TITUS
Notker der Deutsche: Boethius, Consolatio philosophiae
Part No. 3
Previous part

Chapter: II  
p. 41    
Line: 30  
INCIPIT LIBER SECUNDUS BOETII .
p. 42    
Manuscript page: 42  Page: 42  
Line: 1  
QUĘ SIT CAUSA MORBI .


Line: 2     Post hęc paulisper obticuit . Hára nâh ketágeta si éin luzzel .
Line: 3     Atque ubi collegit meam attentionem . modesta taciturnitate .

Line: 4     Únde sô si án mîno gezógenlichen suîgenne . gechôs mî\ne
Line: 5     ánadâhte . dáz chît uuîo gnôto ih ze_íro lóseta . Sic exor\sa
Line: 6     est . Fîeng si sús ána . Si penitus cognoui causas et habitum
Line: 7     ęgritudinis tuę . Úbe íh rehto bechénnet hábo . uuánnân
Line: 8     dîn súht chómen sî . únde uuîolîh sî sî . uuáz tír ána sî .
Line: 9     Tabescis desiderio prioris fortunę . Sô suuíndest tu fóre
Line: 10     démo nîte dero êrerûn sâldo . Téro lángêt tíh . Ea mutata .
Line: 11     sicuti tu tibi fingis . peruertit tantum tui animi . Sî hábet
Line: 12     tíh sô hárto bestúrzet tînes mûotes . keuuéhselotiu sô dû
Line: 13     dénchest . s . dáz si dánne uuâre . úbe si stâte uuâre . Intel\lego
Line: 14     multiformes fucos illius prodigii . Íh pechénno álliv
Line: 15     díu trúgebílde dés égetîeres . Et blandissimam familiari\tatem
Line: 16     cum his quos eludere nititur . Únde uuîo mán-mant-sá\mo
Line: 17     sî síh kesuaset ze_dîen . dîe sî betrîegen uuíle . Eo usque
Line: 18     dum confundat intolerabili dolore . quos insperata relique\rit .

Line: 19     Únz sî dîe mít hándegemo sêre . íro mûotes keírret .
Line: 20     tîen si úngeuuândo gesuuîchet .


Line: 21  
FORTUNAM ETIAM DUM BLANDITUR . DETESTANDAM ESSE .


Line: 22     Cuius si naturam . mores . meritumque reminiscare . nec habu\isse
Line: 23     te aliquid in ea pulchrum cognosces . nec amisisse . Ún\de
Line: 24     úbe du díh pehúgen uuíle íro naturę . únde íro sítes .
Line: 25     únde uués si díh . únde mánnolichen gescúldet hábet . sô
Line: 26     gesíhest tu . díh án íro dô nîeht lússames háben . nóh sîd
Line: 27     ferlîesen . Sed ut arbitror . haud multum laborauerim . reuo\care
Line: 28     tibi hęc in memoriam . Íh neuuâno óuh túrfen bóre
Line: 29     uílo ríngen . díh tés ze_gemánônne . Solebas enim presentem
Line: 30     quoque . blandientemque . incessere uirilibus uerbis . Tû uuâ\re

p. 43    

Manuscript page: 43  Page: 43   Line: 1     íro óuh tô sítig ze_uuâzenne . mít kómelichên uuórten .
Line: 2     únz si dír gedîene uuás . únde dír zártôta . Et prolatis senten\tiis .
Line: 3     insectabare eam de nostro adito . Únde mít ált-chetenên
Line: 4     uuórten . iágetôst sia . ûzer únserên séldon . Tû gehúge\tôst
Line: 5     téro sententię . Omnium rerum uicissitudo est . Únde déro .
Line: 6     Non eodem ordine respondent ultima primis . Uerum omnis
Line: 7     subita mutatio rerum . non sine quodam quasi fluctu contingit
Line: 8     animorum . Nû negeskéhent tóh nîeht nehéine gáhe stúrza
Line: 9     dero díngo . âne ételiche úndulte dero mûoto . Sic factum
Line: 10     est . ut tu quoque paulisper descisceris . a tua tranquillitate .

Line: 11     Tánnân íst keskéhen . dáz óuh tû éteuuáz kerúcchet
Line: 12     sîst . ába dînero ében-mûoti . DE ADHIBENDIS PRIMUM
Line: 13     Sed tempus est . haurire te ac degusta\re / MEDICAMINIBUS .

Line: 14     . aliquid molle . atque iocundum . Áber nû hábest tu zît .
Line: 15     uuánda du sô sîeh píst . éteuuaz líndes . únde sûozes ze
Line: 16     trínchenne . únde nû ze_êrest ze_chórônne . Quod transmis\sum
Line: 17     ad interiora . uiam fecerit ualidioribus haustibus . Táz fóre
Line: 18     geslúndenez . uuég tûe stárcherên tránchen . i . antido\tis .
Line: 19     Adsit igitur suadela rhętoricę dulcedinis . Nû hel\fe
Line: 20     is rethorica . mít íro sûozûn scúndedo . Quę tum
Line: 21     tantum procedit recto calle . Tíu échert tánne réhto
Line: 22     uádot . Cum non deserit nostra instituta . Sô sî úber mîna
Line: 23     lêra nestéffet . Táz íst álso si châde . Mîn sínt álle di\sciplinę .
Line: 24     íh lêrta in_rhetorica suadere . quę bona . quę
Line: 25     iusta . quę honesta . quę utilia . quę necessaria . quę pos\sibilia
Line: 26     sunt . tér úber dáz tûot . suadendo mala . turpia .
Line: 27     iniusta . inutilia . non necessaria . impossibilia . tér uuén\det
Line: 28     rhetoricam in árg . táz chît . abutitur arte . Fóne díu
Line: 29     íst in rhetorica gescríben . Orator est uir bonus . dicendi
Line: 30     peritus . Íst er malus . tóh er óuh sî dicendi peritus . sô neíst

p. 44    

Manuscript page: 44  Page: 44   Line: 1     er îo nîeht orator ! núbe seductor . Álso dér uuás . tér-dir
Line: 2     chád suadendo . nequaquam moriemini . sed eritis sicut dii .
Line: 3     Rhetorica gemág míchelíu díng . Sî bechêret tie ménnisken
Line: 4     ába mendatio ad ueritatem . Sî gíbet mestis consolationem . únde in\credulis
Line: 5     fidem . únde únsínnige . getûot si sínnige . Uuán\da
Line: 6     dáz sô íst . pedíu íst si philosephię sô gehénde . pedíu uuí\le
Line: 7     si dísen sîechen mán . mít íro túgede genérien . Et cum hac
Line: 8     succinat musica . nostri laris uernacula . nunc leuiores . nunc
Line: 9     grauiores modos . Únde mít rhetorica . sî ále-gáro musi\ca
Line: 10      . mîn gehûsa . únde sínge sâr nâh tero prosa . uuîlon suâ\rera
Line: 11     sáng . sô heroicum metrum íst . uuîlon dáz lîehtera . sô iam\bicum
Line: 12     íst . únde ánderíu metra . DESCRIPTIO FORTUNAE .

Line: 13     Quid est igitur o homo quod te deiecit in mestitiam et luctum? Iâ
Line: 14     lieb man . uuáz hábet tíh prâht ze_dírro uáto? in_dísa
Line: 15     trûregi . únde in dísen uuûoft? Uidisti aliquid credo . nouum
Line: 16     et inusitatum . Tír íst pegágenet neuuéiz uuáz níuues . ún\de
Line: 17     sélt-sânes . Tu putas fortunam erga te esse mutatam . Tû uuâ\nest
Line: 18     síh tiu fortuna hábe uuíder díh keuuéhselôt . Erras .

Line: 19     Târ ána írrost tu . Hi semper eius mores sunt . ista natura . Tíz sínt
Line: 20     íro síte . sús íst sî getân . Seruauit circa te propriam poti\us
Line: 21     constantiam . in ipsa sui mutabilitate . Sî hábet tír mêr
Line: 22     geóuget íro stâtigi . án sélbemo íro uuéhsale . Táz héi\zet
Line: 23     argumentum a nota . táz chît ánt-frístunga des ná\men .
Line: 24     Uuáz íst ánderes fortuna . âne mutabilitas prospe\ritatis
Line: 25      . únde aduersitatis? Talis erat cum blandiebatur .

Line: 26     Sólih uuás si . dô si dír gemáchesta uuás . tô si díh zárta .
Line: 27     Cum tibi alluderet inlecebris falsę felicitatis . Tô si dír
Line: 28     zûo spíleta . mít tîen lúcchedôn . lúkkero sâlighéite .
Line: 29     Deprehendisti ambiguos uultus cęci numinis . Nû bechén\nest
Line: 30     tû dáz ánalútte . dés síh pérgenten trúgetîeueles .

p. 45    

Manuscript page: 45  Page: 45   Line: 1     Álde chíd . plíndero gútenno . uuánda sia ueteres hábetôn pro
Line: 2     dea . únde sia mâletôn plínda . Zíu blínda? Uuánda íro gében
Line: 3     álso getân íst . sámo sî negeséhe . uuémo si gébe . Sî gíbet temo
Line: 4     uuírseren . únde úberhéuet ten bézeren . Quę sese adhuc
Line: 5     uelat aliis . tota tibi prorsus innotuit . Tíu síh nóh fóre ánde .
Line: 6     rên pírget . tíu hábet síh tír erbárôt . Si probas . utere moribus .

Line: 7     Sî si dir gelóub . trág íro síte . Ne queraris . Únde nechlágo
Line: 8     díh nîeht . Si perfidiam perhorrescis . sperne atque abice pernetio\sa
Line: 9     ludentem . Úbe du íro úndríuua léidezêst . sô uersíh sia .
Line: 10     únde âuuerfo sia . ze_úbelero uuîs spílonta . Únz si spíloe
Line: 11     ze_dír . únz kemîd tíh íro ! êr si dír gebréste . Nam quę nunc
Line: 12     tibi est causa tanti meroris . hęc eadem debuisset esse tranquil\litatis .

Line: 13     Tés tû nu trûreg píst . tés sóltôst tu
Line: 14     in gûotemo sîn . Reliquit enim te . Uuánda díh hébet nû uer\lâzen .
Line: 15     Quam non relicturam nemo umquam poterit esse securus .

Line: 16     Tíu nîom-er nîomanne guís neuuírdet . An uero tu preciosam
Line: 17     estimas abituram . i . recessuram felicitatem? Áhtôst tû tíura
Line: 18     múrgfâra sâlda? Et est tibi cara presens fortuna . nec manen\di
Line: 19     fida . et allatura merorem cum discesserit? Únde sól dír
Line: 20     díu lîeb sîn sáment tír . díu âne tríuua mít tír íst . únde
Line: 21     díu díh éteuuénne ferlâzendo sêregôt? Quod si nec potest
Line: 22     retineri ex arbitrio . Ube sia nîoman geháben nemág
Line: 23     áfter sînemo uuíllen . Et fugiens facit calamitosos . Únde sî
Line: 24     sie hína uárendo sêrege getûot . Quid aliud fugax est .
Line: 25     quam quoddam indicium futurę calamitatis? Uuáz íst sî flúh\tiga
Line: 26     dánne . âne uuórt-zéichen dero chúmftigûn léide\gúngo?
Line: 27     Sólih uuás ęneas didoni . Táz argumentum héizet
Line: 28     ab euentu ! hoc est a fine . siue ab effectu . uuánda uuír fi\nem
Line: 29     ána séhen súlen . án dero fóre-tâte . Álso virgilius
Line: 30     chád . Inter agendum occursare capro . cornu ferit ille .

p. 46    

Manuscript page: 46  Page: 46   Line: 1     caueto . Neque enim suffecerit intueri . quod situm est ante
Line: 2     oculos . Nóh tés éinen nesól nîoman séhen . dáz fóre óugôn
Line: 3     íst . Prudentia metitur exitus rerum . Frûot-héit pedénchet
Line: 4     állero díngo énde . Sî dénchet îo fúre . Eademque mutabilitas
Line: 5     in alterutro . Únde gelîh uuéhsal béidero . kûotes . ióh úbe\les .
Line: 6     Nec facit formidandas minas fortunę . nec exoptandas
Line: 7     esse blanditias . Nelâzet sia . s . prudentiam fúrhten chúmf\tiga
Line: 8     dróuuûn dero fortunę . nóh mínnôn íro gágenuuér\ten
Line: 9     zárta . NON INPATIENTER FERENDUM IUGUM . GRA\TIS

Line: 10     Postremo cum semel summiseris colla iugo / SUSCEPTUM .

Line: 11     eius . oportet toleres ęquo animo . quicquid geritur intra
Line: 12     aream fortunę . Ze_demo gnôtesten . úbe du éinêst íro dî\nen
Line: 13     háls úndertûost . sô mûost tu ében-mûoto uertrá\gen .
Line: 14     sô uuáz tír getân uuírdet in íro hóue . únde so
Line: 15     uuáz tír dâr begágenet . Táz héizet argumentum a coniuga\tis .
Line: 16     Tés káb cicero súslih exemplum . Si conpascuus ager est . li\cet
Line: 17     conpascere . Táz chît . íst tiu uuéida geméine . sô mûoz
Line: 18     man sia geméinlicho nîezen . Témo íst tíz kelîh . Si te sub\iugabis .
Line: 19     iugum feras oportet . Quodsi uelis legem manendi .

Line: 20     legemque abeundi scribere ei . quam tu sponte legisti do\minam
Line: 21     tibi . nonne iniurius fueris? Uuíle dû dînero fró\uuun
Line: 22     dîa dû dánches kuuúnne . sézzen êa . uuîo
Line: 23     lángo si mít tír sî . álde óuh uuénne si rûme . nefé\rest
Line: 24     tu íro dánne únzálelicho míte na? Et inpotientia
Line: 25     exacerbes sortem . quam non possis permutare . Únde
Line: 26     du mít úngedúlten bréstêst taz lôz . táz chît úngedúl\tigo
Line: 27     léidezêst . tía geskíht . tîa dû nîeht keuuéhselôn
Line: 28     nemúgîst . Táz íst rhetorica dissuasio . minime tempta\re .
Line: 29     quę non possunt fieri . Si committeres uela uentis . non promoueres
Line: 30     quo uoluntas peteret . sed quo impellereNT

p. 47    

Manuscript page: 47  Page: 47   Line: 1     flatus . Lîezîst tû dînen ségel demo uuínde ze_geuuálte . sô nefûo\rist
Line: 2     tu nîeht tára dû uuóltîst . núbe dára díh uuínt fûorti .
Line: 3     si crederes semina aruis . pensares inter se . feraces annos . et steriles .

Line: 4     Úbe dû dero érdo dînen sâmen beuúlehîst . sô uuâgîst tu be_nôte
Line: 5     gûotíu iâr . únde úbelív . Tés úbelemo iâre prâste . dáz er-sáz\tîst
Line: 6     tu mít temo gûoten . Dedisti te regendum fortunę . oportet
Line: 7     obtemperes moribus dominę . Tû beuúlehe díh fortunę . dáz si dîn flâ\ge
Line: 8     ! nû fólge íro síten . dáz íst réht . Súslicha coplam paradig\matum .
Line: 9     dáz chît exemplorum . chúnnen dîe fúre zíhen . dîe poten\tes
Line: 10     sínt in_eloquentia . Pedíu ist óuh kehéizen rhetorica a\pud
Line: 11     grecos . a copia fandi . Tu uero retinere conaris impetum uol\uentis
Line: 12     rotę . Péitest tu díh kehaben dáz suéibonta rád . táz
Line: 13     si trîbet? At stolidissime omnium mortalium . si incipit manere .
Line: 14     desistit fors esse . Mánno túmbesto . pegínnet sî in stéte stân .
Line: 15     sô neíst si uuîluuéndigi . Táz argumentum héizet a contrariis .
Line: 16     uuánda aristotiles chît . táz motus quieti contrarius sî .


Line: 17  
QUANTA FACIAT DUM UIRES OSTENTAT .


Line: 18     Cum hęc uerterit uices . superba dextra . fertur more exestu\antis
Line: 19     euripi . Únde sô_si dánne diu díng stúrzen gestât .
Line: 20     mít íro úbermûotûn zéseuuûn . sô uéret si álso der uuél\lônto
Line: 21     uuérbo . Tíu figura héizet parabole . dáz chît compa\ratio .
Line: 22     Seua proterit dudum tremendos reges . Únde uertrí\tet
Line: 23     sî sárfíu . dîe míttúndes ánt-sazigen chúninga . Et fal\lax
Line: 24     subleuat humilem uultum uicti . Únde dára gágene hé\uet
Line: 25     si ûf lúkkíu . des sígelôsen hóubet . Non illa audit . aut
Line: 26     curat . miseros fletus . Sî netûot nehéina uuára . uuênegli\ches
Line: 27     uuûoftes . Et ultro ridet gemitus . quos fecit dura . Únde
Line: 28     gérno láchêt si dés sûftodes . tén sî gerécchet . Mít superbia .
Line: 29     únde mít crudelitate óuget si sia dignam odio . mít fallati\a
Line: 30     despectibilem . sô lêret rhetorica démo tûon . dén uuír [îo]

p. 48    

Manuscript page: 48  Page: 48   Line: 1     îomanne léiden uuéllên . Sic illa ludit . sic probat uires suas .

Line: 2     Táz íst íro spíl . sús chórôt si . uuáz sî getûon múge . Et mon\strat
Line: 3     suis magnum ostentum . si quis uisatur una hora stratus ac
Line: 4     felix . Únde daz uuúnder tûot sî íro uuártâren uóre .
Line: 5     uuélêr míttúndes in éinero chúrzero uuîlo . béidiu uuér\de .
Line: 6     sâlig ióh únsâlig . /


Line: 7  
QUALIS FORTE POSSET FIERI RATIO IPSIUS FOR\TUNĘ .


Line: 8     Vellem autem agitare tecum pauca . uerbis ipsius fortunę . Íh
Line: 9     uuóltî nû gérno íro sélbero uuórto . mít tír uuáz chô\sôn .
Line: 10     Tu igitur animaduerte . an ius postulet . Chíus tû . úbe
Line: 11     si réht fórderôe . Quid tu homo agis me ream cottidianis
Line: 12     querelis? Uuáz mûost tu míh lio tágelîches . mít tînên
Line: 13     chlágôn? Quam iniuriam fecimus tibi? Uuáz hábo ih tír
Line: 14     únréhtes ketân? Quę tua bona dectraximus tibi? Uuáz
Line: 15     hábo íh tír infûoret tînes kûotes? Contende mecum quo\uis
Line: 16     iudice . de possessione opum . et dignitatum . Mâlo míh
Line: 17     fóre so uuélemo fógate du uuéllâst . úmbe dîn gûot .
Line: 18     únde úmbe dîn ámbaht . Et si monstraueris quid horum
Line: 19     proprium esse cuiusquam mortalium . ego iam sponte concedam tua
Line: 20     fuisse quę repetis . Únde zéigôst tû mír dehéinen
Line: 21     mán . démo dés îeht éigen sî . sô iího ih óuh tír dés . dáz tû
Line: 22     éiscôst . Táz argumentum héizet a genere . uuánda dáz álle\ro
Line: 23     réht íst . táz íst óuh éines réht . Fóne állên féret iz
Line: 24     ze_éinemo . Tér status . táz chît tér búrg-strît . héizet
Line: 25     in rhetorica absolutum . sô dér . dén man mâlôt . tero tâ\te
Line: 26     nelóugenet . únde er áber scúlde lóugenet . únde
Line: 27     er chît . uuóla sô tûon mûosi . Cum produxit te natura nu\dum
Line: 28     ex utero matris . suscepi te nudum et inopem omnibus re\bus .
Line: 29     meis opibus foui . Tô dû náchet kebóren uuúrte . dô
Line: 30     nám íh tíh nácheten . únde álles tínges únêhtîgen .

p. 49    

Manuscript page: 49  Page: 49   Line: 1     únde fûorota díh mít mînemo gûote . Et quod nunc te facit in\patientem
Line: 2     nostri . prona fauore . indulgentius educaui .

Line: 3     Unde dáz tû nû zúrdel bíst . táz íst tánnân . táz ih tír
Line: 4     gérno uuíllôndo . díh ferzôh . Circumdedi te affluentia
Line: 5     et splendore omnium quę mei iuris sunt . Álles tés míh háftêt .
Line: 6     in_gnúhte . ióh in scôni . dés kenîebota íh tíh . Nunc libet
Line: 7     mihi retrahere manum . Nû lústet míh mîna hánt zu mír
Line: 8     ze_zíhenne . Habes gratiam . uelut usus alienis . Nû hábest
Line: 9     tu mír is ze_dánchônne . álso dér frémide gûot níuzet .
Line: 10     Non habes ius querelę . tamquam perdideris prorsus tua . Tû ne\hábest
Line: 11     nehéina réhta chlága . sámo so dû daz tîn ferló\ren
Line: 12     éigîst . Quid igitur ingemiscis? Uuáz sûftôst tû dán\ne .
Line: 13     Nulla tibi a nobis illata est uiolentia . Íh nehábo dír
Line: 14     mít nôte nîeht kenómen . Opes . honores . cęteraque talium .
Line: 15     mei sunt iuris . Ôtuuála . únde êra . únde dáz sô getâna . táz
Line: 16     háftêt ál míh . Dominam famulę cognosunt . mecum ueniunt .
Line: 17     me abeunte discedunt . Mîne díuuâ sínt sie . míh pechén\nent
Line: 18     sie . sáment mír chóment sie . sáment mír rû[o]ment
Line: 19     sie . Tíu ornatus locutionis . héizet omoeoteleuton . táz
Line: 20     chît similiter finitum . Cicero ad herennium héizet sia simili\ter
Line: 21     desinentem . uuánda si geslágo chúmet . álso scópf . Audacter
Line: 22     affirmem . Íh ketár dáz páldo chéden . Si tua forent .
Line: 23     quę amissa conquereris . nullo modo perdidisses . Úbe dîn uuâ\re
Line: 24     dáz tû díh chîst ferlóren háben . sô nehábetîst tû iz
Line: 25     ferlóren . sô neuuâre iz tír alienum . Táz argumentum héi\zet
Line: 26     a repugnantibus . uuánda proprium únde alienum .
Line: 27     díu sint repugnantia . táz îoman naturaliter hábet .
Line: 28     dáz íst sîn . dáz nemág ér ferlîezen . dáz er extrinsecus
Line: 29     kuuínnet . táz íst alienum . dáz mág er ferlîezen . An ego
Line: 30     sola prohibebor exercere . meum ius? Nemûoz íh éina dán\ne

p. 50    

Manuscript page: 50  Page: 50   Line: 1     nîeht mînen geuuált skéinen? Táz íst indignatio cum
Line: 2     emulatione . álso iuno chát fóne minerua . Pallasne potu\it
Line: 3     exurere classem argiuum . atque ipsos submergere ponto?
Line: 4     Licet cęlo proferre lucidos soles . et eosdem condere tenebrosis
Line: 5     noctibus . Ter hímel mûoz hértôn gében líuhtîge tága .
Line: 6     únde uínstere náhte . Licet anno nunc redimire uul\tum
Line: 7     terrę floribus . et frugibus . nunc confundere nimbis et fri\goribus .

Line: 8     Táz iâr mûoz hértôn . dia érda zîeren mít chrû\te .
Line: 9     únde mít chórne . uuílôn óuh keúnuatôn mít ána\sláhte
Line: 10      . únde mít fróste . Ius est mori . nunc blandiri stra\to
Line: 11     ęquore . nunc inhorrescere procellis ac fluctibus . Ter mé\re
Line: 12     mûoz óuh stílle sîn . mít sléhtero ébeni ! uuîlon óuh
Line: 13     strûben síh fóne uuínde . únde fóne uuéllôn . Nos alli\gabit
Line: 14     ad constantiam . nostris moribus alienam . inexpleta cupiditas
Line: 15     hominum? Sól míh uuíder mînemo síte stâta
Line: 16     getûon . tero ménniskôn úneruúlta gîrhéit? Taz íst
Line: 17     rhetorica declamatio . dáz chît úberlága . únde scél\tunga .
Line: 18     álso óuh tára gágene acclamatio chît lób .
Line: 19     Hęc nostra uis est . hunc continuum ludum ludimus . Tíz íst
Line: 20     mîn chráft . tísses spíles spílon íh . Rotam uersamus
Line: 21     uolubili orbe . Mít sínuuélbemo ráde spílon ih . táz
Line: 22     trîbo íh . Infima summis . summa infimis mutare gau\demus .

Line: 23     Míh lústet táz nídera ûf . únde daz óbe\ra
Line: 24     níder ze_gechêrenne . Ascende si placet . Sízze
Line: 25     dar ûf . úbe díh is lúste . Sed ea lege . Áber in dîen
Line: 26     uuórten . Ne uti putes . i . ut non putes iniuriam descen\dere .
Line: 27     cum poscit ratio ludicri mei . Táz tír nîeht ne\uuége
Line: 28     ze_irbéizenne . sô síh mîn spíl sô gezíhe . An
Line: 29     tu ignorabas meos mores? Neuuás tír mînes sítes
Line: 30     nîeht chúnt na? Táz íst confutatio . dáz chît skénde\da .

p. 51    

Manuscript page: 51  Page: 51   Line: 1     sámo sô châde . úbe dû únfrûot píst . íh frûoto díh . Nesciebas
Line: 2     croesum regem lidorum . ciro paulo ante formidabilem . mox
Line: 3     deinde miserandum . traditum flammis rogi . misso cęlitus im\bre
Line: 4     defensum? Neuuéist tu dáz croesus . tér in_lidia chú\ning
Line: 5     uuás . sô er míttúndes ciro fórht-lîh uuás . dáz er sâr
Line: 6     dára nâh erbármelih uuórtenêr . únde fóne ímo ín dáz
Line: 7     fíur geuuórfenêr . fóne ánasláhte errétet uuárd? Uuán\da
Line: 8     croesus babiloniis uuíder ciro ze_hélfo chám . dánnân
Line: 9     geskáh . táz er ín dánnân uertréib . únde er ín sâr nâh
Line: 10     fárendo gefîeng . únde ín daz fíur uuárf . ûzer démo ín
Line: 11     gót lôsta . Tô ér áber dés cóte nedánchôta . únde er síh
Line: 12     rûomda sîn sélbes sâlighéite . tô uuárd . táz ímo trôum\da .
Line: 13     táz er sáhe iouem síh uuázer ána gîezen . únde dia
Line: 14     súnnûn dáz ába uuísken . Tén tróum ántfrístôta ím sô
Line: 15     sîn tóhter . dáz ín cirus áber sólti geuáhen . únde án daz
Line: 16     chrûze hénchen . únde sô ín der régen názti . dáz in diu
Line: 17     súnna trúcchendi . álso iz tára nâh fûor . Num te preterit
Line: 18     paulum inpendisse pias lacrimas calamitatibus persi regis
Line: 19     a se capti? Íst tíh ferhólen . paulum emilium consulem . kûot\licho
Line: 20     uuéinôn . dáz léid-uuénde persi regis macedonum . dén
Line: 21     ér sélbo gefángen hábeta . uuánda ér dâhta . dáz ímo
Line: 22     sámolih keskéhen máhti? Historici héizent ín perseum .
Line: 23     náls persum . Sîe ságent óuh uuîo díccho er ándere consu\les
Line: 24     fóre úber sígenôta . únde sô ín paulus kefánge\nen
Line: 25     ze_romo brâhta . uuîo er in_custodia erstárb . ún\de
Line: 26     sîn sún úmbe ármhéit smídôn lírneta . únde
Line: 27     síh tés néreta . Quid aliud deflet clamor tragoedi\arum .
Line: 28     nisi fortunam indiscreto ictu uertentem felicia
Line: 29     regna? Uuáz chárônt tragoedię . âne fortunam ún\dûrlicho
Line: 30     stôrenta . gûollichíu rîche . dáz si nehéines

p. 52    

Manuscript page: 52  Page: 52   Line: 1     mêr nesíhet tánne ánderes? Tragoedię sínt luctuosa carmi\na .
Line: 2     álso díu sínt . díu sophocles scréib apud grecos . de euersi\onibus
Line: 3     regnorum et urbium . únde sínt uuíderuuártig tien co\moediis .
Line: 4     án dîen uuír îo gehórên lętum únde iocundum exitum .
Line: 5     Úns íst áber únchúnt . úbe dehéine latini tragici fúndene
Line: 6     uuérden . sô uuír gnûoge fínden latinos comicos . Nonne
Line: 6b      duo dolia
Line: 7     adolescentulus didicisti iacere in limine iouis . duis pithus
Line: 8     articulus quidem unum malum articulus autem alterum bonum
Line: 8b     tοn men ena kakοn tοn de eterοn elοn . Nelírnetôst
Line: 9     tû na chínt uuésentêr . daz pacubius poeta scréib . zuô
Line: 10     chûfâ lígen fólle . únder iouis túrôn . éina gûotes . únde
Line: 11     ándera úbeles? Vvér íst . ér negetrínche béidero . ér
Line: 12     nechóroe árbéite . ióh kemáches? Mít tíu óuget si . dáz
Line: 13     si ín nîeht fermîden nemáhta aduersitatis . Quid si ube\rius
Line: 14     sumpsisti de parte bonorum? Uuáz chlágetôst tu
Line: 15     díh . úbe du mêr getrúnchen hábest tes pézeren? Sámo
Line: 16     si châde . úbe íh tíh nîeht úber al fermîden nemáhta .
Line: 17     nû nehabo íh tíh tóh . pórhárto tróffen . Quid si a te tota
Line: 18     non discessi? Uuáz úbe íh tíh nóh nehábo gáreuuo uerlâ\zen?
Line: 19     Quid si hęc ipsa mei mutabilitas . tibi est iusta causa
Line: 20     sperandi meliora? Uuáz úbe dísêr stúrz . tíh tûot mít
Line: 21     réhte díngen des pézeren? Álso dîe álle mít réhte dín\gent
Line: 22     tes pézeren . qui persecutionem patiuntur propter iustiti\am .
Line: 23     uuánda sie dés-te sâligoren sínt . Tamen ne contabescas
Line: 24     animo . Nû nesîst tóh sô mûot-súhtîg nîeht . lâ dîn mû\ot-préchôn
Line: 25     dîh sîn . Et locatus intro commune omnibus
Line: 26     regnum . ne desideres uiuere proprio iure . Únde nemûo\to
Line: 27     nîeht éino in_geméinemo rîche . dînero ríhti ze_lé\benne .
Line: 28     Nû íst sî chó~men ad communem locum . Táz héizet
Line: 29     communis locus an îo-gelîchemo statu . táz man nîoman\nen
Line: 30     némmendo . keméine âchúste lúzzet . álso díse uérsa

p. 53    

Manuscript page: 53  Page: 53   Line: 1     tûont . LOCUS COMMUNIS .

Line: 2     Si confundat copia pleno cornu tantas opes quantas pontus
Line: 3     incitus flatibus uersat harenas . Uuáz íst tés mêr? Scútti co\pia
Line: 4     ministra fortunę dien ménniskôn ûzer íro hórne
Line: 5     sámo uílo râtes . sô mére tuíret crîzes . fóne uuínde er\uuégetêr .
Line: 6     Hîer íst suspensio uocis . Fabulę ságent . táz
Line: 7     achelous amnis tíu ín_grecia rínnet . ze_fárre uuórte\níu .
Line: 8     mít hercule fúhte . únde hercules temo fárre daz
Line: 9     hórn ába slûoge . únde ér iz kâbe gnúhte . díu ministra
Line: 10     íst fortunę . dáz si íro uróuuûn gûot mít témo ûzkâ\be .
Line: 11     Aut quot sydera fulgent cęlo . edita stelliferis nocti\bus .

Line: 12     Álde sámo mánige stérnen in_hímele skînent . téro
Line: 13     náht . sô iz kestírnet íst . Sô íst óuh hîer . Nec retrahat ma\num .

Line: 14     Nóh hánt ze_íro nezúge . dáz chît . nóh sîa is irdrú\ze .
Line: 15     Únde óuh hîer . Haud ideo cesset humanum genus .
Line: 16     flere miseras querelas . Túrh táz netâte nîomer mén\nisko
Line: 17     lába sînero ármelichûn chlágo . Hîer íst deposi\tio .
Line: 18     Quamuis accipiat deus libens uota . prodigus multi auri .
Line: 19     et ornet auidos . claris honoribus . nil iam parta uidentur .

Line: 20     Tóh óuh kót sélbo . íro díge gérno uernâme . únde ín
Line: 21     sînes kôldes mílte uuâre . únde ín óuh êra uuéllen\ten .
Line: 22     déro uílo gâbe . nóh sô nedûohtî ín gnûoge . dés
Line: 23     sie hábetîn . Sed sęua rapacitas . uorans quesita . alios
Line: 24     pandit hiatus . Núbe diu míchela gîrhéit . éin uer\slíndende
Line: 25      . gínêt îo sâr gágen ándermo . Quę iam
Line: 26     frena retentent precipitem cupidinem certo fine?

Line: 27     Uuér mág tia gîrhéit intháben . îo fúrder béiten\ta?
Line: 28     Cum fluens largis muneribus . sitis potius ardescit
Line: 29     habendi . Sô láng sî gnûoge hábendo . îo dóh mêr há\ben
Line: 30     uuíle? Numquam diues agit . qui trepidus . gemens .

p. 54    

Manuscript page: 54  Page: 54   Line: 1     credit sese egentem . Tér neuuírt nîomêr rîche . tér sórgen\do .
Line: 2     únde sûftôndo . síh ármen áhtôt . Hîer íst tér status ûz .
Line: 3     uuánda sî síh ímo sámo so gágenuuértemo . mít rédo errétet
Line: 4     hábet . Pedíu spríchet ímo nû zû philosophia . fóne íro sél\bûn .
Line: 5     EX SUA PERSONA .

Line: 6     His igitur si pro se tecum fortuna loqueretur . quid profecto contro his\ceres
Line: 7     non haberes . Úbe fortuna síh sélbûn sus ferspréchen
Line: 8     uuólti . dára gágene nemáhtîst tu nóh erlíuten . Aut si
Line: 9     quid est . quo querelam tuam iure tuearis ! proferas oportet . Ál\de
Line: 10     úbe dû dîna chlága geskéinen máht réhta uué\sen .
Line: 11     sô tóoug . táz tu sia fúre zíhest . Dabimus locum dicendi .

Line: 12     Íh tûon dír státa ze_spréchenne . Tum ego inquam . Ista sunt
Line: 13     quidem [sunt] speciosa . oblitaque melle rhetoricę ac musicę
Line: 14     dulcedinis . Tíz sínt ál chád íh tô . skôníu gechôse . ún\de
Line: 15     sámo so gehóno-gotíu . mít rhetorica . únde mít
Line: 16     musica . Uuánda hîer nû ánderêst keuuáht íst rhe\toricę
Line: 17     dulcedinis . únde man êr nîeht pechénnen
Line: 18     nemág íro dulcedinem . êr man sîa sélbun bechénnet .
Line: 19     sô neíst táz hîer nîeht ze_úberhéuenne . sô uílo man
Line: 20     chúrzlicho geságen mág . uuáz sî sî .


Line: 21  
QUID SIT RHETORICA .


Line: 22     Rhetorica íst éin dero septem liberalium artium . dáz chît
Line: 23     tero síben bûohlísto . dîe únmánige gelírnêt há\bent .
Line: 24     únde áber mánige genémmen chúnnen . Téro
Line: 25     síbeno íst grammatica diu êrista . díu únsíh lêret
Line: 26     rectiloquium . dáz chît réhto spréchen . táz
Line: 27     ióh chínt kelírnên múgen . sô uuír tágoliches
Line: 28     hôrên . Tiu ánderíu íst rhetorica . tíu únsih férrôr
Line: 29     léitet . uuánda sî gîbet úns tîa gesprâchi . déro man
Line: 30     in_dínge bedárf . únde in sprâcho . únde sô uuâr

p. 55    

Manuscript page: 55  Page: 55   Line: 1     dehéin éinúnga íst geméinero dúrfto . Tára zû diu chínt
Line: 2     nehéin núzze sínt . núbe frûote líute . Sprâchâ únde
Line: 3     díng . nemúgen âne strît nîeht uuérden[t] . Uuâr íst sâr só\lih
Line: 4     strítôd uuórto . sô in_dínge . únde in sprâcho? Pedíu
Line: 5     neíst nîonêr gesprâches mánnes mêr dúrft . tánne dâr .
Line: 6     Sô uuér dér íst . dér den strît mít rédo uerzéren chán .
Line: 7     únde er dáz in rhetorica gelírnêt hábet . tér íst ora\tor .
Line: 8     in dés múnde fíndet man rhetoricam dulcedinem
Line: 9     Íst er áber úngelêret . únde íst er dóh kesprâche . so
Line: 10     mág er ûoben officium oratoris . sélbo nemág er ora\tor
Line: 11     sîn . uuánda dáz ex natura íst . táz neíst nîeht
Line: 12     ex arte . Uuér íst tér dîa dulcedinem bechénne . ér ne\île
Line: 13     dára gérno . dâr êr sîa gehôre? Tô in_gre\cia
Line: 14     zuêne die gelêrtôsten dés lístes . eskines únde
Line: 15     demostenes . gesprâchen éinen dág . tínglicho ze_strî\tenne .
Line: 16     nechâmen dára úmbe dáz na . sô cicero chît .
Line: 17     multa milia ex omni grecia? Zíu súlen uuír dánne
Line: 18     sô lústsámes lístes . fúre-nomes únánchúnde sîn? Uuí\zîn
Line: 19     dóh . táz tíu sélba scientia . díu rhetorica héizet .
Line: 20     triplex íst fóne díu . uuánda íro materia triplex
Line: 21     íst . DE MATERIA ARTIS RHETORICAE .

Line: 22     Vuáz íst íro materia . âne der strît? Sô der strît
Line: 23     errínnet . sô hábet si uuérh . Âne strît nehábet si nî\eht
Line: 24     ze_tûonne . álso óuh medicina dánne otiosa íst .
Line: 25     úbe morbi negeskéhent . nóh uulnera . Strîtet man
Line: 26     úmbe réht . únde úmbe únréht . sô man in_dínge
Line: 27     tûot . tíu sláhta strîtes . héizet latine fóne iudicio
Line: 28     iudicialis . Strîtet man úmbe ámbáht-sézzi . álso dáz
Line: 29     íst uuér ze_chúninge túge . álde ze_bíscófe . uuán\da
Line: 30     man sîna uirtutem sól demonstrare . pedíu

p. 56    

Manuscript page: 56  Page: 56   Line: 1     héizet tíu sláhte strîtes demonstratiua . Strîtet man
Line: 2     dâr úmbe . uuáz núzze sî ze_tûonne . álde ze_lâzenne . ál\so
Line: 3     man ze_romo stréit . uuéder cartago uuâre diruenda .
Line: 4     álde neuuâre . uuánda man dés sól tûon deliberationem .
Line: 5     dáz chît éinunga . únde beméineda . pedíu héizet tíu sláh\ta
Line: 6     strîtes deliberatiua . tára nâh súlen uuír uuízen . dáz
Line: 7     îogelîh téro drîo sláhtôn hábet zuêne únderskéita . Téro
Line: 8     zuéio héizen uuír den éinen statum legalem . ánderen statum
Line: 9     rationalem . Sô man strîtet úmbe dia legem . únde sia éinêr uuíle
Line: 10     uernémen ze_éinero uuîs . ánderer ze_ánderro uuîs . tér
Line: 11     status . táz chît tér strît . heizet mit réhte legalis . Sô man
Line: 12     áber dâr úmbe strîtet . uuîo rédolîh táz sî . dáz man tûot
Line: 13     álde râtet . fóne déro rédo . dáz chît fóne déro ratione .
Line: 14     héizet tér strît rationalis . Sô íst áber ze_uuízenne . dáz
Line: 15     man ze_fínf_uuîsôn strîtet úmbe dia legem . ze_fîer_uuîsôn
Line: 16     úmbe dia rationem . Téro uuîsôn nesól únsíh nîeht erdrîe\zen
Line: 17     ze_gehôrenne . QUI SINT STATUS LEGALES .

Line: 18     Éin strît íst úmbe dia legem . dér-dir héizet scriptum et
Line: 19     uoluntas . Tér íst sús ketân . Lex monachorum chît . post com\pletorium
Line: 20     nemo loquatur . Sô náhtes prúnst keskíhet . sô scrî\et
Line: 21     tér dien ánderên . tér dés êrest keuuár[a] uuírdet . Sô
Line: 22     man dén mâlôt úmbe scriptum legis . sô ánt-séidót er
Line: 23     síh mít uoluntate scriptoris . Ér chît ter scriptor
Line: 24     uuólti . dáz man dar ána únderskéit hábeti . Ánderêr
Line: 25     geskíhet fóne contrariis legibus . Álso dîe leges contrarię sínt .
Line: 26     Omni petenti te tribue . Únde díu . Ne aliquid cui nihil . Ter
Line: 27     drítto geskíhet fóne ambiguis legibus . Álso dáz íst in_ro\mana
Line: 28     lege . Meretrix si coronam auream possideat . pu\blicetur .
Line: 29     Uuéder sól man urônen . coronam álde meretri\cem?
Line: 30     Ter fîerdo héizet latine diffinitio . táz chît cnôt\márchúnga .

p. 57    

Manuscript page: 57  Page: 57   Line: 1     álde gnôt-mezúnga . uuánda diu lex táz uuórt
Line: 2     spríchet . táz in únguíshéite . únde in_strîte uuésen mág .
Line: 3     únz sîn bezéichen-nísseda gnôt-mézôt uuírdet . Álso ze
Line: 4     romo in_strîte uuás . úbe dér be_scúlden uuâre erslágen .
Line: 5     dén man dâr úmbe slûog . táz er náhtes mít sînero stángo gî\eng .
Line: 6     uuánda romana lex chît . nocte cum telo deprehensus .
Line: 7     occidatur . Tô uuás definitio ze_tûonne . uuáz telum sî . Telum
Line: 8     íst kespróchen fóne demo chrîechisken uuórte telon . táz
Line: 9     chît longum latine . Ter fínfto héizet latine ratiotinatio .
Line: 10     táz chît éines tínges féstenunga fóne ándermo . Álso dér stréit .
Line: 11     tér den exulem fílta . dáz er dáz fóne díu uuóla tûon
Line: 12     mûosî . uuánda romana lex chît . exulem intra fines depre\hensum .
Line: 13     licet occidere . QUI SINT STATUS RATIONALES .

Line: 14     Áber déro fîer rationalium statuum . héizet ter êristo
Line: 15     coniectura . dáz chît râtiska . uuánda sô der ínzihtîgo
Line: 16     lóugenet . sô râtiskôt man dara nâh . mít signis . únde
Line: 17     mít argumentis . Álso der chúning salomon téta . afferte
Line: 18     inquit gladium . et diuidite uiuentem puerum in duas partes .
Line: 19     Ter ánder héizet finis . uuánda sô unguís námo íst tes cri\minis
Line: 20      . sô sól iz uuérden finitum . Álso dánne geskíhet . sô ûzen
Line: 21     hálb chîlichûn genómen uuérdent sacra uasa . únde dáz
Line: 22     in_zuîuele íst . uuéder dáz héizen súle furtum álde sacrile\gium .
Line: 23     Iudices nemúgen êr nîeht iuditium tûon . êr nomen crimi\nis
Line: 24     uuírdet definitum . Ter drítto héizet translatio . dáz
Line: 25     chît uuéhsal . únde míssesézzeda . Uues uuéhsal? Loci . tem\poris .
Line: 26     personę . criminis . poenę . Sîe strîtent . táz iz neuuúr\te .
Line: 27     dâr iz soltî . nóh tô iz sóltî . nóh fóre démo iz sóltî . Óuh
Line: 28     strîtent sie . dáz iz tîe scúlde nesîn . ze_dîen der ínzih\tîgo
Line: 29     gebrîeuet sî . álso iz ófto ze_romo fûor . dáz man
Line: 30     sie míssebrîefta . Sô geskíhet óuh táz man scúlde

p. 58    

Manuscript page: 58  Page: 58   Line: 1     hártôr ándôt . álde mínnera ándôt . tánne iz réht sî . Uuébsal héizet tér strît . uuán\da
Line: 2     er fóne uuéhsele uuírdet . Álso gregorius iohannem zêh con\stantinopolitanum .
Line: 3     dáz er pallium trûoge . dánne
Line: 4     ér nesóltî . únde in platea . dâr er nesólti . Únde paulus
Line: 5     fideles zêh . dáz sîe íro geríhte fórderôtin apud infide\les .
Line: 6     Únde álso uuír ófto chédên . zíu man échert tés scáz
Line: 7     néme . dén man sélben háben sólta . álde zíu man dén
Line: 8     sláhe . dér mínnerûn poenam hábet keurêhtôt . Qualitas
Line: 9     héizet ter fîerdo rationalis status . Tér hábet námen
Line: 10     dánnân . uuánda er qualitatem facti úrsûochenôt . íh méi\no .
Line: 11     úbe si gûot sî . álde úbel . réht álde únreht . Uuánda
Line: 12     áber qualitas bipertita íst . fóne díu íst si ze_chîesenne an
Line: 13     íro partibus . Uuéliu sínt íro partes? Táz íst negotiale .
Line: 14     únde iuridiciale . Negotiale íst tér strît . tér úmbe
Line: 15     daz keuuónehéite geskíhet . álso chóuflíute strîtent .
Line: 16     táz tér chóuf súle uuésen stâte . dér ze_iâr-mércate
Line: 17     getân uuírdet . er sî réht . álde únréht . uuánda iz íro
Line: 18     geuuónehéite íst . Iuriditiale hábet tánnân námen .
Line: 19     dánnân óuh iuridici héizent . Álso dîe ze_romo iuri\dici
Line: 20     hîezen . dîe daz púrg-réht in_dínge ságetôn . álso
Line: 21     héizet tér dánnân uuórteno strît . iuriditialis . Nû
Line: 22     sínt óuh sîniu partes zuéi . absolutum et absumptiuum .
Line: 23     Absolutum chît pár . uuánda dar ána nehéin ánt-séida
Line: 24     neíst . âne dáz ter bemâlôto chît párlicho . dáz er uuóla
Line: 25     dáz tûon mûosi . dáz man ímo uuîzet . Álso cicero ságet .
Line: 26     táz pacubius poeta . síh ze_ímo chlágeti . déro únerôn .
Line: 27     dáz ímo éin spiloman dâr ze_sînemo hûs ketórsta há\rên
Line: 28     be_námen . Tés nehábeta der spíloman nehéina
Line: 29     ándera ántséida . âne dáz er ín uuóla mûosi sô ná\môn
Line: 30      . sô er hîeze . Assumptiuum íst kespróchen fóne

p. 59    

Manuscript page: 59  Page: 59   Line: 1     déro assumptione defensionis . táz chît fóne déro uuárnun\go
Line: 2     fúrolago . Tér status hábet quatuor partes . Éin
Line: 3     héizet relatio . dáz chît uuíderechêreda . álso sámson
Line: 4     uuídere chérta . sîne scúlde án philisteos . tô sie ín mâlo\tôn .
Line: 5     zíu er ín íro ézeske brándi . Ánder pars héizet
Line: 6     remotio . dáz chît ába-némunga . álso daz uuîb ába íro
Line: 7     sélbûn die scúlde némendo . ûfen éinen ánderen sîe
Line: 8     légeta . dô si chád . serpens decepit me . Tertia pars héi\zet
Line: 9     comparatio . álso dér mít comparatione síh ánt-séidô\ta
Line: 10      . tér daz hére lôsendo . hína gáb tien hostibus arma . ún\de
Line: 11     impedimenta . dáz chît keuuâfene . únde fûoter . únde
Line: 12     dáz chát uuésen bézera . dánne sélbez taz hére ze_uer\lîesenne .
Line: 13     Quarta pars héizet concessio . táz chît keiíht .
Line: 14     Tér strît téilet síh in_deprecationem . únde in_purgationem .
Line: 15     dáz chît in_uléha . únde in_ántséida . Deprecatio íst . táz ter
Line: 16     scúldigo chît . peccaui . ignosce . únde er nîeht nestrî\tet .
Line: 17     únde áber die ándere strîtent . dîe in_demo dín\ge
Line: 18     sízzent . úbe man ímo súle ignoscere . álde ne-sú\le .
Line: 19     Purgatio íst triplex . Éin purgatio héizet casus .
Line: 20     táz chît keskíht . Mít casu ántséidot síh . tér-dir
Line: 21     chît . táz in_is lázti . ánderes mánnes tôd . álde sîn sél\bes
Line: 22     súht . álde ételîh úngeuuândíu geskíht . Ánde\riu
Line: 23     purgatio héizet necessitas . táz chît nôt . Álso
Line: 24     dáz íst . úbe ér ze_uuórte hábet . táz er uuúrte captus .
Line: 25     álde ui obpressus . álde in_uincula missus . Tiu drít\ta
Line: 26     purgatio héizet imprudentia . dáz chît únuuí\zenthéit .
Line: 27     Álso paulus síh ánt-séidôta . tô er chad .
Line: 28     Nesciebam eum esse principem sacerdotum . Tíz sínt tíu
Line: 29     exempla déro statuum . dî in_dínge uuérdent . táz
Line: 30     chît . tîe-dir uuérdent . in_iuditiali genere causę .

p. 60    

Manuscript page: 60  Page: 60   Line: 1     Tîe áber in_demonstratiuo genere causę . únde in_delibe\ratiuo
Line: 2     uuérdent . târ man sprâchôt . tîe hábent tén
Line: 3     sélben námen . náls áber nîeht sô getâníu exempla . Fó\ne
Line: 4     dísen bechénnet man éníu lîehto .


Line: 5  
QUID SIT STATUS .


Line: 6     Tára nâh íst táz ze_uuízenne . táz status únde constitu\tio .
Line: 7     ál éin íst . únde sie dánnân genámôt sínt . táz tie
Line: 8     strîtenten síh stéllent gágen éin-ánderên . Intentio ún\de
Line: 9     depulsio . díu máchônt ten statum . Ánauáng tes
Line: 10     strîtes . héizet intentio . únde depulsio . dáz chît mâ\lizze .
Line: 11     únde uuéri . Álso dáz íst dáz ter accusator
Line: 12     chît . in_dínge ze_sînemo aduersario . fecisti . únde ér
Line: 13     ántuuúrtet . non feci . Álde úbe er chît . non iure fecisti .
Line: 14     únde ér ánt-uúrtet . iure feci . Tánne díu depulsio
Line: 15     sô getân íst . táz sî chît . iure feci . merito lesi . sô sól sî
Line: 16     sâr dés háben rationem . álso dáz íst . prior enim me le\sit .
Line: 17     Téro rationis tûot ter accusator infirmatio\nem .
Line: 18     dáz chît lúzzeda . Sô dáz íst . Non enim te oportuit
Line: 19     uindicare iniuriam tuam . Chît áber der bemâlôto . non
Line: 20     feci . non lesi . uuánda déro depulsioni . nehéin ratio ne\folget .
Line: 21     uués mág tér rationem gében . tér nîehtes ne\iíhet .
Line: 22     sô sól der accusator mít coniecturis zûo fáhen .
Line: 23     dáz er ín dés lóugenes úber uuinde . Fóne ín zué\in
Line: 24     chúmet ter strît . ze_dien ánderên . dîe dâr in_dín\ge
Line: 25     sínt . táz óuh sîe begínnent strîten . feceritne .
Line: 26     álde úbe er iz téta . iurene fecerit . Tés strîtes tû\ont
Line: 27     tie iudices énde . uuánda an íro iuditio stât .
Line: 28     uuéder man in háben súle . fúre scúldîgen . álde
Line: 29     fúre únscúldigen . únde fóne íro iuditio uuír\det
Line: 30     er dimissus . álde punitus . Êr dáz sô ergánge .

p. 61    

Manuscript page: 61  Page: 61   Line: 1     êr uuírt témo oratori ze_geóugenne . dîa méisterskáft
Line: 2     sînes kechôses . únde ál dáz fúre ze_gezíhenne . mít
Line: 3     tíu des tínges spûon mág . únde mít tíu gelóublih
Line: 4     ketân mág uuérden . tien iudicibus . sô uuáz er uuíle
Line: 5     háben ze_réhte . álde ze_únrehte . únde souuen er
Line: 6     háben uuíle ze_noxio . álde ze_innoxio . Uuîolih ér
Line: 7     fúre gândo uuésen súle án demo exordio . únde dá\ra
Line: 8     nâh án dero narratione . únde dára nâh án de\ro
Line: 9     confirmatione . únde ze_iúngest án dero conclusione .
Line: 10     únde án dîen állen . uuîo zímîg . uuîo chléine . uuîo
Line: 11     spílolîh . târ dáz keuállet . uuîo grémezlîh . uuîo
Line: 12     drôelih . uuîo in_álla rárta geuuérbet . tés sínt cice\ronis
Line: 13     pûoh fól . díu er de arte rhetorica gescríben
Line: 14     hábet . DE PRESENTI STATU .

Line: 15     Nû sûochen óuh hîer án dísemo strîte . dér under
Line: 16     boetio . únde únder dero fortuna íst . uuélêz in\tentio
Line: 17     sî . únde depulsio . Táz íst intentio . dáz síh
Line: 18     sús chlágôt boetius . Itane nihil fortunam puduit?
Line: 19     Únde áber . Homines quatimur fortunę salo . Sô íst
Line: 20     táz depulsio . dáz sî chît . O homo . quę tua detra\ximus
Line: 21     bona? Nulla tibi a nobis inlata uiolentia . Sô
Line: 22     íst táz ratio depulsionis . Opes . honores . ceteraque tali\um .
Line: 23     mei sunt iuris . Dominam famulę cognoscunt . Mecum
Line: 24     ueniunt . me abeunte discedunt . Tíu ratio íst sô
Line: 25     stárh . táz philosophia ímo uerságet . táz er dára
Line: 26     gágene . nîeht sâr erlíuten múge . Álso sî dâr chît .
Line: 27     His si pro se tecum fortuna loqueretur . quid profecto contra\hisceres .
Line: 28     non haberes . Mít tîen uuórten hábet si
Line: 29     ímo uerságet . infirmationem rationis . Únde
Line: 30     uuánda fortuna réht hábet . únde sî síh íro

p. 62    

Manuscript page: 62  Page: 62   Line: 1     sîtes nîeht kelóuben nemág . pedíu uuíle si ín dés rhetori\ce
Line: 2     irríhten ! dáz in íro gûotes sô unuuíriges . sâr nîeht
Line: 3     lángên nesólta . únde ín échert tés kûotes lústen sól .
Line: 4     táz ímo éinest chómenez . nîomêr fúrder inslíngen ne\mag .
Line: 5     SEQUITUR .

Line: 6     Tum tantum cum audiuntur oblectant . Sús scôníu gechôse .
Line: 7     sínt tîa uuîla lústsám . únz man siu gehôret . Sed
Line: 8     miseris est altior sensus malorum . Áber beuuífenên
Line: 9     íst mêr . dáz ín ána líget . Sîe infíndent mêr íro léi\des .
Line: 10     Itaque cum hęc desierint insonare auribus . insitus
Line: 11     meror pregrauat animum . Sô sie díz állero êrest ne\hôrent .
Line: 12     sô uuíget in áber dáz ze_herzen geslage\na
Line: 13     sêr . Et illa . Ita est inquit . Táz íst álso chád sî .
Line: 14     Hęc enim nondum sunt remedia morbi tui . Tíz nesínt óuh
Line: 15     nîeht tíu scúldîgen lâchen dînero súhte . Sed fomenta quę\dam
Line: 16     adhuc contumacis doloris . aduersum curationem .

Line: 17     Núbe échert súslichíu uâske ! dînes úngerno
Line: 18     héilenten sêres . Nam admouebo cum tempestiuum fue\rit .
Line: 19     quę sese penetrent in profundum . Íh kíbo dír
Line: 20     sô is zît uuírt . tiu tráng . tíu díh túrhkânt .
Line: 21     Uerumtamen ne uelis te existimari miserum . i . ne exi\stimes
Line: 22     te miserum . Áber ínin_díu . hábe gûoten
Line: 23     drôst . únde neáhto díh nîeht uuênegen .


Line: 24  
DE PERCEPTIS BONIS .


Line: 25     An oblitus es numerum . modumque tuę felicita\tis .

Line: 26     Hábest tû ergézen dînero sâldon . uuîolîh .
Line: 27     únde uuîo mánig sîe uuâren? Taceo quod deso\latum
Line: 28     parente . cura te suscepit summorum ui\rorum .

Line: 29     Íh uuíle dés suîgen . dô dû uuéiso
Line: 30     uuúrte . dáz tíh tie hêrosten in íro flíht nâmen .

p. 63    

Manuscript page: 63  Page: 63   Line: 1     Delectusque in affinitatem principum ciuitatis . prius coe\pisti
Line: 2     esse carus . quam proximus ! quod preciosissimum genus est
Line: 3     propinquitatis . Únde gechórnêr ze_déro síppo dero
Line: 4     hêrôstôn ze_romo . dáz chît ze_éideme gechórnêr . dîne\mo
Line: 5     suêre símmacho . uuâre du ímo lîeb . êr du ímo
Line: 6     uuúrtîst síppe . Dáz tiu fórderôsta síppa íst . úbe der
Line: 7     man geîlet . táz er lîeb íst . Quis non predicauit te felicissi\mum .
Line: 8     cum tanto splendore socerum . tum pudore coniugis . tum
Line: 9     quoque oportunitate masculę prolis? Uuér nechád tíh tô
Line: 10     saligen . sóliches suêres . únde sólichero suíger . sô chí\uskero
Line: 11     chénûn . sô êrsámero cómen chíndo? Pretere\o
Line: 12     sumptas in adolescentia dignitates . negatas senibus .

Line: 13     Íh neuuíle dés nîeht chôsôn . dáz tû iúngêr guún\ne
Line: 14     dîe hêrscáft . dîe álte guúnnen nemáhtôn .
Line: 15     Tû uuúrte iúngêr consul . Libet enim preterire commu\nia .
Line: 16     delectat uenire ad singularem cumulum felici\tatis
Line: 17     tuę . Táz óuh ánderên gescáh . táz uuíle íh
Line: 18     úberhéuen . ze_dînên chréftigên súnder-sâldôn .
Line: 19     uuíle íh chómen . fóne dîen uuíle íh ságen . Si quis
Line: 20     fructus mortalium rerum . ullum pondus beatitudinis
Line: 21     habet . poteritne deleri memoria illius lucis . i . pros\peritatis .
Line: 22     quantalibet mole ingruentium malorum?

Line: 23     Úbe ménniskôn dîehsemo . ze_dehéinero sâlighéi\te
Line: 24     zíhet . mág tánne dero skînbârûn êro keâge\zôt
Line: 25     uuérden . fóne dehéinemo geskéhenemo léi\de?
Line: 26     Cum uidisti duos liberos tuos . pariter domo prouehi .
Line: 27     sub frequentia patrum . sub plebis alacritate . Íh méi\no .
Line: 28     dáz tû sáhe zuêne dîne súne . sáment fóne
Line: 29     dînemo hûs kefûoret uuérden . mít állero dero
Line: 30     hêrrôn mánegi . únde mít álles tes líutes méndi? .

p. 64    

Manuscript page: 64  Page: 64   Line: 1     dáz sie mít tîen êrôn in curiam brâhte . pêde sáment consula\tum
Line: 2     infîengen . Cum eisdem in curia insidentibus curules . tu
Line: 3     orator regię laudis . meruisti gloriam ingenii . facundi\ęque .

Line: 4     Tánne ín sízzentên in demo sprâhhûs . án demo hêr\stûole .
Line: 5     tû orator uuésendo . getûomet uuúrte dînes
Line: 6     sínnes . únde dînero gesprâchî . án des chúninges lóbe?
Line: 7     Síto uuás ze_romo . sô chúninga mít síge fóne uuîge
Line: 8     châmen . dáz man demo állero gesprâchesten beuálh
Line: 9     taz síge-lób . ze_tûonne in_capitolio . fóre állemo demo
Line: 10     líute . álso man ímo dô téta . Táz er áber chît insiden\tibus
Line: 11     curules . táz chît er fóne díu . uuánda reges sâzen
Line: 12     in_tribunali . dâr sie díngotôn . álde dâr sie iura ple\bi
Line: 13     scáffotôn . áber magistratus sâzen in curulibus . tánne sie
Line: 14     búrg-réht scûofen demo líute . Curules hîezen . sámo sô cur\rules
Line: 15      . uuánda íu êr consules in_curru rîtendo ad curiam .
Line: 16     tar ûfe sâzen . Cum in circo medius duorum consulum . satiasti
Line: 17     exspectationem circumfusę multitudinis . triumphali largi\tione .

Line: 18     Tô óuh táz kesáh . táz tû únder ín zuéin consuli\bus
Line: 19     míttêr sízzendo . fólleglicho állero dero mánigi
Line: 20     spéndotôst . tie síge-gébâ . DE TROPHEO ET TRIUMPHO .

Line: 21     Téro síge-êrôn . uuâren zuô . diu mínnera . únde diu
Line: 22     mêra . Tiu mínnera hîez in_chrîe<chi>skûn tropheum . dáz
Line: 23     uuás . sô die hostes uuúrten ze_flúhte bechêret . Tánne
Line: 24     chám síge-némo . fóne uuîge rîtendo . ûfen éinemo
Line: 25     blánchen rósse . Ûfen démo uuárd er enfángen fó\ne
Line: 26     demo plebe . âne dîe patres . tîe léitôn ín rîtenten
Line: 27     in capitolium . únde uuúrten mactatę dâr oues in_sa\crificium .
Line: 28     Fóne díu hîez táz ópfer ouatium . Áber diu
Line: 29     mêra síge-êra . fóne déro er nûi ságet . hîez in_chrîe\chiskûn
Line: 30     triumphus . táz uuás sô die hostes . erslágen

p. 65    

Manuscript page: 65  Page: 65   Line: 1     uuúrten . Tánne chám der uictor fóne uuîge . rîtende in_cur\ru .
Line: 2     dîe quatuor albi equi zúgen . Ûfen déro infîengen ín
Line: 3     patres . sáment temo plebe . únde léitôn ín ad capitolium .
Line: 4     únde ópferotôn dâr tauros . únde úmbe geméina fróuui .
Line: 5     nám man frôno-scáz . ûzer demo erario . únde gébeta ál\lemo
Line: 6     demo búrglíute ! únde dien síge-némôn . gáb man
Line: 7     palmas in_hánt . únde lauream coronam an_hóubet . únde
Line: 8     gûollichôta man dén sígo mít lóbe ! álso dâr fóre gesá\get
Line: 9     íst . Tér uuás fílo hárto geêret . témo dáz lób uuárt
Line: 10     peuólên ze_tûonne . álde der scáz ze_spéndônne . Ter sígo
Line: 11     hábet námen fóne dien signis . Sô dien hostibus uuérdent
Line: 12     tie signa genómen . táz héizet sígo némen .


Line: 13  
DE INDULGENTIA FORTUNAE .


Line: 14     Dedisti ut opinor uerba fortunę . dum te illa demulcet .
Line: 15     dum te ut delitias suas fouet . Íh uuâno dû betrúge dia
Line: 16     fortunam . dáz si díh sô zértet . únde díh sô urîtet . Demul\cet .
Line: 17     chît stréichôt . álso man dûot . témo man zártôt .
Line: 18     Delitię sínt frîtliche sáchâ . dîe uuír éigen . úmbe lúst\sámi .
Line: 19     náls úmbe dúrfte . álso turtures sínt . únde psi\taci .
Line: 20     Abstulisti munus . quod nulli umquam commodauerat
Line: 21     priuato . Tû hábest íro ánaguúnnen . dáz si nóh nehéine\mo
Line: 22     in_súnder negáb . nehéinemo dînemo gnôz . Târ sî
Line: 23     chît priuato . dâr lâzet si échert ten chúning fóre .
Line: 24     Sî héizent álle priuati . dîe chúninga nesínt . Uisne
Line: 25     igitur calculum ponere cum fortuna? Uuíle du nû zálôn
Line: 26     mít íro? Nunc primum liuenti oculo prestrinxit te? Nû
Line: 27     êrest prûn-séhontíu . zuángta sî díh . Si consideres nume\rum
Line: 28     modumque lętorum uel tristium . adhuc non possis te nega\re
Line: 29     felicem . Úbe dû zálôst . únde chóstôst . uuáz tû nóh
Line: 30     éigist péidero . léides ióh lîebes . sô neuerságest tu díh

p. 66    

Manuscript page: 66  Page: 66   Line: 1     nóh nîeht sâldôn . Quodsi idcirco non estimas te fortunatum .
Line: 2     quoniam abierunt quę tunc lęta uidebantur ! non est quod te
Line: 3     putes miserum . quoniam quę nunc creduntur mesta . pretereunt .

Line: 4     Áhtôst tu dîh pedíu únsaligen . uuánda hína íst .
Line: 5     táz tíh fréuta . tíz féret óuh hína . dáz tíh nû léide\gôt .
Line: 6     Pedíu nesólt tu dîh uuênegen áhtôn . Táz héi\zet
Line: 7     argumentum a contrariis . An tu nunc primum subitus
Line: 8     hospesque uenisti . in hanc skenam uitę? Píst tû nû sô
Line: 9     níuuenes chómenêr . gást . hára in_dísses únseres lî\bes
Line: 10     skenam? In_skena skéllent hértôn béide . fabulę
Line: 11     lętarum rerum . sô comoedię sínt . ióh tristium . sô tragoe\dię
Line: 12     sínt . Uuánda óuh úns pegágenent hértôn . lę\ta .
Line: 13     únde tristia . pedíu íst únsêr lîb kelîh tero ske\na .
Line: 14     Ullamne reris inesse constantiam humanis rebus? Uuâ\nist
Line: 15     tu dehéina stâtigi uuésen . án dero ménniskôn dín\ge?
Line: 16     Cum hominem ipsum sepe uelox hora dissoluat . Tánne
Line: 17     ióh sélben den ménnisken . éin chúrz uuîla ófto zeer\lékke?
Line: 18     Nam etsi fortuitis rebus . rara fides est manendi .

Line: 19     Úbe óuh sélten in_éteuues sâldôn dehéin stâtigi íst .
Line: 20     Ultimus tamen dies uitę . mors quędam est fortunę etiam
Line: 21     manentis . Sîn énde íst îo dóh téro sélbôn sâldôn
Line: 22     énde . níunt fólle-gîengîn sie ímo únz tára . Quid
Line: 23     igitur referre putas . tune illam moriendo deseras .
Line: 24     an te illa fugiendo? Uuáz áhtôst tû dâr ána geskéi\denes
Line: 25      . tû sîa lâzest erstérbendo . álde sî díh lâze .
Line: 26     fóne dír flíhendo? OMNIA MUNDANA . ESSE IN\STABILIA .

Line: 27     Cum phoebus roseis quadrigis cęperit /
Line: 28     spargere lucem polo . pallet hebetata stella . pre\mentibus
Line: 29     flammis . albentes uultus . Sô mórgen-rôtíu
Line: 30     súnna ûfen íro réito . sô fabulę ságent . rîtentíu

p. 67    

Manuscript page: 67  Page: 67   Line: 1     begínnet skînen . sô tímberent tie stérnen . tîen skîmôn bedéc\chentên
Line: 2     íro bléichen ána-lútte . Cum flatu tepentis zephiri
Line: 3     irrubuit nemus . i . rosetum uernis rosis . spiret insanum
Line: 4     nebulosus auster . iam spinis abeat decus . Sô ze_lénzen fóne
Line: 5     des uuéstene-uuíndes uuarmi . rôseblûomen uuérdent .
Line: 6     áfter demo uélde . úbe dánne héiz chúmet ter uuólchenôn\to
Line: 7     súnt-uuínt . sô mûozen die blûomen . rîsen ába dîen
Line: 8     dórnen . Tranquillo sereno . radiat sepe mare inmotis
Line: 9     fluctibus . sepe concitat aquilo feruentes procellas . uerso ęquore .

Line: 10     Éina uuîla íst ter mere stílle . únde lûtterêr . ándera
Line: 11     uuîla tuárot er trûobêr . Si mundo constat rara sua forma
Line: 12a     . si uariat tantas uices . Crede . fortunis hominum caducis .
Line: 12b     bonis crede fugacibus . constat et positum est ęterna lege . ut
Line: 13      nihil genitum constet . Ube állero uuérlte únstâte íst íro
Line: 14a     bílde . únde úbe sî síh ében-díccho uuéhselôt . So hábe dih ze múrgfaren
Line: 14b     sâldon . únde / ze_únstatemo gûote dero ménniscon . sô íst taz
Line: 15     kuís . únde fásto gesézzet . táz nîeht kebórnes . stâte nesî .


Line: 16  
ITEM . QUOD NON DESTITUTUS SIT OMNI FELICITATE .


Line: 17     Tum ego inquam . Tô ántuuúrta íh íro . Uera commemoras
Line: 18     o nutrix omnium uirtutum . Uuâr íst táz tu ságest . méistra
Line: 19     állero túgedo . Nec possum inficiari uelocissimum cursum
Line: 20     prosperitatis meę . Nóh íh nemág ferlóugenen mînero
Line: 21     spûotigûn ferte . Sed hoc est quod coquit uehementius reco\lentem .

Line: 22     Táz íst . táz mír uuê tûot . sô íh is kehúgo . Táz
Line: 23     prénnet míh . Nam in omni aduersitate fortunę infeli\cissimum
Line: 24     genus est infortunii . felicem fuisse . Nehéinero
Line: 25     sláhto únsâlda néist sô míchel . in allên mísseskíhten .
Line: 26     sô díu íst . táz mán sih pehúget . íu êr uuésen sâligen .
Line: 27     Inquit . Tô ántuuúrta si . Sed quod tu luis supplicium falsę
Line: 28     opinionis . id rebus iure imputare non possis . Táz tû
Line: 29     engéltêst tînes lúkken uuânes . táz neuuîz tien díngen

p. 68    

Manuscript page: 68  Page: 68   Line: 1     nîeht . Uuízîst táz tû ín is nîeht keuuîzen nemáht . Nam si
Line: 2     te mouet hoc inane nomen fortuitę felicitatis . licet mecum
Line: 3     reputes . quam pluribus maximisque abundes . Sîd tír sô hé\uig
Line: 4     túnchet tér báro námo dero sâldôn . sô zálo mít
Line: 5     mír . únde chóro míh úberuuínden . dû neéigîst nóh
Line: 6     knûog mánigero sâldôn . Táz tû sâlda héizest . tóh sie
Line: 7     sô nesîn . tîe sínt tír nóh úninfáren . Igitur . si seruatur tibi
Line: 8     adhuc diuinitus inlesum . et inuiolatum . id quod possidebas
Line: 9     preciosissimum in omni censu . fortunę tuę . poterisne iure
Line: 10     causari . retinens quęque meliora? Hábet tír nóh kót
Line: 11     pehálten gánz . únde úndáro-háft . táz tû tíuresta hábe\tost .
Line: 12     ín állemo scázze . mít uuélemo réhte chlágôst tu
Line: 13     díh tánne . hábendêr . únde óuh taz pézesta hábendêr .
Line: 14     sámo sô dû neéigîst na? Atqui . uiget incolomis . illud preciosissimum
Line: 15     decus generis humani . symmachus socer .

Line: 16     Tríuuo nóh lébet kesúnde . állero mánno êra . symma\chus
Line: 17     tîn suêr . Et quod uitę precio non segnis emeres . Únde
Line: 18     dâr ána hábest tu . dáz tû mít temo lîbe gérno chóuf\tîst .
Line: 19     Uir totus factus ex sapientia . uirtutibusque . Tér állêr
Line: 20     íst túged . únde uuîstûom . Securus suarum . s . iniuriarvm .
Line: 21     tuis iniuriis ingemiscit . Únde sîn sélbes síWPWPCCOMstet
Line: 22     hábendêr . chlágôt er échert tíh . Uiuit uxor ! ingenio
Line: 23     modesta . pudicitia pudore precellens . Lébet tîn ché\na .
Line: 24     álles sítes gezógeníu . in_chíuski . únde êrháfti
Line: 25     síh fúre némende . Et ut omnes dotes eius breuiter in\cludam .
Line: 26     patri similis . Únde dáz íh sáment pegrîfe ál\len
Line: 27     íro uuídemen . demo fáter gelîchíu . Tîe sácha dîe daz
Line: 28     uuîb sáment íro brínget . zûo demo mán . dáz íst
Line: 29     íro uuídemo . Uiuit inquam . Sî lébet chído lh . Et exosa

p. 69    

Manuscript page: 69  Page: 69   Line: 1     huius uitę . tibi tantum seruat spiritum . Únde úrdruzíu dís\ses
Line: 2     lîbes . pehébet si den âtem ínne . échert kérno dúrh tíh .
Line: 3     táz sî geséhe . uuîo iz úmbe díh fáre . Et tabescit tui de\siderio .
Line: 4     lacrimis ac dolore . quo uno uel ipsa concesserim . minui
Line: 5     tuam felicitatem . Únde nâh tír chélendo . suéndet
Line: 6     si síh uuéinôndo . únde chárôndo . án démo éinen dín\ge .
Line: 7     ióh íh iéhen uuíle . dír dero sâldôn méngin . Quid
Line: 8     dicam liberos consulares? Uuáz tárf íh chôson úmbe dî\ne
Line: 9     súne . dîe consules uuâren? Consulares sínt . tîe consules
Line: 10     uuâren . álde uuírdîg sínt ze_uuérdenne . Quorum iam .

Line: 11     i . in quibus iam elucet specimen uel paterni uel auiti ingenii . ut
Line: 12     in id ętatis pueris . Án dîen îu skînet tíu râtlichi íro
Line: 13     fáter . ióh íro ánen geuuízzes . sô uílo iz in_démo álte\re
Line: 14     skînen mág . Cum igitur sit mortalibus precipua cura .
Line: 15     retinendę uitę . o te felicem . si tua bona cognoscas . cui
Line: 16     suppetunt etiam nunc . quę nemo dubitat cariora esse ui\ta .

Line: 17     Sîd tie ménnisken nîeht sô gérno nehábent sô
Line: 18     den lîb . uuóla gréhto dánne be_díh sâlîgen . úbe dû
Line: 19     uuéist . uuáz tír tóug . tû nóh hábest . táz tíurera
Line: 20     íst . tánne der lîb . Tíu suasio íst in_rhetorica hone\stissima .
Line: 21     únde ualidissima . tíu mít temo compara\tiuo
Line: 22     uuírdet . tér mêr gemág . tánne superlatiuus .
Line: 23     Quare sicca lacrimas . nondum est ad unum . i . nullo exce\pto
Line: 24     omnes exosa fortuna . Fóne díu uuíske ába die trâ\ne
Line: 25      . fórtuna nehábet sie nóh nîeht álle in_háze . Tî\nen
Line: 26     fríunden íst si nóh ántlâzig . tóh si dír duín\ge .
Line: 27     Nec tibi nimium ualida tempestas incubuit . quan\do
Line: 28     tenaces herent anchorę . quę nec presentis solamen .
Line: 29     nec futuri temporis spem abesse patiantur . Nóh tír ne\begágenda

p. 70    

Manuscript page: 70  Page: 70   Line: 1     nîeht ze_stárh túnest . sîd nóh tie sénchel-chrâpfen
Line: 2     fásto háftênt . tîe nû . únde hína fúre díh nelâzent . úngetrôs\ten .
Line: 3     Sô mézîg uuínt íst . sô múgen anchorę gestâten daz skéf .
Line: 4     sô chréftîg túnest chúmet . sô nemúgen sie . Anchorę dáz sínt
Line: 5     suâríu îsen . chrâpfahtíu . in_chrîechiskún fóne dero hénde
Line: 6     genámotíu . uuánda sie síh fásto háhent zûo dien stéinen .
Line: 7     únde zûo dero érdo . dâr man daz skéf stâten uuíle .


Line: 8  
RESPONSIO .


Line: 9     At hereant inquam precor . Háftên mûozîn sie chád ih . Illis
Line: 10     namque manentibus . utcumque se res habeant enatabimus .

Line: 11     Ín ze_stéte stântên . sô uuîo iz sî . sô genésen uuír . Sed quan\tum
Line: 12     ornamentis nostris decesserit . uides . Uuáz úns áber ún\serro
Line: 13     êrôn enfáren sî . dáz síhest tu .


Line: 14  
ITEM PHILOSOPHIA DE HUMANA CONDITIONE .


Line: 15     At illa . promouimvs inquit aliquantvm . Sô íst iz sâr éteuuáz
Line: 16     nû bézera úmbe díh chád si . Si te nondum tuę totius sortis piget .

Line: 17     Úbe dír iz nîeht állez kelîcho nemísselîchêt . táz tír
Line: 18     in_lôz keuállen íst . úbe du díh tóh ze_dien uríunden uersîst .
Line: 19     Sed non possum ferre delitias tuas . qui tam luctuosus atque anxius
Line: 20     . conqueraris abesse aliquid beatitudini tuę . Mír uuíget
Line: 21     áber . dáz tû sô uerzértet píst . dáz tu sô âmerlicho ún\de
Line: 22     sô ángestlicho chlágôst . táz tír îeht kebréste dînero
Line: 23     sâlighéite . Quis est enim tam compositę felicitatis . ut non rixetur
Line: 24     ex aliqua parte . cum qualitate status sui? Uuér íst sô uól\lûn
Line: 25     sâlîg . ér nerínge éteuuâr úmbe sîn díng . tâz iz sô
Line: 26     stât? Anxia enim res est conditio humanorum bonorum . Tíu geskáft te\ro
Line: 27     ménniskôn gûotes . zíhet îo ze_ángesten . Et quę uel
Line: 28     numquam tota proueniat . uel numquam perpetua subsistat . Únde
Line: 29     íst sólih . táz si nîomer ze_gánzi nechúmet . álde úbe si

p. 71    

Manuscript page: 71  Page: 71   Line: 1     chúmet . îo dóh neuuérêt . Ter mán neberéchenôt síh nîo\mêr
Line: 2     álles sînes tínges . álde úbe er síh peréchenôt . sô íst
Line: 3     iz únuuérig . DISTINCTIO HUMANĘ CONDITIONIS .

Line: 4     Huic census exuberat . sed est pudori degener sanguis .

Line: 5     Súmelichêr íst rîche . únde íst áber únédele . Hunc no\bilitas
Line: 6     notum facit . sed inclusus angustia rei familiaris . mal\let
Line: 7     esse ignotus . Súmelichêr íst chúnt mán fóne geédele .
Line: 8     témo iz áber léid íst . túrh sîn árm getrágede . Ille utroque
Line: 9     circumfluus . uitam cęlibem deflet . s . si forte suis natalibus
Line: 10     dignam inuenire non potest . Súmelichêr hábet téro béide\ro
Line: 11     gnûog . únde chlágôt áber . dáz er úngehîet íst . Ille
Line: 12     nuptiis felix . orbvs liberis . nutrit censum alieno heredi .

Line: 13     Súmelichêr íst uuóla gehîet . únde áber érbelôsêr . scázzôt
Line: 14     er únerbôn . Alius prole lętatus . filii . filięue delictis mestus inlacrimat .

Line: 15     Súm hábet chínt cnûogíu . únde chlágôt áber
Line: 16     dáz siv frátatîg sînt . Idcirco nemo facile concordat . cum con\ditione
Line: 17     suę fortunę . Pedíu neíst nîoman . dér síh hábe
Line: 18     geéinôt mít sînes lîbes geskéfte . Inest enim singulis . quod in\expertus
Line: 19     ignoret . et expertus exhorrescat . Ín begágenet
Line: 20     állen . dáz ín únchúnt íst ! êr sie iz pesûochen . únde
Line: 21     besûochentên . mísselîchêt . Adde quod felicissimi cuiusque
Line: 22     sensus delicatissimus est . et nisi cuncta ad nutum suppe\tant .
Line: 23     omnis aduersitatis insolens . minimis quibvsque pro\sternitur .

Line: 24     Lége dára zûo . dáz súmelichêr ále-sâligêr .
Line: 25     sô zúrdel íst . iz neuáre állez sô ér uuélle . uuánda er
Line: 26     árbéite sô úngeuuón íst . táz er síh sâr míssehébet . ióh
Line: 27     lúzzeles tínges . Adeo perexigua sunt . quę detrahunt for\tunatissimis
Line: 28     summam beatitudinis . Sô lúzzelíu díng
Line: 29     penément ióh uuóla sâligên . dáz sie nîeht fóllûn

p. 72    

Manuscript page: 72  Page: 72   Line: 1     sâlîg neuuérdent . Quam multos esse coniectas . qui arbitrarentur sese
Line: 2     proximos cęlo . si contingat eis pars minima de reliquis fortunę
Line: 3     tuę? Uuîo mánige uuânest tû . neáhtotín síh kûolliche .
Line: 4     úbe sie dóh éinen lúzzelen téil hábetîn dînero sâlighéite? Hic
Line: 5     ipse locus . quem tu exilium uocas . incolentibus patria est . Tísiu
Line: 6     sélba stát . tîa dû héizest íhselî . díu íst tien lánt-líuten héimo\te .
Line: 7     Adeo nihil est miserum . nisi cum putes . Álso guísso . neíst nîeht
Line: 8     uuêneghéit . mán neáhtoe iz fúre dáz . Contraque omnis sors
Line: 9     beata est . ęquanimitate tolerantis . Tára gágene íst sâlîg so
Line: 10     uuélih lôz temo man geuállet . úbe ér iz ében-mûote uer\tréget .
Line: 11     Quis est ille tam felix . qui cum dederit manus inpatien\tię .
Line: 12     non optet mutare statvm suum? Uuér íst tér síh kelâzet in
Line: 13     úngedúlte . ér neuuélle uuéhsal tûon sînes tínges . so uuîo iz
Line: 14     stât? Quam multis amaritudinibus respersa est dulcedo humanę felicitatis?

Line: 15     Neíst nû na dîu sâliglicha sûozî gemískelôt mít máne\gero
Line: 16     bítteri . Quę si etiam iocunda esse uideatur fruenti . tamen retineri
Line: 17     non possit . quominus abeat cum uelit . Tíu démo nîo sô sûoze neíst .
Line: 18     tér sia níuzet . táz er sîa getuélen múge . sî nerûme . sô sî uuí\le?
Line: 19     Liquet igitur . quam misera sit beatitudo . mortalium rerum .

Line: 20     Nû skînet uuóla . uuîo uuêneglîh sî . dero ménniskôn sâlig\héit .
Line: 21     Quę neque apud ęquanimos perpetua perdurat . nec tota
Line: 22     delectat anxios . Tíu ióh mít ébenmûotigên nîo uuérîg
Line: 23     neuuírdet . nóh fermúrndên . únde ángistêndên lústsám
Line: 24     neíst . tóh íro fóllûn sî . / FELICITATE .
Line: 25     ARGUMENTATUR NON ESSE BEATITUDINEM IN PRĘSEN\TI

Line: 26     Quid igitur o mortales extra petitis . intra uos positam felicita\tem?

Line: 27     Uuáz kânt ír líute ánderes-uuâr suôchendo . dîa
Line: 28     sâlda . dîe ír hábent in íu sélbên? Error uos inscitiaque confundit .

Line: 29     Ír neuuízent is nîeht . ír hábent míssenómen . dáz írret

p. 73    

Manuscript page: 73  Page: 73   Line: 1     íuuih . Ostendam tibi breuiter . cardinem summę felicitatis . Íh óugo dir .
Line: 2     an uuíu die méistûn sâldâ sínt . uuâr sie ána uuérbent . Estne
Line: 3     aliquid tibi te ipso preciosius? IÍt tir îeht lîebera . dánne dû sélbo?
Line: 4     Nihil inquies . Néin chîst tu . Igitur ei tui compos fueris . possidebis .
Line: 5     quod neo tu umquam uelis amittere . nec fortuna possit auferre .

Line: 6     Uuíle dû uuálten dín sélbes . sô . dáz tu fortunam in_uersíhte éi\gîst .
Line: 7     sô guúnnest tû . dáz tu nîomêr gérno neuerlíusist . nóh
Line: 8     tír óuh tiu fortuna genémen nemág . Mít tíu uuérdent
Line: 9     tír béidíu gebûozet . ióh anxietas . ióh instabilitas . fóne dîen
Line: 10     íh fóre ságeta . Atque ut cognoscas non posse constare beatitudinem
Line: 11     in his fortuitis rebus . sic collige . Únde dáz tû uuízîst . táz tîe
Line: 12     sâldâ nîeht nesínt . an dísên zuîueligên díngen . chíus iz sv́s .
Line: 13     Si beatitudo est summum bonum . naturę rationis degentis . Úbe
Line: 14     sâlighéit íst taz fórderôsta ménniskôn gûot . Suspensio .
Line: 15     Nec est summum bonum . quod eripi ullo modo potest . Nóh táz nîeht
Line: 16     taz fórderôsta gûot neíst . táz man ferlîesen mág . Et hic .
Line: 17     Quoniam precellit id . quod nequeat auferri . Uuánda dáz échert fór\derôsta
Line: 18     íst . táz mánne benómen uuérden nemág . Et hic .
Line: 19     Manifestum est . quin non posset instabilitas fortunę adspirare .
Line: 20     ad percipiendam beatitudinem . Sô neíst nehéin zuîuel . núbe
Line: 21     únstâte sâlda . nîeht kehélfen nemúgin mánne . sâlighéit
Line: 22     ze_guúnnenne . Táz argumentum chît . uuánda an summo bono
Line: 23     sâlighéit íst . tár dés prístet . táz târ sâlihéit nesî . Táz
Line: 24     argumentum héizet a causa . uuánda summum bonum . dáz ist cau\sa
Line: 25     beatitudinis . Ad hęc . Tára zûo ságo íh tír . Quem caduca
Line: 26     ista felicitas uehit . i . extollit . uel scit eam . uel nescit esse mutabi\lem .

Line: 27     Táz nemág nîo ze_léibo uuérden . dén dísíu múr<g>fâra
Line: 28     sâlda héuet . núbe er sîa uuíze sô múrga uuîla uuéren\ta .
Line: 29     álde neuuíze . táz ist argumentum a contrariis . Si nescit . quę

p. 74    

Manuscript page: 74  Page: 74   Line: 1     nam beata sors esse potest . ignorantię cęcitate? Úbe ér iz neuuéiz .
Line: 2     uuîo sâliglîh lôz mág ímo uuésen geuállen . án dero únuuízent\héite?
Line: 3     Si scit . metuat necesse est ne amittat ! quod amitti posse non
Line: 4     dubitat . Uuéiz er iz áber . sô mûoz er nôte fúrhten ze_uer\lîesenne .
Line: 5     dáz er síh uuéiz múgen uerlîesen . Quare continuus
Line: 6     timor . non sinit eum esse felicem . Fóne díu nelâzet ín diu átaháfta
Line: 7     fórhta nîeht sâlîgen uuésen . Sô getân argumentatio . héizet
Line: 8     in_rhetorica comprehensio . táz chît keuángeni . uuánda er
Line: 9     ímo nîeht indrínnen nemág . ér negefáhe in . álso er nû
Line: 10     chît . ér uuíze . álde neuuíze fortunam instabilem . ér neíst
Line: 11     îo sâlig nîeht . Álso dáz íst in euangelio . Baptismum iohan\nis
Line: 12     de cęlo erat . an ex hominibus? Sô der sie châdîn de cę\lo .
Line: 13     an ex hominibus . sô uuúrtîn sie geuángen . Uel si amise\rit .
Line: 14     an putat neglegendum? Álde uuânet er . úbe er iz
Line: 15     ferlíuset . táz er síh is fertrôsten múge? Sic quoque perexi\le
Line: 16     bonum est . quod ęquo animo feratur amissum . Ióh sô skînet
Line: 17     úndíure . dáz sîn . únde éccherôde . dáz únsih lúzzel
Line: 18     ríuuet . sô uuir iz ferlîesên . Táz íst állez dissuasoria
Line: 19     oratio . mít tíu si ín uuéndet . dáz er nemínnoe cadu\cam
Line: 20     felicitatem . uuánda dáz íst inutile . et non necessarium .
Line: 21     Et quoniam tu idem es . cui scio persuasum atque insitum permultis de\monstrationibus .
Line: 22     nullo modo mortales esse . mentes hominvm .

Line: 23     Suspensio . Únde uuánda dû dér bíst . témo dáz chúnt
Line: 24     ketân íst . únde ín gestúncôt íst . mít mánigfáltero lêro .
Line: 25     dáz ménniskôn sêlâ erstérben nemúgen . Cumque clarum sit .
Line: 26     fortuitam felicitatem finiri morte corporis . Et hic . Únde
Line: 27     dánne óffen sî . sáment temo lîchámen erstérben dia
Line: 28     uuérlt-sâlda . Dubitari nequit . si hęc afferre potest bea\titudinem .
Line: 29     quin omne mortalium genus . fine mortis . in

p. 75    

Manuscript page: 75  Page: 75   Line: 1     miseriam labatur . Sô neíst nehéin zuîuel . úbe sî gíbet sâlighé\it .
Line: 2     álle ménnisken stérbendo . ze uuêneghéite uárên .
Line: 3     Táz héizet argumentum ab antecedentibus . uuánda úbe beatitu\do
Line: 4     fóre irstírbtet . sô fólgêt nôte miseria . Quodsi scimus multos
Line: 5     quesisse fructum beatitudinis . non solum morte . uerum etiam
Line: 6     doloribus . suppliciisque . quonam modo presens poterit facere beatos .
Line: 7     quę transacta non efficit miseros? Úbe mánige dia sâlighéit
Line: 8     kuúnnen mít temo tôde . únde mít ánderên uuêuuon . ál\so
Line: 9     martyres tâten . uuîo mág tánne dív gágenuuertíu sâlige
Line: 10     tûon . díu hína uuórteníu . uuênege netûot . Táz héizet
Line: 11     argumentum a repugnantibus . álso díu sínt repugnantia . pre\sens .
Line: 12     únde transacta . Tíu sínt fóne díu repugnantia .
Line: 13     uuánda éinez péitet hína . ánderez péitet hára .


Line: 14  
QUOMODO TRANQUILLITAS TENENDA SIT .


Line: 15     Quisquis uolet cautus ponere perennem sedem . So uuér dúrh
Line: 16     keuuárehéit sîn gesâze uuélle máchôn êuuig . Stabi\lisque .
Line: 17     nec sterni flatibus sonori euri . Nóh ér neuuíle níder
Line: 18     uerstôzen uuérden . fóne dîen dôsôntên uuínden . Et cu\rat
Line: 19     spernere pontum . minantem fluctibus . Únde ér intsízzen
Line: 20     neuuíle dén drôlicho uuéllônten mére . Uitet cacumen alti
Line: 21     montis . uitet bibulas harenas . Tér nezímberoe neuuéder .
Line: 22     nóh án dero hóhi des pérges . nóh án demo grîeze des
Line: 23     stádes . Illud urget proteruus auster . totis uiribus . hę solutę .
Line: 24     recusant ferre pendulum pondus . Téret sûochet ín der
Line: 25     uuínt in_ álemáht . hîer neíst úndenân uéstî . díu daz
Line: 26     zímber múge trágen . Fugiens periculosam sortem . sedis a\męnę .
Line: 27     memento certus fi[n]gere domum humili saxo . Úbe dû
Line: 28     flíhen uuéllêst . fréisiga stát . scôno zímberôndo . sô sûo\che
Line: 29     níderen stéin . ûfen démo zímbere báldo . Quamuis tonet

p. 76    

Manuscript page: 76  Page: 76   Line: 1     uentus . miscens ęquora ruinis . Tóh óuh tér dîezendo uuínt .
Line: 2     uuûlle den mére . únde uélle den uuált . Tu felix conditus ro\bore
Line: 3     ualli quieti . duces serenus ęuum . ridens ętheris iras .

Line: 4     Tû erléitest îo dînen lîb in_râuuon . sâliglicho dír lósken\têr .
Line: 5     sámo so in_éinero uésti . láchênde des uuéteres úngebâr\dôn .


Line: 6  
INCIPIT DISPUTARE DE REBUS IPSIS .


Line: 7     Sed quoniam descendunt in te iam fomenta mearum rationum ! pu\to
Line: 8     vtendum esse paulo ualidioribus . s . remediis . Uuánda
Line: 9     díh tóh íu ingânt mîne rédâ . mít tîen íh tíh únz nû
Line: 10     fâscôta . sô íst nû ze_uáhenne uuâno íh ze_stárcheren ré\dôn .
Line: 11     Sî rédota únz hára mít ímo suadendo . únde dissua\dendo .
Line: 12     secundum artem rhetoricam . Álso dáz officium oratoris ist .
Line: 13     suadere honesta . utilia . necessaria . possibilia . únde dá\ra
Line: 14     gágene dissuadere turpia . inutilia . non necessaria .
Line: 15     impossibilia . Nû uuíle sî disputare . dáz negât ten ora\torem
Line: 16     nîteht ána . núbe den phylosophum . Táz héizet disputa\re .
Line: 17     de naturis rerum . uel de deo . uel de moribus tractare . Tóh sú\len
Line: 18     uuír dáz chîesen . dáz sî hértôn begínnet peidíu
Line: 19     tûon . ióh disputare . ióh suadere . Age enim . Uuóla nóh . sá\ge
Line: 20     dés íh frâgee . Si iam non essent caduca . et momentaria dona
Line: 21     fortunę . quid in eis est . s . donis . quod aut umquam uestrum fieri queat .
Line: 22     aut perspectum . consideratumque non uilescat? Úbe dîe hâlen . únde dîe
Line: 23     uerlóufenten gébâ dero fortunę neuuârîn . uuáz máhti
Line: 24     dánne déro gébôn îomer íuuêr uuérden . úbe sî íro íu
Line: 25     ne-óndi . álde uuáz rûohtînt ír déro sélbôn . sô ír sie gnô\to
Line: 26     gechúrînt? Ter mán nehábet nehéinen geuuált rî\che
Line: 27     ze_sînne . ímo neúnne is tiu fortuna . dér sélbo rîh\tûom
Line: 28     íst smáhe . án sîn sélbes natura . DE PECUNIA .

Line: 29     Diuitięne uel uestra . uel sui natura . pretiosę sunt? Íst tér rîhtûom

p. 77    

Manuscript page: 77  Page: 77   Line: 1     tíure . fóne ímo sélbemo . álde fóne íu? Quid earum potius? Iâ
Line: 2     uuéder íst tíurera . íro zuéio? Aurumne . ac uis congesta pecu\nię?

Line: 3     Uuânest tu daz kólt tíurera sî . únde díu gesámenô\ta
Line: 4     mánegi des scázzes . tánne die ménnisken? Atqui . hęc effundendo
Line: 5     magis quam coaceruando melius nitent . Tríuuo .
Line: 6     sîe glîzent sô báz . úbe man sie mêr ûz kíbet . dánne man
Line: 7     sie sámenôe . Siquidem auaritia semper odiosos facit . largitas cla\ros .

Line: 8     Táz skînet târ ána . uuánda fréchi . léidet tie ménni\sken .
Line: 9     mílti máchôt sie mâre . únde geuuáhtliche . Quodsi non
Line: 10     potest manere apud quemque . quod tran<s>fertur in alterum . tunc
Line: 11     est pretiosa pecunia . cum translata in alios . usu largiendi de\sinit
Line: 12     possideri . Úbe dáz ter mán ímo háben nemág . táz ér
Line: 13     ándermo gíbet . sô íst fóne díu ze_gebenne . uuánda dán\ne
Line: 14     uuírt ter scáz tíure . sô er fóne spéndonne zegât . At
Line: 15     eadem si congeratur apud unum . quanta est ubique gentium . cęteros
Line: 16     sui inopes fecerit . Únde sô getân íst íuuer scáz . úbe ín
Line: 17     éiner állen begrîfet . sô uuáz sîn ín dero uuérlte íst . táz
Line: 18     sîn die ándere dárbênt . Et uox quidem tota pariter replet
Line: 19     auditum multorum . Nû íst tiu stímma sólih scáz . táz sî állíu
Line: 20     sáment in_mánnoliches ôrôn íst . Uestrę uero diuitię . nisi commi\nutę .
Line: 21     in plures transire non possunt . Áber íuuêr rîhtûom .
Line: 22     neíst ánderes-uuîo nîeht keméine . ér neuuérde zetéilôt .
Line: 23     Quod cum factum est . necesse est pauperes faciant . quos relinquuNT .

Line: 24     Sô er getéilet uuírt . sô sínt tîe dés-te ármeren . dîe ín
Line: 25     téilent . únde lâzent . O igitur angustas inopesque diuitias .
Line: 26     quas nec habere totas pluribus licet . et ad quemlibet non ueniunt . si\ne
Line: 27     paupertate cęterorum . Uuóla gréhto . uuîo gnôte . únde uuîo
Line: 28     árm . dér rîhtûom íst . dén mánige háben nemúgen . nóh
Line: 29     éinemo zûo neslínget . ánderêr neármee . DE GEMMIS .


p. 78    

Manuscript page: 78  Page: 78   Line: 1     An fulgor gemmarum trahit . i . illicit et delectat oculos? Lús\tet
Line: 2     íuuíh tie gímma ze_séhenne? Íst íro glíz íuuerên
Line: 3     óugôn lîeb? Sed si quid est in hoc splendore precipui . gemmarum est
Line: 4     illa lux . non hominum . Íst ín îeht ána tíurero glánzî . díu háftêt
Line: 5     ín . náls tien ménniskôn . Quas quidem mirari homines . uehe\menter
Line: 6     admiror . Únde míh íst uuúnder . dáz síh íro îoman
Line: 7     uuúnderôt . Quid est enim carens animę motu . atque compage .

Line: 8     s . membrorum . quod pulchrum esse iure uideatur . animatę . rationa\bilique
Line: 9     naturę? Uuáz íst lîbelôses . únde lídelôses . dáz ín-sêle\mo
Line: 10     dínge . sô der ménnisko íst . únde rédoháftemo . súle scô\ne
Line: 11     dúnchen ? Ímo sól scône súnchen . dáz ímo gelîh íst . Quę
Line: 12     tametsi conditoris opera . suique distinctione aliquid postremę
Line: 13     pulchritudinis trahunt . collocatę tamen infra excellen\tiam
Line: 14     uestram . nullo modo merebantur ammirationem uestram .

Line: 15     Úbe sie óuh fóne gótes uuíllen . únde uóne íro sélbero
Line: 16     féhi . îeht tero hínderostûn scônî hábent . îo dóh fóne
Line: 17     íuuérro búrlichi férro geskéidene . sóltôn sie íu únuuún\derlîh
Line: 18     kedúnchen . DE MUNDI SPECIE .

Line: 19     An delectat uos pulchritudo agrorum? Túnchet íu daz
Line: 20     félt skône? Quidni . Zíu nesól . Est enim pulchra portio
Line: 21     pulcherrimi operis . Íst éin scône téil dero scônun uuérl\te .
Line: 22     Sic quondam gaudemus . facie sereni maris . Sô íst
Line: 23     óuh ter mére mínnesám . in_ánasíhte . sô er stílle íst .
Line: 24     Sic cęlum . sydera . . lunam . solemque miramur . Sô éigen uuír fúre
Line: 25     uuúnder . sélben den hímel . únde állíu gestírne . Num
Line: 26     te aliquid horum attingit? Ínno? trífet tíh téro dehéinez
Line: 27     ána? kíbet iz tír îeht sînero scôni? Num audes gloriari
Line: 28     splendore alicuius talium? Ketárst tu díh îeht rûomen íro scôni?
Line: 29     An uernis floribus ipse distingueris? Máht tû geuéhet

p. 79    

Manuscript page: 79  Page: 79   Line: 1     uuérden . nâh tien blûomôn? Aut tua in ęstiuos fructus intume\scit
Line: 2     ubertas? Álde sólt tû ébenbírtîg uuérden . dîen súmerlichên
Line: 3     geuuáhstên? Quid inanibus gaudiis raperis? Uuáz lâzest tû
Line: 4     díh ána . sô úpiga méndi? Quid externa bona pro tuis amplexaris?

Line: 5     Uuáz íst tír lîebera ánder gûot . tánne daz tîn? Numquam faciet
Line: 6     fortuna tua esse . quę natura rerum a te fecit aliena . Tír nemág
Line: 7     tiu fortuna dáz nîeht kegében . tés tíh tiu natura hábet
Line: 8     keûzôt . DE ALIMENTIS . /alimentis .
Line: 9     Terrarum quidem fructus . animantium procul dubio debentur

Line: 10     Ter érduuv́ocher sól dien lebendên ze_fûoro âne zuî\uel .
Line: 11     Sed si uelis replere indigentiam naturę . quod satis est . nihil
Line: 12     est quod fortunę affluentiam petas . Uuíle du áber dés keuá\go
Line: 13     sîn . dés tiu natura bedárf . sô nefórderôst tû nehéin
Line: 14     úrgúse dero fortunę . Uuánda démo íst sámo uuóla . dér
Line: 15     gnûoge hábet . sô démo . dér ze_uílo hábet . Paucis enim . mi\nimisque
Line: 16     natura contenta est . Án únmánigên díngen . únde
Line: 17     lúzzelên . hábet tiu natura gnûog . Cuius sacietatem si
Line: 18     superfluis urgere uelis . aut iniocundum fiet . quod infuderis .
Line: 19     aut noxium . Uuíle du íro îeht úber tûon . sô íst tír iz éin\uuéder
Line: 20      . sô únuuv́nna . álde scádo . DE INDUMENTIS .

Line: 21     Iam uero pulchrum putas fulgere uariis uestibus? Uuíle dû gân
Line: 22     gezîeret mít mísselichero uuâte? Quarum species si gra\ta
Line: 23     est intuitu . aut materię naturam . aut ingenium mira\bor
Line: 24     artificis . Úbe sî dien óugôn íst . sô lóbon íh éin\uuéder
Line: 25      . sô dîa chléini des vuúrchen . álde dén geziug
Line: 26     tes uuérches . DE FAMULIS .

Line: 27     An uero longus ordo famulorum te felicem facit? Máchôt tíh
Line: 28     tíu mánigi dînero scálcho sâligen? Qui si fuerint
Line: 29     moribus uitiosi . pernetiosa domus sarcina . et ipsi

p. 80    

Manuscript page: 80  Page: 80   Line: 1     domino uuehementer inimica . Tîe úbe sie árgchústîg sínt . zâla ín_demo
Line: 2     hûs sínt ! únde búrdi . únde únhólde sélbemo demo hêrren .
Line: 3     Sin uero probi . quonam modo numeratur in tuis opibus aliena probitas?

Line: 4     Sínt sie áber chústîg . uuîo múgen dánne ánderes mánnes
Line: 5     chúste . dîn scáz sîn . únde dîn rîhtûom?


Line: 6  
ALIENA BONA ESSE QUAE NUMERAUIT .


Line: 7     Ex quibus omnibus liquido monstratur . nihil horum quę tv computas
Line: 8     in tuis bonis . tuum esse bonum . Fóne démo állemo skînet . táz
Line: 9     téro nehéin dîn gûot neíst . tíu dû fúre dáz áhtôst . Quibus
Line: 10     si nihil inest appetendę pulchritudinis . quid est quod uel amissis
Line: 11     doleas . uel lęteres retentis? Únde úbe án ín nehéin díu scô\ni
Line: 12     neíst . téro dû gérôn súlîst . uuáz íst tánne . dáz tíh sú\le
Line: 13     uerlórnez ríuuen . álde gehábetez fréuuen? Quodsi na\tura
Line: 14     pulchra sunt . quid id tua refert? Úbe siu án ín sélbên
Line: 15     natûrlicho gûot sínt . uuáz háftêt tíh tíu scôni? Nam hęc
Line: 16     quoque a tuis opibus sequestrata . per se placuissent . Neuuârin
Line: 17     sie dîn nîeht . sô uuârîn siu dóh scône . Neque enim idcirco sunt pretio\sa .
Line: 18     quod in tuas uenere diuitias . Nóh táz netíuret siu nîeht .
Line: 19     táz siu dîn sínt . Sed quoniam pretiosa uidebantur . tuis ea diuitiis
Line: 20     annumerare maluisti . Súnder dánnân gestîeze dû siu hín\der
Line: 21     díh . uuánda siu dír tíure dúnchent .


Line: 22  
OPIBUS NON FUGARI INDIGENTIAM .


Line: 23     Quid autem tanto strepitu fortunę desideratis? Uuáz
Line: 24     uuéllent ír dóh nû getûon . mít sô míchelemo óstô\de
Line: 25     íuuerro sáchôn? Fugare credo indigentiam opibus quę\ritis .

Line: 26     Ír uuéllent iz sô bríngen uuâno íh . táz íu nîeh\tes
Line: 27     nebréste . Atqui . hoc uobis in contrarium cedit . Tríuuo . dáz
Line: 28     féret ál ánderes . Pluribus quoque adminiculis opus est . ad
Line: 29     tuendam uarietatem . pretiosę suppellectilis . Mísse\lîh

p. 81    

Manuscript page: 81  Page: 81   Line: 1     scáz tíurer . bedarf óuh mícheles kezíuges . táz er beuuárôt
Line: 2     uuérde . Uerumque illud est . permultis eos indigere . qui permulta
Line: 3     possideant . Únde íst uuârez pîuuúrte . dáz man chît . tér
Line: 4     fílo hábet . tér bedárf óuh fílo . Contraque minimum . Áber dára
Line: 5     gágene bedúrfen dîe lúzzel . Qui metiantur abundantiam
Line: 6     suam necessitate naturę . non superfluitate ambitus . Tîe dés seheNT .
Line: 7     táz sie íro gezíug kescáffoên áfter natûrlichero nôte . náls
Line: 8     áfter démo únméze dero gíredo .


Line: 9  
DE PROPRIO ET NATURALI BONO .


Line: 10     Itane autem nullum est bonum . uobis proprium . atque insitum . ut in exter\nis
Line: 11     ac sepositis rebus . bona uestra queratis? Prístet íu dán\ne
Line: 12     án íu sélbên . dáz ír éigen gûot neéigent . nóh natûrli\cho
Line: 13     íngetâniz . táz ír iz in ánderên sáchôn sûochent? Sic
Line: 14     rerum uersa conditio est . ut animal merito rationis diuinum .
Line: 15     non aliter sibi uideatur splendere . nisi possessione inanimatę sup\pellectilis?

Line: 16     Sól nû sô bestúrzet sîn . díu geskáft téro díngo .
Line: 17     táz ter ménnisko góte gelîchêr . án déro uuírde sînero
Line: 18     rationis . ímo sélbemo nesúle dúnchen scône . âne fóne ún\lébendes
Line: 19     tínges hábede? Et alia quidem suis contenta . Ánde\ríu
Line: 20     tîer . sínt álliu geuágo íro gûotes . Uos autem consimiles deo
Line: 21     ente . captatis ornamenta excellentis naturę ab infimis
Line: 22     rebus . Ír áber góte gelîche in_íuuermo sínne . ír uuél\ent
Line: 23     zîerda sûochen íuuerro frámbarûn naturę .
Line: 24     án dien hínderôstên díngen . Nec intellegitis . quantam
Line: 25     iniuriam faciatis conditori uestro . Nóh ír neuuízent
Line: 26     nîeht . uuîo míchela únera ír góte tûont . Ille uolu\it
Line: 27     genus humanum prestare terrenis omnibus . uos de\truditis
Line: 28     dignitatem uestrom . infra infima quęque . Ér
Line: 29     uuólta ménniskôn sláhta . álles írdiskes tínges hêros\tv̂n

p. 82    

Manuscript page: 82  Page: 82   Line: 1     uuésen . ír tûont áber íuuera hêrscáft hínderorûn dien
Line: 2     hínderôstên díngen . Nam si omne quod cuiusque bonum est . s . ut deus est iu\storum .
Line: 3     eo cuius est . constat esse preciosius . s . ut constat deum esse pretiosiorem
Line: 4     omnibus iustis . cum uilissima rerum uestra bona esse iudicatis . s . non
Line: 5     deum . eisdem summittitis uosmetipsos uestra existimatione . Úbe
Line: 6     állero díngolîches kûot tíurera íst . tánne iz sélbez sî . ún\de
Line: 7     ír áhtônt íuuêr gûot uuésen daz áfterôsta . sô únder
Line: 8     tûont ír íuuih témo . dáz chît . sô bírnt ír hínderô\ren
Line: 9     démo . áfter íuuerro áhtúngo . Táz héizet argumentvm
Line: 10     a maiore . Úbe diuitię sínt pretio maiores . sô sínt diuites .
Line: 11     pretio minores . Quod quidem haud inmerito cadit . Táz ke\skíhet
Line: 12     ív mit réhte . Humanę quippe naturę . ista condi\tio
Line: 13     est . ut tum tantum cum se cognoscit . excellat cęteris rebus .

Line: 14     Tero ménniskôn natura íst sô getân . táz si échert tánne
Line: 15     sô si síh pechénnet . ánderên díngen fórdôra sî . Eadem
Line: 16     tamen redigatur infra bestias . si se nosse desierit . Únde
Line: 17     áber dien tîeren hínderôra sî . úbe si síh nebechénnet .
Line: 18     Nam cęteris animantibus naturę est . sese ignorare . homini\bus
Line: 19     uitio uenit . Táz íst fóne díu . uuánda iz án dien tîe\ren
Line: 20     natura íst . táz siu síh nebechénnên . únde iz áber
Line: 21     án dien ménniskôn fóne âchústen íst .


Line: 22  
DE EXTERIORE CULTU NEMINEM FIERI PULCHRVM .


Line: 23     Quam uero late patet hic uester error . qui existimatis ali\quid
Line: 24     posse ornari . alienis ornamentis . Uuîo férro
Line: 25     dóh nû der írredo gât . únde uuîo mánige dóh
Line: 26     íuuêr dâr ána betrógen sínt . táz ír uuânent . mít
Line: 27     tero ûzerûn zîerdo îomannen gezîeret uuérden .
Line: 28     At id fieri nequit . Nû nemág áber dés nîeht sîn . Nam
Line: 29     si luceat quid ex appositis . ipsa quidem quę apposita sunt

p. 83    

Manuscript page: 83  Page: 83   Line: 1     laudantur . Tréget íouuiht îeht scônes ána . sô lóbôt man dáz iz ána
Line: 2     tréget . Illud uero his tectum atque uelatum . in sua nihil-ominus foedi\tate
Line: 3     perdurat . Táz áber míte behélet íst . táz fólle-hábet sîna
Line: 4     úbelo getâni . Ego uero nego ullum esse bonum . quod noceat habenti . Íh
Line: 5     uuíle chéden . dáz táz kûot nesî . dáz-tir tárôt temo háben\ten .
Line: 6     Num id mentior? Líugo íh tánne? Minime inquis . Táz ne\tûost
Line: 7     chîst tu . Atqui . diuitię persepe nocuerunt possidenti\bus .

Line: 8     Ter rîhtûom scádôta ófto démo . dér in hábeta . Cum pessi\mus
Line: 9     quisque . eoque magis auidus alieni . se solum dignissimum putat
Line: 10     . qui habeat . quicquid usquam est auri . gemmarumque . Íh méi\no .
Line: 11     sô ételih úbel_uuíht . únde ánderro gûotes sô uílo fré\chera .
Line: 12     síh éinen áhtôt uuírdigen ze_hábenne állen dén
Line: 13     scáz . tér îonêr íst . Tu igitur qui nunc sollicitus pertimescis con\tum .
Line: 14     gladiumque . si uitę huius callem uacuus uiator intrasses .
Line: 15     coram latrone cantares . Fóne díu ságo íh tír . dû nû sór\gêst
Line: 16     táz man díh sláhe . uuállotîst tû bárêr in_dísemo
Line: 17     lîbe . ióh síngen máhtîst tu báldo fóre scâcharen . O preclara
Line: 18     opum mortalium beatitudo . quam cum adeptus fueris . secu\rus
Line: 19     esse desistis . Uuóla uuîo tíure . dîa sâldâ dero ôtuuá\lôn
Line: 20     sínt . Sîe sínt créhto sô tíure . sô dû sie guúnnest . táz tu
Line: 21     fúrder síchûre neuuírdest . Táz héizet irrisio yronica .


Line: 22  
VETERES PARUO CONTENTOS ESSE .


Line: 23     Felix nimium prior ętas . Tiu êrera uuérlt uuás fílo sâlig .
Line: 24     Contenta fidelibus aruis . i . fertilibus . Sî uuás íro érdchúste
Line: 25     geuágo . Nec inerti perdita luxu . i . superfluitate quę inertes
Line: 26     facit . Nóh únmezes ferlórníu . nóh fóne démo eruuórteníu .
Line: 27     Quę solebat soluere sera ieiunia . facili glande . Tíu-dir
Line: 28     sítig uuás spâto inbîzen . mít sléhtero fûoro . Non norat
Line: 29     confundere bachica munera liquido melle . Sî neuuíssa
Line: 30     uuáz púrgerísso uuás . sî hábeta úngelírnêt . ten uuîn

p. 84    

Manuscript page: 84  Page: 84   Line: 1     mískelôn mít séime . Nec miscere . i . tingere lucida uellera servm !
Line: 2     tirio ueneno . Nóh tîe scônen sîdâ dero serum fáreuuen mít tîris\kemo
Line: 3     sóuue . Seres sízzent hína uérro ôstert inében india . dîe
Line: 4     stróufent ába íro bóumen éina uuólla . dîe uuír héizên sîdâ .
Line: 5     dîa spínnet man ze_gárne . dáz kárn fáreuuet man mísseli\cho .
Line: 6     únde máchôt tár ûz féllôla . Sô man áber púrpúrûn
Line: 7     máchôn uuíle . sô sûochet man díu animalia ín_demo mére .
Line: 8     díu latine conchilia héizent . tíu lígent petâníu in_zuéin
Line: 9     scálôn . Tîe scála blûotent . sô man siu bríchet . mít témo blû\ote
Line: 10      . fáreuuet man dia púrpúrûn . Uuánda diu édelesta
Line: 11     uuírt ze_tiro . únde sî óuh târ ze_érest uuárd . pedíu chît
Line: 12     er tirio . Somnos dabat herba salubres . Tie líute slîfen dô
Line: 13     héilesamo án demo gráse . sîe nehábetôn féderbétte . Potum quoque
Line: 14     dabat lubricus amnis . Taz uuázer gáb ín trínchen . Umbras
Line: 15     altissima pinus . Póuma scátotôn ín . sîe nehábeton híuser .
Line: 16     Nondum secabat hospes alta maris . Nóh tô neuuállota nîo\man
Line: 17     úber mére . Nec mercibus lectis . uiderat noua litora .

Line: 18     Nóh mít kesámenôtemo mérze . nestádeta er ûz an únchún\demo
Line: 19     stáde . Tunc tacebant seua classica . Tô neuuúrten
Line: 20     lût tíu zâligen uuîghórn . mít tîen man sie nû uuîset
Line: 21     ze_uuîge . Neque fusus cruor acerbis odiis . tinxerat horri\da
Line: 22     arua . Nóh táz plûot . táz fóne fîent-lichên uuún\dôn
Line: 23     châme . dáz neblûotegôta dia érda . Quid enim uellet
Line: 24     furor hosticus prior mouere ulla arma? Zíu sólti fî\ent-scáft
Line: 25     êrera uuérden . dáz chît zíu sóltîn dehéine
Line: 26     dúrh fîent-scáft ze_féhtenne . êreren uuérden . Cum uide\rent
Line: 27     seua uulnera . nec ulla premia sanguinis . Tánne
Line: 28     sie sáhin uuúndâ . únde nehéinen lôn dero uuúndôn?
Line: 29     Utinam redirent modo nostra tempora in priscos mores .

Line: 30     Uuólti gót eruuúndîn díse únseren zîte . hína ze_dîen

p. 85    

Manuscript page: 85  Page: 85   Line: 1     áltên síten . Sed amor habendi ardet feruens . sęuior ignibus ęthnę .

Line: 2     Nû neíst tés nîeht . núbe fréchi íst nû inzúndet . stréde-uuálli\gora .
Line: 3     dánne daz fíur in_ęthna . ęthna brínnet in_sicilia . ál\sô
Line: 4     ueseuus tûot in_campania . únde clemax in_cilitia . Heu quis
Line: 5     fuit ille . qui primus fodit pondera tecti auri . gemmasque uolen\tes
Line: 6     latere . pretiosa pericula . Áh ze_sêre . uuér uuás îo dáz . tér
Line: 7     êristo grûob ûzer érdo . góld . únde gímmâ . fréisige tíure\da .
Line: 8     tîe nóh kérno ínne lâgîn . úbe sie mûosîn .


Line: 9   QUID SIT INTER RHETORICAM SUADELAM ET PHI\LOSOPHICAM
Line: 10   DISPUTATIONEM .


Line: 11     Hîer sólt tu chîesen . uuáz keskéidenes . únder rhetorica
Line: 12     suadela . mít téro si ze_êrest ána fîeng . únde únder phi\losophica
Line: 13     disputatione . dâr si nû ána íst . Tô si ín sîechen
Line: 14     fánt sînes mûotes . únde er dés fortunam scúldigôta . sámo so
Line: 15     er sîa in_dínge mâloti . dáz sî ín dára zû brâht hábetî . tô sól\ta
Line: 16     si ímo nôte . uuánda si medica íst . mít tíu ze_êrest héilen
Line: 17     sîn mûot . dáz sî is keántséidoti . dîa ér is zêh . Táz téta si mít
Line: 18     tîen defensionibus . dáz ze_íro bézeren uuân nesî . nóh ze_íro
Line: 19     nîoman bezeren mûoten nesúle . únde si ánderíu uuér\den
Line: 20     nemúge . âne díu si îo uuás . únde úbe fortuna begín\ne
Line: 21     uuésen stâte . dáz si fortuna nesî . únde uuémo si nóh stâ\te
Line: 22     uuúrte . únde er sîa lángôst mít ímo gehábeti . Únde
Line: 23     sîd si uuíder ín báz hábe geuáren . dánne uuíder ándere .
Line: 24     zíu er sia mâloe . Únde si ímo óuh nóh ze_tâte gesuíchen
Line: 25     nehábe . únde daz ímo lîebesta múge sîn . dáz ímo dáz ún\infáren
Line: 26     sî . Únde ze_demo gnôtesten . dáz si ímo des sînes
Line: 27     nîeht nehábe infûoret . únde si íro gûotes mûosi ímo ún\nen .
Line: 28     sô lángo si uuólti . únde sî áber íro gûot zu íro zúc\chen
Line: 29     mûosî . únde er mêr fóne sînen úngedúlten . dán\ne
Line: 30     fóne íro únré   hte sîeh sî . Únde er síh uuárnoe souuélês

p. 86    

Manuscript page: 86  Page: 86   Line: 1     fógetis er uuélle . únde sî síh témo uuóla dínglicho eruuuére .
Line: 2     Uuér nebechénnet tíz kechôse . únde dáz ze_dísemo gechôse
Line: 3     háftêt . ál tréfen ze_oratoris officio? Únde uuér neuuéiz
Line: 4     rhetoricę facundię . díz uuésen éigen spíl? Uués sínt ún\mûozîg
Line: 5     iudices . únde iuris consulti . âne súsliches stríto\des?
Line: 6     Tíz genus causę . héizet forense . In foro skéllent tîe
Line: 7     sô getânen controuersię . Án dísen íst suasio . únde dissua\sio .
Line: 8     Mít uuíu mág man in_dínge suadere . álde dissuade\re .
Line: 9     âne mít iusto . únde iniusto? Mít uuív máhti sî ín nû stíl\len
Line: 10      . âne mít tíu . dáz sî ín dûot pechénnen . dáz er án fórtu\nam
Line: 11     nehéin réht nehábe? Sô man dáz pegínnet óugen . uuîo
Line: 12     réht . únde uuîo únréht táz sî . dáz éinêr den ánderen
Line: 13     ána fórderôt . sô spûot tero suasionis . únde dero dissuasio\nis .
Line: 14     únde uuánda sî ímo nû hábet úber nómen sîn sêr .
Line: 15     mít tero satisfacticae . pedíu stépfet si nû ába dero sua\sione
Line: 16     ze_dero disputatione . dáz si ímo dâr míte fólle\héile
Line: 17     sîn mûot . Nû fernémên dáz uuóla . dáz man in
Line: 18     sprâcho dâr man ín dero deliberatione sízzet . úbe dáz
Line: 19     únde dáz ze_tûonne sî . álde ze_lâzenne . mít utili . ún\de
Line: 20     mít inutili . suasionem tûon sól . únde dissuasionem .
Line: 21     Álso liuius scrîbet . uuîo míchel strît tés ze_romo uuás .
Line: 22     nâh tíu galli dia búrg ferbrándôn . uuéder sie romam
Line: 23     rûmen sóltîn . únde uáren in_veientanam ciuitatem . tíu
Line: 24     dô gánz in_íro geuuálte uuás . únde dâr fúrder sízzen
Line: 25     álde nesóltîn . Uuér máhtî [i]an démo strîte chéden . uué\der
Line: 26     iz réht . álde únreht uuâre? Târ uuás ána ze_ché[d]\denne .
Line: 27     uuéder iz núzze uuâre . álde únnúzze . Únde
Line: 28     állíu díu suasio . díu dâr ána uuás . díu îlta déro éinuué\derez
Line: 29     kelóublîh tûon . dáz iz utile uuâre getân . álde
Line: 30     uerlâzen . áber in_demonstratiuo genere causę . sô man

p. 87    

Manuscript page: 87  Page: 87   Line: 1     dâr úmbe in_strîtîgemo râte sízzet . uuémo dés únde dés ze_getrû\enne
Line: 2     sî . sô íst án dero suasione honestas ze_némmenne . íh méi\no
Line: 3     dés . dén man dára zûo lóbôt . únde dissuadendo íst sîn
Line: 4     turpitudo ze_némmenne . úbe man ín ferchíuset . Álso iz
Line: 5     úmbe ciceronem fûor . dô man ín úmbe dîa nôt ze_consule sázta .
Line: 6     dáz sîe síh mít nîomanne ándermo netrûuuetôn catili\nę
Line: 7     eruuéren . únde sînen gnôzen . âne mít ímo . Súme ló\betôn
Line: 8     ín dúrh sînen uuîstûom . súme châden . álso salu\stius
Line: 9     ságet in_catilinario . consulatum uiolari . eo quod de eque\stri
Line: 10     ordine ortus sit . non de senatorio . Sús ketâne questi\ones .
Line: 11     uuánda sie inter ciues uuérdent . pedíu héizent
Line: 12     sie ciuiles . táz chît púrgliche . álde gebûrliche . Án dí\sên
Line: 13     íst álso uuír geságet éigen . suasio únde dissuasio .
Line: 14     Án díse tûot síh ter orator . dîe áber ciuiles nesínt . dîe
Line: 15     sínt philosophicę . téro uuírt disputando geántuuúr\tet .


Line: 16  
DE PARTIBUS PHILOSOPHIAE .


Line: 17     Philosophia téilet síh in diuina et humana . Diuina lêr\tôn .
Line: 18     dîe úns in_bûochen gótes sélbes naturam . únde dîa
Line: 19     ueritatem trinitatis scríben . Dîe héizent theologi . Téro
Line: 20     uuás iohannes euangelista ter fórderôsto . Humana lê\rent
Line: 21     únsih physici únde ęthici . táz chît de naturis et
Line: 22     moribus . Ter áltesto physicus uuás phitagoras . apud
Line: 23     grecos . tára nâh talês . únde sîne iúngeren . anaxago\ras .
Line: 24     únde anaximander . únde anaximenes . Tîe béi\tôn
Line: 25     síh errâten . uuánnân ûz tísíu uuérlt keskáfen
Line: 26     sî . súm chád . ûzer fíure . súm chád ûzer uuázere .
Line: 27     súm chád . ûzer diuina mente . Târ míte râtiskotôn sie
Line: 28     uuánnân dágoliches geskéhe accessus maris . et reces\sus .
Line: 29     uuánnân uuîlon geskéhe eclipsis solis et lune .
Line: 30     uuánnân vuínteres chúrze tága sîn . únde súmeres

p. 88    

Manuscript page: 88  Page: 88   Line: 1     lánge . uuánnân álle fontes fluminum chómên . uuéder mêra sî sol
Line: 2     álde luna . uuîo míchel diu érda sî . uuâr ûfe si stánde . uuáz sía int\hábee .
Line: 3     Dáz únde álsô getânez . scríben sîd keuuárôr ambrosius
Line: 4     in_exameron . únde ándere . be_dîen iz beda lírneta . dér iz áber
Line: 5     dára nâh scréib in sînemo bûoche de natura rerum . Aethici sínt .
Line: 6     tîe únsih lêrent háben réhte síte . Téro uuás êristo apud grecos
Line: 7     socrates . tára nâh uuâren iz mánige socratici . Téro súmeliche
Line: 8     scríben dánnan bûoh . álso panethius téta apud grecos . et filius
Line: 9     eius . únde cicero téta apud latinos . án sînemo bûoche de officiis .
Line: 10     án démo er iíhet táz ér eruóllôn uuélle . dáz panethius léib\ta .
Line: 11     Tîe ságetôn . uuîolih-tir uuésen súle . societas humanę uitę .
Line: 12     tîa uuír héizen mánehéit . Tés pedêh óuh cato metrice ze_scrî\benne .
Line: 13     án sînemo libello . dáz-tir ána-uáhet . Si deus est animus .
Line: 14     nobis ut carmina dicunt . Áber terentius comicus tér nelêr\ta
Line: 15     nîeht tie mores . uuîolih sie uuésen súlîn . núbe ér ánterô\ta .
Line: 16     uuîo corrupti sie sîn án dien ménniskôn . Pedíu chád er .
Line: 17     Descripsi mores hominum . iuuenumque . senumque . Táz chît . íh ánterô\ta
Line: 18     dero ménniskôn síte . Tára nâh neuerlîez óuh ambrosius
Line: 19     nîeht . ér nescríbe de officiis . dáz chît . uuáz mánnoliches ám\báht
Line: 20     sî ze_tûonne . uuáz ín ána gánge ze_tûonne . Târ mág
Line: 21     man ána lírnên . integritatem uitę . díu den mán perfectum . únde
Line: 22     sanctum getûot . Tára zûo tríffet tísiu disputatio . dáz diui\tię
Line: 23     den mán nemúgen sâlîgen getûon . únde sie bedíu sîn con\temnendę .


Line: 24   DIGNITATES ET POTENTIAS NON ESSE
Line: 25   NATURALIA BONA .


Line: 26     Quid autem disseram de dignitatibus et potentia? Uuáz mág
Line: 27     íh ráchôn fóne hêrskéfte . únde fóne geuuálte? Qua
Line: 28     uos exęquatis cęlo . inscii uerę dignitatis . ac potestatis . Fóne
Line: 29     déro ír íuuih uuânent ében-hóhe hímele . uuánda ír nîeht
Line: 30     nebechénnent tero uuârûn hêrskefte . únde dero uuârvn

p. 89    

Manuscript page: 89  Page: 89   Line: 1     máhtigî? Uuélicha beatitudinem múgen sie íu gében? Quę si incide\rint
Line: 2     in improbissimum quemque . quę incendia eructuantibus flammis
Line: 3     ęthnę . quod diluuivm dederit tantas strages? Uuáz netûont sie .
Line: 4     sô sie úbelemo uuíhte ze_hánden chóment? Uuélih fíur ûzer
Line: 5     ęthna fárentez . álde uuélih sînflûot . tûot sólichen suîd . táz
Line: 6     chît sólicha suéndi dero líuto? Certe uti arbitror te meminisse .
Line: 7a     consulare imperium . quod fuerat principium libertatis . ob superbiam
Line: 7b      consulum . uestri ueteres
Line: 8     cupiuerunt abolere . qui prius abstulerant regivm nomen de ciuitate .
Line: 9     ob eandem superbiam . Iâ uuóltôn íuuere fórderen . álso dû uuâno íh
Line: 10     kehúgest . uuîo dû lâse . úmbe dîa úbermûoti dero consulum . tîli\gôn
Line: 11     iro ámbáht . táz sélba ámbaht tóh fóre uuás . ánagénne
Line: 12     dero libertatis . Táz uuóltôn sie tûon . álso sie óuh êr chúnin\ges
Line: 13     keuuált tero búrg ába genâmen . Liuius ságet . uuîo tar\quinius
Line: 14     superbus . tér ze_romo uuás septimus rex a romulo . fertrí\ben
Line: 15     uuárd fóne bruto . únde collatino . únde tricipitino .
Line: 16     únde fóne ánderên coniuratis ciuibus . úmbe sîna úbermûoti . fó\ne
Line: 17     déro ér námen hábeta . únde uuîo sie síh éinotôn . fúre
Line: 18     die reges consules ze_hábenne . dîe iârliches keuuéhselot uuúr\tîn .
Line: 19     nîo sîe lángo geuuáltig uuésendo . ze_úbermûote ne\uuúrten .
Line: 20     Sô óuh tie be_déro uuîlo begóndôn tyrannidem ûo\ben .
Line: 21     dô uuóltôn sie óuh tén geuuált ferzéren . únde níuuív
Line: 22     ámbáht sképfen . díu man des iâres . mêr dánne éinêst uuéh\seloti .
Line: 23     dáz tîe dîe dâr ána uuârîn . in_déro fríste ze_nehéi\nero
Line: 24     insolentia gefáhen nemáhtîn . Úbe potentia dúrh síh
Line: 25     kûot uuâre . sô neléideti sî ín sô nîeht . Libertas íst zuískíu .
Line: 26     éiníu íst . tíu den mán dés frîen dûot . táz er nîomannes
Line: 27     scálh neíst . ánderív íst . fóne déro si nû chôsôt . tíu ín ióh
Line: 28     chúningliches keuuáltes inbíndet . únde ér âne geméine
Line: 29     êa . nehéinen geduuíng nehábet . At si quando deferantur
Line: 30     probis . quod perrarum est . quid in eis aliud placet . quam probitas utentivm


p. 90    

Manuscript page: 90  Page: 90   Line: 1     Chóment sie óuh ze_hánden gûotên . dáz fílo sélten íst . uuáz mág án ín
Line: 2     dánne lîchên . âne dero geuuáltigôn gûoti? Ita fit . ut non accedat ho\nor
Line: 3     uirtutibus ex dignitate . sed dignitatibus ex uirtute . Sô máht
Line: 4     tû chîesen . dáz tiu gûoti nîeht kezîeret neuuírt . mít temo ám\bahte .
Line: 5     núbe daz ámbaht uuírt kezîeret . mít tero gûoti . Quę uero
Line: 6     est ista uestra expetibilis . ac preclara potentia? Uuáz íst nû der geuuált
Line: 7     nâh temo ír sô gnôto gân súlent . únde dér íu sô mâre íst? Non\ne
Line: 8     consideratis o terrena animalia . qui quibus presidere uideamini? Ne\uuízent
Line: 9     ír érd-tîer . uuîo smáhe ír bírnt . únde dîe . déro ír uuâ\nent
Line: 10     uuálten? Num si uideres inter mures . unum aliquem pre cęteris sibi
Line: 11     uindicantem . ius ac potentiam . quanto mouereris cachinno? Ínno?
Line: 12     úbe dû únder mû[o]sen . éina sáhîst síh ána zócchôn geuuált . ún\de
Line: 13     máhtigi . ze_uuélemo húhe neuuâre dír dáz? Quid uero si cor\pus
Line: 14     spectes . imbecillius homine reperire queas? Uuártêst tû den
Line: 15     lîchámen ána . uuáz fíndest tu dánne únmáhtigôren . dánne
Line: 16     ménnisken sínt? Quos sepe quoque necat . uel morsus muscularum . uel
Line: 17     introitus reptantium in secreta quęque . Tîe ófto erstérbet . ióh táz
Line: 18     sie flîegâ bîzent . ióh táz éteuuáz ín sîe uerslíufet . Quo uero quis\quam
Line: 19     possit exercere aliquod ius in quempiam . nisi in solum corpus . et
Line: 20     quod infra corpus est? Uuâr ána mág îoman skéinen sînen ge\uuált .
Line: 21     âne án demo lîchamen . únde dáz temo lîchámen hín\derôra
Line: 22     íst? Fortunam loquor . Íh méino sîne sáchâ . Num quic\quam
Line: 23     imperabis libero animo? Máht tu îeht ûz erdréuuen
Line: 24     geuuáltîgemo mûote? Num mentem coherentem sibi firma ratione
Line: 25     amouebis a statu proprię quietis? Uuânest tu dehéin mûot
Line: 26     keuéstenôtez . mít rédo ába stéte eruuékkêst . únde iz prín\gêst
Line: 27     ûzer sînero stílli? Cum liberum quendam uirum . i . anaxagoram
Line: 28     philosophum . tyrannus putaret se adacturum suppliciis . ut pro\deret
Line: 29     conscios aduersum se factę coniurationis . momordit linguam .
Line: 30     atque abscidit . et in os tyranni seuientis abiecit . Neuuéist tv

p. 91    

Manuscript page: 91  Page: 91   Line: 1     na? Dô éinen geuuáltigen mán sînes mûotes . ter tyrannus uuânda
Line: 2     genôten mít chéli . dáz er ímo méldeti . dîe dîa éinunga uuíssîn
Line: 3     díu uuíder ímo getân uuás . táz er béiz ímo sélbemo ába dia
Line: 4     zúngûn . únde sia spêh temo tyranno . únder diu óugen? Ita
Line: 5     cruciatus . quos putabat tyrannus esse materiam crudelitatis . uir
Line: 6     sapiens fecit esse uirtutis . Ze_déro uuîs uuâfenda síh ter uuîso
Line: 7     mít tíu ze_uuéri . mít tíu der tyrannus uuólta skéinen sîna
Line: 8     grímmi . Quid autem est . quod quisque possit facere in alium . quod non possit
Line: 9     ipse sustinere ab alio? Úbe nû der ménnisko máhtîg íst . uuáz
Line: 10     mág er nû ándermo getûon . ér nemúge dáz sélba lîden? Busiridem
Line: 11     accepimus solitum necare hospites . ab hercule hospite
Line: 12     fuisse mactatum . Uuír geéiscotôn busiridem îo slân sîne géste .
Line: 13     únde ópferôn sînen góten . pe_déro uuîlo téta ímo daz sélba
Line: 14     sîn gást hercules . Plures poenorum captos bello . coniecerat regulvs
Line: 15     in uincula . sed mox ipse prebuit manus catenis victorum . Mánige a\fros
Line: 16     téta regulus in_háft . únde in bánt . tîe er in uuîge gefîeng .
Line: 17     dára nâh uuárd óuh ér geuángen . únde sámo fásto gebúnden .
Line: 18     Lís orosium . Putasne igitur ullam eius hominis potentiam . qui non
Line: 19     possit efficere . ne quod ipse in alio potest . id alter in se ualeat?

Line: 20     Uuânest tû dén háben dehéina máht . tér dáz ketûon ne\mág .
Line: 21     ímo nemúge begágenen . dáz sélba . dáz er ándermo
Line: 22     tûot . Ad hec . si ipsis dignitatibus . ac potestatibus inesset aliquid
Line: 23     naturalis ac proprii boni . numquam pessimis prouenirent . Únde
Line: 24     nóh tára zûo . uuâre îeht natûrliches kûotes . an hêrskéf\te
Line: 25      . únde an geuuálte . sô nebechâmîn sie nîo dien zágôstên .
Line: 26     Neque enim solent aduersa sibi sociari . Uuánda uuíderuuartigív
Line: 27     nebéitent nîeht zesámine . Natura respuit . ut contraria
Line: 28     quęque iungantur . Natura nehénget nîeht . táz siu síh máre\uuên .
Line: 29     Ita cum non sit dubium . pessimos plerumque fungi dignitatibus
Line: 30     . illud etiam liquet . natura sui non esse bona . quę se patiantur

p. 92    

Manuscript page: 92  Page: 92   Line: 1     pessimis herere . Álso skînet . sîd tie zágôsten ze_ámbáhten chó\ment .
Line: 2     táz tîe sáchâ gûot nesínt . tîe dien uuírsistên múgen
Line: 3     háftên . Quod quidem dignius potest existimari de cunctis mune\ribus
Line: 4     fortunę ! quę uberiora perueniunt ad improbissimum quemque .

Line: 5     Táz man báldo spréchen mág fóne állemo démo . dáz tiu for\tuna
Line: 6     gíbet . tés tien uuírsistên méist zûo slínget . A contrari\is
Line: 7     íst tísiu argumentatio genómen . De quibus illud etiam conside\randum
Line: 8     puto . quod nemo dubitat esse fortem . cui conspexerit inesse
Line: 9     fortitudinem . Et cuicumque uelocitas adest . manifestum est esse uelocem .
Line: 10     Sic musica musicos . medicina medicos . rhetorica rhetores fa\cit .

Line: 11     Fóne dîen díngen íst óuh táz ze_chîesenne . dáz man dén
Line: 12     uuéiz stárchen . án démo man bechénnet tia stárchi . únde
Line: 13     dén snéllen . an démo man bechénnet tia snélli . únde musica
Line: 14     tûot musicos . medicina medicos . rhetorica rhetores . Agit
Line: 15     cuiusque rei natura . quod proprium est . Állero díngoliches natura .
Line: 16     uuúrchet táz íro gesláht íst ze_uuúrchenne . Tíu argumen\ta
Line: 17     sínt a causa . uuánda qualitates . sô fortitudo íst . únde
Line: 18     uelocitas . dîe sínt causę . dáz chît máchunga . únde uuúr\cheda
Line: 19     dero qualium . sô fortes . únde ueloces sint . Nec miscetur
Line: 20     effectibus contrariarum rerum . Nóh sî nemískelôt síh nîeht tîen
Line: 21     uuíderuuartigên uuúrchedon . sô ignauia íst fortitudini .
Line: 22     únde tarditas uelocitati . Et ultro depellit quę aduersa sunt .

Line: 23     Únde gérno uuéret si síh tîen . díu íro uuídere sínt . Atqui . nec
Line: 24     opes queunt restinguere . inexpletam auaritiam . Tríuuo . ze
Line: 25     dero uuîs . sô fortitudo mánne benímet ignauiam . sô nemú\gen
Line: 26     nîeht opes mánne benémen sîna míchelûn fréchi .
Line: 27     Nec potestas fecerit sui compotem . quem uitiosę libidines re\tinent
Line: 28     astrictum . insolubilibus catenis . Nóh keuuált netûot
Line: 29     tén sîn sélbes keuuáltîgen . tén sîne scádoháften gelúste
Line: 30     bíndent . mít stárchên chétennôn . Et dignitas collata

p. 93    

Manuscript page: 93  Page: 93   Line: 1     improbis . non modo non efficit dignos . sed prodit potius . et ostentat indi\gnos .

Line: 2     Únde uuírde . dîe uuír héizên hêrscáft . úbelên ze_hán\den
Line: 3     brâhte . nemáchônt sie nîeht uuírdige . núbe sîe méldent
Line: 4     sie mêr ! uuésen únuuírdige . únde dáz óugent sie . Cur ita
Line: 5     prouenit? Zíu féret táz sô? táz sie gehéizent . zíu negemú\gen
Line: 6     sie dáz? Gaudetis enim compellare falsis nominibus res aliter
Line: 7     sese habentes . Táz íst fóne díu . uuánda ír uuéllent tiu díng
Line: 8     ál ánderes némmen . dánne siu getân sîn . Quę facile redargu\untur
Line: 9     effectu ipsarum rerum . Tîe míssenémmedâ uuérdent sâr
Line: 10     geóffenôt . án déro tâte déro díngo . déro námen sie sínt . Itaque
Line: 11     nec illę diuitię . nec illa potentia . nec hęc dignitas . iure
Line: 12     potest appellari . Fóne díu nemág íro nehéin mit réhte sô
Line: 13     héizen . sô man siu héizet . nóh táz ír héizent rîhtûom . nóh
Line: 14     táz ír héizent keuuált . nóh táz ír héizent uuírde . Postremo
Line: 15     idem licet concludere de tota fortuna . in qua nihil expeten\dum .
Line: 16     nihil inesse natiuę bonitatis monifestum est . Ze_demo gnôtes\ten .
Line: 17     uuíle íh táz sélba féstenôn . fóne állero uuérlt-sâldo . án
Line: 18     déro nîehtes neíst ze_gérônne . únde óffeno natûrliches
Line: 19     kûotes nîeht neíst . Quę nec se semper adiunget bonis . et non efficit
Line: 20     bonos . quibus adiuncta fuerit . Tíu síh nîeht îo ze_gûo\ten
Line: 21     neínnôt . nóh tîe gûote nemáchôt . ze_dîen sî síh innôt .


Line: 22  
QUID SIT DISPUTATIO .


Line: 23     Tíz sús ketâna getrâhtede . íst philosophorum . náls rhetorvm .
Line: 24     Sús nesól man nîeht tíngôn . nóh sprâchôn . núbe uuîssprâ\chôn .
Line: 25     Tíu uuîssprâchunga héizet disputatio . Tér námo íst
Line: 26     tánnân chómenêr . dáz philosophi nâh an állên questionibus
Line: 27     zuîuelotôn . álso sie dâr ána tâten . uuáz summum bonum sî . ún\de
Line: 28     súmelîh chád sapientia . súmelîh uirtus . súmelîh uoluptas .
Line: 29     únde fóne díu uuárd ze_êrest kespróchen disputare . di\uerse
Line: 30     putare . álso uuír áber nû chédên disputare . quod in

p. 94    

Manuscript page: 94  Page: 94   Line: 1     dubio est . cum ratione affirmare . uel negare . Sîd tes sîechen mûot ze_êrest
Line: 2     in_dîen geréchen neuuás . dáz sî mít ímo máhtî disputare . uuánda îo dispu\tatio
Line: 3     subtilis íst . únde acuta . fóne díu sólta si ín mít rhetorica suade\la .
Line: 4     diu delectabilior . únde planior íst . léiten ze_dero disputatione .
Line: 5     an déro sî nû îo ána íst . EXEMPLUM SUPERIORIS SENTENTIAE .

Line: 6     Nouimus quantas dederit ruinas . qui quondam urbe flammata .
Line: 7     patribusque cesis . interempto fratre . ferus maduit matris effuso cruore .

Line: 8     Úns íst uuóla chúnt . uuélên suîd nero téta . tér roma ferbrán\da .
Line: 9     únde daz hêrtûom slûog . sînen brûoder slûog . únde síh tára
Line: 10     nâh plûotegôta grímmelicho . mít sînero mûoter férhplûote .
Line: 11     Et pererrans gelidum corpus uisu . non tinxit ora lacrimis . Únde er nîeht
Line: 12     netrânda . dâr er íro erstórchenêten bóteh állen eruuártêta .
Line: 13     Sed censor . i . iudex esse potuit extincti decoris . i . corporis . Núbe
Line: 14     chóstâre uuésen máhta . sînero erslágenôn mûoter lído . Suetonivs
Line: 15     ságet . táz er sînero mûoter díccho uergében uuólti . uuánda sî ín
Line: 16     sînero síto inchónda . Tô ímo dés nespûota . únde sî dára gágene
Line: 17     uás ántidotis premunita . dô hîez er sia gladio sláhen . Târ míte
Line: 18     uuás ín fúre-uuízze állero íro lído . pedíu gîeng er úber sia tôta .
Line: 19     únde ergréifôta sia álla . únde dúrh uuártêta sia álla . únde chád
Line: 20     tô . dáz súmeliche íro líde uuârîn uuóla gescáffen . súmeliche
Line: 21     úbelo . Hic tamen regebat sceptro populos . quos uidet phoebus .
Line: 22     ueniens ab extremo ortv . condens radios sub undas . Tér uuás ke\uuáltig .
Line: 23     úber álle dîe líute . dîe diu súnna úberskînet . ôstenân
Line: 24     chómentíu . únde uuéstert in_sédel gândíu . Quos premunt gelidi
Line: 25     septentriones . quos uiolentus auster torret sicco ęstv ! re\coquens
Line: 26     ardentes harenas . Únde úber álle nórdlíute . únde
Line: 27     dîen der héizo súnt-uuínt . hízza tûot . térrendo daz crîz\lánt .
Line: 28     Num celsa potestas potuit tandem uertere rabiem praui
Line: 29     neronis? Máhta dér hóho geuuált neronem îeht uuénden
Line: 30     sînero úbeli? Heu grauem sortem . quotiens iniquus gladius

p. 95    

Manuscript page: 95  Page: 95   Line: 1     additur seuo ueneno . Áh táz árbéit-sámo geuállena lôz . sô-se
Line: 2     suért éitere gespírre uuírt . táz chît . sô úbel uuíht keuuál\tîg
Line: 3     uuírdet . CONFESSIO BOETII .

Line: 4     Tum ego . scis inquam . minimum . i . nihil nobis dominatam fuisse ambitionem
Line: 5     mortalium rerum . Tû uuéist uuóla chád íh tô . mír
Line: 6     nîo nehéina uuérlt-kíreda ánalígen . Sed optauimus materiam
Line: 7     gerendis rebus . quo ne uirtus tacita consenesceret . Núbe míh lústa
Line: 8     státo . táz ze_getûonne . dâr mîn túged ána skîne . únde sî
Line: 9     úngeuuáhtlicho neerálteti . Atqui . hoc unum est . quod possit allicere
Line: 10     prestantes quidem natura mentes . sed nondum perfectione uirtu\tum
Line: 11     perductas ad extremam manum . Tríuuo chád si . uuóla uuéiz
Line: 12     ih . táz íst táz éina díng . táz tíu búrlichen mûot ferspánen
Line: 13     mág . Púrlichíu chído íh . náls nîeht prâhtíu . mít túrnoh\ti .
Line: 14     állero túgedo ze_dero iúngestûn slíhti . táz íst metoni\mia
Line: 15      . dáz er agentem spríchet . fúre sîna actionem . Táz íst te\ro
Line: 16     uuérh-mánno síto . sô sie íro uuérh fólle-tûont . táz sie
Line: 17     sie ze_iúngest slíhtent . Tîe óuh íro túgede dúrnóhte sínt .
Line: 18     tîe súlen sia slíhten mít íro déumûoti . Cupido scilicet glorię .

Line: 19     Táz sie gûollichi lústet . táz ferlúcchet sie ze_dien ám\báhten .
Line: 20     Et fama optimorum meritorum in rem publicam . Únde
Line: 21     dér líument míchelero uuóla-tâto . dáz tîe in urôno skî\nên .
Line: 22     Quę quam exilis sit . et uacua totius ponderis . sic conside\ra .

Line: 23     Uuîo éccherôde díu fama sî . únde uuîo únuuâge . dáz
Line: 24     chíus tir sús . QUAM UANA SIT TERRENA GLORIA .
Line: 25     QUIA TERRA NIHIL EST . IN COMPARATIONE CAELI .

Line: 26     Omnem terrę ambitum . constat optinere rationem puncti . ad
Line: 27     spatium cęli . sicut accepisti astrologicis demonstrationibus .

Line: 28     Tír íst uuóla chúnt chád si . álla dia érda síh kezíhen uuí\der
Line: 29     demo hímele . gágen démo méze éines stúpfes . álso du
Line: 30     lírnetôst in_astronomia . Id est . ut nihil prorsus spatii iudicetur

p. 96    

Manuscript page: 96  Page: 96   Line: 1     habere . si conferatur ad magnitudinem cęlestis globi . Íh méino . dáz sî
Line: 2     mícheli nîeht nehábet . uuíder déro mícheli des hímeles . Aristoti\les
Line: 3     lêret in_cathegoriis . dáz punctvm sî ána-uuág lineę . únde ûz\lâz .
Line: 4     únde íro partes mít puncto únderskídôt uuérden . únde
Line: 5     dóh punctum fóre lúzzeli nehéin déil nesî dero lineę . Uuáz mág
Line: 6     mínneren sîn . dánne daz neuuéder nehábet léngi nóh préiti?
Line: 7     Sîd iz an linea déro terminus iz íst . nehéinen téil nehábet . sô neíst
Line: 8     iz óuh nehéin téil dés circuli . dés medietas iz íst . Ze_déro sélbûn
Line: 9     uuîs . nehábet óuh tiu érda nehéina mícheli . uuíder demo híme\le
Line: 10      . dés punctum sî íst . Huius igitur tam exiguę regionis in mundo . quar\ta
Line: 11     fere portio est . ptolomeo probante . sicut didicisti . quę incolatur a
Line: 12     cognitis nobis animantibus . Téro sélbun érdo álso lúzzelero . uuíder
Line: 13     [der] demo hímele . íst échert ter fîerdo téil besézen . fóne úns
Line: 14     chúndên ménniskôn . Táz sî chît nobis cognitis . táz chît si ex perso\na
Line: 15     hominum . úmbe die antipodas . uuánda úns tîe únchúnt sínt .
Line: 16     Uuír uuízen . dáz tia érda dáz uuázer úmbe gât . únde der fî\erdo
Line: 17     téil náhôr óbenân erbárôt íst . án démo sízzent tie mén\nisken .
Line: 18     Ter hímel lêret únsíh . táz iz ter fîerdo téil íst . Álle dîe
Line: 19     astronomiam chúnnen . dîe bechénnent táz ęquinoctialis zona
Line: 20     den hímel réhto in_zuéi téilet . únde fóne íro ze_dien ûzerostên
Line: 21     polis îouueder hálb ében fílo íst . íh méino ze_demo septentrio\nali .
Line: 22     únde ze_demo australi . Sô íst tiu érda sínuuelbíu . únde
Line: 23     íst úns únchúnt . úbe si úndenân erbárot sî . óbenân dâr sî
Line: 24     erbárôt íst . târ sízzent tie líute . ab ęthiopico oceano .
Line: 25     usque ad scithicum oceanum . Tîe férrôst sízzent ad austrum . dîe
Line: 26     sízzent in_ęthiopicis insulis . tîen íst tiu súnna óbe hóubete .
Line: 27     sô si gât ûzer ariete in_uerno tempore . únde sô si begínnet kân
Line: 28     in_libram in_autumno . Tîe hára báz sízzent in_litore ęthiopico .
Line: 29     tîen íst si óbe hóubete . sô si gât in_tauro . únde in_uirgine . Tîe
Line: 30     óuh hára báz sízzent in meroe . tîen íst si óbe hóubete . sô si

p. 97    

Manuscript page: 97  Page: 97   Line: 1     gât in geminis . únde in leone . Tîe óuh hára báz sízzent . târ
Line: 2     siene íst ciuitas ęgypti . tîen íst si óbe hóubete . in solstitio . sô si
Line: 3     gât in_cancrum . Tánnân gât nórdert humana habitatio . únz
Line: 4     ze_tile insula . díu férrôst íst in_scithico mari . Tîe dâr sízzent .
Line: 5     tîe sízzent únder demo septentrionali polo . Dáz skînet tán\nân .
Line: 6     uuánda sô súmeliche cosmografi scrîbent . târ íst átaháfto
Line: 7     tág per sex menses . fóne uernali ęquinoctio . únz ze_autumnali . únde
Line: 8     átaháfto náht per alios sex menses . fóne autumnali ęquinoctio . únz
Line: 9     ze_uernali . Táz keskíhet fóne díu . uuánda ín sínt ferbórgenív
Line: 10     únder érdo sex signa omni tempore . pedíu íst ín náht . sô diu
Line: 11     súnna in dîen gât . ánderíu sex sínt ín óbe érdo semper . pedíu íst
Line: 12     ín dág . sô diu súnna in dîen_gât . Uuánda septentrionalia sex
Line: 13     signa . ín échert ze_óugôn sínt . tánnân skînet . táz ín der po\lus
Line: 14     septentrionalis óbe hóubete íst . únde ín dér állero hôhes\tô
Line: 15     íst . Táz mág man uuóla séhen . án déro spera . díu in cella
Line: 16     SANCTI GALLI nouiter gemáchôt íst . sub PURCHARDO ABBATE . Sî hábet ál\lero
Line: 17     gentium gestélle . únde fóne díu . sô man sia sô stéllet . táz ter
Line: 18     polus septentrionalis ûf in_ríhte síhet . sô sínt sex signa zodi\aci
Line: 19     ze_óugôn . septentrionalia . sex australia sínt kebórgen .
Line: 20     Tánnan uuízen uuír uuóla . dâr sie begínnent sízzen fér\rôst
Line: 21     in_austro . únz tára târ sie férrôst sízzent in_septen\trione .
Line: 22     úbe iz maria . únde paludes neúndernâmîn . dáz iz
Line: 23     uuóla uuésen máhti . quarta pars terrae . Si subtraxeris cogi\tatione .
Line: 24     huic quartę parti . quantum premunt maria paludesque
Line: 25     . quantumque distenditur regio uasta . i . deserta siti . i . aridi\tate .
Line: 26     uix relinquetur hominibus angustissima area inhabitan\di .

Line: 27     Ténchest tu dánne . uuîo fílo uuázer . únde fénne . únde
Line: 28     éinote skértent tés sélben fîerden téiles . sô íst tes ánderes
Line: 29     échert éin énge hóue-stát . tero ménniskôn . In hoc igitur minimo
Line: 30     puncti . quodam puncto circumsepti . atque conclusi . cogitatis

p. 98    

Manuscript page: 98  Page: 98   Line: 1     de peruulganda fama . de proferendo nomine? Kedéchent ir nû
Line: 2     ín sô smáles téiles . smálemo téile beslózene únde behálbôte . íuueren
Line: 3     líument únde íuueren námen ze_bréitenne? Aut quid habeat amplum .
Line: 4     magnificumque . artata gloria . tam angustis . et exiguis limitibus? Álde
Line: 5     uuáz mág tíu gûollichi geuuáltiges . únde máhtiges háben . díu
Line: 6     mít sô gnôtên márchôn beduúngen íst? Adde . Dénche dés tára
Line: 7     zûo . Quod hoc ipsum septum breuis habitaculi . plures nationes inco\lunt .
Line: 8     distantes lingua . moribus . ratione totius uitę . Dáz in_démo
Line: 9     sélben smálen ána-sídele . mânige dîete bûent . úngeliche éin\ánderên
Line: 10      . in_sprâcho . únde in_síten . únde in_álles íro lîbes skép\fedo .
Line: 11     Ad quas non modo queat peruenire fama singulorum hominum .
Line: 12     sed ne urbium quidem . tum difficultate itinerum . tum diuersitate lo\quendi .
Line: 13     tum insolentia commercii . Ze_dîen nóh súmelichero búrgo
Line: 14     líument chómen nemág . mêr áber súmelichero ménniskôn .
Line: 15     súm fóne inblándeni dero férto . súm fóne únchúndero sprâ\cho .
Line: 16     súm fóne úngeuuónehéite chóufes . únde állero uuánde\lúngo .
Line: 17     Aetate denique marci tullii . sicut ipse significat quodam
Line: 18     loco . nondum transcenderat fama romanę rei publicę caucasum
Line: 19     montem . Cicero ságet . táz nóh sâr dô be_sînen zîten . der rûmi\sko
Line: 20     geuuált chúnt uuórten neuuâre . énnônt caucaso mon\te .
Line: 21     Et erat tunc adulta . parthis etiam . et cęteris id locorum gen\tibus
Line: 22     formidolosa . Únde uuás tóh tô sô geuuáhsen . dáz ín ióh
Line: 23     parthi . únde ándere dîete dâr in_déro slíhti entsâzen . Uides\ne
Line: 24     igitur quam sit angusta . quam compressa gloria . quam dilatare ac propagare
Line: 25     laboratis? Nesíhest tu nû na . uuîo énge . únde uuîo
Line: 26     gnôte díu gûollichi sî . dîa ír bréiten . únde férro geflán\zôn
Line: 27     uuéllent? An progredietur gloria romani hominis . ubi ne\quit
Line: 28     transire fama romani nominis? Sól dára chómen de\héines
Line: 29     rûmiskes mánnes keuuáht . târ sélbero romo ne\héin
Line: 30     geuuáht neíst? Táz íst argunentum a toto ad partem .

p. 99    

Manuscript page: 99  Page: 99   Line: 1     Quid quod discordant inter se mores . atque instituta diuersarum gentium? Uuáz c
Line: 2     tu dés . táz mísselichero líuto síte . únde êa míssehéllent . éin-ánderên? Ne\mág
Line: 3     íuuih óuh táz írren na? Ut quod apud alios laude . apud alios suppli\cio
Line: 4     dignum iudicetur? Sô hárto . dáz éinên lóbesám dunchet . dáz ánderên
Line: 5     dáz túnche bûoz-uuírdig . únde ingéltedo uuírdîg? Quo fit . Tánnân
Line: 6     geskíhet îo . Ut si quem delectat predicatio famę . huic nullo modo conducat .

Line: 7     i . contingat . proferre nomen in plurimos populos . Dáz témo nîeht nege\spûe
Line: 8     sînen námen únder mánigen líuten ze_gebréitenne . dén dero
Line: 9     líument-háftigi lústet . Erit igitur quisque contentus per u<u>lgata gloria inter
Line: 10     suos . Sô mûoz îo mánnolîh keuágo sîn déro gûollichi . dîa er únder
Line: 11     dien sînên háben mág . Et preclara illa inmortalitas fame coartabi\tur
Line: 12     intra terminos unius gentis . Únde díu hárto héuiga líumendigi . sámo
Line: 13     sô êuuigíu . díu uuírt peduúngen ínléndes . Sed quam multos uiros
Line: 14     suis temporibus clarissimos deleuit . inops obliuio scriptorum? Uuîo má\negero
Line: 15     námen . dîe in íro zîten mâre uuâren . nesínt fóre únge\húhte
Line: 16     dero scriptorum fertîligôt? Quamquam quid ipsa scripta proficiant .
Line: 17     quę cum suis auctoribus premit longior . atque obscura uetustas? Tóh íh uuí\zen
Line: 18     nemúge . so uuîo íh iz chôsoe . uuáz sélben die scrífte dára zûo
Line: 19     uerfáhên . tîe mít scrîbôn mitállo diu álti genímet .
Line: 20     QUOD NULLA SIT TEMPORIS AD ĘTERNITATEM COMPARATIO .

Line: 21     Vos autem uidemini propagare uobis inmortalitatem . cum cogitatis fa\mam
Line: 22     futuri temporis . Ír súlent tánne guuínnen . sámoso úndô\digi
Line: 23     dúnchet íu . sô ír íuuih ketûont îomer geuuáhtliche . Quod si per\tractes
Line: 24     ad infinita spatia ęternitatis . quid habes quod lęteris de diuturnitate
Line: 25     nominis tui? Kedénest tu dáz . únde gebíutest tu dáz . Íh méino
Line: 26     propagatam famam futuri temporis . ze_déro uuîti déro êuuighéite . uuâr
Line: 27     íst tánne díu lánguuírigi dînes námen . déro dû díh freuuest? Si e\nim
Line: 28     conferatur mora . unius momenti . decem milibus annis . quamuis minimam .
Line: 29     tamen aliquam habet portionem . quoniam diffinitum est utrumque spatium . Úbe éin
Line: 30     stúnda gebóten uuírt . ze_zên dûsent iâren . sô hábet sî án ín ételichen

p. 100    

Manuscript page: 100  Page: 100   Line: 1     téil . dóh er lúzzelêr sî ! uuánda îo-uuéderíu mícheli guísmezôt . ún\de
Line: 2     gnôt-mézôt íst . At hic ipse numerus annorum . eiusque quamlibet multi\plex .
Line: 3     ne comparari quidem potest ad interminabilem diuturnitatem . Áber zên
Line: 4     dûsent iâro . únde ófto sámo fílo . nehábent sâr nehéina uuídermezun\ga .
Line: 5     ze_déro lángséimi . díu énde nehábet . Poterit etenim esse finitis quę\dam
Line: 6     ad inuicem collatio . infiniti uero atque finiti . nulla umquam . Tíu ételih én\de
Line: 7     hábent . tíu múgen éteuuio gemézen uuérden ze_éin-ánderên .
Line: 8     síu nehábent áber nehéina mâza ze_dîen . díu âne énde sínt . Ita fit
Line: 9     ut si fama quamlibet prolixi temporis cogitetur cum inexhausta ęternitate . non
Line: 10     parua esse uideatur . sed plane nulla . Tánnân íst táz . úbe lángêr líument
Line: 11     kemézen uuírt gágen êuuighéite . uuíder íro nîeht lúzzelêr nesî .
Line: 12     súnder nehéinêr . Uos autem recte facere nescitis . nisi ad populares auras .
Line: 13     et inanes rumores . Ír neuuéllent áber nîeht réhto fáren . âne úmbe
Line: 14     líuto lób . únde úmbe úppigen líument . Et relicta prestantia conscientię .
Line: 15     uirtutisque . postulatis premia de alienis sermunculis . Únde nehéina
Line: 16     uuára tûondo déro stíuri déro geuuízzedo . álde déro túgede .
Line: 17     uuéllent ir déro uuórto dáng háben . tíu fóne ánderên châmen .
Line: 18     Tér nesíhet nîeht sînero geuuízedo . dér síh ánazócchôt fóne ímo
Line: 19     sélbemo . dáz fúnden háben . dáz ánderêr fánt . únde síh tûomet
Line: 20     mít tíu . Dér féret mít lótere . náls mít túgede . Accipe quam festi\ue
Line: 21     aliquis inluserit in leuitate huiusmodi arrogantię . Kehôre
Line: 22     uuîo gámmensámo éinêr des ánderes húhota ! dér álso ferrûomet
Line: 23     únde álso lîehte uuás . Cum quidem adortus esset contumeliis hominem . qui
Line: 24     induerat sibi falsum nomen philosophi . non ad usum uerę uirtutis . sed ad superbam
Line: 25     gloriam . Suspensio uocis . Adiecissetque iam se sciturum anne ille
Line: 26     esset philosophus . si quidem leniter patienterque tolerasset inlatas iniu\rias .

Line: 27     Et hic . Ille patientiem paulisper assumpsit . et accepta contumelia .
Line: 28     uelut insultans inquit . Iam tandem intellegis me esse philosophvm?

Line: 29     Depositio . Sô éteuuenne gescáh . táz tén dér síh óuh álso ána zóc\chôta
Line: 30      . úmbe lóter . náls úmbe uuâra túged . táz er philosophus

p. 101    

Manuscript page: 101  Page: 101   Line: 1     uuâre . éin ánderêr mít úbele grûozta . sîn chórondo . tér síh
Line: 2     táz chád uuóla besûochen . úbe er sô uuâre . mít tíu . úbe er
Line: 3     uuídenmûotis kedúltig uuâre . Tô trûog ér iz éteuuaz kedúlti\go .
Line: 4     únde sprah áber sâr nâh . sámo so ín ze_spótte hábendo .
Line: 5     án stéte bechénnest tu míh îo dóh philosophum . Tum ille nimi\um
Line: 6     mordaciter . intellexeram inquit si tacuisses . Sô er dáz ke\sprách .
Line: 7     tô ántuuúrta er ímo . Iâ gót chád ér fílo gebíze\no .
Line: 8     sô bechándi . úbe du suîgetîst . / SPERNERE .
Line: 9     QUI CLARI SUNT UIRTUTE . MERITO ILLOS FAMAM

Line: 10     Quid autem est quod attineat ad precipuos uiros . de his enim sermo
Line: 11     est . qui uirtute petunt gloriam . quid inquam est . quod de fama
Line: 12     attineat ad hos . post resolutum corpus suprema morte? Áber uuáz
Line: 13     háftêt ze_dîen mâristên mánnen . íh méino dîe . dîe mít tú\gede
Line: 14     síh uuéllen fúre némen . náls mít lóttere . uuáz háf\têt
Line: 15     ze_ín . uuáz tóug ín dehéin líument . nâh temo tôde?
Line: 16     Nam si moriuntur toti homines . quod uetant credi nostrę rationes .
Line: 17     nulla est omnino qloria . cum is non exstet omnino . cuius ea dicitur
Line: 18     esse? Irstírbet ter ménnisko mitállo . in_selo . únde in_lîchá\men .
Line: 19     táz mîne rationes ferságent . uuár íst tánne sîn
Line: 20     gûollichi . sô er sélbo neíst? Sámo so sî châde . uuár íst táz ac\cidens .
Line: 21     sô diu substantia neíst? Táz íst argumentum a coniunctis .
Line: 22     coniunguntur enim substantia et accidens . Sin uero mens bene sibi
Line: 23     conscia . resoluta terreno carcere . libera petit cęlum . nonne sper\nat
Line: 24     omne negotium terrenum . quę cęlo fruens . gaudet se exemptam
Line: 25     terrenis? Úbe áber síchuríu sêla . ûzer démo chárchare des
Line: 26     lîchamen . ferlâzeníu ze_hímele féret . uuáz sól íro dánne
Line: 27     dáz írdiska díng . sîd si in_hímele méndet . táz si fóne érdo
Line: 28     erlôset íst? Uuáz sól íro der írdisko líument? Táz íst
Line: 29     argumentum a dissimili . Dissimilia sunt . gaudium et carcer .
Line: 30     cęlum et terra . NIHIL ESSE FAMAM . QUAMUIS DILATA\TAM .

p. 102    

Manuscript page: 102  Page: 102   Line: 1     QUAMUIS DIURNAM .

Line: 2     Quicumque precipiti mente petit solam gloriam . et summam credit . cernat
Line: 3     late patentes plagas ętheris . artumque terrarum situm . Tér nâh te\ro
Line: 4     gûollichi strîtigo féhte . únde si ímo dúnche díngo héuigôsta .
Line: 5     tér séhe ûf án dîa uuîti des hímeles . únde níder án dîa smá\li
Line: 6     déro érdo . Pudebit aucti nominis . non ualentis replere breuem
Line: 7     ambitum . Tánne mîdet er síh sînes líumendigen námen . nóh sâr
Line: 8     ze_énde dero smálun érdo geréichôntes . díu éin stúpf íst
Line: 9     uuíder demo hímele . O . quid frustra superbi gestiunt leuare
Line: 10     colla mortali iugo? Uuáz lêuues íst tien úbermûotên ge\dâht .
Line: 11     zíu béitent sie síh in_geméitûn íro hálsa irlôsen . ûzer
Line: 12     des tôdes ióche? Licet diffusa fama means per remotos popu\los .
Line: 13     explicet linguas . s . aliarum gentium . Et licet magna domus fvlg\eat
Line: 14     claris titulis . mors spernit altam gloriam . Tóh ter líumeNT
Line: 15     uuállôndo síh kebréite . hína únder férre líute . únde óuh
Line: 16     ándere sprâchâ erfúlle . Únde dóh in demo hûs skînên mani\ge
Line: 17     fánen féhtendo guúnnene . tîe den mán mâren dûont .
Line: 18     téro gûollichi állero nesíhet îo der tôd nîeht . Inuoluit pariter
Line: 19a     . humilem et celsum caput . Ér nímet ten máhtigen . sámo so
Line: 19b      den smáhen . Aequatque summis infima . Únde er
Line: 20     brínget táz óberôsta . inében demo níderôsten . Ubi nunc ma\nent
Line: 21     ossa fidelis fabricii? Uuâr íst sâr nû dáz kráb . des ketrv̂\en
Line: 22     fabricii? Uuér uuéiz . uuâr iz sî? Tíz íst tér dîen bótôn
Line: 23     ántuuúrta dero samnitvm . dô sie íro gólt púten . únde síh mít
Line: 24     tíu lôsen uuóltôn . Ér chád romanos aurum non habere uelle .
Line: 25     sed aurum habentibus imperare . Quid brutus aut rigidus cato?

Line: 26     Uuâr íst nû brutus . álde dér éinrihtigo cato? Brutus kuuán
Line: 27     dia libertatem . populo romano . álso dâr fóre stât . Rigidus
Line: 28     cato uuás sáment pompeio in defensione libertatis . uuíder
Line: 29     iulio cęsare . Únde dô iulius sígo genám . únde pompeius flí\henter
Line: 30      . in egypto erslágen uuárd . tô léita cato fóne

p. 103    

Manuscript page: 103  Page: 103   Line: 1     egypto daz hére . îo cęsare nâhfárentemo . állen dén fréisigen uuég .
Line: 2     tár dánnân gât ze_utica ciuitate . Târ erslûog síh sélben cato .
Line: 3     dáz ín cęsar negefîenge . dánnân héizet er uticensis . Signat super\stes
Line: 4     fama tenuis . pauculis literis inane nomen . Tér chûmo ze_léibo
Line: 5     uuórteno líument . zéichenet íro námen échert . mít únmani\gên
Line: 6     bûohstáben . Sed quod nouimus decora uocabula . num datur scire
Line: 7     consumptos? Ínno . dúrh táz uuír die námen uuízen . múgen uuír
Line: 8     dánnân sîe sélben íu zegángne uuízen? Iacetis ergo prorsus
Line: 9     ignorabiles . nec fama notos efficit . Ír lígent créhto sô . dáz
Line: 10     íuuih nîoman neuuéiz . Nóh ter líument negetûot íuuih chún\de .
Line: 11     Íuuih nebechénnet nîoman . dóh ír nóh sínt líumendîg .
Line: 12     Quodsi putatis longius uitam trahi . aura mortalis nominis . cum se\ra
Line: 13     dies etiam hoc uobis rapiet . iam uos manet secunda mors .

Line: 14     Uuânent ir óuh íuueren lîb kelénget uuérden fóne des ná\men
Line: 15     uuírigi . uuáz tánne? Sô íu der iúngesto tág tero
Line: 16     uuérlte . óuh tén genímet . tára nâh líget íu ána der êuuî\go
Line: 17     tôd . ITEM STILUM CONUERTI A DISPUTANDO AD
Line: 18     Nû eruuíndet si áber fóne fortuitis rebvs . / SUADENDUM .

Line: 19     ze_sélbero dero fortuna . Ál dáz si fóne dîen rebus ságet .
Line: 20     dîe fortuna gelâzet . sô opes sínt . únde dignitates . únde
Line: 21     potentię . uuîo múrgfâre dîe sîn . únde uuîo sie dúrh táz
Line: 22     fersíhtîg sîn . dáz íst ál disputatio . Táz sô getâna getrâh\tede .
Line: 23     tríffet állez ad compositionem morum . et ad correctionem
Line: 24     uitę . án démo parte philosophię . sô óuh târ fóre geságet íst .
Line: 25     táz ęthica héizet . Uuîolih áber sélbív fortuna sî . álso sî nû
Line: 26     ságen uuíle . únde óuh târ fóre ságeta . táz íst ciuile . únde
Line: 27     tríffet ad rhetoricam suadelam . in_démo genere causę . dáz de\monstratiuum
Line: 28     héizet . Tô sî sîa dés ferspráh . tés sî bemâlôt
Line: 29     uuás fóne boetio . díu defensio uuás iuditialis . náls demon\stratiua .
Line: 30     Álso man dâr in_iuditiali séhen sólta . ęquitatis ún\de

p. 104    

Manuscript page: 104  Page: 104   Line: 1     iniquitatis . sô sól man áber nû hîer in_demonstratiuo sé\hen .
Line: 2     laudis únde uituperationis . Tánne díu controuersia gât .
Line: 3     án dehéine guísse personas . tánne íst si ciuilis . án dîa tûot síh
Line: 4     rhetorica . dîa gesézzet si in énde . suadendo . únde dissuaden\do .
Line: 5     Dánne sî áber íst de rebus . dánne íst sî philosophica . dánne
Line: 6     sól man óuh philosophice sîa in énde gesézzen . Tén únderské\it
Line: 7     lêret únsih cicero . íh méino uuîo uuír bechénnen súlîn . uué\lez
Line: 8     ciuiles questiones sîn . álde philosophicę . mít tísên diffi\nitionibus .
Line: 9     Ipothesis est controuersia in dicendo posita . cum certarvm
Line: 10     personarvm interpositione . Thesis autem est controuersia in dicendo posi\ta .
Line: 11     sine certarvm personarvm interpositione . Ipothesis chît subpo\situm .
Line: 12     thesis chît propositum . Sô man díngoe . sô man in râte sízze .
Line: 13     sô man in chúre sízze . dáz kât îo subpositas personas ána . i .
Line: 14     certas . Sô man áber getráhtede tûot de moribus . et de institv\tione
Line: 15     uitę . álde óuh de occultis rerum naturis . dáz íst de propo\sitis .
Line: 16     dáz íst longe ab oculis positis . Táz negât tie personas nî\eht
Line: 17     ána . dîe oculis múgen uuérden subpositę . Fóne díu
Line: 18     uuízîst . ál dáz sî nû spréchen uuíle in_laude álde in_uitupe\ratione
Line: 19     fortunę . uuánda sî certa persona íst . et quasi dea .
Line: 20     táz si dáz rhetorice tûon sól . Suadendo únde disputando
Line: 21     mág man den mán állero díngoliches erríhten . pedíu íst phi\losophia
Line: 22     hértôn in béidên . pedíu chît lucas in actibus apostolo\rum .
Line: 23     fóne paulo . disputans et suadens de regno dei . Er uuás dispv\tans .
Line: 24     sô ér is álles káb rationem dés er lêrta . únde áber dánne
Line: 25     suadens . sô er ságeta . uuîo gûot . uuîo réht . uuîo sâliglîh táz
Line: 26     uuâre ze_tûonne . dáz er lêrta . / FORTUNA .
Line: 27     QUANTUM MELIOR SIT ADUERSA QUAM PROSPE\RA

Line: 28     Sed ne me putes gerere inexorabile bellum contra fortunam .
Line: 29     est aliquando cum fallax . illa nihil . bene mereatur de hominibus .

Line: 30     Táz tu dóh neuuânêst táz íh trîben uuélle . sámo sô geéintôten

p. 105    

Manuscript page: 105  Page: 105   Line: 1     uuîg sáment fortuna . sî lúkka . sî íst ióh uuîlôn gûot mánne .
Line: 2     íh méino sô si lúkke neíst . Tum scilicet . cum se aperit . cum frontem de\tegit .
Line: 3     et profitetur mores . Tánne íst si gûot . sô si síh óuget . sô si íro
Line: 4     ánasíune erbárôt . únde íro síte nîeht nehílet . Nondum forte
Line: 5     intellegis quid loquor . Tû neuuéist nóh mág geskéhen . uuáz ih
Line: 6     ságen uuíle . Mirum est quod gestio dicere . eoque uix queo uerbis . expli\care
Line: 7     sententiam . Íz íst uuúnderlîh tés míh lángêt ze_ságenne . pe
Line: 8     díu nemág íh iz óuh nîeht spûotigo geságen . Etenim plus reor
Line: 9     prodesse hominibus aduersam quam prosperam fortunam . Íh áhtôn gréh\tô
Line: 10     únsâlda uuîlôn bézerûn uuésen . dien ménniskôn . dán\ne
Line: 11     sâlda . Illa enim cum uidetur blanda . semper mentitur spetię felicitatis .

Line: 12     Sô diu prospera síh tríutet mít íro mánmentsami . únde sî mán\ne
Line: 13     gûot túnchet . sô tríuget si ín mít téro gelîchi dero sâl\dôn .
Line: 14     Hęc semper uera est . cum se instabilem mutatione demonstrat . Tíu
Line: 15     aduersa íst áber geuuâre . sô si síh uuéhselôndo óuget . uuîo ún\stâte
Line: 16     sî íst . Illa fallit . hęc instruit . Éniu tríuget ten mán . dí\síu
Line: 17     uuárnôt in ! únde lêret ín . Illa ligat mentes fruentium . mendaci
Line: 18     specie bonorum . hęc absoluit cognitione fragilis felicitatis . Éniv
Line: 19     behéftet téro mûot . tîe sîa núzzônt . mít kûotlichi . tísíu
Line: 20     enthéftet sie ! mít téro guíssûn bechénnedo . múrgfâres
Line: 21     kûotes . Itaque illam uideas uentosam . fluentem . suique semper ignaram .
Line: 22     hanc sobriam . succinctamque . et prudentem exercitatione ipsi\us
Line: 23     aduersitatis . Tû máht éna séhen síh úberhéuenda . únbe\duúngena .
Line: 24     síh nebechénnenta . tísa áber mézîga . beduúnge\na
Line: 25      . únde gefrûotta . fóne déro émezîgi dero árbéito . Postre\mo
Line: 26     felix a uero bono deuios blanditiis trahit . aduersa plerum\que
Line: 27     ad uera bona reduces unco retrahit . Tánne zelézest
Line: 28     ketûot tiu sâliga mít íro mánment-sámi die ménnisken
Line: 29     âuuékkôn fóne demo uuâren gûote . tíu inblándena ríhtet
Line: 30     sie áber ze_uuége . únde ze_demo uuâren gûote . sámo so mít

p. 106    

Manuscript page: 106  Page: 106   Line: 1     chrâphen sie uuídere zíhendo . An hoc putas estimandum . inter mini\ma .
Line: 2     quod hęc aspera . hęc horribilis fortuna . detexit tibi mentes fidelium
Line: 3     amicorum? Áhtôst tu dáz fúre lúzzel . dáz tír díu sárfa . únde díu
Line: 4     grîsenlicha fortuna dîne nôt-fríunt kezéigôt hábet . tîe dír fó\ne
Line: 5     réhtên tríuuôn hólt sínt? Hęc tibi secreuit . certos et ambigu\os
Line: 6     uultus sodalium . Sî hábet tír geskídôt kuíssero únde únguísse\ro
Line: 7     fríundo vultus ! táz chît . uuîo éne . ióh tíse getân sîn . Discedens .
Line: 8     suos abstulit . tuos reliquit . Rûmendo nám si ze_síh . tie íro .
Line: 9     tie dîne lîez si dír . Quanti hoc emisses . integer et fortunatus ut
Line: 10     tibi uidebaris? Uuîo tíure neuuâre dír dáz . dô du in_gréchen
Line: 11     uuâre . únda sâlîg . sô dír dûohta? Desine amissas opes querere . quod preti\osissimum
Line: 12     genus est diuitiarum . amicos inuenisti . Fertrôste díh ánderes
Line: 13     kûotes . ferlórnes . dû hábest fúnden dîne fríunt . tîe der tíu\resto
Line: 14     scáz sínt . DE OFFICIO ORATORIS .

Line: 15     Hîer máht tu gehôren . uuîo man sól suadere . ze_demo úns
Line: 16     léido ist . únde dén uuír fóne díu skíhên . álso álle die líute tûoNT .
Line: 17     aduersam fortunam . ze_démo mág man únsih lúcchen . úbe man
Line: 18     úns sô mánige túgede begínnet fóne ímo ságen . únde sô máni\gíu
Line: 19     lîeb kehéizen . sô nû philosophia tûot . fóne déro sélbûn aduer\sa
Line: 20     fortuna . Sî líubet úns sia ze_zuéin uuîson . ióh sîa lóbondo . ióh prospe\ram
Line: 21     skéltendo . Uuér máhti aduersę fortunę gûotes ketrûên?
Line: 22     Sélbêr dér námo dero aduersitatis . tér léidet sia . Tára gágene trív\tet
Line: 23     síh áber dér námo prosperitatis . tér fóne démo nâh kânden
Line: 24     uuínde sô gespróchen íst . táz chît a porro spirando . Sîd áber
Line: 25     nû mít prospera nîeht stâtes neíst . sô sî sia zíhet . nóh nîeht kuísses .
Line: 26     únde sî die líute zóhet . únde íro mûotes pehéftet . únde sî fílo
Line: 27     gûotlicho tûondo . síh lîchesôt táz uuésen . dáz si neíst . únde
Line: 28     sô man állero uuíllôn ze_íro uuânet . táz si dánne álles káhes
Line: 29     síh uuéhselôndo . dén mán erstúzzet . uuémo sól si dánne gûot
Line: 30     túnchen? Úbe áber aduersa uirtutis magistra íst . únde sî

p. 107    

Manuscript page: 107  Page: 107   Line: 1     ze_góte léitet . únde perfectos máchôt . únde cęlo dignos . álso sî sia
Line: 2     gelóbot hábet . nesól úns tánne mit réhte tíu gûot túnchen\na?
Line: 3     Uuáz mág stárcheren sîn ad persuadendum . dánne daz lób
Line: 4     íst? Rhetorica chît . táz offitium oratoris sî . apposite dicere . ad
Line: 5     persuadendum . táz chît spénstîgo chôsôn . Neíst tíz spénstîgo gechô\sôt
Line: 6     na? Uuér chán dáz sô uuóla sô philosophia? Pedíu súlen
Line: 7     uuír íro glóuben . dáz aduersa fortuna bézera sî . dánne
Line: 8     prospera . DE AMORE QUI AMICITIAS FIRMAT . ET OMNIA

Line: 9     Quod mundus stabili fide uariat concor\des / LIGAT .

Line: 10     uices . Suspensio . Táz tiu uuérlt kemísselichôt mít
Line: 11     féstên tríuuôn dîe gehéllen hérta quatuor temporum . Súmer
Line: 12     únde uuínter . lénzo únde hérbest . sínt fóne díu mísselîh . uuán\da
Line: 13     íro nehéin ándermo gelîh neíst . Únde sínt tóh kelîh . uuán\da
Line: 14     íro nehéin dáz ánder írret . Quod pugnantia semina tenent
Line: 15     perpetuum foedus . Et hic . Táz tiu míssehéllen quatuor ele\menta .
Line: 16     díu állero corporum . sámo sínt . êuuiga gezúmft hábent .
Line: 17     Síu sínt uuíderuuártîg . únde sínt tóh sáment in_állen cor\poribus .
Line: 18     Quod phoebus currv aureo prouehit roseum diem . Et hic . Táz
Line: 19     tiu súnna ûfen scônero réito rîtendív den dág récchet . Ut
Line: 20     phoebe imperet noctibus . quas duxerat hesperus . Et hic . Táz
Line: 21     áber sîn suéster luna uuálte déro náht . tîa der âbent-stér\no
Line: 22     récchet . Ut auidum mare . s . ad egrediendum . coerceat fluctus
Line: 23     certo fine ! ne uagis . s . fluctibus liceat tendere latos terminos in ter\ris .

Line: 24     Táz óuh ter mére . dér gérno ûzkîenge . eruuénde ze
Line: 25     guíssero márcho . sîne únstáten uuéllâ . nóh ín . íh méino dîen
Line: 26     sélben uuéllôn . nehénge férrôr stádôn ûz . án daz lánt .
Line: 27     Hanc seriem rerum rerum ligat amor . regens terras . ac pelagus . et im\peritans
Line: 28     cęlo . Depositio . Súslicha ordinem dero díngo . féste\nôt
Line: 29     tíu mínna . díu dia érda . únde den mére ríhtendo .
Line: 30     duuínget . únde in_hímele uuáltesôt . Uuélíu íst tíu? Táz

p. 108    

Manuscript page: 108  Page: 108   Line: 1     íst sélbêr gót . Hic si remiserit frena . quicquid nunc amat inuicem . geret
Line: 2     bellum continuo . Intlâzet sî den zûol . so uuáz nû gemínne íst . táz pe\gínnet
Line: 3     sâr féhten . Et machinam quam nunc socia fide incitant pul\chris
Line: 4     motibus . certent soluere . Únde díz uuérltlicha gerúste . dáz
Line: 5     siu nû geméin-mûoto tûont háben scôno sîna fárt . dáz îlent siu ze\bréchen .
Line: 6     Hic continet quoque populos . iunctos sancto foedere . Tíu sélba min\na
Line: 7     hábet óuh tie ménnisken zesámine . mít héilîgero gezúmf\te .
Line: 8     Hic nectit et sacrvm coniugii . castis amoribus . Sî féstenôt óuh
Line: 9     ten êohaften gehîleih . mít réinên mínnôn . Hic dictat etiam
Line: 10     fidis sodalibus sua iura . Ióh tîen geséllôn . dîe réhte gemínne
Line: 11     sínt . scáffôt si êa . O felix genus hominum . si amor quo cęlum regitur .
Line: 12     regat uestros animos . Uuóla gréhto dû ménniskîna sláhta . uuîo
Line: 13     sâlig tû bíst . úbe dîn mûot ríhtet . tíu mínna . díu den hímel
Line: 14     ríhtet . EXPLICIT LIBER SECUNDUS BOETII .



Next part


This text is part of the TITUS edition of Notker der Deutsche: Boethius, Consolatio philosophiae.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 15.10.2021. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.