TITUS
Kalidasa, Kumarasambhava
Part No. 7
Previous part

Sanga: 7  

Metre: U    (upajāti)

Strophe: 1  
Verse: ab     atʰauṣadʰīnām adʰipasya vr̥ddʰau titʰau ca jāmitraguṇānvitāyām
   atʰa~ oṣadʰīnām adʰipasya vr̥ddʰau / titʰau ca jāmitra-guṇa=anvitāyām

Verse: cd     sametabandʰur himavān sutāyā vivāhadīkṣāvidʰim anvatiṣṭʰat
   sameta-bandʰus~ himavān sutāyā / vivāha-dīkṣā-vidʰim anvatiṣṭʰat

Strophe: 2  
Verse: ab     vaivāhikaiḥ kautukasaṃvidʰānair gr̥he gr̥he vyagrapurandʰrivargam
   vaivāhikais~ kautuka-saṃvidʰānais~ / gr̥he gr̥he vyagra-purandʰri-vargam

Verse: cd     āsīt puraṃ sānumato 'nurāgād antaḥpuraṃ caikakulopameyam
   āsīt puram~ sānumatas~ anurāgāt~ / antar=puram~ ca~ eka-kula=upameyam

Strophe: 3  
Verse: ab     saṃtānakākīrṇamahāpatʰaṃ tac cīnāṃśukaiḥ kalpitaketumālam
   saṃtānaka=ākīrṇa-mahā-patʰam~ tat~ / cīna=aṃśukais~ kalpita-ketu-mālam

Verse: cd     bʰāsā jvalat kāñcanatoraṇānāṃ stʰānāntarasvarga ivābabʰāse
   (Var.: bʰāsojjvalat ... /)
   (Var.: / stʰānāntaraṃ svarga ...)
   bʰāsā jvalat kāñcana-toraṇānām~ / stʰāna=antara-svargas~ iva~ ābabʰāse
   (Var.: bʰāsā~ ujjvalat ... /)
   (Var.: / stʰāna=antaram~ svargas~ ...)

Strophe: 4  
Verse: ab     ekaiva satyām api putrapaṅktau cirasya dr̥ṣṭeva mr̥tottʰiteva
   ekā~ eva satyām api putra-paṅktau / cirasya dr̥ṣṭā~ iva mr̥ta=uttʰitā~ iva

Verse: cd     āsannapāṇigrahaṇeti pitror umā viśeṣoccʰvasitaṃ babʰūva
   āsanna-pāṇi-grahaṇā~ iti pitros~ / umā viśeṣa=uccʰvasitam~ babʰūva

Strophe: 5  
Verse: ab     aṅkād yayāv aṅkam udīritāśīḥ sā maṇḍanān maṇḍanam anvabʰuṅkta
   aṅkād yayau~ aṅkam udīrita=āśīs~ / sā maṇḍanāt~ maṇḍanam anvabʰuṅkta

Verse: cd     saṃbandʰibʰinno 'pi gireḥ kulasya snehas tadekāyatanaṃ jagāma
   saṃbandʰi-bʰinnas~ api gires~ kulasya / snehas tad-eka=āyatanam~ jagāma

Strophe: 6  
Verse: ab     maitre muhūrte śaśalāñcʰanena yogaṃ gatāsūttarapʰālgunīṣu
   (Var.: ... / ... -pʰalgunīṣu)
   maitre muhūrte śaśa-lāñcʰanena / yogam~ gatāsu~ uttara-pʰālgunīṣu

Verse: cd     tasyāḥ śarīre pratikarma cakrur bandʰustriyo yāḥ patiputravatyaḥ
   tasyās~ śarīre pratikarma cakrur / bandʰu-striyas~ yās~ pati-putravatyas~

Strophe: 7  
Verse: ab     sā gaurasiddʰārtʰaniveśavadbʰir dūrvāpravālaiḥ pratibʰinnarāgam
   (Var.: ... / ... pratibʰinnaśobʰam)
   sā gaura-siddʰa=artʰa-niveśavadbʰis~ / dūrvā-pravālais~ pratibʰinna-rāgam
   (Var.: ... / ... pratibʰinna-śobʰam)

Verse: cd     nirnābʰi kauśeyam upāttabāṇam abʰyaṅganepatʰyam alañcakāra
   (Var.: nirnābʰikauśeyam ... )
   nirnābʰi kauśeyam upātta-bāṇam / abʰyaṅga-nepatʰyam alam=cakāra
   (Var.: nirnābʰi-kauśeyam ... )

Strophe: 8  
Verse: ab     babʰau ca saṃparkam upetya bālā navena dīkṣāvidʰisāyakena
   babʰau ca saṃparkam upetya bālā / navena dīkṣā-vidʰi-sāyakena

Verse: cd     kareṇa bʰānor bahulāvasāne saṃdʰukṣyamāṇeva śaśāṇkalekʰā
   (Var.: ... / ... -rekʰā)
   kareṇa bʰānos~ bahula=avasāne / saṃdʰukṣyamāṇā~ iva śaśāṇka-lekʰā

Strophe: 9  
Verse: ab     tāṃ lodʰrakalkena hr̥tāṅgatailām āśyānakāleyakr̥tāṅgarāgām
   tāṃ lodʰra-kalkena hr̥ta=aṅga-tailām / āśyāna-kāleya-kr̥ta=aṅga-rāgām

Verse: cd     vāso vasānām abʰiṣekayogyaṃ nāryaś catuṣkābʰimukʰaṃ vyanaiṣuḥ
   vāsas~ vasānām abʰiṣeka-yogyam~ / nāryas~ catuṣka=abʰimukʰam~ vyanaiṣur~

Strophe: 10  
Verse: ab     vinyastavaidūryaśilātale 'sminn aviddʰamuktāpʰalabʰakticitre
   (Var.: ... / ābaddʰamuktāpʰala- ...)
   vinyasta-vaidūrya-śilā-tale ~asmin~ / a-viddʰa-muktā-pʰala-bʰakti-citre
   (Var.: ... / ābaddʰa-muktā-pʰala- ...)

Verse: cd     āvarjitāṣṭāpadakumbʰatoyāḥ satūryam enāṃ snapayāṃ babʰūvuḥ
   (Var.: ... -toyaiḥ /)
   āvarjita=aṣṭā-pada-kumbʰa-toyās~ / sa-tūryam enām~ snapayām~ babʰūvur~
   (Var.: ... -toyais~ /)

Strophe: 11  
Verse: ab     sā maṅgalasnānaviśuddʰagātrī gr̥hītapatyudgamanīyavastrā
   sā maṅgala-snāna-viśuddʰa-gātrī / gr̥hīta-pati=udgamanīya-vastrā

Verse: cd     nirvr̥ttaparjanyajalābʰiṣekā prapʰullakāśā vasudʰeva reje
   nirvr̥tta-parjanya-jala=abʰiṣekā / prapʰulla-kāśā vasu-dʰā~ iva reje

Strophe: 12  
Verse: ab     tasmāt pradeśācca vitānavantaṃ yuktaṃ maṇistambʰacatuṣṭayena
   tasmāt pradeśāt~ ca vitānavantam~ / yuktam~ maṇi-stambʰa-catuṣṭayena

Verse: cd     pativratābʰiḥ parigr̥hya ninye kl̥ptāsanaṃ kautukavedimadʰyam
   pati-vratābʰis~ parigr̥hya ninye / kl̥pta=āsanam~ kautuka-vedi-madʰyam

Strophe: 13  
Verse: ab     tāṃ prāṅmukʰīṃ tatra niveśya tanvīṃ kṣaṇaṃ vyalambanta puroniṣaṇṇāḥ
   tām~ prāk=mukʰīm~ tatra niveśya tanvīm~ / kṣaṇam~ vyalambanta puras=niṣaṇṇās~

Verse: cd     bʰūtārtʰaśobʰāhriyamāṇanetrāḥ prasādʰane sannihite 'pi nāryaḥ
   bʰūta=artʰa-śobʰā=āhriyamāṇa-netrās~ / prasādʰane sannihite ~api nāryas~

Strophe: 14  
Verse: ab     dʰūpoṣmaṇā tyājitam ārdrabʰāvaṃ keśāntam antaḥkusumaṃ tadīyam
   dʰūpa=uṣmaṇā tyājitam ārdra-bʰāvam~ / keśāntam antar=kusumam~ tadīyam

Verse: cd     paryākṣipat kācid udārabandʰaṃ dūrvāvatā pāṇḍumadʰūkadāmnā
   paryākṣipat kā-cit~ udāra-bandʰam~ / dūrvāvatā pāṇḍu-madʰūka-dāmnā

Strophe: 15  
Verse: ab     vinyastaśuklāguru cakrur asyā gorocanāpatravibʰaṅgam aṅgam
   (Var.: ... aṅgaṃ / ... -patravibʰaktam asyāḥ)
   vinyasta-śukla=a-guru cakrur asyās~ / go-rocanā-patra-vibʰaṅgam aṅgam
   (Var.: ... aṅgam~ / ... -patra-vibʰaktam asyās~)

Verse: cd     sā cakravākāṅkitasaikatāyās trisrotasaḥ kāntim atītya tastʰau
   sā cakra-vāka=aṅkita-saikatāyās / tri-srotasas~ kāntim atītya tastʰau

Strophe: 16  
Verse: ab     lagnadvirepʰaṃ paribʰūya padmaṃ samegʰalekʰaṃ śaśinaś ca bimbam
   lagna-dvi-repʰam~ paribʰūya padmam~ / sa-megʰa-lekʰam~ śaśinas~ ca bimbam

Verse: cd     tadānanaśrīr alakaiḥ prasiddʰaiś ciccʰeda sādr̥śyakatʰāprasaṅgam
   tad-ānana-śrīs~ alakais~ prasiddʰais~ / ciccʰeda sa=ādr̥śya-katʰā-prasaṅgam

Strophe: 17  
Verse: ab     karṇārpito lodʰrakaṣāyarūkṣe gorocanākṣepanitāntagaure
   karṇa=arpitas~ lodʰra-kaṣāya-rūkṣe / go-rocanā-kṣepa-nita=anta-gaure

Verse: cd     tasyāḥ kapole parabʰāgalābʰād babandʰa cakṣūṃṣi yavaprarohaḥ
   tasyās~ kapole parabʰāga-lābʰāt~ / babandʰa cakṣūṃṣi yava-prarohas~

Strophe: 18  
Verse: ab     rekʰāvibʰaktaś ca vibʰaktagātryāḥ kiṃcinmadʰūccʰiṣṭavimr̥ṣṭarāgaḥ
   (Var.: rekʰāvibʰaktaḥ suvibʰakta- ... /)
   rekʰā-vibʰaktas~ ca vibʰakta-gātryās~ / kim=cit=madʰu=uccʰiṣṭa-vimr̥ṣṭa-rāgas~
   (Var.: rekʰāvibʰaktaḥ suvibʰakta- ... /)

Verse: cd     kām apy abʰikʰyāṃ spʰuritair apuṣyad āsannalāvaṇyapʰalo 'dʰaroṣṭʰaḥ
   kām api~ abʰikʰyām~ spʰuritais~ apuṣyat~ / āsanna-lāvaṇya-pʰalas~ adʰara=oṣṭʰas~

Strophe: 19  
Verse: ab     patyuḥ śiraścandrakalām anena spr̥śeti sakʰyā parihāsapūrvam
   patyus~ śiras=candra-kalām anena / spr̥śa~ iti sakʰyā parihāsa-pūrvam

Verse: cd     sā rañjayitvā caraṇau kr̥tāśīr mālyena tāṃ nirvacanaṃ jagʰāna
   sā rañjayitvā caraṇau kr̥ta=āśīs~ / mālyena tām~ nirvacanam~ jagʰāna

Strophe: 20  
Verse: ab     tasyāḥ sujātotpalapatrakānte prasādʰikābʰir nayane nirīkṣya
   tasyās~ su-jāta=utpala-patra-kānte / prasādʰikābʰis~ nayane nirīkṣya

Verse: cd     na cakṣuṣoḥ kāntiviśeṣabuddʰyā kālāñjanaṃ maṅgalam ity upāttam
   na cakṣuṣos~ kānti-viśeṣa-buddʰyā / kāla=añjanam~ maṅgalam iti~ upāttam

Strophe: 21  
Verse: ab     sā saṃbʰavadbʰiḥ kusumair lateva jyotirbʰir udyadbʰir iva triyāmā
   sā saṃbʰavadbʰis~ kusumais~ latā~ iva / jyotirbʰis~ udyadbʰis~ iva tri-yāmā

Verse: cd     sarid vihaṅgair iva līyamānair āmucyamānābʰaraṇā cakāse
   sarit~ vihaṅgais~ iva līyamānais~ / āmucyamāna=ābʰaraṇā cakāse

Strophe: 22  
Verse: ab     ātmānam ālokya ca śobʰamānam ādarśabimbe stimitāyatākṣī
   ātmānam ālokya ca śobʰamānam / ādarśa-bimbe stimita=āyata=akṣī

Verse: cd     haropayāne tvaritā babʰūva strīṇāṃ priyālokapʰalo hi veṣaḥ
   hara=upayāne tvaritā babʰūva / strīṇām~ priya=āloka-pʰalas~ hi veṣas~

Strophe: 23  
Verse: ab     atʰāṅgulibʰyāṃ haritālam ārdraṃ māṅgalyam ādāya manaḥśilāṃ ca
   atʰa~ aṅgulibʰyām~ haritālam ārdram~ / māṅgalyam ādāya manas=śilām~ ca

Verse: cd     karṇāvasaktāmaladantapatraṃ mātā tadīyaṃ mukʰam unnamayya
   karṇa=avasakta=a-mala-danta-patram~ / mātā tadīyam~ mukʰam unnamayya

Strophe: 24  
Verse: ab     umāstanodbʰedam anupravr̥ddʰo manoratʰo yaḥ pratʰamo babʰūva
   (Var.: ... anu pravr̥ddʰo /)
   (Var.: / ... pratʰamaṃ ...)
   umā-stana=udbʰedam anupravr̥ddʰas~ / manoratʰas~ yas~ pratʰamas~ babʰūva
   (Var.: ... anu pravr̥ddʰas~ /)
   (Var.: / ... pratʰamam~ ...)

Verse: cd     tam eva menā duhituḥ katʰaṃcid vivāhadīkṣātilakaṃ cakāra
   tam eva menā duhitur~ katʰam=cit~ / vivāha-dīkṣā-tilakam~ cakāra

Strophe: 25  
Verse: ab     babandʰa cāsrākuladr̥ṣṭir asyāḥ stʰānāntare kalpitasanniveśam
   babandʰa ca~ asra=ākula-dr̥ṣṭis~ asyās~ / stʰāna=antare kalpita-sanniveśam

Verse: cd     dʰātryaṅgulībʰiḥ pratisāryamāṇam ūrṇāmayaṃ kautukahastasūtram
   dʰātrī=aṅgulībʰis~ pratisāryamāṇam / ūrṇāmayam~ kautuka-hasta-sūtram

Strophe: 26  
Verse: ab     kṣīrodaveleva sapʰenapuñjā paryāptacandreva śarattriyāmā
   kṣīra=uda-velā~ iva sa-pʰena-puñjā / paryāpta-candrā~ iva śarad=tri-yāmā

Verse: cd     navaṃ navakṣaumanivāsinī sā bʰūyo babʰau darpaṇam ādadʰānā
   navam~ nava-kṣaumani-vāsinī sā / bʰūyas~ babʰau darpaṇam ādadʰānā

Strophe: 27  
Verse: ab     tām arcitābʰyaḥ kuladevatābʰyaḥ kulapratiṣṭʰāṃ praṇamayya mātā
   tām arcitābʰyas~ kula-devatābʰyas~ / kula-pratiṣṭʰām~ praṇamayya mātā

Verse: cd     akārayat kārayitavyadakṣā krameṇa pādagrahaṇaṃ satīnām
   akārayat kārayitavya-dakṣā / krameṇa pāda-grahaṇam~ satīnām

Strophe: 28  
Verse: ab     akʰaṇḍitaṃ prema labʰasva patyur ity ucyate tābʰir umā sma namrā
   a-kʰaṇḍitam~ prema labʰasva patyus~ / iti~ ucyate tābʰis~ umā sma namrā

Verse: cd     tayā tu tasyārddʰaśarīrabʰājā paścātkr̥tāḥ snigdʰajanāśiṣo 'pi
   tayā tu tasya~ arddʰa-śarīra-bʰājā / paścāt-kr̥tās~ snigdʰa-jana=āśiṣas~ api

Strophe: 29  
Verse: ab     iccʰāvibʰūtyor anurūpam adris tasyāḥ kr̥tī kr̥tyam aśeṣayitvā
   iccʰā-vibʰūtyos~ anurūpam adris / tasyās~ kr̥tī kr̥tyam a-śeṣayitvā

Verse: cd     sabʰyaḥ sabʰāyāṃ suhr̥dāstʰitāyāṃ tastʰau vr̥ṣāṅkāgamanapratīkṣaḥ
   sabʰyas~ sabʰāyām~ suhr̥d-āstʰitāyām~ / tastʰau vr̥ṣa=aṅka=āgamana-pratīkṣas~

Strophe: 30  
Verse: ab     tāvad varasyāpi kuberaśaile tatpūrvapāṇigrahaṇānurūpam
   (Var.: bʰavasyāpi)
   tāvad varasya~ api kubera-śaile / tat-pūrva-pāṇi-grahaṇa=anurūpam
   (Var.: bʰavasya~)

Verse: cd     prasādʰanaṃ mātr̥bʰir ādr̥tābʰir nyastaṃ purastāt puraśāsanasya
   prasādʰanam~ mātr̥bʰis~ ādr̥tābʰis~ / nyastam~ purastāt pura-śāsanasya

Strophe: 31  
Verse: ab     tadgauravān maṅgalamaṇḍanaśrīḥ sā paspr̥śe kevalam īśvareṇa
   tad-gauravāt~ maṅgala-maṇḍana-śrīs~ / sā paspr̥śe kevalam īśvareṇa

Verse: cd     sva (sa) eva veṣaḥ pariṇetur iṣṭaṃ bʰāvāntaraṃ tasya vibʰoḥ prapede
   sva (sa) eva veṣas~ pariṇetur iṣṭam~ / bʰāva=antaram~ tasya vibʰos~ prapede

Strophe: 32  
Verse: ab     babʰūva bʰasmaiva sitāṅgarāgaḥ kapālam evāmalaśekʰaraśrīḥ
   babʰūva bʰasma~ eva sita=aṅga-rāgas~ / kapālam eva~ a-mala-śekʰara-śrīs~

Verse: cd     upāntabʰāgeṣu ca rocanāṅko gajājinasyaiva dukūlabʰāvaḥ
   upānta-bʰāgeṣu ca rocanā=aṅkas~ / gaja=ajinasya~ eva dukūla-bʰāvas~

Strophe: 33  
Verse: ab     śaṅkʰāntaradyoti vilocanaṃ yad antarniviṣṭāmalapiṅgatāram
   śaṅkʰa=antara-dyoti vilocanam~ yat~ / antar-niviṣṭa=a-mala-piṅga-tāram

Verse: cd     sānnidʰyapakṣe haritālamayyās tad eva jātaṃ tilakakriyāyāḥ
   sānnidʰya-pakṣe haritālamayyās / tat~ eva jātam~ tilaka-kriyāyās~

Strophe: 34  
Verse: ab     yatʰāpradeśaṃ bʰujageśvarāṇāṃ kariṣyatām ābʰaraṇāntaratvam
   yatʰā-pradeśam~ bʰuja-ga=īśvarāṇām~ / kariṣyatām ābʰaraṇa=antaratvam

Verse: cd     śarīramātraṃ vikr̥tiṃ prapede tatʰaiva tastʰuḥ pʰaṇaratnaśobʰāḥ
   śarīra-mātram~ vikr̥tim~ prapede / tatʰā~ eva tastʰur~ pʰaṇa-ratna-śobʰās~

Strophe: 35  
Verse: ab     divāpi niṣṭʰyūtamarīcibʰāsā bālyād anāviṣkr̥talāñcʰanena
   divā~ api niṣṭʰyūta-marīci-bʰāsā / bālyāt~ an-āviṣ-kr̥ta-lāñcʰanena

Verse: cd     candreṇa nityaṃ pratibʰinnamauleś cūḍāmaṇeḥ kiṃ grahaṇaṃ harasya
   candreṇa nityam~ pratibʰinna-maules~ / cūḍā-maṇes~ kim~ grahaṇam~ harasya

Strophe: 36  
Verse: ab     ityadbʰutaikaprabʰavaḥ prabʰāvāt prasiddʰanepatʰyavidʰer vidʰātā
   iti~ adbʰuta=eka-prabʰavas~ prabʰāvāt / prasiddʰa-nepatʰya-vidʰes~ vidʰātā

Verse: cd     ātmānam āsannagaṇopanīte kʰaḍge niṣaktapratimaṃ dadarśa
   ātmānam āsanna-gaṇa=upanīte / kʰaḍge niṣakta-pratimam~ dadarśa

Strophe: 37  
Verse: ab     sa gopatiṃ nandibʰujāvalambī śārdūlacarmāntaritorupr̥ṣṭʰam
   sa go-patim~ nandi-bʰuja=avalambī / śārdūla-carma=antarita=uru-pr̥ṣṭʰam

Verse: cd     tadbʰaktisaṃkṣiptabr̥hatpramāṇam āruhya kailāsam iva pratastʰe
   tad-bʰakti-saṃkṣipta-br̥hat-pramāṇam / āruhya kailāsam iva pratastʰe

Strophe: 38  
Verse: ab     taṃ mātaro devam anuvrajantyaḥ svavāhanakṣobʰacalāvataṃsāḥ
   tam~ mātaras~ devam anuvrajantyas~ / sva-vāhana-kṣobʰa-cala=avataṃsās~

Verse: cd     mukʰaiḥ prabʰāmaṇḍalareṇugauraiḥ padmākaraṃ cakrur ivāntarikṣam
   (Var.: ... / ... ivāntarīkṣam)
   mukʰais~ prabʰā-maṇḍala-reṇu-gaurais~ / padma=ākaram~ cakrur iva~ antarikṣam
   (Var.: ... / ... antarīkṣam)

Strophe: 39  
Verse: ab     tāsāṃ ca paścāt kanakaprabʰāṇāṃ kālī kapālābʰaraṇā cakāse
   tāsām~ ca paścāt kanaka-prabʰāṇām~ / kālī kapāla=ābʰaraṇā cakāse

Verse: cd     balākinī nīlapayodarājī dūraṃ puraḥkṣiptaśatahradeva
   balākinī nīla-payas=da-rājī / dūram~ puras=kṣipta-śata-hradā~ iva

Strophe: 40  
Verse: ab     tato gaṇaiḥ śūlabʰr̥taḥ purogair udīrito maṅgalatūryagʰoṣaḥ
   tatas~ gaṇais~ śūla-bʰr̥tas~ puras=gais~ / udīritas~ maṅgala-tūrya-gʰoṣas~

Verse: cd     vimānaśr̥ṅgāṇy avagāhamānaḥ śaśaṃsa sevāvasaraṃ surebʰyaḥ
   vimāna-śr̥ṅgāṇi~ avagāhamānas~ / śaśaṃsa sevā=avasaram~ surebʰyas~

Strophe: 41  
Verse: ab     upādade tasya sahasraraśmis tvaṣṭrā navaṃ nirmitam ātapatram
   upādade tasya sahasra-raśmis / tvaṣṭrā navam~ nirmitam ātapatram

Verse: cd     sa taddukūlād avidūramaulir babʰau patadgaṅga ivottamāṅge
   sa tat=dukūlāt~ a-vidūra-maulis~ / babʰau patat=gaṅgas~ iva~ uttama=aṅge

Strophe: 42  
Verse: ab     mūrte ca gaṅgāyamune tadānīṃ sacāmare devam aseviṣātām
   mūrte ca gaṅgā-yamune tadānīm~ / sa-cāmare devam aseviṣātām

Verse: cd     samudragārūpaviparyaye 'pi sahaṃsapāte iva lakṣyamāṇe
   samudra-gā-rūpa-viparyaye ~api / sa-haṃsa-pāte iva lakṣyamāṇe

Strophe: 43  
Verse: ab     tam anvagaccʰat pratʰamo vidʰātā śrīvatsalakṣmā puruṣaś ca sākṣāt
   (Var.: ... abʰyagaccʰat ... /)
   tam anvagaccʰat pratʰamas~ vidʰātā / śrī-vatsa-lakṣmā puruṣas~ ca sa=akṣāt

Verse: cd     jayeti vācā mahimānam asya saṃvarddʰayantyā haviṣeva vahnim
   (Var.: ... / saṃvardʰayantau, samedʰayantau ...)
   jaya~ iti vācā mahimānam asya / saṃvarddʰayantyā haviṣā~ iva vahnim

Strophe: 44  
Verse: ab     ekaiva mūrtir bibʰide tridʰā sā sāmānyam eṣāṃ pratʰamāvaratvam
   ekā~ eva mūrtis~ bibʰide tri-dʰā sā / sāmānyam eṣām~ pratʰama=avaratvam

Verse: cd     viṣṇor haras tasya hariḥ kadācid vedʰās tayos tāv api dʰātur ādyau
   viṣṇos~ haras tasya haris~ kadā-cit~ / vedʰās tayos tau~ api dʰātur ādyau

Strophe: 45  
Verse: ab     taṃ lokapālāḥ puruhūtamukʰyāḥ śrīlakṣaṇotsargavinītaveṣāḥ
   tam~ loka-pālās~ puru-hūta-mukʰyās~ / śrī-lakṣaṇa=utsarga-vinīta-veṣās~

Verse: cd     dr̥ṣṭipradāne kr̥tanandisaṃjñās taddarśitāḥ prāñjalayaḥ praṇemuḥ
   dr̥ṣṭi-pradāne kr̥ta-nandi-saṃjñās / tad-darśitās~ prāñjalayas~ praṇemur~

Strophe: 46  
Verse: ab     kampena mūrdʰnaḥ śatapatrayoniṃ vācā hariṃ vr̥trahaṇaṃ smitena
   kampena mūrdʰnas~ śata-patra-yonim~ / vācā harim~ vr̥tra-haṇam~ smitena

Verse: cd     ālokamātreṇa surān aśeṣān saṃbʰāvayām āsa yatʰāpradʰānam
   āloka-mātreṇa surān a-śeṣān / saṃbʰāvayām āsa yatʰā-pradʰānam

Strophe: 47  
Verse: ab     tasmai jayāśīḥ sasr̥je purastāt saptarṣibʰis tān smitapūrvam āha
   tasmai jaya=āśīs~ sasr̥je purastāt / sapta=r̥ṣibʰis tān smita-pūrvam āha

Verse: cd     vivāhayajñe vitate 'tra yūyam adʰvaryavaḥ pūrvavr̥tā mayeti
   vivāha-yajñe vitate ~atra yūyam / adʰvaryavas~ pūrva-vr̥tās~ mayā~ iti

Strophe: 48  
Verse: ab     viśvāvasuprāgraharaiḥ pravīṇaiḥ saṃgīyamānatripurāvadānaḥ
   viśvā-vasu-prāgra-harais~ pravīṇais~ / saṃgīyamāna-tri-pura=avadānas~

Verse: cd     adʰvānam adʰvāntavikāralaṅgʰyas tatāra tārādʰipakʰaṇḍadʰārī
   adʰvānam a-dʰvānta-vikāra-laṅgʰyas / tatāra tārā=adʰipa-kʰaṇḍa-dʰārī

Strophe: 49  
Verse: ab     kʰe kʰelagāmī tam uvāha vāhaḥ saśabdacāmīkarakiṅkiṇīkaḥ
   kʰe kʰela-gāmī tam uvāha vāhas~ / sa-śabda-cāmīkara-kiṅkiṇīkas~

Verse: cd     taṭābʰigʰātād iva lagnapaṅke dʰunvan muhuḥ protagʰane viṣāṇe
   taṭa=abʰigʰātāt~ iva lagna-paṅke / dʰunvan muhur~ prota-gʰane viṣāṇe

Strophe: 50  
Verse: ab     sa prāpad aprāptaparābʰiyogaṃ nagendraguptaṃ nagaraṃ muhūrtāt
   sa prāpat~ a-prāpta-para=abʰiyogam~ / naga=indra-guptam~ nagaram~ muhūrtāt

Verse: cd     purovilagnair haradr̥ṣṭipātaiḥ suvarṇasūtrair iva kr̥ṣyamāṇaḥ
   (Var.: puro vilagnair)
   puras=vilagnais~ hara-dr̥ṣṭi-pātais~ / su-varṇa-sūtrais~ iva kr̥ṣyamāṇas~
   (Var.: puras~ vilagnais~)

Strophe: 51  
Verse: ab     tasyopakaṇṭʰe gʰananīlakaṇṭʰaḥ kutūhalād unmukʰapauradr̥ṣṭaḥ
   tasya~ upakaṇṭʰe gʰana-nīla-kaṇṭʰas~ / kutūhalāt~ unmukʰa-paura-dr̥ṣṭas~

Verse: cd     svabāṇacihnād avatīrya mārgād āsannabʰūpr̥ṣṭʰam iyāya devaḥ
   sva-bāṇa-cihnāt~ avatīrya mārgāt~ / āsanna-bʰū-pr̥ṣṭʰam iyāya devas~

Strophe: 52  
Verse: ab     tam r̥ddʰimadbandʰujanādʰirūḍʰair vr̥ndair gajānāṃ giricakravartī
   tam r̥ddʰimat=bandʰu-jana=adʰirūḍʰais~ / vr̥ndais~ gajānām~ giri-cakra-vartī

Verse: cd     pratyujjagāmāgamanapratītaḥ prapʰullavr̥kṣaiḥ kaṭakair iva svaiḥ
   pratyujjagāma~ āgamana-pratītas~ / prapʰulla-vr̥kṣais~ kaṭakais~ iva svais~

Strophe: 53  
Verse: ab     vargāv ubʰau devamahīdʰarāṇāṃ dvāre purasyodgʰaṭitāpidʰāne
   vargau~ ubʰau deva-mahī-dʰarāṇām~ / dvāre purasya~ udgʰaṭita=apidʰāne

Verse: cd     samīyatur dūravisarpigʰoṣau bʰinnaikasetū payasām ivaugʰau
   samīyatur dūra-visarpi-gʰoṣau / bʰinna=eka-setū payasām iva~ ogʰau

Strophe: 54  
Verse: ab     hrīmān abʰūd bʰūmidʰaro hareṇa trailokyavandyena kr̥tapraṇāmaḥ
   hrīmān abʰūt~ bʰūmi-dʰaras~ hareṇa / trai-lokya-vandyena kr̥ta-praṇāmas~

Verse: cd     pūrvaṃ mahimnā sa hi tasya dūram āvarjitaṃ nātmaśiro viveda
   pūrvam~ mahimnā sa hi tasya dūram / āvarjitam~ na~ ātma-śiras~ viveda

Strophe: 55  
Verse: ab     sa prītiyogād vikasanmukʰaśrīr jāmātur agresaratām upetya
   sa prīti-yogāt~ vikasat=mukʰa-śrīs~ / jāmātur agre-saratām upetya

Verse: cd     prāveśayan mandiram r̥ddʰam enam āgulpʰakīrṇāpaṇamārgapuṣpam
   prāveśayat~ mandiram r̥ddʰam enam / ā-gulpʰa-kīrṇa=āpaṇa-mārga-puṣpam

Strophe: 56  
Verse: ab     tasmin muhūrte purasundarīṇām īśānasaṃdarśanalālasānām
   tasmin muhūrte pura-sundarīṇām / īśāna-saṃdarśana-lālasānām

Verse: cd     prāsādamālāsu babʰūvur ittʰaṃ tyaktāny akāryāṇi viceṣṭitāni
   prāsāda-mālāsu babʰūvur ittʰam~ / tyaktāni~ a-kāryāṇi viceṣṭitāni

Strophe: 57  
Verse: ab     ālokamārgaṃ sahasā vrajantyā kayācid udveṣṭanavāntamālyaḥ
   āloka-mārgam~ sahasā vrajantyā / kayā-cit~ udveṣṭana-vānta-mālyas~

Verse: cd     banddʰuṃ na saṃbʰāvita eva tāvat kareṇa ruddʰo'pi na keśapāśaḥ
   (Var.: ca)
   banddʰum~ na saṃbʰāvitas~ eva tāvat / kareṇa ruddʰas~ api na keśa-pāśas~

Strophe: 58  
Verse: ab     prasādʰikālambitam agrapādam ākṣipya kācid dravarāgam eva
   prasādʰikā=ālambitam agra-pādam / ākṣipya kā-cit~ drava-rāgam eva

Verse: cd     utsr̥ṣṭalīlāgatir ā gavākṣād alaktakāṅkāṃ padavīṃ tatāna
   utsr̥ṣṭa-līlā-gatis~ ā gava=akṣāt~ / alaktaka=aṅkām~ padavīm~ tatāna

Strophe: 59  
Verse: ab     vilocanaṃ dakṣiṇam añjanena saṃbʰāvya tadvañcitavāmanetrā
   vilocanam~ dakṣiṇam añjanena / saṃbʰāvya tat=vañcita-vāma-netrā

Verse: cd     tatʰaiva vātāyanasannikarṣaṃ yayau śalākām aparā vahantī
   tatʰā~ eva vātāyana-sannikarṣam~ / yayau śalākām aparā vahantī

Strophe: 60  
Verse: ab     jālāntarapreṣitadr̥ṣṭir anyā prastʰānabʰinnāṃ na babandʰa nīvīm
   jāla=antara-preṣita-dr̥ṣṭis~ anyā / prastʰāna-bʰinnām~ na babandʰa nīvīm

Verse: cd     nābʰipraviṣṭābʰaraṇaprabʰeṇa hastena tastʰāv avalambya vāsaḥ
   nābʰi-praviṣṭa=ābʰaraṇa-prabʰeṇa / hastena tastʰau~ avalambya vāsas~

Strophe: 61  
Verse: ab     ardʰācitā satvaram uttʰitāyāḥ pade pade durnimite galantī
   ardʰa=ācitā sa-tvaram uttʰitāyās~ / pade pade dur-nimite galantī

Verse: cd     kasyāścid āsīd rasanā tadānīm aṅguṣṭʰamūlārpitasūtraśeṣā
   kasyās=cit~ āsīt~ rasanā tadānīm / aṅguṣṭʰa-mūla=arpita-sūtra-śeṣā

Strophe: 62  
Verse: ab     tāsāṃ mukʰair āsavagandʰagarbʰair vyāptāntarāḥ sāndrakutūhalānām
   tāsām~ mukʰais~ āsava-gandʰa-garbʰais~ / vyāpta=antarās~ sāndra-kutūhalānām

Verse: cd     vilolanetrabʰramarair gavākṣāḥ sahasrapatrābʰaraṇā ivāsan
   vilola-netra-bʰramarais~ gava=akṣās~ / sahasra-patra=ābʰaraṇās~ iva~ āsan

Strophe: 63  
Verse: ab     tāvat patākākulam indumaulir uttoraṇaṃ rājapatʰaṃ prapede
   tāvat patākā-kulam indu-maulis~ / uttoraṇam~ rāja-patʰam~ prapede

Verse: cd     prāsādaśr̥ṅgāṇi divāpi kurvañ jyotsnābʰiṣekadviguṇadyutīni
   prāsāda-śr̥ṅgāṇi divā~ api kurvan~ / jyotsnā=abʰiṣeka-dvi-guṇa-dyutīni

Strophe: 64  
Verse: ab     tam ekadr̥śyaṃ nayanaiḥ pibantyo nāryo na jagmur viṣayāntarāṇi
   tam eka-dr̥śyam~ nayanais~ pibantyas~ / nāryas~ na jagmur viṣaya=antarāṇi

Verse: cd     tatʰā hi śeṣendriyavr̥ttir āsāṃ sarvātmanā cakṣur iva praviṣṭā
   tatʰā hi śeṣa=indriya-vr̥ttis~ āsām~ / sarva=ātmanā cakṣus~ iva praviṣṭā

Strophe: 65  
Verse: ab     stʰāne tapo duścaram etadartʰam aparṇayā pelavayāpi taptam
   stʰāne tapas~ dus=caram etad-artʰam / aparṇayā pelavayā~ api taptam

Verse: cd     yā dāsyam apyasya labʰeta nārī sā syāt kr̥tārtʰā kim utāṅkaśayyām
   yā dāsyam api~ asya labʰeta nārī / sā syāt kr̥ta=artʰā kim uta~ aṅka-śayyām

Strophe: 66  
Verse: ab     paraspareṇa spr̥haṇīyaśobʰaṃ na ced idaṃ dvandvam ayojayiṣyat
   paras-pareṇa spr̥haṇīya-śobʰam~ / na ced idam~ dvandvam ayojayiṣyat

Verse: cd     asmin dvaye rūpavidʰānayatnaḥ patyuḥ prajānāṃ vipʰalo 'bʰaviṣyat
   asmin dvaye rūpa-vidʰāna-yatnas~ / patyus~ prajānām~ vipʰalas~ abʰaviṣyat

Strophe: 67  
Verse: ab     na nūnam ārūḍʰaruṣā śarīram anena dagdʰaṃ kusumāyudʰasya
   na nūnam ārūḍʰa-ruṣā śarīram / anena dagdʰam~ kusuma=āyudʰasya

Verse: cd     vrīḍād amuṃ devam udīkṣya manye saṃnyastadehaḥ svayam eva kāmaḥ
   vrīḍāt~ amum~ devam udīkṣya manye / saṃnyasta-dehas~ svayam eva kāmas~

Strophe: 68  
Verse: ab     anena saṃbandʰam upetya diṣṭyā manoratʰaprārtʰitam īśvareṇa
   anena saṃbandʰam upetya diṣṭyā / manoratʰa-prārtʰitam īśvareṇa

Verse: cd     mūrdʰānam āli kṣitidʰāraṇoccam uccaistaraṃ vakṣyati śailarājaḥ
   mūrdʰānam āli kṣiti-dʰāraṇa=uccam / uccaistaram~ vakṣyati śaila-rājas~

Strophe: 69  
Verse: ab     ity oṣadʰiprastʰavilāsinīnāṃ śr̥ṇvan katʰāḥ śrotrasukʰās trinetraḥ
   iti~ oṣadʰi-prastʰa-vilāsinīnām~ / śr̥ṇvan katʰās~ śrotra-sukʰās tri-netras~

Verse: cd     keyūracūrṇīkr̥talājamuṣṭiṃ himālayasyālayam āsasāda
   keyūra-cūrṇī-kr̥ta-lāja-muṣṭim~ / himālayasya~ ālayam āsasāda

Strophe: 70  
Verse: ab     tatrāvatīryācyutadattahastaḥ śaradgʰanād dīdʰitimān ivokṣṇaḥ
   tatra~ avatīrya~ a-cyuta-datta-hastas~ / śarad-gʰanāt~ dīdʰitimān iva~ ukṣṇas~

Verse: cd     krāntāni pūrvaṃ kamalāsanena kakṣyāntarāṇy adripater viveśa
   krāntāni pūrvaṃ kamala=āsanena / kakṣya=antarāṇi~ adri-pates~ viveśa

Strophe: 71  
Verse: ab     tam anvag indrapramukʰāś ca devāḥ saptarṣipūrvāḥ paramarṣayaś ca
   tam anvak~ indra-pramukʰās~ ca devās~ / sapta=r̥ṣi-pūrvās~ parama=r̥ṣayas~ ca

Verse: cd     gaṇāś ca giryālayam abʰyagaccʰan praśastam ārambʰam ivottamārtʰāḥ
   gaṇās~ ca giri=ālayam abʰyagaccʰan / praśastam ārambʰam iva~ uttama=artʰās~

Strophe: 72  
Verse: ab     tatreśvaro viṣṭarabʰāg yatʰāvat saratnam argʰyaṃ madʰumac ca gavyam
   tatra~ īśvaras~ viṣṭara-bʰāk~ yatʰāvat / sa-ratnam argʰyam~ madʰumat~ ca gavyam

Verse: cd     nave dukūle ca nagopanītaṃ pratyagrahīt sarvam amantravarjam
   nave dukūle ca naga=upanītam~ / pratyagrahīt sarvam a-mantra-varjam

Strophe: 73  
Verse: ab     dukūlavāsāḥ sa vadʰūsamīpaṃ ninye vinītair avarodʰarakṣaiḥ
   (Var.: ... / ... avarodʰadakṣaiḥ
   dukūla-vāsās~ sa vadʰū-samīpam~ / ninye vinītais~ avarodʰa-rakṣais~
   (Var.: ... / ... -dakṣais~)

Verse: cd     velāsamīpaṃ spʰuṭapʰenarājir navair udanvān iva candrapādaiḥ
   velā-samīpam~ spʰuṭa-pʰena-rājis~ / navais~ udanvān iva candra-pādais~

Strophe: 74  
Verse: ab     tayā pravr̥ddʰānanacandrakāntyā prapʰullacakṣuḥkumudaḥ kumāryā
   tayā pravr̥ddʰa=ānana-candra-kāntyā / prapʰulla-cakṣus=kumudas~ kumāryā

Verse: cd     prasannacetaḥsalilaḥ śivo 'bʰūt saṃsr̥jyamānaḥ śaradeva lokaḥ
   prasanna-cetas=salilas~ śivas~ abʰūt / saṃsr̥jyamānas~ śaradā~ iva lokas~

Strophe: 75  
Verse: ab     tayoḥ samāpattiṣu kātarāṇi kiṃcid vyavastʰāpitasaṃhr̥tāni
   tayos~ samāpattiṣu kātarāṇi / kim=cit~ vyavastʰāpita-saṃhr̥tāni

Verse: cd     hrīyantraṇāṃ tatkṣaṇam anvabʰūvann anyonyalolāni vilocanāni
   hrī-yantraṇām~ tat-kṣaṇam anvabʰūvan~ / anyas=anya-lolāni vilocanāni

Strophe: 76  
Verse: ab     tasyāḥ karaṃ śailagurūpanītaṃ jagrāha tāmrāṅgulim aṣṭamūrtiḥ
   tasyās~ karam~ śaila-guru=upanītam~ / jagrāha tāmra=aṅgulim aṣṭa-mūrtis~

Verse: cd     umātanau gūḍʰatanoḥ smarasya taccʰaṅkinaḥ pūrvam iva praroham
   umā-tanau gūḍʰa-tanos~ smarasya / tad=śaṅkinas~ pūrvam iva praroham

Strophe: 77  
Verse: ab     romodgamaḥ prādurabʰūd umāyāḥ svinnāṅguliḥ puṅgavaketur āsīt
   roma=udgamas~ prādur-abʰūt~ umāyās~ / svinna=aṅgulis~ pum=gava-ketus~ āsīt

Verse: cd     vr̥ttis tayoḥ pāṇisamāgamena samaṃ vibʰakteva manobʰavasya
   vr̥ttis tayos~ pāṇi-samāgamena / samam~ vibʰaktā~ iva manas=bʰavasya

Strophe: 78  
Verse: ab     prayuktapāṇigrahaṇaṃ yad anyad vadʰūvaraṃ puṣyati kāntim agryām
   prayukta-pāṇi-grahaṇam~ yat~ anyat~ / vadʰū-varam~ puṣyati kāntim agryām

Verse: cd     sānnidʰyayogād anayos tadānīṃ kiṃ katʰyate śrīr ubʰayasya tasya
   sānnidʰya-yogāt~ anayos tadānīm~ / kim~ katʰyate śrīs~ ubʰayasya tasya?

Strophe: 79  
Verse: ab     pradakṣiṇaprakramaṇāt kr̥śānor udarciṣas tan mitʰunaṃ cakāse
   pradakṣiṇa-prakramaṇāt kr̥śānos~ / udarciṣas tat~ mitʰunam~ cakāse

Verse: cd     meror upānteṣv iva vartamānam anyonyasaṃsaktam ahastriyāmam
   meros~ upānteṣu~ iva vartamānam / anyas=anya-saṃsaktam ahar=triyāmam

Strophe: 80  
Verse: ab     tau dampatī triḥ pariṇīya vahniṃ karāgrasaṃsparśanimīlitākṣīm
   (Var.: ... vahnim anyonyasaṃsparśanimīlitākṣau)
   tau dam-patī tris~ pariṇīya vahnim~ / kara=agra-saṃsparśa-nimīlita=akṣīm
   (Var.: ... / anyas=anya-saṃsparśa-nimīlita=akṣau)

Verse: cd     tāṃ kārayām āsa vadʰūṃ purodʰās tasmin samiddʰārciṣi lājamokṣam
   (Var.: sa)
   tām~ kārayām āsa vadʰūm~ puras=dʰās / tasmin samiddʰa=arciṣi lāja-mokṣam

Strophe: 81  
Verse: ab     sā lājadʰūmāñjalim iṣṭagandʰaṃ gurūpadeśād vadanaṃ nināya
   sā lāja-dʰūma=añjalim iṣṭa-gandʰam~ / guru=upadeśāt~ vadanam~ nināya

Verse: cd     kapolasaṃsarpiśikʰaḥ sa tasyā muhūrtakarṇotpalatāṃ prapede
   kapola-saṃsarpi-śikʰas~ sa tasyās~ / muhūrta-karṇa=utpalatām~ prapede

Strophe: 82  
Verse: ab     tad īṣadārdrāruṇagaṇḍalekʰam uccʰvāsikālāñjanarāgam akṣṇoḥ
   tat~ īṣat=ārdra=aruṇa-gaṇḍa-lekʰam / uccʰvāsi-kāla=añjana-rāgam akṣṇos~

Verse: cd     vadʰūmukʰaṃ klāntayavāvataṃsam ācāradʰūmagrahaṇād babʰūva
   vadʰū-mukʰam~ klānta-yava=avataṃsam / ācāra-dʰūma-grahaṇāt~ babʰūva

Strophe: 83  
Verse: ab     vadʰūṃ dvijaḥ prāha tavaiṣa vatse vahnir vivāhaṃ prati pūrvasākṣī
   (Var.: karmasākṣī)
   vadʰūm~ dvi-jas~ prāha tava~ eṣa vatse / vahnis~ vivāham~ prati pūrva-sa=akṣī
   (Var.: ... / ... karma-sa=akṣī)

Verse: cd     śivena bʰartrā saha dʰarmacaryā kāryā tvayā muktavicārayeti
   śivena bʰartrā saha dʰarma-caryā / kāryā tvayā mukta-vicārayā~ iti

Strophe: 84  
Verse: ab     ālocanāntaṃ śravaṇe vitatya pītaṃ guros tad vacanaṃ bʰavānyā
   ālocana=antam~ śravaṇe vitatya / pītam~ guros tat~ vacanam~ bʰavānyā

Verse: cd     nidāgʰakālolbaṇatāpayeva māhendram ambʰaḥ pratʰamaṃ pr̥tʰivyā
   nidāgʰa-kāla=ulbaṇa-tāpayā~ iva / māhā=indram ambʰas~ pratʰamam~ pr̥tʰivyā

Strophe: 85  
Verse: ab     dʰruveṇa bʰartrā dʰruvadarśanāya prayujyamānā priyadarśanena
   dʰruveṇa bʰartrā dʰruva-darśanāya / prayujyamānā priya-darśanena

Verse: cd     sā dr̥ṣṭa ity ānanam unnamayya hrīsannakaṇṭʰī katʰam apy uvāca
   sā dr̥ṣṭas~ iti~ ānanam unnamayya / hrī-sanna-kaṇṭʰī katʰam api~ uvāca

Strophe: 86  
Verse: ab     ittʰaṃ vidʰijñena purohitena prayuktapāṇigrahaṇopacārau
   ittʰam~ vidʰi-jñena puras=hitena / prayukta-pāṇi-grahaṇa=upacārau

Verse: cd     praṇematus tau pitarau prajānāṃ padmāsanastʰāya pitāmahāya
   praṇematur~ tau pitarau prajānām~ / padma=āsana-stʰāya pitā-mahāya

Strophe: 87  
Verse: ab     vadʰūr vidʰātrā pratinandyate sma kalyāṇi vīraprasavā bʰaveti
   vadʰūs~ vidʰātrā pratinandyate sma / kalyāṇi vīra-prasavā bʰava~ iti

Verse: cd     vācaspatiḥ sann api so 'ṣṭamūrtāv āśāsyacintāstimito babʰūva
   (Var.: ... 'ṣṭamūrtau tv āśāsya- ...)
   vācas-patis~ san~ api sas~ aṣṭa-mūrtau~ / āśāsya-cintā-stimitas~ babʰūva
   (Var.: ... / tu~ āśāsya- ...)

Strophe: 88  
Verse: ab     kl̥ptopacārāṃ caturasravedīṃ tāv etya paścāt kanakāsanastʰau
   kl̥pta=upacārām~ catur-asra-vedīm~ / tau~ etya paścāt kanaka=āsana-stʰau

Verse: cd     jāyāpatī laukikam eṣitavyam (eṣaṇīyam) ārdrākṣatāropaṇam anvabʰūtām
   jāyā-patī laukikam eṣitavyam (eṣaṇīyam) / ārdra=akṣata=āropaṇam anvabʰūtām

Strophe: 89  
Verse: ab     patrāntalagnair jalabindujālair ākr̥ṣṭamuktāpʰalajālaśobʰam
   patra=anta-lagnais~ jala-bindu-jālais~ / ākr̥ṣṭa-muktā-pʰala-jāla-śobʰam

Verse: cd     tayor upary āyatanāladaṇḍam ādʰatta lakṣmīḥ kamalātapatram
   tayos~ upari~ āyata-nāla-daṇḍam / ādʰatta lakṣmīs~ kamala=ātapatram

Strophe: 90  
Verse: ab     dvidʰā prayuktena ca vāṅmayena sarasvatī tan mitʰunaṃ nunāva
   dvi-dʰā prayuktena ca vāṅmayena / sarasvatī tat~ mitʰunam~ nunāva

Verse: cd     saṃskārapūtena varaṃ vareṇyaṃ vadʰūṃ sukʰagrāhyanibandʰanena
   saṃskāra-pūtena varam~ vareṇyam~ / vadʰūm~ sukʰa-grāhya-nibandʰanena

Strophe: 91  
Verse: ab     tau sandʰiṣu vyañjitavr̥ttibʰedaṃ rasāntareṣu pratibaddʰarāgam
   tau sandʰiṣu vyañjita-vr̥tti-bʰedam~ / rasa=antareṣu pratibaddʰa-rāgam

Verse: cd     apaśyatām apsarasāṃ muhūrtaṃ prayogam ādyaṃ lalitāṅgahāram
   apaśyatām apsarasām~ muhūrtam~ / prayogam ādyam~ lalita=aṅga-hāram

Strophe: 92  
Verse: ab     devās tadante haram ūḍʰabʰāryaṃ kirīṭabaddʰāñjalayo nipatya
   devās tad-ante haram ūḍʰa-bʰāryam~ / kirīṭa-baddʰa=añjalayas~ nipatya

Verse: cd     śāpāvasāne pratipannamūrter yayācire pañcaśarasya sevām
   śāpa=avasāne pratipanna-mūrtes~ / yayācire pañca-śarasya sevām

Strophe: 93  
Verse: ab     tasyānumene bʰagavān vimanyur vyāpāram ātmany api sāyakānām
   tasya~ anumene bʰagavān vimanyus~ / vyāpāram ātmani~ api sāyakānām

Verse: cd     kāle prayuktā kʰalu kāryavidbʰir vijñāpanā bʰartr̥ṣu siddʰim eti
   (Var.: kālaprayuktā)
   kāle prayuktā kʰalu kārya-vidbʰis~ / vijñāpanā bʰartr̥ṣu siddʰim eti
   (Var.: kāla-prayuktā)

Metre: M    (mālinī)

Strophe: 94  
Verse: a     atʰa vibudʰagaṇāṃs tān indumaulir visr̥jya
   atʰa vibudʰa-gaṇān~ tān / indu-maulis~ visr̥jya

Verse: b     kṣitidʰarapatikanyām ādadānaḥ kareṇa
   kṣiti-dʰara-pati-kanyām / ādadānas~ kareṇa

Verse: c     kanakakalaśarakṣābʰaktiśobʰāsanātʰaṃ
   (Var.: kanakakalaśayuktaṃ /)
   kanaka-kalaśa-rakṣā/-bʰakti-śobʰā-sa-nātʰam~
   (Var.: ... -yuktam~ /)

Verse: d     kṣitiviracitaśayyaṃ kautukāgāram āgāt
   kṣiti-viracita-śayyam~ / kautuka=agāram āgāt

Strophe: 95  
Verse: a     navapariṇayalajjābʰūṣaṇāṃ tatra gaurīṃ
   nava-pariṇaya-lajjā/-bʰūṣaṇām~ tatra gaurīm~

Verse: b     vadanam apaharantīṃ tatkr̥totkṣepam īśaḥ
   (Var.: tatkr̥tākṣepam)
   vadanam apaharantīm~ / tad=kr̥ta=utkṣepam īśas~
   (Var.: tad=kr̥ta=ākṣepam)

Verse: c     api śayanasakʰībʰyo dattavācaṃ katʰaṃcit
   api śayana-sakʰībʰyas~ / datta-vācam~ katʰam=cit

Verse: d     pramatʰamukʰavikārair hāsayām āsa gūḍʰam
   pramatʰa-mukʰa-vikārais~ / hāsayām āsa gūḍʰam





Next part


This text is part of the TITUS edition of Kalidasa, Kumarasambhava.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 8.12.2008. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.