TITUS
Author: Is.
Isidor Hispalensis
The Latin and Old High German Text of
Isidorus Hispalensis
on the basis of the edition
Der althochdeutsche Isidor.
Nach der Pariser Handschrift und den Monseer Fragmenten
neu herausgegeben von Hans Eggers.
Tübingen: Niemeyer, 1964
(Altdeutsche Textbibliothek, Nr. 63), S. 2-77.
Text entry by Ma. Pilar Fernández Alvarez and Miguel M. García-Bermejo Giner;
conversion by Jörg Klinger and Johann Tischler;
further improvements by Jörg Brysch, Susanne Zeilfelder, Roland Schuhmann;
Wordcruncher version (DOS) by Jörg Brysch;
TITUS version by Jost Gippert,
Frankfurt a/M, 22.10.1997 / 28.2.1998 / 21.6.1998 / 3.10.1999 / 1.6.2000 / 1.3.2003;
text alignment with the original manuscripts
by Roland Mittmann, 1.3.2018
Manuscripts:
P = Cod. Paris. (Bibl. Nat., Ms. lat.) 2326, p. 1r-22r 
;
W = Cod. Vind. (ÖNB) 3093*, p. 0000v, 00rv, 0rv and XXXr-XXXIIv ;
E = Cod. Eins. 169(468) (Stiftsbibl. Einsiedeln), p. 1-3
Text: De_Fide
Chapter: 0
Sentence: 0
ISIDORI HISPALENSIS EPISCOPI DE FIDE CATHOLICA EX VETERI ET NOVO TESTAMENTO CONTRA IUDAEOS AD FLORENTINAM SOROREM
DIE ALTHOCHDEUTSCHE ÜBERSETZUNG: DER ALTHOCHDEUTSCHE ISIDOR
Chapter: 1
Cod. Eins. 169(468) (Stiftsbibl. Einsiedeln), p. 1 
(Cod. Vind. (ÖNB) 3093*, p. 0000v )
Manuscript: Eins._169
Manuscript page: E1
Sentence: 0
I. QUOMODO CHRISTUS A DEO PATRE GENITUS EST.
Sentence: 1
1. Iudei nefaria incredulitate christum dei filium abnegantes, impii, duri corde, prophetis ueteribus increduli nouis obstrusi, aduentum christi malunt ignorare quam nosse, negare quam credere. Quem enim uenturum accipiunt, uenisse iam nolunt. Quem resurrecturum legunt, resurrexisse non credunt.
Sentence: 2
2. Sed ideo ista non intellegere se fingunt, quia sacrilegio suo hec impleta cognoscunt. Ad quorum refellendam perfidiam quaedam ex ueteri testamento adgregauimus testimonia, quibus christum genitum ab omnipotente patre cognoscant ipso testante: »Tecum principium in die uirtutis tuę, in splendoribus sanctorum, ex utero ante luciferum genui te«. Ex utero itaque, id est ex illa intima et inconprehensibili patris substantia siue ex illo diuino atque inmenso paterni pectoris archano, quo pater genitor de corde bono bonum eructat uerbum.
Sentence: 3
3. Sicut et alias ipse ait: »Eructauit cor meum uerbum bonum«. Atque alibi ipse pater sic dicit: »Filius meus es tu, ego hodie genui te«. Quod non est dictum dauid neque ulli sequentium regum. Nam et ibi additur: »Pete a me et dabo tibi gentes hereditatem tuam et possessionem tuam terminos terrę«. Quod neque dauid neque genti hebreorum concessum est nisi tantummodo christo, cuius nomen est per omnes gentes diffusum, cui reges obediunt et gentes seruiunt. Sicut et alibi de eo scribtum est: »Adorabunt eum omnes reges terrę, omnes gentes seruient ei«.
Sentence: 4
4. Item salomon, dum patris nomen mysteriumque Manuscript page: E2 natiuitatis christi secundum deitatem uellet agnoscere, his uerbis intonat in prouerbiis dicens: »Quis ascendit in cęlum atque descendit? Quis conligauit aquas quasi in uestimento? Quis suscitauit omnes terminos terrę? quod nomen est illi? Aut quod nomen filii eius, si nostis?«
Sentence: 5
5. Hunc filium dei in danihelo rex ille impius aspiciens dixit: »Ecce ego uideo uiros quatuor solutos et ambulantes in medio ignis, et nihil corruptionis in eis est et species quarti similis filio dei«. Quem fideliter credimus nec ullatenus dubitamus dominum saluatorem esse. Sed obicitur quod in danihelo iste filius dei superius etiam angelus nominatur. Adsentio; nam et christus filius dei angelus dicitur. Sic enim ait propheta de ipso: »Ueniet ad templum sanctum suum dominator, quem uos quaeritis, et angelus testamenti, quem uos desideratis«.
5. Manuscript: Vind._3093* Manuscript page: W00r zuiflomes stritant ... ... sun gotes Sus gauuisso quad der forasago sinemo den ir sohhet, des ir neotot.
Sentence: 6
6. Christus enim in eo quod a patre genitus est, filius dei uocatur, in eo uero, quod sepe a patre missus ad adnuntiandum patribus legitur, angelus nominatur. De quo etiam ipse pater ad legislatorem ita protestatur dicens: »Ecce mitto angelum meum, qui praecedat et custodiat te in uia et introducat ad locum, quem paraui. Obserua eum et audi uocem eius nec contempnendum putes, qui non dimittet, cum peccaueritis, et est nomen eius in illo«.
6. daz er fona fater ist gaboran, gotes sunu ist ganemnit ist galesan bifora za chundenne fona demo selbo fater bifora chundita, quad: enti dih za deru steti, dea ih garauuida. imo du inan suntot
Sentence: 7
7. Quis est ergo iste angelus, cui deus dat potestatem suam? Dedit et nomen. Quodsi dicitur aliqua alia est potestas angelica, hoc nefas est credere. »Quis enim in nubibus aequabitur domino, aut quis similis erit deo inter filios dei?« Qui enim non aequabitur natura, non potest aequari et nomine. Ipse est enim filius, qui semper a patre missus Manuscript: Vind._3093* Manuscript page: W00v uisibiliter apparebat hominibus. Ex ipsa ergo missione angelus recte nuncupatur. Esaias autem apertius filium a deo genitum confirmans ita adnuntiat: »Uox domini reddentis retributionem inimicis suis«. Ipsis uidelicet iudeis, qui non credunt. »Antequam parturiret, peperit, et antequam ueniret partus eius, peperit masculum«.
7. Huuer ist danne dese aengil gauualtida truhtine gote untar allem gotes sunim der selbo gauuisso ist sunu, der simbles fona fater gasentit Manuscript page: W0r augta sih sid auar az aucsiuni manno. Fona deru selbun sentidu ist angil ... ganemnit. Isaias auh offonor den selbun sunu fona fater gaboranan gafestinota, duo er quad: »Truhtines stimna geldenti uuidarloon sinem fiantum«, bauhnenti dea selbun iudeoliuti, dea ni galaubant. Sus chuad auh der forasago: »Aer * danne ... gabar, enti aer denne iru biquami ... gabar manchunt«.
Sentence: 8
8. Quasi aperte diceret: Antequam christum uirgo parturiret in carne, genuit filium in diuinitate pater, et antequam tempus uirginis parturiendi ueniret, genuit eum sine tempore pater. Unde inferius ait: »Quis audiuit umquam tale aut quis uidit huic simile«? Re uera, quia nihil tale in hominibus accidit aut quippiam simile. Et post hec subiunxit: »Numquid qui alios parere facio, ipse non pariam? dicit dominus, et qui generationem ceteris tribuo, sterilis ero? dicit dominus«. Manuscript page: E3 Quibus omnibus testimoniis cogendus est infidelis, ut eligat sibi de duobus: aut christum filium dei credere aut mendaces putare prophetas, qui ista cecinerunt.
8. So selbo der forasago offono quati: Aer danne diu magad christan gabar in fleische, gabar sunu in sineru gotnissu fater, enti aer danne dera magadi ziit biquami za gaberanne, gabar inan fater ano einigero ziteo bigin. Umbi diz quad der forasago dar after: »Huuer ist, der eo ... gahorti, odo huuer gasah eo desiu ... galihhes eo neouuiht mit mannum ... ... diu eouuiht kalihhes. enti dar after quad: »Inu ga ih andre gaborane katuoe, selbo ni gabere? quad truhtin. Enti ih andrem gibu za beranne, sculi ih uuesan unberandi«? Mit alleru deseru urchundi ist za ... der ni galaubit, daz imo zueio cheose: odo christan gotes sunu za galaubenne odo lucche ... forasagun, dea diz bifora chunditun.
Sentence: 1
1. Querunt multi, quando sit dei filius genitus, dum sit sua nativitate eternus, sicut scriptum est de eo: »Egressus eius a principio, a diebus eternitatis«. Et Manuscript page: W0v iterum: »Ante solem permanet nomen eius et ante lunam sedes eius«.
1. Manage sint sohhenti, in huuelihheru ziti gotes sunu kaboran uurti, enti er ist eouuesanti so selb so umbi inan gascriban ist: »Sin uzganc
Sentence: 2
2. Sed et pater eundem ante luciferum, id est ante omnia tempora genuisse testatur, quod et ipse filius dei, uerbum, uirtus et sapientia, de sua natiuitate confirmat dicens: »Necdum erant abyssi, et ego iam concepta eram. Necdum fontes aquarum eruperant. Necdum montes graui mole constiterant, ante colles ego parturiebar. Adhuc terram Manuscript: Par._2326 Manuscript page: P1r non fecerat et flumina et cardines orbis terre. Quando praeparabat cęlos, aderam; quando certa lege et gyro uallabat abyssos, quando appendebat fundamenta terrę, cum eo eram cuncta componens«.
2. Manuscript: Par._2326 Manuscript page: P1r »noh umbihringa mittingardes ęrdha. Dhuo ir himilo garauui frumida, dhar uuas ih; dhanne ir mit ęrcna euua abgrundiu uuazssar umbihringida, dhuo ir ęrdha stedila uuac, mit imu uuas ih dhanne al dhiz frummendi«.
Sentence: 3
3. Tali igitur auctoritate ante omnia sęcula filius a patre genitus esse declaratur, quando a patre per illum cuncta creata esse noscuntur. Illud denuo queritur, quomodo idem sit genitus, dum sacrę natiuitatis eius archana nec apostolus dicit nec propheta conperit nec angelus sciuit Manuscript page: P1v nec creatura cognouit Esaia * testante, qui dicit: »Generationem eius quis enarrauit«? Idcirco si eius natiuitas a propheta non potuit enarrari, quis confitebitur nosse, quomodo potuit a patre filius generari?
3. Mit so mihhiles hęrduomes urchundin ist nu so offenliihho armarit, dhazs christ gotes sunu ęr allem uueraldim fona fater uuard chiboran. Dhanne ist nu chichundit, dhazs fona dhemu almahtigin fater dhurah inan ist al uuordan, dhazs chiscaffanes ist. Dhazs suohhant auur nu ithniuuues, huueo dher selbo sii chiboran, nu so ist in dheru sineru heilegun chiburdi so daucgal fater chiruni. Dhazs ni saget apostolus Manuscript page: P1v noh forasago ni bifant noh angil gotes ni uuista noh einic chiscaft ni archennida. Isaias so festinoda, dhar ir quhad: »christes chiburt huuer sia chirahhoda«? Bidhiu nu, ibu dher gotes forasago christes chiburt ni mahta arrahhon, huuer sih dhes biheizssit sia zi archennenne, huueo dher sunu mahti fona fater chiboran uuerdhan?
Sentence: 4
4. Hinc est et illud in libro iob: »sapientiam dei patris unde inuenies? latet enim ab oculis hominum et a uolucribus caeli absconsa est«, id est etiam ipsis angelis incognita. Item ibi: »Radix sapientię cui reuelata est«, Manuscript page: P2r origo scilicet filii dei. Ideoque quod etiam super angelorum intellegentiam atque scientiam est, quis hominum potest narrare?
4. Umbi dhazs selba quhad auh in iobes boohhum: »Spahida dhes gotliihhin fater huuanan findis? dhiu chiholan ist fona manno augom, ioh fona allem himilfleugendem ist siu chiborgan«. Siu ist chiuuisso selbem angilum unchundiu. So dhar auh ist chiscriban: »Dhiu uurza dhera spaida huuemu siu uuard antdhechidiu«? Manuscript page: P2r Dhiu chiuuisso ist bighin gotes sunes. Bidhiu huuanda dhazs ziuuaare ist ubarhepfendi angilo firstandan ioh iro chiuuizs, huuer manno mac izs dhanne chirahhon?
Sentence: 5
5. Scire autem manifestum est solum patrem, quomodo genuerit filium et filius quomodo genitus sit a patre. Siquidem et gignendi filii queritur ratio, eo quod filius non nisi ex duobus nascatur. Habeat, inquam, sibi huiusmodi Manuscript page: E4 generis ortum condicio caduca mortalium. Christus enim ex patre ita emicuit ut splendor e lumine, ut uerbum ab ore, ut sapientia ex corde.
5. Zi uuizssanne ist nu uns chiuuisso, dhazs fater einemu ist dhurahchunt, huueo ir sunu chibar, endi suniu, huueo ir chiboran uuard fona fater. So sama auh nu dhesses chiboranin sunes suohhant redha, bidhiu huuanda sunu nist, nibu fona zuuem chiboran uuerdhe. Endi hebit zi dhemu selbin sidiu chiburdi bighin dhiu zifarande chiscaft dhero dodhliihhono. Christus auur sus quham fona fater ziuuaare so selp so dhiu berahtnissi fona sunnun, so uuort fona munde, so uuiisduom fona herzin.
Sentence: 1
1. Post declaratum christi diuinę natiuitatis mysterium deinde quia idem deus et dominus est exemplis sanctarum scribturarum adhibitis demonstremus. Si christus deus non est, cui dicitur in psalmis: »Sedis tua, deus, in saeculum saeculi, uirga ęquitatis uirga regni tui. Dilexisti iustitiam et odisti iniquitatem. propterea unxit te deus, deus tuus, oleo lętitie pre consortibus tuis«?
1. Aefter dhiu dhazs almahtiga gotes chiruni dhera gotliihhun christes chiburdi chimarit uuard, hear saar after nu mit gareuuem bilidum dhes heilegin chiscribes eu izs archundemes, dhazs ir selbo christ ist chiuuisso got ioh druhtin. Ibu christus auur got ni uuari, dhemu in psalmom chiquhedan uuard: »Dhn sedhal, got, ist fona euuin in euuin, rehtnissa garda ist garde dhines riihhes. Dhu minnodos reht endi hazssedos unreht; bidhiu auur chisalboda dhih got dhn got mit freuuuidha olee fora dhinem chihlozssom«. *
Sentence: 2
2. Manuscript page: P3r Quis est igitur iste deus unctus a deo? respondeant nobis. Ecce deus unctus a deo dicitur, et utique christus ipsa unctione monstratur, cum deus unctus insinuatur. Dum enim audis deum unctum, intellege christum. christus enim a chrismate, id est ab unctione uocatur. Hunc christum sub persona cyri per isaiam pater deum et dominum ita esse testatur dicens: »Hęc dicit dominus christo meo cyro, cuius adprehendi dextram, ut subiciam ante faciem eius gentes et dorsa regum uertam et aperiam ante eum ianuas, et portę non claudentur. Ego ante te ibo et gloriosos terrę humiliabo. Manuscript page: P3v Portas aereas conteram et uectes ferreos confringam et dabo tibi thesauros absconditos et archana secretorum, ut scias, quia ego dominus, qui uoco nomen tuum, deus israhel«.
2. Manuscript page: P3r Huuer ist dhanne dhese chisalbodo got fona gote? antuurdeen nu uns dhea unchilaubendun. * See hear nu ist fona gode chiquhedan got chisalbot, endi chiuuisso ist christus in dheru selbun salbidhu chimeinit, dhar chiquhedan uuard got chisalbot. Dhar dhu chihoris umbi dhen chisalbodon got meinan, ziuuare firnim dhanne, dhazs dhar ist christ chizeihnit, so auh fona dhes chrismen salbe ist chiuuisso christ chinemnit. Umbi Manuscript page: WXXXr dhesan selbun christ chundida almahtic fater dhurah isaian, dhoh ir in cyres nemin quhadi, dhazs ir ist got ioh druhtin: »Dhiz quhad druhtin minemu christe cyre, dhes zesuun ih chifenc, dhazs ih fora sinemu anthluttę hneige imu dheodun, endi ih uuendu imu chuningo hrucca, endi ih antluuhhu duri fora imu, endi dor ni uuerdant bilohhan. Ih faru dhir fora endi chidhuuingu dhir Manuscript page: P3v aerdhriihhes hruomege. Erino portun ih firchnussu, iisnine grindila firbrihhu endi dhiu chiborgonun hort dhir ghibu, endi ih uuillu, dhazs dhu firstandes heilac chiruni. Huuanda ih bim druhtin, dher dhih nemniu, israelo got«.
Sentence: 3
3. In persona enim cyri christus est prophetatus, ubi ei subiugatę sunt gentes in fide et regna; pręterea, quia nullus in regno israhel cyrus est dictus. Quodsi de cyro persarum rege quis hoc crediderit prophetatum, absurdum et profanum esse cognoscat, ut homo impius Manuscript page: P4r et idolatrię deditus christus et deus et dominus nuncupetur. Unde et in translatione LXX non habet »christo meo cyro«, sed habet: »Hęc dicit dominus christo meo domino«. * Quod in persona specialiter christi domini nostri accipitur.
3. In dhemu nemin cyres ist christ chiuuisso chiforabodot, fora dhemu sindun dheodun ioh riihhi chihneigidiu in ghilaubin. In andra uuiis ni uuardh eo einic in israhelo riihhe cyrus chinemnit. Ibu dhanne einic chilaubit, dhazs dhiz fona cyre persero chuninge sii chiforabodot, bichnaa sih dher, dhazs izs uuidharzuomi endi heidhanliih ist eomanne zi chilaubanne, dhazs dher aerloso man endi dher heidheno abgudim Manuscript page: P4r gheldendo christ, got endi druhtin uurdi chinemnit. Umbi dhiz nist auh so chiscriban in dhero sibunzo tradungum: »Minemu christe cyre«, oh sie scribun: »Dhiz quhad druhtin minemu christe druhtine«. Endi ioh dhazs ist nu unzuuiflo so leohtsamo zi firstandanne, dhazs dhiz ist chiquhedan in unseres druhtines nemin.
Sentence: 4
4. Si christus deus non est, dicant nobis, quem sit affatus deus in genesi, cum diceret: »Faciamus hominem ad imaginem et similitudinem nostram«. Sic enim subiungitur: »Et creauit deus hominem, ad imaginem et similitudinem dei creauit illum«. Quęrant ergo, quis deus creauit Manuscript page: P4v aut ad cuius dei imaginem condidit hominem, quem creauit.
4. Ibu christ got nist, sagheen nu dhea unchilaubun uns, zi huuemu got uuari sprehhendi in genesi, dhar ir quhad: »Duoemes mannan uns anachiliihhan endi in unseru chiliihnissu«. So dhar auh after ist chiquhedan: »Endi got chiscuof mannan, anachiliihhan endi chiliihhan gote chifrumida dhen«. Suohhen dhea nu auur, huuelih got chiscuofi odho in huuelihhes gotnissu anachiliihhan mannan Manuscript page: P4v chifrumidi, dhen ir chiscuof.
Sentence: 5
5. Quodsi respondeant »ad angelorum«: Num angelus ęqualem cum deo habet imaginem? Dum multum distet imago creaturę ab eo, qui creauit? Aut numquid angelus cum deo potuit facere hominem? quod ita existimare magnę dementię est. Cui ergo dicitur aut ad cuius imaginem conditus homo creditur, Manuscript page: WXXXv nisi ad eius, cuius una imago cum deo est et unicum nomen diuinitatis est?
5. Ibu sie antuurdant endi quhedant »in angilo«: Inu ni angil nist anaebanchiliih gote? Dhanne so dhrato mihhil undarscheit ist undar dhera chiscafti chiliihnissu endi dhes izs al chiscuof. Odho mahti angil so sama so got mannan chifrumman? Dhazs so zi chilaubanne mihhil uuootnissa ist. Huuemu ist dhiz nu zi quhedanne odho zi huues chiliihnissu uuardh man chiscaffan, nibu zi dhes, dher anaebanliih ist gote endi chinamno ist mit godu?
Sentence: 6
6. Item si christus dominus non est: Quis dominus pluit ignem in sodomis a domino? Manuscript page: P5r Sic enim ait in genesi: »Et pluit dominus super sodomam et gomurram sulphur et ignem a domino«. In qua sententia nemo dubitet secundam esse personam. Nam quis est ille dominus nisi procul dubio filius a patre? Qui semper ab eodem patre missus descendere solitus est et ascendere. Quo testimonio et deitas et distinctio personarum patris filiique luce clarius demonstratur.
6. Endi auh ibu christus druhtin nist, huuelih druhtin regonoda fyur in sodoma fona druhtine? So chiuuisso chiscriban ist in genesi: Manuscript page: P5r »Endi regonoda druhtin fona druhtine ubar sodomam endi gomorram suuebul endi fyur«. In dhesemu quhide ni bluchisoe eoman, ni dhiz sii chiuuisso dher ander heit godes, selbo druhtin christ. Endi huuer ist dhanne dher druhtin, nibu ist zi ęrnusti sunu fona fater? Dher simbles fona dhemu fater chisendit chiuuon ist fona himile nidharquheman endi uphstigan. Mit dheseru urchundin dhiu eina gotnissa endi undarscheit dhero zuueiio heido fater endi sunes hluttror leohte ist araugit.
Sentence: 7
7. Item si christus dominus non est, de quo dicit dauid in psalmo: »Dixit dominus domino meo: sede a dextris * meis«? Qui dum idem christus secundum carnem Manuscript page: P5v sit filius dauid. * In spiritu tamen dominus eius et deus est. Si christus dominus non est, de quo ait dauid in libris regum: »Dixit uir, cui constitutum est, de christo dei iacob, egregius psalta israhel: spiritus domini locutus est per me et sermo eius per linguam meam«?
7. Inu ibu christus druhtin nist, umbi huuenan dauid in psalmom quhad: »Quhad druhtin druhtine minemu: sitzi azs zesuun halp mn«? Dhoh christus in dhes fleisches liihhamin Manuscript page: P5v sii dauides sunu. * Oh ir ist chiuuisso in dhemu heilegin gheiste got ioh druhtin. Nibu christ druhtin sii, umbi huuenan quhad dauid in chuningo boohhum: »Sus quhad dher gomo, dhemu izs firgheban uuard, adhalsangheri israhelo, umbi christan iacobes got: Druhtines gheist ist sprehhendi dhurah mih endi sn uuort dhurah mine zungun«?
Sentence: 8
8. Item si christus dominus non est, quis est ille dominus exercituum, qui a domino exercituum mittitur? Ipso dicente in zacharia: »Hęc dicit dominus deus exercituum: Post gloriam misit me ad gentes, quę expoliauerunt uos. Qui enim tetigerit uos, tangit Manuscript page: P6r pupillam oculi eius; quia ecce leuabo manum meam super eos, et erunt preda his, qui seruiebant sibi, et cognoscetis, quia dominus exercituum misit me«.
8. Ibu nu christ druhtin nist, huuer ist dher uuerodheoda druhtin, dher fona uuerodheoda druhtine uuard chisendit? So ir selbo quhad dhurah zachariam: »Sus quhad druhtin uuerodheoda got: sendida mih after guotliihhin zi dheodom, dhem euuuih biraubodon. Dher euuuih hrinit, hrinit sines augin sehun. See bidhiu ih Manuscript page: P6r hepfu mina hant Manuscript page: WXXXIr ubar sie, endi sie uuerdant zi scaahche dhem im aer dheonodon, endi er sculut bichennen, dhazs uuerodheoda druhtin mih sendida«.
Sentence: 9
9. Age nunc cuius sit hec uox nisi saluatoris, qui omnipotens deus a patre omnipotente missum se esse testatur? Missus est autem ad gentes post gloriam deitatis, quam habuit apud patrem, quando exinaniuit se ipsum et formam serui accipiens effectus est oboediens usque ad mortem. Quique etiam in sequentibus loquitur dicens: »Lauda et letare, filia sion, quia ecce ego uenio et habitabo Manuscript page: P6v in medio tui, dicit dominus. Et adplicabuntur gentes multę ad dominum in die illa et erunt mihi in populum, et habitabo in medio tui, et scies quia dominus exercituum misit me ad te«.
9. Uuala nu auh huues mac dhesiu stimna uuesan nibu dhes nerrendin druhtines? Ir almahtic got sih chundida uuesan chisendidan fona dhemu almahtigin fater. So chisendit uuard chiuuisso zi dheodum after dheru sineru gotnissa guotliihhin, dhea ir samant hapta mit fater. Dhuo ir sih selban aridalida endi scalches farauua infenc, uuordan uuardh chihoric untazs zi dode. Dher selbo auh hear after folghendo quhad: »Lobo endi freuuui dhih, siones dohter, bidhiu huuanda see ih quhimu Manuscript page: P6v endi in dhir mitteru ardon, quhad druhtin. Endi in dhemu daghe uuerdhant manego dheodun chisamnoda zi druhtine endi uuerdhant mine liudi, endi ih ardon in dhir mitteru, endi dhu uueist dhazs uuerodheoda druhtin sendida mih zi dhir«.
Sentence: 10
10. Quis est igitur iste dominus a domino exercituum missus nisi idem dominus iesus christus? Superest de spiritu sancto, de cuius deitate sic ait iob, et quia spiritus dei est: »Spiritus domini fecit me et spiraculum omnipotentis uiuificauit me. Ecce et me sicut et te fecit deus«. De quo enim dixerat: »Spiritus domini fecit me«, Deo rursus adiecit: Manuscript page: P7r »Ecce et me sicut et te fecit deus«: Ut eundem spiritum ostenderet esse deum.
10. Huuelih ist auur nu dhese druhtin fona uuerodheoda druhtine chisendit, nibu auur dher selbo druhtin nerrendeo christ? Ubar dhazs ist auh hear bifora fona dhemu heilegin gheiste, fona dhes gotnissu ioh dhazs ir gotes gheist ist, sus quhad iob: »Druhtines gheist chideda mih endi adum dhes almahtighin chiquihhida mih. See endi mih deda got so selp so dhih«. Umbi dhen selbun ir aer chiuuisso quhad: »druhtines gheist chiuuorahta mih«. Dhazs heftida auur zi gote, dhar ir after dhiu quhad: »See Manuscript page: P7r endi mih chideda got so selp so dhih«. Dhazs ir chichundida dhazs dher selbo gheist ist got.
Sentence: 1
1. Pateat ueteris testamenti apicibus patrem et filium et spiritum sanctum esse deum. Sed hinc isti filium et spiritum sanctum non putant esse deum eo, quod in monte sina uocem dei intonantis audierint: »Audi, israel, dominus deus tuus deus unus est«. Manuscript page: WXXXIv Ignorantes in trinitate unum esse deum patrem et filium et spiritum sanctum. Nec tres deos, sed in tribus personis unum nomen Manuscript page: P7v indiuiduę maiestatis.
1. Araugit ist in dhes aldin uuizssodes boohhum dhazs fater endi sunu endi heilac gheist got sii. Oh dhes sindun unchilaubun iudeoliudi dhazs sunu endi heilac gheist got sii, bidhiu huuanda sie chihordon gotes stimna hluda in sinaberge quhedhenda: »Chihori dhu, israhel, druhtin got dhin ist eino got«. * Unbiuuizssende sindun, huueo in dheru dhrinissu sii ein got fater endi sunu endi heilac gheist. Nalles sie dhrie goda, oh ist in dhesem dhrim heidem ein namo dhes unchideiliden meghines.
Sentence: 2
2. Queramus ergo in scribturis ueteris testamenti eandem trinitatem. In libro quippe primo regum ita scribtum est: »Dixit dauid filius isai, dixit uir, cui constitutum est, de christo dei iacob, egregius psalta israel: Spiritus domini locutus est per me et sermo eius per linguam meam«. Quis autem esset, adiecit: »Deus israel mihi locutus est, dominator fortis israel hominum iustus«.
2. Manuscript page: P7v Suohhemes nu auur in dhemu aldin heileghin chiscribe dhesa selbun dhrinissa. In dhemu eristin deile chuningo boohho sus ist chiuuisso chiscriban: »Quhad dauid isais sunu, quhad gomman, dhemu izs chibodan uuard, umbi christan iacobes gotes, dher erchno sangheri israhelo: Gotes gheist ist sprehhendi dhurah mih, endi sn uuort ferit dhurah mina zungun«. Endi saar dhar after offono araughida, huuer dher gheist sii, dhuo ir quhad: »Israhelo * got uuas mir zuo sprehhendi, dher rehtuuisigo manno uualdendeo strango israhelo«.
Sentence: 3
3. Dicendo enim »christum dei iacob« et filium et patrem ostendit. Item dicendo »Spiritus domini loquutus est per me« sanctum spiritum euidenter aperuit. Idem quoque in psalmis: Manuscript page: P8r »Uerbo«, inquit, »domini celi firmati sunt et spiritu oris eius omnis uirtus eorum«. In persona enim domini patrem accipimus, in uerbo filium credimus, in spiritu oris eius spiritum sanctum intellegimus. Quo testimonio et trinitatis numerus et communio cooperationis ostenditur.
3. Dhar ir quhad »christ iacobes gotes«, chiuuisso meinida ir dhar sunu endi fater. Dhar ir auh quhad »Gotes gheist ist sprehhendi dhurah mih«, dhar meinida leohtsamo zi archennenne dhen heilegan gheist. Auur auh umbi dhazs selba Manuscript page: P8r quhad dauid in psalmom: »Druhtines uuordu sindun himila chifestinode endi sines mundes gheistu standit al iro meghin«. In dhemu druhtines nemin archennemes chiuuisso fater, in dhemu uuorde chilaubemes sunu. In sines mundes gheiste instandemes chiuuisso heilegan gheist. In dheseru urchundin ist ziuuare araughit dhera dhrinissa zala endi chimeinidh iro einuuerches.
Sentence: 4
4. Sic in consequentibus idem propheta ait: »Mittit uerbum suum et liquefaciet ea, flat spiritus eius et fluent aque«. Ecce tria: pater, qui mittit, et uerbum, quod mittitur, et spiritus eius, qui flat. Nam et cum dicitur in genesi: Manuscript page: P8v »In principio fecit deus celum et terram, et spiritus dei ferebatur super aquas«. Ibi in dei uocabulo pater intellegitur. In principio filius agnoscitur, qui dicit: »In capite libri scriptum est de me, ut faciam uoluntatem tuam«. Qui dixit deus et fecit deus. In eo uero, qui superferebatur aquis, spiritus sanctus significatur.
4. So hear after dher selbo forasago quhad: »Ir sendit sn uuort endi chiuueihhit dhea, adhmuot sn gheist endi rinnant uuazssar«. See hear meinit nu dhri: fater ist, dher sendida, endi uuort ist dhazs chisendida, endi sn gheist ist, dher adhmot. Endi auh in genesi quhidhit: Manuscript page: P8v »In dhemu eristin chideda got himil endi aerdha, endi gotes gheist suueiboda oba uuazsserum«. Dhar ist auh in dhemu gotes nemin fater zi firstandanne; in dhemu eristin ist sunu zi archennanne, huuanda ir selbo quhad: »In haubide dhes libelles azs erist ist chiscriban umbi mih, dhazs ih dhinan uuillun duoe«. Got ist dher quhad, endi got dher deta. In dhiu auh dhanne, dhazs ir oba dhem uuazsserum suueiboda, dhen heilegun gheist dhar bauhnida.
Sentence: 5
5. Nam et cum ibi dicit deus: »Faciamus hominem ad imaginem et similitudinem nostram«: Per pluralitatem personarum patens significatio trinitatis est. Ubi tamen ut unitatem Manuscript page: P9r deitatis ostenderet, confestim admonet dicens: »Fecit deus hominem ad imaginem suam«. Et cum dicit idem deus »Ecce adam factus est quasi unus ex nobis«: Ipsa pluralitas personarum trinitatis demonstrat mysterium.
5. Inu so auh chiuuisso dhar quhad got »Duoemes mannan anachiliihhan endi uns chiliihhan«: Dhurah dhero heideo maneghin ist dhar chioffonot dhera dhrinissa bauhnunc. Endi dhoh dhiu huuedheru nu, dhazs ir dhea Manuscript page: P9r einnissa gotes araughida, hear saar after quhad: »Got chiuuorahta mannan imu anachiliihhan«. Endi auh so dhar after got quhad »See adam ist dhiu chiliihho uuordan so einhuuelih unser«: Dhiu selba maneghiu chinomideo araughit dhazs meghiniga chiruni dhera dhrinissa.
Sentence: 6
6. Cuius trinitatis sacramentum et aggeus propheta ita aperuit ex persona domini dicens: »Spiritus meus erit in medio uestri«. Ecce deus, qui loquitur, ecce spiritus eius * post hec de tertia persona, id est de filio, ita subiecit: »Quia ecce ego commouebo celum et terram. * et ueniet desideratus cunctis gentibus«.
6. Dhera selbun dhrinissa heilac chiruni aggeus dher forasago sus araughida in druhtines nemin quhedhendi: »Mn gheist scal uuesan undar eu mittem«. Seegi got dhar sprah, seegi sn gheist ist auh after dhiu saar chimeinit. Umbi dhen dhrittun heit, dher fona suni ist, sus quhad dher selbo forasago: »Huuanda see ih chihruoru himil endi ęrdha. endi quhimit dher uuilligo allem dheodom«.
Sentence: 7
7. In esaia quoque sub propria cuiusque persona Manuscript page: P9v distinctio trinitatis dicente eodem filio ita ostenditur: »Ego primus et ego nouissimus. Manus quoque mea fundauit terram et dextera mea mensa est cęlos. Nam a principio in abscondito locutus sum, ex tempore antequam fieret, ibi eram«. et consequenter adiecit: »et nunc dominus deus misit me et spiritus eius«. Ecce duę persone dominus et spiritus eius, qui mittunt, et tertia persona eiusdem domini, qui mittitur.
7. So sama so auh araughit ist in isaies buohhum eochihuueliihhes Manuscript page: P9v dhero heideo sundric undarscheit, selbemu dhemu gotes sune quhedhendemu: »Ih eristo endi ih aftristo. mino hendi chifrumidon auh ęrdha endi mn zesuua uuas mezssendi himila. ioh fona eristin uuas ih chiholono sprehhendi fona ziidi, endi aer huuil uurdi, ih uuas dhar«. Dhar after saar auh quhad: »Endi nu sendida mih druhtin got endi sn gheist«. See hear zuuene dhero heido, got endi sn gheist, dhea sendidon, endi dher dhritto heit ist selbes druhtines christes dhes chisendidin.
Sentence: 8
8. Item alibi per eundem prophetam trinitatis sic demonstratur significantia: »Ecce«, * inquit, »puer * meus, suscipiam eum; dilectus meus, complacuit sibi in illo anima mea; dedi spiritum meum super eum«. Pater filium dilectum puerum uocat, Manuscript page: P10r super quem dedit spiritum sanctum. De quo dominus iesus christus propria uoce testatur: »Spiritus domini super me«.
8. So auh in andreru stedi dhurah dhen selbun heilegun forasagun uuard dhera dhrinissa bauhnunc sus araughit: »Quhad got, see mn chnecht, ih inan infahu. chiminni mir, chiliihheda iru in imu mineru seulu. Ih gab ubar inan minan gheist«. Fater meinida dhar sinan sun, dhuo ir chiminnan chneht nemnida, ubar Manuscript page: P10r dhen ir sinan gheist gab. Umbi dhen druhtin nerrendo christ sineru selbes stimnu urchundida, dhuo ir quhad: »Druhtines gheist ist ubar mir«.
Sentence: 9
9. Alio quoque in loco idem isaias totam trinitatem in digitorum numero comprehendens sic predicat dicens: »Quis mensus est pugillo aquas et celos palmo quis ponderauit? Quis appendit tribus digitis molem terre«? In tribus quippe digitis propheta trinam diuinę omnipotentię ęqualitatem * sub quadam mysterii lance librauit et parilitate uirtutis cooperationem potentię et unitatem substantie, * quę una eademque in trinitate est, in tribus digitis declarauit.
9. Endi auh ir selbo isaias in andreru stedi alle dhea dhrinissa in fingro zalu bifenc, dhuo ir sus prędicando quhad: »Huuer uuas mezssendi in einemu hantgriffa uuazssar? Endi huuer uuac himila sineru folmu? Huuer uuac dhrim fingrum allan aerdhuuasun«? In dhrim fingrum chiuuisso dher heilego forasago dhea dhrifaldun ebanchiliihnissa dhera almahtigun gotliihhin mit sumes chirunes uuagu uuac. Endi auh mit dhes meghines chiliihnissu chraft dhes ebanuuerches endi einnissa dhera almahtigun spuodi, dhiu ein ioh samalih in dheru dhrinissu ist, in dhrim fingrum dhurahchundida.
Sentence: 10
10. Cuius trinitatis Manuscript page: P10v mysterium alias se cognouisse testatur idem propheta dicendo: »Uidi dominum sedentem super solium excelsum. Seraphin stabant super illud, sex alę uni et sex alę alteri. Duabus uelabant faciem eius et duabus uelabant pedes eius et duabus uolabant«. Quem ut trinum in personis ostenderet et unum in diuinitate monstraret, sequenter ait: »Et clamabant alter ad alterum et dicebant: sanctus sanctus sanctus dominus deus exercituum. plena est omnis terra gloria eius«.
10. Dher selbo forasago auh in andreru Manuscript page: P10v stedi chundida, dhazs ir dhera dhrinissa chiruni bichnadi, dhuo ir sus quhad: »Ih chisah druhtin sitzendan oba dhrato hohemu hohsetle, endi seraphin dhea angila stuondun dhemu oba. sehs fethdhahha uuarun eines, sehse andres. mit zuuem dhehhidon sn antlutti endi mit zuuem dhecchidon sine fuozssi endi mit zuuem flugun«. Dhazs dher forasago auh dhen selbun druhtin dhrifaldan in sinem heidim araughida endi einan in sineru gotnissu chichundida, dhar after quhad fona dhem angilum: »Endi hreofun ein zi andremu quhedhande: heilac heilac heilac druhtin uuerodheoda got. folliu ist al ęrdha dhinera guotliihhin«.
Sentence: 11
11. Ecce trinam sanctificationem sub una confessione celestis persultat exercitus. unam gloriam trinitatis Seraphin trina repetitione proclamant. Manuscript page: P11r Nam quid ter sanctus indicat, nisi eiusdem trinę omnipotentię gloria demonstrata est? In deitate trium personarum significatio, non autem sicut tres persone ita et tres dii credendi sunt, sed in eis personis una diuinitas praedicanda est. Secundum moysi sententiam dicentis: »Audi, israel, dominus deus tuus deus unus est«. * Et iterum: »Ego sum deus et preter me non est alius«.
11. See hear nu dhea dhrifaldun heilacnissa undar eineru biiihti dhazs himilisca folc so mendit. Endi dhoh eina guotliihhin dhera dhrinissa syrafin mit dhemu dhrifaldin Manuscript page: P11r quhide meinidon. Inu huuazs andres zeihnit dhar dhea dhri sanctus chiquhedan, nibu dhera selbun almahtigun dhrinissa guotliihhin ist araughit? Endi dhoh dhiu huuedheru in dhemu bauhnunge dhero dhrio heido gotes ni sindun zi chilaubanne dhazs sii dhrii goda sn, so sama so dhea dhrii heida sindun; oh in dhem dhrim heidim scal man ziuuaare eina gotnissa beodan. After moyses quhidim, dhar ir quhad: »Chihori dhu, israhel, druhtin got dhn ist eino got«. * Endi auur ist auh chiscriban: »Ih bim eino got endi ano mih nist ander«.
Sentence: 1
1. Hucusque misterium celestis natiuitatis in christo et significantiam diuine trinitatis ostendimus. Dehinc scribturę Manuscript page: P11v auctoritate eundem filium dei natum in carne monstremus. Manifestantes primum quia idem filius dei propter nostram salutem incarnatus et homo factus est. sic enim de eo praedicat esaias: »Paruolus«, inquit, »natus est nobis, filius datus est nobis, et factus est principatus eius super humerum eius, et uocabitur nomen eius admirabilis, consiliarius, deus fortis, pater futuri saeculi, princeps pacis. multiplicabitur imperium eius et pacis non erit finis«.
1. Untazs hear nu aughidom uuir dhazs gheistliihhe chiruni dhera himiliscun chiburdi in christe endi dhera gotliihhun dhrinissa bauhnunga. Hinan frammert Manuscript page: P11v nu chichundemes mit hęrduome dhes heilegin chiscribes, dhazs ir selbo gotes sunu uuard in liihhe chiboran. Araughemes saar azs erist, huueo ir selbo gotes sunu dhurah unsera heilidha in fleisches liihhe man uuardh uuordan. So isaias umbi inan predigondo quhad: »Chindh uuirdit uns chiboran, sunu uuirdit uns chigheban, endi uuirdit sn hęrduom oba sinem sculdrom, Manuscript page: WXXXIIr endi uuirdit sn namo chinemnit uundarliih, chirado, got strengi, fater dhera zuohaldun uueraldi, frido herosto. chimanacfaldit uuirdhit sn chibot, endi sinera sipbea ni uuirdit endi«.
Sentence: 2
2. Paruolus enim christus, quia homo et natus nobis, non sibi. Quod enim homo factus est, nobis profecit, et ideo nobis natus est. filius autem datus est nobis, cuius nisi dei filius? Manuscript page: P12r Principatus eius super humerum eius, siue quia crucem propriis humeris ipse portauit, siue quia titulum regni super humeros et caput eius pilatus scribsit.
2. Meinida dher forasago chiuuisso in dheru christes lyuzilun, huuanda ir uns uuard chiboran, nalles imu selbemu. Huuanda chiuuisso, dhazs ir man uuardh uuordan, unsih hilpit, endi bidhiu uuard ir uns chiboran. Sunu auur uuard uns chigheban, huues nibu gotes sunu? Sn hęrduom Manuscript page: P12r oba sinem sculdrom, ioh bidhiu huuanda ir in sn selbes sculdrom sn cruci druoc, ioh bidhiu huuanda dhen titulo sines riihhes oba sinem sculdrom endi sinemu haubide pilatus screiph.
Sentence: 3
3. Erubescant itaque impii et agnoscant uocari christum filium dei siue natum et per adsumptionem corporis paruolum factum. De quo dauid ait: »Minuisti eum paulo minus a deo«. »Quia dum in forma dei esset, non rapinam arbitratus est esse se ęqualem deo. Sed semetipsum exinaniuit formam serui accipiens«. Ad quem dum pater in psalmis de illa ęterna natiuitate diceret: »Ex utero ante luciferum genui te«, rursus futuram eius in carne natiuitatem ostendens subiecit dicens: »Et quasi de uulua Manuscript page: P12v orietur tibi ros aduliscentię tuę«.
3. Oh schameen sih nu dhea aerlosun endi bichnaan sih zi nemnanne christ gotes sunu ioh chiboranan chilauben endi dhurah dhes liihhamin infancnissa lyuzilan uuordanan. Umbi inan quhad dauid: »Dhu chiminnerodes inan liuzelu minnerun dhanne got«. »Huuanda innan dhiu ir uuas in gotes faruuu, ni uuas imu dhuo einighan fal ardeilendi, dhazs ir gote uuas ebanchiliih. * Oh ir sih selbun aridalida, dhuo ir scalches chiliihnissa infenc«. Zi dhemu dhuo fater in psalmom umbi dhea sine euuigun chiburt quhad: »Fona hreue aer lucifere ih dhih chibar«. Dhuo saar dhar after araughida dhea zuohaldun sine chiburt in fleische, dhuo ir quhad: »Endi so sama so fona dhemu berandin hreue so arspringit dher dau dhinera iugundhi«.
Sentence: 4
4. Hanc incorporationem filii dei et spiritus sanctus in psalmis ita praenuntiauit dicens: »Ad sion autem dicitur uir, et uir natus est in ea et ipse fundauit eam excelsus«. Ecce qui nascitur in sion et qui in ipsa ciuitate factus est humillimus, ipse est qui fundauit eam excelsus. et quia idem est dominus sequitur: »Dominus numerauit scribens populos, iste natus est ibi«. Quis Manuscript page: WXXXIIv iste uir? scilicet excelsus et dominus. Uir, quia homo factus est, excelsus, quia eum supra se cęli et angeli suscipiunt. Dominus, quia cuncte celi terręque creaturę illi deseruiunt.
4. Manuscript page: P12v Dhesa infleiscnissa auh dhes gotes sunes heilac gheist in psalmom * sus chundida, dhar ir quhad: »Zi sion quhad man, endi man uuirdit in ira chiboran, endi dher selbo chiuuorahta sia, ir hohisto«. See dher in sion uuard chiboran endi dher in dheru selbun burc uuard uuordan allero odhmuodigosto, dher selbo ist dher hohista, dher sia chiuuorahta. Endi auh huueo dher selbo druhtin ist, dhar ist after chiscriban: »Druhtin saghida dhazs chiscrip dhero folcho, dhese ist dhar chiboran«. Huuer ist dhanne dhese man, dher dhar scoldii chiboran uuerdan? chiuuisso ist izs dher hohisto endi druhtin. Man, bidhiu huuanda got uuard man chiuuordan. Hohisto, bidhiu huuanda inan himila endi anghila ubar sih infahant. Druhtin ist auh, bidhiu huuanda imu elliu himilo endi aerdha chiscafti sindun dheonondiu.
Sentence: 5
5. Uerum quotiens inimici christi omnem hanc prophetiam Manuscript page: P13r natiuitatis eius audiunt, conclusi dum non habeant quod proponant, argumentantur dicentes necdum uenisse christum, de quo hec omnia ore prophetarum presaga * cecinerunt. Quęramus ergo tempus natiuitatis christi, utrum iam aduenerit an uenturus adhuc exspectetur. In danihelo igitur tempus aduentus eius certissime ostenditur et anni numerantur et manifesta signa eius pronuntiantur, et post aduentum eius et post mortem futura iudeorum excidia ibi certissime manifestantur.
5. Uuaar ist, dhazs so ofto so dhea christes fiant dhesiu heilegun Manuscript page: P13r foraspel chihorant umbi christes chiburt, so bifangolode sindun simbles, dhazs sie ni eigun eouuihd, huuazs sie dhar uuidhar setzan. Oh sie dhanne zellando quhedant dhazs noh christ ni quhami, fona dhemu dhiz al in forasagono mundum dhea aldun aer langhe bifora sungun. Suohhemes auur uuir nu ziidh dhera christes chiburdi, huuedhar ir iu quhami odho uuir noh sculim sn quhemandes biidan. In dhemu heilegin daniheles chiscribe ist umbi dhea christes chumft ęrnustliihho araughit endi iaar arzelidiu, ioh offono sindun siniu zeihhan dhes bifora chichundidiu, ioh dhar ist auh offanliihhost chisaghet huueo dhero iudeo quhalm after christes chiburdi ioh after sineru martyru quheman scoldi. Dhar ist izs chiuuisso so zi ernusti araughit,
Sentence: 6
6. sic enim ait ad eum angelus: »Daniel, aduerte sermonem et intellege uisionem. LXX ebdomades adbreuiatę sunt super populum tuum et super urbem sanctam tuam, ut consummetur praeuaricatio et finem accipiat peccatum et deleatur iniquitas et adducatur iustitia sempiterna et impleatur uisio et prophetię et unguatur sanctus sanctorum«. Quę scilicet LXX ebdomadę, si a tempore danielis numerentur, procul dubio sanctus sanctorum dominus iesus christus olim uenisse cognoscitur.
6. so dher angil gotes zi dhemu heilegin forasagin quhad: »Danihel, nim gaumun dhesses uuortes endi fyrstant dhiz chisiuni. Sibunzo uuehhono Manuscript page: P13v sindun chibreuido oba dhinem liudim endi oba dheru dhineru heilegun burc, dhazs chiendot uuerdhe dhiu aboha ubarhlaupnissi, endi dhazs sundono uuerdhe endi, endi unrehd uuerdhe ardilet endi euuic rehd biquhime endi chisiuni ioh forasagono spel uuerdhen arfullit endi dhero heilegeno heilego uuerdhe chisalbot«. Chiuuisso nu, ibu dhea sibunzo uuehhono fona daniheles zide uuerdhant chizelido, buuzssan einigan zuuiuun ist dhanne archennit, dhazs dher allero heilegono heilego druhtin nerrendeo christ iu ist langhe quhoman.
Sentence: 7
7. Ebdomada namque in sacris eloquiis septem annis terminatur. Dicente domino ad moysen: »Numerabis tibi VII ebdomadas annorum, id est septies septem, que simul faciunt annos XL et VIIII«. A tempore itaque danihelis prophete usque ad presens tempus plus quam CXL ebdomade Manuscript page: P14r adnumerantur. Ideoque iam aduenit christus, quem adnuntiabat sermo propheticus.
7. Dhea uuehhun auur in heilegim quhidim arfullant sibun iaar. So ir selbo druhtin quhad zi moysi: »Zeli dhir sibun iaaro uuehhon. Dhazs meinit sibun stundom sibuniu, in dhem sindun zisamande chizelide eines min dhanne fimfzuc iaaro«. Fona daniheles ziide auur dhes forasagin untazs dhiu selbun christes chumfti ziidh mera Manuscript page: P14r sindun dhanne zehanzo endi feorzuc uuehhono chizelido, endi bidhiu iu chiuuisso quham christ, dhen dhes forasagin uuort bifora chundida.
Sentence: 8
8. Post LXX enim ebdomadas et natus et passus ostenditur christus et ciuitatem hierusalem in exterminatione fuisse et sacrificium unctionemque cessasse. Sic enim subiecit idem propheta: »Et occidetur christus, et ciuitatem et sacrificium dissipabit populus cum duce uenturo, et finis eius uastitas et post finem belli statuta desolatio«. Post passionem igitur christi uenit titus et debellauit iudeos et destruxit urbem et templum. Et cessauerunt libamina et sacrificia, Manuscript page: P14v que ultra illuc celebrare non potuerunt. Ut impleretur quod fuerat ante a propheta predictum.
8. After dhem sibunzo uuehhom ist hear offono araughit ziuuare christan iu chiboranan ioh chimartorodan, endi dhazs dhiu burc hierusalem aruuostit uuardh endi ghelstar ioh salbunga bilunnan uurdun. So dhar after auh chiuuisso quhidit dher selbo forasago: »Endi arslagan uuirdit christ, endi dhea burc ioh ghelstar fyrodhant liudi mit dhemu zuohaldin herizohin. Endi dhes endi uuirdhit odhin. Endi after dhes chifehtes ende uuirdhit dhar chisetzit idalnissa«. Dhiz uuard al so chidaan ziuuare, dhuo titus after dheru christes passione quham endi nam sigu in dhem iudeoliudim endi zistrudida dhea burc ioh Manuscript page: P14v dhazs gotes tempil. Endi dhuo bilunnun dhiu blostar iro ghelstro, dhiu sie eomaer furi dhazs in iro samnunghe dhar haldan ni mahtun. Dhazs arfullit uurdi so ęr bifora uuardh chichundit dhurah dhen forasagun.
Sentence: 9
9. Sed duritia cordis iudaici quia ipsi christum interemerunt, inde eum adhuc uenisse non credunt. Probauimus dominum nostrum iesum christum secundum carnem iam natum fuisse. Sed adicit incredulus: cur in carne uenit? Audi ergo causam. Deus cum hominem fecisset summa beatitudine praeditum et diuine imaginis decore honoratum, posuit eum in paradiso, ut esset deo subiectus, ceteris Manuscript page: P15r creaturis praelatus.
9. Oh huuanda sie mit dhes iudeischin muotes hartnissu christan arsluogun, bidhiu ni uuellent sie inan noh quhomenan chilauban. Chiuuisso chioffanodom uuir nu hear dhazs unser druhtin nerrendeo christ after dheru fleiscliihhun chiburdi iu uuardh chiboran. Oh dher unchilaubo fraghet noh endi quhidit: bihuuiu uuard christ in liihhi chiboran? Chihori nu sahha bihuuiu. Got so ir erist mannan chifrumida mit dhem hohistom salidhom odagan endi mit scuonin dhera gotliihhun chiliihnissa chieredan, dhuo setzida inan in sn paradisi, dhazs ir chihoric uuari gote endi furiro Manuscript page: P15r uuari andrem gotes chiscaftim.
Sentence: 10
10. Ille autem rebellis effectus contempta diuinitate interdictum uiolauit praeceptum. Quem proiectum ob superbiam deus non occidit, sed exulem paradiso fecit exspectans, ut per penitentiam reparari possit ad ueniam. Et cum ille non reuocaretur ad uiam uirtutis: Dedit legem per moysen, ut uel per ipsam reuerteretur ad amorem dei et operationem iustitię. Sed cum nec hanc quidem contumax et incredulus custodiret: Uenit tandem filius dei et corpus humanum adsumpsit, ut dum uideretur crederetur. * Omissisque mundus dęmonum simulacris Manuscript page: P15v reconciliaretur gratię conditoris.
10. Oh ir uuardh dhanne uuidharbruhtic, mit unuuerdnissu gotes chiunhreinida dhazs undarquhedene chibot. Inan dhuo dhanan uzs dhurah geilin aruuorpanan ni arsluoc got, oh uurehhan chifrumida uzs fona paradises bliidhnissu; beit noh dhuo dher aluualdendeo dhazs ir sih auur dhurah hreuun mahti chigarauuan zi chinisti. Endi so ir auur dhuo ni uuas huuerfandi zi dhes ęrrin meghines uueghe: Gab dhuo got moysi euua, dhazs ir dhoh in dheru chihuurfi zi gotes minniu endi zi rehtnissa uuerchum. Oh so ir dhuo ubarmuodic endi unchilaubendi noh dhea selbun euua ni uuereda: Dhuo azs iungist bidhiu quham gotes sunu endi antfenc mannes liihhamun, dhazs dhanne sie inan selbun chisahin, dhoh so chilaubidin. Endi dhazs mittingart firleizssi diubilo drugidha endi auur Manuscript page: P15v aruuegodi zi sines scheffidhes huldin.
Sentence: 11
11. Hec est causa natiuitatis christi, quem iudęi etsi patiantur natum scandalizantur tamen crucifixum et mortuum. Non intellegentes quia sicut propter redemptionem mundi illum dicit nasci ita et pati oportuit. Cuius passionem et mortem in suo loco scripturarum testimoniis adprobabimus. Nunc uero sequamur debitum ordinem, et cuius demonstrata est post gloriam deitatis humana natiuitas, demonstretur et genus et patria:
11. Dhiz ist dhiu sahha christes chiburdi, dhen iudeoliudi, dhoh sie inan chiboranan chilauben, lastront inan dhoh dhiu huuedheru in cruci chislaganan endi dodan. Ni sindun firstandande dhazs so selp so ir dhurah uueraldi aloosnin uuardh chiboran chisaghet, so sama auh uuard chiquhedan dhazs ir bi mittingardes nara chirista chimartirot uuerdhan. Dhes martyrunga endi dodh uuir findemes mit urchundin dhes heilegin chiscribes, dhanne uuir in andreidim dhurahfaremes dhazs hear aer dhiu zi sagenne ist. Nu auur folghemes dhera bigunnenun redha. Endi dhes selben christes, dhes uuir iu sinera manniscnissa chiburt after dhera gotnissa guotliihhin chichundidom, chichundemes auh nu dhes ędhili endi odhil.
Sentence: 1
1. Manuscript page: P16r Prima enim appellatio nominis iesu inuenitur in figura domini nostri iesu christi antea praedicata. Nam auses quidam, qui naue filius nominabatur, a moyse iesus cognominabatur. Hic enim post obitum moysi dux effectus principatum obtenuit et terram promissę hereditatis distribuit. Mutatio nominis quid significabat? Nisi quia defuncto moyse, id est defuncta lege et legali praecepto cessante, dux nobis dominus iesus christus erat futurus? Qui nos per iordanis fluenta, id est per baptismi gratiam sanctificatos et omnibus uitiorum gentibus expulsis uel Manuscript page: P16v angelorum malorum hostibus effugatis perduceret ad terram repromissionis melle et lacte edentem, id est uitę aeterne * possessionem, qua nihil dulcius.
1. Manuscript page: P16r Azs erist uuardh iesuses namo fundan in bauhnungum unseres druhtines iesus christus bifora chimeinit. Huuanda bidhiu uuardh chiuuisso auses dher naues sunu fona moysise in binamin iesus chinemnit. Dher selbo infenc haerduom dhes israhelischin folches, dhuo ir dhes leididh uuardh after moysises ablide endi dhea lantscaffi dhes im chiheizssenin arbes chideilida. Uuexsal dhes nemin huuazs bauhnida? Nibu dhazs after moysise dodemu endi dheru euu zifareneru ioh dhem aldom gotes chibodum bilibenem uns zuouuert leididh uuardh unser druhtin iesus christus, dher unsih dhurah iordanes runsa, dhazs ist dhurah dhea gheba dhera heilegun daufin chiheilegode, allem sundono chunnum ardribenem ioh allem herrum ubilero angilo Manuscript page: P16v arflaugidem, unsih dhurahleidit in dhea chiheizssenun lantscaf, dhar honec endi miluh springant, dhazs ist in dheo uualaæhti dhes euuighin libes, huuanda dhemu neouuihd nist suuozssera.
Sentence: 2
2. Ideo enim ille huius sacramenti imaginem suscepit, ut iesus nominaretur ad significandum illum uerum iesum. De quo in psalmis scribtum est: ** »Uenite, laudemus dominum, iubilemus petre iesu nostro«. Ubi ostenditur dominum esse iesum. De quo et alibi in psalmis: »Placet sibi dominus in populo suo et exaltabit mansuetos in iesu«. Hec enim in hebręo * sic habentur.
2. Bidhiu antfenc chiuuisso dher naues sunu dhes heileghin chirunes chiliihnissa, dhazs ir iesus uuardh chinemnit in bauhnungum dhes chiuuarin iesuses. Umbi dhen in psalmum chiscriban ist: »Quhemet * endi lobemes druhtin, in hruofte singhemes gote unseremu iesuse«. Hear ist araughit dhazs iesus ist druhtin, umbi dhen auh in andreru stedi in psalmum quhidhit: »Liihhet imu druhtine in sinem liudim, endi arheuit * dhea mituuarun in iesuse«. Dhiz ist chiuuisso in dhemu hebræischin chiscribe sus chiquhedan.
Sentence: 1
1. Genesis ostentit dicente abraham ad puerum suum: »Pone manum sub femore meo et iura per deum cęli«. Quo uerbo christum * deum cęli de genere suo testabatur in carne esse uenturum. Per femur enim genus intellegitur. Significabatur autem de semine abrahe futurum in carne deum celi. De quo semine per esaiam facta fuerat ei a domino repromissio: »In semine«, inquit, »tuo benedicentur omnes gentes«, id est in christo. De quo psalmista ait: »Et benedicentur in eo omnes tribus terre, omnes gentes magnificabunt eum«.
1. Genesis saghet huueo abrahames chibot uuas zi sinemu chnehte: »Duo dhina hant undar mn dheoh endi suueri bi himilischin gote«. In dhemu uuorde chundida ir bifora umbi christan himilischun druhtin, dhazs ir in sines edhiles fleische quhoman scolda uuerdan. In dheohe ist chiuuisso zi firstandanne framchumft. Bauhnida dhuo fona abrahames samin zuouuerdan in fleische himiliscun got. In sinemu samin uuardh imu fona druhtine chiheizssan dhurah esaian quhedhandan: »In dhinemu samin uuerdhant chiuuihido allo dheodun«, * dhazs ist in christe. Fona imu quhad dher psalmscof: »Endi in imu uuerdhant chiuuihit alliu ærdhchunni, allo dheodun lobont inan«.
Sentence: 2
2. Manuscript page: P17v De hoc semine et per eundem esaiam uox domini loquitur: »Educam«, inquid, »de iacob semen et de iuda possedentem montes meos«. De quo alibi idem propheta: »Nisi dominus reliquisset nobis semen«.
2. Manuscript page: P17v Endi umbi dhen samun dhurah dhen selbun esaian quhad druhtines stimna: »Ih bibringu fona iacobes samin endi fona iuda dhen mina berga chisitzit«. Umbi dhen auh in andreru stedi dher selbo forasago quhad: »Nibu druhtin uns firleazssi samun«.
Sentence: 1
1. Iacob patriarcha significat dicens: »Non deficiet princeps ex iuda nec dux de faemoribus eius, donec ueniat qui mittendus est, et ipse erit expectatio gentium«. Certum est enim usque ad ortum christi non defuisse principes iudeorum populi ex genere iuda nec duces de fęmoribus * eius usque ad herodem Manuscript page: P18r alienigenam regem. Qui per ambitionem regni inrepserat potestatem.
1. Iacob dher hoho fater bauhnendo quhad: »Ni zirinne herrin fona iudæ noh herizohin fona sinem dheohum: Innan dhiu dher quhimit, dher chisendit uuirdhit, endi dher selbo ist dhes dheodun bidant«. Uuaar ist chiuuisso untazs dhea chumft christes chiburdi, dhazs ni bilibun ano herrun iudæoliudi fona iudases chunne noh ano leididh fona sinem dheohum untazs herodan Manuscript page: P18r dhen elidheodigun chuninc. Dher in ghirin dhes riihhes dhurahsnuoh dhes chiuualdi.
Sentence: 2
2. Statim enim ut hoc factum est et defecit dux ex semine iudę, aduenit ille, qui mittendus erat, quem gentes et populi expectabant. Iudei autem peruicacia inpudice frontis dicunt nondum esse hoc tempus expletum mentientes nescio quem regem ex genere iudę in extremis orientis partibus regnum tenere.
2. Saar so dhuo so uuard chidaan, endi bileiph dhuo leididhduom fona iudases samin endi quham dher chisendit scolda uuerdhan, dhes dheodun endi liudi bidande uuarun. Dhea iudea auur dhurah iro grimmin mit dhemu unscama habendin andine quhedhant leogando dhazs noh ni sii dhazs ziidh arfullit, ni uueizs ih einigan chuninc fona iudases edhile noh in uzssonondem endum oostarriihhes uualdendan.
Sentence: 3
3. Nec adtendunt mente cecati simulationis sue mendacia detegi. Quia iam sicut nullum templum nullum altare nullum sacrificium ita nullus rex * nullus sacerdos remansit iudęis. Neque enim mendax Manuscript page: P18v esse potest osee propheta, qui dicit: »Sedebunt filii israel sine rege sine principe sine sacrificio sine altari sine sacerdotio sine manifestationibus«. Quę omnia quis non uideat nunc in ipsis esse completa?
3. Ni nemant gaumun muotes blinde dhero iro chiliihsamono lugino antdhecchidero. Huuanda so selp so im noh ein tempel ni bileiph noh einich altari noh einich offerunc ghelstar, so sama ni bileiph im einich chuninc noh einich sacerdos iudęoliudim. Noh einich lughin ni mac uuesan osee propheta, dher quhad Manuscript page: P18v heilegu gheistu: »Sitzent israheles suni ano chuninc ano herrun ano offerunc ghelstar ano altari ano bisscofheit ano araucnissa«. Huuer ist dher dhiz al ni chisehe in im selbem nu uuesan arfullit?
Sentence: 1
1. Ecce ex qua tribu nasciturus esset christus docemur. Ex dauid autem stirpe secundum carnem futurus esse per spiritum sanctum ita praenuntiatus est in psalmis: »Iurauit dominus dauid in ueritate et non frustrabitur eum: De fructu uentris tui ponam super sedem meam«. »Semel iuraui in sancto meo, si dauid mentiar: semen eius in eternum manebit. Et thronus eius Manuscript page: P19r sicut sol in conspectu meo et sicut luna perfecta in eternum et testis in celo fidelis«.
1. See chunnemes nu fona huueliihhemu ædhile christ chiboran uuerdhan scoldi, fona dauides framchumfti after fleisches mezsse quhoman uuerdhan dhurah heilegun gheist, so ir chiforabodot uuardh in psalmom: »Druhtin suuor dauite in uuaarnissu endi ni huolida imu: Dhinera uuomba uuaxsmin setzu ih ubar mn hohsetli«. »Eines suuor ih in minemu heileghin: ni liugu ih dauid, sn samo ardot in æuuin. Endi sn hohsetli ist solih so sunna azs minera Manuscript page: P19r antuuerdin endi in æuuin so sama so foluuassan mano, endi dher ist chitriuuui urchundo in himile«.
Sentence: 2
2. Item in libro paralipomenon: »Et factum est uerbum domini ad nathan dicens: Uade et dic seruo meo dauid: Hec dicit dominus, adnuntio tibi quod ędificaturus sit domum tibi dominus. Cumque impleueris dies tuos, ut uadas ad patres tuos, suscitabo semen tuum post te, quod erit de filiis tuis, et stabiliam regnum eius. ipse edificauit mihi domum, et firmabo solium eius usque in ęternum. Ego ero ei in patrem et ipse erit mihi in filium, et misericordiam meam non auferam ab eo, sicut abstuli ab eo, qui ante te fuit. Manuscript page: P19v Et statuam eum in domo mea et in regno meo usque in sempiternum, et thronus eius erit firmissimus in perpetuum«.
2. So auh in andreru stedi ist chiscriban in paralipomenon: »Endi uuardh uuordan druhtines uuort zi nathane quhedendi: Ganc endi saghe minemu scalche dauide: Sus quhad druhtin: Ih saghem dhir dhazs druhtin dhir ist huus zimbrendi. So huuanne so dhu dhina daga arfullis, dhazs dhu faris zi dhinem fordhrom, ih aruuehhu dhinen samun after dhir, dher uuesan scal fona dhinem sunim, endi chistiftu imu sn riihhi. dher selbo zimbrit mir huus, endi ih chifestinon dhes sedhal untazs in ęuun. Ih scal imu uuesan in fater stedi endi ir scal mir uuesan in sunes, endi mina miltnissa ni nimu ih ab imu, so ih fona dhemu nam, dher ær fora dhir uuas. Endi ih inan chistiftu in minemu Manuscript page: P19v dome endi in minemu riihhe untazs in eouuesanden euun. Endi sn hohsetli scal uuesan festista untazs in euun«.
Sentence: 3
3. Hęc omnia quisquis in salomone putat fuisse inpleta, multum errare uidetur. Nam qualiter in salomone intellegendum est quod dictum est: »Postquam dormieris cum patribus tuis, suscitabo semen tuum post te, quod erit de filiis tuis, et stabiliam regnum illius«? Numquid de illo salomone creditur prophetatum? minime. Ille enim patre suo uiuente coepit regnare. Nam hic dicitur quia »cum repleti fuerint dies tui et dormieris cum patribus tuis, suscitabo semen tuum«. Ex quo intellegitur alius esse promissus, Manuscript page: P20r quia non ante mortem dauid sed post mortem eius pronuntiatus fuerat suscitandus.
3. Dhiz susliihhe so huuer so uuanit dhazs izs in salomone uuari al arfullit, filu aboho firstandit. Inu huueo ist in salomone zi firstandanne dhazs sus chiquhedan uuardh: »After dhiu so dhu slafis mit dhinem faterum, ih aruuehhu dhinan samun after dhir, dher uuesan scal fona dhinem sunim, endi ih chistiftu dhemu sn riihhi«? Neo nist zi chilaubanne dhazs fona dhemu salomone sii dhiz chiforabodot. Dher chiuuisso bi sinemu fatere lebendemu bigunsta riihhison. Inu hear quhidit: »Huuanda so dhine daga arfullide uuerdhant endi dhu slafis mit dhinem faterum, ih aruuehhu dhinan samun«. Fona dhesiu ist zi firstandanne dhazs dhar ander uuard chiheizssan Manuscript page: P20r Huuanda ni uuardh ir ęr dauides dode nibu after sinemu dode chiforabodot zi aruuehhanne.
Sentence: 4
Sentence: 5
Sentence: 6
6. De quo per hieremiam ipse dominus dicit: »Ecce dies ueniunt, dicit dominus, et suscitabo dauid germen iustum et regnauit rex * et sapiens erit et faciet iudicium et iustitiam super terram. In diebus eius saluabitur iuda et israel habitauit confidenter, et hoc est nomen, quod uocabunt eum: dominus iustus noster« iste est.
6. Umbi dhen dhurah hieremiam druhtin selbo quhad: »See daga quhemant, quhad druhtin, endi ih * aruuechu dauide rehtuuisigan chimun, endi ir chuninc scal dhanne riihhison endi uuisi uuirdit endi frummit urdeili endi rehttunga oba ærdhu. In dhes dagum scal iuda uuerdhan chihaldan endi israhel auh ardot baltliihho. Endi ist sn namo, so sie inan nemnant: dhese ist unser druhtin dher rehtuuisigo«.
Sentence: 7
7. Qui per nathan ex semine dauid promittitur, qui etiam et per isaiam prophetam ita pronuntiatur: »Egredietur«, inquit, »uirga de radice iesse et flos de radice eius ascendit«. Fuit enim de patria bethleem de domo dauid. Hęc uirga de radice iesse uirgo est maria de dauid radice Manuscript page: P20v exorta, quę genuit florem dominum saluatorem. De quo etiam sequitur: »Et requiescit super eum spiritus domini, spiritus sapientię et intellectus, spiritus consilii et fortitudinis, spiritus scientię et pietatis et repleuit eum spiritus timoris domini«.
7. Dher dhurah nathanan uuardh chiheizssan fona dauides samin, ioh auh dher selbo uuardh dhurah esaian dhen forasagun chiforabodot; ir quhad: »Arliudit uph gardea fona iesses uurzom endi blomo arstigit fona dheru sineru uurzun«. Dhiz quhad ir, bidhiu huuanda ir uuas chiuuisso fona betlemes lantscaffi fona dauides chunne. Dhesiu gardea fona dheru iesses uurzun dhazs ist dhiu unmeina magad maria Manuscript page: P20v fona dauides uurzun framquhoman, dhiu chibar blomun, dhen haldendan druhtin. Fona dhemu selbin folghet hear auh after: »Endi chirestit oba imu gheist druhtines, gheist uuiisduomes endi firstandendi chidhanc, gheist chirades endi meghines, gheist chiuuizsses endi armhęrzin, endi arfullit inan gheist gotes forahtun«.
Sentence: 8
8. Ideo autem tanta dona spiritus super eum praedicantur, quia in eum non ad mensuram spiritus inhabitat sanctus sicut in nobis, sed tota inest plenitudo diuinitatis et gratiarum. Iste est qui »non secundum uisionem oculorum et auditum aurium iudicat, sed est iustitia cingulum lumborum eius et fides cinctorium renum eius«. In cuius ęcclesia »habitat Manuscript page: P21r lupus cum agno«, ille utique, qui solebat ab ea rapere praedam. Dum ad eam conuertitur, cum innocentibus commoratur.
8. Bidhiu auur sindun oba dhemu so manacsamo gheba dhes gheistes chiforabodot, huuanda in imu ni ardot dher heilego gheist zi mezsse so in uns. Oh in imu ist elliu folnissa gotes ghebono ioh gheistes. Dhese ist dher »ni ardeilit after augono chisiune endi orono chihlose, oh rehttunga ist bruohha sinero lumblo endi triuuua sindun sinero lendino gurdil«. In dhes chiriihhun »ardot uuolf mit lambu«, ioh dher chiuuon uuas fona dheru Manuscript page: P21r chiriihhun nama ardhinsan. Innan dhiu ir chiuuoruan ist, mit dhem unbalauuigom ist sn samuuist.
Sentence: 9
9. In cuius ouile »pardus cum hedo accubat«, permixti scilicet subdoli cum peccatoribus. Ibi etiam »uitulus« de circumcisione, »leo« de saeculi * potestate, »oues« de populari ordine »simul morantur«. Quia in fide communis est conditio omnium. »Puer autem paruulus minans eos« ille est utique, qui se humiliauit pro nobis ut paruulus. »Bos autem et leo ibi comedent paleas«, quia principes cum subiectis plebibus communem habent doctrinam.
9. In dhes æuuiste »sitzit pardus mit gheizssinu«, bauhnit dhea nidhigun chimenghide mit sundigem. Dhar auh »chalp« fona dheru iudæischun euu, »leo« fona uueraltchiuualdidu, »scaap« fona smalero manno mezsse »samant uuonent« mit dhem sturirom in dheru christes chiriihhun, huuanda dhar ist in rehteru chilaubin allero uuesan chimeini. »Liuzil chind dribit auur dhiu alliu«: dher ist dhazs chiuuisso, dher sih dhurah unsih chiodmuodida so selp so chind. »Oxsso auh endi leo dhar ezssant samant spriu«, huuanda dhea herostun mit dheru smelerun dheodu eigun dhar chimeine lerunga.
Sentence: 10
10. »Delectatur quoque infans ab ubere Manuscript page: P21v super foramine aspidis«: Dum gentes, quę solebant uenena praedicare aliquando, conuersi etiam paruoli christi fidem delectantur audire. »Cauerna enim reguli« corda sunt infidelium, in quibus ille serpens tortuosus requiescebat, quem »ablactatus« conpraehensum * exinde captiuum traxit, ut »in monte sancto eius«, quod est ecclesia, »non noceret«.
10. »Dazs chind uuas gerondi fona muoter brustum ubar dhes Manuscript page: P21v aspides hol«. Bauhnit, innan dhiu dheodun chiuuon uuarun iuhuuanne eitar predigon, dhea auur chihuuoruane in miltnisso chindo, lustida sie christinheidi chilaupnissa chihoran. »Dhera nadrun hol« bauhnida chiuuisso dhero unchilaubono muotuuillun, in dhem dhiu chrumba nadra inne restida, dhea chisaughida gotes uuordes, chifangana ardhans sia christ dhanan uuzs alilenda, dhazs siu »in dhemu christes berghe«, dhazs ist dhera christinheidi chiriihha, »ni deridi«.
Sentence: 11
11. Adhuc idem esaias de christo quia ex semine dauid natus est secundum carnem sic in consequentibus dicit: »In die illa radix iesse, qui stat in signum populorum, ipsum gentes depraecabuntur * et erit sepulchrum eius gloriosum«. Manuscript page: P22r In signum populorum stat radix iesse, quando christus signaculum crucis exprimit in frontibus eorum. Ipsum gentes depraecabuntur, * quod iam obtutu cernitur fuisse completum. Sepulchrum autem eius in tantum est gloriosum, ut accepto quod redempti pro morte eius gloriam ei exhibemus, etiam locus ipse coruscans miraculis glorie suę causa ad se omnem contrahat mundum.
11. Hear auh noh frammert saghet dher selbo forasago esaias fona christe, huueo ir fona dauides samin uuardh chiboran after fleisches mezsse, so sama so hear after quhidhit: »In dhemu daghe standit dhiu iesses uurza in zeihne dhero liudeo, dhen selbun sindun dheodun bitdande, endi sn grab scal sn guotliih«. In liudeo zeihne standit dhiu Manuscript page: P22r iesses uurza, dhanne christ dhes crucis zeihhan chidhuhit in iro andinum. dhen selbun sindun dheodun bitdande, dhazs iu azs antuuerdin chisehet arfullit uuordan. Sn grab ist auur so drado ęruuirdhic, dhazs uuir, dhea christ chihaloda, dhera alosnin uuidhar sinemu dodhe bi sculdim dheru stedi ærliihho ęra beremes. Ioh auh dhiu selba stat chischeinit uundarliihhem zeihnum dhes sines æruuirdhighin chiuualdes sahha ioh zi imu chidhinsit allan mittingart.
Sentence: 12
12. Hic locus in hebreo habet »et erit requies eius gloriosa«. Utique quia moriens caro eius non uidit corruptionem secundum psalmi sententiam: »Nec dabis sanctum tuum uidere corruptionem«.
12. Dheasa stat auh meinit in dhemu ębræischin chiscribe »Endi sn restin scal uuesan ærliihhu«. So chiuuisso ist dhazs imu arsterbandemu sn fleisc ni chisah enigan unuuillun. So after dhes psalmscoffes quhide ist chiquhedan: »Ni ghibis dhinemu heileghin zi chisehanne unuuillun«.
Copyright TITUS Project,
Frankfurt a/M, 15.10.2021.
No parts of this document may be republished in any form
without prior permission by the copyright holder.