TITUS
Notker, De arte rhetorica, ms. G
Part No. 7
Previous part

Manuscript page: G59va  
Line: 1     et ego numquam absit a me quia immundum et commune numquam comedi et statim au\diui
Line: 2     
quę deus mandauit . tu ne commune aut immundum dixeris ut in\tellegerem
Line: 3     
quia deus non est personarum acceptor Page of edition: 154  sed in omni gente qui facit uoluntatem eius
Line: 4     
hic acceptus est illi Et qui sum ego qui contradicam deo? Remouit ergo a se in deum auctori\tatem
Line: 5     
facti Paulus quoque eodem statu cur iudaismo derelicto ad euange\lium
Line: 6     
se conuerteret iudeis reddidit rationem dum narrabat eis quę sibi contigerant
Line: 7     
in uia quando epistolas portabat in damascum contra christianos Item in alio loco ma\gistratus
Line: 8     
et pharisei ad apostolos Nonne pręcipiendo pręcepimus uobis ne in nomine
Line: 9     
iesu prędicetis? At petrus Oportet inquid magis obedire deo quam hominibus.
Line: 10     
Sic ergo in omnium generum diuersis constitutionibus agnoscenda est inuentio quę
Line: 11     
ualidior est cunctis rethoricę reliquis partibus DE DISPOSITIONE
Line: 12     
Disposicio est rerum inuentarum et sententiarum in ordinem distributio .i. scaphûnga
Line: 13     
unde ordenûnga des kechoses Dona dispositio est rem eo ordine quo gesta
Line: 14     
est narrare Non est hoc obseruatum in libris regum nouissimis ubi prępostero ordine
Line: 15     
quorvndam regnum obitus deinde quid in uita gesserint narratur Rationabilis dispositio
Line: 16     
QVID SIT ME\MORIA lucidam facit orationem Memoria est firma animi rerum ac uerborum ad inuen\tionem
Line: 17     
perceptio. Dáz chit. Kéhugeda dés gêthadost ze_spr̄ęcchen\ne
Line: 18     
Sufficit de memoria dicere si non sit naturalis artificiosam parere quod solet
Line: 19     
fieri uigiliis et assiduis meditationibus Solemus etiam Page of edition: 156  succurrere obliuioni scribendo et notando
Line: 20     
quę cogitauimus et monitores substituendo. Nam ut solinus dicit bonum memo\rię
Line: 21     
facilę elabitur uel morbo uel aliquo casu QVID SIT ELOCVTIO
Line: 22     
Elocutio est idoneorum uerborum ad inuentionem accommodatio Elocucio dáz chît
Line: 23     
rêcht gesprache . uel récht ke-côse . idoneorum uerborum accommodatio ad in\uentionem.
Line: 24     
Dêro scuĺdîgon uuôrdo lêida lê_din̄en gedarthchen ze
Line: 25     
dêmo so sprethen uuellest Quid si hoc non feceris achirologiam paris Item
Line: 26     
Elocucio est perfecta locutio. Sicut enim ebibe est totum bibe ita est eloqui ad in\tegrum
Line: 27     
loqui idoneorum uerborum accommodatio ad inuentionem .i. propriorum et conueni\entium
Line: 28     
uerborum adiunctio ad excogitationem. Ergo elocutio pars est eloquen\tię .
Line: 29     
quia elocucio ipsa et cętere quatuor partes pariunt eloquentiam Quarum si deest aliqua . siue inuencio siue memoria . siue disposicio/siue pronunciacio . euacuatur dignitas eloquencie
Line: 30     
Elocutionis duplex est ratio QVOD BIPERTITA SIT \ ELOCVTIO
Line: 31     
Vna qua in singulis uerbis lumen apparet Altera ut dignitas
Line: 32     
eloquendi copulationis ipsius decore seruetur Et structure totius elocu\cionis
Line: 33     
cicero duo fundamenta posuit . latine loqui planeque dicere Duo
Line: 34     
fastigia copiose ornateque dicere propria uerba rebus dare . hoc est plane dicere
Line: 35     
Hęc propterea fundamenta sunt quia stabilem intellectum et certum Page of edition: 158  constituunt Sunt tamen
Line: 36     
et alia propria pręcepta quemadmodum plane quis dicat Translata uerba et ali\ena
Line: 37     
ad ornatum pertinen/t nam dum uilescunt propria/requiruntur aliena ut eis splendida et illustris efficiatur oratio Propter hanc sublimitatem
Line: 38     
hęc quasi fastigia dicuntur. Nostri itaque scriptores plerique in fundamentis
Line: 39     
studiosi fuerunt . fastigia uero quasi superuacua refutauerunt Ergo ad inuenti\onem
Line: 40     
idonea sunt uerba propria aut pro eis aliena que decenti similitudine sint
Line: 41     
propinqua uel contraria Vt si minus intellegentem stultum dicamus proprium est
Line: 42     
Si asinum uel insulsum alienum est . commodum tamen propter similitudinem. Si
Line: 43     
sapientem . plus alienum est sed per contrarium non minus commodum est ad intellegendum
Line: 44     
in propriis simplex locucio est in alienis figurata locutio est His et dominus usus
Line: 45     
est Nam quod dixit ite dicite iohanni simplex et propria locutio est Jte dicite
Line: 46     
uulpi illi pro herodi per similitudinem . figurata locutio est. Illa autem Quid
Line: 47     
existis in desertum uidere hominem mollibus uestitum? per contrarium similiter
Line: 48     
figurata locucio est Aliquando desunt propria queruntur aliena ut gemma/re uites .i. ôugen réba/dicimus Et letas pegetes/.i. scôniu chorn . non in/uenientes quod aliud dica/camus Aliquando sunt propria que quia non sunt ornata requirimus
Line: 49     
aliena ut fluctuare segetes pro moueri dicimus Non solum autem singula
Line: 50     
uerba idonea sed et sententias oportet fieri idoneas sunt namque et ipse simplices
Line: 51     
et figuratę intendendum Page of edition: 160  est caute quia quid orator dicat ad inuentionem perti\net
Line: 52     
qualiter dicat et quo ministerio uerborum aut sententiarum ad elocutionem
Line: 53     
pertinet Si quodcumque causa remedium requirat hoc paratum habeat ex
Line: 54     
inuentionis habundantia est Vt si irati sunt iudices et ille sciat rem uel perso\nam
Line: 55     
introducere qua placatos et benuiolos faciat Hic non parum refert
Line: 56     
splendidis an festiuis .i. tagalt̄lich̄en an grauibus instet quia grauem rem
Line: 57     
aut personam grauibus uerbis iocosam rem aut ridiculam sicut est parasiti festi\uis
Line: 58     
conuenit explicare. Hoc ad elocutionem pertinet. Ergo omnis lo\cucio
Line: 59     
simplex uel figurata siue in sententiis siue in singulis dic\tionibus
Line: 60     
idonea fieri potest ad inuentionem Simplex intelligentiam
Line: 61     
rei administrat proprietate uerborum figurata commendat se etiam ue\nustate
Line: 62     
compositionis artificiose aut significationis aliene.
Line: 63     
Vt apud uirgilium. Marsa manus peligna chocys festina uirum uis.
Line: 64     
Ma et na . gna et sa . ors . et ars . uis et ui similes . sillabe dissimi\libus
Line: 65     
distincte . gratam quodammodo concinnitudinem et concordem uarietatem dant
Line: 66     
et sit per industriam talis compositio in omni lingua causa delectationis
Line: 67     
sicut et illud teutonicum Sŏ-sé sn̄el sûellem̄o pêgagênet ander\mo
Line: 68     
uuírt file_silîumo fersniden scilriemo Et item Der
Line: 69     
ebêr gat in litun er teget spér in sîtun . sin̄ bald ellên nela\zêt
Line: 70     
in uuellén He figure lexeos grece dicuntur Page of edition: 162  .i. dictionis
Next part



This text is part of the TITUS edition of Notker, De arte rhetorica, ms. G.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 15.10.2021. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.