TITUS
Old Georgian Hagiographical Texts, vol. V
Part No. 6
Previous part

Text: Arch. 
Line of ed.: 4  შესხმა[ჲ]* წამებაჲ წმიდისა და დიდებულისა მოწამისა
Line of ed.: 5 
არჩილისი, მეფისა მის ქართველთასა, რომელი იყო
Line of ed.: 6 
ნათესავი და ტომი ხუასროვანთა სპარსთა მეფისა და
Line of ed.: 7 
იწამა ქართლს შინა ჭიჭუმ მძლავრისა მიერ,
Line of ed.: 8 
რომელსა ეწოდა ასიმ*.


Line of ed.: 9       ბრწყინვალე არს და დიდებულ ჴსენებაჲ ყოველთა მოწამეთა,
Line of ed.: 10    
რამეთუ მათ ადიდეს ღმერთი ასოთა თჳსთა მიერ, რაჟამს-იგი განი\ცადებოდეს
Line of ed.: 11    
ცეცხლითა და მახჳლითა და სხვთა ფერად-ფერადითა
Line of ed.: 12    
სატანჯველითა და მოსწყდებოდეს სიყვარულისათჳს ღმრთისა.
Line of ed.: 13    
ამისთჳს ღმერთმანცა ადიდნა იგინი თავისა თჳსისა თანა დიდებითა
Line of ed.: 14    
მით ჩუენგან მიუგონებელითა და მიუთხრობელითა თქმულისაებრ
Line of ed.: 15    
წინასწარმეტყუელისა, ვითარმედ: "მე მადიდებელნი* ჩემნი ვა\დიდნე
Line of ed.: 16    
და შეურაცხის-მყოფელნი ჩემნი შეურაცხვყვნე"*. მოვედით
Line of ed.: 17    
ჩუენცა, მარტჳლთმოყუარენო და უფროისად ღმრთისმოყუარენო,
Line of ed.: 18    
ვეზიარებოდეთ ჴსენებასა მოწამეთასა, ნუუკუე და ჩუენ მიერცა
Line of ed.: 19    
არა უღირს იჩინონ დიდებაჲ და ქებაჲ, რამეთუ დაღაცათუ იგინი
Line of ed.: 20    
საუკუნოდ დიდებულ არიან, არამედ ჩუენცა თანამდებ ვართ დი\დებად
Line of ed.: 21    
მათდა და ქებად ძალისაებრ, რამეთუ ძალისაებრნი გულს\მოდგინებანი
Line of ed.: 22    
მათ მიერცა მისათუალველ არიან, რამეთუ ზეშთა სა\ხიერსა
Line of ed.: 23    
მეფისა მსგავსად ესენიცა სახიერნი და ტკბილნი არიან, რა\მეთუ
Line of ed.: 24    
ჰნებავს წმიდათა, რაჲთა, სადაცა მეფჱ მათი იდიდებოდეს,
Line of ed.: 25    
ეგრეთვე მსგავსად ესენიცა მის თანა იდიდებოდენ და ჩუენ შემს\ხმელთა
Line of ed.: 26    
და მადიდებელთა მათთა ნიჭთა უხრწნელთა უხუჱბით
Line of ed.: 27    
განგჳყოფდენ და მადლთა უშურველთა მდიდრად მოგუფენდენ,
Line of ed.: 28    
რაჲთა მობაძვად სიმჴნეთა მათთა გამოგუაჩინენ, ბრძოლად უხი\ლავთა
Line of ed.: 29    
მათ მტერთა და სურვილად საუკუნოჲთა მათ კეთილთა მოს\წრაფედ
Line of ed.: 30    
აღგუადგინნეს.

Page of ed.: 96 
Line of ed.: 1       
რამეთუ ქუეყანისა მეფეთაცა თჳს ეყვის, რაჲთა საკუთარნი
Line of ed.: 2    
მეგობარნი მათნი ყოველთა მიერ იპატივებოდინ, რამეთუ პატივნი
Line of ed.: 3    
მათნი თავისად პატივად შეურაცხიეს. აწ ვინაჲთგან* ესრეთ თანამ\დებ
Line of ed.: 4    
ვართ მოწამეთათჳს ქებისა შეწირვად, მოვედით, მორწმუნე\ნო,
Line of ed.: 5    
განვაწყოთ ხორო შემასხმელთა და მედღესასწაულეთა და უძ\ნობდეთ
Line of ed.: 6    
დიდსა ამას მოწამეთა შორის მნათობსა, რამეთუ ვინ არს
Line of ed.: 7    
ესრეთ დიდებულ და სახელოვან ბრწყინვალებითა ღუაწლთაჲთა*
Line of ed.: 8    
და წარჩინებულ / გჳრგჳნოსნობითა, ვითარ ჩუენ ესე მოწამე, ვიტყჳ
Line of ed.: 9    
უკუე ჩუენსა ამას სახელოვანსა მეფეთა შორის და წარჩინებულ\სა
Line of ed.: 10    
თვთმპყრობელთა შორის და უფროჲსად* ბრწყინვალესა გუნდ\სა
Line of ed.: 11    
შორის მოწამეთასა სამგზის სანატრელსა არჩილს. ვიცი, რამე\თუ
Line of ed.: 12    
ყოველნი მეწამნეთ სიმჴნესა და სიქველისა მისსა შუენიერება\სა
Line of ed.: 13    
და ახოვანებასა მისსა, ტომ-კეთილობასა და შარავანდედითა მე\ფობისათა
Line of ed.: 14    
ზეშთა ქმნილობასა მისსა და სხუათა მრავალთა რაჲთმე
Line of ed.: 15    
უხუებასა სიკეთეთა მისთასა, არამედ ესე არარაჲ არს მის თანა,
Line of ed.: 16    
არცა რად საჴმარ, რამეთუ ესე ყოველი დაუტევა და ნაგევად შე\რაცხა
Line of ed.: 17    
საუკუნოსა მისთჳს დიდებისა და წარუვალისა მეფობისათჳს
Line of ed.: 18    
სივრცე ქუეყანისა, სიმდიდრე ზღჳსა, საუნჯეთა სიმძიმენი, სამეუ\ფონი
Line of ed.: 19    
ტაძარნი და გჳრგჳნი, თჳსნი და ტომნი, ცოლი და შვილნი და
Line of ed.: 20    
სხუაჲ, რაჲცა ითქმის და მოიგონების სოფლისა ამის საშუებელთა\ბანნი,
Line of ed.: 21    
ვითარცა მტუერი უნდოჲ, ეგრეთ განყარა და ვითარცა ნა\გევი
Line of ed.: 22    
განაბნია სიყვარულისათჳს ქუეყანისა და იგი მხოლო შეიყუა\რა
Line of ed.: 23    
და ყოვლისა განმსყიდელმან იგი მხოლოჲ*, ვითარცა ბრძენმან
Line of ed.: 24    
ვაჭარმან, მოიყიდა და მისთჳს დადვა სული თჳსი, არამედ ჩუენ
Line of ed.: 25    
ძალისაებრ ვიტყოდით ღუაწლთა მიმართ სიმჴნით განწყობასა
Line of ed.: 26    
მისსა მძლავრისა მიმართ სიტყჳს-გებასა და სიკუდილისა მიმართ
Line of ed.: 27    
უშიშოებასა და თუ ვითარ ახოვნად გჳრგჳნოსან იქმნა. დაღაცათუ
Line of ed.: 28    
ყოველნი მაქებელნი თჳსნი ძლეულად გამოჩინებულ არიან, რამე\თუ
Line of ed.: 29    
ღირსებითა ქებათა ვერავინ* მკადრე ქმნილ არს, თჳნიერ მის
Line of ed.: 30    
ჟამისა წმიდისა ეპისკოპოსისა ლეონტი მრუელისა, რომელსაცა
Line of ed.: 31    
მისი სანატრელი ცხორებაჲ და ღუაწლი ვრცელად აღუწერია, ვი\თარცა
Line of ed.: 32    
მოგვთხრობს მატიანე ქართველთა ცხორებისა. არამედ იგი
Line of ed.: 33    
ჟამთა მიმყოვრებითა ვიდრე ჩუენდამდე არა მოწევნილ არს, არცა
Line of ed.: 34    
უხილავს, არამედ მისივე ქართველთა ცხორებისაგან, რომელი
Line of ed.: 35    
მისთჳს სულ მცირედ წერილ არსა, ანუ თუ ზეპირით საჩინოობს
Page of ed.: 97  Line of ed.: 1    
ჟამთა სივრცისაგან ვერ დაფარული ბრწყინვალებაჲ ღუაწლთა მის\თა
Line of ed.: 2    
და საფლავიცა მისი ჩუენ შორის მყოფი დუმილით მღაღადე\ბელი
Line of ed.: 3    
სიმჴნეთა მისთა. ამისთჳს მცირედისა* რაჲსამე და კნინოდე\ნისა
Line of ed.: 4    
ვიკადრე / მეცა უნდომან და გლახაკმან ამან აღწერად მისთჳს
Line of ed.: 5    
ძალისაებრ ჩემისა და არა თუ სიდიდისაებრ სიმჴნეთა მისთასა და
Line of ed.: 6    
ბრწყინვალებისა. რაჲთა არა უმეტესმან დუმილმან უღრმესსა და\ვიწყებასა
Line of ed.: 7    
მისცეს ბრწყინვალე იგი ღუაწლი მისი და ჩუენ დაგ\უჭირდეს
Line of ed.: 8    
დიდი იგი შესაძინელი. ორკეძოთა ნიჭთა უხუებისანი

Line of ed.: 9       
აწ მოვედით, ღმრთისმოყუარენო, მოყვენით ყურნი თქუენნი
Line of ed.: 10    
და გულსმოდგინედ ისმინეთ: ესე სამგზის სანატრელი არჩილი იყო,
Line of ed.: 11    
ვითარცა უწყით, ყოველთა მეფე ქართველთა, რომელსა სრულიად
Line of ed.: 12    
ეპყრა საზღუარნი ყოვლისა საქართველოსანი ანაკოფსით ვიდრე
Line of ed.: 13    
დარუბანდამდე. იყო ნათესავი დიდთა მეფეთა ხუასროვანთა დი\დისა
Line of ed.: 14    
მეფისა ვახტანგის ძეთა ძე, მეხუთე შვილისშვილი, ძე სტე\ფანოზ
Line of ed.: 15    
მეფისა. ამისათჳს ვაჴსენე ნათესაობაჲ მეფეთა და თჳთმპყ\რობელობაჲ,
Line of ed.: 16    
რაჲთა ამით უმეტესად* გამოვაჩინო დიდებულე\ბაჲ
Line of ed.: 17    
მისი, თუ ვითარ ესრეთ ნაგევად შერაცხა ესოდენნი ესე დი\დებანი
Line of ed.: 18    
და საწუთოსა* ამის სიმდიდრენი და სუფევანი.

Line of ed.: 19       
მომეცით კადნიერებაჲ, რაჲთა ვთქუა რაჲმე მცირედი არა
Line of ed.: 20    
უცხოდ აღსაჩენელი თქუენისაცა გულისჴმის-ყოფისა, დაღაცათუ
Line of ed.: 21    
უცხო არს ესე, რომელსა მეგულების თქუმად.

Line of ed.: 22       
რამეთუ რავდენნი გასმიესთ ყოველსა ქუეყანასა შინა დიდნი
Line of ed.: 23    
იგი წმიდანი მოწამეთა საჩინონი ბრწყინვალებანი, ვითარ იგი დი\დებულ
Line of ed.: 24    
არიან და ქებულ ანგელოზთა და კაცთა მიერ, არამედ
Line of ed.: 25    
მე ესრეთ ვჰგონებ, ვითარმედ ესე მათ ყოველთა შორის უმეტესი\თა
Line of ed.: 26    
საჩინოებითა ბრწყინავს.

Line of ed.: 27       
რამეთუ არა სადა სმენილ არს თჳთმპყრობელთა მეფეთა მოწა\მებაჲ,
Line of ed.: 28    
ვითარ ჩუენი ესე მოწამე სამგზის სანატრელი არჩილ. და\ღაცათუ
Line of ed.: 29    
დიდნი არიან და საჩინონი სხუანი მოწამენი სასწაულთა
Line of ed.: 30    
და საკჳრველებათა მიერ ზეშთა გამოთქუმისა*, არამედ სხუაჲ არს
Line of ed.: 31    
სისხლი მეფისა და სხუაჲ მჴდრისა, სხუაჲ მთავრისა და სხუაჲ
Line of ed.: 32    
მონისა, არამედ რომელი იგი არს აღმწონელი და ყოვლისა გამომ\ძიებელი
Line of ed.: 33    
თუალუხუავითა* მით განკითხვათა მსჯავრითა მან უწყის
Line of ed.: 34    
ასე ყოველი, არამედ თქუენ მეორედ მელოდეთ რაჲთა უწინარეს\ნი
Line of ed.: 35    
და დასაბამნი ღუაწლისა მისისანი წარმოგითხრნე* და მერმე
Line of ed.: 36    
გამოგისახო დიდი იგი ღუაწლი მისი, თუ ვითარ აღირჩია ნებსით
Page of ed.: 98  Line of ed.: 1    
თჳსით დადება თავისა თჳსისა და თჳთ უწოდებელად იქმნა მსხუ\ერპლ
Line of ed.: 2    
წმიდაჲ და საკუერთხ უბიწოჲ და თუ ვითარ სისხლითა თჳსი\თა
Line of ed.: 3    
განაშუენა / ეკლესიანი ჩუენნი და ვითარ მძლე ექმნა ხილულთა
Line of ed.: 4    
და უხილველთა მტერთა და სისხლითა თჳსითა ყო მშჳდობაჲ ქართ\ველთა
Line of ed.: 5    
შორის, ანუ პირველ, ანუ უკანაჲსკნელ.

Line of ed.: 6       
რამეთუ ჟამსა მას ოდეს მიშუებითა* ღმრთისაჲთა გამოსაც\დელად*
Line of ed.: 7    
ქრისტეანეთა გამოჩნდა ცრუ იგი მოციქული სარკინოზთა
Line of ed.: 8    
შორის, ბილწი იგი სჯულისმდებელი მოჰამედ, ვითარცა იტყჳს
Line of ed.: 9    
მისთჳს მოციქული პავლე, ვითარმედ: "ვინაჲთგან არა შეიწყნარე\სო
Line of ed.: 10    
სიყუარული* ცხორებისა, ჭეშმარიტი იგი სიბრძნე მოუვლინოს
Line of ed.: 11    
სული საცთურებისა, რაჲთა რწმენესო მისი და მით დაისაჯნენო".
Line of ed.: 12    
ესევითარი რაჲ უკეთურებისა საცთური გამოჩნდა თანაშეწევნითა
Line of ed.: 13    
ეშმაკისათა, მყის განეფინა* გესლი იგი საცთურებისა მისისა მრა\ვალთა
Line of ed.: 14    
თესლთა შორის, რომელთაცა წმიდათა მოციქულთა ქადა\გებაჲ
Line of ed.: 15    
არა შეეწყნარა, რომელთა იგი სიტყუაჲ ცხორებისა უქა\დაგეს
Line of ed.: 16    
ყოველსა სოფელსა.

Line of ed.: 17       
ხოლო შემდგომად სიკუდილისა ცრუჲსა მის მოციქულისა დის\წულმან
Line of ed.: 18    
მისმან ყრუმან, რომელსა მურვანცა ეწოდებოდა, აღიზა\ხა
Line of ed.: 19    
ყოველთა ქრისტეანეთა ზედა, ვითარცა ლომმან მძვნვარემან და
Line of ed.: 20    
ვითარცა მჴეცმან ბოროტმან და პირველად მოიწია საქართველო\სა
Line of ed.: 21    
ზედა ფრიადითა რისხვითა და გულისწყრომითა დიდითა, რო\მელსა
Line of ed.: 22    
ყვა ლაშქართა სიმრავლე ურიცხჳ, რომელსა ვერ იტევდა
Line of ed.: 23    
ქუეყანა ესე. მაშინ წმიდაჲ ესე ჯერეთ ჭაბუკ იყო ჰასაკითა* ძმისა
Line of ed.: 24    
მისისა უხუცესისა თანა, რომელსა ეწოდა მირ, რამეთუ ორნი ესე
Line of ed.: 25    
ძმანი მირ და არჩილ მეფობდეს სრულიად საქართველოსა ზედა.
Line of ed.: 26    
ხოლო მოწევნასა მას მურვან ყრუსასა ივლტოდეს აფხაზეთად,
Line of ed.: 27    
რამეთუ ვერვინ შემძლებელ იყო წინადადგომად სიმრავლისათჳს
Line of ed.: 28    
ლაშქართასა. ამისთჳს შიში დიდი მოიწია ყოველთა ქრისტეანეთა
Line of ed.: 29    
ზედა. ხოლო შემო-რა-ვიდა ქართლად, შემუსრა ყოველივე შენე\ბული
Line of ed.: 30    
და სიმაგრენი საქართველოსანი და გარდავიდა იმერეთად და
Line of ed.: 31    
აღივსნეს ყოველივე არენი იმერთანი და ვერღარა იტევდა სიმრავ\ლითა.
Line of ed.: 32    
ხოლო ესე ორნი ძმანი მიივლტოდეს აფხაზეთად და მუნ\შეწყუდეულნა
Line of ed.: 33    
იმალვოდეს, და უსჯულო იგი დაბანაკებულ იყო
Line of ed.: 34    
ეგრის წყლით ვიდრე ცხენისწყლამდე. ხოლო წმიდაჲ იგი არჩილ
Page of ed.: 99  Line of ed.: 1    
და მირ ევედრებოდეს ღმერთსა და უბიწოსა დედოფალსა ღმრთის\მშობელსა,
Line of ed.: 2    
რაჲთა მოუვლინოს / მათ შეწევნა მის მიერი, და იჴსნეს
Line of ed.: 3    
იგინი ჴელთაგან მათთა. მაშინ ისმინა ღმერთმან ლოცვაჲ მართალ\თაჲ,
Line of ed.: 4    
რომელი-იგი განმზადებულ არს შეწევნად მოშიშთა სახელისა
Line of ed.: 5    
მისისაჲთა.

Line of ed.: 6       
ღამესა ერთსა გამოუჩნდა წმიდაჲ დედოფალი ღმრთისმშო\ბელი
Line of ed.: 7    
წმიდა არჩილს და ჰრქუა: "აღდეგ და ებრძოლე უსჯულოთა
Line of ed.: 8    
მათ, რამეთუ ანგელოზი უფლისაჲ წინა წარგიძღუეს თქუენ და
Line of ed.: 9    
თქუენ წილ უფალი ბრძოდის". მაშინ აღდგეს ორნი ესე ძმანი მირ
Line of ed.: 10    
და სანატრელი არჩილ, მცირედითა ტაძრეულითა კაცითა და რა\ოდენიმე
Line of ed.: 11    
სხუანიცა კაცნი ეპოვა მათ და მიჰმართეს მათ ზედა მინ\დობითა
Line of ed.: 12    
ღმრთისაჲთა და შეწევნითა ყოვლად წმიდისა ღმრთისმ\შობელისათა
Line of ed.: 13    
და დაესხნეს* ღამე იგი და მონანი მისნი მათ ზედა.
Line of ed.: 14    
მასვე ღამესა მოუვლინა ღმერთმან უსჯულოთა მათ ქარი სასტიკი
Line of ed.: 15    
და წჳმა მძაფრი, ვითარცა იგი პირველ მეგჳპტელთა ზედა, და აღ\დგეს
Line of ed.: 16    
მდინარენი იმიერ და ამიერ და ერთმან მან მდინარემან წა\რიღო
Line of ed.: 17    
მჴედრობაჲ იგი, რომელი მიერ დაბანაკებულ იყო, და მიე\რითგან
Line of ed.: 18    
ეწოდა მდინარესა მას ცხენისწყალი და მეორემან მან
Line of ed.: 19    
მკჳრცხლი ერისა და ეწოდა მდინარესა მას აბაშა და მათცა, რა\ოდენი
Line of ed.: 20    
ძალედვა, დაიწყეს ჴოცვად და სრვად. არამედ სიმრავლი\საგან
Line of ed.: 21    
არა დააკლდა, რამეთუ მსგავს იყვნეს ფურცელთა ხისათა.
Line of ed.: 22    
ესე რა იქმნა, ვერღარა დადგეს მუნ, არამედ აღიძრნეს მუნით,
Line of ed.: 23    
ჩავლეს გურია და წარვიდეს მისლვად სამეუფოდ ქალაქად კოს\ტანტინეპოლედ,
Line of ed.: 24    
არამედ მუნცა რისხვითა ზეგარდამოჲთა ზღუასა
Line of ed.: 25    
შინა დაინთქნეს.

Line of ed.: 26       
ხოლო ესე ორნივე ძმანი მეფენი ქართლისნი მოიქცეს მშჳდო\ბით
Line of ed.: 27    
და იწყეს შენებად საქართველოსა თემთა, რამეთუ ძლიერად
Line of ed.: 28    
განერყვნა უსჯულოსა მას.

Line of ed.: 29       
შემდგომად ამისა წარჴდეს რაჲ ორმოცდაათნი წელნი. კუალად
Line of ed.: 30    
მოვიდა უსჯულოჲ ჭიჭუმ, რომელსა ეწოდა ასიმ, იგიცა ნათესავი
Line of ed.: 31    
მოჰმედისი. მანცა მოაოჴრა და შემუსრა ყოველი სიმაგრენი ქარ\ლისანი*
Line of ed.: 32    
და ეკლესიათა იწყო ქცევად და ოჴრებად. და მიჰმართა\შესლვად
Line of ed.: 33    
კახეთად, რაჲთამცა მოაოჴრა იგიცა და უმკჳდრო ყო. და
Line of ed.: 34    
იყო შიში დიდი მეფეთა და მთავართა ზედა და ყოვლისა ერისა,
Line of ed.: 35    
რამეთუ ვერვინ შემძლებელ იყო წინა-აღდგო/მად, რამეთუ ვინა\ჲთგან
Page of ed.: 100  Line of ed.: 1    
განერყუნა* ყრუსა მას. დაღათუ გარდაევლნეს ჟამნი მრა\ვალნი
Line of ed.: 2    
მშჳდობით, არამედ არღარა მოგებულ იყო კუალსა თჳსსა.

Line of ed.: 3       
ხოლო წმიდამან არჩილ შემსგავსებულად* სიმჴნისა და ახოვ\ნებისა
Line of ed.: 4    
თჳსისა, და უფროისად ვთქუა, ჭეშმარიტი ფრიადისა მის
Line of ed.: 5    
ღმრთისმსახურებისა მისისა და ცეცხლებრ მოტყინარისა მის სიყუ\არულისა*,
Line of ed.: 6    
რომელი აქუნდა ღმრთისა მიმართ, განიზრახა* განზრახ\ვაჲ*
Line of ed.: 7    
კეთილი, არა უმსგავსოჲ* სიქველისა მისისა, რაჲთა მივიდეს
Line of ed.: 8    
წინაშე ჭიჭუმისა და დადვას სული თჳსი ესეოდენთა ქრისტეანე\თათჳს
Line of ed.: 9    
მსგავსად* მეუფისა, ვითარ-იგი მან დადვა სული თჳსი
Line of ed.: 10    
ჩუენთჳს. ეგრეთვე ამან ნეტარმან ესრეთ განიზრახა და ესრეთცა
Line of ed.: 11    
ქმნა, რამეთუ მოსლვასა მას ჭიჭუმისასა, უხუცესი ძმაჲ* ამის ნე\ტარისაჲ*,
Line of ed.: 12    
რომელსა ეწოდა მირ, ადრევე გარდაცვალებულ იყო და
Line of ed.: 13    
არა დაეტევა ძე წული და ესე იყო მონაცვალე მეფობისა მისისა.
Line of ed.: 14    
მას ჟამსა იქცეოდა აფხაზეთად ესე ნეტარი. ხოლო განზრახვაჲ იგი
Line of ed.: 15    
ესე იყო, რაჲთა მივიდეს და ეზრახოს მძლავრსა მას უღმრთოსა
Line of ed.: 16    
მშჳდობისათჳს ქუეყანისა და დაცუვისათჳს* ეკლესიათასა უვნებე\ლად
Line of ed.: 17    
და არცაღა იძულებად დატევებისათჳს სჯულისა. და უკუეთუ
Line of ed.: 18    
ესრეთ არა იქმნეს, რაჲთა წამებისა მიერ გჳრგჳნითა უხრწნელები\სათა
Line of ed.: 19    
შეამკოს თავი თჳსი და სისხლითა თჳსითა განაშუენოს ეკლე\სია
Line of ed.: 20    
ქრისტესი. რამეთუ იტყოდა წმიდაჲ იგი, ვითარმედ: "უმჯო\ბეს
Line of ed.: 21    
არს სიკუდილი ჩემი, ვიდრეღა კუალად განრყვნად ეკლესიათა
Line of ed.: 22    
ქრისტესთა და ოჴრებად ქუეყანისა ამის". რამეთუ აღირჩია მსგავ\სად*
Line of ed.: 23    
ქრისტესა, ვითარცა ვთქუ, სულისა თჳსისა დიდებად საჴსრად
Line of ed.: 24    
ქრისტეანეთათჳს, მსგავსად ქრისტესსა და ეგრეთცა იქმნა. რამეთუ
Line of ed.: 25    
ვითარცა სისხლმან ქრისტემან, რომელი ჩუენთჳს დაითხია,
Line of ed.: 26    
გვჴსნნა ყოველნი ჴელთაგან* ეშმაკისათა. ეგრეთვე სისხლმან
Line of ed.: 27    
ამისმან, მობაძვად მჴსნელისა ჩუენისა დათხეულმან, იჴსნნა მას
Line of ed.: 28    
ჟამსა ჴელთაგან უსჯულოსა მის მძლავრისათა და ვიდრე აქამომდე
Line of ed.: 29    
იჴსნის ეკლესიათა ჩუენთა, რამეთუ ვითარცა მდინარემან დიდმან
Line of ed.: 30    
მრავალ ჟამ დაგუბებულმა* და მერმე გამოშუებით ზედა მიტე\ვებულმან
Line of ed.: 31    
წარიღის ყოველივე წინა-დათხუ/ეული, ეგრეთვე სის\ხლმან
Line of ed.: 32    
მისმან წმიდამან ქრისტესთჳს დათხეულმან ეკუეთა რაჲ
Line of ed.: 33    
მძლავრსა მას უკეთურსა, წარიღო და უკუნ-აქცია უსჯულო იგი
Line of ed.: 34    
მტერი ქრისტესი და ესოდენი იგი სიმრავლე მხედრობისაჲ მისი\საჲ.
Page of ed.: 101  Line of ed.: 1    
და უკუეთუმცა ესე ესრეთ არა ქმნილ იყო, სრულიადმცა* აღ\ჴოცილ
Line of ed.: 2    
იყო საქართველოსა შინა ქრისტეანობაჲ, რამეთუ უმეტე\სითა
Line of ed.: 3    
გულისწყრომითა და უმძჳნვარესითა რისხვითა, უფროჲს
Line of ed.: 4    
ყრუჲსა მის, ესე ბორგდა ჩუენ ქრისტეანეთა ზედა და ენება მოს\პოლვაჲ
Line of ed.: 5    
ჩუენი.

Line of ed.: 6       
წარმოვიდა მიერ და მოვიდა ჭიჭუმის თანა, რომელსა ეწოდა
Line of ed.: 7    
ასიმი და ვითარცა ცნა მოსლვაჲ სანატრელისა ამის, განიხარა
Line of ed.: 8    
ფრიად, აღდგა და მიეგება წინა და დიდითა დიდებითა და სიხა\რულითა
Line of ed.: 9    
უზომოჲთა შეიწყნარა და, ვითარცა შუენოდა* დიდებუ\ლებასა
Line of ed.: 10    
მისსა, ეგრეთ პატივით მოიკითხა. და დღე იგი დაყვეს
Line of ed.: 11    
ერთობით და აქო სიკეთე და სისრულე ჰასაკისა მისისა და უფ\როჲსად
Line of ed.: 12    
შუენიერებაჲ პირისა მისისა. და შეუყუარდა ქცევა და
Line of ed.: 13    
წესიერებაჲ მისი. და დიდითა პატივითა პატივსცემდა და გა\ნუსუენებდა
Line of ed.: 14    
და ნიჭთა დიდ-დიდთა ანიჭებდა, რამეთუ ღირსცა იყო
Line of ed.: 15    
სანატრელი ესე ზეშთა დიდებულებისა და პატივისა არა ხოლო
Line of ed.: 16    
თუ ოდენ მეფობითა და გუართა სიმაღლითა, არამედ უფროჲსად
Line of ed.: 17    
შესახულებითა და ანაგებთა ბრწყინვალებითა, და უმეტესად ჭეშ\მარიტი
Line of ed.: 18    
ითქუმოდენ, შინაგანისა სულისა ბრწყინვალებითა და სათ\ნოებათა
Line of ed.: 19    
სიკეთითა. რამეთუ იცის სათნოებათა სიკეთემან შეკდი\მება
Line of ed.: 20    
უღმრთოთაცა, ვითარცა იგი გასმიესთ დანიელისათჳს წინა\წარმეტყუელისა,
Line of ed.: 21    
ვითარ-იგი განბრწყინდა ქალდეველთა შორის,
Line of ed.: 22    
ეგრეთვე ესე მძლავრი დაღაცათუ უღმრთო იყო, არამედ სიკეთისა
Line of ed.: 23    
მისისაგან და დიდებულებისა ეკდიმებოდა და პატივსცემდა და
Line of ed.: 24    
გონებდაცა უგუნური იგი პატივთა მათ მიერ და ნიჭთა მრავალ\თა
Line of ed.: 25    
აღთქუმითა* აცთუნოს ახოვანი ესე მჴედარი ქრისტესი, რომე\ლი-იგი
Line of ed.: 26    
თჳთ ნეფსით თჳსით უწოდებელად მოსრულ იყო, რაჲთა
Line of ed.: 27    
იქმნეს მსხუერპლ წმიდაჲ უფლისაჲ და საკუერთხ*, უბიწოჲ შე\წირულ.
Line of ed.: 28    
ამისა შემდგომად იწყო ლიქნით სიტყუად მისა და ცთუ\ნებად
Line of ed.: 29    
და აწუევდა დატევებასა / ქრისტეანობისასა და აღუთქმიდა
Line of ed.: 30    
ნიჭთა დიდ-დიდთა, რაჲთა აცთუნოს იგი, და წინაუყოფდა პატივ\თა
Line of ed.: 31    
და საშუებელთა საწუთოჲსათა* და მეფობათა და ჴელმწიფე\ბათა*
Line of ed.: 32    
მამა-პაპურთა, უკუეთუ იქმნეს სარკინოზ და ერჩდეს სჯულ\სა
Line of ed.: 33    
ცრუ მოციქულისა მათისასა, რომელი ესე სმენადცა ძნელ უჩნდა
Line of ed.: 34    
ნეტარსა მას. და არცაღა თუ გონებით მოსაგონებლად, რამეთუ
Line of ed.: 35    
გონებითა განიცდიდა კეთილთა მათ საუკუნეთა, და მიხედვიდა დი\დებათა
Page of ed.: 102  Line of ed.: 1    
ღა პატივთა მოუგონებელთა და მიუწდომელთა, რომელი
Line of ed.: 2    
მიელის მოყუარეთა ღმრთისათა და მოთმინეთა სახელისა მისისათა
Line of ed.: 3    
და მტკიცითა გონებითა და უშიშითა სიტყჳთა მიუგო და ეტყოდა:
Line of ed.: 4    
"ნუ იყოფინ ჩემდა სმენადცა სიტყუაჲ ეგე შენი, მძლავრო, ვი\თარმცა
Line of ed.: 5    
დაუტევე* ქრისტე ღმერთი ცხოველი, რომელი იგი არს
Line of ed.: 6    
ღმერთი ჭეშმარიტი ღმრთისაგან ჭეშმარიტისა, ძე დაუსაბამოჲსა
Line of ed.: 7    
მამისა და თანასწორი ყოვლად წმიდის სულისა, რომელი იგი უკუ\ანაჲსკნელთა
Line of ed.: 8    
დღეთა ჴსნისათჳს კაცთა ნათესავსა გარდამოჴდა ზე\ცით
Line of ed.: 9    
და ჴორცნი შეისხნა ყოვლად უბიწოსა ქალწულისა მარიამი\საგან
Line of ed.: 10    
და ჩუენგან მიღებულითა მით ჴორცთა სიკუდილი დაით\მინა
Line of ed.: 11    
და დაეფლა და აღდგა ღმრთეებისა ძალითა და ამაღლდა ზე\ცად
Line of ed.: 12    
და მის თანა აღამაღლა ბუნებაჲ ჩუენი და კუალად მომავალ
Line of ed.: 13    
არს დიდებითა ღმრთივ-შუენიერითა განსჯად ცხოველთა და მკუ\დართა
Line of ed.: 14    
და მოგებად კაცად-კაცადისა საქმეთა მათთაებრ. და უკუ\ეთუ
Line of ed.: 15    
ვისმინო შენი, უწყოდე, ვითარმედ "შემდგომად მცირედისა
Line of ed.: 16    
მოვკუდე მეცა თქუენებრ* სიკუდილითა ბოროტითა და საკუნოდ*
Line of ed.: 17    
ვიტანჯებოდე. და უკუეთუ შენ მომკლა სახელისათჳს მისისა, მის
Line of ed.: 18    
თანაცა აღვდგე და მის თანა ვიდიდო და მის თანაცა ვსუფევდე სა\უკუნოდ
Line of ed.: 19    
და დაუსრულებელად". და ესრეთ მოკლითა ამით სიტყჳთა
Line of ed.: 20    
ღმრთივშუენიერად გამოუსახა საიდუმლოჲ ჩუენისა ცხორებისა
Line of ed.: 21    
და განგებულებაჲ განკაცებისა მისისა და მყის განუკუეთა ნებაჲ
Line of ed.: 22    
იგი მისი საეშმაკოჲ და უსიტყუელ-ყო ბილწი იგი მთავარი / და მის
Line of ed.: 23    
თანა სირცხჳლეულ-ყო მთავარი ბნელისა* ეშმაკი, მომპოვნებელი
Line of ed.: 24    
იგი ყოვლისა ბოროტისაჲ. ხოლო ანგელოზთა ესმა რაჲ ესე აღ\სარებად,
Line of ed.: 25    
განიხარეს და აღტყუელვითა ჴელითათა აქეს განმაძლი\ერებელი
Line of ed.: 26    
მოწამისაჲ და შეასხმიდეს ახოვნებასა და უშიშად კად\ნიერებასა*
Line of ed.: 27    
მოღუაწისასა, ხოლო ქრისტე თანა-მდებ ექმნა კადნი\ერად
Line of ed.: 28    
აღმსარებელსა მისსა წინაშე მეფეთა და მთავართა, რაჲთა
Line of ed.: 29    
მანცა აღიაროს წინაშე დაუსაბამოჲსა მამისა თჳსისა და წინაშე ან\გელოზთა
Line of ed.: 30    
მისთა წმიდათა.

Line of ed.: 31       
ხოლო ესმა რაჲ. მძლავრსა მას უკეთურსა ყოველი ესე სიტ\ყუანი
Line of ed.: 32    
მოწამისანი და იხილა სიმტკიცე მისი შეურყეველი, დაუკ\ჳრდა
Line of ed.: 33    
ფრიად. და შესცვალა სიმშჳდე მისი რისხვად და ზაკუვით*
Line of ed.: 34    
მოპოვნებულნი ლიქნანი გულისწყრომად არა შეიკდიმა დიდებულე\ბისაგან
Page of ed.: 103  Line of ed.: 1    
მისისა, არცა პატივსცა შუენიერებასა მისსა, არამედ მყის
Line of ed.: 2    
უბრძანა შეპყრობაჲ მისი და წარგზავნა იგი* საპყრობილედ მრავ\ლითა
Line of ed.: 3    
ჭირითა და იწროებითა, რამეთუ ჰგონებდა იგი, ნუ უკუე
Line of ed.: 4    
შიშითა სატანჯველთაჲთა მოდრიკოს შეურყეველი გონებაჲ მისი,
Line of ed.: 5    
რამეთუ ღონისძიებით ისწრაფდა გარდაქცევასა მისსა. ხოლო წმი\დაჲ
Line of ed.: 6    
იგი სიხარულით და არა მწუხარებით მივიდოდა* საპყრობი\ლედ
Line of ed.: 7    
პირითა მხიარულითა, ვითარ თუმცა სასძლოდ მიიწოდებოდა
Line of ed.: 8    
და არა საპყრობილედ, და მადლობასა აღუარებდა ღმერთსა, რო\მელ
Line of ed.: 9    
ღირს იქმნა სახელისათჳს მისისა ესევითარსა აღსარებასა წი\ნაშე
Line of ed.: 10    
მეფეთა და მთავართა და მერმე მისთჳს პყრობილებასა. და ვი\თარცა
Line of ed.: 11    
მივიდოდა საპყრობილედ, მგზავრ გალობდა ფსალმუნთა
Line of ed.: 12    
დავითისთა და იტყოდა: "აღგამაღლო შენ, უფალო, რამეთუ შე\მივედრე
Line of ed.: 13    
მე და არა ახარე მტერთა ჩემთა ჩემ ზედა". და ვიდრე
Line of ed.: 14    
დასრულებადმდე სრულყო ფსალმუნი ესე და შე-რა-ვიდა დილეგ\სა
Line of ed.: 15    
მას ბნელსა, იწყო უმეტესითა გულსმოდგინებითა ლოცვად და
Line of ed.: 16    
ვედრებად ღმრთისა მიმართ, რაჲთა არა მოუძლურდეს აღსარებისა
Line of ed.: 17    
მისგან და სრულ იქმნესცა წამებაჲ მისი და ითხოვდა შეწევნასა
Line of ed.: 18    
მის მიერსა, რაჲთა მრავლითა მით მოწყალებითა მისთა ღირს/\-ყოს
Line of ed.: 19    
ნაწილსა მკჳდრობისა წმიდათა თანა სუფევასა შინა დაუსრუ\ლებელსა,
Line of ed.: 20    
რომელთა იგი სიკუდილითა სანატრელითა უკუდავებაჲ*
Line of ed.: 21    
მოიგეს. კუალად იხარებდა იგი სულითა და მადლობდა ღმერთსა
Line of ed.: 22    
და უფროჲს პალატთა სამეფოთა განისუენებდა მას შინა მხიარუ\ლებით
Line of ed.: 23    
შეკრული ჴელით და ფერჴით ჯაჭვთა მრჩობლითა და ეცი\ნოდა
Line of ed.: 24    
უსჯულოჲსა მის სიცბილსა და ჰნატრიდა აღსასრულსა მარ\თალთასა
Line of ed.: 25    
და ლოცვიდა მიმდემად და ზედაჲსზედა, რაჲთა არა და\იხრწიოს
Line of ed.: 26    
მტერისა მიერ ბოროტისა წინამდებარე იგი ღუაწლი მისი,
Line of ed.: 27    
არამედ მოწამესა ძალი მაღლისა ზეგარდამო ფარვიდა და მკლავი
Line of ed.: 28    
უფლისაჲ შეეწეოდა და განაძლიერებდა, ხოლო საპყრობილესა მას
Line of ed.: 29    
შინა ზეგარდამოჩუენებანი და ანგელოზთა ხილვანი და ნუგეში\ნისცემანი
Line of ed.: 30    
და განძლიერებანი ჟამთა მიმყოვრებითა ჩუენგან ზედა\მიწევნით
Line of ed.: 31    
უსმენელ იქმნა.

Line of ed.: 32       
ხოლო მძლავრიიგი ბოროტი განიზრახვიდა* ფრიად, თუ ვი\თარ
Line of ed.: 33    
რომლითაცა ღონითა მიაქციოს სჯულსა მისსა, რამეთუ არა
Line of ed.: 34    
ენება სიკუდილი მისი შუენიერებისათჳს ხატისა მისისა და სი\შაღლისათჳს
Line of ed.: 35    
და სისრულისა ჰასაკისა მისისა, რამეთუ ჴორცთმო\ყუარე
Page of ed.: 104  Line of ed.: 1    
იგი და მსგავსი* პირუტყუთა უგუნურთა ჴორციელად გა\ნიზრახვიდა*
Line of ed.: 2    
და პირუტყულად ხედვიდა და გარეშე ჴორცთა ფე\როვნებასა
Line of ed.: 3    
აქებდა და დაუკჳრდებოდა ყუავილოვნებაჲ იგი სახისა
Line of ed.: 4    
მისისაჲ. და ყოვლადვე უმეცარ იყო უგუნური იგი შინაგანსა მას
Line of ed.: 5    
შუენიერებისა სულისა მისისასა, რომლისა სიკეთესა წინაწარმეტ\ყუელი
Line of ed.: 6    
განკჳრვებით იტყოდა: "უფალო, ეც სიკეთესა ჩემსა ძალი".
Line of ed.: 7    
ამის სიკეთისათჳს იღუწოდა ახოვანი იგი, რაჲთა უბიწოდ დაუმარ\ხოს
Line of ed.: 8    
უკუდავსა მას სიძესა, რაჲთა მის თანა სუფევდეს სასძლოსა
Line of ed.: 9    
მას ზეცისასა და მის თანა გამობრწყინდეს, ვითარცა მზე აღთქუ\მისა*
Line of ed.: 10    
მისებრ უტყუველისა სასუფეველსა მამისა, მათისასა, და
Line of ed.: 11    
ცხორებაჲ ესე წარმავალი და დიდებაჲ და სუფევაჲ ქუეყანისა, ვი\თარცა
Line of ed.: 12    
მტუერი, განეყარა და არარად შეერაცხა.

Line of ed.: 13       
მაშინ უკუე წარმოდგა მთავარი ერთი გარდაბანელი, მოქცეუ\ლი
Line of ed.: 14    
სარკინოზად, წინაშე ასიმისა, რომლისა მამის ძმაჲ მისი მო/ეკ\ლა
Line of ed.: 15    
წანართა და მკლველნი იგი მისნი განერინნეს მშჳდობით პაპასა
Line of ed.: 16    
არჩილისასა, ადარნასე მეფესა ამისთჳს უკუე შური იგო გარდაბა\ნელმან
Line of ed.: 17    
მან მთავარმან უკეთურმან და ჰრქუა ასიმს: "არა უწყია,
Line of ed.: 18    
დიდებულო მთავარო, თუ ვინ არს ესე არჩილ? ესე არს ძე სტე\ფანოზ
Line of ed.: 19    
მეფისა, ნათესავი დიდისა მეფისა ვახტანგისი, რომელი იყო
Line of ed.: 20    
შვილისშვილი მირიან მეფისა, ძისა ქასრესი*, მეფისა მის სპართა\სა.
Line of ed.: 21    
და ესე იყო მამისა თჳსისა თანა, რაჟამს-იგი დაჰფლვიდეს სა\განძურთა
Line of ed.: 22    
სამეფოსა ქართლისასა. და იგიცა ყოველივე იცის, რო\მელ
Line of ed.: 23    
ჰერაკლე* მეფემან ბერძენთამან დაფლა საგანძური თჳსი, რა\მეთუ
Line of ed.: 24    
ჰერაკლეცა* უჩვენებდა სადა-იგი დაჰფლვიდეს".

Line of ed.: 25       
უსჯულოსა მას შემასმენელისა, ბოროტსა მას განმზრახსა*.
Line of ed.: 26    
ვითარ ემსგავსა იუდას განმცემელსა და არა ჰრცხუენოდა პირვე\ლისა
Line of ed.: 27    
მის თჳსისა განდგომილებისაგან და მერმე სჯულისა უარის\ყოფისათჳს.
Line of ed.: 28    
და იქმნა იგი შინა-განცემელ, არა შეიკდიმა პატიოსნე\ბისაგან
Line of ed.: 29    
მისისა და ესევითარისა მის კეთილისა პატრონისა თჳსისა
Line of ed.: 30    
და არარაჲს მავნებელისა და ესრეთ აღსძრა მის ზედა მძლავრი იგი
Line of ed.: 31    
უსჯულო და აღსჭურა სიკუდილად მისა. დაღაცათუ მას ნეტარსა
Line of ed.: 32    
ფრიადითა წადიერებითა ადრევე სუროდა სიკუდილი ქრისტესთჳს,
Line of ed.: 33    
რაჲთამცა ადრე მიემთხვოს სასურველსა თჳსსა, არამედ, ვაჲ
Line of ed.: 34    
მისთჳს, რომლისა მიერ მოვიდეს საცთური სიტყჳსაებრ უფლისაჲ.
Line of ed.: 35    
ესმა რაჲ ესე ყოველი ასიმს გარდაბნელისა მიერ, კუალად
Page of ed.: 105  Line of ed.: 1    
მოუწოდა წმიდა არჩილს საპყრობილით და წარმოადგინა წინაშე
Line of ed.: 2    
თჳსსა და ესრეთ ეტყოდა: "პირველ თუალ-გახუენ* სიკეთისათჳს
Line of ed.: 3    
შენისა, რამეთუ ფრიად-ქმნულ-კეთილ ხარ, ხოლო აწ მითხრეს
Line of ed.: 4    
შენთჳს, ვითარმედ შვილი ხარ დიდთა მეფეთა ხუასროვანთა და,
Line of ed.: 5    
ვინაჲთგან ესე მეუწყა შენთჳს, აწ უმეტესად განსდიდნე ჩემ წინა\შე,
Line of ed.: 6    
უკუეთუ ისმინო ჩემი, და იყოს ყოველი სამეფოჲ შენი შენდა\ვე
Line of ed.: 7    
და საგანძურნიცა მამათა შენთანი მიგანიჭნე შენვე, არამედ მი\ჩუნენ /
Line of ed.: 8    
პირველად საგანძურნი მეფეთა ბერძენთანი, რამეთუ შენ უწ\ყნი
Line of ed.: 9    
ყოველი, ოდეს ჰერაკლე* მეფემან შემუსრა* სპარსეთი და სა\განძურნი
Line of ed.: 10    
იგი მიერ მოხუმულნი დაფლნა საქართველოსა შინა. აწ
Line of ed.: 11    
მოიქეც სჯულსა ჩემსა და იქმენ სარკინოზ და სპასალარ გყო შენ
Line of ed.: 12    
ერთა ზედა ურიცხუთა და მეფე და უფალ ყოველსა საქართველოსა
Line of ed.: 13    
ზედა".

Line of ed.: 14       
და სხჳთა მრავლითა ლიქნითა ეტყოდა და კუალად ნიჭთა და
Line of ed.: 15    
პატივთა დიდ-დიდთა აღუთქუმიდა*. და ფრიად აიძულებდა წმიდასა
Line of ed.: 16    
მას უარის-ყოფად ქრისტესა და დატევებად სარწმუნოებისა.

Line of ed.: 17       
მაშინ მიუგო წმიდამან არჩილ და ეტყოდა: "უწყოდე მტკი\ცედ,
Line of ed.: 18    
მძლავრო, ვითარმედ არა დუტეო უფალი ღმერთი ჩემი,
Line of ed.: 19    
არცა უარ-ვყოთ* სახელი ქრისტესი, არცა განვყიდო წარუვალი იგი
Line of ed.: 20    
დიდებაჲ წარმავალისა ამის და ცუდისა დიდებისათჳს, არცა განვ\სცვალო
Line of ed.: 21    
საწუთოჲსა* ამის ცხორებისათჳს საუკუნოჲ იგი ცხორე\ბაჲ
Line of ed.: 22    
და მეფობისათჳს ჟამიერისა უჟამოჲსა მისთჳს ქრისტეს თანა
Line of ed.: 23    
მეფობისა და სუფევისა. ხოლო საგანძურთა მათთჳს, რომელსა ეძი\ებ
Line of ed.: 24    
ჩემგან, უწყოდე ესეცა მტკიცედ, რამეთუ მცირე ვიყავ ჰასაკი\თა,
Line of ed.: 25    
ოდეს-იგი განვლო ქუეყანა ესე ჰერაკლე* მეფემან ხოლო
Line of ed.: 26    
მამამან ჩემმან და ძმამან ჩემმან დასხნეს ყოველნი საგანძურნი მათ\ნი
Line of ed.: 27    
ციხესა მას, სადაჲთ-იგი შეიქცა ყრუჲ ამირა, და აწ აქუსთ ცი\ხე
Line of ed.: 28    
იგი ბერძენთა". მერმე მიუგო ასიმ და ჰრქუა წმიდასა მას: "შენ
Line of ed.: 29    
უკუე იყავა დაცემასა მას სარკინოზთასა აფხაზეთს შინა?" მიუგო
Line of ed.: 30    
წმიდამან არჩილ ბრწყინვალითა და მაღლითა ჴმითა: "ღმერთმან
Line of ed.: 31    
ცხოველმა, რომელი არს შემოქმედი ცათა და ქუეყანისა, რომე\ლი-იგი
Line of ed.: 32    
მოვიდა ზეცით ქუეყანად ჴსნისათჳს კაცთაჲსა და სი\კუდილითა
Line of ed.: 33    
თჳსითა მოკლა მკულელი ჩუენი და ჩუენ მოგუანიჭა უკუ\დავებაჲ,
Line of ed.: 34    
მან უკუე ძლიერმან და ყოვლისა შემძლებელმან დასცნა
Line of ed.: 35    
და შემუსრნა იგინი".
Page of ed.: 106  Line of ed.: 1    
ესმა რაჲ ესე უსჯულოსა მას, აღივსო გულისწყრომითა* და\უპყრობელითა,
Line of ed.: 2    
არღარა სიმშჳდით პირველისაებრ და ლიქნით ეზ\რახა*,
Line of ed.: 3    
არცაღა აღთქუმითა* და ქადებითა ნიჭთა და პატივთაჲთა,
Line of ed.: 4    
არამედ მკსინვარედ და სა/ზე ბოროტებით მიუგო წმიდასა მას:
Line of ed.: 5    
"ვინაჲთგან არა გნებავს ცხორებაჲ თავისა შენისა და უმჯობესი შე\ნი
Line of ed.: 6    
და მოკუდავისა მიმართ დაგიც სასოებაჲ, ჯერარს, რაჲთა შენცა
Line of ed.: 7    
მოკუდე* ბოროტად". მაშინ აღივსო სამგზის სანატრელი სიხარუ\ლითა
Line of ed.: 8    
და მიუგო ჴმითა მაღლითა და ჰრქუა: "მეყავნ მე და ყოველ\თა
Line of ed.: 9    
მეგობართა ჩემთა სიკუდილი ჩუენთჳს მომკუდარისა მისთჳს
Line of ed.: 10    
მეუფისა, რაჲთა მისთანაცა ვსუფევდეთ". მაშინ ბრძანა უსჯულო\მან
Line of ed.: 11    
წარკუეთა თავისა მისისა".

Line of ed.: 12       
და ესრეთ უმსჯავროდ* განსცა მისთჳს სიკუდილისა განჩინებაჲ.
Line of ed.: 13    
არა ჰრიდა სიკეთესა მისსა, არა შეიკდიმა დიდებულებისაგან წარ\ჩინებულებისა
Line of ed.: 14    
მისისა. განიყვნეს გარე ტარიგი იგი ქრისტესი, ნებ\სით*
Line of ed.: 15    
მოსრული იგი საკუერთხი შესაწირავად უფლისა*, რაჲთა შე\იწიროს
Line of ed.: 16    
სულად სულნელად* საკურთხეველსა მას ზეცისასა. და გა\მოვიდა
Line of ed.: 17    
პირითა მხიარულითა, ვითარცა სასძლოდ მიმავალი და არა
Line of ed.: 18    
თუ სიკუდილად და ეგრეთცა ჯერ-არს თქუმად, რამეთუ ზეცისა
Line of ed.: 19    
სასძლოდ მიიწოდებოდა ქრისტეს თანა სუფევად და დაუსრულებე\ლად
Line of ed.: 20    
მეფობად და ბრწყინვიდა პირი მისი, ვითარცა პირი
Line of ed.: 21    
ანგელო/ზისაჲ.

Line of ed.: 22       
მაშინ მცირედ დრო ითხოვა, რაჲთა ილოცოს, და ვითარცა დრო
Line of ed.: 23    
სცეს, მოიდრიკნა მუჴლნი და ცრემლით იატაკსა დაალტობდა და
Line of ed.: 24    
მერმე ჴელნი აღიპყრნა ზე და დიდად მადლობასა აღუარებდა მე\უფესა,
Line of ed.: 25    
რომელ ღირს იქმნა ესევითარსა აღსარებასა სახელისა მი\სისათჳს
Line of ed.: 26    
და სიკუდილსა* და ილოცა დაცვისათჳს ეკლესიათასა და
Line of ed.: 27    
საქართველოსა შინა გაძლიერებისათჳს ქრისტეანობისა. და მერმე
Line of ed.: 28    
ილოცა მეუღლისა და შვილთა თჳსთათჳს, რაჲთა სარწმუნოებასა
Line of ed.: 29    
შინა ქრისტესსა დაემტკიცნენ, რამეთუ ორნი ძენი ესხნეს ამას ნე\ტარსა
Line of ed.: 30    
და ორნი ასულნი და იგინი პირველივე შეჰვედრნა სარწმუ\ნოთა
Line of ed.: 31    
კაცთა. და კუალად ილოცვიდა და იტყოდა: "უფალო ღმერ\თო,
Line of ed.: 32    
რომელნი აჴსენებდენ ღუაწლთა ჩემთა და სახელითა ჩემ ცოდ\ვილისა
Line of ed.: 33    
მონისა შენისათა გევედრებოდიან, აღუსრულე ყოველი
Page of ed.: 107  Line of ed.: 1    
კეთილი თხოვაჲ მათი და აღავსენ იგინი უხუებითა კეთილთა ნიჭ\თა
Line of ed.: 2    
შენთაჲთა". და მერმე ილოცვიდა და მჴურვალედ ევედრ/ებოდა,
Line of ed.: 3    
რაჲთა ღუაწლი მისი სრულყოს და აღრაცხოს სრულთა წმიდათა
Line of ed.: 4    
თანა, რომელთა მისთჳს სიკუდილი თავს იდვეს, და რაჲთა ღირს
Line of ed.: 5    
იქმნეს გჳრგჳნსა ზეცისა ჩინებისასა. და ვითარცა სრულყო ლოც\ვაჲ
Line of ed.: 6    
იგი, აღდგა ზე და მერმე წარუპყრა ქედი თჳსი და უბრძანა,
Line of ed.: 7    
რაჲთა სრულყონ ბრძანებული მათდა.

Line of ed.: 8       
ხოლო მტარვალთა აღმაღლნეს მარჯუენე მათი და უხეთქნეს
Line of ed.: 9    
ქედსა მახჳლითა და ესრეთ წარკუეთეს თავი იგი ღმრთივ-შუენიე\რი
Line of ed.: 10    
თუესა მარტსა ოცსა. და აღვიდა უკუდავსა მას ცხორებასა, სა\და
Line of ed.: 11    
იგი ბრწყინავს ნათელი თუალთშეუდგამი და მჴედრობანი
Line of ed.: 12    
უჴორცოთანი დაუცხრომელითა ჴმითა ღაღადებენ სამგზის წმი\და
Line of ed.: 13    
გალობასა, სადა იგი არს სიხარული გამოუთქუმელი*, შუება
Line of ed.: 14    
დაუსრულებელი, დიდებაჲ მოუგონებელი და სიმდიდრე დაულევ\ნელი
Line of ed.: 15    
და ოხრაჲ დღესასწაულთა მოუკლებელი, სადა იგი სუფევენ
Line of ed.: 16    
გუნდი წმიდათა მოციქულთა და წინაწარმეტყუელთანი, სადა იგი
Line of ed.: 17    
ზადიკობენ მღდელთ-მოძღუართა და მამათა სიმრავლენი და წმი\დათა
Line of ed.: 18    
მოწამეთა აღურიცხუელი* მჴედრობათა ბრწყინვალებანი და
Line of ed.: 19    
ღმრთივშუენიერად განსცხრებიან, მუნ შეერთო და მუნ იხა\რებს
Line of ed.: 20    
და მუნ იშუებს ძელითა მით ცხორებისათა და აღივსების
Line of ed.: 21    
სიტკბოებითა მით მიუწდომელითა და ხედავს პირსა ქრისტესსა
Line of ed.: 22    
უსაზღუროსა* მას შუენიერებასა და ზეშთა ყოველთა სიკეთეთასა
Line of ed.: 23    
და განიცდის დიდებასა მას მოუგონებელსა წმიდისა და განუყო\ფელისა
Line of ed.: 24    
სამებისა ერთღმრთეებისასა თჳნიერ სარკისა და სახისა და
Line of ed.: 25    
სხუათა მათ მოუგონებელთა კეთილთა შინა იშუებს და განსცხრე
Line of ed.: 26    
ბის, რომელი განუმზადა ღმერთმან მოყუარეთა თჳსთა, რომელი
Line of ed.: 27    
თუალმან არა იხილა, ყურსა არა ესმა და გულსა კაცისასა არა მო\უჴდა
Line of ed.: 28    
და ჩუენთჳს ჰყოფს მეოხებასა წინაშე მეუფისა, რომელნი
Line of ed.: 29    
აღვასრულებთ სურვილით დღესასწაულსა მისსა.

Line of ed.: 30       
ხოლო, ვითარცა აღესრულა ღუაწლად შემოსილი იგი მოწამე,
Line of ed.: 31    
მას ღამესა მოვიდეს* გოდერძიანნი იგი ტბელნი და მათ თანა სხუ\ანიცა
Line of ed.: 32    
აზ/ნაურნი მამანი*. და იდუმალ აღიღეს გუამი წმიდისა არ\ჩილისნი,
Line of ed.: 33    
წარმოიღეს და შემურნეს [და] დიდთა პატივითა დაკრ\ძალეს
Line of ed.: 34    
საფლავსა შინა სოფელსა ნოტოკრას, მის მიერვე აღმენე\ბულსა
Line of ed.: 35    
ეკლესიასა. ხოლო ცოლმან ამის ნეტარისამან უბოძა სოფ\ლები
Page of ed.: 108  Line of ed.: 1    
კახეთს შინა სამკჳდრებელად, რომელთა მოეღო გუამი წმი\დისა
Line of ed.: 2    
მოწამისა არჩილისნი.

Line of ed.: 3       
ხოლო აწ ჩუენცა, მორწმუნენო, ვადიდებდეთ ღუაწლითშე\მოსილსა
Line of ed.: 4    
ამას მოწამესა და სიმჴნეთა და ახოვნებათა მისთა შევამს\ხმიდეთ
Line of ed.: 5    
და უფროჲსად განმაძლიერებელსა მისსა და გჳრგჳნოსან
Line of ed.: 6    
მყოფელსა მოწამეთასა, ქრისტესა თაყუანის-ვსცემდეთ, რომელმან
Line of ed.: 7    
ესრეთ ადიდა მოწამე თჳსი. და ესრეთ ბრწყინვალედ გჳრგჳნოსან
Line of ed.: 8    
ყო. ჩუენცა შევზაოთ სურვილი სურვილსა მისსა და გულსმოდგი\ნებაჲ
Line of ed.: 9    
გულსმოდგინებასა მისსა და სიყუარული სიყუარულსა მის\სა
Line of ed.: 10    
თანა, რომელი აჩუენა ღმრთისა* მიმართ, რაჲთა ჩუენცა ვი\დიდნეთ
Line of ed.: 11    
მის თანა. და უკუეთუ ესე არა იქმნეს, ესეცა დიდ არს,
Line of ed.: 12    
უკუეთუ ვიხილოთ შუენიერებაჲ იგი წმიდათა და ჩუენცა გუაქუნ\დეს
Line of ed.: 13    
რაჲმე ნაწილი მათ თანა. დაღაცათუ არავინ გვაიძულებდეს წა\მებად,
Line of ed.: 14    
არამედ წინა-აღუდგეთ ეშმაკსა, რამეთუ მარადის გუაიძუ\ლებს
Line of ed.: 15    
უარისყოფად ქრისტესა საქმეთა მიერ ბოროტთა, მოვაკუდი\ნნეთ
Line of ed.: 16    
ასონი ქუეყანისანი, დავთრგუნნეთ გულისთქუმანი ბო\როტნი
Line of ed.: 17    
და გემონი საწუთოსანი*, შეურაცხ-ვყვნეთ ანგჰარებისა
Line of ed.: 18    
მძლავრებაჲ და ვეცხლისმოყუარებისა სურვილი, მოვიმაღლოთ
Line of ed.: 19    
ღმერთი მიცემითა გლახაკთაჲთა და შემოსითა შიშუელთაჲთა*. მო\ვიგოთ
Line of ed.: 20    
სიყუარული უზაკველი, რაჲთა ჩუენცა შემიყვარნეს უფალ\მან
Line of ed.: 21    
ტკბილმან და სახიერმან და გუადიდნეს წმიდათა თჳსთა თანა,
Line of ed.: 22    
რამეთუ უშურველ არს მადლი მისი, რომელნი ხადიან მას და რო\მელნი
Line of ed.: 23    
ხადიან მას ჭეშმარიტებით, რამეთუ მისი არს დიდებაჲ და
Line of ed.: 24    
პატივი დიდ შუენიერებაჲ და დიდ გონიერებაჲ უფალსა ჩუენსა და
Line of ed.: 25    
ღმერთსა იესუ ქრისტესა ძესა ღმრთისსა თანა დაუსაბამოჲთ მამით
Line of ed.: 26    
მისით და ყოვლად წმიდით სახიერით და ცხოველსმყოფელით სუ\ლითურთ.
Line of ed.: 27    
აწ და მარადის და დაუსრულებელთა მათ საუკუნეთა
Line of ed.: 28    
უკუნისამდე, ამინ.




Next part



This text is part of the TITUS edition of Old Georgian Hagiographical Texts, vol. V.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 21.11.2023. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.