TITUS
Mahabharata
Part No. 481
Previous part

Chapter: 184 
Adhyāya 184


Verse: 1  {Mārkaṇḍeya uvāca}
Halfverse: a    atraiva ca sarasvatyā   gītaṃ parapuraṃjaya
   atra_eva ca sarasvatyā   gītaṃ para-puraṃjaya / ՙ
Halfverse: c    pr̥ṣṭayā muninā vīra   śr̥ṇu tarkṣeṇa dʰīmatā
   pr̥ṣṭayā muninā vīra   śr̥ṇu tarkṣeṇa dʰīmatā /1/


Verse: 2  {Tārkṣya uvāca}
Halfverse: a    kiṃ nu śreyo puruṣasyeha bʰadre; katʰaṃ kurvan na cyavate svadʰarmāt
   kiṃ nu śreyo puruṣasya_iha bʰadre   katʰaṃ kurvan na cyavate svadʰarmāt /
Halfverse: c    ācakṣva me cārusarvāṅgi sarvaṃ; tvayānuśiṣṭo na cyaveyaṃ svadʰarmāt
   ācakṣva me cāru-sarva_aṅgi sarvaṃ   tvayā_anuśiṣṭo na cyaveyaṃ svadʰarmāt /2/ ՙq

Verse: 3 
Halfverse: a    katʰaṃ cāgniṃ juhuyāṃ pūjaye vā; kasmin kāle kena dʰarmo na naśyet
   katʰaṃ ca_agniṃ juhuyāṃ pūjaye vā   kasmin kāle kena dʰarmo na naśyet /
Halfverse: c    etat sarvaṃ subʰage prabravīhi; yatʰā lokān virajaḥ saṃcareyam
   etat sarvaṃ subʰage prabravīhi   yatʰā lokān virajaḥ saṃcareyam /3/ ՙ

Verse: 4  {Mārkaṇḍeya uvāca}
Halfverse: a    evaṃ pr̥ṣṭā prītiyuktena tena; śuśrūṣum īkṣyottama buddʰiyuktam
   evaṃ pr̥ṣṭā prīti-yuktena tena   śuśrūṣum īkṣya_uttama buddʰi-yuktam /
Halfverse: c    tārkṣyaṃ vipraṃ dʰarmayuktaṃ hitaṃ ca; sarasvatī vākyam idaṃ babʰāṣe
   tārkṣyaṃ vipraṃ dʰarma-yuktaṃ hitaṃ ca   sarasvatī vākyam idaṃ babʰāṣe /4/

Verse: 5  {Sarasvaty uvāca}
Halfverse: a    yo brahma jānāti yatʰāpradeśaṃ; svādʰyāyanityaḥ śucir apramattaḥ
   yo brahma jānāti yatʰā-pradeśaṃ   svādʰyāya-nityaḥ śucir apramattaḥ /
Halfverse: c    sa vai puro devapurasya gantā; sahāmaraiḥ prāpnuyāt prītiyogam
   sa vai puro deva-purasya gantā   saha_amaraiḥ prāpnuyāt prīti-yogam /5/

Verse: 6 
Halfverse: a    tatra sma ramyā vipulā viśokāḥ; supuṣpitāḥ puṣkariṇyaḥ supuṇyāḥ
   tatra sma ramyā vipulā viśokāḥ   supuṣpitāḥ puṣkariṇyaḥ supuṇyāḥ /
Halfverse: c    akardamā mīnavatyaḥ sutīrtʰā; hiraṇmayair āvr̥tāḥ puṇḍarīkaiḥ
   akardamā mīnavatyaḥ sutīrtʰā   hiraṇmayair āvr̥tāḥ puṇḍarīkaiḥ /6/

Verse: 7 
Halfverse: a    tāsāṃ tīreṣv āsate puṇyakarmā; mahīyamānaḥ pr̥tʰag apsarobʰiḥ
   tāsāṃ tīreṣv āsate puṇya-karmā   mahīyamānaḥ pr̥tʰag apsarobʰiḥ /
Halfverse: c    supuṇya gandʰābʰir alaṃkr̥tābʰir; hiraṇyavarṇābʰir atīva hr̥ṣṭaḥ
   supuṇya gandʰābʰir alaṃkr̥tābʰir   hiraṇya-varṇābʰir atīva hr̥ṣṭaḥ /7/

Verse: 8 
Halfverse: a    paraṃ lokaṃ gopradās tv āpnuvanti; dattvānaḍvāhaṃ sūryalokaṃ vrajanti
   paraṃ lokaṃ go-pradās tv āpnuvanti   dattvā_anaḍvāhaṃ sūrya-lokaṃ vrajanti / q
Halfverse: c    vāso dattvā candramasaḥ sa lokaṃ; dattvā hiraṇyam amr̥tatvam eti
   vāso dattvā candramasaḥ sa lokaṃ   dattvā hiraṇyam amr̥tatvam eti /8/

Verse: 9 
Halfverse: a    dʰenuṃ dattva suvratāṃ sādʰu dohāṃ; kalyāṇavat sāma palāyinīṃ ca
   dʰenuṃ dattva suvratāṃ sādʰu dohāṃ   kalyāṇavat sāma palāyinīṃ ca / ՙ
Halfverse: c    yāvanti romāṇi bʰavanti tasyās; tāvad varṣāṇy aśnute svargalokam
   yāvanti romāṇi bʰavanti tasyās   tāvad varṣāṇy aśnute svarga-lokam /9/

Verse: 10 
Halfverse: a    anaḍvāhaṃ suvrataṃ yo dadāti; halasya voḍdʰāram anantavīryam
   anaḍvāhaṃ suvrataṃ yo dadāti   halasya voḍdʰāram ananta-vīryam /
Halfverse: c    dʰuraṃ dʰuraṃ balavantaṃ yuvānaṃ; prāpnoti lokān daśa dʰenudasya
   dʰuraṃ dʰuraṃ balavantaṃ yuvānaṃ   prāpnoti lokān daśa dʰenudasya /10/ 10

Verse: 11 
Halfverse: a    yaḥ sapta varṣāṇi juhoti tārkṣya; havyaṃ tv agnau suvrataḥ sādʰu śīlaḥ
   yaḥ sapta varṣāṇi juhoti tārkṣya   havyaṃ tv agnau suvrataḥ sādʰu śīlaḥ / ՙ
Halfverse: c    saptāvarān sapta pūrvān punāti; pitāmahān ātmanaḥ karmabʰiḥ svaiḥ
   sapta_avarān sapta pūrvān punāti   pitāmahān ātmanaḥ karmabʰiḥ svaiḥ /11/

Verse: 12  {Tārkṣya uvāca}
Halfverse: a    kim agnihotrasya vrataṃ purāṇam; ācakṣva me pr̥ccʰataś cārurūpe
   kim agnihotrasya vrataṃ purāṇam   ācakṣva me pr̥ccʰataś cāru-rūpe / ՙ
Halfverse: c    tvayānuśiṣṭo 'ham ihādya vidyāṃ; yad agnihotrasya vrataṃ purāṇam
   tvayā_anuśiṣṭo_aham iha_adya vidyāṃ   yad agnihotrasya vrataṃ purāṇam /12/

Verse: 13  {Sarasvaty uvāca}
Halfverse: a    na cāśucir nāpy anirṇiktapāṇir; nābrahmavij juhuyān nāvipaścit
   na ca_aśucir na_apy anirṇikta-pāṇir   na_abrahmavit juhuyān na_avipaścit / q
Halfverse: c    bubʰukṣavaḥ śuci kāmā hi devā; nāśraddadʰānād dʰi havir juṣanti
   bubʰukṣavaḥ śuci kāmā hi devā   na_aśraddadʰānādd^hi havir juṣanti /13/

Verse: 14 
Halfverse: a    nāśrotriyaṃ deva havye niyuñjyān; mogʰaṃ parā siñcati tādr̥śo hi
   na_aśrotriyaṃ deva havye niyuñjyān   mogʰaṃ parā siñcati tādr̥śo hi /
Halfverse: c    apūrṇam aśrotriyam āha tārkṣya; na vai tādr̥g juhuyād agnihotram
   apūrṇam aśrotriyam āha tārkṣya   na vai tādr̥g juhuyād agnihotram /14/

Verse: 15 
Halfverse: a    kr̥śānuṃ ye juhvati śraddadʰānāḥ; satyavratā hutaśiṣṭāśinaś ca
   kr̥śānuṃ ye juhvati śraddadʰānāḥ   satya-vratā huta-śiṣṭa_aśinaś ca /
Halfverse: c    gavāṃ lokaṃ prāpya te puṇyagandʰaṃ; paśyanti devaṃ paramaṃ cāpi satyam
   gavāṃ lokaṃ prāpya te puṇya-gandʰaṃ   paśyanti devaṃ paramaṃ ca_api satyam /15/ q

Verse: 16  {Tārkṣya uvāca}
Halfverse: a    kṣetrajñabʰūtāṃ paralokabʰāve; karmodaye buddʰim atipraviṣṭām
   kṣetrajña-bʰūtāṃ para-loka-bʰāve   karma_udaye buddʰim atipraviṣṭām /
Halfverse: c    prajñāṃ ca devīṃ subʰage vimr̥śya; pr̥ccʰāmi tvāṃ kā hy asi cārurūpe
   prajñāṃ ca devīṃ subʰage vimr̥śya   pr̥ccʰāmi tvāṃ kā hy asi cāru-rūpe /16/ ՙ

Verse: 17  {Sarasvaty uvāca}
Halfverse: a    agnihotrād aham abʰyāgatāsmi; viprarṣabʰāṇāṃ saṃśaya ccʰedanāya
   agnihotrād aham abʰyāgatā_asmi   vipra-r̥ṣabʰāṇāṃ saṃśaya ccʰedanāya / q
Halfverse: c    tvat saṃyogād aham etad abruvaṃ; bʰāve stʰitā tatʰyam artʰaṃ yatʰāvat
   tvat saṃyogād aham etad abruvaṃ   bʰāve stʰitā tatʰyam artʰaṃ yatʰāvat /17/ q

Verse: 18  {Tārkṣya uvāca}
Halfverse: a    na hi tvayā sadr̥śī kā cid asti; vibʰrājase hy atimātraṃ yatʰā śrīḥ
   na hi tvayā sadr̥śī kācid asti   vibʰrājase hy atimātraṃ yatʰā śrīḥ /
Halfverse: c    rūpaṃ ca te divyam atyantakāntaṃ; prajñāṃ ca devīṃ subʰage bibʰarṣi
   rūpaṃ ca te divyam atyanta-kāntaṃ   prajñāṃ ca devīṃ subʰage bibʰarṣi /18/

Verse: 19  {Sarasvaty uvāca}
Halfverse: a    śreṣṭʰāni yāni dvipadāṃ variṣṭʰa; yajñeṣu vidvann upapādayanti
   śreṣṭʰāni yāni dvipadāṃ variṣṭʰa   yajñeṣu vidvann upapādayanti /
Halfverse: c    tair evāhaṃ saṃpravr̥ddʰā bʰavāmi; āpyāyitā rūpavatī ca vipra
   tair eva_ahaṃ saṃpravr̥ddʰā bʰavāmi   āpyāyitā rūpavatī ca vipra /19/

Verse: 20 
Halfverse: a    yac cāpi dravyam upayujyate ha; vānaspatyam āyasaṃ pārtʰivaṃ vā
   yac ca_api dravyam upayujyate ha   vānaspatyam āyasaṃ pārtʰivaṃ vā /
Halfverse: c    divyena rūpeṇa ca prajñayā ca; tenaiva siddʰir iti viddʰi vidvan
   divyena rūpeṇa ca prajñayā ca   tena_eva siddʰir iti viddʰi vidvan /20/ 20

Verse: 21  {Tārkṣya uvāca}
Halfverse: a    idaṃ śreyo paramaṃ manyamānā; vyāyaccʰante munayaḥ saṃpratītāḥ
   idaṃ śreyo paramaṃ manyamānā   vyāyaccʰante munayaḥ saṃpratītāḥ /
Halfverse: c    ācakṣva me taṃ paramaṃ viśokaṃ; mokṣaṃ paraṃ yaṃ praviśanti dʰīrāḥ
   ācakṣva me taṃ paramaṃ viśokaṃ   mokṣaṃ paraṃ yaṃ praviśanti dʰīrāḥ /21/

Verse: 22  {Sarasvaty uvāca}
Halfverse: a    taṃ vai paraṃ vedavidaḥ prapannāḥ; paraṃ parebʰyaḥ pratʰitaṃ purāṇam
   taṃ vai paraṃ vedavidaḥ prapannāḥ   paraṃ parebʰyaḥ pratʰitaṃ purāṇam / ՙ
Halfverse: c    svādʰyāyadānavratapuṇyayogais; tapodʰanā vītaśokā vimuktāḥ
   svādʰyāya-dāna-vrata-puṇya-yogais   tapo-dʰanā vīta-śokā vimuktāḥ /22/

Verse: 23 
Halfverse: a    tasyātʰa madʰye vetasaḥ puṇyagandʰaḥ; sahasraśākʰo vimalo vibʰāti
   tasya_atʰa madʰye vetasaḥ puṇya-gandʰaḥ   sahasra-śākʰo vimalo vibʰāti / q
Halfverse: c    tasya mūlāt saritaḥ prasravanti; madʰūdaka prasravaṇā ramaṇyaḥ
   tasya mūlāt saritaḥ prasravanti   madʰu_udaka prasravaṇā ramaṇyaḥ /23/ q


Verse: 24 
Halfverse: a    śākʰāṃ śākʰāṃ mahānadyaḥ   saṃyānti sikatā samāḥ
   śākʰāṃ śākʰāṃ mahā-nadyaḥ   saṃyānti sikatā samāḥ / ՙ
Halfverse: c    dʰānā pūpā māṃsaśākāḥ   sadā pāyasakardamāḥ
   dʰānā pūpā māṃsa-śākāḥ   sadā pāyasa-kardamāḥ /24/

Verse: 25 
Halfverse: a    yasminn agnimukʰā devāḥ   sendrāḥ saha marudgaṇaiḥ
   yasminn agni-mukʰā devāḥ   sa_indrāḥ saha marut-gaṇaiḥ /
Halfverse: c    ījire kratubʰiḥ śreṣṭʰais   tat padaṃ paramaṃ mune
   ījire kratubʰiḥ śreṣṭʰais   tat padaṃ paramaṃ mune /25/ (E)25



Next part


This text is part of the TITUS edition of Mahabharata.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 8.12.2008. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.