TITUS
Benediktinerregel (althochdeutsch und lateinisch)
Part No. 5
Previous part

Chapter: 4  
p. 29    

IV. Quae sunt instrumenta bonorum operum.


Sentence: 1     Inprimis dominum deum dilegere *[204] ex toto corde, tota anima, tota virtute!
   az erist . . . . ze minnonne [204] . . . .

Sentence: 2     Deinde proximum tamquam se ipsum!
   Danan nahistun soso sich selban!


p. 30    

Sentence: 3     Deinde non occidere, non Manuscript page: 30  (30) adulterare, non facere furtum, non concupiscere, non falsum testimonium dicere, honorare omnes homines!
   Danan nislah, Manuscript page: 30  (30) nihuaro, nitua diufa, nikeroes, nalles lucki urchundii qhuuedan, eeren alle man!

Sentence: 4     Et quod sibi quis fieri non vult, alio non faciat.
   . . . . daz imu huuelih uuesan niuuelle . . . . nitue.

Sentence: 5     Abnegare semet ipsum sibi, ut sequatur Christum.
   Farsahhan sih selban imu, daz si kefolgeet . . . .

Sentence: 6     Corpus castigare, dilicias non amplecti, ieiunium amare, pauperes recreare, nudum vestire, infirmum visitare, mortuum sepelire, in tribulatione subvenire, dolentem consolari, saeculi actibus se facere alienum, nihil amori Christi praeponere, iram non perficere, iracundiae tempus non servare, dolum in corde non tenere, pacem falsam non dare, caritatem non derelinquere!
   Lihhamun hreinnan, uuelun nalles kihalsit uuesan, fastun minnon, arame erqhuichan, nahhutan uuattan, unmahtigan uuison, totan picraban, in arabeiti helfan, serazzantan ketrostan, dera uuerolt tati sih tuan andran, neouueht minnu . . . . furisezzan, aabulkii nalles duruhtuan, dera abulkii ciit nalles haltan, seer in herzin nihabeen, fridu luckan nikeban, minna nifarlazzan!

Sentence: 7     Non iurare, ne forte perierit!
   Nisuuerran, min odhuuila faruuerde!


p. 31    

Sentence: 8     Veritatem ex corde et ore proferre, mala pro malo Manuscript page: 31  (31) non reddere, iniuriam non facere, sed facta patienter suffere!
   Uuarhafti er herzin indi munde frampringan, ubil fora ubile Manuscript page: 31  (31) nikeltan, uuidarmuati nituan, uzzan kitanaz kedultlihho ketragan!

Sentence: 9     Inimicos dilegere!
   Fiant minnon!

Sentence: 10     Maledicentes se non remaledicere, sed magis benedicere!
   Fluahhonte sih nalles uuidarfluahhan, uzzan meer uuihan!

Sentence: 11     Persecutionem pro iustitia sustinere, non esse superbum, non vinolentum, non multum edacem, non somnolentum, non pigrum, non murmoriosum, *[205] non detractorem, spem suam deo committere!
   Aahtunga pi reht doleen, nalles uuesan ubarmuatan, nalles uuintrunchal, nalles filuezzalan, nalles slaaffagan, nalles tragan . . . . murmulontan . . . . pisprehhon, *[205] uuan sinan cote pifelahan!

Sentence: 12     Bonum aliquid in se, cum viderit, deo adplicet non sibi!
   Cuat eddesuuaz in sih, denne kisehe, cote zuapifalde nalles imu!

Sentence: 13     Malum vero semper a se factum sciat et sibi reputet!
   ubil keuuisso simblum fona sih kitanaz uuizzi indi imu kezelle!


p. 32    
p. 33    

Sentence: 14     Diem iudicii timere, gehennam expaviscere, vitam aeternam omni concupiscentia spiritali desiderare, mortem cottidie ante oculos suspectam habere, actus vitae suae omni hora custodire, in omni loco deum se respicere pro Manuscript page: 32  (32) certo scire, cogitationes malas cordi suo advenientes mox ad Christum allidere et seniori spiritali patefacere, os suum a malo et pravo eloquio custodire, multum loqui non amare, verba vana aut risui apta non loqui, risum multum aut excussum non amare, lectiones sanctas libenter audire, orationi frequenter incumbere, mala sua praeterita cum lacrimis vel gemitu cottidie in oratione deo confiteri, de ipsis malis de cetero emendare, desideria carnis non efficere, voluntatem propriam odire, praeceptis abbatis in omnibus oboedire, etiam si ipse aliter, quod absit, agat, memor illud dominicum praeceptum: Manuscript page: 33  (33) "Quae dicunt, facite, quae autem faciunt, facere nolite!"
   Tac dera suana furihtan, hella erforahtan, lib euuigan eocouuelihhera kirida dera aatumlihhun keroon, tod takalihhin fora augoom sorachaftan habeen, kitaat libes sines eocouuelihhera citi haltan, in eocouuelihheru steti cotan sih sehan Manuscript page: 32  (32) ano zuuifal uuizzan, kedancha ubile herzin sinemu zuaqhuuemente saar ze christe chnussan indi heririn atumlihhemu offan tuan, mund sinan fona ubileru edo abaheru sprahhu haltan, filu sprehhan niminnon, uuort italiu edo hlahtre kimahhiu nisprehhan, hlahtar filu edo kescutitaz niminnon, lectiun uuiho kernlihho horran, kipete ofto anahlineen, ubiliu siniu kelitaniu mit zaharim edo uuaffe tagalihhin in kepete cote gehan, fona diem selbon ubilum frammert puazzan, kirida fleiskes nalles tuan, uuillon eikinan fien, pibotum . . . . in alleem horran, so sama ibu er andaruuis, daz fer si, tue, kehucke daz truhtinlihha pibot: Manuscript page: 33  (33) "dei qhuuedant, tuat, dei keuuisso tuant, tuan nichurit!"

Sentence: 15     Non velle dici sanctum, antequam sit, sed prius esse, quod verius dicatur!
   Nalles . . . kiqhuetan uuesan uuihaz, er denne si, uzzan er uuesan, daz uuarlihhor [206] keqhuuetan!

Sentence: 16     [206] Praecepta dei factis cottidie studeat adimplere, castitatem amare, nullum odire, zelum et invidiam non habere, contentionem non amare, elationem fugire, seniores venerare, iuniores dilegere, in Christi amore pro inimicis orare, cum discordante ante solis occasum in pace redire, et de dei misericordia numquam disperare!
   Pibot cotes tatim tagalihhin zilee erfullen, hreinii minnon, neomannan fien, anton indi abanst nihabeen, fliiz nimonnon, preitida fleohan, heroston ereen, iungiron minnoon, in christes minnu pi fianta petoon, mit ungaherzamu er dera sunnuun sedalkange in fridu huuarban, indi fona cotes armiherzidu neonaldre faruuannan!


p. 34    

Sentence: 17     Ecce, haec sunt instrumenta artis spiritalis, quae cum fuerint a nobis die noctuque incessabiliter adimpleta et in die iudicii reconsignata, illa merces nobis a domino reconpensabitur, Manuscript page: 34  (34) quam ipse promisit: "Quod oculus non vidit nec auris audivit nec in cor hominis ascendit, quae praeparavit deus his, qui diligunt eum."
   Inu, deisu sint leera dera listi atumlihhun, dei denne sint fona uns tages indi nahtes unbilinnanlihhaz zuaerfultiu indi in tage dera suana auurkezeihhantiu, daz loon uns fona truhtine ist uuidarmezzan, Manuscript page: 34  (34) daz er selbo forakihiaz: "daz auga nikisah noh oora hoorta noh in herza mannes ufsteic, dei karata cot diem, die minnoont inan".

Sentence: 18     Officina vero, ubi haec omnia diligenter operemur, claustra sunt in monasterio et stabilitas in congregatione.
   ambahti keuuisso, dar deisu alliu kernlihho pirum kiuurchit, pilohhir sint in monastre indi statigii in samanungu.


Next part


This text is part of the TITUS edition of Benediktinerregel (althochdeutsch und lateinisch).

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 15.10.2021. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.