TITUS
Bart-Cisinski, Nawozenja
Part No. 7
Previous part

Strophe: 7 
Sydmy spěw


Verse: 1    Štó ha na zahrodźe sebi Róžanćikec tola z ranja
Verse: 2    
hlada žno róže, mjez róžemi wjelerjeniša róža?
Verse: 3    
Wona je, Michałowe je najrjeńše zhladane holčo,
Verse: 4    
Róžanćikec njebjokrasna je Hańža, z wětřikom róže
Verse: 5    
potulene powjazujo po kiješkach sebi lube,
Verse: 6    
čerstwjateho přiliwajo ze studnje žórleška lačnym
Verse: 7    
z kanku krjepjacej, na dešćiku drje šće njeběchu nócnym,
Verse: 8    
miholatym so ji dosyta nasrěbałe wjelepyšne.
Verse: 9    
A kaž dźěćatko wot maćerje sebi lubeje młoka
Verse: 10    
požadawši, so ze směwkom, z čerwjenišim so ji ličkom
Verse: 11    
směwkota na nju, hdyž je so na nadrach na maćerinych
Verse: 12    
wokřewiło -- tak na Hańžu po zahrodce ji wšě róže
Verse: 13    
dźiwachu z lubosćemi, ji z najmilšim po hubce žedźo.
Verse: 14    
Słónco, po njebjesach z wjelespěšnej kročałku kročo,
Verse: 15    
pozasta, zastróžiwši nade njewidźanej so 'mu nihdy
Verse: 16    
postawu, na rjanosće wšojimace dźiwajo z wóčkom.
Verse: 17    
A kaž pobłyskujo sebi z błyskotom z módreho njebja,
Verse: 18    
hwěžce zhladujetej, jeno lubosće liwajo na zem --
Verse: 19    
tak tež błyskotatej so najmilišej Hańžinej wóčce.
Verse: 20    
Na róžičce, kiž na liliji wjeleluboznu čerwjeń
Verse: 21    
wupinatej, so z pyšnosćemi jeje runatej ličce.
Verse: 22    
Kaž sněh na hrodźišću wyše wjeski z krasu so błyska,
Verse: 23    
hdyž z nim na njebjesach so 'mu słónco z milišim koši,
Verse: 24    
tak so tež zabłyskuje jeje čoło na słóncu rańšim.
Verse: 25    
Na jězoru kołp, postrowjejo šće so z mrějatym słóncom,
Verse: 26    
na Hańžinej ma šiji najbělšej runjeća swojoh.
Verse: 27    
Włóski rozhładźene ji wěncuja błyšćate čoło,
Verse: 28    
žołmujo pod wušitej so ji měcu židźane wšitke.
Verse: 29    
Za lacom, za wysokim pak ji přistojnišim nade krasy
Verse: 30    
krasniša rozwiwuje so z lubosću Hańžina hrudź to.
Verse: 31    
Na postawu, z njebjes pósłanu na zem, podobna běše
Verse: 32    
Hańža. Po rjanosćach swojich, po hrudźi jena wo wsy,
Verse: 33    
po kraju wšěm. Nož luboznosće jeje konaštej ruce,
Verse: 34    
luboznosće wobličo z najrjeńšim ji zjewješe wšitke.
Verse: 35    
Rěč nětk ze rta najmilišeho so ji žórleše luba
Verse: 36    
na róžički, wuwěwajo jim tele skřidlene słowa:
Verse: 37    
"Róžički, rozradujće so mi nětko z radosću wjetšej:
Verse: 38    
Wonjawku z was Znawiwaći chcu sebi na kłobuk lubom."
Verse: 39    
Róžički, štož porozymiłe bychu Hańžinym słowam,
Verse: 40    
cunišu wóń rozliwachu, so začerwjenjachu
Verse: 41    
z rjeńšim. Donawiwši sebi wonjawki, stupaše Hańža
Verse: 42    
ze zahrodki. Pola studnje pak zdobom pozasta nětko:
Verse: 43    
Po kwětkatych wón łukach so na nju ćěrješe Michał.
Verse: 44    
Zemje so podótkaštej jemu lědom spěšnišej nože,
Verse: 45    
raniši zmawowaše ji wětřik z Michałowymi
Verse: 46    
ryzy włosami. Do spěcha pohonješe jeho tajkoh
Verse: 47    
mysl nade wšu jom jasniša, do wobjeća jeho njeso,
Verse: 48    
do Hańžinoh wjeleradostneho. Z najmócnišim dobra,
Verse: 49    
pukotaše wša wutroba za barbatym jemu lacom.
Verse: 50    
A kaž po njebjesach sebi sykatej seklatej błyskaj
Verse: 51    
ze swětłosću puć přez čorne mróčno, tak jemu wóčce
Verse: 52    
sapaštej radosć, na ličkomaj so 'mu směwaše čerwjeń.
Verse: 53    
Tak pospěchowaše sebi nohu, hdźež na ranje słónco
Verse: 54    
stawa. Hańža pak, na młodźenca, mjezy wšěmi ji prěńšoh,
Verse: 55    
dźiwajo, steješe při studničce štož zrosćeny topoł
Verse: 56    
ze zemje, poražena wša z młodźencowej wězo krasu.
Verse: 57    
Kaž dnja přiběra na nalěto, tak z kročelom kóždym
Verse: 58    
Michałowym ji přistupujo tež žedźenje wjetše
Verse: 59    
jimaše hrudź, a lubosće so rozhorjachu horce.
Verse: 60    
Na zahrodu nětk zastupiwši, so ji bližeše Michał.
Verse: 61    
A kaž kraholc, kiž, dźeń wšón po žohnowanych so honach
Verse: 62    
znošowawši, nětk z wysokosćow wjelewjesoly dyri
Verse: 63    
na hołbika, wupřimujo ze swojim pazorom wbohoh --
Verse: 64    
tak nětk na wutrobu sebi Michał přiwiny Hańžu,
Verse: 65    
kiž wša z wjesołosću so 'mu tuleše k wutrobje serbskej,
Verse: 66    
kaž so hroch wjeletrukaty na polu wo woku wiwa.
Verse: 67    
Pod krušwinu starohałozatu so sydźeštaj nětko
Verse: 68    
na ławku, ramjo na ramjeni sebi pasajo lubje.
Verse: 69    
Wutrobje znošowaštej so, najněžniše lubosće rodźo
Verse: 70    
lubymaj, tak zo njepiknyštaj ani słowička čas wšón.
Verse: 71    
Nětk zebrawši so, Michał pak ze skřidlenym dźeše słowom:
Verse: 72    
"Nětk nasłuchaj, najlubša mi luba, štož chcu ći zjewić!
Verse: 73    
Nócku, na tebje spominajo, so mi dźiješe takle:
Verse: 74    
Ze somotom a ze židu błyskatej domjace dźowki
Verse: 75    
woblěkachu tři knježnu najluboznišu šlewjerběły
Verse: 76    
šat. Ji po wobliču so swěćeše ze słónčnym swětłom,
Verse: 77    
włosy po ramjenjach so ji ryze kudźerjachu, kaž
Verse: 78    
žołmuja do bróžnjow, pohibane mi z wětřikom cunim,
Verse: 79    
zahony žitne. Na dwěmaj kolesomaj jena ze třoch
Verse: 80    
wóz nětk zastorči. Ze železa jom kolesy běštej,
Verse: 81    
ze slěbra dno, pak ze srjedźiny so 'mu zběhaše złoty
Verse: 82    
na jeneho stoł. Zgratowawši sněhbčiuškej kołpaj
Verse: 83    
dwaj, zapřeže nětk do woza błyskatoh. Splećene běchu
Verse: 84    
pobočnicy a postronki ze židy čerwjenej, běłej.
Verse: 85    
Z wuwjazakom sebi złotnatym šat powjazawši, stupi
Verse: 86    
knježna na rjany wóz, polata wša z njebjeskim błyšćom.
Verse: 87    
Na stoł sydźe so nětk, a somoćanej žno ji poda
Verse: 88    
wotežce dźowka do ruki, připřahnywši šće ji běłej
Verse: 89    
hołbikaj dwaj, kiž z čerwjenymaj sebi pyskomaj pupkaj
Verse: 90    
njeseštej róžowej na zelenej zakćěwatej haižce.
Verse: 91    
Do prawicy zawda šće ji ze slěbornym wjelerjanym
Verse: 92    
křudźišćom křud, naplećeny ze židy módrej, najrjeńši
Verse: 93    
pohončej ryćerskemu. Žno Znošowaštej so ji kołpaj,
Verse: 94    
hołbikaj zwuzdźowanej do najrjenišich židźanych wuzdow.
Verse: 95    
Tajki sonił běch són. Zapřah so mi nadobo nětk pak
Verse: 96    
zhubi. Ze zrudneho so duž wóčka spicy mi sylza
Verse: 97    
wužórli na to. Za pohončom a za złotym wozom
Verse: 98    
hladach podarmo, ze zrudobu sebi wutrobu pjelnjach.
Verse: 99    
Komorcyne pak, hlej, tola wotewrěchu so mi durje
Verse: 100    
nadobo, swětłosć po komorje rozla so najwjetša.
Verse: 101    
Pohonjejo sebi hołbikaj dwaj a kołpaj, mi struchłom
Verse: 102    
přijědźe do komorki wjelelubozna, młódniša knježna,
Verse: 103    
kotruž wuhotować běch widźał před małej chwilku.
Verse: 104    
Při łožu nětk zastaji mi z wotežkami sebi zapřah,
Verse: 105    
popušći wěnčk, nawity mi na hłowu z lilijow, róži --
Verse: 106    
z bantom wudebjeny šće módrym, čerwjenym, běłym.
Verse: 107    
Z lubosću na mnje pohladujo no, mi zjewi so takle:
Verse: 108    
'Michale, hładkuj ze šćětku somoćanej sebi swojej
Verse: 109    
čornikaj, šat tež wěrowanski sej mi zarjaduj wšón přec;
Verse: 110    
wšak nimaš być z nježenjenym dlěje, Michale, mi juž.
Verse: 111    
Pak njedaj tola po njewjestach so na cuzbu, na kraj,
Verse: 112    
na daloke wsy; wuhladała žno ći, zhladała holčo
Verse: 113    
serbowske wo wsy bjez pjenjez drje, pak z hrudźu najlěpšej.
Verse: 114    
Ze swěrnišej b'dźe ći mandźelskej; wo to staršimaj dźi mi!
Verse: 115    
Hańžu Róžanćikec sebi wzmi, mi njehladaj druhej!'
Verse: 116    
Dorěčawši so zawróći, ja pak wocućich na to.
Verse: 117    
Z wjesołosću šće mi lětaše hrudź; běch zaležal sebi,
Verse: 118    
dźeń žno běły. Zwoblěkawši so duž ze spěchom, chwatach
Verse: 119    
do konjenca. Mać na raniše zašła žno chwilku.
Verse: 120    
Čornikomaj tež mojimaj juž pohonč mi sypnył.
Verse: 121    
Mi wusmja so nadźělawši, hdyž wo šiji přihnach
Verse: 122    
do konjenca. Běch njezaležal šće sej za njeho žiwy,
Verse: 123    
a je za pohonča žno nam na wšě pjatnaće lět drje.
Verse: 124    
Do rěči pak njedach so z nim wo to přewulkich jemu:
Verse: 125    
Ze spěchom zawróćiwši so na proze, chwatajcy běžach
Verse: 126    
ze zahrodu puć za wólšemi mi najbliši tón ze wšěch
Verse: 127    
po łukach tebi, zo wupowědał bych ći z młoduškim ranjom,
Verse: 128    
čehož rjenišeho je so dźensa mi zezdało nócku.
Verse: 129    
Hańža, ze znamjenjom je mi to, zo budźemoj swojej."
Verse: 130    
Dorěčawši nětk, na wutrobu sej zas přiwiny lubu.
Verse: 131    
Hrudź rozhoriła so ji njewina z lubosću tak kaž
Verse: 132    
kwětaškej, kotryž po suchoće jemu pospochi wulkej
Verse: 133    
nasrěba křewjateho so najpłódnišoh dosyta dešća.
Verse: 134    
We wutrobje z najluboznišim sebi rodźeše wysk, a
Verse: 135    
wjeselišu nětk rěč jemu ze rta žórleše tule:
Verse: 136    
"Luby, smój ha sej wotrěčałoj, són sonić tón samón
Verse: 137    
nócku mi dźens? Hlej, do switanja so mi dźiješe takle:
Verse: 138    
Wo poł nócki pominyło žno so dobru mi chwilu.
Verse: 139    
Za lubeho běch na wonjawkach a na wěncach šěre
Verse: 140    
ranje přewiła, ze šórcucha sebi čerwjeny nalik
Verse: 141    
wuběrajo a róže mi z kostřancom wjelemódrym
Verse: 142    
wiwajo na wěnčk; pod krušwinu běch so sydnyła tule.
Verse: 143    
Tu přiwda so mi nadobo młódny młodźenc najrjeńši.
Verse: 144    
Běch joh njepytła, pod krušwinu mi steješe zdobom.
Verse: 145    
Nahladać pak njemóžach so na rjanosće jeho rjane,
Verse: 146    
na ramjeni mi kulwatej, na ličko, na wóčko čorne.
Verse: 147    
Hdyž přimnył mje za prawicu, mi zjewi so takle:
Verse: 148    
'Na wonjawkach a na wěncach njepřewiwaj žno mi časa,
Verse: 149    
holčo najlubozniše, wjele radšo po šnóry dźi mi
Verse: 150    
susodźinkam sebi, towarškam, po slěborne mi najrjeńše,
Verse: 151    
bantow róžičkatych sebi nakupuj! Błyskaty šórcuch
Verse: 152    
wupłokawši měj na zahrodźe, zo by běty był štož sněh.
Verse: 153    
Laca wšak šnórowaći žno mi njeńdźeš sej ze šnórowanjom,
Verse: 154    
lacki wodźěwować b'dźa ći pospochi wutrobu něžnu.
Verse: 155    
Čěpc b'dźeš hamantowy so mi stajeć, prjedy hač kruwar,
Verse: 156    
wot kortow wotwjazawši sebi ze srěńcu čołate stadło,
Verse: 157    
praskajo po wsy ze křudom, naplećenym jemu tołstym
Verse: 158    
z konopi, poćěri na trawnišća. Prjed hač b'dźe ći wotročk
Verse: 159    
chodźić za brónami wjelećežkimi, ze sywki žito
Verse: 160    
rozsywajo, b'dźeš somoćanu so mi stajeći bortu.
Verse: 161    
Do statoka sebi powjedźe ze swatomaj mi, z najrjeńšim
Verse: 162    
zdrasćenymaj, a ze słónkomaj tebje mandźelsku młodu
Verse: 163    
serbske pacholo, po wutrobje mi ze wšěch najlěpše
Verse: 164    
pacholo ze wsy, w kotrejž sy wot maiosće so mi swojej
Verse: 165    
měwała do dźěła, z towarškami sej spěwała spěwy.'
Verse: 166    
Tu pak pozběže ze sonom ze šědźiwym so mi ranjom
Verse: 167    
spar; mi na spanje nětk njeńdźeše žno; ze spěchom stańši
Verse: 168    
łoža, dach na woknješko so najprjedy, za wětrom łójo,
Verse: 169    
z wjesołosću hrudź pukotaše šće mi. Sołobik drobny
Verse: 170    
w kerječinje sej pjelnješe ze spěwom jasnišim šijku.
Verse: 171    
Ze zahrodki pak do komorki mi najněžniše wónje
Verse: 172    
wěwaše wětřik. Mje njemóžeše pak komorka dlić, juž
Verse: 173    
po schodźe spěchach do chěže. Wotewrěwši sej najprjedy
Verse: 174    
wokeńcy, wurjedźich stwu, wodźěch konypej sebi z płachtu
Verse: 175    
njedźelskeju, dodawši šće kachlonk maćeri starej,
Verse: 176    
drjewa nakaławši a sucheje włoće kofejej
Verse: 177    
na wóhnišćo přihotowawši ji najlubšej mi našej,
Verse: 178    
běžach z posledńcu do zahrodki, zo bych nawita tebi
Verse: 179    
wonjawku na ktobuk z nalika štož tež z róže najrjeńšej."
Verse: 180    
Z lubosćomaj přeliwaštej nětk so lubymaj hrudź.
Verse: 181    
Kwětki ze swědkomaj jimaj běchu zmyslenja swěrnoh.
Verse: 182    
Škowrončk nasłuchawši jeju wuznaćam, zhraba so z hon, zo
Verse: 183    
we wysokosćach by zjewił je ze spěwom mróčelam spěšnym.
Verse: 184    
Na wutrobu přityknywši za lac Michałej Hańža
Verse: 185    
wonjawku, z luboznišim jemu dźeše z mudrosću słowo:
Verse: 186    
"Michale, stań, zo zhromadźenaj njeby nichtó naj pytnył
Verse: 187    
pod krušwinu, by powědanja potom tola było
Verse: 188    
ze spěšnišim dale, hač naju znaja. Wšak dosć jich a nadosć
Verse: 189    
je, kiž po wšitkim ze spodobu sebi torhaja hubu."
Verse: 190    
Michał, pokošiwši šće so z Hańžu, ze spěchom stany,
Verse: 191    
chwalo jej rěč. Rozpuć pak njenašoł, wohladny šće so
Verse: 192    
na zahrodku. Jom Hańža pak do dwora kročeše hižo,
Verse: 193    
wusłyšała wšak chodźić maćer po dworje staru.
Verse: 194    
Michał pak za hunami so ćehnješe štož drohi čas; jom
Verse: 195    
nastajnosći tej sónčkaj dwaj rjanej na mysle dźěštej.
Verse: 196    
Před nana stupić a wo dowołnosć jeho na žeńtwu prosyć
Verse: 197    
z Hańžu Róžanćikec, sej z hrudźu postajił kruće.
Verse: 198    
Bóh pósłał dźě ze sonom nócku posoła z njebjes,
Verse: 199    
poručiwši, zo za mandźelsku wzal by sebi ze wsy
Verse: 200    
Hańžu Róžanćikec; jemu z dowěru pjelnješe hrudź to.
Verse: 201    
Wot rańšich po pućikachjemu, po šćežkach chwatachu hižo
Verse: 202    
hospozy prěnje. Do wjetšeho joh to honješe stupa,
Verse: 203    
ponuchawši šće na wonjawku, sej ju do zaka schowa
Verse: 204    
nětk, zo popadnyli jeho domjacy njebychu na njej.
Verse: 205    
Poslednica šće zatykana, duž ze zahrodnymi
Verse: 206    
duričkami nětk do dwora stupaše z kročałku čerstwej.
Verse: 207    
Do konjenca jeho wjedźeše přez dwór puć zaso prěni.
Verse: 208    
Pohonč konjom tyknył žno na připołdnjo tež syna,
Verse: 209    
přihotowawši sej do korba kosaceho, jemu nětk pak
Verse: 210    
z hólcami hotowaše žno so kemši. Do buchty Michał
Verse: 211    
stupi čornikomaj, jeju hładkujo, majkajo lubje.
Verse: 212    
Wóčko z wjesołosću so 'mu rozswěći, wutroba wša so
Verse: 213    
rozradowa, hdyž ze rta 'mu wulachu stowa so tele:
Verse: 214    
"Čornikaj, do zrudobow a do wjeselow stej so zo mnu
Verse: 215    
lětko a dźeń mi dźěłiłej, bjez přestaća wjeleswěrnej
Verse: 216    
towaršej byłej mi. Ze swojimaj stej hriwomaj často
Verse: 217    
wutrěwaioj mi sylzu najželnišo ze zrudnoh wóčka,
Verse: 218    
žarujo zo mnu, tróštowalej stej mje, sylnitej. Nětk pak
Verse: 219    
rozradujtej so mi, rjehotajtej sebi z rjehotom wjes'łym!
Verse: 220    
Wuzdźować b'dźe waj do wuzdow frinkolatych mi najrjeńšich
Verse: 221    
pohonč a přahać do škleńčanej waj korejty mi nowej,
Verse: 222    
k wěrowanju mje poćehnjetej, mojej čornikaj, bórze.
Verse: 223    
Z darniwymaj b'dźe mi rukomaj dźeń wšón mandźelska młoda
Verse: 224    
wamaj na rolu z pomazkami stać stódneho chlěba,
Verse: 225    
a hdyž pojěchamy zaso křižerje jutrowńčku, bantow
Verse: 226    
nakupi róžičkatych a šabrace dwě pod sedle nowej."
Verse: 227    
Štož porozymitej jemu byštej najwjeselšim słowam,
Verse: 228    
wury čornačkomaj wjeleradostny rjehot so na to
Verse: 229    
z wutroby rozhorjenej. Jom z rjećazomaj sebi z mocu
Verse: 230    
šćerkotaštej a z wjesotosću sej 'mu hraještej pyšnje
Verse: 231    
ze šiju, na ramjeni jom hłowu kladźeštej wobej,
Verse: 232    
lizajo do wočow pohonča. Ze sapatym so najrjeńšim
Verse: 233    
wokom njemóžeštej ani nahladać na njeho, na kwas,
Verse: 234    
na wěrowanje a na hospozu žno so wjeselo dobru.
Verse: 235    
Do pincy poskočiwši sej po młoko mać do kofeja,
Verse: 236    
zawołaći přiběža nětk k snědani Michała ducy
Verse: 237    
do konjenca. Wuhladawši mjez konjomaj jeho stejo
Verse: 238    
wjesołeho, mać rozwjeseli so 'mu z radosću mócnej.
Verse: 239    
Wysk sebi porodźejo, jemu dźeše skřidlene słowa:
Verse: 240    
"Michale, što tež wupowědać sy mi mět tola rjanoh
Verse: 241    
čornačkomaj? Dźěn ze směwkom po čerwjenym so ći licu
Verse: 242    
směwkota zas, bohu dźakowano! Pój, pój nětk k kofejej!"
Verse: 243    
Z luboznišim wotmołwi ji Michał ze słowom tymle:
Verse: 244    
"Ow, bych wupowědai ći no, čehož je, luba mi maći,
Verse: 245    
dźalo so džens! Haj, do kemši dopołdnišich šće chcu z nanom
Verse: 246    
wo žeńtwje popowědać a joh ze wšej lubosću prosyć,
Verse: 247    
zo by njezapowěi tola z Róžanćikec so mi Hańžu.
Verse: 248    
Bóh pósła dźě mi powěsć, zo stanje po woli mi so."
Verse: 249    
Maćeri tež són powědaše nětk po słowje wšitkón.
Verse: 250    
Zradowawši so nad synom, mać jemu wułušći słowo:
Verse: 251    
"Michale, syno najlubši mi, són će zjebać tež njesmě:
Verse: 252    
Radu skiadowachmoj sebi z nanom na twoju žeńtwu
Verse: 253    
nócku, na hrimanje wocućiwši, tebje najprěńšoh
Verse: 254    
po dworje wusłyšawši, nan zwoli mi do žeřitwy z Hańžu
Verse: 255    
Róžanćikec. Pak wo dowołnosć jeho prosyć dźi štož syn!"
Verse: 256    
Tak so rozrččejo, dóšłoj žno tež chěžu pak běštaj.
Verse: 257    
Čeledź 'mu wša dóšia žno so do jstwy k snědani běše.
Verse: 258    
Hana při kachlach wotliwaše do kofejowej kany
Verse: 259    
sadźeny kofej. Za zančite so na posćěn blido
Verse: 260    
sydźe nětk Michał při wotročku, runjež njeńdźeše na jědź
Verse: 261    
z wjesołosću jom nasyćenom, žno: Kaž njebjesa młowe
Verse: 262    
po dešćikach zaso wujasnjeja so z módrinu hłubšej,
Verse: 263    
tak rozjasniło so tež po zrudźbach wobličo z rjeńšim
Verse: 264    
Michałowe. Měr ze statokom 'mu, wjeselo po nim.



Next part



This text is part of the TITUS edition of Bart-Cisinski, Nawozenja.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 29.8.2010. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.