TITUS
Notker, De arte rhetorica, ms. G
Part No. 4
Manuscript page: G58vb
Line: 1
Necessitatem
docet
quod
sepe
audiuimus
uî
oppressam
mulierem
et
innoxiam
iudicari
.
De
NeceSSitate
Line: 2
DE
SATIBVS
LEGALIBVS
SCRIPTVM
ET
SENTENTIA
Satus
legales
Line: 3
sunt
controuersię
de
legibus
ortę
Vt
pro
equo
iniuste
ablato
quidam
reddere
uoluit
xii
soli\dos
Line: 4
secundum
legem
alamannorum
.
repetitor
hos
recusauit
suscipere
dicens
.
uile
sibi
precium
offerre
Line: 5
pro
equo
preciossissimo
At
ille
satisfecisse
se
ait
secundum
iusticiam
legis
nec
eum
posse
sta\tutum
Line: 6
legis
recusare
nisi
uelit
ipsam
legem
dissoluere
de
lege
inquid
umquam
incommodi
uenit
Line: 7
nec
ob
hoc
data
est
ut
noceat
sed
omnium
utilitatibus
consulat
Et
dum
euangelium
cui
nulla
Line: 8
lex
christiana
contradicit
.
si
quid
aliquem
defraudaui
reddo
quadruplum
dicat
quomodo
tu
qui
frau\dem
Line: 9
fecisti
nec
tantvm
pro
eo
quod
fravdasti
restituere
cogitas
?
Eme
talem
tanto
si
po\tes
Line: 10
ea
sola
ratio
est
que
suadeat
mihi
quod
offers
suscipiendvm
esse
et
tam
carum
estimare
Line: 11
eo
pacto
qui
legem
dedit
credendus
scribere
de
solutione
damni
et
aliquem
modvm
de
restitu\endo
Line: 12
equo
ponere
uel
boue
uel
asino
quo
eum
non
Page of edition: 130
deberet
quisquam
carius
emere
.
Iste
status
uocatur
Line: 13
scriptum
et
sententia
quia
alius
legislatoris
scripto
nititur
.
alius
scriptum
interpretando
de
senten\tia
Line: 14
.i
.
uoluntate
scriptoris
scriptor
contradicit
Cicero
huius
status
nobile
dedit
exemplum
Line: 15
de
greca
historia
quomodo
epaminondas
dux
thebanorum
dum
annuam
potestatem
haberet
Line: 16
successori
suo
statuto
tempore
exercitum
secundum
scriptum
legis
non
reddidit
sed
pro
utilita\te
Line: 17
rei
publicę
diucius
aliquanto
secum
retinuit
seque
contra
scriptvm
sententia
scrip\toris
Line: 18
rationabiliter
defendit
DE
AMBIGVIS
LEGIBVS
Line: 19
Ambiguę
leges
sunt
ut
est
ciceronis
exemplum
de
lege
Meretrix
coronam
auream
ne
ha\beto
Line: 20
si
habuerit
publica
esto
potest
dubitari
meretrix
an
corona
publicetur
Line: 21
Apud
nos
autem
paulus
legem
statuit
dicens
Vnusquisque
suam
uxorem
habeat
propter
fornicationem
Line: 22
Melius
est
enim
nubere
quam
uri
Ambiguum
uidetur
an
de
laicis
uel
etiam
de
clericis
Line: 23
Contrarie
uidentur
quę
huiusmodi
sunt
Ne
respondeas
DE
CONTRARIIS
LEGIBVS
Line: 24
stulto
secundum
stulticiam
suam
Et
item
responde
stulto
secundum
stulticiam
suam
ne
sibi
sapiens
Line: 25
uideatur
Sed
per
discrecionem
utraque
suscipienda
sunt
De
romanis
legibus
exemplum
est
qui
tyrannum
Line: 26
occiderit
rem
quam
uelit
a
senatu
pro
pręmio
accipiat
Item
altera
lex
est
Tyranno
occiso
Line: 27
quinque
eius
proximos
cognatione
magistratus
necato
Contigit
alexandrum
tyrannum
Line: 28
ab
uxore
interfici
Hęc
filium
suum
quem
ex
tyranno
habebat
sibi
in
pręmii
loco
de\poposcit
Line: 29
Sunt
qui
consentiant
sunt
qui
puerum
occidi
ex
lege
dicant
De
diFFiNiTioNe
Line: 30
Diffinitio
communis
status
est
quia
sicut
rationalis
ita
et
legalis
Page of edition: 132
est
in
hunc
modvm
.
diuina
lex
est
Line: 31
Diliges
proximum
tuum
sicut
te
ipsvm
Questio
est
quis
est
proximus
meus
?
Fiat
diffinitio
Qui
Line: 32
facit
misericordiam
Cicero
de
naui
exemplum
legale
dedit
ita
Lex
est
Qui
nauim
in
tem\pestate
Line: 33
relinquerit
ammittat
uniuersa
quę
sua
sunt
in
naui
Duo
quidem
iactati
sunt
in
alto
Line: 34
quorum
alterius
nauis
et
alterius
onus
fuit
vident
interim
naufragum
quendam
natantem
Line: 35
et
manus
ad
se
tendentem
Misericordia
uero
moti
nauim
ad
eum
adplicauerunt
.
hominem
ad
se
sus\tulerunt
Line: 36
Mox
et
illos
tempestas
in
tantvm
urgebat
ut
dominus
nauis
cum
idem
gubernator
esset
in
Line: 37
scafam
confugeret
et
inde
a
funiculo
quia
pupi
religatus
scafam
adnexam
trahebat
.
naui
quod
Line: 38
posset
moderaretur
Ille
autem
cuius
merces
erant
in
gladium
ibidem
in
naui
incumberet
Line: 39
Hinc
ille
naufragus
ad
gubernaculvm
accessit
ad
naui
quod
potuit
est
opitulatus
Sedatis
Line: 40
fluctibus
nauis
in
portum
deuehitur
Ille
autem
qui
in
gladium
incubuerat
leuiter
saucius
Line: 41
facile
ex
uulnere
est
recreatus
Nauim
cum
onere
hortim
trium
suam
quisque
esse
dicebat
Diffi\nicionibus
Line: 42
namque
quid
sit
nauim
relinquere
aut
in
naui
remanere
discernitur
*RatiotiNatione
Line: 43
Sequitur
status
qui
ratiotinatio
dicitur
Et
talis
est
Quidam
indicatus
est
parentem
occidisse
De
Ratio\et
Line: 44
statim
eo
quod
effugiendi
potestas
non
fuit
ligneę
soleę
in
pedes
inditę
sunt
.
os
autem
obuolu\tum
Line: 45
est
folliculo
et
pręligatum
Deinde
est
in
carcerem
deductus
ut
ibi
esset
tantisper
dum
culleus
Line: 46
compararetur
in
quem
coniectus
in
profluentem
defereretur
interea
Page of edition: 134
quidam
eius
familiares
in
carcerem
Line: 47
tabulas
affervnt
et
testes
adducunt
heredes
quos
ipsis
libet
scribunt
tabule
obsignantur
Line: 48
de
illo
post
supplicium
sumitur
inter
eos
qui
heredes
in
tabulis
scripti
sunt
et
inter
agnatos
Line: 49
de
hereditate
controuersia
est
Hic
certa
lex
que
testamenti
faciendi
potestatem
adimat
Line: 50
his
qui
in
eo
loco
sunt
nulla
profertur
Ex
ceteris
legibus
et
quę
hunc
ipsvm
supplicio
eiusmodi
Line: 51
afficiunt
et
quę
ad
testamenti
faciendi
potestatem
pertinent
per
ratiotinatione
ue\niendum
Line: 52
est
ad
eiusmodi
rationem
ut
queratur
habueritne
testamenti
faciendi
potes\tatem
Line: 53
Tale
est
et
illud
famis
tempore
auditum
est
de
quodam
qui
humanis
carnibus
uescebatur
Line: 54
et
eo
ducto
in
iudicium
non
est
inuentum
qua
penitentia
uel
pęna
dignus
sit
Hec
exempla
Line: 55
de
iudiciali
tantum
causa
data
sunt
Jn
ceteris
generibus
faciliora
sunt
.
quia
pręter
coniecturam
Line: 56
raro
inuenies
aliam
constitucionem
in
eis
Ergo
causę
de
legibus
orte
status
legales
dicuntur
Line: 56a
VNde
dicatvr/
Satvs
et
consti/tvtio
Line: 57
Cetere
uero
quę
aliunde
oriuntur
constitutiones
uel
status
rationales
dicuntur
quia
in
eis
Line: 58
ratio
facti
exquiritur
Vt
de
oreste
cur
occiderit
matrem
suam
Line: 58a
QUESTIO
DICATVR
\
QVOD
MODIS
Line: 59
Discendum
est
et
illud
quia
et
proprię
dicitur
questio
ut
est
feceritne
Line: 60
et
communiter
cause
omnesque
partes
.i
.
intentio
depulsio
ratio
et
infirmatio
uel
Line: 61
iudicatio
questiones
dicuntur
Et
he
sunt
que
ciuiles
dicuntur
quia
inter
ciues
agitantur
sunt
enim
Line: 62
ciues
purchlîute
ciuiles
.i
.
purchlîche_strite
Ciues
dici
possunt
etiam
qui
in
Line: 63
agris
habitant
Page of edition: 136
.i
.
in
demo_geûue
alie
sunt
philosophice
ut
ergo
discernantur
Line: 64
philosophice
questiones
sunt
controuersię
in
dicendo
posite
sine
certarum
personarum
Line: 65
interposicione
Vt
celutn
rotundum
est
celum
non
est
rotundum
Hę
ad
oratorem
non
Line: 66
pertinent
Ciuiles
autem
questiones
sunt
controuersię
in
dicendo
posite
cum
certarum
perso\narum
Line: 67
interpositione
.i
.
dâz
sin̄t
dîe
strîtę
dîe
einlîche
quissê
men\niscin
Line: 68
ânagânt.
Vt
est
feceritne
.s
.
susanna
concubitum
cum
iuuene
uel
Line: 69
iurene
fecerit
.s
.
orestes
occidendo
matrem
suam
ITEM
PLVS
DE
geNeRibvs
Qvestionvm
Line: 70
Ergo
philosophicas
questiones
.
thesin
dicunt
.i
.
propositvm
.
quasi
a
longe
This text is part of the
TITUS
edition of
Notker, De arte rhetorica, ms. G
.
Copyright
TITUS Project
, Frankfurt a/M, 15.10.2021. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.