TITUS
Iohannes Damascenus, Dialectica (Eprem Mcire)
Part No. 54
Previous part

Chapter: 50  
Line of edition: 1  ნ̂. საზღვრისათჳს და წინა\დაწესებისა
Line of edition: 2  და შემოკრებისა


Paragraph: 1  
Line of edition: 3       საჴმარ არს ცნობად, ვითარმედ
Line of edition: 4    მოსწრაფებაჲ აქუს სიტყჳერსა მოქ\მედებასა
Line of edition: 5    გამოიჩინებისათჳს საქმე\თაჲსა.
Line of edition: 6    ხოლო გამოჩინებაჲ იგი შე\მოკრებაჲ
Line of edition: 7    არს. ხოლო შემოკრებაჲ
Line of edition: 8    შეინივთების ორთა ჭეშმარიტთა წი\ნადადებათაგან
Line of edition: 9    და შესრულებათა.
Line of edition: 10    ვითარ-იგი, მენებოს რაჲ გამოჩინე\ბად,
Line of edition: 11    ვითარმედ სული უკუდავ არს,
Line of edition: 12    ვიტყჳ, ვითარმედ: "ყოველი მარადის
Line of edition: 13    მოძრავი უკუდავ არს". ამისსა შემ\დგომად
Line of edition: 14    ვიტყჳ მეორესა წინადადე\ბასა,
Line of edition: 15    ვითარმედ: "სული მარადის"
Line of edition: 16    მოძრავ არს". ამისსა შემდგომად შე\ვასრულებ,
Line of edition: 17    ვითარმედ: "სული უკუდავ
Line of edition: 17    არს".

Paragraph: 2  
Line of edition: 18       ხოლო თითოეული წინადადე\ბაჲ
Line of edition: 19    საზღვართაგან შემოკრბების და
Line of edition: 20    თითოეული ნაწილი წინადადებისაჲ
Line of edition: 21    განსაზღვრებად სახე-იდების. რა\მეთუ
Line of edition: 22    განსაზღვრებაჲ არს, რომლისა
Line of edition: 23    მიმართ აღიჴსნების წინადადებაჲ,
Line of edition: 24    ვითარ-იგი იტყჳან წინადა\დებაჲ,
Line of edition: 25    ვითარმედ: "ყოველი მარა\დის
Line of edition: 26    მოძრავი უკუდავ არნ". აწ უკუე
Line of edition: 27    "ყოველსა" საზღვარ ეწოდების, ვი\თარცა
Line of edition: 28    ნაწილსა წინადადებისასა და
Line of edition: 29    "მარადის მოძრავი" ეგრეთვე სა\ძღვრად
Line of edition: 30    სახელ-იდების და "უკუდა\ვი"
Line of edition: 31    საზღვრად ითქუმის და "არსი"
Line of edition: 32    ეგრეთვე საზღვრად სახელ-იდების.

Page of edition: 168  
Paragraph: 3  
Line of edition: 1       საჴმარ არს ცნოად, ვითარმედ
Line of edition: 2    ჯერ არს წინადადებათაჲ ჭეშმარიტ\ყოფაჲ
Line of edition: 3    და რაჲთა შესრულებაჲ შე\უდგეს
Line of edition: 4    წინადადებათა. რამეთუ უკუ\ეთუ
Line of edition: 5    იპოვოს ერთი ნაწილთაგანი
Line of edition: 6    წინადადებისათაჲ ანუ თჳთ შესრუ\ლებაჲ
Line of edition: 7    მათი მტყუარ, მიერითგან გა\რემოჲსდი-გულის-სიტყუაჲ
Line of edition: 8    არს წინა/დადებაჲ
Line of edition: 9    იგი.

Page of edition: 169  
Paragraph: 4  
Line of edition: 1       აწ უკუე პირველად მარტივი ჴმაჲ, მეორედ სახელი, მესამედ სიტყუაჲ,
Line of edition: 2    მეოთხედ თქუმაჲ, მეხუთედ განსაზღვრებაჲ. ხუთნივე ესე ურთიერთას მოკი\დულობითა
Line of edition: 3    უკუე არარაჲთ განიყოფებიან, თჳნიერ მხოლოდ ურთიერთას თჳსე\ბითა
Line of edition: 4    არს განყოფილებაჲ მათი, ვითარ-იგი კაცი, ვითარცა მარტივად მომასწა\ვებელი
Line of edition: 5    ვისიმე, მარტივად ჴმად სახელ-იდების; ხოლო ვითარცა მქონებელი
Line of edition: 6    წესსსა შესმენისასა, სიტყუად ითქუმის; ხოლო ვითარცა ნაწილი წათქუმისა გინა
Line of edition: 7    უკუთქუმისაჲ, თქუმად ითქუმის; და ვითარცა ნაწილი წინადადებისა და შეკ\რებისაჲ
Line of edition: 8    საზღვრალ სახელ-იდების.

Paragraph: 5  
Line of edition: 9       ხოლო ჴმარ არს ცნობად, ვითარმედ წინადადებასა, ესე იგი არს, წა\თქუმასა
Line of edition: 10    და უკუთქუმასა შინა თანა-მოკიდული უკუე სახელად ითქუმის, ხოლო
Line of edition: 11    შესმენითი სიტყუად სახელ-იდების, ვითარ-იგი წათქუმა არს, ვითარმედ: "კაცი
Line of edition: 12    ვალს". აწ უკუე "კაცი" თანა-მოკიდული არს და სახელ იწოდების, ხოლო
Line of edition: 13    "სლვასა" მისსა წესი აქუს შესმენისაჲ და სიტყუად ითქუმის. და კუალად ესე,
Line of edition: 14    ვითარმედ: "სოკრატი კეთილ არს". "სოკრატი" უკუე თანა-მოკიდული არს და
Line of edition: 15    სახელ იწოდების, ხოლო "კეთილობასა" წესი აქუს შესმენისაჲ და სიტყუა ეწო\დების,
Line of edition: 16    ვითარცა ნაწილსა განჩინებისასა, დაღათუ ღრამმატიკოსთა მიერ სახე\ლად
Line of edition: 17    დადებულ არს "კეთილობაჲ". და ერთბამად ყოველსა, რომელსა "არსი"
Line of edition: 18    შეუთქს, იგიცა სიტყუა არს.

Paragraph: 6  
Line of edition: 19       აწ უკუე საცნაურ იყავნ, ვითარმედ ხუთნი ესე არარაჲთ ჰმატან ურთი\ერთას:
Line of edition: 20    პირველად განჩინებაჲ, მეორედ წინადადებაჲ, მესამედ განჴდაჲ, მე\ოთხედ
Line of edition: 21    წინა-განწყობაჲ, მეხუთედ შესრულებაჲ. რამეთუ რაჟამს მარტივად გა\მოვაჩინებდეთ,
Line of edition: 22    ვითარმედ: "სული უკუდავ არს". ხოლო რაჟამს წინა-განეწყობ\ვოდის
Line of edition: 23    ვინმე წინადადებასა მას და იტყოდის: "ვინაჲ საცნაურ არს,
Line of edition: 24    ვითარმედ სული უკუდავ არს?", ესევითარსა მას წინა-განწყობა სახელ-ედე\ბის.
Line of edition: 25    ხოლო ოდეს განვავრცობდეთ ძიებასა, ვითარმედ: "ნუუკუე სული უკუდავ
Line of edition: 26    არსა?", ამას ეწოდების განჴდა. ხოლო რაჟამს წინადადებათაგან შემოვკრიბოთ,
Line of edition: 27    მას ეწოდების შესრულება, ესე იგი არიან, შემოკრებანი, ვითარმედ: " სული მა\რადის
Line of edition: 28    მოძრავ არს" და "მარადის მოძრავი უკუდავ არს"; მაშინღა წინადადება\თა
Line of edition: 29    ამათგან შემოკრბების, ვითარმედ: "სული უკუდავ არს", რომელ ესე არს
Line of edition: 30    შესრულებაჲ.

Paragraph: 7  
Line of edition: 31       აწ უკუე წინადადებაჲ არს სიტყუაჲ განჩინებით თქუმული ვისგანმე ვის\თჳსმე,
Line of edition: 32    რომელ-იგი არს უკუ-თქუმაჲ, ვითარმედ: "სოკრატი არა იცინის
Line of edition: 33    ვისგანმე ესრეთ წართქუმაჲ, ვითარმედ: "სოკრატი იცინის".

Paragraph: 8  
Line of edition: 34       ხოლო განსაზღვრებაჲ იგი არს, რომლისა მიმართ განილეოდის წინადა\დებაჲ.
Line of edition: 35    ხოლო შემოკრებაჲ არს სიტყუაჲ, რომელი დაიდვის ვიეთგანმე, ესე იგი
Line of edition: 36    არს, აღსრულებულ და დაჯერებულ ქმნითა, რაჟამს იიძულის წინა-დადებულ\თაგან
Line of edition: 37    დაჯერებაჲ წინა-მდებარისაჲ და ესრეთ იქმნის შესრულებაჲ, რაჟამს არ\ღარას
Line of edition: 38    მოქენე იყვნიან გარეთ შემოსაკრებელსა.

Page of edition: 170  
Paragraph: 9  
Line of edition: 1       ხოლო განჴდაჲ არს ხილვაჲ ვიეთთარმე განწვალებისა და სივლ\ტოლისაჲ,
Line of edition: 2    ესე იგი არს, თჳსსა უვარის-ყოფაჲ და შენსა თანა-წამებაჲ ცნობისა
Line of edition: 3    მიმართ და ხედვისა.

Paragraph: 10  
Line of edition: 4       ხოლო გამომკითხველობა არს სიტყუაჲ კითხვითი, მეძიებელი ვრცელ\სა
Line of edition: 5    სიტყჳს-გებასა. რამეთუ განიყოფების გამოკითხვითი სიტყუაჲ კითხვითისა\გან.
Line of edition: 6    და გამოკითხვითი იგი მრავალთა სიტყუათა ძლით განაძღიან და ვრცელნი
Line of edition: 7    სიტყჳს-გებანი საჴმარ ექმნიან. სიტყჳს-ყოფითად უკუე ხატად ითქუმის
Line of edition: 7    კითხვა-/მიგებაჲ.

Paragraph: 11  
Line of edition: 8       ხოლო წინაგანწყობითი არს პირველითგანვე უკურღუევაჲ სიტყუათაჲ.

Paragraph: 12  
Line of edition: 9       ხოლო წინა-დადგომაჲ არს, რაჟამს მიითუალვიდეს სიტყუასა შენთა,
Line of edition: 10    ვითარცა ჭეშმარიტთა, არამედ გიჩუენებდესვე, ვითარმედ არცა რას იგი მავ\ნებელ
Line of edition: 11    არს წინა-მდებარისა პირისთჳს.

Paragraph: 13  
Line of edition: 12       მინაღები არს, რომელი მიღებულ იქმნეს, ვითარცა აღსაარებული და
Line of edition: 13    შემწყნარებული აღსაშენებელად ვისსამე.

Paragraph: 14  
Line of edition: 14       წვალებაჲ არს ნებაჲ მრავალთა კაცთაჲ ურთიერთას უკუე შეეღთებუ\ლი,
Line of edition: 15    ხოლო სხუათა მიმართ განწვალებული.

Paragraph: 15  
Line of edition: 16       ზოგადი განზრახვაჲ არს ყოველთა მიერ აღსაარებული რაჲმე საქმე,
Line of edition: 17    ვითარ-იგი არს ყოფაჲ.

Paragraph: 16  
Line of edition: 18       ხოლო დადებული არს საკჳრველი რაჲმე საეჭჳ ვიეთიმე ფილოსოფო\სობასა
Line of edition: 19    შინა შესწავებულთაჲ, ესე იგი არს, უცხოჲ რაჲმე მოგონებაჲ,
Line of edition: 20    ვითარ-იგი არს სიტყუაჲ პარმენიდოჲსი, ვითარ-იგი ერთად იტყოდა არსსა და
Line of edition: 21    ვითარ-იგი ირაკლიტოჲსი, ვითარმედ "ყოველივე იძრვის".

Paragraph: 17  
Line of edition: 22       ხოლო ზოგადი არს მრავალთა მიერ განხილული ანუ მრავალთა მიერ
Line of edition: 23    შესენილი. რამეთუ ზოგადი ოთხ-სახედ ითქუმის: ანუ ნაწილებად განოფი\ლად, _
Line of edition: 24    ვითარ-იგი არნ განაწილებული ქუეყანაჲ; _ ანუ განუყოფელად ზოგა\დად
Line of edition: 25    საჴმრად მომზადებულისათჳს, გარნა არავე ერთბამად, _ ვითარ-იგი არნ
Line of edition: 26    ერთი მონაჲ ანუ ერთი ცხენი ორთა უფალთა ბრძანებასა აღმასრულებელ,
Line of edition: 27    ოდესმე ამისსა და ოდესმე იმისსა; _ ანუ წიბასწორობით განჳსებული, _ ვი\თარ-იგი
Line of edition: 28    არნ ადგილი თეატრონისა ანუ აბანოჲსაჲ; _ ანუ განუყოფლად ზოგა\დითა
Line of edition: 29    და მათვე გულისჴმის-ყოფითა განტევებული, ვითარ-იგი არს ჴმაჲ ქანდა\გისაჲ.
Line of edition: 30    ამათ უკუე სახეთაებრ საჴმარ არს მოღებჲ სიტყჳსა ერთ-სახელთა და
Line of edition: 31    თანა-მოსახელეთაჲსა, რომელთა სახელ ზოგადი.

Paragraph: 18  
Line of edition: 32       და იგივე არნ პირველად და არსებითა ვისსამიმართად, ხოლო რომე\ლიმე
Line of edition: 33    არა შემთხუევითად, ვითარ-იგი არს სიტყჳერებაჲ კაცისაჲ. ხოლო საყო\ველთაო
Line of edition: 34    არს სამრავლოდ მომასწავებელი, ვითარ-იგი კაცისათჳს ცხოველთა არ\სებაჲ;
Line of edition: 35    ხოლო შემთხუევითი არს, რომელსაჲ შესაძლებელ არნ ყოფაჲ
Line of edition: 36    ვისდადმე და არა-ყოფაჲ, ვითარ-იგი არს კაცისთჳს სენი და სიმართლე. მოქმე\დებაჲ
Line of edition: 37    ითქუმის მოქმედთა ჴელოვნებისაგან, რომელთა-იგი ნაქმარი ჰგიენ, ვი\თარ-იგი
Line of edition: 38    არს ხუროვნებაჲ და სხუანი ესევითარნი. ხოლო ქმნა ეწოდების, რო\მალთაჲ-იგი
Line of edition: 39    არღარა ჰგიენ ქმნული, დაეცადინ რაჲ მქნელი, ვითარ-იგი არს
Line of edition: 40    მროკვალობაჲ და მენესტუეობაჲ. ხოლო ხედვან ითქუმიან ვარკულავთმრაცხ\ველობაჲ
Line of edition: 41    და ქუეყანისამზომელობაჲ.

Paragraph: 19  
Line of edition: 42       ხოლო მოგონებასა ჭეშმარიტი სიტყუაჲ მრჩობელ გამოაჩენს: ერთსა
Line of edition: 43    მას, ვითარცა გულისჴმის-ყოვლად მყართა საქმეთასა, რომელი-იგი გო\ნებითა
Page of edition: 171   Line of edition: 1    უსიტყუელად მოიპოვების და მარტივად განაცხადებს ხედვასა და მეც\ნიერებასა, _
Line of edition: 2    ვითარ-იგი გრძნობაჲ მარტივი ნებაჲ არს მრავალ გამომძიებე\ლისა გონებისაჲ
Line of edition: 3    და მრავალ-ნაწილად და თითო-ფერად გამოაჩინებს მას. ვი\თარ-იგი
Line of edition: 4    კაცი მარტივად საჩინო არს საგონებელობითა, ხოლო მორჩილ გუ\ლისჴმა-იყოფების
Line of edition: 5    გონებითა, რამეთუ სულისაგან და ჴორცთა შეზავებულ
Line of edition: 6    არს;

Paragraph: 20  
Line of edition: 7       ხოლო ოცნებაჲ გონებისაჲ არს ერთად შეთხზვაჲ გრძნობისა და ოცნე\ბისაჲ
Line of edition: 8    ესევითართა რათმე ყოფათათჳს, რომელნი არაოდეს ყოფილ იყვ\ნენ,
Line of edition: 9    რაჲთა-იგი შეაერთნეს და ჰრწმანდენ. რამეთუ ესევითარი არს ცხენ-ზუა\რაკთა
Line of edition: 10    მათ და ვაც-ირემთა და სირინოსთა ზღაპრობაჲ, რაჲთა ყოველი კერ\ძოჲ
Line of edition: 11    შემოიკრიბოს და ნაწილებსა სხჳსა გუამისასა სხუაჲ შეაერთოს ფრიადითა
Line of edition: 12    რაჲთმე ჴელმწიფებითა და ძალისა სიადვილითა და იგი რაჲმე თქუას, რომელი
Line of edition: 13    არაოდეს ხილულ იყოს ერთ-გუამთა და არსთა შორის. და ესე იოცნოს საოც\რებითა
Line of edition: 14    სიტყჳთ ცთუნებულისა გონებისაჲთა და ამისსა შემდგომად ნივთითა
Line of edition: 15    დასახოს და კერპად შექმნას, რამეთუ ამას ეწოდების წულილადი მოგონებაჲ.

Paragraph: 21  
Line of edition: 16       ხოლო ერთობაჲ ითქუმის თითო-ფერთა სახეთა ზედა: რამეთუ ანუ აღ\რევით
Line of edition: 17    იქმნის, _ ვითარ-იგი აღჰრინი რაჲ თითო-სახენი ფქვილნი და შეჰზილ\ნი; _
Line of edition: 18    ანუ მოკიდებით, _ ვითარ-იგი მოჰკიდნი რვალი და ბრპენი; _ ანუ შე\ნაწევრებით, _
Line of edition: 19    ვითარცა ძელი და ქვაჲ; _ ანუ შერევნით, _ ვითარცა დადნო\ბაჲ
Line of edition: 20    და განდნობაჲ. და დადნობაჲ უკუე ცჳლისა და მძივთისა და სხუათა ესე\ვითართაჲ,
Line of edition: 21    ხოლო განდნობაჲ ოქროჲსა და ვეცხლისა და სხუათა ესევითარ\თაჲ; _
Line of edition: 22    ანუ განზავებით, ვითარ-იგი არს ნოტიათა შინა ღჳნოსა ნუუკუე და
Line of edition: 23    წყალსა ანუ ღჳნოსა და თაფლსა; ხოლო შეზავებითი ერთობაჲ არს შე\ერთებაჲ
Line of edition: 24    ნაწილთაჲ ურთიერთას თჳნიერ უჩინო-ქმნისა და შერევნისა, ვითარ\იგი
Line of edition: 25    არს სულისა და ჴორცთაჲ, რომელსა იგი ვიეთნე ერთობად და შეზავებად
Line of edition: 26    უწოდეს ანუ თუ ერთ ბუნებად.

Paragraph: 22  
Line of edition: 27       აწ უკუე საცნაურ იყავნ, ვითარმედ ვიეთმე მამათაგანთა განზავებისა
Line of edition: 28    სახელი არა მიითუალეს საიდუმლოსა შინა ქრისტეს განკაცებისასა, ხოლო შე\ერთებითი
Line of edition: 29    ერთობაჲ ყოველთა მიითუალეს,ესე იგი არს, არსებითი შეერთე\ბაჲ.
Line of edition: 30    გუამოვნება უკუე არს თითო სახეთა ბუნებათაგან შემოკრებული საქმე.
Line of edition: 31    და კუალად გუამოვნება არს ერთობაჲ სხჳს გუამისაგან შემოღებული ბუნებასა
Line of edition: 32    შინა.

Paragraph: 23  
Line of edition: 33       ხოლო განზავებაჲ არს გუამთა წარმოდებაჲ და რომეობათა უკმო\დებაჲ.
Line of edition: 34    და კუალად განზავებაჲ არს შეუღლვაჲ გუამთაჲ ურთიერთას, რომელთა
Line of edition: 35    აღჰრინიან მათ შორის მყოფნი იგი რომელობანი. და კუალად განზავებაჲ არს
Line of edition: 36    არსებათა ერთად შემოყუსებაჲ და მათისა მის რომელობისა ყოვლად
Line of edition: 36    განქარ/ვებაჲ.

Paragraph: 24  
Line of edition: 37       ხოლო არს ერთობაჲ წინადადებითიცა, რომელი-იგი მსგავს არიან შენა\წევრებასა.
Line of edition: 38    კუალად ერთობად პირებითად ითქუმის, რაჟამს სხუაჲ ვინმე სხჳსა
Line of edition: 39    პირსა იჩემებდეს და ნაცვალად მისსა ჰყოფდეს მის ძლით სიტყუათა. და კუა\ლად
Line of edition: 40    ერთობაჲ თჳსებითი არს, ვითარ-იგი მეგობრისაჲ მეგობრისა მიმართ.
Line of edition: 41    ხოლო ნესტორ სხუათაცა მოიპოვებს ერთობათა: მთავრობითა, ვიტყჳ,
Page of edition: 172   Line of edition: 1    და ერთპატივობითა და ერთგანზრახვობითა და სათნო-ყოფითა და
Line of edition: 1    სეხნაო/ბითა.

Paragraph: 25  
Line of edition: 2       ხოლო ჯერ-არს ცნობად, ვითარმედ გუამოვნითისა შეერთებისა საცნა\ურებანი
Line of edition: 3    და შეიერთებიანცა შემძლებელთათჳს შეწყნარებად მათდა, ვითარცა
Line of edition: 4    თანა-განხრწნილთა და შეიერთნენ რაჲ, ჰგიან შეურევნელად და განუხრწნე\ლად
Line of edition: 5    და უცვალებელად, ვითარცა მარადის წინა-მდებარენი. რამეთუ ესევითა\რი
Line of edition: 6    არს ბუნებაჲ მეცნიერებათაჲ.




Next part


This text is part of the TITUS edition of Iohannes Damascenus, Dialectica (Eprem Mcire).

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 12.5.2015. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.