TITUS
Rustaveli, Vepxistqaosani
Part No. 24
Previous part

Chapter: 24 
ტარიელისა და ნესტან-დარეჯანის თათბირი და გამორჩევა







Strophe: S517/K517 
Verse: a       მეტმან სევდამან მიმწურა   გულსა დაცემად დანისად.
Verse: b       ასმათის მონა შემოდგა,   მე ვჯე ლაღი და ჯანი სად,
Verse: c       წიგნი მომართვა, ეწერა:   "ვინ სჩან ალვისა ტანისად,
Verse: d    და   ადრე მოდიო, გიბრძანებს,   დაუყოვნებლად ხანისად".






Strophe: S518/K518 
Verse: a       შევჯე, წავე, ბაღჩას მივე.   ვითა სცნობდე ლხინთა ზომით!
Verse: b       ბაღჩა შევვლე, კოშკი დამხვდა,   ასმათ ვნახე ძირსა დგომით;
Verse: c       ვნახე : "ვსჭვრეტდი ნატირებად,   ცრემლი აჩნდა ღაწვთა წთომით,
Verse: d    და   დამიმძიმდა, არა ვჰკითხე;   ჩემი სჭირდა მისლვა ნდომით.






Strophe: S519/K519 
Verse: a       იგი ვნახე დაღრეჯილი,   ესე მეტად დამიმძიმდა.
Verse: b       ვითა წინას შემომცინის,   არღა ეგრე გამიღიმდა.
Verse: c       ყოლა სიტყვა არ მომიგო,   ოდენ ცრემლთა გარდმოსწვიმდა,
Verse: d    და   ამით უფრო დამაწყლულა,   არა წყლულთა მიაქიმდა.






Strophe: S520/K520 
Verse: a       ჩემნი ერთნი გონებანი   მეტად შორად გამიკიდნა,
Verse: b       შინა კოშკად შემიყვანა,   ფარდაგსაცა ამიზიდნა.
Verse: c       შევე, ვნახე იგი მთვარე;   ჭირმან ყოვლმან უკუმრიდნა,
Verse: d    და   გულსა შუქნი შემომადგნა,   მაგრა გული არ დამიდნა.






Strophe: S521/K521 
Verse: a       იყო არ-ნათლად ნათელი,   ფარდაგსა შემომდგომელი;
Verse: b       ებურა მოშლით პირ-ოქრო   რიდე*, მე მივეც რომელი,
Verse: c       მითვე მწვანითა უებრო   მიწოლით ტახტსა მჯდომელი,
Verse: d    და   ცრემლისა ღვარსა მოეცვა   პირი, ელვათა მკრთომელი.






Strophe: S522/K522 
Verse: a       ქვე წვა, ვით კლდისა ნაპრალსა   ვეფხი პირ-გამეხებული,
Verse: b       არცა მზე ჰგვანდა, არც მთვარე,   ხე ალვა, ედემს ხებული;
Verse: c       ასმათმან დამსვა შორს-გვარად   გულსა მე ლახვარ-ხებული;
Verse: d    და   მერმე წამოჯდა წარბ-შერჭმით,   გამწყრალი, გარისხებული.






Strophe: S523/K523 
Verse: a       მიბრძანა: "მიკვირს, რად მოხვე   მშლელი პირისა მტკიცისა,
Verse: b       გამწირავი და მუხთალი,   შენ, გამტეხელი ფიცისა?!
Verse: c       მაგრა ნაცვალსა პატიჟსა   მიგცემსო ზენა, მი, ცისა!"
Verse: d    და   ვჰკადრე: "რა გკადრო პასუხი   მის ჩემგან მე უვიცისა?"






Strophe: S524/K524 
Verse: a       ვთქვი: "პასუხსა ვერას გკადრებ,   თუ არა ვსცნობ მე მართალსა:
Verse: b       რა შეგცოდე, რა მიქმნია   უცნობოსა, ფერ-ნამკრთალსა?"
Verse: c       კვლაცა მითხრა: "რას გეუბნა   მტყუანსა და შენ მუხთალსა?
Verse: d    და   დიაცურად რად მოვღორდი?   მე დავუწვავ ამით ალსა.






Strophe: S525/K525 
Verse: a       შენ არ იცი ხვარაზმშასი   საქმროდ ჩემად მოყვანება?!
Verse: b       შენ ჯდომილხარ სავაზიროდ,   შენი რთულა ამას ნება,
Verse: c       შენ გასტეხე ფიცი ჩემი,   სიმტკიცე და იგი მცნება,
Verse: d    და   ღმერთმან ქმნა და დაგირჩინა   ცუდად შენი ხელოვნება!






Strophe: S526/K526 
Verse: a       გახსოვს, ოდეს "ჰაჲ-ჰაჲ-ს" ზმიდი,   ცრემლნი შენნი ველთა ჰბანდეს,
Verse: b       მკურნალნი და დასტაქარნი   წამალსა-ყე მოგიტანდეს?
Verse: c       მამაცისა სიცრუვეთა,   ნეტარ, სხვანი რამცა ჰგვანდეს!
Verse: d    და   რათგან დამთმე, მეცა დაგთმობ,   ვინძი უფრო დაზიანდეს!






Strophe: S527/K527 
Verse: a       ამას ვბრძანებ: ვინცა გინდა   ეპატრონოს ინდოეთსა,
Verse: b       ეგრეც მე მაქვს პატრონობა,   უგზოს ვლიდენ, თუნდა გზეთსა!
Verse: c       ეგე აგრე არ იქმნების,   წა, მომცთარ ხარ მოსაცეთსა,
Verse: d    და   აზრნი შენნი შენვე გგვანან,   მტყუანსა და შენ აგეთსა!






Strophe: S528/K528 
Verse: a       ცოცხალ ვიყო, შენ ინდოეთს,   ღმერთო, ხანი ვერა დაჰყო!
Verse: b       თუ ეცადო დაყოფასა,   ხორცთა შენთა სული გაჰყო!
Verse: c       სხვა ჩემებრი ვერა ჰპოვო,   ცათამდისცა ხელი აჰყო!"
Verse: d    და   ესე სიტყვა დაასრულა,   ყმა ატირდა, სულთქვნა, აჰ-ყო.






Strophe: S529/K529 
Verse: a       თქვა: "რა მესმა ესე მისგან,   მეიმედა მეტის-მეტად,
Verse: b       კვლა მიეცა თვალთა ძალი   მის ნათლისა ეგრე* ჭვრეტად.
Verse: c       აწ დავკარგე; რად არ გიკვირს,   რად ცოცხალ ვარ, რად ვარ რეტად?
Verse: d    და   ვაჲ, სოფელი უხანოო,   რად ჰზი სისხლთა ჩემთა ხვრეტად?






Strophe: S530/K530 
Verse: a       შევჰხედენ, ვნახე სასთუნალ   მუსაფი გაშლით მდებარე,
Verse: b       ავიღე, ავდეგ მე ღმრთისა   და მერმე მათი მქებარე,
Verse: c       ვჰკადრე, თუ: "მზეო, დაგიწვავ*,   ჩემიცა დაწვი მზე ბარე,
Verse: d    და   რათგან არ მომკლავ, პასუხი   ერთაი გკადრო მე ბარე.






Strophe: S531/K531 
Verse: a       რომე გკადრებ, ესე სიტყვა   აწ თუ ცუდად ნალიქნია,
Verse: b       ცამცა მრისხავს, მზისა შუქნი   ყოლა ჩემთვის ნუ შუქნია!
Verse: c       თუ მაღირსებ გაკითხვასა,   ავი არა არ მიქმნია".
Verse: d    და   მან მიბრძანა: "რაცა იცი,   თქვიო!", თავი დამიქნია.






Strophe: S532/K532 
Verse: a       კვლაცა ვჰკადრე: "მე თუ, მზეო,   შენთვის* ფიცი გამეტეხოს,
Verse: b       ღმერთმან აწვე რისხვა მისი   ზეცით ჩემთვის გაამეხოს!
Verse: c       ვისი გინდა უშენოსა   პირი მემზოს, ტანი მეხოს,
Verse: d    და   მაშა მაშინ რაგვარ დავრჩე,   რა ლახვარი გულსა მეხოს!






Strophe: S533/K533 
Verse: a       მე მეფეთა დარბაზს მიხმეს,   შექმნეს დიდი ვაზირობა.
Verse: b       მათ წინასვე დაეპირა   იმა ყმისა შენი ქმრობა.
Verse: c       დამეშალა, ვერ დავშლიდი,   დამრჩებოდა უმეცრობა;
Verse: d    და   თავსა ვუთხარ: "მიემოწმე,   ჟამად გიჯობს გულმაგრობა".






Strophe: S534/K534 
Verse: a       მემცა დაშლა ვითა ვჰკადრე,   რათგან იგი ვერ მიმხვდარა!
Verse: b       არ იტყვის, თუ: " ინდოეთი   უპატრონოდ არ მომხდარა?
Verse: c       ტარიელ არს მემამულე,   სხვასა ჰმართებს არვის* არა!
Verse: d    და   ვის მოიყვანს, არა ვიცი,   ანუ იგი ვინ მომცდარა?






Strophe: S535/K535 
Verse: a       ვთქვი: "ამითა ვეღარას ვიქმ,   ღონე სხვა რა მოვიგვარო";
Verse: b       თავსა ვუთხარ: "ნუ მოგიცავ,   გონებაო მრავალ-გვარო!"
Verse: c       მედვა გული მხეცისაებრ,   ათასჯერცა მინდორს ვარო,
Verse: d    და   ვისმცა მივეც თავი შენი,   შენვე რადმე არ წამგვარო?!"






Strophe: S536/K536 
Verse: a       სულთა ვჰყიდდი გულისათვის,   კოშკი ამად გამებაზრა;
Verse: b       იგი წვიმა და-რე-ნელდა,   რომე პირველ ვარდი აზრა;
Verse: c       ვნახე, ძოწსა მარგალიტი   გარე ტურფად მოემაზრა.
Verse: d    და   მიბრძანა, თუ: "ეგე საქმე   მემცა მართლად რად მეაზრა?!






Strophe: S537/K537 
Verse: a       არ დავიჯერებ მე შენსა   ღალატსა, ორგულობასა,
Verse: b       უარის ქმნასა ღმრთისასა,   ამისთვის არ მადლობასა;
Verse: c       იაჯდი თავსა ჩემსა და   მორჭმით ინდოეთს ფლობასა!
Verse: d    და   მე და შენ დავსხდეთ* ხელმწიფედ,   სჯობს ყოვლსა სიძე-სძლობასა".






Strophe: S538/K538 
Verse: a       მე ღმრთისაებრად მომიტკბა   გამწყრალი, გამქისებული,
Verse: b       ანუ მზე იყო ქვეყანად,   ან მთვარე პირ-გავსებული;
Verse: c       ახლოს დამისვა, მაღირსა   აქამდის არ-ღირსებული;
Verse: d    და   მეუბნებოდა, დამივსო   ცეცხლი ამითა გზებული.






Strophe: S539/K539 
Verse: a       მიბრძანა, თუ: "გონიერი   ხამს აროდეს არ აჩქარდეს,
Verse: b       რაცა სჯობდეს, მოაგვაროს,   საწუთროსა დაუწყნარდეს;
Verse: c       თუ სასიძო არ მოუშვა,   ვა თუ მეფე გაგიმწარდეს,
Verse: d    და   შენ და ისი წაიკიდნეთ,   ინდოეთი გარდაქარდეს!






Strophe: S540/K540 
Verse: a       კვლა თუ სიძე შემოუშვა,   მე შემირთოს, იყოს ასდენ,
Verse: b       ერთმანერთსა გავეყარნეთ,   ძოწეულნი გაგვიფლასდენ,
Verse: c       მათ მორჭმულთა მოივლინონ,   ჩვენ პატიჟნი გაგვიასდენ,
Verse: d    და   ესე ამბად არ ეგების,   რომე სპარსნი გაგვიხასდენ".






Strophe: S541/K541 
Verse: a       მე ვჰკადრე: "ღმერთმან აშოროს   მას ყმასა შენი ქმარობა!
Verse: b       რა შემოვიდენ ინდოეთს,   შევიგნა მათი გვარობა,
Verse: c       ვუჩვენო ჩემი ძალ-გული   და ჩემი მეომარობა:
Verse: d    და   ასრე დავხოცნე, შეეძლოს   აღარა*, არ, სახმარობა!"






Strophe: S542/K542 
Verse: a       მიბრძანა, თუ: "ხამს დიაცი   დიაცურად, საქმე-დედლად,
Verse: b       დიდსა სისხლსა ვერ შეგაქმნევ,   ვერ ვიქმნები შუა კედლად:
Verse: c       რა მოვიდეს სიძე, მოკალ   მისთა სპათა აუწყვედლად.
Verse: d    და   ქმნა მართლისა სამართლისა   ხესა შეიქმს ხმელსა ნედლად.






Strophe: S543/K543 
Verse: a       ასრე ქმენ, ჩემო ლომო და   მჯობო ყოველთა გმირთაო,
Verse: b       მოპარვით მოკალ სასიძო,   ლაშქართა ნუ მოირთაო,
Verse: c       მისთა სპათაცა ნუ დაჰხოც,   ზროხათა ვითა, ვირთაო, -
Verse: d    და   დიადი სისხლი უბრალო   კაცმანმცა ვით იტვირთაო?






Strophe: S544/K544 
Verse: a       იგი რა მოჰკლა, ეუბენ   პატრონსა, ჩემსა მამასა,
Verse: b       ჰკადრე, თუ: "სპარსთა ვერა ვიქმ   ინდოეთისა ჭამასა,
Verse: c       ჩემია მკვიდრი მამული,   არ მივსცემ არცა დრამასა,
Verse: d    და   არ დამეხსნები, გაგიხდი   ქალაქსა ვითა ტრამასა!"






Strophe: S545/K545 
Verse: a       ჩემი ყოლა ნურა გინდა -   სიყვარული, ნუცა ნდომა,
Verse: b       ამით უფრო მოგეცემის   სამართლისა შენ მოხდომა;
Verse: c       ქმნას მეფემან ყელ-მოტეხით   შემოხვეწა, შემოკვდომა,
Verse: d    და   ხელთა მოგცემს თავსა ჩემსა,   შეგვფერობდეს ერთგან სხდომა".






Strophe: S546/K546 
Verse: a       ესე მეტად მომეწონა   თათბირი და გამორჩევა,
Verse: b       ჩემთა მტერთა დავაქადე*   დასახოცლად ხრმლისა ქნევა;
Verse: c       მერმე ავდეგ წამოსავლად,   მან დამიწყო ქვევე წვევა,
Verse: d    და   მწადდა, მაგრა ვერ შევჰმართე   შეჭიდება, შემოხვევა.






Strophe: S547/K547 
Verse: a       ხანი დავყავ, გავეყარე,   მაგრა გავხე ვითა ხელი.
Verse: b       ასმათ წინა ჩამომიძღვა,   ჩამდიოდა ცრემლი ცხელი.
Verse: c       ჭირი ბევრჯელ ვაათასი,   ლხინი ჩემი ვაერთხელი,
Verse: d    და   მერმე წასლვა არა მწადდა,   ამად მივალ არ-ფიცხელი".




Next part



This text is part of the TITUS edition of Rustaveli, Vepxistqaosani.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 21.4.2021. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.