| Strophe: 46_[46] | ||
| Verse: a | მჴარ-შეკრული მიიყუ̂ანეს | ზააქის წინ უპატიოდ, |
| Verse: b | სხვა ლაშქარნი გარდიხვეწნეს, | რას იქმოდნენ უპატრონოდ? |
| Verse: c | ერთმანერთსა გასწრობოდეს, | აშლით ვლიდეს უთავბოლოდ, |
| Verse: d და | ვინცა დარჩა, -- არ გაუშვეს, | მას მოუპყრეს უზენაროდ. |
| Strophe: 47_[47] | ||
| Verse: a | აფთიონს თავი მოჰკვეთეს, | ტვინი აჭამეს გველებსა, |
| Verse: b | ვინც დაირჩუნეს, -- იმათაც | უპირობს არ გაშვებასა, |
| Verse: c | ფრანგის რა ესმა, მოსთქუ̂ამდა, | იტყუ̂ის: "ვაჲ ჩემსა ბედასა! |
| Verse: d და | ნეტამცა მომკლა ახლავე, | ან არ ვეშობე დედასა!" |
| Strophe: 48_[48] | ||
| Verse: a | მოსთქმიდა: "თვალად ტურფაო, | ჴელ-მწიფევ გამორჩეულო, |
| Verse: b | ტანად სრულო და ლომ-გულო, | ჭქუით შემკულო, რჩეულო, |
| Verse: c | შენთა ერთგულთა მოლხინევ, | ნადიმსა ხშირად ჩვეულო, |
| Verse: d და | საბოძვრის უხკად გამცემო, | არ სიძუნწისა ჩვეულო!" |
| Strophe: 49_[49] | ||
| Verse: a | მოსთქუ̂ა, იტირა მრავალი, | ნაცარი გარდაიყარა, |
| Verse: b | ძაძა ჩაიცვა და ჭრელი, | კარგი, სულ გარდაიყარა, |
| Verse: c | თმა მოიტუსა ცეცხლითა, | არამც თუ ფერი იყარა, |
| Verse: d და | ტირილი არა გასწყვიტა, | იმამ წამს სულ აიყარა. |
| Strophe: 50_[50] | ||
| Verse: a | წავიდა, სადა აფთიონს | ებრძანა, მთისა ძირსაო, |
| Verse: b | არვის გაანდო სხვას კაცსა, | მისთვის ვინ იტყუ̂ის ძვირსაო. |
| Verse: c | ფრიდონზედ ორსულად იყო, | ჟამი მოვიდა ძრვისაო, |
| Verse: d და | რა დაიბადა, ესე თქუ̂ა, | მეტად მჯობია სხვისაო! |
| Strophe: 51_[51] | ||
| Verse: a | იამა. ჯოგის პატრონსა | მან მიაბარა ვაჟია, |
| Verse: b | წყალობა ბევრი უქადა, | წიგნი მისცა და არზია. |
| Verse: c | ჴელსა უწყობდა პატივით, | აკვანში უწვა, არწია, |
| Verse: d და | ფრანგი იქავე წარვიდა, | ვერავინ მისცა არზია. |
| Strophe: 52_[52] | ||
| Verse: a | აღაპი უყუ̂ეს აფთიონს | კელ-მწიფურისა წესითა, |
| Verse: b | ეფისკოპოზი აწვიეს | ქრისტიანობის წესითა. |
| Verse: c | ჟამი სწირეს და ილოცეს | მათის კრებულის წესითა, |
| Verse: d და | თვალ-მარგალიტსა მიართმენ, | -- სავსეს ოქროსა თეფშითა. |
| Strophe: 53_[53] | ||
| Verse: a | კვლავ გასცა უანგარიშო | უდაბნოს მონოზანზედა, |
| Verse: b | ქვრივსა და ობოლს უბოძა, | ვინც გლახავლიდა მთაზედა, |
| Verse: c | სხვაც გააჩინა აღაპი, | -- ვინც გაივლიდა გზაზედა, -- |
| Verse: d და | ფრანგი იქავე წავიდა | შვილთან, იმავე მთაზედა. |
| Strophe: 54_[54] | ||
| Verse: a | აწ მოვიდა ზააქის წი | ორი ესე მღვთისა კაცი, |
| Verse: b | მოახსენეს: "ჴელ-მწიფეო, | ჩუ̂ენ ვართ მაგა ვეშპისკაცი, |
| Verse: c | საჭმელს კარგსა გაუკეთებთ, | მოსუ̂ენებას ბევრსა გაცლი, |
| Verse: d და | ზააქ მეტად დაუმადლა, | თქუ̂ა: "სალაროს თქუ̂ენთვის დავცლი". |
| Strophe: 55_[55] | ||
| Verse: a | ერთსა არმელ, ერთსა ქარმელ, | იმ ღვთის კაცთა ესე ერქმის, |
| Verse: b | თვითოს კაცსა გაუშვებდეს, | ვეშაპს ტვინსა გაურჩევდის, |
| Verse: c | დაჴსნილს კაცსა გაუშვებდის, | ფრიდონს წინა მოგროვდების, |
| Verse: d და | მათის ჴელით დაჴსნილია, | ცხრა ას კაცად გათავდების. |
| Strophe: 56_[56] | ||
| Verse: a | ზააქ მორჭმული ნადიმობს, | და არსით უნდა მტერია. |
| Verse: b | ჯიმშედის დანი ჴელთა ჰყავს, | ტურფანი, ვითა მზენია. |
| Verse: c | დაჰყო და გამოისუ̂ენა | იმან მრავალი დღენია. |
| Verse: d და | მასაც უტყუა სოფელმან, | ნახეთ საწუთროს ზნენია! |
| Strophe: 57_[57] | ||
| Verse: a | ერთსა დღესა მეჯლისი ქნა, | მოისუ̂ენა მერმე შინა |
| Verse: b | სამი ვინმე ფალავანი | მოეჩუ̂ენა ძილსა შინა: |
| Verse: c | ერთმან თავსა ლახტი დაჰქრა, | ჩამოაგდო, შეაშინა. |
| Verse: d და | შეჰკრთა, დიდი დაიძახა | პირ-მთვარენი შეაშინა. |
| Strophe: 58_[58] | ||
| Verse: a | შარინოზ თქუ̂ა: "ჴელ-მწიფეო, | რა გეჩვენა მაგისთანა?" |
| Verse: b | შენმან ერთმან შეკრთომამან | შეგვაშინა მეტად ჩუ̂ენა. |
| Verse: c | ზააქ თქუ̂ა თუ: "რა გიანბო, | არ მინახავს ამისთანა. |
| Verse: d და | სამმა ვინმე ფაჰლავანმა | თავსა ლახტი დამიშინა." |
| Strophe: 59_[59] | ||
| Verse: a | რა უამბო მათ სიზმარი, | მათცა მეტად გაუკუ̂ირდა, |
| Verse: b | დაღონდეს და ვერა თქუყს რა, | თვალთა ცრემლი გარდმოსცვივდა. |
| Verse: c | შარინოზ თქუ̂ა: "ადვილია!" | -- დიაღ კარგა გაუპირდა. |
| Verse: d და | თქუ̂ა: "მოასხით, მერამლენი!" | ორნივ დანი მას გაპირდა. |
| Strophe: 60_[60] | ||
| Verse: a | მათ უამბეს ეგ სიზმარი, | რამლს ჩაჰხედონ მართლა, ჰკითხეს, |
| Verse: b | სადაც იყო მერმალენი, | ყოვლს ქუ̂ეყანას, ფიცხლავ იჴმნეს, |
| Verse: c | "შეიტყობენ უსაცილოდ", | -- მართლის გულით მათ იკითხეს. |
| Verse: d და | ვინცა იყოს თქუნი მტერი, | -- ყოვლს ქუ̂ეყანას მოიკითხეს. |
| Strophe: 61_[61] | ||
| Verse: a | მოასხამან მერამლენი, | რაც სადა უკეთესია. |
| Verse: b | იმათ უამბო სიზმარი: | "გასინჯეთ, თუ რა ესია. |
| Verse: c | მართლა გასინჯეთეს საქმე, | როგორცა თქუ̂ენი წესია. |
| Verse: d და | რას მემტერების ისინი, | ან რა იმათი წესია?!. |
| Strophe: 62_[62] | ||
| Verse: a | რამლსა ჩაჰხედეს, შეიტყვეს, | ზააქ ტახტიდამ გასულა, |
| Verse: b | სხვა მერამლენიც იქ იყუ̂ნეს, | და არცა ზააქ წასულა, |
| Verse: c | რადგან შეიტყვეს, უანბეს, | სამთავე ერთად აწ სულა, |
| Verse: d და | ზააქის მორჭმა-დიდება | სრულად ერთობით წასულა. |
| Strophe: 63_[63] | ||
| Verse: a | მოახსენეს: "ჴელ-მწიფეო, | გვეშინიან მართლის თქმანი: |
| Verse: b | ეგ სამნივე ფალავნები, | თურმე არის ტანის ძმანი, |
| Verse: c | შენად მტერად გამოჩნდების, | მათ არ უნდა შენი ზავნი, |
| Verse: d და | მამა მათი შენ მოგიკლავს, | სხვაც ბევრი სჭირს შენგან ავნი. |
| Strophe: 64_[64] | ||
| Verse: a | ამისთვის გემტერებიან, | მამა მოგიკლავს უბრალოდ, |
| Verse: b | სრულ საბატონო წაგირთვამს | და მიპყრობიხარ უწყალოდ, |
| Verse: c | გარდახვეწილან შიშითა, | მთაზედ ასულან უბრალოდ, |
| Verse: d და | ტახტსა და გვირგვინს წაგართმე | და შენცა მოგკვლენ უწყალოდ. |
| Strophe: 65_[65] | ||
| Verse: a | რა ეს ზააქ გაიგონა, | თავი ჯავრით გაეტენა, |
| Verse: b | მეტის ჯავრით უჭკოდ გაჴდა, | თვალთა ცრემლი მოედინა, |
| Verse: c | ჯავრიანი ცრემლსა ღვრიდა, | გულსა ცეცხლი მოეკიდნა, |
| Verse: d და | გაუმწარდა იმას ყოფა | და აღარცა ინადიმნა. |
| Strophe: 66_[66] | ||
| Verse: a | გულშიგან ბრჭობს: "როგორა ვქნა, | რა იქნების ჩემი ღონე, |
| Verse: b | იმ სამისა ფალავნისა | ვერა საქმე მოვიგონე, |
| Verse: c | მოსვენება გამიმწარდა, | როგორც ესე გავიგონე, |
| Verse: d და | დღივ და ღამივ იმათ ვეძებ, | სხჴამის მეტირამც ვიგონე?!" |
| Strophe: 67_[67] | ||
| Verse: a | ზააქ ეძებდა მუნ ფრიდონს, | სრულკმელეთს იარებოდა, |
| Verse: b | ქრთამსა გასცემდა მრავალსა, | მტერსაცა ემოყუ̂რებოდა, |
| Verse: c | ჴმელეთი მოვლო მას აქათ, | ზღვას ნავით იარებოდა, |
| Verse: d და | მისი ვერა ცნა ამბავი, | კუ̂ლავ უფრო გაშმაგდებოდა. |
| Strophe: 68_[68] | ||
| Verse: a | ზეცითა მღვთის განგებასა | წინ ვერვინ დაუდგებოდა, |
| Verse: b | ზააქს ფრიდონის სევდითა | ძილიც არ მოუნდებოდა, |
| Verse: c | აწ ამაშიგან ჴელ-მწიფე | ფრიდონცა გაიზრდებოდა, |
| Verse: d და | მერამლეთ მართლა შეეტყოთ, | ზააქს რაც გარდაკდებოდა. |
| Strophe: 69_[69] | ||
| Verse: a | ღმერთმან ფრიდონ მოუვლინა | ზააქს მისად გაქრობადა, |
| Verse: b | მთიდამ ბარად ჩამოვიდა | მამის სისხლის საძებრადა, |
| Verse: c | ძმებმან ლოდი დაუგორვეს, | არ ეწერა მის ვნებადა, |
| Verse: d და | მძინარესა გაეღვიძა, | უკმოდგა თავის ნებადა. |
| Strophe: 70_[70] | ||
| Verse: a | სარავ ქალაქსა მივიდა | ფრიდონ ღვთივ-საფარვლიანი, |
| Verse: b | მას ქავა წინ მიეგება, | -- დროშა თან ახლავს სვიანი, |
| Verse: c | სხვა ერანელი მრავალი | და გივი სახელიანი, |
| Verse: d და | აწ ზააქს ღმერთი შერისხდა, | დღე უბნელდების მზიანი! |
| Strophe: 71_[71] | ||
| Verse: a | დარბაზსა შიგან შევიდეს | მეტად ტურფად აგებულსა, |
| Verse: b | ქვეშ ორხოასა მოჰფენენ, | ოქსინო გარდაგებულსა, |
| Verse: c | ჯიმშედის დანი იქ უსხდეს, | -- მთვარეს გავს განათლებულსა? |
| Verse: d და | ფრიდონს სალამად მომართეს, | -- სამოთხით გვანან რებულსა! |
| Strophe: 72_[72] | ||
| Verse: a | მათ ფრიდონ წინ მიეგება, | საროსა მგზავსი რებული, |
| Verse: b | ორნივე გვერცა დაისვა. | სიტურფით არის ქებული! |
| Verse: c | მოშაითნი და მუტრიბნი | არ იყუ̂ნეს სულ-დაღებული, |
| Verse: d და | იმ დღის ნადიმს და შვებასა | ენა ვერ იტყვის კრებული! |
| Strophe: 73_[73] | ||
| Verse: a | ერთსა კაცსა ქუნდრუ ერქუ̂ა | იმ ქალაქის მოურავსა, |
| Verse: b | წადგა, ფრიდონს უსალამა, | ქებას ჰკადრებს მეტად სრულსა, |
| Verse: c | რა შარინოზდაინახა, | შიში ჰქონდა მისი გულსა, |
| Verse: d და | ფრიდონ მეფეს მოართმიდა, | რაცა უნდა, სანუკვარსა. |
| Strophe: 74_[74] | ||
| Verse: a | ქუნდრუ ღამით გაიპარა, | ცხენს შეჯდა კარგსა მავალსა, |
| Verse: b | ზააქისა ერთგულია, | არ გაინდობს მისთვის ავსა, |
| Verse: c | მეტის მეტით სიმალითა | დაედარა იგი ქარსა, |
| Verse: d და | რაც ენახა, -- მან უკლებლად | ყუ̂ელა ჰქადრა ჴელ-მწიფესა. |
| Strophe: 75_[75] | ||
| Verse: a | ზააქს ჰკადრა: "ჴელ-მწიფეო, | შენზედ ბრუნავს ეტლნი ავნი; |
| Verse: b | სარავს ქალაქს შემოვიდა | სამი ვინმე ფალავანი". |
| Verse: c | ზააქ თქუ̂ა თუ: "სტუმარნია, | მათ დახუ̂დომა უნდა კარგი". |
| Verse: d და | მოლარეთა უბრძანებდა: | "გაიღე ვით მინდორს ბარგი!" |
| Strophe: 76_[76] | ||
| Verse: a | ქუნდრუ კუ̂ლავ ჰქადრა: "ჴელ-მწიფევ, | რას ბრძანებ, ჭკუა შეგცვლია? |
| Verse: b | ჯიმშიდის დათა ორთავე | იმათი ნდომა შესვლია, |
| Verse: c | ორნივე გვერდსა უსხედა | და სიყუ̂არული შესვლია, |
| Verse: d და | სიყუ̂არულითა ლხინობენ, | მეტად ნდომაცა შესვლია. |
| Strophe: 77_[77] | ||
| Verse: a | ქუნდრუ ჰკადრა: "აწ სტუმარსა | პირ-მთვარესთან რა ჴელი აქუ̂ს!" |
| Verse: b | საომრადა მოკაზმულან, | მძიმე ლახტი მათ ჴელთა აქუ̂ს, |
| Verse: c | თქუ̂ენ გეძებენ მოსაკლავად, | იმათ საქმე სხუ̂ა არა აქუ̂ს, |
| Verse: d და | სრული ტახტი და გვირგვინი, | სრა ქალაქი, მათ ჴელთა აქუ̂ს. |
| Strophe: 78_[78] | ||
| Verse: a | შარინოზ და არნავაზი | თავს დაუდებს კალთა ზედა, |
| Verse: b | იქათ და აქათ უწვანა | ორნივე მისსა მკლავზედა, |
| Verse: c | ზააქ გაუწყრა ქუნდრუსა: | "შმაგი ხარ მეტად თქმაზედა." |
| Verse: d და | "ხასი უნდაო სტუმარი, | რომ იქცეოდეს ჭკუ̂აზედა". |
| Strophe: 79_[79] | ||
| Verse: a | მე მოგახსენებ, ახლავე | ლაშქარი შემოიყარე, |
| Verse: b | ვინც იყო კარგი, რჩეული | ვეზირი, შემოიყარე, |
| Verse: c | საქმე გაშინჯე ჭკვიანად, | გულს ჯავრი უკუიყარე, |
| Verse: d და | ნაღარასა ჰკარ, წავიდეთ, | დილას, თქუ̂ენც გამოიყარე. |
| Strophe: 80_[80] | ||
| Verse: a | ეგების ღმერთმან დაგიხსნას, | გიბოძოს თქუ̂ენივ ტახტია, |
| Verse: b | ჯაჭვი-ჯავშანი ჩაიცვი, | სარტყელს ჩაიპყარ ლახტია, |
| Verse: c | თავადებს მიეც საჭურჭლე, | გულშიგ არ ჰქონდეს ზადია, |
| Verse: d და | არ იქნას, -- ჩუ̂ენ დავიკარგოთ, | ჩინეთის ზღვასა გადია |
