TITUS
Shahname 3: Prose parts: Saamiani
Part No. 24
Previous part

Chapter: 24  
Page of edition: 366  
Line of edition: 1  ეს ანბავი აქა დაუტეოთ და მცირე ანბავი ხაყან ჩინის ელჩებისა წარმოვთქუათ


Line of edition: 2       ეს ელჩები იქიდამ წამოვიდნენ, მანძილ-მანძილ იარეს, მივიდნენ ჩინეთსა და ის
Line of edition: 3    
წიგნი ხაყან ჩინს მიართვეს. ხაყან ჩინმა რა წიგნი აღმოიკითხა, დიდათ დაფიქრდა
Line of edition: 4    
და საგონებელსა მიეცა და თავისთა ვეზირთა უბძანა: ამ ერანელთ ფალავანებს რას
Line of edition: 5    
გზით უნდა მოუხერხოთ. ვეზირთ მოახსესეს: ჩვენ ისინი მრავალჯერ გვინახამსთ, დიახ
Line of edition: 6    
ძლიერნი ფალავანნი არიან. თუ შეიძლებს იმათ პირდაპირს, მაქუქალ დევი შეიძლებს,
Line of edition: 7    
თორემ ჩვენ იმათი პირდაპირი არ შეგვიძლიან. ხაყან ჩინმა რა ესე სიტყუა ვეზირთაგან
Line of edition: 8    
მოისმინა, მაშინვე ერთი წიგნი მისწერეს მაქუქალ დევსა: ჱეი, ჩემო მეგობარო, ესრეთ
Line of edition: 9    
გეუწყოს, რომ საამ სახელოვანი ფალავანი რომ არის, იმან შენი ძმა ნაჰანგალ დევი
Line of edition: 10    
მოჰკლა და იმისი ტყავი ტანთაგან გახადა, სრულათ იმისი ხაზინა წამოიღო და ქუეყანა
Page of edition: 367   Line of edition: 1    
ააოხრა და აქ ჩინეთსა მოიტანა და, ახლა გთხოვ, რასაც წამს ეს ჩემი წიგნი
Line of edition: 2    
მოგივიდეს, მაშინვე ჩვენად შემწედ უნდა წამოხვიდეო.

Line of edition: 3       
რა ესე წიგნი მიიტანეს, დევს მიართვეს. მაქუქალმა, რა ესე წიგნი აღმოიკითხა
Line of edition: 4    
და საამ ფალავნის სახელი გაიგონა, ასე შეშინდა, რომ პირსა ფერი ეცვალა, რადგან
Line of edition: 5    
იმისი ძალ-გული და ომი გადაეხადა. დიდათ იშიშოდა საამისაგან. იმ ელჩსა ჰკითხა:
Line of edition: 6    
საამ ფალავანი ახლა სად იმყოფება? ელჩმა მოახსენა: ფალავანი ფერიდუხტს უკან
Line of edition: 7    
გამოუდგა და მაჩინის ქუეყანასა წავიდაო, და ასი სული რომ ედგას, თეიმურთაშისაგან
Line of edition: 8    
ერთიც არ მორჩებაო. მაქუქალ დევმა რა ესე ამბავი მოისმინა, დიდათ იამა და მაშინვე
Line of edition: 9    
ბძანება გასცა. და ორასი ათასი ნარა დევი შემოიყარა და ჩინეთის მხარეს გაემართნენ.
Line of edition: 10    
რა ხაყან ჩინმა მაქუქალის მისულა ჰსცნა, მაშინვე მიიწვია თავის სასახლესა და
Line of edition: 11    
რამდენიმე დღე ლხინითა შეაქციუა, და ესე ამბავი სულ ყველა გამოუცხადა. ხაყან
Line of edition: 12    
ჩინმაც თავისი ლაშქარი შემოიყარა, მივიდნენ და ფალავნების სიახლოვესა გარდახდნენ
Line of edition: 13    
და რამდენიმე დღე იქ განისვენეს. ფალავანთა შეხედეს, ნახეს, რომ დევების მხარეს
Line of edition: 14    
საომარსა ნაღარას უკრავდნენ და საომრათ ემზადებიან. აქეთსა მხარესა სარდალთა და
Line of edition: 15    
ფალავანთა თავისთა მენაღარეთა მოუწოდეს, ძვირფასი ხალათები უბოძეს და საომარს
Line of edition: 16    
თაფლიჯანგს ცემა დაუწყეს. ორისავ მხრისა ლაშქარსა დროშები აღმართეს, ერთმანეთსა
Line of edition: 17    
დაუპირდაპირდნენ და საომრათ მოემზადნენ. აქეთსა მხარეს ყალუადმა თავისი ჯარი
Line of edition: 18    
მოამზადა და საჯდომი მეიდანსა გამოიგდო და ფალავანი გამოითხოუა.

Line of edition: 19       
მაქუქალმა რა ესე ნახა, ერთ დევს უბძანა გადიო, ეს ადამიანი შეიპყარ და აქ
Line of edition: 20    
მომგუარე! ამა დევმა მაქუქალს თავი დაუკრა და მეიდანს გამოვიდა. რა ყალუადმა ესე
Line of edition: 21    
დევი დაინახა, ცხენი მიიგდო და ესრეთ შესძახა: ჰეი, დევო, შენს წერას მოუყვანიხარ აქა.
Line of edition: 22    
რა ყალუადისაგან ესე სიტყუა დევმა მოისმინა, დიდათ განრისხდა, თავისი შუბი გულსა
Line of edition: 23    
საძგერათ მოუტანა, ყალუად მისწუდა და შუბი ხელთაგან წაართო და შორსა
Line of edition: 24    
გასტყორცნა. თავისი შუბსა ხელი მიჰყო და დევსა გულსა აძგერა და იქით გააყოფინა
Line of edition: 25    
წვერი და მოჰკლა. მოკლეთ მოგახსენოთ: იმ დღეს ცხრამეტი ნარა დევი ყალუადის
Line of edition: 26    
ხელისაგან დაიხოცნენ. რა ესრეთ ძლიერება მაქუქალ დევმა ყალუადისაგან ნახა,
Line of edition: 27    
თავისსა ორასი ათას ნარა დევს შეტევება უბძანა, იმათ სულ ერთიანათ შემოუტივეს და
Line of edition: 28    
ყალუადს გარს შემოერტყნენ. რა სარდალთა და ფალავანთა ყალუადი ესრეთ
Line of edition: 29    
შეგდებული იხილეს, ერთი საზარლათ ამოიოხრეს და ჴმალსა ხელი მოივლეს, და სულ
Line of edition: 30    
ერთობით შემოუტივეს და შიგან დაერივნენ, ერთი მეორესა უთხრობდენ: ჰკარ, მოჰკალ,
Line of edition: 31    
შეიპყარ და ერთსა ცოცხალსა ნუ გარდაარჩენო, უწყალოთა ხოცდნენ.

Line of edition: 32       
სამს დღესა და ღამეს ესრეთ მედგრათ იბრძოლეს, რომ არავის ენახა ასეთი
Line of edition: 33    
ძლიერი ომი. მაქუქალ დევის ლაშქარი იძლიუა და გაიქცნენ. რა მაქუქალ დევმა ესე
Line of edition: 34    
საქმე იხილა, დიდათ განრისხდა და გზასა ზედან დადგა და ფალავანნი აღარ მიუშუა.
Line of edition: 35    
ფალავანნიც გამობრუნდნენ და თავისსა სანგარსა შემოვიდნენ, მშვილდ-ისარსა ხელი
Line of edition: 36    
მიჰყვეს და წვიმასავით დაასხეს, და მედგრათ იბრძოლეს. რა დევთა ისრით ძალა დაადგა,
Line of edition: 37    
სხუა ღონისძიებას ვერას მიეცნენ, იმათაც დიდროვანი ლოდები დაუშინეს. მაქუქალმა
Line of edition: 38    
თავისი ლაშქარი მთისა ძირსა გაუშუა და თითონ მარტორქისა ფარი იფარა და წავიდა.
Line of edition: 39    
ზოგნი ასე ამბობდნენ, რომ მამუქალ დევი მაფრახი არის აგებულიო, და ეს კი ტყუილი
Line of edition: 40    
არის, მაგრამ ჯადოს მანქანებათ ასე რიგათ ჰქონდა ტანი აგებული, რომ ვერას იარაღი
Line of edition: 41    
ვერ მოეკიდებოდა. ეს უმსგავსო ხანდაგისა სიახლოვესა მივიდა, სარდალთა და
Page of edition: 368   Line of edition: 1    
ფალავანთა ისარი დაუშინეს, მაგრამ ვერა დააკლეს რა. ორი ათასმა ხუადმა დევებმა
Line of edition: 2    
ისრეთ განიზრახეს, ჰაერსა აღვიდეთ და იქიდამ ქუა დაუშინოთ. დევნი ჰაერში
Line of edition: 3    
აღფრინდნენ და ქუა დაუშინეს. ფალავანთა, რა ესე საქმე იხილეს, ღმერთსა ხელი
Line of edition: 4    
შეჰყარეს: ღმერთო, ამა დევთა ნუ მოგვრეო და საამ ფალავანი მოგვივლინე. ამას ნუ
Line of edition: 5    
გვიზამ, რომ საამ ფალავანი ამ ჩვენს გაჭირვებაში არ მოგვივლინო.

Line of edition: 6       
ღმერთსაც ამა ერანელთა ვერდება შეისმინა და ოვრანგის მინდორსა ერთი
Line of edition: 7    
მტვერი გამოჩნდა. რა მტვერი გადაიყარა, ფალავანთა შეხედეს, ნახეს, რომ საამ
Line of edition: 8    
ფალავანი თავისსა ყურაბი თიქაურსა ზედა ზის. ფერიდუხტც ერთსა უცხოს
Line of edition: 9    
მოსიარულეს ცხენსა ზის, პირნიღაბი აფარია და წინ ფრანგ დივზადა, თავის ჩუბ-დასტი
Line of edition: 10    
ხელთა უპყრია, და ესრეთ მოდიან, საამ ფალავანთა რა ამათ სიახლოვესა მოვიდა,
Line of edition: 11    
შეხედა, ნახა, რომ ერანელთა და დევთა ძლიერი ომი აქუსთ. რა სრულებით გაშინჯა,
Line of edition: 12    
ერანელი ერთსა მთასა ზედან ასულან და ხანდაგი შემოუვლიათ. დევნიც მიხდომიან იმა
Line of edition: 13    
თხრილსა პირსა და მიუწურავთ. ერანელნი დიდსა შეჭირვებასა არიან. საამმა ერთი
Line of edition: 14    
ასეთი ნარა გასწივა, რომ იმა მთებმა, სრულებით ზანზარი დაიწყეს, დევთა ლაშქარი
Line of edition: 15    
ერთმანეთში აირივ ნენ ამა ხმის სმენაზედან, და მრავალი დევნიც ცხენიდამ
Line of edition: 16    
გარდმოცვინდნენ და ესრეთ შეშინდნენ, რომ ზოგნი ცასა უყურებდნენ და ზოგნი მიწასა.
Line of edition: 17    
გარსაშიბისეულს ასოთხმოცლიტრიანს ჴმალს ხელი მოივლო, და დევთა შეუტივა და
Line of edition: 18    
უწყალოთ ხოცა დაუწყო. ფერიდუხტმაც ჴმალსა ხელი მოივლო და ისიც უწყალოთ
Line of edition: 19    
ხოცდა. ფრანგცა თავისის ჩუბ-დასტით ურიცხვსა დევსა ხოცდა.

Line of edition: 20       
რა ხაყან-ჩინის ლაშქართა ესე ესრეთ იხილეს, გზა უყვეს მთისა და სულ
Line of edition: 21    
ერთიანათ გაიქცნენ. რა მაქუქალს მოხსენდა რომ ორნი ცხენიანი ფალავანი და ერთი
Line of edition: 22    
ქვევითი ფალავანი ხაყან ჩინის ლაშქარსა მიესივნენ და სრულებით გაწყვიტეს, თავისსა
Line of edition: 23    
ლაშქარსა მიხედა, იხილა, რომ საამ ფალავანი დევთა ლაშქართა მისევია და უწყალოთ
Line of edition: 24    
ხოცს. ამისი მხილველი მაქუქალ დევი დიდათ განრისხდა, თავისი იარაღი მოიმარჯვა და
Line of edition: 25    
საამ ფალავანს მიმართა. საამ ფალავანმა ფრანგ დივზადსა უბძანა: ჱეი, ჩემო
Line of edition: 26    
საყვარელო ძმაო, ფერიდუხტ ერანისა ლაშქარსა მიიყვანე! ფრანგ მსწრაფლად წინ
Line of edition: 27    
წაუძღუა და ერანისაკენ წაიყვანა. რომელიც დევი წინ შემოყროდა, უწყალოდ ხოცდა.
Line of edition: 28    
ფრანგ ამა ყოფით ხანდაკის პირს მივიდა. რა ერანის ლაშქართა და ფალავანთა ესე
Line of edition: 29    
იხილეს, დიდსა მხიარულებასა მიეცნენ, ერთობით გარეთ გამოვიდნენ და დევთა ლაშქარს
Line of edition: 30    
მიესივნენ და უწყალოთ ხოცა დაუწყეს. ფრანგმა ფერიდუხტ სანგარში შეიყვანა, საამ
Line of edition: 31    
ფალავანის კარავს მიიყვანა და იქ დასო, თავისი მოახლენი და ხოჯანი განწესებისამებრ
Line of edition: 32    
მიუჩინა და თითონ გამობრუნდა, ლაშქარს მიმართა, თავისსა ჩუბ-დასტსა, რომელსაც
Line of edition: 33    
დევსა თავსა დაჰკრავდა, მიწასთან გაასწორებდა. ხაყან ჩინის ბაირახტარს მიმართა.
Line of edition: 34    
ესრეც მედგრათ თავსა ჰკრა თავისი ჩუბ-დასტი, რომ კაცი და ცხენი მიწასთან გაასწორა
Line of edition: 35    
და დროშა ორათ გატეხა.

Line of edition: 36       
ხაყან ჩინის ლაშქართა და დევთა ერანელთაგან თავისი უწყალოდ ხოცა
Line of edition: 37    
იხილეს, ომი ვეღარ გაბედეს, ერთობით გაბრუნდნენ და გაიქცნენ. ამჟამათ მაქუქალ დევი
Line of edition: 38    
საამ ფალავანსა მიუხდა, თავისი ორი ათას ლიტრიანი კეტი რამდენჯერმე თავსა
Line of edition: 39    
შემოივლო დასაკრავათ. საამ ფალავანმა რა ესე იხილა, გარსა შიბისეული ფარი იფარა,
Line of edition: 40    
ესრეთ ეკვეთა, იმ ფარსა ესდენი ცეცხლი გამოხდა, რომ მთა-ბარი ცეცხლმა მოიცო. რა
Line of edition: 41    
რიგი საამ ფალავანს ერგო, თავისი ფარი
Page of edition: 369   Line of edition: 1    
მხარსა გარდაიგდო გარსაშიბისეულს გურზს ხელი მიჰყო, რამდენჯერმე თავსა
Line of edition: 2    
შემოივლო, ყურაბი თიქაური გააფიცხა, დევსა თავსა ჰსცა. იმ წყეულს დევს ასე ეგონა,
Line of edition: 3    
შვიდი ყაფის მთა თავსა დაეცაო, და მშვილდურებ ორათ მოიხარა და მიწასა დაეცა, და
Line of edition: 4    
თავისი ბილწი სული ჯოჯოხეთს მიაბარა.

Line of edition: 5       
რა დევთა მაქუქალ დევის სიკვდილი იხილეს, ერთობით გაიქცნენ. საამ
Line of edition: 6    
ფალავანმა თავის ჴმალს ხელი მიჰყო და დევთ ლაშქარში გაერია და უწყალოდ ხოცა
Line of edition: 7    
დაუწყო. აქეთის მხრიდამ ერანელთ ლაშქარნი: ყალუად და ყულუშ, შაფურ
Line of edition: 8    
ლომგული ოცდაათი ათასის მეომარით და სეილი ჯანსუზ თორმეტის ათასის მეომრით,
Line of edition: 9    
ესენი ერთობით ხაყან ჩინის და დევის ლაშქართ მიესივნენ და ხოცა დაუწყეს. ერთს
Line of edition: 10    
აღაჯზე ხაყან ჩინის და დევის ლაშქართ ხოცით მიჰყვნენ. დევნი თითო-თითო ბეებანს
Line of edition: 11    
გარდაცვივდნენ და ხაყან ჩინის ლაშქარი ჩინეთის ქალაქს მივიდნენ დამარცხებულნი.
Line of edition: 12    
და ციხის კარები დაკეტეს, ხანდაკში წყალი მიუგდეს და ბურჯები გაამაგრეს. საამ
Line of edition: 13    
ფალავანი ერთს აღაჯზე ხოცით მიჰყუა.

Line of edition: 14       
რა გამობრუნდნენ, გასაყარს ნაღარას ჰკრეს, ლაშქარნი ერთობით შემოკრბნენ.
Line of edition: 15    
საამ ფალავანი თავის კარავსა მობძანდა. ყურაბი თიქაურიდამ გარდახდა, ფრანგმა
Line of edition: 16    
ჩამოართო და ამილახვარს მიაბარა. სხვანი ფალავანნი და სარდალნი მოვიდნენ და საამ
Line of edition: 17    
ფალავანს გამარჯვება მიულოცეს და ხელს აკოცეს. ფალავანმა ყარაულნი და ქეშიკნი
Line of edition: 18    
განაწესნა და თვითონ თავის ტახტს დაბძანდა, სარდალნი და ფალავანნი თავ-თავის
Line of edition: 19    
ალაგს დასხდნენ. საამ ფალავანმა თავისი გარდასავალი, ფრანგ დივზადის და
Line of edition: 20    
თეიმურთაშის ნაქმარნი საქმენი სარდალთა და ფალავანთა თვითოეულად უამბო.
Line of edition: 21    
თეიმურაზთაშის ნაქმარი საქმენი ფალავანთ დიდათ მოეწონათ და ქება შეასხეს. საამ
Line of edition: 22    
ფალავანმა უბძანა: ისიცა ამ ცოტას ხანში ჩვენთან მოვა თავისის ლაშქარითა ჩვენს
Line of edition: 23    
შემწეთ.

Line of edition: 24       
სარდალთა და ფალავანთა დიახ იამათ თეიმურთაშის მოსვლა. ფერიდუხტ
Line of edition: 25    
თავისსა კარავსა ბძანდებოდა, თავისი მოახლეებით შეექცეოდა. საამ ფალავანმა
Line of edition: 26    
მეჯლიშის მოღება ბძანა. მოიღეს და ლხინსა და განცხრომაში მიეცნენ. რა სარდალნი და
Line of edition: 27    
ფალავანნი ღვინოში შეზარხოშდნენ, ყალვადმა და ყულუშმა საამ ფალავანს მოახსენეს:
Line of edition: 28    
თქუენ რომ ნაჰანგალ დევის საბრძოლათ წაბძანდით, ხაყან ჩინს ჩვენთვინ წიგნი
Line of edition: 29    
მოეწერა თავისთან მივეწვივენით და თავისი სარწმუნოებასა დაეპატიჟა, ჩვენ დიაღ
Line of edition: 30    
გვეუცხოვა და თავისი საკადრისი პასუხი მოვახსენეთ. და ყოველი თავისი გადასავალი
Line of edition: 31    
საამ ფალავანს მოახსენეს. საამ ფალავანს დიდათ იამა და მადლობა მოახსენა. იმ ღამეს
Line of edition: 32    
ლხინითა და განცხრომით გაათენეს.

Line of edition: 33       
რა დილა გათენდა, ბძანება გასცა: რაც რომ ხაყან ჩინის ნაშოვარი იყო,
Line of edition: 34    
თავისსა ლაშქარსა გაუყო. ესრეთ გამხიარულდნენ ეს ლაშქარნი, რომ თავიანთ თავს საამ
Line of edition: 35    
ფალავნისათვის სასიკვდილოდ ადვილად გამოიმეტებდნენ. რამდენსამე დღესა მოსვენებაში
Line of edition: 36    
იყვნენ და ღმერთს ადიდებდნენ.

Line of edition: 37       
ერთსა დღესა საამ ფალავანმა სანადიროთ წაბძანება ინება, და ყოველნი
Line of edition: 38    
სარდალნი და ფალავანნი თან იახლნენ, და წავიდნენ სანადიროსა. რა სანადიროსა
Line of edition: 39    
მიაწიეს, ზოგნი შევარდნითა ნადირობდნენ და შეექცეოდნენ, ზოგნი ქორითა, ზოგნი
Line of edition: 40    
სხუასა და სხუასა ნადირსა სვრიდნენ. საამ ფალავანი სანადიროსა საკრავს აკვრევინებდა
Line of edition: 41    
და იმითი მფრინველსა აფრთხობდა და ქორითა ნადირობასა შეექცეოდა. სხვანი სარდალნი
Line of edition: 42    
და ფალავანნი ცალკე ნადირობდნენ, ამიტომ რომ საამ ფალავანი და ფერიდუხტი
Line of edition: 43    
ერთათ ნადირობდნენ. იმ ღამეს იმ სანადიროს ალაგს განისვენეს.

Page of edition: 370   Line of edition: 1       
რა დილა გათენდა, საამ ფალავანი და სხვანი დიდებულნი შესხდნენ და თავის
Line of edition: 2    
ურდოსა დაემგზავრნენ. საამ ფალავანმა თავისთა დიდებულთა უბძანა: თქვენ ჩვენის
Line of edition: 3    
ლაშქრისაკენ დამგზავრდით და ჩვენც შექცევაზე შორი-ახლო მოგყვებით! ისინი
Line of edition: 4    
ლაშქრისაკენ დამგზავრდნენ. საამ ფალავანი და ფერიდუხტ ნადირობითა და შექცევითა
Line of edition: 5    
დიდებულთა სიახლოვესა მისდევდნენ. ამჟამად ერთი დიახ მშვენიერი და ლამაზი
Line of edition: 6    
მორთული ჯერანი შემოეყარათ. საამ ფალავანმა რა ესე იხილა, ჯერანსა შეუტია.
Line of edition: 7    
ჯერანი გაიქცა და საამ ფალავანი გემოეკიდა, გამობრუნდა და ფერიდუხტს დაუძახა: მე
Line of edition: 8    
ნუ მომშორდები, საითაც მე წავიდე, შენც იქით გამომყე! ორნივე ამ ჯერანს გამოუდგნენ
Line of edition: 9    
და დიახ დიდი ალაგი გაატარეს. საამ ფალავანმა რა მოიხედა, ერთი საუცხოო ბაღი ამ
Line of edition: 10    
მინდვრისა საშუალს ალაგს იხილა. ჯერანი ამ ბაღსა შიგან შევიდა. საამ ფალავანი და
Line of edition: 11    
ფერიდუხტ თან შეყვნენ. რა ბაღის საშუალსა მივიდნენ, ჯერანი უჩინო შეიქნა. საამ
Line of edition: 12    
ფალავანსა ერთი საზარელი ხმა მოესმა. ფალავანმა მიმოიხედა. ნახა, რომ ბაღის საშუალს
Line of edition: 13    
ერთი სასახლე დგას, იმა სასახლისა აივანსა ერთი მშვენიერი მნათობი ქალი იდგა,
Line of edition: 14    
შვენებით მთუარეს ემგზავსებოდა. საამ ფალავანსა თავი დაუკრა და სიყვარულით
Line of edition: 15    
მოიკითხა. რა ფერიდუხტმა შეხედა, მსწრაფლად ჰსცნა, რომ თავისი მამიდა
Line of edition: 16    
რიზვანფერი იყო. იმ ქალმა ფალავანს მოახსენა: მობძანდი, აქ ჰაივანში განისვენეთო,
Line of edition: 17    
ჩვენს თავს ალაგი გაქვსო.

Line of edition: 18       
საამ ფალავანი და ფერიდუხტ ცხენებიდამ გარდახდნენ და იმ ჰაივანსა ავიდნენ,
Line of edition: 19    
ფერიდუხტმა მოახსენა: ჰეი, ჩემო საყვარელო ფალავანო, ეს ჩემი დედიდა რიზვანფერი
Line of edition: 20    
არისო, დიდი ჯადოქარი არის, და ჩვენცა თავის თილისმაში გაგვაბა, ამას სხუა არა
Line of edition: 21    
გაეწყობა რა, ჩვენ ან ასეთი საქმე უნდა მოუხერხოთ, რომ ხელში ვიგდოთ და ან ამისი
Line of edition: 22    
ნება აღვასრულოთ, ამიტომ რომ ის დიდი ხანია შენი სიყვარულის ბადეში გაბმულა.

Line of edition: 23       
ფალავანი და ფერიდუხტი რა ზევით ავიდნენ, სიყვარულით მოიკითხა
Line of edition: 24    
რიზვანფერიმ, მსწრაფლად სუფრა მოიღო და რამდენიმე ჯამი ღვინო საამ ფალავანს და
Line of edition: 25    
ფერიდუხტს დაალევინა. რა ღვინის სმით შეზარხოშდნენ, რიზვანფერიმ საამ ფალავანს
Line of edition: 26    
შეხედა და მოახსენა: ჰეი, ჩემო საყვარელო სახელგანთქმულო ფალავანო, დიდი ხანია,
Line of edition: 27    
რომ შენი სიყვარული ჩემს გულში დაინერგა. მაშინაც, რომ ერანის ქუეყანაში
Line of edition: 28    
ნადირობდი, ნადირობაში რომ ჯერანი აღგიჩნდა და ბაღში მოგიყვანა და იქ ფერიდუხტის
Line of edition: 29    
სურათი იხილე, მას უკან ჩინეთის ქვეყანას წამოხვედი, მისი მიზეზიც მე ვიყავ, ესენი
Line of edition: 30    
ყველანი მე მოგაჩვენე. ამდენი ხანია მე შენი სიყვარული მაქვს და შენ ფერიდუხტთან
Line of edition: 31    
შეექცევი, ამიტომ კი არ მოგიყვანე შენ, რომ ფერიდუხტ შეგეყუარებინა და მე კი არ
Line of edition: 32    
გენდომებინე. თუ შენ ჩემის გულის წადილს და ნებას აღასრულებ, ქვეყნის ხაზინასაც შენ
Line of edition: 33    
მოგცემ და ფერიდუხტსაც შენ გაგირიგებ, და ასე გაგისტუმრებ ერანის ქვეყანაშია, და
Line of edition: 34    
ამას ვითხოვ შენგან, რომ დაუვიწყარი ვიყო, და ამას ასე არ აღასრულებ, ალმასის და
Line of edition: 35    
ფოლადის თილისმანი შენთვის განმზადებული არის. საამ ფალავანმა უპასუხა: ჰეი,
Line of edition: 36    
რიზვანფერი, მე თემურას, ჯიმშიტ-შასი და გარსაშიბის ჩამომავლობისაგანი ვარ, რაც
Line of edition: 37    
ჩემ მამა-პაპათ არ უქნიათ, ვერც მე იმგუარს უწესოს საქმეს ვერ დავიჭერ. თუ შენ
Line of edition: 38    
სწორეს მეუბნები და მე გიყვარვარ, მაშ, შენ საბაოთ ღმერთი იწამე და ჯადოს
Line of edition: 39    
მანქანებაზედ ხელი აიღე! ჯერ ერთი, ფერიდუხტზედ ვიქორწინებ და მერმე, შენს
Line of edition: 40    
წადილს აღვასრულებ! რიზვან-ფერიმ უპასუხა: ფალავანო, ეს ალაგი ალმასის თილისმის
Line of edition: 41    
არის. თუ ჩემს ნებას არ აღასრულებ, აქიდამ შენი გამოხსნა საუკუნოდ აღარ იქნება!
Line of edition: 42    
ამისი გამგონე საამ
Page of edition: 371   Line of edition: 1    
ფალავანი დიდათ გარისხდა და თავისსა ბასრსა ჴმალსა ხელი მიჰყო და რიზვან ფერის
Line of edition: 2    
შუაზედ გაკვეთას ლამობდა. და რიზვანფერი მსწრაფლად მფრინველისა სახედ შეიცვალა
Line of edition: 3    
და ჰაერში აღფრინდა, და ჰაერიდამ ქუე ჩამოსძახა: შენ მანდ იყავ საუკუნოთაო, და
Line of edition: 4    
შიმშილითა და ტანჯვითა შენი ცხოვრება მანდ აღასრულო. საამ ფალავანმა უპასუხა,
Line of edition: 5    
რომ: ჩემი დამბადებელი დამიფარავს ყოვლის განსაცდელისაგან.

Line of edition: 6       
რა მცირემან ჟამან განვლო, ჯადოს მანქანებითა თავისი თავი ყურაბი თიქაურსა
Line of edition: 7    
მჯდომი იხილა. და იმ სახლის ძირს არხი გასდიოდა, იმის ნაპირსა მივიდა ჰაერიდამ
Line of edition: 8    
ერთი ხელი მოჰკიდა, ბეჭსა ასეთი დაჰკრა, რომ იმ არხში ჩააგდო. და საამ ფალავანსა
Line of edition: 9    
ასეთი იარაღები ჰქონდა, რომ ჯადოს მანქანები ვერას უზამდა. მსწრაფლად იმ არხს
Line of edition: 10    
გავიდა, იხილა, რომ აღარც ბაღი იყო და აღარც ფერიდუხტი, და არც წყალი იყო. რა
Line of edition: 11    
მიმოიხედა, ამა მინდორში ერთი მინარა ამართული იყო და იქიდამ ფერიდუხტის
Line of edition: 12    
მწუხარების ხმა ესმა. და ჯადოს მანქანებითა თავისი თავი ერთს მაღალსა მთაზედ იხილა,
Line of edition: 13    
არსით გზა არ ჩანდა. და იმ მთის სიმაღლე ხუთასი ადლი იყო და იმ მთის წინ იყო ის
Line of edition: 14    
მინარა აღმართული, არსით გზა არ აისვლებოდა. რა სრულებით გაშინჯა, ნახა, რომ
Line of edition: 15    
ჯადოს მანქანებით უსაბლოთ იყო თავქვე ჩამოკიდებული ფერიდუხტ, საზარლისა ხმითა
Line of edition: 16    
მოსთქვამდა და სტიროდა და ფალავანს ეხვეწებოდა: შემიწყალე და ამ ჯადოს ნება
Line of edition: 17    
აღასრულე, და გამომიხსენ ამ ჯადოს მანქანებისაგან. საამ ფალავანმა უპასუხა: ჰეი, ჩემო
Line of edition: 18    
სიცოცხლეო ფერიდუხტ, ნუ შესწუხებულხარ, თუ ღმერთი შემეწევა, მალე
Line of edition: 19    
გაგანთავისუფლებ, ღმერთი შეწუხებულთ შემწე არის, ამისი შემძლე არის, რომ შენის
Line of edition: 20    
თმის ერთი ბეწვიც არ მოგაკლდესო, არამც თუ სხუა რამე საქმე მოგადგესო.

Line of edition: 21       
რამდენსაც ფერიდუხტი ევედრა და ეხვეწა, ფალავანმა არ შეისმინა
Line of edition: 22    
ფერიდუხტის ვედრება და რიზვანფერის არ დამორჩილდა. რიზვანფერი არწივის სახეთ
Line of edition: 23    
შეიცვალა, ჰაერში ნავარდობა დაიწყო, ფალავანსა ჩამოსძახა: ფალავანო, უთუოთ
Line of edition: 24    
ფერიდუხტს სიკვდილს მივცემო, თუ ჩემს ნებას არ აღასრულებ, და, თუ ჩემს გულის
Line of edition: 25    
წადილს აღასრულებო შენცა და ფერიდუხტსაც ამა თილისმიდამ გაანთავისუფლებო.
Line of edition: 26    
ფალავანი დიდათ განრისხდა და თავისსა შვილდსა და ისარსა ხელი მიჰყო, დიახ
Line of edition: 27    
მრისხანეთ შესტყორცნა. რიზვანფერიმ ფალავნის ნასროლი ისარი აიცდინა, და დიდათ
Line of edition: 28    
შეშინდა და ჰაერში აღფრინდა, ესრეთ მაღლად ავიდა, ფალავნის თვალიდამ მიეფარა და
Line of edition: 29    
უჩინო შეიქნა. რა დაღამდა, ფალავანი დაღალული მიწუა და თავისი ფარი თავს ქვეშ
Line of edition: 30    
დაიდო და დაიძინა. რიზვანფერი ვეშაპისა სახედ შეიცვალა, რამდენჯერმე მოუხდა,
Line of edition: 31    
ეწადა, რომ ფალავნისათვის ევნო რამე, მაგრამ საამისა შიშითა სიახლოვეს ვერ იკადრა
Line of edition: 32    
მისვლა. ეს ღამე ამ ყოფით გაათენეს.

Line of edition: 33       
რა დილა გათენდა, და საამ ფალავანი ზე ადგა, მაგრამ შიმშილს ასე
Line of edition: 34    
შეეწუხებინა, რომ საძრაობის ღონე არა ჰქონდა, და სიმხნითა და მამაცობით ითმენდა.
Line of edition: 35    
რიზვანფერი მოვიდა და საამ ფალავანს შემოსძახა: ფალავანო, ფერიდუხტს ასეთს
Line of edition: 36    
ალაგს საპყრობილეში ჩავაგდებო, რომ მეორედ მოსვლამდინ ვერა ნახო! საამ ფალავანმა
Line of edition: 37    
უპასუხა: ფერიდუხტ ღმრთისათვის მიმიბარებია, შენი ეშმაკური მანქანები იმას ვერას
Line of edition: 38    
ავნებსო. რიზვანფერიმ მეორედ შემოსძახა: ფერიდუხტს ზანდუკში ჩავსვამო და ზღვაში
Line of edition: 39    
გადავაგდებო! საამ ფალავანმა უპასუხა: ზღუაში არა თუ გინდ კლდეზედ გადააგდთ,
Line of edition: 40    
მაინც შენ წადილს არ აღვასრულებო. განრისხებულმან რიზვანფერიმ მინარაზედ
Line of edition: 41    
დაკიდებული ფერიდუხტ
Page of edition: 372   Line of edition: 1    
ახსნა, ერთსა ყუთსა ჩასვა და ზღვაში გადააგდო. საამ ფალავანი მწუხარე იდგა და
Line of edition: 2    
ღმერთს ევედრებოდა, და წყაროსაებრ თვალთაგან ცრემლსა ადენდა, მაგრამ ის წყეული
Line of edition: 3    
რიზვანფერი ჰაერში ფრინევდა ფრინველის სახედ და გულსა შინა განიზრახვიდა: ჩემგან
Line of edition: 4    
ეს როგორი სიყვარული არის ფალავანისა, რომ მშიერს ვკლამო. მსწრაფლად წავიდა და
Line of edition: 5    
სანოვაგე და ერთი მათარა წყალი მოუტანა, და ფარულად წინ დაუდგა. თითონ ჰაერში
Line of edition: 6    
აღფრინდა და უჩინო შეიქნა.

Line of edition: 7       
საამ ფალავანმა რა ესე იხილა, დიდსა მხიარულებასა მიეცა და მცირეს რასმე
Line of edition: 8    
სანოვაგეს შეექცა და ღმერთს მადლობა შესწირა. რიზვანფერი ფალავნისა ლაშქარსა
Line of edition: 9    
წავიდა, ჯადოს მანქანებით ყალვად, ყულუშ, შაფური შირდილ და სელი ჯანსუზ
Line of edition: 10    
შეიპყრა და წამოიყვანა მინარასთან, და მინარას წვერიდამ დაკიდა. და ესე ფალავანნი
Line of edition: 11    
დიდათ სწუხდნენ, ტიროდნენ და მოთქმიდნენ თავიანთ თავზე. ესეთსა მოულოდნელს
Line of edition: 12    
განსაცდელზედა რიზვანფერი ფალავნისა ლაშქარს მიუხდა, ფრანგ დივზადას
Line of edition: 13    
შეპყრობასა სცდილობდა, მაგრამ ვერასადა პოვა.

Line of edition: 14       
იმჟამად, რომ საამ ფალავანი სანადიროსა უჩინო იქმნა, ფრანგ დივზადაც
Line of edition: 15    
ფალავანს გამოეკიდა და ოთხსა მხარეს ეძებდა, ყოველს სამ დღეს ეძებდა და ისევ
Line of edition: 16    
ლაშქარსა მოვიდოდა საღამოზედა. მეოთხესა დღესა რა დილა გათენდა, ფრანგ დივზად
Line of edition: 17    
ზე ადგა და სარდალთა და ფალავანთა ევედრა, რომ ფალავანისა საძებნელად მივალო და
Line of edition: 18    
ამ ლაშქარსა გაუფრთხილდითო. ღმრთისა სახელი ახსენა, გამობრუნდა. რა მცირე წავლო,
Line of edition: 19    
საამ ფალავნისა კუალსა შეხედა, დიდათ იამა და მსწრაფლისა სიარულით გაემართა. რა
Line of edition: 20    
იმ ჯადოსა მინარისა ერთსა აღაჯსა სიახლოვესი მიაწია, ესრეთ მოსწყურდა, რომ ცნობა
Line of edition: 21    
მიეღო და სიარულისა ღონე აღარ ჰქონდა. და ჯადოს მანქანებითა ესრეთი გაცხელებული
Line of edition: 22    
იყო ალაგი, რომ სადაც ფეხს დაადგამდა, მეტისა სიცხისაგან ტყავი გასძვრებოდა.
Line of edition: 23    
სიარული ვეღარა შესძლო, წაიქცა და უცნობო შეიქნა: ერთი ცხენოსანი თეთრწვერა კაცი
Line of edition: 24    
ბრწყინვალის ტანისამოსით მოსილი მოვიდა და ცხენიდამ გარდახდა, ფრანგის თავი
Line of edition: 25    
კალთაში ჩაიდვა და რამდენჯერმე პირზედ ხელი გარდაუსვა და უთხრა, რომ: ფრანგო,
Line of edition: 26    
შენ ნუ შესწუხებულხარ, ადექი წადიო, ფალავანი ჯადოს თილისმით არისო გაბმულიო,
Line of edition: 27    
და ფერიდუხტსაცა ერთი ფალავნის მეგობართაგანი გამოიხსნისო და თქვენთა ლაშქართა
Line of edition: 28    
მოიყვანსო. შენ აქ ნუღარ სწუხარ, ადეგ წადიო, მსწრაფლისა სიარულითა იარე, რასაც
Line of edition: 29    
ალაგსა შენი ჩრდილი აღარ დადგესო, იქა ხანჯლის წვერით მოთხარე მიწა, ერთს ყუთს
Line of edition: 30    
იპოვნი, ის ამოიღე და მსწრაფლად საამ ფალავანს მოუტანე. რა მაგ თილისმის ფიცარს
Line of edition: 31    
მიიტან, მაშინვე ის ჯადოს მანქანება სულ განქარდება და თავისსა ფალავნებსაც
Line of edition: 32    
გამოიხსნისო. დაუყოვნებლივ ფალავანნი წამოიყვანოს და თავისა ლაშქარსა მოვიდეს,
Line of edition: 33    
ფრანგ დივზადამ მოახსენა: შენა ვინა ბრძანდები, რომ მაგდენი მოწყალება მოიღე
Line of edition: 34    
ჩემზედა. ბერმა კაცმა უპასუხა, რომ მე ადამ ვარო და საამ ფალავანს უთხარ ჩემ
Line of edition: 35    
მაგიერათა, ნუ შესწუხებულხარ, ღმერთი მოწყალებითა არის შენზედა. ესე სიტყუა უთხრა
Line of edition: 36    
და უჩინო შეიქნა. ფრანგმა მეტის მხიარულებითა ძილისაგან განიფრთხო და წამოჯდა.
Line of edition: 37    
რა თავისი თავი სიმრთელით იხილა, დიდსა მხიარულებასა მიეცა, სწრაფლად ზე ადგა,
Line of edition: 38    
და გზასა გაემართა და თავისსა ჩრდილსა უყურებდა.

Line of edition: 39       
რა იმ ალაგსა მიაწია, თავისი აჩრდილი აღარ დადგა, მსწრაფლად ის ალაგი
Line of edition: 40    
მოთხარა და ერთი ოქროს ყუთი გამოჩნდა, გასაღები ზედ ეკიდა, გახსნა და იმ ყუთში
Line of edition: 41    
ერთი ფიცარი იდო, და რამდენიმე ტრიქონი მწვანისა მელნითა ეწერა.
Page of edition: 373   Line of edition: 1    
აიღო ეს ფიცარი და მსწრაფლისა სიარულითა დამგზავრდა, იმ ალაგსა მიაწია, სადაც
Line of edition: 2    
რომ ყურაბი თიქაური იდგა, და იხილა, რომ ერთი მაღალი მთა ამართული იყო, და იმ
Line of edition: 3    
მთის გვერდზედ ერთი დიდი საზარელი მინარა იდგა. მთისა წვერზედ ნახა, რომ საამ
Line of edition: 4    
ფალავანი იჯდა შეწუხებული და ფიქრობდა. ფრანგ დივზადამ მაღლის ხმით შესძახა:
Line of edition: 5    
ჱეი, ფალავანო, ნუღარ სწუხ, მამილოცავს, რომ თილისმის ფიცარი მოგიტანე. საამ
Line of edition: 6    
ფალავანმა რა ფრანგის ხმა გაიგონა, ფიქრისაგან განიფრთხო და შემოხედა. ფრანგ
Line of edition: 7    
გაქანდა და ფალავანსა ფიცარი გადაუგდო. ფალავანმა ხელი მიაშველა და დაიჭირა და
Line of edition: 8    
ზედა წერილი აღმოიკითხა, ეწერა: ჱეი, აქა მოსულო ფალავანო, თუ შეძლებული ხარ, ეს
Line of edition: 9    
ფიცარი ღლიას ქუეშ დაიჭირე, მიდი, ამა მინარასა ორი ხელი მაგრა მოხვიე, მედგრად
Line of edition: 10    
მოსწიე, და მოგლიჯე და ერთის მხრისაკენ გასტყორცნე. იმის ძირსა ერთი ზარზამინი
Line of edition: 11    
აღმოჩნდება, იქ ჩადი, ჯადოს იხილამ და მსწრაფლად მოჰკალ.

Line of edition: 12       
საამმა რა ესე აღმოიკითხა, ღმერთს მადლობა შესწირა, მივიდა მსწრაფლად,
Line of edition: 13    
მოსწია, მოგლიჯა და ერთის მხრისაკენ გასტყორცნა მინარა. ზარზამინში ჩავიდა, ნახა,
Line of edition: 14    
ერთი ჯადო ზის, წინ წიგნი უძევს და კითხულობს. ფალავანმა რა ჯადო იხილა, ესრეთ
Line of edition: 15    
მედგრათ შემოჰკრა ჴმალი, რომ შუაზედ გაწყვიტა. ამ ჯადოსა სიკვდილზედ ერთი
Line of edition: 16    
საზარელი მტვერი აღსდგა. რა მტვერი განქარდა, ფალავანმა თავისი თავი ერთსა
Line of edition: 17    
გალავანსა შიგან იხილა. ის გალავანი ოქროს აგურით იყო აშენებული. შიგა უცხო და
Line of edition: 18    
უცხო სასახლენი იყო აშენებული. ერთსა სასახლეში ნახა, ერთი ოთახი იყო დაკეტილი,
Line of edition: 19    
კლიტე გატეხა და შიგან შევიდა. იხილა, რომ ერთი კაცი თავქვედაკიდული იყო. ერთი
Line of edition: 20    
არაბი თავსა ადგა და ორის ხელით უწყალოდ ჰსცემდა ფეხში ჯოხით. იმ ჯადომ რა
Line of edition: 21    
საამ ფალავანი იხილა, შეეხვეწა, რომ: ფალავანო, დამიხსენ ამ არაბის ტანჯვიდამ.
Line of edition: 22    
ფალავანმა რა სიტყვა გაიგონა, ფიცარსა დახედა და ესრევ ეწერა: ჱეი, გულოვანო, ეგ
Line of edition: 23    
ბერიკაცი ჯადო არის, მაგას ცოცხალს ნუ გაუშვებ! ფალავანმა თავისსა ბასრსა ჴმალსა
Line of edition: 24    
ხელი მიჰყო, ესრე მედგრათ შემოჰკრა, რომ შუაზედ გასწყვიტა. იმ ბილწსა ჯადოს
Line of edition: 25    
სიკვდილზედ ისეთი სიმყრალის სუნი და მტვერი გამოხდა, რომ კაცს სულს მისტაცებდა.
Line of edition: 26    
და ეს შავი არაბი ქაღალდისაგან იყო შექმნილი.

Line of edition: 27       
ფალავანი გარეთ გამოვიდა და თილისმის გალავანი დაარღვია, და თავისი
Line of edition: 28    
ფალავანები პოვა. იქიდამ გამობრუნდა, სასახლესა დავიდოდა და სჩხრეკდა. ერთსა ოთახსა
Line of edition: 29    
იხილა ერთი თეთრ წვერა ტახტსა მჯდომი. ბერმა კაცმა რა საამ ფალავანი იხილა,
Line of edition: 30    
ტახტიდამ ჩამოვიდა, გარდაეხვია და სამამაცო შუბლისა აკოცა და უთხრა: ფალავანო,
Line of edition: 31    
მომილოცამს თილისმის დარღვევა. ფალავანმა მადლობა მოახსენა და ევედრა: ჰეი,
Line of edition: 32    
შარიარო, ვითხოვ, რომ ამათი თილისმის იარაღები ჩემს ლაშქარში მომიტანოო.
Line of edition: 33    
მოხუცებულმა უპასუხა: ფალავანო, მანამდისინ რიზვანფერს არ მოკლამო, მანამდისინ ეს
Line of edition: 34    
სამსახური ჩემგან შეუძლებელი არის. ფალავანმა იკითხა: ის წყეული რიზვანფერი საით
Line of edition: 35    
იმყოფება? მოხუცებულმა უპასუხა: ამა მთისა კალთასა აქუს სასახლე და იქ მკვიდრობს,
Line of edition: 36    
და ურიცხვი ხაზინა შეუკრებია, რაც პირუტყვი საქონელი ჰყავს, ან ჯორი, ან აქლემი, ან
Line of edition: 37    
ცხენი სულ იმ მთის კალთაში უდგას.

Line of edition: 38       
საამ ფალავანი დაეთხოვა მოხუცებულსა, თავის ფალავნებით რიზვანფერის
Line of edition: 39    
მიმართა. რა მთისა სიახლოვეს მივიდა, ერთი უცხო, მშვენიერი ბაღი აღუჩნდა. იმა ბაღსა
Line of edition: 40    
უცხო, მშვენიერი სასახლეები იდგა. რა ბაღისა სიახლოვეს მიაწიეს, იხილეს, რომ
Line of edition: 41    
რიზვანფერი უცხოსა, მშვენიერისა სახითა შეცვლილა და ერთსა მარტორქასა ზის,
Line of edition: 42    
გველი მათრახათ უჭირამს და ოთხნი თავისნი ჯადონი გვერდთ
Page of edition: 374   Line of edition: 1    
ახლავან და მოდიან. რიზვანფერიმ თავისი მარტორქა ერთსა გორაზე ჰაიგდო და საამ
Line of edition: 2    
ფალავანს შემოსძახა: ჱეი, ერანელო, ამა თილისმიდამ როგორ გამოიხ სენ ან შენი თავი,
Line of edition: 3    
და ან შენ ეგ ფალავნები როგორ განათავისუფლეო. საამ ფალავანმა შემოსძახა: ჱეი,
Line of edition: 4    
რიზვანფერი, რომელსაც ღმერთს ვესავ, იმან გამომიხსნა. ახლა ხომ ჰსცან, რომ
Line of edition: 5    
ჭეშმარიტი ღმერთი არის, მოდი ჩემს სარწმუნოებაზედ, თუ შენის თავის სიცოცხლე
Line of edition: 6    
გინდა. ამიტომ გირჩევ ამას, რომ შენგან ბევრი სიკეთე მომაგონდეს. რიზვანფერიმ
Line of edition: 7    
უპასუხა: ფალავანო, ეგ ჩემგან დიდათ შეუძლებელი არის, რომ უხილავს ღმერთს თაყვანი
Line of edition: 8    
ვსცეო. რიზვანფერიმ თავის ჯადოებს უბძანა, რომ ფალავნვბსა ერთსაც ცოცხალს ნუ
Line of edition: 9    
გაუშვებთო. მსწრაფლად შემოუტივეს.

Line of edition: 10       
რა საამ ფალავანმა ჯადოებისაგან თავისი შემოტევა იხილა, დიდად ითაკილა და
Line of edition: 11    
განრისხდა. მშვილდ-ისარსა ხელი მიჰყო და თავისსა ფალავნებსა უბძანა, მე მომყევითო,
Line of edition: 12    
ნუ მომშორდებით. მიესივნენ და უწყალოთ სრუა დაუწყეს. ეს ფალავნები ერთს ჯადოს
Line of edition: 13    
დაიჭერდნენ და მეორეს შემოსტყორცნიდნენ და ორსავ მიწასთან გაასწორებდნენ და ამ
Line of edition: 14    
ყოფითა გაუკითხავათ ხოცდნენ. მაგრამ საამ ფალავანს თვალი რიზვანფერი ჯადოზედ
Line of edition: 15    
ეჭირა. განრისხებულმა საამ ფალავანმა თავისი შვილდი ქარქაშთაგან ამოიღო და ისარი
Line of edition: 16    
საბელთა განაწონა და ჯადოს ბაირახტარსა დაუსისწორდა და ესრეთ მრისხანეთ მოზიდა,
Line of edition: 17    
რომ გოზა გოზასა დაუსისწორა. მაგრამ ცალი თვალი რიზვან ჯადოსაკენ ეჭირა. რა
Line of edition: 18    
რიზვანფერიმ იქით მიიხედა, და ფალავანმა მსწრაფლად გამობრუნდა და რიზვანფერის
Line of edition: 19    
შესტყორცნა, ისარი მკერდს ეკვეთა და ბეჭთა გავარდა. რიზვან ჯადო სპილოდამ
Line of edition: 20    
გადმოვარდა და მიწაზედ დაეცა და ერთის საზარლის ხმითა შემოსძახა: ჱეი, ერანელო,
Line of edition: 21    
შენ ისეთი რამ მოჰკალ დღესა, რომ ქვეყანაზედ ჩემისთანა ჯადო არ იპოვებოდა და
Line of edition: 22    
სახელადაც გეყოფისო.

Line of edition: 23       
რა ესე ამ ჯადოს ლაშქართა იხილეს, ერთობით გაიქცნენ. მანამ რიზვან ჯადო
Line of edition: 24    
მოჰკვდებოდა, უცხოს სახით იყვნენ ეს ლაშქარნი. რა რიზვან მოკვდა, ორათ წელში
Line of edition: 25    
მოხრილნი ბებრათ შეიცვალნენ და ფალავნებს ევედრებოდნენ: შეგვიწყალენ, ნუღარ
Line of edition: 26    
აღვგხოცთო. საამ ფალავანმა უბძანა: თუ ჩვენს სარწმუნოებაზედ მოხვალთ და საბაოთ
Line of edition: 27    
ღმერთსა იწამებთ, აღარ დაგხოცთ! ერთობით ცხენიდამ გადმოცვივდნენ, და კისერზედ
Line of edition: 28    
ხლმები დაიკიდეს და ფალავნის სარწმუნოება აღიარეს, და თავიანთ კერპი შეურაცხყვეს,
Line of edition: 29    
ფალავანსა წინა გაუძღვნენ და რიზვან ჯადოს სასახლეს მოიყვანეს და სასახლენი
Line of edition: 30    
სრულებით დაატარეს. შემდგომად ხაზინის ოთახის კარი გააღეს, და ეს ამდენი ჯავაირი
Line of edition: 31    
და ხაზინა შაეკრიბა, რომ რიცხვი არ ეგებოდა. იმა ხაზინის საშუალ ალაგსა ერთი
Line of edition: 32    
მურასა ტახტი იდგა და ერთი მშვენიერი ქალი იჯდა, მშვენებით მთუარესა ემგზავსებოდა.
Line of edition: 33    
იმ ტახტსა იჯდა, ყელზე ერთი ოქროს ჯაჭვი ება. რა საამ ფალავანი იხილა, ქალმა
Line of edition: 34    
სიყვარულით მოიკითხა. საამა მოკითხვის მადლობა მოახსენა და ჰკითხა: მნათობო, ვინ
Line of edition: 35    
ბძანდებიო, ქალმა მოახსენა: მე რიზვანფერის და გახლავარ და საბაოთ ღმერთს ვესავ,
Line of edition: 36    
და სახელად შივანფერი მქვიან, ჩემი და რიზვანფერი დიდი ჯადოქარი იყო. ამჟამად
Line of edition: 37    
რომ თავისსა თილისმაში გაგაბა, ის მე დიახ უწყინე და უთხარ: ნარიმანის ძე საამ
Line of edition: 38    
როგორ შეიპყარ ჯადოთი! ხაყან ჩინი მრავალს ეცადა იმის წინააღმდეგობას, ვერ
Line of edition: 39    
შეძლო. შენ რით შეიძლებ იმის წინააღმდეგობასა! ამ სიტყვაზედ დიდათ გამირისხდა და
Line of edition: 40    
მითხრა: შე, თმა ასაკვეცო, შენ როგორ გამიბედე მაგ სიტყვების თქმა. ჰგავს, რომ საამ
Line of edition: 41    
ფალავანს გაარშიყებიხარ, და იმიტომ ამბობ მაგისთანა სიტყვებს. შემიპყრა და აქ
Line of edition: 42    
დამატუსაღა.

Page of edition: 375   Line of edition: 1       
ფალავანი მსწრაფლად წინ წადგა და საპყრობილიდამ განათავისუფლა. და
Line of edition: 2    
რიზვანფერის სასახლენი და ხაზინანი იმას უბოძა, და იქა მყოფნი ხალხნიცა. ფალავანმა
Line of edition: 3    
უბძანა, რომ ჩინეთის ჴემწიფეს უთხარი, მე რომ თილისმის იარა ღები ჩინეთის
Line of edition: 4    
ქუეყანას გამოგიგზავნე და შენც შეუთვალე, რომ მსწრაფლად გამოგზავნოს. შივანფერიმ
Line of edition: 5    
მოახსენა: მამაჩემსა ჩალიან ჯინი ჰქვიან, ჯინების ჴემწიფე არის, ვეტყვი, რომ
Line of edition: 6    
მსწრაფლად მოგართოს. შივანფერი გამოუძღუა ფალავანსა, თავის მამის სასახლეში
Line of edition: 7    
მიიყვანა. ჩალიან ჯინმა რა ფალავანი იხილა, ტახტიდამ ძირს ჩამოვიდა, მოეხვია და
Line of edition: 8    
სამამაცოს შუბლსა აკოცა, ტახტსა აიყვანა, დასო და სიყუარულით მოიკითხა და
Line of edition: 9    
გამარჯვება მიუ ლოცა, და მოახსენა: ფალავანო, რიზვანფერი ჩემი ასული იყო და მისი
Line of edition: 10    
ვითარება როგორ მოხდა, მიბძანეთ! ის დიდი ჯადო და თილისმის მცოდნე იყო, რომ
Line of edition: 11    
ქვეყანაზედ ამხანაგი არა ჰყვანდა, თილისმის ხელოვნებითა. ვისზედაც გულძვირათ
Line of edition: 12    
იქნებოდა, თავისსა თილისმაში გააბამდა. იმისი ხსნა არ იქნებოდა საუკუნოთა. ჩვენც ამ
Line of edition: 13    
საქმეზე დიდათ ვიშიშოდით და ბეზარს ვიყავით. ამისი ხელისა გან მოსულნი. ჱეი,
Line of edition: 14    
შარიარო, ახლა, რადგანაც ის მოჰკალი და დაგვიხსენ იმისი ხელისაგან, დიდი
Line of edition: 15    
მოხარულნი ვართ ამ საქმეზედ. ფალავანო, ახლა თქვენ ლაშქარში წაბძანდით, და მე იმის
Line of edition: 16    
თილისმის იარაღებს და ხაზინას და ფეშქაშებს იქ მოგართმევ! ამ საქმეზე დიდი მადლობა
Line of edition: 17    
მოახსენა, მაგრამ ფერიდუხტისათვის დიდათ მწუხარე იყო და თავისთა ლაშქართა
Line of edition: 18    
გაემართა.

Line of edition: 19       
იმჟამად, რომ რიზვანფერიმ ფერიდუხტ შეიპყრა და ზანდუკსა ჩასო, და
Line of edition: 20    
ჩინეთის ზღუაში გარდააგდო, ის ზანდუკი ესრეთ იყო შექმნილი, რომ წყალი არსით არ
Line of edition: 21    
შეესვლებოდა. ეს ზანდუკი სამი დღე შიგ ატრიალა ზღუამ. ღმრთის განგებისაგან იქნა ეს
Line of edition: 22    
საქმე, რამთენიმე ბეზირგანი ხომალდსა ისხდნენ და ჩინეთისაკენ მოდიოდნენ. რა ზღვისა
Line of edition: 23    
საშუალსა მოაწივეს, ერთი ყუთი აღუჩნდა. მსწრაფლად ცურვის მცოდნენი
Line of edition: 24    
გარდაცვივდნენ, და ის ყუთი დაიჭირეს და ბერზიგანს მიართვეს. ბერზიგანთა რა ეს ყუთი
Line of edition: 25    
გახსნეს, იხილეს, რომ ერთი დიახ უცხო, მშვენიერი ქალი ზის. სამი დღის მშიერი
Line of edition: 26    
ფერიდუხტ შეწუხებული იყო შიმშილით. ფერიდუხტ რა ზანდუკიდამ ამოიყვანეს და ესე
Line of edition: 27    
მოქარავნენი იხილა, უთხრა, რომ სამი დღე არის მშიერი ვარ, და შიმშილმა შემაწუხა,
Line of edition: 28    
მცირე რამ საჭმელი მომიტანეთ! ყულუხჩთა მსწრაფლად რამდენიმე ჯამი ღვინო
Line of edition: 29    
მოუტანეს საყუათოთ და ფერიდუხტს მოართვეს. ფერიდუხტ რა ღვინო შესვა, გონებას
Line of edition: 30    
მოეგო. შემდგომად უცხო და უცხო საჭმელები მოართვეს და შეექცა. იქიდამ ზღვისა
Line of edition: 31    
ნაპირას გამოვიდნენ, და კარავი დასცეს და დადგნენ. სოვდაგარნი და მეხომალდენი
Line of edition: 32    
ფერიდუხტზედ ცილობდენ და ერთმანეთს სასიკვდილოთ არა ზოგამდნენ. ერთიმეორეს
Line of edition: 33    
ასე ეუბნებოდნენ: არა ჩემია ფერიდუხტ, არა ჩემიაო. და მეხომალდეები ეუბნებოდნენ, თუ
Line of edition: 34    
ჩვენ არ გამოგვეყვანა, თქუენ როგორ გამოიყვანდით!

Line of edition: 35       
ამა ლაპარაკსა და ცილობაში იყვნენ, მაჩინის მხრიდამ ერთი მტვერი აღდგა. რა
Line of edition: 36    
ნიავმა შემოჰკრა და მტვერი გარდაყარა, თორმეტი დროშა გამოჩნდა, რომელიც რომ
Line of edition: 37    
თორმეტი ათასს კაცს ნიშნავდა. და ამ ლაშქრისა საშუალსა ერთსა მარტორქაზედ
Line of edition: 38    
მჯდომი ყმაწვილი კაცი მოვა, ესეთი მშვენიერია და ფალავნობის სახე აძევს, რომ
Line of edition: 39    
მნახავთათვის დიდათ სასიამოვნო არის. მოვიდა და ამ ქარავნისა სიახლოვესა გარდახდა.
Line of edition: 40    
კარვები დასცეს და დადგნენ. აქეთ მხარესა ერთი ჴმიანობა და აყალ-მაყალი შეიქნა, ერთი
Line of edition: 41    
მეორეზედ ხლმით და ხანჯლებით წევდნენ და ფერიდუხტზედ ცილობდენ. ამჟამად ამ
Line of edition: 42    
ქარავნისა უფროსი ხოჯა
Page of edition: 376   Line of edition: 1    
ფუფუ ფერიდუხტთან მოვიდა და მოახსენა: ჱეი, მნათობო, ამ ლაშქარითა მოსული
Line of edition: 2    
ფალავანი, ესრეთ ვგონებ, რომ ხაყან ჩინის ძმისწული თეიმურთაში იყოს. თქუენც
Line of edition: 3    
გევედრები, რომ გამომიცხადოთ, რომლისა მადნისა იაგუნდი ხართ, ან რომლისა სადაფისა
Line of edition: 4    
მარგალიტი ხარ, დიდის ჩამომავლობის ხარო. ფერიდუხტმა უპასუხა: მე ხაყან ჩინის
Line of edition: 5    
ასული ვარ, რიზვანფერი ჩემი დეიდა არის, ის წყეული დიდი ჯადოქარი არის, შემიპყრა,
Line of edition: 6    
და ყუთში ჩამსო და ზღუაში გადამაგდო. ხოჯა ფუფუ ბერზიგანმა თაყვანი-სცა და
Line of edition: 7    
გამობრუნდა, და თავის ქარავანში მოვიდა და მოქარავნეთ ხალხთ უთხრა: თქუენ
Line of edition: 8    
ტყუვილათა შფოთამთ და ერთმანეთს ხოცთ. ესე ბანოვანი ხაყან-ჩინის ქალი არის,
Line of edition: 9    
ადრევე შეგვიტყვიათ ამისი მშვენიერებისა და ქებისა ანბავი, ამისი სახის სურათი ყოველს
Line of edition: 10    
ქუეყანას არის გაფენილი და იმაზე შეექცევიან, ფერიდუხტის დეიდას რიზვანფერს
Line of edition: 11    
გადაუგდია. ამისი გამგონი ქარავნისა ხალხნი დიდათ შეშინდნენ და თავ-თავის სადგომს
Line of edition: 12    
წავიდნენ.

Line of edition: 13       
ფერიდუხტმა თეიმურთაშის მოსვლა ჰსცნა, დიდსა მწუხარებასა მიეცა, და
Line of edition: 14    
გულსა შინა თავისსა განიზრახვიდა: ვაი, თუ ამან შური იძიოს და ამიტეხოს რამე,
Line of edition: 15    
ამისთვინა რომ მამაჩემმა იმას მიმცა. თეიმურთაშმა, რომ საამ ფალავანს დაანება ჩემი
Line of edition: 16    
თავი, ან შიშით იყო, ან თავაზითა. ვაი, თუ ახლა ამ მოქარავნების ხელში მნახოს და
Line of edition: 17    
ამიტეხოს რამე, წამიყვანოს და ამიტეხოს გზაზედ რამე, ეწადა, რომ მოქარავნებისათვინ
Line of edition: 18    
შეეთვალა, რომ ჩემი სახელი თეიმურთაშთან არ გაამჟღავნოთ, დამიცევით! მაგრამ ამისა
Line of edition: 19    
შეთვლამდინ მოქარავნენი შეშინდნენ, თეიმურთაშთან მოვიდნენ, თავყანი-სცეს და
Line of edition: 20    
ფერიდუხტის ვითარება ყოველი მოახსენეს. აქეთ მხარეს ფერიდუხტს ფიქრსა და
Line of edition: 21    
მწუხარებასა იყო. თეიმურთაშმა რა ფერიდუხტის ვითარება ჰსცნა, ადგა და
Line of edition: 22    
ფერიდუხტის კარავთან მივიდა, და სიყვარულით მოიკითხა და უთხრა: ჱეი, ბიძის ჩემის
Line of edition: 23    
ასულო, რამდენიმე სიტყუა მაქუს საკითხავი და ის უნდა გამომიცხადო! ფერიდუხტ
Line of edition: 24    
დიდის კრძალვით წამოდგა, და თაყვანი-სცა და მოკითხვის მადლობა მოახსენა.
Line of edition: 25    
თეიმურთაშმა, სიცილით ჰკითხა, რომ ჩემი ჴემწიფე საამ ფალავანი სად იმყოფება და
Line of edition: 26    
ან თქვენ რის მიზეზით მოშორვებიხარ? ფერიდუხტმა მოახსენა: ფალავანმა სანადიროთ
Line of edition: 27    
წაბძანება ინება და იმ ნადირობაშია რიზვანფერიმ მე და ფალავანი ალმასისა თილისმაში
Line of edition: 28    
გაგვაბა. თურმე რიზვანფერი ფალავანს გაარშიყებოდა და უთხრა: ფალავანო, თუ ან შენი
Line of edition: 29    
და ან ფერიდუხტის განთავისუფლება გინდა, ჩემის გულის წადილი აღასრულე!
Line of edition: 30    
ფალავანმა დიახ იწყინა და შორს დაუჭირა და ასე უპასუხა, რომ ეგ ჩემგან შეუძლებელი
Line of edition: 31    
არის, რაც ჩემს მამა-პაპას არ უქნია, ვერც მე ვიქ! ჩემგან შეუძლებელი არის ჯადოებთან
Line of edition: 32    
და თილისმასთან შეერთება და, თუ შენ ჩემს სარწმუნოებას აღასრულებ და ჯადოს
Line of edition: 33    
თილისმებზედ ხელს აიღებ, შენის გულის წადილს აღვასრულებ! ესე სიტყვა
Line of edition: 34    
რიზვანფერიმ დიდათ იწყინა, მოვიდა, აღმიტაცა და ჰაერში, ერთსა კოლოფში ჩამსო და
Line of edition: 35    
ზღუაში გადამაგდო. მე ამ მეხომალდეებს შევხვდი და გამომიყვანეს, და მე ჩემი ვითარება
Line of edition: 36    
მკითხეს და მეცა ჩემი ვითარობა ვაცნობე. ღმერთმან დაუმადლოსთ, დიდათ მსახურეს და
Line of edition: 37    
მაამეს. ამას გარდა, სხვა საამ ფალავნის არა ვიცი რა. თეიმურთაშმა უპასუხა: ჱეი,
Line of edition: 38    
ბიძისა ჩემისა ასულო, ნუღარა სწუხარ, მომილოცამს, საამ ფალავანმა თილისმა
Line of edition: 39    
დაარღვია, რიზვან ჯადოც მოჰკლა, და სხვანი ჯადოებიც სულ აწყვიტა და იმათი
Line of edition: 40    
ხაზინა წამოიღო. და ესრეთ ვგონებ, რომ აქამდინ თავის ლაშქარში მოვიდოდაო. მე,
Line of edition: 41    
რადგანაც საამ ფალავანთან მივიდოდი, ჩემი, არამხანაც თან წამოვიყვანე. ახლა თქვენც
Line of edition: 42    
მობძანდით, წყნარა სიარულით
Page of edition: 377   Line of edition: 1    
თქვენ რძალთან _ საამ ფალავანთან წავიდეთო. რადგან მეც აქ მოვედი, თქუენ ნუ
Line of edition: 2    
შესწუხდებით, ჩემს არამში წავიდეთ და იქიდამ ღმრთის მოწყალებით საამ ფალავანს
Line of edition: 3    
ადრე შეგყრი! ფერიდუხტ დიდათ იშიშოდა და გულსა შინა განიზრახვიდა: ვაი, თუ
Line of edition: 4    
მატყუილებსო, და გზაზედ ამიტეხოს რამე. თეიმურთაშმა რა ესე ჰსცნა, ფერიდუხტს
Line of edition: 5    
მოახსენა: ჰეი, მნათობო, შენ ნუ იშიშვი, მე საამ ფალავანის მონა ვარ და იმისი
Line of edition: 6    
ერთგულობისა ალყა ყურსა მაქუს გაყრილიო. მე საუკუნოდ იმის მონა და მოსამსახურე
Line of edition: 7    
ვარ, და შენც მინდა გმსახურო და გაამო, ამიტომ რომ ჩემის ბატონის საყვარელი ხარ.
Line of edition: 8    
ჰეი, მნათობო, მე საამ ფალავანი სიზმარში ვნახე. ერთს ღამესა ცხენით მოვიდოდა და
Line of edition: 9    
ერთი მშვენიერი ქალი გვერდით მოსდევდა. რა ის ქალი ვიხილე, ესრეთ შემიყვარდა, რომ
Line of edition: 10    
ცნობა მიმეღო. საამ ფალავანსა ვთხოვე. ფალავანმა მიპასუხა: როცა მე ფერიდუხტთან
Line of edition: 11    
ვიქორწინებო, მაშინ შენ მოგცემო და შენცა ჩემი საყვარელი ძმა ხარო. ფერიდუხტმა რა
Line of edition: 12    
ესე სიტყვა გაიგონა, თეიმურთაშისაგან დიდათ იამა და მადლობა მოახსენა.
Line of edition: 13    
თეიმურაზთაშისა არამხანიდამ ხოჯები მოვიდნენ და დიდის თავაზით წაიყვანეს თავისთან.
Line of edition: 14    
და უცხო საჴემწიფო ქეჯაო მოუმზადეს.

Line of edition: 15       
მეორეს დღეს აიყარნენ და წყნარისა სიარულითა ჩინეთსა წავიდნენ. ჩინეთისა
Line of edition: 16    
სიახლოვეს მივიდნენ. იქით მხარეს, რომ საამ ფალავანმა რა ჯადოს მანქანება დააქცია,
Line of edition: 17    
თავისისა ლაშქრისაკენ დამგზავრდა და ფერიდუხტს იგონებდა. და იმისის
Line of edition: 18    
მოშორებისათვის დიდათ სწუხდა და ტიროდა, და თავისისა ლაშქარისაკენ წავიდა.
Line of edition: 19    
ფრანგ დივზად იმედს აძლევდა და ნუგეშს მოახსენებდა. საამ უპასუხებდა: ჰეი, ჩემო
Line of edition: 20    
საყვარელო ძმაო ფრანგო, ის წყეული რიზვან ჯადო მუდამ ამას მეუბნებოდა, რომ
Line of edition: 21    
ფერიდუხტს ზღვაში გადავაგდებო. ვაი, თუ იმ წყეულმა მართლა ზღუაში გადააგდო, იქ
Line of edition: 22    
აუტეხა რამეო. ფრანგმა მოახსენა: ფალავანო, აკი კვლავად მოგახსენე, ადამმა რომ
Line of edition: 23    
თილისმის ფიცარი მომცა, მაშინ მითხრა, რომ ფალავანს მოახსენე, რომ
Line of edition: 24    
ფერიდუხტისათვინ ნუ შესწუხდებაო. თეიმურთაშ გამოიხსნის იმასო და თქვენსა
Line of edition: 25    
ლაშქარსა მოიყვანსო.

Line of edition: 26       
ფალავანი ამაზედ დიდად გამხიარულდა და თავისსა ლაშქარისაკენ წამოვიდა. რა
Line of edition: 27    
სიახლოვეს მიაწიეს, იხილეს, რომ ხაყან-ჩინი ერანელთ ებრძვის და დიდსა
Line of edition: 28    
გაჭირვებაში მიწევნილან ერანელნი. ფალავანმა მარჯვენა ხელი მარცხენას გვერდსა და
Line of edition: 29    
მარცხენა მარჯვენასა გვერდსა შემოიხვია და მაღლის ხმით ღმერთის სახელი ახსენა და
Line of edition: 30    
თავისსა ბასრსა ჴმალსა ხელი მიჰყო, და ესრეთ განრისხდა, რომ ცეცხლისმფრქვეველს
Line of edition: 31    
ვეშაპსა დაემგზავსა, და ხაყან ჩინის ლაშქარსა გაერია და უწყალოდ ხოცა დაუწყო. რა
Line of edition: 32    
ერანის ლაშქართა ფალავანი საამ თავისა შემწედ იხილეს, ცეცხლისმფრქვეველს
Line of edition: 33    
ვეშაპსავით განრისხდნენ, და ჩინეთისა ლაშქართა შეუტივეს, და უწყალოდ ხოცა
Line of edition: 34    
დაუწყეს და ერთი მეორეს უძახდა: ჰკარ, მოჰკალ, შეპყარ და ერთსაც ცოცხალს ნუ
Line of edition: 35    
გაუშვებო!

Line of edition: 36       
ხაყან ჩინის დროშის მტვირთველი მოჰკლეს და დროშა ორათ გატეხეს, და
Line of edition: 37    
სრულად გაიქცნენ და ჩინეთს მიმართეს. საამ ფალავანი ხანდაკისა პირსა მიბძანდა და
Line of edition: 38    
უბძანა: გასაყარ ნაღარას ჰკარითო! რა ერანისა ლაშქართა ნაღარისა ხმა გაიგონეს,
Line of edition: 39    
ერთობით გამობრუნდნენ, საამ ფალავანთან მივიდნენ, თაყვანი-სცეს და გამარჯვება
Line of edition: 40    
მიულოცეს. ფალავანი თავისსა კარავსა გადახდა, სარდალნი და ფალავანნი მივიდნენ და
Line of edition: 41    
თავ-თავის განწესებულს ალაგს დასხდნენ. მეჯლიში მოიღეს, და ლხინსა და განცხრომაში
Line of edition: 42    
იყვნენ. საამ ფალავანმა ბძანა, რამდენიმე ქეშიკნი გაგზავნეთო. ამაღამ იყარაულონ, და
Line of edition: 43    
თითონ შუაღამემდინ ლხინსა და განცხრომაში იყვნენ. ის ღამე ისე გაათენეს.


Next part



This text is part of the TITUS edition of Shahname 3: Prose parts: Saamiani.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 2.6.2014. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.