყალებასა მეგობრებაჲ შენი და ჩუენ
Line of ed.: 10     
წინა-უყოფთ დიდებულებასა შენსა. კაცო ღმრთისაო, ძღუენსა კნინსა და
Line of ed.: 11     
ვითარ-იგი შენდა ღირს-არს, ხოლო არა თუ უკნინესსა ძალისა ჩუენისა[სა]. და
Line of ed.: 12     
ესე ძღუენი თქუმულ არს ვითარცა სამოსელი შეურაცხი მოქსოვილი გონებისაგან
Line of ed.: 13     
გლახაკისა შრომითა. და მიზეზსა ამის თქუმულისასა ვჰგონებ თუ
Line of ed.: 14     
მრავალთა აგონონ, ვითარმედ სილაღით იქმნა ჩუენი ესე დაწყებაჲ, რომლისა-იგი
Line of ed.: 15     
არა ღირს-ვიყვენით და თანა-მდებ. ხოლო არა-ვე შორს არს თანა-მდებებისაგან
Line of ed.: 16     
სამართლისა წმიდაჲ ბასილი -- მამაჲ და მოძღუარი ყოველთაჲ -- იგი
Line of ed.: 17     
ხოლო მარტოჲ გამოიკულევს დაბადებულთა შინა ღმრთისათა მართლად
Line of ed.: 18     
დაბადებული მსგავსად ღმრთისა ჭეშმარიტად, რომლისაჲ-იგი სული არს ვითარცა
Line of ed.: 19     
ხატი დამბადებელისა თჳსისაჲ. გამოაცხადა მცნებაჲ დაბადებულთა
Line of ed.: 20     
ღმრთისათაჲ დაფარულთაჲ და ყვნა იგინი გამოჩინებულ და გულისხმის-საყოფელ
Line of ed.: 21     
მათთჳს, რომელნი ეძიებდენ მას. Page of sec. ed.: 140  ხოლო ჩუენ დავაკლებთ საკჳრველებათა
Line of ed.: 22     
Ms. page: 2r   მისა მიმართ, რომელი ზედა გუედების დიდებულებათაგან და
Line of ed.: 23     
საშინელებათა მისთა.

Line of ed.: 24        
და ჯერ-გჳჩნდა თანა-მდებისაგან სამართლისა, რაჲთა განვასრულოთ
Line of ed.: 25     
ნეშტი იგი პირველისა მის გამოცხადებულისაჲ მოძღურისა მის ბრძნისაჲ შესაქმისათჳს
Line of ed.: 26     
კაცისა.

Line of ed.: 27        
არა თუ დაკლებულად ვხედავთ თქუმულსა ამას მისსა, რომლითა-ესე მონაწილე
Line of ed.: 28     
ვექმნენით თქუმულითა ამით ჩუენითა. ნუ იყოფვინ ესე დიდებულისა
Line of ed.: 29     
მისთჳს პირისა, ვითარ-მცა შეურაცხ-იქმნა გინა ნაკლულევან თქუმულითა ამით
Line of ed.: 30     
ჩუენითა. ხოლო რაჲთა არა ეგონოს ვის-მე, ვითარმედ დიდებაჲ მოძღურისაჲ
Line of ed.: 31     
დაკლებულ არს მოწაფეთა შორის მისთა, და უკუეთუ-მცა ნანდჳლ თქუმული
Line of ed.: 32     
მისი ნაკლულევან იყო, რომელი-იგი თქუა შესაქმისათჳს ექუსთა მათ დღეთაჲსა
Line of ed.: 33     
და არავინ-მცა მოწაფეთა მისთაგანმან იღუაწა განსრულებაჲ ნეშტისაჲ
Line of ed.: 34     
მის, დაშთა გამოუჩინებელად მის მიერ, იყო-მცა ღონჱ და მიზეზი მოძღუარსა
Line of ed.: 35     
ზედა, ოდეს არა ყო მოწაფეთა შორის მისთა ძალი გულისხმის-ყოფად
Line of ed.: 36     
და გამოთქუმად.

Page of ed.: 68  
Line of ed.: 1        
და ამისთჳს თავს-ვიდვათ კადნიერად, რაჲთა განვასრულოთ დაშთომილი
Line of ed.: 2     
პირველისაჲ მის. და უკუეთუ იპოვოს რაჲმე თქუმულსა ამას ჩუენსა შინა, რომელი
Line of ed.: 3     
ღირდეს თქუმად, ვითარმედ ესე სწავლისაგან მისისა არს, უკუე არს იგი
Line of ed.: 4     
მტკიცჱ მისა. და უკუეთუ არს თქუმული ესე ჩუენი განზრახვათა მისთა წულილადთა,
Line of ed.: 5     
უკუე არს იგი უბრალო, რაჟამს არა იპოვა მოწაფეთა მისთა შორის
Line of ed.: 6     
ძალი მიწდომად. და (ჩუენ) ვიყვნეთ ბრალეულ Ms. page: 2v   და აღუვაროთ ნაკლულევანებაჲ
Line of ed.: 7     
ჩუენი მაბრალებელთა ჩუენთა, რაჟამს არა დაიტია გულმან
Line of ed.: 8     
ჩუენმან სიბრძნჱ იგი მოძღურისაჲ. და ჯერ-მიჩნდა, რომელი-ესე ვაზმენით
Line of ed.: 9     
თქუმულისა ამის ჩუენისაჲ არა თუ უნაკლულეს საკჳრველებათა მათ, რომელ
Line of ed.: 10     
არიან დაბადებულთა შორის, არამედ უზეშთაეს და უაღრეს ყოველთა მათ
Line of ed.: 11     
გულისხმის-საყოფელთა, რამეთუ არარაჲ არს არსთა შორის მსგავს ღმრთისა,
Line of ed.: 12     
ვითარ შესაქმჱ კაცისაჲ, და ამისთჳს უფროჲ[ს] ვიყვნეთ შენდობილ სიწმიდის
Line of ed.: 13     
მომპოვნებელთაგან, ვიდრე-ღა არა მსმენელთაგან. და უკუეთუ იპოვოს
Line of ed.: 14     
თქუმული ჩუენი დაკლებულ უფროჲს ჯერისა მის, Page of sec. ed.: 141  რომელი თანა-გუაც, რამეთუ
Line of ed.: 15     
ჯერ-არს გამოძიებაჲ პირველისაჲ მის გარდასრულისაჲ და რომელი-ესე
Line of ed.: 16     
აწ ჰგიეს და რომელი-იგი მერმე ყოფად არს, რაჲთა არარაჲ დაშთეს
Line of ed.: 17     
გამოუძიებელად არსთა შორის, რომელსა ვაზმენით გამოკულევად (!) და მითხრობად
Line of ed.: 18     
საქმენი დამტკიცებულნი კაცთა შორის, არამედ რომელი საგონებელ
Line of ed.: 19     
არს, ვითარმედ გარეშე არს თქუმულსა ამას წიგნთასა, რომელსა-იგი
Line of ed.: 20     
ზედა დაებადა კაცი დასებასა, რომელ-ესე არა ჩანს მას შინა აწ.

Line of ed.: 21        
ხოლო ჩუენ გამოვაცხადოთ წიგნთაგან და რომელი მოვიღოთ საუნჯისაგან
Line of ed.: 22     
გონებისა, რაჲთა შეერთოს თქუმული ესე ჩუენი ყოვლით კერძო შეწევნითა
Line of ed.: 23     
საღმრთოჲსა ძალისაჲთა, რომელმან-იგი მოსცის ძალი ცნობად და
Line of ed.: 24     
სასოვებაჲ მიწდომად მიუწდომელთა და მიუძღჳს მუნ, სადა არა არნ ღონჱ.
Line of ed.: 25     
და ჯერ-მიჩნდა, რაჲთა დავდვა თქუმულთა ამათ ჩუენთა განყოფაჲ სახეთაჲ,
Line of ed.: 26     
რაჲთა იცნობოს მათგან ძალი ყოველთა მათ დაწესებულთაჲ Ms. page: 3r   თითოვეულად,
Line of ed.: 27     
მწრაფლ.

Line of ed.: 28        
ა̂: თავი ა̂: ბუნებისათჳს ქუეყანისა ერთ ნაწილად და გამოცხადებაჲ
Line of ed.: 29     
წულილადი, რომელნი დაებადნეს უწინარჱს კაცისა.

Line of ed.: 30        
ბ̂: თავი ბ̂: რაჲსათჳს დაებადა კაცი უკუანაჲსკნელ ყოველთა დაბადებულთა.

Line of ed.: 31        
გ̂: თავი გ̂: რამეთუ ბუნებაჲ კაცისაჲ უპატიოსნჱს არს ყოველთა შორის,
Line of ed.: 32     
რომელნი გამოჩნდეს დაბადებულთაგანნი.

Line of ed.: 33        
დ̂: თავი დ̂: რამეთუ შემზადებაჲ [კაცისაჲ] მოასწავებს მთავრობასა
Line of ed.: 34     
ჴელმწიფებისასა ყოვლით კერძო-ვე.

Line of ed.: 35        
ე̂: თავი ე̂: რამეთუ კაცი მსგავს არს მეუფებასა ღმრთეებისასა.

Line of ed.: 36        
ვ̂: თავი ვ̂: გამოძიებისათჳს, რომელნი შეარწყუმენ გონებასა ბუნებასა
Line of ed.: 37     
თანა და მას შინა არს და[ჴსნაჲ] თქუმათა მწვალებელთაჲ.

Line of ed.: 38        
ზ̂: თავი ზ̂: რაჲსათჳს დაებადა კაცი შიშულად საჭურველთაგან მისთა და
Line of ed.: 39     
სამოსლისაგან ბუნებითისა.

Line of ed.: 40        
ჱ̂: თავი ჱ̂: რაჲსათჳს შემზადებაჲ კაცისაჲ მართლ არს განმარტებულ და
Line of ed.: 41     
რამეთუ ჴელნი დაებადნეს საზრახავისათჳს და გამოძიებაჲ განყოფათათჳს
Line of ed.: 42     
სულთაჲსა.

Page of ed.: 69  
Line of ed.: 1        
თ̂: თავი თ̂: რამეთუ გუამი კაცისაჲ დაებადა ჭურად საზრახავისათჳს.
Page of sec. ed.: 142 
Line of ed.: 2        
ი̂: თავი ი̂: რამეთუ გონებაჲ იქმს საქმეთა თჳსთა საგრძნობელთაგან.

Line of ed.: 3        
ი̂ა: თავი ი̂ა: რამეთუ ბუნებაჲ გონებისაჲ უხილავ არს.

Line of ed.: 4        
ი̂ბ: თავი ი̂ბ: გამოძიებაჲ საუნჯისათჳს გონებისა და სიტყუაჲ ბუნებითი
Line of ed.: 5     
სიცილისათჳს და ტირილისა.

Line of ed.: 6        
ი̂გ: თავი ი̂გ: ძილისათჳს და ფქნარებისა და სიზმართათჳს.

Line of ed.: 7        
ი̂დ: თავი ი̂დ: რამეთუ გონებაჲ არა ერთკერძოსა გუამისასა ჰგიეს და
Line of ed.: 8     
განყოფაჲ აღძრვათაჲ სულიერთა და ჴორციელთაჲ.

Line of ed.: 9        
ი̂ე: თავი ი̂ე: სულისათჳს ჭეშმარიტად სახელ-ედების სული მეტყუელი
Line of ed.: 10     
მართლად, ხოლო სხუანი იგი სახელ-დებულ არიან სულად ზიარებითა
Line of ed.: 11     
ხოლო სახელისაჲთა და რამეთუ ყოველი Ms. page: 3v   ძალი გონებისაჲ
Line of ed.: 12     
განფენილ არს ყოველსა შინა გუამსა თითოვეულსა ასოსა
Line of ed.: 13     
მსგავსად ძალისა მათისა.

Line of ed.: 14        
ი̂ვ: თავი ი̂ვ: გამოძიებისათჳს, რომელი თქუა ღმერთმან: "ვქმნეთ კაცი
Line of ed.: 15     
ხატად და მსგავსად ჩუენდა"*. და მას შინა არს ძიებაჲ იგი მსგავსებისათჳს
Line of ed.: 16     
გინა ვითარ ჰგავს ვნებადი იგი, რომელსა არა თანა-აც
Line of ed.: 17     
ვნებაჲ, და მოკუდავი უკუდავსა მას, გინა ვითარ ეგების ყოფად
Line of ed.: 18     
მსგავსთა შორის ღმრთისათა მამალი და დედალი.

Line of ed.: 19        
ი̂ზ: თავი ი̂ზ: რაჲ მიუგოთ, რომელნი იკითხვიდენ განთესულობისათჳს
Line of ed.: 20     
და შობიერებისა, უკუეთუ შემდგომად ცოდვისა იქმნა და უკუეთუ-მცა
Line of ed.: 21     
კაცსა არა ეცოდა, ვინაჲ-მცა იყვნეს სულნი?

Line of ed.: 22        
ი̂ჱ: თავი ი̂ჱ: რამეთუ აღძრვაჲ პირუტყუებრი დამტკეცილი ჩუენ
Line of ed.: 23     
შორის არს მიზეზითა მახლობელობისა ჩუენისაჲთა მათა მიმართ.

Line of ed.: 24        
ი̂თ: თავი ი̂თ: მათთჳს, რომელნი-იგი იტყჳან, ვითარმედ საშუებელნი
Line of ed.: 25     
იგი კეთილნი მერმისანი საჭმელთაგან და სასუმელთა ყოფად
Line of ed.: 26     
არიან, რამეთუ კაცი დასაბამსა ბრძანებულ-იქმნა, რაჲთა ცხოვნდებოდის
Line of ed.: 27     
ამათ ორთაგან.

Line of ed.: 28        
კ̂: თავი კ̂: რაჲ არს ცხორებაჲ იგი, რომელ არს სამოთხესა შინა. და
Line of ed.: 29     
რაჲ არს ხჱ იგი, რომლისაგან დაეყენნეს.

Line of ed.: 30        
კ̂ა: თავი კ̂ა: რამეთუ დაჯერებაჲ აღდგომისაჲ მოსალოდებელ არს
Line of ed.: 31     
განმრავლებითა სახეთაჲთა შემდგომითი შემდგომად უფროჲს თქუმულისა
Line of ed.: 32     
მის წიგნთაჲსა.

Line of ed.: 33        
კ̂ბ: თავი კ̂ბ: მათთჳს, რომელნი იკითხვიდენ: უკუეთუ აღდგომაჲ კეთილ
Line of ed.: 34     
არს და ტკბილ, რაჲსათჳს არა აწ-ვე იქმნა, არამედ მოველით
Line of ed.: 35     
მრავალთა ჟამთა შემდგომად?
Page of sec. ed.: 143 
Line of ed.: 36        
კ̂გ: თავი კ̂გ: მათთჳს, რომელნი აღიარებენ დაწყებასა სოფლისასა
Line of ed.: 37     
უნებლიაჲთ-ცა, თანა-აც აღსაარებად აღსასრული-ცა მისი.

Line of ed.: 38        
კ̂დ: თავი კ̂დ: სიტყჳს-გებაჲ მათა მიმართ, რომელნი იტყჳან, ვითარმედ:
Line of ed.: 39     
ნივთი Ms. page: 4r   დაუსაბამოჲ არს ღმრთისა თანა.

Line of ed.: 40        
კ̂ე: თავი კ̂ე: ვითარ შეიწყნარონ უვარის-მყოფელთა შჯულისათჳს
Line of ed.: 41     
თქუმული წიგნთაჲ აღდგომისათჳს.

Line of ed.: 42        
კ̂ვ: თავი კ̂ვ: რამეთუ აღდგომაჲ არა თუ თანა-მდებ არს.

Page of ed.: 70  
Line of ed.: 1        
კ̂ზ: თავი კ̂ზ: რამეთუ ეგების, რაჲთა კუალად ეგნენ გუამნი კაცთანი
Line of ed.: 2     
ოთხთა მათგან ნივთთა ქუეყანისათა შემდგომად დაჴსნისა მათისა
Line of ed.: 3     
და განიყვნენ ერთ-სახენი თითოვეულად ნაწილად ყოველთაგან.

Line of ed.: 4        
კ̂ჱ: თავი კ̂ჱ: მათთჳს, რომელნი იტყჳან, ვითარმედ სულნი დაებადნეს
Line of ed.: 5     
უწინარჱს ჴორცთა, გინა თუ ჴორცნი უწინარჱს სულთა. დაჴსნაჲ
Line of ed.: 6     
სიტყჳსა მათისაჲ, რომელნი დაამტკიცებენ, ვითარმედ სულნი
Line of ed.: 7     
დაადგრენ მრავალთა შინა გუამთა.

Line of ed.: 8        
კ̂თ: თავი კ̂თ: გამოძიებაჲ, რომელი მოასწავებს, ვითარმედ სულისა და
Line of ed.: 9     
ჴორცთა ა[რ]სებაჲ შეერთებულ არს.

Line of ed.: 10        
ლ̂: თავი ლ̂: სიტყუაჲ მკურნალთაგან, რომელი მოასწავებს ასოთა გუამთა
Line of ed.: 11     
კაცთასა დაბადებასა შინა მათსა და არს იგი სიტყუაჲ მწრაფლი.



Chapter: 1  
Page of ed.: 70  
Line of ed.: 12  
[თავი] ა̂

Line of ed.: 13  
თქუა პირველსა თავსა ბუნებისათჳს ქუეყანისა ერთ-ნაწილად და
Line of ed.: 14  
გამოცხადებაჲ წულილად, რომელნი დაებადნეს უწინარჱ[ს] კაცისა


Line of ed.: 15        
თქუა წიგნმან: "ესე არს წიგნი შესაქმისა ცისა და ქუეყანისაჲ"*, რამეთუ
Line of ed.: 16     
განსრულდეს ყოველნი ხილულნი და წარვიდა თითოვეული არსთაგანი
Line of ed.: 17     
თჳსა ადგილად და განიყო და მერმე შეიცვა ყოველი-ვე გუამმან ცისამან და
Line of ed.: 18     
იქმნნეს გუამნი იგი მყჳრტენი და ზრქელნი, ესე იგი არს ქუეყანაჲ და წყალი
Line of ed.: 19     
საშოვალსა მას სამყაროსა შემტკიცებულ ურთიერთას. და იყო სიმტკიცჱ
Line of ed.: 20     
და სიმაგრე მათი -- სიბრძნჱ ღმრთეებისაჲ და ძალი ბუნებასა შინა ყოველთასა
Line of ed.: 21     
განსაგებელად ყოველთა. და ესე ძრვითა და წყნარებითა Page of sec. ed.: 144  ღონის-ძიებულ
Line of ed.: 22     
იქმნა Ms. page: 4v   არსად მოყვანებულ დაუბადებელთა დასაშთომელად დაბადებულთათჳს,
Line of ed.: 23     
რომელნი შეიქმნნეს ბუნებისა მისგან ზრქელისა, რომელი
Line of ed.: 24     
არა შეიძრვის, არამედ არს იგი ურმის თუალი, ესე იგი არს ძრვაჲ ცისაჲ
Line of ed.: 25     
მალიადი და მავლინებელი მრგულად და დამმარხველი ურთიერთას, შემაგრებული
Line of ed.: 26     
ძალითა სიმტკიცისაჲთა, რომელსა ზედა იქცევის ძრვითა მალიადითა
Line of ed.: 27     
და არს იგი ქუეყანაჲ. ხოლო სამყაროჲ ცისაჲ, რომელი არა დადგების,
Line of ed.: 28     
არცა დაეწყნარების დგომით, რომელი არა შეიძრვის დაცემად მარადის. და
Line of ed.: 29     
ძრვაჲ დაცემისაჲ ზედა-აც და ზარი იგი საქმისა მათისაჲ, რომელნი-ესე საჩინონი
Line of ed.: 30     
არიან, სწორად არს. ბუნებასა მათსა ვიტყჳ და საცემელსა. და ძრვაჲ
Line of ed.: 31     
იგი, რომელი არა-დადგების, ხოლო ქუეყანაჲ არა შეიძრვის სიმტკიცისაგან
Line of ed.: 32     
თჳსისა და ცაჲ არა დაეწყნარების ძრვისაგან თჳსისა.

Line of ed.: 33        
და ესენი დაებადნეს დასაბამსა სიბრძნითა შემოქმედისა მათისაჲთა და
Line of ed.: 34     
განაზოგნა ყოველნი ბუნებანი, რომელნი შეიცვალებიან და გარდაიქცევიან.
Line of ed.: 35     
და იყო, ვითარ ვჰგონებ, შემკულებაჲ სიტყჳსაჲ, რომელი-იგი თქუა მოსე
Line of ed.: 36     
წინაჲსწარმეტყუელმან, ვითარმედ: "დასაბამად ქმნა ღმერთმან ცაჲ და ქუეყანაჲ*,
Line of ed.: 37     
რამეთუ ყოველნი საჩინონი და ხილულნი დაბადებულთაგან იყვნეს
Line of ed.: 38     
ძრვითა და წყნარებითა.

Page of ed.: 71  
Line of ed.: 1        
ხოლო რაჟამს იქმნნეს ცაჲ და ქუეყანაჲ არა ერთ საქმითა, არამედ წინა-აღმდგომ
Line of ed.: 2     
ურთიერთას, მრავალ იყვნეს დაბადებულნი იგი შორის მათსა შეერთებულ
Line of ed.: 3     
და შეძერწულ და შემაგრებულ ურთიერთას და მით შეიერთნეს
Line of ed.: 4     
კიდენი იგი საჩინოთანი, ესე იგი არს ცაჲ და ქუეყანაჲ. და რამეთუ ჰაერი
Line of ed.: 5     
ჰგავს სინაზუქესა Ms. page: 5r   ცეცხლისასა, მარადის მოძრავსა, რამეთუ ბუნებაჲ ჰაერისაჲ
Line of ed.: 6     
ნაზოქ არს, მსგავს არს ძრვისა მის ცეცხლისა და არა ჩას ზრქელად,
Line of ed.: 7     
არამედ ვითარცა განმასაზღვრებელი და განმყოფელი ჰგიეს შორის საჩინოთა
Line of ed.: 8     
მათ. და ესრე-ვე სახედ იქმნა ბუნებაჲ იგი ნოტიაჲ, ესე იგი არს წყალი შეერთებულ
Line of ed.: 9     
ორითა მით ბუნებითა წინა-აღმდგომელითა. ხოლო სიმძიმსა და
Line of ed.: 10     
ზრქელობისა მათისათჳს ვამსგავსებ ბუნებასა ქუეყანისასა ფრიად და სინოტიისა
Line of ed.: 11     
და დინებისა მათისათჳს ვამსგავსებ ბუნებასა ჰაერისასა მოძრაობასა.
Line of ed.: 12     
და ამისთჳს ჰპოვნე ორნი იგი ბუნებანი განშოვრებულნი შეძერწულ საშუვალსა
Line of ed.: 13     
მას მათსა. არამედ ჭეშმარიტი სიტყუაჲ მიწდომილი ესე Page of sec. ed.: 145  არს, რამეთუ
Line of ed.: 14     
ბუნებაჲ წინა-აღმდგომთაჲ შერეულ არს მართლ ურთიერთას, რაჲთა იყოს
Line of ed.: 15     
დაბადებულთაგანი ყოველი-ვე მიდევნებულ ერთი ერთისა და შეერთოს
Line of ed.: 16     
დაბადებული ბუნებასა თჳსსა, დაღაცათუ თითოვეულებაჲ მათი წინა-აღმდგომ
Line of ed.: 17     
არს. და რამეთუ ძრვაჲ არა იცნობების მიცვალებითა წრაფისაჲთა ხოლო,
Line of ed.: 18     
არამედ შეემთხუევის გარდაქცევაჲ და შეცვალებაჲ და კუალად ფუფუნებაჲ
Line of ed.: 19     
უძრავი, რაჟამს იყოს არა შემწყნარებელ ძრვისა გარდაქცევისასა. შეცვალა
Line of ed.: 20     
სიბრძნემან ღმრთისამან თითოვეულებაჲ ორთაჲ მათ, და იქმნა მოძრავი
Line of ed.: 21     
არა გარდამაქცეველ და უძრავი-შემცვალებელ. და მისთჳს განიგო ესე, რაჲთა
Line of ed.: 22     
არა იყოს თითოვეულებაჲ ღმრთეებისაჲ, რომელი შოვრ არს შეცვალებისაგან
Line of ed.: 23     
და გარდაქცევისა დაბადებულთაგანსა რას-მე შინა, და საგონებელ იყოს
Line of ed.: 24     
და Ms. page: 5v   ბადებული დამბადებელად, რამეთუ რომელი გარდაიქცევის და შეიცვალების,
Line of ed.: 25     
არა არს ღმერთ. და ამისთჳს ქუეყანაჲ უძრავი არს და გარდაიქცევის,
Line of ed.: 26     
ხოლო ცაჲ არცა გარდაიქცევის და არცა უძრავ. და ამის ჯერისათჳს შეცვალა
Line of ed.: 27     
ძლიერებამან ღმრთეებისამან თითოვეულებაჲ ორთაჲ მათ: უძრავი
Line of ed.: 28     
შემცვალებელად და მოძრავი უცვალებელად, რაჲთა შეაერთნეს ურთიერთას
Line of ed.: 29     
და განაშოვროს მათგან საგონებელობაჲ ღმრთეებისაჲ, რამეთუ ღმერთი გარეშე
Line of ed.: 30     
არს ორთა ამათგან საქმეთა -- შეცვალებისაგან და უძრაობისა. და მას ჟამსა
Line of ed.: 31     
იქმნა ყოველი-ვე სრულებასა და საზომსა თჳსსა, ვითარ-იგი თქუა წიგნმან,
Line of ed.: 32     
რამეთუ იტყჳს: "აღესრულნეს ცაჲ და ქუეყანაჲ"*. და შეიმკვნეს ყოველნი-ვე
Line of ed.: 33     
შუენიერებითა მისითა: ცაჲ -- მბრწყინვალებითა მნათობთაჲთა, ხოლო ზღუაჲ
Line of ed.: 34     
და ჰაერი -- ცხოველთა მათგან, რომელნი იქცევიან მას შინა, და ქუეყანაჲ --
Line of ed.: 35     
მცენარეთაგან და ფერად-ფერადთაგან ნერ[გ]თა და ყოველთა მათგან, რომელნი
Line of ed.: 36     
იშვებიან ქუეყანისაგან და მყის განძლიერდის ნებითა ღმრთისაჲთა. და
Line of ed.: 37     
იქმნა ქუეყანაჲ სავსე ყუავილთაგან შუენიერთა, რომელნი გამოკჳრტვიედ
Line of ed.: 38     
პირველ ნაყოფისა. და რაჟამს აღმოჴდის ქუეყანით, აღერდის და მოისწრაფინ
Line of ed.: 39     
სრულებად. და არნ ყოველი დაბადებული მხიარულ ბრძანებითა ღმრთისაჲთა,
Line of ed.: 40     
რაჟამს აღორძნდის ყოველი-ვე ნერგი Page of sec. ed.: 146  და მცენარჱ და ყოველნი, რომელნი
Line of ed.: 41     
ძოვედ ფერად-ფერადებითა მათითა, რომელნი მიისწრაფიედ კლდეთა და ნაპრალთა,
Line of ed.: 42     
და ყოველნი, რომელნი არიან მფრინველნი მჴმობარნი და მტრიობალნი
Page of ed.: 72   Line of ed.: 1     
რომელნი მიისწრაფიედ მაღნართა და ოლოვანთა Ms. page: 6r  . და კუალად ხილვაჲ ზღჳსაჲ,
Line of ed.: 2     
რაჟამს დაემთხჳეს ყუდროდ და დაწყნარებულად შემდგომად
Line of ed.: 3     
აღძრვისა მისისა და შეკრებულად საძირკუველსა თჳსსა მოცვულ და მოზღუდვილ
Line of ed.: 4     
მქჳშათა მათგან ბრძანებითა ღმრთისაჲთა და კუალად ძრვაჲ იგი
Line of ed.: 5     
ნაღელავთაჲ მათ მარილოვანთაჲ ყუდროდ, რომელი მსგავს არნ შუენიერებასა
Line of ed.: 6     
ყოველთასა, რომელნი ირყევიედ ნიავითა მით ჰამოჲთა და არა მავნებელითა
Line of ed.: 7     
და დაიკეცებინ იგი ზურგსა ზედა წყლისასა ყუდროდ, და ყოველნი
Line of ed.: 8     
სიმდიდრენი დაბადებულთანი იქმნნეს განმზადებულ ჴმელთა ზედა და ზღუათა
Line of ed.: 9     
და არა იყო ჯერ-ერთ მფლობელი იგი ამათი გამოჩინებულ.



Chapter: 2  
Page of ed.: 72  
Line of ed.: 10  
თავი მე-ბ̂

Line of ed.: 11  
და თქუა მეორისა თავისათჳს: რაჲსათჳს დაებადა კაცი უკუანაჲსკნელ
Line of ed.: 11  
ყოველთა [დაბადებულთა]?


Line of ed.: 13        
არღა იყო ჯერ-ერთ დაბადებული ესე და პატიოსანი, კაცსა ვიტყჳ, პოვნილ
Line of ed.: 14     
შუენიერებასა შინა არსთასა, რამეთუ არა ჯერ-იყო, რაჲთა გამოჩნდეს
Line of ed.: 15     
მთავარი უწინარჱს სამთავროჲსა მისისა. არამედ ჯერ-იყო ჭეშმარიტად, რაჲთა
Line of ed.: 16     
განიმზადოს სამეუფოჲ პირველ და მაშინ-ღა გამოჩნდეს მეფჱ.

Line of ed.: 17        
და ვითარ განმზადა დამბადებელმან ყოველთამან საუნჯჱ სამეუფოჲ და
Line of ed.: 18     
არს ესე ქუეყანაჲ, ზღუაჲ და ხერთვისნი და ესე ცაჲ, რომელი არს მაგრილობელ
Line of ed.: 19     
მათ ზედა. დაიუნჯა საუნჯესა ამას ყოველი სიმდიდრჱ, ესე იგი არს სიმდიდრჱ
Line of ed.: 20     
ყოველთა დაბადებულთაჲ, მცენარეთაჲ და ნერგთაჲ და ცხოველთაჲ და
Line of ed.: 21     
ყოველნი ესე სულ და საშუმინველ. და უკუეთუ გინდეს აღრაცხად სიმდიდრჱ
Line of ed.: 22     
Ms. page: 6v   ბუნებათაჲ და რომელი მათგან განშუენდების წინაშე თუალთა კაცთასა.
Line of ed.: 23     
მსგავსებაჲ ოქროჲსაჲ და ვეცხლისაჲ და Page of sec. ed.: 147  ესე ქვანი პატიოსანნი და მბრწყინვალენი,
Line of ed.: 24     
რომელნი საკჳრველად ჩანედ წინაშე კაცთა, რამეთუ ესე ყოვლითურთ
Line of ed.: 25     
დაიუნჯნეს კაცისათჳს უბესა შინა ქუეყანისასა, ვითარცა საგანძურნი
Line of ed.: 26     
მეფეთანი. და ამისა შემდგომად გამოაჩინა სოფელსა შინა, რაჲთა იყოს მხედველ
Line of ed.: 27     
საკჳრველებათა მათ, რომელნი არიან მათ შინა, და იყოს კეთილთა
Line of ed.: 28     
მათ ზედა უფალ, რაჲთა გულისხმა-ყოს მოცემული იგი მისი, რომლითა იშუებდეს
Line of ed.: 29     
და ცნას ძალი შემოქმედისა თჳსისაჲ, რომელი მიუთხრობელ არს
Line of ed.: 30     
ხილულთა მათგან და შუენიერებათა დაბადებულთა და დიდებულთა. და ამისთჳს
Line of ed.: 31     
შეიყვანა კაცი სოფლად უკუანაჲსკნელ დაბადებულთა, არა თუ შეურაცხებისა
Line of ed.: 32     
მისისათჳს უკუანა მოიქცია, არამედ, რაჲთა იყოს მეფჱ დაბადებითგან-ვე
Line of ed.: 33     
მისით, ვითარცა-იგი ვის ჰნებავნ სერისა ყოფაჲ, თანა-აც მას, რაჲთა
Line of ed.: 34     
განჰმზადოს პირველად, რაჲ-იგი უჴმს საჭმლად და მაშინ-ღა მიუწოდოს ჩინებულთა
Line of ed.: 35     
მათ. და კუალად, რაჲთა შეამკოს სახლი თჳსი და ტაბლაჲ ჯეროვნად,
Line of ed.: 36     
და მაშინ-ღა შეიყვანნეს სტუმარნი ჭამად პურისა თჳსისა.

Line of ed.: 37        
და ამით ესევითარითა სახითა ყო მზრდელმან მან ბუნებისა ჩუენისამან
Line of ed.: 38     
მდიდარმან და მეუფემან, რაჟამს შეამკო დაბადებული ყოვლითა შუენიერებითა
Line of ed.: 39     
და განჰმზადა საყოფელი ესე დიდებული და პატიოსანი, მაშინ-ღა შემოიყვანა
Line of ed.: 40     
კაცი და მისცა მას საქმედ მონაგები რჩეული, პოვნილი და მომზადებული.
Line of ed.: 41     
და ამისთჳს Ms. page: 7r   ყო მას შინა მიზეზი ცხორებისაჲ მრჩობლად და შეჰრია
Page of ed.: 73   Line of ed.: 1     
საღმრთოჲ იგი ქუეყანისასა მას, რაჲთა იწოდოს და სახელ-ედვას ორთა-ვე
Line of ed.: 2     
მათ: ერთი იგი ღმრთისა ბუნებითა გონებისაჲთა, ხოლო მეორჱ იგი
Line of ed.: 3     
კეთილთა ქუეყანისათაგან შუებად საგრძნობელითა ჴორციელითა.



Chapter: 3  
Page of ed.: 73  
Line of ed.: 4  
თავი გ̂

Line of ed.: 5  
და თქუა მესამისა თავისათჳს, რამეთუ: ბუნებაჲ კაცისაჲ უპატიოსნეს არს
Line of ed.: 6  
ყოველთა შორის, რომელნი გამოჩნდეს დაბადებულთაგან


Line of ed.: 7        
ჯერ-არს, რაჲთა არა დაუტევოთ ესე-ცა გამოუძიებელად, რამეთუ დაბადებაჲ
Line of ed.: 8     
ამის ქუეყანისაჲ დიდებულისაჲ იქმნა ოთხთა Page of sec. ed.: 148  ამათგან ნივთთა მწრაფლ
Line of ed.: 9     
და არსებად მოვიდა ძალითა ღმრთისაჲთა და აღემართა ბრძანებითა ღმრთისაჲთა
Line of ed.: 10     
მეყსეულად.

Line of ed.: 11        
ხოლო შესაქმესა კაცისასა განზრახვაჲ წინა-უსწრობს, ვითარ გამოისახოს
Line of ed.: 12     
შექმნული და ვითარ იყოს სახითა შემოქმედისაგან და ვითარ ეგების
Line of ed.: 13     
ყოფად და რასა მიამსგავსოს და რაჲ იქმნეს და რაჲ იყოს საქმჱ მისი და ოდეს
Line of ed.: 14     
დაებადოს და რასა ზედა მთავრობდეს. უსწრო სახემან ამას ყოველსა შინა,
Line of ed.: 15     
ვიდრემდის მთავრობაჲ მისი იქმნა უწინარეს დაბადებისა მისისა და ვიდრე
Line of ed.: 16     
ყოფადმდე მისა მოიგო მთავრობაჲ, ვითარცა თქუა წიგნმან: "და თქუა ღმერთმან:
Line of ed.: 17     
"ვქმნეთ კაცი ხატად და მსგავსად ჩუენდა. და მთავრობდეს თევზთა ზედა
Line of ed.: 18     
ზღჳსათა და მჴეცთა ქუეყანისათა და მფრინველთა ცისათა და პირუტყუთა და
Line of ed.: 19     
ყოველსა ქუეყანასა"*.

Line of ed.: 20        
საკჳრველებაჲ, რამეთუ რაჟამს მზჱ დაებადებოდა, არა უსწრო განზრახვამან
Line of ed.: 21     
და არცა ქუეყანისა და ცისამან. და ყოველნი, რომელნი არიან
Line of ed.: 22     
დაბადებულნი სიტყჳთა Ms. page: 7v   მისითა, დაებადებოდეს გამოუსახველად ვინაჲთ
Line of ed.: 23     
გინა ვითარ. და ესრჱთ-ვე ყოველნი არსნი, რომელთაგან არს ჰაერი და არმური
Line of ed.: 24     
და ვარსკულავნი, ზღუაჲ და ქუეყანაჲ და ცხოველნი და მცენარენი ყოველნი
Line of ed.: 25     
ესე შეიქმნნეს სიტყჳთა ღმრთისაჲთა. ხოლო შესაქმჱ კაცისაჲ მარტოდ ოდენ
Line of ed.: 26     
დამტკიცებით შექმნა დამბადებელმან ყოველთამან, ვიდრემდის განუმზადა
Line of ed.: 27     
მას ნივთი დასამტკიცებელად მისა. და მიამსგავსა იგი ძირსა მას შუენიერსა
Line of ed.: 28     
და უსწრო შემოკლებითა, რომელი მისა შეიქმნა, რაჲთა დაჰბადოს ბუნებაჲ,
Line of ed.: 29     
მიმსგავსებული საქმესა თჳსსა, რომლისათჳს დაებადა.



Chapter: 4  
Page of ed.: 73  
Line of ed.: 30  
თავი დ̂

Line of ed.: 31  
და თქუა მეოთხისა თავისათჳს, რამეთუ: შემზადებაჲ კაცისაჲ მოასწავებს
Line of ed.: 32  
მთავრობასა ჴელმწიფებისასა ყოვლით კერძო-ვე


Line of ed.: 33        
და ვითარცა-იგი შექმნიან ხუროთა ჭურჭერი მსგავსად საჴმარებისა მათისა
Line of ed.: 34     
და განიჭედის სიბრძნით, ესრეთ-ვე შემოქმედმან ბუნებისა ჩუენისამან,
Line of ed.: 35     
დამბადებელმან ბრძენმან დაჰბადა, ვითარცა ჭურჭერი სამეუფოჲ სათნოვებითა
Line of ed.: 36     
სულისაჲთა და შემკობილებითა გუამისაჲთა, რაჲთა ეგებოდის ყოფად
Page of ed.: 74   Line of ed.: 1     
ჭურჭრად სამეუფოდ. Page of sec. ed.: 149  ხოლო სული მოასწავებს სახელითა თჳსითა სიმაღლესა
Line of ed.: 2     
თჳსსა, რაჟამს არს იგი განშოვრებულ მორჩილებისაგან და მარტო-ქმნულ
Line of ed.: 3     
განზრახვითა თჳსითა და არა იძულებასა ქუეშე, არამედ მიმავალ ნებითა
Line of ed.: 4     
თჳსითა განგებათა თჳსთა.

Line of ed.: 5        
და ესე სათნოვებანი არა არიან გარნა მეფისა პატიოსნისანი. და ამას თანა
Line of ed.: 6     
მსგავს არს იგი ბუნებასა მძლესა ყოვლისასა. და ესე მოასწავებს, ვითარმედ არს
Line of ed.: 7     
ბუნებაჲ სამეუფოჲ Ms. page: 8r   და ვითარცა-იგი მხატვართა მიამსგავსიან გამოწერით
Line of ed.: 8     
ხატთა მეფეთასა სახითა და შემკულებითა მათითა, და უწოდით ხატსა მას
Line of ed.: 9     
მეფე, ესრჱთ-ვე -- ბუნებაჲ კაცისაჲ, რამეთუ შექმნა იგი მთავრად სხუათა მათ
Line of ed.: 10     
ცხოველთა ზედა მსგავსად მეუფისა ყოველთაჲსა. ეწოდა მას სახელი მეფე
Line of ed.: 11     
არა თუ ამისთჳს, რამეთუ ჰმოსიეს მას შემკულებაჲ მეფეთაჲ, გჳრგჳნი გინა
Line of ed.: 12     
სხუაჲ რაჲმე ესევითარი და მით-მცა მოესწავა მეფობაჲ მისი, არამედ რამეთუ
Line of ed.: 13     
ჰმოსიეს მას სათნოვებაჲ, რომელი მოასწავებს მეფობასა მას ჭეშმარიტსა უფროჲს
Line of ed.: 14     
ყოველთა სამოსელთა, შემკული გჳრგჳნითა სიმართლისაჲთა, რომელი
Line of ed.: 15     
უფროჲს-ღა ჯერ-არს, რაჲთა მიეთხრას შუენიე[რე]ბასა შინა ძირსა მას,
Line of ed.: 16     
რომელსა-იგი მიემსგავსა.



Chapter: 5  
Page of ed.: 74  
Line of ed.: 17  
თავი ე̂

Line of ed.: 18  
და თქუა მეხუთისა თავისათჳს, რამეთუ: კაცი მსგავს არს მეუფებასა
Line of ed.: 19  
ღმრთეებისასა


Line of ed.: 20        
ხოლო შუენიერებაჲ საღმრთოჲ არა გამოხატულ არს შუენიერებითა
Line of ed.: 21     
ფერთაჲთა, არამედ უზეშთაესითა წესითა, რომელი მიუთხრობელ არს გულისხმის-ყოფად.
Line of ed.: 22     
და ვითარ-იგი მხატვართა ღონის-ძიებაჲ ყვიან ფერითა მრავლითა
Line of ed.: 23     
წამალთაგან თითოსახეთა და შეზავიან ყოველი-ვე იგი მსგავსად ჯერისა
Line of ed.: 24     
მის, რაჲთა-მცა მიამსგავსეს შუენიერებასა მას ძირისასა ზედა-მიწევნით,
Line of ed.: 25     
და ესრჱთ-ვე გულისხმა-ყავ დამბადებელისაჲ, რამეთუ შეამკო ბუნებაჲ კაცობრივი
Line of ed.: 26     
სათნოვებითა მრავლითა მსგავსად ფერთა შუენიერთა და აჩუენა
Line of ed.: 27     
ჩუენ შორის მსგავსად ძალისა თჳსისა შემკულებაჲ ყოვლითა, რომლითა
Line of ed.: 28     
იცნობების ცხორებაჲ იგი ჭეშმარიტი, არა წითლითა Page of sec. ed.: 150  Ms. page: 8v   მბრწყინვალთა გინა
Line of ed.: 29     
სხჳთა წამლითა, რომელი თანა-შეზავიან მას შუენიერებისათჳს ხატისა და
Line of ed.: 30     
არცა შავითა, რომლითა გამოსახნიან წარბნი და თუალნი სხუათა მათ ფერთა
Line of ed.: 31     
თანა საშუე[ნე]ლებელად ხატისა, ვითარ-იგი ღონის-ძიებით ყვიან მხატვართა,
Line of ed.: 32     
არამედ ნაცვალად ამათსა უბიწოვებაჲ და სიწმიდჱ და სიწრფოვებაჲ და განშოვრებაჲ
Line of ed.: 33     
ყოვლისაგან ბოროტისა. და ესევითარითა სახითა, რომლითა ემსგავსების
Line of ed.: 34     
კაცი დამბადებელსა თჳსსა, და ამით ფერითა შეამკო დამბადებელმან
Line of ed.: 35     
ხატი თჳსი, ესე იგი არს ბუნებაჲ ჩუენი. და უკუეთუ შენ მოაწიო გონებაჲ
Line of ed.: 36     
მიხედვად სხუათა მათ არსთათჳს, რომელ იცნობების მით შუენიერებაჲ
Line of ed.: 37     
ღმრთისაჲ, უკუე ჰპოვო მსგავსებაჲ ბუნებასა ჩუენსა შინა.

Line of ed.: 38        
ღმრთეებაჲ არს გონებაჲ და სიტყუაჲ, რამეთუ "დასაბამითგან იყო
Line of ed.: 39     
სიტყუაჲ"*. და რომელნი-იგი არიან რიცხუსა პავლჱს მოციქულისასა, "აქუს
Line of ed.: 40     
მათ გონებაჲ ქრისტჱსი"*, რომელი-იგი ზრახავს მათ შორის. და კაცი არა
Page of ed.: 75   Line of ed.: 1     
შორს არს ამათგან რამეთუ იხილვების შენ თანა სიტყუაჲ და სიბრძნჱ, მსგავსად
Line of ed.: 2     
სიტყჳსა მის ჭეშმარიტისა. და გონებაჲ. და რამეთუ ითქუმის კუალად,
Line of ed.: 3     
ვითარმედ ღმერთი სიყუარული არს და თუალი სიყუარულისაჲ, ვითარ-იგი
Line of ed.: 4     
თქუა იოვანე მახარებელმან, ვითარმე: "სიყუარული ღმრთისაგან არს და
Line of ed.: 5     
ღმერთ-სიყუარული არს. და ესე სახჱ ყო ჩუენთჳს დამბადებელმან ბუნებისამან
Line of ed.: 6     
და თქუა: "ამით უწყოდიან ყოველთა, ვითარმედ ჩემნი მოწაფენი
Line of ed.: 7     
ხართ, უკუეთუ თქუენ იყუარებოდით ურთიერთას"*. და ოდეს ვერ დაემთხჳოს
Line of ed.: 8     
ესე სახჱ, უკუე შეცვა\ლებულ Ms. page: 9r   არს მსგავსებაჲ კუალად. და რამეთუ
Line of ed.: 9     
ღმერთი ჰხედავს ყოველსა-ვე და ესმის ყოველი ესე და გამოეძიებს ყოველსა-ვე
Line of ed.: 10     
და შენ-ცა კუალად გაქუს კეთილად ხილვაჲ და სმენაჲ და სიბრძნჱ ცხოველი,
Line of ed.: 11     
რომლითა გამოეძიებ ყოველსა-ვე.



Chapter: 6  
Page of ed.: 75  
Line of ed.: 12  
თავი ვ̂

Line of ed.: 13  
და თქუა მეექუსისა თავისათჳს, გამოძიებისათჳს, რომელნი შეარწყუმენ
Line of ed.: 14  
გონებასა ბუნებასა თანა და მას შინა თქუმულთა მწვალებელთა[ჲსა]
Line of ed.: 15  
დაჴსნაჲ


Line of ed.: 16        
და ნუ ვინ ჰგონებნ, ვითარმედ ვიტყჳ მე, ვითარ-მცა ღმერთი მიიღებდა
Line of ed.: 17     
ცნობასა არსთასა ძალითა მრავლითა და ესე ვერ ეგების Page of sec. ed.: 151  თქუმად განმარტებასა
Line of ed.: 18     
შინა ღმრთისასა მრავალი ძალი მოქმედი ყოფად. და არცა-ღა კუალად
Line of ed.: 19     
ჩუენ თანა არს ძალი მრავალი თითოსახჱ, რომლითა-მცა ვიგრძნობდით რასა-ვე.
Line of ed.: 20     
დაღათუ მრავლითა საგრძნობელითა გულისხმა-ვჰყოფთ. ხოლო ძალი ერთ
Line of ed.: 21     
არს. გონებასა ვიტყჳ, დანერგულსა ჩუენ შორის, რომელი იქცევის ყოველთა
Line of ed.: 22     
შორის საგრძნობელითა. დაღაცათუ ბუნებასა აქუს მრავალი საგრძნობელი,
Line of ed.: 23     
ხოლო მაქმნეველი და განმზოგებელი მათი ერთი არს სიმრავლისა თანა ყოფადთასა
Line of ed.: 24     
და არა შეიცვალის ბუნებაჲ.

Line of ed.: 25        
აწ უკუე ვითარ ვინ უგულისხმო-იქმნების და იტყჳს, ვითარმედ ღმერთი
Line of ed.: 26     
მრავალთა საქმეთა მისთათჳს განიყოფვის, ძალად მრავლად არს იგი დამბადებელ
Line of ed.: 27     
თუალთა, ვითარცა თქუა წინაჲსწარმეტყუელმან, და დამნერგველ
Line of ed.: 28     
ყურთა. და ითქუა ესე ჩუეულებისა მისთჳს ბუნებათა კაცთაჲსა ძალისა მისგან
Line of ed.: 29     
მცნობელისა და თქუა: "ვქმნეთ კაცი ხატად და მსგავსად ჩუენდა"*. და
Line of ed.: 30     
ვიტყჳთ, ვითარმედ სადა არიან მწვალებელნი იგი, რომელნი უვარ-ჰყოფენ
Line of ed.: 31     
მსგავსებასა? რასა უკუე იტყჳან ამას ჴმასა თანა და ვითარ განმართლდეს სიტყჳს-გებაჲ
Line of ed.: 32     
მათი, Ms. page: 9v   რომლისათჳს ითქუა და იტყჳან: ვითარ-მე უკუე ეგების ხატი ერთი
Line of ed.: 33     
მსგავსებად პირთა განწვალებულთა? და უკუეთუ ძჱ არა ჰგავს მამასა,
Line of ed.: 34     
უკუე ვითარ-მე იქმს ხატსა ერისა ბუნებათათჳს განწვალებულთა? რამეთუ
Line of ed.: 35     
რომელმან-იგი თქუა: "ვქმნეთ ხატად ჩუენდა", თქუა სიმრავლითა სამებისაჲთა
Line of ed.: 36     
და არა აჴსენა ხატებაჲ ერთითა ხოლო. უკუეთუ ძირნი არა ჰგვანან ერთმანერთსა,
Line of ed.: 37     
ვერ უკუე ეგების ხატი მათი ერთ-ყოფად. და უკუეთუ ბუნებანი იგი
Line of ed.: 38     
განწვალებულნი არიან და ხატნი-ცა უკუე განწვალებულნი არიან, და დაჰბადოს
Line of ed.: 39     
ყოვლისა ბუნებისათჳს ხატი მსგავსი თითოვეულისა მათისაჲ. არამედ
Page of ed.: 76   Line of ed.: 1     
ოდეს ხატი ერთ არს და ძირი არა ერთ და რომელი არს სულელი და განშოვრებული
Line of ed.: 2     
გონებისაგან თჳსისა, უგუნურ იქმნის, ვითარ-მცა მიემსგავსა იგი
Line of ed.: 3     
ერთსა, რამეთუ იგი[ნი] მსგავს არიან ურთიერთას? და ნუუკუე განქარვებისათჳს
Line of ed.: 4     
ამის ბოროტისა კაცთა ცხორებისათჳს ითქუა სიტყუაჲ ესე, ვითარმედ:
Line of ed.: 5     
"ვქმნეთ კაცი ხატად და მსგავსად ჩუენდა"?



Chapter: 7  
Page of ed.: 76  
Line of ed.: 6  
Page of sec. ed.: 152  თავი ზ̂

Line of ed.: 7  
და თქუა მეშჳდისა თავისათჳს, რაჲსათჳს დაებადა კაცი შიშულად საჭურველთაგან
Line of ed.: 8  
მისთა და სამოსლისაგან ბუნებითისა


Line of ed.: 9        
რასა უკუ[ე] მოასწავებს შემზადებაჲ კაცისაჲ მართლ-დგომითა და
Line of ed.: 10     
ვითარ არა იქმნა ჩუენ შორის ძალი ცხოველი ბუნებითი? არამედ შემოიყვანა
Line of ed.: 11     
კაცი ამას სოფელსა ცალიერი საჭურველთაგან ბუნებითთა, უმოსელად,
Line of ed.: 12     
და უფროჲს-ღა გლახაკად და უქონოდ ყოველთაგან საჴმართა ცხორებისა
Line of ed.: 13     
მისისათა. და ჭეშმარიტად ჩას იგი სა\წყალობელად Ms. page: 10r   უფროჲს-ღა და
Line of ed.: 14     
არა თუ საქებელ, რამეთუ არა აღჭურვილ არს აღმოცენებითა რქათაჲთა და
Line of ed.: 15     
არცა ფრჩხილთაჲთა და არცა ტერფთაჲთა და ჭლაკთაჲთა და არცა შუვათაჲთა.
Line of ed.: 16     
და არა აქუს ბუნებასა მისსა შინა ყოლად-ვე არარაჲ, რომლითა-მცა
Line of ed.: 17     
იყენა მით მავნებელი მისი, ვითარ-იგი მრავალთა ცხოველთა აქუს შემთხუევასა
Line of ed.: 18     
მავნებელისა მათისასა. და არცა დაბურვილ არს გუამი მისი სამოსლითა
Line of ed.: 19     
თმისაჲთა, რამეთუ ჯერ-იყო, რაჲთა იყოს მთავარი იგი მოზღუდვილ და
Line of ed.: 20     
აღჭურვილ ბუნებასა შინა თჳსსა, რაჲთა არა უჴმდეს განრინებისათჳს [და]
Line of ed.: 21     
დაბურვისათჳს ჴორცთა თჳსთაჲსა გარეშჱთა რაჲთ-მე.

Line of ed.: 22        
და აწ ესერა ვხედავთ ლომსა და ეშუსა, ავაზსა და ვეფხსა და სხუათა-ცა
Line of ed.: 23     
ცხოველთა, რამეთუ აქუს ბუნებასა შინა თჳსსა საჴმარი განრინებისათჳს
Line of ed.: 24     
თჳსისა ძალითა მით, რომელ არს მათ შინა; ვითარცა კუროსა რქანი და
Line of ed.: 25     
ყურგდელსა სიმალჱ და ქურციკსა ხლდომაჲ და ბრწყინვალებაჲ თუალთაჲ
Line of ed.: 26     
და სხუათა კუალად სივრცჱ გუამთაჲ და მფრინველთა ნაგრტენი და ფუტკარსა
Line of ed.: 27     
საწერტელი. და ყოველთა თანა იპოვების საჴმარი რაჲმე დაღაცათუ
Line of ed.: 28     
ერთი რაჲმე განსარინებელად თჳსად. ხოლო კაცი ოდენ მარტოჲ ამათ ყოველთა
Line of ed.: 29     
შორის დაკლებულ არს, რამეთუ სიმალესა თანა არს გჳან და უმცირჱს
Line of ed.: 30     
გუამითა*. Page of sec. ms.: J_63r   დიდთა მათ შორის გუამოვანთა და უნაკლულევანეს
Line of ed.: 31     
შორის აღჭურვილთა.

Line of ed.: 32        
აწ უკუე რომლითა სახითა ეგების, რაჲთა იყოს იგი მეუფე ყოველთა
Line of ed.: 33     
ზედა ცხოველთა? არამედ არა იწრო არს ჩუენ ზედა გამოცხადებად, რაჲ-იგი
Line of ed.: 34     
საგონებელ არს მათთჳს, ვითარმედ საჴმარ Page of sec. ed.: 153  არს ბუნებისა მისისა, იგი არს
Line of ed.: 35     
მიზეზ მთავრობისა მისისა. Page of sec. ms.: J_63v   და უკუეთუ-მცა იყო ბუნებასა შინა კაცისასა,
Line of ed.: 36     
რაჲთა იყოს იგი უმალეს ცხენსა და მერმე ფერჴნი-მცა მისნი არა მოჰკფდებოდეს
Line of ed.: 37     
სიმაგრისაგან, რომელ არს სიმტკიცესა შინა ტერფთასა და ჭლაკთასა,
Line of ed.: 38     
გინა-მცა ესხნეს რქანი და ფუცხოვანნი ფრჩხილნი, და საწერტელი მსგავსად
Line of ed.: 39     
ფუტკრისა, იყო-მცა ესე ნამდჳლ-ვე უშუერი მჴეცი სახილველად, ოდეს-მცა
Line of ed.: 40     
ესე ყოველნი აქუნდეს გუამსა შინა მისსა. და კუალად იყო-მცა უგლომელ
Page of ed.: 77   Line of ed.: 1     
მთავრობისათჳს, რომელთა-იგი ზედა მთავრობს, ოდეს-მცა არა უჴმდა მათგან.
Line of ed.: 2     
ამისთჳს განიყვნეს საჴმარნი მისნი ყოველთა მიმართ, რომელნი დამორჩილებულ
Line of ed.: 3     
არიან მისა, რაჲთა იყოს მთავრობაჲ მისი მათ ზედა უნებლიაჲთ,
Line of ed.: 4     
ვითარცა ყოველნი მეფენი ქუეყანისანი საჴმარსა მათსა მიიღებენ მათგან,
Line of ed.: 5     
რომელთა ზედა მთავრობენ. და გჳანობისა და სიმძიმისა ჩუენისათჳს ვიჴმიით
Line of ed.: 6     
ცხენი და დავიმორჩილით, და შიშულობისათჳს ჴორცთა ჩუენთაჲსა გჳჴმდა
Line of ed.: 7     
მოგებაჲ ცხოვართაჲ, რაჲთა სრულ-იქმნეს დაკლებაჲ ბუნებისა ჩუენისაჲ
Line of ed.: 8     
სამოსლისაგან. და ამისთჳს მოვიღით მატყლი წლითი-წლად და სხუაჲ-ცა
Line of ed.: 9     
საჴმარი, რომელი იძულებით გჳჴმს მიზეზთათჳს ცხორებისა ჩუენისათა, რომელნი
Line of ed.: 10     
გუაიძულებენ მოგებასა ცხოველთა მათ მტჳრთველთასა, და რამეთუ
Line of ed.: 11     
ვერ ვძოვთ პირუტყუთაებრ, ამისთჳს მოვიგნით ჴარნი დამორჩილებად ჩუენდა,
Line of ed.: 12     
რაჲთა ადვილ იქმნეს მიზეზი ცხორებისა ჩუენისაჲ შრომითა მათითა. და
Line of ed.: 13     
მერმე-ცა გჳჴმდეს შუანი-ცა საკბენლად, რაჲთა მით გარე-წარვაქცინეთ, რომელნი
Line of ed.: 14     
გუეწყვებოდიან] Page of sec. ms.:    ... მრავალთა ცხოველთა. ამისთჳს კმა-ვიყავთ ძაღლი
Line of ed.: 15     
სიმალისა თანა, ვითარცა [!] ჴრმალი ჴელთა შინა კაცისათა. და კუალად რკინაჲ-ცა
Line of ed.: 16     
კაცისათჳს უმკუეთელეს არს და უფიცხლეს რქათა Ms. page: 10v   და ფუცხოვანთა
Line of ed.: 17     
ფრჩხილთა. და ესენი არა შედგმულ არიან ჴორცთა ჩუენთა, ვითარ-იგი შედგმულ
Line of ed.: 18     
არიან მჴეცთა საჭურველნი მათნი გუამთა შინა მათთა, არამედ აღებად
Line of ed.: 19     
იგი ჟამსა შინა თჳსსა, და შემწე-გუეყოს ჩუენ ჟამსა საჴმარებისასა და მერმე
Line of ed.: 20     
დადებად ადგილსა-ვე თჳსსა. და კუალად ქცევათა მათთჳს ხჳთქთაჲსა ეგების,
Line of ed.: 21     
-რაჲთა ვიფარვიდეთ ტყავითა-ვე მისითა და უკუეთუ ვერ იპოვოს იგი ჟამსა
Line of ed.: 22     
ჴმევისასა მოგებად მსგავსი მისი რკინისაგან, რომლითა განვერნეთ ჟამსა
Line of ed.: 23     
ჭირისასა და მერმე განვთავისუფლდეთ Page of sec. ed.: 154  ტჳრთისა მისგან ჟამსა მშჳდობისასა.
Line of ed.: 24     
და კუალად ფრთჱ მფრინველთაჲ მსახურებად კაცთა იქმნა, რაჟამს ვერ ვეწევით
Line of ed.: 25     
მფრინველთა სიმალითა. და ზოგი მათგანი მოიწუართების საჴმარად
Line of ed.: 26     
მონადირეთათჳს, რომელნი-მე ღონის-ძიებითა ჰმსახურებენ საჴმარსა ჩუენსა,
Line of ed.: 27     
რამეთუ ვიჴმიით ფრთჱ ისართათჳს და არა მისწრის ჩუენ მფრინველმან
Line of ed.: 28     
მშჳლდისა მისგან. და იყვნენ ფერჴნი შემძლებელად სიგრძესა სლვისასა
Line of ed.: 29     
უგუემელად, ამისთჳს მოვიგეთ ცხოველთაგან საჴმარად ჩუენდა ჴამლი.



Chapter: 8  
Page of ed.: 77  
Line of ed.: 30  
თავი ჱ̂

Line of ed.: 31  
და თქუა მერვისა თავისათჳს, რაჲსათჳს შემზადებაჲ კაცისაჲ მართლ არს
Line of ed.: 32  
განმარტებული და რამეთუ ჴელნი დაებადნეს საზრახავისათჳს და გამოძიებაჲ
Line of ed.: 33  
განყოფათათჳს სულთაჲსა


Line of ed.: 34        
ჰასაკი კაცისაჲ მართლ-მდგომარე არს და ცად მიმართ აღმართებულ არს
Line of ed.: 35     
და განიცდის, რომელ არს ზედა კერძო ამათ ყოველთა, Ms. page: 11r   დადგინებული
Line of ed.: 36     
მეუფედ, მოასწავებს ყოვლითურთ გზათა მთავრობისათა. და ესე მოსწავებაჲ
Line of ed.: 37     
არს ჭეშმარიტი, რამეთუ ყოველნი დამორჩილებულნი მხედველ არიან დამხედ,
Line of ed.: 38     
ქუე დამართ, გარნა კაცი ხოლო მარტოჲ თავ-აღებულად მდგომარჱ არს.
Line of ed.: 39     
ხოლო სხუანი ცხოველნი დაღონებულ არიან გუამითა, მოასწავებენ მორჩილებასა
Page of ed.: 78   Line of ed.: 1     
მთავრობისასა, რამეთუ წინა-კერძონი მათ ყოველთანი ფერჴ არიან
Line of ed.: 2     
და არა ჴელ. და ამისთჳს დაღონებულთა მათ უჴმს მისაყრდნობელი. ხოლო
Line of ed.: 3     
კაცისანი წინა-კერძონი მისნი ჴელ არიან და რამეთუ ჰასაკი მისი აღმართებულ
Line of ed.: 4     
არს და ამისთჳს არა უჴმან მას მისაყრდნობელნი, გარნა ფერჴთანი ხოლო
Line of ed.: 5     
ორნი განმარტებულნი დგომისათჳს.

Line of ed.: 6        
და კუალად ჴელნი შემწე არიან საზრახვისათჳს. ხოლო უკუეთუ ვინმე
Line of ed.: 7     
თქუას, ვითარმედ საკუთრებაჲ ჴელთაჲ მსახურებისათჳს სიტყჳერისა არს
Line of ed.: 8     
კაცთა შორის, არა-ვე შესცთეს. და არა ხოლო ამის საქმისათჳს .სათანადოჲსა,
Line of ed.: 9     
რამეთუ სიტყუა-უგებთ ურთიერთას მიწერით სიმარჯჳთა ჴელთაჲთა
Line of ed.: 10     
მსახურებისათჳს სიტყჳერისა, Page of sec. ed.: 155  დაღაცათუ ესე არა-ვე შოვრს არს მადლისა მისგან
Line of ed.: 11     
სიტყჳერისა, რამეთუ წერით ვზრახვიდეთ და ვიტყოდით ჴელთა მიერ და
Line of ed.: 12     
მოგებად ასონი წერისანი, ვითარცა ჴმანი მეტყუელნი. არამედ მივხედო სხუასა-ცა
Line of ed.: 13     
და ვთქუა, რამეთუ ჴელნი შემწე არიან თქუმასა სიტყჳსასა.

Line of ed.: 14        
და ვიდრე გამოძიებადმდე სიტყჳსა მის ხარკებით მივიმართოთ სიტყუასა
Line of ed.: 15     
მას, რაჲთა არა თანა-წარგუჴდეს, რომელი-იგი გჳჴმს თქუმად ამის ჯერისათჳს.
Line of ed.: 16     
აწ რაჲსათჳს-მე დაებადნეს Ms. page: 11v   მცენარენი პირველ ცხოველთასა და
Line of ed.: 17     
მერმე ცხოველნი და მერმე კაცნი? არა ამისთჳს ხოლო, რამეთუ ცხოველნი მცენარეთაგან
Line of ed.: 18     
იზარდებიან და კაცნი ცხოველთაგან, არამედ მე ესრჱთ ვჰგონებ, ვითარმედ
Line of ed.: 19     
მოსე წინაჲსწარმეტყუელმან მოასწავა ამისთჳს სიტყუაჲ დაფარული
Line of ed.: 20     
საიდუმლოჲსაჲ და განჰმარტა გამოძიებაჲ წულილადი სულთათჳს, რომელსა-იგი
Line of ed.: 21     
ჰგონებდეს გარეშენი იგი ფილოსოფოსნი და არა განიცადეს მას შინა განცხადებულებაჲ
Line of ed.: 22     
ჭეშმარიტი. არამედ მე ვჰგონებ, ვითარმედ სიტყუაჲ ესე მოასწავებს,
Line of ed.: 23     
რამეთუ სულნი განიყოფვიან სამად პირად. ვიტყჳ ძალსა მოზარდულსა
Line of ed.: 24     
და მგრძნობელსა და თჳთ სულსა, რომელთაჲ ერთი მათგანი არს მცენარჱ
Line of ed.: 25     
მოზარდი. და მას შინა იპოვების ძალი ცხოველებისაჲ თჳნიერ გრძნობისა. და
Line of ed.: 26     
მეორჱ ამათგანი არს მოზარდი, ვითარ-იგი ვაჴსენეთ, რომელსა შინა არს განგებაჲ
Line of ed.: 27     
გრძნობისაჲ. და პოვნილ არს იგი პირუტყუთა შორის. რამეთუ არა
Line of ed.: 28     
იზარდების ხოლო და აღორძნდების, არამედ მოქმედებაჲ მისი არს გრძნობათაგან.
Line of ed.: 29     
ხოლო ცხოველებაჲ სრული პოვნილ არს ბუნებასა შინა კაცისასა,
Line of ed.: 30     
ესე იგი არს მეტყუელებაჲ, რომელი იზარდების და იგრძნობს და განიზრახავს.
Line of ed.: 31     
და განგებაჲ არს მის, გონებისა მიერ.

Line of ed.: 32        
და ამისთჳს განვყვენით არსნი ამით განყოფითა: რომელი-მე არს მათგანი
Line of ed.: 33     
გონებიერი და რომელი-მე -- გუამიერი. ხოლო გონებიერი იგი გამოუძიებელ
Line of ed.: 34     
არს აწ და გუამიერი იგი რომელი-მე არს თჳნიერ ცხოველებისა ყოვლით კერძო
Line of ed.: 35     
და რომელსა-მე მათგანსა აქუს ცხოველებაჲ. და რომელნი-მე Ms. page: 12r   გუამნი
Line of ed.: 36     
ცხოველთაგანნი ცხოველ არიან გრძნობითა და რომელთა-მე არა აქუს გრძნობაჲ.
Line of ed.: 37     
;და რომელი-მე მგრძნობელთაგანი არს მეტყუელ და რომელი-მე მათგანი
Line of ed.: 38     
არს უტყუ. ამისთჳს-ცა მცენარენი იყვნეს უწინარეს Page of sec. ed.: 156  სხუათა მათ არსთა, შემდგომად
Line of ed.: 39     
ნივთთა მათ უსულოთა, ესე იგი არს ქუეყანაჲ და წყალი, ჰაერი და
Line of ed.: 40     
ცეცხლი. და ამათ მცენარეთა შინა პოვნილ არს სული უგრძნობელი. ესენი
Line of ed.: 41     
უპირადეს დაებადნეს და შემდგომად მათსა დაებადნეს მგრძნობელნი ცხოველნი
Line of ed.: 42     
უტყუნი, უგულისხმონი ამისთჳს, რამეთუ გონებაჲ არა იყოფვის გუამსა
Line of ed.: 43     
შინა, გარნა თუ იყოს შეზავებულებაჲ მისი გუამითა მგრძნობელითა. და
Line of ed.: 44     
ამისთჳს დაებადა კაცი შემდგომად მცენარეთა და ცხოველთა და ამას შინა
Page of ed.: 79   Line of ed.: 1     
ყო გზაჲ ბუნებისაჲ საუკუნოდ, რამეთუ კაცი შეზავებულ არს ყოველთა მათგან
Line of ed.: 2     
სულთა თითოსახეთა. და ესე იზარდების ძალითა სულისა მცენარებისაჲთა,
Line of ed.: 3     
რომელ არს მას შინა. და მიიღო ამას თანა სული მგრძნობელი, რომელ არს
Line of ed.: 4     
შორის გრძნობისა და მცენარეთა, უზრქელესი სულისა მეტყუელისა და უწულილესი
Line of ed.: 5     
სულისა მის მცენარისაჲსა. მაშინ იქმნა შეზავებაჲ ბუნებისა წულილადისაჲ,
Line of ed.: 6     
რომელი ჰნათობს შანთითა მით გონიერითა. ამის გამო იქმნა სამთა მათგან
Line of ed.: 7     
დგომაჲ კაცისაჲ, ვითარ-იგი ვისწავეთ მოციქულისა პავლესგან, რომელსა
Line of ed.: 8     
მიუწერს ეფესელთა და ევედრების მათთჳს ღმერთსა, რაჲთა მიანიჭოს მადლი
Line of ed.: 9     
იგი სრული გუამსა საშუმინველსა და სულსა აღდგომასა მას ქრისტჱსსა*. Ms. page: 12v  
Line of ed.: 10     
ინება ჴსენებითა მით გუამისაჲთა უწყებად ბუნებაჲ იგი მცენარჱ, დიდად ჴსენებითა
Line of ed.: 11     
მით საშუმინველისაჲთა, უწყებად ბუნებაჲ იგი გრძნობადი და ჴსენებითა
Line of ed.: 12     
მით სულისაჲთა, უწყებად ბუნებაჲ იგი გონიერი. და ამისთჳს ითქუა შჯულის
Line of ed.: 13     
მეცნიერისა მის მიმართ სახარებასა შინა, რაჲთა შეიყუაროს ღმერთი ყოვლითა
Line of ed.: 14     
გულითა და ყოვლითა ძალითა და ყოვლითა გულისხმითა*. და ესე
Line of ed.: 15     
კუალად, ვითარ ვჰგონებ, ამას განაყოპასა მოასწავებს, რამეთუ რაჟამს აჴსენა
Line of ed.: 16     
გული, ენება უწყებად ჩუენდა გუამი და ჴსენებითა მით ძალისაჲთა უწყებად
Line of ed.: 17     
ჩუენდა საშუმინველი და ჴსენებითა მით გულისხმისაჲთა უწყებად ჩუენდა
Line of ed.: 18     
გონებაჲ.

Line of ed.: 19        
და კუალად აუწყებს მოციქული ზრახვასა მას განყოფილად სამად პირად:
Line of ed.: 20     
ერთი იგი მათგანი ჴორციელ, უცალო საქმისა მისთჳს შთამავალისა
Line of ed.: 21     
მუცლად და საშუებელთა მისთა; და მეორჱ იგი მშუმინვიერ, რომელი იქცევის
Line of ed.: 22     
შორის კეთილისა და ბოროტისა, და ესე უზეშთაეს არს პირველისა მის,
Line of ed.: 23     
არამედ არა არს მიწევნულ საზომსა სიწმიდისასა; ხოლო მესამჱ იგი სულიერი
Line of ed.: 24     
და მით არს სისრულჱ უაღრესობისა მისისაჲ ამისთჳს აბრალებს Page of sec. ed.: 157  კორინთელთა
Line of ed.: 25     
მათ დაკლებასა მათსა და იტყჳს: "თქუენ ჴორციელად-ვე-ღა ხართ"*
Line of ed.: 26     
და არა მიიღებთ სწავლასა [სრულსა]. და მერმე იტყჳს: რაჟამს განიკითხავს
Line of ed.: 27     
საშუვალსა მას და სრულსა: "ხოლო მშუმინვიერმან მან კაცმან არა შეიწყნარის
Line of ed.: 28     
სულისა მისგან, რამეთუ სიცოფჱ უჩნ. ხოლო სულიერმან მან განიკითხის
Line of ed.: 29     
Ms. page: 13r   ყოველი და იგი არავისგან განიკითხვის"*. და ვითარცა-იგი
Line of ed.: 30     
აღმატებულ არს მშუმინვიერი იგი ჴორციელსა, ეგრეთ-ვე აღმატებულ არს
Line of ed.: 31     
სულიერი იგი მშუმინვიერსა მას. და ზეშთა რეცა თქუა წიგნმან, ვითარმედ
Line of ed.: 32     
კაცი დაებადა შემდგომად ყოველთა მშუმინვიერთა, მოასწავა, ვითარმედ
Line of ed.: 33     
სული იგი მეტყუელი არს შორის საშუმინველთა სხუათა და პოვნილ არიან
Line of ed.: 34     
ორნი იგი მას შინა. ესე არს მშუმინვიერი იგი და მცენარედი.

Line of ed.: 35        
და რამეთუ კაცი ცხოველი არს მეტყუელი და ამისთჳს ჯერ-არს, რაჲთა
Line of ed.: 36     
იყვნენ ჴელნი-ცა მისნი შემსგავსებულ მეტყუელებისა, ვითარ-იგი ვხედავთ
Line of ed.: 37     
მძნობართა და მახეობელთა, და შემზადის თითოვეულმან მათმან ჭურჭერი
Line of ed.: 38     
მსგავსად ძნობისა მის თჳსისა, და ვერ ჴელ-ეწიფების სტჳნვაჲ ებნითა და
Line of ed.: 39     
ვერცა ებნაჲ იგი სტჳრითა, განწვალებისათჳს ჭურჭერთა მათთაჲსა. ეგრეთ-ვე
Line of ed.: 40     
ჯერ-იყო ჭურჭერთა მათ კაცობრივთა, რაჲთა იყვნენ შემსგავსებულ
Line of ed.: 41     
მეტყუელებისა და საზრახავისა და რაჲთა გამოჩნდეს სიტყუაობაჲ ჭურჭრითა მით
Line of ed.: 42     
ჴმისაჲთა. და ამისთჳს დაებადნეს ჴელნი გუამისათჳს. ხოლო დაღაცათუ
Line of ed.: 43     
აურაცხელ არიან საქმენი ჴელთანი ყოფასა მას მათსა შინა, ვითარ-იგი
Page of ed.: 80   Line of ed.: 1     
აღიღებს და დასდებს მსგავსად საქმისა მის მათისა ყოველსა შინა ხუროვებასა
Line of ed.: 2     
სიმარჯჳთ და განგებით ღუაწლსა შინა ბრძოლისასა და ჟამსა მშჳდობისა[სა]ცა
Line of ed.: 3     
ზღუასა შინა და ჴმელსა. არამედ უწინარჱს მათ ყოველთა დაებადნეს ბუნებასა
Line of ed.: 4     
შინა კაცისასა ჴელნი იგი საზრახავისათჳს.

Line of ed.: 5        
Ms. page: 13v   და უკუეთუ-მცა დაკლებულ იყო ჴელთაგან, იყო-მცა იგი ჴმევასა მას
Line of ed.: 6     
საზრდელისასა მსგავს პირუტყუთა მათ ოთხფერჴთა თითოსახეობასა შინა
Line of ed.: 7     
მათსა და თითოფერებასა დაბადებულობისა მათისასა და უკუეთუ-მცა არა
Line of ed.: 8     
იყვნეს ჴელნი კაცისა თანა, ვითარ-მცა ჴმაჲ მისგან შეზავებულ მეტყუელებასა,
Line of ed.: 9     
ოდეს-მცა პირი Page of sec. ed.: 158  უცალო იყო მსგავსად პირუტყუთა? ხოლო აწ ოდეს მოეცნეს
Line of ed.: 10     
ჴელნი გუამსა, მოცალე-ქმნულ არს პირი სიტყჳს-გებად და საზრახავად. და
Line of ed.: 11     
საკუთრებაჲ კაცისაჲ ჴელნი არიან, რამეთუ დამბადებელმან დაჰბადნა კაცისა
Line of ed.: 12     
თანა განმარჯუებისათჳს სიტყუაობისა.



Chapter: 9  
Page of ed.: 80  
Line of ed.: 13  
თავი თ̂

Line of ed.: 14  
და თქუა მეცხრისა თავისათჳს, რამეთუ: გუამი კაცისაჲ დაებადა ჭურად
Line of ed.: 15  
საზრახავისათჳს


Line of ed.: 16        
რამეთუ დამბადებელმან ჩუენმან მოგუანიჭა ჩუენ ბუნებასა შინა ჩუენსა
Line of ed.: 17     
მადლი იგი საღმრთოჲ, რაჟამს ყო მსგავსსა შინა მისსა საკუთრებაჲ კეთილთაჲ
Line of ed.: 18     
მათ, რომელნი-იგი არიან მისნი, ხოლო ჩუენ ვიტყჳთ, რამეთუ მოგუცა
Line of ed.: 19     
ჩუენ სიბრძნჱ და გონიერებაჲ და სახიერებითა მისითა მოგუანიჭა ჩუენ
Line of ed.: 20     
მსგავსებაჲ თჳსი და შუენიერებაჲ შუენიერებისა თჳსისაჲ. რამეთუ გონებაჲ
Line of ed.: 21     
გულისხმის-საყოფელ არს და ჴორციელ და ვერ შესაძლებელ იყო გამოჩინებაჲ
Line of ed.: 22     
ძრვისა მის მადლისა თჳსისაჲ, გარნა ღონით. და მისთჳს დაებადა გუამი
Line of ed.: 23     
მისი ამას სახესა ზედა, რაჲთა იყოს იგი ჴმეან და შემზადებაჲ დაბადებულისა
Line of ed.: 24     
მისისაჲ მოასწავებს სახესა ძრვისა მისისასა. და ვითარ-იგი მძნობარმან Ms. page: 14r  
Line of ed.: 25     
ჴელოვანმან ძნობასა მას შინა თჳსსა ინების, რაჲთა გამოაცხადოს ჴელოვნებაჲ
Line of ed.: 26     
თჳსი, აჩუენოს იგი ჴმასა მას შინა თჳსსა. და რაჟამს ვერ შეუძლის იგი
Line of ed.: 27     
მედგრობითა ჴმისა თჳსისაჲთა, მაშინ აჩუენის ჴელოვნებაჲ თჳსი სხუათა მიერ
Line of ed.: 28     
ჴმათა ჭურჭერთა მათგან, რომელნი იჴმინის ჟამსა ძნობისასა და უსულოთა
Line of ed.: 29     
მათგან გამოსცის ჴმაჲ შეზავებული სტჳრისაგან გინა თუ ებნისა და მსგავსთა
Line of ed.: 30     
მათთა. ეგრე-ცა გონებამან კაცისამან, რამეთუ ვერ შეუძლოს, რაჲთა აჩუენოს
Line of ed.: 31     
საქმჱ თჳსი თითოსახჱ, გარნა საგრძნობელთაგან. და ამისთჳს დაეპატიჟა, რაჲთა
Line of ed.: 32     
იყოს ჭურჭერი ესე ჴმეან და მით აჩუენოს მოგონებაჲ დაფარული და გამოაცხადნეს
Line of ed.: 33     
საქმენი შინაგანნი.

Line of ed.: 34        
და იქმნა სახჱ ესე ძნობისაჲ კაცსა შინა შეზავებულ სახედ ებნისა და
Line of ed.: 35     
სტჳრისა, ვითარ-იგი ჴმა-სცემედ ურთიერთას. ესრე-სახედ, რამეთუ ქარმან
Line of ed.: 36     
გამოსცის ადგილით თჳსით და განვლის ჴორჴი კაცისაჲ, რაჟამს-იგი ენების
Line of ed.: 37     
ჴმობად და ჰნებავნ ხდად ჴმაჲ Page of sec. ed.: 159  თჳსი. მაშინ აგრგჳნდის ძრვითა მით შინაგანითა
Line of ed.: 38     
ნესტჳთა მით, რომელ არს ჴორჴი მიმსგავსებული ნასხივთა მათ
Line of ed.: 39     
სტჳრისათა. და არს ესე, ვითარცა სტჳრი ჴმისა გამომცემელი ლართაგან,
Line of ed.: 40     
რომელთა მიერ შეცვულ არს. და მოიზიდის, რომელი-იგი გამოვალნ ყიისაგან,
Line of ed.: 41     
ჴორჴმან სტჳრსა მას შინა ორთა მათგან ნესტუთა, რომელნი არიან
Line of ed.: 42     
საყნოსელსა შინა ღრტილისასა და მით განუზოგის ჴმაჲ და იქმნის ჴმა სასმენელ.
Page of ed.: 81   Line of ed.: 1     
ხოლო ღაწუნი და ენაჲ და Ms. page: 14v   ქმნულებაჲ იგი, რომლითა იძრვის
Line of ed.: 2     
ნიყბერი მოფოლხუებითა და მოჭირებითა, განმარტებითა და შემოკრებითა,
Line of ed.: 3     
ესე ყოველი მსგავს არს ძრვასა მას ძალთა ებნისათა ჴმასა შინა და ჟამსა, რომელსა
Line of ed.: 4     
ენების შეზავებად მწრაფლ ჴმასა მას შინა. ხოლო ახუმაჲ ბაგეთაჲ და
Line of ed.: 5     
დაწებვაჲ მსგავს არს ძრვასა მას თითთასა ჴურელთა ზედა სტჳრთასა გამოყვანებასა
Line of ed.: 6     
ჴმისასა.

Line of ed.: 7        
ეგრე-სახედ გონებამან ჭურჭრითა მით გამოსცა სიტყუაჲ ჩუენ შორის
Line of ed.: 8     
და ვიპოვენით მეტყუელ და ვერ შესაძლებელ იყო ჩუენ შორის მადლი იგი
Line of ed.: 9     
მეტყუელებისაჲ პოვნად, უკუეთუ-მცა იყო ჭამაჲ ჩუენი შრომითა ბაგეთაჲთა
Line of ed.: 10     
მსგავსად პირუტყუთა, რომელნი მით დადრკებიან ჭამად. აწ ვინაჲთგან მიიქცა
Line of ed.: 11     
მსახურებაჲ ესე ჴელითა კაცისაჲთა, იქმნა პირი მოცალებულ, განსაკუთრებულ
Line of ed.: 12     
გამოცხადებად სიტყუათა.

Line of ed.: 13        
და რამეთუ მოქმედებაჲ ჭურჭერსა ამას შინა მრჩობლი არს. ერთი იგი
Line of ed.: 14     
ყოფისათჳს ჴმისა და მეორჱ იგი -- შეწყნარებისათჳს გაგონებისა მომავალისა
Line of ed.: 15     
გარეშჱთ. და ესე შეურევნელ არიან ურთიერთას, არამედ დაადგრების საქმესა
Line of ed.: 16     
ზედა, რომელი ბრძანებულ არს ბუნებისაგან -- თითოვეული მათი არა
Line of ed.: 17     
ვნებად მოყუასსა თჳსსა. რამეთუ არა მსმენელ არს ჴმაჲ და არცა მეტყუელ
Line of ed.: 18     
სმენაჲ. ხოლო ერთი ესე განმტევებელ და განმცემელ არს მარადის, რომელ
Line of ed.: 19     
არს პირი, და მეორჱ ესე შემწყნარებელ და მიმღებელ არს მარადის მოუწყინებელად,
Line of ed.: 20     
რომელ არს ყური, ვითარცა თქუა სოლომონ ბრძენმან და
Line of ed.: 21     
საკჳრველ არს ესე ფრიად: Ms. page: 15r   რაჲ-მე სივრცე არს ადგილისაჲ მის, რომელსა
Line of ed.: 22     
შინა შთადის ყოველი ესე ყურთაგან? ანუ ვინ-მე არიან მწიგნობარნი იგი,
Line of ed.: 23     
რომელნი აღსწერენ, Page of sec. ed.: 160  რაჲ-იგი მიიწევიან ზრახვანი მრავალნი? და ვითარ-იგი
Line of ed.: 24     
სიმრავლესა და განმრავლებასა მათსა ურთიერთას არა არს შორის მათსა
Line of ed.: 25     
შფოთებაჲ, არცა დაწვალებაჲ? და ესე-ვე სახჱ იხილვების მოქმედებასა შინა
Line of ed.: 26     
თუალისასა, რომელი განსაკჳრვებელ არს. და ამით-ვე გონებითა მიიწევის,
Line of ed.: 27     
რომელი-იგი არს გარეშე გუამსა, და მოიზიდნის მისა საქმენი ხილულნი და
Line of ed.: 28     
გამოიწერნის მას შინა სახენი უხილავნი, ვითარცა ვინ იხილის ქალაქი ვ[რ]ცელი,
Line of ed.: 29     
რომელი შეიწყნარებნ მრავალთაგან კართა, აწ უკუე ყოველნი-მე ერთსა
Line of ed.: 30     
ადგილსა დაადგრიან-ა? არა სამე, არამედ რომელნი-მე სავაჭროსა და რომელნი-მე
Line of ed.: 31     
-- სახლებსა და რომელნი-მე -- ტაძრებსა გინათუ ფოლოცთა შინა,
Line of ed.: 32     
გინათუ ყურეთა ანუ თუ პანდუქიონსა შინა თითოვეული მათი დაადგრის,
Line of ed.: 33     
ვითარცა ვის ჰნებავნ და შეაშუნ. და მე ამას სახესა ზედა ვხედავ ქალაქსა მას
Line of ed.: 34     
გონებისასა, რომელი-იგი დამკჳდრებულ არს ჩუენ შორის, რომლისანი შესავალნი
Line of ed.: 35     
მრავალ არიან ფრიად საგრძნობელთაგან. და გონებაჲ განაზოგებს
Line of ed.: 36     
თითოვეულსა მათსა და დაადგენს ადგილთა საცნაურთა.

Line of ed.: 37        
და ვითარცა-იგი ვხედავთ მსგავსად სახითა მით, რომელი მოვაჴსენეთ
Line of ed.: 38     
ქალაქისა კაცთა, რომელთა ესხნიან ნათესავნი და მეგობარნი და შევიდიან
Line of ed.: 39     
ქალაქსა მას არა ერთისა კარისაგან ხოლო, არამედ არა განეშოვრნიან ნათესავთა
Line of ed.: 40     
თჳსთა შესავალსა მას მათსა. და კუალად კაცნი უცხონი შევიდიან
Line of ed.: 41     
ერთისაგან კარისა და რაჟამს შევიდიან შინა, Ms. page: 15v   განიბნინიან და არა შეკრბიან
Line of ed.: 42     
ურთიერთას ესრე-სახედ გულისხმა-ვყავთ გონებისათჳს.



Chapter: 10  
Page of ed.: 82  
Line of ed.: 1  
თავი ი̂

Line of ed.: 2  
და თქუა მეათისა თავისათჳს, რამეთუ გონებაჲ იქმს საქმესა თჳსსა
Line of ed.: 2  
საგრძნობელთაგან


Line of ed.: 3        
ამას სახესა ზედა იხილე სივრცჱ იგი გონებისაჲ, რამეთუ ოდეს-მე შეკრბის
Line of ed.: 4     
ჩუენ თანა მეცნიერებაჲ ერთისაჲ ხოლო საგრძნობელთაგან მრავალთა.
Line of ed.: 5     
და ამას სახესა ზედა მიხედენ სივრცესა გონებისასა, რამეთუ ოდეს-მე შეკრიბის
Line of ed.: 6     
ჩუენ თანა მეცნიერებაჲ ერთისა Page of sec. ed.: 161  საქმისაჲ {და} საგრძნობელთაგან მრავალთა.
Line of ed.: 7     
და კუალად ერთისაგან საგრძნობელისა მრავალი საქმჱ გულისხმა-ვყოთ მიმსგავსებული
Line of ed.: 8     
ერთი ერთისა ბუნებასა შინა. არამედ ვამსგავსოთ იგი სახესა
Line of ed.: 9     
რას-მე, რაჲთა გამოცხადნეს სიტყუაჲ იგი, რომელი გუნებავს თქუმად. აწ რეცა
Line of ed.: 10     
თუ ვიკითხავთ გემოთათჳს, რომელი-მე უტკბილჱს არს ანუ რომელი-მე უმწარჱს,
Line of ed.: 11     
უკუეთუ ვპოვოთ სიმწარჱ ნავღლისაჲ და სიტკბოვებაჲ თაფლისაჲ? აწ
Line of ed.: 12     
ვინაჲთგან ესე ცხად არს, იპოვა უკუე გამოცნობაჲ ამისი პოვნილ ერთსა ქუეშე
Line of ed.: 13     
საგრძნობელსა, რომელნი-იგი წინა-აღმდგომ არიან ურთიერთას საყოფელსა
Line of ed.: 14     
თჳსსა განყოფით გონებისაგან, რომელ არს გემოჲს-ხილვაჲ, ხედვაჲ და
Line of ed.: 15     
სმენაჲ, შეხებაჲ და ყნოსაჲ. რამეთუ ოდეს იხილოს ვინმე თაფლი და ესმეს სახელი
Line of ed.: 16     
მისი და გემოჲ იხილოს მისგან და იყნოსოს სული მისი და გამოცადოს
Line of ed.: 17     
შეხებით, იცნას ერთი იგი მრავალთა მიერ საგრძნობელთა. და მერმე კუალად
Line of ed.: 18     
გულისხმა-ვყვით მრავალი რაჲმე ერთისა მიერ საგრძნობელისა, რომელ არს
Line of ed.: 19     
სასმენელი. Ms. page: 16r   რამეთუ შემწყნარებელ არს თითოსახეთა ჴმათა დაწვალებულთა
Line of ed.: 20     
და თუალი-ცა შემწყნარებელ არს მრავალ-ფერთა სხუასა და სხუასა -- თეთრსა
Line of ed.: 21     
და შავსა და სხუათა-ცა ფერთა, რომელნი მჴდომ არიან ურთიერთას. ეგრე-ვე-სახედ
Line of ed.: 22     
გემოჲს-ხილვაჲ, ყნოსაჲ და შეხებაჲ თითოვეული მათგანი მიიწევის
Line of ed.: 23     
მრავალთა ზედა საქმეთა ერთი ერთისა წინა-აღმდგომთა.



Chapter: 11  
Page of ed.: 82  
Line of ed.: 24  
თავი ი̂ა

Line of ed.: 25  
და თქუა მეათერთმეტისა თავისათჳს, რამეთუ: ბუნებაჲ გონებისაჲ
Line of ed.: 26  
უხილავ არს


Line of ed.: 27        
რაჲ-მე უკუე არს გონებაჲ ბუნებასა შინა თჳსსა, განზოგებულსა ძალსა
Line of ed.: 28     
შინა საგრძნობელთასა, რომელი წინაჲსწარ მცნობელ არს ყოფადთაჲ თითოვეულითა
Line of ed.: 29     
მათგანითა? და მე ესრე ვჰგონებ, ვითარმედ არავინ გონიერთაგანი
Line of ed.: 30     
ჰგონებდეს, გინათუ ეჭუდეს, ვითარმედ საგრძნობელთაგანი არს გონებაჲ. და
Line of ed.: 31     
უკუეთუ-მცა გონებაჲ საგრძნობელი იყო, აქუნდა-მცა მახლობელობაჲ ერთი
Line of ed.: 32     
საგრძნობელისა მიმართ რომლისაჲ-მე, რამეთუ მარტივი არს და არა Page of sec. ed.: 162  აგებული.
Line of ed.: 33     
და ვერ ეგების, რაჲთა-მცა იყო მარტივსა შინა აგებული რაჲმე. და ესე აგებულებაჲ
Line of ed.: 34     
მისწუდების საგრძნობელთა და თითოვეული მათი განთჳსებულ
Line of ed.: 35     
არს და განყოფილ საქმითა თჳსითა და არა შერეულ სხუათა მათ. უკუე გონებაჲ
Line of ed.: 36     
ვიდრემე სხუაჲ რაჲმე არს და არა საგრძნობელი, რაჟამს არს იგი განმარტებულ
Line of ed.: 37     
და არა აგებულ. და თქუა მოციქულმან პავლე: "ვინ ცნა გონებაჲ
Page of ed.: 83   Line of ed.: 1     
უფლისაჲ?"* ხოლო მე ვიტყჳ: ვინ არს, რომელმან გულისხმა-ყო გონებაჲ თავისა
Line of ed.: 2     
თჳსისაჲ? აწ უკუე გუაუწყედ მრავლის-მეტყუელთა მათ Ms. page: 16v  , რომელნი
Line of ed.: 3     
მეცნიერებენ ბუნებასა მას ღმრთეებისასა და ჰგონებედ, ვითარმედ ამით
Line of ed.: 4     
მეცნიერ არიან, აწ უკუე გულისხმა-მე-უყოფიანა თავნი თჳსნი? გან-მე-უცდია
Line of ed.: 5     
გონებაჲ გონებათა თჳსთაჲ? და უკუეთუ გონებაჲ განაწილებული და აგებულ[ი]
Line of ed.: 6     
არს, ვითარ-მე უკუე ეგების ყოფად გონებიერი აგებულსა შინა ანუ
Line of ed.: 7     
ვითარ-მე არს საქმჱ შერევასა შინა ნათესავთა მათ, რომელნი წინა-აღმდგომ
Line of ed.: 8     
არიან ურთიერთას? აწ უკუე მარტივი-მე არს-ა და არა აგებული და ვითარ-მე
Line of ed.: 9     
განიყო საგრძნობელთა შინა განთჳსებულთა? და ვითარ იქმნა პოვნილი განმრავლებულსა
Line of ed.: 10     
შინა და კუალად განმრავლებული პოვნილსა შინა? არამედ
Line of ed.: 11     
შევემთხჳე საქმესა შინა, რომელსა შინა განვცჳბრდი. რაჟამს მესმა თქუმული
Line of ed.: 12     
იგი ღმრთისაჲ, რაჟამს იტყჳს: "ვქმნეთ კაცი ხატად და მსგავსად ჩუენდა"*
Line of ed.: 13     
აწ უკუე ხატებაჲ ვიდრემე სრულ არს და არა ნაკლულ სახისა მისგან,
Line of ed.: 14     
რომელ პოვნილ არს ძირსა შინა, რაჲთა ღირსად იწოდოს ხატებაჲ. ხოლო
Line of ed.: 15     
უკუეთუ იპოვოს ნაკლულ რაჲთ-მე ძირისა მისგან, უკუე ამის გამო არღარა
Line of ed.: 16     
აქუს მას ხატებაჲ. და აწ ვინაჲთგან გონებაჲ ღმრთისაჲ მიუთხრობელ არს და
Line of ed.: 17     
ვერ გულისხმის-საყოფელ, ჯერ არს, რაჲთა იყოს იგი პოვნილ ხატსა-ცა შინა
Line of ed.: 18     
მისსა. და უკუეთუ ძირი იგი ვერ მისაწდომელ არს ცნობითა და ხატი იგი
Line of ed.: 19     
მისი მისაწდომელ არს ცნობითა და საცნაურ, უკუე არს ესე განწვალებაჲ
Line of ed.: 20     
ცხადი შორის მათსა შეუტყუებელი გამოცხადებასა ამის თქუმულისასა. აწ
Line of ed.: 21     
ოდეს ბუნებაჲ გონებისაჲ გამოუსახველ არს Ms. page: 17r   და მიუთხრობელ ცნობისაგან, Page of sec. ed.: 163 
Line of ed.: 22     
გამოცხადნა ჭეშმარიტებაჲ ხატებისაჲ ძირად მიმართ, რომელ არს ბუნებაჲ
Line of ed.: 23     
ღმრთეებისაჲ, რომელი-იგი გამოუსახველ არს და მიუწდომელ, რომელსა
Line of ed.: 24     
მიმსგავსებულ იქმნა ბუნებაჲ ჩუენი.



Chapter: 12  
Page of ed.: 83  
Line of ed.: 25  
თავი ი̂ბ

Line of ed.: 26  
და თქუა მეათორმეტისა თავისათჳს გამოძიებაჲ საუნჯისათჳს გონებისა
Line of ed.: 27  
და სიტყუაჲ ბუნებითი სიცილისათჳს და ტირილისა


Line of ed.: 28        
დაიყავნ ყოველი პირი ცუდად მეტყუელი, რომელნი ჰგონებენ, ვითარმედ
Line of ed.: 29     
ძალი გონებისაჲ დადგრომილ არს რომელთა-მე ასოთა შინა. და რომელთა-მე
Line of ed.: 30     
თქუეს, ვითარმედ გულსა შინა დამკჳდრებულ არს. და ამას დაამტკიცებენ
Line of ed.: 31     
უნდოჲთა მოსწავებითა.

Line of ed.: 32        
და რომელთა-იგი აგონეს დადგრომაჲ მისი გულსა შინა, ამით სახითა
Line of ed.: 33     
დაამტკიცებს განზოგებისათჳს გულის-ა შუვა ოდენ გუამსა, ვითარმედ მუნითგან
Line of ed.: 34     
იყოფვის ძრვაჲ ნებათაჲ ყოველსა ზედა გუამსა, რაჲთა იქმოდის საქმესა
Line of ed.: 35     
თჳსსა. და მერმე იწამეს დამტკიცებისათჳს სიტყჳსა მათისა გამოსლვაჲ ურვისაჲ
Line of ed.: 36     
და გულის-წყრომაჲ, ვინაჲთგან გამოვლენ ორნი ესე საჩინონი გულის-აგან.

Line of ed.: 37        
და რომელნი-იგი ჰგონებენ, ვითარმედ ტჳნსა შინა დადგრომილ არს გონებაჲ,
Line of ed.: 38     
ამსგავსეს იგი გოდოლსა ქალაქისასა, რომელსა შინა დამკჳდრებულ
Line of ed.: 39     
არნ მეუფებაჲ და მაღლით გარდამო მთავრობნ ერსა ზედა თჳსსა და შეცვულ
Line of ed.: 40     
არნ იგი სიმრავლითა მსახურთაჲთა. ეგრეთ-ვე გონებისათჳს თქუეს, ვითარმედ
Page of ed.: 84   Line of ed.: 1     
დამკჳდრებულ არს იგი უმაღლესსა გუამისასა, რომელ არს ტჳნი, და შეცვულ
Line of ed.: 2     
არს იგი საგრძნობელთაგან, ვითარცა მსახურთაგან. და იწამებენ ამისთჳს ვნებასა
Line of ed.: 3     
მას, რომელი შეემთხჳის Ms. page: 17v   გონებასა, რაჟამს ეცის რაჲმე ტჳნსა ვნებაჲ
Line of ed.: 4     
ღჳნისაგან გინა სხჳსა რაჲსაგან-ვე.

Line of ed.: 5        
და კუალად სხუაჲ-ცა სახჱ მოიღეს ტჳნისათჳს და გულის-ა. და რომელთა-მე
Line of ed.: 6     
თქუეს, ვითარმედ გული ნათესავ-ეყვის გონებასა ძრვითა მით მატფობელითა,
Line of ed.: 7     
რამეთუ მოძრავ არს იგი მარადის ცეცხლის მსგავსად. რამეთუ
Line of ed.: 8     
გულის-აგან აღმოჰკრთების სიმჴურვალჱ და ამისთჳს შეეზავა მას ძრვაჲ გონებისაჲ.
Line of ed.: 9     
და გამოთქუეს, ვითარმედ გული არს საყოფელი გონებისაჲ და რომელნი-მე იტყჳან,
Line of ed.: 10     
ვითარმედ აპკაჲ ტჳნისაჲ არს შესაკრებელი საგრძნობელთაჲ.
Line of ed.: 11     
და ოდეს-მე დაამტკიციან გონებისათჳს გონიერისა, ვითარმედ Page of sec. ed.: 164  არა არს
Line of ed.: 12     
იგი სხუასა ადგილსა, გარნა მუნ, სადა-იგი შედგმულ არს ყური და მას შინა
Line of ed.: 13     
ოხრიან ჴმანი შემავალნი. და გუგაჲ იგი, რომელი დანერგულ არს თუალსა
Line of ed.: 14     
შინა, მოიყვანებს მრავალ-სახეთა ფერთა და მიაწევს გონებაჲ, და ყნოსაჲ იგი
Line of ed.: 15     
მრავალ-სახეთაჲ მით განიზოგების და განიყოფვის. და კუალად გემოჲს-ხილვაჲ-ცა
Line of ed.: 16     
მით-ვე განიზოგების მახლობელად, რამეთუ აპკისაგან გამოვალს ლარისა
Line of ed.: 17     
მისგან მგრძნობელისა გოჯთა მათგან სადინელად განმყვანებელისა და ლარისა
Line of ed.: 18     
მისგან, რომელი მუნ არს შეერთებული. ამით მიზეზითა დაამტკიცებენ
Line of ed.: 19     
თქუმულსა მათსა. ხოლო მე არა უვარ-ვჰყოფ. რამეთუ ოდეს-მე ბუნებაჲ შეიცვალის
Line of ed.: 20     
ვნებათა მათგან მიწევნულთა ტჳნად, ვიდრემდის დაეყენის საქმისაგან
Line of ed.: 21     
თჳსსა ბუნებითისა მიზეზისა მისგან და ვნებისა მისგან ჴორციელსა, რაჟამს
Line of ed.: 22     
ეუფლის და რამეთუ გულის-აგან გამოვალს სიმჴურვალჱ გრძნობათაჲ, რამეთუ
Line of ed.: 23     
აღატყდების ძრვათა მიმართ და აპკაჲ თავისაჲ Ms. page: 18r   შეჰკრებს საგრძნობელთა
Line of ed.: 24     
მსგავსად სიტყჳსა მათისა, რომელნი აუწყებენ, ვითარმედ შეუცავს
Line of ed.: 25     
ტჳნი და მიაწევის მისა ორთქლი.

Line of ed.: 26        
ესე მესმა მთხრობელთა მათგან და არა უვარ-ვჰყოფ, არამედ არავე
Line of ed.: 27     
დავამტკიცებ ამას მოსწავებასა, ვითარ-მცა ბუნებაჲ გონებისაჲ შეყენებულ
Line of ed.: 28     
იყო ერთსა ადგილსა. რამეთუ შეცვალებაჲ გონებისაჲ არა ხოლო ვნებისაგან
Line of ed.: 29     
თავისა იქმნეს* [. . .] რომელი შეემთხჳის ნაწევართაგან წელთაჲსა
Line of ed.: 30     
ფერად-ფერადთაგან, რაჟამს ელმინ მას, ვითარ-იგი თქჳან მკურნალთა მათ
Line of ed.: 31     
ჴელოვანთა და სახელ-სდვიან სენსა მას გუარსამ, რამეთუ დაბმულ არს იგი
Line of ed.: 32     
ლარითა. ხოლო რომელი-იგი იქმნის მწუხარებისაგან, არა არნ იგი გულის-აგან,
Line of ed.: 33     
ვითარ-იგი საგონებელ არს, არამედ ვნებაჲ რაჲმე არნ პირსა სტომაქისასა.
Line of ed.: 34     
და ესრჱთვე თქჳან მკურნალთა მათ ჴელოვანთა, რომელნი წულილად
Line of ed.: 35     
გამოეძიებენ მიზეზსა სენთასა, ვითარმედ ნესტუნი იგი განსავალნი განემარტნიან
Line of ed.: 36     
და შეკრბიან მოწევნასა მწუხარებისა და სიხარულისასა და მით განვიდის
Line of ed.: 37     
სიღრმესა გუამისასა დაყენებული იგი სულისაგან. ხოლო რაჟამს შეიწრდის
Line of ed.: 38     
ჭურჭერი იგი და განსავალი, რომელსა შინა არნ სული და იწროვებისა
Line of ed.: 39     
მისგან ოდეს-მე გამოვიდის მწრაფლ Page of sec. ed.: 165  გამოჭენებითა ბუნებისაჲთა და
Line of ed.: 40     
განივრცის ადგილთა შინა ვრცელთა. და ესე არს მიზეზი მწუხარებისაჲ და
Line of ed.: 41     
ეწოდების სულთქუმა. და შეჭყლემაჲ იგი გულის-აჲ, რომელი საგონებელ
Line of ed.: 42     
არს მისთჳს, არა გულის-აჲ არს, არამედ ვნებაჲ არს პირსა სტომაქისასა, ოდეს
Line of ed.: 43     
გარდაეხჳის ნავღელი განმამწარებელი სტომაქისაჲ და ფრიად შეჭყლიმის იგი.
Page of ed.: 85   Line of ed.: 1     
Ms. page: 18v   და ამისთჳს ყჳთელ-იქმნის პირი მწუხარეთაჲ და კუერცხის გულ მსგავსად
Line of ed.: 2     
გოინისა და ესე ფრიად განსლვისაგან ნავღლისა ძარღუთაგან ზედა კერძოსა
Line of ed.: 3     
გუამისასა.

Line of ed.: 4        
და სიტყუამან ჩუენმან გამოაცხადა; რომელი-იგი არს წინა-აღდგომსა
Line of ed.: 5     
მისსა შინა, ვიტყჳ საქმესა მას, რომლისაგან არნ მხიარულებაჲ და სიცილი.
Line of ed.: 6     
რამეთუ კაცსა, რაჟამს ესმის საქმჱ რაჲმე სიხარულისაჲ, განვრცნიან განსავალნი
Line of ed.: 7     
გუამისანი განცხრომისაგან და სიხარულისა. და ვითარცა-იგი განსავალნი
Line of ed.: 8     
წულილნი შეიწრდიან და შეიოჭნიან ასონი, ვიდრემდის
Line of ed.: 9     
ნოტიაობაჲ იგი აღისწრაფინ თავად და აპკად, რომელი არს მას შინა და ფრიად იწროვებისა
Line of ed.: 10     
მისგან, რაჟამს განმრავლდის სიღრმესა შინა ტჳნისასა, განსცის იგი განსავალთაგან
Line of ed.: 11     
თუალად შეშჭუმითა და მოზიდვითა წარბთაჲთა, შთამოვიდის ნოტიებაჲ იგი და დასწუთის
Line of ed.: 12     
და იქმნის ცრემლ. ესრჱთ-ვე სხუაჲ იგი გულისხმა-ყავ. რაჟამს-იგი
Line of ed.: 13     
განვრცნიან განსავალნი უფროჲს ჩუეულებისა მათისა და შეიწყნარის
Line of ed.: 14     
ქარი სივრცესა მას შინა და მერმე გამოსცის ბუნებისაგან გამოსავალსა
Line of ed.: 15     
პირისასა. შეიძრნიან მისთჳს ყოველნი ასონი და უფროჲს ხოლო ღჳძლი
Line of ed.: 16     
გამოსავალსა ამის ქარისასა და განუმარჯუდის გამოსლვაჲ და ახუმითა ღაწუთაჲთა.
Line of ed.: 17     
და ამას ეწოდების სიცილ.

Line of ed.: 18        
და არა თუ ამისთჳს ვიტყჳ, ვითარმედ გონებაჲ დადგრომილ არს ღჳძლსა
Line of ed.: 19     
შინა და არცა-ღა აღტყინებისათჳს სიმჴურვალისა მის სისხლისაჲსა გულსა შინა
Line of ed.: 20     
ჟამსა გულის-წყრომისას[ა]. და ვიტყოდით-მცა, ვითარმედ გონებაჲ Ms. page: 19r   გულსა
Line of ed.: 21     
შინა მყოფ არს, არამედ ვიტყჳ, ვითარმედ საქმენი ესე ვითარებასა შინა
Line of ed.: 22     
გუამისასა არიან, რამეთუ გონებაჲ ყოველთა შინა ასოთა დამკჳდრებულ არს
Line of ed.: 23     
განსწორებით მსგავსად საზომისაებრ თითოვეულისა ასოჲსა სიტყჳთა მიუთხრობელითა
Line of ed.: 24     
შეზავებულებაჲ მისი.

Line of ed.: 25        
დაღაცათუ რომელნი-მე იწამებენ სიტყუასა მას წერილთასა, ვითარმედ
Line of ed.: 26     
გონებაჲ გულსა შინა არს, ხოლო მე შევიწყნარო სიტყუაჲ Page of sec. ed.: 166  მათი გამოუწულილველად,
Line of ed.: 27     
რამეთუ რომელმან-იგი აჴსენა გული და შეუდგინნა თირკუმელნი-ცა,
Line of ed.: 28     
რაჟამს-იგი თქუა ფსალმუნსა შინა, ვითარმედ: "რომელი განიკითხავს
Line of ed.: 29     
გულსა და თირკუმელთა ღმერთი მართალი"*. და აწ თანა-აც თქუმად, ვითარმედ
Line of ed.: 30     
გონებაჲ ორთა-ვე მათ შინა დადგრომილ არს ანუ ერთსა მათგანსა
Line of ed.: 31     
შინა. და უკუეთუ აწ გონებაჲ დაეყენების აღძრვასა შინა რომლისა-მე სენისასა,
Line of ed.: 32     
რომელი შეემთხუევოდის კაცსა, ესე უკუე ცხადი მოსწავებაჲ არს გონებისათჳს,
Line of ed.: 33     
ვითარმედ დამკჳდრებულ არს იგი რომელსა-მე ასოსა შინა და არცა
Line of ed.: 34     
ვნებაჲ იგი, რომლისაგან მსივანებაჲ შეიქმნის ასოჲსაჲ, განმძებელ იქმნის
Line of ed.: 35     
გონებისა. აწ უკუე ესე თხრობაჲ არს ჴორციელებრი, რაჲთა ოდეს დაადგრა და
Line of ed.: 36     
ჭურჭერსა შინა რაჲმე, ვერღარა-მცა ეგებოდა სხჳსა რაჲსა-მე დადგრომაჲ მას
Line of ed.: 37     
შინა. ხოლო ბუნებაჲ გონებისაჲ არა დაინთქმის სიღრმესა შინა გუამისასა და
Line of ed.: 38     
არცა განიძების სიყშოჲსაგან ჴორცთაჲსა. არამედ გუამი დაებადა მსგავსად
Line of ed.: 39     
ქნარისა მის მძნობართაჲსა. და ვითარცა მცემელმან ქნარისამან ვერ აჩუენის
Line of ed.: 40     
ჴელოვნებაჲ ძნობისა თჳსისაჲ უჴმარებისათჳს ძალთა მისთაჲსა Ms. page: 19v   და იქმნის
Line of ed.: 41     
იგი უჴმო და უქმ, დაღაცათუ ჴელოვან არნ მძნობარი იგი. ეგრე-ცა გონებასა
Line of ed.: 42     
შეუცავს ყოველი გუამი და იქმს თითოვეულითა ასოჲთა საზომისაებრ
Line of ed.: 43     
თჳსისა, ვითარცა უჴმნ მას. და ოდეს მრთელ არნ გუამი ბუნებით, გამოაცხადის
Line of ed.: 44     
მას შინა ძალი თჳსი. ხოლო რომელი უძლურ არნ შეწყნარებად საქმესა
Page of ed.: 86   Line of ed.: 1     
მას სიბრძნისა მისისასა, უჩინო იქმნის კუალი მისი მას შინა, რამეთუ გონებაჲ
Line of ed.: 2     
შეეყოფვის მას, რომელი მტკიცედ დგას ბუნებასა ზედა თჳსსა და ევლტის
Line of ed.: 3     
მას, რომელი შეიცვალის.

Line of ed.: 4        
და მე ვჰგონებ მას შინა ზრახვასა ბუნებითსა, რომლისაგან მოესწავების
Line of ed.: 5     
ზრახვაჲ იგი სიტყუაჲ წულილადი. რამეთუ სისრულჱ კეთილთა მათ ზეშთაჲ
Line of ed.: 6     
ღმერთი არს, რომლისა მიმართ იწრაფის ყოველი მოსურნჱ კეთილისაჲ. ამისთჳს
Line of ed.: 7     
ვიტყჳთ, ვითარმედ გონებაჲ ხატი არს კეთილისაჲ, ვიდრემდის ეგოს
Line of ed.: 8     
შუენიერებასა მას ზედა ძირისასა მსგავსად ძალისა თჳსისა, და არს იგი კეთილსა
Line of ed.: 9     
შინა; ხოლო ოდეს განვარდეს მისგან, განშიშულდეს Page of sec. ed.: 167  შუენიერებისაგან,
Line of ed.: 10     
რომელი იყო მის თანა, მომედგრდეს და უშუერ იქმნეს. და ვითარცა ვთქუთ,
Line of ed.: 11     
ვითარმედ შემკულ არს იგი შუენიერებითა ძირისაჲთა, რომელ არს ბუნებაჲ
Line of ed.: 12     
ღმრთეებისაჲ და ვითარცა სარკემან რაჲ აჩუენის მხილველსა მას მსგავსებაჲ
Line of ed.: 13     
ხატისა მისისაჲ, ესრე-ვე-სახედ იქმნის ბუნებაჲ, რაჟამს განგებითა მით გონებისაჲთა
Line of ed.: 14     
შეიმკვის. მაშინ იქმნის, ვითარცა სარკჱ მხილველისა. და უკუეთუ
Line of ed.: 15     
გუამი ესე სიყშოსა შეპყრობილ იქმნეს ამისგან და დაემორჩილოს მას უკუე
Line of ed.: 16     
შუენიერებაჲ მისი ყოვლითა სრულებითა, გამოჩნდეს შემკული ჭეშმარიტად
Line of ed.: 17     
დადგრომილი. ხოლო ოდეს იქმნის შეერთებაჲ იგი Ms. page: 20r   განთჳსებულ და
Line of ed.: 18     
დაემორჩილის უმთავრესი იგი უმრწემესსა და დაშთის მძიმჱ იგი მარტოდ,
Line of ed.: 19     
გამოჩნდის უშუერებაჲ იგი მისი, რამეთუ გუამი მარტოდ მედგარ და უშუერ
Line of ed.: 20     
არს. არა ამის უშუერებისაგან განიხრწნის შუენიერებაჲ ბუნებისაჲ და არღარა
Line of ed.: 21     
ჩანნ მას შინა ხატებაჲ იგი ღმრთისაჲ. რამეთუ რაჟამს განეშოვროს ბუნებასა
Line of ed.: 22     
შუენიერებაჲ იგი თჳსი, იქმნეს იგი ვითარცა ზურგი სარკისაჲ და მაშინ გამოჩნდის
Line of ed.: 23     
უშუერებაჲ იგი გუამისაჲ მის ზრქელისაჲ. და ესრჱთ იქმნის გამოშობაჲ
Line of ed.: 24     
იგი ბოროტისაჲ წარდევნითა კეთილისაჲთა და კეთილი იგი არს, რომელი
Line of ed.: 25     
ახს კეთილსა მას პირველსა, რომელ არს ძირი ღმრთეებისაჲ. ხოლო რომელი
Line of ed.: 26     
არა ემსგავსოს მას, უკუე უეჭუელად შორს არს მისგან. და უკუეთუ
Line of ed.: 27     
შუენიერებაჲ ერთი რაჲმე არს, რომლითა მოგუეთხრობვის ღმერთი, უკუე
Line of ed.: 28     
გონებასა-ცა აქუს შუენიერებაჲ და ბუნებაჲ. ოდეს მისგან შეკრძალულ იყოს,
Line of ed.: 29     
იქმნეს იგი ხატ მსგავსისა მის. და ამის გამო უწყით, რამეთუ გუამი ესე ჩუენი
Line of ed.: 30     
ნივთიერი დამტკიცნის, ვიდრემდის განეგებინ იგი გონებისაგან, ხოლო
Line of ed.: 31     
ოდეს განთჳსდეს და განიყოს მპყრობელისა მისგან და გამოეშოვროს საზღვრისა
Line of ed.: 32     
მისგან კეთილთაჲსა, იქმნეს გუამი იგი ნივთიერი მიწევნულ უშუერებასა
Line of ed.: 33     
მიდევნებითა მით ნებისა თჳსისაჲთა, რომელი-იგი მიდრეკილ არს კეთილთაგან.

Line of ed.: 34        
არამედ გამოძიებაჲ ესე ჩუენი მიზეზი არს მისი, რომელსა-იგი პირველ
Line of ed.: 35     
ვეძიებდით, ვითარმედ: ბუნებაჲ იგი გონებისაჲ ერთსა სამე შინა ნაწილსა
Line of ed.: 36     
გუამისასა დადგრომილ არს ანუ-მე მიიწევის ყოველთა მიმართ ასოთა სწორებით?
Line of ed.: 37     
და აწ ესერა გამოგჳცხადებიეს, Page of sec. ed.: 168  Ms. page: 20v   ვითარმედ ნაცილ არს თქუმული
Line of ed.: 38     
იგი მეტყუელთაჲ მათ, რომელნი იტყჳან, ვითარმედ: დაბრკოლებაჲ
Line of ed.: 39     
გონებისაჲ -- საქმეთაგან თჳსთა. იქმნის [ვ]ნებისა მისგან ყოველი, რომელი
Line of ed.: 40     
შე[ე]მთხჳის ტჳნსა, რომელი-იგი არს საყოფელი გონებისაჲ არამედ
Line of ed.: 41     
ჩუენი იგი დამტკიცნა, რომელსა ვიტყოდეთ, ვითარმედ: ყოველთა ასოთა
Line of ed.: 42     
შინა დადგრომილ არს გონებაჲ მსგავსად საზომისაებრ თჳსისა და იქმს საქმესა
Line of ed.: 43     
თჳსსა სრულითა მით განგებითა, ძალითა მით გონებისაჲთა. გარნა თუ
Page of ed.: 87   Line of ed.: 1     
ევნოს რაჲმე ასოსა და ვერღარა ძრვიდეს მას გონებაჲ განგებით შემთხუევითა
Line of ed.: 2     
მით ვნებისაჲთა. და ამისთჳს ვაჴსენეთ ესე, ვითარმედ გონებაჲ განეგების
Line of ed.: 3     
ღმრთისაგან და გუამი ესე ნივთიერი-გონებისაგან, ვიდრემდის ვეგნეთ
Line of ed.: 4     
ბუნებასა ზედა მისსა. და უკუეთუ შეიცვალოს მისგან, განეშოვროს მას მოქმედებაჲ
Line of ed.: 5     
იგი გონებისაჲ.

Line of ed.: 6        
და მივაქციოთ კუალად მას-ვე სიტყუასა და ვთქუათ, ვითარმედ ოდეს
Line of ed.: 7     
გუამი ჰგიეს ბუნებასა ზედა თჳსსა და არა შეიცვალის მისგან, არნ უკუე
Line of ed.: 8     
გონებაჲ განმგებელ მისა. გარნა უკუეთუ ვნებულ არნ ასოჲ, მიერითგან არღარა
Line of ed.: 9     
იქმნ საქმესა თჳსსა გონებაჲ, რამეთუ ვერ დაიტიის ასომან მან ვნებულმან.
Line of ed.: 10     
და კუალად ეგებოდა დამტკიცებაჲ სიტყჳსაჲ ამის ჩუენ მიერ უცხადესითა
Line of ed.: 11     
პასუხითა, უკუეთუ-მცა არა უძნდა მსმენელთა სიტყუაჲ ჩუენი, არამედ
Line of ed.: 12     
კუალად-ცა გუნებავს მოღებად მცირედი სიტყუაჲ გამოცხადებისათჳს
Line of ed.: 13     
ამის საქმისა.



Chapter: 13  
Page of ed.: 87  
Line of ed.: 14  
თავი ი̂გ

Line of ed.: 15  
და თქუა მეცამეტისა თავისათჳს ძილისათჳს და ფქნარებისა და
Line of ed.: 16  
სიზმართათჳს


Line of ed.: 17        
რამეთუ ცხორებაჲ გზათა მათ ნივთიერთაჲ მოდინარეთაჲ მიმსგავსებულ
Line of ed.: 18     
არს წყალსა მდინარესა, რომელსა მარადის Ms. page: 21r   მოერთვინ დინებაჲ
Line of ed.: 19     
წყაროჲთ თჳსით. და უკუეთუ არნ წარსადინელი მისი ღელესა გინა უბეანსა.
Line of ed.: 20     
აღმოავსის ადგილი იგი. და რამეთუ ვერ დააყენის მდინარჱ იგი ადგილმან
Line of ed.: 21     
მან ერთმან, არამედ რომელი-მე მიდინ და რომელი-მე მოდინ. ეგრეთ-ვე არს
Line of ed.: 22     
ცხორებაჲ ესე სიყშოჲსაჲ ძრვით და დინებით. და რამეთუ ნივთნი ესე წინა-აღმდგომნი
Line of ed.: 23     
მარადის იძრვიან და იქცევიან, ხოლო რაჟამს დასცხრის Page of sec. ed.: 169  ძრვაჲ
Line of ed.: 24     
მათი, დასცხრის ცხორებაჲ-ცა იგი. ვითარცა-იგი სიუზმესა შეუდგს სიმაძღრჱ
Line of ed.: 25     
და კუალად სიმაძღრესა სიუზმჱ და ძილმან წარდევნის შრომაჲ
Line of ed.: 26     
უძლურებისაჲ და კუალად უძლურებამან განაგის ვნებაჲ
Line of ed.: 27     
იგი ძილისაჲ. რამეთუ დაუდგრომელ არს თითოვეულთა მათგანი საქმესა
Line of ed.: 28     
ზედა თჳსსა. არამედ თითოვეული ეწევის მოყუასსა თჳსსა
Line of ed.: 29     
და ვითარცა ესე შეუდგს ერთი ერთსა, ეგის ბუნებაჲ წესსა ზედა თჳსსა
Line of ed.: 30     
დადგრომილი: და უკუეთუ-მცა ცხოველნი მარადის დადგრომილ იყვნეს შრომასა
Line of ed.: 31     
ზედა ყოფისა მათისასა, იქმნნეს-მცა ასონი მათნი შრომისაგან დამჴუებულ.
Line of ed.: 32     
და განსუენებაჲ ჴორცთაჲ ნიადაგი აღსძრავს სიცონილსა და მოატყუებს
Line of ed.: 33     
დაჴსნილობასა. ხოლო რაჟამს მიიღის ბუნებამან ორთა-ვე ამათგან ზომით
Line of ed.: 34     
ჟამსა განზოგებულსა, იქმნის იგი ძალ მისა დაშთომად შეცვალებისა წინა-აღმდგომთა
Line of ed.: 35     
მიმართ, ვითარ-იგი ვთქუთ. ხოლო ოდეს დაშურის გუამი უძლურებისაგან
Line of ed.: 36     
და მერმე მიეცის მას განსუენებაჲ ძილისაგან, ემსგავსის იგი ცხენთა მათ
Line of ed.: 37     
დამაშურალთა სრბისაგან, რომელთა შემდგომად მისა ეპოვის განსუენებაჲ.

Line of ed.: 38        
ეგრეთ-ვე ძილმან შეკრძალვით აიძულის გუამსა, რაჲთა განიყონ საზრდელი
Line of ed.: 39     
იგი Ms. page: 21v   ყოველთა შინა განსავალთა გუამისათა დაუყენებელად, არა
Line of ed.: 40     
თუ რომელმან-მე შრომამან დააყენის განსლვაჲ მისი. და ვითარცა შემოიღის
Line of ed.: 41     
ქუეყანამან ნოტიამან ორთქლი, რაჟამს მიეფინოს მცხინვარებაჲ მზისაჲ, ეგრეთ-ვე
Line of ed.: 42     
იქმნის გუამთა ჩუენთა, რაჟამს განატფის საზრდელი მჴურვალებისაგან ბუნებითისა.
Page of ed.: 88   Line of ed.: 1     
და მერმე აღვიდის ორთქლი იგი წულილი და მიიწის თავად მსგავსად
Line of ed.: 2     
კუამლისა, რომელი ეცის კედელსა. და მაშინ ორთქლი იგი განიყვის განსავალთა
Line of ed.: 3     
შინა საგრძნობელთასა და უქმ-იქმნის საქმისაგან თჳსისა. და გამოჰკრთის
Line of ed.: 4     
ორთქლი იგი მუნით. ხოლო დაწუხვაჲ თუალთაჲ არნ დამძიმებისაგან
Line of ed.: 5     
წამწამთაჲსა მის ზედა მსგავსად ტყჳვისა. და ეგრეთ-ვე ყურნი აღივსნიან
Line of ed.: 6     
ორთქლითა მით მსგავსად კარ-დაჴშულისა სახლისა და ესე-ცა დასცხრის
Line of ed.: 7     
ბუნებითისაგან საქმისა თჳსისა. და ამას ეწოდების ძილ დაყრუვებისათჳს
Line of ed.: 8     
საგრძნობელთაჲსა გუამსა შინა, რაჲთა განჰმარჯუდეს გზაჲ საზრდელისათჳს
Line of ed.: 9     
და განვლნეს ყოველნი განსავალნი თჳსნი.

Page of sec. ed.: 170 
Line of ed.: 10        
და ამისთჳს, რაჟამს დაიწრდეს შინაგანი საგრძნობელი ორთქლისა მისგან
Line of ed.: 11     
და და[ა]ყენის ძალი სიყშოჲსა მისგან. მაშინ განწუდიან ლარნი ბუნებით
Line of ed.: 12     
და შეწურვილი შეიწურის იწროვებისაგან, ვითარცა მრცხელმან რაჲ შეწურის
Line of ed.: 13     
სამოსელი. ხოლო ადგილი იგი ჴორცთაჲ შეძერწულ არს სიმრავლითა
Line of ed.: 14     
ლართაჲთა და ოდეს გამოვიდის მისგან ორთქლი იგი, შეჰყშირდის, რამეთუ
Line of ed.: 15     
ვერ განვიდის ორთქლი იგი ადგილთაგან შეძერწულთა ერთბამად. და მერმე
Line of ed.: 16     
დაშთომილი მისგან განვიდის მით არით და ამას ეწოდების ფქნარება, Ms. page: 22r  
Line of ed.: 17     
რაჟამს მოჰფოლხუდის ნიყბერი და მოეხჳის შინაგან ჴორჴსა სული მრგულიად,
Line of ed.: 18     
რაჲთა განიყვანოს მუნით ნეშტი იგი ორთქლისაჲ მის მიმსგავსებული
Line of ed.: 19     
სიყშოსა კუამლისასა და არნ ესე უფროჲს ხოლო შემდგომად ძილისა. რაჟამს
Line of ed.: 20     
დაშთომილ არნ ნეშტი რაჲმე ორთქლისაჲ მის.

Line of ed.: 21        
და ესე-ცა მოასწავებს, ვითარმედ გონებაჲ შეყოფილ არნ ბუნებასა, რამეთუ
Line of ed.: 22     
ოდეს-იგი მღჳძარჱ არნ, არნ იგი მოძრავ და წარმართებულ საქმჱ მისი
Line of ed.: 23     
ხოლო რაჟამს მიდრკის ბუნებაჲ ძილად, და დაშთის გონებაჲ უქმად და უძრავად.
Line of ed.: 24     
გარნა უკუეთუ ვინმე ჰგონებს, ვითარმედ უცნებათაჲ იგი სიზმართა
Line of ed.: 25     
ძრვაჲ არს და საქმჱ გონებისაჲ ძილსა შინა ხოლო ჩუენ ესრჱთ ვიტყჳთ,
Line of ed.: 26     
ვითარმედ, საქმჱ ჭეშმარიტი მისი იგი არს, რომელი არნ სიბრძნით და გულისხმის-ყოფით
Line of ed.: 27     
ხოლო რომელი-იგი ძილსა შინა [ა]რნ, უცნებაჲ მრავალ-სახჱ არნ.
Line of ed.: 28     
ესე მსგავსებაჲ მრავალ-სახეთაჲ რაჲმე საქმისა მისგან გონებისა მღჳძარისა
Line of ed.: 29     
შელულვილ საშუმინველისა მისგან პირუტყუებრისა, ვითარცა გამოისახის. რამეთუ
Line of ed.: 30     
სული ოდეს მარტოჲ დაშთის საგრძნობელთაგან ძილსა შინა, მაშინ უქმ-იქმნის
Line of ed.: 31     
საქმისა განგებისა უეჭუელად, ხოლო ოდეს დაეყენნიან საგრძნობელნი,
Line of ed.: 32     
გონებაჲ-ცა დაეყენის მათ თანა-ვე საქმისაგან თჳსისა.

Line of ed.: 33        
და დამტკიცებასა ამისსა მოასწავებს საქმჱ ესე. რამეთუ ოდეს-მე იხილის
Line of ed.: 34     
კაცმან ძილსა შინა, ვითარ-მცა თანა-ეყოფვოდა უშუერსა რას-მე და უსახურსა
Line of ed.: 35     
საქმესა, რომელსა უკუეთუ-მცა მღჳძარჱ იყო, არა-მცა შეეხო მას, რაჟამს-იგი
Line of ed.: 36     
გონებაჲ გუამსა Page of sec. ed.: 171  განაგებნ გულისხმის-ყოფით; არამედ ვჰგონებ, ვითარმედ
Line of ed.: 37     
ძალი კაცისაჲ უაღრესი, რაჟამს დაყუდნის ძრვისაგან საგრძნობელთაჲსა, Ms. page: 22v  
Line of ed.: 38     
ხოლო ნაწილი იგი მზრდელ[ი] იქმნ ძილსა შინა უცნებათა*; რომელსა-იგი
Line of ed.: 39     
იგონებნ მღჳძარებასა შინა, იწურთინ და გამოისახვინ იგი მერმე-ცა. და იხილავნ
Line of ed.: 40     
მძინარჱ იგი ძილსა შინა საქმეთა, რომელ არა არიან ჭეშმარიტ და არცა
Line of ed.: 41     
ცხად, არამედ შეცთომით და უგულისხმოდ.
Line of ed.: 42     
და ვითარცა გუამსა შინა თითოვეული ასოჲ იქმს საქმესა ბუნებითსა არა
Line of ed.: 43     
ხოლო თავსა თჳსსა ოდენ, არამედ სხუათა-ცა ასოთათჳს, რომელნი შეძერწულ
Page of ed.: 89   Line of ed.: 1     
არიედ მისა, რამეთუ ვნებითა მისითა ევნებინ მათ-ცა. ესრჱთ-ვე კუალად
Line of ed.: 2     
სულსა-ცა შინა იქმნის, რამეთუ ოდეს-იგი არნ ერთი რაჲმე დაყენებულ და
Line of ed.: 3     
მეორჱ იძრვინ, გუამი-ცა ყოველი იძრვინ ნაწილსა მას თანა. რამეთუ ვერ ეგების
Line of ed.: 4     
განთჳსებაჲ შეყოფილისაჲ ბუნებით, რომელნი-იგი შეყოფილ არიან
Line of ed.: 5     
ძალითა მით ბუნებისაჲთა გონებისაგან. არამედ ოდეს-იგი მღჳძარე ვიყვნით,
Line of ed.: 6     
გონებაჲ უფლებნ და საგრძნობელნი არიან მისა მსახურ და გუამი არა-ვე კიდე
Line of ed.: 7     
არნ განგებისაგან მათისა და რამეთუ გონებაჲ მავნებელ არს საზრდელისა და
Line of ed.: 8     
საგრძნობელნი შემწყნარებელ მისა. და ამის ყოვლისა წინა-აღმდგომსა ვხედავთ,
Line of ed.: 9     
რომელსა შინა ოდეს-მე ძილმან მან მზრდელმან სხუანი იგი დააყენნის,
Line of ed.: 10     
დაღაცათუ სხუაგან წარვიდიან ცხადად. არამედ ოდეს არნ ძალი იგი მზრდელი
Line of ed.: 11     
განმყვანებელ და მაქმნეველ ყოველსა ბუნებასა, ამისთჳს არა უქმ-იქმნის
Line of ed.: 12     
ძალი გრძნობისაჲ და ვერ ეგების, თუ-მცა უქმ იყო ყოველი, რომელი არს ბუნებითი
Line of ed.: 13     
არამედ საქმჱ საგრძნობელთაჲ უჩინო არნ, ოდეს-იგი უქმ არნ
Line of ed.: 14     
ძილისაგან. და ესრე-ვე-სახედ არნ გონებასა შინა დასაბამი უნდოსა შინა,
Line of ed.: 15     
რამეთუ ოდეს შეიძრის, შეიძრის მის თანა Ms. page: 23r   გონებაჲ და ოდეს დასცხრის,
Line of ed.: 16     
დასცხრის მის თანა გონებაჲ-ცა სახედ ცეცხლისა. და ცეცხლი რაჟამს ედებინ
Line of ed.: 17     
ბდჳნვარედ და არა აღატყინის იგი ქარმან, არა დაშრტის და არცა შეუდვის
Line of ed.: 18     
გარემოჲს, არამედ ნაცვალად ალისა გამოსცის კუამლი აერად მიმართ. ხოლო
Line of ed.: 19     
რაჟამს დაჰბერის ქარმან, გარდაიქცის კუამლი იგი მისი ალად. ეგრეთ-ვე გონებაჲ, Page of sec. ed.: 172 
Line of ed.: 20     
ოდეს დაეყენის საქმჱ მისი საგრძნობელთა შინა ძილისაგან, დანელდის,
Line of ed.: 21     
ვერცა უძლავნ აღგზებად მათ გამო და ვერცა დაშრტის სრულიად, არამედ
Line of ed.: 22     
იძრვინ უსუსურად საქმითა დარჱთა. და ვითარცა მძნობარი მცემელი ებნისაჲ,
Line of ed.: 23     
რაჟამს არიედ ძალნი იგი ებნისანი ნოტია და მოფოლხუებულ, ვერ
Line of ed.: 24     
გამოსცის ჴმაჲ იგი მათგან შეზავებელად, დაღაცათუ ჴელი იგი მცემელისაჲ
Line of ed.: 25     
მის ჴელოვნებით იქმნ, არამედ არა ჴმა-სცემედ ძალნი იგი, ვითარ-იგი მას
Line of ed.: 26     
ჰნებავნ დაღაცათუ აღმოსციან ჴმაჲ, არამედ არა არნ იგი შეზავებულ და
Line of ed.: 27     
შუენიერ, არამედ უშუერ. ეგრეთ-ვე არნ ქნარი იგი საგრძნობელთაჲ რაჟამს
Line of ed.: 28     
მოჰფოლხუდის ძილსა შინა, რამეთუ მძრველი იგი მათი დაცხრომილ არნ
Line of ed.: 29     
სავსებისაგან გუამისა, გინა თუ მოძრავ არნ უსუსურითა ძრვითა, ოდეს ჭურჭერნი
Line of ed.: 30     
იგი მისნი ვერ შემძლებელ არიედ შეწყნარებად საქმესა განმგებელისა
Line of ed.: 31     
მათისასა. ამისთჳს არნ ჩუენებაჲ იგი შეშფოთებულ და წინაჲსწარ-ცნობაჲ იგი
Line of ed.: 32     
მღჳძარებისაჲ შესულებულ ჩუენებითა მით მაეჭუებელითა. ოდეს-მე აუწყებს
Line of ed.: 33     
სიზმარი ყოფადსა რას-მე, რამეთუ უფროჲს არს ფრიად სიწულილადჱ
Line of ed.: 34     
იგი გონებისაჲ სიყშოსა გუამისასა ამისთჳს, რომელი-იგი იხილვის ძილსა
Line of ed.: 35     
შინა, ვერ ადვილად განიმარტის თჳთებაჲ მისი Ms. page: 23v   განმარტებულად, რაჲთა-მცა
Line of ed.: 36     
იყო ჭეშმარიტად მსგავსებით და უცნებით არნ. და ესევითარითა უცნებითა
Line of ed.: 37     
იხილა ღჳნის-მნემან მან ფარავოჲსმან, ვითარმედ წურვიდა იგი ყურძენსა
Line of ed.: 38     
სასუმელსა შინა ფარავოჲსსა. ეგრეთ-ვე მეპურეთ-მოძღუარმან იხილა,
Line of ed.: 39     
ვითარ-ღა-მცა ლანკლაჲ ედგა თავსა ზედა თჳსსა და თითოვეულმან მათმან
Line of ed.: 40     
იხილა, რომელსა იქმედ მღჳძარებით, რამეთუ წინაჲთ ცნობაჲ იგი ჩუენებისაჲ
Line of ed.: 41     
საქმისა მათისაჲ იყო, ეუცა სულსა, რაჲ-იგი იხილეს მოწევნადი საქმისაჲ.

Line of ed.: 42        
ხოლო უკუეთუ დანიელ და იოსებ და მსგავსნი მათნი ძალითა მით საღმრთოჲთა
Line of ed.: 43     
სცნობდეს მოწევნასა მას საქმეთასა, არა არს უკუე ესე საქმეთაგანი
Line of ed.: 44     
სათანადოთაჲ, რომელთა ჩუენ მოვაჴსენებთ. და არცა არს იგი ძალისაგან
Page of ed.: 90   Line of ed.: 1     
სიზმართაჲსა და არცა-ღა ჯერ-არს ჩუენდა თქუმად, ვითარმედ ყოველი, რომელი
Line of ed.: 2     
იხილეს წმიდათა მათ მღჳძარებასა შინა, ვითარმედ ჩუეულებისაებრ ბუნებისა
Line of ed.: 3     
იყო და არა თუ ღმრთისამიერი ჩუენებაჲ. და ვითარცა ყოველნი Page of sec. ed.: 173  კაცნი
Line of ed.: 4     
განაგებენ თავთა თჳსთა გონებითა თჳსითა და მცირედნი ჩუენებასა ღირს-იქმნებიან
Line of ed.: 5     
ღმრთისამიერსა, ეგრე-ცა ყოველნი კაცნი ბუნებით სიზმართა იხილვენ
Line of ed.: 6     
ძილსა შინა და რჩეულნი იგი, რომელნი ღირს არიედ, იხილიან ჩუენებაჲ
Line of ed.: 7     
ჭეშმარიტი ძილსა შინა. და უკუეთუ მეფჱ იგი მეგჳპტელთაჲ ფარაო და თავ-ჴედი
Line of ed.: 8     
ბაბილოვნელი ნაბუქონდონოსორ მიიწინეს ღმრთისა მიერ ცნობასა მოწევნადთასა,
Line of ed.: 9     
ესე ღმრთისამიერი განგებულებაჲ იყო. ჯერ-ვიდრემე-იყო,
Line of ed.: 10     
რაჲთა გამოცხადნეს სიბრძნჱ იგი დაფარული წმიდათაჲ მათ, რაჲთა არა უმეცარ
Line of ed.: 11     
იყვნენ კაცნი დიდთა მათ სარგებელთა მათთა. და ვითარ-მე-მცა მიწევნულ
Line of ed.: 12     
იყო Ms. page: 24r   დანიელ საზომსა თჳსსა, უკუეთუ-მცა არა ქურუმნი იგი და
Line of ed.: 13     
გრძნეულნი უმეცარ-ქმნულ იყვნეს ჩუენებასა მას ნაბუქონდონოსორისსა? და
Line of ed.: 14     
უკუეთუ-მცა იოსებ დაშთომილ იყო საპყრობილესა შინა, ვითარ-მცა ცხოვნდა
Line of ed.: 15     
ეგჳპტჱ განგებითა მისითა? რამეთუ ოდეს-მე არიედ საქმენი სიზმართანი შემსგავსებულ
Line of ed.: 16     
საქმეთა გუამისათა. ამისთჳს-ცა იხილავნ წყურიელი, ვითარღა-მცა
Line of ed.: 17     
იქცევოდა იგი მდინარეთა ზედა. ეგრე-ცა მშიერი იგი ჰხედავნ ვითარცა
Line of ed.: 18     
მიღებასა ჭამადთასა. ეგრე-ცა ჭაპუკი იგი, განჴურვებული ტრფიალი, ჰხედავნ
Line of ed.: 19     
მსგავსსა აღძრვისა თჳსისასა და ოდეს-მე საქმით-ცა აღასრულის უცნებაჲ
Line of ed.: 20     
იგი ძილსა შინა.

Line of ed.: 21        
და მე-ცა გამოცდილებაჲ მაქუს მცირედ სიზმრისაჲ, ვჰკურნებდი ოდეს-მე
Line of ed.: 22     
უძლურსა თავ-ქედეანსა. და დამძიმებულ იყო იგი ჭამადისა რაჲსა-მე მიღებითა
Line of ed.: 23     
და იწყო ღაღადებად და ჴმობად და იტყოდა, ვითარმედ აღივსო მუცელი
Line of ed.: 24     
მისი და ნაწლევნი მისნი სიყშოჲსაგან მძიმისა და მას ჟამსა მოახლებულ
Line of ed.: 25     
იყო მისა ლხინებაჲ ოფლითა. და კუალად იწყო ჴმობად და
Line of ed.: 26     
ღაღადებად და იტყოდა, ვითარმედ კაცთა ვიეთ-მე დამასხეს კოკითა წყალი
Line of ed.: 27     
გრილი. ესრე-სახედ იყო იგი, ვიდრემდის მოიქცა საქმჱ მისი ცხადად და
Line of ed.: 28     
ვითარ გამოეცა ოფლი ფრიად და განიჴსნა მუცელი მისი. რომელი-იგი ვერ
Line of ed.: 29     
შეუძლო სნეულმან მან მითხრობად ჩუენდა გამოცხადებით ვნებისაგან ბუნებისა
Line of ed.: 30     
და სიფიცხლისაგან სენისა, შეუძლო მძინარემან ძილსა შინა თჳნიერ
Line of ed.: 31     
სენისა სიწულილადითა გონებისაჲთა. და აწ ესრჱთ გუეუწყების მკურნალთაგან
Line of ed.: 32     
ჴელოვანთა, ვითარმედ საქმჱ სიზმართაჲ მრავალსახედ მო\ასწავებს Ms. page: 24v  
Line of ed.: 33     
სენთაებრ Page of sec. ed.: 174  მათთა. რამეთუ სხუაჲ არნ სიზმარი, რომელსა ელმინ სტომაქი და
Line of ed.: 34     
სხუაჲ არნ სიზმარი მათი, რომელსა ელმინ თავი ეგრე-ვე-სახედ, რომელთა
Line of ed.: 35     
თანა არნ სავსებაჲ სტომაქისაჲ, სხუაჲ არნ სიზმარი მათი და სხუაჲ არნ კაეშნეანთაჲ
Line of ed.: 36     
მათ და მუცელ-ჴსნილთაჲ ამისთჳს, რამეთუ ძალსა მზრდელსა აქუს
Line of ed.: 37     
ნაწილი ძალისაგან გონიერისა შეზავებით, ხოლო რომელსა ეუფლის სენი,
Line of ed.: 38     
არნ სიზმარი-ცა იგი შემსგავსებულ მისა. და კუალად არიედ-ცა სიზმარნი
Line of ed.: 39     
მსგავსად საქმეთა კაცთაჲსა, რამეთუ სხუაჲ არს სიზმარი ქველთაჲ და სხუაჲ
Line of ed.: 40     
არს ჩუკენთაჲ, და სხუაჲ არს ღირსთაჲ და სხუაჲ არს მეძავთაჲ,
Line of ed.: 41     
და სხუაჲ არს უხუთაჲ და სხუაჲ არს ძჳრთაჲ. და უჯეროვნეს არს,
Line of ed.: 42     
უკუეთუ-მცა ვინმე თქუა, ვითარმედ საქმენი ესე ნაწილისაგან პირუტყუთაჲსა
Line of ed.: 43     
სულსა თანა დაშთიან ძილსა შინა ჩუეულებისაებრ და ვითარ-იგი კაცი
Line of ed.: 44     
მღჳძარებასა შინა დადგრომილ არნ და შეყოფილ საქმესა თჳსსა.



Chapter: 14  
Page of ed.: 91  
Line of ed.: 1  
თავი ი̂დ

Line of ed.: 2  
და თქუა მეათოთხმეტისა თავისათჳს, რამეთუ გონებაჲ არა ერთკერძოსა
Line of ed.: 3  
გუამისასა ჰგია და განყოფაჲ აღძრვათაჲ სულიერთა და ჴორციელთა


Line of ed.: 4        
არამედ თანა-წარვჰჴედით მრავალსა, რომელსა შინა ვიყვენით და ძიება-გუეყო
Line of ed.: 5     
გონებისათჳს, ვითარმედ არა ერთსა შინა ასოსა დამკჳდრებულ
Line of ed.: 6     
არს, არამედ ყოველთა ასოთა მისწუდების სწორებით და ძრვაჲ მისი ყოველთა
Line of ed.: 7     
შინა ასოთა არს სწორად გონებისა მის, რომელ არს მას შინა. და ოდეს-მე
Line of ed.: 8     
შეუდგის გონებაჲ ძრვათა ბუნებისათა და ექმნის მათ მსახურ. რამეთუ ოდეს-მე
Line of ed.: 9     
ბუნებამან გუამისამან წარიმართის და ეუფლის და მოატყჳს წუხილი და
Line of ed.: 10     
სიხარული. და არნ მიზეზ Ms. page: 25r   მათა გულის-თქუმაჲ ჭამადისაჲ გინა თუ სიტყჳსა
Line of ed.: 11     
რაჲსა-მე, რომელი შეაშუნ საგრძნობელთა. მაშინ გონებაჲ იქმნის მომგებელ
Line of ed.: 12     
გუამისათჳს წულილადთა მიერ ღონეთა, რომლისათჳს-იგი გული უთქუამნ
Line of ed.: 13     
და სწადინ გუამსა. არამედ ესევითარი არა არნ გარნა პირუტყუ-სახეთა
Line of ed.: 14     
კაცთა შორის, რომელთა დაამორჩილიან გონებაჲ ნებასა ჴორცთასა. ხოლო
Line of ed.: 15     
რომელი სრულ არნ სათნოვებითა კაცთა შორის, არა არნ ესე ესრჱთ, არამედ
Line of ed.: 16     
გონებაჲ Page of sec. ed.: 175  არნ მათ შორის წინამძღუარ საქმით და არა თუ მიდევნებულ ნებასა
Line of ed.: 17     
მას და გამომრჩეველ არნ იგი მათთჳს სიკეთესა საზომით.

Line of ed.: 18        
და რამეთუ ვჰპოვებთ ძალსა შინა ცხორებისასა სამსა განყოფასა: ერთი
Line of ed.: 19     
იგი არს მზრდელი თჳნიერ გრძნობისა და მეორჱ [!] იგი არს მზრდელ გრძნობითა
Line of ed.: 20     
და მესამჱ იგი არს სრულ მეტყუელებითა, რომელი-იგი არს აღმკულ
Line of ed.: 21     
სხუათა მათგან. და ნუ ვინ ჰგონებნ, ვითარმედ შეზავებულობასა შინა კაცისასა
Line of ed.: 22     
არს სამი სული, არამედ სული იგი სრული ერთი არს, გონიერი იგი
Line of ed.: 23     
უსხეულოჲ, შეზავებული ბუნებითა მით სხეულეანითა. ხოლო ბუნებაჲ იგი
Line of ed.: 24     
ნივთიერი ყოვლითურთ შეცვალებასა და ხრწნილებასა ქუეშე არს. და უკუეთუ
Line of ed.: 25     
იყოს მას შინა ძალი მზრდელი, უკუე ძრვაჲ მისი არს აღორძინებით და
Line of ed.: 26     
აღმატებით. და უკუეთუ დააკლდეს ძალი ცხორებისაჲ, მიდრკეს ძრვაჲ მისი
Line of ed.: 27     
რყუნილებად. და არა არს ძალი გრძნობისაჲ თჳნიერ შანთისა მის ნივთიერსა
Line of ed.: 28     
და არცა ძალი გონიერი თჳნიერ გრძნობისა.



Chapter: 15  
Page of ed.: 91  
Line of ed.: 29  
თავი ი̂ე

Line of ed.: 30  
და თქუა მეათხუთმეტისა თავისათჳს, სულისათჳს: ჭეშმარიტად Ms. page: 25v   სახელ-ედების
Line of ed.: 31  
სული მეტყუელი, ხოლო სხუანი იგი სახელ-დებულ არიან სულად
Line of ed.: 32  
ზიარებითა ხოლო სახელისაჲთა და რამეთუ ყოველი ძალი გონებისაჲ
Line of ed.: 33  
განფენილ არს ყოველსა შინა გუამსა თითოვეულსა ასოსა მსგავსად ძალისა
Line of ed.: 34  
მათისა


Line of ed.: 35        
და უკუეთუ ზოგი დაბადებულთაგანი საქმესა ზრდისასა ქუეშე არს და
Line of ed.: 36     
ზოგი გონებისაგან ძალითა საგრძნობელთაჲთა, უკუე არა არს ამას შინა შუენიერებაჲ
Line of ed.: 37     
და არცა მეორესა შინა გონებაჲ. და აწ ნუ ვინ ჰგონებს, ვითარმედ
Line of ed.: 38     
სულნი მრავალ არიან, რამეთუ ყოველი, რომელი არს, ოდეს არნ სრულ, რომლისა
Line of ed.: 39     
მიმართ იჩემის, არნ სიხარული იგი, რომელი იწოდის ჭეშმარიტებით.
Page of ed.: 92   Line of ed.: 1     
ხოლო ოდეს არა ყოვლით სახით არნ ჩემებაჲ იგი მისა მიმართ, ნაცილ იქმნის
Line of ed.: 2     
ჩემებაჲ იგი, ვითარცა-სახედ, რაჟამს იხილო ჴუეზაჲ იგი ჭეშმარიტი, სთქუა,
Line of ed.: 3     
ვითარმედ ჴუეზაჲ არს ესე პურისაჲ, ხოლო რაჟამს იხილო ჴუეზაჲ გამოთლილი
Line of ed.: 4     
ქვათაგან და აქუნდეს მას სახჱ და ფერი და ყოველი საკუთრებაჲ მსგავსი
Line of ed.: 5     
ჭეშმარიტისა Page of sec. ed.: 176  მის ჴუეზისაჲ, გარნა ოდეს არა არნ იგი საზრდელ. არა ეწოდების
Line of ed.: 6     
მას ჴუეზა ჭეშმარიტ, არამედ -- ჴუეზა მიმსგავსებით, ოდეს-ღა ქვისაჲ
Line of ed.: 7     
არნ. და ყოველსა, რომელსა არა ჭეშმარიტად აქუს სახელი ბუნებით, ამას
Line of ed.: 8     
ეწოდების სახელი მიმსგავსებით. ხოლო ეგრე-ვე-სახედ ვიტყჳთ, რამეთუ ჭეშმარიტი
Line of ed.: 9     
და სრული სული გონიერი არს და სისრულჱ მისი მეტყუელებაჲ
Line of ed.: 10     
არს. დაღათუ სხუაჲ რაჲმე იყოს გარეშე ამისა, ამას ეწოდების მსგავსებით
Line of ed.: 11     
ხოლო, და არა თუ სულ ჭეშმარიტად. არამედ საქმჱ არს შეტყუებული ცხოველთაჲ
Line of ed.: 12     
ჩემებული სულსა.

Line of ed.: 13        
ამისთჳს განჰმარტა დაბადებამან მოგებისათჳს საცხოვართაჲსა შესაჭმელად,
Line of ed.: 14     
Ms. page: 26r   რაჲთა იყვნენ ვითარცა მწუანვილნი მდელოთანი*, რამეთუ არა
Line of ed.: 15     
და შორს არიან ბუნებისაგან მცენარეთაჲსა და არა გრძნობითა, რომელ აქუს.
Line of ed.: 16     
ხოლო ოდეს მწუანვილი-ცა იზარდების და აღორძნდების თჳნიერ გრძნობისა,
Line of ed.: 17     
გულისხმა-ყონ ჴორცთ-მოყუარეთა მათ და არა შეიკრას გონებაჲ მათი ფრიად
Line of ed.: 18     
ხილულთა მათგან პირუტყუებრთა, არამედ უცალო-ყონ გინებაჲ მათი სათნოვებასა
Line of ed.: 19     
სულისასა. და რამეთუ სული ჭეშმარიტ არს, მის გამო გულისხმა-ვჰყოფთ.
Line of ed.: 20     
ხოლო ყოველნი პირუტყუნი საბრძნობელთაგან მიუდგან ნებასა
Line of ed.: 21     
თჳსსა ყოველსა.

Line of ed.: 22        
არამედ განგრძობამან სიტყჳსამან და გამოძიებამან მიგჳყვანნა სხუად და
Line of ed.: 23     
დაუტევეთ, რომელი-იგი წინაჲსწარ გჳღირდა თქუმად, საქმჱ იგი გონებისაჲ კაცისა
Line of ed.: 24     
თანა, გინათუ ნივთიერებაჲ ბუნებისაჲ. რამეთუ ვეძიებთ, რომელსა
Line of ed.: 25     
ამათგანსა შინა არს გონებაჲ ჩუენ შორის, გინათუ ასოსა რომელსა შინა
Line of ed.: 26     
დადგრომილ არს. ჩუენ ვიტყჳთ, ვითარმედ განზოგებით არს ყოველთა ასოთა
Line of ed.: 27     
შინა, რამეთუ არა შეცვულ არს იგი შინაგან გუამსა, არამედ შეუცავს მას
Line of ed.: 28     
გუამი გარეშჱთ. რამეთუ ესე არა ითქუმის ჭეშმარიტად გინა წყლის სავსებელი[სა],
Line of ed.: 29     
გინა სხჳსა რაჲსათჳს-მე ჭურჭრისა, რომელთა შინა შეეყენებიან
Line of ed.: 30     
გუამნი. ხოლო შეყოფაჲ გონებისაჲ გამოუთქუმელ არს და მიუწდომელ, რამეთუ
Line of ed.: 31     
შინაგან არს. და რამეთუ უჴორცოჲ შეპყრობელ არს გუამთაგან გარეშჱთ-ცა.
Line of ed.: 32     
რამეთუ გუამნი შეპყრობილ არიან უჴორცოთაგან, არამედ გონებაჲ
Line of ed.: 33     
შეერთვის ბუნებით საქმითა მოუგონებელითა და გამოუთქუმელითა. და იგი Page of sec. ed.: 177 
Line of ed.: 34     
ჩას მას შინა და მისგან დაუყენებელად და დაუდგრომელად საქმი(თა) Ms. page: 26v  
Line of ed.: 35     
მით, რომლითა ვერ შემძლებელ ვართ სიტყუად და მითხრობად. არამედ ოდეს
Line of ed.: 36     
არნ ბუნებაჲ მდგომარჱ მტკიცჱ და იქმნ საქმესა თჳსსა განგებითა გონებისაჲთა.
Line of ed.: 37     
ხოლო უკუეთუ შე[ე]მთხჳის მას ვნებაჲ რაჲმე, მაშინ გონებაჲ იქმნის დაღონებულ
Line of ed.: 38     
და მკელობელ.

Line of ed.: 39        
არამედ მოვიდეთ მას-ვე სიტყუასა საღმრთოსა, რომელი თქუა, ვითარმედ:
Line of ed.: 40     
"ვქმნეთ კაცი ხატად და მსგავსად ჩუენდა"*.



Chapter: 16  
Page of ed.: 93  
Line of ed.: 1  
თავი ი̂ვ

Line of ed.: 2  
და თქუა მეათექუსმეტისა თავისათჳს, გამოძიებისათჳს, რომელი თქუა
Line of ed.: 3  
ღმერთმან "ვქმნეთ კაცი ხატად და მსგავსად ჩუენდა", და მას შინა არს
Line of ed.: 4  
ძიებაჲ მსგავსებისათჳს, გინა ვითარ ჰგავს ვნებადი იგი, რომელსა არა
Line of ed.: 5  
თანა-აც ვნებაჲ და მოკუდავი უკუდავსა მას, ვითარ ეგების ყოფად მსგავსთა
Line of ed.: 6  
შორის ღმრთისათა მამალი და დედალი


Line of ed.: 7        
რამეთუ აგონეს გარეშეთა მათ ბრძენთა, რაჟამს მიხადეს დიდებულებასა
Line of ed.: 8     
კაცისა გონებაჲ, უნდოჲ და უსუსური, რაჟამს ესმა, ვითარ-მცა მსგავს
Line of ed.: 9     
არს კაცი დიდსა ამას სოფელსა და რამეთუ კაცი სოფელი არს მცირჱ დიდსა შინა,
Line of ed.: 10     
რამეთუ სტჳქისნი იგი ყოვლითურთ პოვნილ არიან მას შინა. და აწ რომელნი-იგი
Line of ed.: 11     
ესოდენითა დიდებითა ადიდებენ კაცსა, სახელისა ამის ძლით დაავიწყდა
Line of ed.: 12     
მათ, ვითარმედ მას ადიდებენ, რომლისა საკუთრებანი იგი მუმლთა და თაგუთა-ცა
Line of ed.: 13     
შინა იპოვებიან, რამეთუ აგებულებაჲ მათი ამათ-ვე ოთხთა ნივთთაგან
Line of ed.: 14     
შეზავებულ არს და რამეთუ ბუნებაჲ ყოვლისა მწუანვილისაჲ, გინათუ
Line of ed.: 15     
მგრძნობელისაჲ, ამათგან-ვე არს. და რომელი-მე ამათგანი განმრავლდის და რომელი-მე
Line of ed.: 16     
შემცირდის. თქუედ უკუე, რასა ამსგავსებენ კაცსა ანუ Ms. page: 27r   რაჲთა
Line of ed.: 17     
მიზეზითა ცასა-მე-ა შეცვალებადსა ანუ ქუეყანასა განხრწნადსა ანუ მათ-ვე-ა,
Line of ed.: 18     
რომელნი არიან შორის მათსა, რომელნი განქარვებად არიან განქარვებითა
Line of ed.: 19     
ამით ორთაჲთა? ანუ რასა-მე მიემსგავსების დიდებულებაჲ კაცისაჲ? არარას
Line of ed.: 20     
დაბადებულთაგანსა ამის სოფლისასა, არამედ ხატსა დამბადებელისასა. Page of sec. ed.: 178  აწ
Line of ed.: 21     
სთქუა სამე, რაჲ-მე არს სიტყუაჲ ესე ხატებისათჳს თქუმული, ანუ ვითარ მიემსგავსოს
Line of ed.: 22     
ჴორციელი იგი უჴორცოსა, გინა თუ საუკუნესა მას წარმავალი იგი,
Line of ed.: 23     
ანუ ვითარ ემსგავსოს განხრწნადი უხრწნელსა მას და შეცვალებადი
Line of ed.: 24     
შეუცვალებელსა, ანუ ვითარ -- განფრდილი ბოროტსა შინა ყოვლად
Line of ed.: 25     
სახიერსა მას? განშოვრებულად ვხედავთ ხატებასა მას ხატისაგან ჭეშმარიტისა,
Line of ed.: 26     
რამეთუ ხატებაჲ იგი, ოდეს არნ მსგავსი ძირისაჲ მის, რომელსა ზედა
Line of ed.: 27     
გამოხატულ არნ ჭეშმარიტად, უკუე ეწოდის ხატ და მსგავს. ხოლო უკუეთუ
Line of ed.: 28     
განშოვრებულ იყოს მსგავსებაჲ მისი ძირისაგან, ამას არღარა ეწოდოს მსგავს,
Line of ed.: 29     
არამედ სხუაჲ რაჲმე. აწ ვითარ კაცი ესე ცხოველი და მოკუდავი განხრწნადი
Line of ed.: 30     
ხატი არს ბუნებისა მის წმიდისა დაუსაბამოჲსაჲ და უხრწნელისა და
Line of ed.: 31     
უკუდავისაჲ? არამედ სიტყუაჲ იგი საღმრთოჲ არა ტყუვის, რამეთუ იტყჳს,
Line of ed.: 32     
ვითარმედ პირველი იგი კაცი დაებადა ხატად ღმრთისა და რამეთუ უძლური
Line of ed.: 33     
ბუნებაჲ კაცობრივი არა ჰგავს დიდებასა ღმრთისასა. რამეთუ ორნი ესე საქმენი
Line of ed.: 34     
ითხოვენ საზომსა თჳსსა, ოდეს შეეტყუას ბუნებაჲ ჩუენი ღმრთისა თანა.
Line of ed.: 35     
ანუ იპოვოს ხრწნილებაჲ ღმრთეებასა შინა, ანუ ხრწნილებაჲ კაცსა შინა,
Line of ed.: 36     
რაჲთა განმრავლდეს სიტყუაჲ ხატებისათჳს. Ms. page: 27v   და აწ უკუეთუ ვართ ჩუენ
Line of ed.: 37     
ვნებათა ქუეშე და სალმობათა და მაღალ არს ღმერთი ამათ, და-უკუე-შთომილ
Line of ed.: 38     
არს სხუაჲ-ღა სიტყუაჲ, რომლითა გულისხმა-ვყოთ სიტყუაჲ იგი ღმრთისაჲ,
Line of ed.: 39     
რომელსა იტყჳს: "ვქმნეთ კაცი ხატად და მსგავსად ჩუენდა. და შემდგომი-ცა
Line of ed.: 40     
წმიდისა ამის წიგნისაჲ მოვაჴსენოთ და გამოვიძიოთ, ნუუკუე მუნით
Line of ed.: 41     
გულისხმა-ვყოთ და ვცნათ ჭეშმარიტი. და შემდგომად, რაჟამს თქუა
Line of ed.: 42     
"ვქმნეთ კაცი ხატად და მსგავსად ჩუენდა", და რაჲსათჳს იყოს, მოვაჴსენოთ
Line of ed.: 43     
უკუე ესე-ცა სიტყუაჲ: "და შექმნა კაცი ღმერთმან, ხატად ღმრთეებისა შექმნნა
Page of ed.: 94   Line of ed.: 1     
იგინი, მამაკაცად და დედაკაცად შექმნნა იგინი"*. ხოლო ჩუენ გჳთქუამს
Line of ed.: 2     
პირველ-ცა და აწ-ცა ვიტყჳთ, ვითარმედ სიტყუაჲ ესე ითქუა დაჴსნისათჳს
Line of ed.: 3     
მწვალებელთაჲსა, რაჲთა უწყოდით, ვითარმედ ძემან მხოლოდ-შობილმან
Line of ed.: 4     
შექმნა კაცი ხატად ღმრთისა, არა განვყოთ ღმრთეებაჲ მამისაჲ და ძისაჲ, რამეთუ Page of sec. ed.: 179 
Line of ed.: 5     
რაჟამს სახელ-სდვა წიგნმან ღმერთსა შემოქმედად კაცისა, რომელი-იგი
Line of ed.: 6     
ითქუა მსგავს მისა. არამედ სიტყუაჲ ამისთჳს და-ღა-ვაცადოთ და მოვიქცეთ
Line of ed.: 7     
მას-ვე სიტყუასა, რომელსა ვეძიებდით, ვითარ კაცი ესე უძლური, ჭირსა შინა
Line of ed.: 8     
განფრდილი, და ღმერთი დიდებული და ამას ეწოდების მსგავს მისა. აწ
Line of ed.: 9     
უკუე გამოვიძიოთ სიტყუაჲ ზედა-მიწევნით, რამეთუ ვჰპოვებთ კაცსა მას
Line of ed.: 10     
მსგავსსა ღმრთისასა, ვითარმედ სხუაჲ იყო და არა აწინდელი ესე ჭირსა
Line of ed.: 11     
შინა განფრდილი.

Line of ed.: 12        
"შექმნა კაცი ღმერთმან, ხატად ღმრთისა შექმნა იგი". აწ უკუე განსრულდა
Line of ed.: 13     
დაბადებაჲ შექმნულისაჲ მის და კუალად შეუდგინა ამას და თქუა,
Line of ed.: 14     
ვითარმედ: "მამაკაცად და დედაკაცად შექმნნა იგინი". ხოლო მე ვჰგონებ,
Line of ed.: 15     
რამეთუ ყოველთა უწყი-ან Ms. page: 28r  , ვითარმედ დედაკაცი და მამაკაცი გარეშე
Line of ed.: 16     
არიან ძირისა მისგან, ვითარცა თქუა მოციქულმან, ვითარმედ: "ქრისტჱს
Line of ed.: 17     
მიმართ არცა მამაკაცი, არცა დედაკაცი"*. არამედ მოაჴსენა ამას შინა განყოფაჲ
Line of ed.: 18     
კაცისაჲ. აწ უკუე დაბადებაჲ ჩუენი მრჩობლ არს. რომელი-მე არს
Line of ed.: 19     
მიმსგავსებულ ღმრთისა და რომელი-მე განყოფილ არს. რამეთუ თქუმული
Line of ed.: 20     
ესრჱთ იტყჳს შეერთებასა მას თქუმულისასა: და რამეთუ პირველად თქუა: "ღმერთმან
Line of ed.: 21     
შექმნა კაცი, ღმერთმან ხატად ღმრთისა შექმნა იგი" და შემდგომად ამისა თქუა:
Line of ed.: 22     
"მამაკაცად და დედაკაცად შექმნნა იგინი, და ესე
Line of ed.: 23     
შორს არს მოგონებად ღმრთეებასა შინა. არამედ მე ესრე ვჰგონებ, სიტყუაჲ
Line of ed.: 24     
არს დიდი წიგნთა შინა წმიდათა პოვნილ. და ესე ორ სახედ არს განშოვრებულ
Line of ed.: 25     
ფრიად ურთიერთას და კაცი მათ შორის. ვიტყჳ ბუნებასა მას საღმრთოსა,
Line of ed.: 26     
უჴორცოსა და ცხოველსა მას პირუტყუებრსა, არა-მეტყუელსა. რამეთუ პოვნილ
Line of ed.: 27     
არს ბუნებასა შინა კაცისასა საკუთრებაჲ ორთა-ვე მათ ბუნებისაგან
Line of ed.: 28     
ღმრთეებისა: მეტყუელებაჲ და გულისხმის-ყოფაჲ. და Page of sec. ed.: 180  არა არს მას შინა მამაკაცებაჲ
Line of ed.: 29     
და დედაკაცებაჲ. და ესენი პოვნილ არიან ცხორებასა მას შინა
Line of ed.: 30     
კაცობრივსა. არამედ გუესწავა წიგნისაგან, ვითარმედ გონებიერი იგი მის გამო
Line of ed.: 31     
არს. და შემდგომად მისა ეწია კაცსა მსგავსებაჲ პირუტყუებრი. ხოლო პირველ
Line of ed.: 32     
თქუა, ვითარმედ "კაცი შეიქმნა ხატად ღმრთეებისა", ვითარცა თქუა
Line of ed.: 33     
მოციქულმან, ვითარმედ: "არა არს მას შინა მამაკაცებაჲ და დედაკაცებაჲ", და
Line of ed.: 34     
რაჲ-მე გულისხმის-ყოფაჲ არს ესე? და ნუვინ მაბრალებს მე, უკუეთუ დავამტკიცე
Line of ed.: 35     
ესე გულისხმის-საყოფელითა სიტყჳთა შურით. Ms. page: 28v   რამეთუ ღმერთი,
Line of ed.: 36     
რაოდენჯერ-ცა ითქუას სახიერად კაცთა მიერ, ხოლო უზეშთაეს არს ყოვლისა
Line of ed.: 37     
სახიერებისა. და არა დაებადა კაცი თჳნიერ სახიერებისათჳს. და აწ ოდეს
Line of ed.: 38     
ესე ესრჱთ არს და ამისთჳს დაებადა ბუნებაჲ ჩუენი. და რაჟამს დაებადა,
Line of ed.: 39     
არა დაჰბადა იგი ნაკლულევანად და შექმნა მას შინა კეთილი რაჲმე. რომელი
Line of ed.: 40     
არს მას შინა, და კეთილი იგი არა თუ გუამი არს, არამედ სრულებაჲ კეთილთაჲ,
Line of ed.: 41     
რომელი დაჰბადა მას შინა, რაჟამს დაჰბადა კაცი არა-არსებისაგან არსად,
Line of ed.: 42     
და არა-ყოფილი იგი -- ყოფად. და შექმნა იგი დაუკლებელ კეთილთაგან, რამე
Page of ed.: 95   Line of ed.: 1     
თუ კეთილნი იგი ფრიად არიან და აურაცხელ. ამისთჳს შეიკრიბა ყოველი
Line of ed.: 2     
იგი სიტყუამან, რაჟამს-იგი თქუა, ვითარმედ "ხატად ღმრთისა შექმნა იგი".
Line of ed.: 3     
და ესე სიტყუაჲ მსგავსად სიტყჳსა მის, ვითარ-მცა თქუა, ვინ შექმნა იგი სავსჱ
Line of ed.: 4     
ყოვლითა კეთილითა. და უკუეთუ ღმერთი სრულებაჲ არს კეთილთაჲ და ესე
Line of ed.: 5     
ხატი არს მისი უკუე კეთილთა შინა, ვიდრემე მსგავს არს იგი ძირსა მას? და
Line of ed.: 6     
აწ უკუე არს ვიდრემე ჩუენ შორის ყოველი კეთილი და ყოველი სათნოვებაჲ
Line of ed.: 7     
და ყოველი მადლი და ყოველი სიბრძნჱ და ყოველი შემკულებაჲ კეთილისაჲ?
Line of ed.: 8     
პირველად ესე აზნაურებაჲ, რამეთუ არა არს კაცი დამონებულ, არამედ ჴელმწიფე,
Line of ed.: 9     
მოქმედ მსგავსად ნებისა თჳსისა, რამეთუ ყოველი, რომელი დაპატიჟებასა
Line of ed.: 10     
და იძულებასა ქუეშე არს, არა არს მას შინა აზნაურებაჲ. არამედ
Line of ed.: 11     
აზნაურებაჲ ესე არს, რაჲთა აქუნდეს ჴელმწიფებაჲ ნებასა ზედა თჳსსა.

Line of ed.: 12        
რამეთუ შუენიერებასა მას ხატებისასა უკუეთუ აკლდეს რაჲმე, არა არს
Line of ed.: 13     
იგი ხატ. ხოლო ერთი არს, რომელი განჰყოფს ღმრთეებასა კაცებისაგან Ms. page: 29v  ,
Line of ed.: 14     
რამეთუ იგი დამბადებელი არს და ესე-დაბადებული. და ამას განყოფასა
Line of ed.: 15     
კუალად შეუდგს თითოვეულსა სხუაჲ და სხუაჲ საკუთრებაჲ, რამეთუ ვწამებთ,
Line of ed.: 16     
ვითარმედ დაუბადებელი იგი ბუნებაჲ შეუცვალებელ არს თჳსისაგან წესისა
Line of ed.: 17     
უკუნისამდე. ხოლო დაბადებული არა არს გარნა შეცვალებითა მის გამო,
Line of ed.: 18     
რამეთუ არა შეიქმნა ვიდრე შეცვალებაჲ, არა Page of sec. ed.: 181  იქმნა და ძრვაჲ, რაჟამს იგი
Line of ed.: 19     
არა-არსისაგან შეცვალა არსად მადლითა თჳსითა დამბადებელმან. და ვითარცა-იგი
Line of ed.: 20     
სახარებაჲ იტყჳს ხატისა მისთჳს კეისრისა, რომელი იყო ოქროსა ზედა,
Line of ed.: 21     
რომელი-იგი ხატი იყო მსგავსი მეფისაჲ სახითა და განთჳსებული მისგან*.
Line of ed.: 22     
ნივთითა, ეგრე-ვე ამას შინა ნაცვალად ხატისა მის გულისხმა-ვჰყოფ, რაჲ-იგი
Line of ed.: 23     
არს ბუნებასა შინა ღმრთეებისასა და რაჲ-იგი არს კაცებისასა, რომელსა შინა
Line of ed.: 24     
არს მსგავსებაჲ და განყოფაჲ ბუნებათაჲ, ვიტყჳ დამბადებელსა და დაბადებულსა,
Line of ed.: 25     
რამეთუ ესე მარადის ჰგიეს და ეგოს უკუნისამდე. ხოლო შექმნული
Line of ed.: 26     
იგი შეცვალებისაგან დაწყებულ არს, რამეთუ არა იყო და იქმნა. ამისთჳს
Line of ed.: 27     
მიეახლა მიდრეკასა, რამეთუ წიგნი იტყჳს, ვითარმედ, რაჟამს ცნა დამბადებელმან
Line of ed.: 28     
წინაჲსწარითა ცნობითა, ვითარმედ კაცი ესე ჴელმწიფე-ყოფად* არს და
Line of ed.: 29     
მავალი ნებასა ზედა თავისა თჳსისასა და რამეთუ მიდრეკად-ცა არს, ვითარ-იგი
Line of ed.: 30     
იქმნა, მაშინ გამოსახა ხატისა მისთჳს თჳსისა მამაკაცებაჲ და დედაკაცებაჲ,
Line of ed.: 31     
რომელნი-იგი არა არიან ძირსა მას შინა, არამედ, ვითარ-იგი ვთქუთ,
Line of ed.: 32     
მახლობელ არს ბუნებასა მას პირუტყუებრსა. და მიზეზი ამათისა დაბადებისაჲ
Line of ed.: 33     
არავინ უწყის, გარნა მათ და მადლმან მათმან, რომელნი თუალით-მხილველ
Line of ed.: 34     
იყვნეს სიტყჳსა მის* Ms. page: 29r   ხოლო ჩუენ მსგავსად ძალისა ჩუენისა მიმსგავსებით
Line of ed.: 35     
და მიგუვებით ვთქუათ, რომელი მიეახლოს ჭეშმარიტსა მას სიტყუასა.
Line of ed.: 36     
ვითარ-იგი მოეცა ენასა ჩუენსა გამოცხადებითა გონებისაჲთა მათა
Line of ed.: 37     
მიმართ, რომელთა შეიწყნარონ იგი კეთილითა გონებითა. რამეთუ რაჟამს
Line of ed.: 38     
ითქუა, ვითარმედ "ღმერთმან დაჰბადა კაცი", მოასწავა კაცებაჲ განტევებულად
Line of ed.: 39     
ხოლო და არა იყო მის თანა დაბადებულებაჲ იგი, არამედ სახელი ადამისი,
Line of ed.: 40     
ვითარ-იგი თქუა წიგნმან, უკუანაჲსკნელ აჴსენა და სახელი დაბადებულისაჲ
Line of ed.: 41     
კაცებად არა თუ სახელ-სდვა, არამედ შემკრებელი ყოვლისა სახისაჲ
Line of ed.: 42     
კაცებაჲ არს. აწ უკუე ამით სახელითა შემკრებელითა გულისხმა-ვყოთ, ვითარმედ
Line of ed.: 43     
პირველი იგი განმარტებაჲ სიტყუაჲ იყო ბუნებითისათჳს სათანადოჲსა
Page of ed.: 96   Line of ed.: 1     
და რამეთუ არა გჳღირს თქუმად, ვითარ-მცა იყო რაჲმე შეუსაზღვრებელ
Line of ed.: 2     
ღმრთისაგან ყოვლითა სისრულითა მათითა. და ვითარცა ოდეს სთქუა იგი
Line of ed.: 3     
ვინმე, დაღაცათუ არა გამოაცხადე სახელი, არამედ განაცხადე საზღვარი
Line of ed.: 4     
კაცისაჲ ყოვლითურთ სამკაულით Page of sec. ed.: 182  და ჰასაკით და რაჲ-იგი მოასწავებს გუამსა
Line of ed.: 5     
მისსა, ეგრე-ცა ვჰგონებ, ვითარმედ შემზადებაჲ ერთისა კაცისაჲ ყოვლით კერძო
Line of ed.: 6     
სისრულჱ არს კაცებისაჲ ძალითა მით საქმისა მისისაჲთა*.


. . . . . . .


Line of ed.: 8        
და რომელი-იგი აღდგეს უკუანაჲსკნელ აღსასრულსა სოფლისასა, ყოველთა
Line of ed.: 9     
მათ შორის იყოს ხატი იგი პირველი. ამისთჳს კაცსა ერთსა ეწოდების ყოველ,
Line of ed.: 10     
რამეთუ არა არს ძალსა შინა ღმრთისასა რომელი-მე წარსრულ და რომელი-მე
Line of ed.: 11     
მომავალ, არამედ ყოველი-ვე ჰგიეს წინაშე მისა. დაღაცათუ ჩუენ
Line of ed.: 12     
ველით სასოვებით, არამედ ღმრთისა თანა არს Ms. page: 30v   მოუკლებელ და ჰგიეს.
Line of ed.: 13     
და რამეთუ ბუნებაჲ ყოვლითურთ პირველითგან შემდგომადმდე ერთსა შინა
Line of ed.: 14     
ხატებასა არს, ხოლო მამაკაცებაჲ და დედაკაცებაჲ განყოფაჲ არს, დამტკიცებისათჳს
Line of ed.: 15     
ნათესავობისა დაებადა ამით მიზეზითა, ვითარ ვჰგონებ.



Chapter: 17  
Page of ed.: 96  
Line of ed.: 16  
თავი ი̂ზ

Line of ed.: 17  
და თქუა მეათშჳდმეტისა თავისათჳს, რაჲ მიუგოთ, რომელნი იკითხვიდენ
Line of ed.: 18  
განთესულობისათჳს და შობიერებისა, უკუეთუ შემდგომად ცოდვისა იქმნა
Line of ed.: 19  
და უკუეთუ-მცა კაცსა არა ეცოდა, ვინაჲ[მ]ცა იყვნეს სულნი?


Line of ed.: 20        
რაჲ მიუგოთ მაცილობელთა მათ, რომელნი მეტყჳან ჩუენ, ვითარმედ:
Line of ed.: 21     
რაჲსა იქმნა შობაჲ შემდგომად ცთომისა, ანუ ვინაჲ ყოფად იყვნეს ნათესავნი,
Line of ed.: 22     
უკუეთუ-მცა პირველნი იგი კაცნი დადგრომილ იყვნეს უცთომელად?
Line of ed.: 23     
არამედ ვიდრე გამოძიებადმდე სიტყჳსა ამის წინა-მდებარისა უმჯობეს არს,
Line of ed.: 24     
რაჲთა მოვიღოთ დასაჴსნელი სიტყუათა მათთაჲ, რომელნი წინა-აღმიდგებიან
Line of ed.: 25     
ჩუენ. რამეთუ იტყჳან, ვითარმედ პირველ ცთომადმდე არა იყო შობაჲ და
Line of ed.: 26     
არცა განღებულ იყო საშოჲ ნათესავთათჳს. ხოლო რაჟამს გამოისხნეს სამოთხით Page of sec. ed.: 183 
Line of ed.: 27     
შემდგომად ცთომისა და შემდგომად პატიჟისა და შურის-გებისა დედაკაცისა
Line of ed.: 28     
მის, და გუემითა და ტკივილითა შობისაჲთა, რომელსა-ცა ღირს იყო,
Line of ed.: 29     
მაშინ იცნა ადამ ცოლი თჳსი და მიერითგან იწყეს შობად. აწ ოდეს არა იყო
Line of ed.: 30     
სამოთხესა შინა მეუღლებაჲ და არცა ცნობაჲ საწოლისაჲ და არცა შობაჲ
Line of ed.: 31     
და არა იძულებით შესცთეს, არა ვიდრემე ყოფად იყვნეს ნათესავნი. და უკუეთუ-მცა
Line of ed.: 32     
არა მადლი იგი ცხორებისაჲ მიწევნულ იყო სიკუდილად და იქმნა
Line of ed.: 33     
ქორწინებაჲ გზა Ms. page: 30r   დადგრომითა ბუნებისაჲთა, რომლითა იქმნა შესლვაჲ
Line of ed.: 34     
მრავალთაჲ ორთა მათ წილ გამოსრულთა, ვიდრემდის ცოდვაჲ იგი იქმნა სარგებელ
Line of ed.: 35     
ნათესავისათჳს კაცთაჲსა, უკუეთუ არა ორნი, იგი-მცა ხოლო პირველნი
Line of ed.: 36     
დაშთომილ იყვნეს, თუ-მცა არა ბუნებაჲ ძლევად სიკუდილისა შეძრულ იყო
Line of ed.: 37     
ყოფად ნათესავთა.

Line of ed.: 38        
არამედ განცხადებულებაჲ სიტყჳსაჲ მის მათ უწყი-ან, რომელნი შერაცხილ
Line of ed.: 39     
არიან პავლე მოციქულისა თანა, რომელნი მისწუდეს საიდუმლოსა
Line of ed.: 40     
მას სამოთხისასა. ხოლო სიტყუაჲ ჩუენი ამისთჳს ესე არს: და რაჟამს უვარ-
Page of ed.: 97   Line of ed.: 1     
ყვეს სადუკეველთა მათ უვარის-მყოფელთა ადგომისათა და წინა-უყვეს სიტყჳს-გებაჲ
Line of ed.: 2     
და აჴსენეს აღდგომაჲ და სახედ მოიღეს დედაკაცი იგი, მაშინ
Line of ed.: 3     
მიუგო უფალმან და გულისხმა-უყო არა ხოლო სადუკეველთა, არამედ ყოველთა
Line of ed.: 4     
წინა-აღმდგომთა უხრწნელისა მის ცხორებისათა. აღდგომასა მას ჰრქუა;
Line of ed.: 5     
"რამეთუ აღდგომასა მას არცა იქორწინებოდიან, არცა განჰქორწინებდენ"*,
Line of ed.: 6     
რამეთუ არღარა ჯერ-არს მათ ზედა უფლებად სიკუდილი, რამეთუ იყვნენ ვითარცა
Line of ed.: 7     
ანგელოზნი და ძენი ღმრთისანი*, ოდეს იქმნენ ძე აღდგომის. და
Line of ed.: 8     
რამეთუ მადლი იგი აღდგომისაჲ არარას სხუასა გჳქადაგებს, არამედ მუნ-ვე
Line of ed.: 9     
მიქცევასა, ვინაჲ-ცა განვისხენით პირველ, რამეთუ გზაჲ ცხორებისაჲ მის პირველისაჲ
Line of ed.: 10     
ესე მადლი არს: კუალად მკჳდრ-ყოფაჲ იგი სამოთხისაჲ, ვინაჲთ-ცა
Line of ed.: 11     
გამოვედით. მაშინ ცხოველნი იგი იყვნენ ვითარცა ანგელოზნი. ხოლო მოსწავებაჲ
Line of ed.: 12     
ცხორებისა მის პირველისაჲ, ვითარმედ მსგავს იყო იგი ანგელოზთა
Line of ed.: 13     
ცხორებასა, მით გუეუწყა, რამეთუ მიქცევასა Ms. page: 31v   მას ჩუენსა მიემსგავსოს
Line of ed.: 14     
ცხორებაჲ ჩუენი ანგელოზთა ცხორებასა. და Page of sec. ed.: 184  აწ ანგელოზთა შორის არა არს
Line of ed.: 15     
მეუღლებაჲ და არიან იგინი ფრიად და მრავალ გუნდ, ვითარ-იგი გჳთხრობს
Line of ed.: 16     
დანიელ ჩუენებასა მას შინა მისსა და უკუეთუ-მცა არა გარდასრულ ვიყვენით
Line of ed.: 17     
წესისა მისგან ანგელოზთაჲსა, რომელსა ზედა ვიყვენით პირველ, და არა-მცა
Line of ed.: 18     
შეცვალებულ ვიყვენით მსგავსებისა მისგან ანგელოზთაჲსა, უკუე არა გჳჴმდა,
Line of ed.: 19     
რაჲთა იყოს განმრავლებაჲ ჩუენი მეუღლებით, არამედ ვითარცა-იგი არს
Line of ed.: 20     
სიმრავლჱ ანგელოზთაჲ თჳნიერ ამისა. და არს იგი მოუგონებელ და ვერ
Line of ed.: 21     
გულისხმის-საყოფელ. ეგრეთ-ვე ყოფად იყო მათ შორის-ცა, რომელნი-იგი
Line of ed.: 22     
მცირედ რაჲმე დაკლებულ არიან ანგელოზთა განგებითა დამბადებელისაჲთა.

Line of ed.: 23        
ხოლო უკუეთუ ვინმე შეიწრდეს გონებითა გამოძიებისათჳს სულთა
Line of ed.: 24     
არსებისა, უკუეთუ არა თანა-ედვა კაცსა კრულებაჲ მეუღლებისაჲ, ვჰკითხოთ
Line of ed.: 25     
უკუე დგომისათჳს ანგელოზთა არსებისა: ვითარ-მე არიან ერთ-ბუნება
Line of ed.: 26     
და აღრაცხელ სიმრავლითა ფრიად? ესე არს მიგებაჲ ჩუენი ამისთჳს: და
Line of ed.: 27     
ვითარცა იგინი მრავალ არიან თჳნიერ მეუღლებისა და რამეთუ მიქცევაჲ
Line of ed.: 28     
იგი კაცთაჲ წესსა ზედა ანგელოზთასა აღდგომასა მას მოასწავებს, ვითარმედ
Line of ed.: 29     
იყვნეს-ვე ვითარცა ანგელოზნი.

Line of ed.: 30        
და აწ მივიდეთ პირველსა-ვე მას სიტყუასა: ვითარ. ოდეს შექმნა
Line of ed.: 31     
ღმერთმან კაცი ხატად თჳსა, გამოუსახა მამაკაცებაჲ და დედაკაცებაჲ? ესე
Line of ed.: 32     
არს რომელსა-იგი პირველ ვიტყოდეთ, რამეთუ რომელმან-იგი ყოველი
Line of ed.: 33     
დაჰბადა და კაცი ყოვლითურთ მსგავსად Ms. page: 31r   (და ხატად თჳსა), არა
Line of ed.: 34     
ჰგებდა, რაჲთა-მცა იხილვა განსრულებაჲ სულისაჲ, მიწევნული საზომსა
Line of ed.: 35     
თჳსსა, არამედ მწრაფლ იხილვა წინაჲსწარითა მით თხრობითა, რაჲ-იგი
Line of ed.: 36     
ყოფად იყო ბუნებაჲ კაცთაჲ. და ადიდა იგი დიდებითა მით ანგელოზთაჲთა
Line of ed.: 37     
დიდებულითა, რამეთუ იხილა წინაჲსწარითა ცნობითა. ვითარმედ დაუდგრომელ
Line of ed.: 38     
ყოფად არს ნებაჲ კაცისაჲ კეთილისა მიმართ და რამეთუ გარდამოვრდომად
Line of ed.: 39     
იყო იგი დიდებისაგან ანგელოზთაჲსა მცირედ დაკლებულ სიმრავლჱ
Line of ed.: 40     
სულთა მათ კაცთაჲ, რაჟამს გარდამოვარდა წესისა მისგან ანგელოზთაჲსა.



Chapter: 18  
Page of ed.: 98  
Line of ed.: 1  
Page of sec. ed.: 185  თავი ი̂ჱ

Line of ed.: 2  
და თქუა მეათრვამეტისა თავისათჳს, რამეთუ აღძრვაჲ პირუტყუებრი დამტკიცელი
Line of ed.: 3  
ჩუენ შორის არს მიზეზითა მახლობელობისა ჩუენისაჲთა მათა
Line of ed.: 4  
მიმართ


Line of ed.: 5        
ეგრეთ-ვე ცხორებასა ამას შინა აღორძინებითსა გამოისახა ბუნებასა შინა
Line of ed.: 6     
მათსა, რომელნი-იგი შეიცვალნეს, და დაენერგა მათ შორის დიდებისა მის
Line of ed.: 7     
წილ ანგელოზთაჲსა აღორძინებაჲ ესე პირუტყუებრი. და ვჰგონებ, ვითარმედ
Line of ed.: 8     
ამის გამო დავით წინაჲსწარმეტყუელმან უბადრუკებაჲ იგი კაცთა ბუნებისაჲ
Line of ed.: 9     
მოაჴსენა და თქუა: "კაცი პატივსა შინა იყო და არა გულისხმა-ყო"*. სახელ-სდვა
Line of ed.: 10     
პატივსა მას ანგელოზთა მსგავსებასა და ამისთჳს თქუა უდარჱს
Line of ed.: 11     
პირუტყუთასა ყოფაჲ მისი, რომელთა-იგი არა აქუს გონებაჲ. მიემსგავსა
Line of ed.: 12     
ჭეშმარიტად, რამეთუ პირუტყუებრი არს იგი, რომელმან შეცვალა ცხორებაჲ
Line of ed.: 13     
იგი მიდრეკითა მისისა ნივთიერად. და ამით ვჰგონებ, ვითარმედ ვნებანი
Line of ed.: 14     
იგი მრავალნი მით გამოდიან კაცთა ცხორებისაგან Ms. page: 32v  , რამეთუ არა-ვე
Line of ed.: 15     
განშოვრებულ ვართ მათგან. და მოწამე არს ესე, რამეთუ სენი იგი, რომელ
Line of ed.: 16     
არს პირუტყუთა შორის, არს იგი ჩუენ შორის-ცა. და არა ჯერ-არს თქუმად,
Line of ed.: 17     
ვითარმედ სენი ესე, რომელ არს ჩუენ შორის, იქმნა იგი მიმსგავსებითა ჩუენითა
Line of ed.: 18     
ღმრთეებასა. არამედ ცხორებაჲ იგი პირუტყუებრი წინაჲსწარ ქმნულ
Line of ed.: 19     
იყო დაბადებასა შინა, რომელი-იგი ვთქუთ პირველად, სახჱ იგი მიზეზთა
Line of ed.: 20     
მისთაჲ. და რამეთუ კაცმან მოიგო შობიერებაჲ მსგავსი პირუტყუთაჲ და ამის
Line of ed.: 21     
გამო სხუაჲ-ცა იგი, რომელ არს ბუნებასა შინა მათსა, შეეყო იგი მას. რამეთუ
Line of ed.: 22     
ვერ ეგების მსგავსებად გულის-წყრომაჲ იგი, რომელ არს კაცთა შორის, ხატსა
Line of ed.: 23     
ღმრთეებისასა, და არცა ჯერ-არს ჩემებად ბუნებასა მას დიდებულსა
Line of ed.: 24     
გემოჲს-მოყუარებაჲ რაჲმე და არცა სიჩუკნჱ შიშისაგან რაჲს-მე, გინა თუ
Line of ed.: 25     
წარმდებებაჲ რაჲმე და არცა სიყუარული სიხარბისაჲ და არცა სიძულილი
Line of ed.: 26     
შეურაცხისაჲ. და ესე ყოველი და მსგავსი ამათი შორავს მსგავსებასა ღმრთეებისასა.
Line of ed.: 27     
არამედ ესე ყოველი მოიზიდა კაცმან ნაწილისა მისგან პირუტყუებრისა, Page of sec. ed.: 186 
Line of ed.: 28     
რამეთუ ყოველი, რომელი მოიგო ცხორებამან პირუტყუებრმან დადგრომისათჳს
Line of ed.: 29     
ნათესავობისა და რაჲ-იგი მას შეაშუს ყოვლითურთ, მიიცვალა
Line of ed.: 30     
კაცისა თანა და დაადგრა მას შინა ესრჱთ, რამეთუ ცხოველნი იგი ჴორცის-მჭამელნი
Line of ed.: 31     
საკრძალავ არიან გულ-მწყრალობისა მათისათჳს. და მრავლის-მშობელნი
Line of ed.: 32     
იგი გულის-თქუმის-მოყუარე არიან და სიჩუკნემან და მოშიშებამან
Line of ed.: 33     
განარინნის ჩუკენნი იგი. და მოშიშებამან განარინნის ძლიერთაგან და
Line of ed.: 34     
ნაყროვანნი იგი მჭამელნი ჟამსა Ms. page: 32r   მოკლებისასა მწუხარე არიედ. ესე ყოველნი
Line of ed.: 35     
და მსგავსი ამათნი ნათესავობისაგან პირუტყუებრისა შეეყო ბუნებასა
Line of ed.: 36     
კაცისასა.

Line of ed.: 37        
ხატსა, რომელი გამოიწერის ჴელოვანთაგან მხატვართა, რაჲთა განაკჳრვნენ
Line of ed.: 38     
კაცნი, და გამოიხატის ერთსა შინა თავსა ორი ხატი, ეგრეთ-ვე მგონიეს
Line of ed.: 39     
კაცისათჳს, ვითარმედ მსგავსებაჲ იგი მრჩობლი არს მის თანა. სიწულილადჱ
Line of ed.: 40     
იგი გონებისაჲ საღმრთოჲ არს, რამეთუ მიმსგავსებულ არს შუენიერებასა
Line of ed.: 41     
ღმრთეებისასა. რამეთუ სახჱ, რომელსა შინა სენი იგი დადგრომილ არს, მიმსგავსებულ
Page of ed.: 99   Line of ed.: 1     
არს პირუტყუთა. რამეთუ ოდეს-მე შეუდგნ უტყუებაჲ მიდრეკითა
Line of ed.: 2     
მით ზიარებითა პირუტყუთა მიმართ, ვიდრემდის დაფარის კეთილი იგი
Line of ed.: 3     
ბოროტმან მან. რამეთუ უკუეთუ ვინმე მიაქციოს საქმჱ გონებითი ეგევითართა
Line of ed.: 4     
მათ საქმეთა და აიძულოს თავსა თჳსსა დამონებად ეგევითართა ვნებათა,
Line of ed.: 5     
იქმნეს მიერითგან შეცვალებაჲ ხატებისაჲ პირუტყუთა მსგავსებასა, ვიდრემდის
Line of ed.: 6     
ყოველი ბუნებაჲ მიემსგავსის სახესა პირუტყუთასა. და მომგებელი ამისი
Line of ed.: 7     
გონებაჲ არს დამონებითა მით და აჩუენის კნინი იგი დიდად, რამეთუ გონებაჲ
Line of ed.: 8     
ოდეს შემწე-ეყვის ვნებასა საქმითა თჳსითა, განძჳნდის შობიერებაჲ
Line of ed.: 9     
იგი ბოროტთაჲ მათ ფრიად. ეგრე-ვე სიყუარულმან გემოთამან ყო, ხოლო დასაბამი
Line of ed.: 10     
იგი ამისი იქმნა სავსებისა მისგან პირუტყუებრისა, არამედ ცოდვასა
Line of ed.: 11     
მას შინა კაცისასა აღორძნდა, ვიდრემდის იშვა მისგან მრავალი მიზეზი გულის-თქუმისაჲ,
Line of ed.: 12     
რომელი პირუტყუთა შორის-ცა ვერ ეგების ყოფად ეგევითარი
Line of ed.: 13     
იგი Ms. page: 33v  . და კუალად ეგრეთ-ვე სიმძაფრჱ იგი გულის-წყრომისაჲ მახლობელ Page of sec. ed.: 187 
Line of ed.: 14     
არს იგი ყოველთა პირუტყუთა, არამედ აღორძნდების მიდევნებითა განზრახვისაჲთა,
Line of ed.: 15     
წრაფითა გულის-წყრომისაჲთა ვერ შეიცვალების. და დაჴსნაჲ
Line of ed.: 16     
მისი მსგავს არს თუალსა მას შებერულსა, რომელი ჟამსა წჳმისასა იხილვის
Line of ed.: 17     
წყალთა ზედა მყის და მუნქუეს-ვე დაშრტის, ვითარცა არა-ყოფილი და ოდეს
Line of ed.: 18     
არა შემწე-ეყოს მას გონებაჲ ესრე-სახედ და ამისა-ვე მსგავსად, იქმნის სიხარბჱ
Line of ed.: 19     
საქმეთაჲ. და სიხარბჱ იგი ღორთაჲ და ზუაობაჲ იგი ცხენთაჲ იქმნა
Line of ed.: 20     
დაწყებაჲ სილაღისაჲ კაცთა შორის და სხუანი-ცა იგი მიზეზნი დაწყებისანი
Line of ed.: 21     
ბუნებისაგან პირუტყუებრისა. და რაჟამს-იგი შემწე-ექმნა მას გონებაჲ,
Line of ed.: 22     
იქმნა იგი ბოროტ. და ესრჱთ-ვე სიტყუაჲ იგი, რაჟამს შეცვალის გონებამან
Line of ed.: 23     
მას შინა ძრვაჲ ესევითარი, იქმნის თითოვეული ამათგანი სათნოვება. და შეიცვალის
Line of ed.: 24     
გულის-წყრომაჲ იგი სიმჴნედ და შურად საღმრთოდ, და სიჩუკნჱ
Line of ed.: 25     
იგი იქმნის კრძალვა, და მოშიშებაჲ იგი იქმნის მორჩილება, და სიძულილი
Line of ed.: 26     
იგი იქმნის განყენება ბოროტთაგან. ხოლო ძალი იგი სიყუარულისა გულის-თქუმისაჲ
Line of ed.: 27     
შეცვალის სიკეთედ ჭეშმარიტად და თავ-მოთნებამან აღამაღლის
Line of ed.: 28     
უშუერთაგან, რაჲთა არა დაემონოს ბოროტთა. და დიდებული იგი მოციქული
Line of ed.: 29     
აქებს ესევითარსა თავ-მოთნეობასა, რაჟამს-იგი იტყჳს, რომელ არა ვხედვიდეთ,
Line of ed.: 30     
გარნა მაღლად მიმართ*. და ესრჱთ-ვე ვჰპოვებთ, ვითარმედ ყოველი
Line of ed.: 31     
ძრვაჲ გონიერი ამით დიდებითა მიემსგავსების შუენიერებასა მას ღმრთეებისასა,
Line of ed.: 32     
Ms. page: 33r   არამედ მიდრეკაჲ იგი ცოდვისაჲ მძიმე არს და შთამჴდელ
Line of ed.: 33     
ქუესკნელად. და ოდეს-მე არნ ერთი იგი უმრავლჱს, რამეთუ გონებამან სულისამან
Line of ed.: 34     
მალიად ყვის შთამოზიდვაჲ ქუე უადრჱს, ვიდრე აღყვანებაჲ ქუეყანით
Line of ed.: 35     
აერისა მისგან სიმძიმისა. და ოდეს-მე სიგლახაკჱ ჩუენი ოდეს-მე უგულისხმო-იქმნის
Line of ed.: 36     
კეთილთა მათ საღმრთოთა, რომელნი არიან ჩუენ შორის, რაჟამს
Line of ed.: 37     
იქმნეს შუენიერებაჲ იგი ვნებასა მას ზედა მიმსგავსებულსა ხატსა
Line of ed.: 38     
ღმრთეებისასა, ვითარცა-სახედ პირი უშუერი შემოსილი უშუერებითა ვნებისა
Line of ed.: 39     
მის გუამისაჲთა.

Page of sec. ed.: 188 
Line of ed.: 40        
აწ უკუე ესენი შენდობასა ვიდრემე ქუეშე არიან, რომელნი ჰხედვენ
Line of ed.: 41     
ამას და მერმე გამოეძიებენ ბუნებასა ზედა საღმრთოსა და ვერარაჲ იხილიან
Line of ed.: 42     
ამისგან და არცა შეიწყნარიან თქუმული ესე. არამედ იხილო ესე სათნოვებისა
Page of ed.: 100   Line of ed.: 1     
მომგებელთა შორის, იხილო ხატებაჲ იგი ღმრთისაჲ და მსგავსებაჲ მისი,
Line of ed.: 2     
რამეთუ კაცი ჴორცითა უჯერო არს, თუ-მცა შემკობილ იყო შუენიერებითა
Line of ed.: 3     
მით საღმრთოჲთა. ეგრე-ცა კუალად დიდებული იგი სათნოვებითა, უბიწოჲ
Line of ed.: 4     
ვნებათაგან დაგიმტკიცებს შენ გონებაჲ შენი ღმრთეებისათჳს. გარნა
Line of ed.: 5     
უმჯობჱს არს, რაჲთა მიემსგავსოს, ხატებასა. და ვის უჴსნია ბოროტთაგან
Line of ed.: 6     
სიშუენიერჱ გონებისაჲ იექონიაჲსი, გინა სხჳსა ვისი-მე ბოროტად
Line of ed.: 7     
მოჴსენებულისაჲ? არამედ ხატებაჲ ჭეშმარიტად დაცვული მოსჱს
Line of ed.: 8     
თანა უბიწოდ და მსგავსთა მისთა თანა იპოვა. და რომელთა შორის განურყუნელად
Line of ed.: 9     
დაშთა შუენიერებაჲ, არიან იგინი მოწამე სიტყჳსა ჩუენისა,
Line of ed.: 10     
ვითარმედ კაცი შეიქმნა ხატად ღმრთისა Ms. page: 34v  .

Line of ed.: 11        
არამედ ნუუკუე ჰრცხუენოდის ვის-მე, ოდეს იხილოს ბუნებაჲ ჩუენი მსგავსად
Line of ed.: 12     
პირუტყუთა მიმღებელი საზრდელსა და სასუმელსა და ამის გამო არა
Line of ed.: 13     
სთნდეს თქუმად, ვითარმედ კაცი შეიქმნა ხატად ღმრთისა, არამედ მოელოდენ
Line of ed.: 14     
იგი განქარვებასა ამისსა ყოვლითურთ და მოელოდენ ცხორებასა მას,
Line of ed.: 15     
რომელსა ვესავთ მოღებად, ვითარცა თქუა მოციქულმან, ვითარმედ: "არა
Line of ed.: 16     
არს სასუფეველი ღმრთისაჲ საჭმელ და სასუმელ"* და კუალად: "არა ხოლო
Line of ed.: 17     
თუ პურითა ცხოვნდების კაცი" -- ვითარცა თქუა უფალმან -- "არამედ ყოვლითა
Line of ed.: 18     
სიტყჳთა, რომელი გამოვალს პირისაგან ღმრთისა"*. და აღდგომაჲ-ცა
Line of ed.: 19     
გუაუწყებს, ვითარმედ ცხორებაჲ იგი მომავალი ანგელოზებრი ყოფად არს.
Line of ed.: 20     
და აწ, ოდეს ანგელოზნი თჳნიერ საზრდელისა არიან, კმა უკუე არს ესე გულისხმის-საყოფელად,
Line of ed.: 21     
ვითარმედ რამეთუ კაცი განთავისუფლდეს მსახურებისა
Line of ed.: 22     
მისგან, რაჟამს მიიწიოს იგი საზომსა ანგელოზთასა.



Chapter: 19  
Page of ed.: 100  
Line of ed.: 23  
Page of sec. ed.: 189  თავი ი̂თ

Line of ed.: 24  
და თქუა მეათცხრამეტისა თავისათჳს მათთჳს, რომელნი იტყჳან, ვითარმედ
Line of ed.: 25  
საშუებელნი იგი კეთილთანი მერმესა მას საჭმელთაგან და სასუმელთა
Line of ed.: 26  
ყოფად არიან, რამეთუ კაცი დასაბამსა ბრძანებულ იქმნა, რაჲთა ცხოვნდებოდის
Line of ed.: 27  
ამათ ორთაგან


Line of ed.: 28        
უკუეთუ ვინმე თქუას, ვითარმედ: რაჲსა არა მიიქცევის კაცი კუალად
Line of ed.: 29     
მას-ვე ხესა ცხორებისასა, ოდეს პირველ საჭმლითა ვცხოვნდებოდეთ და
Line of ed.: 30     
რაჲსა-მე არა ყოფად არს კუალად მას-ვე შინა? არამედ მე, ოდეს მესმის წიგნისა
Line of ed.: 31     
მისგან წინაჲსწარმეტყუელისა, გულისხმა-ვჰყოფ საჭმელსა მას არა ჴორციელადსა
Line of ed.: 32     
ხოლო და არცა შუებასა მას კაცობრივსა, არამედ სხუასა საჭმელსა
Line of ed.: 33     
თჳნიერ ჴორცი\[ე]ლადსა, Ms. page: 34r   რომელისა საშუებელი მიიწევის სულად
Line of ed.: 34     
ხოლო, ვითარცა თქუა სიბრძნემან, "მშიერთა ჭამონ პური მისი"* და "უფალმან
Line of ed.: 35     
მხიარულ-ყვნეს მშიერნი"*, ესე არს შიმშილი. და კუალად იტყჳს: "რომელსა
Line of ed.: 36     
სწყუროდის, მოვედინ ჩემდა და სუემდინ!"* და კუალად იტყჳს
Line of ed.: 37     
ესაია დიდებული, რომელნი შემძლებელ არიან სმენად შუენიერსა მას თქუმულსა
Line of ed.: 38     
მისსა, "სუემდით სიხარულსა"*. და უკუეთუ კუალად ღირსთა მათ
Line of ed.: 39     
შურის-გებისათა პატიჟად შიმშილსა აღუთქუამს, უკუე შიმშილი იგი არა
Page of ed.: 101   Line of ed.: 1     
მოკლებისათჳს პურისა თქუა და არცა წყურილისათჳს წყლისა, არამედ
Line of ed.: 2     
სმენისათჳს სიტყუათა ღმრთისასა. და ოდეს დაასხა ღმერთმან სამოთხჱ
Line of ed.: 3     
ედემს, და ედემი ითარგმანების ფუფუნებად, უკუე ჯერ-არს, რაჲთა იყოს
Line of ed.: 4     
ნაყოფი მისი, რომლითა იზარდების კაცი, შეუცვალებელ და არა წარმავალ
Line of ed.: 5     
შუებაჲ მისი, ვითარ-ესე წარმავალ არიან. და ითქუა: ჭამე ყოვლისაგან
Line of ed.: 6     
ხისა, რომელ არს სამოთხესა შინა, საზრდელად ჭამე. ვინ მოსცეს მშიერსა
Line of ed.: 7     
ჭეშმარიტად ხჱ იგი მოცვული ყოვლითა კეთილითა, რომელ არს სამოთხესა
Line of ed.: 8     
შინა, რომელსა ეწოდების სახელად ყოველი-ვე, რომლისაჲ მიუშუა დაბადებამან
Line of ed.: 9     
ჭამაჲ მისი? რამეთუ სიტყჳთა მით ნათესავობისაჲთა შემკრებელითა
Line of ed.: 10     
ყოველსა-ვე სახესა კეთილისასა და ეწოდა ყოველი-ვე, რომელი იზარდებოდის
Line of ed.: 11     
გემოჲთა ხისა მის მრჩობლად აღგებულისაჲთა Page of sec. ed.: 190  და არა ვჰგონებ, ვითარ-მცა
Line of ed.: 12     
უმეცარ-იქმნნეს სწავლის-მოყუარენი იგი, თუ რაჲ არს ყოველი
Line of ed.: 13     
იგი, რომლისა ნაყოფი არს ცხორებაჲ და კუალად მრჩობლად შეზა\ვებული Ms. page: 35v  
Line of ed.: 14     
ესე, რომლისა საზომი არს სიკუდილი. რამეთუ რომელმან მოჰმადლა
Line of ed.: 15     
კაცსა ფუფუნებაჲ იგი კეთილთა მათ ყოველთაჲ, თჳნიერ, ჴორცთა განგებით
Line of ed.: 16     
და მოწყალებით შექმნა კაცი შემზადებითა აგებულებისაჲთა. და მე
Line of ed.: 17     
ვჰგონებ, ვითარმედ დავით და სოლომონ მოძღუარნი თარგმანებისა მის
Line of ed.: 18     
მეცნიერებისანი ორნი-ვე აღირაცხებიან ერთად სიკეთედ. და არს იგი დაწყებაჲ
Line of ed.: 19     
ფუფუნებისაჲ, რომელ არს კეთილი ჭეშმარიტებისაჲ. და კეთილი იგი
Line of ed.: 20     
არს ყოველი. ხოლო დავით თქუა: "ვიშუებდეთ უფლისა მიმართ"*. ხოლო
Line of ed.: 21     
სოლომონ აჴსენებს სიბრძნესა, რომელ არს უფალი, და სახელ-სდებს ხედ
Line of ed.: 22     
ცხორებისად*. აწ უკუე ერთი არს ძალი სიტყჳსაჲ მის, უკუეთუ სთქუა "ხჱ
Line of ed.: 23     
ცხორებისაჲ" გინა თუ ხჱ იგი, რომელსა ეწოდების ყოველი-ვე, რომლისა გემოჲ
Line of ed.: 24     
მისი დაბადებულთათჳს ვითარცა ხატებაჲ ღმრთისაჲ. და ხესა მას წინა-აღუდგების
Line of ed.: 25     
სხუაჲ ხჱ, რომლისაჲ გემოჲ მისი არს ცნობაჲ კეთილისაჲ და
Line of ed.: 26     
ბოროტისაჲ, რამეთუ ნაყოფიერ არს იგი წინა-აღმდგომთაგან ერთი ერთსა
Line of ed.: 27     
შინა თითოვეულად, არამედ ნაყოფი იგი შეზავებულ არს შეკრებითა მით
Line of ed.: 28     
აღყუავილებული, ვითარებითა დაწვალებულ არს. რომლისაგან დააყენა დამწყებელმან
Line of ed.: 29     
ცხორებისამან. და აწუევს გუელი ჭამასა მისსა, რაჲთა განჰმზადნეს
Line of ed.: 30     
გზანი სიკუდილისანი*. და დაარწმუნა დედაკაცსა მას ზრახებაჲ იგი
Line of ed.: 31     
თჳსი, რამეთუ შეუმკო ნაყოფი იგი მრავალ-ფერთაგან გემოთა, რომელი იყო
Line of ed.: 32     
შუენიერ ხილვითა, რაჲთა გემოჲს-ხილვითა მით დაეჩჳოს ჭამასა მისსა.



Chapter: 20  
Page of ed.: 101  
Line of ed.: 33  
თავი მე-კ̂

Line of ed.: 34  
და თქუა მეოცისა თავისათჳს: რაჲ არს ცხორებაჲ იგი, რომელ Ms. page: 35r   არს
Line of ed.: 35  
სამოთხესა შინა და რაჲ არს ხჱ იგი, რომლისაგან დაეყენნეს


Line of ed.: 36        
რაჲ-მე უკუე არს ხჱ, რომელსა შინა არს ცნობაჲ კეთილისა და ბოროტისაჲ,
Line of ed.: 37     
შეზავებული და აღყუავებული გემოთაგან საგრძნობელთაჲსა? აწ
Line of ed.: 38     
შორს-მე ვიპოვნეთ-ა ცნობისაგან და გამორჩევისა ჭეშმარიტისა, რაჟამს გამოვიძიოთ
Line of ed.: 39     
გულითა წმიდითა, რაჲთა Page of sec. ed.: 191  ვცნათ, რაჲ არს ცნობაჲ კეთილისაჲ და
Page of ed.: 102   Line of ed.: 1     
ბოროტისაჲ? რამეთუ რომელნი-მე იტყჳან, ვითარმედ ცნობაჲ ამას ადგილსა,
Line of ed.: 2     
ვითარ წიგნი იტყჳს, არა მეცნიერებაჲ არს, არამედ განზოგებაჲ შორის
Line of ed.: 3     
მეცნიერებისა და ცნობისა. რამეთუ გამორჩევაჲ კეთილისაჲ ბოროტისაგან
Line of ed.: 4     
ესრჱთ არს, ვითარცა მოციქული იტყჳს, სახისაგან სრულისა და გონებათაგან
Line of ed.: 5     
წულილთა არნ*. და ამისთჳს-ცა გუაწუევენ ესენი გამორჩევასა ყოვლისასა
Line of ed.: 6     
და უმეტჱს ხოლო გამორჩევასა სულიერისასა*, ვითარცა-იგი თქუა.
Line of ed.: 7     
ხოლო ცნობაჲ არაოდეს მოასწავებს, ვითარ-მცა იყო იგი მეცნიერება და ჴელოვნება,
Line of ed.: 8     
არამედ საქმენი იგი, რომლისა კერძო ჯერ-არს მიდრეკაჲ, ვითარცა
Line of ed.: 9     
თქუმულ არს: "იცნის ღმერთმან, რომელნი-იგი არიან მისნი"* და ვითარცა-იგი
Line of ed.: 10     
ითქუა მოსჱს მიმართ, ვითარმედ: "უფროჲს ყოველთა გიციან შენ".
Line of ed.: 11     
და იტყჳს, რომელმან იცის ყოველი-ვე, ბოროტთა მათ ეტყჳს: "ყოლადვე
Line of ed.: 12     
არა გიცნი თქუენ"*. ხოლო ცნობაჲ იგი, რომლითა იცნობების ხჱ იგი
Line of ed.: 13     
შეზავებული, ესე არს, რომლისათჳს დაეყენნეს მათდა ნაყოფი ხისაჲ მის, შეზავებულ
Line of ed.: 14     
არს წინა-აღმდგომთაგან, რომლისა შემწჱ კეთილი არს. და ნუუკუე
Line of ed.: 15     
ბოროტი იგი არა განშიშულებულად ჩას, ვითარ-იგი არს ბუნებასა შინა თჳსსა.
Line of ed.: 16     
Ms. page: 36v   და უკუეთუ-მცა ბოროტი შიშულად იყო, იყო-მცა უკუე განგდებულ
Line of ed.: 17     
ყოველთა მიერ, ოდეს-მცა დაუბურველ იყო საბურველითა რაჲთ-მე კეთილისაჲთა,
Line of ed.: 18     
რომელი მიიზიდავს და შეაცთუნებს, რამეთუ ბუნებაჲ ბოროტისაჲ შეზავებულ
Line of ed.: 19     
არს, რომელსა შინაგან დამალული გულის-წყრომაჲ დამკჳდრებულ
Line of ed.: 20     
არს, ხოლო გარეშჱთ აჩუენებს სახესა კეთილისასა. ჰგონებე[ნ] ვეცხლის-მოყუარენი
Line of ed.: 21     
იგი, ვითარმედ კეთილ არს ვეცხლი და შუენიერ ფერითა. არამედ
Line of ed.: 22     
"ძირი ყოვლისა უკეთურებისაჲ არს ვეცხლის-მოყუარებაჲ*. და რომელი
Line of ed.: 23     
შევარდეს მწჳრესა მას მყრალსა მეძვობისასა, ჰგონებნ, ვითარმედ კეთილ
Line of ed.: 24     
არს გემოჲ იგი და საწადელ, ეგრეთ-ვე ყოველსა ცოდვასა შინა წარსაწყმედელი
Line of ed.: 25     
დამალულ არს, რამეთუ უმრავლესნი მას შეჰრაცხვენ კეთილად,
Line of ed.: 26     
რომელი-იგი შეაშუნ საგრძნობელთა. ხოლო კეთილი იგი რომელი-მე ჭეშმარიტად
Line of ed.: 27     
კეთილ არს და რომელი-მე საგონებელ არს, ვითარმედ Page of sec. ed.: 192  კეთილ არს.
Line of ed.: 28     
ამისთჳს-ცა გულის-თქუმაჲ ესე, რომელი კეთილად საგონებელ არს, უწოდა
Line of ed.: 29     
მას ღმერთმან ცნობაჲ კეთილისაჲ და ბოროტისაჲ, მოასწავებს ცნობითა მით
Line of ed.: 30     
ორთა მათ შეზავებასა და შეერთებასა. [ა]წ უკუე ბოროტი არა ხოლო ურწყოდ
Line of ed.: 31     
ბოროტ არს, არამედ დაფარულ არს კეთილსა მას შინა. და არცა კეთილი
Line of ed.: 32     
განტევებულად კეთილ არს, რამეთუ ბოროტი იგი მას შინა დამალულ არს,
Line of ed.: 33     
არამედ ხილი არს შეზავებული, რომლისა გემოჲს-ხილვაჲ მიიყვანებს სიკუდილდ,
Line of ed.: 34     
რომელი მიეახლოს მას. და რამეთუ წიგნი ღაღადებს და იტყჳს,
Line of ed.: 35     
ვითარმედ კეთილი იგი ჭეშმარიტი განმარტებული არს და არა აგებული ბუნებით,
Line of ed.: 36     
განშოვრებული Ms. page: 36r   ყოვლისაგან აგებულისა და შეერთებულისა. ხოლო
Line of ed.: 37     
ბოროტი მრავალფერად განწვალებულ არს, სხუად საგონებელ არნ და გამოცდასა
Line of ed.: 38     
მისსა სხუად გამოჩნდის. და ცნობაჲ იგი არს რეცა გამოცდაჲ მისი,
Line of ed.: 39     
დაწყებაჲ არს რეცა სიკუდილისაჲ და ხრწნილებისაჲ.

Line of ed.: 40        
ამისთჳს უჩუენა გუელმან ნაყოფი იგი ცოდვისაჲ ბოროტი არა ვითარცა
Line of ed.: 41     
ბოროტი იგი ბუნებითი. უკუეთუ არა, ვერ-მცა შეიცთუნა კაცი იგი ბოროტითა
Line of ed.: 42     
მით გამოჩინებულითა; არამედ შეამკო იგი შუენიერებითა სახილავად და
Page of ed.: 103   Line of ed.: 1     
ყო საგრძნობელთა შინა მცირედი რაჲმე გემოჲ. და შეაცთუნა მით დედაკაცი
Line of ed.: 2     
იგი, რაჟამს იხილა მან გემოჲ, ვითარცა იტყჳს წიგნი: იხილა დედაკაცმან მან,
Line of ed.: 3     
რამეთუ ხჱ იგი კეთილ არს საჭმლად და შუენიერ. არს ხილვაჲ იგი და მოიღო
Line of ed.: 4     
ნაყოფისა მისგანი, ჭამა". და ჭამაჲ იგი მშობელ იყო სიკუდილისაჲ კაცთათჳს.

Line of ed.: 5        
და ესე არს ნაყოფი იგი შეზავებული, ვითარ-იგი გამოაჩინა სიტყუამან
Line of ed.: 6     
გონებასა შინა და რომლისათჳს სახელ-სდვა ხესა მას ცნობად კეთილისა და
Line of ed.: 7     
ბოროტისა, ვითარმედ არს იგი მსგავს წამალთა მათ მაკუდინებელთა, რომელნი
Line of ed.: 8     
შეიზავნიან თაფლითა და არიან იგინი სახილავად კეთილ. და
Line of ed.: 9     
ტკბილ არნ გემოჲს-ხილვითა და საგონებელ არნ იგი. ვითარმედ კეთილ არს
Line of ed.: 10     
და არნ იგი წარსაწყმედელ მათა, რომელნი მიეახლნიან მას. და არს იგი უბოროტეს
Line of ed.: 11     
ყოვლისა, რამეთუ გესლოვანმან ამან აჩინა კუალი თჳსი. ამისთჳს-ცა
Line of ed.: 12     
კაცი იგი მაღალი საქმითა და დიდებული სახელითა მსგავსი იგი ბუნებისა
Line of ed.: 13     
Ms. page: 37v   ღმრთეებისაჲ ამავოებასა მიემსგავსა, ვითარცა იტყჳს წინაჲსწარმეტყუელი*.
Line of ed.: 14     
აწ უკუე მსგავსებასა მას ენათესვების კეთილი იგი, რომელ არს
Line of ed.: 15     
ჩუენ შორის. Page of sec. ed.: 193  ხოლო რომელი-იგი აქუს ცხორებასა ჩუენსა ჭირი და იწროვებაჲ,
Line of ed.: 16     
ესე განშოვრებულ არს მსგავსებასა ღმრთისასა. რამეთუ ბოროტი იგი
Line of ed.: 17     
ვერ შემძლებელ არს ძალითა თჳსითა [ძლევად] ძლიერებასა ღმრთისასა და
Line of ed.: 18     
ვერცა-ღა უძლურებაჲ ბუნებისა ჩუენისაჲ ერევის სიბრძნესა ღმრთისასა. ვითარ ეგების,
Line of ed.: 19     
ვითარ-მცა იყო განხრწნადი იგი, რომელ არს შეცვალებასა ქუეშე,
Line of ed.: 20     
უძლიერჱს სამარადისოჲსა მის? არამედ არცა-ღა შეიწყნარებს ღონესა
Line of ed.: 21     
შეცვალებისასა, და რამეთუ მსგავსებაჲ ღმრთისაჲ ყოვლით კერძო-ვე მტკიცედ
Line of ed.: 22     
მდგომარჱ არს, ხოლო ბუნებაჲ ესე ჩუენი განხრწნადი დაუდგრომელ
Line of ed.: 23     
არს, არცა-ღა თუ კეთილსა შინა. რამეთუ მოძრავი იგი მარადის უკუეთუ იქცევოდის
Line of ed.: 24     
კეთილსა შინა, მყოფ არს იგი საქმესა შინა დაუსრულებელსა, რამეთუ
Line of ed.: 25     
დაუყენებელ არს წარმატებად საზღვრისაგან, რომელსა-იგი ეძიებდეს.
Line of ed.: 26     
ხოლო რაჟამს მიიწიოს იგი დასასრულსა, დაეყენოს იგი ძრვისაგან. და უკუეთუ
Line of ed.: 27     
მიდრკეს კეთილისაგან და ყოს ნებაჲ თჳსი ბოროტი და მიიწიოს დასასრულსა
Line of ed.: 28     
ბოროტისასა, მაშინ ძრვამან მან დაუცხრომელმან, ოდეს არა პოვის
Line of ed.: 29     
ეზოჲ ვრცელი ბოროტისა მიმართ, მოიქცის კეთილად. რამეთუ ბოროტი ვიდრე
Line of ed.: 30     
მისლვადმდე მისა დასასრულადმდე დასცხრის. რაჟამს იქმნის, მაშინ
Line of ed.: 31     
მოატყჳს მოწევნაჲ კეთილისაჲ და ეგრჱთ-ვე, ვითარ-იგი ვთქუთ, ძრვამან ბუნებისა
Line of ed.: 32     
ჩუენისამან დაუცხრომელმან მიისწრაფის კეთილისა მიმართ Ms. page: 37r  
Line of ed.: 33     
ჴსენებითა მით ბოროტისაჲთა, რომელი შე[ე]მთხჳა, განეკრძალის, რაჲთა არა
Line of ed.: 34     
კუალად მიიქცეს ეგევითარსა მას, რამეთუ ყოფად არს მოქცევაჲ ჩუენი კეთილისა
Line of ed.: 35     
მიმართ, რაჟამს ბუნებაჲ იგი ბოროტისაჲ დასცხრეს დასასრულადმდე
Line of ed.: 36     
იძულებისა. და ვითარცა-იგი თქჳან ჴელოვანთა Page of sec. ed.: 194  მათ ვარსკულავთ-მრაცხველთა,
Line of ed.: 37     
ვითარმედ ქუეყანაჲ ესე აღვსებულ არს ნათლითა, ხოლო ბნელი საბურველი
Line of ed.: 38     
არს გუამისა მის ქუეყანისაჲ დაჩრდილებული. და ესე ამის გამო
Line of ed.: 39     
იქმნების, რამეთუ არს იგი მსგავსი ბურთუსა, ზედა-კერძო კუერსა მას მზისასა
Line of ed.: 40     
ინაჴით, მსგავსად სანობარისა. და რამეთუ მზჱ უდიდეს და უვრცელეს
Line of ed.: 41     
არს ქუეყანისა მრავლითა ნაწილითა, და შეუცავს ქუეყანაჲ მბრწყინვალებითა
Line of ed.: 42     
თჳსითა, ვიდრემდის შეკრიბის მწუერვალთაგან სანობარისათა ნათელი. და
Line of ed.: 43     
აწ სახესა ვიტყჳ: უკუეთუ-მცა შეუძლე მიწევნად დასასრულსა ნათლისასა,
Page of ed.: 104   Line of ed.: 1     
მაშინ-მცა იხილე იგი განუკუეთელად ბნელისაგან. ესრჱთ-ვე ჯერ-არს ჩუენს შორის-ცა
Line of ed.: 2     
გულისხმის-ყოფად, რამეთუ ოდეს-იგი გამოვიდეთ საზღვრისა მისგან
Line of ed.: 3     
ბოროტისა და მივიწინეთ დასასრულსა მას სიბნელესა ცოდვისასა, უკუე შემდგომად
Line of ed.: 4     
მისა ცხოველ ვიყვნეთ ნათელსა შინა უბრწყინვალჱს მზის-თუალისა
Line of ed.: 5     
აურაცხელითა ნაწილითა და კუალად ეგოს სამოთხჱ, იყოს ხჱ იგი, რომელსა
Line of ed.: 6     
ეწოდების ყოველი-ვე, და იგი არს ხჱ ცხორებისაჲ. და კუალად მადლი იგი
Line of ed.: 7     
ხატებისაჲ და დიდებაჲ მთავრობისაჲ არღარა ესრჱთ იყოს, ვითარ აწ დამორჩილებულ
Line of ed.: 8     
არს ღონეთა ქუეშე ცხორებისათა, ვითარ ვჰგონებ, არამედ მოველი
Line of ed.: 9     
სუფევასა სხუასა. რომლისა შესაქმჱ დაფარულ არს Ms. page: 38v  .



Chapter: 21  
Page of ed.: 104  
Line of ed.: 10  
თავი კ̂ა

Line of ed.: 11  
და თქუა ოცდამეერთესა თავსა, რამეთუ დაჯერებაჲ აღდგომისა მოსალოდებელ
Line of ed.: 12  
არს განმრავლებითა სახეთაჲთა შემდგომითი შემდგომად უფროჲს
Line of ed.: 13  
თქუმულისა მის წიგნთაჲსა


Line of ed.: 14        
არამედ შევიკრძალოთ იგი-ვე სიტყუაჲ, რომელსა შინა ვიყვენით; ნუუკუე
Line of ed.: 15     
სურვილითა ვინმე სიტკბოვებისა მის, რომელსა მოველით, დაკლება და ჴუება
Line of ed.: 16     
უჩნდეს დაყოვნებაჲ იგი კეთილთაჲ მათ მომავალთაჲ, რომელნი-იგი არიან
Line of ed.: 17     
უფროჲს ბუნებათა ცნობისა და ზეშთა სიტყჳსა განგრძობაჲ იგი ჟამთა მოწევნისა
Line of ed.: 18     
მისისათაჲ. აწ ნუ სულმოკლე იქმნების იგი მსგავსად ყრმათა მათ,
Line of ed.: 19     
რომელთა ვერ მიიღიან მალიად სათხოველი მათი. და რაოდენ ყოველი-ვე Page of sec. ed.: 195 
Line of ed.: 20     
განეგების სიბრძნით და მეცნიერებით უეჭუელად, რამეთუ არარაჲ არს გარეშე
Line of ed.: 21     
განგებისა და სიბრძნისა. და ნუუკუე იკითხავ, თუ რაჲ არს განგებაჲ
Line of ed.: 22     
იგი, რომლითა ვერ მივიწევით მყის საწადელსა მას და მი-მცა-ვიცვალენით
Line of ed.: 23     
ცხორებისა ამისგან საჭირველისა? არამედ ცხორებაჲ ესე ჴორციელადი განგრძნდა
Line of ed.: 24     
საზომით განსრულებაჲ ყოვლისაჲ, ვიდრემდის გამოიჴსნეს ამის აღჳრისაგან
Line of ed.: 25     
და მიიწიის კუალად ცხორებასა მას მოცალებულსა და განსასუენებელსა
Line of ed.: 26     
მშჳდობისა და სიხარულისასა. არამედ უკუეთუ კითხვაჲ ესე ჯერ-არს
Line of ed.: 27     
გამოცნობად, უკუე იპოვოს სამართალსა თანა ჭეშმარიტსა. ხოლო რაჲ-იგი
Line of ed.: 28     
მოგჳვალს გონებასა ჩუენსა, ესე არს. და აწ კუალად მივიდეთ მას-ვე სიტყუასა
Line of ed.: 29     
პირველსა: "ვქმნეთ კაცი ხატად და მსგავსად ჩუენდა. და შექმნა ღმერთმან
Line of ed.: 30     
კაცი იგი, ხატად ღმრთეებისა შექმნა იგი"*. ხოლო ხატებაჲ იგი ღმრთისაჲ,
Line of ed.: 31     
Ms. page: 38r   ხილული ყოველსა შინა ბუნებასა კაცობრივსა, განსრულებულ არს,
Line of ed.: 32     
არამედ ადამი ჯერეთ არღა არს, რამეთუ ადამ გამოითარგმანების ქუეყანიერი,
Line of ed.: 33     
ვითარ-იგი გუესმა ფარისეველთა მათგან ჰურიათა. და მოციქული, რამეთუ
Line of ed.: 34     
წურთილ იყო მოძღურებასა მას ჰურიაებრსა და მიწევნულ სიტყუასა მათსა
Line of ed.: 35     
ფრიად, ამისთჳს სახელ-სდვა კაცსა მას და თქუა: პირველი იგი კაცი ქუეყანისაგან
Line of ed.: 36     
მიწაჲ. და შექმნა ღმერთმან კაცი იგი ხატად ღმრთეებისა, ბუნებაჲ
Line of ed.: 37     
სრულ, შექმნა იგი სიბრძნითა მით, რომელი სძლევს ყოველსა და არა ზოგს
Line of ed.: 38     
ყოვლისაგან, არამედ ყოველსა სისრულესა ბუნებისასა წამსა შინა იხილა მან
Line of ed.: 39     
"რომლისა ჴელსა შინა მისსა არიან ყოველნი კიდენი ქუეყანისანი, ვითარცა.
Page of ed.: 105   Line of ed.: 1     
იტყჳს წინაჲსწარმეტყუელი*. იხილა მან, რომელმან იცის ყოველი-ვე ვიდრე
Line of ed.: 2     
ყოფადმდე მისა. იხილნა უდარჱსნი იგი ორნი ნაწილნი მისნი, რომელნი
Line of ed.: 3     
მიდრეკებიან ბოროტით კერძო და ორნი, რომელნი მოზიარე ანგელოზით
Line of ed.: 4     
იხილვებიან ნებითა თჳსითა. და იქმნეს იგი შეურაცხ. ამისთჳს შეზავა პირუტყუებრი
Line of ed.: 5     
რაჲმე ბუნებასა კაცისასა, რამეთუ არა არს ბუნებასა შინა სახიერსა
Line of ed.: 6     
საღმრთოსა განყოფად მამაკაცებად და დედაკაცებად. არამედ შეაყო საკუთრებაჲ,
Line of ed.: 7     
რომელ აქუს დაბადებულებასა პირუტყუთასა, კაცთა თანა. რამეთუ
Line of ed.: 8     
დიდებაჲ იგი დაბადებულებისა ჩუენისაჲ უზეშთაეს იყო, რამეთუ ოდეს-იგი
Line of ed.: 9     
შექმნა, არა მაშინ თქუა: აღორძნდით და Page of sec. ed.: 196  განმრავლდით-ო, არამედ რაჟამს განყო
Line of ed.: 10     
მამაკაცებაჲ და დედაკაცებაჲ. მაშინ-ღა თქუა, განმრავლდით-ო და უფლებდით
Line of ed.: 11     
ქუეყანასა ზედა. და ესე არა საკუთრებითა მით ბუნებისა ღმრთეებისაჲთა Ms. page: 39v  ,
Line of ed.: 12     
არამედ პირუტყუებრისა მისთჳს, ვითარ-იგი წიგნმან თქუა, ვითარმედ
Line of ed.: 13     
ითქუა ესე ღმრთისაგან: "აღორძნდით და განმრავლდით"* უწინარჱს
Line of ed.: 14     
ქუე-წარმავალთა მიმართ და უკუეთუ-მცა ითქუა ესე კაცისა მიმართ პირველ
Line of ed.: 15     
განყოფადმდე მამაკაცად და დედაკაცად, არღარა-მცა ვიდრემე გჳჴმდა შობაჲ
Line of ed.: 16     
ესე პირუტყუებრი. არამედ იხილა ესე წინაჲსწარითა ცნობითა, ვიტყჳ განსრულებასა
Line of ed.: 17     
მას კაცთასა, რომელთა განვლად ედვა ცხორებაჲ ესე. იძულებით
Line of ed.: 18     
მოიღო ჟამი, რაჲთა იყოს რიცხჳ იგი სულთაჲ მათ, რომელი მიიღო, რაჲთა
Line of ed.: 19     
შემოვიდენ სოფლად, რამეთუ ჰხედავს შორიელსა მას, ვითარცა მახლობელსა,
Line of ed.: 20     
რაჲთა იყოს განსრულებაჲ მათი მოცალებაჲ ჟამთაჲ, რომელნი დაცხრომად
Line of ed.: 21     
არიან ძრვისა მისგან მოდინარისა, ვინაჲთგან დაუდგრომელ იყო კაცებაჲ
Line of ed.: 22     
მას შინა ხოლო რაჟამს აღესრულოს შობაჲ ესე კაცთაჲ და დასრულდეს,
Line of ed.: 23     
დასრულდენ მის თანა ჟამნი-ცა. მაშინ იყოს განახლებაჲ ყოველთაჲ და ქცეულებაჲ
Line of ed.: 24     
ყოველთაჲ და შეიცვალოს კაცებაჲ იგი ქუეყანით განხრწნილი დაუსაბამოსა
Line of ed.: 25     
მას უხრწნელებასა. და ვჰგონებ, ვითარმედ სიტყუასა მას მიჰმართა
Line of ed.: 26     
მოციქულმან, სიტყუათა მათ, რომელთა მიუწერს კორინთელთა მათ: "აჰა ესერა
Line of ed.: 27     
საიდუმლოსა გითხრობ თქუენ: ყოველთა-ვე შევისუენოთ, არამედ არა ყოველნი
Line of ed.: 28     
განვახლდეთ მეყსა შინა წამსა თუალისასა უკუანაჲსკნელითა მით საყჳრითა.
Line of ed.: 29     
საყჳრსა დაეცეს"*. და მე ვჰგონებ, ვითარმედ, რაჟამს განსრულდეს
Line of ed.: 30     
და საზომისა მისებრ განსაზღვრებულისა სრულ-იქმნეს და არაჲ დააკლდეს
Line of ed.: 31     
რიცხუსა Ms. page: 39r   მას სულთასა, მაშინ წამსა შინა იყოს შეცვალებაჲ ყოველთაჲ.
Line of ed.: 32     
და უწოდა ჟამსა მას მყისი და წამი თუალისაჲ. ხოლო ოდეს ჴმა-ყოს
Line of ed.: 33     
საყჳრმან აღდგომისათჳს გამაღჳძებელმან მძინარეთამან. მაშინ დაშთომილნი
Line of ed.: 34     
ესე ცხორებასა ამას მსგავს იყვნენ განახლებულთა მათ აღდგომასა
Line of ed.: 35     
და იქმნენ უხრწნელ, ოდეს სიმძიმე ესე ჴორცთაჲ ამათ არღარა შთაზიდვიდეს
Line of ed.: 36     
გუამსა ამას ქუეყანად. არამედ შემძლებელ იქმნეს Page of sec. ed.: 197  სიწულილადითა
Line of ed.: 37     
მით აჱრთა შინა სლვად, აღტაცებული ღრუბლითა აერთა შინა და
Line of ed.: 38     
მიერითგან იყოფვოდიან მარადის უფლისა თანა*.

Line of ed.: 39        
უკუე ჰგებს ჟამი ესე სულგრძელებით აღორძინებასა კაცთასა, რამეთუ
Line of ed.: 40     
რომელნი-იგი არიან საზომსა აბრაჰამისსა მათგანნი, ინებეს, რაჲთა მიხედონ
Line of ed.: 41     
კეთილთა მათ და ყოლად-ვე ეძიებდენ სადგურსა მას ზეცისასა, ვითარ-იგი
Line of ed.: 42     
იტყჳს მოციქული*. არამედ ჯერ-ერთ მეძიებელ-ღა არიან მადლსა მას,
Page of ed.: 106   Line of ed.: 1     
რამეთუ ღმერთმან იხილა წინაჲსწარითა ცნობითა და "უმჯობესი განიგულა -- ვითარცა
Line of ed.: 2     
თქუა მოციქულმან -- რაჲთა არა თჳნიერ ჩუენსა სრულ-იქმნენ"*.
Line of ed.: 3     
უკუეთუ იგინი მიიწევიან დაყოვნებასა შორსა მოსაგებელისასა, რომელთა-იგი
Line of ed.: 4     
იხილნეს კეთილნი იგი არა სასოვებით, არამედ ვითარცა თქუა მოციქულმან,
Line of ed.: 5     
და შეიკრძალეს საშუებელი იგი მოსალოდებელი მინდობითა აღმთქუმელისაჲთა.
Line of ed.: 6     
და რაჲ-ღა-მე ვყოთ მრავალთა მათთჳს, რომელთა-იგი აქუს
Line of ed.: 7     
სასოვებაჲ რაჲმე კეთილთა მიმართ წარსრულთა ცხორებასა შინა სულისასა,
Line of ed.: 8     
რომელი-იგი წარსრულ არს? და აღიარებს მიზეზსა მას სურვილისასა Ms. page: 40v  
Line of ed.: 9     
ფსალმუნსა შინა, რაჟამს-იგი თქუა: "ჰსურის და მოაკლდების სულსა ჩემსა
Line of ed.: 10     
დადგრომად ეზოთა შინა უფლისათა"*. რამეთუ ირჩია მივრდომაჲ სხუას.
Line of ed.: 11     
რამეთუ თქუა სხუაჲ იგი, რომელ არს მათ შორის, რომელთა ირჩიეს დადგრომაჲ
Line of ed.: 12     
საყოფელსა ცოდვილთასა, ვიდრე ცხორებისა მის. არამედ ამას ყოველსა
Line of ed.: 13     
ზედა მიწევნად იყვნეს და დაყოვნებასა და შევედრებად მას საყოფელსა.
Line of ed.: 14     
და რამეთუ მცირედი საშუებელისაჲ მის უმჯობეს არს ათასისა წლისა
Line of ed.: 15     
ცხორებასა, "რამეთუ შჯობს დღჱ ერთი ეზოთა შინა შენთა, ვიდრე
Line of ed.: 16     
ათასთა მათ"* და არა იყო გამოცხადებად განგებაჲ იგი, რომელი განიგულა
Line of ed.: 17     
და თქუა, ვითარმედ: "სასოვებასა ამას ხოლო კეთილთასა შევედრებულ
Line of ed.: 18     
არიან კაცნი. და ამისთჳს თქუა უკუანაჲსკნელ ფსალმუნსა შინა, ვითარმედ:
Line of ed.: 19     
"უფალო, ღმერთო ძალთაო, ნეტარ არს კაცი, რომელი გესავს შენ"*. აწ
Line of ed.: 20     
უკუე არა ჯერ-არს ჩუენდა, რაჲთა სულმოკლე ვიქმნნეთ დაყოვნებისათჳს, Page of sec. ed.: 198 
Line of ed.: 21     
რომელსა-იგი ვესავთ, არამედ მოწრაფე ვიქმნნეთ, რაჲთა არა ვიპოვნეთ
Line of ed.: 22     
განსხმულ სასოვებისა მისგან ჩუენისა და ვითარცა თქუა ვინმე უცნობელმან,
Line of ed.: 23     
ვითარმედ ჟამსა ზაფხულისასა არნ სთულებაჲ ნაყოფთაჲ და სავსე არიედ
Line of ed.: 24     
საუნჯენი და ტაბლასა აღემატის ყოველი საზრდელი კეთილი. და
Line of ed.: 25     
რომელი ჰგონებდეს სიტყუასა ამას სისრულედ, არს იგი უგუნურ და ცოფ.
Line of ed.: 26     
არამედ ჯერ-არს ჩუენდა, რაჲთა დავსთესოთ თესლი და წინა-ვიყოთ შემწეობაჲ,
Line of ed.: 27     
რომლითა განშუენდენ ნაყოფნი მისნი. რამეთუ ჟამსა ენებოს იგი,
Line of ed.: 28     
გინა თუ არა ენებოს, მოწევნად არს ჟამსა თჳსსა; და რაჲთა ზოგად იხილოს
Line of ed.: 29     
მან, რომელი-იგი Ms. page: 40r   განმზადებულ არს აღორძინებად ნაყოფთა მათ და
Line of ed.: 30     
რომელი-იგი დაშთომილ არს უქმად მას ჟამსა. ეგრე-ცა მე ვჰგონებ, ოდეს-ღა
Line of ed.: 31     
ცხად არს საქმჱ იგი აღდგომისაჲ, რაჟამს-იგი უფალი იტყჳს, ვითარმედ
Line of ed.: 32     
მოვალს ჟამი* შეცვალებისაჲ გამოძიებად ჟამთა, ვითარცა იტყჳს: "არა
Line of ed.: 33     
არს თქუენდა ცნობაჲ წელთა [და] ჟამთაჲ*. და ნუ ჰგონებენ გონებანი
Line of ed.: 34     
უძლურნი მსგავსად უძლურებისა თჳსისა სასოვებასა მას აღდგომისასა, არამედ
Line of ed.: 35     
იყავნ იგი გულს-მოდგინე სასოვებითა კეთილითა საქმეთაჲთა მომპოვნებელ
Line of ed.: 36     
მომავალთა მათ საშუებელთა.



Chapter: 22  
Page of ed.: 106  
Line of ed.: 37  
თავი კ̂ბ

Line of ed.: 38  
და თქუა ოცდამეორისა თავისათჳს, მათთჳს, რომელნი იკითხვენ: უკუეთუ
Line of ed.: 39  
აღდგომაჲ კეთილ არს და ტკბილ, რაჲსათჳს არა აწ-ვე იქმნა, არამედ მოველით
Line of ed.: 39  
ჟამთა მრავალთა შემდგომად?


Line of ed.: 40        
და უკუეთუ ვინმე თქუას, რომელნი ჰხედვენ განზოგებასა ამის სოფლისასა
Line of ed.: 41     
განგებულებასა ზედა თჳსსა, რომლითა საცნაურ იქმნების სივრცჱ
Page of ed.: 107   Line of ed.: 1     
ჟამთაჲ, ვითარმედ ვერ ეგების, ვითარ-მცა იყო პირველ მოჴსენებული ესე
Line of ed.: 2     
სარწმუნო და არცაოდეს დასცხრენ ესენი ძრვისაგან თჳსისა. ამან განაცხადა,
Line of ed.: 3     
ვითარმედ ურწმუნო Page of sec. ed.: 199  არს; რამეთუ ღმერთი არს, რომელმან დაჰბადნა
Line of ed.: 4     
ცანი და ქუეყანაჲ უპირადეს, არამედ ვითარ გულისხმა-ვჰყოფთ, რამეთუ სიტყჳთა
Line of ed.: 5     
უფლისაჲთა დაემტკიცნეს საუკუნენი, ვითარცა თქუა მოციქულმან,
Line of ed.: 6     
რამეთუ საჩინონი ესე ოდეს-მე იყვნეს უჩინო*? ამით-მე სარწმუნოვებითა
Line of ed.: 7     
შევიწყნაროთ-ა სიტყუაჲ იგი ღმრთისაჲ, რომელსა იტყჳს, ვითარმედ სოფელი
Line of ed.: 8     
ესე იძულებით მდგომარჱ არს, დავაცადოთ-მე-ა გამოძიებაჲ? რამეთუ მუნ განსრულდა
Line of ed.: 9     
სარწმუნოვებაჲ ჩუენი გამო\ცხადებული Ms. page: 41v   მჴდომისაგან
Line of ed.: 10     
მისისა და დავაცადოთ ძიებაჲ მისი, რომელსა ვერ მივსწუდებით.
Line of ed.: 11     
რამეთუ ადვილ იყო გამოძიებაჲ მრავალთა მათ მიზეზთაჲ და განმარტებად
Line of ed.: 12     
მათა მათთჳს, რომელნი აღიარებენ ამას. და წინა-აღმდგომნი იგი შემძლებელ
Line of ed.: 13     
არიან დაჴსნად შრომით სარწმუნოვებისა, ვიდრემდის არა-ღარა საგონებელ
Line of ed.: 14     
იყოს სიტყუაჲ იგი სოფლისა ამისთჳს ზრქელისა. ჭეშმარიტ, რომელსა
Line of ed.: 15     
იტყჳან წიგნნი, ვითარმედ ყოველი-ვე ღმრთისა მიერ დაბადებულ
Line of ed.: 16     
არს*.

Line of ed.: 17        
რამეთუ რომელნი-იგი წინა-აღუდგებიან სიტყუასა მას, ესრჱთ იტყჳან,
Line of ed.: 18     
ვითარმედ ნივთიერნი დაუსაბამო არიან ღმრთისა თანა. და კუალად
Line of ed.: 19     
იტყჳან. უკუეთუ ღმერთი განმარტებული ბუნებაჲ არს თჳნიერ სიჴშოჲსა
Line of ed.: 20     
და რაოდენებისა, არცა გუამ და არცა აგებულ და არცა შეცვულ მსგავსად
Line of ed.: 21     
გუამთა. და ყოველი ნივთი საზღვრითა იცნობების და რომელი შევარდების
Line of ed.: 22     
საგრძნობელთა ქუეშე, იცნობების ფერითა და გამოხატვითა და ძუალითა
Line of ed.: 23     
და სიმქისითა და სხუანი, რომელნი საგრძნობელთა მიერ იცნობებიან,
Line of ed.: 24     
რომელ მათგანი ვერ ეგების ყოფად ბუნებასა შინა ღმრთისასა. აწ
Line of ed.: 25     
ვითარ-მე ეგების უპოვნელთაგან ნივთნი იგი შეუცველთაგან და იქმნის იგი
Line of ed.: 26     
ბუნებად შეცვულად? და უკუეთუ გულისხმა-ჰყოთ, ვითარმედ ესე მათგან
Line of ed.: 27     
არს, მოგესწავოს, ვითარმედ ესე მათ შინა პოვნილ არს სიტყჳთა მით გამოუთქუმელითა.
Line of ed.: 28     
და უკუეთუ ნივთი მათგან არს, ვითარ-მე არს იგი უნივთო
Line of ed.: 29     
და არს მას შინა ნივთიერებაჲ-ცა? და ეგრეთ-ვე ყოველნი არსნი, რომელთა
Line of ed.: 30     
მიერ გუეუწყების ბუნებაჲ Ms. page: 41r   იგი ნივთიერი. და უკუეთუ არს ღმრთეებასა
Line of ed.: 31     
შინა ნივთიერებაჲ, ვითარ-მე არს იგი აუგებელ და მარტივ და განუწილებელ?
Line of ed.: 32     
ვიდრემდის მოვიდეს სიყშოდ, რაჟამს არიან მისგან ნივთნი, ანუ Page of sec. ed.: 200 
Line of ed.: 33     
იჯმნეს ამისგან და თქუას, ვითარმედ სიყშოჲ ესე, რომელ არს ნივთი,
Line of ed.: 34     
გარეშჱთ მოიღო და შექმნნა მისგან დაბადებულნი ესე. და უკუეთუ გარეშე
Line of ed.: 35     
არს ღმრთისა, უკუე არს იგი სხუაჲ რაჲმე თჳნიერ ღმრთისა საზომისა მისებრ
Line of ed.: 36     
თხრობისა საკუთართაჲსა. და იყვნენ უკუე ორნი დაწყებანი დაუსაბამონი
Line of ed.: 37     
ერთბამად გულისხმის-საყოფელნი ერთბამად განგებითა განმზადებად
Line of ed.: 38     
და რომელსა ზედა შევლენ განბჭობანი და რომელსა ზედა აიძულოს სიტყუამან
Line of ed.: 39     
თქუმად ესრჱთ, ვითარმედ დამბადებელსა ყოველთასა დაუსაბამოსა
Line of ed.: 40     
თანა იყო ნივთი იგი დაუსაბამოჲ, ვითარ-იგი იტყოდა ბოროტი იგი მანინ,
Line of ed.: 41     
და მოიღებდა შანთსა მას ნივთისასა და ჰყოფდა წინა-აღმდგომად ღმრთისა.
Line of ed.: 42     
და რაჟამს გუესმა ჩუენ წიგნისაგან, ვითარმედ ყოველი-ვე ღმრთისა მიერ
Line of ed.: 43     
არს, გურწმენა. და რაოდენ არა უფროჲს ღმრთისათჳს და არღარა გამოძიებად
Page of ed.: 108   Line of ed.: 1     
მისა, რამეთუ უზეშთაეს არს სიტყუათა ჩუენთა. და რამეთუ უწყით, ვითარმედ ღმერთი
Line of ed.: 2     
ყოველსა-ვე შემძლებელ არს და ყოველი-ვე ძალ-უც და რამეთუ
Line of ed.: 3     
შეცვალნეს ვითარებანი მსგავსად ნებისა თჳსისა, და ვითარცა შეუძლო ძალმან
Line of ed.: 4     
ღმრთისამან, რომელ არარაჲსაგან დაჰბადნა დაბადებულნი და ეგრე-ვე
Line of ed.: 5     
განამტკიცნეს არსნი, და შემძლებელ არს ძალი ღმრთისაჲ კუალად გებად. და
Line of ed.: 6     
სარწმუნოვებაჲ ჩუენი არა არს შორს მას შინა ჭეშმარიტებისაგან. რამეთუ
Line of ed.: 7     
შემძლებელ ვიყვენით დარწ\მუნებად Page of sec. ms.: J_87   რომელნი-იგი მრავლის-მეტყუელმან
Line of ed.: 8     
ნივთთათჳს, რაჲთა არა ჰგონებდენ, ვითარმედ შემოკლდა მისთჳს სიტყუაჲ Page of sec. ms.: J_88r  .



Chapter: 23  
Page of ed.: 108  
Line of ed.: 9  
[თავი კ̂გ]

Line of ed.: 10  
და თქუა კ̂გ თავსა მათთჳს, რომელნი აღიარებენ დაწყებასა სოფლისასა,
Line of ed.: 11  
უნებლიაჲთ-ცა თანა-აც აღსარებად აღსასრული-ცა მისი


Line of ed.: 12        
და აწ არღარა უჴმს სიტყჳთა მით ჩუენითა შემდგომად და კუალად გამოძიებად ნივთთათჳს,
Line of ed.: 13     
რომელი დამტკიცებულ არს, ვითარმედ ახლად მოყვანებულნი არიან გონებისაგან
Line of ed.: 14     
უცილობელად, რამეთუ ვხედავთ ყოველთა ნივთთა პოვნილად ვითარებისაგან განშორებულ,
Line of ed.: 15     
და შანთისაგან გამოთქუმით. და გამოთქუმაჲ მისი მოყვანებითა გონებისაჲთა და არა
Line of ed.: 16     
ჴორცთაჲთა. და ვითარ-მცა სთქუ რომელთა-მე ცხოველთათჳს, გინათუ მცენარეთათჳს, გინა
Line of ed.: 17     
სხჳსა რაჲსათჳს-მე, რომელთაჲ მდგომარებაჲ არს ნივთისაგან, ფრიად იხილა განყოფილებაჲ
Line of ed.: 18     
გუამსა შინა. და თითოეული მათგანი საცნაურ არს, ვითარმედ არა შეერთვის მეორესა,
Line of ed.: 19     
რამეთუ სხუაჲ არს საზღვარი ფერისაჲ და სხუაჲ არს ნივთისაჲ და სხუაჲ
Line of ed.: 20     
არს ვითარებაჲ საგრძნობელთაჲ საზღვრითა, რამეთუ საჩჩოჲ და სიგრძოჲ
Line of ed.: 21     
და სხუანი მსგავსნი ამათნი შეურევნელ არიან ურთიერთას, და გუამსა-ცა თანა მარტოდ
Line of ed.: 22     
შეურევნელ არიან, რამეთუ თითოეულსა მათგანსა აქუს საზღვარი თჳსი განჩინებული, რაჲ-იგი
Line of ed.: 23     
არს, და არა შეერთვის სხუასა ხილულსა გამოუთქუმელსა ვითარებისაგან. ხოლო უკუეთუ
Line of ed.: 24     
ფერი და სიკურივე ქმნულნი-ა, რავდენებაჲ და სხუათა ყოველთა მათ საკუთრებანი და
Line of ed.: 25     
თუ სადა-მე გამოაჴუას, თითოეულმან თჳსი საზღვარი, გუამსა დაჰჴსნდეს. და აწ უწყით,
Line of ed.: 26     
ვითარმედ განბნევაჲ ამათი დაჰჴსნის გუამსა, და შეერთებაჲ შეამტკიცებს. და ვითარცა
Line of ed.: 27     
დაუდგრომელ არს გუამი, რაჟამს განეშოროს ფერი, გინა თუ სიმაღლე, გინათუ განმარტებაჲ
Line of ed.: 28     
და შემოკრებაჲ, ანუ თუ ნივთი, გინა თუ სხუაჲ რაჲმე ერთი-ცა საკუთრებათა ამათგანი.
Line of ed.: 29     
რამეთუ თითოეული ამათგანი რაჟამს იპოოს მარტოდ, არა გუამ არს, არამედ გონებაჲ
Line of ed.: 30     
არს, რომელი განაგებს ამათ, და ბუნებაჲ-ცა ღმრთებისაჲ გონიერებაჲ არს.
Line of ed.: 31     
და არა საკჳრველ არს, თუ გონიერნი Page of sec. ms.: J_88v   ესე და სრულნი დაბადებულ იყვნენ
Line of ed.: 32     
გონებისაგან ღმრთეებისა, რომელმან შექმნნა მიზეზნი ესე დასამტკიცებელად გუამთათჳს. და
Line of ed.: 33     
იგი არს გონებაჲ ჭეშმარიტი არა ვითარ ბუნებანი ესე გონიერნი. და ყო შემტკიცებაჲ მათი
Line of ed.: 34     
შეერთებითა ურთიერთას, ხოლო ჩუენ განვაგეთ სიტყუაჲ ჩუენი ამას შინა, რაჲთა არა
Line of ed.: 35     
კუალად ვიქმნნეთ მათ-ვე სიტყუათა და კმა-ვიყოთ სარწმუნოებაჲ, რომლითა გურწამს, ვითარმედ
Line of ed.: 36     
ღმერთმან არარაჲსაგან აღმოაცენნა დაბადებულნი ესე, და შეცვალნეს სხუასა ზედა
Line of ed.: 37     
წესსა, ვითარ-იგი გუესმის წიგნთაგან და ჩუენ გურწამს ესე თჳნიერ ყოვლისა იჭჳსა.



Chapter: 24  
Page of ed.: 108  
Line of ed.: 38  
[თავი კ̂დ]

Line of ed.: 39  
და თქუა კ̂დ [თავსა] სიტყჳს-გებაჲ მათა მიმართ, რომელნი იტყჳან:
Line of ed.: 40  
"ნივთი დაუსაბამოჲ არს ღმრთისა თანა"


Line of ed.: 41        
და არა უჴმს მას სიტყუათა ჩუენთაგან განგებულებითა განცდაჲ ნივთსა შინა, რომელი
Line of ed.: 42     
დაამტკიცებს, ვითარმედ დასაბამი აქუს და Page of sec. ed.: 201  დაწყებულ არს გონებისაგან და რომელი უხილავ არს,
Page of ed.: 109   Line of ed.: 1     
რამეთუ ვხედავთ ყოველთა ნივთთა პოვნილთა ვითარებისაგან, რომელი ოდეს-იგი განშიშულდის] Page of sec. ms.:   
Line of ed.: 2     
Ms. page: 42v   მათგან, ვერღარა იცნობის მითხრობითა. და თითოვეული ვითარებისაგან
Line of ed.: 3     
საჩინო არს შანთისაგან მითხრობითა. და მითხრობაჲ გონებითა და არა ჴორცთა
Line of ed.: 4     
მიერ. და ვითარ-მცა სთქუ რომელთა-მე; ცხოველთა შინა, გინა თუ ნერგთა, ანუ
Line of ed.: 5     
თუ სხუათა რომელთა-მე შინა, რომელთაჲ-იგი დგომაჲ არს ნივთითა, რამეთუ
Line of ed.: 6     
ფრიად იხილო მათ შორის განყოფაჲ საზღვარსა შინა. და თითოვეული მათი იცნობების,
Line of ed.: 7     
ვითარ არა შერეულ არს სხუასა მას, რამეთუ საზღვარი ფერისაჲ სხუაჲ
Line of ed.: 8     
არს და შორავს საზღვარსა სიმძიმისასა და კუალად საზღვარი შეხებისაჲ სხუაჲ
Line of ed.: 9     
არს, რამეთუ სილბოჲ და სიგრძოჲ და სხუანი ესევითარნი არა შეირევიან
Line of ed.: 10     
ურთიერთას და არცა გუამითა საზღვარსა შინა მათსა. რამეთუ თითოვეულსა
Line of ed.: 11     
მათსა საზღვარი აქუს გამოჩინებული, რაჲ-იგი არს და არა შეერევის სხუასა,
Line of ed.: 12     
რომელნი სახილველ არიან მითხრობასა შინა ვითარებისასა. რამეთუ
Line of ed.: 13     
ფერი გულისხმის-საყოფელ არს და სიკურივჱ საცნობელ არს. და ვითარებაჲ
Line of ed.: 14     
და ნეშტი ყ(ოველ)ლთა მათ თითოვეულთაჲ, რომელსა-ცა Page of sec. ed.: 202  ჟამსა გამოეჴუას ერთი მათგანი
Line of ed.: 15     
ყოვლითა საზღვრითა, გუამი იგი მიერითგან დაიჴსნების. და აწ უწყით,
Line of ed.: 16     
რამეთუ ყოველი. რომელი მიიწიოს განყოფასა, დაჰჴსნის გუამსა და შეერთებაჲ
Line of ed.: 17     
მისი შეამტკიცებს უეჭუელად. და ვითარ-იგი ვერ დგას გუამი, რაჟამს
Line of ed.: 18     
განეშოვროს მას ფერი და სიმყარჱ და სიკურივჱ და ყნოსაჲ და სხეულებაჲ.
Line of ed.: 19     
და ნეშტი იგი თითოვეულთაჲ მათ და თითოვეული მათი არა არს გუამ, ოდეს
Line of ed.: 20     
იპოვოს იგი მარტოდ. არამედ ხილვაჲ ამათი გონებითა და ღმრთეებაჲ ბუნებასა
Line of ed.: 21     
შინა თჳსსა, Ms. page: 42r   კუალად გონებითა და არა თუალითა ძნიად-ღა სამე
Line of ed.: 22     
გულისხმა-ჰყო, რაჲთა იყოს გონიერი ესე გარდამატებული დაბადებულ გონებისაგან
Line of ed.: 23     
ღმრთეებისა, რომელმან ქმნნა მიზეზნი ესე სიმტკიცედ გუამისა. და
Line of ed.: 24     
არს გონიერი იგი გარეშე გონებათა მათ გულისხმის-საყოფელთა, დადგრომაჲ
Line of ed.: 25     
მისი შექმნა, რაჲთა იყოს შეერთებითა ერთი ერთისაჲთა. არამედ ვყავთ
Line of ed.: 26     
ესე განგებით, რაჲთა არა კუალად ვაქციოთ სიტყუაჲ ჩუენი სარწმუნოვებისაგან,
Line of ed.: 27     
რომელი გურწმენა, ვითარმედ ღმერთმან აღჰმართა სოფელი ესე არარაჲსაგან
Line of ed.: 28     
და მერმე შეცვალოს იგი და მიაწიოს საზომსა-ვე თჳსსა გარეშე ამისსა,
Line of ed.: 29     
ვითარ-იგი გუესმის წიგნთაგან და უწყით თჳნიერ ყოვლისა ცილობისა.



Chapter: 25  
Page of ed.: 109  
Line of ed.: 30  
Page of sec. ed.: 203  თავი კ̂ე

Line of ed.: 31  
და თქუა ოცდამეხუთესა თავსა, ვითარ შეიწყნარონ უვარის-მყოფელთა
Line of ed.: 32  
შჯულისათჳს თქუმული წიგნთაჲ აღდგომისათჳს


Line of ed.: 33        
და ნუუკუე რაჟამს იხილნეს ვინმე ჴორცნი ესე დაჴსნილნი, და ამას-ვე
Line of ed.: 34     
ამსგავსოს ღმრთეებისა ძალი და იტყოდის, ვითარმედ აღდგომაჲ ვერ შესაძლებელ
Line of ed.: 35     
არს, ვითარ იტყჳან ვინმე-ო. არამედ ესე მისცემს მას მოსწავებასა
Line of ed.: 36     
ჭეშმარიტსა თქუმულისა მისთჳს დასაჯერებელად სიტყუასა მთხრობელისასა.
Line of ed.: 37     
და ჭეშმარიტებაჲ ამისი სიტყუათაგან თქუმულთა მისთა, რომელნი თქუნა და
Line of ed.: 38     
საქმით აღასრულნა იგინი, ვითარ-იგი მან თქუა. რამეთუ წიგნსა საღმრთოსა
Line of ed.: 39     
მრავალი სიტყუაჲ უთქუამს და ამისთჳს ვცნით სიტყუაჲ იგი, ჭეშმარიტ-ძი
Page of ed.: 110   Line of ed.: 1     
არს ანუ ცრუ. ეგრეთ-ვე აღდგომისათჳს ვიხილოთ, უკუეთუ თქუმულნი იგი
Line of ed.: 2     
სხუანი ცრუ იყვნენ და გარეშე სამართლისა ესე-ცა ვიდრემე ცრუ არიან. და
Line of ed.: 3     
უკუეთუ სხუანი Ms. page: 43v   წამებენ ჭეშმარიტებასა თქუმულისასა გამოცდილებითა,
Line of ed.: 4     
სხუაჲ-ცა იგი ვიდრემე სარწმუნო-საყოფელ არს მითხრობისათჳს აღდგომისა.
Line of ed.: 5     
და აწ მოვიჴსენოთ ერთი და მეორჱ პირველისა თქუმულისაგანი,
Line of ed.: 6     
რომელი ჭეშმარიტად განცხადნა, და გულისხმა-ვყოთ, ვითარმედ სიტყუაჲ
Line of ed.: 7     
იგი ჭეშმარიტ არს აღდგომისათჳს.

Line of ed.: 8        
და აწ ვინ არა იცის ესე, ვითარმედ ძენი ღმრთისანი პირველად ელვიდეს
Line of ed.: 9     
მბრწყინვალედ ნათლითა და ადგებოდეს ყოველთა მეფეთა ქუეყანისათა, და
Line of ed.: 10     
ვითარ-იგი იყვნეს მეფენი მათნი იერუსალჱმს და მტკიცე -- ზღუდენი იგი მის
Line of ed.: 11     
ქალაქისანი? და ვითარ-სახედ იყვნეს გოდლები იგი და სიდიდჱ იგი შენებულებისაჲ
Line of ed.: 12     
მის ტაძრისაჲ, ვითარმედ მოწაფენი-ცა უფლისანი განკჳრვებულ იყვნეს*
Line of ed.: 13     
და ევედრებოდეს უფალსა, რაჲთა მიხედოს მას განკჳრვებით, ვითარ-იგი
Line of ed.: 14     
წმიდაჲ სახარებაჲ იტყჳს. ხოლო უფალმან აუწყა მათ, რაჲ-იგი ყოფად
Line of ed.: 15     
იყო შუენიერისა მისთჳს შენებულისა: ოჴრებაჲ და რაჲთურთით განქარვებაჲ.
Line of ed.: 16     
ხოლო მათ უკჳრდა იგი. და მერმე თქუა, ვითარმედ: მცირედ-ღა და არღარა
Line of ed.: 17     
დაშთეს მისგანი* Page of sec. ed.: 204  და ჟამსა მას ვნებისასა შეუდგეს დედანი იგი, რომელნი ეგლოვდეს
Line of ed.: 18     
უმშჯავროსა საშჯელსა, რომელი საჯეს ჰურიათა მის ზედა, რამეთუ
Line of ed.: 19     
არა იცოდეს მათ, რომელი განგებულებაჲ ყოფად იყო მას შინა. ხოლო უფალმან
Line of ed.: 20     
უბრძანა მათ, რომელი განგებულებაჲ ყოფად იყო მას შინა. ხოლო
Line of ed.: 21     
უფალმან უბრძანა მათ, რაჲთა არა ტიროდიან მისთჳს, რამეთუ არა ჯერ-იყო
Line of ed.: 22     
მისთჳს ტირილი, არამედ რაჲთა დააცადონ გლოვაჲ იგი და ტირილი ვიდრე
Line of ed.: 23     
ჟამადმდე. და რაჟამს შევარდეს ქალაქი იგი ჴელთა მტერთასა, რომელნი-იგი
Line of ed.: 24     
გარე-მოადგეს და იყო დაწყებაჲ შეხუდომისა მათისაჲ ნატრაჲ მათი,
Line of ed.: 25     
რომელნი-იგი არა შობილ იყვნეს. Ms. page: 43r   და აჴსენა დედაკაცი-ცა იგი, რომელმან
Line of ed.: 26     
შეჭამა შჳლი თჳსი და ვითარ-იგი თქუა, რამეთუ: "მუცელი იგი, რომელსა
Line of ed.: 27     
არა უშობიეს, ნეტარ არს"*. და აწ სადა არს მეფობაჲ იგი, გინა ტაძარი,
Line of ed.: 28     
გინა ზღუდენი და კოშკები იგი მაღლები? ანუ სადა არს ძლიერებაჲ იგი ისრაჱლთაჲ?
Line of ed.: 29     
არა ყოველნი-ვე განბნეულ არიან-ა კიდეთა ქუეყანისათა და სიუჴმრითა
Line of ed.: 30     
მათითა აღოჴრდა მეფობაჲ-ცა მათი?

Line of ed.: 31        
და მე ესრჱთ მგონიეს, ვითარმედ უფალმან აუწყა, თუ ესე და მსგავსნი
Line of ed.: 32     
ამისნი ყოფად არიან არა თუ ძალისათჳს ყოფადთაჲსა, რაჲ-მე-მცა სარგებელი
Line of ed.: 33     
აქუნდა ამისგან მსმენელთა, რამეთუ უნებლიაჲ[თ]ცა ყოფად იყვნეს იგინი?
Line of ed.: 34     
არამედ უსწრეს გამოცდილებითა, დაღაცათუ არა მეცნიერებით ყვეს იგი,
Line of ed.: 35     
არამედ რაჲთა ჰრწმენეს, რომელი-იგი უფროჲს არს მისა.

Line of ed.: 36        
რამეთუ წამებაჲ ამისი საქმით მოასწავებს სხჳსა მის სიმართლესა, ვითარცა-სახედ
Line of ed.: 37     
რაჟამს არნ ვინმე კაცი ქუეყანის-მოქმედი და უთხრობნ სხუასა
Line of ed.: 38     
ვის-მე, რომელმან არა იცინ ძალი ყანისაჲ, ხოლო მან არა შეიწყნარის იგი
Line of ed.: 39     
თხრობითა მისითა. მაშინ კმა არნ ქუეყანის-მოქმედისა მის, უკუეთუ უჩუენოს
Line of ed.: 40     
მას ერთითა მარცულითა საწყაულისა ერთისა მოდისაგან სიმრავლჱ
Line of ed.: 41     
სიტყუათა მისთაჲ, რაჲთა ოდეს ცნას ძალი ერთისა მის მარცულისაჲ, ცნას
Line of ed.: 42     
ძალი ყოვლისა მის თესლისაჲ, რომელ არნ მოდსა მას შინა. რამეთუ რომელ
Page of ed.: 111   Line of ed.: 1     
მან იხილოს მარცუალი იფქლისაჲ, გინა თუ ქრთილისაჲ გინა სხჳსა რაჲს-მე,
Line of ed.: 2     
და ცნას, რამეთუ შემდგომად ურნატსა შთავრდომისა იქმნეს იგი თავ. და ესრეთ-ვე
Line of ed.: 3     
ყოველი იგი არნ. ეგრეთ-ვე ერთისა-ცა წამებაჲ Ms. page: 44v   კმა არს Page of sec. ed.: 205  ყოფილისაჲ
Line of ed.: 4     
აღდგომისათჳს. და აწ ჰამბავი აღდგომისაჲ ჩუენ თანა საქმით უფროჲს
Line of ed.: 5     
არს, ვიდრე სიტყჳთ. და რაოდენ უფროჲს საკჳრველებაჲ აღდგომისაჲ დიდ არს
Line of ed.: 6     
და ვერ დასაჯერებელ! ამისთჳს იწყო მას (!) უფალმან საკჳრველებათაგან მცირეთა,
Line of ed.: 7     
რაჲთა შეაჩუ(ინ)ნეს გონებანი ჩუენნი დიდ-დიდთა საკჳრველებათა და
Line of ed.: 8     
ვითარცა დედაჲ რაჲ ზრდინ ყრმასა ჩჩჳლსა, და ვიდრე პირი მისი ჩჩჳლ და ნელ
Line of ed.: 9     
არნ, სძესა აწოვებნ მას, და რაჟამს კბილთა აღმოსლვად იწყიან, მოართჳს მას
Line of ed.: 10     
პური ტფილი და არა მაგარი, რაჲთა არა ავნოს სასასა მისსა სიმქისემან მისმან
Line of ed.: 11     
უჩუეველობისა მისისაგან, არამედ დაუცოხნის იგი პირითა თჳსითა, ვიდრემდის
Line of ed.: 12     
განმარჯუდის იგი საჭმლად მსგავსად ძალისა მის მჭამელისა. და მერმე
Line of ed.: 13     
იწყის ჭამად ჴმელისა განსრულებასა ძალისა მისისასა. ესრჱთ-ვე აღზარდა
Line of ed.: 14     
უფალმან უძლურებაჲ კაცთა სულისაჲ საკჳრველებითა და შეზღუდა იგი განზრდითა,
Line of ed.: 15     
ვითარცა ყრმაჲ მცირჱ და უსრული. და პირველად სნეულისა მიერ
Line of ed.: 16     
წარწირულისა იწყო მოსწავებაჲ აღდგომისაჲ და დიდ იყო საკჳრველებაჲ
Line of ed.: 17     
იგი, არამედ არა-ვე ჩნდა საკჳრველად მისთჳს, ვითარცა-იგი ფრიადი მჴურვალებაჲ,
Line of ed.: 18     
რომელი იყო სიდედრსა თანა პეტრჱსსა*. და მყის უჩინო-იქმნა იგი
Line of ed.: 19     
მისგან შემდგომად წარსლვისა და სიკუდილდ მიახლებისა, ვიდრემდის აღდგა
Line of ed.: 20     
იგი და ჰმსახურა ყოველთა, რომელნი იყვნეს მუნ. და მცირედ შემდგომად-რე
Line of ed.: 21     
მისა შესძინა ძალსა ძისა მისთჳს მდიდრისა, რაჟამს განწირულ იყო იგი სენისა
Line of ed.: 22     
მისგან წინაშე თუალთა ერისა მისისათა და მიახლებულ სიკუდილად. ხოლო
Line of ed.: 23     
მამაჲ მისი ღაღადებდა Ms. page: 44r  , ჴმობდა და ევედრებოდა, რაჲთა იწრაფოს
Line of ed.: 24     
გარდამოსლვად, ვიდრე არღა მომკუდარ იყო ყრმაჲ იგი. და მან აღადგინა
Line of ed.: 25     
ყრმაჲ იგი, რომელი მიახლებულ იყო სიკუდიდ. და ესე უფროჲს განსაკჳრვებელ,
Line of ed.: 26     
რამეთუ შორს იყო ადგილისა მისგან და მიერ მიავლინა მისა სიცოცხლჱ
Line of ed.: 27     
სიმდიდრითა ჴელმწიფებისა მისისაჲთა*. და კუალად შეუდგს მას უმაღლესი
Line of ed.: 28     
საკჳრველებაჲ, რომელი-იგი აჩუენა მისლვაჲ ასულისა მის მთავრისა და დაეყენა
Line of ed.: 29     
მისა მისლვად ნებსით Page of sec. ed.: 206  თჳსით*, რაჲთა გამოცხადნეს განკურნებაჲ იგი,
Line of ed.: 30     
რომელი უჩინო იყო, სისხლისა მის მცენარისაჲ და რაჲთა სნეულისა მისცა
Line of ed.: 31     
სიკუდილი განსრულდეს. და ვითარ განეშოვრა სული ჴორცთა, მოიწია ჟამი
Line of ed.: 32     
ტყებისაჲ, გლოვისაჲ და ტირილისაჲ სიკუდილისა მისისათჳს, უბრძანა ქალსა
Line of ed.: 33     
მას და ცოცხალ-იქმნა ბრძანებითა მისითა, ვითარცა ვინ აღდგის ძილისაგან*.
Line of ed.: 34     
და ამას ყოველსა შინა მიჰყვანდა და მოასწავებდა უმაღლესსა გზასა უძლურებასა
Line of ed.: 35     
ნათესავისა კაცთაჲსასა. და შემდგომად მისა აღმაღლდა საკჳრველებითა
Line of ed.: 36     
და უფროჲსითა საქმითა, რაჲთა გაუადვილოს კაცთა სარწმუნოვებაჲ აღდგომისაჲ
Line of ed.: 37     
და კუალად წიგნი გუაუწყებს ჩუენ ქალაქსა ერთსა ქუეყანასა
Line of ed.: 38     
იუდაჲსსა, რომელსა ჰრქჳან ნაიმ, რომელსა შინა იყო ყრმაჲ, ძჱ დედაკაცისა
Line of ed.: 39     
ქურივისაჲ და ყრმაჲ იგი იყო განსრულებულ ჰასაკსა მამაკაცობისასა, რამეთუ
Line of ed.: 40     
წიგნი ჭაბუკად იტყჳს მას. და წერილი მცირედითა სიტყჳთა მრავალსა
Line of ed.: 41     
გუაუწყებს, ხოლო მოთხრობაჲ მოასწავებს დიდძალსა მწუ\ხარებასა Ms. page: 45v   და
Line of ed.: 42     
გლოვასა. რამეთუ იყო დედაჲ იგი მკუდრისაჲ მის ქურივ*. და აწ არა ჰხედავ-ა,
Page of ed.: 112   Line of ed.: 1     
ვითარ დიდი იგი შეხუდომაჲ შემოკლებულად მოასწავა წიგნმან და რაჲ
Line of ed.: 2     
არს ძალი მისი? რამეთუ არღარა აქუნდა დედაკაცსა მას სასოვებაჲ სხჳსა ძისა
Line of ed.: 3     
შობისაჲ და ნუგეშინის-მცა-იცა მწუხარებისა მისგან, რამეთუ დედაკაცი იგი
Line of ed.: 4     
ქურივ იყო და სხუასა არავის ჰხედვიდა და იყო იგი მხოლოდ-შობილი მისი.
Line of ed.: 5     
ამისთჳს-ცა შეხუდომაჲ იგი მისი იყო დიდ და საჩინო ყოველთათჳს, რომელნი
Line of ed.: 6     
არა უცხო არიან ბუნებისაგან. და არცა-ღა სადა სხუაჲ ეშვა დედაკაცსა მას
Line of ed.: 7     
გარეშე მის ყრმისა და მისდა ოდენ ეწოვნა სძჱ. და იგი იყო სანთელი ტაბლისა
Line of ed.: 8     
მისისაჲ და განმცხრომელი. და იგი იყო შემამკობელი ფოლოცთაჲ ყოვლითა-ვე,
Line of ed.: 9     
ხილვითა მარილოვან იყო იგი, რამეთუ მარტოჲ ესუა იგი დედასა
Line of ed.: 10     
მისსა. და ამისთჳს აყენებდეს უფალსა განსლვად გალილეად, რამეთუ ჰურიასტანელთა
Line of ed.: 11     
ეპყრა ჴელმწიფებაჲ მის ჟამისაჲ.

Page of sec. ed.: 207 
Line of ed.: 12        
და წარიყვანნეს მოწაფენი უფლისაგან, რაჲთა გულისხმა-ყონ დასაბამი
Line of ed.: 13     
სრულისა აღდგომისაჲ ბეთანიას. და შემდგომად ოთხისა დღისა ლაზარეს
Line of ed.: 14     
სიკუდილისა და აღსრულებისა ყოვლისა-ვე, რომელი ჯერ-არს მკუდარსა ზედა და
Line of ed.: 15     
სახუეველითა შეხუევაჲ და დადებაჲ საფლავსა, და მიიწინეს ჴორცნი იგი
Line of ed.: 16     
განრყუნად და დაჴსნად. და განიხრწნნეს მიწასა შინა და დაჰჴსნდეს ჴორცნი.
Line of ed.: 17     
და იყო საქმჱ იგი დიდი ჟამსა ბუნებისა დაჴსნისასა მძლავრობით. მაშინ
Line of ed.: 18     
საქმჱ ყოველთა ადგომისაჲ, რომელი არღა სარწმუნო იყო, იქმნა ცხად საჩინო Ms. page: 45r  ,
Line of ed.: 19     
რამეთუ არღარა ფიცხლისა სალმობისაგან აღადგინა იგი, გინა თუ
Line of ed.: 20     
რომელი-იგი სიკუდიდ მიცემულ იყო, აღადგინა იგი, და არცა-ღა მცირჱ ქალი
Line of ed.: 21     
მომკუდარი აღდგების და არცა ვითარ-იგი ჭაპუკი, რომელი საფლავად მიაქუნდა
Line of ed.: 22     
და განთავისუფლებული აღდგა იგი, არამედ კაცი, რომელი საფლავსა
Line of ed.: 23     
შინა იდვა მკუდარი და დაჴსნილი და განრყუნილი, ვიდრემდე თჳსნი-ცა იგი
Line of ed.: 24     
მისნი არა ადგილ-სცემდეს უფალსა, რაჲთა-მცა მიეახლა საფლავსა მყრალობისა
Line of ed.: 25     
მისთჳს, რომელი იყო საფლავსა შინა*. და ესე ერთითა ჴმითა განცხოველდა
Line of ed.: 26     
და ცხოვნდა და ჭეშმარიტ იქმნა ჰამბავი მკუდართა აღდგომისაჲ*. და
Line of ed.: 27     
ესე არს საქმჱ სათანადოჲ ყოველთა მოსალოდებელი, რომელი ერთსა ამას
Line of ed.: 28     
ზედა ვიხილეთ. და ვითარცა-იგი ყოველთასა მას ზედა აღდგომასა სიტყჳსაებრ
Line of ed.: 29     
მოციქულისა ყოფად არს: "გარდამოჴდეს უფალი ბრძანებითა და ჴმითა
Line of ed.: 30     
ანგელოზთ-მთავრისაჲთა და ელვითა, და აღადგინნეს მკუდარნი უხრწნელებად"*,
Line of ed.: 31     
ეგრეთ-ვე აწ ბრძანებით, ჴმითა, მიცემულმან საფლავად, ვითარცა
Line of ed.: 32     
ძილი, ეგრჱთ განიშოვრა სიკუდილი და განიყარა რყუნილებაჲ, რომელი
Line of ed.: 33     
დაცემულ იყო მის ზედა სიკუდილისაგან. სრული, მრთელი აღემართა საფლავისაგან
Line of ed.: 34     
და ვერ დააყენეს იგი გამოსლვად კრულებამან ჴელთა და ფერჴთა
Line of ed.: 35     
მისთამან.

Line of ed.: 36        
და აწ მცირჱ გგონიეს-ა ესე დამტკიცებისათჳს მკუდართა აღდგომისა,
Line of ed.: 37     
ანუ გიჴმს-ღა კუალად სხუაჲ-ცა წამებაჲ ამისთჳს? არამედ Page of sec. ed.: 208  მგონიეს, ვითარმედ
Line of ed.: 38     
აწ ცუდად ითქუა კაფარნაომს სიტყუაჲ იგი პირისაგან უფლისა კაცთა
Line of ed.: 39     
მიმართ, რაჟამს-იგი თქუა, ვითარმედ მრქუათ სამე იგავი ესე: "მკურნალო,
Line of ed.: 40     
განიკურნე ...* Page of sec. ms.: J_91   თავი შენი"*, არამედ ვინაჲთგან სხჳსა ჴორცითა დაემტკიცა
Page of ed.: 113   Line of ed.: 1     
საკჳრველებაჲ მკუდართა აღდგომისაჲ; უფროჲს-ღა ჯერ ვ̃ემე იყო; რაჲთა დაამტკიცოს იგი
Line of ed.: 2     
ჴორცთა შინა კაცებისა თჳსისათა და აწ გიხილავს დამტკიცებაჲ მკუდართა აღდგომისაჲ
Line of ed.: 3     
სხუათა ზედა; ქალსა მას; რომელი მიწევნულ იყო სიკუდიდ, და ჭაბუკსა მას; რომელი მოაკლდა
Line of ed.: 4     
ცხორებისაგან; და ყრმასა მას, ცხედარსა ზედა მდებარესა; და მკუდარსა მას დაჴსნილსა,
Line of ed.: 5     
რომელი სულოოდა. და ესე ყოველნი მოიქცეს ერთითა სიტყჳთა ცხორებად, არამედ ნუუკუე
Line of ed.: 6     
ორგულობდე-ღა მახჳლითა და წყლულებითა მკუდართათჳს, ნუუკუე მადლი იგი და
Line of ed.: 7     
ძალი ვერ სრულ იყოს მათ შინა; უფალო; მიჰხედე რომელსა-იგი ჴელნი დაუმსჭუალნეს!
Line of ed.: 8     
მიჰხედე, რომელსა-იგი უგუმირეს ლახურითა გუერდსა მისსა! მიყვენ თითნი შენნი ადგი\ლსა Page of sec. ms.: J_92r  
Line of ed.: 9     
მას სამშჩუალთასა! შეყავ ჴელი შენი წყლულსა მას ლახურისასა და გულისჴმა-ყავ სივრცე
Line of ed.: 10     
იგი წყლულისაჲ, რომელსა შევა (!) ჴელი შენი! რამეთუ ლახუარსა შეუქმნია წყლულებაჲ
Line of ed.: 11     
ვრცელი გუერდსა მას შინა. და აწ უკუე ესე აღდგომილ არს მკუდრეთით სიტყჳსაებრ
Line of ed.: 12     
მოციქულისა, "ვითარ იტყჳან ვინმე; ვითარმედ აღდგომაჲ მკუდართაჲ არა არს-ო";
Line of ed.: 13     
და აწ ვინაჲთგან დამტკიცებულ არიან ყოველნი საქმენი; რომელნი პირველ უფლისა
Line of ed.: 14     
იყვნეს ბრძანებითა მისითა; რომლისათჳს წამებენ საქმენი განსრულებულნი და ჩუენ გჳცნობიეს
Line of ed.: 15     
იგი არა სიტყუათაგან ოდენ, არამედ საქმით მათ ზედა, რომელნი-იგი სიკუდილისაგან
Line of ed.: 16     
ცხორებად მოაქცინა, და აწ რომელი-მე-ღა მიზეზი დაშთა მათთჳს; რომელნი-იგი მკუდართა
Line of ed.: 17     
აღდგომასა არა შეიწყნარებენ და მათითა მით სიბრძნითა განქარვებადითა ჰნებავს დაფარვაჲ
Line of ed.: 18     
ჭეშმარიტებისაჲ? ხოლო ჩუენ გჳსწავიეს წინაჲსწარმეტყუელისაგან მადლი მკუდართა აღდგომისაჲ;
Line of ed.: 19     
ვითარ-იგი თქუა: "მოუღე სული მათი მათგან, მოაკლდიან და მიწად-ვე თჳსა მიიქციან;
Line of ed.: 20     
და მერმე გამოავლინო სული შენი; დაჰბადნე იგინი, და განაახლო პირი ქუეყანისაჲ";
Line of ed.: 21     
რაჟამს იტყჳს: "მაშინ იხარებდეს უფალი ქმნულთა თჳსთა ზედა"*, ოდეს "წარწყმდენ ცოდვილნი
Line of ed.: 22     
ქუეყანით"*, რამეთუ ვერ ეგების ცოდვილ წოდებად ვისა-მე; სადა Page of sec. ed.: 209  არა არს ცოდვაჲ,
Line of ed.: 23     
რომელთა თანა ჩუენი-ცა ზიარებაჲ ინებენ უფალმან; რამეთუ მისი არს ჴელმწიფებაჲ
Line of ed.: 24     
და ძლიერებაჲ საუკუნითგან უკუნისამდე, ამენ.



Chapter: 26  
Page of ed.: 113  
Line of ed.: 25  
[თავი კ̂ვ]

Line of ed.: 26  
და თქუა კ̂ვ თავსა, რამეთუ აღდგომაჲ არა თუ თანა-მდებ არს


Line of ed.: 27        
და რამეთუ ვჰპოვებთ რომელთა-მე უძლურად გულისხმის-მყოფელთა, რომელნი შეასწორებენ
Line of ed.: 28     
ძალსა თჳსსა ძლიერებასა ღმრთეებისასა და ჰგონებენ, ვითარმედ რომელი-იგი
Line of ed.: 29     
იწრო არნ ჩუენდა, არნ იგი იწრო ღმრთისათჳს-ცა. და მოაჴსენებენ მკუდართა მათ, პირველთა
Line of ed.: 30     
განრყუნასა და ხრწნილებასა გუამთა მათთასა, რომელნი-იგი განლინა ცეცხლმან. და
Line of ed.: 31     
კუალად მოაჴსენებენ მჴეცთა მიმართ ჴორცის-მჭამელთა, და თევზმან რაჲ შეჭამის კაცი სიღრმესა
Line of ed.: 32     
შინა, და მერმე იქმ\ნის Page of sec. ms.: J_92v   იგი საზრდელ და საჭმელ კაცთა, და არნ იგი მიერითგან
Line of ed.: 33     
ნაწილ ერთ ჴორცთა მათთა. და ამათ და მსგავსთა ამისთა სახეთა მოიღებენ, რომელნი
Line of ed.: 34     
არა ჯერ-არიან მოჴსენებად ძალსა თანა ღმრთეებისასა და დიდებულსა მას ძლიერებასა ჴელმწიფებისა
Line of ed.: 35     
მისისასა]. Page of sec. ms.:    Ms. page: 46v   ჰნებავს ამით სიტყუაჲ აღდგომისათჳს დაჴსნად.
Line of ed.: 36     
და რამეთუ ვერ შესაძლებელ არს-ო, რაჲთა კუალად-აგოს ღმერთმან კაცისაჲ ყოველი
Line of ed.: 37     
ასოჲ, რომელი აქუნდა მას საკუთრად თითოვეული იგი ადგილსა თჳსსა, ვითარ-იგი
Line of ed.: 38     
იყვნეს, პირველად ხოლო ჩუენ მცირედითა სიტყჳთა დავჰჴსნეთ ცუდი იგი
Line of ed.: 39     
მრავლის-მეტყუელებაჲ მათი, რომელნი ჰგონებენ, ვითარმედ სარწმუნო არს
Line of ed.: 40     
სიტყუაჲ მათი. ხოლო ჩუენ ვიტყჳთ და აღვიარებთ, ვითარმედ გუამნი დაჴსნად
Line of ed.: 41     
არიან და მიწევნად არიან, ვინაჲ-იგი იქმნა აგებულებაჲ მისი, და რამეთუ
Line of ed.: 42     
ქუეყანისაჲ მიიქცეს ქუეყანად-ვე, ვითარცა თქუა წიგნმან*. და ჰაერი და
Line of ed.: 43     
წყალი შეერთოს მსგავსსა-ვე თჳსსა, დაღათუ მჴეცთაგან შეჭმულ იქმნა, გინა
Line of ed.: 44     
თუ თევზთა, და შეერია ჴორცი იგი კაცისაჲ ჴორცთა მათთა და მერმე იქმნა
Line of ed.: 45     
მიწა და ნაცარ ცეცხლისაგან და ყოველი, რომელი აჴსენეს ესევითარი, ყოველნი-ვე
Page of ed.: 114   Line of ed.: 1     
ესე სოფელსა ამას შინა განბნეულ არიან და არა გარეშე სოფლისა,
Line of ed.: 2     
არამედ ამას-ვე სოფელსა შერთულ არიან. ხოლო საღმრთოჲ იგი Page of sec. ed.: 210  წიგნი
Line of ed.: 3     
იტყჳს, ვითარმედ სოფელი ესე ყოვლითურთ ნებსა შინა თუალისასა დამტკიცებულ
Line of ed.: 4     
არს. და აწ უკუეთუ შენ უწყი, რაჲ-იგი გიპყრიეს მჭელითა შენითა,
Line of ed.: 5     
ვითარ ჰგონებ უუძლურეს-მცა იყო-ა ძალი ღმრთისაჲ ძალსა შენსა და ვერ-მცა
Line of ed.: 6     
გულისხმა-ყო-ა, რაჲ-იგი უპყრიეს ნებსა შინა ღმრთეებისა თჳსისასა?



Chapter: 27  
Page of ed.: 114  
Line of ed.: 7  
თავი კ̂ზ

Line of ed.: 8  
და თქუა ოცდამეშჳდესა თავსა, რამეთუ ეგების, რაჲთა კუალად ეგნენ გუამნი
Line of ed.: 9  
კაცთანი ოთხთა მათგან ნივთთა ქუეყანისათა შემდგომად დაჴსნისა
Line of ed.: 10  
მათისა და განიყვნენ ერთ-სახენი თითოვეულად ნაწილად ყოველთაგან


Line of ed.: 11        
ნუუკუე ჰგონებდე, რაჟამს იხილნე სტჳქისნი ამის სოფ\ლისანი, Ms. page: 46r   ვითარმედ
Line of ed.: 12     
იწრო რაჲმე არს კუალად მოქცევაჲ აერისაჲ მის, რომელი იყო ჩუენ
Line of ed.: 13     
შორის აერად და სიმჴურვალჱ სიმჴურვალედ და ნოტიაჲ ნოტიად და ეგრეთ-ვე
Line of ed.: 14     
ქუეყანაჲ ყოველი, თითოვეული მოყუსისა თჳსისა, ვიდრემდის მოიქცენ
Line of ed.: 15     
ადგილად-ვე თჳსა საკუთარი იგი სათანადოჲსაგან. და ნუ გულს-ეტყჳ სახისა
Line of ed.: 16     
ამისთჳს და საქმისა, რომელსა ჰხედავ კაცთა თანა, რამეთუ ესე არს ზეშთა-ექმნების
Line of ed.: 17     
განსაზღვრებულთა მათ ძლიერთა ღმრთისაგან. და მე მიხილავს საყოფელსა
Line of ed.: 18     
კაცთასა სამწყსოჲ ცხოვართაჲ, გინა თუ სხუათა ცხოველთაჲ, ერთად შეკრებული
Line of ed.: 19     
მწყემსთა მრავალთაჲ. ხოლო რაჟამს ჴამნ განრჩევაჲ თითოვეულისა
Line of ed.: 20     
სამწყსოჲსაჲ თესლად-თესლადთაჲ მათ პირუტყუთაჲ, მაშინ ადვილად განარჩიიან
Line of ed.: 21     
ჩუეულებისაებრ თჳსისა და ნიშანთა მათ დაბეჭდვითა. რომელნი არიან
Line of ed.: 22     
მათ თანა, დაადგრის თითოვეულსა მათგანსა საკუთრებაჲ თჳსი. და უკუეთუ შენ
Line of ed.: 23     
გამოსახო ესე თავისა შენისათჳს, არა-ვე შესცთე ჭეშმარიტებისაგან, რამეთუ
Line of ed.: 24     
სულსა აქუს მიდრეკაჲ და მიდევნებაჲ და ნათესაობაჲ ჴორცთა მიმართ, რომელთა
Line of ed.: 25     
შინა მყოფ იყო. და შეყოფაჲ იგი წულილადი ბუნებით იყო მეფობისა
Line of ed.: 26     
მისთჳს და მკჳდრობისა მისისა მათ შინა და ნიშანთა მათგან ბუნებითთა, რომელსა
Line of ed.: 27     
შინა განეყოფვის საკუთრებაჲ სათანადოჲსაჲ, იცნის და მიაგის. და აწ
Line of ed.: 28     
ვინაჲთგან სული მოიზიდვის ჴორცთაგან, კუალად ყოვლითურთ საკუთრებით
Line of ed.: 29     
მისით და ნათესაობით, Page of sec. ed.: 211  აწ უკუე რაჲმე იწროვება არს-ა ძალისა ...*
Line of ed.: 30     
Page of sec. ms.: J_93r   მისთჳს საღმრთოჲსა? რამეთუ არარაჲ დააყენა, რაჲთა შეეყოს ნათესაობასა და
Line of ed.: 31     
საკუთრებასა თჳსსა მოზიდვითა მით მიუთხრობელითა და მოესწავების დასარწმუნებელად
Line of ed.: 32     
სულსა; ვითარმედ არიან მუნ შინა ნიშანნი და კუალნი ჴორციელნი შემდგომად განთჳსებისა
Line of ed.: 33     
მისისა ჴორციელთაგან სულთა მათ მიერ, რომელნი არიან ჯოჯოხეთს შინა, რომელთა-იგი
Line of ed.: 34     
ჴორცნი დაშთომილ არიან სამარეთა შინა; რომელთა შინა არიან ნიშანნი და სასწაულნი ჴორციელებრნი
Line of ed.: 35     
წულილად დადგრომილნი სულთა მათ შინა, რომლითა იცნობა ლაზარე და არა
Line of ed.: 36     
უცნაურ იქმნა მდიდარი-ცა.

Line of ed.: 37        
ამისთჳს ჯერ-არს, რაჲთა დავირ\წმუნოთ, Page of sec. ms.: _J93r   ვითარმედ საკუთრებაჲ იგი, დადგრომილი,
Line of ed.: 38     
ჴორცთა, ოდეს-მე გამოეთჳსოს სათანადოთა მათ, და უმეტეს მათ თანა; რომელნი წულილად
Line of ed.: 39     
გამოეძიებდენ საქმესა ბუნებათასა, რამეთუ არა ყოვლითურთ განქარვებადი არს და დაუდგრომელი
Line of ed.: 40     
შეპყრობად, არამედ რომელი-მე ჰგიეს ჩუენ თანა და რომელი-მე შეიცვალების გზავნასა
Line of ed.: 41     
მას შინა თჳსსა, რამეთუ ჴორცნი შეიცვალნიან ზრდასა შინა და მოკლებასა, და იცვალებნ
Page of ed.: 115   Line of ed.: 1     
კაცი სამოსელსა თჳსსა შეტყუებულად სიორძილისა მის, ჰასაკისა აღმატებასა მას და
Line of ed.: 2     
მოკლებასა რამეთუ მარადის მის თანა მყოფ არს შეუცვალებელად და ყოველსა შინა შეცვალებასა
Line of ed.: 3     
ჴორცთასა, რომლითა იცნობების ბუნებაჲ, არიან ნიშანნი საცნაურნი მდგომარენი.
Line of ed.: 4     
ხოლო სენნი იგი, რომელ შეემთხუევიან, არა მათ ვიტყჳთ და არცა მისთჳს არს სიტყუაჲ
Line of ed.: 5     
ესე ჩუენი, ვითარ-იგი შეემთხჳის ვნებისაგან გინა თუ მიზეზთაგან სენთაჲსა, რომელი-იგი
Line of ed.: 6     
რაჟამს მიიწიის ჴორცსა ზედა, იქმნის ვითარცა პირი უცხოჲ ბუნებითსა მას ზედა, და შეყოფილ
Line of ed.: 7     
ამით მდგომარისა თანა მდგომარე იქმნის და დაშთის სულსა შინა საღმრთოსა და
Line of ed.: 8     
არა თუ მოდინარითა მით შესაცვალებელითა, არამედ სამარადისოჲთა მით, რომელი-იგი
Line of ed.: 9     
მარადის ჰგიეს წესსა ზედა თჳსსა. და რამეთუ ყოველნი განყოფანი, რომელნი არიან ტომებსა
Line of ed.: 10     
შინა, შეიცვალნენ ვითარებათაგან ბუნებისათა შეზავებასა შინა. და შეზავებაჲ არა თუ სხუაჲ
Line of ed.: 11     
რაჲმე არს, არამედ შერევაჲ სტჳქისთაჲ Page of sec. ed.: 212  და ძირად ყოვლისა დაბადებულისა სტჳქისნი არიან,
Line of ed.: 12     
და მისგან დაებადა გუამი კაცისაჲ და იძულებით იქმნა გუამი ესე ტაძარ და საყოფელ სულისა
Line of ed.: 13     
და საყოფელი იგი არა უმეცარ არნ მყოფსა მას, არამედ ჟამსა მას განახლებისასა მოიზიდოს
Line of ed.: 14     
სული იგი მისა-ვე, რომელი-იგი მსგავს იყო ბუნებასა მას მისსა ტომებითა მით უცილობელად.
Line of ed.: 15     
და ეგრეთ-ვე თანა-აც სოფელსა ამას დაჴსნაჲ საკუთრებათაგან და განყოფაჲ ნივთთაჲ
Line of ed.: 16     
ვითარცა ვეცხლ-წყალი, რაჟამს დაითხიის ადგილსა, რომელსა არნ ფრიად ნაგევი და
Line of ed.: 17     
Page of sec. ms.: J_94r   მტუერი, და განიბნიის და განითჳსის მრავალ ნაწილად წულილ-წულილად და არარას
Line of ed.: 18     
შეერთის სხუასა, და მერმე შეიკრიბის და შეერთის, ურთიერთას განბნეული იგი, და სხუაჲ არარაჲ
Line of ed.: 19     
შეერთის მის თანა და არცა რაჲ წარწყმდის მისგანი, ესრე-სახედ იყოს შეერთებაჲ ბუნებისა
Line of ed.: 20     
მის კაცობრივისაჲ, ვითარ ვჰგონებ ნებითა ღმრთისაჲთა და მრავლად განაწილებული იგი მყის
Line of ed.: 21     
შეიზაოს და ადვილად თჳნიერ შრომისა და შემთხუემისა ბუნებასა] Page of sec. ms.:    Ms. page: 47v   მას
Line of ed.: 22     
დამბადებელისასა. და ამისა მოწამე არს ხილვაჲ იგი ეზეკიელ წინაჲსწარმეტყუელისაჲ,
Line of ed.: 23     
ვითარცა ქუეყანამან რაჲ ადვილად აღმოაცენნის მცენარენი
Line of ed.: 24     
თჳნიერ შრომისა და ჭირისა, არა იძულებით იფქლი გინა თუ სხუაჲ რომელი-ვე (!)
Line of ed.: 25     
თესლი*, რომელი ვერ იმსახურების მწუანვილად გინა თუ ჴმელად
Line of ed.: 26     
საჴმრად ჩუენდა საზრდელისათჳს. და შეიცვალებინ იგი ჟამსა აღორძინებისასა,
Line of ed.: 27     
ვითარ-იგი აღემატებინ ქუეყანით დგომასა შინა მისსა მყარად და რომელი-მე
Line of ed.: 28     
ღრუდ, და არნ საზრდელი იგი აღმოცენებული მრავალ-ფერი
Line of ed.: 29     
აღმოცენებულ სიჴმელისაგან ქუეყანისა და სინოტიისაგან წყლისა.
Line of ed.: 30     
და მერმე მოიღის თითოვეულმან სახჱ ბუნებისა თჳსისაჲ და განიყვის
Line of ed.: 31     
მრავალსახედ და მრავალფერად. აწ უკუეთუ თითოვეული მცენარეთაჲ მათ
Line of ed.: 32     
იზარდების ნოტიისაგან და ქუეყანისა და თითოვეული მათგანი შემძლებელ არს
Line of ed.: 33     
მოზიდვად და მოყვანებად მათა ბუნებად თჳსისა სიორძილისათჳს და ნაყოფიერებისა,
Line of ed.: 34     
მაშა რაჲ საკჳრველ არს სიტყუაჲ ჩუენი აღდგომისათჳს ყოველთა კაცთაჲსა,
Line of ed.: 35     
ვინაჲთგან სახედ მისა არს სახჱ თესლთა მათ მცენარეთაჲ, რომელნი-იგი
Line of ed.: 36     
მიიზიდვიან ბუნებათაგან თჳსთა?

Page of sec. ed.: 213 
Line of ed.: 37        
და რამეთუ ყოვლით კერძო-ვე გუაქუს მოსწავებაჲ აღდგომისაჲ ჭეშმარიტი ...*
Line of ed.: 38     
Page of sec. ms.: J_94r   და არა თუ გარე არს მეცნიერებისაგან გამოცდილებისა, რომელი-იგი
Line of ed.: 39     
გუეუწყა და დაემტკიცა ჩუენ შორის, რომელი-იგი წინაჲსწარ ითქუა და ჩუენ თანა-წარვჰჴედით
Line of ed.: 40     
მოჴსენებად გამოცხადებისათჳს ბუნებათა ჩუენთაჲსა აწ კუალად მას-ვე გამოცხადებასა 40
Line of ed.: 41     
მოუჴდეთ და ვთქუათ, თუ რაჲ არს მიზეზი დაწ\ყებისა Page of sec. ms.: J_94v   ბუნებისა ამის ჩუენისაჲ, გინა
Line of ed.: 42     
თუ დასაბამი ჩუენი რაჲ არს? აწ ვის-მე არა დაუკჳრდეს საქმე ესე ბუნებისაჲ და ქცეულებაჲ
Line of ed.: 43     
მისი და რაჲ-მე არს, რომელსა-იგი საშოჲ შეიწყნარებს და რაჲ არს საქმე მისი და ვითარ-იგი
Line of ed.: 44     
იქცევის, ანუ არა უწყით-ა, ვითარმედ განმარტებული რაჲმე არს მსგავსი ურთიერთას,
Line of ed.: 45     
რომელსა-იგი დააბამს საშოჲ შორის სიღრმეთა, რომელი-იგი არს თესლი
Line of ed.: 46     
დასაბამი ჴორცთა ჩუენთაჲ? ხოლო განსრულებული იგი, საშოსა შინა შეყოფილი, მსგავსი
Line of ed.: 47     
ხაჭოჲსაჲ, გამოწერილი ხატითა, აგებულითა განსრულებული, და ვინ-მე განყოს იგი ცნობითა
Page of ed.: 116   Line of ed.: 1     
ანუ ვინ-მე შეუძლოს გამოთქუმაჲ მისი და ვინ ჴელ-ყოს ცნობაჲ ბუნებისა მის შეერთებულისაჲ
Line of ed.: 2     
და გულისჴმა-ყოს შემდგომი-ცა იგი, ვითარმედ უნდოჲ იგი და შეურაცხი და
Line of ed.: 3     
უშუერი, ხილვითა და წულილადი ძალითა, რომელ არს დასაბამი საქმისა მის დიდებულისა
Line of ed.: 4     
და შუენიერებისაჲ, რომელ არს სისრულე ჴორცთაჲ, და კუალად რამეთუ დიდ
Line of ed.: 5     
არს საქმე ესე არა შემდგომისათჳს ხოლო, ჴორცთაჲსა ვიტყჳ, არამედ უფროჲს-ღა ჯერ-არს
Line of ed.: 6     
საკჳრველებაჲ დაწყებისათჳს მისისა და საქმისათჳს სულისა და გამოძიებისათჳს (მათ შორის). Page of sec. ms.:   



Chapter: 28  
Page of ed.: 116  
Line of ed.: 7  
[თავი კ̂ჱ]

Line of ed.: 8  
და თქუა კ̂ჱ თავსა მათთჳს, რომელნი იტყჳან, ვითარმედ სულნი დაებადნეს
Line of ed.: 9  
უწინარჱს ჴორცთა, გინა თუ ჴორცნი უწინარჱს სულთა, და დაჴსნაჲ სიტყჳსა მათისაჲ,
Line of ed.: 10  
რომელნი დაამტკიცებენ, ვითარმედ სულნი დაადგრენ
Line of ed.: 10  
მრავალთა შინა [!] გუამთა


Line of ed.: 11        
და არათუ გარეშე არს მეცნიერებისაგან გამოცდილებისა, რომელი-იგი
Line of ed.: 12     
შესაკრებელთა შორის სულისათჳს და ჴორცთაჲსა. რამეთუ ჰგონებდეს რომელნი-მე
Line of ed.: 13     
უწინარჱსნი ჩუენსა დაწყებასა სიტყუათა მათთასა, ვითარმედ სულნი
Line of ed.: 14     
შეკრებულნი არიან საქმესა შინა განთჳსებულსა საკუთრად და ამას ზედა Page of sec. ed.: 214  დაებადნეს.
Line of ed.: 15     
Ms. page: 47v   და რამეთუ საგონებელ არიან კეთილისა და ბოროტისა
Line of ed.: 16     
ქუეშე ყოფად. ხოლო ვიდრემდის ეგოს სული კეთილსა შინა,
Line of ed.: 17     
უკუე არს იგი შორს შერევისაგან ჴორცთაჲსა. არამედ ოდეს გარდაჰჴდის კეთილისა
Line of ed.: 18     
მისგან, მიდრკის ჴორცთა საქმესა, მოიცალის ესევითარსა სადგურსა
Line of ed.: 19     
და კუალად სხუათა. რაჟამს ესმა სიტყუაჲ იგი წინაჲსწარმეტყუელისაჲ მოსჱსი
Line of ed.: 20     
დაბადებისათჳს კაცისა, თქუეს, ვითარმედ ჴორცნი უპირადჱს არიან
Line of ed.: 21     
სულისა ჟამთა შინა, რამეთუ დასაბამად მოიღო ღმერთმან მიწაჲ ქუეყანით
Line of ed.: 22     
და შექმნა იგი კაცად და მერმე-ღა შთაჰბერა სული ცხოველი*. და ამის გამო
Line of ed.: 23     
უპირადჱსობაჲ მისცეს ჴორცთა, ვიდრე სულსა წინა-დაბადებულობისა მიზეზითა.
Line of ed.: 24     
რამეთუ იტყჳან, ვითარმედ სული ჴორცთათჳს დაებადა-ო, რაჲთა არა
Line of ed.: 25     
იყვნენ ჴორცნი უძრავ თჳნიერ საშუმინველისა და სულისა. და ყოველი, რომელი
Line of ed.: 26     
რაჲსათჳს-მე დაებადოს, უდარჱს არს პატივითა, ვითარცა იტყჳს წმიდაჲ
Line of ed.: 27     
სახარებაჲ, ვითარმედ: "სული უფროჲს არს საზრდელისა და ჴორცნი სამოსლისა"*.
Line of ed.: 28     
რამეთუ ესენი მათთჳს დაებადნეს, რამეთუ ყოფამან ამათმან ყვნა
Line of ed.: 29     
იგინი.

Line of ed.: 30        
ხოლო ვინაჲთგან ორნი ესე სიტყუანი აცილობენ ურთიერთას და საეჭუელ
Line of ed.: 31     
არიან და არღა ჩანს, რაჲ-იგი არს ჭეშმარიტი შორის მათსა, ვიტყჳ,
Line of ed.: 32     
რომელთა-იგი თქუეს, ვითარმედ სულნი არიან საქმესა შინა მარტოდ განსაკუთრებულ,
Line of ed.: 33     
და კუალად რომელნი-იგი ჰგონებდენ, ვითარმედ ჴორცნი უპირადჱს
Line of ed.: 34     
იყვნეს სულთა. აწ ჩუენ თანა-გუაც, რაჲთა არაჲ დაუტევოთ თჳნიერ გამოძიებისა
Line of ed.: 35     
და გამოცხადებისა შორის ორთა მათ ცილობათა წულილად გამოკულევითა და
Line of ed.: 36     
ვრცელად განმარტებითა Ms. page: 48r  , რომლისათჳს გჳჴმს სიგრძოჲ ჟამისაჲ და განმრავლებაჲ
Line of ed.: 37     
სიტყჳსაჲ. ხოლო ჩუენ შემოკლებით, მსგავსად ძალისა ჩუენისა,
Line of ed.: 38     
გამოვაცხადოთ მისთჳს და მერმე ვიწყოთ ხილულისა მისთჳს ჩუენ მიერ, რომელ
Line of ed.: 39     
არს მას შინა ჭეშმარიტებაჲ. ხოლო მეტყუელნი იგი პირველისა მის სიტყჳსანი,
Line of ed.: 40     
რომელსა დაამტკიცებენ, ვითარმედ სულნი უწინარეს არიან ჴორცთასა,
Line of ed.: 41     
არა განშოვრებულ არიან იგინი სიტყჳთა ჟამთა შინა მეტყუელთა მათგან,
Line of ed.: 42     
რომელნი იტყჳან, ვითარმედ სულნი მიიცვალებიან მრავალთა შინა გუამთა
Page of ed.: 117   Line of ed.: 1     
და უკუეთუ სადა-მე ვინმე გამოეძიებდეს გამოწულილვით Page of sec. ed.: 215  სიტყჳთა შორის
Line of ed.: 2     
ორთა მათ ცილობათა, პოვოს სიტყუაჲ მათი მიდრეკილ ჭეშმარიტებისაგან,
Line of ed.: 3     
რამეთუ ერთმან ვინმე მოძღუართაგანმან თქუა, ვითარმედ კაცმან
Line of ed.: 4     
ვინმე შეიმოსა გუამი დედაკაცისაჲ და აღფრინდა იგი მფრინველთა თანა და
Line of ed.: 5     
აღმოსცენდა მდელოთა თანა და იქმნა ცხორებასა შინა თევზთასა. და მე
Line of ed.: 6     
ესრჱთ ვჰგონებ, ვითარმედ ჯეროვნად მოგჳთხრა სიტყუასა მას შინა თჳსსა
Line of ed.: 7     
შესატყუებელი უგუნურებისა თჳსისაჲ. რამეთუ ესე სიტყუაჲ მსგავს არს
Line of ed.: 8     
ჟღავილსა მყუართასა და ჩხიკუთასა და უტყუებასა თევზთასა და უიცებასა
Line of ed.: 9     
მცენარეთასა. და ესე ცთომაჲ მიზეზ-ექმნა ესევითარისა მომგონებელთა, ვითარმედ
Line of ed.: 10     
სულნი უპირადეს არიან ჴორცთასა. ხოლო უკუეთუ სული იგი, რომელი
Line of ed.: 11     
სულიერ არს მიდრეკითა მისითა სიზრქესა ბოროტისასა, იქმნა იგი
Line of ed.: 12     
გუამსა შინა ჴორცთასა. და გუამი იგი ჴორციელი უმოწრაფჱს არს ვნებათა
Line of ed.: 13     
მიმართ უფროჲს ბუნებისა Ms. page: 48v   მის სულიერისა უჴორცოჲსა, რომელმან-იგი
Line of ed.: 14     
აიძულის მიზეზთა ცოდვისათა მრავლითა მიცვალებითა მისითა გუამითი
Line of ed.: 15     
გუამად. და იყო-მცა შეკუეთებულ ცოდვასა უკუანაჲსკნელ უფროჲს
Line of ed.: 16     
პირველისა, რამეთუ სენი სულისა კაცობრივისაჲ მიმსგავსებულ არს
Line of ed.: 17     
პირუტყუთა, რაჲთა იყოს უეჭუელად მახლობელ ბუნებასა პირუტყუთასა
Line of ed.: 18     
და მიცვალებასა მას პირუტყუებისაგან პირუტყუად. უკუე დაუცადებელ
Line of ed.: 19     
ვიდრემე არს ბოროტსა შინა მ̃ს, რამეთუ დაცხრომაჲ ბოროტისაჲ დაწყებაჲ
Line of ed.: 20     
არს სათნოვებისაჲ და პირუტყუთა შორის სათნოვებაჲ არა იპოვების.

Line of ed.: 21        
აწ უკუე სული ვიდრემე მიიცვალების მარადის ბოროტისა მიმართ
Line of ed.: 22     
მიცვალებითა მისითა მარადის უდარჱსსა ბუნებისასა, რომელსა შინა არს და
Line of ed.: 23     
ვითარცა-იგი გრძნობადი უდარჱს არს ძალსა მეტყუელებისასა, ესრეთ-ვე
Line of ed.: 24     
ძალი იგი მათი, რომელთა არა აქუს გრძნობაჲ, არიან იგინი უმრწემჱს
Line of ed.: 25     
მგრძნობელთა, ხოლო რომელი ისწავებდეს სიტყუათა მათთა და თარგმანებდეს,
Line of ed.: 26     
მიიცვალებდეს იგი ზრქელითი ზრქელად. და რამეთუ დასასრული სიტყჳსა
Line of ed.: 27     
მათისაჲ მოასწავებს განრყუნილებასა სულისასა ყოვლითურთ, რამეთუ
Line of ed.: 28     
სული, რომელი განვიდის წესისაგან თჳსისა და იქმნის იგი შესატყუებელ
Line of ed.: 29     
ბოროტისა, არა დასცხრის იგი, არამედ Page of sec. ed.: 216  იცვალებინ იგი ადგილითი ადგილად.
Line of ed.: 30     
და დასასრული მისი არნ ხრწნილებაჲ მეტყუელებისაგან პირუტყუებად და
Line of ed.: 31     
პირუტყუებისაგან მიიწიოს მოკლებასა გრძნობისასა. და დაეახლოს უგრძნობელთა
Line of ed.: 32     
Ms. page: 49r   მათ მცენარეთა უსულოთა და მერმე არღარა იპოვოს მათ შორის
Line of ed.: 33     
არსებაჲ-ცა. და ვითარ იგინი ბრძნობდენ მუნ, ავნებდენ სულსა, სადა არა არს
Line of ed.: 34     
გზაჲ მისი, რამეთუ არა ღონჱ აქუს მას კუალად ქცევად პატივსა-ვე თჳსისა კეთილისასა.

Line of ed.: 35        
და აწ მოასწავებს სიტყუაჲ მათი, ვითარმედ ცხოველებაჲ მცენარეთა
Line of ed.: 36     
შინა უზეშთაეს არს ვიდრე ცხოველებაჲ გუამსა შინა კაცისასა და გამოაცხადა
Line of ed.: 37     
სიტყუამან მათმან, ვითარმედ სული სრბასა მას შინა თჳსსა დაემჴუას
Line of ed.: 38     
დაღონებით ქუე, ვიდრემდის მიიწიოს იგი განქარვებად. და აწ სიტყჳსაებრ
Line of ed.: 39     
მათისა უეჭუელად ანუ დაიწუას სული მცენარეთა თანა, ანუ თუ კუალად აქციონ
Line of ed.: 40     
იგი ცხორებასა კაცობრივსა ცხორებისაგან მცენარეთაჲსა, ანუ განაცხადონ,
Line of ed.: 41     
ვითარმედ ცხორებაჲ მცენარებრი უმჯობჱს არს ცხორებასა მას
Line of ed.: 42     
სულიერსა, ვინაჲ-ცა იგი გარდამოვარდა. და კუალად მივიდეს მუნით უმჯობჱსსა
Line of ed.: 43     
მას. და აწ სიტყუაჲ მათი დაუდგრომელ არს და დაუმტკიცებელ არს,
Page of ed.: 118   Line of ed.: 1     
რომელნი იტყჳან, ვითარმედ იყვნეს სულნი უწინარჱს ჴორცთაო და რამეთუ
Line of ed.: 2     
სულნი მიდრეკითა მათითა ბოროტად იქმნნეს ჴორცთა შინა-ო. ხოლო რომელნი
Line of ed.: 3     
იტყჳან, ვითარმედ სული დაებადა შემდგომად ჴორცთაო, სიტყუაჲ
Line of ed.: 4     
უკუე ჩუენი დამჴსნელ არს სიტყჳს-გებათა მათთა პირველთა მათ სიტყჳს-გებათა
Line of ed.: 5     
ჩუენთა მიერ. ხოლო სიტყუანი მათნი დაჴსნილ არიან და შეუწყნარებელ
Line of ed.: 6     
ყოვლით კერძო-ვე. არამედ ჭეშმარიტი იგი სიტყუაჲ და სარწმუნოჲ, რომელი
Line of ed.: 7     
შორის ორთა მათ სიტყუათა მდგომარე არს და წინა-აღმდგომ, ესე იგი არს,
Line of ed.: 8     
რომელსა ვიტყჳთ, ვითარმედ Ms. page: 49v   სული არათუ სიმძიმისა და მიდრეკისა მისისათჳს
Line of ed.: 9     
მიიცვალა ჴორცთა შინა და არცა კუალად ვიტყჳთ, ვითარმედ შემდგომად
Line of ed.: 10     
ჴორცთა დაებადა სული, არამედ დაებადა კაცი ერთბამად ბუნებიერად.



Chapter: 29  
Page of ed.: 118  
Line of ed.: 11  
თავი კ̂თ

Line of ed.: 12  
და თქუა ოცდამეცხრესა თავსა გამოძიებაჲ,რომელი მოასწავებს, ვითარმედ
Line of ed.: 13  
სულისა და ჴორცთა არსებაჲ შეერთებულ არს


Line of ed.: 14        
და კუალად ნუ ვინმე ჰგონებდეს სიტყჳსაგან ჩუენისა, ვითარმედ კაცი
Line of ed.: 15     
პირველ დაებადა სახედ კერპისა და მისთჳს შეუდგინა Page of sec. ed.: 217  დაბადებაჲ სულისაჲ.
Line of ed.: 16     
და უკუეთუ-მცა ესე ესრჱთ იყო, ბუნებაჲ-მცა თიჴისაჲ ვიდრემე უზეშთაეს
Line of ed.: 17     
იყო ბუნებასა მას გონიერსა? ხოლო აწ კაცი ერთ არს ბუნებით მდგომარჱ
Line of ed.: 18     
სულისაგან და ჴორცთა, რომლისა დაწყებაჲ შემტკიცებისა მათისაჲ ერთ არს,
Line of ed.: 19     
რაჲთა არა იყოს კაცი უწინარჱს თჳსა და უაღრჱს თჳსა, ვინაჲთგან გუამი
Line of ed.: 20     
მცენარეთაჲ უპირადესი არს სულიერსა. არამედ კუალად ვიტყჳთ, ვითარ-იგი
Line of ed.: 21     
პირველ ვთქუთ, ვითარმედ ღმერთმან ძლიერებითა თჳსითა დაჰბადა კაცი
Line of ed.: 22     
ყოვლითურთ განსრულებული, ვითარცა წამებს წიგნი, ვითარმედ "ღმერთმან
Line of ed.: 23     
იცის ყოველი პირველ დაბადებამდე". და რაჟამს დაჰბადა, ნაწილეულთა მათ
Line of ed.: 24     
არა უწინა-ყო ერთი ერთისაგან, არა წინა-ყო სული გუამისაგან და არცა გუამი
Line of ed.: 25     
სულისაგან, უკუეთუ არა იყო-მცა კაცი წინა-აღმდგომ სულისა თჳსისა, გინა
Line of ed.: 26     
თჳსებითა მით და განყოფითა ჟამთაჲთა. ხოლო ვინაჲთგან მრჩობლ არს დაბადებულებაჲ
Line of ed.: 27     
ჩუენი გარეშჱთ და შინა კერძოჲთ, უკუეთუ ერთი ერთსა უწინარჱს
Line of ed.: 28     
არს, უკუე ვიდრემე Ms. page: 50r   ძალი დამბადებელისაჲ არა სრულ იყო მას
Line of ed.: 29     
შინა, რამეთუ დაშთა იგი თჳნიერ სრულებისა და განყო შრომაჲ მათი განზოგებითა
Line of ed.: 30     
საქმისაჲთა. და ვითარცა-იგი მარცუალსა იფქლისასა, გინა თუ
Line of ed.: 31     
სხუათა თესლთასა, არს ძალი გამოღებად თავისა, რომელი იხილვებინ სესტჳთურთ
Line of ed.: 32     
და გოჯებით, ფურცლითურთ და თესლით ფხიერად, და არავინ
Line of ed.: 33     
თქუას, ვითარმედ საზღვარსა შინა ბუნებისა თჳსისასა უწინარჱსებაჲ რაჲმე
Line of ed.: 34     
აქუს ერთსა ერთისაგან, არამედ გამოჩნდის წესითა თჳსითა და გამოჩინებაჲ
Line of ed.: 35     
იგი მისი არნ გზასა ზედა ბუნებისა თჳსისასა, ეგრეთ-ვე ვიტყჳთ განთესულობისათჳს
Line of ed.: 36     
კაცთაჲსა, ვითარმედ დაწყებასა შემზადებისა მისისასა იყო ბუნებაჲ
Line of ed.: 37     
ძალით და გამოჩინებაჲ მისი სისრულით წესსა ზედა თჳსსა. არა თუ იჴმია
Line of ed.: 38     
რაჲმე გარეშე ბუნებისა თჳსისა სისრულედ მისა, რამეთუ არა იყო სული
Line of ed.: 39     
თჳნიერ ჴორცთა და არცა ჴორცნი თჳნიერ სულისა, არამედ დაწყებაჲ ორთაჲ-ვე
Line of ed.: 40     
ერთ არს პირველად ბრძანებითა და ნებითა ღმრთისაჲთა და შემდგომად
Line of ed.: 41     
გამოყვანებითა შობისაჲთა, რამეთუ ვერ გულისხმის-საყოფელ არს
Page of ed.: 119   Line of ed.: 1     
განთესლებასა Page of sec. ed.: 218  კაცისასა, თუ-მცა იყო ერთი ერთისა რაჲმე უწინარჱს, გინა უკუანაჲსკნელ
Line of ed.: 2     
თესვასა მას შინა ჴორციელებრსა. ეგრჱთ-ვე არცა-ღა საკუთრებასა
Line of ed.: 3     
შინა სულიერსა ეგების, თუ-მცა იყო ერთი ერთისა უწინარჱს, გინა თუ შემდგომ
Line of ed.: 4     
საქმითა, რამეთუ არა თუ სხუაჲ რაჲმე ძალი შეეყო ჴორცთა, რომელი
Line of ed.: 5     
განიყო ასოთა შინა და ნაწევართა. არამედ მოძრავ იყო წესითა თჳსითა საქმესა
Line of ed.: 6     
შინა ბუნებითსა. Ms. page: 50v   ეგრეთ-ვე ჯერ არს ჩუენდა, რაჲთა გულისხმა-ვყოთ
Line of ed.: 7     
სულისათჳს, ვითარმედ დაღაცათუ უჩინო არს იგი საქმითა თჳსითა დასაბამსა
Line of ed.: 8     
ძრვისასა, არამედ უეჭუელად ჰგიეს გუამსა მას შინა თჳსსა. ეგრჱთ-ვე
Line of ed.: 9     
ვიტყჳთ ჩჩჳლისა მისთჳს გამომავალისა საშოჲთ, ვითარმედ არს მას შინა ძალით,
Line of ed.: 10     
დაღათუ არა არს სრულებით, არამედ უჩინო არს იგი, ვიდრემდე განსრულდეს
Line of ed.: 11     
საქმითა სისრულესა თანა ბუნებისასა. რამეთუ ძალი იგი განთესლებისაჲ
Line of ed.: 12     
მას შინა არა არს ჴორცთაგან მოკუდავთა უპოვართა სულისაგან
Line of ed.: 13     
განმავალისა, არამედ ცხოველებისაგან სულისა. ამისთჳს თანა-გუაც, ვითარ
Line of ed.: 14     
ვჰგონებ, რაჲთა ვთქუათ, ვითარმედ ჴორცნი იგი არა მოკუდავ არიან თჳნიერ
Line of ed.: 15     
სულისა, ვინაჲთგან არს ცხოველისაგან განმავალისა მიზეზისათჳს ცხოველებისა
Line of ed.: 16     
მისისა. რამეთუ რომელი იყოს გუამსა შინა უსულოსა, იგი მოკუდავ
Line of ed.: 17     
არს უეჭუელად. და სიკუდილი არა თუ სხუაჲ რაჲ არს, გარნა მოკლებაჲ
Line of ed.: 18     
სულისაჲ, რამეთუ არა არს უპოვნელი უწინარჱს პოვნილისა. ხოლო
Line of ed.: 19     
უკუეთუ უსულოჲ იგი, რომელი-იგი სიკუდილი არს სულისაჲ, უპირადჱსი არს
Line of ed.: 20     
სულისაჲ, ჩას, რამეთუ უპოვნელებაჲ ვიდრემე უწინარჱს პოვნილებისა
Line of ed.: 21     
ნუ იყოფვინ, რამეთუ ცრუ არს სიტყუაჲ ესე.

Line of ed.: 22        
ხოლო უკუეთუ ვის-მე ენებოს ცნობად მოსწავებისათჳს, ვითარმედ ნაწილი
Line of ed.: 23     
იგი ცხოველ არს, შემძლებელ არს, რაჲთა ისწავოს საქმეთაგან განბნეულთა
Line of ed.: 24     
ცხოველისათჳს მოკუდავისაგან, რამეთუ მაუწყებელ არს ცხოველებასა
Line of ed.: 25     
კაცისასა სიტყუაჲ, მოქმედებაჲ და ძრვაჲ მისი. ხოლო განყინებული და
Line of ed.: 26     
უძრავი [არა]რაჲ არს, გარნა მკუდარი. რაჟამს მივხედით ჴორცთა მათ Ms. page: 51r  
Line of ed.: 27     
განშიშულებულთა თმისაგან და ძუალთაგან და ნაწევართა, არა ვთქუათ, ვითარმედ
Line of ed.: 28     
სხუაჲ და სხუაჲ ბუნებაჲ არს ერთი ერთისა უპირადესი, Page of sec. ed.: 219  არამედ საქმენი ესე
Line of ed.: 29     
არიან მას შინა ძალით, დაღაცათუ უხილავ და გამოუჩინებელ არიან მას შინა
Line of ed.: 30     
ეგრეთ-ვე ნაწილისათჳს სულიერისა ვიტყჳთ, რამეთუ დაღაცათუ არღა არს მეტყუელებაჲ
Line of ed.: 31     
ჯერ-ერთ მას შინა და არცა-ღა გულის-თქუმაჲ და დიდებაჲ, არცა
Line of ed.: 32     
სხუაჲ რაჲ. რომელი იხილვების სულსა შინა, არამედ უწყით-ვე, რამეთუ
Line of ed.: 33     
ჰგიეს ბუნებით მას შინა. არამედ გამომავალ არს ჟამსა სისრულისა თჳსისასა
Line of ed.: 34     
განსრულებასა თანა გუამისასა და სიორძილსა საქმისასა. და ვითარცა კაცი,
Line of ed.: 35     
რაჟამს-იგი განსრულდის ხატად, იქმნის მოქმედებაჲ სულისაჲ საქმეთა შინა
Line of ed.: 36     
სრულთა, ეგრე-ცა დაწყებასა შინა მყოფისა მისისასა არნ ჟამად-ჟამად, რაჲ-იგი
Line of ed.: 37     
უჴმნ საჴმარი საქმისაგან გონებასა შინა სიყშოჲსასა, რომელი-იგი
Line of ed.: 38     
არს საყოფელი მისი. და ვერ ითქუმის, ვითარმედ სულსა შეემთხჳა ვინმე,
Line of ed.: 39     
გარნა სახლსა შინა თჳსსა. და ვითარცა-იგი ვერ მოიწყვის თიჴამან წერილი,
Line of ed.: 40     
გარნა ბეჭდისა მიერ, რომლითა დაებეჭდის შეზელილსა მას. და ვითარცა
Line of ed.: 41     
ჴორცნი უნდოჲსა მისგან და შეურაცხისა მიწისანი არიან დიდსა მას დიდებასა,
Line of ed.: 42     
ეგრე-ცა საქმჱ სულისაჲ არს საზომსა ზედა, რომლითა შეიწყნარის ჭურჭერმან
Line of ed.: 43     
თჳსმან, რომელ არს საყოფელი მისი. ეგრჱთ განივრცის და განემარტის
Line of ed.: 44     
და აღორძნდის, რამეთუ დაბმაჲ იგი მსგავს არს ძირსა, რომლისაჲ დაფარულ
Line of ed.: 45     
არნ ძალი მოზარდობისა მისისაჲ და მზრდელობისაჲ ქუეყანასა შინა,
Line of ed.: 46     
რამეთუ ვერ დაიტიის მცირედ შემ\წყნარებლობითა Ms. page: 51v   მით მისითა უფროჲსი
Page of ed.: 120   Line of ed.: 1     
მისსა. ხოლო რაჟამს აღმოსცენდის მცენარჱ იგი ძირისაჲ მის და განვლის
Line of ed.: 2     
პირი ქუეყანისაჲ და მიიღის ჰაერი მზისაჲ, მაშინ გამობრწყინდის მის.
Line of ed.: 3     
ზედა მადლი იგი გრძნობისაჲ და განაშუენის. და მიიწიის სიორძილსა და საზომსა
Line of ed.: 4     
ნაყოფიერებისასა და ჰნათობნ მას შინა მსგავსი იგი ძალისა მის მეტყუელებისაჲ.
Line of ed.: 5     
და ესე არა მყის გამოჩნდიან ერთბამად, არამედ სისრულისაებრ
Line of ed.: 6     
და სივრცისა ჭურჭრისა მოსწრაფებასა თანა ნაყოფიერ იქმნის მსგავსად ძალისა
Line of ed.: 7     
მის პოვნილისა.

Line of ed.: 8        
ხოლო უკუეთუ გენებოს, რაჲთა-მცა სცან, თუ რაჲ არს ძალი სულისაჲ
Line of ed.: 9     
აგებულებასა შინა ჴორცთასა, განიცადე უკუე თავი შენი, ვითარცა იტყჳს*
Line of ed.: 10     
მოსე, რაჲთა გულისხმა-ჰყო საქმჱ სულისაჲ, ვითარ-ღა-მცა აღმოიკითხევდი
Line of ed.: 11     
მას წიგნისაგან, რაჲთა მით გულისხმა-ჰყო Page of sec. ed.: 220  უფროჲს ყოვლისა სიტყჳსა მეტყუელისა
Line of ed.: 12     
მრავალთაგან საქმეთა მისთა გუამსა შინა და ნაწილთა შინა ყოველსა-ვე.
Line of ed.: 13     
და მე ვჰგონებ, ვითარმედ გამოკულევაჲ ამისთჳს სიტყუათა ნამეტნავ
Line of ed.: 14     
არს, ვითარცა ვინ მიუთხრობნ საქმეთათჳს განშოვრებულთა და საზღვართათჳს
Line of ed.: 15     
ქუეყანისა და საყოფლისა მისისათა. აწ ვინმე განიკითხოს თავი
Line of ed.: 16     
თჳსი და უჴმდეს-ღა მასწავებელი და მაუწყებელი ბუნებისა თჳსისაჲ, იხილენ-ღა
Line of ed.: 17     
კაცმან მიზეზი ცხორებისა თჳსისაჲ, ანუ ვინაჲ შუენიან ჴორცნი ესე,
Line of ed.: 18     
რამეთუ ცნას, რასა-იგი შექცეულ არს სული პირველ დასაბამსა დაბადებისა
Line of ed.: 19     
თჳსისასა, რაჲთა ჰრწმენეს, ვითარმედ ჴორცნი ესე არა დაებადნეს პირველ
Line of ed.: 20     
მკუდრად, Ms. page: 52r   უსულოდ. და არცა დავარდის თესლი ადგილსა მკუდარსა და
Line of ed.: 21     
უსულოსა, ვითარცა-იგი ნერგნი, გინა თუ მარცუალნი არა დაეთესნიან ქუეყანასა
Line of ed.: 22     
ბიცოვანსა და უნაყოფოსა. და რამეთუ არა აქუს ქუეყანასა
Line of ed.: 23     
მას, რომელი მიითუალავს თესლსა, გინა თუ ნერგთა, ძალი
Line of ed.: 24     
ცხოველი, უკუეთუ-მცა გარეშჱთ მისცემდა. და უკუეთუ-მცა ესე ესრჱთ იყო,
Line of ed.: 25     
იპოვნეს-მცა განჴმელნი იგი ხენი შემწყნარებელ ქუეყანით ესევითარისა ძალისა,
Line of ed.: 26     
არამედ არს მას შინა ცხოველებაჲ დაფარული ძალსა შინა საკუთრებისასა,
Line of ed.: 27     
რომლითა მოიზიდავს მიწაჲ ქუეყანისაჲ და აწოვებს და მით აღმოაცენნის
Line of ed.: 28     
ძირნი და ქერქნი და რტონი, ვიდრემდის განსრულდის ნერგი იგი
Line of ed.: 29     
ძალითა ბუნებისაჲთა, რომელ არნ მას შინა, და არნ მისგან საზრდელი სათანადოჲ
Line of ed.: 30     
ხეთაგან, გინა თუ მცენარეთა, გინა თუ მწუანვილთა.



Chapter: 30  
Page of ed.: 120  
Line of ed.: 31  
თავი ლ̂

Line of ed.: 32  
და თქუა ოცდამეათესა თავსა სიტყუაჲ მკურნალთაგან, რომელი მოასწავებს
Line of ed.: 33  
ასოთა გუამთა კაცთასა დაბადებასა შინა მათსა. და არს იგი სიტყუაჲ
Line of ed.: 34  
გამოკრებული


Line of ed.: 35        
ხოლო დაბადებასა ჴორცთა ჩუენთასა ჭეშმარიტითა გამოძიებითა შემძლებელ
Line of ed.: 36     
არს ყოველი კაცი გულისხმის-ყოფად ძალისა მისგან, რომელი მოესწავების
Line of ed.: 37     
ბუნებისაგან თჳსისა, გამოცნობითა მით და ცხორებითა, გრძნობითა
Line of ed.: 38     
მით. და რამეთუ ბუნებაჲ ყოვლისა კაცისაჲ არს მოძღუარი მისა-ვე, არამედ
Line of ed.: 39     
შესაძლებელ არს გამოვაცხადოთ, რომელი-იგი კუალ-ყვეს ბრძენთა მათ მეცნიერებისა
Line of ed.: 40     
მისისათჳს წიგნთა შინა ზედა-მიწევნით, რომლითა-იგი რომელი-მე Page of sec. ed.: 221 
Line of ed.: 41     
იცნობა, ვითარ არს ადგილი ყოველთა ასოთაჲ, რომელნი არიან ჩუენ შორის Ms. page: 52v  ,
Line of ed.: 42     
რაჟამს-იგი გამოიძიეს მას შინა გამოცხადებითა ჴორცთაჲთა და განპებითა
Page of ed.: 121   Line of ed.: 1     
წყლულთაჲთა. და რომელი-მე გულისხმა-ყვეს, თუ რაჲსათჳს დაებადა
Line of ed.: 2     
ყოველი ასოჲ გუამისაგანი. და იყო იგი მოღუაწეთათჳს მაუწყებელ განმარტებითა,
Line of ed.: 3     
რომელსა შინა არს სრული გულისხმის-ყოფაჲ. ხოლო უკუეთუ ვის-მე
Line of ed.: 4     
ენებოს, რაჲთა ეკლესიისაგან მიიღოს სწავლაჲ მისი, რაჲთა არა
Line of ed.: 5     
უჴმდეს გარეშეთა მათგან რაჲმე, რამეთუ ესრჱთ ჯეროვნებით თანა-აც
Line of ed.: 6     
სამწყსოთა მათ სულიერთა სიტყჳსაებრ მაცხოვრისა, ვითარმედ: "არა ისმინონ
Line of ed.: 7     
ჴმაჲ უცხოჲსაჲ მის"*. ხოლო აწ მივჰმართოთ სიტყუასა მას და ვთქუათ
Line of ed.: 8     
მსგავსად ძალისა.

Line of ed.: 9        
სამთა ამათ ვხედავთ ბუნებასა შინა ჴორცთა ჩუენთასა, რომელთათჳს
Line of ed.: 10     
დაბადებულ არიან ყოველნი ასონი ჩუენნი: რომელი-მე -- სიცოცხლისათჳს და
Line of ed.: 11     
რომელი-მე -- სიმდიდრისათჳს სიცოცხლისა და რომელი-მე -- დადგრომისათჳს
Line of ed.: 12     
შობისა და დამტკიცებისათჳს ნათესავობისა. ხოლო რომელნი არიან ჩუენ შორის
Line of ed.: 13     
ასონი შემდგომნი ამათნი, ვერ ეგების მათგან ცხორებაჲ კაცისაჲ, არამედ
Line of ed.: 14     
სამთა მათ შინა ვხედავთ: თავსა, გულსა და ღჳძლსა. ხოლო შემატებაჲ
Line of ed.: 15     
ბუნებისაჲ კეთილთა შინა იქმნების სიმდიდრისაგან სიცოცხლისა, რომელი
Line of ed.: 16     
მოენიჭა კაცსა, რომელ არს ჭურჭერი, რომელსა შინა არიან საგრძნობელნი,
Line of ed.: 17     
რამეთუ ესენი ვერ მოგუცემენ სიცოცხლესა, რამეთუ თჳნიერ ამათსა-ცა შესაძლებელ
Line of ed.: 18     
არს ცხორებაჲ ჩუენი, დაღაცათუ არა არს ცხორებაჲ ჩუენი გემოვნებითი
Line of ed.: 19     
თჳნიერ მათსა. ხოლო მესამჱ იგი ესე არს, რომლისაგან იქმნების
Line of ed.: 20     
დადგრომაჲ შვილიერებისაჲ და დამტკიცებაჲ ნათესავობისაჲ.

Line of ed.: 21        
და სხუანი-ცა არიან გუ\ამსა Ms. page: 53r   შინა, რომელნი ეზიარებიან ამათ შემატებასა
Line of ed.: 22     
შინა და სარგებელსა, ვითარცა მუცელი და ფირტჳ. რამეთუ ფირტჳ
Line of ed.: 23     
არს, რომელი აგრძნობს ცეცხლსა მას გულის-ასა, და მუცელი მიიღებს ჭამადთა
Line of ed.: 24     
ჭურჭერთა მათ თჳსთა შინა. აწ ოდეს ამათ ზედა განყოფილ არს აგებულებაჲ
Line of ed.: 25     
ბუნებისა ჩუენისაჲ, ჩას, რამეთუ ძალი იგი ცხოველი არა ხოლო ერთსა
Line of ed.: 26     
პირსა ზედა არს ჩუენ შორის, არამედ განუყვნა მიზეზნი იგი ბუნებამან თითოვეულთა
Line of ed.: 27     
ასოთა და თითოვეული მათგანი იძულებულ არს Page of sec. ed.: 222  შეწევნასა ურთიერთას.

Line of ed.: 28        
ხოლო რომელი ძიებულ არს კრძალულებისათჳს სიცოცხლისა და
Line of ed.: 29     
განშუენებისათჳს ბუნებისა, მრავალ არს და დაწვალებულ განყოფასა შინა
Line of ed.: 30     
თჳსსა არამედ მნებავს, რაჲთა პირველად განუყო შემოკლებით რომელსა
Line of ed.: 31     
შინა არს დგომაჲ ცხორებისა ჩუენისაჲ.
Line of ed.: 32     
ხოლო ნივთი იგი გუამისაჲ ყოვლითურთ სამარადისო არს ყოველთა ასოთა.
Line of ed.: 33     
და აწ თანა-წარვჰჴდეთ სიტყჳსა მისთჳს, რამეთუ სიტყუაჲ ბუნებითი არას
Line of ed.: 34     
გუარგებს აწ გამოკულევისათჳს შემოკლებით. რამეთუ ცხად არს ყოველთათჳს,
Line of ed.: 35     
ვითარმედ ბუნებასა შინა ჩუენსა პოვნილ არიან სტჳქისნი ესე ამის
Line of ed.: 36     
სოფლისანი; ვიტყჳ ნაწილსა სიტფოჲსასა და ყინელისასა, ნოტიისა და
Line of ed.: 37     
სიჴმელისასა.

Line of ed.: 37        
და რამეთუ ვხედავთ, ვითარმედ სამნი არიან ძალნი, რომელნი განაგებენ
Line of ed.: 38     
სიცოცხლესა ერთი მათგანი განატფობს გუამსა სიცხითა თჳსითა და მეორჱ
Line of ed.: 39     
იგი ძალი ნოტია-ჰყოფს სიმჴურვალესა, რაჲთა იყოს განსწორებით შეზავებაჲ
Line of ed.: 40     
მისი და რაჲთა არა წარწყმდეს ნოტიაჲ სიმძაფრითა მჴურვალებისაჲთა და
Line of ed.: 41     
კუალად რაჲთა არა დაშრტეს სიმჴურვალჱ Ms. page: 53v   გარდარეულებითა მით ნოტიობისაჲთა.
Line of ed.: 42     
და ძალი იგი მესამჱ შემკრებელ არს განბნეულთა მათ შეერთებითა
Line of ed.: 43     
იოგთაჲთა, რომელნი შენაწევრებულ არიან ყოველთა ასოთა ძალითა
Page of ed.: 122   Line of ed.: 1     
მით მოძრავითა თავით თჳსით, ხოლო ოდეს ძალი მოაკლდის, იქმნის ასოჲ იგი
Line of ed.: 2     
მკუდარ და დაკლებულ სულისა მისგან მოძრავისა თავი[თ] თჳსით. და ჯერ
Line of ed.: 3     
არს პირველად ამისა, რაჲთა განვიცადოთ სიმტკიცით დაბადებაჲ ბუნებისა
Line of ed.: 4     
მის ჩუენისა ჴორციელისაჲ.

Line of ed.: 5        
აწ რაჲსათჳს არს ასოჲ ესე მაგარი და კურივი არა შემწ[ყ]ნარებელი
Line of ed.: 6     
ბუნებისა მის მგრძნობელისაჲ, რომელ არიან ძუალნი ჩუენ შორის, და ვითარცა-იგი
Line of ed.: 7     
მცენარენი ქუეყანისანი, რომელთა აქუს ნაწილი რაჲმე სიცოცხლისაჲ,
Line of ed.: 8     
რამეთუ იზარდების და იპოხების, და არა სიკურივე იგი, რომელ არს მას შინა,
Line of ed.: 9     
მიმღებელი არს გრძნობისაჲ? ამისთჳს ჯერ-არს, რაჲთა იყოს მას შინა ძალი
Line of ed.: 10     
სიჩჩოჲსაჲ. შემწყნარებელი კუალისაჲ, ვითარცა-იგი ცჳლმან რაჲ შეიწყნარის
Line of ed.: 11     
ტჳფარი ბეჭდისაგან, რამეთუ სწორებით აქუს შეზავებაჲ ნოტიისა და
Line of ed.: 12     
ჴმელისაჲ, რამეთუ დიდად ნოტიებამან არა შეიწყნარის ტჳფარი ბეჭდისაჲ
Line of ed.: 13     
მის და არცა-ღა კუალად სიკურივემან შეიწყნარის მსგავსად მისა. და ესე Page of sec. ed.: 223  ამისთჳს
Line of ed.: 14     
იყო, რაჲთა აკლდეს ცხოველთა უპატიოსნესი იგი საგრძნობელი, ვიტყჳთ --
Line of ed.: 15     
შეხებასა. და რამეთუ გუამნი იგი ჩჩჳლნი ნაკლულნი სიჴმელისაგან
Line of ed.: 16     
არიან განუმარტველ და უძრავ, ვითარცა-იგი ღრუბელი ზღჳსაჲ, რომელი იპოხების
Line of ed.: 17     
და იზარდების ზღუასა შინა დიდად ნოტიობისაგან და არა აღიძრვის.
Line of ed.: 18     
Ms. page: 54r   ამისთჳს შეირინეს ძუალნი ესე მაგარნი და ჴმელნი და შეიხჳნეს ნოტიითა
Line of ed.: 19     
ჴორცთაჲთა და იქმნნეს შედგმულ და შენაწევრებულ ერთი ერთსა და
Line of ed.: 20     
შეძერწულ ლარითა და ამის გამო შეიერთა გუამი და განსრულდა და დადგა
Line of ed.: 21     
განსწორებული ძლიერი. და იქმნნეს ძუალნი იგი ჴმელნი და მაგარნი მტჳრთველ
Line of ed.: 22     
ჴორცთა მათ მძიმეთა ნოტიისაგან. და მას შინა არა არიან ძუალნი განშოვრებულ
Line of ed.: 23     
და განყოფვილ ჴორცთაგან.

Line of ed.: 24        
უკუეთუ არა იყო-მცა კაცი უძრავ, მდგომარე ერთსა ადგილსა მსგავსად
Line of ed.: 25     
ხეთა და არა-მცა იყო მიმომავალ ფერჴითა და არცა მოქმედ ჴელითა შესაწევნელად
Line of ed.: 26     
ცხორებისა, ამისთჳს არს კაცი ჭური თჳთ-მოძრავი სულითა, ჴელმწიფჱ
Line of ed.: 27     
ნებასა თჳსსა, შეძერწული ლართაგან მრავალთა. ამის გამო იქმნნეს ღონენი
Line of ed.: 28     
ჴელთანი და მრავალსახენი მსახურებანი მისნი შუენიერნი ყოველთა ღონეთა
Line of ed.: 29     
შინა. და მის გამო იქმნა ძრვაჲ ჴელისაჲ და მიმოდრეკაჲ თავისაჲ და საქმჱ
Line of ed.: 30     
ღაწუთაჲ და დაწუხვაჲ და ახილვაჲ თუალთაჲ და სხუანი-ცა ძრვანი იოგთანი
Line of ed.: 31     
ლართაგან, რომელნი შეიოჭებიან და განიმარტებიან და ძალსა
Line of ed.: 32     
მას მავალსა აქუს მოძრავობაჲ სრბისაგან სულისა ნებსით განგებითა ყოველთა
Line of ed.: 33     
ასოთაჲთა. ხოლო ძირი ლართა მოძრავობისაჲ ყოველი აპკაჲ არს
Line of ed.: 34     
თავისაჲ.

Line of ed.: 35        
ამიერითგან არღარა გჳჴმს ძიებაჲ ასოთათჳს ცხოველთა, ვინაჲთგან განცხადებულ
Line of ed.: 36     
არს ძრვაჲ საქმეთა მათთაჲ. და რომელი გუაუწყებს, ვითარმედ
Line of ed.: 37     
ტჳნი არს Ms. page: 54v   მიზეზი სიცოცხლისაჲ, საქმჱ ესე, რომელი გამოჩნდის ვნებისაგან
Line of ed.: 38     
მისისა, რამეთუ ოდეს-იგი ეცის რაჲმე აპკასა ტჳნისასა წყლულებაჲ,
Line of ed.: 39     
მწრაფლ მოიწიის სიკუდილი და არღარა დაშთის ცოცხლებით წყლულებისა
Line of ed.: 40     
მისგან, რომელ არს იგი [მსგავს] საძირკუელისა, რომელსა ზედა აღშენებულ
Line of ed.: 41     
არნ გოდოლი. ხოლო რაჟამს მიდრკის საძირკუველი, დაირღჳს ზედა-კერძოჲცა
Line of ed.: 42     
მისი, რამეთუ ჭეშმარიტად ტჳნი არს მომცემელი სიცოცხლისაჲ.

Page of sec. ed.: 224 
Line of ed.: 43        
და კუალად ვხედავთ, ვითარმედ ყოველი, რომელი განეშოვრის სიცოცხლესა,
Line of ed.: 44     
მიიქცის საქმჱ მისი ყინელად და წარვიდის მისგან მჴურვალებაჲ. ამით
Page of ed.: 123   Line of ed.: 1     
და კუალად უწყით, ვითარმედ სიმჴურვალჱ-ცა მიზეზი არს სიცოცხლისაჲ,
Line of ed.: 2     
რამეთუ რომელსა-იგი მოაკლდეს, იგი მკუდარ იქმნეს, და მისითა არსებითა
Line of ed.: 3     
არს სიცოცხლჱ ცხოველთაჲ. ხოლო დაწყებაჲ და ძირი ამისი გული არს,
Line of ed.: 4     
რომლისაგან გამოვლენ ნესტუნი მრავალნი და განეზავების სული ცხოველი
Line of ed.: 5     
მათ მიერ ყოველსა გზასა სიმჴურვალითა ცეცხლებრითა. რამეთუ სიმჴურვალესა
Line of ed.: 6     
უჴმს საზრდელი ბუნებითი დგომისა მისისათჳს, რამეთუ ვერ-მდგომარჱ
Line of ed.: 7     
არს ცეცხლი თავით თჳსით, გარნა შემოსლვითა შორის მისა, რომლითა
Line of ed.: 8     
იზარდებოდის, ამისთჳს ნაკადულნი სისხლისანი გამოვლენ ღჳძლისაგან,
Line of ed.: 9     
ვითარცა სული ლართაგან, თჳნიერ წყლისა, შეკრებული სულთა მჴურვალითა
Line of ed.: 10     
ყოვლისა მიმართ გუამისა, რაჲთა არა განიყვნენ ორნი იგი და წარწყმდეს
Line of ed.: 11     
ცხორებაჲ. რამეთუ განმრავლებაჲ ერთისაჲ ერთსა ზედა, განმრყუნელი
Line of ed.: 12     
არს ცხორებისაჲ. ხოლო მდიდარი და რომელსა არარაჲ უჴმს, არარაჲ
Line of ed.: 13     
არს, გარნა ღმერთი მხოლოჲ. ხოლო კაცსა უსუსურებისა და უღონო\ვებისა Ms. page: 55r  
Line of ed.: 14     
მისისათჳს უჴმან მიზეზნი მპყრობელნი ბუნებისა მისისანი. ამისთჳს-ცა
Line of ed.: 15     
სამნი იგი ძალნი, რომელნი მოვაჴსენენით, ვითარმედ მათ გამო დგას გუამი,
Line of ed.: 16     
უჴმს უკუე მათ ნივთი მისაღებელი დგომისაჲ და სიმტკიცისა მათისათჳს.
Line of ed.: 17     
ხოლო წყაროჲ იგი სისხლისაჲ, რომელ არს ღჳძლი, ნივთი არს მზრდელი საჭმელთა
Line of ed.: 18     
და სასუმელთა მიერ, ვითარცა თოვლი რაჲ დადვის მწუერვალთა
Line of ed.: 19     
ზედა მთათასა და ნოტიობამან მისმან აღადგინ[ნ]ის და განამრავლნის წყარონი
Line of ed.: 20     
წყალთანი ჴევნებსა შორის მთათასა. და სიღრმისაგან მისისა შეიწურის
Line of ed.: 21     
და შეიწრდის ნოტიებაჲ იგი, ვიდრემდის გამოსცის ნესტუთა მიერ
Line of ed.: 22     
და აღდგიან წყარონი წყალთანი.

Line of ed.: 23        
ხოლო სული იგი, მყოფი გულსა შინა, მიიღებს საზრდელსა თჳსსა
Line of ed.: 24     
ასოჲსა მის მიერ მოძმისა თჳსისა, რომელ არს ფირტჳ, რომელ-იგი არს
Line of ed.: 25     
ჭური აერისა მომყვანებელი ნესტჳსა მის მიერ, რომელი შეადგს პირისაგან
Line of ed.: 26     
და მით მოიზიდავს საშუმინველსა Page of sec. ed.: 225  აერისაგან გარეშჱთ. და შორის მისა
Line of ed.: 27     
მყოფ არს გული სახედ ყოფისა ცეცხლისა მის მოძრავისა მარადის. და
Line of ed.: 28     
ვითარცა საბერველითა მჭედელთაჲთა შემოიკრიბის ნიავი წულილი აერისაგან
Line of ed.: 29     
მახლობელით, აღავსის ჭური თჳსი და აგრილობნ სიმჴურვალესა მას
Line of ed.: 30     
ცეცხლის-სახესა. და მერმე მისცის ნესტუთა გულის-ათა მკრთომალეთა. ამას
Line of ed.: 31     
დაუცხრომელად იქმს, რომელსა-მე მოღებით მოიღებს გარეშჱთ და რომელსა-მე
Line of ed.: 32     
განგდებით განაგდებს შინაგანით. ხოლო მე ვჰგონებ, ვითარმედ
Line of ed.: 33     
ესე არს მიზეზი სულთქუმისაჲ, რომელი-იგი მოუჴდის კაცსა Ms. page: 55v  , არს სახისაგან.
Line of ed.: 34     
ხოლო ოდეს-მე უფალო რაჲსაგან-მე იქმნის გონებაჲ, გინა თუ დაყუდნის
Line of ed.: 35     
ჟამსა ძილისასა განსუენებისათჳს ჴორცთაჲსა, არამედ საშუმინველი
Line of ed.: 36     
არა-ვე დასცხრების, დაღაცათუ არა შეუდგის ნებაჲ. და მე ვჰგონებ
Line of ed.: 37     
გულის-ათჳს, რაჟამს იყოს იგი შეცვულ ფირტჳსაგან უკუანაჲთ კერძო, ვითარმედ
Line of ed.: 38     
შემოკრებაჲ და განმარტებაჲ მისი მიზეზი არს ძრვისა ფირტჳსაჲ.
Line of ed.: 39     
ამისთჳს ფირტჳ აგებული არს თხელად, ღრუბლის სახედ, მრავალ სადინელ,
Line of ed.: 40     
შეძერწულ ყიასა თანა და რაჟამს მოკრბის და შემოიოჭის, შეიწრდის, სული
Line of ed.: 41     
იგი მას შინა გამოჰკრთის პირისაგან, ხოლო რაჟამს განიჴსნის და განემარტის,
Line of ed.: 42     
მოზიდვით მოიზიდის აერისაგან სული. და ესე არს მიზეზი, რომლითა
Line of ed.: 43     
სულს-იღებს კაცი მრჩობლითა მით ცეცხლებრითა მარადის მდგომარჱ, რამეთუ
Line of ed.: 44     
საკუთრებაჲ სიმჴურვალისაჲ არს ძრვაჲ მოქმედებისაჲ და გჳხილავს
Page of ed.: 124   Line of ed.: 1     
დაწყებაჲ მისი გულსა შინა და დადგრომითა ძრვისაჲთა ესე ასოჲ, რომელი
Line of ed.: 2     
არნ მოღებითა ფირტჳსაჲთა აერი იგი მდგომარჱ მის თანა მარადის. და
Line of ed.: 3     
ამისთჳს ოდეს აღემატის მჴურვალებაჲ იგი უფროჲს ზომისა, არნ სულის-ღებაჲ
Line of ed.: 4     
იგი მწრაფლ ზედაჲს-ზედა მაღლად კუეთით ჟამსა ჴურვებისასა და
Line of ed.: 5     
სხუათა-ცა სენთა, ვიდრემდის ბუნებაჲ იგი აზმნობნ დაშრეტასა ალსა მას
Line of ed.: 6     
მჴურვალებისასა მოღებითა მით ჰაერისაჲთა ახლად ზედაჲს-ზედა.

Line of ed.: 7        
და რამეთუ ბუნებაჲ ჩუენი გლახაკ არს და უჴმან მას მიზეზნი მრავალნი
Line of ed.: 8     
დგომისა მისისათჳს, არა ხოლო ჰაერითა მით მაგრილობელითა Ms. page: 56r  
Line of ed.: 9     
სიმჴურვალესა გარეშჱთ მსგავსად ცხოველთა დგომისა. არამედ უჴმს მას
Line of ed.: 10     
საზრდელი მპყრობელი და მომგებელი. და ამისთჳს საჭმლითა და სასუმლითა
Line of ed.: 11     
გაუსრულდების ნაკლულევანებაჲ იგი, რომელ არს ჴორცთა შინა ჩუენთა
Line of ed.: 12     
ძალისა მისგან Page of sec. ed.: 226  მომყვანებელისა. და არს შეწევნაჲ ამის მჴურვალებისაჲ, რომელ
Line of ed.: 13     
არს გუამსა შინა საქმითა მით ბუნებისაჲთა რამეთუ უზეშთაესი იგი
Line of ed.: 14     
ასოთაჲ და უმთავრესი გული არს, ვითარ-იგი ვთქუთ, მიმწევნელი მჴურვალებისაჲ
Line of ed.: 15     
მის სულიერისაჲ და ცხოველებისაჲ ყოველთა შინა ასოთა, რომელი
Line of ed.: 16     
დაებადა დამბადებელმან, რაჲთა იყოს იგი მპყრობელ ძალითა თჳსთა
Line of ed.: 17     
ყოვლისა გუამისა. და ესე ამისთჳს, რაჲთა არარაჲ დაშთეს განგებისაგან
Line of ed.: 18     
მისისა უქმად და ურგებად; და ამისთჳს იქმნა ადგილი გულის-აჲ უკუანა კერძო
Line of ed.: 19     
ფირტჳსა. და დადგრომითა ძრვისა მისისაჲთა მოიღის ფირტუმან მისა და
Line of ed.: 20     
განავრცის შეწყნარებისათჳს ჰაერისა და შეაჭირის განსავალთა მათ ნესტუთა
Line of ed.: 21     
საშუმინველსა შინა განსაღებელად ნეშტისა მის დაშთომილისა მისგან. და
Line of ed.: 22     
ადგილი სტომაქისაჲ არს მახლობელად, გულსა წინაჲთ კერძო, რაჲთა განატფობდეს
Line of ed.: 23     
მას, რაჲთა იყოს წარმართებულ საქმეთა შინა თჳსთა და მითუალვასა
Line of ed.: 24     
ჭამადთასა, რამეთუ სადინელი ჭამადთაჲ და სულისაჲ მახლობელ არიან
Line of ed.: 25     
ურთიერთას შეტყუებით სიგრძით ურთიერთას ერთ-პირად. და შთასლვაჲ
Line of ed.: 26     
იგი პირველად ორთაჲ-ვე მათ ერთისაგან გზისა არს. Ms. page: 56v   ხოლო რაჟამს მიიწიოს
Line of ed.: 27     
შინაგან სიღრმესა ნოტიებისა მის მიმართ, რომელ არს ღჳძლსა შინა,
Line of ed.: 28     
დაუტევის ნოტიებასა მას საკუთრებაჲ იგი მჴურვალებისაჲ მის ცეცხლებრისაჲ,
Line of ed.: 29     
რომელი-იგი მსგავს არს ფერსა სისხლისასა. და ღჳძლისაგან გამოვლენ
Line of ed.: 30     
ორნი განსადინელნი, მიმსგავსებულნი ღართა, რომელთა შინა არს სული და
Line of ed.: 31     
სისხლი, რაჲთა იყოს სისხლი მდინარჱ შეწევნითა მჴურვალებისაჲთა მისლვად
Line of ed.: 32     
და განფენად ყოველსა შინა გუამსა და ყოველთაგან ძარღუთა განიყვის
Line of ed.: 33     
და განიბნიის ყოველთა შინა ასოთა.

Line of ed.: 34        
და არნ ესე შეერთებითა ორთა მათ ძალთაჲთა, რომელნი-იგი არიან
Line of ed.: 35     
განმაცხოველებელ და მთავარ, ვიტყჳ მჴურვალებასა, რომელი მიაწევს ნოტიასა
Line of ed.: 36     
განგებასა მას ძალისა ცხორებისასა, რომელ-იგი არს აპკაჲ თავისაჲ,
Line of ed.: 37     
რომლისაგან არს ძრვაჲ ყოველთა იოგთაჲ, შეოჭვაჲ და განმარტებაჲ ლართაჲ,
Line of ed.: 38     
რომელი ძრავს ყოველთა ასოთა გუამისათა. და მით იზარდებინ და
Line of ed.: 39     
ორძინ შეერთებითა ორთა მათ ძალთა წულილადთაჲთა, რომელ არს ტჳს.

Page of sec. ed.: 227 
Line of ed.: 40        
და ზრდითა მისითა კუალად იზარდების აპკაჲ-ცა, რომელი-იგი ჰმოსია
Line of ed.: 41     
ტჳნსა [!]. და აპკაჲ ესე ნივთი არს, რომელი აწოვებს ზჱთგან ვიდრე ქუედმდე,
Line of ed.: 42     
შემცველ მრავალთა მათ, რომელ არიან გოჯნი ზურგისანი. და ზრდაჲ იგი
Line of ed.: 43     
კუალად აწოვებს ტჳნთა-ცა მათ, რომელნი არიან ყოველთა შინა ძუალთა,
Line of ed.: 44     
იოგთა და ლართა განიყვიან და თითოვეულმან მივლის გზაჲ თჳსი. და ვითარ
Page of ed.: 125   Line of ed.: 1     
შთავიდის იგი სტომაქად, არა დასცხრის, ვიდრემდის დაადნვის იგი
Line of ed.: 2     
მჴურვალებითა თჳსითა, ვითარცა ბრძმედმან და მიავლინის იგი მისადინელთა
Line of ed.: 3     
მათ, რომელ შეუდგან და გან\იყვის Ms. page: 57r   ყშირი წულილისაგან და წულილი
Line of ed.: 4     
იგი მიიწიის სადინელთაგან თჳსთა ღჳძლად, ხოლო ყშირი იგი განვიდის
Line of ed.: 5     
ადგილთა მათ ვრცელთა ნაწლევად. და დაადგრის ჭამადი იგი ჟამ
Line of ed.: 6     
რაოდენ-მე ადგილსა თჳსსა, რაჲთა არა მწრაფლ განვიდეს და დაუცადებელად
Line of ed.: 7     
უჴმდეს კაცსა ჭამაჲ და უცალო-იქმნეს მის გამო მსგავსად პირუტყუთა.

Line of ed.: 8        
და საჴმარ არს ღჳძლისაგან შეწევნაჲ საქმითა მჴურვალებისაჲთა, რაჲთა
Line of ed.: 9     
შეცვალნეს ნოტიანი იგი მიმავალნი და შექმნ[ნ]ეს სისხლად. ხოლო ადგილი
Line of ed.: 10     
ღჳძლისაჲ შორავს გულსა, რამეთუ ვერ ეგებოდა, ვითარ-მცა იყო
Line of ed.: 11     
ასოჲ იგი მთავარი, რომელ არს ძირი ძალისა მის ცხორებისაჲ, შეჭყლემულ
Line of ed.: 12     
სხჳსაგან და გან-მცა-რყუნა გონებაჲ მჴურვალებისაჲ შთასადინელმან მან
Line of ed.: 13     
ლარეანმან, რომელსა ჰრქჳან ჴორჴი. ამისთჳს იქმნა მისავალი გულის-აგან
Line of ed.: 14     
ღჳძლად, რომელი მიაწევს სულსა მას ცეცხლებრსა და იგი არს განმგებელი
Line of ed.: 15     
ყოველთა ძრვათაჲ და სლვათაჲ. ამისთჳს ღირდა, რაჲთა აქუნდეს მათ საფარველად
Line of ed.: 16     
კემხაჲ, რომელი-იგი შედგმულ არს ძუალებითა და იოგებითა
Line of ed.: 17     
მრავლითა. და მას შინა არს დამტკეცით და დაცვულ, ვითარცა მეუფჱ შინაგან
Line of ed.: 18     
კრეტსაბმელსა მას დამკჳდრებულ არს. და ეგრჱთ-ვე-სახედ ვხედავთ
Line of ed.: 19     
გულსა, რამეთუ შეცვულ არს იგი, ვითარცა სახლსა შინა, დამყარებულსა
Line of ed.: 20     
მოცვითა მით ფერცხალთაჲთა გარემოჲს მისა და უკუანაჲთ კერძო მომტკიცებულ
Line of ed.: 21     
არს ზურგის ძუალთაგან, შეზღუდვილ ორკერძო-ვე. წინაჲთ კერძო
Line of ed.: 22     
გარდართხმულ არს მკერდი და უღელნი საფარველად მისა ვნებათაგან. Ms. page: 57v   Page of sec. ed.: 228 
Line of ed.: 23     
და ვითარცა-იგი გიხილავს ქუეყანის-მოქმედთაჲ, განაგნიან რაჲ სადინელნი
Line of ed.: 24     
წყალთანი, რაჲთა ნოტია-ყონ ქუეყანაჲ, არამედ მტილსა-ცა მივამსგავსოთ,
Line of ed.: 25     
რომელსა შინა არიან მრავალ-ფერნი ხენი და თითოსახენი ნერგნი დაწვალებულნი
Line of ed.: 26     
ფერითა და სახითა და გემოჲთა, თითოვეული საკუთრებითა თჳსითა
Line of ed.: 27     
იზარდების ერთისაგან წყლისა. და ძალი იგი ნოტია-მყოფელი ყოველთაჲ
Line of ed.: 28     
მათ ერთი არს ბუნებით და საკუთრებაჲ მიმღებელთა მათ ზრდისათაჲ განიყოფვის
Line of ed.: 29     
მრავალ-ფერად ვითარებითა თითოპირითა. და იქმნის იგი სიმწარჱ
Line of ed.: 30     
ხესა მას შინა პაგურეცისასა და მაკუდინებელ ხესა მას შინა მათუნსა, რომლისა
Line of ed.: 31     
ნიგოზი მაკუდინებელი წამალი არს. და სხუაჲ არს ძალი მისი ზაფრანსა
Line of ed.: 32     
შინა და სხუაჲ არს ბარსაბონსა შინა და სხუაჲ არს ნერგსა შინა: რომელსა-მე
Line of ed.: 33     
შინა -- ყინელ, და რომელსა-მე შინა -- ტფილ, და რომელსა-მე შინა
Line of ed.: 34     
განზოგებით არნ ძალი. და შროშანსა და ვარდსა აქუს სული ნელი, და ლეღუსა
Line of ed.: 35     
და სხალსა აქუს სიტკბოვებაჲ, და ვაზსა გამოაქუს ყურძენი და მისგან
Line of ed.: 36     
არს ძალი ღჳნისა. და სხუანი-ცა, რომელნი აღმოსცენდებიან ერთისაგან მიწისა
Line of ed.: 37     
და ერთისაგან ნოტიისა, გამოვალს (!) და აღმოაცენებს თითოფერად
Line of ed.: 38     
დაწვალებულთა ვითარებასა შინა მათსა.

Line of ed.: 39        
და ამას სახესა ვხედავთ მტილსა მას შინა ჩუენსა სულიერსა ბუნებისაგან,
Line of ed.: 40     
და უფროჲს უფლისაგან ბუნებისა, ძუალთა და ღრტილთა და ძარღუთა
Line of ed.: 41     
და ლართა და იოგთა და ჴორცთა და ცმელთა და თმათა და
Line of ed.: 42     
ფრჩხილთა და თუალთა მხედველთა Ms. page: 58r   მრავალთა ფერთა და ყურთა მსმენელთა
Line of ed.: 43     
თითოპირთა ჴმათა, რომელი შეეტყუების ამათ საკუთრებითა განწვალებულითა,
Line of ed.: 44     
განშოვრებულითა ურთიერთას ერთისაგან საზრდელისა, რომელი
Page of ed.: 126   Line of ed.: 1     
შეიცვალების თითოვეულთა შინა ასოთა საკუთრებისაებრ მათისა. რამეთუ რომელი
Line of ed.: 2     
მიიწიის თუალად, შეეზავის ასოსა მას მხედველსა და აპკათა მათ გაურჩუნვილთა
Line of ed.: 3     
გუგათასა. და რომელი მიიწიის სასმენელად, შეეზავის ბუნებასა
Line of ed.: 4     
მას შინა სმენისასა, და ბაგეთა შინა განემარტის საზრდელი, ძუალთა შინა
Line of ed.: 5     
შემაგრდის და განფიცხნის და ტჳნთა შინა დალბის და დაჩჩჳს აღმოცენებისათჳს
Line of ed.: 6     
თმათა ორთქლითა მით განმწვალებელითა და უკუეთუ განვიდის იგი
Line of ed.: 7     
სადინელთაგან მრგუალთა, Page of sec. ed.: 229  გროზ-იქმნის თმაჲ იგ[ი] ...* Page of sec. ms.: J_102v   და უკუეთუ
Line of ed.: 8     
მართლ განვიდის, არნ თმაჲ იგი მწუეფ და ლელ.

Line of ed.: 9        
Page of sec. ms.: J_103r   არამედ განვეშორენით მისგან ძიებისათჳს საქმისა, რომელსა შინა ვიყვენით ბუნებითისა,
Line of ed.: 10     
რომელ არს ღრმა. და რაჟამს ვეძიებდით, ვითარ გინა ვინაჲთ დაემტკიცა თითოეული
Line of ed.: 11     
ასოჲ ცხოველებისათჳს და სიმდიდრისათჳს ცხოველებისა და შემდგომთა მათთჳს-ცა, ვითარ-იგი
Line of ed.: 12     
განვყავთ პირველად. რამეთუ რომლისაჲ-იგი გონებაჲ გამოძიებაჲ გამოჩინებულ იყო და
Line of ed.: 13     
გუეცნა, ვითარმედ ძირი იგი აგებულებისა ჩუენისაჲ არა არს სული თჳნიერ ჴორცთა და
Line of ed.: 14     
არცა ჴორცნი თჳნიერ სულისა, არამედ გუამთაგან ცხოველთა სულიერთა შობითა მით
Line of ed.: 15     
პირველითა არნ, და რამეთუ ბუნებაჲ კურივი და შემწყნარებელი არს, რომელთა მათ
Line of ed.: 16     
თჳსთა აღორძინებითი და ყოველთა შინა ასოთა მისთა ჩან პირველად.

Line of ed.: 17        
რამეთუ სული გულისჴმის-საყოფელ არს, ვითარმედ იგი არს ამას აგებულებასა შინა
Line of ed.: 18     
ძალითა მით განსრულებულითა, რომელი მყოფ არს ჭურჭელსა ამას შინა, და განსრულებასა
Line of ed.: 19     
მას შინა გამოჩნდის და გამოცხადნის, ვითარ იხილვების საქმესა შინა ქვის-მთლელთასა,
Line of ed.: 20     
რამეთუ მთლელსა მას, ოდეს ჰნებავნ საქმე კერპისაჲ, პირველად გამოჰკუეთის ლოდი მთისაგან
Line of ed.: 21     
და მერმე გამოსახის იგი სახედ არა უცნაურად მხილველთათჳს და მერმე შეჰმზადის
Line of ed.: 22     
მატებითა საქმისაჲთა, ვიდრემდის მიიწის სისრულედ სახისა მის, რომელი ჰნებავნ, ხოლო
Line of ed.: 23     
ნივთი იგი ქვისაჲ მის არა მომპოვნებელ იყო სახისა მის, არამედ სახე იგი შეეცვალებელ
Line of ed.: 24     
იყო ნივთისა მის ესრე-ვე-სახედ გულისჴმა-ყავ სულისათჳს, რამეთუ ბუნებამან მან დამბადებელმან
Line of ed.: 25     
ყოველთამან მოიღო ნივთისა] Page of sec. ms.:    Ms. page: 58r   მისგან კაცობრივისა და შექმნა იგი კერპად,
Line of ed.: 26     
ვითარცა-იგი მთლელმანმან ჟამად-ჟამად განასრულის სახჱ იგი ნივთსა
Line of ed.: 27     
მას შინა პირველითგან დასასრულადმდე. [ე]გრეცა გამოთლაჲ ბუნებისა მის
Line of ed.: 28     
ჩუენისა სულისაჲ არს პირველად დაწყებაჲ უსრულად, განსრულებასა -- სრულ.
Line of ed.: 29     
და იყოცა ოდეს-მე სრულ, უკუეთუ-მცა არა შემთხუევასა მას ბოროტისასა
Line of ed.: 30     
დაეპრკოლა მადლისა მისგან სრულისა და დაკლებულ-იქმნა დაბადებულობაჲ
Line of ed.: 31     
იგი, რაჲთა-მცა მბრწყინვიდა მის შორის ხატებაჲ იგი ღმრთისაჲ. [და]
Line of ed.: 32     
იქმნა შრომით და მოგზ[ა]ურებით მიმავალ სული კაცისაჲ მას-ვე სისრულესა.
Line of ed.: 33     
ამას მიუწერს დიდებული მოციქული პავლე კორინთელთა მათ და იტყჳს:
Line of ed.: 34     
"(ოდ)ეს Page of sec. ed.: 230  ყრმა ვიყავ, ვიტყოდე [ვითარცა] ყრმაჲ, ხოლო ოდეს ვიქმენ Ms. page: 59v  
Line of ed.: 35     
მამაკაც, დაუტევე სიყრმისაჲ იგი"*. რამეთუ არა სხუაჲ სული არს ყრმისაჲ
Line of ed.: 36     
და სხუაჲ მამაკაცისაჲ, არამედ უსრულ არს ყრმასა შინა და სრულ -- მამაკაცსა
Line of ed.: 37     
შინა. და ვითარცა-იგი მცენარეთა მოზარდთათჳს ვიტყჳთ, არამედ ცხოველ
Line of ed.: 38     
არიან, რამეთუ რომელსა აქუნდეს ნაწილი ცხოველებისაჲ და ძრვისაჲ, არა
Line of ed.: 39     
ერქუმის მას უსულო და არცა უსრულ, ოდეს აქუს ცხოველებაჲ. რამეთუ
Line of ed.: 40     
ოდეს იქმნა მცენარე, მოზარდ-ცა არს, არამედ ვერ მიწევნულ საქმესა გრძნობისასა.
Line of ed.: 41     
ეგრე-ცა პირუტყუთა შინა არს სული პირუტყუებრი, მგრძნობელი და
Line of ed.: 42     
ვერ მიწევნულ არს სისრულესა, რომელ არს მადლი მეტყუელი და გულისხმის-მყოფელი.
Line of ed.: 43     
ამისთჳს ვიტყჳთ, ვითარმედ სული განსრულებული ჭეშმარიტი,
Line of ed.: 44     
კაცობრივი არს საცნაურ ყოველთაგან საქმეთა მისთა. ხოლო რომელი
Page of ed.: 127   Line of ed.: 1     
გარეშე არს მისა, სახელის-დებით ხოლო იწოდების სულ და არა ჭეშმარიტ,
Line of ed.: 2     
ვინაჲთგან უსრულ არს იგი. არამედ არს მას შინა ნაწილი მოქმედი,
Line of ed.: 3     
მშუმინვიერი, ვითარ-იგი გუესმა მოსჱსგან დაბადებისათჳს კაცისა, ვითარმედ
Line of ed.: 4     
არს იგი კაცსა შინა მიდრეკითა მით მისითა ბოროტად, რომლისათჳს-ცა
Line of ed.: 5     
მოციქული ასწავებს და იტყჳს: "განიძარცუეთ კაცი იგი ძუელი და შეიმოსეთ
Line of ed.: 6     
კაცი იგი ახალი, განახლებული მსგავსებითა დამბადებელისა თჳსისაჲთა".
Line of ed.: 7     
არამედ იყოს ჩუენდა, რაჲთა კუალად ვეგნეთ მადლსა მას მსგავსებისა
Line of ed.: 8     
ღმრთისასა, რომლითა დაჰბადა ღმერთმან კაცი პირველ, ოდეს თქუა: "ვქმნეთ
Line of ed.: 9     
კაცი ხატად და მსგავსად ჩუენდა", რომლისაჲ არს დიდებაჲ და ძლიერებაჲ
Line of ed.: 10     
აწ და მარადის და უკუნითი უკუნისამდე, ამენ*.
Page of sec. ed.:  




Text: Epiph.Cypr._Gemm.  
Epiphanius Cyprensis

De Gemmis



For the sake of easy collation, page numbers were added in accordance with the edition
Epiphanius de Gemmis.
The Old Georgian Version
and the Fragments of the Armenian Version
by Robert P. Blake
and
The Coptic-Sahidic Fragments
by Henri de Vis
(Studies and Documents, 2),
London 1934,
pp. 3-96.




Page of ed.: 127  
Line of ed.: 11  
Page of sec. ed.: 3 
თუალთაჲ

Line of ed.: 12  
ეპიფანე კჳპრელისაჲ თქუმული ეპიფანე ეპისკოპოსი კოსტანტია
Line of ed.: 13  
ქალაქისაჲ, რომელ არს დედაჲ კჳპროს ჭალაკისაჲ,
Line of ed.: 14  
რომელ თქუა ათორმეტთა მათ თუალთათჳს


Chapter: Intr.  
Page of ed.: 127  
Line of ed.: 15        
უფალსა ჩემსა, პატიოსანსა ძმასა და საქმის თანაზიარსა თევდორეს
Line of ed.: 16     
კეთილად მსახურსა ეპისკოპოსსა ეპიფანე ეპისკოპოსი უფლისა მიერ გიკითხავ.
Line of ed.: 17     
დიდსა ნიჭსა მადლისასა მისცემდა და არა თუ მოიღებდა, რაჟამს სთხოვდა
Line of ed.: 18     
უფალი იგი ცხორებისაჲ სუმად დედაკაცისა მისგან სამარიტელისა*. რამეთუ
Line of ed.: 19     
იგი თჳთ თავადი იყო წყაროჲ ცხორებისაჲ და მისრულ და დაჯდომილ
Line of ed.: 20     
იყო ჯურღუმულსა მას თანა დამაშურალი გზისაგან. და ღირს-ჰყოფდა მიგებად
Line of ed.: 21     
სიტყჳსა, მოიყვანებდა გზასა მას ჭეშმარიტებისასა, რომლისათჳს-ცა იქმნა
Line of ed.: 22     
მოსლვაჲ იგი მისი ჴორციელად და თითოვეულადთა მათ ერთობითა და ნიჭსა
Line of ed.: 23     
მას უხუებით განუყოფდა, რომელ მისგან შექმნულ იყო კაცობრივი ესე ბუნებაჲ.
Line of ed.: 24     
აწ ერთობით ჴორცთ-შესხმითა მით ერთითა სიტყჳთა, ერთითა ნებითა
Line of ed.: 25     
აღიარებს ყოველი-ვე უკუნისამდე და საუკუნოდ: ესე არს ჭეშმარიტი ძჱ
Line of ed.: 26     
ღმრთისაჲ. რომელმან მოიძია თჳსი იგი შექმნული. იქმოდეს მსგავსად ამის
Line of ed.: 27     
სახისა მოწაფენი იგი და მონანი მისნი: განუყოფდეს ნიჭთა მათ და არავისგან
Line of ed.: 28     
რას მიიღებდეს. ნანდჳლ-ვე ემსგავსა უფალსა თჳსსა ელია წინაჲსწარმეტყუელი:
Line of ed.: 29     
ითხოვდა მისგან, რომელსა არა აქუნდა არცა საზომ ერთ საჴნავი,
Line of ed.: 30     
რეცა თუ მისა რაჲ საჴმარ იყო, ითხოვდა ქურივისა მისგან*, რამეთუ უნდა
Line of ed.: 31     
კურთხევითა თჳსითა აღვსებად დედაკაცისა Page of sec. ed.: 4  მის ქურივისა და გამოზრდად.
Line of ed.: 32     
Ms. page: 60r   ეგრე-ცა შენი ეგე პატიოსნებაჲ სიმჴნისაჲ ჩემისა ამის ნაკლულევანებისაგან
Line of ed.: 33     
ითხოვს უფროჲს-ღა, რამეთუ მოცემად გნებავს ჩემდა ნიჭი მადლისაჲ
Line of ed.: 34     
მაგის, რომელ არს შენ თანა. უფროჲს მიღებისა მიმსგავსებულ ხარ შენ-ცა
Line of ed.: 35     
საქმის თანაზიართა მათ შენთა, განამრავლებ ლოცვის-ყოფითა ღმრთისა მიმართ
Page of ed.: 128   Line of ed.: 1     
შესაძლებელთა მათ ჩემთა, საჴმართა მათ შენთა. უკუეთუ არა მოკლებასა
Line of ed.: 2     
მას ზეთისასა რქისა მისგან, ვინაჲ-მე ვინ-მცა მოსცა, და მოკლებასა მას ფქვილისასა
Line of ed.: 3     
ლაგჳნისა მისგან სიგლახაკისა ვინმე-მცა შეუძლო უხუებად?* არამედ მიითხოვა
Line of ed.: 4     
პატიოსნებამან მაგან შენმან, ვითარცა წერილ არს წიგნსა ამას სიტყჳერისა
Line of ed.: 5     
მის ფიცრისა სარჩელისაჲსა, რომელი-იგი შემკულ იყო თუალებითა
Line of ed.: 6     
შემდგომითი შემდგომად, იყო მკერდსა მას მღდელთ-მოძღურისა მის აჰრონისსა.
Line of ed.: 7     
აწ ინებე, რაჲთა-მცა უწყოდა სიმჴნემან მაგან შენმან, ვითარმედ რაჲ
Line of ed.: 8     
სახელ-აც თუალთა მათ ათორმეტთა ანუ თუ რომელთა ადგილთა იპოვებიან,
Line of ed.: 9     
ანუ რაჲ ძალ არს მათ შინა, ანუ ვითარ თითოვეულად ათორმეტთა მათ ნათესავთაჲ
Line of ed.: 10     
სახელები მათ ზედა წერილ არს, ანუ ვითარ გამოჩნდებოდა შემსგავსებულად
Line of ed.: 11     
ღმრთის-მსახურებისა ზრახვაჲ, რამეთუ სახელებითა მით თუალთაჲთა
Line of ed.: 12     
საჴმარსა მას ერისასა გარდაიჴდიდა მღდელთ-მოძღუარი იგი. ხოლო ვითარცა
Line of ed.: 13     
წინაჲწარ ვთქუ, ჩემდა ყოვლად-ვე ვერ შესაძლებელ იყო ესე ყოველი
Line of ed.: 14     
სიძნელჱ გონებითა და მიუწდომელ იყო პოვნად ესოდენისა თხოვისა დიდისა,
Line of ed.: 15     
ვითარცა დედაკაცისა მის ქურივისაჲ სიგლახაკისა მისთჳს უპოვრებისა მისისა.
Line of ed.: 16     
Ms. page: 60v   არამედ ვითარცა ქურივისაჲ მის კურთხევათა მათ მიერ ელიაჲსთა
Line of ed.: 17     
აღორძინებაჲ და განმრავლებაჲ Page of sec. ed.: 5  იქმნა და გარდაემატა უფროჲს-ღა და სამარიტელისა
Line of ed.: 18     
მისგან დედაკაცისა გამოჩინებულსა მას წყალსა ითხოვდა უფალი, ზრახვასა
Line of ed.: 19     
დიდთა მათ ნიჭთა განცხადებულად მიჰმადლებდა, ეგრე-ცა მე, რომელ-ესე
Line of ed.: 20     
მცირე ვარ გულისხმის-ყოფითა და უდარჱს სიბრძნითა და მეცნიერებითა და
Line of ed.: 21     
უწურთელ სიტყუათა მიმართ, ჴელ-ყოფით მომეძალე და ლოცვის-ყოფითა
Line of ed.: 22     
ყოვლით კერძო აღმავსე მე-ცა. ვითარცა ყოვლითა განმდიდრებულმან ვაჭარმან
Line of ed.: 23     
და ვითარცა ელია შორის განჴმელსა მას გუალვითა გარდამოსაქანელნი წყლისანი
Line of ed.: 24     
ლოცვის-ყოფითა გარდამოუტევნა* და ვითარცა სხუათა მრავალთა მართალთა
Line of ed.: 25     
და წინაჲსწარმეტყუელთა, რომელთა მათ შენ-ცა შვილ და მოწაფე ხარ.
Line of ed.: 26     
ღირს-იქმნა პატიოსნებაჲ ეგე შენი თანა-სწორ-ყოფად. მოგიღებიეს მათგან
Line of ed.: 27     
გარდარეულებაჲ სიმდიდრისაჲ, ვითარცა მოგმადლა შენ უფალმან. და ჩუენ
Line of ed.: 28     
უმეტჱს-ღა ლოცვითა შენითა მოგუმადლე.

Line of ed.: 29        
აწ ვიწყო მე-ცა ბრძანებულთა მათ შენთა გამოთქუმად, ხოლო ვევედრები
Line of ed.: 30     
პატიოსნებასა მაგას შენსა, რაჲთა არა მაბრალებდე ჴელის შეყოფისათჳს, რომელი
Line of ed.: 31     
უფროჲს ჩემსა საქმჱ იყოს, არამედ დამორჩილებით წრაფისათჳს. და
Line of ed.: 32     
უფროჲს ძალისა ჩემისა ვიწყო გამოთქუმად.

Line of ed.: 33        
და არს პირველსა მას ოთხსა განწესებულ, რამეთუ ოთხგანსა მას განდგმულ
Line of ed.: 34     
იყვნეს თუალნი იგი, რომელ დადებულ იყო ზედა სიტყჳერსა სარჩელისასა
Line of ed.: 35     
მას ფიცარსა. და თავადი ფიცარი იგი სარჩელისაჲ იყო ოთხ\-კედელ, Ms. page: 61r  
Line of ed.: 36     
მტკაველ სიგრძოჲ და მტკაველ სივრცოჲ.

Line of ed.: 37        
და პირველსა მას იყო პირველი იგი თუალი სარდიონი და შემდგომად
Line of ed.: 38     
მისა ტბაზიონი და მერმე ზმური.

Line of ed.: 39        
და მეორესა მას -- კარქედონი და საფირონი და იასპინი.

Line of ed.: 40        
და მესამე Page of sec. ed.: 6  მას ლუგჳრიონი, აკატჱ, ამეთჳსტონი

Line of ed.: 41        
და მეოთხესა მას, რომელ არს შემდგომად ყოვლისა, -- იაკინთჱ, და
Line of ed.: 42     
ბჳვრილი და ფრცხილი.

Page of ed.: 129  
Line of ed.: 1        
ესე თუალნი არიან ათორმეტნი სიტყჳერსა მას და სარჩელისა ფიცარსა
Line of ed.: 2     
თითოვეულად განწესებულნი ადგილისაგან, განწესებულ და გამოქმნულ
Line of ed.: 3     
და განდგმულ.



Chapter: A_1  
Page of ed.: 129  
Line of ed.: 4  
ა̂. თუალი სარდიონი


Line of ed.: 5        
სარდიონ ამის გამო ერქუმის, რომელ ბაბილოვ[ნ]ს [იპოვების], რომლისაჲ
Line of ed.: 6     
არს ხილვაჲ მისი მეწამულ, რამეთუ ფერსა და სახელსა თევზისასა სახელ-ედვა,
Line of ed.: 7     
რომლისაჲ არს ფერი მისი სარდიონ-თევზისაჲ, ფერი სისხლისაჲ. რაჟამს
Line of ed.: 8     
განაჴმიან თევზი იგი, იქმნის ფერი მისი, ვითარცა სისხლი. და ხილვითა
Line of ed.: 9     
მით მიმსგავსებითა დაედვა სახელი თევზსა მას სარდიონ. ასურასტანს იპოვების.

Line of ed.: 10        
და არს თავადი იგი თუალი მბრწყინვალების გამომცემელ და ძალი
Line of ed.: 11     
კურნებისაჲ აქუს, რომელი მკურნალთა მიიღიან და დასდვიან საკურნებელად
Line of ed.: 12     
და განაცოცხლიან მით მსივანებანი და გამოსხმული. და სხუაჲ-ცა წყლულებაჲ
Line of ed.: 13     
კუეთილი მახჳლითა. დაასხიან მისგანი და მოსცხიან. და ცხებითა მით
Line of ed.: 14     
წყლულებანი განიკურნნიან.

Line of ed.: 15        
არს სხუა თუალ, რომელსა ჰრქჳან სარდიონ-ფრცხილ. და რომელთა-მე
Line of ed.: 16     
ჰრქვან მას მოლოქას ფერისა მისთჳს და ძალისა, რომელ აქუს მსგავსება
Line of ed.: 17     
ჭაკუნტლისა. Ms. page: 61v   რამეთუ რომელთა სჳან მისგან, მოაჩჩჳს მუცელი და
Line of ed.: 18     
ჴსნილად უპყრიედ. და თჳთ Page of sec. ed.: 7  ფერი მისი არს ვითარცა მწუანვილისაჲ მის.
Line of ed.: 19     
და რაოდენ ნოტიაებაჲ მისწუდის, უმეტჱს განაბრწყინის სიმწუანჱ თჳსი,
Line of ed.: 20     
უფროჲს-ღა ჟამთა ზაფხულისათა და დღეთა აღვსებისათა.

Line of ed.: 21        
არს სხუა-ცა თუალ მსგავსი ამათსა, რომელსა ჰრქჳან სარდაკად, რომელსა
Line of ed.: 22     
ყოვლად-ვე აქუს სისპეტაკისა ფერი რაჲმე, ვითარცა თუალსა მას აკადსა, და
Line of ed.: 23     
იქცევის. რაჲმე არს თავადი, ვითარ თქჳან, ბოროტ, და ერქუა მას დამამშჳდებელ.



Chapter: A_2  
Page of ed.: 129  
Line of ed.: 24  
ბ̂. თუალი ტბაზიონი


Line of ed.: 25        
ტბაზიონისა თუალისაჲ მეწამულ არს ხილვაჲ მისი. და მსგავს არს თუალი
Line of ed.: 26     
იგი, რომელ ჰრქჳან კარქიდონ. და იპოვა თუალი იგი ტბაზიონი ქალაქსა,
Line of ed.: 27     
რომელსა ჰრქჳან ტობაზჱ, ქუეყანასა მას ჰინდოეთისასა. და იპოვა ესრე-სახედ:
Line of ed.: 28     
გალატოზნი ქვასა თლიდეს და იპოვა ქვასა ერთსა შინა, რომელსა-იგი
Line of ed.: 29     
თლიდეს. ვითარცა იხილეს ფერი იგი თუალისაჲ მის შუენიერი და ხილვაჲ
Line of ed.: 30     
საკჳრველი, აღიღეს და მიჰყიდეს იგი ვაჭართა ვიეთ-მე ალაბასტრელთა, რომელ
Line of ed.: 31     
მახლობელ არს სოფელი იგი ალაბასტრელთაჲ ჰინდოეთსა და მიიღეს
Line of ed.: 32     
ალაბასტრელთა მათგან მცირედი რაჲმე სასყიდელი და მისცეს თუალი იგი
Line of ed.: 33     
ტბაზიონი. ალაბასტრელნი იგი მიიწინეს თებაის ქალაქად, რომელ არს ეგჳპტისაჲ,
Line of ed.: 34     
მიჰყიდეს უფროჲსის სასყიდლის უმეტჱს მისა, რომელ მიეცა. თებაელთა
Line of ed.: 35     
მათ მიართუეს ძღუნად მეფესა, რომელ მას ჟამსა იყო ქალაქსა მას, და მან
Line of ed.: 36     
მიიღო თუალი იგი ტბაზიონი და Ms. page: 62r   განადგა გჳრგჳნსა თჳსსა საშუვალ
Line of ed.: 37     
შუბლსა ოდენ.

Line of ed.: 38        
და აქუს თუალსა ამას ძალი გამოცდით ესრჱთ: გლესის ზედა საგლესელსა
Line of ed.: 39     
მკურნალისასა, არა თუ მეწამულად გამოსცის წყალი Page of sec. ed.: 8  ლესვასა მას მსგავსად
Page of ed.: 130   Line of ed.: 1     
ფერის ამის თჳსისა. არამედ სძის ფერ არნ, სპეტაკ ნალესავი მისი. და აღავსი[ს]
Line of ed.: 2     
მრავალი ჭურჭერი, რაოდენ-ცა ჰნებავნ მკურნალსა მას, რომელი
Line of ed.: 3     
უსუამნ თუალსა მას, და რაჟამს შეკრიბის ნალესავი იგი, აღწონის თუალი
Line of ed.: 4     
იგი და არა თუ დამცირდის, არამედ იგი-ვე სწორებაჲ აქუნ. და ხატი გარემო,
Line of ed.: 5     
რაოდენ-ცა იგი არნ, იგი-ვე აქუნ და არა დამცირდის და სარგებელ-ექმნის
Line of ed.: 6     
თუალთა სალმობიერთა. და თუ ვინმე სუას იგი, სარგებელ-ექმნის ბრუ-ქცეულთა
Line of ed.: 7     
და მწყუდნართა. და თუ ვინმე ტბის ყურძენი ჭამოს და ცბის სიმწარითა მისითა,
Line of ed.: 8     
ასჳან მკურნალთა ნალესავი მისგან და განკურნიან.



Chapter: A_3  
Page of ed.: 130  
Line of ed.: 9  
გ̂. თუალი ზმური


Line of ed.: 10        
ზმური თუალი და აკატჱ მწუანე არიან ხილვითა. არამედ არს
Line of ed.: 11     
ფერსა მათსა განყოფანი რჩეულებისანი: რამეთუ ზმური იგი მბრწყინვალების
Line of ed.: 12     
გამომცემელ არს, ხოლო აკატჱ იგი მწუანე ხოლო არს. და რომელთა-მე
Line of ed.: 13     
ჰრქჳან თუალთა ამათ ნერონიანოს, და სხუათა -- დუმენტიანოს. და ნერონიანოსსა
Line of ed.: 14     
მას ძლიერად აქუს სიმწუანჱ თჳსი და შუენიერ არს ხილვაჲ მისი. და
Line of ed.: 15     
ჰრქჳან ნერონიანოს ამის მიზეზისა გამო: იტყჳან, ნერონ მეფემან მოიღო ზეთი
Line of ed.: 16     
მწუანის ფერი, რომელ არს ლიბერტიას. და სხუათა თქჳან, ვითარმედ Ms. page: 62v  
Line of ed.: 17     
სძჱ ნუშისაჲ შეკრიბის და მრავალთა სხუათაჲ-ცა მწუანის ფერთაჲ და მოჰრწყვიდა
Line of ed.: 18     
მთათა. სადა-იგი იყო სიმრავლჱ ლოდთაჲ და ქვათა შეღუერფულთაჲ.
Line of ed.: 19     
და სხუათა თქუეს: მოიღო მან ზეთი დუმენტიანონი
Line of ed.: 20     
და შთაასხა იგი Page of sec. ed.: 9  ჭურჭერთა პილენძისათა. და რაჟამს მრავალ ჟამ
Line of ed.: 21     
დგან ზეთი იგი ჭურჭერთა მათ პილენძისათა წიდითა მით სპილენძისაჲთა,
Line of ed.: 22     
ზეთი იგი განმწუანდის და მორწყიან მით მთაჲ იგი, რომლისა ქვანი მისნი არიან
Line of ed.: 23     
მწუანის ფერ. და ვითარ მიიწიის ზეთი იგი, ფრიად უმეტჱს განმწუანდის და
Line of ed.: 24     
განბრწყინდის. ხოლო დუმენტიანონ ამისთჳს ერქუმის, რამეთუ დუმენტიანოზ
Line of ed.: 25     
იყო მეფჱ მათ ჟამთა, ძჱ ვესპასიანოსისი. ესენი იყვნენ, რომელთა იერუსალჱმი
Line of ed.: 26     
წარტყუენეს და მოაოჴრეს. თავის-მოთნენი, მომკაულნი, მზუავნი იყვნეს
Line of ed.: 27     
მეფენი ესე ნერონ და დუმენტიანოზ. დღეთა მათთა ესრე შურებოდეს პოვნად
Line of ed.: 28     
თუალთა მათთჳს პატიოსანთა. და სხუათა თქჳან: იპოვების იგი ქუეყანასა
Line of ed.: 29     
მას ჰინდოეთისასა და მიერ მოაქუს. და რომელთა-მე თქჳან: ეთიოპიას
Line of ed.: 30     
იპოვების, ფისონ მდინარესა ვითარცა წიგნნი ეწამებიან სიტყუათა ამათ ჩუენთა,
Line of ed.: 31     
ვითარმედ ფისონ მდინარესა იპოვების ზმური. და იტყჳს, ვითარმედ: "ფისონ
Line of ed.: 32     
მდინარჱ მოეხუევის ქუეყანასა მას ევილათსა. მუნ არს თუალი პატიოსანი
Line of ed.: 33     
აკატჱ, ძოწეული და კაპოეტი"*. და ფისონ მდინარესა ინდოს ჰრქჳან
Line of ed.: 34     
ფრომინთა ენითა, ხოლო ბარიმინელთა და ბოგიელთა ფისონსა განგე* ჰრქჳან.
Line of ed.: 35     
ხოლო წინანდელთა მათ მთხრობელთა ფრომინთა განგე მდინარჱ თქუეს,
Line of ed.: 36     
რომელი მოეხუევის ქუეყანასა მას ევილათსა Ms. page: 63r   და ევილათი ჰინდოეთსა
Line of ed.: 37     
გარეშე თქჳან და თანა-წარჰვალს ეთიოპესა, რომელ არს მახლობელად მზის
Line of ed.: 38     
დასავალსა, რამეთუ ესე არს დიდი იგი ეთიოპიაჲ და თანა-წარჰვალს ეთიოპესა
Line of ed.: 39     
და შეერთვის უკიანოსსა. რამეთუ თუალი-ცა ძოწეულის ფერი იპოვების
Line of ed.: 40     
მას შინა, რაჟამს აღძრვანი სლვათა თჳსთანი იქმნიან ადგილთა ღჳრღუაროვანთა.
Page of ed.: 131   Line of ed.: 1     
ესევითართა ადგილთა დაშენებულ არიან ეთიოპელნი. Page of sec. ed.: 10  ხოლო აკჳლა
Line of ed.: 2     
თარგმანმან თუალი იგი მწუანჱ, რომელსა-იგი "შობათასა" აკატ ერქუმის,
Line of ed.: 3     
არცა აკატ ჰრქუა მას, არცა მწუანე, არცა ზმურ, ხოლო რამეთუ მეცნიერ
Line of ed.: 4     
იყო მრავალსა მას ენასა ებრაელთასა და განმარტებასა მათსა, პოვა ადგილსა
Line of ed.: 5     
ერთსა, რომელსა წერილ იყო სახელი თუალისაჲ მის ბდელიონ, რომლისათჳს
Line of ed.: 6     
სამეოც და ათთა მათ თარგმანთა თქუეს: "მიერ გამოვალს თუალი აკატი"*,
Line of ed.: 7     
რომელ არს მწუანის ფერი, რომელსა-იგი ბერძენთა ჰრქჳან პრასინოს,
Line of ed.: 8     
რომელსა ერქუმის ქართველთა ენითა მწუანის ფერ. და აკჳლა იტყჳს:
Line of ed.: 9     
მუნ არს თუალი იგი ბდელიონი და გამოითარგმანების ბდელიონი -- "საკუმეველ
Line of ed.: 10     
სულნელების", რომელი მოაქუს მდინარესა მას ქუეყანისაგან ჰინდოეთისა,
Line of ed.: 11     
რამეთუ სხუა-ცა თუალებ მრავალ არს ზმურისაებრ, რომელი თითოვეულად
Line of ed.: 12     
ვინმე პოვა, და არს რომელი-მე ბუნებით მბრწყინვალჱ და მწუანჱ
Line of ed.: 13     
არს. და არს რომელი-მე ფიცხელ და არს რომელი-მე ლბილ. არს რომელი-მე
Line of ed.: 14     
ეთიოპიას იპოვების და არს რომელი-მე ქუეყანასა მას ჰინდოეთისასა.

Line of ed.: 15        
თანა-გუაც გამოთქუმად ესე-ცა, ვითარმედ რომელი-მე მთაჲ არს, რომელსა-იგი
Line of ed.: 16     
ნერონ მოჰრწყავს, Ms. page: 63v   ანუ რომელი-მე არს, რომელსა-იგი დუმენტიანოს,
Line of ed.: 17     
ანუ რომელსა სოფელსა არს. არს მთაჲ იგი სოფელსა მას მახლობელად ზღუასა
Line of ed.: 18     
მეწამულსა, რაჟამს ჰნებავნ ვის-მე ნავითა მისლვაჲ ქუეყანასა მას ჰინდოეთისასა.
Line of ed.: 19     
რამეთუ სხუა და სხუა სოფლებ არს ჰინდოეთისაჲ და მრავალსა მას სოფლებსა
Line of ed.: 20     
ცხრანი მეფენი არიან და ესე სახელები არს სოფლებისაჲ მის და ნათესავთაჲ
Line of ed.: 21     
მათ: ალაბასტრელნი, ჰომერიელნი, აქსიმინელნი, და მახლობელ მათსა -- დულატელნი,
Line of ed.: 22     
ბოგიტავანელნი, ასაბელნი, დიბენელნი, ლელედიბენელნი.
Line of ed.: 23     
ხოლო აწ Page of sec. ed.: 11  სხუაჲ-ცა სახელები იცვალა მწირად მოსრულთა მათთჳს მრავალთა
Line of ed.: 24     
ადგილთაგან. პირველსა მას -- ჰინდობენონ, ესენი თევზის მჭამელთა მათგან
Line of ed.: 25     
სოფლისა მივიდეს, სირინდიბენელნი -- ესენი ქუეყანისა მისგან ევილათით
Line of ed.: 26     
მოვიდეს. ხოლო სხუათაჲ-ცა ადგილთაჲ ვთქუათ, ვინაჲ-ცა ღირს იყოს. ხოლო
Line of ed.: 27     
აწ ვთქუათ მთისა მისთჳს, სადა-იგი ზმური თუალი იპოვების: არს საბრძანებელად
Line of ed.: 28     
ჰრომელთა მეფისა მის. ზმურიან ერქუმის სახელი მთასა მას და არს
Line of ed.: 29     
ვითარცა ჭალაკი თჳსაგან და არს პირის-პირ ბერონიკესა, წარსავალსა მას ჰინდოეთისასა.
Line of ed.: 30     
რაჟამს მი-ვინმე-ვიდოდის თებაიდდ და შორავს-რე ზღუასა
Line of ed.: 31     
ვითარ წარსაქანელ ოდენ ერთ ნავის, რომელ არს ესე ვითარ ოთხმეოც ოდენ
Line of ed.: 32     
მილიონ და არს თანაშე ბერონიკესა, მახლობელად პილოჲს ძუალედთა მათ
Line of ed.: 33     
სახელ-დებულთა მათ ადგილთა. და უპყრიეს იგი ნათესავსა მას ბლჱნიელთასა,
Line of ed.: 34     
რომელთა სხუა-ცა ადგილნი მრავალნი უპყრიან. და აწ უცხო ნათესავნი წარმართთანი
Line of ed.: 35     
გამოჰკუეთენ Ms. page: 64r   თუალსა მას ზმურსა და მიიღიან სავაჭროდ. და
Line of ed.: 36     
არს ძალი ფერისა მისისაჲ: ვითარცა სარკემან უჩუენის შინაგამო და წინაჲსწარ
Line of ed.: 37     
ცნობაჲ გამოჩინებითა მით ქმნის.



Chapter: A_4  
Page of ed.: 131  
Line of ed.: 38  
დ̂. თუალი იაკინთჱ


Line of ed.: 39        
იაკინთისა ფერი -- მბრწყინვალჱ ცეცხლის მსგავს, ფანაკის მსგავს სიმეწამულითა.
Line of ed.: 40     
იპოვების ადგილთა მათ კარქედონელთასა, რომელ არიან ლიბიელნი,
Line of ed.: 41     
რომელსა ერქუმის აფრიკჱ. ხოლო სხუათა თქუეს: ესრჱთ იპოვების თუალი
Page of ed.: 132   Line of ed.: 1     
ესე: არა თუ დღისი ჩანნ მბრწყინვალებაჲ მისი, არამედ Page of sec. ed.: 12  ღამე შორით
Line of ed.: 2     
ვითარცა სანთელი ჰნთიედ და ვითარცა ნაკუერცხალმან მბრწყინვალებაჲ გამოსცის
Line of ed.: 3     
და ვითარცა საჴუმილი აღგზებული და მუნქუეს-ვე დაცემული ალისა
Line of ed.: 4     
მის ზედა დებითა და ვითარცა ნაკუერცხალი თეთრ-განრეულად ჩანნ. და
Line of ed.: 5     
გამობრწყინებითა მით იხილიან თუალი იგი შორით. სადა-მე ნაკუერცხლის ფერ
Line of ed.: 6     
არნ და სადა-მე არმურის სახედ. და ხილვითა მით ესრე-ფერად ცნიან თუალი
Line of ed.: 7     
იგი და მივიდიან, მბრწყინვალების გამოცემითა მით პოვიან იგი. და რომელსა-იგი
Line of ed.: 8     
მიაქუნ და არა უწყინ, რომელი თუალი არნ, გარეშე მიაქუნ და არა
Line of ed.: 9     
სამოსელსა შიგან, ნათლისა მის მბრწყინვალებითა განშოვრებულთა
Line of ed.: 10     
ადგილთა მიიწიის მბრწყინვალებაჲ თჳსი, რომლისა გამოცა ნაკუარცხალ
Line of ed.: 11     
ჰრქჳან ესევითარისა ნათლისა და მბრწყინვალებათა გამო. ხოლო
Line of ed.: 12     
ძალი მისი არს ესე: თუალსა მას იაკინთესა რაჟამს უსუამნ თუ ვინმე საგლესელსა
Line of ed.: 13     
და თუ ვინმე სჳს ნალესავი იგი, განაღჳძის სული სამართალთა
Line of ed.: 14     
სიტყუათა მიმართ; და თუ ვინმე იპყრის პირსა შინა წრფელი და სამართალი
Line of ed.: 15     
საშჯელი აღწონის, Ms. page: 64v   მსგავს არს ესე მცირედ ოდენ ნაკუარცხალსა მას,
Line of ed.: 16     
ცეცხლის-სახედ გარდამოვარდის.

Line of ed.: 17        
არს სხუა-ცა თუალ მსგავსი ამისსა, რომელსა ერქუმის კარქედონ. და
Line of ed.: 18     
ესე მსგავს ფერითა თუალთა მათ, რამეთუ მათ-ვე ადგილთა იპოვებიან. ხოლო
Line of ed.: 19     
თუ ეგრჱთ დასაკჳრვებელ რაჲ არს ხილვითა, რომელსა-ცა საღმრთოჲ წიგნი
Line of ed.: 20     
დაჰნაგს იტყჳს, რომელი ფისონ მდინარისაგან გამოვალს, იპოვების თუალი
Line of ed.: 21     
ესე აფრიკიასცა. და იპოვების ესრე. რამეთუ შეერთვის ფისონ მდინარჱ
Line of ed.: 22     
ზღუად ადგილთა მათ ბღუარიათ კერძო, მზის დასავალით შეერთვის უკიანოზსა,
Line of ed.: 23     
რამეთუ გარემო-აც Page of sec. ed.: 13  უკიანოსი ყოველთა ცის კიდეთა. და მზის-დასავალით
Line of ed.: 24     
კერძო შეერთვის ფისონ მდინარჱ უკიანოზსა, მახლობელად სოფელსა
Line of ed.: 25     
მას ლჳბიელთასა, რამეთუ იტყჳს ესრჱთ საღმრთოჲ წიგნი: "მდინარჱ გამოვიდოდა
Line of ed.: 26     
ედემით და განიყოფვოდა ოთხად თავად. სახელი ერთისაჲ მის -- ფისონ.
Line of ed.: 27     
ესე არს, რომელი მოეხუევის ყოველსა მას ქუეყანასა ევილათსა. მუნ
Line of ed.: 28     
არს ოქროჲ, და ოქროჲ ქუეყანისაჲ მის კეთილ არს. და მუნ არს ანთრაკი, ძოწეული
Line of ed.: 29     
და კაპოეტი"*.



Chapter: A_5  
Page of ed.: 132  
Line of ed.: 30  
ე̂. თუალი საფირონი


Line of ed.: 31        
რომელსა ჰრქჳან თუალ საფირონ, ძოწეულის ფერ არს. ვითარცა ძოწეული,
Line of ed.: 32     
ბნობის ფერ შავად ჰხილავნ თუალი იგი საფირონი. ხოლო სხუა-ცა
Line of ed.: 33     
მრავალი თუალები არს მსგავსი საფირონისაჲ. ჰრქჳან სახელი ერთსა ბასილიკჱ
Line of ed.: 34     
და სხუათა ქრიისჱ და ტიგჱ, რომელნი არა ეგოდენ რაჲ სახილველ
Line of ed.: 35     
არიან: მცირედ რაჲმე არიან ფერნი მათნი. და ვითარ ვჰგონებ თქჳან, ვითარმედ
Line of ed.: 36     
არიან ჰინდოეთს და ეთიოპიას და დგანან მწყობრ საკერპოსა მას დჳონჱსესა,
Line of ed.: 37     
დაღათუ Ms. page: 65r   არა სარწმუნო არს, რომელსა-იგი იტყჳან, ვითარმედ სამას
Line of ed.: 38     
სამეოც და ხუთ ბათმონ არს. და ყოველი-ვე თუალისა საფირონისაჲ და
Line of ed.: 39     
თითო-თითოჲ თუალისაგან საფირონისა არს ბათმონი თავადი და შედგმულ
Page of ed.: 133   Line of ed.: 1     
ურთიერთას ჯაჭუებითა, რამეთუ ესე არს მეფეთაჲ საკჳრველი თუალი და
Line of ed.: 2     
შუენიერი და საწადელი ხილვითა. ამისთჳს რომელთა-მე თქჳან სახელი ალექსიპონონ.

Line of ed.: 3        
და ძალი თუალისაჲ მის: რაჟამს ნალესავი მისი აღ-ვინ-ადგინის და შეჰრიის
Line of ed.: 4     
სძესა, ფაქლი და მხივანებაჲ და გამოსხმული და მსივანებაჲ განკურნის.
Line of ed.: 5     
წერილ არს შჯულსა მოსჱსსა, რაჟამს იხილა მთასა მას, რამეთუ "დგა ფერჴთა
Line of ed.: 6     
ქუეშე ცის Page of sec. ed.: 14  სხეული თუალთა მათგან საფირონისათა"*.



Chapter: A_6  
Page of ed.: 133  
Line of ed.: 7  
ვ̂. თუალი იასპინი


Line of ed.: 8        
იასპინი თუალი არს და ხილვაჲ მისი მსგავს არს ზმურისა. და იპოვების
Line of ed.: 9     
პირს-პირ მახლობელად თერმოგონდოს მდინარისა და მახლობელად იამანთესა,
Line of ed.: 10     
არა რომელი-იგი კჳპროს არს. რამეთუ ბუნებით მრავალ არს, რომელსა-იგი
Line of ed.: 11     
ჰრქჳან ამათჳსიონ, რომლისა ხილვაჲ მისი მწუანის ფერ არს, ვითარცა ზმურისაჲ,
Line of ed.: 12     
ხოლო მცირედ ოდენ ბნობის-სახე არს და შინაგამო ფერსა მწუანისასა
Line of ed.: 13     
გამოუტევებნ პილენძის სახედ. და განშუენდიან მით, რომელთა ჰნებავნ
Line of ed.: 14     
შემკობაჲ თავთა თჳსთაჲ, ვითარცა ზღაპართა მათ შინა ითქუმის. არს სხუა-ცა
Line of ed.: 15     
თუალ უწითლეს წყალთა მათ ზღჳსათა, მომრუმე უფროჲს ყუავილთა.

Line of ed.: 16        
არს სხუა-ცა თუალ, რომელ იპოვების ქუაბთა შინა მთათა მათ სიდესიაჲსათა,
Line of ed.: 17     
რომელ არს ფრჳგიას. არს ფერი მისი სისხლისაჲ და ვითარცა
Line of ed.: 18     
მა[რ]გალიტისა ძირისა ფერი უნათლჱს არს და ვითარცა ღჳნის ფერ, Ms. page: 65v  
Line of ed.: 19     
ჰგავს ამეთჳსტონსა თუალსა. და უმწითურეს არს და არა ერთ ფერ და არცა
Line of ed.: 20     
ერთ ძალ. და სხუა არს, რომელი უნათლეს არს და მსგავს ალისა და კუამლისა,
Line of ed.: 21     
უსპეტაკჱს და უბრწყინვალჱს-ღა. და რომელნი-მე ზღაპართაგან იტყჳან,
Line of ed.: 22     
ვითარმედ თუალთ[ა] საცნაურ რაჲმე ყვიან. და იპოვების ესე საზღვართა
Line of ed.: 23     
ქართლისათა და გორგანეთს, და ქუეყანასა მას კასპთასა, სადა არიან
Line of ed.: 24     
ნათესავნი.

Line of ed.: 25        
სხუა არს მერმე იასპინი, არა დიდად მბრწყინვალჱ და მწუანის ფერ.
Line of ed.: 26     
და ნაწევარნი არიედ შიდა თუალსა მას. და მერმე სხუა-ცა არნ იასპინი, რომელსა
Line of ed.: 27     
ჰრქჳან უპავლიოს; მსგავს Page of sec. ed.: 15  არს თუალისა და პერულსა ზღჳსასა და
Line of ed.: 28     
ვითარ-მცა ვინ შეჰრთო სისხლი სძესა, და ვითარცა სუმენ მასქათნი და ვითარ
Line of ed.: 29     
სახედ გჳთხრობენ, რომელთა პოვიან ესე დაბათა გინა თუ აგარაკთა,
Line of ed.: 30     
შიშ რაჲმე დაედვის.



Chapter: A_7  
Page of ed.: 133  
Line of ed.: 31  
ზ̂. თუალი ლჳგჳრიონი


Line of ed.: 32        
ლჳგჳრიონი ვითარ პოვნილ არს, ვერსადა გამოვიძიეთ: არცა მათ თანა
Line of ed.: 33     
რომელთა ბუნებასა ამის გამოთქუმად იწყეს და არცა სხუათა მათ
Line of ed.: 34     
თანა წინანდელთა, რომელთა-იგი მისთჳს გულს-იდგინეს. არამედ გუესმა
Line of ed.: 35     
სახელი მისი. რომელსა ჰრქჳან ლჳგჳრიონ. რომელნი-იგი ჭეშმარიტსა და
Line of ed.: 36     
დამტკიცებულსა ენასა იტყოდეს, ლჳგჳრიონ ჰრქჳან და ვითარ მე ვჰგონებ --
Line of ed.: 37     
ლჳგჳრიონი იგი, ვითარცა წიგნთა საღმრთოთა შინა ვპოვეთ სახელები იგი
Page of ed.: 134   Line of ed.: 1     
ცვალებულ რამეთუ ზმური იგი თუალი მწუანის ფერ თქჳან და სხუა სახელებსა
Line of ed.: 2     
სხუა სახელ-სდვეს, და ლჳგჳრიონსა მას ლაგჳრიონ უწოდეს. დაღათუ
Line of ed.: 3     
ადგილნი იგი, და სადა იპოვნეს, ჩუენგან და Ms. page: 66r   ფარულ არიან, გულსა მოვიჴადეთ,
Line of ed.: 4     
ვითარმედ იპოვების იგი თებაისს, რომლისათჳს თქუეს, ვითარმედ
Line of ed.: 5     
კლდენი არიან მუნ და მათ კლდეთა შინა გამოიკუეთების თუალი. და ჰრქჳან
Line of ed.: 6     
თუალსა მას ასკლეპიონ მეფისა მეგჳპტელთაჲსა. და არს თუალსა მას შინა,
Line of ed.: 7     
ვითარცა ძარღუები გამოხატული, მსგავს თუალისა მის, რომელსა ჰრქჳან
Line of ed.: 8     
კერინონ და არიან ძარღუნი იგი მწუანის ფერ. და არს ჩუენდა გულისხმის-საყოფელ.
Line of ed.: 9     
ვითარმედ ძარღუნი იგი კლდესა შინა არიან, ვინაჲ თუალი იგი
Line of ed.: 10     
გამოიკუეთების. და ვითარცა გამოიკუეთის თუალი იგი კლდისა მისგან, უმეტჱს
Line of ed.: 11     
შუენიერად, ძარღუ-განრეულად ჩანნ.

Page of sec. ed.: 16 
Line of ed.: 12        
და რაჟამს ჭეშმარიტად ვინმე გამოეძიებდეს სახელსა მას, ლჳგჳროს
Line of ed.: 13     
სახელი არს საცხოვრისაჲ, რომელსა ლჳგჳრონ ჰრქჳან, რომელ არს ფერი
Line of ed.: 14     
ველურისა მის ზროხისაჲ, მსგავს წითლისა დეაკეულისა. და წუერსა სამწერებელისა
Line of ed.: 15     
თჳსისასა ახს თმაჲ იგი დაკონვილად და მწუანის ფერად აღტყდებინ,
Line of ed.: 16     
რომლისა გამოცა ლჳგჳროზ ერქუმის, რომელი გამოითარგმანების
Line of ed.: 17     
ლჳგჳრიონი კუალად. ხოლო მე მიკჳრს, ვითარ შრომით გამოვიძიე საღმრთოთა
Line of ed.: 18     
წიგნთაგან, ვითარ პირად-პირადსა სამკაულსა შუენიერებისასა, ვითარცა მეუფესა,
Line of ed.: 19     
უქმოდეს გჳრგჳნსა და კუართსა მას მღდელისასა და ვითარცა იპოვნეს
Line of ed.: 20     
თუალნი ესე პატიოსანნი და მბრწყინვალედ განდგმიდეს იასპინსა ამას განსაშუენებელად,
Line of ed.: 21     
უფროჲს-ღა რომელსა შინა იყო ძალი წინაჲსწარ გამოჩინებითა
Line of ed.: 22     
სასწაულებისა, რომელ-ცა Ms. page: 66v   წინაჲსწარ მოვიჴსენეთ. იაკინთესა მას
Line of ed.: 23     
ვიტყჳ და ზმურსა, ამეთჳსტონსა და აკატსა და ბივრილსა და კარქედონსა და
Line of ed.: 24     
ვითარცა სახელსა მას თუალთასა თუალი იგი იაკინთჱ ვერვინაჲ მოიჴსენა,
Line of ed.: 25     
რამეთუ არს იგი უსაკჳრველჱს და პატიოსან, და ვითარ ვჰგონებ, რომელსა
Line of ed.: 26     
ესე ლჳგჳრონ ჰრქჳან, საღმრთოთა წიგნთა მას იაკინთჱ ჰრქჳან. და თუალი
Line of ed.: 27     
იაკინთჱ არს ფერ-მრავალ და ეგრე უპატიოსნეს არს მრავალთა თუალთა,
Line of ed.: 28     
რამეთუ საღმრთოთა-ცა წიგნთა შინა ითქუმის. ვითარმედ "სამკაულისა მის
Line of ed.: 29     
იაკინთისაჲ და ძოწეულისაგან უქმნეს"*. ვჰპოვებთ ფერსა მას იაგუნდსა
Line of ed.: 30     
თუალსა შინა სიმეწამულესა და თაფლის ფერსა და მჴიის ფერსა. და სხუაჲ
Line of ed.: 31     
თუალი არს, მსგავსი ამისა, ზღჳს-ფერ, და სხუაჲ არს, რომელსა ჰრქჳან
Line of ed.: 32     
როდჳოს და სხუაჲ არს, რომელსა -- ნატიბოს, და სხუაჲ არს, ვითარცა წყლის
Line of ed.: 33     
ფერი, რომელსა ჰრქჳან ქავნიჱოს. და სხუანი-ცა არიან მრავალნი Page of sec. ed.: 17  თუალნი,
Line of ed.: 34     
რომელნი მსგავს არიან ამის თუალისა სისპეტაკითა და სხუანი-ცა ფერად-ფერადნი.
Line of ed.: 35     
და იპოვებიან თუალნი ესე შინაგან ადგილთა მათ წარმართთასა,
Line of ed.: 36     
რომელ არიან სკჳთელნი. და ვითარ თქუეს წინანდელთა მათ, ვითარმედ არს
Line of ed.: 37     
სკჳთიაჲ ადგილთა მათ ჩრდილოჲთ კერძო, რომელთა ადგილთა არიან დასნი
Line of ed.: 38     
ეტელნი და ჳნელნი, ლარიელნი, არანელნი ვიდრე გერმანონ და ამაზონდმდე
Line of ed.: 39     
და მათსა გარეშე არს უდაბნოჲ ერთი, რომელსა დიდ სკჳთია ჰრქჳან. არს მუნ
Line of ed.: 40     
ჴევი ერთი სიღ[რ]მითა დიდ და ბნელ, რომელსა ვერვინაჲ ეგების კაცისა
Line of ed.: 41     
შთასლვაჲ. და მთანი გარე-მოცვულ არიან, რომლისაჲ არიან თავნი მათნი
Line of ed.: 42     
კლდე მყარ, Ms. page: 67r   და იმიერ მოჴსულ ქუჱთგან ვიდრე ზე თავადმდე მთათა
Line of ed.: 43     
მათ. უკუეთუ-მცა ვის უნდა მიდგომად და შთახედვად, ვერ შესაძლებელ არს
Page of ed.: 135   Line of ed.: 1     
ხილვად იაკინთისა მის, რამეთუ დიდად სიღრმითა მით ბნელი დახუეულ არს
Line of ed.: 2     
იატაკსა მისსა და არიან დიდნი საშინელებანი და სიღრმესა მას უფსკრულსა
Line of ed.: 3     
ბნელსა შინა თქჳან, ვითარმედ არს თუალი იგი იაკინთჱ. და კაცნი, რომელ
Line of ed.: 4     
მივიდიან ბრძანებითა შარავანდედთაჲთა პოვნად და მორთუმად თუალი იგი
Line of ed.: 5     
იაკინთჱ და რამეთუ ვერ შთაჴდიან სიღრმითა მით ჴევსა მას და შიშისათჳს
Line of ed.: 6     
ბრძანებისა მის მეფეთაჲსა დაშურებიედ პოვნად თუალისა
Line of ed.: 7     
მის, მაშინ-ღა მიიქუნიან კრავნი და დაწყჳდნიან და განჰჴადიან თავი და შთააგდიან
Line of ed.: 8     
სიღრმესა მას, და ექჳს თუალი ჴორცსა მას. ვითარ თქჳან, ორბნი
Line of ed.: 9     
რომელ კლდესა მას შინა დაბუდებულ არიან, მართუეთათჳს სიმშილისათჳს
Line of ed.: 10     
ურვითა, სული ეცის მძორისაჲ მის. შთაჴდიან უფსკრულთა მათ, უჩინოსა
Line of ed.: 11     
მას ბნელსა და აღიხუნიან მძორნი კრავთანი მათ თავთა მათ მთათასა და ვითარცა
Line of ed.: 12     
შეჭამიან ორბთა მათ მძორი იგი Page of sec. ed.: 18  კრავთაჲ მათ, თუალი იგი იაკინთჱ
Line of ed.: 13     
დაშთის მუნ-ვე ადგილობანს მთათა მათ ზედა. და კაცნი იგი, რომელ მისრულ
Line of ed.: 14     
არიედ პოვნად იაკინთისა მის თუალისა. ჴუმილვედ და ხედვედ ადგილსა მას
Line of ed.: 15     
და სხენედ თავთა ზედა მათ მთათასა, ხედვედ ადგილსა მას, რომელსა შეჭამიან
Line of ed.: 16     
მძორი იგი ორბთა მათ. და სხენედ და ხედვედ, ვიდრემდე შეჭამიან. და
Line of ed.: 17     
ვითარცა აღფრინდიან და განეშოვრნიან, მაშინ მივიდიან, აღკრიბიან თუალი
Line of ed.: 18     
იგი და განწმიდიან Ms. page: 67v   მძორისა მისგან, რომელ აღმოიღიან ორბთა მათ,
Line of ed.: 19     
და წარმოიღიან და მიუპყრიან შარავანდედთა, რომელთა მიუვლინებიედ იგინი.
Line of ed.: 20     
და ამით სახითა პოვიან იაკინთჱ იგი, რომელ არს თჳთ მრავალ-ფერ და
Line of ed.: 21     
პატიოსან. და ძალი არს მის თანა ესე: რაჟამს აღ-ვინმე-იღის თუალი იგი და
Line of ed.: 22     
დასდვის ზედა ნაკუერცხალსა, ნაკუერცხალი იგი დაშრტის და თჳთ მას არაჲ
Line of ed.: 23     
ევნის, არცა-ღათუ განტფის. და არა ხოლო თუ ესე, არამედ წარ-თუ-ვინმე-ჰგრაგნოს
Line of ed.: 24     
ოლარსა, გინა რასა, და სდვას ზედა ნაკუერცხალსა, მას თავადსა
Line of ed.: 25     
ცეცხლისა მისგან აღგზებულისა არაჲ ევნის. ხოლო მჩუარი იგი, რომელსა
Line of ed.: 26     
თუალი იგი წარგრაგნილ არნ და ზედა ნაკუერცხალთა დადებულ, არცა კნინ
Line of ed.: 27     
მჩუარსა მას ცეცხლისა მისგან ევნის, დაღათუ ძლიერად ნაკუერცხალი იგი
Line of ed.: 28     
აღბორქუებულ არნ. და ესე-ცა თქჳან, ვითარმედ დედანი რაჟამს შობდიან,
Line of ed.: 29     
და მიაახლიან თუალი ესე, თმენა-სციან და ადვილ-შობაჲ იგი; და შესულებანი
Line of ed.: 30     
ჩუეულებათანი განაქარვნის.



Chapter: A_8  
Page of ed.: 135  
Line of ed.: 31  
Page of sec. ed.: 19 
ჱ̂. თუალი აკატი


Line of ed.: 32        
აკატი თუალი. ვითარ უსპეტაკჱს არს ფერი მისი, დაღათუ უდარჱს არს
Line of ed.: 33     
იაკინთისა, ხოლო არს საკჳრველ ხილვითა და ყოვლად გარემო სპეტაკ, ვითარცა
Line of ed.: 34     
პილოჲს ძუალი და ვითარცა მარმარინოჲ. და იპოვების თუალი ესე
Line of ed.: 35     
აკატი სკჳთიაჲთ კერძო. და ძალი შეძლებისაჲ, რომელ არს მის თანა, აკატისაჲ
Line of ed.: 36     
მის თუალისაჲ, ესე სახჱ არს ფერისა მისისაჲ: სახითა მსგავს არს ლომისა.
Line of ed.: 37     
და ნათესავი მისი შესუარიან წყლითა და მოსცხიან წყლულთა და ნაცემსა
Line of ed.: 38     
მჴეცთასა და განკურნის Ms. page: 68r   წყლული, ნაცემი ასპიტისაჲ. ღრიაკალისაჲ.
Line of ed.: 39     
და ჩუეულება არს თქუმად ესრე, ვითარმედ ლომის ფერ არს თუალი
Line of ed.: 40     
აკატი.



Chapter: A_9  
Page of ed.: 136  
Line of ed.: 1  
თ̂. თუალი ამეთჳსტონი


Line of ed.: 2        
ამეთჳსტონი თუალი ყოვლად-ვე გარემო ვითარცა ცეცხლი აღგზებული
Line of ed.: 3     
აღატყდებინ, რომელსა შინა არს გამობრწყინებაჲ სპეტაკის ფერ. და არს
Line of ed.: 4     
ფერი-ცა მის თანა ღჳნისაჲ და საშუვალ თუალსა მას უმეტჱს მბრწყინვალებასა
Line of ed.: 5     
გამოსცემნ. და იპოვების იგი საზღვართა ლჳბიაჲსათა. და არს რომელი-მე
Line of ed.: 6     
უწმიდეს არს იაკინთისა, და არს რომელი-მე მსგავს არს ძირსა მარგალიტისასა.
Line of ed.: 7     
და არს ადგილთა მათ იოსიტჱსთა, რომელ არს ლჳბიაჲ, რომლისაჲ
Line of ed.: 8     
არიან ადგილნი მისნი ზღუადმდე. და სახელი დაედვა მას
Line of ed.: 9     
შემსგავსებულად ძალისა და შეძლებისა მისსა, რამეთუ მთრვალ-იქმნ[ნ]იან,
Line of ed.: 10     
რომელნი ჰხედვენ მას. და წინაჲსწარ საცნაურ არნ მისგან ზამთარი და წჳმაჲ
Line of ed.: 11     
ნოტიებისაგან ქართაჲსა.



Chapter: A_10  
Page of ed.: 136  
Line of ed.: 12  
ი̂. თუალი ძოწეული


Page of sec. ed.: 20 
Line of ed.: 13        
ძოწეული თუალი, რომლისათჳს რომელთა-მე თქჳან ძოწეული, იგი ბჳრჳლად
Line of ed.: 14     
ითქუმის, რამეთუ ოქროჲს ფერად მოაც გარემო, ვითარცა სარტყელი
Line of ed.: 15     
ძარღუად. და იპოვების ჯურღუმულსა მას, რომელ არს კლდესა მას თანა
Line of ed.: 16     
ეზრამენიდოსს ბაბილოვნისასა. და ერქუმის ბაბილონსა და ჯურღუმულსა მას
Line of ed.: 17     
კლდისასა აქემენიდა, რამეთუ თქჳან მამასა კჳროზ მეფისასა აქემენიოს ერქუა,
Line of ed.: 18     
ვითარცა რომელნი-მე დაწერილთაგან გჳთხრობენ. არს სხუა-ცა თუალ
Line of ed.: 19     
ძოწეულის და მწუანის ფერ. და არს ძალი შეძლებისა მისისაჲ ესრე: რაჟამს
Line of ed.: 20     
მკურნალთა ნალესავი მისი ასჳან, სარგებელ-ექმნის, რომელთა ელმიედ
Line of ed.: 21     
სტომაქნი და რომელთა აღუსივნის მუცელი თჳსი.



Chapter: A_11  
Page of ed.: 136  
Line of ed.: 22  
ი̂ა. თუალი ბჳვრი[ლი]ონი


Line of ed.: 23        
Ms. page: 68v   ბჳვრილი თუალი არს თჳთ სპეტაკ, ვითარცა ღრუბელი, ვითარცა
Line of ed.: 24     
წყალი წმიდაჲ იქცევისად ჩანნ მას შინა და მომრუმე არს უფროჲს ამეთჳსტონისა
Line of ed.: 25     
თუალისა და უწმიდჱს იაკინთისა. და იპოვების ესე ძირსა ტავროს
Line of ed.: 26     
მთისასა. და ვითარცა ვინ მიუპყრის მზის-თუალსა, მანის ფერად, ვითარცა
Line of ed.: 27     
ფეტჳს მარცუალი, გამოსტყდებინ. არს სხუა-ცა ბჳვრილი, რომელი მსგავს
Line of ed.: 28     
არს გუგასა თუალისა ვეშაპისასა. და სხუა-ცა ბჳვრილი არს, ცჳლისა მსგავსი
Line of ed.: 29     
არს. და სხუა ბჳვრილი არს, რომელი გამოჭედილად ჩანნ და იპოვების ესე
Line of ed.: 30     
წიაღ-სავალ ევფრატ მდინარისა.



Chapter: A_12  
Page of ed.: 136  
Line of ed.: 31  
ი̂ბ. თუალი ფრცხილი


Line of ed.: 32        
თუალი ფრცხილი წითელ და მომრუმედ-განრეულად არნ ფერი მისი. და
Line of ed.: 33     
განმხიარულებულნი განშუენდიან მით სძალნი შარავანდედთანი Page of sec. ed.: 21  და ჴელმწიფეთა
Line of ed.: 34     
და მდიდართა იქმნიან სასუმელი თუალისა მისგან ფრცხილისა.

Page of ed.: 137  
Line of ed.: 1        
არიან სხუანი-ცა თუალნი ფრცხილნი მსგავს ამისა, რომელთაჲ არს
Line of ed.: 2     
ფერი მათი მსგავს გოლსა თაფლისასა. და რომელთა-მე თქჳან, ვითარმედ
Line of ed.: 3     
წყალთა შინა დაყინებითა შეიქმნის თუალი ესე. და ფრცხილ ქვასა სახელ-ედვა,
Line of ed.: 4     
ვითარ იტყჳან გამომეტყუელნი, ვითარმედ ფრცხილი კაცისაჲ მსგავს არს
Line of ed.: 5     
მარმარინოჲსა და სისხლითა მით გამოუტევებნ ფერსა მწითურად. და რომელთა-მე
Line of ed.: 6     
პოვეს ქვაჲ მარმარინოჲ წმიდათა ადგილთა, ნაცილად ფრცხილ-თუალ
Line of ed.: 7     
სახელ-სდვეს მას სიწმიდისა და მგლინვარებისა მისთჳს მარმარინოჲსა.

Line of ed.: 8        
ესე არიან ათორმეტნი იგი თუალნი, რომელნი დაწერილ არიან საშჯელისა
Line of ed.: 9     
მის ფიცარსა, რომელ ბრძანებულ იყო მკერდსა ზედა მღდელისა მის
Line of ed.: 10     
დადებად. მე ჩემითა ამით Ms. page: 69r   უძლურებითა, რომელი ვპოვე ბუნებითისათა
Line of ed.: 11     
მათგან გამოთქუმული, გამორჩევანი და ძალნი, რომელ მათ შინა არიან და
Line of ed.: 12     
ადგილნი-ცა, ვინაჲ გამოვლენ ანუ ვითარ ვინ შემძლებელ არიან პოვნად,
Line of ed.: 13     
შემსგავსებულად ძალისა ჩუენისა შრომაჲ შევიმთხჳე გონებასა, ბრძანებისა
Line of ed.: 14     
შენისა გამო კადნიერებით თითოვეულად სახელები თუალთაჲ ამათ განვაწესე
Line of ed.: 15     
და დავწერე.

Line of ed.: 16        
ვიწყო აწ გამოთქუმად, შემსგავსებულად ძალისა ჩემისა, თითოვეულად
Line of ed.: 17     
ძალი და სახჱ თუალთაჲ მათ, ვითარმედ რომელსა თუალსა რომლისა ნათესავისა
Line of ed.: 18     
სახელი დაიწერა, ანუ რომლისა სახესა ნათესავისა მის და ტომისა
Line of ed.: 19     
გჳჩუენებს. ანუ რაჲ გონება და განმარტება არს მათ შინა.



Chapter: B_1  
Page of ed.: 137  
Line of ed.: 20  
Page of sec. ed.: 22 
ა̂. თუალი სარდიონი


Line of ed.: 21        
თუალი სარდიონი პირველი ოთხკედელსა და სიტყჳერსა და საშჯელისასა
Line of ed.: 22     
მას ფიცარსა*. მას ზედა დაიწერა სახელი რუბენისი, პირმშოჲსა მის
Line of ed.: 23     
ძისა იაკობისი. და ესე არს გონებაჲ და განმარტებაჲ თუალისა მის, რამეთუ
Line of ed.: 24     
თუალი სარდიონი იპოვების ბაბილოვნს და ბაბილოვნი გამოითარგმანების
Line of ed.: 25     
განყოფა და განბნევა. ნანდჳლ-ვე მართლად და ჭეშმარიტად დაიწერა სახელი და
Line of ed.: 26     
რუბენისი ზედა თუალსა მას სარდიონსა, რომელი იპოვების ბაბილოვნს, რამეთუ
Line of ed.: 27     
ვითარცა ბაბილოვნს გოდლის საქმესა მას შეემთხჳა ნათესავსა მას
Line of ed.: 28     
პირველსა განბნევაჲ და განყოფაჲ*, ეგრე-ცა რუბენს შეცოდებათა მისთათჳს
Line of ed.: 29     
შეემთხჳა განბნევაჲ და განყოფაჲ გოდებათა მისთაჲ შეცთომითა მით გულის-თქუმისაჲთა
Line of ed.: 30     
და დაიწყევა იაკობისგან მამისა თჳსისა. არს მერმე განმართლება-ცა
Line of ed.: 31     
Ms. page: 69v   დიდ თუალსა მას შინა სარდიონსა, რამეთუ ნალესავითა მისითა
Line of ed.: 32     
კურნება იქმნის წყლულებათა, ვითარცა რუბენ წყლულებასა მას
Line of ed.: 33     
შეცოდებათა თჳსთასა განაცოცხლებდა, რამეთუ იოსების მიმართ, ძმისა
Line of ed.: 34     
თჳსისა, კეთილ იქმნა და განარინა იგი ძმათა მათგან მოკლვისა. და მოწევნულ
Line of ed.: 35     
მოსე კურთხევათა მათ შინა ძეთა ისრაჱლისათა ეტყოდა ესრჱთ: "ცხოვნდინ
Line of ed.: 36     
რუბენ და ნუ მოკუდებინ"* რამეთუ მამათ-მთავარმან იაკობ დაწყევა რუბენი
Line of ed.: 37     
და თქუა: "შეაგინე სარეცელი ჩემი; ვითარცა წყალი ნუ-მცა ასდუღნები"*.
Line of ed.: 38     
ხოლო რომელი-იგი თქუა, "ნუმცა აღდუღნები", ებრაელებრ Page of sec. ed.: 23  იტყჳს "ნუმცა
Line of ed.: 39     
აღსდუღნები, ნუ-მცა აღორძნდები". ხოლო მოსე კურთხევათა მათ შინა
Line of ed.: 40     
რუბენის ზედა თქუა, ვითარ ღმრთისაგან მოეღო ჴელმწიფებაჲ იგი, ვითარცა
Line of ed.: 41     
მღდელთ-მოძღუარმან და წინაჲსწარმეტყუელმან და სულითა უწყებულმან
Page of ed.: 138   Line of ed.: 1     
იგი, რომელ ქმნა იოსებისთჳს ქველის-საქმჱ იგი, ეუწყა შეცოდებაჲ იგი-ცა
Line of ed.: 2     
რუბენისი და შემდგომად შეცოდებისა მის, -- სამართალი-ცა იგი მისი, მიუტევა
Line of ed.: 3     
შეცოდებაჲ იგი რუბენისი, ვითარცა მღდელთ-მოძღუარმან აკურთხევდა
Line of ed.: 4     
და თქუა: "ცხოვნდინ რუბენ და ნუ მოკუდებინ". ესე არიან სახენი და
Line of ed.: 5     
განმარტებანი გონებისანი თუალისა მის სარდიონისა და დაწერისათჳს მას
Line of ed.: 6     
ზედა სახელი რუბენისი. კმა-იყავნ ჩუენდა თქუმად: ვიდრე აქა ოდენ მოვიდეთ,
Line of ed.: 7     
გამოვთქუათ გონებაჲ მეორისაჲ-ცა.



Chapter: B_2  
Page of ed.: 138  
Line of ed.: 8  
ბ̂. თუალი ტბაზიონი


Line of ed.: 9        
ამისა შემდგომად არს ტბაზიონი, რომელ არს მეორჱ თუალი, რომელსა
Line of ed.: 10     
ზედა დაწერილ არს სახელი სჳმეონისი. Ms. page: 70r   არს თუალი ესე, ვითარცა
Line of ed.: 11     
ზეშთა ვთქუ, ტბაზიონი, თუალი არს ტბაზეს ქალაქსა და არს ქალაქი იგი
Line of ed.: 12     
ჰინდოეთს და არს თუალი იგი ტბაზიაონი შუენიერ და საკჳრველ ხილვითა და
Line of ed.: 13     
გარდამოატყდების მისგან მბრწყინვალებაჲ ნაკუერცხლის სახედ და არს
Line of ed.: 14     
მოწითანჱ თუალი იგი, რომელ პოვეს ქვის-მთლელთა და მიჰყიდეს ალაბასტრელთა
Line of ed.: 15     
ვაჭართა. მიიღეს თებაის ქალაქად და უმეტჱსი სასყიდელი მიიღეს
Line of ed.: 16     
უფროჲს თჳსისა მის, რომელ მისცეს. თებაელთა მათ მიიღეს თუალი იგი
Line of ed.: 17     
ტბაზიონი და მიუპყრეს მეფესა მას, რომელ Page of sec. ed.: 24  მათ ჟამთა იყო თებაის ქალაქსა. და
Line of ed.: 18     
მეფემან მან მიიღო თუალი იგი ტბაზიონი და განადგა გჳრგჳნსა
Line of ed.: 19     
მას თჳსსა საშუვალ შუბლსა ოდენ. და არს განმარტებაჲ თუალისაჲ
Line of ed.: 20     
მის ესრე, რამეთუ იუდა ისკარიოტელმან, რომელი-იგი
Line of ed.: 21     
ექმნა მიმცემელ, ესვიდა თუალსა მას პატიოსანსა და მრავალჟამ უფლისა
Line of ed.: 22     
თჳსისა თანა იყო ცხორებისა ზიარ და უკეთურად, გულის-თქუმითა მით
Line of ed.: 23     
ვეცხლის-მოყუარებისაჲთა და ანგაჰრებითა ვერ აგო გამოძიებად. არამედ
Line of ed.: 24     
უკეთურებითა მით და ანგაჰრებითა უგუნურ და გამოუცდელ იქმნა, ვითარცა
Line of ed.: 25     
ქვის-მთლელნი იგი. და არა გულისხმა-ყო ცნობაჲ თუალისა მის პატიოსნისაჲ
Line of ed.: 26     
უფლისა ჩუენისა იესუ ქრისტჱსი, არამედ მიჰყიდა უფალი მწიგნობართა
Line of ed.: 27     
მათ და ფარისეველთა, რომელ იყვნეს ნათესავისა მისგან სჳმეონისა და
Line of ed.: 28     
რომლისაჲ-იგი ვერ შესაძლებელ იყო სასყიდელი ძისა მის ღმრთისაჲ განსყიდად*.
Line of ed.: 29     
მიაწია მიმცემელმან იუდა მღდელთ-მოძღუართა მათ და მოიღებდა
Line of ed.: 30     
მცირედსა რას-მე სასყიდელსა, რომელ არს ესევითარი იგი, მისცა ოცდაათ
Line of ed.: 31     
ვეცხლად* Ms. page: 70v  . ხოლო მწიგნობართა მათ და ფარისეველთა და მღდელთ-მოძღუართა
Line of ed.: 32     
მათ დიდად მოშურნებითა მით და ამპარტავანებითა და შესულებითა
Line of ed.: 33     
თუალი იგი პატიოსანი და უფალი ყოველთა დაბადებულთაჲ მისცეს
Line of ed.: 34     
ჴელთა ერის-კაცთასა, ჴელთა პონტიელისა პილატესთა*, ვითარცა-იგი
Line of ed.: 35     
თებაელთა მათ. და მათ ჯუარს-აცუეს უფალი იგი ცხორებისაჲ. ესე არს,
Line of ed.: 36     
რომელი ძღუნად შეწირეს ეკლესიასა და თებაელთა მათ შარავანდედსა მას.
Line of ed.: 37     
და მიიღო მეფემან მან თუალი იგი ტბაზიონი და განადგა გჳრგჳნსა მას საშუვალ
Line of ed.: 38     
ოდენ შუბლსა, ეგრე-ცა ეკლესიამან, ცოლმან დიდისა მის Page of sec. ed.: 25  მეუფისა ძისა
Line of ed.: 39     
ღმრთისამან მიიღო იგი, რომელ შეურაცხ-იქმნა მაშენებელთაგან*, ვითარცა
Page of ed.: 139   Line of ed.: 1     
მეუფჱ დაიდგამს თავსა თჳსსა გჳრგჳნსა და შარავანდთა და სიქადულით
Line of ed.: 2     
აღიბეჭდვის ნიშითა მით ცხორებისაჲთა საცოდ შორის შუბლსა თჳსსა.
Line of ed.: 3     
რამეთუ ქრისტე არს თავ, და ეკლესიაჲ -- ასო მისა და სძალ სიძისა მის დიდისა,
Line of ed.: 4     
რომელი იქადაგის ყოველსა ჟამსა ნიშითა მით ჯუარისაჲთა. და აღუღებიეს
Line of ed.: 5     
და აქუს დიდითა სიხარულითა, გამოხატვით აღიბეჭდვის შორის შუბლსა
Line of ed.: 6     
თჳსსა, ვითარცა თუალი იგი ტბაზიონი მიიღო და განადგა გჳრგჳნსა მას საშუვალ
Line of ed.: 7     
შუბლსა ოდენ შარავანდედმან.

Line of ed.: 8        
და ვითარ-იგი ვთქუთ, ვითარმედ რაჟამს აღიღის მკურნალმან და წყლითა
Line of ed.: 9     
უსუამნ თუალსა მას საქმარსა თჳსსა ზედა და არა მსგავსად სიმეწამულისა
Line of ed.: 10     
მის თჳსისა გამოსცის ფერი ნალესავისა მის თჳსისა, რომლითა განაცოცხლნიან
Line of ed.: 11     
სნეულებანი, არამედ არნ სპეტაკ, ვითარცა სძჱ, ნალესავი მისი და რაოდენი
Line of ed.: 12     
ვის უნებნ, ჭურჭერნი აღავსნის ნალესავითა თუალისა მისგან ტბაზიონისა
Line of ed.: 13     
Ms. page: 71r   და ქმნის მრავალი სნეულებათა კურნებაჲ და თუალთა სალმობიერთა.
Line of ed.: 14     
და გარემო საზომი მისი რაოდენ-ცა არნ, იგი-ვე სწორი აქუნ. და
Line of ed.: 15     
ვითარ აღიწონის, არა დამცირებულ იპოვის, არამედ ეგრე-ვე ჰგიენ, ვითარცა-იგი
Line of ed.: 16     
არნ და მრავალნი ჭურჭერნი ნალესავითა მისითა აღავ[ს]ნიან, რომლითა
Line of ed.: 17     
სალმობანი მრავალნი განიკურნნიან. მას-ვე სახესა ვხედავთ აწ-ცა სისხლთა
Line of ed.: 18     
მათგან ქრისტჱსთა. და იქმნების კურნება სულთა და ჴორცთა ყოველთა, რომელთა
Line of ed.: 19     
მიიღიან იგი. რამეთუ რომელი ჴორცთა მათგან ქრისტესთა სისხლი
Line of ed.: 20     
არს, ჩუენ რომელ-ესე ვიკურნებით მისგან, არა თუ მეწამულის ფერად
Line of ed.: 21     
სისხლ ვიქმნებით, არამედ სიწმიდედ და Page of sec. ed.: 26  სისპეტაკედ ჴორცნი და სულნი
Line of ed.: 22     
ჩუენნი გარდააქცინის, რაჟამს განწმიდის ჩუენგან წიდაჲ ცოდვისაჲ და ვიქმნენით
Line of ed.: 23     
ჩუენ ვითარცა თოვლი და მატყლი. ვითარცა იტყჳს, ვითარმედ: "ვინ
Line of ed.: 24     
არიან ესენი, რომელნი გამოვლენ უდაბნოჲთ, რომელნი სპეტაკ არიან, ვითარცა
Line of ed.: 25     
თოვლი და ვითარცა სამწყსოჲ განბანილი"*. და ვითარცა
Line of ed.: 26     
თუალი ტბაზიონი, რომელი გამოსცემნ გამოდინებასა თჳსსა
Line of ed.: 27     
და იგი ჰგიენ თჳსსა-ვე მას ბუნებასა, ეგრე-ცა უფალმან ჩუენმან
Line of ed.: 28     
არა თუ ჴორციელად გამოჩინებითა მით დამცირდა რაჲმე და არცა და-რაჲ-აკლდა,
Line of ed.: 29     
არამედ გამოცდილ ყოვლითა-ვე, სავსე ყოვლად-ვე ბუნებითა ამით
Line of ed.: 30     
ჩუენითა განვლო ყოველსა-ვე ურვასა, გარნა ცოდვასა არა და განწმიდა და
Line of ed.: 31     
განაცოცხლა ყოვლად-ვე კაცებაჲ ესე და ჩუენ ყოველნი მისგან მოვიღებთ
Line of ed.: 32     
სულსა წმიდასა და ძლიერებასა და სიბრძნესა და მეცნიერებასა. ყოველნი-ვე,
Line of ed.: 33     
რომელთა გურწამს იგი, მოვიღებთ ნიშთა დიდ-დიდთა მისგან და მას არაჲ
Line of ed.: 34     
დააკლდების, ვითარცა იტყჳს საღმრთოჲ იგი სიტყუაჲ პირითა Ms. page: 71v   იოვანე
Line of ed.: 35     
მახარებელისაჲთა, ვითარმედ: "ჩუენ ყოველთა სავსებისაგან მისისა მოვიღეთ"*.

Line of ed.: 36        
ესე არს თუალი პატიოსანი და ლოდი საკიდური შჳდთუალიერი*, რომელი
Line of ed.: 37     
ყოველთა-ვე აღავსებს განათლებითა მეცნიერებისა თჳსისაჲთა და
Line of ed.: 38     
თავადი არარაჲთ დაკლებულ ნათლითა მით მბრწყინვალებისა თჳსისაჲთა,
Line of ed.: 39     
არამედ დგას და ჰგიეს არსებასა მას თჳსსა. ვითარცა ერთისა სანთლისა ნათელი
Line of ed.: 40     
ათასთა და ბევრთა და უმეტჱსთა სანთელთა აღანთებს და ნათლისა
Line of ed.: 41     
მიფენითა მათ ზედა და ყოველთა განათლებითა თჳთ თჳსისა მის სინათლისაგან
Line of ed.: 42     
არა დამცირდების, Page of sec. ed.: 27  არცა და-რაჲ-აკლდების, ეგრე-ცა ქრისტემან
Page of ed.: 140   Line of ed.: 1     
თჳსისა მის სავსებისაგან განანათლნა, რომლითა სავსებაჲ იგი არავისგან
Line of ed.: 2     
დამცირდების და არცა და-რაჲ-აკლდების, არამედ ჰგიეს თჳსსა-ვე მას სავსებასა
Line of ed.: 3     
და სხუათა აღავსებს და განანათლებს.



Chapter: B_3  
Page of ed.: 140  
Line of ed.: 4  
გ̂. თუალი ზმური


Line of ed.: 5        
მესამჱ თუალი -- ზმური, რომელსა-იგი წერილი იყო სახელი ლევისი. რამეთუ
Line of ed.: 6     
ნათესავსა ლევისსა აქუნდა მღდელობაჲ იგი, რომელსა-ცა-იგი ლევიტელ
Line of ed.: 7     
ერქუმოდა, რომელნი-იგი იყვნეს მერარჱსგან და კაათჱსგან და გეთსონჱსგან
Line of ed.: 8     
საკჳრველი ესე ნათესავი დაწერილ იყო ზმურსა მას თუალსა, რამეთუ
Line of ed.: 9     
არს ზმური თუალი მწუანჱ, მბრწყინვალჱ. მრავალთა ნათესავისა მისგანთა
Line of ed.: 10     
აქუნდა მღდელობაჲ იგი, დიდითა შრომითა და სიმჴნითა უძლურ და უსუსურ,
Line of ed.: 11     
განთეთრებულ, მწუანის-ფერ განწონილ, რომელთა შრომის-მოყუარებითა
Line of ed.: 12     
მით განათლებულ ბრწყინვიდა სული მადლთა მათ ღმრთეებისათაჲ. რამეთუ
Line of ed.: 13     
იოვანე-ცა იყო ნათესავისა მისგან ლევისი, მოთმინჱ შრომითა მსგავსად ნათესავისა
Line of ed.: 14     
მის სიმჴნისა და წმიდითა მით ქალწულებითა თჳსითა Ms. page: 72r   თჳსთა მათ
Line of ed.: 15     
გულის-თქუმათა განიშორებდა. სიმჭლითა მწუანის-ფერ-ყო ფერი მისი მრავლითა
Line of ed.: 16     
სიმჴნითა შრომისა მისისაჲთა, რამეთუ სხუა და სხუა ფერ იყო თუალთა
Line of ed.: 17     
მათ ზმურთაჲ, რომელ-იგი მზის აღმოსავალით კერძო იპოვებიან. დიდ მრუმე
Line of ed.: 18     
არს სიმწუანჱ იგი მათი, და რომელ-იგი დასავალით იპოვებიან მისსა, უფროჲს-ღა
Line of ed.: 19     
მომრუმე. Page of sec. ed.: 28  და რომელი-იგი ფისონ მდინარისაგან გამოვალს, იგი
Line of ed.: 20     
ნათლითა მით აღრეულად უჩუენებნ სიმწუანესა თჳსსა. ვითარცა ჭეშმარიტი
Line of ed.: 21     
ზმური, ეგრე-ცა მღდელთ-მოძღურებაჲ იგი თითოვეულად მიხედვითა მით პირსა
Line of ed.: 22     
მათსა უჩუენებდეს საქმეთა და შრომათა სიმჴნითა მათისათა და წესიერებითა
Line of ed.: 23     
აქუნდა სიტყუაჲ მოძღურებისაჲ სწავლითა ერისა მის მიმართ. და თუ
Line of ed.: 24     
დაშავებულ ფერითა მით ჩანედ. მოასწავებედ ფერსა ცოდვათა თჳსთასა და
Line of ed.: 25     
უკეთურებითა მოძღურებისასა. და თუ სპეტაკის ფერად ჩანედ, მოასწავებედ
Line of ed.: 26     
კეთილთა საქმეთა და უმჯობჱსსა და წრფელსა მოძღურებასა. რამეთუ
Line of ed.: 27     
იტყჳს ესრე წინაჲსწარმეტყუელი: "ნუგეშინის-სცემდით, ნუგეშინის-სცემდით
Line of ed.: 28     
ერსა ჩემსა, მღდელნი ეტყოდეთ გულსა იერუსალჱმისასა"*. და მერმე
Line of ed.: 29     
იტყჳს: "აჴედ მაღალსა მახარებელი ეგე სიონისაჲ და აღიმაღლე ჴმაჲ შენი"*
Line of ed.: 30     
და უთხარ ერსა ჩემსა ცოდვაჲ მათი". და სხუაჲ იგი შემდგომითი შემდგომად
Line of ed.: 31     
არა სხჳთ რაჲ ვინ შემძლებელ არს და არცა თჳსითა ძალითა უწყებად ესევითარისა
Line of ed.: 32     
მოძღურებისა. არა თუ ვის-მე ენებოს თუალი იგი პატიოსანი, რომელ
Line of ed.: 33     
არს ესე თავადი უფალი ცხორებისაჲ და მბრწყინვალებითა, ვითარცა სარკისა
Line of ed.: 34     
ნათლითა, განათლებულ პირი თჳსი, და მეცნიერებითა Ms. page: 72v   -- გონებაჲ თჳსი,
Line of ed.: 35     
ჭეშმარიტებითა და წრფელითა სარწმუნოვებითა და ვითარცა იოვანე პირის-პირ
Line of ed.: 36     
ხილვითა იტყჳს: ესე არს კრავი ღმრთისაჲ, რომელმან აჴოცნეს ცოდვანი
Line of ed.: 37     
სოფლისანი, ესე არს ნანდჳლ-ვე თუალი პატიოსანი, რომელ არს შარავანდ
Line of ed.: 38     
და გჳრგჳნ საუფლო სძლისა მის თჳსისა ეკლესიისა. ესე თუალი არს
Line of ed.: 39     
ზმური, რომელი ზედა ბეჭთა მათ მღდელთ-მოძღურისათა განდგმულ იყო. Page of sec. ed.: 29  და
Page of ed.: 141   Line of ed.: 1     
ზედა ზმურსა მას თუალსა დაიწერნეს თუალნი იგი ათორმეტთა მათ ნათესავთა
Line of ed.: 2     
ისრაჱლისათანი. რამეთუ ნანდჳლ-ვე მღდელთ-მოძღუართა მიერ საცნაურ
Line of ed.: 3     
არს თუალი იგი პატიოსანი ქრისტე და მღდელთა აღუღებიეს და აქუს იგი
Line of ed.: 4     
და მიმოდადებითა ყოველთა მიერ ღმრთეებისა მეცნიერებასა. და ამას
Line of ed.: 5     
თუალსა პატიოსანსა ყოველნი ნათესავნი დაიწერებიან და განმართლდებიან
Line of ed.: 6     
წმიდითა მით განათლებითა და შევლენ წმიდასა ეკლესიასა და განუფენენ
Line of ed.: 7     
და მისცემენ თითოვეულად მადლსა, რომელსა მიმადლებულ არს წმიდისა
Line of ed.: 8     
ქალწულებისა მარხვაჲ. რომელი-მე არნ მღჳძარე და მხიარულ, და რომელი-მე
Line of ed.: 9     
-- მოთმინე სიმჴნითა, და რომელნი-მე -- განძლიერებულ და გულისხმის-მყოფელ
Line of ed.: 10     
და რომელნი-მე -- წმიდითა საქალობითა. ამას ყოველსა დასწერს
Line of ed.: 11     
მღდელობაჲ იგი ზედა წმიდასა მას თუალსა პატიოსანსა, რომელ არს
Line of ed.: 12     
განახლებაჲ ზეგარდამო შობითა მით ბანისაჲთა და წმიდითა მით განათლებითა
Line of ed.: 13     
წარადგინებს სასოვებასა კეთილსა ზიარებითა დიდსა მას ზრახვასა
Line of ed.: 14     
ღმრთისასა და ჴორცითა და სისხლითა მით ქრისტჱსითა თანა-მყოფ და
Line of ed.: 15     
შვილ ღმრთის და თანა-მკჳდრ ქრისტჱსა, რომელსა-მას იყავნ Ms. page: 73r   მიწევნაჲ
Line of ed.: 16     
და მხიარულ-ყოფაჲ სასუფეველსა მას ძისა ღმრთისასა.



Chapter: B_4  
Page of ed.: 141  
Line of ed.: 17  
დ̂. თუალი იაკინთჱ


Line of ed.: 18        
მეოთხჱ თუალი -- იაკინთჱ. და მეორესა განწესებულსა პირველი არს
Line of ed.: 19     
ესე, რომელსა ზედა წერილ არს ესრე სახელი იუდაჲსი. ნანდჳლ-ვე განწესებასა სახისასა მას
Line of ed.: 20     
განცხადებულად გჳჩუენებს მეოთხებასა და მთავრობასა.
Line of ed.: 21     
და ყოვლითა მეცნიერებითა განდგმით განაგებს Page of sec. ed.: 30  ოთხ-კედელსა მას და სიტყჳერსა
Line of ed.: 22     
ფიცარსა. და გამოლესვით განადგა იგი შემდგომად განწესებისა
Line of ed.: 23     
მის, რამეთუ მთავარ იყო იუდა ერსა მას ზედა. რაჟამს ოთხად ნაწილად ერსა
Line of ed.: 24     
მას განჰყოფდეს, იყო იუდა ერის-თავ და დაბანაკებულ იყო მზის აღმოსავალით
Line of ed.: 25     
კერძო, ხოლო შემდგომებით მეოთხე იყო ძმათა თჳსთა და მთავარ და
Line of ed.: 26     
წარმართებულ მეფობითა და წინამძღურებითა თჳსითა. და ფერი თუალისაჲ
Line of ed.: 27     
მის ბრწყინავნ, ვითარცა ნაკუერცხალი, რამეთუ ნათესავისა მისგან გამობრწყინდა
Line of ed.: 28     
იგი, რომელსა ესაია სულითა წმიდითა გჳჩუენებს და იტყჳს
Line of ed.: 29     
ესრჱთ: "გარდავაქცინე ნაკუერცხალად ქვანი შენნი და საფუძველ[ნ]ი
Line of ed.: 30     
შენ[ნ]ი თუალისაგან საფიროვნისა აღვჰმართნე"* -- რომელი მოგუასწავებს
Line of ed.: 31     
ორსა სახესა მეფობისასა, რომელი უფალმან ჴორცი[ე]ლად გამოჩინებითა
Line of ed.: 32     
მით გჳჩუენა ორთა თუალთა ფერისა მიმსგავსებითა. რამეთუ საფირონი
Line of ed.: 33     
თუალი ფერსა ძოწეულისასა ამსგავსებს. განცხადებულ არს, რამეთუ საძარკუელ
Line of ed.: 34     
და დასაბამ და დამტკიცება, ყოველთა საფუძველ ქრისტე არს და
Line of ed.: 35     
მერმე სარწმუნოვება შეურყეველ და გარდაუქცეველ. რამეთუ თუალი იაკინთჱ
Line of ed.: 36     
-- ყოვლად-ვე სისხლის ფერ და ნაკუერცხლის ფერ. სისხლის ფერ ამით, რამეთუ
Line of ed.: 37     
Ms. page: 73v   სისხლითა მით მხოლოდ-შობილისა ძისა ღმრთისაჲთა იჴსნნეს ყოველნი
Line of ed.: 38     
ნათესავნი, და ცეცხლის და ნაკუერცხლის ფერ ამით, რამეთუ უფალმან
Line of ed.: 39     
ჩუენმან იესუ ქრისტემან განსაჯნეს ცხოველნი და მკუდარნი დიდებულებით
Line of ed.: 40     
მოსლვასა მას თჳსსა. და არს მერმე-ცა დიდისა და საშინელისა ზრახვისა
Page of ed.: 142   Line of ed.: 1     
სახელი, რომელ არს ცეცხლის და ნაკუერცხლის ფერ, რომელი სერაბინსა
Line of ed.: 2     
მას მოეღო საშინელისა მისგან საკურთხეველისა, სადა-იგი უფალი იყო და
Line of ed.: 3     
სერაბინნი ექუს-ექუს-ფრთენი Page of sec. ed.: 31  დიდითა* და საშინელითა მით კრძალულებითა
Line of ed.: 4     
და მსახურებითა დგეს წინაშე: "აქუნდა სერაბინსა მას მარწუხითა
Line of ed.: 5     
ნაკუერცხალი"*, რომელ არს ზრახვაჲ იგი საშინელისა მისგან საკურთხეველისა
Line of ed.: 6     
და შეახო პირსა მას წინაჲსწარმეტყუელისასა. მოგუასწავებდა ჩუენ
Line of ed.: 7     
ყოველთა დიდსა და საშინელსა ზრახვასა საჴსრად მოღებითა თავთა ჩუენთათჳს.
Line of ed.: 8     
ესე არს სიწმიდჱ ბაგეთა წინაჲსწარმეტყუელისათა[ჲ], რამეთუ ზრახვაჲ
Line of ed.: 9     
იგი დიდი და საშინელი ესე თავადი არს ჴორცი და სისხლი საუფლოჲ; განიყოფვის
Line of ed.: 10     
და მოგუემადლების ჩუენ ყოველთა სარწმუნოვებითა და საქმითა
Line of ed.: 11     
მართლად მოქმედთა და ჭეშმარიტთა მორწმუნეთა საჴმარ და სიწმიდე მიეცემის
Line of ed.: 12     
და მიემადლების. ხოლო ბილწთა და შეგინებულთა, რომელნი საქმითა
Line of ed.: 13     
უკეთურითა მიეახლნიან, რომელ არიან ურწმუნონი, რისხვად და საშჯელად
Line of ed.: 14     
მიიღებენ ზრახვასა მას სამეუფოსა თავთა თჳსთა, რამეთუ წარმდებ იქმნნეს
Line of ed.: 15     
და უღირსებით მიიღეს ჴორცი და სისხლი საუფლოჲ, ვითარცა იტყჳს პავლე
Line of ed.: 16     
მოციქული: "რომელი ჭამდეს და სუმიდეს ჴორცსა და სისხლსა უფლისასა
Line of ed.: 17     
უღირსებით, დასაშჯელად თავისა თჳსისა Ms. page: 74r   ჭამს და სუამს"*.

Line of ed.: 18        
ამას ყოველსა მოგუასწავებს თუალი იგი იაკინთჱ ჴსნასა და რისხვასა,
Line of ed.: 19     
ჴსნასა და სიწმიდესა, ღირსთა რისხვასა და ტანჯვასა უღირსთა და შეურაცხის-მყოფელთა.
Line of ed.: 20     
ესე არს თუალი პატიოსანი, რომელ არს იაკინთჱ, რომელსა ზედა
Line of ed.: 21     
დაიწერა სახელი იუდაჲსი, რომლისა ნათესავისაგან უფალი გამოგჳბრწყინდა
Line of ed.: 22     
და დაისხნეს საფუძველნი სიონისანი, დასაბამ და საძირკუელ და "თავ კიდეთა
Line of ed.: 23     
-- ლოდი იგი, რომელ შეურაცხ-ყვეს მაშენებელთა"*, რომელ არიან
Line of ed.: 24     
მღდელთ-მოძღუარნი იგი. რომელნი შჯულსა მას შინა წურთილ და სწავლულ Page of sec. ed.: 32 
Line of ed.: 25     
იყვნეს. უფალი იგი შჯულისაჲ შეურაცხ-ყვეს და განიშორეს. რომელ იყვნეს
Line of ed.: 26     
ბოროტის-მოქმედნი, შეურაცხ-იქმნეს მღდელობისა მისგან და განეშოვრნეს.
Line of ed.: 27     
ხოლო უფალმან ცხორებისამან, რომელ არს თუალი პატიოსანი, ესე იქმნა
Line of ed.: 28     
თავ კიდეთა, რომელ არს თავადი დასაბამ და აღსასრულ. და ორთა-ვე მათ აქუს
Line of ed.: 29     
დამტკიცებაჲ, რომელ არს ესე ძუელთაჲ მათ და ახალთაჲ, ვითარცა იტყჳს
Line of ed.: 30     
გამოცხადებასა მას თჳსსა იოვანე, ვითარმედ: "მე ვარ დასაბამი და მე ვარ
Line of ed.: 31     
აღსასრული"*. და დამდაბლებისა მისისათჳს გარდამოჴდა ზეცით ქუეყანად
Line of ed.: 32     
და აღსასრულსა, რამეთუ აღჴდა ზესკნელს ცათა და დაჯდა მარჯულ ღმრთისა
Line of ed.: 33     
მაღალთა შინა. და არს ნანდჳლ-ვე დასაბამ და დამტკიცება, რამეთუ ვერვინ შემძლებელ
Line of ed.: 34     
არს აღშენებად და დაჴსნად თჳნიერ მის საძირკუველისა, ვითარცა-იგი
Line of ed.: 35     
იტყჳს პავლე მოციქული: "საფუძველი სხუაჲ ვერვის ჴელ-ეწიფების
Line of ed.: 36     
დადებად, არამედ ესე თავადი, რომელ არს იესუ* ქრისტე" და თავ კიდეთა
Line of ed.: 37     
არს, რომელსა აქუს ორკერძოჲ-ვე, რომელ არიან მორწმუნენი წინა-დაცუეთილებისაგანნი
Line of ed.: 38     
და წინა-დაუცუეთელებისაგანნი. Ms. page: 74v   და მოვიდეს ერთსა ერთობასა
Line of ed.: 39     
ცხორებისასა და იქმნნეს ყოველნი-ვე ტაძარ ღმრთის. ესე არს თუალი
Line of ed.: 40     
პატიოსანი იაკინთჱ. ესე იპოვა მდინარესა მას ფისონს, რამეთუ ფისონ
Line of ed.: 41     
ითარგმანების "პირ ცეცხლის". ნანდჳლ-ვე უფალმან ჩუენმან იესუ ქრისტემან
Line of ed.: 42     
მოჰფინა ცეცხლი სიტფოვებისაჲ სოფელსა და ატყინებულნი შეწუნა
Page of ed.: 143   Line of ed.: 1     
ცოდვანი ყოველთანი და განწმიდნა ყოველნი წმიდანი თჳსნი. რამეთუ უფალმან
Line of ed.: 2     
ჩუენმან იესუ ქრისტემან მიჰბერა სული მოწაფეთა მათ თჳსთა მიმართ
Line of ed.: 3     
და ჰრქუა: "მიიღეთ სული წმიდაჲ*. ამას იტყოდა ნაუმ-ცა წინაჲსწარმეტყუელი:
Line of ed.: 4     
"გამოჴდა ფისონი და მიჰფინა პირსა შენსა"*, Page of sec. ed.: 33  რამეთუ აღდგა უფალი
Line of ed.: 5     
ჩუენი იესუ ქრისტე მკუდრეთით, ესე აღავსო და გამოსახა. და არს ხილვაჲ
Line of ed.: 6     
თუალისაჲ მის საკჳრველისაჲ და პატიოსნისაჲ და ნათლისა გამომცემელი და
Line of ed.: 7     
ნაკუერცხალ მბრწყინვალე სისხლის ფერ და მბრწყინვალებათა გამოუტევებნ,
Line of ed.: 8     
ვითარცა ლამპართა აღნთებულთა, რომლისა ვერვინ შემძლებელ არს
Line of ed.: 9     
ნათელთა მბრწყინვალებისა მისისათა მისგან განშოვრებად და დაფარვად.
Line of ed.: 10     
ნანდჳლ-ვე ესრჱთ განათლებულ და დიდებულ არიან ყოველნი წმიდანი, რომელნი
Line of ed.: 11     
ღირს-იქმნნეს სულისა წმიდისა მოღებად ქრისტჱსგან. და აწ რომელთა
Line of ed.: 12     
ჰრწამს ჭეშმარიტებით უფალი ჩუენი იესუ ქრისტე, განათლებულნი იდიდებიან
Line of ed.: 13     
მისგან სულნი ყოველთანი. და სიმდაბლითა თჳსითა განცხადებულად
Line of ed.: 14     
მიფენილ არს სახჱ ანგელოზთ-ხატად სლვისაჲ და ზრახვათა თჳსთაჲ, ვითარცა
Line of ed.: 15     
აეროვან იქმნა პირი მშჳდისა მის მოსჱსი და, ვითარცა მზის-თუალისაგან,
Line of ed.: 16     
გამოჰკრთებიედ მისგან მბრწყინვალებანი, რომელსა დიდებითა მით განათლებისაჲთა
Line of ed.: 17     
ვერვინ მიხედის პირსა მას მოსჱსსა*. ესრე-ვე მერმე-ცა წმიდაჲ იგი
Line of ed.: 18     
სული ელიაჲსი დაადგრა ელისჱს ზედა "და იხილეს იგი ძეთა მათ წინაჲსწარმეტყუელ\თამან" Ms. page: 75r  
Line of ed.: 19     
დაღათუ არავის აუწყებდა, ყოველნი ღაღადებდეს
Line of ed.: 20     
და იტყოდეს: "აჰა ესერა სული ელიაჲსი ელისეს ზედა განსუენებულ"*.
Line of ed.: 21     
არამედ ნანდჳლ-ვე უმეტჱს მბრწყინვალებისა განათლებული ჩნდა პირი იგი
Line of ed.: 22     
სტეფანჱსი და ანგელოზისა მსგავს განათლებულ ხილვითა მით უმეტჱს
Line of ed.: 23     
ჩნდა დადგრომილ მის ზედა სული მადლისაჲ. დაღათუ ქვითა განტჳნვაჲ ეგულებოდა
Line of ed.: 24     
მისი უღმრთოთა მათ მღდელთ-მოძღუართა ჰურიათა, არა შეშინდა,
Line of ed.: 25     
არამედ აღვსებულ სულითა მით მადლისაჲთა და განძლიერებულ წინაშე ყოველთასა Page of sec. ed.: 34 
Line of ed.: 26     
იტყოდა ცათა განხუმასა და ძისა მის ღმრთისა მარჯულ ღმრთისა
Line of ed.: 27     
ჯდომასა*. და ესრჱთ აღსაარებითა წამებისაჲთა და დიდითა სიხარულითა
Line of ed.: 28     
დაგჳრგჳნებული იმარტჳრა. ესრჱთ იყვნეს ყოველნი წმიდანი, დაღათუ თავთა
Line of ed.: 29     
თჳსთა დაიმდაბლებდეს და ჭირვეულნი და ურვეულნი სოფელსა ამას
Line of ed.: 30     
ცხოვნდებოდეს, განცხადებულად გამობრწყინდებოდა მათგან ნათელი მადლთა
Line of ed.: 31     
მათ სულისა წმიდისათაჲ და ჩნდეს დიდებულნი წინაშე ღმრთისა და
Line of ed.: 32     
კაცთა.

Line of ed.: 33        
და იპოვების თუალი იგი იაკინთჱ ადგილთა მათ, რომელთა ერქუმის
Line of ed.: 34     
სევერტიდა. რომელ არს მახლობელად ლჳბიელთა და მავროსიას, ბიზაკნიას
Line of ed.: 35     
და ნუმიდიას, აფრიდიაჲთ კერძო. ღირდა-ვე ამისა დიდ-საგულისხმიერისა,
Line of ed.: 36     
რომელსა ემსგავსა ქვაჲ იგი იაკინთჱ, პოვნად ადგილთა მათ ლჳბიელთასა
Line of ed.: 37     
მახლობელად მზის აღმოსავალსა, ადგილთა მათ ეთიოპიაჲსათა, რომელი
Line of ed.: 38     
მივალს სამხრად მიმართ. ესე ეთიოპელნი არიან დაშავებულნი, რომელნი
Line of ed.: 39     
მიეწიფნეს მადლთა მათ სულისა წმიდისათა და დიდითა გულისხმითა ზეცისაჲსა
Line of ed.: 40     
მის ზრახვისა იქმნნეს მიახლებულ, Ms. page: 75v   რამეთუ ნათელი ძლიერებისა
Line of ed.: 41     
მის ქრისტჱსი გამოუბრწყინდა მათ და ნისლი ძალისა მის ბნელისაჲ განაოტა
Line of ed.: 42     
და დაბნელებულნი იგი კაცობრივითა მით საქმითა უკეთურებისაჲთა განანათლ[ნ]ა*...
Page of ed.: 144   Line of ed.: 1     
ბნელისა მის ზრახვისაჲ. და გონებაჲ იგი განწმიდა და განაბრწყინა
Line of ed.: 2     
და ყო თჳსა მეგობარ. და გამოუცხადა ყოველთა ზრახვაჲ იგი ღმრთეებისა
Line of ed.: 3     
თჳსისაჲ მოსლვასა მას თჳსსა. და კაცთ-მოყუარებითა მით თჳსითა განაქარვა
Line of ed.: 4     
ნისლი იგი ზრახვისა მის მტერისაჲ. Page of sec. ed.: 35  და დაჰნერგ[ნ]ა ზრახვასა შინა გონებანი
Line of ed.: 5     
ქრისტჱსმიერნი, რომელსა პავლე იქადის და იტყჳს, ვითარმედ: "ჩუენ გონებაჲ
Line of ed.: 6     
ქრისტჱსი გუაქუს"*. და ნუ გიკჳრნ იგი, რამეთუ ღამესა პოვნილ არს
Line of ed.: 7     
თუალი იგი იაკინთჱ, რამეთუ იტყჳს წიგნთა შინა ესრჱთ, ვითარმედ: "ბნელსა
Line of ed.: 8     
შინა ნათელი გამობრწყინდა"*. გამოუბრწყინდა ნანდჳლ-ვე გულთა ჩუენთა
Line of ed.: 9     
დაბნელებულთა ნათელი იგი ღმრთის-მსახურებისაჲ და ბნელი დაშავებულთა
Line of ed.: 10     
მათ საქმეთა უკეთურთაჲ ჩუენგან განაქარვა. და დაფარულითა ზრახვითა
Line of ed.: 11     
ვითარცა სახჱ თუალისა იაკინთისაჲ გამოეცხადებინ წმიდათა თჳსთა. რამეთუ
Line of ed.: 12     
პირველ რომელ იყვნეს შჯულსა მას და წინაჲსწარმეტყუელთა ვიდრე
Line of ed.: 13     
არღა განცხადებულ და მიმოფენილ იყვნეს მადლნი იგი სახარებისანი, მრავალნი
Line of ed.: 14     
მართალთაგანნი ეძიებდეს ქრისტესა მაცხოვარსა. და გამოეცხადებოდა
Line of ed.: 15     
მათ დაფარულითა ზრახვითა და თჳთ თავადთა მათ ცნობითა სხუათა-ცა
Line of ed.: 16     
მიმართ წინაჲსწარმეტყუელებდეს. რამეთუ იქმნებოდეს განცხადებულნი
Line of ed.: 17     
წინაჲსწარმეტყუელებანი ლოდისა მის და თუალისა პატიოსნისა ქრისტჱსთჳს,
Line of ed.: 18     
ვითარცა იტყჳს დავით, ვითარმედ: "საფუძველნი მისნი მთათა შინა წმიდათასა"*,
Line of ed.: 19     
რომელ არს ესე, რამეთუ ყოველთა წინაჲსწარმეტყუელთა Ms. page: 76r  
Line of ed.: 20     
მიმართ სიტყუაჲ მისი იყო და იგინი წამებდეს და ქადაგებდეს დამტკიცებასა მას
Line of ed.: 21     
საფუძველისასა, რომელი მეუფემან ზეცისამან მოვიდა, დაამტკიცა და
Line of ed.: 22     
მოეღო პატივი იგი სამეუფოჲ დადგმითა ერსა მას თჳსსა და ღირს-ჰყოფდა
Line of ed.: 23     
მრავალთა დიდსა მას პატივსა მღდელობისასა. და დაადგა გჳრგჳნი ეკლესიასა
Line of ed.: 24     
თჳსსა და ყო დედოფალ და დასუა იგი მარჯუენით თჳსა. და გამოსახა
Line of ed.: 25     
საშუ[ვა]ლ შუბლსა ჩუენსა ნიში იგი პატიოსანი და შეამკო. რამეთუ ნანდჳლ-ვე
Line of ed.: 26     
ნიშითა მით, ჯუარითა ქრისტჱსითა და სიკუდილითა მისითა მოგუმადლა
Line of ed.: 27     
ცხორებაჲ Page of sec. ed.: 36  და მოტევებაჲ ცოდვათაჲ და ღირს-გუყვნა ჩუენ დიდებასა მას და
Line of ed.: 28     
სამკჳდრებელსა სასუფეველისასა.



Chapter: B_5  
Page of ed.: 144  
Line of ed.: 29  
ე̂. თუალი საფირონი


Line of ed.: 30        
მეხუთჱ თუალი -- საფირონი. ამას ზედა დაიწერა სახელი დანისი, რომელი
Line of ed.: 31     
იყო შემდგომად შობითა გამოწერილ სიტყჳერსა მას ფიცარსა მახლობელად
Line of ed.: 32     
იუდაჲსა. რამეთუ ნათესავისა მის დანისი მრავალნი იქმნებოდეს
Line of ed.: 33     
მსაჯულნი ისრაჱლისანი და შემდგომ იქმნებოდეს ძოწეულით მოსილთა მათ
Line of ed.: 34     
შარავანდედთა, რამეთუ ამის ნათესავისაგან იყო ელიაბი, რამეთუ განაგებდა
Line of ed.: 35     
კარავსა მას წამებისასა, რამეთუ იქმოდა ძოწეულსა მას და განაგებდა ყოველსა
Line of ed.: 36     
მას სამსახურებელსა კარვისა მის საწამებელისისა. და ჰხუედა წილი
Line of ed.: 37     
მშჳდრობისაჲ ნათესავსა მას დანისსა გამოსადინელთა მათ იორდანისათა.
Line of ed.: 38     
წყალნი იგი იორდანისანი მეუფემან მან ზეცისამან განწმიდნა და ქმნა სამკაული
Line of ed.: 39     
და შესამოსელი ეკლესიისაჲ და შეღებულ სისხლითა მით თჳსითა და
Page of ed.: 145   Line of ed.: 1     
განწმედილ ღმრთეებითა თჳსითა და Ms. page: 76v   შექმნა ძოწეულად შესამოსელად
Line of ed.: 2     
და სამკაულად სამეუფოდ. და იქმნნეს ქრისტესა შთაცუმულ ერნი ყოველნი
Line of ed.: 3     
წმიდასა მას კათოლიკე ეკლესიასა და იქმნნეს შარავანდ გარდატევებულ
Line of ed.: 4     
საღმრთოჲთა მით პატივითა და აღიარეს მეცნიერებითა სარწმუნოვებაჲ
Line of ed.: 5     
იგი ჭეშმარიტებისაჲ. ესე ყოველი მოგუასწავა თუალმან საფირონმან. და
Line of ed.: 6     
სახელებითა მით ნათესავთაჲთა ზრახვით გჳჩუენებს ჴელმწიფებასა მას თჳსსა
Line of ed.: 7     
და სამსახურებელსა სამეუფოსა, რომელი კარვისა მის საწამებელი[სა] სამსახურებელსა
Line of ed.: 8     
განჰმზადებდა და განაგებდა. Page of sec. ed.: 37  რამეთუ ნათესავისა ამისგან
Line of ed.: 9     
აღდგებოდეს მსაჯულნი, რომელთა საქმენი და აღრაცხანი მეფეთანი აქუნდეს
Line of ed.: 10     
ერსა მას ზედა. და გარდალესულსა მას თუალისა მის საფირონისასა იქცევის
Line of ed.: 11     
ფერი სხუად ფერად. მოგუასწავებს ზრახვით, ვითარმედ ნათესავისა მისგან ყოფად
Line of ed.: 12     
არიან რომელნი-მე კეთილნი და რომელნი-მე ბოროტნი, ვითარცა რომელნი-მე
Line of ed.: 13     
გჳთხრობენ და წარმოიღებენ წამებასა წიგნთაგან, ვითარმედ ამის ნათესავისაგან
Line of ed.: 14     
აღდგეს ანტექრისტე, რომელ არს მჴდომ ქრისტესა. რამეთუ იტყჳს
Line of ed.: 15     
ესრე, ვითარმედ: "დან -- ვითარცა გუელი დარანებული გზათა ზედა ცემად
Line of ed.: 16     
ტერფთა ჰუნეთასა და უკუნ-დგომად მჴედრისა მისისა"*. და იტყჳან, ვითარმედ
Line of ed.: 17     
რომელმან ესრე თქუა, წინაჲსწარმეტყუელი იყო და ხილულ-საშინელი
Line of ed.: 18     
იგი სახჱ იგავად თქუა და იტყჳს ესრე: ჴსნასა უფლისასა სახესა ამას მოგუასწავებს:
Line of ed.: 19     
უკუეთუ-მცა არა ღმერთი შეეწია ჟამსა მას, არა-მცა ვინ განერა
Line of ed.: 20     
ჴელთა მისთაგან. და მერმე მოსე იტყჳს მისთჳს კურთხევათა შინა თჳსთა:
Line of ed.: 21     
"ვლდომით იწყოს, ვითარცა ლომმან, ბასაანით"*. და მერმე გულისხმის-საყოფელ
Line of ed.: 22     
არს ყოველთა, ვითარმედ Ms. page: 77r   ვითარცა-იგი იოვანე აღრაცხასა
Line of ed.: 23     
მას თჳსსა ათასეულთა მათ ათორმეტთა ნათესავთა ისრაჱლისათა, წმიდათა
Line of ed.: 24     
მათ წინაჲსწარმეტყუელთა, რომელ დგეს მახლობელად სძლისა მის სასუფეველსა
Line of ed.: 25     
ცათასა, ნათესავისა მისგან დანისი არა აღრაცხა. არა თუ იყვნეს
Line of ed.: 26     
ქალწულნი გინა თუ წმიდანი ნათესავსა მას ზე? იყვნეს მრავალნი. ხოლო
Line of ed.: 27     
მე ესრე მგონიეს, ვითარმედ მოგუასწავებს ზრახვით სახესა ამას, რამეთუ
Line of ed.: 28     
ნათესავისა მისგან გამოჩინებად არს მჴდომი იგი. განჴადა ნაწილისა მისგან
Line of ed.: 29     
დანი და ნაცვალად მისა მანასე Page of sec. ed.: 38  შეადგინა რიცხუსა. და ნუ-მცა რაჲ დაკჳრვებულ
Line of ed.: 30     
არს პატიოსნებაჲ ეგე შენი მათ-ვე იგავთა წიგნთაჲსა თქუმად კეთილისა
Line of ed.: 31     
გინა ბოროტთა მიმართ, რამეთუ მათ-ვე იგავთა და სახეთა ვხედავთ წიგნთა
Line of ed.: 32     
შინა მრავლად სახედ წარმოღებად. რამეთუ ქრისტე ითქუმის ლომ,
Line of ed.: 33     
არამედ არა თუ ხატებისათჳს, რომელ არს გონებასა ლომისასა და სისხლისა
Line of ed.: 34     
ჭამითა და პირუტყუ-მჴეცობისაჲთა მით, არამედ ითქუმის ლომ ქრისტე
Line of ed.: 35     
მეუფებისა მისთჳს და სიხარულისა ყოველთა მიმართ განყოფითა და მრავალთა
Line of ed.: 36     
თჳსსა მას საგრილსა ქუეშე შეკრებითა. ითქუმის ლომ ეშმაკი-ცა*,
Line of ed.: 37     
არა თუ მეფობისათჳს გინა თუ სიხარულისა განყოფითა ყოველთა მიმართ,
Line of ed.: 38     
არამედ მტაცებლობისა მისისათჳს და ძჳრ-ძჳრად მძლავრებისა. ითქუმის
Line of ed.: 39     
მერმე ქრისტე ლეკუ ლომისა*, რამეთუ რაჟამს შვის ლომმან ლეკჳ იგი, სამ
Line of ed.: 40     
დღე მკუდრად ძენ და მესამესა დღესა აღდგის, ვითარცა ქრისტემან სამ დღე*
Line of ed.: 41     
დაყო გულსა ქუეყანისასა, დამუსრნა ბჭენი ჯოჯოხეთისანი და აღდგა მესამესა
Line of ed.: 42     
დღესა. ითქუმის ეშმაკი-ცა ლომ და ლეკუ ლომის მტაცებელისა Ms. page: 77v  
Page of ed.: 146   Line of ed.: 1     
და მჴეცობისა. და საცხოვრის სახისა მისისათჳს ითქუმის მერმე ქრისტე
Line of ed.: 2     
ცხოვრად. ითქუმიან მოწაფენი-ცა მისნი ცხოვრად ყუდროვებისა და სიმშჳდისათჳს
Line of ed.: 3     
და სიმჴნისა საქმეთა მათთათჳს, რომელნი ნაყოფის გამომღებელ
Line of ed.: 4     
იქმნნეს, ვითარცა ცხოვარნი. ითქუმიან ცოდვილნი-ცა ცხოვრად. იტყჳს
Line of ed.: 5     
წიგნსა შინა, ვითარმედ: "საცხოვარნი ჯოჯოხეთს მიეცნენ და სიკუდილი მწყსიდეს
Line of ed.: 6     
მათ"*. გარდამოვიდა სული წმიდაჲ მსგავსად ტრედისა წარსადინელთა
Line of ed.: 7     
იორდანისათა*. უბიწოვებისათჳს Page of sec. ed.: 39  და ყუდროვებისა და უმანკოვებისათჳს
Line of ed.: 8     
ტრედისა ითქუმის ეფრემ-ცა ტრედ უგუნურ*, რამეთუ პირუტყუ არს და
Line of ed.: 9     
უთმინო და ესახლეულის მავნებელთა თჳსთა. და ესრჱთ ყოველთა მიმართ
Line of ed.: 10     
ვჰპოვებთ მას-ვე იგავსა სადა-მე ბოროტთა და სადა-მე კეთილთა წარმოღებულ;
Line of ed.: 11     
ვისა-მე ბუნებაჲ მიმსგავსებულ და ვისა-მე -- სახჱ იგი. ესრჱთ დანის თანა-ცა
Line of ed.: 12     
ვხედავთ თუალსა მას საფირონსა, სადა კეთილი მიუწყებულ ნათესავსა მას
Line of ed.: 13     
და სადა-მე ბოროტი, რამეთუ ოქროჲ-ცა, რომლისათჳს საკჳრველ არს ყოველთა
Line of ed.: 14     
მიმართ, რომელი ქუეყანისაგან გამოვალს მთასა მას, გამომცდელმან მან
Line of ed.: 15     
უჩუენა საფასჱ ყოველი გამოცდად. და შეტყუვებად ეგულებოდა უფლისა
Line of ed.: 16     
მის ყოვლისა დაბადებულისა და იტყჳს: "ყოველივე სუფევაჲ და დიდებაჲ
Line of ed.: 17     
ქუეყანისაჲ ჩემდა მოცემულ არს და მე შენ მიგცე"* და სხუაჲ იგი შემდგომითი
Line of ed.: 18     
შემდგომად. ხოლო თუალი საფირონი თჳნიერ გარდაცვალებისა არს და
Line of ed.: 19     
სახჱ არს კეთილისა დაჴსნისაჲ, რომელ მრავალნი მსაჯულნი აღდგეს ნათესავისა
Line of ed.: 20     
მისგან დანისა Ms. page: 78r   და იჴსნეს ისრაჱლი ვითარცა ნალესავი თუალისაჲ
Line of ed.: 21     
მის შერთულ არს სძესა, განკურნ[ნ]ის მსივანებანი და სიმღიერენი.
Line of ed.: 22     
ხოლო რომელნი საუკუნისა მისთჳს წინაჲსწარმეტყუელთაგან გამოარჩევენ
Line of ed.: 23     
სწავლასა და მეცნიერებასა და შეჰრევენ, ვითარცა სძესა, მადლთა მათ პავლჱს
Line of ed.: 24     
ქადაგებისათა და სახარებისა მის სასწაულებისა საქმეთა, და წმიდა
Line of ed.: 25     
და განკურნებულ გონებანი და სანატრელ-ყოფილ. წმიდითა გულითა ღმერთსა Page of sec. ed.: 40 
Line of ed.: 26     
ჰხედვიდეს და იქმნნეს ღმრთის მხილველ. ისრაიტელნი მთასა მას ჰხედვიდეს
Line of ed.: 27     
ღმერთსა და ქუეშე ფერჴთა მისთა -- საფირონსა. რამეთუ საფუძველ
Line of ed.: 28     
სიონისა ესე არს წმიდაჲ ეკლესიაჲ, ყოფილ დედოფალ დადგმულ გჳრგჳნად
Line of ed.: 29     
და შემკულ სამკაულითა. რამეთუ წერილ ესრე არს: "დავსხნე ქვანი შენნი,
Line of ed.: 30     
ვითარცა იაკინთისანი და საფუძველნი შენნი, ვითარცა საფირონისანი აღვჰმართნე"*.
Line of ed.: 31     
რამეთუ აქა-ცა ერთი ერთისა შემდგომ არიან იაკინთჱ და საფირონი,
Line of ed.: 32     
რამეთუ იუდა მეუფებისასა მას მოგუასწავებს, და დან -- მსაჯულებისასა.



Chapter: B_6  
Page of ed.: 146  
Line of ed.: 33  
ვ̂. თუალი იასპინი


Line of ed.: 34        
მეექუსჱ თუალი არს იასპინი, რომელსა ზედა დაიწერა სახელი ნეფთალემისი,
Line of ed.: 35     
რომელ არს შემდგომ შობითა, რამეთუ ნეფთალემ სახელი ითარგმანების
Line of ed.: 36     
"ფართოვება". რამეთუ მრავალ სახე არს თუალისაჲ მის და არა
Line of ed.: 37     
თუ ერთსა ადგილსა იპოვების, არამედ მრავალთა ადგილთა, ვითარცა ზეშთა
Page of ed.: 147   Line of ed.: 1     
გიჩუენეთ, ვითარ ვთქუთ თუალთა მათთჳს. ხოლო ნეფთალემ არს, რომელმან
Line of ed.: 2     
დაიმკჳდროს სივრცოჲ ქუეყანისაჲ და განუყო ყოველსა ისრაჱლსა სავსებაჲ,
Line of ed.: 3     
რამეთუ მოქმედ იყო და იქმოდა ნაყოფსა სავსებისასა ყოველთათჳს გამოსაზრდელად.
Line of ed.: 4     
და მოსე იტყჳს ნეფთალემისთჳს: "ზღუაჲ და ჴმელი დაიმკჳდრო
Line of ed.: 5     
შენ"* Ms. page: 78v   და მერმე ესაია წინაჲსწარმეტყუელი იტყჳს: "ქუეყანაჲ ზაბილოვნისი
Line of ed.: 6     
და ქუეყანაჲ ნეფთალემისი -- წიაღ ზღუასა"*. ერი, რომელი დამკჳდრებულ
Line of ed.: 7     
იყო ბნელსა, იხილა ნათელი დიდი. და რომელნი სხდეს ბნელსა
Line of ed.: 8     
და აჩრდილთა სიკუდილისათა, ნათელი გამოუბრწყინდა მათ ზედა* და რომელსა
Line of ed.: 9     
იტყჳს შემდგომითი შემდგომად. რამეთუ ადგილსა ამას ორთა-ვე ნათესავთასა
Line of ed.: 10     
აკურთხა უფალმან პური და ხუთითა მით ჴუეზითა ხუთ ათასი
Line of ed.: 11     
განზარდა და ნეშტითა მით ნამუსრევითა Page of sec. ed.: 41  აღავსეს ათორმეტი გოდორი* და
Line of ed.: 12     
მერმე შჳდითა მით ჴუეზითა ოთხათასი განაძღო და ნეშტითა მით აღავსეს
Line of ed.: 13     
შჳდი სფჳრიდი*. ნანდჳლ-ვე შორის ნათესავთა ამათ ზაბილოვნისთა და ნეფთალემისთა
Line of ed.: 14     
იტყოდა უფალი ნეტარებათა მათ. და დაჯდომილ მთასა მას განაგრძო
Line of ed.: 15     
მოძღურებაჲ იგი კურთხევითა და ზედა წყალთა ზღჳსათა ვიდოდა
Line of ed.: 16     
და კაფარნაომდ შესრულ სიდედრი იგი პეტრესი განკურნა* და ზღუასა
Line of ed.: 17     
ზედა გენესარეთს ქმნნა საღმრთოჲთ კერძონი სასწაულნი და მათ ადგილთაგან
Line of ed.: 18     
და დაბნებთა გამოაჩინნა ნათელნი იგი სოფლისანი, რომელ არიან ესე
Line of ed.: 19     
წმიდანი მოციქულნი, რაჲთა გამოუჩნდენ მბრწყინვალებანი ყოველთა ცის
Line of ed.: 20     
კიდეთა.

Line of ed.: 21        
თუალი იასპინი, რომელსა ზედა დაიწერა სახელი ნეფთალემისი, და
Line of ed.: 22     
მსგავს არს ხილვაჲ მისი ფერსა ზმურსა. და მერმე მსგავს არს ფერი მისი
Line of ed.: 23     
ზღჳსა: ვითარცა ზღუამან, გამოუტევის სიმწუანჱ ფერისაჲ გამობრწყინებათა
Line of ed.: 24     
თჳსთაჲ. და მსგავს არს სიმწუანითა პილენძისა გესლსა, რამეთუ მახლობელად
Line of ed.: 25     
ზღუასა მას ტიბერიაჲსასა ჰხუედა სამკჳდრებელი ნეფთალემს*. და არს
Line of ed.: 26     
მახლობელ ზაბილოვნისა და ვიდრე Ms. page: 79r   ზღუად დიდადმდე. და იასპინი
Line of ed.: 27     
თუალი სხუა და სხუა არიან და სხუა-სახედ ფერი მისი, ვითარცა წინაჲსწარ
Line of ed.: 28     
ვთქუთ ყოველი-ვე და იპოვებიან რომელნი-მე წყალ-ტფილსა მას მახლობელად,
Line of ed.: 29     
და რომელნი-მე იპოვებიან ამასჳას. ეგრე-ცა სასწაულნი ღმრთისანი,
Line of ed.: 30     
რამეთუ მოციქულნი იგი მრავალითა ადგილთაგან გამოერჩინეს: რომელნი-მე
Line of ed.: 31     
ადგილთა მათგან ნეფთალემისთა, ქორაზინით და ბეთსაჲდაჲთ
Line of ed.: 32     
და Page of sec. ed.: 42  კაფარნაომით და მაგდალაჲთ იქმნნეს სასწაულნი საღმრთოჲთ საკჳრველებათანი.
Line of ed.: 33     
და ყოველთა ადგილთაგან შეკრბებოდეს და მისდევდეს უფალსა და
Line of ed.: 34     
ღირს-იქმნებოდეს კურთხევისა და კურნებისა და ადიდებდეს ღმერთსა ისრაჱლისასა.
Line of ed.: 35     
და შემდგომად მრავალთა ჟამთა, რომელნი-მე გარდაიქცეს უღმრთოვებად,
Line of ed.: 36     
ვითარცა სიმონ გრძნეულმან მოიღო ნათელი პეტრესგან* და იქმნა
Line of ed.: 37     
ქადაგ სიცრუვისა და არა ჭეშმარიტებისა. და ნიკოლაოზ ერთი მათ შჳდთაგანი
Line of ed.: 38     
დიაკონთაჲ, რომელი-იგი სტეფანჱს თანა იყო, იქმნა მწვალებელ უკეთურების
Line of ed.: 39     
და შეაცთუნნა მრავალნი. და მერმე კერინთე და სხუანი მრავალნი,
Line of ed.: 40     
რომელნი იქცევოდეს პეტრეს თანა, შემდგომად გარდაიქცეს და იქმნნეს
Line of ed.: 41     
მოძღუარ უკეთურების და არა კეთილის ვითარცა წინაჲსწარ ვთქუთ თუალისა
Line of ed.: 42     
მისთჳს, რეცა თუ გამოცხადება რაჲმე, ვითარცა სიზმართ ხილვისა,
Page of ed.: 148   Line of ed.: 1     
იქმნებინ. და იპოვების ესე ადგილთა მათ ფრჳგიაჲსათა, რეცა თუ ბუდესა
Line of ed.: 2     
რას-მე კეცის მსგავსსა და არს მსგავსებაჲ და განმარტებაჲ სახისაჲ მის, რამეთუ
Line of ed.: 3     
განგრძობასა მოძღურებისასა რომელთა-მე აღიარიან სამეუფოჲთ კერძოჲ
Line of ed.: 4     
იგი მოძღურებაჲ უფლისაჲ და შევარდიან Ms. page: 79v   სხუას და სხუას
Line of ed.: 5     
მოძღურებასა სიცრუვისასა, რამეთუ განგრძობასა და სიღრმესა და სიმაღლესა
Line of ed.: 6     
ამის მოძღურებისასა შესცთიან რომელნი-მე უდებებითა და რომელნი-მე
Line of ed.: 7     
ბოროტის-საქმითა და რომელნი-მე ამპარტავანებითა. წარიტაცნეს გონებანი
Line of ed.: 8     
მათნი უმეცრებითა და მრავალთა ადგილთა სხუას[ა] იტყოდეს და შთანსთქმიდეს
Line of ed.: 9     
უფროჲს-ღა; რომელ მახლობელ იყვნეს წარმართნი და უმეცნიერებისაგან,
Line of ed.: 10     
რომელნი სახესა მგელთა მტაცებელთასა ჩუეულ Page of sec. ed.: 43  იყვნეს სისხლისა ჭამითურთ
Line of ed.: 11     
და მიმსგავსებულ ბოროტთა მჴეცთა ჩუეულებითა. ვითარცა თუალსა
Line of ed.: 12     
მას არს ხილვაჲ სისხლის ფერ შერეულ, ვითარცა სძესა, ეგრე-ცა ბოროტნი
Line of ed.: 13     
წარმარ[თ]ნი მხიარულ ქველის-საქმესა ღმრთისასა და არა უცნობიეს ღმერთი
Line of ed.: 14     
ჭეშმარიტი, არამედ მარადის სიბოროტესა თავთა თჳსთასა ცხოვნდებიან
Line of ed.: 15     
და მოკუდებიან. ხოლო წმიდანი ქადაგნი, ჭეშმარიტნი მოციქულნი, რომელნი
Line of ed.: 16     
ღირს-იქმნნეს მოღებად ძლიერებათა მათ ქრისტესთა, ვითარცა სძითა, ზრდიან
Line of ed.: 17     
სამოციქულოჲთა მით საღმრთოჲთა ყოველსა სოფელსა. სისხლითა ქრისტჱსითა
Line of ed.: 18     
აჴოცნეს ცოდვანი მორწმუნეთანი და სახარებითა მით, სიტყჳთა უფლისაჲთა
Line of ed.: 19     
განდევნნეს მჴეცობისა სახენი მრავალთაგან ზრახვათა. ესე მოციქულნი
Line of ed.: 20     
იყვნეს გამორჩეულნი ნათესავისა მისგან ნეფთალემისა და ზაბილოვნისა,
Line of ed.: 21     
რომელ აღივსნეს სულითა მით ძლიერებისაჲთა. და იტყჳს: ამისგან,
Line of ed.: 22     
ღმრთისა ქრისტესგან მოიღეს ნიჭი დიდ-დიდი და უსასყიდლოდ მიჰფინეს
Line of ed.: 23     
ყოველთა ცის-კიდეთა, ეშმაკნი განდევნნეს და განჭრნეს საკრველნი ცოდვათანი.
Line of ed.: 24     
და ურწმუნოვებაჲ განაშუენეს და ასწ\ავეს Ms. page: 80r   ყოველთა წარმართთა
Line of ed.: 25     
სარწმუნოვებაჲ ჭეშმარიტებისაჲ. და აღვსებულ ყოველნი-ვე საქმითა კეთილითა
Line of ed.: 26     
ადიდებდეს ღმერთსა მხოლოსა.



Chapter: B_7  
Page of ed.: 148  
Line of ed.: 27  
ზ̂. თუალი ლჳგჳრიონი


Line of ed.: 28        
მეშჳდჱ თუალი ლჳგჳრიონი -- განწესებულ და განდგმულ სიტყჳერსა
Line of ed.: 29     
მას ფიცარსა. და არს ესე პირველი მესამესა მას განწესებულსა, განწესებულ
Line of ed.: 30     
და განდგმულ შემდგომითი შემდგომად შობისა თჳსისა და არს ზედა დაწერილ
Line of ed.: 31     
თუალსა მას სახელი გაადისი. და ჰხუედა წილი Page of sec. ed.: 44  გაადს მკჳდრობისაჲ
Line of ed.: 32     
მახლობელად რუბენისა, წიაღ იორდანესა მდინარესა და შორის გაადისა და
Line of ed.: 33     
რუბენისა, კერძოსა ნათესავსა მას მანასჱსსა. და მიიწევის ნაწილი იგი გაადისი
Line of ed.: 34     
ჩრდილოჲთ კერძო და მივალს და მიიწევის ვიდრე საზღვრადმდე დანისა
Line of ed.: 35     
და რუბენისა სამკჳდრებელისაჲ მის, ნაღუარევით არონით ვიდრე ქალაქადმდე
Line of ed.: 36     
არუირედ* და მიიწევის სამკჳდრებელი მისი ვიდრე ასურადმდე და
Line of ed.: 37     
მადაბენად და ბრეად. და ვიდრე საზღვრადმდე მთისა მის ნაბავისა და მიიწევის
Line of ed.: 38     
ვიდრე ესებონდმდე და ელელიად და ვიდრე იაზერდმდე. და საშუვალ
Line of ed.: 39     
ამათსა არს და შორის მათსა არს კერძოჲსა მის ნათესავისა მანასჱსი. და
Line of ed.: 40     
მისწუდების ვიდრე ბეთრონდმდე, ვიდრე იორდანედმდე და მიაც ვიდრე თავად
Line of ed.: 41     
მთისა მის ვიდრე ბასაანდ. და მიერ მიაც ვიდრე გაზად და არს მოსაზღვრე
Page of ed.: 149   Line of ed.: 1     
ჰრუბენისა და გადისა. ხოლო თუალი ლჳგჳრიონი, ვითარცა ვთქუთ
Line of ed.: 2     
წინაჲსწარ, -- გამოუჩინებელ და ძნიად საპოვნებელ. ხოლო მოიწია ჩუენდა
Line of ed.: 3     
თხრობაჲ წინანდელთაგან და განგრძობითა სიტყუათაჲთა ვთქუთ Ms. page: 80v  
Line of ed.: 4     
წინაჲსწარ. ეგრე მგონიეს, ვითარმედ ესე არს იაკინთჱ, რომელ თქუმულ
Line of ed.: 5     
არს საღმრთოთა წიგ[ნ]თა შინა. და არს ხილვაჲ ლჳგჳრიონისაჲ მის თაფლის
Line of ed.: 6     
ფერ და ძოწეულის ფერ. სახელი ერთ არს თუალისაჲ მის, ხოლო ფერი მრავალ,
Line of ed.: 7     
ვითარცა იაკინთისაჲ. და დაიწერა მას ზედა სახელი საკჳრველი გაადისი,
Line of ed.: 8     
რომელ არს მახლობელად კერძოსა მას ნათესავსა მანასჱსსა. მე ესრე მგონიეს,
Line of ed.: 9     
ვითარმედ ბუნებით თესბაელი იგი არს გულისხმის-ყოფა, რომელ არს
Line of ed.: 10     
გალაადს, რომელ შორის კერძოსა მას ნათესავსა მანასჱსსა და გადისსა არს
Line of ed.: 11     
სამკჳდრებელი. მიერ მოსრულ Page of sec. ed.: 45  მოიწია ელია წინაჲსწარმეტყუელი, ძჱ აქიმაჲსი,
Line of ed.: 12     
რომელ იყო ნათესავისაგან აჰრონისი და იყოფვოდა ადგილთა და სამკჳდრებელთა
Line of ed.: 13     
ამათ მღდელობისათჳს ნათესავისა მის, რომელ ყოველთა მათ
Line of ed.: 14     
ნათესავთა ისრაჱლისათა იყვნეს განბნეულ, ვითარცა იტყჳს იაკობ: "განგაბნინე
Line of ed.: 15     
თქუენ შორის იაკობსა და განგყვნე თქუენ შორის ისრაჱლსა"*, რამეთუ
Line of ed.: 16     
მღდელობისა მისთჳს და ლევიტელ-ყოფისა ყოველთა მათ ადგილთა
Line of ed.: 17     
მიმოდაემკჳდრნეს. ხოლო ნათესავი იგი სჳმეონისი წიგნთაგან სწავლულებითა
Line of ed.: 18     
და სიბრძნითა მეცნიერ-ყოფისა და ყოველთა მიმართ სწავლისა და სხუათა
Line of ed.: 19     
მათ ნათესავთა თანა დაემკჳდრნეს.

Line of ed.: 20        
აწ შენ ნურაჲ გიკჳრნ, რამეთუ მოვიჴსენეთ გადის თანა ელია წინაჲსწარმეტყუელი
Line of ed.: 21     
და მის ზედა სახჱ თუალისაჲ მის წარმოვიღეთ, რამეთუ იყო ბუნებით
Line of ed.: 22     
თესლებ გალაადისაჲთ, მახლობელად ნათესავსა იოსეფისსა და კერძოსა
Line of ed.: 23     
მას ნათესა[ვსა] მანასჱსსა. ხოლო მრავალთა ადგილთა ვჰპოებთ მღდელთა
Line of ed.: 24     
და მღდელთ-მოძღუართა მოსრულად თითოვეულად ნათესავთაგან თჳსთა.
Line of ed.: 25     
ვჰპოვებთ მღდელთ-მოძღუარსა აბიათარს ქალაქსა მას Ms. page: 81r   ნომბასა, რომელი
Line of ed.: 26     
იყო ქალაქი განკუთნებულ მღდელთა მათ სამკჳდრებელით ნათესავისა მის
Line of ed.: 27     
იუდაჲსი. და სამოელ დამკჳდრებულ იყო ნათესავსა მას ეფრემისსა, რომელი
Line of ed.: 28     
იყო ეფრათელ. და ელი დაემკჳდრა სელომს, რომელი იყო სამკჳდრებელი ბენიამენისი.
Line of ed.: 29     
და ესრჱთ მითესულ და განბნეულ ყოველსა მას ნათესავსა დაემკჳდრნეს
Line of ed.: 30     
ნათესავნი იგი მღდელთანი. მე ვჰგონებ, თუ ლჳგჳრიონი თუალი არს
Line of ed.: 31     
იაკინთჱ, რომლისათჳს ძალისა ვინებეთ ჩუენებად. ხოლო თუალი ლჳგჳრიონი,
Line of ed.: 32     
ვითარცა წინაჲსწარ ვთქუთ, არა გამოჩნდა, ვინაჲ იპოვების. მერმე ვიწყო გამოძიებად
Line of ed.: 33     
მისთჳს-ვე და ჭეშმარიტებისა Page of sec. ed.: 46  მოყუარებითა ვთქუა: უკუეთუ მიეახლის
Line of ed.: 34     
ცეცხლსა, დაშრიტის ძალი მისი, ვითარცა ელია ეტლითა მით ცეცხლისაჲთა აღმაღლდა
Line of ed.: 35     
და არაჲ ევნო*. და უწოდდა ცეცხლსა ზეგარდამო და მოვიდოდა
Line of ed.: 36     
ზედა ერგასეულთა მათ და ერგასის-თავთა და მერმე შესაწირავთა მათ მიერ
Line of ed.: 37     
ჴდომითა ქურუმთა მათ მიმართ ბაალისთა. და თჳთ თავადსა მას ძლიერსა ცეცხლსა
Line of ed.: 38     
შინა არაჲ ევნო, არამედ განურყუნელად ეგო. მე ესრე მგონიეს, რამეთუ
Line of ed.: 39     
ამის სოფლისაგანნი იყვნეს სამნი იგი ყრმანი, რომელ იყვნეს ბაბილოვნს
Line of ed.: 40     
და არაჲ ევნო ცეცხლისა მისგან. ნანდჳლ-ვე საკჳრველ არს ძალი თუალისაჲ
Line of ed.: 41     
მის, რამეთუ ყოველნი წმიდანი გამოიწერნეს მის ზედა. რამეთუ სამნი
Line of ed.: 42     
იგი ყრმანი ცეცხლსა შეთხეულ და არარაჲ ევნო. არამედ მეუფესა მას არწმუნეს
Line of ed.: 43     
და ყოველნი ურწმუნონი მეცნიერებად ღმრთისა წარადგინეს. და
Page of ed.: 150   Line of ed.: 1     
შეურაცხ-იქმნნეს მათ მიერ კერპთ-მსახურებანი და დამუსრეს კერპები იგი,
Line of ed.: 2     
რომელი-იგი-მცა აცთუნებდა მათ, Ms. page: 81v   ვითარცა სხუათა ადგილთა ჰყოფდეს
Line of ed.: 3     
ნათესავითი-ნათესავად. და კაცნი მოაქცინეს ურწმუნოვებისაგან სარწმუნოვებად
Line of ed.: 4     
ჭეშმარიტებისა. ვითარცა თუალი ესე იაკინთჱ, რომელ არს სიღრმესა
Line of ed.: 5     
უფსკრულთასა და ვერვის ჴელ-ეწიფების აღმოღებაჲ მისი, გარნა ჴორცითა
Line of ed.: 6     
კრავისაჲთა და მოშრიალებითა მით ორბისაჲთა, ესრჱთ არს წმიდაჲ-ცა
Line of ed.: 7     
კადნიერებაჲ. ელიაჲ[ს]თჳს ვიტყჳ და სამთა მათ ყრმათათჳს, რომელ იყვნეს
Line of ed.: 8     
ბაბილოვნს და სანატრელისა მის თეკლაჲსთჳს, რომელი-იგი მჴნე-იქმნა ჟამთა
Line of ed.: 9     
მათ განცდისა თჳსისათა. და არა თუ მათი იგი ძალი, რაჲ ექმნა მათ ჴსნა?
Line of ed.: 10     
არამედ მოსლვაჲ კრავისაჲ Page of sec. ed.: 47  მის, რომელმან აჴოცნა ცოდვანი სოფლისანი, და
Line of ed.: 11     
მსგავსად ორბისა ძლიერებითა მით ღმრთეებისაჲთა ზესკნელ ცათა აღმაღლებითა
Line of ed.: 12     
და აღსლვითა. რამეთუ ამას გჳჩუენებს ზრახვაჲ თუალისა მის პატიოსნი[საჲ].
Line of ed.: 13     
ვიტყჳ სედრაქ, მისაგ და აბედნაგოჲსთჳს ქუეშე ჴელმწიფებასა
Line of ed.: 14     
სიკუდილისასა. მოსე იტყჳს, ვითარმედ ვიდრე მოსლვადმდე ქრისტჱსა
Line of ed.: 15     
ვითარცა ვჰპოვებთ ყოველთა სულთა ჴელმწიფებასა ქუეშე სიკუდილისასა
Line of ed.: 16     
ყოფითა: ვითარცა იტყჳს პავლე მოციქული, რამეთუ: "რაოდენ ჟამ აღმოიკითხვების
Line of ed.: 17     
მოსე, იგი-ვე საბურველი განებმის ძუელსა მას შჯულსა"*. და
Line of ed.: 18     
რაჟამს მადლი ახლისა მის შჯულისაჲ -- ქრისტე მოიწია, განშოვრებულ
Line of ed.: 19     
საბურველი იგი, განცხადნა მიერითგან უკუდავებაჲ. უკუეთუ შჯული იგი
Line of ed.: 20     
მაკუდინებელი იყო დიდებით, რაოდენ არა უფროჲს შჯული ესე ცხორებისაჲ
Line of ed.: 21     
იყოს დიდებით? ხოლო ესე ყოველი ვთქუთ, ვითარმედ ვიდრე მოსლვადმდე
Line of ed.: 22     
ქრისტჱსა ითქუმის ჴელმწიფებაჲ იგი სიკუდილისაჲ. დაღათუ ითქუმის:
Line of ed.: 23     
ადამითგან ვიდრე მოსლვადმდე ქრისტჱსა მრავალ არიან.

Line of ed.: 24        
Ms. page: 82r   ამისთჳს სხუა-ცა -- გამო[სა]თქუმელ და გამოსათარგმანებელ. არამედ
Line of ed.: 25     
შჯული იგი იყო, რომელი დაშჯიდა. ნუ იყოფინ! და არცა მომკლველ
Line of ed.: 26     
იყო წერილი იგი, არამედ მოსაკუდინებელ იყო მათა, რომელნი გარდასლვასა
Line of ed.: 27     
და ცოდვასა იქმოდეს. და არა თუ დასაშჯელად იყო შჯული იგი. ნუ იყოფინ!
Line of ed.: 28     
არამედ რომელნი არა იმარხვიდეს სიმართლესა და სიწრფოვებასა, მიიღებდეს
Line of ed.: 29     
თავთა თჳსთა საშჯელსა სიკუდილისასა უდებებითა ბოროტთა მათ
Line of ed.: 30     
საქმეთაჲთა. და არა დიდება იყო შჯულისა მისთჳს, რამეთუ ღმრთისა მიერ
Line of ed.: 31     
დაიდვა, არამედ რამეთუ იდიდა Page of sec. ed.: 48  პირი დიდებულისა მის მოსესი და მისთა მათ
Line of ed.: 32     
დიდებულთა ჴორცთაჲ იყო სიკუდილისა შეყენება, დაფლვაჲ და გარყუნაჲ.
Line of ed.: 33     
ესე არს დიდებათა მათ დაჴსნაჲ, სთქუა შენ, ვითარმედ ჴორცნი მჴსნელისა
Line of ed.: 34     
მის ჩუენისანი დაეფლნეს, არამედ ჴორცთა მისთა არა იხილეს განსახრწნელი
Line of ed.: 35     
და არცა სული მისი დაეყენა ჯოჯოხეთს, რამეთუ მესამესა დღესა აღდგა. რამეთუ
Line of ed.: 36     
იტყჳს ესრჱთ: "აღვდგე დიდებითა ჩემითა"*, ვითარცა იტყჳს წინაჲსწარმეტყუელი:
Line of ed.: 37     
"განიღჳძე, დიდება-ო ჩემო, ფსალმუნითა და ქნარითა"*, ვითარცა
Line of ed.: 38     
მოწაფენი იგი ახალსა ამას იტყოდეს: "განიღჳძე, უფალო, რამეთუ
Line of ed.: 39     
წარვწყმდებით აღრღუევასა ამას ზღჳსასა*. და განიღჳძა უფალმან ძილისაგან.
Line of ed.: 40     
ძილსა ვიტყჳ ჴორცთა მათ მისთასა და შერისხვასა დიდებითა თჳსითა
Line of ed.: 41     
ზღუასა მას და აღრღუევათა მისთა შიშითა და სიტყჳთა მით საუფლოჲთა.
Page of ed.: 151   Line of ed.: 1     
და დადუმებულ და დაყუდნა ზღუაჲ იგი და წინაჲსწარმეტყუელნი წინაჲსწარ-იტყოდეს
Line of ed.: 2     
ვნებათა მათთჳს და მკუდრეთით აღდგომისა. და განღჳძებასა
Line of ed.: 3     
მას იტყჳს ესრჱთ: და მე განჳღჳძო (!) განთიად და განვიღჳძო დიდებითურთ ჩემით
Line of ed.: 4     
Ms. page: 82v   და განღჳძებაჲ იგი არს ჴორცთა მათ ბუნებისაჲ და რომელსა იტყჳს
Line of ed.: 5     
"დიდებითურთ ჩემით", რომელ არს ბუნებაჲ ღმრთეებისაჲ. აწ ჩუენ სიმძიმისათჳს
Line of ed.: 6     
ამის სიტყჳსა განვაგრძვეთ სიტყუაჲ ესე და წარმოვიღეთ იგი, რომელსა
Line of ed.: 7     
იტყჳს, ვითარმედ ვიდრე მოსჱსამდე არა ეგრე, არამედ ვიდრე მოსლვადმდე
Line of ed.: 8     
ქრისტჱსა იტყჳან წიგნნი ჴელმწიფებასა მას სიკუდილისასა. და მერმე
Line of ed.: 9     
წერილ არს შჯულსა უფლისასა, ვითარმედ მოხუცებულთა მათგან გამოჴდეს
Line of ed.: 10     
უკეთურებანი ბაბილოვნს, რომელნი შჯიდეს ერსა მას.

Line of ed.: 11        
და წარკითხულ ხუთნი იგი თავნი დაბადებისანი და ისუ ნავესი და მსაჯულთაჲ
Line of ed.: 12     
და Page of sec. ed.: 49  რუთისი და წიგნნი იგი მეფეთანი და ნეშტთაჲ და რჩეულად დაწერილნი,
Line of ed.: 13     
რომელ არიან სტიქერონით, და წიგნნი წინაჲსწარმეტყუელთანი. და
Line of ed.: 14     
არა ვჰპოვებთ თქუმულსა სიტყუათა ამათ შჯულისა უფლისა, რომელი წამა
Line of ed.: 15     
დანიელმან და თქუა. და გამოძიებულ წიგნთა იერემიაჲსთა, რომელსა შინა
Line of ed.: 16     
იტყჳს ესრჱთ, ვითარმედ: სამეოც და ათ წელ მიუგო ერსა მას ყოფაჲ ტყუევობასა
Line of ed.: 17     
მას შინა*. და ჰრქუა ძეთა მათ ისრაჱლისათა: "ქუეყანასა მას ბაბილოვნელთასა
Line of ed.: 18     
მიიყვანნეთ თქუენ ცოლნი და გესხნენ შვილ, და დაასხთ ვენაჴი
Line of ed.: 19     
და ჭამეთ ნაყოფისაგან მისისა"*. და შემდგომად ამისა იტყჳს: აღიღონ იგავი
Line of ed.: 20     
ესე ქუეყანასა მას ბაბილოვნელთასა და თქუან ესე: რაჲ-მე გიყავნ შენ
Line of ed.: 21     
უფალმან? და ესე დაგძინენ, ვითარცა-იგი აქია და სედეკია, რომელნი შეწუნა
Line of ed.: 22     
ტაბაკითა მეფემან ბაბილოვნელთამან უშჯულოვებისათჳს და მრუშებისა,
Line of ed.: 23     
რომელნი ისიძვიდეს დედათა მათ თანა მოქალაქეთა თჳსთასა და სიტყუასა
Line of ed.: 24     
სიცრუვისასა იტყოდეს სახელითა ჩემითა, რომელი მე არა მებრძანა.
Line of ed.: 25     
და მოწამჱ ვარ* ამის ყოვლისათჳს Ms. page: 83r   -- იტყჳს უფალი ყოვლისა მპყრობელი*.
Line of ed.: 26     
ნანდჳლ-ვე ამას წინამძღუართა მიმართ იტყჳს, რამეთუ იყო ერთი წინამძღუართაგანი
Line of ed.: 27     
სედეკია და ერთი იგი -- აქია. რამეთუ სახელთა მათ არა
Line of ed.: 28     
იტყჳს დანიელ, არამედ გჳჩუენებს სხუათა წიგნთა შინა, რომელთა შინა არიან
Line of ed.: 29     
განცხადებანი დანიელისნი, რამეთუ მუნ დაწერილად იტყჳს სახელთა მათ:
Line of ed.: 30     
ერთისაჲ მის -- აბა, და ერთისაჲ -- ადა. ხოლო იერემია ტანჯვასა უწესოთა მათ
Line of ed.: 31     
მსაჯულთა და მოხუცებულთასა სხუად-სახედ იტყჳს, Page of sec. ed.: 50  ვითარმედ ნაბუქონდონოსორ
Line of ed.: 32     
მეფემან ბაბილოვნელთამან ტაბაკითა შეწუნა იგინი. ხოლო დანიელ
Line of ed.: 33     
იტყჳს ესრე, ვითარმედ: "აღდგა ყოველი იგი ერი სუსანაჲს ზედა ქვითა განტჳნვად
Line of ed.: 34     
მისა"*. ვჰპოვებთ მერმე სხუასა-ცა განცხადებასა დანიელისსა, ვითარმედ
Line of ed.: 35     
კუერთხი ცეცხლისაჲ გარდამოვარდა ზეცით შორის ორთა მათ
Line of ed.: 36     
მოხუცებულთა და არა თუ მეყსეულად შეწუნა, არამედ მრავალჟამ ტანჯვითა
Line of ed.: 37     
მიაგებდა მათ*. და აწ რომელთა მიიწინეს ტანჯვანი უკეთურთა მათ მსაჯულთა
Line of ed.: 38     
მოხუცებულთა ზედა, გიჩუენო, რამეთუ არა არიან მჴდომ ურთიერთას
Line of ed.: 39     
იერემიაჲსი და დანიელისი იგი თქუმული. ესე ყოველი მივიდა და მიიწია
Line of ed.: 40     
ტანჯვაჲ ზედა უღმრთოთა მათ და შჯულის გარდამავალთა მოხუცებულთა,
Line of ed.: 41     
რამეთუ შჯული ბრძანებდა არა მოღებად ქრთამისა და არცა სამართალისა
Page of ed.: 152   Line of ed.: 1     
ქცევად, არამედ არცა-ღათუ შეწყალებად გლახაკისა საშჯელსა შინა და არცა
Line of ed.: 2     
მდიდრისა თუალ-ხუმად, არამედ სწორსა სამართალსა შემდგომად. ხოლო იგინი
Line of ed.: 3     
სამართალსა მას განჰყიდდეს ქრთამად. და უწყებასა მას წესიერებისათჳს
Line of ed.: 4     
დაბუდებულ ზრახ\ვათა Ms. page: 83v   მათთა შობდა უკეთურსა მას გულის-თქუმასა.
Line of ed.: 5     
და წარმდებ იქმნებოდეს ზედა წმიდასა მას სუსანას. და ღმრთისა მიერ შურის-გებამან
Line of ed.: 6     
გამოუცხადა ყრმასა მას დანიელს და სამართლისა საშჯელითა
Line of ed.: 7     
უწესოთა მათ მსაჯულთა წინაშე ყოველთა განჰგლიდა. და საშჯელითა მით
Line of ed.: 8     
დანიელ მსგავსად შჯულისა ქვითა განტჳნვად უბრძანებდა უწესოთა მათ მსაჯულთა.
Line of ed.: 9     
და გამოვიდა ერთი იგი დაქოლვად უწესოთა მათ მოხუცებულთა.
Line of ed.: 10     
ღმრთისა მიერ ყოველთა გამოცხადებულ სამართალი იგი საშჯელი დანიელისგან.
Line of ed.: 11     
თჳსსა მისცა საშჯელსა ზეცით გარდამოავლინებდა წამებით ჭეშმარიტისა
Line of ed.: 12     
მის საშჯელისა, Page of sec. ed.: 51  რაჲთა ყოველნი შეძწუნებულ: ნუ-მცა ვინ წარმდებ იქმნებინ
Line of ed.: 13     
ქრთამითა სამართლისა ქცევითა გინა თუ თუალთ-ხუმად საშჯელისა. და
Line of ed.: 14     
იყო შიშ დიდ საშჯელისა მისთჳს ესრე. რაჟამს იწყო ერმან ქვითა განტჳნვად
Line of ed.: 15     
უკეთურთა მათ მოხუცებულთა, არღა აღმოსრულ იყვნეს სულნი უკეთურთა
Line of ed.: 16     
ჴორცთა მათთაგან, საშინელებისა ხილვითა: "ცეცხლისა კუერთხი გარდამოვარდა
Line of ed.: 17     
მათ შორის და შესწუვიდა უკეთურთა მათ მოხუცებულთა. და ვიდრე არღა
Line of ed.: 18     
აღმოსრულ იყვნეს სულნი იგი განმწარებულნი უჯეროთა მათ მოხუცებულთანი,
Line of ed.: 19     
შეძრწუნებულნი ყოველნი-ვე და მიმო და ბაბილოვნს ამბავსა მას მიჰფენდეს.
Line of ed.: 20     
და მიესმა საშინელებაჲ საშჯელისაჲ მის ნაბუქონდონოსორს მეფესა. დაკჳრვებულ
Line of ed.: 21     
და დასულებულ იქმნა სამართლისა*.., Ms. page: 84r   და უკუეთუ არა თავს-იდვათ,
Line of ed.: 22     
დაგსაჯეს თქუენ ღმერთმან ურვისათჳს ამის ერისაჲსა. და ესრეთ შეიტყუოდეს
Line of ed.: 23     
დედათა მათ. მისცემდეს დედანი და იგი თავთა თჳსთა ბილწებასა მას
Line of ed.: 24     
სიძვისასა მოხუცებულთა მათ მიმართ. და ამას თხრობასა წამებს დანიელ, რამეთუ
Line of ed.: 25     
იტყჳს: "ესრჱთ იქმოდეთ ასულთა მიმართ ისრაჱლისათა. და იგინი ძწოლით
Line of ed.: 26     
და შიშით მიგცემდეს თავთა თჳსთა სიბილწედ. და არა თუ ასული ესე იუდაჲსი
Line of ed.: 27     
ეზიარა უშჯულოვებათა თქუენთა"*. წამებს ამისთჳს წინაჲსწარმეტყუელებაჲ-ცა
Line of ed.: 28     
იგი იერემიაჲსი და იტყჳს: "იქმნნეს გუემანი ზედა წინამძღუართა მათ
Line of ed.: 29     
უშჯულოვებისა მათისათჳს. და ისიძვიდეს დედათა მათ თანა, მოქალაქეთა თჳსთა Page of sec. ed.: 52 
Line of ed.: 30     
და სიტყუასა სიცრუვისასა წინაჲსწარმეტყუელებდეს მათა მიმართ სახელითა
Line of ed.: 31     
უფლისაჲთა და მე უფალსა არა მებრძანა მათა მიმართ"*. და იგინი მოწამედ
Line of ed.: 32     
თჳსა სიტყუათა ჩემთა წამებდეს, რამეთუ ესე არს თხრობაჲ მათთჳს.
Line of ed.: 33     
სახელითა უფლისაჲთა აცთუნებდეს დედათა მათ და ეტყოდეს: ნათესავისა
Line of ed.: 34     
თქუენისაგან გამოსლვად არს ქრისტე. და ეტყოდეს მას სიტყჳთა უფლისაჲთა
Line of ed.: 35     
და უფალსა არა ეთქუა მათა მიმართ. ამისთჳს მოავლინა უფალმან ზედა
Line of ed.: 36     
მოხუცებულთა მათ უშჯულოვებისათა გუემაჲ ცეცხლისაჲ მის კუერთხითა და
Line of ed.: 37     
შეწუვაჲ ტაბაკითა მით განრისხებითა მით ნაბუქოდონორისითა და შეტყუებითა
Line of ed.: 38     
მით წინაჲსწარმეტყუელისა მის დანიელისითა. ხოლო ჩემდა იქმნა
Line of ed.: 39     
ამის ყოვლისა თხრობაჲ შეტყუებისათჳს თუალისა მის პატიოსნისა და სიტყჳსა
Line of ed.: 40     
მისთჳს მოციქულისა, რომელსა იტყჳს, ვითარმედ: "სუფევდა სიკუდილი
Page of ed.: 153   Line of ed.: 1     
ადამისითგან ვიდრე მოსჱსადმდე და მათ ზედა-ცა, რომელთა არა ეცოდა"*.
Line of ed.: 2     
ამისთჳს იტყჳს დანიელ, ვითარცა Ms. page: 84v   წერილ არს შჯულსა უფლისა[სა],
Line of ed.: 3     
ვითარმედ: "მოხუცებულთა მათგან გამოჴდეს უშჯულოვებანი". ხედავ-ა,
Line of ed.: 4     
რამეთუ დანიელ-ცა შჯულსა იტყჳს იერემიაჲსსა? და უფალი სახარებასა
Line of ed.: 5     
იტყჳს, ვითარმედ: "შჯული და წინაჲსწარმეტყუელნი ვიდრე* იოვანესამდე".
Line of ed.: 6     
ხედავ-ა, რამეთუ ქრისტჱსამდე იყო ჴელმწიფებაჲ იგი სიკუდილისაჲ?
Line of ed.: 7     
და ყოველნი სულნი წმიდათანი და რომელთა-იგი არა შეეცოდა, მონებასა და
Line of ed.: 8     
ჴელმწიფებასა ქუეშე სიკუდილისასა შეყენებულნი დგეს, ვიდრემდე დაიკლა
Line of ed.: 9     
კრავი იგი ღმრთისაჲ, რომელმან აჴოცნა ცოდვანი სოფლისანი. სულითურთ
Line of ed.: 10     
შთავიდა ჯოჯოხეთა ღმრთისაჲ იგი სიტყუაჲ, ვიდრე ჴორცი იგი საუფლონი
Line of ed.: 11     
ძელსა ზედა, ვითარცა კრავისანი, იწუებოდეს. და აღძრულთა მათ ნაღუარევთა
Line of ed.: 12     
შთააგდეს იგი და დადვეს იგი კლდესა მას Page of sec. ed.: 53  შინა გამოკუეთილსა სამარესა.
Line of ed.: 13     
დაღათუ სული და ჴორცნი ურთიერთას განეშოვრნეს, ხოლო სიტყუაჲ
Line of ed.: 14     
იგი ღმრთისაჲ სულსა მას და ჴორცთა მათ თჳსთა არა განეშორა. ვითარცა
Line of ed.: 15     
მუნ ჴორცი იგი კრავისაჲ შეყოფილ პატიოსანსა მას თუალსა შთაშრიალებასა
Line of ed.: 16     
მას ორბთა მათ აღმოაქუნდა, ეგრე-ცა დაკლვასა მას და ვნებასა ქრისტჱსსა
Line of ed.: 17     
იქმნებოდა. შთასლვასა მას ჴორცთა მათ საუფლოთა სამარესა მას და სულთა
Line of ed.: 18     
მათ შთასლვასა ჯოჯოხეთა.

Line of ed.: 19        
თუალნი იგი პატიოსანნი, მართალნი, დათქუმულ კრავსა მას, რომელი-იგი
Line of ed.: 20     
შთავიდა მათა, "აღმაღლდეს და აღმოვიდეს მიერ". ნანდჳლ-ვე დიდითა
Line of ed.: 21     
მსგავსებითა პოვნითა ამის თუალისაჲთა შესაძინელი და სარგებელი გჳჩუენა
Line of ed.: 22     
ჩუენ განმარტებამან ამან. რამეთუ აღმოიყვანნა უფალმან ჯოჯოხეთით სულნი
Line of ed.: 23     
მართალნი შთასლვითა მით ჯოჯოხეთა, Ms. page: 85r   დამუსრნა ბჭენი სიკუდილისანი
Line of ed.: 24     
და გამოუხუნა ყოველნი-ვე შუვათაგან მისთა; მოიზიდნა და აღმოიყვანნა
Line of ed.: 25     
მონანი თჳსნი მშჳდნი და ყუდრონი უფალმან. და ამას თჳთ თავადი წამებს
Line of ed.: 26     
და იტყჳს, ვითარმედ: "რაჟამს აღვიმაღლო, მოვიზიდო ჩემდა"*. არა ხოლო
Line of ed.: 27     
თუ ჯუარსა მას ზედა აღესრულა ესე, არამედ წმიდასა მას აღდგომასა-ცა, რომელ
Line of ed.: 28     
იყო მესამესა დღესა. წამებენ ამისთჳს სხუანი-ცა დაწერილნი, რამეთუ
Line of ed.: 29     
არა დაეტევა სული მისი ჯოჯოხეთს ესე თავადი სული იგი ღმრთეებითურთ
Line of ed.: 30     
შთასრულ ჯოჯოხეთა. შემუსრნა მოქლონნი და განჭრნა საკრველნი ჯოჯოხეთისანი
Line of ed.: 31     
და განარინნა ყოველნი წმიდანი მისნი ჴელმწიფებითა მით თჳსითა.
Line of ed.: 32     
და რაჟამს აღდგა მკუდრეთით მწყემსი იგი მჴნე, "მიჰბერა მოწაფეთა მათ
Line of ed.: 33     
მიმართ თჳსთა და ჰრქუა: "მიიღეთ სული წმიდაჲ". Page of sec. ed.: 54  და მერმე აღმაღლებულ
Line of ed.: 34     
ზეცად უფალი იგი ყოველთაჲ ჴორცითურთ სავსებით, ვითარცა იგი
Line of ed.: 35     
განკაცნა ჴორცითა და სულითა, და აღასრულა ყოველი, აღდგა ჭეშმარიტად
Line of ed.: 36     
და ყვნა ჴორცნი იგი განურყუნელ და უკუდავ და სული -- შეყოფილ ჴორცითურთ
Line of ed.: 37     
ერთობასა მას ღმრთეებისა ბუნებასა. დიდითა დიდებულებითა აღმაღლებულ
Line of ed.: 38     
ზეცად და დაჯდა მარჯულ მამისა. და აღმაღლდა ზესკნელს ცათა
Line of ed.: 39     
ჴორცითა მით მხოლოდ-შობილითა. მიეხარა ყოველთა წმიდათა სასოვებაჲ
Line of ed.: 40     
აღდგომისაჲ და სასუფეველისაჲ. საკჳრველ არს ნანდჳლ-ვე იგავი და განმარტებაჲ
Line of ed.: 41     
თუალისა მის პატიოსნისაჲ. დაღათუ ლჳგჳრიონ არს იაკინთჱ იგი
Line of ed.: 42     
თუალი, ესე ყოველი გჳჩუენა ჩუენ ძალი. ხოლო ვითარ სახელ-ედვა ლჳგჳრიონ,
Line of ed.: 43     
რომელ არს "კუდ ზროხის", რომელსა აქუს ფერი ამისი. და Ms. page: 85v   ერქუმის
Page of ed.: 154   Line of ed.: 1     
საცხოვარსა მას სახელი ლჳგჳრიონ. რამეთუ არიან ქუეყანასა მას მეგჳპტელთასა
Line of ed.: 2     
ველურნი ზროხანი, რომელთა ჰრქჳან ბაბალონ. და წუერსა კუდისა
Line of ed.: 3     
მის ბაბალონისასა მბრწყინვალებაჲ გამოეცემინ მწუანის ფერად, მსგავსად
Line of ed.: 4     
თუალისა მის. და ფერისა მისთჳს მსგავსებისა დასდვეს თუალსა მას სახელი
Line of ed.: 5     
ესე. და თუ ვინმე უსუმიდეს თუალსა მას და გამონადინები იგი თუ
Line of ed.: 6     
ვინმე ასუას დედათა, იქმნის მიდგომაჲ და ადვილად შობაჲ.

Line of ed.: 7        
კეთილად დაიწერა ამას ზედა სახელი გადისი, რამეთუ ნაცვალად თჳსა
Line of ed.: 8     
ლია მისცა ზელფა და გამოსრულთა მათ მისგან იაკობის მიერ ზრდიდა თჳსა
Line of ed.: 9     
შვილად ლია. შერაცხილ-იქმნა ზელფა ნაცვალად იაკობისა და იქმნნეს
Line of ed.: 10     
ყოველნი-ვე თუალ პატიოსან, ღირს-იქმნნეს წოდებად ნათესავ წმიდა და ვითარცა
Line of ed.: 11     
თუალისა მის ლჳგჳრიონისაჲ Page of sec. ed.: 55  ასჳან ადვილად შობისათჳს, ეგრე-ცა წინაჲსწარმეტყუელნი
Line of ed.: 12     
და მოციქულნი და მართალნი ყოველნი იქმნნეს სისხლ
Line of ed.: 13     
პატიოსან. და მოიღეს მადლი ღმრთისაგან. მიჰმადლეს კაცთა ყოველი-ვე კეთილი,
Line of ed.: 14     
ვითარცა ელია მისცა ქურივსა მას აღდგინებული იგი მკუდრეთით*
Line of ed.: 15     
და ელისე ლოცვის-ყოფითა მიჰმადლებდა შობასა სომანიტელსა მას*. და
Line of ed.: 16     
წყალნი იგი იერიქოჲსანი, რომელ იყვნეს უშვილო, ლოცვითა მით ელისჱსითა
Line of ed.: 17     
იქმნნეს კურთხეულ და შვილიერ*, ეგრე-ცა წმიდანი იგი დასნი მოციქულთანი,
Line of ed.: 18     
ეკლესიანი და ერნი წარმართთანი, რომელნი იყვნეს ძნიად მშობელ.
Line of ed.: 19     
მოიღეს ქრისტესგან ძლიერებაჲ მოწაფეთა მათ, განვიდეს და ქადაგებდეს
Line of ed.: 20     
სახარებასა მას ყოველთა ადგილთა. და მიმადლებულ ქადაგებითა მით სახარებისაჲთა
Line of ed.: 21     
მოიქცეს შობად Ms. page: 86r   სარწმუნოვებითა და ნათესავობად ღმრთისაგან
Line of ed.: 22     
შობილისა მის და ქადაგებითა მით სახარებასა მას ყოველთა ეტყოდეს.

Line of ed.: 23        
გიხაროდენ ეკლესიასა მაგას, რომელი არა შობდ! განიფრთხვე და ღაღადებდ,
Line of ed.: 24     
რომელსა-ეგე არა გელმოდა, რამეთუ მრავალ არიან ნაშობნი უდაბნოდ
Line of ed.: 25     
შექმნულისაჲ მაგის, ვიდრე შვილიერისაჲ მის. ქმნნეს მოციქულთა მათ
Line of ed.: 26     
მრავალნი სასწაულნი ყოველთა მიმართ წარმართთა და განაქარვნეს იგინი,
Line of ed.: 27     
რომელნი თუალთა წინაშე შეტყუვილსა მას ჰყოფდეს, ეშმაკნი განდევნნეს
Line of ed.: 28     
მათგან და სოფლებისაგან მათისა, და ყოველნი კერპნი დამუსრნეს და განაბნინეს
Line of ed.: 29     
და აჴოცეს მათგან კერპთ-მსახურებაჲ.

Line of ed.: 30        
შეიწყნარენით თქუმულნი ესე კაცთ-მოყუარებით და სარგებელი, რომელ
Line of ed.: 31     
მოვიღოთ ძალისაგან თუალისა მის ლჳგჳრიონისა. და ნუვინ იტყჳნ, ვითარმედ
Line of ed.: 32     
შენ იტყოდე: არასადა ვჰპოვებთ Page of sec. ed.: 56  თუალსა მას ლჳგჳრიონსა და არცა ვინაჲ
Line of ed.: 33     
გამოვალს და არცა პოვნად ვინაჲ. ამას ყოველსა მიმსგავსებულად იტყოდე.
Line of ed.: 34     
მრავალ-სახჱ თუალთაჲ მათ არს გამოთქუმულ და თუალნი იგი არავინ იცნის.
Line of ed.: 35     
ხოლო თხრობისაგან ძუელთა წიგნთაჲსა გულისხმის-ყოფით საცნაურ არს
Line of ed.: 36     
ფერი მათი და გულისხმის-საყოფელ არს სარგებელი მათგან. და მრავალნი
Line of ed.: 37     
თუალნი არიან, რომელთა პირველ სხუა სახელ-ედვა და მერმე სხუად იცვალა.
Line of ed.: 38     
ხოლო აწ თუალსა ლჳგჳრიონსა ძუელთა მათგან-ვე აქუნდა სახელი
Line of ed.: 39     
თჳსი და შემდგომად სხუა სახელ-ედვა, რომლისასა ვჰგონებ, ვითარმედ წიგნთა
Line of ed.: 40     
შინა იაკინთჱ ამას ერქუმის. ესე ყოველი მეცნიერებაჲ თუალისა ამის
Line of ed.: 41     
პატიოსნისაჲ და რომელ ვთქუთ, არიან ძალნი განმარტებისა მისისანი.



Chapter: B_8  
Ms. page: 86v  
Page of ed.: 155  
Line of ed.: 1  
ჱ̂. თუალი აკატი


Line of ed.: 2        
მერვე თუალი -- აკატი, რომელ არს მეორესა მას რიცხუსა თჳსსა, მესამესა
Line of ed.: 3     
მას განწესებულსა ფიცრისასა. და კეთილად დაიწერა ამას ზედა სახელი
Line of ed.: 4     
ასერისი. და არს ესე შემდგომ შობითა ძეთა მათ ისრაჱლისათა. და ითარგმანების
Line of ed.: 5     
სახელი ასტერისი -- სიმდიდრჱ. და კურთხევათა მათ შვილთა თჳსთასა
Line of ed.: 6     
განწესებულად იტყჳს: ასერ, შენ იყო სავსებასა შინა და სიპოხესა იფქლისასა
Line of ed.: 7     
და შენგან იზარდენ ყოველნი ჴელმწიფებანი ისრაჱლისანი*. რამეთუ იყვნეს
Line of ed.: 8     
ადგილნი სამკჳდრებელისა მისისანი ნაყოფიერ და სავსება. და იქმოდა
Line of ed.: 9     
თჳსსა მას სავსებასა და მისცემდა არესა ნაყოფიერებისა სიმრავლისასა. და
Line of ed.: 10     
შემძლებელ Page of sec. ed.: 57  იყო მეუფეთა და ჴელმწიფეთა მის სოფლისათა გამოზრდად.
Line of ed.: 11     
ვითარცა წინაჲსწარ ვთქუთ თითოვეულად მათისა მის სახისა ათორმეტთა
Line of ed.: 12     
მათ ნათესავთა ძეთა ისრაჱლისათა, ნათესავი იგი ასერისი იყო მეცნიერ
Line of ed.: 13     
საქმისა და ქუეყანისა შრომისა და განაძღებდეს საჴმარსა ყოველთასა. და არს
Line of ed.: 14     
ფერი თუალისაჲ მის ესე თავადი, რომელ არს აკატი, ლომის ფერ. არა მეწამულ
Line of ed.: 15     
არს თუალი იგი, არცა მწუანის ფერ, არამედ მიწის ფერ მომწითურე.
Line of ed.: 16     
პოხილ არს და არა მქჳშროვან. ესე მიწაჲ არს, რომელი ძარღოვან და ძლიერ
Line of ed.: 17     
და მრავალსა ნაყოფიერებასა გამოიღებს. და არა არს თესლის დამღუარველ
Line of ed.: 18     
და მოიქმნ ადგილთა მრავალთა. და აღავსებნ ნოყიერებით მეუფეთა და
Line of ed.: 19     
ერთა მათთა.

Line of ed.: 20        
ნანდჳლ-ვე კეთილად გამოქანდაკებულ გარე-მოწერილი თუალისაჲ მის,
Line of ed.: 21     
რომელსა აღეღო და აქუნდა სახელი Ms. page: 87r   ასერისი, რომელ არს ლომის ფერ
Line of ed.: 22     
ხილვაჲ თუალისა მის ფერისაჲ, რამეთუ საუფლო ითქუმის. და სცნა, სადა-მე
Line of ed.: 23     
ამსგავსებს მას გუელსა დადარანებულსა და სადა-მე იტყჳს, ვითარმედ ვლდომად
Line of ed.: 24     
იწყოს, ვითარცა ლომმან. რამეთუ ესრჱთ იტყჳს მოსე მისთჳს, ვითარმედ:
Line of ed.: 25     
დან ვლდომად იწყოს, ვითარცა ლომმან ბასაანით*. ნანდჳლ-ვე
Line of ed.: 26     
დასაკჳრვებელ ფერი თუალისაჲ მის მსგავსებულ არს ფერსა ლომისასა, რამეთუ
Line of ed.: 27     
შემსგავსებულად ძალისა თჳსისა ერქუმის ლომ და სიძლიერისა მძლავრებისა
Line of ed.: 28     
მისისა და გულის-ა მისისა მრისხანებისა ყოველთა ზედა. ეგრე-ცა ყოველი
Line of ed.: 29     
ძალი სიმდიდრისაჲ მის ასერისი, რომლისა გამო იყვნეს საზრდელნი და საჭმელნი,
Line of ed.: 30     
სიმდიდრენი და ძლიერებანი მეუფეთანი და ყოველთა პეტთა
Line of ed.: 31     
მღდელთ-მოძღუართაჲ და მღდელთაჲ და საზრდელ და სიმდიდრე ტაძრისა მის
Line of ed.: 32     
უფლისაჲსა, შრომითა და ნაყოფიერებითა Page of sec. ed.: 58  ასერისითა გამოიზარდებოდეს ყოველნი.
Line of ed.: 33     
და ფერი თუალისაჲ მის მსგავს არს ფერსა ლომისასა.
Line of ed.: 34     
მოასწავებდა ცვალებასა მას შჯულისასა, რომელ გამოჩნდა ქადაგებასა
Line of ed.: 35     
მას სახარებისასა მომადლებითა ჴელითა მოციქულთაჲთა, რომლისათჳს
Line of ed.: 36     
საფსალმუნეთა შინა დავითი მოციქულთა მათ შვილ ღმრთისა იტყჳს. რამეთუ
Line of ed.: 37     
თქუა ესრეთ: "შესწირევდით უფლისა შვილნი ღმრთისანი" და მერმე იტყჳს:
Line of ed.: 38     
"შესწირევდით უფლისა შვილთა ვერძთასა"* ტომნი და ნათესავნი და
Line of ed.: 39     
მერმე იტყჳს: "ცხოვნდეს და მოეცეს მას ოქროჲსა მისგან არაბიაჲსა"*,
Page of ed.: 156   Line of ed.: 1     
რომელ გამოჩნდა აღდგომასა მას უფლისასა, რაჟამს თავს-იდვა ვნებაჲ იგი
Line of ed.: 2     
და აღდგა. და მოეცა მას ოქროჲ იგი გამოცდილი, რომელნი განცადნა და
Line of ed.: 3     
განწმიდნა და ყვნა სამკაულ თჳსისა მეუფებისა. Ms. page: 87v   რომელ იქმნა პირველ
Line of ed.: 4     
განმანათლებელ არაბიაჲთ კერძო და მიიწია დამორჩილებით მეუფებისა
Line of ed.: 5     
ღმრთისა[ჲ]სა და რომელსა-იგი იტყჳს "მეუფეთა არაბიაჲსათა ძღუენი
Line of ed.: 6     
მოართუან მას"*. იყო რომელი-მე აღესრულა მოგუთა მათ მიერ, რომელნი-იგი
Line of ed.: 7     
მოვიდეს და მოართუეს ძღუენი, თავყუანის-სცეს უფალსა*, და რომელი-მე
Line of ed.: 8     
აღესრულა ჴელითა საჭურისისა მის კანდაკჱს დედოფლისაჲთა*, და
Line of ed.: 9     
მერმე უმეტჱს ჴელითა პავლჱს მოციქულისაჲთა "რომელი-იგი წარვიდა
Line of ed.: 10     
დამასკედ და მივიდა პირველ არაბიაჲთ კერძო"* და ქადაგებდა მუნ სამ წელ
Line of ed.: 11     
ოდენ და განანათლნა სიტყჳთა მით სახარებისაჲთა. შემდგომად სამისა წლისა
Line of ed.: 12     
აღვიდა იერუსალჱმდ*, რაჲთა სიძესა თანა მავალმან მან მოციქულმან
Line of ed.: 13     
სარწმუნოვებაჲ არაბიაჲსათაჲ და საბაჲსათაჲ მიართუან ძღუნად, რამეთუ
Line of ed.: 14     
მსგავსად შჯულისა მის ითქუმოდა Page of sec. ed.: 59  სიძედ, რომლისა სახელი დაწერილ იყო
Line of ed.: 15     
თუალსა მას ზედა, რომელ იყო სამკაულ მღდელისა მის, რამეთუ ესე არს
Line of ed.: 16     
ასერ. სიმდიდრჱ მეუფისა მის ხილვაჲ შუენიერი, რომელ არს თუალი აკატი.
Line of ed.: 17     
გამოვთქუათ ამისთჳს ახლისა შჯულისაგან-ცა, რამეთუ წერილ არს მუნ-ვე ქებათა
Line of ed.: 18     
მათ შინა ასერისთა. და იტყჳს: მიიცვალოს შენდა სიმდიდრჱ წარმართთაჲ*.
Line of ed.: 19     
ნანდჳლ-ვე გარდამოიცვალნეს ესევითარსა წმიდასა სასოვებასა ღმრთისასა
Line of ed.: 20     
წარმართნი და მოუღებიეს ძალი ლომთაჲ და სიმდიდრჱ ასერისი, რომელნი
Line of ed.: 21     
ოდეს-მე მჴდომ იყვნეს და განდგომილებით განძლიერებულ. და ურჩებითა
Line of ed.: 22     
შიში უფლისაჲ განიშოვრეს და წარმდებ უგუნურებითა იყვნეს ჴელმწიფებასა
Line of ed.: 23     
ქუეშე ეშმაკისასა. ხოლო ვინაჲთგან მოიქცეს, დაემორჩილნეს
Line of ed.: 24     
ბრძანებასა მას ღმრთისასა Ms. page: 88r   და შევიდეს სახლსა უფლისასა, რომელ არს
Line of ed.: 25     
ესე განდგომილებისა. და ძალისაგან წარმართობისაჲსა წარმოაჩინეს ძალი,
Line of ed.: 26     
რომელ აქუნდა, უგუნურებისაგან გამოჴდეს და განმრავლდეს სიბრძნით ძლიერებასა
Line of ed.: 27     
სარწმუნოვებისასა და მადლითა ზეცისა მის მეუფისაჲთა და ბუნებითა
Line of ed.: 28     
ქალწულისა მის ღირსებისაჲთა, რამეთუ ძალითა სულისა წმიდისაჲთა
Line of ed.: 29     
დიდებულად განძლიერდა. ჰხედავ-ა, რაოდენნი ძლიერებანი არიან და
Line of ed.: 30     
გამოგუეცხადნეს ჩუენ ძუელთა და ახალთა შჯულთაგან მოსწავებითა თუალისა
Line of ed.: 31     
ამის პატიოსნისა გამო, რომელსა ზედა დასაბამ დაწერილ იქმნა სახელები
Line of ed.: 32     
ნათესავთაჲ მათ და სრულ იქმნა იგავად სულიერთა?

Line of ed.: 33        
იტყჳს მერმე საკურნებელად თუალისასა მას, ვითარმედ ნალესავმან
Line of ed.: 34     
მისმან განკურნის გესლი ასპიტთაჲ და იქედნეთაჲ და ღრიაკალთაჲ. Page of sec. ed.: 60  ეგრე-ცა
Line of ed.: 35     
ღმერთმან მოხედის მსხუერპლთა და ლოცვასა და ვედრებასა წინანდელთა
Line of ed.: 36     
მათ მართალთა წინამძღუართა და მეუფეთასა. და მიმადლებულ მათა თჳსისა
Line of ed.: 37     
მისგან ძლიერებისა დაჰლეწვიდეს და დასთრგუნვიდეს ყოველთა ერთა წარმართთა
Line of ed.: 38     
და მჴდომთა.

Line of ed.: 39        
წარმოვიღოთ მერმე-ცა ახალთა შჯულთაგან, რაჟამს მოციქულთა მათ
Line of ed.: 40     
განაწესნეს მსახურნი, რომელნი ზრდიდეს გლახაკთა და ქურივთა და თჳთ
Page of ed.: 157   Line of ed.: 1     
თავთა თჳსთა-ცა შესწირვიდეს მსხუერპლად. და დიდითა გულს-მოდგინებითა
Line of ed.: 2     
მიეცა მათ ძალი კურნებათაჲ მადლთა მიერ ღმრთისათა. რამეთუ იტყჳს-ცა
Line of ed.: 3     
ესრჱთ: აჰა ეგერა მიგეც თქუენ ჴელმწიფებაჲ დატკებნად გუელთა და
Line of ed.: 4     
ღრიაკალთა და დათრგუნვად ძალისა მის მტერისაჲსა და თქუენდა ვერაჲ
Line of ed.: 5     
Ms. page: 88v   შემძლებელ იყოს ვნებად.

Line of ed.: 6        
ნანდჳლ-ვე დიდი ძლიერებაჲ აქუს თუალსა მას აკატსა, რომელსა ზედა
Line of ed.: 7     
დაიწერა სახელი ასერისი, რომლისაგან გამოისახა თხრობაჲ ძუელთა შჯულთაჲ
Line of ed.: 8     
და სულიერითა მით სახითა განსავსე და განსრულებულ იქმნა ეკლესიაჲ
Line of ed.: 9     
ღმრთისაჲ.



Chapter: B_9  
Page of ed.: 157  
Line of ed.: 10  
თ̂. თუალი ამეთჳსტონი


Line of ed.: 11        
მეცხრჱ თუალი -- ამეთჳსტონი. და მესამესა მას განწესებულსა დაიწერა.
Line of ed.: 12     
დასასრულსა ზედა დაიწერა სახ[ე]ლი იზაქარისი, რომელ არს შობითა
Line of ed.: 13     
შემდგომითი შემდგომად.

Line of ed.: 14        
და იტყჳს ამას იაკობი კურთხევათა მათ შინა: "იზაქარ კეთილსა გულმან
Line of ed.: 15     
გჳთქუა; განისუენო შენ შორის ნაწილთა შენთა და ჰპოვებ-მცა განსუენებასა,
Line of ed.: 16     
რამეთუ კეთილ არს და ქუეყანაჲ შენი, რამეთუ პოხილ არს. მიუპყრნა ბეჭნი
Line of ed.: 17     
თჳსნი Page of sec. ed.: 61  საქმესა და იქმნა ქუეყანის-მოქმედ"*. უკუეთუ ეგრე არს, გამოჩნდა
Line of ed.: 18     
იზაქარისგან ქუეყანის-მშრომელობაჲ, ვითარცა თუალისა მის ამეთჳსტონისაჲ
Line of ed.: 19     
ფერი თჳსი, რაჟამს ჰხედავნ ვინ იქცევისსა ფერსა მისსა: ცეცხლის ფერად
Line of ed.: 20     
აღატყდებინ ფერი მისი და სპეტაკის ფერად-ცა ჰხილავნ და მსგავსად-ცა
Line of ed.: 21     
ღჳნისა, რომელ არს წყლის ფერ. ესრჱთ ყოვლად-ვე პირად-პირად არნ ხილვაჲ
Line of ed.: 22     
ფერისა მისისაჲ. და მერმე არს მისგანი მრავალსახჱ, რომელი იპოვების
Line of ed.: 23     
მთათა შინა, ურწყულთა ადგილთა. მსგავს არნ ფერი მისი იაკინთისა თუალისა,
Line of ed.: 24     
რომელი მოთეთრე არნ. ხოლო რომელი-იგი ღელეთა იპოვების, მსგავს არნ
Line of ed.: 25     
ფერსა სისხლისასა. ხოლო რომელი-იგი მახლობელად ზღჳს კიდესა იპოვების,
Line of ed.: 26     
ეგრე-ვე უწმიდჱს არნ ვითარცა-იგი მთათა ზედა. ხოლო რომელი-იგი იპოვების
Line of ed.: 27     
ადგილთა მათ სათოვლეთა, მომრუმე არნ. და ძლიერ ესე არს. რომელი
Line of ed.: 28     
ითქუა იზაქარის ზედა ვენაჴის-მოქმედებისათჳს*. Ms. page: 89r   საკჳრველ არს თუალი
Line of ed.: 29     
ესე და შუენიერ ხილვითა. ეგრე-ცა იზაქარ იყო მღჳძარე და ყუდრო ქუეყანის-მოქმედებითა
Line of ed.: 30     
ისრაჱლსა შორის. და არასადა დაყშობილ იყო მთრვალობითა,
Line of ed.: 31     
რაჲთა ნუუკუე-მცა განკიცხეს შჳლთა თჳსთა და წყევაჲ დაიმკჳდრეს.
Line of ed.: 32     
და ნანდჳლ-ვე არა გამოვიდეს ურაკპარაკად განცხრომათა უნდოთა მწიგნობართა
Line of ed.: 33     
მათ და ფარისეველთა, რომელნი ყრიედ თავთა თჳსთა და იტყჳედ: "ჵ
Line of ed.: 34     
შენ ხარ, რომელი დაარღუევ ტაძარსა ამას და სამსა დღესა აღადგინებ"*.
Line of ed.: 35     
ხოლო ნაწილი მკჳდრობისა იზაქარისი ჰხუედა ნაწილი გალილეაჲთ კერძო
Line of ed.: 36     
მახლობელად მთასა მას თაბორსა. რომელსა აჴდა უფალი, სადა-იგი Page of sec. ed.: 62  იყვნეს მის
Line of ed.: 37     
თანა მოსე და ელია და სხუათა მოციქულთაგანნი. და დიდნი ხილვანი
Page of ed.: 158   Line of ed.: 1     
საღმრთონი იქმნებოდეს აქა. ოდენ ითქუა თუალისა მისთჳს ამეთჳსტონისა, რომელსა
Line of ed.: 2     
ზედა დაიწერა სახელი იზაქარისი. და მიეცა მას კურთხევით ნაწილი
Line of ed.: 3     
მკჳდრობისაჲ, შრომისა თჳსისაჲ, ქუეყანის-მოქმედებისაჲ. მოვედით, ვიხილოთ
Line of ed.: 4     
აწ სულიერი მადლი ქრისტჱსი კურთხევათა მათ შინა, ვითარ აკურთხნა
Line of ed.: 5     
მოციქულნი იგი და წარავლინნა მოქმედებად ყოველთა ადგილთა და მიეცა
Line of ed.: 6     
სული წმიდაჲ მადლთა მათგან ღმრთისა[თა], რამეთუ იტყჳს პავლე მოციქული
Line of ed.: 7     
ესრჱთ: "ღმრთისა აღშენებულნი ვართ, ღმრთისა თანა მშრომელნი
Line of ed.: 8     
ვართ"* და [არა] არს ჩუენდა უდებება და უგუნურება, არამედ -- მარადის
Line of ed.: 9     
სიბრძნჱ და მღჳძარებაჲ სიმჴნით, რაჲთა დაუყდუნებელად საღმრთოჲთ
Line of ed.: 10     
კერძო სულიერადი შრომაჲ აღასრულონ.



Chapter: B_10  
Page of ed.: 158  
Line of ed.: 11  
ი̂. თუალი ძოწეული


Line of ed.: 12        
მეათჱ თუალი -- ძოწეული. თავ არს ესე მეოთხისა მის განწესებითა. რომელთა-მე
Line of ed.: 13     
Ms. page: 89v   ჰრქუეს ამას ბივრილ. არამედ უფროჲს ძოწეულის ფერ არს
Line of ed.: 14     
ბივრილისა. და დაიწერა ამას ზედა სახელი ზაბილოვნისი, რომელ არს შემდგომ
Line of ed.: 15     
წესსა მას ძეთა იაკობისთა[სა] და ვითარ-სახედ მას ნაწილი მკჳდრობისაჲ
Line of ed.: 16     
ჰხუედა. და მახლობელად ზღუასა საყოფელი მისი და მოვიდოდეს მისა
Line of ed.: 17     
ყოვლით კერძო სიმდიდრენი ზღჳსანი. და იყო ჴელმწიფჱ ყოველთა ზედა მენავეთა,
Line of ed.: 18     
რომლისათჳს-ცა იტყჳს იაკობ კურთხევათა მათ შინა: "ზაბილონ დაიმკჳდროს
Line of ed.: 19     
კიდესა ზღჳსასა და მან განაგოს მენავებაჲ თჳსი მახლობელად სიდონსა"*.

Page of sec. ed.: 63 
Line of ed.: 20        
ნანდჳლ-ვე კეთილად განწესებულად დაიწერა თუალი ძოწეული, რამეთუ
Line of ed.: 21     
ყოველი სიმდიდრჱ და ძ(ღ)უენნი მიერ შეიწირვოდეს ტაძარსა მას ღმრთისასა,
Line of ed.: 22     
რამეთუ მოაქუნდა ოქროჲ თარშით ნავებითა, რამეთუ მიავლინებნ სოლომონ
Line of ed.: 23     
და მოაქუნდა უშორესთაგან-ცა ადგილთა შუვათა პილოჲსათა, სირ-აქლემსა
Line of ed.: 24     
და ქიაებსა და სხუასა-ცა თუალებსა პატიოსნებსა და თუალებსა, რომლისაჲ
Line of ed.: 25     
არნ ფერი მსგავს ოქროჲსა*. და მრავალსახედ იტყჳედ ამისა: რომელთა-მე
Line of ed.: 26     
ჰრქჳან კარქიდონ, და სხუანი იტყჳედ აბიოთით და ნაბდეაჲთ, ატიკიაჲთ
Line of ed.: 27     
და არადიაჲთ, და რომელნი-მე იტყჳან ჰრუდიაჲთ. და კაცნი იტყჳან
Line of ed.: 28     
იონთანი: დიდისა ჰრომჱთ და სპანიაჲთ და ყოვლით ადგილით კერძო ზღჳთ
Line of ed.: 29     
მოაქუნ სარგებელი ურთიერთასი. რამეთუ მათ ყოველთა იყო მონაწილე
Line of ed.: 30     
და თანა-შემწე ზაბილონ. მუნ იპოვებოდა თუალი ძოწეული და ერქუმის
Line of ed.: 31     
ძოწეულ, რამეთუ არს მბრწყინვალების გამომცემელ და ოქროჲს ფერ და
Line of ed.: 32     
ცეცხლისაგან არა განირყუნის.

Line of ed.: 33        
ამას სამკჳდრებელსა მახლობელ არს ნაზარეთი გალი\ლეაჲსაჲ, Ms. page: 90r  
Line of ed.: 34     
რომელსა შინა შობასა და მიდგომილებასა მარიამისსა მიეხარა გაბრიელითა*
Line of ed.: 35     
და მოეცა ოქროჲ იგი ზესკნელი ქალწულისა მისგან წმიდისა ნაზარეთს, სადა-ცა-იგი
Line of ed.: 36     
მიდგომაჲ იქმნა. ნაზარეთს მიეცა მიდგომაჲ იგი, და ბეთლემს შობაჲ,
Line of ed.: 37     
ვინაჲ-იგი იქმნა დასაბამ აღშენებათა. და ითარგმანების ბეთლემ --
Line of ed.: 38     
"სახლ ნაყოფიერების", სადა იქმნა შობაჲ უფლისაჲ და სიონს დადვა საფუძველი
Line of ed.: 39     
თჳსი, რამეთუ ჯუარი იგი ითქუმის საფუძველად ეკლესიათა. და რომელი
Line of ed.: 40     
იგი-ცა ჯუარს-ეცუა, იქმნა მჴსნელ, დასაბამ ყოველთა მორწმუნეთა და
Page of ed.: 159   Line of ed.: 1     
დადვა პირველ-საფუძველი Page of sec. ed.: 64  სიმაღლესა მას ზედა ჯუარისასა. და ლოდი იგი
Line of ed.: 2     
პატიოსანი დამარხულ სამარესა მას ადგილთა სიონისათა და იქმნა შენება
Line of ed.: 3     
ჴსნისა და აღდგომილ მკუდრეთით აღესრულა აღსაშენებელი იგი სულიერი,
Line of ed.: 4     
რომელ გამოეცა ჯუარსა მას ზედა წყალი და სისხლი თავისაგან მის საფუძველისა,
Line of ed.: 5     
რომელ არს დასამტკიცებელად ორკერძოთა მათ წყალი იგი ამისთჳს,
Line of ed.: 6     
რამეთუ იქმნა განმბანელ ჴსნისა წიდისა ცოდვათა ჩუენთაჲსა, და სისხლი
Line of ed.: 7     
მოსხურებითა ჩუენდა მომართ განსამართლებელად და განსაწმედელად,
Line of ed.: 8     
რომლითა ვიქმნენით ზიარ და თანა-მკჳდრ ქრისტჱსა. და აღშენებულ ზედა საძირკუელსა
Line of ed.: 9     
მას საკიდურსა აღგუაწინა ჩუენ სიმაღლესა ცისასა, რამეთუ იქმნა
Line of ed.: 10     
უფალი ჩუენი იესუ ქრისტე საკიდურ კიდეთა და მტკიცე აღშენებულნი
Line of ed.: 11     
მას ზედა. ორკერძო-ვე აღასრულა აღშენებაჲ ყოველთა ცის კიდეთაჲ: წინა-დაცუეთილებითა
Line of ed.: 12     
და წინა-დაუცუეთილებითა. ერთობით სულიერად აღუშენებდით
Line of ed.: 13     
ყოველნი სახარებითა მით ჭეშმარიტებისაჲთა. ესე არს თუალი იგი ძოწეული,
Line of ed.: 14     
რომელ არს ნათლის მსგავს ხილვითა და შუენიერ Ms. page: 90v   ოქროჲს
Line of ed.: 15     
ფერ. და იპოვების ესე ჯურღუმულსა მას, რომელსა ჰრქჳან კლდის პირ ბაბილოვნს
Line of ed.: 16     
აქემენიდოს. და ნუვინ ჰგონებნ, ვითარმედ აქემენიდოს ცუდად რაჲმე
Line of ed.: 17     
სახელ-ედვა, ანუ რაჲ სარგებელ იყო სახელი მისი ზედა-დაძინებად ბაბილოვნსა,
Line of ed.: 18     
ვხედავთ წიგნთა შინა მრავალჯერ თქუმულსა ამას, და სახელის-დებაჲ
Line of ed.: 19     
ერთითა მით სახითა მოსწავებად, რამეთუ იტყჳს ესრჱთ: ისუ ნავესი
Line of ed.: 20     
და იისუ იოსედეკისმან და ისუ Page of sec. ed.: 65  ზირაქისმან და იესუ უფალი ჩუენი: სახელის-მოდგამებისა
Line of ed.: 21     
მისთჳს გამორჩევა იქმნა ერთისა მის სახითა, და არავინ
Line of ed.: 22     
თქჳს და არცა გამოეძიებნ მას, რომელი არა შეჰგავს ერთსა მას სახესა, არამედ
Line of ed.: 23     
თჳთ თავისა თჳსისა სახესა გამოაჩინებს, რამეთუ ითქჳს აბრაამ და
Line of ed.: 24     
გამოიტყჳს თავით თავისასა. და ჰრქჳან ისაკ და არა უჴმს სხუა სახელ სახელსა
Line of ed.: 25     
მისსა. ეგრე-ცა იაკობ თავით თავისა თჳსისასა გამოაჩინებს, ხოლო რომელთა
Line of ed.: 26     
ზედა სახელი ორი აც, თანა-აც, რაჲთა ერთი იგი ბუნებითისა გამოაჩინოს,
Line of ed.: 27     
რამეთუ ერთ-სახელობაჲ იგი თავსა თჳსსა ხოლო გამოაჩინებნ.

Line of ed.: 28        
აწ ერქუმის ბაბილოვნსა აქემენიდოს, რამეთუ არს სხუაჲ-ცა ბაბილოვნი,
Line of ed.: 29     
ციხჱ ერთი და გოდოლი მახლობელად ეგჳპტისა. აწ მეორისა მის სახელისა
Line of ed.: 30     
ზედა-დებითა გუასწავებს, თუ რომელი ბაბილოვნი არს. ითქუა ვინმე
Line of ed.: 31     
ერთი, რომელსა სახელი ერქუა აქემენიდონ, რომელი იყო მამაჲ კჳროს მეფისაჲ,
Line of ed.: 32     
რომელმან მეორედ განაახლა ბაბილოვნი და დასდვა მას სახელი მსგავსად
Line of ed.: 33     
სახელისა მამისა თჳსისა -- ბაბილოვნ აქემენიდოსი, რომელსა იპოვების
Line of ed.: 34     
თუალი იგი ძოწეული. და სამკურნალოდ არს სტომაქით სალმობიერთა და
Line of ed.: 35     
Ms. page: 91r   მუცლით სალმობიერთა, რაჟამს ნალესავი ვინმე სჳს. წეს-არს თქუმად
Line of ed.: 36     
ყოველთა ადგილთა სახელები, რაჲთა უწყით-მცა, ვინაჲ გამოვალს თუალი იგი
Line of ed.: 37     
ძოწეული ანუ რაჲ სახჱ არს. აწ ვიხილოთ ზაბილონი, რომელ დაიწერა ზედა
Line of ed.: 38     
თუალსა მას ძოწეულსა, ნაწილი მკჳდრობისაჲ იყო ზაბილოვნისა ნაზარეთი,
Line of ed.: 39     
სადა-იგი მიემადლა ქალწულსა მას მიდგომაჲ უფლისა ჩუენისა იესუ ქრისტესთჳს,
Line of ed.: 40     
რომლისა მსგავს -- თუალი იგი ძოწეული, რომელსა დაიწერა სახელი
Line of ed.: 41     
ზაბილონისი, Page of sec. ed.: 66  რომელსა აქუნდა სიმდიდრჱ მრავალი ზღჳსაგან. ნანდჳლ-ვე
Line of ed.: 42     
ყოველთა ცის კიდეთა ძღუენნი შეიწირვიან უფლისა ჩუენისა იესუ ქრისტჱსა,
Line of ed.: 43     
რომელ არს თავადი საკიდურ პატიოსან. და განკურნნა ყოველნი წყლულებანი
Page of ed.: 160   Line of ed.: 1     
და სალმობანი არა თუ გამოჩინებულთანი, არამედ გამოუჩინებელთანი-ცა,
Line of ed.: 2     
რომელსა ვერ შემძლებელ არს კაცთაგანი ყოფად. არამედ რამეთუ
Line of ed.: 3     
თჳთ მხოლოდ-შობილი ძჱ ღმრთისაჲ არს, ქმნნა ძალნი დიდ-დიდნი და მიჰმადლა
Line of ed.: 4     
მორწმუნეთა თჳსთა მოტევებაჲ ცოდვათაჲ.



Chapter: B_11  
Page of ed.: 160  
Line of ed.: 5  
ი̂ა. თუალი ბჳვრილიონი


Line of ed.: 6        
მეთერთმეტჱ თუალი ბივრილი, რომელი მომრუმედ ჩანნ, ნათლის
Line of ed.: 7     
მომცემელ არს, ზღჳს ფერ, ხილვითა -- იაგუნდის მსგავს. მიხუედა განწესებითა
Line of ed.: 8     
მით საკჳრველად: დაიწერა მის ზედა სახელი იოსეფისი, რამეთუ ესე იყო
Line of ed.: 9     
მეათერთმეტჱ შემდგომად ძმათა თჳსთა, რომელი-იგი უსაკჳრველესად იდიდა
Line of ed.: 10     
შორის ძმათა თჳსთა მისა მიმართ-ვე ღუწოლითა მით ღმრთისაჲთა. და
Line of ed.: 11     
გარდააქცინა წყევანი იგი რუბენისნი კურთხევად და წყმედაჲ მისი გარდააქცია
Line of ed.: 12     
ცხოველებად*, რამეთუ წარწყმიდა რუბენ ყოველი-ვე პატივი პირმშოვებისა
Line of ed.: 13     
თჳსისაჲ, რამეთუ წეს-იყო რუბენისა პირმშოებაჲ იგი
Line of ed.: 14     
და მღდელობაჲ Ms. page: 91v   და მეუფებაჲ*. და მოუძლურებულ უთმინოვებითა
Line of ed.: 15     
გულის-თქუმისა თჳსისაჲთა იძლია გულის-თქუმითა ჴორცთა თჳსთაჲთა, შეაგინა
Line of ed.: 16     
სარეცელი მამისა თჳსისაჲ*, რომლისათჳს-ცა მართლ-მსაჯულ იქმნა
Line of ed.: 17     
იაკობი. და შჯიდა უშჯულოვებათა მათ რუბენისთა და აღიღო მისგან მღდელობაჲ
Line of ed.: 18     
და მეფობაჲ. აქუნდა პირმშოებაჲ იგი განწესებული შობითა, გარნა
Line of ed.: 19     
მღდელობაჲ იგი და მეფობაჲ აღიღო მისგან. და შეწირვით წარადგინებდა Page of sec. ed.: 67 
Line of ed.: 20     
ლევის მთავრად, ნათესავთა მათ ზედა მღდელობად. და მოიძია მიერითგან და
Line of ed.: 21     
გამოირჩია ნათესავი იგი კეთილი მეუფედ.

Line of ed.: 22        
მოასწავებს [ა]სულითა, რომლისა ნათესავისაგან შობად იყო ქრისტე.
Line of ed.: 23     
და იწყო იაკობ კურთხევათა მათ შინა იუდაჲს ზედა და თქუა: "იუდა, შენ გაქებდენ
Line of ed.: 24     
ძმანი შენნი. ჴელნი შენნი ბეჭთა ზედა მტერთა შენთასა. და თავყუანის-გცემდენ
Line of ed.: 25     
შენ ძენი მამისა შენისანი. ლეკუ ლომის იუდა"*.

Line of ed.: 26        
ჰხედავ-ა, რამეთუ ყოველი-ვე სამეუფოჲ და ჴელმწიფებისა პატივი მისცა
Line of ed.: 27     
მას, და მტერნი მისნი დასცნა ქუეშე ფერჴთა მისთა? ლევი და იუდა იყვნეს,
Line of ed.: 28     
რომელთა მოიღეს პატივი მღდელობისაჲ და შარავანდედებისაჲ. ლევის
Line of ed.: 29     
აქუნდა მღდელობაჲ ნათესავსა მას ზედა, რამეთუ აჩუენა შური თჳსი მძლავრობისაჲ
Line of ed.: 30     
ნათესავთა მათგან ცოლისათა, რამეთუ ცოლი მიცემულ არს საცთურად
Line of ed.: 31     
და შემწედ და გამოსაცდელად სიმჴნისა, ძლევად და მოღებად გჳრგჳნისა
Line of ed.: 32     
სიმჴნითა, რამეთუ დედაკაცისაგან ყოველნი მოწყდებიან. და ვითარცა
Line of ed.: 33     
იტყჳს ძჱ ზირაქისი, ვითარმედ: "ჴელითა დედაკაცისაჲთა ყოველნი მოვკუდებით
Line of ed.: 34     
და მერმე დედაკაცისა მიერ ყოველნი ცხოველ ვიქმნენით"*. ნანდჳლ-ვე
Line of ed.: 35     
გამობრწყინებულ ნათელი იგი ქრისტჱსი მარიამისგან. განაცხოველნა
Line of ed.: 36     
ყოველნი მორწმუნენი Ms. page: 92r   მისა მიმართ, რამეთუ მრავალთა დედათაგან სირცხჳლი,
Line of ed.: 37     
გინებაჲ და ცოდვაჲ დაიმკჳდრეს. დედაკაცისაგან მრავალნი მჴნდეს
Line of ed.: 38     
და გჳრგჳნოსან იქმნ[ნ]ეს.
Page of ed.: 161   Line of ed.: 1     
რუბენ დედაკაცისაგან სირცხჳლი შეიმოსა, წარწყმიდა მღდელობაჲ და
Line of ed.: 2     
მეუფებაჲ. იოსებ დათრგუნა განბორგებული იგი გულის-თქუმაჲ Page of sec. ed.: 68  დედოფლისა
Line of ed.: 3     
მის თჳსისაჲ*, მჴნდა და დაიპყრა მეუფებაჲ ქუეყანისა მის ეგჳპტისაჲ. და
Line of ed.: 4     
უფლებდა ზედა ძმათა თჳსთა. ლევი მერმე შური აღიღო გინებისა მისთჳს
Line of ed.: 5     
დისა თჳსისა და სირცხჳლისაჲ იძია შური უშჯულოთა მათ სიკიმელთაგან*.
Line of ed.: 6     
და მიიწია ნათესავი მისი დიდსა მღდელობასა. იუდა მერმე სინანულითა და
Line of ed.: 7     
მოთმინებითა სძლო გულის-თქუმათა. დაღათუ ჟამ ერთ შედგა წარმდებებასა
Line of ed.: 8     
თამარის მიმართ, ძის ცოლისა თჳსისა, ხოლო იგი-ცა ზრახვისა მისთჳს კეთილისა
Line of ed.: 9     
მომასწავებელ იყო, რომელმან ნათესავად მართლად შეჰრთო თამარ,
Line of ed.: 10     
რომელსა რიცხუსა შეჰრთავს სახარებასა მას თჳსსა მათე. ხოლო იუდას
Line of ed.: 11     
ეგონა ესრჱთ. ვითარმედ უთმინოვებასა გულის-თქუმისასა შევარდა თამარი
Line of ed.: 12     
სიძვითა, და უბრძანა ქვითა დაქოლვაჲ ძის ცოლისა თჳსისაჲ. ხოლო ვითარ
Line of ed.: 13     
მიიწია ზედა საქმესა მას, თქუა: "განმართლებულ არს თამარი ჩემსა უფროჲს"*.
Line of ed.: 14     
და მიერითგან არღარა შეეხო იუდა დედაკაცსა, რამეთუ არასადა
Line of ed.: 15     
ვჰპოვებთ, ვითარ-მცა შემდგომად საქმისა მის თამარის მიმართ სხუაჲ ცოლი-მცა
Line of ed.: 16     
ესუა. და თამარი-ცა არავის შეეხო შემდგომად შობისა მის მართლისა ნათესავისა.
Line of ed.: 17     
და ესრჱთ მოთმინებით აჩუენეს საქმჱ სიმჴნისა თჳსისაჲ.

Line of ed.: 18        
და ესრეთ იუდა აღჳრ-ასხნა გულის-თქუმასა მას მღჳძარებითა და სიმჴნითა
Line of ed.: 19     
და ღირს-იქმნა წევნად მეუფებისა Ms. page: 92v   და საკჳრველად შობისა მის
Line of ed.: 20     
ქრისტჱსისა, ვითარცა-იგი შეჰრთო რიცხუსა მას და ნათესავთა განწესებასა
Line of ed.: 21     
მათე მახარებელმან, დასწერს: "აბრაჰამითგან ვიდრე დავითისამდე ნათესავი
Line of ed.: 22     
ათოთხმეტ, და დავითისითგან Page of sec. ed.: 69  ვიდრე ტყუენვადმდე ბაბილოვნელთა -- ნათესავი
Line of ed.: 23     
ათოთხმეტ, და ტყუენვითგან ბაბილოვნელთაჲთ ვიდრე ქრისტჱსამდე --
Line of ed.: 24     
ნათესავი ათოთხმეტ"*. მამათაჲ ხოლო სახელები გამოცხადებულად
Line of ed.: 25     
აღრაცხა, ხოლო დედათაჲ არასადა ვისი რაჲ შერთო რიცხუსა, გარნა ოთხთაჲ
Line of ed.: 26     
ხოლო და მათგანნი რომელნი-მე წარმართთაგანნი და რომელნი-მე არა-მართლმავალნი.
Line of ed.: 27     
და არასადა მოიჴსენებს მჴნეთა დედათა, რომელნი იყვნეს ბუნებისა
Line of ed.: 28     
მისგან ნათესავისა ნათესავთა რიცხუსა მას: არცა სარრა, არცა რებეკა,
Line of ed.: 29     
არცა ლია, არცა რაქელი, რომელ იყვნეს ჭეშმარიტნი პირველნი. და იუდა
Line of ed.: 30     
იწყებს, და იტყჳს: იუდა შვა ზარა თამარისგან, რომელი-იგი შეურაცხ-უჩნდა.
Line of ed.: 31     
ადიდოს და განცხადებულ-იყოს ყოველთა, ვითარმედ შერთო სახელი
Line of ed.: 32     
მისი ნათესავთა მათ, რიცხუთა მათ იუდაჲსთა. და არა ხოლო თუ თამარს
Line of ed.: 33     
მოიჴსენებს. არამედ სხუათა-ცა უცხოთა. და შეჰრთო რიცხუსა ესრჱთ: "ფარეზ
Line of ed.: 34     
შვა ესრომი. ესრომ შვა არამ. არამ შვა ამინადაბ. ამინადაბ შვა ნაასონ.
Line of ed.: 35     
ნაასონ შვა სალმუნი. სალმუნ შვა ბოოს რააბისგან"*. და რაჰაბივს (!) იგი არს
Line of ed.: 36     
რაჰაბ მეძავი, და ნუვინ [ჰგონებნ] სახელისა ამის განმრავლებისათჳს, ვითარ-მცა
Line of ed.: 37     
სხუაჲ ვინმე ეგონა, ვითარმედ ესე თავადი არს რაჰაბი, რააბ
Line of ed.: 38     
მეძავი, რამეთუ მრავალგზის ითქუმის ქებრონი. და ერქუა მას სახელი [ქ]ებრონ-ცა.
Line of ed.: 39     
და მრავალი სახელი არს, რომელი ესრე შემატებით იცვალის. Ms. page: 93r  

Line of ed.: 40        
მეძვისა მისგან იყო ბოოსი. "ბოოს შვა იობედი რუთისგან"*. დედაკაცი
Line of ed.: 41     
ესე არარაჲთ მახლობელ იყო ნათესავსა მას ისრაჱლისასა. არამედ იყო ესე
Page of ed.: 162   Line of ed.: 1     
ამონიტელ. ამონ იყო მეორჱ ნაშობი Page of sec. ed.: 70  ლოთისი ასულისა მისგან, რამეთუ იყო,
Line of ed.: 2     
მეორჱ ნაშობი ნათესავთა რიცხუსა შერთულ ლოთის ცოლისა მისგან
Line of ed.: 3     
სოდომით*.

Line of ed.: 4        
და ესე ყოველი, რომელი იქმნა, მისცემს ყოველთა ნუგეშინის-ცემასა
Line of ed.: 5     
მოლოდებად სასოვებასა, რამეთუ რომელსა უნდეს კეთილისა მიმართ წარმართებაჲ,
Line of ed.: 6     
არა არს დაყოვნება. ეგრე-ცა ბოროტისა მიმართ თჳსით ნებსით
Line of ed.: 7     
რბინ. ამის სახისათჳს და დაწერითა მით რიცხუსა შერთავს წმიდაჲ მათე
Line of ed.: 8     
მახარებელი და იტყჳს: "ბოოზ შვა იობედი რუთისგან. იობედ შვა იესე.
Line of ed.: 9     
იესე შვა დავითი. დავით შვა სოლომონ ცოლისა მისგან ურიაჲსისა"*, რომელ
Line of ed.: 10     
არს თავადი ბერსაბე. რამეთუ ყოვლად-ვე განცხადებულ იქმნნეს საქმენი
Line of ed.: 11     
იგი ბერსაბესნი, ვითარ იყვნეს ანუ ვითარ იყო ცოლ ურიაჲსა, ამისთჳს
Line of ed.: 12     
არცა-ღა სახელი მისი მოიჴსენა, რამეთუ განცხადებულ იყო ყოველთა
Line of ed.: 13     
ურიაჲს სახელითა. ხოლო სახელი რუთისი ვერვინაჲ არს გამოსათარგმანებელ,
Line of ed.: 14     
თჳნიერ სახელისა მის თქუმისა, ანუ თუ ქმრისაგან, გინა თუ წინანდელთა
Line of ed.: 15     
მათგან-მცა თქუმულ იყო. ეგრე-ცა -- რაჰაბისი. მის სახისაებრ -- თამარი-ცა.

Line of ed.: 16        
ხოლო არა თუ უმჴნესთა მათ წინანდელთა დედათაგანნი ვინმე მოიჴსენნა,
Line of ed.: 17     
რომელ სახელოვან იყვნეს შორის ისრაჱლსა და წესითა ქორწინებულ,
Line of ed.: 18     
არამედ მოიჴსენნა უცხოთესლთაგანნი იგი დედანი, რომელნი არა წესიერებით
Line of ed.: 19     
იქორწინნეს. ხოლო ესე ყოველი საცნაურ არს. დაღათუ რომელნი
Line of ed.: 20     
არა იყვნეს ნათესავისაგან აბრაჰამისა და მოიჴსენნეს, მადლმან უფლისა ჩუენისა
Line of ed.: 21     
იესუ ქრისტჱსმან მს\გავსად Ms. page: 93v   ჴორციელად შობითა მით აჴოცნეს
Line of ed.: 22     
ცოდვანი მრავალთანი და შეერთნეს სიმართლესა. არა თუ ვითარ-მცა ცოდვით ნუ
Line of ed.: 23     
იყოფინ! Page of sec. ed.: 71  რამეთუ რომელნი ცოდვასა იქმედ, დაღათუ-მცა შინაგან იყვნეს,
Line of ed.: 24     
გან-ვე-მცა-ეშორნეს ქრისტესა, არამედ განშოვრებულ ცოდვათაგან და
Line of ed.: 25     
მიახლებულ საქმეთა სიმართლისათა შეერთნიან ტომსა და გუნდსა მართალთასა,
Line of ed.: 26     
მოსავ-ყოფილ კეთილსა მას სასოვებასა ქრისტჱსსა, რომელ მოვიდა
Line of ed.: 27     
და განკაცნა მხოლოდ-შობილი ძჱ ღმრთისაჲ. და შეკრიბნა განბნეულნი შობითა
Line of ed.: 28     
მით ქალწულისა მისგან მხოლოჲსა, რომელი-იგი იყო ორთა მათ ნათესავთაგან:
Line of ed.: 29     
წინა-დაცუეთილებისაგან და წინა-დაუცუეთელებისაგან. წყალობითა
Line of ed.: 30     
თჳსითა აცხოვნნა, რომელნი შჯულითა მის[გან] განშოვრებულ იქმნნეს, რამეთუ
Line of ed.: 31     
იყო თავადი თავ საკიდურთა და ერთი-ცა, რამეთუ ზღუდჱ იგი თჳსად
Line of ed.: 32     
დაამტკიცა და შეზავნა ორნი-ვე ურთიერთას თავისა თჳსისა და შეჰრთო სიმართლესა,
Line of ed.: 33     
რაჲთა არავინ იქადოს წინა-დაცუეთილთაგანმან, ვითარმედ მათგან
Line of ed.: 34     
გამოჴდა ნაყოფი სიმართლისაჲ. არამედ უწყოდეთ ისრაიტელთა, რომელთა
Line of ed.: 35     
ქრისტჱს მიმართ ჰრწმენა, ვითარმედ ჭეშმარიტი იგი კლდჱ, რომელ შეურაცხ-იქმნა
Line of ed.: 36     
მაშენებელთაგან, ჩუენ ყოველთათჳს არს თუალ პატიოსან,
Line of ed.: 37     
რომელ მოვიდა უფალი ჩუენი იესუ ქრისტე და შეეყო ორკერძოჲთ-ვე იგი
Line of ed.: 38     
თავისა თჳსისა: რაჰაბი -- უცხოთესლთაგან. რომელმან-იგი განაშორნა ცოდვანი,
Line of ed.: 39     
და სოლომონ ისრაიტელი ნათესავისაგან იუდაჲსი; და მერმე თამარი
Line of ed.: 40     
ფილისტიმელთაგან და იუდა ნათესავისაგან აბრაჰამისი კურთხეულისაჲ;
Line of ed.: 41     
რუთი ამონელთა და სოდომელთაგან, ბოოს -- იუდაჲსგან და ნათესავისა,* ...
Line of ed.: 42     
Ms. page: 94r   და შური არს გესლ და მჴეც ბოროტ. "მჴეცმან ბოროტმან შეჭამა და
Page of ed.: 163   Line of ed.: 1     
მჴეცმან ბოროტმან წარიტაცა"...* ნანდჳლ-ვე მჴეც ბოროტ Page of sec. ed.: 72  არს გარდარეული
Line of ed.: 2     
შურობაჲ. და მუნ-ვე შეერაცხა სახლსა მას იაკობისსა, ვითარმედ შვილი იგი
Line of ed.: 3     
მისი მომკუდარ არს. ხოლო იოსები მეფედ დადგომილ იყო ეგჳპტეს. და
Line of ed.: 4     
სისხლითა შებღალულ არა თუ იოსები იყო, არამედ სამოსელი იგი მისი.
Line of ed.: 5     
ეგრე-ცა ისრაჱლმან მიყვნეს ჴელნი მათნი მჴსნელისა მის მიმართ.

Line of ed.: 6        
ღმრთეებისა* ჴელთ-დებად ვერ ეგებოდა, რამეთუ უვნებელ არს ღმრთეებისა
Line of ed.: 7     
ბუნებაჲ, ხოლო გამოსცემს სისხლსა ჴორცი იგი საუფლოჲ. უვნებელ არს
Line of ed.: 8     
ქრისტე და ივნო-ცა მერმე ქრისტემან. ივნეს ჴორცთა მათ საუფლოთა. არა თუ
Line of ed.: 9     
განშოვრებულ იყო ღმრთეებისა მის ბუნებისაგან, არამედ განუყენებელ იყო
Line of ed.: 10     
ღმრთეებისა მის ბუნებისაგან, რომელ ჴორცთა მათ შეერთებულ იყო. ხოლო
Line of ed.: 11     
ღმრთეებისა ბუნებამან არა ივნო, არამედ თავ ნებით იყო კაცებასა მას თანა,
Line of ed.: 12     
რამეთუ თითოვეულთაჲ მათ განუყენებელი ბუნებაჲ იყო ქრისტჱს
Line of ed.: 13     
ვნებაჲ იგი ჩუენთჳს ჴორცითა. რამეთუ არა თუ ვნებაჲ იგი
Line of ed.: 14     
განეშოვრა და არცა კაცებაჲ იგი განეყენა, რამეთუ განუშოვრებელ და
Line of ed.: 15     
განუყენებელ იყო ერთობაჲ ძისა მის ღმრთისაჲ. და არს შეყოფვილ
Line of ed.: 16     
ერთობასა ღმრთეებისასა და კაცებასა ერთ უფალ, ერთ ქრისტე.
Line of ed.: 17     
"უკუეთუმცა ეცნობა უფალი იგი დიდებისაჲ, არა-მცა ჯუარს-აცუეს*.
Line of ed.: 18     
უფალ დიდების ითქუმის და კაცებაჲ ესე ერთობით ღმრთეებასა მას. და ვითარცა
Line of ed.: 19     
სამოსელი სისხლითა დასოლვებულ და შეღებული არნ სამოსელსა,
Line of ed.: 20     
ხოლო დასოვლებაჲ სისხლითა არა ჰგონიენ სამოსელსა, გარნა სამოსლისა
Line of ed.: 21     
მის ხოლო ქრისტჱსისა, სისხლითა მით სამოსლისაჲთა ითქუმის სიკუდილი
Line of ed.: 22     
მისა, რომელ ჰმოსიედ სამოსელი იგი*. დაღათუ იოსები არა მომკუდარ Page of sec. ed.: 73  იყო Ms. page: 94v  ,
Line of ed.: 23     
ითქუმოდა ჴორცთა მათ ზედა, რომელთა ემოსა სამოსელი იგი, და
Line of ed.: 24     
ჴორცთაჲ მათ დაღებვაჲ იგი სისხლითა მისწუდებოდა, არამედ სამოსელი იგი
Line of ed.: 25     
იყო დაღებულ სისხლითა. და არა ჰგონიენ დაღებვაჲ იგი სისხლითა სამოსელსა,
Line of ed.: 26     
არამედ მისა, რომელსა შეუმოსიეს იგი. ეგრე-ცა ვნებანი იგი ვერ შესაძლებელ
Line of ed.: 27     
არიან ღმრთეებასა მას, არამედ შეერთებულ არს ღმრთეებასა მას,
Line of ed.: 28     
რაჲთა ღმრთისა მიერ იყოს ჩუენდა ჴსნაჲ. და ნუ იყოფვინ ჩუენი სასოვებაჲ
Line of ed.: 29     
კაცისა მიმართ, არამედ -- ღმრთისა მიმართ, რამეთუ წერილ არს, ვითარმედ:
Line of ed.: 30     
"წყეულ იყავნ, რომელმან დადვას სასოვებაჲ კაცისა მიმართ"*, რაჲთა
Line of ed.: 31     
ნუ-მცა ვინ იტყჳს, ვითარმედ ღმრთეებასა მას ევნო. შეიმოსნა ვნებისანი და
Line of ed.: 32     
რომელ-იგი უვნებელ იყო ვნებისაგან, რეცა თუ უვნებელისა მის შერაცხილ
Line of ed.: 33     
არიან ვნებანი იგი, რაჲთა ვნებისაჲთა მით ჩუენი განაქარვოს ვნებაჲ და სიკუდილი.

Line of ed.: 34        
ესრეთ-ცა სახლსა მას ისრაჱლისასა ვიდრე დღენდელად დღედმდე ითქუმის
Line of ed.: 35     
სახელი ქრისტჱსი. და ქრისტე მეუფჱ არს უფალი. ვითარცა აქუნდა
Line of ed.: 36     
სამოსელი იგი იოსებისი ძეთა მათ იაკობისთა და მიუთხრობდეს მამასა თჳსსა
Line of ed.: 37     
სიკუდილსა მას იოსებისსა და იოსები მეფობდა მეგჳპტელთა ზედა, ესრე-სახედ
Line of ed.: 38     
აქუნდეს ჰურიათა მათ, მსგავსად სამოსლისა მის იოსებისა, ჴორცნი იგი
Line of ed.: 39     
ჯუარ-ცუმულისანი და კრძალვით დადვეს იგი სამარესა მას და დაჰბეჭდეს
Line of ed.: 40     
განკრძალვით საფლავი იგი*. და ევედრებოდეს პილატეს, რაჲთა უბრძანოს
Page of ed.: 164   Line of ed.: 1     
ერის კაცთა მათ დაცვად საფლავისა მის კრძალვით*. და ვითარცა სახლსა
Line of ed.: 2     
მას იაკობისსა აქუნდა სამოსელი იგი იოსეფისი და იოსები მეუფებდა
Line of ed.: 3     
ეგჳპტეს, Page of sec. ed.: 74  ესრჱთ-ცა ქრისტე მეუფჱ ყოველთაჲ -- შთასრულ ჯოჯოხეთა. და
Line of ed.: 4     
განჴსნნა კრულებანი Ms. page: 95r   ადამისნი, რომელ შეკრულ იყვნეს ბოროტისა
Line of ed.: 5     
მის მძლავრისაგან. დიდმან მეუფემან ქრისტემან და მძლავრ შეკრა და მოკლა
Line of ed.: 6     
მძლავრებაჲ იგი ეშმაკისაჲ, რომელ არს სიკუდილი, და იავარ-ყო სახლი
Line of ed.: 7     
მისი, რომელ არიან უფსკრულნი ჯოჯოხეთისანი, და წარმოტყუენა წარტყუენულნი
Line of ed.: 8     
იგი სიკუდილითა და სულნი ყოველთანი განარინნა ძლიერებისაგან
Line of ed.: 9     
უცებებისაჲსა და ცოდვილთა შეცოდებისაგან და მწარისა რისხვისაგან. ამას
Line of ed.: 10     
ყოველსა იქმოდა ძლიერებითა თჳსითა მეუფჱ დიდი ქრისტე იესუ. და ამას
Line of ed.: 11     
ნუვინ ჰგონებნ, ვითარ-მცა ესე ხოლო იყო, ვითარმედ რომელნი ცოდვასა
Line of ed.: 12     
ქუეშე იყვნეს, იგი[ნი] ხოლო იჴსნნა. არამედ გულისხმა-ყავნ სახისა ამისგან,
Line of ed.: 13     
რამეთუ იგი-ვე ცოდვაჲ-ცა აჴოცა და ჴელმწიფებაჲ ცოდვისაჲ -- სიკუდილი
Line of ed.: 14     
მოკლა. და განათავისუფლნა ყოველნი ცოდვისა და სიკუდილისაგან და აჴოცა
Line of ed.: 15     
ჴელმწიფებაჲ სიკუდილისაჲ, რომელ არს ესე მძლავრობაჲ მისი. ხოლო
Line of ed.: 16     
რომელი ამიერითგან თავისა თჳსისა გამოშობდეს ზრახვასა ზაკულებისასა და
Line of ed.: 17     
ცოდვასა, თჳსსა თავსა აბრალენ შეცოდებათათჳს*... ხოლო აღდგომისა ვერ
Line of ed.: 18     
ჴელმწიფე არს დაყენებად, რამეთუ განქარდა ჴელმწიფებაჲ სიკუდილისაჲ.
Line of ed.: 19     
ხოლო არა თუ რომელნი-იგი ცოდვენ და არა შეინანონ შეცოდებაჲ იგი, არა
Line of ed.: 20     
არს, ვითარ-მცა არა დაისაჯნეს. რამეთუ იტყჳს ესრე, რომელმან გამოიყვანნა
Line of ed.: 21     
კრულნი სიმჴნითა თჳსითა* მითურთით, რომელთა განამწარეს და რომელნი
Line of ed.: 22     
დამკჳდრებულ იყვნეს სამარებსა*. და არა ხოლო თუ განმამწარებელთასა
Line of ed.: 23     
იტყჳს, და Page of sec. ed.: 75  რომელნი განმწარდეს და რომელთა-ცა განამწარიან. რამეთუ აღდგომასა
Line of ed.: 24     
მას ქრისტჱსსა მრავალნი მკუდარნი აღდგეს, რომელნი დამარხულ
Line of ed.: 25     
იყვნეს სამარებსა, რამეთუ იტყჳს: "მრავალნი წმიდათაგანნი აღდგეს
Line of ed.: 26     
და შევიდეს Ms. page: 95v   მის თანა წმიდასა მას ქალაქსა იერუსალჱმსა"*. და იყო
Line of ed.: 27     
აღდგომაჲ** მათი საკჳრველ დიდ, რომელსა წამებულ იყო აღდგომისა
Line of ed.: 28     
მის უფლისა. რამეთუ რომელნი-იგი აღდგეს, იყვნეს კაცნი განმწჳსებულ და
Line of ed.: 29     
განსრულებულნი დღითა, რომელთა იცოდეს მიგებაჲ სიტყჳსაჲ და მოსაგებელი
Line of ed.: 30     
სიტყჳსაჲ სმენად და გულისხმის-ყოფად. რომელნი იყვნეს ვითარ
Line of ed.: 31     
ოცდაათის წლის ოდენ და რომელნი-მე ოც წლის, რომელნი
Line of ed.: 32     
შემძლებელ იყვნეს ცნობად ძმაჲ ძმისა და მამაჲ შვილისა და შვილი მამისა.
Line of ed.: 33     
და ჰკითხვიდეს მათ, რომელნი-იგი აღდგომილ იყვნეს, თითოვეულად ნათესავთა
Line of ed.: 34     
და მეცნიერთა, ვითარმედ: შენ ესე სახელი იგი ხარ? და მათ მიუგიან,
Line of ed.: 35     
ვითარმედ: ეგე სახელი ჩემი არს. და თქჳან, ვითარმედ: ამის ადგილისა
Line of ed.: 36     
სამარისაგან აღდგომილი მოსრულ ვარ და თქუენ ესე სახელი გრქჳან. და
Line of ed.: 37     
ჰკითხვედ, ვითარმედ: ვინაჲ მოხუალთ? მათ მიუგიან: აღვდეგით და მოვედით.
Line of ed.: 38     
და მიუგიან უ[რ]თიერთას -- შვილმან მამასა და მამამან შვილსა: რაჲ იყო
Line of ed.: 39     
ანუ ვითარ აღსდეგით? მიუგეს და ჰრქუეს აღდგომილთა მათ: წინა სამისა
Line of ed.: 40     
დღისა რაჲ საქმჱ იქმნა თქუენ შორის? და იყო ნათესავი იგი ისრაჱლისაჲ
Line of ed.: 41     
დაჴსნილ და მოვიწყე. მიუგეს და ჰრქუეს, რომელნი-იგი აღდგომილ იყვნეს:
Line of ed.: 42     
რომელსა საქმესა იტყჳთ, აქა არარაჲ ქმნულ არს. მიუგეს აღდგომილთა მათ:
Page of ed.: 165   Line of ed.: 1     
არა უწყით, რამეთუ Page of sec. ed.: 76  ქუეყანაჲ შეიძრა და უფსკრულნი აღიძრნეს და ქუესკნელნი
Line of ed.: 2     
ჯოჯოხეთისანი დაემჴუნეს? და თქუენ მას დღესა რასა იქმოდეთ ანუ
Line of ed.: 3     
რაჲ იყო საქმჱ იგი? ხოლო მათ მოიჴსენეს და თქუეს: ერთი ვინმე მაცთური,
Line of ed.: 4     
რომელსა ერქუა იესუ, შევიპყართ (!) და ჯუარს-ვაცუთ. ხოლო აღდგომილთა
Line of ed.: 5     
მათ აღიმაღლეს ჴმაჲ და იტყოდეს: ვაჲ თქუენდა! იგი იყო, რომელი მოვიდა
Line of ed.: 6     
ჩუენდა და ზღუდენი ჯოჯოხეთისანი დაამ\ჴუნა Ms. page: 96r   და განჭრნა საკრველნი
Line of ed.: 7     
სიკუდილისანი ძლიერებითა თჳსითა და აღგუადგინნა ჩუენ სამარეთაგან ჩუენთა.
Line of ed.: 8     
და აღესრულა თქუმული იგი, რომელსა იტყჳს: "აღდგენ მკუდარნი და
Line of ed.: 9     
აღემართნენ ყოველნი, რომელნი დამკჳდრებულ არიან სამარებსა"*. და აჩუენოს
Line of ed.: 10     
უფალმან ცხორებისამან გაჭრილ საკრველნი სულთანი ძალითა თჳსითა,
Line of ed.: 11     
რომელნი შეყენებულ იყვნეს ჯოჯოხეთს შთასლვითა მისითა ჯოჯოხეთა, რაჲთა-მცა
Line of ed.: 12     
არავინ თქუა, ვითარმედ სულნი ხოლო აღმოიყვანნა ჯოჯოხეთით. ამისთჳს
Line of ed.: 13     
მრავალნი ჴორცნი წმიდათანი აღადგინნა მიცემითა მათა სულნი იგი. მოვიდეს
Line of ed.: 14     
და შემოჴდეს ქალაქსა ამას იერუსალჱმსა და რომელნი განმწარებულ
Line of ed.: 15     
და შეყენებულ იყვნეს ჯოჯოხეთს სულნი და ჴორცნი მათნი სამარებსა და
Line of ed.: 16     
აღდგომილნი სულითა და ჴორცითა შევიდეს ქალაქად და განეცხადნეს მრავალთა
Line of ed.: 17     
და მოაჴსენებდეს, რომელთა განამწარეს უფალი, და რომელთა შეიპყრეს
Line of ed.: 18     
უფალი თჳსი და ჰგუემდეს. ესე იყვნეს მოწამე აღდგომისა მისისა. კეთილად
Line of ed.: 19     
განწესებულ არს თუალი ბჳვრილი, რომელ არს მომრუმე, სისხლის
Line of ed.: 20     
ფერ და მობერმე, რომელი მსგავს არს სისხლითა დაღებულსა მას სამოსელსა
Line of ed.: 21     
იოსებისსა, რომელი შეალტვეს სისხლითა ძმათა მათ და მიუძღუანეს
Line of ed.: 22     
მამასა თჳსსა Page of sec. ed.: 77  იაკობს*.

Line of ed.: 23        
კეთილად მერმე-ცა დაიწერნეს ფერნი თუალისა მის ბჳვრილისანი, მოასწავებენ
Line of ed.: 24     
ყუდროვებასა და სიმშჳდესა და სიწმიდესა იოსებისსა, რომელი
Line of ed.: 25     
სიბრძნითა მიიწია ფლობილებასა და ჴელმწიფებასა და საყუარელ-ყოფასა
Line of ed.: 26     
ფარაოჲსსა და მეგჳპტელთა მათ და ყოველსა სოფელსა, ვითარცა-სახედ თუალი
Line of ed.: 27     
ბჳვრილი განედგმის გჳრგჳნსა შარავანდედთასა Ms. page: 96v   და ედგმის გჳრგჳნსა
Line of ed.: 28     
და სამკაულსა დედათა აზნაურთასა და შთაისუმის ბეჭედსა-ცა ჴელმწიფეთასა
Line of ed.: 29     
და დიდ-დიდთასა. და შეამკობს ყოველთა თუალი ბჳვრილი, რომელ პატივ
Line of ed.: 30     
არს ყოველთა ესე ყოველი გონება სახილველ არს თუალსა მას ბჳვრილსა.

Line of ed.: 31        
ვიწყო აწ გამოთქუმად მეათორმეტისა მის თუალისა, რამეთუ არს შეკრებაჲ
Line of ed.: 32     
და აღსრულებაჲ თუალთა მათ ყოველთაჲ, რომელნი განდგმულ არიან
Line of ed.: 33     
ზედა სიტყჳერსა და საშჯელისა მას ფიცარსა.



Chapter: B_12  
Page of ed.: 165  
Line of ed.: 34  
ი̂ბ. თუალი ფრცხილი


Line of ed.: 35        
მეათორმეტჱ თუალი -- ფრცხილი. და არს დიდად მწითურ ფერი მისი.
Line of ed.: 36     
და სათნო არს ესე ასულთა შარავანდედთასა და მდიდართა და ჴელმწიფეთა.
Line of ed.: 37     
და გამოქმნიან სასუმლად და არა განიშოვრიან.

Line of ed.: 38        
არს სხუაჲ-ცა თუალი ფრცხილი მსგავს ამისა, რომლისა ფერი თჳსი სპეტაკის
Line of ed.: 39     
ფერ, მსგავს ფერწმიდისა მანისა და მსგავს მარმარინოჲსა. და არს მას
Line of ed.: 40     
შინა მრავალი ფერი განფენილ მსგავსად მეწამულისა. და არს შუენიერ ხილვაჲ
Page of ed.: 166   Line of ed.: 1     
მისი და არს სიმწჳსით, რაოდენ-ცა ვინ ქმნა სასუმლად. ხოლო ადგილსა
Line of ed.: 2     
მას არასადა ვჰპოვებთ, რომლისაგან Page of sec. ed.: 78  გამოვალს. ხოლო გუასმიეს ესრე, ვითარმედ
Line of ed.: 3     
ქუეყანასა მას ჰინდოეთისასა იპოვების, ეთიოპიას და თებაიდით
Line of ed.: 4     
კერძო და სხუათა-ცა ადგილთა მრავალთა.

Line of ed.: 5        
საკჳრველ არს თუალი ესე, რომელსა ზედა გამოიქანდაკა და გამოიხატა
Line of ed.: 6     
და დაიწერა სახელი ბენიამენისი შემდგომითი შემდგომად ძეთა მათ
Line of ed.: 7     
ისრაჱლისათა. რამეთუ ესე არს უმრწემეს ძეთა მათ იაკობისთა, ეგრე-ცა
Line of ed.: 8     
თუალი ესე არს შემდგომ და დასასრულ სიტყჳერსა მას ფიცარსა. უმრწემეს
Line of ed.: 9     
იყო ბენიამენი და ყოვლისა წინა მეფობდა იგი ისრაჱლსა ზედა, რამეთუ
Line of ed.: 10     
საულ, ძჱ კისისი, ბენიამენის ნათესავისაგან იყო*, რომელი პირველ მეფობდა
Line of ed.: 11     
Ms. page: 97r   ძეთა მათ ზედა ისრაჱლისათა და მსაჯულნი დადგებოდეს ამის ნათესავისაგან,
Line of ed.: 12     
რომელნი შჯიდეს ისრაჱლსა, ვითარცა მეფენი.

Line of ed.: 13        
და სხუანი-ცა ჴელმწიფენი და ძლიერნი აღდგებოდეს ამის ნათესავისაგან,
Line of ed.: 14     
რომელთაგან-ცა იქმნა საულ მეფჱ ვიდრე მეფობადმდე დავითისა, რომელი
Line of ed.: 15     
იყო ნათესავისაგან იუდაჲსი. და შემდგომად ტყუენვისა მის ბაბილოვნელთაჲსა
Line of ed.: 16     
მრავალნი აღდგეს ნათესავისა მისგანნი, რომელთა იჴსნეს ისრაჱლი. ნათესავისა
Line of ed.: 17     
ბენიამენისი იყო ესთერ, ასული ამინადაბისი, მარდუქეს მამის ძმისაჲ.
Line of ed.: 18     
ამის ნათესავისაგან იყო მარდუქე-ცა, ძჱ იაერისი, რომელ იყვნეს დიდნი
Line of ed.: 19     
და წინამძღუარნი და მასწავლელნი ისრაჱლისანი. ბენიამენის ნათესავისაგან
Line of ed.: 20     
პირველ გამოჩნდა საულ მეფედ, რომელმან იჴსნა ისრაჱლი მტერთაგან.
Line of ed.: 21     
და შემდგომად წარტყუენვისა მის ბაბილოვნისა ბენიამენის ნათესავისაგან
Line of ed.: 22     
იყო ესთერ, რომლისა გამო იჴსნნეს წარტყუენულნი იგი.

Line of ed.: 23        
ნანდჳლ-ვე საკჳრველ არს ხილვაჲ თუალისა მის ფრცხილისაჲ. Page of sec. ed.: 79  ითქუმის
Line of ed.: 24     
ესე მერმე შჯულსა საკუმეველად სულნელად, რაჟამს ნელსაცხებელთა
Line of ed.: 25     
სულთა შესზავებედ (!) და საკუმეველთა უკუმევედ და თქჳან: ესე არს საკუმეველი
Line of ed.: 26     
ფრცხილი, შტახში და ქალბანაჲ და ფრცხილი.

Line of ed.: 27        
არს მერმე სხუაჲ-ცა ფრცხილი, რაჟამს სულნელთა ნელსაცხებელთა
Line of ed.: 28     
ვინმე შესზავებნ (!) და შეზავებულსა მას განჰმზადებნ ნიჟარსა თუალისა
Line of ed.: 29     
ფრცხილისასა. და შთასხმულ მას შეიზავნიან საცხებელნი იგი სულნელნი.

Line of ed.: 30        
და აწ რაჲთა არა განვაგრძვოთ თქუმად ყოველი ბუნებაჲ დაყოვნებითა
Line of ed.: 31     
მრავალ ჟამთაჲ თქუმად ფრცხილისა მისთჳს და საკუმეველთა და ნელსაცხებ(ელთა)
Line of ed.: 32     
Ms. page: 97v   მათთჳს, აწ დუმილით თანა-წარვჰჴდე ამას ადგილსა
Line of ed.: 33     
და ვიწყო სხუათა მათ გამოთქუმად შემდგომითი შემდგომად.

Line of ed.: 34        
კეთილად დაიწერა სახელი ბენიამენისი ზედა თუალსა მას ფრცხილსა,
Line of ed.: 35     
რამეთუ არს ფრცხილი საყუარელ შარავანდედთა; და სძალთა დიდად საყუარელ
Line of ed.: 36     
იყო ნანდჳლ-ვე ყუდროვებისა და სიმშჳდისა მისისათჳს, რამეთუ იყო
Line of ed.: 37     
ზურგ და მცველ მისა და ძმისა თჳსისა იოსებისა. ნანდჳლ-ვე მართლად უყუარდა
Line of ed.: 38     
იოსებს ბენიამენი და მისცემდა უმეტჱს ძმათასა ხუთსა ნაწილსა. საყუარელ
Line of ed.: 39     
იყო ბენიამენი მამისა თჳსისა და ძმათა თჳსთა, რამეთუ იყო იგი თავადი
Line of ed.: 40     
და ნათესავი მისი მოისარ და მბრძოლ და მრავალთა ადგილთა განარინებდეს.
Line of ed.: 41     
ისრაჱლსა. ს[აყ]უარელ იყო ღმრთისა-ცა ბენიამენ, რამეთუ ჰხუედა
Line of ed.: 42     
იერუსალჱმი ნაწილად მკჳდრობისა და სადა-იგი ტაძარი და საკურთხეველი
Line of ed.: 43     
აღიშენა და სადა-იგი შეიწირვოდეს მსხუერპლნი შეწყნარებისანი ღმრთისა
Page of ed.: 167   Line of ed.: 1     
მიმართ. ესე იქმნა პირველ დადგომილ მეუფედ. და მიუტევებდა ჴელმწიფებასა Page of sec. ed.: 80 
Line of ed.: 2     
მას იუდას. და შემდგომად ტყუენვისა მის მჴსნელნი გამოჩინებად იყვნეს
Line of ed.: 3     
ნათესავისაგან ლევისი ნათესავსა მას ზედა ისრაჱლისასა.

Line of ed.: 4        
ნანდჳლ-ვე შემდგომად ყოველთა მოციქულთასა გამოჩნდა რჩეულად
Line of ed.: 5     
პავლე მოციქული ნათესავისაგან ბენიამენისი. ვითარცა ბენიამენი შემდგომ
Line of ed.: 6     
იყო ყოველთა ძმათა, ეგრე-ცა ესე -- გამორჩეულ შემდგომად, და ვითარცა
Line of ed.: 7     
ბენიამენი -- საყუარელ ყოველთა, მსგავსად თუალისა ფრცხილისა, ეგრე-ცა
Line of ed.: 8     
პავლე მოციქული შუენიერ და საყუარელ იყო ეკლესიათა და ყოველთა მორწმუნეთა
Line of ed.: 9     
"ჭურ რჩეულ"*. და ვითარცა საყუარელ არს მეფეთა და სძალთა
Line of ed.: 10     
თუალი ფრცხილი Ms. page: 98r   და სასუმლად თჳსა განჰმზადიან მისგანი, ნანდჳლ-ვე
Line of ed.: 11     
მოციქულად გამოჩინებულ ღმრთისა მიერ პავლე წმიდისა სძლისა ქრისტჱსა,
Line of ed.: 12     
რომელ არს ეკლესიაჲ. მიუპყრობს სასუმელსა მას სულიერსა, რომელი მოემადლა
Line of ed.: 13     
მას ღმრთისა მიერ. და იკითხვედ წიგნსა მოციქულისასა და სამოციქულოთა
Line of ed.: 14     
მათთა ერთსა ჟამსა წელიწადსა შინა, ხოლო წიგნი პავლჱსი
Line of ed.: 15     
ყოველთა დღეთა და ჟამთა სულიერითა მით სასუმლითა მოჰრწყვენ და განაძღებენ
Line of ed.: 16     
ეკლესიასა ღმრთისასა.

Line of ed.: 17        
ესე იგი არს ნაწილი ბენიამენისი უმეტჱს ხუთ წილ ძმათა თჳსთა. და
Line of ed.: 18     
მერმე ბარძიმი იგი იოსებისი იპოვა ძაძასა შინა ბენიამენისსა, რომელი შთა-ვისმე-ედვა.
Line of ed.: 19     
ამას ეტყოდა სამოველ წინაჲსწარმეტყუელი საულ მეფესა, რომელი
Line of ed.: 20     
იყო ნათესავისაგან ბენიამენისი: შენდა არიან კეთილნი ისრაჱლისანი
Line of ed.: 21     
და სახლისა მამისა შენისა[ნი]*. რაჲ-მე რაჲ არიან კეთილნი იგი ისრაჱლისანი?
Line of ed.: 22     
ესე არიან წმიდანი ზრახვანი, რომელ გამოჩნდეს Page of sec. ed.: 81  პავლჱს მოციქულისა
Line of ed.: 23     
მიერ. შეიწირვოდეს ნანდჳლ-ცა საულის მეფისა მის ისრაჱლისა ძღუენნი და
Line of ed.: 24     
საფასენი და ყოველნი-ვე კეთილნი სახლისა ისრაჱლისა[ნი]. არამედ უფროჲს
Line of ed.: 25     
და უმეტჱს პავლე თავისა თჳსისა გამოაჩინებს ამას: ისრაიტელ თუ არიან?
Line of ed.: 26     
მე-ცა. ნათესავნი თუ აბრაჰამისნი არიან? მე-ცა"*. და მერმე იტყჳს: "ჰებრაელი
Line of ed.: 27     
ებრაელთაგან, ნათესავით აბრაჰამისი, გუნდისა მისგან ბენიამენისი,
Line of ed.: 28     
შჯულითა ფარისეველ. და ვიქმენ შჯულისა მისგან მამათაჲსა შურის-მეძიებელ"*.
Line of ed.: 29     
და სხუაჲ-ცა იგი, რომელსა იტყჳს შემდგომითი შემდგომად და ამისთჳს
Line of ed.: 30     
დაწერილ არს მისთჳს. და ას და მეათექუსმეტესა ფსალმუნსა იტყჳს:
Line of ed.: 31     
"მრწმენა მე Ms. page: 98v   რასა-ცა ვიტყოდე"*. იქმნა თანა-მგალობლად
Line of ed.: 32     
დავითისა. იტყჳს წიგნთა მათ შინა-ვე თჳსთა პავლე მოციქული:
Line of ed.: 33     
"და ჩუენ-ცა გურწმენა, რომლისათჳს-ესე ვიტყჳთ"*. აქა დავითს
Line of ed.: 34     
უთქუამს ამის სახისათჳს და აღესრულა სულიერად პავლჱს ზედა,
Line of ed.: 35     
რამეთუ თქუა "მეცა მრწამს, რომლისათჳს-ესე ვიტყჳ*, რომლისაჲ
Line of ed.: 36     
გურწამს". რაჟამს მივიდოდა დამასკედ და უფალი გამოეცხადა
Line of ed.: 37     
მას ზეცით და ჰრქუა: საულ, საულ, რაჲსა შედგომილ ხარ დევნად
Line of ed.: 38     
ჩემდა? და ჰრქუა საულ: ვინ ხარ შენ, უფალო? ჰრქუა ქრისტემან: მე ვარ
Line of ed.: 39     
იესუ, რომელსა შენ მდევნი. და ამისა შემდგომად ჰრქუა: შევედ ქალაქად და
Line of ed.: 40     
მუნ გეთხრას, რაჲ-იგი ღირდეს საქმედ შენდა. და მერმე იტყჳს: აღდგა და
Line of ed.: 41     
ვერ ხედვიდა. მიპყრეს ჴელი და შევედ ქალაქად"*. ამას იტყჳს შემდგომად
Line of ed.: 42     
საფსალმუნჱ იგი: "და მე დავმდაბლდი ფრიად"*, რამეთუ პირველ იტყჳს:
Page of ed.: 168   Line of ed.: 1     
აღსრულ ეტლთა და დიდითა განლაღებითა თავის-მოთნებით წარმოვემართე.
Line of ed.: 2     
და ვითარცა მთხოველი ჴელ-პყრობით შევჰყავ, რამეთუ პირველ დაბნელებულ
Line of ed.: 3     
იყვნეს გონებანი Page of sec. ed.: 82  ჩემნი, რამეთუ ვიყავ ღმრთის მბრძოლ. ხოლო
Line of ed.: 4     
აწ ღმერთმან დააბნელნა თუალნი ჩემნი, რაჲთა განმსწავლოს მე და რაჲთა
Line of ed.: 5     
აღეხუნენ თუალნი გულის-ა ჩემისანი და მოვიდე ღმრთისა ცნობასა. ნანდჳლ-ვე
Line of ed.: 6     
ესე არს, რომელსა იტყჳს დავითი: "და მე დავმდაბლდი ფრიად", განმსწავლა
Line of ed.: 7     
მე ღმერთმან, განმაშოვრნა ჩემგან წარმდებებანი და დამამდაბლა მე და
Line of ed.: 8     
გამოაცხადა ჩემ ზედა საშინელებაჲ თჳსი. დაკჳრვებულ ვარ და ვიცი და
Line of ed.: 9     
აწ ჴელ-პყრობით შევალ დამასკედ, რომლისათჳს-ცა იტყჳს: "მე ვთქუ განკჳრვებასა
Line of ed.: 10     
ჩემსა, ვითარმედ ყოველი კაცი ცრუ არს"*. ნანდჳლ-ვე განსაკჳრვებელ
Line of ed.: 11     
არს, რამეთუ პირველ ეტლთა შინა და აწ ვითარცა მთხოველი ჴელ\პყრობით Ms. page: 99r  
Line of ed.: 12     
მივჰყავ, მაშინ სავლე და აწ -- პავლე. პირველ -- მდევარ, და
Line of ed.: 13     
აწ -- მოციქულ*. ნანდჳლ-ვე სიტყუად ჯერ-არს ჩემდა. მე ვთქუ განკჳრვებასა
Line of ed.: 14     
ჩემსა, რამეთუ ყოველი კაცი ცრუ არს, რამეთუ ყოველი, რომელი მესმოდა
Line of ed.: 15     
იერუსალჱმს, ნაცილ იყო. წარმოვიღე წიგნები მათგან, რაჲთა-მცა შე-რაჲმე-ვეწიე
Line of ed.: 16     
მღდელთ-მოძღუართა მათ*, რამეთუ ტყუვიედ სამე და იტყჳედ,
Line of ed.: 17     
ვითარმედ წარიპარეს მოწაფეთა მათ აღდგომილი იგი, და უფალსა მას კაცად
Line of ed.: 18     
იტყოდეს, და მომაქცეველსა მას შეცთომილთასა მაცთურით ჰხადოდეს.
Line of ed.: 19     
ნანდჳლ-ვე დაცემასა მას ჩემსა და დაბრმობასა [ვთქუ]: ც[რ]უ არიან ყოველნი-ვე
Line of ed.: 20     
კაცნი, რამეთუ რომელი-იგი მოკუდა და დაეფლა და მიიპარა მოწაფეთა
Line of ed.: 21     
მათ მიერ, აწ ვითარ ჩემდამო ზეცით იტყოდა და თქუა, თუ, ვითარმედ სიტყუაჲ
Line of ed.: 22     
ხოლო იყო. თუალთაჲ ესე დაბრმობაჲ შეატყუებს და განანათლებს გონებათა
Line of ed.: 23     
დაბრმობილთა.

Line of ed.: 24        
და ამისა შემდგომად, ვითარ შევიდა დამასკედ და განათლდეს თუალნი
Line of ed.: 25     
მისნი, ჰრწმენა უფალი ჩუენი იესუ ქრისტე, იტყოდა და ქადაგებდა გზასა Page of sec. ed.: 83 
Line of ed.: 26     
ჭეშმარიტებისასა*. და შემდგომად ამის ყოვლისა მოიღო უფლისაგან ნაცვალად
Line of ed.: 27     
უკეთურებათა მათთჳს, განშიშულებულ კეთილთა შინა სამართალთა,
Line of ed.: 28     
ჰმადლობდა და იტყოდა: "რაჲ მივაგო უფალსა ყოვლისავეთჳს, რომელი ესე
Line of ed.: 29     
მომცა მე?"* მდევარ ვიყავ -- ღირს-მყო მოციქულებად, მგმობარ ვიყავ --
Line of ed.: 30     
ღირს-მყო მე საღმრთოთა მათ სახილავთა ზეცისათა, უმეცრებით შეცთომილებასა
Line of ed.: 31     
შინა ვიქცევოდე -- გამომიცხადნა მე ზრახვანი დიდნი და საშინელნი.
Line of ed.: 32     
და იტყჳს: ,რაჲ მივაგო უფალსა ამის ყოვლისათჳს, რომელი ესე
Line of ed.: 33     
მომცა მე"*. რაჲ-მე შეჰგავს მისაგებელი სიკუდილისა მისთჳს ძისა ღმრთისა,
Line of ed.: 34     
გარნა სასუმელი იგი ხოლო, რომელ შესუა უფალმან ჩუენმან იესუ ქრისტემან?
Line of ed.: 35     
Ms. page: 99v   აწ იგი ,სასუმელი ცხორებისაჲ მოვიღო და სახელსა უფლისასა
Line of ed.: 36     
ვხადო"*. ესე არს, რომელსა-ესე იტყჳს: სიკუდილი იგი ქრისტჱსი თავსა
Line of ed.: 37     
ჩემსა შევიმთხჳო, რომლისათჳს-ცა ეტყოდა უფალი თჳსთა მათ მოწაფეთა,
Line of ed.: 38     
ვითარმედ: "სასუმელი იგი, რომელ ჩემდა შესუმად არს, შეუძლოთ სამე
Line of ed.: 39     
სუმად?"*. და ამისა წადიერად პავლე იტყოდა: "სასუმელი ცხორებისაჲ
Line of ed.: 40     
მოვიღო და სახელსა უფლისასა ვხადო"*. და იტყჳს: "დაღათუ სიკუდილდმდე.
Line of ed.: 41     
დაღათუ ურვანი მოიწინენ სახელისათჳს უფლისა, მე არა უვარ-ვყო, არცა
Line of ed.: 42     
ფართოვებასა და არცა იწროვებასა, არცა დაუტევო და არცა განვეშორო
Page of ed.: 169   Line of ed.: 1     
სახელსა მას მაღლისასა". და რამეთუ ესე ესრჱთ არს, გამოაცხადებს შემდგომი
Line of ed.: 2     
იგი სიტყუაჲ, ვითარმედ: "პატიოსან არს წინაშე უფლისა სიკუდილი წმიდათა
Line of ed.: 3     
მისთაჲ"* და სხუაჲ იგი, რომელსა იტყჳს შემდგომითი შემდგომად. ნანდჳლ-ვე
Line of ed.: 4     
კეთილ და შუენიერ არს ფრთხილთა თუალთაგან სასუმელი, რომელ
Line of ed.: 5     
მიეპყრა სძალსა მას, რომელ არს ეკლესიაჲ. რომელი მოჴდა და წარმოაჩინა
Line of ed.: 6     
ბენიამენ ნათესავისაგან Page of sec. ed.: 84  თჳსისა, პავლე, რომელმან ასუა სასუმელი ღმრთის
Line of ed.: 7     
მეცნიერებისაჲ და სიხარულისაჲ ყოველთა ცის-კიდეთა. და მიეგო ხუთ წილად
Line of ed.: 8     
ნაწილი შრომისა მისისაჲ, ვითარცა ბენიამენს, რამეთუ იტყჳს ესრე:
Line of ed.: 9     
"ხუთ გზის და ვივნე"*. ჩას, რამეთუ ერთისა ხუთ წილად ნაშრომსა მოღებად
Line of ed.: 10     
რბიოდა, ვითარცა თჳთ იტყჳს, ვითარმედ: "ყოველთა უმეტჱს
Line of ed.: 11     
ვშუერ"*. და რაჲთა არა თავსა თჳსსა ქებაჲ მისცეს, იტყჳს: "არა თუ მე,
Line of ed.: 12     
არამედ მადლი იგი, რომელ მომეცა"*.

Line of ed.: 13        
ნანდჳლ-ვე "მგელ მტაცებელ -- ბენიამენ, რომელი განთიად ჭამადსა
Line of ed.: 14     
თჳსსა ჭამდა და მიმწუხრა განუმზადებდა"* და დაჰკრებდა. განახლებული
Line of ed.: 15     
განჭაბუკნებოდა ბენიამენ Ms. page: 100r   ჴელითა პავლესითა, რამეთუ სიჭაბუკესა
Line of ed.: 16     
თჳსსა მგელის-სახედ პავლე იტაცებდა და დაჰგლიდა ძუალთა და ჴორცთა
Line of ed.: 17     
მრავალთასა. ესე არს, რომელსა იტყჳს, ვითარმედ ჭამადი განთიადისაჲ ჭამოს
Line of ed.: 18     
და მიმწუხრი იგი-ვე*. რაჟამს მიიწია სისრულესა, მოიღო საჭმელი იგი სულიერი
Line of ed.: 19     
და მიჰფინა ყოველთა საღმრთოჲთ კერძოჲ იგი მოძღურებაჲ. რომელი-იგი
Line of ed.: 20     
სადა-მე მოსრვიდა და მოსწყუდიდა (!), რომელ ქრისტჱს მიმართ
Line of ed.: 21     
მორწმუნენი იყვნეს. ხოლო მერმე თავსა თჳსსა ასხურებდა და ზრდიდა, ვითარცა-იგი
Line of ed.: 22     
იტყჳს, ვითარმედ: გა-მცა-უფენ და მივსცემ. და მერმე იტყჳს
Line of ed.: 23     
მუნ ბენიამენ, ჭაპუკი საკჳრველი*, ვითარ იტყჳან საღმრთონი წიგნნი. და არა
Line of ed.: 24     
იტყჳს ბენიამენი ხოლო მუნ, არა ხოლო ბენიამენი, არამედ იტყჳს მუნ ჭაპუკისა-ცა.
Line of ed.: 25     
და ვინ არს, რომელი ამას იტყჳს? რომელ არს უმრწემეს ძმათა თჳსთა. არამედ
Line of ed.: 26     
ნათესავისა მის ბენიამენისა -- პავლე ჴდომით განჭაპუკნებოდა. და
Line of ed.: 27     
შემდგომად იქმნა მოციქულ რჩეულ. და არა თუ მუნ-ვე იერუსალჱმს Page of sec. ed.: 85  გამოეცხადა
Line of ed.: 28     
ამას საღმრთოჲთ კერძოჲ იგი სასწაული, არამედ მისლვასა მას მისსა
Line of ed.: 29     
დამასკედ, რამეთუ მუნ იტყჳს, ვითარმედ ბენიამენ სიჭაპუკესა თჳსსა საკჳრველ.
Line of ed.: 30     
ეგრე-ცა პავლე შეძრწუნებული და დაკჳრვებული იტყოდა, "შენ ვინ
Line of ed.: 31     
ხარ, უფალო?"*. ჴმაჲ იყო პავლჱსა და თქუა: მე ვარ იესუ, რომელსა შენ
Line of ed.: 32     
მდევნი*". და იქმნა დაკჳრვებულ სწავლითა დიდითა. განიშოვრა უგუნურებაჲ
Line of ed.: 33     
და თავ-ჴედებაჲ და მოიღო მადლი სიბრძნისაჲ სულისაგან წმიდისა. იქმნა ჭურ
Line of ed.: 34     
რჩეულ და მოძღუარ ეკლესიათა.

Line of ed.: 35        
ესე არს, რომელსა იტყჳს: მუნ ბენიამენი ჭაპუკი გასაკჳრვებელი. მოვედით
Line of ed.: 36     
და იხილეთ პირად-პირადი ესე საკჳრველებაჲ, ვითარ შუენიერად სახილველ
Line of ed.: 37     
არს Ms. page: 100v   ხოირად მოქმნული იგი სასძლოჲ -- ეკლესიაჲ, რომელ არს
Line of ed.: 38     
მადლთა მათგან სულისა საღმრთოჲსათა, ვითარცა-იგი იტყჳს ქებასა ქებათასა,
Line of ed.: 39     
რომელ არს ესე კურთხევასა კურთხევათასა: "ქედი შენი, ვითარცა საშუვალი
Line of ed.: 40     
რკინისაჲ სასანთლისაჲ და ვითარცა მეწამული მსგავს პილოჲს ძუალისა"*.
Line of ed.: 41     
"ვითარცა თხზულ ბაგენი შენნი, მწუერვალნი თითთა შენთანი,
Page of ed.: 170   Line of ed.: 1     
ვითარცა მწუერვალნი ხეთა მათ ლიბანისათანი, რომელი
Line of ed.: 2     
ჰხედავს პირის-პირ ადგილთა დამასკისათა"*. აწ შეტყუებულ ურთიერთას
Line of ed.: 3     
გამოითარგმანებიან სიტყუანი ესე ესრჱთ: გამოაჩინა თავად ქრისტე
Line of ed.: 4     
და ბაგედ-მოციქულნი და თუალნი ორნი შჯულნი. საყნოსელ ესე არს,
Line of ed.: 5     
რომელ მიიღეს სული სულნელებისაჲ წმიდათა მათ მოციქულთა და მიმოსდვეს
Line of ed.: 6     
ყოველსა სოფელსა და იტყოდეს, ვითარმედ: "სულ სულნელების ვართ
Line of ed.: 7     
ჩუენ ქრისტესა, რომელთათჳს-მე ცხორებითი ცხორებად და რომელთათჳს-მე
Line of ed.: 8     
სიკუდილითი სიკუდილად"*; და სხუაჲ იგი-ცა, რომელსა იტყჳს შემდგომითი
Line of ed.: 9     
შემდგომად: "მწუერვალნი თითთა შენთანი, ვითარცა Page of sec. ed.: 86  მწუერვალნი ლიბანისანი".
Line of ed.: 10     
რამეთუ მახლობელ არს ლიბანე დამასკესა. ჩას, რამეთუ არა თქუმულ
Line of ed.: 11     
არს ესე სიკეთისათჳს დედათაჲსა. რამეთუ სიორძილი მწუერვალთა
Line of ed.: 12     
ფრცხილისა[თა]ჲ, ვითარცა მწუერვალთა ხეთა მათთაჲსა, დიდად უშუერება
Line of ed.: 13     
არს. რამეთუ ითქუმის ესე ეკლესიასა ზედა და მოციქულთა მიმართ, რამეთუ
Line of ed.: 14     
მიიღო პავლე წიგნები მღდელთ-მოძღუართა მათგან და მივიდოდა დამასკედ
Line of ed.: 15     
მახლობელად ძირსა ლიბანისასა. და მოეცა ზეცით სწავლაჲ და სული სულნელებისაჲ
Line of ed.: 16     
და ესმა სახელი უფლისაჲ იესუჲსი.

Line of ed.: 17        
ესე არს, რომელსა იტყჳს: საცხებელ სულნელების განფენილ არს სახელი
Line of ed.: 18     
შენი. და მოემადლა პავლეს სახელისა მიერ ქრისტჱსისა მადლი სულნელებისაჲ
Line of ed.: 19     
მიჰფინა და აღავსნა მოძღუ\რებითა Ms. page: 101r   სულნელებისაჲთა
Line of ed.: 20     
ყოველნი ცის-კიდენი. დიდითა შუენიერებითა განგუამხიარულნა ჩუენ თუალმან
Line of ed.: 21     
ფრცხილმან, რომელსა ზედა დაიწერა სახელი ბენიამენისი, რამეთუ იყო
Line of ed.: 22     
დასასრულ და შემკრებელ ოთხგან განდგმულთა თუალთა, რომელი გამოქმნულ
Line of ed.: 23     
და შთალესულ და განდგმულ ზედა ფიცარსა მას საშჯელისასა.

Line of ed.: 24        
რაოდენ შემძლებელ ვიყავ, გამოვთქუ პოვნაჲ და სახჱ თუალთა ამათ
Line of ed.: 25     
პატიოსანთაჲ, ვ̃ მიითხოვა პატიოსნებამან მაგან შენმან. დაღათუ დიდად და
Line of ed.: 26     
უზეშთაეს ჩემსა იყვნეს ჩემდამო ბრძანებანი ესე, მე სიყუარული და მორჩილებაჲ
Line of ed.: 27     
წ̃ე შენსა დავდევი. აწ სიმჴნემან მაგან შენმან მიიღენ და შეიწყნარენ
Line of ed.: 28     
შიშნეულებაჲ ესე გონებისა ჩემისაჲ. და თუ დაშთომილ და დაკლებულ
Line of ed.: 29     
რაჲმე Page of sec. ed.: 87  იყოს, აღივსენ იგი ყოვლად მოყუარისა და უხუად სიბრძნისა მაგის
Line of ed.: 30     
შენისა, რამეთუ სიყუარულმან ყოველი-ვე დაითმინის. "ყოვლითა ჰრწამნ,
Line of ed.: 31     
ყოვლითა ესავნ სიყუარულსა. არა თავი სთნავნ. სიყუარული არა ამპარტავანებნ.
Line of ed.: 32     
სიყუარულსა არა ჰრცხუენინ, არამედ სიყუარული ყოვლითა-ვე ყოველსა
Line of ed.: 33     
შინა არნ"* ამისთჳს, რამეთუ აქუს საღმრთოჲთ კერძო ძლიერებაჲ
Line of ed.: 34     
ხოლო აწ დიდებაჲ ღმერთსა ყოვლით კერძო. დაღათუ იყო ნაკლულ გულისხმის-საყოფელი
Line of ed.: 35     
ესე სიბრძნჱ ჩუენი, უმეტჱს ბრძანებათა მაგათ შენთა მიერ განბრძნდეს
Line of ed.: 36     
გონებანი ესე ჩუენნი. დაღათუ ვიყვენით უმეცარ ბრძანებათა მაგათ
Line of ed.: 37     
შენთა ათორმეტთა მათ თუალთათჳს, ნათელი მეცნიერებისაჲ მოეფინა ჩუენ ზედა.
Line of ed.: 38     
უკუეთუ ფრომინთა ენისაგან ბერძენთა ენად სიტყჳსა თარგმანებად დიდისა
Line of ed.: 39     
სიბრძნისა საჴმარება არს, რაოდენ არა უფროჲს ჩემდა, Ms. page: 101v   რომელ მოიწია
Line of ed.: 40     
ჩემდა შენისა მაგის სიყუარულისათჳს გამოთქუმად, რომელ დაფარულ
Line of ed.: 41     
იყვნეს შჯულსა შინა ზრახვანი ღმრთისანი. ნანდჳლ-ვე უმეტჱს ჩემისა შეძლებისა
Line of ed.: 42     
ჴელის-შეყოფად ჰბრძანე. დაღათუ უმეტჱს გარდარეული იყო, უფროჲს
Line of ed.: 43     
გონებისა ჩემისა მომადლებულ უფლისა ღმრთისა მიერ და შენითა მაგით
Page of ed.: 171   Line of ed.: 1     
ლოცვის-ყოფითა სარგებელ ჩუენდა და მრავალთა. პატიოსნებაჲ სიყუარულისა
Line of ed.: 2     
შენისაჲ იქმნა ჩუენდა სახედ.

Line of ed.: 3        
აწ ყოვლითა პირითა იდიდენ მამაჲ ძისა მიერ და ძჱ მამისა მიერ ერთობითა
Line of ed.: 4     
სულისა წმიდისაჲთა უკუნისამდე და უკუნითი უკუნისამდე ამენ.*...

Line of ed.: 5        
მეათერთმეტჱ განწესებაჲ რიცხჳსაჲ და განყოფაჲ ძეთა მათ ისრაჱლისათაჲ, Page of sec. ed.: 88 
Line of ed.: 6     
ვითარცა უბრძანა მოსე ათორმეტთა მათ ნათესავთა დგომად: ექუსისა
Line of ed.: 7     
მის ნათესავისა მთასა მას ზედა გარიზინსა, და ექუსთაჲ მათ -- მთასა
Line of ed.: 8     
მას გებალსა, ვითარცა წერილ არს მეორესა მას შჯულსა. და არს განყოფაჲ
Line of ed.: 9     
ნათესავთაჲ მათ ესრე, რამეთუ იტყჳს ესრე; განადგინენ ექუსნი
Line of ed.: 10     
მთასა მას გარიზინსა. რომელნი არიან ესე, რომელნი იტყჳან კურთხევათა
Line of ed.: 11     
მათ, და იტყოდეს: Page of sec. ed.: 89  სჳმეონ, ლევი, იუდა, იზაქარ, იოსებ, ბენიამენ, და მთასა
Line of ed.: 12     
მას გებალსა. რომელნი იტყოდეს წყევასა მას: რუბენ, გად, ასერ, ზაბილონ,
Line of ed.: 13     
დან, ნეფთალემ*. არა განწესებულად ითქუა ესე დაწერად განწესებულთა
Line of ed.: 14     
მათ თუალთასა, რომელი იყო ზედა სიტყჳერსა მას ფიცარსა. არამედ მოვიჴსენეთ
Line of ed.: 15     
გონებასა მეათერთმეტჱ იგი განწესებული რიცხუთა მათ, რომელ
Line of ed.: 16     
განიწილა ორგან: ექუსნი ერთსა მას მთასა და ექუსნი ერთსა მას ესე ვპოვეთ,
Line of ed.: 17     
რომელ იყვნეს განდგმულ ორთა მათ თუალთა Ms. page: 102r   ზმურთა მათ ზედა.
Line of ed.: 18     
მჴართა ამათ ზედა დაწერილ სახელები ძეთა მათ ისრაჱლისათაჲ, რამეთუ
Line of ed.: 19     
ათორმეტი იგი სახელები ვერ-მცა დაიწერა ერთი ერთსა თუალსა ზმურსა მას,
Line of ed.: 20     
არამედ განყოფილ: ექუსი იგი ნათესავი ერთსა და ექუსი ერთსა დაწერილ.
Line of ed.: 21     
ექუსი იგი კურთხევად გარიზინსა ზედა თუალსა მას, რომელი იყო ზედა
Line of ed.: 22     
მარჯუენესა მჴარსა, და ექუსი იგი ნათესავი წყევად გებალსა ზედა დაწერილ.
Line of ed.: 23     
თუალსა, რომელი იყო ზედა, მარცხენასა მჴარსა. ესე მთანი არიან პირის-პირ
Line of ed.: 24     
იერიქოსა აღმოსავალით კერძო მახლობელად გალგალსა. ამას გჳთხრობენ წიგნნი,
Line of ed.: 25     
სადა-იგი იკურთხნეს ძენი ისრაჱლისანი და იყვნეს მთასა მას გარიზინსა, რომელნი
Line of ed.: 26     
იტყოდეს კურთხევათა მათ: სჳმეონ, ლევი, იუდა და სხუანი იგი სამნი
Line of ed.: 27     
მათ თანა*. იტყოდეს ესრჱთ: "კურთხეულ, რომელმან ყოს ნებაჲ უფლისაჲ"*.
Line of ed.: 28     
და ჴმაჲ ოხრისაჲ სასმენელ იქმნებოდა ველთა მათ, სადა დგა ერი
Line of ed.: 29     
იგი. და იტყოდეს: იყავნ! იყავნ!

Line of ed.: 30        
და მერმე რუბენ, გად, [ასერ] და ზაბილონ, დან და ნეფთალემ მთასა
Line of ed.: 31     
მას გებალსა და იტყოდეს ესრჱთ: წყეულ იყავნ ყოველი, რომელმან არა
Line of ed.: 32     
ყოს დაწერილი წიგნთა ამათ შჯულისათაჲ! და იტყჳნ ყოველი იგი ერი:
Line of ed.: 33     
იყავნ! იყავნ!* და გამოითარგმანების ამენ: იყავნ. რამეთუ ჴმაჲ ორთა მათ
Line of ed.: 34     
მთათაგან და ოხრაჲ ორთა მათ დასთაჲ სასმენელ იქმნებოდა ერისაჲ მის,
Line of ed.: 35     
რომელნი დგეს ველსა მას შორის ორთა მათ მთათა, და გამოითარგმანებით
Line of ed.: 36     
ითქუმის მთაჲ იგი გარიზინი -- მთაჲ ჴსნისაჲ, და მთაჲ გებალი -- შეგინებულ
Line of ed.: 37     
და შებილწებულ.

Line of ed.: 38        
ხოლო რომელნი-მე ჰგონებდეს ესრჱთ, რომელთა არა გულისხმის-ყოფით
Line of ed.: 39     
წარიკითხნეს საღმრთონი წიგნნი, უფროჲს-ღა Ms. page: 102v   ნათესავმან სამარიტელთამან:
Line of ed.: 40     
მთაჲ იგი გარიზინი სხუად სახედ თქჳს: მთაჲ იგი მაღალი, რომელსა
Line of ed.: 41     
ზედა აქუს სიკიმასა, რომელ არს სჳქემი, რომელ არს პირს-პირ სჳქემსა ქალაქი
Line of ed.: 42     
სამარიტელთაჲ, რომელსა შევიდა უფალი, რომლისაგან გამოვიდა დედაკაცი
Line of ed.: 43     
იგი სამარიტელი და იხილა უფალი, რამეთუ ჯდა ზედა ჯურღუმულსა მას*.
Page of ed.: 172   Line of ed.: 1     
და აწ ერქუმის სჳქემსა ნეაპოლის, ქალაქი პოხილი და სავსჱ, რომელ არს ქუეყანასა
Line of ed.: 2     
მას პალესტინელთასა, რომელსა დამკჳდრებულ იყვნეს მას ჟამსა
Line of ed.: 3     
სამარიტელნი და ჰურიანი. და სამარიტელ ითქუმის, რამეთუ მთაჲ იგი, რომელ
Line of ed.: 4     
მახლობელად ქალაქსა მას არს, მთაჲ სომერაჲს ერქუმოდა, და ესუა მას ძჱ
Line of ed.: 5     
და უწოდა სახელი მას სომერონ. ეწოდა Page of sec. ed.: 90  სახელი მთასა მას-ცა სომერ. ამის
Line of ed.: 6     
გამო სახელ-ედვა ნათესავსა მას სამარიტელთასა. და იყო ნათესავი იგი სამარიტელთაჲ
Line of ed.: 7     
ქუეყანისა მისგან ბაბილოვნელთაჲსა და ასურასტანელთაჲსა.
Line of ed.: 8     
და ნაბუქოდონოსორს მოეყვანნეს და დაეშენნეს ქუეყანასა მას გალილეველთასა
Line of ed.: 9     
და პალესტინელთასა. რაჟამს წარტყუენნა ნაბუქოდონოსორ ძენი
Line of ed.: 10     
ისრაჱლისანი, შევიდეს წინაშე ნაბუქოდონოსორ მეფისა მოხუცებულნი ძეთა
Line of ed.: 11     
ისრაჱლისათანი. და იყვნეს კაცნი იგი, რომელ შევიდეს წინაშე ნაბუქოდონოსორ
Line of ed.: 12     
მეფისა ეზრა და სხუანი მღდელთა მათგანნი და მოხუცებულნი ძეთა
Line of ed.: 13     
მათ ისრაჱლისათანი. და ევედრნეს ნაბუქოდონოსორს, რაჲთა-მცა მიავლინნა
Line of ed.: 14     
კაცნი მცველად ქუეყანისა მის მათისა, რაჲთა არა ქუეყანაჲ იგი მაღნარად,
Line of ed.: 15     
გარდაიქცეს და განირყუნეს. და ისმინა ნაბუქოდონოსორ ვედრებაჲ იგი მათი
Line of ed.: 16     
და გამოარჩინა ოთხთა მათ ნათესავთაგან მონანი თჳსნი, წარავლინნა მცველად
Line of ed.: 17     
ქუეყანისა მის მათისა. და იყო სახელები ნათესავთაჲ მათ ესე: Ms. page: 103r  
Line of ed.: 18     
კუდიელნი და კჳთელნი და სეფუელნი და ანაგონელნი, რომელნი მივიდეს
Line of ed.: 19     
დაშენებად ქუეყანასა მას ისრაჱლისასა. და თითოვეულად ნათესავთა მათ
Line of ed.: 20     
ჰქონდეს კერპნი მათნი, რომელთა თავყუანის-სცემდეს და ღმრთით ჰხადოდეს.
Line of ed.: 21     
მოვიდეს და დაეშენნეს მახლობელად მთასა მას სომერასა. და სახელად
Line of ed.: 22     
მთისა მის და თჳსთა მათ საქმეთაგან სამარიტელ იწოდნეს, რამეთუ
Line of ed.: 23     
მცველობასა სომერი მტერ ერქუმის, რამეთუ ესენი იყვნეს მცველ ქუეყანისა
Line of ed.: 24     
მის და მათ ჟამთა მცველთა მათ ზედა სამარიაჲსათა ლომნი და ვეფხნი და დათუნი
Line of ed.: 25     
განმრავლებულ იყვნეს Page of sec. ed.: 91  მათ ზედა, მოსრვიდეს და ეგოდენ განმრავლებულ
Line of ed.: 26     
იყვნეს მჴეცნი იგი, დღითი-დღედ მოასრულებდეს ნათესავთა მათ სამარიაჲსათა.
Line of ed.: 27     
და მათ წარავლინეს ღაღადის-გდებად ნაბუქოდონოსორ მეფისა,
Line of ed.: 28     
რაჲთა განეშოროს იგი ქუეყანისა მისგან გალილეველთაჲსა და მიიქცენ იგინი
Line of ed.: 29     
მუნ-ვე ქუეყანად თჳსა, რაჲთა არა ყოველი-ვე აღიჴოცოს ნათესავი იგი
Line of ed.: 30     
სიმრავლისა მისგან მჴეცთაჲსა. და დაკჳრვებულ იყო ნაბუქოდონოსორ და
Line of ed.: 31     
ეტყოდა: ვითარ-მე დამკჳდრებელ იყვნეს ნათესავნი იგი ისრაჱლისანი? მოუწოდა
Line of ed.: 32     
მოხუცებულთა ძეთა მათ ისრაჱლისათა და ჰკითხვიდა: ვითარ შემძლებელ
Line of ed.: 33     
იყვენით დამკჳდრებად ქუეყანასა მას? და მათ მიუგეს ჭეშმარიტი და
Line of ed.: 34     
მართალი მისაგებელი, ჰრქუეს ნაბუქოდონოსორს: ვერვინ შემძლებელ არს
Line of ed.: 35     
ნათესავთაგანი დამკჳდრებად მუნ, არა თუ შჯული უფლისა ღმრთისაჲ ვის-მე
Line of ed.: 36     
აქუნდეს და თუ არა ვიდოდის შემსგავსებულად შჯულსა და ჰმონებდეს
Line of ed.: 37     
უფალსა ღმერთსა. და მოითხოვა ნაბუქოდონოსორ შჯული იგი მოხუცებულთა
Line of ed.: 38     
მათგან და მათ აღწერეს მსგავსად შჯულისა მის თჳსისა და მისცეს. და ნაბუქოდონოსორ
Line of ed.: 39     
უბრძანა Ms. page: 103v   მიძღუანებაჲ შჯულისაჲ მის სამარიტელთა
Line of ed.: 40     
მათ ჴელითა ეზრა მღდელისაჲთა.

Line of ed.: 41        
არა იგი ეზრა არს ესე, რომელი-იგი სალათიელისი ძისა ზორობაბელისი,
Line of ed.: 42     
არამედ სხუაჲ ეზრა არს, სახელით-მოდგამ მისა არს. და ესე ეზრა მღდელ-ყოფილ
Line of ed.: 43     
ქუეყანასა მას ისრაჱლისასა. მისცა სამარიტელთა მათ ხუთი იგი
Line of ed.: 44     
ხოლო თავი დაბადებისაჲ, დაწერილ წერილითა მით პირველი[თა] მსგავსად
Page of ed.: 173   Line of ed.: 1     
სახისა მის, რომელ მოსცა უფალმან მთასა Page of sec. ed.: 92  მას სინასა. და სახესა წერილისასა
Line of ed.: 2     
მას ძენი ებრაელთანი სახელ-სდებენ დიესინონ, რომელ გამოითარგმანების
Line of ed.: 3     
"განდგმულ ფიცართა მათ". ხოლო აწ რომელ აქუს ებრაელთა მათ სახჱ
Line of ed.: 4     
წერილისაჲ, არა მსგავს არს წინანდელისა მის დაწერილისა, რომელ ფიცართა
Line of ed.: 5     
მათ წერილ იყო. არამედ აწ რომელი აქუს ჰურიათა, სახელი ჰრქჳან
Line of ed.: 6     
სომორონოს. რამეთუ სამარიტელთა დესინონ ჰრქჳან, რომელ მათ ჟამთა გამოთლილთა
Line of ed.: 7     
მათ ფიცართა შინა წერილ იყო. და წარვიდა ეზრა მღდელი
Line of ed.: 8     
ბაბილოვნით. უნდა ნათესავი იგი ისრაიტელთაჲ სამარიტელთა მათგან განშოვრებად,
Line of ed.: 9     
რაჲთა ნუუკუე სამარიტელნი იგი აღერინენ ნათესავსა მას აბრაჰამისსა,
Line of ed.: 10     
რამეთუ ეპყრა შჯული იგი მოსჱსი. არა ცვალა წინაჲსწარმეტყუელთაჲ
Line of ed.: 11     
მათ წიგნთაჲ აღწერილი დესინონ, გარნა მარტოდ დაბადებისაჲ ხოლო იგი,
Line of ed.: 12     
რომელ მოეღო სამარიტელთა მათ ბუნებითი იგი შჯული, რაჲთა ამით განაშოვროს
Line of ed.: 13     
ურთიერთას ნათესავი იგი აბრაჰამისი და ნათესავი იგი სამარიტელთაჲ.

Line of ed.: 14        
აწ თხრობაჲ ამის ყოვლისაჲ განვაგრძვე და დავყოვნე და გამოვიძიე,
Line of ed.: 15     
ვინაჲ არიან სამარიტელნი ანუ რომელთა ნათესავთაგან და ვითარ სახელი
Line of ed.: 16     
დაედვა სახელად მთისა მის და ძისა სომერაჲსა, რომელ იყო ნათესავისა მისგან
Line of ed.: 17     
ქანანე\ლთაჲსა Ms. page: 104r   და ფერეზელთაჲსა, ანუ ვითარ-მე სახელი სამარიტელთაჲ
Line of ed.: 18     
გამოითარგმანების მცველ, რამეთუ იყვნეს იგინი მცველ ქუეყანისა
Line of ed.: 19     
მის. ვიწყო თქუმად მერმე სხუად სახედ და გამოცხადებულად გამოვაჩინნე
Line of ed.: 20     
იგინი, ვითარმედ ვითარ იყვნეს მცველ შჯულისა მის და ჰმსახურებდეს კერპთა.
Line of ed.: 21     
რამეთუ წერილ არს ესრე სამარიტელთათჳს, Page of sec. ed.: 93  ვითარმედ იწუართებოდეს
Line of ed.: 22     
და ისწავლებოდეს და აქუნდა მათ შჯული უფლისა ღმრთისაჲ და თავყუანის-სცემდეს
Line of ed.: 23     
კერპთა თჳსთა. ხოლო შჯულსა უფლისასა წერილ არს, ვითარმედ:
Line of ed.: 24     
კერპთა შენ ნუ თაყუანის-სცემ*. და თუ რომელმან კერპთა თავყუანის-სცეს,
Line of ed.: 25     
ვითარ-მე შჯულისა აღმასრულებელ იპოვოს? არამედ იქმოდეს ზაკულებით
Line of ed.: 26     
ოთხნი იგი ბილწნი ნათესავნი სამარიტელთანი, რაჟამს ესმა, ვითარმედ მოვალს
Line of ed.: 27     
ეზრა განრყუნად და დამუსრვად კერპთა მათ, ვითარცა წერილ არს შჯულსა
Line of ed.: 28     
მოსჱსსა, რამეთუ უბრძანა ღმერთმან, ვითარმედ ყოველი, რომელი თავყუანის-სცემდეს
Line of ed.: 29     
კერპთა, ქვითა დაიქოლენ. ესე ვითარ ესმა ნათესავსა მას სამარიტელთასა,
Line of ed.: 30     
იწრაფეს და აღიხუნეს კერპნი იგი სიმაღლისაგან ბაგინთა მათ ტაძრისათა
Line of ed.: 31     
და წარიხუნეს და დამალნეს მთასა მას გარიზინსა კერპნი თჳსნი, ვითარცა
Line of ed.: 32     
წერილ არს შემდგომითი შემდგომად თხრობათა. ვითარ იტყჳს: კაცთა
Line of ed.: 33     
ბაბილოვნელთა კერპნი თჳსნი, სოქოთი და ბენეთი, და კაცთა ქოთიელთა
Line of ed.: 34     
კერპნი თჳსნი, რომელთა სახელ-ედვა ნერიგელ, და კაცთა ემათელთა კერპნი
Line of ed.: 35     
იგი ასიმა, და [ე]ველთა -- კერპნი იგი: ნებას, თართაქ და კერპნი იგი სეფარუიმ*.
Line of ed.: 36     
და შეცთომილებითა მით იქცინეს გულნი სამარიტელთა მათ თაყუანის-ცემად
Line of ed.: 37     
გარიზინ მთასა, სადა დაეფარნეს და დაემალნეს კერპნი იგი და
Line of ed.: 38     
ყოვლით კერძო, სადა-ცა არიედ, თაყუანის-სციან მთასა მას Ms. page: 104v  , ჩრდილოჲთ
Line of ed.: 39     
და სამხრით, ყოვლით კერძო, სადაჲთ-ცა არიედ კერპნი იგი, თაყუანის-სცემედ,
Line of ed.: 40     
რამეთუ იყვნეს გარიზინსა ზედა, რაჲთა აღესრულოს
Line of ed.: 41     
სიტყუაჲ დაწერილისაჲ მის, რომელსა იტყჳს, ვითარმედ დგეს
Line of ed.: 42     
და მოელოდეს Page of sec. ed.: 94  სამარიტელნი იგი შჯულსა მას უფლისასა. ხოლო თავყუანის-სცემედ
Line of ed.: 43     
კერპთა მათ თჳსთა, რამეთუ რომელ აწ სამარიტელნი
Page of ed.: 174   Line of ed.: 1     
არიან, უმეცარ არიან, სადა დაფარულ არიან კერპნი იგი და იტყჳან,
Line of ed.: 2     
ვითარმედ მამანი ჩუენნი თავყუანის-სცემდეს მთასა ამას და თავთა თჳსთა
Line of ed.: 3     
ნაშობ იოსების ითხრობენ.

Line of ed.: 4        
და ესე ყოველი იყო, რაჲთა არა ნაცილ იყოს სიტყუაჲ წერილისაჲ
Line of ed.: 5     
მის უფროჲ[ს]ღა. რამეთუ მსგავსად საქმეთა თჳსთათჳს საღმრთონი წიგნნი
Line of ed.: 6     
იტყჳან დამარხვისათჳს შჯულისა უფლისაჲსა. და თავყუანის-ცემად კერპთა
Line of ed.: 7     
თჳსთა.

Line of ed.: 8        
და ესე ყოველი თხრობაჲ იქმნა ათორმეტთა მათთჳს ნათესავთა, რომელნი
Line of ed.: 9     
განიწილნეს მთასა მას გარიზინს და გებალს. და გამოვაჩინეთ, რამეთუ
Line of ed.: 10     
[არა] ესე არს გარიზინი, რომელსა თავყუანის-სცემენ სამარიტელნი.
Line of ed.: 11     
და იგინი შეტყუვილითა შესცთეს, რამეთუ არა მეცნიერ არიან ყოველთა
Line of ed.: 12     
საღმრთოთა წიგნთა, არამედ მეცნიერ არიან დაბადებისა წიგნთა ხოლო და
Line of ed.: 13     
სხუათა წიგნთა არა აღმოიკითხვენ. და ჰგონებენ, ვითარმედ იგი მთაჲ, რომელი
Line of ed.: 14     
მახლობელ არს ნიაპოლისსა, რამეთუ მთაჲ იგი გარიზინი დიდ და მაღალ
Line of ed.: 15     
არს. და ერთი იგი მთაჲ, რომელ პირის-პირ მისა არს, რომლისათჳს შეცთომილებით
Line of ed.: 16     
იტყჳან, ვითარმედ ესე არს გებალი, რამეთუ სჳქემი და ადგილი
Line of ed.: 17     
იგი, რომელსა დადებულ არს იოსები შორის ორთა მათ მთათა, საშუვალ ღელესა
Line of ed.: 18     
მას და იმიერ და ამიერ მთანი იგი. და ერთ კერძო მთისა მის გარიზინს
Line of ed.: 19     
დაკიბულად ქმნულ არს ვიდრე თავადმდე მთისა მის სამარიტელთაჲსა.
Line of ed.: 20     
რომელნი-იგი დამკჳდრებულ იყვნეს ქალაქსა მას ნეაპოლისს. და ზედა თავსა მას
Line of ed.: 21     
მთისასა, უქმნეს Ms. page: 105r   შჱნებაჲ და თავყუანის-სცემენ მთასა მას გარიზინსა,
Line of ed.: 22     
ვითარცა წინაჲსწარ ვთქუთ შეცთომილებისა Page of sec. ed.: 95  მათისათჳს და არა სიბრძნისა.
Line of ed.: 23     
რამეთუ წერილნი შეატყუებენ და თხრობანი ყოველნი, რომელნი ჭეშმარიტ
Line of ed.: 24     
არიან, რამეთუ მაღალ არს თავი მთისაჲ მის. და თუ ვინმე ღაღად-ყოს თავსა
Line of ed.: 25     
ზედა მთისა მის, არა არს ვითარ-მცა ზეშთამო სასმენელ იქმნა ველთა მათ
Line of ed.: 26     
ჴმაჲ იგი და რაჟამს ექუსნი იგი ნახპეტნი ღაღადებდეს და ეტყოდეს კურთხევათა
Line of ed.: 27     
მათ ერსა მას, რომელსა არა ესმინ ჴმაჲ იგი სიმაღლითა მით მთისაჲთა,
Line of ed.: 28     
ვითარ-მცა თქუეს "ამენ", რომელ არს თარგმანებით "იყავნ"? რამეთუ
Line of ed.: 29     
მილიონ ერთ უმაღლეს არს სიმაღლჱ მისი; რამეთუ მრავალ დაკიბულ
Line of ed.: 30     
არს თავადმდე. ვითარ იტყჳან, ათას ხუთას და უმეტეს არს დაკიბული იგი.
Line of ed.: 31     
და ქუემო ძირსა მთისასა არს ადგილი, რომელ არა დაკიბულ არს, და ეგოდენისა
Line of ed.: 32     
სიმაღლისაგან ვითარ-მე-მცა ისმა ჴმაჲ მათა, რომელნი-მცა დგეს
Line of ed.: 33     
ძირსა მის მთისასა, ანუ ზეშთა მათ -- ჴმაჲ ქუემოთაჲ მათ მდგომარეთაჲ?
Line of ed.: 34     
ამით ყოვლითა შეტყუებულ არს შეცთომილებაჲ სამარიტელთაჲ მათ.
Line of ed.: 35     
რამეთუ არა ესე მთანი არიან, რომელთა იტყოდეს ძენი ისრაჱლისანი. კურთხევათა
Line of ed.: 36     
და წყევათა აწ გჳჩუენებენ ჩუენ წიგნნი იგი ისუ ნავესნი, რომელნი-იგი
Line of ed.: 37     
დაწერილ არიან შემდგომად დაბადებისა წიგნთაჲსა, ვითარმედ აღმოსავალით
Line of ed.: 38     
კერძო პირს-პირ იერიქოსა დგანან ორნი იგი მთანი: გებალი და
Line of ed.: 39     
გარიზინი. და მახლობელად ადგილსა მას, რომელსა ჰრქჳან გალგალა, სადა-იგი
Line of ed.: 40     
დასხნეს ათორმეტნი იგი ქვანი*, სადა-ცა-იგი ყო ზატიკი ისუ ძემან
Line of ed.: 41     
ნავჱსმან და ჭამეს პური ქუეყანისაჲ მის, სადა-იგი მოაკლდა მანანაჲ მათგან, Page of sec. ed.: 96 
Line of ed.: 42     
ამას ადგილსა წინა-დაიცჳთეს ძეთა ისრაჱლისათა ცის-ნატეხისა ქვისა მახჳლითა*.
Line of ed.: 43     
ესე იგი ადგილი არს "გალგალი, რომელი დგას აღმოსავალით კერძო
Line of ed.: 44     
იერიქოსა"* Ms. page: 105v  . ამისა მახლობელად დგანან მთანი იგი, რომელ არიან
Page of ed.: 175   Line of ed.: 1     
მცირენი ბორცუნი -- გარიზინი და გებალი, რომელთა ზედა იტყოდეს წყევათა
Line of ed.: 2     
და კურთხევათა. ხოლო მთაჲ იგი დიდი გარიზინი, რომელ არს სიკიმაჲ,
Line of ed.: 3     
სამხრით კერძო დგან, იერიქოსა მახლობელად, მზის აღმოასავალით
Line of ed.: 4     
კერძო და შორავს იერიქოსა ორმეოც და ათორმეტ მილიონ. ხოლო ესე
Line of ed.: 5     
მთანი არიან გებალი და გარიზინი მახლობელად იერიქოსა ვითარ ორით
Line of ed.: 6     
მილიონით აღმოსავალით მიახლებულად სამხრით კერძოსა მას.

Line of ed.: 7        
აწ გამოვაცხადნეთ მთანი ესე ყოვლითა ჭეშმარიტებითა. აქა ოდენ კმა
Line of ed.: 8     
იყავნ თქუმად და გულისხმის-ყოფად ამის ყოვლისათჳს*.
Page of sec. ed.:  



Text: Phys.  
Physiologus



For the sake of easy collation, page numbers were added in accordance with the edition
Fiziolog.
Armjano-gruzinskij izvod.
Gruzinskij i armjanskij teksty
izsledoval, izdal i perevel
N. Marr
(Teksty i razyskanija po armjano-gruzinskoj filologii, 6 /
Izdanija Fakul'teta vostočnyx jazykov Imperatorskago Sankt-Peterburgskago Universiteta, 5),
Sanktpeterburg 1904
pp. 1-44.




Page of ed.: 175  
Line of ed.: 9  
Page of sec. ed.: 1 
Ms. page: 106r  
მჴეცთათჳს სახისა სიტყუაჲ წიგნთაგან თქუმული
Line of ed.: 10  
წმიდისა ბასილი ებისკოპოსისა კესარიელისაჲ



Chapter: 1  
Page of ed.: 175  
Line of ed.: 11        
ა̂. არს, რომელი იწოდების მსუენი მზარისაჲ.

Line of ed.: 12        
ვითარცა სახის-მეტყუელმან თქუა: რაჟამს დამდედნის და მოაკლდის ორთა-ვე
Line of ed.: 13     
თუალთა მისთა და დაბრმის და ვერ იხილის ნათელი მზის-თუალისაჲ, რაჲმე
Line of ed.: 14     
ზაკუვაჲ იძმაცჳს, რაჲთა-მცა შუენიერ-იქმნა თავი თჳსი: მივიდის ძიებად
Line of ed.: 15     
ზღუდისა, რომელი აღმოსავალსა ჰმართებნ და შეჴდის ნაპრალსა მის ზღუდისასა,
Line of ed.: 16     
რომელი მზის აღმოსავალსა ჰხედავნ და გამობრწყინებასა მზისასა
Line of ed.: 17     
აღეხუნიან თუალნი მისნი და განჭაპუკნის.

Page of sec. ed.: 2 
Line of ed.: 18        
ეგრე-ცა შენ, კაცო. ძუელი იგი თუ ქმნულებაჲ გაქუნდეს სამოსლად*,
Line of ed.: 19     
ეკრძალე, ნუუკუე დაგიბრმენ თუალნი გულის-ა შენისანი. და-თუ-გიბრმენ,
Line of ed.: 20     
იძიე ადგილი საგონებელი, ვინაჲ გამობრწყინდეს შენ ზედა ახალი მჴსნელი
Line of ed.: 21     
ჩუენი იესუ ქრისტე, რომელსა ეწოდების მზჱ აღმოსავალი წინაჲსწარმეტყუელისაგან.
Line of ed.: 22     
მზის-თუალმან მან სიმართლისამან აღგიხილნეს ორნი-ვე თუალნი
Line of ed.: 23     
შენნი, ძუელისა მის წილ გეყოს შენ ახალი სამოსელი*.

Line of ed.: 24        
უკუე კეთილად სამე თქუა სახის-მეტყუელმან ქმნულებაჲ სახისაჲ ურთიერთას
Line of ed.: 25     
თესლთაჲ.

Chapter: 2  
Page of ed.: 175  
Line of ed.: 26        
ბ̂. ვიწყო ლომისათჳს, რამეთუ შარავანდედ არს ყოველთა მჴეცთა
Line of ed.: 27     
ზედა და ყოველთა პირუტყუთა.

Line of ed.: 28        
იაკობ რაჟამს აკურთხევდა იუდას, ჰრქუა ესრჱთ: "ლეკუ ლომის, იუდა,
Line of ed.: 29     
მორჩად აღმოცენებულ, შვილო ჩემო!"* და სხუანი იგი თითოვეულად
Line of ed.: 30     
აკურთხნა.

Line of ed.: 31        
სახის-მეტყუელმან თქუა: სამი სახჱ არს ლომისაჲ. პირველი სახჱ: რაჟამს
Line of ed.: 32     
ვალნ იგი, გინა თუ ზუაობნ, სული ეცის მონადირეთაჲ და კუდითა თჳსითა
Line of ed.: 33     
ძუალსა მას შეჰრყუნინ, ნუუკუე იკულევდენ Page of sec. ed.: 3  მონადირენი და პოვონ Ms. page: 106v  
Line of ed.: 34     
იგი სადგურსა თჳსსა და შეიპყრან იგი.

Line of ed.: 35        
შენ, რომელი გფარავს გულს-მოდგინედ გამოუჩინებელი ლომი იესუ
Line of ed.: 36     
ქრისტე, რომელმან სძლო სოფელსა*, ნათესავით იუდაჲსით გამობრწყინდა,
Page of ed.: 176   Line of ed.: 1     
ძირით იესესით, რომელი მოვიდა სამარადისოჲსა მამისაგან. გამობრწყინდა
Line of ed.: 2     
და დაეფარა გამოუჩინებელად საგონებელი კუალი, რომელ არს ღმრთეებაჲ;
Line of ed.: 3     
ანგელოზთა თანა ანგელოზ ჩან, საყდართა თანა საყდარ ჩან, მთავრობათა
Line of ed.: 4     
თანა მთავარ ჩანნ ვიდრე ჟამადმდე მოსლვისა მისისა, რამეთუ გარდამოჴდა
Line of ed.: 5     
საშოდ მარიამისა, რაჲთა იჴსნნეს შეცთომილნი ნათესავნი კაცთანი, "და სიტყუაჲ
Line of ed.: 6     
იგი ჴორციელ-იქმნა და დაემკჳდრა ჩუენ თანა"*, უცნაურად გარდამოჴდა
Line of ed.: 7     
ზესკნელ ძალთაჲ, რამეთუ გარდამოჴდა ქუეყანად და თქუეს: "ვინ
Line of ed.: 8     
არს ეგე, მეუფჱ დიდებისაჲ?"* მაშინ თქუა სულმან პირითა დავით წინაჲსწარმეტყუელისაჲთა:
Line of ed.: 9     
"ესე არს მეუფჱ დიდებისაჲ"*.

Line of ed.: 10        
მეორჱ სახჱ ლომისაჲ: რაჟამს სძინავნ, მღჳძარე არიედ თუალნი მისნი,
Line of ed.: 11     
რამეთუ ზე უხილვედ.

Line of ed.: 12        
ვითარცა კურთხევასა მგალობელთასა თქუა: "მე მძინავს და Page of sec. ed.: 4  სული ჩემი
Line of ed.: 13     
მღჳძარე არს"*.

Line of ed.: 14        
უკუეთუ გუამსა მას ტაძარსა ეძინა ოდეს-მე, ხოლო ღმრთეებაჲ იგი
Line of ed.: 15     
მღჳძარე არს მარადის. მარჯულ მამისა არს მღჳძარე და უძილ, ვითარ "არა
Line of ed.: 16     
დაიძინის მცველმან ისრაჱლისამან."*.

Line of ed.: 17        
მესამჱ სახჱ ლომისაჲ: რაჟამს შვნის ძუმან ლომმან ლეკუნი, მკუდარნი
Line of ed.: 18     
სხნის, და ზინ და სცავნ ლეკუთა მათ, ვიდრე მოსლვადმდე მამისა მის დღესა
Line of ed.: 19     
მესამესა, ჰბერის შუბლსა და აღადგინნის ლეკუნი იგი.

Line of ed.: 20        
ეგრე-ცა ყოვლისა მპყრობელმან ღმერთმან, მამამან ყოველთამან აღადგინა
Line of ed.: 21     
მკუდრეთით დღესა მესამესა ძჱ იგი პირმშოჲ, ყოველთა დაბადებულთაჲ*
Line of ed.: 22     
უფალი ჩუენი იესუ ქრისტე, უკუე Ms. page: 137r   კეთილად სამე თქუა იაკობმან,
Line of ed.: 23     
ვითარმედ: "ლეკო ლომისაო, აწ უკუე ვინ განაღჳძოს იგი?"*.

Line of ed.: 24        
კეთილად თქუა სახის-მეტყუელმან ლომისა მისთჳს და ლეკჳს ლომისაჲსა.

Chapter: 3  
Page of ed.: 176  
Line of ed.: 25        
გ̂. ახოვნებისათჳს, რომელმან აღიღო თავადი სიმჴნჱ*.

Line of ed.: 26        
არს მჴეცი, რომელი იწოდების ავთოლოფოს, მძჳნარე და Page of sec. ed.: 5  სასტიკ
Line of ed.: 27     
არს მჴეცი იგი, რამეთუ მონადირეთაგან ვერ ეგების ჴელთ-დებად იგი.
Line of ed.: 28     
რქანი მისნი გრძელ არიან და ხერხის სახედ, რამეთუ ხენი დიდნი და მაღალნი
Line of ed.: 29     
განხერხნის და რაჟამს სწყურინ, მივიდის ფისონდ მდინარედ და სჳს
Line of ed.: 30     
წყალი. და არიან რაჲმე პრაკნი რტო-წულილნი, რომელნი იწოდებიან პრაკ-მაღალნი.
Line of ed.: 31     
და იწყის მღერად და ჰბრძავნ პრაკთა Page of sec. ed.: 6  მათ. და შეეკიდნიან რტონი
Line of ed.: 32     
მისნი პრაკთა მათ და რტოთა მისთა. შეიპყრიან და შეიმტკიციან რტოთა
Line of ed.: 33     
მათ პრაკთასა. და ყჳრიდ იწყის, რამეთუ განრინებაჲ ჰნებავნ და ვერ ჴელ-ეწიფებინ,
Line of ed.: 34     
რამეთუ შეხეულ და შებრატნილ არიან, და დგან. ისმინიან ყჳრილი
Line of ed.: 35     
მონადირეთა მათ, მოვიდიან და მოკლიან იგი.

Line of ed.: 36        
და შენ, წესიერი ახოვანი, ვიდრე მოსავ იყავ შენ ორთა-ვე რქათა შენთა
Line of ed.: 37     
და განჰხერხენ რტონი იგი -- სიტყუანი, ვეცხლის-მოყუარებაჲ და გულის-თქუმაჲ
Line of ed.: 38     
მჴდომისაჲ, თხლჱ სოფლისაჲ, შურდული ეშმაკისაჲ*. და იხარებდენ
Line of ed.: 39     
ანგელოზნი და ძალნი. და ორნი რქანი შენნი ორნი მცნებანი არიან.

Page of ed.: 177  
Line of ed.: 1        
ხოლო ეკრძალე, ნუუკუე შენ-ცა ემღერდე და ჰბრძოდი პრაკთა მათ და
Line of ed.: 2     
მცირესა მიზეზსა, ანუ სამოსელსა ანუ სხუასა რას-მე კეთილსა შეიბრატნო და
Line of ed.: 3     
შეიხჳო მახესა მისსა და გპოვოს შენ ბოროტმან მონადირემან ეშმაკმან.

Chapter: 4  
Page of ed.: 177  
Line of ed.: 4        
დ̂. ღჳნითა ანუ დედაკაცითა თუ* Ms. page: 107v   მისდრკე, ბრძენო კაცო**.

Line of ed.: 5        
არიან ქვანი ველთანი დედალ-მამალნი. ვიდრე ეშოვრნიან ურთიერთას,
Line of ed.: 6     
არასადა აღედვის ცეცხლი, და თუ შეეხის მამალი დედალსა მას,
Line of ed.: 7     
ცეცხლი აღატყდის და შეწჳს არჱ მრავალი და ველი.

Line of ed.: 8        
უმჴნე, რომელნი ახოვნებისა იყვნეს, სამსონ და იოსებ, კაცნი მართალნი,
Line of ed.: 9     
განსაცდელსა შეჴდეს დედათათჳს.

Line of ed.: 10        
უკუე კეთილად სამე თქუა სახის-მეტყუელმან გონიერთათჳს, რაჲთა
Line of ed.: 11     
განერნენ.

Chapter: 5  
Page of ed.: 177  
Line of ed.: 12        
ე̂. არს მჴეცი ზღუასა შინა, რომელსა სახელი ჰრქჳან ხერხ. ფრთენი
Line of ed.: 13     
მისნი გრძელ არიან. რაჟამს იხილნის ნავნი ეზო-ბმულნი, ემსგავსინ მათ და
Line of ed.: 14     
აღიპყრნის ფრთენი მისნი Page of sec. ed.: 7  მსგავსად ეზოთა მათ ნავისათა და უჴდებინ ნავთა,
Line of ed.: 15     
ვითარ უტევან ორმეოც. და ვითარცა დაშურის, დაიყვნის ფრთენი და თჳსა-ვე
Line of ed.: 16     
შეიკრიბნის დაშურომისაგან. და ღელვათა აღიღიან და მიიღიან თჳსსა-ვე
Line of ed.: 17     
მას ადგილსა წინანდელსა, სადა-ცა იგი პირველად არნ.

Line of ed.: 18        
ზღუაჲ იგი სოფლის სახჱ არს, ნავნი -- წმიდათა წინაჲსწარმეტყუელთა,
Line of ed.: 19     
რომელნი, ვითარცა ნავნი, განჴდეს სოფელსა ჴდომისა ძლით მის მჴეცისაჲსა.
Line of ed.: 20     
და ხერხმან მისმან ვერ დაუთმო ნავთა მათთა, -- რომელნი-იგი ჟამ ერთ
Line of ed.: 21     
მჴნდიან და ვერ დაუთმიან წმიდათა თანა მყოვარ თმენად შედგომილსა საქმესა
Line of ed.: 22     
კეთილსა, და ვერ დაუთმიან აღებად სიმჴნჱ ვეცხლის-მოყუარებითა, ანუ
Line of ed.: 23     
თავ-ჴედებითა, ანუ სიძვითა, ანუ მრუშებითა, ანუ სხჳსა რაჲმე კეთილისათჳს,
Line of ed.: 24     
რომელნი ვითარცა ღელვანი ზღჳსანი მიიყვანებენ ჯოჯოხეთა.

Chapter: 6  
Page of ed.: 177  
Line of ed.: 25        
ვ̂. არს მფრინველი, რომელსა სახელი ჰრქჳან ქალანდროს, რომელი-იგი
Line of ed.: 26     
მეორესა შჯულსა მოსჱსსა იჴსენების.

Line of ed.: 27        
სახის-მეტყუელმან Page of sec. ed.: 8  თქუა: ვითარ მებრიად Ms. page: 108r   სპეტაკ არს და რაჲთურთით
Line of ed.: 28     
სიშავე არა არს მის თანა! და ნაკრტენი მუცლისა მისისაჲ ჰკურნებს
Line of ed.: 29     
თუალთა დადგომილთა. და შარავანდედთა თანა და სამეუფოს იპოვებინ
Line of ed.: 30     
ქალანდრი იგი.

Line of ed.: 31        
თუ სნეული ვინმე არნ და სნეულებაჲ იგი მის კაცისაჲ სასიკუდინებელი
Line of ed.: 32     
სენი არნ, ვითარცა იხილის სნეულმან მან, მიიქციის პირი მისგან; ქალანდრი
Line of ed.: 33     
იგი იციან ყოველთა, თუ მაკუდინებელ არნ; თუ მაცხოვნებელ -- სნეულმან
Line of ed.: 34     
მან შეჰკერტნის და ჰხედავნ ქალანდრსა მას. და ქალანდრმან მან შთანთქის
Line of ed.: 35     
სალმობაჲ სნეულისაჲ მის და დაუცხრის სალმობაჲ იგი და განერის
Line of ed.: 36     
კაცი იგი.

Line of ed.: 37        
ქალანდრი იგი ერთბამად სახედ შუენიერსა მაცხოვარსა ემსგავსების, რამეთუ
Line of ed.: 38     
ყოვლად სპეტაკ არს უფალი ჩუენი იესუ ქრისტე და სიშავჱ არა არს
Line of ed.: 39     
მის თანა, ვითარცა-იგი მან მხოლომან თქუა: "მოვალს მთავარი იგი ამის
Page of ed.: 178   Line of ed.: 1     
სოფლისაჲ და ჩემ თანა არარაჲ პოვოს მან თჳსი"*, რამეთუ მოვიდა წმიდათაგან
Line of ed.: 2     
ცათა. ჰურიათა განიშოვრეს სულთა მათთაგან ღმრთეებაჲ მისი. მოვიდა
Line of ed.: 3     
წარმართთა და აღამცირა სნეულებაჲ და სალმობაჲ ჩუენი და აღმაღლდა Page of sec. ed.: 9 
Line of ed.: 4     
ჯუარად, ვინაჲ-ცა აღჴდა მაღალთა და წარმოტყუენა ტყუჱ*. თჳსთა მოვიდა
Line of ed.: 5     
და თჳსთა იგი არა* შეიწყნარეს.

Line of ed.: 6        
უკუე კეთილად სამე თქუა სახის-მეტყუელმან ქალანდრისა მისთჳს. ხოლო
Line of ed.: 7     
სთქუათ: ქალანდრი ბილწი მფრინველი არს, ვითარ ემსგავსების ქრისტესა?
Line of ed.: 8     
გუელი იგი სამე ბილწი არს, ვითარცა წამა იოვანე და თქუა: "ვითარცა
Line of ed.: 9     
მოსე აღამაღლა გუელი იგი უდაბნოსა, ეგრე-ცა აღმაღლებაჲ ჯერ-არს ძისა
Line of ed.: 10     
კაცისაჲ*. ხოლო არს რაჲმე გუელისაჲ მის კეთილი -- სიბრძნჱ; და ლომისაჲ
Line of ed.: 11     
მის, რამეთუ ძლიერ არს; და ცხოვრისაჲ მის, რამეთუ მშჳდ არს. და მრჩობლ
Line of ed.: 12     
არს ყოველი დაბადებული, Ms. page: 108v   იყოღათუ სხუაჲ რაჲ, სიჯერკულჱ ეგონოს-ვე,
Line of ed.: 13     
არამედ კეთილი-ცა იპოვის.

Chapter: 7  
Page of ed.: 178  
Line of ed.: 14        
ზ̂. კეთილად თქუა დავითმან: "ვემსგავსე მე ვარხუსა მას უდაბნოჲსასა
Line of ed.: 15     
და ვიყავ მე ვითარცა ბუვი ნატამნევსა"*.

Line of ed.: 16        
სახის-მეტყველმან თქუა ვარხჳსა მფრინველისათჳს, ვითარმედ ჯეკმა მართჳს
Line of ed.: 17     
მოყუარჱ არს. რაჟამს მართუენი გამოიჴადნის და კნინ აღორძნდიან, Page of sec. ed.: 10 
Line of ed.: 18     
დათრგუნნიან და მოკლნიან მართუენი თჳსნი. და უკუანაჲსკნელ სიყუარულითა
Line of ed.: 19     
იგლოვდიან. მესამესა დღესა ინანიედ, თუ რაჲსა მოვწყჳდენით მართუენი
Line of ed.: 20     
თჳსნი. დღესა მესამესა მოვიდის დედაჲ მათი, განუპნის გუერდნი იგი მათნი
Line of ed.: 21     
და სისხლი იგი მათი, რომელი გარდამოსწუთინ ზედა მკუდარსა მას ჴორცსა
Line of ed.: 22     
მართუეთა თჳსთასა, აღადგინნის იგინი მკუდრეთით.

Line of ed.: 23        
ეგრე-ცა უფალმან ღმერთმან თქუა პირითა ესაია წინაჲსწარმეტყუელისაჲთა:
Line of ed.: 24     
"შვილ ვისხენ და აღვიზარდენ, და მათ მე შეურაცხ-მყვეს"*.

Line of ed.: 25        
შემოქმედმან გჳსხნა ჩუენ და ჩუენ შეურაცხ-ვყავთ იგი. რაჲთა უკუე
Line of ed.: 26     
შეურაცხ-ვყავთ? რამეთუ თავყუანის-ვსცემდით დაბადებულთა და არა დამბადებელსა*.
Line of ed.: 27     
მოვიდა და აღჴდა სიმაღლესა ჯუარისასა და ლახურითა წყლეს
Line of ed.: 28     
გუერდი მისი; და დააწთო სისხლი და წყალი მჴსნელი საუკუნოჲ.

Line of ed.: 29        
სისხლი იგი, რომელ თქუა: "მოიღო სასუმელი და ჰმადლობდა"*. და
Line of ed.: 30     
წყალი იგი -- ნათლის-ღებაჲ მჴსნელად მონანულთა.

Line of ed.: 31        
უკუე კეთილად სამე თქუა სახის-მეტყუელმან ვარხჳსა მფრინველისაჲ.

Page of sec. ed.: 11 
Chapter: 8  
Page of ed.: 178  
Line of ed.: 32        
ჱ̂. ბუვისათჳს თქუა: ღამის მოყუარჱ არს, ვიდრე დღისაჲ.

Line of ed.: 33        
და უფალმან ჩუენმან იესუ ქრისტემან შეგჳყუარნა ჩუენ, რომელნი ბნელსა
Line of ed.: 34     
და აჩრდილთა სიკუდილისათა ვიყვენით* ერი წარმართთაჲ უფროჲს ვიდრე
Line of ed.: 35     
ჰურიათაჲ, რომელთა შვილებაჲ ზედა ედვა და საზეპურობაჲ.

Line of ed.: 36        
მიერ-ვე თქუა მაცხოვარმან: Ms. page: 109r   "ნუ გეშინინ თქუენ, სამწყსოო მცირეო,
Line of ed.: 37     
რამეთუ უნდა ღმერთსა მოცემად თქუენდა სასუფეველი ცათაჲ!"*.

Line of ed.: 38        
ხოლო თქუენ მარქუთ მე, ვითარმედ ბუვი ბილწი მფრინველი არს შჯულისაგან,
Line of ed.: 39     
ვითარ ვამსგავსოთ ქრისტესა?
Page of ed.: 179   Line of ed.: 1     
მგონიეს, მჴსნელისა მისთჳს თქუა პავლემან, ვითარმედ: "რომელმან-იგი
Line of ed.: 2     
არა იცოდა ცოდვაჲ, ჩუენთჳს ცოდვილ იქმნა იგი". და "მოიდრიკა გუამი
Line of ed.: 3     
მისი, რაჲთა ჩუენ აღვმაღლდეთ"*. ყოველთა თანა ყოვლითა იყო, რაჲთა
Line of ed.: 4     
ყოველნი აცხოვნნეს"*.

Line of ed.: 5        
უკუე კეთილად სამე თქუა სახის-მეტყუელმან ბუვისათჳს.

Chapter: 9  
Page of ed.: 179  
Line of ed.: 6        
თ̂. მერმე თქუა დავითმან: "განახლდეს, ვითარცა ორბისა, სიჭაბუკჱ
Line of ed.: 7     
შენი"*.

Line of ed.: 8        
სახის-მეტყუელმან Page of sec. ed.: 12  თქუა ორბისათჳს: რაჟამს დამდედნის და დაუმძიმდიან
Line of ed.: 9     
ფრთენი მისნი და განუქშუნიან თუალნი, და ეძიებნ წყაროსა წყალთასა
Line of ed.: 10     
და აღფრინდის მიქცეულად მაღალსა ქარსა მძაფრსა მზის-თუალსა წყაროდმი
Line of ed.: 11     
და განახურვნის ფრთენი და თუალნი შეპიშუებულნი და შთაჴდის წყაროსა
Line of ed.: 12     
და იბანის სამჯერ და განჭაპუკნის.

Line of ed.: 13        
და თუ შენ-ცა გაქუნდეს სამოსელი ძუელისა კაცისაჲ -- და მოგაკლდეს
Line of ed.: 14     
თუალ[თა], იძიე საგონებელი წყაროჲ, მცნებაჲ ღმრთისა ცხოველისაჲ, რომელმან-იგი
Line of ed.: 15     
თქუა: "მე დამიტევეს წყაროჲ წყლისა ცხოველისაჲ"*, და
Line of ed.: 16     
აღფრინდე სიმაღლესა მზის-თუალისასა, მართლისა მის იესუ ქრისტჱსა. და მან
Line of ed.: 17     
დაგიწუას ძუელი იგი სამოსელი, რომელ შეიმოსე ეშმაკისაგან, რომელ ორთა
Line of ed.: 18     
მათ მოხუცებულთა ესმა: "დაძუელებულნო დღითა ბოროტითა!* და ნათელ-იღო
Line of ed.: 19     
შენ სამჯერ მყოვარ წყაროჲსაგან სახელითა მამისაჲთა და ძისაჲთა
Line of ed.: 20     
და სულისა წმიდისაჲთა. და განიძარცო ძუელი იგი კაცი საქმითურთ მისით
Line of ed.: 21     
და შეიმოსოთ (!) ახალი, რომელ ღმერთი დამყარებულ Page of sec. ed.: 13  არს, ვინაჲ-ცა დავითმან
Line of ed.: 22     
თქუან "განახლდინ, ვითარცა Ms. page: 109v   ორბისა, სიჭაბუკჱ შენი!"*
Line of ed.: 23     
უკუე კეთილად სამე თქუა სახის-მეტყუელმან ორბისათჳს.

Chapter: 10  
Page of ed.: 179  
Line of ed.: 24        
ი̂. უფალმან ჩუენმან იესუ ქრისტემან თქუა: "მიფლიეს გუამი ჩემი
Line of ed.: 25     
დადებად, მიფლიეს მერმე აღებად იგი"*. ჰურიანი კრთებოდეს სიტყუას მას.

Line of ed.: 26        
არს მფრინველი რაჲმე ჰინდოჲ. სახელი ჰრქჳან მას ფინიქს. მეხუთასით
Line of ed.: 27     
წლით მოვიდის ხეთა ლიბანისათა და აღივსნის ფრთენი თჳსნი საკუმეველითა.
Line of ed.: 28     
და მოვიდის არეგდ ქალაქად თთუესა მიჰრაკნისასა გინათუ ვარდობისასა
Line of ed.: 29     
და აუწყის ქურუმსა მას ბაგინისასა. და ქურუმმან მან, ვითარ გულისხმა-ყვის,
Line of ed.: 30     
შევიდის ბაგინად და აღავსის ბაგინი იგი ნასხლევითა, გინათუ
Line of ed.: 31     
შეშითა. და წარვიდის მფრინველი იგი არეგდ ქალაქად სავსჱ საკუმეველითა
Line of ed.: 32     
და შეჴდის ბაგინად და თჳთ ცეცხლი აღანთის და თავი შეიწჳს. ხვალისაგან
Line of ed.: 33     
შევიდის ქურუმი იგი და ეძიებნ ბაგინსა მას ზედა და პოვის მატლი
Line of ed.: 34     
ერთი ნაცარსა მას შინა. Page of sec. ed.: 14  და მეორესა დღესა ფრთენი შეისხნის და იქმნის მართუე
Line of ed.: 35     
მფრინველის. და იქმნის ვითარცა პირველი იგი და იჯმნის ქურუმისა
Line of ed.: 36     
მისგან. აღფრინდის და წარვიდის და ძუელსა-ვე ადგილსა მივიდის.

Line of ed.: 37        
ხოლო თუ მფრინველსა უფლიეს მოკლვად გუამისა თჳსისა და ცხორებად,
Line of ed.: 38     
უგუნურნო, თქუენ რაჲსა ჰკრთებით სიტყუასა უფლისა ჩუენისა იესუ
Page of ed.: 180   Line of ed.: 1     
ქრისტჱსსა, რომელმან-იგი თქუა: "მიფლიეს გუამისა ჩემისა დადებად და
Line of ed.: 2     
მიფლიეს აღებად იგი"*.

Line of ed.: 3        
ფინიქსი სახედ მაცხოვრისა ჩუენისა იესუ ქრისტჱსა მოაქუს, რამეთუ
Line of ed.: 4     
ცით გამოვიდა და მოიხუნა ორნი-ვე ფრთენი სულითა სულნელებისაჲთა, სიმჴნითა
Line of ed.: 5     
და ნიჭითა ცათაჲთა. რამეთუ ჩუენ გალობითა აღვამაღლენით ჴელნი
Line of ed.: 6     
ჩუენნი და აღვავლინოთ სულნელებაჲ საქმითა კეთილითა, სიმჴნითა და
Line of ed.: 7     
წესიერებითა.

Line of ed.: 8        
უკუე კეთილად სამე თქუა სახის-მეტყუელმან ფინიქს მფრინველისათჳს.
Line of ed.: 9     
Ms. page: 110r  

Chapter: 11  
Page of ed.: 180  
Line of ed.: 10        
ი̂ა. წიგნი იტყჳს: "რომელმან ძჳრი თქუას მამისათჳს გინათუ დედისა
Line of ed.: 11     
თჳსისათჳს, სიკუდილით მოკუედინ"*, რომელნი შეურაცხ-ჰყოფენ და რომელნი
Line of ed.: 12     
მამა-დედათა აგინებენ.

Page of sec. ed.: 15 
Line of ed.: 13        
არს მფრინველი რაჲმე, რომელსა სახელი ეწოდების ოფოფი. სახის-მეტყუელმან
Line of ed.: 14     
თქუა: რაჟამს იხილიან მართუეთა დედაჲ ანუ მამაჲ დამდედებული
Line of ed.: 15     
და თუალთაგან მოკლებული, მართუეთა მათ დაჰკრტნნიან ძუელნი ფრთენი
Line of ed.: 16     
და აღლოშნნიან თუალნი მათნი და განატფნიან იგი[ნი] ფრთითა თჳსითა და განაახლნიან
Line of ed.: 17     
და განაჭაპუკნიან იგინი, და ჰრქჳან მამა-დედათა თჳსთა: ვითარცა
Line of ed.: 18     
თქუენ ჩუენთჳს კუერცხისა დადებითა და მართჳსა გამოჴდითა დაშუერით და
Line of ed.: 19     
განგუზარდენით, ეგრე-ცა ჩუენ მას სესხსა მიგაგებთ.

Line of ed.: 20        
ესოდენ არა არიან კაცნი, რაოდენ პირუტყუნი, და მათ მეტყუელთა
Line of ed.: 21     
არა შეიწყნარნიან თჳსნი მამა-[დე]დანი?
Line of ed.: 22     
კეთილად თქუა სახის-მეტყუელმან.

Chapter: 12  
Page of ed.: 180  
Line of ed.: 23        
ი̂ბ. კანჯრისათჳს იობ-ცა თქუა: "ვინ განუტევა კანჯარი
Line of ed.: 24     
თავისუფლად?"*.

Line of ed.: 25        
სახის-მეტყუელმან თქუა კანჯრისათჳს: კატაბანი მერემაკჱ არს. რაჟამს
Line of ed.: 26     
შვიან ხუადი კიცჳ, მამამან დაუცოხნნის საურველნი და უქმ-ქმნის, რაჲთა არა
Line of ed.: 27     
თესლი და ნათესავი მათი განმრავლდეს.

Page of sec. ed.: 16 
Line of ed.: 28        
წინანდელთა მათ მამათა ძირი თესლისაჲ განამრავლიან აღორძინებად,
Line of ed.: 29     
ხოლო შემდგომთა ამათ ნათესავთა საგონებელნი ყრმანი თმენად წუართნიან;
Line of ed.: 30     
ზეცისა ცხორებასა მიჰხედის, რაჲთა აღორძნდეს, ვითარცა იტყჳს წიგნი:
Line of ed.: 31     
"გიხაროდენ, ბერწო, რომელმან არა ჰშევ, ღაღადებდ და ჴმობდ, რომელსა
Line of ed.: 32     
არა გელმოდა; რამეთუ მრავალ შვილ ესხნეს ბერწსა მას, ვიდრე არა ამას, რომელსა
Line of ed.: 33     
ესუა ქმარი"*.

Line of ed.: 34        
ძუელნი იგი მცნებანი თესლსა განამრავლებდეს, ხოლო ახალი ესე
Line of ed.: 35     
თმენასა წურთის. Ms. page: 110v  

Chapter: 13  
Page of ed.: 180  
Line of ed.: 36        
[ი̂გ]. კეთილად ჰრქუა იოვანე ფარისეველთა: "ნაშობნო ასპიტთანო, ვინ
Line of ed.: 37     
გიჩუენა თქუენ სივლტოლაჲ რისხვისაჲ, რომელი მოსლვად არს?"*.

Line of ed.: 38        
სახის-მეტყუელმან თქუა ასპიტისაჲ: რაჟამს მამალი შეეხის დედალსა,
Line of ed.: 39     
პირით მაკნდის. და დედალმან, რაჟამს შთანთქის თესლი იგი, საურველნი
Page of ed.: 181   Line of ed.: 1     
მოჰკუეთნის მამალსა მას და განაშოვრნის. რაჟამს ჰგონიენ მამალსა მას, თუ
Line of ed.: 2     
შეეხო დედალსა მას, მუნქუეს-ვე მოკუდის მამალი იგი, სიკუდილის წინა
Line of ed.: 3     
მრავალჯერ მივიდის-მოვიდის დედლისა მის და რამეთუ ვერ დაუთმის, შეეხის
Line of ed.: 4     
დედალსა Page of sec. ed.: 17  მას და მოკუდის.

Line of ed.: 5        
ხოლო დედალსა მას, რამეთუ არა ადგნ მუცელი, რაჲთა-მცა მართუენი
Line of ed.: 6     
იტჳრთნა, რაჟამს აღორძნდიან ლეკუნი იგი, განჴურიტნიან გუერდნი დედისა
Line of ed.: 7     
თჳსისანი და გამოჴდიან და მოკლიან დედაჲ იგი თჳსი და ესრეთ მამა-დედისა
Line of ed.: 8     
მჭამელ არიან.

Line of ed.: 9        
კეთილად ამსგავსნა ფარისეველნი ასპიტთა: ვითარცა-სახედ ასპიტმან
Line of ed.: 10     
მამა-დედაჲ მოკლის, ეგრე-ცა ფარისეველთა -- მამაჲ საგონებელი, მამაჲ და
Line of ed.: 11     
დედაჲ თჳსი, მაცხოვარი ჩუენი იესუ ქრისტჱ და ეკლესიაჲ. რაჲთა აღესრულოს
Line of ed.: 12     
სივლტოლაჲ რისხვისაჲ მის, რომელი მოსლვად არს? ხოლო მამაჲ იგი
Line of ed.: 13     
მათი და დედაჲ მათი ცხოველ არიან უკუნისამდე და იგინი მოწყდეს საუკუნოდ.

Chapter: 14  
Page of ed.: 181  
Line of ed.: 14        
ი̂დ. უფალმან ჩუენმან იესუ ქრისტემან თქუა სახარებასა შინა: "იყვენით
Line of ed.: 15     
თქუენ მეცნიერ ვითარცა გუელნი, და უცოდველ ვითარცა ტრედნი"*.

Line of ed.: 16        
სახის-მეტყუელმან თქუა: სამი სახჱ არს გუელისაჲ. პირველი სახჱ
Line of ed.: 17     
რაჟამს დაბერდის და თუალთა მოაკლდის, და ჰნება[ვ]ნ განჭაპუკებაჲ, მარხვად
Line of ed.: 18     
დგის და მჴნდის, და იმარხის გუელმან მან ორმეოც დღე და ორმეოც ღამე,
Line of ed.: 19     
ვიდრე ტყავი განევლთის და განუთხნის. იძიის ნაპრალი Page of sec. ed.: 18  და პოვის კლდისაჲ
Line of ed.: 20     
იწროჲ და შეჴდის იწროდ და და\აგდის Ms. page: 111r   ტყავი იგი მისი ძუელი და განჭაპუკნის.

Line of ed.: 21        
ისმინეთ, რომელმან-იგი თქუა: "იწრაფეთ შესლვად იწროსა მას კარსა
Line of ed.: 22     
და ძნელსა, რომელნი მიავლინებენ ცხორებად საუკუნოდ"*.

Line of ed.: 23        
მეორჱ სახჱ გუელისაჲ: რაჟამს მივიდის მდინარედ სუმად, არა მიიღის
Line of ed.: 24     
გესლი იგი მისი მის თანა, არამედ მუნ ქუაბსა ანუ ჴურელსა დად[ვის].

Line of ed.: 25        
ეგრე-ცა ჩუენდა ღირს, რაჟამს შევკრბეთ ეკლესიად სმენად და სუმად
Line of ed.: 26     
წყლისა ცხოველისა სამარადისოჲსა*, და სმენად საღმრთოჲ სიტყუაჲ ეკლესიასა
Line of ed.: 27     
შინა, და არცა-ღა ჯერ-არს ჩუენ თანა მიღებად გესლი იგი ქუეყანისაჲ
Line of ed.: 28     
ამის, ბილწად სავსჱ, თხლჱ შეზავებული, გულის-თქუმაჲ და ზრახვაჲ
Line of ed.: 29     
უკეთურებისაჲ.

Line of ed.: 30        
მესამჱ სახჱ გუელისაჲ: რაჟამს იხილის შიშუელი, ეტრფიალის, და თუ
Line of ed.: 31     
იხილის შემოსილი, ზედა მიუჴდის.

Line of ed.: 32        
და ჩუენ ესე გამოუჩინებელად გულისხმა-ვყოთ. მამაჲ ჩუენი ადამი
Line of ed.: 33     
ვიდრე შიშუელ იყო სამოთხესა შინა, მუნ ვერ ჰკადრა ზედა-მისლვად ბოროტმან
Line of ed.: 34     
ეშმაკმან.

Page of sec. ed.: 19 
Chapter: 15  
Page of ed.: 181  
Line of ed.: 35        
ი̂ე. სოლომონი იტყჳს იგავსა: "მიგუალე ჯინჭვლისა და ჰბაძევდ,
Line of ed.: 36     
მედგარო!"*.

Line of ed.: 37        
სახის-მეტყუელმან თქუა: სამი სახჱ [!] არს ჯინჭველისაჲ. პირველი სახჱ: რაჟამს
Line of ed.: 38     
დასკუდვილად ვლენედ გზასა, ურთიერთას თითო(ვ)ეულად თჳსი მარცუალი
Page of ed.: 182   Line of ed.: 1     
ცუალი მიაქუნ პირითა, და ცუდთა მათ, რომელთა არა აქუნ, არა ჰრქჳან
Line of ed.: 2     
ტჳრთოსანთა მათ, ვითარმედ: "გუეცით ჩუენ-ცა!", არცა-ღა ძლით მოუხუნიან
Line of ed.: 3     
მათგან, და არცა-ღა ჰშურნ, ვითარმედ იგინი მალედ შეიკრებენ უნჯსა.

Line of ed.: 4        
ესე ბრძენთა მათ ქალწულთა სახჱ არს. ხოლო ვაჲ უგუნურთა მათ ქალწულთა,
Line of ed.: 5     
რომელნი არასადა განმართლდენ.

Line of ed.: 6        
მეორჱ სახჱ ჯინჭვლისაჲ: რაჟამს შეიღის მარცუალი სადგურსა თჳსსა,
Line of ed.: 7     
შუვა ოდენ განკუეთის, ნუუკუე ზამთარ იყოს, ანუ ტფილ და აღმო\ჯეჯლდენ Ms. page: 111v  
Line of ed.: 8     
მარცუალნი იგი და სიყმილითა მოწყდენ.

Line of ed.: 9        
ეგრე-ცა შენ მცნებანი იმარხენ და განაშოვრე სული შენი ბოროტისაგან
Line of ed.: 10     
საქმისა, ეკრძალე. ნუ სიღრმემან მეცნიერებისამან მოგკლას, ვითარცა პავლე
Line of ed.: 11     
[იტყჳს:] "წიგნმან მოკლის, ხოლო სულმან აცხოვნის"*. მერმე თქუა: "მცნებამან
Line of ed.: 12     
სულისამან განგააზნაურა შენ* Page of sec. ed.: 20  და თუ: "მცნებანი სულიერ არიან*,
Line of ed.: 13     
მარტოდ მცნებასა უსულოდ სდევენ ჰურიანი სულთაგან მკუდარნი.

Line of ed.: 14        
მესამჱ სახჱ ჯინჭვლისაჲ: მრავალჯერ, რაჟამს მივიდის ყანობირად და
Line of ed.: 15     
აღჴდის თავსა ჴუვილისასა დამუსრვად მარცულისა, ვიდრე აღსლვადმდე*
Line of ed.: 16     
მის თავისა ისუნებნ: იფქლისაჲ-ძი არს, ანუ ქრთილისაჲ. თუ ქრთილისაჲ არნ,
Line of ed.: 17     
ივლტინ მიერ და იფქლისასა მას მივიდის, რამეთუ ქრთილი იგი პირუტყუთა
Line of ed.: 18     
საჭმელ არს, ვითარცა იობმან თქუა: "იფქლისა ჩემისა წილ აღმომიცენდინ მე
Line of ed.: 19     
ქრთილი"*. და თქუენ ივლტოდეთ ქალდეველთაგან, რომელთა პირუტყუ-ქმნეს
Line of ed.: 20     
თავი თჳსი და ყოვლითა უცხოჲთა სწავლითა.

Chapter: 16  
Page of ed.: 182  
Line of ed.: 21        
ი̂ვ. ესაია წინაჲსწარმეტყუელმან თქუა: "მუნ ზღჳს-ქალნი და დევნი
Line of ed.: 22     
როკვიდენ და გრძღაბნი დაემკჳდრნენ"*.

Line of ed.: 23        
სახის-მეტყუელმან თქუა ზღჳს-ქალთაჲ, ვითარმედ სიკუდილისა შემამთხუ[ე]ველ
Line of ed.: 24     
არიან კაცისა. ზღუასა შინა არიან და სახიობენ სახიობასა ჴმითა
Line of ed.: 25     
ტკბილითა. და მენავენი, რომელნი ადგილთა მათ ნავითა თანა-წარჰვლენან,
Line of ed.: 26     
ვითარცა ისმინ ნოვაგი იგი სახიობისაჲ, ეგოდენ ესმინებინ და სთნავნ, ვიდრემდის
Line of ed.: 27     
შესულბიან Page of sec. ed.: 21  და განსცთიან, და შთაცჳვიან ზღუასა და წარწყმდიან. და
Line of ed.: 28     
ხატი მათ ზღჳს-ქალთაჲ ვიდრე უპედმდე კაცისაჲ არს, ზოგი ხატი მათი მფრინველთაჲ.

Line of ed.: 29        
ეგრე-ცა ვირ-კუროთაჲ: კერძოჲ -- ვირთაჲ, კერძოჲ -- კუროთაჲ.

Line of ed.: 30        
ეგრე-ცა ყოველი "კაცი ორ\გული Ms. page: 112r   ერესიოტ არს ყოველთა გზათა
Line of ed.: 31     
მისთა"*, ვითარცა აქა იპოვნიან გუეცნი -- ეკლესიასა შინა შეკრებად შეკრბიან
Line of ed.: 32     
და ცოდვასა ვერ განეშოვრნიან.

Line of ed.: 33        
ვითარცა თქუა წიგნმან: "აქუნ ხატი იგი ღმრთის-მსახურებისაჲ და ძალისაგან
Line of ed.: 34     
განდგომილ არიან"*. რამეთუ რაჟამს შევიდიან ეკლესიად, კრძალვის
Line of ed.: 35     
სახედ ეჩუენნიან და რაჟამს კრებულნი იგი განეტევნიან, პირუტყუთა სახე
Line of ed.: 36     
იქმნიან. ეგრე-ცა ზღჳს-ქალთაჲ და ვირ-კუროთაჲ სახჱ ედვას თავთა მათთა.
Line of ed.: 37     
შჯულისა გარდამავალნი მტყუვარნი და მწვალებელნი, რომელნი "სახეტკბილებითა
Line of ed.: 38     
შეიტყუვებენ სულთა დაუმტკიცებელთა"*.

Line of ed.: 39        
ვითარცა პავლემან თქუა ნეტარმან: "განრყუნნიან გონებანი ტკბილნი
Line of ed.: 40     
სიტყუათა ბოროტთა"*.

Page of sec. ed.: 22 
Chapter: 17  
Page of ed.: 183  
Line of ed.: 1        
ი̂ზ. არს რომელი-მე იძრვისი, რომელი იწოდების გრძღაბი. მომრგუალე
Line of ed.: 2     
არს, ბირთჳს სახე ხატითა. ზურგი მისი შეჭურვილ არს ეკლითა. და
Line of ed.: 3     
ეკალი მისი ჰგავს ზღჳსა გრძღაბსა. სახის-მეტყუელმან თქუა გრძღაბისათჳს: რაჟამს
Line of ed.: 4     
აღჴდის ვენაჴსა, ტევანნი დამომარცულნის და მოკუფხლნის და ქუე
Line of ed.: 5     
გარდმოაბნიის და გარდამოჴდის, შეაკოლტის ერთად და ინგორის მარცუალსა
Line of ed.: 6     
მას ზედა და აღეკრის მარცუალი იგი ეკალსა მას მისსა და მიართჳს მართუეთა
Line of ed.: 7     
თჳსთა და დაუტევის კერტი იგი ტევნისაჲ მის ცუდი.

Line of ed.: 8        
აწ შენ, ახოვანო, რომელი სდგა მცველად და მყუდლად საგონებელსა
Line of ed.: 9     
საყურძენსა, რომლისა დამწიფებულ და მოწევნულ არს მარცუალი საგონებელი
Line of ed.: 10     
ჭეშმარიტი საწნეხლად და შეკრებად საუნჯეთა შარავანდედისა მის მისლვად
Line of ed.: 11     
და მიწევნად დალიჭსა მას ქრისტჱსსა წმიდასა, მიწევნად ცხორებასა
Line of ed.: 12     
მას საუკუნესა, ვითარ უფლობ აღსლვად გრძღაბსა ადგილსა შენსა განრყუნად,
Line of ed.: 13     
შუენიერი სიმჴნჱ შენი განგნევად? და საგუმერელითა Ms. page: 112v   სასიკუდინოჲთა
Line of ed.: 14     
დაგჩხუეპოს შენ მჴდომმან მან Page of sec. ed.: 23  ძალთამან და იავარ-ყვნეს სიმჴნენი
Line of ed.: 15     
შენნი.

Line of ed.: 16        
უკუე მარჯუედ სამე და მსგავსად იტყოდა სახის-მეტყუელი სახესა პირუტყუთასა,
Line of ed.: 17     
რომელი საღმრთოთა წიგნთა იჴსენების.

Chapter: 18  
Page of ed.: 183  
Line of ed.: 18        
ი̂ჱ. მელისათჳს თქუა სახის-მეტყუელმან: ყოვლად გუეც არს და
Line of ed.: 19     
ვერაგ პირუტყჳ იგი: რაჟამს ჰმში[ი]ნ და არა პოვის ნადირი ჭამად, მივიდის,
Line of ed.: 20     
პოვის ტბური თიჴოვანი, ანუ თუ სადა ბზჱ ძენ, ინგორის, ანუ თუ უყსა და
Line of ed.: 21     
ბზესა ზედა ინგორის და ზე-უკუნ-წვის, ხოლო ისტუანავნ, სული ყმიდნის
Line of ed.: 22     
და განსიკუნის ყოვლად. და ჰგონებედ მფრინველნი, თუ მომკუდარ არს,
Line of ed.: 23     
გარდამოჴდიან ჭამად მისა. და ესრჱთ ტყუვილით მოიტაცნის იგინი, და დაჰყარის
Line of ed.: 24     
ნაწლევი მფრინველთაჲ მათ, და ძჳრ-ძჳრად მოწყჳდნის იგინი.

Line of ed.: 25        
ეგრე-ცა ეშმაკი ყოვლად მცირჱ არს და მანქანებანი მისნი დიდ არიან.
Line of ed.: 26     
ვის უნებნ გემოჲს-ხილვად ჴორცთა მისთაგან, იგი მოკუდის. ჴორცნი მჴდომისანი
Line of ed.: 27     
მრუშება არიან, ვეცხლის-მოყუარებაჲ. ჰეროდე Page of sec. ed.: 24  მელად იწოდა* და
Line of ed.: 28     
მწიგნობარსა მას ჰრქუა მაცხოვარმან: "მელთა ჴურელი უჩს"*.

Line of ed.: 29        
კურთხევასა საგალობელსა წერილ არს: "შეიპყრენით მელნი მცბიერნი,
Line of ed.: 30     
განმრყუნელნი საყურძნისა ჩემისანი*. და დავითმან თქუა: "ნაწილად მელთა
Line of ed.: 31     
იყვნენ იგინი"*.

Line of ed.: 32        
უკუე კეთილად სამე [თქუა] სახის-მეტყუელმან მელისაჲ.

Chapter: 19  
Page of ed.: 183  
Line of ed.: 33        
ი̂თ. წინაჲსწარმეტყუელი წინაჲსწარმეტყუელებს: "უფალო, თუ ვიყო
Line of ed.: 34     
ვითარცა ლომი სახლსა იუდაჲსსა და ვითარცა პანფილი სახლსა ეფრემისსა
Line of ed.: 35     
და ვიყო ვითარცა ავაზნი"*.

Line of ed.: 36        
სახის-მეტყუელმან თქუა ეგევითარი სახჱ: ყოველთა პირუტყუთა საყუარელ
Line of ed.: 37     
არს მჴეცი იგი. ხოლო მარტოდ გუელის მოძულე არს და ყოვლად
Line of ed.: 38     
ჭრელ, ვითარცა ყუავილ-განრეული სამოსელი იოსეფისი*.

Page of ed.: 184  
Line of ed.: 1        
შუენიერად შემკულ, ვითარცა დედოფალი ბღუარისაჲ, რომელ-იგი თქუა
Line of ed.: 2     
Ms. page: 113r   დავითმან: "დადგეს დედოფალი მარჯუენით შენსა, სამოსლითა ფესუედითა
Line of ed.: 3     
შემკულ არს პირად-პირადად"*.

Line of ed.: 4        
ავაზნი მშჳდ არს ჯეკმა და ყუდრო მჴეცი იგი. რაჟამს ჭამის საჭმელი,
Line of ed.: 5     
განძღის და დაწვის სადგურსა თჳსსა. შემდგომად Page of sec. ed.: 25  სამისა დღისა აღდგის
Line of ed.: 6     
ძილისაგან.

Line of ed.: 7        
ეგრე-ცა უფალი ჩუენი მესამესა დღესა აღდგა მკუდრეთით.

Line of ed.: 8        
და ავაზნი იგი, აღ-რაჲ-დგის ძილისაგან სადგურით თჳსით მესამესა
Line of ed.: 9     
დღესა, ყჳრილ-ყვის ჴმითა ღაღადებისაჲთა. და ყჳრილსა მას მისსა გამოსცის
Line of ed.: 10     
სული საკუმეველთაჲ პირსა მისსა. და რომელნი-იგი შორს მჴეცნი იყვნიან,
Line of ed.: 11     
გინათუ ახლოს, მისდევდიან ღაღადებასა მისსა, ვინაჲ-ცა-იგი სული მოეცეს.

Line of ed.: 12        
ეგრე-ცა უფალი ჩუენი მაცხოვარი იესუ აღდგა მკუდრეთით და სული
Line of ed.: 13     
სულნელებისაჲ, გუეცა ჩუენ შორიელთა და მახლობელთა*; ყო მშჳდობაჲ
Line of ed.: 14     
ცასა და ქუეყანასა, ვითარცა პავლემან თქუა, მრავალ-სულნელ და ყუავილ არს
Line of ed.: 15     
სიბრძნჱ უფლისა ჩუენისა იესუ ქრისტჱსი*, რომელ არს ქალწულ[ებაჲ], და
Line of ed.: 16     
მოწყალებაჲ და თმენაჲ, და სარწმუნოვებაჲ, და სიმჴნჱ, ერთობაჲ და მშჳდობაჲ
Line of ed.: 17     
და სულგრძელებაჲ, ვითარცა ავაზნის მჴეცისაჲ*.

Line of ed.: 18        
თქუა სახის-მეტყუელმან, რამეთუ ყოვლად ყუავილოვან არს, რამეთუ
Line of ed.: 19     
არარაჲ საშჯელი უც პირუტყუთა და მფრინველთა თანა. თქუეს ესე საღმრთოთა
Line of ed.: 20     
წიგნთა.

Page of sec. ed.: 26 
Chapter: 20  
Page of ed.: 184  
Line of ed.: 21        
კ̂. კეთილად თქუა პავლე მოციქულმან: "არარაჲთ უმეცარ ვართ
Line of ed.: 22     
ზრახვათა მისთა"* და სხუას-ცა თქუა.

Line of ed.: 23        
სახის-მეტყუელმან თქუა: არს მჴეცი ზღუასა შინა, რომელი იწოდების
Line of ed.: 24     
ვაჰანაკრაჲ -- კუვი ზღჳსაჲ. ვეშაპ-თევზის მსგავს არს, და ფერითა
Line of ed.: 25     
-- მქჳშასა ჭალაკისასა.

Line of ed.: 26        
ჴმაჲ ბოროტ არს მჴეცისაჲ მის. და უცებით მენავენი შეიტყუვნის. მივიდიან,
Line of ed.: 27     
ნავნი ვითარცა ჭალაკსა ზედა დააბნიან, მანან[ი] დაასვნიან და
Line of ed.: 28     
ალისნი შთა\უტევნიან. Ms. page: 113v   და რაჟამს ცეცხლი აღაგზნიან მას ზედა,
Line of ed.: 29     
რაჲთა-მცა განტფეს, ადგილი იგი ქუე დაჴდის ქუესკნელად და შთაინთქნიან
Line of ed.: 30     
ნავნი იგი, რომელნი მუნ დაებნიან.

Line of ed.: 31        
და უკუეთუ შენ სასოვებაჲ შენი დამოჰკიდო ეშმაკსა, დაგანთქას შენ
Line of ed.: 32     
გეჰენიასა ცეცხლისასა.

Line of ed.: 33        
და სხუაჲ სამარადისოჲ სახჱ აც: რაჟამს ჰმშიინ, აღაღის პირი თჳსი და
Line of ed.: 34     
სული სულნელებისაჲ საკუმეველთაჲ გამოჴდის პირისაგან მისისა და ეცის
Line of ed.: 35     
სული იგი ნელი თევზთა და მისდევედ და შთაიბნინიან პირსა ვეშაპ-თევზისასა
Line of ed.: 36     
მის. და რაჟამს აღივსის პირი მისი, მაშინ შეიმტკიცნის ნიჩურნი თჳსნი
Line of ed.: 37     
და შთანთქნის წულილნი Page of sec. ed.: 27  იგი თევზნი. და გულისხმა-ყავთ -- ურწმუნონი
Line of ed.: 38     
იგი, ხოლო მდიდარნი დიდ-დიდნი თევზნი არა იპოვებიედ კეიტ-ვეშაპსა
Line of ed.: 39     
თევზსა, რამეთუ აღსრულებულ არ[ია]ნ, ვითარცა პავლე* თქუა: "არარაჲთ
Line of ed.: 40     
უმეცარ ვართ ზრახვათა მისთა*. და სხუას-ცა თქუა: "ვალს ყოველსა გზასა
Page of ed.: 185   Line of ed.: 1     
არა-კეთილსა"*. იობ აღსრულებული თევზი იყო. მოსე და იერემია, ეზეკიელ
Line of ed.: 2     
და დანიელ და ყოველნი იგი გუნდნი მართალნი და მებრ ხოლო
Line of ed.: 3     
წმიდანი ივლტოდეს დიდისაგან ვეშაპისა: დედაკაცისა -- იოსეფ -- ცოლისაგან
Line of ed.: 4     
მატაკარანისა ფარაოჲსისა, სუსანა -- ორთაგან მოხუცებულთა უკეთურთა;
Line of ed.: 5     
თეკლა თემეროსისგან განერა, ესთერ არტახშჱსგან განერა, იუდით
Line of ed.: 6     
ჰულომფერნესგან განერა, იონა ვეშაპ-კეტისგან განერა. და სარა, ასული
Line of ed.: 7     
ჰრაგუელისი, ამუდისგან განერა, ნეტრეული იობი დიდისაგან მჴდომისა განერა.

Line of ed.: 8        
უკუე კეთილად სამე თქუა სახის-მეტყუელმან ვაჰანაკრა მძჳნვარისათჳს.

Chapter: 21  
Page of ed.: 185  
Line of ed.: 9        
[კ̂ა]. იერემია თქუა: "ჴმა-ყო კაკაბმან შეკრებად, რომელნი არარაჲ Page of sec. ed.: 28 
Line of ed.: 10     
ეყვ[ნ]იან მართუენი Ms. page: 114r   და ქმნა-მცა თჳსა სიმდიდრჱ, ხოლო შუვადღესა
Line of ed.: 11     
დაუტევონ იგი და უკუანაჲსკნელ უგუნურ იქმნეს*.

Line of ed.: 12        
სახის-მეტყუელმან თქუა კაკბისაჲ, ვითარმედ სხჳსა კუერცხთა აცხობნ
Line of ed.: 13     
და მართუენი გამოიჴადნის. რამეთუ უცხონი კუერცხნი მოიპარნის და თჳსა
Line of ed.: 14     
ბუდედ მიიხუნის და შეაცხვნის და მართუენი გამოიჴადნის და ვერ დაუთმიან
Line of ed.: 15     
მართუეთა მათ.

Line of ed.: 16        
და შეკრიბის ვითარცა ქარქუეტი რაჲ და დაუტევის განჴმობად და მით
Line of ed.: 17     
ქარქუეტითა დაითმინის ცხორებად და რაჟამს აღორძნდიან მართუენი იგი,
Line of ed.: 18     
აღფრინდიან ურთიერთას თითოვეულად თჳსა თესლად, მივიდიან თჳსთა
Line of ed.: 19     
მშობელთა და იგი, ვითარცა უგუნური, დაუტევიან.

Line of ed.: 20        
ეგრე-ცა ეშმაკმან მიიტაცნის ნათესავნი კაცთანი გულ-ბრმობითა და საცთურითა
Line of ed.: 21     
და ვითარცა ზომად გუამსა გონებისასა მოიწინიან, მიერითგან თჳსი
Line of ed.: 22     
იცნის მშობელი ცნობად, ქრისტესა და ეკლესიათა. და ეშმაკი იგი დაშთის
Line of ed.: 23     
ვითარცა უგუნური.

Line of ed.: 24        
დღეს თუ მომრუშე იყო და მეძავ და ხვალე მშჳდ და მართალ იქმნე,
Line of ed.: 25     
ევლტოდე და Page of sec. ed.: 29  განეშოვრე უშჯულოსა მას კაკაბსა და მოვედ შენისა მის მშობელისა
Line of ed.: 26     
ღმრთისა შჯულსა და სწავლასა წმიდათა წინაჲსწარმეტყუელთა და
Line of ed.: 27     
მოციქულთასა, მართალთა და მჴნეთასა.

Line of ed.: 28        
უკუე კეთილად სამე თქუა სახის-მეტყუელმან კაკბისათჳს.

Chapter: 22  
Page of ed.: 185  
Line of ed.: 29        
[კ̂ბ.] კეთილად თქუა უფალმან ჩუენმან იესუ ქრისტემან სახარებასა:
Line of ed.: 30     
"ვაჲ, რომელნი მიდგომილ იყვნენ, და რომელთა აქუნდენ ყრმანი ჩჩჳლნი
Line of ed.: 31     
ძუძუჲს მწოვარნი მათ დღეთა შინა"*, დავითმან თქუა: "აჰა ესერა უშჯულო[ე]ბასა
Line of ed.: 32     
მიუ[დ]გა და ცოდვასა შინა მშვა მე დედამან ჩემმან"*.

Line of ed.: 33        
სახის-მეტყუელმან თქუა ორბისათჳს, რამეთუ მაღალთა, ძნელთა
Line of ed.: 34     
დაიმკჳდრის კლდეთა Ms. page: 114v  , და თავსა მთათასა. და რაჟამს იმამლის, მივიდის
Line of ed.: 35     
ჰინდოეთა. და მოიღის ანთრაკი იგი ნიგუზის-სახჱ მრგუალი პატიოსანი. და
Line of ed.: 36     
რაჟამს შეძრის, ანთრაკი იგი იმღერინ და ვითარცა ეჭუანი ოხრინ და ჴმობნ,
Line of ed.: 37     
და სალმობა არა მოუჴდის მას ორბსა, დაჯდის და შვის ჴსნილად.

Line of ed.: 38        
ეგრე-ცა შენ, კაცო, მი-თუ-უდგენ სულნი შენნი ბოროტსა სალმობასა,
Line of ed.: 39     
იძიე გუამისა Page of sec. ed.: 30  შენისათჳს საგონებელი ადვილად საშობელი ანთრაკი, რომელსა
Line of ed.: 40     
სხუაჲ ანთრაკი ვერ ესწორების, ანთრაკი გამოუჩინებელი და ადვილად
Page of ed.: 186   Line of ed.: 1     
საშობელი. ანთრაკი არს ღმრთის-მშობელი მარიამ, რომელსა აქუნდა ჭეშმარიტი
Line of ed.: 2     
პატიოსანი ანთრაკი, მაცხოვარი ჩუენი იესუ ქრისტე, ვითარცა თქუა
Line of ed.: 3     
დავით: "ლოდი, რომელ შეურაცხ-ყვეს მაშენებელთა, იგი იქმნა თავ კიდეთა"*.

Line of ed.: 4        
შეიწყნარეთ "ლოდი იგი, რომელი გამოსთქდა თჳნიერ ჴელისა კაცთაჲსა"*.
Line of ed.: 5     
თუ გრწმენეს, ვითარმედ მარიამისგან იშვა მჴსნელად ცოდვილთათჳს,
Line of ed.: 6     
გაქუნდეს სასოვებაჲ კეთილი, ხოლო პირველად საგრაგნელთა შეიხურა
Line of ed.: 7     
ჴსნად ცოდვილთა.

Line of ed.: 8        
ყოველსა ჟამსა განიხრწენინ და განეშორენ უჩინოთაგან სულთა შენთა
Line of ed.: 9     
სიძვაჲ, მრუშებაჲ, თავ-ჴედებაჲ, ვეცხლის-მოყუარებაჲ. და რაჟამს დაითმინო
Line of ed.: 10     
ყოვლისაგან, მას ჟამსა მიუდგე სიტყუასა ზეცისასა, ვითარცა ესაია წინაჲსწარმეტყუელმან
Line of ed.: 11     
თქუა: "სასტიკებითა და შიშითა შენითა მიუდეგით და ვშევით
Line of ed.: 12     
სული მაცხოვარებისა შენისაჲ*. ძუელთა მათ მცნებათა აქუნდა შინაგანი
Line of ed.: 13     
ზრახვაჲ, რომელი გამოაჩინებს გამოუჩინებელსა მჴსნელსა ჩუენსა იესუ
Line of ed.: 14     
ქრისტესა, რამეთუ დაეფარა მჴსნელი ჩუენი ცრუთა ებრაელთაგან და გამოგჳჩნდა
Line of ed.: 15     
ჩუენ, რომელნი ვსხედით ოდეს-მე Page of sec. ed.: 31  ბნელსა და აჩრდილთა სიკუდილისათა.

Line of ed.: 16        
უკუე კეთილად სამე თქუა სახის-მეტყუელმან ორბისათჳს.

Line of ed.: 17        
ქვითა მოკლა დავით გოლიადი; Ms. page: 115r   ორნი ქვანი შემწე-ეყვნეს მას, და
Line of ed.: 18     
აჰრონ -- მოსესა, რაჟამს მოსრვიდა ამალეკსა.

Line of ed.: 19        
ორბისა არცა სადგურ არნ, არცა ბუდე.

Line of ed.: 20        
ეგრე-ცა ჩუენ მრავალთა ღმერთთა მაშინ სადა-მე ვჰმონებდით და უცბებასა
Line of ed.: 21     
შინა ვიყვენით და მრავალსა ჭირსა კერპთ-მსახურებ[ის]ასა. ხოლო ვინაჲთგან
Line of ed.: 22     
მოვიდა და მოიწია ჩუენ ზედა მადლი იგი უფლისა ჩუენისა იესუ
Line of ed.: 23     
ქრისტჱსი შეწყნარებად მცნებაჲ მისი, რაჲთა ვცხოვნდეთ მის მიერ.

Chapter: 23  
Page of ed.: 186  
Line of ed.: 24        
კ̂გ. ელიფას თემანელმან თქუა: "ლომ-ჯინჭველი მოისპო, რამეთუ
Line of ed.: 25     
არა იპოვა მისა საჭმელი"*.

Line of ed.: 26        
სახის-მეტყუელმან თქუა ლომ-ჯინჭველისაჲ, რამეთუ მამისაჲ მის პირი
Line of ed.: 27     
ლომისაჲ არს, და დედისაჲ -- ჯინჭვლისაჲ. მამაჲ იგი მძორის მჭამელ არს.
Line of ed.: 28     
და დედაჲ თივის მჭამელ.

Line of ed.: 29        
რაჟამს ჯინჭველ-ლომმან გამოჴდის, ორთაგან-ვე მკჳდრი: ზოგი ლომისაჲ
Line of ed.: 30     
არნ ხატი Page of sec. ed.: 32  და ზოგი ჯინჭვლისაჲ. ვერ მძორი ჭამის მამისა მის მკჳდრობისათჳს,
Line of ed.: 31     
და ვერცა მარცუალი -- დედისათჳს. და მოკუდის, რამეთუ საჭმელი არა არნ
Line of ed.: 32     
მისა.

Line of ed.: 33        
ეგრე-ცა ყოველი "კაცი ორგული განლიგებულ არნ ყოველთა გზათა
Line of ed.: 34     
მისთა"*.

Line of ed.: 35        
არა ჯერ-არს სლვად ორთა გზათა და არცა ორგულ-ყოფად და არცა-ღა
Line of ed.: 36     
ორ-გონება, არა კეთილ არს, თუ არცა ესრე იყოს, არცა* ეგრე.

Line of ed.: 37        
უკუე კეთილად სამე თქუა სახის-მეტყუელმან ლომ-ჯინჭველისათჳს.

Chapter: 24  
Page of ed.: 187  
Line of ed.: 1        
კ̂დ. შჯულსა წერილ არს: "ნუ შჭამთ ვრცინსა, ნუ-ცა რაჲ-იგი მსგავსი
Line of ed.: 2     
მისი არს"*.

Line of ed.: 3        
სახის-მეტყუელმან თქუა ვრცინისათჳს, ვითარმედ ეგევითარი სახჱ
Line of ed.: 4     
და წესი არნ მისი: თესლი მამლისაჲ პირით მიიღის დედალმან მან, მიუდგის
Line of ed.: 5     
და ყურით შვის. თუ ეგრე არს, უკუე ბოროტად შვის.

Line of ed.: 6        
აწ-ცა არიან, რომელნი ყურითა ეკლესიასა შინა სიტყუასა მას ცხორებისასა
Line of ed.: 7     
ისმენენ და პურსა მას ზესკნელსა ჭამენ და Ms. page: 115v   სასუმელსა მას
Line of ed.: 8     
სულიერსა სუმენ და რაჟამს გარე გამოვიდიან, განაგდიან სიტყუაჲ Page of sec. ed.: 33  იგი
Line of ed.: 9     
ყურით, ვითარცა დავითმან თქუა: "არა ესმინ ჴმაჲ მსახრვალისა ჴელოვნისაჲ*.

Line of ed.: 10        
უკუე კეთილად სამე თქუა სახის-მეტყუელმან ვრცინისათჳს და რომელნი
Line of ed.: 11     
მსგავსნი არიან ვრცინისანი.

Chapter: 25  
Page of ed.: 187  
Line of ed.: 12        
კ̂ე. სახის-მეტყუელმან თქუა მარტორქისაჲ: ეგევითარი მკჳდრობაჲ
Line of ed.: 13     
და სახჱ აქუს: მცირჱ არს და მსგავს არს თიკნისა და დიდად სასტიკ არს
Line of ed.: 14     
მჴეცი იგი. და რქაჲ ერთი ადგს თავსა მისსა ზედა. მონადირეთა ვერ შეიპყრიან
Line of ed.: 15     
იგი. ქალწული წმიდაჲ მიიყვანიან და დაუსჳან მას და იგი მივიდის და
Line of ed.: 16     
შთაუჴდის უბეთა მის ქალწულისათა. ქალწულმან მან განატფის მჴეცი იგი
Line of ed.: 17     
და განმზადებულად მოიყვანის შესაკრებელსა შარავანდედისასა.

Line of ed.: 18        
ერთ ხოლო თქუას მის მარტორქისაჲ, ისმინეთ, რომელ-იგი თქუა სახარებასა,
Line of ed.: 19     
"რამეთუ აღგჳდგინა რქაჲ ცხორებისაჲ შორის სახლსა დავითის,
Line of ed.: 20     
მონისა თჳსისასა"*. ვითარცა ანგელოზთა და ძალთა ცისათა ვერ შეუძლეს
Line of ed.: 21     
შეპყრობად იგი, "ყოველთა ყოვლითა იყო"*, ვიდრემდე მოვიდა საშოდ მარიამის
Line of ed.: 22     
ქალწულისა, ღმრთის-მშობელისა Page of sec. ed.: 34  "და სიტყუაჲ იგი ჴორციელ
Line of ed.: 23     
იქმნა და დაემკჳდრა ჩუენ თანა"*.

Chapter: 26  
Page of ed.: 187  
Line of ed.: 24        
კ̂ვ. არს ნადირი კასპორიოს, თაჴჳ ჴმელისაჲ; მდაბალ,
Line of ed.: 25     
ფრიად ყუდრო არს ნადირი იგი. და საურველნი მისნი საკურნებელად წამლად
Line of ed.: 26     
არნ. და იპოვის სახლსა შარავანდედთასა. მონადირჱ რაჟამს სდევნ ჭალაკთა,
Line of ed.: 27     
თაჴუმან მან მოიკუეთნის საურველნი იგი და მიუთხინის მონადირესა მას
Line of ed.: 28     
და სხუაჲ თუ მონადირჱ სდევნ, უჩუენის ადგილი იგი. და მონადირემან მან,
Line of ed.: 29     
ოდეს იხილის, თუ არა ჰქონედ საურველნი იგი, დაუტევის და წარვიდის მისგან.

Line of ed.: 30        
ეგრე-ცა შენ, მჴნეო და ახოვანო, Ms. page: 116r   მოიკუეთე და განაგდე შენგან ყოველი-ვე
Line of ed.: 31     
ცოდვაჲ და გულის-თქუმაჲ ამის სოფლისაჲ და არა შეგეხოს შენ მონადირჱ
Line of ed.: 32     
ბოროტი ეშმაკი, რამეთუ შენ თანა არს ვეცხლის-მოყუარებაჲ, მრუშებაჲ.
Line of ed.: 33     
სიძვაჲ, მოიკუეთე იგი და მიუგდე ეშმაკსა, ვითარცა წერილ არს პავლესა:
Line of ed.: 34     
"მიაგებდით ურთიერთას თანა-ნადებსა: საშინელსა -- შიში, მოხარკესა -- ხარკი,
Line of ed.: 35     
პატიოსანსა -- პატივი"*. პირველ სასოვებაჲ მოიკუეთოთ და მიუგდოთ
Line of ed.: 36     
ეშმაკსა და მაშინ-ღა Page of sec. ed.: 35  შეუდგეთ ღმერთსა ცხოველსა.

Line of ed.: 37        
ვეცხლი და ოქროჲ არა აქუნდა პეტრეს და იოვანეს, რომელთა მკელობელი
Page of ed.: 188   Line of ed.: 1     
იგი აღადგინეს შუენიერსა მას ბჭესა ტაძრისასა ქრისტჱსთჳს, რომელმან
Line of ed.: 2     
ჰრქუა მათ: "ნუ მიიღებთ ოქროსა, ნუ-ცა ვეცხლსა*.

Line of ed.: 3        
უკუე კეთილად სამე თქუა სახის-მეტყუელმან თაჴჳსათჳს.

Chapter: 27  
Page of ed.: 188  
Line of ed.: 4        
კ̂ზ. შჯულსა წერილ არს: "ნუ შჭამთ აფთრისასა და რომელი
Line of ed.: 5     
მსგავს მისა არს"*.

Line of ed.: 6        
სახის-მეტყუელმან თქუა აფთრისაჲ, ვითარმედ: მამალ და დედალ არს;
Line of ed.: 7     
სადა-მე მამალ იქმნის, სადა-მე -- დედალ, ბილწ მჴეცი არს, რამეთუ
Line of ed.: 8     
იცვალების.

Line of ed.: 9        
რამეთუ იერემია წინაჲსწარმეტყუელმან თქუა: "ნუუკუე ქუაბნი აფთართანი
Line of ed.: 10     
ჰყვნე სამკჳდრებელად ჩემდა?"* ეგრე-ცა ყოველი "კაცი ორგული განლიგებული
Line of ed.: 11     
ყოველთა გზათა მისთა"* აფთრის მსგავს არს, და აწ-ცა მრავალნი
Line of ed.: 12     
არიან ხატად მათა: ჟამ ერთ შეჴდიან ეკლესიად და ვითარცა გამოვიდიან ეკლესიით
Line of ed.: 13     
გარე ერისაგან, დედათა სახჱ აქუნ.

Line of ed.: 14        
უკუე კეთილად სამე თქუა სახის-მეტყუელმან აფთრისათჳს.

Page of sec. ed.: 36 
Chapter: 28  
Page of ed.: 188  
Line of ed.: 15        
კ̂ჱ. არს სხუაჲ მჴეცი ნილოს მდინარესა, მწავის მსგავს არს და მტერ
Line of ed.: 16     
არს კორკოდინოს მძჳნვარისა, რომელი-იგი ხატად მსუენის მსგავს არს, რომელთა-მე
Line of ed.: 17     
თქჳან ხჳთქი ზღჳსაჲ.

Line of ed.: 18        
და რაჟამს დაიძინის კორკოდინოს ხჳთქმან, პირი ზე უმტკმიედ Ms. page: 116v  .
Line of ed.: 19     
და ვითარცა პოვის იგი მძინარჱ, წარვიდის იგი, მივიდის და შეისუარნის
Line of ed.: 20     
ჴორცნი მისნი მწჳრითა და ვითარცა შეიშრვის, მწჳრჱ იგი, შეუჴდის პირსა
Line of ed.: 21     
მის კორკოდინოს მჴეცისასა და ყოველი ნაწლევი შეუჭამის.

Line of ed.: 22        
ეგრე-ცა უჩინომან ეშმაკმან, რომელმან ვითარცა ჯოჯოხეთმან მიიტაცა
Line of ed.: 23     
ადამი და მოკლა, ეგრე-ცა მაცხოვარმან იესუ ქრისტემან მიწისა ჴორცნი შეისხნა
Line of ed.: 24     
და შთაჴდა ჯოჯოხეთა, და მოუხ[უ]ნა, და გამოიყვან[ნ]ა პირველნი იგი
Line of ed.: 25     
აღსრულებულნი. ხარებამან აღდგომისამან განამართლნეს და განჰჴსნეს.
Line of ed.: 26     
ფლობილებაჲ სიკუდილისაჲ, შემუსრნეს საბრძოლნი ეშმაკისანი.

Line of ed.: 27        
უკუე კეთილად სამე თქუა სახის-მეტყუელმან მწავ[ი] ძამლი (!) მდინარისაჲ
Line of ed.: 28     
არს.

Page of sec. ed.: 37 
Chapter: 29  
Page of ed.: 188  
Line of ed.: 29        
კ̂თ. არს მჴეცი, რომელსა სახელი ჰრქჳან იქნამონ, რომელი ითარგმანების
Line of ed.: 30     
ვიკტოლ. და დიდად მტერ არს იგი და თუ ჯეკმა სასტიკ ვეშაპი
Line of ed.: 31     
პოვის, ვითარცა სახის-მეტყუელმან თქუა, მივიდის, შეიგოზის თავი
Line of ed.: 32     
თჳსი თიჴითა და მიუჴდის მარტოდ და ჰბრძავნ ვეშაპსა მას და კუდითა ნიჩურთა
Line of ed.: 33     
იფარავნ.

Line of ed.: 34        
ეგრე-ცა მჴსნელმან ჩუენმან იესუ ქრისტემან აღიღო მიწაჲ ქუეყანით
Line of ed.: 35     
შობილი მკჳდრი. ესე თჳთ ჩას ჴორცნი, რომელ შეიმოსნა მარიამისგან ქალწულისა,
Line of ed.: 36     
რაჲთა მოკლას ვეშაპი იგი უჩინოჲ ფარაო, რომელი ზის მდინარესა
Line of ed.: 37     
ზედა ეგჳპტისასა*, რომელ არს ეშმაკი.

Line of ed.: 38        
მიექცა წყობად ღმერთსა და ჰრქუა მაცხოვარსა: "ღმერთი სამე ხარი
Line of ed.: 39     
შენ და ვერ დაგითმო შენ". ამისთჳს "დიდი იგი უფროჲს ყოვლისა"* და
Line of ed.: 40     
მცირედ ყოველთა ეყო, რაჲთა ყოველნი აცხოვნნეს.

Chapter: 30  
Page of ed.: 189  
Line of ed.: 1        
ლ̂. არს რაჲმე ნერგი, რომელსა სახელი ჰრქჳან პირიდექსიონ,
Line of ed.: 2     
რომელი გამოითარგმანების კჳშტობინი ხჱ და იპოვების იგი სოფელსა
Line of ed.: 3     
ჰინდოეთისასა. და ხილი მისი ტკბილ არს უფროჲს Page of sec. ed.: 38  ყოველთა სიტკბოვებათა.
Line of ed.: 4     
და Ms. page: 117r   ტრედნი მივიდიან და დასხდიან ხესა მას ზედა ჭამად ხილისა მის.
Line of ed.: 5     
და ჰმტერავს ხესა მას ზედა გუელი დიდი, რამეთუ აჩრდილსა-ცა მის ხისასა
Line of ed.: 6     
ივლტინ გუელი იგი. ვიდრე მას ხესა ზედა დამკჳდრებულ არიედ ტრედნი
Line of ed.: 7     
იგი, ვერ შეეხის გუელი იგი ტრედთა მათ და ვერცა-ღა აჩრდილსა მისსა მიეახლის.
Line of ed.: 8     
და თუ მზის დასავალით კერძო არნ აჩრდილი იგი, გუელი იგი მზის
Line of ed.: 9     
აღმოსავალად მიივლტინ, და თუ განეყენნიან ტრედნი იგი ხესა მას, ანუ თუ
Line of ed.: 10     
აჩრდილსა მის ხისასა, მიემთხჳის გუელი იგი, მოკლნის და შეჭამნის იგინი.

Line of ed.: 11        
ხოლო ხჱ იგი ყოვლად ბუნებასა ღმრთისა მამისასა და შემოქმედსა ყოვლისასა
Line of ed.: 12     
ემსგავსების*, და ხილი იგი -- ძესა მისსა, უფალსა ჩუენსა იესუ
Line of ed.: 13     
ქრისტესა, და აჩრდილი იგი მის ხისაჲ -- სულსა წმიდასა. ვითარცა გაბრიელ
Line of ed.: 14     
ჰრქუა მარიამს: "სული წმიდაჲ მოვიდეს შენ ზედა და ძალი მაღლისაჲ
Line of ed.: 15     
გფარვიდეს შენ"*. ტრედნი იგი არიან, რომელთა შეიწყნარიან სიბრძნჱ
Line of ed.: 16     
და სწავლაჲ სულისა წმიდისაჲ, ვითარცა თქუა ევანგელემან: "მსგავსად
Line of ed.: 17     
ჴორცთა ტრედისათა გარდამოვიდოდა მის ზედა სული წმიდაჲ"*.

Line of ed.: 18        
ეკრძალე, კაცო, შემდგომად და აღებად სული წმიდაჲ საგონებელი,
Line of ed.: 19     
გინა ცისა გამოუჩინებელი Page of sec. ed.: 39  ტრედი, რომელი ცით გარდამოჴდა მსგავსად ტრედისა
Line of ed.: 20     
და განისუენა მის ზედა, მისა-ვე სახედ შენ ზედა განისუენოს. და თუ
Line of ed.: 21     
არა ვინმე ემსგავსოს ტრედსა ყოვლითა უმანკოვებითა, უცხო-იქმნეს ღმრთეებისაგან
Line of ed.: 22     
მამისა და ძისა და წმიდისა სულისა. და თუ გპოვოს შენ ცალიერად
Line of ed.: 23     
ვეშაპმან მან ეშმაკმან, მოგკლას შენ.

Line of ed.: 24        
ვითარცა მუნ ვერ შეეხის ვეშაპი იგი ხესა მას და ვერცა-ღა ნაყოფსა მის
Line of ed.: 25     
ხისასა, ეგრე-ცა შენ, კაცო, თუ გაქუნდეს ზეცათაჲ სული წმიდაჲ, ეშმაკი
Line of ed.: 26     
ვერ შეგეხოს შენ.

Line of ed.: 27        
უკუე კეთილად სამე თქუა სახის-მეტყუელმან კჳშტობნისა მისთჳს. Ms. page: 117v  

Chapter: 31  
Page of ed.: 189  
Line of ed.: 28     
ლ̂ა. კეთილად თქუა იერემია წინაჲსწარმეტყუელმან: "დავჯედი მე, ვითარცა
Line of ed.: 29     
ყორანი მარტოჲ უდაბნოსა"*.

Line of ed.: 30        
სახის-მეტყუელმან თქუა ყორნისაჲ, ვითარმედ [მისა] ერთ ხოლო მამალი
Line of ed.: 31     
არნ. და თუ მოკუდის მამალი იგი, დედალი იგი სხუასა მამალსა არა
Line of ed.: 32     
შეეხის.

Line of ed.: 33        
ერმან ჰურიათამან, რომელი-იგი ქუეყანასა მას ჰურიათასა იყო, მოკლეს
Line of ed.: 34     
სიტყუაჲ იგი ღმრთისაჲ, იესუ ქრისტე, მაცხოვარი მამაჲ თჳსი.

Line of ed.: 35        
არა იყო ამიერითგან ქრისტე მამა, Page of sec. ed.: 40  ვითარცა თქუა პავლე: "განგათხოვენ
Line of ed.: 36     
თქუენ, ვითარცა ქალწული წმიდაჲ წარდგინებად ქრისტესა"*. და მათ დაუტევეს
Line of ed.: 37     
მამაჲ იგი მათი, ქრისტე და "ისიძვეს შეშითა და ქვითა*.

Line of ed.: 38        
და თუ გაქუნდეს მარადის გონებაჲ და სიბრძნისა სიტყუაჲ და სულისა
Line of ed.: 39     
წმიდისაჲ, არა შემავალ არს შენდა მეძავი ეშმაკი.

Line of ed.: 40        
და თუ აღმოჴდეს სიტყუაჲ უშუერი და სიკიცხევაჲ ამავოჲ პირისაგან და
Line of ed.: 41     
გონებათა ჩუენთაგან, შევიდეს მკჳდრად მჴდომი.

Line of ed.: 42        
და აწ წრაფაჲ სულისა მიმართ წმიდისა გუაქუნდინ და ლოცვისა შეწირვაჲ,
Page of ed.: 190   Line of ed.: 1     
ვითარ "არა ჰრულინ, არცა დაიძინის მცველმან ისრაჱლისამან"*
Line of ed.: 2     
და არა შევიდენ მპარავნი საგონებელსა და გამოუჩინებელსა სახლსა შენსა.

Line of ed.: 3        
უკუე კეთილად სამე თქუა სახის-მეტყუელმან ყორნისაჲ.

Chapter: 32  
Page of ed.: 190  
Line of ed.: 4        
ლ̂ბ. "კურთხევასა კურთხევათასა" თქუა: "ჴმაჲ გურიტისაჲ სასმენელ
Line of ed.: 5     
იყო"*.

Line of ed.: 6        
სახის-მეტყუელმან თქუა გურიტისაჲ, ვითარმედ: განემარტის და წარვიდის
Line of ed.: 7     
მარტოჲ უდაბნოდ და დაემკჳდრის. მარტოჲ ცხორებასა ჩუეულ არს და
Line of ed.: 8     
შორის მრავალთა მამალთა არა Page of sec. ed.: 41  ჰნებავნ ყოფაჲ.

Line of ed.: 9        
ეგრე-ცა მაცხოვარი ჩუენი იესუ ქრისტე მარტოჲ თავით თჳსით აღვიდა მთასა
Line of ed.: 10     
თაბორსა, "და ეჩუენნეს მას მოსე და ელია"*, და ქადაგებაჲ ზესკნელ იყო
Line of ed.: 11     
ღრუბლით: "ეგე არს ძჱ ჩემი საყუარელი, რომელი მთნდა; Ms. page: 118r   მაგისი
Line of ed.: 12     
ისმინეთ"*.

Line of ed.: 13        
გურიტსა მარტოდ სლვაჲ უყუარს. და თქუენ, შუენიერნო [!] ჭაპუკნო, რომელთა
Line of ed.: 14     
ქრისტე შეგიმოსიეს, შეიყუარეთ შორიელად და მახლობელად მარტოდ
Line of ed.: 15     
მკჳდრ-ყოფაჲ.

Chapter: 33  
Page of ed.: 190  
Line of ed.: 16        
ლ̂გ. ესაიასა წერილ არს ეზეკიაჲსთჳს, რამეთუ თქუა: "ვითარცა მერცხალი,
Line of ed.: 17     
ეგრე ვჭრჭინევდ, და ვითარცა ტრედი, ეგრე ვღუმინევდ"*. მერმე
Line of ed.: 18     
თქუა: "გურიტმან და მერცხალმან და მართუეთა ველურთა იცნეს ჟამი თჳსი*.

Line of ed.: 19        
მერცხლისათჳს თქუა სახის-მეტყუელმან: პირველ ერთ შჳს და სხუაჲ
Line of ed.: 20     
არღარა შჳს.

Line of ed.: 21        
ეგრე-ცა მაცხოვარი ჩუენი, იესუ ქრისტე: -- ერთჯერ მიუდგა და შვა,
Line of ed.: 22     
ერთჯერ ჯუარს ეცუა, და ერთ აღდგა მკუდრეთით.

Line of ed.: 23        
"ერთ არს ღმერთ, ერთ -- სარწმუნოვება, ერთ -- ნათლის-ღება, ერთ -- მამაჲ
Line of ed.: 24     
ყოველთაჲ ღმერთი"*.

Line of ed.: 25        
უკუე Page of sec. ed.: 42  კეთილად სამე თქუა სახის-მეტყუელმან მერცხლისაჲ.

Chapter: 34  
Page of ed.: 190  
Line of ed.: 26        
[ლ̂დ]. დავითმან ღაღადებით თქუა: "ვითარცა სურინ ირემსა წყაროთა მიმართ
Line of ed.: 27     
წყალთაჲსა, ეგრე სურინ სულსა ჩემსა შენდამი, ღმერთო*.

Line of ed.: 28        
სახის-მეტყუელმან თქუა ირემისაჲ, ვითარმედ ჯეკმა მტერ არს
Line of ed.: 29     
გუელისა. და რაჟამს იხილის და ივლტინ გუელი და შთაჴდის ჴურელად,
Line of ed.: 30     
მივიდის ირემი იგი და აღივსნის ფერდნი თჳსნი წყლითა წყაროჲსაჲთა და მივიდის
Line of ed.: 31     
ჴურელად, სადა-იგი გუელი დამალულ არნ და დაასხის წყალი იგი
Line of ed.: 32     
და აღავსის ჴურელი იგი, ვიდრემდე გამოჴდის გუელი იგი და დათრგუნის
Line of ed.: 33     
ფერჴითა და მოკლის.

Line of ed.: 34        
ეგრე-ცა მაცხოვარმან ჩუენმან იესუ ქრისტემან მოკლა დიდი იგი ვეშაპი
Line of ed.: 35     
ეშმაკი წყლითა ცისაჲთა, რომელი აქუნდა ღმრთეებისა სიბრძნისაგან,
Line of ed.: 36     
რომელსა წყალსა ვერ დაუდგნეს ვეშაპთა ეშმაკთა.

Line of ed.: 37        
ღმერთმან მომეცინ მე სიბრძნჱ, რაჲთა აღვაღო პირი ჩემი და აღმოვთქუა
Line of ed.: 38     
ქებაჲ მამისა და ძისა და წმიდისა სულისაჲ აწ და მარადის და უკუნითი
Line of ed.: 39     
უკუნისამდე, ამენ*.
Page of sec. ed.:  




Text: Epiph.Cypr._Mens.Pond.  
Epiphanius Cyprensis

De mensuribus et ponderibus



For the sake of easy collation, page and paragraph numbers were added in accordance with the edition
Les versions géorgiennes
d'Epiphane de Chypre,
Traité des poids et des mesures,
édité par Michel-Jean van Esbroeck
(Corpus Scriptorum Christianorum Orientalium, 460 /
Scriptores Iberici, 19),
Lovanii 1984,
pp. 36-44.




Page of ed.: 191  
Line of ed.: 1  
[ა̂. ეპიფანე კჳპრელი, საზომთათჳს და საწყაულთა]

Page of sec. ed.: 36 
Chapter: 1  
Page of ed.: 191  
Line of ed.: 2  
ამას შენდა, პატიოსანო, ჩუენ შევსწირავთ, რომლისა მადლისათჳს
Line of ed.: 3  
ჰკითხე, მოჴსენებაჲ მისთჳს იყავნ.


Line of ed.: 4        
არიან მრჩობლ წერილთა მათ წარმოღება პირველად დაბადებულთა Page of sec. ed.: 37  მათ
Line of ed.: 5     
ღმრთისა მიერ ექუსთა მათ დღეთა ქმნული. და სხუანი რომელნი-მე წმიდათაგან
Line of ed.: 6     
წიგნთა თავ-დგმულნი, შემდგომად ჟამთა აღწერილნი.

Line of ed.: 7        
ადამისითგან პირველ-შექმნულისაჲთ ვიდრე თევდოსი ღმრთის-მოყუარისა
Line of ed.: 8     
გ̂ და აბუდანტის მბრწყინვალისა. მერმე კუალად რაოდენი იქმნა სოფელსა
Line of ed.: 9     
შინა პ̂ წვალებისა სახელები და განმარტებაჲ მათი შემოკლებულითა და
Line of ed.: 10     
უზეშთაესითა გონებითა თითოვეულისა მათისათჳს,
Chapter: 22  
Page of ed.: 191  
Line of ed.: 10                 
რაოდენი შექმნა ღმერთმან
Line of ed.: 11     
ექუ[ს]თა დღეთა სოფლის შესაქმისათა, რომელსა-იგი ითხოვდ და მიგიწერთ
Line of ed.: 12     
შენ.

Line of ed.: 13        
და არიან ესე: ა̂-სა დღესა: [ა̂] -- ცანი ზესკნელნი და პირველსა-ვე
Line of ed.: 14     
დღესა -- ქუესკნელნი. ბ̂ -- ქუეყანაჲ. გ̂ -- წყალნი, რომელთაგან არს
Line of ed.: 15     
თოვლი, მყინვარი, სეტყუაჲ, თრთჳლი და ცუარი და [დ̂] -- სულნი მსახურნი,
Line of ed.: 16     
რომელ არიან ესე ანგელოზთა პირნი: ანგელოზნი მადიდებელნი, ანგელოზნი
Line of ed.: 17     
ქართანი, რომელნი ჰბერვენ, ანგელოზნი ღრუბელთანი და ნისლისანი და სეტყჳსანი
Line of ed.: 18     
და თოვლისანი და თრთჳლისანი; ანგელოზნი ჴმისა ქუხილისანი და
Line of ed.: 19     
ელვისანი; ანგელოზნი ცივისანი და ცეცხლისანი; ანგელოზნი ზამთრისანი და
Line of ed.: 20     
თესვისანი, ანგელოზნი არჱსანი და ზაფხულისანი; და ყოველნი სულნი დაბადებულთა
Line of ed.: 21     
მისთანი ცათა შინა და ქუეყანასა ზედა, უფსკრულთანი და ქუეშე
Line of ed.: 22     
ქუეყანისანი.

Line of ed.: 23        
ე̂: ჯოჯოხეთი და წარსაწყმედელი და ბნელი ზედა უფსკრულთა წყალთა,
Line of ed.: 24     
რომელ ოდეს-მე ქუეყანასა ზედა, რომლისაგან -- ბნელი მწუხრი.

Line of ed.: 25        
ვ̂, ზ̂; ღამე და ნათელი დღისაჲ და განთიადისაჲ.

Line of ed.: 26        
ესე შჳდნი ძლიერნი საქმენი ქმნნა ღმერთმან დღესა მას პირველსა*.

Line of ed.: 27        
Ms. page: 119r   ხოლო მეორესა დღესა -- პირველ სამყაროჲ შორის წყალთა და
Line of ed.: 28     
წყალთა. ამას დღესა განიყვნეს წყალნი: ზოგი მისი აღჴდა ზედა Page of sec. ed.: 38  სამყაროსა
Line of ed.: 29     
და ზოგი მისი დაადგრა ქუეშე სამყაროსა მას, შორის ყოველსა ზედა-პირსა
Line of ed.: 30     
ქუეყანისასა. ესე ხოლო ქმნა ღმერთმან დღესა ბ̂-სა*.

Line of ed.: 31        
ხოლო მესამესა დღესა: -- ზღუები, მდინარები, წყაროვები, ტბები; მეორედ
Line of ed.: 32     
-- თესლი სათესავი; მესამედ -- მცენარენი: ხჱ ნაყოფიერი და უნაყოფოჲ;
Line of ed.: 33     
დ̂ -- მაღნარნი. ესე ოთხი საქმჱ ძლიერი ქმნა ღმერთმან დღესა მესამესა*.

Line of ed.: 34        
ხოლო მეოთხესა დღესა: ა̂ -- მზჱ და [ბ̂] -- მთოვარჱ; გ̂ -- ვარსკულავნი.
Line of ed.: 35     
ესე სამნი დიდნი საქმენი ქმნნა ღმერთმან დღესა დ̂-სა*.

Page of ed.: 192  
Line of ed.: 1        
ხოლო მეხუთესა დღესა: ა̂ -- ვეშაპი დიდი. ბ̂ -- თევზნი და სხუანი
Line of ed.: 2     
წყალთა შინა, გ̂ -- მფრინველნი ფრთოვანნი. ესენი ქმნნა ღმერთმან
Line of ed.: 3     
დღესა მას ე̂-სა*.

Line of ed.: 4        
ხოლო მეექუსესა დღესა: ა̂ -- მჴეცნი, [ბ̂] -- საცხოვარნი, [გ̂] --
Line of ed.: 5     
ქუე-წარმავალნი ქუეყანისანი და [დ̂] -- კაცი. ესე დ̂-ნი დიდნი საქმენი ქმნნა
Line of ed.: 6     
ღმერთმან დღესა მე-ვ̂სა*. და იყო ყოველი ქმნული ღმრთისაჲ კ̂ბ ვ̂-თა
Line of ed.: 7     
დღეთა.

Line of ed.: 8        
და აღასრულა ყოველი-ვე საქმჱ თჳსი დღესა მას მეექუსესა, რაოდენნ[ი]
Line of ed.: 9     
არიან ცათა შინა და ქუეყანასა ზედა, ზღუათა შინა და უფსკრულთა, ნათელსა
Line of ed.: 10     
და ბნელსა და ყოველსა შინა. და განისუენა ღმერთმან ყოველთაგან საქმეთა
Line of ed.: 11     
მისთა დღესა მას მე-ზ̂სა. და აკურთხა და განწმიდა იგი*.

Line of ed.: 12        
და აუწყა იგი ანგელოზისა მიერ მოსეს, რამეთუ კ̂ბ მამათ-მთავარნი
Line of ed.: 13     
ადამითგან ვიდრე ისრაჱლისამდე.

Line of ed.: 14        
"და გამოვირჩიო თავისა ჩემისა ნათესავისაგან მისისა ერი მოგებული
Line of ed.: 15     
ყოველთაგან წარმარ[თ]ა"*. ხოლო იყვნეს თავნი ესე და არიან ნათესავნი,
Line of ed.: 16     
რომელთათჳს თქუა უფალმან, ესრეთ: ადამ, სჱთ, ენუს, კაინან, მალალელ,
Line of ed.: 17     
იარედ, ენუქ, მათუსალა, ლამექ, ნოვე, სჱმ, არფაქსად, სალა, -- ხოლო Page of sec. ed.: 39  კაინან
Line of ed.: 18     
არა მოაჴსენა რიცხუსა შინა, -- ებერ, ფალეგ, რაგავ, სერუქ, ნაქორ, თარა,
Line of ed.: 19     
აბრაჰამ, ისაკ და ისრაჱლ -- ერთბამად კ̂ბ ნათესავ.

Line of ed.: 20        
ამისთჳს-ცა კ̂ბ ანბანნი ებრაელთან(ი), რომელ არიან ესენი:



Line of ed.: 21  
ანბანი ებრაელებრი


Line of ed.: 22        
א -- ალეფ, ב -- ბჱთ, ג -- გიმელ, ד -- დალჱ, ה -- ჰჱ, ו -- ვავ, ז -- ზანა(ვ),
Line of ed.: 23     
ח -- ჱთ, ט -- ტჱთ, י -- იოთ, כ -- Ms. page: 119v   ქაფ, ל -- ლამედ, מ -- მემ, נ -- ნონ,
Line of ed.: 24     
ס -- სამექ, ע -- აინ, פ -- ფჱ, צ -- წადჱ, ק -- კოფ, ר -- რჱ, ש -- შინ, ת -- თავ.

Line of ed.: 25        
ამისთჳს კ̂ბ წიგნ არიან ძუელისაგან შჯულისა.

Line of ed.: 26        
ესე მუჴლნი ებრაელთა შორის კ̂ზ რაჲმე არიან, ხოლო კ̂ბ აღირაცხებიან,
Line of ed.: 27     
რამეთუ ხუთნი იგი ასონი მათ შორის ორკეც არიან: ქაფ მრჩობლ
Line of ed.: 28     
არს, მემ და ნონ და ფჱ და წადჱ. ესრეთ-ცა წიგნნი აღირაცხებიან:

Chapter: 23  
Page of ed.: 192  
Line of ed.: 29        
ა̂ -- აბესით, რომელ არს შობაჲ სოფლისაჲ; ბ̂ -- ელისმოთ, რომელსა
Line of ed.: 30     
ჰრქჳან გამოსლვათაჲ; გ̂ -- ოდოისკრა, რომელ არს ლევიტელთაჲ; დ̂ -- ოდოდაბირ,
Line of ed.: 31     
რომელ არს რიცხუთაჲ; ე̂ -- ევედებარიმ, რომელ არს მეორჱ შჯული;
Line of ed.: 32     
ვ̂ -- დიი̃ჳ, რომელ არს ისუ ნავესი წიგნი; ზ̂ -- დიიობ, რომელ არს იობი;
Line of ed.: 33     
ჱ̂ -- დასოპტიმ, რომელ არს მსაჯულთაჲ; თ̂ -- დირუთ, რომელ არს რუთისი;
Line of ed.: 34     
ი̂ -- სფერთელიმ, რომელ არს დავითი; ი̂ა -- დებდრიამია, რომელ არს
Line of ed.: 35     
ნეშტთაჲ ა̂; ი̂ბ -- დებდმიამინ, რომელ არს ნეშტთაჲ ბ̂; ი̂გ -- დისმოელ, რომელ
Line of ed.: 36     
არს მეფეთაჲ ა̂; ი̂დ -- დი დ̃თ უდისმოელ, რომელ არს მეფეთაჲ ბ̂; ი̂ე -- დმალაქიმ,
Line of ed.: 37     
რომელ არს მეფეთაჲ გ̂; ი̂ვ -- დმალაქიმ, რომელ არს მეფეთაჲ
Line of ed.: 38     
დ̂; ი̂ზ -- დმასალოთ, რომელ არს იგავთაჲ; ი̂ჱ -- ტკუელჱთ, რომელ არს
Line of ed.: 39     
ეკლესიასტჱ; ი̂თ -- სირამ, რომელ არს ქებაჲ ქებათაჲ; კ̂ -- დათარიასარა,
Page of ed.: 193   Line of ed.: 1     
რომელ არს ი̂ბ წინაჲსწარმეტყუელთაჲ; კ̂ა -- დიესაია, რომელ არს ესაია
Line of ed.: 2     
წინაჲსწარმეტყუელისაჲ: კ̂ბ -- დიიერემია, რომელ არს იერემიაჲსი; კ̂ბ -- დიეზეკიელ,
Line of ed.: 3     
რომელ არს ეზეკიელისი; კ̂დ -- დიდანიელ, რომელ არს დანიელისი;
Line of ed.: 4     
კ̂ე -- დიეზდრა, რომელ Page of sec. ed.: 40  არს ეზრაჲ; კ̂ვ -- დიაზდრა, რომელ არს ეზრაჲ ბ̂; კ̂ზ
Line of ed.: 5     
-- დიესთერ, რომელ არს ესთერისი.

Line of ed.: 6        
არიან სხუანი-ცა მცირენი წიგნნი, რომელსა* ჰრქჳან კინოთ, რომელ
Line of ed.: 7     
არს გოდებაჲ. ესე იერემიასა შეერთვის, რომელ არს რიცხვისა მაგის მეტი
Line of ed.: 8     
და იერემიასა-ვე შეერთვის, რაჲთა უკუე რიცხჳ-ცა ესე წიგნთაჲ გაუწყო ჭეშმარიტითა
Line of ed.: 9     
სიტყჳთა.

Chapter: 4  
Page of ed.: 193  
Line of ed.: 10        
ხოლო სიტყჳსა შემოღებისაჲ ამის არს სახჱ ესე: ოთხად და ხუთად განჰყოფენ
Line of ed.: 11     
ებრაელთა ყრმანი ძუელისა შჯულისაგანთა. ხუთეულად დააწესებენ
Line of ed.: 12     
მოსეს წიგნთა, რამეთუ შემდგომთა-ცა მათ ესრჱთ-ვე დააწესეს, რომელ არიან
Line of ed.: 13     
წიგნნი ესე: შობათაჲ, გამოსლვათაჲ, ლევიტელთაჲ, რიცხუთაჲ, მეორისა
Line of ed.: 14     
შჯულისაჲ; მეორედ Ms. page: 120r   ხუთეულად -- სტიქერონნი, რომელ არიან წიგნნი
Line of ed.: 15     
ესე: იობი, დავითი, იგავთაჲ, ეკლესიასტჱ, ქებაჲ ქებათაჲ. ხოლო სიბრძნჱ
Line of ed.: 16     
სოლომონისი და ზირაქი იგი-ცა სტიქერონ-ვე არიან და სარგებელნი; არონაჲსანი,
Line of ed.: 17     
რომელ არს კიდობნისანი, ხოლო ებრაელთა არა დადვეს ძუელისა შჯულისა
Line of ed.: 18     
[თანა]. მესამედ ხუთეულად -- წინაჲსწარმეტყუელთაჲ, რომელ არიან
Line of ed.: 19     
წიგნნი ესე ი̂ბ-თა წინაჲსწარმეტყუელთა: ესაიაჲ, იერემიაჲ, ეზეკიელი, დანიელი,
Line of ed.: 20     
რომელმან იწყო წინაჲსწარმეტყუელებად უწინარჱს ეზეკიელისა,
Line of ed.: 21     
ხოლო ცხოვნდა ცხორებასა მისსა მრავალ ჟამ და მიიწია ვიდრე მეორედ
Line of ed.: 22     
წლადმდე დარიოს მეფისა, რომელი იყო უწინარჱს პირველსა წელსა კჳროს
Line of ed.: 23     
მეფისასა.

Line of ed.: 24        
ხოლო შემდგომად ჟამთა წინაჲსწარმეტყუელთა ამათ წინაჲსწარმეტყუელებდა
Line of ed.: 25     
ანგეოზ დასაბამსა მეორედ შჱნებასა მის ტაძრისასა იერუსალჱმს.
Line of ed.: 26     
წინაჲსწარმეტყუელებდა ზაქარია-ცა შემდგომად მ̂ვ დღისა ანგეაჲსა დასასრულსა
Line of ed.: 27     
შჱნებისათჳს მის ტაძრისა. ხოლო ჟამთა მათ წინაჲსწარმეტყუელებდა
Line of ed.: 28     
მალაქია-ცა. ხოლო ზოგად აღიწერნეს ესე ი̂ბ-ნი წინაჲსწარმეტყუელნი.

Line of ed.: 29        
მეოთხედ Page of sec. ed.: 41  ხუთეულად დააწესეს წიგნსა რომელსა ჰრქჳან დექთობინ,
Line of ed.: 30     
რომელ გამოითარგმანების "დაწერილად". ესე წიგნნი არიან: ისუ ნავესი --
Line of ed.: 31     
პირველი წიგნი, მსაჯულთაჲ-ცა მას-ვე შეერთვის და რუთისი, ამისთჳს [რ̂]
Line of ed.: 32     
ერთი იგი ასოჲ ორკეც არს, რომელ არს ქაფ; ნეშტთაჲ ა̂ და მე-ბ̂ ამისთჳს,
Line of ed.: 33     
რამეთუ ორკეც არს მემ.

Line of ed.: 34        
და მეფეთაჲ წიგნი [პირველი და მეორე], რამეთუ ორკეც არს ნონ;
Line of ed.: 35     
მე-გ̂ და მე-დ̂ მეფეთაჲ, რამეთუ ორკეც არს ფჱ.

Line of ed.: 36        
ესე არიან ოთხნი იგი ხუთეულნი, რომელნი-იგი აღირაცხებიან კ̂ წიგნად,
Line of ed.: 37     
არიან კ̂დ თავ რიცხჳთ, ამისთჳს რამეთუ ორკეც არიან დ̂-ნი იგი ასონი.

Line of ed.: 38        
ხოლო შემდგომად დ̂-თა ამათ ხუთეულთა კ̂ა -- პირველი და მე-ბ̂ წიგნი
Line of ed.: 39     
ეზრაჲსი ერთ წიგნად შეირაცხების ებრაელთა შორის**) -- მისთჳს,
Line of ed.: 40     
რამეთუ წადე-ცა ორკეცად-ვე შეირაცხების, რომელ არს კ̂ვ თავი წულილ-წულილად
Line of ed.: 41     
თქუმული. ხოლო ესთერისი წიგნი კ̂ბ შეირაცხების, კ̂ზ თავად
Line of ed.: 42     
იპოვების, ესე კ̂ბ-ნი სადა-ვე იპოვებიან და მრავალ-ფერითა სახითა აღრაცხ[ილ]ნი
Page of ed.: 194   Line of ed.: 1     
Ms. page: 120v   კ̂ბ-თა მათ საქმეთათჳს, რომელ ქმნნა ღმერთმან ვ̂-თა მათ
Line of ed.: 2     
დღეთა სოფლის შესაქმისათა: კ̂ბ-თა მათთჳს ნათესავთა ადამითგან ისრაჱლისამდე,
Line of ed.: 3     
კ̂ბ-თა მათთჳს ასოთა ალფითგან ვიდრე თავ-ადმდე. და კ̂ბ-თა
Line of ed.: 4     
მათთჳს წიგნთა შობათაჲთგან ვიდრე ესთერისა.

Chapter: 24  
Page of ed.: 194  
Line of ed.: 5        
და საწყაულ იქმნა; კ̂ბ-სა ქსესტსა ჰრქჳან ებრაელთა მოდ, ხოლო მოდი
Line of ed.: 6     
ბერძენთა გამოთარგმანეს და მოდ-ადვე სახელ-სდებენ.

Line of ed.: 7        
ეგრე-ვე-სახედ მეგჳპტელნი სახელ-სდებენ მეტ; ეგრე-ვე-სახედ ასურნი
Line of ed.: 8     
და არაბიელნი მოდ-ად-ვე სახელ-სდებენ, რომელი გამოითარგმანების "აღსარება",
Line of ed.: 9     
რომელ არს მოდიმ.

Line of ed.: 10        
უკუეთუ არა აღივსის მოდი, იგი არა აღიარის, ვითარმედ სავსე არს.
Line of ed.: 11     
და სხუასა-ცა ადგილსა გამოთარგმანებაჲ ორკეცად ჰპოვო. რამეთუ ჰრქჳან-ცა
Line of ed.: 12     
გნომონ, რომელ არს საწყაული; სახელ-ედების აღსარება-ცა და აღსარებული
Line of ed.: 13     
და აღმ[ს]არებელი Page of sec. ed.: 42  რიცხჳ იგი საქმეთა მათ ღმრთისათაჲ დასაბამითგან კ̂ბ-თა
Line of ed.: 14     
მათ ასოთა სიტყჳს შემოღებაჲ, რომლისათჳს შჯული ჩუენდა მოიწია და
Line of ed.: 15     
ღმრთისა მოძღურებითა ყოველი-ვე ჩუენ სახელ გუექმნა, რომლისაგან შჯული
Line of ed.: 16     
და საიდუმლონი მას შინა ქრისტე იესუ მოსლვასა მას მისსა გჳწამა და
Line of ed.: 17     
გამოგჳცხადნა.

Line of ed.: 18        
რომელი მოვიდა და სახარებითა მით აღგჳვსო ჩუენ საზომი იგი ცხორებისაჲ
Line of ed.: 19     
მოდისა მისგან, ესე იგი არს აღსარებისაჲ. ყოველმან, რომელმან აღიაროს
Line of ed.: 20     
მისა მიმართ, ცხორებაჲ მისგან შეიმოსოს საწყაულითა მით სიწმიდისაჲთა,
Line of ed.: 21     
რამეთუ ებრაელთა თქჳან, რომელ არს კ̂ბ ქსესტი პირველ-მოჴსენებისა
Line of ed.: 23     
მისებრ-ვე აღრაცხილისა, რომელნი მრავალ-სახედ თქუმულ არიან, რამეთუ მრავალთა
Line of ed.: 24     
სხუათა ნათესავთა გინათუ შეჰმატეს, გინათუ გამოაჴუეს საწყაულისა
Line of ed.: 25     
მისგან, რომელი ჭეშმარიტად ებრაელთაგან აღირაცხა, არამედ ჰრომთა-ცა
Line of ed.: 26     
შორის იპოვა ენისაებრ მათისა.

Line of ed.: 27        
მოდსა საწყაულ ჰრქჳან, ვითარცა ებრაელთა შორის ალეფ ყრმასა სწავლასა
Line of ed.: 28     
შინა ჰმოძღურინ Ms. page: 121r  , და ბერძენთა შორის ალფინ ძიებად იპოვა და
Line of ed.: 29     
სახელ-ედების. ხოლო მე ვისწავე ებრაელთაგან, ცხადად იპოვნეს სხუასა-ცა
Line of ed.: 30     
ენასა შორის.

Chapter: 5  
Page of ed.: 194  
Line of ed.: 31        
არამედ დავითსა-ცა ე̂ წიგნად-ვე განჰყოფენ პირველით ფსალმუნითგან,
Line of ed.: 32     
რომელ არს "ესრია", რომელი გამოითარგმანების: "ნეტარ არს კაცი, რომელი ღეს
Line of ed.: 33     
მივი[და]"*... ვიდრე რომლისა თავი: "ერ მესქილ ალ დალ ოებიონ", რომელ
Line of ed.: 34     
არს: "ნეტარ არს, რომელმან გულისხმა-ყოს გლახაკისაჲ"*. ხოლო აზილას
Line of ed.: 35     
თქუა: "ნეტარ არს -- სახჱ კეთილი მიცემად". ბ̂ წიგნად: მ̂ა, რომლისა
Line of ed.: 36     
თავი: "ქიალ თააროგ, ალაფისიმაინ", რომელი გამოითარგმანების: "ვითარცა
Line of ed.: 37     
სურინ ირემსა"*... ვიდრე ო̂ა თავადმდე, რომლისა თავი: "ჱლოინ მასფატაქ
Line of ed.: 38     
ლამელ ექთე", რომელი გამოითარგმანების: Page of sec. ed.: 43  "ღმერთო, სარჩელი შენი მეუფესა
Line of ed.: 39     
მიეც*: გ̂ წიგნად: ო̂ბ, რომლისა თავი: "აქ ბოთ იჱლ ელიომ", რომელ
Line of ed.: 40     
გამოითარგმანების: "ვითარ კეთილ არს ისრაჱლისა ღმერთი გული[თა] "*...
Line of ed.: 41     
ვიდრე პ̂ჱ-მდე, რომლისა თავი: "ესდი ადონაი ლულამ ასის", რომელი გამოითარგმანების:
Line of ed.: 42     
"წყალობათა შენთა, უფალო, უკუნისამდე უგალობდე*.
Page of ed.: 195   Line of ed.: 1     
ხოლო დ̂ წიგნად პ̂თ, რომლისა თავი: "ადონაი მაონ ათა აიათა ლანუ",
Line of ed.: 2     
რომელი გამოითარგმანების: "უფალო, შესავედრებელ მეყავ ჩუენ"*. --
Line of ed.: 3     
ვიდრე რ̂ე-მდე, რომლისა თავი: "უდულა ადონაი ქიტოფ ქელულა მისდო",
Line of ed.: 4     
რომელი გამოითარგმანების: "აუვარებდით უფალსა, რამეთუ ტკბილ არს"*.
Line of ed.: 5     
ხოლო არს ფსალმუნთა მათ ალელუაჲ. ხოლო ე̂ წიგნად რ̂ვ ფსალმუნი,
Line of ed.: 6     
რომლისა თავი: "უდ ულა ადონაჲ ქიტობ ქილულ ამისდო", რომელი გამოითარგმანების
Line of ed.: 7     
ეგრეთ-ვე: "აუვარებდით უფალსა, რამეთუ კეთილ"...*
Line of ed.: 8     
ვიდრე დასასრულადმდე ვიდრე მეერგასესა ფსალმუნსა, რომლისა თავი არს:
Line of ed.: 9     
"ალელუელ ბაკადის-ო", რომელი გამოითარგმანების: "აქებდით ღმერთსა სიწმიდეთა
Line of ed.: 10     
შინა მისთა"*. არს იგი-ცა ალელუა.

Line of ed.: 11        
რ̂ნ-სა ფსალმუნსა წიგნი განამართლეს. რამეთუ ებრაელნი ჰყოფენ დასასრულსა
Line of ed.: 12     
თითოვეულისა წიგნისასა ე̂-თა მათ წიგნთა საფსალმუნეთა და[სა]სრულსა
Line of ed.: 13     
მას ფსალმუნისასა. საგალობელი დასასრული არს წიგნისაჲ:
Line of ed.: 14     
"მისტობაროქ ადონაჲჱლოჲ იჱლი მეალო აოდ ლაულა ამინოამინ", რომელი
Line of ed.: 15     
გამოითარგმანების: "კურთხეულ არს Page of sec. ed.: 44  უფალი ღმერთი ისრაჱლისაჲ ამიერითგან
Line of ed.: 16     
უკუნისამდე. იყავნ, იყავნ"*.

Line of ed.: 17        
ესე არს სადა Ms. page: 121v   დაესრულების თითოვეული ე̂-ვე იგი წიგნი, რომელი-ცა-იგი
Line of ed.: 18     
წერილ არს დასასრულსა მე-მ̂ ფსალმუნსა და ო̂ა-სა და პ̂ჱ და
Line of ed.: 19     
რ̂ე-სა. ხოლო რ̂ და მეერგასისა მის -- "კურთხეულ არს უფალი ღმერთი
Line of ed.: 20     
ისრაჱლისაჲ, იყავნ, იყავნ. ყოველი სული აქებდით უფალსა", რომელი ითქუმის
Line of ed.: 21     
ებრაელებრ: "ქოჰანნეს სამათე იჱ̃ლ თელულა". "ალელულა" ითქუმის:
Line of ed.: 22     
"აქებდით". "ალ" ითქუმის "უფალსა". და დაესრულების ე̃ულისა (?) ამის საფსალმუნისა
Line of ed.: 23     
საქმჱ.
Page of sec. ed.:  




Text: Schol._Dion.Thr.  
Scholia in Dionysium Thracem



For the sake of easy collation, page and paragraph numbers were added in accordance with the edition
Les versions géorgiennes
d'Epiphane de Chypre,
Traité des poids et des mesures,
édité par Michel-Jean van Esbroeck
(Corpus Scriptorum Christianorum Orientalium, 460 /
Scriptores Iberici, 19),
Lovanii 1984,
pp. 44-45.

A Greek model of the present text will be found in
Dionysii Thracis Ars Grammatica,
ed. Gustavus Uhlig,
Pars 1, Vol. 1,
Lipsiae 1883,
p. 320.




Chapter: 24a  
Page of ed.: 195  
Line of ed.: 24  
[ბ̂. დიომიდე, ფრაგმენტი დიონისიოს თრაკიელის გრამატიკის
Line of ed.: 25  
სქოლიოებიდან*]


Page of sec. ed.: 44 
Line of ed.: 26        
ხოლო მიკჳრს თითოვეულად აღმომკითხველთაჲ** ესოდენისა ამის სულისა
Line of ed.: 27     
წმიდისა შემზადებაჲ და გულისხმის-ყოფაჲ, რომელნი სარგებელსა ამას
Line of ed.: 28     
და ღმრთისა ნიჭსა მიიღებენ, რაჲთა არცა-ღა ამას ზედა იქადოდიან შორის
Line of ed.: 29     
წარმართთა ყრმათა, არამედ რაჲთა უწყოდიან რაჲ-ცა იპოვოს მათ შორის
Line of ed.: 30     
შემზადებული, გინათუ შჯულისაგან ჭეშმარიტად, წმიდათაგან წიგნთა ძუელისაგან
Line of ed.: 31     
შჯულისა და ახლისაგან, რომელი-იგი მათ შორის იპოვოს, მიზეზი
Line of ed.: 32     
აქუნდეს პირველად წარმართთა შორის ასოჲსა შემოღებაჲ ალეფისაგან, რომელი
Line of ed.: 33     
ითარგმანების სწავლისა მცნებაჲ მოყვანებულსა მას ყრმასა. და იტყჳს:
Line of ed.: 34     
"ისწავე ალეფისაგან". და მათა მისგავსებულად ალფა სახელი დასდვეს და
Line of ed.: 35     
შეეტყუა გამოთქუმაჲ იგი გამოთარგმანებულისაჲ ბერძენთა ენასა. რაჲთა
Line of ed.: 36     
ჰრქუას ყრმასა: "ისწავე ძიებად ალფინ", რამეთუ ალფინსა ძიება ჰრქჳან ბერძენთა
Line of ed.: 37     
ენასა, არამედ რამეთუ თავ-ცა არს ასოჲ იგი ალფაჲ და ღმრთისა მიერ
Line of ed.: 38     
მოცემულ არს ნათესავსა კაცთასა აღებად პირისა და გულისხმის-ყოფად,
Page of ed.: 196   Line of ed.: 1     
რომელ-იგი წიგნსა ისწავებდედ, დიდითა აღებითა პირისაჲთა ითქუმის,
Line of ed.: 2     
ხოლო სხუაჲ იგი ასოჲ მცირედითა აღებითა პირისაჲთა მიეთხრობვის
Line of ed.: 3     
და ითქუმის. არამედ არცა-ღა ასოჲ აქუნდა ბერძენთა, არამედ ფჳნიკისაგან
Line of ed.: 4     
ასოჲთა წერდეს მათსა მას ბერძულსა ასოსა, რამეთუ ეგრეთ-ვე ჴმითა და
Line of ed.: 5     
სახელის-დებითა, ვითარცა ებრაელთაჲ, მიმსგავსებულად ჰებრაელთაებრ-ვე
Line of ed.: 6     
პინიკთა მათგან-ვე იპოვა.

Line of ed.: 7        
პალამიდის ვინმე უკუანაჲს\კნელ Ms. page: 122r   მოვიდა და იწყო ალფა-ბეტა; ი̂ვ Page of sec. ed.: 45 
Line of ed.: 8     
ხოლო ასოჲ ბერძენთა უპოვა მარტოდ, ესე იგი არს: ალფა, ბეტა,
Line of ed.: 9     
გამა, დეტა, იოტა[, ეტა]*, კაპა [**], ლამდა, მჳ, ნჳ,
Line of ed.: 10     
ოჳ, პი, რო, სიმა [**], ტა [*], *.

Line of ed.: 11        
შესძინა კადმოს მილისელმან ასოჲ სამი: თეტა, ფჳ, ქი [*],
Line of ed.: 12     
ამისთჳს-ცა მრავალჟამ ი̂თ! ხოლო იჴმევდეს ამისთჳს-ცა, რამეთუ პირველთა მათ
Line of ed.: 13     
არა აქუნდა ლიტონი პალიდა, სახელ-სდვეს სიმიაჲსაგან და პისა და ალფასა
Line of ed.: 14     
წერდეს და სხუასა მრავალსა სიტყუასა სხუად-სახედ სახელ-სდებდეს და
Line of ed.: 15     
წერდეს.

Line of ed.: 16        
ამონიდოს ჯონელმან შესძინა ორი ასოჲ; ჰეტა, ;

Line of ed.: 17        
ეპიქარმოს სირაკელმან სამი სხუაჲ: ზეტა, ქსი, ფსი,
Line of ed.: 18     
და ესრჱთ აღესრულა კ̂დ იგი ასოჲ. ამისთჳს-ცა მიამსგავსა ომეროს რიცხჳ
Line of ed.: 19     
იგი კ̂ბ-თა მათ წიგნთა ებრაელთაჲ კ̂დ-სა მას ასოსა გამოსახულსა და აღრაცხილსა.
Line of ed.: 20     
და მან-ცა თჳსი იგი ჴელოვნებაჲ "ჱლიადოჲსი" კ̂დ-ნი დაჩხიბულნი
Line of ed.: 21     
კ̂დ-ითა მით ასოჲთა მიამსგავსა, ეგრეთ-ვე კუალად "დჳსევს", ესე-ვე სიტყჳს-შემოღებაჲ
Line of ed.: 22     
ჩუენისა მის აღთქუმისაჲ, რომლისათჳს-იგი აღვთქუთ ჩუენებად
Line of ed.: 23     
რიცხჳ იგი კ̂ბ-თა მათ საქმეთაჲ ღმრთისა მიერ, რომელი ვ̂-თა მათ
Line of ed.: 24     
დღეთა სოფლის შესაქმისათა იქმნა.


Line of ed.: 25        
ლოცვა ** ყავთ ჩემთჳს, საყუარელნო, აღმო-რა-მაკითხვიდეთ, სიყუარულით
Line of ed.: 26     
შეიწყნარეთ




Text: Hipp.Rom._Chron.  
Hippolytus Romanus

Chronicon



For the sake of easy collation, page and paragraph numbers were added in accordance with the edition in
Ilia Abulaʒe,
Iṗoliṭe Romaelis Kroniḳonis ʒveli kartuli versia,
in: Sakartvelos SSR Mecnierebata Aḳademiis Xelnac̣erta Insṭiṭuṭis moambe 3, 1961,
pp. 223-243,
repr. in
Ilia Abulaʒe,
Šromebi III,
Tbilisi 1982,
pp. 107-127.




Page of ed.: 196  
Page of sec. ed.: 118 
Line of ed.: 27     
[გ̂. იპოლიტე რომაელი. ქრონიკონი]


Chapter: I  
Page of ed.: 196  
Line of ed.: 28        
ადამ ცხოვნდა ს̂ლ წელ და შვა სჱთ; სეით ცხოვნდა ს̂ე წელ და შვა
Line of ed.: 29     
ენუს; ენუს ცხოვნდა რ̂ჟ წელ და შვა კაინან; კაინან ცხოვნდა რ̂ო წელ და
Line of ed.: 30     
შვა მალელელ. მალელელ ცხოვნდა რ̂ჲე წელ და შვა იარჱდ; იარჱდ ცხოვნდა
Line of ed.: 31     
რ̂ჲბ წელ და შვა ენუქი; ენუქ ცხოვნდა რ̂ჲე წელ და შვა მათუსალა;
Line of ed.: 32     
მათუსალა ცხოვნდა რ̂პზ წელ და შვა ლამექ; ლამექ ცხოვნდა რ̂პჱ წელ და
Line of ed.: 33     
შვა ნოვე; ნოვე ცხოვნდა ფ̂ წელ და შვა სჱმ*; სემ ცხოვნდა რ̂ წელ.

Line of ed.: 34        
Ms. page: 122v   და იყო წყლით-რღუნაჲ ქუეყანასა ზედა მ̂ დღე, მ̂ ღამე.

Line of ed.: 35        
ყოვლად შეკრბებიან წელნი ადამითგან წყლით-რღუნამდე ც̂სმბ.

Line of ed.: 36        
სემ შემდგომად წყლით-რღუნისა ბ̂-სა წელსა შვა არფაქსად; არფაქსად
Line of ed.: 37     
ცხოვნდა რ̂ლე წელ და შვა სალა; სალა ცხოვნდა რ̂ლ წელ და შვა ებერ;
Line of ed.: 38     
ებერ ცხოვნდა რ̂ლდ წელ და შვა ფალეგ; ფალეგ ცხოვნდა რ̂ლ წელ და
Line of ed.: 39     
შვა რაგავ; რაგავ ცხოვნდა რ̂ლე წელ და შვა სერუქ; სერუქ ცხოვნდა რ̂ლ
Page of ed.: 197   Line of ed.: 1     
წელ და შვა ნაქორ; ნაქორ ცხოვნდა ო̂თ წელ და შვა თარა; თარა ცხოვნდა
Line of ed.: 2     
ო̂ წელ და შვა აბრაჰამ. აბრაჰამ ცხოვნდა ო̂ე წელ და იყო აღთქუმაჲ
Line of ed.: 3     
ღმრთისაჲ მისა მიმართ.

Page of sec. ed.: 119 
Line of ed.: 4        
ყოვლად შეკრბებიან წელნი წყლით-რღუნითგან ვიდრე ო̂ე წლადმდე
Line of ed.: 5     
აბრაჰამისა ჩ̂იე. და აბრაჰამ შემდგომად აღთქუმისა ღმრთისა[ჲსა] ცხოვნდა
Line of ed.: 6     
კ̂ე წელ და შვა ისაკ; ისაკ ცხოვნდა ჲ̂ წელ და შვა იაკობ; იაკობ ცხოვნდა
Line of ed.: 7     
პ̂ზ წელ და შვა ლევი; ლევი ცხოვნდა მ̂ე წელ და შვა კაათ; კაათ ცხოვნდა
Line of ed.: 8     
ი̂ე წელ და შვა ამრამ; ამრამ ცხოვნდა ო̂ წელ და შვა მოსე; მოსე ცხოვნდა
Line of ed.: 9     
პ̂ წელ და გამოიყვანნა ძენი ისრაჱლისანი ეგჳპტით უდაბნოდ.

Line of ed.: 10        
ყოვლად შეკრბებიან წელნი ო̂ე წლითგან აბრაჰამით ვიდრე ძეთა ისრაჱლისათა
Line of ed.: 11     
ეგჳპტით გამოსლვადმდე ჳ̂ლ წელ.

Line of ed.: 12        
მოსე ძეთა თანა ისრაჱლისათა დაყო უდაბნოს, ცხოვნდა-ღა მ̂ წელ
Line of ed.: 13     
სხუა და მოსცა მათ შჯული. ისუ ძემან ნავჱსმან დაუმკჳდრა მათ ქუეყანაჲ
Line of ed.: 14     
იგი აღთქუმისაჲ და ცხოვნდა მათ თანა კ̂ე წელ.

Line of ed.: 15        
ყოვლად წელნი გამოსლვითგან ძეთა ისრაჱლისათა ეგჳპტით, ვიდრე
Line of ed.: 16     
წილით განყოფადმდე ქუეყანისა მის აღთქუმისა ჲ̂ე, და ვინაჲთგან იყო
Line of ed.: 17     
აღთქუმაჲ ღმრთისაჲ აბრაჰამის მიმართ წელნი ჳ̂ჟე. წყლით-რღუნითგან
Line of ed.: 18     
ჩ̂ფი წელნი; ადამითგან ძ̂ქობ წელნი.



Chapter: II  
Page of ed.: 197  
Line of ed.: 19  
მსაჯულნი ისრაჱლისანი


Line of ed.: 20        
მოხუცებულთა -- ლ̂ წელ; ქუსარსათომ მეფჱ ასურეთისაჲ -- ჱ̂ წელ.
Line of ed.: 21     
გოთონიელ ძჱ კინეზისი -- მ̂ წელ; ეგლომ მეფჱ მოაბისაჲ -- ი̂ჱ
Line of ed.: 22     
წელ; აოდ -- პ̂ წელ; იაბის მეფჱ ქანანისაჲ -- კ̂ წელ; Ms. page: 123r   დებორა
Line of ed.: 23     
და ბარაკ -- მ̂ წელ; მადიამელთა -- ზ̂ წელ; გედეონ -- მ̂ წელ; აბიმელექ --
Line of ed.: 24     
გ̂ წელ; თულა კ̂ წელ; იაირ -- კბ̂ წელ; Page of sec. ed.: 120  ამონიტელთა -- ი̂ჱ წელ; იეფთაე --
Line of ed.: 25     
ვ̂ წელ; ესებონ -- ზ̂ წელ; ალლონ -- ი̂ წელ; აბდონ -- კ̂ წელ;
Line of ed.: 26     
უცხო თესლთა -- მ̂ წელ; საფსონ -- კ̂ წელ; სამეგარ -- ა̂ წელ; ანარქიას
Line of ed.: 27     
და სამერ მსაჯულთა -- მ̂ წელ; ირინის და სამანია მსაჯულთა -- ლ̂ წელ.

Line of ed.: 28        
ყოვლად შეკრბებიან მსაჯულთა ისრაჱლისათა წელნი ფ̂კ; და მღდელთა
Line of ed.: 29     
და მსაჯულთანი Ⴡლისნი და სამოველისნი ჟ̂ წელნი.

Line of ed.: 30        
ყოვლად შეკრბებიან მსაჯულთა წელნი ქ̂ი წელ;



Chapter: III  
Page of ed.: 197  
Line of ed.: 31  
მეფენი იუდაჲსნი იერუსალჱმს


Line of ed.: 32        
საულ -- ლ̂ წელ. მ̂ წელ ყოვლად მეფობდა საულ, არამედ თ̂ წელ
Line of ed.: 33     
მისსა მეფობასა სამოველ-ვე შჯიდა-ღა; დავით -- ლ̂ე წელ და ვ̂ თუე; მ̂ წელ
Line of ed.: 34     
ყოვლად მეფობდა დავით, არამედ ე̂ წელ საულის მეფობასა მეფობდა და
Line of ed.: 35     
წინაჲსწარმეტყუელებდეს გად, ნათან, დავით და ასაფ; სოლომონ -- მ̂ წელ.
Line of ed.: 36     
და ტაძარსა ღმრთისასა აშენებდა და აღასრულა მე-ი̂ბ-სა წელსა მეფობისა
Line of ed.: 37     
მისისასა; და წინაჲსწარმეტყუელებდეს ნათან და აქია სალონიტელი, სემეას,
Line of ed.: 38     
ადდო; რობოამ -- ი̂ჱ წელ; აბია -- გ̂ წელ; ასა -- მ̂ და ა̂ წელ; იოსაფატ -- კ̂ე
Line of ed.: 39     
წელ; და წინაჲსწარმეტყუელებდეს მიქეა, ელია, ელისე, აბდია, იოველ,
Line of ed.: 40     
ოზიელ, ელიაზარ, აზარია; იორამ -- ჱ̂ წელ; ოქოზია -- ა̂ წელ; Page of sec. ed.: 121  გოდოლია,
Page of ed.: 198   Line of ed.: 1     
დედაჲ მისი -- ზ̂ წელ; იოვას -- მ̂ წელ; ამასია -- კ̂თ წელ; აზარია,
Line of ed.: 2     
რომელსა ოზია-ცა ერქუა, რომელი განკეთრდა -- ნ̂ბ წელ, და წინაჲსწარმეტყუელებდეს
Line of ed.: 3     
ოსე, ამოს, ესაია, იონას; იოვათამ -- ი̂ვ წელ; აქაზ -- ი̂ვ წელ;
Line of ed.: 4     
ეზეკია -- კ̂თ წელ. მეექუსესა წელსა მეფობისა მისისასა ჰრომჱ აღიშენა
Line of ed.: 5     
ჰრომილჱს მიერ მეფისა; და ი̂-სა წელსა მეფობისა მისისასა სალმანასარ
Line of ed.: 6     
მეფჱ ასურეთისაჲ ზედა-მოუჴდა ისრაჱლსა და წარტყუენა ოსე მეფჱ ისრაჱლისაჲ
Line of ed.: 7     
ათსა თანა ნათესავსა. და ტყუენვასა მას წარტყუენა ტობი, კაცი
Line of ed.: 8     
მართალი; და მე-ი̂დ-სა წელსა მეფობისა მისისასა დასნეულდა ეზეკია მეფჱ.
Line of ed.: 9     
ესაია წინაჲსწარმეტყუელმან სიკუდილისა Ms. page: 123v   მისისათჳს პრორჱგორეს-ვე [?]
Line of ed.: 10     
ცრემლოოდა მწარედ. შეიწყალა ღმერთმან და შესძინა ცხორებაჲ ი̂ე
Line of ed.: 11     
წელი. სასწაული მისცა მას ესაიაჲს მიერ წინაჲსწარმეტყუელისა -- ეპანოდონ
Line of ed.: 12     
-- აჩრდილი მზისაჲ კუალად იქცა ათთა მენაკთა.

Line of ed.: 13        
მანასე -- ნ̂ე წელ; ამოს -- ბ̂ წელ; ოსია -- ლ̂ა წელ, წინაჲსწარმეტყუელებდეს
Line of ed.: 14     
იერემია, სოფონიას, ოლდად, ბარუქ; იოაქას -- გ̂ თთუე. ფარაო
Line of ed.: 15     
ნექაო შეიპყრა იოაქას და წარტყუენა ეგჳპტედ, იოვაკიმ, რომლისა [სახელი]
Line of ed.: 16     
ელიაკიმცა -- ი̂ა წელ.

Line of ed.: 17        
წინაჲსწარმეტყუელებდა ურია იერუსალჱმისათჳს და ივლტოდა ეგჳპტედ.
Line of ed.: 18     
იოვაკიმ წარავლინა მისთჳს და მოკლა იგი იოვაკიმ, რომლისა სახელი
Line of ed.: 19     
იექონია -- გ̂ თთუე. და ი̂ დღე, ნაბუ[ქო]დონოსორ მეფემან ბაბილოვნისამან
Line of ed.: 20     
შეიპყრა და წარტყუენა იოვაკიმ ი̂ჱ წლისაჲ ბაბილოვნდ და
Line of ed.: 21     
ყოველნი ძლიერნი და ჴელოვანნი იერუსალჱმისანი ჯ̂ ოდენ. ტყუენვასა მას
Line of ed.: 22     
წარტყუენა დანიელ, ანანია, აზარია, მისაელ ჭურჭერსა თანა ტაძრისასა და
Line of ed.: 23     
ქალაქისასა და საფასჱ იგი შეიღო ბაბილოვნდ; და მეფედ დაადგინა იერუსალჱმს
Line of ed.: 24     
მატთანია იოვაკიმის წილ, მამის ძმაჲ მისი, სედეკია სახელი უწოდა.

Page of sec. ed.: 122 
Line of ed.: 25        
შეკრბებიან ყოველნი წელნი ტყუენვითგან ოსჱსითგან მეფისა ისრაჱლისაჲთ
Line of ed.: 26     
და სამარიაჲსაჲთ, რომელი წარტყუენა სალმანასარ, ვიდრე წარტყუენვადმდე
Line of ed.: 27     
იოვაკიმისა, მეფისა იუდაჲსა ნაბუქოდონოსორის მიერ, წელნი რ̂კბ.

Line of ed.: 28        
ყოვლად შეკრბებიან წელნი მეფეთა იუდაჲსთანი, რომელნი მეფებდეს (!)
Line of ed.: 29     
იერუსალჱმს, საულისითგან იოვაკიმისამდე წელნი ფ̂ჲდ და გამოსლვითგან
Line of ed.: 30     
ძეთა ისრაჱლისათა ეგჳპტით -- წელნი ჩ̂რჲე, და აღთქუმითგან
Line of ed.: 31     
ღმრთისაჲთ აბრაჰამის მიმართ -- წელნი ჩ̂ფჟე, წყლით-რღუნითგან -- წელნი
Line of ed.: 32     
ჩ̂ქი; ადამითგან -- წელნი წ̂ყობ.



Chapter: IV  
Page of ed.: 198  
Line of ed.: 33  
რიცხუნი წელთანი, რაოდენნი დაყვნეს ძეთა
Line of ed.: 34  
ისრაჱლისათა ბაბილოვნს ტყუევობასა, მსგავსად
Line of ed.: 35  
სიტყჳსა მის იერემია წინაჲსწარმეტყუელისა:


Line of ed.: 36        
სედეკია -- ი̂ა წელ. მეორესა წელსა სედეკიაჲსსა ჩუენებაჲ იხილა Ms. page: 124r  
Line of ed.: 37     
ნაბუქონდონოსორ და ზრახვაჲ იგი ჰკითხა ქალდეველთა და ბაბილოვნისა
Line of ed.: 38     
ბრძენთა. ღმერთმან გამოუცხადა დანიელს ჩუენებაჲ იგი და აუწყა მეფესა. ნაბუქონდონოსორ
Line of ed.: 39     
შემდგომად სედეკიაჲსა ცხოვნდა მეფედ კ̂დ წელ. მარუდაქ
Line of ed.: 40     
ძჱ მისი -- ი̂ბ წელ, ბალტასარ, ძმაჲ მისი -- დ̂ წელ. სერი უყო მთავართა
Line of ed.: 41     
მისთა და ხარჭთა მისთა. და გამოიღო ჭურჭერი იგი, რომელი მოიღო ნაბუქოდონოსორ
Line of ed.: 42     
იერუსალჱმით სახლისაგან ღმრთისაჲსა და სუმიდა ღჳნოსა
Line of ed.: 43     
მით. მას ჟამსა გამოუჩნდა ჴელი კაცისაჲ თითითურთ და წერდა კედელსა,
Page of ed.: 199   Line of ed.: 1     
რომელი განუმარტა დანიელ. დარიოს ხუჟიკი -- ი̂ზ წელ. ა̂-სა წელსა მისსა
Line of ed.: 2     
მეფობასა დანიელ შთააგდეს ჯურღმულსა მას ლომთასა. მეფესა არა უნდა,
Line of ed.: 3     
არამედ იიძულეს იგი მისთჳს დაწესებულისა მისთჳს.

Line of ed.: 4        
კჳროს სპარსი მეფობდა შემდგომად დარიოსისა. ა̂ წელსა კჳროსისსა
Line of ed.: 5     
აღივსნეს ტყუევობისა ო̂-ნი წელნი მსგავსად სიტყჳსა მის იერემია
Line of ed.: 6     
წინაჲსწარმეტყუელისა. და გამოავლინნა კჳროს მეფემან ძენი ისრაჱლისანი ბაბილოვნით
Line of ed.: 7     
იერუსალჱმდ იესუჲს თანა იოსჱდეკისა, მღდელისა მის დიდისა,
Line of ed.: 8     
და ზორობაბელ სალათიელი ძეთა თანა ისრაჱლისათა აღმოვიდა. კჳროს მეფემან
Line of ed.: 9     
სპარსთამან მოსცა ჭურჭერი იგი ტაძრისა ღმრთისაჲ იერუსალჱმდ ოქროჲსაჲ
Line of ed.: 10     
და ვეცხლისაჲ. რომელი წარიღო ნაბუქონდონოსორ მეფემან;
Line of ed.: 11     
წინაჲსწარმეტყუელებდეს დანიელ და ეზეკიელ. ყოვლად შეკრბებიან ჟამნი
Line of ed.: 12     
წარტყუენვითგან იოვაკიმის მეფისა იუდაჲსით ვიდრე პირველად წლადმდე
Line of ed.: 13     
კჳროს მეფისა სპარსთაჲსა ტყუეობისა წელნი ო̂, საულისითგან, მეფისა
Line of ed.: 14     
ისრაჱლისა, წელნი ფ̂ჲ; გამოსლვითგან ძეთა ისრაჱლისათა ეგჳპტით წელნი
Line of ed.: 15     
ჩ̂სლე; აღთქუმითგან ღმრთისაჲთ აბრაჰამის მიმართ -- წელნი ჩ̂ქჲე; წყლით-რღუნითგან
Line of ed.: 16     
წელნი ც̂ქპ; ადამითგან -- წელნი წ̂შმბ*.



Chapter: V  
Page of ed.: 199  
Page of sec. ed.: 123 
Line of ed.: 17  
მეფენი სპარსთანი


Line of ed.: 18        
კჳროს შემდგომად აღმოსლვისა Ms. page: 124v   ძეთა ისრაჱლისათა იერუსალჱმდ
Line of ed.: 19     
-- ლ̂ წელ; კამბუს, ძემან კჳროსისმან, რომელი ითქუა ულექთის მეორე
Line of ed.: 20     
ნაბუქონდონოსორ -- თ̂ წელ. მე-დ̂-სა წელსა მეფობასა მისსა ჰურიანი
Line of ed.: 21     
განდგეს. წარავლინა ჰოლონფერნე ერის-თავი დიდძალითა ერითა ჰურიათათჳს
Line of ed.: 22     
გარე-მოცვად, წარმოვიდა ჰოლონფერნე დიდითა ძლიერებითა,
Line of ed.: 23     
გარე-შეიცვა ქალაქი ჰებრაელთაჲ, რომლისა სახელი ბეტულუა.

Line of ed.: 24        
იყო ვინმე დედაკაცი ქურივი, რომლისა სახელი იუდით, მას ქალაქსა
Line of ed.: 25     
შინა. იგი გარდამოვიდა ჰოლონფერნესა კარვად მისა და დაყო დღჱ გ̂,
Line of ed.: 26     
დ̂-სა დღესა ეძინა მას თჳსსა ზედა სასუენებელსა, ღამე ილოცვიდა და ზღუდე-ყო
Line of ed.: 27     
ღმრთისა შეწევნაჲ და თავი მოჰკუეთა მას და ესრჱთ სპარსთა იგი
Line of ed.: 28     
ძლიერებაჲ განიბნია.

Line of ed.: 29        
მოგუთა -- ზ̂ თთუე. დარიოს, ვახშტასპეანი -- ლ̂ვ წელ, და ვ̂-სა წელსა
Line of ed.: 30     
მეფობასა მისსა იერუსალჱმს ტაძარი იგი აღესრულა. ხოლო იშენებოდა
Line of ed.: 31     
მ̂ვ წელ; წინაჲსწარმეტყუელებდეს ანგეოზ და ზაქარია.

Line of ed.: 32        
ქსერქსეს დიდი -- ი̂თ წელ და ვ̂ თუე, მე-დ̂-სა წელსა მეფობასა მისსა
Line of ed.: 33     
ეგჳპტესა ჴელ-ყო, და მისა შემდგომად ათენელნი განხერხნა.

Line of ed.: 34        
არტვან -- ზ̂ თთუე; არტახშეს ჴელ-გრძელი -- მ̂ა წელ; მე-კ̂-სა წელსა
Line of ed.: 35     
მეფობისა მისისასა ნეემია პირის მწდჱ თჳსი გამოითხოვა შჱნებად იერუსალჱმისა
Line of ed.: 36     
და ებრძანა აღსლვად ჰურიასტნად, და აღაშენნა ზღუდენი ქალაქისანი.
Line of ed.: 37     
სივრცჱ მას შინა განმზადნა მსგავსად ხილვისა დანიელ წინაჲსწარმეტყუელისა;
Line of ed.: 38     
და ეზრაჲსგან ისწავა შჯული; და ესთერის და მარდუქჱს მიერ
Line of ed.: 39     
ჰამანი მოკლეს სპარსეთს.

Line of ed.: 40        
ქსერქსე მეორჱ -- ბ̂ თთუე, როგდანე -- ზ̂ თუე; დარეჰ, ცოლის-გერი
Page of ed.: 200   Line of ed.: 1     
ნოითოსი -- ი̂თ წელ. Page of sec. ed.: 124  არტახშეს მოჴსენემან -- მ̂ბ წელ; არტაქსაქსე კეუქაჲსი
Line of ed.: 2     
-- მ̂ბ წელ, არსესოქე -- დ̂ წელ; დარიოს -- ვ̂ წელ.

Line of ed.: 3        
ალექსანდრე მაკედონელმან მოკლა მეფე დარიოს და დასცა ძლიერებაჲ
Line of ed.: 4     
სპარსთაჲ Ms. page: 125r  .

Line of ed.: 5        
ყოვლად შეკრბებიან წელნი კჳროს მეფისაჲთგან სპარსთაჲსა ვიდრე
Line of ed.: 6     
დარიოს მეფისამდე წელნი [!] ს̂ლ; ალექსანდრე შემდგომად დარიოსის მოკლვისა
Line of ed.: 7     
მეფობდა მტკიცე კ̂ვ წელ და ზ̂ თთუე.



Chapter: VI  
Page of ed.: 200  
Line of ed.: 8  
მეფენი პტოლემეანნი ეგჳპტელთანი


Line of ed.: 9        
პტოლემეოს ლავგოსეანი -- მ̂ბ წელ. ამან პტოლემეოს განაწესნა და
Line of ed.: 10     
გამოათარგმანნა ო̂-თა მათ შჯულისა მოწაფეთა სიბრძნენი ჰურიათანი შჯული
Line of ed.: 11     
და ყოველნი ებრაელთა წიგნნი ბერძენთა ენასა; და მე-ი̂ჱ-სა წელსა
Line of ed.: 12     
მეფობისა მისისასა სელევკოს ნიკატორისმან ანტოქიაჲ აღაშენა. პტოლემეოს
Line of ed.: 13     
ძმათ-მოყუარემან -- ლ̂ზ წელ, მე-ჱ̂-სა წელსა მეფობისა მისისასა სოსტრახას,
Line of ed.: 14     
დექსიფანონ. კნიდიონ აღჰმართეს ალექსანდრიას გოდოლი, რომელსა
Line of ed.: 15     
ჰრქჳან ფარონ. კ̂ა წელსა მეფობასა მისსა ჰრომეს ვეცხლისა დიდებაჲ
Line of ed.: 16     
წარჰკუეთა.

Line of ed.: 17        
პტოლემეოს ევერგეტეს -- კ̂ე წელ; პტოლემეოს ფილოპატოს -- ი̂ზ
Line of ed.: 18     
წელ; პტოლემეოს ეპიფანის -- კ̂ე წელ; პტოლემეოს ფილომიტოს -- ი̂ა
Line of ed.: 19     
წელ*; [პტოლემეოს ევერგეტეს -- კ̂გ წელ; პტოლემეოს ოსოტერ --
Line of ed.: 20     
კ̂ზ წელ; პტოლემეოს ალექსანდროს -- ი̂ჱ წელ; პტოლემეოს მეორემან
Line of ed.: 21     
-- ი̂ჱ წელ; პტოლემეოს დჳონისის -- ი̂თ წელ; პტოლემეოსის ასულმან
Line of ed.: 22     
კლეოპატრა -- კ̂ბ წელ.

Page of sec. ed.: 125 
Line of ed.: 23        
ყოვლად შეკრბებიან წელნი პტოლემეანთა მეგჳპტელთანი ს̂ჟდ, თარგ (!)
Line of ed.: 24     
ს̂ნთ.

Line of ed.: 25        
ოცდამეოთხესა წელსა მეფობასა კლეოპატრაჲსსა ივლიოს კეისარი მოვიდა
Line of ed.: 26     
ჰრომედ და შეკრბეს კეისარნი. და წელთა ჰრომთა მეფეთა რაცხდეს.
Line of ed.: 27     
პირველად ჱ̂ წელსა მეფობასა კლეოპატრაჲსსა ივლიოს კეისარი აღიღო პროტელთაგან.
Line of ed.: 28     
და კასიონ მეფობდა გ̂ წელ და ზ̂ თთუე და ი̂ დღე. ი̂ჱ წელსა
Line of ed.: 29     
ჰრომთა მეფობასა -- ი̂ე, აგჳსტოს, რომელი ჰრომს მეფობდა, კლეოპატრა მოკლა
Line of ed.: 30     
და აღიღო პტოლემეანთა მეფობაჲ და ამისა შემდგომად მეფობდა სხუათა
Line of ed.: 31     
წელთა კ̂ვ-თა. მ̂ე წლისა ჰრომ[თა] მეფობისა, ესე არს მ̂ბ წელი მეფობისა
Line of ed.: 32     
აგჳსტეს კეისრისაჲ, განკაცნა მაცხოვარი ჩუენი იესუ ქრისტე, იშვა და ჴორციელ
Line of ed.: 33     
იქმნა წმიდისაგან ქალწულისა მარიამისა და სულისაგან წმიდისა.

Line of ed.: 34        
ყოვლად შეკრბებიან წელნი ქრისტჱს მოსლვადმდე ესრე: პტოლემეანთა
Line of ed.: 35     
მეფობითგან აგჳსტესნი წელნი კ̂ვ, კჳროსითგან, რომელმან აღავლინნა ძენი
Line of ed.: 36     
ისრაჱლისანი ბაბილოვნით იერუსალჱმდ, წელნი ფ̂ნვ, საულისითგან მეფისა
Line of ed.: 37     
ისრაჱლისაჲთ ჩ̂რივ; გამოსლვითგან ძეთა ისრაჱლისათაჲთ ეგჳპტით წელნი
Line of ed.: 38     
ჩ̂ღჟა; და აღთქუმითგან ღმრთისაჲთ აბრაჰამის მიმართ წელნი ც̂სკ; წყლით-რღუნითგან
Line of ed.: 39     
ძ̂სლვ; ადამითგან წელნი ჭ̂ჳჟჱ.

Line of ed.: 40        
ინდიკტიონი და ჳპატანი მ̂ე წლითგან ჰრომთა მეფობით ესე არს. მ̂ბ-სა
Page of ed.: 201   Line of ed.: 1     
წელსა აგჳსტეს კეისრისასა განკაცნა უფალი ჩუენი იესუ ქრისტე. ა̂ ინდიკტიონსა
Line of ed.: 2     
შაბუ და შეტერუა მათ ჳპატიონთა მაცხოვარი და უფალი ჩუენი
Line of ed.: 3     
იესუ ქრისტე იშვა და ჴორციელ იქმნა წმიდისაგან ქალწულისა და ღმრთის-მშობელისა
Line of ed.: 4     
მარიამისგან და სულისაგან წმიდისა. ინდიკტიონი აღვალს ი̂ე
Line of ed.: 5     
წლადმდე და მერმე თავით-ვე მოიქცევის] .



Chapter: VII  
Page of ed.: 201  
Line of ed.: 6  
[კეისარნი ჰრომთანი]


Line of ed.: 7        
[იქმნა შემდგომად ამისა მეფედ გერი მისი ტიბერიოს*] Ms. page: 125v  . ამისსა მე-ი̂ჱ-სა
Line of ed.: 8     
წელსა იყო ვნებაჲ უფლისაჲ; გაიოს -- დ̂ წელ; კლავდიოს -- ი̂ე
Line of ed.: 9     
წელ; ნერონ -- ი̂დ წელ; ბალბოს, ათონ, ბატოლოს სამნი-ვე -- ა̂ წელ და
Line of ed.: 10     
ა̂ თთუე, ვესპასიანოს -- ი̂ წელ; ტიტოს, ძჱ მისი -- გ̂ წელ; დუმენტიანოს,
Line of ed.: 11     
ძმაჲ მისი -- ი̂ე წელ, ნეროვას -- ა̂ წელ, ტრაიანოს -- კ̂ წელ; ანდრიანოს
Line of ed.: 12     
განრღუეული -- კ̂ა წელ; ანტონინოს ევსებიოს მორწმუნჱ -- კ̂ბ წელ; Page of sec. ed.: 126 
Line of ed.: 13     
მარკოს ავლერიანოს ლუკიოსითურთ, ძმით მისით -- ი̂თ წელ; კომოდოს -- ი̂ბ
Line of ed.: 14     
წელ; პერტინაქს -- ვ̂ თუე სევეროს -- ი̂ჱ წელ; ანტონინოს -- ზ̂ წელ;
Line of ed.: 15     
მაკრინოს -- ა̂ წელ; ალექსანდროს -- ი̂თ წელ. დედაჲ ამის მეფისაჲ მამია
Line of ed.: 16     
მორწმუნე იყო ფრიად და მცველ ეკლესიათა; მაქსიმიანოს -- გ̂ წელ; პოპინიოს
Line of ed.: 17     
და ბალბოს -- გ̂ თთუე; კორდიანოს -- ვ̂ წელ; ფილიპე -- ზ̂ წელ.
Line of ed.: 18     
ამას ყოვლითა გულითა მისითა ჰრწმენა ქრისტჱ; დეკიოზ -- თ̂ წელ, და
Line of ed.: 19     
წელ; კარინოს და ძჱ ნუმერიანოს -- ბ̂ წელ; დეოკლიტიანე და მაქსიმიანე -- კ̂თ
Line of ed.: 20     
წელ. Ms. page: 126r   მაქსიმიანოს, ღალერიანოს და მაქსიმოს, ძჱ არკულოსისი
Line of ed.: 21     
-- თ̂ წელ; ამათსა-ვე მეფობასა მეფობდა ბარტანიასა ზედა კოსტა, მამაჲ
Line of ed.: 22     
დიდებულისა კოსტანტინესი.

Line of ed.: 23        
კოსტანტინე მეფემან დიდებულმან მე-ზ̂-სა წელსა მეფობისა მისისასა
Line of ed.: 24     
მოკლა უშჯულოჲ მეფჱ მაქსიმიანე და დაიპყრა ჰრომთა მეფობაჲ. და
Line of ed.: 25     
აღესრულა კოსტანტინე დიდი ჲ̂ე წლისაჲ, და დაყო მეფობასა შინა ლ̂ბ წელი.
Line of ed.: 26     
მე-ი̂თ-სა წელსა მეფობისა მისისასა იყო წმიდაჲ კრებაჲ ნიკეაჲსაჲ. და ი̂თ-სა
Line of ed.: 27     
წელსა იკურთხნეს წმიდანი ეკლესიანი იერუსალჱმისანი ჴელითა წმიდისა
Line of ed.: 28     
ათანასი ალექსანდრიელისაჲთა.

Line of ed.: 29        
ყოვლად შეკრბებიან წელნი ქრისტჱს მოსლვითგან ჯუართა პოვნადმდე
Line of ed.: 30     
ტ̂კვ.

Line of ed.: 31        
აგჳსტჱს კეისრისაჲთგან ვიდრე კოსტანტინესამდე ლ̂ე მეფენი იცვალნეს
Line of ed.: 32     
ბერძენთა ზედა. და იაკობ, ძმისა უფლისაჲთგან ვიდრე კჳრილჱსამდე
Line of ed.: 33     
ლ̂ე-ვე იცვალნეს ებისკოპოსნი იერუსალჱმსა ზედა.

Line of ed.: 34        
კოსტანტინე, ძჱ დიდებულისა კოსტანტინესი და კოსტოს, ძმაჲ მისი --
Line of ed.: 35     
გ̂ წელ; კოსტანტინოს, ძმაჲ მათი თვითმპყრობელი -- კ̂ე წელ; ივლიანე
Line of ed.: 36     
ღმრთის-შემაწუხებელი -- ბ̂ წელ; Page of sec. ed.: 127  ივბინიანოს -- ̂ვ წელ; ვალენტიანოს -- ი̂ა
Line of ed.: 37     
წელ; ენუს -- ი̂ბ დღე; ბალენ -- ი̂ა წელ; ღრატიანოს -- ი̂ა წელ, თევდოსი
Line of ed.: 38     
დიდი -- ი̂ე წელ, არკადი -- კ̂გ წელ; ონორი -- ი̂გ წელ; თევდოსი მცირჱ --
Line of ed.: 39     
მ̂ბ წელ; მარკიანე -- ვ̂ წელ; ლეონ -- კ̂ წელ; ლეონტი -- ა̂ წელ; ზენონ --
Page of ed.: 202   Line of ed.: 1     
ი̂ვ წელ; ანასტას -- კ̂ზ წელ; ისტჳნიანე -- კ̂თ წელ; ივსტჳნა -- თ̂ წელ;
Line of ed.: 2     
ტიბერის -- კ̂ა წელ; მავრიკ -- ი̂დ წელ; ფოკა -- ჱ̂ წელ; ჰერაკლე -- ლ̂ა
Line of ed.: 3     
წელ; კონსტანტინე და კოსტანტიანოს -- ი̂დ წელ; კოსტანდინ -- კ̂ჱ წელ;
Line of ed.: 4     
კოსტანტინიანოს -- კ̂ბ წელ; ლეონტი -- გ̂ წელ; აფსიმაროს -- ზ̂ წელ;
Line of ed.: 5     
ლიკოს -- ა̂ წელ; ანასტას -- გ̂ წელ; თევდოსიოს -- ა̂ წელ*; ლეონ და
Line of ed.: 6     
კოსტანტინე, ძჱ მისი -- მ̂ე; ლეონ და კოსტინე და დედაჲ მათი ერინე -- კ̂ვ;
Line of ed.: 7     
ნიკიფორე -- თ̂; მიქაელ -- ბ̂; ლეონ -- ჱ̂; მიქაელ -- ი̂ზ; თეოფილე -- კ̂გ;
Line of ed.: 8     
მიქაელ და თეოდორა, დედაჲ მისი -- ლ̂გ; ბასილი მეფე -- კ̂; ლეონ,
Line of ed.: 9     
ძე მისი ალექსანდროს; რომანოზ; კოსტანტი; რომანოზ; ნიკიფორე კივრიჯან.
Page of sec. ed.:  




Text: Hipp.Rom._Mos.  
Hippolytus Romanus

Benedictio Moysi



For the sake of easy collation, chapter numbers were added in accordance with the German translation in
Drei georgisch erhaltene Schriften von Hippolytus,
hrsg. v. G. Nath. Bonwetsch,
Leipzig 1904
(Texte und Untersuchungen zur Geschichte der altchristlichen Literatur, N.F. 11, 1a),
pp. 47-78.

Secondary page numbers refer to the edition in
Hippolyte de Rome
Sur les Bénédictions d'Isaac, de Jacob et de Moïse,
(éd.) par Maurice Brière, Louis Mariès, B.-Ch. Mercier
(Patrologia Orientalis, 27/1-2),
pp. 116-198.




Page of ed.: 202  
Ms. page: 126v 
Line of ed.: 10  
იპოლიტეს განმარტებაჲ კურთხევათა მათთჳს მოსესთა
Line of ed.: 11  
ათორმეტთა მიმართ ნათესავთა


Line of ed.: 12  
კჳრიელჱსონ!


Chapter: I  
Page of ed.: 202  
Page of sec. ed.: 116 
Line of ed.: 13        
ნეტარისა მის ისაკისი ყოფილთა მათთჳს კურთხევათა ძეთა მიმართ
Line of ed.: 14     
თჳსთა პირველთა მათ წიგნთა შინა გამოთქუმულ და ძალი საქმეთა მათ
Line of ed.: 15     
ყოფილთათჳს არა დადუმებულ. და იაკობისი, იგი-ცა, რომელ ათორმეტთა ძეთა
Line of ed.: 16     
მიმართ მოჴსენებულ და მით-ვე სახითა გამოცხადებულ, ვითარმედ რაჲმე
Line of ed.: 17     
არიან კურთხევანი იგი ყოფილნი და ვის ზ̃ა აღესრულნეს და რაჲმე არიან
Line of ed.: 18     
წწყ̃ლბნი იგი და ვის ზ̃ა აღესრულნეს. ვიწყო აწ გამოთქუმად ო̃ისა მიერ
Line of ed.: 19     
მადლითა და მოსესთა მათ კურთხევათა, ვითარ ათორმეტნი იგი ნათესავნი
Line of ed.: 20     
აკურთხნა და არარაჲ და[ვ]აკლო, რამეთუ ყოვლად-ვე სრულ, განმტკიცებულ კაცი
Line of ed.: 21     
იგი სრულად გამოჩინებულ ზედა საძირკუელსა მას ჴსნისასა, სარწმუნოვებითა
Line of ed.: 22     
გულისხმის-ყოფილ თქუმულნი იგი წინაჲსწარმეტყუელთა მათ მიერნი და
Line of ed.: 23     
აწ ქრისტეს მიერ აღსრულებულ და განუწვალებელ მისისა სიმართლისა ყოფილ.
Chapter: II  
Page of ed.: 202  
Line of ed.: 24     
ხოლო უმჯობეს არს ჩუენდა თხრობად სიტყუათა მათ სარწმუნოჲსა
Line of ed.: 25     
მოსჱსთა*, მოჴსენებად გამო შობისა მისისა და საქმეთა მისთა მკუეთრ გამოთქუმად
Line of ed.: 26     
და არარაჲ დაშთომილ. Page of sec. ed.: 118  ყოფილი იგი ას და ოც წლის* შეკრიბა ერი
Line of ed.: 27     
იგი წიაღ იორდანესა და ათორმეტნი იგი ნათესავნი აკურთხნა, ვითარცა-იგი
Line of ed.: 28     
იაკობ ზრახვით უთხრობდა, ვითარმედ იგი ვინ-მე არს მუნ-ვე ნათესავთა შორის
Line of ed.: 29     
დაფარულ მამისა მიერ შობილი ძჱ კურთხეულ არღა ჴორცითა სოფელსა
Line of ed.: 30     
შინა გამოცხადებულ.

Line of ed.: 31        
ესე მოსე იშვა ქუეყანასა მას მეგჳპტელთასა, ვიდრე-იგი მწირობდეს მუნ
Line of ed.: 32     
ძენი ისრაჱლისანი, ნათესავისაგან ლევისი*, მამისაგან ამრამისი, დედისა იოქაბეტისგან.
Line of ed.: 33        
ამისი ძმაჲ აჰრონ და დაჲ მარიამ*. ესე, განგდებულ სამ თჳსაჲ
Line of ed.: 34     
მდინარის კიდესა მას, შთაგდებულ კიდობანსა და გამოღებულ ასულისა მიერ
Line of ed.: 35     
ფარაოჲსისა, იზარდებოდა სახლსა შინა სამეუფოსა*.

Page of ed.: 203  
Line of ed.: 1        
და ვითარ იყო ორმეოც წლის, განიზრახა მიხედვად ძმათა თჳსთა. ძეთა
Line of ed.: 2     
ისრაჱლისათა, რომელმან იხილა ებრაელი ძლეული*, შეეწია Ms. page: 127r   მას და
Line of ed.: 3     
დაამჴუა მეგჳპტელი [!] იგი. და ესმა ფარაოს, და ეძიებდა მოკლვად. ხოლო იგი
Line of ed.: 4     
მეოტ-ქმნული მწირობდა ქუეყანასა მას მადიამელთასა. და იგი მწყსიდა ცხოვართა
Line of ed.: 5     
იოთორისთა, სიმამრისა თჳსისათა. და ყოფილ სამეოც და ათ წლის. და
Line of ed.: 6     
გამოიყვანა ერი იგი ქუეყანისა მისგან მეგჳპტელთაჲსა ბრძანებითა ღმრთისაჲთა.

Line of ed.: 7        
მოავლინა ათნი გუემანი ეგჳპტესა ზედა. ესე მიწევნულ უდაბნოსა მას.
Line of ed.: 8        
და აღჴდა მთასა მას სინასა, გარდამოიხუნა ბრძანებანი ღმრთისაგან ცხოველისა,
Line of ed.: 9     
რომელნი სცვიდეს თჳსსა მას ერსა. Page of sec. ed.: 120  არამედ რამეთუ ექუსას ათას იყვნეს
Line of ed.: 10     
გამოსრულნი იგი ეგჳპტით. და იგინი არა დამორჩილებულ ღმრთისა და დაირეცნეს
Line of ed.: 11     
უდაბნოსა მას ყოველნი. და ნაცვალად მათა აღადგინნა ღმერთმან ძენი
Line of ed.: 12     
მათნი. რომელნი-იგი აღრაცხნა მოსე და განაწესნა თითოვეულნი მათგანნი
Line of ed.: 13     
ნათესავთაგანნი თითოვეულად მამათა მათთაჲსა, რაჲთა აღავსნეს მათგანნი
Line of ed.: 14     
იგი ექუსას ათასეულნი.

Line of ed.: 15        
მიზეზ იყო ესე მოსესა მსგავსად ბრძანებისა მის ღმრთისაჲსა. გამოირჩინა
Line of ed.: 16     
ათორმეტნი კაცნი ჴელმწიფენი ნათესავთა მათთა, წარავლინნა მოხილვად
Line of ed.: 17     
ქუეყანისა მის და ათნი მათგანნი უკუნ-იქცეს და აღძრეს ერი იგი და შეიშინეს
Line of ed.: 18     
ზარ-განჴდილთა და თქუეს, ვითარმედ ქუეყანაჲ იგი ბოროტ არს და კაცნი მხე(რხ)ველ.
Line of ed.: 19        
კაცის მჭამელ. და ქალაქნი დიდ-დიდ და მოზღუდვილ. და კაცნი, რომელნი
Line of ed.: 20     
მას შინა დამკჳდრებულ არიან, კაცნი ჰასაკითა დიდნი და მწჳსნი.

Line of ed.: 21        
და უთხრობდეს მათსა, ვითარცა ნაშობთა გმირთასა. და იგინი გამოაჩინნეს
Line of ed.: 22     
მათ წინაშე, ვითარცა მკალნი, რომელთაჲ ვითარცა ესმა ერსა მას, ზარ-განჴდილ
Line of ed.: 23     
იქმნ[ნ]ეს გულითა და შეშინდეს ფრიად. და სხდეს დღე და ღამე
Line of ed.: 24     
და აყუედრებდეს მოსეს, უნდა უკუნ-ქცევაჲ მუნ-ვე ეგჳპტედ. მათგანთა ორთა
Line of ed.: 25     
მოიხილეს ქუეყანაჲ იგი, რომელნი-იგი იპოვნეს სარწმუნო, და წინა დაუდგეს
Line of ed.: 26     
მათ და აყენებდეს და იტყოდეს: "ქუეყანაჲ იგი, რომელ მოვლეთ ჩუენ,
Line of ed.: 27     
იგი დიდად შუენიერ არს, ქუეყანაჲ, რომელი გამოადინებს თაფლსა და სძესა.
Line of ed.: 28     
Ms. page: 127v   აჰა ესერა, ესე არს ნაყოფი მისი"*. უჩუენეს ნაყოფი მისი მრეწეული Page of sec. ed.: 122 
Line of ed.: 29     
და ტევანი იყო ყურძნისაჲ გრჭოჲთა მოღებულ მჴრითა თჳსითა. და მათ არა
Line of ed.: 30     
ჰრწმენა, ზრახვიდეს ქვითა დაქოლვად მათა. და ესრე ურწმუნოვებითა და
Line of ed.: 31     
რღუევისა მუნ ყოფილისა ფიცით აღუთქუა უფალმან მოსეს და ჰრქუა, ვითარმედ:
Line of ed.: 32     
"კაცთა მაგათ, რომელთა განმამწარეს მე და არა ჰრწმენა სიტყუათა
Line of ed.: 33     
ჩემთაჲ, რომელთა იხილეს ნიშები და სასწაულები ქუეყანასა მას ეგჳპტისასა,
Line of ed.: 34     
ვერ იხილონ ქუეყანაჲ იგი კეთილი, რომელი აღუთქუ მამათა მათთა"*.

Line of ed.: 35        
ხოლო ყრმანი ესე, რომელთათჳს იტყოდეს იგინი, ვითარმედ ტყუე-მცა
Line of ed.: 36     
არიან მტერთაგან, ამათ მივსცე ქუეყანაჲ იგი და ისუ ძჱ ნავესი, და მონაჲ
Line of ed.: 37     
ჩემი ქალებ, ძჱ იეფონესი*, რამეთუ იყო მის ზედა სული, შევიყვანნე მუნ და
Line of ed.: 38     
მივსცე ქუეყანაჲ იგი, რომელი მოიხილეს ფერჴითა მათითა"*, რომლისათჳს
Line of ed.: 39     
დაყოვნებულ ერი იგი უდაბნოსა მას ორმეოც წელ, ყოველნი-ვე მოისრნეს
Line of ed.: 40     
მსგავსად სიტყჳსა მის უფლისა. გარნა ორნი იგი კაცნი, რომელთათჳს
Page of ed.: 204   Line of ed.: 1     
წინაჲსწარ თქუა და ძენი მათნი აღორძინებულ შეერთნეს რიცხუსა მას მამათა
Line of ed.: 2     
წილ მათთა, რომელთა მოუწოდა. ნეტარი იგი მოსე წიაღ იორდანესა ასწავებდა
Line of ed.: 3     
მეორესა შჯულსა ზეგარდამო შობილ სრულ მამათა მიმართ. შჯული
Line of ed.: 4     
იგი არა თუ სხუა შჯულ მიცემულ მათა უმეტეს წინანდელისა მის, რომელ
Line of ed.: 5     
მისცა მამათა მათთა, არამედ იგი-ვე დაწერა, რაჲთა გულისხმა-ყონ წარსრულთა
Line of ed.: 6     
მათთჳს მამათა მათთა ქუეყანასა მას ეგჳპტისასა, რაჲთა უდაბნოსა მას
Line of ed.: 7     
ყოვლითა გულითა Page of sec. ed.: 124  მოშიშ იყვნენ უფლისა მიმართ.

Chapter: III  
Page of ed.: 204  
Line of ed.: 8        
მას ჟამსა მოსე სულისა მიერ განაწესნა ათორმეტნი იგი ნათესავნი
Line of ed.: 9     
ორად ნაწილად. მისცნა კურთხევანი იგი მთასა მას გარიზნსა პირითა ექუსთა
Line of ed.: 10     
მათ ნათესავთაჲთა და წყევანი იგი მთასა მას გებალსა პირითა სხუათა მათ
Line of ed.: 11     
ექუსთაჲთა. და ამას არა თუ უდებად რას წინაჲსწარ გჳჩუენებს, რამეთუ
Line of ed.: 12     
განყვნა ნათესავნი იგი ორად ნაწილად, გამოაჩინნა რომელნი-მე Ms. page: 128r  
Line of ed.: 13     
მათგანნი ქრისტეს მიერ კურთხევითა მით მკჳდრ-ყოფად მამათა მათ თჳსთასა
Line of ed.: 14     
ახალსა მას შჯულსა მარჯუენით პოვნილ და რომელნი-მე -- ძუელითა მით
Line of ed.: 15     
ცთომითა შეპყრობილ თჳსისა მისთჳს ურწმუნოვებისა წყევასა ქუეშე მარცხენით
Line of ed.: 16     
ჴელთ-დებულ. ვითარცა მსგავსთა მათ თჳსთა ეტყჳს მჴსნელი: "მას
Line of ed.: 17     
ჟამსა ვჰრქუა, რომელნი-იგი მარჯუენით ჩემსა იყვნენ: მოვედით, კურთხეულნო
Line of ed.: 18     
მამისა ჩემისანო, და დაიმკჳდრეთ განმზადებული სასუფეველი თქუენთჳს
Line of ed.: 19     
დასაბამითგან სოფლისაჲთ. და რომელნი მარცხენით წარვედით ჩემგან,
Line of ed.: 20     
წყეულნო, ცეცხლსა მას საუკუნესა, რომელი განჰმზადა მამამან ჩემმან ეშმაკისათჳს
Line of ed.: 21     
და მსახურთა მისთა"*. აწ რომელნი სარწმუნოვებით სახელ-სდებენ
Line of ed.: 22     
ღმერთსა, აჰა თავთა თჳსთა გამოაჩინებდეს კურთხევასა პირითა თჳსითა
Line of ed.: 23     
მოღებულ, რაჲთა ახლისა შჯულისა ნაშობ იყვნენ წმიდისა მის ქუეყანისა.
Line of ed.: 24     
რომელ წინაჲსწარ აღუთქუა, თანა-მკჳდრ იპოვნენ და მერმე, რომელნი არათუ
Line of ed.: 25     
საქმითა შჯულისაჲთა განმართლებულ და არცა სარწმუნოვებითა მონანულ
Line of ed.: 26     
ყოფილ, რაჲთა-მცა ქრისტესა ადიდებდეს, თავნი თჳსნი თანა-მდებ მართლად
Line of ed.: 27     
დაშჯილ.

Page of sec. ed.: 126 
Line of ed.: 28        
რამეთუ მოსე-ცა წინაჲსწარ თქუა, სწავლითა მით სახესა მას გჳჩუენებს:
Line of ed.: 29     
"და ესენი-ცა დადგენ კურთხევათა მათ: სჳმეონ, ლევი, იუდა, ზაბილონ, იოსებ,
Line of ed.: 30     
ბენიამენ"*, რომელთა მიერ ქრისტე წინაჲსწარ გამოიხატა, იშვა, და
Line of ed.: 31     
განცხადნა, და გურწმენა, და იდიდა, და იოსების მიერ ცნობილ, ლევისგან და
Line of ed.: 32     
იუდაჲსგან. ვითარცა მეუფჱ და მღდელი ჴორციელად იშვა. სჳმეონის მიერ
Line of ed.: 33     
ტაძარსა მას შინა ცნობილ, რამეთუ თქუა: "აწ განუტევე, უფალო, მონაჲ
Line of ed.: 34     
შენი მშჳდობით, რამეთუ იხილეს თუალთა ჩემთა მაცხოვარებაჲ შენი, რომელ
Line of ed.: 35     
განჰმზადე წინაშე პირსა ყოვლისა ერისასა. ნათელი გამობრწყინდა წარმართთა
Line of ed.: 36     
ზედა და დიდებაჲ ერისა შენისა ისრაჱლისაჲ"* და ზაბილონის
Line of ed.: 37     
მიერ ნათესავთა ჰრწმენა, ვითარცა იტყჳს წინაჲსწარმეტყუელი: "ქუეყანაჲ
Line of ed.: 38     
ზაბილონისი და ქუეყანაჲ ნეფთალემისი, გზაჲ ზღუასა წიაღ Ms. page: 128v   იორდანესა.
Line of ed.: 39     
ერი, რომელ სხდა ბნელსა, იხილეს ნათელი დიდი, და რომელნი სხდეს
Line of ed.: 40     
აჩრდილთა სიკუდილისათა, გამოუბრწყინდა მათ ნათელი დიდი"*. და
Line of ed.: 41     
ბენიამენ პავლე მოციქულითა ყოველსა სოფელსა იქადაგა და იდიდა. და კჳრვება
Line of ed.: 42     
არს წინაჲსწართა მათ-ცა მიერ, რომელ წინაჲსწარ შჯულისა მის სახითა
Line of ed.: 43     
აღასრულებდა. ხოლო აწ სულითა ქრისტეს მიერ აღსრულებულ და კურთხევანი
Page of ed.: 205   Line of ed.: 1     
მიეცნეს ზედა მთასა მას გარიზნსა, ვითარცა ახლითა შჯულითა Page of sec. ed.: 128  გამორჩეულ,
Line of ed.: 2     
რომლისა მიერ ქრისტე განჴორციელებულ სოფელსა გამოუჩნდა
Line of ed.: 3     
და მთასა წმიდასა იპოვა.

Line of ed.: 4        
ვითარცა ესაია იტყჳს: "უკუანაჲსკნელთა ჟამთა გამოცხადებულ მთაჲ იგი
Line of ed.: 5     
უფლისაჲ"*. და წყევანი მთასა მას ზედა გებალსა, რომელთა მათ ჰრქუა-ცა,
Line of ed.: 6     
რომელნი-იგი შჯულსა ქუეშე იყვნეს: "წყეულ იყავნ ყოველი, რომელი არა
Line of ed.: 7     
დაადგრეს ყოველთა წერილთა წიგნისა შჯულისთა ყოფად მისა"*.
Chapter: IV  
Page of ed.: 205  
Line of ed.: 7                    
ყოვლისა
Line of ed.: 8     
შეძლებით გამოთქმულთა მათ ვიხილოთ რასა-ძი იტყჳს კურთხევათა მათ
Line of ed.: 9     
შინა მოსე. რამეთუ იტყჳს წერილი იგი ესრე-ვე: ესე კურთხევანი არიან, რომლითა
Line of ed.: 10     
აკურთხნა მოსე, კაცმან ღმრთისამან ძენი ისრაჱლისანი და იტყოდა
Line of ed.: 11     
წინაჲსწარ სიკუდილისა თჳსისა: "უფალი სინაჲთ მოვიდა და იწრაფდა მთით
Line of ed.: 12     
ფარანით და ბევრეულითა კადესით. მარჯუენით მის თანა ანგელოზნი მისნი. და
Line of ed.: 13     
შეიწყალა ერი თჳსი და ყოველნი წმიდანი ჴელთა მისთა და ესენი შენ ქუეშე
Line of ed.: 14     
არიან*. და მოიღო პირისა მისისაგან შჯული, რომელ გუამცნო ჩუენ მოსე საყოფელი
Line of ed.: 15     
შორის იაკობისა და იყოს საყუარელითა მით ჴელმწიფჱ შეკრებისა
Line of ed.: 16     
მას ერისასა ნათესავებითურთ ისრაჱლისაჲთ. Page of sec. ed.: 130  ამას იტყოდა წინაჲსწარმეტყუელი
Line of ed.: 17     
იგი: გჳჩუენებს ყოფილსა მას შეწევნასა ერისასა, ნათესავებითურთ
Line of ed.: 18     
ისრაჱლისაჲთ, ღმრთისა მიერ ღუაწლსა უცხოთესლთა მიმართ. სეონ მეფისაგან
Line of ed.: 19     
ესებონელთაჲსა და ოგ მეფისაგან ბასაანელთაჲსა, რომელთა შორის
Line of ed.: 20     
გამოუჩნდა ანგელოზებითურთ ჴსნად მათა მტერთა მათთაგან წყალობის-ყო\ფითა Ms. page: 129r  
Line of ed.: 21     
ერისა მიმართ. წეს-არს ესე გულისხმის-ყოფად მოსლვისა მისთჳს
Line of ed.: 22     
უფლისა, რამეთუ რომელ-იგი მთასა Page of sec. ed.: 132  მას სინასა მოსეს გამოეცხადა, იგი
Line of ed.: 23     
ანგელოზებითურთ მოვიდეს და იჴსნნეს წმიდანი მდევართაგან მაჭირებელთა
Line of ed.: 24     
მათთა შეწყალებითა მოსავთა მისთაჲთა, რამეთუ იტყჳს: "ყოველნი განწმედილნი
Line of ed.: 25     
ჴელთა შინა შენთა"*. მფარველ და შესავედრებელ ყოველთა ვინ-მე
Line of ed.: 26     
იყოს, გარნა უფალი მხოლოჲ, რომელმან განყვნა მჴარნი და განწმიდნა ყოველნი,
Line of ed.: 27     
რომელნი მისა მიივლტიან, ვითარცა მფრინველმან, რომელმან შეკრიბნის
Line of ed.: 28     
მართუენი თჳსნი. და ეზრა წინაჲსწარ ეტყოდა მსგავსთა მათ: კურთხეულ
Line of ed.: 29     
არს უფალი, რომელმან განყვნა ჴელნი თჳსნი და აცხოვნა იერუსალჱმი.
Line of ed.: 30     
და ესაჲაჲს მიერ აყუედრებს ურჩთა მათ, და ეტყჳს: "მივყვენ ჴელნი
Line of ed.: 31     
ჩემნი ყოველსა დღესა ერისა მიმართ ურჩისა"*. და აქა მოსეს ეტყჳს: "ყოველნი
Line of ed.: 32     
განწმენდილნი ჴელთა შინა შენთა და ესენი შენ ქუეშე არიან"*. და
Line of ed.: 33     
"შეიწყნარნა სიტყჳთა თჳსითა შჯულნი, რომელნი გუამცნნა მოსე სამკჳდრებელისა
Line of ed.: 34     
მის შესაკრებელისა იაკობისი"*.

Line of ed.: 35        
აწ ვინ ვისგან-მე შეიწყნარნა სიტყუათა მათგან შჯულნი, არამედ ძემან
Line of ed.: 36     
მამისაგან? რომელ-იგი მთასა მას სინასა ღრუბლით გამოჩინებულ მოსცნა მოსეს,
Line of ed.: 37     
რომელ-იგი მამისაგან მოიღო შჯული, რამეთუ გარდამოსრულ წამებასა
Line of ed.: 38     
დასდებს ერსა მას შორის სამკჳდრებელსა ამას ძეთა იაკობისთა ძჱ შუვამდგომელ
Line of ed.: 39     
მამისა მცნებითა. შჯული იგი მოსეს მიერ, და მოსე შუვამდგომელ
Line of ed.: 40     
ძისა და ერისა მის მიცემითა სამართლისა მის შჯულისაჲთა.

Page of ed.: 206  
Line of ed.: 1        
რამეთუ იერემია-ცა მსგავსსა ამათსა იტყჳს: "ესე ღმერთი ჩუენი და არა
Line of ed.: 2     
ვინ სხუა ამისსა გარეშე; პოვნა ყოველნი გზანი სწავლისანი და მისც[ნ]ა
Line of ed.: 3     
იაკობს მონასა თჳსსა და ისრაჱლს [ს]აყუარელსა თჳსსა"*. და მამისა მიერ
Line of ed.: 4     
პოვნილ ყოველი-ვე სიბრძნე და სწავლაჲ მისცა [ძესა], რომელსა იაკობს
Line of ed.: 5     
ისრაჱლად უწესს წინაჲსწარმეტყუელი იგი, რომელ არს პირმშოჲ ძჱ ღმრთის
Line of ed.: 6     
და ძესა მოუღებიეს ყოველი-ვე სიბრძნე. მიჰმადლა კაცთა, ვითარცა იტყჳს,
Line of ed.: 7     
ვითარმედ: "ამისა შემდგომად ქუეყანასა ზედა Ms. page: 129v   გამოჩნდეს და კაცთა
Line of ed.: 8     
შორის იქცეოდის"*. რამეთუ მოსე-ცა წინაჲსწარ მისცა მამათა მათთა შჯული
Line of ed.: 9     
იგი, რომელ მოეღო ძისაგან. და ამისა შემდგომად ასწავებდა ძეთა მათთა
Line of ed.: 10     
შჯული იგი, რომელ მოეღო ძისაგან. და ამისა შემდგომად ასწავებდა ძეთა
Line of ed.: 11     
მათთა მეორესა შჯულსა, რაჲთა გამოაჩინნეს ორნი იგი შჯულნი: ძუელი იგი
Line of ed.: 12     
წინა-დაცუეთით მამათა მათთა განუჩინა და ახალი იგი ახალთა დაუმარხა.

Line of ed.: 13        
აწ რომელმან მოსეს მიერ განაწესა ძუელი, იგი-ვე გჳჩუენებს ახალსა
Line of ed.: 14     
მას, რამეთუ იგი მხოლოჲ Page of sec. ed.: 134  მხოლო ღმერთ. რომელ მათ მიერ იქადაგა, გამოუჩინებელ
Line of ed.: 15     
რწმუნებულ. და იგი მხოლოჲ ძჱ ღმრთისაჲ, რომელი სოფელსა
Line of ed.: 16     
გამოუჩნდა, რაჲთა ჰრწმენეს, ვითარცა იერემიაჲს მიერ იტყჳს: "და იყოს მათ
Line of ed.: 17     
დღეთა შინა -- იტყჳს უფალი -- დავდვა სახლსა მას ზედა დავითისსა და
Line of ed.: 18     
სახლსა იუდაჲსსა აღთქუმაჲ ახალი, არა ეგრე, ვითარ-იგი აღუთქუ მამათა
Line of ed.: 19     
მათთა მთასა მას ქორებს"*. აწ ძისა ღმრთისაჲ, რომელი ყოვლისა შუვამდგომელ
Line of ed.: 20     
ყოფილ ღმრთისა და კაცთა, ღრუბლით გამო პირველ, ვითარცა სარკითა,
Line of ed.: 21     
მთასა მას მოსეს ეჩუენა, შჯული იგი მამისა მიერ ამცნო, ვითარცა იტყჳს
Line of ed.: 22     
წერილი იგი:

Line of ed.: 23        
"და ჰრქუა უფალმან მოსეს: "გარდავედ, ამცენ ერსა მას: უკუეთუ დამარხვით
Line of ed.: 24     
დაიმარხნეთ მცნებანი უფლისა ღმრთისა თქუენისანი და სათნოებასა
Line of ed.: 25     
წინაშე მისსა იქმოდით, ყოველი-ვე იგი გუემაჲ, რომელი მივაწიე ქუეყანასა
Line of ed.: 26     
მას ეგჳპტისასა, არა მოვავლინო თქუენ ზედა, რამეთუ მე ვარ უფალი
Line of ed.: 27     
ღმერთი თქუენი"*.

Line of ed.: 28        
აწ ვინ-მე არს უფალი იგი, რომელი ეტყოდა მოსეს, არამედ ძჱ, ანუ
Line of ed.: 29     
ვისსა შჯულსა ამცნებდა, არამედ მამისასა, რომელმან თჳსი საშჯელი ინება
Line of ed.: 30     
გამოცხადებად და თქუა ვითარმედ: ყოველი-ვე გუემაჲ, რომელი მოვაწიე
Line of ed.: 31     
მეგჳპტელთა ზედა, არა მოვაწიო თქუენ ზედა. და არა ესრე თქუ, ვითარმედ
Line of ed.: 32     
რომელმან მოავლინა: "რამეთუ მამაჲ არავის შჯის, არამედ ყოველი-ვე
Line of ed.: 33     
საშჯელი მოსცა ძესა*, რომელმან დასაჯნა მეგჳპტელნი ზღჳთა მით მეწამულითა
Line of ed.: 34     
სამართლად დანთქმულ? კეთილად მეორესა შჯულსა იტყჳს, ვითარმედ:
Line of ed.: 35     
"მოიხუნა პირისა მისისაგან შჯულნი, რომელ გუამ\ცნო Ms. page: 130r   ჩუენ
Line of ed.: 36     
მოსე სამკჳდრებელი ერისა მის იაკობისი"* Page of sec. ed.: 136  და იყოს საყუარელითა მით უფლისაჲთა
Line of ed.: 37     
ჴელმწიფჱ, რაჲთა მას ჟამსა მოსესა ჴელმწიფედ სარწმუნოდ გამოჩნდეს.

Line of ed.: 38        
რაჟამს საყუარელი იგი ძჱ ღმრთისაჲ ზეცით დიდებით მოსეთურთ
Line of ed.: 39     
გამოჩნდეს და რომელი-იგი მის მიერ იქადაგა, ყოველთა განცხადებულად
Line of ed.: 40     
ეჩუენოს, რომელ-იგი მაშინ მოსეს მთასა მას შინა ეტყოდა და არა ვის
Page of ed.: 207   Line of ed.: 1     
ჰრწმენა. და აწ სოფელსა, ვითარცა კაცი გამოჩინებულ მათ შორის და
Line of ed.: 2     
არა ცნობილ, ვითარცა თჳთ მოსე იტყჳს შეკრებასა ჴელმწიფეთასა ნათესავებითურთ
Line of ed.: 3     
ისრაჱლისაჲთ, მისთჳს მოციქულნი იგი-ცა მსგავსსა ამისსა იტყოდეს:
Line of ed.: 4     
"უფალო, შენ ხარ, რომელმან ქმენ ცაჲ და ქუეყანაჲ და ზღუაჲ და ყოველი,
Line of ed.: 5     
რომელი პირითა საყუარელისა მონისა შენისა დავითისითა იტყოდე:
Line of ed.: 6     
რაჲსა პირუტყუებრ შეკრბეს ნათესავნი და ერმან იზრახა ცუდი? შეითქუნეს
Line of ed.: 7     
მეფენი ქუეყანისანი და მთავარნი შეკრბეს ერთად უფლისათჳს და ცხებულისა
Line of ed.: 8     
მისისათჳს. ნანდჳლ-ვე შეკრბეს ძესა შენსა ზედა იესუს ჰეროდე და პონტიელი
Line of ed.: 9     
პილატე ერითურთ და ჴელმწიფებითურთ. რავდენ ჴელმან შენმან და
Line of ed.: 10     
მარჯუენემან შენმან წინაჲსწარ განჰმზადა ყოფად"*.
Chapter: V  
Page of ed.: 207  
Line of ed.: 10                 
და იწყო მოსე კურთხევად
Line of ed.: 11     
მათა და თქუა: "ცხონდინ რუბენ და ნუ მოკუდებინ და იყავნ რიცხჳთ მრავალ"*.
Line of ed.: 12     
აწ თუ რუბენის ზედა ვინმე ჰგონებდეს ამას თქუმულსა, შეცთომილ
Line of ed.: 13     
არს, რამეთუ მრავლით ჟამით წინა მომკუდარ Page of sec. ed.: 138  რუბენ და ქუეყანასა მას ეგჳპტისასა
Line of ed.: 14     
დამარხულ. არამედ რამეთუ დავით-ცა წინაჲსწარ იტყჳს ქრისტესთჳს
Line of ed.: 15     
მსგავსთა მათ თქუმად: "არა მოვკუდე, არამედ ვცხოვნდე"*. მსგავსად
Line of ed.: 16     
ამისა მოსე-ცა იტყჳს: "ცხონდინ რუბენ და ნუ მოკუდებინ და იყავნ
Line of ed.: 17     
რიცხჳთ მრავალ", რომელ იქმნების აწ ეკლესიათა მიერ ნათესავთა მიმართ და
Line of ed.: 18     
უმრავლეს არიან ნაშობნი ბერწისანი მის, უფროჲს ქმრიელისა მის"*, რომელ
Line of ed.: 19     
არს ესე აღდგომისა სასწაულ, წინაჲსწარ ჰხედვიდა მოსე აღდგომასა მას
Line of ed.: 20     
უფლისასა, ვითარმედ სიკუდილი მას Ms. page: 130v   ვერ ეუფლოს თქუა: ცხონდინ და
Line of ed.: 21     
ნუ მოკუდებინ".

Line of ed.: 22        
რამეთუ დავით-ცა არა თუ თავისა თჳსისა-მცა რაჲ შემძლებელ იყო თქუმად,
Line of ed.: 23     
ვითარმედ: ვცხოვნდე და არა მოვკუდე, რომელი-იგი მოკუდა და საფლავი
Line of ed.: 24     
მისი ჰგიეს დღენდელად დღედმდე, არამედ იგი-ცა წინაჲსწარ ჰხედვიდა აღდგომასა
Line of ed.: 25     
მას უფლისასა, ვითარმედ სიკუდილი მას ვერ ეუფლოს. თქუა: "ცხონდინ
Line of ed.: 26     
და ნუ მოკუდებინ".

Line of ed.: 27        
არამედ რომელ-იგი-ცა წინაჲსწარ ჰხედვიდა აღდგომასა მას უფლისასა,
Line of ed.: 28     
და მორწმუნეთა მიმართ წინაჲსწარმეტყუელებს და მოციქული იტყჳს: "რომელ-იგი
Line of ed.: 29     
მოკუდა, ცოდვითა მოკუდა ერთგზის, ხოლო რომელი-იგი ცხოველ
Line of ed.: 30     
არს, ცხოველ არს ღმრთისა"*. და რომელ-იგი თქუა, ვითარმედ "ცოდვითა
Line of ed.: 31     
მოკუდა", ყოვლად-ვე მოგუასწავებს, ვითარმედ: "ყოველთა კაცთა შეცოდებულთა,
Line of ed.: 32     
რომელსა-იგი არა თანა-ედვა სიკუდილი, ჩუენ ყოველთათჳს სიკუდილდ
Line of ed.: 33     
მიეცა, რაჲთა რომელნი-იგი ცოცხალ იყვნენ, არა თავისა თჳსისა ცხოველ
Line of ed.: 34     
იყვნენ, არამედ მისა, რომელ-იგი მათთჳს მოკუდა და აღდგა"*. და
Line of ed.: 35     
"თუ მოვწყდებით ქრისტეს თანა, ნათლის-ღებითა, მრწამს მკუდრეთით აღდგომილი-ცა
Line of ed.: 36     
არღარა მოკუდეს და სიკუდილი მის ზედა Page of sec. ed.: 140  არა უფლებდეს"*. ესე
Line of ed.: 37     
იყო, რომელსა-ცა-იგი მოსე იტყოდა: ,ცხონდინ და ნუ მოკუდებინ და იყავნ
Line of ed.: 38     
რიცხჳთ მრავალ".

Chapter: VI  
Page of ed.: 207  
Line of ed.: 39        
და იუდაჲსი-ცა: "ისმინე, უფალო, ჴმაჲ იუდაჲსი და შესაკრებელსა მისსა
Line of ed.: 40     
შემოკრბედ! და ჴელნი მისნი შჯიდენ და შემწე მტერთაგან იქმნენ"*. აწ ყოველნი
Line of ed.: 41     
საღმრთონი წიგნნი და ყოველნი წინაჲსწარმეტყუელნი არა სხუად რას
Line of ed.: 42     
იწრაფდეს, არამედ მჴსნელისათჳს, ღაღადებდეს, რაჲთა ყოვლითა სახითა ნათესავნი
Page of ed.: 208   Line of ed.: 1     
კაცთანი დაამორჩილნენ. და ესე არა ცუდად რაჲ, არამედ უწყოდეს,
Line of ed.: 2     
რამეთუ ძნიად მორწმუნე არიან ნათესავნი კაცთანი. იხილა ამათი ნეფსითი
Line of ed.: 3     
ჴელმწიფებაჲ. და რამეთუ ადვილად გარდასწონს უჴმარებად მიმართ უფროჲს,
Line of ed.: 4     
ვიდრე არა უმჯობესისა მიმართ. ამისთჳს იღუწის სული ყოველთა წერილთაგან
Line of ed.: 5     
ქრისტეს გამოცხადებისათჳს, რაჲთა დაამორჩილნეს მსმენელნი
Line of ed.: 6     
რწმუნებად თქუმულთა მათ, რომლითა ცხორებად შეუძლონ და ვითარ-იგი
Line of ed.: 7     
იტყჳს "უფალო, ჴმაჲ იუდაჲსი"*...
Chapter: VII                 
Page of sec. ms.: J_163r   გჳჩუენებს, რომელ
Page of ed.: 208  
Line of ed.: 8     
იგი იუდაჲსგან ჴორცითა გამოშობად იყო ქრისტე, რომელი ევედრებინ ყოველსა
Line of ed.: 9     
ჟამსა ლოცვის-ყოფითა მამისა მიმართ წყალობით წმიდათათჳს. და მამასა
Line of ed.: 10     
შეჰვედრებს. და სახარებასა ესრე-ვე წერილ არს: "აღიხილნა უფალმან
Line of ed.: 11     
თუალნი ზეცად და თქუა: "მამაო, გმადლობ შენ. მე უწყი, რამეთუ მარადის
Line of ed.: 12     
ისმენ ჩემსა, და აწ სიმრავლისა ამისთჳს, რომელ გარე-მომადგს, ვიტყჳ, რაჲთა
Line of ed.: 13     
უწყოდიან, ვითარცა შენ მომავლინე მე"*. და მერმე: "მამაო, წმიდად
Line of ed.: 14     
დაიცვენ ესენი სოფელსა ამას. მე ამათთჳს გლოცავ. და არა ხოლო ამათთჳს,
Line of ed.: 15     
არამედ განმზადებულთა Page of sec. ed.: 142  მათთჳს-ცა რწმუნებად სახელი შენი ჩემ გამო"*. ესრე-ცა
Line of ed.: 16     
მოსე იტყჳს: "ისმინე, უფალო, ჴმაჲ იუდაჲსი და შესაკრებელსა შემოკრბედ".
Line of ed.: 17     
ვინ-მე მოვიდენ შესაკრებელსა მისსა, არამედ კურთხევანი იგი და
Line of ed.: 18     
ლოცვანი, რომელთა ილოცვიდა ძე მამისა მიმართ წმიდათათჳს? და რომელ
Line of ed.: 19     
იგი თქუა: "ჴელნი მისი შჯიდენ" -- იგი ჴელნი, რომელ დაემსჭუალნეს ძელსა
Line of ed.: 20     
მას. მან განსაჯნეს დაბადებულნი გამოჩინებითა მას ჟამსა ყოველთა მიმართ
Line of ed.: 21     
ნიში იგი სამშჭუალთაჲ ჴელთა მისთა, ვითარცა იოვანე იტყჳს: "იხილონ
Line of ed.: 22     
იგი თუალთა, რომელთა უგუმირეს მას"*. და მერმე იტყჳს: "შემწე მტერთა
Line of ed.: 23     
მისთა ექმნე"*, რამეთუ შეეწია მას მამაჲ, და განარინა იგი მტერთაგან და
Line of ed.: 24     
მზაკუვართა, ვითარცა იაკობ იტყჳს: "ჴელნი შენნი ბეჭთა ზედა მტერთა შენთასა"*.
Line of ed.: 25     
და დავით იტყჳს: "გარე-მომადგეს მე ძაღლნი მრავალნი და კრებულმან
Line of ed.: 26     
უკეთურთამან შემიცვა მე"*, რამეთუ "შენდა შევრდომილ მუცლითგან
Line of ed.: 27     
დედისაჲთ. შენ ხარ შესავედრებელი ჩემი"*. ესე აღამაღლა მამამან და დასუა
Line of ed.: 28     
საყდართა ზედა დიდებისათა, რომელსა იტყჳს: "დაჯედ მარჯუენით ჩემსა,
Line of ed.: 29     
ვიდრე დავსხნე მტერნი შენნი კუარცხლბეკად ფერჴთა შენთა"*. ესე
Line of ed.: 30     
Page of sec. ms.: J_163v   იყო, რომლისათჳს წინაჲსწარ იტყოდა მოსე: "ისმინე, უფალო, ჴმაჲ
Line of ed.: 31     
იუდაჲსი". და შესაკრებელსა მისსა მოვიდენ. და ჴელნი მისნი შჯიდენ. და
Line of ed.: 32     
შემწე მტერთა მისთათჳს იქმნე".

Line of ed.: 33        
და მერმე ლევისთჳს ეგრე-სახედ იტყჳს: მიეცით ლევის განცხადებულებაჲ
Line of ed.: 34     
მისი. და სამართალი მისი კაცსა წმიდასა, რომელ-იგი განცადეს გამოცდითა Page of sec. ed.: 144 
Line of ed.: 35     
და აყუედრებდეს წყალთა მათ ცილობისათა. რომელ ეტყოდა მამასა
Line of ed.: 36     
და დედასა, ვითარმედ "არა გიცი შენ." -- და ძმათა თჳსთა: "არა გიცნი
Line of ed.: 37     
თქუენ". და ნაშობნი თჳსნი არა იცნა. დაიმარხნა სიტყუანი შენნი და
Line of ed.: 38     
აღთქუმასა შენსა არა გარდაჰჴდა. აცნობონ სამართალი შენი იაკობს და შჯული
Line of ed.: 39     
შენი ისრაჱლსა აკუმევდეს საკუმეველსა ჟამსა განრისხებისასა მას ზედა
Line of ed.: 40     
და შესაწირავთა შენთა. აკურთხე. უფალო, ძლიერებაჲ მისი. და საქმენი
Page of ed.: 209   Line of ed.: 1     
ჴელთა მისთანი შეიწყნარენ. განტეხენ ძალნი აღდგომილთა მტერთა მისთანი,
Line of ed.: 2     
და რომელთა სძულს იგი, არა აღემართნენ"*.

Line of ed.: 3        
და რომელ-იგი თქუა: "მიეცით ლევის გამოცხადებაჲ"*, გამოაცხადებს
Line of ed.: 4     
ამით სიტყჳთა ქრისტესა მღდელად მაღლისა და უხილავისა ღმრთისა,
Line of ed.: 5     
რომელმან შეიმოსა შემდგომად განცხადებაჲ და სამართალი; ორნი იგი
Line of ed.: 6     
შჯულნი ორკერძო ბეჭთა ვიდრე კოჭამდე აღპყრობით: განცხადებაჲ -- შჯული,
Line of ed.: 7     
სამართალი -- სახარებაჲ, რაჲთა მღდელ სრულ მამისა სრულისა მიერ გამოჩინებულ.
Line of ed.: 8     
ვითარცა დავითის წინაჲსწარმეტყუელისა მიერ იტყჳს: "შენ ხარ
Line of ed.: 9     
მღდელ უკუნისამდე წესსა მას ზედა მელქისედეკისსა"*. და ნათან იტყჳს:
Line of ed.: 10     
"აღადგინოს უფალმან მღდელად თჳსა სარწმუნოჲ, რომელმან ყოს და აღასრულოს
Line of ed.: 11     
ყოველი-ვე ნებაჲ გულის-ა მისისაჲ"*. რამეთუ განმზადებულ იყო.
Line of ed.: 12     
ქრისტე, ნათესავისაგან ლევისი, სამღდელოჲსა მისგან განწესებულისა, ნათესავისაგან
Line of ed.: 13     
აჰრონისა, მსგავსად ჴორცითა შობილ, მღდელ საუკუნო მამისა
Line of ed.: 14     
მიერ ყოფილ. წინაჲსწარ ჴმა-ყო მოსე და იტყოდა: "მიეცით ლევის განცხადებაჲ
Line of ed.: 15     
მისი და სამართალი მისი კაცსა წმიდასა". ხედავ აწ, ვითარ კაცი იგი
Line of ed.: 16     
მისა სახელად გამოაცხადა. რომელმან მხოლომან Page of sec. ed.: 146  სამართალი გამოგჳცხადა
Line of ed.: 17     
ჩუენ და რომელ-იგი თქუა, ვითარმედ: "სამართალი მისი კაცსა წმიდასა",
Line of ed.: 18     
და კაცად მას გჳჩუენებს, რომელ-იგი შემდგომად გამოჩინებად იყო. ვითარცა
Line of ed.: 19     
პეტრე მთავართა მათ მიმართ განცხა\დებულად Page of sec. ms.: J_164r   ღაღადებით იტყოდა:] Page of sec. ms.:   
Chapter: VIII  
Page of ed.: 209  
Line of ed.: 20     
Ms. page: 131r   "იესუ ნაზარეველი, კაცი ღმრთისაჲ, გამოცხადებულ თქუენ
Line of ed.: 21     
შორის ნიშებითა და სასწაულებითა, რომელსა იქმოდა ღმრთისა მიერ
Line of ed.: 22     
თქუენ შორის, ესე გამოჩინებულ ზრახვითა და მეცნიერებითა ღმრთისაჲთა,
Line of ed.: 23     
მიეცით იგი ჴელთა უშჯულოჲსათა და დამშჭუალვით მოჰკალთ, რომელ-იგი
Line of ed.: 24     
ღმერთმან აღადგინა, განჴსნნა საკრველნი ჯოჯოხეთისანი"*.
Chapter: IX  
Page of ed.: 209  
Line of ed.: 24              
და მოსე
Line of ed.: 25     
იტყჳს: "მიეცით ლევის კურთხევაჲ მისი და სამართალი მისი კაცსა წმიდასა"*.
Line of ed.: 26     
და რაჲთა არავინ ჰგონებდეს შიშულად კაცად ქრისტესა, განკრძალულად
Line of ed.: 27     
იტყოდა მოსე: "რომელ-იგი განცადეს გამოცდასა, აყუედრებდეს
Line of ed.: 28     
მას წყალთა მათ ცილობისათა"*.

Line of ed.: 29        
აწ სადა-მე განცადეს და აყუედრებდეს მას, არამედ უდაბნოსა მას
Line of ed.: 30     
დრტჳნვიდა ერი იგი მოსესთჳს და აჰრონისთჳს და იტყოდეს: "გჳჩუენე ჩუენ
Line of ed.: 31     
წყალი, რაჲთა ვსუათ. რაჲსა გამოგჳყვანენ ჩუენ ქუეყანისა მისგან მეგჳპტელთაჲსა
Line of ed.: 32     
მოსრვად ჩუენდა და შვილთა ჩუენთა წყურილითა?"*.

Line of ed.: 33        
და ჰრქუა მათ მოსე: "რაჲსა გუაყუედრებთ ჩუენ და გამოსცდით უფალსა?"*
Line of ed.: 34     
"არა ჩუენთჳს არს დრტჳნვაჲ ეგე თქუენი, არამედ ღმრთისათჳს"*.
Line of ed.: 35     
ჰრქუა უფალმან მოსეს: "მესმა დრტჳნვაჲ ძეთა მათ ისრაჱლისათაჲ"*,
Line of ed.: 36     
რომელსა დრტჳნვენ იგინი თქუენთჳს. "და აწ წარიყვანენ შენ თანა მოხუცებულთა
Line of ed.: 37     
მათგანნი განთიად და მე დავდგე ლოდსა მას ზედა ქორებს, ვიდრე შენდა
Line of ed.: 38     
მოსლვადმდე და დასცე კუერთხითა კლდესა მას, რომლითა დაეც ზღუასა
Line of ed.: 39     
მას და გამოეცნედ წყალნი კლდისა მისგან და სუას ერმან მან და ეწოდა სახელი
Line of ed.: 40     
ადგილსა Page of sec. ed.: 148  მას განცდა და ყუედრება, რამეთუ განცადეს ღმერთი და
Line of ed.: 41     
იტყოდეს: არს-მე-ა უფალი ჩუენ თანა ანუ არა?* აწ ვინ-მე არს, რომელმან-იგი
Line of ed.: 42     
ჰრქუა მოსეს, ვითარმედ: "მე დავდგე კლდესა მას ზედა ქორებს, ვიდრე
Page of ed.: 210   Line of ed.: 1     
შენდა მოსლვადმდე"*. არამედ მისთჳს, რომლისათჳს მოსე იტყოდა: მიეცით
Line of ed.: 2     
ლევის განცხადებულებაჲ [მისი და სამართალი] მისი -- კაცსა წმიდასა, რომელ-იგი
Line of ed.: 3     
განცადეს გამოცდასა, აყუედრებდეს მას წყალთა მათ ზედა ცილობისათა.
Line of ed.: 4     
უკუეთუ წინაჲსწარ იყო ესე, ვიდრე არღა შთაეცუნეს მას ჴორცნი, არა კაცი
Line of ed.: 5     
ხოლო იყო, [და თუ მოსეს უდაბნოსა მას სიტყჳთ გამოუცხადა, არა თუ კაცი ხოლო
Line of ed.: 6     
იყო]. Ms. page: 131v   ესე მოვლინებულ და განცხადებულად ღმრთად გჳჩუენა,
Line of ed.: 7     
ვითარმედ: "სუმიდენ სულიერისა მისგან კლდისა, რომელ შეუდგა მათ. ხოლო
Line of ed.: 8     
კლდე იგი იყო ქრისტე"*. ამას წულილად უთხრობს უკეთურად მცნობელთა
Line of ed.: 9     
მათთჳს და რომელნი საღმრთოჲთ კერძო ქრისტესა დაამცირებენ და რომელნი
Line of ed.: 10     
მამასა მას ყოველთასა ვნებასა შეადგინებენ, ვერ დამხედველ წიგნთა
Line of ed.: 11     
წრფელითა გონებითა, რომელნი შიშდვილსა თავთა თჳსთა შეიმთხუევენ.
Chapter: X  
Page of ed.: 210  
Line of ed.: 11                       
და
Line of ed.: 12     
მოსე იტყჳს: "რომელმან ჰრქუას მამასა, გინა დედასა: არა გიცნი თქუენ",
Line of ed.: 13     
ამას განცხადებულად სახარებასა შინა უფალი გამოაჩინებს, რომელნი-მე
Line of ed.: 14     
წარდგომილ მის წინაშე ეტყოდეს: "აჰა, ესერა მამაჲ და დედაჲ და ძმანი
Line of ed.: 15     
შენნი დგანან გარეშე და ჰნებავს ხილვაჲ შენი. ჰრქუა მათ: ვინ არს დედაჲ
Line of ed.: 16     
ჩემი, ანუ ვინ არიან ძმანი ჩემნი? არამედ რომელი ჰყოფს ნებასა მამისა ჩემისასა,
Line of ed.: 17     
რომელ არს ცათა შინა, იგი არს დედა და ძმა ჩემდა"*. და ამას განცხადებულად Page of sec. ed.: 150 
Line of ed.: 18     
წინაჲსწარ სწავლითა ჩუენდა მომართ მჴსნელისა მიერ დაგუამორჩილებს
Line of ed.: 19     
ჩუენ დატევებად მშობელთა და ძმათა, რომელნი ჴორციელად
Line of ed.: 20     
არიედ, და შედგომად ზეცისა მამასა, რაჲთა ვიყვნეთ ძედ ღმრთის. ამიერითგან
Line of ed.: 21     
არღარა ვითარცა ჴორციელნი მომკუდარ, არამედ სულითა ღმრთისაჲთა
Line of ed.: 22     
ვჰმსახურებდეთ და ნაშობ ღმრთის ზეცას ვიპოვნეთ. ამისთჳს-ცა მოსე იტყჳს:
Line of ed.: 23     
"ძმანი თჳსნი არა იცნნა და ნაშობნი თჳსნი არა გულისხმა-ყვნა"*. ძმათასა
Line of ed.: 24     
იტყჳს, რომელნი მსგავსად ჴორციელებით ძმად მისა ჰგონებდეს, ესენი არა
Line of ed.: 25     
იცნნა მჴსნელმან, რამეთუ ნანდვილ-ვე [იყვნესვე] არა ძმა, რომელნი-იგი
Line of ed.: 26     
იყვნეს იოსებისგან თესლით შობილ, ხოლო იგი ქალწულისაგან და სულისა
Line of ed.: 27     
წმიდისა მიერ და იგინი ჰგონებდეს მათსა* მისა ძმად. ხოლო მან არა იცნნა
Line of ed.: 28     
იგინი, რამეთუ იტყჳს: "და შჳლნი თჳსნი არა იცნნა". რომელნი-მე შვილნი,
Line of ed.: 29     
არამედ ნათესავი იგი ძეთა მათ ისრაჱლისათაჲ, რომელთა თანა-მკჳდრად
Line of ed.: 30     
შჯულისა მიერ უწოდა? შესაკრებელ წმიდა, ნათესავ რჩეულ უფროჲს ყოველთა
Line of ed.: 31     
ნათესავთა თჳსა საზეპუროდ გამოჩინებითა. არამედ არა გამოჩინებითა
Line of ed.: 32     
მისა მიმართ არა იცნნა იგინი, ვითარცა-იგი ესაჲაჲს Ms. page: 132r   მიერ იტყჳს:
Line of ed.: 33     
"შვილ ვისხენ, აღვიმაღლენ და მათ მე შეურაცხ-[მ]ყვეს"*.

Line of ed.: 34        
აწ მსგავსად ჴორცთა რომელთასა ძმად მისა ჰგონებდეს და მისგან
Line of ed.: 35     
ცნობილ იქმნნეს და რომელნი-იგი მკჳდრობად წოდებულ იყვნეს, რამეთუ
Line of ed.: 36     
იქმ[ნ]ეს იგინი ნაშობ უშჯულოვების და თესლ უკეთურ, სამართლად განითხინეს
Line of ed.: 37     
მისგან. Page of sec. ed.: 152  რასა იტყჳს მოსე: "დაიმარხნეს სიტყუანი შენნი, აღთქუმასა შენსა
Line of ed.: 38     
არა გარდაჰჴდეს"*. რომელმან რომლისაჲ დაიმარხნა სიტყუანი? არამედ ძემან
Line of ed.: 39     
მხოლომან მამისაჲ, რომელი მოვიდა მამისა შჯულისა აღსრულებად და
Line of ed.: 40     
ახალი იგი შჯული თავით თჳსით აღსრულებად ინება. ვითარ-იგი იტყჳს: "არა
Line of ed.: 41     
მოვედ ნებისა ჩემისა აღსრულებად, არამედ ნებასა მომავლინებელისა ჩემისა
Line of ed.: 42     
მამისასა"*. და მერმე იტყჳს, ვითარმედ: "თავით ჩემით არას ვიქმ, არამედ
Page of ed.: 211   Line of ed.: 1     
რომელსა ვხედავ, რასა იქმს მამაჲ ჩემი, მას ვიქმ"*. უკუე და-ვიდრემე-იმარხნა
Line of ed.: 2     
მცნებანი მისნი და აღთქუმასა მისსა არა გარდაჰჴდა. ამისთჳს-ცა ზაქარიაჲს
Line of ed.: 3     
პირითა იტყჳს მამაჲ:
Chapter: XI  
Page of ed.: 211  
Line of ed.: 3           
"უკუეთუ მცნებათა ჩემთა ჰხადოდი და ბრძანებანი
Line of ed.: 4     
ჩემნი დაიმარხნე, შენ შჯიდე სახლსა ჩემსა*, მიაუწყენ სამართალნი ჩემნი
Line of ed.: 5     
იაკობსა და შჯული ჩემი ისრაჱლსა"*.

Line of ed.: 6        
ვინ-მე იყვნეს, რომელნი-იგი გულისხმა-გჳყოფდეს ჩუენ სამართალსა,
Line of ed.: 7     
არამედ მოციქულნი, რომელნი დაემოწაფნეს უფალსა? იგინი განცხადებულად
Line of ed.: 8     
სახარებასა ყოველთა მიმართ ქადაგებდეს პირველ ვითარცა ერსა ძეთა
Line of ed.: 9     
იაკობისთა, და მერმე ნათესავთა, ვითარცა თჳსთა შვილთა, ძეთა მიმართ
Line of ed.: 10     
ისრაჱლისათა.

Line of ed.: 11        
ხოლო აკუმევდეს საკუმეველსა სამარადისოსა ზედა საკურთხეველსა
Line of ed.: 12     
შენსა, რაჲ-მე არს საკურთხეველი იგი, არამედ ზეცისაჲ იგი მხოლოჲ, ანუ რაბამნი-მე
Line of ed.: 13     
-- საკუმეველნი, არამედ ლოცვანი წმიდათანი პირისაგან წმიდათაჲსა
Line of ed.: 14     
სადიდებელად ღმრთისა აღკუმეულ და სულ სულნელების წინაშე ღმრთისა
Line of ed.: 15     
შეწირულ? ვითარცა ესაია იტყჳს, ვითარმედ: "შენ თაყუანის-გცემდენ და
Line of ed.: 16     
შენდა მიმართ ილოცვიდენ, რამეთუ შენ თანა ღმერთი არს და არა ვინ არს
Line of ed.: 17     
სხუა ღმერთ შენსა გარეშე, რამეთუ შენ ხარ ღმერთი და არავინ ვიცით
Line of ed.: 18     
სხუა ღმერთ მჴსნელი Page of sec. ed.: 154  ისრაჱლისაჲ შენსა გარეშე. მართლუკუნ იქცენ და
Line of ed.: 19     
ჰრცხუენოდენ Ms. page: 132v   ყოველნი, რომელნი მჴდომად აღუდგეს მას"*.

Line of ed.: 20        
და მოსე იტყჳს: "აკურთხე, უფალო, ძლიერებაჲ მისი, და საქმენი ჴელთა
Line of ed.: 21     
მისთანი* შეიწირენ", რამეთუ ყოველსა, რომელსა იქმოდა ძჱ. შეწირულ
Line of ed.: 22     
იქმნებოდა ღმრთისა, სნეულებასა კაცთასა ჰკურნებდა, რაჲთა ამის
Line of ed.: 23     
გამო სოფელი ყოველი ცხორებად შემძლებელ იყოს.

Line of ed.: 24        
"შეიმუსრნენ ძლიერებანი მტერთა მისთანი, და რომელთა სძულდეს
Line of ed.: 25     
იგი, ნუ-მცა აღდგებიან"*. არა თუ ესრე იტყჳს, ვითარმედ: ყოვლად-ვე
Line of ed.: 26     
ნუ-მცა აღდგებიან რომელთა სძულს ქრისტე და არა ჰრწამს მისი, არა აღდგენ
Line of ed.: 27     
საშჯელსა, აჰა, დაშჯილ არიან.

Line of ed.: 28        
ვითარცა დავით იტყჳს: "არა აღდგენ უღმრთონი საშჯელსა და არცა
Line of ed.: 29     
ცოდვილნი თანა-მზრახვალ მართალთა, რამეთუ იცნის უფალმან გზანი მართალთანი:
Line of ed.: 30     
და გზაჲ უღმრთოთაჲ წარწყმდეს"*.

Chapter: XII  
Page of ed.: 211  
Line of ed.: 31        
აწ ნეტარი იგი მოსე ლევის აკურთხევს და სჳმეონს გარე-წარჰვალს
Line of ed.: 32     
ჩუენდა ჯერ-არს მიზეზისა მის ჩუენებად, რომლითა ათერთმეტნი იგი ნათესავნი
Line of ed.: 33     
მოიჴსენნა და ნათესავისა მის სჳმეონისი არა წარმოიღო. მიზეზ ყოფილ
Line of ed.: 34     
ესე:

Line of ed.: 35        
ძეთა მათ ისრაჱლისათა უდაბნოსა მას ჴბოჲსა ხატი გამოქმნეს და თაყუანის-სცეს
Line of ed.: 36     
მას, ვითარცა ღმერთსა. და მოსე, ვითარცა მთისა მისგან გარდამოსრულ
Line of ed.: 37     
და იხილნა უკეთურნი იგი საქმენი მათნი, დადგა და ღაღად-ყო აღზახებით
Line of ed.: 38     
ღუაწლსა Page of sec. ed.: 156  მას შინა და თქუა, "თუ არს ვინ უფლისაჲ, მოვედინ ჩემდა.
Line of ed.: 39     
მაშინ მიიწინეს მისა ყოველნი იგი ნათესავნი ლევისნი. და ჰრქუა მათ:
Line of ed.: 40     
ესრე იტყჳს უფალი: აღმოიჴადენ კაცად-კაცადმან მახჳლი თჳსი და განვლენ
Line of ed.: 41     
კარითი კარად და მოსართ თითოვეულადმან ძმაჲ თჳსი, და თითოვეულადმან
Line of ed.: 42     
მოყუასი თჳსი"*. და ყვეს მათ ლევისთა, ვითარცა უბრძანა მათ
Page of ed.: 212   Line of ed.: 1     
მოსე. და დაეცნეს მას დღესა შინა ვითარ სამ ათას ოდენ კაც. და ჰრქუა მათ
Line of ed.: 2     
მოსე: "აწ აღიხუენით ჴელნი თქუენნი უფლისა მიმართ მიპყრობად კურთხევისა"*,
Line of ed.: 3     
და ძეთა მათ ლევისთა ესე სამართალი ქმნნეს, და სჳმეონისთა, რომელ
Line of ed.: 4     
ერთისა დედისაგან ძმა იყვნეს, არა იწრაფეს, არცა აღიშურვეს, ვითარცა
Line of ed.: 5     
იგი დინაჲსთჳს, დისა თჳსისა, აღიშურვეს, რომელ-იგი უწესოდ იგინა ემორისგან,
Line of ed.: 6     
ძისა სჳქემისა*. Ms. page: 133r   სამართლად მოსე ლევი აკურთხა და სჳმეონს
Line of ed.: 7     
გარე-წარჰჴდა. ხოლო თქუას თუ ვინმე, ვითარმედ: ვითარ შჯულსა წერილ არს,
Line of ed.: 8     
ვითარმედ: "არა კაც ჰკლა"* და "რომელმან მოკლას ძმაჲ თჳსი, თანა-მდებ
Line of ed.: 9     
არს სიკუდილისა"**, ხოლო ესენი მოსრვითა ძმათა თჳსთაჲთა კურთხევასა
Line of ed.: 10     
ქებასა მიიღებენ? ხოლო სხუა არს შეცოდებულისა მოკლვაჲ და სხუა არს
Line of ed.: 11     
მართლისა მოკლვაჲ. საცნაურს არს, რამეთუ ფინეზ-ცა, ძემან ელიაზარისმან,
Line of ed.: 12     
ძისა აჰრონისმან მღდელისამან (!), შევიდა საცხობელსა მას და როსპიკი იგი
Line of ed.: 13     
და ზამბრი დაგუმირნა, და მკლველთა თანა არა შეირაცხა და Page of sec. ed.: 158  ქებაჲ და კურთხევაჲ
Line of ed.: 14     
უფლისაგან მოიღო. რამეთუ იხილნა იგინი ურთიერთას მოხუეულნი,
Line of ed.: 15     
მახჳლითა დაგუმირნა და განაქარვნა ჴელითა თჳსითა ურჩულოვებანი იგი ერისანი
Line of ed.: 16     
მის გამოჩინებითა მით. უკუეთუ ეგე ეგრეთ არს, რაჟამს ცოდვილი ვინმე
Line of ed.: 17     
მოკლას, მკლველთა თანა არა დაშჯილ არს. ხოლო თუ უწესოდ ვინმე მართალი
Line of ed.: 18     
მოკლას, ვითარცა მკლველი, დაშჯილ არს რამეთუ ჴელმწიფენი-ცა ამის
Line of ed.: 19     
სოფლისანი ცოდვილთა მარადის მოსწყუდიან შჯულითა თჳსითა განკითხვითა
Line of ed.: 20     
და მკლველობითა მით საშჯელსა არარას განსცემენ. უკუეთუ უწესოვებით
Line of ed.: 21     
ვინმე მოკლას, იგი მკლველ არს და ვითარცა მკლველი, დაისაჯოს მსგავსად
Line of ed.: 22     
მათა.

Line of ed.: 23        
აქა-ვე თანა-გუაც გულისხმის-ყოფაჲ, რამეთუ რომელთა შური ღმრთისაჲ იძიეს
Line of ed.: 24     
და თანა-მდებნი სიკუდილისანი მოსრნეს, კურთხევაჲ და ქებაჲ მიიღონ, რაჲთა
Line of ed.: 25     
სხუათა, დაშინებულთა, არღარა ცოდონ. და სჳმეონისთჳს მიზეზისა მის თქუმულთათჳს
Line of ed.: 26     
დაშთომილ თანა-გუაც მისთჳს მეორედ-ცა გამოთქუმად, რამეთუ
Line of ed.: 27     
ვჰპოვებთ ნეტარსა მას-ცა იოსებს, რამეთუ სჳმეონი შეკრა წინაშე ძმათა თჳსთა
Line of ed.: 28     
და შესუა იგი საპყრობილესა სამ დღე, რომლისათჳს-ცა თქუა: "არა გამოხჳდე
Line of ed.: 29     
მაგიერ, ვიდრემდე არა მოვიდეს ძმაჲ იგი თქუენი მრწემი"*.
Chapter: XIII  
Page of ed.: 212  
Line of ed.: 29                    
Ms. page: 133v   აწ
Line of ed.: 30     
რაჲ-მე მიზეზ არს სჳმეონისი იგი შეკრძალვაჲ და არა სხუათა მათგანი? რამეთუ
Line of ed.: 31     
რაჟამს იოსები მიივლინა მათა სამწყსოდ, მან აზრახა ძმათა თჳსთა და ჰრქუა:
Line of ed.: 32     
"მო და მოვკლათ ეგე და ვიხილოთ, რაჲ-ძი იყვნენ სიზმარნი იგი მისნი"*.
Line of ed.: 33     
იუდა ბრძანებს მისა განსყიდად, ხოლო სჳმეონ მოკლვად, რაჲთა სახჱ იგი
Line of ed.: 34     
დაიმარხოს Page of sec. ed.: 160  და სიმართლჱ ქრისტესთჳს გამოცხადნეს: იუდაჲს მიერ განსყიდულ
Line of ed.: 35     
ოცდაათად ვეცხლად და სჳმეონის მიერ მოკლულ. რომელნი-იგი მწიგნობარნი
Line of ed.: 36     
იყვნეს, რომელნი-იგი ნაცილსა ძჳრის-წამებასა მის ზედა იტყოდეს:
Line of ed.: 37     
და რამეთუ წეს-იყო ყოვლითა შჯულითა და წინაჲსწარმეტყუელთა მიერ
Line of ed.: 38     
წინაჲსწარ-უწყებად, რაჲთა რაჟამს მოიწიოს სიმართლჱ, ესე ყოველი საცნაურ
Line of ed.: 39     
იყოს და მისგანი იგი დაკლებული სახარებისა მიერ აღავსოს. უსრულესად
Line of ed.: 40     
გჳჩუენებენ ჩუენ წიგნნი, რომელ-იგი თქუა იოსებ, ვითარმედ: "არა გამოვიდეს
Line of ed.: 41     
ეგე ამიერ, ვიდრემდე არა მოვიდეს ძმაჲ იგი მრწემი თქუენი აქა"*. მაშინ
Page of ed.: 213   Line of ed.: 1     
სჳმეონ პყრობილებისაგან განეტევა და ძმანი მისნი იოსებისგან იკურთხნეს,
Line of ed.: 2     
რაჟამს მრწემი იგი ძმაჲ მათი ეგჳპტედ შთავიდა, რომელ იყო ქრისტე. რომელთა
Line of ed.: 3     
მიტევებაჲ ცოდვათაჲ ჰრწამს, მათ მიეტევის, და რომელნი საკრველთა
Line of ed.: 4     
და აჩრდილთა სიკუდილისათა შეყენებულ იყვნენ, საშჯელისაგან განერნენ
Line of ed.: 5     
და კურთხევაჲ ზეცით ყოველთა გარდამოუვლინოს, რამეთუ სჳმეონის
Line of ed.: 6     
მიერ ტაძარსა მას შინა ცნობილ ქრისტე წინაჲსწარმეტყუელებით იტყოდა:
Line of ed.: 7     
"აწ განუტევე, უფალო, მონაჲ შენი მშჳდობით"*. მსგავსად სიტყჳსა შენისა,
Line of ed.: 8     
რომლისა-მე სიტყჳსა მსგავსად -- არამედ რომელსა-იგი იოსების მიერ იტყოდა,
Line of ed.: 9     
ვითარმედ: "არა განხჳდე ამიერ, ვიდრემდე არა ძმაჲ იგი შენი უმრწემესი
Line of ed.: 10     
მოვიდეს"?

Line of ed.: 11        
უკუეთუ ეგე ეგრეთ არს, არა ხოლო თუ ათორმეტთა მათ ნათესავთათჳს
Line of ed.: 12     
მჴსნელად და მაცხოვრად მოივლინა მამისა მიერ, არამედ ყოველთა ნათესავთა
Line of ed.: 13     
და არა ეგრე-სახედ Page of sec. ed.: 162  მოვიდა, ვითარ-მცა ერთი ხოლო ნაწილი ნათესავთაჲ
Line of ed.: 14     
აცხოვნა, არამედ ყოველნი ნათესავნი, ვითარცა წინაჲსწარმეტყუელი იგი
Line of ed.: 15     
მისთჳს იტყჳს: "მას ჟამსა თქუან, Ms. page: 134r   რომელნი საპყრობილეს იყვნენ, ვითარმედ:
Line of ed.: 16     
გამოვედით, და რომელნი ბნელსა შინა ხართ, განათლდით"*. აჰა
Line of ed.: 17     
ესერა რომელნი-იგი წინანდელთა მათ ჟამთა საპყრობილესა შეყენებულ ცოდვითა
Line of ed.: 18     
ვიყვენით კაცნი, აწ ქრისტეს მიერ საკრველთაგან განვთავისუფლდით,
Line of ed.: 19     
და რომელნი წინანდელთა მათ ჟამთა დაბნელებულნი სოფელსა შინა ვიქცეოდეთ,
Line of ed.: 20     
აწ განათლებულნი თუალითა სიტყუასა მას ღმრთისასა მიუთხრობთ,
Line of ed.: 21     
რაჲთა მოუგონებელი იგი კაცთა შორის ღმრთისა მიერ შესაძლებელ იყოს.
Line of ed.: 22     
ვერ შესაძლებელ იყო კაცთა მკუდრეთით აღდგომად, და აჰა ქრისტე მკუდრეთით
Line of ed.: 23     
აღდგომილ არს, რაჲთა მის მიერ ჩუენი აღდგომაჲ საცნაურ-იყოს; ვერ
Line of ed.: 24     
შესაძლებელ იყო კაცთა ზეცად აღსლვაჲ, და აჰა ქრისტე, ზეცას მეუფჱ, რაჲთა
Line of ed.: 25     
მის მიერ ჩუენი მოქალაქობაჲ ცათა შინა გამოჩნდეს; ვერ შესაძლებელ
Line of ed.: 26     
იყო კაცისა, რომელი განრყუნილებით შობდეს, ვითარ-მცა უკუნისამდე ცხოვნდა,
Line of ed.: 27     
და აჰა ესერა ესე ქრისტეს მიერ აღსრულებულ, რაჲთა გურწმენეს ყოფადთა
Line of ed.: 28     
მათთჳს ჴორცთა წმიდათაჲსა განურყუნელად და საუკუნოდ ცხორებითა.
Line of ed.: 29     
აწ იქმნა ვერ შესაძლებელი იგი კაცთაჲ შესაძლებელ ღმრთისა მიერ.
Line of ed.: 30     
და ვინ იქმს ამას, არამედ ძჱ, ანუ ვისი ნებაჲ არს, არამედ მამისაჲ, რომლისა
Line of ed.: 31     
მიერ ცხოვნდებიან კაცნი? და პირველ რომელ-იგი საძულელ იქმნა ღმრთისა
Line of ed.: 32     
მიერ, ხოლო აწ მორჩილებითა საყუარელ იქმნა ღმრთისა მიერ.

Chapter: XIV  
Page of ed.: 213  
Page of sec. ed.: 164 
Line of ed.: 33        
არამედ მკუეთრ სიტყუაჲ იგი სჳმეონისთჳს თქუა. ვიხილოთ ამისა შემდგომად,
Line of ed.: 34     
რასა-მე იტყჳს მოსე, რამეთუ იტყჳს წერილი იგი: "და ბენიამენს
Line of ed.: 35     
ჰრქუა: "შეყუარებული უფლისა მიერ დაიმკჳდრენ სასოვებით და ღმერთი
Line of ed.: 36     
მფარველ-ეყოს მას ყოველთა დღეთა და საშუვალ ბეჭთა მისთა განისუენა"*.
Line of ed.: 37     
აწ ვინ იყო შეყუარებული იგი უფლისაჲ, არამედ პავლე მოციქული,
Line of ed.: 38     
რომელი ნათესავისაგან ბენიამენისა იშვა და ჭურ რჩეულ უფლისა მიერ
Line of ed.: 39     
გამოირჩია და სოფლად ქადაგ ჭეშმარიტებისა მოივლინა? რამეთუ იტყჳს:
Line of ed.: 40     
"დაიმკჳდრენ სასოვებით". დაუტევა შესაკრებელი იგი ვითარცა თჳთ
Line of ed.: 41     
მოციქული იგი ი[ტყჳს], Ms. page: 134v   რამეთუ "რაჲ-იგი სარგებელ მიჩნდა სჯულისაგან,
Line of ed.: 42     
იგი შემირაცხიეს ქრისტესთჳს ცოდვად. და შემირაცხიეს ყოველი-ვე
Page of ed.: 214   Line of ed.: 1     
უნასად, რაჲთა ქრისტე შევიძინო და ვიპოვო მისა, არა თუ ჩემი რაჲ სიმართლჱ,
Line of ed.: 2     
რომელ მაქუნდა შჯულისაგან, არამედ სარწმუნოვებისა მიერ, რომელ
Line of ed.: 3     
ქრისტეს იესუჲს მიმართ"*.

Line of ed.: 4        
კეთილად ვიდრემე თქუა მოსე, ვითარმედ: "დაიმკჳდრენ სასოვებით. და
Line of ed.: 5     
ღმერთი მფარველ-ეყავნ მას ყოველთა დღეთა", რამეთუ ვითარ-იგი მიემართა
Line of ed.: 6     
მივიდოდა დამასკედ, გამოჩნდა და მფარველ-ექმნა მას უფალი და ძალითა
Line of ed.: 7     
თჳსითა სასწაულსა ჰყოფდა. და სახელითა მისითა ყოველთა ჟამთა
Line of ed.: 8     
და ყოველთა ქალაქთა სასწაულთა აღასრულებდა. საშუვალ ბეჭთა მისთა
Line of ed.: 9     
განისუენა, რამეთუ ჰრწმენა პავლეს ჯუარი იგი Page of sec. ed.: 166  უფლისაჲ, რომელსა ზედა
Line of ed.: 10     
მჴარნი განჰმარტნა. ამას ზედა იგი განსუენებულ განმართლდა.

Line of ed.: 11        
და ესაია წინაჲსწარ იტყჳს: "რომელსა ფლობა აქუნდა ზედა მჴართა
Line of ed.: 12     
თჳსთა*. ესე თავადი, რამეთუ ჯუარი იგი მჴრითა თჳსითა მიაქუნდა და ჯუარ-ცუმასა
Line of ed.: 13     
მას ორნი-ვე მჴარნი განირთხნა, რაჲთა იყოს სამართალ თქუმული იგი,
Line of ed.: 14     
ვითარმედ: "საშუ[ა]ლ ბეჭთა მისთა განისუენა"*. რამეთუ მოციქული-ცა
Line of ed.: 15     
იტყჳს: "ქრისტეს თანა ჯუარ-ცუმულ ვარ, ცხოველ არა თუ მე ვარ, არამედ
Line of ed.: 16     
ცხოველ არს ქრისტე ჩემ თანა. და ვიდრე ცოცხალ ვარ, აწ სარწმუნოვებითა
Line of ed.: 17     
ღმრთისაჲთა ცხოველ ვარ და იესუ ქრისტეს მიერ, რომელმან შემიყუარა მე
Line of ed.: 18     
და მისცა თავი თჳსი საჴსრად ჩემთჳს"*.

Chapter: XV  
Page of ed.: 214  
Line of ed.: 19        
და იოსებისთჳს იტყჳს: "კურთხევითა უფლისაჲთა ქუეყანაჲ მისი და
Line of ed.: 20     
ჟამთაგან ზეცით და ცუარისაგან და წყაროთაგან ქუესკნელთაჲსა მზის-თუალისაგან
Line of ed.: 21     
ცვალებითა. და შეკრებასა ურთიერთას, თთუეთასა და თხემთაგან
Line of ed.: 22     
მთათაჲსა დასაბამითგან და სავსებისაგან ჟამთაჲსა. და შეწყნარებაჲ გამოჩინებისაჲ
Line of ed.: 23     
ამის მაყულოვანსა მას ზედა გამოჩნდენ თავსა ზედა იოსებისსა და
Line of ed.: 24     
თხემსა ზედა დიდებულისა მის შორის ძმათა თჳსთა. პირმშო ზუარაკის
Line of ed.: 25     
შუენიერებაჲ მისი, რქა მარტორქის -- რქანი მისნი. და მით-ვე
Line of ed.: 26     
ნათესავნი დასცნეს Ms. page: 135r   კიდით-კიდედმდე. ესე ბევრეულნი ეფრემისნი
Line of ed.: 27     
და ესე ათასეულნი მანასესნი"*. Page of sec. ed.: 168  და იოსების გამოწერილ
Line of ed.: 28     
თავსა თჳსსა ქრისტე სახითა ცხორებისაჲთა, ვითარცა წინაჲსწარ სიტყუათა
Line of ed.: 29     
მათ იტყჳს შემდგომითი-შემდგომად მისთჳს მოსე კურთხევათა მათ განყოფად
Line of ed.: 30     
მისა ნათესავად. და რომელსა-იგი იტყჳს, ვითარმედ: "კურთხევითა უფლისაჲთა
Line of ed.: 31     
ქუეყანაჲ მისი", ეგების ანუ მარიამის ზედა თქუმად, რომელი იქმნა
Line of ed.: 32     
ქუეყანა კურთხეულ და მოვიდა სიტყუაჲ იგი, ვითარცა ცუარი.

Line of ed.: 33        
ეგების თქუმად ეკლესიისათჳს-ცა, რამეთუ უფლისაგან, ვითარცა ქუეყანაჲ
Line of ed.: 34     
წმიდაჲ და სამოთხჱ ფუფუნებისაჲ, იკურთხა. მსგავს არს თჳთ თავადისა
Line of ed.: 35     
მჴსნელისა მიმართ, რამეთუ იტყჳს, ვითარმედ "კურთხევითა უფლისაჲთა
Line of ed.: 36     
ქუეყანაჲ მისი". რამეთუ ქალწულისა მისგან სულისა წმიდისა მიერ შობილ;
Line of ed.: 37     
ყოველნი კურთხევანი უფლისანი დაიმკჳდრნა ქუეყანაჲ წმიდაჲ შემდგომთა
Line of ed.: 38     
ჟამთა გამოჩინებულ, რომელთა მოგუასწავებს ყოფადთა მათ მამათა ქუეყანასა
Line of ed.: 39     
აღთქუმისასა. ნუვინ ჰგონებნ სხუა რაჲმე ყოფად ესე, რამეთუ ჰრქუა
Line of ed.: 40     
მათ ღმერთმან: "მიგცე ქუეყანაჲ იგი, რომელსა გამოსდის სძჱ და თაფლი,
Line of ed.: 41     
რომელ აღუთქუ მიცემად მამათა თქუენთა"*, რომელი მოგუასწავებს წიაღთაგან
Line of ed.: 42     
მამისათა გამოსლვასა სიტყჳსასა, რომელთა შემდგომად მჴსნელი იგი,
Page of ed.: 215   Line of ed.: 1     
შობილ ქუეყანასა, სათნო, მამისაგან გამოჩინებულ, რამეთუ აქუნდა თანა სძჱ
Line of ed.: 2     
ძუელი იგი შჯული. და ახლისა დადებითა თაფლს იტყჳს სიტყჳსა მის სიტკბოვებასა,
Line of ed.: 3     
რომლითა სიმწარენი სულთა ჩუენთანი Page of sec. ed.: 170  დატკბოლვილ. ამისთჳს ფსალმუნთა
Line of ed.: 4     
წინაჲსწარმეტყუელი იგი ღრუბლით გამო იტყჳს, ვითარმედ: "კურთხევითა
Line of ed.: 5     
უფლისაჲთა ქუეყანაჲ მისი ჟამთაგან ცისათა, და ცუარისაგან, და წყაროთაგან
Line of ed.: 6     
ქუესკნელთა"*, რაჲთა შობაჲ-ცა მისი და ვითარ შობილ არს გჳჩუენოს
Line of ed.: 7     
და მისი აღდგომაჲ გამოაჩინოს. და რამეთუ თქუა, ვითარმედ: "ჟამთაგან ცისათა
Line of ed.: 8     
და ცუარისაგან", ვითარმედ არა თუ თესლისაგან, არამედ სულისა წმიდისაგან
Line of ed.: 9     
შობაჲ მისი და უფსკრულთა წყაროთაგან, რამეთუ ჯოჯ\ოხეთისაგან Ms. page: 135v  
Line of ed.: 10     
და უფსკრულთაგან აღმოსრულ. და ჟამთა მიერ -- მცენარენი, მზის-თუალისა
Line of ed.: 11     
ცვალებანი და შეკრებასა ურთიერთას თთუეთასა, რამეთუ იგი
Line of ed.: 12     
მზის-თუალ ქუეყანით აღმობრწყინებულ და დღე საუკუნო გამოჩინებულ.
Line of ed.: 13     
ათორმეტნი იგი მოციქულნი, ჟამნი ათორმეტნი გჳჩუენნა, რაჲთა მათ მიერ
Line of ed.: 14     
დღე გამოჩნდეს, ვითარცა წინაჲსწარმეტყუელი იტყჳს: "ესე არს დღე, რომელ
Line of ed.: 15     
ქმნა უფალმან; ვიხარებდეთ და ვიშუებდეთ ამას შინა"*. და რომელ-იგი
Line of ed.: 16     
თქუა, ვითარმედ შეკრებასა თთუეთასა შეკრებულ ათორმეტნი იგი მოციქულნი,
Line of ed.: 17     
ვითარცა ათორმეტნი იგი თთუენი, სრული იგი წელიწადი ქრისტე მიმოდადვეს.

Line of ed.: 18        
ხოლო იტყჳს წინაჲსწარმეტყუელი-ცა: "ქადაგებდ წელიწადსა უფლისასა
Line of ed.: 19     
შეწირულსა და დღესა მისაგებელისასა"*. და რამეთუ დღე, და მზის-თუალ
Line of ed.: 20     
და წელიწად ქრისტე არს, წეს-არს თთუედ და ჟამად მოციქულთა მათ წოდებად.

Chapter: XVI  
Page of ed.: 215  
Line of ed.: 21        
მოსე იტყჳს: "თხემთაგან მთისათა საუკუნითგან და თხემთაგან მთათა
Line of ed.: 22     
სამარადისოთა"*. მთათა თხემს მამათ-მთავართა მათ იტყჳს, რამეთუ Page of sec. ed.: 172  იგინი
Line of ed.: 23     
არიან წინაჲსწარ. ბორცუ სამარადისო წინაჲსწარმეტყუელთა მათ სახელ-სდებს,
Line of ed.: 24     
რამეთუ სიტყუაჲ იგი დასაბამითგან მამათ-მთავართაგან გამოიხატა
Line of ed.: 25     
და წინაჲსწარმეტყუელთა მიერ მიმოედვა და ჟამსა მას აღსრულებისასა, ვითარცა
Line of ed.: 26     
აღმასრულებელი შჯულისაჲ მის და წინაჲსწარმეტყუელთა იგი არს,
Line of ed.: 27     
რომელი წინაჲსწარმეტყუელთა მიერ იტყჳს, რომელი-იგი იტყოდა: "მახლობელ
Line of ed.: 28     
ვარ, ვითარცა ჟამნი ზედა მთათა და სათნოებანი იგი გამოჩინებულისაჲ
Line of ed.: 29     
მას, რომელ-იგი მაყულოვანსა მას და დაადგრა ზედა თხემსა იოსებისსა"*.
Line of ed.: 30     
აწ ვინ არს, რომელი-იგი ეჩუენა მოსეს მაყულოვანსა მას? არამედ იგი, რომელ-იგი
Line of ed.: 31     
აწ სოფლად მოსრულ. და ეკლესიასა შინა, ვითარცა მაყულოვანსა
Line of ed.: 32     
მას შინა, წმიდათა ეტყჳს რომელმან იჴსნა ერი თჳსი ქუეყანისა მისგან მეგჳპტელთაჲსა,
Line of ed.: 33     
რომელი ფარაოს განურისხნა და მეგჳპტელთა არცხუენდა და წმიდანი
Line of ed.: 34     
იგი მათისა მონებისაგან განარინნა.

Line of ed.: 35        
ესე არს, რომელ პირველ იოსების თანა გამოიხატა და ძმათა შორის იდიდა
Line of ed.: 36     
და მამისა მიერ აკურთხა, რომლისათჳს იტყჳს მოსე: "პირმშო Ms. page: 136r   ზუარაკის
Line of ed.: 37     
შუენიერებაჲ მისი"*. რამეთუ ვითარცა ჴბოჲ წმიდაჲ, შესაწირავ
Line of ed.: 38     
ღმრთისა შეწირულ, ორთა მათ შჯულთა შიშულობაჲ იგი შემოსილ, განჰზრახვიდა
Page of ed.: 216   Line of ed.: 1     
მას ძლიერებასა სულისასა. "რქა მარტორქის -- რქანი მისნი".
Line of ed.: 2     
ჰხედავ, აქა განცხადებულად ძლიერებაჲ ჯუარისაჲ გჳჩუენა, რამეთუ
Line of ed.: 3     
რქა იყვნეს მარჯუენით და მარცხენით, რომლისა ვითარცა რქანი ჴბოჲსანი
Line of ed.: 4     
აღაორძინნა, რაჲთა შესაწირავ წმიდა მამისა შეიწიროს Page of sec. ed.: 174  და სული სულნელებისაჲ
Line of ed.: 5     
ზეცად აღიწიოს. "რქა მარტორქის -- რქანი მისნი". მარტორქა არს
Line of ed.: 6     
ძელი იგი, რომელ ქუეყანასა აღჰმართეს, რომელი ურწმუნოთა მათ ნათესავთა
Line of ed.: 7     
შეტყუებით დაჰგლის, ხოლო მორწმუნენი თჳსსა სასუფეველსა შეკრიბნეს და
Line of ed.: 8     
იტყჳს: "ესე ბევრეულნი ეფრემისნი, და ათასეულნი მანასესნი"*. და ათასეულნი
Line of ed.: 9     
იყვნეს ერისა მისგანნი აღბეჭდულ, ხოლო ბევრეულნი იგი ნათესავთაგან
Line of ed.: 10     
წოდებულ. ეფრემ და მანასე ორთა შჯულთა სახესა გჳჩუენებენ. იოსებს
Line of ed.: 11     
ესხნეს ორ ძე, ვითარცა სხუასა ადგილსა გამოჭეშმარიტებით მათთჳს განვაჩინ[ნ]ეთ
Line of ed.: 12     
სიტყუანი.

Chapter: XVII  
Page of ed.: 216  
Line of ed.: 13        
და ზაბილოვნს ჰრქუა: იხარებდ, ზაბილონ, აღმოსლვასა შენსა, [იზაქარ --
Line of ed.: 14     
კარავთა მათთა; ნათესავნი დაეცნენ]*. და იჩინენით მუნ, შესწირევდით
Line of ed.: 15     
შესაწირავთა სიმართლისათა, რაჲთა სიმდიდრჱ ზღჳსაჲ გაწოებდეს
Line of ed.: 16     
შენ და შესაძინელნი ვაჭართანი ზღჳს კიდესა დამკჳდრებულნი"*.
Line of ed.: 17     
და ზაბილონისთჳს, ვითარცა-იგი იაკობმან აკურთხა, რამეთუ იაკობ იტყჳს:
Line of ed.: 18     
"ზაბილონ ზღჳს კიდეს დაემკვიდრენ და განსასუენებელ ნავთა და მისწუდებოდის
Line of ed.: 19     
ვიდრე სიდონდმდე"*. ვითარცა ვიხილეთ, რამეთუ ესე კურთხევაჲ Page of sec. ed.: 176 
Line of ed.: 20     
იქმნების აწ მორწმუნეთა მიმართ ნათესავთა წოდებითა. უბე ნავთა და განსასუენებელ
Line of ed.: 21     
უფალი არს, და ნავ -- ეკლესიანი, რომელნი მძლავრებისა და აღრღუევათაგან
Line of ed.: 22     
უცხოთა სულთა ამის სოფლისა განცდითა მიე\ვედრნიან Ms. page: 136v  
Line of ed.: 23     
უფალსა, ვითარცა ყუდროსა ნავთ-სადგურსა მიევედრნიან. და მიწდომილ
Line of ed.: 24     
ვიდრე სიდონდმდე ქადაგებითა მოციქულთაჲთა, რომელ შორიელთა დამკჳდრებულთა
Line of ed.: 25     
ნათესავთა მიწევნულ, ვითარცა საფსალმუნე იტყჳს: "ყოველსა
Line of ed.: 26     
ქუეყანასა განჴდა ჴმაჲ მათი და კიდეთა სოფლისა[თა] -- სიტყუანი მათნი".

Line of ed.: 27        
მსგავსსა ამისსა მოსე-ცა იტყჳს: "მხიარულ იყავ, ზაბილონ, გამოასავალთა
Line of ed.: 28     
შენთა". და გამოსლვათა მათ იტყჳს არა გამოსლვასა მას ეგჳპტით. რამეთუ არა
Line of ed.: 29     
ხოლო თუ ზაბილონ გამოვიდა მიერ, არამედ ყოველნი-ვე ნათესავნი. ხოლო
Line of ed.: 30     
რომელნი-იგი წოდებულ არიან აწ სახარებასა, განსლვად დგიან ამიერ სოფლით
Line of ed.: 31     
სხუად სოფლად. ამას წინაჲსწარ ღაღადებს ქადაგებით წინაჲსწარმეტყუელი
Line of ed.: 32     
იგი ყოველთა მიმართ, რომელნი ქრისტეს მოსავ არიან. იტყჳს: "მხიარულ-ყავ
Line of ed.: 33     
ზაბილონ, გამოსავალთა შენთა", რამეთუ რომელნი განვლენ ამიერ
Line of ed.: 34     
სოფლით წმიდად, მხიარულ არიედ სასოვებითა აღდგომისაჲთა. და რომელნი
Line of ed.: 35     
უბეთა მამისათა განსუენებულ არიედ, განურყუნელისა მის საუკუნოჲსა
Line of ed.: 36     
დამკჳდრებად სამოთხესა მას ფუფუნებისასა შესლვად.

Line of ed.: 37        
სოლომონ იტყჳს: "განმზადენ საქმენი შენნი გამოსავალთა შენთა და
Line of ed.: 38     
განვედ ნაყოფთა. და შემომიდეგ კუალსა ჩემსა, და მაღლად აღმართენ სახლნი
Line of ed.: 39     
შენნი"*. Page of sec. ed.: 178  ზაბილონი და იზაქარი განაკრძალნა, რაჲთა აჩუენოს ორთა
Line of ed.: 40     
მათ შჯულთა განმართლებით აღსლვაჲ ქრისტესა. და ზაბილონ ითარგმანების
Line of ed.: 41     
ნიჭ, და იზაქარ -- ნაშრომ.

Page of ed.: 217  
Line of ed.: 1        
და რომელნი კეთილად საყურძენსა მას იქმოდეს და ნაყოფი მისი სათნო
Line of ed.: 2     
იყოს და ცხორებაჲ მოიღონ, ვითარცა მოქმედთა მათ საყურძნისათა. ხოლო
Line of ed.: 3     
ჰრქუა, ვითარმედ: "მიეცით მაგათ ნაშრომი და იწყეთ უკუანაჲსკნელთა მათგან
Line of ed.: 4     
ვიდრე პირველთამდე"*.

Line of ed.: 5        
"აწ მხიარულ იყავ, ზაბილონ, Ms. page: 137r   გამოსავალთა შენთა. და იზაქარ,
Line of ed.: 6     
საყუდელთა თჳსთა*, და საყუდელთა ქალაქთასა იტყჳს, რომელნი დამკჳდრებულ
Line of ed.: 7     
არიან წმიდათა ეკლესიათა: "და იჩინებდით მუნ, და შესწირევდით
Line of ed.: 8     
შესაწირავთა სიმართლისათა*. და ვის-მე ვხადოდით ჩუენ, არამედ უფალსა
Line of ed.: 9     
მას ზეცისასა, და რასა-მე შესაწირავსა შევსწირვიდეთ მისა, არამედ ლოცვასა
Line of ed.: 10     
პირისაგან აღვავლინებდეთ?

Line of ed.: 11        
"და სიმდიდრჱ ზღჳსაჲ გაწოებდეს შენ". სიმდიდრესა ზღჳსასა გულისხმის-ყოფით
Line of ed.: 12     
ნათესავთასა იტყჳს, რომელნი სარწმუნოებით გამოსწოვენ
Line of ed.: 13     
ზეცისასა მას სულსა, ვითარცა სძესა. და სარგებელი ვაჭართაჲ -- ზღჳს კიდეთა
Line of ed.: 14     
დამკჳდრებულთაჲ. ვაჭართა ზღჳს კიდეთა იტყჳს მათსა, რომელნი-იგი პატიოსანსა
Line of ed.: 15     
მარგალიტსა წყალობითა მოიგებენ.

Chapter: XVIII  
Page of ed.: 217  
Line of ed.: 16        
და გადისთჳს იტყჳს: "კურთხეულ არს, რომელმან ფართო-უყო გადს, Page of sec. ed.: 180 
Line of ed.: 17     
ვითარცა ლომმან განისუენა, შემუსრნა მკლავნი ჴელმწიფეთანი და იხილა ჴელმწიფებაჲ
Line of ed.: 18     
ჩემი, რამეთუ მუნ განიწილა ქუეყანაჲ ჴელმწიფეთა შეკრებულთაჲ
Line of ed.: 19     
ჴელმწიფებითურთ მთავართაჲთა. სამართალი უფლისაჲ ქმნა და განკითხვაჲ ისრაჱლსა
Line of ed.: 20     
შორის*.

Line of ed.: 21        
და რომელ-იგი თქუა: "კაცმან, რომელმან ფართო-ყვნის", რამეთუ კურთხევაჲ
Line of ed.: 22     
უფლისაჲ სივრცოსა ქუეყანისასა ნათესავთა მიმართ მიეფინა და
Line of ed.: 23     
რომელ-იგი თქუა: "ვითარცა ლომმან განისუენა", მსგავს არს თქუმულთა
Line of ed.: 24     
მათ იაკობისთა, რომელმან იუდაჲს ზედა: "ინაჴ-იდგ და დაიძინე, ვითარცა
Line of ed.: 25     
ლომმან და ვითარცა ლეკუმან"*, რაჲთა ქუეყანასა ზედა განსასუენებელი
Line of ed.: 26     
მისი გამოაცხადოს.

Line of ed.: 27        
და რომელ-იგი თქუა, ვითარმედ: "შემუსრნეს მკლავნი ჴელმწიფეთანი",
Line of ed.: 28     
მათსა იტყჳს, რომელნი-იგი ღაღადებდეს მისა მიმართ ჴელმწიფენი
Line of ed.: 29     
და მას, რომელმან განსუენებითა სიკუდილისაჲთა შემუსრნა მკლავნი
Line of ed.: 30     
ეშმაკისანი, მთავრობანი და ჴელმწიფებანი მისნი დატკებნილ.

Line of ed.: 31        
"და იხილა ჴელმწიფებაჲ თჳსი, რამეთუ მუნ განიბნია და ქუეყანაჲ
Line of ed.: 32     
ჴელმწიფეთა ერთაჲ"*. დასაბამსა მას მისსა იტყჳს წმიდათასა, რომელნი
Line of ed.: 33     
ქუეყანით მიწისაგანნი მკუდრეთით აღდგ\ომილ Ms. page: 137v   არიან. რამეთუ პირმშო
Line of ed.: 34     
მკუდართა და დასაბამ ყოვლისა იქმნა იესუ*.

Line of ed.: 35        
და რომელ-იგი თქუა, ვითარმედ: "მუნ განიწილა ქუეყანაჲ ჴელმწიფეთა
Line of ed.: 36     
მათ შეკრებულთაჲ ნათესავებით და მთავრებითურთ ერთა მათ", ყოველთა-ვე Page of sec. ed.: 182 
Line of ed.: 37     
მისა მიმართ ოთხთაგან კიდეთა შეკრებულთასა მოგუასწავებს,
Line of ed.: 38     
რომელნი ყოველთაგან ნათესავთა და ერთა მის მიერ შეკრებულნი
Line of ed.: 39     
განიყოფენ ქუეყანასა მას წმიდასა ქრისტეს თანა სუფევითა.

Line of ed.: 40        
და რომელ-იგი თქუა, ვითარმედ: "სამართალი უფლისაჲ ქმნა და საშჯელი
Page of ed.: 218   Line of ed.: 1     
თჳსი შორის ისრაჱლსა"*, რამეთუ იგი ხოლო ყოველთა კაცთა უმეტეს
Line of ed.: 2     
მართალ იპოვა და ნებაჲ მამისა თჳსისაჲ აღასრულა სამართალისა ერისა
Line of ed.: 3     
მის მიმართ მითხრობითა. რამეთუ ესაია-ცა იტყჳს: "იყვნენ სიმართლითა
Line of ed.: 4     
მორტყმულ წელნი მისნი და ჭეშმარიტებითა მომტკიცებულ გუერდნი
Line of ed.: 5     
მისნი.

Chapter: XIX  
Page of ed.: 218  
Line of ed.: 6        
და დანს ჰრქუა: "დან -- ლეკუ ლომის და ვლდომად იწყოს ბასაანით"*.
Line of ed.: 7     
რამეთუ ლომს და ლეკუს ლომის ქრისტესა იტყჳს წიგნი მეუფებისათჳს
Line of ed.: 8     
მისისა და ძლიერებისა და დიდებულებისათჳს მისისა. მსგავსთა მათ ანტექრისტესთჳს-ცა
Line of ed.: 9     
იტყჳს მოსე, რამეთუ მსგავსებად ეგულების მაცთურსა მას
Line of ed.: 10     
ყოვლით-ვე ძესა მას ღმრთისასა და ერი იგი უგუნური ჰგონებდეს, ვითარმედ
Line of ed.: 11     
ქრისტე არს.

Line of ed.: 12        
ხოლო წმიდათა წინაჲსწარ-უწყებულთა წიგნთაგან მისი იგი სიბოროტე
Line of ed.: 13     
ცნობილ, ვითარმედ ანტექრისტე არს.

Line of ed.: 14        
იაკობ იტყჳს: "იყოს დან, ვითარცა გუელი დადარანებული გზათა*.
Line of ed.: 15     
და მოსე იტყჳს: "ლეკუ ლომის დან, ჟამ ერთ მეუფებდეს"*. და იერემია
Line of ed.: 16     
იტყჳს: "ჴმაჲ დანით Page of sec. ed.: 184  ისმეს სიმალისა ჰუნეთა მისთაჲ და ჴმისაგან ჴჳვილისა
Line of ed.: 17     
და დამწყ[ს]ისა საჴედართაჲსა შეიძრას ყოველი ქუეყანაჲ"*. და რომელი-იგი
Line of ed.: 18     
თქუა მოსე, ვითარმედ: "გამოეტეოს ბასაანით". რამეთუ თჳსსა მას ჟამსა
Line of ed.: 19     
მეყსეულად მჴეცობისა და ურწმუნოვებისა ნათესავთაგან გამოჩნდეს.

Line of ed.: 20        
ვითარცა ესაია იტყჳს: "მიეტევნენ, ვითარცა ლომნი და ლეკუნი ლომთანი,
Line of ed.: 21     
და ჴელთ-იდვას და აღიზახოს. მას ჟამსა მთანი განრისხნენ განრისხებასა
Line of ed.: 22     
მისსა"*. ამას იტყჳს სიფიცხლისა და მძლავრებისა მისისა ღუაწლსა
Line of ed.: 23     
შინა ბრძოლისასა. Ms. page: 138r   ამისთჳს იტყჳს წინაჲსწარმეტყუელი იგი: "უფალი
Line of ed.: 24     
ბასაანით მოიქცეს სიღრმეთა ზღჳსათა, რაჲთა შეისოლვოს ფერჴი მისი
Line of ed.: 25     
სისხლითა"*. და მოსლვითა მით საცთურითა ჴელმწიფისა მის გამოჩნდეს
Line of ed.: 26     
უფალი ცით გამო შემუსრვად და დაყდუნებად ყოველთა მათ ძალთა მჴდომისათა
Line of ed.: 27     
მის.

Line of ed.: 28        
ვითარცა პავლე იტყჳს: "რომელ-იგი უფალმან განკაფოს სულითა პირისა
Line of ed.: 29     
მისისაჲთა და გამოცხადებითა მოსლვისა თჳსისაჲთა, რომლისაჲ-იგი
Line of ed.: 30     
მოსლვაჲ იყოს ძალითა ეშმაკისაჲთა"*.

Chapter: XX  
Page of ed.: 218  
Line of ed.: 31        
და ნეფთალემს ჰრქუა: "ნეფთალემ განუმზადებდეს ჭამადსა შეწყნარებისასა
Line of ed.: 32     
და განძღენ კურთხევითა უფლისა ღმრთისა მიერ ზღჳთ და სამხრით
Line of ed.: 33     
კერძო"*. Page of sec. ed.: 186  და ნეფთალემისთჳს თქუა: "მწუერვალ აღმოსრულ. გამოსცეს ძირთაგან
Line of ed.: 34     
შუენიერებაჲ თჳსი"*, რაჲთა აჩუენოს წმიდათაჲ ვითარცა მწუერვალნი
Line of ed.: 35     
შორის ვენაჴოვანსა საქმითა კეთილითა განმხიარულებულ.

Line of ed.: 36        
ხოლო მოსე იტყჳს, ვითარმედ: "ნეფთალემ გამომზრდელ შეწყნარებითა"*,
Line of ed.: 37     
რამეთუ უფალი ნიჭითა და მადლითა სავსჱ, რაჲთა ამათ გამო კაცად
Line of ed.: 38     
სრულად და საზომსა ჰასაკისასა დაემტკიცნენ წმიდანი, რაჲთა სრულ-იპოვნენ
Line of ed.: 39     
კურთხევითა უფლისა მიერ.

Line of ed.: 40        
და რამეთუ "სამხრით კერძო დაიმკჳდროს", დაფარულად ამას ეკლესიათა
Page of ed.: 219   Line of ed.: 1     
მოგუასწავებს, რომელი განმზადებულ არს ყოვლისა სოფლისა და ყოველთა
Line of ed.: 2     
დაბადებულთა დამკჳდრებად.

Chapter: XXI  
Page of ed.: 219  
Line of ed.: 3        
და ასერს ჰრქუა: "კურთხეულ ძ[ე]თა შორის, ასერ, და შემწყნარებელ
Line of ed.: 4     
იყოს ძმათა. შეისოლვნენ ფერჴნი მისნი ზეთითა. და რკინის და სპილენძის
Line of ed.: 5     
ჴამლნი მისნი. და შემსგავსებულ დღეთა ძალი მისი. და არავინ არს ღმერთ,
Line of ed.: 6     
ვითარცა საყუარელისაჲ მის, რომელი აღვალს ზეცად შემწედ შენდა, და
Line of ed.: 7     
დიდსა მას თავ-ყოფილსა დამტკიცებაჲ მისი, და დაფარულსა მას ღმრთისა
Line of ed.: 8     
ჴელმწიფებასა. და ძლიერებასა მკლავთა მათ სამარადისოთა განაოტნეს
Line of ed.: 9     
პირისა შენისაგან მტერნი"*.

Line of ed.: 10        
და ჰრქუას, ვითარმედ: "წარწყმდით და Page of sec. ed.: 188  დაიმკჳდროს ისრაჱლმან სასოვებით
Line of ed.: 11     
ქუეყანასა მას იაკობისსა შორის იფქლსა და ღჳნოსა, და ცანი მისა
Line of ed.: 12     
ცუარ\განრეულ Ms. page: 138v   ღრუბლითა"*. და ძეთა ასერისთასა იტყჳს სიწმიდესა,
Line of ed.: 13     
რომელნი სახელისათჳს ქრისტესა ნაშობ ღმრთის იწოდნეს, ვითარცა
Line of ed.: 14     
მახარებელი იგი იტყჳს, რამეთუ: "რომელთა შეიწყნარეს ჴელმწიფებაჲ იგი,
Line of ed.: 15     
მისცა მათ ჴელმწიფებაჲ ნაშობ ღმრთის ყოფად, რომელთა ჰრწამს სახელი
Line of ed.: 16     
მისი"*. და იოვანე იტყჳს: "შემძლებელ არს ღმერთი ქვათაგან-ცა აღდგინებად
Line of ed.: 17     
შვილად აბრაჰამისა"*.

Line of ed.: 18        
და ესაია იტყჳს: "მაშინ თქუას, ვითარმედ: "აჰა ესერა მე და ყრმანი, რომელნი
Line of ed.: 19     
მომცნა მე ღმერთმან"*. ამას მოგუასწავე[ბ]ს წინაჲსწარმეტყუელი
Line of ed.: 20     
მოსე სულითა განმზადებულისა მის ყოფადისა შობად ძისა სოფელსა შინა
Line of ed.: 21     
ღმრთისა მიერ, რამეთუ თქუა: "კურთხეულ ძმათა შორის ასერ"*. და ასერ
Line of ed.: 22     
იწოდების სიმდიდრე, ვითარცა წინაჲსწარ ითქუა, ვითარმედ: "სიმდიდრჱ
Line of ed.: 23     
ზღჳსაჲ გაწოვებდეს შენ"*, რომელ არიან ნათესავნი, რომელნი გამოსწოვენ
Line of ed.: 24     
მცნებათაგან უფლისათა.

Line of ed.: 25        
ამისთჳს იტყჳს, ვითარმედ: "იყოს შეწყნარებულ შორის ძმათა თჳსთა"*.
Line of ed.: 26     
არა თუ რომელთა მიმართ მჴსნელი-ცა იტყოდა, ვითარმედ: "ძმანი და თანა-მკჳდრნი
Line of ed.: 27     
ჩემნი"*. ამათა იქმნებოდა შეწყნარებულ სიტყუაჲ იგი, ვითარცა
Line of ed.: 28     
კაცი ჴორცითა ქუეყანასა ზედა გამოჩინებულ, არამედ ღმრთად-ცა მათ მიერ
Line of ed.: 29     
აღიარებ[ი]ს, რამეთუ თომა იტყჳს: "უფალი ჩემი და ღმერთი ჩემი"*. ესე
Line of ed.: 30     
ჴორციელად ძმათა მათ მიერ-ვე ცნობილ შეურაცხ-ყვეს Page of sec. ed.: 190  და ვითარცა კაცი
Line of ed.: 31     
გლახაკი და შეურაცხ-ყოფილი აგინეს. რომლისათჳს წინაჲსწარ-ვე ღაღადებით
Line of ed.: 32     
წინაჲსწარმეტყუელი იგი იტყჳს: "შვილ ვისხენ და აღვიმაღლენ და მათ მე
Line of ed.: 33     
შეურაცხ-მყვეს. იცნა ჴარმან მომგებელი თჳსი და ვირმან ბაგაჲ უფლისა
Line of ed.: 34     
თჳსისაჲ და ისრაჱლმან მე არა მიცნა და ერმან ჩემმან ჩემი არა გულისხმა-ყო"*.

Line of ed.: 35        
და იოვანე წამებს თქუმულთა ამათთჳს და იტყჳს: "და არცა ძმათა მისთა
Line of ed.: 36     
ჰრწმენა მისი"*.

Line of ed.: 37        
აწ რომელთა-მე ძმათა იქმნა შეწყნარებულ, არამედ ნათესავთა შორიელთა
Line of ed.: 38     
მოწოდებულთა, რომელთა მიმართ-ცა იტყოდა: "მოვედით ჩემდა ყოველნი
Line of ed.: 39     
ეგე მაშურალნი Ms. page: 139r   და ტჳრთ-მძიმენი და მე განგისუენო თქუენ. მიიღეთ
Line of ed.: 40     
უღელი ჩემი, რამეთუ წმიდა ვარ და მდაბალ გულითა. და მიიღოთ განსასუენებელი
Line of ed.: 41     
თავთა თჳსთა, რამეთუ უღელი ჩემი ტკბილ არს და ტვირთი ჩემი
Line of ed.: 42     
სუბუქ?"*.

Page of ed.: 220  
Line of ed.: 1        
რაჲთა გულისხმა-ჰყოთ, რომლისათჳს იტყოდა მოსე, შემობმით იტყჳს:
Line of ed.: 2     
"დაასოლვნეს ფერჴნი თჳსნი ზეთითა"*, რომლისათჳს ძალისა მის თქუმულთაჲსა,
Line of ed.: 3     
ვითარმედ: "შეისოლვოს ზეთითა ფერჴი თჳსი" არა სხუას რას იტყჳს,
Line of ed.: 4     
ვითარმედ მისთჳს, რომელ-იგი ვნებათაჲ მათ იყო, რამეთუ სისხლი, რომელ
Line of ed.: 5     
გუერდთა მათგან გამოეცა, წყალობაჲ ჩუენ [!] მოგუეთხრა. შეისოლვა უფლისა
Line of ed.: 6     
ფერჴი, რაჲთა მეწამულის ფერი ნიში მის ზედა მას ჟამსა აღსრულებულ
Line of ed.: 7     
გამოჩნდეს და ცხორებისა იგი კარი მოგუესწაოს. და კრავისაჲ მის სისხლი,
Line of ed.: 8     
რომელთა ჰრწმენეს, ორთა მათ წირთხლთა ეცხოს და მომსრველი იგი მის
Line of ed.: 9     
გამო მეოტ Page of sec. ed.: 192  იქმნეს. "შეისოლვოს ფერჴი თჳსი ზეთითა". ესე თავადი არს, რომლითა
Line of ed.: 10     
წყალობა ყოველთა კაცთა ექმნა; წინაჲსწარ ქადაგებდა, რამეთუ იაკობ
Line of ed.: 11     
ეგრე-ვე იტყჳს: "განრცხეს ღჳნითა სამკაული თჳსი და სისხლითა ყურძნისაჲთა
Line of ed.: 12     
-- სამოსელი თჳსი"*, რაჲთა აჩუენოს ჴორცთაჲ მათ შემოსილ სისხლთაჲ
Line of ed.: 13     
მათ. ვითარცა სამკაული სიტყვისაჲ მის, რომელ-იგი-ცა ვნებათა მათ მოვიდა,
Line of ed.: 14     
რომელ-იგი უვნებელ და უგუემელ სიტყუაჲ იგი იყო.
Chapter: XXII  
Page of ed.: 220  
Line of ed.: 14              
"რკინა და პილენძ
Line of ed.: 15     
ჴამ[ლ]ნი მისნი"*. და იტყჳს ამას ძალსა სახარებისასა და გინათუ მოციქულთასა
Line of ed.: 16     
იტყჳს, რომელნი ძლიერ იქმნნეს, ვითარცა რკინაჲ, ყოველსა მოთმინე
Line of ed.: 17     
სიმჴნით და ჴმა-კეთილ, ვითარცა პილენძი ქრისტეს სახარებისა მის მიმოდადებითა,
Line of ed.: 18     
ვითარცა წინაჲსწარმეტყუელი იტყჳს: "ვითარ შუენიერ არიან ფერჴნი
Line of ed.: 19     
მშჳდობის მახარებელთანი, რომელნი ახარებენ კეთილსა"*. ფერჴ ქრისტესა
Line of ed.: 20     
იქმნნეს მოციქულნი იგი და ჴამლ მათა სახარებაჲ იგი. და რომელ-იგი თქუა:
Line of ed.: 21     
"და შემსგავსებულად დღეთა შენთა ძლიერებაჲ შენი"*, Ms. page: 139v   რამეთუ
Line of ed.: 22     
არა ჟამთა რიცხუსა ქუეშე იყო, რაჲთა-მცა განსარყუნელ იქმნა, არამედ საუკუნო,
Line of ed.: 23     
[რაჲთა] მკუდარნი-ცა განაცხოველნეს. არავინ არს ღმერთ სხუა.
Line of ed.: 24     
უფროჲს შეყუარებულისა მის. შემდგომად ღმრთისა ვინ სხუა ღმერთ შერაცხილ?
Line of ed.: 25     
ესე მამა ძისა შეყუარებულისაჲ, ვითარცა სახარებასა შინა წამებს: "მოვიდა ჴმაჲ
Line of ed.: 26     
ზეცით და თქუა: ესე არს ძჱ ჩემი საყუარელი, რომელი მთნდა. ამისი ისმინეთ"*.

Line of ed.: 27        
ამისსა მსგავსსა იტყოდა მოსე-ცა: "არა არს ღმერთ, მსგავს შეყუარებულისა
Line of ed.: 28     
მის, რომელი-იგი ზის ზეცათა, შემწე შენდა"*. Page of sec. ed.: 194  და იაკობ კურთხევით
Line of ed.: 29     
იოსებს ესრე ჰრქუა: "და შეგეწია შენ ღმერთი ჩემი*. და დავით იტყჳს: "შემწე ჩემი და
Line of ed.: 30     
მჴსნელი ჩემი და დიდებაჲ ჩემი და აღმამაღლებელი თავისა ჩემისაჲ"*.

Line of ed.: 31        
აწ მჯდომარჱ იგი ცათა შინა შემწე მისა იქმნა და ჩუენდა-ცა, მისა მოსავთა,
Line of ed.: 32     
დიდ-დიდად დამტკიცებითა, რამეთუ ძჱ, აღმაღლებული ზეცად, აღმაღლებულ
Line of ed.: 33     
და დიდებულ იქმნა, განმადიდებელ და პატიოსან დამტკიცებითა
Line of ed.: 34     
ზედა საყდართა მამისათა დიდებულ.

Line of ed.: 35        
ვითარცა წინაჲსწარმეტყუელი იტყჳს: "დაფარნა ცანი სიმჴნემან მისმან"*
Line of ed.: 36     
და დავით იტყჳს: "დიდებაჲ და სიმდიდრჱ და ძლიერებაჲ შთააცუ
Line of ed.: 37     
მას"*. და მერმე იტყჳს: "შეიბ მახჳლი წელთა შენთა, ძლიერო, გარდააცუ,
Line of ed.: 38     
წარემართე და მეუფებდ!"*

Chapter: XXIII  
Page of ed.: 220  
Line of ed.: 39        
და მოსე იტყჳს: "და დაფარული ღმრთეებისაჲ მის ჴელმწიფებისაჲ და ძლიერთაგან
Line of ed.: 40     
მკლავთა საუკუნოჲსათა"*. დაფარულ ღმრთეების თქუა ჴორცთაჲ
Page of ed.: 221   Line of ed.: 1     
მათ, რომელსა შინა სიტყუაჲ იგი დაეფარა, ჴელმწიფებასა ღმრთისასა
Line of ed.: 2     
სიტყუაჲ იგი მოგუასწავებს. სოლომონი იტყჳს: "უფალმან დამბადა მე დასაბამსა
Line of ed.: 3     
გზათასა საქმეთა თჳსთა"*.

Line of ed.: 4        
და იოვანე იტყჳს: "მე ვარ დასაბამ და მე ვარ აღსასრულ"*. აწ ჴორცნი
Line of ed.: 5     
იგი დამფარველ სიტყჳსა მის იყვნეს, რომელ-იგი "იყო დასაბამითგან ღმრთისა
Line of ed.: 6     
თანა"*. ძემან ღმრთისამან და სიტყუამან მამისამან წმიდაჲ იგი ჴორცი შეიყუარა
Line of ed.: 7     
და მამაჲ ძესა მკლავთა შინა თჳსთა მფარველ-ყოფილთა სცავს, რაჲთა
Line of ed.: 8     
საუკუნოდ მეუფედ გამოაჩინოს და მტერნი და მზაკუვარნი მის ქუეშე დაამორჩილნეს.
Line of ed.: 9     
ვითარცა წინაჲსწარმეტყუელი იტყჳს: "ჰრქუა Page of sec. ed.: 196  უფალმან უფალსა
Line of ed.: 10     
ჩემსა: "დაჯედ მარჯუენით ჩემსა, ვიდრემდის Ms. page: 140r   დავსხნე მტერნი შენნი
Line of ed.: 11     
ქუეშე ფერჴთა შენთა"*. და მოციქული იტყჳს: "ყოველივე დაამორჩილა
Line of ed.: 12     
ქუეშე ფერჴთა მისთა. უკუანაჲსკნელი იგი მტერი განქარდეს -- სიკუდილი"*.
Line of ed.: 13     
და მოსე ეგრე-ვე იტყჳს: "განაოტოს პირისა შენისაგან მტერი და ჰრქუას,
Line of ed.: 14     
ვითარმედ წარწყმდინ. და დაიმკჳდროს ისრაჱლმან სასოვებით ქუეყანასა
Line of ed.: 15     
მას იაკობისსა, შორის იფქლსა და ღჳნოსა და ცანი ზეგარდამო შენდა ღრუბლითა
Line of ed.: 16     
ცუარ-განრეულ"*.

Line of ed.: 17        
შემდგომად დაცემით ეშმაკისა და ყოველთა ერთა მისთა, წარწყმედით
Line of ed.: 18     
და განქარვებითურთ უშჯულოვებათა მათ ქუეყანით "დაიმკჳდროს ისრაჱლმან
Line of ed.: 19     
თავს-თავ სასოვებით ქუეყანასა მას იაკობისსა"*.

Line of ed.: 20        
მას ჟამსა ყოველნი-ვე წმიდანი სუფევდენ ქრისტეს თანა. ისრაიტელნი
Line of ed.: 21     
ითქუმიან ღმრთის-მხილველ, მარადის დამკჳდრებულ წმიდასა ქუეყანასა სასოვებით,
Line of ed.: 22     
არღარა სიკუდილისაგან შეშინებულ, და არცა-ღა ცეცხლისა მისგან
Line of ed.: 23     
საუკუნოჲსა შეძრწუნებულ, არცა ამის სოფლისა გულის-თქუმითა შეკრულ,
Line of ed.: 24     
და არცა ჭამადითა განსარყუნელითა განმხიარულებულ, და არცა
Line of ed.: 25     
ზრუნვითა ამის ქუეყანისათჳს ცალიერ ყოფილ, და არცა ხორშაკითა და არცა
Line of ed.: 26     
მყინვართაგან ზამთრისათა დამძიმებულ, და არცა ზრუნვითა და ოფლითა
Line of ed.: 27     
ქუეყანისაჲ ესე საზრდელი ჭამად, რამეთუ დადუმებულ არიან ცოდვანი,
Line of ed.: 28     
დაცხრომილ არიან გულის-თქუმანი, ძლეულ არს სიკუდილი, დატკებნულ
Line of ed.: 29     
არს მაცთური, აჴოცილ არს მძლავრი იგი, მოკლულ არს მზაკუვარი იგი
Line of ed.: 30     
გუელი, Page of sec. ed.: 198  განთავისუფლებულ არიან დაბადებულნი, განმხიარულებულ არს ყოველი
Line of ed.: 31     
ხჱ უდაბნოჲსაჲ. ქუეყანაჲ ნაყოფითა სავსჱ განურყუნელად ჰგიეს
Line of ed.: 32     
უკუნისამდე და არღარა ცვალებითა ჟამთაჲთა განრყუნილ და არცა წჳმისა
Line of ed.: 33     
და ცუარისა წადიერ.

Line of ed.: 34        
რამეთუ ესე დაბადებულნი განთავისუფლებულ მონებისაგან განრყუნისა
Line of ed.: 35     
ანგელოზებით და კაცთა ბუნებითურთ და ყოვლითა ნაყოფიერებითა, რომელ
Line of ed.: 36     
მას შინა ქებასა შესწირვენ ღმრთისა მიმართ, სულისა წმიდისა მიერ განცხოველებულ.
Line of ed.: 37     
Ms. page: 140v   და მის მიერ კურთხევითა ნაყოფიერ, რომლისაგან გემოჲ
Line of ed.: 38     
ხილულ წმიდათა განურყუნელი იგი პური ცხორებისაჲ. და სუმენ განურყუნელსა
Line of ed.: 39     
სასუმელსა სიტყჳსა ძის მიერ ანგელოზნი სულიერნი დამტკიცებულ
Line of ed.: 40     
დაუცხრომელითა გალობითა ყოვლით დაბადებულითურთ შესწირვენ ღმრთისა,
Line of ed.: 41     
რომლისა დიდებაჲ უკუნითი უკუნისამდე, ამენ.
Page of sec. ed.:  




Text: Hipp.Rom._Jac.  
Hippolytus Romanus

Benedictio Jacobi



For the sake of easy collation, chapter numbers were added in accordance with the German translation in
Drei georgisch erhaltene Schriften von Hippolytus,
hrsg. v. G. Nath. Bonwetsch,
Leipzig 1904
(Texte und Untersuchungen zur Geschichte der altchristlichen Literatur, N.F. 11, 1a),
pp. 1-46.

Secondary page numbers refer to the edition in
Hippolyte de Rome
Sur les Bénédictions d'Isaac, de Jacob et de Moïse,
(éd.) par Maurice Brière, Louis Mariès, B.-Ch. Mercier
(Patrologia Orientalis, 27/1-2),
pp. 2-114.



Page of ed.: 222  
Line of ed.: 1  
წმიდისა იპოლიტეს თქუმული კურთხევათა მათთჳს
Line of ed.: 2  
იაკობისთა, ვითარ-იგი ათორმეტნი ნახპეტნი აკურთხნა


Chapter: I  
Page of ed.: 222  
Page of sec. ed.: 2 
Line of ed.: 3        
კურთხევათა მათთჳს იაკობისთა გამოთქუმად სიტყუანი.

Line of ed.: 4        
მე უფლისა მიერ კურთხევათა მათ ვეძიებ, რამეთუ ვინ-მე არს კაცთაგანი
Line of ed.: 5     
შემძლებელ გამოთქუმად სულიერთა წიგნთაგან, არა თუ მისა ზესკნელი იგი
Line of ed.: 6     
სიბრძნე თანა-შემწე საქმეთა იყოს? ანუ ვინ შემძლებელ არს გამოთქუმად
Line of ed.: 7     
დაწერილნი იგი ნეტართა წინაჲსწარმეტყუელთანი იგავით გამოუჩინებელნი
Line of ed.: 8     
სიტყუანი? არა თუ თჳთ სიტყუამან მან გამოთქუას, ვითარ წინანდელთა მათ Page of sec. ed.: 4 
Line of ed.: 9     
ჟამთა ისრაჱლსა შორის, ვითარცა სანთელი შჯულსა შინა ჴჳმირსა ქუეშე დამალულ
Line of ed.: 10     
იყო*, რაჲთა განმართლებულნი შჯულითა წინა-დაცუეთით განათლებად
Line of ed.: 11     
შეუძლოს. და აწ განცხადებულად, ზედა ძელსა, ვითარცა სასანთლესა,
Line of ed.: 12     
შჳდპირად სანთელნი აღნთებულ და გამოჩინებულ, რაჲთა შორიელთა-ცა ნათესავთა
Line of ed.: 13     
ცხორებად თჳსსა მას სანთელსა მოუწოდის...*.

Line of ed.: 14        
Ms. page: 141r   რამეთუ იგინი სახედ ხოლო. არამედ იაკობ და რაქელ არა
Line of ed.: 15     
თუ მზჱ და მთოვარჱ იყვნეს. და არცა-ღა თუ ესე ესრე ყოფილ არს,
Line of ed.: 16     
რამეთუ რაქელ მრავლით ჟამითგან გზასა მას დამარხული დგას. ხოლო
Line of ed.: 17     
იოსებ, ვითარ შეემთხჳა Page of sec. ed.: 6  მამასა, პირველად მას თაყუანის-სცა, რაჲთა სახჱ
Line of ed.: 18     
იგი ეგოს და წიგნნი განმართლებულ იპოვნენ.

Line of ed.: 19        
აწ სადა-ღა აღესრულების თქუმულ[ი] იგი: "აწ უკუე მო-სამე-ვიდეთ მე
Line of ed.: 20     
და დედაჲ შენი და ძმანი შენნი, და თაყუანის-გცემდეთ შენ?"*.

Line of ed.: 21        
არამედ რაჟამს ათორმეტნი იგი ნეტარნი მოციქულნი იოსებითურთ და
Line of ed.: 22     
მარიამითურთ აღვიდეს მთასა მას ზეთის-ხილთასა და თაყუანის-სცეს ქრისტესა,
Line of ed.: 23     
რამეთუ იუდა არა მათ თანა იყო, არცა იოსები თავადი ქრისტე იყო, რაჲთა
Line of ed.: 24     
ეგჳპტეს შინა ესე ყოფილად შერაცხილ იყოს. არამედ მსგავს იყო ყოფადთა
Line of ed.: 25     
მათთჳს სახეთა, რომელ წინაჲსწარ გამოეცხადა იოსებისგან.

Line of ed.: 26        
წარმოდეგინ აწ საშუვალ ჭეშმარიტი იგი და ზეცისაჲ განმმარტებელი,
Line of ed.: 27     
რამეთუ რომელ-იგი მის მიერ იქადაგა ნეტართა მათ წინაჲსწარმეტყუელთა
Line of ed.: 28     
მიმართ, მან-ვე მეორედ გამოაცხადენ! არამედ არა-ვე გარე-წარჰჴდეს წიგნნი
Line of ed.: 29     
იოსებისგან, ვითარ-მცა არა განმმარტებელ ითქუა, რამეთუ იგი იყო გამომთხრობელ
Line of ed.: 30     
მამისათჳს დაფარულთა მათ ზრახ\ვათა. Ms. page: 141v   და წიგნნი იტყჳან,
Line of ed.: 31     
ვითარმედ, მათ არა უწყოდეს, ვითარ-მცა ესმა მათი იოსებს, რამეთუ
Line of ed.: 32     
განმმარტებელად შორის მათსა დგა. რაჲ სარგებელ იყო მაშინ ძმათა
Line of ed.: 33     
მათ თიკნისა მის დაკლვაჲ, რაჲთა მამაჲ Page of sec. ed.: 8  იგი-მცა თჳსი შეიტყუვეს? აჰა
Line of ed.: 34     
აწ იოსებ ეგჳპტეს ცხოველ არს, რაჲსა შეჰბღალეთ სისხლითა
Line of ed.: 35     
სამოსელი იგი ყვავილოვანი ტყუვილით, რომელ-იგი თქუენ ჰქმენით, რომელ-იგი
Line of ed.: 36     
იაკობ მამამან იცნა სამოსელი იგი და ყოფილად შეგირაცხა?*.

Line of ed.: 37        
განჰყიდი, იუდა, იოსებსა გულის-თქუმითა ამის სოფლისაჲთა ძლეულ
Line of ed.: 38     
და ისმაიტელთა მათ უცხოთესლთა მიიყიდეს, რაჲთა ეგჳპტედ შთავიდეს და
Line of ed.: 39     
მუნ საპყრობილედ მიეცეს და სიზმარნი მის მიერ განცხადნენ, რაჲთა ფარაოჲს
Page of ed.: 223   Line of ed.: 1     
მიერ მოიძიოს და მეფედ მეგჳპტელთა გამოჩნდეს. და შემდგომ მოსაყდრე
Line of ed.: 2     
სარწმუნო გამოჩნდეს და იფქლი მის მიერ დიდძალად შეკრბეს და საუნჯეთა
Line of ed.: 3     
დაიმარხოს, და შჳდნი იგი წელნი აღესრულნენ და ერი სიყმილისა
Line of ed.: 4     
მისგან გამოიზარდოს და ძმათაგან თაყუანის-ცემაჲ მიიღოს და უფალ მათ
Line of ed.: 5     
მიერ იწოდოს.

Line of ed.: 6        
აწ ვითარ, არა ვადიდებდე ზეცათასა მას მეუფესა, რომელმან თჳსნი იგი
Line of ed.: 7     
ზრახვანი წინაჲსწარმეტყუელთა მიერ, ვითარცა სარკითა ხილულნი, Page of sec. ed.: 10  გჳჩუენნა?
Chapter: II  
Page of ed.: 223  
Line of ed.: 8     
არამედ რამეთუ ჟამი ესე [გა]მოიძიებს კურთხევათა მათთჳს განმარტებასა,
Line of ed.: 9     
გულს-მოდგინებითა გონებისაჲთა ზედა-მცა მიწევნულ ვართ, რაჲთა თქუმულნი
Line of ed.: 10     
იგი იაკობისნი კურთხევანი, ვითარცა კურთხევანი, აღესრულნენ
Line of ed.: 11     
ზედა ძეთა მათ ისრაჱლისათა.

Line of ed.: 12        
ხოლო ვჰპოვებ მჴდომსა-ცა მუნ. კურთხევანი იგი ყოფილ მათა მიმართ-ვე
Line of ed.: 13     
შესატყუებელ და წინაჲსწარმეტყუელებაჲ დიდი მათ მიერ გამოჩინებულ,
Line of ed.: 14     
რომელი დასამტკიცებელად ნათესავისა მისისა მომავალთა შვილთა ზედა
Line of ed.: 15     
აღესრულა.

Line of ed.: 16        
და თუ ეგე ეგრეთ არს, უკუე ნეტარი იგი იაკობ შვილთა მათ მიმართ მსგავსად
Line of ed.: 17     
მათ ჟამთაჲსა იტყოდა. ხოლო თქუმულნი იგი შემდგომად მრავალთა
Line of ed.: 18     
ჟამთა გან\ცხადნეს Ms. page: 142r   და კურთხევათა მათ ჰყოფდა და მისცემდა, რომლისათჳს
Line of ed.: 19     
ამას წინაჲსწარმეტყუელებდა. ხოლო ძეთა მათ ისრაჱლისათა ურთიერთას
Line of ed.: 20     
შეტყუებით შეცოდებათა მათთათჳს უთქმიდა და თავსა თჳსსა ესევითართა
Line of ed.: 21     
საქმეთა მათთაგან განაშორებდა*.

Line of ed.: 22        
ვჰპოვებთ მას-ვე სახესა ნეტარისა მის ისაკის თანა, რომელმან იაკობი, ძჱ
Line of ed.: 23     
თჳსი მრწემი, აკურთხა და ყოველი-ვე მას მიჰმადლა*, რამეთუ განმზადებულ
Line of ed.: 24     
იყო ჴორცითა შობად მისგან ქრისტე. და ესავისი წინაჲსწარ უწყოდა, ვითარმედ
Line of ed.: 25     
სახჱ ერისაჲ მის აქუნდეს. და გულის-ა მისისაჲ უკეთური ზრახვაჲ გულისხმა-ყო Page of sec. ed.: 12 
Line of ed.: 26     
და არა აკურთხა, არამედ ძლიერებითა თქუმულ(თა) მისთაჲთა [დასა]ჯა.
Line of ed.: 27     
და რამეთუ ესე ესრეთ არს, [ცხ]ადად წიგნთაგან გული(სხმის-)საყოფელ
Line of ed.: 28     
არს შემდგომთათჳს,
Chapter: III  
Page of ed.: 223  
Line of ed.: 28  
         
რამეთუ იტყჳს ესრე: ვითარცა მოუწოდა ისაკ, ძესა თჳსსა
Line of ed.: 29     
პირმშოსა, და ჰრქუა: "აღიღე მშჳლდ-კაბარჭი შენი და განვედ ველად და მინადირე
Line of ed.: 30     
მე ნადირი და მიქმენ მე ჭამადი, ვითარცა მიყუარს, და მომიპყარ და
Line of ed.: 31     
ვჭამო და გაკურთხოს შენ სულმან ჩემმან, ვიდრე ესე ცოცხალ-ღა ვარ"*.

Line of ed.: 32        
და რომელი-იგი უბრძანა წინაჲსწარმეტყუელმან ესავს და ითხოვდა მისგან
Line of ed.: 33     
ჭამადსა, მოასწავებს სიტყჳთ ჩინებასა პირველისა მის ერისასა, რომელი
Line of ed.: 34     
ეძიებდა ნაყოფსა სიმართლისასა მის მიერ, რომელი იყო, ვითარცა სულიერი
Line of ed.: 35     
ჭამადი, შერაცხილ.

Line of ed.: 36        
და რომელ-იგი თქუა, ვითარმედ: "განვედ ველად და მინადირე", სახესა
Line of ed.: 37     
სლვისა ამის სოფლისასა მსგავსად ერისა მის მოგუასწავებს. და რომელ-იგი
Line of ed.: 38     
თქუა: "აღიღე მშჳლდ-კაბარჭი შენი", გჳჩუენებს რამეთუ განმზადებულ იყო
Line of ed.: 39     
ერი იგი თჳსისა დიდებისა შეყუარებად და Page of sec. ed.: 14  არა სარწმუნოვებითა განმართლებად,
Line of ed.: 40     
არამედ ღუაწლისა და მახჳლისა თჳსისა მოსავ და განდგომილისა
Line of ed.: 41     
მეფისა გამორჩევად, ვითარცა-იგი მოსემან ჰრქუა მათ: "მახჳლ შენდა სიქადული
Line of ed.: 42     
შენი"*.

Chapter: IV  
Page of ed.: 224  
Line of ed.: 1        
და რებეკა ჰრქუა თჳსსა მას ძესა მრწემსა: "აჰა მესმოდა Ms. page: 142v   მამისა შენისაჲ,
Line of ed.: 2     
რამეთუ ეტყოდა ესავს, ძმასა შენსა: "მინადირე მე ნადირი და მიქმენ
Line of ed.: 3     
ჭამადი და ვჭამო და გაკურთხო შენ წინაშე უფლისა". აწ ისმინე, შვილო, სიტყუათა
Line of ed.: 4     
ჩემთაჲ და მივედ სამწყსოდ და მომგუარენ მე ორნი თიკანნი ჩჩჳლნი
Line of ed.: 5     
და უქმნე ჭამადები მისგან, ვითარცა უყ[უ]არს მამასა შენსა და მიუპყარ
Line of ed.: 6     
მამასა შენსა, რაჲთა ჭამოს და გაკურთხოს შენ უწინარეს სიკუდილისა თჳსისა"*.
Line of ed.: 7     
რებეკა სახედ ეკლესიისა ითქუმის, რომელი წინაჲსწარ გამოაჩინებდა
Line of ed.: 8     
ყოფადთა მათთჳს უმრწემესითა მით ძითა. ჰრქუა მას: "მივედ სამწყსოდ და
Line of ed.: 9     
მომართუენ მე ორნი თიკანნი ჩჩჳლნი და შუენიერნი". ესავს ველად წარავლინებს,
Line of ed.: 10     
რეცათუ სუფევასა შინა მწირობასა გამოაცხადებს, ხოლო იაკობი -- სამწყსოდ,
Line of ed.: 11     
რაჲთა აღესრულოს თქუმული იგი უფლისა მიერ, ვითარმედ: "არა
Line of ed.: 12     
ვიდრე მოვლინებულ ვარ, გარნა ცხოვართა მათ წარწყმედულთა სახლისა
Line of ed.: 13     
ისრაჱლისათა"*. Page of sec. ed.: 16  და რომელ-იგი ჰრქუა მას, ვითარმედ: "მომგუარენ მე
Line of ed.: 14     
ორნი თიკანნი ჩჩჳლნი და შუენიერნი", გჳჩუენებს ორსა მას წოდებასა სახარებისასა,
Line of ed.: 15     
რომელნი-ესე დასაბამითგან ვითარცა თიკანნი ვიყვენით, რამეთუ
Line of ed.: 16     
ყოველნი-ვე ცოდვასა ქუეშე ვიყვენით. ჩჩჳლ და შუენიერ აწ ვიქმნებით
Line of ed.: 17     
მორჩილებითა ქრისტეს მიმართ სარწმუნოვებითა განმართლებულ. ამიერითგან
Line of ed.: 18     
არა ვითარცა თიკანნი შერაცხილ ვართ, არამედ ვითარცა ცხოვარნი სულნელად
Line of ed.: 19     
მსხუერპლად წმიდად ღმრთისა მიმართ შევიწირვით და გამოზრდითა
Line of ed.: 20     
სულიერისა მის სიტყჳსა მიმართ განვმტკიცნებით, რომელ-იგი სახარებასა
Line of ed.: 21     
შინა მსგავსსა მას აღასრულებდა მოწაფეთა მიმართ, რამეთუ ეტყოდა, ვითარმედ
Line of ed.: 22     
"მე ჭამადი იგი მაქუს, რომელ თქუენ არა უწყით"*.
Chapter: V  
Page of ed.: 224  
Line of ed.: 22                       
და იაკობ ეტყოდა
Line of ed.: 23     
რებეკას დედასა თჳსსა, ვითარმედ: "არს ძმაჲ ჩემი მატყიერ და მე კაცი
Line of ed.: 24     
წყ[რტ]უ ვარ; ნუუკუე მრევდეს მამაჲ ჩემი და ვიპოვო მის წინაშე ვითარცა
Line of ed.: 25     
შეურაცხის-მყოფელი და მოვიკრიბო თავისა ჩემისა წყევაჲ და არა კურთხევაჲ"*.
Line of ed.: 26     
ჰხედავ-ა, რამეთუ განცხადებულად თჳსი იგი მოშიშებაჲ იაკობ გამოაჩინა,
Line of ed.: 27     
Ms. page: 143r   მეცნიერ-ყოფილ საქმეთა მათ ქამისთა, რომელ იხილა შიშულობაჲ
Line of ed.: 28     
იგი ნოვესი, მამისა თჳსისაჲ და განიცინნა, რომლისათჳს-ცა დაიკრიბა
Line of ed.: 29     
თავსა თჳსსა ზედა წყევაჲ იგი?

Line of ed.: 30        
შეიშინა იაკობ-ცა, ნუუკუე ვითარცა Page of sec. ed.: 18  გამომცდელ მამისა თჳსისაჲ იპოვოს
Line of ed.: 31     
და წყევასა ქუეშე იყოს. იყო მისმიერი იგი-ცა თქუმული მართლ, ვითარმედ:
Line of ed.: 32     
"არს ესავი, ძმაჲ ჩემი, მატყიერ, რომელი ითქუმის ცოდვილ, და მე კაცი
Line of ed.: 33     
წყრტუ, რომელი გამოაჩინებს შეუგინებელთა უბიწოთა ჴორცთა მათ
Line of ed.: 34     
ქრისტესთა. არამედ ვერაჲთ ეგებოდა სხჳთ რაჲთ-მე აღსრულებად ზრახვისა
Line of ed.: 35     
მის. ჰრქუა: "ჩემ ზედა იყავნ წყევაჲ იგი, შვილო, გარნა ისმინე ჩემი და მივედ და მომართუენ"*.

Line of ed.: 36        
და გულისჴმის-საყოფელ თქუმული იგი რებეკაჲს მიერ, წინაჲსწარ აწ
Line of ed.: 37     
ეკლესიათა მიერ აღესრულების და რომელ-იგი თქუა, ვითარმედ: "ჩემ ზედა
Line of ed.: 38     
იყავნ წყევაჲ იგი, შვილო", ამას მოგუასწავებს: ვითარცა აწ რომელნი-მე
Line of ed.: 39     
აყუედრებენ და შეურაცხ-ჰყოფენ ეკლესიათა და იტყჳან, ვითარმედ: ჯუარ-ცუმულსა
Line of ed.: 40     
მას ვჰმსახურებთ, წყევაჲ და შეურაცხის-ყოფაჲ ჩუენდამო ესე
Page of ed.: 225   Line of ed.: 1     
არს, რამეთუ ვნებანი იგი უფლისანი ურწმუნოთათჳს წყევა არს, ხოლო მორწმუნეთათჳს --
Line of ed.: 2     
ცხორება და მშჳდობა. რამეთუ მოციქული იგი-ცა იტყჳს:
Line of ed.: 3     
"ქრისტემან გამოგჳჴსნნა ჩუენ წყევისაგან შჯულისაჲთა, თავს-იდვა ჩუენთჳს Page of sec. ed.: 20 
Line of ed.: 4     
წყევაჲ იგი"*. ვითარცა აღასრულა აწ ქრისტემან, ჴორცითა თჳსითა კაცთათჳს
Line of ed.: 5     
სიკუდილი ჯუარსა მას ზედა თავს-იდვა, რაჲთა თჳსითა მით დამდაბლებითა
Line of ed.: 6     
განჴსნნეს წყევანი იგი შჯულისანი, რომელ ადამის ზედა იყვნეს, რამეთუ ჰრქუა:
Line of ed.: 7     
"მიწა იყავ და მიწად-ცა მიხჳდე"*.
Chapter: VI  
Page of ed.: 225  
Line of ed.: 7           
და მოიღო რებეკა სამოსელი იგი პატიოსანი
Line of ed.: 8     
ძისა მისისა პირმშოჲსაჲ შუენიერი, შთააცუა იაკობს, ძესა თჳსსა, და ტყავნი
Line of ed.: 9     
იგი თიკნისანი გარდააცუა მკლავთა მისთა*. შთაცუმასა მას სამოსლისასა
Line of ed.: 10     
მოგუასწავებს სიტყუასა მას, რომელი-იგი განმზადებულ იყო შთაცუმად ჴორცთა.
Line of ed.: 11     
ხოლო შთაცუმაჲ იგი თიკნიერთაჲ მათ მკლავთა მისთა მოგუასწავებს ჩუენ
Line of ed.: 12     
ყოველთა ცოდვათა მოტევებასა ზედა ჯუარსა მას ჴელთა განპყრობითა, Ms. page: 143v  
Line of ed.: 13     
ვითარცა იტყჳს ესაია: "მან ცოდვანი ჩუენნი თავს-ისხნა და ურჩულოვებანი
Line of ed.: 14     
ჩუენნი იტჳრთნა"*. და რომელ-იგი ჰრქუა იაკობ მამასა თჳსსა: "ვქმენ, ვითარცა
Line of ed.: 15     
მიბრძანე მე"*, მოგუასწავებს მარადის სიტყჳსა მის დამორჩილებასა
Line of ed.: 16     
მამისა თჳსისა მიმართ, ვითარცა ეზეკიელ იტყჳს: "ვყავ, რაჲ-ცა მიბრძანე მე"*.

Page of sec. ed.: 22 
Line of ed.: 17        
და ჰრქუა მას ისაკ: "ვინ ხარ შენ?" და მან ჰრქუა მას: "მე ვარ ძჱ იგი
Line of ed.: 18     
შენი პირმშოჲ"*. არა თუ უმეცრებით რას ჰკითხვიდა წინაჲსწარმეტყუელი იგი
Line of ed.: 19     
იაკობს, არამედ რამეთუ ჰხედვიდა სულიერთა მათ ყოფადთა. არცა ისუ ნავესმან,
Line of ed.: 20     
რომელი გაბაონელთა ჰკითხვიდა, უწყოდა მათი, რომელ მათგან მანქანებით
Line of ed.: 21     
სიბოროტენი ყოფად იყვნეს, არამედ მეცნიერებითა მიუშუებდა, რაჲთა ნათესავსა
Line of ed.: 22     
მას ისუ ნავესსა ჰრწმენეს და ცხოვნდეს. ეგრე-ცა აქა ჯერ არს გულისხმის-ყოფაჲ,
Line of ed.: 23     
რამეთუ იტყჳს: "მომეახლე მე და გიხილო შენ, შვილო ჩემო,
Line of ed.: 24     
უკუეთუ შენ ხარ ესავ, ძჱ ჩემი, ანუ თუ არა". და ვითარცა მიეახლა, იწყო რევად
Line of ed.: 25     
და თქუა: "ჴმაჲ ესე -- ჴმაჲ იაკობისი, ხოლო ჴელნი -- ესავისნი"*. ამას მოგუასწავებს,
Line of ed.: 26     
რამეთუ სიტყუაჲ იგი იაკობის მიმართ გამოაცხადებს ზრახვასა მას,
Line of ed.: 27     
რომელ-იგი წინაჲსწარმეტყუელთა მიმართ და იგი მათ მიერ წინაჲსწარ გამოაცხადებდა
Line of ed.: 28     
ყოფადთა მათთჳს.

Line of ed.: 29        
ხოლო ჴელნი მისნი იქმნნეს მსგავს ჴელთა ესავისთა, რამეთუ ერისა მის
Line of ed.: 30     
შეცოდებათათჳს სიკუდილდ მიეცა,
Chapter: VII  
Page of ed.: 225  
Page of sec. ed.: 24 
Line of ed.: 30              
და ჰრქუა მას: "მომეახლე და ამბორს-მიყავ,
Line of ed.: 31     
შვილო". და ვითარცა მიეახლა, ამბორს-უყო მას. და იყნოსა სული
Line of ed.: 32     
სამოსლისა მისისაჲ და აკურთხა იგი და ჰრქუა*. [...]* ამისთჳს წინაჲსწარ განცხადებულად
Line of ed.: 33     
იტყჳს წინაჲსწარმეტყუელი იგი, ვითარმედ, არავინ კაცთაგანმან
Line of ed.: 34     
ამბორს-უყოს მამასა, გარნა მხოლოდ-შობილმან მან, რომელ ქალწულისაგან
Line of ed.: 35     
იშვა ძჱ, რამეთუ იტყჳს: "მე ვარ ძჱ იგი შენი პირმშოჲ". და მუნთქუეს-ვე
Line of ed.: 36     
რომელ აკურთხა უფალმან*. და ჰრქუა მას: "მოგეცინ შენ ღმერთმან ცუარისაგან
Line of ed.: 37     
ცისაჲსა და სიპოხისაგან ქუეყანისაჲსა, სიმრ\ავლჱ Ms. page: 144r   იფქლისა და
Line of ed.: 38     
ღჳნისაჲ, და გმონებდენ შენ ნათესავნი, და თაყუანის-გცემდენ შენ ჴელმწიფენი,
Line of ed.: 39     
და იყო შენ უფალ ძმისა შენისა, და თაყუანის-გცენ შენ ძეთა მამისა შენისათა,
Page of ed.: 226   Line of ed.: 1     
რომელმან გაკურთხოს შენ, კურთხეულ იყავნ, და რომელმან გწყეოს
Line of ed.: 2     
შენ, წყეულ იყავნ!*, ხოლო აწ ჰგონებდეს თუ ვინმე, ვითარმედ კურთხევანი
Line of ed.: 3     
ესე იაკობის ზედა იყვნეს, სცთების, რამეთუ არარაჲ ამათგანი იქმნა იაკობის
Line of ed.: 4     
ზედა, რამეთუ იპოვა შუვამდინარეთა ოც წელ მონად ლაბანისა*. და მერმე
Line of ed.: 5     
მან ძმასა თჳსსა ესავს Page of sec. ed.: 26  თაყუანის-სცა და ძღუნითა პირსა მისსა ევედრა, და ამისა
Line of ed.: 6     
შემდგომად ეგჳპტედ შთავიდა, რაჲთა არა ნაშობითურთ სიყმილითა მოწყდენ.
Line of ed.: 7     
აწ ვის ზედა აღესრულების თქუმული იგი, ვითარმედ: "აჰა ესერა სულნელებაჲ
Line of ed.: 8     
ძისა ჩემისაჲ, ვითარცა სული აგარაკისა სავსისაჲ, რომელი აკურთხა უფალმან"?
Line of ed.: 9     
არა მის ზედა, არამედ ქრისტეს ზედა, ძისა მის ღმრთისა; აგარაკ არს
Line of ed.: 10     
სოფელი ესე. სულნელებასა მას მოსლვისა მისისასა არიან ყოველთა, რომელთა
Line of ed.: 11     
ჰრწამს იგი, ვითარცა მოციქული იგი იტყჳს, ვითარმედ: "სულ სულნელების
Line of ed.: 12     
ვართ ქრისტესა ცხოველთა და მკუდართა, რომელთათჳს-მე სულად სიკუდილითი
Line of ed.: 13     
სიკუდილად, და რომელთათჳს-მე -- სულად ცხორებითი ცხორებად*.

Line of ed.: 14        
ხოლო რომელ-იგი თქუა: "მოგეცინ შენ უფალმან ცუარისაგან ზეცისაჲსა
Line of ed.: 15     
და სიპოხისაგან ქუეყანისა, სიმრავლჱ იფქლისა და ღჳნისაჲ", განცხადებულად
Line of ed.: 16     
თქუმულითა მით ვითარცა ცუარსა მოგუასწავებს სიტყუასა მას, რომელ გარდამოჴდა
Line of ed.: 17     
ზეცით. და რამეთუ თქუა, ვითარმედ "სიპოხისაგან ქუეყანისაჲსა",
Line of ed.: 18     
ჴორცთა მათ უფლისათა იტყჳს, რომელ-იგი ქალწულისაგან შთაიცუნა. და
Line of ed.: 19     
რომელ-იგი თქუა: "სიმრავლჱ იფქლისაჲ და ღჳნისაჲ", გჳჩუენებს სახესა წმიდათასა
Line of ed.: 20     
საუნჯეთა შეკრებულ და სულითა ვითარცა ღჳნითა განმხიარულებულ.

Page of sec. ed.: 28 
Line of ed.: 21        
და რამეთუ თქუა, ვითარმედ: "გმონებდენ შენ ნათესავნი და თაყუანის-გცემდენ
Line of ed.: 22     
შენ ჴელმწიფებანი", ესე აქა ჟამამდე-ცა იქმნების: ვის-მე აქამომდე
Line of ed.: 23     
ნათესავნი მორწმუნენი ჰმონებენ და ვის-მე თაყუანის-სცემენ ეკლესიასა შინა
Line of ed.: 24     
ჴელ\მწიფენი, Ms. page: 144v   არა თუ ქრისტესა, რომლისა სახელითა-ცა ცხოვნდებიან?
Line of ed.: 25     
ვითარცა ესაიაჲს მიერ სიტყუაჲ იგი ღაღადებს: "რომელნი მმონებდენ მე, იწოდოს
Line of ed.: 26     
მათ ზედა სახელი ახალი, რომელნი მადიდებდენ მე ქუეყანასა ზედა,
Line of ed.: 27     
რამეთუ აკურთხევდენ ღმერთსა ჭეშმარიტსა, და რომელნი ფუცვიდენ ცასა,
Line of ed.: 28     
ფუცვენ ღმერთსა ცხოველსა*. და მერმე იტყჳს: "აჰა ესერა რომელნი
Line of ed.: 29     
მმონებდენ მე, იგინი იშუებდენ, ხოლო თქუენ გშიოდის; აჰა ესერა რომელნი
Line of ed.: 30     
მმონებდენ მე, იგინი იხარებდენ, და თქუენ გწყუროდის. აჰა ესერა
Line of ed.: 31     
რომელნი მმონებდენ მე, იგინი იხარებდენ, ხოლო თქუენ გრცხუენოდის*.
Line of ed.: 32     
და მუნთქუეს-ვე შემდგომად იტყჳს: "იყავ შენ უფალ ძმისა შენისა და თაყუანის-გცემდენ
Line of ed.: 33     
შენ ძენი მამისა შენისანი"*. და იაკობსა არავინ თაყუანის-სცა
Line of ed.: 34     
და არცა იქმნა უფალ ძმისა თჳსისა ესავისა, და რამეთუ მჴდომ-ექმნა
Line of ed.: 35     
ესავს, ძმასა თჳსსა, შეეშინა და ივლტოდა და პირველ შჳდგზის მას თაყუანის-სცა*. Page of sec. ed.: 30 
Line of ed.: 36     
ხოლო აწ თქუმული იგი აღესრულების მჴსნელსა ზედა, რამეთუ რომელ-იგი
Line of ed.: 37     
ჰგონებდა ძმა-ყოფად მისა, ჴორციელად უფლად მის ზედა გამოჩნდებოდა,
Line of ed.: 38     
რაჲთა-მცა მათგან, ვითარცა მეუფემან, თაყუანის-ცემაჲ მიიღო. ამისთჳს
Line of ed.: 39     
იტყჳს: "რომელმან გწყეოს შენ, წყეულ იყავნ, და რომელმან გაკურთხოს, კურთხეულ
Line of ed.: 40     
იყოს". აწ კურთხევაჲ ესე სიტყჳთ იაკობის ზედა ითქუა, ხოლო ჭეშმარიტად
Line of ed.: 41     
ქრისტეს ზედა აღესრულების.

Page of ed.: 227  
Line of ed.: 1        
ვიხილოთ, რასა იტყჳს შემდგომად, რამეთუ იტყჳს: "და იყო შემდგომად კურთხევათა
Line of ed.: 2     
მათთჳს ისაკისთა იაკობის ზედა,
Chapter: VIII  
Page of ed.: 227  
Line of ed.: 2                 
და იყო, ვითარცა გამოვიდოდა იაკობ
Line of ed.: 3     
ისაკისგან, მამისა თჳსისა, მოვიდა ესავი-ცა, ძმაჲ მისი ნადირითურთ და უქმნა ჭამადი
Line of ed.: 4     
და მიუპყრა მამასა თჳსსა"*. ხოლო ესავის ჭამადსა მას ამსგავსებს ერსა მას,
Line of ed.: 5     
რომელთა იგი შჯულისა მიმართ მსახურებაჲ აქუნდა, რომელნი-იგი სიქადულით
Line of ed.: 6     
ჰგონებდეს წინა-დაცუეთილებითა განმართლებასა. შეადგინებს ნათესავთა, ვითარცა
Line of ed.: 7     
ჭამადსა მას, რომელი ჭეშმარიტებისა სახედ გარე-წარჰჴდის და ზეცისასა
Line of ed.: 8     
მას პურსა მიახლებად ვერ იკადრებდეს, Page of sec. ed.: 32  ჰრქუა ესავ: "აღდეგ, მამაო Ms. page: 145r   ჩემო,
Line of ed.: 9     
და ჭამე ნადირისაგან ძისა შენისა და მაკურთხენ სულმან შენმან"*. ჰხედავ-ა
Line of ed.: 10     
ამპარტავანებასა სიტყჳსასა და სიფიცხლესა გულის-ა მისისასა? რამეთუ აქა ჟამამდე-ცა,
Line of ed.: 11     
რომელ წინა-დაცუეთილებასა შინა არიან, ეგრე იქადიან და ჰგონებენ,
Line of ed.: 12     
ვითარმედ იგინი ხოლო განმართლებულ არიან. ხოლო ნეტარი იგი იაკობ მოშიშებით
Line of ed.: 13     
და სიმდაბლით წარდგა და ჰრქუა მამასა თჳსსა, ვითარმედ: "ვყავ, რაჲ-ცა
Line of ed.: 14     
მიბრძანე მე"*. ხოლო ესავ არა ესრე ჰრქუა, არამედ ფიცხლად, ვითარმედ:
Line of ed.: 15     
"აღდეგინ მამაჲ და ჭამენ ნადირისაჲ ამის და მაკურთხენ მე სულმან შენმან".
Line of ed.: 16     
და მან თქუა: "ვინ ხარ შენ?" ხოლო მან ჰრქუა: "მე ვარ ესავ, ძჱ შენი პირმშოჲ".
Line of ed.: 17     
დასულბა ისაკი დაკჳრვებითა დიდითა და ჰრქუა: "და ვინ იყო იგი,
Line of ed.: 18     
რომელი შენდა მოსლვადმდე მოვიდა და მომართუა მე და ვჭამე ყოვლისაგანი
Line of ed.: 19     
და ვაკურთხე იგი და იყავნ კურთხეულ?"* ჰხედავ-ა, ვითარ განიღჳძა აქა სულმან
Line of ed.: 20     
მან წინაჲსწარმეტყუელისამან? რამეთუ კურთხევათა მათ შინა იაკობის
Line of ed.: 21     
მიმართ თქუა ესრეთ: "რომელმან გაკურთხოს შენ, კურთხეულ იყავნ, და
Line of ed.: 22     
რომელმან გწყეოს, წყეულ". ამისთჳს Page of sec. ed.: 34  განაკრძალა და მეორითა მით დაამტკიცა
Line of ed.: 23     
წინაჲსწარი იგი კურთხევაჲ და ჰრქუა: "ვაკურთხე იგი და იყავნ კურთხეულ"*.
Line of ed.: 24     
და იყო ყოფილი იგი იაკობისგანი ზრახვაჲ აღსრულებულ ქრისტესა
Line of ed.: 25     
ზედა წინაჲსწარ გამოცხადებულ: რომელი იკურთხა მამისაგან, შობილ საუკუნითგან
Line of ed.: 26     
იყო კურთხეულ უკუნისამდე.

Line of ed.: 27        
არამედ რამეთუ იტყჳს წერილი იგი, ვითარმედ: "დაუკჳრდა ისაკს დაკჳრვებითა
Line of ed.: 28     
დიდითა"*, ესე არს, ვითარმედ დაუკჳრდა ზედა ყოფადთა მათ წინაჲსწარ
Line of ed.: 29     
ეცნობა, ვითარმედ ნათესავნი ყრმითა ამით, ძისა ამის ღმრთისაჲთა,
Line of ed.: 30     
იკურთხნენ და აღთქუმასა მას მამათა თანა შესლვად*, Ms. page: 140vb_11   რამეთუ ამისთჳს-ცა
Line of ed.: 31     
იაკობ შობასა მას თჳსსა, რომელ შემდგომ იყო შობად, წარმოუძღუა და
Line of ed.: 32     
შებმა-უყო ბრჭალსა ესავისსა*, რამეთუ განმზადებულ იყო მეორჱ იგი ნათესავი
Line of ed.: 33     
შემდგომად კუალსა წინაჲსწარმეტყუელთასა და მოღებად პირმშოებისა
Line of ed.: 34     
მის და ახალსა მას შჯულსა მთავრად გამოჩინებად.

Line of ed.: 35        
და იყო ვითარცა ესმა ესავს სიტყუაჲ იგი [ი]საკისი, მამისა თჳსისაჲ, ჴმა-ყო
Line of ed.: 36     
ჴმითა მაღლითა განმწარებულად და თქუა: "მაკურთხე მე-ცა, მამაო"*. და
Line of ed.: 37     
ჰრქუა მას ისაკ: "მოვიდა ზაკუვით ძმაჲ შენი და მიიღო კურთხევაჲ იგი შენი"*.
Line of ed.: 38     
და რომელ-იგი თქუა, "ზაკუვით", გამოაჩინებს ზრახვითსა, Ms. page: 141v   რამეთუ Page of sec. ed.: 36 
Line of ed.: 39     
განმზადებულ იყო სიტყუაჲ იგი ღმრთისაჲ განჴორციელებად და ხატი
Line of ed.: 40     
მონისაჲ შთაცუმად*. რაჲთა მის მიერ გამოუჩინებელ შობითა მოიღოს კურთხევაჲ
Page of ed.: 228   Line of ed.: 1     
მამისაგან და მოგუეცეს ჩუენ-ცა, რომელთა გურწამს იგი. "და ესავს ვითარცა
Line of ed.: 2     
ესმა, თქუა: მართლად ეწოდა სახელი მისი იაკობ, რამეთუ აჰა ესერა,
Line of ed.: 3     
ორჯერ შემიტყუვა მე, მიმიღო პირმშოებაჲ ჩემი და აწ მიმიღო კურთხევაჲ
Line of ed.: 4     
ჩემი"*.

Line of ed.: 5        
"და უთქმიდა ესავ იაკობს და იტყოდა გულსა თჳსსა: ოდეს-მე მოახლდენ
Line of ed.: 6     
დღენი სიკუდილისა მამისა ჩემისანი, რაჲთა მოვკლა იაკობ ძმაჲ ჩემი"*.
Line of ed.: 7     
ვითარცა განცხადებულად აქა წინაჲსწარ თქუეს წიგნთა ესავის მიერ ყოფადთა
Line of ed.: 8     
მათთჳს, რამეთუ სიტყუაჲ იგი მამად ერისა გამოჩნდებოდა, რომელ-იგი შემდგომად
Line of ed.: 9     
ჴორცითა ვნებასა მას მიეახლა]. Ms. page: 145rb_17   ჰრქუა მოსე-ცა ყუედრებით ერსა
Line of ed.: 10     
მას: "მაგას უფალსა ეგრე მოაგებთ, არა-მე ესე თავადი არს-ა მამაჲ შენი?"*
Line of ed.: 11     
გამოუჩინა წერილმან მან, რაჲთა გულისხმა-ვყვნეთ თქუმულნი იგი.

Line of ed.: 12        
და რომელ-იგი თქუა ესავ, ვითარმედ: "ოდესმე მოახნდენ დღენი სიკუდილისა
Line of ed.: 13     
მამისა ჩემისანი" -- დღისა მისთჳს აღვსებისაჲსა, რომელ მახლობელ
Line of ed.: 14     
იყო სიტყუაჲ Page of sec. ed.: 38  იგი მამათა მიმართ Ms. page: 145v   სახარებისაჲ სასუფეველისათჳს. ხოლო
Line of ed.: 15     
რომელსა-იგი იტყჳს, ვითარმედ: "მოვკლა იაკობ, ძმაჲ ჩემი", -- რაჲთა გამოჩნდეს
Line of ed.: 16     
კაცი იგი, რომელ მსგავსად ჴორცითა იაკობისგან შობილ და მათგან ძელსა
Line of ed.: 17     
ზედა დამოკიდებულ.
Chapter: IX  
Page of ed.: 228  
Line of ed.: 17           
და ჰრქუა ესავ: "არა დამიმარხეა კურთხევაჲ, მამაო?"*
Line of ed.: 18     
რამეთუ იყო ყოვლითურთ დუმილი ღმრთეებისაჲ, მსგავსად ჴორცთა ქრისტესთა
Line of ed.: 19     
თანა დამკჳდრებულ და მან ჰრქუა მას: "უკუეთუ უფლად დავადგინე
Line of ed.: 20     
იგი შენ ზედა და ყოველნი ძმანი მისნი დავამონენ მას, იფქლითა და ღჳნითა
Line of ed.: 21     
განვამტკიცე იგი, და აწ შენ რაჲ გიყო, შვილო?"*. "და შეეწყალა ისაკს.
Line of ed.: 22     
აღიმაღლა ესავ ჴმითა მაღლითა და ტიროდა"*. და რომელსა-იგი იტყჳს,
Line of ed.: 23     
ვითარმედ: "შეეწყალა ისაკს", შეწყალებასა სიტყჳთა მით ერისა მის შეცოდებათათჳს
Line of ed.: 24     
მოასწავებს, რამეთუ მჴსნელი იგი ვედრებით მამასა ეტყოდა: "მიუტევე
Line of ed.: 25     
ამათ, რამეთუ არა იციან, რასა იქმან"*. და მაღლად ჴმასა მას და ტირილსა
Line of ed.: 26     
ესავისსა შენანებასა საქმეთა მათთჳს, რომელ ქმნნეს, გჳჩუენებს, ვითარცა საქმესა
Line of ed.: 27     
მოციქულთასა წერილ Page of sec. ed.: 40  არს: "ვითარცა ესმა ესე, დაწუხნეს და ჰრქუეს
Line of ed.: 28     
პეტრეს და მოციქულთა მათ: "რაჲ-მე ვყოთ, ძმანო? და მათ ჰრქუეს: "შეინანეთ,
Line of ed.: 29     
გრწმენინ სახელი იესუ ქრისტესი, და მოიღოთ მადლი და ნიჭი სულისა წმიდისაგან,
Line of ed.: 30     
რამეთუ თქუენდა არიან აღთქუმანი ესე და შვილთა თქუენთა და
Line of ed.: 31     
ყოველთა შორიელთა, რომელთა მოუწოდის უფალი ღმერთი ჩუენი"*. აწ ესე
Line of ed.: 32     
არს კურთხევაჲ იგი, რომელსა ეძიებდა ესავ წინანდელსა ჟამსა, არამედ რამეთუ
Line of ed.: 33     
არღა იყო ჟამი.
Chapter: X  
Page of ed.: 228  
Line of ed.: 33           
ხოლო წინაჲსწარმეტყუელებით ისაკ ყოფადთა მათთჳს
Line of ed.: 34     
იტყოდა: "აჰა, აწ სიპოხისაგან ქუეყანისა იყო მკჳდრობაჲ შენი და ზესკნელს
Line of ed.: 35     
ცუარისაგან ცისაჲსა. და მახჳლითა შენითა სცხოვნდებოდი და ძმასა შენსა
Line of ed.: 36     
ჰმონებდე. ხოლო იყოს, ოდეს-მე განიჴსნე [და განაგდო] უღელი მისი ქედისაგან
Line of ed.: 37     
შენისა"*. აწ სიტყუასა მას ნეტარისა ისაკისსა კურთხევისა ხოლო-მე
Line of ed.: 38     
ძალი აქუნ ანუ წინაჲსწარმეტყუელებისაჲ-ცა? რამეთუ თანა-გუაც გულისხმის-ყოფად
Line of ed.: 39     
ყოფადთა მათთჳს, რამეთუ თქუა: "აჰა ესერა სიპოხისაგან
Line of ed.: 40     
ქუეყანისაჲსა იყოს მკჳდრობაჲ შენი, და ცუარისაგან ცისაჲსა ზეგარდამო"*.
Page of ed.: 229   Line of ed.: 1     
რამეთუ იყო დამკჳდრებაჲ ერისაჲ მის ქუეყანასა Ms. page: 146r   მას ქამისსა,
Line of ed.: 2     
რომელ-იგი განუნაწილა მათ ისუ, ძემან ნავესმან, და რომელ-იგი თქუა, ვითარმედ:
Line of ed.: 3     
"ცუარისგან Page of sec. ed.: 42  ზეცისაჲსა", რამეთუ წინაჲსწარმეტყუელნი იგი ვითარცა
Line of ed.: 4     
ღრუბლისაგან ცუარსა გარდმოუტევებდეს მათ ზედა სიტყუასა მას ღმრთისასა.
Line of ed.: 5     
ხოლო რომელ-იგი თქუა, ვითარმედ: "მახჳლითა შენითა სცხოვნდებოდი-ო"*,
Line of ed.: 6     
რამეთუ მარადის ერი იგი არა დასცხრებოდა წყობად და ბრძოლად გარემოჲს
Line of ed.: 7     
ნათესავთა მათ, რომელნი დამკჳდრებულ იყვნეს, ვითარცა წიგნნი გჳჩუენებენ.
Line of ed.: 8     
და რომელ-იგი თქუა, ვითარმედ: "ძმასა შენსა ჰმონებდე", მოასწავა
Line of ed.: 9     
ამათ ჟამთათჳს, რომელსა მახლობელ იყო ქრისტე მოხედვითა ძმათა თჳსთა, რომელ
Line of ed.: 10     
მსგავსად ჴორცთა, რომლისათჳს წინაჲსწარმეტყუელი იგი ასწავებს დამორჩილებად
Line of ed.: 11     
და მონებად. ამისთჳს ჰრქუა, ვითარმედ: "განჰჴსნდე და განაგდო
Line of ed.: 12     
უღელი მისი ქედისაგან შენისა"*. არამედ რომელი უღელი, არამედ შჯულისაჲ
Line of ed.: 13     
მის ედვა მას ზედა, რაჲთა ვითარცა მონანი უღელსა ქუეშე შჯულითა მით
Line of ed.: 14     
ცხოვნდებიან, არამედ ვითარცა განთავისუფლებულნი სახარებისა მის სარწმუნოვებითა
Line of ed.: 15     
ცხოვნდებიან, ვითარცა ნეტართა მათ წინაჲსწარმეტყუელთა ნათესავითი-ნათესავად
Line of ed.: 16     
ქრისტეს ზრახვასა მას წინაჲსწარ ქადაგებდეს და სამართალი
Line of ed.: 17     
ჩუენდა მომართ Page of sec. ed.: 44  განცხადებულად გჳჩუენა. ვინ-მე შეორგულდეს ესევითართა
Line of ed.: 18     
განცხადებულთა თქუმულთა, უკუეთუ წარსრულთა მათთჳს და მომავალთა
Line of ed.: 19     
ჩუენგან ეძიებენ, რავდენ არა უფროჲს ყოფადთა მათთჳს წინაჲსწარ ჰრწმენეს?

Chapter: XI  
Page of ed.: 229  
Line of ed.: 20        
აწ გულისხმა-ყოფილ თქუმულნი იგი ისაკისნი. მოვიდეთ იაკობისთა მათ-ცა
Line of ed.: 21     
კურთხევათა, რომელ-იგი ძეთა მიმართ მისთა. რამეთუ იტყჳს წერილი ესრე,
Line of ed.: 22     
ვითარმედ: "იხილნა იაკობმან ძენი იგი იოსებისნი და ჰრქუა: ვინ არიან ესენი? და
Line of ed.: 23     
მან ჰრქუა: ძენი ჩემნი არიან, რომელნი მომცნა მე უფალმან აქა. და ჰრქუა: მომაახლენით
Line of ed.: 24     
ჩემდა, რაჲთა ვაკურთხე იგინი"*. და თუალნი იაკობისნი დამძიმებულ
Line of ed.: 25     
იყვნეს სიბერითა და ვერ ჰხედვიდა, და მიაახლნა იგინი წინაშე მისსა, და
Line of ed.: 26     
ჴელნი მოასხნა და ამბორს-უყო მათ* და ჰრქუა ისრაჱლმან იოსებს: აჰა, ხილვასა
Line of ed.: 27     
პირისა Ms. page: 146v   შენისასა არა ჴუებულ ვიქმენ და მიჩუენნა ღმერთმან Page of sec. ed.: 46  ნაშობნი-ცა
Line of ed.: 28     
შენნი. და აღჰმართნა იგინი იოსებმან უბეთა მისთაგან და თაყუანის-სცეს
Line of ed.: 29     
პირსა ზედა თჳსსა ქუეყანასა ზედა. და წარმოადგინნა იოსებ ორნი იგი ძენი
Line of ed.: 30     
თჳსნი: ეფრემ მარჯუენით მისა, მარცხლ ისრაჱლისა, და მანასე -- მარცხენით
Line of ed.: 31     
მისა, მარჯულ ისრაჱლისა. და მიაახლნა იგინი მას. და განყო ჴელი თჳსი მარჯუენე
Line of ed.: 32     
ისრაჱლმან და დასდვა თავსა ეფრემისსა, მრწემისა ძმისასა, და მარცხენე --
Line of ed.: 33     
თავსა ზედა მანასესსა ჴელნი ერთი ერთსა ზედა გარდართხმით. აკურთხნა იგინი
Line of ed.: 34     
და თქუა: "ღმერთო, რომლისა წინაშე სათნო-გიჩნდეს მამანი ჩემნი აბრაჰამ
Line of ed.: 35     
და ისაკ, ღმერთო, რომელმან გამომზარდე მე სიყრმით ჩემითგან აქამომდე,
Line of ed.: 36     
ანგელოზმან შენმან, რომელმან მიჴსნა მე ყოველთა ჭირთა ჩემთაგან, აკურთხენ
Line of ed.: 37     
ყრმანი ესე, და ეწოდენ ამათ ზედა სახელი ჩემი და სახელი მამათა მათ ჩემთაჲ --
Line of ed.: 38     
აბრაჰამისი და ისაკისი და განმრავლდენ განმრავლებითა დიდითა ქუეყანასა
Line of ed.: 39     
ზედა"*. ესე თქუა წინაჲსწარმეტყუელმან მან, დიდი ზრახვაჲ გჳჩუენა
Line of ed.: 40     
ჩუენ ჴელთა მათ ერთი ერთსა ზედა გარდასხმითა და უმრწემესსა მას ძესა
Line of ed.: 41     
იოსებისსა, ეფრემს, მარჯუელ დადგინებითა და მანასე, რომელ-იგი პირმშოჲ
Page of ed.: 230   Line of ed.: 1     
იყო -- მარცხენით. გჳჩუენებს მათ გამო ორსა წოდებასა და ორსა ერსა
Line of ed.: 2     
ყოფადსა და მრწემი იგი Page of sec. ed.: 48  სარწმუნოვებითა მარჯულ ქრისტესა პოვნილ,
Line of ed.: 3     
ხოლო პირველი იგი ერი, რომელნი შჯულითა იქადოდეს, მარცხენით დადგინებულ,
Line of ed.: 4     
რომლისათჳს ვერ გულისხმა-ეყო იოსებსა და ყოფადი იგი წინაჲსწარმეტყუელისა
Line of ed.: 5     
მისგან, ჰგონებდა, ვითარმედ დაავიწყდა მამასა მას, რომლისათჳს
Line of ed.: 6     
უპყრა ჴელი მისი და ჰრქუა: "არა ეგრე, მამაო, არამედ ესე არს პირმშოჲ. დასდევ
Line of ed.: 7     
მარჯუენე ჴელი შენი თავსა ზედა მისსა" და მან ჰრქუა: "უწყი, შვილო,
Line of ed.: 8     
უწყი, ესე-ცა დიდ იყოს და აღმაღლდეს. ხოლო ძმაჲ მისი უმრწემესი უმაღლეს
Line of ed.: 9     
მისა იყოს"*. და დასუა Ms. page: 147r   ეფრემი ზეშთა მანასესა. არამედ რამეთუ
Line of ed.: 10     
გამოუჩინებელი დიდ არს წიგნთა შინა წმიდათა. და უშურველად გამოვთქუათ,
Line of ed.: 11     
რომლითა სიტყჳთა საკუთარ-იყვნა ორნი იგი ძენი იოსებისნი, რამეთუ ჰრქუა მას:
Line of ed.: 12     
"ორნი ეგე შვილნი, რომელ გამოჴდეს ეგჳპტეს შენგან, ვიდრე შთასლვადმდე
Line of ed.: 13     
ჩემდა ეგჳპტედ, ჩემდა იყვნენ; ეფრემ და მანასე, რუბენის და სჳმეონისებრ იყვნედ
Line of ed.: 14     
ჩემდა. და სხვა ამიერითგან, რავდენ გესხნენ შვილნი, შენდა იყვნედ"*.
Line of ed.: 15     
ამას მოგუასწავებს, Page of sec. ed.: 50  რამეთუ ათორმეტ იყვნეს ძენი იგი იაკობისნი, რომელთაგან
Line of ed.: 16     
ათორმეტნი ნათესავნი იყვნეს ორნი იგი ძენი იოსებისნი ორად ნათესავად
Line of ed.: 17     
განყვნა და იქმნეს ათსამეტ ნათესავ. ნათესავი იგი იოსებისი ორთა
Line of ed.: 18     
მათ ძეთა განუყო და ესე არა თუ ცუდად რაჲმე, რამეთუ პავლე მოციქული
Line of ed.: 19     
მეათცამეტედ მოციქულთა მათ [შემდგომად] იწოდა, რიცხუსა ნათესავთასა
Line of ed.: 20     
შეერთო და მოციქულ ნათესავთა იჩინა.

Chapter: XII  
Page of ed.: 230  
Line of ed.: 21        
აწ წმიდათა წიგნთა გონებანი ჩუენნი სათნო-ყვნეს წინაჲსწარმეტყუელთა
Line of ed.: 22     
მიერ გამოცდილად. ვიხილოთ შემდგომად ამისა რასა-ძი იტყჳს, რამეთუ იტყჳს:
Line of ed.: 23     
"მოუწოდა იაკობ ძეთა მათ თჳსთა და ჰრქუა: "შემომიკერბით და გითხრა. რაჲ-იგი
Line of ed.: 24     
ყოფად არს თქუენდა შემდგომთა მათ ჟამთა, მოკერბით და ისმინეთ ძეთა
Line of ed.: 25     
მაგათ იაკობისთა, ისმინეთ ისრაჱლისი, მამისა თქუენი[საჲ]* და რომელსა-იგი
Line of ed.: 26     
იტყჳს, ვითარმედ: "შემომიკერბით და გითხრა თქუენ, რაჲ-იგი ყოფად არს
Line of ed.: 27     
თქუენდა მომავალთა ჟამთაო", ესე წინაჲსწარმეტყუელება არს Page of sec. ed.: 52  და არა კურთხევა.
Line of ed.: 28     
კურთხევაჲ, რაჟამს ვინმე იკურთხის, მის ზედა ითქჳს. ხოლო წინაჲსწარმეტყუელებაჲ
Line of ed.: 29     
იქმნის საქმისათჳს რაჲს-მე აღსრულებისა. და წიგნთა შინა უთქუამს,
Line of ed.: 30     
ვითარმედ: "ყოველნი ესე ძენი იაკობისნი ათორმეტნი. ამას ეტყოდა
Line of ed.: 31     
მამაჲ იგი თჳსი და აკურთხნა იგინი თითოვეულად მსგავსად კურთხევისა მათისა"*.
Line of ed.: 32     
და ვითარ-მე ერთობა აქუნდეს ყოფადთა მათ, ოდეს-მე წინაჲსწარმეტყუელებაჲ
Line of ed.: 33     
განცხადნეს, ანუ Ms. page: 147v   ოდეს-მე კურთხევაჲ იგი ითქუას? ამით თანა-გუაც
Line of ed.: 34     
გულისხმის-ყოფაჲ, ვითარმედ მათ-ვე სიტყუათა შინა კურთხევანი-ცა არიან,
Line of ed.: 35     
წინაჲსწარმეტყუელებანი-ცა, რაჲთა კურთხევანი-ცა იგი დაადგრენ მის ზედა, რომელი
Line of ed.: 36     
იუდაჲსგან იშვა და რომელი-იგი იოსების მიერ მოგუესწავა და რომელი-იგი
Line of ed.: 37     
ლევისგან მღდელ მამისა გამოვიდა. ხოლო წინაჲსწარმეტყუელებანი იგი მათ
Line of ed.: 38     
ზედა, რომელნი-იგი მჴდომად აღდგეს და ძჱ ღმრთისაჲ შეურაცხ-ყვეს.

Chapter: XIII  
Page of ed.: 230  
Line of ed.: 39        
უკუეთუ ესე ესრეთ არს, თჳთ წიგნნი გუასწავებენ ჩუენ, რამეთუ იტყჳს:
Line of ed.: 40     
"რუბენ, პირმშოჲ ჩემი, შენ დასაბამ და ძლიერება შვილთა ჩემთა; ფიცხლად Page of sec. ed.: 54 
Line of ed.: 41     
აღიზარდე და ფიცხლად ამპარტავან. მაგინე ვითარცა წყალი. ნუ-მცა აღსდუღნები!
Line of ed.: 42     
რამეთუ აჰჴედ სარეცელსა მამისა შენისასა; მაშინ შეაგინე ცხედარი იგი,
Page of ed.: 231   Line of ed.: 1     
რომელსა აჰჴედ"*. აწ რაჲ-მე ვთქუათ: წინაჲსწარმეტყუელება-მე არს-ა ესე ანუ
Line of ed.: 2     
კურთხევა? და რომელ-იგი თქუა, ვითარმედ: "ფიცხლად მოიზარდე და ფიცხლად
Line of ed.: 3     
და ამპარტავანად". რომელ-იგი თქუა, ვითარმედ: "აჰჴედ სარეცელსა მამისა
Line of ed.: 4     
შენისასა, მაშინ შეაგინე ცხედარი იგი, რომელსა ზედა აჰჴედ-ო" -- უფროჲს,
Line of ed.: 5     
რამეთუ შეტყუება ჩას, ანუ ყოფილთა საქმეთათჳს, ანუ ყოფადთათჳს. ვინ უწყის,
Line of ed.: 6     
თქუას ვინმე, ვითარმედ ამისთჳს თქუა-ო, რამეთუ რუბენ დაწვა ბალაჲს თანა,
Line of ed.: 7     
ხარჭისა მის მამისა თჳსსა, რამეთუ შეაგინა სარეცელი მამისა თჳსისაჲ.
Line of ed.: 8     
უკუე იპოვების მსგავსად სიტყჳსა მის მისისა წინაჲსწარმეტყუელისა მის მიერ
Line of ed.: 9     
სხუაჲ სხუად თქუმულ. და სიტყუასა მას მისსა, ვითარმედ: "შეკერბით ძენი
Line of ed.: 10     
ეგე იაკობისნი და გითხრა, რაჲ-იგი ყოფად არს თქუენდა შემდგომთა მათ ჟამთა",
Line of ed.: 11     
ამას ყოფადთა საქმეთათჳს რასა-მე იტყჳს წინაჲსწარმეტყუელი იგი? Page of sec. ms.: J_179  
Line of ed.: 12     
აწ ვითარ-მე შევჰრაცხოთ იგი ყოფილთა საქმეთათჳს? წინაჲსწარმეტყუელებაჲ
Line of ed.: 13     
მის ზედა არნ, რომელი ყოფადთა საქმეთათჳს წინაჲსწარმეტყუელებნ Page of sec. ed.: 56  და
Line of ed.: 14     
არა ყოფილთათჳს. და არარაჲ დიდ არს და არცა დასაკჳრვებელ, უკუეთუ
Line of ed.: 15     
წინაჲსწარ ორისა და სამისა წლისა ხილულ რაჲმე არს ჩუენ შორის, სხუაჲ
Line of ed.: 16     
თუ წინაჲსწარმეტყუელებით სხუათა მიმართ მითხრობილ. და ჩუენ თუალითა
Line of ed.: 17     
ვიხილნეთ ყოფილნი იგი. აწ გამოვაჩინოთ წინაჲსწარმეტყუელი იგი]*, Page of sec. ms.:    ვითარცა
Line of ed.: 18     
წინაჲსწარმეტყუელი, რამეთუ იტყჳს: "რუბენ, პირმშოჲ ჩემი, შენ ძლიერებაჲ
Line of ed.: 19     
ჩემი, დასაბამი შვილთა ჩემთაჲ"*. და ამას რომელნი-მე მაცხოვრისა
Line of ed.: 20     
ზედა წარმოიღებენ, ვითარმედ მამაჲ ზეგარდამო სიტყჳთა მით ძესა თჳსსა
Line of ed.: 21     
ეტყჳს-ო. არამედ რომელ-იგი შემდგომად სიტყუანი მოვლენან, სავნებელ იქმნიან
Line of ed.: 22     
Ms. page: 148r   მკითხველთა და მსმენელთა.

Line of ed.: 23        
და თუ ჰგონებდეს ვინმე მას ქრისტესა თქუმულად, რომელსა-იგი იტყჳს,
Line of ed.: 24     
ვითარმედ: "ფიცხლად აჰღორძნდით (!) და ფიცხლად ამპარტავან", და სხუასა მას
Line of ed.: 25     
განწესებულად ავნებდეს. არამედ არა ეგრე, რომელ ჰგონებენ, ვითარმედ პირმშოჲ
Line of ed.: 26     
ძჱ იყო იაკობისი და ერი იგი პირმშო შჯულითა მით წოდებულ მკჳდრად
Line of ed.: 27     
ერად. და საქმენი იგი რუბენისნი, პირმშოჲსა მის, ამსგავსნა ყოფადთა მათ საქმეთათჳს
Line of ed.: 28     
პირველისა მის ერისაგან. და რომელ-იგი თქუა: "რუბენ, პირმშოჲ
Line of ed.: 29     
ჩემი, შენ ძლიერებაჲ ჩემი, დასაბამი შვილებისა ჩემისაჲ", შემძლებელ არს
Line of ed.: 30     
იაკობ რუბენის ზედა, Page of sec. ed.: 58  ხოლო რომელი-იგი თქჳს: "ფიცხლად აღიზარდე და
Line of ed.: 31     
ფიცხლად ამპარტავანო", ჰხედვიდა სულითა ურჩებასა და ურწმუნოვებასა ნათესავისა
Line of ed.: 32     
მისისასა. რამეთუ მოსე-ცა მათა მიმართ მსგავსად მისა იტყოდა: "თქუენ
Line of ed.: 33     
ერი ქედ-ფიცხელი ხართ. ნუ-მცა განრისხნების თქუენ ზედა უფალი და აღგჴოცნეს
Line of ed.: 34     
თქუენ*. ხოლო რომელი თქუა იაკობ, ვითარმედ: "მაგინე, ვითარცა
Line of ed.: 35     
წყალი ნუ-მცა აღსდუღნები-ო"*, შეამოკლა მათგან ჴორციელობაჲ, რამეთუ
Line of ed.: 36     
შეაგინეს მათ შჯული და შეურაცხ-ყვეს, რომელ-იგი მათა მიმართ მის მიერ
Line of ed.: 37     
იქადაგა და რომელ-იგი თქუა, ვითარმედ: "აჰჴედ სარეცელსა მამისა შენისასა,
Line of ed.: 38     
მაშინ შეაგინე ცხედარსა, რომელსა აჰჴედ-ო". სარეცელს და ცხედარს იტყჳს
Line of ed.: 39     
წმიდათა მათ ჴორცთა, რომლისა მიერ წმიდანი ვითარცა ცხედარსა განსუენებულ
Line of ed.: 40     
არიან, რომელი-იგი წინანდელთა ჟამთა უკეთურთა შეურაცხ-ყვეს
Page of ed.: 232   Line of ed.: 1     
ძმრისა მის მიპყრობითა და ლერწმითა თავსა მას ცემითა, რომელსა ჴელითა ყურიმალსა
Line of ed.: 2     
სცემდეს და სამშჭუალითა ჴელთა მათ დამშჭუალვიდეს*.

Line of ed.: 3        
ესე ყოველი უყვეს მას ურჩთა მათ და ურწმუნომან მან ერმან და მღდელთა
Line of ed.: 4     
მათ Page of sec. ed.: 60  და მწიგნობართა და ყოველმან ერმან ჴელმწიფებითურთ მათით. ამისთჳს-ცა
Line of ed.: 5     
საქმეთა მათთა არა გარე-წარჰჴდა ნეტარი იგი წინაჲსწარმეტყუელი და
Line of ed.: 6     
არცა ეზიარა უკეთურთა ზრახვათა მათთა, არამედ განაშორა თავი Ms. page: 148v   თჳსი
Line of ed.: 7     
ეგევითართა მათ მანქანითთა საქმეთა მათთა.

Chapter: XIV  
Page of ed.: 232  
Line of ed.: 8        
რამეთუ იტყჳს: "სჳმეონ და ლევი, ძმათა, აღსრულეს უშჯულოვებაჲ
Line of ed.: 9     
შეთქუმულებითა მათითა. ზრახვასა მათსა ნუ შეერთვინ სული ჩემი და კრებასა
Line of ed.: 10     
მათსა ნუ ეზიარებინ შინაგანი ჩემი, რამეთუ რისხვითა თჳსითა მოწყჳდეს კაცი
Line of ed.: 11     
და გულის-წყრომითა თჳსითა კირნი დაჰკუეთნეს კუროსა, იწყევენ გულის-წყრომაჲ
Line of ed.: 12     
მათი, რამეთუ ამპარტავანებით იყო, [და] განრისხებაჲ მათი სიფიცხლით
Line of ed.: 13     
იყო. განვყვნე იგინი შორის იაკობსა და განვაბნინე შორის ისრაჱლსა*. და
Line of ed.: 14     
ვინ უწყის ესე, ეგონოს ვის-მე, ვითარმედ სიკიმელთათჳს თქუა ნეტარმან იაკობო
Line of ed.: 15     
გინებასა მას ორთა მათ ძეთა, სჳმეონ და ლევი, რამეთუ ზაკუვით Page of sec. ed.: 62  დაიმორჩილნეს
Line of ed.: 16     
სიკიმელნი იგი წინა-დაცუეთად დინაჲსთჳს, დისა თჳსისა, რომელი შეაგინა
Line of ed.: 17     
ემორ, ძემან სჳქემისმან. რომელნი "შევიდეს შემდგომად სამისა დღისა, მოწყჳდნეს
Line of ed.: 18     
ყოველნი, რომელნი დამკჳდრებულ იყვნეს სიკიმას და საცხოვარი მათი
Line of ed.: 19     
წარტყუენეს"*. ხოლო არა ესრე იყო, არამედ იგინი-ვე წინაჲსწარ იტყოდეს
Line of ed.: 20     
მამისა მისთჳს მიზეზსა, ვითარმედ: სამართალი ქმნეს-ო. ჰრქუა მამამან მათმან,
Line of ed.: 21     
ვითარმედ: "საძულველ მქმენით მე და მტერ ყოვლისა, რომელნი დამკჳდრებულ
Line of ed.: 22     
არიან ქუეყანასა მას ქანანელთასა და ფერეზელთასა და მე მცირედ ვარ რიცხჳთა.
Line of ed.: 23     
ნუუკუე შეკრბენ ჩემ ზედა და დამცენ მე და აღმჴოცონ მე და ერი ჩემი.
Line of ed.: 24     
და მათ მიუგეს და ჰრქუეს: და რაჲსა როსპიკებრ ითრიეს დაჲ იგი ჩუენი?"*.
Line of ed.: 25     
უკუეთუ ესე ესრეთ არს, საქებელ არიან სიტყუასა მას და არა საგმობელ,
Line of ed.: 26     
რომელთა ესევითარი სახჱ სიყრმისაჲ აქუნდა და აღიშურვეს დისა მის მათისათჳს,
Line of ed.: 27     
შეგინებისა ძისა მისთჳს სჳქემისა. და თჳთ თავადმან იაკობ შემდგომად ამისა Page of sec. ed.: 64 
Line of ed.: 28     
მინიჭებითა ქალაქისა მის ნეტარსა მას იოსებს ჰრქუა: "მე მიგცემ შენ სიკიმასა
Line of ed.: 29     
საზეპუროსა ჩემსა უმეტჱს ძმათა შენთა, რომელი დავიპყარ ამორეველთაგან
Line of ed.: 30     
მახჳლითა და მშჳლდ-კაბარჭითა ჩემითა*. Ms. page: 149r   უკუეთუ ეგრეთ არს, თჳთ
Line of ed.: 31     
იაკობ განამართლებს სიკიმელთა მათ მოსრვისათჳს, აწ სადა აღესრულების წინაჲსწარმეტყუელებაჲ
Line of ed.: 32     
იგი, ვითარმედ: "სჳმეონ და ლევი აღასრულეს უშჯულოვებაჲ
Line of ed.: 33     
ერთობითა თჳსითა. ზრახვასა მათსა ნუ შევალნ სული ჩემი და კრებასა
Line of ed.: 34     
მათ ნუ ეზიარებინ თავი ჩემი"?*.

Line of ed.: 35        
იკითხე სახარებისაგან და ჰპოვნე წერილნი იგი, რამეთუ ნათესავისაგან
Line of ed.: 36     
სჳმეონისა იყვნეს მწიგნობარნი იგი და ლევის ნათესავისაგან -- მღდელთ-მოძღუარნი
Line of ed.: 37     
იგი. და რამეთუ მათითა ზრახვითა და ნებითა მიეცა ქრისტე და მათ მიერ
Line of ed.: 38     
მოიკლა, წინაჲსწარ უწყოდა წინაჲსწარმეტყუელმან მან და იტყოდა ზრახვასა
Line of ed.: 39     
მათსა. რომელსა-მე იტყჳს, მას ზრახვასა იტყჳს, რომელსა ზრახვიდეს
Line of ed.: 40     
ქრისტეს ზედა, რომლითა ზაკუვით მოაკუდინეს იგი*, ვითარცა
Line of ed.: 41     
ესაია იტყჳს: "ვაჲ მათა, რამეთუ ზრახეს ზრახვაჲ უკეთური
Line of ed.: 42     
თავთა თჳსთათჳს, რამეთუ თქუეს: შევკრათ მართალი იგი,
Page of ed.: 233   Line of ed.: 1     
რამეთუ განმაძნე[ლე]ბელ მექმნა ჩუენ"*. Page of sec. ed.: 66  "და კრებასა მათსა ნუ ეზიარებინ
Line of ed.: 2     
სული ჩემი"*, რამეთუ მას ჟამსა შეკრბეს მის ზედა მღდელთ-მოძღუარნი იგი
Line of ed.: 3     
და წინამძღუარნი ერისანი, შეკრბეს სახლსა მას მღდელთ-მოძღურისა მის კაიაფაჲსა
Line of ed.: 4     
სიკუდილისა ძიებად მის ზედა*. "რამეთუ რისხვითა თჳსითა მოწყჳდნეს
Line of ed.: 5     
კაცნი"*: რომელნი კაცნი, არა თუ ნეტარნი იგი წინაჲსწარმეტყუელნი,
Line of ed.: 6     
რომელნი მოვლინებულ მათა იყვნეს, მათგან მოწყდეს სამართლისა მათა მიმართ
Line of ed.: 7     
ქადაგებითა? და "გულისთქუმითა თჳსითა კირნი დაჰკუეთნეს კუროსა". გულის-თქუმაჲ
Line of ed.: 8     
მათი თქუა სოფლისაჲ ამის, რომელთა გულის-თქუმითა ამის სოფლისაჲთა
Line of ed.: 9     
წარწყმიდეს ზეცისაჲ იგი წინამძღუარი ცხორებისაჲ, ვითარცა ზუარაკი
Line of ed.: 10     
დასცეს. ამისთჳს იწყევენ გულის-წყრომაჲ მათი, რამეთუ ამპარტავანებით, და
Line of ed.: 11     
რისხვაჲ მათი, რამეთუ ფიცხელ*.

Line of ed.: 12        
გულის-წყრომასა მათსა იტყჳს რისხვასა, რომელსა შინა მარადის იყვნეს
Line of ed.: 13     
განფიცხებითა ქედთა თჳსთაჲთა სულისა წმიდისა მიმართ Ms. page: 149v   მჴდომნი*.
Line of ed.: 14     
"განვყვნე იგინი იაკობსა შორის და განვაბნინე იგინი ისრაჱლსა შორის"*. ვინ
Line of ed.: 15     
იყო იაკობ, ანუ ვინ არს ისრაჱლ? არამედ წმიდაჲ იგი პირმშოჲ ძჱ ღმრთისაჲ, Page of sec. ed.: 68 
Line of ed.: 16     
რომელსა არა დაემორჩილნეს და განიბნინეს ცის კიდეთა, წარტყუენულ მტერთაგან
Line of ed.: 17     
იქმნეს.

Chapter: XV  
Page of ed.: 233  
Line of ed.: 18        
და რამეთუ წინაჲწარ ვთქუთ, ვითარმედ თქუმულთა მათ შინა არიან კურთხევანი
Line of ed.: 19     
იგი, უმჯობეს არს დამორჩილებად სწავლის-მოყუარეთა არა თუ სიტყჳთ
Line of ed.: 20     
ხოლო გამოჩინებით, არამედ ძალითურთ თქუმულთა მათ განცხადებულად რაჲ-იგი
Line of ed.: 21     
წინა-გჳც; რამეთუ ეტყჳს კურთხევით იუდას ესრე: "იუდა, შენ გაქებენ
Line of ed.: 22     
ძმანი შენნი. ჴელნი შენნი ბეჭთა ზედა მტერთა შენთასა, თაყუანის-გცემდენ
Line of ed.: 23     
შენ ძენი მამისა შენისანი. ლეკუ ლომის, იუდა, აღმოცენებისაგან, შვილო ჩემო,
Line of ed.: 24     
გამოჰჴედ, აჰჴედ, ინაჴ-იდგ ვითარცა ლომმან და ლეკუმან ლომისამან, ვინ
Line of ed.: 25     
აღადგინოს იგი? ნუ მოაკლდებინ მთავარი იუდაჲსგან და არცა ჴელმწიფჱ წყვილთა
Line of ed.: 26     
მისთაგან ვიდრემდის მოვიდეს, რომელსა-იგი ემარხვის და იგი იყოს სასო
Line of ed.: 27     
ნათესავთა. გამოაბას ვენაჴსა კარაული თჳსი და მასკნესა ვენაჴისასა კიცჳ კარაულისაჲ.
Line of ed.: 28     
განრცხეს ღჳნითა სამკაული თჳსი Page of sec. ed.: 70  და სისხლითა ყურძნისაჲთა სამოსელი
Line of ed.: 29     
თჳსი. მხიარულ არიან თუალნი მისნი, ვითარცა ღჳნითა, და სპეტაკ კბილნი
Line of ed.: 30     
მისნი უფროჲს სძისა"*. ვითარ-მე ეგების სიტყუაჲ ესე მსგავსად ზეშთა-თქუმულისა
Line of ed.: 31     
მის, რომელ-იგი რუბენისთჳს ითქუა, რამეთუ მუნ ეტყჳს: "სიფიცხლით
Line of ed.: 32     
ჰხჳდოდე და სიფიცხლით წარმდებ-იქმენ, მაგინე, ვითარცა წყალი,
Line of ed.: 33     
ნუ-მცა აღსდუღნები-ო, რამეთუ აჰჴედ სარეცელსა მამისა შენისასა, მაშინ შეაგინე
Line of ed.: 34     
ცხედარი, რომელსა აჰჴედ"*. და რომელი თქუა, ვითარმედ: "წყეულ
Line of ed.: 35     
იყავნ გულის-წყრომაჲ მათი, რამეთუ ამპარტავანებით იყო, და რისხვაჲ იგი,
Line of ed.: 36     
რომელი სიფიცხლით იყო", ესე სიტყუანი არა კურთხევისანი არიან, არამედ
Line of ed.: 37     
შეტყუებისანი. წინაჲსწარმეტყუელებით მათ ზედა განცხადნა და რომელ-იგი
Line of ed.: 38     
თქუა, ვითარმედ: "იუდა, შენ გაქებენ ძმანი შენნი, ჴელნი შენნი ბეჭთა ზედა
Line of ed.: 39     
მტერთა შენთასა, თაყუანის-გცემდენ შენ ძენი მამისა შენისანი-ო", ესევითარი
Line of ed.: 40     
ესე კურთხევად შეჰგავნ, ვინ უწყის, [ს])თქუა, რომლითა სიტყჳთა Ms. page: 150r   ღირს-იქმნა
Line of ed.: 41     
წინაჲსწარმეტყუელი იგი კურთხევისა მის მიფენითა იუდაჲს ზედა, ხოლო
Line of ed.: 42     
წინანდელთა მათ ზედა არა ესრე. Page of sec. ed.: 72  ისწავეს, რამეთუ იუდას ნათესავისაგან
Page of ed.: 234   Line of ed.: 1     
განმზადებულ იყო დავითი შობად, და დავითისგან ჴორცთა შესხმად -- ქრისტე.
Line of ed.: 2     
წინაჲსწარ უწყოდა სულითა განმზადებულთა მათთჳს. აკურთხა, რომელი-იგი
Line of ed.: 3     
იუდაჲსგან დავითი იყო და მისგან -- რომელი-იგი ჴორცითა შობად იყო ქრისტე,
Line of ed.: 4     
რაჲთა არა სულიერად იგი ხოლო კურთხევაჲ ღმრთისაგან მოიღოს, არამედ
Line of ed.: 5     
ჴორცითა-ცა კურთხეულად გამოჩნდეს, ვითარცა იერემია იტყჳს, ვითარმედ:
Line of ed.: 6     
"წინაჲსწარ ვიდრე გამოსახვადმდე შენდა მუცელსა შინა გიცან შენ და ვიდრე
Line of ed.: 7     
არღა გამოსრულ იყავ საშოსა, განგწმიდე შენ და წინაჲსწარმეტყუელად წარმართთა
Line of ed.: 8     
დაგადგინე შენ"*. რომელი-იგი მუცლით წმიდაჲ გამოსრულ არს, ამა
Line of ed.: 9     
ღმრთისა მიერ, კურთხეულ არს. არამედ სთქუა, ვითარმედ: რაჲსა ლევის ნათესავი
Line of ed.: 10     
ესრე არა აკურთხა? რამეთუ ვპოვე[თ] ლევის ნათესავისაგან ქრისტე მღდელად
Line of ed.: 11     
მამისა გამოჩინებულ, შერთვისათჳს ნათესავისა მის ლევისა გუნდსა მას
Line of ed.: 12     
იუდაჲსსა. რაჲთა მათ ორთაგან მეუფედ და მღდელად და ძედ ღმრთისა გამოჩნდეს.
Line of ed.: 13     
და იაკობ დახედა საქმესა მას მღდელთ-მოძღუართასა ანაჲსსა და კაიაფაჲსსა,
Line of ed.: 14     
რომელთა იკადრეს შეხებად ძისა მის ღმრთისა. და რამეთუ იყვნეს იგინი Page of sec. ed.: 74 
Line of ed.: 15     
ნათესავისაგან ლევისნი, არა აკურთხა ლევი, არამედ უფროჲს, რამეთუ შეატყუბნა
Line of ed.: 16     
იგინი. ხოლო რაჟამს მოვიდა ნეტარი იგი მოსე, რომელი-იგი აჰრონისგან
Line of ed.: 17     
და ლევისგან იშვა ქრისტე, აკურთხა და თქუა: "მიეცით ლევის განცხადებულებაჲ
Line of ed.: 18     
მისი და სამართალი მისი კაცსა წმიდასა"*. სადა რომელ-იგი დააკლდეს
Line of ed.: 19     
კურთხევანი იაკობისგან, მოვიდა და აღასრულა მოსე.

Line of ed.: 20        
და აწ მაგისთჳს მისსა მას განწესებულსა კურთხევასა ვთქუათ სიტყუაჲ. ხოლო
Line of ed.: 21     
აწ რაჲ-იგი წინა-გჳც, მისთჳს ვთქუათ,
Chapter: XVI  
Page of ed.: 234  
Line of ed.: 21           
რამეთუ იტყჳს: "იუდა, შენ გაკურთხევდენ
Line of ed.: 22     
ძმანი შენნი, ჴელნი შენნი ზედა ბეჭთა მტერთა შენთასა თაყუანის-გცემდენ
Line of ed.: 23     
შენ ძენი მამისა შენისანი"*. რომელთა ძმათა აქეს და თაყუანის-სცეს
Line of ed.: 24     
მას, არა თუ მოციქულთა მათ, რომელთა მიმართ იტყოდა უფალი: "ძმანო
Line of ed.: 25     
ჩემნო და თანა-მკჳდრნო?"* ხოლო, რომელი-იგი თქუა, ვითარმედ: "ჴელნი
Line of ed.: 26     
შენნი ზედა ბეჭთა მტერთა შენთასა", რამეთუ გან\პყრობითა Ms. page: 150v   მკლავთა
Line of ed.: 27     
მისთაჲსა "განძლიერდა ზედა მტერთა მათ, არცხჳნა ჴელმწიფებათა მათ"*, გინა
Line of ed.: 28     
თუ ჴორციელად ყოფადთა Page of sec. ed.: 76  საქმეთათჳს იქმნა უფალ და მსაჯულ ყოველთა ზედა
Line of ed.: 29     
მამისა მიერ გამოჩინებულ. "ლეკუ ლომისა იუდა. აღმოცენებისაგან, შვილო
Line of ed.: 30     
ჩემო, გამოჰჴედ". "ლომ" და "ლეკუ ლომის" თქუმულ განცხადებულად ორკერძო-ვე
Line of ed.: 31     
სახჱ გჳჩუენა მამისაჲ და ძისაჲ. და რომელ-იგი თქუა, ვითარმედ:
Line of ed.: 32     
"აღმოცენებისაგან გამოჰჴედ, შვილო", რაჲთა განჴორციელებითა შობაჲ იგი ქრისტესი
Line of ed.: 33     
გჳჩუენოს, რომელ-იგი მუცელსა მას ქალწულისა სულისა წმიდისა მიერ
Line of ed.: 34     
განჴორციელებითა აღმოსცენდა მისგან და ვითარცა ყუავილი და სულნელებაჲ
Line of ed.: 35     
სოფლად მოვიდა და გამოგუეცხადა და რამეთუ ლეკუ ლომის მის ზედა
Line of ed.: 36     
ითქუა, ვითარცა სულისა წმიდისაგან მამისა მიერ შობილი, და მეუფჱ მეუფისა
Line of ed.: 37     
მიერ მივლინებული. არა-ვე დადუმნა ამისთჳს მსგავსად ჴორცთა, არამედ ჰრქუა:
Line of ed.: 38     
"აღმოცენებისაგან გამოჰჴედ, შვილო". რამეთუ ესაჲა-ცა იტყჳს: "გამოჴდეს კუერთხი
Line of ed.: 39     
ძირისაგან იესესისა და ყუავილი მისგან გარდაეფინოს"*. აწ ძირი იგი
Line of ed.: 40     
იესესი იყო მამათაჲ მათ ნათესავი, ვითარცა ძირი იყო ქუეყანასა ზედა დანერგულ
Line of ed.: 41     
და კუერთხ მათგან გამოჩინებულ მარიამისთჳს, რამეთუ იყო იგი სახლისაგან და
Page of ed.: 235   Line of ed.: 1     
ნათესავისა დავითისა. Page of sec. ed.: 78  ხოლო ყუავილი იგი, რომელ გარდაეფინა მისგან, ქრისტე
Line of ed.: 2     
არს, რომელ-იგი წინაჲსწარმეტყუელებით თქუა იაკობ: "აღმოცენებისაგან გამოჰჴედ, შვილო".
Line of ed.: 3     
ხოლო რომელ-იგი თქუა, "აჰჴედ, ინაჴ-იდგო, ვითარცა ლომმან
Line of ed.: 4     
და ვითარცა ლეკუმან ლომისამან". სამისა დღისა ძილსა მას იტყჳს, რომელ
Line of ed.: 5     
დაადგრა გულსა ქუეყანისასა, რომელი-იგი თჳთ უფალმან წამა და თქუა:
Line of ed.: 6     
ვითარცა იყო იონა მუცელსა ვეშაპისასა სამ დღე და სამ ღამე, ეგრე-ცა თანა-აც
Line of ed.: 7     
ძესა კაცისასა ყოფად გულსა ქუეყანისასა სამ დღე და სამ* ღამე". და დავით
Line of ed.: 8     
წინაჲსწარ იტყჳს: "მე დავწევ, დავიძინე, განვიღჳძე, რამეთუ უფალი მწე მეყო
Line of ed.: 9     
მე"*. ეგრე-ცა იაკობ იტყჳს, ვითარმედ: "ვინ აღადგინოს იგი? "და არა ესრე
Line of ed.: 10     
თქუა, ვითარმედ: "არავინ აღადგინოს იგი", არამედ თქუა "ვინო", რამეთუ
Line of ed.: 11     
გულისხმის-საყოფელ არს "მამისა, რომელმან აღადგინა Ms. page: 151r   ძჱ იგი თჳსი მკუდრეთით"*.

Line of ed.: 12        
და პეტრე იტყჳს: "რომელი ღმერთმან აღადგინა, განჰჴსნნა საკრველნი
Line of ed.: 13     
ჯოჯოხეთისანი, რამეთუ ვერ ეგებოდა მისა, ვითარ-მცა დაეყენა მის მიერ".
Chapter: XVII  
Page of ed.: 235  
Page of sec. ed.: 80 
Line of ed.: 13                             
და
Line of ed.: 14     
მერმე ჭეშმარიტად გჳჩუენებს მსგავსად ჴორცთა შობასა მას მისსა, რამეთუ
Line of ed.: 15     
იტყჳს: "არა მოაკლდეს მთავარი იუდაჲსგან და არცა წინამძღუარი წყვილთაგან
Line of ed.: 16     
მისთა, ვიდრემდის მოვიდეს, რომლისა-იგი განმზადებულ არს და იგი იყოს
Line of ed.: 17     
სასოვება ნათესავთა"*. და რამეთუ არა მოაკლდა ჴელმწიფჱ, არცა წინამძღუარი
Line of ed.: 18     
ნათესავისაგან იუდაჲსისა ვიდრე მოსვლადმდე ქრისტესა. და სახარებასა
Line of ed.: 19     
შინა ეგრე-ვე წამებს. და ვითარცა მოვიდა მჴსნელი იგი, იქმნა სასოვება
Line of ed.: 20     
ნათესავთა, რომელნი მოდღენდელად დღემდე მისა მიმართ რწმუნებულ არიან
Line of ed.: 21     
და ესე განცხადებულ არს, რამეთუ ვის მოველით ზეცით ჩუენისა ჴსნისათჳს?
Line of ed.: 22     
არამედ მას, რომლისა განმზადებულ არს შჯული და წინაჲსწარმეტყუელებანი.

Chapter: XVIII  
Page of ed.: 235  
Line of ed.: 23        
და მერმე იტყჳს: "გამოაბას ვენაჴსა კარაული თჳსი და მასკნესა ვენაჴისასა -- კიცჳ
Line of ed.: 24     
იგი ვირისაჲ"*, მოგუასწავებს ორსა-ვე მას წოდებასა მისსა მიმართ, ვითარცა
Line of ed.: 25     
ვაზსა გამობმულ [და] მისითა მით სიყუარულითა ურთიერთას შეყოფილ
Line of ed.: 26     
კარაული და კიცჳ ერთად სიტყჳთა აჴსნილ, რომელსა ზედა დაჯდა მჴსნელი იგი
Line of ed.: 27     
და შევიდა იერუსალჱმს*.
Line of ed.: 28     
და მერმე იწყებს და იტყჳს: "განრცხეს ღჳნითა სამკაული თჳსი"*. და ვითარ
Line of ed.: 29     
აქა Page of sec. ed.: 82  ზრახვითა ნათლის-ღებასა მას მოგუასწავებს, რაჟამს აღმოვიდოდა იორდანით,
Line of ed.: 30     
განწმიდნა წყალნი იგი და მიჰფინნა მადლნი სულისა წმიდისანი*.
Line of ed.: 31     
სამკაულ თქუნა ჴორცნი და ღჳნო -- მამული იგი სული, რომელ გარდამოჴდა
Line of ed.: 32     
მის ზედა იორდანესა. "და სისხლითა ყურძნისაჲთა სამოსელი მისი".* სამოსელ
Line of ed.: 33     
სიტყჳთა მით მოგუასწავებს ნათესავსა მას, რომელნი ვითარცა სამოსელნი
Line of ed.: 34     
შერაცხილ არიან მისა. წინაჲსწარმეტყუელისა მიერ იტყჳს: "ცხოველ
Line of ed.: 35     
ვარ მე -- იტყჳს უფალი -- არა თუ ყოველნი-ვე იგი ვითარცა სამოსელნი
Line of ed.: 36     
შეიმოსნეს"*. და რამეთუ ყურძენ და ტევან იგი იყო, რომელ-იგი ძელსა მას
Line of ed.: 37     
ზედა დამოეკიდა, რომელსა მას, ვითარცა უგუმირეს გუერ\დსა, Ms. page: 151v   გარდამოეცა
Line of ed.: 38     
სისხლი და წყალი, რომელთათჳს-მე ნათლის-ღებად და რომელთათჳს-მე
Page of ed.: 236   Line of ed.: 1     
მე გამოსაჴსრად, მათ ზედა წინაჲსწარმეტყუელმან თქუა: "განრცხეს ღჳნითა
Line of ed.: 2     
სამკაული თჳსი და სისხლითა ყურძნისაჲთა სამოსელი თჳსი". მაშინ-ღა გამოცხადნების
Line of ed.: 3     
წინაჲსწარმეტყუელთა და მოციქულთა მისთა:
Chapter: XIX  
Page of ed.: 236  
Line of ed.: 3                    
"მხიარულ არიან
Line of ed.: 4     
თუალნი მისნი ვითარცა ღჳნითა და სპეტაკ კბილნი მისნი Page of sec. ed.: 84  უფროჲს სძისა*.
Line of ed.: 5     
თუალ ქრისტესა იყვნეს წინაჲსწარმეტყუელნი იგი, განმხიარულებულ სულისა
Line of ed.: 6     
ძალითა, რომელნი წინაჲსწარ ქადაგებდეს მისთა მათ ვნებათათჳს, რომელნი
Line of ed.: 7     
შემდგომთა ნათესავთა მიმართ მიუთხრნეს, რაჲთა [მისა მი]მართ* რწმუნებულ
Line of ed.: 8     
კაცნი ცხოვნდენ. ხოლო რომელ-იგი თქუა: "სპეტაკ კბილნი მისნი,
Line of ed.: 9     
ვითარცა სძჱ", მოციქულთათჳს იტყჳს, რომელნი მით-ვე სიტყჳთა განწმედილ
Line of ed.: 10     
ვითარცა სძჱ გამოჩნდეს, რომელთა ჩუენ ზედა-ცა მოჰფინეს სულიერი იგი
Line of ed.: 11     
მადლი და ზეცისა საზრდელი. და მერმე მონებასა მას უფლისასა იტყჳს, რომელნი
Line of ed.: 12     
გამოსრულ წმიდისა მის პირისაგან სძე ჩუენ გუექმნნეს, რაჲთა მათგან
Line of ed.: 13     
აღზრდილნი ზეცისასა მას-ცა პირსა ღირს ვიქმნნეთ ზიარებად.

Chapter: XX  
Page of ed.: 236  
Line of ed.: 14        
და მერმე იტყჳს: "ზაბილონ ზღჳს კიდეს დაემკჳდრენ და თავადი იგი იყოს
Line of ed.: 15     
ნავთ-სადგურ მენავეთა და მისწუდეს ვიდრე სიდონდმდე"*. აწ ზაბილონისგან
Line of ed.: 16     
გამოჩინებულ მოუწესს ნათესავთა, რომელნი აწ ვითარცა ზღჳს კიდესა სოფელსა
Line of ed.: 17     
ამას დამკჳდრებულ არიან და ვითარცა ზღუასა შინა ღელვითა რორინებენ,
Line of ed.: 18     
და Page of sec. ed.: 86  მოივლტიან და შეევედრებიან ეკლესიასა, ვითარცა ნავთ-სადგურსა. განსასუენებელ
Line of ed.: 19     
ნავთასა იტყჳს, ვითარცა ქალაქთა შესაკრებელთა ეკლესიისათა, რომელნი
Line of ed.: 20     
არიან სოფელსა ამას ვითარცა ნავთ-სადგურნი განფენილ და შესავედრებელ
Line of ed.: 21     
მორწმუნეთა მისა მიმართ, ვითარცა წინაჲსწარმეტყუელი იგი, იტყჳს:
Line of ed.: 22     
"ქუეყანაჲ ზაბილოვნისი და ქუეყანაჲ ნეფთალემისი, გზაჲ ზღუასა ზედა, წიაღ
Line of ed.: 23     
იორდანესა! ერი, რომელი სხდა ბნელსა, იხილეს ნათელი დიდი და რომელნი
Line of ed.: 24     
სხდეს აჩრდილთა სიკუდილისათა, ნათელი გამობრწყინდა მათ ზედა"*. სარწმუნოვებასა
Line of ed.: 25     
მას ერისასა იტყჳს.

Line of ed.: 26        
ხოლო რომელ-იგი თქუა, "მოსწუდეს ვიდრე სიდ\ონდმდეო", Ms. page: 152r   გამოაჩინებს
Line of ed.: 27     
სულგრძელებასა ღმრთისასა, რომელმან აჩუენა სულგრძელებაჲ ვიდრე
Line of ed.: 28     
უკუანაჲსკნელამდე მათა. და რომელთა აწ ჰრწამს ნათესავთა, ცხოვნდენ.
Line of ed.: 29     
რამეთუ სიდონ ესუა პირმშოდ ნაშობად ქამს. ხოლო ქამ მამისა მის შეცოდებათათჳს
Line of ed.: 30     
წყ[ე]ვასა მას ქუეშე იყო, რომლისაჲ მის ნათესავისაჲ ჰრწმენა
Line of ed.: 31     
და აწ ქრისტეს მიერ იკურთხევიან.

Chapter: XXI  
Page of ed.: 236  
Line of ed.: 32        
"იზაქარს კეთილისა გულმან უთქუა. განსუენებულ შორის ნაწილთა და
Line of ed.: 33     
იხილა Page of sec. ed.: 88  განსუენებაჲ იგი, რამეთუ კეთილ არს და ქუეყანაჲ იგი, რამეთუ პოხილ
Line of ed.: 34     
მისცნა ბეჭნი შრომასა და იქმნა კაც ქუეყანის-მოქმედ"*. და იზაქარ
Line of ed.: 35     
გულისხმის-ყოფით მიემსგავსების უფალსა, რომელი-იგი სიყრმითგან კეთილსა
Line of ed.: 36     
ხოლო წადიერ იყო. ვითარცა ესაია იტყჳს: "ვიდრე არღა ეცნას ყრმასა მას
Line of ed.: 37     
ხადილი, სახელი მამისაჲ გინათუ დედისაჲ, არა დაემორჩილოს ბოროტსა, არამედ
Line of ed.: 38     
გამოირჩიოს კეთილი"*. განსუენებულ შორის წინაჲსწარმეტყუელთა მათ
Line of ed.: 39     
ნაწილსა, რაჲთა აღესრულოს თქუმული იგი მათგან. რამეთუ მთასა მას გამოეცხადნეს
Page of ed.: 237   Line of ed.: 1     
მოსე და ელია მდგომარენი მარჯულ და მარცხლ სიტყჳთა მისა მიმართ*,
Line of ed.: 2     
მჴსნელი იგი ვითარცა განსუენებული გამოჩნდეს.

Line of ed.: 3        
აწ იხილა განსუენებაჲ იგი წმიდათაჲ, რამეთუ კეთილ არს და ქუეყანაჲ
Line of ed.: 4     
მათი, რამეთუ პოხილ, "მისცნა ბეჭნი თჳსნი შრომასა და იქმნა კაც ქუეყანის-მოქმედ".
Line of ed.: 5     
მისცნა მჴარნი თჳსნი შრომასა სადა უკუე, არამედ ჯუარსა მას, რომელი
Line of ed.: 6     
აღეკიდა და მიაქუნდა? და ესაია იტყჳს: "რომელსა ფლობაჲ აქუნდა
Line of ed.: 7     
მჴართა ზედა თჳსთა"*, Page of sec. ed.: 90  ამან დაასხნა ჴელნი ერქუანსა ზედა და შრომაჲ
Line of ed.: 8     
თავს-იდვა, რომელ არს ყუედრებაჲ იგი და გინებაჲ, რომელ მის ზედა
Line of ed.: 9     
იყო. იქმნა კაც ეკლეს[ი]ისა კეთილისა ნაყოფისა მას შინა დაკრებითა.

Chapter: XXII  
Page of ed.: 237  
Line of ed.: 10        
"დან შჯიდეს ერსა თჳსსა, ვითარცა ერთი ნათესავი ისრაჱლისაგანი. და
Line of ed.: 11     
იყოს დან ვითარცა გუელი დადარანებული გზასა ზედა, ცემად ტერფთა ჰუნეთასა.
Line of ed.: 12     
დაეცნენ მჴედარნი შედგომად მოლოდებითა ჴსნასა უფლისასა"*. რამეთუ
Line of ed.: 13     
იტყჳს: "დან შჯიდეს ერსა თჳსსა, ვითარცა ერთსა ნათესავსა ისრაჱლისასა"*.
Line of ed.: 14     
და ესე ნაწილ ერთ იყო სამსონისთჳს, რომელი-იგი ნათესავისაგან დანისა
Line of ed.: 15     
იყო. Ms. page: 152v   შჯიდა ერსა მას თჳსსა ოც წელ ოდენ*. ხოლო ყოვლად-ვე
Line of ed.: 16     
აღესრულების მჴდომის მიმართ, რომელი მსაჯულად უკეთურად და მჴდომად
Line of ed.: 17     
მეფედ შობილ შჯიდეს ერსა თჳსსა, მჴდომად, "ვითარცა გუელი [და]დარანებული
Line of ed.: 18     
გზასა ზედა" ჭეშმარიტებისა მიმართ სიტყჳსა კბენად იწყოს Page of sec. ed.: 92  მათა მიმართ, რომელნი
Line of ed.: 19     
მართლ ვიდოდიან. არამედ რომელსა იტყჳს წინაჲსწარმეტყუელი იგი
Line of ed.: 20     
ცემად ტერფთა ჰუნეთასა მისწუდებოდეს მათ ზედა-ო, რომელნი მართალსა და
Line of ed.: 21     
ცხორებისა გზასა გუასწავებდენ. ვითარცა-იგი მოციქულნი განცადნა და იუდა
Line of ed.: 22     
შეიტყუვა და ვითარცა ცხენი დასცა და მას ზედა მჯდომარე იგი სიკუდილდ
Line of ed.: 23     
მისცა და ვითარცა მჴედარი უკუნ-ვარდა, რომელ არს ესე უკუანაჲსკნელთა
Line of ed.: 24     
მათგან ვიდრე წინანდელთამდე, მოლოდებითა ჴსნასა უფლისასა აღადგინა და
Line of ed.: 25     
აჰმართა ადამის ხატი იგი.

Chapter: XXIII  
Page of ed.: 237  
Line of ed.: 26        
"გად განცდით განცადოს იგი და მან-ცა განცადნეს იგინი"*. ადვილად-რე განცდასა
Line of ed.: 27     
იტყჳს უკეთურსა მას შესაკრებელსა მღდელთ-მოძღუართა და მწიგნობართასა,
Line of ed.: 28     
რომელნი განსცდიდეს მჴსნელსა მას პირად-პირადითა განცდითა,
Line of ed.: 29     
უნდა, რაჲთა-მცა მიზეზ რაჲმე პოვეს მის ზედა, რაჲთა-მცა ზაკუვით შეიპყრეს
Line of ed.: 30     
და მოაკუდინეს იგი. ხოლო მან უწყოდა ზრახვანი იგი მათნი და Page of sec. ed.: 94  მუნ-ვე გამოცადნა
Line of ed.: 31     
იგინი მისითა მით სამართლითა და მათითა ცოდვითა სიკუდიდ მისცეს.
Line of ed.: 32     
ვითარცა-იგი სახარებასა წერილ არს, მას ჟამსა წარდგეს წინაშე მისა ფარისეველნი
Line of ed.: 33     
იგი და ჰრქუეს: "მოძღუარ, მარქუ ჩუენ, რომლითა ჴელმწიფებითა
Line of ed.: 34     
ამას იქმ, ანუ ვინ მოგცა შენ ჴელმწიფებაჲ ესე?"* და მან ჰრქუა მათ: "გკითხო
Line of ed.: 35     
თქუენ მეცა სიტყუაჲ ერთი და მითხართ მე და მეცა გითხრა, რომლითა ჴელმწიფებითა
Line of ed.: 36     
ამას ვიქმ: ნათლის-ცემაჲ იოვანესი ვინაჲ იყო? ზეცით იყო, ანუ კაცთაგან?"*
Line of ed.: 37     
ხოლო იგინი ზრახვიდეს გულსა მათსა და იტყოდეს: "უკუეთუ ვჰრქუათ
Line of ed.: 38     
"ზეცით იყო", მრქუას ჩუენ: "და რად არა გრწმენა მისი?" და თუ
Line of ed.: 39     
ვთქუათ, ვითარმედ -- "კაცთაგან", ყოველმან ერმან ქვაჲ დამკრიბოს ჩუენ, რამეთუ
Line of ed.: 40     
ყოველთა იცოდეს იოვანესი, ვითარმედ წინაჲსწარმეტყუელი დიდი
Line of ed.: 41     
იყო*. მიუგეს და ჰრქუეს. თუ: "არა უწყით". Ms. page: 153r   და ჰრქუა: "არცა სამე
Page of ed.: 238   Line of ed.: 1     
მე გითხრა, რომლითა ჴელმწიფებითა ამას ვიქმ"*. აწ კეთილად წინაჲსწარმეტყუელი
Line of ed.: 2     
იგი იტყჳს: "გად განცადოს იგი, მან-ცა განცადნეს იგინი"*.

Chapter: XXIV  
Page of ed.: 238  
Page of sec. ed.: 96 
Line of ed.: 3        
"ასერ, სიპოხჱ მისა პური და იგი ზრდიდეს ჴელმწიფეთა"*.

Line of ed.: 4        
აქა მოციქულთათჳს მოგუასწავებს წინაჲსწარმეტყუელი იგი, რომელნი-იგი
Line of ed.: 5     
განეკრძალნეს და მისცეს ნათესავსა კაცთასა პური იგი ცხორებისაჲ, ამას
Line of ed.: 6     
ქრისტესთჳს გჳჩუენებს. პური იგი, რომელი ზეცით გარდამოჴდა, პურ საზრდელ
Line of ed.: 7     
და სასუმელ წმიდათა იქმნა. რამეთუ ასერ "სიმდიდრჱ" ითარგმანების
Line of ed.: 8     
რომელი-იგი მხოლოჲ მდიდარ და შემძლებელ არს ყოველთა, რამეთუ თავადი
Line of ed.: 9     
უფალი თავისა თჳსისათჳს წამებს და იტყჳს: "მე ვარ პური იგი გარდამოსრული
Line of ed.: 10     
ზეცით. მამათა მათ მანანაჲ იგი ჭამეს უდაბნოსა მას და მოწყდეს, ხოლო
Line of ed.: 11     
რომელმან ჭამოს პური ჩემი, არა იხილოს მან სიკუდილი უკუნისამდე"*.
Line of ed.: 12     
თანა-გუაც ამის-ცა გამოძიებად, რამეთუ არა ეგრე იტყჳს, ვითარმედ
Line of ed.: 13     
არა მოკუდეს-ო, არამედ იტყჳს, ვითარმედ: "სიკუდილი არა იხილოს
Line of ed.: 14     
უკუნისამდე"* და უკუნითი უკუნისამდე ცეცხლისა ტანჯვითა-ო, რომელ
Line of ed.: 15     
არს სიკუდილი საუკუნოჲ, რომელი არასადა დასცხრების. რამეთუ ამათ
Line of ed.: 16     
ჟამთაჲ ესე საწუთროჲ არს და ყოველთა Page of sec. ed.: 98  კაცთა თანა-აც სიკუდილი. უკუეთუ
Line of ed.: 17     
ეგე ეგრე არს, არა თუ ამათ ჟამთასა ამას სიკუდილსა იტყჳს უფალი, არამედ
Line of ed.: 18     
განმზადებულთა მათთჳს.

Chapter: XXV  
Page of ed.: 238  
Line of ed.: 19        
"ნეფთალემ აღმოცენებულ და აღორძინებულ და ძირ დაბმულ, განშუენებულ"*.
Line of ed.: 20     
აღმოცენებულ მწუერვალ, რომელნი განთავისუფლებულ სარწმუნოვებითა
Line of ed.: 21     
ერნი იწოდნეს, მოგუასწავებს მათთჳს, რომლითა ყოველნი შემძლებელ
Line of ed.: 22     
ვიქმნებით. საღმრთოჲთ კერძო და სულიერ ვენაჴს იტყჳს ქრისტესა.
Line of ed.: 23     
რტო და მწუერვალ არიან წმიდანი, რომელთა ჰრწამს იგი, და ტევან -- მოწამენი,
Line of ed.: 24     
და ძელ დასუმულ ვაზსა თანა მოგუასწავებს ვნებათა მათ. და მსთულებელთა
Line of ed.: 25     
ანგელოზთასა იტყჳს, და გოდორ, რომელსა შთასთულებენ ნაყოფსა ვენაჴისასა,
Line of ed.: 26     
მოციქულნი არიან, საწნეხელ -- ეკლესიაჲ, და ღჳნო -- სულისა წმიდისა
Line of ed.: 27     
იგი ძალი. და რომელ-იგი თქუა, Ms. page: 153v   ვითარმედ: "აღმოცენებულ მწუერვალ",
Line of ed.: 28     
განთავისუფლებულ სიკუდილისა საკრველთაგან, ვითარცა ესაია (!) იტყჳს:
Line of ed.: 29     
"განვიდენ და ტრიობდენ, Page of sec. ed.: 100  ვითარცა ჴბონი განტევებულნი საბლისაგან"*.
Line of ed.: 30     
"აღორძნდენ ძირ-დაბმით განშუენებულნი"*, რამეთუ ზეგარდამო შობითა მით
Line of ed.: 31     
წყლითა მოიპოვებენ შუენიერებასა სიტყჳსასა, რომელ არს "უშუენიერეს უფროჲ[ს]
Line of ed.: 32     
ყოველთა ძეთა კაცთასა"*.

Chapter: XXVI  
Page of ed.: 238  
Line of ed.: 33        
"შვილი ჩემი აღორძინებულ იოსებ. შვილო ჩემო კურთხეულო, საშურველი
Line of ed.: 34     
ეგე შვილი ჩემი ახალ-ნერგი ჩემდა მოიქეც!"* რომელნი ზრახვიდეს და
Line of ed.: 35     
შური ემარხა შენთჳს კაცთა მშჳლდოსანთა, და შეიმუსრნეს ძალითურთ მშჳლდნი
Line of ed.: 36     
მათნი და დაჴსნდეს ძარღუნი მკლავთა მათთანი ჴელითა ძლიერისა მის იაკობისითა.
Line of ed.: 37     
ამით განძლიერდა ისრაჱლი ღმრთისა მიერ მამისა შენისაჲსა და შეგეწია
Line of ed.: 38     
შენ ღმერთი იგი ჩემი და გაკურთხა შენ კურთხევითა ზეცისაჲთა და
Line of ed.: 39     
კურთხევითა ქუეყანასა ზედა, რომელსა ეპყრა ქუეყანაჲ კურთხევათათჳს ძუძუთა
Line of ed.: 40     
დედისა შენისათა და საშოჲსათჳს მამისა და დედისა შენისა. Page of sec. ed.: 102  განძლიერდი
Line of ed.: 41     
უფროჲს მთათა საუკუნეთა, და საწადელ -- უფროჲს ბორცუთა საუკუნეთა!
Page of ed.: 239   Line of ed.: 1     
დაადგერინ თავსა იოსებისსა და თხემსა ზედა, რომლითა უძღოდა ძმათა
Line of ed.: 2     
თჳსთა*. და იოსებ უფროჲს ძმათა აკურთხა, რამეთუ მის მიერ გამოხატულ
Line of ed.: 3     
და ხილულ, რომელ ქრისტეს მიმართ ზრახვანი აღსრულებულ იყვნეს. რომლისათჳს-ცა
Line of ed.: 4     
წინაჲსწარმეტყუელი კურთხევითა არა იოსების ზედა, არამედ რომლისა-იგი
Line of ed.: 5     
სახესა აჩუენებდა, რამეთუ ჰრქუა მან: "შვილ აღორძინებულ ჩემდა
Line of ed.: 6     
იოსებ"*. რამეთუ უფლისა მიერ განსრულებულითა სულითა აღორძინებულ.
Line of ed.: 7     
ქუეყანასა ზედა განმრავლდეს მადლნი იგი ქრისტესნი. "შვილი ჩემი
Line of ed.: 8     
კურთხეული და საშურველი"*, რამეთუ კურთხეულ იყო ღმრთის მიერ, მოვიდა
Line of ed.: 9     
თჳსთა ამათ და მათ არა იცნეს იგი, არამედ აღიშურეს და მოიძულეს, რამეთუ
Line of ed.: 10     
იტყჳს წერილი იგი, ვითარმედ: "იხილეს იგი ძმათა თჳსთა საყუარელად
Line of ed.: 11     
მამისა თჳსისა, შეშურდა მისი და მოიძულეს"*. ამისთჳს იაკობ იტყჳს: "შვილი
Line of ed.: 12     
ჩემი საშურელი, შვილი ჩემი ჭაბუკი"*. და მერმე იტყჳს, ვითარმედ:
Line of ed.: 13     
"უყუარდა იგი იაკობს, რამეთუ შვილი Ms. page: 154r   მოხუცებულებასა Page of sec. ed.: 104  ესუა იგი"*.
Line of ed.: 14     
აწ დაბერებულსა ამას სოფელსა და ყოვლად წყმედულსა გამოუჩნდა ძჱ იგი
Line of ed.: 15     
ღმრთისაჲ და ქალწულისაგან იშვა. ძჱ მოხუცებულ გამოჩნდა მამისა მიერ,
Line of ed.: 16     
რომელი-იგი წინაჲსწარ საუკუნეთა მამისა თანა იყო. ამისთჳს ეტყჳს: "ჩემდა
Line of ed.: 17     
მოიქეც, შვილოო", ვითარცა ქუეყანით ზეცად წოდებით შვილისა მის თჳსისა,
Line of ed.: 18     
"რომლისათჳს ზრახვა-ყვეს და ეშურებოდეს კაცნი მშჳლდოსანნი"*, ვინ იყვნეს,
Line of ed.: 19     
რომელნი-იგი ზრახვასა უკეთურებისასა ზრახვიდეს და აყუედრებდეს მას?
Line of ed.: 20     
არამედ ერმან მან უშჯულომან და ურჩმან, რომელნი-იგი დიდად და ჯერკულად
Line of ed.: 21     
აყუედრებდეს მას. "კაცნი მშჳლდოსანნი", რამეთუ ადვილ უჩნდა ბოროტის-ყოფად
Line of ed.: 22     
და მოკუდინებად ყოველთა მათ მართალთა. და შეიმუსრნეს ძლიერებითა
Line of ed.: 23     
მშჳლდნი მათნი, რამეთუ რავდენ-ვე ძჳრსა იტყოდეს მისთჳს, ვითარცა
Line of ed.: 24     
მშჳლდისა მის ზედა აღებითა შემდგომად მათ-ვე ჰრცხუენა, რაჟამს აგრძნეს მისი,
Line of ed.: 25     
ვითარმედ მკუდრეთით აღდგა, ვითარცა ესაია იტყჳს: "ცუდნი ზრახვანი სულთა
Line of ed.: 26     
თქუენთათჳს"*. Page of sec. ed.: 106  და იაკობ იტყჳს: "დაჴსნდეს ძარღუნი მკლავთა მათთანი ჴელითა
Line of ed.: 27     
ძლიერისა მის იაკობისითა"*. რომელთა-იგი არცა თავთა თჳსთა და არცა სასოვება
Line of ed.: 28     
ღმრთისა მიმართ რაჲ აქუნდა და ძალითა თჳსითა იქადოდეს, და იქმნნეს
Line of ed.: 29     
ვითარცა არა-ყოფილნი სიტყჳთა მით მის მიერითა დათრგუნვილ და ნათესავთა
Line of ed.: 30     
შორის განბნეულ მის მიერ. "რომელი-იგი განძლიერდა ისრაჱლი ღმრთისა
Line of ed.: 31     
მიერ მამისა შენისა და შეგეწია შენ ღმერთი იგი ჩემი"*. ვინ არს, რომელმან-იგი
Line of ed.: 32     
განაძლიერა ისრაჱლი და შეეწია ყრმასა მას თჳსსა, არა-თუ მხოლოჲ
Line of ed.: 33     
ღმერთი არს, ვითარცა პირითა ესაიაჲსითა იტყჳს: "იაკობ, მონაო ჩემო, შეგეწიო
Line of ed.: 34     
შენ, და ისრაჱლ რჩეული ჩემი შეიწყნარა იგი სულმან ჩემმან"*. და მერმე
Line of ed.: 35     
იტყჳს: "ნუ გეშინინ, განძლიერდი და ნუ-მცა გრცხუენის, რამეთუ* იგინე".
Line of ed.: 36     
ამისთჳს გინებისა და ყუედრებისა, რომელ მის ზედა ითქუა, მიჰფინა კურთხევაჲ
Line of ed.: 37     
იგი და თქუა: "გაკურთხენ შენ კურთხევითა ზეგარდამო და კურთხევითა
Line of ed.: 38     
ქუეყანისაჲთა, რომელსა უპყრიეს ყოელი (!)"*. [ყოველივე] დაამორჩილა
Line of ed.: 39     
ქუეშე Ms. page: 154v   ფერჴთა მისთა"*. ზეცით გარდამოჲ იგი ვითარცა კურთხევაჲ
Line of ed.: 40     
იგი ზეცისაჲ, და ქუეყანისაჲ Page of sec. ed.: 108  იგი -- ვითარცა კურთხევაჲ ქუეყანისაჲ,
Page of ed.: 240   Line of ed.: 1     
რაჲთა ანგელოზთა და კაცთა ზედა უფლად გამოჩნდეს. რომელი-იგი მათ მიერ
Line of ed.: 2     
შეურაცხ-იქმნა. "და კურთხევათათჳს ძუძუთა და საშოჲსა დედისა შენისათა
Line of ed.: 3     
კურთხევაჲ მამისა და დედისა შენისაჲ"*. კურთხევასა მას ძუძუთასა იტყჳს
Line of ed.: 4     
გინათუ ორთა მათ შჯულთაგან, რომელთა მიერ იქადაგა სიტყუაჲ იგი, რაჲთა
Line of ed.: 5     
სოფელსა გამოუჩნდეს, რომელთა მათ მიერ ჩუენ-ცა ვითარცა სძითა გჳფუფუნებს
Line of ed.: 6     
და გუზრდის და წარგუადგინებს, ვითარცა შვილთა ღმრთისათა.
Line of ed.: 7     
და გინათუ წმიდისა მარიამის ძუძუთა მათ მოგუასწავებს, რომელთაგან განიზარდა,
Line of ed.: 8     
რომელნი იყვნეს კურთხეულ, რომლისა მიმართ იგი ღაღადებით დედაკაცი
Line of ed.: 9     
იტყოდა: "ნეტარ არს მუცელი, რომელმან გიტჳრთა შენ და ძუძუნი,
Line of ed.: 10     
რომელთა გაწოვეს შენ"*.
Chapter: XXVII  
Page of ed.: 240  
Line of ed.: 10              
და რომელი-იგი შემოაბა და იტყჳს, ვითარმედ:
Line of ed.: 11     
"საშო კურთხეულ მამისა და დედისა შენისა". ზრახვასა სულ[ი]ერებრსა წინაჲსწარ
Line of ed.: 12     
უჩუენებს წინაჲსწარმეტყუელი იგი, რამეთუ შემძლებელ იყო თქუმად
Line of ed.: 13     
"და საშო კურთხეულ დედისა შენისაჲ", რაჲთა მოჴსენებითა გამოაჩინოს მარიამი,
Line of ed.: 14     
რომლისა მუცელსა შინა იზარდა სიტყუაჲ იგი. ხოლო არა ესე თქუა,
Line of ed.: 15     
არამედ იტყჳს: "საშო Page of sec. ed.: 110  კურთხეულ მამისა და დედისა შენისაჲ". ორთა-ვე ერთად
Line of ed.: 16     
შეყოფითა ვითარცა ერთი გამოაჩინა, რაჲთა გულისხმა-ყონ მისთჳს სულიერად-ცა
Line of ed.: 17     
და ჴორციელად-ცა, რამეთუ იყო იგი სიტყუა მამისა და მუცლისა წმიდისაგან,
Line of ed.: 18     
ვითარცა საშოჲსაგან მამისა შობილ. ვითარცა წინაჲსწარმეტყუელი
Line of ed.: 19     
იგი იტყჳს: "აღმოთქუნ გულმან ჩემმან სიტყუაჲ კეთილი"*, არს მსგავს ჴორცთა-ცა
Line of ed.: 20     
ქალწულისაგან შობილ, რაჲთა საშოჲსაგან დედისა შობილად გამოჩნდეს,
Line of ed.: 21     
ვითარცა წინაჲსწარმეტყუელმან თქუა: "ესრე იტყჳს უფალი, რომელმან განმ[მ]ზადა
Line of ed.: 22     
მე საშოჲთგან მონად თჳსა"*. და იერემიაჲს პირითა იტყჳს: "ვიდრე
Line of ed.: 23     
ცნობად შენდამდე წინაჲსწარ მუცელსა შინა გიცან შენ და ვიდრე გამოსლვადმდე
Line of ed.: 24     
შენდა საშოსა წინაჲსწარ შეგიყუარე შენ"*. რამეთუ სულიერად-ცა იყო
Line of ed.: 25     
შობილ სიტყუაჲ იგი Ms. page: 155r   და ჴორცითა-ცა ღმრთად გამოჩნდა და კაცად ნანდჳლ-ვე
Line of ed.: 26     
მართლად წინაჲსწარმეტყუელმან მან საშო დედისა და მამისა თქუა.

Line of ed.: 27        
უკუეთუ ესრე არა ვინ გულისხმა-ყოს, საცინელ რომელთა-მე უჩნდეს წინაჲსწარმეტყუელი
Line of ed.: 28     
იგი, რამეთუ საშოჲ დედაკაცისაჲ ხოლო შეჰგავს თქუმად.
Line of ed.: 29     
ხოლო აქა იტყჳს, Page of sec. ed.: 112  ვითარმედ: "საშო კურთხეულ დედისა და მამისა შენისაჲ", რაჲთა
Line of ed.: 30     
გულისხმა-ჰყო სიტყჳსა მის ორკერძო-ვე შობილ ღმრთისაგან და ქალწულისაგან,
Line of ed.: 31     
რომლისათჳს-ცა შედგმულად იტყჳს: "განძლიერდა კურთხევითა უფროჲს
Line of ed.: 32     
მთათა საუკუნეთა და უსაწადელეს ბორცუთა სამარადისოთა"*. უფროჲს
Line of ed.: 33     
მამათა მათ მთავართაჲსა და უფროჲს მოციქულთა და წინაჲსწარმეტყუელთასა
Line of ed.: 34     
განძლიერდა ამაღლებული ღმრთისა მიერ. ყოველნი იგი კურთხევანი
Line of ed.: 35     
თავსა ზედა დაიკრიბნა, რამეთუ "თავ ყოველთა წმიდათა ქრისტე არს"*.

Line of ed.: 36        
და რამეთუ იტყჳს, ვითარმედ: "დაადგრეს თავსა ზედა იოსებისსა და
Line of ed.: 37     
ზედა თხემსა მისსა, რომელი-იგი უძღოდა ძმათა თჳსთა"*. რომელ-იგი "ძმათა
Line of ed.: 38     
მისთა" თქუა, არა მათთჳს თქუა, რომელნი-იგი ჴორციელად ძმანი იყვნეს, არამედ
Line of ed.: 39     
იგინი უვარ-ყვნა, არამედ მათთჳს თქუა, რომელნი-იგი სულიერად
Line of ed.: 40     
შერაცხილ იყვნეს ძმანი, რომელთათჳს თქუა უფალმან: ძმანი ჩემნი და თანა-მკჳდრნი*.
Line of ed.: 41     
ესევითართა მათთჳს თქუა იაკობ კურთხევითა მით მათ ზედა
Line of ed.: 42     
მიფენითა, რომელნი თჳთ ქრისტემან ძმად თჳსა შეჰრაცხნეს.

Chapter: XXVIII  
Page of ed.: 241  
Page of sec. ed.: 114 
Line of ed.: 1        
"ბენიამენ მგელი მტაცებელი; განთიად საჭმელსა ჭამდეს და სამწუხროდ
Line of ed.: 2     
ამბარსა განუყოფდეს ჴელმწიფეთა"*. "მგელ მტაცებელ", განცხადებულად პავლეს
Line of ed.: 3     
გამოაჩინებს, რომელ-იგი ნათესავისაგან ბენიამენისა იშვა. მგელ მტაცებელ,
Line of ed.: 4     
რომელ-იგი პირველ განხეთქდა და შეჭამდა კრავთა ეკლესიისათა, ვითარცა-იგი
Line of ed.: 5     
თჳთ თავადი პავლე აღიარებს და იტყჳს, ვითარმედ: "არა ღირს ვარ,
Line of ed.: 6     
ვითარ-მცა მერქუა მოციქულ, რამეთუ დიდად ვსდევნიდ ეკლესიათა ღმრთისათა,
Line of ed.: 7     
ხოლო მადლითა ღმრთისაჲთა ვარ, რაჲ-იგი ვარ"*. ამისთჳს-ცა რაქელ უწოდა
Line of ed.: 8     
სახელი შობასა მისსა "ძე სალმობა ჩემდა, ბენიამენ"*. წინაჲსწარმეტყუელებით
Line of ed.: 9     
თქუა ყოფადთა მათთჳს, რამეთუ პავლე, ნათესავისაგან ბენიამენისა
Line of ed.: 10     
შობილ, აურვებდეს და აჭირვებდეს, ვითარცა Ms. page: 155v   თჳსსა დედასა, რომელ არს
Line of ed.: 11     
თავადი ეკლესიაჲ, მოწყუედითა ყოველთა, რომელნი სახელსა ღმრთისასა ხადოდიან.
Line of ed.: 12     
დასაბამითგან მაგინებელ და მაყუედრებელ იყო, შემდგომად შეინანა
Line of ed.: 13     
და მიჰფინა ყოველთა მიმართ სულიერი და ზეცისა იგი საზრდელი პირველ ნათესავთა
Line of ed.: 14     
მიმართ ქრისტე მიმოდადვა, რომლისა მიმართ სარწმუნოვებით ჩუენ-ცა
Line of ed.: 15     
მადლსა მივსცემდეთ უკუნითი უკუნისამდე, ამენ.
Page of sec. ed.:  




Text: Hipp.Rom._Dav.Gol.  
Hippolytus Romanus

De Davide et Goliathe



For the sake of easy collation, page and chapter numbers were added in accordance with the edition in
Traités d'Hippolyte
sur David et Goliath, sur le Cantique des cantiques et sur l'Antéchrist,
version géorgienne éditée par Gérard Garitte,
Louvain 1965
(Corpus Scriptorum Christianorum Orientalium, 263 /
Scriptores Iberici, 15),
pp. 1-31.




Page of ed.: 241  
Page of sec. ed.: 1 
Line of ed.: 16  
თქუმული იპოლიტესი, დავითისთჳს და
Line of ed.: 17  
გოლიადისთჳს განმარტებაჲ


Chapter: I  
Page of ed.: 241  
Line of ed.: 18        
1.1. ზრახვანი იგი ნეტარისა მის დავითისნი ყოფილნი იგი ძუელსა შჯულსა, და
Line of ed.: 19     
გალობითა წინაჲსწარმეტყუელ ყოფილ და საქმითა სრულ, ადვილ არს ცნობად
Line of ed.: 20     
რომელთა სარწმუნოვებით იცნიან წმიდანი წიგნნი.

Line of ed.: 21        
1.2. ვის-მე არა დაჰკჳრდეს ნეტარისა ამის დავითისი, რომელმან სიყრმითგან
Line of ed.: 22     
ქრისტეს ზრახვანი იგი გულსა თჳსსა გამოიწერნა? 1.3. ანუ ვის-მე არა დაჰკჳრდეს
Line of ed.: 23     
რომელნი იგი მის მიერ გამოჩინებულნი სიტყუანი ითქუნეს? რომელ-ცა იგი
Line of ed.: 24     
ღმრთისა მიერ მეფედ მართლად და წინაჲსწარმეტყუელად რჩეულად [...], რომელმან
Line of ed.: 25     
არა ხოლო თუ რომელსა შინა ესე ვართ და წარსრულთათჳს, არამედ განმზადებულთა
Line of ed.: 26     
მათთჳს-ცა მოგუაუწყა.
Chapter: II  
Page of ed.: 241  
Line of ed.: 26           
2.1. აწ რომელი-მე ამისი წინაჲსწარ ვაქო საქმეთა
Line of ed.: 27     
მათ სიმჴნენი ანუ სიტყუათა მათ წინაჲსწარმეტყუელებანი? რამეთუ ორთა-ვე
Line of ed.: 28     
შინა ვჰპოვებთ ამას წინაჲსწარმეტყუელსა სიტყჳთა, და საქმითა მსგავსებულ
Line of ed.: 29     
უფალსა თჳსსა. 2.2. მწყემს Page of sec. ed.: 2  ცხოვართა ვჰპოვებ ამას, დაფარულად ცხებულ მეფედ
Line of ed.: 30     
გულისხმა-ვჰყოფ, და მძლავრსა მას ამის მიერ დაცემულსა ვხედავ, და ღუაწლი
Line of ed.: 31     
განქარვებული უწყი, და ერსა მონებისაგან განთავისუფლებულსა ვხედავ, და
Line of ed.: 32     
ამისა შემდგომად საულისგან მოძულებულ და ვითარცა მტერი და მზაკუვარი
Line of ed.: 33     
მისგან ვლტოლილ და განძებულ, უდაბნოსა დამალულ, და რომელ იგი პირველ
Line of ed.: 34     
მოძულებულ იყო საულისგან მეფედ ისრაჱლსა ზედა დადგომილ.

Chapter: III  
Page of ed.: 241  
Line of ed.: 35        
3.1. აწ ვინმე არა ჰნატრიდეს მართალთა მათ მამათ-მთავართა, რომელთა არა
Line of ed.: 36     
სიტყჳთ ხოლო წინაჲსწარ ყოფადთა მათთჳს ქადაგებდეს, არამედ საქმით-ცა,
Line of ed.: 37     
რომელ იგი ქრისტეს ზედა იქმნა, იგინი ვნებით აღესრულნეს? და ნანდჳლ-ვე
Page of ed.: 242   Line of ed.: 1     
გულისხმის-საყოფელ არს რომელ ესე წინა გჳც, რომელთა წინაჲსწარ
Line of ed.: 2     
ნეტართა მათ წინაჲსწარმეტყუელთა გინათუ სიტყჳთ ანუ თუ საქმითა სულიერითა
Line of ed.: 3     
იქმოდეს. 3.2. ესე სახენი და საქმენი ჩანან განმზადებულთა მათთჳს, მისთჳს
Line of ed.: 4     
რომელ იგი განმზადებულ იყო შემდგომად ჟამთა აღმასრულებელ შჯულისა
Line of ed.: 5     
და წინაჲსწარმეტყუელთა; მოვიდა სოფლად სამართლისა გამოჩინებად,
Line of ed.: 6     
რომელი იგი მოვიდა და სახარებითა მით თავი გამოგჳცხადა და იტყოდა: "მე ვარ
Line of ed.: 7     
გზაჲ და სამართალი და ცხორებაჲ", და რამეთუ იგი იყო მართალ და ჭეშმარიტ
Line of ed.: 8     
და ყოველთა მაცხოვარ. 3.3. ვითარ არა გულისხმა-ვყოთ რომელი იგი წინაჲსწარ
Line of ed.: 9     
ნეტარისა დავითისგან იქმნა და შემდგომად მჴსნელისაჲ Page of sec. ed.: 3  მის მიერ აღსრულებულ
Line of ed.: 10     
და მადლითა ნიჭად წმიდათა ეკლესიათა მიცემულ?
Chapter: IV  
Page of ed.: 242  
Line of ed.: 10                 
4.1. თანა-გუაც პირველ სახე
Line of ed.: 11     
უკუანაჲსკნელთა მათთჳს თხრობად, რაჲთა ადვილად თქუმულისა მისთჳს-ცა
Line of ed.: 12     
შემძლებელ იყოს ცნობად. ორნი ესე ცხებანი იქმნებოდეს ნეტარისა სამოელისგან:
Line of ed.: 13     
ერთი საულს ზედა და ერთი დავითის ზედა. ხოლო საულ თავის-მოთნებით
Line of ed.: 14     
წარდგა ცხებასა მას, არა თუ ვითარცა ღირსი ღმრთისა მიერ, არამედ ვითარცა
Line of ed.: 15     
კაცი ერთი გარდამავალი შჯულისაჲ; და კაცი მეფედ გამოთხოვილ განრისხებით
Line of ed.: 16     
მიაწია მათ ზედა დამრეკლად. რამეთუ ესრე-ვე სახედ სადა-მე ჰეროდე,
Line of ed.: 17     
კაცი გარდამავალი შჯულისაჲ, კაცთა ცოდვილთა ზედა Page of sec. ed.: 4  მეფობდა. 4.2. და დავითს
Line of ed.: 18     
ეცხო ფარულად ბეთლემს, რამეთუ განმზადებულ იყო ბეთლემს ზეცისა
Line of ed.: 19     
იგი მეუფჱ შობად, და ესე არა ფარულად ცხებულ მამისაგან სოფელსა შინა
Line of ed.: 20     
განცხადნა, ვითარცა წინაჲსწარმეტყუელი იგი იტყჳს: "ამისთჳს გცხო შენ ღმერთმან,
Line of ed.: 21     
ღმერთმან შენმან საცხებელი სიხარულისაჲ უმეტჱს მოყუასთა შენთა".
Line of ed.: 22     
4.3. და საულს რქითა ვითარცა კეცისაჲთა ეცხო, რამეთუ საწუთრო იყო მეფობაჲ
Line of ed.: 23     
მისი და ადრე-ადრე შემუსრვილ. ხოლო დავითს ძლიერებისა რქითა ეცხო;
Line of ed.: 24     
წინაჲსწარ წინაჲსწარმეტყუელისა მიერ მოუწყებელ მისთჳს რომელი იგი პატიოსნითა რქითა
Line of ed.: 25     
ძლევასა გამოაჩინებდა ზედა სიკუდილსა. და თჳთ დავით გალობათა მათ
Line of ed.: 26     
შინა წინაჲსწარმეტყუელებით იტყჳს: "და იჴსნეს რქათაგან მარტორქისათა Page of sec. ed.: 5 
Line of ed.: 27     
სიმდაბლჱ ჩემი". ხოლო მოსჱ წინაჲსწარმეტყუელებით შემსგავსებულად
Line of ed.: 28     
კურთხევათა მათ შინა იტყჳს: "პირმშო ზუარაკის შუენიერებაჲ მისი;
Line of ed.: 29     
რქა ვითარცა მარტორქისა რქანი მისნი, და მით ნათესავთა დასცემდეს".
Line of ed.: 30     
4.4. ამისთჳს-ცა სამოელს უფალი ამცნებდა და ეტყოდა: "აღავსე რქაჲ ეგე შენი
Line of ed.: 31     
ზეთითა, და წარგავლინო შენ ბეთლემს, რამეთუ ვპოვე ძეთა შორის იესესთა
Line of ed.: 32     
ჩემდა მეფედ". წინაჲსწარ გჳჩუენებს წინაჲსწარმეტყუელისა მის მიერ
Line of ed.: 33     
ყოფადთა მათთჳს. 4.5. და საულ მეფობდა ისრაჱლსა ზედა; და დავით ფარულად
Line of ed.: 34     
ცხებულ; განეშორა ურჩებისათჳს წმიდაჲ სული საულისგან და შევიდა მისა
Line of ed.: 35     
სული იგი უკეთური უფლისა მიერ.

Line of ed.: 36        
4.6. წეს-არს, რამეთუ გარდამავალსა მას ზედა შჯულისასა ჯერ-არს ანგელოზისა
Line of ed.: 37     
ფიცხლისა ჴელთა მიცემად. და გამორჩეული Page of sec. ed.: 6  იგი გულის-აგან ღმრთისაჲსა
Line of ed.: 38     
დავითი სიბრძნითა ზეცისაჲთა შემკულ; ამისთჳს-ცა წამებს წიგნი იგი და
Line of ed.: 39     
იტყჳს: "და იყო დავით გულისხმის-მყოფელ ყოველსა ზედა და უფალი იყო
Line of ed.: 40     
მის თანა".

Chapter: V  
Page of ed.: 243  
Line of ed.: 1        
5.1. ესე ყრმა კაც იყო და მწყსიდა სამწყსოსა იესეს მამისა თჳსისასა, ვითარცა
Line of ed.: 2     
ქრისტე განყრმობილ ძე მამისაგან იყო, განყრმობითა წმიდათა მიმართ
Line of ed.: 3     
მწყემსად ჭეშმარიტად მამისა მიერ გამოჩნდა. 5.2. ამან კეთილითა განწესებითა საფსალმუნე
Line of ed.: 4     
იგი განაგო; და შჳდძალსა მას ქნარსა თჳთ გჳჩუენებს, და დაცემითა
Line of ed.: 5     
ძალსა მას კურთხევასა ზეცად აღავლინებდა, და ზრახვასა მას ცხადად ყოველთა
Line of ed.: 6     
მიმართ წინაჲსწარ მიაუწყებს, და სულსა მას უკეთურსა საულისგან განსდევნის.
Line of ed.: 7     
5.3. ამისი Page of sec. ed.: 7  შეშურდა საულს და მოიძულა, და ვითარცა თჳსისა მიმართ
Line of ed.: 8     
ბოროტის-მყოფელისა მოკლვად უმზირდა; და მთავრად ერსა მას ზედა ზაკუვით
Line of ed.: 9     
დაადგინა და მოღუაწედ ერსა მას ზედა განაჩინა. ეგულებოდა ვითარ-მცა ჴელთა
Line of ed.: 10     
მათ უცხოთესლთასა შეაგდო.

Line of ed.: 11        
5.4. ესე სათნო ყოფილ თუალთა წინაშე ერისა მის, რამეთუ ესე იყო
Line of ed.: 12     
რომელი შევიდოდა და გამოვიდოდა წინაშე მათსა, და ერსა მას დამონებისაგან
Line of ed.: 13     
ნათესავთაჲსა განარინებდა, და უღმრთოთა მათ და ურწმუნოთაგან მახჳლითა
Line of ed.: 14     
შურსა ეძიებდა.

Chapter: VI  
Page of ed.: 243  
Line of ed.: 15        
6. ესე ვითარცა იხილეს უცხოთესლთა მათ, აღიძრნეს; და ვითარცა იხილეს
Line of ed.: 16     
ძლიერებაჲ მისი, დაჰკჳრდეს. და შეკრიბეს ბანაკი მათი ბრძოლად სოქოთს ჰურიასტანისასა,
Line of ed.: 17     
და განეწყვნეს საშუვალ სოქოთსა და აზეკსა კაფარნაიმს. და
Line of ed.: 18     
საულ და ყოველი ერი ისრაჱლისაჲ შეკრბეს ჴევსა მას და განემზადნეს ბრძოლად
Line of ed.: 19     
უცხოთესლთა მათ მიმართ; და უცხოთესლნი იგი დგეს მთასა მას ერთკერძო, \
Line of ed.: 20     
{და ისრაიტელნი იგი დგეს მთასა მას ერთკერძო;} და უბჱ ერთი იყო საშუვალ მათსა.

Line of ed.: 21        
და წარმოდგა კაცი ერთი ნათესავისა მისგან უცხოთესლთაჲსა, სახელი ერქუა
Line of ed.: 22     
მას გოლიად გეთელ. სიმაღლჱ მისი -- ოთხ წყრთა და მტკაველ; და ჩაფხუტი
Line of ed.: 23     
რვალისაჲ ზედა თავსა მისსა; და ჯაჭუსა მისსა ქაშქანი ვითარცა ჯაჭჳსა
Line of ed.: 24     
დასადებელისაჲ რომელ შთაეცუა, და სასწორი ჯაჭჳსა Page of sec. ed.: 8  მისისაჲ სამ ათას სიკლა
Line of ed.: 25     
სპილენძისაჲ; და საწმერთულნი სპილენძისანი ბარკალთა მისთა, და ფარი სპილენძისაჲ
Line of ed.: 26     
ბეჭთა მისთა, და ბუნი ჰორლისა მისისაჲ ვითარცა ლვილი ქსლისაჲ,
Line of ed.: 27     
ექუსას სასწორ რკინის ჰორლის პირი მისი. და რომელსა აქუნდა ჯაჭუჭური
Line of ed.: 28     
მისი ვიდოდა წინაშე მისა, და დგა და ჴმა-ყო ბანაკისა მიმართ ისრაიტელთაჲსა
Line of ed.: 29     
და თქუა: "რაჲსა მოხუალთ ბრძოლად ჩუენდა? არა მე ვარ-ა უცხოთესლი, და
Line of ed.: 30     
თქუენ ებრაელნი საულისნი? გამოირჩიეთ თქუენ კაცი რომელი გამომიჴდეს
Line of ed.: 31     
მე; და თუ იყოს, და მძლოს მე, ვიყვნეთ თქუენდა მონა; და უკუეთუ მე ვსძლო
Line of ed.: 32     
და მოვკლა იგი, ხართ-მცა თქუენ ჩუენდა მონა და გუმონებდით ჩუენ".

Line of ed.: 33        
და ეტყოდა უცხოთესლი იგი: "აჰა ესერა მე გაყუედრებ დღეს თქუენ; აწ
Line of ed.: 34     
გამოავლინეთ კაცი და შევიმთხჳნეთ ურთიერთას". და ესმა საულს და ყოველსა
Line of ed.: 35     
ისრაჱლსა სიტყუაჲ იგი უცხოთესლისაჲ მის, და შეეშინა ფრიად.
Chapter: VII  
Page of ed.: 243  
Line of ed.: 35                 
7.1. და რამეთუ
Line of ed.: 36     
აღიძრნეს უცხოთესლნი იგი მას ჟამსა იხილეს დავითი და აღადგინეს
Line of ed.: 37     
ბრძოლაჲ მათა მიმართ, Page of sec. ed.: 9 
Line of ed.: 38     
მოგუასწავებს მას რომელი იგი გამოჩინებად იყო დავითისგან მჴსნელი
Line of ed.: 39     
სოფლისაჲ; და უკჳრდა სახელი მისი ნათესავთა ურწმუნოთა და სდევნიდეს წმიდათა.
Line of ed.: 40     
7.2. და ორნი იგი მთანი გამოჩინებულნი მოგუასწავებენ ორთა მათ შჯულთა,
Line of ed.: 41     
ერთი იგი რომელ წიგნ წერით იყო, და მეორჱ იგი რომელ მადლით
Line of ed.: 42     
იყო. 7.3. ხოლო რომელსა იგი იტყჳს ვითარმედ უბჱ ერთი იყო საშუვალ მათსა-ო,
Page of ed.: 244   Line of ed.: 1     
რამეთუ ადგილი იგი რომელ საშუვალ იყო ორთა მათ მთათა უბჱ ითქუმის,
Line of ed.: 2     
რაჲთა მით გამოაჩინოს შეტყუვილი, და გულის-თქუმასა ამის სოფლისასა ამსგავსებს
Line of ed.: 3     
უბესა მას, რომლისა მიმართ გულის-თქუმითა კაცნი ურჩებითა მოწყდებიან.
Line of ed.: 4     
7.4. და რომელსა იტყჳს: "გამოჴდა კაცი ერთი ძლიერი ბანაკისა მისგან
Line of ed.: 5     
უცხოთესლთაჲსა, და სახელი მისი Page of sec. ed.: 10  გოლიად " ამას მოგუასწავებს რამეთუ ეშმაკი
Line of ed.: 6     
უცხოთესლთა მიერ იქმოდა თჳსსა ნებასა შეჭურვილ ვითარცა ჯაჭუჭურითა,
Line of ed.: 7     
განმზადებული ბრძოლად სოფლისა მიმართ შეურაცხ-ყოფად წმიდათა და
Line of ed.: 8     
ყუედრებითა წინა-დაცუეთილთა მიმართ. 7.5. ამისთჳს სიქადულით იტყჳს: "არა მე
Line of ed.: 9     
ვარ-ა უცხოთესლი ერთი და თქუენ ებრაელნი საულისნი?"; და იგი განცხადებულად
Line of ed.: 10     
შერაცხილ არს უცხოთესლად და ურწმუნოდ ღმრთისა.

Line of ed.: 11        
7.6. ამისთჳს წერილი იგი და საზომი საშუვალ განაჩინა, რაჲთა მათ გამო რომლითა
Line of ed.: 12     
განძლიერდებოდა გულისჴმა-ვყოთ. და რომელ-იგი Page of sec. ed.: 11  თქუა ვითარმედ " ოთხ
Line of ed.: 13     
წყრთა და მტკაველო", ოთხნი კიდენი ქუეყანისანი გჳჩუენნა, რომელთა მიმართ
Line of ed.: 14     
ეშმაკმან თჳსი იგი მძლავრებაჲ აჩუენა. 7.7. და მტკაველსა მას რომელსა იტყჳს,
Line of ed.: 15     
რამეთუ აღლაღნა და ღმრთისა მიმართ ჴდომად იწყო; და ამისთჳს თჳთ თავადისა
Line of ed.: 16     
ღმრთისაგან-ცა განიგალოს, შვილად ეშმაკისა გამოჩინებულ, რომლისაჲ იგი
Line of ed.: 17     
სახე მოაქუნდა წინაჲსწარ გოლიადს. 7.8. და რომელსა იგი იტყჳს, ვითარმედ ქაშქანი
Line of ed.: 18     
ჯაჭჳსა მისისაჲ სისხოჲ ვითარცა ჴელ-ბორკილისაჲ, განცხადებულად გჳჩუენებს
Line of ed.: 19     
გუელისასა მას ჴურელსა და მისთა მათ მრავალ-მანქანებათა კბენისათა. 7.9. და
Line of ed.: 20     
რამეთუ ხუთასსა სასწორსა ჯაჭჳსა მისისასა იტყჳს, რამეთუ Page of sec. ed.: 12  წარსრულ
Line of ed.: 21     
ხუთ ათასნი წელნი და ხუთ ათასისა წლისა შემდგომად მოვიდა მჴსნელი იგი
Line of ed.: 22     
სულისაჲ ბრძოლად, არამედ ვითარცა კაცთა მსგავსად თჳსნი იგი ჴორცნი ბრძოლად
Line of ed.: 23     
შეადგინნა. და ვითარცა გოლიადი დავითისგან დაემჴუა, ეგრე-ცა ქრისტესგან
Line of ed.: 24     
მაცთური იგი იძლია. თავი გუელისაჲ მის მოჰკუეთა. 7.10. "იყო გოლიადისი
Line of ed.: 25     
იგი ჩაფხუტი რვალისაჲ თავსა მისსა და საწმერთულნი სპილენძისანი ბარკალთა
Line of ed.: 26     
მისთა". ამპარტავანებასა და საშინელებასა მისსა გჳჩუენებს, პირად-პირადითა
Line of ed.: 27     
ჯაჭუჭურითა შეჭურვილ.

Line of ed.: 28        
და უცხოჲ იგი კაცი არა თუ ვითარცა იგი დასაბამსა იქმნა, ეგრეთ სოფელსა
Line of ed.: 29     
გამოეცხადა. ამის თანა Page of sec. ed.: 13  მახჳლსა-ცა იტყჳს რამეთუ ამპარტავანებაჲ
Line of ed.: 30     
იყო მის თანა სიტყუათა მათ სიბილწით ყუედრებათა. 7.11. და რომელსა-იგი იტყჳს:
Line of ed.: 31     
"ფარი სპილენძისაჲ ბეჭთა მისთა" სიმრგულესა ყოვლისა სოფლისასა მისა მიმართ
Line of ed.: 32     
შეკრებასა და ჴელთ-დებასა იტყჳს, ვითარცა იოვანე იტყჳს ვითარმედ: "სოფელი ყოველი
Line of ed.: 33     
რორინებასა შინა არს-ო". 7.12. და ბუნი ჰორლისა მისისაჲ ვითარცა ლვილი
Line of ed.: 34     
მექსლეთაჲ; რომელთა-მე ქსელთასა იტყჳს, Page of sec. ed.: 14  არამედ მათთჳს რომელნი ამაოებასა
Line of ed.: 35     
ზრახვენ და ეშმაკსა დამორჩილებულ არიან? ვითარცა ესაია იტყჳს, ვითარმედ:
Line of ed.: 36     
"ქსელი მათი არა საჴმარად სამოსლად იყოს, რამეთუ ვითარცა ქსელსა
Line of ed.: 37     
დედაზარდლისასა ქსოვენ, რამეთუ საქმენი მათნი არიან საქმე უშჯულვების".
Line of ed.: 38     
7.13. რამეთუ იტყჳს " ექუსას სასწორ ჰორლის პირი მისი " გჳჩუენებს რამეთუ
Line of ed.: 39     
განმზადებულ არს მოსლვად მაცთური იგი ღმრთად სახელ-დებითა, რომელ
Line of ed.: 40     
არს ანტექრისტე.

Chapter: VIII  
Page of ed.: 244  
Line of ed.: 41        
8.1. ესე განლაღებულ გულითა და ჯაჭუჭურსა თჳსსა მოსავ ყოფილ, დადგა შორის
Line of ed.: 42     
მათსა, ღაღად-ყო აღლაღებითა და თქუა: "გამოავლინეთ კაცი რომელი
Page of ed.: 245   Line of ed.: 1     
გამომიჴდეს მე ბრძოლად, და განვჴდეთ ორნი-ვე". 8.2. ჰხედავთ-ა, საყუარელნო,
Line of ed.: 2     
რამეთუ უცხო არს სიტყუაჲ იგი და სავსე შეძლებითა ეშმაკისაჲთა? რამეთუ
Line of ed.: 3     
თქუა "გამომიჴედინო", აჩუენა აწ რომელ ესე Page of sec. ed.: 15  სოფელსა შინა იქმნებიან არა
Line of ed.: 4     
თუ სხჳთ რაჲთ იქმნებიან, არამედ რომელი იგი დასაბამითგან კაენის მიერ იქმნა,
Line of ed.: 5     
და ძმაჲ თჳსი აბელ მოკლა, და პირველ სოფელსა შინა კლვაჲ და შური
Line of ed.: 6     
და ანგაჰრებაჲ შემოჰფინა. და აწ მის მიერ გოლიადის პირითა დავითი იგინა,
Line of ed.: 7     
და ყოველი იგი ერი შეურაცხ-ყო.

Chapter: IX  
Page of ed.: 245  
Line of ed.: 8        
9.1. რომელ-იგი საულ ვითარცა იხილა, ჯაჭუჭური მისი და მოუგონელი იგი
Line of ed.: 9     
საშინელებაჲ და სიმაღლე ქმნულებისა მისისაჲ, და დიდი სიქადული სიტყუათა
Line of ed.: 10     
მისთაჲ ვითარცა ესმა, შეეშინა და ზარ-განჴდილ იქმნა გულითა; თანა-ედვა
Line of ed.: 11     
საულს შიშითა მით შეძრწუნებაჲ, რაჲთა ნეტარი იგი დავით იდიდოს და
Line of ed.: 12     
მის მიერ ღუაწლი იგი აღესრულოს, და ჩუენდა მომართ მჴდომსა მას დარცხუენეს
Line of ed.: 13     
და იძლიოს.

Line of ed.: 14        
9.2. და რამეთუ ყოველთა ზედა მძლავრ იყო ეშმაკი და ყოველთა ადვილად
Line of ed.: 15     
ჴელთ-იდებდა და ყოველთა ცხოვლივ შთანსთქმიდა, ამისთჳს გოლიადის პირითა
Line of ed.: 16     
იზახებდა და იტყოდა: "გამოავლინეთ კაცი, და ვეწყვნეთ ურთიერთას"; რამეთუ
Line of ed.: 17     
არა ვინ იპოვა რომლითა-მცა ვინმე ემსგავსა ჯაჭურჭურსა მისსა.

Chapter: X  
Page of ed.: 245  
Line of ed.: 18        
10.1. აწ ესე ყოფილ ყოველთა ზედა მძლავრ გამოჩინებულ და შიშსა
Line of ed.: 19     
სიკუდილისასა შეყენებულ. ჰრქუა ნეტარმან მან დავით საულს: "ნუ შეძრწუნდებინ
Line of ed.: 20     
გული უფლისა ჩემისა მეფისაჲ; განუჴდეს მონაჲ შენი და ემთხჳოს
Line of ed.: 21     
უცხოთესლსა მას". 10.2. ამას მოგუასწავებს რამეთუ ყრმისა მის დავითისგან Page of sec. ed.: 16  იძლიოს
Line of ed.: 22     
ყოვლითა-ვე მჴდომი იგი, და საულ კაცი მოშიში იყო, რამეთუ კაცთასა
Line of ed.: 23     
ზრახვიდა და სიტყჳსა მის ძალი არა გულისხმა-ეყო, რომლისათჳს-ცა იგი ეტყოდა:
Line of ed.: 24     
"ვერ განუჴდე უცხოთესლსა მას; შენ ყრმა ხარ, და იგი კაცი მოღუაწე
Line of ed.: 25     
სიყრმით მისითგან". 10.3. ჰხედავ-ა რამეთუ განცხადებულად გჳჩუენებენ წიგნნი
Line of ed.: 26     
ჭეშმარიტებასა მას? და რომელ იგი თქუა ვითარმედ "ყრმა ხარ-ო" აჩუენა
Line of ed.: 27     
სიტყჳსა მის ძალი დამკჳდრებულ მის თანა, რომელი იყო ყრმა ჭაბუკ, გრემან და
Line of ed.: 28     
ქმნულ-კეთილ თუალითა, რამეთუ აქუნდა მამისა მიერ ჴელმწიფებაჲ საშჯელისაჲ,
Line of ed.: 29     
თხელ ჴორცნი ხილვითა, დიდ სულიერად გულისხმის-ყოფითა. და საულ
Line of ed.: 30     
აყენებდა დავითს სიტყჳთა და დააყდუნებდა, რამეთუ ეტყოდა ვითარმედ:
Line of ed.: 31     
"კაცი მოღუაწე არს სიყრმით მისითგან", და ამით ყოფილსა მას გჳჩუენებს.
Line of ed.: 32     
რამეთუ დასაბამითგან ყოველნი ბრძოლითა მაცთურმან მან დაამჴუნა, და
Line of ed.: 33     
თჳსითა მით გესლითა და საწერტელითა სცა კაცსა მას სამოთხესა მას შინა:
Line of ed.: 34     
ევაჲ და მის მიერ ადამი; და Page of sec. ed.: 17  მერმე კაენი, რამეთუ შური აღადგინა ძმისა მის
Line of ed.: 35     
მიმართ; და ამისა შემდგომად გმირნი იგი: გულის-თქუმითა თჳსი იგი დაუმტკიცებელი
Line of ed.: 36     
თესლი მისთესა; და ქამის მიერ შიშულობაჲ მამისაჲ განბასრა. და
Line of ed.: 37     
მერმე ესავის მიერ იაკობი აოტა; და მერმე ნახპეტთა მათ მიერ
Line of ed.: 38     
იოსები ეგჳპტეს განიყიდა; და ფარაოჲს მიერ ერსა მას ძჳრნი შეაჩუენნა;
Line of ed.: 39     
რომელთა მიმართ მეორედ უდაბნოსა მას შინა-ცა ბრძოლა
Line of ed.: 40     
სცა, და იგინი განძღომილნი მთრვალობითა განავსნა კერპთ-მსახურებითა, და
Line of ed.: 41     
მათ ზედა გუელნი მკბენელნი მიავლინნა, და გულის-თქუმაჲ მისთესა სიძვითა
Line of ed.: 42     
ასულთა მათ მიმართ მადიამელთაჲსა {!}; და ყოველნი განაშორნა ღმრთისაგან
Page of ed.: 246   Line of ed.: 1     
და უდაბნოსა მას დასცნა; და მერმე გოლიადი შეჭურა და მოღუაწად კაცად
Line of ed.: 2     
წარმოადგინა ესევითართა სიტყუათა საულის მიერ სმენილთა.

Chapter: XI  
Page of ed.: 246  
Line of ed.: 3        
11.1. ესმა ნეტარსა დავითს, არა შეეშინა და არცა შეძრწუნდა, არამედ ჰრქუა:
Line of ed.: 4     
"მწყსიდა მონაჲ შენი ცხოვართა მამისა თჳსისათა, და არნ, რაჟამს მოვიდის
Line of ed.: 5     
ლომი გინათუ დათჳ Page of sec. ed.: 18  და წარიტაცის სამწყსოჲსაგან, წარვეწიი და გამოუღი პირისა
Line of ed.: 6     
მისისაგან; და ლომი იგი და დათჳ მოვკლი მე მონამან შენმან; და თუ
Line of ed.: 7     
ზედა მომიჴდის, მივაქციი და შევახნი ყიასა მისსა და მუნთქუეს-ვე მოვაშთვი. აწ
Line of ed.: 8     
შერაცხილ იყავნ უცხოთესლი ესე ვითარცა ერთი მათგანი. და არა მე განვიდე-ა
Line of ed.: 9     
და დავამჴუა იგი და აღვჴოცო დღეს ყუედრებაჲ ისრაჱლსა შორის? ანუ
Line of ed.: 10     
რაჲ ვინ არს უცხოთესლი ესე წინა-დაუცუეთელი, რომელი ესე აყუედრებს ბანაკსა
Line of ed.: 11     
მას ღმრთისა ცხოველისასა? და უფალმან რომელმან მიჴსნა მე პირისაგან
Line of ed.: 12     
ლომისა და მკლავთაგან დათჳსათა, მან-ვე მიჴსნეს მე ჴელთაგან ამის უცხოთესლისა
Line of ed.: 13     
წინა-დაუცუეთელისათა". და ჰრქუა საულ: "განუჴედ და უფალი
Line of ed.: 14     
იყავნ შენ თანა". 11.2. სანატრელი იგი ჴმაჲ, საღმრთოჲთა მით სიტყჳთა,
Line of ed.: 15     
რომელი იგი პირითა ნეტარისა მის დავითისითა ითქუა! მარქუ მე, ნეტარო
Line of ed.: 16     
დავით, ვითარმე ლომი და დათჳ შემწე ეყოფვის მწყემსსა ცხოვართასა, ანუ
Line of ed.: 17     
ოდეს Page of sec. ed.: 19  ცხოვარი ცოცხალი გამოუღი შუვათაგან მათთა? 11.3. რომელნი-მე წიგნნი შემძლებელ
Line of ed.: 18     
არიან წამებად შენდა ამისთჳს; თუ შენ თანა ესევითარი ყოფილ რაჲმე
Line of ed.: 19     
არს, არამედ სწინაჲსწარმეტყუელებ განმზადებულთა მათთჳს; უწყი რამეთუ
Line of ed.: 20     
სწინაჲსწარმეტყუელებ და არა სტყუვი. 11.4. რამეთუ მოვიდა ჭეშმარიტი დავითი,
Line of ed.: 21     
რომელი იგი მუცლისა შენისაგან წინაჲსწარ ქალწულისაგან იშვა, რომელმან
Line of ed.: 22     
სამწყსონი მამისა თჳსისანი დამწყსნა, და სიკუდილი ვითარცა ლომი
Line of ed.: 23     
მოაკუდინა, და დათჳ იგი ვითარცა ცოდვაჲ ამის სოფლისაჲ აჴოცა, და მგელი
Line of ed.: 24     
იგი მაცთური განჴადა, და კაცი იგი ვითარცა ცხოვარი მკუდარი აღადგინა, და
Line of ed.: 25     
ძელითა მით თავი გუელისა ამის შემუსრა, და ადამ ქუესკნელთაგან ჯოჯოხეთისათა
Line of ed.: 26     
ვითარცა ცხოვარი მკუდარი სიკუდილისაგან განარინა.

Line of ed.: 27        
11.5. ესე არიან სიტყუანი თქუმულნი წინაჲსწარ შენგან საულის მიმართ,
Line of ed.: 28     
რაჲთა ჩუენ-ცა Page of sec. ed.: 20  შევისწაოთ მართალი იგი მწყემსი, და მის მიერ ცნობილი
Line of ed.: 29     
მამაჲ ვადიდოთ.

Chapter: XII  
Page of ed.: 246  
Line of ed.: 30        
12.1. მოსრულ აწ ნეტარი იგი დავით, გუასწავენ ჩუენ სულიერნი იგი ზრახვანი,
Line of ed.: 31     
ვითარ წყობას სცემ გოლიადს თჳნიერ ჯაჭუჭურისა.

Line of ed.: 32        
საულ შენ ქუეყანისაჲთა შეგჭურავს, არამედ ვერ შემძლებელ ხარ მით
Line of ed.: 33     
ბრძოლად, რამეთუ უჩუეველ ხარ; ამისთჳს განაგდე მეცნიერებაჲ კაცთაჲ და
Line of ed.: 34     
მიიღე რომელი იგი ზეგარდამო ღმრთისა მიერ მოგემადლა. ჩაფხუტი თავსა
Line of ed.: 35     
დადგმულ, რამეთუ გაქუს გჳრგჳნი დაუჭნომელი განმზადებული ზეცას; ჯაჭჳ
Line of ed.: 36     
იგი ვითარცა სარწმუნოებაჲ შთაგიცუამს სიყუარულითა მით ქრისტესითა
Line of ed.: 37     
ჴორცნი შემოსილ; მახჳლი მოგაქუს გულის-აგან, რამეთუ გაქუს სიტყუაჲ იგი
Line of ed.: 38     
ზეცით გარდამო დამკჳდრებული შენ თანა; გაქუს წინაშე შენსა ფარი-ცა, ძალი
Line of ed.: 39     
სულისა წმიდისაჲ მოგებულ, რომლითა შემძლებელ ხარ ისართა მათ
Line of ed.: 40     
უკეთურისათა დაშრეტად; და რამეთუ ესე ყოველი Page of sec. ed.: 21  შენ თანა არს, არა შეგეშინა
Line of ed.: 41     
მძლავრისა მისგან. 12.2. ამათ თანა სხუასა რას-მე გჳჩუენებ; შთასადებელსა ვითარცა
Line of ed.: 42     
მწყემსსა გაქუს რომლისა მიერ მოგუასწავებ ეკლესიად, რომლისაგან მოსწუელს
Line of ed.: 43     
ვითარცა სძესა მრავალთა დასატკბობელ. და ხუთთა ქვათა მრგუალთა
Page of ed.: 247   Line of ed.: 1     
ნაღუარევისაგან შთასდებ მას შინა: მოგუასწავებ ხუთთა მათ შჯულთა
Line of ed.: 2     
ეკლესიასა შინა Page of sec. ed.: 22  ვითარცა ახალსა შჯულსა შინა განსუენებასა. გაქუს შენ თანა
Line of ed.: 3     
კუერთხი-ცა, რამეთუ ზრახვითა ამით მეუფესა მას და მღდელთ-მოძღუარსა ქრისტესა
Line of ed.: 4     
მოგუასწავებ. გაქუს ჴელთა შურდული-ცა, რომელ არს მცნებაჲ შჯულისაჲ,
Line of ed.: 5     
ვითარმედ: "შეიყუარო უფალი ღმერთი შენი". 12.3. კეთილ არს შენი ეგე
Line of ed.: 6     
ჭურვილებაჲ, ნეტარო დავით; უდიდეს არს უფროჲს გოლიადისა, უძლიერეს
Line of ed.: 7     
არს უფროჲს რკინისა და რვალისა. რაჲ-მცა ესწორა ქუეყანისაჲ ესე ზეცისასა
Line of ed.: 8     
მას? ანუ რაჲ სწორება არს განქარვებადი ესე განუქარვებელისა მის მიმართ?
Line of ed.: 9     
ანუ რაჲ შემძლებელ არს მეცნიერებაჲ კაცთაჲ უფროჲს მისა რომელი Page of sec. ed.: 23 
Line of ed.: 10     
იგი შენდა ღმრთისა მიერ მოცემულ არს? ამისთჳს ურწმუნოჲსა მის გოლიადის
Line of ed.: 11     
თუალთა უჭურველად შჩნდი, არამედ ზეცისაჲთა მით ძალითა ყოვლით
Line of ed.: 12     
კერძო-ვე შეჭურვილ იყავ სარწმუნოვებითა და მოშიშებითა ღმრთისა მიმართ
Line of ed.: 13     
და წრფელითა გონებითა, რომელი ღმრთისა მხოლოჲსა მიერ გამოჩინებულ
Line of ed.: 14     
იყო, ხოლო კაცთა გონებაჲ ვერ შემძლებელ არს ხილვად.

Chapter: XIII  
Page of ed.: 247  
Line of ed.: 15        
13.1. ესე ვითარცა იხილა უცხოთესლმან მან თქუა: "ძაღლი ნუ ვარ-ა მე, რამეთუ
Line of ed.: 16     
ზედა მომიხუალ კუერთხითა და ქვითა? გამომიჴედ, და მივსცნე ჴორცნი
Line of ed.: 17     
შენნი საჭმლად მფრინველთა ცისათა", და შეაჩუენებდა უცხოთესლი იგი დავითსა
Line of ed.: 18     
ღმერთთა მისთა.

Line of ed.: 19        
13.2. ჰხედავ-ა რამეთუ განცხადებულითა გულითა აღიარა გოლიადმან მან, რომელმან
Line of ed.: 20     
თავისა თჳსისათჳს თქუა ძაღლ და ბილწ. რომლისა მისგან დავითს
Line of ed.: 21     
არა შეეშინა, Page of sec. ed.: 24  თქუმულისა მისგან სიტყჳსა, და არცა ჯაჭუჭურისა მის ბრკინვალისაგან (!),
Line of ed.: 22     
და არცა თუ საშინელისა მის სიმაღლისაგან; არამედ ჰრქუა მას:
Line of ed.: 23     
"შენ ზედა მომიხუალ მახჳლითა და ჰორლითა, და მე მოგივალ სახელითა უფლისა
Line of ed.: 24     
ყოვლისა მპყრობელისაჲთა, ბანაკისა ამისგან ისრაიტელთაჲსა რომელთა
Line of ed.: 25     
აყუედრებ დღეს. და შემოგაყენოს ღმერთმან ჴელთა ჩემთა, და მივსცნე
Line of ed.: 26     
ჴორცნი შენნი და ჴორცნი ერისა შენისანი საჭმლად მფრინველთა ცისათა და
Line of ed.: 27     
მჴეცთა ქუეყანისათა; და უწყოდიან ყოველთა ვითარმედ არს ღმერთი ისრაჱლსა
Line of ed.: 28     
შორის".

Chapter: XIV  
Page of ed.: 247  
Line of ed.: 29        
14.1. ესე ვითარცა ესმა მძლავრსა მას გოლიადს, განრისხნა გულის-წყრომითა ვითარცა
Line of ed.: 30     
მჴეცი; ქუხდა თჳსისა მის ძალისა მოსავ ყოფილ, და დავით ვითარცა
Line of ed.: 31     
ყრმაჲ შეურაცხ-ყო, და ღმერთსა მისსა აყუედრებდა. და თჳსისა თავისა სიკუდილსა Page of sec. ed.: 25 
Line of ed.: 32     
არა ჰგონებდა და არცა საშჯელსა ღმრთისასა. მუნქუეს-ვე აღივსო გულის-წყრომითა,
Line of ed.: 33     
და მიეტევა დავითის ზედა, თჳსსა მას ჯაჭუჭურსა მოსავ ყოფითა; \
Line of ed.: 34     
სწრაფითა რთხმითა აღამაღლებდა ჴორცთა, შესძრვიდა ჯაჭუჭურსა თჳსსა და
Line of ed.: 35     
თავსა ყრიდა, უთქუმიდა გულსა შინა, იმუღრობდა ვითარცა ზუარაკი, მუოდა
Line of ed.: 36     
ვითარცა ლომი. და აღიპყრა ვიდრე სიმაღლედ თჳსადმდე გუთურფარი თჳსი,
Line of ed.: 37     
და აჩუენებდა მარჯუენესა ჴელსა ბრკიალებითა ჰოროლსა მას, და დგა; არა
Line of ed.: 38     
ვითარცა კაცისა მიმართ ბრძოლასა ჰყოფდა, არამედ ვითარცა რკინისა ზღუდეთა
Line of ed.: 39     
განხეთქად ეგულებოდა; განძჳნდა და ურთიერთას შეჭკერა თჳსი იგი ჯაჭუჭური
Line of ed.: 40     
და დგა საშუვალ ბანაკსა მას, და განიხადდა ნეტარსა მას დავითს. 14.2. და
Line of ed.: 41     
იყო ხილვაჲ ახალი; ყოველი-ვე ნათესავი უცხოთესლთაჲ დგა მთასა მას Page of sec. ed.: 26  ერთკერძო;
Line of ed.: 42     
ჰხედვიდეს გოლიადსა განლაღებულსა, და რაჲ შემთხუევად იყო მისა
Page of ed.: 248   Line of ed.: 1     
არა უწყოდეს. ეგრე-ცა საულ და ყოველი ერი მისი დგეს მთასა მას ერთკერძო;
Line of ed.: 2     
ჰხედვიდეს იგინი-ცა დავითსა, და არა მცირჱ შიში იყო მათ ზედა, რამეთუ
Line of ed.: 3     
ჭაბუკსა კაცსა ჰხედვიდეს უჭურველსა კაცისა მიმართ სრულისა შეუმთხუეველისა;
Line of ed.: 4     
ყოველი კაცი იმიერ ამიერ ღუაწლსა მას ჰხედვიდეს; ხოლო მათ
Line of ed.: 5     
არა უწყოდეს რაჲ იგი შემთხუევად იყო მისა.
Chapter: XV  
Page of ed.: 248  
Line of ed.: 5                 
15.1. და დავით გულსა თჳსსა ღმრთისა
Line of ed.: 6     
მიმართ ილოცვიდა; ხოლო გოლიად ჯაჭუჭურითა მით იქადოდა; უწყოდა დავით
Line of ed.: 7     
რამეთუ არა მახჳლითა და ჰორლითა იჴსნნეს უფალმან მონანი თჳსნი.
Line of ed.: 8     
მიეახლა, აღმოიღო ქვაჲ ერთი და შთადვა შურდულსა, შესტყორცა, და სცა
Line of ed.: 9     
შუბლსა მისსა და შთასტეხა ჩაფხუტი და შთავარდა ტჳნსა მისსა, დაემჴუა პირსა
Line of ed.: 10     
თჳსსა ზედა ქუეყანასა.

Line of ed.: 11        
15.2. საკჳრველ არიან, საყუარელნო, ყოფილნი Page of sec. ed.: 27  იგი ზრახვანი. შეჰგვანდა გოლიადისა
Line of ed.: 12     
მის წყლულებითა მით დაცემად, მუილითა მით ქვისაგან ზეუკუნ დაცემად;
Line of ed.: 13     
არამედ რამეთუ სულიერად იყო ყოფადი იგი, და არა კაცობრივ, რაჲთა
Line of ed.: 14     
ძალი ღმრთისაჲ ამას შინა-ცა გამოჩნდეს, და წყლული იგი გოლიად დაემჴუა
Line of ed.: 15     
პირსა თჳსსა ზედა, რაჲთა თაყუანის-სცეს მძლესა მას სიტყუასა ღმრთისასა
Line of ed.: 16     
რომელი იყო დავითის თანა, რომლისა ძლევად ვერ ვის ჴელ-ეწიფების. 15.3. დადგა
Line of ed.: 17     
მას ზედა ნეტარი დავით; აღმოჰჴადა მახჳლი მისი-ვე და მოჰკუეთა თავი, და
Line of ed.: 18     
გამოაჩინა მისი იგი ძლევაჲ, ვითარცა ქრისტემან, ვითარ იგი დატკებნა თავი
Line of ed.: 19     
გუელისაჲ მის და გამოაჩინა თჳსი იგი ძალი მის ზედა. და მას ჟამსა, ვითარცა
Line of ed.: 20     
იხილეს უცხოთესლთა მათ ძლიერი იგი მათი დამჴობილი, განიბნინეს იმიერ-ამიერ.
Page of sec. ed.: 28 Line of ed.: 21        
ხოლო ძენი იგი ისრაჱლისანი, მძლენი დავითის მიერ, დასტკებნიდეს
Line of ed.: 22     
ბანაკსა მათსა, ვითარცა თქუმულ იყო ღმრთისა მიერ: "აჰა ეგერა მიგეც
Line of ed.: 23     
ფლობაჲ დატკებნად გუელთა და ღრიაკალთა და ეშმაკისა და ყოველთა ძლიერებათა
Line of ed.: 24     
მისთა". 15.4. და დავით, ვითარცა მოჰკუეთა თავი იგი გოლიადისი, მოაქუნდა და
Line of ed.: 25     
დადგა შორის ერსა მას და იტყოდა: "მოკერბით ყოველნი ეგე მონანი ღმრთისანი,
Line of ed.: 26     
და იხილეთ ახალი ზრახვაჲ, კაცი თჳსითა მახჳლითა დაკლულ, ვითარცა ეშმაკი
Line of ed.: 27     
თჳსითა მით უკეთურებითა დამჴობილ". 15.5. და აღიხილნა თუალნი თჳსნი მაღლად
Line of ed.: 28     
და თქუა: "ესე იყო-ა კაცი იგი რომელი ზრახვიდა თქუენ ზედა ძჳრსა? ხოლო
Line of ed.: 29     
აწ დაცემულ ძეს მომკუდარი. ესე პირი იტყოდა სიტყუათა
Line of ed.: 30     
დიდთა ღმრთისათჳს; ხოლო აწ მოკლებულ ჴმისაგან. ესე ენაჲ იყო რომელი
Line of ed.: 31     
გაყუედრებდა თქუენ; ხოლო აწ შეკრულ და დადუმებულ. ესე Page of sec. ed.: 29  თუალნი იყვნეს-ა
Line of ed.: 32     
რომელთა ეგულებოდა თქუენ ზედა ბოროტი? ხოლო აწ მომკუდარსა დაეყვნეს.

Chapter: XVI  
Page of ed.: 248  
Line of ed.: 33        
16.1. მას ჟამსა, ვითარცა იხილა დავითი იონათან, ძემან საულისმან, რამეთუ
Line of ed.: 34     
მოაქუნდა ჴელითა თჳსითა თავი უცხოთესლისაჲ მის, შეიყუარა იგი გულსა
Line of ed.: 35     
თჳსსა, და განიძარცუა იონათან სამკაული თჳსი და შეასხა დავითს და სარტყელი
Line of ed.: 36     
და ჯაჭუჭური თჳსი და მახჳლი და მშჳლდ-კაბარჭი თჳსი. 16.2. სარწმუნო
Line of ed.: 37     
არს რაჲ იგი იქმნა. თანა-ედვა ერსა მას რომელთა იგი შჯული იცოდეს,
Line of ed.: 38     
მისთჳს რომელი დავითისგან მეუფჱ ქრისტე, რომელმან მათთჳს ღუაწლსა
Line of ed.: 39     
სძლო, განძარცუვად მათგან Page of sec. ed.: 30  ყოველი დიდებაჲ მათი და მიცემად მისა რომელისა
Line of ed.: 40     
მიერ ეშმაკი განკფნა, სიკუდილი დაეყენა და ისრაჱლი განთავისუფლდა. 16.3. და
Page of ed.: 249   Line of ed.: 1     
ეკლესია გალობითა აღორძნდების და გალობასა დიდებითურთ ღმრთისა შესწირავს,
Line of ed.: 2     
რამეთუ იტყჳს წერილი იგი: "მიეგებვოდა მძნობარი იგი დავითსა, და
Line of ed.: 3     
იტყოდეს: დასცნა საულ ათასეულნი და დავით -- ბევრეულნი". 16.4. ვინ იყვნეს
Line of ed.: 4     
რომელნი იგი მიეგებვოდეს, არა თუ ეკლესიანი-ა რომელნი სარწმუნოვებით
Line of ed.: 5     
წარმომართებულ არიან და უფალსა მას და მეუფესა აღიარებენ და მისა მიმართ
Line of ed.: 6     
ბევრეულსა შესწირვენ? ანუ ვინ იყვნეს ბევრეულნი იგი, არამედ ნათესავნი
Line of ed.: 7     
კაცთანი რომელნი არიან ამას სოფელსა მორწმუნენი? ანგელოზთა ბევრეულნი
Line of ed.: 8     
ცათა შინა ადიდებენ რომელ იგი ცათა შინა იშვა მეუფჱ, და კაცთაგან
Line of ed.: 9     
ბევრეულნი აქებენ ყრმასა მას რომელი იგი დავითისგან იშვა, და სულნი ყოველთა
Line of ed.: 10     
წმიდათა მოწამეთანი მოელიან რომელი იგი ზეცით გამოჩნდეს რომელმან
Line of ed.: 11     
აღადგინნეს იგინი. 16.5. ხოლო საულს ამისთჳს გული უწყრებოდა რამეთუ ათასეულსა
Line of ed.: 12     
მას ხოლო მისცემდეს, და იგი, ვითარცა ესმა, აღიძრა; ხოლო მერმე
Line of ed.: 13     
სხუაჲ გოლიადი გამოჩინებულ. მარქუ მე, საულ, რაჲ ბოროტი ქმნა შენდა
Line of ed.: 14     
მიმართ ძემან იესესმან, რომელმან შენი იგი მტერი და ძჳრის-მზრახვალი Page of sec. ed.: 31  მოკლა?
Line of ed.: 15     
რაჲსა გშურს მართლისაჲ მის, უკუეთუ ღმრთისაგან იდიდა რაჲ-იგი
Line of ed.: 16     
მის მიერ იქმნებოდა, და აწ განჴორციელებული ცათა შინა მამისა თანა იდიდების?
Line of ed.: 17     
მეფჱ ხარ ექუსას ათასთა ხოლო ზედა, ხოლო ქრისტჱ ყოველთა დაბადებულთა
Line of ed.: 18     
ზედა. მეფე ხარ ქუეყანისა კაცთა ზედა, ხოლო ქრისტე ზეცისათა
Line of ed.: 19     
და ქუეყანისათა და ქუესკნელთასა. მეფე ხარ, ვითარცა კაცი საწუთროჲსა
Line of ed.: 20     
ჟამთაჲ, ხოლო ქრისტე საუკუნე მეუფჱ და სრული ჰგიეს, აწ და მარადის და
Line of ed.: 21     
უკუნითი უკუნისამდე. ამენ.
Page of sec. ed.:  




Text: Hipp.Rom._Cant.  
Hippolytus Romanus

De Cantico Canticorum



For the sake of easy collation, page and chapter numbers were added in accordance with the edition in
Traités d'Hippolyte
sur David et Goliath, sur le Cantique des cantiques et sur l'Antéchrist,
version géorgienne éditée par Gérard Garitte,
Louvain 1965
(Corpus Scriptorum Christianorum Orientalium, 263 /
Scriptores Iberici, 15),
pp. 32-70.




Page of ed.: 249  
Page of sec. ed.: 32 
Line of ed.: 22  
ნეტარისა იპოლიტეს თქუმული თარგმანებაჲ
Line of ed.: 23  
ქებაჲ ქებათაჲ


Chapter: I  
Page of ed.: 249  
Line of ed.: 24        
1.1. სიბრძნჱ აქუნდა სოლომონს, არა თუ თჳთ სიბრძნე იყო; მადლი პოვა
Line of ed.: 25     
ღმრთისა მიერ, ხოლო არა თუ თჳთ თავადი იგი მადლი იყო; შვილი იყო დავითისი,
Line of ed.: 26     
ხოლო არა თუ თჳთ თავადი ქრისტე იყო. 1.2. მ[ო]ე[მად]ლა ღმრთისა მიერ
Line of ed.: 27     
სამთა წიგნთა გამოთქუმად სოფელსა შინა, რომელთა სამთა წიგნთა ძალსა
Line of ed.: 28     
რას-მე გამოაჩინებს სულისა წმიდისა წინამძღურებითა, რამეთუ მოძღურებითა
Line of ed.: 29     
მადლისაჲთა მოპოვნილ სიტყუაჲ იგი და სიბრძნისა მის თანა დამკჳდრებითა
Line of ed.: 30     
არა უნაწილო ღმრთისაგან იქმნებოდა.

Line of ed.: 31        
1.3. სამსა რას-მე განყოფასა განუჩინებს, რამეთუ სამნი ესე წიგნნი ნებითა სულისა
Line of ed.: 32     
წმიდისაჲთა და ნეტარისა მის პირისა სულისა წმიდისაგან გამოითქუნეს.
Line of ed.: 33     
რამეთუ სული წმიდაჲ არს, რომელი გამოიტყოდა სამებასა, რაჲთა მადლი მამისაჲ
Line of ed.: 34     
და ძისაჲ და სულისა წმიდისაჲ განითქუას.

Line of ed.: 35        
1.4. რამეთუ წინაჲსწარ სიბრძნით გამოიტყჳს იგავთა, რომელთა მიერ დასაკჳრვებელი
Line of ed.: 36     
და გამოუჩინებელი მადლი მამისაჲ გამოითქუმის, და შესაკრებელი
Line of ed.: 37     
წიგნთაგან, რომელ დაბნელებულნი სიტყჳთა მის მიერ მეცნიერებისაჲთა
Page of ed.: 250   Line of ed.: 1     
გჳჩუენნა, რამეთუ ძჱ იყო. მესამედ ერთობით სულისა წმიდისასა რას-მე განაგებს,
Line of ed.: 2     
რომლისა შესხმასა მას სული წმიდაჲ ასწავებდა მრავალთა. 1.5. აწ სამნი ესე
Line of ed.: 3     
ერთობის წიგნ იქმნნეს, ხოლო მესამჱ იგი იყო აღბეჭდვითა სულისა წმიდისაჲთა,
Line of ed.: 4     
რამეთუ პირველ მამაჲ დასაკჳრვებელ და სიმდიდრჱ სიბრძნისაგან გამოთქუმულ
Line of ed.: 5     
Ms. page: 162r   ქუეყანაჲ შესაკრებელ ბნელისაჲ ძისა მიერ უწყებითა და
Line of ed.: 6     
ბნელ გულისხმის-ყოფითა სოფელსა გამოთქუმულ. მესამჱ Page of sec. ed.: 33  შესხმაჲ. განსამხიარულებელად
Line of ed.: 7     
სულისა წმიდისა და განსაცხრომელად ნუგეშინის-ცემისა, და
Line of ed.: 8     
ცნობაჲ ღმრთისაჲ გამოჩინებულ ყოფილ მრავალთა. 1.6. აწ მის მადლისა ღირს-ყოფილ
Line of ed.: 9     
ჴელითა სულისა წმიდისაჲთა იტყჳს; "ესე არს, რომელმან დაჰბადა
Line of ed.: 10     
ესე ყოველი"*. არა თუ თჳთ თავადი ესე იყო, არამედ იყო მსმენელ და სწავლულ
Line of ed.: 11     
მის მიერ ესე ყოველი მის თანა, რამეთუ სიტყუაჲ იგი მის მიერ ღაღადებდა,
Line of ed.: 12     
რამეთუ თჳთ სიბრძნე იყო და აჩუენებდა ჩუენდა მომართ ამას, რომელი
Line of ed.: 13     
უნდა მამასა მინიჭებად წინაჲსწარმეტყუელთა სიტყჳსა მის მიერ მყოფელთა;
Line of ed.: 14     
რომლისა სიბრძნისაგან არა უნაწილო იყო, არამედ [არა] თჳთ სიბრძნე
Line of ed.: 15     
იყო და სიბრძნჱ ამის თანა წურთილ იყო. რომელი-იგი იტყოდა, ვითარმედ:
Line of ed.: 16     
"წინაჲსწარ ყოველთა მთათა ვიშევ მე"*. აწ შობილ სიბრძნჱ იგი მამისა მიერ წინაჲსწარ
Line of ed.: 17     
ყოველთა მთათა, რომლისა სიბრძნისა მიერ განგებულ შუენიერებაჲ
Line of ed.: 18     
იგი ამის სოფლისაჲ.

Line of ed.: 19        
1.7. რამეთუ ესრჱთ სიბრძნე პირად-პირადითა მით მადლითა მამისაჲთა გჳჩუენებდა
Line of ed.: 20     
შემკობილებასა ბრძანებითა მამისაჲთა. ამას-ვე სოფელსა სიბრძნისა
Line of ed.: 21     
მის თანა-დამკჳდრებითა სოლომონის მიმართ იტყჳს: "მე სიბრძნე დავემკჳდრე
Line of ed.: 22     
შენ თანა, ზრახვაჲ და მეცნიერებაჲ"*. აწ მეცნიერებაჲ მიმადლებულ მორწმუნეთა
Line of ed.: 23     
ნებასა გჳთხრობს მამისა ზრახვითა.

Line of ed.: 24        
1.8. აწ ესე სიბრძნჱ არა თუ სხუაჲ იყო, არამედ ქრისტე და ქრისტე არს ძჱ.
Line of ed.: 25     
და რამეთუ ესრეთ არს ესე, წამებს პავლე მოციქული და იტყჳს: "ქრისტესა
Line of ed.: 26     
თუ ვქადაგებთ, ძლიერებასა ღმრთისასა და ღმრთისა სიბრძნესა"*. 1.9. აწ ესე
Line of ed.: 27     
სიბრძნე ითქუმის პირისაგან ნეტარისა სოლომონისა, კეთილსა მადლსა სულისა
Line of ed.: 28     
ნიჭსა გამოთქუმითა შესხმასა ახალსა.

Line of ed.: 29        
რამეთუ შეასხმიდა შესხმასა ახალსა, მოსწავებითა Page of sec. ed.: 34  ზრახვასა გამოცხადებისასა,
Line of ed.: 30     
ვინაჲ გულისხმის-საყოფელ არს, რომელ მერმე ყოფად Ms. page: 163v   იყო თქუმად,
Line of ed.: 31     
რომელთა სიტყუათა წინაჲსწარ დასწერს მწერალი იგი გამოთქუმითა სახიობათა
Line of ed.: 32     
და შესხმათა. 1.10. რამეთუ ითქუმის მისთჳს, ვითარმედ წართქუმულ მის
Line of ed.: 33     
მიერ სამ ათასთა იგავთა და ხუთ ათასთა შესხმათა და ნაძუთაგან ლიბანისათა
Line of ed.: 34     
ვიდრე მცენარეთამდე, რომელ ერდოთა ზედა-ცა და მფრინველთათჳს და
Line of ed.: 35     
მჴეცთათჳს და ქუე-წარმძრომელთათჳს, რომელი იძრვის ქუეყანასა ზედა*.

Line of ed.: 36        
1.11. და სადა არს ესე ყოველი დიდ-დიდი მეცნიერებაჲ? ანუ სადა არს
Line of ed.: 37     
ზრახვაჲ მრავლით ჟამითგან თქუმული? დაეფარა ანუ ვინ-მე არს, რომელმან-მცა
Line of ed.: 38     
გამოთქუა ესე? სადა არიან წიგნნი იგი? რამეთუ არიან იგავნი ესე ხოლო
Line of ed.: 39     
მცირედ ოდენ, რომელ ითქუნეს სიბრძნით; არს სხუაჲ-ცა წიგნი ეკლესიასტჱ,
Line of ed.: 40     
განწესებულ შჳდას და რვა მუჴლ, და ქებაჲ ქებათაჲ, რომელ არა უმეტჱს არს
Line of ed.: 41     
უფროჲს სამისა შესხმისა. 1.12. აწ რეცა თუ ყოველნი-ვე იგი წიგნნი წარწყმედულ.
Page of ed.: 251   Line of ed.: 1     
ხოლო თუ ვის-მე ტყუვილ უჩნდეს წერილი იგი, ნუ იყოფინ! არამედ მრავალი
Line of ed.: 2     
დაკლებულ იყო წერილთაჲ ამათ, რომლისათჳს მკუეთრი იგი მონიჭებად მადლი
Line of ed.: 3     
ყოფად რომელთათჳს-მე სახეთა. და წინაჲსწარ დაწერა შესხმაჲ. ამათ მიაუწყებს
Line of ed.: 4     
მრავალთა წინაჲსწარ-განწესებულთა ამათ შესხმათა, 1.13. რამეთუ იტყჳს მეუფებათა
Line of ed.: 5     
შინა, ვითარმედ ხუთ ათასნი იგავნი წართქუნა. ხოლო აქა დაარჩოდებს,
Line of ed.: 6     
ვითარმედ შესხმასა შესხმათასა [...] ხოლო რომელსა იტყჳს, ვითარმედ შესხმაჲ
Line of ed.: 7     
შესხმათაჲ მოგუასწავებს, რამეთუ აქუნდა მის თანა შეკრებულად ხუთ ათასნი,
Line of ed.: 8     
ერთსა მას შინა მკუეთრ გამოაჩინნა. აწ მკუეთრ გამოჩინებასა მას შეუდგს ძალი-ცა
Line of ed.: 9     
და რომელთაჲ იყო ძუელისა მისგან, ყოვლისა მიმართ საჴმრისა სულისა
Line of ed.: 10     
მიერ გამოირჩია Page of sec. ed.: 35  და რომელნი ერთ-ვე მოხარკე არიან ეკლესიაჲსა სტუანვითა,
Line of ed.: 11     
ესე მერმე გულისხმის-საყოფელ იქმნა. 1.14. ხოლო რაჲთა-მცა უწყოდეთ კრძალვაჲ
Line of ed.: 12     
Ms. page: 163r   სიტყჳსა ამისთჳს, ყოვლითა შეძლებითა და ცოცხლად გამოთქუმულ
Line of ed.: 13     
იხილეთ წერილთა მათგან, და რომელნი არა მოჴსენებულ იგავთა მათ შინა.
Line of ed.: 14     
რამეთუ იტყჳს ესრე შორის წიგნთა წერილი იგი: "ესე იგავნი სოლომონისნი
Line of ed.: 15     
გამოუცდელნი, რომელ-იგი გამოირჩიეს საყუარელთა მათ ეზეკია მეფისათა"*.
Line of ed.: 16     
და გამორჩევაჲ იგი ესე არს შემდგომად აღსრულებისა მის სოლომონისა.
Line of ed.: 17     
აწ ვინაჲ არიან იგავნი ესე სოლომონისნი გამოუძიებელ, რომელი გამოიძიეს
Line of ed.: 18     
საყუარელთა მათ ეზეკია მეფისათა? ვინაჲ წიგნთა მათ, რომელთა შინა
Line of ed.: 19     
იტყჳს სამ ათასთა იგავთა? ესე არს რომელ მათგან უწყებულ არს თხრობათა
Line of ed.: 20     
მათგან საყუარელთა მათ ეზეკიასთა, რომელნი-იგი ბრძენ იყვნეს გამო-რაჲმე-იძიეს
Line of ed.: 21     
მერმე და შესძინეს ძუელთა მათ გამორჩეულთა აღსაშენებელად ეკლესიაჲსა.
Line of ed.: 22     
1.15. ხოლო ამისი-ცა მიზეზი ჩას გამოჩინებისათჳს, რამეთუ იყო რომელი-მე
Line of ed.: 23     
გარეწარ, და იყო რომელი-მე საჴმრად გამოჩინებულ, რაჲთა ამათ გამო შენება
Line of ed.: 24     
იყოს, რომელი შემძლებელ იყოს სმენად.

Line of ed.: 25        
1.16. აწ მათ ყოფილთათჳს დაცემული ძეს საშუვალ ერთ-ღა, ხოლო სხუა რაჲმე
Line of ed.: 26     
ძუელი თხრობაჲ სულიერადი, რამეთუ დაძუელებულთა მათ თხრობაჲ თანა-აც
Line of ed.: 27     
მათ, რომელნი სარწმუნოვებით თხრობად შემძლებელ არიან. აწ შეასხამს სული
Line of ed.: 28     
იგი, რომელ ეკლესიათა შინა განწესებულ არს, რამეთუ პირად-პირადად
Line of ed.: 29     
გჳჩუენებს სახეთა განყოფასა, რომელთაჲ თანა-გუაც მითხრობად მათ, რომელნი
Line of ed.: 30     
სარწმუნოვებით შემძლებელ არიან სმენად.
Chapter: II  
Page of ed.: 253  
Line of ed.: 30                 
2.1. აწ ამისი მოვედით და ვიხილოთ,
Line of ed.: 31     
წინა-დადებული ესე რასა იტყჳს: "ამბოვრს-მიყავ მე ამბორებითა
Line of ed.: 32     
პირისა თჳსისაჲთა, Page of sec. ed.: 36  რამეთუ შუენიერ არიან ძუძუნი შენნი უფროჲს ღჳნისა. და
Line of ed.: 33     
სულნელებაჲ საცხებელისა შენისაჲ უმეტჱს ყოველთა საკუმეველთასა. და ვითარცა
Line of ed.: 34     
სულნელებაჲ საცხებელისაჲ განფენილ არს სახელი შენი"*.

Line of ed.: 35        
2.2. რაჲ-მე არს ნებაჲ სულისაჲ, რომლისა მიმართ არს ძალი ესე, ანუ Ms. page: 164v  
Line of ed.: 36     
რაჲ-მე სასწაულ ზრახვისა მის იყოს? თანა-გუაც მიუწყებად მათა, რომელნი-იგი
Line of ed.: 37     
ისმენდენ, რამეთუ სახჱ ესე ერისაჲ მის არს, რომელი-ესე ევედრების ზეცისასა
Line of ed.: 38     
მას სიტყუასა, რაჲთა ამბოვრს-უყოს, რამეთუ პირი პირსა შეხებად ჰნებავს,
Line of ed.: 39     
რამეთუ ძალი სულისაჲ თჳსა მომართ შეყოფად ჰნებავს. 2.3. და იტყჳს: "ამბოვრს-მიყავ
Line of ed.: 40     
მე ამბორებითა პირისა თჳსისაჲთა", რომელ არს ესე თავადი:
Line of ed.: 41     
მცნებათა მათ მიერ, რომელთა ამცნებს შემოყოფილ ჩემდა ესე, რამეთუ პირისა
Line of ed.: 42     
მაგისგან სიყუარული არს, ღირს-მყავ.

Page of ed.: 252  
Line of ed.: 1        
რამეთუ იტყჳს: "უმჯობჱს არიან ჩემდა ძუძუნი შენნი უფროჲს ღჳნისა".
Line of ed.: 2     
რამეთუ, ვითარცა სახედ განამხიარულის ღჳნომან გული, ესე სახედ განამხიარულებენ
Line of ed.: 3     
მცნებანი ქრისტესნი, რამეთუ ვითარცა ჩჩჳლნი, რომელნი გამოსწოვენ
Line of ed.: 4     
ძუძუთაგან გამოწოვად სძისა, ეგრე-ცა სახედ ყოველნი გამოსწოვდენ
Line of ed.: 5     
შჯულისა და სახარებისაგან მცნებათა, საჭმელსა სამარადისოსა მოიპოვებენ,
Line of ed.: 6     
რამეთუ ძუძუ ქრისტესა არა თუ სხუაჲ რაჲ არს, არამედ ორნი იგი შჯულნი,
Line of ed.: 7     
და სძჱ ესე არა თუ სხუაჲ რაჲ არს, არამედ მცნებანი იგი შჯულისანი. აწ
Line of ed.: 8     
მოწუელე ძუძუთა მათგან სძჱ, რაჲთა აღშენებულ და სრულ მოწამჱ იყო, 2.4. რამეთუ
Line of ed.: 9     
იტყჳს, ვითარმედ: "საწადელ არიან ძუძუნი შენნი უფროჲს ღჳნისა. და
Line of ed.: 10     
სულნელებაჲ საცხებელისა შენისაჲ უფროჲს შეზავებულთა საკუმეველთასა-ო";

Line of ed.: 11        
ხოლო აწ საცხებელი იგი სულნელი ქრისტესი რაჲ-მე რაჲ არს, [არა თუ
Line of ed.: 12     
სიტყუაჲ,] Page of sec. ed.: 37  რამეთუ სიტყუაჲ იგი უმეტჱს საკუმეველთასა მართლად შერაცხილ?
Line of ed.: 13     
რამეთუ ვითარცა სახედ შეზავებულნი იგი საკუმეველთანი გამოსცემენ სულნელებასა,
Line of ed.: 14     
ესრე-სახედ-ცა სიტყუაჲ გამოსრულ მამისაგან განამხიარულებს მსნენელთა.
Line of ed.: 15     
2.5. "სულნელება საცხებლის განფენილ სახელი შენი". ახალი განყოფაჲ
Line of ed.: 16     
და საკჳრველთა ზრახვათა სულისა წმიდისა მიერ ქადაგებულთა! რამეთუ არა-მე
Line of ed.: 17     
კმა-იყო-ა თქუმად "საცხებელ სულნელების სახელი შენი", არამედ "საცხებელ
Line of ed.: 18     
სულნელების განფენილ სახელი შენი-ო"?.

Line of ed.: 19        
რამეთუ ვითარცა სახედ ჭურჭერსა, რომელსა ნელსაცხებელი დგან, დაკრძალულ
Line of ed.: 20     
Ms. page: 164r   და დაბეჭდულ ვიდრე არნ, არა გამოუტევის სულნელებაჲ,
Line of ed.: 21     
ხოლო აქუნ, არს ძლიერებაჲ იგი, ხოლო რაჟამს აღჰჴსნიან, გამოსცის სულნელებაჲ
Line of ed.: 22     
თჳსი და აღავსნის მახლობელნი თჳსნი და შორიელნი, ესრე სახედ-ცა სიტყუაჲ
Line of ed.: 23     
იგი გულსა მამისასა იყო. და ვიდრე არღა გამოსრულ იყო, არავის რას
Line of ed.: 24     
განამხიარულებდა. ხოლო რაჟამს გამოუტევა მამამან სული იგი სულნელებისაჲ,
Line of ed.: 25     
მიჰფინა სიტყუამან მან განმხიარულებაჲ ყოველთა. 2.6. სიკეთჱ სულნელებისაჲ
Line of ed.: 26     
ამის, რომელ მოჰფინა, რაჲთა სოფელი განავსოს! ამისთჳს იტყჳს, ვითარმედ:
Line of ed.: 27     
"საცხებელ სულნელების განფენილ სახელი შენი-ო". რამეთუ განეღო
Line of ed.: 28     
ჭურსა მას სიხარულისასა, რომელ არს პირი იგი მამული; წარმოღებითა
Line of ed.: 29     
პატიოსანი იგი სიტყუაჲ მისგან. ამას სულნელებასა ზეცით გარდამოუტევებს.
Line of ed.: 30     
ესე გარდამოსრულ აღავსებდა ყოველთა; ამის მიერ ყოველი შესხმაჲ
Line of ed.: 31     
წინაჲსწარმეტყუელთაჲ აღივსებოდა და ყოველთა მართალთა მიაქუნდა და იტაცებდეს
Line of ed.: 32     
მტაცებელნი, კეთილი სულთა თჳსთა თანა დაკრებულ, რაჲთა აღივსნენ
Line of ed.: 33     
სულნელებითა ერთობით ყოველნი-ვე. 2.7. აწ ისწავე, კაცო, წინა-დადებული ესე
Line of ed.: 34     
და განწესებულნი ესე, რამეთუ სულნელება საცხებლისა მამისა მიერ ქრისტე
Line of ed.: 35     
ჩუენდა. რამეთუ, რაჟამს წარმართობასა შინა იქცეოდეს და არავინ შენ
Line of ed.: 36     
ზედა მოავლინებდა Page of sec. ed.: 38  გმობასა. ხოლო აწ სიტყუაჲ სიწმიდისაჲ წინაშე წარმოღებულ
Line of ed.: 37     
და ქრისტეს მიერ სწავლულ ყოფილ, რაჲთა იქმნე მოწაფე მუნთქუეს,
Line of ed.: 38     
ადრე-ადრე შეწირულ იქმნეს საცხებელი იგი შენი განფენილ, შრომათა
Line of ed.: 39     
მიმართ გამოჩინებულ. ყოველი-ვე მუნქუეს აღძრულ შენ ზედა, რამეთუ სული
Line of ed.: 40     
იყო, რომელი-იგი სიმძიმე ჩნდა, და რომელთა-მე დაუმძიმდის და რომელნი-მე
Line of ed.: 41     
განამხიარულნის, რამეთუ სიძლიერჱ ნელსაცხებლისაჲ მის დასამძიმებელ
Page of ed.: 253   Line of ed.: 1     
არნ, და რომელნი-მე განამხიარულნის, რამეთუ დაამორჩილნის მორწმუნენი
Line of ed.: 2     
ღმრთისანი და შეატყუნის ურჩნი.

Line of ed.: 3        
2.8. "სულ სულნელების განფენილ სახელი შენი", იხილეთ სულნელებაჲ საცხებლისაჲ
Line of ed.: 4     
Ms. page: 165v   მის განფენილ. [შთაისხა მუცელსა მას, და დაჰბადა ახალი კაცი შობილ;
Line of ed.: 5     
დაესხა წყალთა ზედა, და წყალნი განწმიდნა; მიეფინა წარმართთა შორის, და წარმართნი
Line of ed.: 6     
შეკრიბნა; მიეფინა ისრაჱლსა ზედა, ხოლო არა თუ რომელნი ურწმუნო იყვნეს, მიიღეს სულნელებაჲ
Line of ed.: 7     
იგი; აწ მიეფინა ზრახვაჲ იგი ისრაჱლსა შორის, და შეკრბეს წარმართნი, რომელთა
Line of ed.: 8     
ჰრწმენა იგი. ამისთჳს შესაკრძალველ სიტყუაჲ ესე; არა თუ ესრე იტყჳს, ვითარმედ: "საცხებელი
Line of ed.: 9     
დათხეული-ო", არამედ საცხებელი გარდაფენილ]*. პირად პირადად მრავალთა ზედა
Line of ed.: 10     
მიფენითა მით, რამეთუ დათხეულ შეურაცხ არს, ხოლო მიფენილი არა მოაკლდის
Line of ed.: 11     
ჭურჭერსა-ცა მას და აღავსებნ მახლობელთა მათ. ესევითარსა ბუნებასა
Line of ed.: 12     
შინა არს საცხებელი ესე. საყუარულნო, წყარო სახარების არს და მარადის გამოეცემის
Line of ed.: 13     
და თჳთ თავადსა არა მოაკლდების. 2.9. მოიღე ჭურჭერი, კაცო, და მოვედ,
Line of ed.: 14     
შემოეახლე, რაჲთა შემძლებელ იყო საცხებელითა მით აღვსებად. მიიღე
Line of ed.: 15     
საცხებელი ესე პატიოსანი. არა თუ სამასის დრაჰკნის განჰყიდო, Page of sec. ed.: 39  არამედ უსასყიდლოდ
Line of ed.: 16     
იცხებდი. ნუ იქმნები იუდაჲსებრ, რაჲთა არა დასწუხნე, არამედ დაისხ
Line of ed.: 17     
თავსა ზედა სარწმუნოვებითა ქრისტე, რაჲთა თანა-მკჳდრ იყო. 2.10. ამან საცხებელმან
Line of ed.: 18     
განამხიარულნა მართალნი. ესე შეყუარებულ ნოვესა, განმართლდა და კიდობნითა
Line of ed.: 19     
მით განერა*. 2.11. ესე შეურაცხ-ყოფილ ქამის მიერ და სარცხჳნელი მამისა
Line of ed.: 20     
თჳსისაჲ გამოაცხადა*. 2.12. ამის მიერ განმხიარულებულ ნეტარი იგი ებერ არა შეუდგა
Line of ed.: 21     
მათ თანა, რომელთა-იგი გოდლისა საქმჱ ზრახეს*.

Line of ed.: 22        
2.13. ესე შეურაცხ-ყოფილ ნებროთისაგან და საზრდელსა დაუმზადებდა მჴდომთა
Line of ed.: 23     
ღმრთისათა. 2.14. ამისა წადიერ-ყოფილ ნეტარი იგი აბრაჰამ იწრაფა ქუეყანისა
Line of ed.: 24     
მისგან ქალდეველთაჲსა მოსლვად სამკჳდრებელსა მას*.

Line of ed.: 25        
2.15. ამისა წადიერ-ყოფილ ნეტარი იგი ისაკი, შეწირვაჲ თავისა თჳსისაჲ უნდა
Line of ed.: 26     
სოფლისათჳს*. 2.16. ამისთჳს განკრძალულ ნეტარი იგი იაკობ ბრჭალსა შებმა-ეყო
Line of ed.: 27     
ესავისსა*. 2.17. ესე შეურაცხ-ყოფილ ესავ [მ]ისგან პირმშოებასა მას განეშორა,
Line of ed.: 28     
რამეთუ განიფრდო იგი ჭამადსა მისთჳს*. 2.18. ამისი მიტაცებაჲ გულს-იდგინა ნეტარმან
Line of ed.: 29     
თამარ და თავი თჳსი ვითარცა როსპიკმან გამოაჩინა იუდაჲს მიმართ*.

Line of ed.: 30        
ესე იხილა და დაუკჳრდა ყრმისა ამქუმელსა მას, რამეთუ ყრმასა მას ზედა
Line of ed.: 31     
მეწამულის-ფერი ნიში ედვა და "ვითარ-მე ღონე-ეცა შენდა ზღუდესა
Line of ed.: 32     
მას?"* 2.19. ესე შეიყუარა Ms. page: 165r   ნეტარმან იოსებ, მოთმინე იქმნა მისყიდასა მას
Line of ed.: 33     
ეგჳპტედ. ამის გამო არა უნდა მიხუეჭად და არა თავს-იდვა დედოფლისაჲ მის,
Line of ed.: 34     
რაჲთა-მცა განრყუნილ იქმნა განრყუნით. ამის საცხებლისათჳს მოთმინებაჲ ისწავა
Line of ed.: 35     
იოსებმან, მთავრად გამოჩნდა მეგჳპტელთა ზედა, 2.20. ამისთჳს მოშურნე იქმნა
Line of ed.: 36     
ნეტარი Page of sec. ed.: 40  იგი მოსე, თჳთ შურის-მეძიებელ და ჴელმწიფე იქმნა ისრაჱლსა ზედა*.
Line of ed.: 37     
2.21. ამისა წადიერ-ყოფილ ნეტარი იგი აჰრონ მღდელად ეცხო. ამას შურსა
Line of ed.: 38     
ეძიებდა ნეტარი იგი ფინეეზ და ლახურითა როსპიკსა მას და ზამბრის დაჰგუმერდა*.
Page of ed.: 254   Line of ed.: 1     
2.22. ამისა წადიერ-ყოფილ მოლოდებითა ნეტარი იგი ისუ, ძჱ ნავესი, მსახურად
Line of ed.: 2     
მოსესა დადგა. აწ იხილეთ, კაცნო, შესხმაჲ იგი ყოველთა მართალთაჲ,
Line of ed.: 3     
ვითარ წადიერ იყვნეს ამისა, ამას საცხებელსა სულნელებისასა;
Line of ed.: 4     
ნეტარისა მის ისუ ნავესი, რომელი-იგი ახალსა მას ქვისაგან აჩუენებდა,
Line of ed.: 5     
ვითარ-მცა საცხებელი იგი გამოაჩინა. ამისა წადიერ* ნეტარი
Line of ed.: 6     
იგი ისუ ნავესი, მეორედ ქვითა წინა-დასცუეთდა ძეთა მათ ისრაჱლისათა.
Line of ed.: 7     
2.23. ესე შეიყუარა ნეტარმან დავით. ამისთჳს გულის-აგან მამისაჲსა
Line of ed.: 8     
შობილი გამოვიდა. და რაჲ-მე არს სახჱ იგი ღმრთისა მიერ ნეტარისა ამის
Line of ed.: 9     
დავითისთჳს, ვითარმედ "ვპოვე კაცი დავითი ძეთა შორის იესესთა, ნებად
Line of ed.: 10     
გულის-ა ჩემისა?"* რაჲ-მე ეგულების თქუმად ანუ რაჲ გამოთარგმანება არს?
Line of ed.: 11     
კაცნო, იხილეთ-ღა, შუენიერად თქუა მამამან და უმეტჱსად შუენიერად, რამეთუ:
Line of ed.: 12     
"ვითარცა სახედ სიტყუაჲ იგი გულის-ა ჩემისაგან გამოჴდა, ესრე სახედ
Line of ed.: 13     
დავითისგანცამცა გამოვალს კაცი იგი-ო".

Line of ed.: 14        
რამეთუ იტყჳს: ,ვპოვე დავით, კაცი გულითადი ჩემი, ჩემმან მან გულმან
Line of ed.: 15     
სიტყუაჲ შვა და დავითისგან კაცი". დავითისი, კაცისა მართლისაჲ, რომელ-იგი
Line of ed.: 16     
გულსა მამისასა შეეზავა! აწ ამიერ-ვე ამისგან დიდი ზრახვაჲ საცხებელისაჲ
Line of ed.: 17     
ამის გამოითქუმის.

Line of ed.: 18        
2.24. ამისა წადიერ ნეტარი იგი სოლომონ, სიბრძნჱ საუკუნოჲ დაიმკჳდრა. იხილეთ,
Line of ed.: 19     
კაცნო, მართალთა მათ შესხმანი, რომელთა ცვალებითი Page of sec. ed.: 41  ცვალებად მიიღეს
Line of ed.: 20     
სული წმიდაჲ, ვითარცა საცხებელი. Ms. page: 166v   2.25. ნეტარი იგი დანიელ ამის საცხებლისა
Line of ed.: 21     
წადიერ-ყოფილ და მღჳმესა მას შინა ლომთასა განერა*. 2.26. ანანია, აზარია
Line of ed.: 22     
და მისაელ ამის-ვე საცხებლისა წადიერებით სწადოდა ცხებად. ამის გამო
Line of ed.: 23     
ოთხად გამოჩნდეს საჴუმილსა მას შინა. რამეთუ საცხებელი იგი იყო, რომელი
Line of ed.: 24     
ვითარცა ცუარი ქუეყანასა ზედა დამოდიოდა*.

Line of ed.: 25        
2.27. ამის საცხებლისა წადიერ ნეტარი იგი იოსებ თანა-მზრახვალ ღმრთისა იქმნებოდა*.
Line of ed.: 26     
2.28. ამის საცხებლისათჳს წადიერ-ყოფილ ნეტარი იგი ქალწული მარიამ
Line of ed.: 27     
მუცლად სიტყუასა მას მიიღებდა*. 2.29. ახალნი ზრახვანი და ჭეშმარიტნი მართალთა,
Line of ed.: 28     
რომელთა ეჩუენა. ესე საცხებელი წადიერად მიაქუნდა მართას, რომელსა
Line of ed.: 29     
ყოვლითა ვედრებითა და ნუგეშინის-ცემითა ქრისტესა ზედა მიაპკურებდა.
Line of ed.: 30     
2.30. ესე საცხებელი მოიძულა იუდა. და ოცდაათის დრაჰკნის ქრისტჱ
Line of ed.: 31     
განყიდა, რომლისათჳს ღაღადებით იტყოდა: "რაჲსათჳს იყო დაღურაჲ ამის
Line of ed.: 32     
საცხებლისაჲ? ღირდა სამასის დრაჰკნის განსყიდად"*. 2.31. სახეს რას-მე გჳჩუენებს
Line of ed.: 33     
თქუმული ესე, კაცნო.

Line of ed.: 34        
აწ ვინ-მე იყო საცხებელი იგი, არამედ თავადი ქრისტე? არა თუ წინაჲსწარ
Line of ed.: 35     
ვნებათა მათ სასყიდელი იგი დრაჰკანთა მათ მიერ ვნებათა მათ მოგუასწავებს?
Line of ed.: 36     
ვნებათა მათ ოცდაათ დრაჰკნის განსყიდული იპოვა. რამეთუ ღირდა-ვე
Line of ed.: 37     
ეგრე ჭეშმარიტებისა მის, რაჲთა ადვილის სასყიდლის განიყიდოს და რაჲთა
Line of ed.: 38     
გლახაკთა-ცა ადვილად მოპოვნებად შეუძლონ. ესრე იყო, საყუარელნო.

Line of ed.: 39        
2.32. ხოლო ამისგან დიდი იგი ზრახვაჲ გამოგუეცხადების. ამისთჳს [იტყჳს]:
Line of ed.: 40     
"საცხებელ სულნელების განფენილ სახელი შენი-ო. ამისთჳს ყრმათა ჭაპუკთა Page of sec. ed.: 42 
Line of ed.: 41     
ქალწულთა შეგიყუარეს შენ და შეიმოსნეს"*.

Page of ed.: 255  
Line of ed.: 1        
2.33. ვინ-მე არიან, რომელთა შეგიყუარეს შენ, არამედ ეკლესიათა? ანუ
Line of ed.: 2     
ვინ-მე არიან, რომელთა-იგი შთაიცუეს, არამედ ეკლესიათა სარწმუნოვებაჲ
Line of ed.: 3     
ზეცით გარდამო, რაჲთა "მიეფინოს სულნელებაჲ ჩემი თქუენ ზედა?".

Line of ed.: 4        
2.34. "ამისთჳს ქალწულთა შეგიყუარეს შენ. შეგიმოსეს შენ შედგომითა კუალსა
Line of ed.: 5     
შენსა, კუალსა სულ\ნელებისა Ms. page: 166r   საცხებელთა შენთაჲსა მივისწრაფდეთ",
Line of ed.: 6     
რამეთუ შთაცუმითა ქრისტესითა წეს-იყო მწრაფლ შედგომად კუალსა
Line of ed.: 7     
მისსა. "შემდგომად სულნელებასა საცხებელთა შენთასა მივისწრაფდეთ"*.
Line of ed.: 8     
2.35. შეუდეგ ქრისტესა, ისმინე მცნებათაჲ მათ, იქცეოდე განწესებულითა მით, მობმა
Line of ed.: 9     
უყავ მწუერვალთა მათ, რაჲთა დაეყენოს შენი ეგე გულის-თქუმაჲ!

Chapter: III  
Page of ed.: 255  
Line of ed.: 10        
3.1. "შემიყვანა მე მეუფემან საუნჯეთა თჳსთა*. და ვინ-მე არს მეუფჱ იგი,
Line of ed.: 11     
არამედ თავადი ქრისტე? ანუ რაჲ-მე არიან საუნჯენი იგი, არამედ სამეუფონი
Line of ed.: 12     
იგი? ამას ერი იგი იტყოდა: 3.2. "ვიხარებდეთ და ვიშუებდეთ შენდამი"*, რამეთუ
Line of ed.: 13     
ყოველთა ესე მიუწესს.

Line of ed.: 14        
პირველ გჳთხრობს ყოფილთა მათ, მერმე ყოფადთა მათთჳს ჟამსა სინანულისასა
Line of ed.: 15     
გამოაცხადებს: "ვიხარებდეთ და ვიშუებდეთ შენდა მიმართ". 3.3. "შევიყუარენ
Line of ed.: 16     
სასძეურნი შენნი უფროჲს ღჳნისა"*. არა თუ რომელი-იგი შეიზავების
Line of ed.: 17     
ქრისტეს მიერ, არამედ იგი, რომლითა წინაჲსწარ მთრვალობითა დასულბა
Line of ed.: 18     
ნოვე და აცთუნა ლოთი.

Line of ed.: 19        
"უფროჲს ამის ღჳნისა შევიყუარენ სძის გამოსადინელნი შენნი"*. რამეთუ
Line of ed.: 20     
სასძეურნი იგი ქრისტეს მიერ ორნი იგი მცნებანი იყვნეს. განამხიარულნის,
Line of ed.: 21     
არა თუ ვითარ-მცა შე-ხოლო-სულბნის -- ამისთჳს-ცა მოციქული იგი იტყჳს:
Line of ed.: 22     
"ღჳნოსა გარდარეულად Page of sec. ed.: 43  ნუ სუამთ მთრვალობით"*.

Line of ed.: 23        
3.4. აწ ამისგან, საყუარელნო, იტყჳს: "შევიყუარენ სასძეულნი შენნი უფროჲს
Line of ed.: 24     
ღჳნისა-ო. -- სიმართლემან შეგიყუარა შენ"*, რამეთუ ერთ-ვე რომელნი სიმართლესა
Line of ed.: 25     
შეუდგან, ესენი არიან, რომელთა შეგიყუარეს შენ. ხოლო ურწმუნოთა
Line of ed.: 26     
მოგიძულეს შენ და თანა-მდებ არიან მსაჯულისა მის მიმგებელ[ი]სა.

Line of ed.: 27        
"შავ ვარ და შუენიერ, ასულნო იერუსალჱმისანო"*, შეცოდებულ ვარ,
Line of ed.: 28     
ხოლო უფროჲს შუენიერ ვარ, რამეთუ შემიყუარა ქრისტემან.
Chapter: IV  
Page of ed.: 255  
Line of ed.: 28                 
4.1. "შავ ვარ და
Line of ed.: 29     
შუენიერ, ასულნო იერუსალჱმისანო". ყოველნი ნათესავნი შეკერბით და მოვედით
Line of ed.: 30     
და მიხილეთ მე შეყუარებული ესე, 4.2. "ნუ გიკჳრნ ხილვაჲ ესე ჩემი, რამეთუ
Line of ed.: 31     
ვარ Ms. page: 167v   დაშავებულ და ნუ-ცა ამისთჳს, რამეთუ მრუმედ მომხედა
Line of ed.: 32     
მე მზემან"*.

Line of ed.: 33        
იხილე სიტყუაჲ შეკრებულთაჲ მათ, რომელთა აღიარეს წარსრული იგი.
Line of ed.: 34     
ნუ დახედავთ შეცოდებულსა ამას და ამისთჳს-ცა, [რამეთუ] უგულებელს-მყო
Line of ed.: 35     
მე ქრისტემან. და რამეთუ ამას ჭეშმარიტად მზის-თუალსა იტყჳს, რამეთუ
Line of ed.: 36     
იტყჳს ესრე: "და თქუენ მოშიშთა სახელისა ჩემისათა გამოგიჩნდეს მზჱ იგი
Line of ed.: 37     
სიმართლისაჲ"*.

Chapter: V  
Page of ed.: 255  
Line of ed.: 38        
5.1. "ნუ მხედავთ მე, რამეთუ ვარ დაშავებულ და ნუ-ცა ამისთჳს, რამეთუ უგულებელს-მყო
Line of ed.: 39     
მე მზემან". უგულებელს-ყო ამისთჳს, რამეთუ ჰრწმენა მისი,
Line of ed.: 40     
რაჲთა დაეგოს მას სინანულითა, 5.2. რამეთუ: "შვილნი დედისა ჩემისანი მჴდომ
Page of ed.: 256   Line of ed.: 1     
მექმნეს მე*, წინაჲსწარმეტყუელნი იგი უწყინოდ მაწუევდეს მე, ვითარმედ
Line of ed.: 2     
"მოიქეც შჯულსა მოსესსა-ო"*.

Line of ed.: 3        
5.3. "დამადგინა მე მჴუმილად ვენაჴისა"*. ჰგონებდეს ჩემსა წარწყმედად შეწყნარებისათჳს
Line of ed.: 4     
მომავალთაჲსა, "ვენაჴი ჩემი ვერ დავიცევ*. და რამეთუ ერი
Line of ed.: 5     
იგი [ჩემი ვერ დავიცევ, რამეთუ ერი იგი]* Page of sec. ed.: 44  ისრაჱლისაჲ ვენაჴად თქუმულ არს.
Line of ed.: 6     
მოვედ, ესაჲა, წამე, თუ თქუ: "ვენაჴ უფლისა საბაოთისა სახლი ისრაჱლისაჲ.
Line of ed.: 7     
ვდეგ და ველოდე, რაჲთა-მცა გამოიღო ყურძენი და მან გამოიღო ეკალი"*
Line of ed.: 8     
ამისთჳს იტყჳს, ვითარმედ "ვენაჴი ჩემი ვერ დავიცევო".

Chapter: VI  
Page of ed.: 256  
Line of ed.: 9        
6.1. "მითხარ მე, რომელ-ეგე შეგიყუარა სულმან ჩემმან"*. მარქუ მე,
Line of ed.: 10     
ქრისტე, მომიგე სიტყუაჲ, გევედრები "სადა ჰმწყსი, სადა განისუენებ შუვა
Line of ed.: 11     
დღესა?"* დამაგდე და დამიტევე მე.

Line of ed.: 12        
წარმართთა მიმართ მიხუედ, ობლად დავშთი. 6.2. დიდი ესე, სიგლახაკისა წადიერ
Line of ed.: 13     
ვიქმენ. "სადა ჰმწყსი, სადა განისუენებ". ნუ-მცა ვიქმნები უგულებელ,
Line of ed.: 14     
ვითარცა წყმედული სამწყსოჲსაგან", ნუ იყოფინ ესე ჩემდა! რომელმან პირველ-ვე
Line of ed.: 15     
შევიწყნარენ მომავალნი, ვითარ-მცა აწ ნასხორ წარმართთა ვიყავ.

Chapter: VII  
Page of ed.: 256  
Line of ed.: 16        
7.1. მუნქუეს-ვე მიიწია ჴმაჲ იგი თხოვისაჲ და გამოცხადებულ მიერითგან
Line of ed.: 17     
ქრისტე. ჴმაჲ იგი, რომელი უწესს ერსა მას. 7.2. "უკუეთუ არა საცნაურ იყო შენ,
Line of ed.: 18     
შუენიერი დედათა შორის"*. ხოლო ესე არს: "უკუეთუ არა მოიქცე Ms. page: 167r  
Line of ed.: 19     
ყოვლითა გულითა შენითა და თუ აღიარნე ცოდვანი შენნი, რაჲთა განჰმართლდე,
Line of ed.: 20     
და თუ არა-საცნაურ იქმნე შუენიერი დედათა შორის, რომელ-ეგე იქადოდე
Line of ed.: 21     
და იტყოდე: "შავ ვარი მე და შუენიერ. შეცოდებულ ვარ, ხოლო შეყუარებულ
Line of ed.: 22     
ვარ-ო", ვერაჲთ შეწევნა არს შენდა შეყუარებაჲ ეგე.

Line of ed.: 23        
ხოლო რამეთუ შემძლებელ არს ღმერთი ქვათაგან-ცა აღდგინებად შვილად
Line of ed.: 24     
აბრაჰამისა, ნუ შეგიტყუვებნ შენ აღთქუმული იგი წინანდელთა მამათაჲ. არა
Line of ed.: 25     
თუალ-ვახუნე კაცთა, ხოლო აწ არა თუ იცნა თავი შენი და თუ არა შეინანო, აბრაჰამი
Line of ed.: 26     
აჰა ჴსნილ არს, ხოლო შენ ვერაჲ გარგოს, რამეთუ ნათესაობაჲ მისა შესაწევნელ
Line of ed.: 27     
არნ, რომლისა Page of sec. ed.: 45  თანა სარწმუნოვებაჲ იპოვის. ხოლო მქონან-მცა საქმენი
Line of ed.: 28     
კეთილნი, რაჲთა მართალთა მათ ნათესავთა გამორჩევა იყოს.

Line of ed.: 29        
ამისთჳს თუ არა ვინმე გიცნას შენ შუენიერი ეგე დედათა შორის, "განვედ
Line of ed.: 30     
და შეუდეგ კუალსა სამწყსოთასა და დამწყსენ თიკანნი შენნი"*, 7.3. რომელ არს
Line of ed.: 31     
ესე: უჴამური და შიშუელი მომდევდ მე, რამეთუ ცხოვარნი რჩეულნი გამოვირჩიენ
Line of ed.: 32     
ჩემდა და თიკანთა შორის შერაცხილ ხარ შენ, გარდაწონილი ეგე მარცხლ.
Line of ed.: 33     
ხოლო ჩემდა მარჯუენით ცხოვარნი იგი შემირაცხიან. 7.4. არღარა ამიერითგან
Line of ed.: 34     
შენდა ისრაჱლი სამწყსოდ შეთუალულ, რამეთუ იაკობისა თეთრნი იგი და
Line of ed.: 35     
ფერად-ფერადი იგი, და მღიერთა მათ განაშორებდა. რამეთუ იაკობს თჳსსა მას
Line of ed.: 36     
სამწყსოსა განუჩინებს და ლაბანისა მრავალ-ფერნი იგი. ამისთჳს თეთრი იგი
Line of ed.: 37     
ხოლო თუ ფერი იაკობისა და მრავალ-ფერი იგი ლაბანისა, რამეთუ ერთ-ვე,
Line of ed.: 38     
რომელ-იგი აღბეჭდულ არნ, იგი შესწავებულ არს.

Line of ed.: 39        
7.5. ხოლო რომელ-იგი აღბეჭდულ არს, იგი დამწყსე უჴამურმან. "უკუეთუ არა
Line of ed.: 40     
შუენიერ იყო შენ, საცნაური დედათა შორის, განვედ და შეუდეგ შენ კუალსა
Line of ed.: 41     
სამწყსოთასა და დამწყსენ თიკანნი შენნი სამწყსოსა მწყემსთასა"*.

Page of ed.: 257  
Line of ed.: 1        
აწ მივედ წარმართთა და იქმენ სახე ყოველთა შარავანდედთა. Ms. page: 168v   მეფეთასა
Line of ed.: 2     
მას მწყემსად იტყჳს, რომელთა მიმართ მივიდა, ყოველსა სოფელსა მიეფინა.
Line of ed.: 3     
"უკუეთუ არა საცნაურ იყო შუენიერი ეგე დედათა შორის, განვედ
Line of ed.: 4     
კუალსა სამწყსოთასა"*.

Chapter: VIII  
Page of ed.: 257  
Line of ed.: 5        
8.1. "საჴედარსა მას ჩემსა ეტლთა მათ შინა ფარაოჲსთა გამსგავსე შენ, მახლობელი
Line of ed.: 6     
ეგე"*. დიდთა ზრახვათაჲ, ჭეშმარიტებისაჲ, რომელ მართლად მოგუეთხრა!
Line of ed.: 7     
უკუეთუ მოიქცე შენ, ერო, მაშინ შეგრაცხო შენ თავისა ჩემისაო. ვითარცა
Line of ed.: 8     
საჴედრისა Page of sec. ed.: 46  მის ჩემისაჲ, რომელ შებმულ ეტლთა მათ ფარაოჲსთა. და ამათ
Line of ed.: 9     
ჟამთა საჴედარი პატიოსან, და ფარაოჲს მეფისა მეგჳპტელთაჲსა ეტლნი; ვითარცა
Line of ed.: 10     
სახედ ესე ურთიერთას შედგომილ დიდებულ არს და შუენიერ, ეგრე-ცა
Line of ed.: 11     
შენ შუენიერ იყო, უკუეთუ შეინანო. 8.2. და იხილეთ მერმე ახალი მადლი განყოფისაჲ.
Line of ed.: 12     
რამეთუ საჴედარი იგი იყო ერისა მისგანი, ვითარცა ნეტარნი იგი მოციქულნი
Line of ed.: 13     
წარტევებულ სრბად, ვითარცა საჴედარნი სოფელსა შინა. და ეტლ
Line of ed.: 14     
შესაკრებელი წარმართთაჲ და შებმულ მოციქულნი იგი ეკლესიასა შინა ზიდვედ
Line of ed.: 15     
მართლად განგებითა აღსავალთა ზეცისათა. და რამეთუ საჴედარ მოციქულნი
Line of ed.: 16     
ითქუმიან, იტყჳს წინაჲსწარმეტყუელი: "წარავლინენ წინაჲსწარმეტყუელნი
Line of ed.: 17     
შენნი და აღარღჳენ წყალნი მრავალნი"*. და მერმე იტყჳს: "აჰჴედ შენ
Line of ed.: 18     
ეტლთა შენთა, და მჴედრობაჲ შენი ცხორება არს სოფლისა"*. 8.3. ხოლო რომელ-იგი
Line of ed.: 19     
თქუა: "წარავლინენ ჰუნენი შენნი, აღარღჳენ წყალნი მრავალნი-ო",
Line of ed.: 20     
აღრღუევა ნათესავთა მრავალთა, რომელნი ვითარცა წყალნი ღელვითა აღრღუეულ
Line of ed.: 21     
დაიმუსრვოდეს, რომელნი აღრღუეულ დაუცხრომელობისაგან.

Line of ed.: 22        
აწ სადგურსა შინა დამწყსილ და მცნობელ ქრისტესა განმართლებულ.
Line of ed.: 23     
8.4. შუენიერნი საჴედარნი, რომელთა ვლდომაჲ სრბით მართალთაჲ
Line of ed.: 24     
მოიპოვეს, რომელნი არა ბრკიალებითა ჴრმლისაჲთა, არცა ღუაწლით რას აშენებდეს,
Line of ed.: 25     
არამედ ყოველსა-ვე მშჳდობით ახარებდეს. რამეთუ ესე საჴედარნი
Line of ed.: 26     
ურთიერთას დაუღლვილ, არცა განდრეკილ ურთიერთას და არცა
Line of ed.: 27     
მჴდომ, არა რაჲ დაშთომილ გულის-აგან და არცა განმგდებელ უღლისა. Ms. page: 168r  
Line of ed.: 28     
8.5. არამედ აჰა, ვითარცა გამოცდილნი უღელსა დამორჩილებულ მოიზიდვენ ნათესავთა
Line of ed.: 29     
მრავალთა ვითარცა ეტლთა Page of sec. ed.: 47  ჴსნისათჳს დაუღლებულნი.

Line of ed.: 30        
აწ საჴედარნი იგი ათორმეტნი უმწყნი მართალნი დაუღლვილ წარმართებულ
Line of ed.: 31     
იპოვნეს. აღსაგებელითა სიყუარულისაჲთა ვითარცა ღუედითა განმტკიცებულ
Line of ed.: 32     
და უღელსა მას სარწმუნოვებისასა დამორჩილებულ. ოთხითა რეცა
Line of ed.: 33     
ურმის თუალითა ზრახვასა მიმოდებისასა ოთხთა მათ მახარებელთასა უთხრობდეს;
Line of ed.: 34     
კეთილსა, ეტლისა წარმამართებელსა, სიტყუასა მას მიმოდაჰფენდეს
Line of ed.: 35     
და სრბასა სიმართლისათჳს აღმასრულებელ, ათორმეტთა მათ მიერ აღსაშენებელად
Line of ed.: 36     
სოფლისა, ყოველთა ნათესავთა თჳსა მიიჩინებდეს, ვითარცა წყალთა აღძრულთა.

Line of ed.: 37        
8.6. სანატრელებაჲ ნეტართა მათ საჴედართაჲ, რამეთუ იყვნეს ამათნი
Line of ed.: 38     
იგი ურმის თუალნი, ვითარცა შორის ურმის თუალთა, რამეთუ იყო ახალი ესე
Line of ed.: 39     
სახარებაჲ ძუელსა მას შჯულსა შებმულ. ხოლო აწ დიდად შუენიერ ეტლნი-ცა
Line of ed.: 40     
იგი არიან, რამეთუ მრავალ სახედ გამოხატულ იქმნეს. რამეთუ იყო მათ თანა
Page of ed.: 258   Line of ed.: 1     
ლომი და ვაზი ვენაჴი და კაცი და ორბი იგი. ახლისაჲ პირად-პირადი სახჱ
Line of ed.: 2     
სახარებისაჲ მის, მართალთა თანა ეტლთა დაუღლვილ! რამეთუ იყო ლომი
Line of ed.: 3     
იგი ამისა, ვითარცა მეუფჱ მათე მახარებელისაგან ქადაგებულ.

Line of ed.: 4        
და იყო ვაზი იგი ვითარცა ვენაჴი მღდელთ-მოძღურისა ლუკაჲსგან ქადაგებულ.
Line of ed.: 5     
და იყო მისა კაცი იგი, ვითარცა ვნებული, მარკოზის მიერ გამოთქუმულ
Line of ed.: 6     
და იყო მისა ორბი-ცა იგი, ვითარცა სიტყუაჲ ნეტარისა იოვანეს მიერ ცად აღფრინებულ.
Line of ed.: 7     
ამის ზრახვისა მიერ მიმოქადაგებისა მის ზრახვაჲ უწყებულ იქმნა.
Line of ed.: 8     
8.7. ამას ეტლსა შემოდგომილ ურმის თუალნი, რომელთა არა უკუნ-აქციეს კუალსა,
Line of ed.: 9     
რამეთუ იყო ეტლთა მათ შინა სული სასწაულისაჲ. რამეთუ ეზეკიელის
Line of ed.: 10     
მიერ მოგუეთხრა.,რამეთუ იყო სახარებასა მას შინა სული Page of sec. ed.: 48  იგი-ცა მრავალ თუალითა
Line of ed.: 11     
სავსჱ, პირად-პირადთა ნათესავთა მოწოდებითა Ms. page: 168v   მცნებათა მიერ.
Line of ed.: 12     
8.8. აწ ესე არს საჴედართა მათ შორის მართალ და ამისთჳს-ცა ღაღადებს და იტყჳს:
Line of ed.: 13     
"საჴედარსა მას ჩემსა ეტლთა შინა ფარაოჲსთა გამსგავსე შენ, მახლობელი
Line of ed.: 14     
ეგე ჩემი"*. შეინანე, შესაკრებელო, რაჲთა შენ-ცა ჰქადაგებდე ქრისტესთჳს,
Line of ed.: 15     
ვითარცა საჴედარი ექმენ მალე სრბად სოფელსა შინა ვითარცა-იგი პავლე
Line of ed.: 16     
და მწყემს ვითარცა-იგი პეტრე, რაჲთა მართალ ქრისტეს მიერ გამოშჩნდე,
Line of ed.: 17     
ანუ ვითარცა სანატრელი მოწაფეთა მათგანი, რაჲთა საჴედართა მათ
Line of ed.: 18     
თანა გამოუთქუმელთა აღბეჭდო. 8.9. ახალთაჲ მათ ზრახვათაჲ! რამეთუ მიაგებს
Line of ed.: 19     
მისაგებელსა მართალსა, ვითარმედ: "საჴედარსა მას ჩემსა გამსგავსე შენ, ეტლთა
Line of ed.: 20     
მათ ფარაოჲსთა, მოახლებულო ჩემდა"* უკუეთუ შეინანო, ისწავე,
Line of ed.: 21     
რომლითა შუენიერებითა შემკულ-ყოფად ხარ.

Chapter: IX  
Page of ed.: 258  
Line of ed.: 22        
9.1. "რამეთუ განშუენდეს საკეთენი შენნი, ვითარცა გურიტნი"*, რამეთუ
Line of ed.: 23     
გაქუს სიმეწამულჱ სარწმუნოვებისაჲ, განმაკრძალებელი სიტყჳსა მიერ. 9.2. "ქედი
Line of ed.: 24     
შენი ვითარცა სეროჲს ძისაჲ"*. რამეთუ კადნიერებაჲ იგი აზნაურებისაჲ გაქუს.
Line of ed.: 25     
არა ხოლო თუ თავ-დაკიდებულად ხედავ, არამედ მაღლად ზეცად მიმართ.

Chapter: X  
Page of ed.: 258  
Line of ed.: 26        
10.1. "მსგავსი ოქროჲსაჲ გიქმნეთ შენ ქანქართაგან ვეცხლისათა"*. რამეთუ
Line of ed.: 27     
მათგანი, რომელი ზომად ოდენ შჯულისა მიერ სარწმუნო იქმნა, ხოლო აწ
Line of ed.: 28     
გარდარეულ შუენიერებაჲ ოქროჲსაჲ მკჳდრ-ყოფილ და სახარება. 10.2. რამეთუ ქანქართაგან
Line of ed.: 29     
ვეცხლისათა მსგავს ოქროჲსაგან იქმნეს შენდა, რამეთუ გამსგავსებს
Line of ed.: 30     
შენ კაცთა მართალთა, რომელნი ვითარცა ოქროჲ გამოცდილ და განწმედილ
Line of ed.: 31     
არიან.

Chapter: XI  
Page of ed.: 258  
Page of sec. ed.: 49 
Line of ed.: 32        
11. "ვიდრე მეუფჱ იგი საინაჴესა თჳსსა არს"*. რამეთუ ქრისტე მოსრულ და
Line of ed.: 33     
მოწევნულ მეუფებითა; "ნარდიონ განფენილ სული მისი; ჭურჭერ დაკრძალულ
Line of ed.: 34     
ჩემდა დის-წულაკი იგი ჩემი*.

Chapter: XII  
Page of ed.: 258  
Line of ed.: 35        
12.1. "ნარდმან ჩემმან გამოსცა სულნელებაჲ თჳსი*. საცხებელი მადლისაჲ
Line of ed.: 36     
განეფინა, რაჲთა წინა-დაცუეთილებაჲცა შემძლებელ იყოს განრინებად სანელსაცხებლე
Line of ed.: 37     
ჭურჭერ ქრისტე, ჴორცთა Ms. page: 169r   მათ შემოსითა საბლითა სიყუარულისაჲთა
Line of ed.: 38     
განმტკიცებულ, რაჲთა ამის გამო, ვითარცა ტევანი დაჭყლემულ.
Line of ed.: 39     
12.2. "დისწულაკი ჩემი შორის სასძეურთა ჩემთა დამკჳდრებულ"*. რამეთუ ცხებულ
Line of ed.: 40     
შჯულისა და სახარებისა იყო "ჭურჭერ სანელსაცხებლე დის-წულაკი
Line of ed.: 41     
ჩემი, შორის ძუძუთა ჩემთა დაიმკჳდროს".

Chapter: XIII  
Page of ed.: 259  
Line of ed.: 1        
13.1. "ნარდიონ, ვითარცა სიპროსისაჲ დის-წულაკი ჩემი ვენაჴოვანსა შორის ენდადისასა"*.
Line of ed.: 2     
შუენიერებაჲ იგი კიპროსისი ჴელითა, რომლისა მიერ შემკობილ
Line of ed.: 3     
ცხებულებაჲ, რაჲთა ვენაჴოვანი იგი ენდადისაჲ მართლად შერაცხილ
Line of ed.: 4     
იყოს. ენდადი ადგილი ერთი არს ჰურიასტანით კერძო, რომელსა-იგი აპრსამი
Line of ed.: 5     
იპოების. არიან მუნ ვენაჴოვანნი აღტევებულნი ხეთა. ესე მოპოვნილ გამოსახვითა
Line of ed.: 6     
ხეთა მათგან გამოსცემს ნელსაცხებელსა მას.

Line of ed.: 7        
აწ იტყოდის: "დისწულაკი იგი ვენაჴოვანსა მას ენდადისასა". მოგუასწავებს
Line of ed.: 8     
ამას: ძლიერ იყო ძელსა მას ზედა ვნებითა, და გუმერითა გუერდსა ძელსა
Line of ed.: 9     
მას ზედა გამოუტევებს სულნელებასა, ვითარცა აპრსამისასა. ვითარცა სიტყუაჲ
Line of ed.: 10     
პირისა მისისაგან გამოეცემოდა, ესრეთ Page of sec. ed.: 50  ქრისტემან გამოსცა სულნელებაჲ
Line of ed.: 11     
თჳსი. 13.2. ხოლო, საყუარელნო, ვიდრემდის დგენ ნაყოფნი იგი ძელსა მას ზედა
Line of ed.: 12     
ვენაჴსა შინა, ვიდრე არა დაჭყლემულ, არა გამოსცის სულნელებაჲ თჳსი.
Line of ed.: 13     
ხოლო რაჟამს ჴელოვნისაგან მახჳლითა დაისხლის, მუნქუეს-ვე ადრე-ადრე
Line of ed.: 14     
ცრემლი გამოსცის რამეთუ ქრისტე-ცა მაშინ ერსა მას ზედა ცრემლოოდა, რამეთუ
Line of ed.: 15     
შემძლებელ იყო მათ ზედა მიფენად სულნელებისა, შეწევნისა ყოფითა
Line of ed.: 16     
განცხადებულად, რამეთუ ძელსა მას ზედა დაიწყლა ვენაჴოვანსა მას, რაჲთა
Line of ed.: 17     
კეთილი სულნელებაჲ ნელსაცხებელისაჲ გჳჩუენოს 13.3. და რამეთუ სიტყუაჲ იგი,
Line of ed.: 18     
საყუარელნო. მერმე-ცა ჴორცთა მათ შინა დაემკჳდრა და რამეთუ დიდი იგი რეცათუ
Line of ed.: 19     
დამცირებული გამოჩნდა, რაჲთა გამოჩინებულ იყოს; და ახალსა მადლსა
Line of ed.: 20     
განყოფისასა უჩუენებდა. მდიდარი იგი დაგლახაკნა ჩუენთჳს, რაჲთა ჩუენ
Line of ed.: 21     
სიმდიდრითა მისითა განვმდიდრეთ. აწ ამიერითგან, საყუარელნო, დამოკიდებულ
Line of ed.: 22     
ესე ძელსა, Ms. page: 170v   კეთილი სულნელებაჲ ნელსაცხებლისაჲ გამოჩნდა.
Line of ed.: 23     
რამეთუ დაიმდაბლა თავი და წარმომართებულ წარმოიმღერნა სიტყუამან მან
Line of ed.: 24     
და მას ჟამსა აღავსნა გამოფენილ სულნელებაჲ იგი, რაჲთა მერმე-ცა მოწყალებაჲ
Line of ed.: 25     
განყოფისაჲ გამოჩნდეს მარადის საცხებელისა სულნელებისა მიფენითა
Line of ed.: 26     
განსამხიარულებელ რამეთუ გამოეცა მამისა გულის-აგან და ახარა ქუეყანასა.

Line of ed.: 27        
13.4. თჳთ აღმაღლდა ქუეყანით და გამოჩნდა ვითარცა სულნელებაჲ საცხებელისაჲ
Line of ed.: 28     
და აღისწრაფა ზეცად; ცით მოფენილი ქუეყანით ზეცად აღვიდოდა. რამეთუ
Line of ed.: 29     
ცუარი ნაყოფის გამომღებელი მაღლით გარდამოჴდა, რაჲთა ქუეყანისანი
Line of ed.: 30     
ესე ცხორებად აღიბეჭდნენ, რომელ არს ესე: სიტყუაჲ იგი გარდამოსრულ,
Line of ed.: 31     
რაჲთა კაცნი ცად აღსლვად შემძლებელ იყვნენ. ესე სახეთა მათ მსგავსებაჲ
Line of ed.: 32     
გამოჩინებულ სიტყჳთა მით, ვითარმედ: "დისწულაკი ჩემი ვენაჴოვანსა მას ენდადისასაო".

Chapter: XIV  
Page of ed.: 259  
Page of sec. ed.: 51 
Line of ed.: 33        
14.1. და მუნქუეს-ვე მიუგებს და იტყჳს: "აჰა, მე შუენიერ, მახლობელო ჩემო,
Line of ed.: 34     
აჰა მე შუენიერი"*. ამას-ვე მიუგებს მერმე-ცა: "ხოლო აღმიარე მე კეთილად,
Line of ed.: 35     
ამის სახისათჳს უმეტესად აღგიარო შენ შუენიერი".

Line of ed.: 36        
14.2. აწ უკუე რაჲ-მე არს იგი, რომელსა-იგი ქრისტე იტყჳს, ვითარმედ "შუენიერი
Line of ed.: 37     
ეგე-ო", არამედ მისთჳს თუ "მჴნდე, ასულო, მიგეტევნენ შენ ცოდვანი
Line of ed.: 38     
შენნი?"*.

Chapter: XV  
Page of ed.: 259  
Line of ed.: 39        
15.1. მიუგო მერმე-ცა და თქუა: "აჰა მე კეთილ, დის-წულაკო ჩემო, და შუენიერ"*,
Line of ed.: 40     
რამეთუ ყოველთა მე საყუარელ და მათა-ცა, რომელთა არა გიციან
Page of ed.: 260   Line of ed.: 1     
შენ. რამეთუ მას ჟამსა, რომელთა-ცა არა იცოდეს, მიუწყებულ იქმნნეს ქრისტეს
Line of ed.: 2     
მიერ. მაშინ კეთილად გულისხმის-მყოფელ წამონ. და თქუა: "ჵ ბრძენ
Line of ed.: 3     
ვინმე არს კაცი ესე და დიდ და არა ცნობილ, ვითარმედ ღმერთი არს!" აწ ამიერითგან,
Line of ed.: 4     
კაცნო, გულისხმა-ყავთ, რაჲ-ესე წინა-გჳც.

Line of ed.: 5        
15.2. "აჰა მე შუენიერ, დის-წულაკო ჩემო, და განკეთებულ-ცა, ცხედარსა მას
Line of ed.: 6     
ჩემსა მაგრილობელ"*. რაჲ-მე ეგულების თქუმად სამკჳდრებელისა მისთჳს?
Line of ed.: 7     
რამეთუ იტყჳს, ვითარმედ "ცხედარსა მას ზედა კეთილად მაგრილობელო".
Line of ed.: 8     
მოგუასწავებს გულის-ასა მას მადლსა, რომელ მაგ\რილობელ Ms. page: 170r   არს ყოველთა,
Line of ed.: 9     
რომელთა ხორშაკი შეემთხჳოს, 15.3. რამეთუ ვითარცა სახედ, რომელნი
Line of ed.: 10     
ხორშაკისაგან საგრილთა ადგილთა მიივლტიედ განსუენებისათჳს მას ქუეშე,
Line of ed.: 11     
ესრე სახედ-ცა ყოველნი, რომელნი ცოდვითა შეპყრობილ არიედ, წადიერებით
Line of ed.: 12     
მიისწრაფედ საგრილსა მას ქრისტესსა, რაჲთა საგრილსა მას სულისა წმიდისასა
Line of ed.: 13     
მიიწიოს. "ცხედარსა მას ჩუენსა ზედა კეთილად მაგრილობელ"*.

Chapter: XVI  
Page of ed.: 260  
Line of ed.: 14        
16.1. "ჴელ სახლთა ჩუენთა ხეთაგან ნაძუთაჲსა"*. Page of sec. ed.: 52  აწ ვინ არიან ესე, არამედ
Line of ed.: 15     
მამანი? რამეთუ ვითარცა სახედ ნაძჳ არა დალპის, ესრე სახედ დიდებაჲ იგი
Line of ed.: 16     
მამათაჲ არა დაფარულ. 16.2. "სათხეველ ჩუენდა საროჲსაგან"*. რამეთუ სათხეველსა
Line of ed.: 17     
ყოველი იგი მოქმნილებაჲ უტჳრთავს. საყუარელნო, საროჲსა ყუავილი
Line of ed.: 18     
არასადა მოაკლდების, არამედ აქუნ მსგავსებაჲ იგი თჳსი სამარადისოდ
Line of ed.: 19     
და ეგრე-ვე ჰგიენ ზაფხულსა და ზამთარსა.

Line of ed.: 20        
ეგრე-ცა სახედ მოციქულნი არასადა დამცირდიან, სათხეველ და სამტკიცებელ
Line of ed.: 21     
ეკლესიათა არიან. ხოლო აქუს ძალი სულისა წმიდისა შეძლებითა და
Line of ed.: 22     
რომელ-იგი მას ზედა არნ, შემძლებელ არნ პყრობად. "სათხეველ ჩუენდა საროჲსაგან".

Chapter: XVII  
Page of ed.: 260  
Line of ed.: 23        
17.1. იწყებს ამიერითგან ქებად თავისა თჳსისა განმართლებითა და იტყჳს: "მე
Line of ed.: 24     
ყუავილ ველის"* რამეთუ არა სივრცესა ქუეყანისასა განფენილ არს, რამეთუ
Line of ed.: 25     
შენდა სარწმუნოვებითა აჰა, ყუავილ ვარ ყოველთა კაცთა. და არს ესე
Line of ed.: 26     
მსგავს, რამეთუ რაჟამს წინა-დაცუეთილთაგანსა ვის-მე ჰრწმენეს ქრისტესი და
Line of ed.: 27     
ყუავილის სახედ გამოჩნდიან, ძუელისა და ახლისა შემძლებელ არს.

Line of ed.: 28        
17.2. "მე ყუავილი, ვითარცა შროშანი ღელეთაჲ და ვითარცა შროშანი შორის
Line of ed.: 29     
ეკლოვანთა"*. მართლისა მის პირისანი განცხადებულნი ზრახვანი, რომელ
Line of ed.: 30     
იგავთა ამათ შინა გამოჩნდეს! რამეთუ იტყჳს, ვითარმედ; "მე ყუავილ ველის,
Line of ed.: 31     
ვითარცა შროშანი ღელებსა და ვითარცა შროშანი შორის ეკლოვანსა". სულნელებასა
Line of ed.: 32     
მას შროშნისასა სახედ გჳჩუენებს წმიდათა, რამეთუ ვითარცა სახედ
Line of ed.: 33     
არს შროშანი მბრწყინვალჱ შუენიერებისა გამომცემელ, ესრე სახედ-ცა
Line of ed.: 34     
Ms. page: 171v   საქმენი მართალნი ბრწყინვენ და ღელებსა ყუავიან.

Line of ed.: 35        
ეგრე-ცა სახედ დამცირებულთა მიმართ მადლნი იგი აღორძნდებიან და ვითარცა
Line of ed.: 36     
შორის ეკალთა ქუეყანასა საქმეთა არა დაიშდვნიან.

Line of ed.: 37        
17.3. და პირად-პირადი, ვითარცა სახჱ შროშნისაჲ, გჳჩუენა სახედ ჭეშმარიტებისა. Page of sec. ed.: 53 
Line of ed.: 38     
თავსა თჳსსა გამოაჩინებს, რამეთუ არს მას შინა ოქროჲს ფერ-ცა, რამეთუ
Line of ed.: 39     
დაფლვითა ჴელთა მიერ განშუენებითა გამოღებულ და შეპყრობილ, ვითარცა
Line of ed.: 40     
ჴორცნი იგი ქრისტესნი სულისა მიერ დაცვულ, გინა თუ რომელთა-მე
Page of ed.: 261   Line of ed.: 1     
ჴელნი ურწმუნოვებითა შებღალულ, ხოლო რომელსა ჰრწმენეს, სულნელებითა საცხებლისა
Line of ed.: 2     
მისისაჲთა განმხიარულდენ. რამეთუ თეთრსა მას განრეულ არს
Line of ed.: 3     
ოქროჲს ფერი-ცა. რამეთუ სულსა მას შინა გჳჩუენებს ჴორცთა მათ ვნებასა, რაჲთა
Line of ed.: 4     
ზრახვაჲ იგი მიმოფენისაჲ გამოჩნდეს ყოველთა მართალთა აღსარებითა და
Line of ed.: 5     
ბრწყინვალებასა სულისასა მოგებითა. "მე ყუავილ ველის, ვითარცა შროშანი
Line of ed.: 6     
ღელეთაჲ და ვითარცა შროშანი შორის ეკლოვანსა".
Chapter: XVIII  
Page of ed.: 261  
Line of ed.: 6                 
18.1. აწ რომელთა სულნელებაჲ
Line of ed.: 7     
ესე შეიწყნარეს, ეტყჳს: "აჰა მე შუენიერ, მახლობელო ჩემო" და მერმე-ცა
Line of ed.: 8     
იტყჳს, ვითარმედ: "აჰა მე შუენიერ". და ამას ქრისტესთჳს იტყჳს: "და
Line of ed.: 9     
აჰა მე განკეთებულ, დის-წულო ჩემო, ვითარცა ვაშლი ხეთა მაღნარისათაჲ"*.
Line of ed.: 10     
18.2. რამეთუ ვითარცა სახედ, საყუარელნო, ვაშლისაგან გამოეცემის
Line of ed.: 11     
სულნელებაჲ უმეტჱს ყოველთა ხილთასა, ეგრე-ცა ქრისტე შორის ყოველთა
Line of ed.: 12     
წინაჲსწარმეტყუელთა ზედა ძელსა მას მოკიდებულ სულნელებასა, ვითარცა
Line of ed.: 13     
ვაშლისასა, გამოსცემდა.

Chapter: XIX  
Page of ed.: 261  
Line of ed.: 14        
19.1. და იტყჳს, ვითარმედ: ,აჰა ესერა დის-წულაკი ჩემი მომიგებს და იტყჳს: მომეახლე,
Line of ed.: 15     
მახლობელო და შუენიერებაო ჩემო, ტრედაკო ჩემო, განსრულებულო
Line of ed.: 16     
ჩემო"*. აწ ჭეშმარიტად ამას ტრედსა იტყჳს დასახლეულებით, რამეთუ
Line of ed.: 17     
მოუწესს მას წადიერებით და იტყჳს: "მოვედით ჩემდა ყოველნი ეგე მაშურალნი
Line of ed.: 18     
და ტჳრთ-მძიმენი"*. აწ ვინ-მე არს ტჳრთ-მძიმჱ იგი, არათუ შესაკრებელთა
Line of ed.: 19     
მათ, რომელთა Ms. page: 171r   მიმართ იტყოდა? 19.2. მახლობელად დამყნასა მას
Line of ed.: 20     
უწესს ამას. და აწ დამყნაჲ იგი რაჲ-მე არს, საყუარელნო, არამედ, ვითარცა
Line of ed.: 21     
მარჯულ ზღუდესა თანა? რამეთუ შესავედრებელ წინაშე ზღუდე იგი არს. Page of sec. ed.: 54  მოვედ,
Line of ed.: 22     
შემომეახლე სახარებასა, რაჲთა თანა-სწორ მართალთა იპოვო მახლობელად
Line of ed.: 23     
დამყნითა მით.

Line of ed.: 24        
19.3. "მიჩუენე პირი შენი და მასმინე ჴმაჲ შენი, რამეთუ მშჳდ არს პირი შენი
Line of ed.: 25     
და ჴმაჲ შენი შუენიერ"*. "მიჩუენე მე პირი შენი და მასმინე ჴმაჲ შენი". კადნიერებით
Line of ed.: 26     
აჩუენე შენ ქრისტეანებაჲ აღბეჭდვითა შუბლსა ზედა. "მასმინე ჴმაჲ
Line of ed.: 27     
შენი". აღიარე გამოთქუმით ჭეშმარიტებაჲ. "მიჩუენე პირი შენი და მასმინე
Line of ed.: 28     
ჴმაჲ შენი, რამეთუ მშჳდ და ტკბილ არს", რომელსა აღუვარებიეს ქრისტე,
Line of ed.: 29     
და შუენიერ არნ პირი. რომელსა კადნიერებაჲ აქუნ მის მიერ.

Chapter: XX  
Page of ed.: 261  
Line of ed.: 30        
20.1. და მიუგებს და იტყჳს: "გჳპყრენით მელნი განმრყუნელნი ვენაჴისანი, რამეთუ
Line of ed.: 31     
ვენაჴნი ჩუენნი ყუავიან"* სანატრელისა ჴმისაჲ, ჭეშმარიტებისაჲ
Line of ed.: 32     
სიმართლით მიმოდებულ. რომლისა ჴელითა მწვალებელნი შეპყრობილ. შეგჳპყრენით
Line of ed.: 33     
მელნი მცირენი, ვიდრე ჩჩჳლ-ღა იყვნენ; შეიკრძალენით, რაჲთა არა
Line of ed.: 34     
იყვნენ განსრულებულ; ზაკულებითა ვენაჴოვანნი, ვიდრე ყუავილსა შინა
Line of ed.: 35     
არიან, აღავსნენ. რომელსა სწავლით იტყჳს. რამეთუ იტყჳს: "გჳპყრენით
Line of ed.: 36     
ჩუენ მელნი მცირენი", არა სხუასა რას იტყჳს, არამედ ამას, ვითარმედ: "წვალებაჲ
Line of ed.: 37     
აღიღეთ შორის თქუენსა-ო", რაჲთა წმიდად ნამწუარევი იგი გამოჩნდეს,
Line of ed.: 38     
უკუეთუ გინდეს გულისხმის-ყოფად, კაცო, რამეთუ მელ მწვალებელთასა
Line of ed.: 39     
იტყჳს.

Line of ed.: 40        
რამეთუ ცრუ წინაჲსწარმეტყუელნი იგი არა თუ სხუა რაჲმე იყვნეს, არამედ
Line of ed.: 41     
მწვალებელ. რამეთუ რომელნი-იგი ნაცილსა ასწავებენ და ცილსა ქადაგებენ,
Page of ed.: 262   Line of ed.: 1     
იგინი მწვალებელ არიან, რამეთუ იერემია ღაღადებს და იტყჳს: "აჰა,
Line of ed.: 2     
ცრუ წინაჲსწარმეტყუელნი იგი შენნი, იერუსალჱმ, ვითარცა მელნი ჴურელსა
Line of ed.: 3     
შეყენებულ არიან"*.

Line of ed.: 4        
და მერმე მიუგებს თჳთ ქრისტე ჰეროდეს და ეტყჳს: "არქუთ მელსა მას:
Line of ed.: 5     
აჰა, ესერა დღეს და ხვალე ძალსა აღვასრულებ Page of sec. ed.: 55  და მესამესა დღესა ვიდიდო"*.
Line of ed.: 6     
Ms. page: 172v   20.2. და რასა-მე სა[მ]ფსონ ახალსა ზრახვასა მელთა მიმართ აღასრულებდა, რამეთუ
Line of ed.: 7     
რაჟამს მისგან მიეღო ცოლი იგი, შეიპყრნა სამასნი მელნი და შეკიცუნა
Line of ed.: 8     
ურთიერთას და ყოვლისა მის კუდებსა გამოაბმიდა მუგუზებსა და ყოველსა მას
Line of ed.: 9     
ყანობირსა და ვენაჴოვანსა დასწუვიდა.

Line of ed.: 10        
და ესე იყო სასწაულ, რამეთუ რიცხუსა მას იტყჳს, ვითარმედ: სამასნი
Line of ed.: 11     
მელნი შეკიცუნა ურთიერთას-ო, რომელთა უკუანაჲსკნელ ცეცხლი აღგზებული
Line of ed.: 12     
დასწუვიდეს-ო. ამას გჳჩუენებს, ვითარმედ მწვალებელ იყვნეს-ო, რამეთუ
Line of ed.: 13     
ვნებათა მათ ქრისტესთა ვითარცა სამასნი აღიარებდეს. ხოლო ძლიერებაჲ
Line of ed.: 14     
არა მოგებულ იყო მათა. 20.3. ხოლო კუდი კუდსა რომელსა-იგი შეჰკრვიდა,
Line of ed.: 15     
რაჲთა შეუმსგავსებელი და ჴდომისაჲ იგი გამოაჩინოს, რამეთუ იგინი-ცა ურთიერთას
Line of ed.: 16     
ჴდომილ სიტყუა არიან.

Line of ed.: 17        
და იყო კუდებსა მათსა ლამპრები აღნთებული, რამეთუ აღსასრულისა მათისა
Line of ed.: 18     
საშჯელი -- ცეცხლ შემწუველ. 20.4. აწ ამისთჳს იტყჳს სული იგი: "გჳპყრენით
Line of ed.: 19     
მელნი მცირენი-ო, განმრყუნელნი ვენაჴთანი". რომელნი -- მე ვენაჴნი, არამედ
Line of ed.: 20     
იგი ვენაჴი, რომელი ახალ-ნერგ იყო და ყუავილსა-ვე შინა ნაყოფის გამოცემის
Line of ed.: 21     
უნდა, განრყუნის და განხრწნის, დაჴსნის, არა უფლობს, რაჲთა ქრისტეს
Line of ed.: 22     
მიერ ტევანი იგი და მწიფჱ მოისთულოს? "აწ ვენაჴი ჩუენნი ყუავიან".
Chapter: XXI  
Page of ed.: 262  
Line of ed.: 22                       
21.1. მიუგებს
Line of ed.: 23     
და ეტყჳს: "აჰა, დის-წულაკი ვლდომით მოიწია და მოვიდა"*.

Line of ed.: 24        
სანატრელი ჴმაჲ: რამეთუ რაჟამს მერმე შურის-გებაჲ იყოს ვენაჴისაჲ მის,
Line of ed.: 25     
რაჲთა შეიწუნენ მელნი იგი, სამართლად ღაღადებს და იტყჳს: "აჰა დის-წულაკი
Line of ed.: 26     
ჩემი ვლდომით მოიწია ზედა თავთა მთათა გარდავლდომად ზედა ბორცუთა".
Line of ed.: 27     
მსგავს არს დის-წულაკი ჩემი ქურციკსა და ნუკრსა Page of sec. ed.: 56  მისსა ზედა ღელეთა
Line of ed.: 28     
მთათასა საწოლსა ჩემსა"*. 21.2. ახლისა მადლისა განყოფაჲ! დიდ-დიდთა მათ
Line of ed.: 29     
ზრახვათაჲ! "აჰა დის-წულაკი ჩემი ვლდომით მოიწია და მოვიდა-ო" რაჲ-მე არს
Line of ed.: 30     
ვლდომისა მის სიტყუაჲ? გარდამოვლდა ზეცით საშოსა მას ქალწულისასა, აღვლდა
Line of ed.: 31     
მუცლისაგან წმიდისა ზედა ძელსა მას, ვლდა ძელისა [!] მისგან Ms. page: 172r   ჯოჯოხეთა,
Line of ed.: 32     
აღმოვლდა მიერ კაცობრივითა ამით ჴორცითა ქუეყანად. ახლისა აღდგომისაჲ!
Line of ed.: 33     
მერმე აღვლდა ქუეყანით ზეცად. ესე დაჯდომილ მარჯულ მამისა
Line of ed.: 34     
და მერმე გარდამოვლდეს ქუეყანად, რაჲთა ნაცვალი მისაგებელი მიაგოს. 21.3. "აჰა
Line of ed.: 35     
ესერა ესე ვლდომით მოიწია ზედა თავსა მთათასა გარდამოვლდომად ზედა
Line of ed.: 36     
ბორცუთა", რამეთუ იგინი, რომელნი მაღლად ზრახვენ, არა დადგას ფერჴი
Line of ed.: 37     
მათ ზედა, არამედ ვლდომით თანა-წარჰვალს, არა დადგრომილ მათ თანა.
Chapter: XXII  Line of ed.: 38        
22.1. "მსგავს არს დის-წულაკი ჩემი ქურციკსა და ნუკრსა მისსა"*, რამეთუ სიმალჱ
Page of ed.: 262  
Line of ed.: 39     
სიტყჳსაჲ მის განახლებული და ადვილი ვის ერთისა ზედა იქადაგა. იხილე,
Line of ed.: 40     
კაცო, ვითარ ადვილ იყო სრბაჲ იგი; აღმოსავალით დასავალთა გამოჩნდა და
Line of ed.: 41     
დასავალით სამხრად მიწევნულ იპოვა; სამხრით ეტლსა მას ქალწულსა შინა
Page of ed.: 263   Line of ed.: 1     
სარწმუნოდ გამოჩინებულ. 22.2. იხილენით სრბანი სიმართლისანი; ქუესკნელად შთავიდოდა
Line of ed.: 2     
და ზეცად აღისწრაფდა. რამეთუ არა დაიყენა ბნელსა ამის ქუეყანისასა,
Line of ed.: 3     
არამედ ნათლად გამოჩინებულ აღვიდოდა ზეცად. და მერმე-ცა აღფრინებულ,
Line of ed.: 4     
ვითარცა ვარსკულავი დიდი გამობრწყინებულ და მზის-თუალ სიმართლის
Line of ed.: 5     
გამოჩინებულ, საყდართა მამისა თანა დიდებულ. 22.3. სიმჴნჱ და დიდად სიმალისა
Line of ed.: 6     
მის სრბაჲ! სიყრმით-ვე ყოველთა წართქრომილ, რაჲთა ოდეს-მე ვითარცა
Line of ed.: 7     
ქურციკი და სადა-მე ვითარცა ირემმან გამოაჩინოს Page of sec. ed.: 57  სიმალჱ ფერჴთა
Line of ed.: 8     
თჳსთაჲ. აწ იხილე ქრისტე სადა-მე ვითარცა ქურციკი სრბად მალჱ და სადა-მე
Line of ed.: 9     
ვითარცა ირემი რქა-შუენიერი. და ორნი-ვე ჭლაკნი განპებულ არიან და აღმოიცოხნიან.
Line of ed.: 10     
22.4. და ამას შჯული წმიდაჲ გამოცხადებულად გჳჩუენებს, რამეთუ სიწმიდჱ
Line of ed.: 11     
გამოცხადებულ იყო; ქრისტე ორთა მათ შჯულთა სარწმუნოვებასა გამოაცხადებს,
Line of ed.: 12     
შჯულისა და სახარებისა სიმტკიცესა მარადის აქებს, გამოცხადებულთა
Line of ed.: 13     
და წრფელთა სიტყჳსა მის აღთქუმითა ესე მოეფინა რომელ ზედა,
Line of ed.: 14     
Ms. page: 173v   რომლისათჳს ესრე იტყჳს: "აჰა დის-წულაკი ჩემი ემსგავსა ქურციკსა
Line of ed.: 15     
და ნუკრსა მისსა".

Chapter: XXIII  
Page of ed.: 263  
Line of ed.: 16        
23.1. მერმე-ცა ღაღადებს: "აჰა დის-წულაკი ჩემი სარკუმლით გამართ ხედავს,
Line of ed.: 17     
გარდახედავს სატირით დის-წულაკი ჩემი: მოვედ მახლობელი ჩემი, შუენიერი
Line of ed.: 18     
და ტრედი"* ახლისა მიმოქადაგებისაჲ მის! და მერმე განცხადებულად
Line of ed.: 19     
სიწრფოებით ღაღადებს სული იგი: "დისწულაკი ჩემი ჰხედავს გარდამართ
Line of ed.: 20     
სარკუმლით"*. ხოლო აწ სარკუმელთა მათ ვიეთსა-მე იტყჳს? მოვედ, წარმოდეგ,
Line of ed.: 21     
წინაჲსწარმეტყუელო, წამე და თქუ: "სარკუმელნი განეხუნეს ცათა
Line of ed.: 22     
შინა-ო"*. და ვიეთსა-მე იტყჳს სარკუმელს, არამედ წინაჲსწარმეტყუელთასა,
Line of ed.: 23     
რომელთა მიერ გამოდუღებულ სიტყუაჲ იგი მიმოდადებულ ამიერ? 23.2. "სარკუმლით
Line of ed.: 24     
გამომართ მხედავს და მეტყჳს მე: მოვედ, მახლობელო ჩემო, მოვედ"*.
Line of ed.: 25     
ამისთჳს გულისხმის-ყოფილ, რამეთუ ყოველთა წინაჲსწარმეტყუელთა მიერ
Line of ed.: 26     
ღაღადებს და იტყჳს: "მომეახლენით მე". მოვედ, წარმოდეგ, ნეტარო ელია,
Line of ed.: 27     
წამე. სამართლად არქუ ისრაჱლსა: "ვიდრემდის არა დასცხრებით კელობით
Line of ed.: 28     
ორთა-ვე ფერჴთა ზედა?"* მომეახლე, მოვედ, მახლობელო ჩემო, მოვედ ადრე-ადრე,
Line of ed.: 29     
ტრედო ჩემო განსრულებულო, მოვედ -- ამას მოგუასწავებს.

Chapter: XXIV  
Page of ed.: 263  
Page of sec. ed.: 58 
Line of ed.: 30        
24.1. ამისთჳს-ცა მერმე ღაღადებს და იტყჳს: "ღამე ვეძიებდი, რომელი შეიყუარა
Line of ed.: 31     
სულმან ჩემმან; ვეძიებდ მას და ვერ ვპოვე. მპოვეს მე მცველთა, რომელნი
Line of ed.: 32     
სცვიდეს ქალაქსა. ერთი, რომელი შეიყუარა სულმან ჩემმან, [და აჰა აწ
Line of ed.: 33     
ვითარცა წუთ გან-რე-ვეშორე, ვპოვე, რომელი-იგი შეიყუარა სულმან ჩემმან.]
Line of ed.: 34     
ვპოვე და არა განუტეო, ვიდრემდის მივაწიო სახიდ დედისა ჩემისა და საუნჯეთა,
Line of ed.: 35     
რომელმან მუცლად მიღო მე"*. 24.2. სანატრელისა მის ჴმისაჲ! სანატრელთა
Line of ed.: 36     
დედათაჲ წინანდელთაჲ მათ, წინაჲსწარ სახედ გამოჩინებულთაჲ!
Line of ed.: 37     
ამისთჳს-ცა ღაღადებს და იტყჳს: "ღამე ვეძიებდი, რომელი-იგი შეიყუარა
Line of ed.: 38     
სულმან ჩემმან-ო". იხილე ესე აღსრულებული მართაჲს და მარიამის ზედა. მათ
Line of ed.: 39     
თანა შესაკრებელი გულს-მოდგინებით ეძიებდეს ქრისტესა მკუდარსა, რომელსა-იგი
Line of ed.: 40     
ცხოველად Ms. page: 173r   არა ჰგონებდეს, რამეთუ ესრე მოგუასწავებს და
Page of ed.: 264   Line of ed.: 1     
იტყჳს: "ღამე ვეძიებ და ვპოვე, რომელი-იგი შეიყუარა სულმან Page of sec. ed.: 59  ჩემმან-ო".
Line of ed.: 2     
24.3. იტყჳან წერილნი იგი სახარებისანი: "მოვიდეს დედანი იგი ღამე ძიებად საფლავსა
Line of ed.: 3     
მას"*. "ვეძიებდ მას და არა ვპოვეო". "რაჲსა მებრ-ვე ეძიებთ ცხოველსა მას
Line of ed.: 4     
მკუდართა თანა"* და არავინ იპოვა თჳსი მუნ, რამეთუ არა იყო მისა შირიმი
Line of ed.: 5     
იგი სამკჳდრებელ, არამედ -- ცანი. რაჲსა ეძიებთ ქუეყანასა ზედა, რომელი-იგი
Line of ed.: 6     
აღმაღლებული საყდართა ზის? რაჲსა ეძიებთ დიდებულთა უდიდებულესსა
Line of ed.: 7     
მას შეურაცხსა სამარესა შინა? რაჲსა ეძიებთ აღსრულებულსა მას შირიმსა
Line of ed.: 8     
შინა? აჰა ლოდისა მის წარმოგორვებულისა; რაჲსა ეძიებთ სამარესა
Line of ed.: 9     
მას, რომელი აჰა ცათა შინა მადლითა აღვსებულ? რაჲსა ეძიებთ განჴსნილსა
Line of ed.: 10     
მას, ვითარცა შეკრულსა და მანდა ვითარცა შეყენებულსა საპყრობილესა შინა?

Line of ed.: 11        
24.4. იხილეთ ახალი ზრახვაჲ აღსრულებულ მუნ; რამეთუ ესრე ოხრის და იტყჳს:
Line of ed.: 12     
"ვეძიებდ მას და არა ვპოვე იგი-ო. მპოვეს მცველთა, რომელნი Page of sec. ed.: 60  სცვიდეს ქალაქსა".
Line of ed.: 13     
ვინ იყვნეს, რომელთა-იგი პოვეს, არამედ ანგელოზთა მათ, რომელნი-იგი
Line of ed.: 14     
სხდეს მუნ? და რომელსა-მე ქალაქსა, არამედ ახალსა იერუსალჱმსა
Line of ed.: 15     
ჴორცთა მათ ქრისტესთა? "მპოვეს მე მცველთა მათ, რომელნი სცვიდეს ქალაქსა".
Line of ed.: 16     
ჰკითხვენ დედანი ესე: "ნუთუ რომელი-ესე შეიყუარა სულმან, იხილე[თ]?*
Line of ed.: 17     
რამეთუ მათ ჰრქუეს: "ვის ეძიებთ? იესუს ნაზარეველსა? აჰა აღდგომილ
Line of ed.: 18     
არს"*.

Chapter: XXV  
Page of ed.: 264  
Line of ed.: 19        
25.1. "და ვითარცა წუთ ერთ გან-რე-ვე-შორე მათგან"*. და ვითარ უკუნ-იქცეს
Line of ed.: 20     
და წარვიდეს, შეემთხჳა მათ მჴსნელი; მაშინ აღესრულებოდა თქუმული იგი:
Line of ed.: 21     
"აჰა ვითარცა გან-რე-ვე-შორე წუთ ერთ, ვპოვე, რომელი-იგი შეიყუარა სულმან
Line of ed.: 22     
ჩემმან*. 25.2. ხოლო მჴსნელმან მიუგო და ჰრქუა: "მართა! მარიამ!" და მათ
Line of ed.: 23     
ჰრქუეს: "რაბუნი"*, რომელი გამოითარგმანების "უფალი ჩემი". "ვპოვე
Line of ed.: 24     
იგი, შევიყუარე. და აჰა განუტევო იგი"*. რამეთუ მას ჟამსა ფერჴთ-მოხუევით Page of sec. ed.: 61 
Line of ed.: 25     
შეიმტკიცებს. და იგი ღაღადებით ეტყჳს: "ნუ შემომეხები მე, რამეთუ არღა
Line of ed.: 26     
აღსრულ ვარ მამისა ჩემისაო"*. და მას შებმა-ეყო Ms. page: 174v   და იტყოდა: "არა
Line of ed.: 27     
დაგიტევო, ვიდრემდის შეგიყვანო და შეგავლინო გულსა". "არა დაუტევო, ვიდრემდის
Line of ed.: 28     
არა შევიყვანო სახლსა დედისა ჩემისასა და საუნჯეთა, რომელმან მუცლად
Line of ed.: 29     
მიღო მე"*. მუცელსა დაკრებულ სიყუარული იგი ქრისტესი, არა უნდა განყენების;
Line of ed.: 30     
ამის სახისათჳს ზახებით იტყჳს: "ვპოვე იგი და არა განუტეო". ნეტარისა
Line of ed.: 31     
მის დედაკაცისა, რომელსა შებმა-ეყო ფერჴთა მისთა, რაჲთა ჰაერთა შემძლებელ
Line of ed.: 32     
იყოს აღფრენად! 25.3. ამას ეტყოდეს მართა და მარიამ. მართაჲსსა მას
Line of ed.: 33     
ზრახვასა წინაჲსწარ აჩუენებდა სოლომონის მიერ: არა გიფლობთ შენ აღფრინებად-ო.
Line of ed.: 34     
აღვედ მამისა და შეწირე ახალი მსხუერპლი. შეწირე ევაჲ და
Line of ed.: 35     
არღარა შეცთომილ, არამედ ხესა მას ცხორებისასა ჴელთ-მობმით წადიერებით.
Line of ed.: 36     
აჰა, შებმა-მიყოფია მუჴლთა არა ვითარცა ბადისპირი ვითარ-მცა განწყდა.
Line of ed.: 37     
არამედ შებმა-მიყოფია ფერჴთა ქრისტესთა. Page of sec. ed.: 62  ნუ დამაგდებ მე ქუეყანასა ზედა,
Line of ed.: 38     
რაჲთა არა შევსცთე, აღმიტაცე მე ზეცად, ნეტარისა მის დედაკაცისაჲ,
Line of ed.: 39     
რომელსა-იგი ქრისტესგან განყენებაჲ არა უნდა! 25.4. ამის სახისათჳს იტყჳს: "ვითარცა
Line of ed.: 40     
წუთ ერთ გან-რე-ვეშორე, ვპოე, რომელი-იგი შეიყუარა სულმან ჩემმან".
Page of ed.: 265   Line of ed.: 1     
მოიღე, გულო ჩემო, შეეზავე სულსა, დაამტკიცე, აღასრულე, რაჲთა ჴორცთა
Line of ed.: 2     
მათ-ცა ზეცისათა შეყოფად შეუძლოს. შეზავენ ზეცისასა მას ჩემნი ესე ჴორცნი.
Line of ed.: 3     
სუ, ვითარცა ღჳნოჲ, აღიღე, აღაწიე ცად მერმე ახალი სასუმელი, განზავებული,
Line of ed.: 4     
შედგომად რომელსა ჰნებავს და არა შეცთომად, არღარა ნახჭი გამოტკფოლვილ
Line of ed.: 5     
და არა ძელსა მეცნიერებისასა შეხებულ. ხოლო აქა ამიერითგან
Line of ed.: 6     
ძელსა ზედა სიკუდილითა ძლეულ-ყოფილ, 25.5. შეიწყნარე ევა, რაჲთა არღარა
Line of ed.: 7     
კუნესით მშობელ, რამეთუ განიდევნნეს სალმობანი, კუნესანი და მწუხარებანი.
Line of ed.: 8     
შეიწყნარე ამიერითგან ევჰა, წესიერებით მავალ, მიიღე და იცან
Line of ed.: 9     
ესე ძღუენი, რომელ მიპყრობილ მამისა, ახლად შეწირე, არღარა განშიშულებულად
Line of ed.: 10     
ევა, Ms. page: 174r   არღარა ფურცელი ლეღჳსაჲ მისა სამოსელ. არამედ
Line of ed.: 11     
სულისა წმიდისა მიერ შემოსილ, რამეთუ კეთილი სამოსელი შთაუცუამს, რომლისა
Line of ed.: 12     
განრყუნა არა არს. ქრისტე არა თუ განშიშულებულსა აქუნდა; დაღათუ
Line of ed.: 13     
მჩუარნი იგი სამარესა მას ისხნეს, და შიშუელ არა იყო. რამეთუ ადამ-ცა პირველ
Line of ed.: 14     
შიშუელ იყო, განახლებული სამკაული შთაეცუა უცოდველებისაჲ და
Line of ed.: 15     
სიმშჳდისა და უხრწნელებისაჲ, რომლისაგან გარდაცთომილ შიშუელ იპოვნეს,
Line of ed.: 16     
ხოლო აწ განცხადებულად შემოსილ მერმე Page of sec. ed.: 63  იპოვების. 25.6. და ამისა შემდგომად
Line of ed.: 17     
ზახებით აღიარებს შესაკრებელი ამათ დედათა მიერ. კეთილსა წამებასა
Line of ed.: 18     
გჳჩუენებენ, რომელნი-იგი მოციქულ მოციქულთა იქმნებოდეს, მივლინებულ
Line of ed.: 19     
ქრისტეს მიერ, რომელთა მათ პირველ ანგელოზნი იგი ეტყოდეს: "მივედით
Line of ed.: 20     
და უთხართ მოწაფეთა მათ; წინა გიძღჳს გალილეად, მუნ იხილოთ იგი"*.
Line of ed.: 21     
ხოლო რაჲთა არა ანგელოზთა მათ გამო მოციქულნი შეორგულდენ, შეემთხჳა
Line of ed.: 22     
თჳთ ქრისტე მოციქულთა მათ, რაჲთა დედანი იგი ქრისტეს მოციქულ
Line of ed.: 23     
იყვნენ და დაკლებული იგი ძუელისა მის ევაჲსი მორჩილებითა აღავსოს. ამიერითგან
Line of ed.: 24     
მორჩილებით მსმენელ აღსრულებულად გამოჩნდინ. 25.7. ახალთა ნუგეშინის-ცემათაჲ!
Line of ed.: 25     
ევა მოციქულ იწოდების. აჰა, ამიერითგან გუელისა მის
Line of ed.: 26     
ძმა-ცვულებაჲ გულისხმა-ყოფილ და არღარა შესცთების, Page of sec. ed.: 64  რამეთუ რომელსა-იგი
Line of ed.: 27     
დახედა, ამიერითგან მოიძულა და მტერად შეჰრაცხა, რომელმან გულის-თქუმითა
Line of ed.: 28     
იგი აცთუნა. არღარა ამიერითგან აცთუნოს ესე ხემან მან შეცთომილებისამან.
Line of ed.: 29     
აჰა ცხორებითა მით ამიერითგან განმხიარულებულ ხითა აღსარებითა. ხისა
Line of ed.: 30     
მის გამო გემოჲ იხილა ქრისტესგან, ღირს იქმნა კეთილსა და გულმან უთქუა
Line of ed.: 31     
ჭამადისა.

Line of ed.: 32        
25.8. არღარა ამიერითგან ჰშიოდის და არცა მიუპყრას კაცთა ჭამადი განსარყუნელი;
Line of ed.: 33     
მიუღებიეს განურყუნელებაჲ; ერთობით არს ამიერითგან და შემწე, რამეთუ
Line of ed.: 34     
ადამი ევას უძღჳს. კეთილსა მის Ms. page: 175v   შემწისაჲ, სახარებითა ქმრისა
Line of ed.: 35     
მის მიმართ შეწირვითა! რომლისათჳს-ცა დედათა მათ მიახარეს მოწაფეთა
Line of ed.: 36     
მათ. 25.9. და ამისთჳს შეჰრაცხნეს იგინი, ვითარცა ცთომილნი, რომლისათჳს ორგულებდეს.
Line of ed.: 37     
ხოლო მიზეზ ესე იყო, რამეთუ ჩუეულებაჲ ესე იყო ევაჲსი მითხრობაჲ [!]
Line of ed.: 38     
საცთურისაჲ და არა ჭეშმარიტებისაჲ. Page of sec. ed.: 65  რაჲ-მე არს ესე ახალი თხრობაჲ,
Line of ed.: 39     
დედანო, აღდგომისაჲ და მისთჳს შეჰრაცხნეს იგინი ვითარცა ცთომილნი,
Line of ed.: 40     
რაჲთა არა გამოჩნდენ ვითარცა მაცთურნი, არამედ ჭეშმარიტებისა მეტყუელ.
Line of ed.: 41     
მას ჟამსა ქრისტე გამოცხადებულ მათა. და ჰრქუა: "მშჳდობაჲ
Page of ed.: 266   Line of ed.: 1     
თქუენ თანა*. ამას მოსწავებითა, ვითარმედ: "მე, რომელ-ესე დედათა ამათ
Line of ed.: 2     
ვეჩუენე, და თქუენ მოციქულთა მიმართ მივლინებად ვინებე". 25.10. აწ ყოფილთა
Line of ed.: 3     
ამათთჳს, რამეთუ, საყუარელნო, ამიერითგან აწ აჰა დაამშჳდებს შესაკრებელსა
Line of ed.: 4     
მას და ეკლესიაჲ იდიდების.
Chapter: XXVI  
Page of ed.: 266  
Line of ed.: 4              
26.1. და რასა-მე იტყჳს: "ვინ არს ესე. რომელი
Line of ed.: 5     
გამოვალს უდაბნოჲთ, ვითარცა ბურქუად-ბურქუად კუამლისა აღსლვაჲ, საკუმეველისა
Line of ed.: 6     
სულნელებაჲ აღტევებული, მური და გუნდრუკი ყოვლითურთ
Line of ed.: 7     
სულნელებითა შესაზავებელთაჲ"?*. ახლისაჲ მის ჴმისაჲ! საკჳრველთა მათ
Line of ed.: 8     
ზრახვათაჲ! ეკლესიაჲ, რომელი უდაბნოჲთ გამოვალს, ამისთჳს, რაჲთა
Line of ed.: 9     
მოქალაქე ქრისტესა იყოს, "ვინ არს ესე, რომელი გამოვალს უდაბნოჲთ?" რამეთუ
Line of ed.: 10     
მრავლით ჟამითგან წარმართნი უდაბნო-ქმნულ Page of sec. ed.: 66  ღმრთისა მიმართ. ხოლო
Line of ed.: 11     
ამიერითგან მადლითა ღმრთისაჲთა მოქალაქე წმიდათა თანა შერაცხილ, ვინაჲთგან
Line of ed.: 12     
ეკლესიაჲ შემკული, გამოჩინებულ სულნელთა ნელსაცხებელთა შეზავებითა.
Line of ed.: 13     
26.2. და იტყჳს: "აწ ვინ-მე არს ესე, რომელი გამოვალს უდაბნოჲთ, ვითარცა
Line of ed.: 14     
კუამლი საკუმეველთაჲ აღტევებული?"* კეთილთაჲ მათ საკუმეველთაჲ,
Line of ed.: 15     
სულნელთაჲ საკუმეველთა შეზავებულთაჲ! რამეთუ რომელსა-იგი
Line of ed.: 16     
იტყჳს: "ვითარცა კუამლი სულნელი საკუმეველთაჲ აღტევებულო", რამეთუ
Line of ed.: 17     
კუამლი ცეცხლისაგან გამოსრულ და ჰაერთა Ms. page: 175r   აღიწიის და ალსა მას,
Line of ed.: 18     
ვითარცა ეტლთა წარმმართებელსა, გჳჩუენებს და გამოჩნდების; ეგრე-ცა ქრისტეს
Line of ed.: 19     
ზრახვაჲ კეთილი მიმოდებულ, მოუწყებულ, აღმავალ ქუეყანით ზეცად; რამეთუ
Line of ed.: 20     
შუენიერთა საკუმეველთა აღმოაცენებდა ზრახვისა აღდგომისაჲსა მოუწყებითა.
Line of ed.: 21     
ვითარცა ბურქუად-ბურქუადი კუამლი აღმავალი საკუმეველთაჲ; 26.3. რამეთუ
Line of ed.: 22     
ამის სახისათჳს, მსგავსად სულნელებისა მოპოვნებითა, არა ხოლო თუ მას
Line of ed.: 23     
ქუე კუამნ, არამედ ზეცად-ცა აღწევნულ, ვითარცა ალი ცეცხლისა აღკუმეულისაჲ.
Line of ed.: 24     
მური და გუნდრუკი ყოვლითურთ შემზავებელთა მიერ"*. მერმე
Line of ed.: 25     
დიდ-დიდთა ზრახვათაჲ! მართლისა ქადაგებისაჲ! რამეთუ მურსა მას ვნებათა
Line of ed.: 26     
მათ ქრისტესთა მოსათხრობელ დაფლვისა მის იქმნების. ხოლო გუნდრუკი
Line of ed.: 27     
სადიდებელად ღმრთისა მიერ აღკუმეულ. არამედ ყოვლითურთ შეზავებულ
Line of ed.: 28     
შემზავებელთა მათ მენელსაცხებელთაჲთა. ხოლო ყოველი ერთად შეკრებულ
Line of ed.: 29     
სულნელება ქრისტესა, იგი რომელ მცნებათა და სახარებისაგან ქადაგებულ.
Line of ed.: 30     
ამისთჳს ღაღადებით იტყჳს: "მური და გუნდრუკი ყოველთა მიერ
Line of ed.: 31     
შემზავებელთა მათ მენელსაცხებელთაჲთა".

Chapter: XXVII  
Page of ed.: 266  
Page of sec. ed.: 67 
Line of ed.: 32        
27.1. "აჰა ესერა ცხედარი იგი სოლომონისი და სამეოცნი ძალნი გარე-მოხუეულ
Line of ed.: 33     
მისა ძლიერთა მათგან ისრაჱლისათა, თითოვეულად მახჳლი ბარკალსა მათსა,
Line of ed.: 34     
სწავლულნი ღუაწლსა"*. სანატრელისა მის პირისაჲ! ჰოჲ ცხედრისაჲ მის
Line of ed.: 35     
განსასუენებელისა! რამეთუ ცხედარსა სოლომონისსა არა თუ სხუასა მას გამოაცხადებს,
Line of ed.: 36     
არამედ თავადსა ქრისტესა. რამეთუ ვითარცა სახედ დამაშურალი
Line of ed.: 37     
ვინ მრავლითა დაშრომითა აღჴდეს განსუენებად ცხედარსა ზედა, რაჲთა
Line of ed.: 38     
მაშურალობაჲ იგი განიშოროს განსუენებითა მით, ეგრე-ცა ჩუენ, მოქცეულ
Line of ed.: 39     
ამის სოფლისა ამაოვებისაგან, ტჳრთსა მას-მცა განვიშორებთ, რომელ ზედა
Page of ed.: 267   Line of ed.: 1     
მჴართა გუედვა სიმძიმე ცოდვათაჲ, შევრდომითა ჩუენითა ქრისტესა განსასუენებელსა
Line of ed.: 2     
ვჰპოვებთ ვითარცა ცხედარსა. 27.2. ესრე-ვე სახედ ყოველნი ნათესავნი
Line of ed.: 3     
მამათანი სრულისა მის განსუენებისა დამკჳდრებად შემძლებელ, Ms. page: 176v   არათუ
Line of ed.: 4     
სხჳთ რაჲთ განსუენებულ იქმნებოდეს, არამედ ქრისტეს მიერ. კეთილთა
Line of ed.: 5     
განსასუენებელთაჲ. სახითა ზრახვისაჲთა ყოვლისა-ვე შეკრებად შემძლებელ!
Line of ed.: 6     
ამას ცხედარსა სომანიტელი იგი განუმზადებდა ნეტარსა მას ელისეს. ამას ცხედარსა
Line of ed.: 7     
ზედა შესუენებელნი იგი მკუდარნი აღდგებოდეს. ძჱ იგი ქურივისაჲ
Line of ed.: 8     
მის მომადლებულ და ყრმაჲ იგი სომანიტელისაჲ მის აღდგომილ. 27.3. ესე ცხედარი
Line of ed.: 9     
განღებული მიაქუნდა და ვიდრე არღა განსრულ იყო ბჭესა მას, შებმა-ყოფილ
Line of ed.: 10     
ქრისტე გამოჩნდა და თჳთ თავისა თჳსისა აღდგომისა მის მჩუენებელ და
Line of ed.: 11     
ჴელმწიფედ ეტყოდა, რომელთა-იგი აღეღო; "დადგით ტჳრთი ეგე, ნუ აღიღებთ,
Line of ed.: 12     
რომელსა-იგი ვერ შემძლებელ ხართ ტჳრთად". მუნქუეს-ვე, ვითარცა
Line of ed.: 13     
დაიდგნეს ცხედარნი, ჴელი უპყრა ყრმასა მას და მისცემდა ქურივსა მას. 27.4. ზედა
Line of ed.: 14     
ამას-ვე ცხედარსა დავრდომილი იდვა Page of sec. ed.: 68  ასული მთავრისაჲ მის. რომელი იყო
Line of ed.: 15     
ათორმეტის წლის. მას ჟამსა შევიდა სახლსა მას წინაშე მოწამებისა მის და
Line of ed.: 16     
აღადგინა ქალი იგი*. 27.5. ამის ცხედრისა მიისწრაფდა დედაკაცი იგი, რომელი
Line of ed.: 17     
დედათა შჯულსა ზედა მრავლით ჟამითგან ვერ განკურნებულ, ფესუსა მას
Line of ed.: 18     
ჴელსა შეახებდა*. 27.6. იხილენით ცხედარნი საკჳრველნი, რამეთუ ყოველნი,
Line of ed.: 19     
რომელნი ამას ჰხედვენ, მართლისა ქორწილისა ჩინებულ, წყლისა ღჳნოდ გარდაქცევად
Line of ed.: 20     
გემოჲს ხილვითა. სანატრელისა ცხედრისა, რომელსა ზედა აბრაჰამს
Line of ed.: 21     
ინაჴ-უდგამს, რომელსა ზედა ისაკი შეიწირვის, რომელსა ზედა იაკობი
Line of ed.: 22     
განდიდნების, რომელსა ზედა მოსე ჴელმწიფე-ყოფილ, რომელსა ზედა აჰრონ
Line of ed.: 23     
ლოცვის შემწირველ!

Line of ed.: 24        
27.7. ნეტართა შვილთა, რომელნი მართლად მამათა სამკჳდრებელსა დაიმკჳდრებდეს.
Line of ed.: 25     
იხილენით პირად-პირადნი ცხედარნი, რომელსა ზედა სამეოცნი ძალნი
Line of ed.: 26     
გამოჩინებულ ესე ცხედარნი მართალსა ნათესავსა მამათასა მიიჩინეს თჳსა,
Line of ed.: 27     
შეკრებითა ყოველთა მართალთა ქრისტეს მიმართ, რამეთუ ყოველთაგან გამოიშვების.
Line of ed.: 28     
რამეთუ იტყჳს წერილი: "სამეოცნი ძალნი გარემოჲს მისა ერისა
Line of ed.: 29     
Ms. page: 176r   მისგან ისრაჱლისა, რამეთუ ყოვლისა მისგან ერისა ისრაჱლისა*
Line of ed.: 30     
უძლიერესნი ესე გამორჩევით მომღებელ, რომელნი-იგი მამად
Line of ed.: 31     
გამოჩინებულ, რომელნი მახჳლსა ბარკალ-სხჳლთა შებმად შემძლებელ არიან.
Line of ed.: 32     
და რაჲ-მე არს მახჳლი იგი ბარკალ-სხჳლსა, არამედ სიტყუაჲ იგი. რომელმან
Line of ed.: 33     
განვლო შორის მამათა მათ, წყვილთაგან გამოსრულ, რაჲთა მისა, რომელ-იგი
Line of ed.: 34     
წყვილთაგან გამოშობად შემძლებელ იყოს? ესე არიან სამოცეულნი
Line of ed.: 35     
იგი ათასეულნი და არა თუ ტყუვილ არს. 27.8. რამეთუ ადამითგან ვიდრე ქრისტესამდე
Line of ed.: 36     
აღესრულებიან სამეოცჯერ ათასეულნი იგი ცხედარსა მას ზედა განსუენებულნი,
Line of ed.: 37     
რომელთა მიერ სიტყუაჲ იგი მიფენილ; წყვილთა მათგან გამოსულასა
Line of ed.: 38     
მოგუასწავებს. ამისთჳს აბრაჰამ Page of sec. ed.: 69  ჴელთა ეზოჲს-მოძღურისათა მათ წყვილთა
Line of ed.: 39     
თჳსთა დადებად სცემდა, რამეთუ სიტყუაჲ იგი წყვილთა მათგან გამოსულად
Line of ed.: 40     
იყო. და იაკობ ფიცით ბარკალ-სხჳლთა თჳსთა ზედა დადებად სცემდა ჴელთა
Line of ed.: 41     
იოსებისთა*. 27.9. სანატრელთა მათ წყვილთაჲ, სანატრელსა მის სიტყჳსა
Page of ed.: 268   Line of ed.: 1     
შემძლებელ გამოშობად, რომელსა-იგი მამაჲ გულით გამოშობს! ამას წყვილთა
Line of ed.: 2     
მათგან გამოსრულსა ვხედავთ. სამართლად ამის გამოცხადებულისა ზრახვისა
Line of ed.: 3     
მომთხრობელ სიტყუაჲ იგი იქმნების, და რამეთუ სამეოცნი მამანი არიან
Line of ed.: 4     
ესე ადამითგან ვიდრე ქრისტესამდე აღსრულებულ და ზრახვაჲ იგი ჭეშმარიტებისაჲ
Line of ed.: 5     
განცხადებულად მიმოდებულ. და ცხედარნი იგი სოლომონისნი გამოჩნდებიან,
Line of ed.: 6     
27.10. რამეთუ არა თუ სოლომონ იყო ცხედარ, არამედ სოლომონისგან
Line of ed.: 7     
ცხედარნი გამოჩინებულ, რაჲთა ყოველთა განსუენებისა ზრახვაჲ და ფიქლით
Line of ed.: 8     
გარდართულ სიყუარული გამოჩნდეს. იხილე ნათესავი მამათაჲ მათ დასაბამითგან
Line of ed.: 9     
სოფლისაჲთ მიმოდებულ, ნათესავნი მართალნი გამოჩინებულ, და
Line of ed.: 10     
დაუნჯებული მამათაჲ მათ გამოცხადებულ, და ცხედარი იგი განსასუენებელი მიმოდებულ
Line of ed.: 11     
27.11. და ვინ-მე არიან ესენი მამათა Ms. page: 177v   მათგანნი? მოვედით და ვიხილოთ.
Line of ed.: 12     
აწ შენ იხილე-ღა, რამეთუ პირველ ადამს ესუა სეითი და სეითს
Line of ed.: 13     
ენუსი და ენუსს -- კაიან, კაიანანს -- მალელი, მალელს -- იარჱდ. იარედ[ს] --
Line of ed.: 14     
ენუქი, ენუქს -- მათუსალა, მათუსალას -- ლამექი, ლამექს -- ნოვე, ნოვეს --
Line of ed.: 15     
სემი, სემს -- არფაქსადი, არფაქსადს -- სალლა, სალლას -- ებერ, ებერს -- ფალეგი,
Line of ed.: 16     
ფალეგს -- რაგავი, რაგავს -- სერუქი, სერუქს -- ნაქორ, ნაქორს -- თარა,
Line of ed.: 17     
თარას -- აბრაჰამ, აბრაჰამს -- ისაკი, ისაკს -- იაკობი, იაკობს -- იუდა,
Line of ed.: 18     
იუდას -- ფარეზ, ფარეზს -- ესრომი, ესრომს -- არამი, არამს -- ამინადაბ, ამინადაბს --
Line of ed.: 19     
ნაასონ, ნაასონს -- სალმუნ. სალმუნს -- ბოოზი, ბოოზს -- იობედ,
Line of ed.: 20     
იობედს -- იესე, იესეს Page of sec. ed.: 70  -- დავითი, დავითს -- სოლომონ, სოლომონს -- რობოამ,
Line of ed.: 21     
რობოამს -- აბია, აბიას -- ასა, ასას -- იოსაფატ, იოსაფატს -- იორამ,
Line of ed.: 22     
იორამს -- ოზია, ოზიას -- იოათამ, იოათამს -- აქაზ, აქა[ზ]ს -- ეზეკია. ეზეკიას
Line of ed.: 23     
-- მანასე, მანასეს -- ამოსი, ამოსს -- იოსია. იოსიას -- იექონია და ძმანი მისნი,
Line of ed.: 24     
მკჳდრობისა მისგან აღძრულ ბაბილონს. და შემდგომად წარტყუენვისა
Line of ed.: 25     
მათისა ბაბილონდ იექონია შვა სალათიელ, სალათიელ -- ზორობაბელ. ზორობაბელ
Line of ed.: 26     
-- აბიოდ, აბიოდ -- ელიაკიმ, ელიაკიმ -- აზორი, აზორ -- სადუკი.
Line of ed.: 27     
სადუკ -- ზაქინი, საქინ (!) -- ელიოდი, [ელიოდ] -- ელიაზარ. ელიაზარ -- მატათანი,
Line of ed.: 28     
მატათან -- იაკობი, იაკობ -- იოსები. იოსებსა მითხოვილ მარიამი ქალწული.
Line of ed.: 29     
ამისგან იშვა უფალი ჩუენი იესუ ქრისტე. 27.12. ესე არიან წმიდანი ცხედარნი,
Line of ed.: 30     
რომელთა ზედა მიიკრებს წმიდათა მართალთა, რომელთა გარე-მოდგომილ
Line of ed.: 31     
მახჳლოსანნი სამეოცნი იგი განდევნითა მაცთურისა მის, რაჲთა ზედა-მიხებად
Line of ed.: 32     
ვერ ჴელ-იწიფოს. ამას ზედა შემოკრებულ წარმართთაგანნი განმართლებულ
Line of ed.: 33     
განსუენებით, მადიდებელ ღმრთისა, რომლისა დიდებაჲ და ძლიერებაჲ
Line of ed.: 34     
უკუნითი უკუნისამდე, ამენ.
Page of sec. ed.:  




Text: Hipp.Rom._Chr.Antichr.  
Hippolytus Romanus

De Christo et Antichristo



For the sake of easy collation, page chapter numbers were added in accordance with the edition in
Traités d'Hippolyte
sur David et Goliath, sur le Cantique des cantiques et sur l'Antéchrist,
version géorgienne éditée par Gérard Garitte,
Louvain 1965
(Corpus Scriptorum Christianorum Orientalium, 263 /
Scriptores Iberici, 15),
pp. 71-116.




Page of ed.: 268  
Page of sec. ed.: 71 
Line of ed.: 35  
ნეტარისა იპოლიტეს თქუმული აღსასრულისათჳს ჟამთაჲსა,
Line of ed.: 36  
თქუმული წიგნთაგან წმიდათა ქრისტესთჳს და
Line of ed.: 37  
ანტექრისტესთჳს.


Chapter: I  
Page of ed.: 268  
Line of ed.: 38        
1. გაუწყე[ბ] შენ დამტკიცებულსა მაგას შენსა მეცნიერებასა, გულისხმის-ყოფად
Line of ed.: 39     
რომელ ესე წინა-გჳც შენ მიერ ჩუენდა თავ სიყუარულის, ჩემდა
Line of ed.: 40     
ძმაო თეოფილე! ღირსად და წესად შეჰრაცხე უხუად და უშურველად წარმოღებად
Line of ed.: 41     
ვითარცა წმიდისა წყაროჲსაგან მუნ-ვე საღმრთოთა წიგნთა შეტყუებით;
Page of ed.: 269   Line of ed.: 1     
წარმოგიდგინო შენ რომელ-ცა ეგე გწადის; და ნუ სმენითა ხოლო სასმენელთაჲთა
Line of ed.: 2     
მხიარულ იქმნები ამას ზედა, არამედ ძალითურთ გულისხმა-ყავ და
Line of ed.: 3     
საქმესა მას ხედევდ, რაჲთა ყოვლითურთ ღმრთისა დიდებად შემძლებელ იყო,
Line of ed.: 4     
რაჲთა იყოს ესე შენდა საზრდელ ამას სოფელსა უურველად და უჭირველად
Line of ed.: 5     
ჩუენ მიერ, რაჲთა რომელ ესე მრავალთა მძიმედ გულისხმის-საყოფელ არს და
Line of ed.: 6     
ძნიად მისაწევნელ განმზადებულითა სიტყჳთა მიუგო. აწ შენ მისთესე სივრცესა
Line of ed.: 7     
გულის-ა შენისასა ვითარცა პოხილსა და წმიდასა ქუეყანასა, რაჲთა დაუყუდნე
Line of ed.: 8     
და განაკრძალნე ამით რომელნი იგი ჴდომად აღუდგენ სიტყუასა მას
Line of ed.: 9     
ჴსნისასა.

Line of ed.: 10        
ხოლო მეშინის ნუ უკუე ურწმუნოთა და მგმობართა ენათა მიმართ მისთესო
Line of ed.: 11     
ესე, რამეთუ არა თუ მცირე რაჲ უვარ არს ესე; არამედ მიჰფინე ესე მოშიშთა
Line of ed.: 12     
და მორწმუნეთა კაცთა რომელთა ენებოს ღირსებით და სიმართლით და
Line of ed.: 13     
შიშით ცხორებაჲ. რამეთუ არა ცუდად რაჲ ნეტარი იგი მოციქული ასწავებს
Line of ed.: 14     
მიწერითა მით ტიმოთეს: "ჵ ტიმოთე, Page of sec. ed.: 72  სარწმუნოვებაჲ ეგე კრძალულად იპყარ
Line of ed.: 15     
და ჰრიდებდ ურწმუნოვებისათა მათ ახალ ჴმათა და მჴდომთა მათგან სახეთა
Line of ed.: 16     
რომელნი აღსარებასა მას სარწმუნოვებისასა შესცთეს"; და მერმე: "ხოლო
Line of ed.: 17     
შენ, შვილო ჩემო, განძლიერდი მადლსა მას შინა იესუ ქრისტესსა, და რომელ-იგი
Line of ed.: 18     
გესმა ჩემგან ჴელითა მრავალთა მოწამეთაჲთა ამას დაუმტკიცებდ მორწმუნეთა
Line of ed.: 19     
მათ კაცთა რომელნი შემძლებელ იყვნენ სხუათა-ცა სწავლად".

Line of ed.: 20        
აწ უკუე ნეტარი იგი მოციქული შიშით ჴელსა შეჰყოფდა ამას რომელ-იგი
Line of ed.: 21     
არა ყოველთა წინაჲსწარ უწყებულ და განცხადებულ იყო, წინაჲსწარ
Line of ed.: 22     
ჰხედვიდა სულითა რამეთუ არა ყოველთა თანა არს სარწმუნოვებაჲ;
Line of ed.: 23     
რავდენ არა უფროჲს, უკუეთუ ჩუენ უდებთა მიმართ ღმრთისათა მათ სიტყუათა
Line of ed.: 24     
მივცემდეთ განრყუნილთა და უღირ[ს]თა კაცთა?

Chapter: II  
Page of ed.: 269  
Line of ed.: 25        
2. რამეთუ ნეტარნი იგი წინაჲსწარმეტყუელნი თუალ ჩუენ გუექმნნეს, წინაჲსწარ-ხილვითა
Line of ed.: 26     
მით ჴელითა სარწმუნოვებისაჲთა სიტყჳსა მის ზრახვაჲ, რამეთუ
Line of ed.: 27     
რომელ იგი მათსა-ცა შემდგომად იყვნეს მოგჳთხრეს ნათესავთა, არა თუ
Line of ed.: 28     
წარსრულთა მათთჳს ხოლო მოგჳთხრეს, არამედ მათ ჟამთათჳს-ცა და ყოფადთა
Line of ed.: 29     
მათთჳს-ცა მოგჳთხრეს, რაჲთა არა ერთისა ჟამისათჳს ერქუას წინაჲსწარმეტყუელ,
Line of ed.: 30     
არამედ ყოფადთათჳს-ცა წინაჲსწარ ჩუენდა მოთხრობითა განმზადებულთა
Line of ed.: 31     
მათთჳს, რაჲთა წინაჲსწარმეტყუელი იგი ვითარცა წინაჲსწარმეტყუელი
Line of ed.: 32     
ითქუას. რამეთუ ესე ყოველნი წინაჲსწარმეტყუელებისაჲთა მით სულითა
Line of ed.: 33     
განძლიერებულ და თავადისა მის სიტყჳსა მიერ ღირსად პატიოსან, მსგავსად
Line of ed.: 34     
ქნარისა ვიეთ-მე აღრთულ, რომელთა აქუს უღელი იგი ვითარცა საფანდურებელი,
Line of ed.: 35     
რომლისა ჴელისა მიერ შეხრილ გჳთხრობდეს ამას რომელ რაჲ უნდა
Line of ed.: 36     
ღმერთსა, რამეთუ Page of sec. ed.: 73  არა თჳსითა ძალითა რას-მე წინაჲსწარმეტყუელნი იგი წინაჲსწარმეტყუელებდეს
Line of ed.: 37     
-- ნუ სცთები -- და არცა რომელ იგი მათ უნდა მას
Line of ed.: 38     
ქადაგებდეს; არამედ პირველ სიტყჳთა მით გულისხმა-ჰყოფდეს სამართლად,
Line of ed.: 39     
და მერმე ჩუენებითა ეუწყებოდა გამოკეთებად, ესრეთ მოვლინებულნი კეთილად
Line of ed.: 40     
იტყოდეს ამას რამეთუ მათა ხოლო იყო ღმრთისა მიერ გამოცხადებაჲ
Line of ed.: 41     
იგი; და თუ-მცა არა, რომლისა სიტყჳსა მსგავსად წინაჲსწარმეტყუელნი იგი ვითარცა
Line of ed.: 42     
წინაჲსწარმეტყუელნი წინაჲსწარმეტყუელებდეს?
Page of ed.: 270   Line of ed.: 1     
ხოლო რასა იგი \ სულითა წინაჲსწარ ჰხედვიდეს განმზადებულთა მათთჳს
Line of ed.: 2     
და გჳთხრობდეს, და არა თუ წარსრულთათჳს რას-მე იტყოდეს წინაჲსწარმეტყუელნი
Line of ed.: 3     
იგი რომელ იგი-მცა ყოველთა ეხილვა, არამედ ყოფადთა მათ მოგჳთხრეს
Line of ed.: 4     
ჭეშმარიტად, ვითარცა წინაჲსწარმეტყუელნი შერაცხილ არიან. ამისთჳს-ცა
Line of ed.: 5     
დასაბამითგან წინაჲსწარმეტყუელნი იგი წინაჲსწარ-მხილველ ითქუმიან, რომელთა
Line of ed.: 6     
მათ კეთილად მეტყუელთა მიერ ჩუენ-ცა სწავლულნი გამოვიტყჳთ;
Line of ed.: 7     
და არა თუ ჩუენითა სიბრძნითა \ რაჲმე ახლად ჴელსა შევჰყოფთ გამოთქუმად,
Line of ed.: 8     
არამედ რაჲ იგი დასაბამითგან წარმართებულ არიან სიტყუანი და წერილნი
Line of ed.: 9     
შუვა წარმოვიღებთ და განვანათლებთ მათა მიმართ რომელნი მართლ
Line of ed.: 10     
რწმუნებად შემძლებელ იყვნენ, რაჲთა იყოს ორკერძოჲთ-ვე ზოგადი სარგებელი:
Line of ed.: 11     
რომელნი იგი გულს-მოდგინე იყვნენ სამართლად გამოუცხადებთ ყოფადთა
Line of ed.: 12     
მათ და რომელნი იგი ისმენდენ გამოუცხადოთ ძალი თქუმულთაჲ მათ. და რამეთუ
Line of ed.: 13     
აწ შრომაჲ იგი და ღუაწლი ორკერძო-ვე წინა-გჳც, უურველად შე[უ]ორგულებელად
Line of ed.: 14     
გამოვთქუათ, და რომელნი იგი ისმენდენ მორწმუნედ სმენითა
Line of ed.: 15     
მით შევაწყნარნეთ თქუმულნი იგი. გლოცავ შენ, თანა-მოღუაწე მეყავ მე ლოცვის-ყოფით
Line of ed.: 16     
ღმრთისა მიმართ.

Chapter: III  
Page of ed.: 270  
Page of sec. ed.: 74 
Line of ed.: 17        
3. ვითარცა-იგი რომელ წინა-ვე ნეტართა მათ წინაჲსწარმეტყუელთა გამოეცხადა
Line of ed.: 18     
ღმრთისა იგი სიტყუაჲ, [...] რომელი იგი დასაბამითგან სიტყუაჲ იყო, ხოლო
Line of ed.: 19     
აწ ჩუენთჳს კაცად-ცა ქუეყანასა ზედა გამოჩნდა, გამოგიცხადებს შენ ამას
Line of ed.: 20     
რომლისა მის მიერ ლოცვის-ყოფითა წარწევნად წადიერ ვართ გამოძიებად. არამედ
Line of ed.: 21     
რამეთუ თჳსითა მით მოწყალებითა დაურიდებელად მიაუწყებს ყოველთა
Line of ed.: 22     
წმიდათა სიტყუაჲ იგი მართლ თავისა თჳსისა ჴელითა ყოველთა წმიდათაჲთა,
Line of ed.: 23     
ვითარცა მეცნიერ შემწე ჩუენისა სარგებლისათჳს, გულისხმის-მყოფელ კაცობრივისა
Line of ed.: 24     
ამის უძლურებისათჳს, რაჲთა რომელნი იგი უცებნი იყვნენ სწავლნეს
Line of ed.: 25     
და შეცთომილნი მოაქცინეს ჭეშმარიტსა გზასა თჳსსა, და რომელნი იგი სარწმუნოვებით
Line of ed.: 26     
ეძიებდენ ადვილად პოვონ, რომელნი წმიდითა ჴორცითა და უბიწოჲთა
Line of ed.: 27     
გულითა რეკად კართა განმზადებულ არიან მუნქუეს-ვე განეღოს. რამეთუ
Line of ed.: 28     
არა შეურაცხ ვინ ყვნის თჳსთა მსახურთაგანნი და არცა მოიძაგის, ვითარ-მცა
Line of ed.: 29     
არა ვინ ღირს იყო საღმრთოჲსათა მათ ზრახვათა; არცა
Line of ed.: 30     
მდიდარი უშერაცხილჱს და უპატიოსნჱს შეურაცხიეს გლახაკისა,
Line of ed.: 31     
და არცა გლახაკსა უპოვარებისათჳს შეურაცხ-ჰყოფს, და არცა დუჟსა მას ვითარცა უგულისჴმოსა
Line of ed.: 32     
აყუედრებს, და არცა საჭურისსა ვითარცა კერძო-კაცსა განაგდებს, და
Line of ed.: 33     
არცა დედაკაცსა დედლობისა და დასაბამისა მის შეცოდებისათჳს განაგდებს,
Line of ed.: 34     
და არცა მამაკაცთა მცნებისა გარდასლვისა მისთჳს აგინებს, არამედ ყოველთა
Line of ed.: 35     
სწყალობს და ყოველთა-ვე განრინებად ჰნებავს და ყოველთა-ვე ძედ ღმრთისად
Line of ed.: 36     
სრულ ყოფად სწადის და ყოველთა მათ წმიდათა ერთად კაცად აღსრულებულად
Line of ed.: 37     
უწესს. რამეთუ ერთ არს ძჱ იგი ღმრთისაჲ, რომლისა მიერ ჩუენ-ცა, მიწევნულ
Line of ed.: 38     
სულითა Page of sec. ed.: 75  წმიდითა ზესკნელსა მას შობასა, ერთად აღსრულებულ და
Line of ed.: 39     
ზეცისასა მას კაცსა ყოველთა-ვე მოსლვად და მოწევნად გუწადის.

Chapter: IV  
Page of ed.: 270  
Line of ed.: 40        
4. რამეთუ {!} სიტყუამან მან ღმრთისამან უთესლოდ მოიღო წმიდაჲ
Line of ed.: 41     
ჴორცი წმიდისა ქალწულისაგან, რომლისაჲ იგი ვითარცა სიძჱ სამკაული, და
Line of ed.: 42     
აქუს-ა იგი ზედა ჯუარსა მას, და შეჰრია მოკუდავი ესე ჴორცი თჳსსა მას ძლიერებასა
Page of ed.: 271   Line of ed.: 1     
და განსარყუნელი ესე განურყუნელსა მას და უძლური ესე ძლიერსა
Line of ed.: 2     
მას, რაჲთა აცხოვნნეს წარწყმედულნი ესე კაცნი. და აწ ითქუმიან ქსელ
Line of ed.: 3     
უფლისა ვნებანი იგი რომელ ჯუარსა მას ზედა, და საგუსალ მას შინა სულისა
Line of ed.: 4     
წმიდისა ძალი, და სავაღალ -- წმიდაჲ იგი ჴორცი დაქუსულ სულსა მას, და
Line of ed.: 5     
მატყლ -- რომელ სიყუარულისა ქრისტესისაგან არიან მადლნი, რომელ იგი დაამტკიცებს
Line of ed.: 6     
და შეჰყოფს ორსა-ვე ერთად, ფხინ -- სიტყუაჲ იგი, და მოქმედ -- მამანი
Line of ed.: 7     
იგი და წინაჲსწარმეტყუელნი არიან რომელნი კოჭადმდე სრულსა მას
Line of ed.: 8     
სამკაულსა უქსოვენ ქრისტესსა, რომელთა ჴელითა სიტყუაჲ იგი გჳჩუენეს
Line of ed.: 9     
მსგავსად ფხინისა და ქუსავს მათ გამო რაჲ-ცა იგი ჰნებავნ მამასა.

Chapter: V  
Page of ed.: 271  
Line of ed.: 10        
5. ხოლო აწ ჟამი ესე გუასწრაფებს გამოძიებად ყოფადთა მათთჳს კმა ყოფად
Line of ed.: 11     
წინაჲსწარ სიტყუათა ამათ მადლთა მიერ ღმრთისათა თქუმულთათჳს; ჯერ-არს
Line of ed.: 12     
აწ წარმოღებად საღმრთოთა წიგნთაგან და გამოთქუმად ვითარ ანუ რაბამ
Line of ed.: 13     
რაჲ იყოს მჴდომისაჲ მის მოსლვაჲ, რომელთა დღეთა ანუ რომელსა ჟამსა
Line of ed.: 14     
ბნელისაჲ იგი გამოჩნდეს, ვინაჲთ-მე ანუ რომლისა ნათესავისაგან, და რაჲმე
Line of ed.: 15     
არს სახელი მისი რომელ თითთა რიცხუთა ასოჲთა მით გამოითქუმის, და ვითარ
Line of ed.: 16     
ცთომაჲ ერისაჲ მის იყოს და ვითარ შეკრიბნეს კიდით ქუეყანისაჲთ და
Line of ed.: 17     
იწრობაჲ და დევნაჲ ზედა წმიდათა აღადგინოს, და ვითარ სახედ თავსა
Line of ed.: 18     
თჳსსა განადიდებდეს ვითარცა ღმერთი. და ვითარ რაჲ იყოს მისი აღსასრული,
Line of ed.: 19     
და ვითარ სახედ მოსლვაჲ იგი უფლისაჲ გამოჩნდეს ზეცით, და ვითარ
Line of ed.: 20     
იყოს სოფლისა ამის ცეცხლითა განკითხვაჲ, Page of sec. ed.: 76  და ვითარ იყოს წმიდათა დიდებაჲ
Line of ed.: 21     
და ზეცისაჲ სასუფეველი, რომელნი იგი სუფევდენ ქრისტეს თანა, და ვითარ
Line of ed.: 22     
იყოს უკეთურთაჲ მათ საუკუნოჲ იგი ცეცხლითა ტანჯვაჲ.

Chapter: VI  
Page of ed.: 271  
Line of ed.: 23        
6. აწ, უფლისა მის და მჴსნელისა ჩუენისა იესუ ქრისტესთჳს ძისა მის უფლისაჲ
Line of ed.: 24     
სამეუფოჲსა მის და დიდებულისა ვითარცა ლომისა წინაჲსწარ-ქადაგებულისა,
Line of ed.: 25     
მსგავსად მისა ანტიქრისტესთჳს-ცა ვითარ [ლომისა] წინაჲსწარ თქუეს
Line of ed.: 26     
წიგნთა სიფიცხლისა მისისათჳს და მძლავრებისა. რამეთუ ყოვლითა-ვე
Line of ed.: 27     
ემსგავსოს მაცთური იგი ძესა მას ღმრთისასა. აწ ლომ ქრისტე ითქუმის
Line of ed.: 28     
და ითქუმის ლომ ანტიქრისტე-ცა; გამოჩნდა კრავად ქრისტე, და იგი-ცა ეგრე-ვე
Line of ed.: 29     
სახედ გამოჩნდეს ვითარცა კრავი და შინაგან იყოს მგელ დადარანებულ; მჴსნელი
Line of ed.: 30     
იგი მოვიდა სოფლად, და იგი ეგრე სახედ-ვე მოვიდეს; წარავლინნა უფალმან
Line of ed.: 31     
მოციქულნი იგი ყოველთა მიმართ წარმართთა, ეგრე-ცა მან წარავლინნეს
Line of ed.: 32     
ცრუმოციქულნი; შეკრიბნა განბნეულნი იგი ცხოვარნი ქრისტემან, და ეგრე-ცა
Line of ed.: 33     
მან შეკრიბოს განბნეული იგი ერი; ნათელ-სცა ქრისტემან რომელთა
Line of ed.: 34     
ჰრწმენა იგი, და იგი-ცა ნათელ-სცემდეს; ხატად კაცთა გამოჩნდა უფალი, და
Line of ed.: 35     
იგი-ცა კაცთა ხატად მოვიდეს; აღადგინნა მჴსნელმან მან თჳსნი იგი ჴორცნი და
Line of ed.: 36     
გჳჩუენნა ვითარცა ტაძარი, და მან აღაშენოს იერუსალჱმისა იგი ტაძარი
Line of ed.: 37     
დაჴსნილი. ესე არიან მისნი იგი მაცთურებისა მანქანებანი, რომელნი ამისა
Line of ed.: 38     
შემდგომად-ცა გითხრნე; აწ მოვედით და ვიწყოთ დასაბამითგანსა მას.

Chapter: VII  
Page of ed.: 271  
Line of ed.: 39        
7. რამეთუ იტყჳს ნეტარი იგი იაკობი კურთხევათა მათ, წინაჲსწარ ქადაგებს
Line of ed.: 40     
უფლისა და მჴსნელისა ჩუენისათჳს ესრე: "იუდა, შენ გაქებდენ ძმანი შენნი,
Line of ed.: 41     
და ჴელნი შენნი ზედა ბეჭთა მტერთა შენთასა; თაყუანის-გცემდენ შენ ძენი
Line of ed.: 42     
მამისა შენისანი. ლეკუ ლომის იუდა; აღმოცენებისაგან გამოჰჴედ, შვილო ჩემო;
Page of ed.: 272   Line of ed.: 1     
მიწოლით დაიძინოს ვითარცა ლომმან და ვითარცა ლეკუმან ლომისამან,
Line of ed.: 2     
და ვინმე აღადგინოს იგი? ნუ მოაკლდებინ მფლობელი იუდაჲსგან ნუ-ცა ჴელმწიფჱ
Line of ed.: 3     
წყვილთა მისთაგან, ვიდრემდე მოვიდეს რომლისაჲ იგი დგას და ემარხვის;
Line of ed.: 4     
და იგი ხოლო იყოს სასოვება წარმართთა. გამოაბას ვენაჴსა კარაული
Line of ed.: 5     
თჳსი და რქასა ვენაჴისასა კიცჳ იგი ვირისაჲ. განრცხეს ღჳნითა სამოსელი თჳსი
Line of ed.: 6     
და სისხლითა ყურძნისაჲთა სამკაული თჳსი. მხიარულ არიან თუალნი მისნი
Line of ed.: 7     
ღჳნითა, და სპეტაკ კბილნი მისნი ვითარცა სძჱ".

Chapter: VIII  
Page of ed.: 272  
Line of ed.: 8        
8. აწ ესე გამოთქუმული გაუწყე შენ და მინდა კმა-ყოფად; არამედ რამეთუ
Line of ed.: 9     
ეგე სიტყუანი გუაწუევენ სიტყუად და მერმე-ცა სიტყუად, არა-ვე დავდუმნეთ;
Line of ed.: 10     
რამეთუ არიან ნანდჳლ-ვე საღმრთონი იგი სიტყუანი განმადიდებელ და შემძლებელ
Line of ed.: 11     
სარგებლის \ ყოფად სულთა. რამეთუ "ლეკუს ლომის" იტყჳს წინაჲსწარმეტყუელი
Line of ed.: 12     
იგი იუდაჲსთჳს და დავით ჴორციელად გამოჩინებითა მით ძედ
Line of ed.: 13     
ღმრთისად იტყჳს. ხოლო რომელ იგი თქუა ვითარმედ "აღმოცენებისაგან გამოჰჴედ
Line of ed.: 14     
შვილო" გჳჩუენა აღმოცენებული იგი ნაყოფი \ წმიდისაგან ქალწულისა,
Line of ed.: 15     
არა თესლისაგან შობილ, არამედ სულისა მიერ მიდგომილ, და ესე ვითარცა
Line of ed.: 16     
მცენარჱ წმიდისა ქუეყანისაგან აღმოცენებული; ესაია იტყჳს: "აღმოჴდეს
Line of ed.: 17     
ყუავილი ძირთა მათგან იესესთა და ყუავილი მისგან გარდაეფინოს"; აწ
Line of ed.: 18     
ესაია "ყუავილ" იტყჳს, ხოლო იაკობ -- "მცენარჱ", რამეთუ პირველად აღმოსცენდა
Line of ed.: 19     
მუცელსა მას წმიდასა სიტყუაჲ იგი და მერმე ყუავილ გარდაფენილ
Line of ed.: 20     
იქმნეს. ხოლო რომელ იგი თქუა "მიწოლით დაიძინოს ვითარცა ლომმან და ვითარცა Page of sec. ed.: 77 
Line of ed.: 21     
ლეკუმან ლომისამან", წუთ ერთსა მას მიძინებასა ქრისტესსა იტყჳს, ვითარცა
Line of ed.: 22     
ესაია იტყჳს: "ვითარ მეძავ იქმნა ქალაქი იგი სარწმუნოჲ სიონი, Page of sec. ed.: 78  რომელსა
Line of ed.: 23     
შინა სიმართლემან დაიძინა, ხოლო აწ აღივსო მკლველებითა?".
Line of ed.: 24     
და დავით ეგრე-ვე იტყჳს: "მე დავწევ. დავიძინე, განვიღჳძე, რამეთუ უფალი
Line of ed.: 25     
მწე ჩემდა"; და გჳჩუენებს წერილითა მით დაძინებასა მას და აღდგომასა
Line of ed.: 26     
რომელ იყო. ხოლო იაკობ იტყჳს: "ვინ აღადგინოს იგი?", არამედ თჳთ მამამან;
Line of ed.: 27     
რომლისა მსგავსად პავლე-ცა იტყჳს: "და ღმრთისა მამისაჲ რომელმან
Line of ed.: 28     
აღადგინა იგი მკუდრეთით".

Chapter: IX  
Page of ed.: 272  
Line of ed.: 29        
9. და რომელ იგი თქუა: "ნუ მოაკლდებინ მფლობელი იუდაჲსგან ნუ-ცა ჴელმწიფჱ
Line of ed.: 30     
წყვილთაგან მისთა, ვიდრემდე მოვიდეს რომლისაჲ იგი დგას და ელის.
Line of ed.: 31     
და იგი იყოს სასოვება წარმართთა", ნათესავისა მისგან იუდაჲსისა იტყჳს ამას
Line of ed.: 32     
ქრისტეს ზედა, რამეთუ იგი არს ჩუენ წარმართთა სასოვებაჲ, რამეთუ მოველით
Line of ed.: 33     
მას მოსლვად ზეცით გარდამო, რომელსა იგი აჰა ძალითა სარწმუნოვებისაჲთა
Line of ed.: 34     
ვხედავთ-ცა.
Chapter: X  
Page of ed.: 272  
Line of ed.: 34           
10. და რომელ იგი თქუა: "გამოაბას ვენაჴსა კარაული
Line of ed.: 35     
თჳსი", ესე არს რამეთუ წინა-დაცუეთილებისაგან მიუწესს ერსა მას თჳსსა
Line of ed.: 36     
მას ჩინებასა, რამეთუ იგი თავადი არს ვენაჴი იგი. რომელ იგი თქუა: "რქასა
Line of ed.: 37     
ვენაჴისასა კიცჳ იგი", ესე არს რამეთუ წარმართთა ერსა მას ვითარცა ჩჩჳლსა
Line of ed.: 38     
მუტრუკსა დედისა მიმართ ერთად შეჰყოფს, წინა-დაცუეთილებასა მას და წინა-დაუცუეთილებასა
Line of ed.: 39     
ერთად სარწმუნოვებად წოდებითა.
Chapter: XI  
Page of ed.: 272  
Line of ed.: 39                 
11. და რომელ იგი თქუა:
Line of ed.: 40     
"განრცხეს ღჳნითა სამკაული იგი", სულისა მის წმიდისა გარდამოსლვასა
Line of ed.: 41     
იტყჳს იორდანესა ზედა მამულისა მის მადლისასა. "და სისხლითა ყურძნისაჲთა
Page of ed.: 273   Line of ed.: 1     
სამოსელი თჳსი": აწ სისხლსა ყურძნისასა რომელსა, არამედ ჴორცთა მათ
Line of ed.: 2     
წმიდათა თჳსთასა ვითარცა ტევნისაჲ \ ჯუარსა მას ზედა დაჭყლემულისაჲ, რომლისა
Line of ed.: 3     
გუერდისაგან გამოეცნეს Page of sec. ed.: 79  ორნი წყარონი, სისხლისა და წყლისაჲ, რომლითა
Line of ed.: 4     
წარმართნი განიბანებიან \ და განწმიდნებიან, რომელნი ვითარცა სამკაულნი
Line of ed.: 5     
შერაცხილ არიან ქრისტესა.
Chapter: XII  
Page of ed.: 273  
Line of ed.: 5                 
12. "მხიარულ არიან თუალნი მისნი ვითარცა
Line of ed.: 6     
ღჳნითა": თუალ უფლის ვინ არიან, არამედ ნეტარნი იგი წინაჲსწარმეტყუელნი,
Line of ed.: 7     
წინაჲსწარ-მხილველნი იგი სულითა და წინაჲსწარ-მქადაგებელნი,
Line of ed.: 8     
რამეთუ ამით სახითა განსრულებულნი და განძლიერებულნი უხაროდა
Line of ed.: 9     
რამეთუ ჰხედვიდეს მას სულიერითა მით თუალითა მუნ-ვე. თავადისა მის
Line of ed.: 10     
სიტყჳსაგან და მისთა-ვე მადლთაგან აღსრულებულნი.
Chapter: XIII  
Page of ed.: 273  
Line of ed.: 10                 
13. და რომელ-იგი თქუა:
Line of ed.: 11     
"სპეტაკ არიან კბილნი მისნი ვითარცა სძჱ", რომელ იგი წმიდისა მისგან პირისა
Line of ed.: 12     
ქრისტესისა გამოეცნეს მცნებანი; ხოლო ამსგავსნა სპეტაკ ვითარცა სძჱ.
Chapter: XIV  
Page of ed.: 273  
Line of ed.: 12                          
14. და
Line of ed.: 13     
აწ, რამეთუ ლომ და ლეკუ ლომის წინაჲსწარ წიგნთაგან ითქუმის ქრისტე,
Line of ed.: 14     
მსგავსად ამისა ანტექრისტესთჳს-ცა ჰპოვო თქუმული. რამეთუ იტყჳს მოსე:
Line of ed.: 15     
"ლეკუ ლომის დან და ვლდომად იწყოს ბესანით გამო"; ხოლო ნუ ვინ სცთებინ
Line of ed.: 16     
ვითარმედ ქრისტესთჳს იტყჳს. ესე გამოიძიენ კეთილად გულს-მოდგინედ
Line of ed.: 17     
ესე; რამეთუ თქუა დან ლეკუ ლომის, ნათესავი იგი დანისი გამოაცხადა,
Line of ed.: 18     
რომელ ესე წინა-გჳც, რომლისაგან განმზადებულ არს მჴდომი იგი შობად; რამეთუ
Line of ed.: 19     
ვითარცა სახედ იუდაჲს ნათესავისაგან მჴსნელი იგი ჩუენი იშვა, ეგრე-ცა
Line of ed.: 20     
დანის ნათესავისაგან მჴდომი იგი იშვეს. და რამეთუ ესე ესრეთ არს, იხილე
Line of ed.: 21     
რასა იგი იტყჳს იაკობ: "იყოს დან გუელ დადარანებულ გზასა ზედა ცემად ტერფთა
Line of ed.: 22     
ჰუნეთასა". აწ გუელ ვინ არს, არამედ რომელი იგი დასაბამითგან Page of sec. ed.: 80  მაცთური
Line of ed.: 23     
არს, რომლისათჳს იგი შობათასა იტყჳს, რომელმან იგი აცთუნა ევა და
Line of ed.: 24     
დათრგუნა ადამი? და აწ, რამეთუ თანა-გუაც მრავლითა მოწამებითა გამოთქუმად
Line of ed.: 25     
წერილთაჲ, მათ არა დავსცხრეთ.

Chapter: XV  
Page of ed.: 273  
Line of ed.: 26        
15. და რამეთუ ნათესავისა მისგან დანისა განმზადებულ არს ყოფად და აღდგომად
Line of ed.: 27     
ფიცხელ მეფე და მსაჯულ უკეთურ, შვილ მაცთურის, ესრე იტყჳს წინაჲსწარმეტყუელი
Line of ed.: 28     
იგი: "დან შჯიდეს თჳსსა მას ერსა ერთსა მას ტომსა ისრაჱლისასა".
Line of ed.: 29     
უკუეთუ თქუას ვინმე ვითარმედ სამსონის ზედა თქუმულ არს ესე,
Line of ed.: 30     
რომელ იგი დანის ნათესავისაგან იშვა შჯიდა ერსა მას ოც წელ ოდენ,
Line of ed.: 31     
და აწ სამსონის ზედა განნაწინებული [!] იგი ჩას, ხოლო სრულიად აღესრულების
Line of ed.: 32     
ესე ანტექრისტეს ზედა; რამეთუ იტყჳს იერემია წინაჲსწარმეტყუელი-ცა
Line of ed.: 33     
ესრე: "წრაფაჲ დანით ისმა, სიმალჱ ჰუნეთა მისთაჲ; ჴმისაგან ჴჳვილისა
Line of ed.: 34     
საჴედართა მისთაჲსა შეიძრა ყოველი ქუეყანაჲ".

Line of ed.: 35        
იტყჳს მერმე სხუაჲ-ცა წინაჲსწარმეტყუელი: "შეკრიბოს ყოველი
Line of ed.: 36     
ძალი თჳსი აღმოსავალითგან ვიდრე დასავალადმდე; რომელთა უწოდის და რომელთა
Line of ed.: 37     
არა უწოდის შეკრბებოდიან მისა; განასპეტაკოს ზღუაჲ აფრაებითა ნავთა
Line of ed.: 38     
მისთაჲთა და მოაშავოს ქუეყანაჲ ფარებითა და ჯაჭუჭურითა მისითა, და
Line of ed.: 39     
ყოველი რომელი შეემთხუეოდის მას ბრძოლად მახჳლითა ჴრმლისაჲთა
Line of ed.: 40     
დაეცეს".

Page of ed.: 274  
Line of ed.: 1        
და აწ ესე არა სხჳსა ვის ზედა უთქუამს, არამედ ზედა მჴდომსა მას განლაღებულსა
Line of ed.: 2     
[და] ღმრთის-მბრძოლსა: გიჩუენო შემდგომად ამისა.

Chapter: XVI  
Page of ed.: 274  
Line of ed.: 3        
16. რამეთუ იტყჳს ესაია-ცა: "და იყოს, რაჟამს აღასრულოს უფალმან ყოველი-ვე
Line of ed.: 4     
ესე ყოფად ზედა მთასა მას სიონსა Page of sec. ed.: 81  და იერუსალჱმსა. მოავლინოს
Line of ed.: 5     
გონებათა მათ ზედა დიდთა და ზედა მთავართა მათ ასურასტანისათა და სილაღესა
Line of ed.: 6     
მას დიდებულებასა თუალთა მისთასა მისთჳს; რამეთუ თქუა: ძლიერებითა
Line of ed.: 7     
ჩემითა ვყო ესე და მეცნიერებითა ზრახვისა ჩემისაჲთა დავიპყრნე საზღვარნი
Line of ed.: 8     
წარმართთანი, და ძლიერებაჲ მათი მოვაოჴრო; აღვძრნე ქალაქნი დამკჳდრებულნი,
Line of ed.: 9     
და სოფელი ყოველი ჴელთ-ვიდვა ვითარცა ბუდე ერთი და აღვიხუნე
Line of ed.: 10     
ვითარცა კუერცხნი დაშთომილნი; არა ვინ განერეს ჩემგან და არა ვინ
Line of ed.: 11     
პირსა მომექცეს მე. არა ეგრე? არამედ მოავლინოს ადონაე უფალმან პატიოსნებასა
Line of ed.: 12     
მაგას შენსა გინებაჲ და დიდებულებასა მაგას შენსა ცეცხლი შემწუველი
Line of ed.: 13     
აღატყდეს, და ნათელი იგი ისრაჱლისაჲ იყოს შენდა ცეცხლ და მოგ[ს]პოს
Line of ed.: 14     
შენ ალითა მით ცეცხლისაჲთა და შეჭამოს ვითარცა თივაჲ ძალი შენი".

Chapter: XVII  
Page of ed.: 274  
Line of ed.: 15        
17. და სხუასა ადგილსა იტყჳს: "ვითარ დადუმებულ არს ძლიერი იგი და
Line of ed.: 16     
ვითარ დაცხრომილ არს მავნებელი იგი? შემუსრა ღმერთმან უღელი იგი მთავართაჲ
Line of ed.: 17     
მათ; დასცა ნათესავი იგი განუკურნებელითა ტანჯვითა და გუემა იგი
Line of ed.: 18     
რისხვითა გულის-წყრომისაჲთა, და არა შეიწყალა; განისუენა სასოვებით
Line of ed.: 19     
ყოველმან სოფელმან, და იხარებდენ სიხარულით, და ძელი იგი ლიბანისაჲ მხიარულ
Line of ed.: 20     
იყოს შენდა მიმართ და ნაძჳ იგი ლიბანისაჲ; ვინაჲთგან შენ დაიძინე,
Line of ed.: 21     
არა ვინ აღმოვიდა მომკუეთელი ჩუენდა. ჯოჯოხეთი ქუეშე შენსა განმწარდა
Line of ed.: 22     
შემთხუევასა შენსა ერთბამად; აღდგეს ყოველნი გმირნი რომელნი ჴელმწიფებდეს
Line of ed.: 23     
ქუეყანასა ზედა; აღდგეს საყდართაგან თჳსთა ყოველნი მეუფენი
Line of ed.: 24     
წარმართთანი. ყოველთა მოგიგონ და გრქუან შენ: და შენ-ცა შეიპყარ ვითარცა
Line of ed.: 25     
ჩუენ, და ჩუენ თანა შეირაცხე. შთაჴედ ჯოჯოხეთა დიდებაჲ შენი და
Line of ed.: 26     
მხიარულებაჲ შენი; ქუეშე შენსა დალპოლვაჲ დაგირეცონ, და ნეშტი იგი შენი Page of sec. ed.: 82 
Line of ed.: 27     
მატლ. ვითარ გარდამოვარდა ზეცით მთიები იგი რომელ განთიად აღმობრწყინდის,
Line of ed.: 28     
და დაიმუსრა ქუეყანასა ზედა რომელ იგი წარავლინებდა ყოველთა
Line of ed.: 29     
მიმართ წარმართთა ნათესავთა? შენ სთქუ გულსა შენსა: ცად აღვჴდე
Line of ed.: 30     
და ზესკნელს ვარსკულავთა დავიდგნე საყდარნი ჩემნი; დავჯდე მთასა მაღალსა
Line of ed.: 31     
და ზედა თავთა მთათა მაღალთასა რომელ იგი ჩრდილოჲთ არიან; აღვჴდე ზედა
Line of ed.: 32     
ღრუბელთა, ვემსგავსო მაღალსა მას. ხოლო აწ ჯოჯოხეთადმდე შთაჰჴდე
Line of ed.: 33     
და ქუესკნელთამდე ქუეყანისათა. რომელთა გიხილონ შენ დაუკჳრდეს შენ
Line of ed.: 34     
ზედა და თქუან: ესე იგი კაცი არს რომელი აზრზენდა და აღსძრვიდა ყოველსა
Line of ed.: 35     
ქუეყანასა, რომელმან დადვა სოფელი ყოველი უდაბნოდ და ქალაქნი
Line of ed.: 36     
ყოველნი აღაოჴრნა და ტყუენი არა განუტევნა. ყოველთა მთავართა ქუეყანისათა
Line of ed.: 37     
დაიძინეს პატივით, კაცმან საყოფელსა თჳსსა; და შენ განგდებულ
Line of ed.: 38     
იყო მთათა ზედა ვითარცა მძორი საძაგელი მრავალთა თანა დაცემულთა მახჳლითა,
Line of ed.: 39     
რომელნი შთაჴდეს ჯოჯოხეთა. ვითარცა სახედ სამოსელი შებღალული
Line of ed.: 40     
სისხლითა არა არნ წმიდა, ეგრე-ცა შენ არა იყო წმიდა, \ რამეთუ ქუეყანაჲ ჩემი
Line of ed.: 41     
წარსწყმიდე და ერი ჩემი მოსარ. არა სდგე უკუნისამდე ჟამთა. განჰმზადენ
Page of ed.: 275   Line of ed.: 1     
ყრმანი შენნი მოსაწყუედელად ცოდვათათჳს მამისა შენისათა, რაჲთა არა
Line of ed.: 2     
აღდგენ და ქუეყანაჲ დაიმკჳდრონ".

Chapter: XVIII  
Page of ed.: 275  
Line of ed.: 3        
18. და ეზეკიელ წინაჲსწარმეტყუელი იტყჳს მისთჳს ესრეთ: "ამას იტყჳს
Line of ed.: 4     
უფალი ღმერთი: ამისთჳს რამეთუ აღიმაღლე გულითა შენითა და სთქუ:
Line of ed.: 5     
ღმერთ ვარ მე, და მკჳდრობაჲ ჩემი არს გულსა ზღჳსასა, და შენ კაც
Line of ed.: 6     
ხარ და არა ღმერთ, ჰყავ გული შენი ვითარცა გული ღმრთისაჲ; უბრძნეს ნუ
Line of ed.: 7     
ხარ შენ დანიელისა? და მეცნიერთა არა გსწავლეს შენ ზრახვითა თჳსითა;
Line of ed.: 8     
სიბრძნითა ნუ ზრახვისა შენისაჲთა შეიკრიბე თავისა Page of sec. ed.: 83  შენისა ძალი და ოქროჲ
Line of ed.: 9     
და ვეცხლი საფასეთა შენთა? ანუ მრავლითა მეცნიერებითა \ სულისა შენისაჲთა
Line of ed.: 10     
განამრავლე ძალი შენი? აღმაღლდა გული შენი ამპარტავანებითა შენითა, და
Line of ed.: 11     
აწ ესრე იტყჳს უფალი ღმერთი: ამისთჳს რამეთუ ჰყავ გული შენი ვითარცა
Line of ed.: 12     
გული ღმრთისაჲ, აჰა ესერა მე აღვადგინნე შენ ზედა უცხონი და ურიდნი
Line of ed.: 13     
წარმართნი, და მიყარნენ ჴრმალნი თჳსნი შენ ზედა და შუენიერებასა ზრახვისა
Line of ed.: 14     
შენისასა, და დადვან შუენიერებაჲ შენი წარსაწყმედელად, და დაგცენ შენ,
Line of ed.: 15     
და მოჰკუდე სიკუდილითა მწყ[ლ]ველთა მიერ გულსა ზღჳსასა. სთქუა შენ
Line of ed.: 16     
ვითარმედ: ღმერთ ვარ მე წინაშე მკლველთა მათ შენთა; და შენ ნაცარ ხარ
Line of ed.: 17     
და არა ღმერთ, სიმრავლისა მისგან წინა-დაცუეთილთაჲსა წარსწყმდე ჴელითა
Line of ed.: 18     
უცხოთესლთაჲთა, რამეთუ მე ვიტყჳ ამას, თქუა უფალმან".

Chapter: XIX  
Page of ed.: 275  
Line of ed.: 19        
19. აწ ამათ თქუმულთა შემდგომად, ვიხილოთ გამოწულილვით რასა იტყჳს
Line of ed.: 20     
დანიელი ჩუენებათა მათ. განაჩინებს მათთჳს რომელ იგი ამათსა შემდგომად
Line of ed.: 21     
აღდგომად იყვნეს მეუფენი გჳჩუენა აღსასრულსა ჟამთაჲსა მჴდომისა მისცა
Line of ed.: 22     
მოსლვაჲ და ყოვლისა ამის სოფლისა აღსასრული. აწ გამოიტყჳს \ ჩუენებასა მას
Line of ed.: 23     
ნაბუქოდონოსორისსა: "შენ, მეფე, იხილევდ, და აჰა კერპი ერთი დგა \ წინაშე
Line of ed.: 24     
შენსა, რომლისა თავი მისი იყო ოქროჲსაგან წმიდისა, მკლავნი და ბეჭნი
Line of ed.: 25     
მისნი ვეცხლისანი, მუცელი და ბარკალ-სხჳლნი სპილენძისანი, წჳვნი მისნი
Line of ed.: 26     
რკინისანი, ფერჴნი მისნი რკინისა და კეცისანი. ჰხედევდ რამეთუ გამოსთქდა
Line of ed.: 27     
ლოდი ერთი ჴელ-შეუხებელად \ და სცა კერპსა მას ზე-მდგომარესა ფერჴთა
Line of ed.: 28     
მათ რკინისათა და კეცისათა და დააწულილა სრულიად; მას ჟამსა შეიმუსრა
Line of ed.: 29     
კეცი იგი და Page of sec. ed.: 84  რკინაჲ იგი და {ს}პილენძი იგი და ვეცხლი იგი და ოქროჲ იგი,
Line of ed.: 30     
და იქმნა ვითარცა მტუერი კალოჲსაჲ დღეთა არისათა, და აღიღო იგი ძლიერებამან
Line of ed.: 31     
ქართამან, და ადგილი იგი-ცა არა იპოვა; და ლოდი იგი რომელმან დამუსრა
Line of ed.: 32     
კერპი იგი იქმნა მთა დიდ და განავსნა ცის-კიდენი".

Chapter: XX  
Page of ed.: 275  
Line of ed.: 33        
20. აწ შევატყუათ ამას \ დანიელისი იგი-ვე {!} ჩუენებაჲ და ორთაჲ-ვე იგი ერთი
Line of ed.: 34     
ძალი გამოვაცხადოთ, რაჲთა იყვნენ ურთიერთას ერთობითა \ მსგავს და ჭეშმარიტ.
Line of ed.: 35     
რამეთუ იტყჳს დანიელ ესრე: "ვხედევდ, და აჰა ოთხნი ქარნი ცით გარდამოეტევნეს
Line of ed.: 36     
ზღუასა მას ზედა დიდსა, და ოთხნი მჴეცნი დიდნი გამოვიდეს ზღჳსა
Line of ed.: 37     
მისგან ფერად-ფერადნი; პირველი იგი ძუვი ლომი, და ფრთენი მისნი ვითარცა
Line of ed.: 38     
ორბისანი; ვხედევდ ვიდრემდის დასცჳვეს ფრთენი მისნი, და აღემართა ქუეყანისაგან,
Line of ed.: 39     
და ვითარცა ფერჴთა ზედა კაცისათა ვიდოდა, და გული კაცისაჲ
Line of ed.: 40     
მოეცა მას. და აჰა მჴეცი იგი მეორე მსგავსი დათჳსაჲ. და განდგა ერთკერძო,
Line of ed.: 41     
და სამნი ფერცხალნი პირსა მისსა. ვხედევდ და აჰა ესერა სხუაჲ მჴეცი ვითარცა
Page of ed.: 276   Line of ed.: 1     
ვეფხი, და ოთხნი ფრთენი ბეჭთა მისთა ვითარცა მფრინვლისანი და
Line of ed.: 2     
ოთხი თავი მჴეცისაჲ მის. ამისა შემდგომად ვხედევდ და აჰა მჴეცი
Line of ed.: 3     
იგი მეოთხჱ საშინელი და ძლიერი უმეტჱს; კბილნი მისნი რკინისანი
Line of ed.: 4     
და ფრცხილნი მისნი სპილენძისანი; შეშჭამდა და დააწულილებდა
Line of ed.: 5     
და ნეშტსა მას ფერჴითა დასთრგუნვიდა; და თავადი იგი იქცევის
Line of ed.: 6     
და საშინელ იყო უფროჲს სხუათა მჴეცთასა რომელ უწინარჱს
Line of ed.: 7     
იყვნეს მისა; და ათნი რქანი მას ზედა; და ვხედევდ რქათა მათ მისთა, და აჰა
Line of ed.: 8     
რქაჲ ერთი სხუაჲ მცირჱ აღმოვიდოდა მათ შორის, და სამნი რქანი მათგან განიფხურნეს
Line of ed.: 9     
\ წინაშე მისა; Page of sec. ed.: 85  და თუალნი იყვნეს ვითარცა კაცისანი რქასა მას, და
Line of ed.: 10     
პირი იყო და იტყოდა დიდ-დიდსა.
Chapter: XXI  
Page of ed.: 276  
Line of ed.: 10              
21. "ვხედევდ, ვიდრემდე საყდარნი
Line of ed.: 11     
დაიდგნეს და ძუელი იგი დღეთაჲ დაჯდა; სამოსელი მისი სპეტაკ ვითარცა
Line of ed.: 12     
თოვლი, და თმაჲ თავისა მისისაჲ ვითარცა მატყლი წმიდაჲ; საყდარი მისი
Line of ed.: 13     
ვითარცა ალი ცეცხლისაჲ და ურმის-თუალნი ეტლთა მისთანი ცეცხლ მგზნებარე;
Line of ed.: 14     
მდინარჱ ცეცხლისაჲ დიოდა წინაშე მისა; ათასნი ათასთანი ჰმსახურებდეს
Line of ed.: 15     
მას და ბევრნი ბევრთანი დგეს გარემოჲს მისა; დივანი დაეგო და მატიანები
Line of ed.: 16     
განეღო; დაუტევებდ მას ჟამსა ჴმისა მისგან სიტყუათა მათ დიდ-დიდთა
Line of ed.: 17     
რომელთა რქაჲ იგი იტყოდა, ვიდრემდე დაეცა მჴეცი იგი და მოისპო და ჴორცნი
Line of ed.: 18     
მისნი მიეცნეს დასაწუველად ცეცხლსა; და სხუათა მათ-ცა მჴეცთა მთავრობაჲ
Line of ed.: 19     
იცვალა.

Chapter: XXII  
Page of ed.: 276  
Line of ed.: 20        
22. "ვხედევდ ჩუენებასა ღამისასა, და აჰა ღრუბელთა თანა ცისათა ძჱ კაცისაჲ
Line of ed.: 21     
მომავალი, და მოიწია დაძუელებულისა მის დღეთაჲსა, და მას მიეცა ფლობაჲ
Line of ed.: 22     
და პატივი და მეუფებაჲ; ყოველნი ერნი, ტომნი, ენად-ენადნი მსახურებდეს
Line of ed.: 23     
მას; უფლებაჲ მისი უფლება უკუნისამდე და მეუფებაჲ მისი არა განქარდეს".

Chapter: XXIII  
Page of ed.: 276  
Line of ed.: 24        
23. აწ რამეთუ ძნელ რაჲმე უჩნ რომელთა-მე გულისხმის-ყოფად ზრახვისაჲ
Line of ed.: 25     
ამის ძალი, არაჲ დაუმალო ამათგანი უწყებად მათა რომელნი იგი გონება-ცოცხალ
Line of ed.: 26     
იყვნენ. და რომელ იგი თქუა: "ძუვი ლომი გამოვიდოდა ზღჳსა მისგან",
Line of ed.: 27     
ბაბილოვნელთა მეფისა მისთჳს თქუა, და ესე არს კერპისა მის ოქროჲსა თავი;
Line of ed.: 28     
და რომელ იგი თქუა: "ფრთენი მისნი ვითარცა ორბისანი", რამეთუ აღდგა
Line of ed.: 29     
მეფედ ნაბუქოდონოსორ და ღმრთისა მიმართ განლაღნა; და რომელ იგი თქუა:
Line of ed.: 30     
"დასცჳვეს ფრთენი მისნი", ესე არს რამეთუ Page of sec. ed.: 86  მიეღო უფლებაჲ მისი და განიდევნა.
Line of ed.: 31     
და რომელ იგი თქუა: "გული კაცისაჲ მოეცა მას", ესე არს რამეთუ
Line of ed.: 32     
გულისხმა-ყო და შეინანა თავისა თჳსისაჲ ვითარმედ კაცი არს მისცა დიდებაჲ
Line of ed.: 33     
ღმერთსა.

Chapter: XXIV  
Page of ed.: 276  
Line of ed.: 34        
24. და შემდგომად ამისა რომელ-იგი თქუა: "ვხედევდ მეორესა მას მჴეცსა
Line of ed.: 35     
მსგავსად დათჳსა", რომელ არიან სპარსნი; და რომელ იგი თქუა: "სამნი ფერცხალნი
Line of ed.: 36     
პირსა მისსა", სამნი იგი ნათესავნი გჳჩუენნა, სპარსთაჲ და მართაჲ
Line of ed.: 37     
და ბაბილოვნელთაჲ*, Page of sec. ms.: J_213   ესე არს შემდგომად ოქროჲსა მის, ვეცხლი იგი
Line of ed.: 38     
კერპსა მას. მესამე იგი მჴეცი, რომელ არიან ელამელნი, რამეთუ შემდგომად სპარსთასა ალექსანდრე
Line of ed.: 39     
მაკედონელმან დაიპყრა და დასცა დარიოს; ესე არს რომელ იყო კერპსა მას სპილენძი
Line of ed.: 40     
იგი. და რომელ იგი თქუა: "ოთხნი ფრთენი მფრინველისანი და ოთხი თავი მჴეცისაჲ
Page of ed.: 277   Line of ed.: 1     
მის", განცხადებულად გჳჩუენებს ვითარ განიყო ოთხად ნაწილად მეუფებაჲ იგი ალექსანდრესი;
Line of ed.: 2     
და რომელ იგი თქუა: "ოთხი თავი", ოთხთა მათ მეფეთა იტყჳს რომელ-იგი მისგან
Line of ed.: 3     
იყვნეს, რამეთუ აღსასრულსა მას ალექსანდრესსა განიყო მეუფებაჲ იგი ოთხად ნაწილად.

Chapter: XXV  
Page of ed.: 277  
Line of ed.: 4        
25. და რომელ იგი თქუა: "მჴეცი იგი მეოთხჱ საშინელი, კბილნი მისნი ვითარცა რკინისანი
Line of ed.: 5     
და ფრცხილნი მისნი ვითარცა სპილენძისანი", ვინმე არიან ესე, არამედ ჰრომელნი, და ესე
Line of ed.: 6     
არს რკინაჲ იგი, რომელთა აწ უპყრიეს უფლებაჲ? რამეთუ "წჳვნი მისნი რკინისანი". და აწ
Line of ed.: 7     
ამისა შემდგომად, რაჲმე დაგჳშთების გამოძიებად, საყუარელნო, ხოლო სახე ფერჴთა მათ
Line of ed.: 8     
კერპისაჲ მის, რომელსა იყო რომელი-მე რკინისაგან და იყო რომელი-მე კეცისაგან, შეზავებულ
Line of ed.: 9     
ურთიერთას? ზრახვით გჳჩუენებს თითთა მათგან ფერჴთაჲსა ათთა მათ მეფეთა რომელ
Line of ed.: 10     
მისგან აღდგომად არიან, რომელთასა იტყჳს დანიელ: Page of sec. ed.: 87  "ვხედევდ მჴეცსა მას, და აჰა ათნი რქანი
Line of ed.: 11     
თავსა მისსა, რომელთაგან გამოჴდეს სხუაჲ, და სამნი მათგანნი მოსპნეს", რომელ არს
Line of ed.: 12     
არა სხუა ვინ არამედ ანტიქრისტე, რომელ იგი აღდგომად არს; და მან ჰურიათაჲ იგი
Line of ed.: 13     
მეუფებაჲ აღადგინოს. და სამთა მათ რქათასა რომელსა იტყჳს ვითარმედ განმართ განიფხურნეს,
Line of ed.: 14     
სამთა მათ მეფეთასა გჳჩუენებს, ეგჳპტისაჲ და ლჳბიელთაჲ და ეთიოპელთა[ჲ], რომელნი
Line of ed.: 15     
დასცნეს ბრძოლასა და მრე ექმნეს; რამეთუ იყოს ფიცხელ, უნდილ და ლაღ, ურვაჲ
Line of ed.: 16     
და დევნაჲ ზედა წმიდათა მიაწიოს; რამეთუ ამაღლდეს მათ ზედა. რამეთუ იტყჳს დანიელ;
Line of ed.: 17     
"ვხედევდ რქათა მათ, და აჰა რქაჲ იგი ჰყოფდა ბრძოლასა წმიდათა მიმართ და განძლიერდა
Line of ed.: 18     
მათ ზედა, ვიდრემდე მოისპო მჴეცი იგი და წარწყმდა; ჴორცნი მისნი მიეცნეს დასაწუველად
Line of ed.: 19     
ცეცხლსა".

Chapter: XXVI  
Page of ed.: 277  
Line of ed.: 20        
26. რომლისა შემდგომად გამოჩნდეს ზეცით, ესე არს ლოდი იგი რომელ ეცა კერპსა მას
Line of ed.: 21     
და დააწულილა იგი და ცვალა ყოველი-ვე მეუფებაჲ და მისცა სუფევაჲ წმიდათა მაღლისათა;
Line of ed.: 22     
ესე არს რომელ იგი "იქმნა მთა დიდ და განავსნა ყოველნი ცის-კიდენი", რომლისათჳს იტყჳს
Line of ed.: 23     
დანიელ: "ვხედევდ ჩუენებასა ღამისასა, და აჰა ღრუბელთა თანა ცისათა ვითარცა ძჱ
Line of ed.: 24     
კაცისაჲ მომავალი, და მოიწია დაძუელებულისამდე დღეთაჲსა. და მას მიეცა ჴელმწიფებაჲ და
Line of ed.: 25     
პატივი და უფლებაჲ, და ყოველნი ერნი, ტომნი და ენად-ენადნი ჰმონებდეს მას; სუფევაჲ
Line of ed.: 26     
მისი სუფევა უკუნისამდე და უფლებაჲ მისი არა განირყუნეს". ჴელმწიფებაჲ იგი ყოველი
Line of ed.: 27     
რამეთუ მამისა მიერ მოცემულ არს ძესა ზედა გჳჩუენა, რომელ იგი ზეცათა და ქუეყანისა და
Line of ed.: 28     
ქუესკნელთა მეუფე არს და მსაჯულ ყოველთა-ვე: ზეცათა, ამით რამეთუ სიტყუაჲ გულის-აგან
Line of ed.: 29     
მამისა წინაჲსწარ ყოველთასა იყო; და ქუეყანისათა, რამეთუ კაცად კაცისაგან იშვა ზესკნელითა
Line of ed.: 30     
შობითა თჳსი იგი ადამი; და ქუესკნელთა, Page of sec. ed.: 88  ამით რამეთუ მკუდართა თანა შეირაცხა
Line of ed.: 31     
და ხარებითა სულთა მათ წმიდათა და სიკუდილსა სიკუდილითა მით ძლევითა.

Chapter: XXVII  
Page of ed.: 277  
Line of ed.: 32        
27. აწ ამათ ყოველთასა და ათთა თითთა მათ კერპისა მის, რომელ იყო სახე სოფლის-პყრობისაჲ
Line of ed.: 33     
მის, და ათთა მათ რქათაჲ მჴეცისაჲ მის ათად ნაწილად განყოფილთაჲ, გულისჴმა-ვყოთ
Line of ed.: 34     
განცხადებულად წინა-დადებული ესე, და იხილე ესე შეტყუებული.

Chapter: XXVIII  
Page of ed.: 277  
Line of ed.: 35        
28. თავი კერპისაჲ მის ოქროჲსაჲ და ძუვი იგი ლომი ბაბილოვნელნი იგი იყვნეს უნდილნი;
Line of ed.: 36     
და მკლავნი იგი ვეცხლისანი და დათჳ იგი, სპარსნი და მარნი; მუცელი იგი და ბარკალ-სხჳლნი
Line of ed.: 37     
სპილენძისანი და ვეფხი, რომელთა იგი ალექსანდრესგან დაიპყრეს არიან ელამელნი; წჳვნი იგი
Line of ed.: 38     
რკინისანი და მჴეცი იგი საშინელი ჰრომელნი არიან რომელთა აწ უპყრიეს; და თითნი იგი
Line of ed.: 39     
ფერჴთანი, კეცი და რკინაჲ, და რაჲ არიან რქანი რომელ განმზადებულ] Page of sec. ms.:    Ms. page: 183r   არიან
Line of ed.: 40     
ყოფად? და რქაჲ იგი რომელ სხუაჲ აღმოჴდეს მათგან არს ანტიქრისტე; ლოდი
Line of ed.: 41     
იგი რომელ ეკუეთა კერპსა მას და დააწულილა და რომელმან აღავსო ქუეყანაჲ,
Line of ed.: 42     
ქრისტე არს ზეცით გამოჩინებითა მით და მოწევნად სოფელსა ზედა
Line of ed.: 43     
საშჯელად.

Chapter: XXIX  
Page of ed.: 277  
Line of ed.: 44        
29. საყუარელო, ამას შენ შიშით გაუწყებ განუზომელთა მათთჳს სიყუარულთა
Line of ed.: 45     
ქრისტესთა; და რომელნი იგი უწინარჱს ჩუენსა იყვნეს ნეტარნი წინაჲსწარმეტყუელნი
Line of ed.: 46     
უწყოდეს და ვერ იკადრეს განცხადებულად გამოთქუმად რაჲთა
Line of ed.: 47     
არა საცთურ რაჲმე შეემთხჳოს ძეთა კაცთასა, არამედ ზრახვით გუაუწყეს
Line of ed.: 48     
იგავით განრჩუნვით, მოგჳთხრეს რომელთა მათ გონებათა უწყოდეს მეცნიერად;
Page of ed.: 278   Line of ed.: 1     
რაოდენ არა უფროჲს ჩუენდა შრომა არს ესე, რამეთუ მათსა ამას ზრახვით
Line of ed.: 2     
თქუმულსა განცხადებულად შეტყუებით გაუწყებთ! აწ იხილეთ რაჲ-იგი Page of sec. ed.: 89 
Line of ed.: 3     
აღსასრულსა მას შემთხუევად არს უკეთურთა ურწმუნოთა და შეგინებულთა,
Line of ed.: 4     
და ვითარ სახედ რისხვაჲ იგი ღმრთისაჲ მოიწიოს მათ ზედა წინაჲსწარ განკითხვისა,
Line of ed.: 5     
განმზადებული იგი სატანჯველი.

Chapter: XXX  
Page of ed.: 278  
Line of ed.: 6        
30. განიღჳძე, აღდეგ, წარმოდეგ, ნეტარო ესაია, მითხარ განცხადებულად რასა
Line of ed.: 7     
სწინაჲსწარმეტყუელებდ ქალაქისა მისთჳს დიდისა ბაბილოვნისა. რამეთუ
Line of ed.: 8     
იტყოდე იერუსალჱმისათჳს-ცა, და აჰა აღსრულებულ არს; რამეთუ განცხადებულად
Line of ed.: 9     
დაურიდებელად ეტყოდე: "ქუეყანაჲ ეგე თქუენი ოჴერ, ქალაქნი
Line of ed.: 10     
თქუენნი ცეცხლით მომწუარ, სოფლებსა თქუენსა თქუენ წინაშე უცხონი
Line of ed.: 11     
შეშჭამდენ, მოოჴრებულ და დამჴობილ იყოს უცხოთა მიერ; დაშთომილ და
Line of ed.: 12     
დატევებულ იყოს ასული ეგე სიონისაჲ ვითარცა ტალავარი მყოდოლთაჲ და
Line of ed.: 13     
ვითარცა ლოგინი ხილის-მცველთაჲ შორის ნესოვანსა და ვითარცა ქალაქი
Line of ed.: 14     
შეცვული". აწ არა აჰა ესერა ყოფილ არს ესე ყოველი? რამეთუ აღსრულებულ
Line of ed.: 15     
არიან შენმიერნი იგი თქუმულნი. არამე მოოჴრებულ არს-ა ჰურიასტანისა
Line of ed.: 16     
იგი სოფელი? არამე ცეცხლით მომწუარ არს-ა განსაწმედელი იგი? არამე
Line of ed.: 17     
დამჴობილ არიან-ა ზღუდენი იგი? არამე დავაკნეს ქალაქნი იგი? არამე
Line of ed.: 18     
ქუეყანასა მათსა უცხონი შეშჭამენა? არამე ქუეყანაჲ ჰრომთა უპყრიეს-ა?
Line of ed.: 19     
ამისთჳს მოგიძულეს შენ უშჯულოთა მათ, და აღოჴრდეს რამეთუ ქრისტე ჯუარს-აცუეს;
Line of ed.: 20     
მოჰკუედ ქრისტეს თანა, არამედ ცხოველ ხარ მის თანა.

Chapter: XXXI  
Page of ed.: 278  
Line of ed.: 21        
31. აწ ვინმე თქუენგანი უფროჲს შევიყუარო? არამედ ეგრე-ვე მეცა ქვითა
Line of ed.: 22     
დაქოლვილ; ეგრე-ვე დანიელ-ცა წამებს-ვე; და შენ, დანიელ, უმეტჱს ყოველთასა
Line of ed.: 23     
გაქებდე? არამედ იოვანე-ცა არა-ვე ტყუვის, და უფროჲს-ღა იგი რომელ
Line of ed.: 24     
თქუენდა მიმართ Page of sec. ed.: 90  ითქუა სიტყუაჲ იგი. რამეთუ მოჰკუედით ქრისტეს თანა,
Line of ed.: 25     
არამედ ცხოველ ხართ ღმრთისა თანა. გესმოდენ და გიხაროდენ; აჰა თქუენგან
Line of ed.: 26     
თხრობილნი იგი ჟამთა მათ ყოფილნი აღესრულნეს; რამეთუ იხილენით პირველად
Line of ed.: 27     
ესენი, და მერმე შემდგომად ესრეთ-ვე მოახარეთ ყოველთა ნათესავთა
Line of ed.: 28     
ღმრთისა იგი სიტყუანი და მაუწყეთ ყოველთა ნათესავთა. წინაჲსწარმეტყუელად
Line of ed.: 29     
გამოშჩნდით რაჲთა ყოველთა განრინებად შემძლებელ იყვნეთ,
Line of ed.: 30     
რაჲთა ესრეთ ნანდჳლ-ვე წინაჲსწარმეტყუელი იგი ვითარცა წინაჲსწარმეტყუელი
Line of ed.: 31     
შეირაცხოს, რაჟამს განმზადებულთა მათ ყოფადთათჳს
Line of ed.: 32     
წინაჲსწარ ქადაგებდეს და წარსრულთასა-ცა გჳჩუენებს. კეთილისა მოძღურისა
Line of ed.: 33     
ყოველნი-ვე ყოფილ ხართ მოწაფე; ამისთჳს ვითარცა თქუენ ცხოველთა
Line of ed.: 34     
და ღირსთა გეტყჳ, რამეთუ აჰა გაქუს-ცა ცხორებისაჲ იგი და განურყუნელებისაჲ
Line of ed.: 35     
იგი, რომელ დგას და გემარხვის, ზეცისაჲ იგი გჳრგჳნი.

Chapter: XXXII  
Page of ed.: 278  
Line of ed.: 36        
32. მარქუ მე, ნეტარო დანიელ, დააწყნარე გონებაჲ ჩემი, \ გლოცავ წინაჲსწარმეტყუელებად
Line of ed.: 37     
ძუვ ლომისა მისთჳს, რამეთუ ტყუე იყავ; მითხარ განმზადებულთა
Line of ed.: 38     
მათ-ცა, დათჳსა მისთჳს, რომელ სოფელსა შინა იყავ და იხილე ესე
Line of ed.: 39     
ყოფილი; და მერმე შემდგომად მითხრობდ მე ვეფხისა მისთჳს;
Line of ed.: 40     
და ვინაჲ-მე არნ ესე შენდა ცნობაჲ ყოფადისაჲ მის? რამეთუ აჰა დაძინებულ
Line of ed.: 41     
იყავ მას ჟამსა. ვინ გასწავა შენ ესე, არამედ მან რომელმან
Line of ed.: 42     
დაგბადა შენ მუცელსა დედისა შენისასა სიტყუამან? რამეთუ სთქუ და არა
Page of ed.: 279   Line of ed.: 1     
სტყუვე, რამეთუ აღდგა ვეფხი იგი, მოვიდა ვაცი იგი თხათაჲ, სცა ვერძსა
Line of ed.: 2     
მას და შემუსრნა რქანი მისნი და დატკებნა იგი* Page of sec. ms.: J_215   ფერჴითა, და
Line of ed.: 3     
იგი დგა და აღმაღლდებოდა; Page of sec. ed.: 91  და დაცემასა მას მისსა აღმოუჴდეს ოთხნი რქანი მისგან. გიხაროდენ,
Line of ed.: 4     
ნეტარო დანიელ, არა სცეთ; ყოფილ არს ესე ყოველი.

Chapter: XXXIII  
Page of ed.: 279  
Line of ed.: 5        
33. და შემდგომად ამისა გჳთხრობ მჴეცისა მისთჳს მეოთხისა: "საშინელ და საზარელ, კბილნი
Line of ed.: 6     
მისნი რკინისანი და ფრცხილნი მისნი სპილენძისანი; შეშჭამს და დააწულილებს, და ნეშტსა
Line of ed.: 7     
მას ფერჴითა დასტკებნინ"; და თუ უპყრიეს აწ რკინასა მას, და თუ შეჰმუსრავს ყოველსა-ვე
Line of ed.: 8     
და დააწულილებს, და თუ დაიმორჩილნეს იგინი რომელთა არა უნდეს, და თუ ვხედვიდეთ
Line of ed.: 9     
ჩუენ მათ, და თუ ვადიდებდეთ ღმერთსა, შენგან სწავლულნი.
Chapter: XXXIV  
Page of ed.: 279  
Line of ed.: 9                    
34. არამედ რამეთუ წინა-გჳც უკეთურისა
Line of ed.: 10     
მისთჳს, წარმოდეგ და თქუ, ნეტარო ესაია; ვიხილოთ რასა იტყჳს ბაბილოვნისათჳს: "გარდამოჴედ,
Line of ed.: 11     
დაჯედ ქუეყანასა, ქალწულო ასულო ბაბილოვნისა-ო; დაჯედ, ასულო ქალდეველთაო;
Line of ed.: 12     
არღარა იწოდო ფუფუნეულ და ჩჩჳლ; მოიხუენ ფქვილნი და ფქევდ ფქვილსა; მოსაპ
Line of ed.: 13     
სარწყუნელი შენი, აღიკრიბენ მჴცენი შენნი, გამოაჩინენ წჳვნი შენნი, წიაღ-ჴედ მდინარესა.
Line of ed.: 14     
გამოჩნდეს სარცხჳნელი შენი; განცხადნენ საყუედრელნი შენნი; რამეთუ წესი იგი შენგან
Line of ed.: 15     
გამოიღონ, და შენ არღარა მიგცე ჴელთა კაცთასა, იტყჳს იგი რომელმან გიჴსნეს შენ,
Line of ed.: 16     
უფალმან საბაოთ, წმიდამან ისრაჱლისამან. დაჯედ დაჴსნილი, შევედ ბნელსა ასული ეგე
Line of ed.: 17     
ქალდეველთაჲ, და არღარა გერქუას ძლიერება მეუფების.
Chapter: XXXV  
Page of ed.: 279  
Line of ed.: 17                 
35. "განმარისხე ერსა ჩემსა ზედა,
Line of ed.: 18     
შეაბილწე სამკჳდრებელი ჩემი; მე მიგცენ იგინი ჴელთა შენთა, და შენ არა ჰყავ მათთჳს წყალობა,
Line of ed.: 19     
არცა ერთისა მათგანისათჳს; მოხუცებულისა მის უღელი დაამძიმე ფრიად და
Line of ed.: 20     
სთქუ: უკუნისამდე იყოს ჴელმწიფებაჲ ჩემი, არა გულისჴმა-ჰყავ გულსა შენსა, და არა მოიჴსენე
Line of ed.: 21     
შემდგომი იგი. გესმოდენ ესე, რომელ ეგე ჰზი ფუფუნეულად, რომელ ეგე ესავ თავსა
Line of ed.: 22     
და იტყჳ: მე ვარ, და Page of sec. ed.: 92  სხუა არა ვინ არს ჩემსა გარეშე; არა ვჯდე ქურივად და ობლებაჲ არა
Line of ed.: 23     
ვიჩინო. ხოლო აწ მოიწიოს შენ ზედა ორი-ვე ესე ერთსა დღესა, ქურივებაჲ და უმკჳდრებაჲ
Line of ed.: 24     
მოიწიოს შენ ზედა მეყსეულად გრძნებითა შენითა ძლიერებასა ზედა მზმნელთასა და მსახრვალთა
Line of ed.: 25     
შენთასა და სიმრავლესა ზედა მეძვობისა შენისასა; რამეთუ შენ სთქუ: \ მე ვარ. და სხუა
Line of ed.: 26     
არა ვინ არს. და იყოს მრუშებაჲ შენი შენდა სირცხჳლ, რამეთუ სთქუ გულსა შენსა: მე
Line of ed.: 27     
ვარ. და მოიწიოს შენ ზედა წარსაწყმედელი, და არა გულისჴმა-ჰყო; და თხარონ შენ წინაშე
Line of ed.: 28     
მთხრებლი და შთაჰვარდე მას. და მოიწიოს შენ ზედა გლახაკებაჲ, და არღარა განჰმართლდე.
Line of ed.: 29     
და მოიწიოს შენ ზედა საცთური, და ვერ გულისჴმა-ჰყო; და მოსავ იყო შენ ჴელთა
Line of ed.: 30     
მიმართ მზმნელთასა და მსახრვალთასა და სიმრავლესა გრძნებისა შენისასა, რომელსა შეუდეგ
Line of ed.: 31     
სიყრმით შენითგან, რომელნი არარაჲ სარგებელ გეყვნეს შენ. დაელიე ზრახვათა შენთა;
Line of ed.: 32     
აწ დადეგ და გიჴსნედ შენ ვარსკულავის მზმნელთა მათ, რომელ იგი იზმნიედ ვარსკულავთა
Line of ed.: 33     
გითხრედ შენ რაჲ იგი განმზადებულ არს მოსლვად შენ ზედა. რამეთუ აჰა ყოველნი-ვე
Line of ed.: 34     
ვითარცა ქარქუეტნი ცეცხლითა დაიწუნენ და ვერ განირინნენ სულნი თჳსნი ალისა მისგან,
Line of ed.: 35     
რამეთუ დაგიფენიეს ნაკუერცხალი ცეცხლისაჲ; დაჯედ მას ზედა, და იგი იყოს შენდა შემწე;
Line of ed.: 36     
დაშურა ცვალებული სიყრმითგან; კაცი გზასა თჳსსა შესცთა, და შენდა არღარა იყოს
Line of ed.: 37     
ჴსნა". აწ ამისთჳს იტყჳს ესაია; და ვიხილოთ მსგავსად თუ ამისა ღაღადებს იოვანე.
Chapter: XXXVI  
Page of ed.: 279  
Line of ed.: 38     
36. რამეთუ ესე პატმოსს ჭალაკსა შინა იყო, და იხილა ხილვაჲ საშინელი ზრახვათაჲ; რამეთუ მითხრობითა
Line of ed.: 39     
უხუად და უშურველად სხუათა-ცა ასწავებს. მითხარ მე, ნეტარო იოვანე, მოციქული
Line of ed.: 40     
ეგე და მოწამე უფლისაჲ, რაჲ იხილე ანუ რაჲ გესმა ბაბილოვნისათჳს; განიღჳძე და თქუ,
Line of ed.: 41     
რამეთუ ესე შენ განგიყენებს და განგიშორებს რისხვით. და თქუა: "მოვიდა ერთი შჳდთა მათ
Line of ed.: 42     
ანგელოზთაგანი რომელთა Page of sec. ed.: 93  აქუნდეს შჳდნი იგი სასუმელნი, და მეტყოდა მე და მრქუა: მოვედ] Page of sec. ms.:   
Line of ed.: 43     
Ms. page: 184v   და გიჩუენო შენ სატანძველი მეძვისა მის დიდისაჲ რომელი იგი მისრულ
Line of ed.: 44     
არს და ზის ზედა წყალთა მრავალთა, რომლისა თანა შეიბილწნეს მეუფენი
Line of ed.: 45     
ქუეყანისანი დაითრვნეს მკჳდრნი ქუეყანისანი მეძვობისა მისისაგან. და
Line of ed.: 46     
მიმიყვანა მე უდაბნოდ სულითა წმიდითა; და ვიხილე დედაკაცი ერთი \ მჴეცთა
Page of ed.: 280   Line of ed.: 1     
ზედა მატლსა {!}, და აქუნდა სახელები, \ თავნი შჳდნი და რქანი. და დედაკაცსა მას
Line of ed.: 2     
შეემოსა ძოწეული და მეწამული და ოქრო-ლესულად ქვითა პატიოსნითა და
Line of ed.: 3     
მარგალიტითა, და აქუნდა ჴელსა მისსა სასუმელი სავსე საძაგელებითა და სიბილწითა
Line of ed.: 4     
კერპთ-მსახურებითა ქუეყანისაჲთა; და შუბლსა მისსა დაწერილ იყო ზრახვაჲ,
Line of ed.: 5     
ბაბილოვნ დიდი იგი, დედაჲ მეძავთაჲ და საძაგელთა ქუეყანისათაჲ.

Chapter: XXXVII  
Page of ed.: 280  
Line of ed.: 6        
37. "და ვიხილე დედაკაცი იგი დამთრვალი წმიდათაჲთა და სისხლითა იესუჲსითა;
Line of ed.: 7     
და ვითარცა ვიხილე იგი, დამიკჳრდა და დავსულბი; და მრქუა მე ანგელოზმან
Line of ed.: 8     
მან: რაჲსა დაგიკჳრდა? მე გითხრა შენ ზრახვაჲ დედაკაცისაჲ მის და
Line of ed.: 9     
მჴეცისა მისთჳს რომელსა აქუს იგი, რომლისაჲ იგი არს შჳდი თავი და ათნი
Line of ed.: 10     
რქანი. და მჴეცი იგი რომელ იხილე იყო და არა არს, რომელი განმზადებულ
Line of ed.: 11     
არს გამოსლვად უფსკრულთაგან და მისლვად წარსაწყმედელად;
Line of ed.: 12     
და დაჰკჳრდეს მკჳდრთა ქუეყანისათა, რომელთანი არა დაწერილ
Line of ed.: 13     
არიან სახელნი წიგნთა შინა ცხოველთასა დასაბამითგან სოფლისაჲთ, \ და მჴეცი
Line of ed.: 14     
იგი რომელ იხილე რომელ იყო და არა არს.

Chapter: XXXVIII  
Page of ed.: 280  
Line of ed.: 15        
38. "და არს აქა გულისხმის-ყოფაჲ რომელსა აქუს მეცნიერებაჲ. შჳდნი იგი
Line of ed.: 16     
თავნი შჳდნი მთანი არიან რომელთა ზედა დედაკაცი იგი ზის, და მეფენი
Line of ed.: 17     
შჳდნი არიან; ხუთნი იგი წარჴდეს, ერთი იგი არს, ერთი იგი არღა მოსრულ
Line of ed.: 18     
არს, და ოდეს Page of sec. ed.: 94  მოვიდეს, მცირედ ჟამ ოდენ დგეს. და მჴეცი იგი რომელ იყო
Line of ed.: 19     
და არა არს, და იგი თავადი მეოთხჱ და შჳდთა მათგან არს, და წარსაწყმედელად
Line of ed.: 20     
მივიდეს, და ათნი იგი რქანი რომელ იხილენ, ათნი მეფენი არიან რომელთა
Line of ed.: 21     
არღა დაუპყრიეს უფლებაჲ, არამედ ჴელმწიფებაჲ მიეცეს ვითარცა მეუფეთა
Line of ed.: 22     
ერთსა ჟამსა მჴეცისა მის თანა. ესენი ერთ-ნება იყვნენ და
Line of ed.: 23     
ერთი ძალი აქუნდეს და ჴელმწიფებასა მას მჴეცსა მას უჩემებდენ. ამათ კრავსა
Line of ed.: 24     
მას ბრძოლა უყონ, და კრავმან მან სძლოს, რამეთუ უფალი უფლებათაჲ და
Line of ed.: 25     
მეუფე მეუფეთაჲ არს იგი, და რომელნი მისა წოდებულ არიან, რჩეულნი და
Line of ed.: 26     
მორწმუნენი.
Chapter: XXXIX  
Page of ed.: 280  
Line of ed.: 26           
39. "და მრქუა მე: წყალთა მათ რომელთა ჰხედევდ, სადა იგი როსპიკი
Line of ed.: 27     
ზის, არიან ერნი მრავალნი და ტომნი და ნათესავნი, და ათთა მათ რქათა
Line of ed.: 28     
რომელთა ჰხედევდ და მჴეცსა მას, ამათ მოიძულონ როსპიკი იგი და
Line of ed.: 29     
უდაბნოდ და ოჴრად დადვან იგი განშიშულებული, და ჴორცნი მისნი შეჭამნენ,
Line of ed.: 30     
და იგი დაწუან ცეცხლითა. რამეთუ ღმერთმან დადვა გულსა მათსა აღსრულებად
Line of ed.: 31     
ნებისა მისისა, და იყვნენ ერთ-ნება, და მისცენ ჴელმწიფებაჲ თჳსი
Line of ed.: 32     
მჴეცსა მას, ვიდრემდე აღესრულნენ სიტყუანი იგი ღმრთისანი. და დედაკაცი
Line of ed.: 33     
იგი რომელ იხილე არს ქალაქი იგი დიდი ბაბილოვნი. რომელსა აქუს ჴელმწიფებაჲ
Line of ed.: 34     
მეუფეთა ზედა ქუეყანისათა.

Chapter: XL  
Page of ed.: 280  
Line of ed.: 35        
40. "ამისა შემდგომად ვხედევდ სხუასა ანგელოზსა გარდამომავალსა ზეცით,
Line of ed.: 36     
რომელსა აქუნდა ჴელმწიფებაჲ დიდი, და ქუეყანაჲ განნათლდა [!] დიდებითა მისითა;
Line of ed.: 37     
ღაღად-ყო ჴმითა დიდითა და თქუა: დაეცა, დაეცა ბაბილოვნი დიდი, და იქმნა
Line of ed.: 38     
საყოფელ ეშმაკთა და შესავედრებელ მდაბურთა ბილწთა, უკეთურთა და საძაგელთა;
Line of ed.: 39     
რამეთუ გულის-წყრომითა მთრვალობისა მისისაჲთა დაეცნეს ყოველნი
Line of ed.: 40     
წარმართნი, და მეუფენი ქუეყანისანი მისა მიმართ შეიგინნეს, და ჴელმწიფენი
Line of ed.: 41     
ქუეყანისანი Page of sec. ed.: 95  სიმრავლისაგან ძლიერებისა მისისა განლაღნეს. და მესმა ჴმაჲ
Line of ed.: 42     
ზეცით გარდამო, და თქუა: გამოვედ მაგისგან ერი ეგე ჩემი რაჲთა არა შეეძინეთ
Line of ed.: 43     
ცოდვათა მაგისთა; და გუემასა მაგის თანა ნუ მიიღებთ, რამეთუ დაიზჳნნეს
Page of ed.: 281   Line of ed.: 1     
ცოდვანი მაგისნი ვიდრე ცადმდე, და მოიჴსენნა ღმერთმან უწესოვებანი მაგისნი.

Chapter: XLI  
Page of ed.: 281  
Line of ed.: 2        
41. "მიაგეთ მაგას ვითარცა იგი გიყო თქუენ; და დაშჯიდით ორწილ საქმეთა
Line of ed.: 3     
მაგისთაებრ. ასუთ მაგას სასუმლითა მით-ვე რომლითა გასუა თქუენ. რავდენ-ცა
Line of ed.: 4     
განიდიდა თავი თჳსი და განლაღნა, ეგოდენ-ცა შეამთხჳეთ მას ტანჯვაჲ
Line of ed.: 5     
და გლოვაჲ, რამეთუ იტყჳს გულსა თჳსსა: ვჯდე დედოფლად, და ქურივი არა
Line of ed.: 6     
ვარ და მგლოვარე არა ვიყო. ამისთჳს ერთსა დღესა შინა მოიწიოს მის ზედა
Line of ed.: 7     
სიკუდილი და გლოვაჲ, და ცეცხლითა შეიწუეს; რამეთუ ძლიერ არს უფალი
Line of ed.: 8     
რომელმან დასაჯოს იგი. და იხილონ და ტიროდიან მის ზედა მეუფენი ქუეყანისანი
Line of ed.: 9     
რომელნი შეიბილწნეს მის თანა და უკეთურებით შეასხმიდეს, რაჟამს
Line of ed.: 10     
იხილონ კუამლი აღმავალი შემწუველი მას ზედა; განშორებულად დგენ შიშისა
Line of ed.: 11     
მისთჳს ტანჯვათა მისთაჲთა და თქუან: ვაჲ, ვაჲ, ქალაქი დიდი ბაბილოვნი,
Line of ed.: 12     
ქალაქი ძლიერი, რამეთუ ერთსა დღესა მოიწინეს დაშჯანი შენნი, და ვაჭარნი
Line of ed.: 13     
ქუეყანისანი ტიროდიან და იგლოვდენ მას ზედა, რამეთუ საფარდული მათი
Line of ed.: 14     
არა ვინ მიიფარდოს, საფარდული ოქროჲსაჲ და ვეცხლისაჲ, ქვათა პატიოსანთაჲ
Line of ed.: 15     
და მარგალიტი და ზეეზი (!) და ძოწეული და შარი და მეწამული და ყოველი
Line of ed.: 16     
ძელი თივინონი და ყოველი ჭურჭელი პილოჲს ძუალისაჲ და ყოველი ჭურჭელი
Line of ed.: 17     
ძელთაგან პატიოსანთაჲ და პილენძისაჲ და რკინისაჲ და მარმარინოჲსაჲ
Line of ed.: 18     
და კილამოჲ და საკუმეველი და ნელსაცხებელი და გუნდრუკი და ღჳნოჲ და ზეთი
Line of ed.: 19     
და სამინდოჲ და ზროხაჲ და ცხოვარი და ცხენი ეტლთაჲ და საჴედართაჲ,
Line of ed.: 20     
სარგებელად Page of sec. ed.: 96  კაცთა. და ხილი იგი გულის-სათქუმელი წარვიდა შენგან, და არღარა
Line of ed.: 21     
ჰპოვო იგი.

Line of ed.: 22        
ვაჭარნი იგი ამისნი, განდიდებულნი ამისგან, განშორებულად დგენ შიშისათჳს
Line of ed.: 23     
ტანჯვათა მისთაჲსა, ტირილით და გლოვით იტყოდიან: ვაჲ, ქალაქი იგი
Line of ed.: 24     
დიდი რომელსა შეემოსა ზეეზი და ძოწეული და მეწამული და მოძერწულ
Line of ed.: 25     
ოქროჲთა და ქვითა პატიოსნითა და მარგალიტითა, რამეთუ ერთსა ჟამსა აღიოჴრა
Line of ed.: 26     
ეგოდენი იგი სიმდიდრჱ. და ყოველნი-ვე მენავენი და ყოველი-ვე ნავთა შინა
Line of ed.: 27     
პირად-პირადი და ყოველნი-ვე ზღუასა მავალნი შორს დადგენ და ღაღადებდენ
Line of ed.: 28     
და ჰხედვიდენ კუამლსა მას აღმავალსა შემწუველსა მის ზედა და თქუან:
Line of ed.: 29     
ვინმე არს მსგავს დიდისა მის ქალაქისა ბაბილოვნისა? და გარდაისხან მიწაჲ
Line of ed.: 30     
თავსა და გოდებდენ ტირილით და წუხილით და თქუან: ვაჲ, ვაჲ, ქალაქი
Line of ed.: 31     
დიდი რომლისაგან განმდიდრდეს \ [რომელნი ვიდოდეს] ნავითა ზღუასა
Line of ed.: 32     
პატიოსნებითა მისითა, რამეთუ ერთსა ჟამსა აღიოჴრნენ.

Chapter: XLII  
Page of ed.: 281  
Line of ed.: 33        
42. "გიხაროდენ, ცათა, მას ზედა, და წმიდათა წინაჲსწარმეტყუელთა და მოციქულთა,
Line of ed.: 34     
რამეთუ საჯა ღმერთმან საშჯელი თქუენი მას ზედა. და აღიღო ანგელოზმან
Line of ed.: 35     
ერთმან ქვაჲ ვითარცა ფქვილი ერთი დიდი და შთააგდო ზღუასა და
Line of ed.: 36     
თქუა: ესრეთ შთავრდომილი დაინთქას ბაბილოვნი დიდი იგი ქალაქი, და
Line of ed.: 37     
არღარა იპოოს. და ჴმაჲ ქნარისაჲ და შემასხმელთაჲ და სტჳრთაჲ არღარა ისმეს
Line of ed.: 38     
შენგან; და ყოველი-ვე მეცნიერებაჲ ჴელოვანთაჲ არღარა იპოოს შენ თანა;
Line of ed.: 39     
და ჴმაჲ ფქვილისაჲ არღარა ისმეს შენგან; და ნათელი სანთლისაჲ არღარა
Line of ed.: 40     
იპოოს შენ თანა; და ჴმაჲ სიძისა და სძლისაჲ არღარა ისმეს შენგან; რამეთუ
Line of ed.: 41     
ვაჭარნი შენნი იყვნეს დიდ-დიდნი ქუეყანისანი, რამეთუ გრძნებითა შენითა
Page of ed.: 282   Line of ed.: 1     
შეაცთუნენ ყოველნი ნათესავნი; და შენ თანა სისხლი წინაჲსწარმეტყუელთაჲ
Line of ed.: 2     
და წმიდათაჲ იპოვა და ყოველთა მომწყდართაჲ შენგან".

Chapter: XLIII  
Page of ed.: 282  
Page of sec. ed.: 97 
Line of ed.: 3        
43. აწ ტანჯვათა მათთჳს და რაჲ იგი მოწევნად არს მის ზედა აღსასრულისა
Line of ed.: 4     
ჟამთა მათგან რომელნი აღდგომად არიან მათ ჟამთა მძლავრნი, განნაწილებულსა [!]
Line of ed.: 5     
მას საშჯელსა განცხადებულად სიტყუაჲ ესე გამოაჩინებს. თანა-გუაც
Line of ed.: 6     
ჟამისა მისცა ჭეშმარიტად გამოჩინებად, რომელსა ჟამსა იყოს ესე და ვითარ
Line of ed.: 7     
რქაჲ იგი მცირჱ მათ შორის აღმოჴდეს. რამეთუ რკინისათა მათ წჳვთა რომელთა
Line of ed.: 8     
აწ-ცა უპყრიეს და ფერჴთა მათ კოჭთა და თითთა მიწევნულსა, მსგავსად
Line of ed.: 9     
კერპისა მის გამოჩინებისა და მჴეცისა მის საშინელად ხილვისა, ვითარ სახედ
Line of ed.: 10     
წინაჲსწარ მოგუეუწყა, რომელსა ჟამსა რკინაჲ იგი და კეცი ერთად შეიზავოს?
Line of ed.: 11     
და გჳჩუენებს დანიელი რაჲ იგი წინა-გჳც; რამეთუ თქუა: "დადვას აღთქუმაჲ
Line of ed.: 12     
მრავალთა თანა შჳდეულ ერთ, და იყოს კერძოსა მას შჳდეულისასა, აღჴოცნენ
Line of ed.: 13     
აღნათქუემნი და მსხუერპლნი". აწ ერთსა მას კერძოსა შჳდეულისასა, აღსასრულსა
Line of ed.: 14     
ყოვლისა სოფლისასა რომელ ყოფად არს გამოაცხადა, რომლისა
Line of ed.: 15     
შჳდეულისაჲ კერძოჲ იგი მიიღონ; და ორნი იგი წინაჲსწარმეტყუელნი
Line of ed.: 16     
ენუქ და ელია რამეთუ იგინი ქადაგებდენ "ათას ორას სამეოც დღე შემოსილნი
Line of ed.: 17     
ძალითა", სინანულსა ერსა მას და ყოველთა წარმართთა მისცემდენ.
Chapter: XLIV  
Page of ed.: 282  
Line of ed.: 17              
44. და უთხრობდენ
Line of ed.: 18     
ორსა მას მოსლვასა უფლისა ჩუენისა და მჴსნელისა \ იესუ ქრისტესსა,
Line of ed.: 19     
ვითარ იგი წინაჲსწარმეტყუელთა მიერ გუეუწყა პირველი იგი, მსგავსად ჴორცთა
Line of ed.: 20     
მათ, შეურაცხად; "და არა იყო ხილვაჲ იგი არცა შუენიერებაჲ, არამედ ხილვაჲ
Line of ed.: 21     
იგი მისი შეურაცხ და უპატიო უფროჲს ყოველთა კაცთა; კაცი გუემასა შინა
Line of ed.: 22     
იყო და იცის მან დათმენაჲ სალმობათაჲ; იგინა და არა შეირაცხა". ხოლო
Line of ed.: 23     
მეორედ მოსლვაჲ იგი მისი ქადაგებულ არს დიდებით, ვითარ მოვიდეს ზეცით Page of sec. ed.: 98 
Line of ed.: 24     
ძალითურთ და ანგელოზებით და მამულითა მით დიდებულებითა, ვითარ იტყჳს
Line of ed.: 25     
წინაჲსწარმეტყუელი იგი: "მეუფჱ დიდებით იხილოთ", ვითარცა-იგი
Line of ed.: 26     
თქუა: "ვხედევდ ღრუბელთა ზედა ვითარცა ძჱ კაცისაჲ მომავალი და
Line of ed.: 27     
ვიდრე დაძუელებულისა მის დღეთაჲსა მოიწია და მას მიეცა პატივი და
Line of ed.: 28     
დიდებაჲ და ყოველთა ზედა მეუფებაჲ; ყოველნი ტომნი ენად-ენადნი ჰმონებდენ
Line of ed.: 29     
მას; მეუფებაჲ მისი მეუფება უკუნისამდე, რომელი არა განირყუნეს".
Line of ed.: 30     
ამისთჳს-ცა ორნი წინა-მორბედნი ქადაგნი, პირველი იგი ქადაგი, იოვანე ძჱ ზაქარიაჲსი,
Line of ed.: 31     
ყოვლითა-ვე წინა-მორბედ და ქადაგ მჴსნელისა მის იქმნა, და მიმოდებითა
Line of ed.: 32     
მით ყოველთა მიმართ ჴსნისაჲ იგი ნათელი სოფელსა შინა გამოჩინებულ;
Line of ed.: 33     
რამეთუ წინაჲსწარ-სრბად იწყო მუცელსა დედისა თჳსისასა, წინაჲსწარ
Line of ed.: 34     
იშვა ელისაბედისგან, რაჲთა მათ-ცა რომელნი მუცელსა დედისასა იყვნენ
Line of ed.: 35     
ჩჩჳლნი უჩუენოს ყოფადისა მისთჳს სულითა წმიდითა ქალწულითა ახალი
Line of ed.: 36     
იგი შობადი.
Chapter: XLV  
Page of ed.: 282  
Line of ed.: 36              
45. ამას ესმა მოკითხვაჲ იგი მარიამისი, რამეთუ აღიმღერნა მუცელსა
Line of ed.: 37     
დედისასა სიხარულით, რამეთუ ჰხედვიდა მიდგომილ ღმრთისა სიტყუასა.
Line of ed.: 38     
და მაშინ-ღა ქადაგებით უდაბნოდ განვიდოდა, ნათლის-ცემასა მას სინანულისასა
Line of ed.: 39     
ერსა მას მიუთხრობდა, წინაჲსწარ აუწყებდა ჴსნასა მას რომელნი
Line of ed.: 40     
ვითარცა უდაბნოსა სოფელსა შინა განკაფულ იყვნეს წარმართნი.
Line of ed.: 41     
ამისა შემდგომად, იორდანესა ზედა უჩუენა პირის-პირ მჴსნელი იგი და თქუა:
Line of ed.: 42     
"აჰა კრავი ღმრთისაჲ. რომელმან აღიხუნეს ცოდვანი სოფლისანი". რამეთუ
Page of ed.: 283   Line of ed.: 1     
ესე პირველად მიიწია მათა რომელნი ჯოჯოხეთს იყვნეს, ქადაგებად მათა,
Line of ed.: 2     
მოკლული ჰეროდესგან, ქადაგ ყოფილ, და მუნ მიაუწყა განმზადებულისა Page of sec. ed.: 99  მის
Line of ed.: 3     
უფლისა შთასლვაჲ გამოჴსნადთა მათთჳს გამოჴსნითა წმიდათა მათ სულთასა
Line of ed.: 4     
ჴელთაგან სიკუდილისათა.

Chapter: XLVI  
Page of ed.: 283  
Line of ed.: 5        
46. ხოლო რამეთუ დასაბამი აღდგომისაჲ მჴსნელი იგი იყო \ და რამეთუ უფლისა
Line of ed.: 6     
ხოლო წეს-იყო აღდგომაჲ მკუდრეთით, რომლითა საშჯელი ყოველსა
Line of ed.: 7     
ზედა სოფელსა მოწევნად არს; რამეთუ რომელნი იგი ღირსად შურეს, ღირსად
Line of ed.: 8     
მისგან-ცა იდიდნენ, კეთილისა მისგან თანა-მოღუაწისა, პირველად ასპარეზთაჲ
Line of ed.: 9     
მათ [...]** აღსრულებულისაჲ მის ზეცად და მარჯულ ღმრთისა და მამისა
Line of ed.: 10     
დაჯდომისა, და მერმე აღსასრულსა სოფლისასა მსაჯულად გამოჩინებისა. თანა-აც
Line of ed.: 11     
ქადაგთა მათ მისთა წინაჲსწარ მოსლვად რამეთუ კეთილად ჴელითა მალაქია
Line of ed.: 12     
წინაჲსწარმეტყუელისაჲთა იტყჳს: "მივავლინო თქუენდა ელია თეზბელი
Line of ed.: 13     
წინაჲსწარ მოსლვადმდე დღისა მის უფლისა დიდისა და განჩინებულისა, რომელმან
Line of ed.: 14     
მოაქცინეს გულნი მამათანი შვილთა მიმართ და დაუმორჩილებელნი მეცნიერებასა
Line of ed.: 15     
სიმართლისასა, ნუ უკუე მოვიდე და დავსცე ქუეყანაჲ ერთბამად".
Line of ed.: 16     
აწ ესენი მოვიდენ და ქადაგებდენ განმზადებულთა მათ ყოფადთათჳს, ზეცით
Line of ed.: 17     
გარდამო ქრისტეს გამოჩინებისა მისთჳს, რომელნი ჰყოფდენ-ცა სასწაულებსა
Line of ed.: 18     
და ნიშებსა; ვინ უწყის გან-ხოლო-თუ-აკრძალნენ და მოაქცინენ კაცნი სინანულად
Line of ed.: 19     
გარდარეულებათა მათ უკეთურებათა და უშჯულოვებათა მათთათჳს.
Chapter: XLVII  
Page of ed.: 283  
Line of ed.: 20     
47. რამეთუ იტყჳს იოვანე-ცა: "მივსცნე ორთა მათ მოწამეთა ჩემთა რომელნი
Line of ed.: 21     
წინაჲსწარმეტყუელებდენ, დღენი ათას ორას და სამეოც, შემოსილნი ძაძითა",
Line of ed.: 22     
ესე არს კერძოჲ შჳდეულისაჲ მის რომელ თქუა დანიელ; "ესე არიან ორნი
Line of ed.: 23     
იგი ზეთის-ხილნი და ორნი იგი სასანთლენი რომელნი დგანან Page of sec. ed.: 100  წინაშე უფლისა
Line of ed.: 24     
ქუეყანისა; და თუ ვის-მე უნდეს მათა ვნებად, ცეცხლი გამოჴდეს
Line of ed.: 25     
პირისაგან მათისა და შეჭამნეს მტერნი მათნი. ამათ აქუნდეს ფლობა
Line of ed.: 26     
დაჴსვად (!) ცისა რაჲთა არა იყოს წჳმაჲ დღეთა წინაჲსწარმეტყუელებისათა;
Line of ed.: 27     
და ჴელმწიფებაჲ აქუნდეს წყალთა ზედა, გარდაქცევად სისხლად და დაცემად
Line of ed.: 28     
ქუეყანისა ყოვლითა დაცემითა რაოდენ-ცა უნდეს. და რაჟამს აღასრულონ
Line of ed.: 29     
სრბაჲ მათი და წამებაჲ მათი -- რასა იტყჳს წინაჲსწარმეტყუელი იგი? --
Line of ed.: 30     
მჴეცი იგი რომელ გამოვიდოდა ზღჳსა მისგან ბრძოლა სცეს მათ და ერეოდის
Line of ed.: 31     
მათ და მოწყჳდნეს იგინი", მისთჳს რამეთუ არა ინებონ დიდებისა მიცემად
Line of ed.: 32     
მჴდომსა მას (ესე არს რომელ იგი აღმოჴდა მცირჱ იგი რქაჲ).
Line of ed.: 33     
რომელმან აღიმაღლოს გული თჳსი, აღმაღლდეს და განიდიდებდეს თავსა თჳსსა
Line of ed.: 34     
ვითარცა ღმერთი; სდევნიდეს წმიდათა და ჰგმობდეს ქრისტესა ვითარცა
Line of ed.: 35     
იტყჳს დანიელ: "ვხედევდ რქასა მას, და აჰა თუალნი ვითარცა კაცისანი, და
Line of ed.: 36     
პირი იყო და იტყოდა დიდ-დიდსა; და აღაღო პირი თჳსი გმობად ღმრთისა; და
Line of ed.: 37     
რქაჲ იგი ჰყოფდა ბრძოლასა წმიდათა მიმართ და განძლიერდებოდა მათ ზედა,
Line of ed.: 38     
ვიდრემდე მოისპო მჴეცი იგი და წარწყმდა, და ჴორცნი მისნი მიეცნეს დასაწუველად
Line of ed.: 39     
ცეცხლსა".

Chapter: XLVIII  
Page of ed.: 283  
Line of ed.: 40        
48. არამედ რამეთუ თანა-გუაც სრულიად გამოძიებად მისთჳს და თხრობად,
Line of ed.: 41     
და ვითარცა სული იგი წმიდაჲ რიცხჳთ რაჲთ-მე სახელსა მას-ცა გამოაცხადებს,
Page of ed.: 284   Line of ed.: 1     
განცხადებულად მისთჳს გითხრათ. რამეთუ იტყჳს იოვანე ესრე: "და ვიხილე
Line of ed.: 2     
სხუაჲ მჴეცი რომელი გამოვიდოდა ქუეყანით, და დგეს ორნი რქანი მსგავსად
Line of ed.: 3     
კრავისა, და იტყოდა ვითარცა ვეშაპი. და ჴელმწიფებასა პირველისა მის მჴეცისასა
Line of ed.: 4     
ჰყოფდა წინაშე ისა, და დადვას ქუეყანაჲ და მკჳდრნი მისნი რაჲთა
Line of ed.: 5     
თაყუანის-სცენ Page of sec. ed.: 101  მჴეცსა მას პირველსა, რომლისაჲ განიკურნა წყლულებაჲ
Line of ed.: 6     
თჳსი. და ჰყოფდეს სასწაულსა დიდ-დიდსა, რამეთუ ცეცხლი-ცა აწჳმოს რეცათუ
Line of ed.: 7     
ზეცით ქუეყანად თუალთა წინაშე კაცთა. და შეიცთუნნეს მკჳდრნი ქუეყანისანი
Line of ed.: 8     
სასწაულთა მათთჳს რომელ მიეცნენ მას ყოფად წინაშე მჴეცისა
Line of ed.: 9     
მის, რამეთუ ჰრქუას მკჳდრთა ქუეყანისათა გამოსაქმედ ხატი მჴეცისაჲ მის,
Line of ed.: 10     
რომელსა აქუნდეს წყლულებაჲ მახჳლითა და დადგა. და მიეცა სული ხატსა
Line of ed.: 11     
მას მჴეცსა, და იყოს, რომელთა არა თაყუანის-სცენ ხატსა მას მჴეცსა
Line of ed.: 12     
მოწყდენ. და ყვნეს თჳსა მცირენი და დიდ-დიდნი, შეურაცხნი და დავრდომილნი,
Line of ed.: 13     
აზნაურნი და მონანი, რაჲთა დაიდვან ნიში ზედა მარჯუენესა ჴელსა
Line of ed.: 14     
თჳსსა და შუბლსა თჳსსა, რაჲთა არა ვის ეუფლოს არცა მოსყიდად არცა მისყიდად
Line of ed.: 15     
რომელსა არა აქუნდეს სასწაულად სახელი მჴეცისაჲ მის და გინათუ
Line of ed.: 16     
რიცხჳ ზახებისა [!] მისისაჲ. ესე არს გულისხმის-ყოფაჲ; რომელსა აქუნდეს
Line of ed.: 17     
გონებაჲ ცანნ რიცხჳთ სახელი მჴეცისაჲ მის, რამეთუ რიცხჳ კაცისაჲ არს,
Line of ed.: 18     
და რიცხჳ მისი არს ქართველთა ენად ექუსას {285} სამეოც და ერთ".

Chapter: XLIX  
Page of ed.: 284  
Line of ed.: 19        
49. აწ მჴეცი იგი რომელ გამოვიდოდა ქუეყანით ჴელმწიფებასა მას მჴდომისასა
Line of ed.: 20     
იტყჳს რომელ აღდგომად არს; და ორთა მათ რქათა, მან და რომელ-იგი
Line of ed.: 21     
მის თანა ცრუ წინაჲსწარმეტყუელ არს. და რომელ იგი თქუა: "რქანი იგი
Line of ed.: 22     
იყვნეს ვითარცა კრავისანი", რამეთუ მსგავსებად ეგულების ძესა ღმრთისასა,
Line of ed.: 23     
თავით თავისა განდიდებითა. და რომელ იგი თქუა ვითარმედ იტყოდა ვითარცა
Line of ed.: 24     
ვეშაპი, რამეთუ მაცთურ არს და არა არს ჭეშმარიტ. "და ჴელმწიფებასა პირველისა
Line of ed.: 25     
მის მჴეცისასა ყოველსა-ვე ჰყოფდეს და დადვას ქუეყანაჲ და მკჳდრნი
Line of ed.: 26     
მისნი რაჲთა თაყუანის-სცემდენ მჴეცსა მას პირველსა, რომლისაჲ განიკურნა
Line of ed.: 27     
წყლულებაჲ სიკუდილისა მისისაჲ ": ამას მოგუასწავებს მსგავსად აგჳსტეს
Line of ed.: 28     
შჯულისა მის რომლისაგან მეუფებაჲ Page of sec. ed.: 102  იგი ჰრომელთაჲ დაემტკიცა, ეგრე-ცა
Line of ed.: 29     
ამან სძლოს ჰროა[რ]დაგებითა ბრძანებაჲ განსცეს, თავისა თჳსისა განდიდებითა.
Line of ed.: 30     
რამეთუ ესე არს მჴეცი იგი მეოთხჱ რომლისაჲ შეიმუსრა თავი მისი
Line of ed.: 31     
და მერმე განიკურნა დაჴსნისა მისისათჳს და შეურაცხებისა და ათად ნაწილად
Line of ed.: 32     
განყოფისა, რომელ-იგი სამე მზაკუვარი იყო და რეცათუ განიკურნოს
Line of ed.: 33     
და განახლდეს. რამეთუ ესე თქუმული წინაჲსწარმეტყუელისა მისგან ჩას რამეთუ
Line of ed.: 34     
"მისცეს საშუმინველი კერპსა მას და იტყოდის ხატი იგი მჴეცისაჲ
Line of ed.: 35     
მის": ამისთჳს რამეთუ საქმედ შედგეს და განძლიერდეს ხოლო გულისხმის-მყოფელისაგან
Line of ed.: 36     
ღმრთისა შეიმუსრა და იტანჯა და იქმნა მატლთა შესაჭმელ
Line of ed.: 37     
და იცვალა ამიერ ცხორებით. და თუ უნდეს ვის-მე ამისი სრულიად
Line of ed.: 38     
გულისხმის-ყოფაჲ, წერილ არს "მაკაბელთასა".

Chapter: L  
Page of ed.: 284  
Line of ed.: 39        
50. ხოლო აწ რაჲ ესე წინა-გჳც, ამას-ვე ვიტყოდით. რამეთუ იგი-ცა ეგრე სახედ-ვე
Line of ed.: 40     
აჭირებდეს წმიდათა მათ, რამეთუ იტყჳს წინაჲსწარმეტყუელი იგი და მოციქული
Line of ed.: 41     
ესრეთ: "რომელსა აქუნდეს გულისხმის-ყოფაჲ აღრაცხენ რიცხჳთ
Line of ed.: 42     
სახელი მჴეცისაჲ მის, რამეთუ რიცხჳ კაცისაჲ არს, და რიცხჳ მისი არს
Page of ed.: 285   Line of ed.: 1     
ექუსას სამეოც და ერთ". ხოლო აწ სახელისა მისისათჳს ვერას ჭეშმარიტად გამოთქუმად
Line of ed.: 2     
ვჰპოვებთ; ხოლო ვერ გულისხმა-ვყავთ, და გუეუწყა მისთჳს ნეტარისა
Line of ed.: 3     
მის იოვანესგან; და, ვითარ ვჰგონებთ, რამეთუ გამოჩინებასა მას მისსა
Line of ed.: 4     
აჩუენოს ჟამმან გამოძიებული ესე; რამეთუ რავდენ გულისხმა-ვჰყოფთ
Line of ed.: 5     
პრკოლვილად ვთქუათ. აწ მრავალსა სახელსა ვჰპოვებთ Page of sec. ed.: 103  მისსა რომელნი რიცხუსა
Line of ed.: 6     
მას ქუეშე არიან, და ვითარ არს, მოვედით და ვთქუათ რომელ იგი
Line of ed.: 7     
ყოვლითა-ვე არს დაძუელებულ დასაბამითი სახელი მისი; რამეთუ სახელი ესე
Line of ed.: 8     
მით-ვე რიცხჳთა დაჴსულ არს, და სხუაჲ-ცა მრავალი სახელი შეგუვებულად მისა
Line of ed.: 9     
იპოვების. არამედ ვითარცა წინაჲსწარ ვთქუთ ვითარმედ განიკურნა წყლულებაჲ
Line of ed.: 10     
მჴეცისაჲ მის პირველისაჲ და იტყოდის განძლიერებული, განცხადებულ
Line of ed.: 11     
არს რამეთუ რომელთა იგი აქუს აქა ჟამამდე რომელ არიან ლატინელნი; აწ
Line of ed.: 12     
ერთისა კაცისა სახელი მიიცვალოს მისა ლატინოს; აწ კრძალვით სათქუმელ
Line of ed.: 13     
არს ესე წინაჲწარ რამეთუ ადვილ არს ესე, და არცა უმეცარ ყოფად რამეთუ
Line of ed.: 14     
ვერ ეგების \ სხუად რაჲმე თქუმად, არამედ დადებად ზრახვისა მის ღმრთისაჲსა
Line of ed.: 15     
გულსა შინა შიშით დამარხულად პატივით, რამეთუ, ნეტართა {!} მათ წინაჲსწარმეტყუელთაჲ
Line of ed.: 16     
თქუმული ესე ყოფილთაჲ მათ და ყოფადთაჲ მათ წინაჲსწარ-უწყებითა,
Line of ed.: 17     
ნუ-მცა ვსცთებით. რამეთუ მოწევნულ ჟამი იგი, და იგი თავადი
Line of ed.: 18     
რომლისათჳს თქუმულ არს ესრე გამოჩნდეს, და სახელი ესე მრჩობლად ყოველთა
Line of ed.: 19     
მიეუწყოს.
Chapter: LI  
Page of ed.: 285  
Line of ed.: 19           
51. და რაჲთა არა ამით სიტყჳთა ხოლო დავიმორჩილნეთ
Line of ed.: 20     
იგინი რომელნი ღმრთისათა მათ ბრძანებათა იკითხვიდენ, ვაჩუენოთ
Line of ed.: 21     
სხუათაგან-ცა თქუმულთა. რამეთუ იტყჳს დანიელ: "და ესე არიან რომელნი
Line of ed.: 22     
განერნენ ჴელთაგან მისთა, ედომ და მოაბ და ძენი იგი ამონისნი"; რამეთუ
Line of ed.: 23     
ესე არიან რომელნი შემწე ეყვნენ მას ნათესაობისა მისთჳს და მეუფედ მათ
Line of ed.: 24     
ზედა გამოჩინებითა. რამეთუ იდუმიელნი ძენი არიან ესავისნი, და ამონ და მოაბ,
Line of ed.: 25     
რომელნი იგი ორთა მათ ასულთა ლოთისაგან Page of sec. ed.: 104  იყვნეს შვილნი, რომელთაჲ-იგი
Line of ed.: 26     
ნათესავი მოაქაჟამამდე დგას და ელის. რამეთუ იტყჳს ესაია: "და ფრინვიდენ
Line of ed.: 27     
ნავებითა უცხოთესლთაჲთა ზღუასა შინა და რომელნი იგი მზის-აღმოსავალით
Line of ed.: 28     
არიან, რამეთუ მოაბ პირველ ჴელ-ცემულ იყოს მისა, და ორნი იგი
Line of ed.: 29     
ძენი ამონისნი დაემორჩილნენ მას".

Chapter: LII  
Page of ed.: 285  
Line of ed.: 30        
52. აწ ესე მას ჟამსა მათ გამო განჩინებულ და მძლე ბრძოლისა ღუაწლსა
Line of ed.: 31     
შინა იყოს სამთა მათ რქათა ათთა მათგან განფხურილთა, რომელნი არიან მეგჳპტელნი,
Line of ed.: 32     
ლუბიელნი და ეთიოპელნი, წარმოტყუენნეს და წარწყმიდნეს, და
Line of ed.: 33     
სხუათა მათ შჳდთა რქათა დაშთომილთა ზედა იწყოს აღმაღლებად გულითა თჳსითა და
Line of ed.: 34     
განლაღებად \ ღმრთისა მიმართ რეცა ყოველსა სოფელსა ზედა ფლობითა. ხოლო
Line of ed.: 35     
მიმართებაჲ მისი პირველ ზედა ტჳროსსა და ბორიტონსა და გარემო სოფლებსა
Line of ed.: 36     
მას; რამეთუ პირველ მათისა მის დაცემისათჳს სხუათა ზარი და შიში მიემთხჳოს,
Line of ed.: 37     
ვითარცა იტყჳს ესაია: "ჰრცხუენოდენ სიდონსა, თქუა ზღუამან, და
Line of ed.: 38     
ძლიერებამან ზღჳსამან თქუა: არა მელმოდა და არა ვშევ და არა განვზარდენ
Line of ed.: 39     
ჭაპუკნი და არცა აღვამაღლენ ქალწულნი; ხოლო რაჟამს ესმეს ეგჳპტესა,
Line of ed.: 40     
სალმობამან შეიპყრნეს იგინი ტჳრესათჳს".

Chapter: LIII  
Page of ed.: 285  
Line of ed.: 41        
53. აწ ყოფადთა მათთჳს, საყუარელნო, და სამთა მათ რქათა შემდგომად მათსა
Line of ed.: 42     
გამართ განფხურილთა, იწყოს მათ ზედა და ღმრთად თავსა თჳსსა გამოაჩინებდეს,
Page of ed.: 286   Line of ed.: 1     
ვითარცა თქუა წინაჲსწარ ეზეკიელ: "ამისთჳს რამეთუ აღიმაღლე
Line of ed.: 2     
გულითა შენითა და სთქუ ვითარმედ: ღმერთ ვარი მე"; და ესაია
Line of ed.: 3     
იტყჳს ეგრე-ვე: "შენ თქუ გულსა შენსა: ცად აღვჴდე და ზედა ვარსკულავთა
Line of ed.: 4     
დავიდგნე საყდარნი ჩემნი და ვემსგავსო Page of sec. ed.: 105  მაღალსა; ხოლო აწ ჯოჯოხეთამდე
Line of ed.: 5     
შთაჰჴდე და ქუესკნელთამდე ქუეყანისათა"; და ეზეკიელ იტყჳს: "ჰრქუა
Line of ed.: 6     
შენ მკლველთა მათ შენთა ვითარმედ: ღმერთ ვარ მე, და შენ კაც ხარ და არა
Line of ed.: 7     
ღმერთ".

Chapter: LIV  
Page of ed.: 286  
Line of ed.: 8        
54. აწ გამოცხადებულთა ამათ სიტყუათათჳს და ნათესავისა მისისათჳს და
Line of ed.: 9     
გამოცხადებისა მისისათჳს და წარწყმედისა მისისათჳს და სახელისა მისისათჳს
Line of ed.: 10     
ზრახვით გამონიშულისა, ვიხილნეთ საქმენი-ცა მისნი. რამეთუ მოუწოდის
Line of ed.: 11     
ყოველსა მას ერსა და შეკრიბნეს ყოველთაგან სოფელთა განბნეულნი
Line of ed.: 12     
თჳსად შვილად გამოჩემებითა მუნ-ვე, და შენებად სოფლისა მის და აღმართებად
Line of ed.: 13     
მათა ტაძრისა მის; რამეთუ მათგან ვითარცა თაყუანის-ცემასა მიიღებდეს
Line of ed.: 14     
ვითარცა იტყჳს წინაჲსწარმეტყუელი იგი: "შეკრიბოს ყოველი-ვე ძალი
Line of ed.: 15     
თჳსი აღმოსავალითგან ვიდრე დასავალადმდე; რომელთა უწოდის და
Line of ed.: 16     
რომელთა არა უწოდის მივიდენ მისა"; და იერემია იგავად წარმოიღებს
Line of ed.: 17     
და იტყჳს ესრე: "ჴმა-ყო კაკაბმან და შეიკრიბნა მართუენი რომელ არა შვნა,
Line of ed.: 18     
ყოფად სიმდიდრისა თჳსისა არა სამართლად, და ზოგებასა ოდენ დღეთა მისთასა
Line of ed.: 19     
დაუტევონ იგი, და იყოს აღსასრულსა თჳსსა უგუნურ".

Chapter: LV  
Page of ed.: 286  
Line of ed.: 20        
55. აწ არაჲ ავნოს წინა-დადებულისა მისთჳს, რამეთუ სახესა მას ცხოველისასა
Line of ed.: 21     
გჳთხრობს, რომლისათჳს არა თუ ცუდად რაჲ წინაჲსწარმეტყუელმან მან გამოაცხადა
Line of ed.: 22     
სახჱ ცხოველისაჲ მის, იგავად წარმოღებითა. ხოლო კაკბისა {!} მისთჳს,
Line of ed.: 23     
რამეთუ ცუდად მოქადულ არს, რაჟამს ახილნის სხჳსა კაკბისა {!} მართუენი მარტოდ
Line of ed.: 24     
განფრინებულნი საძოვრად, ამსგავსის უცხოჲსასა მას მამისა ჴმასა, უჴმობნ
Line of ed.: 25     
სხჳსათა მათ Page of sec. ed.: 106  მართუეთა; ხოლო მათ ჰგონიენ თჳსი იგი მამაჲ და მირბიედ
Line of ed.: 26     
მისა; ხოლო იგი უკრკჳნავნ და გარემო უვალნ უცხოჲსათა მათ მართუეთა
Line of ed.: 27     
ვითარცა თჳსთა; ხოლო რაჟამს მიიწიის ჭეშმარიტი იგი მამაჲ და ჴმა-ყვის
Line of ed.: 28     
თჳსითა მით ჴმითა, ცნიან მართუეთა მათ, დაუტევიან ახალი იგი და
Line of ed.: 29     
მივიდიან ჭეშმარიტისა მის მამისა. მსგავსად ამისა წინაჲსწარმეტყუელი იგი
Line of ed.: 30     
იტყჳს ანტექრისტესთჳს რამეთუ მიუწოდის კაცებასა მას, უცხოთა მათ
Line of ed.: 31     
თჳსად ყოფად უნდეს, ჴსნასა ყოველთა ცუდად აღუთქუმიდეს და თავისა თჳსისა
Line of ed.: 32     
განრინებად ვერ შემძლებელ იყოს.

Chapter: LVI  
Page of ed.: 286  
Line of ed.: 33        
56. აწ მან შეკრიბნეს რომელ იგი ყოველსა ჟამსა დაუმორჩილებელ არიან
Line of ed.: 34     
ღმრთისა ერნი, იწყოს მათგან თაყუანის-ცემულმან მან დევნად წმიდათა მათ
Line of ed.: 35     
რომელნი იგი მტერ და მჴდომ არიან მისა, ვითარცა იტყჳს მაცხოვარი: "მსაჯულ
Line of ed.: 36     
ერთ იყო ქალაქსა შინა, ღმრთისა არა ეშინოდა და კაცთაგან არა ჰრცხუენოდა;
Line of ed.: 37     
და \ ქურივი ერთი იყო \ მას-ვე ქალაქსა, ევედრებინ მას და ეტყჳნ: მისაჯე
Line of ed.: 38     
მე მოვალისა მისგან ჩემისა; ხოლო მას არა ჰნებავნ სმენად \ ვიდრე ჟამ
Line of ed.: 39     
რავდენ-მე; და შემდგომად მოვიდა გონებასა თჳსსა და თქუა: ღმრთისაგან თუ
Line of ed.: 40     
არა მეშინის და არცა კაცთაგან მრცხუენის, რამეთუ მარადის მაწყინებს მე ქურივი
Line of ed.: 41     
ესე, ამის გამო თუ უსაჯო მას".
Chapter: LVII  
Page of ed.: 286  
Line of ed.: 41           
57. აწ მსაჯული იგი სიცრუვისაჲ, რომელსა
Line of ed.: 42     
არა ღმრთისაგან ეშინოდა და არცა კაცთაგან ჰრცხუენოდა, ჭეშმარიტად
Page of ed.: 287   Line of ed.: 1     
\ ანტექრისტესთჳს იტყჳს, და რამეთუ შვილ არს იგი ეშმაკისა, Page of sec. ed.: 107  იწყოს ჴელმწიფებად
Line of ed.: 2     
და აღდგომად პირსა წინაშე ღმრთისასა, რომელსა ნანდჳლ-ვე არცა
Line of ed.: 3     
ღმრთისა ეშინოდის და \ არცა კაცთა ჰრცხუენოდის და რეცათუ მსაჯულ იყოს
Line of ed.: 4     
ყოველთაჲ-ვე ერთბამად. ხოლო ქურივისა მისთჳს რომელსა იტყჳს ვითარმედ
Line of ed.: 5     
იყო ქალაქსა მას შინა, თავადსა იერუსალჱმსა იტყჳს რომელი აქამომდე
Line of ed.: 6     
არს ქურივ, დაუტევებიეს ზესკნელი იგი სიძჱ მისი, შურსა ეძიებს კაცითა
Line of ed.: 7     
ერთითა მოკუდავითა რეცა ცხორებად ქრისტესგან ვითარცა მო[სა]ჯულსა და
Line of ed.: 8     
არა მჴსნელსა, ვერ გულისხმა-ყოფილ თქუმული იგი იერემია წინაჲსწარმეტყუელისაჲ:
Line of ed.: 9     
"\ ამისთჳს რამეთუ არა დაემორჩილნეს ჭეშმარიტებასა მას, მაშინ
Line of ed.: 10     
ეტყოდის ერსა მას და იერუსალჱმსა მაცთურებაჲ"; და ესაია ეგრე-ვე:
Line of ed.: 11     
"ამისთჳს რამეთუ არა ენება ერსა მას სუმად წყალი იგი სილოვამისაჲ რომელი
Line of ed.: 12     
ვალს მდუმრიად, არამედ გამოირჩიეს მეუფედ მათ ზედა რაასინ
Line of ed.: 13     
მეფე ასურასტანელთაჲ"; \ და მეუფედ ასურასტანელთა იგავით ანტექრისტესა
Line of ed.: 14     
იტყჳს, ვითარცა იტყჳს სხუაჲ-ცა წინაჲსწარმეტყუელი: "და იყოს რომელ
Line of ed.: 15     
ესე ჩემგან არს მშჳდობა რაჟამს ასურასტანელი იგი მოვიდეს ქუეყანასა
Line of ed.: 16     
თქუენსა და მოიწიოს საზღვარსა თქუენსა".
Chapter: LVIII  
Page of ed.: 287  
Line of ed.: 16              
58. და მოსე-ცა იტყჳს ეგრჱთ-ვე, წინაჲსწარ-უწყებით
Line of ed.: 17     
ვითარმედ განმზადებულ არს არა დამორჩილებად არამედ განშორებად
Line of ed.: 18     
და განგდებად ჭეშმარიტისა მის სოფლისა მჴსნელისა, და დამორჩილებად
Line of ed.: 19     
მაცთურსა მას ქუეყანისა მეუფესა, და ზეცისაჲსა მის შეურაცხის-ყოფად;
Line of ed.: 20     
იტყჳს ესრე: "არა აჰა ესერა \ ესე ყოველი დამიკრებიეს და ბეჭდული მარხულ
Line of ed.: 21     
არს Page of sec. ed.: 108  საუნჯესა ჩემსა? დღესა მას შურის-გებისასა მივაგო მათ, ჟამსა მას
Line of ed.: 22     
რომელსა შეუცთენ ფერჴნი მათნი". აწ შესცთეს ყოვლითა-ვე, და არცა ერთითა
Line of ed.: 23     
რაჲთ ერთობითა ჭეშმარიტებასა მას შინა პოვნილ, არცა შჯულითა მით,
Line of ed.: 24     
რამეთუ გარდამავალ შჯულის იქმნნეს, და არცა-ღა წინაჲსწარმეტყუელთა მიერ
Line of ed.: 25     
რამეთუ მოწყჳდნეს იგინი, და არცა სახარებისასა მას ჟამსა, რამეთუ თავადი
Line of ed.: 26     
იგი მჴსნელი ჯუარს-აცუეს, და არცა მოციქულთა მათ დაემორჩილნეს, რამეთუ
Line of ed.: 27     
იგი თავადნი სიკუდილდ მიეცნეს, ყოველსა ჟამსა განმაოტებელ და მაგინებელ
Line of ed.: 28     
ჭეშმარიტებისა ყოფილ, ღმრთის-მოძულე \ [უფროჲს ღმრთის-მოყუარე]ბისა,
Line of ed.: 29     
რომელთა-ცა შემსგავსებულად მიეგოს რომელსა ჟამსა შურის-გებაჲ კაცისა ერთისა
Line of ed.: 30     
მოკუდავისაგან უნდეს პოვნად, რომლისა გამო იგინი-ცა განითხინენ; რამეთუ
Line of ed.: 31     
იკადრეს ესრეთ დიდ-დიდთა ყოფად, აღდგომილ ზედა მონათა მათ
Line of ed.: 32     
ღმრთისათა; რომელთა გამო განსავსჱ გულის-წყრომითა იწყოს ჰროა[რ]დაგებისა
Line of ed.: 33     
მიწერად წმიდათა მათ ყოველთა, სადა-ვე მოსრვად რომელთა არა ინებონ
Line of ed.: 34     
მსახურებად მისა და თაყუანის-ცემად ვითარცა ღმერთსა; {და ვითარცა ესაია იტყჳს:} "ვაჲ ქუეყანასა
Line of ed.: 35     
მას ნავთასა, ფრთენი [...], რომელი წარავლინებს ზღუასა ზედა მოციქულთა
Line of ed.: 36     
და წიგნებსა ქარტითა ნათესავთა მიმართ დრკუთა და ერისა მიმართ უჴმარისა;
Line of ed.: 37     
ვისა მოსავ ერი იგი რომელ წიაღ დამკჳდრებულ არს და ქუეყანასა
Line of ed.: 38     
ზედა დატკებნულ?".

Chapter: LIX  
Page of ed.: 287  
Line of ed.: 39        
59. ხოლო ჩუენ რომელნი ესე ვესავთ ძესა მას ღმრთისასა ვიდევნებით
Line of ed.: 40     
და ვიჭირვით ურწმუნოთაგან. რამეთუ ნავთა ფრთე არიან ეკლესიანი, და ზღუა --
Line of ed.: 41     
სოფელი ესე რომელსა ეკლესია, ვითარცა ნავი ზღუასა შინა, რორინებს
Line of ed.: 42     
ზამთრისათა მათგან Page of sec. ed.: 109  ღელვათა, ხოლო არა წარწყმდების, რამეთუ თანა არს
Page of ed.: 288   Line of ed.: 1     
მეცნიერი იგი მენავეთ-მოძღუარი ქრისტე, და აღუღებიეს და აქუს მძლჱ იგი
Line of ed.: 2     
სიკუდილისაჲ რომელ არს ჯუარი იგი ქრისტესი. რამეთუ არს თავი იგი მისი
Line of ed.: 3     
აღმოსავალ, და შემდგომი მისი დასავალ, და საშუვალი იგი მისი დღე შუვა,
Line of ed.: 4     
და ორნი იგი მჴარნი მისნი -- ორნი იგი მცნებანი, და ზომნი მიმოგანბმულ --
Line of ed.: 5     
სიყუარული ქრისტესი რომელი იგი დაამტკიცებს ეკლესიასა, და მოტჳრთჱ,
Line of ed.: 6     
რამეთუ აქუს ვითარცა ავაზანი ზესკნელისაჲ მის შობისაჲ განახლებითა რომელთა
Line of ed.: 7     
ჰრწამს, და აფრა მბრწყინვალჱ ამისი, სული იგი წმიდაჲ ზეცით გარდამო,
Line of ed.: 8     
რომლითა აღიბეჭდვიან რომელთა ჰრწამს ღმერთი; შემდგომად მას და
Line of ed.: 9     
ხარისხ რკინის, მცნებანი იგი ქრისტესნი წმიდანი ვითარცა რკინაჲ მტკიცჱ არიან;
Line of ed.: 10     
და ჰქონან მენავენი მარჯულ და მარცხლ, წმიდანი იგი ანგელოზნი მსახურად,
Line of ed.: 11     
რომელნი იგი მარადის ღუწიან და დაცვული დგას ეკლესიაჲ; და კიბენი
Line of ed.: 12     
მას შინა რომელი სიმაღლესა მას სრულსა მიჰყავს და მიაწევს ვითარცა სახედ
Line of ed.: 13     
სლვათა მათ ქრისტესთა, მიზიდვად მორწმუნეთა აღსავალთა მათ ზეცისათა;
Line of ed.: 14     
ხოლო აფრის განმმარტებელნი ზედა სუეტსა მას მაღალსა, ქებულნი არიან დასნი
Line of ed.: 15     
იგი წინაჲსწარმეტყუელთანი \ და მოციქულთანი და მოწამეთანი, სასუფეველსა
Line of ed.: 16     
ქრისტესსა განსუენებულნი.

Chapter: LX  
Page of ed.: 288  
Line of ed.: 17        
60. აწ დევნათა მათთჳს და ჭირისა მისთჳს რომელ ყოფად არს ზედა ეკლესიათა,
Line of ed.: 18     
რამეთუ იოვანე-ცა იტყჳს ესრე: "და ვიხილე სასწაული დიდი და
Line of ed.: 19     
საკჳრველი: დედაკაცსა ერთსა შეემოსა მზჱ, და მთოვარჱ ქუეშე ფერჴთა მისთა,
Line of ed.: 20     
და ზედა თავსა მისსა გჳრგჳნად ათორმეტნი ვარსკულავნი; და ჴმობს სალმობითა
Line of ed.: 21     
შობადითა და იურვის შობად; და ვეშაპი იგი დგა Page of sec. ed.: 110  წინაშე დედაკაცისა
Line of ed.: 22     
მის რომელი იგი განმზადებულ არს შობად, რაჲთა რაჟამს შვეს, ძჱ შთანთქას.
Line of ed.: 23     
და შვა წული, რომელი იგი განმზადებულ არს მწყსად ყოველთა
Line of ed.: 24     
ნათესავთა; და მიიტაცა ძჱ იგი მისი ღმრთისა და საყდარსა მისსა; და სივლტოლაჲ
Line of ed.: 25     
დედაკაცისაჲ მის იყო უდაბნოდ, სადა იგი განმზადებულ არს მისა
Line of ed.: 26     
ადგილი ღმრთისა მიერ, რაჲთა იზარდოს მუნ ათას ორას და სამეოც დღე".
Line of ed.: 27     
"და ვითარცა იხილა ვეშაპმან მან, დევნა უყო დედაკაცსა მას რომელმან-იგი
Line of ed.: 28     
შვა წული; და მიეცნეს დედაკაცსა მას ორნი ფრთენი ვითარცა ორბისა დიდისანი,
Line of ed.: 29     
რაჲთა განფრინდეს უდაბნოდ და რაჲთა იზარდოს მუნ ჟამ ერთ და ორ
Line of ed.: 30     
ჟამ და კერძოსა ჟამისასა პირისაგან მის გუელისა. და წარმოსთხია გუელმან
Line of ed.: 31     
მან პირისაგან თჳსისა წამალი ძლიერი რაჲთა-მცა წარღუნა იგი; და შემწე-ექმნა
Line of ed.: 32     
ქუეყანაჲ დედაკაცსა მას, და აღაღო პირი თჳსი და შთანთქა წყალი იგი
Line of ed.: 33     
რომელ დასთხია ვეშაპმან მან პირისაგან თჳსისა; და განრისხნა ვეშაპი იგი
Line of ed.: 34     
დედაკაცისა მისთჳს და მივიდა და ბრძოლა უყო სხუასა ნათესავსა მისსა, რომელნი
Line of ed.: 35     
ჰყოფენ მცნებასა ღმრთისასა და იმარხვენ წამებათა იესუჲსთა".

Chapter: LXI  
Page of ed.: 288  
Line of ed.: 36        
61. აწ დედაკაცსა მას რომელსა შეემოსა მზჱ, განცხადებულად ეკლესიასა
Line of ed.: 37     
იტყჳს, რომელსა შეუმოსიეს სიტყუაჲ იგი მამული რომელი მზისა უბრწყინვალეს
Line of ed.: 38     
არს. და რომელ იგი თქუა: "მთოვარჱ ქუეშე ფერჴთა
Line of ed.: 39     
მისთა", რამეთუ ზეცისაჲთა მით დიდებითა შემკულ არს. და რომელ
Line of ed.: 40     
იგი თქუა: "ზედა თავსა მისსა ათორმეტნი ვარსკულავნი გჳრგჳნად
Line of ed.: 41     
მოდგმულ", ათორმეტთა მათ მოციქულთა იტყჳს რომელთა მიერ დამტკიცებულ
Line of ed.: 42     
არს ეკლესიაჲ. "და მიდგომილი ღაღადებს ვითარცა შობადი და
Page of ed.: 289   Line of ed.: 1     
იურვის შობად", რამეთუ მარადის არა დასცხრების Page of sec. ed.: 111  გამოშობად გულის-აგან სიტყუასა
Line of ed.: 2     
მას, დაღაცათუ სოფელსა შინა ურწმუნოთაგან იდევნების. და რომელ
Line of ed.: 3     
იგი თქუა: "შვა ძჱ იგი არს რომელი განმზადებულ არს დამწყსად
Line of ed.: 4     
ყოველთა ნათესავთა", ყრმაჲ იგი და სრული ქრისტე, ძჱ იგი ღმრთისაჲ, ღმერთი,
Line of ed.: 5     
რომელი კაცად-ცა გუეჩუენა, რომელსა ვითარცა შობითა ეკლესიაჲ ასწავებს
Line of ed.: 6     
ყოველთა ნათესავთა.

Line of ed.: 7        
და რომელ იგი თქუა: "მიიტაცა ძჱ იგი მისი ღმრთისა და საყდარსა
Line of ed.: 8     
მისსა", რამეთუ ზეცისა მეუფე არს და არა ქუეყანისაგან ძჱ იგი
Line of ed.: 9     
მის მიერ მარადის იშუებს, ვითარცა იგი დავით წინაჲსწარ ღაღადებს \ და იტყჳს:
Line of ed.: 10     
"თქუა უფალმან უფალსა ჩემსა: დაჯედ მარჯუენით ჩემსა, ვიდრემდის დავსხნე
Line of ed.: 11     
მტერნი შენნი ქუეშე ფერჴთა შენთა". და რომელ იგი თქუა: "იხილა
Line of ed.: 12     
ვეშაპმან მან და დევნა უყო დედაკაცსა მას რომელმან შვა წული იგი, და
Line of ed.: 13     
მიეცნეს დედაკაცსა მას ორნი ფრთენი ვითარცა ორბისა დიდისანი და რაჲთა
Line of ed.: 14     
განფრინდეს უდაბნოდ და იზარდებოდის მუნ ჟამ ერთ და ჟამ ორ და კერძოსა
Line of ed.: 15     
ჟამისასა პირისაგან მის გუელისა ": ესე არიან ათას ორას და სამეოცნი დღენი,
Line of ed.: 16     
კერძოჲ იგი შჳდეულისაჲ რომელსა უფლებდეს მჴდომი იგი, და რომელთა
Line of ed.: 17     
დღეთა სდევნიდეს ეკლესიათა, რამეთუ იდევნებოდიან ქალაქით ქალაქად,
Line of ed.: 18     
და უდაბნოთა და მთათა შინა ემალვოდიან. და რომელ იგი თქუა: "ორნი
Line of ed.: 19     
ფრთენი ვითარცა ორბისა დიდისანი", ესე თავადი არს იესუ ქრისტე: ჴელთაჲ
Line of ed.: 20     
მათ რომელ განიპყრნა:ჯუარსა ზედა აღიპყრნა ორნი იგი ფრთენი
Line of ed.: 21     
მარჯულ და მარცხლ, წოდებითა მისა ყოველთა რომელთა ჰრწამს იგი და
Line of ed.: 22     
დაფარვითა ვითარცა მფრინველი მართუეთა თჳსთა; რამეთუ ჴელითა მალაქიაჲსითა
Line of ed.: 23     
იტყჳს: "და თქუენ მოშიშთა სახელისა მისისათა გამოგიბრწყინდეს Page of sec. ed.: 112 
Line of ed.: 24     
მზჱ იგი სიმართლისაჲ და კურნებაჲ ქუეშე ფრთეთა მისთა".
Chapter: LXII  
Page of ed.: 289  
Line of ed.: 24                 
62. იტყჳს თავადი
Line of ed.: 25     
უფალი-ცა: "რაჟამს იხილოთ ბილწი იგი უდაბნოჲსაჲ რამეთუ ჯდეს იგი წმიდასა
Line of ed.: 26     
ადგილსა რომელი იგი აღმოიკითხვიდეს გულისხმა-ყავნ -, მას ჟამსა რომელნი
Line of ed.: 27     
იგი ჰურიასტანს იყვნენ წარივლტოდედ მთად, და რომელნი ერდოებსა
Line of ed.: 28     
ზედა იყვნენ ნუ გარდამოვლენედ აღებად რას-მე სახლისაგან თჳსისა, და რომელი
Line of ed.: 29     
ველსა იყოს ნუ უკუნ-იქცევინ აღებად სამოსლისა თჳსისა; ხოლო ვაჲ
Line of ed.: 30     
მიდგომილთა და \ რომელნი აწოვებდენ ყრმებსა მათ დღეთა შინა, რამეთუ იყოს
Line of ed.: 31     
მას ჟამსა ჭირი დიდი რომელი არა ყოფილ არს დასაბამითგან სოფლისაჲთ
Line of ed.: 32     
არცა \ ყოფად არს; და თუ-მცა არა შემოკლდეს დღენი იგი, არა-მცა განერა
Line of ed.: 33     
ყოველი კაცი". ხოლო დანიელ იტყჳს: "და მიეცეს სასწაული საძაგელსა
Line of ed.: 34     
მას უდაბნოჲსასა ათას ორას და სამეოც დღე; და ნეტარ არს რომელმან
Line of ed.: 35     
დაუთმოს და მიიწიოს დღეთა მათ ათას სამას ოცდაათხუთმეტთა".

Chapter: LXIII  
Page of ed.: 289  
Line of ed.: 36        
63. ხოლო ნეტარი იგი პავლჱ მისწერს თესალონიკელთა მიმართ: "გაუწყებ
Line of ed.: 37     
თქუენ, ძმანო, მოსლვისა მისთჳს უფლისა ჩუენისა იესუ ქრისტესა და ჩუენსა
Line of ed.: 38     
მას მისა ერთად შეკრებასა; ნუ აღიძრვით გონებითა თქუენითა ნუ-ცა აღირღუევით
Line of ed.: 39     
ნუ-ცა სულითა ნუ-ცა სიტყჳთა და ნუ-ცა წიგნითა \ ვითარცა ჩუენ მიერ,
Line of ed.: 40     
ვითარმედ აჰა მოწევნულ არს დღჱ იგი უფლისაჲ. ნუ ვინ თქუეს შეგიტყუვებნ
Line of ed.: 41     
ნურარაჲთ, უკუეთუ არა მოვიდეს პირველ მაცთური იგი და გამოჩნდეს კაცი იგი
Page of ed.: 290   Line of ed.: 1     
უშჯულოვებისაჲ, შვილი იგი წარწყმედისაჲ, მჴდომი იგი განლაღებული
Line of ed.: 2     
ყოველთა ზედა სახელ-დებულთა ღმრთად გინათუ Page of sec. ed.: 113  სამსახურებელ რაჲმე, ვიდრე
Line of ed.: 3     
შესლვადმდე მისა და დაჯდომად ტაძარსა მას ღმრთისასა და ჩუენებად თავისა
Line of ed.: 4     
თჳსისა ვითარცა ღმერთი. არა გაჴსოვს, ვიდრე იგი ვიყავ თქუენ თანა, ამას-ვე
Line of ed.: 5     
გეტყოდე თქუენ? ხოლო აწ რომელი იგი დგას საშუვალ ვიტყჳთ და გამოჩინებად
Line of ed.: 6     
მისა თჳსსა მას ჟამსა. ხოლო ზრახვაჲ იგი უშჯულოვებისაჲ აწ-ვე განძლიერებულ
Line of ed.: 7     
არს, და რომელ დგას აწ ვიდრე აღიღოს შორის. და მაშინ გამოჩნდეს
Line of ed.: 8     
უშჯულოჲ იგი, რომელი უფალმან ჩუენმან იესუ ქრისტემან განლიოს
Line of ed.: 9     
და წარწყმიდოს გამოჩინებითა მოსლვისა მისისაჲთა, რომლისაჲ იგი მოსლვაჲ
Line of ed.: 10     
არს ძალითა ეშმაკისაჲთა, ყოვლითა ძალითა და ნიშებითა ტყუვილისაჲთა
Line of ed.: 11     
და \ სასწაულებითა სიცრუვისაჲთა და ყოვლითა შეტყუვილითა წარწყმედისაჲთა,
Line of ed.: 12     
მისთჳს რამეთუ ჭეშმარიტებაჲ ღმრთისაჲ არა შეიწყნარეს. ამისთჳს
Line of ed.: 13     
მოუვლინოს ღმერთმან მათ ზედა სული იგი მაცთურებისაჲ, რაჲთა ჰრწმენეს
Line of ed.: 14     
ტყუვილი იგი ცრუჲსაჲ მის და რაჲთა ისაჯნენ ყოველნი რომელთა არა ჰრწმენა
Line of ed.: 15     
\ ჭეშმარიტებაჲ მისი არამედ სათნო-იყვეს სიცრუვე". და ესაია იტყჳს:
Line of ed.: 16     
"მოისპენ უღმრთოჲ რაჲთა არა იხილოს მან დიდებაჲ იგი ღმრთისაჲ".

Chapter: LXIV  
Page of ed.: 290  
Line of ed.: 17        
64. აწ ამათთჳს, საყუარელნო, და ერთისა მის შჳდეულისაჲ ორგან განყოფისა,
Line of ed.: 18     
და ბილწისა მის უდაბნოჲსაჲ მას ჟამსა გამოჩინებულისაჲ, და ორთა მათ
Line of ed.: 19     
წინაჲსწარმეტყუელთა და ქადაგთა უფლისათა თჳსთა მათ სრბათა აღსრულებისა,
Line of ed.: 20     
და ერთბამად ყოვლისა სოფლისა აღსრულებისა მიერითგან ყოფილთაჲ
Line of ed.: 21     
მათ, რაჲმე დაშთომილ იყოს, საყუარელნო, არამედ მოსლვაჲ იგი უფლისაჲ და
Line of ed.: 22     
მჴსნელისა ჩუენისა ქრისტესი, ძისა მის Page of sec. ed.: 114  ღმრთისაჲ, ზეცით, რომელსა იგი
Line of ed.: 23     
მოველით? რომლისა წინაშე აღატყდებოდის ცეცხლი შემწუველი და საშჯელი
Line of ed.: 24     
იგი სიმართლისაჲ ყოველთა ზედა რომელთა არა ჰრწმენა მისი. და რამეთუ
Line of ed.: 25     
იტყჳს უფალი: "ვითარცა აღესრულებოდის ესე ყოველი ყოფად, აღიხილენით
Line of ed.: 26     
თუალნი თქუენნი, რამეთუ მოწევნულ არს გამოჴსნაჲ თქუენი". "და
Line of ed.: 27     
თმაჲ თავისა თქუენისაჲ არა წარწყმდეს". "რამეთუ ვითარცა ელვაჲ რაჲ
Line of ed.: 28     
გამობრწყინდის მზისა აღმოსავალით და ჩანნ ვიდრე დასავალამდე, ეგრჱთ
Line of ed.: 29     
იყოს მოსლვაჲ ძისა კაცისაჲ; რამეთუ სადა-ცა ვრდომილ იყოს მძორი იგი მუნ-ცა
Line of ed.: 30     
შეკრბეს ორბები"; ხოლო ვრდომაჲ იგი იყოს სამოთხესა მას, რომლისაგან
Line of ed.: 31     
ადამი შეიტყუვა და გამოვარდა. და მერმე იტყჳს: "წარავლინნეს ძემან
Line of ed.: 32     
კაცისამან ანგელოზნი თჳსნი და შეკრიბნეს რჩეულნი თჳსნი ოთხთა მათგან ქართა
Line of ed.: 33     
ცისათა". და დავით წინაჲსწარ გჳჩუენებს განკითხვათა მათთჳს და გამოჩინებისა
Line of ed.: 34     
მისთჳს უფლისა, და იტყჳს: "ცის კიდითგან არს გამოსავალი მისი
Line of ed.: 35     
და განსასუენებელი მისი ვიდრე კიდედმდე მისა; და არა არს ვინ დაეფაროს
Line of ed.: 36     
სიცხესა მისსა"; ხოლო სიცხეს აღტყინებასა მას ცეცხლისასა იტყჳს. და
Line of ed.: 37     
ესაია იტყჳს ესრე: "წარვედ, ერო ჩემო, შევედ საუნჯესა შენსა, დაემალე
Line of ed.: 38     
წუთ ერთ ვიდრემდე წარჴდეს რისხვაჲ იგი უფლისაჲ". და პავლჱ იტყჳს ესრე-ვე:
Line of ed.: 39     
"რამეთუ გამოჩინებად არს რისხვაჲ ღმრთისაჲ ზეცით ზედა \ ყოველთა
Page of ed.: 291   Line of ed.: 1     
უღმრთოვებათა და უშჯულოვებასა კაცთასა რომელთა ჭეშმარიტებაჲ იგი
Line of ed.: 2     
უფლისაჲ სიცრუვით აქუს".

Chapter: LXV  
Page of ed.: 291  
Line of ed.: 3        
193 65. აწ აღდგომისა მისისათჳს და სასუფეველისა წმიდათაჲსა იტყჳს დანიელ:
Line of ed.: 4     
"და მრავალნი რომელნი მიწასა ქუეშე არიან აღდგენ, რომელნი-მე
Line of ed.: 5     
ცხორებად საუკუნოდ და Page of sec. ed.: 115  რომელნი-მე საყუედრელად და სირცხჳლად საუკუნოდ".
Line of ed.: 6     
და ესაია იტყჳს: "აღდგენ მკუდარნი, აღემართნენ რომელნი არიან
Line of ed.: 7     
სამარებსა, რამეთუ ცუარი იგი რომელ შენგან არს საკურნებელ არს მათა".
Line of ed.: 8     
ხოლო უფალი იტყჳს: "მრავალთა მას დღესა ესმოდის ჴმაჲ ძისა მის
Line of ed.: 9     
ღმრთისაჲ, და რომელთა იგი ესმოდის ცხოვნდენ". და წინაჲსწარმეტყუელი
Line of ed.: 10     
იტყჳს: "განიღჳძე, რომელსა ეგე გძინავს, აღდეგ მკუდრეთით, და განგანათლოს
Line of ed.: 11     
შენ ქრისტემან". ხოლო იოვანე იტყჳს: "ნეტარ იყოს და წმიდა რომელსა
Line of ed.: 12     
აქუნდეს ნაწილი აღდგომასა მას პირველსა; ესევითართა ზედა მეორჱ
Line of ed.: 13     
იგი სიკუდილი არა უფლებდეს; რამეთუ მეორჱ იგი სიკუდილი არს ალი
Line of ed.: 14     
იგი ცეცხლისაჲ".

Line of ed.: 15        
რამეთუ უფალი-ცა იტყჳს: "მას ჟამსა მართალნი გამობრწყინდენ ვითარცა
Line of ed.: 16     
მზჱ \ სასუფეველსა ცათასა"; რამეთუ გამოჩნდეს დიდებითა თჳსითა და წმიდათა
Line of ed.: 17     
მათ ჰრქუას: "მოვედით, კურთხეულნო მამისა ჩემისანო, და დაიმკჳდრეთ
Line of ed.: 18     
განმზადებული თქუენდა სასუფეველი დასაბამითგან სოფლისაჲთ". და
Line of ed.: 19     
უკეთურთა მათ ჰრქუას: "წარვედით, წყეულნო, ცეცხლსა მას საუკუნესა,
Line of ed.: 20     
რომელი განმზადებულ არს მამისა ჩემისა მიერ ეშმაკისათჳს და ანგელოზთა
Line of ed.: 21     
მისთა". და იოვანე იტყჳს: "წარვიდენ მემრუშენი და გრძნეულნი და მეძავნი
Line of ed.: 22     
და მესისხლენი და კერპთ-მსახურნი და \ ყოველნი რომელნი ჰყოფენ
Line of ed.: 23     
და უყუარს სიცრუვჱ, რამეთუ ნაწილი მათი არს გეჰენიაჲ იგი ცეცხლისაჲ".
Line of ed.: 24     
ეგრე-ცა ესაია იტყჳს; "განვიდენ და იხილნენ ძუალნი კაცთა მათ შეცოდებულთანი
Line of ed.: 25     
რამეთუ მატლი მათი არა დასცხრეს და ცეცხლი მათი არა დაშრტეს და
Line of ed.: 26     
იყვნენ თითის-საჩუენებელ ყოვლისა ჴორციელისა".

Chapter: LXVI  
Page of ed.: 291  
Page of sec. ed.: 116 
Line of ed.: 27        
66. ხოლო პავლჱ აღდგომასა მას მართალთათჳს თესალონიკელთა მიმართ მისწერს:
Line of ed.: 28     
"არა მნებავს უმეცრებაჲ თქუენი, ძმანო, შესუენებულთა მათთჳს ვითარცა
Line of ed.: 29     
სხუანი იგი რომელთა არა აქუს სასოვებაჲ. უკუეთუ გრწამს ვითარმედ
Line of ed.: 30     
იესუ მოკუდა და აღდგა, ეგრე-ცა ღმერთმან შესუენებულნი იგი ჴელითა
Line of ed.: 31     
იესუჲსითა მოიყვანნეს მას თანა. ამას გეტყჳ თქუენ სიტყჳთა უფლისაჲთა, რამეთუ
Line of ed.: 32     
თქუენ ცხოველნი ეგე, რომელნი დაშთომილ იყვნეთ მოსლვასა მას უფლისასა,
Line of ed.: 33     
ვერ მისწუთეთ შესუენებულთა მათ, რამეთუ თავადმან უფალმან ბრძანებითა
Line of ed.: 34     
და ჴმითა ანგელოზისაჲთა და ნესტჳთა ღმრთისაჲთა გარდამოჴდეს
Line of ed.: 35     
ზეცით, და მკუდარნი იგი ქრისტეს მიერნი აღდგენ პირველ, და მერმე ჩუენ
Line of ed.: 36     
ცხოველნი ესე რომელ დაშთომილ ვიყვნეთ ერთბამად მათ თანა აღვიტაცნეთ
Line of ed.: 37     
ღრუბლითა შემთხუევად უფლისა ჰაერთა ზედა, და ესრეთ ყოველსა ჟამსა
Line of ed.: 38     
უფლისა თანა ვიყოფვოდით".

Chapter: LXVII  
Page of ed.: 291  
Line of ed.: 39        
67. ესე შენდა მცირედ ოდენ წარმოღებულ წმიდათაგან წიგნთა, ვითარცა სულნელთაგან
Line of ed.: 40     
ყუავილთა შექმნულსა გჳრგჳნსა ზეცისასა, მიგიპყრობ, საყუარელსა
Line of ed.: 41     
მას ძმასა თეოფილეს, რაჲთა დაიმარხნე სარწმუნოვებით დაწერილნი ესე
Page of ed.: 292   Line of ed.: 1     
წინაჲსწარ-უწყებითა განმზადებულთა მათთჳს დაუპრკოლებელად შენდა და
Line of ed.: 2     
ღმერთსა და კაცთა დაუმარხნე, მოლოდებითა სანატრელსა მას სასოვებასა და
Line of ed.: 3     
გამოჩინებასა მჴსნელისა ჩუენისა ღმრთისასა, რომელსა აღადგინნეს წმიდანი;
Line of ed.: 4     
ერთბამად მათ თანა იხარებდით, დიდებისა მიცემითა უფალსა იესუ ქრისტესა,
Line of ed.: 5     
რომლისაჲ არს დიდებაჲ უკუნითი უკუნისამდე. ამენ.
Page of sec. ed.:  




Text: Agath._Fid.  
Agathangelus

De Fide



For the sake of easy collation, page and chapter numbers were added in accordance with the edition in
Gérard Garitte,
Le traité géorgien "Sur la foi"
attribué à Hippolyte,
in: Le Muséon 78, 1965,
pp. 126-164.




Page of ed.: 292  
Page of sec. ed.: 126 
Line of ed.: 6  
სიტყუაჲ წმიდისა იპოლიტესი სარწმუნოვებისათჳს


Chapter: I  
Page of ed.: 292  
Line of ed.: 7        
1.1 გურწამს ვითარცა ნათელ-ვიღეთ, და ვადიდებთ ვითარცა განვნათლდით
Line of ed.: 8     
ნათლის-ღებითა მით ემბაზისაჲთა. გურწამს სახელი მამისაჲ და ძისაჲ და წმიდისა
Line of ed.: 9     
სულისაჲ, ვითარცა ჰრქუა მჴსნელმან სახარებასა შინა მოწაფეთა მათ, ვითარმედ:
Line of ed.: 10     
"წარვედით ამიერითგან და მოიმოწაფენით ყოველნი წარმართნი და
Line of ed.: 11     
ნათელ-სცემდით მათ სახელითა მამისაჲთა და ძისაჲთა და სულისა წმიდისაჲთა"*,
Line of ed.: 12     
რამეთუ ერთ არს არსებაჲ საკჳრველისა სამებისაჲ. 1.2 გურწამს და აღვიარებთ
Line of ed.: 13     
მამაჲ უშობელ[ი], ღმერთი სრული და ძჱ შობილ[ი] მამისაგან ნათლისა,
Line of ed.: 14     
ღმერთი Ms. page: 194r   სრული და სული წმიდაჲ, მომცემელ მადლთა, ღმერთი
Line of ed.: 15     
სრული, ერთ-ღმრთეება, ერთ-ბუნება, ერთ-ნება, სამი სახელი სამებისაჲ სრული.

Chapter: II  
Page of ed.: 292  
Line of ed.: 16        
2.1 ხოლო რავდენ რაჲ არს არსებაჲ სიმდიდრისა მისისაჲ! ვინ იყოს კაცთაგანი,
Line of ed.: 17     
რომელი შემძლებელ იყოს ღმრთეებისა, Page of sec. ed.: 127  ვითარ არს, ჭეშმარიტად გამოთქუმად?
Line of ed.: 18     
არამედ ზომით რავდენ შემძლებელ არს უძლურებაჲ ესე ჩუენი, თჳთ
Line of ed.: 19     
ინება და გჳჩუენა ჩუენ, რამეთუ "არა ვინ იცის ღმერთი, გარნა სულმან-ვე
Line of ed.: 20     
ღმრთისამან და ძემან, რომელი მოვიდა და გჳთხრა და გამოგჳცხადა და გჳჩუენა
Line of ed.: 21     
ჩუენ"*. რამეთუ იტყჳს: "რომელმან მიხილა მე, იხილა მამაჲ ჩემი"*.

Line of ed.: 22        
ხოლო ჩუენ ვითარ შემძლებელ ვართ თხრობად, რომელნი შემშჭუალულნი
Line of ed.: 23     
ვდგათ სახესა ხატისა ამის ჩუენისასა, ვითარცა შეგუქმნნა ჩუენ შემოქმედმან?
Line of ed.: 24     
2.2 აწ ჩუენითა ამით ხატითა ღმერთი ვითარ-მე ვქადაგოთ, შენაწევრებულნი
Line of ed.: 25     
და შესუარულნი და შეძერწულნი მიწისაგან? თითოვეულად [ასოებ თითოვეულად]
Line of ed.: 26     
საქმჱ თანა-აქუს, ვერ შემძლებელ არს მოყუსისა მას საქმესა: არა
Line of ed.: 27     
თუალსა ესმის და არცა ყური ხედავს და არცა ენაჲ იყნოსს, არცა ჴელნი ვლენან,
Line of ed.: 28     
არცა ფერჴნი ღაღადებენ. პირი -- ჭამადთათჳს, ცხჳრნი -- ყნოსისათჳს.
Line of ed.: 29     
ქიმნი -- გემოჲს სახილველად. თითოვეულად თჳსსა მას ბუნებასა გამობმულ
Line of ed.: 30     
არს და დგას.

Line of ed.: 31        
2.3 გარნა ესთენ ხოლო გურწამს და უწყით, Page of sec. ed.: 128  რამეთუ იგი არს ღმერთი ჭეშმარიტი,
Line of ed.: 32     
და არა თუ ვითარ არს შემძლებელ, ვინ არს თხრობად ღმერთი, რომელი
Line of ed.: 33     
ყოვლითა-ვე ნათელ არს; ყოვლითა-ვე -- მსმენელ; ყოვლითა-ვე
Line of ed.: 34     
მხედველ; ყოვლითა-ვე -- რავდენ-ცა თჳთ არს; ყოვლითა-ვე ძალ არს, ყოვლითა-ვე
Page of ed.: 293   Line of ed.: 1     
სიბრძნე არს, სული ცხოველი, ცეცხლი შემწუველი; განუზომელ და
Line of ed.: 2     
გარდაუცვალებელ; დიდება გამოუთქუმელ; ძალ აღუთუალველ; სიმდიდრე,
Line of ed.: 3     
სიკეთე, მსგავს, საკჳრველ, მიუწევნელ გონებათაგან და ზრახვათა, გარეშე
Line of ed.: 4     
ყოველთა სიტყუათა. არა თუალთა ხილვა და არცა სასმენელთა სმენა და არცა
Line of ed.: 5     
მოგონებათა გულის-ათა შეუძლონ Ms. page: 194v   მიწევნად, რაჲ არს. ცანი ყოვლითა-ვე
Line of ed.: 6     
და სოფელი ყოვლითურთ და ცის-კიდეთა ყოველთა ზე-აღპყრობად ვერ შეუძლონ;
Line of ed.: 7     
და სიტყუასა მისსა ზე-უტჳრთავს და უპყრიეს ყოველი და ძალსა ბრძანებისა
Line of ed.: 8     
მისისასა დამოჰკიდავს. და დგას თჳთ და ჰხუევიეს ყოველსა -- ქუესკნელ
Line of ed.: 9     
ყოველსა და ზემო ყოვლისა, გარეშე ყოვლისა; და ყოველი მის თანა არს
Line of ed.: 10     
და ყოველი მისა, და ყოველი დიდება მისა
Chapter: III  
Page of ed.: 293  
Page of sec. ed.: 129 
Line of ed.: 10              
3.1 და ჟამად-ჟამად ეტყოდა წმიდათა
Line of ed.: 11     
მათ მამათა ჩუენთა ჩუენებათა შინა გამოუთქუმელთა. მიუგულებელთა
Line of ed.: 12     
ცვალებათა, რომელ არა თუ ღმრთეებაჲ იგი ეგრე იყოს, არამედ ჩუენისა ამის
Line of ed.: 13     
ოდენ უძლურებისაებრ გუეჩუენის; და თჳთ თჳსსა მას ღმრთეებასა ჰგიეს და
Line of ed.: 14     
არს საუკუნე, ცეცხლსა განსაკჳრვებელსა, სიკეთესა და შუენიერებასა ქებულსა,
Line of ed.: 15     
ღმრთეებისა ხატსა, 3.2 რამეთუ ღმერთი მიუწდომელ არს და განუზომელ
Line of ed.: 16     
და განუყოფელ და გამოუძიებელ და შეუხებელ, და ვერ გულისხმის-საყოფელ
Line of ed.: 17     
არს, ყოველთა დაბადებულთა გამოუჩინებელ ხილვად. მახლობელ ყოველთა
Line of ed.: 18     
და სახელი მისი არავინ იცნა, და არავინ არს მისა უწინარჱს სხუაჲ, რომელმან
Line of ed.: 19     
მიერითგან მოაქამდე მას სახელ-სდვას, რამეთუ ყოველი-ვე მას მიერ არს.
Line of ed.: 20     
ხოლო იგი თჳთ თავადი არსებით არს, უხილავ არს მოგონებით გულთაგან და
Line of ed.: 21     
გამოუძიებელ ბუნებაჲ პოვნიერებისა მისისაჲ. ყოველთა შეუძლებელთა მიმართ
Line of ed.: 22     
შეძლება იპოვის მის თანა. აწ ვინ შემძლებელ არს ხილვად და გამოძიებად ესევითარისა
Line of ed.: 23     
ძლიერებისა? არამედ თჳთ ეჩუენის Page of sec. ed.: 130  ეგოდენ რავდენ-ცა შემძლებელ
Line of ed.: 24     
ვინ არნ ხილვად. 3.3 აწ ყოვლისა შემოქმედმან, ყოვლისა დამბადებელმან, ყოვლისა
Line of ed.: 25     
მბრძანებელმან, ყოვლად მეცნიერმან, ყოვლად უფალმან, ყოვლისა
Line of ed.: 26     
მპყრობელმან, ყოვლითა პოვნიერმან, ყოვლად მკურნალმან, ყოვლად სიბრძნემან
Line of ed.: 27     
გამოჩინებასა თჳსსა მართალთა მომართ საშინელებაჲ იგი თჳსი თჳთ დაიფარის,
Line of ed.: 28     
რაჲთა ღმრთეებისა თჳსისა ესენი მახლობელ ყვნეს, და კაცთა ხატად
Line of ed.: 29     
და ანგელოზთა მსგავსად ეჩუენის, რაჲთა გონებათა თუალითა შემძლებელ
Line of ed.: 30     
იქმნნენ წმიდანი იგი ხილვად მისა.
Chapter: IV  
Page of ed.: 293  
Line of ed.: 30           
Ms. page: 195r   4.1 ესე წმიდაჲ სარწმუნოვებაჲ ჭეშმარიტად
Line of ed.: 31     
დავიმტკიცოთ, რომელ ცხადად და პირს-პირ გუმოძღურიან ჩუენ წმიდანი
Line of ed.: 32     
წიგნნი წმიდითა სულითა საუკუნოჲთა მისთჳს სასუფეველისა ღმრთისაჲსა,
Line of ed.: 33     
რომელ გამოეცხადა ზრახვით მართალთა მათ მამათა ჩუენთა. და იტყოდა
Line of ed.: 34     
ძითა თჳსითა და სულითა წმიდითა, და ეხარა სოფელსა წმიდითა წინაჲსწარმეტყუელებითა
Line of ed.: 35     
და მოციქულებითა და მოგუეცა ჩუენ სიმტკიცჱ სარწმუნოვებისაჲ,
Line of ed.: 36     
რაჲთა სარწმუნოვებითა ვეგნეთ ჭეშმარიტებასა.

Page of sec. ed.: 131 
Line of ed.: 37        
4.2 ერთ ღმერთ მამაჲ და უფალ შემოქმედ ყოვლისა, და მხოლოდ-შობილ ძჱ,
Line of ed.: 38     
რომელ მამისა მიერ და მამისა თანა და მამისა მიმართ, და წმიდაჲ სული მისი,
Line of ed.: 39     
რომელ არსებისა მისისა მიერ და ერთობით ყოველი შექმნა; რომელ არს ერთი უფლებაჲ,
Line of ed.: 40     
ერთი ძალი, ერთი ფლობილებაჲ, ერთი ჴელმწიფებაჲ, ერთი
Line of ed.: 41     
პეტობაჲ, ერთი სიმდიდრე, ერთი მეცნიერებაჲ, ერთი დაუსაბამოჲ ძლიერებაჲ.
Line of ed.: 42     
ერთი სამებაჲ სრული, ერთი სრული ნებაჲ გამოუთქუმელსა და გამოუძიებელსა
Page of ed.: 294   Line of ed.: 1     
ერთსა ერთობასა სამებისასა, ერთი არსებაჲ, ერთი ბუნებაჲ, ერთი ღმრთეებაჲ,
Line of ed.: 2     
მამაჲ და ძჱ და სული წმიდაჲ, სამი სახელი, ერთი ძალი ღმრთეებისაჲ. 4.3 მამაჲ
Line of ed.: 3     
თჳთ და ძჱ მამისაგან და სული წმიდაჲ მამისა მიერ და ძისა თანა, ბუნებითა არსებისაჲთა
Line of ed.: 4     
წრფელ, მოდგამ, სწორ სიღრმეთა, სიმაღლეთა, სივრცოთა, სიგრძოთა;
Line of ed.: 5     
რომელმან ყოველთა დაბადებულთა განვლის -- ცისათა და ქვეყანისათა (!),
Line of ed.: 6     
ნიავთა და ქართა, ცეცხლსა და წყალსა, ნათელსა და ბნელსა, უფსკრულთა
Line of ed.: 7     
სიღრმეთა და სიმაღლეთა, რომელ გამოუჩინებელთა Page of sec. ed.: 132  დაბადებულთა და ძალთა
Line of ed.: 8     
ნათლითა თჳსითა მყის მიიწიის და განვლის, და შეუპყრობელ არს ყოველთაგან
Line of ed.: 9     
ბუნებაჲ მისი, ერთ გჳრგჳნ სამებისაჲ. და სავსე არიან ცანი და ქუეყანაჲ დიდებითა
Line of ed.: 10     
დებითა მისითა, ვითარცა იტყჳს მეფჱ სოლომონ, ძჱ იგი წინაჲსწარმეტყუელისაჲ,
Line of ed.: 11     
სულითა წმიდითა ლოცვასა შინა თჳსსა, ვითარმედ: "ცანი და ქუეყანაჲ
Line of ed.: 12     
ვერ შემძლებელ არიან დატევნად ღმრთისა"*. და სხუაჲ წინაჲსწარმეტყუელი
Line of ed.: 13     
ცათა საყდრად Ms. page: 195v   იტყჳს, და ქუეყანასა -- კუარცხლბეკად ფერჴთა
Line of ed.: 14     
მისთა. და აწ რომელსა ვერ შემძლებელ არიან ყოველნი დაბადებულნი
Line of ed.: 15     
დატევნად განსუენებასა თჳსსა ყუდროთა და მდაბალთა თანა, რომელნი ძრწიან
Line of ed.: 16     
სიტყუათა მისთაგან და რომელთა ეშინის სახელისა მისისა, მათ თანა განაჩინებს
Line of ed.: 17     
საყოფელსა თჳსსა.
Chapter: V  
Page of ed.: 294  
Line of ed.: 17           
5.1 ესე არს სიმდიდრჱ ერთობისა წმიდისა სამებისაჲ სახელ-დებით.
Line of ed.: 18     
და ესე არა დაფარულ არს ბრძენთაგან ამით, რამეთუ მამაჲ არა
Line of ed.: 19     
შობილ და მშობელ არს, და ძჱ არა მშობელ და შობილ არს მამისაგან, და
Line of ed.: 20     
სული წმიდაჲ -- არცა მშობელ, არცა შობილ, არამედ გამომავალ და მიმომფენელ,
Line of ed.: 21     
მსგავსად სიტყჳსა მის, რომელ თქუა: "სული იგი ჭეშმარიტი, რომელი
Line of ed.: 22     
მამისაგან Page of sec. ed.: 133  გამოვალს"*. 5.2 და არა ითქუმის ძმა ძისა, რამეთუ არა არს ნაშობ და
Line of ed.: 23     
არცა უცხო ღმრთისაგან, რამეთუ მამისაგან გამოვალს, ვითარცა ევა და აბელ
Line of ed.: 24     
არა ძმა ითქუმიან ურთიერთას, დაღათუ ორნი-ვე ადამისგან არიან: ერთი იგი
Line of ed.: 25     
შესაქმით და ერთი იგი შობით. და არა თუ ადამი ევაჲსა მამა ითქუმის, დაღათუ
Line of ed.: 26     
მისგან გამოიღო გუერდი იგი. ამისა სახედ-ცა, დაღათუ ღმრთისაგან არს
Line of ed.: 27     
ძჱ და სული წმიდაჲ, არა ითქუმიან ურთიერთას ძმა, რამეთუ ცხადად არიან
Line of ed.: 28     
განწესებანი ურთიერთას სავსებისაჲ მის ერთისაგან არსებისა მამისა.

Chapter: VI  
Page of ed.: 294  
Line of ed.: 29        
6.1 აღვიარებთ და უწყით მამაჲ დაუსაბამო, გამოუჩინებელ, მიუწდომელ,
Line of ed.: 30     
გამოუთქუმელ, განუხრწნელ, განუზომელ, განუყოფელ, მარტივ, წრფელ, უნაწევრო,
Line of ed.: 31     
უშობელ, შეუზომელ დაუსაბამო, უსაზღვრო, ურეველ, უსხეულო, წინა-ვე
Line of ed.: 32     
მოგონებულ, უწინარეს ცნობა ყოველთა დაბადებულთა და ქმნულთა. 6.2 და
Line of ed.: 33     
ძჱ შობილი მხოლოდ-შობილ, თჳნიერ დასაბამისა, თჳნიერ ჟამისა, გამოუთქუმელ,
Line of ed.: 34     
თჳნიერ განყოფისა, Page of sec. ed.: 134  განუყოფელ, განუშორებელ, თჳნიერ გუემათა,
Line of ed.: 35     
განუწვალებელ, თჳნიერ შუვამდგომელებისა, უწინარეს ყოველთა ჟამთა Ms. page: 196r   და
Line of ed.: 36     
მის მიერ სამარადისოჲსა მამისაგან შობილ, რამეთუ ღმერთებრ ღმრთისა მიერ
Line of ed.: 37     
შობილი და არა კაცებრ ჟამთა განწესებითა. და არცა თესლ-წარმოცემულ
Line of ed.: 38     
აღძრვით წარმოჩნდა ანუ ჭირით რაჲმე, რომელ შორავნ ღმრთეებასა, არამედ
Line of ed.: 39     
სიწმიდით და სიწრფოებით, ვითარცა ღმრთეებასა შეაშუს შობად, ეგრე მსგავსად,
Line of ed.: 40     
ვითარცა თჳთ არს, ვითარცა მზისთუალმან ნათელი, ვითარცა წყარომან
Line of ed.: 41     
წყალი. 6.3 უკუე ჩას, რამეთუ ღმრთისაგანი იგი შობილი მისისა არსებისაგან-ვე
Line of ed.: 42     
არს და მსგავს მისა არს და მისებრ არს, და თჳთ ღმერთ არს. იშვა და
Line of ed.: 43     
არა განეშორა, მოვიდა მამისაგან და არა განეყენა, არამედ მამისაგან არს და
Page of ed.: 295   Line of ed.: 1     
მარადის არს და ყოველსა ჟამსა არს და სრული დგას თჳსსა თავადსა არსებასა.
Line of ed.: 2     
და ვინ არს, რომელმან ესე გამოცხადებულად განგჳმარტოს, არამედ მახარებელმან
Line of ed.: 3     
და ღმრთის-მეტყუელმან იოვანე, რომელ თქუა, ვითარმედ: "ღმერთი
Line of ed.: 4     
ვერვინ სადა იხილა, გარნა მხოლოდ-შობილმან ღმერთმან, რომელ არს წიაღთაგან
Line of ed.: 5     
მამისათა, მან გჳთხრა"*?
Chapter: VII  
Page of ed.: 295  
Page of sec. ed.: 135 
Line of ed.: 5              
7. და სული წმიდაჲ გამომავალ, სამარადისო,
Line of ed.: 6     
საუკუნო მამისაგან, ამიერითგან სული წმიდაჲ, სული პირისა ღმრთისაჲ, სული
Line of ed.: 7     
წრფელი, სული პეტობისაჲ, სული სახიერებისაჲ, სული აზნაურებისაჲ, სული
Line of ed.: 8     
სიბრძნისაჲ და ცნობისაჲ, სული ზრახვისა ძალისაჲ, სული ჭეშმარიტებისაჲ, რომელ
Line of ed.: 9     
მამისაგან გამოვალს, მის-ვე არსებისაჲ მამისაჲ და ძისაჲ არს. არა თუ ქმნულ
Line of ed.: 10     
არს და არცა მონა არა ბრძანების მიმღებელ, არამედ ბრძანების მიმცემელ, არა
Line of ed.: 11     
ბრძანებასა ქუეშე და არცა საქმესა, არამედ თანა-მოქმედ, რამეთუ ერთ საქმე
Line of ed.: 12     
არს მამისაჲ და ძისაჲ და სულისა წმიდისაჲ; [რამეთუ ღმერთ არს სული წმიდაჲ],
Line of ed.: 13     
მას-ვე საქმესა მამისა და ძისასა თჳსთ ნებითა თჳსითა ჴელმწიფედ იქმს,
Line of ed.: 14     
რამეთუ განმათავისუფლვბელ არს და მაცხოვარ მისცემს შჯულსა, განუყოფს
Line of ed.: 15     
ნიჭსა, ვითარცა ჰნებავს, აღავსნის ყოველნი; რამეთუ ზესკნელნი იგი ძალნი-ცა
Line of ed.: 16     
ღაღადებენ Ms. page: 196v   და იტყჳან: "წმიდა, წმიდა, წმიდა"*! სამჯერ წმიდა თქჳან
Line of ed.: 17     
და ერთჯერ უფალი, რამეთუ ერთ არს უფლებაჲ წმიდისა სამებისაჲ.
Chapter: VIII  
Page of ed.: 295  
Page of sec. ed.: 136 
Line of ed.: 17                          
8.1 ჰხედავ-ა
Line of ed.: 18     
ერთობასა და სამებასა ჭეშმარიტსა? და არა თუ თჳს-თჳსა ღმერთთა ვიტყჳთ;
Line of ed.: 19     
არა ითქუმიან სამ ღმერთ, რამეთუ არა სხუა და სხჳსა არსებისაგან არიან. არა
Line of ed.: 20     
ითქუმის კუალად ერთ ხოლო, რაჲთა არა ჰურიაებასა და საბელიანოზთა
Line of ed.: 21     
გონებასა მივსდრკეთ, არამედ გურწამს სამებაჲ თავადი, ერთობით სავსება. და
Line of ed.: 22     
არა ვიტყჳთ სამსა ღმერთსა, რაჲთა არა წარმართთა ვემსგავსნეთ, რომელნი-იგი
Line of ed.: 23     
მრავალს ღმერთს იტყჳან. 8.2 და რომელნი ამას ჭეშმარიტსა სარწმუნოვებასა
Line of ed.: 24     
მიაქციეს, მისდრკეს იგინი ცთომილებად, ვითარცა იტყჳს მაცხოვარი სახარებასა
Line of ed.: 25     
შინა, ვითარმედ: "მე მოვედ სახელად მამისა ჩემისა და მე არა შემიწყნარეთ.
Line of ed.: 26     
სხუაჲ მოვიდეს სახელითა თჳსითა და იგი შეიწყნაროთ"*. 6.3 ამას-ვე
Line of ed.: 27     
წამებს პავლე* და იტყჳს: "მისთჳს, რამეთუ სიყუარული ჭეშმარიტებისაჲ
Line of ed.: 28     
არა შეიწყნარეს, რაჲთა განერნენ, მოუვლინოს მათ ზედა ცთომაჲ ცთომილებისაჲ,
Line of ed.: 29     
რაჲთა ჰრწმენეს მათ მაცთურისაჲ მის და Page of sec. ed.: 137  დაისაჯნენ ყოველნი, რომელთა არა
Line of ed.: 30     
ჰრწმენა ჭეშმარიტებაჲ"*.
Chapter: IX  
Page of ed.: 295  
Line of ed.: 30              
9.1 ხოლო ჩუენ მტკიცედ ვიპყრათ ჭეშმარიტი იგი და
Line of ed.: 31     
კეთილი აღსარებაჲ, რამეთუ არა ყოველთადა მიცემულ არს სარწმუნოვებაჲ,
Line of ed.: 32     
არამედ რომელთადა მიმადლებულ არს მამისაგან ნათლისა და თავთა თჳსთაგან
Line of ed.: 33     
შეწევნულ და შეწირულ, ვითარცა თქუა წინაჲსწარმეტყუელმან სულითა
Line of ed.: 34     
წმიდითა, ვითარმედ: "იყვნენ ყოველნი სახელ-დებულ ღმრთისა მიერ"* და
Line of ed.: 35     
მერმე იტყჳს: "მივსცნე შჯულნი ჩემნი გონებათა მათთა და გულთა მათთა
Line of ed.: 36     
გამოვწერნე იგინი. და იყვნენ იგინი ჩემდა ერად და მე ვიყო მათა ღმერთ"*.
Line of ed.: 37     
9.2 და იგი, თავადი იგი, საუკუნოჲ იგი, შობილი დაუსაბამოჲ იგი მამისაგან, და
Line of ed.: 38     
ძლიერებაჲ იგი, და ღმრთეებაჲ, და სიტყუაჲ იგი, ღმერთი შობილი მამისაგან,
Line of ed.: 39     
უწინარესი იგი ყოველთა საუკუნეთაჲ, იგი-ვე ნაშობ ღმრთის, იგი-ვე ღმრთეება,
Page of ed.: 296   Line of ed.: 1     
შობილი იგი მამისაგან. უწინარესი იგი ყოველთა საუკუნეთაჲ*, იგი-ვე ძჱ ღმრთისაჲ
Line of ed.: 2     
ჩუენისა ჴსნისათჳს მოვიდა Ms. page: 197r   და შეიმოსა კაცი ესე და იშვა წმიდისა
Line of ed.: 3     
მისგან Page of sec. ed.: 138  ქალწულისა ჴორცითა დასასრულსა ჟამთასა, ხოლო არა თუ აღრევით
Line of ed.: 4     
ანუ აღფშთოვით; 9.3 მამაჲ და ძჱ და ასული წმიდაჲ ღუწოლილისა მის ჟამსა
Line of ed.: 5     
ქალწულისა მის წმიდისა ჴორცთა შინა მოვიგონებდეთ გულისხმის-ყოფად, არამედ
Line of ed.: 6     
განუშორებელობისა და განუყოფელობისათჳს არსებისაჲსა, ერთობისა მისთჳს
Line of ed.: 7     
ნებისა და ერთობისა -- ჰე, ხოლო თითოვეულისათჳს -- არა. რამეთუ ვითარცა
Line of ed.: 8     
შობასა მას მამისაგან გულისხმა-ვჰყოფთ და შობილსა მას ძესა ვსცნობთ და
Line of ed.: 9     
გამომავალებასა მას სულისა წმიდისასა მის მიერ აღვიარებთ, ეგრე-ცა მოვლინებასა
Line of ed.: 10     
მას ძისასა მამისა მიერ მხოლოჲსა. და მეორედ შობაჲ იგი ქალწულისა
Line of ed.: 11     
მისგან ძისა ღმრთისაჲ თჳსად და მხოლოდ, განწმედაჲ იგი საშოჲსა მის
Line of ed.: 12     
ქალწულისაჲ და განწმედაჲ ტაძრად წმიდისა სულისა მხოლოდ: რამეთუ არა
Line of ed.: 13     
თუ ერთ სახელ არს წმიდაჲ იგი სამებაჲ, არამედ სამი თავადი სრული სახელი
Line of ed.: 14     
ჭეშმარიტად.
Chapter: X  
Page of ed.: 296  
Line of ed.: 14           
10.1 აწ რომელსა ცანი და ქუეყანაჲ ვერ შემძლებელ Page of sec. ed.: 139  არიან დატევნად,
Line of ed.: 15     
ვითარ-მე დაიტიოს იგი გულმან კაცისამან? ნუუკუე უფროჲს არს კაცი
Line of ed.: 16     
ცისა და ქუეყანისა, ანუ თუ ყოველთა დაბადებულთა? აწ გულისხმა-ყავ,
Line of ed.: 17     
რამეთუ ღმერთსა რაჲ-ცა ჰნებავნ, და არნ, და რაჲ-ცა უნდა და ქმნა. და რასა-ცა
Line of ed.: 18     
უნებს და იქმს, და რაჲ ჰნებავნ, არა გარე-წარჰჴდის. არამედ დაიმცირა
Line of ed.: 19     
თავი თჳსი, დაიკნინა და იქმნა, ვითარცა უნდა 10.2 მოავლინა ღმერთმან ძჱ
Line of ed.: 20     
თჳსი სოფლად, რომელი მოვიდა და იშვა დედაკაცისაგან წმიდისა; მოივლინა
Line of ed.: 21     
უფალი ღმრთისაგან და წმიდისა სულისაგან. თჳთ ძჱ მოვიდა და იშვა ქალწულისაგან
Line of ed.: 22     
თჳთ, თავით თჳსით ჴელმწიფედ, ვითარცა უნდა, მსგავსად სიტყჳსა
Line of ed.: 23     
მის, ვითარმედ: "ფლობა მაქუს მე დადებად თავისა ჩემისა და ფლობა მაქუს მერმე
Line of ed.: 24     
აღებად მისა"*. მოვიდა და აღასრულა ნებაჲ მომავლინებელისა თჳსისაჲ
Line of ed.: 25     
მსგავსად სიტყჳსა მის, რომელ თქუა, ვითარმედ: "მოვედ აღსრულებად ნებასა მამისა
Line of ed.: 26     
ჩემისასა"*, Ms. page: 197v   რაჲთა გჳჩუენოს ერთობაჲ იგი სამებისაჲ, განუშორებელ
Line of ed.: 27     
და განუყოფელ თჳთ, ერთობითა მით არსებითა, Page of sec. ed.: 140  ნებითა მამისაჲთა. 10.3 და
Line of ed.: 28     
შევიდა მუცელსა მას ქალწულისასა და არა დაიძაგა, რამეთუ თჳთ თავადი იყო
Line of ed.: 29     
განმწმედელ ყოვლისა და თჳთ ნებითა თჳსითა შეიხჳა სახუეველითა; და ძუელი
Line of ed.: 30     
იგი ღმრთეებაჲ ჩუენთჳს ყრმა-იქმნა და რომელ-იგი განუზომელ და მიუწდომელ
Line of ed.: 31     
იყო სავსებასა ღმრთეებისასა, ჩუენთჳს გარდამოჴდა და დაიკნინა თავი
Line of ed.: 32     
თჳსი და დაიტია ჴორცთა შინა. სრულად გამოჩნდა ჭეშმარიტად ჴორციელად
Line of ed.: 33     
მსგავსად სიტყჳსა მის, რომელ თქუა მოციქულმან, ვითარმედ: "არა ზომით
Line of ed.: 34     
მისცა მას სული იგი"*. 10.4 დაღათუ შეიმოსნა ჴორცნი იგი და იშვა ჩუენდა
Line of ed.: 35     
მსგავსად, ხოლო ღმრთეებაჲ იგი არა იცვალა, არამედ დგას დიდებასა მას
Line of ed.: 36     
მამულსა, ბუნებასა მას ღმრთეებისა თჳსისასა, ვითარცა იყო, ეგრე-ცა არს
Line of ed.: 37     
და დგას უკუნისამდე. მამისა თჳსისა თანა არს მაღალთა შინა თჳსსა მას ბუნებასა,
Line of ed.: 38     
ვითარცა თჳთ უფალი იტყჳს, ვითარმედ: "მე თჳთ იგი-ვე ვარ და არა ვიცვალე"*.
Line of ed.: 39     
10.5 დაღათუ შთაიცუა ხატი კაცისაჲ და ჭეშმარიტად კაც იქმნა და
Line of ed.: 40     
დათმო გინებაჲ, ხოლო გარდამოსლვაჲ იგი და მოსლვაჲ Page of sec. ed.: 141  იგი და მომავალებაჲ
Line of ed.: 41     
იგი, ღმრთეებრი გამოჩინებაჲ იგი მისი არს გულისხმის-საყოფელ; და არა
Line of ed.: 42     
თუ ადგილითი ადგილად იცვალის, რომლითა-იგი სავსე არს ყოველი-ვე და გარემო
Page of ed.: 297   Line of ed.: 1     
არს ყოველსა. 10.6 დაღათუ გამოჩნდა შეურაცხად, ხოლო შეზავნა და შეაერთნა
Line of ed.: 2     
ჴორცნი იგი ღმრთეებასა მას თჳსსა, რამეთუ წმიდითა სულითა განწმიდნა
Line of ed.: 3     
საშოჲ იგი ქალწულისაჲ მის და შეიმოსნა ძემან ღმრთისამან ჴორცნი წმიდისა
Line of ed.: 4     
მისგან ქალწულისა, რომლისა ჴელითა დაებადნეს საფუძველნი ქუეყანისანი
Line of ed.: 5     
და გარდაერთხნეს გარდასართხმელნი ცათანი, 10.7 რომლისათჳს-ცა წინაჲსწარმეტყუელი
Line of ed.: 6     
იგი იტყჳს: "განაცხადა უფალმან მარჯუენე თჳსი და მკლავი თჳსი
Line of ed.: 7     
ყოველთა მიმართ წარმართთა. Ms. page: 198r   და იხილეს ყოველთა კიდეთა ქუეყანისათა
Line of ed.: 8     
მაცხოვარებაჲ ღმრთისა ჩუენისაჲ"*. მარჯუენე მამისა თჳთ არს, მკლავ
Line of ed.: 9     
მისა-ვე ქრისტე და მის მიერ განათლდეს შექმნულნი მისნი, და წარწყმიდა უკეთური
Line of ed.: 10     
იგი ჴორცითა თჳსითა. და დასაჯა ცოდვაჲ ჴორცითა მით, რომელ შეიმოსა
Line of ed.: 11     
ღმრთეებამან. 10.8 სიმაღლემან Page of sec. ed.: 142  მან, რომელმან შეიმოსა სიმდაბლჱ, გამოუჩინებელმან
Line of ed.: 12     
მან შეურაცხად* [ .. ] ხილვითა მით, რომლისაჲ მუნქუეს-ვე ღმრთისა
Line of ed.: 13     
მიმართ დიდებასა შესხმაჲ ღაღადებით აღეღო ზეცისათა მათ ერთა, და მწყემსთა
Line of ed.: 14     
მათ ასწავებდეს და სიმაღლესა მას და სიმდაბლესა ძისასა აქებდეს და იტყოდეს:
Line of ed.: 15     
"დიდებაჲ მაღალთა შინა ღმერთსა, ქუეყანასა ზედა მშჳდობაჲ"*, რაჲთა
Line of ed.: 16     
არა ბაგასა მას და სახუეველთა მათგან მწყემსთა მათ შეურაცხ ეგონოს,
Line of ed.: 17     
10.9 რამეთუ წამებს საფსალმუნჱ იგი შესხმასა მას თჳსსა, ვითარმედ: "წინავე მთიებისა
Line of ed.: 18     
იყო სახელი მისი და მისა მიმართ იკურთხნენ ყოველნი ნათესავნი ქუეყანისანი"*.
Line of ed.: 19     
ამით სიტყჳთა ჴორციელად შობასა მას გჳთხრობს და ერთითა მით
Line of ed.: 20     
ღმრთეებასა მას გჳჩუენებს, რომელ თქუა: "საშოჲთ წინა-ვე მთიებისა გშევ
Line of ed.: 21     
შენ"*. უშობელმან [მამა]მან, რომელმან იგი შვა, მან მხოლომან უწყის. ხოლო
Line of ed.: 22     
მეორედ შობაჲ ესე მადლითა თჳსითა შორის კაცთა განაცხადა, რაჲთა აცხოვნნეს
Line of ed.: 23     
კაცნი და კურთხევად მოიყვანნეს პირველისა მისგან წყევისა და ქუეყანაჲ Page of sec. ed.: 143  თჳსითა
Line of ed.: 24     
მით კურთხევითა, მოსლვითა, განაახლოს. 10.10 რამეთუ არარაჲ არს ყოველთა
Line of ed.: 25     
შინა მადლთა ღმრთისათა უფროჲს ამისა: სიტყუაჲ იგი ღმერთი განკაცებულ ჴსნისათჳს
Line of ed.: 26     
სოფლისაჲსა წმიდისა მის ქალწულისაგან იშვა. და წყევათა მათ
Line of ed.: 27     
წილ და შეჩუენებათა საშოსა ყოველთა დედათასა კურთხევაჲ თჳსთა მათ მადლთაჲ
Line of ed.: 28     
მისთესოს, 10.11 რამეთუ ევაჲსთჳს იწყევნეს ყოველნი ნათესავნი დედათანი და
Line of ed.: 29     
მარიამის გამო ზესკნელი Ms. page: 198v   მოიღეს კურთხევაჲ, რამეთუ იხილნეს კაცნი
Line of ed.: 30     
წარსაწყმედელსა, შეკრიბნა განბნეულნი და პოვნა წყმედულნი. და მიუდგა
Line of ed.: 31     
სულისა წმიდისაგან მადლის-მპყრობელი იგი ქალწული, თჳნიერ მამაკაცისა, განურყუნელად
Line of ed.: 32     
საშოსა მას წმიდასა, ძჱ იგი ღმრთისაჲ მიუწდომელითა მით წესითა,
Line of ed.: 33     
და წესითა მშობელთაჲთა შვა პირმშოჲ იგი ქალაქსა მას დავითისსა ბეთლემს.

Chapter: XI  
Page of ed.: 297  
Line of ed.: 34        
11.1 მუნ აღესრულებიან ამიერითგან სულიერადნი იგი მთხრობელნი, მატიანნი
Line of ed.: 35     
იგი წინაჲსწარმეტყუელთანი, ყრმისა შობილისაჲ, Page of sec. ed.: 144  ძისა მოცემულისაჲ ჩუენდა,
Line of ed.: 36     
რომელსა ფლობაჲ აქუს მჴართა ზედა თჳსთა, და სახელი ეწოდა მას დიდისა
Line of ed.: 37     
ზრახვისა ანგელოზი, საკჳრველი თანა-მზრახვალი, ღმერთი ძლიერი და ჴელმწიფჱ,
Line of ed.: 38     
მთავარი მშჳდობისაჲ და მამაჲ განმზადებულისა მის სოფლისაჲ. 11.2 ჰხედავ-ა,
Line of ed.: 39     
რამეთუ ძე და მთავარ და ანგელოზ და თანა-მზრახვალ და ღმერთ ძლიერ
Line of ed.: 40     
11.3 და მამა განმზადებულისა მის სოფლისა? რამეთუ დღეს შობილი ესე ყრმაჲ
Line of ed.: 41     
მოგუასწავებს, ვითარმედ წინა-ვე იყო ძჱ, რამეთუ ძალი ღმრთისაჲ არს და
Page of ed.: 298   Line of ed.: 1     
თანა-მზრახვალ და ღმერთ ძლიერ, რომლითა-ცა საუკუნენი ესე დაემტკიცნეს.
Line of ed.: 2     
და ყრმა, რამეთუ დღეს წმიდისა ქალწულისაგან ბეთლემს იშვა, რომლისათჳს
Line of ed.: 3     
წინაჲსწარ გჳთხრობს: "უფალმან მრქუა მე: ძჱ ჩემი ხარი შენ და მე დღეს
Line of ed.: 4     
მიშობიე შენ"*. და მამა განმზადებულისა მის სოფლისა, რამეთუ დაძუელებული
Line of ed.: 5     
ესე და მოკუდავი სოფელი -- მსგავსად პირველისა მის მიწისაგანისა კაცისა.
Line of ed.: 6     
მეორჱ ესე კაცი, მოსრული ზეცით -- შობილ ქალწულისაგან, რაჲთა განაახლოს
Line of ed.: 7     
პირველი იგი კაცი, და მფლობელ ამით, რამეთუ კუერთხს აღმოცენებულს
Line of ed.: 8     
ძირთაგან იესესთა იტყჳს ესაია, და ყუავილს მორჩისა Page of sec. ed.: 145  მისგან შობასა
Line of ed.: 9     
მას ასულისა მის დავითისსა იტყჳს. უკუეთუ ესრე არს, საყდარსა მას დავითისსა-ცა
Line of ed.: 10     
დაჯდეს და მეუფებაჲ მისი განემარჯოს. 11.4 დიდებულ ძჱ მარადის სულიერთაგან
Line of ed.: 11     
და ცეცხლის მსგავსთა მღჳძარეთა იგი მოვიდა და იქმნა კაც, რაჲთა
Line of ed.: 12     
კაცებამან მან ხილვად შეუძლოს. ხოლო პირველი იგი შობაჲ ღმრთეებისაჲ
Line of ed.: 13     
მის Ms. page: 199r   მამისაგან, თჳთ მამამან უწყის; რამეთუ მეორჱ ესე-ცა შობაჲ ძისაჲ
Line of ed.: 14     
ჴორცითა ვერვინ შეუძლოს გამოძიებად, რამეთუ იტყჳს წინაჲსწარმეტყუელი
Line of ed.: 15     
იგი: "თესლ-ტომი მისი ვინ შეუძლოს თხრობად?"* რამეთუ ღმერთი არსებითა
Line of ed.: 16     
თჳსითა ვერვინ სადა იხილა, და არცა-ღათუ ზეცისათა მათ ძალთა. 11.5 ხოლო
Line of ed.: 17     
ძჱ იგი შობილ ჴორცითა იქმნა კაც სრულ, და სრულითა მით ღმრთეებითა
Line of ed.: 18     
ღმრთეებისა მის ძალი გამოგჳცხადა. რომელსა იოვანე-ცა იტყჳს დაწერილთა მათ
Line of ed.: 19     
შინა თჳსთა, ვითარმედ: "რომელ-იგი იყო დასაბამითგან, რომელი გუესმა და
Line of ed.: 20     
ვიხილეთ თუალითა, რომელსა-იგი Page of sec. ed.: 146  მივხედეთ და ჴელნი ჩუენნი ჰმსახურებდეს
Line of ed.: 21     
სიტყუასა მას ცხორებისასა; და ცხოვრებაჲ იგი გამოჩნდა და ვიხილეთ და ვწამებთ,
Line of ed.: 22     
რამეთუ იგი არს ჭეშმარიტი და ცხორებაჲ საუკუნოჲ"*. 11.6 რომელმან
Line of ed.: 23     
შეიმოსნა ჴორცნი იგი ღმერთმან სიტყუამან, შეუპყრობელმან და ურეველმან,
Line of ed.: 24     
რომელსა-იგი ჰრევდეს და შეიპყრობდეს ჴორცითა მით. და ყოველსა-ვე, რასა-ცა
Line of ed.: 25     
უყოფდეს ჴორცთა მათ, თავს-იდებდა თჳსით ნებსით. გამოუჩინებელ დაიფარა
Line of ed.: 26     
და დათმო სიმდაბლითა მით, მონა და თანა-მოყუას ექმნა ჴორცითა მით
Line of ed.: 27     
კაცებასა მას. და განათავისუფლნა ჴორცნი ესე კაცთანი ცოდვათაგან, რომელ-იგი
Line of ed.: 28     
შთაჴდა ჯოჯოხეთა, აღმოიყვანნა მიერ შეყენებულნი იგი ჯოჯოხეთისანი.
Line of ed.: 29     
[ჴ]ორცითა იდევნა და განდევნა ეშმაკი, შეკრა ცოდვაჲ და დამშჭუალა ჯუარსა
Line of ed.: 30     
მას ძელისასა, 11.8 რამეთუ რომელთა ჰრწმენა ჴორცი იგი მისი, აცნობა
Line of ed.: 31     
მათ ღმრთეებაჲ იგი თჳსი. და რომელნი-იგი ჴორცთა მათ მისთა შეპრკოლდეს
Line of ed.: 32     
უვარ-ყვეს Page of sec. ed.: 147  ბუნებაჲ-ცა ღმრთეებისა მისისაჲ. რამეთუ შეიერთა ჴორცი იგი ბუნებით
Line of ed.: 33     
და შეაერთა ჴორცი იგი ღმრთეებასა თჳსსა. რომელთა ჰრწმენა იგი,
Line of ed.: 34     
იშუებდეს იგინი კეთილთა მათ შინა გამოუთქუმელთა, და რომელნი ამას სარწმუნოვებასა
Line of ed.: 35     
შესცთეს, არა წრფელთა ალაგთა ვიდოდეს და უგზოსა შ[ე]სცთეს
Line of ed.: 36     
და განმზადნეს თავთა მათთა ალაგნი გამოუკულეველნი. 11.9 და მრავალნი ჭეშმარიტებისა
Line of ed.: 37     
სარწ\მუნოვებისა[გან] Ms. page: 199v   განდრიკნეს და ჰგონებდეს, რეცა
Line of ed.: 38     
თუ პოვეს რაჲმე, და პოვეს არარაჲ. ვითარცა წერილ არს, რამეთუ: "შეუდგეს
Line of ed.: 39     
არარასა და პოვეს არარაჲ"*.

Chapter: XII  
Page of ed.: 299  
Line of ed.: 1        
12.1 აწ ყოველი, რომელი გარდაიქცეს ჭეშმარიტებისა ამისგან სარწმუნოვებისა და
Line of ed.: 2     
სთესვიდენ ბერწსა და მჭნარსა, უჴნავსა და ცუდსა და გესლ-განწონილსა
Line of ed.: 3     
თესლსა სასმენელსა მსმენელთასა, ეგევითარნი იგი შეჩუენებულ არიან, დაღათუ
Line of ed.: 4     
ანგელოზი ზეცით იყოს. და იყავნ წყეულ, ვითარცა გუელი იგი მიწის-მჭამელი,
Line of ed.: 5     
რომელმან ცრუჲთა და შეტყუვილისა სიტყჳთა Page of sec. ed.: 148  მცნებაჲ შემოქმედისაჲ
Line of ed.: 6     
გარდაქცევად ინება. და რომელნი მას ეზიარნეს და იტყჳან, ვითარმედ:
Line of ed.: 7     
"ოდესმე არა იყო ძჱ, და ვიდრე შობადმდე იყო-ვე არა, და არარაჲსაგან იქმნა
Line of ed.: 8     
და სხჳსა ძალისაგან რაჲს-მე ანუ წარსლვით და რყუნილებით", 12.2 ეგევითართა მათ
Line of ed.: 9     
შეჩუენებულს-ჰყოფს ეკლესიაჲ კათოლიკე და წვალებასა მას საბელისსა, რომელ-იგი
Line of ed.: 10     
იტყჳს: "იგივე ერთ არს". არამედ მამაჲ ვიცით ჩუენ მამად, და ძჱ --
Line of ed.: 11     
ძედ, და სული -- სულად წმიდად, ერთი უფლებაჲ, ერთი ღმრთეებაჲ, სამი
Line of ed.: 12     
თავადი სრული. მარადის მამაჲ, მარადის ძჱ, [მარადის სული წმიდაჲ]. სული
Line of ed.: 13     
წმიდაჲ სრულ მეოხ. შეუქმნელ, რომელი წინა-ვე იყო და იტყოდა შჯულსა შინა
Line of ed.: 14     
და წინაჲსწარმეტყუელთა და მოციქულთა შინა, და გარდამოჴდა იორდანესა
Line of ed.: 15     
ზედა და წამა განკაცებისათჳს ძისა ღმრთისაჲსა, ვითარ-იგი მოვიდა ჴმაჲ, ვითარმედ:
Line of ed.: 16     
"ეგე არს ძჱ ჩემი საყუარელი"*,
Chapter: XIII  
Page of ed.: 299  
Line of ed.: 16           
13.1 რომელმან-ცა შეიმოსა კაცი ეგე სრული
Line of ed.: 17     
ღმრთის-მშობელისა მარიამისგან სულითა წმიდითა, ჴორცი და საშუმინველი Page of sec. ed.: 149 
Line of ed.: 18     
ჭეშმარიტი და არა იგავით, რამეთუ ესრჱ მოვიდა სრულიად გამოჴსნად კაცისა
Line of ed.: 19     
ამის, 13.2 ჩუენისა ცხორებისათჳს კაც-იქმნა და ხატითა კაცთაჲთა იქცევოდა.
Line of ed.: 20     
ჭამა და სუა, ვითარცა ჩუენ, და ჭეშმარიტად იტანჯა და იგუემა და ჯუარს-ეცუა
Line of ed.: 21     
პონტიელისა პილატეს ზე, ჯუარსა მას დაემშჭუალა, მოკუდა, დაეფლა, განცხოველდა.
Line of ed.: 22     
აღდგა მესამესა დღესა, ზეცად აღმა[ღ]ლდა, აჴდა, დაჯდა მარჯულ Ms. page: 200r  
Line of ed.: 23     
მშობელისა მის თჳსისა ღმრთისა, აჴდა, და მერმე მოსლვად არს განშჯად ცხოველთა
Line of ed.: 24     
და მკუდართა. 13.3 და ვისთჳს-მე მოკუდა? ნუუკუე თანა-მდებ რაჲმე იყო-ა სიკუდილისა?
Line of ed.: 25     
ისმინე, რასა იტყჳს წინაჲსწარმეტყუელი, ვითარმედ: "უშჯულოვებაჲ
Line of ed.: 26     
არარაჲ ქმნა და არცა იპოვა ზაკუვაჲ პირსა მისსა"*, რომელსა თავადი-ცა იტყჳს,
Line of ed.: 27     
ვითარმედ: "ვინ არს თქუენგანი, რომელი შემეტყუების მე ცოდვისათჳს?"* ანუ
Line of ed.: 28     
შჯულისაგან თანამდ[ებ] რაჲ-მე არს-ა სიკუდილისა? [და] თჳთ იტყჳს, ვითარმედ:
Line of ed.: 29     
"აღსრულებად მოვედ მე შჯულისა"*. რომელსა ნეტარი [იგი]
Line of ed.: 30     
[მო]ციქული Page of sec. ed.: 150  ეწამების, ვითარმედ: "აღსასრული შჯულისაჲ ქრისტე არს"*. 13.4 აწ
Line of ed.: 31     
მძლავრთაგან არა ნეფსით თჳსით მოკუდების კაცი. ხოლო ესე ცან, რომელსა
Line of ed.: 32     
იტყჳს, ვითარმედ: "თჳთ დავდვა თავი ჩემი და არავინ მიმიღოს იგი ჩემგან"*.
Line of ed.: 33     
იტყჳს: "თჳთ დავდვა თავი ჩემი და მერმე აღვიღო იგი"*. რაჲსა-მე ჰნებავს თავისა
Line of ed.: 34     
თჳსისა დადებად უბრალოსა მას, რომელი-იგი არა თანა-მდებ არს სიკუდილისა?
Line of ed.: 35     
მან-ვე თქუა: "მე ვარ მწყემსი ქველი, რომელმან დავდევ სული ჩემი
Line of ed.: 36     
ცხოვართა ჩემთა ზედა"*. რომელთა-მე საცხოვართა ზედა? ფრთხოლვილთა
Line of ed.: 37     
მათ ზედა, ვლტოლვილთა მათ, მჴეცთაგან ხეთქილთა მათ ზედა, რომელთათჳს
Line of ed.: 38     
წინაჲსწარ წინაჲსწარმეტყუელი იგი იტყოდა, ვითარმედ: "ყოველნი, ვითარცა
Line of ed.: 39     
ცხოვარნი, შეცთომილ ვიყვენით და უფალმან მისცა იგი ცოდვათა ჩუენთათჳს,
Line of ed.: 40     
და უშჯულოვებათათჳს ერისათა სიკუდილი აღმაღლდა"*; რომლითა-ცა იჴსნნა
Page of ed.: 300   Line of ed.: 1     
წარტყუენულნი იგი ტყუეობისაგან. 13.5 უკუეთუ Page of sec. ed.: 151  ესრეთ არს, ქრისტესა შეასხმიდა
Line of ed.: 2     
შემასხმელი იგი მეფსალმუნე და თქუა: "ვიქმენ მე ვითარცა კაცი შეუწევნელი
Line of ed.: 3     
და მკუდართა შორის აზნაურ"*. რამეთუ მარტოჲ იყო და არა დამონებულ
Line of ed.: 4     
ცოდვასა, და არა სხჳთა ძალითა რაჲთ-მე, არამედ თჳსითა ძლიერებითა
Line of ed.: 5     
მოკლა განძლიერებული სიკუდილი სოფლის შემჭამელი და დააცხრო ყოველი
Line of ed.: 6     
ცრემლი ყოველთა თუალთაგან, Ms. page: 200v   რაჲთა განაცხოველოს უკუდავსა
Line of ed.: 7     
მას სასუფეველსა შინა მოკუდავებაჲ კაცთაჲ.
Chapter: XIV  
Page of ed.: 300  
Line of ed.: 7              
14.1 და მერმე ვითარცა იტყჳს
Line of ed.: 8     
წინაჲსწარმეტყუელი იგი: "აჴდა მაღალსა და წარმოტყუენა ტყუე იგი, მოიღო
Line of ed.: 9     
ნატყუენავი, განუყო ნიჭად და მოსცა ძეთა კაცთასა*. რამეთუ რომლითა
Line of ed.: 10     
შეიტყუვნეს კაცნი უნდოჲთა მით კერპთ-მსახურებითა, მით-ვე ჩუეულებისა ძელითა
Line of ed.: 11     
მოაქცინა კაცნი ღმრთის-მსახურებად და დაგჳტევა ჩუენ ნიში -- ჯუარი იგი
Line of ed.: 12     
ვნებათა მათ თჳსთაჲ, რაჲთა ძელი იგი ჯუარისაჲ მის გამოქანდაკებულთა მათ
Line of ed.: 13     
წილ ძელთა იყოს ჩუენდა, და თჳთ ქრისტე -- უჴმობელად ჯუარსა მას ზედა Page of sec. ed.: 152  კაცის-ხატთა
Line of ed.: 14     
მათ წილ კერპთა მათ შებილწებულთა, რომელნი უშუმინვიერთა მათ
Line of ed.: 15     
მიმართ შეცთომილ იყვნეს, და სისხლი იგი უფლისა ჩუენისაჲ ძღუენთა მათ
Line of ed.: 16     
წილ და სიხარულთა ბილწებისათა და ზორვათა, რომელნი მივლენედ უმშუმინვიერთა
Line of ed.: 17     
მათ წინაშე და იხარებედ. 14.2 სარწმუნოდ გჳჩინნა მამამან, უსხი იგი დაიკლა
Line of ed.: 18     
ძჱ ღმრთისაჲ და უწოდა ეკლესიასა წანულეთსა მას ქორწილისასა და
Line of ed.: 19     
მუნ აღესრულებოდა თქუმული იგი, ვითარმედ "ვისი არს სძალი, იგი არს
Line of ed.: 20     
სიძჱ"*. რომელ არს ქრისტე სიძჱ, ხოლო ეკლესიაჲ სძალ. და ვინ არიან მეგობარნი
Line of ed.: 21     
იგი სიძისანი მის? იგინი არიან, რომელთა ჭამეს ჴორცი იგი სიძისაჲ
Line of ed.: 22     
მის და მიივიწყეს ზორვაჲ იგი უწესოჲ შეკრებასა მას ეშმაკთა მათ წინაშე და
Line of ed.: 23     
სახლი იგი უშჯულოვებისაჲ, კაცის-პირთა მ[ათ] კერპთა სადგომელი და თ[აყუანი]ს-სცეს
Line of ed.: 24     
ძელსა მას ჯუარისასა ჭეშმარიტსა ჭეშმარიტებით Page of sec. ed.: 153  და
Line of ed.: 25     
გა[ნუზა]ვებელსა მას ჴორცსა, რომელმან ც[ოდ]ვანი კაცთანი აჴოცნა და მას
Line of ed.: 26     
თანა სატანჯველი იგი და პატიჟი-ცა.

Line of ed.: 27        
14.3 უკუეთუ ეგრე არს, რომელნი-იგი გამოიჴსნნა პატიჟისა მისგან და განამართლნა,
Line of ed.: 28     
დიდი ნიჭი მიჰმადლა მათ. მართლიად მოგუეცა დიდი ნიჭი და პატივი,
Line of ed.: 29     
რამეთუ ემბაზითა ამით შვილ ღმრთის ვიწოდებით. და აღგჳთქუა მოცემად ჩუენდა
Line of ed.: 30     
სამარადისოჲ იგი და უსაზღვროჲ ნიჭი, დაუსრულებელი იგი და გამოუთქუმელი
Line of ed.: 31     
იგი და Ms. page: 201r   უსაბამოჲ იგი სასუფეველი თჳსი, 14.4 და ვითარცა ხენი
Line of ed.: 32     
აღმოცენებითა მით და მულკუვითა და ყუავილითა და თესლითა და ფურცლითა
Line of ed.: 33     
და ნაყოფითა და სულითა და გემოჲს-ხილვითა თითოვეულად თჳსისა
Line of ed.: 34     
მის ბუნებისა შიშულობასა შეიმოსს და საცნაურ-იქმნის სულითა მით და
Line of ed.: 35     
გემოჲს-ხილვითა, და ვითარცა-იგი წინა არნ, ეგრე სახედ გამოჩნდის და სხუად
Line of ed.: 36     
სახედ არა იცვალის. ეგრე-ცა კაცი ჴორცითა, ძარღჳთა, ძ[უ]ალითა, ნაწევრითა,
Line of ed.: 37     
შეძერწვითა, ტყავითა, Page of sec. ed.: 154  თმითა შეიმოსის და შეიმკვის და მაშინ-ღა სული
Line of ed.: 38     
იგი მისი მისა-ვე მიიქცის. და რომლითა საქმითა დაეფლნიან სამარებსა, მით-ვე
Line of ed.: 39     
საქმითა ტჳრთოსანნი მოვიდენ.
Chapter: XV  
Page of ed.: 300  
Line of ed.: 39              
15.1 რამეთუ რაჟამს აღვიდოდა იგი მთასა მას
Line of ed.: 40     
ზეთის-ხილთასა, ღრუბელთა შინა ჰაერთა ზედა გზაჲ განქმნა, მამისა ზეცად აღვიდოდა,
Line of ed.: 41     
აღიპყრნა ჴელნი თჳსნი, აკურთხნა მოწაფენი იგი და წარავლინნა,
Page of ed.: 301   Line of ed.: 1     
რაჲთა მოიმოწაფნენ და ასწავებდენ ყოველთა წარმართთა. 15.2 ამის ყოვლისათჳს
Line of ed.: 2     
ღმერთი ჭეშმარიტი ახარეს სოფელსა და, ვითარცა ასწავეს მოწაფეთა მათ მისთა
Line of ed.: 3     
სოფელსა, უწოდა მათ მოძღურად სულისა მიერ წმიდისა, რომელთა ეტყოდა-ცა:
Line of ed.: 4     
"სხუაცა მრავალ სიტყუა მაქუს თქუენდა, ხოლო აწ-ვე ვერ შეუძლოთ
Line of ed.: 5     
დატევნად. ხოლო რაჟამს მოვიდეს სული იგი ჭეშმარიტებისაჲ, მოგაჴსენოს
Line of ed.: 6     
თქუენ და გიძღოდის თქუენ ყოველთა ჭეშმარიტებით"*. და მერმე, ვითარმედ:
Line of ed.: 7     
"მივიდე და მეოხი იგი მოგივლინო თქუენ"*. 15.3 და ვითარცა იტყჳს სულითა
Line of ed.: 8     
წმიდითა პავლე მოციქული: "ნანდჳლვე დიდ Page of sec. ed.: 155  არს ზრახვაჲ იგი ღმრთის-მსახურებისაჲ
Line of ed.: 9     
მის, რომელი გამოჩნდა ჴორცითა, განმართლდა სულითა, განეცხადა
Line of ed.: 10     
ანგელოზთა, იქადაგა წარმართთა შორის, სარწმუნო იქმნა სოფლისა
Line of ed.: 11     
და აღმაღლდა დიდებითა"*. 15.4 აჴდა და დაჯდა მარჯუენით ღმრთისა მამისა; და შემდგომად
Line of ed.: 12     
დღისა მის ვნებისაჲსა, რომელ არს აღვსებაჲ, და აღსრულებასა მას
Line of ed.: 13     
დღეთა მათ ერგასისთასა, ვიდრე-იგი იყვნეს მოციქულნი შეკრებულ ერთად,
Line of ed.: 14     
მოვიდა სული წმიდაჲ Ms. page: 201v   და აღავსნა ყოველნი და იწყეს სიტყუად ენათა
Line of ed.: 15     
მრავალთა, ვითარცა სული იგი მისცემდა მათ სიტყუად ენათა უცხოთა,
Line of ed.: 16     
რომლისათჳს-ცა პეტრე აღივსო სულითა წმიდითა და მრავლითა იგავითა უჩუენებდა
Line of ed.: 17     
მათ მოსლვასა მას სულისა წმიდისასა და მადლთა მათ ქრისტესთა 15.5 და ვითარცა
Line of ed.: 18     
მოიღეს სული იგი წმიდაჲ, მოიჴსენეს სიტყუაჲ იგი უფლისაჲ, რომელ
Line of ed.: 19     
თქუა, ვითარმედ: "იოვანე ნათელ-სცემდა წყლითა, ხოლო თქუენ ნათელ-იღოთ
Line of ed.: 20     
სულითა წმიდითა". და მერმე იტყჳს, ვითარმედ: "ჩუენ არა მოვიღეთ სული
Line of ed.: 21     
ამის სოფლისაჲ, არამედ სული იგი, რომელ Page of sec. ed.: 156  ღმრთისა მიერ არს"*. 15.6 რამეთუ
Line of ed.: 22     
თჳთ ქრისტე იტყჳს, ვითარმედ: "სულ არს ღმერთი"*. გჳჩუენებს ერთობითსა
Line of ed.: 23     
მას სამებისა არსებასა სიტყჳთა ამით: "რამეთუ არა თავით თჳსით რას იტყოდის,
Line of ed.: 24     
არამედ რაჲ-იგი ესმეს მას, იტყოდის და მომავალსა მას ყოფადსა გითხრობდეს
Line of ed.: 25     
თქუენ. მან მე მადიდოს, რამეთუ ჩემგან მიიღოს და გითხრას თქუენ,
Line of ed.: 26     
რამეთუ ყოველი, რაჲ არს მამისა ჩემისაჲ, ჩემი არს. ამისთჳს გარქუ თქუენ,
Line of ed.: 27     
რამეთუ ჩემგან მიიღოს და გითხრას თქუენ"*.
Chapter: XVI  
Page of ed.: 301  
Line of ed.: 27                 
16.1 აწ იხილე ერთობაჲ იგი, ერთ-ნებაჲ
Line of ed.: 28     
იგი, ერთ-სწორებაჲ იგი ჭეშმარიტისა მის სამებისაჲ. და იხილე, ვითარ
Line of ed.: 29     
გამობრწყინდა და გამოგჳნათლდა სამებაჲ ერთობით ჭეშმარიტად. რამეთუ
Line of ed.: 30     
იტყჳს, ვითარმედ: "არა თავით თჳსით რას იტყჳს სული იგი წმიდაჲ, არამედ
Line of ed.: 31     
ჩემგან მოიღოს და გითხრას თქუენ, რამეთუ რაჲ აქუს მამასა ჩემსა, ჩემი არს"*.
Line of ed.: 32     
16.2 იხილე მამაჲ სრულ, ძჱ სრულ და სული წმიდაჲ სრულ, შემოქმედ მამაჲ, შემოქმედ Page of sec. ed.: 157 
Line of ed.: 33     
ძჱ, შემოქმედ სული წმიდაჲ. მამისასა იტყჳს: "მამაჲ ჩემი, მოაქაჟამადმდე
Line of ed.: 34     
საქმესა იქმს"*. 16.3 და მერმე: "დასაბამითგან ქმნა ღმერთმან ცაჲ და
Line of ed.: 35     
ქუეყანაჲ"*. და ძისასა მახარებელი იტყჳს: "ყოველივე მის მიერ შეიქმნა და
Line of ed.: 36     
თჳნიერ მისა არარაჲ იქმნა"*. და მერმე: "სიტყჳთა უფლისაჲთა ცანი
Line of ed.: 37     
დაემტკიცნეს"*. და სულისა წმიდისათჳს იტყჳს: "და სულითა პირისა მისისაჲთა -- ყოველი
Line of ed.: 38     
ძალი მათი"*. და მერმე ქრისტე იტყჳს: "სული არს, რომელი
Line of ed.: 39     
განაცხოველებს, და ჴორცმან არაჲ არგის"*. მოგუასწავა განუყოფელისა Ms. page: 202r  
Line of ed.: 40     
მის ბუნებისათჳს-ცა ღმრთეებისა მის, ძალისა განუწვალებელისა, რომლისათჳს-ცა
Line of ed.: 41     
თქუა, ვითარმედ: "გამოვედ მამისაგან და მოვედ სოფლად"*. ეგრე-ვე სულისა
Line of ed.: 42     
წმიდისასა-ცა იტყჳს, ვითარმედ: "სული იგი ჭეშმარიტებისაჲ, რომელი
Page of ed.: 302   Line of ed.: 1     
მამისა ჩემისაგან გამოვალს"*. და ამით-ცა გჳჩუენებს ერთობასა მას განუწვალებელსა
Line of ed.: 2     
სამებისასა, რამეთუ იტყჳს, ვითარმედ: "სულ არს ღმერთი"* და
Line of ed.: 3     
გჳჩუენებს Page of sec. ed.: 158  თავისა თჳსისათჳს-ცა და ჭეშმარიტისა მის სულისათჳს-ცა, ვითარ
Line of ed.: 4     
განუშორებელ არს მამისაგან. 16.4 დაღათუ მოციქულნი მოვლინებულ მამისაგან
Line of ed.: 5     
ითქუმიან, არამედ სამებისა მიერ; ერთობით-ვე ნებითა თუ ერთ-ვე ზრახვით თუ
Line of ed.: 6     
ეგრეთ-ვე განუწვალებელმან სამებამან ერთობით საქმჱ იგი აღასრულა, 16.5 რომლისათჳს-ცა
Line of ed.: 7     
იოვანე ნათლის-მცემელი წამებს, ვითარმედ: "ღმერთი ვერვინ სადა
Line of ed.: 8     
იხილა, გარნა მხოლოდ-შობილმან ძემან, რომელი არს წიაღთაგან მამისათა, მან
Line of ed.: 9     
გჳთხრა"*. რამეთუ თანა-ყოფილად რაჲ იგი იხილეს, მას საქმესა-ცა მოქმედ
Line of ed.: 10     
იყვნეს ძჱ და სული წმიდაჲ. ვითარცა მამაჲ და ძჱ და სული წმიდაჲ სწორ
Line of ed.: 11     
ღმრთეებითა, საქმეთაგან მამისათა ეგრე-ვე მეცნიერ იყვნეს. 16.6 საკჳრველი ნიჭი
Line of ed.: 12     
ღმრთის ცნობისაჲ, წილით ხუედრებული მოციქულთა მათ! ვითარ ესევითარსა
Line of ed.: 13     
შუენიერსა და სულნელსა ცნობასა მეყს წარეწინეს, ამის სახედ-ვე ჭეშმარიტისა
Line of ed.: 14     
მის სულისა წმიდისათჳს წეს-არს გულისხმის-ყოფად, Page of sec. ed.: 159  რომელ თქუა,
Line of ed.: 15     
ვითარმედ: "სული იგი ჭეშმარიტებისაჲ, რომელი გამოვალს მამისაგან"*. გამოვალს
Line of ed.: 16     
და არა განიყოფვის, გარდაეცემის და არა მოაკლდების. და ერთბამად
Line of ed.: 17     
ჭეშმარიტად ერთობასა მას და ერთ-სწორებასა იტყჳს: "მე მამისა თანა და მამაჲ ჩემ
Line of ed.: 18     
თანა"*. და რომელმან მიხილა მე, იხილა მამაჲ ჩემი"*, რამეთუ არა
Line of ed.: 19     
საზღვრით რაჲ ღმრთეებასა დაიტევს. და აწ ესრე-მე ვთქუათ-ა, ვითარმედ მამაჲ
Line of ed.: 20     
ცათა შინა და მხოლოდ-შობილი ძჱ და ჭეშმარიტი სული Ms. page: 202v  
Line of ed.: 21     
ქუეყანასა ზედა, რომლითა სავსე არს ყოველი და არს ყოველსა შინა და ზედა
Line of ed.: 22     
ყოველსა? 16.7 ამის ყოვლისათჳს ღმრთეებრ იტყჳს, ჰმოძღურის და ასწავებს
Line of ed.: 23     
ქრისტეს მოწაფეთა მათ. და იგინი აღსავსე სულითა წმიდითა დიდთა მათ მადლთა
Line of ed.: 24     
მოძღურებისათა ძისა მის ღმრთისათა უქადაგებდეს ყოველთა და ასწავეს
Line of ed.: 25     
მრავალთა სარწმუნოვებაჲ ჭეშმარიტი. და საქმითა მით სიმჴნისაჲთა მრავალთა
Line of ed.: 26     
განმათავისუფლებელსა მას უღელსა დაამორჩილებდეს, რამეთუ მცირისა
Line of ed.: 27     
მის მიზეზისათჳს ამიერ ზეცად შეწირეს სარწმუნოვებაჲ თჳსი წმიდით საქმითურთ.
Chapter: XVII  
Page of ed.: 302  
Page of sec. ed.: 160 
Line of ed.: 28     
17.1 აწ ამიერითგან ძჱ ღმრთისაჲ მიუწდომელთა კეთილთა შუვადმდგომელ
Line of ed.: 29     
არს და თანა-მდებ, რომელთა უყუარს იგი. და რაჲ-მე ნანდჳლ მიუწდომელ და
Line of ed.: 30     
განუზომელ ამისა უფროჲს იყოს, რაჟამს აღსრული იგი მამისა ზეცად ზეცით-ვე
Line of ed.: 31     
დიდებითა მამისაჲთა მოვიდეს და წინაშე ყოველთა მათ (და)სთა ანგელოზთასა
Line of ed.: 32     
და ერთა მათ ძლიერთა ჴელი უპყრას თჳსთა მათ საყუარელთა და თჳსა მიიზიდნეს
Line of ed.: 33     
და თჳსსა-ვე მას ღმრთეებისა საყოფელსა ახაროს? 17.2 რამეთუ მოუკლებელი იგი
Line of ed.: 34     
და ძლიერი ღმერთი ადგილსა მას სამკჳდრებელსა მიგრძობილსა მას საზღვარსა
Line of ed.: 35     
დაუსრულებელსა მას სასუფეველსა განუმზადებს საყოფელსა, რომელ ერთსა
Line of ed.: 36     
მას ხოლო საშუებელსა წესიერნი იგი და ღირსნი. სიტყჳერთა მათ და სულიერთა
Line of ed.: 37     
და ჴორციელთა თავისა თჳსისა თანა განუმზადოს საყოფელი, 17.3 რომლისათჳს-ცა
Line of ed.: 38     
ყოვლად-ვე მჴსნელი იგი ახარებდა მოწაფეთა მათ და აღუთქუმიდა,
Line of ed.: 39     
ვითარმედ: "სადაცა მე ვიყო, მუნ-ცა თქუენ იყვნეთ და ყოველსა ჟამსა დიდებასა
Line of ed.: 40     
ჩემსა ჰხედვიდეთ*. Page of sec. ed.: 161  ხოლო ერთი ესე გამო-ხოლო-აცხადებს და ზეშთა
Line of ed.: 41     
ხოლო იტყჳს: "მაშინ უწყოდით, რამეთუ მე მამისა თანა და თქუენ
Line of ed.: 42     
ჩემ თანა. და მე თქუენ შორის"*. ამას ზედა მოსაჴსენებელ არს სიტყუაჲ
Page of ed.: 303   Line of ed.: 1     
იგი: "რომელი თუალმან არა იხილა და ყურსა არა ესმა და გულსა კაცისასა
Line of ed.: 2     
არა შთავარდა, Ms. page: 203r   რომელი განუმზადა ღმერთმან მოყუარეთა თჳსთა"*.
Line of ed.: 3     
ვითარცა იტყჳს ნეტარი იგი პავლე, ვითარმედ: "მადლი ქრისტესა გამოუთქუმელთა
Line of ed.: 4     
მათ ზედა ნიჭთა მისთა*. 17.4 რამეთუ არა ცუდად რაჲმე და უდებად
Line of ed.: 5     
ეგოდენ დამდაბლდა ღმერთი სიტყუაჲ და ძჱ მხოლოდ-შობილი დაუსაბამოჲსა
Line of ed.: 6     
ღმრთისაჲ და ნანდჳლ-ვე ჭეშმარიტ ძე ღმრთის, რამეთუ დამდაბლდა, რაჲთა
Line of ed.: 7     
ჩუენ აღგუამაღლნეს, რომლისათჳს-ცა თავს-იდვა ძედ დავითისად წოდებაჲ,
Line of ed.: 8     
რაჲთა ჩუენ მყვნეს ძე ღმრთის. შეიწყნარებს მამაჲ ძისაჲ მონასა მაგას, რაჲთა
Line of ed.: 9     
გექმნეს მამა უფალი იგი. 17.5 უკუეთუ შენისა მაგისგან რას ორგულებ, მისისა
Line of ed.: 10     
მისგან გრწმენინ და ისწავე, რამეთუ Page of sec. ed.: 162  უმეტჱს რაჲმე გონებასა კაცთასა
Line of ed.: 11     
ესე ძნელ უჩს, ვითარმედ ღმერთი განკაცნა ამისთჳს, რაჲთა კაცი ძე ღმრთის
Line of ed.: 12     
ითქუას.
Chapter: XVIII  
Page of ed.: 303  
Line of ed.: 12           
18.1 აწ რაჟამს გესმას, ვითარმედ ძჱ ღმრთისაჲ ძედ დავითის არს და
Line of ed.: 13     
ძედ აბრაჰამისა, ნურას ორგულებ ამიერითგან, ვითარ-მცა შენ ძჱ [ად]ამისი
Line of ed.: 14     
არა ძე [ღმრთისა იყავ. იშვა ჴორციელად წმიდისა მის ქალწულისაგან, რაჲთა
Line of ed.: 15     
შენ იშვე წმიდისა მის მიერ სულისა*.] 18.2 იშვა დედაკაცისაგან, რაჲთა შენ იშვე
Line of ed.: 16     
ემბაზისაგან, რომელ-ეგე იქმენ ძე ღმრთის. ამისთჳს-ცა მეორედ იშვა და ჩუენ
Line of ed.: 17     
გუემსგავსა და უზეშთაეს ჩუენსა იქმნა, რამეთუ დედაკაცისაგან შობაჲ ჩუენ
Line of ed.: 18     
ზედა-გუედების და ამისა შემდგომად არა ჴორცისაგან, არცა სისხლისაგან, არამედ
Line of ed.: 19     
სულისა წმიდისაგან ვიშვებით წმიდასა მას ემბაზსა შინა. ესე მისი არს,
Line of ed.: 20     
რომელი-იგი უზეშთაეს ჩუენსა ნაშობი იყო. და რამეთუ ჩუენ ზედა განმზადებულ
Line of ed.: 21     
იყო აღსრულებად, Page of sec. ed.: 163  წინაჲსწარ გუაუწყა. 18.3 და რამეთუ ვითარცა თავადი
Line of ed.: 22     
თჳნიერ სისხლისა და თჳნიერ ნებისა ჴორცთაჲსა იშვა მეორე იგი შობაჲ,
Line of ed.: 23     
ეგრჱთ-ვე ჩუენ თჳნიერ სისხლისა და თჳნიერ ჴორცისა წმიდისა სულისაგან
Line of ed.: 24     
ვიშვნეთ ზესკნელითა მით შობითა. 18.4 და ვითარცა გამოგჳჩნდა ჩუენ მეუფჱ იგი
Line of ed.: 25     
და ღმრთეებისა ბუნებაჲ იგი ხატად კაცისა, ეგრე-ცა კაცნი თჳსსა [მას ღმრთეებასა,
Line of ed.: 26     
მეუფებასა გჳრგჳნოსან-გუყვნეს და სასუფეველსა მას შინა თჳსსა გუახაროს
Line of ed.: 27     
წარუ]\ვალსა Ms. page: 203v   მას ზეცისა სიხარულსა მისსა. დიდებაჲ ღმრთეებასა
Line of ed.: 28     
მისსა აწ და მარადის და უკუნითი უკუნისამდე, ამენ.

Chapter: XIX  
Page of ed.: 303  
Line of ed.: 29        
19.1 აწ ამიერითგან მტკიცედ-მცა გჳპყრიეს კეთილი იგი აღსარებაჲ, რომელ
Line of ed.: 30     
აღვიარეთ. ნუ-მცა მივაქცევთ ნუ-ცა მარჯულ, ნუ-ცა მარცხლ! გურწმენინ მამაჲ
Line of ed.: 31     
ღმერთი სრული და ძჱ ღმერთი სრული და სული წმიდაჲ ღმერთი სრული! 19.2 ერთ
Line of ed.: 32     
არს ღმრთეებაჲ წმიდისა სამებისაჲ, ერთი არსებაჲ, Page of sec. ed.: 164  ერთი ბუნებაჲ, ერთი
Line of ed.: 33     
თავადი სრული სამებაჲ, ერთი სრული ღმერთი, ერთი ძალი, ერთი ძლიერებაჲ,
Line of ed.: 34     
ერთი უფლებაჲ, ერთი ერთობითი დიდებაჲ, ერთი ერთობითი ნათლითა, ერთი
Line of ed.: 35     
ერთობითი აღვსებითა, რამეთუ ვერვინ შეუძლოს გამოძიებად, რაჲ ანუ
Line of ed.: 36     
ვითარმე იყო.

Line of ed.: 37        
გურწამს სამებაჲ. ირწმუნეთ ერთობაჲ უტყუად დუმილით. გარნა გრწმენინ
Line of ed.: 38     
ხოლო 19.3 [აწ გამოუძიებელი იგი და გამოუთქუმელი. , მიწისაგანთა მათ გამოსრულთა
Line of ed.: 39     
გამოსახ]ულთა* და შექმნულთა ვითარ შეუძლოთ გამოძიებად ანუ
Line of ed.: 40     
ცნობად მაღლისა* მის და დასაბამითნი ესე დაბადებულნი დაუსაბამოჲსა
Line of ed.: 41     
მის? მიუწდომელი იგი ვითარ შეუძლოთ გამოძიებად? რომლისაჲ არს დიდებაჲ
Line of ed.: 42     
უკუნითი უკუნისამდე, ამენ.
Page of sec. ed.:  




Text: Aphr._Devot.  
Aphraates

De devotione



For the sake of easy collation, page and chapter numbers were added in accordance with the edition in
Gérard Garitte,
La version géorgienne
de l'entretien VI d'Aphraate,
in: Le Muséon 77, 1964,
pp. 301-366.




Page of ed.: 304  
Page of sec. ed.: 308 
Line of ed.: 1  
თქუმული წმიდისა და ნეტარისა მამისა ჩუენისა
Line of ed.: 2  
იპოლიტესი მთავარ-ებისკოპოსისაჲ სახჱ აღთქუმისაჲ


Chapter: I  
Page of ed.: 304  
Line of ed.: 3        
1.1 მართალ არს სიტყუაჲ ესე, რომელსა ვიტყჳ და ყოვლითა წესიერებითა
Line of ed.: 4     
შესაწყნარებელ, განღჳძებად ჩუენდა ძილისაგან ამას ჟამსა და აღებად გულნი
Line of ed.: 5     
ჩუენნი ზედა მკლავთა ჩუენთა ღმრთისა მიმართ ცათა შინა, ნუუკუე მეყს
Line of ed.: 6     
მოვიდეს მამასახლისი იგი, რაჲთა რაჟამს მოვიდეს, მპოვნეს ჩუენ მღჳძარენი.

Line of ed.: 7        
1.2 ვეკრძალნეთ ჩუენ ჟამსა ამას სიძისასა, რაჲთა მის თანა შევიდეთ Page of sec. ed.: 309  საქორწინესა
Line of ed.: 8     
მას; განვმზადოთ ზე[თი] სანთელთა ჩუენთა, რაჲთა მივეგებვოდით
Line of ed.: 9     
მას სიხარულით; მოვიმზადოთ საგზალი სადგურთა ჩუენთა
Line of ed.: 10     
[იწროჲსა*] Ms. page: 204r   მის და წულილისა გზისათჳს. 1.3 განვიძარცოთ და განვაგდოთ
Line of ed.: 11     
ჩუენგან წიდოვნებაჲ, რაჲთა შევიმოსოთ სამოსელი საქორწინე; დავსძინოთ
Line of ed.: 12     
ვეცხლსა მას, რომელი მოვიღეთ, რაჲთა ვიწოდნეთ მონა ქველ და სარწმუნო;
Line of ed.: 13     
მარადის ვიყვნეთ ლოცვასა შინა, რაჲთა განვლოთ ადგილი იგი, სასარჩლოჲ
Line of ed.: 14     
და საშინელი; განვიწმიდეთ გულნი ჩუენნი უძლურებისაგან, რაჲთა
Line of ed.: 15     
ვიხილოთ მაღალი იგი დიდებითა თჳსითა; ვიქმნეთ მოწყალე, ვითარცა წერილ
Line of ed.: 16     
არს, რაჲთა შეგჳწყალნეს ჩუენ ღმერთმან; იყავნ მშჳდობაჲ
Line of ed.: 17     
ჩუენ შორის, რაჲთა ვიწოდნეთ ძმად ქრისტესა; გუმშიოდენ სიმართლისათჳს,
Line of ed.: 18     
რაჲთა განვძღეთ ტაბლისა მისგან საუფლოჲსა; ვიქმნეთ მართლ ჭეშმარიტების,
Line of ed.: 19     
რაჲთა არა მივეცნეთ Page of sec. ed.: 310  საჭმლად გუელსა მას; 1.4 განვწმიდოთ სათესავი ჩუენი
Line of ed.: 20     
ეკალთაგან, რაჲთა მივსცეთ ნაყოფი ერთისა წილ ასი; დავდვათ საფუძველი
Line of ed.: 21     
ჩუენი კლდესა ზედა, რაჲთა არა შეიძრას ქართა და ღელვათაგან. ვიქმნეთ ჭურ
Line of ed.: 22     
პატიოსან, საჴმარ უფლისა თჳსისა; განვყიდოთ მონაგები ჩუენი და მოვიყიდოთ
Line of ed.: 23     
მარგალიტი იგი ქრისტე, რაჲთა განვმდიდრდეთ; დავიკრძალოთ საფასჱ ჩუენი
Line of ed.: 24     
ცათა შინა, რაჲთა, რაჟამს მივიდეთ, განვაღოთ და 1.5 ვიხილოთ უფალი ჩუენი სნეულებითა,
Line of ed.: 25     
რაჲთა გჳწოდის ჩუენ, და დავდგეთ მარჯუენით მისა; მოვიძულნეთ
Line of ed.: 26     
თავნი ჩუენნი და შევიყუაროთ ქრისტე, ვითარცა მან შეიყუარნა ჩუენ და მიეცა
Line of ed.: 27     
ჩუენთჳს; პატიოსნად ვიპყრათ სული იგი ქრისტესი, რაჲთა მადლი ვპოვოთ
Line of ed.: 28     
მისგან; უცხო ვიქმნნეთ ამის სოფლისაგან, Page of sec. ed.: 311  ვითარცა ქრისტემან უცხოდ
Line of ed.: 29     
იპყრა თავი თჳსი ამის სოფლისაგან; 1.6 ვიქმნეთ მდაბალ და მშჳდ, რაჲთა
Line of ed.: 30     
დავიმკჳდროთ ქუეყანაჲ იგი კურთხევისაჲ; ვეკრძალნეთ ჩუენ მსახურებასა მისსა,
Line of ed.: 31     
რაჲთა გუმსახუროს ჩუენ კარავსა მას სიწმიდისასა; ვილოცვიდეთ მისა მიმართ
Line of ed.: 32     
სიწმიდით, რაჲთა შევიდეთ წინაშე სიმდიდრესა ღმრთეებისა მისისასა.
Line of ed.: 33     
ვეზიარნეთ ვნებასა მისსა, რაჲთა აღდგომასა მის თანა ვცხოვნდეთ; აღვიღოთ
Line of ed.: 34     
ნიში მისი ჴორცითა ჩუენითა, Ms. page: 204v   რაჲთა განვერნეთ რისხვისა მისგან, რომელ
Line of ed.: 35     
მომავალ არს. საშინელ არს დღჱ იგი, რომელსა მოვიდეს და ვინ-მე არს,
Line of ed.: 36     
რომელმან დაუთმოს მას? საშინელ და ძლიერ არს რისხვაჲ იგი მისი და
Line of ed.: 37     
მოსრნეს ყოველნი უშჯულონი. 1.7 აწ დავიდგათ ჩაფხუტი იგი სასოვებისაჲ, რაჲთა
Line of ed.: 38     
არა დავიწყლნეთ და მოვწყდეთ ღუაწლსა მას შინა; მოვიმტკიცნეთ წელნი
Line of ed.: 39     
ჩუენნი ჭეშმარიტებითა და სიმართლითა, Page of sec. ed.: 312  რაჲთა არა დაჴსნილ ვიპოვნეთ ღუაწლსა
Line of ed.: 40     
მას ბრძოლისასა; აღვდგეთ და განვაღჳძოთ ქრისტე, რაჲთა დააცხრვოს
Line of ed.: 41     
ღელვაჲ ესე: აღვიღოთ ფარი პირს-პირ ბოროტსა მას, განმზადებულებაჲ
Page of ed.: 305   Line of ed.: 1     
სახარებისაჲ, მჴსნელისა ჩუენისაჲ*; 1.8 მოვიღოთ უფლისაგან ჴელმწიფებაჲ, რაჲთა
Line of ed.: 2     
კადნიერ ვიქმნეთ დატკებნად გუელთა და იქედნეთა*; განვიშოროთ ჩუენგან
Line of ed.: 3     
რისხვაჲ და გულის-წყრომაჲ ყოვლით სიბოროტითურთ; სიტყუაჲ უშუერი
Line of ed.: 4     
და ლაღობაჲ უწესოჲ განიშორეთ პირთაგან თქუენთა, რამეთუ მაგით ილოცავთ
Line of ed.: 5     
თქუენ ღმრთისა მიმართ; ნუ-მცა ვართ მწყევარ, რაჲთა განვერნეთ ჩუენ
Line of ed.: 6     
წყევისა მისგან რჩულისაჲსა*; 1.9 ვიქმნეთ მუშაკ მალე-მოქმედ, რაჲთა მოვიღოთ
Line of ed.: 7     
სასყიდელი პირველთა მათ თანა*; ვიტჳრთოთ სიმძიმჱ დღისა ამის, რაჲთა მოვიღოთ
Line of ed.: 8     
სასყიდელი უმეტესი; ნუ-მცა ვართ მუშაკ მოცალე, რამეთუ აჰა ესერა
Line of ed.: 9     
უფალმან ჩუენმან მოგჳყვანნა ვენაჴსა თჳსსა; დანერგულ-მცა ვართ, Page of sec. ed.: 313  ვითარცა
Line of ed.: 10     
ვენაჴნი საყურძენსა ქრისტესსა, რამეთუ იგი თავადი არს ვენაჴი ჭეშმარიტი;
Line of ed.: 11     
1.10 ვართ-მცა ვენაჴ ნაყოფის გამომღებელ, რაჲთა არა განვარდეთ ვენაჴისა მისგან
Line of ed.: 12     
ჭეშმარიტისა*; ვართ-მცა სულად სულნელად*, რაჲთა ვიდოდის სულნელებაჲ
Line of ed.: 13     
ჩუენი [გარემოჲს ჩუენსა; დავიგლახაკნეთ თავნი ჩუენნი*] ამას სოფელსა
Line of ed.: 14     
შინა და მრავალნი განვამდიდრნეთ მოძღურებითა ჩუენითა; მამაჲ არა
Line of ed.: 15     
ვისუათ ქუეყანასა ზედა, რაჲთა ვიქმნეთ შვილ მამისა მის ზეცათაჲსა* და თუ
Line of ed.: 16     
არაჲ გუაქუნდეს რეცა, ყოველი-ვე გუაქუს, და რეცა არავინ გჳცნის, და მეცნიერნი
Line of ed.: 17     
ჩუენნი მრა\ვალ Ms. page: 205r   არიან; 1.11 ვიხარებდეთ სასოჲსა მის ჩუენისა მიმართ
Line of ed.: 18     
მარადის, რაჲთა ჩუენ ზედა იხარებდეს სასოჲ იგი ჩუენი და მჴსნელი [ჩუენი*];
Line of ed.: 19     
დავიტანჯნეთ თავნი ჩუენნი მას სოფელსა და თანა-მდებ ვიქმნეთ
Line of ed.: 20     
ვნებათა მათ უფლისათა, რაჲთა არა თავ-დაკიდებულ ვიქმნნეთ Page of sec. ed.: 314  შემთხუევასა
Line of ed.: 21     
მისსა დალიჭსა მას საშჯელისასა; აღვიღოთ ჩუენ საბრძოლი ღუაწლისაჲ, განმზადებულებაჲ
Line of ed.: 22     
სახარებისაჲ*; დავჰრეკოთ კარსა მას ზეცისასა, რაჲთა განგჳღოს
Line of ed.: 23     
წინაშე ჩუენსა და შევიდეთ მას*; 1.12 უწყინოდ ვითხოვდეთ წყალობასა მისსა, რაჲთა
Line of ed.: 24     
მოვიღოთ, რავდენ-ცა გჳნდეს; ვითხოვოთ სასუფეველი მისი და სიმართლჱ,
Line of ed.: 25     
რაჲთა ქუეყანაჲ ესე-ცა მოგუეცეს და მოგუემატოს*; ვზრუნვიდეთ ზესკნელსა
Line of ed.: 26     
მას და მას-ცა ვზრახვიდეთ, ადგილსა მას, რომელსა ქრისტე აღმაღლდა:
Line of ed.: 27     
დაუტევოთ სოფელ[ი] ესე, რამეთუ არს-ვე არა ჩუენი; და მივიწინეთ
Line of ed.: 28     
სოფელსა მას, რომელსა-ცა ჩინებულ ვართ; აღვიხილნეთ თუალნი ჩუენნი მაღლად,
Line of ed.: 29     
რაჲთა ვიხილოთ ბრწყინვალებაჲ გამოჩინებისა მისისაჲ; 1.13 აღვიმაღლოთ ფრთითა
Line of ed.: 30     
ჩუენითა, ვითარცა ორბთა*, რაჲთა ვიხილოთ, ჴორცი იგი ვის თანა [არს**];
Line of ed.: 31     
დავჰმზადოთ ძღუენი იგი მეუფისა მის, ნაყოფი საწადელი, მარხვაჲ და ლოცვაჲ,
Line of ed.: 32     
რომელ არს წინდი მისი, რაჲთა სარწმუნო-გუყვნეს Page of sec. ed.: 315  ყოველსა ზედა საფასესა
Line of ed.: 33     
მისსა. და რომელი-იგი არა ერწმუნოს აღთქუმასა თჳსსა, რაჲ-ცა აღუთქუა,
Line of ed.: 34     
არა აუფლონ მას შესლვად სახლსა მას საფასისასა. აწ ვეკრძალნეთ ჴმასა
Line of ed.: 35     
მას სიძისასა. მივეგებვოდით მას სიხარულით და მივართუათ მას შესაწევნელი
Line of ed.: 36     
აღთქუმაჲ, სიმართლჱ და ვერწმუნნეთ აღთქუმასა. და განვერნეთ ცეცხლსა
Line of ed.: 37     
მას უშრეტსა. 1.14 ხოლო იგი, რომელსა არა ჰმოსიეს სამოსელი სიქორწინე*,
Line of ed.: 38     
განჴადონ იგი ბნელსა მას გარესკნელსა და [არა**] აუფლონ მას ჭამად
Line of ed.: 39     
პურისა მისგან საქორწინისაჲსა*. რომელსა უყუარს აგარაკები და სავაჭროჲ,
Line of ed.: 40     
ჴუებულ იპოვოს იგი ქალაქსა მას წმიდათასა. და რომელმან არა გამოიღოს
Line of ed.: 41     
ნაყოფი შორის ვენაჴსა, Ms. page: 205v   განფხურენ და განაგდონ იგი სატანჯველად.
Page of ed.: 306   Line of ed.: 1     
რომელმან მოიღოს ვეცხლი უფლისა თჳსისაგან, მიაქციენ იგი მომცემელისა-ვე
Line of ed.: 2     
თჳსისა აღნადგინებითურთ*, [რომელსა უნდეს ვაჭარ-ყოფაჲ, Page of sec. ed.: 316  იყიდენ აგარაკი*
Line of ed.: 3     
საფასითურთ*] და 1.15 რომელმან დასთესოს თესლი სიწმიდისაჲ, განწმიდენ
Line of ed.: 4     
ქუეყანაჲ თჳსი ეკალთაგან*. რომელსა უნდეს მონადირე-ყოფად, საქმარი
Line of ed.: 5     
თჳსი მარადის მზად იპყარნ. რომელსა უნდეს წმიდა-ყოფად სოფელსა
Line of ed.: 6     
ამას, შინა, თავი თჳსი კრძალულად იპყარნ. რომელსა უნდეს მოღებად გჳრგჳნი
Line of ed.: 7     
ზეცისაჲ*, ერწმუნენ აღთქუმასა თჳსსა. რომელი რბიოდის ასპარეზსა მას, ზაკულებასა
Line of ed.: 8     
მბრძოლისა თჳსისასა ეკრძალებოდენ. 1.16 რომელი შევალს ღუაწლსა,
Line of ed.: 9     
მტკიცედ შეიჭურენ. რომელმან მოიგოს ჯაჭჳს ჭური, წმიდად იპყარნ ყოველსა
Line of ed.: 10     
ჟამსა. რომელმან თავს-იდვას მსგავსებაჲ ანგელოზთაჲ, უცხოდ იპყარნ თავი
Line of ed.: 11     
თჳსი კაცთაგან. რომელმან აღიღოს უღელი წმიდათაჲ, მიცემაჲ და მოღებაჲ
Line of ed.: 12     
განიშორენ. რომელსა უნდეს მოპოვნებაჲ თავისა თჳსისაჲ, მოსაგებელი
Line of ed.: 13     
ამის სოფლისაჲ განიშორენ. რომელსა უყუარს სახლი ზეცისაჲ, თიჴისა სახლთა Page of sec. ed.: 317 
Line of ed.: 14     
ნუ დაშურებინ, 1.17 რომელსა უნდეს ღრუბელთა თანა აღმაღლებაჲ, საჴედართა
Line of ed.: 15     
მკულთა ნუ იღუწინ. რომელსა სწადის ხილვაჲ ზეცისა მის სიძისაჲ, უბიწოდ
Line of ed.: 16     
იპყარნ თავი თჳსი ყოველსა ჟამსა. რომელსა სწადის ზეცისა იგი სასუმელი,
Line of ed.: 17     
მთრვალობასა განეშორენ. რომელი თჳთ იჩინა პურსა მას ზეცისა სიძისასა,
Line of ed.: 18     
ნუ იჯმნინ ვაჭრობად ამას სოფელსა*. 1.18 რომელმან თჳთ დაითესა თესლი
Line of ed.: 19     
კეთილი, წმიდად იპყარნ ღუარძლისაგან და ეკალთაგან*. რომელმან იწყოს
Line of ed.: 20     
შჱნებად გოდლისა, აღითუალენ, რომლითა აღიშენოს. [რამეთუ*]
Line of ed.: 21     
რომელმან იწყოს შენებად, ჯერ-არს მისა აღსრულებად-ცა, რაჲთა არა საკიცხელ
Line of ed.: 22     
იქმნეს თანა-წარმავალთაგან*. რომელი აშენებდეს სახლსა, განზრახვით დადევინ
Line of ed.: 23     
საფუძველი მისი კლდესა ზედა, რაჲთა არა შეიძრას იგი ქართაგან*. [რომელსა
Line of ed.: 24     
უნდეს სილტოლაჲ ბნელისაგან*], ვიდოდენ ნათელსა, ვიდრე ნათელი Page of sec. ed.: 318 
Line of ed.: 25     
მის თანა* არს** ... Page of sec. ms.: A_277v   რომელსა ეშინოდის სილტოლა ზამთრის*,
Line of ed.: 26     
ზაფხულის განჰმზადენ შესავედრებელი თჳსი, რომელსა უნდეს შესლვად
Line of ed.: 27     
განსუენებასა, განჰმზადენ შაბათისა მისთჳს საგზალი*, 1.19 რომელი ითხოვდეს
Line of ed.: 28     
უფლისაგან თანა-ნადებთა თჳსთა (მოტევებასა Page of sec. ms.: J  , მიუტევენ მან-ცა
Line of ed.: 29     
თანა-მდებსა მას თჳსსა, რომელსა უყუარდეს სიმდაბლჱ, მკჳდრ იყოს იგი ქუეყანასა
Line of ed.: 30     
მას ცხოველთასა"*. რომელსა უყუარდეს მშჳდობაჲ, ნაშობ ღმრთის* ეწოდოს.
Line of ed.: 31     
რომელმან უწყოდის ნებაჲ უფლისა თჳსისაჲ, ყავნ ნებაჲ მისი, რაჲთა
Line of ed.: 32     
არა რისხვაჲ უფროჲსი მიიღოს. (რომელმან განიწმიდოს თავი თჳსი ზაკულებისაგან,
Line of ed.: 33     
მეუფჱ ქრისტჱ თუალითა თჳსითა იხილოს. 1.20 რომელმან შეიწყნაროს სული
Line of ed.: 34     
იგი ქრისტჱსი, წმიდად იპყარნ თავი თჳსი და დაიცევინ შინაგანი იგი თჳსი კაცი,
Line of ed.: 35     
რომელი იწოდა ტაძრად ღმრთისა, წმიდად იპყრენინ ჴორცნი თჳსნი ყოვლისაგან
Line of ed.: 36     
ბილწებისა*. რომელმან შეაჭმუნვოს Page of sec. ed.: 319  სული იგი ქრისტესი, მწუხარებასა შინა
Line of ed.: 37     
იყოს* ყოველსა ჟამსა***). Page of sec. ms.:    რომელმან მიიღოს ჴორცი იგი ქრისტჱსი. წმიდად
Line of ed.: 38     
იპყრენინ ჴორცნი თჳსნი ყოვლისაგან წიდოვნებისა. რომელმან განიძარცოს
Line of ed.: 39     
ძუელი იგი კაცი, ნუღარა მიიქცევინ მათ-ვე საქმეთა პირველთა. რომელმან შთაიცუას
Page of ed.: 307   Line of ed.: 1     
კაცი იგი ახალი, დაიცევინ თავი თჳსი ყოვლისაგან ბილწებისა. რომელმან
Line of ed.: 2     
შთაიცუას ჯაჭჳ წყლისა მისგან ემბაზისა, ნუ განიძარცუავნ მას, რაჲთა არა
Line of ed.: 3     
დაისაჯოს. Ms. page: 278r   რომელმან აღიღოს ფარი წინაშე მჴდომისა მის, დაიცევინ
Line of ed.: 4     
თავი თჳსი ისართაგან მომავალთა მის ზედა. რომელი მცონარი არს, იგი არა
Line of ed.: 5     
სათნო არს წინაშე უფლისა თჳსისა. 1.21 რომელი ზრახავს რჩულსა უფლისასა*,
Line of ed.: 6     
ზრახვასა ამის სოფლისასა ნუ შევარდებინ. რომელსა ჰნებავს სლვაჲ რჩულსა
Line of ed.: 7     
უფლისასა, ჰგავს იგი ხესა, რომელი დანერგულ არნ თანა-წარსავალსა წყალთასა.
Line of ed.: 8     
რომელი ესავს კაცსა მოკუდავსა, მიიღოს მან წყევაჲ იგი, რომელ თქუა
Line of ed.: 9     
იერემია*. რომელმან აღანთოს სანთელი თჳსი, ნუ დაშრეტნ მას. რომელი მოელის Page of sec. ed.: 320 
Line of ed.: 10     
ჴმასა მას სიძისასა, თანა მიიღენ ზეთი. და რომელი-იგი მეკარე არს,
Line of ed.: 11     
ეკრძალენ უფალსა მას თჳსსა. რომელსა უყუარს ქალწულებაჲ, ემსგავსენ
Line of ed.: 12     
იგი ელიას. რომელმან აღიღოს უღელი აღთქუმისაჲ, აღასრულენ აღთქუმაჲ
Line of ed.: 13     
იგი. რომელსა უყუარდეს შეყენებით ცხორებაჲ, მოელოდენ სასოებასა.

Chapter: II  
Page of ed.: 307  
Line of ed.: 14        
2.1 მზაკუვარ არს, ძმანო, და მრავალმანქანა მჴდომი იგი ჩუენი, და პირსა
Line of ed.: 15     
მჴნეთასა განემზადების დაჴსნად მათა, უძლურნი იგი არიან-ვე მისნი და არა
Line of ed.: 16     
ჰბრძავნ წარტყუენულთა მათ მის მიერ, ხოლო რომელთა ჰქონდენ ფრთენი სიმართლისანი,
Line of ed.: 17     
აღფრინდიან მათგან და ვერ ეწიის ისარი იგი მისი, რაჟამს ესრინ
Line of ed.: 18     
მათ. სულიერნი ხედვენ მას, რაჟამს-იგი ჰბრძავნ და არა იუფლიან იგი ჴორცთა
Line of ed.: 19     
თჳსთა ზედა. ყოველთა შვილთა ნათლისათა არა ეშინის მისგან, რამეთუ
Line of ed.: 20     
ბნელი ილტინ წინაშე პირსა ნათლისასა. და შვილთა კეთილისათა არა ეშინის
Line of ed.: 21     
ბოროტისაგან, რამეთუ დასათრგუნველად მიეცა იგი ფერჴთა Page of sec. ed.: 321  მათთა*. 2.2 რამეთუ
Line of ed.: 22     
რაჟამს ბნელის სახედ ეოცის მათ, იგინი ნათელ იქმნიან*, და რაჟამს დაშრიალდის
Line of ed.: 23     
მათ ზედა, ვითარცა გუელი იგი, მარილ იქმნიან* და ვერ ჭამის მათგან,
Line of ed.: 24     
და თუ ეჩუენის მათ მსგავსად ასპიტისა და იქედნისა, იგინი იქმნიან მსგავსად
Line of ed.: 25     
ნინეველთა ყრმათა. და თუ შევიდის მათდა მშიერებითა ჭამადთაჲთა, სძლიან
Line of ed.: 26     
მას მარხვითა მათითა, მსგავსად მჴსნელისა ჩუენისა. და თუ თუალთა განცხრომითა
Line of ed.: 27     
ჰბრძავნ Ms. page: 278v   მათ, მით აღიხილნიან თუალნი მათნი სიმაღლესა ცისასა.
Line of ed.: 28     
2.3 და თუ ჰნებავნ, ვითარ-მცა შეიტყუვნა იგინი სიტყჳთა, მათ გარე-წარიცოდიან
Line of ed.: 29     
სიტყუაჲ მისი სასმენელთაგან მათთა. და თუ გამოეცხადის მათ და ბრძოლა
Line of ed.: 30     
უყვის, იგინი შეიჭურნიან სარწმუნოებითა და დასციან იგი. და თუ ძალითა მიიწიის
Line of ed.: 31     
მათ ზედა, განიღჳძიან მათ და განიფრთხვიან თაყუანის-ცემად და ადიდებედ
Line of ed.: 32     
ღმერთსა, და თუ მონაგებითა აზრზენნ, მათი იგი გლახაკთა განუყვიან.
Line of ed.: 33     
და გულის-თქუმითა Page of sec. ed.: 322  ევაჲსითა თუ აღძრნის იგინი, მარტოდ განეშორნიან და შეეყენნიან,
Line of ed.: 34     
და არა ასულთა თანა ევაჲსთა.

Chapter: III  
Page of ed.: 307  
Line of ed.: 35        
3.1 შევიდა ადამისა ჴელითა ევაჲსითა, და ადამ შეიტყუვა სისულელესა შინა
Line of ed.: 36     
თჳს[ს]ა*.

Line of ed.: 37        
მოვიდა იოსებისა ჴელითა დედუფლისა თჳსისაჲთა და იოსებ გულისჴმა-ყო
Line of ed.: 38     
ზაკულებაჲ იგი მისი, და არა ისმინა სიტყუაჲ იგი დედუფლისა თჳსისაჲ*.
Line of ed.: 39     
ჴელითა დედაკაცისაჲთა ჰბრძოდა სამსონს, ვიდრემდის წარწყმიდა მისგან აღთქუმაჲ
Line of ed.: 40     
იგი მის ზედა*.

Line of ed.: 41        
პირმშოჲ იყო რუბენ ყოველთა ძმათა მისთა და ჴელითა მამის ცოლისა] Ms. page: 206r  .
Line of ed.: 42     
თჳსისაჲთა დაეცა ნიში მის ზედა*.

Page of ed.: 308  
Line of ed.: 1        
3.2 მღდელთ-მოძღუარი იყო აჰრონ სახლსა მას ისრაჱლისასა. და მარიამის,
Line of ed.: 2     
დისა თჳსისათჳს, შეჰშურდა მოსესი*. მიავლინა მოსე გამოყვანებად ერისა
Line of ed.: 3     
მის ქუეყანისა მისგან მეგჳპტელთაჲსა და Page of sec. ed.: 323  თანა წარიყვანა მზრახვალი იგი ბოროტთაჲ.
Line of ed.: 4     
და შეემთხჳა უფალი მოსეს და ინება მოკლვაჲ მისი. მან მიაქცია
Line of ed.: 5     
ცოლი მისი მუნ-ვე ქუეყანად მადიამელთა*.

Line of ed.: 6        
მჴნე და ძლიერ იყო დავით ყოველსა ღუაწლსა შინა და ჴელითა ასულისა
Line of ed.: 7     
ევაჲსითა იპოვა მის თანა ბრალი*.

Line of ed.: 8        
ქმნულ-კეთილ იყო ამნონი და შუენიერ ხილვითა და შეკრა იგი გულის-თქუმამან
Line of ed.: 9     
დისა მისისამან და მოკლა იგი აბესალომის მიერ, რამეთუ აგინა დაჲ
Line of ed.: 10     
თჳსი თამარი*.

Line of ed.: 11        
3.3 აღმაღლდა და განდიდნა სოლომონი უფროჲს ყოველთა მეფეთა ქუეყანისა[თა]
Line of ed.: 12     
და დღეთა მათ განდიდებისა მისისათა დედათა განდრიკეს გული მისი*.

Line of ed.: 13        
და ჴელითა იეზაბელისითა, ასულისა იესბალისითა, განმრავლდა ბოროტი
Line of ed.: 14     
აქაბისი და შეგინებულ [ი]ყო*.

Line of ed.: 15        
ჟამსა მას, რომელსა გამოცადა იობი ნაშობითა და მონაგებითა და ვერ
Line of ed.: 16     
ეუფლა მას, მივიდა და შევიდა მისა ასული იგი ევაჲსი და მოუჴდა მას, რომელმან-იგი Page of sec. ed.: 324 
Line of ed.: 17     
დაამჴუა ადამი, და ეტყჳს პირითა მისითა კაცსა მას მართალსა
Line of ed.: 18     
იობსა და ჰრქუა: "თქუ ნუ რაჲ სიტყუაჲ ღმრთისა მიმართ"*. ხოლო მან შეურაცხ-ყო
Line of ed.: 19     
სწავლაჲ მისი. 3.4 ასა მეფემან სძლო დაწყეულსა მას ცხორებასა, ჟამსა
Line of ed.: 20     
მას, რომელსა უნდა ჴელითა დედისა მისისაჲთა შეტყუვილი მისი. ხოლო ასა
Line of ed.: 21     
გულისხმა-ყო ზაკულებაჲ იგი მისი, დაამცირა დედაჲ თჳსი დიდებისაგან თჳსისა
Line of ed.: 22     
და დაამჴუნა და დამუსრნა კერპნი იგი, რომელთა ჰმსახურებდა დედაჲ
Line of ed.: 23     
მისი*.

Line of ed.: 24        
დიდ იყო იოვანე წინაჲსწარმეტყუელთა შორის ყოველთა და მოკლა იგი
Line of ed.: 25     
ჰეროდე როკვასა მას შინა ასულისა ჰეროდიაჲსსა*.

Line of ed.: 26        
მდიდარ იყო ჰამანი, შემდგომი მეფისაჲ, და აზრახა ცოლმან მისმან წარწყმედად
Line of ed.: 27     
ჰურიათა*.

Line of ed.: 28        
ნახპეტ იყო ზამბრი გუნდსა მას ზედა სჳმეონისსა და დაამჴუა
Line of ed.: 29     
იგი Page of sec. ed.: 325  ქაზბი ასულმან მან მეფისა მის მადიამელთაჲსამან. ერთისა
Line of ed.: 30     
დედაკაცისაგან დაეცა Ms. page: 206v   ისრაჱლისაგანი ოცდაოთხი ათასი ერთსა დღესა
Line of ed.: 31     
შინა*.

Chapter: IV  
Page of ed.: 308  
Line of ed.: 32        
4.1 ამისთჳს, ძმანო, ყოველი კაცი აღთქუმისა და სიწმიდისათჳს, რომელი მარტოდ
Line of ed.: 33     
შეეყენოს, ნუ უნებნ დედაკაცისა თანა ყოფაჲ, და ნუ-ცა დედაკაცისა შინაგან
Line of ed.: 34     
სლვაჲ, არამედ უმჯობეს არს მისა, თუ ცხადად ცოლი ესუას. და
Line of ed.: 35     
დედაკაცისაჲ ესრე ჯერ-არს, თუ ცხადად ქმარი ესუას, ვიდრე განჴურვებასა და
Line of ed.: 36     
ცოდვასა; დედაკაცი დედათა შეეყავნ და მამაკაცი მამათა.

Line of ed.: 37        
4.2 უკუეთუ შერთულ იყვნენ მამაკაცი და დედაკაცი კურთხევით ქორწილითა,
Line of ed.: 38     
ნუ განეყენებიედ. უკუეთუ აღთქუმით განეყენნენ, ნუ მეორედ შეიყოფვიედ,
Line of ed.: 39     
რაჲთა არა მრუშებად შეერაცხოს. ამიერითგან სწავლაჲ კეთილ და შუენიერ
Line of ed.: 40     
ესე არს. მე ვასწავე თავსა ჩემსა და თქუენ, საყუარელნო: მარტოდ Page of sec. ed.: 326  ყოფაჲ
Line of ed.: 41     
მამათაჲ და მარტოდ ყოფაჲ დედათაჲ კეთილ და შუენიერ არს. რომელთა დაიცვენ
Line of ed.: 42     
თავი თჳსი აღთქუმასა, დაუთმონ საწუთროსა ამას ჭირსა. 4.3 რამეთუ თქუა
Page of ed.: 309   Line of ed.: 1     
იერემია წინაჲსწარმეტყუელმან: "ნეტარ არს კაცისა, რომელმან აღიღოს უღელი
Line of ed.: 2     
სიჭაპუკითგან თჳსით და დაჯდეს დადუმებული, რამეთუ თავს-იდვა უღელი
Line of ed.: 3     
შენი* ესრე ჯერ-არს, საყუარელნო. რომელმან აღიღოს უღელი ქრისტესი
Line of ed.: 4     
აღთქუმით, დაიცევინ სიწმიდით.

Chapter: V  
Page of ed.: 309  
Line of ed.: 5        
5.1 რამეთუ ესრე წერილ არს მოსესთჳს, საყუარელნო: ჟამსა მას, ვითარცა
Line of ed.: 6     
გამოეცხადა წმიდაჲ იგი, მან-ცა შეიყუარა სიწმიდჱ. და ჟამსა მას, ვითარცა
Line of ed.: 7     
განწმიდნა, ცოლი იგი მისი წინა-დაცუეთითა ძისა თჳსისაჲთა მას არა ჰმსახურებდა,
Line of ed.: 8     
რამეთუ ესრე წერილ არს: "ისუ, ძჱ ნავესი, იყო მსახურ მოსესა სიყრმით
Line of ed.: 9     
თჳსითგან". და მერმე ისუჲსთჳს ესრე Page of sec. ed.: 327  წერილ არს: "კარავსა მას არა განეშორებოდა"*.
Line of ed.: 10     
და კარავი იგი მის ჟამისაჲ ჴელითა დედაკაცისაჲთა არა
Line of ed.: 11     
იმსახურებოდა, რამეთუ არა უბრძანებს შჯული დედათა შესლვად კარავსა მის
Line of ed.: 12     
ჟამისასა, არამედ, რაჟამს მოვიდიან თაყუანის-ცემად დედანი, კართა გარე თაყუანის-სციან
Line of ed.: 13     
და წარვიდიან. ხოლო მღდელთა მათ ესრე ამცნო და ჰრქუა:
Line of ed.: 14     
"რაჟამს იყოს მსახურებაჲ კარვისაჲ მის ჟამისაჲ, ცოლთაგან წმიდად იპყრენით
Line of ed.: 15     
თავნი თჳსნი".

Line of ed.: 16        
Ms. page: 207r   5.2 და ელიაჲსთჳს ესრე წერილ არს: იყო ჟამი, მთასა კარმელსა
Line of ed.: 17     
იყოფვოდა, და არნ ჟამი ნაღუარევსა მას ქორათისასა და მოწფისა მისგან
Line of ed.: 18     
თჳსისა იმსახურებოდა. რამეთუ გული მისი ცათა შინა იყო, მფრინველთა ცისათა
Line of ed.: 19     
მოაქუნდა მისა საზრდელი, რამეთუ თავს-იდვა მან მსგავსებაჲ მღჳძარეთა
Line of ed.: 20     
ზეცისათაჲ. ამათ-ვე მღჳძარეთა მოაქუნდა მისა პური და წყალი". და რაჟამს
Line of ed.: 21     
ივლტოდა პირისაგან იეზაბელისა, ყოველი ზრუნვაჲ თჳსი დადვა Page of sec. ed.: 328  ცათა შინა და
Line of ed.: 22     
ეტლითა ცეცხლისაჲთა აღიტაცა ცად მიმართ და მუნ იქმნა სამკჳდრებელი თჳსი
Line of ed.: 23     
უკუნისამდე აღთქუმისა დამარხვითა*. 5.3 და ელისე ვიდოდა გზათა მოძღურისა
Line of ed.: 24     
თჳსისათა. და ქორსა მას სომანიტელისასა დედაკაცისასა იყოფვოდა და მოწფისა
Line of ed.: 25     
თჳსისაგან იმსახურებოდა რამეთუ ესრე თქუა დედაკაცმან მან სომანიტელმან:
Line of ed.: 26     
"წინაჲსწარმეტყუელი ესე წმიდაჲ ღმრთისაჲ არს, და მარადის აქა
Line of ed.: 27     
მიმავალ-მომავალ არს. აწ ესრე შეჰგავს სიწმიდესა მისსა, უქმნეთ ამას საყოფლად
Line of ed.: 28     
ქორი ერთი და სამსახურებელი განსასუენებელი*.

Line of ed.: 29        
და რაჲ-მე არს სამსახურებელი იგი განსასუენებელი ქორსა მას ელისესსა?
Line of ed.: 30     
ცხედარი, ტაბლაჲ და სასანთლე. 5.4 და იოვანესთჳს რაჲ-ღა-მე ვთქუა, რამეთუ
Line of ed.: 31     
კაცთა შორის-ცა არა ინება ყოფაჲ, და ეკრძალებოდა სიქალწულესა თჳსსა აღთქუმით,
Line of ed.: 32     
და მოიღო მან სული იგი ელიაჲსი? და ნეტარი იგი მოციქული იტყჳს
Line of ed.: 33     
თავისა თჳსისათჳს და Page of sec. ed.: 329  ბარნაბაჲსთჳს: "ნუუკუე არა ჴელ-გუეწიფებისა ჭამად
Line of ed.: 34     
და სუმად ანუ დედათა თანა-ყვანებად? არამედ არა ჯერ-არს"*.
Chapter: VI  
Page of ed.: 309  
Line of ed.: 35     
6.1 ამისთჳს, ძმანო, ვიხილეთ და გულისხმა-ვყავთ, რამეთუ დასაბამითგან ჴელითა
Line of ed.: 36     
დედაკაცისაჲთა შევიდა მტერი იგი კაცსა და მიაღსასრულადმდე იგი-ვე
Line of ed.: 37     
გუბრძავს. საჭურველი არს იგი ეშმაკისაჲ და ჴელითა მისითა ჰბრძავს იგი
Line of ed.: 38     
რჩეულთა ღმრთისათა: და იგი ექმნა პირ და ებან დღით პირველით; მის
Line of ed.: 39     
გამო დაიდვა წყევაჲ იგი შჯულისაჲ; მის გამო შევიდა სიკუდილი -- სალმობით
Line of ed.: 40     
შობს შვილთა და მიეცემიან სიკუდილსა; მის გამო დაიწყევა ქუეყანაჲ,
Line of ed.: 41     
რაჲთა აღმოსცენდეს ეკალი და კუროჲსთავი. Ms. page: 207v   6.2 ამიერითგან მოსლვასა მას
Line of ed.: 42     
ნეტარისა მარიამისსა ეკალი იგი განიფხურა, ოფლი იგი განიჴოცა, ლეღჳ იგი
Line of ed.: 43     
დაიწყევა*, მიწაჲ იგი მარილ Page of sec. ed.: 330  იქმნა, წყევაჲ იგი დაემშჭუალა ძელსა მას ჯუარისასა,
Page of ed.: 310   Line of ed.: 1     
სამოთხჱ იგი ხარებულ არს ნეტართა წმიდათა, ხჱ იგი ცხორებისაჲ მოეცა
Line of ed.: 2     
საჭმლად მორწმუნეთა და ნების-მყოფელთა, ქალწულნი ნაყოფსა შესწირვენ,
Line of ed.: 3     
კარი განღებულ არს, გზაჲ განწმედილ არს, წყაროჲ აღმოეცა და ასუამს
Line of ed.: 4     
წყურიელთა, საქორწინე განღებულ არს, ჴარი იგი უსხი დაკლულ არს, სასუმელი
Line of ed.: 5     
ცხორებისაჲ განზავებულ არს, სიხარული მიფენილ არს, მოციქულნი იჩინებიან;
Line of ed.: 6     
ჩინებულნი მრავალ არიან. 6.3 ჩინებულნო, მზად იპყრენით თავნი თჳსნი,
Line of ed.: 7     
სიძე იგი ინაჴ-იდგამს! ნათელი გამობრწყინდა კეთილი და სამკაული შუენიერი,
Line of ed.: 8     
წარუვალი განუმზადებიეს, ქადაგი მოახლებულ არს და ღაღადებს, სამარენი
Line of ed.: 9     
აღეღებიან, დაფარულნი გამოჩნდებიან, მკუდარნი აღდგებიან, ნესტჳ იგი ჴმობს,
Line of ed.: 10     
ქნარისა მის ჴმაჲ ისმის, ცხოველნი ესე აღფრინდებიან მიგებებად უფლისა,
Line of ed.: 11     
მღჳძარენი ცათა შინა ასწრაფებენ, საყდარი საშჯელისაჲ აღმართებულ
Line of ed.: 12     
არს. რომელი-იგი დაშურა, უხარის, რომელი-იგი მოუძლურდა, ეშინის.
Line of ed.: 13     
6.4 ყრმანი მარჯუენით Page of sec. ed.: 331  კერძო მხიარულ არიედ, და რომელნი-იგი მარცხენით --
Line of ed.: 14     
იგლოვედ და ტირედ. რომელნი ბნელსა შინა სხენან, სულთ-ითქუმენ, რომელნი
Line of ed.: 15     
ნათელსა შინა არიან, მათ უხარის. მადლი გამოჩნდა, ჭეშმარიტებაჲ სუფევს;
Line of ed.: 16     
სინანული არა არს მას სოფელსა. ზაფხული მოგუეახლა, ზამთარი განგუეშორა.
Line of ed.: 17     
შაბათი იგი განსუენებისაჲ მოიწია, ნათელი სუფევს, საწერტელი სიკუდილისაჲ
Line of ed.: 18     
ივლტის. 6.5რომელი-იგი მჴნე იპოვა აღთქუმასა, იგი იხარებს, იშუებს და
Line of ed.: 19     
აქებს. რომელთა ცოლ არა ისუეს, [მღჳძარეთაგან ცისათა იმსახურნენ. და რომელთა
Line of ed.: 20     
ცოლ ისუეს*], ანუ თუ დედაკაცი ქმრის ვიდეს და ერწმუნნეს
Line of ed.: 21     
აღთქუმასა ურთიერთას, ზეცისასა მას გჳრგჳნსა ღირს-იქმნნენ; აღთქუმის
Line of ed.: 22     
მმარხველნი სახლსა მაღლისასა იხარებდენ. და ყოველთა მარტოდ მყოფთა
Line of ed.: 23     
ახაროს მხოლოდ-შობილმან, რომელი მოვიდა წიაღთაგან მამისათა. არა არს
Line of ed.: 24     
მუნ რჩევა Ms. page: 208r   მამაკაცისა და დედაკაცისა Page of sec. ed.: 332  და არცა მონისა და უფლისა, რამეთუ
Line of ed.: 25     
ყოველნი ნაშობ ღმრთის იყვნენ*. 6.6 და ყოველთა ქალწულთა წმიდათა,
Line of ed.: 26     
რომელთა დაუწინდნეს თავნი მათნი ქრისტესა, მუნ აღინთნენ სანთელნი თჳსნი
Line of ed.: 27     
და შევიდენ საქორწინესა მას სიძისა მის წინაშე. ყოველნი, რომელნი ერწმუნნეს
Line of ed.: 28     
ქრისტესა, შორს არიან იგინი წყევისა მისგან შჯულისაჲსა, და გარეშე
Line of ed.: 29     
არიან იგინი პატიჟისა მისგან ასულთა მათ ევაჲსთა; სალმობასა შობისასა შორს
Line of ed.: 30     
არიან, და ამის სოფლისა შვილებაჲ არად მიუთუალავს და არცა ზრუნვენ საცხორებელსა
Line of ed.: 31     
მათსა, არამედ ქრისტესა ერწმუნნიან აღთქუმითა მით. და რამეთუ
Line of ed.: 32     
არა ვიდიან ქმრის, ეხარის მათ სახელი უმეტჱს ძეთა და ასულთა*. 6.7 და
Line of ed.: 33     
გლოვისა მის წილ ასულთა ევაჲსთა უგალობედ ღმერთსა ფსალმუნითა და
Line of ed.: 34     
ქებითა*.

Line of ed.: 35        
ქორწილი ევაჲს ასულთაჲ შჳდ დღე, ხოლო წმიდათა ქალწულთაჲ --
Line of ed.: 36     
უკუნისამდე Page of sec. ed.: 333  ჟამთა. სამკაული ევაჲს ასულთაჲ მატყლისაჲ და მჩურისაჲ, რომელი
Line of ed.: 37     
განკფდის და წარჴდის, ხოლო მათი იგი სამოსელი არა განკფდეს უკუნისამდე.
Line of ed.: 38     
ასულთა ევაჲსთა სიკეთჱ სიბერემან დააჭნვის, ხოლო სიკეთჱ აღნათქუემის
Line of ed.: 39     
მმარხველთაჲ აღდგომისა ჟამთა განახლდეს და განბრწყინდეს.

Chapter: VII  
Page of ed.: 310  
Line of ed.: 40        
7.1 ქალწულო, რომელმან მიათხოვე თავი შენი ქრისტესა, ნუუკუე
Line of ed.: 41     
გეტყოდეს ვინმე და გრქუას: "მოვედ, იყავ ჩემ თანა და მმსახურებდ მე", შენ
Line of ed.: 42     
ესრე მიუგე მას: "კაცსა მეუფესა მითხოვილ ვარ მე, მას ვჰმსახურებ მე და
Line of ed.: 43     
მისცა ვეკრძალები: უკუეთუ დაუტევო იგი და მსახურებაჲ მისი, განრისხნეს
Page of ed.: 311   Line of ed.: 1     
ჩემ ზედა და დაწეროს წიგნი განსატევებელი და განმჴადოს სახლით ჩემით. და
Line of ed.: 2     
ვიდრე შენ ჩემგან განსუენებასა ეძიებდე და მე -- შენგან, ნუ უკუე ბრალეულ
Line of ed.: 3     
ვიპოვნეთ და წარვწყმიდოთ აღნათქუემი იგი ჩუენი სიქალწულე. 7.2 საყუარელო,
Line of ed.: 4     
ნუ შთაიგდებ ცეცხლსა წიაღთა შენთა, რაჲთა Page of sec. ed.: 334  არა შეიწუას სამოსელი იგი საქორწინე,
Line of ed.: 5     
არამედ შენ მარტოდ იყავ და ეკრძალე აღნათქუემსა მას შენსა. წინდსა
Line of ed.: 6     
და მეცა მარტოდ ვიყო და განვჰმზადოთ თავისა ჩუენისა ზეთი, რაჲთა შევიდეთ
Line of ed.: 7     
საქორწინესა მას ბრძენთა მათ თანა ქალწულთა, და არა დავეყენნეთ
Line of ed.: 8     
გარეშე სულელთა მათ თანა"*.

Chapter: VIII  
Page of ed.: 311  
Line of ed.: 9        
8.1 ისმინე შენ, საყუარელო, ესე, რომელსა Ms. page: 238v   მივსწერ შენდა, ვითარ
Line of ed.: 10     
ჰშუენის ყოფად აღნათქუემის აღმთქუმელთა და ქალწულთა წმიდათა: პირველი
Line of ed.: 11     
ესე, მტკიცედ პყრობად უღელი სარწმუნოვებისაჲ, რომელი მივწერე
Line of ed.: 12     
შენდა პირველსა მას წიგნსა. რაჲთა გულს-მოდგინე იყო თაყუანის-ცემასა, მარხვასა
Line of ed.: 13     
და სიყუარულსა ქრისტესსა; და იყო მშჳდ და მდაბალ და წრფელ სიტყჳთა
Line of ed.: 14     
და წმიდა გონებითა ყოველთა მიმართ კაცთა; 8.2 იყავნ სიტყუაჲ შენი Page of sec. ed.: 335  ზომით,
Line of ed.: 15     
და კარი შეაბ ბაგეთა შენთა სიტყუათათჳს ამაოთა; და ეკრძალე მაღლად სიცილსა;
Line of ed.: 16     
და ნუ გიყუარნ სამკაული სამოსელთაჲ, და ნუ იღუწი საჴმარსა შენსა,
Line of ed.: 17     
ვითარცა ცოლიერი, ანუ ვითარცა ქმრის ცოლი; ნუ ინაჴს-იდგამ ქორწილსა
Line of ed.: 18     
და ნუ-ცა გარდაერევი ღჳნოსა; 8.3 განიშორე შენგან გონებაჲ ამპარტავანი; და სიძეთა
Line of ed.: 19     
შემკულთა ნუ გწადინ ხილვაჲ; განიშორე შენგან ენაჲ მზაკუვარი და ბაგენი
Line of ed.: 20     
ცრუნი* და ნუ ძჳრსა იტყჳ კაცისათჳს და ნუ-ცა ჰამბავსა ცრუსა ერჩი, ვიდრე
Line of ed.: 21     
გამოძიებადმდე კეთილისა და ბოროტისა. ავასხო თუ, ნუ მოჰჴდი ვახშსა
Line of ed.: 22     
და აღნადგინებსა ანგაჰრებაჲ ნუ გიყუარნ. გიყუარდინ მიცემაჲ ვიდრე-ღა მოღებასა;
Line of ed.: 23     
8.4 ნუ ეკიცხევ კაცსა, რომელი მოიქცეს სინანულად და ნუ ჰბასრობ
Line of ed.: 24     
ძმასა, რომელი იმარხვიდეს, და ნუ-ცა არცხუენ, რომელი ვერ იმარხვიდეს. ადგილსა,
Line of ed.: 25     
რომელსა შეგიწყნარონ, ეკრძალე და სადა არა შეგიწყნარონ, გულისხმა-ყავ[...]
Line of ed.: 26     
თავისა Page of sec. ed.: 336  შენისაჲ. რაჟამს შეიწყნარნენ სიტყუანი შენნი, იტყოდე;
Line of ed.: 27     
უკუეთუ არა შეიწყნარნენ, დადუმენ. და მუცლისა თჳსისათჳს ნუ საკიცხელ ჰყოფ
Line of ed.: 28     
თავსა თჳსსა სახლითი-სახლად სლვითა. 8.5 რომელსა ეშინოდის ღმრთისა, მას განუცხადე
Line of ed.: 29     
ზრახვაჲ შენი და ბოროტისაგან დაიცევ თავი თჳსი. და იდუმალ
Line of ed.: 30     
ძჳრსა ნუ იტყჳ მოყუსისათჳს, და თუ მტერი შენი იყოს; და ესრჱთ დაშუერ,
Line of ed.: 31     
რაჲთა ყოვლად-ვე მოძულე არა გესუას. და თუ კეთილისა საქმისათჳს ვის-მე
Line of ed.: 32     
შურდეს, შენ უფროჲს და უმეტჱს დასძინე კეთილი. რაჟამს გაქუნდეს
Line of ed.: 33     
რაჲ, ეც გლახაკსა, მხიარულ იყავ; უკუეთუ არაჲ გაქუნდეს, ნუ შეჭუვნდები,
Line of ed.: 34     
გარნა Ms. page: 209r   ულოცევდ. 8.6 ხოლო კაცისა ძჳრის-მეტყუელისა თანა
Line of ed.: 35     
ნუ არნ ზრახვაჲ შენი; და კაცისა მაგინებელისა თანა ნუ-მცა იყოფვი, რაჲთა
Line of ed.: 36     
არა Page of sec. ed.: 337  ძჳრი თქუას უფლისა შენისათჳს. უცნებით ნუ სათნო-ეყოფვი მოყუასსა
Line of ed.: 37     
შენსა. ესე ყოველი შეჰგავს მარტოდ-მყოფთა და ქალწულთა, რომელთა აღიღეს
Line of ed.: 38     
უღელი იგი ზეცისაჲ აღთქუმით და ექმნეს მოწაფე ქრისტესა. ესრე
Line of ed.: 39     
შეჰგავს მათა, რაჲთა მოძღუარსა მას თჳსსა ქრისტესა ემსგავსნენ.

Chapter: IX  
Page of ed.: 311  
Line of ed.: 40        
9.1 აღჳღოთ ჩუენ-ცა, საყუარელნო, მსგავსებაჲ მაცხოვრისა ჩუენისაჲ, რამეთუ
Line of ed.: 41     
მდიდარ იყო და დაგლახაკნა, მაღალ არს და დაიმდაბლა თავი თჳსი. საყოფელი
Line of ed.: 42     
მისი მაღალთა შინა, და ქუეყანასა ზედა არა იპოვა ადგილი, სადა-მცა მიიდრიკა
Page of ed.: 312   Line of ed.: 1     
თავი*. ღრუბელთა ზედა მოსლვად არს; კიცუსა ზედა დაჯდა და შევიდა იერუსალჱმდ,
Line of ed.: 2     
და [რამეთუ*] ღმერთ არს და ძჱ ღმრთისაჲ, ხატი მონისაჲ თავს იდვა
Line of ed.: 3     
შემოსად; 9.2 და რამეთუ განსუენებაჲ იყო ყოველთა მაშურალთაჲ, თჳთ დაშურა*,
Line of ed.: 4     
რაჲთა ყოველთა განგჳსუენოს. და რამეთუ წყაროჲ Page of sec. ed.: 338  იყო, ასუა ყოველთა
Line of ed.: 5     
წყურიელთა, მოეწყურა და ითხოვა სასუმელი. და რამეთუ თჳთ სავსებაჲ იყო, განაძღო
Line of ed.: 6     
მშიერებაჲ ჩუენი და თჳთ მოემშია. განვიდა უდაბნოდ და გამოიცადა. რამეთუ მღჳძარე
Line of ed.: 7     
იყო და არა დაიძინა*, დაიძინა ნავსა შინა შორის ზღუასა*. და
Line of ed.: 8     
რამეთუ ჰმსახურებენ მას მღჳძარენი ცათა შინა, საყდართა ზედა მამისათა მჯდომარემან
Line of ed.: 9     
თჳთ ჰმსახურა კაცთა ჴელითა თჳსითა. 9.3 და რამეთუ მკურნალ იყო ყოველთა
Line of ed.: 10     
სნეულთაჲ, დამშჭუალნეს ჴელთა მისთა სამშჭუალნი*. და რამეთუ კეთილსა
Line of ed.: 11     
მიჰფენდა პირითა თჳსითა ყოველთა მიმართ, აჭამეს მას ნავღელი*. და
Line of ed.: 12     
რამეთუ არავის რაჲ ავნო, გუემეს იგი და აყუედრებდეს მას. და რამეთუ განმაცხოველებელ
Line of ed.: 13     
იყო იგი ყოველთა მკუდართაჲ, მისცა თავი თჳსი სიკუდილსა
Line of ed.: 14     
ჯუარითა*.

Chapter: X  
Page of ed.: 312  
Line of ed.: 15        
10.1 ესე ყოველი სიმდაბლჱ გჳჩუენა მაცხოვარმან. ამიერითგან Page of sec. ed.: 339  ჩუენ-ცა
Line of ed.: 16     
დავიმდაბლნეთ თავნი ჩუენნი, ძმანო. უფალი ჩუენი რაჟამს მოვიდა თჳსსა მას
Line of ed.: 17     
ბუნებასა გარეშე და ჩუენითა ამით ბუნებითა შემოსილ იქცეოდა ჩუენ თანა.
Line of ed.: 18     
ვდგეთ და ველოდით ბუნებასა მას მისსა ბუნებითა ამით ჩუენითა, Ms. page: 209v   რაჲთა
Line of ed.: 19     
დღესა მას განკითხვისასა ზიარ-მყვნეს ჩუენ ბუნებასა მას მისსა. მიიღო
Line of ed.: 20     
უფალმან ჩუენმან წინდი თჳსი და აღმაღლდა. იგი, რომელ არაჲთ ნაკლულევან
Line of ed.: 21     
იყო, ჩუენისა სავსებისათჳს ესე ყო. 10.2 ჩუენი ესე იყო-ვე მისი, ხოლო მისი იგი
Line of ed.: 22     
ვინაჲ ჩუენდა? სარწმუნო არს სიტყუაჲ ესე, რომელ აღმითქუა ჩუენ: "სადა
Line of ed.: 23     
მე ვიყო, მუნ-ცა თქუენ ჩემ თანა"*. იგი, რომელ ჩუენგან მიიღო, დიდებითა
Line of ed.: 24     
და პატივითა არს მის თანა. და მისი იგი, რომელ არს ჩუენ თანა, უფროჲს
Line of ed.: 25     
გჳღირს დიდებითა და პატივითა პყრობად. ჩუენი იგი პატიოსნად არს მის თანა,
Line of ed.: 26     
მისებრ მისი იგი-ცა პატიოსნად ვიპყრათ ჩუენ თანა. 10.3 უკუეთუ დიდებულ
Line of ed.: 27     
ვყოთ მისი იგი ჩუენ თანა, მოგუეგებვოდის Page of sec. ed.: 340  ჩუენითა მით და მიგჳზიდნეს თავისა
Line of ed.: 28     
თჳსისა თანა უკუეთუ შეურაცხ-ვყოთ მისი იგი, მიიღოს ჩუენგან თჳსი იგი.
Line of ed.: 29     
და თუ უდებ-ვყოთ წინდი იგი მისი, რომელ აღგჳთქუა, მას-ცა განგუაშორნეს
Line of ed.: 30     
ჩუენ. ვეკრძალნეთ ძესა მას მეუფისასა, რომელ ჩუენ თანა არს, რამეთუ ჩუენი-ცა
Line of ed.: 31     
წინდი მის თანა არს რომელმან თავ-უყოს ძესა მას მეუფისასა,
Line of ed.: 32     
მეუფისა მისგან პოვოს პატივი. ჩუენი იგი პატიოსნად ზის
Line of ed.: 33     
მის თანა. შარავა[ნ]დი დაადგა მას და დასუა მარჯულ მისა. 10.4 და ჩუენ, რამეთუ
Line of ed.: 34     
გლახაკ და მიწა ვართ, რაჲ მივაგოთ ძესა მას მეუფისასა? არარაჲ უჴმს მას
Line of ed.: 35     
ჩუენგან, გარნა ესე, რაჲთა წმიდად ვიპყრათ ტაძარი ესე, რაჲთა რაჟამს აღესრულნენ
Line of ed.: 36     
ჟამნი და მიგჳყვანნეს მამისა, პირ-მხიარულნი მადლითა Page of sec. ed.: 341  სავსენი დავდგეთ
Line of ed.: 37     
წინაშე მისა. რაჟამს მოვიდა, ჩუენი არარაჲ იყო მის თანა, გარნა ჩუენი
Line of ed.: 38     
ესე შეიმოსა. 10.5 ჟამსა მას, რაჟამს ახარა გაბრიელ ნეტარსა მარიამს, რომლისაგან
Line of ed.: 39     
იშვა უფალი, სიტყუაჲ მაღლით მოიღო და მოვიდა, და სიტყუაჲ იგი
Line of ed.: 40     
ჴორციელ იქმნა და დაემკჳდრა ჩუენ შორის. და რაჟამს აღმაღლდა მომავლინებელისა
Line of ed.: 41     
თჳსისა, აღიხუნა ჴორცნი იგი, რომელ მიერ არარაჲ მოაქუნდეს,
Line of ed.: 42     
ვითარცა მოციქული იგი იტყჳს: "ვითარცა მივიდა მამისა თჳსისა, აღგუამაღლნა
Page of ed.: 313   Line of ed.: 1     
და დამსხნა ჩუენ ცათა შინა* და მოგჳვლინა ჩუენ სული წმიდაჲ და
Line of ed.: 2     
თქუა: "მიიღეთ სული წმიდაჲ და მე თქუენ თანა ვარ მიაღსასრულადმდე
Line of ed.: 3     
სოფლისა"*. 10.6 ქრისტე არს მარჯულ მამისა; ქრისტე არს შორის კაცთა; შემძლებელ
Line of ed.: 4     
არს ზესკნელთა და ქუესკნელთა; სიბრძნჱ არს მამისაჲ და მრავალთა
Line of ed.: 5     
შორის დამკჳ\დრებულ Ms. page: 210r   არს. ერთ არს და მრავალთა მორწმუნეთა თანა
Line of ed.: 6     
იპოვების სავსებით; და Page of sec. ed.: 342  არა დააკლდა, ვითარცა წერილ არს: "განუყო იგი შორის
Line of ed.: 7     
მრავალთა"*. [დაღათუ შორის მრავალთა*] განყოფილ არს, მით-ცა
Line of ed.: 8     
მარჯულ მამისა ზის და რამეთუ მარჯულ მამისა ზის, ჩუენ მის თანა ვართ
Line of ed.: 9     
და იგი ჩუენ თანა, ვითარცა თქუა: "თქუენ ჩემ თანა და მე თქუენ შორის"*.
Line of ed.: 10     
და მერმე თქუა: "მე და მამაჲ ჩემი ერთ ვართ"*.

Chapter: XI  
Page of ed.: 313  
Line of ed.: 11        
11.1 უკუეთუ გონებაჲ ვისი-მე უძლურ არს ცნობისაგან, დაადგებოდის და აცილობდეს
Line of ed.: 12     
სიტყუასა ამას და თქუას, ვითარმედ: "ერთ არს ქრისტე და ერთ არს
Line of ed.: 13     
მამაჲ მისი. და ვითარ დაიმკჳდროს მამამან და ძემან კაცისა მორწმუნისა თანა?
Line of ed.: 14     
შენ, მორწმუნეო, მიუგე: სახელი სამებისაჲ თითოვეულად, ხოლო სწორებაჲ
Line of ed.: 15     
სამებისაჲ: ერთი ბუნებაჲ, ერთი ღმრთეებაჲ, ერთი არსებაჲ, ერთი ძალი,
Line of ed.: 16     
ერთობით ყოველთა მორწმუნეთა კაცთა თანა. არა მრავალნი ღმერთნი არიან
Line of ed.: 17     
და არცა ურიცხუნი ქრისტენი, არამედ სამი სახელი: მამაჲ და ძჱ Page of sec. ed.: 343  და სული
Line of ed.: 18     
წმიდაჲ. ერთი ღმერთი ყოველთა ზედა უკუნისამდე, ამენ.

Line of ed.: 19        
11.2 ისმინე შენ, საყუარელო, ვითარ გულისხმის-საყოფელ არს სიტყუაჲ
Line of ed.: 20     
გამოჩინებულთაგან.

Line of ed.: 21        
საცნაურ არს ყოველი დაბადებული, ხოლო დამბადებელისა არსებაჲ ვერვინ
Line of ed.: 22     
თქუას და ვერცა გამოძიებად შემძლებელ არს.

Line of ed.: 23        
ყოველთა წინაშე ჩას, რამეთუ მზისთუალი ცათა შინა არს და ნათელი
Line of ed.: 24     
მისი ქუეყანასა ზედა მიფენილ არს და მისგან შევალნ კართა მრავალთა სახლისათა
Line of ed.: 25     
და მრავალთა ტაძრისა სარკუმელთა შედგების. და სადა-ცა მივალნ
Line of ed.: 26     
მბრწყინვალებაჲ მისი, მზე ითქუმის. დაღათუ კაცისა ნებისა ოდენი არნ და რომელთა-ვე
Line of ed.: 27     
ნაპრალთა შესრულ არნ, მზედ-ვე იწოდებინ. და მზისთუალი ცათა
Line of ed.: 28     
შინა არნ და არა მოაკლდის. და მრავალ მზისთუალ არა ითქუმის. 11.3 და წყალნი
Line of ed.: 29     
ზღჳსანი მრავალ არიან და ჭაშაკი ერთი-ღა [თუ*] აღმოიღო ზღჳსაგან,
Line of ed.: 30     
წყალი-ვე იწოდების და [თუ*] ათასნი ჭურჭელნი აღავსნე, Page of sec. ed.: 344  იგი-ვე იწოდების
Line of ed.: 31     
და ზღჳსაგან არაჲ მიაკლდებინ*]. ეგრე-ვე სახედ [ცეცხლისაგან
Line of ed.: 32     
სანთელი აღანთო და*] ცეცხლსა მას არაჲ-ვე მოაკლდის. და თუ
Line of ed.: 33     
საგზებელად იღო მისგანი, იგი ეგრე-ვე ჰგიეს. და თუ მიწაჲ ქუეყანისაგან აღიღო,
Line of ed.: 34     
სახელი ვერ შეუცვალო. Ms. page: 210v   11.4 ეგრე სახედ-ცა ღმერთი და ძჱ მისი მხოლოდ-შობილი
Line of ed.: 35     
და სული მისი წმიდაჲ მრავალთა მორწმუნეთა კაცთა თანა არს
Line of ed.: 36     
და იგი ღმრთეებასა-ვე თჳსსა ჰგიეს. უკუეთუ მზისთუალსა არა მოაკლდის, რაჟამს
Line of ed.: 37     
მიეფინის ქუეყანასა ზედა, უკუეთუ ესე ესრჱთ არს, უფროჲს ძლიერ
Line of ed.: 38     
არს ძალი ღმრთისაჲ.

Chapter: XII  
Page of ed.: 313  
Line of ed.: 39        
12.1 მერმე მიგაჴსენო შენ, საყუარელო, წერილთაჲ მათ. ჟამსა, რომელსა დამძიმდა
Line of ed.: 40     
მოსე სიბერითა მით და ვერ უძღოდა ერსა მას, ჰრქუა მას უფალმან:
Line of ed.: 41     
"მოვიღო სულისა მაგისგან შენისა, რომელ შენ თანა არს, და მივჰფინო სამეოც
Line of ed.: 42     
და ათთა ზედა მოხუცებულთა* და მოიღო სულისა მისგან მოსესისა
Page of ed.: 314   Line of ed.: 1     
და აღავსნა მისგან სამეოცდაათნი Page of sec. ed.: 345  კაცნი და მოსეს არაჲ დააკლდა, და არცა
Line of ed.: 2     
სული იგი წმიდაჲ, რომელ მის თანა იყო, და-რაჲ-მცირდა.

Line of ed.: 3        
12.2 და იტყჳს ნეტარი იგი მოციქული: "განუყო ღმერთმან სულისა მისგან
Line of ed.: 4     
ქრისტესისა და მიჰფინა წინაჲსწარმეტყუელთა ზედა"* და ქრისტე იგი-ვე
Line of ed.: 5     
ჰგიეს, რამეთუ არა ზომით მისცა მამამან სული იგი თჳსი ამით ცან, საყუარელო,
Line of ed.: 6     
ვითარმედ ქრისტე მრავალთა თანა დამკჳდრებულ არს, 12.3 მრავალთა შორის
Line of ed.: 7     
განყოფილ არს და მამისა თანა სავსებით არს. მრავალთა წინაჲსწარმეტყუელთა
Line of ed.: 8     
მოიღეს სულისაგან მისისა, ვითარცა შეუძლეს და მერმე სულისა მისისაგან
Line of ed.: 9     
მიფენილ არს ყოველსა ზედა ჴორციელსა. და წინაჲსწარმეტყუელებენ ძენი
Line of ed.: 10     
მათნი და ასულნი მათნი, მოხუცებულნი და ჭაპუკნი მათნი, მონანი და მჴევალნი
Line of ed.: 11     
და ქრისტე ჩუენ თანა არს, და ქრისტე ცათა შინა, მარჯულ მამისა მისისა
Line of ed.: 12     
თანა არს. Page of sec. ed.: 346  12.4 და ქრისტემან არა თუ ზომით მოიღო სული იგი, არამედ მამამან
Line of ed.: 13     
შეიყუარა იგი და ყოველი-ვე მისცა ჴელთა მისთა. [რამეთუ იტყჳს იოვანე: "არა
Line of ed.: 14     
თუ ზომით მისცა მამამან სული ძესა თჳსსა, არამედ შეიყუარა იგი და მისცა*
Line of ed.: 15     
ყოველი-ვე"*]; 12.5 და თჳთ უფალი იტყჳს: "ყოველივე მოცემულ
Line of ed.: 16     
არს ჩემდა მამისა მიერ ჩემისა"*. და მერმე თქუა: "მამაჲ არავის
Line of ed.: 17     
შჯის, არამედ ყოველი საშჯელი მისცა ძესა თჳსსა"*. და მოციქული
Line of ed.: 18     
იტყჳს: "ყოველივე დაემორჩილოს ქრისტესა, გარნა მამაჲ, რომელმან დაამორჩილა
Line of ed.: 19     
მას ყოველი. და იყავნ ღმერთი ყოვლითა ყოველსა შინა და ყოველსა
Line of ed.: 20     
კაცსა ზედა"*.
Chapter: XIII  
Page of ed.: 314  
Line of ed.: 20           
13.1 იოვანესთჳს წამებს უფალი ჩუენი და იტყჳს: "უფროჲს არს
Line of ed.: 21     
იოვანე ყოველთა წინაჲსწარმეტყუელთა"*: ხოლო ზომით-ვე მიიღო სული იგი,
Line of ed.: 22     
Ms. page: 211r   მით-ვე ზომითა მიიღო ელია Page of sec. ed.: 347  სული იგი, ეგრე-ცა იოვანეს იგი-ვე სული
Line of ed.: 23     
აქუნდა. ელიას მიმოდაიტაცებდა სული იგი სადა-მე მთათა, სადა-მე უდაბნოთა,
Line of ed.: 24     
სადა-მე ქუაბთა. ელიას მფრინველნი ზრდიდეს და იოვანე ფრთოვანსა მკალსა
Line of ed.: 25     
ჭამდა. ელიას ხალენისა სარტყელი ერტყა და იოვანეს -- ტყავისაჲ. 13.2 ელიას
Line of ed.: 26     
იეზაბელ სდევნიდა და იოვანეს -- ჰეროდია. ელია აქაბს ამხილებდა და იოვანე
Line of ed.: 27     
-- ჰეროდეს. ელია განაპო და განყო იორდანე, და იოვანე განაღო ემბაზი
Line of ed.: 28     
ნათლის-ცემისაჲ. ელიას სული იგი მრჩობლად დაადგრა თავსა ზედა ელისესსა.
Line of ed.: 29     
და იოვანეს ჴელი იგი, რაჟამს მიიწია თავსა მას ზედა მჴსნელისა ჩუენისასა, მისი
Line of ed.: 30     
იგი-ვე სული მას ზედა განუზომელად მიიწია. ელიას განეხუნეს ცანი და
Line of ed.: 31     
აღჴდა, და იოვანე იხილნა ცანი განხუმულნი და სული ღმრთისაჲ გარდამომავალი
Line of ed.: 32     
და დადგრომილი თავსა ზედა მჴსნელისა ჩუენისასა. 13.3 ელისე მრჩობლი სული
Line of ed.: 33     
მოიღო ელიაჲსგან, ხოლო უფლისა ზედა განუზომელად ნათლის-ღებასა Page of sec. ed.: 348  ზეგარდამო.
Line of ed.: 34     
ელისე მოიღო ხალენი იგი ელიაჲსი და უფალმან ჩუენმან თავს-იდვა
Line of ed.: 35     
ჴელი იგი მღდელთ-მოძღურისაჲ მის. ელისე დაატკბო წყალი იგი მწარე, ხოლო
Line of ed.: 36     
უფალმან ჩუენმან გარდააქცია წყალი იგი ღჳნოდ. ელისე განაძღო ერთითა ჴუეზითა
Line of ed.: 37     
ასი კაცი, ხოლო უფალმან ჩუენმან ხუთითა ჴუეზითა ხუთ ათასნი განაძღნა,
Line of ed.: 38     
თჳნიერ დედებისა და ყრმებისა. [ელისე განწმიდა ნემან განბოროტებული.
Line of ed.: 39     
ხოლო უფალმან ჩუენმან -- ათნი იგი კაცნი*]. ელისე დაწყევა ყრმები
Line of ed.: 40     
იგი და შეჭამეს დათუთა, ხოლო უფალმან ჩუენმან აკურთხა ყრმები იგი. 13.4 ელისეს
Line of ed.: 41     
აყუედრებდეს ყრმები იგი, ხოლო უფალსა ჩუენსა აქებდეს და აკურთხევდეს.
Line of ed.: 42     
ელისე დაწყევა გეეზი, ხოლო უფალმან ჩუენმან დაწყევა იუდა და
Line of ed.: 43     
აკურთხნა მოციქულნი. ელისე ერთი მკუდარი აღადგინა, ხოლო უფალმან ჩუენმან
Page of ed.: 315   Line of ed.: 1     
მრავალნი მკუდარნი აღადგინნა. ელისე დავარდა ყრმასა მას ზედა მკუდარსა
Line of ed.: 2     
და აღადგინა, ხოლო უფალი ჩუენი შთაჴდა Page of sec. ed.: 349  სამარესა და მრავალნი აცხოვნნა
Line of ed.: 3     
და აღადგინნა. აწ მრავალნი სასწაულნი არიან, რომელნი ქმნნა სულმან
Line of ed.: 4     
ქრისტესმან ჴელითა წინაჲსწარმეტყუელთა Ms. page: 211v   და მოციქულთაჲთა.

Chapter: XIV  
Page of ed.: 315  
Line of ed.: 5        
14.1 ამისთჳს, ძმანო ჩემნო, ჩუენ-ცა, რომელთა მოვიღეთ სული იგი ქრისტესი
Line of ed.: 6     
და ქრისტემან დაიმკჳდრა ჩუენ თანა, ვითარცა წერილ არს, რომელმან თქუა
Line of ed.: 7     
სულმან წმიდამან პირითა წინაჲსწარმეტყუელთაჲთა: "დავემკჳდრო მე მათ თანა
Line of ed.: 8     
და ვიყო მე მათ შორის"*. ამიერითგან განუმზადოთ ტაძარი ესე სულსა
Line of ed.: 9     
მას ქრისტესსა და ნუ-მცა შევაჭუვნებთ მას, რაჲთა არა წარვიდეს ჩუენგან.
Line of ed.: 10     
14.2 მოვიჴსენოთ, ვითარ-იგი გუამცნებს ჩუენ მოციქული და იტყჳს: "ნუ შეაწუხებთ
Line of ed.: 11     
სულსა წმიდასა ღმრთისასა, რომლითა ნათელ-იღეთ დღესა მას გამოჴსნისა
Line of ed.: 12     
თქუენისასა"*. რამეთუ ნათლის-ღებითა ამით მოვიღებთ სულსა მას ქრისტესსა.
Line of ed.: 13     
რამეთუ რაჟამს მოჰხადიან მღდელთა სულსა მას წმიდასა, რაჟამს დგანედ
Line of ed.: 14     
ემბაზსა მას Page of sec. ed.: 350  თანა, განახუნის ცანი და გარდამოჴდის და დაადგრის წყალსა
Line of ed.: 15     
მას ზედა ემბაზისასა. 14.3 ყოველთა ნაშობთა კაცთაგან შორს არს სული წმიდაჲ,
Line of ed.: 16     
გარნა რაჟამს შთაჴდის კაცი იგი ემბაზსა მას ნათლის-ღებისასა, მას ჟამსა შევიდის
Line of ed.: 17     
სული იგი წმიდაჲ კაცსა მას და არნ მის თანა. შობასა მას პირველსა შუმინვითა
Line of ed.: 18     
ცხოველითა შეიქმნის კაცი იგი მუცელსა მას შინა დედისა თჳსისასა და
Line of ed.: 19     
შემდგომად მოკუდავ არს. [ხოლო მეორჱ იგი შობაჲ ემბაზითა მით, ნათლის-ღებითა
Line of ed.: 20     
უკუდავ არნ.*] რამეთუ სული ღმრთისაჲ მიიღის კაცმან მან ემბაზსა
Line of ed.: 21     
მას შინა, რომელ არს უკუდავ. 14.4 და რაჟამს მოკუდის კაცი, დაეფლის ქუეყანასა
Line of ed.: 22     
ბუნსა თჳსსა და ცნობაჲ მიეღის მისგან და სული იგი წმიდაჲ, რომელ არნ
Line of ed.: 23     
მის თანა, ავიდის ქრისტესა. ამას ორსა ნეტარი იგი მოციქული გჳჩუენებს და
Line of ed.: 24     
იტყჳს: "დაეფლვის ჴორცი მშუმინვიერი და აღდგების ჴორცი სულიერი"*; და
Line of ed.: 25     
სული იგი მიიქცის მუნ-ვე ქრისტესა. მერმე Page of sec. ed.: 351  იტყჳს მოციქული: "რაჟამს განვიდეთ
Line of ed.: 26     
ჴორცთა ამათგან. უფლისა ჩუენისა მივიდეს სული იგი"* 14.5 და სული იგი
Line of ed.: 27     
მშუმინვიერი ქუეყანასა ზედა დაშთის, და გულისხმის-ყოფაჲ მიეღის მისგან.

Line of ed.: 28        
ხოლო რომელმან დაიმარხოს სული იგი ქრისტესი სიწმიდით, ვითარცა შევიდის
Line of ed.: 29     
წინაშე ქრისტესა, ესრე თქჳს: "ჴორცსა მას, რომელსა მე შევედ, შემემოსა
Line of ed.: 30     
წყლისა მისგან ემბაზისა, წმიდად დამმარხა მე". მაშინ აწჳის სულმან
Line of ed.: 31     
მან წმიდამან ქრისტესა, რაჲთა აღდგომასა მას ჴორცთა მისთასა უფროჲსი ძალი
Line of ed.: 32     
და დიდებაჲ მიიღოს Ms. page: 212r   ჴორცითა თჳსითა. 14.6 ხოლო კაცმან მან, რომელმან
Line of ed.: 33     
მიიღოს სული იგი წმიდაჲ წყლისა მისგან ემბაზისაჲსა და შეაწუხოს იგი,
Line of ed.: 34     
განვიდის და წარვიდის მისგან, ვიდრე არღა მომკუდარ არნ კაცი იგი, და მივიდის
Line of ed.: 35     
ბუნად თჳსა ქრისტესა, და იდრტჳნის წინაშე ქრისტესა კაცისა მისთჳს.
Line of ed.: 36     
რომელმან შეაწუხა იგი. 14.7 და რაჟამს იყოს აღსასრული Page of sec. ed.: 352  ჟამთაჲ და მოიწიოს ჟამი
Line of ed.: 37     
აღდგომისაჲ, მოვიდეს სული იგი ძალითა ძლიერითა და დადგეს სამარესა
Line of ed.: 38     
მას ზედა, რომელსა დამარხულ არნ კაცი იგი [მართალი, რომელსა დაუმარხავნ
Line of ed.: 39     
სული იგი*] წმიდაჲ სიწმიდით, ეკრძალებინ ჴმასა მას ზეგარდამოსა. 14.8 და
Line of ed.: 40     
[ვითარცა*] განახუნიან მღჳძარეთა ბჭენი ზეცისანი წინაშე მეუფისა მის,
Line of ed.: 41     
მაშინ-ღა ნესტჳ იგი ოხრინ და ქნარი იგი ჴმობნ და ესმის სულსა მას ჴმაჲ იგი.
Line of ed.: 42     
და ადრე-ადრე მივიდის და აღაღის სამარესა მას და აღადგინნის ჴორცნი იგი
Page of ed.: 316   Line of ed.: 1     
თჳსნი დაფარულნი, და შთაეცჳს დიდებაჲ იგი მას, რომელ გამოსრულ არნ მისგან
Line of ed.: 2     
და შინაგან ექმნის სული იგი ჴორცთა მათ, რომელ აღადგინნა.

Line of ed.: 3        
და დიდებაჲ იგი სამკაულ-ექმნის გარეშე და მხიარულად დიდებითა წარდგ[ის]
Line of ed.: 4     
იგი წინაშე ქრისტესა. 14.9 და იქმნის კაცი იგი ყოვლად სულ და წარწყმიდის
Line of ed.: 5     
სიკუდილი იგი ცხოველებისა მისგან სულისაჲსა. და Page of sec. ed.: 353  აღფრინდის სულითა
Line of ed.: 6     
მით მიგებებად მეუფისა. და შეიწყნაროს იგი მეუფემან მან სიხარულით. და
Line of ed.: 7     
მადლიერ არნ ქრისტე ჴორცთა მათ სიწმიდის-მმარხველთა.

Chapter: XV  
Page of ed.: 316  
Line of ed.: 8        
15.1 აწ, საყუარელნო, ესე სული წმიდაჲ, რომელი მიიღეს წინაჲსწარმეტყუელთა
Line of ed.: 9     
და ჩუენ-ცა, არა ყოველსა ჟამსა ჩუენ თანა არნ, და არნ ჟამი, რაჟამს
Line of ed.: 10     
მივიდის მომავლინებელისა თჳსისა. 15.2 ისმინე, საყუარელო, რომელ თქუა უფალმან
Line of ed.: 11     
ჩუენმან: "ნუ შეურაცხ-ჰყოფთ ერთსა მცირეთაგანსა, რომელსა ვჰრწმენე
Line of ed.: 12     
მე, რამეთუ ანგელოზნი მათნი მარადის ჰხედვენ ცათა შინა პირსა მამისა ჩემისასა"*.

Line of ed.: 13        
15.3 ესე-ვე სული მივიდის და დადგის წინაშე ღმრთისა, და ანგელოზთა იხილიან
Line of ed.: 14     
პირი მისი. ხოლო რომელმან შეაგინის ტაძარი იგი, რომელსა შინა დამკჳდრებულ
Line of ed.: 15     
არნ, იდრტჳნის წინაშე ღმრთისა.

Chapter: XVI  
Page of ed.: 316  
Line of ed.: 16        
16.1 და მე მოგაჴსენო შენ, საყუარელო, წიგნთაგან, რამეთუ სული არა თუ კაცის
Line of ed.: 17     
მის თანა არნ, რომლისაჲ Page of sec. ed.: 354  არნ ესრეთ. Ms. page: 212v   წერილ არს საულისთჳს: "აღმაღლდა
Line of ed.: 18     
მისგან სული იგი წმიდაჲ"*, რომელ მოვიდა მისა ჟამსა მას ცხებისასა,
Line of ed.: 19     
რამეთუ შეაწუხა იგი საულ. და მიუვლინა მას ღმერთმან მის წილ სული
Line of ed.: 20     
უკეთური. და ვითარცა აურვებნ მას სული იგი უკეთური, მოიღის დავით ქნარი
Line of ed.: 21     
იგი მის წინაშე და გალობნ, და მეყს მოიწიის სული იგი წმიდაჲ, რომელ
Line of ed.: 22     
მოიღო დავით ჟამსა მას ცხებისასა, და ივლტინ სული იგი უკეთური პირისაგან
Line of ed.: 23     
მისისა, რომელი აურვებნ საულს. 16.2 და არნ ჟამი, დავითისგანცა წარვიდის
Line of ed.: 24     
სული იგი წმიდაჲ და დავით მოიღის ქნარი იგი და იწყის გალობად, და მოვიდის
Line of ed.: 25     
და დაადგრის მის ზედა სული იგი წმიდაჲ.

Line of ed.: 26        
უკუეთუ-მცა იყოფვოდა მარადის მის თანა სული იგი წმიდაჲ,
Line of ed.: 27     
არა-მცა ცთომილ იყო იგი ურიაჲს ცოლისა თანა. ხოლო ჟამსა, რომელსა
Line of ed.: 28     
თავყუანის-სცემნ დავით და აღიარებნ შეცოდებათა თჳსთა Page of sec. ed.: 355  წინაშე
Line of ed.: 29     
ღმრთისა, ესრჱთ თქჳს: "გული წმიდაჲ დაჰბადე ჩემ თანა, ღმერთი, და
Line of ed.: 30     
სულსა წმიდასა შენსა ნუ მიმიღებ ჩემგან. მომეც მე სიხარული მაცხოვარებითა
Line of ed.: 31     
შენისაჲ და სულითა ჴელმწიფებისა შენისაჲთა დამამტკიცე მე"*. 16.3 და
Line of ed.: 32     
ელისჱსთჳს ესრეთ წერილ არს: ვიდრე არა მოვიდა მისა ქნარითა მით მგალობელი
Line of ed.: 33     
იგი და არარაჲ აუწყა მას სულმან წმიდამან; ვითარცა გალობდა ქნარითა
Line of ed.: 34     
მით, მაშინ-ღა მოვიდა მისა სული იგი წმიდაჲ, იწყო წინაჲსწარმეტყუელებად
Line of ed.: 35     
და თქუა: "ესრეთ იტყჳს უფალი: არა იყოს ქარი და არცა იხილოთ წჳმაჲ,
Line of ed.: 36     
და ველსა ამას გუბები აღივსოს წყლითა"*.

Line of ed.: 37        
და მერმე დედაკაცი იგი სომანიტელი რაჟამს მოვიდა ელისჱსა, ძისა მისთჳს
Line of ed.: 38     
თჳსისა მომკუდრისა, ელისე ესრე თქუა: "და უფალმან დაფარა ჩემგან
Line of ed.: 39     
და არა გამომიცხადა"*. 16.4 და მერმე, რაჟამს მიავლინა მეფემან ისრაჱლისამან
Line of ed.: 40     
რაჲთა-მცა მოკლა იგი, უთხრა მას სულმან წმიდამან, ვიდრე არღა მოსრულ იყო
Line of ed.: 41     
Ms. page: 213r   მოციქული იგი მისა. და თქუა ელისე: "აჰა Page of sec. ed.: 356  ესერა მოავლინა ძემან
Line of ed.: 42     
მან უშჯულომან აღებად თავისა ჩემისა"*. და მერმე აუწყა სავსებისა მისთჳს,
Page of ed.: 317   Line of ed.: 1     
რომელ ყოფად იყო სამარია ქალაქსა შემდგომად დღისა მის. ესრე-ცა აუწყა
Line of ed.: 2     
მას სულმან წმიდამან გ[ე]ეზისთჳს, ვითარმედ მიიპარა ვეცხლი იგი და დამალა.

Chapter: XVII  
Page of ed.: 317  
Line of ed.: 3        
17.1 ამისთჳს, საყუარელნო, რაჟამს იცვალის სული იგი წმიდაჲ კაცისა მისგან,
Line of ed.: 4     
რომლისა თანა მყოფ არნ, ვიდრე მოსლვადმდე მის კაცისა, ჰბრძავნ მას სული
Line of ed.: 5     
იგი უკეთური ეშმაკი, რაჲთა-მცა აცთუნა იგი, და რაჟამს პოვის კაცი იგი უდებად.
Line of ed.: 6     
რამეთუ ვიდრე არნ-ღა სული იგი წმიდაჲ კაცისა მის თანა, ეშინინ სულსა
Line of ed.: 7     
მას უკეთურსა მიახლებად მისა.

Line of ed.: 8        
17.2 იხილე, საყუარელო, რამეთუ უფალი ჩუენი, რომელი მის-ვე სულისაგან
Line of ed.: 9     
შობილ არს, არა გამოიცადა Page of sec. ed.: 357  ეშმაკისაგან. ხოლო რაჟამს გარდამოჴდა სული
Line of ed.: 10     
წმიდაჲ მის ზედა ნათლის-ღებასა მას ზედა ემბაზსა წმიდასა იორდანესა, შემდგომად
Line of ed.: 11     
აღიყვანა იგი სულმან მან უკეთურმან მთასა მას და გამოსცდიდა იგი
Line of ed.: 12     
მას. 17.3 ესე ზაკულებანი არიან მჴდომისანი. ხოლო შენ, საყუარელო, რაჟამს აგრძნე
Line of ed.: 13     
ბრძოლაჲ იგი მისი და სულითა არა აღსდუღნე და გონებაჲ შენი ზრუნვასა
Line of ed.: 14     
ამის სოფლისასა მოჰხჳო, გულისხმა-ყავ, რამეთუ სული იგი ღმრთისაჲ განშოვრებულ
Line of ed.: 15     
არს შენგან. ხოლო შენ აღდეგ და თაყუანის-სცემდ და ილოცევდ,
Line of ed.: 16     
და მოვიდეს შენდა-ვე სული იგი წმიდაჲ მცველი შენი და არა გერეოდის შენ
Line of ed.: 17     
მჴდომი იგი შენი, 17.4 რამეთუ მპარავმან კედელი ვერ დათხარის, ვიდრე მამასახლისი
Line of ed.: 18     
იგი შინა არნ და მღჳძარე არნ*. ხოლო რაჟამს არა შინა იპოვის, ანუ თუ
Line of ed.: 19     
სძინავნ. ეგრე სახედ-ცა ეშმაკი ვერ ეუფლის ტაძარსა მას ქრისტესსა
Line of ed.: 20     
ჴორცთა ამათ ჩუენთა, არა თუ სული იგი ქრისტესი იცვალის ჩუენგან. Page of sec. ed.: 358  17.5 უწყებით
Line of ed.: 21     
უწყინ მპარავმან მან მამასახლისისაჲ მის, შინა არნ ანუ არა, არამედ წინა-ვე
Line of ed.: 22     
Ms. page: 213v   იმსტრობნ და ისმენნ. უკუეთუ ესმინ ჴმაჲ მამასახლისისაჲ მის,
Line of ed.: 23     
ვითარ-იგი ამცნებნ სახლეულთა თჳსთა, ვითარმედ: "მე შორად გზად წარვალ",
Line of ed.: 24     
და რაჟამს წარვიდის, მპარავი იგი მივიდის და კედელი დათხარის და ფასი
Line of ed.: 25     
განიპარის. უკუეთუ მღჳძარე არნ და სახლეულნი განაკრძალნის, ეშინინ მპარავსა
Line of ed.: 26     
მას და ივლტინ. 17.6 ეგრეთ-ვე ეშმაკსა: არა თუ წინაჲსწარ რაჲ ცნობაჲ აქუს,
Line of ed.: 27     
რაჲთა-მცა უწყოდა, რაჟამს სული იგი მცველი წარვიდის კაცისა მისგან, არამედ
Line of ed.: 28     
ჟამსა ელინ და უმზირინ კაცსა მას, რომლისა თანა ქრისტე დამკჳდრებულ
Line of ed.: 29     
არნ. და რაჟამს იტყჳნ სიტყუათა უშუერთა და მწინკულევანთა, ანუ თუ გული
Line of ed.: 30     
უწყრებინ, ანუ თუ განრისხებულ არნ, ანუ თუ ჰბრძავნ ვის, ანუ გულის-სიტყუასა
Line of ed.: 31     
ცუდსა შევრდომილ არნ, მაშინ-ღა ცნის ეშმაკმან მან, თუ ქრისტე არა
Line of ed.: 32     
მის თანა არნ, მოვიდის და აღასრულის Page of sec. ed.: 359  ნებაჲ მის თანა. 17.7 რამეთუ ქრისტე მშჳდთა
Line of ed.: 33     
და მდაბალთა თანა დამკჳდრებულ არნ და რომელთა ეშინის სიტყუათაგან
Line of ed.: 34     
მისთა, ვითარცა წინაჲსწარმეტყუელი იტყჳს: "ვის-მე მივხედო, ანუ ვის თანა
Line of ed.: 35     
დავემკჳდრო, გარნა მშჳდთა და მდაბალთა თანა და რომელთა ეშინის სიტყუათაგან
Line of ed.: 36     
ჩემთა?"* და უფალმან ჩუენმან თქუა: "რომელი ვიდოდის მცნებათა
Line of ed.: 37     
ჩემთა და დაიმარხოს სიყუარული ჩემი, მისა მივიდეთ მე და მამაჲ ჩემი, და
Line of ed.: 38     
ვანი მის თანა დავიდვათ". და რაჟამს იხილის კაცი იგი განკრძალულად და
Line of ed.: 39     
გულის-მოდგინე არნ თაყუანის-ცემასა და ლოცვასა, გარე-შეიქცის მისგან, და
Line of ed.: 40     
ვერ ჰკადრის [მიახლებად*] მას. იხილოს, რამეთუ ქრისტე მის თანა არნ.

Line of ed.: 41        
17.8 უკუეთუ სთქუა თუ: "რავდენ-მე არს ეშმაკი, რამეთუ აჰა ესერა მრავალთა
Page of ed.: 318   Line of ed.: 1     
ჰბრძავს?"*] ისმინე და მერჩდი და მოიჴსენე, რომელი-იგი ზემო დავწერე
Line of ed.: 2     
და მოგეც ქრისტესთჳს, რამეთუ განყოფილ არს იგი მრავალთა Page of sec. ed.: 360  შორის და მისა
Line of ed.: 3     
არაჲ დაკლებულ არს. ტაძართა, რომელთა სარკუმლით მცირჱ მზჱ შედგის,
Line of ed.: 4     
ყოველი ტაძარი განათლდის; და კაცსა, რომელსა მცირედ შევიდის ეშმაკისაგან,
Line of ed.: 5     
თავადი იგი დაბნელდის.

Line of ed.: 6        
Ms. page: 214r   17.9 ისმინე, რომელსა იტყჳს მოციქული: "უკუეთუ ეშმაკი ხატად ეჩუენის
Line of ed.: 7     
და ნათლად ანგელოზებრ-ცა, არარაჲ დიდ არს, რამეთუ მსახურნი მისნი-ცა
Line of ed.: 8     
ეგრე-ვე იქცევიან, ვითარცა მსახურნი სიმართლისანი"*. და უფალმან
Line of ed.: 9     
ჩუენმან ჰრქუა მოწაფეთა თჳსთა: "აჰა ესერა მიგეც თქუენ ჴელმწიფებაჲ
Line of ed.: 10     
დატკებნად ყოველი ძალი მტერისაჲ"*.

Line of ed.: 11        
17.10 და გჳთხრობენ წიგნნი, ვითარმედ ერმრავალ არს და მსახურნი-ცა არიან
Line of ed.: 12     
მისნი და იობი იტყჳს მისთჳს: "შექმნა იგი ღმერთმან მჴდომად"*. და რომელ
Line of ed.: 13     
არიან მსახურნი მისნი, განუტევნა და რბიან ყოველსა სოფელსა შინა და
Line of ed.: 14     
ჰბრძვანან კაცთა, რაჲთა-მცა აცთუნნეს იგინი. ხოლო გამოცხადებულად ვერ
Line of ed.: 15     
ჰბრძვანან, რამეთუ მოცემულ არს ჩუენდა [ჴელმწიფებაჲ*] Page of sec. ed.: 361  მის ზედა
Line of ed.: 16     
ძლევად მისა ჯუარითა ქრისტესითა და წმიდად დამარხვითა ჴორცთა ჩუენთაჲთა,
Line of ed.: 17     
გარნა ტაცებით იტაცებს და პარვით იპარავს.

Chapter: XVIII  
Page of ed.: 318  
Line of ed.: 18        
18.1 მერჩდით მე სიტყჳსა მისთჳს, საყუარელნო, რომელ თქუა მოციქულმან
Line of ed.: 19     
და სცთებიან მას შინა მწვალებელნი. იტყჳს მოციქული: "არს ჴორცი მშუმინვიერი
Line of ed.: 20     
და არს ჴორცი სულიერი. ესრე წერილ არს, ვითარმედ შეიქმნა პირველი
Line of ed.: 21     
იგი კაცი ადამი -- შუმინვაჲ ცხოველი, ხოლო მეორჱ იგი ადამი -- სული
Line of ed.: 22     
ცხოველი"*.

Line of ed.: 23        
18.2 და სცთებიან და იტყჳან, ვითარმედ ორი ადამი არს-ო, და თქუა: "ვითარცა
Line of ed.: 24     
შთავიცუთ ჩუენ ხატი იგი ადამის მიწისაგანისაჲ, ეგრე-ვე სახედ შთავიცუ[ა]თ
Line of ed.: 25     
ჩუენ ხატი იგი ადამის ზეცისაჲ"*. ადამი მიწისაგანი იგი არს, რომელმან ცოდა,
Line of ed.: 26     
ადამი ზეცით მაცხოვარი -- უფალი ჩუენი იესუ ქრისტე. 18.3 [რომელმან შეიყუაროს სული იგი Page of sec. ed.: 362 
Line of ed.: 27     
ქრისტჱსი, იქმნეს იგი მსგავს ადამისა მის ზეცისაჲ, რომელ
Line of ed.: 28     
არს მაცხოვარი ჩუენი იესუ ქრისტჱ,*] რომელ შეიმოსა მშუმინვიერი
Line of ed.: 29     
ესე სულიერმან მან, ვითარცა ზეშთა მივწერე შენდა.

Line of ed.: 30        
18.4 კაცმან მან, რომელმან შეაწუხოს სული იგი ქრისტესი, აღდგომასა მშუმინვიერად
Line of ed.: 31     
იპოვოს, რამეთუ სული ზეცისაჲ არა იყოს მის თანა. და რაჟამს აღდგეს.
Line of ed.: 32     
დაშთეს იგი ბუნსა-ვე თჳსსა, ქუეყანასა ზედა, განძარცული სულისა მისგან
Line of ed.: 33     
წმიდისა. და რამეთუ გინებულად იპყრა მან სული იგი ქრისტესი, იპოვოს იგი
Line of ed.: 34     
დღესა მას შემთხუევისასა [შიშველ და სავსე სირცხჳლითა განქიქებული. 18.5 ხოლო
Line of ed.: 35     
რომელმან პატიოსნად იპყრას სული იგი და დაიმარხოს სიწმიდით, დღესა მას
Line of ed.: 36     
შემთხუევისასა,*] Ms. page: 214v   დაიცვეს იგი სულმან მან წმიდამან.
Line of ed.: 37     
და იყოს იგი ყოვლითა-ვე სრულ და არა იყოს იგი შიშუელ, ვითარცა მოციქული
Line of ed.: 38     
იტყჳს: "გარნა ესე, რაჟამს მოსილ ვიყვნეთ, ნუ-მცა შიშულად ვიპოვებით"*.
Line of ed.: 39     
18.6 და მერმე თქუა: "ყოველთა დავიძინოთ, Page of sec. ed.: 363  ხოლო აღდგომასა არა ყოველნი
Line of ed.: 40     
განვახლდეთ, რამეთუ ჯერ-არს მოკუდავსა მას შთაცუმად უკუდავებაჲ და განრყუნილებასა
Line of ed.: 41     
მას შთაცუმად ურყუნელებაჲ. ხოლო რაჟამს შთაიცუას მოკუდავმან
Line of ed.: 42     
მან უკუდავებაჲ და რყუნილებამან ამან ურყუნელებაჲ, მაშინ აღესრულოს
Page of ed.: 319   Line of ed.: 1     
სიტყუაჲ იგი, რომელ დაიწერა: "დაითქა სიკუდილი ძლევითა"*. მერმე
Line of ed.: 2     
იტყჳს: "მეყს თუალისა წამსა მკუდარნი აღდგენ ურყუნელნი და ჩუენ განვახლდეთ"*.
Line of ed.: 3     
18.7 და ესე რომელნი განახლდენ, მათ შთაიცუან ხატი ადამის სულიერისაჲ
Line of ed.: 4     
და იქმნნენ სულიერ, ხოლო რომელნი-იგი არა განახლდენ, დაშთენ
Line of ed.: 5     
შუმინვითა ჴორციელითა მსგავსად ადამის მიწისაგანისა ქუეყანასა ზედა. რომელნი
Line of ed.: 6     
ერწმუნნეს აღთქუმასა, მიიტაცნენ ცად მიმართ და აღაფრინვნეს სულმან
Line of ed.: 7     
მან წმიდამან, რომელ შთაეცუა მათ, და დაიმკჳდრონ სასუფეველი, რომელ
Line of ed.: 8     
განმზადებულ იყო მათთჳს საუკუნითგან. და მშუმინვიერნი Page of sec. ed.: 364  ესე დაშთენ აქა-ვე
Line of ed.: 9     
ქუეყანასა ზედა სიმძიმესა შინა ჴორცთა თჳსთასა. და მიიქცენ ჯოჯოხეთა*. მუნ
Line of ed.: 10     
იყოს ტირილი თუალთაჲ და ღრჭენაჲ კბილთაჲ*.

Chapter: XIX  
Page of ed.: 319  
Line of ed.: 11        
19.1 ესე მივწერე და მოვაჴსენე თავსა ჩემსა და, თქუენ, საყუარელნო. ამიერითგან
Line of ed.: 12     
შეიყუარეთ სიქალწულჱ, ნაწილი ზეცისაჲ, და აღნათქუემი დაიმარხენ
Line of ed.: 13     
ყოველმან ჴორციელმან, რამეთუ ესე არს ნაწილი კეთილი არარაჲ არს,
Line of ed.: 14     
რომელი ესწორების ამას. ესე არს შერთვაჲ მღჳძარეთა ზეცისათაჲ. ესევითართა
Line of ed.: 15     
თანა დაიმკჳდრის ქრისტემან. 19.2 ჟამი ზაფხულისაჲ მოიწია, რტონი ლეღჳსანი
Line of ed.: 16     
დაჩჩობილ არიან*. სასწაულნი, რომელნი თქუნა უფალმან ჩუენმან, იქმნებიან,
Line of ed.: 17     
რამეთუ თქუა: "აღდგეს Ms. page: 215r   ნათესავი ნათესავსა ზედა, და მეუფებაჲ
Line of ed.: 18     
მეუფებასა ზედა, და იყოს სიყმილი და მახჳლი და სიკუდილი, საშინელებანი
Line of ed.: 19     
ზეცით გამოჩნდენ"*. ესე ყოველი ესერა დღეთა ჩუენთა აღესრულების.

Chapter: XX  
Page of ed.: 319  
Page of sec. ed.: 365 
Line of ed.: 20        
20.1 აწ იკითხევდ შენ ამას, რომელი მივწერე შენდა, შენ და ძმანი შენნი, რომელთა
Line of ed.: 21     
აღუთქუეს აღთქუმაჲ და შეიყუარეს სიქალწულჱ. და ყოველთა მოშიშთა
Line of ed.: 22     
ღმრთისათა, რომელთა აღუთქჳან, აღთქუმაჲ დაიმარხენ. რამეთუ იტყჳს:
Line of ed.: 23     
"აღუთქუთ და აღუსრულეთ უფალსა ღმერთსა თქუენსა, ეკრძალენით ყოვლისაგან
Line of ed.: 24     
უდებებისა და შჯულს[ა] უფლისასა ზრახევდით დღე და ღამე"*.

Line of ed.: 25        
20.2 სიტყუაჲ უშუერი და ლაღობაჲ განიშორეთ პირისაგან თქუენისა, რომელმან
Line of ed.: 26     
საკიცხელ ყვის და განაქიქის კაცი, რამეთუ აღესრულების მათ ზედა სიტყუაჲ
Line of ed.: 27     
იგი, რომელ წერილ არს სახარებასა, ვითარ უნდა უფალსა ჩუენსა აჴოცად
Line of ed.: 28     
ანგაჰრებისა მის ფარისეველთა მათგან: "რამეთუ იყვნეს ვეცხლის-მოყუარე,
Line of ed.: 29     
განბასრეს იგი"*. ეგრე-ცა აწ ყოველმან, რომელმან არა თავს-იდვას
Line of ed.: 30     
ყოფად სიტყუათა ამათ დაწერილთა, ფარისეველთაებრ-ვე განბასრეს. 20.3 ხოლო
Line of ed.: 31     
შენ, საყუარელო, იკითხევდ და ისწავებდ და გულს-იდგინე Page of sec. ed.: 366  ყოფად და
Line of ed.: 32     
აღსრულებად შჯული უფლისაჲ, იყავნ შენდა ზრახვა და ზრუნვა ყოველსა
Line of ed.: 33     
ჟამსა. და ვითარცა აღმოიკითხო შენ წიგნი ესე, გლოცავ შენ ცხორებითა მაგით
Line of ed.: 34     
შენითა. საყუარელო, აღდეგ და თაყუანის -ეც უფალსა, და მომიჴსენე
Line of ed.: 35     
შეცოდებული წმიდასა ლოცვასა შენსა. და ყოველთა ერთობით აღმოვთქუათ
Line of ed.: 36     
ქებაჲ და დიდებაჲ მამისაჲ და ძისაჲ და წმიდისა სულისაჲ აწ და მარადის და
Line of ed.: 37     
უკუნითი უკუნისამდე, ამენ.
Page of sec. ed.:  

Chapter: col.  
Page of ed.: 319  
Line of ed.: 38           
წმიდაო იპოლიტე, მეოხ-ეყავ მამასა იოვანეს წინაშე უფლისა ჩუენისა
Line of ed.: 39        
იესუ ქრისტესა. ესე ერთი წიგნი მათითა საფასითა დაიწერა. ვინ იკითხვიდეთ,
Line of ed.: 40        
ულოცევდით.




Text: Mokc._A  
Conversio Iberiae

(Versio A)



For the sake of easy collation, page numbers were added in accordance with the edition in
Ʒveli kartuli agiograpiuli liṭeraṭuris ʒeglebi,
c̣igni I (V-X ss.),
dasabeč̣dad moamzades
Il. Abulaʒem, N. Atanaelišvilma, N. Goguaʒem, L. Kaǯaiam,
C. Kurciḳiʒem, C. Č̣anḳievma da C. Ǯġamaiam,
Ilia Abulaʒis xelmʒġvanobita da redakciit /
Pamjatniki drevnegruzinskoj agiografičeskoj literatury,
kniga I (V-X vv.),
podgotovili k pečati
I. Abuladze, N. Atanelišvili, N. Goguadze, L. Kadžaja,
C. Kurcikidze, C. Čankieva i C. Džgamaja,
pod rukovodstvom i redakciej
I.V. Abuladze,
Tbilisi 1963,
pp. 81-163.





Page of ed.: 320  
Page of sec. ed.: 81 
Ms. page: 215v  
Line of ed.: 0  
მოქცევაჲ ქართლისაჲ
Chapter: 1  
Page of ed.: 320  
Line of ed.: 1  
[თავი ა̂]


Line of ed.: 2        
პირველ* ოდეს ალექსანდრე მეფემან ნათესავნი იგი ლოთის შვილთანი წარიქცინა
Line of ed.: 3     
და შეჴადნა იგინი კედარსა მას ქუეყანასა, იხილნა ნათესავნი სასტიკნი
Line of ed.: 4     
ბუნ-თურქნი, მსხდომარენი მდინარესა ზედა მტკუარსა მიხუევით, ოთხ ქალაქად,
Line of ed.: 5     
და დაბნები მათი: სარკინე-ქალაქი, კასპი, ურბნისი და ოძრაჴე, და ციხენი
Line of ed.: 6     
მათნი: ციხჱ დიდი სარკინისაჲ, უფლის-ციხჱ კასპისა, ურბნისსა და ოძრაჴისაჲ.

Line of ed.: 7        
დაუკჳრდა ალექსანდრეს და ცნა, რამეთუ იებოსელთა ნათესავნი იყვნეს
Line of ed.: 8     
ყოველსა ჴორციელსა ჭამდეს და სამარე მათი არა იყო, მკუდარსა შეშჭამდეს.
Line of ed.: 9     
და ვერ ეძლო ბრძოლაჲ მათი მეფესა და წარვიდა.
Line of ed.: 10     
მაშინ მოვიდეს ნათესავნი მბრძოლნი, ქალდეველთაგან გამოსხმულნი, ჰონნი,
Line of ed.: 11     
და ითხოვეს ბუნ-თურქთა უფლისაგან ქუეყანაჲ ხარკითა და დასხდეს იგინი
Line of ed.: 12     
ზანავს.

Line of ed.: 13        
და ეპყრა იგი, რომელ ხარკითა აქუნდა, ჰრქჳან მას ხერკი.

Line of ed.: 14        
და შემდგომად რაოდენისა-მე ჟამისა მოვიდა ალექსანდრე, მეფჱ ყოვლისა
Line of ed.: 15     
ქუეყანისაჲ, და დალეწნა სამნი ესე ქალაქნი და ციხენი, და ჰონთა დასცა
Line of ed.: 16     
მახჳლი.

Line of ed.: 17        
ხოლო სარკინესა ქალაქსა ებრძოლა ათერთმეტ თთუე და დადგა სარკინესა
Line of ed.: 18     
დასავალით კერძო და დაასხა Ms. page: 216r   ვენაჴი და რუჲ გამოიღო ქსნით, და
Line of ed.: 19     
დასხნა კაცნი მერუვენი დასტაგითა რუჲსაჲთა; და ჰრქჳან ადგილსა მას ნასტაგისი.

Line of ed.: 20        
და მერმე გამოიღო სარკინე. თჳთ დაყარეს და მეოტ იქმნნეს. და თანა-ჰყვანდა
Line of ed.: 21     
ალექსანდრეს მეფესა აზოჲ, ძჱ არიან-ქართლისა მეფისაჲ, და მას
Line of ed.: 22     
მიუბოძა მცხეთაჲ საჯდომად და საზღვარი დაუდვა მას ჰერეთი, და ეგრის
Line of ed.: 23     
წყალი, და სომხითი და მთაჲ ცროლისა[ჲ] და წარვიდა.

Line of ed.: 24        
ხოლო ესე აზოჲ წარვიდა არ[ი]ან-ქართლად, მამისა თჳსისა და წარმოიყვანა
Line of ed.: 25     
რვაჲ სახლი და ათნი სახლნი Page of sec. ed.: 82  მამა-მძუძეთანი, და დაჯდა ძუელ მცხეთას
Line of ed.: 26     
და თანა-ჰყვანდეს კერპნი ღმრთად -- გაცი და გა.


Line of ed.: 27        
ა̂. და ესე იყო პირველი მეფჱ მცხეთას შინა აზოჲ, ძჱ არიან-ქართველთა
Line of ed.: 28           
მეფისაჲ, და მოკუდა.

Line of ed.: 29        
ბ̂. და შემდგომად მისა დადგა ფარნავაზ. ამან აღმართა კერპი დიდი ცხჳ[რ]სა
Line of ed.: 30           
ზედა, და დასდვა სახელი მისი არმაზი. და მოქმნა
Line of ed.: 31           
ზღუდე წყლით კერძო, და ჰრქჳან არმაზ.

Line of ed.: 32        
გ̂. და შემდგომად მისა დადგა მეფედ საურმაგ. ამან აღმართა კერპი
Line of ed.: 33           
აჲნინა გზასა ზედა. და იწყო არმაზს შჱნებად.

Line of ed.: 34        
დ̂. და მისა შემდგომად მეფობდა მირვან. და აღმართა დანინა გზასა
Line of ed.: 35           
ზედა წინარე და აღაშენა არმაზი.

Page of ed.: 321  
Line of ed.: 1        
ე̂. და მეფობდა ფარნაჯობ და აღმართა კერპი ზადენ მთასა ზედა.
Line of ed.: 2           
და აღაშენა [ციხჱ].

Line of ed.: 3        
ვ̂. და მეფობდა არს(ოკ) [და] * Ms. page: 216v   ქალაქსა ზღუდენი მოაქმნნა.

Line of ed.: 4        
ზ̂. და მეფობდა არიკ, რომელმან შიდაციხე აღაშენა არმაზსა.

Line of ed.: 5        
ჱ̂. და მეფობდა ბრატმან, რომელსა ზე მცხეთას ქალაქი დაეწყო.

Line of ed.: 6        
თ̂. და მეფობდა მირეან. და მან აღაშენა მცხეთაჲ ქალაქი.

Line of ed.: 7        
ი̂. და მეფობდა არსუკ, რომელმან კასპი შეიპყრა და უფლის-ციხე
Line of ed.: 8           
განაგო.

Line of ed.: 9        
ი̂ა. და მეფობდა როკ, რომელმან რაჲთურთით მცხეთაჲ გაიშორა.
Line of ed.: 10           
და მეფობაჲ ორად გაიყო, ორნი მეფენი დასხდეს იმიერ და
Line of ed.: 11           
ამიერ.

Line of ed.: 12        
ი̂ბ. და მეფობდა ქარძამ არმაზს და მცხეთას -- ბრატმან. და ამათთა
Line of ed.: 13           
ჟამთა ჰურიანი მოვიდეს მცხეთას და დასხდეს.

Line of ed.: 14        
ი̂გ. და მეფობდა იმიერ ფარსმან და ამიერ კაოზ.

Line of ed.: 15        
ი̂დ. და მეფობდა იმიერ არსოკ და ამიერ -- ამაზაერ.

Line of ed.: 16        
ი̂ე. და მეფობდა იმიერ ამაზასპ და ამიერ -- დერუკ.

Line of ed.: 17        
ი̂ვ. და მეფობდა იმიერ ფარსმან ქველი და ამიერ -- ფარსმან
Line of ed.: 18           
ავაზ.

Line of ed.: 19        
ი̂ზ. და მეფობდა იმიერ როკ და ამიერ -- მირდატ. და ამისა ზე
Line of ed.: 20           
მოაკლდა არმაზი სამეუფოჲ და მცხეთას ოდენ იყო მეფობაჲ. Page of sec. ed.: 83 

Line of ed.: 21        
ი̂ჱ. და მეფობდა ღადამი და(!) დღე კ̂.

Line of ed.: 22        
ი̂თ. და ფარსმან,

Line of ed.: 23        
კ̂. და ამაზასპ,

Line of ed.: 24        
კ̂ა. და რევ მართალი.

Line of ed.: 25        
კ̂ბ. ვაჩე .

Line of ed.: 26        
კ̂გ. ბაკურ.

Line of ed.: 27        
კ̂დ. მირდატ.

Line of ed.: 28        
კ̂ე. ასფაგურ.

Line of ed.: 29        
კ̂ვ. ლევ. მამაჲ მირეანისი.

Line of ed.: 30        
კ̂ზ. [მირეან]

Line of ed.: 31        
ესე ოცდარვანი (!) მეფენი ქართლს შინა წარმართნი.


Line of ed.: 32        
და იყო დღეთა კოსტანტინე მეფისათა, ქრისტეს აღმაღლებითგან სამას და
Line of ed.: 33     
მეათესა წელსა, იყო ღუაწლი ბრძოლისაჲ მტერთაგან და ფრიად ერეოდეს მეფესა
Line of ed.: 34     
კოსტანტინეს, Ms. page: 217r   ძესა კოსტაჲსსა. და გულ-გდებულ იყო ურვათაგან
Line of ed.: 35     
კოსტანტი კეისარი.

Line of ed.: 36        
იყო ვინმე კაცი ეფესელი და წარმოთქუა წინაშე მეფისა, ვითარმედ:
Line of ed.: 37     
"ქრისტეანენი იგი ჰრომნი და ყოველნი ჰინდონი და ვის-ცა ვის აქუს შჯული
Line of ed.: 38     
იგი ახალი ქრისტეს წმიდისაჲ, ძელითა ჯუარისაჲთა და მისითა სასოვებითა
Line of ed.: 39     
სძლევენ მტერთა ძლიერად".

Line of ed.: 40        
მას ჟამსა აღიძრა მეფჱ გუნდებითა, და წარავლინა მოყვანებად ებისკოპოსთა
Line of ed.: 41     
იერუსალჱმით, ანტიოქიაჲთ, ჰრომით და ალექსანდრიაჲთ და ნათელ-იღო
Line of ed.: 42     
მან თავადმან და დედამან მისმან ბანაკითურთ.

Page of ed.: 322  
Line of ed.: 1        
მით ჟამითგან მეათესა წელსა წარვიდა ჰელენე იერუსალჱმდ ძიებად პატიოსნისა
Line of ed.: 2     
ჯუარისა. და მეათოთხმეტესა წელსა ივლტოდა დედაკაცი ვინმე მეფეთა
Line of ed.: 3     
ევადაგი, სახელით რიფსიმე, რომლისა-მე მიზეზისათჳს დედა-მძუძითურთ.

Line of ed.: 4        
და იყო მის თანა ტყუე ერთი დედაკაცი შუენიერი, სახელით ნინო, რომლისა
Line of ed.: 5     
საქმჱ მისი გამოიძია ჰელენე დედოფალმან. და იყო იგი ჰრომი მთავარი,
Line of ed.: 6     
და თჳთ მოევლო გზაჲ თჳსი და ექმნნეს კურნებანი. და მოწევნულ იყო Page of sec. ed.: 84  საბერძნეთა
Line of ed.: 7     
და ჰმოძღურიდა მთავარსა მას რიფსიმეს.

Line of ed.: 8        
და ვითარცა წარმოივლტოდა რი[ფ]სიმე* ზღუად, გაჲ[ა]ნე და ნინო და
Line of ed.: 9     
სხუანი ვინმე მათ თანა გამოვიდეს არეთა სომხით[ი]სათა, საყოფელსა თრდატ
Line of ed.: 10     
მეფისასა. და იგინი იმარტჳლნეს მუნ.

Line of ed.: 11        
ხოლო ნინო დაშთა და წარმოემართა მთათა კერძო Ms. page: 217v   ჩრდილოჲსათა
Line of ed.: 12     
და მოვიდა მდინარესა მტკუარსა, მოჰყვა და მოვიდა მცხეთად, ქალაქსა დიდსა
Line of ed.: 13     
მეფეთა საჯდომელსა. და იყო სამ წელ ეგრეთ. ილოცვიდა ფარულად ადგილსა
Line of ed.: 14     
ერთსა შებურვილსა ბრძამლითა მაყულისაჲითა.

Line of ed.: 15        
და შექმნა სახჱ ჯუარისაჲ, ნასხლევისაჲ და მუნ დაადგრა და ილოცვიდა. და
Line of ed.: 16     
ადგილი იგი იყო ზღუდესა გარეგან. ხოლო მან მაყუალთა ადგილი არს ზემოჲსა
Line of ed.: 17     
ეკლესიისა საკურთხევლისა ადგილი. [დ]ა* მეოთხესა წელსა იწყო თქუმად
Line of ed.: 18     
ქრისტე ღმერთი და შჯული: "და [მე] ვპოვე ცთომასა შინა ჩრდილოჲსა ესე ქუეყანაჲ".
Line of ed.: 19     
და მეექუსესა წელსა არწმუნა [ცოლსა] მეფისასა ნანას სენსა შინა მისსა
Line of ed.: 20     
და მეშჳდესა წელსა მეფესა არწმუნა სა[ს]წაულითა ქრისტესმიერითა. და
Line of ed.: 21     
მწრაფლ აღაშენა ეკლესიაჲ ქუემო[ჲ] სამოთხესა შინა. და სუეტი იგი იყო ძელისაჲ,
Line of ed.: 22     
რომელი თჳთ აღემართა. Page of sec. ed.: 85 

Line of ed.: 23        
და ვითარცა აღაშენეს ეკლესიაჲ, წარავლინა მოციქული და წიგნი ნინოჲსი
Line of ed.: 24     
საბერძნეთა, მეფისა კოსტანტინესა თხოვად მღდელთა. ხოლო იგინი
Line of ed.: 25     
მწრაფლ მიიწინეს. Page of sec. ed.: 86 

Line of ed.: 26        
და მოსცა მეფემან იოვანე ეპისკოპოსი და ორნი მღდელნი და ერთი დიაკონი
Line of ed.: 27     
და წიგნი ელენე დედოფლისაჲ და ხატი მაცხოვრისაჲ და ძელი ცხორებისაჲ
Line of ed.: 28     
ნინოჲსთჳს.

Line of ed.: 29        
და ვითარცა მოვიდეს, ნათელი მოიღო მირეან მეფემან და დედოფალმან და
Line of ed.: 30     
ყოველმან სახლმან მათმან. ითხოვეს ხჱ, რაჲთა შექმნან ჯუარი**.
Line of ed.: 31     
Page of sec. ms.: C_2r   და ძიება ყვეს ხუროთა, და პოვეს ხე ერთი, მდგომარე ბორც[უ]სა ზედა
Line of ed.: 32     
კლდისასა, რომელსა ფურცელი მისი არაოდეს დასცჳოდა. და სულჰამოჲ იყო ხე იგი
Line of ed.: 33     
და შუენიერი ფრიად, ვითარცა მადლითა ქრისტე შემოსილი. და ადგილი იგი ბორცჳ შეუვალი
Line of ed.: 34     
იყო კლდისაგან. და უთხრეს მეფესა და ეპისკოპოსსა. ხოლო მეფემან წარგზავნა ძე თჳსი რევ
Line of ed.: 35     
და მთავ[ა]რ\-დიაკ[ო]ნი, Page of sec. ms.: C_2v   იხილეს შუენიერად დგომაჲ ხისაჲ მის. ხოლო ფურცლოოდა ჟამთა
Line of ed.: 36     
არისათა. და იტყოდა მთავარდიაკონი იგი მუჴლსა დავითისსა, ვითარმედ: "ესე ხე არს დანერგული
Line of ed.: 37     
თანა წარს[ა]ვ[ა]ლსა კლდის[ა]სა ზეგარდამო[ჲ]თა ცუარითა მორწყული და
Line of ed.: 38     
ფურცელნი მისნი არა დასცჳვენ უკუნისამდე".

Line of ed.: 39     
და უბრძანა ხუროთა მოკუეთაჲ ხისაჲ მის. და შექმნეს სახე პატიოსნისა ჯუარისა,
Line of ed.: 40     
ვითარცა ასწავა მთავ[ა]რ-დიაკონმან, სამ გუამად შექმნნეს ხისა მის ტანის[ა]გან სამნი ჯუარნი
Line of ed.: 41     
და აღმართნეს მცხეთას, (ვითარცა სწერია მცირესა მას მოკლედ აღწერილსა მას წიგნსა
Line of ed.: 42     
ქართლისა მოქცევის[ა]სა, გრიგ[ო]ლი დიაკონისა მიერ აღწერილსა. და ერთი ჯუარი
Page of ed.: 323   Line of ed.: 1     
აღმართა მირიან მეფემან მთასა ზედა მაღნარის[ა]სა, რომელსა ჰ[რ]ქჳან თხოთისა, და ერთი-იგი
Line of ed.: 2     
-- მახლობელად პატიოსნისა ჯუარისა-ვე.

Line of ed.: 3     
და წარავლინნა მირიან მეფემან და ითხოვნა საბერძნეთით ქვისა მთლელნი და კირით
Line of ed.: 4     
ხურონი. და მოსცნა მეფემან და წარმოვიდეს ერუშეთს. და დადვეს საძირკუელი ეკლესიისა[ჲ].
Line of ed.: 5     
და დაუტევეს ფერჴთა ფიცარნი Page of ed.: 87   მაცხოვრისანი უფლისა ჩუენისა იესუ ქრისტესნი
Line of ed.: 1     
და წარმოვიდეს მანგლისს და დადვეს საძირკუელი ეკლესიისა და დაუტევნეს სამსჭუალნი
Line of ed.: 2     
და ესრეთ მოვიდეს მცხეთად.

Line of ed.: 3     
და იწყო მეფემან შენებად ქვითა ეკლესიასა გარეუბნისასა. და ვითარცა ცნა მეფემან,
Line of ed.: 4     
რამეთუ დადვეს საძირკუელი პირველ ერუშეთს და მანგლისსა და დაუტივნეს მუნ სასურვ[ე]ლნი
Line of ed.: 5     
იგი ფიც[ა][ვ]რნი და სამსჭუალნი, აღივსო ურვითა და დააყენა საქმე მოსწრაფებისა,
Line of ed.: 6     
ვიდრე არა ისწ[ა]ვა მთავარ-ებისკოპოსისაგ[ა]ნ, ვითარმედ: "შენ თანა არს ამ[ა]ს ქალაქსა
Line of ed.: 7     
შინა სამოს[ე]ლი ქრისტესი ყოლად ზეგარდ[ა]მო ქსოვილი, რომელი ჯუარის მცუმელთა
Line of ed.: 8     
მათ განიყვეს, და კუართი იგი ამათ იხუედრეს, ჩრდილოსა ამ[ა]ს ქალაქსა შინა დაფარეს,
Line of ed.: 9     
და აწ შვილნი მათნი არიან, ვინ უწყის, თუ ადგილი-ცა იცოდენ. ხოლო ჟამი მისი მერმე არს,
Line of ed.: 10     
ოდეს გამოჩნდეს დიდებით ქუეყანასა ზედა. ეგრ[ე]თვე ხალენი ელია[ჲ]სი აქ-ვე დამარხულ
Line of ed.: 11     
არს.

Line of ed.: 12     
და აღივსო სიხარულითა მეფე და მყის მოხადნ<ა> ყოველთა ჰურიათა და ჰკითხა, თუ:
Line of ed.: 13     
"ნამდჳლვე?" და მათ აუარეს მართ[ა]ლი და არა უარ-ყვ[ე]ს. და თქუეს, ვითარმედ:
Line of ed.: 14     
"აქეთ წარვიდეს ელიოზ მცხეთ[ე]ლი და ლონგინოზ კანისელი და თალენავ და მისაელ". და
Line of ed.: 15     
კუართისა მის თქუეს წილით ხუედრებაჲ ამათი, ხოლო ადგილი იგი უარ-ყვეს. მაშინ განმხიარ[უ]ლდა
Line of ed.: 16     
მირიან მეფე, რაჟამს ეუწყა, ვითარმედ: "პირველ მოწევნ[უ]ლ იყო კუართი
Line of ed.: 17     
იგი ქრისტესი იერუსალჱმით მცხეთად". მადლობდა ღმერთსა და იტყოდა: "კურთხეულ
Line of ed.: 18     
ხარ შენ, უფალო იესუ ქრისტე, ძეო ღმრთისა ცხოველისაო, რამეთუ შენ პირველ-ვე] Page of sec. ms.:   
Line of ed.: 24     
Ms. page: 218r   Page of sec. ed.: 87  გინდა ცხორებაჲ ჩუენი და ჴსნაჲ ჩუენი ეშმაკისაგან და ადგილისა
Line of ed.: 25     
მისგან ბნელისა, ოდეს-იგი სამოსელი შენი ებრაელთა მათ წარმოეც წმიდით
Line of ed.: 26     
ქალაქით იერუსალჱმით უცხოთა ამათ ნათესავთა ქალაქად, რამეთუ ჯუარ-ცუმასა
Line of ed.: 27     
შენსა ამას ქალაქსა მეფობდეს მამანი ჩუენნი".

Line of ed.: 28        
და წარემართა მეფჱ და ყოველი ქართლი ქრისტეანობასა მოწრაფებითა Page of sec. ed.: 88 
Line of ed.: 29     
დიდითა.

Line of ed.: 30        
მაშინ ნეტარმან მან დედაკაცმან ნინო თქუა: "კურთხეულ არს ღმერთი
Line of ed.: 31     
და მამაჲ უფლისა ჩუენისა იესუ ქრისტჱსი, რომელმან მოავლინა სიტყუაჲ წმიდაჲ
Line of ed.: 32     
მისი ცათა მაღალთაჲთ თჳთ ძლიერისაგან საყდრისა გარდამოსრული ქუეყანად
Line of ed.: 33     
მდაბლად უეჭუელად შობად ჴორციელად თესლისაგან დავითისა დედაკაცისაგან
Line of ed.: 34     
მარტოდ შობილისა წმიდისაგან და უბიწოჲსა, რომელი სათნო-ეყო
Line of ed.: 35     
მას და ამით მიზეზითა ცხორებაჲ ჩუენი შექმნა და ყოველი ცასა ქუეშე მყოფი
Line of ed.: 36     
განანათლა და უმეტეს მისა მიმართ მორწმუნენი აცხოვნნა, რამეთუ იშვა
Line of ed.: 37     
ვითარცა კაცი, პატივ-ეცა ვითარცა ღმერთსა, ნათელ-იღო ვითარცა მსახურმან
Line of ed.: 38     
ვინმე შჯულისამან წყლისა და მიწისაგან, ხოლო მამით და სულით წმიდით
Line of ed.: 39     
ზეგარდამო იწამა და იდიდა, ჯუარს-ეცუა, დაეფლა და აღდგა, აჴდა მათ-ვე სიმაღლეთა
Line of ed.: 40     
მამისა თანა და მომავალ არს დიდებითა, რომელსა შუენის გალობაჲ
Line of ed.: 41     
ამენითა".

Line of ed.: 42        
და ვითარცა ესე თქუა, წარიყვანა იაკობ მღდელი, საბერძნეთით მოსრული,
Line of ed.: 43     
და ერის-თავი ერთი, წარვიდა და დადგა წობენს. და მოუწოდა მთეულთა,
Page of ed.: 324   Line of ed.: 1     
ჭართალელთა Ms. page: 218v   და ფხოელთა, და წილკანელთა და უქადაგა სარწმუნოვებაჲ
Line of ed.: 2     
ქრისტჱსი. ხოლო მათ განუყარეს თავი Page of sec. ed.: 89  და ერის-თავმან მცირედ წარჰმართა
Line of ed.: 3     
მახჳლი და შიშით მოსცნეს კერპნი მათნი დალეწად. და გარდავიდა ერწუდ
Line of ed.: 4     
და დადგა ჟალეთს, დაბასა ედემს, და ნათელ-სცა ერწუ-თიანელთა. და
Line of ed.: 5     
ყუარელთა ესმა ესე და გარდაკრბეს თოშეთა, რომელნი უკუანაჲსკნელ იპოვნეს,
Line of ed.: 6     
თრდატ მეფემან მოიყვანნა და მონათლნა.

Line of ed.: 7        
და ნინო შთავიდა კხოეთა (!) და დადგა კაწარეთს და მონათლნა კხოელნი (!)
Line of ed.: 8     
და სოჯნი ერითურთ მათით.

Line of ed.: 9        
და გარდავიდა კახეთა და დადგა ქცელ-დაბას. და მოიყვანნა კახნი მთავარნი
Line of ed.: 10     
და მონათლნა.

Line of ed.: 11        
და დასნეულდა და წარმოემართა მცხეთად. და ვითარცა მოიწია კხოეთას (!),
Line of ed.: 12     
დაბასა, რომელსა ჰრქჳან ბოდინი, ვერღარა ეძლო სლვად. და მო-ხოლო-ვიდეს
Line of ed.: 13     
უჟარმით ქალაქით რევ, ძჱ მეფისაჲ, და სალომე, ცოლი მისი, და ასული მისი
Line of ed.: 14     
და ზედა-ადგეს მოურნედ და მიუვლინეს მცხეთით მეფემან და ცოლმან
Line of ed.: 15     
მისმან ნანა იოვანე მთავარ-ებისკოპოსი ხილვად და წარყვანებად. ხოლო მან არა
Line of ed.: 16     
ინება, არამედ დაჰვედრა იაკობ მღდელი: "რაჲთა შემდგომად შენსა მან დაიპყრას
Line of ed.: 17     
საყდარი". Page of sec. ed.: 90 

Line of ed.: 18        
და მის წინაშე მისცა წიგნი იგი ელენე დედოფლისა მოწერილი, რომელი
Line of ed.: 19     
მოეწერა ნინოჲსა, დედოფლობით და მოციქულად და მახარებელად შეემკო
Line of ed.: 20     
Ms. page: 219r   და ძელი ცხორებისაჲ წარმოეცა დედოფლისა ნანაჲსა. და შეწირა
Line of ed.: 21     
ჟამი იოვანე, და აზიარა ნინო ჴორცსა და სისხლსა ქრისტჱსსა. და წარიღო ესე
Line of ed.: 22     
საგზლად სულისა.

Line of ed.: 23        
და შეჰვედრა სული თჳსი ჴელთა ღმრთისათა ქართლად მოსლვითგან მეათხუთმეტესა
Line of ed.: 24     
წელსა და ქრისტეს აღმაღლებითგან ტ̂ლჱ წელსა, დასაბამითგან
Line of ed.: 25     
ჭ̂ყლჱ წელსა.

Line of ed.: 26        
მაშინ შეიძრნეს ორნი ესე ქალაქნი -- მცხეთაჲ და უჟარმაჲ -- და ყოველი
Line of ed.: 27     
ქართლი სიკუდილისა მისისათჳს. და მოვიდეს და დაჰმარხეს ძლევით შემოსილი
Line of ed.: 28     
გუამი მისი, ადგილსა-ვე ზედა ბუდს, დაბასა კხოეთისასა (!). Page of sec. ed.: 91 
Line of ed.: 29     
და წარვიდა მირეან მეფჱ და ყოველი ერი, რამეთუ იქმოდეს ზემოსა ეკლესიასა
Line of ed.: 30     
ქვითა. და განიშორეს მეოთხესა წელსა. და მოკუდა მირეან მეფჱ
Line of ed.: 31     
და დაეფლა საშუვალსა სუეტსა სამხრითსა ჩრდილოჲთ კერძო. და მას სუეტსა
Line of ed.: 32     
შინა არს ნაწილი სუეტისა მის ცხოველისაჲ. და მეორესა წელსა მოკუდა ცოლი
Line of ed.: 33     
მისი ნანა და დაეფლა დასავალით კერძო მას-ვე სუეტსა, სადა მირეან მეფჱ
Line of ed.: 34     
დამარხულ იყო.

Line of ed.: 35        
და დაჯდა მეფედ ბაკურ, ძჱ რევისი. და მოკუდა იოვანე ებისკოპოსი და
Line of ed.: 36     
დაჯდა იაკობ, მღდელი იგი მუნით-ვე მოსრული, მთავარ-ეპისკოპოსად. და ოცდამესამესა
Line of ed.: 37     
წელსა აღმართებითგან პატიოსნისა ჯუარისა შეუქმნა კუბაჲ რევ და
Line of ed.: 38     
შეიქმნა საფლავი Ms. page: 219v   ქუემოსა ეკლესიასა.

Line of ed.: 39        
და მოკუდ[ა] რევ და დაემარხა ცოლითურთ. და შემდგომად მისა, მეათესა
Line of ed.: 40     
წელსა, ამან ბაკურ დაიწყო წილკნისა ეკლესიასა და განეშორა ოცდამეათხუთმეტესა
Line of ed.: 41     
წელსა. და მოკუდა და დაეფლა ქუემოსა ეკლესიასა. და დაჯდა მეფედ
Page of ed.: 325   Line of ed.: 1     
ძმაჲ მისი თრდატ. და მთავარ-ებისკოპოსი იყო ნერსე სომეხთა კათალიკოზისა
Line of ed.: 2     
დიაკონი იობ. და მეფემან რუჲსთვისა რუჲ გამოიღო და ეკლესიისა საფუძველი
Line of ed.: 3     
დადვა. და მის ზე-ვე ნეკრესს კახეთისასა ეკლესიაჲ აღიშენა განსრულებით.

Line of ed.: 4        
და შემდგომად მისა დადგა ვარაზ-ბაკურ მეფედ. და მისა ზე-ვე სპარსთა
Line of ed.: 5     
მეფისა მარზაპანნი შემოვიდეს Page of sec. ed.: 92  სივნიეთა და იგი ჴიდარდ უკუ-ჯდა. და
Line of ed.: 6     
მთავარ-ებისკოპოსი იყო იგი-ვე იობ.

Line of ed.: 7        
და მაშინ მოვიდა ქრამ ხუარ-ბორზარდ, სპარსთა მეფისა პიტიახში, ტფილისად
Line of ed.: 8     
ქალაქად, ციხედ. და ქართლი მისსა ხარკსა შედგა, და სომხითი და სივნიეთი
Line of ed.: 9     
და გუასპურაგანი. და მისა ზე აღაშენეს აზნაურთა წმიდაჲ იგი ეკლესიაჲ
Line of ed.: 10     
მცხეთას და დაამოთაულეს დიდსა მას ეკლესიასა სოფლებითა და ქარდაგებითა (!)
Line of ed.: 11     
ქართლს შინა.

Line of ed.: 12        
და მისა შემდგომად მეფობდა ბაკურ, ძჱ თრდატისი. და მთავარ-ებისკოპოსი
Line of ed.: 13     
იყო ელია. და ამან აღაშენა ეკლესიაჲ ბოლნის[ს] . და იმიერ განვიდა და
Line of ed.: 14     
Ms. page: 220r   განაახლნა არმაზნი სპარსთა შიშისათჳს.

Line of ed.: 15        
და მისა შემდგომად მეფობდა ფარსმან, დის-წული თრდატისი. და მთავარ-ებისკოპოსი
Line of ed.: 16     
იყო სჳმეონ.

Line of ed.: 17        
და მისა შემდგომად მეფობდა მირდატ. და ესე წარიყვანა პიტიახშმან ვარაშ
Line of ed.: 18     
ბაღდადს და მუნ მოკუდა.

Line of ed.: 19        
და მისა შემდგომად მეფობდა არჩილ, და მთავარ-ებისკოპოსი იყო იონა.
Line of ed.: 20     
და მაშინ დაეცა ქუემოჲ ეკლესიაჲ. და იონა მოიცვალა გარეუბნისა ეკლესიასა
Line of ed.: 21     
და სუეტი იგი ცხოველი თანა-წარმოიღო.

Line of ed.: 22        
და მისა ზე აზნაურთა სტეფანე-წმიდაჲ აღაშენეს არაგუსა ზედა. და მოგუნი
Line of ed.: 23     
მოგუეთას მოგობდეს ცეცხლისა მსახურებასა ზედა. და მის-ვე არჩილის
Line of ed.: 24     
ზე ოთხნი მთავარ-ებისკოპოსნი გარდაიცვალნეს.

Line of ed.: 25        
და მერმე მეფობდა მირდატ. და მთავარ-ებისკოპოსი იყო გლონოქორ. და
Line of ed.: 26     
ესე მთავარ-ებისკოპოსი ერის-თვადცა იყო ბარაზბოდ პიტიახშისაგან ქართლს და
Line of ed.: 27     
ჰერეთს. Page of sec. ed.: 93 

Line of ed.: 28        
და მისა შემდგომად მეფობდა დიდი ვახტანგ გოლგასარი, და მთავარ-ებისკოპოსი
Line of ed.: 29     
იყო იოველ. მაშინ წარიყვანეს ვახტანგ სპარსთა. და შემდგომად
Line of ed.: 30     
რაოდენისა-მე ჟამისა მოიქცა, და მთავარ-ებისკოპოსი იყო მიქაელ. და მან
Line of ed.: 31     
მიამთხვა ფერჴი პირსა მეფისასა ვახტანგს. ხოლო მეფემან წარავლინნა
Line of ed.: 32     
მოციქულნი საბერძნეთა და ითხოვა მეფისაგან და პატრეაქისაგან კათალიკოზი. Ms. page: 220v  
Line of ed.: 33     
ხოლო მან მოსცა პეტრე კათალიკოზი. და თანა ჰყვანდა
Line of ed.: 34     
მას სამოველ მონაზონი, წმიდაჲ და ღირსი. და აღაშენა ქუემოჲ ეკლესიაჲ
Line of ed.: 35     
ვახტანგ მეფემან და დასუა პეტრე კათალიკოზი. და ესე იყო ქართლის მოქცევითგან
Line of ed.: 36     
რ̂ო წელსა. მეფენი გარდაცვალებულ იყვნეს ათნი, და მთავარ-ებისკოპოსნი
Line of ed.: 37     
ათცამეტნი. ხოლო პირველი კათალიკოზი იყო პეტრე.

Line of ed.: 38        
და ამისა შემდგომად მეფობდა დაჩი უჟარმელი, და კათალიკოზი იყო Page of sec. ed.: 94  სამოველ
Line of ed.: 39     
და მისა ზე ტფილისს კაცნი დასხდებოდეს, და (მარიამ)-წმიდაჲ ეკლესიაჲ
Line of ed.: 40     
აღაშენეს. და კათალიკოზი იყო პეტრე.

Line of ed.: 41        
და ამისა შემდგომად მეფობდა ბაკურ, ძჱ დაჩისი, და კათალიკოზი იყო
Line of ed.: 42     
სამოველ.

Page of ed.: 326  
Line of ed.: 1        
და მისა შემდგომად მეფობდა ფარსმან, და კათალიკოზი იყო თავფაჩაგ.
Line of ed.: 2     
და მისა ზე-ვე ჩიმაგა ვ̂. და მისა ზე-ვე სპარსთა მეფობაჲ მცხეთად მოვიდა და
Line of ed.: 3     
შეაშფოთა ქართლი და ქალაქნი და წარვიდა.

Line of ed.: 4        
და მისა შემდგომად მეფობდა ფარსმან სხუაჲ, და კათალიკოზი იყო დასაბია,
Line of ed.: 5     
მკჳდრი მცხეთელი. და აქაჲთგან ორთა სახლთა აღიღეს კათალიკოზობაჲ
Line of ed.: 6     
მცხეთელთა მკჳდრთა. და მის-ვე მეფისა ზე კათალიკოზი იყო ევლალე.

Line of ed.: 7        
მაშინ მოვიდა ნეტარი იოვანე ზედაზადენელი შუვამდინარით ასურეთისაჲთ
Line of ed.: 8     
იგი და ათორმეტნი მოწაფენი მის თანა მოვიდეს*.

Line of ed.: 9        
და მისა შემდგომად მეფობდა Ms. page: 221r   ბაკურ, და კათალიკოზი იყო მაკარი.
Line of ed.: 10     
და მისა ზე-ვე ვარსქენ პიტიახში იყო. და შუშანიკ იწამა ცურტავს.

Line of ed.: 11        
და მისა შემდგომად კათალიკოზი იყო სამოველ, და მერმე -- სიმონ-პეტრე.
Line of ed.: 12     
და მის ბაკურის ზე-ვე დაესრულა მეფობაჲ ქართლისაჲ. Page of sec. ed.: 95 

Line of ed.: 13        
მაშინ მცხეთაჲ ათხელდებოდა და ტფილისი ეშენებოდა, არმაზნი შემცირდებოდეს
Line of ed.: 14     
და კალაჲ განდიდნებოდა.

Line of ed.: 15        
სპარსნი უფლებდეს ქართლს და სომხითს და სივნიეთს და გუასპურაგანს;
Line of ed.: 16     
და კათალიკოზი იყო სამოველ და ნელად-რე შეკრბა ქართლი. და განაჩინეს
Line of ed.: 17     
ერის-თავად გუარამ და მერმე -- კურაპალატად-ცა. ამან დადვა საფუძველი პატიოსნისა
Line of ed.: 18     
ჯუარისაჲ და ამას ზე-ვე იყო კათალიკოზი სამოელ-ვე სხუაჲ. და ტფილისისა
Line of ed.: 19     
მკჳდრთა დიდსა ეკლესიასა დაიწყეს: ნახევარსა იქმოდა ყოველი ერი
Line of ed.: 20     
და ნახევარსა ერის-თავნი; და კათალიკოზი იყო ბართლომე.

Line of ed.: 21        
და მისა შემდგომად ერის-თვობდა სტეფანოზ, ძჱ მისი, ძმაჲ დემეტრესი,
Line of ed.: 22     
და იქმოდა ეკლესიასა ჯუარისასა.

Line of ed.: 23        
მაშინ ჩამოვლო ჰერაკლე მეფემან ბერძენთამან. და უჴმო ციხის-თავმან
Line of ed.: 24     
კალაჲთ ტფილისისაჲთ მეფესა ჰერაკლეს ვაც-ბოტობით.

Line of ed.: 25        
ხოლო მან ფერჴი დააპყრა და დანიელი მოიღო და მოიძია (სიტყუაჲ) ესე:
Line of ed.: 26     
"მოვიდეს ვაცი იგი მზის დასავალისაჲ და შემუსრნეს რქანი ვერძისა მის მზის
Line of ed.: 27     
აღმოსავალისანი"*. და მეფემან ჰრქუა: ,(უკუეთუ ჩემთჳს) Ms. page: 221v   ესრეთ
Line of ed.: 28     
იყოს სიტყუაჲ, მე მიგაგო მისაგებელი შენი". და დაუტევა ჯიბღო ერის-თავი
Line of ed.: 29     
ბრძოლად. Page of sec. ed.: 96  და თჳთ წარვიდა ბაღდადს ბრძოლად ხუასრო მეფისა.

Line of ed.: 30        
ხოლო ამან ჯიბღო მცირეთა დღეთა შემდგომად კალაჲ გამოიღო და ციხის-თავი
Line of ed.: 31     
იგი შეიპყრა და პირი დრაჰკნითა აღუვსო. და მერმე მრთელსა ტყავი
Line of ed.: 32     
გაჰჴადა და მეფესა უკუანა მისწია გარდბანს ვარაზ გრიგოლისსა შინა.

Line of ed.: 33        
წარვიდა ჰერაკლე და შემუსრა ბაღდადი და შეიპყრა ხუასრო მეფჱ და
Line of ed.: 34     
მოღებად სცა ძელი ცხორებისაჲ. და იწყო ბრძანებით შჱნებად იერუსალჱმსა
Line of ed.: 35     
და მოდისტოს დასუა პატრეაქად. და წარმოვიდა აქაჲთ-ვე მეშჳდესა წელსა. და
Line of ed.: 36     
ვიდრე მოსლვადმდე მისა ტფილისს სიონი განეშორა მკჳდრთა, ხოლო ჯუარისა
Line of ed.: 37     
ეკლესიასა აკლდა-ღა. ამან ჰერაკლე ტფილისს და მცხეთას და უჟარმას
Line of ed.: 38     
განავლინნა ქადაგნი, რაჲთა ყოველნი ქრისტეანენი ქალაქთა შინა ეკლესიათა
Line of ed.: 39     
შინა შემოკრბენ და ყოველნი მოგუნი და ცეცხლისა მსახურნი ანუ მოინათლნენ
Line of ed.: 40     
ანუ მოისრნენ.

Page of ed.: 327  
Line of ed.: 1        
ხოლო მათ ნათლის-ღებაჲ არა ინებეს, ზაკუვით თანა-აღერინეს ქრისტეანეთა,
Line of ed.: 2     
ვიდრემდის ყოველთა ზედა წარჰმართა მახჳლი და ეკლესიათა შინა მდინარენი
Line of ed.: 3     
სისხლისანი* დიოდეს.

Line of ed.: 4        
ხოლო ჰერაკლე განწმიდა შჯული ქრისტესი და წარვიდა. და ერის-თვობდა
Line of ed.: 5     
იგი-ვე დიდი სტეფანოზ, და კათალიკოზი იყო ბართლომე მეორედ.

Line of ed.: 6        
და შემდგომად ერის-თვობდა Ms. page: 222r   ადრნესე, და მისა ზე სამნი კათალიკოზნი
Line of ed.: 7     
იცვალნეს: იოვანე, ბაბილა, თაბორ. Page of sec. ed.: 97 

Line of ed.: 8        
და მისა შემდგომად ერის-თვობდა სტეფანოზ, ძჱ მისი და ამან განიშორა
Line of ed.: 9     
ჯუარისა ეკლესიაჲ და დადვა კრებაჲ ჯუარს ჯუარობასა ერთ თთუე. და ტფილისს
Line of ed.: 10     
დაჯდა სტეფანოზ, და კათალიკოზი იყო სამოველ. და მისა ზე-ვე -- ევნონ.

Line of ed.: 11        
და ჰამბავი მოჴდა, ვითარმედ ბაღდადი აგარეანთა დაიპყრეს-ო და ამისთჳს
Line of ed.: 12     
ბერძენთა ქუეყანაჲ ჯორსა აჰკიდეს და წარიღეს საბერძნეთა.

Line of ed.: 13        
და მისა შემდგომად ერის-თვობდა გუარამ კურაპალატი ვ̂*, და გუარამ
Line of ed.: 14     
ყრმაჲ ზ̂, და მერმე არშუშა კურაპალატი ჱ̂, და ვარაზ-ბაკურ აპაჲ პატრიკიოზი,
Line of ed.: 15     
რომელმან გარბანელნი მოაქცინა თ̂, და მერმე ნერსე [ი̂], და ძენი
Line of ed.: 16     
მისნი: ფილიპე ი̂ა, სტეფანოზ ი̂ბ, ადრნესე ი̂გ, გუარამ ი̂დ, და ბაკურეანი
Line of ed.: 17     
ძჱ ბალდადისი (!) ი̂ე; და ძენი ადრნესესნი: სტეფანოზ ი̂ვ, და აშოტ კურაპალატი
Line of ed.: 18     
ი̂ზ, და გუარამ [ი̂ჱ]. დიდნი ერის-თავნი ესთენ იყვნეს.

Line of ed.: 19        
ხოლო კათალიკოზნი, რომელ ევნონისითგან მომართ იყვნეს: თავფაჩაგ
Line of ed.: 20     
ა̂, ევლალე ბ̂, იოველ გ̂, სამოველ დ̂, გეორგი ე̂, კჳრიონ ვ̂,
Line of ed.: 21     
იზიდბოზიდ ზ̂, თეოდორე ჱ̂, პეტრე თ̂. ესე. ცხრანი ცოლისანნი იყვნეს.

Line of ed.: 22        
მერმე: მამა ა̂, იოვანე ბ̂, გრიგოლ გ̂, კლემენტოს დ̂, სარმეან
Line of ed.: 23     
ე̂, თალელე ვ̂, სამოველ ზ̂, კჳრილე ჱ̂, გრიგოლ თ̂, სამოველ ი̂, გეორგი
Line of ed.: 24     
ი̂ა, გაბრიელ ი̂ბ, ილარიონ ი̂გ, არსენი ი̂დ, ევსუქი ი̂ე, ბასილი ი̂ვ, მიქაელ
Line of ed.: 25     
ი̂ზ, დავით ი̂ჱ, არსენი ი̂თ. Page of sec. ed.: 98 



Chapter: 2  
Page of ed.: 327  
Line of ed.: 26  
[თავი ბ̂]


Line of ed.: 27        
Ms. page: 222v  * ხოლო [ოდეს დაა]სრულა სრბაჲ [თჳსი] სარწმუნოვებასა ზედა
Line of ed.: 28     
წმიდისა სამებისასა წმიდამან და სანატრელმან დედუფალმან ნინო, რომელი
Line of ed.: 29     
გუექმნა მახარებელ გულთა ჩუენთა და მლხინებელ სულთა და ჴორცთა ჩუენთა,
Line of ed.: 30     
ვითარ განიშორა ერთი ესე სამეუფოჲ, ქუეყანაჲ ჩრდილოჲსაჲ, მცხეთისა
Line of ed.: 31     
მეფეთა სამეფოჲ, არწმუნა ყოველთა აღსაარება[ჲ] მამისა და ძისა და წმიდისა
Line of ed.: 32     
სულისაჲ, ნათლის-ღებითა მოსლვაჲ ქრისტესი და შობაჲ წმიდისაგან ქალწულისა,
Line of ed.: 33     
ნათლის-ღებაჲ და სიკუდილი ქრისტესი და აღდგომა[ჲ] მკუდრეთით, Page of sec. ed.: 99 
Line of ed.: 34     
შემდგომად სიკუდილისა უკუდავებაჲ და ცხორებაჲ, მეორედ მოსლვაჲ ძისა
Line of ed.: 35     
ღმრთისაჲ ქუეყანად, მართალთა ცხოვრება[ჲ] და ცოდვილთა შურის-გებაჲ,
Line of ed.: 36     
რამეთუ მისა არს სუფევაჲ უკუნითი უკუნისამდე და მერმე-ცა, ამენ. Page of sec. ed.: 104  ვითარ მოიწია
Line of ed.: 37     
ქუეყანასა კხოეთისასა(!), დაბასა ბუდს, დასნეულდა სნეულებითა მით,
Line of ed.: 38     
რომლითა-ცა მო-ცა-კუდა.

Line of ed.: 39        
მაშინ შეუკრბეს მეფენი ქუეყანისანი და მთავარნი* დედებითურთ და სიმრავლჱ
Page of ed.: 328   Line of ed.: 1     
ერთა ძლიერთაჲ, რამეთუ ჰხედვიდა ყოველი კაცი პირსა ნინოჲსსა.
Line of ed.: 2     
ვითარცა ზეცისა ანგელოზისასა. დასცუეთდეს მცირესა მას და ძუელსა სამოსელსა
Line of ed.: 3     
მისსა მთხუევითა* სარწმუნოვებით და იძულებით. ევედრებოდეს ყოველნი
Line of ed.: 4     
იგი დედოფალნი გარემო მსხდომარენი, რომელთა დამოსდიოდეს
Line of ed.: 5     
ნაკადულნი ცრემლთანი თუალთაგან* მათთა განშოვრებისათჳს Page of sec. ed.: 105  მოძღურისა,
Line of ed.: 6     
მოღუ[ა]წისა და სნეულთა მკურნალისა ჴელოვნისა.

Line of ed.: 7        
ეტყოდეს დედოფალი სალომე უჟარმელი და პეროჟავრი სივნიელი და
Line of ed.: 8     
მათ თანა ყოველნი მთავარნი ჰკითხვიდეს** Ms. page: 223r   მას და ეტყოდეს: "ვინაჲ
Line of ed.: 9     
ანუ ვითარ მოშუერ შენ ქუეყანასა ჩუენსა მაცხოვრად ჩუენდა, ანუ სადა-მე
Line of ed.: 10     
იყო აღზრდაჲ შენი, დედოფალო? მაუწყე ჩუენ საქმჱ შენი! რაჲსა იტყჳ ტყუეობასა,
Line of ed.: 11     
ტყუეთა მჴსნელო, სანატრელო! რამეთუ ესერა გჳსწავიეს შენ მიერ, ვითარმედ
Line of ed.: 12     
ყოფილ არიან წინაჲსწარმეტყუელნი პირველ მოსლვადმდე ძისა
Line of ed.: 13     
ღმრთისა ქუეყანად და მერმე მოციქულნი ათორმეტნი, და კუალად სამეოცდაათორმეტნი
Line of ed.: 14     
და ჩუენდა არავინ მოავლინა ღმერთმან, გარნა შენ. და ვითარ
Line of ed.: 15     
იტყჳ, ვითარმედ: "ტყუე ვარი მე, ანუ ვითარცა ჰინდოეთს თუ?".

Line of ed.: 16        
მაშინ იწყო სიტყუად ნინო და თქუა: "ასულნო სარწმუნოვებისანო, მახლობელნო
Line of ed.: 17     
ღმრთისანო, დედოფალნო ჩემნო, გხედავ თქუენ, ვითარცა პირველთა
Line of ed.: 18     
მათ წმიდათა დედათა ყოველსა მას სარწმუნოვებასა და სიყუარულსა
Line of ed.: 19     
ღმრთისასა. და გინებს გზათა ჩემთა ცნობაჲ, გლახაკისა მჴევლისა თქუენისათა[ჲ]
Line of ed.: 20     
და გაუწყო-ცა. ესერა მოსრულ-ა სული ჩემი ჴორჴად ჩემდა, დამეძინებინ
Line of ed.: 21     
ძილითა მით დედისა ჩემისაჲთა საუკუნოდ.

Line of ed.: 22        
არამედ მოიხუენით აღსაწერელნი წიგნისანი და დაწერეთ სიგლახაკჱ ჩემი
Line of ed.: 23     
და უდები ცხორებაჲ ჩემი, რაჲთა უწყოდიან Page of sec. ed.: 106  შვილთა-ცა თქუენთა სარწმუნოვებაჲ
Line of ed.: 24     
თქუენი და შეწყნარებაჲ ჩემი, და სასწაულნი ღმრთისანი, რომელნი გიხილვან
Line of ed.: 25     
მცირედნი მთათა მათ ზედა, მაყულოვანსა მას შინა, სუეტისა აღმართებასა,
Line of ed.: 26     
და მიერ წყაროსა მას ზედა, და ვიდრე აქა მოსლვადმდე ჩემდა. თჳთ
Line of ed.: 27     
უფალმან იცის და სულმან ჩემმან, რომელი უხილავს თუალთა ჩემთა ზეცით
Line of ed.: 28     
გარდამო ქუეყანასა ზედა". Ms. page: 223v   მაშინ მო-ხოლო-იხუნეს საწერელნი სალომე
Line of ed.: 29     
უჟარმელმან და სივნიელმან პეროჟავრი. და იწყო სიტყუად წმიდამან
Line of ed.: 30     
ნინო და იგინი წერდეს. წინა შობისა მისისა მშობელთა მისთა საქმედ იწყო.



Chapter: 3  
Page of ed.: 328  
Line of ed.: 31  
[თავი გ̂]***
Line of ed.: 32  
ცხორებაჲ წმიდისა ნინოჲსი


Line of ed.: 33        
იყო მათ ჟამთა ოდენ გეორგი კაბადუკიელი იწამა ქრისტჱსთჳს, მათ დღეთა
Line of ed.: 34     
კაბადუკიაჲთ ქალაქით კაცი ვინმე მთავართა შესაბამი, მონაჲ ღმრთისაჲ,
Line of ed.: 35     
წარვიდა ჰრომედ მეფეთა წინაშე მსახურებად და ნიჭისა მოღებად. და მათ-ვე
Line of ed.: 36     
დღეთა კაცი ვინმე იყო კოლასტას შინა და ესხნეს ორ შვილ: ძჱ და ასული. სახელი
Line of ed.: 37     
ძისა მისისაჲ იობენალი, ხოლო ასულისაჲ -- სუსანა.

Page of ed.: 329  
Line of ed.: 1        
და ვითარ აღესრულნეს მშობელნი იგი, დაშთეს შვილნი მათნი ობლად.
Line of ed.: 2     
აღდგეს და წარვიდეს წმიდად ქალაქად იერუსალჱმდ, იმედ-ყვეს სასოვებაჲ
Line of ed.: 3     
იგი ყოველთა ქრისტეანეთაჲ -- წმიდაჲ ადგომაჲ და მიევედრნეს მუნ.

Line of ed.: 4        
ესე ძმაჲ სუსანაჲსი მიემთხჳა დევტალარობასა, Page of sec. ed.: 107  ხოლო სუსანა ჰმსახურებდა
Line of ed.: 5     
მიაფორსა, სარას ბეთლემელსა.

Line of ed.: 6        
ხოლო ესე ჭაბუკი კაბადუკიელი მიიწია წინაშე მეფისა ჰრომედ. და ეწყვნეს
Line of ed.: 7     
ბრანჯნი ჰრომთა ბრძოლად ველსა ზედა პიტალანისასა. და მოსცა ღმერთმან
Line of ed.: 8     
ჭაბუკსა მას კაბადუკიელსა ძალი უძლეველი და ქმნა წინა-აღდგომაჲ
Line of ed.: 9     
მტერთაჲ ძლიერად, ვიდრემდის წარიქცინა სივლტოლად. და შეიპყრა მეფჱ
Line of ed.: 10     
ბრანჯთაჲ და მის თანა მთავარნი მრავალნი. და შეიყვანნა წინაშე მეფისა მეფჱ
Line of ed.: 11     
ბრანჯთაჲ და ყოველნი მთავარნი. ხოლო მეფემან განაწესა Ms. page: 224r   სიკუდილი
Line of ed.: 12     
მათი. მაშინ იწყეს ტირილად ბრანჯთა მათ და ევედრებოდეს ზაბილოვნს: "მოგუეც
Line of ed.: 13     
პირველად შჯული შენი და შეგჳყვანენ ჩუენ ტაძარსა მას ღმრთისა თქუენისასა,
Line of ed.: 14     
და მაშინ იყავნ სიკუდილი ჩუენი, რამეთუ შე-ცა-შენ-ვე-გჳპყრენ, და
Line of ed.: 15     
შენ-ვე ყავ ესე ჩუენ ზედა, და უბრალო იყო სისხლთა ჩუენთაგან".

Line of ed.: 16        
ხოლო ზაბილოვნს-ღა ესმა, მწრაფლ აუწყა ესე მეფესა და პატრეაქსა
Line of ed.: 17     
სიტყუაჲ მათი. და მოსცეს მათ ნათელი ჴელსა ქუეშე ზაბილოვნისსა და შეიყვანნეს
Line of ed.: 18     
ტაძარსა ღმრთისასა, წმიდასა ეკლესიასა, და აზიარნეს საიდუმლოთა
Line of ed.: 19     
ქრისტესთა. და უჩუენნეს მათ დიდებანი იგი წმიდათა მოციქულთანი. და დილაჲთ
Line of ed.: 20     
ადრე აღდგეს ბრანჯნი იგი და სამოსელი სამკუდროჲ შეიმოსეს და განვიდეს
Line of ed.: 21     
ადგილსა მას კაცთა საკლავსა, ილოცვიდეს და ჰმადლობდეს ღმერთსა
Line of ed.: 22     
ნათლის-ღებასა მას ზედა და ზიარებასა Page of sec. ed.: 108  და იტყოდეს: "ჩუენ სიკუდილსა შინა
Line of ed.: 23     
უკუდავ ვართ, რამეთუ ღირს-მყვნა ჩუენ ღმერთმან ესევითარსა დიდებასა
Line of ed.: 24     
ხილვად და საგზალსა მას დაულევნელსა, ჴორცსა და სისხლსა ქრისტჱს, ძისა
Line of ed.: 25     
ღმრთისა უკუდავისა მის მეუფისასა, რომელი არს უფროჲს უმაღლეს ყოველთა
Line of ed.: 26     
მაღალთა და უქუესკნელეს ყოველთა ქუესკნელთა, რამეთუ იგი არს კურთხეულ
Line of ed.: 27     
უკუნითი უკუნისამდე, ამენ. ხოლო ვაჲ ნაშობთა ჩუენთა, ნაყოფთა
Line of ed.: 28     
სიმწარისათა, მკჳდრთა ბნელისათა". და ჴმობდეს იგინი: "მოვედინ მეჴრმლჱ
Line of ed.: 29     
ეგე და აღიხუენით თავნი ჩუენნი ჩუენგან... ამას რაჲ ჰხედვიდა Ms. page: 224v   ზაბილოვნ,
Line of ed.: 30     
აღიძრა გონებითა და ტიროდა, რამეთუ ვითარცა ცხოვართა თავნი თჳსნი
Line of ed.: 31     
კლვად წარეპყრნეს და ვითარცა კრავთა შვილთა მათთა სწყალობდეს. მაშინ
Line of ed.: 32     
შევიდა ზაბილოვნ წინაშე მეფისა და გამოითხოვნა, და ნიჭითა განუტევნა. ხოლო
Line of ed.: 33     
იგინი ევედრებოდეს ზაბილოვნს, რაჲთა წარჰყვეს ქუეყანად მათა და მისცეს
Line of ed.: 34     
შჯული ქრისტესი და ნათლის-ღებაჲ წყლითა ყოველსა ერსა მათსა.

Line of ed.: 35        
ხოლო ისმინა მათი ზაბილოვნ და მოსთხოვნა მღდელნი პატრეაქსა. და
Line of ed.: 36     
ბრძანებაჲ მოიღო მეფისაგან. და წარვიდეს სიხარულით. და ვითარცა მიეახლნეს
Line of ed.: 37     
ვითარ ერთ დღისა სავალსა, მიჴდა ჰამბავი, ვითარმედ მეფჱ მოვალს
Line of ed.: 38     
ცოცხალი და ყოველნი მთავარნი მის თანა. მაშინ შეიძრნეს ათნი იგი საერისთვონი:
Line of ed.: 39     
ხოლამაჲ და ხოზაბაჲ, ხლაჭაჲ, ხენეშაგი, ტიმგარაგი, ზაქაჲ, გზაჲ,
Line of ed.: 40     
ზარგაჲ, ზარდაჲ, ზარმაჲ და თმონიგონი სამეუფოჲ და მოეგებვოდეს მდინარესა
Line of ed.: 41     
ზედა დიდსა ღდამარასა.

Line of ed.: 42        
და განყო მეფემან Page of sec. ed.: 109  ერი იგი და დაადგინა წყალსა მას იმიერ და ამიერ. და
Line of ed.: 43     
აკურთხეს მღდელთა მდინარჱ იგი და შთაჴდა ყოველი ერი მდინარესა მას
Page of ed.: 330   Line of ed.: 1     
და განიბანებოდეს, და აღმოვიდოდეს გამოსავალსა ერთსა. და დასდებდა ზაბილოვნ
Line of ed.: 2     
ჴელსა ყოველსა ერსა ათ დღე. და აღჰმართნეს კარავნი და შეწირეს
Line of ed.: 3     
მღდელთა ჟამი, და აზიარნეს ქრისტეს საიდუმლოთა.

Line of ed.: 4        
და განუტევნა მღდელნი და განჰკარგა ყოველი წესი ქრისტეანობისაჲ. და
Line of ed.: 5     
დაუტევა კურთხევაჲ და წარვიდა Ms. page: 225r   ნიჭითა დიდითა ჰრომედ.

Line of ed.: 6        
და განიზრახა გულსა თჳსსა და თქუა: "წარვიდე იერუსალჱმდ". და
Line of ed.: 7     
მისცა გლახაკთა ყოველი იგი მონაგები. და დევტალარი იგი პატრეაქ-ქმნულ
Line of ed.: 8     
იყო. და ფრიად დაიმეგობრნეს ურთიერთას ზაბილოვნ და პა[ტ]რეაქი.

Line of ed.: 9        
ჰრქუა სარა მიაფორმან პატრეაქსა: "ესე ზაბილოვნ -- მამაჲ და ემბაზი ბრანჯთაჲ,
Line of ed.: 10     
კაცი სრული სიბრძნითა და ღმრთის მოშიშებითა. ამას მიეც დაჲ შენი
Line of ed.: 11     
სუსანა ცოლად". და სთნდა წმიდასა პატრეაქსა სიტყუაჲ მისი და მისცეს სუსანა
Line of ed.: 12     
ცოლად მისა. და წარვიდეს თჳსა ქალაქად კოლასედ. და მე ოდენ ვიშევ
Line of ed.: 13     
მათგან. და იგი[ნი] არიან მშობელნი ჩემნი. და აღმზარდა მე დედამან ჩემმან
Line of ed.: 14     
წიაღთა შინა თჳსთა, მსახურებასა შინა გლახაკთასა დღე და ღამე დაუცადებელად.

Line of ed.: 15        
და ვითარცა ვიქმენ მე ათორმეტის წლის, მშობელთა ჩემთა განყიდეს ყოველი,
Line of ed.: 16     
რაჲ-ცა აქუნდა, და წარვიდეს იერუსალჱმდ. Page of sec. ed.: 110  მაშინ მამამან ჩემმან დაიწერა
Line of ed.: 17     
ჯუარი პატრიაქისაგან და განიჯმნა დედისაგან ჩემისა. და შემიტყბო მე
Line of ed.: 18     
მკერდსა მისსა და დამაღუარნა, ვითარცა ღუარნი, ცრემ[ლ]ნი თჳსნი თუალთა
Line of ed.: 19     
და პირსა ჩემსა. და მრქუა: "შენ, მხოლოვო ასულო ჩემო, ესერა დაგიტევებ
Line of ed.: 20     
შენ ობლად ჩემგან და მიგითუალავ შენ ღმერთსა ცათასა, მამასა ყოველთა
Line of ed.: 21     
მზრდელსა და უფალსა, რამეთუ იგი არს მამაჲ ობოლთაჲ და მსაჯული ქურივთაჲ*.
Line of ed.: 22     
ნუ გეშინინ, შვილო ჩემო! ხოლო შენ მაგდანელისა მარიამის შური
Line of ed.: 23     
აღიღე სიყუარულისათჳს ქრისტესისა და დათა მათ Ms. page: 225v   ლაზარესთა. და თუ
Line of ed.: 24     
შენ ესრჱთ გეშინოდის მისა, ვითარცა მათ, მან ეგრჱთ მოგცეს ყოველი, რაჲ-ცა
Line of ed.: 25     
სთხოვო მას, ოდეს რაჲ გინდეს მისგან." და მომცა ამბორებაჲ საუკუნოჲ და
Line of ed.: 26     
წარვიდა წიაღ იორდანესა კაცთა მათ თანა ველურთა, რომელ-რაჲ ყოფაჲ მისი
Line of ed.: 27     
იცის მისმან უფალმან იესუ.

Line of ed.: 28        
ხოლო დედაჲ ჩემი მისცა პატრეაქმან მსახურად გლახაკთა, დედათა უძლურთა.
Line of ed.: 29     
ხოლო მე ვჰმსახურებდ მიაფორსა სომეხსა დვინელსა ორ წელ.

Line of ed.: 30        
და ვჰკითხევდი ვნებათა მათთჳს ქრისტესთა, ჯუარ-ცუმისა, დაფლვისა
Line of ed.: 31     
და აღდგომისათჳს მისისა, და სამოსლისა მისისა და ჯუართა და ტილოთასა
Line of ed.: 32     
და სუდარისასა ყოველსა მიწყებით, რამეთუ არავინ ყოფილ იყო, არცა იყო
Line of ed.: 33     
შორის იერუსალჱმსა ზომი მისი მეცნიერებითა შჯულისა გზასა ძუელსა და
Line of ed.: 34     
ახალსა ყოველსა-ვე. Page of sec. ed.: 111 

Line of ed.: 35        
იწყო უწყებად ჩემდა და თქუა: "ვხედავ, შვილო ჩემო, ძალსა შენსა, ვითარცა
Line of ed.: 36     
ძალსა ლომისა ძუვისასა, რომელი იზახებნ ყოველსა-ვე ზედა ოთხფერჴსა,
Line of ed.: 37     
გინა ვითარცა ორბი დედალი, რომელი აღვიდის სიმაღლესა აერთასა
Line of ed.: 38     
უფროჲს მამლისა და ყოველი ქუეყანაჲ გუგასა თუალისა მისისასა, მცირესა
Line of ed.: 39     
მარგალიტის სწორსა, შეაყენის და განიხილის, განიცადის საჭმელი მისი,
Line of ed.: 40     
ცეცხლებრ დაინახის, მოუტევნის ფრთენი შრიალებად და მიიმართის მის ზედა.
Line of ed.: 41     
ეგრეთ იყოს ცხორებაჲ შენი წინამძღურებითა სულისა წმიდისაჲთა".



Chapter: 4  
Page of ed.: 331  
Line of ed.: 1  
თავი დ̂
Line of ed.: 2  
აღწერილი მის[ი]ვე სალომე უჟარმელისაჲ


Line of ed.: 3        
Ms. page: 226r   აწ ვიწყო და გითხრა ყოველი, ოდეს-იგი იხილეს ღმერთი უკუდავი
Line of ed.: 4     
კაცთა მოკუდავთა ქუეყანასა ზედა, რომელი მოსრულ იყო მისგან, ისრაჱლი
Line of ed.: 5     
უკუნ-დგა. და მოწოდებაჲ ყოველთა უცხოთა ნათესავთაჲ, უცხოთა ღმერთთა
Line of ed.: 6     
მონებულთაჲ, ვითარცა თჳთ უნდა ჴსნაჲ სოფლისაჲ, რომელი დაჰბადა.

Line of ed.: 7        
იწყო კეთილის-ყოფად ჰური[ა]თა: მკუდართა აღდგინებად, ბრმათა აღხილვად,
Line of ed.: 8     
ყოველთა სნეულთა განკურნებად. ესე შეიშურვეს, შეიზრახნეს და წარავლინნეს
Line of ed.: 9     
სტრატიოტნი ყოველსა ქუეყანასა Page of sec. ed.: 112  სწრაფით მოსლვად. და იტყოდეს,
Line of ed.: 10     
რამეთუ: აჰა ესერა წარვწყმდებით-ო.

Line of ed.: 11        
მაშინ მოიწინეს ყოვლით სოფლით კაცნი ჰურიანი, მეცნიერნი შჯულსა
Line of ed.: 12     
მოსესსა, რომელნი ანტაკრად აღუდგეს სულსა წმიდისასა და რაჲ-იგი უნდა
Line of ed.: 13     
ქრისტესა მათგან, მათ აღასრულეს: ჯუარს აცუეს და სამოსელსა მისსა ზედა
Line of ed.: 14     
წილ-ითხინეს. და წილით ჰხუდა ჩრდილოთა, მცხეთელთა, კუართი იგი უფლისა
Line of ed.: 15     
იესუჲსი, და დაჰფლეს მათ დამბადებელი თჳსი და დაჰკრძალეს საფლავი.
Line of ed.: 16     
ხოლო იგი აღდგა, ვითარცა თქუა პირველ, და ტილონი იგი, ოდეს განთენა,
Line of ed.: 17     
ისხნეს საფლავსა შინა. და ესე ყოველი წარმოიცადა პილატე და მოვიდა საფლავად
Line of ed.: 18     
იგი და ცოლი მისი და ტილონი იგი პოვნეს, და მოიხუნა იგინი ცოლმან
Line of ed.: 19     
პილატესმან. და წარვიდა წრაფითა დიდითა პონტოდ, სახედ თჳსა, რომელი
Line of ed.: 20     
იქმნა მორწმუნე ქრისტესა. ხოლო შემდგომად ჟამთა მრავალთა მოვიდეს
Line of ed.: 21     
იგინი ჴელთა ლუკა Ms. page: 226v   მახარებელისათა და დასხნა იგინი მან, სადა-ცა
Line of ed.: 22     
თჳთ იცის. ხოლო სუდარი არა იპოვა, ვითარცა ჴორცნი ქრისტესნი. თქუეს
Line of ed.: 23     
ვიეთ-მე პეტრესთჳს, ვითარმედ ჴელ-იწიფა ახუმად-ო და აქუნდეს, გარნა Page of sec. ed.: 113 
Line of ed.: 24     
განცხადებულად არაჲ მიუთხრეს, ვითარ სხუაჲ ყოველი.

Line of ed.: 25        
ხოლო ჯუარნი ამას ქალაქსა შინა დამარხულ არიან, ხოლო ადგილი მათი
Line of ed.: 26     
ვერვინ იცის, ოდეს ინებოს ღმერთმან, გამოჩნდენ.

Line of ed.: 27        
მაშინ მივეც კურთხევაჲ უფალსა ღმერთსა და მადლი დედოფალსა მას
Line of ed.: 28     
ჩემსა ამას ყოველსა ზედა თხ[რ]ობასა. და კუალად ვჰკითხე, ვითარმედ:
Line of ed.: 29     
"სადა არს ჩრდილოჲსა იგი ქუეყანაჲ, ანუ სადა არს სამოსელი იგი უფლისა
Line of ed.: 30     
ჩუენისაჲ?" მრქუა მე: "ჩრდილოჲსა ქუეყანაჲ სომხითისა მთეულ არს, საწარმართოჲ
Line of ed.: 31     
ქუეყანაჲ, საჴელმწიფოჲ ბერძენთაჲ და უჟიკთაჲ".

Line of ed.: 32        
მათ დღეთა შინა მო-ვინმე-ვიდა დედაკაცი ეფესელი თავყუანის-ცემად
Line of ed.: 33     
წმიდასა ადგომასა და ჰკითხვიდა მიაფორი დედაკაცსა მას, თუ: "ჰელენე დედოფალი
Line of ed.: 34     
ეგეთსა-ვე ბნელსა შინა არს-ა და მეფობაჲ მათი თჳნიერ ღმრთისა?"
Line of ed.: 35     
ხოლო მან ჰრქუა: "მე ვარ მჴევალი მათი და მახლობელი განზრახვასა მათსა
Line of ed.: 36     
ყოველსა, და დიდი წადიერებაჲ აქუს ჰრომთა ქრისტჱს მიმართ შჯულისათჳს,
Line of ed.: 37     
და ნათლის-ღებისა".

Line of ed.: 38        
ხოლო მე ვარქუ მიაფორსა: "წარმავლინე და წარვიდე წინაშე ჰელენე
Line of ed.: 39     
დედოფლისა, ნუუკუე მიმიახლოს სიტყჳს-გებად მის წინაშე ქრისტჱსთჳს". და
Line of ed.: 40     
მან აუწყა პატრეაქსა. ხოლო მან მიწოდა, წმიდამან მამამან ჩემმან პატრეაქმან,
Line of ed.: 41     
ძმამან დედისა ჩემისამან, და დამადგინა აღსავალსა საკურთხეველისასა
Page of ed.: 332   Line of ed.: 1     
Ms. page: 227r   და დამასხნა ჴელნი მისნი Page of sec. ed.: 114  მჴართა ჩემთა. და სულთ-ითქუნა ცად მიმართ
Line of ed.: 2     
და თქუა: "უფალო ღმერთო მამათაო და საუკუნეთაო, ჴელთა შენთა შევჰვედრებ
Line of ed.: 3     
ობოლსა ამას, შვილსა დისა ჩემისასა და წარვავლინებ ქადაგებად
Line of ed.: 4     
შენისა ღმრთეებისა და რაჲთა ახაროს აღდგომაჲ შენი, სადა-ცა შენ სათნო-იყო
Line of ed.: 5     
სრბაჲ მისი ექმენ ქრისტე ამას გზა, მოგზაურ, ნავთ-სადგურ, მოძღუარ,
Line of ed.: 6     
ენა მეცნიერების, ვითარცა-იგი წინათა მათ მოშიშთა სახელისა შენისათა".

Line of ed.: 7        
და მიჯმნა დედისაგან ჩემისა და მომცა მე ჯუარი და კურთხევაჲ საგზლად.
Line of ed.: 8     
და წარვემართე დედაკაცისა მის თანა. და ოდეს მივედით სახიდ მისა, მუნ
Line of ed.: 9     
ვპოვეთ დედუფალი ვინმე მეფეთა [ე]ვადაგი, სახელით რიფსიმე, რომელი
Line of ed.: 10     
ელოდა იერუსალჱმით ნათლის-ღებასა და ქრისტეს აღსაარებისათჳს სუროდა.
Line of ed.: 11     
მაშინ მი-მცა მე ჴელთა მისთა დედაკაცმან მან, და მივეც მას ნათელი ჴელსა
Line of ed.: 12     
ქუეშე ჩემსა, მას და ორმეოცსა სულსა მის თანა სახლისა მისისათა. და წარვედით
Line of ed.: 13     
სახიდ მისა და ვიყვენით მუნ ორ წელ.

Line of ed.: 14        
მაშინ მოხედა უფალმან საბერძნეთსა და ჰრწმენა მეათესა კოსტანტინეს,
Line of ed.: 15     
და ქრისტე აღიარა მან და დედამან მისმან და ყოველმან პალატმან მათმან დასაბამითგანთა
Line of ed.: 16     
წელთა ხუთ ათას ოთხას ორმეოცდაოთხსა, ხოლო ქრისტეს აღმაღლებითგან
Line of ed.: 17     
სამას და ათერთმეტსა. და წარემართა ყოველი საბერძნეთი
Line of ed.: 18     
ქრისტეანობასა. მეშჳდესა წელსა იყო წმიდაჲ კრებაჲ ნიკეას, და მერვესა
Line of ed.: 19     
წელსა იყო სივლტოლაჲ ჩუენი Ms. page: 227v   საბერძნეთით. Page of sec. ed.: 115  რიფსიმე დედოფალი
Line of ed.: 20     
და გაჲ[ა]ნე, დედამძუძჱ, და ორმეოცდაათი სული წარმოვემართენით თთუესა
Line of ed.: 21     
პირველსა ათხუთმეტსა და გამოვედით არეთა სომხითისათა, სამოთხესა მას
Line of ed.: 22     
თრდატ მეფისასა. იგინი მოიკლნეს მუნ თთუესა პირველსა, ოცდაათსა, დღესა
Line of ed.: 23     
პარასკევსა.

Line of ed.: 24        
ხოლო მე დავშთი ეკალთა შინა ვარდისათა, რამეთუ ვარდი და ნუში ყუავოდა
Line of ed.: 25     
მას ჟამსა. და ოდეს-იგი აღმოჰვიდოდეს სულნი წმიდათა მათ, ვიხილე
Line of ed.: 26     
ზეცით სამოსლის მსგავსად ჩამომავალი დიაკონი ოლარითა ნათლისაჲთა. და
Line of ed.: 27     
ჴელთა მისთა აქუნდა სასაკუმევლჱ, რომლისაგან გამოვიდოდა კუამლი სულნელებისაჲ,
Line of ed.: 28     
რომელი ცათა დაჰფარვიდა. და მის თანა სიმრავლჱ ერთა ცისათაჲ.

Line of ed.: 29        
და შეიერთნეს წმიდანი იგი სულნი ერთა მათ ზეცისათა და დიდებით
Line of ed.: 30     
აღმაღლდეს ცად.

Line of ed.: 31        
ხოლო მე ვღაღადყავ: "უფალო, უფალო, რად დამიტევე მე შორის ასპიტთა
Line of ed.: 32     
და იქედნეთა?"*.

Line of ed.: 33        
ჴმაჲ მესმა მე მუნით, რომელი მეტყოდა მე: "ესრეთვე იყოს წარყვანებაჲ
Line of ed.: 34     
შენი, ოდეს ეგე ეკალი, რომელი შენსა გარემოჲს არს, ყოველი-ვე იქმნეს ვარდ
Line of ed.: 35     
მეწამულ, სულნელ შენ მიერ. ხოლო შენ აღდეგ და ვიდოდე აღმოსავალით,
Line of ed.: 36     
სადა-იგი არს სამკალი ფრიად და მუშაკნი ყოვლად-ვე არა არიან"*. ხოლო მე
Line of ed.: 37     
წამოვედ და მოვედ ულოპორეთა და დავიზამთრე ჭირთა შინა დიდთა. და
Line of ed.: 38     
თთუესა მეოთხესა წარვედ მთათა ზედა ჯავახეთისათა, რაჲთა ვცნა, თუ სადაჲთ
Line of ed.: 39     
არს მცხეთაჲ. და მივემთხჳე მთასა ზედა...*.
Line of ed.: 40     
Page of sec. ms.: C_17v   ტბასა დიდსა გარდამდინარესა, რომელსა ერქუა ფარავნაჲ, და დავდეგ მუნ
Line of ed.: 41     ორ დღე. ვითხოვე საზრდ[ე]ლი მეთევზურთაგან და განვძლიერდი ძალითა მით საზრდელის[აჲ]თა,
Page of ed.: 333   Line of ed.: 1     და მადლი შევსწირე ღმერთსა. და მწყემსნი იყვნეს მას-ვე ადგ[ი]ლსა და ჴუმილვიდეს
Line of ed.: 2     საჴ[უ]მილავსა ღამის[ა]სა სამწყსოთა შინა მათთა. და ხადოდეს ღმერთთა მათთა დაწყეულთა
Line of ed.: 3     
არმაზს და Page of sec. ms.: C_18r   ზადენს და უთქუმიდეს შესაწირავთა, რაჟამს მოვიდეთ-ო.
Line of ed.: 4     დილ[ა]სა ადრე მივე[დ] და ვჰკითხე ერთსა მათგანსა, თუ რომლისა სოფლისანი ხართ
Line of ed.: 5     თქუენ, ხოლო მან მომიგო მე: "ზოგნი დაბით და ზოგნი საფურცლით და ზოგნი ქინჯარელნი
Line of ed.: 6     და რაბატელნი დიდისა ქალაქისა
მცხეთისანი, სადა ღმერთნი ღმერთობენ და მეფენი მეფობენ".
Line of ed.: 7     მივხედენ მთათა ჩრდილო[ჲ]ს[ა]თა, რამეთუ დღეთა ზაფხულის[ა]თა სავსენი ჩნდეს
Line of ed.: 8     ჰირირითა (!) და თოვლითა სასტიკითა. და შევძრწუნდი ფრიად და ვთქუ: "უფალო, უფალო,
Line of ed.: 9     მიმიღე სული ჩემი ჩემგან". და მოვიღე ლოდი ერთი და დავიდევ სასთუნალად" თავსა,
Line of ed.: 10     და გარდას[ა]დინ[ე]ლსა მის ტბის[ა]სა დავიძინე. და მოვიდა ჩუენებით კაცი ერთი ჰასაკითა
Line of ed.: 11     ზომიერი, თმითა ნახევარ-თმოსანი. და მომცა მე წიგნი დაბეჭდული და მრქუა მე:
Line of ed.: 12     "აღდეგ და სწრაფით მიართჳ ესე
მცხეთას მეფესა წარმართთ[ა]სა". და ვიწყე ტირ[ი]ლით
Line of ed.: 13     ვედრებად მისსა და ვარქუ: "უფალო, დედაკ[ა]ცი ვარ უცხოჲ და უმ[ე]ცარი, ვითარ
Line of ed.: 14     მივიდე მე, არცა ენაჲ ვიცი, თუ რაჲ ვთქუა უცხოთა ნათეს[ა]ვთა თანა"? მაშინ განჴსნა
Line of ed.: 15     წიგნი იგი და მომცა მე კითხვად. დაწერილი იყო ჰრომაელებრ და დაბეჭდული იყო,
იესუჲსი.

Line of ed.: 16        დაწერილნი იყ[ვ]ნეს ათნი სიტყუანი, ვითარცა-იგი პირველ ფიც[ა]რთა
Line of ed.: 17     ქვის[ა]თა.

Line of ed.: 18        პირველი სიტყუაჲ: სადა-ცა იქადაგოს სახარებაჲ ესე, მუნ-ცა ითქუმოდის დედაკაცი ესე.

Line of ed.: 19     
ბ̂. "არცა მამაკაცებაჲ, არცა დედაკაცებაჲ, არამედ თქუენ ყოველნი ერთ ხართ"*.

Line of ed.: 20        
გ̂. "წარვედით და მო\იმოწაფენით Page of sec. ms.: C_18v   ყოველნი წარმართნი. და ნათელ-სც[ე]მდით სახელითა
Line of ed.: 21     მ[ა]მისა[ჲ]თა და ძისა[ჲ]თა და სულისა წმიდისაჲთა"*.

Line of ed.: 22        
დ̂. "ნათელი გამობრწყინვებად წარმართთა დიდებად ერისა შენისა ისრაჱლისა"*.

Line of ed.: 23        
ე̂. "სადაცა იქად[ა]გოს სახარებაჲ ესე სასუფეველსა, ყოველსა სოფელსა ითქუმოდეს"*.

Line of ed.: 24        
ვ̂. "რომელმან თქუენ შ[ე]გიწყნარნეს, მე შემიწყნარებს, და რომელმან მე შემიწყნაროს,
Line of ed.: 25     შეიწყნარებს მომ[ა]ვლ[ი]ნებ[ე]ლსა ჩემსა"*.

Line of ed.: 26        
ზ̂. ფრიად უყ[უა]რდა მარიამ უფალსა, რამეთუ მარადის ისმენნ მისსა სიბრძნესა
Line of ed.: 27     ჭეშმარიტსა.

Line of ed.: 28        
ჱ̂. "ნუ გეშინინ მათგან, რომელთა მოსწყჳდნენ ჴორცნი თქუენნი, ხოლო სულისა ვერ შემძლებელ არ[ი]ან
Line of ed.: 29     მოწყუედად"*.

Line of ed.: 30        
თ̂. ჰრქუა მარიამ მაგდალენელსა იესუ: "წარვედ, დედაკაცო, და ახარე ძმ[ა]თა ჩემთა"*.

Line of ed.: 31        
ი̂. სადა-ცა ჰქადაგებდეთ სახელითა მამისა[ჲ]თა და ძისა[ჲ]თა და სულისა
Line of ed.: 32     წმიდისა[ჲ]თა.

Line of ed.: 33        და ვითარცა ესე წავიკითხე, ვიწყე ვედრებაჲ ღმრთისა მიმართ. დ[ა] გულისჴმა-ვყავ, ვითარმედ
Line of ed.: 34     ზეცით იყო ჩუენებაჲ ესე. და აღვიხილენ თუალნი ჩემნი ზეცად და მაღ[ა]ლი იგი
Line of ed.: 35     ვაკურთხე და მისგან ვითხოვე შეწევნაჲ ჩემი ჭირთა შინა. და გარდამოსადინ[ე]ლსა მის ტბისასა
Line of ed.: 36     მოვჰყევ და წარმოვემართე.]
Page of sec. ms.:   

Line of ed.: 37        
Ms. page: 228r   Page of sec. ed.: 117  და იყო დინებაჲ მისი დასავალით კერძო. და მიუდეგ გზასა ძნელსა
Line of ed.: 38     
და ფიცხელსა, და ვიხილენ დიდნი ჭირნი გზათაგან და შიშნი მჴეცთაგან,
Line of ed.: 39     
ვიდრემდე მოვიწიე აქა, ვინაჲ-იგი წყალმან აღმოსავალით იწყო დინებად. მიერითგან
Page of ed.: 334   Line of ed.: 1     
იყო ლხინებაჲ ჩემი. და ვპოვენ მოგზაურნი და მივიწიე სანახებსა
Line of ed.: 2     
ქართლისასა, ქალაქსა ურბნისისასა და ვიხილე ერი უცხოჲ, უცხოთა ღმერთთა
Line of ed.: 3     
მსახური: ცეცხლსა და ქვათა და ძელთა თაყუანის-სცემდეს. შეეურვა სულსა
Line of ed.: 4     
ჩემსა წარწყმედასა მათსა ზედა და მოვედ ბაგინსა ჰურიათასა ენისათჳს
Line of ed.: 5     
ებრაელებრისა და ვიყავ მუნ Page of sec. ed.: 118  ერთ თთუე და განვიცდიდ ძალსა ამის ქუეყანისასა.

Line of ed.: 6        
და იყო, დღესა ერთსა აღიძრნეს ერნი ძლიერნი და ურიცხუნი სიმრავლითა
Line of ed.: 7     
მით ქალაქით წარმავალნი დიდად ქალაქად მცხეთად, რომელი იყო საჯდომელი
Line of ed.: 8     
დიდთა მეფეთაჲ, ვაჭრობად და ლოცვად არმაზ ღმრთისა მათისა.

Line of ed.: 9        
ხოლო მე წარვჰყევ მათ თანა და მივიწიენით ქალაქად მცხეთად, წიაღით
Line of ed.: 10     
მოგუთას, ჴიდსა ზედა დავდეგით მუნ და ვხედევდით ცეცხლის მსახურსა მას
Line of ed.: 11     
ერსა. და მოგუებასა და ცთომასა მათსა ზედა ვტიროდე წარწყმედისა მათისათჳს
Line of ed.: 12     
და უცხოვებასა-ცა ჩემსა ვეგლოვდი.



Chapter: 6  
Page of ed.: 334  
Line of ed.: 13  
თავი ვ̂
Line of ed.: 14  
მოწევნაჲ წმიდისა ნინოჲსი მცხეთად, აღწერილი მისი-ვე
Line of ed.: 14  
სალომე უჟარმელისაჲ


Line of ed.: 15        
ხვალისაგან იყო ჴმაჲ ოხრისაჲ და საყჳრისაჲ. და გამოვიდოდა ერი
Line of ed.: 16     
ურიცხჳ; ვითარცა ყუავილოსანნი, ზარნი და საშინელნი Ms. page: 228v   გამოვიდოდეს.
Line of ed.: 17     
ხოლო მეფჱ არღასადა შეძრულ იყო. და ვითარცა ჟამ-სცა ჟამმან, სივლტოლაჲ
Line of ed.: 18     
და მი-და-მო მალვაჲ იყო ყოვლისა კაცისაჲ და შეივლტოდა ყოველი კაცი
Line of ed.: 19     
საფარველსა ქუეშე, რამეთუ გამო-სადმე-ვიდოდა ნანა დეუფალი.

Line of ed.: 20        
და ვითარცა განვლო ნანა დედოფალმან, მაშინ-ღა ნელიად-ნელიად გამოვიდოდა
Line of ed.: 21     
ყოველი ერი. და შეამკვეს ფოლოცი ყოველი სამოსლითა თითოპირითა
Line of ed.: 22     
და ფურცლითა. და იწყო ყოველმან ერმან ქებად მეფისა. და მაშინ გამოვიდა
Line of ed.: 23     
მირეან მეფჱ თუალთ-შეუდგამითა ხილვითა. და ვჰკითხე ჰურიასა დედაკაცისა,
Line of ed.: 24     
თუ: "რაჲ არს ესე?" და მან მრქუა: "ღმერთი Page of sec. ed.: 119  ღმერთთა მათთაჲ უწესს
Line of ed.: 25     
მას, არმაზ, რომელ არა არს სხუაჲ გარეშჱ კერპი".

Line of ed.: 26        
ხოლო მე წარვედ ხილვად არმაზისა. და აღივსნეს მთანი იგი დროშაჲთა
Line of ed.: 27     
და ერითა, ვითარცა ყუავილითა. ხოლო მე შეუსწრვე ციხედ არმაზდ და დავდეგ
Line of ed.: 28     
ახლოს კერპისა მის, ნაპრალსა ზღუდისასა და ვხედევდი საკჳრველებათა
Line of ed.: 29     
და საშინელსა, რომელი თქუმად ენითა ვერ ეგების, ვითარ-იგი იყო ზარის აღსაჴდელი
Line of ed.: 30     
შიშით და ძრწოლით მეფეთა მათ და ყოვლისა ერისა. და საზარო
Line of ed.: 31     
დგომაჲ ვიხილე: და აჰა, დგა კაცი ერთი სპილენძისაჲ და ტანსა მისსა ეცუა
Line of ed.: 32     
ჯაჭჳ ოქროჲსაჲ, და ჩაფხუტი ოქროჲსაჲ, და სამჴარნი ესხნეს ფრცხილი და
Line of ed.: 33     
ბივრიტი, და ჴელსა მისსა აქუნდა ჴრმალი ლესული, რომელი ბრწყინვიდა და
Line of ed.: 34     
იქცევოდა ჴელსა შინა, რეცა თუ რომელი შეეხებინ, თავი თჳსი სიკუდიდ განიწიროს
Page of ed.: 335   Line of ed.: 1     
Ms. page: 229r   და იტყჳნ: "ვაჲ თუ და-სადა-ვაკლო რაჲ დიდებასა დიდისა
Line of ed.: 2     
ღმრთისა არმაზისსა და შე-რას-მე-ვსცთე სიტყუასა ებრაელთა თანა, გინა
Line of ed.: 3     
მოგუთა სმენასა ოდენ დახუდომილ ვიყო მზის მსახურთა. და რომელნი-მე
Line of ed.: 4     
იტყჳან უცებნი დიდსა ვის-მე ღმერთსა ცათასა, და ნუუკუე პოვოს რაჲმე ჩემ
Line of ed.: 5     
თანა ბიწი, და მცეს მახჳლი იგი მისი, რომლისაგან ეშინის ყოველსა ქუეყანასა".*
Line of ed.: 6     
და შიშით თაყუანის-სცემდეს ყოველნი.

Line of ed.: 7        
და მარჯულ მისა დგა კერპი ოქროჲსაჲ და სახელი მისი გაცი. და მარცხლ
Line of ed.: 8     
მისა -- კერპი ვეცხლისაჲ და სახელი Page of sec. ed.: 120  მისი გა, რომელნი-იგი ღმრთად ჰქონდეს
Line of ed.: 9     
მამათა თქუენთა არიან-ქართლით.

Line of ed.: 10        
მაშინ ვტიროდე და სულთ-ვითქუემდ ღმრთისა მიმართ ცთომათა მათთჳს
Line of ed.: 11     
ქუეყანისა ჩრდილოჲსათა, დაფარვასა ნათლისასა და დაპყრობასა ბნელისასა.

Line of ed.: 12        
ვხედევდი მეფეთა მათ ძალ-დიდთა და ყოველთა მთავართა, რამეთუ ცოცხლივ
Line of ed.: 13     
შთაენთქნეს ეშმაკსა, ვითარცა მკუდარნი ჯოჯოხეთსა. და იტყოდეს დამბადებელად
Line of ed.: 14     
ქვათა და ძელთა, და სპილენძსა და რკინასა და რვალსა გამობერვით
Line of ed.: 15     
განჭედილსა, ღმრთად თავყუანის-სცემდეს. ესენი იცოდეს ცისა და ქუეყანისა
Line of ed.: 16     
შემოქმედად.

Line of ed.: 17        
მაშინ მოვიჴსენე სიტყუაჲ იგი, რომელი მამცნო იობენალი პატრეაქმან,
Line of ed.: 18     
წმიდამან მამამან ჩემმან, ვითარმედ: "ვითარცა მამაკაცსა სრულსა წარგავლინებ
Line of ed.: 19     
და მიწევნად ხარ ქუეყანასა უცხოსა, ნათესავთა დგეველ, ზეფელ, ნარკადოველ,
Line of ed.: 20     
რომელ არს კაცნი ღმრთის მჴდომნი, მბრძოლნი და წინა-აღმდგომნი.

Line of ed.: 21        
მაშინ ავიხილენ ზეცად და ვთქუ: "უფალო, უფალო, მრავლითა ძალითა
Line of ed.: 22     
შენითა Ms. page: 229v   გეცრუვნეს შენ მტერნი ესე*. და ესე არს დიდითა სულგრძელებითა
Line of ed.: 23     
შენითა, და იქმან, რასა-ცა იგონებენ მტერნი ესე და ნაცარნი ქუეყანისანი,
Line of ed.: 24     
არამედ ნუ უგულებელს-ჰყოფ, რამეთუ ხატი შენი არს კაცი, რომლისათჳს
Line of ed.: 25     
ერთი სამებისაგანი კაც იქმენ და აცხოვნე ყოველი სოფელი. ამათ-ცა ნათესავთა
Line of ed.: 26     
მოხედენ და შეჰრისხენ სულთა ამათ უჩინოთა, სოფლის მპყრობელთა,
Line of ed.: 27     
მთავართა ამის ბნელისათა. და მიჩუენე მე, ღმერთო მამისა Page of sec. ed.: 121  და დედისა
Line of ed.: 28     
ჩემისაო, მჴევალსა ამას, ნაშობსა მონისა შენისასა, რაჲთა იხილონ მაცხოვარებაჲ
Line of ed.: 29     
შენი ყოველთა კიდეთა ქუეყანისათა* და რაჲთა ჩრდილოჲ ბღუარსა
Line of ed.: 30     
თანა* იხარებდეს და ყოველმან ენამან შენ მხოლოსა ღმერთსა თავყუანის-გცეს
Line of ed.: 31     
ქრისტე იესუჲს მიერ უფლისა ჩუენისა, რომელსა შუენის მადლობით დიდებისა
Line of ed.: 32     
შეწირვაჲ აწ და მარადის და მერმეთა მათ საუკუნეთა, ამენ".

Line of ed.: 33        
და ვითარცა წამის-ყოფაჲ თუალისაჲ იყო, დასავალით ჰაერნი და ქარნი
Line of ed.: 34     
შეიძრნეს და ჴმა-სცეს ქუხილთა ჴმითა საზარელითა. და აჩნდა ღრუბელი მოწრაფჱ,
Line of ed.: 35     
ნიშან-საშინელი. და მოიღო ნიავმან მზის დასავალისამან სული ჯერკუალი
Line of ed.: 36     
სიმწარისაჲ და სიმყრალისაჲ. მაშინ ივლტოდა ყოველი კაცი სოფლად
Line of ed.: 37     
და ქალაქად. და ეცა მათ დროჲ, რაჲთა შეიჭრნენ კაცნი საყოფლად. და მეყს
Line of ed.: 38     
მოიწია რისხვისა იგი ღრუბელი და მოიღო სეტყუაჲ ლიტრისა სწორი მას ადგილსა
Line of ed.: 39     
ოდენ და დალეწნა კერპნი იგი, და დაფქვნა და დააწულილნა. და
Line of ed.: 40     
დაარღჳნა ზღუდენი იგი ქარმან სასტიკმან და შთაყარ[ნ]ა იგი[ნი] კლდესა,
Line of ed.: 41     
რომელსა-იგი თქუენ-ცა ჰხედევდით ანუ არა ...* Ms. page: 230r   ... და თქუა მეფემან
Page of ed.: 336   Line of ed.: 1     
ცრემლით: "ჰჱ, ჰჱ, რაჲთ-მებოჲ ხოჯათ სთაბანუბ რასულ ფსარზად". ხოლო
Line of ed.: 2     
თარგმანებაჲ ესე არს: "მართალსა იტყჳ, ბედნიერო დედოფალო და მოციქულო
Line of ed.: 3     
ძისა Page of sec. ed.: 122  ღმრთისაო". და ვითარცა დასცხრა რისხვაჲ იგი, გამოვედ კლდისა
Line of ed.: 4     
მისგან ნაპრალისა და ვპოვე თუალი იგი ბივრიტი, აღვიღე და წარმოვედ
Line of ed.: 5     
წინა კერძო დასასრულსა მის კლდისასა, სადა ძუელ ქალაქი ყოფილ იყო, და
Line of ed.: 6     
მას ადგილსა ყოფილ არს ციხჱ.

Line of ed.: 7        
და მუნ დგა ხჱ შუენიერი ბრინჯისაჲ, მაღალი და რტო-მრავალი. მოვედ
Line of ed.: 8     
ქუეშე ხესა მას და გამოვინიშე ნიში იგი ქრისტეს ჯუარისაჲ. და ვილოცევდი
Line of ed.: 9     
მუნ ექუს დღე. ოდეს-იგი გამოხუედით სიმრავლჱ ერისაჲ და ეძიებდით
Line of ed.: 10     
ღმერთთა მათ, რომელთა ვნებაჲ დაჰბადეს, და არა ჰპოვეთ, მაშინ მე მუნ
Line of ed.: 11     
ვიყავ, რამეთუ დღჱ იყო მეექუსჱ თთჳსაჲ მის, ოდეს-იგი ევმანუველ თაბორს
Line of ed.: 12     
მამისა ხატი აჩუენა თავთა მათ ცხოველთა და თავთა მათ მიცვალებულთა. მაშინ
Line of ed.: 13     
მოვიდა დაჲ ესე ჩემი შროშანა, სეფექალი, მიხილა და მოიყვანა ბერძლ-მეტყუელი
Line of ed.: 14     
დედაკაცი და მკითხა ყოველი გზაჲ ჩემი. მაშინ ვხედევდ მე თუალთა
Line of ed.: 15     
მისთა ცრემლთა დინებასა უცხოვებისა ჩემისათჳს. ოდეს ცნა ყოველი
Line of ed.: 16     
საქმჱ ჩემი, მაიძულა წარყვანებაჲ ჩემი სეფედ, ხოლო მე არა ვინებე, და იგი
Line of ed.: 17     
წარვიდა. და მესამესა დღესა ჩამოვედ ქალაქად მცხეთად და მივიმართე სამოთხესა
Line of ed.: 18     
მას მეფისასა. და მი-რაჲ-ვედ კარსა ზედა სამოთხისასა, იყო სახლაკი
Line of ed.: 19     
მცირჱ სამოთხის მცველისაჲ, და შე-რაჲ-ვედ შინა, ჯდა ესე დედაკაცი ანასტოს.
Line of ed.: 20     
და ვითარცა მიხილა, აღდგა და შემიტკბო Ms. page: 230v  * მე Page of sec. ed.: 123  ვითარცა მეცნიერმან
Line of ed.: 21     
და მეგობარმან* და დამბანნა ფერჴნი ჩემნი და მცხო ზეთი და დამიგო
Line of ed.: 22     
ტრაპეზი და ღჳნოჲ და მაიძულა მე ჭამად და სუმად. და დავყავ მის თანა
Line of ed.: 23     
ცხრა თთუე.

Line of ed.: 24        
ესე იყო უშვილოჲ, და ზრუნვიდა ეგე და ქმარი მაგისი. ჩუენებით ვხედევდ,
Line of ed.: 25     
მოვიდა კაცი ნათლისა ფერი და მრქუა მე: "სამოთხესა შევედ, ნაძუთა
Line of ed.: 26     
ქუეშე ბაბილოთა ადგილი არს მცირჱ, საყუარელად შემზადებული, მიწაჲ
Line of ed.: 27     
აღიღე ადგილისა მისგან და შეაჭამე კაცთა მაგათ, და ესუას შვილი". ხოლო
Line of ed.: 28     
მე ვყავ ეგრჱთ. და ესხნეს ძეებ და ასულებ მრავლად, რომელსა-ესე თჳთ ჰხედავთ.
Line of ed.: 29     
და მათ-ვე დღეთა შინა ორგზის და სამგზის ვიხილე ჩუენებასა შინა მცირედსა
Line of ed.: 30     
მას მირულებასა ჩემსა მუჴლთა ზედა: მოვიდიან მფრინველნი ცისანი,
Line of ed.: 31     
შთავიდიან მდინარესა, დაიბანნიან და მოვიდიან სამოთხესა მას, და ბაბილოსა
Line of ed.: 32     
მას მოისთულებდიან და ყუავილსა მას ძოვდიან, და მოწლედ ჩემდამო ღაღადებედ,
Line of ed.: 33     
რეცა ჩემი არს სამოთხჱ იგი, გარე მომადგიან ჟღავილით და ჴმობედ
Line of ed.: 34     
ჩემდა მომართ; მრავალ-ფერად და შუენიერად იყო ხილვაჲ იგი მათი. და მრავალგზის
Line of ed.: 35     
იყო ესე. და უთხარ ესე დასა ჩემსა, ასულსა აბიათარისსა. მომიგო
Line of ed.: 36     
და მრქუა მე მან: "უცხოვო და აქა შობილო, ტყუეო და ტყუეთა მჴსნელო,
Line of ed.: 37     
უწყი, რამეთუ შენ ზე მოიწია ახალი იგი ჟამი და შენ მიერ ისმეს ჰამბავი იგი
Line of ed.: 38     
ძუელი, მამათა ჩუენთა ნაქმარი, ზეცისა მის კაცისა უბრალოჲსა სისხლისა
Line of ed.: 39     
უსამართლოდ დათხევისაჲ, რომლითა-ცა Ms. page: 231r   ქმნა ღმერთმან Page of sec. ed.: 124  ჰურიათა სირცხჳლი,
Page of ed.: 337   Line of ed.: 1     
ცის კიდეთა განბნევაჲ, მეფობისა დაცემაჲ და ტაძრისა მის წმიდისა მოღებაჲ,
Line of ed.: 2     
ერისა მის უცხოჲსა მოგებაჲ და თჳსად წოდებაჲ, და დიდებაჲ მათა
Line of ed.: 3     
მიცემად". და კუალად თქუა: "იერუსალჱმ, იერუსალჱმ, ვითარ განგიმარტვან
Line of ed.: 4     
შვილნი შენნი!* და შეიკრებ ყოველთა ცის კიდისა ნათესავთა ფრთეთა ქუეშე
Line of ed.: 5     
შენთა"*. აჰა ესერა აქა-ცა მოსრულ იყო დედაკაცი ესე და შეცვალოს ყოველი
Line of ed.: 6     
წესი ქუეყანისაჲ ამის". და მომექცა და მრქუა: "ჩუენებაჲ შენი არს ესე, რამეთუ
Line of ed.: 7     
ადგილი ესე სამოთხისაჲ შენ მიერ იქმნეს სამოთხჱ სადიდებელად ღმრთისა,
Line of ed.: 8     
რომლისაჲ არს დიდებაჲ აწ და მარადის და უკუნითი უკუნისამდე, ამენ".



Chapter: 7  
Page of ed.: 337  
Line of ed.: 9  
თავი ზ̂
Line of ed.: 10  
რომელი აღწერა დედაკაცმან ჰურიამან, სახელით სიდონია, ასულმან
Line of ed.: 11  
აბიათარ მღდელისამან*


Line of ed.: 12        
და იყო ოდეს მოხედა ღმერთმან წყალობით ქუეყანასა ამას დავიწყებულსა
Line of ed.: 13     
ჩრდილოჲსასა -- კავკასიათა, სომხითისა მთეულსა, რომლისა მთანი დაეფარნეს
Line of ed.: 14     
ნისლსა, და ველნი -- არმურსა ცთომისა და უმეცრებისასა, და იყო ქუეყანაჲ
Line of ed.: 15     
ესე ჩრდილო მზისაგან სიმართლისა, ძისა ღმრთისა მოსლვისათჳს და ცნობისა,
Line of ed.: 16     
ვითარცა სახელი ერქუა სამართლად ჩრდილოჲ. არა თუ ამის მზისა ნათლისაგან
Line of ed.: 17     
დაკლებულ იყო, ანუ აწ არს დაკლებულ მისგან, ყოველი ცასა ქუეშე
Line of ed.: 18     
მყოფი იხილავს და ყოველსა ჰხედავს იგი, და რომელსა სიცხითა მიჰრიდის,
Line of ed.: 19     
ნათლითა ყოველსა ადგილსა მიხედის. ესე არა თუ Page of sec. ed.: 125  ამისთჳს ერქუა ქუეყანასა
Line of ed.: 20     
ამას ჩრდილო, არამედ იყვნეს ესოდენნი წელნი და ესთენნი ნათესავნი
Line of ed.: 21     
ნოვესითგან და ებერისითგან და აბრაჰამისითგან. და Ms. page: 231v   მუნ შინა იყო იობ
Line of ed.: 22     
აზნაური, განცდილი განმცდელისაგან ვითარცა იოსებ, მოსე, ისუ, მღდელნი და
Line of ed.: 23     
მსაჯულნი და შემდგომითი-შემდგომად, რომელი-იგი ვიცით სმენილი წიგნთაგან
Line of ed.: 24     
საღმრთოთა.

Line of ed.: 25        
გარდაჴდეს ქრისტჱს მოსლვადმდე წელნი ჭ̂ფ, შობითგან ქრისტჱსით ვიდრე
Line of ed.: 26     
ჯუარ-ცუმამდე ლ̂გ, და ჯუარ-ცუმითგან ქრისტჱსით ვიდრე კოსტანტინე
Line of ed.: 27     
ბერძენთა მეფესა მონათლევადმდე ტ̂ია; და ათოთხმეტისა წლისა შემდგომად
Line of ed.: 28     
მოივლინა ქუეყანასა ჩუენსა ქადაგი ჭეშმარიტებისაჲ ნინო, დედოფალი ჩუენი,
Line of ed.: 29     
ვითარცა ბნელსა შინა მთიები რაჲ აღმოჰჴდის და ცისკარი აღიღის, და მისა
Line of ed.: 30     
შემდგომად აღმოვალნ დიდი იგი მფლობელი დღისაჲ. ეგრეთ იყო ცხორებაჲ
Line of ed.: 31     
ჩუენი, ქართველნო, რამეთუ ვიქცეოდეთ ნათელსა და მკჳდრ ვიყვენით ბნელსა,
Line of ed.: 32     
ვიხარებდით შუებითა და ვიუნჯებდით გლოვასა, რომლისა ნუგეშინის-მცემელი
Line of ed.: 33     
არა იყო. ვჰმსახურებდით სამე დაბადებულთა და არა დამბადებელსა, ქერობინთა
Line of ed.: 34     
ეტლთა ზედა მჯდომარისა წილ მთათა მაღალთა თავყუანის-სცემდეს მამანი
Line of ed.: 35     
ჩუენნი, გებალსა. და გარიზინსა*, და მას ზედა არა იყო არცა ღმერთი, არცა
Line of ed.: 36     
მოსე, არცა ნიში მათი, არამედ კერპნი ქვისანი უსულონი. ხოლო ამას ქუეყანასა
Line of ed.: 37     
ქართლისასა იყვნეს ორნი მთანი და მათ ზედა ორნი კერპნი: არმაზ და ზადენ,
Page of ed.: 338   Line of ed.: 1     
რომელნი იყნოსდეს სულმყრალობით ათასსა სულსა ყრმისა პირმშოჲსასა.
Line of ed.: 2     
არმაზ და ზადენ, და Page of sec. ed.: 126  შესაწირავად უჩნდეს მშობელთა მათთა მსხუერპლად, ვითარ-მცა
Line of ed.: 3     
უკუნისამდე არა იყო სიკუდილი. და ესე იყო მოაქამდე.

Line of ed.: 4        
ხოლო იყვნეს კერპნი სხუანი-ცა Ms. page: 232r   სამეფონი: გაცი და გა. და შეიწირვოდა
Line of ed.: 5     
მათა ერთი სეფეწული ცეცხლითა დაწუვად და მტუერი გარდაბნევად
Line of ed.: 6     
თავსა კერპისასა.

Line of ed.: 7        
და ამის ყოვლისა შემდგომად თხრობასა გითხრობ მამისა ჩემისასა, რომელი
Line of ed.: 8     
წიგნთაგან ვიცი კითხვით, და მამისა ჩემისაგან თხრობილსა.

Line of ed.: 9        
ოდეს-იგი მეფობდა ჰეროდე და მოგუესმა აქა, ვითარმედ სპარსთა იერუსალჱმი
Line of ed.: 10     
დაიპყრეს-ო. გლოვისა წიგნი მოეწერა ყოველთა ჰურიათა მომართ ქართლისათა,
Line of ed.: 11     
მცხეთელთა მკჳდრთა, ბოდელთა მღდელთა, კოდის-წყაროველთა
Line of ed.: 12     
მწიგნობართა, და სობის-კანანელთა თარგმანთა, ვითარმედ: "ათორმეტნი მეფენი მოვიდეს-ო
Line of ed.: 13     
დაპყრობად ქუეყანისა ჩუენისა". და ყოველნი შეიძრნეს სივლტოლით
Line of ed.: 14     
შეწევნად მათა ხოლო შემდგომად მცირედ-რე მოიწია სხუაჲ ღაღადისი
Line of ed.: 15     
ნუგეშინის-ცემისაჲ იერუსალჱმით ყოველსა ქუეყანასა, ვითარმედ: "სპარსნი
Line of ed.: 16     
იგი არა დაპყრობად ქუეყანისა მოვიდეს, არამედ აბჯრისა და საჭურველისა
Line of ed.: 17     
წილ და საგზლისა აქუნდა ოქროჲ ყჳთელი. მური მწრაფლ მკურნალი
Line of ed.: 18     
წყლულისაჲ, და გუნდრუკი სულჰამოჲ, ესე ყოველსა მჴედარსა მათსა. და
Line of ed.: 19     
თჳთ მეფეთა თითო სატჳრთი აქუნდა, და ეძიებდეს ყრმასა ვის-მე ახლად შობილსა,
Line of ed.: 20     
ძესა დავითისსა, რომელი-ცა პოვეს მწირი ერთი, მწირისა დედაკაცისა Page of sec. ed.: 127 
Line of ed.: 21     
ძჱ, უჟამოდ შობილი უადგილოსა ადგილსა, ვითარცა აქუს ჩუეულებაჲ გარე-მდგომთა.

Line of ed.: 22        
ესენი მის ყრმისა მოვიდეს და თავყუანის-სცეს, და ესე ყოველი ძღუენი
Line of ed.: 23     
მისა შეწირეს. და მთაჲ გარდავლეს და წარვიდეს მშჳდობით. აწ ნუ გეშინინ,
Line of ed.: 24     
ჰურიანო, Ms. page: 232v   მე, ჰეროდე, ვეძიებდ და არა ვპოვე ყრმაჲ იგი და არცა დედაჲ
Line of ed.: 25     
მისი, არამედ აწ წარვჰმართო მახჳლი ყოველსა წულსა ზედა ორით წლითგან
Line of ed.: 26     
და უდარესსა, და მოწყდეს იგი-ცა მათ თანა აწ გულ-დებულ იყვენით. რამეთუ
Line of ed.: 27     
უცნებით იყო ესე ყოველი". ამისა შემდგომად გარდაჴდეს წელნი ოც და ათნი,
Line of ed.: 28     
მოწერა ანა მღდელმან იერუსალჱმით მამის-მამისა ჩემისა ოზიაჲსა, ვითარმედ:
Line of ed.: 29     
"იგივე ყრმაჲ, რომლისა სპარსთა მეფენი მოსრულ იყვნეს ძღუნითა, იგი
Line of ed.: 30     
ყრმაჲ გან-სამე-ზრდილ არს, საზომსა ჰასაკისასა მოწევნულ არს. წყალსა მას
Line of ed.: 31     
იორდანისასა ზაქარიაჲს ძისა განვიდოდეს ყოველნი ნათესავნი ისრაჱლისანი,
Line of ed.: 32     
და შენი მამის დედის ძმაჲ ელიოს თანა-ვე იყო და აჰა ესერა ცაჲ ქუხდა და ქუეყანაჲ
Line of ed.: 33     
იძრვოდა, მთანი ჰკრთებოდეს, ბორცუნი იმღერდეს*, ზღუაჲ დგა, წყალნი
Line of ed.: 34     
აღმართ დიოდეს, ზაქარიაჲს ძჱ ივლტოდა და ჩუენ ყოველთა ზარი შეძრწუნებისაჲ
Line of ed.: 35     
დაგუეცა. და ერისა სიმრავლისათჳს დავიდუმეთ საქმჱ ესე, რომელი იყო
Line of ed.: 36     
სამე ცხად საუკუნითგან ღმრთისა თანა". და მეოთხესა წელსა გამოჴდა ბრძანებაჲ
Line of ed.: 37     
იერუსალჱმით ჰეროდე მეფისაგან, ვითარმედ: "ყოველთა ძეთა ისრაჱლისათა,
Line of ed.: 38     
განბნეულთა ყოველსა Page of sec. ed.: 128  ქუეყანასა იხილეთ ერთი ღმერთი და იგულეთ და
Line of ed.: 39     
ისმინეთ ერთი შჯული. და ისწავეთ ერთი სიტყუაჲ მოსესი, რომელი თქუა:
Line of ed.: 40     
"რომელმან ქუეყანასა ზედა თქუას ღმრთად თავი თჳსი, ძელსა დამოეკიდენ".
Page of ed.: 339   Line of ed.: 1     
და მერმე თქუა: "წყეულ იყავნ ყოველი, რომელი დამოკიდებულ იყოს
Line of ed.: 2     
ძელსა"*.

Line of ed.: 3        
აწ ესერა აღდგა კაცი ერთი, და სახელი მისი იესუ, თავით თჳსით ჰხადის
Line of ed.: 4     
Ms. page: 233r   ღმერთსა მამად და რეცა თუ არს იგი თჳთ ვითარცა ღმერთი, მოვედით
Line of ed.: 5     
ყოველნი სიკუდილსა მისსა და აღვასრულოთ მცნებაჲ ღმრთისაჲ
Line of ed.: 6     
და მოსჱსი".

Line of ed.: 7        
და წარვიდა აქაჲთ მამის დედის ძმაჲ ჩემი ელიოს, კაცი მოხუცებული.
Line of ed.: 8     
და ესუა მას დედაჲ ტომისაგან ელი მღდელისა, და ესუა ერთი ხოლო
Line of ed.: 9     
დაჲ ელიოზს.

Line of ed.: 10        
ევედრებოდა დედაჲ ძესა თჳსსა და ეტყოდა: "წარვედ, შვილო, წოდებასა
Line of ed.: 11     
მეფისასა და წესსა შჯულისასა. ხოლო რომელსა იგინი განიზრახვენ, ნუ შეერთვინ
Line of ed.: 12     
ცნობაჲ შენი მას ყოვლად-ვე, ნუ, შვილო ჩემო, რამეთუ სიტყუაჲ არს
Line of ed.: 13     
წინაჲსწარმეტყუელთაჲ და იგავი ბრძენთაჲ, საიდუმლოჲ არს დაფარული ჰურიათაგან,
Line of ed.: 14     
ხოლო წარმართთა ნათელ და ცხორება საუკუნო".

Line of ed.: 15        
და წარვიდა ელიოზ და ყოველნი ჰურიანი ქართლით. და აღესრულა ყოველი-ვე,
Line of ed.: 16     
რომელი აწ ვიცით ნინოჲს მიერ, ევანგელეთაგან ქრისტჱს მიერ.

Line of ed.: 17        
ხოლო სამოსელი იგი ჰხუდა ამას ქუეყანასა წილით და წარმოიღო ელიოზ.
Line of ed.: 18     
ხოლო დედასა მისსა, ვითარცა ესმა ჴმაჲ, ოდეს პასანიკმან ჯუარსა ზედა სამშჭუალსა
Line of ed.: 19     
დასცა კუერი მჭედლისაჲ იერუსალჱმს, აქა ესმა ჴმაჲ და იკრჩხიალნა
Line of ed.: 20     
მწარედ დედაკაცმან მან და Page of sec. ed.: 129  თქუა: "მშჳდობით, მეფობაო ჰურიათაო, რამეთუ
Line of ed.: 21     
მოჰკალთ თავისა მაცხოვარი და მჴსნელი და იქმნენით ამიერითგან მტერ შემოქმედისა.
Line of ed.: 22     
ვაჲ თავსა ჩემსა, რომელ არა წინარე მოვკუედ, რომელმან-მცა ესე არღარა
Line of ed.: 23     
სმენილ იყო, და არცა კნინ უკუანაჲს-რე დავრჩი, რომელ-მცა მეხილვა ნათელი
Line of ed.: 24     
გამობრწყინვებული წარმართთა* ზედა და დიდებაჲ ერისა ისრაჱლისაჲ" Ms. page: 233v  .
Line of ed.: 25     
და ამას სიტყუასა ზედა შეისუენა დედაკაცმან მან, დედამან ელიოსისმან.

Line of ed.: 26        
ხოლო ამან ელიოზ მოიღო კუართი იგი მაცხოვრისა იესუ ქრისტჱსი
Line of ed.: 27     
მცხეთად, სახლად ჩუენდა, და იხილა, რამეთუ მომკუდარ იყო დედაჲ მისი ამას
Line of ed.: 28     
სიტყუასა ზედა. ხოლო დაჲ მისი მიეგებვოდა შესუარული ცრემლითა, ვითარცა
Line of ed.: 29     
სისხლითა, და მოეხჳა ყელსა ძმისა თჳსისასა და მოუღო სამოსელი იგი იესუჲსი
Line of ed.: 30     
და შეიტკბო მკერდსა თჳსსა ზედა. და მწრაფლ სულნი წარჰჴდეს სამითა ამით
Line of ed.: 31     
სიმწარითა: სიკუდილითა დედისაჲთა, და უმეტჱს ტკივილითა სიკუდილსა ზედა
Line of ed.: 32     
ქრისტჱსსა და სურვილითა მის სამოსლისაჲთა.

Line of ed.: 33        
მაშინ იყო შფოთი დიდი მცხეთას შინა მეფეთაჲ და მთავართაჲ და ყოვლისა
Line of ed.: 34     
ერისაჲ. და იხილა მეფემან ამაზაერ სამოსელი იგი იესუჲსი და უნდა წარღებაჲ
Line of ed.: 35     
მისი, ხოლო ზარსა მას ზედა დედაკაცისა მკუდრისა ჴელთ-გდებასა, შეშინდა
Line of ed.: 36     
და ვერ იკადრა. ხოლო ელიოზ დაჰმარხა დაჲ იგი თჳსი, და ჴელთა მისთა
Line of ed.: 37     
აქუნდა სამოსელი იგი. და არს ადგილი იგი, რომელი ღმერთმან იცის, და
Line of ed.: 38     
იცის დედამან ჩემმან ნინო და არა იტყჳს, რამეთუ არა ჯერ-არს სიტყუად აწ.
Line of ed.: 39     
არამედ ესე ხოლო კმა-იყავნ ნინოჲს მოწაფეთათჳს და ქრისტჱს Page of sec. ed.: 130  მორწმუნეთა,
Line of ed.: 40     
რამეთუ მახლობელ არს ადგილი იგი ნაძუსა მის ლიბანით* მოსრულსა და მცხეთას
Line of ed.: 41     
დანერგულსა. თჳნიერ ესე მესმა მამისა ჩემისაგან: "არს სხუაჲ-ცა ძალითა
Line of ed.: 42     
შემოსილი, მრჩობლი იგი-ცა, ხალენი ელიაჲსი* ამას ქალაქსა შინა ჴელთა
Page of ed.: 340   Line of ed.: 1     
ჩუენთა, საკურთხეველისა სიმტკიცესა ქუეშე, ქვათა შინა ულპოლველად
Line of ed.: 2     
ვიდრე ჟამადმდე მისა", რამეთუ მრავალგზის მა\ბირა Ms. page: 234r   მე დედამან ჩემმან
Line of ed.: 3     
ნინო მამისა ჩემისა მიმართ, რაჲთა გამოვსწულილო ადგილი იგი სამოსლისაჲ
Line of ed.: 4     
მის გულითად. ხოლო მან ესთენ დადვა ნაწილი ჩემ თანა და მრქუა: "აქა არს-ო
Line of ed.: 5     
ადგილი სამარხვოჲ მისი-ო, რომელსა ენანი კაცთანი არა დადუმნენ გალობად
Line of ed.: 6     
ღმრთისა მიმართ, მას ზედა არს ადგილი იგი, ვითარცა ადგილი იაკობისი, კიბედ
Line of ed.: 7     
ხილული და ზეცად აღწევნული* ამიერითგან და უკუნისამდე, დიდება და
Line of ed.: 8     
ქება მოუკლებელ".



Chapter: 8  
Page of ed.: 340  
Line of ed.: 9  
თავი ჱ̂
Line of ed.: 10  
თქუმული სიდონიაჲსი-ვე დედაკაცისაჲ


Line of ed.: 11        
ოდეს ვიხილე ასულმან აბიათარისმან სიდონია წმიდაჲ ნინოჲ თავსა ციხისასა
Line of ed.: 12     
პირველ მცხეთისასა, კოშკსა მას მაღალსა ბრინჯთა მათ ქუეშე, ბრატმან
Line of ed.: 13     
მეფისა საგრილთა და სასუენებელთა ჯდა, ოდეს-იგი შემუსრნა უფალმან არმაზ
Line of ed.: 14     
და სხუანი იგი კერპნი საზარელითა რისხვითა პირისა მისისაჲთა, რომელი-იგი
Line of ed.: 15     
წინა წერილ არს ანდერძსა მას მისსა შინა, ხოლო ვიდრე Page of sec. ed.: 131  რწმუნებადმდე
Line of ed.: 16     
დედოფლისა ნანაჲსა ქრისტე ღმერთი ძედ ღმრთისა.

Line of ed.: 17        
სანატრელმან წმიდამან ნინო დაყო ექუსი წელი, ვითარ-იგი თჳთ იტყჳს
Line of ed.: 18     
ყოფასა შინა მისსა, და ოდეს-მე შჳდნი დედანი დაგჳმოწაფნა შჯულსა მისსა,
Line of ed.: 19     
რამეთუ ჰყოფდა ფარულად კურნებათა მრავალთა, ვიდრემდის ნებსით იწყო
Line of ed.: 20     
კურნებაჲ განგებითა ღმრთისაჲთა. დედოფლისა ნანაჲს ზედა აჩუენა ღმერთმან
Line of ed.: 21     
პირველად ძალი მისი მიერ მაყულოვანსა მას შინა, განკურნა ლოცვითა
Line of ed.: 22     
მისითა სენისა მისგან მძიმისა, რომლისა ჴელოვნებამან კაცთამან ვერ შეუძლო
Line of ed.: 23     
განკურნებაჲ მისი.

Line of ed.: 24        
და შემდგომად მისა მოგჳ მთავარი სპარსი* Ms. page: 234v   ხუარა სნეულ იყო,
Line of ed.: 25     
სულითა უკეთურითა ფიცხლად იგუემებოდა, სიკუდიდ მიწევნულ იყო. და
Line of ed.: 26     
იყო მთავარი იგი დედის ძმაჲ ნანაჲსი, დედოფლისაჲ. მაშინ ევედრნეს დედასა
Line of ed.: 27     
ჩემსა ნინოს ნანა დედოფალი; და მეფე-ცა იხილვიდა მცირე-მცირედ საქმესა
Line of ed.: 28     
მას და ორგულებით ეტყოდა ნინოს: "რომლისა ღმრთისა ძალითა იქმ საქმესა
Line of ed.: 29     
ამას კურნებისასა? ანუ ხარ შენ ასული არმაზისი, ანუ შვილი ზადენისი, უცხოვებით
Line of ed.: 30     
მოხუედ და შეუ[ვ]რდი, ხოლო მას ზედა-აწ მოწყალებაჲ, და მიგინიჭეს
Line of ed.: 31     
ძალი კურნებისაჲ, რაჲთა მით სცხოვნდებოდი უცხოსა ამას ქუეყანასა. და
Line of ed.: 32     
დიდებულ-მცა არიან უკუნისამდე! ხოლო Page of sec. ed.: 132  შენ წინაშე ჩემსა იყავ მარადის, ვითარცა
Line of ed.: 33     
ერთი მაწოვნებელთაგანი, პატივ-ცემულ ქუეყანასა ამას, არამედ უცხოსა მას
Line of ed.: 34     
სიტყუასა ნუ იტყჳ, ჰრომთა მათ შეცთომილთა შჯულსა, და ნუ გნებავნ ყოვლად-ვე
Line of ed.: 35     
აქა თქუმად, რამეთუ აჰა ესერა ღმერთნი, დიდთა ნაყოფთა მომცემელნი და
Line of ed.: 36     
სოფლის მპყრობელნი, მზის მომფენელნი და წჳმისა მომცემელნი. ქუეყანით
Line of ed.: 37     
ნაყოფთა განმზრდელნი, ქართლისანი -- არმაზ და ზადენ, ყოვლისა დაფარულისა
Line of ed.: 38     
გამომეძიებელნი. და ძუელნი ღმერთნი მამათა ჩუენთანი -- გაცი და
Line of ed.: 39     
გა, და თავი შენი იგი იყავნ დასარწმუნოვებად კაცთა მიმართ. და აწ, უკუეთუ
Page of ed.: 341   Line of ed.: 1     
განჰკურნო მთავარი ესე, განგამდიდრო და გყო მკჳდრ მცხეთას შინა მსახურად
Line of ed.: 2     
არმაზისა, დაღაცათუ ჰაერისა მის სიფიცხლითა შეიმუსრა, არამედ მისი
Line of ed.: 3     
ადგილი შეუძრავ არს. ეგე არმაზ და ქალდეველთა ღმერთი ითრუშანა ყოვლად-ვე
Line of ed.: 4     
მტერ არიან. Ms. page: 235r   ამან მის ზედა ზღუაჲ მოადგინის და მან ამის ზედა
Line of ed.: 5     
ერთი ნუ რაჲმე მოაწიის, ვითარცა აქუს ჩუეულებაჲ სოფლის მპყრობელთა,
Line of ed.: 6     
და კმა-გეყავნ ჩემგან ბრძანებად ესე".

Line of ed.: 7        
მიუგო ნეტარმან ნინო მეფესა და ჰრქუა: "მეფე, შენ უკუნისამდე ცხოვნდი
Line of ed.: 8     
სახელითა ქრისტესითა და ვედრებითა წმიდისა დედისა მისისაჲთა და მის
Line of ed.: 9     
თანა ყოველთა წმიდათაჲთა. მოავლინენ შენ ზედა ღმერთმან, ცისა და Page of sec. ed.: 133  ქუეყანისა
Line of ed.: 10     
შემოქმედმან, დამბადებელმან ყოვლისა დაბადებულისამან, დიდისა
Line of ed.: 11     
დიდებისა მისისაგან და აურაცხელისა მოწყალებისა მისისაგან, ვითარცა საჴუმილისაგან
Line of ed.: 12     
ნაბერწყალი ერ[თ]ი მადლისა მისისაჲ, რაჲთა სცნა და გულისხმა-ჰყო
Line of ed.: 13     
სიმართლჱ ცისაჲ და სინათლჱ მზისაჲ, სიღრმჱ ზღჳსაჲ* და საძირკუელნი
Line of ed.: 14     
მისნი, სივრცჱ ქუეყანისაჲ და საფუძველნი მისნი*, და რაჲთა უწყებულ
Line of ed.: 15     
იყო შენ, მეფე, თუ ვინ შემოსნა ცანი ღრუბლითა და ქუხილნი ჴმითა ჰაერისაჲთა,
Line of ed.: 16     
და იძრვინ ქუეყანაჲ სიმძაფრითა მისითა და რბიოდიან მეხის-ტეხანი,
Line of ed.: 17     
კუალსა მისსა ეგზებინ ცეცხლი გულის-წყრომითა მისითა*, ანუ ოდეს შეიძრის
Line of ed.: 18     
ვეშაპი იგი დიდი, რომელ არს ზღუასა შინა*, და შეძრის ყოველი ქუეყანაჲ,
Line of ed.: 19     
ვიდრემდის დაირღჳან მთანი მყარნი და კლდენი; და მეცნიერ გყავნ შენ ამას
Line of ed.: 20     
ყოველსა ზედა-მიწევნით, რამეთუ ღმერთი არს ცათა შინა და უხილავ არს თავადი
Line of ed.: 21     
იგი ყოვლისაგან დაბადებულისა, თჳნიერ მისა, რომელი-იგი მისგან გამოვიდა.
Line of ed.: 22     
ესე მოივლინა ქუეყანასა ზედა ვითარცა კაცი, რომელმან ყოველი-ვე
Line of ed.: 23     
აღასრულა, რომლისათჳს-ცა მოსრულ იყო, და აღჴდა მათ-ვე სიმაღლეთა მამისა
Line of ed.: 24     
თანა. Ms. page: 235v   მან მხოლომან იხილა დაუსაბამოჲ იგი, და იგი მხოლოჲ მის
Line of ed.: 25     
თანა არს, რომელი-იგი მდაბალთა ჰხედავს* და მაღალნი იგი შორით იცნის*.
Line of ed.: 26     
ხოლო აწ, მეფე, ახლოს არს მიახლებაჲ შენი ღმრთისა. მე ვხედავ, რამეთუ არს
Line of ed.: 27     
ამას ქალაქსა სასწაული ერთი, სამოსელი ძისა ღმრთისაჲ, და ხალენისა მის ელიაჲსისა
Line of ed.: 28     
ყოფაჲ ვიეთ-მე აქა თქუეს, და მრავალნი სასწაულნი არიან აქა, Page of sec. ed.: 134  რომელნი
Line of ed.: 29     
თჳთ ღმერთმან გაუწყნეს. ხოლო მე ესე მთავარი განვკურნო ძალითა ქრისტე[ს]
Line of ed.: 30     
ჩემისაჲთა და ჯუარითა ვნებისა მისისაჲთა, ვითარცა-იგი დედოფალი ნანა
Line of ed.: 31     
განკურნა ღმერთმან სენისა მისგან ფიცხლისა და რაჲ-იგი ვაუწყე მას,
Line of ed.: 32     
ჰყოფს მას იგი, რაჲთა სული-ცა თჳსი განაბრწყინვოს და ერი-ცა თჳსი მიაახლოს
Line of ed.: 33     
ღმერთსა". მაშინ მოჰგუარეს მთავარი იგი, და წარიყვანა წმიდამან ნინო და მე
Line of ed.: 34     
და ნანა დედოფალი სამოთხესა მას შინა, ნაძუთა მათ ქუეშე, დაადგინა იგი
Line of ed.: 35     
და აღმოსავალით აღპყრობად-სცნა ჴელნი მისნი. და ათქუმია სამგზის: "ვიჯმნი
Line of ed.: 36     
შენგან, ეშმაკო, და შეუდგები ქრისტესა, ძესა ღმრთისასა". და ტიროდა
Line of ed.: 37     
სულთქუმითა სულისა თჳსისაჲთა წმიდაჲ ნინო და ითხოვდა ღმრთისაგან შეწევნასა
Line of ed.: 38     
კაცსა მას ზედა, და ჩუენ მის თანა ერთ დღე. და მწრაფლ განვიდა ასული
Line of ed.: 39     
იგი ბოროტი და დაემოწაფა წმიდასა ნინოს იგი და ყოველი სახლი მისი, და
Line of ed.: 40     
ადიდებდა ღმერთსა, მამასა და ძესა და წმიდასა სულსა, რომლისაჲ არს დიდებაჲ
Line of ed.: 41     
უკუნითი უკუნისამდე, ამენ.



Chapter: 9  
Page of ed.: 342  
Line of ed.: 1  
თავი თ̂
Line of ed.: 2  
თქუმული მისი-ვე


Line of ed.: 3        
და იყო დღესა ერთსა, ზაფხულის პირსა, თუესა ივლისსა ოცსა, დღესა ...*
Line of ed.: 4     
Page of sec. ms.: C_26v   შაფათსა, აღჴდა მეფე და განვიდა ნადირობად მუხნარით კერძო, და მოვლო
Line of ed.: 5     
სანახები მუხნარისა და განვიდა მთათა ზედა თხოთისათა მაღნართა, რათა-მცა მოხ[ე]დნა
Line of ed.: 6     
ციხეთა მათ დიდთა ასპად და კასპად და უფლის-ციხედ, და განვიდა თხემსა მის მთის[ა]სა. და
Line of ed.: 7     
შუა სამხარ ოდენ დაბ[ნ]ელდა მის ზედა მზე, და იქმნა ღამე უკუნი, ბნელი ფრიად დაფ[ა]რნა
Line of ed.: 8     
ბნ[ე]ლმან არენი და ადგ[ი]ლნი იგინი, და განიბნივნეს ურვისა მისგან და ჭირისა
Line of ed.: 9     
ურთიერთარს ყოველნი ერნი მისნი, და დარჩა მეფე მარტოჲ და იარებოდა მთათა ზედა და
Line of ed.: 10     
მაღნართა შინა შეშინებ[უ]ლი და შეძრწუნვებული. და დადგა ერთსა ად\გილსა Page of sec. ms.: C_27r   და წარეწირა
Line of ed.: 11     
სასოებაჲ ცხორებისა მისისა. ხოლო კეთილის მყოფელმან ღმერთმან აქცია გონებაჲ
Line of ed.: 12     
მისი უცნობელობისაგან ცნობად და უმეცრების[ა]გ[ა]ნ მეცნიერებად, და მოეგო ცნობასა
Line of ed.: 13     
და განიზრ[ა]ხვიდა გულსა თჳსსა და თქუა: "აჰა ეს[ე]რა, ვხედავ, რამეთუ ვხადი ჴმითა მაღლითა
Line of ed.: 14     
არმაზს და ზადენს და არა ვპოვე ლხინებაჲ ჩემ ზედა. აწ უკუე ვხადო, რომელსა-იგი
Line of ed.: 15     
ნინო ქადაგებს ჯუარსა და ჯუარ-ცუმულსა და ჰყოფს კურნებათა მრავალთა მისითა სასოებითა.
Line of ed.: 16     
აწ არა-მცა ძალ-იდვა ჴსნაჲ ჩემი ამის ჭირისაგ[ა]ნ, რამეთუ ვარ მე ცოცხლივ ჯოჯოხეთს
Line of ed.: 17     
შინა, და არა უწყი ესე, თუ ყ[ოვ]ლისა ქუეყანისათჳს იქმნა დაქცევაჲ და ნათელი ბნელად
Line of ed.: 18     
გარდაიქცა, ანუ ჩემთჳს ოდენ არს ჭირი ესე". მ[ე]ყს[ე]ულ[ა]დ ჴმა-ყო და თქუა:
Line of ed.: 19     
"ღმერთო ნინოჲსო, განმინათლე ბნ[ე]ლი ესე და მიჩ[უე]ნე საყოფ[ე]ლი ჩემი, და აღვიარო
Line of ed.: 20     
სახელი შენი, და აღვჰმართო ძელი ჯუარისა შენისა[ჲ] და თაყუანის-ვსცე მას, და აღგიშ[ე]ნო
Line of ed.: 21     
სახლი სახლად შენდა და ს[ა]ლოცვ[ე]ლად ჩემდა, და ვიყო მორჩილ ნინო[ჲ]სსა
Line of ed.: 22     
და სჯულსა ზედა ჰრომთასა". და ესე რაჲ თქუა და წარმოთქ[უ]ა, მაშინ განთენა
Line of ed.: 23     
და მსწრაფლ გამობრწყინდა მზე.

Line of ed.: 24     
მაშინ გარდამოვიდა მეფე ცხენისაგან და დავ[ა]რდა პირ-დაქცევით ქუეყანასა ზედა სულთქუმით
Line of ed.: 25     
და ტირ[ი]ლით. და აღდგა და განიპყრნა ჴელნი აღმოსავლეთით და თქუა: "შენ
Line of ed.: 26     
ხარ ღმერთი ყოველთა ზედა ღმერთთა და უფალი ყოველთა ზედა უფალთა, ღმერთი, რომელსა
Line of ed.: 27     
ნინო ქადაგებს, და საქებ[ე]ლ სახელი შენი ყოვლისაგან დაბადებულისა ცასა ქუეშე და
Line of ed.: 28     
ქუეყანასა ზედა. Page of sec. ms.: C_27v   შენ მიჴსენ ჭირისაგან და ს[ა]ხელის-დებითა შენითა მსწრაფლ განმინათლე
Line of ed.: 29     
ბნელი ჩემი. აჰა ეს[ე]რა მიცნობიეს, რამეთუ გინდა ჴსნაჲ ჩემი და მიახლებაჲ ჩემი შენდა,
Line of ed.: 30     
და აწ ამ[ა]ს ადგილსა აღვმართო ძელი ჯუარისა შენისა[ჲ], რომლითა იდიდებოდის სახელი
Line of ed.: 31     
წმიდაჲ შენი და იჴსენებოდის საქმე ესე სასწაულთა ამათ უკუნისამდე". და ისწავლა ადგ[ი]ლი
Line of ed.: 32     
იგი, და წარმოემართა და გამოვიდა. და ვითარცა იხილეს ნათელი ერმან მისმან, მყოვარ
Line of ed.: 33     
ჟამ შეიერთნეს განბნეულნი ესე და შეწუხებულნი. და მეფე ღაღადებდა და ეტყოდა
Line of ed.: 34     
ყოველსა მას ერსა მისსა, ვითარმედ: "მიეცით დიდებაჲ ღმერთსა ნინოჲსსა ყოველმან ერმან,
Line of ed.: 35     
რამეთუ იგი არს ღმერთი საუკუნოჲ და მას მხოლოსა შუენის ქებაჲ უკუნისამდე, ამინ".

Line of ed.: 36        
ხოლო ნანა დედოფალი და ყოველი] Page of sec. ms.:    Ms. page: 236r   Page of sec. ed.: 136  იგი ქალაქი განვიდოდეს მიგებებად
Line of ed.: 38     
მეფისა, რამეთუ პირველ ესმინა წარწყმედაჲ და მერმე მოქცევაჲ
Line of ed.: 39     
მშჳდობით. და მიეგებვოდეს ქინძარს და ღართს. და იყო სიხარული დიდი
Line of ed.: 40     
მშჳდობით მოქცევისათჳს. ხოლო ნეტარი ნინო დადგრომილ იყო ლოცვასა
Line of ed.: 41     
მწუხრისასა ჩუეულებისაებრ მაყლოვანსა მას შინა, და ჩუენ მის თანა ორმეოც
Line of ed.: 42     
და ათი სული. და იყო, ვითარცა შემოვიდა მეფჱ, იძრვოდა ყოველი იგი ქალაქი,
Line of ed.: 43     
და ჴმითა მაღლითა ღაღადებდა მეფჱ და იტყოდა: "სადა უკუე არს
Page of ed.: 343   Line of ed.: 1     
დედაკაცი იგი უცხოჲ, რომელ არს დედაჲ ჩემი, და ღმერთი იგი მისი
Line of ed.: 2     
მჴსნელი ჩემი?".

Line of ed.: 3        
და ვითარცა ესმა, ვითარმედ აქა მაყლოვანსა შინა არს და ილოცავს,
Line of ed.: 4     
მოდრკა მეფჱ და ყოველი იგი ლაშქარი, მოვიდა და გარდამოვარდა საჴედრისაგან
Line of ed.: 5     
და ეტყოდა ნინოს: "აწ ღირს ვარ-ა ხადიდ სახელსა ღმრთისა შენისასა Page of sec. ed.: 137 
Line of ed.: 6     
და მჴსნელისა ჩემისასა?" ხოლო წმიდაჲ იგი ასწავებდა და აწუევდა მწრაფლ
Line of ed.: 7     
თავყუანის-ცემასა აღმოსავალით ქრისტჱსა, ძისა ღმრთისა[ჲ]სა.

Line of ed.: 8        
მაშინ იგი გრგჳნვაჲ და ტირილი ყოვლისა მის ერისაჲ, რამეთუ ჰხედვიდეს
Line of ed.: 9     
მეფისა და დედოფლისა ცრემლთა დინებასა სიხარულისა მისგან და საკჳრველებისა
Line of ed.: 10     
დიდისა, რომელი იქმნა.

Line of ed.: 11        
და ხვალისა დღე წარავლინნა მოციქულნი საბერძნეთა. ხოლო ნეტარი
Line of ed.: 12     
ნინო ასწავებდა დღე და ღამე ყოველსა კაცსა ჭეშმარიტსა მას გზასა სარწმუნოვებისასა.



Chapter: 10  
Page of ed.: 343  
Line of ed.: 13  
[თავი ი̂
Line of ed.: 14  
მისი-ვე აღწერილი აღშენებისათჳს ეკლესიათაჲსა]


Line of ed.: 15        
ხოლო მეფჱ ეტყოდა ნინოს აღშენებისათჳს ეკლესიისა, ოდეს-იგი წარემართა
Line of ed.: 16     
მეფჱ და ყოველი ერი მოწრაფებით ქრისტეანობასა, ვიდრე მღდელთა
Line of ed.: 17     
მათ მოსლვადმდე საბერძნეთით. ჰრქუა მეფემან მორწმუნემან წმიდასა ნინოს:
Line of ed.: 18     
"სადა უშენო სახლი ღმერთსა?" ხოლო ნეტარმან მან ჰრქუა: Ms. page: 236v   "სადაცა Page of sec. ed.: 138 
Line of ed.: 19     
მეფეთა გონებაჲ მტკიცე არს". ხოლო მეფემან ჰრქუა: "მიყუარან მაყუალნი
Line of ed.: 20     
ეგე შენნი და მუნ მინებს გონებითა, არამედ არა ესრჱთ, არამედ არა
Line of ed.: 21     
ვჰრიდო სამოთხესა მას სამეუფოსა და ნაძუთა სიმაღლესა და ბაბილოთა მათ
Line of ed.: 22     
ნაყოფიერებასა და ყუავილთა მათ სულნელებასა, არამედ მას შინა აღვაშენო
Line of ed.: 23     
ტაძარი სალოცველად ჩემდა, რომელი ეგოს უკუნისამდე".

Line of ed.: 24        
და მეყსეულად მოიღეს ძელი და იწყეს შენებად. და მოჰკუეთეს ნაძჳ
Line of ed.: 25     
იგი და შემზადეს სუეტად და ძირთა მისთა ზედა დადვეს საფუძველი ეკლესიისაჲ.
Line of ed.: 26     
და იყო სუეტისა მის საშინელ ხილვაჲ და საძირკუელი, რომელი ზემო
Line of ed.: 27     
წერილ არს.

Line of ed.: 28        
ხოლო ოდეს მოიწია ჟამი აღმართებად სუეტი იგი პირველ მოჴსენებული,
Line of ed.: 29     
იწყეს ხუროთა მათ აღმართებად და ვერ უძლეს. მაშინ შეკრბა სიმრავლჱ
Line of ed.: 30     
ურიცხჳ და მეფჱ მათ თანა. იწყეს ფერად-ფერადთა ღონეთა და მანქანათა
Line of ed.: 31     
მზადებად. არა თუ აღმართებად ოდენ ვერ შეუძლეს, არამედ შეძრვად-ცა. და
Line of ed.: 32     
უქმ იქმნა ყოველი სიბრძნჱ და ღონის-ძიებაჲ კაცთაჲ, რაჲთ სუეტისა მის
Line of ed.: 33     
აღმართებითა საკჳრველად ღმერთი იდიდოს და კაცნი უმეტესად დაემტკიცნენ
Line of ed.: 34     
სარწმუნოვებასა.

Line of ed.: 35        
და ვითარ ვერ შეუძლეს აღმართებად და უმარჯუ იქმნა საქმჱ იგი, წარვიდა
Page of ed.: 344   Line of ed.: 1     
მეფჱ და ყოველი ერი გულ-[გ]დებული ურვისაგან და მწუხარე იყვნეს ამას,
Line of ed.: 2     
ზედა. ხოლო ნეტარი ნინო დაშთა ადგილსა-ვე, და ათორმეტნი დედანი სხუანი.
Line of ed.: 3     
ხოლო სანატრელი იგი გოდებდა და დაადენდა ცრემლთა სუეტსა მას ზედა. Page of sec. ed.: 139 
Line of ed.: 4     
და ვითარცა შუვაღამე ოდენ იყო, წარმოიქცეოდეს ორნი ესე მთანი -- არმაზ
Line of ed.: 5     
და ზადენ, Ms. page: 237r   რეცა თუ ესრჱთ ჩამოირღუევოდეს, და დააყენნეს ორთა-ვე
Line of ed.: 6     
წყალნი იგი. და მტკუარმან გარდამოხეთქა და წარჰქონდა საშინელად ქალაქი.
Line of ed.: 7     
და მიერ შეიქმნნეს ჴმანი საშინელნი და საზარელნი ტყებისა და სივლტოლისანი.
Line of ed.: 8     
ეგრე-ვე არაგჳ გარდამოჴდა ციხესა ზემოჲთ და იქმნებოდეს საშინელნი
Line of ed.: 9     
გრგჳნვანი. და შეშინდეს დედანი იგი და ივლტოდეს, და მეცა მათ თანა-ვე, ხოლო
Line of ed.: 10     
ნეტარი წმიდაჲ ნინო ღაღადებდა: "ნუ გეშინინ, დანო ჩემნო, მთანი იგი
Line of ed.: 11     
მუნ-ვე ჰგიან და წყალნი იგი მუნ-ვე დიან და ერსა ყოველსა სძინავს. ხოლო
Line of ed.: 12     
ესე, რომელ რეცა მთანი დაირღუეს, სამართლად გუაჩუენებს, რამეთუ ურწმუნოვებისა
Line of ed.: 13     
მთანი დაირღუეს ქართლს შინა. და წყალნი რომელ დაეყენნეს,
Line of ed.: 14     
დაეყენა სისხლი იგი ყრმათაჲ ეშმაკთა შეწირვისაჲ. ხოლო ჴმანი ესე ტყებისანი
Line of ed.: 15     
არიან ეშმაკთა სიმრავლისანი, რამეთუ ეგლოვიან თავთა მათთა ოჴრებასა,
Line of ed.: 16     
რამეთუ არიან იგინი მეოტ ამით ადგილით ძალითა მაღლისაჲთა და ჯუარითა
Line of ed.: 17     
ქრისტჱსითა. მოიქეცით და ილოცევდით ღმრთისა მიმართ, შვილნო!" და
Line of ed.: 18     
მეყსეულად დასცხრეს ჴმანი იგი, და იყო არარაჲ. და დადგა წმიდაჲ ნინო და
Line of ed.: 19     
განიპყრნა ჴელნი თჳსნი ცად მიმართ, და თუალნი ღმრთისა მიმართ, ილოცვიდა
Line of ed.: 20     
და ევედრებოდა, რაჲთა არა დააბრკოლოს საქმჱ ესე სარწმუნოვებისაჲ მტერმან, რომელსა
Line of ed.: 21     
წადიერებით წარმართებულ არს მეფჱ და ყოველი ერი. და ვიდრე
Line of ed.: 22     
არღა ეყივნა ქათამსა, სამთა-ვე კართა სცა ზარსა ლაშქარმან ძლიერმან და
Line of ed.: 23     
დალეწნეს კარნი ქალაქისანი. Page of sec. ed.: 140  და აღივსო ქალაქი სპარსთა ლაშქრითა და მეყსეულად
Line of ed.: 24     
Ms. page: 237v   შეიქმნნეს ზარის აღსაჴდელნი ზრინვანი, და ყივილნი და კლვაჲ
Line of ed.: 25     
ერისაჲ, ვითარ-მცა სისხლი დიოდა. და აღივსო ყოველი ადგილი, და მოვიდა
Line of ed.: 26     
ჩუენ ზედა სიმრავლჱ ზახილთაჲ და მახჳლთაჲ, და დადნეს ჴორცნი ჩუენნი
Line of ed.: 27     
და განილია სული ჩუენი. ხოლო მე ვტიროდე მამისათჳს და ნათესავთა ჩემთათჳს,
Line of ed.: 28     
და მწრაფლ მესმა, ჴმობდეს ძლიერად: "ამას ბრძანებს მეფჱ სპარსთაჲ
Line of ed.: 29     
ხუარა და მეფეთ-მეფჱ ხუარან ხუარა, ყოველი ჰურიაჲ განარინეთ პირისაგან
Line of ed.: 30     
მახჳლისა". ვითარცა ესე მესმა, მოვეგე გონებასა, შეორგულდი მე და ათნი იგი
Line of ed.: 31     
ჩემ თანა. და მოახლებულ იყვნეს მახჳლოსანნი და ჩუენსა გარემოჲს სცემდეს
Line of ed.: 32     
და კლვიდეს.

Line of ed.: 33        
და ისმა ჴმაჲ ძლიერად, მირეან მეფჱ შეიპყრეს-ო. და გარე-მოიხილა
Line of ed.: 34     
მჴნედ მოღუაწემან მან და თქუა: "კუალად ყვეს-ა? ვიცი, რამეთუ დიდად
Line of ed.: 35     
შჭირს". და ჰმადლობდა ღმერთსა, რამეთუ ესე ნიშანი მათისა წარწყმედისაჲ
Line of ed.: 36     
არს, და ქართლისა ცხორებისაჲ და ამის ადგილისა დიდებისაჲ. და ნუგეშინის-გუცემდა,
Line of ed.: 37     
ვითარცა მოძღუარი ჴელოვანი, ნანდჳლ-ვე ჭეშმარიტად მოძღუარი
Line of ed.: 38     
და მოციქული ქრისტესი წმიდაჲ ნინო. და მოექცა ერსა მას მომავალსა
Line of ed.: 39     
ჩუენ ზედა და ჰრქუა: "სადა არიან მეფენი სპარსთანი ხუარა და ხუან ხუარა?
Line of ed.: 40     
საბასტანით გუშინ წარმოხუედითა? მალე მოხუედით. და დიდად სამე არს ლაშქარი,
Line of ed.: 41     
უზომო ვიდრემე ხართ, და ძლიერად დაჰლეწეთ ქალაქი ესე, მახჳლი
Line of ed.: 42     
დაეცით. [უბრძანებ]* ქართა და ნიავთა: წარვედით ბნელთა ჩრდილოჲსათა
Page of ed.: 345   Line of ed.: 1     
მთათა მათ Ms. page: 238r   კედარისათა. Page of sec. ed.: 141  აქა მოვიდა იგი, რომელსა თქუენ ევლტოდეთ".
Line of ed.: 2     
და განძრა მარჯუენე თჳსი და დასწერა ჴელითა სახჱ ჯუარისაჲ. და მეყსეულად
Line of ed.: 3     
უჩინო იქმნა ყოველი იგი სიმრავლჱ ერისაჲ, და იქმნა დაყუდება დიდ. და ჩუენ
Line of ed.: 4     
ვადიდებდით ღმერთსა, და ვჰნატრიდით წმიდასა და სანატრელსა ნინოს.

Line of ed.: 5        
და ვითარცა ცისკარი აღეღებოდა მცირედ, მიერულა დათა მათ ჩემთა,
Line of ed.: 6     
ხოლო მე მღჳძარე ვიყავ. და წმიდაჲ ნინო დგა ჴელ-აღპყრობილ. და აჰა ესერა
Line of ed.: 7     
ზედა-მოადგა ჭაბუკი ერთი ყოვლად-ვე ნათლითა შემოსილი, და მოებლარდნა
Line of ed.: 8     
ცეცხლის-სახედ ზეწარი. და არქუნა სამნი რაჲმე სიტყუანი ნეტარსა ნინოს.
Line of ed.: 9     
ხოლო იგი დაეცა პირსა ზედა თჳსსა. ხოლო ჭაბუკმან მან მიყო ჴელი
Line of ed.: 10     
სუეტსა მას და უპყრა თავი და აღამაღლა და წარიღო სიმაღლესა ცათასა. და
Line of ed.: 11     
მე განკჳრვებული მივეახლე და ვარქუ ნეტარსა დედოფალსა: ,რაჲ არს ესე?".
Line of ed.: 12     
ხოლო მან მომიდრიკა თავი ჩემი ქუეყანად. და მე ტირილდ ვიწყე ზარსა
Line of ed.: 13     
მას ზედა. და მცირედისა ჟამისა შემდგომად აღდგა ნეტარი იგი და მეცა
Line of ed.: 14     
აღმადგინა და განვეშორენით მას, ადგილსა მას.

Line of ed.: 15        
ხოლო დედანი იგი იყვნეს-ვე კიდე. და აჰა ვიხილე სუეტი იგი ცეცხლის-სახედ
Line of ed.: 16     
ჩამოვიდოდა და მოეახლა ხარისხსა მას თჳსსა. და ვითარ დაემართა, და
Line of ed.: 17     
დადგა ზედა ხარისხსა მას ქუეყანით აღშორებულად ვითარ ათორმეტ წყრთა
Line of ed.: 18     
და ნელიად ჩამოიცვალებდა თჳსსა-ვე მას ზედა ნაკუეთსა, რამეთუ ხარისხად
Line of ed.: 19     
იყო ძირი იგი მისი, რომლისაგან Page of sec. ed.: 142  მოკუეთილ იყო Ms. page: 238v   სუეტი იგი ცხოველი.
Line of ed.: 20     
და ვითარ რიჟურაჟუ ოდენ იყო, აღდგომილ იყო მეფჱ, გულ-გდებული ურვათაგან,
Line of ed.: 21     
და მიხედა სამოთხესა მას, დაწყებულსა მას მისსა ეკლესიასა, რამეთუ
Line of ed.: 22     
მუნ მტკიცე იყო გონებაჲ მისი. და იხილა მუნ ნათელი, ვითარცა ელვაჲ
Line of ed.: 23     
ზეცადმდე აღწევნული სამოთხესა მას შინა.

Line of ed.: 24        
იწყო სრბად, მკჳრცხლ მოსლვად, და ყოვლისა ერისა სიმრავლჱ მის თანა.
Line of ed.: 25     
და ვითარცა მოვიდეს და იხილეს საკჳრველი იგი, ნათლითა მბრწყინვალჱ
Line of ed.: 26     
სუეტი იგი ჩამოვიდოდა ადგილად თჳსა, რეცა თუ დადგა ხარისხსა თჳსსა ზედა
Line of ed.: 27     
და დაემყარა ჴელთ-შეუხებელად კაცთაგან.

Line of ed.: 28        
ნეტარ მას ჟამსა, რაჲ იგი იქმნებოდა!

Line of ed.: 29        
შიშითა და სიხარულითა აღივსო მცხეთაჲ ქალაქი, და დამოსდიოდეს მდინარენი
Line of ed.: 30     
ცრემლთანი* მეფესა და მთავართა და ყოველსა ერსა სულთქუმითა
Line of ed.: 31     
სულისა მათისაჲთა, და ადიდებდეს ღმერთსა და ჰნატრიდეს ნეტარსა ნინოს
Line of ed.: 32     
და იქმნებოდეს მას დღესა შინა სასწაულნი მრავალნი.



Chapter: 11  
Page of ed.: 345  
Line of ed.: 33  
თავი ი̂ა
Line of ed.: 34  
თქუმული მისი-ვე


Line of ed.: 35        
პირველი სასწაული. მო-ვინმე-ვიდა ჰურიაჲ, ბრმაჲ შობითგანი და მიეახლა
Line of ed.: 36     
სუეტსა მას ცხოველსა, და მუნქუეს-ვე იქმნა იგი მხედველ და ადიდებდა
Line of ed.: 37     
ღმერთსა.

Line of ed.: 38        
[ბ̂.] ყრმაჲ ვინმე სეფეწული იდვა რვა წლისა სნეული, წარმართი, მოიღო იგი Page of sec. ed.: 143 
Line of ed.: 39     
დედამან მისმან სარწმუნოვებით, დადვა იგი ცხედარსა ზედა წინაშე სუეტისა
Page of ed.: 346   Line of ed.: 1     
მის ნათლისაჲსა და ნანდჳლ-ვე ნათლით შემოსილისა. და ევედრებოდა ნეტარსა
Line of ed.: 2     
ნინოს Ms. page: 239r   და ეტყოდა: "მოხედე, დედოფალო, ძესა ამას ჩემსა, მიახლებულსა
Line of ed.: 3     
სიკუდიდ, რამეთუ ვიცი, ვითარმედ იგი არს ღმერთი ღმერთთაჲ, რომელსა
Line of ed.: 4     
შენ ჰმსახურებ და ჩუენ გჳქადაგებ". მაშინ შეახო ნეტარმან ნინო
Line of ed.: 5     
ჴელი თჳსი სუეტსა მას ცხოველსა და დასდვა ყრმასა მას ზედა და ჰრქუა:
Line of ed.: 6     
"გრწამსა იესუ ქრისტე, ძე ღმრთისა ცხოველისაჲ, ჴორცითა მოსრული ცხორებისათჳს
Line of ed.: 7     
ყოვლისა სოფლისა?" და ჰრქუა ყრმამან მან: "ჰე, დედოფალო,
Line of ed.: 8     
მრწამს იესუ ქრისტე, მჴსნელი დაბადებულთაჲ". მაშინ ჰრქუა მას წმიდამან
Line of ed.: 9     
ნინო: "განიკურნე ამიერითგან და ადიდებდი მას, ვისმან ძალმან განგკურნა".
Line of ed.: 10     
და მწრაფლ აღდგა ყრმაჲ იგი ვითარცა უტკივნელი.

Line of ed.: 11        
და დაეცა შიში დიდი მეფესა და ყოველსა სიმრავლესა ერისასა. და თითოსახენი
Line of ed.: 12     
სნეულნი მოვიდოდეს და განიკურნებოდეს, ვიდრემდის მეფემან შექმნა
Line of ed.: 13     
საბურველი ძელისაჲ გარემოჲს სუეტსა მას და დაფარა ხედვისაგან და ეგრეთ
Line of ed.: 14     
შეეხებოდეს ერნი სართულსა მას და განიკურნებოდეს მწრაფლ და ადიდებდეს
Line of ed.: 15     
ღმერთსა საკჳრველთ-მოქმედსა.

Line of ed.: 16        
და იწყო მეფემან აღშენებად სამოთხესა მას შინა ეკლესიასა გულს-მოდგინებითა
Line of ed.: 17     
და სიხარულითა დიდითა. Page of sec. ed.: 144 
Line of ed.: 18     
მაშინ მოვიდეს მოციქულნი საბერძნეთით, მღდელთ-მოძღუარი, მღდელნი
Line of ed.: 19     
და დიაკონნი და იწყეს ნათლის-ცემად, ვითარცა ზემო-წერილ არს, ყოვლისა
Line of ed.: 20     
ერისა.



Chapter: 12  
Page of ed.: 346  
Line of ed.: 21  
თავი ი̂ბ
Line of ed.: 22  
რომელი თქუა აბიათარ, რომელი იყო პირველ მღდელი ბაგინსა
Line of ed.: 23  
შინა ჰურიათასა მცხეთას და ნათელ-იღო ჴელსა შინა ნინოჲსსა.


Line of ed.: 24        
მე, აბიათარ, მღდელი ვიყავ წილით ხუედრებული სამღდელოსა ზედა მის
Line of ed.: 25     
წელიწდისასა, Ms. page: 239v   ოდეს ესე ნეტარი დედაკაცი ნინო მოვიდა მცხეთად.
Line of ed.: 26     
მას ჟამსა ჩემ თანა წიგნები მოსრულ იყო ჰრომით და ეგჳპტით და ბაბილოვნით
Line of ed.: 27     
ჰურიათაჲ, მღდელთაჲ და მწიგნობართაჲ, რომელსა წერილ იყო ესრეთ, ვითარმედ:
Line of ed.: 28     
"განხეთქა ღმერთმან მეფობაჲ ჰურიათაჲ, აჰა ესერა წინაჲსწარმეტყუელნი
Line of ed.: 29     
დასცხრეს, რამეთუ რომელსა სული აწუევდა, ყოველი აღესრულა, და
Line of ed.: 30     
განვიბნიენით ჩუენ ყოველსა ქუეყანასა, და ჰრომთა დაიპყრეს მეფობით ქუეყანაჲ
Line of ed.: 31     
ჩუენი, რამეთუ ვცოდეთ ყოვლითურთ* და განვარისხეთ შემოქმედი
Line of ed.: 32     
ღმერთი. აწ იხილენ წიგნნი მოსესნი, რომელმან დამიწერა ჩუენ ესე ყოველი:
Line of ed.: 33     
"რომელი იტყჳს ქუეყანასა ზედა ღმრთად თავსა თჳსსა, ძელსა დამოეკიდოს".
Line of ed.: 34     
ანუ უკუე შე-ვიდრემე-ვსცეთით ნაზარეველისა მის იესუჲს სიკუდილსა, რამეთუ
Line of ed.: 35     
ჰხედავ პირველ, ოდეს მამათა ჩუენთა შესცოდიან ღმერთსა და ყოვლად-ვე
Line of ed.: 36     
დაივიწყიან იგი, მისცნის ჴელმწიფესა ძლიერსა და ტყუეობასა. ხოლო
Line of ed.: 37     
ოდეს მოიქციან და Page of sec. ed.: 145  ღაღად-ყვიან, მწრაფლ განარინნის იგინი ჭირისაგან. და
Line of ed.: 38     
ესე შჳდგზის ვიცით წერილთაგან. ხოლო ვინაჲთგან ჴელნი შეასხნეს ძესა მას
Line of ed.: 39     
დედაკაცისა მწირისასა და მოკლეს, აღიღო ღმერთმან ჴელი მისი ჩუენ ზედა,
Page of ed.: 347   Line of ed.: 1     
განხეთქა მეფობაჲ და განგუაშორნა ტაძარსა ღმრთისასა, და უგულებელს-ყო
Line of ed.: 2     
ნათესავი ჩუენი სრულიად.

Line of ed.: 3        
ხოლო აწ არს სამასი წელი, ვინაჲთგან არცა-ღა ყოვლად-ვე ისმინა ვედრებაჲ
Line of ed.: 4     
ჩუენი, არცა ყო ლხინებაჲ. საგონებელ მიჩს, ვითარმედ ზეცით იყო კაცი
Line of ed.: 5     
იგი". და ესე განემრავლა მოწერილი. ხოლო მე, ვითარცა მესმა ესე, ვიწყე
Line of ed.: 6     
კითხვად დედაკაცისა მის ნინოჲსა ქრისტესთჳს, თუ ვინაჲ იყო იგი, ანუ რომლისა
Line of ed.: 7     
მიზეზი\სათჳს Ms. page: 240r   იქმნა ღმერთი კაც. მაშინ ნეტარმან მან აღაღო პირი
Line of ed.: 8     
თჳსი, ვითარცა ჯურღუმულმან აღმომდინარემან და ვითარცა წყარომან დაუწყუედელმან.
Line of ed.: 9     
იწყო საუკუნითგანთა, ჩემთა წიგნთა ზეპირით წარმოიტყოდა და
Line of ed.: 10     
განმიმატებდა და ვითარცა მძინარესა განმაღჳძებდა და ვითარცა დასულებულსა
Line of ed.: 11     
განმანათლებდა და მამათა ჩემთა შემაწყალებდა და შჯულისა ცვალებასა
Line of ed.: 12     
შემაჯერებდა, ვიდრემდის მრწმენა სიტყჳთა მისითა ქრისტე, ძჱ ღმრთისაჲ,
Line of ed.: 13     
და ვნებაჲ მისი და აღდგომაჲ დიდებით, და მეორედ მოსლვაჲ მისი საშინელებით,
Line of ed.: 14     
და Page of sec. ed.: 146  ჭეშმარიტად იგი არს მოლოდებაჲ წარმართთაჲ.

Line of ed.: 15        
მას ჟამსა მე [და] ასული ჩემი ღირს ვიქმნენით საპკურებელსა და განსაწმედელსა
Line of ed.: 16     
ცოდვათასა, ემბაზსა, წყალსა მას წმიდასა, რომელსა-ცა ინატრიდა
Line of ed.: 17     
დავით წინაჲსწარმეტყუელი და ვერ ეწიფა. და კუალად მესმა მე ჴმაჲ ახლისა
Line of ed.: 18     
შჯულისა მგალობელთაჲ, რომელსა ინატრიდა იგი-ვე დავით და ვერ მიემთხჳა
Line of ed.: 19     
და ღირს ვიქმენ ზიარებად ჭეშმარიტსა ჴორცსა და სისხლსა კრავისა მის
Line of ed.: 20     
ღმრთისასა სოფლისა ცოდვათათჳს შეწირულისა, რომლისა ტკბილ არს მისი
Line of ed.: 21     
გემოჲს-ხილვაჲ და ამას ზედა ყავნ უფალმან განსლვაჲ ჩემი ჴორცთაგან, რამეთუ
Line of ed.: 22     
მრავალნი სასწაულნი იხილნეს თუალთა ჩემთა ნინოჲს მიერ მცხეთას შინა
Line of ed.: 23     
დღეთა ჩემთა.

Line of ed.: 24        
ხოლო სახლი ელიოზისი იყო ქალაქსა შინა დასავალითსა, იყო კარსა მოგუეთისასა,
Line of ed.: 25     
მტკუარსა ზედა. და იყო მცირჱ ბაგინი, სამარხვოჲ მათი, რომელსა
Line of ed.: 26     
ზედა აღჰმართა წმიდამან ნინო ჯუარი ქრისტესი. და ერთი ერთსა ნათელ-სცემდა
Line of ed.: 27     
მუნ შინა ჴელითა იაკობ მღდელისაჲთა და პროსილა მთავარდიაკონისაჲთა,
Line of ed.: 28     
მთავართა Ms. page: 240v   შვილებსა, წიაღთა ქალაქისათა. და ერქუა ადგილსა
Line of ed.: 29     
მას მთავართა სანათლოჲ. და ფრიად დიდებულ იყო ადგილი იგი დღეთა ჩუენთა,
Line of ed.: 30     
რამეთუ დგა იგი ველსა თჳნიერ ნაშენებსა. და მათ დღეთა შემეშურვნეს
Line of ed.: 31     
ფრიად ჰურიანი მცხეთელნი ჩემ ზედა და დასცეს ხჱ იგი კილამოჲ, რომელი
Line of ed.: 32     
დგა კარსა ზედა ბაგინისასა, რომელი განაშუენებდა ადგილსა მას, რამეთუ
Line of ed.: 33     
გარდაერთხნეს რტონი მისნი ყოველსა მას სტოვასა ბაგინისასა და იწყეს სადაჲთ-ვე
Line of ed.: 34     
წარსლვად Page of sec. ed.: 147  თჳნიერ ხოლო ბარაბეანთასა, რომელნი-ცა მოინათლნეს ორმეოც
Line of ed.: 35     
და ათი სული სახლისა მათისაჲ. და მკჳდრ იქმნეს მცხეთას შინა. და
Line of ed.: 36     
მიუბოძა მირეან მეფემან დაბაჲ ერთი, რომელსა ჰრქვან ციხე-დიდი, და იყვნეს
Line of ed.: 37     
დიდ წინაშე მეფისა და ქრისტეანეთასა მადლითა ნეტარისა ნინოჲსითა და მოძღურებითა
Line of ed.: 38     
მისითა.

Line of ed.: 39        
და მათ დღეთა შინა მოიწია წიგნები ჰრომით წმიდისა პატრეაქისაჲ ნეტარისა
Line of ed.: 40     
ნინოჲსა და მირეან მეფისა და ყოვლისა ერისა ქართველისა. და მოევლინა
Line of ed.: 41     
ბრაჯი მთავარდიაკონი ქებისა შესხმად და კურთხევისა მოცემად, და
Line of ed.: 42     
წმიდისა და ნეტარისა ნინოჲს ლოცვისა წარღებად და მადლისა ზიარებად. და
Page of ed.: 348   Line of ed.: 1     
ჰქონდა წიგნი ბრაჯთა მეფისაჲ ნეტარისა ნინოჲსა, რამეთუ მოენათლნეს იგინი მამასა
Line of ed.: 2     
მისსა ზაბილოვნს. და ესე ყოველი მისმენილ იყო მათა იერუსალჱმით,
Line of ed.: 3     
ჰრომით, კოსტანტინეპოვლით, ვითარმედ ქუეყანასა მას ჩრდილოჲსასა.
Line of ed.: 4     
მიფენილ არს მზჱ იგი სიმართლისაჲ, ნათელი, მამისა მიერ მოსრული -- ქრისტე
Line of ed.: 5     
და ამისთჳს სანატრელი წიგნი მოეწერა, რაჲთა-მცა ეუწყნეს საქმენი იგი
Line of ed.: 6     
და სასწაულნი და სუეტისაჲ Ms. page: 241r   მის და მაყულოვანისაჲ მის საკჳრველებანი
Line of ed.: 7     
და ძალი იგი კურნებათაჲ, რომელი იხილა მთავარდიაკონმან და განკჳრვებით
Line of ed.: 8     
ადიდებდა ღმერთსა. და წარიღო წიგნები და წარვიდა.



Line of ed.: 9  
თავი ი̂გ
Line of ed.: 10  
პატიოსნისა ჯუარისათჳს, რომელი აღწერა იაკობ


Line of ed.: 11        
და იყო რაჟამს მოეკუეთა ხჱ იგი პატიოსნისა და ძლევის-მყოფელისა პატიოსნისა Page of sec. ed.: 148 
Line of ed.: 12     
ჯუარისაჲ, და მოაქუნდა იგი ათსა ათეულსა კაცსა ზე-ზე რტოჲთურთ,
Line of ed.: 13     
და ფურცლით შემოაქუნდა ქალაქად. და მისტყდებოდა ერი იგი მწუანის-ფერობასა
Line of ed.: 14     
მას და ფურცლიანობასა დღეთა ზაფხულის პირისათა, ოდეს სხუაჲ
Line of ed.: 15     
ყოველი ხჱ ჴმელ იყო, ხოლო იგი ყოვლად-ვე ფურცელდაუცჳვნებელ და სულჰამო
Line of ed.: 16     
და ხედვად შუენიერ იყო. მაშინ ძირსა ზედა აღჰმართეს, კარსა ეკლესიისასა
Line of ed.: 17     
სამხრითსა. და ჰბერვიდა წყალთაგან ნიავი და შალვიდა ფურცელსა ხისა
Line of ed.: 18     
მისგან და აძრევდა რტოთა მისთა. და იყო ხილვაჲ მისი შუენიერ და სულჰამო,
Line of ed.: 19     
ვითარცა სმენით ვიცით ხისა მისთჳს ალვისა. და ესე მოვჰკუეთეთ თუესა
Line of ed.: 20     
მარტსა კ̂ე-სა, დღესა პარასკევსა. და დაადგრა ხჱ იგი ოც და ათჩჳდმეტ
Line of ed.: 21     
დღედმდე, და არა შეიცვალა ფურცელი მისი, ვითარცა ძირსა ზედა მდგომარისაჲ
Line of ed.: 22     
თავსა წყაროჲსასა, ვიდრემდის ყოველნი ხენი მაღნარისანი შეიმოსნეს
Line of ed.: 23     
ფურცლითა და ხენი ნაყოფიერნი შეიმკვნეს ყუავილითა. მაშინ თთუესა მაისსა
Line of ed.: 24     
ერთსა შეიქმნნეს ჯუარნი ესე და შჳდსა მის თჳსასა აღემართნეს ჴელის დადებითა
Line of ed.: 25     
მეფისაჲთა, სიხარულითა და დიდითა წადიერებითა ყოვლისა ქალაქისაჲთა,
Line of ed.: 26     
იყვნეს რაჲ ყოველნი იგი ეკლესიასა შინა. და იხილეს სიმრავლემან
Line of ed.: 27     
ქალაქისამან ბნელთა Ms. page: 241v   მათ ღამეთა, და აჰა ჩამოვიდის ჯუარი ცეცხლისაჲ
Line of ed.: 28     
დაგჳრგჳნებული ვარსკულავითა და დაადგრის ზედა ეკლესიასა ვიდრე განთიადმდე,
Line of ed.: 29     
და ყოველნი ადიდებდეს ღმერთსა ამას ზედა. და განთიად, რიჟურაჟუს
Line of ed.: 30     
ოდენ, გამოვიდის მისგან ორი Page of sec. ed.: 149  ვარსკულავი: ერთი იგი წარვიდის აღმოსავალით,
Line of ed.: 31     
და ერთი დასავალით, და იგი თავადი ეგრე-ვე დგან მბრწყინვალედ,
Line of ed.: 32     
და ნელიად-ნელიად განდგის მიერ კერძო არაგუსა და დადგის ბორცუსა ზედა
Line of ed.: 33     
კლდისასა, ზემო კერძო, ახლოს წყაროსა მას, რომელი-იგი აღმოადინეს
Line of ed.: 34     
ცრემლთა წმიდისა ნინოჲსთა, და მუნით აღმაღლდის ზეცად. ესე მრავალგზის
Line of ed.: 35     
იხილა ყოველმან სიმრავლემან ერისამან მაცხოვარებაჲ ღმრთისა ჩუენისაჲ.

Line of ed.: 36        
მაშინ-ღა ვიწყეთ ნეტარისა ნინოჲსა კითხვად, ვითარმედ: "რაჲ-მე არს, რამეთუ
Line of ed.: 37     
გამოვიდის ნაბერწყალი და წარვიდის აღმოსავალით და დასავალით?"

Line of ed.: 38        
ხოლო წმიდამან მან ჰრქუა მეფესა და ყოველსა ერსა: Page of sec. ed.: 150  "განავლინენით
Line of ed.: 39     
კაცნი მთათა ზედა მაღალთა აღმოსავალად ვიდრე კახეთისა მთადმდე, და
Line of ed.: 40     
დასავალით, ვიდრე მიაწევდეს სამეუფოჲ შენი. და ოდეს მთიებნი იგი
Page of ed.: 349   Line of ed.: 1     
გამობრწყინდენ, იხილონ, თუ სადა დადგენ და მუნ-ცა აღჰმართენით ორნი ესე
Line of ed.: 2     
ჯუარნი საცოდ ყოველთა ქრისტეანეთა და დასამჴობელად მტერისა".

Line of ed.: 3        
ხოლო მეფემან ყო ეგრეთ და შეიცვნა თავნი მთათანი მიწყებით ათ დღე,
Line of ed.: 4     
ესე იყო პარასკევსა, შაბათად-ღა განთენებოდა, და იყო სასწაული იგი-ვე, იქმნა
Line of ed.: 5     
ეგრე-ვე, ვითარცა ყოვლად-ვე იქმნის.

Line of ed.: 6        
ხვალის დღე მოვიდეს დასავალითნი იგი, რომელნი-იგი დგეს მთათა ზედა,
Line of ed.: 7     
რომელ არს მთაჲ ქუაბთა-თავისაჲ, და უთხრეს მეფესა, ვითარმედ დაადგრა
Line of ed.: 8     
ვარსკულავი იგი მთათა თხოთისათა და შთავიდა Ms. page: 242r   ერგჳს [!] კასპისასა
Line of ed.: 9     
და დაადგრა ადგილსა ერთსა და ნელად უჩინო იქმნა.

Line of ed.: 10        
ეგრე-ვე მოვიდეს აღმოსავალით და თქუეს: "ვიხილეთ ვარსკულავი იგი
Line of ed.: 11     
აქაჲთ მომავალი და დაადგრა დაბასა ბოდს კახეთისა ქუეყანასა". მაშინ
Line of ed.: 12     
ბრძანა ნეტარმან ნინო, რაჲთა წარიხუნენ ორნი ესე ჯუარნი და აღჰმართნენ
Line of ed.: 13     
ერთი თხოთს, სადა-იგი ამხილა ღმერთმან მეფესა ძალი თჳსი, "და ერთი
Line of ed.: 14     
იგი მიეც სალომეს უჟარმელსა, ჭეშმარიტსა მჴევალსა ქრისტესსა, და აღჰმართოს
Line of ed.: 15     
იგი უჟარმას ქალაქსა. და დაბაჲ ბოდისი არა წინა-აღუდგეს ქალაქსა მეფეთასა,
Line of ed.: 16     
რამეთუ ერისა Page of sec. ed.: 151  სიმრავლჱ არს მუნ. დაბაჲ კულა ბოდისი თჳთ ვიხილოთ
Line of ed.: 17     
სათნოჲ იგი ადგილი ღმრთისაჲ". და ვყავთ ეგრეთ, ვითარცა გჳბრძანა
Line of ed.: 18     
ჩუენ წმიდამან ნინო.

Line of ed.: 19        
ხოლო ესე სასწაულთაგან ზეცისათა ჩუენებული პატიოსანი ჯუარი მცხეთისაჲ
Line of ed.: 20     
აღვიპყართ ჴელითა კაცობრივითა და მივედით ბორცუსა მას ქუეშე,
Line of ed.: 21     
წყაროსა მას ზედა და ვათიეთ ღამჱ და ვილოცევდით ღმრთისა მიმართ. ხოლო
Line of ed.: 22     
ნეტარი წმიდაჲ ნინო ცრემლითა განჰზავებდა წყაროსა მას, და იქმნებოდეს
Line of ed.: 23     
კურნებანი და სასწაულნი დიდ-დიდნი.

Line of ed.: 24        
და ხვალის დღე აღვედით კლდესა მას ზედა. და მივიდა ნეტარი ნინო და
Line of ed.: 25     
დავარდა ქვათა მათ ზედა ბორცჳსათა, და ტიროდა იგი და მეფჱ და ყოველნი
Line of ed.: 26     
მთავარნი და ყოველი იგი სიმრავლჱ ერისაჲ, მამათაჲ და დედათაჲ, და
Line of ed.: 27     
[იყო] ყრმათა ჩჩჳლთა ჟივილი, ვიდრემდის მთანიცა ჴმა-სცემდეს. და დასდვა
Line of ed.: 28     
ჴელი წმიდამან ნინო ერთსა ქვასა და მრქუა მე: "მოვედ, შენდა ჯერ-არს,
Line of ed.: 29     
დასწერე ჯუარი ქვასა ამას". და მე ვყავ ეგრეთ. და მუნ აღჰმართეს ჯუარი
Line of ed.: 30     
იგი დიდებული მეფეთა. და მოდრკა მეფჱ მუჴლთა თჳსთა ზედა და ყოველნი
Line of ed.: 31     
მთავარნი, და Ms. page: 242v   ყოველი სიმრავლჱ ერისაჲ და თავყუანის-სცეს ძლევით
Line of ed.: 32     
შემოსილსა ჯუარსა, და აღიარეს ჯუარ-ცუმული იესუ ქრისტე ჭეშმარიტად
Line of ed.: 33     
ღმრთად და ძედ ღმრთისა ცხოველისად და ჰრწმენა სამებით დიდებული
Line of ed.: 34     
ღმერთი ყოველთა, რომელსა შუენის დიდებაჲ უკუნითი უკუნისამდე, ამენ. Page of sec. ed.: 152 

Line of ed.: 35        
ხოლო დედანი იგი მთავარნი არასადა განეშორებოდეს წმიდასა ეკლესიასა
Line of ed.: 36     
და სუეტსა ნათლისასა და ჯუარსა ცხოველსა, რამეთუ ჰხედვიდეს სასწაულთა
Line of ed.: 37     
მათ უზომოთა და კურნებათა მიუთხრობელთა.

Line of ed.: 38        
მაშინ დაუტევა წმიდამან ნინო მცხეთაჲ ქალაქი და წარვიდა მთეულთა ხარებად
Line of ed.: 39     
პირუტყუთ-სახეთა მათ კაცთა და შემუსრვად კერპთა მა[თ].

Line of ed.: 40        
ხოლო აქა შინა დაუტევა აბიათარ, ჰურია-ყოფილი იგი მღდელი, რომელი
Line of ed.: 41     
იყო მეორჱ პავლე, რომელი არა დასცხრებოდა ღამე და დღე ქადაგებასა
Line of ed.: 42     
ქრისტესსა, დიდებასა მისსა, ვიდრემდის სივლტოლად იწყეს ჰურიათა
Page of ed.: 350   Line of ed.: 1     
ხოლო ბაგინისათჳს [ა]იძულებდა მეფესა, რაჲთა არა შეძრან ნაშენები იგი
Line of ed.: 2     
მისი, არამედ რაჲთა შესძინოს აღშენებაჲ. რამეთუ ვიდრე არღა გამოჩინებულ
Line of ed.: 3     
იყო ახალი მადლი ქუეყანასა ამას, მუნ შინა იყო დიდებული სახელი საუკუნოჲსაჲ
Line of ed.: 4     
მის ღმრთისაჲ. და ერჩდა მეფჱ მისთა დღეთა, და იყვნეს მუნ
Line of ed.: 5     
შინა ელიოზის ნათესავნი მღდელად ჰურიათა ზედა. Page of sec. ed.: 153 



Chapter: 14  
Page of ed.: 350  
Line of ed.: 6  
თავი ი̂დ
Line of ed.: 7  
აღმართებაჲ პატიოსნისა ჯუარისაჲ მცხეთისაჲ და მერმე კუალად გამოჩინებაჲ


Line of ed.: 8        
და იყო რაჟამს მოიქცა ყოველი ქართლი, ზრახვა-ყვეს მღდელთა მათ, რომელნი
Line of ed.: 9     
მოსრულ იყვნეს საბერძნეთით, აღმართებად ნიში ჯუარისაჲ.

Line of ed.: 10        
ჰრქუეს მღდელთა მათ მირეან მეფესა: "ჯერ და წეს-არს აღმართებად საუფლოჲ
Line of ed.: 11     
ნიში ჯუარისაჲ". და სათნო უჩნდა მეფესა და ყოველსა ერსა. და სიხარულით
Line of ed.: 12     
შეიწყნარეს სიტყუაჲ იგი მღდელთაჲ მათ და სწავლაჲ. და უბრძანა
Line of ed.: 13     
მირეან მეფემან ძელი საჯუარედ. წარვიდეს ხურონი Ms. page: 243r   და მოჰკუეთეს
Line of ed.: 14     
ხჱ ერთი ჰაეროვანი. და უბრძანა მეფემან შესაქმედ ჯუარი. ხოლო
Line of ed.: 15     
მღდელნი იგი ასწავებდეს სახესა მას ჯუარისასა, და რაჟამს შექმნეს ჯუარი
Line of ed.: 16     
იგი, მოვიდეს და უთხრეს მირეან მეფესა ხუროთა მათ, ვითარმედ: "შევქმენით
Line of ed.: 17     
ჩუენ ჯუარი იგი, ვითარცა მღდელთა მათ გუასწავეს".

Line of ed.: 18        
და მეყს აღდგა მეფჱ იგი სიხარულით და ყოველმან ერმან იხილეს სახჱ
Line of ed.: 19     
იგი ჯუარისაჲ მის. და დაუკჳრდა ფრიად და ადიდებდეს ღმერთსა.

Line of ed.: 20        
მას ჟამსა გულისხმა-ყო და მოეჴსენა მეფესა, ოდეს-იგი დღჱ დაუბნელდა
Line of ed.: 21     
მთასა ზედა. ვითარ-იგი ნათელი მბრწყინვალებისა დიდისაჲ იხილა მსგავსად
Line of ed.: 22     
ჯუარისა, და ვითარ იხილა, იცნა. მაშინ უთხრობდა მღდელთა მათ და
Line of ed.: 23     
ყოველსა ერსა ხილვასა მას და ვითარ განუნათლა ბნელი იგი ნიშმან ჯუარისამან
Line of ed.: 24     
წინაშე თუალთა მისთა. მაშინ, ვითარცა ესმა ერსა მას სიტყუაჲ იგი მეფისაჲ,
Line of ed.: 25     
უმეტესად-ღა და უფროჲს ჰრწმენა იესუ ქრისტე და ნიში იგი ჯუარისა
Line of ed.: 26     
მისისაჲ, და ყოველთა ერთობით სიხარულით თაყუანის-სცეს მას და ადიდებდეს
Line of ed.: 27     
ღმერთსა.

Line of ed.: 28        
მაშინ განაზრახვიდა მეფჱ ყოველსა მას ერსა, ვითარმედ რომელსა-მე
Line of ed.: 29     
ადგილსა აღჰმართონ სახჱ იგი ჯუარისაჲ. ხოლო კაცად-კაცადი იტყოდა, სადა
Line of ed.: 30     
ვის მარჯუე უჩნდა, არამედ ვერ სადა გამოირჩიეს. მას ჟამსა მირეან მეფჱ
Line of ed.: 31     
ილოცვიდა და იტყოდა: "უფალო იესუ ქრისტე, რომელი გურწამ ტყჳსა ამის
Line of ed.: 32     
მიერ და გუასწავეს მღდელთა ამათ შენთა, შენ, იესუ ქრისტე, რომელმან
Line of ed.: 33     
თავი თჳსი დაიმდაბლე და ხატი მონებისაჲ შთაიცუ სიმდაბლითა შენითა, რომელი
Line of ed.: 34     
გარდამოჰჴედ კურთხეულთაგან წიაღთა მამისათა, რომელმან დაუტევენ
Line of ed.: 35     
ჩუენთჳს საყდარნი, უფლებანი და ძალნი და დაემკჳდრე საშოსა წმიდისა ქალწულისასა,
Line of ed.: 36     
და მერმე ჯუარს-ეცუ პონტოველისა Page of sec. ed.: 154  პილატეს ზე, დაეფალ
Page of ed.: 351   Line of ed.: 1     
Ms. page: 243v   გულსა ქუეყანისასა და მესამესა დღესა ასდეგ და აღასრულე ყოველი-ვე
Line of ed.: 2     
თქუმული წინაჲსწარმეტყუელთაჲ, აღჰმაღლდი ზეცად და დაშჯედ მარჯუენით
Line of ed.: 3     
მამისა*, და მერმე მოსლვად ხარ განშჯად ცხოველთა და მკუდართა, და
Line of ed.: 4     
დაგჳტევე ჩუენ ნიში ჯუარისა შენისაჲ დასარღუეველად უხილავთა მანქანებათა
Line of ed.: 5     
მტერისათა; ხოლო ჩუენ, მოშიშთა შენთა, მოგჳღებიეს სასწაულად, რაჲთა
Line of ed.: 6     
განვერნეთ პირსა* ეშმაკისასა, რომლისაგან-ცა წარტყუენულ ვიყვენით. ხოლო
Line of ed.: 7     
აწ შენ, უფალო ღმერთო მაცხოვარო ჩუენო, ინებე გამოცხადებაჲ ადგილისაჲ,
Line of ed.: 8     
რომელსა აღვჰმართოთ ნიში ჯუარისა შენისაჲ, რაჲთა იხილონ
Line of ed.: 9     
მოძულეთა ჩუენთა და ჰრცხუენოდის*, რამეთუ შენ, უფალი, შემეწიე
Line of ed.: 10     
ჩუენ და ნუგეშინის-მეც ჩუენ". და ვითარცა შემწუხრდა, მას ღამესა
Line of ed.: 11     
ჩუენებით დაადგრა ანგელოზი უფლისაჲ მირეან მეფესა და უჩუენა მას ბორცჳ
Line of ed.: 12     
ერთი არაგუსა წიაღ კერძო, მახლობელად მცხეთასა და ჰრქუა მას: "ესე
Line of ed.: 13     
ადგილი გამოურჩევიეს ღმერთსა. ამას ზედა აღჰმართე ნიში ჯუარისაჲ". და
Line of ed.: 14     
ვითარცა განთენა, უთხრა მირეან მეფემან მღდელთა მათ ჩუენებაჲ იგი ანგელოზისაჲ
Line of ed.: 15     
და სიტყუაჲ-ცა იგი, რომელ ჰრქუა. და ბორცჳ-ცა იგი, რომელი უჩუენა.
Line of ed.: 16     
ვითარცა ესმა ჩუენებაჲ იგი და ადგილი-ცა იგი იხილეს, სათნო უჩნდა ყოველსა
Line of ed.: 17     
ერსა ბორცჳ იგი, და სიხარულითა და გალობითა დიდითა ყოველთა
Line of ed.: 18     
ერთბამად აღიღეს ჯუარი იგი და აღჰმართეს ბორცუსა მას ზედა მძლჱ ნიში
Line of ed.: 19     
ჯუარისაჲ მცხეთასა მახლობელად, მართლ წინაშე აღმოსავალით, დღესა კჳრიაკესა,
Line of ed.: 20     
აღვსებისა ზატიკის ზატიკსა.

Line of ed.: 21        
და ვითარცა აღემართა ნიში ჯუარისაჲ ქუეყანასა მას ქართლისასა, მეყსეულად
Line of ed.: 22     
მას ჟამსა დაეცნეს ყოველნი კერპნი, რომელნი Ms. page: 244r   იყვნეს საზღვართა
Line of ed.: 23     
ქართლისათა, და შეიმუსრნეს, და საკერპონი დაირღუეს. ვითარცა იხილეს
Line of ed.: 24     
ესე საკჳრველი საქმჱ და სასწაული, რომელი ქმნა ძლევის-მყოფელმან
Line of ed.: 25     
მან ნიშმან ჯუარისამან კერპთა ზედა, უფროჲს განუკჳრდებოდა საქმჱ ესე და
Line of ed.: 26     
ადიდებდეს ღმერთსა და სიხარულით თავყუანის-სცემდეს პატიოსანსა ჯუარსა.
Line of ed.: 27     
და ყო მირეან მეფემან და ყოველმან ერმან მცხეთისამან შესაწირავი დიდი
Line of ed.: 28     
მას დღესა შინა პატიოსნისა ჯუარისა. და დააწესეს დღესასწაული ძლევით
Line of ed.: 29     
შემოსილისა ჯუარისაჲ აღვსებისა ზატიკის ზატიკსა, დღესა კჳრიაკესა, ყოველმან
Line of ed.: 30     
ქართლმან, ვიდრე დღენდელად დღედმდე და ვიდრე უკუნისამდე. Page of sec. ed.: 155 

Line of ed.: 31        
და იყო რაოდენისა-მე ჟამისა შემდგომად, მარტჳლიისა უკუანა, იხილეს
Line of ed.: 32     
სასწაული დიდი და საშინელი დღესა ოთხშაბათსა. აჰა ესერა სუეტი ნათლისაჲ
Line of ed.: 33     
სახედ ჯუარისა დგა ზედა ჯუარსა მას და ათორმეტნი ანგელოზნი დაგჳრგჳნებულ
Line of ed.: 34     
იყვნეს გარემოჲს მისა, ეგრე-ვე სახედ ათორმეტნი ვარსკულავნი დაგჳრგჳნებულ
Line of ed.: 35     
იყვნეს. ხოლო ბორცჳ იგი ჯუარისაჲ ერთ-სახედ კუმოდა სულნელად.
Line of ed.: 36     
და ვითარ ჰხედვიდეს სასწაულსა მას, მრავალნი უღმრთოთაგანნი მოიქცევოდეს
Line of ed.: 37     
და ნათელს-იღებდეს და აღაშენებდეს ეკლესიათა. ხოლო მორწმუნენი
Line of ed.: 38     
უფროჲს განმტკიცნებოდეს და ადიდებდეს ღმერთსა.

Line of ed.: 39        
და მერმე კუალად იხილეს სხუაჲ სასწაული პატიოსნისა ჯუარისაჲ: ვითარცა
Line of ed.: 40     
ცეცხლი დგა და ვითარცა ალი ეგზებოდა ზედა თავსა ჯუარისასა სამგზის
Line of ed.: 41     
მზისა უბრწყინვალესი, და ვითარცა საჴუმილისა რაჲ ნაბერწყალი აღვალნ
Line of ed.: 42     
ძლიერად, ეგრე სახედ იყო: აღვიდოდეს ანგელოზნი და გარდამოვიდოდეს ზედა
Page of ed.: 352   Line of ed.: 1     
Ms. page: 244v   პატიოსანსა ჯუარსა. ხოლო ბორცჳ იგი ჯუარისაჲ იხარებდა ძლიერად
Line of ed.: 2     
და ყოველი ქუეყანაჲ იძრვოდა, და მთათა და ბორცუთა და ღელეთა არმური
Line of ed.: 3     
სულნელებისაჲ აღვიდოდა ცამდე, და კლდენი შეიმუსრვოდეს,
Line of ed.: 4     
და სულნელებაჲ დიდძალი მიეფინებოდა ყოველსა ქუეყანასა. და ესე
Line of ed.: 5     
არა ზედა-მოჲთ იყო და არცა თანა-წარსლვით, არამედ მყოვარ ჟამ. და ჴმანი
Line of ed.: 6     
დიდნი ისმოდეს და ყოველი იგი ერი ჰხედვიდა მას და ესმოდა ოხრაჲ იგი
Line of ed.: 7     
გალობისაჲ; შეშინდეს და დაუკჳრდა ფრიად*, შიშით და ძრწოლით თავყუანის-სცემდეს
Line of ed.: 8     
პატიოსანსა ჯუარსა და სიხარულითა დიდითა ადიდებდეს ღმერთსა.

Line of ed.: 9        
და იყო რაოდენისა-მე ჟამისა შემდგომად, ვითარცა სასწაულნი და ხილვანი
Line of ed.: 10     
დასცხრებოდეს, ეგრე-ვე ძრვანი იგი დიდ-დიდნი და საშინელნი და-ვე-სცხრეს.
Line of ed.: 11     
და შემდგომად ამისა სხუანი მრავალნი სასწაულნი და ნიშნი იქმნებოდეს ზედა
Line of ed.: 12     
პატიოსანსა ჯუარსა ზეცით გარდამო.

Line of ed.: 13        
და ჰხედვიდა ყოველი ერი და შიშით და ძრწოლით მივლენედ თავყუანის-ცემად
Line of ed.: 14     
გულს-მოდგინედ პატიოსანსა ჯუარსა და სიხარულით ადიდებედ
Line of ed.: 15     
ღმერთსა.

Line of ed.: 16        
მას ჟამსა იყო ვინმე კაცი ერთი მოშიში ღმრთისაჲ, რომელსა ერქუა რევ,
Line of ed.: 17     
ძჱ მეფისაჲ. და იყო ძჱ რევისი სნეულ და მიწევნულ სიკუდიდ. რამეთუ იგი
Line of ed.: 18     
ხოლო მარტოჲ ესუა, მოიღო იგი და დააგდო წინაშე პატიოსნისა ჯუარისა
Line of ed.: 19     
და ცრემლით ითხოვდა მისგან: "უკუეთუ მომიბოძო ყრმაჲ ესე, Page of sec. ed.: 156  გუმბადი აღვაშენო
Line of ed.: 20     
საყოფლად შენდა". და ვითარცა იგი მწარედ და უწყინოდ ტიროდა
Line of ed.: 21     
წინაშე პატიოსნისა ჯუარისა, მუნქუეს-ვე განიკურნა ყრმაჲ იგი, და Ms. page: 245r   სიხარულითა
Line of ed.: 22     
დიდითა წარიყვანა და ადიდებდა ღმერთსა და პატიოსანსა ჯუარსა.
Line of ed.: 23     
მერმე მოვიდა აღნათქუემისა აღსრულებად და ყო მადლისა მიცემაჲ და დიდი
Line of ed.: 24     
სიხარული, და გულს-მოდგინედ გუმბადი აღაშენა მცხეთისაჲ რევის ძემან,
Line of ed.: 25     
და წლითი-წლად მოვიდის და აღასრულის მსახურებაჲ იგი პატიოსნისა ჯუარისაჲ.
Line of ed.: 26     
და მიერითგან უფროჲს-ღა და უმეტეს მოვიდოდეს სნეულნი მრავალნი
Line of ed.: 27     
და უძლურნი და განიკურნებოდეს და სიხარულით ადიდებდეს ღმერთსა და
Line of ed.: 28     
პატიოსანსა ჯუარსა.

Line of ed.: 29        
იყო ვინმე ჭაბუკი ერთი და ორნი-ვე თუალნი დადგომილ იყვნეს. მოვიდა
Line of ed.: 30     
და შეუვრდა პატიოსანსა ჯუარსა და ევედრებოდა იგი გულს-მოდგინედ. და
Line of ed.: 31     
შემდგომად შჳდისა დღისა აღეხილნეს თუალნი მისნი და სიხარულით ადიდებდა
Line of ed.: 32     
ღმერთსა და პატიოსანსა ჯუარსა.

Line of ed.: 33        
დედაკაცი ვინმე იყო მარადის გუემული სულითა უკეთურითა, და ეგოდენ
Line of ed.: 34     
გუემაჲ მოიღო, რაჟამს პატიოსანსა ჯუარსა შეამთხუევედ, სამოსელსა ჯუარისასა
Line of ed.: 35     
მოაპებნ. და იყო მეათოთხმეტისა დღისა შემდგომად განიკურნა დედაკაცი
Line of ed.: 36     
იგი და წარვიდა იგი ფერჴითა თჳსითა სიხარულით, ადიდებდა ღმერთსა
Line of ed.: 37     
და პატიოსანსა ჯუარსა.

Line of ed.: 38        
კუალად იყო ვინმე დედაკაცი სხუაჲ, და ესუა მას ძჱ და მეყსეულად დასწყჳდნა
Line of ed.: 39     
ყრმასა მას; და აღიქუა იგი დედამან მისმან, მოიღო იგი და დააგდო
Line of ed.: 40     
წინაშე პატიოსანსა ჯუარსა, და იდვა ყრმაჲ იგი მწყდარი წინაშე წმიდასა ჯუარსა
Line of ed.: 41     
დილეულითგან* ვიდრე მწუხრადმდე, ხოლო დედაჲ ყრმისაჲ მის ტირილით
Line of ed.: 42     
ილოცვიდა წინაშე პატიოსნისა ჯუარისა. და ეტყოდეს Ms. page: 245v   მას მუნ
Line of ed.: 43     
მდგომარენი: "მომკუდარ არს ეგე. წარიღე და დაჰმარხე და ნუღარა აწყინებ!"
Page of ed.: 353   Line of ed.: 1     
ხოლო მან არა წარიკუეთა სასოვებაჲ, არამედ უფროჲსად-ღა საწყალობელად
Line of ed.: 2     
ცრემლოოდა და ითხოვდა შეწევნასა. და მწუხრისა ოდენ ჟამსა სულნი
Line of ed.: 3     
უკუნ-იხუნა ყრმამან მან და თუალნი აღიხილნა და შემდგომად სამისა
Line of ed.: 4     
დღისა განკურნებული წარიყვანა იგი დედამან თჳსმან და ადიდებდა ღმერთსა
Line of ed.: 5     
და პატიოსანსა ჯუარსა. და ვითარცა იხილ[ნ]ეს ყოველთა სასწაულნი ესე
Line of ed.: 6     
დიდებულნი პატიოსნისა ჯუარისანი, მრავალნი უშვილონი მოვლენედ და ილოცვედ
Line of ed.: 7     
მისგან Page of sec. ed.: 157  შვილიერებასა და შვილითა განმაძღარნი ადიდებედ ღმერთსა და
Line of ed.: 8     
შესაწირავთა და მადლთა მისცემედ პატიოსანსა ჯუარსა. არა ხოლო თუ რომელნი
Line of ed.: 9     
მუნ მივლენედ და მათ ოდენ მიჰმადლებნ სათხოველსა, არამედ მათ-ცა,
Line of ed.: 10     
რომელნი შორს არიედ, გინათუ ბრძოლასა, ღუაწლსა შინა ხადიედ პატიოსანსა
Line of ed.: 11     
ჯუარსა მცხეთისასა, მუ[ნ]თქუესვე მძლე-ექმნ[ნ]იან მტერთა, შეწევნითა
Line of ed.: 12     
პატიოსნისა ჯუარისაჲთა, და დიდითა სიხარულითა მოვიდიან მადლისა მიცემად
Line of ed.: 13     
პატიოსნისა ჯუარისა. მრავალნი უღმრთონი-ცა ჭირსა შეცჳვეს, ხოლო რაჟამს
Line of ed.: 14     
სარწმუნოვებით ჰხადოდეს პატიოსანსა ჯუარსა მცხეთისასა, მუნქუეს-ვე განერნიან,
Line of ed.: 15     
და სიხარულითა დიდითა მოვიდიან თავყუანის-ცემად პატიოსანსა ჯუარსა,
Line of ed.: 16     
და ნათელი მოიღიან, და სიხარულით ადიდებედ ღმერთსა და პატიოსანსა
Line of ed.: 17     
ჯუარსა. ხოლო სხუანი მრავალნი მრავალსა ჭირსა შეცჳვეს და ვედრებითა
Line of ed.: 18     
პატიოსნისა ჯუარისაჲთა განერნიან, და მრავალნი სნეულნი პირად-პირადითა
Line of ed.: 19     
სენითა მავლენედ ვედრებად Ms. page: 246r   პატიოსნისა ჯუარისა და განიკურნებიედ
Line of ed.: 20     
ვიდრე დღენდელად დღედმდე. და სხუანი-ცა სასწაულნი იქმნებოდეს წინაშე
Line of ed.: 21     
პატიოსნისა ჯუარისა ზეცით გარდამო ღმრთისა მიერ, რომელნი არა დაწერილ
Line of ed.: 22     
არიან წიგნსა ამას. ხოლო ესე ოდენ დაიწერნეს საქებელად ღმრთისა და სადიდებელად
Line of ed.: 23     
პატიოსნისა ჯუარისა და რაჲთა ჩუენ ყოველნი ვადიდებდეთ მამასა
Line of ed.: 24     
და ძესა და წმიდასა სულსა, რომლისაჲ არს დიდებაჲ აწ და მარადის და უკუნითი
Line of ed.: 25     
უკუნისამდე, ამენ.



Chapter: 15  
Page of ed.: 353  
Line of ed.: 26  
თავი ი̂ე

Line of ed.: 27  
წიგნი, რომელი დაწერა მირეან მეფემან ქართლისამან ჟამსა სიკუდილისასა,
Line of ed.: 28  
აღწერა ჴელითა იაკობ მთავარ-ებისკოპოსისაჲთა და მისცა სალომეს
Line of ed.: 29  
უჟარმელსა, ძის ცოლსა თჳსსა, რომელი მეცნიერ იყო ყოველსა-ვე
Line of ed.: 30  
ჭეშმარიტად.


Line of ed.: 31        
და იყო ჟამსა მას, რომელსა მოიჴსენა უფალმან ქუეყანაჲ ესე ჩრდილოჲსაჲ,
Line of ed.: 32     
დაბნელებული ცოდვითა და სავსე ცთომითა ეშმაკისაჲთა, ვიყვენით ჩუენ
Line of ed.: 33     
ვითარცა ცხოვარნი კლვადნი*, რამეთუ ვარ მე ოც და მეათექუსმეტჱ მეფჱ,
Line of ed.: 34     
ვინაჲთგან Page of sec. ed.: 158  მამანი ჩუენნი მოივლინნეს ვიდრე დღეთა ჩემთამდე და შეჭამნეს
Line of ed.: 35     
შვილნი მათნი მსხუერპლად კერპთათჳს* საძაგელთა და უბრალოჲ იგი ერი ქუეყანისაჲ
Line of ed.: 36     
მის, და რომელნი შვილთა მათთა, ვითარცა თივასა, თიბდეს მამანი
Line of ed.: 37     
ჩუენნი, რაჲთა სათნო-ეყვნენ კერპთა, და უფროჲს ხოლო ორთა მათ მთათა,
Line of ed.: 38     
არმაზისა და ზადენისა, რომელთა ქვანი-ცა მათნი დაულტვან სისხლითა ჩჩჳლთაჲთა.
Line of ed.: 39     
და ღირს-ცა არიან მთანი იგი ასპოლვად ცეცხლითა, რისხვითა ღმრთისამიერითა.

Line of ed.: 40        
ხოლო ოდეს მოიწია ჟამი და მოვიდა ნეტარი ესე დედაკაცი, მოციქული
Line of ed.: 41     
და მახარებელი ძისა ღმრთისაჲ, წმიდაჲ ნინო, პირველ ვითარცა ტყუე, ვითარცა
Page of ed.: 354   Line of ed.: 1     
უცხოჲ და ვითარცა მწირი, ვითარცა შეუწევნელი* Ms. page: 246v  , ვითარცა
Line of ed.: 2     
უსმი და უტყჳ, რომელი-ცა აწ მექმნა ჩუენ ტყუე იგი დედოფალ, უცხოჲ იგი -- დედა,
Line of ed.: 3     
შეუწევნელი -- შესავედრებელ ყოველთა, და უტყჳ იგი -- ქადაგ ძლიერ და
Line of ed.: 4     
მეცნიერ დაფარულთა ჩემთა გულის-სიტყუათა, ამან წმიდამან აღანთო გულსა
Line of ed.: 5     
ჩემსა სანთელი ნათლისაჲ და შუვაღამეს ოდენ მეჩუენა მე მზჱ მბრწყინვალჱ,
Line of ed.: 6     
ქრისტე ღმერთი ჩუენი, რომლისა ნათელი მისი არა მოაკლდეს უკუნისამდე.
Line of ed.: 7     
და მექმნა ჩუენ მოძღუარ და შემრთნა ჩუენ ერსა ქრისტესსა ნათლის-ღებითა
Line of ed.: 8     
წმიდითა და პატიოსნისა ძელისა თავყუანის-ცემითა. და მომცა ჩუენ შჯული
Line of ed.: 9     
ახალი ცხორებისაჲ და სიხარულისაჲ და ღირს-მყვნა გემოჲს-ხილვად საიდუმლოთა
Line of ed.: 10     
უხრწნელთა ზეცისათა. მე ვიქმენ მორჩილ ბრძანებათა მისთა, რომელი-ცა
Line of ed.: 11     
მასწავა და აღვაშენე ეკლესიაჲ სალოცველად Page of sec. ed.: 159  სამოთხესა მას მამათა ჩემთასა,
Line of ed.: 12     
და მას შინა სუეტი ესე ნათლისაჲ, რომელი-ცა მე ყოვლად ვერ შეუძლე
Line of ed.: 13     
ყოვლითა ძალითა და ცნობითა კაცობრივითა, ხოლო ღმერთმან მაღალმან მოავლინა
Line of ed.: 14     
ერთი მსახურთა მისთაგანი და წამის-ყოფითა მისითა ქუეყანით ცად
Line of ed.: 15     
აღიწია. და თჳთ თუალნი თქუენნი ხედვენ საშინელებასა და საკჳრველებასა მისსა
Line of ed.: 16     
და მერმე კურნებათა მათ მისთა. და ოდეს მაუწყა აღმართებაჲ, წარვავლინენ
Line of ed.: 17     
ხურონი ძიებად ხესა. და ვითარ პოვეს [!] ხჱ ერთი მარტოჲ, მდგომარჱ
Line of ed.: 18     
კლდესა ზედა, რომლისადა არა მიხებულ იყო ჴელი კაცისაჲ, არამედ მონადირეთაგან
Line of ed.: 19     
სმენით გუესმინა სასწაული ხისაჲ მის, რამეთუ ოდეს ირემსა-ღა
Line of ed.: 20     
ეცის ისარი, მიივლტინ ბორცუსა მას ქუეშე, რომელსა ზედა დგა ხჱ იგი, და
Line of ed.: 21     
სწრაფით ჭამნ თესლსა მას მის ხისასა ჩამოცჳვნებულსა და სიკუ\დილისაგან Ms. page: 247r  
Line of ed.: 22     
განერის.

Line of ed.: 23        
ესე მითხრიან და ვიყავ დაკჳრვებულ ამისთჳს. მოვჰკუეთე მე ხჱ იგი და
Line of ed.: 24     
შევქმნენ მისგან სამნი ჯუარნი: ერთი ესე, რომელ ზეცით იყო სასწაული მისი,
Line of ed.: 25     
და ერთი აღვჰმართე ადგილსა მას, სადა-იგი მხილებაჲ უფლისამიერი ვიხილე,
Line of ed.: 26     
მთასა ზედა თხოთისასა, ხოლო ერთი იგი ქალაქსა უჟარმას, რომელი
Line of ed.: 27     
წარიღო სალომე. და აღვაშენე ეკლესიაჲ მაყულოვანსა მას შინა ნინოჲსსა, და
Line of ed.: 28     
ვქმენ მას შინა საქმჱ, ქმნული უჩინოჲ და ცხადი, დიდებაჲ მაყულოვანთა მათ,
Line of ed.: 29     
რამეთუ არა გამოვაჴუ ფურცელი ერთი-ცა მათგან, არამედ Page of sec. ed.: 160  ხარისხითა გარე-შევიცვენ,
Line of ed.: 30     
რამეთუ მეხილვნეს მრავალნი სასწაულნი მას შინა და კურნებანი
Line of ed.: 31     
დიდნი. და აღვაშენე ზემოჲ ეკლესიაჲ თავისა ჩემისათჳს ქვითა და ერისა
Line of ed.: 32     
სიმრავლითა, რამეთუ ქუემოსა ეკლესიასა ერქუა "წმიდაჲ წმიდათაჲ" და ყოვლად-ვე
Line of ed.: 33     
ვერ ვიკადრებდი კართა მისთა განხუმად თჳნიერ ხოლო დღესა კჳრიაკესა,
Line of ed.: 34     
არცა შესლვად ვინ იკადრებდა თჳნიერ მღდელთასა, რომელნი გალობედ
Line of ed.: 35     
მას შინა, რამეთუ შიში დიდი დაცემულ იყო ყოველსა ზედა კაცსა სუეტისა
Line of ed.: 36     
მისგან ცხოველისა. და ჰხედვიდა ყოველი კაცი სუეტსა მას ვითარცა ძალსა
Line of ed.: 37     
ღმრთისასა. და მიხედვად-ცა ვერ ეძლო კაცთა სართულსა მისსა, რომელსა
Line of ed.: 38     
თჳთ ვხედავთ. და ვერ ვიკადრე წინაშე მისსა აღმოკუეთად მიწაჲ სამარედ
Line of ed.: 39     
ჩემდა, რაჲთა-მცა დავსხენ ჴორცნი ჩემნი მის წინაშე, რამეთუ მეშინოდა მისგან
Line of ed.: 40     
ცოდვისა ოდენ მოქმედსა. და შევიმზადე ზემო საფლავი ჩემი, რაჲთა თუალსა
Line of ed.: 41     
მისსა მივჰრიდო და წყალობასა მისსა მივემთხჳო აღდგომასა. Ms. page: 247v   და
Line of ed.: 42     
ვითარცა შევიმზადე კეთილთა ღმრთისათა განსრულებასა ჩემ ზედა და ვიტყოდე,
Line of ed.: 43     
ვითარმედ: "შევჰვედრო სული ჩემი დედასა ჩემსა წმიდასა ნინოს", ხოლო
Page of ed.: 355   Line of ed.: 1     
წმიდამან მან შეჰვედრა სული თჳსი უბიწოჲ ჴელთა დამბადებელისა
Line of ed.: 2     
თჳსისათა, რამეთუ აღასრულა ყოველი-ვე მცნებაჲ ღმრთისაჲ და სწავლაჲ წმიდისა
Line of ed.: 3     
მის დედის ძმისა Page of sec. ed.: 161  მისისა, მამისა ჩუენისა პატრიაქისაჲ და დაგუაობლნა
Line of ed.: 4     
ჩუენ ახლად-შობილნი ჩჩჳლნი უმეცარნი. და ფრიად შევძრწუნდი სულითა
Line of ed.: 5     
ჩემითა და ყოველი ნათესავი ჩრდილოჲსაჲ აღივსო მწუხარებითა, რამეთუ
Line of ed.: 6     
აღმო-ოდენ-სრულ იყო მზჱ სიმართლისაჲ და მო-ოდენ-ფენილ იყო ჭეშმარიტი.
Line of ed.: 7     
და დაფარა ღრუბელმან წმიდაჲ ნინო. ხოლო წმიდაჲ იგი ყოვლად-ვე ნათელსა
Line of ed.: 8     
შინა არს და ყოველთა განგუანათლებს. ხოლო მე განვიზრახე წმიდაჲ
Line of ed.: 9     
იგი გუამი მისი რაჲთა-მცა წარმოვიდე გულს-მოდგინებითა დიდითა აქა,
Line of ed.: 10     
წინაშე სუეტსა ნათლით შემოსილსა და არა ვპოვე ღონე ყოვლად-ვე,
Line of ed.: 11     
რამეთუ ვერ განძრეს ორასთა კაცთა მცირე იგი ცხედარი, რომელსა
Line of ed.: 12     
ზედა შეისუენა წმიდამან და სანატრელმან ნინო. მაშინ დავჰმარხეთ
Line of ed.: 13     
წმიდაჲ იგი გუამი მისი ყოვლად-ვე დიდებულისაჲ ბოდს,
Line of ed.: 14     
დაბასა კახეთისასა. და ვეგლოვდით სიობლესა ჩუენსა ოც და ათ დღე ყოვლითურთ
Line of ed.: 15     
სამეუფოჲთ ჩემით. და აღვაშენე მას ზედა ეკლესიაჲ და განვადიდე
Line of ed.: 16     
ფრიად, და მისითა მეოხებითა მაქუს სასოვებაჲ ძისა ღმრთისაგან და Page of sec. ed.: 162 
Line of ed.: 17     
სარწმუნოვებასა ზედა დაუსაბამოჲსა ღმრთისა მამისასა და ყოვლად ძლიერისა ძისასა
Line of ed.: 18     
და ცხოველს-მყოფელისა სულისა წმიდისა უკუდავისასა. და ვეძიებ და მოველი
Line of ed.: 19     
აღდგომასა მკუდრეთით და შევჰვედრებ სულსა ჩემსა Ms. page: 248r   ქრისტეს
Line of ed.: 20     
მეუფისადა, რომლისაჲ არს დიდებაჲ, სიმტკიცე და ძლიერებაჲ აწ და მარადის
Line of ed.: 21     
და უკუნითი უკუნისამდე, ამენ".



Chapter: Test.  
Page of ed.: 355  
Line of ed.: 22  
ანდერძი მირეან მეფისაჲ ძისა თჳსისა მიმართ რევისა და
Line of ed.: 23  
ცოლისა თჳსისა ნანაჲსა*


Line of ed.: 24        
აჰა ესერა მე წარვალ, ვინაჲ-ცა მოვედ, ხოლო შენ, ნანა, უკუეთუ გეცეს
Line of ed.: 25     
მოცალებაჲ ცხორებისაჲ შემდგომად ჩემსა, განყავ სამეუფოჲ ჩემი ორად და
Line of ed.: 26     
მიიღე სამარხვოსა წმიდისა ნინოჲსსა ჟამთა შეცვალებისათჳს, რაჲთა არა
Line of ed.: 27     
შეირყიოს უკუნისამდე* ადგილი იგი, რამეთუ არა მეფეთა საჯდომი არს, მწირ
Line of ed.: 28     
არს ადგილი იგი. ეგრე-ვე ვჰვედრებ მთავარ-ებისკოპოსსა, რაჲთა დადვას დიდებაჲ
Line of ed.: 29     
მის ადგილისაჲ, რამეთუ ღირს არს პატივის-ცემისა. ხოლო ძესა თჳსსა ასწავებდა:
Line of ed.: 30     
აჰა ესერა შეიცვალა ბნელი ჩუენი ნათლად და სიკუდილი ჩუენი --
Line of ed.: 31     
ცხორებად. აწ სადა-ცა ჰპოვნე ქუეყანასა შინა შენსა ვნება(ნი) იგი ქართლისანი,
Line of ed.: 32     
მაცთურნი კერპნი, ცეცხლითა დაწუენ და ნაცარი მათი შეასუ მათ, ვინ მათ
Line of ed.: 33     
ეგლოვდეს! და ესე ამცენ შვილთა შენთა, რამეთუ მე ვიცი იგი, მწრაფლ კავკასიათა
Line of ed.: 34     
შინა ვერ დაილევიან. Page of sec. ed.: 163  ხოლო შენ ესრე ჰყოფდ: თავი შენი შეჰვედრე
Line of ed.: 35     
სუეტსა მას ზეგარდამო-დიდებულსა და პატიოსანსა ჯუარსა ცათა შინა ჩინებულსა
Line of ed.: 36     
და იყავნ შენი მისლვაჲ მიწად ძილად საუკუნოდ სარწმუნოვებასა ზედა
Line of ed.: 37     
წმიდისა სამებისასა, ამენ.
Page of sec. ed.:  

Chapter: col.  
Page of ed.: 355  
Line of ed.: 38           
წიგნი ქართლისა მოქცევისაჲ, რომლითა ღმერთმან ნათელი გამოაბრწყინვა,
Line of ed.: 39        
დასაბამი წმიდათა ეკლესიათა გამობრწყინვებისაჲ; ძალთა ზეცისა მგა....:
Line of ed.: 40        
[აღყ]უავილდა უბიწოჲ სარწმუნოვებაჲ შეუძრავი კედ ..... ქრისტესსა.
Line of ed.: 41        
ესე ჩუენისა ... Ms. page: 248v  სულისაჲ, ვითარცა ტალანტი წინამძღუართაგან დაფარული,
Line of ed.: 42        
შემდგომად მრავალთა ჟამთა და წელთა ვპოვეთ**.




Text: Vita_Jac.Nis.  
Vita Jacobi Nisibinensis



For the sake of easy collation, page numbers were added to refer to the edition of the Armenian legend in
Varkՙ ew vkayabanowtՙiwnkՙ srbocՙ.
Hatəntir kՙałealkՙ i čar̄əntracՙ,
hator B,
Venetik 1974,
pp. 83-107.




Chapter: _  
Page of ed.: 356  
Page of sec. ed.: 83 
Line of ed.: 1  
ცხორებაჲ და განგებაჲ წმიდისა იაკობისი, რომელი
Line of ed.: 2  
ებისკოპოს იქმნა ქალაქსა ნასიბინს


Line of ed.: 3        
მოსე დიდმან წინაჲსწარმეტყუელმან, რომელმან განაპო ზღუაჲ მეწამული
Line of ed.: 4     
და განიყვანნა ჴმელსა ძენი ისრაჱლისანი* და აღმოუცენა წყალი უდაბნოსა
Line of ed.: 5     
ურწყულსა კლდისაგან ჴმელისა* და განაძღო ბევრეული იგი ერი, და
Line of ed.: 6     
აღვიდა მთასა სინასა გარდამორთუმად მათა წიგნი შჯულისაჲ*. და ვიდრე გარდამოსლვადმდე
Line of ed.: 7     
მისა უღმრთო იქმნა ერი იგი. და იქმნეს თავისა მათისა კერპი
Line of ed.: 8     
და თაყუანის.სცეს მას*. ამან წინაჲსწარმეტყუელმან ესე ყოველი არა თუ
Line of ed.: 9     
თავით თჳ[სით] რაჲმე ყო, არამედ ღმრთისა მოწყალები[თა], რომელი-იგი
Line of ed.: 10     
მის ზედა გარდამოჴდა, მის მიერ შემძლებელ იყო ამას ყოველსა საქმედ და
Line of ed.: 11     
მე ვითარ შემძლებ[ელ] ვიქმნე აღებად პირისა ჩე[მისა] და აღძრვად ენისა
Line of ed.: 12     
ჩემისა სიტყუად, არამედ მინდობითა ძალსა (წმიდასა მას) და შეწევნითა მისითა
Line of ed.: 13     
აღვძრა ენაჲ ჩემი და ვიტყოდი სათნოვებათა აბელისთა და ღმრთის-მოყუარებათა
Line of ed.: 14     
ენუქისთა და სიმართლესა ნოვესსა და სიწმიდით მღდელობასა
Line of ed.: 15     
მელქიზედეკისსა და სარწმუნოვებასა აბრაჰამისსა და მოთმინებათა მისთა და
Line of ed.: 16     
სტუმართ-მოყუარებასა და შესაწირავთა მისთა მრავალთა და სათნოვებათა მისთა,
Line of ed.: 17     
მოთმინებასა იობისსა მოწევნულთა მათთჳს მის ზედა, მადლობასა მისსა
Line of ed.: 18     
და სიყუარულსა მას მისსა უცხოთა მიმართ და გლახაკთა განურისხველობასა.

Line of ed.: 19        
და კუალად მეგულების მე თხრობად ცხორებაჲ წმიდისაჲ ამის და სასწაულთა
Line of ed.: 20     
საქმენი წმიდისა ამის კაცისანი და ვითხოვ შეწევნასა ღმრთისასა, რაჲთა
Line of ed.: 21     
მომცეს მე ძალი აღწერად ჭეშმარიტებით და სიმართლით. და მნებავს,
Line of ed.: 22     
რაჲთა იყოს ცხორებაჲ ესე ღირსსა და არზანიგსა ადგილსა, რაჲთა ყოველნი,
Line of ed.: 23     
რომელნი იკითხვიდენ მას, მოწრაფე იყვნენ მიმსგავსებად საქმეთა ამ[ის] წმიდისათა.

Line of ed.: 24        
და აწ ლოცვითა მისითა ვითხოვ Ms. page: 249r   ღმრთისაგან წყალობასა და ვიწყებ
Line of ed.: 25     
მე თხრობად ცხორებასა მისსა.

Line of ed.: 26        
ნასიბინი ქალაქი საზღვარსა ზედა არს სპარსეთისასა და ბერძენთასა. და
Line of ed.: 27     
პირველ მისა ხარკსა წარიღებდეს მეფენი ბერძენთანი, რამეთუ მათსა ჴელმწიფებასა
Line of ed.: 28     
ქუეშე იყო.

Line of ed.: 29        
იყო ქალაქსა ამას შინა კაცი ერთი მონაზონი, რომლისა სახელი -- იაკობ.
Line of ed.: 30     
და სიყრმითგან მისით აღეღო უღელი იგი მონაზონებისაჲ ქედსა ზედა მისსა.
Line of ed.: 31     
და იყოფვოდა იგი განშოვრებულთა უდაბნოთა და თავსა ზედა მთათასა დაყუდებულ
Line of ed.: 32     
იყო. და სიცხესა ზაფხულისა[სა] მზესა ქუეშე დასწუვიდა თავსა
Line of ed.: 33     
თჳსსა. არა შევიდოდა იგი სართულსა ქუეშე საგრილად მზისათჳს, ხოლო ზამთრისა
Line of ed.: 34     
დღეთა იყოფვინ იგი ქუაბსა შინა Page of sec. ed.: 84  ერთსა ფრიად იწროსა, რომელსა ვერ
Line of ed.: 35     
განემართებოდა. და არცა-ღა იყო საზრდელი მისი იფქლისა და ქრთილისაგან,
Line of ed.: 36     
გინა რომლისაგან-ვე, რომელი იქმნების შრომითა ჴელთაჲთა. არამედ მხლისაგან
Line of ed.: 37     
ველურისა უდაბნოჲსა იზარდებოდა და ნაყოფთაგან ხეთა ველურთაჲსა,
Line of ed.: 38     
რომელთა ზედა კაცი არა შრომილ არნ, არცა მორწყულ არნ, ამათგან იყო
Line of ed.: 39     
ცხორებაჲ გუამისა მისისაჲ შემდგომად ღმრთისა. და სამოსლად მისა იყო
Line of ed.: 40     
თმისაგან თხათაჲსა ქსოვილი და საბლარდნელად მისა იყო ფლასი ერთი მცირჱ.
Line of ed.: 41     
და ფრიად შეაიწრებდა თავსა თჳსსა, დასცემდა და და[ა]მორჩილებდა გონებასა,
Page of ed.: 357   Line of ed.: 1     
რამეთუ ცხოვნდებოდა იგი ანგელოზებრ ქუეყანასა ზედა. და ხილვაჲ
Line of ed.: 2     
მისი იყო სადიდებელად ღმრთისა, ვითარცა მოციქული იტყჳს, და ყოველსა
Line of ed.: 3     
ჟამსა იცვალებოდა დიდებითი დიდებად ხილვაჲ მისი და იყო იგი
Line of ed.: 4     
მხიარულ და სიტყუად მისა იყო დიდებაჲ ღმრთისაჲ. და სიმშჳდითა გულ[ი]სა
Line of ed.: 5     
მისისაჲთა მოიგო დიდი კადნიერებაჲ წინაშე ღმრთისა, ვიდრემდის ყოველსა
Line of ed.: 6     
სათხოველსა, რომელსა ითხოვდა ღმრთისაგან, მუნქუეს-ვე მიეცემოდა მას
Line of ed.: 7     
დაუბრკოლებელად ყოველსა ჟამსა. ევედრებოდა ლმობიერად ღმერთსა და
Line of ed.: 8     
ითხოვდა მას, რომელი ჯერ-არს ღმრთისაგან თხოვად, რომელ არს შენდობაჲ
Line of ed.: 9     
და მოტევებაჲ ცოდვათაჲ, წყალობაჲ და მადლობაჲ ღმრთისაჲ Ms. page: 249v   გარდამოსრულ
Line of ed.: 10     
იყო მის ზედა და ასწავებდა გზასა მას ჭეშმარიტებისასა და იგინი
Line of ed.: 11     
არა ერჩდეს სწავლასა მისსა. მაშინ ჰბასრობედ მათ და ეკიცხევედ საქმისა მისთჳს,
Line of ed.: 12     
რომლითა ეშმაკსა განელიგვნეს გონებანი მათნი, დაუტევეს დამბადებელი
Line of ed.: 13     
და ჰმონებდეს დაბადებულთა. მას ჟამსა აღეგზნა გულსა ამის წმიდისასა
Line of ed.: 14     
შური საღმრთოჲ, ვითარცა ელია წინაჲსწარმეტყუელისასა, იხილნა რაჲ კაცნი
Line of ed.: 15     
წარწყმედასა შინა კერპთ-მსახურებისასა, ვითარცა ელია ისრაჱლნი. გარდამოჴდა
Line of ed.: 16     
იგი მიერ მთით, სადა-იგი დამკჳდრებულ იყო, და წარემართა იგი სპარსეთა,
Line of ed.: 17     
რაჲთა-მცა მოიხილა ნერგი იგი ქრისტეანობისაჲ, რაჲთა ულოცოს მათ და
Line of ed.: 18     
ასწავოს და განამტკიცნეს იგინი სარწმუნოვებასა ზედა უფლისა ჩუენისა იესუ
Line of ed.: 19     
ქრისტესსა და რაჲთა არა შეიცვალნენ ჭეშმარიტებისაგან სიცრუვედ და წარწყმდენ
Line of ed.: 20     
იგინი საუკუნოდ. და ვითარცა მიიწია იგი კარად ქალაქისა ერთისა, რომელსა
Line of ed.: 21     
ეწოდა ბეჲდა, რომელი იყო საზღვართა შინა სპარსეთისათა, და იყო
Line of ed.: 22     
კარსა ზედა ამის ქალაქისასა წყაროჲ ერთი აღმომდინარჱ, რომლისაგან იყო
Line of ed.: 23     
ცხორებაჲ ქალაქისაჲ მის და მონაზონი ერთი თანა-წარჰვიდოდა კარსა მის
Line of ed.: 24     
ქალაქისასა და იხილა, ქალები მრავალი წყაროსა მას ზედა რცხიდეს სამოსელსა
Line of ed.: 25     
მათსა და ტკეპნიდეს იგინი ფერჴითა მათითა, აღმოხუეწილნი ურცხჳნოდ
Line of ed.: 26     
სამოსლითა მათითა. და ვითარცა იხილეს მათ მონაზონი იგი, არა თუ თავნი და
Line of ed.: 27     
წჳვნი მათნი მოიბურნეს სამოსლითა ქალთა მათ, არამედ იწყეს ჴმითა მაღლითა
Line of ed.: 28     
სიცილად და ჰბასრობდეს და ეკიცხევდეს მას. არცა შეირცხჳნეს მისგან,
Line of ed.: 29     
ვითარცა მოხუცებულისა, და არცა შეიკდიმეს სქემისა მისგან პატიოსნისა, რომელი
Line of ed.: 30     
ემოსა წმიდასა ბერსა, არამედ თუალითა ურცხჳნოჲთა ჰხედვიდეს და
Line of ed.: 31     
ჴმობდეს მის ზედა სიტყჳთა უშუერითა და საქიქელითა, ბილწად და უგუნურად
Line of ed.: 32     
ეცინოდეს მას. მაშინ, ვითარცა Ms. page: 250r   იხილნა იგინი წმიდამან ბერმან
Line of ed.: 33     
ესევითარსა ურცხჳნოვებასა და სილირბესა შინა და ესმა მას, რომელსა იგინი
Line of ed.: 34     
ჴმობდეს მისა მიმართ, შეწუხნა იგი ფრიად მათთჳს. და ენება, რაჲთა ძალითა
Line of ed.: 35     
ღმრთისაჲთა აჩუენოს მათ ზედა სასწაული, რაჲთა მოაქცინეს იგინი ამის
Line of ed.: 36     
ესევითარისაგან სიწბოჲსა და ურცხჳნოვებისა. და დაწყევა წყაროჲ იგი და მუნქუეს-ვე
Line of ed.: 37     
განჴმა. და კუალად დასწერა ჯუარი ქალებსა მას და მუნქუეს-ვე დაშავნა
Line of ed.: 38     
სისპეტაკჱ პირთა მათთაჲ და იქმნა, ვითარცა ყორნისა ნაკრტენი. და განსპეტაკნა
Line of ed.: 39     
სიშავჱ თმათა მათთაჲ და იქმნა იგი სპეტაკ, ვითარცა თოვლი. და
Line of ed.: 40     
იქმნნეს ხატნი მათნი, ვითარცა ფურცელი ლეღჳსაჲ, რაჟამს ეცის მყინვარი, და
Line of ed.: 41     
ესრეთ საზარელ და საშინელ იყო ხილვაჲ მათი.

Line of ed.: 42        
მაშინ, ვითარცა იხილა ქალებმან მან პირები და თმაჲ ერთმან ერთისაჲ,
Line of ed.: 43     
ვითარ-იგი მყისა შინა საქიქელ იქმნნეს და რამეთუ განჴმა წყაროჲ იგი, იწრაფეს
Page of ed.: 358   Line of ed.: 1     
და შევიდეს ქალაქად და აუწყეს მოქალაქეთა ყოველი ესე ყოფილი. ხოლო
Line of ed.: 2     
იგინი შეკრბეს მყისა შინა და გამოვიდეს ძიებად მონოზნისა მის და სდევდეს
Line of ed.: 3     
მას მოწრაფებით. და ეწინეს მას. რამეთუ თანა-წარსრულ იყვნეს იგინი
Line of ed.: 4     
ქალაქსა მას. და ვითარცა ეწინეს მას, დაცჳვეს ყოველნი წინაშე საკჳრველისა
Line of ed.: 5     
ბერისა, თავყუანის-სცემდეს და ამბოვრს-უყოფდეს ფერჴთა მისთა, რაჲთა-მცა
Line of ed.: 6     
ამით ვითარ დააცხრვეს გულის-წყრომაჲ მისი. ხოლო ბერმან ვითარცა
Line of ed.: 7     
იხილნა იგინი, შეეწყალნეს იგინი, რამეთუ ეგევითარითა ცრემლითა ტიროდეს
Line of ed.: 8     
წინაშე მისა და იტყოდეს: წმიდაო მამაო, ცხორებაჲ ამის ქალაქისაჲ
Line of ed.: 9     
ამის წყაროჲსაგან არს, რომელსა-ცა ზედა დაშენებულ არს; და უკუეთუ ესე
Line of ed.: 10     
განჴმეს, ყოველი ესე სული მოისრვის წყურილითა და ქალაქი აღოჴრდეს*.
Line of ed.: 11     
არამედ შეიწყალე ურიცხჳ ესე კრებული და ნუ-მცა წარწყმდებით უგუნურებითა
Line of ed.: 12     
ამათ ქალთაჲთა, რომელთა აქუს ნაყოფი კადნიერებისა მათისაჲ, და
Line of ed.: 13     
ცოდვასა მათსა ნუ მოჰჴდი ერსა ამას, Ms. page: 250v   რომელთა არარაჲ შეგცოდეს.
Line of ed.: 14     
მაშინ მოიქცა წმიდაჲ იგი მუნ-ვე წყაროჲსა თავად და აღიპყრნა ჴელნი თჳსნი
Line of ed.: 15     
ზეცად, ილოცვიდა ღმრთისა მიმართ და იტყოდა: უფალო, ნუ შეურაცხებ
Line of ed.: 16     
უგუნურებასა ამათსა, არამედ შეუნდვე მათ და კუალად უბრძანე წყაროსა ამას,
Line of ed.: 17     
რაჲთა მდიდრად აღმოეცემოდის, ვითარცა პირველ და უფროჲს მისსა, რაჲთა
Line of ed.: 18     
ჰრწმენეს მათ სახელი შენი წმიდაჲ და აღგიარონ შენ მხოლოჲ სახიერი ღმერთი.
Line of ed.: 19     
და მუნქუეს-ვე კუალად აღმოეცა წყაროჲ იგი პირველისა ფრიად უფროჲს,
8Line of ed.: 20     
ვითარცა ღრმისაგან დიდისა. და ვითარცა იხილეს მოქალაქეთა ესე სასწაული,
Line of ed.: 21     
ამბოვრს-უყოფდეს ტირილით ფერჴთა მისთა და ევედრებოდეს მას, რაჲთა
Line of ed.: 22     
ქალებსა-ცა მას ულოცოს და კუალად ეგნენ. ხოლო მოქალაქენი ესე ყოველნი
Line of ed.: 23     
გარდაექცინეს ეშმაკსა ქრისტეანობისაგა(ნ) წარმართობად. და უბრძანა [მათ]
Line of ed.: 24     
ბერმან, რაჲთა დაუტევონ (შჯული) წარმართობისაჲ და ჰმონებდენ ქრისტესა
Line of ed.: 25     
ღმერთსა ჩუენსა და აღაშენნენ ეკლესიანი. მაშინ სურვიელად შეიწყნარეს
Line of ed.: 26     
სწავლაჲ ბერისაჲ სასწაულთა მათთჳს, რომელნი იხილნეს მისგან, და ყოველნი
Line of ed.: 27     
იგი ვიდოდეს მის თანა და ეძიებდეს ადგილსა საეკლესიოდ. და ვითარცა
Line of ed.: 28     
გამოიძიეს ადგილი, მუნქუეს-ვე მრავლითა გულს-მოდგინებითა აღაშენეს
Line of ed.: 29     
ეკლესიაჲ და მოიქცეს ყოველნი სიხარულით ქრისტეანედ-ვე. გამოურჩინა
Line of ed.: 30     
და დაუდგინნა მათ ხუცესნი და დიაკონნი. კუალად ევედრნეს იგინი ქალებისა
Line of ed.: 31     
მისთჳს განკურნებად და უბრძანა მათ. რაჲთა მოიყვანნენ მისა და შჯული დაუდვას
Line of ed.: 32     
მათ არღარა კადრებად ეგევითარსა ურცხჳნოვებასა, რაჲთა სიმდაბლით
Line of ed.: 33     
ვიდოდიან, წიწვით და მორცხუედ იქცევოდიან, ვითარცა ჯერ-არს დედათა. ხოლო
Line of ed.: 34     
იგინი არა მოვიდეს მისა სირცხჳლითა და დაუტევნა იგინი, ვითარცა იყვნეს,
Line of ed.: 35     
უმჯობესისათჳს სულთა მათთაჲსა და სიწმიდით* .. Ms. page: 251r   წინაშე მათსა, მეკარეთა
Line of ed.: 36     
ვერ იკადრიან დაყენებაჲ მისი. ეგრეთ-ვე წმიდასა ამას, ყოველი, რომელი
Line of ed.: 37     
უნდა ღმრთისაგან, მოსცემდა მას ღმერთი დაუპრკოლებელად. ამისა შემდგომად
Line of ed.: 38     
განვიდოდა იგი კართა თანა ქალაქისა რომლისათა-მე და იხილნა კრებულად
Line of ed.: 39     
გლახაკნი მთხოველნი. და ვითარცა იხილეს იგი შორით მომავალად,
Line of ed.: 40     
აღდგეს იგინი მყისა შინა და განსხირპეს ერთი მოყუასთა მათთაგანი ქუეყანასა
Line of ed.: 41     
ზედა და დაბურეს იგი ზეწრითა მსგავსად მკუდრისა. და ვითარცა მოიწია
Line of ed.: 42     
მათა, ევედრებოდეს მას, რაჲთა ლოცვაჲ მკუდრისაჲ აღასრულოს მის ზედა
Line of ed.: 43     
ბერმან და დაჰმარხონ იგი. ხოლო წმიდამან შეიწყნარა ვედრებაჲ იგი მათი და
Page of ed.: 359   Line of ed.: 1     
დადგა აღმოსავალით და ევედრებოდა ღმერთსა, რაჲთა შეუნდვნეს მას შეცოდებანი
Line of ed.: 2     
მისნი და შეჰრაცხოს იგი რიცხუსა წმიდათასა სასუფეველსა ცათასა.
Line of ed.: 3     
და ვითარცა ევედრა ქრისტესა სულისა მისისათჳს, რომელი მკუდრად შეერაცხა
Line of ed.: 4     
და იყო იგი ცოცხალ, შეიწირა ქრისტემან ლოცვაჲ იგი ბერისაჲ და სული
Line of ed.: 5     
იგი გამოიყვანა ჴორცთაგან და წარიყვანა იგი სასუფეველად, რომლისათჳს-ცა
Line of ed.: 6     
წმიდაჲ იგი ევედრებოდა; აღუსრულა თხოვაჲ მისი და არა უგულებელს-ყო
Line of ed.: 7     
იგი, დაღაცათუ არა გამოსრულ იყო სული იგი ჴორცთაგან, ლოცვითა ბერისაჲთა
Line of ed.: 8     
გამოიყვანა იგი და ზეცად წარიყვანა. ხოლო ვითარცა აღასრულა ბერმან
Line of ed.: 9     
ლოცვაჲ თჳსი მის ზედა, უბრძანა მათ დამარხვაჲ და თჳთ წარემართა გზასა თჳსსა. და
Line of ed.: 10     
ვითარცა განეშოვრა მათგან, იწყეს მოყუასთა მის მკუდრისათა სიცილით
Line of ed.: 11     
და ბასრობით ჴმობად მისა, რაჲთა აღდგეს და წარვიდენ ერთობით გზასა თჳსსა.
Line of ed.: 12     
და ვითარცა მრავალგზის უჴმეს და არა იყო სმენა, ჰგონებდეს, ვითარმედ მირულებულ
Line of ed.: 13     
არს. და მივიდა ერთი მათგანი განღჳძებად მისა და ვითარცა აღჰჴადა
Line of ed.: 14     
ზეწარი პირსა მისსა, იხილა ფერი მიწისაჲ პირსა ზედა მისსა. მყის
Line of ed.: 15     
დასდვა ჴელი საყნოსელთა მისთა და პოვა იგი, რამეთუ განცივებულ იყო
Line of ed.: 16     
და საშუმინველი დამცხრალ იყო ცხჳრთაგან მისთა. და ვითარცა იხილა, რამეთუ
Line of ed.: 17     
ცხოველებაჲ განშორებულ იყო მისგან, Ms. page: 251v   მყის აუწყა მოყუასთა,
Line of ed.: 18     
ვითარმედ ესე მომკუდარ არს. და ვითარცა ესმა ესე სხუათა მათ ყოველთა,
Line of ed.: 19     
მყის დევნა-უყვეს წმიდასა მას, ეწინეს და დაცჳვეს წინაშე მისსა და ამბოვრს-უყოფდეს
Line of ed.: 20     
ჴელთა და ფერჴთა მისთა და ტირილით ლმობიერად ევედრებოდეს
Line of ed.: 21     
მას, რაჲთა შეუნდოს მათ უგუნურებაჲ მათი, რომელი ყვეს მისა მიმართ
Line of ed.: 22     
სიცოფითა სიგლახაკისაჲთა და აუწყეს მას მოყუსისა მის მათისათჳს, ვითარ იგი
Line of ed.: 23     
ცოცხალი განესხირპა და აწ მკუდარი პოვეს და რაჲთა კუალად აგოს სული მისი
Line of ed.: 24     
მისა-ვე. ხოლო ბერსა, ვითარ ესმნეს სიტყუანი ესე მათგან და რამეთუ ტიროდეს
Line of ed.: 25     
წინაშე მისსა, შეეწყალნეს იგინი და კუალად იქცა მათ თანა-ვე და
Line of ed.: 26     
მივიდოდა და დადგა მკუდარსა მას ზედა და აღიპყრნა ჴელნი თჳსნი ზეცად და
Line of ed.: 27     
ევედრა ღმერთსა, რაჲთა კუალად აგოს სული კაცისაჲ მის ჴორცთა-ვე მისთა.
Line of ed.: 28     
და სული იგი, რომელ ლოცვითა ბერისაჲთა განსრულ იყო კაცისა მისგან,
Line of ed.: 29     
ლოცვითა-ვე მისითა კუალად ეგო გუამსა-ვე მისსა. და აღდგა მკუდარი იგი
Line of ed.: 30     
და იწყო გალობად მოყუასთა მისთა მრავლითა ტკივილითა და ეტყოდა: იხილენ
Line of ed.: 31     
უფალმან და საჯენ ჩემ შორის და თქუენ შორის, რამეთუ გამომიყვანეთ
Line of ed.: 32     
მე სასუფევლისაგან ცათაჲსა, რომელსა ღირს-ქმნულ ვიყავ ლოცვითა ამის
Line of ed.: 33     
წმიდისაჲთა, და კუალად მაქციეთ მე ქუეყანასა-ვე ამას, სავსესა სიცრუვითა
Line of ed.: 34     
და ზაკუვითა, და დამაკლენით მე კეთილნი იგი საუკუნენი, რომელთა ვერღარა
Line of ed.: 35     
მივემთხუევი უღირსებითა ჩემითა.

Line of ed.: 36        
ესე სასწაული აღასრულა წმიდამან მან, ვითარცა ყო პეტრე მოციქულმან,
Line of ed.: 37     
რაჟამს-იგი უტყუვეს ანანია და საფირა, ცოლმან მისმან, და მყის მოაკუდინნა
Line of ed.: 38     
იგინი*. ეგრეთ-ვე წმიდასა ამას, ვითარცა უტყუვეს უგუნურთა მათ, ღმერთმან
Line of ed.: 39     
ჭეშმარიტ-ყო ტყუვილი იგი მათი. ხოლო პეტრეს სულმან წმიდამან აუწყა
Line of ed.: 40     
ტყუვილი იგი მათი და მეცნიერებით მოაკუდინნა იგინი, არამედ ბერმან ამან
Line of ed.: 41     
წმიდამან უმეცრებით ულოცა კაცსა მას, ვითარცა მკუდარსა, რამეთუ მკუდარი
Line of ed.: 42     
ეგონა ჭეშმარიტად, Ms. page: 252r   ხოლო ქრისტემან არა უგულებელს-ყო ლოცვაჲ
Line of ed.: 43     
იგი მისი და მკუდარ ჭეშმარიტ ყო იგი. ესე წერილი აღმოიკითხედ უგუნურად
Line of ed.: 44     
მბასრობელთა და დასცხრედ უგუნურად ბასრობისაგან მათისა და შეინანედ!

Page of ed.: 360  
Line of ed.: 1        
ამიერითგან დაუტევოთ ჴსენებაჲ ამისი და მივიცვალოთ სხუათა სასწაულთა
Line of ed.: 2     
და სათნოვებათა მისთა. და შემოკლებულად ვიტყოდით და არა განვაგრძოთ
Line of ed.: 3     
არიოს -- თავი იგი განწვალებისაჲ და მამაჲ ტყუვილისაჲ და დამბადებელი
Line of ed.: 4     
გმობისაჲ, რომელმან Page of sec. ed.: 100  მხოლოსა ძესა ღმრთისასა და სულსა წმიდასა
Line of ed.: 5     
აზმნო გმობაჲ და აღლესა ენაჲ მისი, ვითარცა ჴრმალი განმკუეთელი, და იწყო
Line of ed.: 6     
სიცბილითა ტყუვილისაჲთა განწვალებად სამებისა ერთ-არსებასა და აღავსო
Line of ed.: 7     
ყოველი ეგჳპტჱ შფოთითა და წვალებითა სწავლისა მისსა მაკუდინებელისაჲთა
Line of ed.: 8     
და მრავალნი იზიარნა მისსა მას წარწყმედასა, ვიდრემდის განისმნეს გმობანი
Line of ed.: 9     
მისნი ყოველსა ქუეყანასა.

Line of ed.: 10        
ესე იყო დღეთა კოსტანტინე მეფისა მორწმუნისათა, რომელი-იგი იყო
Line of ed.: 11     
გჳრგჳნოსანი გჳრგჳნითა სარწმუნოვებისაჲთა, რომელმან მოაქცია ტყუე იგი
Line of ed.: 12     
ერისა მის ისრაჱლისაჲ, რამეთუ შვილნი ტაძრისა ღმრთისანი მოისრვოდეს
Line of ed.: 13     
ყოველსა ადგილსა წარმართთაგან. ვითარცა იხილა მეფემან ღმრთივ გჳრგჳნოსანმან
Line of ed.: 14     
შფოთი ესე და განპებაჲ შჯულისაჲ, რომელი აღადგინა არიოს
Line of ed.: 15     
ურჩულომან, ბრძანა მეფემან, რაჲთა მწრაფლ შეკრბენ ყოველნი მღდელთ-მოძღუარნი,
Line of ed.: 16     
განმგებელნი ეკლესიათანი, ქალაქსა შინა ნიკეაჲსასა, რაჲთა განაგონ
Line of ed.: 17     
შფოთი იგი და წვალებაჲ. და ვითარცა ეუწყა ესე წმიდასა იაკობს მონაზონსა,
Line of ed.: 18     
განემზადა იგი-ცა აღსლვად ნიკეად ებისკოპოსთა თანა, რაჲთა განაცხადოს
Line of ed.: 19     
შჯული მართლისა სარწმუნოვებისაჲ, ვითარცა მჴედარმან რაჲ ახოვანმან
Line of ed.: 20     
ცხადად აჩუენის ღუაწლსა შინა ახოვნებაჲ თჳსი. და რამეთუ ქალაქი ნასიბინი
Line of ed.: 21     
ბერძენთა ჴელმწიფებასა ქუეშე იყო, და ხარკსა ბერძენთა მეფენი წარიღებდეს.
Line of ed.: 22     
და ვითარცა შეკრბა წმიდაჲ ესე კრებული ნიკეას, და წმიდაჲ იაკობ მონაზონი-ცა
Line of ed.: 23     
იყო მათ თანა, და მრავალი უკუე სიტყჳს-გებაჲ იყო შორის მათსა.
Line of ed.: 24     
და კუალად Ms. page: 252v   არიოსს მცბიერსა-ცა თანა იყვნეს მრავალნი სხუანი-ცა, რომელნი
Line of ed.: 25     
სიტყჳთა ტყუვილისაჲთა შეუდგეს მას და ყოვლად ბოროტის ნებასა
Line of ed.: 26     
მას მისსა მიდრკეს მტერნი იგი ჭეშმარიტებისანი. ხოლო იგინი უკუე ვერ
Line of ed.: 27     
გამოაცხადებდეს ამას წინაშე კაცთა, გარნა მათ ხოლო, რომელნი მათა ზიარ-იყვნეს
Line of ed.: 28     
სიცბილსა მას. და იყვნეს იგინი სავსე ყოვლითა ზაკუვითა და საცთურითა
Line of ed.: 29     
მით ეშმაკისაჲთა და ფარულად, ვითარცა გუელნი, კბენდეს ბრჭალსა
Line of ed.: 30     
კაცთასა; არამედ ძალმან ღმრთისამან და წყალობამან მისმან, რომელი მარადის
Line of ed.: 31     
სცავს წმიდათა მისთა ეკლესიათა და ყოველთა მორწმუნეთა, რომელნი
Line of ed.: 32     
ჰმონებენ მას ჭეშმარიტებით, არა უგულებელს-ყვნა შვილნი წმიდისა კათოლიკე
Line of ed.: 33     
ეკლესიისანი. და იყვნეს არიოსს მცბიერსა თანა შჳდნი წინამძღუარნი
Line of ed.: 34     
ბერნი ბოროტნი, რომელნი ტყუვილსა მისსა ტყუოდეს და ნებასა მისსა
Line of ed.: 35     
ეზიარნეს. და იყვნეს სიტყჳთა კეთილ და გონებითა -- ბოროტ, ვითარცა იტყჳს
Line of ed.: 36     
წინაჲსწარმეტყუელი, ვითარმედ: "ერი ესე ბაგითა მათითა მადიდებს მე, ხოლო
Line of ed.: 37     
გულნი მათნი შორად განშოვრებულ არიან ჩემგან"*. და კუალად იტყჳს
Line of ed.: 38     
იერემია: "ჭეშმარიტად მახლობელ ხარ შენ პირსა მათსა და განშოვრებულ
Line of ed.: 39     
თირკუმელთაგან მათთა"* ვითარცა იტყჳს წმიდაჲ დავით, ვითარმედ:
Line of ed.: 40     
"პირითა მათითა აკურთხევდეს და გულითა მათითა სწყევდეს"*. და კუალად
Line of ed.: 41     
"ლბილ იყვნეს სიტყუანი მათნი უფროჲს ზეთისა, და იგინი იყვნეს, ვითარცა
Line of ed.: 42     
ისრის პირნი"*. ესრე-ვე იყვნეს მზაკუვარნი იგი და უკეთურნი, რომელნი
Line of ed.: 43     
ლმობიერად ევედრებოდეს წმიდასა ალექსანდ[რ]ეს პატრეაქსა ალექსანდრიაჲსასა,
Page of ed.: 361   Line of ed.: 1     
რაჲთა შეიწყალოს არიოს და განჰჴსნეს იგი კრულებისაგან მისისა. ხოლო
Line of ed.: 2     
წმიდასა ალექსანდრეს ეშინოდა უკეთურთა მათგან და უნდა განმარჯუებად
Line of ed.: 3     
საქმე მათი. და რამეთუ სხუანი-ცა მრავალნი მოსრულ იყვნეს სიწრფოვებით
Line of ed.: 4     
შეწევნად მათა უმჯობესისა გონებისათჳს, და ჰრქუეს მათ-ცა წმიდასა ალექსანდროსს:
Line of ed.: 5     
ღმერთი ჩუენი წყალობის-მოყუარე არს და უხარის მას Ms. page: 253r  
Line of ed.: 6     
წყალობაჲ ცოდვილისაჲ. მიუგო მათ წმიდამან ალექსანდრე: ჭეშმარიტსა
Line of ed.: 7     
გეტყჳ, შვილნო ჩემნო, ვითარმედ ფრიად გარდარეული ცოდვაჲ არს წყეულისა
Line of ed.: 8     
შეწყალებაჲ, არიოს მცბიერისაჲ. მაშინ წმიდამან ებისკოპოსმან იაკობ ქალაქისა
Line of ed.: 9     
ნასიბინისამან, რომლისა ცხორებაჲ ესე მიგითხარ, აზრახა წმიდასა კრებულსა,
Line of ed.: 10     
რაჲთა იმარხონ შჳდ დღე და ყოველთა ღამეთა უძილად, ლოცვით
Line of ed.: 11     
განათიონ და ესრეთ ევედრნენ ღმერთსა, რაჲთა მსგავსად ნებისა მისისა ყოს
Line of ed.: 12     
სამწყსოჲსა თჳსისათჳს შვილთა ეკლესიისათა. და ვითარცა ესმა ესე ყოველთა
Line of ed.: 13     
ებისკოპოსთა წმიდისა იაკობისგან, სიხარულით შეიწყნარეს ზრახვაჲ მისი
Line of ed.: 14     
და იმარხეს შჳდ დღე და შჳდგზის ღამე ათიეს. და მჴურვალედ ევედრნეს
Line of ed.: 15     
ღმერთსა ნებისა მისისაებრ განგებად სამწყსოჲ თჳსი და უკუეთუ ღირს არს
Line of ed.: 16     
არიოზ შენდობისა მისმიერისა, გამოუცხადოს მათ. და მოიწია მეშჳდჱ დღჱ
Line of ed.: 17     
კჳრიაკჱ, რომელსა შინა მოელოდეს სასწაულსა გამოცხადებად მათა არიოსის
Line of ed.: 18     
შენდობისათჳს და განჴსნისა. და ვითარ იყო ჟამი შეწირვად მსხუერპლთა
Line of ed.: 19     
საიდუმლოჲ, ყოველსა კრებულსა აღეპყრნეს ჴელნი მათნი ღმრთისა მიმართ.
Line of ed.: 20     
მას ჟამსა აჩუენა ღმერთმან სასწაული ძალითა ღმრთეებისა თჳსისაჲთა არიოზს
Line of ed.: 21     
უშჯულოსა ზედა, რამეთუ მოუწოდეს მას წმიდამან კრებულმან, რაჲთა უკუეთუ
Line of ed.: 22     
ღირს იყოს იგი, თანა-დაიხუედრონ ჟამის წირვასა. და ვითარცა აღდგა
Line of ed.: 23     
იგი საჯდომისაგან თჳსისა და შევიდა იგი გარე-განსავალად განსლვად ბუნებითსა
Line of ed.: 24     
მას თანა-ნადებსა, მას ოდენ ჟამსა ძალმან ღმრთისამან აჩუენა სასწაული
Line of ed.: 25     
ესევითარი მის ზედა ყოველი, რაჲ-ცა-რე იყო მუცელსა მისსა -- ნაწლევნი და
Line of ed.: 26     
გულ-ღჳძლი ფირტჳთურთ -- განკრბა განსავალსა მისსა და დაეცა იგი ადგილსა
Line of ed.: 27     
მას მყრალსა, ვითარცა ღირს იყო, და ბოროტად სულნი წარჰჴდეს რისხვითა
Line of ed.: 28     
ზეგარდამოჲთა და ლოცვითა წმიდისა მამისა ჩუენისა იაკობ ნასიბინელ ებისკოპოსისაჲთა,
Line of ed.: 29     
რომელი-ცა შურითა საღმრთოჲთა Ms. page: 253v   აღიძრა მის ზედა,
Line of ed.: 30     
ვითარცა ფინეეზ მღდელი, რომელმან მოკლნა ორნი იგი, რომელნი ცოდვიდეს
Line of ed.: 31     
და მათ ძლით მოისრვოდა ერი იგი ღმრთისაჲ, ხოლო მოკლვამან მათმან
Line of ed.: 32     
დააცხრვო რისხვაჲ ღმრთისაჲ და დაეყენა სიკუდილი, ვითარცა წერილ
Line of ed.: 33     
არს წიგნსა მას ფსალმუნთასა: "დადგა ფინეეზ, იჴსნნა იგინი, დაეყენა სიკუდილი,
Line of ed.: 34     
შეერაცხა სიმართლედ თესლითი თესლამდე და მიუკუნისამდე"*. ესრეთ-ვე
Line of ed.: 35     
ამან წმიდამან მოკლა უშჯულოჲ იგი და მცბიერი არიოზ წყეული საჭურველითა
Line of ed.: 36     
ღმრთისამიერითა, რამეთუ ლოცვასა მისსა ღმრთისა მიმართ იქმნა ენაჲ
Line of ed.: 37     
მისი უმკუეთელეს უფროჲს ყოვლისა მახჳლისა ორპირისა. და მით მოკლა
Line of ed.: 38     
ბილწი იგი და მცბიერი არიოს წყეული და იჴსნა სამწყსოჲ ქრისტესი წამლისა
Line of ed.: 39     
მისგან მისისა მაკუდინებელისა და წარმწყმედელისა, ვითარცა წერილ არს: "მოისპენ
Line of ed.: 40     
უღმრთოჲ, რაჲთა არა იხილოს მან დიდებაჲ ღმრთისაჲ"*. შემდგომად
Line of ed.: 41     
სიკუდილისა არიოზ უღმრთოჲსა წმიდაჲ ესე კრებული განიბნია და წარვიდეს
Line of ed.: 42     
კაცად-კაცადი თჳსა ვანად სიხარულითა დიდითა. და მოიქცა წმიდაჲ
Line of ed.: 43     
იაკობ საყდარსა თჳსსა ქალაქად ნასიბინდ, ვითარცა მჴედარი რაჲ ახოვანი,
Page of ed.: 362   Line of ed.: 1     
რომელმან აოტნის მტერნი და მოელინ მოღებად გჳრგჳნსა მეფისაგან ღუაწლისა
Line of ed.: 2     
მისისათჳს. და ყოველთა კაცთა, რაჟამს ესმოდა სახელი მისი, გზასა
Line of ed.: 3     
ზედა მოეგებვოდეს მას ქალაქებისაგან და ყოვლისა ქუეყანისა, რაჲთა იკურთხნენ
Line of ed.: 4     
მისგან. და შემდგომად მცირედისა ჟამისა დიდმან მეფემან კოსტანტინე
Line of ed.: 5     
მორწმუნემან შეისუენა და ზეცისა გჳრგჳნითა გჳრგჳნოსან-იქმნა ნაცვალად
Line of ed.: 6     
ქუეყანისა. და დაიმკჳდრეს მეფობაჲ მისი ძეთა მისთა შემდგომად მისა.

Page of sec. ed.: 104 
Line of ed.: 7        
და ვითარცა ესმა საბურს, სპარსთა მეფესა, ვითარმედ მეფჱ კოსტანტინე
Line of ed.: 8     
გარდაიცვალა და ძეთა მისთა დაიპყრეს მეფობაჲ მისი, აღზუავნა გონებითა და
Line of ed.: 9     
განიმზადა გუნდი თჳსი, რაჲთა-მცა ბრძოლა-უყო ბერძენთა და მძლავრობით-მცა
Line of ed.: 10     
მოუხუნა საბრძანებელნი მათნი. და მოადგა იგი ქალაქსა ნასიბინს ერითა
Line of ed.: 11     
ურიცხჳთა, რამეთუ იყო იგი საზღვარი საბრძანებელისა Ms. page: 254r   მათისაჲ, და
Line of ed.: 12     
ვითარცა იხილა შეზღუდვილად ზღუდითა მტკიცითა, უბრძანა ერსა თჳსსა, რაჲთა
Line of ed.: 13     
მოადგან გარემოჲს მისსა სხუაჲ ზღუდჱ უმაღლესი და აგოს მას ზედა
Line of ed.: 14     
ფილაკავანთა სიმრავლჱ სასროლად ქალაქისა. და კუალად ქმნა ურმები
Line of ed.: 15     
მანქანებითა, რაჲთა ზღუდესა მიადგენ და მით გამოუღონ საფუძველი მისი. და
Line of ed.: 16     
ვითარცა ესე ყოველი ქმნეს და ვერარაჲ ირგეს ამით, რამეთუ ლოცვაჲ წმიდისა
Line of ed.: 17     
იაკობისი სძლევდა ყოველთა სივერაგეთა მანქანებისა მათისათა, და
Line of ed.: 18     
იხილა საბურ მეფემან, რამეთუ ამაო არს ყოველი ღონის-ძიებაჲ მათი, მაშინ
Line of ed.: 19     
უბრძანა გუნდსა თჳსსა, რაჲთა დაყონ მდინარჱ იგი, რომელი შესდიოდა ქალაქსა
Line of ed.: 20     
და დააგუბონ იგი და მოუთხარონ გარემოჲს ზღუდეთა ქალაქისათა და
Line of ed.: 21     
ოდეს აღმაღლდეს წყალი იგი, განუტევონ იგი მძაფრიად და მოადგეს ზღუდეთა
Line of ed.: 22     
მათთა და დაირღუენ, რამეთუ უწყოდა უშჯულომან მან, ვითარმედ ზღუდენი
Line of ed.: 23     
მისნი ალიზისანი იყვნეს და თიჴაჲ ვერ დამდგრომელ არს წინაშე წყლისა.
Line of ed.: 24     
და ყვეს ეგრე, ვითარცა უბრძანა მათ Page of sec. ed.: 105  მეფემან საბურ: და დაგუბეს წყალი
Line of ed.: 25     
იგი და მერმე განუტევეს ერთბამად და მოადგა წყალი იგი ზღუდეთა მათ ქალაქისათა
Line of ed.: 26     
და მოიცვა იგი. და ვერ შეუძლო თიჴამან წინა-აღდგომად წყლისა
Line of ed.: 27     
მის და დაალბო საძირკუელი ზღუდისაჲ მის და დაეცნეს ზღუდენი ქალაქისანი
Line of ed.: 28     
და დაირღუეს ყოვლით კერძო-ვე. ვითარცა იხილეს ესე მკჳდრთა ქალაქისათა,
Line of ed.: 29     
რამეთუ დაეცნეს ზღუდენი მათნი, დაეცა მათ ზედა ზარი და შეიპყრნა იგინი
Line of ed.: 30     
შიშმან მიუთხრობელმან და წარიწირეს სასოვებაჲ ცხორებისა მათისაჲ და ენება
Line of ed.: 31     
თავთა მათთა მიცემად მეფისა სპარსთაჲსა მონებად მისა. ხოლო წმიდაჲ
Line of ed.: 32     
იაკობ, მწყემსი იგი მათი ჭეშმარიტი, მინდობილ იყო ძალსა და სახიერებასა
Line of ed.: 33     
ღმრთისასა უფროჲს სიმტკიცესა ზღუდეთასა, ნუგეშინის-სცემდა მათ და ეტყოდა:
Line of ed.: 34     
ნუ გეშინინ, შვილნო ჩემნო, ნუ-ცა შესძრწუნდებით, რამეთუ არა მისცემს
Line of ed.: 35     
ქალაქსა ამას ქრისტე ღმერთი ჩუენი ჴელთა მეფისა უშ[ჯ]ლულოჲსათა, ნუ გეშინინ!
Line of ed.: 36     
Ms. page: 254v   მაშინ, ვითარცა იხილა საბურ მეფემან სპარსთამან, რამეთუ
Line of ed.: 37     
დაეცნეს ზღუდენი ქალაქისანი, განიხარა მან სიხარულითა დიდითა და უბრძანა
Line of ed.: 38     
გუნდსა თჳსსა, რაჲთა შევიდენ ყოვლით კერძო-ვე და დაიპყრან ქალაქი.
Line of ed.: 39     
და ვითარცა აზმნეს მჴედართა შესლვად ქალაქად, ვერ შეუძლეს მათ თიჴისაგან
Line of ed.: 40     
და უყისა, რომელი აღდგომილ იყო წყლისა მისგან, რამეთუ დაეფლვოდეს
Line of ed.: 41     
საჴედარნი მათნი და ერი-ცა ქუეთ-მავალი და მკჳრცხლი დაჰვიდოდა უყსა
Line of ed.: 42     
მას შინა. და ვითარცა ვერ შემძლებელ იქმნნეს შესლვად მას დღესა შინა, უბრძანა,
Line of ed.: 43     
რაჲთა განეშორნენ მცირედ, ვიდრემდის განჴმეს საფლავი იგი უყისაჲ
Line of ed.: 44     
მის, და ესრეთ დაიპყრან ქალაქი იგი. ვითარცა იხილეს ესე ყოველი მყოფთა
Page of ed.: 363   Line of ed.: 1     
ქალაქისათა, რაჲ-იგი იქმნა, აღიპყრნეს ჴელნი მათნი ცად და ილოცვიდეს
Line of ed.: 2     
ღმრთისა მიმართ ლმობიერითა გულითა მწყემსისა მათისა თანა წმიდისა იაკობისა,
Line of ed.: 3     
რაჲთა იჴსნნეს იგინი ჭირისა მისგან. და გამოვიდეს ყოველნი ერთბამად -- მამანი
Line of ed.: 4     
და დედანი და ყრმანი -- და იწყეს შჱნებად ზღუდისა შინაგან ნარღუევსა
Line of ed.: 5     
მას და შეწევნითა ღმრთისაჲთა და ლოცვითა წმიდისა იაკობისითა აღაშენეს
Line of ed.: 6     
ზღუდჱ ქალაქისაჲ ყოვლით კერძო-ვე ღამესა ერთსა უმაღლესი და უმტკიცესი
Line of ed.: 7     
პირველისა და მოადგეს თავსა მისსა საბრძოლი კაცის-თავოვანი და განმტკიცნეს
Line of ed.: 8     
გონებითა და ნუგეშინის-ცემულ იქმნნეს და ევედრნეს წმიდასა
Line of ed.: 9     
იაკობს, მწყემსსა მას მათსა სულიერსა, რაჲთა აღჴდეს ზღუდესა მას და წყევოს
Line of ed.: 10     
გუნდი იგი სპარსთაჲ. და ვითარცა აღვიდა იგი სიმაღლესა მას ზღუდისასა,
Line of ed.: 11     
რაჲთა-მცა დაწყევნა იგინი, და მიხედა სიმრავლესა მას ურიცხუსა ერისასა,
Line of ed.: 12     
რომელსა შეეცვა ქალაქი იგი. შეეწყალნეს იგინი და მოეჴსენა სიტყუაჲ იგი
Line of ed.: 13     
მოციქულისაჲ, ვითარმედ: "აკურთხევდით მწყევართა თქუენთა და ნუ
Line of ed.: 14     
სწყევთ"*, და დაეყენა წყევისაგან ერისა მის. არამედ ესე ხოლო ილოცა,
Line of ed.: 15     
რაჲთა მოუვლინოს მათ ღმერთმან ზილი და ბზიკი ფესანგი, Ms. page: 255r   რაჲთა ამით
Line of ed.: 16     
განიბნინენ იგინი მიერ ადგილით, რაჲთა წარვიდენ მიერ და არავინ მათგანი
Line of ed.: 17     
მოისრას. და ისმინა ღმერთმან ლოცვისა მისისაჲ, ვითარცა მოსე წინაჲსწარმეტყუელისაჲ*,
Line of ed.: 18     
და მყისა შინა მოუჴდა მათ გუემაჲ ესე ღმრთისამიერი
Line of ed.: 19     
ლოცვითა წმიდისა იაკობისითა. და გამოჴდა ქუეყანით მათ ზედა ზილი კაცთა
Line of ed.: 20     
ზედა და ბზიკი საჴედართა ზედა მათთა და მწრაფლ განაბნინა იგინი, რამეთუ
Line of ed.: 21     
იყო მათ თანა პილოვები-ცა მრავალი საბრძოლელად და მათ ზედა-ცა იყო ბზიკი
Line of ed.: 22     
იგი, ვიდრემდის ვერ დამდგომ იქმნნეს იგინი წინაშე ბზიკისა და ზილისა. და
Line of ed.: 23     
ვითარცა განიბნია ლაშქარი იგი პირსა ზედა თჳსსა, იხილა საბურ მეფემან
Line of ed.: 24     
სპარსთამან, რამეთუ ზღუდენი ქალაქისანი აღშენებულ იყვნეს უმაღლეს და
Line of ed.: 25     
უმტკიცეს პირველისა და გუნდი მისი მოუძლურებულ არს ბრძოლად და განბნეულ
Line of ed.: 26     
და ყოველი სიმარჯუე მათი ამაო-ქმნულ არს, ზარი განჰჴდა მას და შეეშინა.
Line of ed.: 27     
მიჰხედა ზღუდესა და იხილა წმიდაჲ იაკობ ებისკოპოსი, ვიდოდა რაჲ
Line of ed.: 28     
ზღუდეთა ზედა. და ემოსა მას ძაძისა იგი სამოსელი და კუნკული ედგა თავსა
Line of ed.: 29     
მისსა. და ვითარცა იხილა საბურ მეფემან, ეგონა, ვითარმედ მეფჱ ბერძენთაჲ
Line of ed.: 30     
მოსრულ არს, რამეთუ ღმრთისა განგებითა გამოუჩნდა თუალთა მისთა
Line of ed.: 31     
ძაძისა იგი სამოსელი პორფირად მეფისა და წმიდაჲ იგი კუნკული -- გჳრგჳნად.
Line of ed.: 32     
და ჰრქუა განმზრახთა და საკუთართა თჳსთა, რომელთა ეზრახა მისდა
Line of ed.: 33     
მოსლვაჲ და ბრძოლაჲ ქალაქსა ნასიბინს, ვითარმედ ბერძენთა მეფჱ მომკუდარ
Line of ed.: 34     
არს: "რაჲსათჳს შემიტყუვეთ მე, ბოროტნო განმზრახნო, და მეტყოდეთ
Line of ed.: 35     
მეფისა აქა არა ყოფასა და ამით ეძიებდით სიკუდილსა ჩემსა? არა აჰა
Line of ed.: 36     
ესერა მე ვხედავ-ა თუალითა ჩემითა მეფესა ბერძენთასა ზღუდეთა ზედა მავალსა
Line of ed.: 37     
და გჳრგჳნი თავსა ზედა მისსა? და ერი ჩუენი განიბნია და ჩუენ ვითარ
Line of ed.: 38     
განვერნეთ სიკუდილისაგან? ხოლო მე ვიდრე გამოსლვად მათამდე
Line of ed.: 39     
ქალაქით და მოსრვად ჩუენდა შური ვიძიო ტყუვილისა თქუენისათჳს Ms. page: 255v  
Line of ed.: 40     
ჩემდა მომართ!" და უბრძანა მჴედარათა, რაჲთა თავები დაშჭრან ყოველთა განმზრახთა
Line of ed.: 41     
და მოგუთა და მისანთა მისთა. და ყვეს ეგრე. ხოლო იგი მუნქუეს-ვე
Line of ed.: 42     
აღიყარა მრავლითა შიშითა და მიიქცა ქუეყანად თჳსა და ზოგი აბჯრისა
Page of ed.: 364   Line of ed.: 1     
მათისაჲ და ჭურჭრისაჲ და კარვები დაუტევეს შიშისაგან. ესევითარი
Line of ed.: 2     
სასწაული ქმნა ღმერთმან წმიდისა იაკობის მიერ, ვითარცა ყო ეზეკია. Page of sec. ed.: 106  და
Line of ed.: 3     
არა უმცირეს არს ესე ეზეკიაჲსსა მას, არამედ უფროჲს და უმეტეს, რამეთუ
Line of ed.: 4     
განწირულ იქმნნეს მოქალაქენი იგი, რაჟამს ზღუდენი მათნი დაეცნეს, არამედ
Line of ed.: 5     
ლოცვითა წმიდისა იაკობისითა იოტნეს მტერნი იგი. ხოლო მე ფრიად
Line of ed.: 6     
დამიკჳრდების სიმშჳდჱ კაცისა მის ღმრთისაჲ, ვითარ-იგი არა სწყევა მტერთა
Line of ed.: 7     
მათ, რაჲთა-მცა გარდამოჴდა ცეცხლი და დაწუნა იგინი, ვითარცა-იგი უყო
Line of ed.: 8     
ელია წინაჲსწარმეტყუელმან სამთა მათ ერგასისთა, ვითარ დაწუნა იგინი ცეცხლითა
Line of ed.: 9     
ზეგარდამო* და რამეთუ არცა უბრძანა ქუეყანასა, რაჲთა განაღოს
Line of ed.: 10     
პირი თჳსი და დანთქნეს იგინი, ვითარცა მოსე წინაჲსწარმეტყუელმან დაანთქნა
Line of ed.: 11     
დათან და აბირონ, რომელნი უჴდებოდეს მოსეს". არამედ მოიჴსენა მან სიტყუაჲ
Line of ed.: 12     
იგი მჴსნელისა ჩუენისაჲ, რომელი ჰრქუა მოწაფეთა -- იაკობს და
Line of ed.: 13     
იოვანეს, ძეთა ზებედესთა, რაჟამს-იგი განჴადნეს სამარიტელთა მათ: "უფალო,
Line of ed.: 14     
ვთქუათ, რაჲთა ცეცხლი გარდამოჴდეს და აჴოცნეს იგინი, ვითარცა ელია
Line of ed.: 15     
ყო"*: არამედ ისმინეთ, ვითარ-იგი ჰრქუა მათ უფალმან, ვითარმედ: "არა
Line of ed.: 16     
უწყით, თუ რომლისა სულისანი ხართ"*. და წმიდამან-ცა ამან არარაჲ ითხოვა
Line of ed.: 17     
ღმრთისაგან, რომლითა-მცა სიკუდილსა და წარწყმედასა შესთხინა იგინი, არამედ -- მწერი
Line of ed.: 18     
ესე და მცენარჱ უძლური, რომლისა მიერ განიოტნა მტერნი იგი
Line of ed.: 19     
მშჳდობით ქუეყანით მისით და არავინ მათგანი მოწყდა. ესევითარი კადნიერებაჲ
Line of ed.: 20     
მოეპოვა ნეტარსა მას იაკობს ღმრთისა თანა ფრიადითა მით მოღუაწებითა
Line of ed.: 21     
მისითა, ვიდრემდის ყოველსა ნებასა გულის-ა მისისასა აღუსრულებდა დაუყდუნებელად.
Line of ed.: 22     
და ამისა შემდგომად დაუტევა მან საწუთროჲ ესე Ms. page: 256r  
Line of ed.: 23     
სოფელი და მივიდა იგი წინაშე ღმრთისა საუკუნეთა მათ განსასუენებელთა,
Line of ed.: 24     
რომელნი განმზადებულ არიან მოღუაწეთათჳს და რომელთა შეიყუარეს ღმერთი
Line of ed.: 25     
ყოვლითა გულითა მათითა და სულითა მათითა. და მუნ დაემკჳდრა სასუფეველსა
Line of ed.: 26     
ცათასა. ხოლო ამისა შემდგომად კუალად უკუე განძლიერდეს
Line of ed.: 27     
სპარსნი ბერძენთა ზედა და წარიღეს მათ ქალაქი ნასიბინი. ხოლო მკჳდრნი
Line of ed.: 28     
ქალაქისანი განისხნეს მიერ ადგილით და თანა-წარიღეს მათ გუამი წმიდისა იაკობისი
Line of ed.: 29     
ებისკოპოსისაჲ და იტყოდა მორწმუნე იგი ერი: "არა ვიყვნეთ ჩუენ ჴელმწიფებასა
Line of ed.: 30     
ქუეშე წარმართთასა" და მიიწინეს ბერძენთა მეფისა. და მისცა
Line of ed.: 31     
მათ მეფემან ქალაქი სამკჳდრებელად. და აღაშენეს ეკლესიაჲ ფრიად შუენიერი
Line of ed.: 32     
და მბრწყინვალჱ და დადვეს მას შინა გუამი წმიდისა იაკობ ებისკოპოსისაჲ.
Line of ed.: 33     
და მეოხებითა და ლოცვითა მისითა მომეცინ ჩუენ უფალმან ყოველთა მორწმუნეთა
Line of ed.: 34     
ქრისტეანეთა მადლი მისი, რომლითა შეუძლოთ დიდებად სახელსა
Line of ed.: 35     
წმიდისა სამებისასა, რომლისაჲ არს დიდებაჲ აწ და მარადის და უკუნითი
Line of ed.: 36     
უკუნისამდე. ამენ.




Text: Theod.Cyrrh._Comm.Ps.  
Theodoretus Cyrrhensis

Commentarius in Psalmos



For the sake of easy collation, page numbers were added in accordance with the (partial) edition in
Ilia Abulaʒe,
Kartuli da somxuri liṭeraṭuruli urtiertoba IX-X ss-ši.
Gamoḳvleva da ṭeksṭi /
I.V. Abuladze,
Gruzino-armjanskie literaturnye svjazy v IX i X vv.
Issledovanie i teksty /
E. Abuladze,
Georgian and Armenian Literary Relations of the Ninth and Tenth Centuries.
Study and Texts,
Tbilisi 1944,
pp. 148-175.




Page of ed.: 364  
Line of ed.: 37  
თარგმანებაჲ დავითის ფსალმუნებისაჲ
Chapter: Intr.  
Page of ed.: 364  
Line of ed.: 38  
პირველი სიტყუაჲ, მიწერილი დაჩისი სტეფანესა ნეტარისა
Line of ed.: 39  
მტბევრელ ებისკოპოსისა


Line of ed.: 40        
ღირსო მამაო, წმიდაო ებისკოპოს სტეფანე, ქრისტეს გამორჩეულო მამფალო!
Line of ed.: 41     
კურთხეულ არს ღმერთი, რომელმან გამოგაჩინა შენ კეთილად მწყემსად
Page of ed.: 365   Line of ed.: 1     
ჩუენდა და მკურნალად სულიერად აღმაშენებელად ჩუენდა. მრავალგზის
Line of ed.: 2     
მინდა ხილვაჲ შენი კურნებისათჳს სალმობათა სულისა ჩემისათა, არამედ
Line of ed.: 3     
სიშორისაგან და რუდუნებისაგან უცალოვებისა ჩემისა ვერ ღირს-ვიქმენ
Line of ed.: 4     
თავყუანის-ცემად შენდა. აწ შენდობა იყავნ ჩემდა ამისთჳს, რომელ წიგნითა
Line of ed.: 5     
მოგიძღუანებ განსაკითხავსა ამას ჩემსა, წმიდაო ღმრთისაო. მრავლით ჟამითგან
Line of ed.: 6     
გულს-მოდგინედ ვეძიებდ თარგმანებასა ფსალმუნთასა, წიგნსა მას, რომელი
Line of ed.: 7     
დაწერა წმიდამან მამამან (ჩუენმან) ეპიფანე კჳპრელ ებისკოპოსმან, და
Line of ed.: 8     
არა ვპოვე ქართულად, ბერძენთა ენითა ვპოვე და ვერ შეუძლე ცნობად, ვითარცა
Line of ed.: 9     
წყაროსა მიუწუდომელსა და ფასსა დაფარულსა. მერმე ვპოვე სომხურითა
Line of ed.: 10     
ენითა წერ[ილი] სრულიად მით-ვე ბერძულითა განგებითა და მით-ვე რიცხჳთა.
Line of ed.: 11     
შემშურდა სომეხთათჳს და შემეშინა თარგმანებად, რამეთუ დიდი ბრალობაჲ
Line of ed.: 12     
შეემთხუევის თარგმანთა, რომელნი არა განეკრძალნენ. და სრულად უკუეთუ
Line of ed.: 13     
ვის-მე პირველად ვთარგმანოს, Ms. page: 256v   მეორედ თარგმანებული წინა-აღმდგომად
Line of ed.: 14     
გამოჩნდების, ვითარცა აკჳლაჲსი იგი და სჳმაქოსისი, და ამით არა ჯერ არს.
Line of ed.: 15     
ხოლო მე არა ვპოვე პირველ თარგმანებული და ამისთჳს მცირედი ესე გემ(ოჲ)ს-ხილვად
Line of ed.: 16     
გამოვთარგმანე და წინაშე ღმრთის-მოყუარებისა შენისა განსაკითხავად
Line of ed.: 17     
მიგიძღუანე. (ხოლო) შენ მსგავსად მოცემულისა მაგის სიბრძნისა
Line of ed.: 18     
შენისა განიკითხე და ჯერ-თუ-იყოს, შენ მიერ დაენერგენ შორის ეკლესიასა,
Line of ed.: 19     
და უკუეთუ არა ღირს რაჲმე იყოს წიგნი ესე, დაწუ და სიუცბჱ ჩემი დაფარე
Line of ed.: 20     
და მე მამხილე და შევინანო, ხოლო მე ასერგასისთა მათგან საკითხავთა
Line of ed.: 21     
შორის შჳდნი ხოლო გამომიხუმან, რომელ არს აღმოთქუნი ოდენ
Line of ed.: 22     
სრულიად და თჳნიერ ბრძანებისა შენისა არღარა ჴელ-ვჰყოფ, ვიდრემდის არა
Line of ed.: 23     
ვცნა, თუ მაქუს რაჲმე სასყიდელი, დავშურებოდი, ანუ თუ ცუდად დავშურები
Line of ed.: 24     
და ბრალობაჲ შემემთხუევის, რამეთუ დიდი წიგნი არს თარგმანი ასერგასისთა
Line of ed.: 25     
მათ ფსალმუნთაჲ, რომელნი დაწერნა კალამმან ღმრთისამან დავით, სულისა
Line of ed.: 26     
მიერ წმიდისა შეთხზნა ბრაბიონი ქებისაჲ და დადვა იგი თხემსა ზედა
Line of ed.: 27     
ეკლესიისასა საძლეველად მტერისა ამის წმიდისა მამისა ჩუენისა ეპიფანეს
Line of ed.: 28     
თარგმანებული ყოველსა-ვე კეთილად და განგებულად გჳჩუენებს, თუ ვითარ
Line of ed.: 29     
არიან ზედა-დაწერილნი იგი, ანუ ვითარ აჴსენებს ასაფის და ძეთა კორესთასა
Line of ed.: 30     
და ედითომის და სხუათა შემასხმელთა (ანუ ოდეს და) რაჲსათჳს თქუმულ
Line of ed.: 31     
არიან ანუ რაჲ ძალი აქუს "საწნეხელთასა" მას და "ძეგლის წერასა" და ყოველსა
Line of ed.: 32     
თითოვეულად გჳჩუენებს, რომლისაჲ არა დარჩების ერთი-ცა იოტა ოდენი [!],
Line of ed.: 33     
რომელსა არა კეთილად განგჳმარტებს. ვითარცა-იგი მოციქულთა წმიდათა
Line of ed.: 34     
უფლისა თანა ისადილეს კიდესა ტბისა მის ტიბერიისასა ასერგასის და სამითა
Line of ed.: 35     
თევზითა, ესრე-ვე-სახედ წმიდაჲ მამა-მთავარი (!) ეპიფანე შესზავებს თევზთა მათ
Line of ed.: 36     
და [ა]სადილებს ყოველთა მორწმუნეთა. რომელ არიან წიგნნი იგი ფსალმუნთანი
Line of ed.: 37     
პურ და მადლ საღმრთო წმიდასა შინა ეკლესიასა. ხოლო მე მსგავსად
Line of ed.: 38     
ძალისა ჩემისა მცირედნი ესე ათერგასისთა მათგან შენ მოგიძღუანენ. უკუეთუ
Line of ed.: 39     
ჯერ-არს განსრულებაჲ, სიწმიდემან შენმან განასრულენ. მე უცალოვებისა
Line of ed.: 40     
ჩემისაგან ვერარას შემძლებელ ვარ. თუ რაჲმე არა ჯერ-იყოს ზემომოჴსენებულისა
Line of ed.: 41     
მისებრ, დაწუთ და მე შენდობაჲ მომმადლეთ, და ჴსენებულმცა ვარ
Line of ed.: 42     
ლოცვათა შინა შენთა, ღირსო მამაო ამენ.



Chapter: 1  
Page of ed.: 366  
Page of sec. ed.: 148 
Line of ed.: 1  
ფსალმუნი ა̂


Line of ed.: 2        
"ნეტარ არს კაცი, რომელი არა მივიდა ზრახვასა უღმრთოთასა"*. საკჳრველი
Line of ed.: 3     
და სანატრელი წინაჲსწარმეტყუელი და დიდი მეფჱ დავით
Line of ed.: 4     
ვითარ ერთბამად ღაღადებს და აღმობერვით ჴმობს მხოლოდ-შობილსა ძესა
Line of ed.: 5     
ღმრთისასა და ვინაჲთგან ანუ ვიდრემდის წინაჲსწარმეტყუელებით ემსგავსების
Line of ed.: 6     
უფალსა თჳსსა და შემოქმედსა ესუ (!) ქრისტესა, აღსრულსა და დაჯდომილსა
Line of ed.: 7     
ზედა მთასა, რაჟამს ჰნებვიდა მოციქულთაჲ სოფელსა ზედა ქადაგებად
Line of ed.: 8     
წარვლინებაჲ ნეტარებისა მოძღურებითა თჳსითა. ნეტარებასა დასაბამ-ჰყოფს,
Line of ed.: 9     
სიტყუად იწყებს: "ნეტარ იყვნენ მაშურალნი სულითა, რამეთუ მათი
Line of ed.: 10     
არს სასუფეველი ცათაჲ"*. Ms. page: 257r   ამან თქუა სულისაჲ, თუ ვითარ შესაძლებელ
Line of ed.: 11     
არს ღმერთ-შეზავებულ ყოფად და სულის-მოდგამ. და დავით ნეტარებს
Line of ed.: 12     
და განსწმედს განახლებასა სულისასა, ესე იგი არს ზრახვით: "ნეტარ არს კაცი,
Line of ed.: 13     
რომელი არა მივიდა ზრახვასა უღმრთოთასა"*. გალობაჲ სულ-შეზავებული
Line of ed.: 14     
და ნეტარებითა შემკული, რომელსა წინაჲსწარმეტყუელი დავით გალობს და
Line of ed.: 15     
ფსალმუნებს Page of sec. ed.: 149  და მეტყუელებს ესრეთ: "ნეტარ არს კაცი, რომელი არა
Line of ed.: 16     
მივიდა ზრახვასა უღმრთოთასა და გზასა ცოდვილთასა არა დადგა და საჯდომელსა
Line of ed.: 17     
ურჩულოთასა არა დაჯდა"*. ესე ჯერ-არს კეთილად გამოწულილვაჲ,
Line of ed.: 18     
საყუარელნო, უკუეთუ ებრაელებრსა, რომელ ზედა-წერილი პოვიან, რომელთა
Line of ed.: 19     
საღმრთონი წიგნნი თარგმანნეს, მსგავსად მის-ვე სახისა თარგმანიან ზედა-წერილიცა.
Line of ed.: 20     
ხოლო პირველისა ფსალმუნისაჲ და მეორისაჲ რომელ შემდგომად
Line of ed.: 21     
ამისა მოვალს, არარაჲ პოვეს ზედა-წერილი, არცა რაჲ მეტი თარგმანეს,
Line of ed.: 22     
დაწერეს იგი ოდენ ხოლო შიშითა შეპყრობილთა სულითა, არა იკადრეს
Line of ed.: 23     
შემატებული რაჲმე დაწერად სიტყუათა სულისა წმიდისათა.

Line of ed.: 24        
აწ ვთქუათ ძალი ფსალმუნისაჲ, რამეთუ ვიეთნი-მე წარმდებებით, რომელნი
Line of ed.: 25     
ვერ მიიწინიან ძალსა ფსალმუნისასა, თქუეს, თუ "საქმისა ერთისათჳს
Line of ed.: 26     
ხოლო თქუმულ არს ფსალმუნი ესე და არა წესისათჳს შჯულისა" და კუალად
Line of ed.: 27     
წარმდებ იქმნეს თავით თჳსით ზედა-წაწერილსა (!) შექმნად და დაწერად, ძალი
Line of ed.: 28     
დაწერეს ფსალმუნისაჲ სხუად და სხუად თქუეს, რომელთა წარმდებებასა მათსა
Line of ed.: 29     
მე მწვალებელთა თანა დავსდებ. ხოლო მე ესრჱთ გამორჩევით ვიცი, თუ
Line of ed.: 30     
უფროჲსად წესისათჳს შჯულისა ვჰპოვებ ძალსა ფსალმუნისასა და მის თანა
Line of ed.: 31     
ერთ საქმედ, რამეთუ უშჯულოთათჳს და უღმრთოთათჳს იტყჳს. ესე არს,
Line of ed.: 32     
რომელ თქუა წესისათჳს შჯულისა და მერმე მის თანა ცოდვილთასა საშჯელსა
Line of ed.: 33     
და წარსაწყმედელსა. აწ მოვედით და განმარტებად ვიწყოთ და ვმეტყუელებდეთ
Line of ed.: 34     
ჟამსა ამას: "ნეტარ არს კაცი, რომელი არა მივიდა ზრახვასა უღმრთოთასა".
Line of ed.: 35     
ჰნატრის მათ ხოლო, რომელნი არა ეზიარნეს უშჯულოთა და უწესოთა
Line of ed.: 36     
და უღმრთოთა ზრახვასა წარმართთასა, Page of sec. ed.: 150  და არცა საქმესა და გზასა ცოდვილთასა
Line of ed.: 37     
მივიდეს და არაოდეს დადგეს მათ თანა ყოფად და სმენად სიტყუათა
Line of ed.: 38     
მათთა, რამეთუ არა დგან და ელინ გზასა ზედა მათ თანა ზიარებად ესე არს,
Line of ed.: 39     
რომელსა იტყჳს, გზასა ცოდვილთასა არა დადგაო. არამედ ივლტოდა ზრახვისა
Line of ed.: 40     
და საყოფლისაგან უღმრთოთა და უშჯულოთა და ცოდვილთაჲსა. აღიარებდა
Page of ed.: 367   Line of ed.: 1     
და ჰრწმენა მხოლოჲ ღმერთი და სანატრელი მხოლოჲ მეფჱ მეფეთაჲ.
Line of ed.: 2     
მოწამე არს ღმრთისმტჳრთველი პავლე მოციქული, ჴმობს, მეტყუელებს "ნეტარისა
Line of ed.: 3     
და მხოლოჲსა ძლიერისა მეუფისა მეუფეთაჲსა და უფლისა უფლებათაჲსა"*,
Line of ed.: 4     
ელმან მოგუმადლა და გჳზიარნა კაცნი დიდებისა თანა ღმრთეებისა
Line of ed.: 5     
თჳსისასა, რამეთუ იტყჳს ესრჱთ: "სარწმუნო არს ღმერთი, რომლითა
Line of ed.: 6     
ვიწოდენით ჩუენ ზიარებასა მას ძისა მისისასა*. ნეტარსა მოსეს ღმერთი
Line of ed.: 7     
ეტყჳს: "სარწმუნო ჩემდა არს და არა არს ზაკუვა მის თანა"*. და უწოდს კაცთა
Line of ed.: 8     
სარწმუნოდ ჩემდა-ო, სარწმუნოთა, რომელთა არა უწესოდ, Ms. page: 257v   ორგულად
Line of ed.: 9     
ჰქონან სიტყუანი მისნი, რომელნი ღმრთისა სარწმუნო-წოდებულ მკჳდრობის-მოდგამ
Line of ed.: 10     
მხოლოდ-შობილისა ძისა ღმრთისა ღმრთად სახელ-სდვა. ესევითარითა
Line of ed.: 11     
ნიჭითა ვიდოდეს კაცნი უკუნისამდე.

Line of ed.: 12        
მაღლითა ჴმითა გალობს და ღაღადებს დავით და მეტყუელებს: "მე ვთქუ:
Line of ed.: 13     
"ღმერთნი სამე ხართ ანუ ძენი მაღლისანი თქუენ ყოველნი, თქუენ ვითარცა
Line of ed.: 14     
კაცნი მოსწყდებით და ვითარცა ერთი მთავართაგანი დავცემით"*. მართლიად
Line of ed.: 15     
იტყჳს დავით და ნეტარად სახელ-სდებს, რომელმან სიმჴნით შეუძლო აღსასრული Page of sec. ed.: 151 
Line of ed.: 16     
ყოფად, და გამოიღოს ნაყოფი სიმართლისაჲ, ვითარცა კაცად-კაცადმან
Line of ed.: 17     
ჴელოვნებითა თჳსითა მჴნედ აღასრულოს მეცნიერებით, რამეთუ მერმე სანატრელ
Line of ed.: 18     
არნ, რაჟამს მკურნალმან განდევნის სენთა სიმრავლჱ, სიმრთელედ
Line of ed.: 19     
მოიყვანის სნეული და ძლიერმან რაჲ ძლევაჲ პოვის დაცემად ახოვნისა. და
Line of ed.: 20     
სხუაჲ ყოველი თითოვეულად ესრეთ სახიერებით სიმართლისა მოქმედებით
Line of ed.: 21     
აღესრულების, რაჟამს ღმრთისა ნეტარებაჲ შეიწყნარიან თავისა თჳსისა თანა.
Line of ed.: 22     
ვხედავთ სხუასა-ცა ძალსა ნეტარებისასა სიტყუასა ესრეთ, ვითარმედ მამათაჲ
Line of ed.: 23     
ხოლო იყო ნეტარებაჲ. იტყჳს "ნეტარ არს კაცი-ო". ქრისტე თჳსსა ნეტარებასა
Line of ed.: 24     
არა თუ მამაკაცისათჳს ოდენ, არცა დედაკაცისათჳს ხოლო იტყჳს, არათუ
Line of ed.: 25     
განიშორებს სახიერებასა დედათასა, რომელნი ნაყოფიერ არიან, არამედ
Line of ed.: 26     
შეაერთებს თავსა ყოველთა ასოთა თანა სიტყუაჲ ესე ნეტარებისაჲ, რამეთუ
Line of ed.: 27     
"თავ ცოლისა არს ქმარი, ვითარცა ჴორცნი ქრისტესნი ვართ ჩუენ ყოველნი
Line of ed.: 28     
და თავ ჩუენდა არს ქრისტე"*. მაცხოვარებაჲ და ცხორებაჲ აღვიღეთ ყოველთა
Line of ed.: 29     
ასოთა და გჳრგჳნი მადლისაჲ დავიდგთ თავსა ჩუენსა ქრისტე; ესრეთ-ვე
Line of ed.: 30     
აქა იტყჳს "ნეტარ არს კაცი-ო", შეაერთებს თავსა ჴორცთა თანა და გჳრგჳნოსან-ჰყოფს
Line of ed.: 31     
თავსა. მხიარულ იყვნენ ყოველნი ასონი მისნი, რამეთუ არა განეყოფვიან
Line of ed.: 32     
ასონი თავსა. ესრეთ-ვე იტყჳს "ნეტარ არს კაცი-ო", მის თანა ერთად
Line of ed.: 33     
ნეტარ-ყო სიწმიდე-ცა დედათაჲ. ესერა ნეტარებაჲ განგუაშორებს ჩუენ Page of sec. ed.: 152  ზრახვისაგან
Line of ed.: 34     
და გზისაგან და საყოფლისა მათისა, რაჲთა არა დავსხდეთ საჯდომელსა ურჩულოთასა.
Line of ed.: 35     
აწ ვთქუათ ერთობით, რამეთუ არა თუ ცუდად რაჲ იყო პირველი
Line of ed.: 36     
ზრახვაჲ და კუალად გზანი და მერმე საყოფელნი, არამედ ვიხილოთ განკრძალულად.
Line of ed.: 37     
უკუეთუ უწინარეს აღძრვისა სიტყუათაჲსა განჴსნილად გამოვიძინეთ
Line of ed.: 38     
გინა თუ კეთილი, გინა თუ ბოროტი, მერმე, ამისა შემდგომად, საყოფელთა
Line of ed.: 39     
მათთა თანა შევერთნეთ და მტკიცედ და თავ-დგმით აღვასრულოთ
Line of ed.: 40     
დასხდომად მათ თანა ერთბამად. ესერა ნეტარებაჲ განგუაკრძალებს და გუასწავებს
Line of ed.: 41     
აქა ესრეთ: ნუ შეიწყნარებ უღმრთოვებისა ზრახვათა გონებითა და
Line of ed.: 42     
ნუ სადაგად ელი გზასა ზედა ზიარებად ცოდვილთა. და ნუცა დაჯდომად მათ
Page of ed.: 368   Line of ed.: 1     
თანა საჯდომელსა, რომელ არიან ესევითარნი საჯდომელნი, თავნი ბოროტთანი
Line of ed.: 2     
და წარწყმედისანი, წარმართთანი და უშჯულოთანი. ესევითარისაგან
Line of ed.: 3     
მმარხველთა საყუარელად უწესს წიგნი, ხოლო რომელნი უვარის-მყოფელნი
Line of ed.: 4     
და უღმრთონი, და რომელნი მრავალ ღმერთთა თაყუანის-სცემენ, და რომელნი
Line of ed.: 5     
ზრახვის-მოდგამ და მსახურების-მოდგამ იყვნენ Ms. page: 258r   მათ თანა, ესენი
Line of ed.: 6     
არიან სრულიად უშჯულონი და წარმართნი. ხოლო ცოდვილად მათ უწესს,
Line of ed.: 7     
რომელნი მოსისხლეთა თანა შჯულიერად იმრუშებენ და ბილწებასა იქმან და
Line of ed.: 8     
სულთა და ჴორცთა თჳსთა დაბილწებითა განჰხრწნიან უშჯულოვებით, რომელნი
Line of ed.: 9     
არა ხოლო თუ სულთა თჳსთა ოდენ ცოდვითა შეაბილწებენ, არამედ სხუათა-ცა
Line of ed.: 10     
ექმნებიან მიზეზ და უშჯულოვებით გაჰხრწნიან Page of sec. ed.: 153  და მამათ-მავლობით (!) და
Line of ed.: 11     
გულის-თქუმითა პირუტყუებრითა სულთა და ჴორცთა თჳსთა უშჯულოვებისა საქმითა
Line of ed.: 12     
ბილწებითა განჰხრწნიან. ესევითარსა უშჯულოსა თანა არა
Line of ed.: 13     
გჳბრძანებს ჩუენ დაჯდომად საჯდომელსა მათსა. ესე იგი არს არა შეერთებად საქმეთა
Line of ed.: 14     
მათთა თანა, არამედ ივლტოდე უშჯულოჲსა საქმისა მათისაგან და იქმოდე
Line of ed.: 15     
სიწმიდესა სრულიად, რამეთუ იტყჳს ესრეთ: "მოიქეც ბოროტისაგან, ქმენ
Line of ed.: 16     
კეთილი"*. და კუალად ნეტარი ესაია ღაღადებს და იტყჳს: "დასცხერით ბოროტისაგან
Line of ed.: 17     
თქუენისა, ისწავეთ საქმჱ კეთილისაჲ"*.

Line of ed.: 18        
მსგავსად ამის[ა] ფსალმუნებს დავით და გალობს და განგუაშორნა ჩუენ
Line of ed.: 19     
ზრახვისაგან უშჯულოთაჲსა და სლვ(ი)სა(გან) და საყოფელთაგან ცოდვილთაჲსა
Line of ed.: 20     
და საჯდომელისაგან და სამთავროჲსაგან უშჯულოთაჲსა. და სიხარულით
Line of ed.: 21     
ნებსით ჩუენით მიმიყვანებს შჯულსა უფლისასა სიტყუად ესრეთ: "არამედ
Line of ed.: 22     
შჯულსა უფლისასა არს ნებაჲ მისი, შჯულსა მისსა ზრახავნ იგი დღე და ღამე".
Line of ed.: 23     
არა ხოლო თუ ერთსა ოდენ განკრძალვასა იტყჳს უშჯულოთა და ცოდვილთა
Line of ed.: 24     
და უღმრთოთაგან განშოვრებად, არამედ სიხარულითა საღმრთოჲსა შჯულისაჲთა
Line of ed.: 25     
ღამე და დღე მარადის მის თანა შეყოფილ და მას მეტყუელ და ნებაჲ
Line of ed.: 26     
მისი მის თანა არს, რომელი საღმრთომან შჯულმან ჩუენ გუამცნო, ვითარცა
Line of ed.: 27     
შჯული ბრძანებს წესსა თქუენსა საქმეთა მოღუაწებისათა მსგავსად სიწრფოვებისა,
Line of ed.: 28     
რამეთუ ღმერთი ყოველთაჲ წრფელთათჳს ჴელითა მოსესითა შჯულ-სდებს
Line of ed.: 29     
ჩუენ ზედა და იტყჳს ესრეთ: "იყვნენ სიტყუანი შჯულისა ამისანი ყოველსა
Line of ed.: 30     
ჟამსა პირსა შენსა Page of sec. ed.: 154  ზრახვად მისა, და აღდგომისა შენსა და სლვასა შენსა
Line of ed.: 31     
გზასა ზედა. და იყვნენ ყოველსა ჟამსა შებმულ ჴელსა შენსა და იყვნენ
Line of ed.: 32     
ესენი შეუძრველად წინაშე თუალთა შენთა"*. და გჳჩუენებს აქა მორწყულსა
Line of ed.: 33     
წყლითა შჯულისაჲთა ხესა შუენიერსა ფესუეანად შემოსილსა, ნაყოფის-მომღებელსა
Line of ed.: 34     
დანერგულსა, რომლისა ნაყოფი მისი ყოველსა-ვე ჟამსა განახლდების
Line of ed.: 35     
და აღავსებს ყოველსა, რამეთუ გალობს ესრეთ მეფსალმუნე და იტყჳს:
Line of ed.: 36     
"იყოს იგი ვითარცა ხჱ დანერგული თანა-წარსადინელსა წყალთასა, რომელმან
Line of ed.: 37     
გამოსცეს ხილი მის ჟამსა თჳსსა. და ფურცელი მისი არა (დასცჳვის).
Line of ed.: 38     
ყოველი-ვე რაჲ-ცა ყოს, და წარემართენ მას"*, რამეთუ მსგავსად
Line of ed.: 39     
წყლისა მოჰრწყავს საღმრთოჲ სული, მადლითა აღმოაცენებს ვითარცა
Line of ed.: 40     
სახედ წყლისა წარსადინელთა თანა დანერგულსა ხესა ფურცელ-შემოსილსა
Line of ed.: 41     
და ფესუეანსა ნაყოფითა აღსავსე-ყოფად ესევითართა სასმენელთა სიტყუათა
Page of ed.: 369   Line of ed.: 1     
საქმისათა. რომელი თჳთ განემზადა საქმითა საღმრთოჲთა და გამოიღებს ნაყოფსა
Line of ed.: 2     
საღმრთოსა, ესრეთ არს სიხარული წყლითა მხოლოდ-შობილისა ძისა
Line of ed.: 3     
ღმრთისაჲთა Ms. page: 258v  . და ყოველთა უფალმან ქრისტემან წყლად თჳსსა მოძღურებასა
Line of ed.: 4     
სახელ-სდვა: "რომელთა გწყურის-ო, მოვედით ჩემდა და სუთ"*
Line of ed.: 5     
"და ექმნას წყალი, რომელი მე მივსცე მას, წყარო წყლისა ცხოველისა და უძღოდის
Line of ed.: 6     
მას ცხორებად საუკუნოდ". და კუალად: "რომელსა ჰრწმენეს ჩემი, ვითარცა
Line of ed.: 7     
თქუა წიგნმან, მდინარენი Page of sec. ed.: 155  მუცლისა მისისაგან დიოდიან წყლისა
Line of ed.: 8     
ცხოველისანი".

Line of ed.: 9        
ეტყჳს კუალად უფალი სამარიტელსა დედაკაცსა: "რომელი სუმიდეს
Line of ed.: 10     
წყლისა ამისგან, კუალად სწყუროდის-ვე. ხოლო რომელმან სუას წყლისა მისგან,
Line of ed.: 11     
რომელი მე მივსცე მას, არღარა სწყუროდის უკუნისამდე". ესრჱთ-ვე
Line of ed.: 12     
კუალად ჴელითა ესაია წინაჲსწარმეტყუელისაჲთა იტყჳს: "მე ვსცე წყალი
Line of ed.: 13     
წყურიელთა და რომელნი ვლენან ურწყულსა"*. "და აღმოუცენო ზედა მთათა
Line of ed.: 14     
წყალი და ბორცუთა ზედა დიოდიან მდინარენი და ვასუა ნათესავსა, რომელ
Line of ed.: 15     
მე გამოვირჩიე. და კრებულსა, რომელ ვყავ მე ჩემდა სამკჳდრებელად".
Line of ed.: 16     
ხოლო აწ მსგავსად ამის სახისა ნეტარი დავით, რომელი საღმრთოთა
Line of ed.: 17     
წერილთა მოცალებით მიეწიფა. ხედ დანერგულად ნაყოფის გამომდებელად
Line of ed.: 18     
სახელ-სდვა თანა-წარსადინელსა წყალთასა, რამეთუ რომელთა სიწმიდით და
Line of ed.: 19     
სიმართლით მოღუაწებისა თანა თჳსისა ყოვლად შემკობილისა და ნაყოფისა
Line of ed.: 20     
მათისა გამოღებითა, რომელთა ფურცელი კეთილთა მათ თჳსთაჲ სასოვებითა
Line of ed.: 21     
მათითა მარადის მწუანვილ და ფესუეან არს. და სიხარულით განსცხრებიან და
Line of ed.: 22     
სასოვებით სიყუარულსა სულსა თჳსსა აჩუენებენ ყოველსა ჟამსა შეკრებად
Line of ed.: 23     
შრომათა მძიმეთა, რამეთუ აქუს თავისა თჳსისა თანა მახლობელად შემწე და
Line of ed.: 24     
დიდი ნიჭი უფლისა თჳსისაჲ. ესე ყოვლითა წადიერებითა წარუმართა მართალთა
Line of ed.: 25     
თჳსთა კეთილად. "და რომელთა უყუარს [ღმერთი, -- იტყჳს]* საღმრთოჲ
Line of ed.: 26     
იგი პავლე მოციქული -- ყოველი-ვე კეთილად წარემართების მათ"*.
Line of ed.: 27     
ამისთჳს იტყჳს ნეტარი დავით: "ყოველივე, რაჲ-ცა ყოს, და წარემართენ მას"*, Page of sec. ed.: 156 
Line of ed.: 28     
რამეთუ უფალი არს წარმართება სლვათა და გზათა მათთა და იგინი ჰნებვენ
Line of ed.: 29     
ფრიად*.

Line of ed.: 30        
აწ ესე ყოველი არა თუ ცუდად რაჲ დაწერეს, არამედ დიდითა კრძალულებითა
Line of ed.: 31     
განამტკიცეს და პირველად ბოროტი ყოველი და ცოდვაჲ განტევებად
Line of ed.: 32     
ბრძანა და ნებსით განშოვრებად და მერმე თჳსისა ღმრთისა დამორჩილებად
Line of ed.: 33     
და ყოფად სრულებისა, რამეთუ იტყჳს ესრეთ: "ყოველივე, რაჲ-ცა ყოს, და
Line of ed.: 34     
წარემართენ მას, რამეთუ უწყით, ვითარმედ არარაჲ არს წინა-აღმდგომ საღმრთოსა
Line of ed.: 35     
შჯულსა. და რომელთა აღიხუნენ სიტყუანი და შჯული ღმრთისაჲ,
Line of ed.: 36     
ნებსით თჳსით ინებონ, რამეთუ იტყჳს, თუ "შჯულსა უფლისასა არს ნებაჲ
Line of ed.: 37     
მისი, შჯულსა მისსა". ესრეთ აღესრულების საქმჱ სიმართლისაჲ ყოფად
Line of ed.: 38     
სიმჴნით და მიწევნად სრულებასა მეცნიერებისასა ჭეშმარიტებისა მოყუარებად
Line of ed.: 39     
და ფილოსოფოსებად და ესრჱთ სიბრძნით მოყვანებად თავსა თჳსსა და
Line of ed.: 40     
ადვილად პოვნად, ძლევად ჭეშმარიტებითა.

Line of ed.: 41        
აწ ვთქუათ შემთხუევაჲ მათთჳს, რომელნი ყოვლად უღმრთო არიან და
Page of ed.: 370   Line of ed.: 1     
არა არიან მსგავს მათა. "არა ესრე უღმრთონი და არცა ეგრე". Ms. page: 259r   -- მრჩობლ
Line of ed.: 2     
იტყჳს სიტყუასა და უაღრესსა სატანჯველსა ბოროტსა მათთჳს -- "არამედ ვითარცა
Line of ed.: 3     
მტუერი, რომელ აგავის ქარმან პირისაგან ქუეყანისა"*. ხოლო მართალ[ნი]
Line of ed.: 4     
იყვნენ-ო საღმრთოთა წიგნთა სიტყუათა მორწყულ, ვითარცა წყლითა
Line of ed.: 5     
ცხორებისაჲთა, და ყოველსა ჟამსა მწუანვილ შუენიერად, ყუავილ-შეზავებულად
Line of ed.: 6     
გამოიღონ ნაყოფი თჳსი, ხოლო ცოდვილნი წინა-აღმდგომნი ყოველსა
Line of ed.: 7     
ჟამსა Page of sec. ed.: 157  წარწყმედულ და განქრეულ და დაუმტკიცებულ, ვითარცა მტუერნი ქუეყანისანი
Line of ed.: 8     
დათრგუნვილ ყოვლითა ბოროტითა ზრახვითა სულისა მათისაჲთა.
Line of ed.: 9     
"ამისთჳს არა აღდგენ უღმრთონი საშჯელსა, არცა ცოდვილნი ზრახვასა მართალთასა"*.
Line of ed.: 10     
მრავლითა გამოწულილვითა გჳჩუენა კრძალულებით ყოვლად-ვე
Line of ed.: 11     
სულისა და ჴორცთა აღდგომისათჳს და საშჯელისათჳს. არა თქუა, თუ: არა
Line of ed.: 12     
აღდგენ ცოდვილნიო, არამედ იტყჳს, არა აღდგენ საშჯელად-ო, რამეთუ არა
Line of ed.: 13     
თუ საშჯელად აღდგენ, არამედ დასაშჯელად, რამეთუ არა თუ მხილებაჲ რაჲმე
Line of ed.: 14     
საჴმარ არს მათთჳს და საშჯელი მიწევნად მათ ზედა, რომელთაჲ მხილებაჲ
Line of ed.: 15     
მათი ესე არს და უღმრთოვებისა საქმეთა მათთა, არამედ პატიჟი და სატანჯველი
Line of ed.: 16     
განმზადებული ელის მათ, ვითარცა სამარის მძარცუველთა და კაცის-მკლველთა;
Line of ed.: 17     
არა თუ მოიყვანებენ მათ ადგილსა საშჯელისასა მხილებად მათდა
Line of ed.: 18     
და დასაშჯელად, არამედ შჯულისაებრ სატანჯველსა მოაწევენ, ესრე სახედ
Line of ed.: 19     
უშჯულონი და უღმრთონი აღდგომასა ტანჯვასა მიეცნენ. არავინ ჰმარხავს
Line of ed.: 20     
მათ საშჯელისათჳს, არამედ ადრე-ადრე პატიჟსა მიიღებენ, და ბოროტნი გონებითა
Line of ed.: 21     
და მწვალებელნი უწესოდ მეტყუელნი -- საიდუმლოსა. ესევითარნი არა
Line of ed.: 22     
შეერთვიან ზრახვისა თანა მართლ-მადიდებელთაჲსა, რამეთუ შეუპყრეს და განაპეს
Line of ed.: 23     
შჯული და გარე განვიდეს შჯულისაგან. ესრეთ-ვე განეშორნენ იგინი და
Line of ed.: 24     
[ა]რა შეერთნენ კრებულსა თანა და ზრახვისა მართალთაჲსა, რამეთუ აკჳლას და
Line of ed.: 25     
თევდოტოს ზრახვად მართალთა კრებული მართალთაჲ თარგმანეს. მის თანა-ვე
Line of ed.: 26     
შეაერთა სიტყუაჲ სჳმაქოს.

Page of sec. ed.: 158 
Line of ed.: 27        
აწ ვთქუათ წესისაებრ, "რამეთუ უწყის უფალმან-ო გზაჲ მართალთაჲ, და
Line of ed.: 28     
გზაჲ უღმრთოთაჲ წარწყმდეს"*. უწყის-ო ყოველთა მეცნიერმან ყოველი-ვე,
Line of ed.: 29     
რამეთუ არა დაეფარვის მისგან, და უწინარეს მოსლვისა მისისა საშჯელა იცის
Line of ed.: 30     
მართალი საშჯელი. და არა თუ მოწამებაჲ და არცა მხილებაჲ რაჲ საჴმარ არს
Line of ed.: 31     
მისა, არამედ კაცად-კაცადსა საქმეთაებრ თჳსთა ღირსად მიეგების: მჴნეთა და
Line of ed.: 32     
წმიდათა თჳსთა გჳრგჳნოსან-ჰყოფს, ხოლო ცოდვილთა არა მოიყვანებს საშჯელად,
Line of ed.: 33     
არამედ პატიჟად წარავლინებს ცეცხლსა საუკუნესა. მას ჟამსა წარწყმდეს
Line of ed.: 34     
გზაჲ უღმრთოთაჲ მსგავსად საქმეთა მათთაებრ სლვათა მათთაჲსა, აღესრულოს
Line of ed.: 35     
სიტყუაჲ მოციქულისაჲ, ვითარმედ "რომლითაცა საქმითა იყვნენ, სასყიდელი
Line of ed.: 36     
მიიღონ საქმეთა მათთაებრ, და რომელნი-მე აღდგომასა საშჯელისასა
Line of ed.: 37     
სატანჯველად, ესე იგი არს, უკუდავად ცხოვნდენ, არამედ ესრეთ ცხოვნდენ,
Line of ed.: 38     
ვითარცა ცეცხლისაგან"*, რამეთუ აღდგომაჲ მართალთაჲ საქმეთაებრ მათთა
Line of ed.: 39     
მსგავსად ნათლისა მბრწყინვალედ ელვიდეს, ხოლო უღმრთონი აღდგომასა
Line of ed.: 40     
ბოროტთა საქმეთა მათთა თანა შეუღლვილნი წარწყმდენ.
Page of sec. ed.:  


Chapter: 2  
Page of ed.: 371  

Line of ed.: 1  
ფსალმუნი ბ̂


Line of ed.: 2        
"რად აღიძრნეს წარმართნი და ერმან იზრახა ცუდი? შეითქუნეს მეფენი
Line of ed.: 3     
ქუეყანისანი და მთავარნი შეკრბეს ერთად უფლისათჳს და ცხებულისა მისისათჳს.

Line of ed.: 4        
პირველსა ფსალმუნსა აღსასრულსა Ms. page: 259v  აჴსენნა უშჯულონი, აღსასრულსა
Line of ed.: 5     
ფსალმუნისასა, ხოლო მეორესა ფსალმუნსა პირველად აჴსენნა უშჯულონი
Line of ed.: 6     
და გჳჩუენებს ურთიერთას განცოფებულად მოცთომილებასა მათსა, რომელ
Line of ed.: 7     
იზრახეს და ქმნეს მაცხოვრისა ზედა მეფეთა და მთავართა და ჰურიათა
Line of ed.: 8     
და წარმართთა. რამეთუ მეორე ფსალმუნი მაცხოვრისათჳს უფლისა ჩუენისა
Line of ed.: 9     
იესუ ქრისტჱსა, ჴორციელად ვნებათა მისთათჳს და მეუფებისა მისისა და წარმართთა
Line of ed.: 10     
მისა მიმართ სარწმუნოვებისათჳს წინაჲსწარმეტყუელებს და ჰურიათა
Line of ed.: 11     
უღმრთოვებისათჳს გოდებს; რამეთუ სიტყუა მისა არს, თუ "რად აღიძრნეს
Line of ed.: 12     
წარმართნი, რაოდენ დიდად გჳჩუენებს ბრალობასა ერისასა და მხილებასა
Line of ed.: 13     
უგუნურებისა მათისასა. და არა არს ჩუენი გამოძიებაჲ რაჲ საჴმარ განმარტებისათჳს
Line of ed.: 14     
ამისა ძნელ რაჲმე სიტყუასა შინა ფსალმუნისასა, რამეთუ საღმრთომან
Line of ed.: 15     
თავმან, მოციქულმან პეტრე საქმესა შინა მოციქულთასა განჰმარტა და
Line of ed.: 16     
თქუა ესრეთ, თუ: "ჰეროდე და პილატე პონტიელი, მღდელთ-მოძღუარნი
Line of ed.: 17     
მწიგნობარნი, მეფენი და მთავარნი შეკრბეს ჯუარ-ცუმისათჳს უფლისა ჩუენისა
Line of ed.: 18     
იესუ ქრისტჱსა"*. რამეთუ ჰრომით მოივლინა პილატე და ჰურიათა სამთავროჲ
Line of ed.: 19     
აქუნდა ჰეროდეს. სხუანი მრავალნი ჰურიანი და წარმართნი, უფლისათჳს
Line of ed.: 20     
რომელთა იზრახეს ცუდად მიცემაჲ სიკუდილად ამაოვებისა თანა, ამისთჳს,
Line of ed.: 21     
რამეთუ შემდგომად სამისა დღისა აღდგა, ყოველთა კიდეთაგან თავყუანის-ცემაჲ
Line of ed.: 22     
მიიღო და წამებს ამას წმიდისა სახარებისა მცნებაჲ. მაშინ განვიდეს
Line of ed.: 23     
მღდელთ-მოძღუარნი და ზრახვა-ყვეს, თუ ვითარ შეუძლონ წარწყმედად მისა.
Line of ed.: 24     
მას ჟამსა თქუა კაიაფა: "უმჯობეს არს ჩუენდა, თუ კაცი ერთი მოკუდეს და
Line of ed.: 25     
არა ყოველი ნათესავი წარწყმდეს"*. რომელსა იტყჳს, თუ "რად აღიძრნეს-ო",
Line of ed.: 26     
აკჳლას იტყჳს, თუ "რად აღჟღავდეს-ო", ხოლო სჳმაქოს თქუა: "რაჲსა შეშფოთნეს და გარე მიიქციეს?"
Line of ed.: 27     
და რომელი იტყჳს თუ "წარმართნიო", რამეთუ ჰურიათა
Line of ed.: 28     
შეიპყრეს იესუ და მიჰყვანდა და იტყოდე: "წინააღმდგომი არს კეისრისაჲ".
Line of ed.: 29     
რეცა ვითარ-მცა მეუფებაჲ ჰნებვიდა და ვითარცა მძლავრობითა წინა-აღმდგომსა
Line of ed.: 30     
ბოროტისასა ბერძენთა თანა შეასმენდეს მას, რამეთუ მოჰკლვიდეს და
Line of ed.: 31     
დას[დ]ვეს მას ზედა ბრალი სიკუდილისაჲ. და განიყვანეს იგი გარე, ადგილსა
Line of ed.: 32     
თხემისასა წარწყმედად მისა. და ვითარცა ნეტარი ლუკა იტყჳს, შეასმენდეს
Line of ed.: 33     
მას და იტყოდეს: "ვპოვეთ კაცი ესე, რომელი ეტყოდა ყოველთა და აყენებდა
Line of ed.: 34     
ხარკისა მიცემად კეისრისა და თავსა თჳსსა იტყოდა ქრისტედ და მეუფედ"*.
Line of ed.: 35     
"განვხეთქნეთ აპაურნი მათნი და განვაგდოთ ჩუენგან უღელი მათი"*.
Line of ed.: 36     
ამისა შემდგომად მოვიდოდა დასითა წმიდათაჲთა და განწყობილნი
Line of ed.: 37     
იტყჳან, რომელნი ერთბამად მორწმუნენი არიან: განეხეთქოთ უმკჳდროვებაჲ
Line of ed.: 38     
წარმართთაჲ და განვაგდოთ ჩუენგან უღელი ურჩულოვებისაჲ ჰურიათაჲ
Line of ed.: 39     
და აღვიღოთ ტკბილი უღელი ქრისტჱსი, რამეთუ ესრეთ არიან სიტყუანი მისნი:
Line of ed.: 40     
"აღიღეთ უღელი ჩემი თქუენ, რამეთუ უღელი ჩემი ტკბილ არს და
Line of ed.: 41     
ტჳრთი ჩემი მცირე და სუბუქ"*, რამეთუ შჯულსა უღლად უწოდს ღმერთ-შემოსილი
Page of ed.: 372   Line of ed.: 1     
პეტრე, რომელსა იტყჳს საქმესა შინა მოციქულთასა, ვითარმედ:
Line of ed.: 2     
"განსცდით [ღმერთსა] დადებად უღელსა ზედა ქედსა მოწაფეთასა, რომელ
Line of ed.: 3     
ვერცა მამათა ჩუენთა, ვერცა ჩუენ შეუძლეთ ტჳრთვად, არამედ მადლითა
Line of ed.: 4     
ღმრთისა უფლისა ჩუენისა იესუ ქრისტესითა გურწამს ცხორებაჲ"*.

Line of ed.: 5        
აწ ესერა დავით საწინაჲსწარმეტყუელოჲთა თუალითა, მადლითა სულისაჲთა
Line of ed.: 6     
წინაჲსწარ, ხილულსა სიტყუასა იტყჳს. Ms. page: 260r  "განვხეთქნეთ აპაურნი
Line of ed.: 7     
მათნი და განვაგდოთ ჩუენგან უღელი მათი. იგი, რომელი დამკჳდრებულ არს
Line of ed.: 8     
ცათა შინა, ეცინოდინ მათ და უფალმან შეურაცხ-ყვნეს იგინი"*, რამეთუ რომელთა-მე
Line of ed.: 9     
მათგანთა დამშჭუალეს და ჯუარითა სიკუდილსა მისცეს. ხოლო იგი
Line of ed.: 10     
თავადი ყოველთა ადგილთა სავსებით იყო და არს და ზეცისა მსახურთაგან
Line of ed.: 11     
დიდებასა მიიღებს. აწ ესერა მიხედა ამაოჲსა მოქმედთა მათ და რომელი დამკჳდრებულ-ა
Line of ed.: 12     
ცათა შინა, ეცინის მათ და შეურაცხ-ჰყოფს და ძლეულთა მათ ღაღადებით
Line of ed.: 13     
ეტყჳს: "მე დავდეგ მეუფედ მის მიერ"*. და მოიყვანეს ესრეთ
Line of ed.: 14     
იტყჳს: "ზედა სიონსა, მთასა წმიდასა მისსა"*. არა ხოლო თუ სიონსა ოდენ
Line of ed.: 15     
ზედა იქმნა მეუფედ, არამედ საჩინოთა ზედა და უჩინოთა ყოველთა დაბადებულთა
Line of ed.: 16     
მეუფედ. ამისთჳს იტყჳს სიონსა, რამეთუ ჰურიათა მეფობისა დასაბამი
Line of ed.: 17     
სიონით იყო ყოველთა ჰრწმენა წესი და ბრძანებაჲ სიონით მეუფისაჲ. ეწამების
Line of ed.: 18     
ამას სიტყუასა, რომელსა იტყჳს: "წარვედით და მოიმოწაფენით ყოველნი
Line of ed.: 19     
წარმართნი და ნათელ-სცემდით მათ სახელითა მამისაჲთა და ძისაჲთა და
Line of ed.: 20     
სულისა წმიდისაჲთა"*. მას ჟამსა ეტყჳს მე დავდეგ მეუფედ მის მიერ",
Line of ed.: 21     
რამეთუ ვითარცა კაცი იტყჳს, თუ მე დავდეგ მეუფედ", არამედ იგი თავადი
Line of ed.: 22     
ვითარცა ღმერთ არს, აქუს მკჳდრობაჲ და მეუფებაჲ. არამედ მოღუაწებასა
Line of ed.: 23     
თჳსსა იტყჳს: "მე დავდეგო მეუფედ", რამეთუ ყოველი-ვე რაჲ სარგებელად
Line of ed.: 24     
ჩუენდა შეგუამსახურა, ხოლო ღმერთი არს თჳთ უჟამოჲ და დაუსაბამოჲ,
Line of ed.: 25     
ძლიერი მეუფებითა თჳსითა. წამებს ღაღადებით წინაჲსწარმეტყუელი და
Line of ed.: 26     
იტყჳს: "საყდარი შენი, ღმერთო, უკუნითი უკუნისამდე, კუერთხი განგებისა
Line of ed.: 27     
შენისაჲ და კუერთხი სუფევისა შენისაჲ"*. რამეთუ ყოველსა ჟამსა მაღალ
Line of ed.: 28     
ხარ და მაღალთა შინა დამკჳდრებულ ხარ, ჴმობს დავით გალობით და იტყჳს:
Line of ed.: 29     
"შენ მხოლოჲ მაღალ ხარ ყოველსა ქუეყანასა ზედა"*. იტყჳს მოღუაწებასა
Line of ed.: 30     
მისსა და ღმრთეებასა, რამეთუ ეტყჳს ესრეთ ზაქარია იოვანეს: "აწ შენ, ყრმაო,
Line of ed.: 31     
წინაჲსწარმეტყუელ მაღლის გეწოდოს"*. შენ, იგი-ვე ძჱ ერთი, რომელ არს
Line of ed.: 32     
თანა-სწორი მამისაჲ, იშვა დღეს ღმრთის-მშობელისაგან ქალწულისა ბუნებითა
Line of ed.: 33     
ჩუენითა. და ყოველი-ვე საჴმარი მოღუაწებით აღასრულა თჳთ ძემან ჴორცითა
Line of ed.: 34     
თჳსითა. ესე აღუღებიეს, ვითარცა პირისაგან ძისა, და დიდითა ჴმითა ღაღადებს
Line of ed.: 35     
და იტყჳს ნეტარი დავით: "უფალმან მრქუა მე: "ძჱ ჩემი ხარი შენ
Line of ed.: 36     
და მე დღეს მიშობია (!) შენ"*. ჟამსა მას ვერვინ შემძლებელ არს გულისხმის-ყოფად,
Line of ed.: 37     
გარნა სულისა წმიდისა მოძღურებითა ღმრთეებისათჳს ძედ იტყჳს,
Line of ed.: 38     
თუ: "ძჱ ჩემი ხარ შენ". და ღმრთის-მშობელისაგან ჴორციელად შობისათჳს "მე
Line of ed.: 39     
დღეს მიშობიე შენ". ამისთჳს მოვედით და ვისმინოთ ყოვლისა მპყრობელისა
Line of ed.: 40     
ღმრთისაჲ, რომელსა პირითა დავითისითა იტყჳს: "საშოჲთგან წინაშე
Line of ed.: 41     
მთიებისა გშევ შენ"*. აწ ესერა ჭეშმარიტსა ძესა ღმრთისასა ჰასაკი აქუს,
Line of ed.: 42     
რამეთუ ჴორცითა თჳსითა ისმინა ყოველი ესე და მისა მიმართ რწმუნებულ-ა
Page of ed.: 373   Line of ed.: 1     
ყოველი სოფელი და დიდებად ღმრთისა მოგჳყვანებს. და გამოგჳთხოვნა ჩუენ
Line of ed.: 2     
გამოჴსნად და სამკჳდრებელად თჳსა ყოველნი წარმართნი, რამეთუ იტყჳს ესრეთ:
Line of ed.: 3     
"ითხოვენ ჩემგან და მიგცნე შენ წარმართნი სამკჳდრებელად შენდა, დაპყრობად
Line of ed.: 4     
შენდა ყოველნი კიდენი ქუეყანისანი"*, რამეთუ ღირს ჭეშმარიტი
Line of ed.: 5     
შემოქმედი ყოველთაჲ, რამეთუ ყოველი-ვე მის მიერ იქმნა და თჳნიერ მისა
Line of ed.: 6     
არცა ერთი რაჲ იქმნა, და მან დაჰბადნა ყოველნი საჩინონი და უჩინონი და
Line of ed.: 7     
შემოქმედი არს ყოველთაჲ და დამბადებელი. დაღაცათუ Ms. page: 260v  უფალი და
Line of ed.: 8     
ღმერთი არს, აღიღო, ვითარცა კაცმან, მოღუაწებაჲ ყოველთა კიდეთაჲ, რამეთუ
Line of ed.: 9     
მაშინ აგინებდეს ესრეთ, ვითარმედ ჰურიანი ხოლო არიან სამკჳდრებელ
Line of ed.: 10     
ღმრთისა და ერ, ამისთჳს, თუ იყო ნაცვალად უფლისა ერი თჳსი იაკობი, ნაწილად
Line of ed.: 11     
სამკჳდრებელისაგან თჳსისა ისრაჱლი*, აწ ამისა შემდგომად განაგდო და
Line of ed.: 12     
განიშორა* სამკჳდრებელისაგან თჳსისა კრებული ჰურიათაჲ ამისთჳს, რამეთუ
Line of ed.: 13     
არცა ერთი რაჲ უმჯობესი პოვა მათ თანა, რამეთუ ღმრთის-მბრძოლ იქმნნეს,
Line of ed.: 14     
სამართლად მიცვალა სამკჳდრებელი თჳსი წარმართთა თანა. და ესე უწინარეს-ვე
Line of ed.: 15     
გულისხმა-ეყო და ამცნებს მათ და ქადაგებს სიხარულსა წარმართთასა
Line of ed.: 16     
და იტყჳს: "იხარებდით წარმართნი ერისა მისსა თანა!" ვჰპოვებთ ამას ქადაგებად
Line of ed.: 17     
წარმართთათჳს [!], რომლისათჳს იქმნეს ჰურიანი წინამძღუარ და მოუწოდეს
Line of ed.: 18     
წარმართთა სამკჳდრებელად და იხარებენ მათ თანა ღმრთისა ნიჭთაგან.

Line of ed.: 19        
არა ხოლო თუ ათორმეტთა ნათესავთა ჰურიათა, არამედ სამეოც და
Line of ed.: 20     
ათთა მოწაფეთა და უმრავლეს ხუთასისა ძმათა, რომელთა ეჩუენა შემდგომად
Line of ed.: 21     
აღდგომისა და ღმერთ-შემოსილსა პავლეს და კრებულსა სამათასთასა და
Line of ed.: 22     
ხუთათასთა, რომელთა ურაკპარაკთა ზედა ეტყოდა თავი მოციქულთაჲ პეტრე,
Line of ed.: 23     
რომელ თქუა, თუ: "ღმრთისმსახურნი და მრავალნი ბევრნი, რომელთათჳს დიდი
Line of ed.: 24     
იაკობ იტყჳს: ჰხედავთ-ა, რაოდენნი ბევრნი მორწმუნეთა ჰურიათანი არიან?
Line of ed.: 25     
ესე ყოველი სიმრავლჱ მორწმუნეთა ჰურიათაჲ, რომელთა თანა იხარებენ
Line of ed.: 26     
წარმართნი"; აღივსო და აღესრულა სიტყუაჲ მოსესი, რომელსა იტყჳს:
Line of ed.: 27     
"იხარებდით წარმართნი ერისა მისისა თანა"*. აღავსო და აღასრულა ესე უფალმან
Line of ed.: 28     
ყოველთამან და გჳჩუენა, თუ არა არს განრჩევაჲ, რომელსა ენებოს
Line of ed.: 29     
სარწმუნოვებაჲ -- თუ ჰურიაჲ იყოს გინათუ წარმართი, რამეთუ იტყჳს ესრეთ,
Line of ed.: 30     
ვითარმედ: "სხუანიცა საცხოვარნი არიან, რომელნი არა არიან ამის
Line of ed.: 31     
ეზოჲსანი; იგინი-ცა ღირს არიან შემოკრებად და მოყვანებად ჩემდა, და ჴმისა
Line of ed.: 32     
ჩემისაჲ ისმინონ და იქმნენ ერო სამწყსო და ერთ მწყემს"*. ამას უწინარეს
Line of ed.: 33     
წინაჲსწარმეტყუელებს ფსალმუნითა, ქებით გალობს დავით და იტყჳს: "ითხოვენ
Line of ed.: 34     
ჩემგან და მიგცნე შენ წარმართნი სამკჳდრებელად შენდა". აწ ესე ყოველი
Line of ed.: 35     
მიჩუენონ და მითხრან მე ჰურიათა, ვინ სხუაჲ იყო, რომელმან დაიპყრნა
Line of ed.: 36     
ყოველნი კიდენი ქუეყანისანი, ჰურიათაგანი გინა თუ წარმართთაჲ, არა თუ
Line of ed.: 37     
იგი მხოლოჲ, რომელი აღმოსცენდა ძირისაგან დავითისა ჴორციელად, რომელ
Line of ed.: 38     
არს თავადი უფალი ჩუენი იესუ ქრისტე?

Line of ed.: 39        
მართლ დააბრმნა იგი ყოველნი სიტყუამან წინაჲსწარმეტყუელისამან, რომელი
Line of ed.: 40     
პირველ-ვე თქუა მათთჳს: ეძიებდენ კედელსა, ვითარცა ბრმანი და მწუხარენი,
Line of ed.: 41     
რომელთა არა აქან წინამძღუარი, შეცთომილნი შთავარდენ სიღრმეთა
Line of ed.: 42     
მათ პატიჟისა თჳსისათა. ამას ჰქად[აგ]ებს წინაჲსწარმეტყუელი და იტყჳს:
Page of ed.: 374   Line of ed.: 1     
"მწყსნეს იგინი მან", რომელი მათგან ჯუარს-ეცუა, "კუერთხითა რკინისაჲთა"*.
Line of ed.: 2     
ესე იგი არს ჰრომაელთა მეფობაჲ, რამეთუ იგი არს მეფობაჲ ჰრომაელთაჲ, რომელსა
Line of ed.: 3     
რკინად იტყჳს, რამეთუ ძლიერ არს.

Line of ed.: 4        
იგავობს ესრეთ-ვე დანიელ და რკინად უწოდს მეფობასა მათსა. და
Line of ed.: 5     
ვითარცა ჭურნი მეკეცეთანი შევმუსრნე იგინი-ო"*. სამართალი საშჯელი საჯა
Line of ed.: 6     
ღმერთმან ჴელითა ჰრომთაჲთა ნათესავსა ზედა ჰურიათასა, რამეთუ თჳთ თავით
Line of ed.: 7     
თჳსით ღაღადებდეს და იტყოდეს: "არავინ არ[ს] მეუფჱ ჩუენი, გარნა
Line of ed.: 8     
კეისარი"*, Ms. page: 261r  მისცნა იგინი ჴელთა კეისრისათა, რომელსა-ცა ეძიებდეს,
Line of ed.: 9     
რომელმან ძლიერებითა თჳსითა უსამართლოვებაჲ მათი დამწყსო კუერთხითა
Line of ed.: 10     
რკინისაჲთა. უკუეთუ არა სიტყუასა ამას ზედა თქუან ესე, ვის ზედა აღესრულოს
Line of ed.: 11     
თქუმული ესე, გარნა ხოლო მათ ზედა, რომელთაგან აღიღო და აღაოჴრა
Line of ed.: 12     
ქალაქი? აწ ამისა შემდგომად წინაჲსწარმეტყუელი მოიქცევს სიტყუასა
Line of ed.: 13     
თჳსსა კრებულისაგან ჰურიათაჲსა და მეფეთა ზედა მორწმუნეთა და იტყჳს:
Line of ed.: 14     
"აწ, მეფენო, ესრე გულისხმა-ყავთ და განისწავლენით ყოველნი მსაჯულნი
Line of ed.: 15     
ქუეყანისანი"*. მიხედეთ ჰურიათა, რომელნი ვითარცა კუერთხითა რკინისაჲთა
Line of ed.: 16     
სწავლნა იგინი, ისწავეთ მათგან თქუენ და ივლტოდეთ ცრუთა მათგან
Line of ed.: 17     
ჰურიათა, "მიიღეთ სწავლაჲ, ნუუკუე განრისხნეს უფალი"*, რამეთუ მეუფჱ
Line of ed.: 18     
ჩუენი არს, და ჰმონეთ უფალსა შიშით და უგალობდით მას ძწოლით"*. აწ
Line of ed.: 19     
ჯერ-არს ყოველთაგან-ვე მონებად უფლისა, გალობად მისა ძწოლით ზარისაგან
Line of ed.: 20     
სატანჯველთა მისთაჲსა და არა ხოლო თუ მინდობად ოდენ კაცთ-მოყუარებასა
Line of ed.: 21     
ღმრთისასა, არამედ შიშით და ძწოლით ზარისაგან სატანჯველთა მისთაჲსა; და
Line of ed.: 22     
სახიერებისა თანა იწრაფდეს საქმედ სიწმიდესა და იხარებდეს ჴსნისათჳს
Line of ed.: 23     
თჳსისა. სიხარულსა თანა ჯერ-არს შიში და ძწოლაჲ, რამეთუ იტყჳს ესრეთ:
Line of ed.: 24     
"რომელ მოგცეს ნებამან ანუ ბუნებამან, ეკრძალე მას, და ნუუკუე დაგცეს".
Line of ed.: 25     
"მიიღეთ სწავლაჲ, ნუუკუე განრისხნეს უფალი და წარსწყმდებოდით თქუენ
Line of ed.: 26     
გზისა მისგან მართლისა"*, რამეთუ არა ხოლო თუ ფრიადი ღმრთის-მეცნიერებაჲ
Line of ed.: 27     
და რწმუნებაჲ მოიყვანებს სრულებად, არამედ სარწმუნოვებისა თანა ჯერ-არიან
Line of ed.: 28     
საქმენი სიწმიდისანი, რომლითა მტკიცედ აღიღოს ყოველი. მერმე ამისა
Line of ed.: 29     
შემდგომად აღვსებული მიიწიოს სრულებად ჟამსა მას თჳსსა, "რაჟამს აღატყდეს
Line of ed.: 30     
მყის გულის-წყრომაჲ მისი" და წარმდებნი იგი სატანჯველნი ოთხკერძო-ვე
Line of ed.: 31     
გარე-მოადგენ და ვითარცა შეშანი შეიწუებოდიან, ცეცხლითა ეგზებოდიან.
Line of ed.: 32     
ხოლო რომელთა ლხინებაჲ პოვონ, ღმრთის-მსახურთა და სამართლის-მოქმედთა,
Line of ed.: 33     
რომელნი ესვიდეს მოწყალებასა ღმრთისასა, საქმისა თჳსისა შრომანი
Line of ed.: 34     
აღიხუნეს და მიიღეს გჳრგჳნი დიდებისაჲ და სანატრელ იქმნნეს, რამეთუ იტყჳს
Line of ed.: 35     
წინაჲსწარმეტყუელი ესრეთ: "რაჟამს აღატყდეს რისხვაჲ მისი, ნეტარ არიან
Line of ed.: 36     
ყოველნი, რომელნი ესვენ მას". რაჲ არს ესე, რომელსა იტყჳს? რომელნი
Line of ed.: 37     
საქმითა ბოროტითა ცხოვნდებედიან, იგინი ცეცხლითა სატანჯველად განმზადებულ
Line of ed.: 38     
არიან, ხოლო რომელნი სიმართლისა საქმითა ცხოვნდებოდიან, იგინი
Line of ed.: 39     
სანატრელ-ყვნეს ღმერთმან და გჳრგჳნოსან.



Chapter: 3  
Page of ed.: 375  
Line of ed.: 1  
გ̂ ფსალმუნი

Line of ed.: 2  
დავითისი, რაჟამს ივლტოდა პირისაგან აბესალომისა, ძისა თჳსისა


Line of ed.: 3        
ცხად არს თხრობაჲ და ძალი ფსალმუნისაჲ და დიდად და უაღრესად
Line of ed.: 4     
განსაკჳრვებელ არს წარმდებებაჲ მრჩობლი და უკეთურებაჲ აბესალომისი.
Line of ed.: 5     
და უფროჲსად და უმეტეს-ღა განსაკჳრვებელ არს სიმშჳდე და სიმართლჱ დავითისი,
Line of ed.: 6     
ვითარ მრავალ-ფერთა განსაცდელთა შეუძლო დათმენად, რამეთუ არა
Line of ed.: 7     
თუ მახლობელნი წარმართნი ოდენ შეიძრნეს მის ზედა ბრძოლად, არამედ
Line of ed.: 8     
სხუანი ბოროტნი და უშჯულოვებანი სახლსა შინა თჳსსა რისხვანი მოივლინნეს.
Line of ed.: 9     
რაჲ ვთქუათ სიკუდილისათჳს მამისა და ძმის-მკლველისა აბესალომისა
Line of ed.: 10     
წარმდებებაჲ, Ms. page: 261v  რომელი უფროჲსად მამასა-ცა ზედა წარმდებ იქმნა
Line of ed.: 11     
ყოფად დევნისა, რომელ სულისა მადლითა დავით სიმჴნითა თჳსითა განერა
Line of ed.: 12     
ყოვლისაგან-ვე და უფროჲსად პოვა ძლევაჲ? ხოლო ჟამსა ამას ესერა (განმრა)ვლებისათჳს
Line of ed.: 13     
წინა-აღმდგომთა თჳსთა მრავალთა და პირად-პირადთა განსაცდელთა
Line of ed.: 14     
ზედა მისლვისათჳს ღაღადებს ღმრთისა მიმართ და იტყჳს: "უფალო,
Line of ed.: 15     
რად განმრავლდეს მაჭირებელნი ჩემნი? და მრავალნი აღდგეს ჩემ ზედა. მრავალთა
Line of ed.: 16     
ჰრქჳან სულსა ჩემსა, ვითარმედ: "არა არს ცხორებაჲ შენი ღმრთისა
Line of ed.: 17     
მიერ"*. მრავალნი და ფრიად სასტიკად უსასო იქმოდეს მრავალთა, ვითარმედ
Line of ed.: 18     
არა პოვოს-ო ჴსნაჲ ღმრთისაგან-ო. ხოლო მე ჭეშმარიტად და მტკიცედ
Line of ed.: 19     
ვიცი, ვითარმედ არა მიიქციო პირი შენი თანა-წარსლვად, რომელნი გხადიან
Line of ed.: 20     
შენ, დაღაცათუ მრავლითა ცოდვითა სავსე იყვნიან. ხოლო აწ მრავლითა
Line of ed.: 21     
მჴურვალებითა გევედრები შენ მწარეთათჳს ბოროტთა და უსამართლოდ დევნათა,
Line of ed.: 22     
რომელნი ძისა ჩემისაგან შევიკრ(იბე)ნ. შენ ამამაღლე მე და განმაძლიერე
Line of ed.: 23     
მე უფროჲსად ზედა მდევარსა ჩემსა და თანა-მზრახვალსა მისსა, რამეთუ
Line of ed.: 24     
ამას გჳჩუენებს სიტყჳთა თჳსითა: "შენ, უფალი, მწე ჩემდა ხარ, დიდება ჩემდა
Line of ed.: 25     
და ასამაღლებელ თავისა ჩემისა"*, რამეთუ არა მეფობასა ჩემსა და ძალსა
Line of ed.: 26     
ჩემსა ჟამსა ამას ვესავ, არამედ შენგან შეწევნასა და დიდებასა სარწმუნოვებით
Line of ed.: 27     
ველი. და შენ ხარ სასოჲ* შესავედრებელი* ჩემი და მწრაფლ აღამაღლე
Line of ed.: 28     
მარჯუენე ჩემი*: "ჴმითა ჩემითა უფლისა მიმართ ღაღად-ვყავ და შეესმა ჩემი
Line of ed.: 29     
მთით წმიდით მისით"*. რამეთუ იტყჳს ესრე, ვითარმედ ყოვლითა გულის-თქუმითა
Line of ed.: 30     
გონებისა ჩემისაჲთა შევსწირავ შენ წინაშე ლოცვასა, რამეთუ ვიცი,
Line of ed.: 31     
ვითარმედ შენ კაცად-კაცადსა თხოვათა მათთა აღუვსებ და აღუსრულებ. და
Line of ed.: 32     
არა თუ ჴმაჲ და სულთქუმაჲ და ღაღადებაჲ ესევითარისაჲ საჴმარ არს ჩუენდა
Line of ed.: 33     
გულისხმის-ყოფად, არამედ სულიერითა დიდითა გულის-თქუმითა და მჴურვალებითა
Line of ed.: 34     
და სულთქუმითა უსიტყუელითა თხოვად ღმრთისაგან შეწევნაჲ, რამეთუ
Line of ed.: 35     
ამას-ვე ეტყჳს ყოველთა ღმერთი ნეტარსა მოსეს: "რაჲსა ჰჴმობ ჩემდა
Line of ed.: 36     
მომართ?" ხოლო ჴმობად იტყჳს უსიტყუელსა მას, რომელი გულითა და გონებითა
Line of ed.: 37     
არნ ლოცვაჲ. და "შეისმინა ჩემი მთით წმიდით მისით", პოვა აღსრულებაჲ
Line of ed.: 38     
ჩუეულებისაებრ ჴმისა, რამეთუ ესრეთ ჰგონებდეს, ვითარმედ კარავი საწამებელისაჲთა
Line of ed.: 39     
ხოლო არს წამებაჲ ყოველთა ღმრთისაჲ, რამეთუ მუნით ხოლო
Line of ed.: 40     
აღიღიან მღდელთ-მოძღუართა კითხვა-მიგებისა პასუხი საუკუნოჲ. "მე დავწევ,
Line of ed.: 41     
დავიძინე, განვიღჳძე, რამეთუ უფალი მწე* მეყო მე"*. ღამჱ და ძილი მრავალგზის
Line of ed.: 42     
წიგნთა იწროვებად და ჭირად და ზედა-მოსლვად უღმრთოთა თქუეს,
Page of ed.: 376   Line of ed.: 1     
რამეთუ ბნელსა შინა ჭეშმარიტად ღამჱ არს თჳნიერ ნათლისა, სლვაჲ საყოფელთა
Line of ed.: 2     
და ზრახვათა მისთაჲ, ხოლო ნიში ღამისაჲ ზედა-მოსლვაჲ უღმრთოთაჲ
Line of ed.: 3     
არს, და ძილი -- მოწევნული ჭირი. და ჭირისა მისთჳს ილოცავს და ითხოვს.
Line of ed.: 4     
მაცხოვარებისა ყოფად და იტყჳს, ვითარმედ: "განვიღჳძე და უფალი მწე მეყო
Line of ed.: 5     
მე" ამისთჳს, რამეთუ ღმრთისა შეწევნაჲ ვპოვე უფროჲს ყოველთა
Line of ed.: 6     
მტერთა ჩემთაჲსა, იგინი შეშინებულ და ზარ-ცემულ, ხოლო მე უშიშად განვერი
Line of ed.: 7     
მრავალთაგან აღდგომილთა ჩემ ზედა. ამისთჳს იტყჳს: "არა შემეშინა
Line of ed.: 8     
მე ბევრეულისაგან ერისა, რომელთა გარე-მოდგომით და მოცვით მო[მი]ცვეს"*.

Line of ed.: 9        
დიდ და ფრიად იქმნა ჩემ ზედა მაცხოვარებაჲ შენი ნებითა Ms. page: 262r  შენ
Line of ed.: 10     
მხოლოჲსაჲთა. ყოველნი მტერნი ჩემნი დაცემულნი შეიმსურნეს ამისთჳს ნებითა
Line of ed.: 11     
ღმრთისაჲთა-ო. "აღდეგ, უფალო, მაცხოვნე მე, ღმერთო ჩემო, რამეთუ
Line of ed.: 12     
შენ დასცენ ყოველნი, რომელნი მემტერნეს მე ამაოდ, კბილნი ცოდვილთანი
Line of ed.: 13     
შენ შეჰმუსრენ"*. აწ ესერა ჭეშმარიტად განმაძლიერე მე და სრულ-ჰყავ
Line of ed.: 14     
მაცხოვარებაჲ შენი ჩემ ზედა, ვითარცა ყოველსა ჟამსა ჩუეულებისაებრ გამოჴსნისა
Line of ed.: 15     
ჩემისა მრავალთაგან მაჭირებელთა ჩემთა და უცხოთესლთაგან და ისრაჱლეანთაგან
Line of ed.: 16     
და უცხოთაგან და სახლეულთაგან, გინა თუ ამალეკისაგან და
Line of ed.: 17     
კრებულისაგან ასურასტანელთასა, გინა თუ საულისგან მეფისა ჩემისა, რომელმან
Line of ed.: 18     
უსამართლოვებაჲ მოაწია ჩემ ზედა და ენება აღტაცებაჲ ჩემი, ვითარცა
Line of ed.: 19     
ლომსა. შენ მიამთხჳე აღჳრითა ღაწუსა მისსა და მიჴსენ მე შუათაგან მისთა.
Line of ed.: 20     
აწ დიდად და უაღრეს აჩუენე ძალი შენი, რამეთუ ისმინე ვედრებისა ჩემისაჲ
Line of ed.: 21     
და ჩუეულებისაებრ შეჰმუსრენ კბილნი ცოდვილთანი. აწ-ცა უფროჲსად მექმენ
Line of ed.: 22     
მე სახლ შესავედრებელ და მაცხოვნე მე*. ესე არს, რომელსა იტყჳს,
Line of ed.: 23     
"კბილნი ცოდვილთანი შენ შეჰმუსრენ-ო" -- ზედა-მოსრულთა ძლიერთა და
Line of ed.: 24     
სიმრავლესა სტრატიოტთასა, კაცის-მკლველთა მათგან უფლისაგან არს
Line of ed.: 25     
ჴსნაჲ, რამეთუ არა თუ მე კაცსა, არამედ შენ, მაცხოვარსა ჩემსა და
Line of ed.: 26     
შენსა მაცხოვარებასა, უფალო, ველი, არა თუ მე მარტოჲ, არამედ
Line of ed.: 27     
კრებული-ცა ესე, რომელი ჩემ(და) შეერთებულად დევნულ ვართ კრებულისა
Line of ed.: 28     
მისგან, რომელნი მბრძოდეს მე. რაჟამს იხილიან ჴსნაჲ ჩუენი, იგინი მოქცევით
Line of ed.: 29     
მოვიდენ მონებად და ვიყო მეფედ მათ ზედა და მშჳდობაჲ იყავნ ყოველთა
Line of ed.: 30     
ზედა! და წყალობასა შენსა გევედრები, უფალო ღმერთო ჩემო: (კრებულისა)
Line of ed.: 31     
ამისთჳს ყავ მაცხოვარებაჲ და მშჳდობაჲ და მოეც კურთხევაჲ შენ(მიერი),
Line of ed.: 32     
რამეთუ ესრეთ მოგუასწავებს და იტყჳს: "უფლისა მიერ არს ცხორებაჲ
Line of ed.: 33     
და ერსა შენსა ზედა არს კურთხევაჲ შენი"*. რამეთუ ესე ყოველთა
Line of ed.: 34     
წიგნთა შინა უბრძანებს მღდელთ-მოძღუართა კურთხევად ერისა
Line of ed.: 35     
მშჳდობით, რაჟამს განვიდოდიან ბრძოლად, გინათუ მოვიდოდიან, გინათუ
Line of ed.: 36     
დღესასწაულთა წელიწადისა მათისათა და კრებულისა. მაშინ უფროჲსად აღიღის
Line of ed.: 37     
გალობაჲ დავით, და ფსალმუნებით აკურთხევნ და წყალობასა და მშჳდობასა
Line of ed.: 38     
ითხოვნ მტერთა და მდევართა თჳსთათჳს, რამეთუ სული წმიდაჲ (იყო),
Line of ed.: 39     
რომელი მის მიერ იტყოდა, რომლითა ენება ყოვლისა კაცისა ცხორებაჲ და
Line of ed.: 40     
მეცნიერებასა ჭეშმარიტებისასა (მოყვანებაჲ).

Line of ed.: 41        
დავით ქრისტეს სახე არს და აბესალომ -- ჰურიათა, მდევართა ქრისტესთა,
Line of ed.: 42     
სახე არს.



Chapter: 4  
Page of ed.: 377  
Line of ed.: 1  
დ̂ ფსალმუნი
Line of ed.: 2  
აღსასრულისა, ღაღადებით გალობაჲ დავითისი


Line of ed.: 3        
ნაცვალად თქუმად აღსასრულისა (აკჳ)ლას და თევდოტი ძლევისა-(ყოფად)
Line of ed.: 4     
მოგუას(წავ)ე(ბე)ნ, სჳმაქოს ძლევად თქუა. ესრეთ მოგუასწავეს ა(ღსა)სრულისა
Line of ed.: 5     
(თქ)უმითა, ვითარმედ გრძელთა და მრავალთა ჟამთა და აღსასრულსა
Line of ed.: 6     
დღეთასა მოიძულოს წინაჲსწარმეტყუელებაჲ. და(სასრუ)ლსა ფსალმუნისასა
Line of ed.: 7     
მოგუასწავებს და იტყჳს: "მშჳდობით მას ზედა დავწევ, დავიძინე, რამეთუ
Line of ed.: 8     
შენ უფალმან მხოლომან სასოვებით დამამკჳდრე მე"*. იტყჳს ძლევისა,
Line of ed.: 9     
რომელი იქმნა ნეტარისა დავითის თანა, რომელი უწინარესი საფსალმუნისა
Line of ed.: 10     
იყო აბესალომისთჳს, ძისა თჳსისა. ამის(თჳს) შენ (ფსალმუნისა) ამისგან
Line of ed.: 11     
[. . .] ფსალმუნი ესე, რამეთუ [. . .] ბისათჳს ყოვლისა Ms. page: 262v  რამეთუ
Line of ed.: 12     
შეისძინა თხოვაჲ მისი. ძლევისა გალობასა იტყოდეს. ვითარმედ "არა
Line of ed.: 13     
არს ცხორებაჲ მი[სი] ღმრთისა მიერ მისისა"*. ხოლო ფსალმუნითა
Line of ed.: 14     
ამით "ძენო კაცთანო, ვიდრემდის გულფიცხელ ხართ? რად გიყუარს ამაოვებაჲ
Line of ed.: 15     
და ეძიებთ სიცრუვესა? გულისხმა-ყავთ, რამეთუ საკჳრველ-ყო უფალმან
Line of ed.: 16     
წმიდაჲ თჳსი"*, გჳჩუენებს ჩუენ ფსალმუნითა ამით, რომელნი არიან უღმრთო
Line of ed.: 17     
და მოწყალებასა ღმრთისასა ვერ გულისხმა-ჰყოფენ, რომელი შემძლებელ
Line of ed.: 18     
არს ჴსნად ყოვლისაგან ჭირისა და არარაჲ არს შეუძლებელ მის თანა, რამეთუ
Line of ed.: 19     
ძალი მისი უძლურებასა შინა სრულ-იქმნების. რამეთუ სამხილებელად
Line of ed.: 20     
უშჯულოთათჳს და უღმრთოთა თქუმულ არს ფსალმუნი ესე: "ხადილსა ჩემსა
Line of ed.: 21     
ესმა ჩემი ღმერთსა სამართლისა ჩემისასა"*. იტყჳს: იხილეთ და გრწმენინ,
Line of ed.: 22     
ვითარ-ესე იქმნა ჩემ ზედა მაცხოვარებაჲ და ზედა-გარდამოჴდა ყოველი-ვე
Line of ed.: 23     
სიტყჳთ და საქმით. და ღმერთმან ძლიერებით განცხადებულად ღაღადებისა
Line of ed.: 24     
ჩემისაჲ მწრაფლ შეისმინა, რამეთუ მე მისა მივავლინენ ლოცვანი ჩემნი და
Line of ed.: 25     
მან ისმინა თხოვისა ჩემისაჲ. და რომელსა იტყჳს, თუ: "სიმართლითა ხოლო
Line of ed.: 26     
ჩემითა", ამას იტყჳს ვითარმედ: სიმართლისა თხოვითა ჩემითა და არა
Line of ed.: 27     
თუ ამპარტავანებით დავით სიმართლესა თჳსსა და სიმჴნესა წამებს აქა, რამეთუ
Line of ed.: 28     
იტყჳს ღმერთი ამათ-ვე სიტყუათათჳს ჴელითა ესაია წინაჲსწარმეტყუელისაჲთა,
Line of ed.: 29     
ვითარმედ: "მაშინ მხადო შენ და მე ვისმინო შენ[ი]"* და ვიდრე
Line of ed.: 30     
ჴმობამდე შენდა გრქუა, ვითარმედ აქა ვარ. "ჭირსა ჩემსა მილხინე მე, უფალო!"*
Line of ed.: 31     
ჩუეულებაჲ არს ყოველთა (პირველ) მოვლინებად წმიდათა თჳსთა ზედა
Line of ed.: 32     
მცირედ ჭირი და შემდგომად ამისა გუემ(ად), ვითარცა ვიხილეთ ღუაწლითა
Line of ed.: 33     
სატანჯველთა მათთაჲთა მითხრობად ყოველსა და წამებისა მათისათჳს, ვითარცა
Line of ed.: 34     
იობისი და აბრაჰამისი, განსაცდელთათჳს, რამეთუ ვიდრე-იგი იყვნიან-ღა
Line of ed.: 35     
განსაცდელთა შინა, განაძლიერნის სულნი მათნი და ყვნის იგინი მძლე ზედა
Line of ed.: 36     
მტერთა მათთა. ესევითარისათჳს აწ დიდითა ჴმითა ღაღადებს და გალობს
Line of ed.: 37     
დავით და იტყჳს, ვითარმედ: "აწ ესერა ჭირისაგან და უძლურებისა და სიმდაბლისა
Line of ed.: 38     
განაძლიერე სული ჩემი და შემეწიე მე და იწროვებისაგან ვრცელ-მყავ
Line of ed.: 39     
მე"*. და ესე. არს, რომელსა იტყჳს კაცთ-მოყუარებაჲ ღმრთისაჲ,
Line of ed.: 40     
ღმრთის-მტჳრთველი პავლე: "დიდ არს შენდა მადლი ჩემი, რამეთუ ძალი ჩემი
Line of ed.: 41     
უძლურებასა შინა სრულ იქმნების"*. მომხედა მე და ისმინა ლოცვისა*
Page of ed.: 378   Line of ed.: 1     
ჩემისაჲ. არა დადუმნების სული ღმრთის-მოყუარე, არამედ ყოველსა ჟამსა
Line of ed.: 2     
ჩუეულებაჲ აქუს ლოცვისა-ყოფად ფართოვებასა შინა და იწროვებასა, გამოიღებს
Line of ed.: 3     
ნაყოფსა თჳს[სა] მსხუერპლად, ესე იგი არს საქმენი სიმართლისანი,
Line of ed.: 4     
არამედ იგი მას მოუწყინებელად ღმრთისა მიმართ ღაღადებს და გალობით ამხილებს
Line of ed.: 5     
გულფიცხელთა და იტყჳს: "ძენო კაცთანო, ვიდრემდის გულფიცხელ
Line of ed.: 6     
ხართ, რად გიყუარს ამაოვებაჲ და ეძიებთ სიცრუვესა"* ჩემგან მიიღეთ და
Line of ed.: 7     
გულისხმა-ყავთ და ისწავეთ, ძენო კაცთანო, ღმერთი დიდითა კაცთ-მოყუარებითა
Line of ed.: 8     
და მოწყალებითა. და რომელთა ჰხადონ მას გულითა და გონებითა,
Line of ed.: 9     
მსწრაფლ შეისმინოს მათი; აწ ზრახვაჲ ამაოვებისაჲ განაგდეთ თქუენგან და
Line of ed.: 10     
"გულისხმა-ყავთ, რამეთუ საკჳრველ-ყო უფალმან წმიდაჲ თჳსი; უფალმან
Line of ed.: 11     
შეისმინა ჩემი, ღაღადებისა ჩემისაჲ მისა მიმართ"*. რამეთუ არა თუ ცუდად
Line of ed.: 12     
რაჲმე და მცირჱდ-ვე ეწია, არამედ განცხადელად მრავალგზის სიკუდილისაგან
Line of ed.: 13     
იჴსნა და Ms. page: 263r  ზედა მტერთა ყოველთა მძლედ და მთავრად დაადგინა.
Line of ed.: 14     
ამისთჳს იტყჳს: "გულისხმა-ყავთ, რამეთუ საკჳრველ-ყო უფალმან წმიდაჲ
Line of ed.: 15     
თჳსი"*. წმიდად აქა იტყჳს კუალად ერთ-გულთა და უცოდველთა, ვითარმედ
Line of ed.: 16     
არა ბრალი ექმნა მათ, რომელთა სდევნიდეს. უკეთურად და გულფიცხელად
Line of ed.: 17     
ურწმუნოთა იტყჳს, რომელთა ესოდენი ეხილვა მაცხოვარებაჲ
Line of ed.: 18     
ღმრთისაჲ, და იგინი ურცხჳნოდ ზედა-მოუვიდოდეს მართალთა დამძიმებულნი
Line of ed.: 19     
გულითა, ვითარცა ვინ ღჳნითა აღატყდის და განცოფნის დამძიმებული და
Line of ed.: 20     
ბრუ-ქცეული და ხრტინავნ და გორავნ და თავისაგან მისისა აღმოუდინ ორთქლი,
Line of ed.: 21     
რომელთაგან (!) შეპყრობილ არნ ცნობაჲ მისი, და ჴელნი მისნი განცჳბრებულ,
Line of ed.: 22     
დამძიმებულნი თუალნი მისნი და დაწუხვილ, ვითარცა მკუდრისანი,
Line of ed.: 23     
და ძნიად შეუძლის აღხილვად. ესრეთ-ვე სახედ არიან ურწმუნონი და უკეთურნი.
Line of ed.: 24     
ამისთჳს აღუღებიეს დღეს ჴმაჲ ღაღადებისაჲ და იტყჳს "გულის-წყრომასა
Line of ed.: 25     
თქუენსა ნუ სცოდავთ"*, რომელსა ჟამსა იქმოდით და განრისხებულ
Line of ed.: 26     
იყვნეთ, ნუვის აჭირვებთ და ნუვის ბოროტსა ბოროტისა წილ მიაგებთ.
Line of ed.: 27     
უკუეთუ ბოროტი ბოროტისა წილ არა ჯერ-არს მიგებაჲ, რაჲსათჳს კეთილისა
Line of ed.: 28     
წილ ბოროტსა მიაგებთ? "რაჲ თქუან გულთა თქუენთა, სარეცელთა თქუენთა
Line of ed.: 29     
ზედა შეინანეთ"*, რამეთუ სარეცლად დაწყნარებულებასა იტყჳს და ღამესა --
Line of ed.: 30     
ჟამად განსუენებისა. რამეთუ თჳნიერ შფოთისა არიან ზრახვანი, ხოლო დღე
Line of ed.: 31     
ყოველ კუეთებითა მოიხუამს ბუნებაჲ. ხოლო შჯულის-მდებელი ასწავებს მათ და
Line of ed.: 32     
ეტყჳს: "შეწირეთ უფლისა მსხუერპლი სიმართლისაჲ და ესევდით უფალსა"*.

Line of ed.: 33        
გამოვიძიეთ და ვპოვეთ ძუელისა შჯულისა მცნებათა და საკუერთხთა და
Line of ed.: 34     
მსხუერპლთა მოსესთა, რამეთუ შეწირიან საკუერთხი წარმართთა და ჰურიათა,
Line of ed.: 35     
ვითარცა აწ მწვალებელნი და წარმართნი საკუერთხსა ჰყოფენ. არამედ
Line of ed.: 36     
ნებაჲ ღმრთისაჲ ესე არს, რომელსა იტყჳს: "შეწირეთ მსხუერპლი სიმართლისაჲ
Line of ed.: 37     
და ესევდით უფალსა". ესრეთ-ვე უფალი ჩუენი იესუ ქრისტე ეტყჳს
Line of ed.: 38     
მოწაფეთა თჳსთა: "მე ვარ ვენაჴი და თქუენ რტონი და მამაჲ ჩემი მოქმედი
Line of ed.: 39     
არს; ყოველმან რტომან, რომელი ჩემ თანა დანერგულ არს და არა გამოიღოს
Line of ed.: 40     
ნაყოფი, გარე განაგდოს იგი მამამან ჩემმან"*. არა თუ ცუდად რაჲ
Line of ed.: 41     
თქუა, არამედ რომელი ჩემ თანა დანერგულ არს-ო. ესე იგი არს, ვითარმედ
Page of ed.: 379   Line of ed.: 1     
რომელი არა ჩემითა ბრძანებითა, ვითარცა-იგი მე სარწმუნოვებაჲ და შჯული მივეც;
Line of ed.: 2     
მრავალნი არიან, რომელნი არა მიისწრაფიან სარწმუნოვებად და ღმრთის-მეცნიერებსა
Line of ed.: 3     
დიდებასა კაცთაგან ეძიებენ. ამისთჳს-ცა გჳჩუენებს და პირად-პირადითა
Line of ed.: 4     
სიმჴნითა ჰნებავს განმართლებაჲ. "მრავალთა თქჳან: ვინ გჳჩუენოს
Line of ed.: 5     
ჩუენ კეთილი უფლისაჲ?"* ამას მათ ზედა იტყჳს, რომელთა ზედა ოდეს-მე მიიწიის
Line of ed.: 6     
მწუხარებაჲ და ჭირი და უსასო-იქმნნიან თავით თჳსით და მოწყინებულნი
Line of ed.: 7     
სულმოკლებით იტყოდიან: "ვინ გჳჩუენოს ჩუენ კეთილი უფლისაჲ?" აწ ესერა
Line of ed.: 8     
კეთილი ღმრთისაჲ ურთიერთას განგუარჩევს მათგან, რომელნი წარმდებ
Line of ed.: 9     
იქმნნეს. ხოლო ჩუენ ვიტყჳთ: "გამოგჳჩნდა ჩუენ ნათელი პირისა შენისაჲ,
Line of ed.: 10     
უფალო. მოეც სიხარული გულთა ჩუენთა:"* რამეთუ იგინი მოწყინებით
Line of ed.: 11     
ზრახვიდეს და იტყოდეს მსგავსად კაცობრივისა ურწმუნ\ოვებისათჳს Ms. page: 263v 
Line of ed.: 12     
თჳსისა. იქმნნეს ხოლო რომელნი შენმიერითა ღმრთის-მეცნიერებითა, შენდა
Line of ed.: 13     
მიმართ გურწმენა და გამოგჳჩნდა ჩუენ ნათელი პირისა შენისაჲ, ესე იგი
Line of ed.: 14     
არს სარწმუნოვებაჲ ქრისტეს მეცნიერებისათჳს და თანა-წარმჴდეს, რომელნი
Line of ed.: 15     
აღდგომილ იყვნეს ჩუენ ზედა და შემაწუხებდეს ჩუენ, კეთილად და მოეც სიხარული
Line of ed.: 16     
გულთა ჩუენთა. და კუალად აშურებს უმადლოთა მათ და ეტყჳს:
Line of ed.: 17     
მათ თანა არს კეთილის-ყოფაჲ ღმრთისაჲ, "ნაყოფისაგან [იფქ]ლისა და ღჳნისა
Line of ed.: 18     
და ზეთსა მათისა აღავსნა იგინი-ო"*. და კუალად ამ[ხი]ლებს მათ-ვე,
Line of ed.: 19     
რომელნი იტყჳან, თუ "ვინ გჳჩუენოს ჩუენ კეთილი უფლისაჲ?" რომელმან
Line of ed.: 20     
ესოდენნი კეთილის-ყოფანი უფლისანი უწყნის, ვითარღა იტყჳს, თუ ვინ გჳჩუენოს
Line of ed.: 21     
ჩუენ კეთილი უფლისაჲ-ო, რომელნი ნაყოფისაგან -- იფქლითა, ღჳნითა
Line of ed.: 22     
ზეთითა მათითა აღსებულნი იხარებდეს. ამხილებს მათ, რომელთა კეთილი ქუეყანისაჲ
Line of ed.: 23     
შეიწყნარეს და არა იციან მადლობაჲ ღმრთისაჲ. და რამეთუ სამითა
Line of ed.: 24     
ამით გჳჩუენებს ყოველთა კეთილთა ქუეყანისათა, და სასოვებით ესე ყოველი
Line of ed.: 25     
შეიწყნარეს კეთილი და წარმდებებით იკადრეს თქუმად, თუ ვინ [გჳჩუენოს]
Line of ed.: 26     
ჩუენ კეთილი უფლისაჲ-ო. ხოლო მე ვიტყჳ: შეიწყნარე კეთილი უფლისა ჩუენისაჲ
Line of ed.: 27     
და ღმრთის-მეცნიერებისა სასოვებაჲ, მრწამს და Page of sec. ed.: 159  მშჳდობითა მით ამით
Line of ed.: 28     
სასოვებითა "დავწევ, დავიძინე. და განვიღჳძე, რამეთუ შენ უფალმან მხოლომან
Line of ed.: 29     
სასოვებით დამამკჳდრე მე"**. ყოველნი, რომელნი შეძრწუნდეს და
Line of ed.: 30     
ურწმუნო იქმნნეს და მიწად მიიქცეს ზრახ[ვითა . . . . .] თჳსთაჲთა ესევითართა
Line of ed.: 31     
[. . .] გამოიჴსნენ, ღმერთო, შენითა მოწყალებითა და [კე]თილის-ყოფითა,
Line of ed.: 32     
წინამძღუარ-ე(ქ)მენ სასოვებისა და აუწყე მშჳდობაჲ და სასოვებაჲ აღდგომისაჲ,
Line of ed.: 33     
რამეთუ მსგავსად ძილსა სიკუდილმან შეიპყრნა; რამეთუ ვითარცა
Line of ed.: 34     
ძილისაგან რაჲ ვინ განაღჳძის, ესრეთ-ვე და უაღრეს-ღა სიკუდილისაგან
Line of ed.: 35     
განსასუენებელსა და აღდგომასა მოველით. ძილად აქა სიკუდილსა გჳჩუენებს,
Line of ed.: 36     
რომელთა უშიშად სასოვებითა აღდგომისაჲთა შეისუენონ. რამეთუ არიან ვიეთნი-მე,
Line of ed.: 37     
რომელნი ბოროტთა საქმეთა თჳსთათჳს შეძრწუნებულ არიან სიკუდილისაგან
Line of ed.: 38     
და სასო-წარკუეთილ ქმნულ არიან აღდგომისათჳს.

Line of ed.: 39        
ხოლო დავით მჴნედ დასდებს წინაშე წინდსა სასოვებისასა და ძილად
Line of ed.: 40     
შეჰრაცხებს სიკუდილსა, და განღჳძებასა სასოვებით ახარებს და სიხარული
Line of ed.: 41     
ჰრწამს აღდგომისაჲ ღაღადებით.



Chapter: 5  
Page of ed.: 380  
Page of sec. ed.: 160 
Line of ed.: 1  
ე̂ ფსალმუნი
Line of ed.: 2  
დავითისი, აღსასრულთაჲ, მკჳდრისათჳს


Line of ed.: 3        
ყოველთა, რომელთა ზედა-დაწერილი განჰმარტეს და თარგმანეს, განაცხადეს
Line of ed.: 4     
მას შინა, [. . . . . .] რად [. . . .] სიტყუასა ღმრთისასა, ესე იგი
Line of ed.: 5     
არს მხოლოდ-შობილი ძჱ მისი, შეაერ[თა] მის თანა ეკლესიაჲ მისა და უწოდა
Line of ed.: 6     
მკჳდრად, რამეთუ თავ მისა არს ქრისტე და ასონი [მი]სნი -- (ესე) თჳს-თჳსად
Line of ed.: 7     
თითოვეული თჳსი, რომელნი ღმრთის-მსახურებით ვლენან ცხორებად
Line of ed.: 8     
სიწმიდითა სლვისა თჳსისაჲთა, რამეთუ იტყჳს ესევითარისათჳს უფალი პატიოსანსა
Line of ed.: 9     
სახარებასა შინა თჳსსა: "მოვედით, კურთხეულნო მამისა ჩემისანო, და
Line of ed.: 10     
დაიმკჳდრეთ სასუფეველი განმზადებული დასაბამითგან სოფლისაჲთ"*. და
Line of ed.: 11     
რჩეული მონაჲ ღმრთისაჲ პავლე Ms. page: 264r   იტყჳს: "სული ღმრთისაჲ ეწამების
Line of ed.: 12     
სულსა ჩუენსა, ვითარმედ შვილნი ღმრთისანი ვართ. უკუეთუ შვილ, მკჳდრ-ცა
Line of ed.: 13     
ღმრთისა თანა და მკჳდრობის-მოდგამ ქრისტეს თანა"*. და კუალად, ვითარმედ:
Line of ed.: 14     
"არა ვართ მონა, არამედ შვილ, უკუეთუ Page of sec. ed.: 161  შვილ, მკჳდრ-ცა ქრისტეს მიერ." აწ
Line of ed.: 15     
მკჳდრობისათჳს მრავალნი სხუასა-ცა ვჰპოვებთ საღმრთოთაგან წიგნთა. ესე არს
Line of ed.: 16     
ძალი და ბუნებაჲ ფსალმუნისაჲ, რამეთუ რაოდენ ზედა-მიწევნით მოვედით
Line of ed.: 17     
შესლვად სიტყუათა ფსალმუნისათა. "სიტყუათა ჩემთაჲ ისმინე, უფალო,
Line of ed.: 18     
და გულისხმა-ყავ ღაღადებაჲ ჩემი, მომხედენ ჴმასა ლოცვისა ჩემისასა"*.
Line of ed.: 19     
მრავალგზის და მრავლით კერძო აღდგეს და მოიწინეს განსაცდელნი და ღელვანი
Line of ed.: 20     
ზედა ეკლესიასა, არა ხოლო თუ ერთსა ეკლესიასა, არამედ ყოველთა
Line of ed.: 21     
სულთა, რომელნი სიწმიდით სახელ-დებულ არიან, მოივლინნეს მათ ზედა
Line of ed.: 22     
ჭირნი და შეძრწუნებანი, არამედ ძლევაჲ პოვა ეკლესიამან და წმიდათა მისთა
Line of ed.: 23     
უფროჲს ყოველთა მტერთა მისთასა. დაღაცათუ შეიძრნეს განსაცდელნი
Line of ed.: 24     
დაცემად ლოდსა ზედა, ბჭენი ჯოჯოხეთისანი მას არა ერევიან.

Line of ed.: 25        
არამედ იყო ესე ყოველი, რაჲთა უფროჲსად გამოჩნდეს სიმჴნე ჩუენი და
Line of ed.: 26     
ღმრთისა მიმართ ვედრებანი ჩუენნი შევწირნეთ, ვითარცა აწ მოძღურებაჲ
Line of ed.: 27     
გუასწავებს ჩუენ, თუ ვითარ ჯერ-არს ყოველთა ღმრთისა და მეუფისა ვედრებაჲ
Line of ed.: 28     
და სულთქუმათა შეწირვაჲ. გუასწავებს ჩუენ ესრჱთ: "სიტყუათა ჩემთაჲ
Line of ed.: 29     
ისმინე, უფალო, და გულისხმა-ყავ ღაღადებაჲ ჩემი, მომხედენ ჴმასა ლოცვისა
Line of ed.: 30     
ჩემისასა, მეუფეო ჩემო და ღმერთო ჩემო"*. აწ არა თუ ღაღადებასა
Line of ed.: 31     
ღაღადებითა გულისხმა-ჰყოს, რამეთუ არა თუ ყურნი ასხენ სასმენელად, რამეთუ
Line of ed.: 32     
ღმრთისათჳს რაოდენი Page of sec. ed.: 162  რაჲ ჴორციელებაჲ თქუან წიგნთა, სწავლისა ჩუენისათჳს
Line of ed.: 33     
არს და არა თუ ბუნებისათჳს ღმრთეებისა. აწ რაოდენი რაჲ თქუან
Line of ed.: 34     
ჴორციელებრი რაჲმე ურვაჲ, მსგავსად ასოთა მათებრ იქმნების, ვითარცა
Line of ed.: 35     
ელია[ს] მრავლითა კადნიერებითა ღმრთისათჳს შური აქუნდა, რომელმან
Line of ed.: 36     
თქუა ესრეთ: "ცხოველ არს უფალი, რომლისა ვდგა მე წინაშე მისა* დღეს".

Line of ed.: 37        
"რამეთუ შენ უფალი არა ეგრე ხარ, ვითარ-მცა გინდა ურჩულოვებაჲ არა
Line of ed.: 38     
დაიმკჳდრონ შენ წინაშე უკეთურთა, არცა დადგენ უშჯულონი წინაშე თუალთა
Line of ed.: 39     
შენთა"*. შეისმინე თხოვისა ჩემისაჲ და განმაშორენ ჩემგან შეძრწუნებანი,
Page of ed.: 381   Line of ed.: 1     
ჭირნი უღმრთოვებისანი უწყი, რამეთუ ბილწ არიან წინაშე შენსა
Line of ed.: 2     
ყოველნი სლვანი და საქმენი უწესოვებისანი და რომელნი მოვიდენ, ნუ უღმრთოვებით
Line of ed.: 3     
ავლინებენ სლვათა თჳსთა.

Line of ed.: 4        
ესე გალობად აღუღებიეს დავითს და განცხადებულად ფსალმუნსა შინა Page of sec. ed.: 163  თჳსსა იტყჳს:
Line of ed.: 5     
"მოიძულენ შენ ყოველნი, რომელნი იქმან უშჯულოვებასა,
Line of ed.: 6     
წარწყმიდენ, რომელნი იტყჳან სიცრუვესა; კაცი მოსისხლჱ და მზაკუვარი
Line of ed.: 7     
სძაგს უფალსა"*. უკეთურებისა საქმენი და რომელთა წინა-აღდგომაჲ ღმრთისაჲ
Line of ed.: 8     
ენება და ცილობისა საქმენი მათნი არა ხოლო თუ ერთგზის მოიძაგნა და
Line of ed.: 9     
განიშორნა. არამედ დაღაცათუ მრავალნი ჭირნი მიაწინეს ზედა წმიდათა, ვერ
Line of ed.: 10     
შეუძლეს ძლევად მათა, არამედ იგინი-ვე თავით თჳსით უფროჲს-ღა შორის
Line of ed.: 11     
წარწყმდეს, რამეთუ დაღაცათუ ჟამითი ჟამად წარმდებ იქმნნეს, ვერ-ვე შეუძლეს
Line of ed.: 12     
ზედა მისლვად Ms. page: 264v   და წინა-აღდგომად სიტყუასა უფლისა ღმრთისა
Line of ed.: 13     
ჩუენისა იესუ ქრისტესსა, რამეთუ იტყჳს: "ბჭენი ჯოჯოხეთისანი მას არა ერეოდიან"*.
Line of ed.: 14     
ამას-ვე ფსალმუნსა ესე განცხადებულად იტყჳს: "ხოლო მე მრავლითა
Line of ed.: 15     
მოწყალებითა შენითა შევიდე სახლსა შენსა, თავყუანის-ვსცე ტაძარსა წმიდასა
Line of ed.: 16     
შენსა შიშითა შენითა"*. რომელნი იტყჳან: მიჴსენ მე ყოველთაგან
Line of ed.: 17     
განსაცდელთა და მარჯუენითა შენითა დამიფარე მე ყოველთა მოვლინებულთა
Line of ed.: 18     
გასაცდელთაგან, რომელნი სახელ-დებულ არიან, ესე იგი არს "ბჭეთაგან
Line of ed.: 19     
ჯოჯოხეთისათა" და რამეთუ ყოველსა ჟამსა შევსწირავთ თავყუანის-ცემასა ტაძარსა
Line of ed.: 20     
შინა დიდებისა შენისასა, რამეთუ ვერ შემძლებელ ვარ მე დავიწყებად
Line of ed.: 21     
კაცთ-მოყუარებისა, რომლითა მომმადლე მე კადნიერებაჲ.
Page of sec. ed.:  

Line of ed.: 22        
"უფალო, მიძეღუ მე სიმართლითა შენითა და მტერთა ჩემთათჳს წარმართე
Line of ed.: 23     
წინაშე ჩემსა გზაჲ შენი"*, რამეთუ ყოველსა ჟამსა გზანი შენნი გამოწერილ
Line of ed.: 24     
არიან წინაშე თუალთა ჩემთა. თითოვეულისა მათგანისაგან ვიხილავ
Line of ed.: 25     
ამას, რამეთუ გზად წრფელთა იტყჳს და კუალად მათთჳს უფროჲს-ღა დაცვად
Line of ed.: 26     
ღმრთისაგან. აწ უკუეთუ საქმეთა ჩემთაგან საფარველსა ფრთეთა შენთასა დამიფარო და
Line of ed.: 27     
მიძღოდი და წარმიმართო, განაგნე გზანი ჩემნი.

Line of ed.: 28        
სჳმაქოს თქუა: წრფელ-ყავ და წარჰმართე გზაჲ ჩემი, უფალო". ამას-ვე
Line of ed.: 29     
წამებს ესაია და იტყჳს, ვითარმედ: "იყოს ძნელოვანი იგი ველად და ღირღუაროვანი
Line of ed.: 30     
-- გზად წრფელად"*. და კუალად სხუასა ადგილსა იტყჳს დავით:
Line of ed.: 31     
"უფლისა მიერ არს სლვაჲ წრფელთაჲ და გზანი მისნი ჰნებვენ ფრიად". დიდითა სიმდაბლითა
Line of ed.: 32     
სავსე არიან სიტყუანი უხუთანი, სამკჳდრებელსა აღითქუმენ,
Line of ed.: 33     
რომელნი ევედრებიან ღმერთსა მტერთა მათთათჳს, სადა არა იყოს ბრძოლაჲ,
Line of ed.: 34     
ითხოვენ მართალსა და წრფელსა და ადვილსა გზასა და ურთიერთას განცხადებულად
Line of ed.: 35     
მიუთხრობენ და ამხილებენ უღმრთოთა გმობასა; და უწესოვებისა
Line of ed.: 36     
მათისა, და ბილწთა სიტყუათა მათთა ამისთჳს იტყჳს "არა არს პირსა მათსა
Line of ed.: 37     
ჭეშმარიტებაჲ-ო, ტყუვილითა-ო ყოველსა ჟამსა ენითა თჳსითა შეიბილწვიან-ო,
Line of ed.: 38     
გული მათი ამაო-ქმნული, რამეთუ ყოველსა ჟამსა ცუდსა ზრახვასა ზრახვენ
Line of ed.: 39     
და ურჩულოვებთა სავსე-ა [!] გონებაჲ და პირი მათი, ვითარცა სამარჱ აღაღიან
Line of ed.: 40     
ჴორცი მათი"*, რამეთუ დაბურვილნი სამარენი დაბურვილ არიან მყრალობითა
Line of ed.: 41     
სულისა მათისაჲთა, ხოლო ზე-აღებულთა სამარეთა მრავალგზის
Page of ed.: 382   Line of ed.: 1     
ზე-აღმოუტევიან სიმყრალისა იგი სული მათი. ესრჱთ-ვე იგინი მეძვობითა, ყოვლითა
Line of ed.: 2     
შებილწებითა და სიმყრალითა, პირითა მათითა სიტყუათა გმობისათა
Line of ed.: 3     
იტყჳან და ზრახვენ, ესე იგი არს უწესონი ზრახვანი მათნი და მგმობარი ენაჲ
Line of ed.: 4     
მათი, რომელნი ღმრთისა თანა და წმიდათა მისთა თანა ყოველსა ჟამსა წარმდებებით
Line of ed.: 5     
მიავლინებენ ენასა თჳსსა. იტყჳს, ვითარმედ "ენითა მათითა ზაკუვენ*.
Line of ed.: 6     
რამეთუ ყოვლითა მზაკუვარებითა და დრკუვებითა არიან ზრახვანი მათნი.

Line of ed.: 7        
ესე უფროჲსად ბოროტ არიან მათსა, რომელნი მდუმრიად თავით თჳსით
Line of ed.: 8     
ზაკუვენ დაფარულად. უკუეთუ აღაღონ პირი მათი, სიმყრალჱ და სული გმობისაჲ
Line of ed.: 9     
მიავლინიან ღმრთისა თანა, და თუ მდუმრიად ზაკუვასა იტყოდიან. "საჯნეს
Line of ed.: 10     
იგინი ღმერთმან, Ms. page: 265r  დაეცნენ იგინი ზრახვათა მათთაგან, დიდძალისა
Line of ed.: 11     
უღმრთოვებისა მათისაჲთა განიშორნეს იგინი"* და მოიყვანნეს იგინი საშჯელად
Line of ed.: 12     
და იყვნენ იგინი დაშჯილ, აღდგენ განსაცდელად საქმეთა თჳსთაგან, რომელნი
Line of ed.: 13     
ქუსვიდეს ვითარცა ქსელსა დედაზარდლისასა*, დაეცნენ იგინი ამაოვებითა
Line of ed.: 14     
ზრახვათა მათთაჲთა* და აღდგომასა გუემად ღირს არიან წარმდებებითა
Line of ed.: 15     
თჳსითა. ამისთჳს, "რამეთუ განგამწარეს შენ, უფალი"*, რამეთუ წარმდებებითა
Line of ed.: 16     
თჳსითა ვიდრე შენდამდე ენება ბრძოლაჲ. აწ აჩუენე ძალი შენი და განკუეთე
Line of ed.: 17     
წარმდებებაჲ მათი და ახარე, რომელნი გესვენ შენ, რამეთუ იტყჳს ესერა
Line of ed.: 18     
ფსალმუნი ესე ესრეთ: "იხარებდენ შენდამი ყოველნი, რომელნი გესვენ შენ
Line of ed.: 19     
უკუნისამდე, იშუებდენ და შენ დაიმკჳდრო მათ შორის"*, იგინი, რომელნი
Line of ed.: 20     
შენ გესვიდეს მორწმუნენი, სიხარულითა აღივსნეს და მიიღეს შუებაჲ საუკუნოჲ.
Line of ed.: 21     
წარვიდეს იგინი და დაემკჳდრნეს ესენი. "იქადოდიან შენდამი ყოველნი,
Line of ed.: 22     
რომელთა უყუარს სახელი შენი, რამეთუ შენ აკურთხე მართალი"*. შენმიერითა
Line of ed.: 23     
კურთხევითა და შენითა წყალობითა ჭირთაგან მისთა განსუენებაჲ და
Line of ed.: 24     
ფართოვებაჲ პოვა, შენდა მიმართ იქადის და იტყჳს მსგავსად სიტყჳსა მის
Line of ed.: 25     
პავლესისა: "რომელი იქადოდის, უფლისა მიერ იქადოდენ"*.

Line of ed.: 26        
"უფალო, ვითარცა ჭურითა სათნოვებისაჲთა გჳრგჳნოსან-მყვენ ჩუენ"*.
Line of ed.: 27     
სათნოვებად უწოდს წმიდათა წიგნთა კეთილად საღმრთოდ ნებასა მათსა, რომლითა
Line of ed.: 28     
განგუამტკიცნა ჩუენ, ვითარცა ჭურითა დაიფარნა წმიდანი თჳსნი, რამეთუ
Line of ed.: 29     
სხუასა ადგილსა იტყჳს: "გთნდა, უფალო, ქუეყანაჲ შენი"*. ითქუმის, ვითარმედ
Line of ed.: 30     
კეთილი ინებე სამკჳდრებელსა შენსა მოშიშთა შენთა. აწ აქა ამას
Line of ed.: 31     
იტყჳს, ვითარმედ სათნოვებითა და კეთილითა ნებისა შენისაჲთა და მრავლითა
Line of ed.: 32     
ჩუენდა მომართ კაცთ-მოყუარებითა მოწყალებისა შენისაჲთა მეყავ ჩუენ
Line of ed.: 33     
ჭურ შესავედრებელ სრულიად ძლევად მტერთა ყოველთა ძლევითა ძლიერებისა
Line of ed.: 34     
შენისაჲთა, დამადგ თავთა ჩუენთა გჳრგჳნი სიხარულისაჲ, ესე იგი არს რომელსა
Line of ed.: 35     
იტყჳს "ვითარცა ჭურითა სათნოვებისა შენისაჲთა გჳრგჳნოსან-მყვენ
Line of ed.: 36     
ჩუენ"*.



Chapter: 6  
Page of ed.: 382  
Page of sec. ed.: 164 
Line of ed.: 37  
ფსალმუნი მე-ვ̂
Line of ed.: 38  
ღაღადებით ფსალმუნი დავითისი, აღსასრულსა, გალობაჲ მერვისათჳს


Line of ed.: 39        
მერვესა მიეახლების და მერმე ყოფად სამას დღედ განსუენებისა და
Line of ed.: 40     
სუფევისა საწინაჲსწარმეტყუელოჲ სიტყუაჲ უწესს, რამეთუ რომელნი ჟამნი
Line of ed.: 41     
ნებსით შჳდთა მათ დღეთა შაბათისათა შინა იქცევინ. რამეთუ პირველით
Page of ed.: 383   Line of ed.: 1     
დღითგან იწყებს ვიდრე მეშჳდედმდე, ხოლო მუნ კუალად საქმედ იწყებს მსგავსად
Line of ed.: 2     
დასაბამისა და აღიღებს კუალად პირველით დღით შჳდთა მათ სლვათა. და
Line of ed.: 3     
ესე არს უფროჲს შჳდთა მ[ათ] დღეთასა გარეგან ჟამთა მათ, ესე იგი არს უაღრეს
Line of ed.: 4     
ყოვლისა სოფლისა. ამას უწოდს დღედ მერვედ. დღესა აღდგომისასა და
Line of ed.: 5     
სუფევისასა აჴსენებს ფსალმუნი ესე სიკუდილისათჳს და ჯოჯოხეთისათჳს და
Line of ed.: 6     
საშჯელისა, რამეთუ იტყჳს ესრეთ: "არა არს, ვინ სიკუდილსა შინა მოგიჴსენოს
Line of ed.: 7     
შენ ანუ ჯოჯოხეთს შინა ვინ აღგიაროს შენ"*.

Line of ed.: 8        
გჳჩუენებს ესრეთ, ვითარმედ დაჴშულ იყვნენ კარნი სინანულისანი, გან-რაჲ-ვიდენ
Line of ed.: 9     
აქაჲთ და მივიდენ მუნ, არა არს სინანული არავისთჳს, რომელნი
Line of ed.: 10     
სოფლისა ამის აქა-ვე წარმავა[ლისა] ცხორებისაგან ვერ შემძლებელ იქმნნენ
Line of ed.: 11     
Ms. page: 265v   აღებად სინანულისათჳს. მუნ არა არს აღსარებაჲ სინანულად წინაშე
Line of ed.: 12     
ღმრთისა. სიტყუასა ამას ეწამების, რომელი უთქუამს ქალწულთა მათთჳს იგავი,
Line of ed.: 13     
რამეთუ მათგან გუემხილა ჩუენ, რომელნი იყვნეს ცოფნი ქალწულნი და დაევსებოდეს
Line of ed.: 14     
სანთელნი იგი მათნი და დაშთეს კართა გარეგან Page of sec. ed.: 165  ქორწილისა,
Line of ed.: 15     
დაეჴშნეს კარნი და განემართა კრეტსაბმელი და დაჴშულთა კართა არღარავის
Line of ed.: 16     
ჴელ-ეწიფების შესლვად შინაგან. აწ მოვედით, ამისა შემდგომად სიტყუაჲ
Line of ed.: 17     
ფსალმუნისაჲ პირველად ვიწყოთ აღებად და ვთქუათ: "უფალო, ნუ გულის-წყრომითა
Line of ed.: 18     
შენითა მამხილებ მე, ნუ-ცა რისხვითა შენითა მსწავლი მე"*; არა
Line of ed.: 19     
თუ ამას გევედრები, თუ "ნუ მამხილებ", არამედ იტყჳს, თუ: "ნუ რისხვითა
Line of ed.: 20     
მამხილებ". და არცა ამას გევედრები, თუ "ნუ განმსწავლი მე", არამედ "ნუ
Line of ed.: 21     
რისხვითა მგუემ მე". არამედ, ვითარცა მამამან მოწყალემან, წყალობითა და
Line of ed.: 22     
მოწყალებითა შენითა განმსწავლე მე და სიტკბოვებით მასწავე მე აჴოცაჲ
Line of ed.: 23     
და განკურნებაჲ ცოდვათა ჩემთაჲ და ნუ სატანჯველითა საუკუნოჲთა მტანჯავ
Line of ed.: 24     
მე და ნუ მსგავსად ცოდვათა ჩემთა მომაგებ საშჯელთა ჩემთა, არამედ კაცთ-მოყუარებითა
Line of ed.: 25     
და სიმართლითა შენითა მასწავე მე.

Line of ed.: 26        
იტყჳს: "მიწყალე მე, უფალო, რამეთუ უძლურ ვარ მე"*. ჭეშმარიტად,
Line of ed.: 27     
რომელსა ჟამსა მოუძლურდიან ზრახვათაგან, დასნეულდიან სიტყუანი
Line of ed.: 28     
სულთა ჩუენთანი; მთავრითა მით გონებისა ჩუენისაჲთა სულნი ჩუენნი ძლეულ
Line of ed.: 29     
იქმნიან. ამისა შემდგომად ვცოდით ჩუენ ზრახვითა სულისაჲთა.

Line of ed.: 30        
და უკუეთუ-მცა არა მოუძლურდით, ვერ შემძლებელ არნ სენი ყოფად ჩუენ
Line of ed.: 31     
თანა, რამეთუ ვითარცა ეტლთ-მარბეველნი, რომელთა დიდითა წურთილებითა
Line of ed.: 32     
და განგებითა ჴდომაჲ ცხენთაჲ ჰნებავნ და წარმართებულ იყვნიან,
Line of ed.: 33     
ამისა შემდგომად არღარა იპოვის მათ შორის უკეთური და მრუდად მავალი.
Line of ed.: 34     
"განმკურნე მე, უფალო, რამეთუ შემიძწუნდეს ძუალნი ჩემნი და სული ჩემი
Line of ed.: 35     
შეძწუნდა ფრიად"*. ესე მრჩობლსა ბუნებასა და ორსა საქმესა Page of sec. ed.: 166  შუვა-წარმოიღებს,
Line of ed.: 36     
გჳჩუენებს, თუ კეთილსა სული და ჴორცნი ერთად მიიღებენ-ო. რამეთუ
Line of ed.: 37     
შეძრწუნებასა სულისასა ყოვლითა ძალითა და ძუალითა და ჴორცითა
Line of ed.: 38     
სრულად იტყჳს. არამედ შენითა კაცთ-მოყუარებითა მილხინე და განმკურნე მე
Line of ed.: 39     
ურვათაგან და სალმობათა ბოროტთა ცოდვათა ჩემთაჲსა; "და შენ, უფალო,
Line of ed.: 40     
ვიდრემდის? მოიქეც, უფალო, იჴსენ სული ჩემი, მაცხოვნე მე წყალობითა შენითა"*.
Line of ed.: 41     
იტყჳს, "ვიდრემდისო", არა თუ აბრალებს რას-მე და აჴსენებს, არამედ
Line of ed.: 42     
ვითარცა მრავლისა ჭირისაგან და ურვისა მსთუად მოავლინე-ო შეწევნაჲ
Page of ed.: 384   Line of ed.: 1     
და მილხინე მე, უფალო. გევედრები შენ, მისთჳს მოიღებს ამას და იტყჳს "მრავლისათჳს
Line of ed.: 2     
წყალობისა შენისა", რამეთუ არა თუ ძალსა ჩემსა ვესავ და თუ ვითარ-მცა
Line of ed.: 3     
კაცთ-მოყუარებისა შენისაჲთა ვიკადრე სითყუად წინაშე შენსა, რამეთუ
Line of ed.: 4     
მოუძლურდი და დავეცი ცოდვათაგან მძიმეთა, არამედ მრავალსა მოწყალებასა
Line of ed.: 5     
შენსა ვევედრები და ვითხოვ შენგან. "მოიქეც, უფალო, იჴსენ სული
Line of ed.: 6     
ჩემი*. ესე იგი არს, მომხედენ მე და მიწყალე მე და ნუ გარე მიიქცევ პირსა შენსა
Line of ed.: 7     
ჩემგან. იტყჳს "და ნუსადა განმაშორებ წყალობასა შენსა ჩემგან-ო", რამეთუ
Line of ed.: 8     
უწყი, ვითარმედ აქა არს სინანული და მ[ო]ტევებაჲ Ms. page: 266r   ცოდვათაჲ და
Line of ed.: 9     
შემდგომად ამის ცხორებისა დაიჴშვიან კარნი სინანულისანი და მოტევებისანი
Line of ed.: 10     
რამეთუ ამას განაცხადებს სიტყუათა ამათ, ვითარმედ "არა არს, ვინ სიკუდილსა
Line of ed.: 11     
შინა მოგიჴსენოს შენ, ანუ ჯოჯოხეთს შინა Page of sec. ed.: 167  ვინ აგიაროს შენ"*. ამისთჳს-ცა
Line of ed.: 12     
კურნებასა და აჴოცასა, ვიდრე ვარ-ღა ცხორებასა ამას წარმავალსა ამის სოფლისასა,
Line of ed.: 13     
გევედრები და ვითხოვ შენგან: მომ[მ]ადლე მე და მომიტევენ
Line of ed.: 14     
ცოდვანი. უწყი, რომელნი აქაჲთ მივიდენ წარსრულნი, რამეთუ წყლულებითა და მრავლითა
Line of ed.: 15     
ცოდვითა, არა არს მუნ კურნება წყლულებათა, არცა მოტევებასა
Line of ed.: 16     
ცოდვათასა ჰპოვებენ, რამეთუ არა არს მუნ ადგილი სინანულისაჲ მოტევებად
Line of ed.: 17     
ცოდვათა.

Line of ed.: 18        
"დავშუერი მე სულთქუმითა ჩემითა, დავბანე მარადღე ცხედარი ჩემი,
Line of ed.: 19     
ცრემლითა ჩემითა სარეცელი ჩემი დავალტვე"*. ვიცი, რამეთუ დიდნი
Line of ed.: 20     
ბოროტნი თანა-წარვლენ სულთქუმითა და ცრემლითა და მრავლითა თხოვით
Line of ed.: 21     
მჴურვალედ, ვითარცა ცეცხლი გონებაჲ ჩემი, და რამეთუ საცთურთაგან შეძრწუნებელად
Line of ed.: 22     
მწუხარე არს სახედველი სულისა ჩემისაჲ.

Line of ed.: 23        
და მოიღებს და იტყჳს: "განმირისხნა მე გულის-წყრომითა თუალი ჩემი"*
Line of ed.: 24     
რამეთუ ხილვითა გონებისა ჩემისაჲთა აღმრღუეული განვრდომილ ვარ შენგან
Line of ed.: 25     
ამის მიერ, უფალო ჩემო. თუალად აქა გონებასა უწოდს, რამეთუ ერთი აქა
Line of ed.: 26     
და არა მრავალნი, თუალი და არა თუალნი. "განვკფდი მე ყოველთა ზედა
Line of ed.: 27     
მტერთა ჩემთა"*, უფროჲსად შურად აღმიღეს მე ყოველთა მტერთა ჩემთა
Line of ed.: 28     
და განმკაფეს მე და განმლიეს. ეწინეს ძჳრნი ცოდვათა ჩემთანი სულსა ჩემსა.

Line of ed.: 29        
"განმეშორენით ჩემგან ყოველნი მოქმედნი ურჩულოვებისანი, რამეთუ
Line of ed.: 30     
ესმა უფალსა ჴმაჲ ტირილისა ჩემისაჲ და უფალმან ვედრებაჲ ჩემი შეიწირა"*
Line of ed.: 31     
ყავ ჩემ თანა, უფალო, მოტევებაჲ და ჴსნაჲ ცოდვათა ჩემთაჲ. აწ კიდე განმიდეგით,
Line of ed.: 32     
უშჯულოვებანო და ცოდვანო ჩემნო, რომელნი ხართ წინა-აღდგომ
Line of ed.: 33     
და მტერ ჩემდა. Page of sec. ed.: 168  გრცხუენოდენ ამისთჳს მოიღებს, იტყჳს ესრეთ: "ჰრცხუენოდენ
Line of ed.: 34     
და კდემებოდენ ყოველთა მტერთა ჩემთა, მართლუკუნ იქცენ, ჰრცხუენოდენ
Line of ed.: 35     
ფრიად და მსთუად შეძრწუნდენ"*. ესე ყოველი უწყებული დაიდუმეს
Line of ed.: 36     
ყოველთა, რომელნი მემტერნეს მე და ბუნებით მოიღებდეს თჳსითა უკეთურებითა
Line of ed.: 37     
ცოდვასა. და სავსენი სიცრუვითა, შეშფოთებულნი და განრისხებულნი
Line of ed.: 38     
გულითა თჳსითა ამისთჳს, რამეთუ სიმართლჱ განიძარცუეს, სავსენი შიშითა
Line of ed.: 39     
ზარ-ცემულ არიან საშჯელისაგან ღმრთისა.
Page of sec. ed.:  


Chapter: 9  
Page of ed.: 385  
Line of ed.: 1  
თ̂ ფსალმუნი

Line of ed.: 2  
თარგმანებაჲ აგიაროჲსაჲ
Line of ed.: 3  
აღსასრულისაჲ, საიდუმლოჲსათჳს ყრმათაჲსა ფსალმუნი დავითისი


Line of ed.: 4        
სჳმაქოს ძლევისათჳს სიკუდილისათჳს ძეთაჲსა, ხოლო აკჳლას გუემით
Line of ed.: 5     
ძლევისათჳს ყრმათა შჳლთაჲსა, ხოლო თევდოტიონ ჩჩჳლთა ყრმათათჳს, ერთ-სიტყუა
Line of ed.: 6     
იქმნნეს ყოველნი ამისთჳს და ძეთათჳს აჴსენეს. ამას გჳჩუენებს სიტყუასა
Line of ed.: 7     
წინაჲსწარმეტყუელებისასა, ვითარმედ ესე ფსალმუნი თქუმულ არს
Line of ed.: 8     
უფლისათჳს იესუ ქრისტჱსა, რომელმან სიკუდილითა თჳსითა სძლო, ვითარცა
Line of ed.: 9     
მამაკაცმან რჩეულმან და ჭაბუკმან ძლიერმან, სძლო მძლავრებასა ცოდვათასა
Line of ed.: 10     
Ms. page: 266v  და არცა ერთი რაჲ მიზეზი მისცა პოვნად სიკუდილსა, დაჰჴსნა მთავრობაჲ
Line of ed.: 11     
მისი და ძალი, რომელ იტყჳს: "საიდუმლოჲსათჳს", დაფარული ზრახვაჲ
Line of ed.: 12     
არს ესე, რომელი ქმნა ძემან ღმრთისამან. სამეოც და ათთა თარგმანთა
Line of ed.: 13     
თქუეს ესე, რომელსა იტყჳს. ესე არს განმარტებაჲ მისი, რამეთუ არა იყო
Line of ed.: 14     
განცხადებულ და საცნაურ ყოველთაგან. და რაჲსა ვიტყჳ "ყოველთაგან", რომელსა
Line of ed.: 15     
მოციქულთა ოდენ მრავალგზის ეტყოდა და ასწავებდა? უმეცარ და
Line of ed.: 16     
დაფარულ იყო ყოველი-ვე საქმჱ, რომელი განზრახვით აღასრულა ქრისტემან.
Line of ed.: 17     
და წამებს ამას მახარებელი, რამეთუ უფალი მრავალგზის ეტყოდა მოწაფეთა,
Line of ed.: 18     
ვითარმედ: "აწ ესერა აღვალთ იერუსალჱმდ და ძჱ კაცისაჲ მიეცეს ჴელთა
Line of ed.: 19     
ურჩულოთასა და ჯუარს-აცუან იგი და მოკლან და მესამესა დღესა აღდგეს"*.
Line of ed.: 20     
მოიღებს ესრეთ მახარებელი და იტყჳს: "და იყო დაფარულ მათგან და არა
Line of ed.: 21     
იცოდეს, რასა ეტყოდა"*, რომლისათჳს პავლე ჴმობს და იტყჳს, რამეთუ: "სიბრძნესა
Line of ed.: 22     
ვიტყჳთ ღმრთისასა და ზრახვასა დაფარულსა რომელი არავინ მთავართაგანმან
Line of ed.: 23     
ამის სოფლისათამან იცნა იგი და უკუეთუ-მცა ეცნა იგი, არა-მცა უფალი
Line of ed.: 24     
იგი დიდებისაჲ ჯუარს-ეცუა"*. და კუალად ზრახვაჲ დაფარული საუკუნოჲ
Line of ed.: 25     
ნათესავით განუცხადა ძეთა თჳსთა. ამისა შემდგომად ვიხილო
Line of ed.: 26     
განგებაჲ და პირი ფსალმუნისაჲ მოვედით აწ და სიტყუასა ფსალმუნისასა
Line of ed.: 27     
ურთიერთას განზრახვად მოუჴდეთ: "აგიარო შენ, უფალო,
Line of ed.: 28     
ყოვლითა გულითა ჩემითა და მიუთხრა მე ყოველი საკჳრველებაჲ
Line of ed.: 29     
შენი, ვიხარებდეთ და ვიშუებდეთ შენდამი და უგალობდე სახესა
Line of ed.: 30     
შენსა, მაღალო"*. ყოველი გული და გონებაჲ, აღსრულებული თავით
Line of ed.: 31     
თჳსით, წინაშე ღმრთისა დადვა და მადლობით ყოველი-ვე სახარებაჲ, რომელი
Line of ed.: 32     
ქმნა, გალობად აღუღებიეს და მადლობით გჳთხრობს და ღმრთის-მსახურებისა
Line of ed.: 33     
სიყუარულსა თჳსსა გჳჩუენებს. ხოლო ამისთჳს რომელ იტყჳს: "შეიყუარო
Line of ed.: 34     
უფალი ღმერთი შენი ყოვლითა გულითა შენითა და ყოვლითა სულითა შენითა
Line of ed.: 35     
და ყოვლითა ძალითა შენითა"*, და არა მიმცნა ჩუენ განზრახვასა ვეცხლის-მოყუარებისა
Line of ed.: 36     
ჩუენისასა და ღმრთის-მოყუარებასა და ოქროჲს-მოყუარებასა
Line of ed.: 37     
თანად და ქრისტეს-მოყუარებასა ამის სოფლისასა და მერმისასა
Line of ed.: 38     
მას. რომელმან ესრეთ განყოს ზრახვაჲ თჳსი აქა და იქი, ვერ
Line of ed.: 39     
შეუძლოს ყოველსა-ვე ბუნებითა თჳსითა სრულიად ერთობით თქუმად,
Line of ed.: 40     
ვითარმედ "აგიარო შენ, უფალო, ყოვლითა გულითა ჩემითა-ო". ხოლო წინაჲსწარმეტყუელი
Line of ed.: 41     
გულ-შეზავებულთა თუალთა შინაგანსა და დაფარულსა
Line of ed.: 42     
ზრახვასა თჳს[სა] ყოველსა-ვე განსწმედს, დაფარულსა გონებასა თუალითა
Line of ed.: 43     
უწინარესსა ხედავს. არა ხოლო თუ ერთგზის ოდენ იტყჳს, თუ "აგიარო შენ,
Page of ed.: 386   Line of ed.: 1     
უფალო, ყოვლითა გულითა ჩემითა"*, არამედ მიუთხრობს ყოველსა საკჳრველებასა
Line of ed.: 2     
მისსა Ms. page: 267r  და განგჳსწორებს ჩუენ ამას ყოველსა-ვე, რომელ მესმა
Line of ed.: 3     
არა თუ დიდებითა და ძალითა და სიმრთელითა ჴორცთაჲთა, არამედ საქმითა
Line of ed.: 4     
სიწრფოვებისაჲთა, შუენიერებითა და მადლითა სულიერითა. ვაქებდეთ და
Line of ed.: 5     
ვადიდებდეთ ღმერთსა, ვიხარებდეთ და ვიშუებდეთ შენდამი. და მსგავსად ამისსა
Line of ed.: 6     
სხუას სადა-მე იტყჳს: "მოვიჴსენე ღმერთი და ვიხარე"* და კუალად: "იხარებდით
Line of ed.: 7     
და იშუებდით მართალნი უფლისა მიმართ"* და კუალად: "იხარებენ გულნი,
Line of ed.: 8     
რომელნი ეძიებენ უფალსა"*, რამეთუ: "მართლუკუნ იქცენ ყოველნი მტერნი
Line of ed.: 9     
ჩემნი, მოუძლურდენ და წარწყმდენ პირისაგან შენისა"*.

Line of ed.: 10        
ესე ჩემნი სჳმაქოს ესრე თარგმანნა: "უგალობდე სახელსა შენსა, მაღალო;
Line of ed.: 11     
მართლუკუნ იქცენ ყოველნი მტერნი ჩემნი, შეცთომილნი წარწყმდენ პირისაგან
Line of ed.: 12     
შენისა. ესე იგი არს, რომელსა იტყჳს, რამეთუ: "ვიხილენ მტერნი ჩემნი და
Line of ed.: 13     
მაჭირ[ე]ბელნი, წარწყმედილნი, შორის განვლტოლვილნი და ყოველნი გუემანი
Line of ed.: 14     
მოწევნულნი მათ ზედა". ესე ყოველი თქუმული წინაჲსწარმეტყუელისაჲ ბუნებისათჳს
Line of ed.: 15     
კაცობრივისა, რომლითა მთავრობაჲ ბოროტისაჲ იგუემა და
Line of ed.: 16     
გონებაჲ ჩუენი განერა მონებისაგან. მოიყვანა აზნაურებად და წარწყმიდა უღმრთოჲ*,
Line of ed.: 17     
მძლავრი შორს ღმრთისა, ძლიერებითა მოგუმადლა გამოჴსნაჲ და ცხორებაჲ,
Line of ed.: 18     
ვითარცა მეფჱ დაჯდა საყდართა მხოლოდ-შობილი ძჱ ღმრთისაჲ და სასწორთა
Line of ed.: 19     
საშჯელისათა მიაგებს; დაცემითა მტერთაჲთა მიჴსნის ჩუენ ჴელთაგან
Line of ed.: 20     
მაჭირებელთა ჩუენთაჲსა*, რომლისათჳს გალობაჲ აღუღებიეს, ფსალმუნებს და
Line of ed.: 21     
გალობს და იტყჳს: "ყავ საშჯელი ჩემი და სამართალი ჩემი* ჩემდა რომლითა-მე
Line of ed.: 22     
სახითა. და იტყჳს: "დაშჯედ საყდართა სიმართლისათა, შეჰრისხენ შენ
Line of ed.: 23     
წარმართთა და წარწყმდა უღმრთოჲ; სახელები მათი აჴოცე უკუნისამდე და
Line of ed.: 24     
უკუნითი უკუნისამდე"*. არცა-ღა ყოვლად შემდგომად ამისა შემძლებელ არს
Line of ed.: 25     
მტერი აწ ცხორებისა ჩუენისა ხილვად, ბუნებასა კაცთასა შეპყრობად სას[ი]კუდინედ
Line of ed.: 26     
და მწარედ მონებად მიმძლავრებით. არამედ უხილავს ბუნებაჲ კაცთაჲ,
Line of ed.: 27     
ვითარცა მაღალთა ზედა საყდართა და საშინელად მჯდომარე, ვითარცა მსაჯული
Line of ed.: 28     
და თჳთ, ვითარცა ძჳრის-მოქმედი, მისგან ანუ ვითარცა მეფისაგან დაშჯილი
Line of ed.: 29     
და გუემული და უკუნითი უკუნისამდე აჴოცილი და წარწყმედული მძლავრებით
Line of ed.: 30     
და მთავრობაჲ ეშმაკისაჲ. მას ჟამსა იტყჳს: "შეჰრისხენ შენ წარმართთა
Line of ed.: 31     
და წარწყმდა უღმრთოჲ. ამას გამოაცხადებს საქმესა მოციქულთასა, რომელი
Line of ed.: 32     
უყვეს წარმართთა ბარნაბას და პავლეს მოცთომილებითა და უმეცრებითა
Line of ed.: 33     
თჳსითა, ხოლო მათ შეჰრისხნეს უღმრთოვებასა მათსა და ეტყოდეს: "რასა
Line of ed.: 34     
იქმთ? რამეთუ ჩუენ თქუენებრნი-ვე კაცნი ვართ; არამედ მოიქეცით
Line of ed.: 35     
უღმრთოვებისაგან თქუენისა და ჰმონეთ ღმერთსა"*. და კუალად პავლე შეჰრისხნა
Line of ed.: 36     
გალატელთა: "ჵ უცნობელნო გალატელნო, ვინ გეშურობდა თქუენ, რომელი
Line of ed.: 37     
წინაშე თუალთა თქუენთა იხილეთ უფალი იესუ ქრისტე ჯუარ-ცუმული?"*.
Line of ed.: 38     
ესე არს, რომელსა იტყჳს: "[შეჰრის]ხენ შენ წარმართთა და წარწ[ყმდა
Line of ed.: 39     
უღმ]რთოჲ; სახელებით აჰჴოცე [უკუნისამდე და უკუნითი] უკუნისამდე"*. ურჩულო
Line of ed.: 40     
იქმნნეს მართლიად [....]დ და ვიდრე სრულიად აღივსნეს ბოროტებითა
Line of ed.: 41     
თჳსითა. ხოლო აწ ესრეთ განიშორნეს, წარწყმდეს ბოროტითა ვიდრე
Page of ed.: 387   Line of ed.: 1     
საუკუნოდმდე, ვითარ-მცა არასადა ოდეს ზრახვასა კაცთასა Ms. page: 267v  ვიეთსა-მე
Line of ed.: 2     
შერთულ იყო და არცა ყოფილ ოდეს კერპთ-მსახურებისა მსახურებაჲ.
Line of ed.: 3     
"მტერისა მახჳლსა მოაკლდა სრულიად და ქალაქნი* აღოჴრდეს". რამეთუ
Line of ed.: 4     
განიძარცუა პირისა მისგან უღმრთოვებისა საჭურველისაგან, რამეთუ არავინ
Line of ed.: 5     
პოვა შემწე ურჩულოვებისაჲ, რომელნი ძჳრის-მსახურებისა და გამოხატულთა
Line of ed.: 6     
მრავალთა სიბრძნითა და ჴელოვნებითა იქმოდეს. ესერა აღოჴრდეს ქალაქნი,
Line of ed.: 7     
რომელნი ძლიერითა და დიდითა შრომითა აღეშენნეს, ადგილნი მათნი დაირღუეს
Line of ed.: 8     
და აღოჴრდეს და "წარწყმდა საჴსენებელი მათი"* ქუეყანით, გამოჩნდა
Line of ed.: 9     
მადლი მხოლოდ-შობილისა ძისა ღმრთისაჲ. ესე ღმრთის-შემწყნარებელმან
Line of ed.: 10     
პავლე თქუა, რამეთუ "გამოჩნდა მადლი ღმრთისაჲ მაცხოვრად ყოველთა კაცთა,
Line of ed.: 11     
მასწავლელად ჩუენდა, რაჲთა უვარ-ვყოთ უღმრთოვებაჲ და გულის-თქუმაჲ
Line of ed.: 12     
სოფლისაჲ მღჳძარებით და სიმართლით და ღმრთის-მსახურებით ვცხოვნდებოდით
Line of ed.: 13     
საუკუნესა მას"*. ესე იგი არს უვარ-ყოფაჲ ყოვლისა უღმრთოვებისაჲ
Line of ed.: 14     
და ემბაზისაგან ვიქმნნეთ თანა-ჯუარ-ცუმულ ქრისტესა, ვითარცა ღმრთის-შემწყნარებელი
Line of ed.: 15     
პავლე იტყჳს: "უკუეთუ თანა-ვეზიარნეთ სიკუდილსა მისსა,
Line of ed.: 16     
ესრეთ ვიყვნეთ აღდგომასა-ცა მას, და კუალად თუ მოვსწყდეთ მის თანა, მის
Line of ed.: 17     
თანა-ცა ვცხოვნდეთ"*. და ესრეთ დაარღჳა ურჩულოვებისა და უღმრთოვებისა
Line of ed.: 18     
ქალაქი ძნელი* და აღაშენა ზედა ლოდსა, დაამტკიცა ეკლესიაჲ და ქალაქი
Line of ed.: 19     
ღმრთისმს[ა]ხურებისაჲ. "წარწყმდა საჴსენებელი მათი ღაღადებითა და ღმერთი
Line of ed.: 20     
ჰგიეს და არს უკუნისამდე"*. განცხადებულად იტყჳს, უღმრთოვებასა
Line of ed.: 21     
შორის აღიღებს ურჩულოვებისა მსახურებასა და ღმრთის-მსახურებასა; უკუნითი
Line of ed.: 22     
უკუნისამდე ჰგიეს ყოვლისა მპყრობელი ძალი და მეუფებაჲ მისი არასადა
Line of ed.: 23     
წარჴდეს. "განმზადა საყდარი თჳსი; თავადმან განსაჯოს სოფელი სიმართლით
Line of ed.: 24     
და ერი და კრებული -- სიწრფოვებით"*. არა თუ ამას ოდენ ხოლო სოფელსა
Line of ed.: 25     
ძლიერებაჲ თჳსი გჳჩუენა, არამედ მომავალსა-ცა მას მერმესა სოფელსა საშინელი
Line of ed.: 26     
ყოველთა საშჯელი აჩუენა კაცთა და კაცად-კაცადმან საქმეთაებრ თჳსთა
Line of ed.: 27     
სასყიდელი მოიღოს. "იყოს უფალი შესავედრებელ დავრდომილთათჳს, მწე
Line of ed.: 28     
კეთილ ჟამსა ოდენ ჭირისასა-ო"*. "ჟამსა ოდენ" აკჳლას ჟამი დარად თქუა, სჳმაქოს
Line of ed.: 29     
"ზედა-მიწევნულსა ჟამსა". და რომელსა იტყჳს გლახაკად დავრდომილად,
Line of ed.: 30     
ბუნებასა კაცობრივსა იტყჳს, ამისთჳს, რამეთუ მრავალსა უღმრთოვებასა და
Line of ed.: 31     
ჭირსა შევრდომილი წარწყმდეს ჟამსა ჭირისასა.

Line of ed.: 32        
ქადაგებს და იტყჳს პავლე: "რაჟამს ვიყვენით ყრმა და მოძულებულ და
Line of ed.: 33     
დამონებულ ვიყვენით დაბადებულსა ამის სოფლისასა, რაჟამს მოიწია აღსასრული
Line of ed.: 34     
ჟამთაჲ, მოავლინა ღმერთმან ძჱ თჳსი, რომელი მოვიდა და იშვა დედაკაცისაგან,
Line of ed.: 35     
და იქმნა შჯულსა ქუეშე, რაჲთა შჯულსა ქუეშე მყოფნი გამოიჴსნნეს
Line of ed.: 36     
და შვილებად შეიწყნარნეს"*. "გესვიდენ შენ ყოველნი, რომელთა იციან
Line of ed.: 37     
სახელი შენი, რამეთუ არა დასთხიენ მეძიებელნი შენნი"*. აკჳლას და სჳმაქოს
Line of ed.: 38     
"გესვიდენ" შესავედრებელად თარგმანეს; რომელი გამოაცხადებს ესრეთ
Line of ed.: 39     
ესევითარსა ჴსნასა, რომელ მოვიღეთ შენგან, დამბადებელად და ღმრთად შენ
Line of ed.: 40     
გიცანთ Ms. page: 268r  ჩუენ და შენ გესავთ და შეგევედრებით. "უგალობდით უფალსა,
Line of ed.: 41     
რომელი დამკჳდრებულ არს სიონს"* დაღაცათუ ძუელსა შინა დიდებისა
Page of ed.: 388   Line of ed.: 1     
სიონისათჳს იტყჳს, შემდგომად მოასწავებს ასულისათჳს წინაჲსწარმეტყუელებასა,
Line of ed.: 2     
რომელ ვისწავეთ ჩუენ ღმრთის-შემწყნარებელისა პავლესგან. ზეცისა
Line of ed.: 3     
გალობასა მივეახლენით მთასა სიონსა, ქალაქსა ღმრთისა ცხოველისასა, ზეცისა
Line of ed.: 4     
იერუსალჱმსა. "მიუთხრობდით წარმართთა შორის საქმეთა მისთა"*.
Line of ed.: 5     
საქმენი სჳმაქოს სიბრძნედ თქუნა, აკჳლას -- შეცვალებად, მართლად შეცვალებაჲ
Line of ed.: 6     
დიდი იქმნა საქმისაგან ძალისა: მტერნი იქმნეს საყუარელ და განშორდეს,
Line of ed.: 7     
მახლობელნი და მონანი ძე იქმნნეს, და რომელნი იყვნეს უმეცარ, იქმნნეს
Line of ed.: 8     
მეცნიერ. და რომელნი იყვნეს ბნელსა, განათლდეს, და რომელნი იყვნეს
Line of ed.: 9     
სიკუდილსა შინა, სასოვებით განცხოველდეს და გლახაკნი მკჳდრ იქმნნეს
Line of ed.: 10     
სასუფეველსა ცათასა. ჰურიანი განეშორნეს და წარმართნი მახლობელ იქმნნეს,
Line of ed.: 11     
ძენი ძაღლ იქმნნეს და ძაღლნი ძე იქმნნეს. ესე ყოველნი სიბრძნითა მაცხოვრისაჲთა
Line of ed.: 12     
ღმრთივ შუენიერებით იქმნნეს. უკუდავებაჲ სიკუდილისა
Line of ed.: 13     
მათისა წილ მიჰმადლა და სიკუდილით ცხორებად მიიცვალნეს, და გინებისაგან
Line of ed.: 14     
-- დიდებად, და წყევისაგან -- კურთხევად, და ჯუარითა ჴსნაჲ. ყოველი-ვე
Line of ed.: 15     
ესე -- საკჳრველთ-მოქმედებაჲ მხოლოდ-შობილისა ძისა ღმრთისაჲ, რომელმან
Line of ed.: 16     
ესე ყოველი შეცვალა, რამეთუ "ძიებად შური სისხლსა მათისაჲ მოიჴსენა და არა
Line of ed.: 17     
დაივიწყა ღაღადებაჲ დავრდომილთაჲ"*. რომელმან ესე ყოველი იხილა და
Line of ed.: 18     
ჭეშმარიტი გამოიძია, იმხილა წარმდებებაჲ ეშმაკისაჲ, რომელ წარმდებ იქმნა
Line of ed.: 19     
მოწყუედად ყოვლისა კაცისა, და არა უგულებელს-ყო, არამედ მოვიდა და
Line of ed.: 20     
მოგუეახლა და იძია შური მძლავრისაგან.

Line of ed.: 21        
ამისთჳს მოასწავებს სიტყჳთა ამით, ვითარმედ "არა დაივიწყა ღაღადებაჲ
Line of ed.: 22     
დავრდომილთაჲ-ო"*. აქა ღაღადებასა, არა თუ ლოცვასა რას-მე იტყჳს და
Line of ed.: 23     
თხოვასა, არამედ რომელ ცოდვითა თჳსითა შევრდომილ იყვნეს სენთა, ჭირთა
Line of ed.: 24     
და სიკუდილთა, ყოველნი გოდებდეს: "მიწყალე, მე, ღმერთო, და იხილე
Line of ed.: 25     
სიმდაბლე ჩემი მტერთა ჩემთაგან"*. ესე არს, რომელთათჳს-ცა დავგლახაკენით.
Line of ed.: 26     
და გოდებდეს ცრემლითა: აწ ვითხოვთ შენგან ცხორებასა, რაჲთა შეუძლოთ
Line of ed.: 27     
განრინებად ბჭეთაგან სიკუდილისათა, "რომელმან ამამაღლე მე ბჭეთაგან
Line of ed.: 28     
სიკუდილისათა, რაჲთა მიუთხრა მე ყოველი საკჳრველებაჲ შენი"*.
Line of ed.: 29     
ესე არს, რომელსა იტყჳს აღსრულებაჲ სახიერებისა მისისაჲ, რაჟამს განმარინნა
Line of ed.: 30     
ხრწნილებისაგან და დაჴსნა ჴელმწიფებაჲ სიკუდილისაჲ ყოველსა ჟამსა და
Line of ed.: 31     
მარადის კურთხევაჲ შენ[ი] "ბჭეთა ასულისა სიონისათა! და ვიხარებდეთ ჩუენ
Line of ed.: 32     
მაცხოვარებითა შენითა"*. სიონად უწოდა ზეცისა ქალაქსა იერუსალჱმსა,
Line of ed.: 33     
ვითარცა მასწავა ჩუენ ნეტარმან პავლე, და ბჭედ ზეცისა -- ქალაქისა ეკლესიასა,
Line of ed.: 34     
სახლსა ღმრთისასა, რომელ არიან ყოველსა ქუეყანასა, ამისთჳს, რამეთუ
Line of ed.: 35     
ეკლესიაჲ მიგჳყვანებს ზეცისა ქალაქად, რომელ არს მორწმუნეთაჲ ამის
Line of ed.: 36     
ყოვლისათჳს იტყჳს ჟამსა ამას: იშუებდით და განწყობილნი გალობდით.


Line of ed.: 37  
უფალო იესუ ქრისტე, განისუენე სულსა დაჩისსა*.



Chapter: 44  
Page of ed.: 389  
Page of sec. ed.: 168 
Ms. page: 268v  
Line of ed.: 1  
თარგმანებაჲ აღმ[ო]თქუნისაჲ (!)
Line of ed.: 2  
ფსალმუნი მ̂დ

Line of ed.: 3  
აღსასრულსა, შეცვალებისათჳს, ჟამთაჲსა, ძეთა კორესთაჲ სიბრძნისა,
Line of ed.: 4  
ფსალმუნი საყუარელისათჳს


Line of ed.: 5        
უწინარეს ფსალმუნისა ამის მრავალი სიტყუაჲ წინაჲსწარმეტყუელისაჲ
Line of ed.: 6     
მწუხარებით წარმოთქუა და გჳთხრა, ხოლო ფსალმუნითა ამით სიხარული და
Line of ed.: 7     
ნიჭი მოგუმადლა. შესხმაჲ აღუღებიეს და ქებით გალობს და განცხრომით
Line of ed.: 8     
გჳჩუენებს და ახარებს ყოველსა სულსა, ძლევასა ყოველთა მართალთა თჳსთა
Line of ed.: 9     
მიანიჭებს და მიჰმადლებს, და ღმრთისა შეწევნასა არა ხოლო თუ ჴორციელთა
Line of ed.: 10     
ოდენ ზედა, არამედ თავსა-ცა ყოვლისა უღმრთოვებისასა -- ეშმაკსა -- დასატკებნელად
Line of ed.: 11     
დასდებს და ფერჴითა დასათრგუნველად შეიქმს. რამეთუ მოფენითა
Line of ed.: 12     
მხოლოდ-შობილი ძჱ ღმრთისაჲ საყუარელი ძირისაგან იესესისა ჴორციელად და ჰყოფს
Line of ed.: 13     
შეცვალებასა და განახლებასა Page of sec. ed.: 169  ყოველთა წარმართთა და სამსახურებელთა მათთასა,
Line of ed.: 14     
ვითარცა თქუა ზედა-წერილმან, თუ საყუარელისათჳს-ო. საყუარელად
Line of ed.: 15     
უწოდა მხოლოდ-შობილსა ძესა ღმრთისასა, რამეთუ ესრეთ წინაჲსწარმეტყუელებს
Line of ed.: 16     
ესაია და იტყჳს: "ვენაჴი დავასხ სავენაჴესა შეყუარებულსა, ადგილსა
Line of ed.: 17     
მტკიცესა რქითა პოხილითა"*. ესე მამამან ზეცით დიდად სასმენელითა ჴმითა
Line of ed.: 18     
გარდამოავლინა და განგჳმარტა სიტყუაჲ ესაჲაჲსი და თქუა: "ეგე არს ძჱ
Line of ed.: 19     
ჩემი საყუარელი, მაგისი ისმინეთ"*. ესე მხოლოდ-შობილი ძჱ ღმრთისაჲ და
Line of ed.: 20     
საყუარელი წმიდითა ნათლის-ღებითა და ემბაზითა შეცვალებით განახლებასა
Line of ed.: 21     
მიჰმადლებს ყოველთა წარმართთა და სულითა წმიდითა ძედ ღმრთისად იქმნებიან
Line of ed.: 22     
ყოველნი.

Line of ed.: 23        
ამისთჳს-ცა ფსალმუნი ესე ქებით გალობს და იტყჳს, ბრძანებს დავიწყებად
Line of ed.: 24     
ტყუვილისა ღმერთთა მამულთა მათ და ცნობად ჭეშმარიტისა ღმრთისა და
Line of ed.: 25     
მისცვალებს უღმრთოვებისაგან სიმართლედ და ნაყოფიერად და აღყუავებად
Line of ed.: 26     
საქმედ სიწმიდისა.

Line of ed.: 27        
ამისთჳს სჳმაქოს "შეცვალებაჲ" აღყუავებად თარგმანა, ხოლო თევდოტი და
Line of ed.: 28     
აკჳლას შროშნად თარგმანეს, რამეთუ შროშანი ყუავილი აღმოჴდის ძლიერად
Line of ed.: 29     
ზედა მთათა და სახიერად განიფურჩნის და ყუავინ. ირწყვიან იგინი სულისაგან
Line of ed.: 30     
წყლისა მხოლოდ-შობილისა მიერ ძისა ღმრთისა, ვითარცა თქუა ესაია:
Line of ed.: 31     
"იხარებდენ უდაბნოჲსა ხენი და დიდებაჲ ლიბანისაჲ მოეცეს მათ და ყუავოდიან,
Line of ed.: 32     
ვითარცა შროშანნი"*, რამეთუ გჳჩუენებს საყუარელსა ძესა Page of sec. ed.: 170  ღმრთისასა
Line of ed.: 33     
დამნერგველად და მუშაკად. რომელნი უნაყოფო იყვნეს უდაბნოს, შეცვალნა
Line of ed.: 34     
ნაყოფისა გამომღებელად. ესე არს პირი და ძალი ფსალმუნისაჲ
Line of ed.: 35     
ჴორცთ შესხმისათჳს მხოლოდ-შობილისა ძისა ღმრთისა. მოვედით აწ და
Line of ed.: 36     
სიტყუასა ფსალმუნისასა მოვიდეთ განმარტებად: "აღმოთქუნ გულმან ჩემმან
Line of ed.: 37     
სიტყუაჲ კეთილი"*. მამამან აღმოთქუა მხოლოდ-შობილი ძჱ. სიტყუაჲ აღმოთქუმული
Line of ed.: 38     
მამისაგან გამოვიდა მაცხოვრად ყოვლისა სოფლისა "და უთხრნე მე
Line of ed.: 39     
საქმენი ჩემნი მეუფესა"*. რომელი ზედა-წერილმან საყუარელად თქუა, აქა
Line of ed.: 40     
მას მეუფედ სახელ-სდებს. Ms. page: 269r   საქმენი ჩემნი-ო -- წინაჲსწარმეტყუელებრთა
Line of ed.: 41     
მათ მსახურებათა თჳსთა სახელ-სდვა, რამეთუ მადლითა სულისაჲთა განათლდა
Line of ed.: 42     
დავით. ქებაჲ აღუღებიეს და გალობით სიტყუასა მამისასა გამოუცხადებს
Page of ed.: 390   Line of ed.: 1     
ყოველთა და მეუფესა მას საყუარელად ძედ ღმრთისად სახელ-სდებს.
Line of ed.: 2     
მოიღებს ესრეთ და იტყჳს: "ენაჲ ჩემი ვითარცა საწერელი მწიგნობრისა ჴელოვნისაჲ-ო"*,
Line of ed.: 3     
რამეთუ არა თუ რას-მე თავით ჩემით ვიტყჳ და ვწინაჲსწარმეტყუელებ
Line of ed.: 4     
და არცა გონებით მოვიღებ და ვზრახავ, არამედ მადლითა სულისაჲთა
Line of ed.: 5     
შემსგავსებულად იქმნების, ვითარცა კალამი, ენაჲ ჩემი; სულისა მიერ წმიდისა
Line of ed.: 6     
შეპყრობილ და დაწებულ, ღმრთივ-შეზავებულსა მას მცნებასა შინა დგას
Line of ed.: 7     
და წერს პირად-პირადად შუენიერსა და უფროჲს ყოველთა მწიგნობართასა
Line of ed.: 8     
ამას. საწერელად ენასა თჳსსა სახელ-სდვა, უაღრეს ყოველთა მწიგნობართაჲსა
Line of ed.: 9     
სულისა წმიდისა მადლითა თჳთ აქუს მას და რაჲ-იგი ჰნებავს, წერს მითა.

Page of sec. ed.: 171 
Line of ed.: 10        
აწ ვიწყო დიდ-დიდთა და უაღრესთა წინაჲსწარმეტყუელებათა, თუ: "შუენიერ არს იგი
Line of ed.: 11     
ხილვად უფროჲს ყოველთა ძეთა კაცთაჲსა, განეფინა მადლი ბაგეთაგან
Line of ed.: 12     
შენთა; ამისთჳს გაკურთხოს შენ ღმერთმან უკუნისამდე"*. შენ გაკურთხა
Line of ed.: 13     
ღმერთმან. რომელსა მამამან სიტყუად გიწოდა, მე მეუფედ და ძედ სახელ-გდებ
Line of ed.: 14     
სიკეთითა შენითა და ყოვლითა შუენიერებითა, პატიოსნებითა,
Line of ed.: 15     
უაღრეს ყოველთა ძეთა კაცთაჲსა განეფინა მადლი ბაგეთაგან, ამისთჳს, რამეთუ
Line of ed.: 16     
ჴელითა ენისა თჳსისა ჴორციელისაჲთა, ვითარცა წყარომან, აღმოაცენა
Line of ed.: 17     
ყოველი მოძღურებაჲ და სიბრძნე აკურთხა უკუნისამდე, ამისთჳს, რამეთუ მის
Line of ed.: 18     
მიერ იჴსნნა და აკურთხნა ყოველნი ნათესავნი კაცთანი.

Line of ed.: 19        
"შეიბ მახჳლი წელთა შენთა, ძლიერო, შუენიერებითა და სიკეთითა შენითა,
Line of ed.: 20     
გარდააცუ მშჳლდსა შენსა, წარემართე და სუფევდი"*. ძლიერებით მახჳლი
Line of ed.: 21     
შებმულ წელთა შენთა, ამისთჳს, რამეთუ წინა-აღუდგა უღმრთოვებასა და
Line of ed.: 22     
დაამდაბლა და დაჰჴსნა მხოლოდ-შობილმან ძემან ღმრთისამან და კეთილითა
Line of ed.: 23     
მოძღურებითა თჳსითა ყოველი სოფელი აღავსო და აღაყუავა. ესე არს შუენიერებაჲ
Line of ed.: 24     
და სიკეთე შენი გარდაცუმულად, წარმართებულად და სუფევს, რამეთუ
Line of ed.: 25     
დასათრგუნველად ყვნა ძალნი წინა-აღმდგომნი, სიწრფოვებასა ჰყოფს
Line of ed.: 26     
და მეუფებს. მოიღებს მსგავსად და ადრე იტყჳს: "ჭეშმარიტებისათჳს და
Line of ed.: 27     
მშჳდობისა და სიმართლისა"*: მართლ და შუენიერებით განცხადებულად Page of sec. ed.: 172  იტყჳს
Line of ed.: 28     
ამას წინაჲსწარმეტყუელი, უწოდს მხოლოდ-შობილად ძედ ღმრთისად ჭეშმარიტებით
Line of ed.: 29     
და სიმდაბლით და სიმართლით და მეუფებით და უფლებით. არა არს
Line of ed.: 30     
ჩუენდა ძნელ რაჲმე განმარტებაჲ ამისი, რამეთუ თჳთ უფალმან სახარებასა
Line of ed.: 31     
შინა განცხადებულად თქუა: "ისწავეთ ჩემგან, რამეთუ მშჳდ ვარ და მდაბალ
Line of ed.: 32     
გულითა და ჰპოვოთ თქუენ განსუენებაჲ სულთა თქუენთაჲ"*, კუალად: "მე
Line of ed.: 33     
ვარ გზაჲ და ჭეშმარიტებაჲ და ცხორებაჲ"*. და კუალად სულისა მტჳრთველსა
Line of ed.: 34     
იოვანეს ეტყჳს: "მაცადე აწ, რამეთუ ესრე ჯერ-არს აღსრულებად Ms. page: 269v  
Line of ed.: 35     
ყოველი სიმართლჱ"*. ამისთჳს-ცა გრძნებანი და მძლავრობანი ეშმაკისანი დაჰჴსნნა,
Line of ed.: 36     
სიკუდილი განიქარვა და მორწმუნეთა თჳსთა მოჰმადლა გამოჴსნაჲ და
Line of ed.: 37     
ცხორებაჲ.

Line of ed.: 38        
"გიძღოდის შენ საკჳრველად მარჯუენე შენი-ო"*, რამეთუ ამისთჳს უწინარეს
Line of ed.: 39     
აქა აჴსენებს მახჳლსა, სამართლად აქა მარჯუენედ სახელ-სდვა, რამეთუ
Line of ed.: 40     
უშჯულოთა არა-წრფელსა ზრახვასა მათსა ზედა მარჯუენითა თჳსითა პატიჟსა
Page of ed.: 391   Line of ed.: 1     
მიაწევს, ვითარცა პავლე იტყჳს: "ყოველსა ზედა უღმრთოსა და უწესოსა მიფენითა
Line of ed.: 2     
მახჳლი". და ესე არიან პატიჟნი. "ისარნი შენნი ლესულ არიან, ძლიერო,
Line of ed.: 3     
და ერნი ქუეშე დაეცნენ და გულითა მტერნი მეუფისანი"*. მტერად
Line of ed.: 4     
მეუფისად უწოდს მღდელთ-მოძღუართა და ჰურიათა, რომელნი პირის-პირ
Line of ed.: 5     
უფალსა ეტყოდეს: "არავინ არს მეუფჱ ჩუენი, გარნა კეისარი", რომლისა ისრითა
Line of ed.: 6     
დაეცნეს, ჰრომაელთა კეისრისაჲთა, და აღოჴრდეს და აღიჴოცნეს ჰრომაელთა ჴელითა
Line of ed.: 7     
ქალაქი და ტაძარი ჰურიათაჲ, არამედ თჳთ მხოლოდ-შობილი ძჱ Page of sec. ed.: 173  ღმრთისაჲ
Line of ed.: 8     
მეუფებს ყოველსა ზედა სოფელსა და მჯდომარე არს მარჯუენით ღმრთისა,
Line of ed.: 9     
რომლისათჳს ჟამსა ამას შესხმაჲ აღუღებიეს და ქებით გალობს წინაჲსწარმეტყუელი
Line of ed.: 10     
და იტყჳს: "ღმერთო, საყდარი შენი უკუნითი უკუნისამდე, კუერთხი
Line of ed.: 11     
განგებისა შენისაჲ და კუერთხი სუფევისა შენისაჲ"*, რამეთუ მრავალი რაჲ
Line of ed.: 12     
განკაცებისათჳს მხოლოდ-შობილისა ძისა ღმრთისა ითქუა და ბუნებისათჳს კაცობრივისა,
Line of ed.: 13     
თუ "შუენიერ არს იგი ხილვად უფროჲს ძეთა კაცთაჲსაო; და გაკურთხოს
Line of ed.: 14     
შენ ღმერთმან უკუნისამდე და განეფინა მადლი ბაგეთაგან შენთა"*.
Line of ed.: 15     
ბუნებათა შეერთებისათჳს ღმრთისა იტყჳს: "საყდარი შენი, ღმერთო, უკუნითი
Line of ed.: 16     
უკუნისამდე". სჳმაქოს ესრე თარგმანებს: "საყდარი შენი, ღმერთო, რომელი
Line of ed.: 17     
უწინარეს არს ყოველთა საუკუნეთა". აწ ესერა გჳჩუენებს მართლ-მსაჯულებასა
Line of ed.: 18     
მისა: "კუერთხი განგებისაჲ და კუერთხი სუფევისა შენისაჲ. შეიყუარე
Line of ed.: 19     
სიმართლჱ და მოიძულე უშჯულოვებაჲ ამისთჳს გცხო შენ ღმერთმან, ღმერთმან
Line of ed.: 20     
შენმან საცხებელი სიხარულისაჲ უმეტეს მოყუასთა შენთა"*. უწოდს ძმად
Line of ed.: 21     
და ძედ და მოყუსად განჴორციელებისათჳს სიტყჳსა ღმრთისა. და "გცხო შენ
Line of ed.: 22     
ღმერთმან, ღმერთმან შენმან" ძესა თჳსსა, მხოლოდ-შობილსა ძესა ღმრთისასა,
Line of ed.: 23     
რამეთუ იქმნა ჭეშმარიტად კაცად ბუნებითა ჩუენითა, ყოველი-ვე რაჲ თავს-იდვა
Line of ed.: 24     
და აღასრულა და გამოგჳჴსნნა.

Line of ed.: 25        
ესრეთ-ვე აქა გცხო შენ ღმერთმან, ღმერთმან შენმან, ძესა თჳსსა მხოლოდ-შობილსა;
Line of ed.: 26     
ღმრთად სახელ-სდვა, რამეთუ სცხებს მამაჲ საცხებელითა სულისა წმიდისაჲთა და იცხებს Page of sec. ed.: 174  ძჱ. ესე არს, რომელსა იტყჳს,
Line of ed.: 27     
თუ "გცხო შენ ღმერთმან, ღმერთმან შენმან უმეტეს მოყუასთა შენთა", რამეთუ ჩუენ
Line of ed.: 28     
მადლით ვართ შვილნი ღმრთისანი, ხოლო იგი ბუნებით არს ძჱ ღმრთისაჲ.

Line of ed.: 29        
"მური, შტახში* კასიაჲ სამკაულისაგან შენისა და ტაძართაგან პილოჲს
Line of ed.: 30     
ძუალედთა, რომელთა განგახარეს შენ. ასულნი მეუფისანი პატივითა შენითა"*.
Line of ed.: 31     
პირად-პირადად გემოვნად და შუენიერად შემკობილად და დიდებულად
Line of ed.: 32     
სამკაულ-შემოსილითა სამოსლითა შემოსილად* ეკლესიასა სახელ-სდებს, რომელსა
Line of ed.: 33     
უწოდა სძლად თჳსა და ჴორცად. და თავად სიძედ სახელ-იდვა, რამეთუ
Line of ed.: 34     
ასოდ და ჴორცად თჳსა კრეტსაბმელსა Ms. page: 270r   სახელ-სდვა. და აწ იტყჳს
Line of ed.: 35     
ვნებასა ჴორცთა მისთასა მურსა, ვნებათათჳს სიკუდილისათა იტყჳს
Line of ed.: 36     
შტახშსა და კასიასა, რომელ მო-რაჲ-ვიდეს მოგუნი და შეწირეს
Line of ed.: 37     
მისა, რომელ სიკუდილითა თჳსითა ბევრნი მხიარულებანი მოჰმადლნა ყოველსა
Line of ed.: 38     
სოფელსა. "ტაძართაგან პილოჲს ძუალედთა, რომელთა განგახარეს შენ",
Line of ed.: 39     
რამეთუ მეუფენი და მთავარნი, ყოველნი შემკობილად. მსახურებასა თჳსსა შესწირვენ
Page of ed.: 392   Line of ed.: 1     
განცხადებულად "ასულნი მეუფისანი პატივითა, რამეთუ ღირს იქმნნეს"*
Line of ed.: 2     
ყოველნი დედანი და ასულნი მეუფისა სძლად, რომლითა ეწოდა სიძედ
Line of ed.: 3     
მხოლოდ-შობილსა ძესა ღმრთისასა. მსახურებასა შესწირვენ ასულნი კაცთანი,
Line of ed.: 4     
ესე თჳთ ეკლესიაჲ, რომელ არიან ჴორცნი მხოლოდ-შობილისა ძისა ღმრთისანი.

Line of ed.: 5        
"დაადგინე დედუფალი მარჯუენით შენსა, შემოსილი სამოსლითა ოქროვანითა,
Line of ed.: 6     
შემკულ და შემოსილ პირად-პირადად შუენიერად"*. მადლითა სულისა
Line of ed.: 7     
წმიდისაჲთა იჴსნა ეკლესიაჲ თჳსი, [და ქმნა იგი] * დედოფლად და
Line of ed.: 8     
სძლად თჳსა მხოლოდ-შობილმან Page of sec. ed.: 175  ძემან ღმრთისამან და თჳთ იქმნა სიძედ, და აღიღო
Line of ed.: 9     
და დასუა იგი მარჯუენით მამისა თჳსსა, ესე იგი არს, რომელსა იტყჳს: "და
Line of ed.: 10     
ადგინე დედუფალი მარჯუენით შენსა". "ისმინე, ასულო, და იხილე, მოყავ ყური
Line of ed.: 11     
შენი: დაივიწყე ერი შენი და სახლი მამისა შენისაჲ"* ასულად უწოდა,
Line of ed.: 12     
რამეთუ უწინარჱს ეხილვა საწინაჲსწარმეტყუელოჲთა თუალითა, მადლითა
Line of ed.: 13     
სულისაჲთა თჳთ ყო და სულად შობა ზეგარდამო ემბაზისაგან, რომელ აღუღებიეს
Line of ed.: 14     
ეკლესიასა, ესე იგი არს, რომელ არს ბუნებაჲ კაცობრივი, იქმნა თჳთ
Line of ed.: 15     
ღმრთის-მშობელი და შვა ბუნებითა ჩუენითა და ჴორცითა ჩუენითა მხოლოდ-შობილი
Line of ed.: 16     
ძჱ ღმრთისაჲ და ჩუენ ემბაზითა მოგუმადლა შვილ ღმრთის ყოფად
Line of ed.: 17     
აწ სულმან წმიდამან, რომელმან შვილად გჳჩინნა ჩუენ და უწოდა ბუნებასა
Line of ed.: 18     
თჳსსა ასულად თჳსი, Page of sec. ed.:   და იტყჳს, "ისმინე, ასულო, და იხილე: სრულიად დაივიწყე
Line of ed.: 19     
ერი შენი, სახლი მამისა შენისაჲ". ამას წარმართთა ზედა იტყჳს და რამეთუ
Line of ed.: 20     
მამულსა, მსახურებასა და ერსა უღმრთოსა და კერპთა განშორებასა
Line of ed.: 21     
იტყჳს: "განაგდე და დაივიწყე". და რაჟამს განსწმდე ზეგარდამოჲთა შობითა,
Line of ed.: 22     
ასულად თჳსა იქმნე, მას ჟამსა "სთნდეს მეუფესა სიკეთჱ შენი"*, დიდ-დიდითა
Line of ed.: 23     
და პირად-პირადითა და ახლის სახესა აქა გამოაცხადებს, ღმრთეებისა და კაცებისა
Line of ed.: 24     
დაურღუეველად შეერთებასა თავისა თჳსისასა, რომელი თქუა
Line of ed.: 25     
წინაჲსწარმეტყუელმან მადლითა სულისაჲთა ესერა მეუფედ და მთავრად და
Line of ed.: 26     
უფლად ძესა უწესს. "სთნდეს შუენიერებაჲ, რომელმან განწმიდა და განათავისუფლა
Line of ed.: 27     
ეკლესიაჲ თჳსი და ჴორცთა თჳსთა შეაერთა, "რამეთუ ესე თავადი
Line of ed.: 28     
არს მეუფჱ შენი. და შენ თაყუანის-სცე მას და ასულმან-ცა ტჳროსისმან
Line of ed.: 29     
თავყუანის-სცეს მას"*. აწ ამისა შემდგომად, რამეთუ იქმნა თჳთ თავად
Line of ed.: 30     
ჩუენ ყოველთა და ჩუენ ასოდ მისა მადლითა სულისაჲთა. არამედ
Line of ed.: 31     
მხოლოდ-შობილსა ძესა ღმრთისასა თჳსითა ჴორცითა აქუს თავყუანის-ცემაჲ ჩუენ თანა
Line of ed.: 32     
და მსხუერპლი, რამეთუ თჳთ იგი თავადი არს უფალი ჩუენი და ჩუენ
Line of ed.: 33     
თავყუანის-ვსცეთ მას.

Line of ed.: 34        
ამისთჳს-ცა იტყჳს: "ძღუნით პირსა მისსა ჰმსახურებდენ Ms. page: 270v  მდიდარნი
Line of ed.: 35     
ერისანი"*. აქა შემთხუევით ეკლესიასა უწოდა ჴორცად თჳსა მხოლოდ-შობილმან
Line of ed.: 36     
ძემან ღმრთისამან, რომელი შეაერთა ჴორცთა თჳსთა. და უფალ
Line of ed.: 37     
არს მეუფე, მჴსნელი და მაცხოვარი და თავყუანის-იცემების ყოველთა საჩინოთა
Line of ed.: 38     
და უჩინოთაგანო. "ყოველი დიდებაჲ ასულისა მეუფისაჲ შინაგან; ფესუედითა
Line of ed.: 39     
ოქროვანითა შემკულ და შემოსილ"*. აქა უწოდა ეკლესიასა მეუფებად
Line of ed.: 40     
და აზნაურებად და განმანათლებელად ამისთჳს, რამეთუ თჳთ მხოლოდ-შობილი
Page of ed.: 393   Line of ed.: 1     
ძჱ ღმრთისაჲ ჴორცითა თჳსითა ესე თჳთ იგი არს, რომელ არს ბუნებითა
Line of ed.: 2     
ჩუენითა თავად სახელ-იდებს და ჩუენ ყოველნი მადლითა მისითა ასოდ
Line of ed.: 3     
თჳსა გუყვნა. აწ ვითარ მადლითა სულისა წმიდისაჲთა განიყოფვიან ასონი
Line of ed.: 4     
წმიდანი, რომელ არს ესე თჳთ ეკლესიაჲ, ვითარცა იტყჳს პავლე: "განყოფანი
Line of ed.: 5     
მცემულ არიან კაცად-კაცადისადა მადლითა სულისა წმიდისაჲთა, და
Line of ed.: 6     
აქუს. სულისაგან ზოგთა რომელთა-მე მიცემულ არს სიტყუაჲ სიბრძნისაჲ, და
Line of ed.: 7     
სხუათა -- მეცნიერებაჲ მისგან-ვე სულისა, და რომელთა-მე -- სარწმუნოვებაჲ
Line of ed.: 8     
მისგან-ვე სულისა, და სხუათა -- მადლი კურნებათაჲ, და რომელთა-მე --
Line of ed.: 9     
წინაჲსწარმეტყუელებაჲ, და რომელთა-მე -- თარგმანებაჲ სხუათა ენათაჲ"*, რამეთუ
Line of ed.: 10     
მრავლითა მადლითა აღავსნა კაცნი და შეერთებად მოვიდეს და იქმნნეს
Line of ed.: 11     
ჴორც ქრისტესა და ეკლესია ღმრთისა ცხოველისა.

Line of ed.: 12        
შემთხუევით იტყჳს: "და ყოველი დიდებაჲ ასულისა მეუფისაჲ" და "ფესუედითა
Line of ed.: 13     
შემკულ ოქრო-ქსოვილითა"* მას სახელ-ედვა. ესე თჳთ იგი არს კაცად-კაცადისაჲ
Line of ed.: 14     
მადლითა სულისაჲთა განყოფაჲ, რამეთუ ფესუედსა და შემკულსა
Line of ed.: 15     
თჳს-თჳსად აქუს განყოფაჲ, კუალად ერთობაჲ, რამეთუ ერთსა შინა
Line of ed.: 16     
სამოსელსა შეერთებულ არიან, ვითარცა ძირთაგან შუენებაჲ მათი ერთად
Line of ed.: 17     
შეპყრობილ არნ. "მიართუენ მეუფესა ქალწულნი და შემდგომად მოყუასნი
Line of ed.: 18     
მისნი და მიართუენ მას სიხარულითა და გალობითა და შეიყვანენ იგინი ტაძართა
Line of ed.: 19     
მეუფისათა"*. ყოველნი-ვე ერთ-სიტყუა იქმნნეს და მოყვანებულ ქმნა
Line of ed.: 20     
კრებული თჳსი ეკლესიად. აწ ესე არიან ქალწულნი უწინარესნი და დიდნი
Line of ed.: 21     
და წინამძღუარნი და მოყუასნი მათნი, რომელნი მათგან შეერთნეს ერთ-სიტყუად
Line of ed.: 22     
ეკლესიასა, რომელ მოიღებს და კეთილად განჰმარტებს. და იტყჳს:
Line of ed.: 23     
"მამათა წილ იყვნენ შვილნი შენნი; დაადგინენ იგინი მთავრად ყოველსა ქუეყანასა
Line of ed.: 24     
ზედა"*. ნაცვალად მამათა და ნაცვალად მღდელთ-მოძღუართა ჰურიათა
Line of ed.: 25     
ნათესავთა იქმნნეს ძენი მათნი მოციქულნი და მთავარნი არა ხოლო თუ
Line of ed.: 26     
ჰურიასტანსა ოდენ ზედა, არამედ ყოველსა შინა ქუეყანასა მთავრად ხადიან
Line of ed.: 27     
მათ, ამისთჳს, რამეთუ შემდგომად სიკუდილისა მათისა იქმნნეს მთავარ და
Line of ed.: 28     
ერის-თავ ზღუასა ზედა და ჴმელსა და ბრძოლა-ყვეს კერპთა მიმართ და ცოდვისა
Line of ed.: 29     
და მთავრისა მათისა თანა. შორის სიკუდილისა და ეშმაკისა, და წარწყმიდნეს
Line of ed.: 30     
იგინი და ყოველნი დაემორჩილნეს მეუფესა და უფალსა ჩუენსა იესუ
Line of ed.: 31     
ქრისტესა. ამისთჳს "მოვიჴსენოთ Ms. page: 271r  სახელი შენი ყოველსა შორის თესლსა
Line of ed.: 32     
და თესლსა; ამისთჳს ერთა აგიარონ შენ უკუნისამდე და უკუნითი უკუნისამდე"*.
Line of ed.: 33     
ესე საწინაჲსწარმეტყუელოჲთა თუალითა ეხილვა ღმრთის-მზრახვალსა
Line of ed.: 34     
დავითს და იტყჳს: რაჟამს იყოს და მოეჴსენოს სახელი შენი, არა ხოლო თუ ერთი
Line of ed.: 35     
ნათესავი, არამედ გადიდებდენ შენ, უფალო, ნაშობნი ნაშობთანი-ო და თესლნი
Line of ed.: 36     
თესლთანი-ო. ამისთჳს-ცა ყოველთა საკჳრველთ-მოქმედებით აგიარონ შენ, თუ ვითარ
Line of ed.: 37     
ეკლესიაჲ იჴსენ და ჰყავ ჴორც შენდა და სძალ და აზნაურ და დეუფალ (!), და
Line of ed.: 38     
შენ იქმენ მისა სიძე და თავ.

Line of ed.: 39        
და იქმნნეს ყოველნი მორწმუნენი ჴორც შენდა. ამისთჳს-ცა დაუცხრომელად
Line of ed.: 40     
გაკურთხევთ შენ არა ხოლო ჟამსა ერთსა, არამედ უკუნითი უკუნისამდე.
Line of ed.: 41     
ესე არს, რომელსა იტყჳს, თუ: "ამისთჳს ერთა აგიარონ შენ უკუნისამდე და
Line of ed.: 42     
უკუნითი უკუნისამდე"*.



Chapter: 45  
Page of ed.: 394  
Line of ed.: 1  
ფსალმუნი მ̂ე
Line of ed.: 2  
აღსასრულსა, ძეთა კორესთაჲ, საიდუმლოჲსათჳს


Line of ed.: 3        
მრავლით ჟამით წინა-ხედვიდა მადლითა სულისა წმიდისაჲთა წინაჲსწარმეტყუელი.
Line of ed.: 4     
შესხმაჲ აღუღებიეს და გალობს საქმეთათჳს, რომელნი იქმნებოდეს
Line of ed.: 5     
აღსასრულსა ჟამთასა, რამეთუ ესრეთ იტყჳს ზედა-წერილი, თუ "აღსრულებისათჳსო".
Line of ed.: 6     
ესე იგი არს უწინარეს თქუმაჲ, რომელი იქმნა აღსასრულსა
Line of ed.: 7     
ჟამთასა, რაოდენნი განსაცდელნი აღდგეს ეკლესიასა ზედა ანუ ვითარ ზეცით
Line of ed.: 8     
ღმრთისა შეწევნაჲ მიეწიფა და მცველ ექმნა. და მათთჳს, რომელნი ჰბრძოდეს
Line of ed.: 9     
ეკლესიასა, თავადმან განმარტებულ ქმნნა ჴორცნი თჳსნი და დამორჩილებით
Line of ed.: 10     
მშჳდობა-ყო, მას ჟამსა მტერთა ეკლესიისათა ეკლესიად მოუწოდა. რამეთუ
Line of ed.: 11     
მწყემ[ს]თმთავარმან შეკრებისა მათისამან ქმნა ერთ სამწყსო და ერთ კრებულ.
Line of ed.: 12     
დაცვულ ესე არს პირი და ძალი ფსალმუნისაჲ.

Line of ed.: 13        
სხუათა ვიეთ-მე თარგმანთა არა კეთილად გაიკითხეს, ჰგონებდეს, თუ გოგისთჳს
Line of ed.: 14     
და მაგოგესთჳს თქმულ არს ფსალმუნი ესე-ო, და სხუათა -- აქაზისთჳს
Line of ed.: 15     
და ფაკეა ასურთა მეფისათჳს. აწ მოვედით და სიტყუასა ფსალმუნისასა მივეახლნეთ
Line of ed.: 16     
და განცხადებულად გჳჩუენოს, თუ არა ხოლო ამისთჳს თქუმულ არს,
Line of ed.: 17     
არამედ ეკლესიისათჳს და განსაცდელთა მისთა დამშჳდებისათჳს, რამეთუ ესრე
Line of ed.: 18     
არს ზედა-წერილი, თუ: "საიდუმლოთათჳს"; ესე იგი არს, თუ დაფარული ზრახვაჲ-ო
Line of ed.: 19     
ეკლესიისაჲ განცხადებულად გჳჩუენებს ყოველთა.

Line of ed.: 20        
"ღმერთი ჩუენი შესავედრებელ, ძალ, მწე ჭირთა, რომელთა მპოვნეს
Line of ed.: 21     
ჩუენ ფრიად"*. ღმრთის-მეტყუელებს ფსალმუნი ესრეთ-ვე, ვითარ იგი, რომელი
Line of ed.: 22     
იყო უწინარეს ამისა, იტყჳს განკაცებისათჳს მხოლოდ-შობილისა ძისა
Line of ed.: 23     
ღმრთისა და წარმართთათჳს, თუ ვითარ დაუტევნეს მამულნი მსახურებანი და
Line of ed.: 24     
იქმნნეს ეკლესია და ჴორც ქრისტესა და ძე ღმრთის ზეგარდამოჲთა შობითა და
Line of ed.: 25     
დედოფალ და სძალ მეუფისა ზეცათაჲსა. და ძედ თჳსა და ძმად ესე თჳთ მოციქულნი
Line of ed.: 26     
ყვნა მთავრად ყოველსა ქუეყანასა შინა. მსგავსად სიტყჳსა მის სახარებისა,
Line of ed.: 27     
თუ რაოდენნი გასაცდელნი დიდ-დიდნი მოიწინეს ზედა ეკლესიასა,
Line of ed.: 28     
მიუთხრობს ესე ფსალმუნი, თუ დასსა მორწმუნეთასა სასოვებაჲ აქუნდა
Line of ed.: 29     
ღმრთისა. დადვეს მრავალთა შინა განსაცხრომელთა, ღელვათა*, ხედვიდეს და
Line of ed.: 30     
იტყოდეს: "ღმერთი ჩუენი შესავედრებელ, ძალ, მწე ჭირთა ზედა, რომელთა
Line of ed.: 31     
მპოვნეს ჩუენ ფრიად"*. ესერა შესავედრებელად Ms. page: 271v  პოვეს ღმერთი,
Line of ed.: 32     
ვითარცა ზღუდე მტკიცე, გოდოლი ძლიერი და იტყჳან: "ამისთჳს არა მეშინოდის
Line of ed.: 33     
მე ძწოლასა ქუეყანისასა და ცვალებასა მთათასა და გულსა ზღჳსასა"*.
Line of ed.: 34     
ამათ მთათათჳს და ჴევთათჳს უწინარეს წინაჲსწარმეტყუელებს ესაია და იტყჳს:
Line of ed.: 35     
"ყოველნი ჴევნი აღმოივსნეს და მთანი და ბორცუნი დამდაბლდეს, იყოს ძნელოვანი
Line of ed.: 36     
იგი ველად და ღირღუაროვანი იგი გზად წრფელად"*. და ღრმად და ჴევად
Line of ed.: 37     
უწოდა გლახაკთა და შეურაცხთა ნათესავთა, რომელნი აღმაღლდეს მეცნიერებად
Line of ed.: 38     
ღმრთისა. მოიწია და აღესრულა წინაჲსწარმეტყუელებაჲ, რომელსა იტყოდა:
Line of ed.: 39     
"და ყოველი ჴევნები აღმოივსოს, ხოლო მთანი და ბორცუნი დამდაბლდეს, დევთა
Page of ed.: 395   Line of ed.: 1     
სიმაღლენი და ტყუვილისა მსახურებანი მათნი, რომელ ზედა მთა-მაღალთა
Line of ed.: 2     
იყვნეს, და დამდაბლდეს და უჩინოჲ საცთური აღიღო შორის და გზაჲ მართალი
Line of ed.: 3     
და წრფელი იქმნა".

Line of ed.: 4        
"ამისთჳს", რამეთუ -- ყოველი სული დაწყნარებულად და შეუშფოთებელად:
Line of ed.: 5     
არცა ძრვასა ქუეყანისასა, არცა ცვალებასა მთათასა და შორის ზღუასა, ესე
Line of ed.: 6     
იგი არს -- ეშმაკისა ძალნი განაშორნა კაცთაგან, პირუტყუთა ბუნებაჲ დაანთქა
Line of ed.: 7     
უფსკრულსა ზღუათასა. ესე გალობად აღუღებიეს, ფსალმუნებს და იტყჳს:
Line of ed.: 8     
"ამისთჳს არა მეშინოდის ჩუენ ძრვასა ქუეყანისასა, ცვალებასა მთათასა და
Line of ed.: 9     
გულსა ზღჳსასა"*. თუ ჯერ არს, პირველთა მათ ამაღლებულთა დამნთქმელთა
Line of ed.: 10     
იტყჳს დევთა და მსახურებასა მათსა.

Line of ed.: 11        
აწ სრულიად დაანთქნა სიღრმემან უფსკრულისამან და არა საჩინო არიან.
Line of ed.: 12     
"აქავდეს და შეძრწუნდეს წყალნი მათნი, შეძრწუნდეს მთანი ძლიერებითა მისითა"*.
Line of ed.: 13     
მასწავებს ჩუენ საქმჱ მოციქულთაჲ, თუ ვითარ დასმან მოციქულთამან
Line of ed.: 14     
ყოველთა კიდეთა შეძრწუნებაჲ მშჳდობად გარდააქცია ეფესოს დემეტრისთჳს*,
Line of ed.: 15     
რომელ ვითარცა მთაჲ აღმაღლებულ იყო მსახურებისათჳს ეშმაკთაჲსა
Line of ed.: 16     
და ქალაქი რისხვით აღძრა ზედა მოციქულთა. და ლუსტრას და დერბეს
Line of ed.: 17     
ეგრეთ-ვე იქმნა. და კუალად ფილიპელთა ქალაქსა და თესალონიკეს და ათენას
Line of ed.: 18     
და კორინთეს განცოფებული, ბილწი სული დევთაჲ -- მთა-ქმნული, აღმაღლებული.
Line of ed.: 19     
ესე ყოველნი აღდგეს ღელვანი და აღძრვანი ზედა წმიდათა მოციქულთა, ხოლო
Line of ed.: 20     
მოციქულნი, ვითარცა ცხენნი შებმულნი ეტლთა ღმრთისათა*; სრბაჲ
Line of ed.: 21     
დადვეს ზედა წყალთა მრავალთა. ესე ნეტარმან ამბაკუმ წინაჲსწარმეტყუელა
Line of ed.: 22     
და თქუა: "ივლინენ ზღუასა ზედა ჰუნენი შენნი შეძრწუნებად და აღძრვად,
Line of ed.: 23     
წყალთა უფსკრულთა"*. ცხენად და ჰუნედ უწოდა დასთა წმიდათა მოციქულთასა,
Line of ed.: 24     
რომელ შებმულ არიან ეტლთა საღმრთოთა, რომელნი იქმნნეს
Line of ed.: 25     
შვილ ღმრთის, ეტლად იტყჳს. ესრეთ "აჰჴედ შენ ეტლთა შენთა ზედა და
Line of ed.: 26     
მჴედრობაჲ შენი ცხორება არს"*. გამოვიდა მშჳლდი შენი, ესე იგი არს ქადაგებაჲ
Line of ed.: 27     
და სახარებაჲ მოციქულთაჲ და მსახურებაჲ, და სიმაღლჱ დევთაჲ წარსაწყმედელად
Line of ed.: 28     
ცთომილებისა მათისა და შემაბილწებელისაგან სულისა, რომელი
Line of ed.: 29     
ვითარცა წყლისა აღმღუეულისა და ღელვა-ატეხილისა განზრახვანი, და სულნი
Line of ed.: 30     
ყოველნი განაწრფელნა და განწმიდნა. და განჴმეს და იცნეს ღმერთი Ms. page: 272r 
Line of ed.: 31     
ჭეშმარიტი. ამას საეშმაკოსა ღუარად იტყჳს: "აქავდეს და შეძრწუნდეს წყალნი
Line of ed.: 32     
მათნი, შეძრწუნდეს მთანი ძლიერებითა მისითა"*, რამეთუ დაეცა შეძრწუნებაჲ
Line of ed.: 33     
და ამბოხი დევთა სიმაღლისაჲ ჩუენგან და იქმნა გზად წრფელად და
Line of ed.: 34     
წარმართებულ ყოველთაგან, რამეთუ "სლვაჲ მდინარეთაჲ და წყალთა წმიდათაჲ
Line of ed.: 35     
ახარებს ქალაქსა ღმრთისასა"*. მდინარედ აქა სახარებასა უწოდა, ქალაქად
Line of ed.: 36     
-- ეკლესიასა და რომელნი ღმრთის მსახურებით ცხოვნდებიან მისგან,
Line of ed.: 37     
ხოლო სლვაჲ -- რომელნი საღმრთოჲთა სახარებითა სარწმუნოვებით მოირწყვიან
Line of ed.: 38     
და იქმნებიან ნაყოფიერ. ესე სამთა თარგმანთა შუენიერადრე (!) თქუეს, პირველად
Line of ed.: 39     
სლვაჲ მდინარეთაჲ-ო ახარებს ქალაქსა ღმრთისასა; ვითარცა წყაროჲ
Line of ed.: 40     
სამოთხესა აღმოცენებული ჴმელთა უწინარეს განუყვიან, ესრეთ-ვე მდინარჱ
Page of ed.: 396   Line of ed.: 1     
ღმრთისაჲ, რომელი აღმოსცენდა მამისაგან სიტყუაჲ; და ბევრთა და ურიცხუთა
Line of ed.: 2     
მდინარეთა უწინარეს გჳჩუენებს და ყოველსა ნათესავსა კაცთასა
Line of ed.: 3     
განანათლებს. მოციქულთა მიერ, ვითარცა წყლითა სულიერითა
Line of ed.: 4     
მოძღურებითა მათითა მოირწყვიან რომელნი-მე ჰინდოეთს, და რომელნი-მე
Line of ed.: 5     
ეგჳპტეს, და სხუანი -- საბერძნეთით კერძო და სპანიაჲთ და სხუანი -- სხუას და
Line of ed.: 6     
წარმართნი მრავალნი. ესე არს, რომელსა იტყჳს: სლვაჲ მდინარეთაჲ ახარებს
Line of ed.: 7     
ქალაქსა ღმრთისასა, წმიდა-ყო საყოფელი თჳსი მაღალმან"*, რომელსა მუნ
Line of ed.: 8     
ქალაქად უწოდს და აქა საყოფლად წმიდად მაღლისა ღმრთისა სახელ-სდვა
Line of ed.: 9     
და დაიმკჳდრა შორის მათსა და სლვისა მათისა და მე ვიყო ღმრთად მათა, იგინი
Line of ed.: 10     
იყვნენ ერად ჩემდა.

Line of ed.: 11        
ღმერთმან ყოვლისა მპყრობელმან და მართალმან ეკლესიასა თჳსსა წარსადინელსა
Line of ed.: 12     
მდინარეთასა ახარა და ტაძარ ღმრთისა ქმნა; და დაიმკჳდრა მას შინა და განწმიდა
Line of ed.: 13     
ესე და მორწყო ესე სულიერითა მოძღურებითა და ნაყოფის მომღებელ
Line of ed.: 14     
ქმნა ესე სიმართლისა მოქმედებითა. და არს ღმერთი ყოველსა ჟამსა
Line of ed.: 15     
შორის მისსა, რომლისათჳს-ცა დიდსა მეფესა და წინაჲსწარმეტყუელსა დავითს
Line of ed.: 16     
ფსალმუნი აღუღებიეს და გალობს და ფსალმუნებს და იტყჳს: "ღმერთი
Line of ed.: 17     
მათ შორის და იგი[ნი] არა შეიძრნენ"*. ესე ღმერთმან ყოვლისა მპყრობელმან
Line of ed.: 18     
სახარებასა შინა თქუა: "აჰა ესერა მე თქუენ თანა ვარ ყოველსა ჟამსა და
Line of ed.: 19     
ვიდრე აღსასრულამდე სოფლისა"* და კუალად: "სადაცა შეკრბენ ორნი ანუ
Line of ed.: 20     
სამნი სახელისა ჩემისათჳს, მე მუნ ვარ შორის მათსა"*. შეეწიოს მას ღმერთი
Line of ed.: 21     
დილითგან დილადმდე"* ადრე-ადრე იტყჳს. და პირად-პირადად შუენიერად*
Line of ed.: 22     
და წყალობაჲ და შეწევნაჲ მისი მისწიფა მათ ღმერთმან დილითგან დილადმდე.
Line of ed.: 23     
და მწრაფლ მისწიფა პირველად მოწყალებაჲ ღმრთისაჲ და იტყჳს: "შეძრწუნდეს
Line of ed.: 24     
წარმართნი და დამდაბლდეს მეფენი, მოსცა ჴმაჲ თჳსი მაღალმან და შეიძრა
Line of ed.: 25     
ქუეყანაჲ"*. მოწევნასა შეწევნისა ღმრთისასა იტყჳს: "შეძრწუნდეს
Line of ed.: 26     
წარმართნი და დამდაბლდეს მეფენი, მოსცა ჴმაჲ თჳსი მაღალმან და შეიძრა
Line of ed.: 27     
ქუეყანაჲ". შეძრწუნდეს წარმართნი და დამდაბლდეს ბრძოლანი მტერთანი
Line of ed.: 28     
და მოღებად გამოჴსნისა საკრველთაგან "უფალი ღმერთი ძალთაჲ ჩუენ თანა,
Line of ed.: 29     
ჴელის ამპყრობელ ჩუენდა ღმერთი იაკობისი"*, რამეთუ იაკობ წინაჲსწარმეტყუელებდა
Line of ed.: 30     
ეკლესიისათჳს და თქუა: "არა მოაკლდეს Ms. page: 272v  მთავარი იუდაჲსგან,
Line of ed.: 31     
არცა წინამძღუარი წყვილთაგან მისთა, ვიდრემდის მოვიდეს, რომელ არს
Line of ed.: 32     
მოლოდებაჲ, და იგი არს სასოვებაჲ წარმართთაჲ"*. ესერა ამისა შემდგომად
Line of ed.: 33     
მოვიდეს და მოიწინეს წინაჲსწარმეტყუელებანი მისნი. ესე არს, რომელსა
Line of ed.: 34     
იტყჳს ჟამსა ამას დავით: "უფალი ღმერთი ძალთაჲ ჴელის ამპყრობელ ჩუენდა
Line of ed.: 35     
და ღმერთი იაკობისი. რომელსა იტყოდა იაკობ ჟამსა მას და წინაჲსწარმეტყუელებდა,
Line of ed.: 36     
ესე არს ღმერთი იაკობისი. ესერა წინაჲსწარმეტყუელი დავით
Line of ed.: 37     
ჴმობს და იტყჳს: "მოვედით და იხილენით საქმენი ღმრთისანი, რომელ ყო
Line of ed.: 38     
საკჳრველი და სასწაული ქუეყანასა ზედა. დააცადა ბრძოლაჲ კიდითგან კიდედმდე
Line of ed.: 39     
ქუეყანისა, მშჳლდები შემუსრა, დაფქვა საჭურველი და ფარები დაწუა
Line of ed.: 40     
ცეცხლითა. მოიცალეთ და გულისხმა-ყავთ, რამეთუ მე ვარ ღმერთი, აღვმაღლდი
Line of ed.: 41     
წარმართთა ზედა და ავმაღლდი (!) ქუეყანასა ზედა"*. ამას ხილვად იტყჳს
Line of ed.: 42     
ყოვლისა კაცისად, რომლისათჳს-ცა ადრე-ადრე და მეყსეულად მიცვალებაჲ
Page of ed.: 397   Line of ed.: 1     
იქმნა ბოროტისაგან სიმაღლედ, და რისხვისაგან -- მშჳდობად, და უღმრთოვებისაგან
Line of ed.: 2     
-- სიმართლედ, და სიკუდილისაგან -- ცხორებად, და ჯოჯოხეთისაგან
Line of ed.: 3     
-- სასუფეველად.

Line of ed.: 4        
ამის ყოვლისათჳს გულისხმა-ყავთ და იხილეთ, რამეთუ მე ვარ ღმერთი და
Line of ed.: 5     
ყოველთა დაბადებულთა შემოქმედი და არა მარტოდ ხოლო ჰურიათაჲ, არამედ
Line of ed.: 6     
ყოველთა წარმართთაჲ-ცა და მართალი კიდითგან კიდედმდე ქუეყანისა. და
Line of ed.: 7     
აღმაღლებულ არს და განცხადებულ არს* ყოველთა და ყო გამოჴსნაჲ. ამის
Line of ed.: 8     
ყოვლისათჳს დასსა, კრებულსა ყოველთა მართალთასა და მორწმუნეთასა და
Line of ed.: 9     
მოციქულთასა გალობაჲ აღუღებიეს დავითის თანა, ჴმობენ და იტყჳან: "უფალი
Line of ed.: 10     
ღმერთი ძალთაჲ ჩუენ თანა, ჴელის ამპყრობელ ჩუენდა ღმერთი იაკობისი"*.
Line of ed.: 11     
იტყოდეს ვიეთნი-მე ჟამსა მას გოგისთჳს და მაგოგესთჳს, გინა აქაზისთჳს
Line of ed.: 12     
ანუ თუ ეზეკიაჲსთჳს და სენაქერიმისთჳს. იტყოდეს ფსალმუნსა ამას: ამათ
Line of ed.: 13     
ვერ დააცადეს ბრძოლაჲ კიდითგან კიდედმდე ქუეყანისა, არამედ კაცად-კაცადმან
Line of ed.: 14     
ძალისაებრ თჳსისა ნაწილი რაჲმე აღიღო მსგავსებითა. ანუ ვინ დააცადა
Line of ed.: 15     
ბრძოლაჲ და შექმნა მშჳდობაჲ გარნა მხოლოდ-შობილმან ძემან ღმრთისამან
Line of ed.: 16     
განაქარვა ბრძოლაჲ კიდითგან კიდედმდე ქუეყანისა, ყო მშჳდობაჲ ეკლესიისათჳს,
Line of ed.: 17     
რამეთუ ვითარცა ზღჳსა ღელვათა ჰქონდეს განცხრომანი და აღძრვანი ყოველთა
Line of ed.: 18     
კიდეთა და სასტიკთა ქართა, სიმრავლესა დევთასა მოეცვნეს ყოველნი
Line of ed.: 19     
სულნი. ჭეშმარიტად შემუსრა უფალმან მშჳლდები ბოროტი უღმრთოვებისაჲ,
Line of ed.: 20     
დაფქვა და აჴოცა და დაწუა ცეცხლითა ყოველი ფარები და ბჭენი, რომელნი
Line of ed.: 21     
ეკლესიასა ჰბრძოდეს, ესე არიან ბჭენი ჯოჯოხეთისანი, რომელნი ვერ
Line of ed.: 22     
ერევიან ეკლესიასა, რამეთუ ზედა კლდესა აღშენებულ არს რომელნი დაეცნეს
Line of ed.: 23     
ლოდსა მას ზედა, დაიფუშნეს და რომელსა ზედა დაეცეს, შემუსროს იგი, რამეთუ
Line of ed.: 24     
მშჳდობითა და ღმრთის-მსახურებითა ელავს, დაუპყრიან ყოველნი კიდენი.
Line of ed.: 25     
ესე არს განმარტებაჲ ჭეშმარიტი სიტყუასა ფსალმუნისასა.



Chapter: 46  
Page of ed.: 397  
Line of ed.: 26  
ფსალმუნი მ̂ვ
Line of ed.: 27  
აღსასრულსა, ძეთა კორესთაჲ


Line of ed.: 28        
მრავალგზის ვთქჳთ, თუ რაჲ არს აღსასრული და ვაჩინეთ, თუ რაჲ აღსასრულსა
Line of ed.: 29     
ჟამთასა იქმნა და ეკლესიად ეწოდა, რამეთუ პავლე იტყჳს: "მრავლით
Line of ed.: 30     
კერძო და მრავლით სახით მაშინ-ვე იტყოდა წინაჲსწარმეტყუელთა მიერ
Line of ed.: 31     
თჳსთა, ხოლო აღსასრულსა ჟამთასა მეტყოდა ჩუენ ძისა მიერ თჳსისა"*; ესე
Line of ed.: 32     
არს, რომელსა იტყჳს "აღსასრულსაო", რამეთუ აღსასრულსა სოფლისა ამის მოვიდა
Line of ed.: 33     
ძჱ ეკლესიასა თჳსსა და დაამტკიცა. ხოლო ძენი კორესნი, რამეთუ იყვნეს
Line of ed.: 34     
იგინი და ასაფ და ედითომ და სხუანი-ცა ჴმა-შუენიერნი და დასის-თავნი შემასხმელნი,
Line of ed.: 35     
რომელთა აღიღიან ჴმაჲ დავითის თანა და შეჴმობით ჴმასა მისსა
Line of ed.: 36     
განჰკაზმვიდეს და ასწავებდეს დასსა, რამეთუ იყვნეს სულ-შეზავებულნი მადლითა
Line of ed.: 37     
მისითა და ნებიერად და შუენიერად შემსგავსებულად გალობდეს ესე
Line of ed.: 38     
არს, რომელსა იტყჳს, თუ "ძეთა ზედა კორესთა-ო", და ასაფს და ედითომს. აწ
Line of ed.: 39     
ვთქ[უ]ათ ძალი და პირი ფსალმუნისაჲ, რამეთუ თქუმულ არს ფსალმუნი ესე
Line of ed.: 40     
გამოჴსნისათჳს ყოველთა წარმართთაჲსა, და ვითარ ძლევით დაინთქა ყოველი
Page of ed.: 398   Line of ed.: 1     
უღმრთოვებაჲ და ქმნა დიდი მშჳდობაჲ ეკლესიისა თჳსისათჳს მხოლოდ-შობილმან
Line of ed.: 2     
ძემან ღმრთისამან. "აღიტყუელენით ჴელნი თქუენნი ყოველთა
Line of ed.: 3     
წარმართთა და ღაღადებდით ღმრთისა მიმართ ჴმითა სიხარულისაჲთა, რამეთუ
Line of ed.: 4     
უფალი მაღალ და საშინელ არს და მეუფჱ დიდ არს ყოველსა ქუეყანასა ზედა"*.
Line of ed.: 5     
საწინაჲსწარმეტყუელოჲ სიტყუაჲ წარმოიღებს ამას და იტყჳს: რომელ
Line of ed.: 6     
არს მოციქულთა დასი და კრებულნი ყოველთა წარმართთანი, გალობად ღმრთისა
Line of ed.: 7     
იწოდნეს. ესე არს ძლევისა მხიარულებაჲ და სიხარული. იტყჳს:
Line of ed.: 8     
"აღიტყუელენით ჴელნი თქუენნი ყოველთა წარმართთა და ღაღადებდით ღმრთისა
Line of ed.: 9     
მიმართ ჴმითა სიხარულისაჲთა"*. ერთ-სიტყუა იქმნა ძალი ფსალმუნისაჲ
Line of ed.: 10     
ამის მის თანა. რომელ-იგი პირველ ფსალმუნისა მის ვთქუთ, რამეთუ მუნ
Line of ed.: 11     
აჴსენა ამბოხი და შეძრწუნებაჲ და იტყოდა მერმე ძლევასა და მშჳდობასა
Line of ed.: 12     
ეკლესიისასა. ესრე სახედ ფსალმუნი ესე იხილა, ძლევაჲ, რომელი მის მიერ
Line of ed.: 13     
იქმნა, და უბრძანებს ყოველთა მორწმუნეთა დასსა, კრებულსა აღტყუელვად
Line of ed.: 14     
ჴელთა, ქებისა აღებად და გალობად და თქუმად: "შენ, უფალო, მაღალ და საშინელ
Line of ed.: 15     
ხარ და მეუფე დიდ არს ყოველსა ქუეყანასა ზედა". გჳჩუენა და განაცხადა
Line of ed.: 16     
და "დაგუამორჩილნა ერნი ჩუენ ქუეშე და წარმართნი ქუეშე ფერჴთა ჩუენთა
Line of ed.: 17     
და გამოგჳრჩინა ჩუენ სამკჳდრებელად თჳსა, და შუენიერებაჲ იაკობისი, რომელ
Line of ed.: 18     
შეიყუარა"*. სჳმაქოს კრებულისა თანა თქუა და იტყჳს: "მეუფისა თანა
Line of ed.: 19     
შუენიერებაჲ იაკობისიო, შუენიერებაჲ წმიდათა მისთაჲ".

Line of ed.: 20        
აკჳლას მოციქულთა დასად იტყჳს. ესე გამოაჩინებს თქუმითა, თუ მართალთა
Line of ed.: 21     
და წმიდათა და მორწმუნეთა განძლიერებად და ძლევად განწყობილნი
Line of ed.: 22     
აღტყუელვით გალობენ. ესე იხილვა ჟამსა მას, რომელი თუალითა წინაჲსწარმეტყუელმან
Line of ed.: 23     
უწინარეს თქუა სიტყჳთა. აწ ესერა სრულ იქმნა და აღესრულა
Line of ed.: 24     
მოსლვაჲ მხოლოდ-შობილისა ძისა ღმრთისაჲ და Ms. page: 273r  მოციქულთა
Line of ed.: 25     
მისთა რწმუნებად ყოველთა წარმართთა. და მცირედ-ღა დაემორჩილნეს კრებულნი
Line of ed.: 26     
და მეფენი და ნათესავნი და ასწავეს მათ ფსალმუნი და გალობაჲ ჭეშმარიტისა
Line of ed.: 27     
ღმრთისა მიცემად დიდებით გალობაჲ და შუენიერებაჲ იაკობისი,
Line of ed.: 28     
რომელ აღუთქუა შვილთა მართალთაჲსა კურთხევად მათგან წარმართნი, მხოლოდ-შობილისაგან
Line of ed.: 29     
ძისა ღმრთისა იქმნა და აღესრულა, რამეთუ რომელსა ჟამსა
Line of ed.: 30     
დაამორჩილა თავი თჳსი მათთჳს, წარმართნი და უღმრთონი სასოვებად მშჳდობისა
Line of ed.: 31     
მოიყვანნა და სარწმუნოვებად და დიდების-მეტყუელებად. და მერმე
Line of ed.: 32     
იტყჳს: "აღმაღლდა ღმერთი კურთხევითა და უფალი ჴმითა სტჳრისაჲთა"*.
Line of ed.: 33     
რომელი ამას ყოველსა იტყჳს, ძლევასა წარჰმართებს და დაწყნარებასა, იგი არს
Line of ed.: 34     
ჭეშმარიტი მხოლოდ-შობილი ძჱ ღმრთისაჲ, რომელი განკაცნა და დაჰჴსნა
Line of ed.: 35     
ბუნებაჲ სიკუდილისაჲ და ეშმაკისაჲ და გამოგჳჴსნნა და უკუდავებაჲ მოგუმადლა
Line of ed.: 36     
ყოველთა კაცთა.

Line of ed.: 37        
ესე არს ღმერთი ჭეშმარიტი, მხოლოდ-შობილი ძჱ ღმრთისაჲ, რომელი
Line of ed.: 38     
დიდითა ძლევითა აღმაღლდა ზეცად და მოუვლინა ანგელოზი წმიდათა მოციქულთა
Line of ed.: 39     
თჳსთა. და კუალად ერთგზის დიდებით მოსლვისა მისისათჳს ახარა
Line of ed.: 40     
მათ და ჰრქუა ესე იესუ, რომელი წინაშე თქუენსა აღმაღლდა ზეცად. ეგრეთ-ვე
Line of ed.: 41     
კუალად ერთგზის დიდებითა მამისაჲთა მოვიდეს, ვითარცა იხილეთ, იგი,
Line of ed.: 42     
აღმაღლებული ზეცად.

Line of ed.: 43        
ვითარ აღმაღლდა უფალი ზეცად, წინა-მიეგებვოდეს მას ანგელოზთ-მთავარნი
Page of ed.: 399   Line of ed.: 1     
და ძალნი და მთავრობანი, უფლებანი და ჴელმწიფებანი და ბევრნი ბევრთანი.
Line of ed.: 2     
დასნი ღაღადებით იტყოდეს: "აღიხუენით ბჭენი თქუენნი, მთავარნო, ზე და
Line of ed.: 3     
აღიხუნენ ბჭენი საუკუნენი და შევიდეს მეუფჱ დიდებისაჲ"*. ამას პირად-პირადად,
Line of ed.: 4     
შუენიერად და დიდებულად იტყოდეს: "აღმაღლდა ღმერთი ღაღადებითა
Line of ed.: 5     
და უფალი ჴმითა სტჳრისაჲთა"* აჴდა მაღალსა ესევითარითა გალობითა.
Line of ed.: 6     
ამისა შემდგომად იქმნა შეერთებაჲ ზეცისათაჲ და ქუეყანისათაჲ, მოვიდა
Line of ed.: 7     
სიმრავლჱ ანგელოზთაჲ, თანა-იტყჳან: "უგალობდით ღმერთსა ჩუენსა,
Line of ed.: 8     
უგალობდით მეუფესა ჩუენსა, უგალობდით, რამეთუ მეუფე დიდ არს ყოველსა
Line of ed.: 9     
ქუეყანასა ზედა ღმერთი, უგალობდით მას მეცნიერებით. სუფევს ღმერთი
Line of ed.: 10     
წარმართთა ზედა, ღმერთი ზის საყდართა ზედა სიწმიდისა მისისათა"*. ესერა
Line of ed.: 11     
ერთითა ჴმითა ზეცისანი და ქუეყანისანი სულიერსა დიდების-მეტყუელებასა
Line of ed.: 12     
ყოვლად ძლიერისა მეუფისა შესწირვენ, რამეთუ ყოველსა კაცსა ჭეშმარიტმან
Line of ed.: 13     
ღმერთმან მოსცა დიდებულებაჲ და ძედ ღმრთისა ყოფად მიჰმადლა მორწმუნეთა
Line of ed.: 14     
თჳსთა და ადიდნა იგინი, რამეთუ ყოველთა წარმართთა გულისხმა-ყვეს*,
Line of ed.: 15     
ვითარმედ იგი არს ღმერთი ჭეშმარიტი, ღმერთი და მეუფჱ დიდი ზედა
Line of ed.: 16     
ყოველსა ქუეყანასა და დიდებით დაჯდა მარჯუენით მამისა მაღალთა შინა. ესე
Line of ed.: 17     
არს, რომელსა იტყჳს, თუ "ღმერთი დაჯდა საყდართა ზედა სიწმიდისა მისისათა"*,
Line of ed.: 18     
რამეთუ მისნი იყვნეს და არა თუ ჟამსა მას დაიპყრნა. ამისა მსგავსად
Line of ed.: 19     
ჴმობს პავლე. და იტყჳს: "დაჯდა მარჯუენით დიდებისა მაღალთა შინა"*, რომელსა
Line of ed.: 20     
იტყჳს, თუ: "უგალობდით მას სიბრძნითა. არა ხოლო თუ იტყჳს ჴმისა
Line of ed.: 21     
ამობერვითა ოდენ და პირითა მღაღადებელითა, Ms. page: 274v  არამედ გულისხმის-ყოფით
Line of ed.: 22     
და სიბრძნით და გამოკითხვით და განგონებით და მადლობით უფლებასა
Line of ed.: 23     
მისსა. "მთავარნი შეუკრბეს ღმერთსა აბრაჰამისსა, რამეთუ ღმრთისა ძლიერნი
Line of ed.: 24     
ქუეყანით ფრიად აღმაღლდეს"*, რამეთუ ყოველთა მთავართა წარმართთაჲსა
Line of ed.: 25     
დაუტევნეს მამულნი ღმერთნი მათნი და შერთვად მოვიდეს ღმრთისა თანა
Line of ed.: 26     
აბრაჰამისა, იქმნეს განმართლებულ და შვილ აბრაჰამისა. იქმნა აბრაჰამ მამად
Line of ed.: 27     
მართალთა მრავალთა, რამეთუ ნაშობისა მისისაგან იკურთხნეს ნათესავნი
Line of ed.: 28     
წარმართთანი.

Line of ed.: 29        
რომელთა იცნეს ჭეშმარიტი ღმერთი, შემოქმედი თჳსი, მოვიდეს ღმრთის
Line of ed.: 30     
მეცნიერებად ყოველნი, ადიდებდეს ღმერთსა. გალობაჲ ქუეყანით აღმაღლდა,
Line of ed.: 31     
რამეთუ ძალითა ღმრთისაჲთა სიბრძნით შემუსრ[ნ]ეს ბჭენი ჯოჯოხეთისანი და
Line of ed.: 32     
სიკუდილისანი. და აღიღო მძლავრებაჲ ეშმაკისაჲ და მიჰმადლა ყოველთა-ვე
Line of ed.: 33     
ცხორებაჲ და სასუფეველი და აღაღო პირი ჩუენი. და ყოველნი ჴმითა სიხარულისაჲთა
Line of ed.: 34     
გალობად ღმრთისა. ესე არს, რომელსა იტყჳს, თუ "აღიტყუელენით
Line of ed.: 35     
ჴელნი ყოველთა წარმართთა, ღაღადებდით ღმრთისა მიმართ ჴმითა სიხარულისაჲთა,
Line of ed.: 36     
რამეთუ მაღალ და საშინელ არს და მეუფე დიდ არს ყოველსა ქუეყანასა
Line of ed.: 37     
ზედა"*.



Chapter: 47  
Page of ed.: 399  
Line of ed.: 38  
ფსალმუნი მ̂ზ
Line of ed.: 39  
კურთხევისაჲ, ძეთა კორესთაჲ


Line of ed.: 40        
ესე-ცა ფსალმუნი მისა-ვე მსგავსად მიუთხრობს, დიდ არს ღმერთი და ძლიერ
Line of ed.: 41     
და მძლე ბრძოლათა: "დიდ არს უფალი, ქებულ ფრიად ქალაქსა ღმრთისასა
Line of ed.: 42     
და მთასა წმიდასა მისსა"*. ესერა მრავალგზის ვთქუთ, თუ ქალაქად და
Page of ed.: 400   Line of ed.: 1     
მთად საღმრთონი წიგნნი თქუნა. არა თუ შენებულსა რას-მე ერთსა სახელ-სდებს,
Line of ed.: 2     
არამედ საქმესა სახიერებისასა და კაცთა წმიდათა სარწმუნოვებასა
Line of ed.: 3     
უწოდს. აწ ესერა თქუა ჟამსა მას დიდებით უფლისაჲ და რამეთუ მისგან და
Line of ed.: 4     
მის მიერ მაღალ და მტკიცე აღეშენა ქალაქი, ესე იგი არს ღმრთის მეცნიერებაჲ
Line of ed.: 5     
სარწმუნოვებით უფროჲს ყოველთა მთათა მაღალ და მთა იქმნა და დაეშენნეს
Line of ed.: 6     
ყოველნი მართალნი მას ზედა, ვითარცა ქალაქსა საჩინოსა და განცხადებულსა.
Line of ed.: 7     
ესე უფალმან განჰმარტა სახარებასა შინა, თუ: "ვერ შესაძლებელ არს დაფარვად
Line of ed.: 8     
ქალაქი, რომელი მთასა ზედა დაშენებულ არს"*. "ძირმტკიცედ უხაროდენ
Line of ed.: 9     
ყოველსა ქუეყანასა"*, რამეთუ ეკლესიაჲ საღმრთოჲთა საქმითა არა ხოლო
Line of ed.: 10     
თუ შენებულსა ამას უწოდა, არამედ საფუძველ-მტკიცედ და სულიერად კლდედ
Line of ed.: 11     
და ეკლესიად უწოდა მოძღუართა და კრებულსა მართალთასა, რომელნი აღეშენნეს
Line of ed.: 12     
ზედა მართალსა სარწმუნოვებასა საღმრთოსა მხოლოდ-შობილისა ძისა
Line of ed.: 13     
ღმრთისასა. რომელსა პავლე ეწამების და იტყჳს: "რომელნი აღშენებულ ხართ
Line of ed.: 14     
საფუძველსა ზედა მოციქულთასა და წინაჲსწარმეტყუელთასა, რომელ არს
Line of ed.: 15     
საფუძველ, და თავ კიდეთა. უფალი ჩუენი იესუ ქრისტე"* და თჳთ თავადმან
Line of ed.: 16     
უფალმან პირველად ნეტარ-ყო პეტრე და ჰრქუა: "შენ ხარ კლდე და ზედა
Line of ed.: 17     
მაგას კლდესა აღვაშენო ეკლესიაჲ ჩემი და ბჭენი ჯოჯოხეთისანი არა ერეოდიან"*
Line of ed.: 18     
ესე არს, რომელსა იტყჳს ძირ-მტკიცედ, ესე იგი არს შეუძრველად
Line of ed.: 19     
და უძლეველად უკუნისამდე.

Line of ed.: 20        
"მთანი სიონისანი -- გუერდნი ჩრდილოჲსანი, ქალაქი მეუფისა დიდისაჲ"*.
Line of ed.: 21     
მთანი მაღალნი გარე-მოიცვნეს სიონსა, რაჲთა საფარველად იყვნენ
Line of ed.: 22     
ყინელისა მისგან ჩრდილოჲსა, Ms. page: 275r  ესე იგი არს განსაცდელისაგან დაიცვა
Line of ed.: 23     
იგი, რამეთუ იყოს უვნებელ ყოვლისაგან უღმრთოვებისა პირ[ი]საგან ჩრდილოჲსა.
Line of ed.: 24     
იტყჳს წინაჲსწარმეტყუელი აღტყინებად ბოროტისა ზედა ქუეყანასა და
Line of ed.: 25     
კუალად იტყჳს: გდევნიდენ თქუენ პირისაგან ჩრდილოჲსა. ხოლო სიონსა საღმრთომან
Line of ed.: 26     
პავლე სულიერად მთად სახელ-სდვა და თქუა: "მოვედით მთასა სიონსა
Line of ed.: 27     
და ქალაქსა ღმრთისა ცხოველისსა, ზეცისა იერუსალჱმსა"*. მთანი ძლიერნი
Line of ed.: 28     
მოსხნა გარემოჲს და ჩრდილოჲ განდევნა და დაიცვა ქალაქი თჳსი სულიერითა
Line of ed.: 29     
სიმტკიცითა მოციქულთაჲთა და წმიდათა და მართალთა ერთობით
Line of ed.: 30     
მის თანა დაცვითა ზეგარდამო სასძლოჲსაჲთა, რამეთუ იტყჳს ესრეთ: "ბანაკი ანგელოზთა
Line of ed.: 31     
უფლისათაჲ გარე-მოადგს მოშიშთა მისთა და დაიცვნეს იგინი"*
Line of ed.: 32     
"ღმერთი ტაძარსა წმიდასა მისსა განცხადნეს ჟამსა მას, რომელსა-ცა შემწე-ეყოს
Line of ed.: 33     
მათ"*. ერთად სახელ-ედების კათოლიკე ეკლესიასა ყოველსა შინა ზღუასა
Line of ed.: 34     
და ჴმელსა, რომლისათჳს-ცა ლოცვათა ჩუენთა ვიტყჳთ ზედა წმიდისა და მხოლოჲსა
Line of ed.: 35     
კათოლიკე ეკლესიისა კიდითგან კიდედმდე ქუეყანისა, რამეთუ ჯერ-არს.
Line of ed.: 36     
მრავალთა ადგილთა და ქალაქთა შინა, დაბათა და აგარაკთა შინა აღშენებულ
Line of ed.: 37     
არს ეკლესიაჲ, ვითარცა ქალაქსა შინა ერთსა მრავალნი საყოფელნი და სახლნი
Line of ed.: 38     
აღშენებულ არიან, და მას ყოველსა ერთ ქალაქ სახელ-ედების, ეგრეთ-ვე
Line of ed.: 39     
თუ ჯერ-არს, ბევრნი ბევრთანი, აურაცხელნი და აღურაცხნი ეკლესიანი
Line of ed.: 40     
აღშენებულ არიან, ერთ სიტყუა და ერთ ეკლესია სახელ-ედების, რომელნი
Line of ed.: 41     
ჭეშმარიტებით და მართლ-მადიდებლობით შესწირვენ ღმრთისა ამას ტაძარსა.
Line of ed.: 42     
ყოველთა ღმრთის წყალობათა თჳსთა განაცხადა შეწევნაჲ, მიჰმადლა.
Page of ed.: 401   Line of ed.: 1     
ესე არს, რომელსა იტყჳს: "ღმერთი ტაძარსა წმიდასა მისსა განცხადებულ არს
Line of ed.: 2     
ჟამსა მას, რომელსა შეეწიოს მათ"*. ესერა ბრძოლათაგან და მეფეთა აღდგომისაგან
Line of ed.: 3     
ზედა წინაჲსწარმეტყუელთა აჰა ესერა იტყჳს: "მეფენი ქუეყანისანი
Line of ed.: 4     
შეკრბეს და მოვიდეს ერთად. მათ იხილეს ესე და დაუკჳრდა"*. მიავლინეს
Line of ed.: 5     
ბრძოლად და იხილეს დიდი ძლევაჲ და შესულბეს და განცჳბრდეს და შეეშინა და
Line of ed.: 6     
შეირყინეს. "და ძრწოლამან შეიპყრნა იგინი; მუნ -- სალმობაჲ, ვითარცა შობადისაჲ.
Line of ed.: 7     
ქარითა სასტიკითა შემუსრნენ ნავნი თარშისანი"*. იხილეს შეუძრველი
Line of ed.: 8     
და დამტკიცებული ეკლესიისა საფუძველი. წინაჲსწარმეტყუელნი
Line of ed.: 9     
განმართლებულად და აღსრულებულად და ძრწოლით და შიშით განკჳრვებულნი,
Line of ed.: 10     
ვითარცა შობადისა სალმობითა, გინა თუ ვითარცა ნავი შორის უფსკრულსა
Line of ed.: 11     
ღელვათა, ესრეთ აღდგეს ზედა ეკლესიათა დაცემად, მიახლებულნი სიკუდილდ
Line of ed.: 12     
ესრეთ ღაღადებით იტყოდეს: "ვითარცა გუესმა, ეგრე-ცა ვიხილეთ
Line of ed.: 13     
ქალაქსა უფლისა ძალთაჲსა, ქალაქსა ღმრთისა ჩუენისასა"*, ესე არს, რომელი
Line of ed.: 14     
გუესმა ურჩულოვებასა შინა ჩუენსა სიტყუაჲ, აწ ესერა თუალითა ჩუენითა
Line of ed.: 15     
ვიხილეთ ქალაქსა უფლისა ცათაჲსა და ქალაქსა ღმრთისა ჩუენისა, ესე-იგი
Line of ed.: 16     
არს დასი წმიდათა მორწმუნეთა ღმრთისათაჲ.

Line of ed.: 17        
"ღმერთმან დააფუძნნა იგინი უკუნისამდე"*, თავადსა უფალსა ჴმითა
Line of ed.: 18     
იტყჳს ზედა კლდესა ამას აღშენებად ეკლესიისა და "ბჭენი ჯოჯოხეთისანი მას
Line of ed.: 19     
არა ერეოდიან"*. ფსალმუნი აღუღებიეს, ჴმითა დიდითა გალობს წინაჲსწარმეტყუელი
Line of ed.: 20     
და იტყჳს: რომელნი ჴსნილ ხართ ჴსნითა მისითა, ფსალმუნებდით
Line of ed.: 21     
და მიუთხრობდით ყოველსა ჟამსა, იტყოდეთ: "შეიწყნარენ Ms. page: 275v  წყალობანი
Line of ed.: 22     
შენნი შორის ერსა შენსა!"* და განმართლდა სიტყუაჲ წინაჲსწარმეტყუელისაჲ,
Line of ed.: 23     
სრულ იქმნა და აღესრულა, რამეთუ ესრე ეტყჳს მჴსნელი ჩუენი
Line of ed.: 24     
ეკლესიასა თჳსსა: "შენ თანა ვარ ყოველთა დღეთა და ვიდრე აღსასრულამდე
Line of ed.: 25     
სოფლისა"*.

Line of ed.: 26        
"ვითარცა სახელი შენი, ღმერთო, ეგრე-ცა ქებაჲ შენი ყოველსა ქუეყანასა
Line of ed.: 27     
ზედა"*. რომელნი ტყუვილისა ღმერთთა ჰმსახურებნ ცუდად და რომელნი
Line of ed.: 28     
კერპნი, შექმნულნი მათნი, მოისრნეს და აღიჴოცნეს და წარწყმდეს მათ
Line of ed.: 29     
შორის, რამეთუ მტყუვარ და ამაო იყვნეს, გალობამან ჭეშმარიტისა ღმრთისამან
Line of ed.: 30     
აღავსნა ყოველნი კიდენი. "სიმართლითა სავსე არს მარჯუენე შენი"*,
Line of ed.: 31     
უფალო, სიმართლისა საშჯელითა ძლიერ არს მარჯუენე შენი და შემუსრნა
Line of ed.: 32     
მტერნი შენნი. "იხარებდინ მთაჲ სიონი და იშუებდედ ასულნი იუდაჲსნი სამართალთა
Line of ed.: 33     
შენთაგან, უფალო"*; სიონისა სიმაღლედ ღმრთის მეცნიერებასა
Line of ed.: 34     
უწოდს, ასულად იუდაჲსად -- ყოვლისა სოფლისა ეკლესიათა, რომელნი ჴელითა
Line of ed.: 35     
მოციქულთაჲთა, რომელნი იყვნეს ნათესავისაგან ჰურიათაჲსა, რომელთაგან
Line of ed.: 36     
ჰრწმენა. და სიხარულით იშუებენ ყოველნი წარმართნი, რამეთუ განცხადნა
Line of ed.: 37     
უფალი სიმართლისაჲ და გულარძნილობაჲ განაქარვა. "მოადეგით
Line of ed.: 38     
სიონსა და მოიცევით იგი და მიუთხრობდით გოდლებსა მისსა. დასხენით გულნი
Line of ed.: 39     
თქუენნი ძალსა შინა მისა და განიყავთ გოდლები მისი!" სიონად კუალად
Line of ed.: 40     
ღმრთის-მსახურებისა სახიერებასა უწოდს. ესე იგი არს, ღმრთისა შეწევნითა
Line of ed.: 41     
განმტკიცნა და ანგელოზებრივი მოწესეობაჲ უჩუენა ქუეყანასა და გოდოლი
Page of ed.: 402   Line of ed.: 1     
სამართლისა თჳსისაჲ მცველად გარე-მოადგა თავით თჳსით, რომელ მოჰმადლა
Line of ed.: 2     
სულმან წმიდამან გამოჴსნაჲ ყოვლისა სოფლისაჲ და ბევრნი გოდოლნი ძლიერნი
Line of ed.: 3     
დაამტკიცნა მოძღურებითა თჳსითა, რამეთუ იტყჳს: "გამოირჩიენით და
Line of ed.: 4     
განიყვენით გოდლები მისი". ესე. იგინი არიან, რომელნი ეკლესიათა
Line of ed.: 5     
ზედა წინამძღუარნი და მოძღუარნი, და კაცად-კაცადმან ჟამსა თჳსსა წილით
Line of ed.: 6     
იხუედრა და მიიწია და ესე არა თუ ერთგზის ანუ ორგზის, არამედ მრავალსა
Line of ed.: 7     
ნათესავსა ნათესავთაჲსა უბრძანა ღმერთმან წინამძღურებად და მცველებად:
Line of ed.: 8     
"რაჲთა მითხრობად შეუძლოთ თქუენ ნათესავსა სხუასა-ო, რამეთუ ესე არს
Line of ed.: 9     
ღმერთი, ღმერთი ჩუენი უკუნისამდე და უკუნითი უკუნისამდე და ამან და[მ]მწყსნეს
Line of ed.: 10     
ჩუენ უკუნისამდე"*. ჯერ არს ესე-ო ნათესავისაგან ნათესავსა მითხრობად
Line of ed.: 11     
ურჩულოთა და ურწმუნოთა. და ვითარცა გუაქუნდა ავანდი იგი პირველი,
Line of ed.: 12     
ეგრეთ-ვე სარწმუნოვებასა ნათესავსა ნათესავნი მიუთხრობენ, და ჴსნილნი.
Line of ed.: 13     
ქადაგებასა ყოვლისა კაცისასა და ნათესავსა სხუასა ასწავეთ მეცნიერებაჲ,
Line of ed.: 14     
თუ ესე არს ღმერთი, ღმერთი ჩუენი და უფალი და მწყემსი კეთილი უკუნითი
Line of ed.: 15     
უკუნისამდე. რამეთუ იტყჳს, თუ: "განიყავთ გოდლები მისი"* და
Line of ed.: 16     
წინამძღურებით და მოძღურებით გჳჩუენებს, თუ ერთი არს მწყემსთ-მთავარი,
Line of ed.: 17     
რომელი არს მწყემსი კეთილი და სული თჳსი დადვა ცხოვართა თჳსთა ზედა*
Line of ed.: 18     
და მწყსის არა ხოლო ერთითა სიტყჳთა, ერთითა ოდენ, ცხოვართა, არამედ
Line of ed.: 19     
ყოველთა დაბადებულთა დაიცავს, რომელნი სიტყჳერთათჳს საჴმარად შეიქმნეს.



Chapter: 48  
Page of ed.: 402  
Line of ed.: 20  
ფსალმუნი მ̂ჱ
Line of ed.: 21  
აღსასრულსა, ძეთა კორჱსთაჲ


Line of ed.: 22        
დასი ყოველთა მოციქულთაჲ იქმნა შუვა Ms. page: 275r  მდგომელ და მახარებელ
Line of ed.: 23     
ყოველთა წარმართთა, და ძლევისა სარწმუნოვებაჲ გალობად აღუღებიეს და
Line of ed.: 24     
ასწავებენ. და მას შინა მოიქცეს საქმედ სახიერებისა და ყოველი დიდებაჲ
Line of ed.: 25     
სოფლისაჲ შეურაცხ-ყვეს და ამაოდ შეჰრაცხეს და სიცოფე შეურაცხ-ყვეს,
Line of ed.: 26     
რამეთუ სიბრძნე იგი მათი სიცოფე არს და უმცირე. და ესე უწინარეს იტყჳს
Line of ed.: 27     
აღსასრულსა საშჯელისათჳს და კაცად-კაცადისა საქმეთაებრ თჳსთა მისაგებელისათჳს
Line of ed.: 28     
და გჳჩინებს.

Line of ed.: 29        
არცა დიდებამან, არცა ტყუვილისა ღმერთთა შე-რაჲ-უძლონ შეწევნად
Line of ed.: 30     
კაცისა, გარნა ხოლო საქმეთა სიწმიდისათა და სიმართლისათა. და ამისთჳს-ცა
Line of ed.: 31     
ზედა-წერილი ამისი აღსასრულად იტყჳს, ესე იგი არს საქმეთაებრ თჳსთა აღსასრულსა
Line of ed.: 32     
მისაგებელი მათი, ესე არს პირი და ძალი ფსალმუნისაჲ.

Line of ed.: 33        
"ისმინეთ ესე ყოველმან თესლებმან და მერჩდით მე ყოველნი, რომელნი
Line of ed.: 34     
დამკჳდრებულ ხართ სოფლებსა"*, არღარა ჰურიათა ნათესავობდენ, მათ
Line of ed.: 35     
ეტყჳს ღმრთისა წინაჲსწარმეტყუელი. ესერა აღიმაღლა ჴმაჲ ღაღადებისაჲ და
Line of ed.: 36     
იტყჳს: "ისმინეთ ესე. ყოველმან თესლებმან"* უწყი, რამეთუ მადლითა და
Line of ed.: 37     
სულითა მხოლოდ-შობილმან ძემან ღმრთისამან მოგუცა ჴმაჲ ძლიერად ჟამსა
Line of ed.: 38     
მას და მოციქულებითა აღასრულა გამოჴსნაჲ ყოველთა კიდეთაჲ, რამეთუ
Line of ed.: 39     
ეტყჳს ესრეთ სანატრელსა დასსა მოციქულთასა: "წარვედით და მოიმოწაფენით
Line of ed.: 40     
ყოველნი წარმართნი"*. და არა ჰურიანი ოდენ და არცა ნათესავი ერთი
Page of ed.: 403   Line of ed.: 1     
ხოლო, არამედ ყოველნი ბუნებანი კაცთანი, "ნაშობნი ქუეყანისანი და ძენი
Line of ed.: 2     
კაცთანი ერთბამად"* რომელთა-მე თარგმანთა თქუეს, ნაშობნი ქუეყანისანი
Line of ed.: 3     
ადამ და ევა იყვნეს-ო, რამეთუ მიწისაგან შეიქმნნეს-ო ძენი კაცთანი, რომელნი
Line of ed.: 4     
მათგან იყვნეს-ო. არამედ ჯეკმა განაშორებს ჭეშმარიტებისაგან თარგმანებაჲ
Line of ed.: 5     
მათი, რამეთუ არა თუ გარდაცვალებულთათჳს ქადაგებდა, არამედ
Line of ed.: 6     
ცხოველთათჳს და ქუეყანასა ზედა მავალთათჳს. ესე იგი არს ზოგნი ესე ბუნებანი
Line of ed.: 7     
კაცთანი, რომელნი ჟამსა ამას ცხოველ იყვნეს.

Line of ed.: 8        
ისმინედ ესე ყოველთა შვილთა თქუენთა შემდგომად თქუენსა, კაცად-კაცადმან
Line of ed.: 9     
სარგებელად თავით თჳსით: "ნაყოფიერ იქმნენით ერთბამად მდიდარნი
Line of ed.: 10     
და გლახაკნი-ო", რამეთუ სამოძღურონი სიტყუანი გუასწავებენ ყოველთა და
Line of ed.: 11     
წინა-გიძღჳან. "პირი ჩემი იტყოდის სიბრძნესა, და ზრახვანი გულის-ა ჩემისანი
Line of ed.: 12     
-- გულისხმის-ყოფასა. მივყო იგავსა ყური ჩემი და განვაცხადნე იგავნი
Line of ed.: 13     
გალობისანი"* დასაბამითგანნი სიბრძნისა მიერ შენისა. აღვსებულ არს
Line of ed.: 14     
სულითა წმიდითა ყოველი სიტყუაჲ ჩემი. ასწავეთ ყოველთა ზრახვაჲ დაფარული
Line of ed.: 15     
და მცნებანი უფლისა ღმრთისა ჩუენისანი, განჰმარტენით ყურნი
Line of ed.: 16     
თქუენ ყოველთანი! ისმინეთ სასმენელითა თქუენითა ყოველი-ვე, ვითარცა
Line of ed.: 17     
საქმითა წამოიღო ენამან ჩემმან. ამას განაცხადებს თქუმითა: არა თუ ჩემნი
Line of ed.: 18     
არიან სიტყუანი ესე, არამედ მადლითა ღმრთისაჲთა შეპყრობილ არს ენაჲ
Line of ed.: 19     
ჩემი, ვითარცა კალამი*. და მის მიერ ზრახავს და იტყჳს: აღებულ არს იგი, ვითარცა
Line of ed.: 20     
სხუაჲ სხჳსათჳს. სასწაულსა დასდებენ, რამეთუ უფალი ჩუენი იგავით
Line of ed.: 21     
იტყოდა კრებულსა თანა, ხოლო თჳსაგან მოწაფეთა თჳსთა ყოველსა-ვე
Line of ed.: 22     
გამოცხადებდა.

Line of ed.: 23        
ესევითარ პირველ სიტყუად ყო ფსალმუნმან ამან: ესერა დასაბამ სწავლისა
Line of ed.: 24     
ჰყოფს: რაჲსათჳს არა მეშინოდის მე დღესა ბოროტსა? Ms. page: 276v  ურჩულოვებანი
Line of ed.: 25     
სლვათა ჩემთანი გარე-მომადგეს მე"*. აღუღებიეს წინაჲსწარმეტყუელსა
Line of ed.: 26     
შემთხუევაჲ ბუნებისა ჩუენისაჲ, ვითარცა კითხვით სნეულსა ყოველსა-ვე
Line of ed.: 27     
ნებასა მისსა და მისაგებელსა შორს მოიღებს და იტყჳს და მიუთხრობს:
Line of ed.: 28     
"რაჲსათჳს არა მეშინოდის მე დღესა ბოროტსა?" დღედ ბოროტად უწოდს
Line of ed.: 29     
დღესა საშჯელსასა ცოდვილთა ზედა, რამეთუ მოციქული იტყჳს, ვითარმედ:
Line of ed.: 30     
"უკეთურებითა შენითა და შეუნანებელითა მაგით გულითა შენითა იუნჯებ თავისა
Line of ed.: 31     
შენისა რისხვასა. დღედ ბოროტად განცხადებაჲ მართლისა საშჯელისა
Line of ed.: 32     
ღმრთისაჲ"*, ოდეს "მიაგოს კაცად-კაცადსა საქმეთაებრ მათთა"*, ესე არს, რომელსა
Line of ed.: 33     
იტყჳს, თუ: "რაჲსათჳს არა მეშინოდის დღესა ბოროტსა-ო", რამეთუ მივხედენ
Line of ed.: 34     
მე უშჯულოვებასა ჩემსა და სლვასა საქმეთა ჩემთასა შეკდიმებულ ვარ
Line of ed.: 35     
საშჯელისაგან.

Line of ed.: 36        
თჳთ იკითხავს წინაჲსწარმეტყუელი, თუ რაჲსათჳს მეშინიან-ო დღესა ბოროტსა-ო.
Line of ed.: 37     
და კუალად პასუხსა-ჰყოს და იტყჳს, თუ უშჯულოვებათათჳს
Line of ed.: 38     
სლვათაჲსა მეშინის საშჯელისაგან, რამეთუ "რომელნი ესვენ ძალსა თჳსსა
Line of ed.: 39     
და სიმრავლესა სიმდიდრისასა იქადიან"*, მე ესერა ზარ-ცემულ და შეშინებულ
Line of ed.: 40     
ვარ საქმეთაგან სლვათა ჩემთაჲსა, ხოლო რომელნი ესვენ ძალსა თჳსსა
Line of ed.: 41     
და სიმდიდრესა თჳსსა, მათ არცა ერთი ძალი აქუს, არცა ერთი წარიტანონ
Line of ed.: 42     
დღესა საშჯელისასა. ესრე ჰგონებდეს და იტყოდეს, თავით თჳსით თქჳს, თუ
Page of ed.: 404   Line of ed.: 1     
ფასი სიმდიდრისაჲ მივსცეთ დღესა საშჯელისასა ბოროტისათჳს თჳსისა. აწ
Line of ed.: 2     
ესერა მოიღებს ყოველსა და გჳჩუენებს, თუ არავინ არს, რომელმან იჴსნეს კაცი
Line of ed.: 3     
და განაახლოს საქმეთა სიმართლისათა და იტყჳს: "ძმამან ვერ იჴსნას და
Line of ed.: 4     
ვერ იჴსნას კაცმან და არა მისცეს მან ღმერთსა საჴსარი თჳ[თ] თავისა თჳსისაჲ,
Line of ed.: 5     
არცა სასყიდელი საჴსრად სულისა თჳსისა"*. გჳმოძღურებს და გუასწავებს
Line of ed.: 6     
ჩუენ არცა ნათესავობითა უმჯობესთაჲსა, და არცა ძმანი სახიერთანი და არცა
Line of ed.: 7     
ყოველნი კაცნი კეთილად მსახურებითა და სიმართლითა და არცა შემდგომად
Line of ed.: 8     
აღსასრულისა მუნ დღისა საშჯელისა არავინ შემძლებელ არს პოვნად, რომელმან-მცა
Line of ed.: 9     
შეუძლო გამოჴსნად.

Line of ed.: 10        
რამეთუ იტყჳს სხუაჲ წინაჲსწარმეტყუელი, თუ ნოვე და იობ და სამოველ
Line of ed.: 11     
ვერ შემძლებელ არიან განრინებად ძეთა და ასულთა თჳსთა. და კუალად,
Line of ed.: 12     
თუ ნოვე და დანიელ, კეთილ არს, თუ სულნი თჳსნი განარინნენ. ესე ყოველი
Line of ed.: 13     
ითქუა, თუ რომელნი ბოროტის-მოქმედობით ცხოვნდებიან და ბოროტად
Line of ed.: 14     
სლვისა მათისაგან სიმდიდრესა მათსა შეიკრებენ, ამათ უჩუენებს, თუ რომლითა
Line of ed.: 15     
საქმითა სახიერებისაჲთა და სიმართლისაჲთა გამოიჴსნან სული თჳსი.
Line of ed.: 16     
"შურებოდის იგი უკუნისამდე და ცხოვნდეს სრულიად და არა იხილოს მან
Line of ed.: 17     
განსახრწნელი, რაჟამს იხილოს რიცხუმან ბრძენთამან სიკუდილი"*, რომელთა
Line of ed.: 18     
კუალად მსახურებისათჳს და სიმართლისათჳს დაითმინნეს ოფლნი, საუკუნოჲსათჳს.
Line of ed.: 19     
კეთილად შეიწყნარნეს მრავალნი ჭირნი, რომელნი უხრწნელებისა
Line of ed.: 20     
ცხორებისა სასოვებასა მკჳდრ იქმნნეს და ნაყოფი შრომათა თჳსთაჲ
Line of ed.: 21     
დიდითა შეძინებითა მრავალგზის აქუს. რომელსა ჟამსა ესევითარნი ვნებანი
Line of ed.: 22     
და სიკუდილნი, თუ ვითარცა იტყჳს მართალი, ძნიად განერეს, უღმრთოჲ იგი
Line of ed.: 23     
და Ms. page: 276r  უშჯულოჲ სადა-ღა-მე იპოვოს.

Line of ed.: 24        
ესე არს, რომელსა იტყჳს, თუ: "რაჟამს იხილოს რიცხუმან ბრძენთამან
Line of ed.: 25     
სიკუდილი-ო". ესე იგი არს თუ მართალთათჳს ჭირი, გინა სიკუდილი, უღმრთონი
Line of ed.: 26     
სრულიად წარწყმედულ იპოვნენ. ესე არს, რომელსა იტყჳს: "ერთბამად
Line of ed.: 27     
უგუნურნი და უკეთურნი წარწყმდენ"*. სჳმაქოს უგანცხადებულესადრე
Line of ed.: 28     
თარგმანა, ვითარმედ "ერთბამად ცუდის-მეტყუელნი და უმეცარნი წარწყმდენ.
Line of ed.: 29     
და უწოდა ცუდის-მეტყუელად და უგუნურად, რომელნი ბოროტსა სიბრძნესა
Line of ed.: 30     
სოფლისასა სწავლიან, რომლისა ზრახვითა ცხორებასა თჳსსა ბოროტად
Line of ed.: 31     
ცხონდებიან. ესე არს, რომელსა იტყჳს, თუ სიბრძნე ამის სოფლისაჲ სიცოფე
Line of ed.: 32     
არს ღმრთისა თანა და "უცხოთა დაუტევონ სიმდიდრე თჳსი და სამარები
Line of ed.: 33     
მათი სახლებ მათა იყოს უკუნისამდე, საყოფელი მათი თესლითი თესლადმდე"*.
Line of ed.: 34     
არა ხოლო თუ ბრძენთასა ოდენ იტყჳს, არამედ რომელთა ძლიერებაჲ
Line of ed.: 35     
და შემძლებელობაჲ თჳსი განიძარცუეს. და აღსასრულსა ჟამთასა და
Line of ed.: 36     
ვითარცა სამარენი დაცუდებულნი დარჩეს საყოფელნი მათნი და შენებულნი
Line of ed.: 37     
სახლნი მათნი, უცხოთა წარიხუნეს სიმდიდრენი მათნი*, რომელსა იტყჳს საყოფლად
Line of ed.: 38     
მათა თესლითი თესლადმდე*. შემდგომად სიკუდილისა მათისა აღიტაცნეს
Line of ed.: 39     
აგარაკნი და ვენაჴნი და მტილნი მათნი. და საკიცხელ იქმნნეს და ესრეთ
Line of ed.: 40     
იტყოდეს: ესე იყო ნათესავისაჲ. რომელმან უსამართლობით მოიტაცა ყოვლისაგან.
Line of ed.: 41     
ესერა ყოველთა-ვე გჳსწავიეს ჩუენ, თუ: ნუ აღმმატებელ ექმნებით
Line of ed.: 42     
თანა-წარმავალსა. არამედ ყოველსა ჟამსა ბუნებით მოიღებდით მიახლებასა.
Page of ed.: 405   Line of ed.: 1     
"კაცი პატივსა შინა იყო და არა გულისხმა-ყო, ჰბაძვიდა პირუტყუთა უგუნურთა
Line of ed.: 2     
და მიემსგავსა მათ"*. ესე ექმნა მიზეზად უგუნურებასა, რამეთუ არა
Line of ed.: 3     
უნდა გულისხმის-ყოფად და განგონებად თჳსი პატივი და რომელი მიჰმადლა
Line of ed.: 4     
მას ღმერთმან სამთავროჲ. ამისთჳს პირუტყუ იქმნა და მჴეც იქმნა და სამუნოჲ
Line of ed.: 5     
ცხორებაჲ მოიღო. "ესე გზისა ცხორებისა მათისაჲ მათა მიმართ"*, რამეთუ
Line of ed.: 6     
გზად საქმეთა უწოდის და იქმოდის ბოროტსა და უგუნურებასა და მცნებათა
Line of ed.: 7     
გარდასლვასა. "ამისა შემდგომად პირითა მათითა სათნო იყვნეს"* და შემდგომად
Line of ed.: 8     
აღსასრულისა სატანჯველი და უბადრუკებაჲ შეიწყნარეს პირითა მათითა,
Line of ed.: 9     
რომელთა არაჲთ სარგებელ ექმნა მათ სიმდიდრე ამის სოფლისაჲ და
Line of ed.: 10     
"ვითარცა საცხოვარნი ჯოჯოხეთს მიეცნეს და სიკუდილი ჰმწყსიდა მათ"*. ესე
Line of ed.: 11     
სჳმაქოს შუენიერად-რე თარგმანა: ვითარცა ცხოვარნი კლვად, ესრეთ ჯოჯოხეთსა
Line of ed.: 12     
თავით თჳსით მიეცნეს-ო. ესე იგი არს, რომელსა იტყჳს, თუ თავით
Line of ed.: 13     
თჳსით სულსა თჳსსა სატანჯველნი განუმზადნეს და ცხორებისაგან სიკუდილად
Line of ed.: 14     
მიიცვალნეს. "ეუფლნენ მათ წრფელნი განთიად, შეწევნაჲ მათი განკფდეს
Line of ed.: 15     
ჯოჯოხეთს და დიდებისა მათისაგან დაეცნენ"*, რომელ თქუმულ არს: "შეკნინდეს
Line of ed.: 16     
უღმრთონი და დაეცნეს, რაჟამს იხილეს უშჯულოჲ მიცემული ჴელთა სიკუდილისათა
Line of ed.: 17     
და განშიშულებული ყოვლისაგან სიმდიდრისა მისისა"*. ესე
Line of ed.: 18     
ყოველი განგჳმარტა იგავით უფალმან სახარებასა შინა, რომელი თქუა ლაზარესთჳს
Line of ed.: 19     
Ms. page: 277v  და მდიდრისათჳს, რამეთუ შთაუსუეს იგი წიაღთა აბრაჰამისთა
Line of ed.: 20     
და სასუფეველსა უფლებდა და მეუფებდა, ხოლო მბრძანებელი იგი მდიდარი
Line of ed.: 21     
მწარესა სატანჯველსა დაწუვად მიეცა. მუნით ლაზარეს მიმართ ვედრებასა
Line of ed.: 22     
შესწირვიდა და არა იქმნა ღირს სმენად ვედრებაჲ მისი*. ესრეთ-ვე,
Line of ed.: 23     
მსგავს ამისა, გალობაჲ აღუღებიეს ფსალმუნისაჲ შემდგომად აღსასრულისა.
Line of ed.: 24     
კაცად-კაცადი თჳს-თჳსად მერმე, ამისა შემდგომად ყვეს, ვედრებასა ღმრთისა
Line of ed.: 25     
შესწირვენ, რამეთუ მის მხოლოჲსაჲ არს მთავრობაჲ და არღარა მიუტევოს
Line of ed.: 26     
ამისა შემდგომად კაცად-კაცადი ნებასა თჳსსა. ესე იგი არს, რომელსა იტყჳს
Line of ed.: 27     
გარნა ხოლო "ღმრთისაო", რამეთუ "მან იჴსნა სული ჩემი ჴელთაგან ჯოჯოხეთისათა,
Line of ed.: 28     
რაჟამს შემიწყნარებდეს მე"*. ჭირისათჳს გლახაკთაჲსა იტყჳს და ჴელთაგან
Line of ed.: 29     
მძლავრთაჲსა, რომელი აღსასრულსა მათსა შემწედ მიეწიფა გლახაკთა
Line of ed.: 30     
და ლხინებად და ვრცელ-ყოფად მათა: "ნუ გეშინინ, რაჟამს განმდიდრდეს
Line of ed.: 31     
კაცი და განმრავ[ლ]დეს პატივი სახლისა მისისაჲ, რამეთუ არა სიკუდილსა მისსა
Line of ed.: 32     
წარიღოს მის თანა ყოველი, არცა შთაჰყვეს დიდებაჲ სახლისა მისისაჲ მის
Line of ed.: 33     
თანა"*. ხოლო არა არს უსაკჳრველეს, ვითარ ხუთ დღეთა მყოფმან, ვითარცა
Line of ed.: 34     
ყრმამან ფუფუნეულმან, განზოგებად იწყის და ესავნ ამპარტავანებასა და
Line of ed.: 35     
მაღლად კოკოზებნ სიმღერასა და განცხრომით ისწავებნ, ამას უწოდიან ხუთისა
Line of ed.: 36     
დღისად, რამეთუ მსგავსად ამისა მოიღებს და იტყჳს: "სული მისი ცხორებასა
Line of ed.: 37     
ოდენ შინა იკურთხოს"*. ვიდრემდე ცოცხალ-ღა იყოს მდიდარი იგი,
Line of ed.: 38     
რომელნი-მე უგუნურთაგანნი ჰნატრიდიან და ჰსურინ მისთჳს, ხოლო რაჟამს მოკუდის,
Line of ed.: 39     
საწყალობელად ჰხადოდიან მას და გლახაკად სახელ-სდვიან მას. "აღგიაროს
Line of ed.: 40     
შენ, რაჟამს კეთილი უყო მას"*. ესე სჳმაქოს შუენიერად-რე
Line of ed.: 41     
თქუა: "რაჟამს კაცისა მიერ სული კეთილი იყოს მართლ და ჭეშმარიტ, იგი
Line of ed.: 42     
არს საქებელ; რომელნი არა ხოლო ცხორებასა მათსა, არამედ აღსასრულსა-ცა
Page of ed.: 406   Line of ed.: 1     
მათსა საქებელ იყვნენ, რომელ სიმდიდრისა მათისაგან სხუათა სარგებელად
Line of ed.: 2     
აჴმიონ". ხოლო რომელი ამას ხოლო ცხორებასა იშუებდეს, "შევიდეს იგი ნათესავსა
Line of ed.: 3     
მამათა მისთასა და ნათელი უკუნისამდე მან არა იხილოს"*. ხოლო
Line of ed.: 4     
ნათესავად იტყჳს, მიწისა ნაწილად, ხუედრად მისა იყოს, დაეყენოს ბნელი
Line of ed.: 5     
საუკუნოჲ, ნათელი მან არა იხილოს. არა ხოლო ამის ნათლისაგან ოდენ დაეყენოს,
Line of ed.: 6     
არამედ უკუნისამდე არა იხილოს ნათელი. "კაცი პატივსა შინა იყო
Line of ed.: 7     
და არა გულისხმა-ყო, ჰბაძვიდა პირუტყუთა და მიემსგავსა მათ"*. ესე მიზეზი
Line of ed.: 8     
არს ბოროტის-მყოფელთა მათ, რომელთა უფროჲს ბრძანებისა ღმრთისა ჰნებვიდა
Line of ed.: 9     
თჳსი პატივი და სამთავროჲ. განვარდეს პატივისაგან ღმრთისა და მთავრობისაგან
Line of ed.: 10     
და იქმნნეს მოკუდავ და მსგავს პირუტყუთა, რამეთუ შეიყუარეს
Line of ed.: 11     
უგუნურებაჲ და სიბრძნე შეურაცხ-ყვეს.



Chapter: 49  
Page of ed.: 406  
Line of ed.: 12  
ფსალმუნი მ̂თ
Line of ed.: 13  
ასაფისი


Line of ed.: 14        
ვითარცა დაუწერია ზედა-წერილსა, თუ "ფსალმუნი ასაფისი-ო", გჳჩუენებს
Line of ed.: 15     
ამას ყოველსა წიგნსა ფსალმუნთასა, ვითარ ასაფ არს დასის თავი შემასხმელთა
Line of ed.: 16     
ერთაჲ მათ. ხოლო ერთისა კანონისა დასის თავნი-ა (!) ძენი კორესნი, რომელ
Line of ed.: 17     
გალობითა ჴმითა განაგნიან თქუმულნი ჴმისა მიერ მათისა და ამისთჳს
Line of ed.: 18     
იტყჳს, Ms. page: 277r  თუ "ფსალმუნი ასაფისი-ო, რამეთუ ასაფ იყო, რომელმან პირველად
Line of ed.: 19     
ჴმად მიცვალის, გალობნ ფსალმუნსა ამას. მერმე ჴმაჲ აღიღიან და
Line of ed.: 20     
ისწავიან მისგან და გალობდიან მისგან დას[ი]თა მეფსალმუნეთაჲთა შესხმასა
Line of ed.: 21     
მათსა.

Line of ed.: 22        
აწ ვთქუათ ძალი ფსალმუნისაჲ განცხადებისათჳს ღმრთისა და უფლისა
Line of ed.: 23     
ჩუენისა იესუ ქრისტჱსა და ახლისათჳს აღთქუმისა და შჯულისა. და კუალად
Line of ed.: 24     
გუასწავებს, თუ ძუელისა შჯულისა ღმრთის-მსახურებანი და საკუერთხნი
Line of ed.: 25     
შეცვალებადნი იყვნეს-ო და არარაჲ სარწმუნო ღმრთისა და სათნო "ღმერთი ღმერთთაჲ
Line of ed.: 26     
უფალი იტყოდა და უწოდა ქუეყანასა მზისა აღმოსავალითგან და ვიდრე
Line of ed.: 27     
მისა დასავალადმდე"* და რამეთუ პირველ ფსალმუნსა ყოველსა კაცსა განსწავლად
Line of ed.: 28     
მოუწოდს, მსგავსად ერთისა მის სახისა ყოველთა კიდით კიდედმდე
Line of ed.: 29     
ქუეყანისა მოუწოდა, რამეთუ იტყჳს, თუ მზისა აღმოსავალითგან და ვიდრე
Line of ed.: 30     
დასავალამდე-ო. ესე მებრ ნიშანი-ა [!], თუ ღმერთი ღმერთთაჲ [!], ღმერთი უწოდის
Line of ed.: 31     
ძლიერი და დიდი და ჭეშმარიტი, მართლიად ღმრთად და წინამძღურად
Line of ed.: 32     
მოძღუართა და მთავართა უწოდს ამას. სხუასა-ცა ადგილსა იტყჳს: "ღმერთი
Line of ed.: 33     
დადგა შესაკრებელსა ღმერთთასა"*. ესე განგჳმარტა მოსე: "ღმერთი შენი არა
Line of ed.: 34     
შეურაცხ-ჰყო და მთავარსა ერისა შენისასა არა აგინო"*. რამეთუ ღმრთად
Line of ed.: 35     
უწოდა მათ, რომელნი მსგავსად თჳსა მთავრად და წინამძღურად დაადგინნა.
Line of ed.: 36     
"სიონით გამო არს შუენიერებაჲ, მაცხოვარებაჲ ჰაეროვნებისა მისისაჲ"*.
Line of ed.: 37     
ამას იტყჳს ღმრთად, რომელი ჟამსა ამას განცხადნა. იგი არს, რომელმან სიონით
Line of ed.: 38     
შუენიერებაჲ და ჰაეროვნებაჲ თჳსი გჳჩუენა და ჟამსა ამას -- უფროჲსი მაცხოვარებაჲ
Line of ed.: 39     
და ჰაეროვნებაჲ საკჳრველებისა თჳსისაჲ, განცხადნა, შეიწყნარნა
Page of ed.: 407   Line of ed.: 1     
ვნებანი ჴორცთა თჳსთანი. და რამეთუ სხუაჲ სოლომონ იტყჳს: "შუენიერ
Line of ed.: 2     
არს იგი ხილვად უფროჲს ძეთა კაცთაჲსა"*, თუ "ღმერთი ჩუენი ცხადად
Line of ed.: 3     
მოვიდეს და ღმერთი ჩუენი არა დადუმნედ"*.

Line of ed.: 4        
ნუ შეჰრაცხებთ ესრეთ, თუ მსგავსად პირველისაებრ მოსლვისა დადუმნეს,
Line of ed.: 5     
რამეთუ პირველად ბუნებითა ჩუენითა დაფარულ და დადუმებულ იყო
Line of ed.: 6     
თჳსითა დიდებითა და დიდად შუენიერებითა ღმრთეებისაჲთა, რამეთუ ჭეშმარიტად
Line of ed.: 7     
კაცთ-მოყუარებითა თჳსითა მოჰმადლა ყოველსა გამოჴსნაჲ და მოტევებაჲ
Line of ed.: 8     
ცოდვათაჲ. ხოლო მეორედ მოსლვასა განაცხადა თჳსი მსაჯულებაჲ და
Line of ed.: 9     
მეუფებაჲ, და არღარა სულგრძელებდეს, მწრაფლ მოუწოდოს ყოველთა
Line of ed.: 10     
განშჯად კაცად-კაცადსა საქმეთაებრ თჳსთა. ესე არს, რომელსა იტყჳს:
Line of ed.: 11     
"ღმერთი ჩუენი არა დადუმნეს, ცეცხლი მის წინაშე აღატყდეს და გარემოჲს
Line of ed.: 12     
მისსა ნიავ-ქარნი ფრიად"*. ესე-ვე ნეტარმან დანიელ იხილა მდინარჱ ცეცხლისაჲ,
Line of ed.: 13     
იტყჳს დინებად წინაშე მისსა და საყდარი მისი -- ვითარცა ალი ცეცხლისაჲ
Line of ed.: 14     
და ეტლის-თუალნი მისნი, ვითარცა ელვანი ცეცხლისანი. "მოუწოდოს ცასა
Line of ed.: 15     
ზესკნელსა ქუეყანად განშჯად ერის თჳსისა"*. და შჯულის-მდებელმან ნეტარმან
Line of ed.: 16     
მოსე ესრეთ ქმნა და შეკრიბნა მის თანა ჰურიანი, მოწამედ ცასა მოუწოდა:
Line of ed.: 17     
"მოიხილე, ცაო, და ვიტყოდი და ისმენდინ ქუეყანაჲ სიტყუათა პირისა
Line of ed.: 18     
ჩემისათა"* ესრეთ-ვე ესაია დასაბამად წინაჲსწარმეტყუელებისა მისსა
Line of ed.: 19     
თქუა: "ისმინე, ცაო, და ყურად-იღე, ქუეყანაო, რამეთუ უფალი იტყოდა"*.
Line of ed.: 20     
Ms. page: 278v  არა თუ ვითარცა სიტყჳერთა გინათუ ვითარცა ცხოველთა, არამედ
Line of ed.: 21     
ვითარცა ზარ-სცეს და ამხილოს კაცთათჳს მთად უგულისხმოთა. ბრძანებაჲ
Line of ed.: 22     
ღმრთისაჲ პატივით ტჳრთვად თავს-იდვეს რაოდენ უფროჲს ერთა, რომელთა
Line of ed.: 23     
ასხენ სასმენელნი, აღესრულნენ ბრძანებანი ღმრთისანი. ესრეთ-ვე ნეტარმან აბრაჰამ
Line of ed.: 24     
შჳდნი ოროჯნი დაადგინნა*, მოწმობისათჳს ჯურღმულ თხარა. ესრეთ-ვე
Line of ed.: 25     
იაკობ და ლაბან ბორცუთა მოწამედ მოუწოდეს*. "შეკრებად მის თანა წმიდათა
Line of ed.: 26     
მისთა და რომელთა შეწირიან მსხუერპლი აღთქუმისაჲ საკურთხეველსა
Line of ed.: 27     
ზედა, უთხრეს ცათა სიმართლჱ მისი, რამეთუ ღმერთი მსაჯულ არს"*.

Line of ed.: 28        
ვითარცა ვთქუთ პირველად, ზარსა საშჯელსა მას გჳჩუენებს და კუალად
Line of ed.: 29     
თუ აღსრულებაჲ შჯულისაჲ და საკუერთხნი საჴმარად ღმრთისა არარაჲ იყვნეს-ო.
Line of ed.: 30     
წმიდად უწოდს მოსეს და აჰრონს და ელიაზარს და ფინეეზს, რომელნი
Line of ed.: 31     
შემდგომად მათსა სიწმიდით მღდელობდეს, შეკრებად ბრძანებს მათა "ამათ
Line of ed.: 32     
მიხილონ" შჯულისა მიერ და კუალად მერმე აღსრულებად ახლისა აღთქუმისა
Line of ed.: 33     
მოიღებს. უთხრეს ცათა, რამეთუ ღმერთი მსაჯულ არს სამართალსა. ცად
Line of ed.: 34     
სახელ-სდვა ზეცისა ძლიერებათა. "ისმინე, ერო ჩემო, და გეტყოდი შენ".
Line of ed.: 35     
და გჳჩუენებს, თუ რომელსა ერსა: "და, ისრაჱლო, გიწამო შენ"*. და გჳჩუენებს
Line of ed.: 36     
თჳსსა საუფლებელსა ღმერთი: "ღმერთი შენი ვარი მე"*, რომელმან
Line of ed.: 37     
პირველ ეგჳპტით გამოგიყვანე შენ, რომელმან შორის ზღუასა მოგანიჭე ჴმელად
Line of ed.: 38     
განსლვაჲ და უდაბნოს გამოზრდაჲ შენი, რომელმან შჯული ძუელისა
Line of ed.: 39     
აღთქუმისაჲ მივეც. შენ ნუ სხუად შემრაცხებ მე? აწ ჟამსა ამას იგი ვარ, რომელი
Line of ed.: 40     
ჟამსა მას ვიყავ. "არა თუ მსხუერპლთა შენთათჳს გამხილებ შენ, რამეთუ
Line of ed.: 41     
ზუარაკნი შენნი წინაშე ჩემსა არიან მარადის"*. იტყჳს: "არა თუ საკუერთხთა
Page of ed.: 408   Line of ed.: 1     
შენთათჳს ვეძიებ, არა შევიწირავ მე სახლისაგან ზუარაკთა და არცა
Line of ed.: 2     
არვისა შენისაგან -- ვაცთა. ჩემი არს ყოველი მჴეცი მაღნარისაჲ, ნადირი მთათაჲ
Line of ed.: 3     
და ყოველი პირუტყჳ. ვიცნი მე მფ[რ]ინველნი ცისანი და შუენიერებაჲ
Line of ed.: 4     
ველთაჲ ჩემ თანა არს"*. იტყჳს, ყოვლისა-ვე შემოქმედი ვარ და უფალი-ო
Line of ed.: 5     
და ჴმელისა ცხოველთაჲ და ყოველთა მფ[რ]ინველთაჲ. ნუ შეჰრაცხებთ და
Line of ed.: 6     
ჰგონებთ, თუ ნებასა რას-მე ჩემსა აღვავსებ საკუერთხითა ოქრეანითა მე ვარ,
Line of ed.: 7     
რომელმან მიგმადლენ თქუენ ეგე და სხუაჲ ყოველი-ვე. შუენიერებაჲ ხეთაჲ
Line of ed.: 8     
ნაყოფის-მომღებელთაჲ ქუეყანით მე აღმოვაცენე და რამეთუ ჴმელისანი მოიღებენ
Line of ed.: 9     
საკუერთხთა და ზუარაკთა, ვაცთა და ცხოვართა, და მფრინველნი --
Line of ed.: 10     
ტრედსა და გურიტსა, და ნაყოფისა ჰამოჲსა მომღებელნი -- ღჳნოსა და ზეთსა
Line of ed.: 11     
და სულნელნი -- საკუმეველსა, ამის ყოვლისათჳს დავადუმენ ყოველნი
Line of ed.: 12     
საკუერთხნი შენნი და მსხუერპლნი. "შე-თუ-მე-მშიოს, არა-ვე შენ გეტყოდი"*.
Line of ed.: 13     
იტყჳს: თუ საჴმარ იყოს ჩემდა, არა-ვე მსურის შენდა, რამეთუ ყოველნი
Line of ed.: 14     
დაბადებულნი ჩემნი. აწ იტყჳს ღმერთი ბუნებისა თჳსისა არარაჲთ ნაკლულევანებასა:
Line of ed.: 15     
"არა ვჭამ მეო ჴორცსა ზუარაკთა შენთასა, არცა სისხლსა ვაცთა შენთასა
Line of ed.: 16     
ვსუამ მე"*. სიჩჩოვებისაგან და სიყრმისაგან შჯულისა შენისა აწ მივსცვალებ
Line of ed.: 17     
სრულებად, ახლისა აღთქუმისა შჯულსა დავსდებ, რომელ შუენის ჩემდა
Line of ed.: 18     
შეწირვად.

Line of ed.: 19        
"შეწირე ღმრთისა მსხუერპლი ქებისაჲ, მიუსრულე Ms. page: 278r  მაღალსა
Line of ed.: 20     
აღნათქუემი შენი და შენ მხადე დღესა ჭირისა შენისასა, მე გიჴსნა და შენ მადიდო
Line of ed.: 21     
მე"*. წმიდაჲ სამებაჲ განცხადნა აქა. რამეთუ არა თქუა ერთი ღმერთი.
Line of ed.: 22     
არცა ერთი მსხუერპლი ქებისაჲ, არამედ თავად-თავადისა თითოვებაჲ გჳჩუენა
Line of ed.: 23     
და ღმერთი მაღალი და კეთილის მყოფელი ახლისა შჯულისა აღსრულებად
Line of ed.: 24     
მსხუერპლი. და რამეთუ მსხუერპლი ქებისაჲ მართალთა ლოცვაჲ და კურთხევაჲ
Line of ed.: 25     
არს და რამეთუ მეოცესა (!) ფსალმუნსა უწინარესადრე იტყჳს: "აღთქუმაჲ
Line of ed.: 26     
ჩემი აღვასრულო წინაშე ყოველთა მოშიშთა მისთა"*, რამეთუ თქუა ზემორე:
Line of ed.: 27     
"არა თუ მსხუერპლთა შენთათჳს განგიკითხავ შენ"*. გიჩუენებ, რომლისათჳს გამხილებენო.
Line of ed.: 28     
"ხოლო ცოდვილსა მას ჰრქუა ღმერთმან: "აწ ვითარ-ღა იტყჳ სიმართლეთა
Line of ed.: 29     
ჩემთა, აღიღებ აღნათქუემთა ჩემთა პირითა შენითა, რამეთუ შენ
Line of ed.: 30     
ეგერა მოიძულე სწავლულებაჲ, განიშორენ და განსთხიენ ყოველნი სიტყუანი პირისა
Line of ed.: 31     
ჩემისანი"*. რამეთუ რომელნი იყვნეს მოძღუართაგანნი და წინამძღუარნი,
Line of ed.: 32     
რომელნი სწავლულ რაჲმე იყვნეს და მღდელნი, თჳთ უვარეს-მოქმედნი, ბილწებით
Line of ed.: 33     
ვიდოდეს და სხუათა ასწავებდეს საღმრთოთა წიგნთა და თჳთ მცნებათა
Line of ed.: 34     
გარდამავალ იყვნეს. ეგევითართა მოძღუართა ესრე ეტყჳს: ვითარ მეცნიერ
Line of ed.: 35     
გამოშჩნდი და დამდაბლებად წიგნთა საღმრთოთა მიუთხრობ და ასწავებ? რომელნი
Line of ed.: 36     
სარგებელად ჩემდა შესაძლებელ არიან, შენ არა გრწმენა და საყუედრელად
Line of ed.: 37     
ჰყოფ საღმრთოთა წიგნთა, სხუათა უმოძღური და შენ საქმითა შენითა
Line of ed.: 38     
ფერჴითა დასთრგუნავ. აწ აღრაცხენ გარდასლვანი-ცა შენნი: "იხილი თუ მპარავი,
Line of ed.: 39     
თანა-ურბიოდი მას და მეძავთა თანა დასდვი ნაწილი შენი; პირმან შენმან
Line of ed.: 40     
განამრავლა ბოროტი და ენაჲ შენი ნივთებდა ზაკუვასა; შჯდი და ძმისა შენისათჳს
Line of ed.: 41     
ბოროტსა იტყოდი, ძისათჳს დედისა შენისა დასდვი საცთური"*. ჯეკმა
Page of ed.: 409   Line of ed.: 1     
ფრიად სასტიკნი არიან წარმდებებანი შენნი შენ თანა მიმსგავსებულად სიტყჳსა
Line of ed.: 2     
მისებრ მოციქულისა: "რომელი იტყჳ არა-პარვასა, იპარავ, რომელი
Line of ed.: 3     
იტყჳ არა-სიძვასა, ისიძავ შენ*". სხუასა ყოველსა ურჩულოვებასა
Line of ed.: 4     
მიუთხრობს: რომელი სხუათა ასწავებ, თავსა შენსა არა ასწავებ"*
Line of ed.: 5     
და "რამეთუ გარდასრულ ხარ და შჯულსა ღმრთისასა აგინებ"*. აწ იტყჳს:
Line of ed.: 6     
"სულგრძელებითა თჳსითა განვჰზომ სულგრძელებასა ურიცხუსა, გულის-ათჳს
Line of ed.: 7     
ვსულგრძელებ უფროჲს ზომისა ბოროტი-ცა ყოფადა". "ესე ყოველი ჰყავ და
Line of ed.: 8     
დაგიდუმე შენ. ჰგონებ სამე ურჩულოსა გულსა შენსა, თუ მე შენ-ვე გემსგავსო"*.
Line of ed.: 9     
მე მიხილვან ყოველნი წარმდებებანი შენნი, ვსულგრძელებდი შენ
Line of ed.: 10     
ზედა, თუ ნუუკუე სიწრფოვებად და სინანულად მოხჳდე შენ. და სულგრძელებაჲ
Line of ed.: 11     
ჩემი მიზეზად ბოროტისა შენისა ვყავ, და არა შეირაცხე მადლად და
Line of ed.: 12     
არცა შეინანე. "აწ შეგატყუა და წარმოგიდგინო ესე ყოველი წინაშე შენსა"*,
Line of ed.: 13     
ვინაჲთგან არა გულისხმა-ჰყავ-ო სიტკბოვებაჲ სულგრძელებისა ჩემისაჲ-ო,
Line of ed.: 14     
შეჰრთო სიტყუაჲ ესე სიტყუასა მოციქულთასა, ვითარმედ "სიტკოვებაჲ
Line of ed.: 15     
ღმრთისა შენისაჲ სინანულად მოგიყვანებს"*. არამედ სიფიცხლითა მაგით
Line of ed.: 16     
შენითა და შეუნანებელითა გულითა შენითა იუნჯებ თავისა შენისა რისხვასა*
Line of ed.: 17     
დღისა მისთჳს, ოდეს განცხადნეს სამართალი* საშჯელი Ms. page: 279v  ღმრთისაჲ,
Line of ed.: 18     
რომელი მიაგებს კაცად-კაცადსა საქმეთაებრ მათთა*, მსგავსად ესრეთ აქადებს
Line of ed.: 19     
და კუალად კაცთ-მოყუარებითა თჳსითა გჳჩუენებს და ვითარცა ქადებით, ხადილით
Line of ed.: 20     
მოხადის მოძღურებად მათა. "გულისხმა-ყავთ ყოველთა, რომელთა
Line of ed.: 21     
დაგივიწყებიეს ღმერთი, ნუუკუე წარ-სადა-ვინმე-გიტაცნეს თქუენ და არავინ
Line of ed.: 22     
იყოს რომელმან-მცა გიჴსნნა"*. იტყჳს: იღუაწეთ ესე კაცად-კაცადმან სულისა
Line of ed.: 23     
თქუენისათჳს, ვიდრე არღა წარტაცებულ ხართ თქუენ სიკუდილისაგან, რამეთუ
Line of ed.: 24     
ყოველსა კაცსა წარიტაცებს სიკუდილი, ვითარცა ლომი*, და ვერვინ შემძლებელ
Line of ed.: 25     
არს განრინებად ჴელთაგან მისთა აწ ამისა შემდგომად დასაბამსა იქმს
Line of ed.: 26     
ახლისა შჯულისასა ამის ფსალმუნისასა, რომელსა შემკულად და შუენიერად
Line of ed.: 27     
გჳჩუენებს: "მსხუერპლმან ქებისამან მადიდოს მე. და მუნ არს გზაჲ, სადა უჩუენო
Line of ed.: 28     
მათ მაცხოვარებაჲ ჩემი"*.

Line of ed.: 29        
ესე სჳმაქოს შუენიერადრე თქუა: შეწევნითა ქებისაჲთა იდიდა. რომელნი
Line of ed.: 30     
სიწრფოვებით ვლენან, უჩუენა მათ მაცხოვარებაჲ ღმრთისაჲ. არა ხოლო
Line of ed.: 31     
ერთსა იტყჳს ქებად ღმრთისა და შეწირვად მსხუერპლი ქებისაჲ, არამედ
Line of ed.: 32     
აღსრულებად სახიერებისა. კუალად სიწრფოვებასა მოქმედებითა შემსგავსებულად
Line of ed.: 33     
ცხორებისა თჳსისა აღასრულოს და ესრეთ შესაძლებელ არს მაცხოვარებასა
Line of ed.: 34     
ღმრთისასა მიწევნად სარწმუნოვებით და საქმით აღსრულებულ იქმნის
Line of ed.: 35     
ყოველი-ვე სიმართლჱ, რომლითა აღივსო და აღესრულა ესე ყოველი ახლითა
Line of ed.: 36     
რჩულითა, რომელი მოჰმადლა ყოველთა მხოლოდ-შობილმან ძემან ღმრთისამან.



Chapter: 50  
Page of ed.: 410  
Line of ed.: 1  
[ფსალმუნი] ნ̂
Line of ed.: 2  
აღსასრულისა, ფსალმუნი დავითისი, მო-რაჲ-ვიდა ნათან მის თანა, რაჟამს
Line of ed.: 3  
შევიდა დავით ბერსაბედსა


Line of ed.: 4        
შუენიერად და სიბრძნით გჳჩუენებს ჩუენ ზედა-წერილი ფსალმუნისაჲ
Line of ed.: 5     
და სიტყუაჲ-ცა ფსალმუნისაჲ ეწამების მას, არამედ ცნობად ჯერ-არს, თუ მიახლებულ
Line of ed.: 6     
არს წინაჲსწარმეტყუელებად და იწყებს სიტყუად, რამეთუ ზედა-წერილი
Line of ed.: 7     
იტყჳს აღსასრულისა ფსალმუნებად. ესე გჳჩუენებს აღსასრულისა
Line of ed.: 8     
ახლისა შჯულისა წესსა და მსახურებასა ასწავებს. პირველად ფსალმუნი იტყჳს,
Line of ed.: 9     
თუ სინანულისათჳს-ო ამისთჳს, რომელ აჴოცნა ცოდვანი ჩუენნი და მიიწია
Line of ed.: 10     
ერთბამად და წინაჲსწარმეტყუელებად, რამეთუ იტყჳს ესრეთ: "სულსა წმიდასა შენსა
Line of ed.: 11     
ნუ მიმიღებ ჩემგან-ო"*. განჰკაზმა და განაგო წამალი თჳსი სინანულისაჲ,
Line of ed.: 12     
სხუათა მრავალთა გუასწავა, და წინამძღუარ იქმნა, თუ რომელთა ცოდონ,
Line of ed.: 13     
ისწავონ სიტყუათაგან ფსალმუნისათა და აჴოცაჲ თავით თჳსით პოონ:
Line of ed.: 14     
"მიწყალე მე, ღმერთო, დიდითა წყალობითა შენითა და მრავლითა მოწყალებითა
Line of ed.: 15     
შენითა აჴოცე ურჩულოვებაჲ ჩემი"*. აწ იტყჳს გულს-თქუმათა თჳსთა
Line of ed.: 16     
და იგავობს ბაბილოვნის ტყუევობისათჳს და ერისა მის მაგიერ ცოდვათა თჳსთა
Line of ed.: 17     
აღიარებს და იგინი თჳთ თავისა თჳსისა თანა აღუხუმან და მებრ დიდ-დიდთა
Line of ed.: 18     
მათ ცოდვათა და უნასთა და ძლიერთა წყლულებათა დიდსა მას წამალსა დასდებს
Line of ed.: 19     
ზედა წყლულებასა. და გულის-თქუმითა უფროჲსითა ღმრთისა კაცთ-მოყუარებისაგან
Line of ed.: 20     
განდგომილ იყვნეს. და ჯერ-არს თქუმად, რამეთუ სასტიკ იყვნეს
Line of ed.: 21     
ცოდვანი, არამედ ვერ სძლეს კაცთ-მოყუარებასა შენსა. ამისთჳს იტყჳს:
Line of ed.: 22     
"უფროჲს განმბანე მე ურჩულოვებისა ჩემისაგან და ცოდვათა ჩემთაგან განმწმიდე
Line of ed.: 23     
მე"*. უწყი, რამეთუ ჴელითა წინაჲსწარმეტყუელისაჲთა მამხილე
Line of ed.: 24     
Ms. page: 279r  და მოტევებაჲ ჰყავ ცოდვათა ჩემთაჲ. უწყი, რამეთუ აღმოჰკუეთე
Line of ed.: 25     
და დასწუ. აწ დიდითა წყალობითა შენითა დასდევ ნაბრძჳლსა მას ზედა მოწყალებაჲ
Line of ed.: 26     
შენი და მყრალობაჲ-ცა იგი ბაყლისაგან ცოდვათაჲსა განაქარვე და განსწმიდე
Line of ed.: 27     
ჩემგან და განჰკურნე წყლულ-ნაბრძჳლითურთ კაცთ-მოყუარებითა შენითა,
Line of ed.: 28     
"რამეთუ უშჯულოვებაჲ ჩემი მე უწყი, და ცოდვაჲ ჩემი წინაშე ჩემსა
Line of ed.: 29     
არს მარადის"*. უწყი, უფალო, უკუეთუ ჯერ-იყოს, მრავლითა მოწყალებითა
Line of ed.: 30     
შენითა აჰჴოცნე ცოდვანი ჩემნი. არამედ ყოველსა ჟამსა მაჴსოვს და ვითარცა
Line of ed.: 31     
გამოწერილთა წინაშე ჩემსა ვხედავ. ღამე დაფარულად თანა-წარმჴდებიან
Line of ed.: 32     
ჩუენებით, და დღისი ზრახვითა მაურვებენ მე. ესე ესწავა საღმრთოთაგან
Line of ed.: 33     
წიგნთა საქმედ დიდსა მეფესა დავითს, რამეთუ ესაია იტყჳს ესრეთ: "შენ პირველისაგან
Line of ed.: 34     
უშჯულოვებსა შენისა ვერ განჰმართლდები"*. ამისა შეერთებულად
Line of ed.: 35     
ოცდამეთერთმეტესა (!) ფსალმუნსა იტყჳს ნეტარი დავით: "ვთქუ, უთხრა
Line of ed.: 36     
ურჩულოვებაჲ ჩემი უფალსა; შენ მომიტევენ მე ყოველნი უღმრთოვებანი
Line of ed.: 37     
ჩემნი"*, "შენ მხოლოსა შეგცოდე, უფალო, და ბოროტი შენ წინაშე ვყავ"*.
Line of ed.: 38     
ჯერ-თუ-არს, სასტიკ არიან ცოდვანი ჩემნი ურიაჲსთჳს და ბერსაბესთჳს. და
Line of ed.: 39     
ყოვლისა მისთჳს წარმდებებისა მისისათჳს და ცოდვისათჳს, რომელი ვქმენ
Line of ed.: 40     
შენ თანა და გარდავჰჴედ და წინაშე შენსა ვქმენ, რომელი შემოქმედი იყავ
Line of ed.: 41     
მათი.

Page of ed.: 411  
Line of ed.: 1        
ესე არს, რომელსა იტყჳს: "შენ შეგცოდე, უფალო, და ბოროტი შენ წინაშე
Line of ed.: 2     
ვქმენ, რაჲთა განვმართლდე სიტყჳთა შენითა და სძლო შჯასა შენსა"*.
Line of ed.: 3     
თავით ჩემით მეყო მე უნასი და შენ სამართლად მპოვე მე დაშჯად. ესე იგი
Line of ed.: 4     
არს, რამეთუ ამხილა მას ნათან. შენ დაფარულნი ჩემნი გამოაცხადენ და
Line of ed.: 5     
კაცთ-მოყუარებაჲ მომმადლე. ესრეთ მართალ ხარ ყოვლითა-ვე. ყოველსა თანა
Line of ed.: 6     
კაცსა ჰყოფ წყალობასა შენსა, ამხილებ, განსწავლი და შეიწყნარებ კაცთ-მოყუარებითა
Line of ed.: 7     
შენითა. "ესერა უშჯულოვებით მიუდგა და ცოდვით მშვა მე დედამან
Line of ed.: 8     
ჩემმან"*. მებრ დასაბამი სიტყუაჲ, ყოფადმდე კაცისა და ვიდრე შობადმდე-ვე
Line of ed.: 9     
იწყეს ცოდვადო, უშჯულოვებად და წყევად, რამეთუ შემდგომად
Line of ed.: 10     
მცნებისა გარდასლვისა ღმერთმან პატიჟეულ-ყო კაცი და გამოჴადა გარე სამოთხისაგან
Line of ed.: 11     
და იქმნა მოკუდავ და წყევისა მახლობელ. და მერმე-ღა იტყჳს:
Line of ed.: 12     
"იცნა ადამ ევა, ცოლი თჳსი, მიუდგა და შვა კაენი"*. და იტყჳს, თუ უწინარეს
Line of ed.: 13     
შობისა შემოჴდა სოფლად ცოდვაჲ, და ცოდვისა მიერ წყევისა ნაშობი
Line of ed.: 14     
იქმნეს. და ამას ნეტარი პავლე იტყჳს, თუ: "კაცისა მიერ შემოჴდა ცოდვაჲ
Line of ed.: 15     
სოფელსა და ცოდვისა მიერ -- სიკუდილი და ესრჱთ ყოველი კაცი შევიდა
Line of ed.: 16     
სიკუდილსა ამისთჳს, რამეთუ ყოველთა ცოდეს"*. და ამისთჳს
Line of ed.: 17     
თქუა ღმერთმან, თუ: "ყოველი გონებაჲ კაცისაჲ მიდრეკილ არს
Line of ed.: 18     
დამარხვად ბოროტისა სიყრმით მისითგან და ყოველთა დღეთა
Line of ed.: 19     
ცხორებისა მისისათა"*. განეკრძალენით მწვალებელთა მათგან, რომელნი
Line of ed.: 20     
მკჳდრად იტყჳან ბუნებასა ცოდვისასა, რამეთუ არა თუ უწინარეს ბუნებამან
Line of ed.: 21     
კაცისამან ცოდა? ამისთჳს, რამეთუ შეიქმნა აზნაურად, ნებსით ქმნა
Line of ed.: 22     
ცოდვაჲ, ამისთჳს განიპატიჟა. აწ არა თუ ბუნებით არს ცოდვაჲ, არამედ შემძლებელ
Line of ed.: 23     
არს ბუნებაჲ კაცისაჲ, რაჲ-ცა ენებოს, ყოფად. ხოლო ღმერთმან ქმნა
Line of ed.: 24     
უკუდავად და კეთილად, თავისუფლად და ნებსით თჳსით ქმნა ცოდვაჲ და
Line of ed.: 25     
ცოდვისათჳს პატიჟად მიიღო სიკუდილი და ესე არს, Ms. page: 280v  რომელსა
Line of ed.: 26     
იტყჳს: "ესერა ურჩულოვებით მიუდგა და ცოდვით მშვა მე დედამან ჩემმან"*.
Line of ed.: 27     
რამეთუ განხრწნად იქმნნეს და მაშინ-ღა შობეს ნაშობნი, ესრეთ-ვე განხრწნადნი
Line of ed.: 28     
და მახლობელნი მწუხარებისა და ტკივილსანი კაცი მას ჰბრძოდა ზრახვასა
Line of ed.: 29     
შინა ყოველსა ჟამსა უშჯულოვებისა თანა და ცოდვისა თანა და დიდითა
Line of ed.: 30     
ღუაწლითა წმიდათა ძლევაჲ პოვეს და ნაცვალად ძლევისა მოიგეს გჳრგჳნი დიდებისაჲ.
Line of ed.: 31     
"შენ, უფალო, ჭეშმარიტებაჲ შეიყუარე"* და შენ მართალი და ჭეშმარიტი
Line of ed.: 32     
საჯ-ო: რომელსა-მე პატიჟი სატანჯველად, და რომელსა-მე გჳრგჳნი დიდებისაჲ,
Line of ed.: 33     
რამეთუ კაცად-კაცადსა საქმეთაებრ თჳსთა ჭეშმარიტად მიაგებ* და
Line of ed.: 34     
მოხედავ უძლურსა მას გონებასა და რომელთა შეინანონ, მიტევებასა მიჰმადლებ.
Line of ed.: 35     
"უხილავნი და დაფარულნი სიბრძნისა შენისანი გამოიცხადენ მე"*.
Line of ed.: 36     
იტყჳს: რომელმან ესოდენი მადლი მოვიღე შენგან, არა ხოლო თუ მეფობაჲ
Line of ed.: 37     
ოდენ მომეც მე, არამედ წინაჲსწარმეტყუელებისა-ცა მადლი მომანიჭე მე.
Line of ed.: 38     
და რომელნი იყვნეს სხუათაგან დაფარულ, მე იგინი განცხადებულად მიჩუენენ,
Line of ed.: 39     
რომელნი ყოფად იყვნეს მომავალთა და მერმეთა ჟამთა. და სხუათა უქადაგე
Line of ed.: 40     
მხოლოდ-შობილსა ძისა შენსა განკაცებაჲ და გამოგჳჴსნნა ვნებათაგან,
Line of ed.: 41     
და აღდგომაჲ მკუდრეთით, და ყოველსა სოფელსა -- დიდი მადლი და ჴელითა
Line of ed.: 42     
სულისა წმიდისაჲთა ზეგარდამო შობაჲ ემბაზისაგან. და მოტევებაჲ ყოველთა
Line of ed.: 43     
ცოდვათაჲ. და რომელთა მიენიჭა, ყოველნი-ვე იქმნეს შვილ ღმრთისა. ესე
Page of ed.: 412   Line of ed.: 1     
ყოველი ვისწავე სულისა წმიდისა შენისაგან, რომლისათჳს-ცა გევედრები შენ
Line of ed.: 2     
და სულთქუმასა შევ[ს]წირავ, რამეთუ მე ვცოდე და შემდგომად მადლი ვპოვო
Line of ed.: 3     
კეთილის-მოქმედებისა შენისა თანა. არამედ მსგავსად დიდისა წყალობისა შენისა
Line of ed.: 4     
აღურაცხელითა კაცთ-მოყუარებითა შენითა მოავლინე ჩემ ზედა მადლი
Line of ed.: 5     
წმიდისა სულისა შენისაჲ, ვითარცა იყო პირველად, რომლისათჳს-ცა ვღაღადებ
Line of ed.: 6     
და ვჴმობ და ვიტყჳ: "მასხურე მე საპკურებელითა შენითა, განმბანე მე,
Line of ed.: 7     
განმწმიდე მე და უფროჲს თოვლისა განვსპეტაკნე". იტყჳს ამას უწინარეს
Line of ed.: 8     
წინაჲსწარმეტყუელებით სახარებისა და ნათლის-ღებისა მადლსა ესევითარსა
Line of ed.: 9     
განბანასა და განწმედასა მიჰმადლებს ემბაზისა მიერ ყოველთა-ვე.

Line of ed.: 10        
ამისთჳს ჴელითა ესაია წინაჲსწარმეტყუელისაჲთა იტყჳს ამას: "განიბანენით,
Line of ed.: 11     
განიწმიდენით"*. და შემდგომად ამისა იტყჳს: "და თუ იყვნენ ცოდვანი
Line of ed.: 12     
თქუენნი, ვითარცა მეწამულნი, ბოროტად, ბაყლის ფერად, ვითარცა თოვლნი
Line of ed.: 13     
განვასპეტაკნე, და თუ იყვნენ, ვითარცა ძოწით ღებულნი, ვითარცა
Line of ed.: 14     
მატყლი განვასპეტაკო"*. ამისთჳს, რამეთუ მსგავსად შჯულსა რომელნი
Line of ed.: 15     
იყვნეს დიდ-დიდნი ცოდვანი, თანა-მდებ არა იყო მათა სასოვების სისხლისა
Line of ed.: 16     
სასხურებელითა ზოპავითა, არამედ პატიჟი სიკუდილისაჲ. ამისთჳს ევედრების
Line of ed.: 17     
წინაჲსწარმეტყუელი, ნუ მსგავსად შჯულისა დამშჯი მე-ო და წინაჲსაებრ
Line of ed.: 18     
მომაკუდინებ, არამედ მადლითა ახლისა შჯულისაჲთა მასხურე მე და განმწმიდე
Line of ed.: 19     
მე სისხლითა მხოლოდ-შობილისა ძისა შენისაჲთა და სულითა ცხორების-მომცემელითა,
Line of ed.: 20     
და ნუ წიგნისა პატიჟი სიკუდილი, არამედ "მასმინე მე გალობაჲ
Line of ed.: 21     
და სიხარული და იხარებდენ ძუალნი ჩემნი მდაბალნი". ამას იტყჳს
Line of ed.: 22     
"სიხარული მომეც მე სმენად ყურთა ჩემთა და უკუეთუ აღსრულებაჲ,
Line of ed.: 23     
სიწმიდჱ და სიმართლჱ მომმადლო მე, ყოველი ჴორცნი ჩემნი იხარებდენ,
Line of ed.: 24     
აღიღონ ერთბამად ძლიერებაჲ და აღივსნენ სულითა მადლისა შენისაჲთა.

Line of ed.: 25        
და აღვიღო გალობაჲ საღმრთოჲ პირითა ჩემითა და მოვიღე ქნარითა გალობად
Line of ed.: 26     
და ვიტყოდი "ვინ-მე იტყოდის ძლიერებათა უფლისათა და სასმენელ
Line of ed.: 27     
ყვნეს ყოველნი ქებულებანი მისნი?"* "გარე მიიქციე პირი შენი ცოდვათა ჩემთაგან
Line of ed.: 28     
და ყოველნი ურჩულოვებანი ჩემნი აჴოცენ"*. არამედ იხილე მხოლოვებაჲ
Line of ed.: 29     
ჩემი-ო და განაქარვე ჩემგან იჭჳ იგი ცოდვისაჲ მის და განიშორენ პირისაგან
Line of ed.: 30     
შენისა ყოველნი ცოდვანი ჩემნი-ო. "გული წმიდაჲ დაჰბადე ჩემ თანა,
Line of ed.: 31     
ღმერთო, და სული წრფელი განმიახლე გუამსა ჩემსა"*, ამისთჳს, რამეთუ
Line of ed.: 32     
მიჩუენე მე კაცთ-მოყუარებაჲ შენი და ქმენ მოტევებაჲ ცოდვათა ჩემთაჲ. არამედ
Line of ed.: 33     
დაამტკიცე ჩემ თანა გული წმიდაჲ, რამეთუ აღვიღე, და მერმე დამმარხე
Line of ed.: 34     
მე ბოროტთაგან ზრახვათა. ამას ჴელითა ეზეკიელისითა იტყოდა, იყო რა
Line of ed.: 35     
იგი ტყუეთა მათ თანა ბაბილოვნისათა: "მივსცე მათ გული ახალი და სული ახალი"*.
Line of ed.: 36     
სულსა არა ყოველსა წმიდისაგან სულისა იტყჳს, არამედ ჩუენით
Line of ed.: 37     
ამით სულითა მეტყუელებისაჲთა, რომელი არს სიძვისა წარმართებაჲ.
Line of ed.: 38     
არს ესე, რომელსა იტყჳს, თუ ასწავეთ და წინამძღუარ-ექმნენით გულითა თქუენითა
Line of ed.: 39     
და სულითა მეტყუელებისაჲთა წარმართებულად წინამძღურად და
Line of ed.: 40     
ნაყოფის-გამომღებელად? ესრჱთ ჟამსა ამას აქა ნეტარი დავით იტყჳს: ვნებულ არს
Line of ed.: 41     
და განხრწნილ არს გული ჩემი, არამედ "დაჰბადე ჩემ თანა გული წმიდაჲ"*
Line of ed.: 42     
მეტყუელებისაჲ, რაჲთა ჭეშმარიტებისა შენისა ზრახვათა ვიტყოდი და ვიქმოდი;
Page of ed.: 413   Line of ed.: 1     
"ნუ განმაგდებ მე პირისა შენისაგან, უფალო, და სულსა წმიდასა შენსა
Line of ed.: 2     
ნუ მიმიღებ ჩემგან"*. ესე განაცხადა, თუ ყოველი-ვე, რაჲ იქმნა, ყოველი-ვე
Line of ed.: 3     
წმიდითა მადლითა სულისაჲთა იყო. არა თუ ვერ-მცა განაშორა მისგან, არამედ
Line of ed.: 4     
ეგრეთ ევედრების და ითხოვს, ვითარ-მცა თჳთ მისი იყო. და ევედრების,
Line of ed.: 5     
რაჲთა არა განაშოროს მისგან, რაჲთა წესი წინაჲსწარმეტყუელებისაჲ განცხადნეს,
Line of ed.: 6     
რომლისა დაცვაჲ ისწავა სიმართლისა მოქმედებითა და გზასა მშჳდობისასა
Line of ed.: 7     
სლვაჲ.

Line of ed.: 8        
"მომეც მე სიხარული მაცხოვარებისა შენისაჲ და სულითა მთავრობისა
Line of ed.: 9     
შენისაჲთა დამამტკიცე მე"*. გევედრები შენ, მიჴსენ მე მონებისაგან ცოდვისაო (?)
Line of ed.: 10     
და მყავ მე თავისუფალ და სულითა მთავრობისაჲთა, ესე იგი არს, თუ
Line of ed.: 11     
სამეუფოსა საიდუმლოსა მიწოდე მე და რომელთა შევერთე მონებასა თანა და
Line of ed.: 12     
ბოროტისა მისგან განვთავისუფლდე. განზრახვაჲ ჩემი სულითა მეტყუელებისაჲთა
Line of ed.: 13     
ვიყო ურცხჳნელ და ჴელმწიფებისა მიერ მისისა ვიტყოდი წრფელად:
Line of ed.: 14     
გონიერებით იყოს სლვაჲ ჩემი. "ასწავენ უშჯულოსა გზანი შენნი და უღმრთონი
Line of ed.: 15     
შენდა მოიქცენ"*. ვიქმენ მე-ო წინამძღურად და მოძღურად მათა, რომელნი
Line of ed.: 16     
არიან შეცოდებულნი-ო და ჰნებვიდეს მოქცევად და სინანულად. ვიქმენ მე
Line of ed.: 17     
მათა მქადაგებელ და წყალობაჲ და დიდი კაცთ-მოყუარებაჲ მიუთხრა მათ და
Line of ed.: 18     
მოვაქცინე შენდა მრავალნი უღმრთონი. Ms. page: 281r  და იხილოს ჩემთა მრავალთა
Line of ed.: 19     
ცოდვათა აჴოცაჲ და მოივლტოდის სულთქუმით და სინანულით ბჭეთა მოწყალებისა
Line of ed.: 20     
შენისათა. "მიჴსენ მე სისხლთაგან, ღმერთო, ღმერთო ცხორებისა
Line of ed.: 21     
ჩემისაო"*. ზედაჲს-ზედა იჴსენებს ურიაჲს მკლველობასა პირველად ხოლო
Line of ed.: 22     
აჴსენა და თქუა, თუ: "უშჯულოვებაჲ ჩემი მე უწყი და ცოდვაჲ ჩემი
Line of ed.: 23     
წინაშე ჩემსა არს მარადის ყოველსა ჟამსა"*. მოვედით აწ ამისა შემდგომად. და
Line of ed.: 24     
განწესებულსა მოუჴდეთ. იტყჳს: "გიგალობს ენაჲ ჩემი სიმართლესა შენსა"*.
Line of ed.: 25     
ესე სჳმაქოს ესრე თარგმანა: "ზრახვიდეს ენაჲ ჩემი წყალობათა შენთა, არასადა
Line of ed.: 26     
დავიდუმო ესე-ო შენი დიდი კეთილის-მოქმედებაჲ მე შენ მიერ, არამედ
Line of ed.: 27     
კურთხევით ვაქებდე დიდთა მადლთა შენთა". "უფალო, უკუეთუ ბაგენი ჩემნი
Line of ed.: 28     
აღახუნე, პირი ჩემი გითხრობდეს ქებულებასა შენსა"* ამისთჳს, რამეთუ
Line of ed.: 29     
ცოდვასა დაუყოფია პირი ჩემი-ო და შეუკრავს ენაჲ ჩემი სასასა (!) ჩემსა-ო. არამედ
Line of ed.: 30     
ევედრების წინაჲსწარმეტყუელი, პირველსა-ვე კადნიერებასა ითხოვს, რაჲთა
Line of ed.: 31     
შეძრას ენაჲ თჳსი გალობად ღმრთისა. "უკუეთუმცა გენება მსხუერპლი
Line of ed.: 32     
შეწირვად შენდა, საკუერთხი არა გთნდა შენ"*. შეერთო ფსალმუნსა ამას ფსალმუნი
Line of ed.: 33     
იგი, რომელი უწინარეს ამისა იყო, რამეთუ მუნ იტყჳს: "არა შევიწირავ
Line of ed.: 34     
მე სახლისა შენისაგან ზუარაკთა, არცა არვისა შენისაგან ვაცთა"* და ესე ასმიოდა
Line of ed.: 35     
ღმრთისაგან ნეტარსა დავითს და სამართლად თქუა აქა, თუ: "უკუეთუმცა
Line of ed.: 36     
გენება მსხუერპლი შეწირვად შენდა, საკუერთხი არა გთნდა შენ"*.
Line of ed.: 37     
შენ სთქუ, თუ უტყუთა და პირუტყუთა მსხუერპლად და საკუერთხად მე არა
Line of ed.: 38     
შევიწირავ. ჴელითა მღდელთაჲთა იტყჳს: "არამედ მსხუერპლ ღმრთისა არს
Line of ed.: 39     
სული მდაბალი. და გული და სული მდაბალი და წმიდანი უფალმან არა შეურაცხ-ყვნის"*.
Line of ed.: 40     
იტყჳს: სამღდელოჲ და დიდი შესაწირავი და სარწმუნოჲ
Line of ed.: 41     
მსხუერპლი უკუეთუ სიმდაბლითა გულის-ა თჳსისაჲთა და ყოველთა გონებათა
Line of ed.: 42     
სიწმიდისა ზრახვითა წინაშე ჩემსა მოიღის და შეწიროს, და ყოვლითა
Page of ed.: 414   Line of ed.: 1     
სიმდაბლითა თჳთ მსგავსებაჲ აქუნდეს, ვითარ-იგი სანატრელნი სამნი ყრმანი
Line of ed.: 2     
საჴუმილსა შინა ესრეთ იტყოდეს, თუ: "თავითა დამდაბლებულითა და სულითა
Line of ed.: 3     
გლახაკებისაჲთა შე-მცა-წირულ ვართ ჩუენ, ვითარცა საკუერთხნი მსხუერპლთანი
Line of ed.: 4     
ზუარაკთანი და ვითარცა ბევრეულნი კრავთა მართებულთანი"*. ეგრე შეწირულ
Line of ed.: 5     
იყავნ მსხუერპლი ესე ჩუენი დღეს შენ წინაშე, რამეთუ არს პირი
Line of ed.: 6     
ფსალმუნისაჲ ამის მსგავს ლოცვისა მის და თხოვისა, რომელნი ბაბილოვნს
Line of ed.: 7     
ტყუე იყვნეს; მისა მსგავსად იტყჳს და მიუთხრობს, რამეთუ ნეტართა
Line of ed.: 8     
სამთა ყრმათა მებრ ბუნებითა ამით თავნი თჳსნი და ლოცვანი მათნი ღმრთისა
Line of ed.: 9     
მსხუერპლად და საკუერთხად შეწირნეს. და არარაჲ უჴმდა სხუაჲ ზუარაკი
Line of ed.: 10     
და ვაცი, არამედ სიმდაბლითა და გლახაკებითა თჳსითა ნებსით თჳსით ღმრთისა
Line of ed.: 11     
მსხუერპლად სიხარულით შეიწირნეს. "კეთილი უყავ, უფალო, ნებითა შენითა
Line of ed.: 12     
სიონსა და აღაშენენ ზღუდენი იერუსალჱმისანი! მაშინ გთნდეს მსხუერპლი
Line of ed.: 13     
სიმართლისაჲ, შესაწირავი და საკუერთხი; მაშინ შეიწირნენ საკურთხეველსა
Line of ed.: 14     
შენსა ზედა ზუარაკებ"*. აჴსენა აქა ამისა შემდგომად ტყუჱ
Line of ed.: 15     
ბაბილოვნისაჲ, თუ გული უთქუმიდა განთავისუფლებასა მონებისაგან. და
Line of ed.: 16     
ევედრების ღმერთსა მისლვისათჳს იერუსალჱმდ და ხილვისათჳს ტაძრისა სიხარულით
Line of ed.: 17     
და შჯულსა Ms. page: 281v  მსახურებად საკუერთხნი და ზუარაკნი და
Line of ed.: 18     
მღდელთა დიად სიქადულსა, სიმართლისა ქებასა, გალობად და თქუმად: "უკუეთუ
Line of ed.: 19     
ბაგენი ჩემნი აღახუნე, და პირი ჩემი გითხრობდეს ქებულებასა შენსა"*,
Line of ed.: 20     
რამეთუ თჳთ თავადმან დავით თქუა სხუასა ადგილსა: "ვითარ გაქებდე ქებითა
Line of ed.: 21     
უფლისაჲთა ქუეყანასა უცხოსა"* ამისთჳს და სხუაჲ-ცა პირი არს წინაჲსწარმეტყუელებისაჲ.
Line of ed.: 22     
ჟამსა მას სთნდეს მსხუერპლი სიმართლისაჲ, არა თუ
Line of ed.: 23     
პირუტყუთა შესწირვენ მისა შესაწირავად, არამედ სიმართლით პირმეტყუელნი
Line of ed.: 24     
და ცხოველნი შეწირულ იყვნენ ზედა საკურთხეველსა ღმრთისასა. რომელსა
Line of ed.: 25     
იტყჳს ნეტარი პავლე: "გევედრები თქუენ, ძმანო, მოწყალებითა ღმრთისაჲთა,
Line of ed.: 26     
ეკრძალენით ჴორცთა თქუენთა მსხუერპლად ცხოველად, სათნოდ ღმრთისა
Line of ed.: 27     
პირმეტყუელი ეგე მსახურებაჲ თქუენი"*. უწყოდა საღმრთომან დავით, რამეთუ
Line of ed.: 28     
გამოუცხადებელნი და დაფარულნი გამოეცხადნეს მას სიბრძნისა ღმრთისანი,
Line of ed.: 29     
და იცოდა, ვითარ რჩულითა აღესრულების მადლი ყოველთა მიტევებისათჳს
Line of ed.: 30     
ცოდვათაჲსა და უკუდავებაჲ და ცხორებაჲ. პირმეტყუელნი და სიტყჳერნი
Line of ed.: 31     
შეწირვად საკურთხეველსა ღმრთისასა და შეერთებით ერთბამად
Line of ed.: 32     
აჴოცასა ცოდვათასა ვპოვებთ. ესე ყოველი წინაჲსწარმეტყუელებით თქუა და აღესრულა.



Chapter: 61  
Page of ed.: 414  
Line of ed.: 33  
ჲ̂ზ ფსალმუნი
Line of ed.: 34  
აღსასრულისაჲ, დავითისი,
Line of ed.: 35  
წმიდისა ეპიფანეს თქუმული კჳპრელისაჲ


Line of ed.: 36        
ეხილვნეს ნეტარსა დავითს საქმენი ბოროტნი კაცთანი და მძლავრობით
Line of ed.: 37     
მთავრობაჲ ეშმაკისაჲ და ესვიდა ყოვლად წმიდითა სულითა უფალსა ჩუენსა
Line of ed.: 38     
იესუ ქრისტეს განცხადებასა და რომელნი მის მიერ სარგებელნი და შეძინებანი
Line of ed.: 39     
ყოფად იყვნეს სოფელსა და ვითარ იჴსნა სიკუდილისაგან ბუნებაჲ კაცობრივი
Line of ed.: 40     
და განარინა მძლავრებისაგან. და ადიდონ ყოველთა ღმერთი.

Page of ed.: 415  
Line of ed.: 1        
ერთბამად იტყჳს ახლისა შჯულისათჳს და დიდთა საკჳრველებათათჳს, რომელნი
Line of ed.: 2     
სოფელსა ამას მოემადლნეს. ამის ყოვლისათჳს-ვე გალობაჲ აღუღებიეს,
Line of ed.: 3     
და ფსალმუნებს და გუასწავებს ჩუენ ფსალმუნითა ამით, "აღდეგინ ღმერთი
Line of ed.: 4     
და განიბნინენ ყოველნი მტერნი მისნი და ივლტოდენ მოძულენი მისნი პირისა
Line of ed.: 5     
მისისაგან-ო"* და მიწიფებაჲ ყავ შენ, რომელი ხარ ყოველთა უფალი,
Line of ed.: 6     
მიმადლებად კაცად-კაცადსა მაცხოვარებაჲ შენი. ამისთჳს იტყჳს, ვითარმედ
Line of ed.: 7     
ყოველნი მტერნი, ვითარცა იხილონ ესე, სივლტოლად მიიქცენ. აღდგომად
Line of ed.: 8     
აქა სულგრძელებისაგან ღმრთისა იტყჳს, რომელი ყოფად იყო შურის-გებაჲ
Line of ed.: 9     
და სამართალი საშჯელი მოწევნად. აწ ევედრების, რაჲთა აღდგეს, ესე იგი არს.
Line of ed.: 10     
არღარა სულგრძელებდეს მძლავრისა ბოროტისათჳს და მტერისათჳს ცხორებისა
Line of ed.: 11     
ჩუენისა, არამედ განაქარვე მთავრობაჲ მისი და მოაკუდინე სიკუდილი და
Line of ed.: 12     
გჳრგჳნოსან-ჰყავ ცხორებაჲ. "ვითარცა მოაკლდის კუამლსა, ეგრე მოაკლდენ, და
Line of ed.: 13     
ვითარცა ცჳლი რაჲ დადნის წინაშე ცეცხლსა, ეგრე წარწყმდენ ცოდვილნი
Line of ed.: 14     
პირისაგან ღმრთისაო"*. ვითარცა ვერ შემძლებელ არს კუამლი წინა-დადგომად
Line of ed.: 15     
ქარსა, არცა ცჳლი წინაშე ცეცხლსა, ეგრეთ-ვე ვერ შემძლებელ არს
Line of ed.: 16     
მძლავრობაჲ ეშმაკისაჲ და არცა ძალი მისი წინა-დადგომად განცხადებასა სიტყჳსა
Line of ed.: 17     
ღმრთისასა, არამედ მხოლოჲსა მის განცხადებასა იგინი სივლტოლად
Line of ed.: 18     
მიიქცევიან, და რომელთა არა ჰრწამს ღმერთი, იგინი მართლითა საშჯელითა
Line of ed.: 19     
სატანჯველად Ms. page: 282r  განემზადებიან და მართალნი იხარებენ.

Line of ed.: 20        
იქმნა ესე ყოველი დასსა ზედა მართალთასა: სავსეთა სიხარულითა გალობაჲ
Line of ed.: 21     
აღუღებიეს და აკურთხევენ ღმერთსა, "მართალნი იხარებ[დ]ენ და მხიარულ
Line of ed.: 22     
იყვნენ წინაშე მისა, განსცხრებოდიან სიხარულით"*, გჳჩუენა ესე ყოველი,
Line of ed.: 23     
თუ არა კაცობრივითა საქმითა არა ძლევაჲ, არამედ ღმრთისაგან
Line of ed.: 24     
დიდებაჲ ესე, რამეთუ გონებითა ჩუენითა ჴსნაჲ მოჰმადლა ყოველსა სოფელსა.
Line of ed.: 25     
და მხიარულ არიან ყოველნი ღირსნი მისნი და ჭეშმარიტებით აკურთხევენ
Line of ed.: 26     
ღმერთსა. ამისთჳს მოიღებს ეგრეთ-ვე და იტყჳს: "აკურთხევდით
Line of ed.: 27     
ღმერთსა და უგალობდით სახელსა მისსა; და გზა-ეცით მას, რომელი ზის დასავალით
Line of ed.: 28     
და უფალ არს სახელი მისი და იხარებდენ მის წინაშე"*.

Line of ed.: 29        
აქა წინაჲსწარმეტყუელებით გჳჩუენებს დასსა მოციქულთასა, რომელნი
Line of ed.: 30     
წარივლინნეს ყოველსა სოფელსა და განჰმზადნეს ყოველნი კაცნი ქებად მეუფისა
Line of ed.: 31     
დიდისა. ხოლო თჳთ თავადი უფალი განცხადებულად გჳჩუენებს და
Line of ed.: 32     
იტყჳს: "წარვედით და მოიმოწაფენით ყოველნი წარმართნი და ნათელ-სცემდით
Line of ed.: 33     
მათ სახელითა მამისაჲთა და ძისაჲთა და სულისა წმიდისაჲთა"*. და სწავლითა
Line of ed.: 34     
მით ნათლის-ღებისაჲთა და ზეგარდამო შობისაჲთა იქმნა გზაჲ მართალი
Line of ed.: 35     
და წრფელი და ვანსა და ტაძარსა სულისა წმიდისასა დაიმკჳდრეს ყოველთა
Line of ed.: 36     
მორწმუნეთა მისთა და უფალი ყოველთა თანა-მოგზაურად მათ თანა არს. ამისთჳს
Line of ed.: 37     
წინაჲსწარმეტყუელი ხილვით იტყჳს: "გზა-ეცით მას, რომელი ზის დასავალით;
Line of ed.: 38     
უფალ არს სახელი მისი"*. დასავალად იტყჳს ამისთჳს, რამეთუ
Line of ed.: 39     
განიშორეს ნათელი ჭეშმარიტი თავით თჳსით კაცთა და სხდეს ბნელსა და აჩრდილთა
Line of ed.: 40     
სიკუდილისათა*. აწ ესერა გამოჩნდა მზე სიმართლისაჲ და ბნელი წყუდიადისაჲ
Line of ed.: 41     
განაქარვა და ადგილსა მისსა ტაძარი თჳსი და სამკჳდრებელი განჰმზადა,
Line of ed.: 42     
ესე. იგი არს ბუნებაჲ კაცისაჲ, რომელნი სხდეს ბნელსა დასავალისასა,
Page of ed.: 416   Line of ed.: 1     
აღდგომილთა იხილეს ნათელი დიდი და იცნეს მაცხოვარი უფალი თჳსი. "შეძრწუნდით
Line of ed.: 2     
პირისა მისისაგან, რომელი-იგი მამაჲ არს ობოლთაჲ და მსაჯული
Line of ed.: 3     
ქურივთაჲ"*. ესე იგი არს, რომლითა შეძრწუნდეს და შეშფოთნეს ყოველნი
Line of ed.: 4     
მსახურებანი დევთანი. და ესე ვისწავეთ წმიდისაგან სახარებისა, რამეთუ
Line of ed.: 5     
დევნი ღაღადებით ჴმობდეს და იტყოდეს: "რაჲ ძეს ჩუენი და შენი, იესუ, ძეო
Line of ed.: 6     
ღმრთისაო? მოსრულ ხარ უჟამოდ გუემად ჩუენდა"*. ესე არს, რომელსა იტყჳს,
Line of ed.: 7     
შეძრწუნდით პირისა მისისაგან-ო. ესე იქმნა მამა ობოლთა და იჴსნნა ტყუენი
Line of ed.: 8     
და სალმობიერი მძლავრობისაგან ეშმაკისა "ღმერთი ადგილსა წმიდასა მისსა".*
Line of ed.: 9     
რამეთუ თქუა, თუ "აღდეგინ ღმერთი-ო" და კუალად: "გზა ეცით მას, რომელი
Line of ed.: 10     
ზის დასავალით-ო"*.

Line of ed.: 11        
ბარუქ იტყჳს: "ღმერთი -- ადგილსა წმიდასა მისსა"*, რაჲთა არავინ
Line of ed.: 12     
ჰგონებდეს ბუნებასა ღმრთეებისასა ადგილითი ადგილად შეცვალებისა შემწყნარებელად;
Line of ed.: 13     
არამედ ესე ყოველი სიტყუაჲ მოღუაწედ გამოჩინებასა მისსა განცხადებულად
Line of ed.: 14     
გჳჩუენებს, რამეთუ სიტყუაჲ მამისა თანა იყო და კაცთა შორის იქცეოდა
Line of ed.: 15     
ჴორცითა თჳსითა განცხადებულად და მამისაგან არა განეშორა. "ღმერთმან
Line of ed.: 16     
დაამკჳდრნის ერთ-სახენი სახლსა და გამოიყვანნის კრულნი სიმჴნითა თჳსითა
Line of ed.: 17     
და ეგრე-ცა განმამწარებელნი, რომელნი დაძინებულ იყვნეს სამარებსა"*.
Line of ed.: 18     
ერთ-სახედ იტყჳს ერთსა სარწმუნოვებასა, რომელნი სახიერებით და წესიერებით
Line of ed.: 19     
არიან და არა რომელთა-მე Ms. page: 282v  ესრე აქუნდა, და რომელთა-მე ეგრჱთ.
Line of ed.: 20     
არამედ ერთ-სახენი ერთითა ჭეშმარიტებითა ვიდოდიან და მეცნიერებასა
Line of ed.: 21     
უფლისასა შეუდგენ. ესევითართა დაიმკჳდრონ სახლსა ღმრთისასა. ხოლო
Line of ed.: 22     
განჰჴსნნა კრულნი, რომელნი შეკრულ იყვნეს ცოდვითა და განჴსნილნი
Line of ed.: 23     
საკრველთაგან, დიდ-დიდთა სიმჴნეთა იქმოდეს. ესევითარი იყო მათეოზ მეზუერე,
Line of ed.: 24     
ესევითარი იყო იაკობ ალფესი, ესევითარი იყო ზაქეოზ მართალი
Line of ed.: 25     
და კეთილი ჴმაჲ აღიღეს, რომელნი შეეკრნეს ეშმაკსა. აჩუენა დიდი
Line of ed.: 26     
ძალი და არა ერთისა ხოლო საკრველისაგან იტყჳს. არამედ ვიდრე იგი-ღა უღმრთოვებითა
Line of ed.: 27     
და ურჩულოვებითა დაფლულნი, ვითარცა სამარესა შინა, ისხნეს,
Line of ed.: 28     
ესევითარნი იგი იჴსნნა და განათავისუფლნა.

Line of ed.: 29        
"ღმერთო, გამოსლვასა შენსა წინაშე ერისა შენისასა და წიაღ-სლვასა შენსა
Line of ed.: 30     
უდაბნოდ ქუეყანაჲ შეიძრა, რამეთუ ცანი წთოდეს"*. ესე სჳმაქოს შუენიერადრე
Line of ed.: 31     
თქუა: "ღმერთო, გამოსლვასა შენსა წინაშე ერსა შენისასა და დამკჳდრებასა
Line of ed.: 32     
შენსა უდაბნოს ქუეყანაჲ შეიძრა და სასტიკებითა შენითა მას ჟამსა
Line of ed.: 33     
ცანი წთოდეს". რაჲ არს ესე, რომელსა იტყჳს "განცხადებასა შენსა-ო"? დამკჳდრებასა
Line of ed.: 34     
შენსა უდაბნოდ უმკჳდროჲ ნათელი არასადა ვინ იხილა. იქმნა ესე
Line of ed.: 35     
ყოველი ჟამსა ჯუარ-ცუმისასა. მაშინ შეიძრა ქუეყანაჲ და კლდენი განიპნეს.
Line of ed.: 36     
და შემდგომად აღმაღლებისა ცანი მადლსა სულისა წმიდისასა, ვითარცა წჳმასა
Line of ed.: 37     
მძაფრსა, გარდამოასხმიდეს ცუარსა კურთხევისასა. და მიანიჭა მოციქულთა
Line of ed.: 38     
ენათა მეცნიერებაჲ, რომელთა მოაქცინეს და აცხოვნნეს ყოველნი კიდენი და
Line of ed.: 39     
კეთილად ასწავეს ჰურიათა.

Line of ed.: 40        
და იტყჳს: "პირისაგან ღმრთისა სინაჲსა, წინაშე პირსა ღმრთისა
Page of ed.: 417   Line of ed.: 1     
ისრაჱლისასა"*, რამეთუ რომელი იყო სინას, მას-ვე იტყჳს ღმერთი მამათაჲ
Line of ed.: 2     
პირველთა მათ ჟამთა, ესერა დღეს განაცხადა კაცთ-მოყუარებაჲ თჳსი და
Line of ed.: 3     
ივნო ბუნებითა ჩუენითა და ყო გამოჴსნაჲ და შეცვალებით და შეძრვით ამხილა
Line of ed.: 4     
ჰურიათა და მადლი სულისა წმიდისაჲ მოანიჭა ყოველსა სოფელსა. "წჳმაჲ
Line of ed.: 5     
ნებსითი განუმზადე, ღმერთო, სამკჳდრებელსა შენსა"*; რომელ მუნ იტყჳს,
Line of ed.: 6     
თუ "ცანი წთოდეს-ო" და აჩუენა ცუარი კურთხევისაჲ ახლისა აღთქუმისა
Line of ed.: 7     
მკჳდრობისა შენისაჲთა. ესე იგი არიან მორწმუნენი მისნი. "მო-ღა-თუ-უძლურდეს,
Line of ed.: 8     
შენ და-ვე-ამტკიცო იგი"*, რამეთუ მოუძლურდეს, დასნეულდეს
Line of ed.: 9     
და აღდგეს. და მოიწინეს განსაცდელნი და ბრძოლანი ზედა წმიდათა. ესრეთ-ვე
Line of ed.: 10     
უფალი ეტყჳს პავლეს: "დიდ არს შენდა მადლი ჩემი, რამეთუ ძალი
Line of ed.: 11     
ჩემი უძლურებასა შინა სრულ-იქმნის*, დაღაცათუ იქმნნიან განსაცდელნი
Line of ed.: 12     
ჟამად-ჟამად და ჭირნი წმიდათა ზედა, მცირედ-ღა განამტკიცნის იგინი და განმჴნდიან
Line of ed.: 13     
და ძლევაჲ მიანიჭის. და მათ მიერ ყოველი სამკჳდრებელი თჳსი
Line of ed.: 14     
სწავლისა მადლითა განაძღო, რამეთუ სხუასა ადგილსა დავით წინაჲსწარმეტყუელებს
Line of ed.: 15     
და იტყჳს: "ითხოვენ ჩემგან და მიგცნე შენ წარმართნი სამკჳდრებელად
Line of ed.: 16     
შენდა, დაპყრობად შენდა ყოველნი კიდენი ქუეყანისანი"*. "ნადირნიცა
Line of ed.: 17     
შენნი მკჳდრ არიან მას შინა"*. ნადირად ღმრთისა უწოდა აქა მოციქულთა,
Line of ed.: 18     
რომელნი კაცად-კაცადნი გარდაიქცეს ველურად Ms. page: 283r  და მათ მიერ
Line of ed.: 19     
კაცნი ღმრთის-მეცნიერებად მოიყვანნეს. ესრეთ მჴეცის სახედ ველურ იყო
Line of ed.: 20     
პავლე, ტაცებით მსგავსად მგლისა მოიყვანა და განჰმზადა იგი ჭურად რჩეულად,
Line of ed.: 21     
რამეთუ იტყჳს ესრეთ: "ჭურ რჩეულ არს იგი ჩემდა, რაჲთა მაღლად
Line of ed.: 22     
ზე აქუნდეს სახელი ჩემი წინაშე ყოველთა წარმართთა და მეფეთა და ყოველთა
Line of ed.: 23     
ძეთა ისრაჱლისათა"*. და კუალად ამბაკუმ წინაჲსწარმეტყუელი მოციქულთა
Line of ed.: 24     
ჰუნედ და ცხენად იტყჳს: "ივლინენ ზღუასა ზედა ჰუნენი შენნი აღძრვად
Line of ed.: 25     
წყალთა უფსკრულთა მრავალთა"*, რამეთუ განვიდეს მახჳლნი ზედა ყოველსა
Line of ed.: 26     
ქუეყანასა და იყვნეს ჰუნენი სულისა წმიდისანი და მიარბიეს ზედა მრავალ-ღმერთთა
Line of ed.: 27     
მათ და შეძრწუნებულნი წარწყმიდნეს კერპნი და დაამტკიცეს
Line of ed.: 28     
ეკლესიაჲ ყოველთა კიდეთა. "განუმზადე სიტკბოვებითა შენითა გლახაკსა,
Line of ed.: 29     
ღმერთო"*! უძლურ და გლახაკ და სნეულ იყო ბუნებაჲ კაცთაჲ. შენ იჴსენ
Line of ed.: 30     
სიტკბოვებითა შენითა და განუმზადე ყოველი განსასუენებელი და დიდებაჲ.
Line of ed.: 31     
"უფალმან მოსცეს სიტყუაჲ მათ, რომელნი ახარებენ ძალითა მრავლითა"*
Line of ed.: 32     
ზემორე მჴეცად სახელ-სდვა, ხოლო აქა მახარებელად უწოდა მოციქულთა,
Line of ed.: 33     
რამეთუ მონადირენი იყვნეს და რომელნი-მე მეზუერენი და რომელნი-მე კარვის
Line of ed.: 34     
მკერველნი და იქმნეს მოძღუარ ზედა ფილოსოფოსთა და ბრძენთა და
Line of ed.: 35     
გამომეტყუელთა და ყოველთა ზედა სიბრძნის მეცნიერთა. აწ მიჩუენე, თუ
Line of ed.: 36     
ვინაჲ იყო ესევითარი ძალი მათ თანა. იტყჳს, თუ უფალმან მოსცეს მათ ძალი.
Line of ed.: 37     
რომელნი ახარებენ ძალითა მრავლითა. "მეუფჱ ძალთაჲ საყუარელისა
Line of ed.: 38     
შენისაჲ, სიკეთე სახლისა შენისაჲ და განყოფაჲ ნატყუენავისაჲ"*. მეუფედ
Line of ed.: 39     
ძალთად იტყჳს, რამეთუ მეუფჱ არს უფალი ჩუენი იესუ ქრისტე, და ძალ მისა
Line of ed.: 40     
და საყუარელ-მოციქულნი, რამეთუ ესრეთ უწოდა მათ უფალმან ჩუენმან სახარებასა
Line of ed.: 41     
შინა: "თქუენ საყუარელნი ჩემნი ხართ, ამიერითგან არღარა გეწოდოს
Page of ed.: 418   Line of ed.: 1     
თქუენ მონა, არამედ მეგობარ"*. ესრეთ-ვე იტყჳს პავლე: "ვინ განგუაშორნეს
Line of ed.: 2     
ჩუენ სიყუარულსა მას ღმრთისასა: დევნულებამან ანუ ჴუედნილებამან?"*
Line of ed.: 3     
ესე იგი არს, თუ რაოდენი განსაცდელი მოიწიოს ჩუენ ზედა, ვერ
Line of ed.: 4     
შემძლებელ არს ეშმაკი წარტაცებად ჩუენდა. არცა განშორებად ჩუენდა
Line of ed.: 5     
სიყუარულსა ქრისტესსა. არამედ ჩუენ განძლიერებულთა ვსძლეთ ეშმაკსა და
Line of ed.: 6     
დავარღჳენით ძნელოვანნი მისნი. რამეთუ იტყჳს ესრეთ: "უკუეთუ ღმერთი
Line of ed.: 7     
ჩუენ კერძო არს, ვი[ნ] არს ძჳრის-მეტყუელ ჩუენდა"*. "სიკეთე სახლისა
Line of ed.: 8     
შენისაჲ, განყოფაჲ ნატყუენავისაჲ"* მადლითა სულისა წმიდისაჲთა კრებული მორწმუნეთაჲ
Line of ed.: 9     
კეთილად დაადგინა და განანათლა და სავსებით მიანიჭა განყოფაჲ
Line of ed.: 10     
ნატყუენავისაჲ, რამეთუ განყოფაჲ მოციქულთაჲ რომელნი-მე ჰრომს, რომელნი-მე
Line of ed.: 11     
იონთა და რომელნი-მე ეგჳპტეს, და ნატყუენავი აღიღეს მრავლითა მძლავრებითა
Line of ed.: 12     
და ღუაწლითა და აღიტაცნეს კაცნი საცთურისაგან კერპთ-მსახურებისაჲსა
Line of ed.: 13     
და მოიყვანნეს ღმრთის-მეცნიერებად და კეთილად წარგჳმართეს და
Line of ed.: 14     
მასწაოს ჩუენო. "უკუეთუ გეძინოს შენ შორის ნაწილებსა. ფრთენი ტრედისანი
Line of ed.: 15     
ვეცხლითა მოსილ და ბეჭ-საშუვალი მისი ფერითა ოქროჲსაჲთა"*. ფრთედ
Line of ed.: 16     
ტრედისად იტყჳს სახარებასა და მადლსა სულისა წმიდისასა, რომელი მსგავსებითა
Line of ed.: 17     
Ms. page: 283v  ტრედისაჲთა გარდამოჴდა ღელვათა ზედა იორდანისათა. ფრთენი
Line of ed.: 18     
ვეცხლით მოსილ ჟამისა მისთჳს ღაღადებისაჲსა ყოველთა მაცხოვრისა ღმრთისა;
Line of ed.: 19     
რამეთუ იტყჳს: "ეგე არს ძჱ ჩემი საყუარელი, რომელი მე სათნო-ვიყავ;
Line of ed.: 20     
მაგისი ისმინეთ"*. და კუალად ამას-ვე სხუასა-ცა ფსალმუნსა შინა იტყჳს: "სიტყუანი
Line of ed.: 21     
უფლისანი არიან სიტყუა წმიდა, ვითარცა ვეცხლი გამოჴურვებული და
Line of ed.: 22     
გამოცდილი მიწით"*. ესე არიან ფრთენი, ფრთენი ტრედისანი ვეცხლითა
Line of ed.: 23     
მოსილნი, ხოლო ბეჭ-საშუვალი მისი ფერითა ოქროჲსაჲთა. გამოუჩინებელი
Line of ed.: 24     
და დაფარული, ყოველსა-ვე მეცნიერი ბუნებაჲ ღმრთეებისაჲ მოგუასწავა, რამეთუ
Line of ed.: 25     
იტყჳს უფალი წმიდასა შინა სახარებასა, ვითარმედ: "სიტყუანი ჩემნი და
Line of ed.: 26     
ჩემ მიერნი არიან"*, რამეთუ უცოდველთა და წმიდათა და უფიცთა ჴელითა
Line of ed.: 27     
მოღუაწებისა ჴორცთა თჳსთაჲთა განუნათლნა სიტყუანი გონებათა მათთანი
Line of ed.: 28     
და მბრწ[ყ]ინვალედ ვეცხლის-ფერად ადვილად სასმენელ-ყვნა ყოველთაგან
Line of ed.: 29     
კეთილისა მოძღურებისა ყოფითა. და უსრულთა მათ და უმეცართა სძესა აჭამებენ
Line of ed.: 30     
ჴელითა წმიდათა მოციქულთაჲთა, ხოლო სრულთა და რომელნი შემძლებელ
Line of ed.: 31     
იყვნეს მიწდომად სიღრმესა, მისცემდა მათ მტკიცესა საჭმელსა. ესე
Line of ed.: 32     
იგი არს, ბეჭ-საშუვალი ფერითა ოქროჲსაჲთა. მაღლად შეზავებული სიმდაბლესა
Line of ed.: 33     
საღმრთოსა მას გამოაცხადებს, რომელსა პავლე იტყჳს: "სიბრძნით ვიტყჳთ
Line of ed.: 34     
სრულთა მათ თანა"*. "უკუეთუ გეძინოს შ̃ს ნაწილებსა" ყოვლად უბიწოჲსა,
Line of ed.: 35     
სულსა წმიდისა მადლსა არა ცუდად რაჲ მიეახლების, არამედ რომელნი ყოველსა
Line of ed.: 36     
ჟამსა მის თანა. და მარადის დაწყნარებულ მათ უწოდა, "უკუეთუ გეძინოს შენ-ო",
Line of ed.: 37     
რამეთუ შეუძრავ და შეურყეველ არიან მადლნი სულისა წმიდისანი შორის
Line of ed.: 38     
ნაწილებსა-ო. ნაწილად უწოდს თჳსსა მას ძუელსა და ახალსა აღთქუმასა.
Line of ed.: 39     
უკუეთუ გასმიეს, ორი-ვე აღთქუმაჲ მოგუმადლა ჩუენ ღმერთმან, მათ მიერ --
Line of ed.: 40     
დიდი ნათელი მეცნიერებისაჲ. "რაჟამს განაჩინებდა ცათა მყოფი იგი მეუფებსა
Line of ed.: 41     
მას ზედა, განსთოვდეს იგინი სელმონს"*. მეუფედ აქა მოციქულთა
Line of ed.: 42     
თჳსთა სახელ-სდვა, რამეთუ ორმეოცდამეოთხესა ფსალმუნსა მთავრად უწოდს
Page of ed.: 419   Line of ed.: 1     
მათ, და დაადგინნა იგინი მთავრად ყოველსა ქუეყანასა ზედა-ო*. წინაჲსწარმეტყუელებს
Line of ed.: 2     
უწინარეს მოსლვასა სულისა წმიდისასა, რომელი იქმნა დღესასწაულსა
Line of ed.: 3     
მას პენტეკოსისასა*, რომელ არს მარტჳლიაჲ, ვითარ იყო კრებულსა
Line of ed.: 4     
მას ზედა წმიდათა მოციქულთასა და დაადგრა მადლი თითოვეულსა მათ ზედა
Line of ed.: 5     
და დაჰნერგა მათ შორის მეცნიერებაჲ. მას ჟამსა ყოველთა კიდეთა განყოფაჲ
Line of ed.: 6     
მოსცა მათ და მეუფებაჲ. რომელნი აღმოსავალით კერძო და რომელნი-მე დასავალით
Line of ed.: 7     
კერძო და სხუანი მრავალნი ადგილნი უბრძანნა განწმედად და განსპეტაკებად
Line of ed.: 8     
და მათ ყვეს განბანაჲ ბაყლთა მათთაჲ და ვითარცა თოვლნი განასპეტაკნეს.
Line of ed.: 9     
უწინარეს წინაჲსწარმეტყუელეს ადგილისა მისთჳს სელმონად და
Line of ed.: 10     
გჳჩუენებს სელმონი იერუსალჱმსა ქალაქსა და გამოაჩინებს, რამეთუ მუნ მოიღო
Line of ed.: 11     
დასმან წმიდათა მოციქულთამან ძალი სულისა წმიდისაჲ. "მთაჲ ღმრთისაჲ,
Line of ed.: 12     
მთაჲ პოხილი, მთაჲ შეყოფილი"*; ვითარცა უწოდის მოციქულთა ოდეს-მე
Line of ed.: 13     
ეტლად, ოდეს-მე მახარებელად და მთავრად და მეუფედ, ესრეთ-ვე აქა მთად
Line of ed.: 14     
სახელ-სდვა მოციქულთა ამას სიტყუასა სახარებასა შინა: Ms. page: 286r  "ვერ შესაძლებელ
Line of ed.: 15     
არს-ო ქალაქი დაფარვად, რომელი მთასა ზედა დაშენებულ იყოს"*.
Line of ed.: 16     
და კუალად ესაია ღაღადებს და იტყჳს: "დღესა მას უკუანაჲსკნელსა გამოცხადებულ
Line of ed.: 17     
მთაჲ უფლისაჲ მთად პოხილად და შეყოფილად"*.
Line of ed.: 18     
უწესს ყოველთა მორწმუნეთა და რომელთა დაუმკჳდრებიეს მოძღურებასა თანა
Line of ed.: 19     
მოციქულთასა. ესე იგი არს, რომელსა გარე-მოდგომილ არიან ანგელოზნი
Line of ed.: 20     
და ეკლესიასა განწყობილნი, ურთიერთას შეყოფილნი სცვენ და მათ თანა-აქუს
Line of ed.: 21     
სულიერი საზრდელი წმიდაჲ მადლისაჲ პოხიერებითა ღმრთისაჲთა. "რასა-მე
Line of ed.: 22     
ჰგონებთ თქუენ, მთანო ამპარტავანნო?". ხოლო აკჳლას ესრე თქუა [!]: რად წინა-აღმდგომ-ექმნენით
Line of ed.: 23     
თქუენ, მთანო აღშფოთებულნო, მთასა მას, "რომლისაჲ
Line of ed.: 24     
სთნდა ღმერთსა დამკჳდრებაჲ მას ზედა"* ჰურიათა მათ თანა? წინაჲსწარმეტყუელთა
Line of ed.: 25     
მიერ მოავლინნა სიტყუანი თჳსნი და მწვალებელთა მათ თანა და
Line of ed.: 26     
ურჩულოთა მოცთომილთა, რომელ სახლსა-ვე თჳსსა-ვე მას სახლსა ტაძრად
Line of ed.: 27     
თჳსა და ეკლესიად. ხოლო აქა ამას ესრეთ ეტყჳს, რამეთუ "უფალმანცა დაიმკჳდროს
Line of ed.: 28     
იგი სრულიად და უკუნისამდე ჟამთა"*. არა თუ ესრე ეტყჳს, ვითარცა
Line of ed.: 29     
ჰურიათა მათ ტაძარსა ჟამ ერთ უწოდა ტაძრად და მიერითგან არღარა
Line of ed.: 30     
სახელ-სდვა მას თჳსად. ესრეთ ნუ ჰგონებთ ეკლესიისათჳს, არამედ ამას შინა
Line of ed.: 31     
უკუნისამდე ჟამთა და სრულიად დაიმკჳდრა. "ეტლნი ღმრთისანი ბევრწილ
Line of ed.: 32     
არიან და ათასეულნი წარუმართებიან მას"*. არა თუ იტყჳს ჰურიაებრსა
Line of ed.: 33     
მას სიწმიდესა, ვითარ-იგი ჰგონებდეს განსუენებად ღმრთისა, არამედ ბევრნი
Line of ed.: 34     
ბევრთანი და ათასეულნი მრავალნი კრებულნი ეკლესიას განსასუენებელად
Line of ed.: 35     
დაადგინა ღმერთმან აღებად სამკჳდრებელი თჳსი სულითა წმიდითა თჳსითა
Line of ed.: 36     
და აღუთქუა მიცემად გჳრგჳნი დიდებისაჲ და წარუვალი სასუფეველი. "უფალი
Line of ed.: 37     
მას შინა სინასა წმიდასა"*. ესე არს, რომელი ჟამსა მას მამათა თქუენთა
Line of ed.: 38     
სინას ეჩუენა. ესე იგი-ვე არს, რომელ ავლინებს ეტლთა ჟამსა მას ეკლესიასა
Line of ed.: 39     
შინა თჳსსა; და არა თუ იგი სხუაჲ ვინ იყო და ესე სხუაჲ იგი-ვე თჳთ თავადი
Line of ed.: 40     
უფალი არს, რომელი ყოველთა სავსებით წინა-უძღჳს. ყოვლად-ვე ესრეთ
Page of ed.: 420   Line of ed.: 1     
გჳჩუენებს წინაჲსწარმეტყუელი, ვითარმედ გარდამოჴდა, დაჴსნა მძლავრობაჲ
Line of ed.: 2     
ბრძოლათაჲ და პირველ ტყუე-ქმნულნი იგი იჴსნნა და მოჰმადლა მათ
Line of ed.: 3     
განთავისუფლებაჲ, "აღჴდა მაღალსა და ტყუე წარმოტყუენა"*: აღსლვასა
Line of ed.: 4     
მას გჳჩუენებს, რამეთუ გარდამოჴდა და მოწამე არს პავლე მოციქული. რაჲმე
Line of ed.: 5     
არს აღსლვაჲ იგი, არა თუ რომელი შთაჴდა ქუესკნელთა თანა ქუეყანისათა?
Line of ed.: 6     
რომელი გარდამოჴდა, იგი-ვე არს, რომელი აღჴდა ზედა ზესკნელთა, წარმოტყუენა,
Line of ed.: 7     
ტყუე მოიღო; რომელნი ტყუე იყვნეს ეშმაკისაგან, ცხორებად მოიტაცნა
Line of ed.: 8     
იგინი და მძლავრებისაგან და მონებისაგან ეშმაკისა მიჰმადლა მათ აზნაურებაჲ და
Line of ed.: 9     
აჴოცაჲ ცოდვათაჲ. "ტყუე მოიღო და განუყო იგი ნიჭად ძეთა კაცთასა"*. აღიღეს
Line of ed.: 10     
ნატყუენავი, პოვეს სარწმუნოვებაჲ კაცთა და განმდიდრებულნი იქმნნეს
Line of ed.: 11     
იგინი ძე ღმრთის და მოენიჭა სასუფეველი კეთილთაჲ, "რაჲთა ურწმუნოთა-ცა
Line of ed.: 12     
სამკჳდრებელად იყოს იგი"*. არა მიხედა-ო პირველსა მას წარმართებრსა
Line of ed.: 13     
ურჩულოვებასა საეშმაკოსა, რომელსა შინა მყოფ იყვნეს, არამედ პოვეს
Line of ed.: 14     
მათ Ms. page: 286v  სარწმუნოვებაჲ და იტყჳს: "დღეს თუ ჴმისა ჩემისაჲ ისმინონ,
Line of ed.: 15     
მიენიჭოს მათ ყოველი კეთილი"*, "უფალი ღმერთი კურთხეულ, კურთხეულ
Line of ed.: 16     
არს ღმერთი დღითი დღე"*. ბარუქ წინაჲსწარმეტყუელებს და გალობს,
Line of ed.: 17     
დიდებასა ღმრთისასა ახარებს ყოველთა და იტყჳს: ღირს არს ყოველსა ჟამსა
Line of ed.: 18     
გალობაჲ ღმრთისაჲ, რომელმან ესევითარი კაცთ-მოყუარებაჲ მოგუმადლა.
Line of ed.: 19     
"წარგჳმართოს ჩუენ ღმერთმან მაცხოვარებისა ჩუენისამან"*, რომელმან
Line of ed.: 20     
მაცხოვნნა ჩუენ ყოველნი და გზანი ჩუენნი წარგჳმართნა სიმართლით. იტყჳს:
Line of ed.: 21     
"ღმერთი ჩუენი -- ღმერთ მაცხოვარ"*, რომელ თჳთ თავადი არს წყაროჲ
Line of ed.: 22     
კეთილთაჲ. იგი არს, რომელმან მასუა ჩუენ ცხორებაჲ. "უფლისა მიერ არიან
Line of ed.: 23     
გამოსლვანი სიკუდილისაგან"*. რამეთუ მან განმიღო კარი ჯოჯოხეთისაჲ,
Line of ed.: 24     
დაჴშული ჩუენ ზედა და ბჭენი მისნი რვალისანი და მოქლონნი რკინისანი შემუსრნა*.
Line of ed.: 25     
და უფალმან თავადმან თჳთ ყო გამოჴსნაჲ სიკუდილისაგან და მიჴსნნა
Line of ed.: 26     
ბნელისაგან მღჳმისა და მომიყვანნა ცხორებად.

Line of ed.: 27        
"ღმერთმან შემუსრნეს თავნი მტერთა მისთანი, თმით ტყავითურთ, რომელნი
Line of ed.: 28     
ვლენან ურჩულოვებითა თჳსითა"*. გჳთხრობს: განახუნა ბჭენი ჯოჯოხეთისანი
Line of ed.: 29     
და "ყო გამოსლვაჲ სიკუდილისაგან და განახუნა და შემუსრნა
Line of ed.: 30     
თხემნი მტერთა თჳსთანი"*. და არცა ერთი რაჲ ვიდრე თმადმდე-ღა ერთად
Line of ed.: 31     
არა დაუტევა მათ შორის თჳნიერად გამოწულილვისა, არამედ გამოძიებაჲ მიაწია
Line of ed.: 32     
ვიდრე-ცა საფუძველადმდე მისა. ესე იგი არს თმაჲ ტყავითურთ და არა
Line of ed.: 33     
უტევა, ვიდრემდის სამართლისა საშჯელითა თჳსითა ყოველი-ვე აღწონილად მიაგო.
Line of ed.: 34     
რაჲ არს ესე, რომელსა იტყჳს? რამეთუ არა დაუტევა თჳნიერად
Line of ed.: 35     
გამოწულილვისა არცა მცირე რაჲ ბრალი, რამეთუ ყოვლით კერძო-ვე ბრალეული
Line of ed.: 36     
იხილა წარმდებებაჲ ეშმაკისაჲ, რომელი-იგი ზედა საუფლოთა მათ ჴორცთა იკადრა
Line of ed.: 37     
მოვლინებად წმიდაჲ იგი უბიწოჲ და უბრალოჲ ჴორცი ბუნებითა ჩუენითა რომელ
Line of ed.: 38     
აქუნდა. უფალმან ყოველთამან, ვითარცა სხუათა ყოველთა, სიკუდილსა
Line of ed.: 39     
თანა ნაძლევი დაიდვა. ამას იტყჳს მჴსნელი სახარებასა შინა, თუ:
Line of ed.: 40     
"მოვალს მთავარი იგი ამის სოფლისაჲ და ჩემ თანა არარაჲ პოვოს"*, არამედ
Line of ed.: 41     
დაღაცათუ არარაჲ პოვა მსგავსად წარმდებებისა თჳსისა, ეშმაკმან მო-ვე-ავლინა
Line of ed.: 42     
საუფლოთა ჴორცთა ზედა და სიკუდილდ მისცნა. ესე არს, რომელსა
Page of ed.: 421   Line of ed.: 1     
იტყჳს: "შემუსრნა თავნი და თმანი ტყავითურთ", რამეთუ რომლითა წარმდებ
Line of ed.: 2     
იქმნა, წულილადითა გამოძიებითა ყოველი-ვე მიაგო და დასაჯა ეშმაკი და სიკუდილი,
Line of ed.: 3     
რომელ არს მთავრობაჲ მისი, და დაჰჴსნნა და შემუსრნა ბჭენი ჯოჯოხეთისანი
Line of ed.: 4     
კაცთ-მოყუარემან მოწყალებითა თჳსითა. გონებაჲ კაცობრივი
Line of ed.: 5     
გამოიყვანა და განარინა სიკუდილისაგან და მიჰმადლა მას მინიჭებად აზნაურებაჲ
Line of ed.: 6     
და მაცხოვარებაჲ. თქუა უფალმან: "ღრმათაგან და უფსკრულთა მოვაქცინე
Line of ed.: 7     
და მოქლონთაგან მოუქცეველთა და ბჭეთაგან წარსაწყმედელთა მოვიყვანნე
Line of ed.: 8     
იგინი"*. ესე იგი არს: ცოდვისაგან და ურჩულოვებისა და შუვათაგან
Line of ed.: 9     
სიკუდილისათა წარწყმედული ბუნებაჲ ჩუენი იჴსნა, მოგუმადლა ცხორებაჲ
Line of ed.: 10     
და გამოგჳყვანნა და დაგუსხნა ჩუენ მარჯუენით ღმრთისა, "რაჲთა შეისოვლნენ
Line of ed.: 11     
ფერჴნი შენნი სისხლითა, და ენანი ძაღლთა შენთანი -- სისხლითა
Line of ed.: 12     
მტერთა შენთაჲთა"*. აღუღებიეს სახე და გჳჩუენებს, თუ რომლითა ბრძოლითა
Line of ed.: 13     
იძლია მძლავრი Ms. page: 284r . და განქარდა მთავრობაჲ მისი, ესე იგი არს სიკუდილი,
Line of ed.: 14     
და რომელ ძაღლად უწესს წარმართთა რომელთა, რამეთუ მისცა მათ
Line of ed.: 15     
სიკუდილი ფერჴითა დასათრგუნველად და თავი ვეშაპისაჲ* მისცა მათ საჭმლად.
Line of ed.: 16     
ამას-ვე განგჳმარტებს ესაია და იტყჳს: "საწნეხელი ერთი აღვავსე და
Line of ed.: 17     
დავწნიხე იგი ძლიერებითა ჩემითა და შევმუსრე იგი რისხვითა ჩემითა და .
Line of ed.: 18     
დასწუთა სამოსელსა ჩემსა"*. სხუასა რომელსა იტყჳს შემდგომად ამისა;
Line of ed.: 19     
გამოჩნდეს სლვანი შენნი, ღმერთო, სლვანი ღმრთისა ჩუენისანი და მეუფისა
Line of ed.: 20     
წმიდისანი"*, სლვად ღმრთისა მოღუაწებასა სახელ-სდებს მეუფისა წმიდისასა,
Line of ed.: 21     
რამეთუ მწუერვალთაგან ნათესავისა წმიდისათა და სამეუფოჲსათა აღმოსცენდა.
Line of ed.: 22     
"იმსთუეს მთავართა მიცემად გალობისა შორის ქალწულთა მაქებელთა"*.
Line of ed.: 23     
აქა ამისა შემდგომად ახლისა აღთქუმისა და წესსა ზედა ეკლესიისასა
Line of ed.: 24     
ქებისა გალობაჲ აღუღებიეს, ფსალმუნებს და ყოველთა ასწავეს სიხარულით
Line of ed.: 25     
დიდებასა, და მთავრად უწოდს მოციქულთა, რომელნი იქმნნეს ჴელოვანთ-მოძღუარ
Line of ed.: 26     
და მაშენებელ ეკლესიისა. ხოლო ქალწულნი მაქებელნი, რომელთა
Line of ed.: 27     
სიწმიდით ქალწულებაჲ დაიმარხეს და ქებაჲ ღმრთისა შეწირეს. "ეკლესიასა
Line of ed.: 28     
შინა აკურთხევდით ღმერთსა და უფალსა წყაროთაგან ისრაჱლისათა"*.
Line of ed.: 29     
განიშორებს ამას შემდგომად ტაძარსა მას ჰურიათასა და ეკლესიასა შუვა
Line of ed.: 30     
წარმოიღებს და მას შინა ბრძანებს კურთხევასა ყოველთა ღმრთისასა და უფალსა
Line of ed.: 31     
წყაროთაგან ისრაჱლისათა. ესე იგი არს ისრაჱლეანნი წინაჲსწარმეტყუელნი,
Line of ed.: 32     
რომელნი მადლითა სულისა წმიდისაჲთა ვითარცა წყარონი აღმოსცენდეს
Line of ed.: 33     
და წინაჲსწარმეტყუელებდეს და გუასწავებდეს კაცთა მცნებასა ღმრთისასა.
Line of ed.: 34     
ვისწავეთ ჩუენ მცნებანი წინაჲსწარმეტყუელთაგან და უგალობთ ღმერთსა.
Line of ed.: 35     
"მუნ ბენიამენი ჭაპუკი განმკჳრნე"* და წარმდები. ხოლო აკჳლას იტყჳს:
Line of ed.: 36     
ბენიამენი ჭაპუკი მძლავრი"; თევდოტიონ: "ბენიამენი ჭაპუკი უსწავლოჲ და
Line of ed.: 37     
მიმზიდავი", რამეთუ იყო ნეტარი პავლე ნათესავისაგან ბენიამენისა, სიყრმით
Line of ed.: 38     
მისითგან იქმნა იგი ზედა-მდგომელთა მასწავლელ, განმაკჳრვებელ. ესე მოიყვანა
Line of ed.: 39     
და იყო იგი ჭურად რჩეულად. და ვითარცა ურთას სწავლით აღიზარდა იგი.
Line of ed.: 40     
"მთავარნი იუდაჲსნი -- წინამძღუარნი მისნი, მთავარნი ზაბილოვნისნი და
Line of ed.: 41     
მთავარნი ნეფთალემისნი"*. აჴსენა ნათესავი და ტომად-ტომადი მოციქულთაჲ
Line of ed.: 42     
და რომელსა ძმად უფლისად [ჰხადის]: იაკობ, რომელი პირველ ებისკოპოსად შინა
Page of ed.: 422   Line of ed.: 1     
იერუსალჱმს, ნათესავისაგან იუდაჲსა; პეტრე და ანდრია, იაკობ და იოვანე და
Line of ed.: 2     
ფილიპე სოფლისა მისგან ბეთსაიდით იყვნეს, მათე და იაკობ ალფესი -- კაფარნაომით.
Line of ed.: 3     
ესე ყოველნი იყვნეს გალილეაჲთ, ნათესავისაგან ზაბილოვნისა და ნეფთალემისა.
Line of ed.: 4     
ესე მოწამებითა წინაჲსწარმეტყუელთაჲთა და სახარებისაჲთა და
Line of ed.: 5     
გჳწინაჲსწარმეტყუელებს და იტყჳს: "ზაბილოვნისი და ნეფთალემისი", ხოლო
Line of ed.: 6     
მახარებელი იტყჳს: "ქუეყანაჲ ზაბილოვნისი და ქუეყანაჲ ნეფთალემისი. და
Line of ed.: 7     
ერი, რომელ სხდა ბნელსა და წიაღ იორდანესა, და გალილეაჲ წარმართ[თ]აჲ,
Line of ed.: 8     
რომელნი სხდეს ბნელსა და აჩრდილთა სიკუდილისათა, იხილეს ნათელი დიდი"*.
Line of ed.: 9     
"ბრძანე, ღმერთო, ძალითა შენითა და განაძლიერე Ms. page: 284v  ესე, ესე, რომელ შენ
Line of ed.: 10     
დაამტკიცე ჩუენდა ტაძრით წმიდით შენით იერუსალჱმით-ო"*. და დაამტკიცე
Line of ed.: 11     
ესე და განმაძლიერენ ჩუენო, რომელნი ტაძრით წმიდით შენით იერუსალჱმით
Line of ed.: 12     
ეწინაჲსწარმეტყუელებდით განჴორციელებისათჳს მხოლოდ-შობილისა სიტყჳსა
Line of ed.: 13     
შენსა, რომელი აღმაღლდა ზეცად და მოიღო თაყუანის-ცემაჲ ყოველთაგან
Line of ed.: 14     
მადიდებელთა შენთა არა ხოლო თუ ჟამსა [!] ამას ოდენ, არამედ მერმესაცა მას.
Line of ed.: 15     
სიტყჳსა მისებრ პავლესისა კრებულსა პირმშოთასა ზეცას იერუსალემად სახელ-სდვა.
Line of ed.: 16     
"შენდა შეწირონ მეფეთა ძღუენი"*; რომელსა ჟამსა მეფეთა თავყუანის-ცემაჲ
Line of ed.: 17     
და ძღუენი შეწირონ, ესე პირველ საწინაჲსწარმეტყუელოჲთა თუალითა
Line of ed.: 18     
ეხილვა და სასწაულად დაედვა. "შეჰრისხენ შენ მჴეცთა ლერწმისათა"* და კუალად
Line of ed.: 19     
იტყჳს: "შეჰრისხენ შენ მჴეცთა მაღნარისათა". რამეთუ მაღნარი
Line of ed.: 20     
და ლერწამი მოასწავებს უნაყოფოვებასა და სიბნელესა, რომელსა
Line of ed.: 21     
შინა შევიდიან მჴეცნი დადარნებად, ხოლო რამეთუ რაჟამს კაცთ-მოყუარებამან
Line of ed.: 22     
ღმრთისამან მაცხოვნნა ჩუენ, შეჰრისხნა მჴეცთა მათ და ჩუენგან განდევნნა
Line of ed.: 23     
იგინი. "კრებული ზუარაკთაჲ დეაკეულთაჲ"*. ზუარაკად აქა უწოდს წინამძღუართა
Line of ed.: 24     
ჰურიათასა და სიმრავლესა მათსა, რომელნი წარმდებ იქმნნეს მაცხოვრისა
Line of ed.: 25     
ჩუენისა ზედა. კრებულად დეაკეულთაჲ გამოსახავს ამპარტავანთა და
Line of ed.: 26     
მეძავთა და შაჰვის-მოყუარეთა დედათა მათთა, რამეთუ სხუამან-ცა წინაჲსწარმეტყუელმან
Line of ed.: 27     
მრავალგზის უწოდის გავლა იგი დეკეულთა. "მიდრკენ, რომელნი
Line of ed.: 28     
გამოიცადნეს ვეცხლითა"*, რამეთუ შეკრბეს და ზრახვა-ყვეს და ვეცხლითა
Line of ed.: 29     
გამოიცადნეს მიმცემელნი, აღესრულა საქმჱ ბოროტი, რომელი შემდგომად
Line of ed.: 30     
მცირედისა ჟამისა მიქცეულნი დაეცნეს მიმცემელნი იგი საქმეთაგან თჳსთა
Line of ed.: 31     
ხოლო რომელთა-მე თარგმანთა გამოცდილებაჲ ვეცხლითა წმიდათათჳს თქუეს
Line of ed.: 32     
და მორწმუნეთათჳს, ხოლო მე შემსგავსებულად მიმცემელთა მათთჳს შემირაცხიეს
Line of ed.: 33     
და რომელნი კეთილად სიყუარულით ისწავებენ, რამეთუ ურთიერთას
Line of ed.: 34     
მუჴლნი ესე მტერთა მათთჳს თქუმულ არიან. "და განაბნიენ წარმართნი, რომელთა
Line of ed.: 35     
ჰნებავს ბრძოლაჲ"*, ესე რომელნი მიმცემელ ექმნეს გინა თუ წინა-აღდგომად
Line of ed.: 36     
იქმნნეს და იტყოდეს ღმრთისა თანა. აწ დააცადეს ჴსენებასა ურჩულოთასა
Line of ed.: 37     
და ღმრთის-მოყუარეთათჳს იწყებს სიტყუად.

Line of ed.: 38        
"მოვიდეს მოციქულნი ეგჳპტით და ჰინდოეთმან უსწრო ჴელისა მიცემად
Line of ed.: 39     
უფლისა"*. მეწამების ამას საქმჱ მოციქულთაჲ, რომელი-იგი ქმნა ფილიპე
Line of ed.: 40     
საჭურისისა მის თანა ჰინდოჲსა, რომელი იყო კანდაკე დედოფლისაჲ*. "მეფენი
Line of ed.: 41     
ქუეყანისანი აკურთხევდით ღმერთსა და უგალობდით უფალსა"*. აუწყებს
Line of ed.: 42     
ესე, ვითარმედ ყოველთა კიდეთა უვალთა და უგზოთა აღიღეთ ნათელი
Page of ed.: 423   Line of ed.: 1     
ღმრთის-მსახურებისაჲ კეთილის-მოქმედისა ღმრთისაჲ და შეწირეთ მისა
Line of ed.: 2     
დიდებაჲ და კურთხევაჲ გზა ეცთ მას, "რომელი დაჯდა ცასა ცათასა აღმოსავალით"*.
Line of ed.: 3     
რამეთუ უფლისა ჩუენსა იესუ ქრისტესი არა თუ გამოჩინებაჲ
Line of ed.: 4     
მისი ცათა შინა არა თუ ესე ხოლო იყო, არამედ რომელ აქუნდა უწინარეს
Line of ed.: 5     
ამისსა და ჯდა იგი მარჯუენით დიდებასა მაღალთა შინა და ნათელი მბრწყინვალე
Line of ed.: 6     
ღმრთის-მეცნიერებისაჲ მოჰმადლა ყოველთა და რომელ იყო უფალ მზის
Line of ed.: 7     
დასავალით, და განანათლა ბნელი ჭეშმა\რიტად, Ms. page: 285r  აღმოსავალით-ცა ყოველნი
Line of ed.: 8     
კიდენი აღავსნა. "ესერა მისცა ჴმაჲ თჳსი, ჴმაჲ ძლიერებისაჲ* შემდგომად
Line of ed.: 9     
აღმაღლებისა უფლისა, რომელი მოჰმადლა სული და მოციქულ-ყვნა იგინი.
Line of ed.: 10     
ამისთჳს ეტყჳს უფალი, თუ "თქუენ დასხედით და ელოდეთ ქალაქსა ამას, ვიდრემდის
Line of ed.: 11     
შთაიცუათ ძალი"*. მაღლით ჴმასა ძლიერებისასა ლუკა მიგუასწავებს
Line of ed.: 12     
და იტყჳს "და იყო ჴმაჲ ზეცით-ო", ვითარცა ჴმაჲ ქართა მრავალთაჲ-ო* და
Line of ed.: 13     
აღივსო სახლი იგი, რომელსა შინა იყვნეს მოციქულნი.

Line of ed.: 14        
"მიეცით დიდებაჲ ღმერთსა"*. ამას იტყჳს პავლე მოციქული -- ადიდეთ
Line of ed.: 15     
ღმერთი ჴორცითა მაგით თქუენითა. ღირს არს და მართალ ესოდენთა ზედა
Line of ed.: 16     
კეთილის-ყოფათა ღმრთისათა შემოქმედისა ჩუენისათა, დიდებისა მიცემად
Line of ed.: 17     
მისა. "ისრაჱლსა ზედა დიდ არს შუენიერებაჲ მისი და ძალი მისი ვიდრე
Line of ed.: 18     
ღრუბელთამდე ცისათა"*, რამეთუ ისრაჱლისაგან იყვნეს მოციქულნი, რომელთა
Line of ed.: 19     
მიერ ქმნნა სასწაულნი დიდ-დიდნი ყოველსა ზედა სოფელსა. ვითარცა
Line of ed.: 20     
ღრუბელთა რაჲ აღიღიან წყალი ზღჳსაგან და მოუკლებელად წჳმაჲ ყოველსა
Line of ed.: 21     
ზედა სოფელსა გარდამოადინიან, ესრეთ-ვე -- მოციქულთა, რომელთა
Line of ed.: 22     
სულისა წმიდისა მადლითა კაცთ-მოყუარებაჲ ღმრთისაჲ აჩუენეს ყოველთა კიდეთა
Line of ed.: 23     
ქუეყანისათა. "საკჳრველ არს ღმერთი შორის წმიდათა მისთა"* ესე
Line of ed.: 24     
განჰმარტა უფალმან სახარებასა შინა და იტყჳს: "მოჰფინე ნათელი შენი ზედა
Line of ed.: 25     
კაცთა, რაჲთა იხილნენ საქმენი შენნი კეთილნი და გადიდონ მამაჲ"*, რომელ
Line of ed.: 26     
ხარ ცათა შინა. "ღმერთი ისრაჱლისაჲ, მან მოსცეს ძალი და სიმტკიცე
Line of ed.: 27     
ერსა თჳსსა"*. ბარუქ აჴსენა ისრაჱლი და სიმტკიცე, რამეთუ ვითარცა სასოვებაჲ
Line of ed.: 28     
მამული და გალობაჲ. და სიმტკიცჱ ამაოჲ განიშორა და ისრაჱლი მტკიცედ
Line of ed.: 29     
შეიწყნარა, ესრეთ სახედ-ვე იქმნა შორის კრებულსა ძუელისა და ახალისა
Line of ed.: 30     
ერისასა. კურთხეულ არს ღმერთი! რაოდენ შუენიერად აღესრულა დასასრული
Line of ed.: 31     
ფსალმუნისაჲ, რამეთუ იტყჳს: რომელმან ესეოდენნი კეთილის-ყოფანი
Line of ed.: 32     
მოჰმადლნა ნათესავსა კაცთასა, რომელ მიუთხრობელი და მიუწდომელი თჳსი
Line of ed.: 33     
კაცთ-მოყუარებაჲ აჩუენა და ყო მაცხოვარებაჲ ყოველთა კიდეთა, მართალ და
Line of ed.: 34     
ღირს არს ქებად და დიდებად და კურთხევად ღმერთი მაღალი. ამენ.
Page of sec. ed.:  


Chapter: col.  
Page of ed.: 423  
Line of ed.: 35        
დიდებაჲ შენდა, ქრისტე! დაესრულა თარგმანებაჲ ფსალმუნებისაჲ, თქუმული
Line of ed.: 36        
წმიდისა ეპიფანესი.




Text: Col.  
Dachi's Colophon

Main colophon of the Shatberd Codex




Page of ed.: 424  
Chapter: a  
Page of ed.: 424  
Line of ed.: 1     
მიწერილი დაჩისი (მრ)უველ ეპისკოპოსისა ანტონისა


Line of ed.: 2        
ჯერ-თუ-იყო ანუ არა ნიშდეხითა ამით გონებითა ჩემითა ესეფერ ეგე
Line of ed.: 3     
ვყავ და შენდა შევწირე, ღირსო ღმრთისაო, და ვევედრები სიწმიდესა შენსა,
Line of ed.: 4     
რაჲთა განაშორო სიტყუათაგან ჩემთა ეპერანქოჲ მტერისაჲ და მომფინო ჩემ
Line of ed.: 5     
ზედა არფი ეგე მადლისა შენისაჲ და განანათლო ბნელი* გონებისა ჩემისაჲ და
Line of ed.: 6     
ეტეროვან კეთილ მექმენ მე და მიპყარ ჴელი მარჯუენე ჩემი* და ეღომენოსად
Line of ed.: 7     
მიძღოდე მე წინაშე ჩემსა და განმავლენ მე გრეხნი იგი ძნიად-ძნიად სავალნი
Line of ed.: 8     
და მიმიძეღუ მე თემსოფორიონსა მას სამეუფოსა და გამომითხოვე მსაჯულისაგან
Line of ed.: 9     
პიტაკი განთავისუფლებისაჲ, რაჲთა განვერე მე ვეჰთა მათგან საშინელთა.
Line of ed.: 10     
წმიდაო ებისკოპოსო, ღირსად გმოსიეს ვაკასი ეგე სამღდელოჲ და სამართლად
Line of ed.: 11     
მიგიღებიეს დროატი საღმრთოჲ, ჴელმწიფებაჲ გაქუს , მჴნეო, განმათავისუფლე
Line of ed.: 12     
მე მონებისაგან ცოდვისა*. Ms. page: 285v 

Chapter: b  
Page of ed.: 424  
Line of ed.: 13           
სახელისა წმიდისა სამებისაჲსა მქადაგებელნო, ზეგარდამო ქებულნო და დიდებულნო,
Line of ed.: 14        
წმიდანო მღდელთ-მოძღუარნო, ნეტარნო გრიგოლი ნოსელ ებისკოპოსო,
Line of ed.: 15        
და ღირსო ეპიფანე კჳპრელ მამადმთავარო, და განთქუმულო წმიდაო ბასილი,
Line of ed.: 16        
მწყემსო ყოველთა მორწმუნეთაო და დიდებულო იპოლიტე, წინაჲსწარმეტყუელნო
Line of ed.: 17        
გამოუთქუმელთა მადლთა მეცნიერად მეტყუელნო, დიდად
Line of ed.: 18        
განსაკჳრვებელნო კაცნო, პოვნილნო გულითად უფლისად, წოდებულნო მონად
Line of ed.: 19        
ქრისტესა, სამკჳდრებელნო სულისა წმიდისანო, რომელმანცა გამოუჩინებელნი
Line of ed.: 20        
და დაფარულნი სიბრძნისანი გამოგიცხადნა, და სული წრფელი განახლდა გუამთა
Line of ed.: 21        
თქუენთა, და დაუწერენით ეკლესიასა ქრისტესსა პირად-პირადთა წიგნთა
Line of ed.: 22        
თარგმანებანი და შესხმანი წმიდისა და ყოვლად დიდებულისა ღმრთის-მშობელისანი
Line of ed.: 23        
და ჩუენ გუაუწყეთ წესი აწინდელისა ქცევისაჲ ღმრთის-მსახურებით და
Line of ed.: 24        
მოსაგებელი ნეტარისა მის საუკუნოჲსა სასოვებით ცხორებისაჲ, ვითარცა ხილული,
Line of ed.: 25        
დაუმტკიცეთ გულისხმის-მყოფელთა, ვითარცა თქუა დანიელ საკჳრველმან
Line of ed.: 26        
წინაჲსწარმეტყუელმან. მაშინ გამობრწყინდენ გულისხმის-მყოფელნი იგი,
Line of ed.: 27        
ვითარცა მბრწყინვალებაჲ სამყაროჲსა და რომელთა კეთილად ჴელ-ყვეს დაუნჯებაჲ
Line of ed.: 28        
ზეცისა სიმდიდრეთაჲ წარგებითა ქუეყანისა მონაგებთაჲთა. და ქველის-საქმისა
Line of ed.: 29        
მათისა ახოვანებაჲ, ვითარცა ნესტჳ, ოხრის წინაშე ღმრთისა და კაცთა
Line of ed.: 30        
ყოველთა აიძულებს მიბაძვებად მათა, დაღაცათუ გლახაკ ვინმე იყოს, ვითარცა
Line of ed.: 31        
წერილ არს "მედგარო, ემსგავსე ჯინჭველსა* და შებმა-უყავ უფროჲს ძალისა
Line of ed.: 32        
შენისა, რამეთუ ღმერთი არს მომცემელი ძალისაჲ", ამისთჳს მეცა არა დავფარე
Line of ed.: 33        
სწრაფაჲ სულისა ჩემისაჲ მიზეზითა ნაკლულევანებისაჲთა და შეუდეგ კეთილსა
Line of ed.: 34        
გულსმოდგინებასა მე ცოდვილი და უნარჩევესი ყოველთა მოწესეთაჲ
Line of ed.: 35        
იოვანე ბერაი. და განვასრულე წმიდაჲ ესე წიგნი კაცისა მესაქმჱ, და
Line of ed.: 36        
მეორედ -- წიგნი თუალთაჲ და სახისმეტყუელი და იპოლიტე და ქართლისა მოქცევაჲ
Line of ed.: 37        
და ცხორებაჲ ნეტარისა მის და დიდებულისა მღდელთმოძღურისაჲ იაკობ
Line of ed.: 38        
ნასიბინელისაჲ და თარგმანებაჲ ზოგთარე ფსალმუნთა დავითისთაჲ მოღუაწებითა
Line of ed.: 39        
და თანადგომითა დედის ძმისა ჩემისა მიქაელისა და ძმისა ჩემისა დავითისითა.
Line of ed.: 40        
და სხუაჲ არაჲ არავის ჰრთავს თჳნიერ სიგლახაკისა ჩემისა. და შევწირე
Line of ed.: 41        
შატბერდს საყოფელსა წმიდისა ღმრთის-მშობლისასა, რომელსა-ცა შინა აღვიზარდე [...]
Line of ed.: 42        
სალოცველად სულისა ჩემისა ცოდვილისა და მშობელთა ჩემთა და სალოცველად
Line of ed.: 43        
მეფეთა: ბაგრატ მეფისა და ყოველთა შვილთა მათთათჳს
Line of ed.: 44        
და გევედრები ყოველთა, ვინცა იმსახურებდეთ წმიდასა ამას ...



Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 18.11.2023. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.