TITUS
Mahabharata
Part No. 471
Previous part

Chapter: 174 
Adhyāya 174


Verse: 1  {Vaiśaṃpāyana uvāca}
Halfverse: a    nagottamaṃ prasravaṇair upetaṃ; diśāṃ gajaiḥ kiṃnarapakṣibʰiś ca
   naga_uttamaṃ prasravaṇair upetaṃ   diśāṃ gajaiḥ kiṃnara-pakṣibʰiś ca /
Halfverse: c    sukʰaṃ nivāsaṃ jahatāṃ hi teṣāṃ; na prītir āsīd bʰaratarṣabʰāṇām
   sukʰaṃ nivāsaṃ jahatāṃ hi teṣāṃ   na prītir āsīd bʰarata-r̥ṣabʰāṇām /1/

Verse: 2 
Halfverse: a    tatas tu teṣāṃ punar eva harṣaḥ; kailāsam ālokya mahān babʰūva
   tatas tu teṣāṃ punar eva harṣaḥ   kailāsam ālokya mahān babʰūva /
Halfverse: c    kubera kāntaṃ bʰaratarṣabʰāṇāṃ; mahīdʰaraṃ vāridʰaraprakāśam
   kubera kāntaṃ bʰarata-r̥ṣabʰāṇāṃ   mahīdʰaraṃ vāri-dʰara-prakāśam /2/

Verse: 3 
Halfverse: a    samuddʰrayān parvata saṃnirodʰān; goṣṭʰān girīṇāṃ girisetu mālāḥ
   samuddʰrayān parvata saṃnirodʰān   goṣṭʰān girīṇāṃ giri-setu mālāḥ /
Halfverse: c    bahūn prapātāṃś ca samīkṣya vīrāḥ; stʰalāninimnānica tatra tatra
   bahūn prapātāṃś ca samīkṣya vīrāḥ   stʰalāninimnānica tatra tatra /3/

Verse: 4 
Halfverse: a    tatʰaiva cānyāni mahāvanāni; mr̥gadvijānekapa sevitāni
   tatʰaiva ca_anyāni mahā-vanāni   mr̥ga-dvija_anekapa sevitāni /
Halfverse: c    ālokayanto 'bʰiyayuḥ pratītās; te dʰanvinaḥ kʰaḍgadʰarā narāgryāḥ
   ālokayanto_abʰiyayuḥ pratītās   te dʰanvinaḥ kʰaḍga-dʰarā nara_agryāḥ /4/

Verse: 5 
Halfverse: a    vanāni ramyāṇi sarāṃsi nadyo; guhā girīṇāṃ girigahvarāṇi
   vanāni ramyāṇi sarāṃsi nadyo   guhā girīṇāṃ giri-gahvarāṇi / ՙ
Halfverse: c    ete nivāsāḥ satataṃ babʰūvur; niśāniśaṃ prāpya nararṣabʰāṇām
   ete nivāsāḥ satataṃ babʰūvur   niśā_aniśaṃ prāpya nara-r̥ṣabʰāṇām /5/

Verse: 6 
Halfverse: a    te durga vāsaṃ bahudʰā niruṣya; vyatītya kailāsam acintyarūpam
   te durga vāsaṃ bahudʰā niruṣya   vyatītya kailāsam acintya-rūpam /
Halfverse: c    āsedur atyartʰa manoramaṃ vai; tam āśramāgryaṃ vr̥ṣaparvaṇas te
   āsedur atyartʰa manoramaṃ vai   tam āśrama_agryaṃ vr̥ṣa-parvaṇas te /6/

Verse: 7 
Halfverse: a    sametya rājñā vr̥ṣaparvaṇas te; pratyarcitās tena ca vītamohāḥ
   sametya rājñā vr̥ṣaparvaṇas te   pratyarcitās tena ca vīta-mohāḥ / ՙ
Halfverse: c    śaśaṃsire vistaraśaḥ pravāsaṃ; śivaṃ yatʰāvad vr̥ṣaparvaṇas te
   śaśaṃsire vistaraśaḥ pravāsaṃ   śivaṃ yatʰāvad vr̥ṣaparvaṇas te /7/

Verse: 8 
Halfverse: a    sukʰoṣitās tatra ta ekarātraṃ; puṇyāśrame devamaharṣijuṣṭe
   sukʰa_uṣitās tatra ta\ eka-rātraṃ   puṇya_āśrame deva-maharṣi-juṣṭe / ՙ
Halfverse: c    abʰyāyayus te badarīṃ viśālāṃ; sukʰena vīrāḥ punar eva vāsam
   abʰyāyayus te badarīṃ viśālāṃ   sukʰena vīrāḥ punar eva vāsam /8/ ՙ

Verse: 9 
Halfverse: a    ūṣus tatas tatra mahānubʰāvā; nārāyaṇa stʰānagatā narāgryāḥ
   ūṣus tatas tatra mahā_anubʰāvā   nārāyaṇa stʰāna-gatā nara_agryāḥ /
Halfverse: c    kubera kāntāṃ nalinīṃ viśokāḥ; saṃpaśyamānāḥ surasiddʰajuṣṭām
   kubera kāntāṃ nalinīṃ viśokāḥ   saṃpaśyamānāḥ sura-siddʰa-juṣṭām /9/

Verse: 10 
Halfverse: a    tāṃ cātʰa dr̥ṣṭvā nalinīṃ viśokāḥ; pāṇḍoḥ sutāḥ sarvanarapravīrāḥ
   tāṃ ca_atʰa dr̥ṣṭvā nalinīṃ viśokāḥ   pāṇḍoḥ sutāḥ sarva-nara-pravīrāḥ / ՙ
Halfverse: c    te remire nandanavāsam etya; dvijarṣayo vītabʰayā yatʰaiva
   te remire nandana-vāsam etya   dvijarṣayo vīta-bʰayā yatʰā_eva /10/ 10ՙ

Verse: 11 
Halfverse: a    tataḥ krameṇopayayur nr̥vīrā; yatʰāgatenaiva patʰā samagrāḥ
   tataḥ krameṇa_upayayur nr̥-vīrā   yatʰā_āgatena_eva patʰā samagrāḥ /
Halfverse: c    vihr̥tya māsaṃ sukʰino badaryāṃ; kirāta rājño viṣayaṃ subāhoḥ
   vihr̥tya māsaṃ sukʰino badaryāṃ   kirāta rājño viṣayaṃ subāhoḥ /11/ ՙ

Verse: 12 
Halfverse: a    cīnāṃs tukʰārān daradān sadārvān; deśān kuṇindasya ca bʰūri ratnān
   cīnāṃs tukʰārān daradān sadārvān   deśān kuṇindasya ca bʰūri ratnān /
Halfverse: c    atītya durgaṃ himavatpradeśaṃ; puraṃ subāhor dadr̥śur nr̥vīrāḥ
   atītya durgaṃ himavat-pradeśaṃ   puraṃ subāhor dadr̥śur nr̥-vīrāḥ /12/ ՙ

Verse: 13 
Halfverse: a    śrutvā ca tān pārtʰiva putrapautrān; prāptān subāhur viṣaye samagrān
   śrutvā ca tān pārtʰiva putra-pautrān   prāptān subāhur viṣaye samagrān /
Halfverse: c    pratyudyayau prītiyutaḥ sa rājā; taṃ cābʰyanandan vr̥ṣabʰāḥ kurūṇām
   pratyudyayau prīti-yutaḥ sa rājā   taṃ ca_abʰyanandan vr̥ṣabʰāḥ kurūṇām /13/

Verse: 14 
Halfverse: a    sametya rājñā tu subāhunā te; sūtair viśoka pramukʰaiś ca sarvaiḥ
   sametya rājñā tu subāhunā te   sūtair viśoka pramukʰaiś ca sarvaiḥ /
Halfverse: c    sahendrasenaiḥ paricārakaiś ca; paurogavair ye ca mahānasastʰāḥ
   saha_indrasenaiḥ paricārakaiś ca   paurogavair ye ca mahānasastʰāḥ /14/

Verse: 15 
Halfverse: a    sukʰoṣitās tatra ta ekarātraṃ; sutān upādāya ratʰāṃś ca sarvān
   sukʰa_uṣitās tatra ta\ eka-rātraṃ   sutān upādāya ratʰāṃś ca sarvān / ՙ
Halfverse: c    gʰaṭotkacaṃ sānucaraṃ visr̥jya; tato 'bʰyayur yāmunam adrirājam
   gʰaṭotkacaṃ sa_anucaraṃ visr̥jya   tato_abʰyayur yāmunam adri-rājam /15/

Verse: 16 
Halfverse: a    tasmin girau prasravaṇopapanne; himottarīyāruṇa pāṇḍusānau
   tasmin girau prasravaṇa_upapanne   hima_uttarīya_aruṇa pāṇḍu-sānau / ՙ
Halfverse: c    viśākʰa yūpaṃ samupetya cakrus; tadā nivāsaṃ puruṣapravīrāḥ {!}
   viśākʰa yūpaṃ samupetya cakrus   tadā nivāsaṃ puruṣa-pravīrāḥ /16/ {!}

Verse: 17 
Halfverse: a    varāhanānāmr̥gapakṣijuṣṭaṃ; mahad vanaṃ caitraratʰa prakāśam
   varāha-nānā-mr̥ga-pakṣi-juṣṭaṃ   mahad vanaṃ caitraratʰa prakāśam /
Halfverse: c    śivena yātvā mr̥gayā pradʰānāḥ; saṃvatsaraṃ tatra vane vijahruḥ
   śivena yātvā mr̥gayā pradʰānāḥ   saṃvatsaraṃ tatra vane vijahruḥ /17/

Verse: 18 
Halfverse: a    tatrāsasādātibalaṃ bʰujaṃgaṃ; kṣudʰārditaṃ mr̥tyum ivograrūpam
   tatra_āsasāda_atibalaṃ bʰujaṃgaṃ   kṣudʰā_arditaṃ mr̥tyum iva_ugra-rūpam /
Halfverse: c    vr̥kodaraḥ parvata kandarāyāṃ; viṣādamohavyatʰitāntar ātmā
   vr̥kodaraḥ parvata kandarāyāṃ   viṣāda-moha-vyatʰita_antar ātmā /18/

Verse: 19 
Halfverse: a    dvīpo 'bʰavad yatra vr̥kodarasya; yudʰiṣṭʰiro dʰarmabʰr̥tāṃ variṣṭʰaḥ
   dvīpo_abʰavad yatra vr̥kodarasya   yudʰiṣṭʰiro dʰarma-bʰr̥tāṃ variṣṭʰaḥ /
Halfverse: c    amokṣayad yas tam ananta tejā; grāheṇa saṃveṣṭʰita sarvagātram
   amokṣayad yas tam ananta tejā   grāheṇa saṃveṣṭʰita sarva-gātram /19/

Verse: 20 
Halfverse: a    te dvādaśaṃ varṣam atʰopayāntaṃ; vane vihartuṃ kuravaḥ pratītāḥ
   te dvādaśaṃ varṣam atʰa_upayāntaṃ   vane vihartuṃ kuravaḥ pratītāḥ /
Halfverse: c    tasmād vanāc caitraratʰa prakāśāc; cʰriyā jvalantas tapasā ca yuktāḥ
   tasmād vanāc caitraratʰa prakāśāt   śriyā jvalantas tapasā ca yuktāḥ /20/ 20

Verse: 21 
Halfverse: a    tataś ca yātvā marudʰanva pārśvaṃ; sadā dʰanurveda ratipradʰānāḥ
   tataś ca yātvā marudʰanva pārśvaṃ   sadā dʰanus-veda rati-pradʰānāḥ /
Halfverse: c    sarasvatīm etya nivāsakāmāḥ; saras tato dvaitavanaṃ pratīyuḥ
   sarasvatīm etya nivāsa-kāmāḥ   saras tato dvaitavanaṃ pratīyuḥ /21/

Verse: 22 
Halfverse: a    samīkṣya tān daitavane niviṣṭān; nivāsinas tatra tato 'bʰijagmuḥ
   samīkṣya tān daitavane niviṣṭān   nivāsinas tatra tato_abʰijagmuḥ /
Halfverse: c    tapo damācāra samādʰiyuktās; tr̥ṇoda pātrāharaṇāśma kuṭṭāḥ
   tapo dama_ācāra samādʰi-yuktās   tr̥ṇa_uda pātra_āharaṇa_aśma kuṭṭāḥ /22/

Verse: 23 
Halfverse: a    plakṣākṣa rauhītaka vetasāś ca; snuhā badaryaḥ kʰadirāḥ śirīṣāḥ
   plakṣa_akṣa rauhītaka vetasāś ca   snuhā badaryaḥ kʰadirāḥ śirīṣāḥ /
Halfverse: c    bilveṅgudāḥ pīlu śamī karīrāḥ; sarasvatī tīraruhā babʰūvuḥ
   bilva_iṅgudāḥ pīlu śamī karīrāḥ   sarasvatī tīraruhā babʰūvuḥ /23/

Verse: 24 
Halfverse: a    tāṃ yakṣagandʰarvamaharṣikāntām; āyāga bʰūtām iva devatānām
   tāṃ yakṣa-gandʰarva-maharṣi-kāntām   āyāga bʰūtām iva devatānām /
Halfverse: c    sarasvatīṃ prītiyutāś carantaḥ; sukʰaṃ vijahrur naradeva putrāḥ
   sarasvatīṃ prīti-yutāś carantaḥ   sukʰaṃ vijahrur nara-deva putrāḥ /24/ (E)24



Next part


This text is part of the TITUS edition of Mahabharata.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 8.12.2008. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.