TITUS
Black Yajur-Veda: Apastamba-Dharmasutra
Part No. 2
Chapter: 2
Verse: 5
Halfvers: 1
niyameṣu
tapas-śabdaḥ
/
Halfvers: 2
tad-atikrame
vidyā-karma
\niḥsravati
{
nir@sru
}
brahma
saha
_
apatyād
etasmāt
/
Halfvers: 3
kartapatyam*
anāyuṣyaṃ
ca
/(
*var
.
gartapatyam)
Halfvers: 4
tasmād
r̥ṣayo
_
'avareṣu
na
\jāyante
{
@jan
}
niyama-atikramāt
/
Halfvers: 5-6
śruta-r̥ṣayas
tu
\bʰavanti
{
@bʰū
}
kecit
karma-pʰala-śeṣeṇa
punaḥ-saṃbʰave
,
yatʰā
śvetaketuḥ
/
Halfvers: 7
yat
kiṃ
ca
\samāhito
{
sam-ā@dʰā
}
brahma
py
{
apy
}
ācāryād
\upayuṅkte
{
upa@yuj
}
brahmavad
eva
tasmin
pʰalaṃ
\bʰavati
{
@bʰū
} /
Halfvers: 8
atʰa
_u
yat
kiñ
ca
manasā
vācā
cakṣuṣā
vā
\saṅkalpan
{
sam@kl̥p
}*
\dʰyāyaty
{
@dʰyai
}
\āha
{
@ah
}_
\abʰivipaśyati
{
abʰi-vi@paś
}
vā
tatʰā
_eva
tad
\bʰavati
_ity
{
@bʰū
}
\upadiśanti
{
upa@diś
} / (
K
saṅkalpayan)
Halfvers: 9
\guru-prasādanīyāni
{
pra@sad
}
karmāṇi
svastyayanam
adʰyayana-saṃvr̥ttir
iti
/
Halfvers: 10
ato
_
'anyāni
\nivartante
{
ni@vr̥t
}
brahmacāriṇaḥ
karmāṇi
/
Halfvers: 11
svādʰyāya-dʰr̥g
dʰarma-rucis
tapsvy
r̥jur*
mr̥duḥ
\sidʰyati
{
@sidʰ
}
brahmacārī
/ (
K
ajur)
Halfvers: 12
sadā
mahāntam
apara-rātram
\uttʰāya
{
ut@stʰā
}
guros
\tiṣṭʰan
{
@stʰā
}
prātar-abʰivādam*
\abʰivādayīta
{
abʰi@vad
}
_asāv
ahaṃ
bʰo
iti
/ (
K
abʰivādanam)
Halfvers: 13
samāna-grāme
ca
\vasatām
{
@vas
,
pp
}
anyeṣām
api
vr̥ddʰatarāṇāṃ
prāk
prātar-āśāt
/
Halfvers: 14
\proṣya
{
pra@vas
}
ca
samāgame
/
Halfvers: 15
svargam
āyuś
ca
_\īpsan
{
@āp
,
des
-
} /
Halfvers: 16
dakṣiṇam
bāhuṃ
śrotra-samaṃ
\prasārya
{
pra@sr̥
}
brāhmaṇo
_
'\abʰivādayīta
{
abʰi@vad
}
_uraḥ-samaṃ
rājanyo
madʰya-samaṃ
vaiśyo
nīcaiḥ
śūdraḥ
prañjalim
/
Halfvers: 17
plāvanaṃ
ca
nāmno
_
'abʰivādana-pratyabʰivādane
ca
pūrveṣāṃ
varṇānām
/
Halfvers: 18
\udite
{
ut@i
}
tv
āditya
ācāryeṇa
\sametya
{
sam@i
}_
upasaṅgrahaṇam
/
Halfvers: 19
sadā
_eva
_abʰivādanam
/
Halfvers: 20
\upasaṃgrāhya
{
upa-sam@grah
}
ācārya
ity
eke
/
Halfvers: 21
dakṣiṇena
pāṇinā
daksiṇaṃ
pādam
adʰastād
abʰy
\adʰimr̥śya
{
abʰi@mr̥ś
}
sa-kuṣṭʰikam
\upasaṃgr̥hṇīyāt
{
upa-sam@grah
} /
Halfvers: 22
ubʰābʰyām
eva
_ubʰāv
\abʰipīḍayata
{
abʰi@pīḍ
}
\upasaṃgrāhyāv
{
upa-sam@grah
}
ity
eke
/
Halfvers: 23
sarva-ahṇaṃ
\su-yukto
{
@yuj
}_
'adʰyayanād
anantaro
_
'adʰyāye
/
Halfvers: 24
tatʰā
guru-karmasu
/
Halfvers: 25
manasā
ca
_anadʰyāye
/
Halfvers: 26
\āhūta-adʰyāyī
{
ā@hve
}
ca
\syāt
{
@as
} /
Verse: 6
Halfvers: 1
sadā
niśāyāṃ
guruṃ
\saṃveśayet
{
sam@viś
}
tasya
pādau
\prakṣālya
{
pra@kṣal
}
\saṃvāhya
{
sam@vah
} /
Halfvers: 2
\anujñātaḥ
{
anu@jñā
}
\saṃviśet
{
sam@viś
} /
Halfvers: 3
na
ca
_enam
\abʰiprasārayīta
{
abʰi-pra@sr̥
} /
Halfvers: 4
na
kʰaṭvāyāṃ
sato
_
'abʰiprasāraṇam
\asti
{
@as
}
_ity
eke
/
Halfvers: 5
na
ca
_asya
sakāśe
\saṃviṣṭo
{
sam@viś
}
\bʰāṣet
{
@bʰāṣ
} /
Halfvers: 6-7
\abʰibʰāṣitas
{
abʰi@bʰāṣ
}
tv
\āsīnaḥ
{
@ās
}
\pratibrūyāt
{
prati@brū
} ,
\anūttʰāya
{
anu-ut@stʰā
}
\tiṣṭʰantam
{
@stʰā
} /
Halfvers: 8-9
\gaccʰantam
{
@gam
}
\anugaccʰet
{
anu@gam
} ,
\dʰāvantam
{
@dʰāv
}
\anudʰāvet
{
anu@dʰāv
} /
Halfvers: 10
na
\sa-upānah-veṣṭitaśirā
{
@veṣṭ
}
\avahita-pāṇir
{
ava@dʰā
}
vā
_\āsīdet
{
ā@sad
} /
Halfvers: 11
adʰvā
_\āpannas
{
ā@pad
}
tu
\karma-yukto
{
@yuj
}
vā
_
\āsīdet
{
ā@sad
} /
Halfvers: 12
na
ced
\upasīdet
{
upa@sad
} /
Halfvers: 13
devam
iva
_ācāryam
\upāsīta
{
upa@ās
}_
\avikatʰayann
{
vi@katʰay
}
avimanā
vācaṃ
\śuśrūṣamāṇo
{
@śru
,
des
-
}_
'
asya
/
Halfvers: 14
\anupastʰa-kr̥taḥ
{
upastʰa@kr̥
} /
Halfvers: 15-17
\anuvāti
{
anu@vā
}*
\vītaḥ
{
vi@i
},
\apratiṣṭabdʰaḥ
{
prati@stabʰ
}
pāṇinā
,
\anapaśrito
{
apa@śri
}_
'anyatra
/ (
K
anuvāti
vāte)
Halfvers: 18
yajñopavītī
dvi-vastraḥ
/
Halfvers: 19
\adʰo-nivītas
{
ni@vye
}
tv
eka-vastraḥ
/
Halfvers: 20
abʰimukʰo
_
'anabʰimukʰam
/
Halfvers: 21
anāsanno
_
'anatidūre*
/ (
K
anatidūre
ca)
Halfvers: 22
\yāvad-āsīno
{
@ās
}
bāhubʰyām
\prāpnuyāt
{
pra@āp
} /
Halfvers: 23
aprati-vātam
/
Halfvers: 24-25
eka-adʰyāyī
dakṣiṇaṃ
bāhuṃ
praty
\upasīdet
{
upa@sad
} ,
yatʰā-avakāśaṃ
bahavaḥ
/
Halfvers: 26
\tiṣṭʰati
{
@stʰā
}
ca
na
_\āsīta
{
@ās
}_
\anāsana-yoga-vihite
{
vi@dʰā
} /
Halfvers: 27
\āsīne
{
@ās
}
ca
na
\saṃviśet
{
sam@viś
} /
Halfvers: 28
\ceṣṭati
{
@ceṣṭ
}
ca
\cikīrṣan
{
@kr̥
,
des
-
}
_tac-cʰakti-viṣaye
/
Halfvers: 29
na
ca
_asya
sakāśe
_
'anvak-stʰāninam*
\upasaṃgr̥hṇīyāt
{
upa-sam@grah
} / (
K
---stʰānina)
Halfvers: 30
gotreṇa
vā
\kīrtayet
{
@kīrtay
} /
Halfvers: 31
na
ca
_enaṃ
praty
\uttiṣṭʰed
{
ut@stʰā
}
\anūttiṣṭʰed
{
anu-ut@stʰā
}*
vā
/ (
K
anuttiṣṭʰed)
Halfvers: 32
api
cet
tasya
guruḥ
\syāt
{
@as
} / (
31+32 =
K
31)
Halfvers: 33
deśāt
tv
āsanāc
ca
\saṃsarpet
{
sam@sr̥p
} / (
=
K
32)
Halfvers: 34
nāmnā
tad-antevāsinaṃ
gurum
apy
ātmana
ity
eke
/ (
=
K
33)
Halfvers: 35
yasmiṃs
tv
anācāryasaṃbandʰād
gauravaṃ
vr̥ttis
tasminn
anvak-stʰānīye
_
'apy
ācāryasya
/ (
=
K
34)
Halfvers: 36-37
\bʰuktvā
{
@bʰuj
}
ca
_asya
sakāśe
na
_
\anūttʰāya
{
anu-ut@stʰā
}
_uccʰiṣṭaṃ
\prayaccʰet
{
pra@yam
} ,
\ācāmed
{
ā@cam
}
vā
/ (
=
K
35_36)
Halfvers: 38
kiṃ
\karavāṇi
{
@kr̥
}
_ity
āmantrya
(uttiṣṭʰet
tūṣṇīṃ
vā
1-2-7-1) / (
=
K
37)
Verse: 7
Halfvers: 1
\uttiṣṭʰet
{
ut@stʰā
}
tūṣṇīṃ
vā
/
Halfvers: 2
na
_\apaparyāvarteta
{
apa-pari-ā@vr̥t
}
guroḥ
\pradakṣiṇīkr̥tya
{
pradakṣiṇī@kr̥
}
_\apeyāt
{
apa@i
} /
Halfvers: 3
na
\prekṣeta
{
pra@īkṣ
}
nagnāṃ
striyam
/
Halfvers: 4
oṣadʰi-vanaspatīnām
\āccʰidya
{
ā@cʰid
}
na
_
\upajigʰret
{
upa@gʰrā
} /
Halfvers: 5
upānahau
cʰatraṃ
yānam
iti
ca
\varjayet
{
@vr̥j
} /
Halfvers: 6
na
\smayeta
{
@smi
}* /
Halfvers: 7
yadi
\smayeta
{
@smi
}
_\apigr̥hya
{
api@grah
}
\smayeta
{
@smi
}
_iti
hi
brāhmaṇam
/
Halfvers: 8
na
_\upajigʰret
{
upa@gʰrā
}
striyaṃ
mukʰena
/
Halfvers: 9
na
hr̥dayena
prārtʰayet
{
pra@artʰ
} /
Halfvers: 10
na
_akāraṇād
\upaspr̥śet
{
upa@spr̥ś
} /
Halfvers: 11
rajasvalo
rakta-dan
satya-vādī
\syād
{
@as
}
iti
hi
brāhmaṇam
/
Halfvers: 12
yāṃ
vidyāṃ
\kurute
{
@kr̥
}
gurau
te
_
'apy
asya
_ācāryā
ye
tasyāṃ
guror
vaṃśyāḥ
/
Halfvers: 13
yān
anyān
\paśyato
{
@paś
}_
'asya
_
\upasaṃgr̥hṇīyāt
{
upa-sam@grah
}
tadā
tv
ete
_
upasaṃgrāhyāḥ
/
Halfvers: 14
guru-samavāye
bʰikṣāyām
\utpannāyāṃ
{
ut@pad
}
yam
\anubaddʰas
{
anu@bandʰ
}
tad-adʰīnā
bʰikṣā
/
Halfvers: 15-17
\samāvr̥tto
{
sam-ā@vr̥t
}
mātre
\dadyāt
{
@dā
} ,
mātā
bʰartāraṃ
\gamayet
{
@gam
} ,
bʰartā
gurum
/
Halfvers: 18
dʰarmakr̥tyeṣu
vā
_\upayojayet
{
upa@yuj
} /
Halfvers: 19
\kr̥tvā
{
@kr̥
}
vidyāṃ
yāvatīṃ
\śaknuyād
{
@śak
}
veda-dakṣiṇām
\āhared
{
ā@hr̥
}
dʰarmato
yatʰā-śakti
/
Halfvers: 20
viṣama-gate
tv
ācārya
ugrataḥ
śūdrato
vā
_\āharet
{
ā@hr̥
}
Halfvers: 21
sarvadā
śūdrata
ugrato
vā
_ācārya-artʰasya
_āharaṇaṃ
dʰārmyam*
ity
eke
/ (
K
dʰarmyam)
Halfvers: 22
\datvā
{
@dā
}
ca
na
_\anukatʰayet
{
anu@katʰay
} /
Halfvers: 23
\kr̥tvā
{
@kr̥
}
ca
na
_\anusmaret
{
anu@smr̥
} /
Halfvers: 24
ātma-praśaṃsāṃ
para-garhām
iti
ca
\varjayet
{
@vr̥j
} /
Halfvers: 25
\preṣitas
{
pra@iṣ
}
tad*
eva
\pratipadyeta
{
prati@pad
} / (
K
tadā)
Halfvers: 26
śāstuś
ca
_anāgamād
vr̥ttir
anyatra
/
Halfvers: 27
anyatra
_upasaṃgrahaṇād
uccʰiṣṭa-aśanāc
ca
_ācāryavad
ācārya-dāre
vr̥ttiḥ
/
Halfvers: 28
tatʰā
\samādiṣṭe
{
sam-ā@diś
}_
'\adʰyāpayati
{
adʰi@i
} /
Halfvers: 29
vr̥ddʰatare
ca
sa-brahmacāriṇi
/
Halfvers: 30
uccʰiṣṭa-aśana-varjam
ācāryavad
ācāryaputre
vr̥ttiḥ
/
Halfvers: 31
\samāvr̥ttasya
{
sam-ā@vr̥t
}
_apy
etad
eva
sāmayācārikam
{
f
.
samaya-ācāra
}
eteṣu
/
Verse: 8
Halfvers: 1
yatʰā
brahmacāriṇo
vr̥ttam
/
Halfvers: 2
\mālya-ālipta-mukʰa
{
ā@lip
}
\upalipta-keśa-śmaśrur
{
upa@lip
}
\akto
{
@añj
}_
'\abʰyakto
{
abʰi@añj
}
veṣṭity-upaveṣṭitī
kāñcuky
upānahī
pādukī
/
Halfvers: 3
udācāreṣu
ca
_asya
_etāni
na
\kuryāt
{
@kr̥
}
\kārayed
vā
/
Halfvers: 4
svairi-karmasu
ca
/
Halfvers: 5
yatʰā
danta-prakṣālana-utsādana-avalekʰanāni
_iti
/
Halfvers: 6
tad-dravyāṇāṃ
ca
na
\katʰayed
{
@katʰay
}
ātma-saṃyogena
_
ācāryaḥ
/
Halfvers: 7
\snātas
{
@snā
}
tu
kāle
yatʰāvidʰy
\abʰihr̥tam
{
abʰi@hr̥
}
\āhūto
{
ā@hve
}_
'\abʰyeto
{
abʰi@i
}
vā
na
\pratisaṃhared
{
prati-sam@hr̥
}
ity
eke
/
Halfvers: 8-10
uccaistarāṃ
na
_\āsīta
{
@ās
} ,
tatʰā
bahu-pāde
,
sarvataḥ
\pratiṣṭʰite
{
prati@stʰā
} /
Halfvers: 11
śayyā-āsane
ca
_\ācarite
{
ā@car
}
na
_\āviśet
{
ā@viś
} /
Halfvers: 12
yānam
\ukto
{
@vac
}_
'adʰvany
\anvārohet
{
anu-ā@ruh
} /
Halfvers: 13
sabʰā-nikaṣa-kaṭa-svastarāṃś
ca
/
Halfvers: 14
na
_anabʰibʰāṣito
gurum
\abʰibʰāṣeta
{
abʰi@bʰāṣ
}
priyād
anyat
/
Halfvers: 15
vyupatoda-vyupajāva*-vyabʰihāsa-udāmantraṇa-nāmadʰeya-grahaṇa-pr
eṣaṇāni
_iti
guror
\varjayet
{
@vr̥j
} / (
K
---vyupajāpa-
--)
Halfvers: 16
āpady
artʰaṃ
\jñāpayet
{
@jñā
} /
Halfvers: 17
saha
\vasan
{
@vas
}
sāyaṃ
prātar
\anāhūto
{
ā@hve
}
guruṃ
darśana-artʰo
\gaccʰet
{
@gam
} /
Halfvers: 18
\viproṣya
{
vi-pra@vas
}
ca
tad
ahar
eva
\paśyet
{
@paś
} /
Halfvers: 19-20
ācārya-prācārya-saṃnipāte
prācāryāya
_
upasaṃgr̥hya
_\upasaṃjigʰr̥kṣed
{
upa-sam@grah
,
des
-
}
ācāryam
,
\pratiṣedʰed
{
prati@sidʰ
}
itaraḥ
/
Halfvers: 21
\lupyate
{
@lup
}
pūjā
ca
_asya
sakāśe
/
Halfvers: 22
muhūṃś
ca
_ācārya-kulaṃ
darśana-artʰo
\gaccʰed
{
@gam
}
yatʰāśakty
adʰihastyam
\ādāya
{
ā@dā
}
_api
danta-prakṣālanāni
_iti
/ (
K
inserts
8.23
mātaraṃ
pitaram
ācaryam
agnīṃś
ca
gr̥hāṇi
ca
rikta-pāṇir
na
_\upagacʰhed
{
upa@gam
}
rājānaṃ
cen
na
śrutam
iti
/)
Halfvers: 23
tasmin
guror
vr̥ttiḥ
/ (
=
K
24)
Halfvers: 24
putram
iva
_enam
\anukāṅkṣan
{
anu@kaṅkṣ
}
sarva-dʰarmeṣv
\anapaccʰādayamānaḥ
{
apa@cʰad
}
\su-yukto
{
@yuj
}
vidyāṃ
\grāhayet
{
@grah
} / (
=
K
25)
Halfvers: 25
na
ca
_enam
adʰyayana-vigʰnena
_ātma-artʰeṣu
_
\uparundʰyād
{
upa@rudʰ
}
anāpatsu
/ (
=
K
26)
Halfvers: 26
antevāsy-anantevāsī
bʰavati
\vinihita-ātmā
{
vi-ni@dʰā
}
gurāv-anaipuṇam
\āpadyamānaḥ
{
ā@pad
} / (
=
K
27)
Halfvers: 27
ācāryo
_
'apy
anācāryo
\bʰavati
{
@bʰū
}
\śrutāt
{
@śru
}
\pariharamāṇaḥ
{
pari@hr̥
} / (
=
K
28)
Halfvers: 28
aparādʰeṣu
ca
_enaṃ*
satatam
\upālabʰeta
{
upa-ā@labʰ
} / (
=
K
29
)
{*ed
-
cenaṃ
! }
Halfvers: 29
abʰitrāsa
upavāsa
udaka-upasparśanam
adarśanam
iti
daṇḍā
yatʰāmātram
ā
nivr̥tteḥ
/ (
=
K
30)
Halfvers: 30
\nivr̥ttaṃ
{
ni@vr̥t
}
\carita-brahmacaryam
{
@car
}
anyebʰyo
dʰarmebʰyo
_
'anantaro
\bʰava
{
@bʰū
}
_ity
\atisr̥jet
{
ati@sr̥j
} / (
=
K
31)
This text is part of the
TITUS
edition of
Black Yajur-Veda: Apastamba-Dharmasutra
.
Copyright
TITUS Project
, Frankfurt a/M, 22.4.2012. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.