TITUS
Kartuli Samartlis Dzeglebi VI
Part No. 10
Previous part

Text: 10.  
Manuscript: Hd-14635 
Line of ed.: 20   10. განჩინება ზაზა სოლაღაშვილისა და იესე მსაჯულის შვილების
Line of ed.: 21  
სასისხლო საქმეზე

Line of ed.: 22  
1797 წ. 10 ივლისი


Line of ed.: 23        ქ. მათის უწმინდესობის კათალიკოზ-პატრიარქის
Line of ed.: 24     
მოლარეთხუცესს სოლაღაშვილს ზაზას მათის უმაღ\ლესობის
Line of ed.: 25     
მეფისათვის არზა მიერთმივა და იესე მსაჯულის
Line of ed.: 26     
შვილებისათვის ეჩივლა: ბორბალას ნახევარ-დღის მიწისა
Line of ed.: 27     
უთხარ ჩემს კაცს, მიდი, შენ გათიბე. სათიბავათ რომ მისულიყო
Page of ed.: 33   Line of ed.: 1     
და თიბვა დაეწყო, იესე მსაჯულის შვილების კაცნი შეყრილიყვ\ნენ,
Line of ed.: 2     
მიხდომოდნენ და ჩემი კაცი გამოეგდოთ. მოვიდა ეს გამოგ\დებული
Line of ed.: 3     
კაცი, შემომჩივლა. იმათს კაცებს დაუძახე. ჩემთან მო\ვიდნენ,
Line of ed.: 4     
უთხარ რათ შფოთავთ, რა გაჩხუბებსთ, რად შეიყარენით
Line of ed.: 5     
ერთად, რად მიუხდით ჩემს კაცს, თიბ[ვ]ა გააშვებინეთ და გამო\აგდევით.
Line of ed.: 6     
ჩემ[მ]ა კაცებმაც რომ შეიტყონ ეს ამბავი, ერთმანერთს
Line of ed.: 7     
უქომაგონ, უფრო ავი საქმე მოხდება და სისხლი ჩამოვარდება
Line of ed.: 8     
შუაში, შფოთს ნუ აგდებთ, ჩვენი ჩვენ და თქვენი თქვენ და ისე
Line of ed.: 9     
რიგიანად გავშველდეთო.

Line of ed.: 10        
ეს კაცნი თურმე ქალაქს ჩამოვიდნენ, იესე მსაჯულის შვი\ლებს
Line of ed.: 11     
შეატყობინეს, მაშინვე სამნივ ძმანი დაიარაღებულიყვნენ __
Line of ed.: 12     
ზაზა, გიორგი და ივანე, შუაღამისას ციხის კარის გასა\ღებათ
Line of ed.: 13     
ერთი აბაზი მიეცათ, კარი გაეღებინებინათ და ჩემს მოსახ\დომად
Line of ed.: 14     
და ამოსაწყვეტლად წამოსულიყვნენ. პარასკევ დილა
Line of ed.: 15     
რომ გათენდა, ჩემს სახლს წინ, ჩემის კაცის სახლის ბანზედ ქერი
Line of ed.: 16     
მოვატანინე დასაბეგვავათ; ფარაღათად დახრილი ვიყავ და ჩე\მის
Line of ed.: 17     
ჴელით ვაკეთებდი და ჩემი ცოლშვილიც იქავ, ჩემს სახლს
Line of ed.: 18     
წინ ფიცრის საყდარი მიდგას, იმის დერეფანს ქვეშ ისხდნენ და
Line of ed.: 19     
მიყურებდნენ. იმ დროს ზაზა დაჭიმულის თოფით მომიხდა და
Line of ed.: 20     
შემომაგინა. დახრილმა მაღლა ავიხედე და უთხარ: რას მემართ\ლები,
Line of ed.: 21     
რად მაგინებ. ამის პასუხად მეორედ კიდევ შემომაგინა და
Line of ed.: 22     
დაჭიმულის თოფით შემომიტია, თოფის ტუჩი ნეკნებში მკრა და
Line of ed.: 23     
ნეკნები ჩამიდრიკა.

Line of ed.: 24        
მე და ზაზა ერთმანერთს შევეჭიდენით. ზაზას ძმა გიორგი
Line of ed.: 25     
მოვიდა, სამჯერ, რაც შეეძლო ისე, გამომეტებით თოფის ტუჩი
Line of ed.: 26     
გულის ფიცარში მკრა, მაშინვე უგონო ვიქმენ და დავბნდი. ამა\საც
Line of ed.: 27     
არ დამაჯერეს: მომეხვივნენ სამნივ ძმანი, თავში, ცხვირსა და
Line of ed.: 28     
პირში მრავალი მცეს, თვალები ჩამისისხლიანდა, ცხვირის ძვალი
Line of ed.: 29     
დამეჩეჩქა. გულის ფიცარი ჩამემტვრა და ფერდის ქარიც დამეძ\რა.
Line of ed.: 30     
ამ ყოფაში ჩემი ცოლ-შვილი ჩემის სახლიდამ ახლოს მიყუ\რებდნენ;
Line of ed.: 31     
თითონ ჩემი სახლობა ჩხუბში მოვიდა, ჩემის სისხლით
Line of ed.: 32     
შეისვარა და სისხლით შესვრილი ეხვეწებოდა: ქმარს ნუ მომიკ\ლავთო.
Line of ed.: 33     
ხუთის თვის ორსულმა სიკვდილზედ მიწურვილი რომ
Line of ed.: 34     
მნახა, ელდა ეცა, დილიდამ მოკიდებული საღამომდის უგონოთ
Line of ed.: 35     
იდვა, მრავალი წამლები მიაყარეს და ისე მოასულიერეს და ჯე\რაც
Line of ed.: 36     
ღმერთზედ ჰკიდია მისი მორჩენა და ასე ავად არის, იქნება
Line of ed.: 37     
მუცელიც წაუხდეს. ჩემი სახლობა ამას ეხვეწებოდა: ქმარს ნუ
Line of ed.: 38     
მომიკლავთო. სიკვდილის პირობაზედ რომ მიმწურეს, მასუკან
Page of ed.: 34   Line of ed.: 1     
ჴელი აიღეს და ასე დაიძახეს: მაგ შენის ცოლისათვის გვიპატიე\ებია,
Line of ed.: 2     
თორემ შენთვის თავი უნდა მოგვეჭრაო. ცოტას ხანს უკან
Line of ed.: 3     
ამისი ძახილიც შექნეს: შენის ცოლის ლეჩაგი გეხუროს, თუ არ
Line of ed.: 4     
გამოხვიდე.

Line of ed.: 5        
მე როდესაც მოვსურიელდი, მაშინვე ცხენს შევჯექ და სა\მართალს
Line of ed.: 6     
მოვმართე. სამნივ ძმანი სასიკვდილოდ უკან გამომიდგ\ნენ,
Line of ed.: 7     
ცხენი გამოვაჩქარე და ჴელში აღარ ჩაუვარდი. ასე უსამარ\თლოდ
Line of ed.: 8     
ავად მოპყრობისათვის, ჩემს სახლსა და ცოლს შვილს ახ\ლოს
Line of ed.: 9     
მოხდომისათვის, ჩემის სახლობის სისხლში შესვრისათვის
Line of ed.: 10     
და ელდით უგონო ქმნისათვის სამართალს ვითხოვო.

Line of ed.: 11        
ამისი სამართალი მათს უმაღლესობას მეფეს ჩვენ, სარდალ\სახლთუხუცის
Line of ed.: 12     
ორბელიანის იოანესათვის და საქარ\თველოს
Line of ed.: 13     
მსაჯულთშეკრებილებისათვის ებძანათ.

Line of ed.: 14        
იესე მსაჯულის შვილი ზაზა და მისი ძმები სამართალში მო\ვაყვანინეთ
Line of ed.: 15     
და ვალაპარაკეთ. არზა მოსცეს სამართალს და ასე
Line of ed.: 16     
ჩიოდნენ: თათრის მოედანზე ზაზა სოლაღაშვილს და ჩვენ ლაპა\რაკი
Line of ed.: 17     
მოგვიხდა და დაგვექადა: თუ კაცნი ხართ, ბორბალას ამოხ\ვალთ;
Line of ed.: 18     
ჩვენ უთხარით: ჩვენს ყმასა და მამულში რად ვერ ამო\ვალთ;
Line of ed.: 19     
ამგვარმა ლაპარაკებმა გაიარა და გაგვაშველეს.

Line of ed.: 20        
რამდენსამე დღეს უკან დაქადებული ბორბალას მივიდა. ჩვე\ნი
Line of ed.: 21     
სამი კომლი მემკვიდრე კაცნი იქიდამ აგვიყარა და გამოლალა.
Line of ed.: 22     
მოვიდნენ, ტირილით შემოგვჩივლეს. ჩვენ ეს უთხარით: თქვენ
Line of ed.: 23     
ისევ იქ მიდით, ჩვენ წამოვალთ და ვიკითხავთ რას გვემართლე\ბოდი,
Line of ed.: 24     
რომ ეს კაცნი გამოგვიყარე.

Line of ed.: 25        
რადგანც ქვეითნი ვიყავით, სიცხის მიზეზით ღამე დავიწყე\ვით
Line of ed.: 26     
სიარული და წირვის დროს ბორბალას მივედით. ჩვენ რომ
Line of ed.: 27     
დაგვინახა, ზაზა სოლაღასშვილი ახალუხით თავის სახლიდამ გა\მოვიდა
Line of ed.: 28     
და იქ მოვიდა, სადაც ქერს აბეგვინებდა. ჩვენ მივედით
Line of ed.: 29     
ჩვენის ყმის ღობესთან და იქიდამ დაუძახეთ: რას გვემართლებო\დი,
Line of ed.: 30     
რომ სამი კომლი კაცნი გამოგვიყარე. ამის პასუხად, იმან ავის
Line of ed.: 31     
პირით შემოგვაგინა.

Line of ed.: 32        
ჩვენ უთხარით: რას გვემართლები, კაცს ეგ ლანძღვა როგორ
Line of ed.: 33     
ეკადრება. ასე შემოგვძახა: შე მეკურტნის შვილო, დაგაჩოქებ და
Line of ed.: 34     
თავს ისე გაგაგდებინებო. მასუკან ჩვენც ვაგინეთ და უთხარით:
Line of ed.: 35     
შენ მეფის ერეკლეს დროს თავს როგორ გაგვაგდებინებ. მოიწია
Line of ed.: 36     
ჩვენზედ და თავისმა მღვდელმა დაიჭ[ი]რა; რომ ვეღარ შეიმაგრა,
Line of ed.: 37     
წამოუვიდა. მე ჩემი თოფი ალაგზე დავდე. თოფის დასადებად
Line of ed.: 38     
დახრილი მანამ თავს ავიღებდი, ოთხი-ხუთი მუშტი ბეჭებში და
Page of ed.: 35   Line of ed.: 1     
გვერდებში დამკრა, მეც ჴელი შეუბრუნე, ორჯელ მუშტი ცხვირ\სა
Line of ed.: 2     
და პირში დავჰკარ. ამ შემოკვრაზედ გამიშო, საცა ჩემი თო\ფი
Line of ed.: 3     
იდვა, მივიდა, აიღო და იღლიის ძირში გამომიმართა. მეც ქვას
Line of ed.: 4     
ჴელი წამოვავლე. ჩემ[მ]ა ძმამ გიორგიმ ჩემზედ თოფი გამომარ\თული
Line of ed.: 5     
რომ დაინახა, თოფის ტუჩი ჰკრა და მომაშორა. თბილელის
Line of ed.: 6     
კაცი მოვიდა და იმან გაგვაშველა.

Line of ed.: 7        
ჩემი თოფი ზაზა სოლაღაშვილს ჴელში ეჭირა, ჩემი
Line of ed.: 8     
კაცი გვერთს მიდგა, უთხარ: ხომ ნახე, ჩემის თოფით ეგ კაცი
Line of ed.: 9     
სიკვდილს მიპირებდა, მიდი, თოფი გამოართვი და მომიტანე: მი\ვიდა,
Line of ed.: 10     
თოფი გამოართო და მომიტანა. მასუკან ის ცხენს შეჯდა,
Line of ed.: 11     
წამოვიდა და ჩვენც ქვეითები წამოვედით.

Line of ed.: 12        
ამას გარდა ზაზა სოლაღაშვილს წარსულს წელიწადებში
Line of ed.: 13     
ჩვენზედ ეს დანაშაული აქვს: მსახური გაგვილახა და იმ გალახ\ვის
Line of ed.: 14     
მიზეზით მოკვდა; კიდევ გაგვილახა მოხუცებული მამასახლი\სი
Line of ed.: 15     
და თავი გაუტეხა; კიდევ გაგვილახა მამასახლისის სახლისკაცი
Line of ed.: 16     
ნასყიდა; კიდევ გაგვილანძღა დედა და უპატიურად გახადა;
Line of ed.: 17     
კიდევ გაგვილახა ამ გავლილს თებერვალში ძმა და იმის გალა\ხულობით
Line of ed.: 18     
ოცი დღე იწვა

Line of ed.: 19        
ორისავ მხრის საჩივარი მოვისმინეთ და ღმრთის შიშ ქვეშ ამა\თის
Line of ed.: 20     
ჩხუბის საქმის გამოძიებაში და ჭეშმარიტების ცნობის ცდა\ში
Line of ed.: 21     
შევედით. ამ საქმეზედ მათის უმაღლესობისაგან იას[ა]ულად
Line of ed.: 22     
ჩენილი გაბასშვილი ტეტია და სამსაჯულოს წევრი თურ\ქისტანისშვილი
Line of ed.: 23     
ნინია კანონის მიცემით და დიდის სიფ\თხილის
Line of ed.: 24     
დარიგებით და საშინელს ფიც ქვეშ შეგდებით ბორბა\ლას
Line of ed.: 25     
გავგზავნეთ, იქ რადგანც ჩხუბი მოსვლოდათ, ამათის ჩხუ\ბის
Line of ed.: 26     
ვითარების სიმართლის ცნობისათვის, რომ: იესე მსაჯულის
Line of ed.: 27     
შვილების მისვლა ვითარის სახით ყოფილა, პირველად ჩხუბი ვის
Line of ed.: 28     
აუშლია, ჩხუბი რას ალაგს მოსვლიათ და სადაც ჩხუბი მოსვლი\ათ,
Line of ed.: 29     
იქიდამ ზაზა სოლაღაშვილის სასახლეს რა სიშორე აქვს. შე\[ე]კრიბათ
Line of ed.: 30     
ბორბალას მყოფი სამღთო და საერო კაცნი და დედა\კაცნი
Line of ed.: 31     
და დიდის ფიცით ეკითხათ და რაც იმათ ემოწმებინათ ის
Line of ed.: 32     
დაეწერათ და სამართალში მოიტანეს.

Line of ed.: 33        
სათიბი მიწა, რომელიც ახლა მიზეზ ქმნილა ჩხუბისა, ის მი\წა
Line of ed.: 34     
ზაზა სოლაღაშვილის მამას იორამს იესე მსაჯულის შვილე\ბის
Line of ed.: 35     
ყმის ვარსიმაშვილებისათვის დაუნებებია. ამ მი\წაში
Line of ed.: 36     
სოლაღაშვილს თავის კაცი სათიბათ გაუგზავნია და ვარსიმა\შვილებს
Line of ed.: 37     
არ დაუნებებიათ. გამობრუნებულა ის კაცი, ზაზა სო\ლაღაშვილთან
Line of ed.: 38     
მისულა და შეუჩივლია. ზაზას ვარსიმაშვილები
Page of ed.: 36   Line of ed.: 1     
მოუყვანინებია და უთქვამს: ბატონს თქვენთან მიდით, ამოვიდეს,
Line of ed.: 2     
მამულები გავიყოთ, თქვენი წილი თქვენ და ჩვენი __ ჩვენ; მუ\დამ
Line of ed.: 3     
ნუ შფოთავთო. ეს იესე მსაჯულის შვილების კაცნი ზაზა სო\ლალაშვილს
Line of ed.: 4     
არც აუყრია, არც გამოურეკია არც უგინებია და არც
Line of ed.: 5     
ავათ მოჰპყრობია. მხოლოდ მშვიდობიანის სიტყვით ულაპარაკ\ნია.
Line of ed.: 6     
ქალაქს მოსულან და თავეთის ბატონებისათვის
Line of ed.: 7     
შეუტყობინე/ბიათ.

Line of ed.: 8        
იესე მსაჯულის შვილი ზაზა და მისი ძმები ამ ამბავზედ ბორ\ბალას
Line of ed.: 9     
მისულან. ზაზა სოლაღაშვილი თავის ყმის სახლის ბანზე
Line of ed.: 10     
ფარაღათად მდგარა. ახლოს მისულა იესე მსაჯულის შვილი ზაზა
Line of ed.: 11     
თავისის ძმებით დაიარაღებულნი და ორჯელ გინებით შეუძახნიათ.
Line of ed.: 12     
მასუკან სოლაღაშვილსაც უთქვამს: ვის აგინებთ თქვენ ავო კაცნოო.
Line of ed.: 13     
მასაკან კიდევ იესე მსაჯულის შვილს ზაზას შეუგინებია. ამ გი\ნებაზედ
Line of ed.: 14     
ზაზა სოლაღაშვილს უწევია და თავის მღვდელს არ გა\უშვია.
Line of ed.: 15     
შემდგომად ამისსა იესე მსაჯულის შვილი ზაზა წასულა,
Line of ed.: 16     
საცა სოლაღაშვილი ზაზა მდგარა, იქ მისულა და ერთმანერთს
Line of ed.: 17     
სძგერებიან. პირველად იესე მსაჯულის შვილს წაუკრავს თოფი,
Line of ed.: 18     
მასუკან თოფი ძირს დაუდვია და დაჭიდებულან; და ამასვე მუშ\ტით
Line of ed.: 19     
უცია. იესე მსაჯულის შვილს გიორგის ჭიდილი რომ უნახავს,
Line of ed.: 20     
თავის ძმას ზაზას მიშველებია, ორჯელ თოფის ტუჩი წაუკრავს
Line of ed.: 21     
ზაზა სოლაღაშვილისათვის.

Line of ed.: 22        
ამ ყოფაში ზაზა სოლაღაშვილის სახლობა თავეთს კოშკის
Line of ed.: 23     
კარზედ მდგარა და იქიდამ უყურებია. შეშფოთებული გამოჭრი\ლა
Line of ed.: 24     
და თავის ქმართან მოსულა, ლეჩაგი თავისის ქმრის სისხლით
Line of ed.: 25     
შესვრია, გაუშველებია და თავისი ქმარი წაუყვანია.

Line of ed.: 26        
გაშველების შემდგომად იესე მსაჯულის შვილის ზაზას თო\ფი
Line of ed.: 27     
ძირს გდებულა. ზაზა სოლაღაშვილს აუღია და დაუძახნია: ამ
Line of ed.: 28     
თოფით მკლევდიო. ზოგთ უთქვამსთ: თოფი რომ აიღო, გაუ\მართა
Line of ed.: 29     
და ისე დაუძახა, ამით მკლევდიო; და ზოგთ უთქვამსთ:
Line of ed.: 30     
აიღო თოფი, არ გაუმართავს, ისე ჴელთ ეჭ[ი]რა და დაუძახა,
Line of ed.: 31     
ამით მკლევდიო. თოფი მაშინვე გამოურთმევიათ და იესე მსაჯუ\ლის
Line of ed.: 32     
შვილის ზაზასათვის მიუციათ.

Line of ed.: 33        
იესე მსაჯულის შვილებს ესეც დაუძახნიათ: შენის ცოლი\სათვის
Line of ed.: 34     
გვიპატიებია, თორემ ჩვენ ვიცოდით, რასაც გიზემდითო.

Line of ed.: 35        
ჩხუბი რომ დამყუდროებულა, ზაზა სოლაღაშვილის სახლო\ბას
Line of ed.: 36     
გულს შემოჰყრია; ასე გამხდარა, რომ წმინდის საიდუმლოს
Line of ed.: 37     
მისაღებათ მღვდელი მოუყვანიათ, მუცელიც უხდენია, წამლები
Page of ed.: 37   Line of ed.: 1     
მიუყრიათ და მუცელი დასდგომია და ახლაც კიდევ ავათ არის და
Line of ed.: 2     
შეუძლოთ ამ ჩხუბის მიზეზითაო.

Line of ed.: 3        
ზაზა სოლაღაშვილი რომ შინათკენ წაუყვანიათ, იესე მსაჯუ\ლის
Line of ed.: 4     
შვილებს დაუძახნიათ: თუ კაცი ხარ, კარში გამოხვალო.

Line of ed.: 5        
ორისავ მხარის სარჩელი და ლაპარაკი მოვისმინეთ და ეს
Line of ed.: 6     
სამართალი მივეცით.

Line of ed.: 7        
იესე მსაჯულის შვილებთან ბორბალადამ რომ თავითი კაც\ნი
Line of ed.: 8     
მოვიდნენ; და შემოსჩივლეს, მაშინ ესენი საჩხუბრად არ უნდა
Line of ed.: 9     
წასულიყვნენ; თავეთი საჩივარი ან მეფისათვის უნდა მოეხსენე\ბინათ
Line of ed.: 10     
და ან მსაჯულთშეკრებილებასთან გამოეცხადებინათ. რად\განც
Line of ed.: 11     
ეს რიგიანი და მართებული საქმე არა ჰქმნეს და წავიდნენ,
Line of ed.: 12     
ბორბალას რომ მივიდნენ, სახლში უნდა დამდგარიყვნენ, იარაღი
Line of ed.: 13     
შემოეხსნათ, მოციქული მიეგზავნათ და ისე ლაპარაკი დაეწყოთ.
Line of ed.: 14     
იმავ მისვლაზე არც სახლში დადგნენ, არც მინდორში დადგნენ
Line of ed.: 15     
არც იარაღი შემოიხსნეს, არც მოციქული მიუგზავნეს: თავისის
Line of ed.: 16     
ყმის სახლის ბანზედ ფარაღათად მდგომს მაშინვე მისვლის უმალ
Line of ed.: 17     
იარაღებით შეჭურვილნი მიუხდნენ იმ თავის ყმის სახლის ბანზედ,
Line of ed.: 18     
რომ იმ ბანიდამ მისი სასახლე, საცა ცოლ-შვილით დგას, ჩვენგან
Line of ed.: 19     
გაგზავნილთ კაცთ გაეზომათ, ოცდათორმეტი ადლი გამოსული
Line of ed.: 20     
ყო. ასე ახლო თავის სასახლესა და ცოლ-შვილზედ თავის ყმის
Line of ed.: 21     
სახლის ბანზედ ფარაღათაღ მდგომს დაიარაღებულნი მიუხდნენ,
Line of ed.: 22     
ახლოს ცოლ-შვილი თვალით უყურებდნენ ავად მოპყრობას და
Line of ed.: 23     
სისხლში შესვრას, გამწარებული ორსული ცოლი გასაშველებ\ლად
Line of ed.: 24     
მივიდა, თავის ქმრის სისხლით შეისვარა, გულს შემოეყარა
Line of ed.: 25     
და უგონოქმნილი კარგა ხანს იყო და ძლივ მოასურიელეს.

Line of ed.: 26        
სანატრელის მეფის ვახტანგის სამართლის წიგ\ნი
Line of ed.: 27     
ორმოცდათორმეტს რიცხვში __ თავის სასახლის ახლო
Line of ed.: 28     
მდგომს გლეხს კაცს რომ მიუხდეს, იმ სახლის პატრონი რისაც
Line of ed.: 29     
გვარისა არის __ მთელის სისხლის ნახევარს უჩენს.

Line of ed.: 30        
ზაზა სოლაღასშვილი მესამე თავადად აღირაცხა. სანატრე\ლის
Line of ed.: 31     
მეფის ვახტანგის წიგნი ოცდარვას რიცხვში მესამე თავადს
Line of ed.: 32     
მთელს სისხლს სამასოთხმოცდაოთხს თუმანს უჩენს. ამისი ნახე\ვარი
Line of ed.: 33     
სასახლეზედ ახლოს მიხდომისათვის გაუჩინეთ ზაზა სოლა\ლაშვილს,
Line of ed.: 34     
რომ იქნება ასოთხმოცდათორმეტი თუმანი.

Line of ed.: 35        
რადგანც მათის უწმინდესობის კათალიკოზის მოლარეთხუ\ცესი
Line of ed.: 36     
არის, მოხელობის პატივისათვის მეფის მოხელის მსგავსად
Line of ed.: 37     
სისხლი არ დავაორკეცეთ. ამას მოხელობის პატივისათვის მეფის
Line of ed.: 38     
მოხელის პატივის სისხლის ნახევარი გაუჩინეთ, რომ იქნება მო\ხელობის
Page of ed.: 38   Line of ed.: 1     
პატივის სისხლი ოთხმოცდათექვსმეტი თუმანი. ესეც
Line of ed.: 2     
რომ ზემორე გაჩენილს სისხლს დავადგათ იქნება ორისავ ერთად
Line of ed.: 3     
ჯამი ორასოთხმოცდარვა თუმანი.

Line of ed.: 4        
თოფის ტუჩით რომ წაეკრათ, ის წაყვლეფილი ადგილი გაუ\ზომეთ.
Line of ed.: 5     
ათის ქერის მარცვლის ზომა გამოვიდა. რადგანც მახვი\ლით
Line of ed.: 6     
არა ჰქონდა ჭრილობა, სამართლის წიგნის ძალით მახვილით
Line of ed.: 7     
ჭრილობის ნახევარზედ ვიანგარიშეთ. მესამე თავადის ერთის ქე\რის
Line of ed.: 8     
მარცვლის ჭრილობის სისხლი ექვსი თუმანი და ოთხი მინალ\თუნი
Line of ed.: 9     
არის. ამისი ნახევარი გაუჩინეთ, რომ იქნება ათის ქერის
Line of ed.: 10     
მარცვლის თოფის ტუჩით წაყვლეფილის და დაჩნეულის სისხლის
Line of ed.: 11     
ჯამი ოცდათორმეტი თუმანი: მოხელობის პატივისათვის დაურ\თევით
Line of ed.: 12     
თექვსმეტი თუმანი, რომ იქნება ორისავ ერთად ჯამი ორ\მოცდარვა
Line of ed.: 13     
თუმანი. შეიქნა ზემორე წერილების სისხლებისა ერ\თად
Line of ed.: 14     
ჯამი სამასოცდათექვსმეტი თუმანი.

Line of ed.: 15        
ავის დროსა და შეუძლებლობის მიზეზით სამართალმა იპა\ტივა
Line of ed.: 16     
მესამედი, რომ იქნება ასთორმეტი თუმანი. ამას რომ ზემო
Line of ed.: 17     
ჯამიდამ გამოვიდეთ დარჩება ძირს ორასოცდაოთხი თუმანი, რომ
Line of ed.: 18     
ეს ორასოცდაოთხი თუმანი იესე მსაჯულის შვილებმა ზაზა სოლა\ღაშვილს
Line of ed.: 19     
უნდა დაუურვონ და მისცენ __ ნახევარი ნაღდი და ნა\ხევარი
Line of ed.: 20     
ჯინსი.

Line of ed.: 21        
ზაზა სოლაღაშვილი ფერდის ქარის დაძვრას რომ ჩივის, ეს
Line of ed.: 22     
თუ აქ[ი]მით სამართალში დაამტკიცა, რომ ამ ჩხუბის მიზეზით
Line of ed.: 23     
ფერდის ქარი ჩამოუვიდეს და დასნეულებული შეიქმნას, იმისას
Line of ed.: 24     
რასაც სამართალი მისცემს, ეგდენი სისხლი გაუჩნდება.

Line of ed.: 25        
და თუ ზაზა სოლაღაშვილის ცოლს ამ ჩხუბის მიზეზით მუ\ცელი
Line of ed.: 26     
წაუხდა, მუცლის წახდენისათვის როგორც მეფის ვახტან\გის
Line of ed.: 27     
სამართალი უჩენს, მთელი სისხლი უნდა მისცენ იესე მსაჯუ\ლის
Line of ed.: 28     
შვილებმა.

Line of ed.: 29        
ზაზა სოლაღაშვილს ცხვირი რომ დაჩეჩქილი ჰქონდა და
Line of ed.: 30     
მუშტის ცემით თვალები ჩასისხლებული, ეს იმაში ჩაუტარეთ:
Line of ed.: 31     
რადგანც იორამ სოლაღასშვილმა საერთო მიწა იესე მსაჯულის
Line of ed.: 32     
შვივლებს კაცთ დაანება და დააჩემა, ზაზა სოლაღაშვილს იმ მი\წაში
Line of ed.: 33     
თივის სათიბლად კაცი არ უნდა გაეგზავნა, და ჩხუბის მი\ზეზი
Line of ed.: 34     
შექმნილიყო. რადგანც ჩხუბის მიზეზი შეიქნა, ცხვირის
Line of ed.: 35     
დაჩეჩქისა და თვალების ჩასისხლების სისხლი ამისთვის
Line of ed.: 36     
ჩაუტა/რეთ.

Page of ed.: 39  
Line of ed.: 1        
იესე მსაჯულის შვილები ზაზა სოლაღაშვილს თავზედ თო\ფის
Line of ed.: 2     
გამომართვას რომ უჩივიან, ამისი მოწმე[ე]ბმა ზოგთ თოფის
Line of ed.: 3     
გამომართვა თქვეს, და ზოგთ თოფის ჴელთ აღება და გამოუმარ\თაობა
Line of ed.: 4     
თქვეს. მაგრამ თოფი მაშინ აუღია, რომ სისხლით შესვრი\ლი
Line of ed.: 5     
ყოფილა, არც ჩახმახი დაუცემინებია, არც ჩახმახისათვის ჴე\ლი
Line of ed.: 6     
მოუკიდნია, მაშინვე ჴელში მოსწდომიან, თოფი დაუნებებია,
Line of ed.: 7     
გამოურთმევიათ და ი[ე]სე მსაჯულის შვილისათვის მიუციათ.
Line of ed.: 8     
გამწარებულს თოფის ჴელში აღებისათვის და ამის თქმისათვის:
Line of ed.: 9     
ამით მკლევდაო, სამართალი ამაზედ არას გაუჩენს.

Line of ed.: 10        
სამის კაცის აყრას და გამორეკას რომ ჩიოდნენ, ამაზედ ზედ
Line of ed.: 11     
მიწივნილი ვიქმენით; არც აეყარა და არც გამოერეკა და არც
Line of ed.: 12     
ავათ მოჰპყრობოდა.

Line of ed.: 13        
გავლილს წელიწადებში მსახურის გალახვას და იმ გალახვის
Line of ed.: 14     
მიზეზით სიკვდილს, მამასახლისის გალახვას და თავის გატეხას, ამ
Line of ed.: 15     
მამასახლისის სახლისკაცის ნასყიდას გალახვას, თავეთის დედის
Line of ed.: 16     
გალანძღვას, ძმის გალახვას და იმ გალახულობით ოცს დღეს წო\ლას
Line of ed.: 17     
__ ამ თვითოეულად ხსენებულს საჩივრებზედ საბუთები
Line of ed.: 18     
ახლა არა უჩნდათ რა, რომ სამართალი მიგვეცა. და როდესაც
Line of ed.: 19     
ამის საბუთებს იესე მსაჯულის შვილები სამართალში მოიტანენ,
Line of ed.: 20     
სამართალი მიეცემათ.

Line of ed.: 21        
და ზემორე გაჩენილი სისხლი კი ახლა უნდა დაუურვონ იესე
Line of ed.: 22     
მსაჯულის შვილებმა სოლოღაშვილს ზაზას.

Line of ed.: 23        
იასაულო გაბაშვილო ტეტიავ! ეს ასე აღასრულე.
Line of ed.: 24     
ივლისის ი, ქორონიკონს უპე, ქალაქსა შინა ტფილისს.


Line of ed.: 25   1. სჯის მსჯელი, ტვიფრავს ორბელთაცა გულის მმბჭომი(?)
Line of ed.: 26  
ღმერთგანცაა(?), იოანე, 1748.

Line of ed.: 27  
2. მეფემ მყო ერთა მსაჯულად, ღმერთს ევედრებ ვიქმნა
Line of ed.: 28  
მარჯულად, ქაიხოსრო

Line of ed.: 29  
3. ზაალ

Line of ed.: 30  
4. ბეჟან

Line of ed.: 31  
5. ჯავახის ძე მდივანბეგი ვახუშტი

Line of ed.: 32  
6. მონა ღთისა თუმანიშვილი მდივანი სულხან.

Line of ed.: 33  
7. მდივანბეგი დავით.


Line of ed.: 34        
ქ. ჩვენ, სოლაღაშვილები იესე, ზაზა, ნინია და იოსებ
Line of ed.: 35     
ამ განჩინებას ესრედ ვაწერთ, რომ: რაც ამ სამართლით თქვენ,

Line of ed.: 36        
მსაჯულის იესეს შვილებს ზაზას, გიორგის და დავითს ჩვენი სის\ხლი
Page of ed.: 40   Line of ed.: 1     
დაგადგათ, ამ საქმეზედ მისი სიმაღლე დედოფალი და\რეჯან,
Line of ed.: 2     
იმისი უწმინდესობა მეფის ძე კათოლიკოზი ან\ტონი
Line of ed.: 3     
და მეფის ძე მირიან შუა შემოიყვანეთ და
Line of ed.: 4     
ჩვენ ამ უმაღლესთ მორჩილებისა და პატივცემისათვის და თქვენ\სა
Line of ed.: 5     
და ჩვენს შორის ნათესაობისათვის რაც ამ განჩინებაზედ სამ\დივანბეგო
Line of ed.: 6     
გაგვსლოდა და ან ავანტყოფობაზედ და სხუა ხარჯი
Line of ed.: 7     
მოგვსლოდა. ის გამოგართვით; და სხვა გაპატიეთ და ჴელი ავი\ღევით.
Line of ed.: 8     
რომ ამ სისხლის საქმეზედ დღეს და დღეის იქით არც ჩვენ
Line of ed.: 9     
და არც ჩვენს შთამომავალთ არც თქვენთან და არც თქვენს შთა\მომავალთთან
Line of ed.: 10     
სადაო და სალაპარაკო აღარა გვაქვს რა.

Line of ed.: 11        
ერთი სხვა გარდაწყვეტილობის წიგნიც სხვა მოგვიცემია და
Line of ed.: 12     
ამ განაჩენზედ მოწერითაც ესრედ გარდაგიწყვიტეთ და გავაბა\თილეთ
Line of ed.: 13     
ამ მოწერითა, რომ თქვენთან ამ სისხლის საქმეზედ სადაო
Line of ed.: 14     
აღარ გვქონდეს რა. და ეს განჩინება ამისთვის არ მოგეცით, რომ
Line of ed.: 15     
ოჯახში დავდევით ჩვენის პატივისათვის და თქვენთან სადაო კი
Line of ed.: 16     
აღარ გვაქვს რა დღეის იქით, ეს განაჩენი ბათილი არის.

Line of ed.: 17        
მე, მდივანმა ბეგთაბეგმა სოლოღაშვილების სიტყვითა
Line of ed.: 18     
და ყაბულობით მოვაწერე ეს გარდაწყვეტილობა და მოწამეცა
Line of ed.: 19     
ვარ. აღიწერა იანვრის ა, ქორონიკონს უპჱ.

Line of ed.: 20        
ქ. მე მისის უწმინდესობის მოლარეთხუცეს სოლაღასშვილს
Line of ed.: 21     
ზაზას ამ გადაწყვეტილობის ყაბული მაქ[ვ]ს. ეს ჩემი ხელია და
Line of ed.: 22     
ბეჭედია.

Line of ed.: 23        
მაკრთობს სიკვდილის ანდაზა(?) ზარი(?).

Line of ed.: 24        
ქ. მე სოლოღაშვილს იოსებს ამ გადაწყვეტილობის ყაბული
Line of ed.: 25     
მაქვს ეს ჩემი ხელი არის. იანვრის ა, ქორონიკონს უპჱ.
Line of ed.: 26     
იოსებ.

Line of ed.: 27        
ქ. მდივანი ბეგთაბეგ ამისი მოწამე ვარ.


Line of ed.: 28   ბეგთაბეგ


Line of ed.: 29        
ქ. ჩვენ, ყოვლისა საქართველოჲსა და კახეთისა და სხვათა
Line of ed.: 30     
ძეფე ირაკლი მეორე, ვამტკიცებთ განჩინებასა ამას. ივ\ლისს
Line of ed.: 31     
კგ, ქორონიკონს უპე.

Line of ed.: 32        
ქ. ამას ეს აკლია რომ, რომელმაც ეს დასწერა, ამის ბანდები
Line of ed.: 33     
მდივანბეგებისათვისაც უნდა დაებეჭდინებინა და თითონაც უნდა
Line of ed.: 34     
დაებეჭდა. და მეორეც ეს რომ ასე გძლად არ უნდა დაწერილიყო
Line of ed.: 35     
და მოკლეთ უნდა დაეწერთ. მაგრამ რადგანც უფალი ჩვენი
Line of ed.: 36     
იესო ქრისტე ბრძანებს: ორისა და სამის მოწმით დაემტკიცოს ყო\ველივე
Page of ed.: 41   Line of ed.: 1     
სიტყვა, ამ სამართალს შვიდნი ემოწმებიან და შვიდის
Line of ed.: 2     
კაცის ბეჭდები სხედს და ჩვენც იმას დავემოწმენით და დავამტ\კიცეთ
Line of ed.: 3     
უფლისა ჩვენის ბძანების მიხედვით.

Line of ed.: 4        
მე ფეხთგანბანილთა მიერ ეკლესია ვადიდე,
Line of ed.: 5     
ერეკ/ლე.

Line of ed.: 6        
ქ. ჩვენ, საქართველოს უფლისწული მეფის ძე გიორ\გი,
Line of ed.: 7     
ამ სამართალს ვამტკიცებთ. ნოემბრის იბ, ქორონიკონს უპე.


Line of ed.: 8   გიორგი
Manuscript page:  



Next part



This text is part of the TITUS edition of Kartuli Samartlis Dzeglebi VI.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 28.3.2019. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.