TITUS Texts: Gregorius Nyssenus, De opificio hominis (Athos version)

GNC
Author: Greg.Nyss.
Gregory of Nyssa
Text: Hom.Op.
De hominis opificio

(George the Athonite's version)

On the basis of the edition by
Ekvtime Kochlamazashvili,
Giorgi Mtac̣mideliseuli targmani c̣m. Grigol Noselis txzulebisa -
"Dabadebisatws ḳacisa".
(Ṭeksṭis gamocemisatvis).
Krisṭianul-arkeologiuri ʒiebani 2, 2009,
55-235
electronically prepared for the GNC project by Manana Bukia
under the direction of Irakli Garibashvili,
Tbilisi, 2019;
TITUS version by Jost Gippert,
Frankfurt a/M, 15.2.2021

Manuscripts:
A:   Ivir. georg. 49
B:   A-55
C:   A-108
D:   A-73
E:   Ivir. georg. 14

Page of ed.: 90
Manuscript page: D124r Manuscript page: E317r Manuscript page: B209r
Line of ed.: 1   წმიდისა და ღმერთშემოსილისა მამისა ჩუენისა
Line of ed.: 2   გრიგოლ ნოსელ ეპისკოპოსისაჲ,
Line of ed.: 3   ძმისა წმიდისა დიდისა ბასილისი,
Line of ed.: 4   რომელი-იგი აკლდა აღწერასა ექუსთა დღეთასა,
Line of ed.: 5   რომელი-იგი წინაჲსწარ თქუა ნეტარმან დიდმან ბასილი,
Line of ed.: 6   და, ვინაჲთგან
Line of ed.: 7   დაბადებისათჳს კაცისა
Line of ed.: 8   დაუშთა მას, ესე სრულ ყო წმიდამან გრიგოლი
Line of ed.: 9   მაღლად და ღმრთივდიდებულად

Line of ed.: 10   ძმასა ჩემსა და მონასა ღმრთისასა პეტრეს ეპისკოპოსსა
Line of ed.: 11   გრიგოლი ნოსელ ეპისკოპოსი

Line of ed.: 12 გუაკურთხენ, მამაო!

Page of ed.: 94
Chapter: 1
Line of ed.: 1   თავი Ⴀ, რომელსა შინა არს ზოგს-რაჲმე
Line of ed.: 2   სოფლისათჳს ბუნებათა-მეტყუელებაჲ
Line of ed.: 3   და შემოკლებული მითხრობაჲ
Line of ed.: 4   პირველ კაცის შესაქმისა დაბადებულთაჲ

Line of ed.: 5        ესე წიგნი არს შესაქმისა ცისა და ქუეყანისაჲ, ვითარცა
Line of ed.: 6     იტყჳს საღმრთოჲ წერილი, რაჟამს აღესრულნეს და სრულ
Line of ed.: 7     იქმნნეს ყოველნი ესე ხილულნი და თჳსსა აგებულებასა Manuscript page: D126v
Line of ed.: 8     თჳთოეული არსთაგანი განიყო და კუალად-ეგო, რაჟამს-იგი
Line of ed.: 9     გარე-შეიცვნა ყოველნივე ხილულნი გუამმან მან ცათამან, ხოლო
Line of ed.: 10     მძიმეთა მათ და Manuscript page: B210r დამართ-მდინარეთა ნივთთა ყოველ\თავე
Line of ed.: 11     საშუვალი იგი ადგილი დაიპყრეს, ქუეყანამან და წყალ\მან,
Line of ed.: 12     ურთიერთას განმტკიცებულთა და ერთმანერთისან შე\ერთებულთა.
Line of ed.: 13     ხოლო საკრველი და სიმტკიცე დაბადებისაჲ
Line of ed.: 14     საღმრთოჲსა ხუროთმოძღურებისა და ძლიერებისაგან მიეცა
Line of ed.: 15     ბუნებასა არსთასა, რომელი-იგი მრჩობლთა შეწევნათა და საქმე\თა
Line of ed.: 16     აღჳრითა ჰმართებს ყოველთა, რამეთუ დგომითა და ძრვითა
Line of ed.: 17     არსად მოყვანებაჲ არაარსთაჲ და დგომაჲ და გებაჲ არსთაჲ
Line of ed.: 18     განაგო და დაამტკიცა, Manuscript page: A111r

Line of ed.: 19        რამეთუ მძიმესა მას და უქცეველსა და უძრავსა ბუნებასა,
Line of ed.: 20     ვითარცა მტკიცესა რასმე ღერძსა ზედა, მალიადი ესე და
Line of ed.: 21     მსწრაფლი მოქცევაჲ ცისაჲ ურმისთულის სახედ განაგო, რომე\ლი-იგი
Line of ed.: 22     იქცევის ღერძსა მას ზედა სიმტკიცისასა, და ერთმანერ\თისა
Line of ed.: 23     მიერ ორთავე მათ დაიცავს დაუჴსნელად, რამეთუ მრგუ\ლივ-ქცევადისა
Page of ed.: 95   Line of ed.: 1     მის ბუნებისა მალიად მოქცევითა ჴშირსა მას
Line of ed.: 2     ნივთსა ქუეყანისასა გარე-მოიცავს და შეამტკიცებს, ვინაჲცა მტ\კიცე
Line of ed.: 3     იგი და უმრავი შეუძრველითა მით სიმტკიცითა მოუკლე\ბელად
Line of ed.: 4     განამტკიცებს Manuscript page: C373r ძრ\\ვასა Manuscript page: E318v მას და მოქცევსა
Line of ed.: 5     გარემოჲს მისსა მოქცევადთასა. ხოლო ორთავე მათ შორის
Line of ed.: 6     განშორებულთა საქმეთა სწორი გარდამატებულებაჲ იქმნების
Line of ed.: 7     საქმეთაჲ -- მდგომარესა მას ბუნებასა და დაუდგრომელსა მას
Line of ed.: 8     აგებულებასა, რამეთუ არცა ქუეყანაჲ თჳსისა სიმტკიცისაგან
Line of ed.: 9     იცვალების, და არცაოდეს ცაჲ მომდოვრდების Manuscript page: D127r თჳსისა
Line of ed.: 10     მის ფრიადისა და ფიცხლისა ძრვისაგან.

Line of ed.: 11        და ესენი, ვითარცა პირველნი და თავნი არსთანი, სიბრძნი\თა
Line of ed.: 12     მით დამბადებელისაჲთა, ვითარცა საძირკუელნი ყოველთა
Line of ed.: 13     ნივთთანი, პირველ ყოველთა არსთაჲსა დაებადნეს და, ვითარ
Line of ed.: 14     ვჰგონებ, ცისა და ქუეყანისა პირველ დაბადებასა ღმრთისა მი\ერ
Line of ed.: 15     ამისთჳს წარმოაჩინებს დიდი მოსე, ვითარმედ ყოველნი
Line of ed.: 16     ესე ხილულნი დაბადებულნი საღმრთოჲთა ნებითა ძრვისა მიერ
Line of ed.: 17     და დგომისა არსებად მოვიდეს. ესე იგი არს, რამეთუ ცაჲ და
Line of ed.: 18     ქუეყანაჲ, წინააღმდგომთა მათ საქმეთა მიერ ურთიერთას სწო\რებით
Line of ed.: 19     განშორებულნი, შორის მათსა დამტკიცებულთა მათ ნა\წილთა
Line of ed.: 20     მიერ ურთიერთას ეზიარებიან და თავთა თჳსთა მიერ
Line of ed.: 21     ნაწილთა მათ შუვამდგომელ ექმნებიან, და რაჲთა ცხად იქმ\ნეს
Line of ed.: 22     წინააღმდგომთა მათ საშუვალთა მიერ ურთიერთას
Line of ed.: 23     შეერთებაჲ, ესრეთ გულისჴმა-ყავ:

Line of ed.: 24        მარადის მოძრავობასა მას და სიწლოსა ცეცხლისა ბუ\ნებისასა
Line of ed.: 25     ჰაერი მიემსგავსების სისუბუქითა ბუნებისაჲთა და
Page of ed.: 96   Line of ed.: 1     სამარადისოდ მოძრავობითა, და არცა მტკიცეთა მათ თჳსე\ბისაგან
Line of ed.: 2     უცხო იქმნების, არცა მარადის ჰგიეს უძრავად, არცა
Line of ed.: 3     კუალად ყოვლადვე დის და განიბნევის, არამედ ორკერძოვე Manuscript page: D127v
Line of ed.: 4     საკუთრებითა წინააღმდგომთა მათ საქმეთა საზღვარ ექმნების,
Line of ed.: 5     რამეთუ შეაერთებს ერთბამად და განჰყოფს ბუნებით განშო\რებულთა
Line of ed.: 6     მათ თავისა მიერ თჳსისა.

Line of ed.: 7        და ეგრეთვე-სახედ, ნოტიაჲცა იგი ბუნებაჲ მრჩობლთა სი\პოხეთა
Line of ed.: 8     მიერ და ვითარებათა მრჩობლ და ორკერძო შეერთების
Line of ed.: 9     წინააღმდგომთა მათ, რამეთუ სიმძიმითა და დამართ-სლვითა
Line of ed.: 10     ფრიადი აქუს თჳსებაჲ ქუეყანისა მიმართ, ხოლო სლვითა მით
Line of ed.: 11     და დინებითა არა უცხო არს მოძრავთა მათ ბუნებათაგან, არა\მედ
Line of ed.: 12     არს იგი შემაერთებელ და შემკრებელ მჴდომთა მათ, რამე\თუ
Line of ed.: 13     სიმძიმესა მოძრავობად შესცვალებს და სიმძიმითა მოძრა\ვობისაგან
Line of ed.: 14     არა შეიკრვის და ესრეთ შეიერთებიან ურთიერ\თას
Line of ed.: 15     შორად განშორებულნი იგი ბუნებით, შუვამდგომელთა
Line of ed.: 16     მათ მიერ ერთობად მოსრულნი.

Line of ed.: 17        და უკუეთუ ვინ ჭეშმარიტებით იტყოდის, არცაღა თუ
Line of ed.: 18     წინააღმდგომთა მათ ბუნებანი სრულიად Manuscript page: B210v უზიარებელ
Line of ed.: 19     არიან და უცხო ურთიერთას თჳსებისაგან და საკუთრებისა,
Line of ed.: 20     და ესრეთ ყოველნივე ნივთნი სოფლისანი ურთიერთას ხედ\ვენ
Line of ed.: 21     და Manuscript page: E319r ერთმანერთსა ეზიარებიან განთჳსებულთა მათ
Line of ed.: 22     და განშორებულთა აგებულებათა მიერ, რამეთუ მოძრავობაჲ
Line of ed.: 23     Manuscript page: D128r არა-ხოლო-თუ ადგილითი-ადგილად ოდენ ცვალებასა
Line of ed.: 24     შინა იხილვების, არამედ შეცვალებასაცა და ქცეულებასა
Line of ed.: 25     შინა გამოჩნდების.
Page of ed.: 97   Line of ed.: 1        და კუალად, ეგრეთვე უძრავსა მას ბუნებასა ცვალებითი
Line of ed.: 2     მოძრავობაჲ არა აქუს, ხოლო ხრწნილებისა და განახლებისა
Line of ed.: 3     მიერ იძრვის და იცვალების სამარადისოდ, რამეთუ საკუთრე\ბათა
Line of ed.: 4     ამათ შეცვალებაჲ ესრეთ განაგო სიბრძნემან ღმრთისამან
Line of ed.: 5     და მარადის მოძრავსა მას უქცეველობაჲ მისცა, ხოლო უძრავსა
Line of ed.: 6     მას შეცვალებაჲ განუთჳსა. Manuscript page: C373v

Line of ed.: 7        და განგებულებითა რაჲთმე უსაზღვროჲთა განაგო ესე, რაჲ\თა
Line of ed.: 8     არა ბუნებითი იგი საკუთრებაჲ რომელ არს უძრავობაჲ და
Line of ed.: 9     უქცეველობაჲ, იხილვებოდის რაჲ ხილულთა ამათ აგებულება\თა
Line of ed.: 10     შინა, ღმრთად საგონებელ იქმნენ დაბადებულნი, რამეთუ
Line of ed.: 11     მომრავობაჲ და ქცეულებაჲ საღმრთოჲსა ბუნებისაგან უვალ
Line of ed.: 12     არს და უცხო. და სადა ესე იხილვებოდინ, მუნ ღმრთეებისა
Line of ed.: 13     იჭჳ არღარა შემოვალს. ამისთჳსცა ქუეყანაჲ დამტკიცებულ
Line of ed.: 14     არს და არა უქცეველ არს, ხოლო ცაჲ - წინაუკუმო, რამეთუ
Line of ed.: 15     ქცეულებაჲ არა აქუს, არამედ არცა სიმტკიცე აქუს, რომელ
Line of ed.: 16     არს უძრავობაჲ, რამეთუ მდგომსა მას ბუნებასა -- ქცეულებაჲ,
Line of ed.: 17     ხოლო უქცეველსა მას მოძრავობაჲ განუსაკუთრა საღმრთომან
Line of ed.: 18     ძლიერებამან, და ესრეთ, ორთა\\ვე Manuscript page: D128v მათ ურთიერთას შეცვა\ლებული
Line of ed.: 19     საკუთრებაჲ განუკუთნა და ღმრთეებისა იჭჳსაგან
Line of ed.: 20     უცხო ყვნა, რამეთუ არცა ერთი ამათგანი მიეჩემების საღმრთოსა
Line of ed.: 21     ბუნებასა: არცა დაუდგრომელობაჲ, არცა შეცვალებაჲ, ვითარცა
Line of ed.: 22     ზემო ვთქუთ.

Line of ed.: 23        ესრეთ უკუე ყოველივე თჳსითა აგებულებითა სრულ იქმნა
Line of ed.: 24     და თჳსსა საზომსა აღიწია. და დაესრულნეს საქმედ ცაჲ და
Line of ed.: 25     ქუეყანაჲ და ყოველნივე ნივთნი შორის მათსა, ვითარცა თქუა
Line of ed.: 26     მოსე, და შემსგავსებულითა შუენიერებითა თჳთოეული მათი
Line of ed.: 27     შეიმკო.
Page of ed.: 98   Line of ed.: 1        რამეთუ ცაჲ განბრწყინდა ნათლითა მნათობთაჲთა, და
Line of ed.: 2     ზღუაჲ და ჰაერი - მცურვალთა მიერ და მფრინველთა Manuscript page: A111v ჰა\ერისათა,
Line of ed.: 3     ხოლო ქუეყანაჲ -- ყოველთა ნერგთა და ოთხფერჴთა
Line of ed.: 4     თჳთოფერებითა, რომელნი-იგი საღმრთოჲთა ნებითა განძლიე\რებულმან
Line of ed.: 5     მყისსა შინა ყოველნივე ერთბამად აღმოაცენნა და
Line of ed.: 6     შვნა.

Line of ed.: 7        და ესრეთ შეიმკო ქუეყანაჲ შუენიერებითა, და ყუავილთა
Line of ed.: 8     თანა გამოიხუნა ნაყოფნი და სავსე იყვნეს სამოთხენი მცენარე\თა
Line of ed.: 9     მათ მიერ, რომელნი შუენიან სამოთხეთა, და ყოველნი
Line of ed.: 10     მთანი და ბორცუნი და თხემნი მთათანი Manuscript page: E319v და მზუარენი და
Line of ed.: 11     ვაკენი და ველნი და რავოდენიცა იყო ღელეთა და ჴევნებთა
Line of ed.: 12     შინა ახლად აღყუავებული მწუანვილი, და პირად-პირადთა ხე\თა
Line of ed.: 13     სამკაულითა გჳრგჳნოსან იქმნეს ყოველნივე მერენი და
Line of ed.: 14     მაღნარნი, რომელნი-იგი მაშინ ოდენ ქუეყანისა\\გან Manuscript page: D129r აღ\მოჴდეს
Line of ed.: 15     და მყისსა შინა სრულებითა შუენიერებისაჲთა სი\სრულედ
Line of ed.: 16     აღიწინეს და ყოველნივე იხარებდეს და მხიარულ იყვ\ნეს
Line of ed.: 17     და განსცხრებოდეს ბრძანებითა ღმრთისაჲთა. განცხოველე\ბულნი
Line of ed.: 18     საცხოვარნი არვეთანი და კოლტთანი და განთჳსებულნი
Line of ed.: 19     და ტომად-ტომადნი და განისუენებდეს და მიმორბიოდეს
Line of ed.: 20     მთათა შინა და ბორცუთა და ყოველთა მაღნართა, და სახიობითა
Line of ed.: 21     და გალობითა მფრინველთაჲთა ოხრიდეს ყოველნი არენი და
Line of ed.: 22     მაღნარნი. Manuscript page: C374r

Line of ed.: 23        და კუალად, ეგრეთვე სივრცე ზღჳსაჲ და Manuscript page: B211r ხილვაჲ
Line of ed.: 24     მისი და შუენიერებაჲ სხუასა ჰაეროვნებასა მოსცემდა და,
Line of ed.: 25     დაყუდებითა და მყუდროებითა აწღა დაწყნარებად მოსრული და
Line of ed.: 26     შესაკრებელსა თჳსსა შეკრებული, საწადელ იყო ხილვად, რო\მელსა-იგი
Line of ed.: 27     შესავედრებელნი და საყუდელნი და ნავთსადგურნი,
Page of ed.: 99   Line of ed.: 1     საღმრთოჲთა ნებითა კბოდოვანთა და კლდოვანთა შინა თავით
Line of ed.: 2     თჳსით აღმოკუეთილნი, დაუმშჳდებდეს და დააგებდეს ჴ3ელსა
Line of ed.: 3     და ქუეყანასა სიმყჳრტესა ზღჳსასა, და კუალად საწადელნი იგი
Line of ed.: 4     მჭავლნი და სიმშჳდით აღტევებულნი ოხრანი შუენიერებითა
Line of ed.: 5     ნავთსაყუდელთაჲთა შეიმკობვოდეს, და ნიავ-წულილნი და ნია\ვნი
Line of ed.: 6     და მყუდროდ მობერვითა ქართაითა პირსა ზღჳსასა, ბრწ\ყინვალენი
Line of ed.: 7     იგი და ღიმილით აღმქისებულნი ღელვანი აღაყუა\ვებდეს.
Line of ed.: 8     და ყოველივე ზღჳსა და ჴმელისა Manuscript page: D129v სიმდიდრე და
Line of ed.: 9     ყოველთავე დაბადებულთა შემკობილებაჲ მზა იყო.

This text is part of the TITUS edition of Gregorius Nyssenus, De opificio hominis (Athos version).

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 5.3.2021. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.