TITUS
Old Georgian Hagiographical Texts, vol. VI
Part No. 22
Previous part

Text: 20_Grig.Somx.  
Page of ed.: 370  
Line of ed.: 10   [ Page of ms.: 303r  ] შესხმა და მოთხრობა ღუაწლთა და ვნებათა წმიდისა მღუდელმოწამისა
Line of ed.: 11  
გრიგორი დიდისა სომხითისა ეპისკოპოსისა და წმიდათა ღირსთა
Line of ed.: 12  
მოწამეთა ქალწულთა რიფსიმასი და გაიანასი და სხუათა მათთანათა,
Line of ed.: 13  
ქმნილი ანტონის მიერ არხიეპისკოპოსისა ყოვლისა ზემოჲსა
Line of ed.: 14  
საქართუელოჲსა, დავითიან-ბაგრატოვანისა


Line of ed.: 15     გონება და      ქრისტესა   დაეახლა,
Line of ed.: 16     
რაჟამს საგამჭჳრვ   ერთის      აღალმა და მჰსგავს
Line of ed.: 17     
ინდალმა ჰქმენ მზის   ბრძანებრ სამ   მჭირსედ რა ივნე,
Line of ed.: 18     
გცადა თუ მჰსრბოლი   მცხინუარე   ოქრო ვნებამ
Line of ed.: 19     
ორფერ მადლიერ      წარსაწყ      წართქმავე შენთა.


Line of ed.: 20   სიტყუა მეოცე


Line of ed.: 21        
მარტჳლთმოყუარებითმან სურვილმან მოგვიყუანნა ჩუენ, ვი\თარცა
Line of ed.: 22     
მავალნი ბიჯებით ხატისა მიმართ, რომელი შეჰქმნა ოქრო\სახელმან
Line of ed.: 23     
მამამან მოძღუარმან, მსოფლიომან ჴელოვანმან, უსხეუ\ლოჲთა
Line of ed.: 24     
ფერებითა ცხოველმხატუარმან, და წინა-დამიდუა ჩუენ, რო\მელნი
Line of ed.: 25     
ვიშუებთ მოწამეთა ყოვლად წმიდათა მიერ ტკივილ\თა
Line of ed.: 26     
და სისხლთა მათთა ზედა ვიხარებთ მითუალულთა ღმრთისაგან
Line of ed.: 27     
მამისა შეზიარების გამო სისხლსა თანა მხოლოდშობილისა მისისა.

Page of ed.: 371  
Line of ed.: 1        
ამის უკუე ხატისა პირმშო მაგალითი არს მოციქულებაჲ, წი\ნასწარმეტყუელებაჲ,
Line of ed.: 2     
მოძღურებაჲ, ძალ და კურნება-შემოსილებაჲ
Line of ed.: 3     
კაცისა ყოვლად საკჳრუელისა გრიგორი მღჳძარისა, "რომელი და\ადგინა
Line of ed.: 4     
უფალმან მონაჲ სარწმუნო და ბრძენი მონათა თჳსთა ზედა
Line of ed.: 5     
მიცემად საზრდელი მათი ჟამსა თჳსსა". ხოლო აღასრულა რა
Line of ed.: 6     
ბრძანებული იგი მისდა, "ნეტარ იქმნა უფლისაგან თჳსისა, რამეთუ
Line of ed.: 7     
მოსრულმან და მპოვნელმან მისმან მდგომარეობასა ზედა უქცევე\ლად",
Line of ed.: 8     
ვითარცა ებრძანა, "ყოველთა ზედა [ Page of ms.: 303v  ] მონაგებთა მისთა
Line of ed.: 9     
დაადგინა იგი".

Line of ed.: 10        
ამას უკუე ხატსა, მდგომარესა თეატრსა შინა საეკკლესიოსა
Line of ed.: 11     
თქმულისაგან მოქმედისა და საღმრთოთა თრისკიათა მოძღურისა
Line of ed.: 12     
და განმგებელისა შორის შეკრებულთა "აღმოსავალით და დასავა\ლით",
Line of ed.: 13     
ჩრდილოჲთ და სამხრით, ერთსა შინა შედგმულსა მხო\ლოობასა,
Line of ed.: 14     
ვჰსჭურეტთ წინაშე თუალთა ჩუენთა მდგომარესა, და\ხატულსა
Line of ed.: 15     
საკჳრუელებითისა ჰაზრისა ქონებითა და წამალთა მიერ
Line of ed.: 16     
შესაბამთა განფეროვნებითა, ვითარ შეჰგავს მაგალითისადმი პირ\მშოჲსა
Line of ed.: 17     
და ჰაზრთა და მოგონებათა ნამდჳლ ჭეშმარიტთა და
Line of ed.: 18     
სარ/წმუნოთა.

Line of ed.: 19        
ხოლო ვინაჲთგან ესეგუარსა შინა თეატრსა წარმოიდუა ანუ
Line of ed.: 20     
დაიდგინა ხატი რაჲვე წინაშე შეკრებულთა, ვინა თანა-გუაძს, რა\თა
Line of ed.: 21     
მებრ ჩუეულებისა განვიცადოთ განჰსჯით წინამდებარე ჩუ\ენი,
Line of ed.: 22     
რამეთუ ესე ჩუელებაჲ არს ესეგუარისა თეატრისა, რომელ
Line of ed.: 23     
შეკრებისა მათისა მიზეზი არს საკჳრუელისა რაჲმეჲსა წარმოდე\ბაჲ
Line of ed.: 24     
საკჳრუელებისათჳს მუნ მდგომარისა ანუ ქმნილისა მის
Line of ed.: 25     
ნივ/თისა.

Line of ed.: 26        
იცის უმრავალჯერეს ჩუეულებამან სიბრძნით განგებულისა
Line of ed.: 27     
ქალაქისამან, რამეთუ თეატრსა შინა დაადგინებს ხატსა კაცთა დი\დებულთასა,
Line of ed.: 28     
რომელნიცა ადიდნა დაკუეთებამან ტიხისა კეთილისა\მან,
Line of ed.: 29     
რომლისათჳს შექცევად და შუებისა სულთა შინა მათთა გან\მრავლებად
Line of ed.: 30     
მიისწრაფინ სიმრავლეჲ [ Page of ms.: 304r  ] ერისა, რათა კაცისა მის დი\დებულისა,
Line of ed.: 31     
რომელი ღირს იქმნა სიბრძნით განგებულისა ქალაქისა
Line of ed.: 32     
ანუ მეფისა სიბრძნით განმგებელისა ეზოჲსა თეატრსა შინა იხი\ლონმცა
Line of ed.: 33     
და ჰსცნან საკჳრუელებისა დიდებულისა ვითარებაჲ.

Line of ed.: 34        
ხოლო თუ სადამე არა იყოსმცა მუნ სამგოსნოჲ სამუსი, ანუ
Line of ed.: 35     
ისტორია, ანუ ქადაგი საქმეთა ღირსთა მის დახატულისა დიდები\თისა
Line of ed.: 36     
ცნობისათა, ხატი იგი ჰქადაგებს საიდუმლოდ და ჰაზრსა კე\თილსა
Line of ed.: 37     
განამრავლებს შეკრებულთა მათ შორის.

Page of ed.: 372  
Line of ed.: 1        
განაღა აქა ხატისა მის მკობილ-მაგალითი პირმშოჲ ოქროსა
Line of ed.: 2     
ჟღერითა მით საცემელებითა ტყუელვითითა და ოქრო-ძალებითა
Line of ed.: 3     
და ოქრო-ორღანოებითა დამატკბობელითა არა თუ სმენითისა
Line of ed.: 4     
გრძნობისათა, არამედ გულისხმისყოფითისა ცნობისათა.

Line of ed.: 5        
მოვედით თეატრსა შინა თქმულსა და დავატკბნეთ სულნი ოქ\როჴმოვანითა
Line of ed.: 6     
მით სამუსითა საკრავებითა და ვიშუებდეთ ერის\კრებისა
Line of ed.: 7     
მის მიზეზისა თეატრსა ზედა; და თჳთ ჩუენცა მეცადინ გარ\დამოხატუად
Line of ed.: 8     
მოქმედებითა ხატისათა პირმშოჲსა მის მაგალითისა
Line of ed.: 9     
ვიქმნნეთ ამად, რომელ ჰქადაგებს დახატულებაჲ პირმშოჲსათჳს მა\გალითისა
Line of ed.: 10     
საქმეთა ამათ წესთა დიდებულთასა, "რომელნიცა და\ადგინა
Line of ed.: 11     
ღმერთმან ეკკლესიათა პირუელად მოციქულნი, მეორედ
Line of ed.: 12     
წინასწარმეტყუელნი, მესამედ მოძღუარნი, მერმე ძალნი, მაშინღა
Line of ed.: 13     
მადლნი კურნებათანი, შეწევნანი, [ Page of ms.: 304v  ] წარმატებანი".

Line of ed.: 14        
ხოლო ხატსა უკუე ამას შინა იქადაგების საქმეჲ სამოციქუ\ლოჲ,
Line of ed.: 15     
ესე იგი "მომოწაფებაჲ წარმართთა და ნათლისცემაჲ მათი
Line of ed.: 16     
სახელითა მამისათა და ძისათა და სულისა წმიდისათა". და სწა\ვებაჲ
Line of ed.: 17     
დამარხუად, რომელი ამცნო ახლისა აღთქმისა გონებათა მი\მართ
Line of ed.: 18     
და მკერდთა ზედა გულთა მათთასა გამომწერელმან სიტყუა\მან
Line of ed.: 19     
ჭეშმარიტმან, მოძღურებაჲ, გამოთქმაჲ ღმრთისმეტყუელები\თი,
Line of ed.: 20     
"სადა-იგი მარტივნი და წრფელნი და უქცეველნი ღმრთისმეტ\ყუელებისა
Line of ed.: 21     
საიდუმლონი ნათლითა უზესთაესითა მით დაფარულ
Line of ed.: 22     
არიან საიდუმლოჲსა მის დუმილისა ალმურითა და ბნელსა შინა
Line of ed.: 23     
უმეტეს საჩინოებით უფროჲს ჰბრწყინუენ და ყოვლით-კერძო შე\უხებელისა
Line of ed.: 24     
და უხილავისა ზესთ-სიკეთისა შუენიერებითა აღავსებენ
Line of ed.: 25     
უთუალოთა გონებათა".

Line of ed.: 26        
ხოლო შეერთებული მოციქულებასა თანა მწყემსობაჲ კეთი\ლი
Line of ed.: 27     
და მოძღურებაჲ: "მწყემსობაჲ კეთილი (რომელთა) დადებად
Line of ed.: 28     
სული ცხოვართათჳს", "მეცნიერებით უწყებაჲ სულთა სამ\წყსოთა
Line of ed.: 29     
თჳსთასა და დადგინებაჲ სულისა სამწყსოთა თჳსთა მი\მართ",
Line of ed.: 30     
ხოლო "არა განბნევაჲ და არა განგარეებაჲ მათი,
Line of ed.: 31     
არამედ ზედ მოხილუაჲ მათი", ესე იგი "მოუძლურებულთა გან\ძლიერებაჲ,
Line of ed.: 32     
სნეულთა განმრთელებაჲ, შემუსრჳლთა შეკრუაჲ, ბო\როტად
Line of ed.: 33     
მყოფთა სხეულ-საქმობაჲ, ცთომილთა მოქცევაჲ და წარ\წყმედულთა
Line of ed.: 34     
მოძიებაჲ, რომლითა არა განიბნინეს ცხოვარნი, არა
Line of ed.: 35     
იქმნნეს საჭმელ მჴეცთა ველისათა, არა განითესნეს [ Page of ms.: 305r  ] და შეჰსცთეს
Line of ed.: 36     
ყოველსა ზედა მთასა და ყოველსა ზედა ბორცუსა მაღალსა, მით,
Page of ed.: 373   Line of ed.: 1     
რომელ აქუნდათ მწყემსი ესეგუარი გამომეძიებელ და
Line of ed.: 2     
მომაქცე/ველ".

Line of ed.: 3        
ამან "მოიხილნა ცხოვარნი თჳსნი დღესა შინა", ოდეს იყო
Line of ed.: 4     
ალმური და ღრუბელი (კერპთმსახურებისა შორის სოფლისა ყოვ\ლისა)
Line of ed.: 5     
და შორის ცხოვართა მისთა განშორებულთა", რამეთუ
Line of ed.: 6     
გარემოთა შორის სამწყსოთა მისთათა და მათ შორისცა ჯერეთ
Line of ed.: 7     
ყოველთადმდე მიფენად ჭეშმარიტებისა კერპთმსახურებდეს და
Line of ed.: 8     
რომელნიმე ბოროტ-ჩუეულებდეს.

Line of ed.: 9        
ესე წინამძღურად ერისა რჩეულისა "სხუა მოსე იქმნა ღმერთ\ქმნილი
Line of ed.: 10     
მეფეთა ზედა" და მთავართა და წყლულებითა უმაგა\ლითოჲთა
Line of ed.: 11     
მგუემელი მათი, ხოლო კუერთხითა ჯუარისათა განმპო\ბი
Line of ed.: 12     
ღელუათა, განსაცდელთათა, დაულტობელად განსრულის მას
Line of ed.: 13     
შინა და მომშთობი მხედრობითურთ უსხეულოჲსა ფარაოჲსა.

Line of ed.: 14        
ესე უბრალოებით მწყემსობამან სხუა სამოილ ჰყო ერსა შო\რის
Line of ed.: 15     
თჳსსა, და უდიესი ვჰსთქუა, პავლე სხუაჲ, "რამეთუ არავის\გან
Line of ed.: 16     
რა მიიღო, არა ვინმე შეაიწრა", არა ქმნა ცოდუა რაჲმე,
Line of ed.: 17     
რამეთუ "დაიმდაბლა თავი, რათა აღამაღლოს სამწყსოჲ, ვითარმედ
Line of ed.: 18     
უსასყიდლოდ ახარებდა სახარებასა ღმრთისასა, ხოლო წარმოს\ტყუენვიდა
Line of ed.: 19     
სხუათა ეკკლესიათა და მოიღებდა საგზალსა სამ\წყსოჲსად
Line of ed.: 20     
თჳსისა". ესრეთ "არა დააკლდა მოციქულთა"
Line of ed.: 21     
სიტყჳთა და ცნობითა, შრომითა და რუდუნებითა, "უკანაჲსა დამ\ვიწყებელი
Line of ed.: 22     
[ Page of ms.: 305v  ] წინასა მიჰსწუთებოდა და კრძალულებით ჰსდევდა
Line of ed.: 23     
გჳრგჳნსა ზეცისა ჩინებისასა ქრისტე იესუს მიერ" .

Line of ed.: 24        
ესე უკუე შევიდა "ცხოვარი მივლინებული იესუ ქრისტეს
Line of ed.: 25     
მიერ შორის მგელთა მეცნიერქმნილი და უმანკო", ხოლო შეს\ლუაჲ
Line of ed.: 26     
იგი მისი არა ცუდად რაჲმე იყო, არამედ წინასწარ ივნო და
Line of ed.: 27     
იგინა",ხოლო "არცაღა ცუდად ჰრბიოდა, არცაღა ცუდად
Line of ed.: 28     
დაჰშურა, არამედ დაღათუ შეიწირა მსხუერპლსა მას ზედა და მსა\ხურებასა
Line of ed.: 29     
სარწმუნოებისა განათლებულთასა მის მიერ, არამედ
Line of ed.: 30     
უხაროდა მათ ყოველთა თანა".

Line of ed.: 31        
ამათ მიერ "ნუგეშინისცემულ-ჰყუნა გულნი მათნი თანაშეტ\ყუებულნი
Line of ed.: 32     
სიყუარულით ყოვლისა მიმართ სიმდიდრისა, გულსავ\სებისა,
Line of ed.: 33     
გულისხმის-ჰყოფისა მეცნიერებად საიდუმლოსა მას ღმრთი\სასა
Page of ed.: 374   Line of ed.: 1     
მამისასა და ქრისტესსა, რომელსა შინა არიან ყოველნი სა\უნჯენი
Line of ed.: 2     
სიბრძნისანი და მეცნიერებისანი დაფარულნი".

Line of ed.: 3        
წინასწარმეტყუელება, რამეთუ, ოდეს "ვითარცა რა ოქრო
Line of ed.: 4     
ბრძმედსა შინა გამოიცადა (ვნებისასა) და ვითარცა ნაბერწყალი
Line of ed.: 5     
ლელწამსა შინა ჰსრბიდა ასპარეზსა შინა ღუაწლთასა", ჰპო\ვა
Line of ed.: 6     
ესე ღმერთმან ღირსად თავისა თჳსისა და არარაჲმეჲთა და\აკლო
Line of ed.: 7     
წმიდათაგან თჳსთა, დაღათუ საკრუელმან ბუნებისამან
Line of ed.: 8     
ტრფიალი ქალწულებისა დააყენა სასურუელისაგან ჰსჯულიერითა
Line of ed.: 9     
მით "პატიოსნითა ქორწინებითა და საწოლითა შეუგინებელი\თა",
Line of ed.: 10     
გარნა სიწმიდისა ესე მოძღუარი ყოველთა წინაპარ\თა
Line of ed.: 11     
თჳსთა სათნოთა ღმრთისათა მიღებულისაგან არა დააკლდა
Line of ed.: 12     
მად/ლისა.

Line of ed.: 13        
ხოლო მოჰმზრახობენ ამისთჳს, ვითარმედ იწინასწარმეტყუელა
Line of ed.: 14     
ამან "შემოსლუად (სამწყსოსა შინა თჳსსა) მგელნი [ Page of ms.: 306r  ] მძიმენი, არ\მრიდებელნი
Line of ed.: 15     
სამწყსოჲსანი" ესეგუარითარე სახითა, ვითარმედ
Line of ed.: 16     
იხილა მდინარე რაჲმე, რომელსა შინა აქაჲთ განვიდოდეს ცხო\ვარნი
Line of ed.: 17     
და განსრულნი გარდაიქმნებოდეს მგელ, რომელთა წინას\წარმეტყუელებაჲ
Line of ed.: 18     
ათქმია სულმან.

Line of ed.: 19        
ამისსა წინასწარმცნობელობითა მიმადლებულებასა დაამტკი\ცებს
Line of ed.: 20     
პირი ოქრო-სახელი მეტყუელი: "გრიგორი, რომელიცა
Line of ed.: 21     
მთავრობითსა მადლსა ღირს იქმნა და საწინასწარმეტყუელოჲთა
Line of ed.: 22     
თუალითა მყოობადთა საქმეთა აუწყებდა".

Line of ed.: 23        
წამებაჲ ჭეშმარიტებისა და ვნებათა დათმენა ესე აღჰსცილ\დების
Line of ed.: 24     
ყოველთა, თუ ჰსთქუა, ერთ-პატივთა მისთა და ერთსა ას\პარეზსა
Line of ed.: 25     
შინა თანამჰსრბოლთა, რამეთუ წამებამან ჭეშმარიტებისა\მან
Line of ed.: 26     
და "აღსარებამან კეთილისა მის აღსარებისამან, რომელი აღი\არა
Line of ed.: 27     
წინაშე მრავალთა მოწამეთა", დააკუეთა მას განძჳნებაჲ
Line of ed.: 28     
მძლავრთა, აღბორგებაჲ მას ზედა ბარბაროსებრი, მიზეზი პირად\პირადისა
Line of ed.: 29     
მის ტანჯუათა მძჳნუარებისა და მრავალთა წელიწადთა
Line of ed.: 30     
მღჳმესა შინა გუელთა თანა და ჭიათა წამლიანთა მეზობლობისა,
Line of ed.: 31     
რომელნიცა ვნებამან გუნდი ქალწულთა ზიარად თჳსა აღჰსძრა და\სავალით
Line of ed.: 32     
ერმანიასა შინა მოჰსრბად და გჳრგჳნისა მარტჳლებითისა
Line of ed.: 33     
და სძლობითისა აქა მიღებად.

Line of ed.: 34        
ეჰა, საკჳრუელება საკჳრუელებისა თანა მდგომარე, თანზავე\ბული
Line of ed.: 35     
და თანად აღსრულებული, რომელნიცა ვითარებანი ესე
Line of ed.: 36     
შეერთებულნი ოდესობითმან წინაუკმოობამან ვერ განჰკუეთა
Page of ed.: 375   Line of ed.: 1     
მით, [ Page of ms.: 306v  ] რომელ ქალაქმან სამეფომან ერთა არარატისათა და ყოველ\თა
Line of ed.: 2     
სომეხთამან ერთსა შინა სადაობასა მოიყუანნა სხუადასხუათა
Line of ed.: 3     
ქუემდებარეთად დაკუეთებულნი ვითარებანი.

Line of ed.: 4        
ხოლო განგება ზეგარდამოჲ სხუადასხუათა ქუემდებარეთად
Line of ed.: 5     
დაკუეთებულთა მათ ვითარებათა ერთსა ერთითა საკჳრუელ\ჰყოფდა
Line of ed.: 6     
და ერთსა ერთითა შეამკობდა და ერთსა ერთითა ყოველსა
Line of ed.: 7     
შინა სოფელსა განაბრწყინუებდა.

Line of ed.: 8        
რამეთუ მოიკლა რა ანაკოსგან, ნათესავით პართისა, ხოსროჲ
Line of ed.: 9     
მეფე სომეხთა, და ანაკ სომეხთაგან, ძე ანაკისი ყრმაჲ მცირე ერთ\გულთაგან
Line of ed.: 10     
მონათა განიტაცა, რათა არა წარჰსწყმდესმცა მკულელ\თაგან
Line of ed.: 11     
მამისათა და სამთავროდ კაბბადუკიისა მიყუანებული გა\ნერა
Line of ed.: 12     
მძჳნუარებასა მკულელთასა. ხოლო იყო მაშინ თჳთმპყრობე\ლობითი
Line of ed.: 13     
სკიპტრისა პყრობაჲ უღმრთოჲსა დეოკლიტიანესი.

Line of ed.: 14        
ესე უკუე ვლტოლუაჲ არა ლიტონ განიგებოდა ყოვლად წმი\დისაგან
Line of ed.: 15     
გულისხმის-ყოფისა, ყოვლად სახიერითა მით თჳთმჴელ\მწიფებელითა
Line of ed.: 16     
ნებითა, რამეთუ გულუებადსა მას ქუემდებარისა
Line of ed.: 17     
მიმადლებულებასა ჰშუენოდა სიჩჩოებასავე შინა ქუემდებარისასა
Line of ed.: 18     
ცუალებითა ადგილისათა მუნ, სადა-იგი შემოქმედისა მხოლოჲსა
Line of ed.: 19     
დავიწყებითა ეშმაკი ღუთად შჳლთა მისდა დაკულითა იდიდებოდა,
Line of ed.: 20     
მუნ განძრცუაჲ ძუელისა კაცისა, სადა-იგი საცხოვრებელნი საი\დუმლონი
Line of ed.: 21     
ჴმითა სახარებისათა იქადაგებოდენ, სადა მამისა და ძისა
Line of ed.: 22     
და სულისა ყოვლად წმიდისა ერთისა მხო\\ლოჲსა [ Page of ms.: 307r  ] არსებისა ღმერთ\მთავრობითისა
Line of ed.: 23     
განუკეუთელად განფენისა ცნობაჲ შექმნულთა გა\ნანათლებდა.
Line of ed.: 24     
აქა გრიგორი შჳლ მამისა ზეცათასა იქმნა, რამეთუ
Line of ed.: 25     
სისხლითა გამოჴსნილი "მამათაგან მოცემულისა მის ამაოჲსა
Line of ed.: 26     
სლჳსა" წყლითა განიბანა და სულითა განწმდა და "სამთა მოწამე\თაგან
Line of ed.: 27     
ქუეყანისა ზედათა სამთა მათ მოწამეთა ზეციერთა თჳს შო\რის
Line of ed.: 28     
მკჳდრობისა მიჰსცა ადგილი".

Line of ed.: 29        
ესრეთ უკუე გრიგორი, "განიძარცუა რა ძუელი იგი კაცი საქ\მით
Line of ed.: 30     
მისითურთ, სულითა სიბრძნისათა შეიმოსა ახალი იგი განახ\ლებული
Line of ed.: 31     
მეცნიერებაჲ მჰსგავსად ხატისა მის დამბადებელისა
Line of ed.: 32     
მი/სისა".

Line of ed.: 33        
ხოლო ვინაჲთგან ღმერთმან, "რომელნი-იგი წინასწარ განა\ჩინნა,
Line of ed.: 34     
მათცა უწოდა და, რომელთა-იგი უწოდა, იგინიცა განა\მართლნა
Line of ed.: 35     
და, რომელნიცა-იგი განამართლნა, იგინიცა ადიდ\ნა",
Line of ed.: 36     
ვინა წინასწარგანჩინებულმან ამან მოიღო "სული სიბრ\ძნისა
Page of ed.: 376   Line of ed.: 1     
და გულისხმის-ყოფისა", რამეთუ "მცირედთა დროთა საი\დუმლოთა
Line of ed.: 2     
განჴორციელებისა ქრისტესთა ზედმიწვნილ იქმნა,
Line of ed.: 3     
რამეთუ ესრეთ იტყჳს გრიგორისათჳს პირი ოქრო-სახელი",
Line of ed.: 4     
ხოლო ყოველთა წიგნთა საღმრთოთა ზედმიწევნაჲ შეამთხჳა მას
Line of ed.: 5     
წინასწარგანჩინებამანვე ზეგარდამომან, რომელნიცა მომგებმან
Line of ed.: 6     
"სულისა განზრახჳსა და ძლიერებისა, სულისა მეცნიერებისა და
Line of ed.: 7     
ღმრთისმსახურებისამან" თჳთოეულსა შესაბამსა დროსა შინა
Line of ed.: 8     
აქმნივნნა შიშითა ღმრთისათა, რამეთუ "სულმან შიშისა ღმრთისამან
Line of ed.: 9     
აღავსო იგი".

Line of ed.: 10        
ამან შეაწყუდივნა საუნჯესა შინა განწმედილსა ნივთთაგან
Line of ed.: 11     
ქუეყნიერთა (ესე იგი სულსა შინა თჳსსა წმიდასა) ყოვლად ძალ\ნი
Line of ed.: 12     
წერილთა ძუელისა აღთქმისა და ახლი მადლისათანი და
Line of ed.: 13     
"მწიგნობარი [ Page of ms.: 307v  ] ესე დაემოწაფა სასუფეველსა ღმრთისასა და დროსა
Line of ed.: 14     
შესაბამსა ჰჴმეულ-ჰყო გამოღებად ძუელი და ახალი".

Line of ed.: 15        
ვიცით საქმეთაგან, რამეთუ თქმული იგი წინასწარმეტყუელი\სა
Line of ed.: 16     
მიერ ძისად თჳსისა უფლისაგან ღმრთისა ითქმის გრიგორისადცა,
Line of ed.: 17     
ეჰა, გარეშეუწერელობაჲ კაცთმოყუარებისა და სახიერებისა საღმ\რთოჲსა,
Line of ed.: 18     
ხოლო ესე არს თქმაჲ იგი: "მიგეც შენ აღთქმად ნათესავ\სა,
Line of ed.: 19     
ნათლად წარმართთა, განხუმად თუალებსა ყრმათასა და გან\მოყუანებად
Line of ed.: 20     
საკრუელთაგან შეკრულთა და სახლისაგან საპყრობი\ლისა
Line of ed.: 21     
მჰსხდომარეთა ბნელსა შინა". ესე უკუე აღთქმად ნა\თესავთა
Line of ed.: 22     
ძისა მიმართ უჟამოდ მხოლოდშობილისა იყო თქმაჲ ძუ\ელად,
Line of ed.: 23     
რომლისა ძალი დაჰნიშნავს აღთქმასა, ვითარმედ "წარმართ\თა
Line of ed.: 24     
მიჰსცემდა ძესა სამკჳდრებელად", ხოლო აღთქმულისა
Line of ed.: 25     
ამის მიცემად ნათესავისა და მეფობისა საწარმართოჲსა მიივლინა
Line of ed.: 26     
გრიგორი ნათლად მათდა, ვინაჲცა განახუნა თუალნი ბრმათანი, რა\მეთუ
Line of ed.: 27     
ვერ მხედუელთა აჩუენა "ნათელი ჭეშმარიტი, რომელი გა\ნანათლებს
Line of ed.: 28     
ყოველსა კაცსა მომავალი სოფლად". ხოლო გამო\იყუანნა
Line of ed.: 29     
საკრუელთაგან შეკრულნი ტყუენი სატანასნი, მონანი
Line of ed.: 30     
დაბადებულთანი გარდაქმნილნი აღმართ მავალობისაგან და ორ\ფერჴობისა.
Line of ed.: 31     
და მოცინარ-ყოფისა ოთხფერჴოვნებად და ეშუებად
Line of ed.: 32     
ველურად მთხრელად ჭილსა შინათა უყეთა და ეგსახედ შესახე\დავისა
Line of ed.: 33     
თანა დაკლებულად [ Page of ms.: 308r  ] ყოფა-ქცევისაგან ყოვლითურთ
Line of ed.: 34     
გულ/ხმებულთასა.

Page of ed.: 377  
Line of ed.: 1        
ესეგუართაგან საპყრობილისა სახლთა და ბნელისაგან მჴსნე\ლად
Line of ed.: 2     
ზეგარდამო განჩინებამან ჰყო გრიგორი "ნათლად სოფლისა,
Line of ed.: 3     
რომელი ვერ შესაძლებელ იყო დაფარუად" ჴჳმირსა ქუეშე, ესე
Line of ed.: 4     
იგი დაყენებათაგან რომელთამე დაკუეთებითთა, რომლისათჳს ნა\თელი
Line of ed.: 5     
ბნელთად მიიწოდების შემოქმედისაგან ნათელთასა, რათა
Line of ed.: 6     
განათლდეს ნათლითა საუკუნოჲთა ბნელსა მსხდომარენი, და ოქ\როჲ
Line of ed.: 7     
ბრძმედისად, რათა გამოიჴურვოს და განბრწყინდეს შინაგანი
Line of ed.: 8     
იგი დაფარული უზადოება, ვინა გრიგორი კაბბადუკიისა სამთავ\როჲთ
Line of ed.: 9     
და მონარხიით აზიურისა მონარხისა ლიკინიოსისა სამეფოდ
Line of ed.: 10     
სომხეთად მიივლინების, სადა მეფობდა ძე ხოსროჲსა მიტრიდატ
Line of ed.: 11     
ანუ ტირდატ, და მჴედრობასა მისსა შორის დაწესებული მთავრად
Line of ed.: 12     
მახლობელ და მეგობარ მეფისა სამეფოჲთა ბრძანებითა
Line of ed.: 13     
განიჩი/ნების.

Line of ed.: 14        
ხოლო ვინაჲთგან უღმრთოთა შორის ყოფაჲ დააკუეთა მაღალ\მან
Line of ed.: 15     
განგებამან გრიგორის, ჰსაჯა, ვითარმედ მარად თანა-აძს წინა\განწყობად
Line of ed.: 16     
"მთავრობათა და ჴელმწიფებათა სოფლის-მპყრობელ\თა
Line of ed.: 17     
მიმართ ბნელისა ამის საწუთოჲსათა, სულთა მიმართ უკეთუ\რებისათა".
Line of ed.: 18     
ვინაჲ ისათანადოა ხუავი სათნოებათა შეკრებად
Line of ed.: 19     
სულსა შინა მით, რამეთუ ყოვლად ბრძენ იყო კაცი იგი, რამეთუ
Line of ed.: 20     
უვნებელობამან მოიყუანა მის შორის გა\\ნათლებაჲ [ Page of ms.: 308v  ] გონებისა, რომ\ლითა
Line of ed.: 21     
აქუნდა მას ყოფად გულუებადთაცა სავსედ განყოფითი მო\გონებაჲ
Line of ed.: 22     
განათლებითა სულისათა და შესაბამ განჰსჯაჲ განგრძე\ლებული,
Line of ed.: 23     
რამეთუ სხუა იოსებ იქმნა და სხუაჲ დანიილ დამკჳდრე\ბული
Line of ed.: 24     
უღმრთოთა შორის, რამეთუ პირველისა შესმენილი სიწმიდე
Line of ed.: 25     
და მეორისა კრძალულებაჲ ჰსჯულთა მიმართ საღმრთოთა მოიგო
Line of ed.: 26     
სიბრძნით და ესენი ჭეშმარიტითა ქრისტეს მიმართ განაშუენა
Line of ed.: 27     
სარ/წმუნოებითა.

Line of ed.: 28        
გრიგორი ჭეშმარიტ ქრისტეანექმნილი მიერით, ოდეს-იგი გა\ნიძარცუა
Line of ed.: 29     
ძუელი იგი კაცი, მეცადინ იქმნა და მიემსგავსა ქრის\ტესა
Line of ed.: 30     
მებრ კაცობრივისა ძალისა საქმით და სიტყჳთ და გონებით
Line of ed.: 31     
აღიარებდა ყოვლად წმიდასა სამებასა მართლად და უბიწოდ, ხო\ლო
Line of ed.: 32     
ნებსით მომძულუებელმან უარჰყო ბუნებაჲ, რომლითა მიემ\თხჳა
Line of ed.: 33     
ზესთა ბუნებითთა.

Line of ed.: 34        
გრიგორი ჭეშმარიტებით მოყუარე უფლისა და გულუებადისა
Line of ed.: 35     
სამეფოჲსა მეძიებელი და ჴსენებისა სასჯელისასა და მჰსჯავრსა
Line of ed.: 36     
საუკუნოჲსასა მჴსოვნელი და სიბრძნის-მოყუარე წურთითა სიკუ\დილისათა
Page of ed.: 378   Line of ed.: 1     
არღა მერმეცა ზრუნვიდა ამაოთათჳს, რამეთუ ჰსჯიდა
Line of ed.: 2     
ესე ზეციერ ფილოსოფოსებრ: "ამაოება ამაოთა, ყოველივე
Line of ed.: 3     
ამაო".

Line of ed.: 4        
გრიგორი უცხოქმნილმან ნებისაგან ჰსაჯა მოგებად უკადნიე\როჲ
Line of ed.: 5     
ჩუეულებაჲ, ხოლო უცნაური სიბრძნეჲ განუცხადებელი,
Line of ed.: 6     
გულისჴმის-ყოფაჲ თჳნიერ დროჲსა შეურაცხებისა ქრისტესთჳს
Line of ed.: 7     
და მისთჳს ტკივილისა და კავშირთა განჴსნისა სურვი\\ლი [ Page of ms.: 309r  ] და მის\დამი
Line of ed.: 8     
სიმრავლეჲ ტრფიალებისა, რომლითა ამპარტავანებისა მოი\გო
Line of ed.: 9     
სრულიადი უარის-ყოფაჲ. ხოლო გალობად იძულებულ ჰყუჱს
Line of ed.: 10     
თქმულებმან დავითის თანა: "მიგდევდა სული ჩემი შემდგომად
Line of ed.: 11     
შენსა და მე შემეწია მარჯუენე შენი".

Line of ed.: 12        
გრიგორი ნებსით მოკდომისათჳს ჴორცთასა არ მიიხუეჭა
Line of ed.: 13     
მთავრობითისაგან ჩუეულებისა, რამეთუ "ახლისა მცნებისა აღ\სრულებითა"
Line of ed.: 14     
ძმათად მიცემად მონად თავისა მოსწრაფექმნილი
Line of ed.: 15     
მსახურებითსაცა შინა მჴედრობითსა დაკუეთებულთა ბრძანებათა
Line of ed.: 16     
მისდა უფლებრივთა ერჩდა, რომელნიცა არა შეაგინებდეს უბი\წოებასა
Line of ed.: 17     
სულისასა და ამას იქმოდა უფლისათჳს, ხოლო გალობდა
Line of ed.: 18     
ამას უბიწო სული მისი: "დავემორჩილე უფალსა და დავემონე
Line of ed.: 19     
მას".

Line of ed.: 20        
გრიგორი მომსყიდუელი დამდაბლებისა სხეულებრისაგან ნუ\გეშინისცემისა
Line of ed.: 21     
ნებსით უსასო ჰყოფდა თავსა თჳსსა, რომლითა
Line of ed.: 22     
სჳნიდისსა უბიწო ჰყოფდა და თავსა თჳსსა ამით დაახლებ\და
Line of ed.: 23     
ღმრთისად.

Line of ed.: 24        
გრიგორი მოიხსენებდა უფლისასა: "ნეტარ იყუნენო მგლოვა\რენი
Line of ed.: 25     
გულითა, რამეთუ იგინი ნუგეშინისცემულ იქმნენ", ხოლო
Line of ed.: 26     
წერილისასა: "ნაცარი, ვითარცა პური, ვჰსჭამე და სასმელი ჩემი
Line of ed.: 27     
ტირილითა ჩემითა განვჰზავი". კუალად: "კეთილ არს სლუაჲ
Line of ed.: 28     
სახლსა გლოვისასა უფროს, ვიდრეღა სახლსა შინა სუმისასა",
Line of ed.: 29     
ვინაჲცა აქუნდა კაცსა მას წარმატებულსა შინაგანი პყრობაჲ ამათი
Line of ed.: 30     
და დროებითი დუმილი, ბაგეთა ურისხუელობაჲ და ძჳრუჴსოვნე\ლობაჲ
Line of ed.: 31     
და უპატივოებათა წყურვილი.

Line of ed.: 32        
გრიგორი მძლეობითა ბუნებისათა აღუძრუე\\ლსა [ Page of ms.: 309v  ] მოიგებდა
Line of ed.: 33     
მდგმოობასა გონებისასა, ხოლო აქუნდა მას ვერ განძღომაჲ, რაო\დენცა
Line of ed.: 34     
დაეკუეთნენ უპატივოებანი. ხოლო დაჰნატრა კაცსა ამას
Line of ed.: 35     
ყოვლად ბრძენსა თქმულთათჳს სიტყუამან ჭეშმარიტმან და აღუ\თქუა
Page of ed.: 379   Line of ed.: 1     
"დამკჳდრებაჲ ქუეყანისა", რამეთუ ჰყო ესე სოფელსა
Line of ed.: 2     
შინა "მამად მრავალთა", რომელნიცა ჰშუნა სახარებითა ქრის\ტესითა
Line of ed.: 3     
და "ძედ ღმრთისა წოდებაჲ", რომელიცა მოიღო
Line of ed.: 4     
მიუ/ხუეჭელად.

Line of ed.: 5        
გრიგორი მოყუანებაჲ მჴევლად დედოფლისა მოისიბრძნა
Line of ed.: 6     
ბრძენ-გონიერად, რამეთუ ამით ბუნებისა უარის-ყოფაჲ ჰსაჯა
Line of ed.: 7     
უფრორე შესაძლებელად, ხოლო ბუნებისა უარის-ყოფითა "სლუაჲ
Line of ed.: 8     
ასპიტთა ზედა ვასილისკოთა და დათრგუნუაჲ ლომისა და ვეშაპი\სა",
Line of ed.: 9     
ხოლო "სოფლისა თჳსდა ჯუარცმაჲ და თჳსი
Line of ed.: 10     
სო/ფლისად".

Line of ed.: 11        
გრიგორი არა მცოდუელი ქორწინებისათჳს მამა-შვილთა, მაგ\რა
Line of ed.: 12     
შედგომითა ქრისტესდა წმიდა შეუხებელად ამათ ვნებათაგან,
Line of ed.: 13     
უკერპო შორის გონებისა და მკუდარქმნილი შორის სხეულისა, ესე
Line of ed.: 14     
ჭეშმარიტ მიმღებელ ამას ნეტარებისა: "ნეტარ იყუნენ წმიდანი
Line of ed.: 15     
გულითა, რამეთუ მათ ღმერთი იხილონ". ხოლო ვითარ-მე მოიგო
Line of ed.: 16     
ნეტარ-ყოფაჲ ესე ჴორცთა შინა? რამეთუ საქმეთა მისთა შემდგომ\თა
Line of ed.: 17     
ჰსწამეს მისთჳს, რამეთუ "უგრძნობელ იყო სრულიად ყოველსა
Line of ed.: 18     
შორის ფერსა და სხეულსა და ჟამსა და ესე არათუ უცხოთა მიმართ
Line of ed.: 19     
აქუნდა, რომელიცა ყოველთა დღეთა ცხოვრებისა მისისათა აქუნ\და,
Line of ed.: 20     
არამედ ჰსჯულიერისაცა თანმცხოვრებელისა მიმართ
Line of ed.: 21     
შედგომითგან ქრისტესით".

Line of ed.: 22        
[ Page of ms.: 310r  ] გრიგორი, ნიადაგ კერპთა წინაგანმწყობამან და ნიადაგ მიუ\ხუეჭელმან
Line of ed.: 23     
მოკდომათაგან სულიერთა, ჰსძლო უიჭვოდ "ანგარებასა,
Line of ed.: 24     
რომელ არს კერპთმსახურება" და არა განაძირა თჳს შორის
Line of ed.: 25     
ცოდუაჲ, რომელისა "ძირი არს ანგარებაჲ".

Line of ed.: 26        
გრიგორის შორის უგრძნობელობაჲ ვერ დაჰსდუა მტერმან,
Line of ed.: 27     
რამეთუ ვიცით მეცნიერთა მისდა ჭეშმარიტისაგან მისთჳს ისტო\რიკოს
Line of ed.: 28     
ქმნილისა და ქებად მისდა მგალობელისა ოქრო-სახელისაგან
Line of ed.: 29     
პირისა საღმრთოჲსა, ვითარმედ საქმენი გრიგორისნი იყუნეს ნია\დაგ
Line of ed.: 30     
ქრისტესთჳს. ვინა არა ჰსცა გრიგორი ადგილი ვნებასა გულ\ფიცხელობისასა,
Line of ed.: 31     
რომელ არს ულმობელობაჲ, რამეთუ არა გულ\ფიცხელქმნილი
Line of ed.: 32     
ოდესმე არა ჰყუარობდა ამაოებასა, გარნა განაგ\დო
Line of ed.: 33     
შორად თჳსაგან მკუდარი იგი გრძნობაჲ, რომელიცა "დაყოვ\ნებელისაგან
Line of ed.: 34     
სნებისა და უდებებისა უგრძნობელობად მისრულე\ბულ
Line of ed.: 35     
არს".

Page of ed.: 380  
Line of ed.: 1        
გრიგორის შორის ვერ ჰპოვა მტერმან ადგილი მოშიშებისა,
Line of ed.: 2     
რომელ არს ვნებაჲ ყრმებრივი, არამედ ნიადაგ განმამაკაცებული
Line of ed.: 3     
უშიშ იყო და მოციქულისა თანა იტყოდა: "არა მომიღებიეს სული
Line of ed.: 4     
იგი მონებისა, რათამცა კუალად მეშინოდა, არამედ მომიღებიეს
Line of ed.: 5     
სული იგი შვილებისა, რომლითა ვღაღადებთ: "აბბა მამაო".

Line of ed.: 6        
გრიგორის მდაბალმზრახუელსა ვერ მიეახლა ცუდდიდებობა
Line of ed.: 7     
და ზესთმჩენობა, რომელიცა მოპოვნებულ არს ეშმაკთაგან, რა\მეთუ
Line of ed.: 8     
ესე მიემსგავსა მას, რომელმანცა "დაიმდაბლა თავი თჳსი
Line of ed.: 9     
და იქმნა იგი მორჩილ ვიდრე სიკუდილადმდე".

Line of ed.: 10        
[ Page of ms.: 310v  ] გრიგორი დაემოწაფა მეტყუელსა: "ისწავეთ ჩემგან, რამეთუ
Line of ed.: 11     
მშჳდ ვარ და მდაბალ გულითა", რომლისა მოწაფესა ჰშუენოდა
Line of ed.: 12     
უბოროტობაჲ, რომლისათჳს ყოვლად უმანკოსა მას "მიეცნეს
Line of ed.: 13     
ფრთენი ტრედისანი და აღფრინდა და განისუენა" პირისპირ
Line of ed.: 14     
უსაშუალოდ წარდგომითა მისდა, ვისდა ჰხედჳდა აქაჲთ "სარკით და
Line of ed.: 15     
სახით".

Line of ed.: 16        
გრიგორი ვიცანთ საქმეთაგან თჳსთა, ვითარმედ განრღუეულე\ბაჲ
Line of ed.: 17     
იგი სულისა, სნებაჲ მოწყინებითი ვერ შევიდა სულსა მისსა
Line of ed.: 18     
ზედა "ნუგეშინისმცემელისა ძლით მისისა, სულისა ღმერთთმთავ\რისა",
Line of ed.: 19     
რამეთუ მთხოველმან: "მომეცო სიხარული მაცხოვა\რებითი
Line of ed.: 20     
და სულითა მთავრობისათა დამატკიცე", მოიღო
Line of ed.: 21     
აღსრულებაჲ თხოვილისა, ვინაჲცა იტყოდა: "იხარებს სული ჩემი
Line of ed.: 22     
უფლისა მიმართ, რამეთუ შემმოსა მე სამოსელი მაცხოვარებისა
Line of ed.: 23     
და კუართი მხიარულებისა", რომელიცა ყოვლად წმიდამან
Line of ed.: 24     
სულმან უფლისა ღმრთისა ჩემისამან მიქსოვა მე, რათა მოსილი
Line of ed.: 25     
ნიადაგ ვხარობდემცა შემმოსელისა ჩემისა მიმართ, რათა მისდამი
Line of ed.: 26     
მაქუნდეს სასოებაჲ, რომელი აღმითქუამს მე: "არა დაგაგდო შენ
Line of ed.: 27     
და არცა უგულებუელს-გყო შენ".

Line of ed.: 28        
გრიგორი შრომათა მიერ და ოფლთა და ტკივილთა არსებისა
Line of ed.: 29     
ზესთაჲ, წულილთა და სუბუქთა და ადჳლთა მოსლუად თჳს შორის
Line of ed.: 30     
მიემთხჳა გამოხატუათა, რამეთუ ანგელოსებრი უბიწოებაჲ გუ\ლისხმის-ყოფისა
Line of ed.: 31     
დააკუეთა სიმჴნემან და ჴორცთა სიზრქისა ზედა
Line of ed.: 32     
ძლევამან. არავინ ვიცი სხუაჲ, ვჰსთქუათ ჭეშმარიტი, ვითარ გრი\გორი,
Line of ed.: 33     
[ Page of ms.: 311r  ] რომელიცა ესოდენითა ტკივილითა განგრძობილითა გა\ნათლებული
Line of ed.: 34     
უძრღოდა სამწყსოსა თჳსსა ნათლითა მიუღებელითა
Line of ed.: 35     
გონიერითა და ესრეთ განწმედილი მღუდელობდა უბრალოებით.

Page of ed.: 381  
Line of ed.: 1        
გრიგორის შორის ვჰსჭურეტთ სიმდაბლესა მაღალსა, რამეთუ
Line of ed.: 2     
ესოდენმან კადნიერებამან ღმრთისა მიმართ, რომელი სისხლმან
Line of ed.: 3     
ღმრთისადმი მიცემულმან მოუგო, რომელ ეშუნი ველისანი შესა\ხედავით
Line of ed.: 4     
და ნაკუეთით და ჩუეულებით ლოცუჳთა მოიყუანნა ყოვ\ლითურთ
Line of ed.: 5     
კაცობრივობად და არაოდეს ამაღლდა იგი, არამედ უდი\დეს
Line of ed.: 6     
დამდაბლებული მწყემსობითისაგან სიმაღლესა უდაბნოსა ში\ნათა
Line of ed.: 7     
მემხოლოებათა იკუთნჳდა, რამეთუ ტრფიალმან მხოლოჲსა\მან,
Line of ed.: 8     
რათა მხოლოდ მყოფი შეჰსტრფიდეს მხოლოსა, ჰსთქუა სიღრ\მესა
Line of ed.: 9     
შინა სულისასა: "ვინმცა მცნა მე ფრთენი, ვითარცა ტრედი\სანი,
Line of ed.: 10     
აღვფრინდე მე და განვისუენო". ხოლო მარადის მის შორის
Line of ed.: 11     
მყოფმან უმანკოებამან უყო შეწევნა უდაბნოსა შინა დამკჳდრები\სად,
Line of ed.: 12     
ვინა მისრული სურვილისა მისასრულებისად ჰგალობდა:
Line of ed.: 13     
"ესერა განვეშორე სივლტოლითა და განვისუენე უდაბნოსა შინა,
Line of ed.: 14     
მოველოდე ღმერთსა მაცხოვარსა ჩემსა სულმოკლებისაგან და
Line of ed.: 15     
ნიავ-ქარისა".

Line of ed.: 16        
გრიგორის შორის მყოფმან მხოლომან სრულებამან სათნო\ებისამან,
Line of ed.: 17     
შედგმულმან კრძალულებასა შინა მხოლოსა მრავალთა
Line of ed.: 18     
სახეთა სათნოებისათა, ურთიერთას თანჴმობისა მოსლვისა ძლით
Line of ed.: 19     
ჰყო მოსლუაჲ ნათლისა მარტივისა აუგებელისა, რომელ არს სი\ყუარული,
Line of ed.: 20     
რომ\\ლისად [ Page of ms.: 311v  ] აღვიარებთ: "ღმერთი სიყუარული არს",
Line of ed.: 21     
განაბრწყინუა სამთავროჲ თჳსი, გონებაჲ აგებულისა თჳსისა. ამან
Line of ed.: 22     
განათლებამან ჰყო განათლებულსა შორის "ცნობაჲ განმჰსჯელო\ბითი
Line of ed.: 23     
პირველად ცნობისა მისდა, რომელ არს უცთომელი ნებისად\მი
Line of ed.: 24     
საღმრთოჲსა მიწთომაჲ. მეორედ, რომელ არს თანზავებუ\ლი
Line of ed.: 25     
პირველისა, ესე არს ესე საღმრთოჲსად ნებისად წინააღმდგო\მობისა
Line of ed.: 26     
მიწთომილი ცნობაჲ.

Line of ed.: 27        
გრიგორის შორის მიჰფინეს თქმულთა სამღუდელოჲ იგი
Line of ed.: 28     
მყუდროებაჲ სხეულისა და სულისა, რამეთუ სიმჴნემან და განათ\ლებამან
Line of ed.: 29     
სულისა განათლებულისა და გულსმოდგინისამან დაადგი\ნა
Line of ed.: 30     
გულისსიტყუაჲ კარსა თანა გონებისასა, სადა აქუს ადგილი გუ\ლისსიტყუათა
Line of ed.: 31     
სულსა, კუალად კარსა თანა საგრძნოთა ორღანოთა
Line of ed.: 32     
ცუალებისასა დაჰსდუა ბეჭედი, რამეთუ გრძნობანი ესთა დაყუდ\ნეს
Line of ed.: 33     
მისშორისი, ვითარმედ ჩუეულებათა და გრძნობათა ზედმიწევ\ნილობაჲ
Line of ed.: 34     
და წესი ისწავა სულმან, რომლითა მეფებრ წარჰმართა
Line of ed.: 35     
მყუდროებაჲ ჴორცთა, ხოლო თჳს შორის დაიცუა გონებაჲ წარუ\ტყუენუელად
Line of ed.: 36     
ქროლათაგან და მოსლუათა გულისსიტყუათასა.

Page of ed.: 382  
Line of ed.: 1        
გრიგორის შორის იპოვების სათნოებათა დედად ცნობილი
Line of ed.: 2     
მამათაგან საღმრთო სათნოებაჲ, რომელა ხედვითისაებრ შეერთე\ბაჲ
Line of ed.: 3     
ღმრთისა და კაცისა, ხოლო საქმითისაებრ სულისა განმტკიცე\ბაჲ
Line of ed.: 4     
და დაგებაჲ ღმრთისა თანა. პირველითა უკუე გრიგორი ჴორც\ნი
Line of ed.: 5     
განჴრწნადნი, ვითა უგრძნობელმან ტკივილთაგან, ათხუთმეტ წელ
Line of ed.: 6     
ბრძმედსა შინა ვნებათა სასტიკ\\თასა [ Page of ms.: 312r  ] გამოცდილნი აწუთნა წყალსა
Line of ed.: 7     
შინა წმიდისა სასოებისასა, ხოლო მეორითა იმოციქულა ბარბა\როსთა
Line of ed.: 8     
შორის და ახარა მათ სახარებაჲ ქრისტეს ღმრთისა და გან\დგომილნი
Line of ed.: 9     
დააგნა ღმერთსა.

Line of ed.: 10        
რაჲმეღა ვჰსთქუათ კაცისა ამისთჳს ღმრთისა, რამეთუ ესოდენ\თა
Line of ed.: 11     
სათნოებათა ჯაჭუთა ოქროჲსათა მოუგეს თანაბმად სხუაჲ გრი\გოლი
Line of ed.: 12     
ოქროჲსავე, რომელ არს ცაჲ სფეროჲ მომგრგუალებული
Line of ed.: 13     
ქუეყანასა ზედა, რომელი იწყებს წარმოსა მჰსგავსებისაგან ღმრთი\სა
Line of ed.: 14     
და მჰსგავსებასავე შინა ღმრთისასა უკუისფერებს და მჰსგავსე\ბასა
Line of ed.: 15     
შინა ღმრთისასა მგრგულივებს. ესე არს უვნებელობაჲ, ხოლო
Line of ed.: 16     
უვნებელობაჲ არს, რომელი ჴორცთა უხრწნელ ჰყოფს ყოვლისა\გან
Line of ed.: 17     
უცხოჲსა შეხებისა და თჳთ შეხებისა მისგანცა, რომელი საი\დუმლოჲსა
Line of ed.: 18     
ძლით ეკკლესიისა მიტევებულ არს, რამეთუ ვინაჲთგან
Line of ed.: 19     
"აღუსებაჲ ჯერ არს ზენაჲსა სოფლისა, ამისდა ძირ არს საიდუმ\ლო
Line of ed.: 20     
ესე ეკკლესიისა, ხოლო გონებასა აღამაღლებს და საგრძნოთა
Line of ed.: 21     
ყოველთა დაამორჩილებს მისდა. ესე არს სრულთა დაუსრულებე\ლი
Line of ed.: 22     
სრულებაჲ და მიზეზი ქუემდებარისა შორის ღმრთის
Line of ed.: 23     
მოსლჳ/სა".

Line of ed.: 24        
ჰსთქუა ნეტარმან მაქსიმე საღმრთოდ ფილოსოფოსმან აღ\ძრცჳლსა
Line of ed.: 25     
შინა ღმრთისმეტყუელებასა პრაკტიკებრ მფილოსო\ფოსობმან:
Line of ed.: 26     
"შეუძლებელ არსო სიყუარულისა ანაგებად მოსულაჲ
Line of ed.: 27     
მისგან, რომელსაცა აქუნდეს ვნებულმოყუარებაჲ. ხოლო ვჰსჭუ\რეტთ
Line of ed.: 28     
გრიგორის შორის, ვითარმედ ღმრთისასა პატივ-ჰსცემ\და
Line of ed.: 29     
ცნო\\ბასა [ Page of ms.: 312v  ] უფროს მის მიერ და დაბადდებულთასა, რომელიცა
Line of ed.: 30     
მისთა წმიდათა უმაგალითოთა ვნებათაგან და სამოციქულოჲთა
Line of ed.: 31     
ყოფა-ქცევითა მისითა დაიმტკიცების.

Line of ed.: 32        
ვინაჲთგან ოქროსა გამოცდილ ჰყოფს ცეცხლი, ხოლო სულსა
Line of ed.: 33     
ხატსა შემოქმედისასა "მონებად ღმრთისა" საკუთარ ჰყოფს და
Line of ed.: 34     
ნეტარ ჰყოფს განსაცდელი, ხოლო "შეუძლებელ არს (სიტყჳსაებრ
Line of ed.: 35     
უფლისა) ორთა უფალთა მონებად", რომლითა გრიგორისადცა
Page of ed.: 383   Line of ed.: 1     
შეუძლებელ იყო ესე "მონისად უფლისა ღმრთისა, რომლისათჳს
Line of ed.: 2     
რომელმან განჰმზადა თავი თჳსი მოთმენად განსაცდელთა"
Line of ed.: 3     
ვინა "ნეტარ იქმნაცა დამთმენი ღმრთისათჳს მრავალთა განსაც\დელთა".
Line of ed.: 4     
მაშასადამე, ნეტარსა და მონასა უფლისა ღმრთისა\სა
Line of ed.: 5     
და შეკრულსა მისდა კრძალულებითა ვერღარა ეძლო "მონე\ბად
Line of ed.: 6     
არავისდამი ძლეულსა", რომლითა უვნებო იქმნა ნე\ტარი
Line of ed.: 7     
სული მისი.

Line of ed.: 8        
იტყჳს ნეტარი მაქსიმე: "სიყუარულსა ჰშობს უვნებელობაჲ,
Line of ed.: 9     
რომელ არს გულსმოდგინებაჲ სულისა კეთილისა, რომლითა
Line of ed.: 10     
ფრთოვანქმნილი სული გარეგან იქმნების ყოველთა არს\თა,
Line of ed.: 11     
ვინა გრიგორის შორის მოვიდა სიყუარული, რომელ
Line of ed.: 12     
არს ღმერთი მხოლოჲ სამობასა შინა, რომელიცა მამამან მო\ძღუარმან
Line of ed.: 13     
"ზოგად ცხოვრებულთა და მემხოლოეთამან იხი\ლა
Line of ed.: 14     
თუალითა სულისათა და მოგუცა ჩუენ ცნობაჲ, რამეთუ
Line of ed.: 15     
მათგანი არს რომელიმე ნათლად, რიმელიმე შარავანდედად და
Line of ed.: 16     
რომელიმე დისკოდ, ხოლო ყოველნი ერთად განბრწყინუებად და
Line of ed.: 17     
ერთად ნათლად", რამეთუ რომელსამე მათსა ყოველივე ქმნად ძალ\უცს
Line of ed.: 18     
და შემოქმედებად, რომელიმე წყალობასა ღმრთისასა მო\ამრგუალებს
Line of ed.: 19     
და ურცხუენელ-\\ჰყოფს [ Page of ms.: 314r  ] და რომელიმე არცა დაეცე\მის,
Line of ed.: 20     
არცა ჰდგას სრბისაგან, არცა მოწყლულსა მისგან სიწყნარედ
Line of ed.: 21     
ნამდჳლ უტევებს კეთილისაგან ბორგისა, რომლითა დაწყლული და
Line of ed.: 22     
მბორგალე სული მისი იტყოდა: "მე მძინავს და გონება ჩემი
Line of ed.: 23     
მღჳძარე არს".

Line of ed.: 24        
ვიცით გრიგორისი საქმეთა მიერ, რამეთუ ტრფიალებამან სიყუა\რულისა
Line of ed.: 25     
ღმრთისამან განიყუანა გონებაჲ მისი სატრფიალოისად,
Line of ed.: 26     
რომლითა ყოვლადვე არცაღა თავსა თჳსსა ჰგრძნობდა და არცა არს\თაგანთა
Line of ed.: 27     
რაჲმეთა, რამეთუ საღმრთოჲთა და განუზომელითა ნათ\ლითა
Line of ed.: 28     
განათლებული უგრძნობელობდა ყოველთადმი შექმნულთა
Line of ed.: 29     
არსთა მისგან და მძჳნუარეთადმი ტკივილთა, რამეთუ არსთად უგრ\ძნობელ
Line of ed.: 30     
ჰყო უზომოდ განათლებამან, ვითარ თუალი ვარსკულავ\თად
Line of ed.: 31     
აღმობრწყინუებამან მზისამან. ხოლო ტკივილთად განჰსჯამან
Line of ed.: 32     
საღმრთოჲსაგან განათლებისა აქმნივა მას წინადადებაჲ ესე საღმრ\თოჲსა
Line of ed.: 33     
პავლესი: "ვერ ღირს არიან ვნებანი იგი ამის ჟამისანი მერ\მისა
Line of ed.: 34     
მის თანა დიდებისა". ესრეთ სიყუარულმან საღმრთომან
Line of ed.: 35     
ჰშუა მის შორის განათლებაჲ მეცნიერებისა, რომელ არს ცხოვრე\ბაჲ
Page of ed.: 384   Line of ed.: 1     
გონებისა და "სარკით და სახით" (აქაჲთ) ხედუა ღმრთისა.
Line of ed.: 2        
ესრეთ განბრძნდა კაცი ესე ღმრთისა სიბრძნისმოყუარე, ეს\რეთ
Line of ed.: 3     
შეიკრიბა სიბრძნისმოყუარებით ხუავი სათნოებათა კალოსა
Line of ed.: 4     
ზედა უნივთოჲსა სულისასა, ესრეთ შეახუავა მან სახენი კრძალუ\ლებისანი
Line of ed.: 5     
არნადითა სათნოებისათა და "ბზენი (ჴმელნი) ცეცხლი\თა
Line of ed.: 6     
უშრეტითა დაწუადნი" გა\\ნანქრივნა [ Page of ms.: 314v  ] შორად ფიწლითა ყოვ\ლად
Line of ed.: 7     
წმიდისა გულისჴმის-ყოფისთა და ესრეთ განჰსწმიდა კალოჲ
Line of ed.: 8     
თჳსი ნიჩბითა სიმჴნისათა, რამეთუ ბრძოლაჲ უწყოდა, წინა-ედუა
Line of ed.: 9     
მას და საჭიროდ აქუნდა ამისთჳს თანამბრძოლად ღმერთი მოგე\ბად,
Line of ed.: 10     
ხოლო თჳნიერ სათნოებათა მოგებისა ქუემდებარესა შორის
Line of ed.: 11     
არა აქუს ღმერთსა ადგილი, უწყოდა ესე სიბრძნით.

Line of ed.: 12        
ვინაჲცა სათნოებათა მიერ შეამკობდა თავსა თჳსსა კაცი
Line of ed.: 13     
ესე ღმრთისა და სასძლოდ უკუდავად და დაუბერებელად ქორწი\ლისადმი
Line of ed.: 14     
ღმერთ-მამაკაცისა სიძისა განემზადებოდა, რამეთუ უწ\ყოდა,
Line of ed.: 15     
ვითარმედ ახლოს უკუე იყო მაშინ მისდა ჟამი ქორწილისა
Line of ed.: 16     
და ესრეთ სათნოჲთა არსაწუნელითა შესაბამობითა სამოსლისათა,
Line of ed.: 17     
ესე იგი პორფირითა სისხლისათა და დიადიმითა წინასწარმეტყუ\ელთათა
Line of ed.: 18     
და მოსაყდრეობითა მოციქულთათა და "ფერჴთა განშუე\ნებითა
Line of ed.: 19     
მახარებელთათა" და სამოსლითა უბიწოჲთა მღუდელო\ბისათა
Line of ed.: 20     
და შრომითითა ებგურობითა მწყემსობისათა და მმარხუე\ლობითითა
Line of ed.: 21     
ჴორცთა განაკაფითა ღირსთათა და უბრალოებითა
Line of ed.: 22     
მართალთათა მივიდა ჩინებული ქორწილად. ვინაჲცა სიხარულით
Line of ed.: 23     
შეიწყნარა სიძემან და პურისა უფალმან მამამან სიძისამან და
Line of ed.: 24     
მეინაჴეთა თანა ქორწილისათა ღირს შეჰრაცხა და "ჴმითა სიძისა\თა
Line of ed.: 25     
და ჴმითა სძლისათა" და ჴმითა მედღესასწაულეთათა "აფა\რებდით
Line of ed.: 26     
უფალსა ყოვლისა მპყრობელსა" ახარა მას.

Line of ed.: 27        
ხოლო ყოფასა შინა თჳსსა სომეხთა შორის დიდი გრიგო\\რი [ Page of ms.: 315r  ]
Line of ed.: 28     
ახარებდა სახარებასა სუფლისა ჩუენისა იესო ქრისტესსა ბარბა\როსთა
Line of ed.: 29     
და მეცადინობდა გულთა მათთა შორის დათესუად თესლ\სა
Line of ed.: 30     
სახარებისასა, რომელიცა ეძჳნებოდა ესე უღმრთოთა მათ. ვი\ნაჲცა
Line of ed.: 31     
მეფისაგან უღმრთოჲსა გრიგორი მმსხუერპლუად არაწმიდა\თა
Line of ed.: 32     
კერპთა იიძულა და თუ სადამე არა უზორვიდა მძლავრებრითა
Line of ed.: 33     
რეცა იძულებითა და ტანჯჳთა თჳნიერ ნებისა აქმნევდა ზორუასა
Line of ed.: 34     
საძაგელთადმი, რომლისასა ხალდეურსა მას მჰაზრუელობასა სამ\თა
Line of ed.: 35     
მათ წმიდათა ჭაბუკთა აბრამიანთა მჰაზრუელობითავე წინა\აღუდგა
Line of ed.: 36     
მეტყუელი: "არს ღმერთი ჩემი ცათა შინა, რომლისაგან
Page of ed.: 385   Line of ed.: 1     
ცეცხლისა მგზებარისა (რისხჳსა შენისა) და ჴელთაგანცა შენთა
Line of ed.: 2     
მიჴსნეს მე. და უკეთუ არა საცნაურ იყავნ შენდა, მეფე, ვითარმედ
Line of ed.: 3     
ღმერთთა შენთა არა ვეკუთნჳ და ხატსა ოქროსასა (და ვეცხლისა
Line of ed.: 4     
და რუალისა და ძელისასა და ქუათასა) არა თაყუანის-ვჰსცემ",
Line of ed.: 5     
რომელთა ვერ ძალ-უძს შეწევნაჲ თავთა თჳსთა?

Line of ed.: 6        
მე უკუე, რომელი-ესე "შემჰქმნა საღმრთომან სულმან"
Line of ed.: 7     
და სამშჳნუელმან ყოვლისა მპყრობელისამან, მასწავა ცნობაჲ
Line of ed.: 8     
საღმრთოთა საიდუმლოთა, არა დავაკლდე ჭეშმარიტისაგან დამ\ბადებელისადმი
Line of ed.: 9     
მსახურებისა და არა წარვჰსწყმიდო ცნობაჲ იგი,
Line of ed.: 10     
რომელი მოვიღე სულისაგან ღმერთმთავრისა. წარჰსწყმედედ
Line of ed.: 11     
ღმერთნი მტყუარნი, "კერპნი წარმართთანი ოქროჲსა და ვეცხლი\სანი,
Line of ed.: 12     
ქმნილნი ჴელთა კაცთანი. პირ ადგს და არა იტყჳან, თუალ [ Page of ms.: 315v  ] ას\ხენ
Line of ed.: 13     
და არა ხედუენ, ყურ ასხენ და არა ესმის, ცხჳრ ასხენ და არა
Line of ed.: 14     
იყნოსენ, ჴელ ასხენ და არა განიხილუენ, ფერჴ ასხენ და არა ვლე\ნან,
Line of ed.: 15     
არცაღა ჰჴმობენ ჴორჴითა მათითა. ემჰსგავსნედ მათ მოქმედნი
Line of ed.: 16     
მათნი და ყოველნი, რომელნი ესუენ მათ".

Line of ed.: 17        
კუალად იიძულებოდავე ზორუად ეშმაკთა მრავლითა ლიქნი\თა
Line of ed.: 18     
და დიდებათა და პატივთა და სიმდიდრეთა აღთქმითა მეფისა\გან,
Line of ed.: 19     
მაგრა ვერ ეძლო მცირეთა მათ ღელუათა შეძრუად კლდე იგი
Line of ed.: 20     
ადამანტინისა. ხოლო მჴნე იგი სულითა მიუგებდა მეფესა: "უწყე\ბულ
Line of ed.: 21     
იყავნ შენ, მეფე, რამეთუ ღმერთთა შენთა მკუდართა არა
Line of ed.: 22     
თაყუანის-ვჰსცე, რომელთა "არა არს თუალთა ხედუად საჴმარე\ბაჲ,
Line of ed.: 23     
არა ცხჳრთა მოზიდუა ჰაერისა, არცა ყურნი სმენად და არცა
Line of ed.: 24     
თითნი ჴელთანი შეხებად და ფერჴნი მათნი მოცალე არიან სლჳსა\გან,
Line of ed.: 25     
რამეთუ კაცმან შეჰქმნა იგინი და სულმან მთხოვარმან დაჰბად\ნა
Line of ed.: 26     
იგინი". ეჰა, საკჳრუელი ესე უგუნურებაჲ მსახურთა ჴელით
Line of ed.: 27     
ქმნულთაჲსა, რომელნი მკუდრად შექმნულთა თჳსგან ჰმსახურე\ბენ,
Line of ed.: 28     
რამეთუ ღმერთნი იგი თქუენნი, რომელნიცა შექმნა კაცმან,
Line of ed.: 29     
შემოქმედი მოკუდავ არს და მკუდარსა საქმესა იქმს ჴელითა
Line of ed.: 30     
უსჯულოჲთა, რამეთუ თჳთ უმჯობეს არს, ვიდრეღა მსახურებანი
Line of ed.: 31     
თჳსნი, რომელთაგანი თჳთ იგი ცხოველ არს, ხოლო იგინი არაოდეს.
Line of ed.: 32     
ეჰა, რაბამ საკჳრუელ არს საეშმაკოჲცა იგი მსახურება უსიტყუთა
Line of ed.: 33     
ცხოველთა საჴმარად ქმნილთა ცხოვრებისათჳს კაცობრივისა, რო\მელ
Line of ed.: 34     
არს უღონო უგუნურებაჲ".

Line of ed.: 35        
გარნა "ჩემდა ერთ არს ღმერთი მამა, რომლისაგან არს ყოვე\ლი,
Page of ed.: 386   Line of ed.: 1     
და ჩუენ მისა მიმართ და ერთ არს უფალი იესუ ქრისტე,
Line of ed.: 2     
რომლისაგან არს ყოველი, და ჩუენ მის მიერ" "და რომლი\სათჳს
Line of ed.: 3     
არს ყოველი და რომლისაგან არს ყოველი", რომე\ლი-იგი
Line of ed.: 4     
დაადგინა (ღმერთმან მამა\\მან) [ Page of ms.: 316r  ] მკჳდრად ყოველთა, რომ\ლისაგან
Line of ed.: 5     
შეჰქმნა ღმერთმან საუკუნენი, რომელი-იგი არს ბრწყი\ნუალებაჲ
Line of ed.: 6     
დიდებისა და ხატი ყოფისა მისისა" სიტყუაჲ ღმერთ\მთავრისა
Line of ed.: 7     
მის გონებისა, "რომელი დასაბამსა იყო, და სიტყუა იგი
Line of ed.: 8     
იყო ღმრთის თანა და ღმერთი იყო სიტყუაჲ იგი", რომელიცა
Line of ed.: 9     
"მოავლინა ღმერთმან მჰსგავსდ ჴორცთა მათ ცოდჳსათა" "ძე
Line of ed.: 10     
თჳსი შობილი დედაკაცისაგან", ყოვლად წმიდა ქალწულისა
Line of ed.: 11     
მარიამისა, რომელმანცა "ცოდუაჲ იგი დაჰსაჯა ჴორცითა თჳსი\თა",
Line of ed.: 12     
"რამეთუ ჴელითწერილი იგი, რომელი იყო ანტაკრად,
Line of ed.: 13     
აღაღო და შეჰსმჭუალა ჯუარსა", "ივნო ჴორცითა" და
Line of ed.: 14     
"ჯუარს ეცუა უძლურებით, არამედ ცხოველ არს ძალითა ღმრთი\სათა",
Line of ed.: 15     
და "მოკუდა ცოდუათა ჩუენთათჳს, ვითარცა წერილ არს,
Line of ed.: 16     
და რამეთუ დაეფლა" და ჯუარისა მიერ შთავიდა ჯოჯოხეთად,
Line of ed.: 17     
"რამეთუ მივიდა იგი საპყრობილესა სულთასა და ჰქადაგა" თა\ვისა
Line of ed.: 18     
მიერ თჳსისა კაცისა ღმერთ-ყოფა. "განეხუნეს შიშით ბჭენი
Line of ed.: 19     
სიკუდილისანი და მეკარეთა ჯოჯოხეთისათა იხილეს და შეძრწუნ\დეს".
Line of ed.: 20     
ხოლო "აღჰსდგა (საფლავით) მესამესა დღესა, ვითარცა
Line of ed.: 21     
წერილ არს", და "ამაღლდა ზეცად და დასჰსჯდა მარჯუენით
Line of ed.: 22     
ღმრთისა" "და დაემორჩილნეს მას ანგელოსნი, ჴელმწიფებანი
Line of ed.: 23     
და ძალნი". და "ვითარ-იგი ამაღლდა ზეცად, აგრეთვე მოვიდეს,
Line of ed.: 24     
ვითარცა იხილეს (მოციქულთა) აღმავალი ზეცად".

Line of ed.: 25        
ჩემდა ერთ არს სარწმუნოებაჲ, რომელიცა მჰრწამს მხოლოჲ\სადმი
Line of ed.: 26     
ღმრთისა მამისა და ძისა და სულისა ყოვლად წმიდისა, ერ\თისა
Line of ed.: 27     
ნათლისა სამთა გუამთა მიმართ განუკუეთელად განფენილისა
Line of ed.: 28     
და ჴორციელთა მიმართ საცხოვრებელთა განგებულებათა უფლისა
Line of ed.: 29     
ჩუენისა იესუ ქრისტესთა; ერთ არს ნათლისღებაჲ, რომლითა "ნა\თელს-მიღებიეს
Line of ed.: 30     
სახელითა მამისათა და ძისათა და სულისა წმი\დისათა".
Page of ed.: 387   Line of ed.: 1     
ერთ არს ეკკლესია კათოლიკე სამოციქულოჲ შეკრებუ\ლი
Line of ed.: 2     
პატიოსნითა [ Page of ms.: 316v  ] სისხლითა ქრისტეს ღმრთისათა; ერთ არს ცხოვ\რებაჲ
Line of ed.: 3     
საუკუნო, დიდებაჲ ზეცისა, რომელა მოველი; კუალად ერთ
Line of ed.: 4     
არს მჰსჯავრიცა საღმრთოჲ, რომელი მიიღონ ღირსთა
Line of ed.: 5     
მიგები/სათა.

Line of ed.: 6        
ჩემდა არად საჴმარ არს დიდებაჲ იგი და პატივი, რომელსა
Line of ed.: 7     
აღმითქუამ და არარად შემირაცხიეს ტანჯუანი, რომელთა მიქადებ,
Line of ed.: 8     
რამეთუ "მოველი ნეტარსა მას სასოებასა და გამოჩინებასა დიდე\ბისა
Line of ed.: 9     
დიდისა ღმრთისა და მაცხოვრისა ჩუენისა იესუ ქრისტეს\სა".
Line of ed.: 10     
ხოლო ტანჯუანი შენ მიერ მოგონებულნი დაჰსცხრეს დრო\სა
Line of ed.: 11     
განკუეთისა ქუემდებარისასა სულად და ჴორცად, გარნა ტან\ჯუანი
Line of ed.: 12     
შურისძიებისა ღმრთისანი არა დაჰსცხრეს, რამეთუ "საჰს\ჯელი
Line of ed.: 13     
იგი, რომელთა მიეჴადოს, მომსრუელი (არს) საუკუნო პი\რისაგან
Line of ed.: 14     
უფლისა და დიდებისაგან ძლიერებისა მისისა", რა\მეთუ
Line of ed.: 15     
"არს მოსლუად დღე უფლისა შემწუელი, ვითარცა თორნე,
Line of ed.: 16     
საუკუნოდ აღსაგზებელად, ვითარცა ლელწამთა", ყოველთა მო\ქმედთა
Line of ed.: 17     
უჰსჯულოებისათა და სხუა ნათესავთა. დაუტევე ამაოჲ
Line of ed.: 18     
ეგე უგუნურებაჲ, მეფეო, და მომცემელი შენდა გულისჴმის-ყოფისა
Line of ed.: 19     
იცან მხოლოჲ ღმერთი, რომელმანცა შეგქმნა ხატად თჳსსა და
Line of ed.: 20     
რომელიცა ერთითა სიტყჳთა "შეჰსძრავს ცასა, ქუეყანასა, ზღუასა
Line of ed.: 21     
და ჴმელსა". და ესრეთ დააცხრო წმიდამან სიტყუაჲ თჳსი.

Line of ed.: 22        
განაკჳრუა სული ნაბუქოდონასორებრი ტირდატისი კადნიერე\ბამან
Line of ed.: 23     
გრიგორისმან "და აღივსო გულისწყრომითა და შესახე\დავი
Line of ed.: 24     
პირისა მისისა იცუალა" და რომელსა უყოფდა პატივსა
Line of ed.: 25     
ღირსებრ შესაბამსა და სიყუარულით მისდა მიჰსდრეკ\\ბოდა [ Page of ms.: 317r  ] წყა\ლობად,
Line of ed.: 26     
ჰსცუალა ესე უდიდეს ძჳრის-ყოფად, ვინაჲცა ჰბრძანა
Line of ed.: 27     
მჴედართად შეპყრობად გრიგორი და შეკრუად ჴელნი მისნი და
Line of ed.: 28     
სიმძიმეჲ მარილთა აღკიდებად ბეჭთა ზედა და სიმაღლესა მოკი\დებად
Line of ed.: 29     
და გუდაჲ აღუსებად ღუელფითა და შთამოცემად თავსა და
Line of ed.: 30     
მოკრუად ქედსა ზედა, რომელიცა მოწამემან დამოკიდებაჲ ესეგუა\რი
Line of ed.: 31     
დაითმინა შჳდ დღე.

Line of ed.: 32        
მხილუელი მეფე მოწამისა განუკუეთელისა სიმტკიცისა სხჳსა
Line of ed.: 33     
ღონისა ქმნად იიძულა აღმბორგებელისაგან მისისა ეშმაკისა, რამე\თუ
Line of ed.: 34     
მიიქცა სხჳსადმი ღონისა, რათა შეარყიოსმცა დიდი იგი გო\დოლი
Line of ed.: 35     
ღმრთისმსახურებისა: ჰბრძანა გარდამოჴსნად და ერთითა
Line of ed.: 36     
ფერჴითა დამოკიდებად და ქუეშე მისსა აღკუამლუად სკორენი,
Page of ed.: 388   Line of ed.: 1     
რომლითა განცდილი მოწამე ქრისტესი ჰმადლობდა ღუაწლის\დამდებელისად,
Line of ed.: 2     
რამეთუ სახელისათჳს მისისა ღირს იქმნა იგი
Line of ed.: 3     
ვნებად.

Line of ed.: 4        
ესრეთ სიმძიმემან მარილთამან მარილი სოფლისა განჰსცადა,
Line of ed.: 5     
დაღათუ მაგრა მიემადლა მას ჴორცთა მათ უსულოთა დამარილე\ბაჲ
Line of ed.: 6     
და გონიერ არსებად, რათა იცუალნესმცა მშჳნჳერნი ჴორცნი.
Line of ed.: 7     
ხოლო სიმაღლედ დამოკიდებამან აღამაღლა ჯუარსა თანა უფლი\სასა
Line of ed.: 8     
ზიარებად მის თანა, "რომლისა მთავრობა მის ზედა მჴართა
Line of ed.: 9     
მისთა" "ჯუარსა თანა ამაღლდების", ხოლო სიმყრალითა ვნე\ბამან
Line of ed.: 10     
მიჰსცა ზიარებაჲ ნელსაცხებელისა მის, რომლისა "ნელსა\ცხებელ
Line of ed.: 11     
წარმოცალიერებულ სახელი მისი".

Line of ed.: 12        
მესამისადმი ვნებისა ჰსდრკების დათმენად გა\\ნჩინებულისად\მი [ Page of ms.: 317v  ]
Line of ed.: 13     
მისთჳს მიუდრეკელი იგი გონებაჲ, ხოლო აქა მესამესა შინა
Line of ed.: 14     
ვნებასა იგუემების კუერთხებითა უწყალოდ მოწამე ქრისტესი,
Line of ed.: 15     
გარნა არა ეკმავის ესე. ვიცით ღმრთისმოყუარისაგან გონებისა
Line of ed.: 16     
მი/სისა.

Line of ed.: 17        
მეოთხისა ვნებისად იყუანებს სული ახოვანი მჴნესა მღჳძა\რესა,
Line of ed.: 18     
რამეთუ ჰსრბის კანკლედად ვნებათა მიმართ, რათა აღვიდეს
Line of ed.: 19     
მუნ, სადა-იგი ჰსურის და ძლევისმოყუარე მძლე "ეჩუენოს პირსა
Line of ed.: 20     
ღმრთისსა". ხოლო არს ვნებაჲ ესე მეოთხე სხუათა შჳდთა
Line of ed.: 21     
დღეთა შინა დათმენაჲ დამოკიდებისა.

Line of ed.: 22        
, უღმრთონო, არარაჲმე ჰგავა გრიგორის შჳდ დღე დამოკი\დებაჲ
Line of ed.: 23     
სატრფიალოჲსათჳს თჳსისა, რამეთუ "შჳდნი სულნი საღმრ\თონი"
Line of ed.: 24     
მოუგიეს თჳს შორის მკჳდრად და უზადოჲსა მისთჳს
Line of ed.: 25     
შუენიერისა და ნამდჳლ სატრფიალოჲსადმი ტრფიალებისა ჴმეულ\ჰყოფს.
Line of ed.: 26     
თქუენ დაღათუ განამრავლებთ ტანჯუათა მძჳნუარებასა,
Line of ed.: 27     
მაგრა ვერ აგრძნობს ვნებად ეგე, "რამეთუ არს მის შორის წყალი
Line of ed.: 28     
ცხოველი და ჰხადის მას შინაგნით, ვითარმედ: "მოვედ მამისა მი\მართ".
Line of ed.: 29     
ხოლო თჳთ ძლევისმოყუარეე ჰჴმობს ძლევისათჳს თქუენ\დამი
Line of ed.: 30     
ძლეულთა ჴმამაღლადრე: "ჩუენ თანა ღმერთი, ჰსცანთ წარ\მართთა
Line of ed.: 31     
და იძლიენით თქუენ, ისმინეთ ვიდრე დასასრულადმდე
Line of ed.: 32     
ქუეყანისა და განძლიერებულნი იძლიენით, რამეთუ უკეთუ კუა\ლად
Line of ed.: 33     
განჰსძლიერდეთ, კუალად იძლიენით".

Line of ed.: 34        
მეხუთედ ვნებად მოწამისა ჰბრძნობს ბოროტად ტირდატ, რა\თა
Page of ed.: 389   Line of ed.: 1     
შეარყიოსმცა სიმტკიცისაგან კლდეჲ ადამანტინისა, რამეთუ
Line of ed.: 2     
გრგოლთა რკინისათა ჰბრძანებს აღმოცმად მუჴლთა მოწამისათა
Line of ed.: 3     
და მანათა [ Page of ms.: 318r  ] მიერ ზრქელთა განსოლუად. ხოლო ორ დღე დამოკი\დებული
Line of ed.: 4     
ამით უკუე ივნებს ქრისტეს მოწამე.

Line of ed.: 5        
უსაშინელესი აქუსყე შენდამი ვნებაჲ მეექუსეჲ, ქრისტეს მო\წამეო,
Line of ed.: 6     
უღმრთოთა. ილოცე, რათა არა შეხჳდე განსაცდელსა. ხო\ლო
Line of ed.: 7     
იგი იტყჳს: "მე ვილოცეო მამისად სახელითა ძისათა და მო\ვიღე
Line of ed.: 8     
აღსრულებაჲ თხოვილისა, რამეთუ ესრეთ აღგვითქუა სიტ\ყუამან
Line of ed.: 9     
ჭეშმარიტმან: "რაჲცა-იგი ჰსთხოოთ მამასა სახელითა ჩე\მითა",
Line of ed.: 10     
მოგცეს თქუენ. ხოლო ესე უკუე არს თხოვაჲ ჩემი სა\ხელითა
Line of ed.: 11     
ძისათა მამისად და ამისთჳს "ვიღჳძე და ვილოცე, რათა
Line of ed.: 12     
არა შევიდე განსაცდელსა, ხოლო ვინაჲცა გულსმოდგინებამან
Line of ed.: 13     
სულმან მოიღო ესეგუარი აღსრულებაჲ, რამეთუ არღა შევალ მე
Line of ed.: 14     
განსაცდელსა", რაოდენცა მეკუეთოს დიდროა, რამეთუ მე
Line of ed.: 15     
სარწმუნოებაჲ ქრისტეს ჩემისა მიმართ აღუაშენე კლდესა ზედა.
Line of ed.: 16     
ხოლო კლდესა მსა უკუე ვიტყჳ, რომელი დაჰსდუა უფალმან "ლო\დი
Line of ed.: 17     
ფრიად პატიოსანი ჰრჩეული თავ-საკიდურთა საფუძუელად
Line of ed.: 18     
სიონისა, რომელსა ჰრწმენეს იგი, არასადა ჰრცხუენეს" და
Line of ed.: 19     
"რომელიცა დაეცეს ლოდსა მას ზედა, შეიმუსროს და, რომელსა
Line of ed.: 20     
ზედა დაეცეს, განანქრიოს იგი". მიუგოთ მოწამესა: "აჰა, ღუაწ\ლისა
Line of ed.: 21     
მძლეო, ტყჳა განდნობილი მდუღარე შთაჰსხმად ზურგით
Line of ed.: 22     
კერძო ნაწლევთა შენთა. მოგვიგებს: "გრწმენინ, კეთილმსახურნო,
Line of ed.: 23     
რამეთუ შეიცუალოს სარწმუნოებისაგან ჩემისა ბუნებად წყლისა
Line of ed.: 24     
არსებაჲ ეგე მტკიცე და ფიცხელი და სიმჴურუალე ეგე მწარე
Line of ed.: 25     
მფოფინარე სიგრილედ".

Line of ed.: 26        
აჰა, ვნებაჲ ესე თქმული მოქამისად ძლეული და ცუდად წარ\ჴდომილი
Line of ed.: 27     
მშრომელთათჳს უღმრთოთა.

Line of ed.: 28        
[ Page of ms.: 318v  ] განაკჳრუა სიმჴნისა მიერ და ყოვლად უძლეველისა სიმ\ტკიცისა
Line of ed.: 29     
ახოვანმან მან გულსმოდგინემან სულმან ბარბაროსნი და
Line of ed.: 30     
აღაბორგა და განაძჳნა ეშმაკმან მეფე იგი უღმრთოჲ, რამეთუ ბრძა\ნებასა
Line of ed.: 31     
მისსა ესოდენ ტანჯუათა დათმენითა წინა-აღუდგა და
Line of ed.: 32     
კერპთა მისთა არა თაყუანისცა. გარნა მოწამე ჭეშმარიტებისა ჰგა\ლობდა
Line of ed.: 33     
მადლობით: "წინასწარ ვხედევდ უფალსა, წინაშე ჩემსა
Line of ed.: 34     
მარადის, რამეთუ მარჯულ ჩემსა არს, რათა არა შევიძრა. ამისთჳს
Line of ed.: 35     
განიხარა გულმან ჩემმან და ჰგალობდა ენაჲ ჩემი, უფროსღა და
Line of ed.: 36     
ჴორცთა ჩემთა დაიმკჳდრონ სასოებით".

Line of ed.: 37        
მეფისა უკუე გონებაჲ მძჳნუარე იგონებს სხუადასხუათა ვნე\ბათა
Page of ed.: 390   Line of ed.: 1     
შემასწორები, რათა, რომელიცა უსასტიკეს არს ვნებაჲ, ივ\ნოს
Line of ed.: 2     
მით წინააღმდგომმან, ხოლო მრავალთა შორის წარმოდგომილ\თა
Line of ed.: 3     
ჰპოვებს უდაუთმენელესსა მწარესა სატანჯუელსა, რამეთუ
Line of ed.: 4     
არარატისა კერძოთა მოიპოვებოდა მღჳმეჲ შთაღრმაებით სავსე
Line of ed.: 5     
წყუდიადითა, რომელსა შინა გუელნი საშინელნი და ჭიანი გესლი\ანნი
Line of ed.: 6     
და მას შინა ჰბრძანა შიშუელი შთაგდებად გრიგორი.

Line of ed.: 7        
მაშინ აღასრულებდეს რა ბრძანებულსა უღმრთოჲსა მეფისა\სა,
Line of ed.: 8     
უწყებულ ჰყო ვინმე ტირდატ, ვითარმედ არს კაცი ესე ძე ანაკ
Line of ed.: 9     
პართისა, რომელმანცა მოკლა დიდი იგი მეფე ხოსროჲ, მამაჲ მეფო\ბისა
Line of ed.: 10     
შენისა. ვინაჲცა განჩინებამან მეფობრივმან გრიგორ შთააგდო
Line of ed.: 11     
მღჳმედ და განგრძელდა შეწყუდევაჲ იგი სიკუდილშემოსილი ათ\ხუთმეტმდე
Line of ed.: 12     
წელიწად.

Line of ed.: 13        
ეჰა, საკჳრუელი საკჳრუელებითა განგებული შეწვნითა საღ\მრთოჲთა,
Line of ed.: 14     
რამეთუ ჴორცნი უძლურნი [ Page of ms.: 319r  ] და განჴრწნადნი ტყჳათა ნა\წლევთად
Line of ed.: 15     
განვლასა შინა ცხოვლობენ და უკურჩომანი ტკივილთანი
Line of ed.: 16     
ჴორცთა სხუადასხუათა ახალთა ვნებათა მიღებად განამტკიცებენ.
Line of ed.: 17     
სული დაღათუ გულსმოდგინე, მაგრა მწარეთა ტკივილთაგან ზედა\დაჴდომილი,
Line of ed.: 18     
უჩუევი მოძრავობაჲ სისხლისა, რომელი ტჳნად მი\იწევის
Line of ed.: 19     
და ვნებასა ცუალებითსა ჰყოფს სულსა შინა დროსა მას
Line of ed.: 20     
ტკივილთასა უჩუევითა მით მოძრავობითა სისხლისათა, შეუძრუელ
Line of ed.: 21     
ეგების მოძრავობისაგან ცუალუად რაჲმედ.

Line of ed.: 22        
მაშინ ეტყოდა თავსა თჳსსა მოწამე ქრისტესი: "ნუ სულმოკ\ლე
Line of ed.: 23     
იქმნები (ჵ, გრიგორი) სწავლასა უფლისასა, რამეთუ, რომელი\ცა
Line of ed.: 24     
უყუარს უფალსა, ჰსწავლის და ჰსტანჯის ყოველი შჳლი, რო\მელი
Line of ed.: 25     
შეიწყნაროს", "ყოველი უკუე სწავლაჲ მეყუსეულად არა
Line of ed.: 26     
არნ სიხარულ, არამედ მწუხარებაჲ, ხოლო უკანასკნელ ნაყოფი
Line of ed.: 27     
მშჳდობისა მის მიერ წუთილთა მათ მოაგის სიმართლეჲ. ამისთჳს
Line of ed.: 28     
დაშთომილნი ჴელნი (ჩემნი) და დაჴსნილნი მუჴლნი აღემართენით
Line of ed.: 29     
და ალაგნი მართლ ჰყუენით ფერჴთა ჩემთანი, რათა არა (შრომისა
Line of ed.: 30     
ძლით მრავლისა რეცა) მკელობელი იგი დაეცეს, არამედ უფროს\ღა
Line of ed.: 31     
განიკურნოს".

Line of ed.: 32        
"შთაიგდო ოდესმე მღჳმესა შინა დანიილ ბაბილონელთა ბარ\ბაროსთაგან
Line of ed.: 33     
შორის მჴეცთა მომყმართა და დაითმინა შჳდ დღე",
Line of ed.: 34     
"რომელიცა გამოიზარდა წინაწარმეტყუელისა მიერ საკჳრუელე\ბით".
Line of ed.: 35     
გარნა უსაკჳრუელესსა ჰყოფს იგი მოგონებასავე მხო\ლოჲ
Line of ed.: 36     
გონებაჲ გარეშეუწერელი, რამეთუ მღჳმესა შინა არარატი\სასა
Page of ed.: 391   Line of ed.: 1     
შთაიგდების რა გრიგორი სასომხეთოჲ\\სა [ Page of ms.: 319v  ] ბარბაროსთაგან შო\რის
Line of ed.: 2     
ასპიტთა და იქედნეთა, დაითმენს ათხუთმეტმდე წელიწად, გა\მოზრდილი
Line of ed.: 3     
ქურივისა ვისმე მიერ დედაკაცისა.

Line of ed.: 4        
ეჰა, ძლევისმოყუარებისა ამის სიმაღლე, , ძლევის-მოღებისა
Line of ed.: 5     
ამის სიღრმე, რამეთუ კაცი სიგრძისა, სივრცისა და სიზრქისა მე\ქონი,
Line of ed.: 6     
რომელსა შეუდგების საჭიროდ სიმძიმე და ჰყოფს მოძრავო\ბასა
Line of ed.: 7     
შთაღმართსა მიქცევითა კენტროჲსადმი და აქუს დინებისა და
Line of ed.: 8     
ხრწნისა ქუემდებარებაჲ ესე, დიდსულობს ესრეთ ჴორცთა ზედა,
Line of ed.: 9     
რამეთუ მჴეცთა გესლიანნი ენანი და კუდნი, სიცხენი და სიჴმელენი
Line of ed.: 10     
ზაფხულისა და სიგრილენი და ნოტიობანი ზამთრისა და უსართუ\ლობითა
Line of ed.: 11     
მღჳმისათა რაოდენნი შემთხუევად იყუნეს ჭირნი, ხოლო
Line of ed.: 12     
წყუდიადითა ზრქელითა დაფარულება იგი მღჳმისა, რომლისა
Line of ed.: 13     
უსართულობამან ვერ განჰკუეთა სიღრმისა ძლით, ყოველნი ესე
Line of ed.: 14     
დაითმინებიან გულსმოდგინებისაგან სულისა.

Line of ed.: 15        
ამისთჳს მეცა დავამტკიცო სოლომონის თანა: "მტკიცე არს,
Line of ed.: 16     
ვითარცა სიკუდილი, სიყუარული". გულსმოდგინებაჲ ესე არს
Line of ed.: 17     
სულისა ტრფიალისა, რომლისადმი ქუემდებარისა მის თჳსისა იტ\ყოდა
Line of ed.: 18     
ნამდჳლ სატრფიალოჲ იგი არსებით სიყუარული. "დამჰს\დუეს
Line of ed.: 19     
მე, ვითარცა საბეჭდავი, გულსა ზედა შენსა, ვითარცა სა\ბეჭდავი
Line of ed.: 20     
მკლავსა ზედა შენსა".

Line of ed.: 21        
მაშინ გრიგორის ზედა "დღე ჭირისა და სალმობისა, დღე
Line of ed.: 22     
საარებისა და უჩინოქმნისა, დღე ალმურისა და ბნელისა, დღე
Line of ed.: 23     
ღრუბლისა და ნისლისა", ვინაცა იტყოდა ყოვლისაგან კაცობ\რივისა
Line of ed.: 24     
შეწევნისა უღონო: "გარემომა\\დგეს [ Page of ms.: 320r  ] მე სალმობანი სიკუ\დილისანი
Line of ed.: 25     
და ჭირთა ჯოჯოხეთისათა მპოვეს მე". "სალმობა\თა
Line of ed.: 26     
ჯოჯოხეთისათა მომიცუეს მე და მომეწიფნეს მე მახენი სიკუ\დილისანი".
Line of ed.: 27     
"აწ სადამე არცა მე ვერიდო პირითა ჩემითა
Line of ed.: 28     
და ვიტყოდე, რამეთუ ურუასა შინა ვარ, აღუაღო სიმწარითა სუ\ლისა
Line of ed.: 29     
ჩემისათა" პირი ჩემი, განაღა "უფალი არს მწე ჩემდა.
Line of ed.: 30     
არა შემეშინოს მე, რაჲ მიყოს მე კაცმან, უფალი არს მწე ჩემდა
Line of ed.: 31     
და მე ვიხილნე მტერნი ჩემნი". "ყოველი თესლები გარემო\მადგა
Line of ed.: 32     
მე და სახელითა უფლისათა ვერეოდი მათ". "მომადგეს მე,
Line of ed.: 33     
ვითარცა ფუტკარნი გოლსა და აღეტყინნეს, ვითარცა ცეცხ\ლი
Page of ed.: 392   Line of ed.: 1     
ეკალთა, და სახელითა უფლისათა ვერეოდი მათ. მივჰს\დერკ
Line of ed.: 2     
ჭენებით დაცემად და უფალმან ჴელი აღმიპყრა მე. ძალი ჩე\მი
Line of ed.: 3     
და გალობა ჩემი -- უფალი და მეყო მე იგი მაცხოვარ" მით,
Line of ed.: 4     
რომელმან "მან მწყლნა, და განკურნნეს ჩუენ და მცნეს და მილ\ბუნოს
Line of ed.: 5     
ჩუენ". "ნუ იხარებნ ჩემ ზედა მტერი ჩემი, რამეთუ და\ვეცი
Line of ed.: 6     
(ჴორცითა განსაცდელთა მიერ) და აღუსდგე მით, რამეთუ
Line of ed.: 7     
ვიდოდი თუ ბნელსა (ჭირთასა მისთჳს სოფელსა ამას შინა), უფა\ლი
Line of ed.: 8     
ნათელ ჩემდა". ნუ მწუხარე ხარ, სულო, დაითმინე მისთჳს,
Line of ed.: 9     
რომელი აღგითქუამს ნუგეშინის-ცემასა გარეშეუწერელსა მეტ\ყუელი:
Line of ed.: 10     
"თქუენ აწ ჭირი გაქუნნ და მე მერმე კუალად გიხილნე
Line of ed.: 11     
თქუენ და უხაროდეს გულთა თქუენთა და სიხარული თქუენი არა\ვინ
Line of ed.: 12     
მიგიღოს თქუენგან". ხოლო სიხარულსა, რომელსა აღ\მითქუამს,
Line of ed.: 13     
არა ნაკლსა რაჲმესა და კერძოსა, რამეთუ ესრეთ იტყჳს
Line of ed.: 14     
მამისა მიმართ: "ამას ვიტყჳო სოფელსა შინა, რათა აქუნდეს მათ
Line of ed.: 15     
სიხარული ჩემი სავსებით". და ამისთჳს არს სიხარული იგი,
Line of ed.: 16     
რომელსა აღგჳთქუამს, გარეშეუწერელ.

Line of ed.: 17        
ესე არს ღუაწლი დიდისა გრიგორისი, ესე [ Page of ms.: 320v  ] ნაყოფი სი\ყუარულისა
Line of ed.: 18     
მისისა, რომელი აქუნდა ღმრთისა მიმართ. ესე არს
Line of ed.: 19     
მიზეზი კადნიერებისა მისისა, რომელი მოიგო წინაშე ღმრთისა.
Line of ed.: 20     
ესრეთ საკჳრუელ იქმნა ღმერთი გრიგორის შორის, "რომელი საკჳ\რუელ
Line of ed.: 21     
არს შორის წმიდათა თჳსთა".

Line of ed.: 22        
ყოვლად ამათსა მიზეზმან უკუე რომელმანმე გუნდი ქალწულ\თა
Line of ed.: 23     
მოწესეთა, სძალთა ქრისტესთა, დასავალით სამეფოსა შინა,
Line of ed.: 24     
ქალაქსა სომეხთასა განაბრწყინუა ქრისტეს სძლობითითა შუენიე\რებითა,
Line of ed.: 25     
რომელთაგანი არს რიფსიმა სახელით, უაზნაურესი მათ
Line of ed.: 26     
შორის ბრწყინუალებითა ნათესავობითისა გუარზეობისათა და
Line of ed.: 27     
შუენიერებითა შინაგანითა სულისათა, ეგსახედ მორფნაკუეთობი\თაცა
Line of ed.: 28     
შუენიერი ყრმაა მიმადლებული, ჭაბუკა სძლობითა სიძისა
Line of ed.: 29     
თჳსისა უკუდავისათა საქები ანგელოსთაგან.

Line of ed.: 30        
ყუანებულმან სხუადასხუადმი სიბოროტედ ეშმაკთან ტირ\დატ,
Line of ed.: 31     
უწყებულმან რიფსიმას შუენიერებისამან, აღაბორგა სული
Line of ed.: 32     
ტრფიალებითა მის ქალისათა და შეგინებად სძლისა ქრისტესისა
Line of ed.: 33     
იიძულა გულისთქმისაგან არაწმიდისა, მონაქმნილი ბილწთა და შე\რევნილთა
Line of ed.: 34     
გამოხატუათა, ვინაჲცა ქალწული მოყუანებად ჰბრძანა
Page of ed.: 393   Line of ed.: 1     
მძლავრებით საწოლად უჰსჯულოდ, რომელიცა აღასრულეს მიმ\ღებელთა
Line of ed.: 2     
ბრძანებისათა უღმრთოჲ ბრძანებაჲ მეფისა მათისა.

Line of ed.: 3        
მხილუელმან გაიანა ქალწულმან ეზოჲსაგან სიჭაბუკისა მო\ხუცებულობისად
Line of ed.: 4     
განსრულმან [ Page of ms.: 321r  ] და სხუადასხუათა სათნოებითა კე\თილგონიერ
Line of ed.: 5     
შემამკობელმან ქალწულებისამან, ვჰგონებ, ვითარ\მედ
Line of ed.: 6     
მზრდელმან წმიდისა რიფსიმასმან, იხილა რა ქალი განტაცნი\ლი
Line of ed.: 7     
სასძლოჲთ ქრისტესით მტერთაგან ქრისტესთა, შებმა უყო
Line of ed.: 8     
მუჴლთა მოხუცებითითა სიძუელითა უსუსურთა და სრბით ჭაბუ\კასა
Line of ed.: 9     
თანა წარვიდა პალატად მეფისა და მის თანა შევიდა, სადა-იგი
Line of ed.: 10     
შესრულსა ზრდილსა თჳსსა ეტყოდა: "ჵ, შუენიერო ჩემდა სძალო
Line of ed.: 11     
ქრისტესო, სიწმიდისა შეუგინებელად დაცჳთა ახარე სიძესა შენსა,
Line of ed.: 12     
რომლისად აღთქმის გამო დაგიწინდებიეს ქალწულებაჲ შენი. დაი\ცევ
Line of ed.: 13     
ქალწულებისა შენისა შუენიერება, "რომლისა სიკეთე სისპე\ტაკისა
Line of ed.: 14     
განაკჳრუებს თუალთა" სულისა ნეტარისათა, რომელი მო\გემადლა
Line of ed.: 15     
სიძისაგან სულითა წმიდითა. მოიჴსენე, შჳლო, სოფლისა
Line of ed.: 16     
არა დადგრომაჲ, რამეთუ არავინ არს, რომელმანცა მოიგო მკჳდრო\ბაჲ
Line of ed.: 17     
სოფელსა შინა საუკუნოდ და უხრწნელად, რამეთუ "ყოველი
Line of ed.: 18     
ჴორცი თივა არს და ყოველი დიდებაჲ კაცისა, ვითარცა ყუავილი
Line of ed.: 19     
თივისა, დამოსცჳვა". რამეთუ ყოველნი ქმნილნი, "ვითარცა სა\მოსელნი,
Line of ed.: 20     
დაჰსძუელდენ", გარნა სიძე შენი, რომლისად მიგი\ციეს
Line of ed.: 21     
ქალწულებაჲ შენი, "იგივე არს და წელიწადთა მისთა არა
Line of ed.: 22     
მოაკლდეს". ნუ ჰრიდებ სიჭაბუკესა შენსა შუენიერსა ქრის\ტესთჳს
Line of ed.: 23     
მიცემად სიკუდიდ, რომელი მატლთაგან განსალევნელ
Line of ed.: 24     
არს. შებმა უყავ გუელსა და "ნუ გეშინის შენ გუელისა მისგან,
Line of ed.: 25     
რამეთუ ზეცით გარდამოვარდა იგი, ვერღა გამოგიყუანოს სამოთ\ხით".
Line of ed.: 26     
ჰსძლე ჭურვილმან, "კეთილო ჩემო, ტრედო ჩემო", ჭუ\რითა
Line of ed.: 27     
სარწმუნოებისათა გუელსა, რამეთუ აღგითქუამს [ Page of ms.: 321v  ] სიძეჲ შე\ნი:
Line of ed.: 28     
"რომელმან ჰსძლოს, მივჰსცე მას ჭამად ძელისა მისგან ცხოვ\რებისა,
Line of ed.: 29     
რომელი არს შორის სამოთხესა ღმრთისასა". ესეგუა\რითა
Line of ed.: 30     
უკუე სიტყუებითა განამტკიცებდა წმიდა იგი მოხუცებულაჲ
Line of ed.: 31     
მზრდელი თჳსი წმიდასა სულსა ჭაბუკაჲსასა და თანად ლოცჳთა
Line of ed.: 32     
ჰსჭურვიდა და სამორკინალოჲსად ასპარეზისა ძლევისმოყუარესა
Line of ed.: 33     
მას განჰმზადებდა.

Line of ed.: 34        
შევიდა ბრძოლად "მთავრობათა მიმართ და ჴელმწიფებათა
Page of ed.: 394   Line of ed.: 1     
სოფლისმპყრობელთა მიმართ ბნელისა ამის საწუთოჲსათა სულ\თა
Line of ed.: 2     
მიმართ უკეთურებისათა" რიფსიმა სძალი ქრისტესი ჭურ\ვილი
Line of ed.: 3     
ლოცჳთა მრთელცნობიერისა სანატრელისა მზრდელისათა,
Line of ed.: 4     
შუენიერი ქალწულებითა, "ვითარცა ვარსკულავი განთიადისა
Line of ed.: 5     
ნისლსა შინა", ყოველთა სათნოებათა მომგრგუალებელი თჳს
Line of ed.: 6     
შორის, "ვითარცა რა მთოვარე, სავსე დღეთა შინა მისთა",
Line of ed.: 7     
მცხინუარე ტრფიალებითა სიძისათა და "მით შეწევნილითა სარ\წმუნოებითა",
Line of ed.: 8     
"ვითარცა მზე აღმონაბრწყინი" უშუენიერესი
Line of ed.: 9     
სასოებითა და უვნებელობითა და მით განმანათლები სულისა, ვი\თარცა
Line of ed.: 10     
რა მშჳლდი გაშარავანდედებული ნისლსა შორის დიდები\სასა";
Line of ed.: 11     
რიფსიმა მმარხუელობასა შინა კეთილ-საჭურეტი, "ვითარ\ცა
Line of ed.: 12     
ყუავილი ვარდისა დღესა შინა არისასა", უსპეტაკესი კრძა\ლულებასა
Line of ed.: 13     
შინა, "ვითარცა შროშანი მყოფი თანაწარსადინელსა
Line of ed.: 14     
წყალთასა", ხოლო მემხოლოებასა შინა სუნნელქმნილი, "ვითარცა
Line of ed.: 15     
საკუმეველი მრავალსუნნელოვანი დღეთა შინა ზაფხულისათა";
Line of ed.: 16     
რიფსიმა, სძალი და ასული მეუფისა დიდისა, "რომლისა დიდება
Line of ed.: 17     
შინაგან, ფესუედითა ოქროვანითა შემკულ და შემოსილ პირად\პირადად",
Line of ed.: 18     
ჰგალობდა დამთრუალი ტრფიალებითა სიძისა
Line of ed.: 19     
მი\\მართ [ Page of ms.: 322r  ] დროსა შინა მტერთა ბრძოლისასა. "სუნნელებაჲ ნელ\საცხებელთა
Line of ed.: 20     
შენთა უფროს ყოველთა სუნნელებათა ნელსაცხე\ბელ
Line of ed.: 21     
წარმოცალიერებულ სახელი შენი, ამისათჳსცა ქალწულთა შე\გიყუარეს
Line of ed.: 22     
და მიგიზიდეს შენ. შემდგომად შენსა სუნნელებასა ნელ\საცხებელთა
Line of ed.: 23     
შენთასა ვჰრბიოდეთ". "მიჩუენე მე პირი შენი და
Line of ed.: 24     
მასმინე მე ჴმაჲ შენი, რამეთუ ტკბილ არს ჴმა შენი და პირი შენი
Line of ed.: 25     
შშუენიერ".

Line of ed.: 26        
ტირდატ, მხილუელი ქალისა შუენიერისა, იძლია ტრფიალები\საგან
Line of ed.: 27     
და მძლავრ მაიძულები ცოდჳსა იძლია მდედრისაგან ძალისა,
Line of ed.: 28     
მოკლებული ყოვლისაგან ძალისა თჳსისა, რომლითაცა მძლავრ
Line of ed.: 29     
ჰბრძოდა სძალსა ქრისტესსა. ხოლო ქალწული მძლე ჭაბუკისა მამ\რისა
Line of ed.: 30     
და გოლიათისაცა ძალითა და ასაკითა, რამეთუ ესრეთ მოჰ\მზრახობენ
Line of ed.: 31     
ტრიდატისათჳს, უკმოიქცა მზრდელისადმი თჳსისა და
Line of ed.: 32     
ეტყოდა: "ცხოველ არს უფალი ღმერთი, რომელმან დამიცუა მე
Line of ed.: 33     
ანგელოსისა თჳსისა მიერ", წარმავლინა მე და დამიფარა მუნ
Line of ed.: 34     
და მომაქცია აქავე და არა მოუშვა უფალმან შებილწებად მჴევ\ლისა
Line of ed.: 35     
თჳსისა და უცოდუელად ვღაღადებ ძლევასა ზედა და განრი\ნებასა
Page of ed.: 395   Line of ed.: 1     
ჩემსა: "ვაქებდეთ ღმერთსა, რომელმან არა განაშორა წყა\ლობაჲ
Line of ed.: 2     
თჳსი სახლისაგან ისრაილისა, არამედ მოჰსრნა მტერნი
Line of ed.: 3     
ჩუენნი ჴელითა ჩემითა". ხოლო ორნივე თანად ჰგალობდეს
Line of ed.: 4     
მადლობით განმაძლიერებელისადმი ქალისა გოლიათსა ზედა, თა\ყუანისცემდეს
Line of ed.: 5     
ღმერთსა და იტყოდეს: "კურთხეულ ხარ შენ, უფა\ლო
Line of ed.: 6     
ღმერთო მამათა ჩუენთაო, რომელმან შეურაცხ-ჰყუენ დღეინ\დელსა
Line of ed.: 7     
ამას დღესა მტერი ერისა შენისა ჴელითა ქალისათა".

Line of ed.: 8        
მტერი ძლეული სძლისაგან ქრისტესისა და მგელი დაცემული
Line of ed.: 9     
ტარიგისაგან. იტყჳს მეტაფრასი: "დაიჴსნაო კაცობრივისაგან ძა\ლისა
Line of ed.: 10     
და ვითარცა მკუდარი [ Page of ms.: 322v  ] შეირაცხა და უკანასკნელ (ესე იგი შემ\დგომად
Line of ed.: 11     
მოკლჳსა ქრისტესთჳს წმიდათა მათ ქალწულთა) შთავარ\და
Line of ed.: 12     
ურუასა შინა და სულმოკლებასა და ბოროტისაგან ეშმაკისა
Line of ed.: 13     
უფლებული ცნობამიღებულ იქმნა და განძჳნებული ჴორცთა თჳსთა
Line of ed.: 14     
მოიჭამდა და სახედ პირუტყუთა შეიცუალა და უყისა მწჳრისა ად\გილთა
Line of ed.: 15     
ღორთა თანა იქცეოდა. ხოლო სხუათაცა მრავალთა მსახურ\თა
Line of ed.: 16     
და მთავართა დაეკუეთა ესრეთვე, რამეთუ უსიტყუადრე იცუ\ალნეს
Line of ed.: 17     
და მჴეცთა თანა ჰსცხოვრებდეს".

Line of ed.: 18        
ამისთჳსვე იტყჳს მოძღუარი ყოვლისა სოფლისა, ოქრო-სახე\ლი-პირი:
Line of ed.: 19     
"დაჰსჯილ იქმნაო მაჭირუებელი პატიჟითა სპითურთ
Line of ed.: 20     
თჳსით უსასტიკესითა გუემულებითა, ვითარმედ ბუნებისაგან კა\ცობრივისა
Line of ed.: 21     
იცუალა სახედ ღორისა".

Line of ed.: 22        
ესე უკუე პატიჟი, რომელი მიჰჴადა ღმერთმან მტერთა თჳსთა,
Line of ed.: 23     
უსასტიკეს არს პატიჟისა მისგან ხალდეურისა, რამეთუ ვითარცა
Line of ed.: 24     
ოდესმე მეფე სირთა და ხალდეველთა ნაბუქოდონოსორ, აღდგომი\ლი
Line of ed.: 25     
სიწმიდესა ზედა შუენიერსა ღმრთისასა, "განიდევნა კაცთაგან
Line of ed.: 26     
და თივასა, ვითარცა ზროხა, ჰსჭამდა და ცუარმან ცისამან შეჰღება
Line of ed.: 27     
სხეული მისი და თმანი მისნი, ვითარცა ლომთანი, განდიდნეს და
Line of ed.: 28     
ფრჩხილნი მისნი, ვითარცა მფრინუელთანი", ესთავე მეფისად\ცა
Line of ed.: 29     
ტრიდატისა იქმნა, რომელი აღჰსდგა შუენიერებასა ზედა სი\წმიდისა
Line of ed.: 30     
სძალთა ქრისტესთასა, რომელიცა ღმრთისა მიერ მეფო\ბითსა
Line of ed.: 31     
შინა "პატივსა იყო და არა გულისხმა-ჰყო, ჰბაძჳდა იგი პი\რუტყუთა
Line of ed.: 32     
უგუნურთა, (ვინა) მიემჰსგავა მათ".

Line of ed.: 33        
მხილუელთა მეფისა თჳსისა უღმრთოჲსათა მსა\\ხურთა, [ Page of ms.: 323r  ] ვითარ\მედ
Line of ed.: 34     
კაცობრივობისაგან ყოვლისა მოკლებულ იყო და იყო შესახე\დავითა
Line of ed.: 35     
და ძალმოკლებულებითა, ვითარცა მკუდარი, და უწყებულ
Page of ed.: 396   Line of ed.: 1     
იქმნნეს, ვითარმედ ტრფიალებისა ძლით ქალისა ქრისტეანეჲსა და\ეკუეთა
Line of ed.: 2     
მას. ჰპოვეს რიფსიმაჲ გაიანათურთ და შემპყრობელთა წმი\დასა
Line of ed.: 3     
რიფსიმას მოაპეს სამოსელი და უკუღმართ შემკრუელთა
Line of ed.: 4     
ჴელთათა აღმოჰკუეთეს ენაჲ და ნაკუერცხალთა მიერ მგზებარეთა
Line of ed.: 5     
მოჰსწუნეს ჴორცნი და აღმოჰჴადნეს თუალნი, დაჰსჭრნეს ჴორცნი
Line of ed.: 6     
მახჳლითა და მახჳლ ქუათა მიერ დაჰსჭრნეს წელნი და ნაწლევნი
Line of ed.: 7     
მისნი და ესრეთ მიიყუანეს მისასრულებადმდე ცხოვრებისა.

Line of ed.: 8        
ეგსახედ წმიდასა გაიანას და სხუათა ქალწულთა, რომელნიცა
Line of ed.: 9     
იყუნეს მრავალ გარემო ქედისა, დანაკითა უჭუდეს და, ვითარცა
Line of ed.: 10     
თხიერნი, განჰბერნეს და წარჰჴადნეს ტყავნი ძუძუთამდე და ტყავ\განჴდილთა
Line of ed.: 11     
ზედა ჴორცთა აქლიბნეს ქუანი და მერმეღა მახჳლითა
Line of ed.: 12     
უთავო ჰყუნეს.

Line of ed.: 13        
ამათ წმიდათა სძალთა ქრისტესთა და მოწამეთა რიცხჳსაგანი
Line of ed.: 14     
არს ყოვლად წმიდისა სამებისა საიდუმლოჲთა დამბეჭდუელი ჩუენი
Line of ed.: 15     
და სახარებისა ქრისტესისა ჩუენდა მახარებელი, ნონას უკუე
Line of ed.: 16     
ვიტყჳ, რომელი განგებით დაიცუა ღმერთმან ვარდთა შინა შესრუ\ლი
Line of ed.: 17     
დათა თჳსთა ზედა მოწევნილისა მისგან ჭირისა, სადაჲთცა იხი\ლა
Line of ed.: 18     
დროსა მას წმიდათა მოწამეთა ქრისტეს ვნებისა ზიარებისა
Line of ed.: 19     
ჯილდოთა მიღებაჲ და აღსლუაჲ ზეციერსა შინა სასძლოსა. რა\მეთუ
Line of ed.: 20     
ესრეთ [ Page of ms.: 323v  ] იტყჳს ძუელი მატიანე ქართუელთა, წერილი თჳთ
Line of ed.: 21     
კახეთის დედოფლისაგან სალომეჲსა, რომელი იყო სძალი მეფისა
Line of ed.: 22     
მირიან პირველისა, თანმედროე ყოველთა ამათ თქმულთა: "ვარდ\თა
Line of ed.: 23     
შინა რა დამალულ იყოო წმიდაჲ ნინა, იხილნა სახითა დიაკონ\თათა
Line of ed.: 24     
შთამოსრულნი ზეცით, ორარითა ნათლისათა მოსილნი და
Line of ed.: 25     
ხელთა შინა მქონებელნი სასაკმეველთანი, რომლისა კუამლისა სა\ხე
Line of ed.: 26     
და სუნნელებაჲ დაჰფარვიდა ცათა. ხოლო კუალად იყო მათ
Line of ed.: 27     
თანა სიმრავლე ერთა ზეცისათა, რამეთუ მას უკუე ჟამსა განვი\დოდეს
Line of ed.: 28     
ჴორცთაგან სულნი წმიდათა მათ მოწამეთანი, რომელნი შე\ერთნეს
Line of ed.: 29     
ბრწყინუალეთა მათ ზეცისა ძალთა თანა და ესრეთ ცად
Line of ed.: 30     
მიმართ აღვიდეს". ესე უკუე ხილუაჲ ემჰსგავსების ხილუასა დი\დისა
Line of ed.: 31     
ანტონი ღმერთშემოსილისასა, რომელიც იხილა დროსა აბბა
Line of ed.: 32     
ამმონის მიცუალებისასა: "სული აბბაჲ ამმონისი გარეშეცული
Line of ed.: 33     
ანგელოსთაგან და ამაღლებული ცათა შინა".

Line of ed.: 34        
მოჰმზრახობენ, რომელ ოცდაათორმეტნი მოჰსწყჳდეს მაშინ
Line of ed.: 35     
სახელისათჳს უფლისა ჩუენისა იესუ ქრისტეჲსა ქალწულნი დანი
Line of ed.: 36     
მოწესენი, ხოლო მამაკაცნი სამმეოცდაათნი.

Page of ed.: 397  
Line of ed.: 1        
განგებაჲ საღმრთოჲ იყო მაშინ განრინებაჲ ნონასი ამად, რო\მელ
Line of ed.: 2     
მოჰქონდა ჩუენდა სიტყუანი ცხოვრებისანი ზეცით მომღესა
Line of ed.: 3     
მოციქულებრისა მადლისასა.

Line of ed.: 4        
აღსულა ესე არს ხილული ღირსისაგან მხილუე\\ლისა [ Page of ms.: 324r  ] მოწამეთა
Line of ed.: 5     
ჭეშმარიტებისათა სასძლოსა შინა ზეციერსა მუნ, სადა "იხარებენ
Line of ed.: 6     
(ანგელოზებრ) ქალწულნი შესაკრებელთა შორის ჭაბუკთათა და
Line of ed.: 7     
მოხუცებულნი მხიარულ არიან ერთბამად", რომელთაცა იტყჳს
Line of ed.: 8     
სული წმიდაჲ: "გარდავაქციო გლოვაჲ მათი სიხარულად და ვჰყუნე
Line of ed.: 9     
იგინი განმხიარულებულ და ვახარო მათ ჭუვილისაგან მათისა",
Line of ed.: 10     
რამეთუ "ცხოვრებასა და უკუდავებასა და ბრწყინუალებასა სა\უკუნოსა
Line of ed.: 11     
მიანიჭებს ღმერთი, რომელთაცა დაიცუნეს მცნებანი და
Line of ed.: 12     
ეგნეს მტკიცედ სიყუარულსა ზედა მისსა".

Line of ed.: 13        
იტყჳს მეტაფრასი, ვითარმედ "გამოეცხადაო ხოსროდუხტს,
Line of ed.: 14     
დასა მეფისასა, ჩუენებით, ვითარმედ ვერარომლითა სახითა შე\საძლებელ
Line of ed.: 15     
არს განკურნებაჲ ტირდატისა, გარნა ლოცვითა
Line of ed.: 16     
გრიგო/რისათა".

Line of ed.: 17        
ესე არს აღმოსლუაჲ მღჳმით კაცისა მის ღმრთისა, რომელიცა
Line of ed.: 18     
"შთააგდეს მღჳმესა" შინა სიკუდიდ, ვითარცა იოსები ძმათა
Line of ed.: 19     
თჳსთა, ეგსახედ ესეცა ძმათა და ერთტომთა თჳსთა, ვითარცა "შთა\აგდეს
Line of ed.: 20     
დანიილი ბარბაროსთა შორის მჴეცთა", და ესეცა
Line of ed.: 21     
ბარბაროთა მღჳმესავე შინა შორის ასპიტთა და იქედნეთა, ვინა
Line of ed.: 22     
მართალი აღმოვალს განმართლებად ცრუთა, რათა სიმართლითა
Line of ed.: 23     
მისითა ცრუნი იქმნენ მართალ, რათა შთამგდებელნი მისნი ძმანი
Line of ed.: 24     
ბოროტნი მის მიერ გამოიზარდნენმცა იფქლითა მით სულიერითა.

Line of ed.: 25        
ეჰა, საკჳრუელებისა ამის სიმაღლე, , შემდგომადისა საკჳ\რუელებისა
Line of ed.: 26     
სიღრმე პირუელისა! ეტყჳს წინაგანმგებელი ყოვლისა
Line of ed.: 27     
მონასა თჳსსა სარ\\წმუნოებისა [ Page of ms.: 324v  ] შთაგდებადსა მღჳმესა შინა: "შთაჰჴედ,
Line of ed.: 28     
მოწამეო ჩემო, მღჳმედ ბნელად, სიღრმედ საშინელად, სავსედ იქე\დნებითა
Line of ed.: 29     
და ასპიტებითა და ნუ გეშინის, რამეთუ "მე შენ თანა ვარ
Line of ed.: 30     
ყოველთა დღეთა და ვიდრე აღსასრულადმდე სოფლისა". შთაჰ\ჴედ,
Line of ed.: 31     
მოწამეო ჩემო, სიღრმედ ქუეყანასა შორის გუელთა სახელი\სათჳს
Line of ed.: 32     
ჩემისა, "რამეთუ მე ანგელოსთა ჩემთადა მიბრძანებიეს
Line of ed.: 33     
შენთჳს დაცუად შენდა ყოველთა შინა გზათა შენთა. ჴელთა მათთა
Line of ed.: 34     
ზედა აღგიღონ შენ, ნუსადა წარჰსცე ქუასა ფერჴი შენი, ასპიტსა
Page of ed.: 398   Line of ed.: 1     
და ვასილისკოსა ზედა ხჳდოდე და დასთრგუნო შენ ლომი და ვე\შაპი".
Line of ed.: 2     
ხოლო აღმოსულადსა ზედა:

Line of ed.: 3        
"აღმოვედ, მჴნეო მოწამეო ჩემო, "მღჳმით გლახაკობისათ და
Line of ed.: 4     
თიჴით უყისათ", აღჰსდეგ. "მოვედ, მახლობელო ჩემო, შუენი\ერო
Line of ed.: 5     
ჩემო, ტრედო ჩემო, რამეთუ აჰა, ესერა (განსაცდელთა შენ\ზედათა)
Line of ed.: 6     
ზამთარი წარჰჴდა და წჳმა დაჰსცხრა და წარვიდა გზასა
Line of ed.: 7     
თჳსსა და ყუავილი გამოჰსჩნდა ქუეყანასა" ჩუენსა, ქუეყანასა
Line of ed.: 8     
უკუე ჩუენსა, ჩემსა და შენსა, რომელი მე აღვაგე და მოვიყიდე და
Line of ed.: 9     
განვჰსწმიდე პატიოსნითა სისხლითა ჩემითა და მოგეც შენ, რათა
Line of ed.: 10     
"მუშაკობდე ვენაჴსა ამას ჩემსა", რათა მიზდი მიიღომცა
Line of ed.: 11     
ჩემგან შესაბამი. ხოლო ყუავილნი გამოჰსჩნდეს იგინი, რომელნი მე
Line of ed.: 12     
დავჰნერგენ მტილსა შინა ქუეყნიერსა და განვაშუენენ ფერითა
Line of ed.: 13     
მარტჳლობისათა და სუნითა ჩემდა ჭეშმარიტისა სარწმუნოებისა
Line of ed.: 14     
და ქალწულებისათა, რომელიცა ჰშუენის სძლობასა ჩემსა (რომე\ლა
Line of ed.: 15     
რიფსიმა და მოყუასნი მისნი).

Line of ed.: 16        
აღმოვედ, მოწამეო ჭეშმარიტებისაო კეთილმოღუაწეო, "ჟა\მი
Line of ed.: 17     
სხლჳსა მოიწია", მიხედე სამოთხესა ყოფასა, რომელი
Line of ed.: 18     
განვჰმზადე მე აღსარებითა შენგან ჭეშმარიტებისათა და [ Page of ms.: 325r  ] სისხლი\თა
Line of ed.: 19     
და შრომითა შენითა, რამეთუ სამოთხესა ამას შინა არა უტევა
Line of ed.: 20     
მტერმან ჩემმან ფურცელნი და ყუავილნი და ნაყოფნი სარწმუნო\ებისა
Line of ed.: 21     
ჩემდა ჭეშმარიტისა და საქმეთანი, არა უტევნა ჴმობად ია\დონნი
Line of ed.: 22     
იგი სიტყჳერნი. ჴმანი წინასწარმეტყუელთა ჩემთა და მოცი\ქულთანი
Line of ed.: 23     
და გურიტი იგი უდაბნოსმოყუარე წინამორბედი ჩემი,
Line of ed.: 24     
რამეთუ მოაწია ზამთარი კერპთმსახურებისა საშინელი. აწ სადამე
Line of ed.: 25     
განმიმზადებიეს ცუალუად სამოთხედ ეკლითა და კუროსთავითა
Line of ed.: 26     
სავსე ესე ქუეყანაჲ და მიბრძანებიეს, რათა შენ მუშაკ იქმნე, ბრძე\ნი
Line of ed.: 27     
ეგე სულითა ჩემითა ხუროთმოძღუარი.

Line of ed.: 28        
აღმოვედ, მჴნეო მოწამეო, დაჰქმენ ქუეყანაჲ სავსე ძეძჳთა
Line of ed.: 29     
და ეკლებითა სამოთხედ და აღაყუავე სახარებითა ჩემითა ყუავილ\თა
Line of ed.: 30     
მიერ სათნოებათათა, ვითარ-იგი სხუათა ადგილთა შინა სამოთ\ხეთა
Line of ed.: 31     
ჰხედავ სარწმუნეობითა და სათნოებითა აღყუავებულად, რა\მეთუ
Line of ed.: 32     
"ჰხედავ სიწმიდესა, რომელ არს ბრწყინუალე იგი და სუნ\ნელი
Line of ed.: 33     
შროშანი, ჰხედავ მორცხუობისა და კრძალულებისა ვარდსა,
Page of ed.: 399   Line of ed.: 1     
ჰხედავ იასა ჩემთა ნელსაცხებელთასა. და რაჲსა ჰსდროებ, მოწა\მეო,
Line of ed.: 2     
და არა ჰყოფ ესრეთ ეკლოვანთა ამათ, რომელთა მოგცემ გან\წმედად
Line of ed.: 3     
და აღყუავებად, რაჲსა ჰსდროებ "და არა შეჰსთხზავ
Line of ed.: 4     
(ჩემთჳს) გჳრგჳნსა? ესე არს დროჲ იგი, რომელსა შინა ჯერ არს
Line of ed.: 5     
განსხულაჲ და შეთხზუაჲ გჳრგჳნთა სულიერთა და
Line of ed.: 6     
განშუენე/ბათა".

Line of ed.: 7        
[ Page of ms.: 325v  ] აღმოვედ მღჳმით, კეთილსახიერო მონაო". "ჴმა გურიტი\სა
Line of ed.: 8     
ისმა ქუეყანასა ჩუენსა". აჰა, გიწამებს ამას (მოწამეო ჩე\მო)
Line of ed.: 9     
ჴმა გურიტისა, ესე იგი არს "ჴმა მღაღადებელისა უდაბნო\სა",
Line of ed.: 10     
რამეთუ ესე არს ბრწყინუალისა არისა წინამორბედი,
Line of ed.: 11     
რომელი-იგი კეთილთა მათ სათნოებისა ყუავილთა კაცთა უჩუე\ნებდა
Line of ed.: 12     
და, რომელთა უნდა მოსთულებაჲ, წინა-უყოფდა.

Line of ed.: 13        
აღმოვედ, გრიგორი, "მოიმოწაფე წარმართნი ესე. ნათელ-ეც
Line of ed.: 14     
მათ სახელითა მამისათა და ძისათა და სულისა წმიდისათა და ას\წავე
Line of ed.: 15     
დამარხუად, რაოდენიცა ვამცენ" მოციქულთა ჩემთა. მოგეც
Line of ed.: 16     
უწინარეს ამისა "ჴელმწიფებაჲ დათრგუნუად გუელთა და ღრიან\კელთა
Line of ed.: 17     
და ყოველსა ზედა ძალსა მტერისასა" უვნებელად. "აწ
Line of ed.: 18     
მოგცემ კლიტეთა სასუფეველისა ცათასა. რაოდენიცა შეჰკრა ქუე\ყანასა
Line of ed.: 19     
ზედა, კრულ იყოს იგი ცათა შინა და რაოდენი განჰჴსნა ქუ\ეყანასა
Line of ed.: 20     
ზედა, ჴსნილ იყოს იგი ცათა შინა".

Line of ed.: 21        
ესრეთ აღმოვიდა საღმრთოჲთა წოდებითა გრიგორი მღჳმით
Line of ed.: 22     
არარატისათ, მივიდა სამეუფოდ ქალაქად ვალარშაპატად, რამეთუ
Line of ed.: 23     
ესე იყო სახელი სამეფოჲსა მის ქალაქისა სომეხთასა.

Line of ed.: 24        
აღმოსრული მღჳმით გრიგორი ჰმადლობდა ღუაწლისადამდე\ბელისად
Line of ed.: 25     
და დავითის თანა ჰგალობდა ამას: "თმენით დაუთმე
Line of ed.: 26     
უფალსა და მომხედნა მე და ისმინა ლოცჳსა ჩემისა და აღმომიყუ\ანა
Line of ed.: 27     
მე მღჳმისაგან გლახაკობისა და თიჴისაგან უყისა და დაამტკიც\ნა
Line of ed.: 28     
კლდესა ზედა ფერჴნი ჩემნი და წარჰმართნა სლვანი ჩემნი და
Line of ed.: 29     
აღავსო პირი ჩემი ქებითა ახლითა გალობად ღმრთისა [ Page of ms.: 326r  ] ჩუენისა,
Line of ed.: 30     
იხილონ მრავლათა და შეეშინოს და ესჳდენ უფალსა". "იგინი
Line of ed.: 31     
შეჰბრკოლდეს და დაეცნეს, ხოლო ჩუენ აღუსდეგით და
Line of ed.: 32     
აღვემარ/თენით".

Line of ed.: 33        
მაშინ ამპარტავანი იგი მძლავრი გონებაჲ ასურასტანული
Line of ed.: 34     
მოჰსრბიდა გრიგორის მიმართ, გამოსრული უსიტყუთა ველურთა\გან
Line of ed.: 35     
"ეშჳ მაღნარისა, რომელმანცა განრყუნა" "ვენაჴი შეყუა\რებულისა",
Line of ed.: 36     
სასძლო იგი შეკრებულებაჲ სძალთა ქრისტესთა,
Page of ed.: 400   Line of ed.: 1     
აღუსილი ეშმაკთა სიმრავლითა, რამეთუ შესაძლებელ არს თქმად,
Line of ed.: 2     
ვითარმედ: "სიმრავლე ეშმაკთა შესრული ღორთა" მათ ღადარი\ნულთა
Line of ed.: 3     
მრავლათა ერთსა ამას ღორქმნილსა კაცსა შორის საწყა\ლობელსა
Line of ed.: 4     
შეკრებულ იყუნეს, ვინაჲცა ეშუქმნილსა მას ცოფიერ
Line of ed.: 5     
ჰყოფდეს ბოროტნი ეშმაკნი, რამეთუ ჴორცთა მოიბძარვიდა კბი\ლითა
Line of ed.: 6     
და საზარელ სახილავ იყო მხილუელთა, რამეთუ, ოდესმე
Line of ed.: 7     
მეფე მექონი შარავანდედთა, აწ ეშჳ მაღნარისა შესახედავითა სა\ძაგელ,
Line of ed.: 8     
რომლისაგან უპატიოსნეს მოიგონების "კარაული უტყჳ,
Line of ed.: 9     
ჴმითა კაცობრივითა მამხილებელი მოგჳსა სიცრუეთა".

Line of ed.: 10        
ესეგუარითა უკუე გუემული უსახოჲთა ვნებითა ტირდატ საწ\ყალობელი
Line of ed.: 11     
ჰრბიოდა მკურნალისა მიმართ სულთა და ჴორცთაჲსა,
Line of ed.: 12     
რომელიცა იხილა რა შორით, ჰჴმობდა ჴმითა ღორებრითა და
Line of ed.: 13     
"ფერჴთადმი მახარებელთა მშჳდობისათა" მიისწრაფდა და
Line of ed.: 14     
ძჳრუმოჴსენოჲსადმი ქრისტეს მოწაფისა საწყალობელითა შესახე\დავითა
Line of ed.: 15     
შევრდომისა და თხოვისა სახეთა დაჰსახჳდა და გარემო
Line of ed.: 16     
მისსა განერთხმოდა და უფალსა ღმერთსა თაყუანის-\\ჰსცემდა. [ Page of ms.: 326v  ] ესე\გუარითა
Line of ed.: 17     
უკუე ვედრებითა და შევრდომითა მისდა მტერი თჳსი
Line of ed.: 18     
იხილა რა წმიდამან, რომელმან ღმერთთმთავრისაგან სულთა მა\ცხოვრისა
Line of ed.: 19     
მოიღო კურნებისა მადლი, სულსა შინა მოციქულებრსა
Line of ed.: 20     
ძჳრისუმოჴსენობასაცა მისსა ჰბაძჳდა, რამეთუ, ვითარ-იგი მან "ზედა
Line of ed.: 21     
მოსრულთაგანი მისდა, რომელსა პეტრე დაჰკუეთა ყური",
Line of ed.: 22     
განჰკურნა ჴელისა შეხებითა, ეგსახედ ამან, იხილა რა მტანჯუელი
Line of ed.: 23     
თჳსი ვნებასა შინა, შეახო ლოცუაჲ და წყაროსა ცრემლთასა დამ\თხეველი
Line of ed.: 24     
ჰმადლობდა განმაძლიერებელსა თჳსსა და იტყოდა: "აღ\გამაღლო
Line of ed.: 25     
შენ, ღმერთო ჩემო და მეუფეო ჩემო, და ვაკურთხო სა\ხელი
Line of ed.: 26     
შენი უკუნისამდე და უკუნითი-უკუნისამდე". "ვინ არს
Line of ed.: 27     
ღმერთ დიდ, ვითარ ღმერთი ჩუენი? შენ ხარ ღმერთი, რომელმან
Line of ed.: 28     
ჰყავი საკჳრუელი, აუწყე ერთა შორის ძალი შენი". შენ\ხარ,
Line of ed.: 29     
რომელი "ჰსტანჯავ და შეიწყალებ, შთაიყუანებ ჯოჯოხეთად
Line of ed.: 30     
და აღმოიყუანებ და არავინ არს, რომელი განერეს ჴელთაგან შენ\თა"
Line of ed.: 31     
მით, "რომელ შენ გაქუს სიკუდილისა და ჯოჯოხეთისა ჴელ\მწიფებაჲ".
Page of ed.: 401   Line of ed.: 1     
მოიჴსენე, სახიერო უფალო, შეცოდებულთა ამათ
Line of ed.: 2     
შენდა, რომელთა არა გიცოდენ შენ და აწ მცირედრე გიციან შენ
Line of ed.: 3     
სწავლისა მიერ მამობრივისა, ვითარ-იგი მოიჴსენე ოდესმე რააბისი
Line of ed.: 4     
და ბაბილონისი". "ვინ-მე მოუთხნეს ძლიერებანი შენნი და ანუ
Line of ed.: 5     
ვინ სასმენელ ჰყუნეს ქებულებანი შენნი?. "შენ მწყურნები
Line of ed.: 6     
განაჴმე ზღჳური" და "კლდე ფიცხელი ჰყავ გამოსადინელად
Line of ed.: 7     
წყალთა", ხოლო "წყალი გარდაჰქმენ ღჳნოდ". ჰყავ მე\ძავი
Line of ed.: 8     
მოძღუარი მრთელცნობობისა, ავაზაკი ხატად სინანულისა
Line of ed.: 9     
და მდევარი უმწუერუალეს [ Page of ms.: 327r  ] ქადაგ სახარებისა შენისა. "შენ ნა\ბუქოდონასორ
Line of ed.: 10     
შერისხჳსა ძლით მაცხოვრებითისა სხუადასხუათა
Line of ed.: 11     
ცხოველ-უსიტყუთა თჳსებითა დაჰსჯილი მოაქციე კაცობრივო\ბად".
Line of ed.: 12     
აწცა, ყოვლად სახიერო, ყოვლისა შემძლებელო უფა\ლო,
Line of ed.: 13     
ისმინე ცოდვილისა ამის მონისა შენისა და მიეც ამათ
Line of ed.: 14     
განათლებაჲ გულისხმის-ყოფისა და მოაქციენ შენდა მტერნი ესე
Line of ed.: 15     
შენნი, რომელსა "გაქუს ჴელმწიფებაჲ ყოველთა ზედა ჴორციელ\თა,
Line of ed.: 16     
რომელნი მოგეცნეს მამისაგან, რათა მოჰსცე მათა ცხოვრება სა\უკუნოჲ,
Line of ed.: 17     
რათა იცოდენმცა მხოლოჲ ჭეშმარიტი ღმერთი მამაჲ შე\ნი,
Line of ed.: 18     
და შენ, იესუ ქრისტე, რომელიცა მოგავლინა მან", შენ, უფა\ლო,
Line of ed.: 19     
"შეიწყალენ და აკურთხენ ესენი და გამოუჩნდი ამათ, რათა
Line of ed.: 20     
იცნან ქუეყანასა ზედა გზაჲ შენი და ყოველსა თესლებსა შორის
Line of ed.: 21     
მაცხოვარებაჲ შენი".

Line of ed.: 22        
"განჰკურნენ, უფალო, ესენი რისხჳსაგან გუემულებისა და
Line of ed.: 23     
მოხედენ სიმდაბლესა მონისა ამის შენისასა და მომანიჭე მე სიტ\ყუაჲ
Line of ed.: 24     
სიბრძნისა, რათა შევჰსწირნე შენდა ესენი" "ერად მოგე\ბულად,
Line of ed.: 25     
მობაძავად კეთილთა საქმეთა".

Line of ed.: 26        
იტყჳს მოძღუარი ყოვლისა სოფლისა ოქრო-სახელი-პირი:
Line of ed.: 27     
"მოხედნაო უფალმან ვედრებასა წმიდისასა და მყისსა შინა მოჰ\მადლა
Line of ed.: 28     
მათ ყოველთა კურნებაჲ საეშმაკოთა სნებათაგან და კაცობ\რივი
Line of ed.: 29     
გონიერებაჲ და უბნობაჲ და ესრეთ განჰკურნა იგინი მრჩობ\ლისაგან
Line of ed.: 30     
ვნებისა".

Line of ed.: 31        
ესრეთ უკუე მოიღო აღსრულებაჲ თხოვისა თჳსისა დიდმან
Line of ed.: 32     
გრიგორი ღუაწლის დამდებელისაგან სახიერისა, რომელიცა "მოა\ნიჭებს
Line of ed.: 33     
თხოვათა მთხოველთა [ Page of ms.: 327v  ] მისდა და აკურთხევს წელიწადთა
Line of ed.: 34     
მართლისათა".

Page of ed.: 402  
Line of ed.: 1        
[ Page of ms.: 328r  ] ესეცა დიდებაჲ და საკჳრუელებაჲ დიდებული ხატისა მის
Line of ed.: 2     
თიატრსა შინა თქმულისა მდგომარისა იქადაგების ოქრო-ორღანე\ბითა
Line of ed.: 3     
და ოქრო-საკრავებითა ოქრო-მუსიკისაგან ოქორ-სახელისა.
Line of ed.: 4     
ხოლო დიდებაჲ ესე საკჳრუელი ანუ მადლი არს "მადლი კურნე\ბათა"
Line of ed.: 5     
და არს გარეშეუწერელ, რამეთუ უმაგალითო არს
Line of ed.: 6     
საკირუელებაჲ ესე, ვითარმედ "კაცი (რომელი) პატივსა შინა იყო
Line of ed.: 7     
(ესე იგი ხატებასა შინა ღმრთისასა) და არა გულისხმა-ჰყო, ჰბაძჳ\და
Line of ed.: 8     
იგი პირუტყუათა უგუნურთა (უსიტყურებრითა გრძნობისა და\ტკბობითა),
Line of ed.: 9     
მიემჰსგავსა მათ ყოვლითავე ნაკუეთითა და შე\სახედავითა,
Line of ed.: 10     
ანაგებითა და გუარითა. ესე დიდმან მოწამემან ჭეშმა\რიტებისამან
Line of ed.: 11     
გრიგორი მრავლათა მჰსგავსთა თანა, რომელთა დაე\კუეთა
Line of ed.: 12     
მჰსგავსითა უსიტყურებითა მისითა გარდაქმნაჲ უსიტ\ყუად,
Line of ed.: 13     
მოიყუანნა კაცობრივობითად პირუელადვე მდგომარეობად.

Line of ed.: 14        
ამისა შემდგომად კაცობრივობად მოყუანებულთა თანა მივიდა
Line of ed.: 15     
სანატრელი გრიგორი საწნეხელთა მათ შორის, სადა მდებარე იყუ\ნეს
Line of ed.: 16     
ტევანნი იგი საღმრთონი, "ვენაჴისათჳს ჭეშმარიტისა"
Line of ed.: 17     
დაწნეხილნი სხეულნი წმიდათა ქალწულთანი, რომელნიცა "სო\ლომონითისაგან
Line of ed.: 18     
ველმოანისა ვენაჴისა" "მოიკუფხლნეს მეხარკე\თაგან"
Line of ed.: 19     
მძლავრთა ბოროტთა მუშაკთა და დაიწნიხნეს ვნებისა
Line of ed.: 20     
საწნეხელსა. ესენი აღიღო წმიდამან მეფისა და მთავართა მუნ ყო\ფითა
Line of ed.: 21     
დიდითარე პატივითა და დაჰკრძალნა მუნ, სადა დაევანათ
Line of ed.: 22     
წმიდათა მათ [ Page of ms.: 328v  ] მწირობასა შინა.

Line of ed.: 23        
იტყჳს ოქრო ყოვლად ბრწყინუალე, ვითარმედ: "ასწავებდა
Line of ed.: 24     
მიერით დიდი გრიგორი მეფესა და ერსა მას დასაბამითგან სოფ\ლისათ
Line of ed.: 25     
ქმნილთა ვიდრე მისრულებადმდე და ესე შეუძლებელ
Line of ed.: 26     
არს თქმად თჳთო-თჳთოდ, რამეთუ იტყჳს მოძღუარი იგი მსოფ\ლიო:
Line of ed.: 27     
"ფრიად ბრძენ იყოო კაცი იგი სულიერითა მეცნიერებითა
Line of ed.: 28     
და საღმრთოჲთა მადლითა სავსე".

Line of ed.: 29        
ხოლო ესე არს მოძღურებაჲ იგი გრიგორისი, რამეთუ არავის\გან
Line of ed.: 30     
არს ღმერთი, რამეთუ არს მხოლოჲ და ყოველი მის მიერ
Line of ed.: 31     
შექმნულ არს. "არსებაჲ კაცისა არს ცხოველ, გულისხმიერ, მნე\ბებელ"
Line of ed.: 32     
და ნიჭითა მადლისათა მიმადლებულ, "რომელიცა
Line of ed.: 33     
დაიდგინა შემოქმედისაგან საშუებელსა შინა ედემისასა" მე\ფედ
Line of ed.: 34     
ყოველთა მზისა ქუეშეთა, "ესე შურითა ეშმაკისათა ცთო\მისა
Page of ed.: 403   Line of ed.: 1     
ქუემდებარექმნილი, ცოლისა ძლით გარდასლჳთა მცნებისათა
Line of ed.: 2     
ექსორიაქმნილი ედემით სოფელსა შინა განაპატიჟა თანამდებად
Line of ed.: 3     
სიკუდილისა და ხრწნილებისა". ხოლო "დაეცა ცოდჳთა კაცი"
Line of ed.: 4     
კუალად რჩეულისა, გარდა ნოეჲსა, და უცხოქმნილი ღმრთისმსა\ხურებისაგან
Line of ed.: 5     
"აღისპო საშინელითა ჰრღუნითა წყლისათა", რამე\თუ
Line of ed.: 6     
"რუანი ოდენ სულნი განერნეს წყლისაგან". "აღიშენა გოდო\ლი
Line of ed.: 7     
ხალანსა შინა კაცთაგან" მბრძნობთა ბოროტად, სადა შერევ\ნაჲ
Line of ed.: 8     
დაეკუეთა კაცთა ენათა სხუაობისა", რომლისა შემდგომად შე\ერია
Line of ed.: 9     
მათ კერპთმსახურებაჲ და ნაცულად დამბადებელისა მსახუ\რებაჲ
Line of ed.: 10     
დაბადებულთა მით, რომელ შვილისათჳს მომკუდრი\\სა [ Page of ms.: 328v  ]
Line of ed.: 11     
"მწარითა ტირილითა მგლოვარემან მამამან მჰსწრაფლ წარტაცე\ბულისა
Line of ed.: 12     
შვილისა შეჰქმნა ხატი, რომლისასა მაშინ მომკუდრისა კა\ცისასა
Line of ed.: 13     
აწ ვითარცა ღმერთსა პატივ-ჰსცა და მიჰსცა ჴელთა ქუეშე
Line of ed.: 14     
საიდუმლოჲ და მჰსხუერპლი".

Line of ed.: 15        
ესევითარი უკუე აქუს დაწყებაჲ მსახურებასა ღმერთთა სა\ძაგელთასა,
Line of ed.: 16     
რომელნიცა მკუდარ არიან, ვერ შემძლებელნი ცხოვ\რებისანი.
Line of ed.: 17     
აღმართებულნი და "დამტკიცებულნი სახლთა შინა თუ\ალნი
Line of ed.: 18     
მათნი სავსე არიან მტუერითა ფერჴებისაგან შემავალთა\სა".
Line of ed.: 19     
"მთისაგანთა ქუათა მიმჰსგავსებულნი არიან ღმერთნი მათ\ნი
Line of ed.: 20     
ძელისანი და გარმოვეცხლულნი და გამოოქროვილნი". მი\თხართ
Line of ed.: 21     
უკუე, რომელნი-ეგე გუემულ ხართ ცოდუათა ძლით უმა\გალითოჲთა
Line of ed.: 22     
ვნებითა, "აწ სადა არიან კერპნი იგი თქუენნი, რო\მელთა
Line of ed.: 23     
თქუენ ესევდით? აწ აღდგენ და შეგეწინენ თქუენ"
Line of ed.: 24     
მყოფთა ჭირთა შინა, გარნა ვერცაღა შემძლებელ არიან შეწევნად
Line of ed.: 25     
თავთა თჳსთა, რამეთუ, თუ სადამე ჰბრძოდეს ვინ დამჴობად, "ბრძო\ლისა
Line of ed.: 26     
მისგან და ავაზაკთაგან ვერ განარინებენ თავთა თჳსთა, ვინა
Line of ed.: 27     
საცნაურ არიან არა ღმერთ-ყოფად".

Line of ed.: 28        
"იხილეთ, იხილეთ (ჰსთქუა), რამეთუ მე ვარ და არა არს
Line of ed.: 29     
სხუა ღმერთი ჩემსა გარეშე, რამეთუ მე მოვაკუდინი და მე ვაც\ხოვნი,
Line of ed.: 30     
მე მოვჰსწყლი და მე განვჰკურნე და არა არს, რომელი გა\ნერეს
Line of ed.: 31     
ჴელთაგან ჩემთა".

Page of ed.: 404  
Line of ed.: 1        
გამოირჩია ღმერთმან ყოველთა ნათესავთა შორის აბრაამი,
Line of ed.: 2     
"რომლისადმი ჰრწმენა აბრაამს და შეერაცხა მას სიმართლედ"
Line of ed.: 3     
და "მიჰსცა მას სიბერესა შინა ძე [ Page of ms.: 329r  ] აღთქმისა". "იაკობ ჰრჩეულ
Line of ed.: 4     
იქმნა უფლისა, მამა ათორმეტთა მამათმთავართა" "შთასრუ\ლი
Line of ed.: 5     
ეგიპტედ განმრავლებული ნათესავად დიდად". "აღმოვალს
Line of ed.: 6     
ეგიპტით" წინამძღუარებითა "მოსესითა და აჰრონის და მარია\მისათა"
Line of ed.: 7     
და სასწაულებითა და ნიშებითა დიდ-დიდითა, "განპე\ბითა
Line of ed.: 8     
ზღჳსათა", "დაცემითა ამალეკისათა", "მოსე მომღებელი
Line of ed.: 9     
ჰსჯულისა", "მოქმედი კარვისა საწამებელისა", "მცხებელი
Line of ed.: 10     
აჰრონისი მღუდელად", "მზრახუელი ღმრთისა" "წინასწარმე\ტყუელებს
Line of ed.: 11     
ისრაილთა მიმართ აღდგინებასა მათგან წინასწარმე\ტყუელისასა
Line of ed.: 12     
უფლისაგან ღმრთისა და ასწავებს მეტყუელი: "ვი\თარცა-ესე
Line of ed.: 13     
მე, ისმინეთო მისი", ხოლო წინასწარმეტყუელებსვე
Line of ed.: 14     
მათდამი წინასწარმეტყუელისა მისთჳს წინასწარმეტყუელთასა,
Line of ed.: 15     
ვითარმედ: "არს იგი ცხოვრება ისრაილთა, რომელი დამოკიდებუ\ლადცა
Line of ed.: 16     
წინაშე თუალთა მათთა უწინამეთქუა მათ და არა გრწმე\ნესთო
Line of ed.: 17     
მისი შიშნეულთა". ესრეთ "შევალს ერი იგი ისრაილსა
Line of ed.: 18     
ქუეყნად აღთქმულად".

Line of ed.: 19        
ითქმის უკუე ვიდრე მოსეჲსადმდე ჰსჯული ბუნებითი, რო\მელიცა
Line of ed.: 20     
გამორჩევითა ღმრთისაგან მოსესითა მომცემელად ჰსჯუ\ლისა
Line of ed.: 21     
იცუალა ჰსჯულად წერილთად. ხოლო მოსეჲთ, ვითარცა ახ\ლისადმდე
Line of ed.: 22     
მადლისა, ჰსჯული იგი წერილითი იცუალა აღთქმად
Line of ed.: 23     
ანუ მადლად ჭეშმარიტებითად და მაცხოვარებითად. ხოლო იქმნა
Line of ed.: 24     
ესე ამით, ვითარმედ მხოლოჲსა ღმრთისა შორის ცნობილისა სა\მობისაგანი
Line of ed.: 25     
"სიტყუაჲ, რომელი დასაბამსა იყო და სიტყუაჲ იგი
Line of ed.: 26     
იყო ღმრთისა თანა და ღმერთი იყო სიტყუაჲ იგი". ესე სიტყუაჲ
Line of ed.: 27     
[ Page of ms.: 329v  ] არს ძე მხოლოდშობილი მამისა ღმერთთმთავრისა, სიტყუაჲ დაუ\საბამოჲსა
Line of ed.: 28     
და განუსაზღურებელისა გონებისა, რომელიცა "ჴორც
Line of ed.: 29     
იქმნა და დაიკარუა ჩუენ შორის და ვიხილეთ დიდებაჲ მისი, დი\დებაჲ
Line of ed.: 30     
ვითარცა მხოლოდშობილისა მამისა მიერ სავსე მადლითა და
Page of ed.: 405   Line of ed.: 1     
ჭეშმარიტებითა", "რომელსა შინა დამკჳდრებულ არს ყოველივე
Line of ed.: 2     
სავსება ღუთაებისა ჴორციელად".

Line of ed.: 3        
ამან უკუე სიტყუამან განუსაზღურებელისა გონებისამან, რო\მელიცა
Line of ed.: 4     
განჴორციელდა, ჴმეულ ჰყუნა გამჴორციელებასა შინა
Line of ed.: 5     
ნივთად სისხლნი ყოვლად უბიწოჲსა, უფროსად წმიდისა სანატრე\ლისა
Line of ed.: 6     
ქალწულისა მარიამისნი, ვითარმედ: "მოგუცა ჩუენ უფალმან
Line of ed.: 7     
სასწაული (ესეგუარი), ქალწულმან მუცლად-იღო და ჰშუა ძე და
Line of ed.: 8     
სახელი მისი ემმანუილ", ანუ "მჰსწრაფლ წარმოიღე და მა\ლიად
Line of ed.: 9     
იავარ-ჰყავ" ესე, ვიდრემე სიტყუაჲ განჴორციელებუ\ლი
Line of ed.: 10     
არს ზედწოდებით ჴორციელად იესუ ქრისტე, ესე იგი მა\ცხოვარი
Line of ed.: 11     
ცხებული, რამეთუ "უფალი და ცხებულ ჰყო იგი ღმერ\თმან",
Line of ed.: 12     
ვითარმედ ესრეთ ჰრქუა მწყემსთა (ბეთლემელთა) ან\გელოსმანცა
Line of ed.: 13     
მახარებელმან შობისა მისისამან: ჴორციელად "იშუ\აო
Line of ed.: 14     
დღეს თქუენდა მაცხოვარი, რომელ არს ქრისტე უფალი, ქალაქსა
Line of ed.: 15     
დავითისსა". "ჵ, სიღრმე სიმდიდრისა, სიბრძნისა და მეც\ნიერებისა
Line of ed.: 16     
ღმრთისა, ვითარ გამოუძიებელ არიან განკითხუანი
Line of ed.: 17     
მისნი და გამოუკულეველ არიან გზანი მისნი"; ეჰა, სიმაღლე
Line of ed.: 18     
სახიერებისა უზესთაესი გონებისა კაცობრივისა შეპყრობად; ეჰა,
Line of ed.: 19     
სიღრმე კაცთმოყუარებისა დაზეებული გულისხმის-ყოფისაგან ან\გელოსებრისა
Line of ed.: 20     
შთამოწთომად. ღმერთი კაც იქმნების, სიტყუა გან\ზრქელდების,
Line of ed.: 21     
უკუდავი მოკუდავ იქმნების და უფალი მონათა თანა
Line of ed.: 22     
აღიწერების, "იხ\\ილეთ [ Page of ms.: 330r  ] (გუარი ესე საიდუმლოჲსა), შეურაცხის\მყოფელნო,
Line of ed.: 23     
დაიკჳრუენით საკჳრუელნი". რამეთუ ღმერთი
Line of ed.: 24     
სიტყუაჲ ღმერთთმთავარი, რომელ არს ჴორციელად ქრისტე ცხე\ბული
Line of ed.: 25     
სულითა წმიდითა, რამეთუ სულითა თანაარსითა თჳსითა
Line of ed.: 26     
ჰსცხო მან ღუთაებაჲ თჳსი კაცსა, რომელი მიიღო ერთსა დაუწყე\ბელსა
Line of ed.: 27     
გუამსა შინა, ვითარ ვისწავეთ "იორდანესა შინა ქმნილისა\გან
Line of ed.: 28     
საიდუმლოჲსა", "ივნებს და ჯუარსა შეემჰსჭუალვის ცო\დუათათჳს
Line of ed.: 29     
კაცთასა" და "მოკუდების და აღდგების მესამესა
Line of ed.: 30     
დღესა" საფლავით და "ამაღლებული ზეცად მჯდომარე მარ\ჯუენით
Line of ed.: 31     
მამისა" "ცხოველ არს უკუნითი უკუნისამდე".

Page of ed.: 406  
Line of ed.: 1        
ეგსახედ მომავალ არს იგივე, ვითარ-იგი ამაღლდა ზე\ცად",
Line of ed.: 2     
მომცემელი სულისა თჳსისა მოციქულთა მიმართ, რომლითა
Line of ed.: 3     
"აღივსო თანად ყოველი ქუეყანა ცნობითა" უფლისათა სიტყჳსა\ებრ
Line of ed.: 4     
წინასწარმეტყუელისა. ხოლო აღდგომაჲ მკუდართა ყოფად,
Line of ed.: 5     
რამეთუ "უკეთუ აღდგომა მკუდართა არა არს, არცა ქრისტე
Line of ed.: 6     
აღდგომილ არს", "რამეთუ თავადი უფალი ბრძანებითა და ჴმითა
Line of ed.: 7     
ანგელოსმთავრისათა და საყჳრითა ღმრთისათა გარდამოჰჴდეს ზე\ცით
Line of ed.: 8     
და მკუდარნი იგი ქრისტესმიერნი აღადგენ პირუელად".
Line of ed.: 9     
მოსალოდებელ არს ცხოვრებაჲცა საუკუნოჲ, რამეთუ ჩუენ ცხო\ველნი
Line of ed.: 10     
ესე დანაშთნი აღტაცებად ვართ მართალთა თანა მოსულასა
Line of ed.: 11     
უფლისასა, რათა მარადის უფლისა თანა ვიყოფიდეთ.

Line of ed.: 12        
ესეგუართა თესლთა ცხოვრებისათა ჰთესვიდა მუშაკი იგი
Line of ed.: 13     
სახარებისა და ჰრწყჳდა წყლითა ნუგეშინისცემისა და მრჩობლისა
Line of ed.: 14     
კურნებისათა [ Page of ms.: 330v  ] განაშორებდა კერპთაგან და კერპთა გონებისშინათა
Line of ed.: 15     
მათგან და აჰავ შესახედავსა მას და საძაგ ნაკუეთსა უსიტყუებრ\სა
Line of ed.: 16     
განჰსძრცჳდა ლოცჳთა და სულთა მათთა ეშმაკეულთა თავისუ\ფალ
Line of ed.: 17     
ჰყოფდა ეშმაკთა განმჰსხმელი ჴელმწიფებით და შემოსდა
Line of ed.: 18     
ხატსა კაცობრივსა და გონებასა აღუხილვიდა სიბრმისაგან და
Line of ed.: 19     
საეშმაკოჲსა ვნებისა.

Line of ed.: 20        
მაშინ მეფე მთავართა თანა და სპათა თჳსთა ლოცჳთა წმიდი\სათა
Line of ed.: 21     
საძაგ შესახედავისა და ნაკუეთისა განმყრელი აღიარებდა დიდ
Line of ed.: 22     
ჴმობით უფალსა ჩუენსა იესუ ქრისტესა, ღმერთსა დიდებულსა,
Line of ed.: 23     
მოქმედსა საკჳრუელებათასა, ღუთად შემოქმედად ყოველთა, შემ\ძლებელად
Line of ed.: 24     
ყოვლისა. ხოლო წმიდისა თანა მოსრული საკერპოდ
Line of ed.: 25     
არაწმიდათა ტაძართა დაამჴობდა, კერპთა ოქროჲსა და ვეცხლისა\თა
Line of ed.: 26     
შემმუსრუელი ნამუსრევთა გლახაკთა საჴმარად განუყოფდა,
Line of ed.: 27     
ხოლო შეშისა და ქჳსათა ჰსწჳდა, შეჰფქჳდა და განანქრევდა.

Line of ed.: 28        
ესრეთ უკუე დაამჴობდეს ტაძართა ბილწთა და შეჰმუსრვი\დეს
Line of ed.: 29     
კერპთა საძაგელთა "განმზადებად უფლისა ერი მომზადებუ\ლი",
Line of ed.: 30     
რომელთადმი იტყოდა ჴმითა სახარულევანითა მკურნალი
Line of ed.: 31     
იგი სულთაა და ჴორცთა მათთა: "დაამჴუთ ტაძარნი და შეჰმუსრე\ნით
Line of ed.: 32     
კერპნი, რამეთუ აწ თქუენდა მიმართ იტყჳს საღმრთოჲ ამოს
Line of ed.: 33     
უფროს, ვიდრეღა ისრაილთათჳს, ვითარმედ: "აღიღეთ კარავი მო\ლოქისი
Line of ed.: 34     
და ვარსკულავი ღმრთისა თქუენისა რემფასი, სახენი მათ\ნი,
Line of ed.: 35     
რომელნი ჰქმნენით თავთა თჳსთათჳს", ხოლო წმიდა ჰყავთ
Line of ed.: 36     
მარხუაჲ, ესე იგი კრძალულებაჲ, [ Page of ms.: 331r  ] "ჰქადაგეთ მსახურებაჲ, შეჰ\კრიბეთ
Page of ed.: 407   Line of ed.: 1     
ერი, წმიდა ჰყავთ ეკკლესიაჲ", "აუარებდით უფალსა,
Line of ed.: 2     
რამეთუ კეთილ, რამეთუ უკუნისამდე არს წყალობაჲ მისი". "ყო\ველთა
Line of ed.: 3     
წარმართთა აღიტყუელენით ჴელნი თქუენნი, ღაღადებდით
Line of ed.: 4     
ღმრთისა მიმართ ჴმითა სიხარულისათა" მით, რამეთუ იტყჳს
Line of ed.: 5     
უფალი სავაოთ: "მოვსპო სახელები კერპთა ქუეყანისაგან და არღა
Line of ed.: 6     
მერმე იყოს ჴსენებაჲ მათი და ცრუ წინასწარმეტყუელნი და სული
Line of ed.: 7     
არაწმიდაჲ აღვიღო ქუეყანისაგან". "თაყუანის-ეცით უფალსა
Line of ed.: 8     
ეზოსა შინა წმიდასა მისსა", "რამეთუ მოწყალე არს, სულ\გრძელ
Line of ed.: 9     
და მრავალწყალობა და შემწყნარებელ სიბოროტეთა ზე\და",
Line of ed.: 10     
"უფალი სულგრძელ და დიდ ძალი მისი".

Line of ed.: 11        
ხოლო დამჴობითა ამით და შემუსრვითა კერპთათა გრიგორის\გან
Line of ed.: 12     
იდევნებოდიან ეშმაკნი და განიჴდებოდიან შორს, კერპნი ყოველ\ნი
Line of ed.: 13     
დაიცემოდიან, ჯუარი აღიმართებოდა, ძალი ეშმაკთა განქარდე\ბოდა
Line of ed.: 14     
და "ერი არა ღმრთისა ერ ღმრთისა და არა შეწყალებული შე\წყალებულ
Line of ed.: 15     
იქმნებოდა". იტყჳს საღმრთოჲ ოქრო-სახელი-პირი":
Line of ed.: 16     
"განწმდებოდაო ქუეყანა იგი ბილწთა ეშმაკთაგან. ცხადად ღა\ღადებდეს
Line of ed.: 17     
ეშმაკნი დიდჴმიერითა ვაჲთა განდევნათათჳს თჳსთა
Line of ed.: 18     
პყრობილისაგან გრიგორისა".

Line of ed.: 19        
ვინაჲთგან მეფეჲ იგი მთავრებით და მჴედრებითურთ განი\კურნეს
Line of ed.: 20     
უფლებულნი ეშმაკთაგან და კურნებასა თანა სულთა წარ\მწყმედელისაგანცა,
Line of ed.: 21     
კერპთმსახურებითისა ძილისაგან განღჳძებასა
Line of ed.: 22     
მიემთხვივნეს და საიდუმლოთა საღმრთოთა ცნობაჲცა მიიღეს
Line of ed.: 23     
სულთა მკურნალისაგან მღჳძარისა, ვინა მოძღურებისა მიერ მი\სისა
Line of ed.: 24     
მეცნიერთა წინადადებისა მის უკუთქმითისა აპოდოქსიკაჲსა,
Line of ed.: 25     
რომელ არს "არა ვისმე არაშობილსა წყლისაგან და [ Page of ms.: 331v  ] სულისა ძალ\უცს
Line of ed.: 26     
შესლუად სასუფეველსა ღმრთისასა", საჭიროდ შემო\უჴდაყე
Line of ed.: 27     
შორის იძულებად გრიგორი მეორედ შობისაცა მათდა
Line of ed.: 28     
მიცემად, ვინაჲცა "დამდაბლებითა ცხოვნებული" სიმდაბლით გა\ნუმარტებდა
Line of ed.: 29     
მათ მეტყუელი: "ჵ, შვილნო, ეგე, რომელსა ითხოვთ
Line of ed.: 30     
ჩემგან, არა ჩემი არს საქმე, არამედ მღუდელთა უფლისათა მით,
Line of ed.: 31     
რომელ ვერ ვიკადრებ მოქმედებად საქმესა მღუდელთასა, რამეთუ
Line of ed.: 32     
"ოზიას მეფისა იუდეჲსა დაკუეთებაჲ" ვნებისა მაყენებს და
Line of ed.: 33     
"ოზანისაგან ქმნილისა მის კადნიერებისათჳს პატიჟი" თანა\გუაძს,
Page of ed.: 408   Line of ed.: 1     
შვილნო, რათა წარვჰგზავნოთ კაცი კაბბადოკიად და მოვჰ\ხადოთ
Line of ed.: 2     
მღუდელნი, რომელნი წარმოჰგზავნნეს მთავარეპისკოპოს\მან
Line of ed.: 3     
კესარიისამან, რომელთა აღმოგშუნნეს თქუენ მეორედ.

Line of ed.: 4        
მაშინ მეფისაგან და მთავართა ვედრებულ იქმნა წმიდა იგი,
Line of ed.: 5     
რათა თჳთ მიიღოს ჴელისდასხმაჲ მღუდელობითი წარსულმან
Line of ed.: 6     
კაბბადოკიად. გარნა წმიდა იგი ივლტოდა ესეგუარისაგან დიდისა
Line of ed.: 7     
აღსავალითისა მადლის მიღებისა, ვითარ-იგი "მოსეჲ წინამძღურე\ბისაგან
Line of ed.: 8     
იზრაილიტთასა უფლისადმი ვედრებით მლტოლუარე"
Line of ed.: 9     
და ვითარ "პეტრე დაბანისაგან ფერჴთასა". ხოლო ოდეს-იგი
Line of ed.: 10     
ნადირობასა შინა ბრძანებითა მისითა შეაყენეს რა უსაკჳრუელე\სად
Line of ed.: 11     
თევზთა იგი სიდიადეჲ, რამეთუ ეტყოდა იესუს, ღმერთსა სა\კჳრუელებათასა:
Line of ed.: 12     
"განვედ ჩემგან, რამეთუ კაცი ცოდვილი ვარ,
Line of ed.: 13     
უფალო", ანუ კუალად ვითარცა "ასისთავი იგი მისლვისა\გან
Line of ed.: 14     
სახლსა შინა მისსა" შემოქმედისა მის და მკურნალისა
Line of ed.: 15     
სულთა და ჴორცთასა, ანუ ვითარცა "ისაია [ Page of ms.: 332r  ] დიდი, დამდაბლებული
Line of ed.: 16     
ხილვითა ღმრთისა დიდებისათა, იტყჳს მათდამი განჰსჯითა საი\დუმლოთა
Line of ed.: 17     
საღმრთოთა, რაოდენ შესაძლებელ არს ქმნილებრ და
Line of ed.: 18     
უზესთაესცა ძალისა მეცნიერი იგი საღმრთოდ მესაიდუმ\ლე".
Line of ed.: 19     
იტყჳსო უფალი ებგურთად ერისათა: "უკეთუ არა
Line of ed.: 20     
განმკაცროთ ერი, სისხლი მათი ჴელისაგან თქუენისა გამოვიძიო".
Line of ed.: 21     
აყენებდა იოანეცა იესუს ნათლისღებად მისდა მისრულსა მეტყუ\ელი:
Line of ed.: 22     
"მე მიჴმს შენ მიერ ნათლისღებვა და შენ ჩემდა მოხუალა?"
Line of ed.: 23     
ვინა შეუძლებელ არსო ჩემდა უაღრეს ძალის ჩემისა მოღებისა
Line of ed.: 24     
შეკადრებად.

Line of ed.: 25        
განმაკჳრუებს კაცისა ამის ღმრთისა ღმრთისმოშიშებისა საი\დუმლოჲ
Line of ed.: 26     
და სიმდაბლეჲ ესე ყოვლად მაღალი და კრძალულებაჲ
Line of ed.: 27     
უმწუერუალესი: იგინა, ივნო უფლისათჳს, იდევნა და იყუედრა და
Line of ed.: 28     
"აღიარა წინაშე კაცთა და აღსარებულ იქმნა ძისაგან წინაშე მამისა
Line of ed.: 29     
ზეცათასა", გარნა ჰსჯის თჳს შორის, ვითარმედ უკეთუ აღუ\ასრულეო
Line of ed.: 30     
თანანადები, ჩემდა ესე არარაჲმე არს, არა თანა-მაძსა
Line of ed.: 31     
თქმად, ვითარმედ: "მონა ვარ უჴმარი, რაჲცაღა თანა-მედუა ყო\ფად,
Line of ed.: 32     
ვჰყავ". ესე სიმდაბლე არცხუენს ესეგუართა უკუე ზედ\მჰაზრუელთა,
Line of ed.: 33     
რომელნი "არა შესრულ არიან მწყემსნი სამწყსოდმი
Line of ed.: 34     
კარით", რომლისა მიერ შესრულნი ცხოვნდებიან და საძოვარ\სა
Line of ed.: 35     
ცხოვართასა ჰპოვებენ. ვაჲ სასყიდლით დადგინებულთა მათ,
Line of ed.: 36     
რამეთუ სასყიდელსა ბალამისსა აღერივნეს" და მოციქულებ\რისაგან
Page of ed.: 409   Line of ed.: 1     
მადლისა ჴელმწიფებითისა განიდევნეს "ვეცხლითა თანა [ Page of ms.: 332v  ] და
Line of ed.: 2     
ოქროთა წარმწყმედელთა მათთა".

Line of ed.: 3        
იტყჳან, ვითარმე შემდგომად სიმდაბლით ვლტოლვისა მღუ\დელობითისაგან
Line of ed.: 4     
მადლისა ღამე გამოუჩნდა უფალი იესუ ქრისტე
Line of ed.: 5     
გრიგორის მეტყუელი ესეგუართა განმაძლიერებელად მისდა:
Line of ed.: 6     
"გრიგორი, სარწმუნოო მონაო ჩემო, ნუ გარე-მიექცევი განგებელ\თა
Line of ed.: 7     
ჩემთა, "არამედ შეირტყენ, ვითარცა მამაკაცმან, წელნი შენ\ნი",
Line of ed.: 8     
მიიღე სიმაღლეჲ და ძალი, დიდება და პატივი შეი\მოსე.
Line of ed.: 9     
"არა ერისა მიმართ ღრმა ბაგისა და ენა მძიმისა მიგავლენ
Line of ed.: 10     
შენ, არცაღა ერთა მიმართ მრავალთა სხუა ჴმათა", დაღათუ გან\გცადეს
Line of ed.: 11     
შენ უდიდეს ძალისა კაცობრივისა.

Line of ed.: 12        
მიიღე, მჴნეო მოწამეო ჩემო, აღსავალი იერარხობითი, რამეთუ
Line of ed.: 13     
ღირს ხარ და სარწმუნო წინაშე ჩემსა, ვითარმედ შენებრი სათნო
Line of ed.: 14     
ჩემდა "მღუდელმთავარი წმიდა, უმანკო, შეუგინებელი" იქმენ
Line of ed.: 15     
მღუდელ ჩემდა, "შეიმოსე სიმართლე", შენ გშუენის, მოწამეო
Line of ed.: 16     
ჩემო, წარდგომად წინაშე საკურთხეველისა ჩემისა, ვითარცა უბ\რალოსა
Line of ed.: 17     
ჴელითა და წმიდასა გულითა".

Line of ed.: 18        
განჰსძლიერდი, მოწამეო ჩემო, და მღუდელმთავრობითი შე\კრუად
Line of ed.: 19     
და განჰჴსნად "შეიმოსე ძალი და შუენიერებაჲ და იხარე
Line of ed.: 20     
უკანასკნელთა დღეთა შინა". განჰშალე ბადეჲ სახარებისა,
Line of ed.: 21     
ითხევლენ თევზნი გულმხმებელნი, "ჰსდევ მარჯულ ბადე ეგე",
Line of ed.: 22     
რამეთუ მე "მარჯულ შენსა ვარ". ესევე აქუსთ მოწაფეთა ჩემთა,
Line of ed.: 23     
მოძღუართა შენთა, ჩუეულებაჲ, რამეთუ, სადაცა უბრძანებ მე "თხე\ვლასა
Line of ed.: 24     
ბადეთასა, შეაყენებენ თევზთა დიდ-დიდთა, სიმრავლესა
Line of ed.: 25     
ფრიადსა" და შენცა შეაყენო სახარებისა ბადეთა [ Page of ms.: 333r  ] ბრძანებითა
Line of ed.: 26     
ჩემითა თევზნი ურიცხუნი სიტყჳერნი.

Line of ed.: 27        
მიიღე მადლი მღუდელმთავრობითი, მჴნეო. ნათელ-ეც ერსა
Line of ed.: 28     
ჩემსა, აჩუენე "ნათელი ჭეშმარიტი, რომელი" მე ვარ, "ერსა
Line of ed.: 29     
მაგას ბნელსა შინა მავალსა". ნუ ჰსდროებ განბანასა მორწმუნისა
Line of ed.: 30     
სამწყსოჲსა შენისასა, დაჰბეჭდენ ეგენი სულისა მიერ ყოვლად
Line of ed.: 31     
წმიდისა ბეჭდითა ჩემითა. მე უკუე "ვჰმწყსი მათ და არარაჲმე
Line of ed.: 32     
დავაკლო, ადგილსა მწუანვილსა დავამკჳდრნე და წყალთა ზედა
Line of ed.: 33     
განსასუენებელთასა გამოვჰზარდნე".

Line of ed.: 34        
მოვედ, მოწაფეო ჩემო, და მიიღე ჴელმწიფებაჲ მოციქულებ\რი
Page of ed.: 410   Line of ed.: 1     
ერსა ჩემსა ზედა. "დაჰმწყსენ ცხოვარნი ჩემნი", რომელნიცა
Line of ed.: 2     
წავართუენ მგელსა, და ეშუნი ველისანი ცხოვარ ჰყუენ შენ მიერ
Line of ed.: 3     
დაბეჭდვითა მათ ზედა ჯუარისა ჩემისათა.

Line of ed.: 4        
, სულო ნეტარო მოციქულებრო, უმანკოო, მდაბალო, გულს\მოდგინეო
Line of ed.: 5     
და ყოვლად მორწმუნეო, მოძღურისადმი შენისა არა\რაჲმეღა
Line of ed.: 6     
არს მიზეზი რიდობისა. მიგიღიეს ნუგეშინისცემაჲ და
Line of ed.: 7     
განძლიერებაჲ ძისაგან. მოვლინებად არს შენ ზედა სული მამისაგან,
Line of ed.: 8     
ცეცხლისა ენის სახედ მოფენად არს შენ ზედა მადლი სულისაგან.
Line of ed.: 9     
შენ უკუე გჰპოვა სულმან ყოვლად წმიდამან "სტუმრის მოყუარე,
Line of ed.: 10     
კეთილის მოყუარე, წმიდა, მართალ, ღირს, მოთმინე, თავმდებელ
Line of ed.: 11     
მჰსგავსად მოძღურებისა მის სარწმუნოებისა სიტყჳსა, რამეთუ
Line of ed.: 12     
შემძლებელ ხარ ნუგეშინისცემადცა მოძღურებასა მას შინა სი\ცოცხლისასა
Line of ed.: 13     
და სიტყჳსმგებელთა მათ მხილებად". ხოლო
Line of ed.: 14     
ესე [ Page of ms.: 333v  ] გუარსა უკუე ინთებს ზედმჰაზრუელ-ყოფად განჰსჯაჲ სა\მოციქულო,
Line of ed.: 15     
ვინა გჰშუენის შენ ზედმჰაზრუელობითისა მიღებაჲ
Line of ed.: 16     
მადლისა.

Line of ed.: 17        
ეჰა, სიმდაბლესა აბრაამის და მოსეს და იოანეს და პეტრეს
Line of ed.: 18     
აღმამაღლებელსა; ეჰა, სიცონილსა საქებელსა; ეჰა, უმანკოებასა
Line of ed.: 19     
ღმრთის სახესა; ეჰა, განჰსჯასა ანგელოსებრსა; ეჰა, გულისხმის\ყოფისა
Line of ed.: 20     
უბიწოებასა, რამეთუ ამაღლებული ყოველთა ზედა საქმე\თა
Line of ed.: 21     
საქებელთა უპატივო-ყოფასა სრულიადსა ეძიებს. ხოლო პა\ტივი
Line of ed.: 22     
შესაბამსა ეძიებს ქუემდებარესა: არა ჰსურინ მონასა ღმრთი\სასა,
Line of ed.: 23     
რათა სოფლისაგანიმცა შეეხოს რაჲვე, რომლითა ჰზუაობენ
Line of ed.: 24     
და წარბთა აღიმაღლებენ სოფლის მოყუარენი, არამედ სარწმუნო\ჲსა
Line of ed.: 25     
მის მონისად ღმრთისა ჰსურიან ზედამისლუად სოფლისშინათა
Line of ed.: 26     
მათ დიდებათა, რომელთა მიღებად ვერ ღირს არიან კაცნი, შეჰმს\ჭუალულნი
Line of ed.: 27     
სოფლისად.

Line of ed.: 28        
ესრეთ სათანადო არს მიღებად ჴელმწიფებაჲ იგი შეკრუად და
Line of ed.: 29     
განჰჴსნად ერსა ზედა ღრმთისასა. ესრეთ დამდაბლებული სულისა
Line of ed.: 30     
სათანადო არს აღსულად სიმაღლედ აღსავალსა მოციქულებრისა.
Line of ed.: 31     
მოვედ, საღმრთოო ჭურო რჩეულო, და ჴმა ჰყავ მაღლად: "ესე\ვითარი
Line of ed.: 32     
შეჰგუანდა ჩუენდა მღუდელთმოძღუარი: წმიდა, უმანკო,
Line of ed.: 33     
შეუგინებელი, განშორებული ცოდუათაგან და უმაღლესი ცათა".

Line of ed.: 34        
დაემორჩილების საღმრთოსა ბრძანებასა მონაჲ სარწმუნოჲ,
Line of ed.: 35     
იტყჳს მხიარულითა სულთა მბრძანებელისად: "ნუგეშინის-ცემათა
Page of ed.: 411   Line of ed.: 1     
შენთა ახარეს [ Page of ms.: 334r  ] სულსა ჩემსა". შენ ხარ ღმერტთი ჩუენი, რამეთუ
Line of ed.: 2     
აბრაამმან არა მიცნა ჩუენ და არცა ისრაილ შემისწავლნა ჩუენ,
Line of ed.: 3     
არამედ შენ, უფალო მამაო ჩუენო, მიჴსნენ ჩუენ, დასაბამითგან
Line of ed.: 4     
სახელი შენი ჩუენ ზედა არს". "იყავნ ნებაჲ შენი, ვითარცა ცათა
Line of ed.: 5     
შინა, ეგრეთცა ქუეყანასა ზედა". გარნა "ნუ შემიყუანებ მე გან\საცდელსა",
Line of ed.: 6     
რათა "გან-სამე-უკუე-ვვარდე მტერთა ჩემთაგან
Line of ed.: 7     
ცუდი, ჰსდევნოს მტერმან ჩემმან სული ჩემი და ეწიოს, დაჰსთრგუ\ნოს
Line of ed.: 8     
ქუეყანად ცხოვრებაჲ ჩემი და დიდებაჲ ჩემი მიწასა შინა და\იმკჳდროს".
Line of ed.: 9     
არარაჲ მაქუს კადრი, ვითარცა დაბადებულსა,
Line of ed.: 10     
აღმგებელისა მიმართ, რათა კუალად ვიტყოდე უფლისა ჩემი\სად,
Line of ed.: 11     
ვითარცა აბრაამ ორგზის და სამგზის და ოთხგზის და უმრავ\ლეს,
Line of ed.: 12     
გარნა ვიტყოდეღა მისებრ, ვითარმედ: "ვიწყე სიტყუად უფ\ლისად,
Line of ed.: 13     
ხოლო მე ვარ მიწა და ნაცარ", ანუ ვითარცა: "მო\სეჲ
Line of ed.: 14     
ვერკადრებისაგან უზენაეს ძალისა მისდა საგონისისა ბრძანე\ბასა
Line of ed.: 15     
საღმრთოსა ევლტოდა", ანუ ვითარცა "იოანე შემ\დგომად
Line of ed.: 16     
კადნიერებისა ესეგუარისა, რამეთუ ივლტოდა რა შეხები\საგან
Line of ed.: 17     
თავსა ზედა მიუახლებელისა ღუთაებითისა შანთისასა, ვერ\კადრებამან
Line of ed.: 18     
ერთ კერძომან მეორით კერძო კადნიერ ჰყო ბრძანები\სადმი
Line of ed.: 19     
საღმრთოჲსა". ვერჩდე ბრძანებასა შენსა, ქუელისმოქმედო,
Line of ed.: 20     
ჩემდა. შენ ჰმართებდ, შენ განაგებდ სამწყოსოსა შენსა, შეკრე\ბულსა
Line of ed.: 21     
პატივოსნითა სისხლითა შენითა. შენი არს ჴმა ესე: "ძალი
Line of ed.: 22     
ჩემი უძლურებასა შინა სრულ იქმნების".

Line of ed.: 23        
ამათ შინა ქადაგი და მოწამე ჭეშმარიტებისა და ვნებული
Line of ed.: 24     
ქრისტესთჳს მისრულ კაბბადუკიად ლე\\ონტის [ Page of ms.: 334v  ] მიერ, არხიეპისკო\პოსისა
Line of ed.: 25     
კესარიელისა, კრებით მღუდელმთავრობითითა ჴელისდას\ხმისა
Line of ed.: 26     
მოღებითა მიიმადლების და მოქცეულსა მუნით დიდსა მდი\ნარესა
Line of ed.: 27     
ევფრატს წინა-მიეგებების მეფე ტირდატ მთავართა თჳსთა
Line of ed.: 28     
და სპათა თანა. ხოლო სურვილსა აღავსებს მათსა მღუდელმთავარი
Line of ed.: 29     
და მოციქული ცხოვრებისა მათისა დიდი გრიგორი, რამეთუ აღ\მოშობს
Line of ed.: 30     
მათ წყლით და სულით დიდსა მას შინა მდინარესა.

Line of ed.: 31        
ხოლო ასწავებს და წინა-დაუდებს ახალ განბანილთა მათ,
Line of ed.: 32     
"რომელთაცა ქრისტეს მიერ ნათელს-ვიღეთ, სიკუდილისა მისისა
Line of ed.: 33     
მიმართ ნათელს-ვიღეთ და თანადავეფლენით მას ნათლისღებითა
Line of ed.: 34     
მით სიკუდილისა მისისათა" და "ქრისტე შევიმოსეთ",
Line of ed.: 35     
ვინა სათანადო არს, რათა ამიერითგან "შევიმოსოთ სიმართლე, ვი\თარცა
Line of ed.: 36     
ჯაჭუ-ჭური და გარე-მოვიდუათ თავის გარემო ჩაფხუტი
Page of ed.: 412   Line of ed.: 1     
მაცხოვარებისა", რამეთუ საღმრთოჲცა ესრეთ გუასწავებს მო\ციქული
Line of ed.: 2     
ჩუენ, შობილთა მეორედ: "ჩუენ დღისანი ვართო ნა\შობნი,
Line of ed.: 3     
განვიფრთხოთ, შევიმოსოთ ჯაჭჳ იგი სარწმუნოებისა და
Line of ed.: 4     
სიყუარულისა და ჩაფხუტი იგი სასოებისა და ცხოვრებისა".
Line of ed.: 5     
ხოლო "ყოველსავე, რაჲსაცა იქმოდეთ სიტყჳთ გინა საქმით, ყო\ველსავე
Line of ed.: 6     
სახელითა უფლისა იესუსითა ჰმადლობდით ღმერთსა
Line of ed.: 7     
და მამასა მის მიერ". "ნუ (ხუალთ) ვნებითა გულისთქმისათა,
Line of ed.: 8     
ვითარცა-იგი წარმართნი, რომელთა არა იციან ღმერთი",
Line of ed.: 9     
თანა-გაძსთ "არა გარდასლუად და მოანგარებად საქმესა ძმისა
Line of ed.: 10     
თჳსისასა, რამეთუ შურისმეძიებელ არს ღმერთი ამათ ყოველ\თათჳს",
Line of ed.: 11     
"არამედ ესე არს ნებაჲ ღმრთისა, სიწ\\მიდე [ Page of ms.: 335r  ] ეგე თქუენი
Line of ed.: 12     
განშორებად თქუენდა სიძვისაგან". "ნუ ჰბაძავთ ბოროტსა მას,
Line of ed.: 13     
არამედ კეთილსა, რამეთუ კეთილისმოქმედი ღმრთისაგან არს, ხო\ლო
Line of ed.: 14     
ბოროტისმოქმედსა არა უხილავს ღმერთი".

Line of ed.: 15        
თქუენ უკუე, შვილნო, აჰა, ესერა გიცნობიესთ გზაჲ იგი სი\მართლისა
Line of ed.: 16     
და განრინებულ ხართ შეგინებათგან ამის სოფლისათა
Line of ed.: 17     
მეცნიერებითა უფლისა და მაცხოვრისა ჩუენისა იესუ ქრისტესითა,
Line of ed.: 18     
გარნა თანა-გაძსთ, რათა არა მათვე კუალად აღერივნეთ და იძლივ\ნეთ
Line of ed.: 19     
და იქმნას თქუენდა უკანასკნელი უძჳრეს პირუელისა, რათა
Line of ed.: 20     
ნუსადა ჰსთქუას თქუენთჳს თავმან მოციქულთამან: "უმჯობეს
Line of ed.: 21     
იყო მათდა, ეცნავე თუმცა არა გზაჲ იგი სიმართლისა ვიდრე ცნობა\სა
Line of ed.: 22     
და მართლუკუნ ქცევასა მოცემულისა მისგან მათდა წმიდისა
Line of ed.: 23     
მცნებისა". ესეგუარითა ნუგეშინის-ცემითა და გამკაცრებითა
Line of ed.: 24     
ახარებდა და განაფრთხობდა გულებსა ახალ განბანილთასა კაცი
Line of ed.: 25     
იგი სწორი ანგელოსთა.

Line of ed.: 26        
მიერითგან იწყო კეთილწესიერ განგებად ეკკლესიისა ღმრთი\სა,
Line of ed.: 27     
რომელი ერწმუნა ყოველთა აღმაშენებელისაგან ღმრთი\სა".
Line of ed.: 28     
ემკაცრვოდა თავსაცა თჳსსა, რამეთუ აჴსოვდა მას: "ეკრძა\ლე
Line of ed.: 29     
თავსა შენსა", მოიჴსენებდა მოძღურებასა მოციქულისასა
Line of ed.: 30     
მწყემსთადმი: "ეკრძალენითო თავთა თქუენთა და ყოველსავე სამ\წყსოსა,
Line of ed.: 31     
რომელსა-ეგე თქუენ სულმან წმიდამან დაგადგინნა მოღუა\წედ
Line of ed.: 32     
და მწყსად ეკკლესიასა უფლისა ღმრთისასა, რომელი მოიგო
Line of ed.: 33     
სისხლითა თჳსითა".

Line of ed.: 34        
ახარებდა სახარებასა მაცხოვარებითსა ახალსა მას სამწყსოსა
Line of ed.: 35     
თჳსსა "არა სიტყჳთ ხოლო, არამედ ძალითაცა სულითა წმიდითა
Page of ed.: 413   Line of ed.: 1     
გულსავსებითა მრევლითა", ხოლო "სახე [ Page of ms.: 335v  ] ექმნებოდა (მის მიერ)
Line of ed.: 2     
მორწმუნეთა მათ სიტყჳთა, სლვითა, სიყუარულითა, სულითა, სარ\წმუნოებითა,
Line of ed.: 3     
სიწმიდითა". ხოლო იღჳძებდა მარად მათთჳს მათ\და
Line of ed.: 4     
ქადაგებად სიტყუასა "ზედა მდგომარე ჟამითი-უჟამოდ მხილე\ბად,
Line of ed.: 5     
შერისხუად და ნუგეშინის-ცემად ყოვლითა სულგრძელებითა
Line of ed.: 6     
და მოძღურებითა", რომლითა "ყოველა შინა ძჳრსა იხილვიდა
Line of ed.: 7     
საქმეთა მახარებლობითა მოქმედებითა და ესრეთ მსახურებასა
Line of ed.: 8     
თჳსსა სრულ ჰყოფდა კეთილად".

Line of ed.: 9        
ხოლო განმჰსჯელმან კეთილწესიერ გამოირჩივნა ხუცებად და
Line of ed.: 10     
მსახურად ეკკლესიათა ღირსნი, დაასხნა ჴელნი, დაადგინნა ესენი
Line of ed.: 11     
ეკკლესიათა შინა განგებად საქმეთა საეკკლესიოთა და ესრეთ სამ\წყსოჲ
Line of ed.: 12     
თჳსი განაგო მოციქულებრ.

Line of ed.: 13        
"არა უდებ-ჰყო მადლი იგი, რომელიცა მოიღო წინასწარ\მეტყუელებითა"
Line of ed.: 14     
რამეთუ ყოფათათჳს იტყოდა, ვითარცა აწ
Line of ed.: 15     
მდგომარეთათჳს საქმეთა მოწაფე ესე და ზიარი და მობაძავი პავ\ლესი,
Line of ed.: 16     
ვითარცა-იგი ქრისტესი და ესრეთ "ბრძენი მჰსაჯული
Line of ed.: 17     
ჰსწავლიდა ერსა თჳსსა" კეთილმსახურებით, მეცნიერებით, სიბრ\ძნით
Line of ed.: 18     
და კეთილგონიერებით.

Line of ed.: 19        
ხოლო შემდგომად წარმართებისა მღუდელთმთავრობითისა სა\ჭეთპყრობისა
Line of ed.: 20     
მოისიბრძნა დაბეჭდუაჲ სათნოებათა სიბრძნით მოქ\მედმან
Line of ed.: 21     
სათნოებათამან, რამეთუ ძესა თჳსსა არისტაქოსს არწმუნა
Line of ed.: 22     
"ეკკლესიაჲ უფლისა ღმრთისა, მოგებული სისხლითა თჳსი\თა"
Line of ed.: 23     
და თავადი განვიდა უდაბნოდ. ხოლო უდაბნოჲს მო\ყუარებითმან
Line of ed.: 24     
სურვილმან მიუდგა [ Page of ms.: 336r  ] და ჰშუა სულსა მისსა შორის
Line of ed.: 25     
ესეგუარი შემძლებელ-ყოფაჲ ქმნად უაღრესთა ძალისათა, რომე\ლიცა
Line of ed.: 26     
უძლიერესად ჰსჩანს უმაღლესულეს "ისართაგან ძლიერისათა
Line of ed.: 27     
და ნაკუერცხალთაგან ოჴრებისათა", "რომლისა ძალი მისი
Line of ed.: 28     
წელთა მისთა და ძლიერებაჲ მისი უპესა მუცლისასა", რო\მელი
Line of ed.: 29     
შეწურვით აღიღებს საშუალსა თჳსსა და კუდსა გესლიანსა
Line of ed.: 30     
და მუცლითა მცორუალებს თავისუფლად, სადაცა არ დაეკუეთე\ბის
Line of ed.: 31     
წინააღმდგომი და "აღმართებს კუდა მისსა, ვითარცა სა\როსა".
Line of ed.: 32     
ხოლო "ვერ აგრძნობს წყლით რღუნისა მოსავი თავისა
Line of ed.: 33     
თჳსისა და თუ სადამე მიჰმართოს იორდანემან შთაწრედასა, აზმ\ნობს
Line of ed.: 34     
თუალსა შინა თჳსსა". "მოითრევს კუდითა მესამედსა
Page of ed.: 414   Line of ed.: 1     
ვარსკულავსა ცისასა", შეჰბერავს და აკუდინებს იქედნებრი\თა
Line of ed.: 2     
გესლითა თჳსითა მათ, რომელთაცა შეწევნაჲ მაღლით არა
Line of ed.: 3     
მოურთხამსთ. ესეგუარი უკუე მჴეცი ესრეთ აღაოჴრებს მკჳდრო\ბასა
Line of ed.: 4     
და მდგომარეობასა ცხოველთასა და უდაბნო ჰყოფს მკჳდრო\ბასა
Line of ed.: 5     
გულმჴმებელთასა. ხოლო დაუტევებს ნაკუერცხალთა მძაფრ\თა
Line of ed.: 6     
შემწუელთა ოჴრებულთა მათ შორის, რათა ნუსადა მკჳდრო\ბაჲ
Line of ed.: 7     
მოიგონ კაცთა.

Line of ed.: 8        
გარნა გრიგორი, განსრულმან უდაბნოდ, "მოითრია მჴეცი იგი
Line of ed.: 9     
სამჭედურითა (მით, რომელი მოიღო უფლისაგან) და განუყარა
Line of ed.: 10     
ხარტუკი ნიღრსა მისსა და აღმოაცუა გრკალი ნიჩურსა მისსა და
Line of ed.: 11     
გრგოლითა განუხურიტა ბაგეჲ მისი". ესრეთ [ Page of ms.: 336v  ] ჰსდევდა გრი\გორი
Line of ed.: 12     
მჴეცსა მას ძლიერსა, არა ეშინოდა მისგან, სიბრძნისა მიერ;
Line of ed.: 13     
იცოდა, რამეთუ ზეცით გარდამოვარდა იგი, შეიყუარა ესრეთ გრი\გორი
Line of ed.: 14     
უფალი ღმერთი თჳსი და უფალმანცა მისმან შეიყუარა იგი.
Line of ed.: 15     
შეჰსწირა თავი თჳსი უფალსა, სიყრმითგან იხარბა მოსაგებელი შე\წირვისათჳს
Line of ed.: 16     
თავისა თჳსისა, გარნა ვიხილოთ სიჭარბეჲცა სასყი\დელისა.
Line of ed.: 17     
მოვიდა ღმერთი, მამა და ძე და სული წმიდაჲ და დაემ\კჳდრა
Line of ed.: 18     
მის შორის, ვინა შემძლებელ იქმნა ამით ყოველთავე მსა\ხურებათა
Line of ed.: 19     
აღსრულებად, ესე იგი ახარებდა სასუფეველსა ღმრთი\სასა,
Line of ed.: 20     
აღიარა და ჰსწამდა ჭეშარიტებაჲ, რომლისათჳს ივნო და
Line of ed.: 21     
გარეგან არსებისა ჴორციელისა დაითმინა ვნებანი. განანათლნა
Line of ed.: 22     
ერნი დაბნელებულნი ნათლითა ჭეშმარიტითა, ეშუნი და მჴეცნი
Line of ed.: 23     
ველურნი და მაღნართანი მოიყუანნა მდგომარეობად კაცობრივად
Line of ed.: 24     
ლოცვისა მიერ უბიწოჲსა, ნათლისმცემელ ექმნა სახელითა მამისა\თა
Line of ed.: 25     
და ძისათა და სულისა წმიდისათა ყოველსა სომხეთსა, მახარე\ბელ
Line of ed.: 26     
მათდა სახარებისა ქრისტესისა. მწყსიდა ეკკლესიასა ღმერთ\ქმნილი
Line of ed.: 27     
ეშმაკთა ზედა, მიართუა ღმერთსა სული ყოვლად უმანკოჲ
Line of ed.: 28     
უზადოსა მღუდელობითთა საიდუმლოთა მღუდელმოქმედი, "აღ\ვიდა
Line of ed.: 29     
მთადმი უფლისა" სიმაღლედ უსრულესისა მღუდელობისად
Line of ed.: 30     
და "დადგა ადგილსა წმიდასა მისსა უბრალო ჴელითა და წმიდა გუ\ლითა".
Line of ed.: 31     
ხოლო უდაბნოსა შინა განსუენებად იჯმნა და მოიცალა,
Line of ed.: 32     
რათა მხოლოჲ მხოლოსა შეჰ\\ტრფოდესმცა [ Page of ms.: 337r  ] და სული ხატი ღმრთი\სა
Line of ed.: 33     
მხოლოდ ყოფასა შინა ჴორციელებრსა, რათა ჰსჯულიერ იშუ\ებდესმცა
Line of ed.: 34     
საქმეთა ზედა უფლისათა და ჰსჯულიერი გარე-მიექცე\ვოდესმცა
Line of ed.: 35     
გრძნობადთა გარემისაქცეველთა.

Page of ed.: 415  
Line of ed.: 1        
ესრეთ უკუე მფილოსოფოსობი სხუა აბრაამ იქმნა "განსრუ\ლი
Line of ed.: 2     
მამეულისაგან შედგომილებისა", რომლისათჳს "მამად მრა\ვალთა
Line of ed.: 3     
ნათესავთა იქმნა"; ვითარცა "ისაკ, ძე აღთქმისა, რომ\ლითა
Line of ed.: 4     
განმრავლდენ ძეობილნი ღმერთმთავრისა მამისანი";
Line of ed.: 5     
სხუა "იაკობ ორთა მეუღლეთა დამწინდებელი შრომით, ესე იგი
Line of ed.: 6     
ხედჳთისა და საქმითისა სიბრძნისმოყუარებისა"; "იოსებ, მა\გალით
Line of ed.: 7     
და მოძღუარ მთელცნობობისა და განმყოფელ ერთად
Line of ed.: 8     
სულიერისა იფიქლისა"; "მოსე, ღმრთისმხილუელი და თა\ნაგანმზრახ
Line of ed.: 9     
და დამდებელ ჰჯულისა მოციქულისა ახლისა აღ\თქმითისა
Line of ed.: 10     
უფლისაგან", ხოლო წინამძღუარ ერისა ახლისა იზ\რაილტთაჲსა
Line of ed.: 11     
და ღმერთქმნილ გულფიცხელისა ზედა მეფესა და
Line of ed.: 12     
ერსა გულმყარსა; აჰრონ და ფინეზ მღუდელ უფლისა რჩეულ და
Line of ed.: 13     
"ისო შემყუანებელ ერისა, არათუ ქუეყანას შინა ჴელით შესახე\ბელსა,
Line of ed.: 14     
გამომადენსა სძისა და თაფლისასა", "არამედ მთა\სა
Line of ed.: 15     
სიონსა და ქალაქსა ღმრთისა ცხოველისასა იეროსალიმსა ზეცი\სასა
Line of ed.: 16     
და ბევრეულსა ანგელოსთა კრებულსა და ეკკლესიასა პირ\მშოთასა,
Line of ed.: 17     
აღწერილსა ცათა შინა ღმრთისა და მსაჯულისა ყოველ\თასა
Line of ed.: 18     
და სულებისა მართალთა მათა აღსრულებულთასა და ჰსჯუ\ლისა
Line of ed.: 19     
მის ახ\\ლისა [ Page of ms.: 337v  ] შუამდგომელისა იესუსა და სისხლითა პკურე\ბასა
Line of ed.: 20     
უმჯობესსა თქმულისა მას აბელის მიერ". "იობ, დამთმენელ
Line of ed.: 21     
განსაცდელთა მრავალთა უფლისათჳს, რომლის აკურთხა უფალ\მან
Line of ed.: 22     
უკანასკნელი უფროს, ვიდრეღა პირუელი".

Line of ed.: 23        
"გედეონ, მომსრუელ მადიამისა, უჴორცოჲსა მძლე, აღნთები\თა
Line of ed.: 24     
ლამპრისათა, რამეთუ აღანთო ამან ნათლად მესამედ შექმნილი
Line of ed.: 25     
იგი სული თჳსი პირუელისადმი ნათლისა ტრფიალებითითა ცეცხ\ლითა
Line of ed.: 26     
და დაბერვითა ნესტუსა სულისასა". ხოლო შემუსრჳთა
Line of ed.: 27     
კეცისჭურისათა და მახჳლისა მიერ უფლისა "სამოილ, მჰსაჯულ
Line of ed.: 28     
და განმგებელ ერისა ღმრთისა, არარაჲმეჲსა მიმხუეჭელ ერისაგან,
Line of ed.: 29     
არამედ და-ცა-მდებელ სულისა მათთჳს" "დავით, სამწყემსო\ჲთა
Line of ed.: 30     
საჭურუელითა დამცემელ უხილავისა გოლიათისა"; "ნა\თან,
Line of ed.: 31     
კადნიერებით მამხილებელ მეფეთა"; "ილია, კადნიერ
Line of ed.: 32     
ღმრთისა მიმართ, განწმედითა სულისათა შეშურვებულ სულითა
Line of ed.: 33     
უფლისათჳს ღმრთისა ყოვლისა მპყრობელისა, მხილუელ უფლისა
Page of ed.: 416   Line of ed.: 1     
და უდაბნოსმოყუარე"; "ელისე, უფროს ილიაჲსა მომღებელ მად\ლისა,
Line of ed.: 2     
ესე იგი მადლთა მრჩობლთარე, ესე არს ესე მადლისა წი\ნასწარმეტყუელებითისა
Line of ed.: 3     
და მოციქულებითისა".

Line of ed.: 4        
ისაია, განწმედილ სრულიად შეხებითა ყოვლად წმიდათა მათ
Line of ed.: 5     
ბაგეთა საღმრთოსა მის ნაკუერცხალისათა, რომელ არს ზიარები\თა
Line of ed.: 6     
ღირსად თჳთ შემწირუელი საღმრთოჲსა ევხარისტისათა";
Line of ed.: 7     
"იერემია, განწმედილი პირუელითგან და წინასწარმეტყუელად
Line of ed.: 8     
ნათესავთა დადებულ [ Page of ms.: 338r  ] უფლისაგან". "ეზიკიილ, მხილუელ დიდთა
Line of ed.: 9     
საიდუმლოთა"; "დანიილ, უფლისათჳს ღმრთისა შთაგდებულ
Line of ed.: 10     
მღჳმედ შორის მჴეცთა, რომელთაგან აღმოსრულ შეუხებელად";
Line of ed.: 11     
"ანანია, მისაილ და აზარია, მფოფინარისა მისგან განმდნარისა
Line of ed.: 12     
ტყვიჳსა განრინებულ, ვითარცა იგინი ცეცხლისაგან";

Line of ed.: 13        
"იონა, განსაცდელისაგან გამოსრულ უვნებელად და ერისა
Line of ed.: 14     
მიმართ შეცოდებულისა წინასწარმეტყუელ და მოციქულ, ვითარ\ცა-იგი
Line of ed.: 15     
მათდა წინასწარმეტყუელ".

Line of ed.: 16        
"იოანე, უდაბნოს მოყუარე, მახარობელ ერისა სასუფეველისა
Line of ed.: 17     
ღმრთისა და ნათლისმცემელ მათდა და მოწამე ჭეშმარიტები\სა"
Line of ed.: 18     
და "სულითა და ძალითა ილიასითა" განსრულ.

Line of ed.: 19        
პეტრე მჴურუალედ მოყუარე უფლისა მიმართ, რომლითა
Line of ed.: 20     
"აღმსარებელ მისა ძედ ღმრთისა ცხოველისა ჴელმწიფებისა
Line of ed.: 21     
შეკრჳთისა და განჴსნითისა მომღებელ" და "მაძოებელად
Line of ed.: 22     
ცხოვართა ღმრთისათა განჩინებულ"; იოანე, ყოვლად შეყუ\არებულ
Line of ed.: 23     
ნამდჳლ სატრფიალოჲსაგან და ყოვლად საყუარელისა,
Line of ed.: 24     
ხოლო მებრვე არწივ აღფრენილ გონებითა უზადოჲსა მიმართ მზი\სა
Line of ed.: 25     
სიმართლისა და მით გამომთქმელ "უაღრეს და უზესთაეს გო\ნებისა
Line of ed.: 26     
ნამდჳლ გამოუთქმელთა მათ და მაღალთა საიდუმლო\თა";
Line of ed.: 27     
"პავლე, ჭურ რჩეულ", "აღტაცებულ ვიდრე მესამედ
Line of ed.: 28     
ცადმდე, გინათუ ჴორცითა, გინათუ გარეშე ჴორცთასა, რომელიცა
Line of ed.: 29     
უწყის ღმერთმან მხოლომან", უთქმელთა მათ მსმენელ, საიდუმ\ლოთა
Line of ed.: 30     
ყოვლად განბრძნობილ, "არათუ კაცთაგან მოღებითა და
Line of ed.: 31     
სწავებითა, არამედ გამოცხადებითა [ Page of ms.: 338v  ] (მის შორის) იესუ ქრისტე\სითა",
Line of ed.: 32     
რომლითა მახარებელ წარმართთა, რათა "არა ცალიერ
Line of ed.: 33     
იყოს ჯუარი იგი ქრისტესი".

Page of ed.: 417  
Line of ed.: 1        
ესეგუარი ვიდრემე არს აწინდელი ესე საგალობელი ჩემი,
Line of ed.: 2     
ესევითარი არს მოციქული ესე ბარბაროსთად მოწამე სიმართლისა,
Line of ed.: 3     
დიდი იგი აღმსარებელი ჭეშმარიტებისა და მიმადლებული წინას\წარმეტყუელთა
Line of ed.: 4     
თანა, მახარებელი ცხოვრებისა კურნებათა უაღ\რეს
Line of ed.: 5     
ბუნებისათა, წყარო ბეჭედი ჭეშმარიტებისა, ღმრთისმეტყუე\ლებისა
Line of ed.: 6     
უმანკოებისა მაგალითი, დიდი მზე საღმრთოჲსა მეცნიერე\ბისა,
Line of ed.: 7     
სარკე ყოვლისა კრძალულებისა, სავსება მწყემსობითისა ჭეშ\მარიტებრ
Line of ed.: 8     
განჰმსჯელობისა, ანგელი ჴორცთა შინა, კანონი მმარ\ხუელობისა
Line of ed.: 9     
და უდაბნოსმოყუარებითისა ცხოვრებისა, წესი უბი\წოებისა
Line of ed.: 10     
და მრთელცნობობისა და დაბეჭდუა ყოვლისა საღმრთო\ჲსა
Line of ed.: 11     
სათნოებისა.

Line of ed.: 12        
დაღათუ განგრძელდა უკუე სიტყუაჲ ჩემი, მაგრა ჰყო ესე უმ\წუერუალესმან
Line of ed.: 13     
სიმაღლემან და სიღრმემან კაცისა მის ღმრთისა
Line of ed.: 14     
სათნოებათამან, გარნა აწ დასასრულისა მიმართ სიტყუათა ჩუენ\თასა
Line of ed.: 15     
მივიდეთ და ვჰსთქუათ: მარადის მღჳძარე უფლისა მიმართ
Line of ed.: 16     
და უფლისათჳს მყოფი უდაბნოსა შინა მღუდელთმთავარი ქრის\ტესი,
Line of ed.: 17     
დიდი გიგი გოდოლი ღმრთისმსახურებისა მიიცუალა ქუეყა\ნისაგან
Line of ed.: 18     
ზეცად და უმჯობეს არს და უჭეშმარიტეს თქმად ესე: გა\ნიბერტყნა
Line of ed.: 19     
განხრწნადნი მტუერნი ყოვლად წმიდამან მან ღმრთის\სახემან
Line of ed.: 20     
არსებამან და "აღიტაცა ეტლითა ცეცხლისათა", ესე
Line of ed.: 21     
იგი ანგელოსთაგან, რომელნიცა შეჰქმნა [ Page of ms.: 339r  ] ღმერთმან ალად ცეცხ\ლისა"
Line of ed.: 22     
და დადგა კადნიერებით ცხოველთშემოქმედისა წინაშე
Line of ed.: 23     
სამებისა. ესე არს ესე, სული იგი ნეტარი მიიწია მუნ, სადა-იგი
Line of ed.: 24     
არს კადრი უმწუერუალესი ყოვლად წმიდა უსაშუალოთა საყდარ\თა,
Line of ed.: 25     
სადა -- უზესთაესი გონებისა კაცობრივისა მღუდელმთავრო\ბითი
Line of ed.: 26     
შემწირუელობა ძალთა, სადა -- მსახურებითი მდგომარეობა
Line of ed.: 27     
მთავრობათა, სადა -- საყდარი მოციქულთა, სადა -- გჳრგჳნოსნება
Line of ed.: 28     
წინასწარმეტყუელთა, სადა -- მიმჰსგავსება ღმრთისა მწყემსთა და
Line of ed.: 29     
მოძღუართა, სადა -- სავსებით მიღება ჯილდოჲსა და მტერთა
Line of ed.: 30     
მძლეობითი ქრისტეს ზიარება მოწამეთა, სადა -- კეთილწესიერება
Line of ed.: 31     
და ღმრთისადმი შეერთებულება ღირსთა და ქალწულთა და სა\და
Line of ed.: 32     
-- განათლებულება მართალთა.

Line of ed.: 33        
ესე არს სიტყუანი ჩემნი შენდამი, თავო ყოვლად სამღუდე\ლოო
Line of ed.: 34     
და საწადელო, აღმსარებელო და მოწამეო ჭეშმარიტებისაო,
Line of ed.: 35     
ყოვლად მეცნიერო და უმანკოო, დაღათუ არ შეაბამ შენისა მის
Line of ed.: 36     
ღმრთის სახეობითისა ღმრთივ სუენიერებითისა სიწმიდისა, გარნა
Line of ed.: 37     
რაჲცა მაქუნდა იგი სურვილით შენდამი შეწირულ, მიირთუ სიტ\ყუანი
Page of ed.: 418   Line of ed.: 1     
ესე უნდონი და "წულილნი, ვითარცა მოძღუარმან შენმან
Line of ed.: 2     
შენაწირნი იგი ქურივისანი, ჭეშმარიტად ყოვლისაგან კეთილობი\სა
Line of ed.: 3     
დაცალიერებულისა და დაქურივებულისაგან სულისა", რომელ\ნიცა
Line of ed.: 4     
ვჰყუენ შემასრულებელად ოცრიცხუედთა სიტყუათა [ Page of ms.: 339v  ] ჩემთა,
Line of ed.: 5     
გარნა უფროსღა ბეჭდად მარტჳრიკაჲსა ჩემისა.

Line of ed.: 6        
ჭეშმარიტად ოცთა ამას სიტყუათა შინა ჩემთა ვერარაჲმე
Line of ed.: 7     
ღირსი ვჰქმენ და შესაბამი სურვილის მარტჳლთმოყუარებითისა,
Line of ed.: 8     
გარნა (კადნიერად ვჰსთქუა) ესეოდენ, რამეთუ მარტჳლთმოყუა\რებითნი
Line of ed.: 9     
საგალობონი ათცხრამეტნი სიტყუანი ჩემნი შენდამი გა\ლობითა
Line of ed.: 10     
და ქებითა შევაოცენ და სიტყუანი იგი ჩემნი ზემომდე\ბარენი
Line of ed.: 11     
შენდამი გალობითა და ქებითა დავჰბეჭდენ და მივართუ ესე
Line of ed.: 12     
ყოვლად უბიწოსა ხედჳთ და საქმით (ესე იგი სარწმუნოებით და
Line of ed.: 13     
საქმით) ზემოჲსა საქართუელოჲსა ეკკლესიასა.

Line of ed.: 14        
შენ უკუე, მოციქულო და მოწამეო ქრისტესო, მწყემსო ჭეშ\მარიტო,
Line of ed.: 15     
მოძღუარო და მამაო, ანტონის ყოვლად გლახაკსა და
Line of ed.: 16     
უდებსა ყოვლად ურცხუენელითა მით და განწმედილითა ღმრთი\სადმი
Line of ed.: 17     
შუამდგომელობითა და ოხითა შენითა მომეც მშჳდობაჲ სუ\ლიერი,
Line of ed.: 18     
ხოლო ჴსნაჲ და თავისუფლებაჲ ცოდვათაგან.

Line of ed.: 19        
"მხოლოს ბრძენსა ღმერთსა, მაცხოვარსა ჩუენსა დიდება და
Line of ed.: 20     
სიმდიდრე, სიმტკიცე და ჴელმწიფება უწინარეს ყოველთა საუკუ\ნეთა
Line of ed.: 21     
და აწ და უკუნითი უკუნისამდე, ამენ".



Next part



This text is part of the TITUS edition of Old Georgian Hagiographical Texts, vol. VI.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 18.8.2015. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.