TITUS
Kaixosro, Omainiani
Part No. 28
Chapter: XXVII
Strophe/Paragraph: T
Verse/Line: 75/9
აქა
ბურნე
ხელმწიფისაგან
ხელმწიფობის
გარიგება
Strophe/Paragraph: A
Verse/Line: 75/10
პირველად
ბრძანა
:
ორმოცს
ადგილს
ფერად-ფერადისა
საჭმლისა
Verse/Line: 75/11
მზადება
იყო
;
ლაშქარნი
ორმოცად
გაიყვნენ
და
თვითოსა
ადგილსა
Verse/Line: 75/12
ესოდენსა
მიიღებდეს
,
რომე
სიმრავლეს
კაცი
ვერ
მიხვდებოდა
.
მერმე
Verse/Line: 75/13
ბრძანა
,
და
ყოველი
ანაწერი
მოართვეს
.
პირველად
ლაშქართ
Verse/Line: 75/14
სამავლის
რიცხვი
მიითვალა
,
მერმე
ციხეთა
და
ქალაქთა
,
მერმე
Verse/Line: 75/15
სალაროთა
და
საჭურჭლეთა
,
მერმე
თემთა
და
ქვეყანათა
,
მერმე
Verse/Line: 75/16
ჯოგთა
და
ხვასტანგთა
,
მერმე
სონღულთა
,
ქორთა
და
ავაზთა
.
რა
Verse/Line: 75/17
ესე
გათავდა
,
მოიხმო
უფროსი
გამზრდელი
,
მეტად
ჭკვიანი
და
გონიერი
Verse/Line: 75/18
და
ესრეთ
უბრძანა
:
"შენ
ზავარ-ფალავანსა
და
მისსა
საპატრონოსა
Verse/Line: 75/19
ზედან
დამიყენებიხარ
;
გაფრთხილდი
და
მის
სამსახურს
Verse/Line: 75/20
კარგად
ეცადე
;
რაც
მისი
ნდომა
იყოს
,
ფიცხლად
მაცნობე
.
მე
ესე
Verse/Line: 75/21
მწადიან
,
რომე
პირვანდლისაგან
ათწილად
უფრო
გადიდდეს
.
მიდი
და
Verse/Line: 75/22
ესე
მისართმეველი
მიართვი
და
ესრეთ
მოახსენე
,
ვითა
:
"მასმია
,
Verse/Line: 75/23
რომე
რომის
ქვეყნის
მონაპირობას
შენვე
გეტყვით
.
სხვა
ვერავინ
Verse/Line: 75/24
იქს
ამად
,
რომე
ესოდენსა
მათსა
სიმრავლესა
შენის
ფალავნობისა
Verse/Line: 75/25
და
მეომრობისაგან
ეშინიან
,
და
თქვენ
მუნვე
წადით
და
თქვენს
მუნებურს
Verse/Line: 75/26
ამბავსა
ადრე
გვაცნობებდით
."
Strophe/Paragraph: B
Verse/Line: 75/27
რა
გამზრდელი
მივიდა
და
ზავარ-ფალავანს
მიართვა
ათასი
უკეთესი
Verse/Line: 75/28
ცხენი
,
ათასი
ჯორი
,
ათასი
აქლემი
,
სონღულთა
,
ქორთა
და
ავაზთა
Verse/Line: 75/29
სიმრავლე
არ
შეიგებოდა
და
არცა
სხვათა
საქონელთა
სიბევრე
არ
Verse/Line: 75/30
დაითვლებოდა
,
რომე
ესე
ჯორ-აქლემი
სრულად
ტურფისა
ლარითა
,
Verse/Line: 75/31
კარავსაფენელითა
კიდებული
წინ
მიიძღვანა
და
ხელმწიფის
ბრძანება
Verse/Line: 75/32
მოახსენა
.
ფალავანმა
მიწას
აკოცა
,
მერმე
ზე
ადგა
და
ხელმწიფე
Verse/Line: 75/33
დალოცა
და
გამზრდელს
პირს
მოეხვია
და
დედობის
სიტყვა
უთხრა
.
Verse/Line: 75/34
მას
დღეს
ლხინით
გაისვენეს
,
მაგრამე
საბოძვრის
სიმრავლე
უკვირდა
.
Verse/Line: 75/35
მეორეს
დღეს
დიდითა
მოკაზმულობითა
და
მრავლითა
ლაშქრითა
Verse/Line: 76/1
ბრძანებულს
ადგილს
წავიდა
.
მერმე
ლაშქართ
ბოლუქ-ბოლუქად
51
*
Verse/Line: 76/2
თავი
გაუჩინა
და
ლაშქარი
შეავედრა
.
მერმე
ციხეთა
და
ქალაქთა
Verse/Line: 76/3
თავნი
დაუყენა
,
მერმე
თემთა
და
ქვეყანათა
მოურავნი
გაუჩინა
,
მერმე
Verse/Line: 76/4
მთათა
,
ბართა
და
მინდორთა
მცველნი
გაურიგნა
;
ეგრეთვე
ზღვათა
Verse/Line: 76/5
მენავეთა
უფროსნი
დაუყენა
;
ცხენთა
,
ჯორთა
,
აქლემთა
და
ხვასტანგთა
Verse/Line: 76/6
ცალკე-ცალკე
თავი
და
თავი
გაუჩინა
;
და
შიგნით
ყოვლის
Verse/Line: 76/7
კარის
მოხელენი
გარიგებულნი
იყვნენ
და
გარეგან
იგივე
მამის
Verse/Line: 76/8
ვექილნი
,
ვეზირნი
,
ლაშქარნი
,
სფაადარნი
და
ქვეყნის
უფროსნი
Verse/Line: 76/9
თავისავ
პირვანდელს
წესზედა
არავინ
მოიშალა
,
და
ლაშქართა
ზედან
Verse/Line: 76/10
დიდი
საბოძვარი
გასცა
და
თავ-თავისა
ადგილსა
გაუშვა
.
ყოველმან
Verse/Line: 76/11
ხელმწიფურმან
წესმან
პირვანდელს
აჯობა
.
რაც
გარემო
საქმე
Verse/Line: 76/12
იყვის
,
თავ-თავისი
ზედამდეგს
მხევალს
აცნობებდენ
და
იგინი
Verse/Line: 76/13
ხელმწიფეს
მოახსენებდიან
.
და
რაც
ბრძანება
გამოვიდის
,
ფიცხლავ
Verse/Line: 76/14
გაათავიან
და
აღუსრულიან
.
Strophe/Paragraph: C
Verse/Line: 76/15
ამ
წესით
სამმან
წელიწადმან
გაიარა
ბურნე-მელიქის
ხელმწიფის
Verse/Line: 76/16
ხელმწიფობასა
შიგან
,
რომე
ეს
ომაინ-ჭაბუკი
მისრეთს
გამოჩნდა
.
Verse/Line: 76/17
უფროს
გამზრდელს
ზავარ-ფალავანისათვის
პირობა
და
იმედი
მიეცა
,
Verse/Line: 76/18
რომ
:
"ამ
პირ-მთვარემან
ქმარი
ინდომოს
და
თუ
კაცთა
სახელი
ამასთან
Verse/Line: 76/19
იხსენებოდეს
,
შენ
მეტი
ქმქრი
არ
ვინდომო
,
და
ნურცა
ეჭვი
Verse/Line: 76/20
გაქვს
,
რომე
ქვეყანასა
ზედა
კაცი
შენსა
უნდომოსა
საქმეს
შეგეცილოს
".
Verse/Line: 76/21
ზავარ
ამ
იმედსა
ზედან
იყო
და
დღე
და
ღამე
ქალის
Verse/Line: 76/22
სურვილი
ჰკლევდის
.
რა
უფროსმან
,
ზავარის
დედად
ხმობილმან
,
Verse/Line: 76/23
გამზრდელმან
ომაინისა
და
ქალის
საქმე
და
შეპირება
შეიტყო
,
Verse/Line: 76/24
გაუკვირდა
და
ქალს
მოახსენა
:
"ესე
რა
გაგიგია
,
რომე
არად
სავარგო
Verse/Line: 76/25
საქმე
არის
?
ზავარ
გმირი
,
რომე
მისებრივ
არა
გამოსულა
რა
,
Verse/Line: 76/26
იგი
შენსა
სურვილსა
მოუკლავს
.
მე
სიტყვით
ვაყენებდი
და
იმედი
მიმეცა
,
Verse/Line: 76/27
თვარემ
ცამდი
ამაღლებულსა
მთას
ქუსლით
დააქცევდა
.
რა
მას
ეს
Verse/Line: 76/28
საქმე
მიეხმის
,
ქარივით
წამოვა
და
,
იცოდე
,
მისსა
უნდომსა
არცა
Verse/Line: 76/29
ყმასა
და
არცა
დიაცსა
არ
დაარჩენს
,
და
იმა
ღარიბისა
მისგან
სიკვდილი
,
Verse/Line: 76/30
მეშინიან
,
ღმერთმან
შენ
არ
გიწყინოს
.
ჩემგან
თქმა
იყო
და
სხვა
Verse/Line: 76/31
ყველა
თქვენ
უკეთ
იცით
."
ქალმან
ამ
ამბავს
არა
დია
ყური
მიუგდო
Verse/Line: 76/32
და
გამზრდელი
სხვა
რითიმე
ქართულითა
შეიჯერა
.
Strophe/Paragraph: D
Verse/Line: 76/33
ამაზედ
მიესმა
ზავარ-ფალავანს
ესე
ყოველი
ამბავი
რომის
სანაპიროსა
,
Verse/Line: 76/34
ვითა
:
მოვიდა
ვინმე
ღარიბი
მოყმე
,
შვენიერი
და
ყოვლის
Verse/Line: 76/35
ზნით
შემკობილი
;
აწე
ქალს
იგი
მოუნდომებია
,
და
მამას
ნება
დაურთავს
,
Verse/Line: 76/36
და
საქორწილოდ
მზადებაში
არის
.
*
*
Strophe/Paragraph: E
Verse/Line: 76/37
რა
ზავარს
ესე
ესმა
,
უჭკვოსავით
გახდა
და
თავი
ჯავრით
გაეტენა
.
Verse/Line: 76/38
სამსა
დღესა
დარბაზის
კარი
დახშო
და
მეოთხესა
დღესა
Verse/Line: 76/39
გონიერი
მწიგნობარი
მოიხმო
და
თავის
ზედამდეგს
გამზრდელთან
Verse/Line: 76/40
წიგნის
დაწერა
უბრძანა
.
Strophe/Paragraph: N
Verse/Line: n.p.76/1
ბოლუქ-ბოლუქად]
ბოლუქთ-ბოლუქად
_
C
,
ბოლოქ-ბოლოქად
_
F
,
ბოლუქთ-ბოლუქთა
_
D
.
^
Verse/Line: n.p.76/36
ამ
აბზაცის
მაგივრად
D
-ში
ვრცელი
ამბავია
მოთხრობილი
,
რაც
სხვა
ხელნაწერში
არ
გვხვდება
:
^
მაშინ
,
ოდეს
ზავარ
ფალავანი
დიდსა
საფრანგეთის
ნემსა
ქალაქსა
მონაპირედ
გაგზავნეს
,
მან
ერთი
გონიერი
და
ჭკუათა
მიმხდომი
თავადი
გამოურჩივა
და
ხელმწიფისა
კართა
გაუყრელად
დააყენა
და
ესე
უბრძანა
:
"ვითა
ჩემგან
გენახოს
,
თავა[დ]თა
,
დიდებულთა
და
ლაშქართა
ესრეთ
მაემანი
უყავ
და
ხელმწიფისა
მშვიდობით
ყოფისათვი[ს]
გლახათა
ზედა
დღითი-დღე
საჭურჭლე
გაეც
და
,
რაცა
ჩემგან
ამბავი
მოგივიდეს
,
ჩემსა
დედობილსა
გამდელსა
მოახსენე
,
და
იგი
ხელმწიფესა
შეაგონებს
და
,
რაცა
მისრ-ეგვიპტესა
შიგან
ამბავი
და
ახალი
რამე
საქმე
დავარდეს
,
ფიცხლდ
გვაცნობე
."
ესე
კაცი
,
სახელით
ჯალადინ-ვაზირი
,
ამ
სამსახურზედ
იყო
დადგინებული
.
დღესა
ერთსა
ჯალადინ
მოვიდა
და
გამდელსა
მოახსენა
:
"ესე
უცხო
და
საკვირო
ამბავი
გვესმის
,
და
ყველგან
საქორწილოს
მზადების
ხმა
არის
.
აწე
თქვენ
ბრძანეთ
და
,
ვითარცა
ჯობდეს
,
ესრეთ
ფალავანსა
ვაცნობოთ
."
რა
გამდელმა
ესე
მოისმინა
,
დიდსა
ხანსა
ატირდა
,
მერმე
ქალისაგან
ომაინის
შეპირება
,
და
მერმე
ზავარისა
მიჯნურობა
და
ეგზომნი
ჭირნი
,
და
მერმე
მისგან
იმედისა
მიცემა
,
და
,
რაცაქალისათვის
მოეხსენა
,
ჯალადინს
ყველა
წვრილად
გააგონა
.
ჯალადინვაზირმა
თავისა
პატრონისაგან
მიჯნურობა
არა
იცოდა
.
მეტად
აჩქარდა
,
თვით
წასვლისა
ფარმანი
ითხოვა
და
მეორესა
დღესა
გაემართა
.
დღე
და
ღამე
გართვით
იარა
.
რა
ზავარ
ფალავანსა
მისი
მისვლა
ესმა
,
საეჭვოსა
ჩავარდა
და
გულსა
შიგან
ამას
იტყოდა
:
"ანუ
ხელმწიფე
გაწყრა
გაწყრომად
ჩვენსა
ზედა
შესმენილობით
,
ანუ
დიდი
მტერი
ვინმე
გამოჩნდა
,
თუ
არა
ჯალადინ
აქა
არა
მოვიდოდა
."
და
ფიცხლავ
იხმო
.
ჯალადინს
ზავარ
შეხედნა
და
მეტის
წყენისაგან
ფერი
ჰკრთომოდა
.
აღარა
ჰკითხა
,
მარტო
ხალვათსა
ალაგსა
დაისვა
და
ესრეთ
უბრძანა
:
"რა
იქნა
ესეთი
საჭირო
საქმე
,
რომე
ხელმწიფეთა
კარი
დააგდე
,
აქა
ჩვენად
უბრძანებლად
წამოხველ
?"
იგი
ზე
ადგა
,
ფალავანი
დალოცა
და
მერმე
იმა
უცხოსა
მოყმისა
მოსვლა
და
მისრ-ეგვიპტელთაგან
ესრე
უზომოდ
მოწონეს
,
ხელმწიფი
,
ალი-ექბარისაგან
ეგზომ
პატივი
და
სიყვარული
,
და
ქალისაგან
საცოლოდ
შეპირება
,
და
,
რაც
გამდელს
ეთქვა
,
ყველა
წვრილად
გააგონა
.
This text is part of the
TITUS
edition of
Kaixosro, Omainiani
.
Copyright
TITUS Project
, Frankfurt a/M, 12.12.2008. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.