TITUS
Movses Kalankatowaci, Patmowtiwn Alowanic Asxarhi
Part No. 19
Previous part

Chapter: 19  
Page: 65  
Line: 12 
ԳԼՈՒԽ Ժ՜Թ.

Line: 13  Յայտնութիւն նշխարաց սրբոյն Զաքարիայի հօրն Յովհաննու
Line: 14  եւ երանելւոյն Պանդանէոնի, որ վկայեաց ՛ի
Line: 15  Նիկոմիդիա քաղաքի, զոր տարեալ էր մանկանն Գրիգորիսի
Line: 16  յաշխարհն Ճբաց։


Line: 17       Բազում նշանք եւ արուեստք լինէին ՛ի քաղաքն
Line: 18    անուանեալ Ցռի, ՛ի տեղւոջն յորում երանելի
Line: 19    վկայիցն Քրիստոսի նխարքն կային. իբրեւ
Line: 20    ոչինչ ուրուք գիտելով զդիրս նշխարացն սրբոց.
Line: 21    եւ յաշխարհին հեթանոսք էին, երթեալ ջերմնոտք
Line: 22    եւ ախտաժետք հող առնուին յեկեղեցւոյն՝ ուր
Line: 23    նշխարք սրբոյն կային, թէպէտ եւ հեթանոս էին,
Line: 24    լինէր մեծ բժշկութիւն։ Իսկ ամենաչար Պարսկաց
Line: 25    պապանձական պաշտօնն՝ զի միշտ հակառակ
Page: 66   Line: 1    կայր եկեղեցւոյն Աստուծոյ, մտեալ պարսիկ
Line: 2    մի մոգ, ուր կային սուրբ Զաքարեանց նըշխարքն
Line: 3    առ ՛ի ծաղր առնելոյ՝ կամէր զպէտս իւր
Line: 4    վճարել, եւ իբրեւ լուծեալ զխոնջանն՝ աղիքն ՛ի
Line: 5    վայր թափեալ՝ չարաչար տանջանօք ելանէր ՛ի
Line: 6    կենցաղոյս։ Զայս նշանսգործութիւն Յունան
Line: 7    Հոնաց եպիսկոպոսապետ՝ որ ՛ի Մազկթաց աշխարհէն
Line: 8    էր եւ յոյժ ճշմարտախօս, որ ինքն իսկ
Line: 9    ականատես եղեալ՝ պատմեաց։ Իսկ ՛ի Հակու,
Line: 10    ուր երանելեաց վկայից նշխարքն կային, որք
Line: 11    վկայեցին ՛ի Ցռի առաջի Արգեսացւոյն Պարսկի,
Line: 12    վանացերիցոյն երեւէր ՛ի տեսլեան գիշերոյ՝ որում
Line: 13    անուն էր Յակոբ, այր մի աւագաշուք լուսաւոր
Line: 14    կերպարանօք, եւ միւս եւս մանուկ յարանց՝ նոյնպէս
Line: 15    ահագին լուսաւոր կերպարանօք, եւ ասէին.
Line: 16    "Երթ ՛ի Ցռի, եւ ասա գործակալի քաղաքին, որ
Line: 17    է Խոճկորիկ անուն՝ նախարար յԱղուանից աշխարհէն.
Line: 18    մեք նմա ցուցանեմք զտեսիլդ. սուրբք
Line: 19    եմք յեկեղեցւոջն, հանէք դու եւ նա"։ Եւ անփոյթ
Line: 20    արարեալ երիցոյն. եւ կրկնեալ եւ երեքկնեալ
Line: 21    նոյն տեսիլ, եւ դարձեալ ՛ի վերջ ընկեցեալ
Line: 22    անփոյթ առնէր։ Եւ ապա յուժգին անկեալ
Line: 23    ՛ի հիւանդութիւն մերձ ՛ի մեռանիլ՝ եկեալ նոյն
Line: 24    արք հրեշտակաշուք եւ լուսաւոր կերպարանօք եւ
Line: 25    ասեն ցերէցն՝ "Է՞ր աղագաւ մեռանիս, գիտե՞ս
Line: 26    եթէ ոչ". եւ նա ասէ՝ "Ոչ՝ տեարք"։ Նոքա ասեն՝
Line: 27    "Վասն զի հեստեալ յամառեցար, ոչ չոգար
Page: 67   Line: 1    ՛ի Ցռի առ Խոճկորիկ առնուլ զմեր նշխարս անտի.
Line: 2    արդ մեռանիս աւադիկ"։ Եւ աղաչեալ երիցուն՝
Line: 3    հայցէր զբժշկութիւն, զի փութով երթեալ
Line: 4    կատարեսցէ զհրամայեալսն։ Եւ նոցա ձեռն եդեալ
Line: 5    ՛ի վերայ կենդանակիր խաչի նշանաւն՝ եւ
Line: 6    վաղվաղակի ընդունէր զառողջութիւն, եւ յարուցեալ
Line: 7    գնայր ՛ի քաղաքն Ցռի։ Եւ գտանէր զԽոճկորիկ,
Line: 8    որ էր գործակալ ՛ի քաղաքին, եւ նորա
Line: 9    ոչինչ հարցաքնին արարեալ, այլ որպէս առն
Line: 10    աբեղայի արար ընդունելութիւն։ Եւ վասն զի ՛ի
Line: 11    տեսլեանն ասացեալ էր, եթէ Խոճկորիկայ նոյնպէս
Line: 12    ցուցանեմ զտեսիլդ, երէցն ոչինչ ՛ի վեր
Line: 13    հանէր զբանն։ Իբրեւ յընթրեացն ՛ի վեր յառնէին,
Line: 14    երէցն յեկեղեցւոջն հանգչէր հանդերձ երկու
Line: 15    եւս երիցամբք որք ընդ գործակալին էին, եւ
Line: 16    Խոճկորին երկու պատանեօք։ Եւ եկեալ նոյն
Line: 17    արքն նովին ահաւորագոյն կերպարանօք ասեն
Line: 18    ցԽոճկորիկն. "Ի վեր արի, յեկեղեցին երթ, զի
Line: 19    սուրբքն անդ են՝ երէցն եւ դուք հանէք"։ Եւ
Line: 20    զարթուցեալ ՛ի քնոյ ասէր. "Ուրեմն ՛ի ժամ վաղ
Line: 21    չոգար. վասն այսորիկ է տեսիլդ". եւ վաղվաղակի
Line: 22    անդէն քուն առնոյր. Եւ դարձեալ երեւէր նոյն
Line: 23    տեսիլ, եւ ասէին՝ "Ոչ եթէ վասն այնորիկ ասացաք,
Line: 24    եթէ ՛ի ժամ վաղ չոգար, այլ մեր նշխարքն
Line: 25    կան յեկեղեցւոջն՝ երթ դու եւ երէցն հանէք"։
Line: 26    Եւ զարթուցեալ յերկիւղ ահագին, դարձեալ քուն
Line: 27    առնոյր քաղցրագոյն։ Եւ եկեալ երրորդ անգամ
Page: 68   Line: 1    նոյն արքն լուսազգեստք՝ յոյժ պայծառ կերպարանօք
Line: 2    շքեղացեալք. եւ ասեն. "Արի երթ յեկեղեցին,
Line: 3    եւ տեսանես լոյս մեծ յեկեղեցւոջն, եւ ուշ
Line: 4    կալջիր լուսոյն, յոր տեղ լոյսն ժողովի, անդանօր
Line: 5    կան նշխարք սրբոցն"։ Եւ նոյն տեսիլ նոյնպէս
Line: 6    ՛ի նմին ժամուն երիցուն երեւէր։ Եւ յարուցեալ
Line: 7    երէցն յեկեղեցւոյ ՛ի դուրս ելանէր առ
Line: 8    Խոճկորիկ գալ, եւ սա առ երէցն ՛ի պատմել զտեսիլն.
Line: 9    իրերաց դիպեցան եւ խոստովանեցան երկոքեան
Line: 10    զմի պատճառս, եւ պատմէին զտեսիլն
Line: 11    իրերաց։ Այնուհետեւ երէցն Յակոբ եւ նախարարն
Line: 12    Խոճկորիկ եւ երկու եւս այլ երիցունքն՝ որք էին
Line: 13    ընդ գործակալին, եւ երկու պատանիքն տեառնագրեալ
Line: 14    զինքեանս կենարար նշանաւ խաչիւն՝ դիմէին
Line: 15    յեկեղեցին։ Իբրեւ մտին ՛ի գաւիթ մօտ
Line: 16    առ բեմն, արարեալ երկրպագութիւն առաջի խաչին՝
Line: 17    հայեցեալ տեսին լոյս սաստիկ յեկեղեցւոջն
Line: 18    ահաւորագոյն յոյժ։ Եւ յահագին երեւեցելոյ լուսոյն
Line: 19    ոչ կարէին ՛ի վեր յառնել. եւ պաշտեցեալ
Line: 20    սաղմոս մի եւ երկու՝ չկարէին յառնել. եւ զերրորդն
Line: 21    կատարեալ՝ օգնութիւն առեալ յամենազօրէն
Line: 22    Աստուծոյ, որպէս թէ եկեալ մարդ ոք
Line: 23    զամենեսին ՛ի վեր առնոյր։ Եւ բոլորեցունց կընքեալ
Line: 24    զինքեանս նշանաւ խաչիւն՝ ՛ի ներքս յեկեղեցին
Line: 25    մտանէին՝ լցեալ պայծառագոյն լուսով,
Line: 26    եւ պաշտէին մինչեւ ցառաւօտն. եւ ընդ այգանալն
Line: 27    ժողովել սկսանէր լոյսն բովանդակ ՛ի բեմ անդր,
Page: 69   Line: 1    եւ երթեալ միաբանէր ՛ի տեղին՝ ուր երանելի
Line: 2    վկայից Քրիստոսի նշխարքն կային։ Եւ ՛ի սպառ
Line: 3    լուսոյն զօրէն ճրագի մերթ լուցանէր եւ մերթ
Line: 4    անցանէր ՛ի վերայ տեղւոյն՝ ուր սուրբ նշխարքն
Line: 5    կային, մինչեւ նշանակէին զտեղին։ Եւ ապա բացեալ
Line: 6    գտին զնշխարս երանելեացն։ Եւ գիր ՛ի
Line: 7    վերայ զայս օրինակ. "Ես Գրիգորիս բերի զայս
Line: 8    սուրբս Զաքարիա՝ զհայր Յովհաննու, եւ զՊանդալէոն
Line: 9    երանելի, որ վկայեաց ՛ի Նիկոմիդիա
Line: 10    քաղաքի"։ Եւ առեալ լուանային եւ օծանէին
Line: 11    զնշխարս սրբոցն անոյշ իւղովք։ Եւ կնքէր Խոճկորիկ
Line: 12    իւրով մատանեաւ, եւ ինքն դեսպան ձիւվ
Line: 13    առ բարեպաշտ արքայն Աղուանից հասանէր, եւ
Line: 14    պատմէր զերեւումն մեծագոյն նշանացն։ Իսկ աստուածասէր
Line: 15    թագաւորին յոյժ ցնծալից ուրախութեամբ
Line: 16    զուարճացեալ կանխէր յաղօթս եւ ՛ի
Line: 17    բարերարութիւնս մեծին Աստուծոյ. գոհանայր
Line: 18    զմեծագոյն տուեցելոց պարգեւաց։ Եւ անդէն
Line: 19    վաղվաղակի ժողովէր զեպիսկոպոսս եւ զվանականս
Line: 20    եւ զանապատաւորս. մեծապէս կատարէր
Line: 21    զյիշատակ սրբոցն, աղքատաց առատապէս առնէր
Line: 22    ողորմութիւն. զեպիսկոպոսս եւ զերիցունս
Line: 23    զգեցուցանէր պատուական հանդերձիւք, եւ զՄանասէ
Line: 24    զիւր դրան երէցն՝ որ էր յոյժ հաւատարիմ,
Line: 25    եւ հանդերձ իւր պաշտօնէիւք տէրունեան
Line: 26    խաչին նշանաւ, խնկովք եւ զանազան ծաղկովք,
Line: 27    եւ անթիւ ժողովոց բազմութեամբ՝ օրհնեալ փառաւորէր
Page: 70   Line: 1    հոգեւորական երգովք ՛ի ձեռն առաքինասէր
Line: 2    նահատակացն զՅիսուս Քրիստոս զճշմարիտն
Line: 3    Աստուած։ Եւ այնուհետեւ զանազան թագաւորական
Line: 4    զգեստիւք յարմարեալսպաս սրբոցն
Line: 5    կազմէր, ոսկւով եւ արծաթով եւ ակամբք պատուականօք։
Line: 6    Եւ հրամայէր առնել խորան փայտեղէն
Line: 7    ծալածոյ շիկակարմիր կազմել մորթով եւ սպիտակ
Line: 8    կտաւովք. եւ ՛ի ներքոյ դրուագել զհանգըստարանս
Line: 9    սրբոցն եւ զբոլոր կտակարանաց կայեան։
Line: 10    Եւ Շուշանիկ աշխարհատիկինն Աղուանից՝
Line: 11    յոյժ հաւատացեալ եւ բարեսէր կին, զիւր մեծագոյն
Line: 12    խորանն հրամայեաց ՛ի շիկակարմիր խորանի
Line: 13    սրբոց ՛ի վերայ հարկանել եկեղեցաբար, յորում
Line: 14    պաշտօնեայքն եւ թագաւորն եւ յոլովք ՛ի ժողովըրդենէ
Line: 15    կային ՛ի ներքոյ, որ ՛ի ջերմին հով
Line: 16    առնէր ՛ի սուրբ խորանին եւ յանձրեւաբեր խոնաւէն
Line: 17    ցամաք պահէր։ Եւ բեժ կտաւով զմեծ խորանաւն
Line: 18    շուրջ որմած փակաբար պատեալ՝ յորում
Line: 19    բանակն արքունի ՛ի ներքս մտեալ ՛ի ժամ
Line: 20    պաշտամանն առաջի խաչին եւ երջանիկ վկայիցն
Line: 21    Քրիստոսի, երկրպագութեամբ մաղթէր զԱստուած
Line: 22    եւ ունկն դնէր Աստուածաշունչ գրոց։ Եւ քանզի
Line: 23    միշտ ընդ իւր առեալ զնշխարս երանելեացն,
Line: 24    հրամայէր դեսպակ առնել յանուն սրբոցն՝ նոյնպէս
Line: 25    շիկակարմիր մորթով կազմեալ, եւ սպիտակազգեստ
Line: 26    պատուական կտաւով ՛ի վերայ յարմարեալ, եւ խաչ
Line: 27    ոսկեղէն ՛ի պատուականագոյն ականց՝ զանուն
Page: 71   Line: 1    թագաւորին ոսկեգործ քանդակով ՛ի վերայ գրեալ,
Line: 2    զոր ՛ի վերայ դեսպակին հարեալ կնգնէին, եւ
Line: 3    յարքունի ապաստանէ սպիտակ ձիս ընտրեալս՝
Line: 4    որ իւր յոյժ սիրե ի եւ պատուական երեւէին, եւ
Line: 5    զագի ձիոցն կարմիր ներկուածով տայր յարմարել,
Line: 6    եւ պաշտակս յայտ արարեալ սրբոցն դեսպակե
Line: 7    եւ ձիոցն սպաս ունելոյ. եւ մի ինչ ունել
Line: 8    դեսպակին՝ բայց միայն զսուրբսն եւ զԱւետարանն
Line: 9    հանդերձ այլ եւս Աստուածաշունչ գրովք։
Line: 10    Եւ սայլ հրամայէր կազմել սպիտակ եզամբք
Line: 11    լծելովք, որ զխորան սրբոցն բառնայցեն. եւ երիցունս
Line: 12    բազումս եւ սարկաւագունս եւ գրակարդացս,
Line: 13    եւ փսաղտս պահէր յարքունի դրանն, որք
Line: 14    միշտ ՛ի տուէ եւ ՛ի գիշերի պաշտեալ սպաս ունէին
Line: 15    սրբոցն։ Եւ յորժամ չու լինէր բանակին՝
Line: 16    յառաջ սրբոց դեսպակն ելանէր առաջի սպիտակազգեաց
Line: 17    կտաւով ծածկեալ, եւ ոսկեխաչ ՛ի վերայ
Line: 18    դեսպակին թագաւորական թագով, գունակ
Line: 19    գունակ կերպասուցն փողփողելով սպիտակ ձիովք
Line: 20    եւ զպուրս թագաւորական թիեացն կազմեալ թագիւ,
Line: 21    եւ բազմութիւն պաշտօնէիցն առաջի եւ զկնի
Line: 22    դեսպակին խաչ ՛ի ձեռին, սաղմոսանուագ երգով
Line: 23    բարեբանէին զԵրրորդութիւնն ՛ի մի զօրութիւն։
Line: 24    Եւ ապա դեսպակ աշխարհատիկնոջն եւ տիկնունի
Line: 25    գունդն զհետ նորա։ Եւ յորժամ բանակել կամէին,
Line: 26    յառաջ սրբոցն հարկանէր շիկակարմիր խորանն
Line: 27    եւ խաչ ոսկի ՛ի վերայ. եւ ապա սպիտակ
Page: 72   Line: 1    մեծ խորանն ՛ի վերայ նորա, յոր եկեալ սուրբքն
Line: 2    մեծաւ զգուշութեամբ՝ անուշագոյնք խնկովք
Line: 3    ծխեցելովք, եւ քաղցրաձայն սաղմոսանուագ երգովք
Line: 4    ՛ի հանգստարանն մտանէին. եւ ապա արքունական
Line: 5    խորանն՝ եւ այլ եւս զանազան պսակք
Line: 6    արքունեացն հարեալ կազմէին։ Եւ ինքն թագաւորն
Line: 7    հանդերձ թագուհեաւն եւ բոլոր բանակօքն
Line: 8    կանխէր զցայգ եւ զցերեկ յաղօթս եւ ՛ի փառաբանութիւնս
Line: 9    սրբոցն, եւ զի ոչ ունէր մանուկ
Line: 10    աստուածասէր եւ բարեպաշտ թագաւորն՝ վանականաց
Line: 11    ուխտադրութեամբ աղաչէր զԱստուած ՛ի
Line: 12    ձեռն սրբոցն, զի շնորհեսցէ նմա զաւակ։ Եւ
Line: 13    մարդասէրն Աստուած՝ այս է՝ մատակարար բարեաց,
Line: 14    լուեալ աղօթից նորա՝ շնորհէր նմա զաւակ
Line: 15    արու. եւ խնդութեամբ ընկալեալ զպարգեւսն
Line: 16    յԱստուծոյ ՛ի ձեռն սրբոց վկայիցն դնէր
Line: 17    անուն մանկանն՝ Պանդալէոն, եւ հրամայէր սնուցանել
Line: 18    ընդ երկիւղիւն Աստուծոյ՝ միշտ առաջի
Line: 19    ամենասուրբ վկայիցն Քրիստոսի երկրպագութեամբ
Line: 20    կանխեալ։ Եւ յորժամ յընթրիս լինէր
Line: 21    բարեսէր թագաւորն, թակոյկ մի յարքունի սպասէն
Line: 22    լցեալ արքայի ըմպելի գինի, եւ երկուս արծաթի
Line: 23    մեծագոյն սեղանս՝ լցեալս արքունական
Line: 24    հացիւ հանապազ առաջի արքունական սեղանոյն
Line: 25    դնել հրամայէր, եւ սարկաւագ մի յոտն կացեալ
Line: 26    առ արքունական սեղանոյն՝ որ ինչ ՛ի սեղանն
Line: 27    գայր յամենայն խորտկաց առեալ ՛ի վերայ սեղանոյն
Page: 73   Line: 1    դնէր եւ իբրեւ զրաւ լինէր արքունի ընթրեաց,
Line: 2    յայնժամ առեալ սարկաւագին մատակարարէր
Line: 3    աղքատաց։ Եւ յամենայն կիւրակէի՝ յորժամ
Line: 4    զաստուածեղէն խորհուրդն հանդերձեալ
Line: 5    էին կատարել, եւ կենարար աւետարանական բանքըն
Line: 6    ընթերցեալ լինէին առաջի յոլովագոյն ժողովրդոց,
Line: 7    ոչ ունայնաձեռն երթայր թագաւորն
Line: 8    յողջոյն աւետարանին. եւ արդարեւ միչտ բեւեռեալ
Line: 9    էր ընդ երկիւղին Քրիստոսի, եւ ջերմախանդ սիրով
Line: 10    փութայր հանապազ ՛ի պահս եւ յաղօթս հանդերձ
Line: 11    թագուհեաւն եւ ամենայն դրամբն. եւ անձանձրոյթ
Line: 12    կատարէր զյիշատակս սրբոցն՝ յորդորելով
Line: 13    զամենեսեան ՛ի հաւատսն Քրիստոսի, եւ
Line: 14    խրախացեալ միշտ յօրանայր հանդերձ յուսովն
Line: 15    Քրիստոսի անանցական բարութեամբ յաւիտեանս։



Next part


This text is part of the TITUS edition of Movses Kalankatowaci, Patmowtiwn Alowanic Asxarhi.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 23.8.2008. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.