TITUS
Shahname 3: Prose parts: Utrutian-Saamiani
Part No. 27
Previous part

Chapter: 27  
Page of edition: 201  
Line of edition: 5  აქ პირველი ომი ზააქისა და ფრიდონისა, ფალავნისა გურჯასპის შვილის
Line of edition: 6 
ქარიმან ფალავნისა


Line of edition: 7       აგრე აწყვეს რაზმი ზააქისი: ყათილ იყო მერაზმე და მოიყვანეს თეთრი პილო,
Line of edition: 8    
მასზედა ტახტი დადგეს, და აგრე მას ზედა ზააქ ჴელმწიფე გავიდა, დაჯდა,
Line of edition: 9    
ჯიმშედისეული მძიმე გვირგვინი, სახელმწიფო ქუდი, დევთაგან რომე წაეღო, თავსა
Line of edition: 10    
დაიბურა და გვირგვინი მაზედა დაიდგა და საყურენი გაიყარნა, ტაუყი შეიბა, ბეჭედი
Line of edition: 11    
შეიცვა, ოქროსა მოთვალმარგალიტული მძიმე სარტყელი შემოირტყა, აგრე
Line of edition: 12    
ხელმწიფურად ტახტზედა დაჯდა. და ორთავე ვეშაპთა ყელები მოეღერა, იქით და
Line of edition: 13    
აქეთ თვალები გამოენთო და ენები წამოეყარა.

Line of edition: 14       
მერმე ფრიდონის რაზმი ააწყო ფალავანმან აშაქ, და ამართეს ქაიანური
Line of edition: 15    
დროშა, მოკაზმეს ალამი თვალითა და მარგალიტითა და შუაზედ ვეშაპის სახე ქნეს.
Line of edition: 16    
და ფრიდონ ჴელმწიფისათვის მოიყვანეს თეთრი პილო, მაზედა
Line of edition: 17    
მოთვალმარგალიტული მძიმე ტახტი დადგეს; გავიდა მაშიგან ტანსარო,
Line of edition: 18    
ახალმოწიფული ახოვანი, ღაწვ-ვარდი ფრიდონ ჴელმწიფე და დაირქუა
Line of edition: 19    
სახელმწიფო ქუდი, დაიდგა მძიმე გვირგვინი, საყურნი გაიყარნა და ბეჭედი შეიცუა,
Line of edition: 20    
ტავაყი შეიბა, მძიმე, ოქროსა მოთვალმარგალიტული სარტყელი წელთა შემოირტყა,
Line of edition: 21    
ტახტზედა დაჯდა მორჭმული.

Line of edition: 22       
მერმე აშაქ ფალავანი ჴელმწიფესა წინაშე მივიდა, ჴელმწიფე ფრიდონ
Line of edition: 23    
დალოცა, დამბადებელისა სახელი ახსენა, პირი მიწასა გააერთა და ჴელითა შუბი
Line of edition: 24    
აიხუნა, ცხენსა შეჯდა და მოედანშიგან მოვიდა, საომარსა ადგილსა შუბსა თავსა
Line of edition: 25    
ივლებდა, მუქარასა ითხოვდა. აგრე ყაითმაზ მოვიდა ზააქს ჴელმწიფესა წინაშე,
Line of edition: 26    
საწუთროსა დამბადებელი ახსენა, პირი მიწასა გააერთა. მერმე ადგა, მოედანშიგან
Line of edition: 27    
მოვიდა საომარსა ადგილსა. რა აშაქ ფალავანმან დაინახა, ცხენი შეუტევა,
Line of edition: 28    
ერთმანერთს შუბები აძგერეს. აშაქ ყაითმაზის შუბი აიცდუნა. მერმე აშაქ
Line of edition: 29    
ფალავანმან შესცა შუაზედა შუბი და აგეთი გასჩარა, საწუთროსა გამოასალმა
Line of edition: 30    
ყაითმაზ ფალავანი. აშაქ იქვე ნაომარზედა ბრდღვინვიდა.

Line of edition: 31       
რა ყაითმაზის სიკუდილი შეიგნა ძმამან ყორხმაზ, აგრე ჴელმწიფესა წინაშე
Line of edition: 32    
პირი მიწასა გააერთა, ჴელმწიფე ზააქ დალოცა, აგრე მოედანშიგან მივიდა. რა
Line of edition: 33    
აშაქ ფალავანმან დაინახა, შუბი თავსა შემოივლო, და შეუზახნა, და ცხენი
Line of edition: 34    
გააფიცხა და ვეფხივითა ზედა მიუხდა. ერთმანერთსა შუბი შესცეს და იბრძოლეს.
Line of edition: 35    
მერმე აქაშ შესცა შუბი ღლიასა და ყორხმაზ უპატიოდ ცხენზედა თავდაღმა
Line of edition: 36    
დაეკიდა და მიწათა ზედა დაეცა და მოკუდა. აშაქს არა შეეტყობოდა რა. იქავე
Line of edition: 37    
მოედანშიგან იარებოდა, მუქარასა ითხოვდა და ვეფხივითა ბრდღვინვიდა.

Line of edition: 38       
რა ასლამაზ ძმათა დაჴოცა მოინახა, აგრე შეეკაზმა, ცხენსა შეჯდა, ზააქს
Line of edition: 39    
წინაშე ფარავანი მოითხოვა, და ძმათა სისხლთა ასაზღავად აშაქისკენ ცხენი
Line of edition: 40    
გააჭენა და მოედანშიგან მივიდა, რა აშაქ ასლამაზ დაინახა, შემოუტევნა;
Line of edition: 41    
პირველსავე მოსვლასა შესცა შუბი აშაქ და მასვე წამსა ჩამოაგდო ასლამაზ და
Line of edition: 42    
ისიცა მოკლა.

Page of edition: 202   Line of edition: 1       
აგრე გაგულისდა ზააქ ჴელმწიფე და ყათილ გამოუზახა. რა ყათილ
Line of edition: 2    
მოედანშიგან მოვიდა, აშაქ ცხენი შემოუტევა, და [ყათილ] შუბი შესცა, აშაქ
Line of edition: 3    
ჩამოაგდო. მერმე მაგრად ჴელნი შეუკრნა და ზააქს გაუგზავნა. ყათილ იქვე
Line of edition: 4    
მოედანშიგან ბრდღვინვიდა.

Line of edition: 5       
მერმე ჴელმწიფემან ფრიდონ ქავის შვილი ყარან გამოგზავნა. რა ყარან
Line of edition: 6    
შოედანშიგან მოვიდა, ყათილ ცხენი შეუტევა, შუბი შესცა და ყათილ ყარან
Line of edition: 7    
ჩამოაგდო და მასცა მჴარნი შეუკრნა და ზააქს წინაშე გაგზავნა.

Line of edition: 8       
რა ყუბად ძმისა ჴელთა დარჩომა შეიგნა, ჴელმწიფესა ფრიდონს წინაშე
Line of edition: 9    
მივიდა, დამბადებელისა სახელი ახსენა, პირი მიწასა გააერთა, აგრე მოედნისაკენ
Line of edition: 10    
წამოვიდა და მოედანშიგან მოვიდა ყუბად. რა ყათილ ყუბად მოედანშიგან მოსული
Line of edition: 11    
ნახა, აგრე ცხენი შეუტევა, ერთმანერთსა შუბები შესცეს, დიდხანობამდის
Line of edition: 12    
იბრძოლეს. მერმე ყათილ ზურგი შემოაქცივა. აგრე ფიცხლა შემოუტევა და შესცა
Line of edition: 13    
შუბი ყათილ ყუბადს. ჩამოაგდო. მერმე მაგრად ჴელნი შეუკრნა და ზააქს
Line of edition: 14    
გაუგზავნა იგიცა.

Line of edition: 15       
რა ქავ შვილთა იგი მოისახა, ხუფთანი დაიხივა და ჴელმწიფეს ფრიდონს
Line of edition: 16    
წინაშე მივიდა და შესჩივლა: რა ჴელმწიფემან ფრიდონ ესე მოინახა, ასრე ბრძანა,
Line of edition: 17    
ვითა: აწ მე წავალ მოედანშიგან. აგრე გურჯასპის შვილმან _ ქარიმან ფალავანი
Line of edition: 18    
_ მოვიდა ჴელმწიფესა წინაშე საომრად მოკაზმული, ჴელმწიფე ფრიდონ დალოცა,
Line of edition: 19    
საწუთროსა დამბადებელისა სახელი ახსენა, პირი მიწასა გააერთა. მერმე
Line of edition: 20    
ჴელმწიფემან საჴელმწიფო ქუდი მოიჴადა, დალოცა, ვითა: მზისა და მთუარისა,
Line of edition: 21    
ცისა და მასკულავისა და მიწისა დამბადებელიმცა არის შენი წინამძღუარი და
Line of edition: 22    
მბრუნავი ეტლი, შენითამცა იხარებს ტახტი და გვირგვინი, დევთა შემკვრელო,
Line of edition: 23    
ბედნიერო და ბედნიერისა ეტლისაო, პილოტანო, ფალავანო ჯავარ-სრულო და
Line of edition: 24    
ფალავანთა ზურგო და პირის წყალო! მე შენითა იმედითა წამოვე, თვარემ აქა რა
Line of edition: 25    
მომიყვანდა. სხუად შენსა გვარსა, პაპასა და მამასა უმსახურებია ჴელმწიფისათვის
Line of edition: 26    
და იგინი ყოფილან ტახტისა და გვირგვინისა მამაგრებელნი. აწე შენზედ
Line of edition: 27    
მოვარდნილა ფალავნობა და ასრე უნდა შენ გაამაგრო საჴელმწიფო ტახტი.

Line of edition: 28       
რა ჴელმწიფისაგან ესრე საუბარი მოისმინა, აგრე მთვრალი პილოივითა
Line of edition: 29    
გაგულისდა, პირი მოედნისაკენ ქნა, ას ოცი ადლი სიმაღლე ჰქონდა და ორი
Line of edition: 30    
ათასისა ლიტრისა ლახტი ჰქონდა, დიდისა დოლაბისა უფრო იყო და ტარად დიდის
Line of edition: 31    
სხვილისა ჭანდრისა ოდენი ჴელი გაევლო, ლომისა ტყავისა საგდებელი ერთსა
Line of edition: 32    
მჴარსა უკუეცვა და მეორესა მჴარსა ისი ლახტი შეიდვა, და შუბნი აიხუნა და
Line of edition: 33    
ქუეითად მოედანშიგან მივიდა საომარსა ადგილსა. ამის მეტად ჯერე არავის
Line of edition: 34    
შებმოდა. რა მოედანშიგან მივიდა, ამას ჰგუანდა თუ ქოიალ[ბ]ოზის მთა
Line of edition: 35    
მოგლეჯილა და ისი მოვაო. მისითა სიმძიმითა მიწა თრთოდა.

Line of edition: 36       
რა ყათილს შეხედა, ლომივითა გაიბერა, ქენჩო წამოისო, მკლავნი უკუიკეცნა,
Line of edition: 37    
ჭანგნი გაიმახუნა და მთვრალმან პილომან ვითა პერულსა დაუწყო ყრა, და ასეთნი
Line of edition: 38    
დაიზახნა, თუ სთქუა, იჭეხნა და მეხი ჩამოვარდაო. და ორსავე რაზმშიგან პილოები
Line of edition: 39    
და ჯოგი შემოფრთხა. ყათილ ერთობ შეუზარდა მის ომსა, აღარა ღონე ჰქონდა; რა
Line of edition: 40    
მოუჴდა ყათილ და შუბი შემოსცა, წაჰყო ხელი, შუბისა შუაგულობასა სტაცა,
Line of edition: 41    
ასეთი გამოსწივნა, რომე ჴელის ტყავი თან გამოატანა. მერმე ქარიმან ფალავანმან
Line of edition: 42    
შესცა შუაზედა შუბი, და ნახევრობამდის შესჩარა და აღარა დააძრო, აიღო
Line of edition: 43    
შუბითურთ და ზააქისაკენ წაიღო. რა ზააქს მიუახლოვდა, და შემოხედნა და
Line of edition: 44    
შეკრთა, ასრე თქვა, ვითა: ესე ოღონ დევი
Page of edition: 203   Line of edition: 1    
არისო. მერმე მოიქნივა ქარიმან ფალავანმან და ზააქს წინა დაუხეთქა, კაჭაჭივითა
Line of edition: 2    
დალეწა და დაამსხვრივა.

Line of edition: 3       
რა ყათილის სიკუდილი მოინახა მისმან ძმამან მუყათილ, აგრე გაგულისდა,
Line of edition: 4    
მოუხდა ქარიმანს აქეთ, შეიმაღლა მისი მძიმე, ორი ათასისა ლიტრისა ლახტი,
Line of edition: 5    
დაჰკრა, რომე თავი, ტვინი ერთმანერთსა გაურივა და იგიცა მოკლა.

Line of edition: 6       
მერმე გახშირდა ორსავე რაზმსა შიგან ნაღარისა ჴმა და დრგიალი, და
Line of edition: 7    
წამოიღეს ქაიანური დროშა და შეიქნა ასეთი ზახილი, ყივილი მოსაწევარი, ახთათა
Line of edition: 8    
ჴუივილი, პილოსა ხრტიალი და ქეჯიმისა ზარისა ზრიალი, რომე ამას ჰგუანდა, თუ
Line of edition: 9    
მოვიდა ზღუა და მოგლიჯა თემი და ქვეყანაო. და მოეხვივა სრულად ლაშქარი
Line of edition: 10    
ფალავანსა ქარიმანს მგურგულივ, და შეიგდეს შუაზედა, დაუშინეს ისრითა. აზდომი
Line of edition: 11    
ერთი ჰკრეს, რომე, სადაცა ისრის პირი შესრული იყვის, მერმე იმა ისრის პირშიგან
Line of edition: 12    
სხუა შესრულიყო. და სამოცი ათასი ისარი ჰკრეს, ამას ჰგუანდა, თუ დიდი ხენი
Line of edition: 13    
არიანო და ხეთა ასხიან ის ყუალა ისარიო. და მოეხვივნეს, ზოგი ფერჴსა
Line of edition: 14    
მოეკიდნეს, თუ ვითა წამოვაქციოთო, ზოგნი ჴელსა მოეკიდნეს; რა ასრე შეიგდეს
Line of edition: 15    
შუაზედა, მერმე გაიქნივა ერთი ჴელი, გაყარა ისი, რაცა იმას ერთს ჴელსა ეკიდა,
Line of edition: 16    
ორმოცდაათი კაცი მოეკიდა. მერმე მეორე ჴელი გაიქნივა, ორმოცდაათი კაცი იმითი
Line of edition: 17    
დაჴოცა, მერმე ერთი ფერხი გაიქნივა და ორმოცი კაცი ერთმანერთსა უკანით თავ-
Line of edition: 18    
კუიროსტავ უკუღმა მოვიდოდა, რომელიც ერთმანერთსა შეახეთქის. მასვე წამსა
Line of edition: 19    
სულნი გასცვივდიან. მერმე ჩაიკრნა ჴელნი, რაცა ისარი ესხა ყუელა ჩაიყრევინა,
Line of edition: 20    
აგრე მიიბერტყა-მოიბერტყა ყუალაი, აიღო მისი მძიმე ლახტი, მოუხდა ზააქს,
Line of edition: 21    
მოუქნივა და ზააქ ტახტიდღამა გარდავარდა, დაჰკრა ტახტსა და პილო, რაცა იყო
Line of edition: 22    
ყუალაი, გარდამუსრად გაყარა. მერმე აშაქ, ყარან და ყუბად ჴელდაკრულნი იყო,
Line of edition: 23    
წამოასხნა და გზა-გზა ჴელები დაუხსნა და აგეთი ფრიდონს წინაშე მოასხნა.
Line of edition: 24    
მაშინღა ჴელმწიფემან და ერთობილთა ლაშქართა ქება შეასხეს, დალოცეს და ოქრო
Line of edition: 25    
გარდააყარეს, ყუალაი პირსა და ჴელსა აკოცებდეს ქარიმან ფალავანსა, და აზდონი
Line of edition: 26    
ერთი კაცი და ცხენი დაიჴოცა, რომე მინდორი აივსო და ანგარიში აღარ შეიგებოდა,
Line of edition: 27    
ერთსა თვესა დათვნი და მგელნი ჭამდეს.

Line of edition: 28       
მერმე ზააქ, რაცა თავადები მისი იყო, ყუალაი ერთად შეიყარნა და ვაზირობა
Line of edition: 29    
შექნეს. თავადებმა ასრე მოახსენა, ვითა: შენსა ლაშქარშიგან მისი მესწორე კაცი არ
Line of edition: 30    
არის, რომე ქარიმან არის. ჩვენშიგან ყათილ და მუყათილის უკეთესნი ფალავანნი
Line of edition: 31    
არა იყუნეს. ნახეთ, თუ იმათ რა უყო, აწე ჩვენ ვერცა ერთი ვერა შევებმით და
Line of edition: 32    
თქვენ, რასაც ბრძანებთ, პატრონი ხართ! რა ზააქ თავადებისაგან ესე საუბარი
Line of edition: 33    
გაიგონა, მერმე ასრე ბრძანა, ვითა: ნუღარა ვდგავართ, ავიყარნეთ და შამის კარს
Line of edition: 34    
მივიდეთ, და იქი დავდგეთ! ამაზედა თავადებმანცა დართეს ნება და ქარიმანის
Line of edition: 35    
საქმესა იკუირვებდეს და ამას ინაღულიდეს, ვითა: ყარამან არა მოგვესწრების,
Line of edition: 36    
ჩვენი საქმე ერთობ ავად ჩანს. და აგრე ზააქს წინაშე მახარობელი კაცი მოვიდა და
Line of edition: 37    
[მოახსენა], თუ: ასერა ყარამან მოვა, თქვენი ბიძასწული, ასი ათასითა კაცითა. რა
Line of edition: 38    
ზააქს ყარამანის მოსულა ესმა, ასრე გაეხარნეს, რომე წითელი ვარდივითა
Line of edition: 39    
აყუავდა და მახარობელი ტანსა შემოსეს.

Line of edition: 40       
აგრე ზააქის ლაშქარშიგან ფრიდონის დაშუშნი იყუნეს. რა ყარამანის
Line of edition: 41    
მოსულა ცნეს, აგრე ფიცხლა წამოვიდეს და ფრიდონს მოახსენეს. ფრიდონ
Line of edition: 42    
ფიცხლა ფალავანსა ქარიმანს ჰკითხა, ვითა: ვინ არის ზააქის ძმისწული
Line of edition: 43    
ყარამანო! და რა ფალავანმან ყარამანის ამბავი გაიგონა, ეწყინა, ამად რომე
Page of edition: 204   Line of edition: 1    
დიდი ფალავანი იყო და საძალიანოდ შექმნილი. მერმე მოახსენა ჴელმწიფესა ვითა:
Line of edition: 2    
ერთობ მეომარი და გულოვანი ფალავანი არის, ზააქის ბიძისწული არის,
Line of edition: 3    
ყაიდუშის შვილი, სახელად ყარამან ჰქვიან.

Line of edition: 4       
აგრე მოვიდა დიდი მტუერი და, როგორაცა შუა გაიყო მტუერი, აგრე ზააქ
Line of edition: 5    
ჴელმწიფის ლაშქარშიგან შეიქნა ნაღარისა ჴმა და სიხარული. მერმე ადგა ზააქ და
Line of edition: 6    
წინ მისაგებავად წავიდა ყარამანისა. რა ყარამან ჴელმწიფე მისკენ მიმავალი
Line of edition: 7    
დაინახა, აგრე პილოდაღმან ჩამოჴდა და აგრე ზააქ გარდახდა. ერთმანერთი
Line of edition: 8    
მჴარმოჭდობით, კოცნით ნახეს. მერმე შესხდეს და წავიდეს სადგომისაკენ. და ზააქ
Line of edition: 9    
ჴელმწიფემან ყარამანს შესჩივლით დაუწყო უკუქცევა, თქუმა, რაცა ქნილიყო და
Line of edition: 10    
მერმე დაღამდა კიდეცა. და ამაზედან გაიყარნეს და თავ-თავისსა სადგომს წავიდეს.
Line of edition: 11    
იმ ღამესა მოისუენეს.


Next part



This text is part of the TITUS edition of Shahname 3: Prose parts: Utrutian-Saamiani.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 26.4.2014. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.