TITUS
Minor Old High German Monuments
Part No. 43
Previous part

Text: Otl.Geb.  
Page: S182  
Manuscript: Clm_14490  
XXXV. Otlohs Gebet

Cod. Lat. Monac. (Clm) 14490, p. 161v

Oratio theutonica ex superiori oratione edita


Ms. page: 161v  
Line: 1        Trohtin almahtiger, tu der pist einiger trost unta euuigiu1 heila aller
Line: 2     
dero, di in dih gloubant2 iouh in dih gidingant, tu inluihta min herza,
Line: 3     
daz ih dina guoti unta dina gnada megi anadenchin unta mina sunta3
Line: 4     
iouh mina ubila, unta die megi so chlagen vora dir, also ih des bidurfi.
Line: 5     
Leski, trohtin, allaz daz in mir, daz der leidiga uiant inni
Line: 6     
mir zunta4 uppigas unta unrehtes odo unsubras, unta zunta4 mih
Line: 7     
ze den giriden des euuigin5 libes, daz ih den also megi minnan
Line: 8     
unta mih dara6 nah hungiro unta dursti, also ih des bidurfi. Dara
Line: 9     
nah macha mih also fron unta kreftigin in alle7 dinemo dionosti, daz
Line: 10     
ih alla die arbeita megi lidan, die ih in deser werolti sculi lidan durh


Cod. Lat. Monac. (Clm) 14490, p. 162r


Page: S183   Line: 11     
dina era1 unta durh dinan namon iouh Ms. page: 162r   durh2 mina durfti odo durh
Line: 12     
iomannes durfti. Trohtin, du gib mir craft iouh3 du chunst dara
Line: 13     
zua.4 Dara nah gib mir soliha gloubi, solihan gidingan zi dinero
Line: 14     
guoti, also ih des bidurfi unta soliha minna, soliha vorhtun unta
Line: 15     
diemuot5 unta gihorsama iouh gidult soliha, so ih dir alamahtigemo
Line: 16     
sculi irbieton iouh allen den menniscon,6 mitten ih wonan. Dara nah
Line: 17     
bito ih daz du mir gebest soliha subricheit, minan gidanchan iouh
Line: 18     
minemo lihnamon, slaffentemo odo wachentemo, daz ih wirdiglihen
Page: S184   Line: 19     
unta amphanglihen zi dinemo altari unta zi allen dinemo dionosti
Line: 20     
megi gen. Dara nah bito ih daz du mir gilazzast aller dero tuginde
Line: 21     
teil, ana die noh ih noh nieman dir lichit: ze erist durh dina heiliga
Line: 22     
burt unta durh dina martra unta durh daz heiliga cruce, in demo
Line: 23     
du alle die werolt lostost, unta durh dina erstantununga unta durh
Line: 24     
dina uffart iouh durh di gnada unta trost des heiligun geistes. Mit
Line: 25     
demo trosti mih unta starchi mih wider alle uara, uuider alle spensti
Line: 26     
des leidigin1 uiantes.
Line: 27        
Dara2 nah hilf mir durh die diga sanctę1 Mariun euuiger4 magidi
Line: 28     
iouh durh die diga sancti5 Michaelis unta alles himilisken héris6
Line: 29     
unta durh die diga sancti5 Iohannis7 baptistę et sancti5 Petri, Pauli,
Line: 30     
Andreę, Iacobi, Iohannis7 et omnium apostolorum tuorum8 unta
Line: 31     
durh aller dero chindline diga, die durh dih erslagon wurtun ab Herode.
Line: 32     
Dara nah hilf mir durh die diga sancti5 Stephani, sancti5 Laurentii,


Cod. Lat. Monac. (Clm) 14490, p. 162v


Ms. page: 162v  
Line: 33     
Viti,9 Pancratii, Georgii, Mauricii, Dionisii, Gereonis, Kyliani, Bonifacii,
Line: 34     
Ianuarii, Ypoliti, Cyriaci, Syxti et omnium sociorum suorum.10
Line: 35     
Dara nah hilf mir durh die diga sancti Emmerammi,1 Sebastiani,
Line: 36     
Fabiani, Quirini, Vincentii, Castuli, Blasii, Albani, Antonini. Dara
Line: 37     
nah hilf mir durh die diga sancti2 Siluestri, Martini, Remigii, Gregorii,
Line: 38     
Nicolai, Benedicti, Basilii, Patricii, Antonii, Hylarionis, Ambrosii,
Line: 39     
Augustini, Hieronimi, Wolfkangi, Zenonis, Symeonis, Bardi, Uodalrici,3
Line: 40     
Leonis papę et per preces sanctarum uirginum4 Petronellę,5 Cecilię,
Line: 41     
Scolasticę, Margaretę. Dara nah hilf mir durh die diga6 omnium
Line: 42     
sanctorum tuorum,7 daz necheina mina sunta noh heina vara des
Line: 43     
leidigin viantes mih so girran megin, daz mih dina gnada bigeba.
Line: 44        
Dara8 nah ruofi9 ih zi dinen gnadun umbi unser munusturi, daz
Line: 45     
zistorit10 ist durh unsre sunta, daz ez rihtet werde durh dina gnada
Line: 46     
unta durh allero dinero heiligono diga zu unsrun durftin unta zi
Line: 47     
allero durfti die hera dionunt odo hie gnada suochunt.11 Hugi,12
Line: 48     
trohtin, unser allero durh dina13 managslahtiga gnada unta bidencha
Line: 49     
desi stat, so daz din era14 unta din lob hie megi wesen. Hugi15 ouh,
Page: S186   Line: 50     
trohtin, aller dero samanunge die îonar sin gisamanot in dinemo
Line: 51     
nemin, unta bidencha sie1 in omnibus necessitatibus2 suis. Dara
Line: 52     
nah bito ih umba alla die, die sih in min gibet haban biuolohon mit bigihto
Line: 53     
odo mit flegun, suer so si sin, sua so si sin, daz tu si lazzest gniozzen des


Cod. Lat. Monac. (Clm) 14490, p. 163r


Line: 54     
gidingon, den Ms. page: 163r   si3 zi dinon gnadun habent iouh zi minemo gibeti. Gnada
Line: 55     
in, trohtin, unta gihugi daz tu unsih gibvti beton umbe ein andra. Dara
Line: 56     
nah ruofo4 ih zi dinen gnadun umbe alla unsre rihtara, phaffon iouh
Line: 57     
leigun, daz tu sie soliha gimacchost, daz si sih selben megin
Line: 58     
grihten unte alla in untertana ioh biuolahna. Dara nah bito
Line: 59     
ih umbe alla mine chunlinga, daz tu sie bidenchist nah tinen gnadun.
Line: 60     
Dara nah bito ih umbe alla die, die der io cheinna5 gnada mir gitatin
Line: 61     
odo cheina arbeita umbi mih îo habitin uonna anaginna minas libes
Page: S187   Line: 62     
unzi an desa uuila, daz tu in lonast, da sîes bezzist bidurfin. Ih bito
Line: 63     
ouh umba alla die, dieder cheinnin wisun vonna mir giwirsirit odo
Line: 64     
ungitrostit wurtin, daz tu sie rihtest unta troistest mit dinero guoti.
Line: 65     
Dara nah bito ih umba allaz daz ungrihti iouh umba allen den únfrido1
Line: 66     
iouh umba2 daz ungiwitiri, daz tir ioner si, daz tu, tu der elliu
Line: 67     
dinc maht, nah dinen gnadun bidenchest allaz. Dara nah ruofo3 ih
Line: 68     
umbi alla unsri bruodra4 virvarana, hie bigrabana,5 iouh umba
Line: 69     
alla die, die der hie sint bigraban mit rehtero glouba viruárna. Dara
Line: 70     
nah bito ih umba alla die toton,6 die hîa bruderscaft habant, iouh
Line: 71     
umba alla die, dero alamuosan7 wir8 îo imphiangin. Dara nah bito


Cod. Lat. Monac. (Clm) 14490, p. 163v


Line: 72     
ih umba alla die, umbi die ioman muoz9 bitin dina gnada, Ms. page: 163v   daz10 si
Page: S188   Line: 73     
muozzen1 gniozzen2 alla mines lebannes unta des, daz ih bin hie
Line: 74     
superstes3 hafter iro. Zi lezzist4 piuiliho ih mih selben unta alla
Line: 75     
mina arbeita, allen minen flîz5 in dina gnada umbi daz, da ih selbo nimegi
Line: 76     
odo nichunna odo niuuella mih bidenchan durh mina brodi unta
Line: 77     
durh mina unruocha6 odo durh mina tumpheit, tu mih bidenchast
Line: 78     
also du7 maht unta chanst8 unta also din gûita unta din uuistuom
Line: 79     
ist. In manus tuas, domine, commendo spiritum et corpus9 meum.



Section: L  
Page: S182  
XXXV. Otlohs Gebet

Textus Latinus

Cod. Lat. Monac. (Clm) 14490, p. 158r


Ms. page: 158r  
Line: 1     
O1 spes unica, o salus ęterna et refugium omnivm in te sperantium,
Line: 2     
deus, miserere mihi misero et peccatori gratię tuę, presidium
Line: 3     
inquirenti. Adiuua me, domine, et ad preces meas attende,2 quas pro
Line: 4     
nulla meritorum meorum fiducia, sed in sola pietatis tuę inmensitate confisus
Line: 5     
cupio3 iam proferre. In lumina, queso, inprimis cor meum, ut
Line: 6     
bonitatis tuę atque prauitatis meę multitudinem aliquatenus
Line: 7     
(Ms. page: 51b)   attendens ea, quę contra te hactenus commisi, lugere semper
Line: 8     
et emendare digno penitentię luctu ualeam. Deinde precor, domine,
Line: 9     
ut, quicquid impuritatis, quicquid uanitatis aut erroris
Line: 10     
nequissimus hostis studeat in me4 accendere, extinguas
Line: 11     
meque ad tui amoris5 et dilectionis6 feruorem semper accendas et
Line: 12     
ut cordi meo illam famem et sitim inmittas, qua ad mandatorum
Line: 13     
tuorum obseruantiam et ad uitę perennis gaudia desideranda
Line: 14     
estuare possim. Nam quamuis per gratię tuae dona sciam uitę perennis
Line: 15     
gaudia omni presentis uitę iocunditati esse preponenda, licet etiam ad


Cod. Lat. Monac. (Clm) 14490, p. 158v


Line: 16     
hęc desideranda et exquirenda uariis mo\dis Ms. page: 158v   instructus sim, nulla tamen
Line: 17     
huiusmodi scientia mihi prodest, nisi inspirationis tuę supplemento
Line: 18     
iugiter me illuc trahas et affectum nec non occasionem pariterque
Line: 19     
uires bene agendi7 tribuas. Facilis enim infirmitas ac desidia me fragilem
Line: 20     
neglegentemque pro dolor ualet impedire a totius religionis proposito.
Line: 21     
Ideoque, clementissime deus, hanc infirmitatem in me prospiciens,
Line: 22     
ita me sanum ualidumque in utriusque hominis uigore
Line: 23     
effice, ut in omni seruitutis tuę studio lętus et promptvs existam
Line: 24     
laboremque totum, qui in hoc seculo et pro laudis
Line: 25     
tuę reuerentia8 et pro peccatorum meorum penitentia nec non pro
Page: S183   Line: 26     
aliorum necessitate iugiter agen\dus (Ms. page: 52a)   est mihi, sustinere
Line: 27     
ualeam. Scio denique, quia multos milites tantę uirtutis tantęque
Line: 28     
deuotionis habes, ut, licet infirmitatibus angustiisque plurimis afflicti
Line: 29     
teneantur,1 in preceptis tamen2 tuis promptissimi et constantissimi
Line: 30     
inueniantur. Hi quidem, domine, gratia tua prestante sunt perfecti
Line: 31     
atque potentię tuę armis electi. Ast ego omnimoda fragilitate et ignauia
Line: 32     
peccatis meis exigentibus depressus uix in aliquantulo3 seruitutis
Line: 33     
tuę studio persisto, si mihi sanitas prosperitasque omnis aderit.
Line: 34     
Unde queso, clementissime deus, ne me infirmitatis aut aduersitatis
Line: 35     
molestia permittas plus grauari4 quam conuenire scias meę qualitati.
Line: 36     
Sustine me, precor, pusillanimum5 et pigrum, expecta me fragilem et


Cod. Lat. Monac. (Clm) 14490, p. 129r


Line: 37     
in\firmum, Ms. page: 129r   quousque ad te conuertar aliquantulum. Fide igitur et
Line: 38     
spe tali me confirma, per quam de promissionibus tuis certissimus
Line: 39     
in nullius diffidentię mesticięque noxię pericula incidam. Ad hęc quoque
Line: 40     
caritatem et timorem atque humilitatem nec non
Line: 41     
patientiam et obedientiam talem mihi, precor, presta,
Line: 42     
qualem primitus tibi deo omnipotenti,6 dehinc hominibus
Line: 43     
cunctis, inter quos umquam conuersari me contigerit, exhibere
Line: 44     
debeo. Ambitionem simul et delectationem totius secularis
Line: 45     
glorię aufer a me, domine, et da mihi aliquam partem sapientię spiritualis,7
Line: 46     
ut mecum sit et mecum laboret, ut sciam, quid acceptum sit
Line: 47     
coram te8 (Ms. page: 52b)   omni tempore. Ne reminiscaris, queso, delicta iuuentutis
Line: 48     
et ignorantię meę, sed secundum misericordiam tuam memento mei.9
Line: 49     
Mundiciam quoque10 mentis et corporis ita mihi, queso, uigilanti
Line: 50     
uel dormienti concede, ut ad altaris totius que seruitutis tuę
Line: 51     
officium dignius accedere ipsumque acceptabiliter possim peragere.
Line: 52     
Deinde precor, domine, ut omnium uirtutum,11 sine
Page: S184   Line: 53     
quibus nullvs tibi piacere potest, particeps fieri merear. Sed


Cod. Lat. Monac. (Clm) 14490, p. 129v


Line: 54     
quoniam tam magna pietatis tuę do\na Ms. page: 129v   nullis conatibus meis1 obtinere2
Line: 55     
ualeo, per sanctissimam natiuitatem et passionem
Line: 56     
tuam, domine Ihesu Christe, nec non per uenerandam crucem,
Line: 57     
in qua pro mundi3 salute pendere dignatus es, perque resurrectionem
Line: 58     
et ascensionem tuam, tum etiam per sancti
Line: 59     
spiritus gratiam mihi, queso,4 concedas. Adiuua simul5
Line: 60     
me per merita et preces sanctissimę genitricis tue et perpetuę
Line: 61     
uirginis Marię nec non per sancti Michaelis6 omniumque
Line: 62     
cęlestium uirtutum et7 per sancti Iohannis baptistę et
Line: 63     
per sanctorum apostolorum tuorum Petri et Pauli, Andreę,8
Line: 64     
Iacobi et9 Iohannis et per omnium apostolorum tuorum
Line: 65     
suffragia, sed et per illorum sanctissimorum infantium patrocinia,
Line: 66     
qui pro tuo nomine trucidati sunt ab Herode.10 Succurre
Line: 67     
quoque mihi per preces11 sanctorum martyrum tuorum Stephani
Line: 68     
et12 Laurentii, Uiti et Pancratii, Georgii et Emmerammi,
Line: 69     
Quirini et Castuli, Sebastiani et Uincentii nec
Line: 70     
non per Mauricii et Dionisii, Gereonis et Kyliani, Bonifacii
Line: 71     
et Ianuarii, Syxti13 et (Ms. page: 53a)   Cyriaci, una per sociorum suorum
Page: S185   Line: 72     
patrocinia, sed et per1 preces sanctorum confessorum tuorum
Line: 73     
Siluestri atque Martini, Remigii et Gregorii, Nicolai et Benedicti,


Cod. Lat. Monac. (Clm) 14490, p. 160r


Ms. page: 160r  
Line: 74     
oͮdalrici et2 Wolfkangi,3 perque sanctarum uirginum
Line: 75     
Petronellę et Cecilię, Scolasticę et Margaretę nec non per
Line: 76     
illorum sanctorum, quorum in hoc monasterio uel in hac4 ciuitate
Line: 77     
reliquię continentur,5 deinde per omnium sanctorum tuorum
Line: 78     
suffragia me, precor, adiuua, ne6 propter ulla7 peccata mea8 in
Line: 79     
manus persequentium animam meam tradar, sed solita pietate tua9
Line: 80     
semper et ubique defendar.10 Deinde inmensam pietatem,11
Line: 81     
domine Ihesu Christe, suppliciter deposco pro cenobii12 nostri
Line: 82     
loco, ut, quia peccatis nostris exigentibus tam a nostratibus13
Line: 83     
quam ab alienis14 pro dolor intus15 et foris destructus est, per
Line: 84     
gratiam tuam perque omnium16 sanctorum tuorum17 intercessionem
Line: 85     
ad laudem18 nominis tui atque ad necessitatis nostrę
Line: 86     
et19 eorum, qui nobis iugiter deseruiunt quique huc pro aliqua gratia20
Page: S186   Line: 87     
obtinenda ueniunt,1 usum reparetur.2 Ad hęc quoque precor
Line: 88     
pro cunctis,3 qui in sancta ecclesia in nomine tuo usquam
Line: 89     
congregati conuersantur, ut et spiritalis uitę normam, quam habitu
Line: 90     
profitentur, moribus congruis4 sequantur et corporalis uitę subsidia,
Line: 91     
prout indigent, a te accipere mereantur. Da eis, queso, pastor ęterne,
Line: 92     
pastores et rectores tales, qui illos per exempla sua non ad perditionem,5
Line: 93     
sed ad ęternam6 instruant salutem.7 Pro his etiam, qui semet ip\sos


Cod. Lat. Monac. (Clm) 14490, p. 160v


Ms. page: 160v  
Line: 94     
confessione uel aliqua (Ms. page: 53b)   interuentione in mei peccatoris
Line: 95     
orationem commendare curabant, bonitatem tuam, domine,
Line: 96     
suppliciter exoro, ne8 propter ulla peccata mea confessionis suę
Line: 97     
cassetur remissio sperata.9 Recordare, precor, in nobis misericordię
Line: 98     
tuę uerborumque apostoli tui Iacobi dicentis "confitemini
Line: 99     
alterutrum peccata uestra et orate pro inuicem ut saluemini"
Line: 100     
(Epistola Jacobi 5,16), et concede, ut et illorum confessio et mea,10
Line: 101     
quam pro eis profero, oratio11 sibimet prosit. Peto etiam pro papa
Line: 102     
et12 cesare uel rege12 nostro nec non pro cunctis rectoribus ac13
Line: 103     
principibus nostris, ut illos in amore et timore tuo ita perfectos
Line: 104     
facias, quatenus se sibique subditos ualeant regere atque14
Line: 105     
congruis exemplis preesse. Ad hęc quoque pro parentibus et propinquis
Page: S187   Line: 106     
nec non1 pro illis, qui ab initio uitę meę usque
Line: 107     
in hanc horam qualemcumque pro me laborem pertvlerunt
Line: 108     
quique in esu aut potu uel in uestitu aut in doctrina seu2 quolibet
Line: 109     
modo prodesse mihi3 studuerunt, pro illis ergo omnibus pietatem
Line: 110     
tuam, domine, unice posco,4 ut, quia ego nullam ipsis mercedem5


Cod. Lat. Monac. (Clm) 14490, p. 161r


Line: 111     
debitam impendere possum, Ms. page: 161r   tu6 illis, ubicumque opus7 est,
Line: 112     
siue in presenti siue in futuro seculo recompensare digneris.8
Line: 113     
Deprecor simul pro illis, quos umquam sine causa contristaui
Line: 114     
uel aliquibus meis actibus deprauaui, quatenus per
Line: 115     
bonitatis tuę effectum aliquomodo consolentur et corrigantur.9
Line: 116     
Deinde uero communiter pro omni popvlo christiano
Line: 117     
maiestati tuę, domine, supplico, ut eis (Ms. page: 54a)   pacem, aeris temperiem
Line: 118     
frugumque copiam iuxta necessitates suas tribuere digneris,
Line: 119     
et, licet insidiis diabolicis uel etiam fragilitate humana circumdati
Line: 120     
a christianitatis cultu uariis modis discedant, ipsa tamen, queso,
Line: 121     
tui sancti10 nominis agnitio tantęque maiestatis professio,
Line: 122     
cui se fide congrua commendant et in qua spem maximam11
Line: 123     
uiuendi ponunt,12 illis prosit13 in ęternum. Ad hęc14 inmensam pietatem
Line: 124     
tuam, domine,15 postvlo18 pro omnibus fratribus nostris
Line: 125     
defunctis17 nec non pro his, quibus ex fraternitatis communione
Line: 126     
seu quacumque commendatione uel elemosinarum largitate
Line: 127     
umquam debitor orandi factus sum, deinde18 pro cunctis in fide
Page: S188   Line: 128     
sancta defunctis,1 ut eos a locis penalibus liberare et in requie
Line: 129     
perpetua digneris collocare. Has igitur preces, quas ego peccator2
Line: 130     
tam pro3 uiuis quam pro3 defunctis ad te, domine, protuli, dignanter


Cod. Lat. Monac. (Clm) 14490, p. 161v


Line: 131     
suscipe et, ut illis simul et mihi aliquan\tulum Ms. page: 161v   prosint, concede. Ad
Line: 132     
extremvm uero nulla orationis meę dicta mihi suffecisse sciens,4
Line: 133     
sed potius in te omnium5 actuum meorum sufficientiam conclusionemque
Line: 134     
ponens in manus tuas, domine, commendo6 spiritum
Line: 135     
et corpus meum pariterque omne studium uel7 curam, quam8
Line: 136     
suscipere me aliqua causa9 compellit,10 ut, ubicumque ego11 nequeam
Line: 137     
seu nesciam uel etiam nolim, me custodire tu, sicut12
Line: 138     
ualeas ac scias utque iuxta bonitatem tuam uelis, me ubique13
Line: 139     
conseruare digneris.
Page:    Section:    Manuscript:    Ms. page:   



Next part



This text is part of the TITUS edition of Minor Old High German Monuments.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 15.10.2021. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.