TITUS
Mahabharata
Part No. 1686
Previous part

Chapter: 5 
Adhyāya 5


Verse: 1  {Yudʰiṣṭʰira uvāca}
Halfverse: a    
ānr̥śaṃsasya dʰarmasya   guṇān bʰakta janasya ca
   
ānr̥śaṃsasya dʰarmasya   guṇān bʰakta janasya ca /
Halfverse: c    
śrotum iccʰāmi kārtsnyena   tan me brūhi pitāmaha
   
śrotum iccʰāmi kārtsnyena   tan me brūhi pitāmaha /1/

Verse: 2 
{Bʰīṣma uvāca}
Halfverse: a    
viṣaye kāśirājasya   grāmān niṣkramya lubdʰakaḥ
   
viṣaye kāśi-rājasya   grāmān niṣkramya lubdʰakaḥ /
Halfverse: c    
sa viṣaṃ kāṇḍam ādāya   mr̥gayām āsa vai mr̥gam
   
sa viṣaṃ kāṇḍam ādāya   mr̥gayām āsa vai mr̥gam /2/

Verse: 3 
Halfverse: a    
tatra cāmiṣa lubdʰena   lubdʰakena mahāvane
   
tatra ca_āmiṣa lubdʰena   lubdʰakena mahā-vane /
Halfverse: c    
avidūre mr̥gaṃ dr̥ṣṭvā   bāṇaḥ pratisamāhitaḥ
   
avidūre mr̥gaṃ dr̥ṣṭvā   bāṇaḥ pratisamāhitaḥ /3/

Verse: 4 
Halfverse: a    
tena durvāritāstreṇa   nimittacapaleṣuṇā
   
tena durvārita_astreṇa   nimitta-capala_iṣuṇā /
Halfverse: c    
mahān vanatarur viddʰo   mr̥gaṃ tatra jigʰāṃsatā
   
mahān vana-tarur viddʰo   mr̥gaṃ tatra jigʰāṃsatā /4/

Verse: 5 
Halfverse: a    
sa tīkṣṇaviṣadigdʰena   śareṇāti balātkr̥taḥ
   
sa tīkṣṇa-viṣa-digdʰena   śareṇa_ati balāt-kr̥taḥ /
Halfverse: c    
utsr̥jya pʰalapatrāṇi   pādapaḥ śoṣam āgataḥ
   
utsr̥jya pʰala-patrāṇi   pādapaḥ śoṣam āgataḥ /5/

Verse: 6 
Halfverse: a    
tasmin vr̥kṣe tatʰā bʰūte   koṭareṣu ciroṣitaḥ
   
tasmin vr̥kṣe tatʰā bʰūte   koṭareṣu cira_uṣitaḥ /
Halfverse: c    
na jahāti śuko vāsaṃ   tasya bʰaktyā vanaspateḥ
   
na jahāti śuko vāsaṃ   tasya bʰaktyā vanaspateḥ /6/

Verse: 7 
Halfverse: a    
niṣpracāro nirāhāro   glānaḥ śitʰila vāg api
   
niṣpracāro nirāhāro   glānaḥ śitʰila vāg api /
Halfverse: c    
kr̥tajñaḥ saha vr̥kṣeṇa   dʰarmātmā sa vyaśuṣyata
   
kr̥tajñaḥ saha vr̥kṣeṇa   dʰarma_ātmā sa vyaśuṣyata /7/

Verse: 8 
Halfverse: a    
tam udāraṃ mahāsattvam   atimānuṣa ceṣṭitam
   
tam udāraṃ mahā-sattvam   atimānuṣa ceṣṭitam /
Halfverse: c    
samaduḥkʰasukʰaṃ jñātvā   vismitaḥ pākaśāsanaḥ
   
sama-duḥkʰa-sukʰaṃ jñātvā   vismitaḥ pāka-śāsanaḥ /8/

Verse: 9 
Halfverse: a    
tataś cintām upagataḥ   śakraḥ katʰam ayaṃ dvijaḥ
   
tataś cintām upagataḥ   śakraḥ katʰam ayaṃ dvijaḥ /
Halfverse: c    
tiryagyonāv asaṃbʰāvyam   ānr̥śaṃsyaṃ samāstʰitaḥ
   
tiryag-yonāv asaṃbʰāvyam   ānr̥śaṃsyaṃ samāstʰitaḥ /9/

Verse: 10 
Halfverse: a    
atʰa nātra citraṃ hīty   abʰavad vāsavasya tu
   
atʰa na_atra citraṃ hi_ity   abʰavad vāsavasya tu /
Halfverse: c    
prāṇinām iha sarveṣāṃ   sarvaṃ sarvatra dr̥śyate
   
prāṇinām iha sarveṣāṃ   sarvaṃ sarvatra dr̥śyate /10/

Verse: 11 
Halfverse: a    
tato brāhmaṇa veṣeṇa   mānuṣaṃ rūpam āstʰitaḥ
   
tato brāhmaṇa veṣeṇa   mānuṣaṃ rūpam āstʰitaḥ /
Halfverse: c    
avatīrya mahīṃ śakras   taṃ pakṣiṇam uvāca ha
   
avatīrya mahīṃ śakras   taṃ pakṣiṇam uvāca ha /11/

Verse: 12 
Halfverse: a    
śukabʰoḥ pakṣiṇāṃ śreṣṭʰa   dākṣeyī suprajās tvayā
   
śuka-bʰoḥ pakṣiṇāṃ śreṣṭʰa   dākṣeyī suprajās tvayā /
Halfverse: c    
pr̥ccʰe tvā śuṣkam etaṃ vai   kasmān na tyajasi drumam
   
pr̥ccʰe tvā śuṣkam etaṃ vai   kasmān na tyajasi drumam /12/

Verse: 13 
Halfverse: a    
atʰa pr̥ṣṭaḥ śukaḥ prāha   mūrdʰnā samabʰivādya tam
   
atʰa pr̥ṣṭaḥ śukaḥ prāha   mūrdʰnā samabʰivādya tam /
Halfverse: c    
svāgataṃ devarājāya   vijñātas tapasā mayā
   
svāgataṃ deva-rājāya   vijñātas tapasā mayā /13/

Verse: 14 
Halfverse: a    
tato daśaśatākṣeṇa   sādʰu sādʰv iti bʰāṣitam
   
tato daśa-śata_akṣeṇa   sādʰu sādʰv iti bʰāṣitam /
Halfverse: c    
aho vijñānam ity evaṃ   tapasā pūjitas tataḥ
   
aho vijñānam ity evaṃ   tapasā pūjitas tataḥ /14/

Verse: 15 
Halfverse: a    
tam evaṃ śubʰakarmāṇaṃ   śukaṃ paramadʰārmikam
   
tam evaṃ śubʰa-karmāṇaṃ   śukaṃ parama-dʰārmikam /
Halfverse: c    
vijānann api tāmprāptiṃ   papraccʰa balasūdanaḥ
   
vijānann api tāmprāptiṃ   papraccʰa bala-sūdanaḥ /15/

Verse: 16 
Halfverse: a    
niṣpatram apʰalaṃ śuṣkam   aśaraṇyaṃ patatriṇām
   
niṣpatram apʰalaṃ śuṣkam   aśaraṇyaṃ patatriṇām /
Halfverse: c    
kimartʰaṃ sevase vr̥kṣaṃ   yadā mahad idaṃ vanam
   
kim-artʰaṃ sevase vr̥kṣaṃ   yadā mahad idaṃ vanam /16/

Verse: 17 
Halfverse: a    
anye 'pi bahavo vr̥kṣāḥ   patrasaṃcʰanna koṭarāḥ
   
anye_api bahavo vr̥kṣāḥ   patra-saṃcʰanna koṭarāḥ /
Halfverse: c    
śubʰāḥ paryāptasaṃcārā   vidyante 'smin mahāvane
   
śubʰāḥ paryāpta-saṃcārā   vidyante_asmin mahā-vane /17/

Verse: 18 
Halfverse: a    
gatāyuṣam asāmartʰyaṃ   kṣīṇasāraṃ hataśriyam
   
gata_āyuṣam asāmartʰyaṃ   kṣīṇa-sāraṃ hata-śriyam /
Halfverse: c    
vimr̥śya prajñayā dʰīrajahīmaṃ   hy astʰiraṃ drumam
   
vimr̥śya prajñayā dʰīra-jahi_imaṃ   hy astʰiraṃ drumam /18/

Verse: 19 
Halfverse: a    
tad upaśrutya dʰarmātmā   śukaḥ śukreṇa bʰāṣitam
   
tad upaśrutya dʰarma_ātmā   śukaḥ śukreṇa bʰāṣitam /
Halfverse: c    
sudīrgʰam abʰiniḥśvasya   dīno vākyam uvāca ha
   
su-dīrgʰam abʰiniḥśvasya   dīno vākyam uvāca ha /19/

Verse: 20 
Halfverse: a    
anatikramaṇīyāni   daivatāni śacīpate
   
anatikramaṇīyāni   daivatāni śacī-pate /
Halfverse: c    
yatrābʰavas tatra bʰavas   tan nibodʰa surādʰipa
   
yatra_abʰavas tatra bʰavas   tan nibodʰa sura_adʰipa /20/

Verse: 21 
Halfverse: a    
asminn ahaṃ drume jātaḥ   sādʰubʰiś ca guṇair yutaḥ
   
asminn ahaṃ drume jātaḥ   sādʰubʰiś ca guṇair yutaḥ /
Halfverse: c    
bālabʰāve ca saṃguptaḥ   śatribʰiś ca na dʰarṣitaḥ
   
bāla-bʰāve ca saṃguptaḥ   śatribʰiś ca na dʰarṣitaḥ /21/

Verse: 22 
Halfverse: a    
kim anukrośa vaipʰalyam   utpādayasi me 'nagʰa
   
kim anukrośa vaipʰalyam   utpādayasi me_anagʰa /
Halfverse: c    
ānr̥śaṃsye 'nuraktasya   bʰaktasyānugatasya ca
   
ānr̥śaṃsye_anuraktasya   bʰaktasya_anugatasya ca /22/

Verse: 23 
Halfverse: a    
anukrośo hi sādʰūnāṃ   sumahad dʰarmalakṣaṇam
   
anukrośo hi sādʰūnāṃ   su-mahad dʰarma-lakṣaṇam /
Halfverse: c    
anukrośaś ca sādʰūnāṃ   sadā prītiṃ prayaccʰati
   
anukrośaś ca sādʰūnāṃ   sadā prītiṃ prayaccʰati /23/

Verse: 24 
Halfverse: a    
tvam eva daivataiḥ sarvaiḥ   pr̥ccʰyase dʰarmasaṃśayān
   
tvam eva daivataiḥ sarvaiḥ   pr̥ccʰyase dʰarma-saṃśayān /
Halfverse: c    
atas tvaṃ devadevānām   ādʰipatye pratiṣṭʰitaḥ
   
atas tvaṃ deva-devānām   ādʰipatye pratiṣṭʰitaḥ /24/ ՙ

Verse: 25 
Halfverse: a    
nārhasi tvaṃ sahasrākṣa   tyājayitveha bʰaktitaḥ
   
na_arhasi tvaṃ sahasra_akṣa   tyājayitvā_iha bʰaktitaḥ /
Halfverse: c    
samartʰam upajīvyemaṃ   tyajeyaṃ katʰam adya vai
   
samartʰam upajīvya_imaṃ   tyajeyaṃ katʰam adya vai /25/

Verse: 26 
Halfverse: a    
tasya vākyena saumyena   harṣitaḥ pākaśāsanaḥ
   
tasya vākyena saumyena   harṣitaḥ pāka-śāsanaḥ /
Halfverse: c    
śukaṃ provāca dʰarmajñam   ānr̥śaṃsyena toṣitaḥ
   
śukaṃ provāca dʰarmajñam   ānr̥śaṃsyena toṣitaḥ /26/ ՙ

Verse: 27 
Halfverse: a    
varaṃ vr̥ṇīṣveti tadā   sa ca vavre varaṃ śukaḥ
   
varaṃ vr̥ṇīṣva_iti tadā   sa ca vavre varaṃ śukaḥ /
Halfverse: c    
ānr̥śaṃsya paro nityaṃ   tasya vr̥kṣasya saṃbʰavam
   
ānr̥śaṃsya paro nityaṃ   tasya vr̥kṣasya saṃbʰavam /27/

Verse: 28 
Halfverse: a    
viditvā ca dr̥ḍʰāṃ śakras   tāṃ śuke śīlasaṃpadam
   
viditvā ca dr̥ḍʰāṃ śakras   tāṃ śuke śīla-saṃpadam /
Halfverse: c    
prītaḥ kṣipram atʰo vr̥kṣam   amr̥tenāvasiktavān
   
prītaḥ kṣipram atʰo vr̥kṣam   amr̥tena_avasiktavān /28/

Verse: 29 
Halfverse: a    
tataḥ pʰalāni patrāṇi   śākʰāś cāpi manoramāḥ
   
tataḥ pʰalāni patrāṇi   śākʰāś ca_api mano-ramāḥ /
Halfverse: c    
śukasya dr̥ḍʰabʰaktitvāc   cʰrīmattvaṃ cāpasa drumaḥ
   
śukasya dr̥ḍʰa-bʰaktitvāt   śrīmattvaṃ ca_āpa-sa drumaḥ /29/

Verse: 30 
Halfverse: a    
śukaś ca karmaṇā tena   ānr̥śaṃsya kr̥tena ha
   
śukaś ca karmaṇā tena ānr̥śaṃsya kr̥tena ha / ՙ
Halfverse: c    
āyuṣo 'nte mahārāja   prāpa śakra salokatām
   
āyuṣo_ante mahā-rāja   prāpa śakra salokatām /30/

Verse: 31 
Halfverse: a    
evam eva manuṣyendra   bʰaktimantaṃ samāśritaḥ
   
evam eva manuṣya_indra   bʰaktimantaṃ samāśritaḥ /
Halfverse: c    
sarvārtʰasiddʰiṃ labʰate   śukaṃ prāpya yatʰā drumaḥ
   
sarva_artʰa-siddʰiṃ labʰate   śukaṃ prāpya yatʰā drumaḥ /31/ (E)31



Next part



This text is part of the TITUS edition of Mahabharata.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 8.12.2008. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.